07/2005 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - simplified structural tagging - no semantic tagging - no spell check


page 663, image: s673

MEMORIA Viri admodum Reverendi et Praeclarissimi, DN. M. GEORGII ALBRECHTI, Theologi perquam celebris, Pastoris et Superintendentis Nerolingensium gravissimi, meritissimi. Die 21. Novemb. anni Salutis 1647. aetatis suae 46. placidissime denati, Renovata et translata Ex Contione Germanice habitâ a M. GEORGIO HAUFFEN, Eiusdem Ecclesiae Archidiacono et Consistorii Assessore.

SPectamen verae fidei ac Pietatis, GEORGIUM ALBRECHTUM, Theologum cordatum ac de universa Christi Ecclesia optime meritum, quô in


page 664, image: s674

divulgan dis homiliis Germanicis vix clarior quisquam nostro tempore exstitit, denuo in publicum orbis theatrum producimus. Huic natale solum fuit Pilenhofium, in Palatinatu Neoburgico, primo et Augusti die et anno currentis saeculi, sub horam octavam matutinam. Patrem nactus est Reverendae dignitatis et praeclarae eruditionis Virum, M. Bernhardum Albrecht, celebrem in Imperiali Vindelicorum Augusta Pastorem, sacrique ordinis Evangelici Seniorem, qui et ipse nominis sui famam variis iisdemque eruditissimis scriptis illustravit. Matrem vero habuit honestissimam feminam, Iuditham, Viri aeque laudatissimi et Ministerii ibidem Antistitis venerandi, M. Casp. Sauteri, filiam. Atque sic NOSTER ex tribu levi, seu Sacerdotali stirpe piisque admodum Progenitoribus, ortum suum traxit. Pueritiae atque ineuntis adolescentiae tempus discendis literis, in Gymnasio Annaeo, optimis disciplinis florente, tribuit. Cumque sex annis strenue in eo sudasset, receptus est, tamquam Convictor, in Collegium Augustanum, nec ingratus exinde hospes recedere voluit, sed, antequam regias adiret scholas, orationem valedictoriam, de probo scholastico, in multorum doctissimorum hominum praesentia, recitavit, et omnium in sui admirationem ora convertit. Anno praesentis aevi decimo nono, XIII. Idus Septemb. Lauream, quam Baccalaureatus vocant, primam, in illustri Tubingensium Atheneo, suscepit, et inter LII. Competitores secundum, ac denuo primum, inter XIII. Magisterii Canditatos, locum, biennio post, insigni suae Virtuti et eruditioni assignatum, obtinuit. Mox ad SS. Theologiae studium omnes ingenii vires applicuit, et isto quidem successu, ut quatuor vicibus, de arduis relienis nostrae controversiis, in publica eruditorum luce, disserere, subtilesque adversariorum strophas solvere dexterrime potuerit. Anno supra millesimum sexcentesimum vigestimo quarto, benigna Parenrum voluntate, Argentoratum commigravit, ubi in homileticis aliisque studiis se porro exercuit. Eodem autem anno, ab Amplissimo Senatu Augustano, ad munus subeundum Ecclesiasticum legitime accersitus est. Examini adveniens pro more lubens se submisit, et sollennem a Venerando Ministerio impositionem manuum, Apostolico ritu, impetravit. hic et piissimi Patris sui una cum aliis dextram, non absque ardenti omnigenae prosperitatis voto, capiti


page 665, image: s675

eius impositam, gratissimo suscepit animo. Id quod, per omnem deinde vitam, inter summa a Deo ipsi exhibita benefacta merito retulit, prout ex proaemio libelli, qui ab eo inscribitur: Biblischer Buß-Altar, abunde satis apparet. Quum itaque Diaconus Ecclesiae Orthodoxae iam constitutus esset, antagonistam ilico nactus Monachum quendam impudentissimum, Eustachium Mair, qui in Beatum Nostrum, Virum (ut ipse alicubi de se innuit) tum adhuc iuvenem et imberbem, mirum in modum debacchatus est. Verum huic nugatori nobilissimi Urbis proceres iustum silentium imposuerunt. Anno M. DC. XXIX. die VIII. Augusti ingruebat durum eheu! purioris doctrinae in Ecclesia Augustana Praeconibus fatum, quo omnes atque singuli, quos inter o( makari/ths2 noster quoque fuit, per Caesareos, a sacra sua statione munereque Ecclesiastico deturbati, et in exilium abire misere coacti sunt. Altero vero, et quod paululum excedit, anno, praeter spem a Praelustribus Limburgensium Dominis, ad e)pis1koph\n Gaildorfensem suscipiendam invitatur. Quorsum se eo etiam alacrius contulit, ut ex diverticulo in viam, et ex otio ad negotia redire posset, Atque sic per decennium summa vigilantia ac incredibili fide, Ecclesiae, cui praefuit, profuit, suosque auditores puro verbi divini lacte dexterrime nutrivit. Cum autem egregius Christi praeco, lacobus Herrenschmidius, Nordlingensium Superintendens meritissimus, pie exspirâsset, ut eidem succederet, anno M. DC. XLI. primo Aprilis die, honeste invitatus fuit. Decessum vero a suis aegre admodum obtinuit, utpote quem ad extremum vitae halitum suis destinârant commodis Gaildorfenses, illum tunc cum lacrumis arque suspiriis abeuntem concomitati sunt. Singularem sane meretur laudem, quod integro viginti duorum annorum spatio, quo Ecclesiis suam addixit operam, 2712. homilias, et Nordlingae quidem 707. habuerit. Adeo usque in vinea Domini in defessus exstitit operarius, et nullum fere tempus sine lectione, meditatione ac scriptione transmisit. Quin et arte didactica excelluit, methodi ubique servantissimus, et qui verbum recte partiri novit. Ceterum privata Viri huius vita talis erat, ut ullius criminis sive delicti, praeter communem omnium fragilitatem, iure meritoque incusare minime potuerit. Uxorem, Deo sic regente, duxit lectissimam Virginem,


page 666, image: s676

Iacobiam, integerrimi Civis, Christophori Meieri, filiam. Ex qua XV. dulcissima tori pignora, liberos nempe melioris sexus novem, sequioris sex suscepit, quorum duos solum paternarum Virtutum heredes, cum quatuor sororibus, in vivis reliquit. Sed illud desiderabile, ut cum sacro Vate loquar, oculorum suorum, optimam nimirum coniugem, quam cum gaudio et voluptate intueri solebat, nimis mature exstinctam, ingenti luctu et summo animi maerore ad bustum deduxit. Hinc brevi post in morbum incidit gravissimum, lectoque alligatus, pedem domo efferre haud amplius potuit. Et quamvis Viri Medicae artis pertissimi omnem omnino lapidem moverunt, ut pristinae eum sanitati restituerent, incassum tamen ceciderunt omnia. Quamobrem desiderio captus est in Acidulis subsistendi, et valetudinis curam ibidem instituendi, quae initio feliciter satis processit, ut optimam de se spem excitaret. In isto etiam itinere pristinos simul amicos invisit, qui singulari ipsum benivolentia multisque officiis exceperunt. Reversus domum, ad officii labores, ad tempus intermissos, nova se contulit alacritate. At incertam eheu rerum humanarum conditionem! quum enim XVI. post Trinit. Dominicâ, de Nainitico Adolescente in Ecclesia ageret, et illa praeprimis verba explicaret: Ecce defunctus deferebatur; in tam flagranti mortis meditatione adeo abreptus fuit, ut Christianam e)uqanas1i/an ore facundo aliis tradere, ipse autem toto eandem pectore appetere videretur. Inter domesticos postea suos hoc quoque retulit; se metuere, ne haec ipsa postrema et vale dictoria eius fuerit concio, sicut olim Venerando Seni, Ioh. Mathesio, pari modo contigit: Quin et propemodum publice illud indic asset. nisi auditorum animos eo ipso summa consternatione afficiendos existimaret. Dictum factum! atque in hac quidem re ALBRECHTUS Vates erat sui ipsius longe verissimus, dum non multo post recidivam passus, et manibus insuper pedibusque laborare caepit, ut officia haud amplius sua peragere potuerint. Nec ad hunc hostem semel admissum rursus eiciendum virestum quicquam valuere. Vitae igitur suae finem pie, patienter et animose exspectavit Antistes Noster, suamque divinae submisit voluntatem, sive ad vitam hanc porro trahendam, sive ad mortem pie subeundam omnino paratus. Cuius causa nono ante obitum


page 667, image: s677

die, magna mentis constantia, devotissimis precibus, ac profusis subinde lacrumis, Confessionem suam intrepide atque luculenter edidit. Praecipuum erat, quod omnia illa, quae hactenus ore et calamo docuit, indubitato, vera et orthodoxa esse crederet, et in illa divina veritate, per Sanctissimi Spiritus gratiam, ad ultimum usque vitae exitum perseveraturum, bono animo confideret. Qui, quomodo Viro optimo maximoque obtigerit, paucis adhuc videndum est. Non sine benignissimi Numinis Providentia factum, ut omnes Ecclesiae Ministri, ad dissidia Coniugum quorundam componenda, in Parochali domo convocarentur. Quo et noster ALBRECHTUS, quam vis aeger et viribus exhaustus, pervenit, ut divortium in tali casu minime permittendum ostenderet. Hoc vero dum egit, Epilepsiâ repente correptus, humum procidit, et vix se re colligere potuit Subsequenti die, circa idem tempus, horam I. Pomeridianam, integrâ mente, precibus atque suspiriis assidue deditus, Deo animam reddidit, cum per XLVI. annos III. Menses XVI. dies in Ecclesia militasset, et, post tot superata certamina, coronam iustitiae ac vitae aeternae ex voto deportasset. Demortui manibus parentarunt, Germanicis Contionibus, Nordlingae M. Georgius Hauffen ex Dan. XII, 3. et Limburgi M. Ioh. Mair, ex Evang. Dom. Sexages. quae hodienum in volumine Contionum Miscellanearum, a Beati Nostri filio, collecto, conservantur.

ELOGIA.

DIvino officio qui tot bene praefuit annos,
Mundi e colluvie iussus abire fuit.
Attamen haud abiit famae laudabiis Echo,
Albertumque mori tot monumenta vetant.

IOH. MICHAEL DILHERRUS.

VEre aiunt Veteres: Vivit post Funera Virtus,
Carpere quam nemo cum pietate potest.
Id docet exemplo ALBERTUS post Fata Beata,
Cuius Virtutes plurima scripta probant.
Ergo qui Studium, Pietatem, ac noscere Zelum
ALBERTI cupit, is scripta relicta legat;


page 668, image: s678

In avibus excellens Virtus depicta refulget,
In speculo tamquam splendida forma nitet.
Felix, audivit qui praesens ora diserta,
Felix, cui cordi sunt pia scripta Viri!

M. IOH. IACOBUS CHRISTMANN.

ALBRECHTUS Scriptis heros ad sidera notus,
Praeco Dei: Praesul urbs Nerolinga tuus.
Sed Praesulquondam. Nam postquam Hier achica mundo
Explicuit, dixit: Haec facite! atque obiit.

M. IOH. HENR. RIS.

SCRIPTA.

Pfingst-und Sonnen Wunder: Vim 1628. in 4.

Biblischer Buß-Altar: Cübingen 1629. in 8.

Passioneührlein, darinnen gezeiget wird, wie ein andächtiger Christ die Passion seines lieben Brlösers, in den 12. Cagstunden, betrachten solle: Nürnberg 163 1. in 8.

Handwercks-Zunsst: Leipzig 1631. in 4.

Zween Limpurgische Schencken, das ist, Leich-und Huldigungs-Predigten: Oettingen 1631, in 4.

Geistliche Kirchenweihe, beydez Ordination Herrn M. Ioh. Kartnen: Augspurg 1632. in 4.

Geildorfische Kirchenfolg: Nördlingen 1633. in 4.

Anti- Bellarminus Biblicus pars 1. et 2. ibid. 1634. in 4.

Aenigma geminum nuptiale: ibid. 16. 4. in 4.

Biblisches A. B. C. und Nahmen-Büchlein: ibid. 1634. 1641. et saepius in 8.

Contrafei des tungen Timothei: ibid. 1636. in 4.

Gottes Wunder-Wagen: ibid. 1637. in 4.

Fluch A. B. C. oder Bericht von dem Gotteslästern, da alle Fläche nach dem a. b. c. erzehlet und erortert werden: hall 1638. in 8 et 1641. in 12. Arnstadt 1646, in 12.

Schreiber Lob: ibid. 1640. in 4.

Iudaeus conversus et baptizatus: ibid. 1641 in 4.

Vale Gaildorfense oder Letz-Predigt: Nördlingen 1641. in 4.

Gaudium super omne gaudium, der Articul vom ewigen Leben in 75. Predigten erkläret: hall 1641. et Onols, bach 1650, in 4. hall 1645. in 8.


page 669, image: s679

Trias Magnalium (1.) Gaudete, Pfingst-predigt (2.) Iubilate, von der Augspurgischen Confession (3.) Salvete, Nördlingische Ampts-predigt: Nördling 1641. in 4.

Rechenbanck ex Evangel. Dom. IX. post Trinit. ibid. 1641. in 4.

Himmels-Kiegel in IV. Predigten, warumb G Ott den Himmel verschlossen und den Frieden nicht gegeben: ib. 1641. et Norib. 1646. in 12.

Nördlingische Neujahrs-pfenning oder Neujahrspred: ibid. 1642. in 4.

Vaenobis, der Articul von der Höllen in 39. Predigten: Nördling 1642. 1648. Vim 1654. in 4.

Beicht-Spiegel: hall 1642. Nürnberg 1671. in 8. Onoltzbach 1650. in 12.

Calendarium Christianum perpetuum, immerwehrender geistlicher hauß- und Kirchen-Calender, nebenst der geistlichen Practica: Nördlingen 1643. in 4.

Nördlingische jahrs-Cron, auß den Psalmen Davids: hall 1643. in 4.

Nördlingisches Christ-Gräntzlein, auß dem Evang Luc. 2. ibid. 1643. in 4.

Dulce-amarum, der bitter-süsse Codt in 57. Predigten: Nördling 1643. Vim 1648. Nürnberg 1650 1 62. in 4.

Spital-piedigt, bey der Praesentation M. Sebast. Wüsten: Vim 1644. in 4.

Catechismus- Hand: Hall 1644. in 4. et Nürnberg 1646. in 12.

Physiologia Christiana, oder, dies. Sinnen des Menschen per Catechismum: Vim 1645. in 8.

Octiduum Christianum, Neue Jahrs-predigt: ibid. 1645. in 4.

Tuba novissima, der Articul vom süngsten Gericht, in 79. Predigten: Nördlingen 1645 et Nürub. 1652. in 4

Surgite mortui, Articul von der Auferstehung der Codtem, in 38 Predigten: Vim 1645. et 1669. in 4.

Drey Nördlingtsche Kriegs-predigten 1 Zucht-Ruthen 2. Kaubkauff 3. Ernd-Essig: Nördl. 1645. in 4.

Nördlingischer Klag-Buß-Bertt-und Fasttag: ibid. 1645. in 4.

Bußspiegel, oder, das Buß-Gebett Manasse in 29. Predigten: ibid. 1646. Rürnb. 1671. in 8.


page 670, image: s680

Lithania, Erklärung des gemeinen Kirchen-Gebetts, die Litaney genandt, in 59. Pred. vorgetragen: Vim 1647. et Franckfurt 1655. 1670. in 4.

Nördlingisches Danck-und Bett-Opffer, das ist, Erndpredigt: Nördling. 1646. in 4.

*koimhth\rion Christianum, Leichpredigt D. Jacob Kyllingers ex Esaia 26. v. ult. ibid. 1646. in 4.

Hierarchia Politica, der Stand weltlicher Obrigkeit, in 52. Predigten: Nördlingen 1647. et Vim 1657. Franckfurt 1670. in 4.

Hierarchia Ecclesiastica, der geisiliche Stand, in 35. Predigten: Vim 1648. 1654. et 1962. in 4.

Hierarchia Oeconomica, der Hauß-Stand, in 75. Pred. Nördl. 1649. in 4.

Passio Domini nostri Iesu Christi, Erklärung der Passions-History, in 64. Predigten: Vim 1650. Hamburg 1664. in 4.

Selige Sterbkunst, in 12. predigten. Nördling. 1649 in 8.

oratio Dominic in 38 pred. erkläret: Vim 1649. 1657. in 4.

Volumen Contionum Miscellanearum, oder 52. unterschiedliche predigten. Vim 1653. et Nürub 1667. in 4.

Cena Dominica, vom H. Abendmahl 59. predigten: ibid. 1656. in 4.

Idea Paenitentis et confitentis, von der Busseusi Beicht, in 57. Pred. ibid. 1656. 1663. in 4.

Geistlicher Evangelischer Schatzkammer, über alle Fest-Evangelia: Franckfurt 1662 1664 et 1666. in 4.

Geistlicher Evangelischer Schatzkammer, über alle Sontags-Evangelia 10, 12. und wol mehr Predigten: Vim 1664. 1670. in fol.

Phoenix Germanus, oder Teutscher Fönix, dz ist, Schrist- und Natur-mässige Bilder-Postill, darinnen durchs gantze Jahr, über ein sedes Boangelium ein besonders Chier vorgestellet wird: Franckfurt 1670. in 4.