NICOLAUS VERNULAEUS ex Ducatu Luxemburgensi oriundus, natusque in Robelmontio, qui vicus est agri Vertonensis, anno M DC LXXXIII, die Resurrectioni Dominicae Sacro, patre Petro de Vernulz. in exercitu Regio apud Belgas Centurione, matre Maria de Meriaq. studia humaniorum litterarum ac Philosophiae partim Treveris, parim Coloniae absolvit, cursum vero S. Theologiae Lovanii, gradu Licentiae, ut vocant, donatus an. M DCC XVIII. V. Idus Decembris. Docuit ibidem Rhetoricam in Gymnasio Porcensi ab anno M DCC VIII. Eloquentiam in publica Artium Schola Professor, eoque titulo in Ecclesia collegiata D. Petri Canonicus, ab anno M DCC XI. in utraque hac functione Successor datus Iohanni Baptistae Gramaye ICto et Belgii Principum Historiographo: Ab obitu vero Cl. Viti, Erycii Putcani, etiam Historiam, Politicamque scientiam in Auditorio Trilingui Buslidiano; Verum anno Professionis nec dum elapso, docendi assiduitate ac labore fractus, diem obiit extremum. VIII. Idus Febr. anno M DCC XLIX. ad D. Petri, in sacello S. Caroli Borromaei, iuxta tumulum Amicissimi Viri, E. Puteani, depositus. Vir fuit in utravis oratione excellens, attamen stylo quam voce promptior, et scribendi quam dicendigratia (ob taucitatem quandam, qua a natura primisque vitae annis laborare solet) praestantior; doctrina varius, ingenio politus et elegans, iudicio perspicax. Illud in eo mir abamur, quod cum quid componeret ac scriberet, seu vincta seu soluta numeris oratione, nihil unquam bis scriberet, imo ne quidem mataret, emendaret, aut deleret aliquid: Adeo fecundum illi pectus erat, ex quo, velut ex limpido quodum ac copiose
scaturiente fonte, sine faece ac luto, unoque tenore fluebat omnia, rite prae meditata, ordinata, composita. Et non tam docendo ac scribendo, quam etiam regendo, ac sobrie, isute, pie vivendo, publice privatimque exemplum dedit omnibus imitandum. Vixit autem in Collegio Myliano, primus eius Praeses anno M DCC XIX. constitutus, rexitque triginta annis, ac tertium Rector tori Academiae praefuit: Nullas interim sibi a scribendo ac commentando dans ferias, eratque domus illius non tam locus ad habitandum, quam Schola quaedam ad docendum, ad quam nobilissimi ac illustres e remotioribus dissitisque Provinciis ac Regnis, Germania, Bobemia, Poloniaque iuvenes confluebant. Quo factum, ut et ad Caesarem FERDINANDUM III. ac PHILIPPUM IV. Regem Catholicum nominis eius fama pervaferit, qui eundem Sereniss. Domus Austriacae Historiographum cum Consiliarii titulo. singulari Diplomate denutarunt. Ceterum eminebatille in omnibus, quae quidem comitari et illustrare politioris litteraturae studia solerit, sive artis suae scientiae que, quam profitebatur, principia traderet, sive soluta ligataque numeris oratione quidquam scriberet: Cuius rei testimonium luculentum praebent ingenii monumenta, quae posteritati plura reliquit, pleraque ad profectum utilitatemque litteratae iuventutis conscripta, Oratoria, Poetica, Historica. Nam et de rebus cum sacris, tum prosanis ac politicis, disserere vel ipse identidem solebat, eiusve stylo atque oratione discipuli, quos formabat: deque materiis variis Tragoedias plures composuit, et publice exhibuit, quo in genere eidem Academici omnes palmam pra ceteris deferebant. Historiam vero veterem potissimum ita tractare consuevit, ut simul et ad Politicam scientiam artemque regendi atque administrandi Rem publ viam sterneret. Nam ad hunc scopum collimant Institutiones inprimis Politicae, Illustrium Scriptorum testimoniis, excrmplis ac documentis instructae: ut et Ethicae atque Oeconomicae, pari apparatu adornatae. Sed neque recentioris aevi Historiam intactam reliquit. Et cum in una August ssima ac Serenissima Domo Austriaca Virtutes omnes vel maxime eluceant, emineantque; cum una illa sit, quae latissime imperando in omnibus suis Regnis ac ditionibus numquam solem videt occidentem, ut hanc eius potentiam adeoque et Zelum pro tuenda retinendaque Religione Catholico. Romana, ferre nequeant aemuli, quasi solo obtentu Religionis
ad Orbis universi dominatum adspiraret, Impe rium Romano Germanicum cogiter efficere hereditarium et Austriacum: Ut hanc ab ea invidiam amoliretur D. Vernulaeus A. pologiam scripsit pro Augustiss. Gente Austriaca, qua illius Magnitudo, Imperium, Virtus, adversus eius hoc tempore aemulos adseritur, deque Virtutibus eiusdem Gentis. Sed et Historiam reliquit Austriacam, ut a morte extaret monnmentum, quo affectum suum in eandem Potentiss. familiam ostenderet. Quae insuper edidit, eorum mox dabimus syllabum.
Dicite, quae tantae video nova fercula pompae?
Quis novus heu luctus? quis novus ille dolor=
Dicite, quid lacrimis Vobis sic pectus inundat?
Alveus undantes non capit intus aquas.
Dicite, quo tanto fertur nova Praefica luctu?
Dicite, vel cuius fata vicesque gemat.
Occidit: At quisam? Flos Vernus Palladis ur bis?
Quo non in tota pulchrior alter erat.
Lilia, narcissi, violae, calthaeque, rosaeque,
Et quidquid Floris vel Zephyritis habet,
Ite procul, Vernus prae cunctis floribus ille
Flos placuit, vento maricidus ille iacet.
Ille etiam flores multis diffudit ab annis,
Ille dedit variis plenac anistra rosis.
Quis VERNULAEUM Nescit? proh invida fata;
O nimium votis invida fatameis!
VERNULAEE iaces! radiabas undique donis;
Historiâ quantus, carmine quantus eras?
Debita quae magnis animis dedit aequa vetustas
Praemia, mirari saecula nostra facit.
Urbis tu Grudiae Atlas, VERNULAEE, fuisti,
Hoc qui portet onus vix reor ullus erit.
Quis ferat hoc humeris? humeros labor iste gravabit,
Quod tu gaudebas ferre libenter onus.
VERNULAEE iaces! voluissem fata subire, Debebat fusos rumpere Parca meos.
Hoc erat in votis, vixisses Nestoris annos:
Ut morerer pro te, (si licuisset) erat.
Namque ego cum vidi meritorum quantu tuorum
Proelia, vivemeo dixi, tempore vive tuo.
Vix fato iam functus eras, vix credere quisquam,
Credere vix potuit te potuisse mori.
At mors incerta non ducit arundine telum,
Quosque cupit telo saeva ferire, ferit.
Et Reges mors saeva ferit: nî iusta feriret,
Naturae ditio iam superata foret.
Sic VERNULAEUS tranquilla in pace quiescit,
Natura clausit deficiente dies.
Claudite Vos maesti, lacrimarum claudite fontes,
Non poscit madidus Vita beata genas.
Non moritur iustus, sed tantum ergastula mutat,
Viveret ut semper, debuit ergomori.
Ille suo placidam tra duxit tempore vitam,
Sic etiam placide debuit ille mori.
In Divi Petri placide sic ossa quiescunt,
Et VERNULAEI Spiritus astra colit.
Hic situs est, miseris solitus qui ferre levamen,
Sat VERNULAEUS nomine notus erit.
Cui fuit eloquii semper flos vernus in ore,
Flos VERNULAEUS decidit, ecce iacet.
Gesta Ducum cecinit, cecinit qui Caesaris acta,
Funera qui Regum, claraque facta Virûm;
Hic iacet, ille iacet: vivit virtute superstes,
Et qua vel sola cognitus esse potest.
Credite mortales, mortalia cuncta peribunt,
Sic iuvat hic fausto claudere fine dies.
GYMNAS. PORC. P.
De arte dicendi libri III. una cum Praxi Rhetoricae seu modo utendi arte Rhetorica. Lovanii 1619. in 8. Item cum duobus Topicorum libris, ibid. 1637. in 8 Nortbergae 1658. in 12.
Dissertationum Politicarum Decas prima, qua continentur de Una et Diversa religione uno in Regno seu
Republica: Quis inter orbis Monarchas potentissimus. De Peregrinatione: De glona militari: De Libertate Politica: De litibus cito finiendis aut tollendis: De Bello Turcico: De Vectigalibus: De Imperio Maris De Munitionibus. Lovanii 1613. in 4. 1646. in 8.
Institutionum Politicarum libri IV. ibid. 1624. in 8. Colon 1628. in 12. Quas deinde scriptorum testimoniis, auctoritatibus, documentis, exemplisque, quae instat Commentatiorum sunt, illustravit. ibid. 1647. in fol.
Institutionum Moralium libri IV. ibid. 1625. in 8. 1637. in 8.
Historia Academiae Lovaniensis libris III. ibid. 1627. in 4.
Annus Austriacus, sive Ephemeris Historica rerum Austriacarum per singulos anni dies. ibid. 1628. in 8.
Certamen Oratorium de militari gloria, inter VI. milites, Hispanum, Germanum, Francum, Italum, Polonum, Hungarum, ibid. 1624. in 4.
Disseratio Politica de bello feliciter gerendo. ibid. 1630, in 4.
Tragoediae X. Conradus Dux Sueviae, Crispus Caesar: Theodoricus Rex Italiae: Stanislaus Cracoviensis Episcopus: Ottocarus, Bohemiae Rex: Thomas Canturiensis. Episcopus: D. Eustachius: Martyres Corcomienses. ibid. 1631. in 8. Accessit his Maiximus 1630. in 8. item Fritlandus 1635. et 1656. in 8.
Orationes Sacrae XXX. ibid. 1633. in 8 et Colon. in 12.
Elogia Oratoria Alberti Pii, Isabellae Clarae Eugeniae, Ambrosii Spinolae, Caroli Comitis Bucquoti et Io. Comitis Tillii, cum aliquot Orationibus miscellaneis, ibid. 1634. in 8. Colon. 1635. in 12.
Apologia pro Augustiss. gente Austriaca. ibid. 1635. in 4.
Laudatio funebris Ferdinandi Austriaci S. R. E. Card et munusparentale Sacris Manibus eiusdem Ferdinandi, ibid. 1641.
Laudatio funebris Ferdinandi II. Imper. ibid. 1637.
Triumphus ob caesos ad Calloam Batavos. ibid. 1638.
Triumphus Lovaniensium ob solutam Urbis obsidionem anno M DCC XXXV. et Oratio ad Studiosam iuventutem, cum Kal. Iulii post solutam obsidionem studia resumerentur. ibid. 1635. in 4.
Dissertatio Oratoria de causis occupatae a Francis Lotharingiae. ibid. 1636. in 4.
De Iustitia armorum Batavicorum adversus Regem Catholicum. ibid. 1637. 4.
Orationes Rhetorum Gymnasii Porcensis. ibid. 1645. saepius et Colon. 1656. in 12.
De Propagatione fidei Christianae in Belgio per Sanctos Hiberniae Viros. ibid. 1639. in 8.
Dissertationum Politicarum Decas secunda, qua continentur de bello feliciter gerendo: De meritis in Ecclesiam Romanam inter Francum et Hispanum: De causis belli Germanici: De causis occupatae a Francis Lotharingiae: De Iustitia armorum Batavicorum adversus Regem Catholicum: De causis belli mrer Franciae et Hiberniae Reges: De Luxu conviviorum: De Adminsitratione et amplisicatione Imperii: De peregrinatione iuvenis Principis: De militum electione. ibidem. 1646. in 8.
De Virtutibus Gentis Austriacae, libri tres. ibid. 1640. in 4.
Institutionum Oeconomicarum libri II. ibid. 1640. in 8. quos postea Additamentis, quae Commentariorum vicem suppleant, adornavit. ibid. 1649 in fol.
Discursus Historico Politicitres, quibus causae belli Sueco-Germanici, Franco-Lotharingici, Armorumque Belgico-Batavicorum Oratorie ventilantur. Accedit Cineas Pacificus. Colon. 1643 in 4.
Observationum Politicarum ex Corn. Taciti operibus Syntagma. Lovanit 1651. in 8.
Historia Austriaca Gentis Augustissimae, Sereniss. ac Potentissimae Archiduces. Reges, Imperatores breviter complexa, ibid. 1651. in 8.
Epitome Histor. ab orbe condito ad haec usque tempora. ibid. 1654. in 4.
Imperatorum Symbola. ibid. 1652. in 4.
Oratio in Obitum Ericii Puteani. Coloniae 1650. in 4.