December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: s0001

[gap: illustration]

image: s0298b

SIGANUM urbs ampla Xensiae, provinc. Sinarum ad fluv. Gueium, ad radices montium, sub qua 35. urbes minores Martinius.

SIGATHA urbs Libyae. Steph. ex Strabonis l. 17.

SIGBRITTA paupercula e Belgio mulier, ex egestate Bergas Norvegiae profecta, ibi sedem fixit. Mox cum filiam eius Divike i. e. Columbulam, Christiano, postmodum II. huius nominis Daniae Regi a venustate imprudens laudavisset regni Cancellarius, illam Princeps concubinam, et mox in familiam cum pellice matrem assumpsit. Patris dein successor A. C. 1514. tamquam fascinatus, omnia ex Sigbrittae consilio agere tam addicte coepit, ut ante eius aedes Hafniae Senatores regni saepe cogerentur exspectare, et eam Regina parturiens obstetricem pati, ubi multae illius de regiis liberis inauspicatae voces auditae: e quibus Iohannes seprennis a Sigbritta in aedes suas, ut ibi instrueretur in iis, quae regiam decerent sobolem, assumptus est. Hinc suis exosus Rex esse coepit, qui cum [orig: cûm] plures aliae odii accessissent causae, Regno [orig: Regnô] a suis, surrogato [orig: surrogatô] ei patruo [orig: patruô] Friderico [orig: Fridericô], pulsus, gazo [orig: gazô], chartis et Sigbritta [orig: Sigbrittâ] sua [orig: suâ] in naves illatis, in Belgium venit: ab eo tempore perpetuo infelix. Vide Phil. Iac. Spenerum in familia [orig: familiâ] Oldenburgo-Danica.

SIGE urbs Troadis. Gentile Sigites Stephano, qui et Sigeum promuntor. hodie Capo Ianizari; in ora maris Aegaei, 140. mill. pass. a Chalcedone in Meridiem, uti 22. ab Abydo, et oppid. Troadis Aiacis sepulcro [orig: sepulcrô] nobilitatum esse scripsit: nunc in ruinis. Dictum *sigei=on, ut quidam volunt, a)po\ tou= siga=n, h. e. a. silendo, eo quod Hercules praemio [orig: praemiô] suo [orig: suô] a Laodemonte fraudatus, dissimulato [orig: dissimulatô] secessu, ibi se occultorit [orig: occultôrit], indeque silentio [orig: silentiô] magno [orig: magnô] reversus urbem repente adortus ceperit. Alii per antiphrasin sic dictum putant, quod nullum ibi unquam sit silentium, aquis se perpetuo magno cum murmure saxis illidentibus. Ianizari hodie Nigro, Sophiano, et Bellonio dicitur. Hinc Sigeus adiectivum. Virg. Aen. l. 2. v. 312.

--- -- Sigea igni freta lata relucent.

Item Sigeius. Ovid. Met. l. 13. v. 3.

--- -- Sigeia torvo
Litora prospexit.

Idem ep. 1. Heroid. v. 33.

Hac ibat Simois, hic [orig: hîc] est Sigeia tellus.

Nic. Lloydius.

SIGEBERTUS [1] I. Austrasiae Rex, fil. Clotharii I. ex Ingonde. Metis sedit, maritus Brunehildis, filiae Athanagildi, Wisigothorum Regis. Vicit A. C. 568. Longobardos, Hunnis, Avaribus et Herulis iunctos: postmodum a spectris, quae illi magica [orig: magicâ] arte excitaverant, delusus, pecunia [orig: pecuniâ] se suasque copias ab illis redimere coactus est. Dum his detinetur, interea Chilpericus, frater eius, Remos, aliaque Campaniae loca, sibi subigit, sed vincitur, capta [orig: captâ] Suessionum urbe, mox pax sancita. Arelatum, alteri fratri Guntrano, ereptum, vox iterum perdidit: Longobardos dein, ditiones suas vastantes, feliciter iterum repulit, mox a Chilpetico, A. C. 573. acie victus: contra quem cum maiores parasset [orig: parâsset] copias, ille pacem petiit impetravitque: quam cum brevi iterum violaret, insequutus illum sigebertus, per Bosonem ducem, filium eius theodebertum occidit, ipsumque Tornaco se includere coegit: Sed urbem hanc cum victor obsideret, a duobus sicariis, a Fregedonde, uxore Chilperici, cum duobus cultris venenatis, summissis, interem ptus est. A. C. 575. aetat. 40. regni 14. Liberalis, generosus, ingenio [orig: ingeniô], genio [orig: geniô], clementia [orig: clementiâ], affabilitate inclitus, Pater populi dictus. Gregor. Turonens. l. 4. et 5. Pater Childeberti successoris, qui ex Faileuba, Theodebertum vel theodoricum filium, suscepit, Sigeberti II. ex pellice, patrem.

SIGEBERTUS [2] II. occisus est, A. C. 614. post aliquot mensium, in Burgundia et austrasia, regnum. Maritus Frideburges. Walafrid. Strabo.

SIGEBERTUS [3] III. fil. Dagoberti I. frater Clodovei II. Obiit A. C. 654. Pater Dagoberti, qui Grimoaldi perfidia [orig: perfidiâ] tonsus est. Sigebert. Gemblac. in eius vita.

SIGEBERTUS [4] Monachus Gemblacensis, floruit sub initum Saeculi 12. Scripsit Chronicon, ab A. C. 379. vel 381. ubi S. Hieronymus desinit, illudque continuavit, usque ad A. C. 1112. Item, de Viris Illustribus. Vitam quoque Sigeberti III. Austrasiae Regis S. Maclovii etc. Carmina quoque et Commentarios in Scripturam. Stylo [orig: Stylô] utitur libero [orig: liberô], et neque Pontificibus, cum opus est, parcit Liber eius, cui titulus. Apologia, ad Henricum Imperatorem contrae eos, qui calumniabantur Missas coniug atorum Presbyterorum, prerditus est. Vide Voss. Hist. Lat. l. 2. c. 48.

SOGENA vulgo SIEGEN, oppid. Germaniae, in Comitatu Nassoviae, sub proprio Principe, ex illustri hac familia. Amplitudo loci, structurae elegantia, civium negotiatio, magnarum eam urbium splendori admovet. Praecipua negotiandi ubertas ex ferri est artificio singulari, quo [orig: quô] qui imbuuntur, non nisi iurati, patrias artes non translaturos, admittuntur; et quidem 20. in Sigenensi territorio numerantur ferri excoquendi officinae, 25. vero cudendi nec pauciores multo chalybis domandi. Praecipuum loco decus a Ioanne Mauritio, qui fontium ductu et aedificandi studio [orig: studiô] illum mire exornavit: translatis inter alia eo duobus ingenti magnitudine marmoreis cippis, ex America usque. Cives Reformati et Pontificii mixtim degunt. Obeigit autem Sigena filio secundo genito Ioannis Dilleburgensis polu/paidos2 (qui Wilhelmi Auriaci frater fuit) Ioanni, qui obiit A. C. 1623. Huic ex duplici matrimonio numerosa soboles, in qua ex priore coniuge L. Magdalena Comes Waldeccia, inter alios, eminent Iohannes Iunior, et Wilhelmus: quorum is ex Ernestina Arenbergica pater fuit Ioannis Francisci Desiderati, qui natus in Sequanis A. C. 1627.


image: s0299a

Pontificios ritus amplexus est, primusque Principis axioma lineae huic intulit: ex Io. Claudia Konigseccia liberis genitis. Hic Christinam Erpachiam sibi iunxit, atque ex ea filium unum, Mauritium (denatum A. C. 1638.) et filias quatuor genuit. Ex posteriore vero coniuge Margarea Holsata, suscepit Ioannes Sigensis Ioann. Mauritium cognomine Americanum Pro- Principem Cliviae, Georgium Fridericum (maritum Mauritiae Lusitanae) Wilhelmum Ottonem, aliosque, Principes et Comites Nassoviae etc. lineae Signesis. Vide Phil. Iac. Spenerum Theatro Nobilit. Europ. Part. I. p. 32. 56. et 115.

SIGERICUS Visi-Gothorum in Hispan Rex IV.a militibus, Ataulpho surrogatus est, A. C. 415. Sed ab iisdem, quod ad pacem cum Romanis inclinaret, occisus septimo [orig: septimô] post mense. Prosper et isidor in Chron.

SIGESTORIUM vide SEGUSTERO

SIGETUM urbs munita Hungariae inferioris intra paludes fluv. Almi hic [orig: hîc] stagnantis et indormientis, cum castro triplici, fossa [orig: fossâ] muroque [orig: murôque] cincto. 10. mill. pass. a Dravo in Boream, 20. a Quinque Ecclesiis in Occidentem. Capta a Turcis 7. Sept. A. C. 1566. cum triduo ante mortuus esset Solimannus. Vide Thuan. Hist. l. 39. Aliter Zigerium.

SIGGER fluv. Helvetiae, qui in Vocetii montis apicibus ortus, postea in sinistrum Arulam se praecipitat, inter Salodorum et Vietlisbachium oppid. Simlerus.

SIGILLARIA [1] vicus Romae, ubi sigillaria vendebantur. Gellius l. 5. c. 4.Apud Sigillaria forte in libraria [orig: librariâ] cgo et I. Paulus Poeta consederamus.

SIGILLA [1] vel SIGNA dicuntur Vitruvio, l. 9. c. 6. quae Suetonius Neron. c. 56. icunculas, Glossae Philoxeni Sigillaria, Graeci *neuro/spasta, apud A. Gellium l. 14. c. 1. i. e. nervis tracta, sive sidiculis mota; vocant: Simulacra videl. sive statuae cubitales palmaresve, humanam staturam praeferentes, quarum vel singula vel universa membra certis nervis et fidiculis ita movebantur et trahebantur, ut vivere, moveri atque adeo obambulare viderentur, humanasque actiones fere omnes, praeter sermonem, repraesentarent. Ad cuiusmodi Simulacra alludens Horat. ait Satyr. 7. l. 2. v. 81.

Tu, mihi qui imperitas, aliis servis miser, atque
Duceris, ut nervis alienis mobile lignum.

Exeogitata talia neurospasta, in Dionysii sacris in Aegypto, atque a mulieribus vicatim circumferri solita fuisse, tradit in Euterpe Herodot. *)anti\ de\ fallw=n a)lla/ sfi e)sti\n e)ceurhme/na i(/on te phxuai=a a)ga/lmata neuro/spasta, ta\ perifore/ousi kata kw/mas2 ai( gunai=kes2. Meminit eorundem Lucian. de Dea Syra, ubi idem, quod de Aegyptiis modo monitum, apud Graecos quoque in sus fuisse scribens, icunculas e ligno fuisse ait, bene vasatas, quae turpitudo fuit sacerrimorum istorum Sacrorum. Quid haec sibi voluerint, indigitat Arnob. contra Gent. l. 6. Deos esse Sigillaria ipsa censetis: et alibi eod [orig: eôd]. l. ubi ea Sigilliola vocans, ait, In sigilliolis parvulis contrahere se Deos, et alieni ad corporis similitudinem coarctare. Sed et extra Sycrorum usum, in conviviis adhibebantur, oblectationis ergo, et quidem pro ditioribus; argenteae hae figurae erant, uti Petronius docet: Potantibus ergo et accuratissimas nobis lauticias mir antibus, larvam argenteam attulit servus sic aptam, ut articuli eius vertebraeque locatae in omnem partem siecterentur. Hanc cum super mensam semel iterumque abiecisset et catenatio mobilis aliquot figur as exprimeret etc. Qui ea conficiebant, et vulgo exhibebant, inde *neurospa/stai dicti sunt, ut liquet ex Aristot. de Mundo, ubi elegans horum simulacrorum descriptio additur; verba Appuleius sic reddit, Etiam illi, qui in ligneolis hominum figuris gestus movent, quando filum membri, quod agitari solet, traxerint, torquebitur cervix, nutabit caput, oculi vibrabunt, manus ad ministerium praesto erunt; nec invenuste totus videbitur vivere Hinc ductus Sigillarius, Tertullian. advers. Valentin. c. 18. A qua occulto [orig: occultô] nihil sentiens, et velut sigillario [orig: sigillariô] extrinsecus ductu, in omnem oper ationem movehatur. Item motus Sigillarius eidem, de Anima c. 6. Velut sigillario [orig: sigillariô] motu superficiem intus agitante. Sic et apud Imperatorem Marc. Antoninum l. 8. de Se ipso, legimus, *sigilla/ria neurospastou/mena, i. e. Sigilla verticillis mota: qui et saepius verbo [orig: verbô] neurospastei=sqai utitur, pro motu alieno, Neurospatorum more, non sua [orig: suâ] sponte, moveri. Vide Iac. Oiselium ICtum Notis in A. Gellium l. 14. c. 1. et infra Sigillaria Coeterum Sigillum, pro Annulo seu Gemma signatoria, frequenti in usu est. vel potius, pro aposphragismate seu symbolo Gemmae insculpto, quemadmodum Sphinge Augustus, Rana Maecenas, Quadriga [orig: Quadrigâ] Plinius Iunior praecipuae apud Traianum auctoritatis, literas signasse [orig: signâsse] leguntur, vide Fortun. Licetum Gemmar. Annular. Schem. 27. c. 114. Sic literae rubro [orig: rubrô] Sigillo [orig: Sigillô] et serico [orig: sericô] munitas conchaeque sanguine pictas, proprias fuisse Imperatorum Constantinopolitan. legimus apud Nicetam Choniatem de gestis Manuelis l. 1. fere initio et Georg. Logothetam in Chron. Constantinop. Vide quoque in voce Bulla. Nec non hic [orig: hîc] passim, ubi de Annulo Signatorio, Sigillo Pensili, Signandi ritu etc.

SIGILLA [2] in vestibus, zw/dia sunt, h. e. figurae vel hominum vel bestiarum, auro [orig: aurô] vel purpura [orig: purpurâ] expressae: sicut clavit, Graecis shmei=a, rotundae vel quadratae solum, imaginem nullam exprimentes. Hinc zwdiwta\, sigillata. Hesychio, zwdiwto\s2 xitw\n, sigillata tunica. Sic occurrunt apud pollionem, in Herode, c. 16. sigillata tentoria; apud Athanasium in Leone III. Vela sigillata; apud eund. in Paschali et Leone IV. Vestes sigillatae; Alibi; Camisiae sigillatae, In l. 11. c. Theod. de Scen. Sigillata serica, quorum usu mimabus ibi interdicitur, non minus ac gemmis aut textis auratis etc. Qui vero istiusmodi figuras vestibus intexeret, Sigillario, *zwdiopoio\s2 dictus est, in Gloss. Sed et ei)/dwla huiusmodi sigilla vocat Astrius, th\n a)nqinh\n kai\ muri/ois2 ei)dw/lois2 pepoikilme/nhn e)sqh=ta filotexnou=sin. Amm. Marcellin. Species animalium multiformes: ut


page 173, image: s0299b

longioris fimbriae tunicae perspicua [orig: perspicuâ] luceant varietate liciorum, effigiatae in species animalium multiformes. *zwwto\s2 et zwdiwto\s2 idem erat, uti ex Polluce docet Salmas. ad Pollionem, ubi supra. Sic idem cum sigillatis fuerint belluata, de quibus vide quoque infra in voce Signa, item Singilio.

SIGILLARIA [2] festum apud Romanos, Ausonio in Eclogar. v. 32. Festa Sigillorum dictum, memoratur a. Gellio l. 2. c. 3. ubi librum Aeneidos secundum inirandae vetustatis, emptum in Sigillariis XX. aureis, Fidum Optatum sibi ostendisse, scribit: In quae verba Anton. Thysius ICtus commentatus; illud in Sigillariis, exponit, Festis Sigiilarium diebus, quae sequuntur Saturnalia. De quibus ita Macrob. Saturnal. l. 1. c. 10. cxtr. Saturnalia uno tantum die, i. e. quarto [orig: quartô] dectmo [orig: dectmô] Kal. (Ianuarii) solita sunt celebrari: sed post in iriduum propagata Sigillariorum adiecta celebritas, in septem dies discursum publicum et laetitiam religionis extendit. Nomen ex eo Sigillaribus, quod ultro citroque sigilla sive imag unculas et munuscula alia missitarent. Idem c. 11. originem eorum ex Epicado hanc tradit: Epicadus refert, Herculem occiso [orig: occisô] Geryone, cum victor per Italiam armenta duxisset, ponte, qui tunc Sublicius dicebatur, ad tempus instructo [orig: instructô], hominum simulacra, pro numero sociorum, quos casu peregrinationis amiserat, in fiuvium demisisse, ut aqua [orig: aquâ] secunda [orig: secundâ] in mare devecta, pro corporibus desunctorum, veluti patriis sedibus redderentur; et inde usum talia simulacra fingendi inter sacra mansisse. Sed mihi, inquit, huius rei illa oorigo verior existimatur, quam paulo ante memini retulisse, quod pelasgi, postquam felicior interpretatio capita non viventium, sed fictilia, et fwto\s2 aestimationem non solum hominem, sed etiam lumen significare docuisset, coeperint Saturno cereos potius accendere: et in sacellum Ditis arae Saturni cohaerens oscilla quaedam pro suis capitibus ferre. Ex illo traditum, ut cerei Saturnalibus missitarentur et Sigilla arle fictili singerentur ac venalia pararentur, quae homines pro se atque suis piacula pro Dite Saturno facerent Ideo Saturnalibus talis Comitiorum cclebritas coepat. Inciderunt illa in 13. Kal Ianuar. Ioh. Rosin. Antiqq. Roman. l. 14. c. 16. Vide quoque Senecam Ep. 12. Sueton. in Claudio c. 5. Spartian. in Caracall. c. 1. et Hadriano, c. 17. ut et Hadr. Turnebum l. 23. c. 28. qui putat per Sigillaria aliquando locum intelligi hoc [orig: hôc] nomine, ubi libri aliaque res promercales vaenibant; adducens pro se Ausonium ad Paulum, in Centon. Pro quo, si per Sigillaria in auctione veniret, neque Asranius nauci daret, nec Stichum suam Plautus offerret. Et potuit locus inde Sigillaria dici, quod Mercatores venalia certis locis habebant sigilla seu imagunculas aliaque munuscula, quae sibi invicem missitabant. Vide Thysium loco cit.

SIGILLARICIUS Annulus apud Vopisc. in Aureliano, c. 50. uxori et filiae annulum Sigillaricium, quasi privatus, instituit; idem cum signatorio est. Cuiusmodi annulos chirographos, seu potius cirographos, h. e. cerographos, vocat Catullus, Epigr. 25. v. 7.

Remitte pallium mihi meum quod involasti [orig: involâsti],
Sudariumque Setabum cirographosque Thynos.

*khrogra/fon enim, quod ceram pingit, et charaxat, id quod annulorum sigillariciorum est proprium. Thynos addit, quia hi annuli ex politura Bithynica celebres erant ac nominati: Quam in rem vide supra passim, inprimis ubi de Annulis, ut et in voce Cyrographi, infra quoque aliquid voce Signa.

SIGILLARIUS in Gloss. *zwdiopoio\s2, qui sigilla, de quibus supra, vestibus intexebat. Item qui sigiliaria seu neuro/spasta venundabat, circulator. Vide itidem supra; et Iac. Cuiacium l. 11. c. 30. Etiam Custos sigilli, apud Petr. Blesensem Ep. 131. Cum in Sicilia essent Sigillarius et Doctor Regis Guilielmi II. tum pueri. Sic Walterus de Constantiis dicitur Regis Angliae Sigillarius, apud Rad. de Diceto A. C. 1180. Vide quoque supra, ubi de Annulis.

SIGILLATA Tentoria apud Treb. Pollionem in XXX. Tyrann. c. 16. ubi Herodis, Zenobia [orig: Zenobiâ] geniti, luxum describit, quid sint, vide supra in voc Sigilla.

SIGOLLTORES Graece *sfragistai\, dicebantur Aegyptiis Sacerdotes illi, qui victimas signabant. Cum enim, ut tite offerretur animal, non modo id mundum, sed et immaculatum, esse deberet, Sacerdos ad id constitutus, pecude cum stante, tum resupinata [orig: resupinatâ], lingua [orig: linguâ] etiam exserta [orig: exsertâ], victimam exquirebat: caudae etiam pilos inspiciebat, an vel unum nigrum pilum (boves enim non nisi rufos immolabant Aegyptii) videret. Quod si esset omnino munda, notabat eam hyblo cornibus alligato: deinde terra [orig: terrâ] sigillari applicata [orig: applicatâ], annulum imprimobat, et sic abducebatur victima. Qui non sigillatam immolabat, morte puniebatur, Herodot. l. 2. c. 38. Atque hi Sacerdotes inde Sigillatores appellati sunt. Servius ad illud Virgilin, Aen. l. 4. v. 57.

--- -- Lectas de more bidentes.

De more, inquit, scil. antiquo, omnibus noto: i. e. ne habeant caudam aculeatam; ne linguam sissam; ne autem nigram. Chaeremon apud Porphrium naevos a Sigillatoribus observari solitos exactius recensens, boves feminas, et marium quotquot gemelli aut maculosi, aut colores diversi, aut desormes, aut domti (utpote iam laboribus consecrati) aut oculo [orig: oculô] privati, aut hominum (vel Deorum suorum) similitudinem serentes, ab iis reiectos ait: infinitas huiusmodi observationes, et propterea integros libros peri\ th=s2 te/xnhs2 tw=n kaloume/nwn *moxosfragistw=n, de illorum arte, qui Victimarum Sigillatores vocarentur conscriptos esse, addens. *)aposfra/gisma Sigilli quodnam fuerit, docet Plutarchus, ex Castore, Homo videl. in genua desidens, manibus post tergum reductis, ense iugulo imminente, de Isid. quo [orig: quô] pacto [orig: pactô] sacri horrendi, a)nqrwpwqusi/as2 olim apud Aegyptios usitatae, vestigium in victimarum sigillo mansisse videtur. Heliopoli sane, Iunoni Lucinae quottidie homines tes, qui e)dokima/zonto, kaqa/per oi( zhtou/menoi mo/xoi kai\ susfragizo/menoi, probabantur, non secus ac


page 174, image: s0300a

quaesiti illi Vituli puri et Sigillati, mactari solitos, docet Manetho, apud Porphyr. de Abstin. l. 2. §. 55. donec Amosis Rex Cereis victimis substitutis, inhumanitatem illam, ita funditus exstirpavit, ut Herodotus eam numquam in Aegypto viguisse crediderit l. cit. c. 45. quem Macrobius sequitur Saturnal. l. 1. c. 7. Vide Ioh. Marshamum Canone Chron. Sec. XI. et hic passim.

SIGILLUM cuius in signandis literis usus, aliud privatum est, quo [orig: quô] vel homines privati, vel Principes in negotiis privatis, uti consuevere [orig: consuevêre], de quo vide Vopisc. in Aureliano d. l. et Fletam l. 2. c. 13. §. 1. aliud publicum, hocque rursus vel secretum, vel commune seu authenticum. Et quidem Sgillum secretum vel secreti dictum est, quod literis, ut vocant, clausis apponebatur, sicque in secretioribus negotiis, Epistolis e. g. locum habuit. Neque tantum in privatis negotiis, sed et in publicis adhibebatur, vel a tergo authentici sigilli appositum, quod ideo Contrasigillum appellatum est, vel ab ipso suspensum. Nonnumquam vel ad pleniorem fidem, vel maius dilectionis argumentum eo [orig: ] solo [orig: solô] publica negotia (sed minora, et maxime, cum abesset maius) sigillata legimus. Erant autem Sigilla huiusmodi minoris formae; quam authentica, habebantque interdum impressa Militum insignia, vel familiarum affinium; interdum figuras quasdam exoticas, prolibitu, ut videre est apud Duchesnium, aliosque Stemmatographos. In Regum Franciae sigillo secreto, insignium scutum unico [orig: unicô] Angelo [orig: Angelô] sustentatur. In Sigillis tamen Episcopalibus antiquitus non expressa fuisse insignia gentilitia, sed effigiem Episcopi Pontificaliter induti, cum baculo pastorali et mitra, docet, ex c. 6. Decretal. de fid. Instrum. Dominic. Macer. In Pontificiis Rom. D. Petrus cum navicula, instar piscatoris retia laxantis, effingitur; quod proin Sigillum Piscatoris nuncupatur etc. Custodia sigilli huius, apud eosdem Reges, Magnum Cambellanum, eoque [orig: eôque] absente, primum Cambellanum, spectabat, qui illud in quodam pretioso marsupio asservate, eoque literas, quas de prieres, d'estat, de responses et de mandemens a venir, vocant, sigillare soli us est. Apud Byzantinos, infimi aevi Augustos, dignitas fuit, quam *parakoimw me/nou th=s2 sfendo/nhs2, appellabant, h. e. Accubitorem palae; item quam *parakoimw me/nou tou= koitw=nos2, Accubitorem cubiculi, dicebant: quorum hic cubiculi Imperatorii; ille vero Sigilli, quo [orig: quô] Imperator literas ad matrem, filios, Despotas, Patriarcham, alios, scriptas obsignabat, custos erat. Qua de re vide Car, du Fresne Not. ad Villharduinum. At Sigillum Authenticum et Commune dicebatur, cuius in publicis negotiis usus erat, et quae omnibus paterent: unde diplomara eo [orig: ] munita Literae patentes indigitari solent. Idem Sigillum pensile, seu pendens, quod shrikw=| nh/mati, filo [orig: filô] serico [orig: sericô], diplomatibus soleat appendi. Et quidem primitus filo [orig: filô] sericoque [orig: sericôque] tabulis aureae plumbeaeque bullae appositae sunt, uti vidimus suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Postmodum cerea perinde literis appendi coepere [orig: coepêre]: quorum usum Guilielmum Nothum in Angliam in vexisse, cum antea crucem solum gens effingeret, tradit Ingulphus p. 901. et Seldenus, qui eiusdem Wilhelm sigillum descripsit, ad Eadmerum p. 166. Muniebantur autem pensilibus his sigillis diplomata, nullo [orig: nullô] apposito [orig: appositô] chirographo [orig: chirographô], adeo que omnem iis vim conferebant; unde typos ipsos sigillarios, ne in aliorum inciderent manus, summa [orig: summâ] cura [orig: curâ] asservare necesse erat. Sic scribit de Magistro Rogero Ricardi I. Angliae Regis Vicecancellario, cum circa Rhodum tempestate in mari periisset, circa eius collum suspensum Regis Sigillum, postea receptum fuisse, Bromptonus. Nec alia forte ratione Cancellarius Imperatoris, in sollennibus praesertim ceremoniis, maius sigillum collo appensum gestare legitur, in Bulla Aur. Caroli IV. Imperatoris c. 7. 23. §. 2. In his porro sigillis efformandis, varii coloris cera adhibita est. Apud Gallos; soli Regi flavae usum comperere, scribit Tillius. Viridis in sigillis regiis usus potissimus fuit in Diplomatibus, quae vulgo Chartres, Privileges et Remissions dicuntur: hodie vero etiam flava [orig: flavâ] cera [orig: cerâ] sigillantur: Rubeam adhibent Universitates ac Communitates: albam, Milites S. Spiritus etc. In Sigillis vero efficti fere semper Equites, quorum erant, si ex Militari essent ordine, tunica [orig: tunicâ] loricae superinducta [orig: superinductâ], quod Ioanne Rege in Anglia primum obtinuisse, docet Dugdalus in Antiqq. Warwic. Tempore Regis Ioannis erant insigiltis dominorum tunicae super loricis --- erant autem tunicae longae ad talos. Adiuncta dein armorum insignia. Idem, Circa annum 1218. Domini, qui in sigillis --- habebant equites armatos cum gladiis; nunc in dorso sigillorum arma sua posuerunt de novo in scutis. Quod in Francia, post captum ab Anglis Ioannem Regem similiter factitatum esse, circa A. C. 1366. apud eundem legas. Tunc primum autem sigillum sibi asciscebant Viri nobiles, cum suae aetatis essent, h. e. postquam aetatis annum 22. attigere [orig: attigêre], atque adeo Militate cingulum consecuti sunt. Solos enim Milites olim ius habuisse Sigilli pensilis, docet Duchesnius in Histor. Castilion. quod postmodum et ad Armigeros transiit, qui tamen, cum in Milites allecti sunt, sigilla sua mutare sunt coacti, uti docet Cat. du Fresne in Gloss. ubi plura hanc in rem. Vide quoque supra ubi de Annulis, it. voce Pastellus: uti de Sigillo, quod a Patriarcha in Eccles. Graeca fieri solet, infine Trisagii, infra.

SIGINDUNUM Mysiae superioris oppid. Ptol. quod Niger Simedro vocat. Singidunum Antonino. Sigidnum Zosimo l. 3.

SIGIPEDES Scythiae populi apud Treb. Pollionem in Claudio, Denique Scitharum diversi populi, Pencini --- --- Sigipedes, Celtae etiam et Heruli, praedae cupiditate in Romanum solum --- venerunt pro Gipedes, uti legi vult Salmas. h. e. gh/w=aides2, quemadmodum Graecis nominantur: de quibus id legitur, in Graecorum Commentariis, *gh/paidesoi( lego/menoi *loggi/bardoi, oi)onei\ *geti/w=aides: oi( *getw=n pai=des2, Gipedes dicti sunt Longobardi, quasi Getipedes, Getarum filii. Corippo Gypedes vocantur, duabus syllabis brevibus, l. 1.

En Avares, Francique truces, Gypedesque Getaeque.

Vide Salmas. ad Pollionem d. 1.

SIGISMUNDUS [1] Imperator, Hungariae et Bohemiae Rex, ex familia Lucemburgica, fil. Caroli IV. frater Wenceslai


image: s0300b

Imperatorum. Ducta [orig: Ductâ] Maria [orig: Mariâ], filia [orig: filiâ] Ludovici I. Hungar. Regis regnum hopacavit, coronatus A. C. 1387. aet. 20. uxorem perdidit, A. C. 1392. A Baiazete Turcarum Imperatore licet Gallis sub Ioh. Burgundo subnixus, ad Nicopolim, A. C. 1386. victus, diu Constantinopoli et in Rhodo, omnibus ignotus erravit: tandem captus a suis, amicorum ope A. C. 1401. restitutus est, Quo [orig: Quô] anno [orig: annô] Ruperto Imperatori successit, postquam sibi ipsi, utpote Electorum unus, suffragatus esset. Schisma, post iter in Galliam, Angliam et Italiam, magna [orig: magnâ] cura [orig: curâ], Constantiae celebrato [orig: celebratô] Concilio [orig: Conciliô] sustulit: Reformationem tamen impetrare non potuit, licet vehementer, apud Petrum de Alliaco Cardinal. instaret, coniugia Clericorum, inter alia, strenue urgens. Nihilominus, in Basileensi Concilio, liberius, quam unquam in aliis, in auctoritatem potestatemque Pontificis inquisivit. Marchiam Brandeburg. cum Electoratu, Friderico Burggravio Norimberg. Saxoniaeque Electoratum Friderico Misniae Marchioni contulit. Gonzagam, Mantuae Marchionem creavit. A Iohanne Zisca, Hussitarum, quos exstinctum ibat, Duce, aditu in Bohemiam interclusus, saepius victus, et quamvis tripartito [orig: tripartitô] exercitu, ad 200000. secum trahens, accederet, Panico [orig: Panicô] quodam [orig: quôdam] terrore semel atque iterum fugatus: Postea a Procopio Holy infestatus est, donec tandem libertate religionis permissa [orig: permissâ], uno [orig: unô] anno [orig: annô] ante mortem in regnum est admissus. Aen. Sylv. Hist. Bohem. l. 36. Connubium, cum Barbara, impudicissima femina, infaustum expertus, Znoimae, in Moravia, obiit, A. C. 1437. aetat. 70. Forma [orig: Formâ] egregia [orig: egregiâ], liberalis, magnanimus, literatorum Maecenas, plurimarum linguarum peritus, in pace Princeps inclitus, sed bello infelix. Ferrea corona [orig: coronâ] Mediolani cinctus, Romae auream ab Eugenio IV. accepit. Crantz. Cochlaeus, Dubravius, Bonfinius, Thurosius, Bapt. Egnatius, in epit. Hist. Imp.

SIGISMUNDUS [2] Burgundiae Regis fil. Gundebaldi, patri successit, A. C. 516. Ab Arianismo, ope Alcimi Aviti Episcopi Viennensis conversus, magnam curam rebus sacris impendit: Pater, ex Ostrogota, filia Theodorici, Gothorum in Italia Regis Sigeric, quem, novercae impulsu, innocentem strangulari iussit: quod erimen paulo post multis lacrimis prosequutus est. Postea, Clodomirus, fil. Clodovei M. iunctis fratribus suis, Sigismundum vicit, captumque Aureliani, cum uxore et liberis in puteum praecipitatos necavit. A. C. 523. Gregor. Turonens. Usuardus, vita S. Sigismundi, Duchesnius, etc.

SIGISMUNDUS I. Magnus Poloniae Rex, fil. Casimiri II. frater Iohannis Alberti Alexandri, Regum, quorum ille A. C. 1501. hic A. C. 1506. obiit; successit, iam rebus plurimis praeclare gestis inclitus, an. aetat. 40. Rex vicit Moscos, totaque [orig: totâque] expulit Lithuania [orig: Lithuaniâ], A. C. 1519. fines Imperii extendit, decus principum saeculi sui: Obiit A. C. 1548. aetat. 80. Cromer. Histor. Polon. Salomon Neugebaver. in Hist. Pol. Iodocus Ludovicus Decius et Bernardus Vapovius in Sigismund.

SIGISMUNDUS II. Augustus vivente patre Sigismundo [orig: Sigismundô] I. coronatus, post obitum patris, iam prius uxore Elisabetha [orig: Elisabethâ] Austriaca [orig: Austriacâ] orbatus, duxit Barbaram Radiviliam, filiam Georgii Castellani Vilnensis, viduamque Stanissai Castoldi, Palatini Trocensis: Unde Procerum murmur et turbae, quibus pacatis, hac mortua [orig: mortuâ], Catharinam Ferdinandi I. Imperatoris filiam sibi iunxit. Consiliariorum aliquot, inter quos Ioh. Funccius, ex contionatore aulicus minister, supplicio [orig: suppliciô] affecit: Suecos in Livonia, Moscos ad Sitinium lacum, etc. vicit. Dantiscanis iratus, portorii dimidiam partem iis ademit, causasque maioris momenti, ad Senatum regni transtulit. Obiit; ex Iagellonica familia ultimus, A. C. 1572. aetat. 52. regni 25. Successit Henricus Dux Andium. Neugebaver. Hist. Pol.

SIGISMUNDUS [3] III. fil. Iohannis III. Sueciae Regis, ex cAtharina, filia Sigismundi I natus A. C. 1566. a Polonis, excluso [orig: exclusô] Maximiliano [orig: Maximilianô] Archiepiscopo [orig: Archiepiscopô] in regnum accitus, A. C. 1587. mortuo [orig: mortuô] Patre, etiam Sueciae regnum adiit, coronatus, A. C. 1594. quo [orig: quô] tamen, quod intempestive religionem ibi iam stabilitam evellere conaretur, a Carolo Sudermanniae Principe, patruosuo, exutus est. Livoniam amissam fortissime recuperavit, Moscos Smolensko, post biennii obsidionem, depulit, illosque Vladislaum fil. in M. Ducem eligere coegit. Obiit A. C. 1632. regni 45. Maritus duarum sororum, Annae et Constantiae Austriac. Pater vero Ladislai Sigismundi et Iohannis Casimiri, qui ambo Mariam Gonzagam uxorem habuerunt, familia [orig: familiâ] haud pridem tota [orig: totâ] exstincta [orig: exstinctâ]. Ioh. Sigismundus Ioach. Friderici Electoris Brandeb. fil. ab Avo Ioh. Georgio educatus, dein cum fratre Ioh. Georgio cognomine Iuniore, missus Argentinam, A. C. 1588. post Avi mortem, Zechliniensem praefecturam accepit: Inde cum Patruis, ob ditiones Franconicas, Patrae consentiente, transegit. In itinere Borussico cum esset A. C. 1608. Patris percepto [orig: perceptô] obitu, Vicarum dixit Adamum Gans Baron. Putlizium, et praeter successionem Electoratus, etiam Curatelam Borussicam obtinuit. Possessionem Iuliacensium ditionum, quas a coniuge Anna fil. Alberti Friderici Brandeburgici Ducis Borussiae, et Mariae Eleonore Ducis Iuliac. sibi vindicabat, sumpsit, A. C. 1609. ac sequenti anno Unioni nomen dedit. Comitia Ratisponensia per Legatos obivit A. C. 1613. ut et Diaetam Electivam utramque, qua [orig: quâ] Matthias et Ferdinandus electi. Inde A. C. 1614. Reformatis accedens, in doctrina et ceremoniis Reformationem instituit, facto [orig: factô] initio [orig: initiô] a Templo SS. Trinitatis Coloniae; vulgata etiam Confessionis formula [orig: formulâ]. Demum, cum alterum saeculum Electoralis dignitatis insua familia continuatae clebrasset [orig: clebrâsset], anno [orig: annô] Iohann sIgMUnD ChUrfUrst, i. e. 1617. aliquandiu etiam ex apoplexia paralyticus decubuisset; tradidit Filio paucis ante obitum septimanis Electoratum, A. C. 1619. Pater praeter Georgium Wilhelmum successorem, Ioachimi Sigismundi, Magistri Ordinis Iohannitici, minoris natu, quiobiit A. C. 1625. Fuit et Sigismundus frater Ioh. Georgii Elect. praefati, doctorum summus Fautor: qui fratri Friderico A. C. 1552. exstincto in Magdeburgensi et


image: s0301a

Halberstadiensi sedibus suffectus, A. C. 1553. ritus Pontificios antiquavit, defunctus A. 1566. Idem nomen uni quoque fuit ex modo laudati Ioh. Georgii filiis, qui sub Spinola in Belgio copias duxit.

SIGISMUNDUS [4] fil. maior natu Henrici cognomine Patris Patriae Ducis Sagano-Glogovii, frater Henrici, obiit A. C. 1458. Item fil. minor natu Ioh. Christiani Ducis Brigensis, ex altera coniuge Hedvige Sitschia, Baronis Lignicii titulo [orig: titulô] insignis, defunctus est A. C. 1665. Frater Augusti vel Augustini Comitis Lignicii, quem Gregorius Wilhelmus. ex tota gente Piastea ultimus, ultimis precibus (obiit enim A. C. 1676.) Imperatori sollicite commendavit. Vide Phil. Iac. Spenerum Sylloge Geneal. Histor. in Famil. Brandeburg. et Piastea.

SIGISMUNDUS [5] Rakocius, Transylvaniae Princeps, electus est, A. C. 1606. post defunctum Botskaium, invitus: interim in pace praefuit, Matthiae Hungar. Regi et Achmeti Ottomano aeque gratus. Cessit sponte Gabrieli Bathorio. A. C. 1608.

SIGISMUNDUS [6] Gelenius Bohemus, vertit A. C. 1540. Iosephum, Iustinum Martyrem, Dionysium Halicarn. Philonem, Appianum etc. Thuan. Hist. l. 3.

SIGISMUNDUS [7] Gossenbrot Benedictinus. Condidit Chronicon Augustanum, A. C. 1483. a Ioh. Pistorio, inter auctores Histor. German. editum.

SIGISMUNDUS [8] Malatesta Arimini Dominus, Philosophus, Historicus et Bellator egregius: sed quod immortalitatem negaret animae, et ditiones Pontificias crudeliter vastaret, a Pio II. excommunicatus est, A. C. 1462. interim ad frugem rediit, expeditione contra Turcas suscepta [orig: susceptâ]. Pius II. nomine Gobelini, in Comment.

SIGISTANIA provinc. Persiae, in parte Orientali versus confinia Indiae, ubi alias pars Drangianae, versus montes. Ibi Sistanum seu Sigistanum, Sistan, urbs praecipua ad Ilmenum fluv.

SIGIUS mons Galliae Narbonensis, a quo sinus Galliae incipit, Setium Ptol. et Avieno. Cavo de set Clusio. Vide Setius mons.

SIGLA vel SIGLAE per syncopen pro Sigillae, subintellige Literae, memorantur in Papiae Glossario. Dicebantur autem sic compendia literarum, cum una vel duae literae pro integra voce, pluribus literis constante, ponebantur: Unde Festus, Notae erant literae, sed singulae, vel binae. Cic. pro Muraena, singulas literas: Gell. l. 17. c. 9. singularias, vocant. Tales, cum literarum initio [orig: initiô] scribitur S. pro Salutem: vel S. P. D. pro, salutem plurimam dicit. Item S. V. B. E. E. Q. V. h. e. Si vales bene est, ego quoque valeo etc. Quamquam in his, ob consuetudinem, res minus obscura: occultior in aliis, quae tradunt Valerius Probus, qui Hadriani, Caes. aetate floruit et Petrus Diaconus, qui sua dicavit Conrado I. Imperatori. Origo earum, ut et Notarum, de quibus supra, inde est, quod, postquam Academici Lectiones suas, a)kroa/taieis2 appellatas Gell. l. 2. c. 22. et l. 20. c. 4. dictare coepissent, teste Appuleio [orig: Appuleiô] Florid. celerius vox Doctoris praecederet, quam ut integre scribendo Discipuli eum assequi possent: Itaque ad hoc artificium conversi sunt, primusque Xenophon quae dicebantur, hoc [orig: hôc] modo [orig: modô] excepta, in publicum edidit, apud Laert. l. 2. in eius vita. Vide Georg. Hornium Histor. Philos. l. 7. c. 11. Inprimis autem Iurisconsulti, in excribendis Legibus, uti Siglis solebant. Unde Manilius l. 4. Astron.

Hic etiam Legum tabulas et condita iura
Noverit, atque notis levibus pendentia verba,
Et licitum sciet et vetitum quae poena sequatur.

Cum vero hinc saepe error obveniret, quia unica litera plurium crebro rerum erat signum; iussit Iustinianus Imperator ut vocabulis integris, non Siglis, porro scriberetur. Vide verba eius l. 1. Cod. Theodos. tit. 17. de vet iure enucl. leg. 1. et tit. eod. l. 2. Atque ut is e Latinis Iuris codicib. Siglas sustulit: ita in Graecis libris idem fecit Basilius Imperator uti testatur Cedrenus p. 467. Quam antiqua autem haec scribendi fuerit ratio, illud Ciceronis pro Muraena ostendit: Irati Iurisconsulti, ne dierum ratione pervulgata [orig: pervulgatâ] et cognita [orig: cognitâ], sine sua ope posset lege agi, notas quasdam composuerunt, ut ipsi omnibus rebus interessent. E quibus Iureconsultos veteres Siglarum Inventores fuisse argnas: Alias Notas presse dictas a Siglis distingui notum, cum hae literis constent, illae secus. Scripsit de Siglis libellum Mango, ad Carolum Regem quem his ei dedicavit versiculis,

Haec iuris shmei=a lubens Rex accipe Carle,
Offert devotus quae tibi Mango tuus.

Ubi shmei/wn vox haud aliter sumitur, ac a Tullio l. 13. ad Attic. Ep. 32. Quod ad te de legatis scripsi, parum, credo, intellexisti, quia dia\ shmei/wn scripsi. Ut et a Plutarcho in Catone et Cicerone, ubi vocat shmei=a e)n makroi=s2 kai\ braxe/si tu/pois2 pollw=n gramma/twn du/namin e)/xonta. Ubi quidem plerique Notas intelligunt, quae literae non sunt, quales tradidere [orig: tradidêre] Tyro et Seneca. Sed sperare potuit Cicero, Atticum, qua [orig: quâ] ingenii acie esset, ex primoribus literis collecturum de vocibus integris: at non potuit putare, divinaturum id ex incognitis istiusmodi signis. Nec Mango aliud docet, quam literas initiales pro integris vocibus positas: uti nec alter ille, cuius Iuridicas Notas ex veterib. membranis, in corpore Grammaticorum veter. habemus. Gerh. Ioh. Vossius de Arte Gramm. l. 1. c. 40. Vide quoque infra Tachygraphia.

SIGMA ex literae forma, dictum est Stibadium olim, seu trium lectorum coagmentati, ut inter alios erudite declarat Petrus Ciacconius de Triclinio: Quemadmodum Porticum semirotundam ex simi litudine fabricae, Sigma Graeco [orig: Graecô] vocabulo [orig: vocabulô] nuncupari, legimus in Libello de regionibus Urbis Constantinop. Ubi cum Adolphus Mekerchus, Fulv. Ursinus, Guil. Basilius, ipse praefatus Ciacconius, Alii,


page 175, image: s0301b

velint hanc literam, ob figuram h(miku/klion arcui Scythico comparari, ut et apud Agathonem Tragicum in Telepho, falli eos dicit Vossius, cum figura haec semiorbicularis C. arcui vulgari, vulgaris figura *s. arcui Scythico similis sit, ut observatum Lipsio de pronunc. LL. et Scaligero ad Euseb. Thomas Dempsterus in Rosini Antiquit. Rom. l. 5. c. 26. mensas Romanas figuras Sigmatis retulisse, et cum Veter. quadratas primum, dein rotundas habuisset mensas, Romanimidiatae Lunae effigie fabricasse [orig: fabricâsse], h(miku/klia quoque dictas, ostendit, ex Iul. Polluce Onomast. l. 5. c. 1. *)aska/n tai, stiba/des2, h(miku/klia, klinth/ria, xameu\nia, Scamma, tori, semicirculi (i. e. Sigmata ) recubitoria, humi strata. Hinc Petr. Ravennas Serm. 29. Discumbebat Deus, plus in Matthaei mente, quam Sigmate: et Sidon. Apollinaris l. 2. Ep. 2. ita ut ministeriorum se non impediente famulatu tot posset recipere sellas, quot Sigma capit personas. Quot autem ceperit, indigitat Martial. l. 10. Epigr. 48. v. 5.

Stella, Nepos, Cani, Cerealis, Flacce, venitis
Septem Sigma capit, sex summus, adde Lupum.

Idem l. 14. Epigr. 87.

Accipe Lunala [orig: Lunalâ] scriptum testudine Sigma
Octo capit: veniat, quisquis amicus erit.

In quae verba sic Salmas. Postquam, inquit, Triclinia ab usu recesserunt: et pro Tricliniis Accubita et Stibadia dici coepere [orig: coepêre], quorum figura semicircularis erat, atque inde Sigma nomen invenit; totam mensam non circumdabant, sed spatium in ea parte relmquebant, qua [orig: quâ] circulus deficiebat, ad inferenda scil. fercula etc. Et iterum, Triclinium ergo eraent tres lecti divisi et separati: Sigma vero unus perpetuus lectus; semirotundus, quod Stibadium et Accubitum dixere. Triclinium omnibus mensis poterat, Sigma vel Stibadium non item: nec enim minus Sigma maiori mensae, nec maius minori coaptari poterat. Secundum ergo mensarum magnitudinem quaerenda erant parva aut magnastibadin, quae a numero convivarum vel octaclina vel hexaclina dicebantur. Unde colligas Dempsterum Stibadium cum Mensa confudisse. Ad eius extrema cornua honoratiores convivas fuisse collocatos, discimus ex Gregorio Turonensi de Mirac. l. 1. c. 80. Discumbentibus autem ad convivium, Vir ille cum Presbytero dextrae partis cornu occupat, Catholicum ad sinistrum statuens: et Sidonio Apollin. l. 1. Ep. 11. Primus iacebat cornu sinister Consul ordinarius Severinus. Quibus clarius rem exprimens Iuvencus Sacr. Carm. l. 3. sic ait,

Si vos quisque vocat, cenae convivia ponat,
Cornibus in summis devitet ponere membra,
Quisque sapit, veniat forsan si nobilis alter,
Turpiter eximio [orig: eximiô] cogetur cedere cornu.

In medio reliqui dispositi erant. Paulinus de vita Martini l. 1.

Hos intermedius, qua Sigma flectitur orbe,
Presbyter accubuit.

Ornabantur vero haec Sigmata eodem [orig: eôdem] tapetum apparatu, quo [orig: quô] Scenae Theatrorum solebant instrui, scil. initio [orig: initiô] pellibus ferarum, deinde et byssino [orig: byssinô] peristromate etc. Vide Thom. Dempster. loc. cit. Fulv. Ursinum Append. de Triclin. ubi, inter alia, quam altum Sigma fuerit, docet, Laut. Pignorium Comm. de Servis, ubi ex antiqua Sigmatis scalptura, quae Romae trans Tiberim visitur, e regione aedis D. Chrysogoni, quamque praefatus Ursinus primus edidit, eius iconem Lectori antiquitatis avido exhibet; Salmas. iterum ad Lamprid. in Heliogabalo, c. 25. et Casaubon. ad eund. quorum hic ad verba illa, Primus (Heliogabalus) invenit sigma insternere, non in lectulis, ut a pedibus utres per pueros ad reflandum spiritum solverentur, varia hanc in rem adicit. De litera vero Sigma, equis olim inuri solita, diximus supra in voce Samphorae.

SIGMANUS melius Igmanus, amnis Aquitaniae verae, vulgo Leyre; in Sinum parvum Arcassonium cadit, prope Boios, 7. leuc. a Burdegala in Occasum.

SIGMARINGA nomen castri, in Suevia, sub proprio Comite, ex Familia Zollerensi. Et quidem ex Danckonis, qui arcem Zoleranam tenuit, circa A. C. 829. fratre Gotbaldo [orig: Gotbaldô], Comites Saulgaviae, Sigmaringae, Landenbergae et Pfullendorfii, non incelebres, et affinitatibus illustres, deducuntur. In Danckonis linea, Saeculo [orig: Saeculô] XIII. in Eitelfriderici et Elisabethae Habspurgicae, quae Rudolphi I. Imperatoris soror fuit, filiis, Friderico et Eitelfriderico, capitales rami in diversum abierunt. Ille pater Burggraviorum Norimbergensium et sic Marchionum Brandeburgi eorum, hic avito [orig: avitô] titulo [orig: titulô] Zollerensium, sator fuit, qui in Principum gradum haud pridem evecti in Hechingensem et Sigmaringensem lineam hodie dispescuntur. Nempe Caroli A. C. 1576. exstincti filius Eitelfridericus priorem: Carolus vero secundogenitus posteriorem, ex se deidt. Iunctus enim hic Euphrosynae Oetingensi, genuit Ioannem, Principis axiomate ornatum, qui decessit A. C. 1638. pater, ex Ioanna agnata, mainradi (cui nupsit Anna Maria filia Ferdinandi Comitis Torringensis, unde plures liberi) Sibylla (quae primo Georgio Wilhelmo Comiti Helfensteinio, dein Ernesto Bennoni Comiti Wartenbergio iuncta est) et Mariae (cui maritus obtigit Paulus Andreas Comes Wolckenstenius, et post eius obitum Georg. Rudolfus Baro de Haslang ) qui omnes Principes et Comites de Hohenzollern, in Sigmaringen. Vide Phil. Iac. Spenerum Theatro Nobilit. Europ. Part. 2. p. 25. et in voce Zolernum.

SIGMATICUS Torques vide supra Armiger.