December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 612, image: s0612a

PATINARIA Via in Sabinos ducebat ut et Quintia.

PATINUS Carolus Doctor Medicus Paris. rei nummariae peritia [orig: peritiâ], scriptisque de illa editis, clarus: Patavii docuit, nuper defunctus.

PATIORUS Siciliae mediterraneae urbs. Palazzolo hodie, teste Aretio [orig: Aretiô].

PATISTAMA Indiae intra Gangem urbs, Ptolem.

PATIZITES vir Persa, magus, Smerdim fratrem suum similem Smerdi fratri Cambysis, Persarum Regem declaravit, Fuit enim praefectus Cambysis, apud Persas.

PATMOS Icarii maris insula Plinio l. 4. c. 12. et Straboni, nomen antiquum hodie retinet, si Nigro creditur. Palmosa vero novo [orig: novô] nomine eam vocat Sophianus. Haec teste Pilinio [orig: Piliniô] loc. cit. patet circuitu triginta mill. pass. in Arabica [orig: Arabicâ] Paraphrasi, per B. scribitur [gap: Hebrew word(s)] Batmos. Nomen habet, ex coniectura Bocharti, l. 1. Chanaan, c. 8. ea terebinthis. Syris enim terebinthus est [gap: Hebrew word(s)] batmo, ut Chaldaeis butma, et Arabibus botmon, unde Barbaris botim, et albotim. Et ut auctor est Dioscorides, nascitut terebinthus in Iudaea, Syria, Cypro, Libya, *kai\ e)n tai=s2 *kukla/si nh/sois2. Quod sequutus Isidor. Orig. l. 17. c. 7. terebinthinam afferri asserit ex Arabiae partibus, atque Iudaea, et Syria, Cypro et Africa, et insulis quoque Cycladibus. E quo numero est Patmus, late sumpto [orig: sumptô] vocabulo [orig: vocabulô], quomodo illi sumunt. Nic. Lloyd. Baudrando est in mari Aegaeo, fere 40. mill. pass. ab Icaria insula in Meridiem, totidem a Co, in Boream, P. de Via nunc Petina dicitur, et insula Palmos ei adiacens ad Meridiem Palmosa. Incolae eius Graeci sunt Christinai, sed Magistratus et urbium praefecti Turcae. Huc D. Iohannes Euangelista a Domitiano relegatus fuit, ibique Apocalypsin scipsit, Nat. Met. vide Apoc. c. 1. v. 9. In ea esse monasterium Caloienorum Bellonius scribit. in quo cadaveris manus ostenditur, cui ungues succrescunt, tamentsi fuerint resecti; eam D. Iohannis manum esse Graeci affirmant: at contra Turcae esse manum alicuius et ipsorum Prophetis iacant, etc. Urbem habet episcopalme sub Archiepiscopo Rhodiensi, Ferrar.

PATOZIENSIS Argenti fodina Peruviae singulis diebus XXX. M. Philippicum [orig: Philippicûm] dare, scribitur. Ios. A Costa de Nat. nov. Orb. l. 4.

PATRACORII Galoliae populi Ptolem. vulgo Perigort. Legitur hodie Petrocorti.

PATRAE civitas Archiepiscopalis in Achaia, Badra, et Balubathra, i. e. veteres Patrae, Turcis, et nunc florens, Ferrar. quam Pausanias l. 3. et 7. Aroen dici prius solitam scribit; mox a Patreo, moenibus ampliatis nomen accepisse, quod nunc habet. Plin. l. 4. c. 4. Siliu l. 15. v. 310.

Tum lustrata Ephyre, Patraeque et regia Pleuron.

Et ante eum Ovid. Metam. l. 6. v. 417.

Messeneque ferox, Patraeque, humilesque Cleonae.

Leunclav. Pand. Turc. Item Patrae in Phthiotide Laonico, quae Patrae Thessalicae dicuntur a D. Paulino, apud Thermopylas. Ad Patras victus mahometes III. A. C. 1602. Lloyd. Coeterum, primum rubs Aroe dicta, quae vox Graecis culturam terrae notat, quam incolae primi Graecos docuere [orig: docuêre]. Triptolemus enim ab Eumelo loci Rege edoctus eam Atheniensibus tradidit. Inde Patrae, a Patreo, Preugenis fil. Agenoris nepote, instauratore suo: tandem ab Augusto, qui urbem portu celebrem et proin mercaturae aptissimam, incolarum numero [orig: numerô] plurimum auxit, Colonia Augusta Arae Patrensis appellata est. memorat nummum Claudii Imperatoris cum Inscr. COL. A. A. PATR. et insignibus militaribus Legionum Roman. addito [orig: additô] numero [orig: numerô] XXII. Iac. Sponius Itm. Graeciae Part. 1. p. 17.

PATRASIS urbs Pontica, Stephan.

PATRENSIS Lucius vide ibi.

PATRES [1] dicti, quos Romulus aetate, prudentia [orig: prudentiâ], opibus pollentes numero [orig: numerô] 100. legit, penes quos Concilium Reip. esset: his, idem dein alios 100. addidit, Tarquinius vero Priscus 300. esse voluit. Iidem ob aetatem Senatus, item Patroni, dicti; qui qutem ex illis geniti, Patriciorum venerunt nomine. Alii secundam Patrum Centuriam Tarquinium modo memoratum, ex Plebe, addidisse dicunt, qui appellati Senatores minorum gentium: Brutum vero tertiam adiecisse, et tum Patres conscriptos dici coepisse. Quid inter hos Plebeiosque actum. Vide Liv. l. 1. Florum l. 1. Lazium de Rep. Rom. Alexandr. Genial. dier, l. 2. c. 2. etc. item voce Senatores. In Ecclesia peculaiariter sic dicti sunt, qui doctrinae eminentia [orig: eminentiâ], scriptorumque dignitate, doctrinam fideiinsigniter illustrarunt [orig: illustrârunt], et confirmarunt [orig: confirmârunt]. Quales Saeculo [orig: Saeculô] 1. Apostoli et viri Apostolici, Prochorus, Barnabas, Clemens etc. Saeculo [orig: Saeculô] II. et III. Ignatius, Hegesiuppus, Iustinus Martyr. Irenaeus, Theophilus Antiochenus, Melito Sardensis, Clemens Alex. Tertullianus, Hippolytus martyr, Origenes, Cyprianus, Gregorius Neocaesariensis, Arnobius, Lactantius, etc. Saeculo [orig: Saeculô] IV. Eusebius Emissenus, et Caesariensis, Athanasius, Cyrillus, Hilarius Pictaviensis. Optatus, Ambrosius, Basilius, Ephraemus Syrus, Gregorius Nazianz. Caesarius, Gregorius Nyssenus, Prudentius, Epiphanius etc. Saeculo V. et VI. Chrysostomus, Sixtus Senensis, Hieronymus, Ruffinus, Augustinus, Prosper, Cyrillus Alexandrinus, Theodoretus, Fulgentius Afer, etc. Vide quemvis suo [orig: suô] loco [orig: locô]. et descripits eorum, tum genuinis, tum supposititiis, Rivetum in Critico Sacro, Dalaeum de usu Patrum, etc.

PATRES [2] Fidei in Ecclesia Romana Inquisitores dicti, vide supra.

PATRIA pagus, provincia, regio, Gall. Pays: Virg. Aen. l. 1. v. 543.

Quod genus hoc hominum? quaeque haec tam barbara morem
Perinittit patria? hospitio [orig: hospitiô] prohibemur arenae.

Augustin. contra Epist. Parmeniani l. 1. c. 17. Multae interiacent


image: s0612b

patriae gentium. Eodem [orig: Eôdem] sensu vox occurrit, apud Arnob. Iunier. in Psalm. 104. Gregor. Turonens. Hstor. l. 5. c. 1. Alias Patria. genitale solum, locus nativitatis nostrae conscius est: pro quo et Religione dulce periculum, iudicavit Ludovicus Princeps Condaeus apud Thuanum Histor. hoc [orig: hôc] emblemate in vexillis suis mire gavisus. Sed et iam hectori apud Homor. Il. m. v. 243.

*ei(=s2 oi)wno\s2 a)/ristos2 a)mu/nesqai peri\ pa/trhs2.

Notique apud Athenienses Codri, apud Romanos, Decii, pro Patria devoti: Etiam in Gymnicis Certaminibus non aliud Athletae maiori cura [orig: curâ] egere [orig: egêre] olim, quam ut Patriam coronarent suam. Neque enim corona iis victoribus solum, sed patriae potissimum hoc decus parabatur, uti Socrates docet apud Xenophontem Memorabilium l. 3. Quam in rem vide plura hic [orig: hîc] passim. IFleta l. 1. c. 31. §. 2. 3. et albi passim, per Patriam se defendere, opponitur defensioni per corpus suum: est autem tale defensionis genus, quo [orig: quô] accusatus seu reus iudicio totiis Patriae se submittit; idquein factis publicis locum habebat. Sunt nempe 4. casus, qui imponunt homini necessitatem, quod per patriam se defendat, ut est in c. 34. §. 25. regia dignitas, cum patriam habeat pro capione, femineus sexus, vitium mahemii et aetas 60. annorum et ultra. Adde c. 35. §. 4. et Bractonum l. 2. c. 35. §. 15. etc. apud Cardu Fresne Glossar. De ritu vero Patriam abiurandi, apud Anglos, Normannos Danosque olim usitato, diximus supra, voce Abiurandi. Addam solum, olim in Atrica alibique qui vel sacra legissent, vel patriam prodidissent, sepelire non licuisse. Xenoph. *(ellhn. l. 1. Plut. Phocione C. Nepos Themistocle, c. ult. etc. Quo respexit Virgilianus Sinon, Aen. l. 2. v. 137.

Nec mihi iam patriam antiquam spes ulla videndi,
Nec dulces natos --------

Quem tamen usum Romanos non observasse [orig: observâsse], liquet ex Ovidio Trist. l. 2. eleg. 3. Vide Io. Kirchmannum de Funer. Rom. et Gutherium de Iure Manium.

PATIRAGADAE locus Persicus, Stephan.

PATRIAMPHES vir Persa, Xerxis auriga, Herodot. l. 7.

PATRIARCHA nomen dignitatis Ecclesiast. Burchard. l. 1. c. 53. ponendi Patriarchae, ubi apud Ethnicos primi Flamines. Constituti Concilio Nicaen. circa A. C. 325. Patriarchatus tres, a quibusaliae Ecclesiae dependerent, Romanus, Antiochenus et Alexandrinus, Sozom. l. 1. c. 17. Dein, in Concilio Constantinop. A. C. 385. sancitum, ut Episcopus Constantiopolitanus, in perpetuum diceretur Patriarcha: cuius sedes Antiochenae et Alexandrinae praelata est, Concilio Chalcedon. sub Martinao Imperatore habito, A. C. 451. cui decreto Episcopus Roman. Leo restitit, ortumque inde infelix de titulo Universalis certamen: hierosolymitana quoque Ecclesia Patriarchatus titulo [orig: titulô] et sede decorata est Concil. Niceno [orig: Nicenô] retro memorato [orig: memoratô], sed salva [orig: salvâ] iurisdictione Metropolitae Caesareensis: demum Concil. Constantinopolitano [orig: Constantinopolitanô] II. A. C. 553. ei Metropoles Caesarea, et Scythopolis: ut et Berytus et Rubensis, quarum illae sub Antiocheno, haec sub Alexandrino Patriarch. fuerant, subiectae sunt. Hodieque aliqua horum in Ecclesia Graeca umbra superest. Sub finem saeculi praeteriti, cum Clemens VIII. Henricum IV. Galliae Regem consilia de Patriarcha in Gallia creando serio agitare cerneret, anathemate illum exsolvit. Vide Thuna. in Histor. ut et hic [orig: hîc] infra.

PATRIARCHAE non solum apud Hebraeos et Christianos, sed et apud Gentilium Religionum cultores olim fuere [orig: fuêre]. Unde Gamalielis Patriarchae meminit Marcellus Empiricus c. 23. quem pagnaum fuisse, nullum est dubium. Sed et alibi nominis eius mentionem factam, etiam in scriptis tw=n e)/zwten reperies, Casaubonus ad Vopiscum Saturn. c. 8. Salmasio vero idem non videtur; quin contendit Gamalielum Marcelli Iudaeum, omnino fuisse, quod et nomen, plane Iudaicum indicat: patriarchas vero inter Gentilies fuisse nullos, vide eundem ibid. Apud Hebraeos, Primogenitum quemque in familia sua, quantumvis exigua, Patriarchatum gessisse, seu imperium aliquod exercuisse, Seldenus verosimile iudicat: Itaque Abrhamus Isaaco etiam promogenito et suis, Isaacus Esavo et Iacobo, Iobus filiis suis et ex eis nepotibus, alii aliis Patriarchae seu Principes fuere [orig: fuêre]. Cumque Primogenitus quisque Sacerdos fuerit, ante Mosis tempora, hinc et Patriarchae erat idem munus obire; adeo que ut Regiminis Patriarchalis seu Regii, eiusque Praefecturarum substitutarum actus in imperando, coerecendo, in ius vocando, sententiam ferendo, exsequutioni mandando reliquisque Imperii ac Iurisdictionis appendicibus habebant, ita Sacerdotii actus in ipsis sacris obenundis, cultu sollenni ritibusque divinis ac benedictionibus praestandis, versabantur. Quo factum, ut vox [gap: Hebrew word(s)] Cohen, qua [orig: quâ] Sacerdos in sacro Sermone designatur, non raro Principem quoque territorii denotet, et a nonnullis etiam antiquitus ita vertatur, vide Ioh. Seldenum de Synedriis Veter. Hebr. l. 1. c. ult. Apud Christianos, primis temporibus, h. e. per annos circiter 400. Patriarchae dicebantur iidem, qui et Metropolitae et Archiepiscopi et Primates; Postea vero, cum a Constantino plures provinciae in unam dioecesin redigerentur; supra Metropolitanos constituti sunt superiores Patriarchae, seu Primates, Exarchi Dioecesium dicti; quorum primus fuit Episcopus Alexandrinus, qui iam ante hoc [orig: hôc] nomine gaudebat, ut apparet ex Flavii Vopisci Saturnino; licet duntaxat tamquam Episcopus Metropolitanus, reliquis Episcopis maior esset. Cum autem posterioribus plurimi legantur Patriarchae; primitus tantum per excellentiam datum est id ius tribus Episcopis, Romano nempe, Alexandrino et Antiocheno; quae praecipuae erant Imperii praefecturae seu dioeceses. Quibus accessere [orig: accessêre] dein alii duo, iuxta politicae dignitatis ordinem asciti, Constantinopolitanus et Hierosolymitanus. Et quidem Pontifici Romano, qui in Occidente unicus est semperque fuit Occidentis Patriarcha, secundum Morinum, titulum hunc fuisse


image: s0613a

etiam datum, patet exemplo [orig: exemplô] Leonis, qui Romanus Patriarcha mominatur a Theodosio in Epistolis etc. Tandem tamen etiam minorum Praefecturarum, quae Graecis *)eparxi/ai dictae, Episcopi, eodem [orig: eôdem] nomine insigniti sunt. Hinc Patriarchae dicti etiam Primates: Ita Desiderius Episcopus Cadurcensis Ep. 12. Sulpicium Archiepiscopum Patriarcham vocat, et primaesedis Antistitem. Innocentius III. in Ep. Trinovitanum Archiepiscop. Primatem Bulgariae et Blachiae: vide quoque Gregorium VII. l. 6. Ep. 35. Eodem [orig: Eôdem] axiomate honorat Rainaldum Archeipiscop. Lugdunensem, qui obiit A. C. 1129. Petrus Venerab. Archipiscopum bituricensem, Alii. Hodie titulus concessus est Episcopo Gradensi et Aquileiensi. Vide Allatium de Cancord. utriusque Eccl. c. 25. num. 7. Ughellum in Ital. sacr. et Marcam de Primat. num. 20. 21. Sed. et Patriarchae nomen claturam h(goume/nois2 Abbatibusque tribui consuevisse, legimus in Vita Nili p. 12. 20. etc. Redeo ad Iudaeos, sed postremorum temporum, apud quos Patriarchae in Palaestina dicti sunt Principes ac Summi Pontifices Iudaeorum, quos successionis iure ad hanc dignitatem pervenire solitos fuisse, docet Epiphanius in Haer. Ebionit. c. 30. De his copiose egit Origenes, peri\ *)arxw=n l. 2. c. 1. Theodoretus Dial. 1. Gothofredus ad l. 1. Cod. Theodos. de Iudaeis et ad l. 29. eod. tit. etc. ubi eorum nomen exstinctum ac dignitatem sublatam esse, a Theodosio iunioreinterali observat, quibus Primates successerint in Synedriis electi etc. Car. du Fresne Glossar. Vide quoque, inprimis de Patriarcha Auqileiensi, et Gradensi, Marcros Fratres in Hierolexico. Seriem vero Patriarcharum in Oriente, a tempore Concilii Chalcedonensis, usque ad tempora Heraclii Imperatoris exhibet Io. Forbesius Instructionum Histor. Theologicarum l. 3. c. 3. 4. 5. et 6. Ut de patriarchis Iudaeorum quaedam addam. de illis sic Cl. Suicerus, Scriptores sacri hanc vocem nunqam Ecclesiae N. T. accommodarunt [orig: accommodârunt]. Soli Iudaei, etiam post eversam politiam et synagogam, Patiarcharum nomen retinuerunt: ut enim inter suae nationis homines perpetua vigeret communio, ex iis, quos ex Davidis posteris esse credebant, duos eligebant Principes, quorum quilibet [gap: Hebrew] *ai)xmalw/tarxos2, dicebatur. Horum alter Babylone sedem habebat, in gratiam Iudaeorum trans Euphratem sub Parthorum imperio degentium: alter Tiberiade Galilaeae pro Iudaeis per Imperium Romanum dispersis. Primorum successio, licet obscura, ad annum usque 1200. duravit: posteriorum vero, ex posteris Hillelis Simeonis, Iusti dicti, ad A. C. 420. --- Erat autem eorum dignitas et auctortas tanta, ut ne Gentiles quidem eam agonscere suerint dedignati: quod probat Auctor ex literis Hadriani Imperatoris ad Servianum Consulem idem apud Vopisc. in Saturnino, d. l. Vide eum omnino Thes. Eccl. voce *patria/rxhs2, ubi de Patriarchis quoque Montaistarum quaedam, et de Patriarchis Christianorum, apud quos id nominis circa A. C. 380. nondum in usu fuisse docet, complura habet, inter alia id Antiocheno kat' e)zoxh\n tributum addens: ut et supraaliquid voce Nati. Nomen quod attinet, *patria/rxhs2 eidem est *patria=s2 a)/rxwn, gentis Primas, ibid.

PATRIARCHALIA Responsa in Oriente olim magnae auctoritatis. Postquam enim Crescoius primus Romanorum Pontificum Epistolas, inter Canones, retulisset, illisque auctoritatem addidisset Canonicam, cum antea pari cum coeterorum Episcoporum Responsis valore haberentur: ad hoc exemplum postea in Ecclesia Orientali coeperunt valere, adservari et colligi Responsa Patriachalia, ut ex Codice Ecclesiae Oriental. patet; cui multa addita sunt a Trullanis Patribus, post Iustinianum Imperator. inter quae Episcoporum, Patrum et Patriarcharum quorundam Canones et Epistolae, quia idem factum ob Occidentalibus videbant. Quae additamenta, editione Prisiensi A. C. 1620. cum Balsamonis, Commentariis in Codicem hunc Canonum Eccles. Oriental. ad intellectum Nicaeni omnia subicit Mastricht ICtus in Histor. Iuris Eccl. Sunt autem isthaec: B. Dionysii Archiepiscopi Alexandrini Epistola ad Basilidem de diversis capitibus, ad quae per Epistolam dionysiusresponsa dedit, quae tamquam canones sunt admissa. Canones B. Petri Alexandrini Archipiscopi et Martyris, quae feruntur in sermone de paenitentia. Epistola Canonica S. Gregorii Archiepiscopi neoc aesariensis, qui et Thaumaturgus dictus est, de iis qui in barbarorum incursione idolothyta comederant et alia quaedam peccata commiserant. S. Athanasii Archiepiscopi Alexandrini Epist. ad. Ammum Monachum. Eiusdem ex XXXIX. festiva Epistola. Eiusdem Epistola ad Ruffinianum. S. Basilii Archiepiscopi Caessareae Cappadoc. ad Amphilochium Iconii episcop. Epistola Canonica prima. Ad eundem Canonica Ep. 2. Eiusdem alia Ep. ad Amphilochium, de differentia ciborum. Eiusdem ad Diodorum, de eo qui duxit duas sorores in matrimonio. Eiusdem Epostola ad Gregorium Presbyterum, ut separetur a muiercula: cum qua habitat. Eiusdem de Chorepiscopis, ne sine ipso fiant Ministri, praeter Canones. Eiusdem ad Episcopis, qui ei suberant, ne pecuniis ordinent. eiusdem ex XXVII. cap. eorum quaede S. Spiritu ad B. Amphilochium scripta sunt. Eiusdemex XXIX. c. eiusdem operis excerpta. Epistola Canon. S. Gregorii Nyxseni Episc. ad S. Letoium Melitenes Episcopum. Responsa Canonica Timothei Alexandriae Episc. qui fuit unus ex CL. Patribus qui Constantinopoli convenerunt. Edictum Theophili Archiepiscop. Alexandr. cum Teheophansa in die Dominico instarent. Eiusdem Commonitorum, quod accepit Ammon propter Lyco. Eiusdem expositio de iis, qui dicuntur Cathari. Eiusdem Epist. ad Agathonem Episc. et altera ad menam episc. S. Patris Cyrilli Archiep. Alexandr. Epist. Canon. et altera ad Episcopis, qui sunt in Libya et Pentapoli. S. Patris nostri Gregorii Theologi ex metricis eius Poematibus, quianm libri sint legendi vet. et novi Testamenti. S. Amphilochii Episcop. Icenii ex Iambis ad Seleucum, de eodem argumento. Genadii Patriarchae Constantinopolitani et sanctae cum eo congregatae. Synodi ad sanctissimos omnes Metropolitans. et ad Papam urbis Romae Epistola circularis, quae incipit, Peligiosissimo et sanctissimo in sacris comministro Gennadius et quae in Christi amant regia civitate Constantinopoli coacta est sancta Synodus. Ex Epistola


page 613, image: s0613b

Magni Basilii ad Nicopolitanos quaedam. Post Trullanam approbationem, quae facta est saeculi 8. anno [orig: annô] 7. accesserunt Canones ipsi Trulliani in Synodo quini-sexta sancitil centum et duo, et Canones 22. Synodi Nicaenae II. A. C. 787. habitae, e quibus omnibus Codex Canonum Eccles. Oriental. constat. Vide Gerhardum von Marstricht Histor. Iuris Eccles. num. 188. et seqq. ut et supra in voce Codex Ecclesiae Orient.

PATRIARCHIAE seu PATRIARCHALES appellatae sunt quinque praecipuae urbis Romae Basilica, ut iis adiuncta palatia, Patriachia: scil. Latranensis, S. Petri in Vatricano, S. Pauli extra muros, S. Mariae Maioris et S. Stephani ac Laurentii. Vide Onuphr. Panvinium aliosque laudatos Car. du Fresne Gloss. Sic Patriarhicon, Eccles. Patriarchalis est, apud Anselmum Episcopum Havelberg. Dial. l. 3. c. 3.

PATRICA Graece *patrika\, Sacrorum Persicorum olim genus, vide supra Mithra.

PATRICIACUM vulgo Precy, alias Percy, locus in Dioecesi Augustoduncnsi, Prioratu insignis, ad Floriacense Monasterium pertinente, qui inter Prioratus circiter 25. et Praeposituras S. Florico subiectas, tertium tenet locum. Aimonius Floracensis Monach. de mir. Benedicti l. 2. c. 15. villam vocat, in Augustodunensi territorio Burgundiae sitam: eamque ab Echardo Comite Burgundionum ditissimo Fratribus Floriacensis Monasterii collaetam, refert: Ibidem Solmaricense praedium Patriciacensi coenobio subditum memorat. A Patricio nomen accepit. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

PATRICIANI sive PATRITIANI Haeretici, a quodam Patricio Haeresiarcha, Symmachi Marcionitae praeceptore orti, humanam carnem a Satana conditam esse, impie asseruerunt, Tatiani quoque dicti. Baronius ad A. C. 203. num. 16. Vide et Encratitae.

PATRICIATUS dignitatis olim eminentissimae nomen, apud Romanos, Francos, Burgundiones. Et quidem dignitas haec, quae Praefectos quoque Praetorio anteibat, a Constantino M. instituta est, teste Zozimo [orig: Zozimô] l. 2. Priscus in Hist. p. 56. edit Reg. *)en toi=s2 *patriki/ois2 su\n e)kei/nw| katalego/menon, oi(\ dh\ ta\s2 a)rxa\s2 a)nabebh/kasi pa/sas2, Patriciis cum illo accensitum, qui Magistratus omnes anteeunt. Procopius Bell. Vandal. l. 1. timh\ h( a)nwta/tw, honor supremus. Walaf. Strabo de Reb. Eccl. c. 3. Patriciis, qui primi post Caesares in Imperiis fuisse videntur. Formulam tam eximiae dignitatis descripsit Senator. l. 6. Ep. 2. e qua observare est, sola [orig: solâ] morte fuisse solutam; quod tamen apud Gothos tantum obtinuisse volunt alii, cum in Cod. Theod. Expatricius legatur. Atque id forte causa est, quod Patriciatus [orig: Patriciatûs] dignitas cum alia persaepe dignitate copulata legatur; cum ea perpetua, altera forte tem proaria esset, Quoniam vero plures interdum erant hac [orig: hâc] dignitate conspicui, is qui ante alios eam obtinuerat, Primus Patriciorum dicebatur, ut Aspar apud marcellinum Comitem: *prwtopatri/kion etiam dixit Malchus in Excerptis p. 92. hanc porro dignitatem, ut eminentiismam. Regibus ac Principibus exteris, ad Augustis Byzantinis saepe collatam legimus: iis maxime qui Constantinopoli concesserunt, vel sedibus suis pulsi apud Imperatores Graecos perfugium habuerunt. Ita Sigismundo Burgundiae Regi apud Avitum Viennensem Ep. 7. Theodorico Gothorum Regi et Odoacro, apud Procop. de Bello Goth. l. 1. c. 1. l. 2. c. 6. et Malchum in Excerptis p. 94. a Iustiniano et Zenone: Vitigi, Gothorum Regi et Arethae Saracenorum Principi, apud Procopium l. 1. c. 9. Theophanem p. 203. et Hist. Misc. l. 16. c. 457. ab eodem Iustiniano: Hunnorum Regi et Nicetae Sarbari Persarum Ducis filio, Curvato item Hunogundurorum Domino, apud Nicephorum Constantinopol. ab Heraclio: Telericho, Bulgartae Principi, et Taronis Principibus, apud Landulsum Sagacem Hist. Misc. l. 23. p. 720. et Constantinum de Adm. Imp. c. 43. a leone Philosopho: bologudae et Gylae Turcorum seu Hungarorum Ducibus, aoud Zonaram p. 155. a Constantino Porphyrogenntio, Adalgiso, Desiderii Longobardorum Regis fil. apud Eginhardum, A. C. 774. a Constantino Copronymo: Bulgariae Principibus aliquot, a Bosilio Bulgaroctono, apud praedictum Zonaram p. 181. Cegeni denique Patzinacorum Principi, apud Eund. p. 205. dignitatem hanc legimus delatam. Vide supra ubi de Patre Imperatoris. Forma constituendi Patricii talis occurrit, in Histor. Pauli Foroiuliani de Gestis Longobardor. asservata, in Bibl. Vatic. Patricii dignitas taliter disponenda est, quatenus illa non vili per sonae nec alicui condedatur ignoto. Sit enim vaelde notus Imperatori, sit fidelis et prudens, non elatus. Protospatharius veniens ante Imperatorem, osculetur suum humerum et dicat, Maxime Imperatorum adest quem vocasti [orig: vocâsti]. Tunc stet ad sinistram Imperatoris illius Hypaochus, quem nos dicimus Praefectum et dicat ei Imperator: Cum Protospathario futurum Patricium adducito. Dum autem venerit Patricius, inprimis osculetur pedes Imperatoris, deinde genu, ad extremum osculetur ipsum; tunc osculetur omnes Romanos circumstantes, et dicant omnes, Beneveniatis: Nobis nimium laboriosum esse videtur concessum nobis a Deo ministerium solum procurare: quo circate nobis adiutorem facimus, et hunc honorem tibi concedimus, ut Ecclesiis Dei et pauperibus legens facias, et inde apud altissimum Iudicem rationem reddas. Tunc induat eum Imperator mantum et ponat ei in dextro indice annulum et det ei bombacinum propria [orig: propriâ] manu scriptum, ubi taliter contineatur scriptum: Esto Patricius, misericors et iustus. Tum ponat ei in caput aureum circulum et dimittat. Unde, quod Protospatharius et Hyparchus hic [orig: hîc] nominantur satis colligitur; id potissimum spectare Patricios a Constantinopol. Imperatorib. constitui solitos, maximeque forte Patricios Italiae et Siciliae. Nam Patricios etiam peculiari nomenclatura [orig: nomenclaturâ] appellabant, Siciliae et Longobardiae Praefectos, Constantinopoli ab Augustis summissos: cum in Italiam potissimum soli fere Patricii mitti solerent. Hinc Malchus Rhetor p. 93. ait, Augustum, Orestis filium, orasse [orig: orâsse] Zenonem Imperatorem ut Odoacrum Patriciatus [orig: Patriciatûs] ornaret dignitate et Italicam dioecesim ei regendam committeret. Constantinus vero


page 614, image: s0614a

Porphyrogenitus de Administ. Imp. c. 27. scribit, translata Constantionpolim Imperii sede, missos inde Patricios duos, qui utriamque prov inciam regerent, et alterum quidem Siciliae, Calabriae, Neapoli et Amalophiae; alterum vero Benevento, Capuae, Papiae et liquis urbibus, quae adhunc Graecis parebant, praetuisse: quod intelligendum, maxime post occupatas plerasque Italiae provincias, a Gothis, Longobardis, et Saracenis. Hinc Patricios Siciliae, h. e. Praefectos legimus in Cod. Carolino Ep, 37. 88. Patricium Panormitnaum, apud Georgium M. l. 10. Ep. 44. Patricios Italiae, vide supra in voce Catapanus: patricium Africae, apud eundem Gregorium eodem [orig: eôdem] l. Ep. 43. et Victorem Tunnensem. Ita Deminaum quendem. Patricum Seleucia i. e. Praefectum nominat Codinus in Origin. edit. Meurs. p. 75. ut Patricios Lazicae, Cedrenus p. 443. et Anastasius in Collestaneis: Patricium Alanorum, Idem p. seq. Armeniorum, Theophanes p. 286. etc. Neque alii fuere [orig: fuêre] Patrici Romanaorum, quam praefecti Romanae urbis, ut videbimus infra. Vide Car. du Fresne Glossar.

PATRICIATUS B. Petri memoratus in Codice Carolino Ep. 65. idem est cum Ecclesiae Romanae Patrimonio vulgo vocato, quod ex Pipini et Caroli M. liberalitatibus, ut ait Car. du Fresne, est conflatum. Ita autem d. l. Hadrianus Pontif. Roman. apud Eund. Tamen fidelissimi vestri praefati Missi viderunt ipsos Ravennians, quos vobis praesentaverunt, qualiter nobis in superbia exstiterunt: sed quaesumus vestram Regalem Potentiam, nullam novitatem in holocaustum, quod Beato Petro sanctae recordationis Genitor vester obtulit et vestra Excellentia amplius confirmavit, imponere satagat, quia, ut fati estis, honor Patriciatus vestri a nobis irrefragabiliter conservatur, etiam et plus amplius honorifice honoratur: simili modo [orig: modô] ipse Patriciatus B. Petri, fautoris vestri, tam a sanctae recordationis Domno Pippino, magno Rege, Genitore vestro, in scriptis in integro concessus et a vobis amlius confirmatus, irrefragabili iure permaneat.

PATRICII [1] Romae olim dicti, qui e Patribus geniti, vide Patres. Hi Plebeiis contradistincti, inter quos frequentes, circa admin ist rationem Reip. lites. de quibus Histor. Roman. scriptores consulendi. De illis autem Procopius Goth. Hist. l. 4. Multi pridem senatorii ordinis, Totilae iussu, in Campania morabantur. Hi simul intellexerunt, armis Romanis Romamteneri, profugi e Campania urbem petebant. Cum id fieri sentirent Gothi, proxima praesidia tenentes, conquisitos sedulo eos, qui Patricii vocantur, per villas agrosque interfecere [orig: interfecêre] omnes. Sic dicti quoque, quos Constantinus M. e publico Senatu, in Consistorium et privatum consilium Principis velut Senatum domesticum cooptavit, provinciaeque alicuius praefectura [orig: praefecturâ] donavit: alias Comites Consistoriani, et sacri Consistorii dicti, et solummodo Illustries. Carolus postea Magnus. Patritius Romanus, i. e. pater totius Reip. a populo Romano creatus est, A. C. 774. sicque ei ad Imperium via strata, et una concessum est, per singulas Provincias, Archiepiscopos et Episcopos, instituere, Pontificem quoque eligere, etc. A. C. 800. Sigon. l. 4. ad An. 774. Hinc et Galliae Reges, Romanorum Patricii. Videndus Meursius etc. inter coetera Venericum, seu Walthramum proferens, in apologia 4. Legitur, Stephanum Papam venisse ad Regem Pipinum, et postulasse [orig: postulâsse] patrecinium eius contra Haistulphum, Regem Longobardorum, ac ipsius Patrocinii gratia [orig: gratiâ] decrevisse: quemlibet deinceps Regem Francorum esse Patricum Romanorum. Hinc Provinciarum Satrapae, etiam in Occidente, postea dicti sunt Patricii, atque denuo Illustres. Sic in Historiis Anglic. Vide Limnaeum Enucl. l. 1. c. 3. Spelmann. Glosar. Archaeol. etc. Coeterum, in hos et Plebeios, post divisonem in Tribus et Curias, primus distribuit Populum Roman. Romulus, qua de re sic Dionys. l. 2. Illustres genere et virtute celebres, opibusque ut tum ferebant tempora abundantes, quibus essent liberi, secrevit ab obscuris, egenis ac humilibus. Inferioris fortunae homines Plebeios vocavit, qui Graecis dhmotikoi\e: Potiores vero Patres, sive quod aetate anteirent alios, sive quod haberent liberos, sive propter nobilitatem generis, sive propter haec omnia. Idem paulo post addit, sumptum esse hunc morem ab Athen iensium Rep. qui etiam antiquitus bifariam distributa [orig: distributâ] multitudine, *eu)patri/das2 seu Patricios appellarint [orig: appellârint], ex illustribus familiis ortos opibusque pollentes, penes quos civitatis fuerit regimen; coeteros cives *gewmo/rous2 seu Rusticos, quibus nullum in Rep. suffragium: Subiungens dein utrorumque officium, pergit: Mox legibus latis praescripsit, ut Patricii sacra curarent, magistratus gererent, ius redderent, secum Remp. administrarent, res urbanas obirent: Plebeii vero ab his negotiis immunes, agros colerent, pecora alerent, exercerent quaestuosa opificia etc. Tandem, et hoc inter utrosque interfuisse notat: ut quoties Patricii convocarentur a Regibus, Praeco quemque suo [orig: suô] ac paterno [orig: paternô] appellarit [orig: appellârit] nomine: Plebeios vero Ministri quidam bubulis cornibus concinentes in contionem contraxerint. Ut autem haec populi divisio nullas pareret turbas, arctissimo [orig: arctissimô] utrosque vinculo [orig: vinculô] colligans, commendavit Patriciis Plebeios sollicite, optinae cuique e vulgo data [orig: datâ], ut, quem vellent, sibi ex illis legerent Patronum, qua de re vide infra in voce hac. Magistratus, quos primis temporibus soli gerebant Patricii, dicebantur Curules, quales fuere [orig: fuêre] Aediles Curules, Praetores, Censores, et Consules, et hi soli antiquis temporibus ius imaginum habebant: illorumque li beri Tarquinii instrituto [orig: instritutô] bulla [orig: bullâ] aurea [orig: aureâ] cum toga cui purpura praetexebatur, usi sunt. Sed procedente tempore, et impetratis Tribunis Pleb. plurima dignitatum et honorum ornamenta, ut Sacrorum quorundam curationem, magistratus Curules praedictos aliaque Plebs per Tribunos suos Patribus extorsit; ius simul imaginum adepta; etiam connubiorum inter utrumque ordinem communionem: quod postremum evicere [orig: evicêre] Tribuni, ingentes post contentionos, anno [orig: annô] Urb. Cond. 309. teste Livio [orig: Liviô] l. 4. c. 1. postquam statim exactis Regibus, populus Roman. in tres ordines Senatorium. Equestrem ac Popularem divisus fuisset, sicque triplex Patriciorum


image: s0614b

emersisset ordo, sic ut quidam essent Cives Romani Patricii Senatores, alii cives Romani Patricii Equites, reliqui Cives Romani Patricii de populo; namque illi ex Patriciis, qui Senatores non essent, neque censum Equestrem implerent, de populo censiti sunt. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. passim; et de Minorum Maiorumque gentium Patriciis, in voce Patres. Nec omittenendum in vestitu discrimen, quamvis de eo aliquid iam supra tetigerimus. In ludis Amphitheatralibus ac Scenicis Patricii candidati spectabant, praesertim Senatores, Equites ac Magistratus, quibus candidas fuisse togas, testatur Martial. l. 8. Epigr. 10. et Tit. Calphurnius Siculus Eclog. 7. Inprimis caleorum discrimine insignes, qui lunulati fuere [orig: fuêre]: a Romulo instituti, ut ait Isidor. addita [orig: additâ] Lunula [orig: Lunulâ], quae nota centenarii esset, eo quod centum ipse Patricios creasset [orig: creâsset]. Vide Plut. Quaest. Rom. 79. De iis sic Zonaras, Patricii gestabant in urbe calceos urbanos forma [orig: formâ] literae Rho, ut a centum Senatoribus trabhere originem viderentur, aut quod prima esset litera Romanorum. Ubi graviter Auctor impingit, cum nobilitatis Romanae in calceis nota, Lunulae crescentis seu literae C. effigies, constanti probatissimorum Scriptorum consensu asseratur; sed hac de re vide supra in voce Lunula. Calceorum Patriciorum vetus Inscr. meminit: Aedem. Honori. et. Virtuti. fecit. veste triumphali. calceis. Patriciis. Haec de Patriciis veteribus, qui ex Patribus primis, qui et ipsi quandoque Patricii appellantur, ortum traxere [orig: traxêre]: Alia recentiorum ratio fuit. Temporibus enim Constantini M. coepit Patriciatus culmen non nisi iis concedi, quos degnos censuissent Imperatores, ut ex Zosimi relatione clarum est, coepitque tum Patricius, quod maximae erat post Imperatorem dignitatis nomen, appellari *path\r basile/ws2 Pater Imperatoris vel Principis, ut supra diximus in voce Pater: habitaque est Patricii appellatio tam gloriosa, ut cum nomine Regio non raro coniungeretur. Chron. Laurishamense MS. productuma Meursio: Otto Dei gratia [orig: gratiâ] Rex Francorum ac Longobardorum et Patricius Romanorum, etc. Cuiusmodi Patricius inter alios Narses erat, quem, cum prinus Chartularius esset, Patriciatus honorem, propter merita virtutum, iompetrasse [orig: iompetrâsse], refert Paul. Varnefridus de Gestis Longobard. l. 2. c. 3. De eodem Otto Frisingensis Chron. l. 5. c. 5. Itaque cum Narses Patricius, deletis Barbaris, Italiam in pristinum statum reduxisset: et Freuculphus Chron. tom. 2. l. 5. c. 23. Contra quem Iustinus Imperator Narsetem Patricium direxit, etc. Adde Claudianum in Eutropium l. 2. v. 68.

-------- Praesidium legum genitorque vocatur
Principis, et famulum dignatur Curia Patrem.

Corippum l. 2. Num. 8.

His aetas dispar, sed par votum atque voluntas,
Ambo Patricii, dilecti Principis ambo?

Et l. 4. Num. 5.

Patricius senio fulgens Calinicus honore,
Qui Pater Imperii meruit iam factus haberi.

Elii Constantini Patricii meminit Inscr. vetus, apud Wolfgangum Lazium Reip. Rom. l. 4. c. 9. Hic [orig: Hîc]. iacet. Elius. Constantius. Vir. Consularis. Comes. et. Magister. utriusque. Militiae. atque. Patricius. secundo. Consul. ordinarius. Vide Thom. Dempster. Paralipom. in Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. passim. inprimis vero l. 7. c. 5. et quae iam diximus dicemusque. Huiusmodi Patricii totum habitum, in Anastasio Consule, lato [orig: latô] clavo [orig: clavô], toga [orig: togâ] picta [orig: pictâ], tunica [orig: tunicâ] palamta [orig: palamtâ], suberamali profundo [orig: profundô], mappa [orig: mappâ] Circensi, scipione eburneo [orig: eburneô], calceis quatuos corrigiis transversim supra pedem et medio [orig: mediô] crure tenus adstrictis, sella [orig: sellâ] tandem curuli insignem, exhibet ex Diptycho Leodiensi Albertus Rubenius de Re Vestiaria l. 2. c. 3. Vide quoque Ben. Balduinum de Calceo et Iul. Nigronium de Caliga. Addam saltem Casauboni ad Suetonii Iul. c. 41. ubi de Patriciorum numero suppeleto, verba: Causam suppletarum toties patritiarum gentium aperit Dio l. 32. --- Vespasianus tandem in futurum prospexit, ne facile Patricii desiderari possent, constitutis mille gentibus Patriciis. Idem addit veter. hanc in rem Inscr. ELECTIS. IN. FAMILIAM. PATRITIAm, ibid. Sed quomodo tandem omnes exstincti, diximus suo [orig: suô] loco [orig: locô].

PATRICII [2] Diiocto erant, Ianus, Saturnus, Genius, Pluto, Bacchus, Sol, Luna, Tellus, qui et ipsi magnos in mundi administratione magistratus gerere putabantur.

PATRICII [3] Franciae côdem fere quo [orig: quô] apud Byzantinos, gradu in Regno hoc memorantur. Lex Ripuar. tit. 50. §. 1. Si quis testes ad mallum ante Centenarium vel Comitem, seu ante Ducem Patricium vel Regem necesse habuerit, ut donent testimonium. etc. Ubi Patricius Duci praeponitur, et proxime post Regem locatur: quemadmodum et apud Marculfum l. 1. tom. 8. e. quo etiam amplius discimus, Patricios, perinde ac Duces et Comites, provincias rexisse et populis ius dixisse suosque habuisse districtus, quos Patriciatus terminos vocat Fredegarius Chron. c. 90 Dein, in Burgundionum potius, quam Francorum Regno, maximam hanc atque post Regem supremam dignitatem, aliam tamen a dignitate Maioris Domus [orig: Domûs] (licet summa parque fuerit utriusque potentia et auctoritas, Patriciosque domui etiam Regiae praefuisse videatur indicare Cyprianus in Vita S. Caesarii Arelatens.) viguissc. Quod etiam inde colligitur. quod data primitus Sigismundo Burgundionum Regi ab Imperatore Constantinopol. legitur; in cuius aula cum praecipua fuerit, etiam Burgundionum Reges primam in sua esse voluerunt, nisi dicamus servatam Patriciorum in Burgundiae atque adeo Provinciae Regno dignitatem, eique attributam rerum administrationem, quod Gothorum in Italia Reges, qui huic parti Galliarum, inclinante Romanorum Imperio [orig: Imperiô] leges dabant, hanc regendam committerent Viris illustribus, qui Patricii dignitatem obtinebant; qua [orig: quâ] certe donatus legitur Petrus Marcellinus Felix Libereius Praetorio Galliarum Praefectus, qui Concilio Arausicano interfuit A. C. 529. sub Theodorico II. Gothor. in Italia Rege, a quo restaurata fuerat


image: s0615a

Praefectura in Gallis A. C. 511. quae dominatibus ibi Wisigothis desierat, ut observat Aegid. Lacarrius in Histor. Galliar. sub Praefectis Praetorio. Sed et ante haec tempora Romanos Imperator. viros illustres, dignitate Patricios, in Gallias, qui eas regerent, misisse satis convincunt, quae de Aetio, Aegidio aliisque habent Francici Scriptores. Utcumque res habeat, constat Patricios Francicos, promiscue Patricios Galliae, vel Galliarum; item Burgundiae vel Massiliae, sese inscripsisse, quod Regni Burgundici haec urbe praecipua esset, atque in ea degerent Raeges Burgundiae, ut et Prefecti. Unde fortunatus, de Bodegisilo Duce l. 7. Poem. 5.

Massiliae Ductor felicia vota dedisti,
Rector emque suum laude perenne refert.

Exercitus hos etiam ductasse [orig: ductâsse], testantur passim Historici, e quibus eorum, qui hac [orig: hâc] in Gallis, seu potius in Burgundico Regno, functi sunt dignitate (omissis coeteroquein Galliarum Patriciis, quos Romani Imperatores subinde summisere [orig: summisêre] ) seriem hanc, quam hic [orig: hîc] infra subicimus, eruit Car. du Fresne Glossar, apud quem etiam de Paetriciis Anglo-Saxonum quaedam. SERIES PATRICIORUM FRANCIAE SEU POTIUS BURCUNDIAE. Secundinus, qui primus occurrit hoc [orig: hôc] nomine insignis, in Vita S. Iohannis Abbatis Reomaensis l. 2. c. 1. forte idem cum eo; quem sub Theudeberto Rege magna [orig: magnâ] auctoritate viguisse, tradit Gregorius Turonens. Histor. l. 3. c. 33. Placidus, Sapaudis Arelatens. Episcop. genitor, apud Baronium A. C. 556. num. 21. Hecca, ex Primoribus Palatii, mortuo [orig: mortuô] Clotario [orig: Clotariô] missus, a Sigeberto Regent provinciam Massiliensem disponeret, in Vita S. Eucherii Lugdunens. Agricola, sub Guntranno Rege A. C. 565. apud Gregor. Turonens. Hist. l. 4. c. 24. et Fredegarium Histor. Epit. c. 55. quo [orig: quô] amoto [orig: amotô]. Celsus, Patriciatu donatus est ab eodem Rege, teste Gregorio [orig: Gregoriô] eod [orig: eôd]. ibid. Habetur epitaphium Silviae matris Celsi Patricii, Histor. Frant. Tom. 1. p. 516. Amatus, Celsi successor, ab eodem Rege in Longobardos missus, ab iis caesus interiit A. C. 575. Gregor. Turonens. l. 4. c. 36. Patricius Provinciae dicitur Paulo Warnefrido l. 3. c. 3. Eum excepit Ennius, cognomine Mummolus, de quo agit Gregor. Turonens. l. 4. c. 36. 37. 39. 40. l. 7. c. 34. 36. etc. Aegilanes, seu Aegila, anno [orig: annô] 24. Guntranni eadem [orig: eâdem] dignitate functus est, ut et anno [orig: annô] 7. Theuderici, Fredegarius Chron. c. 2. 21. Dinamius, Patricius Galliarum A. C. 593. 596. occurrit apud Gregorium M. l. 2. Ind. 11. Ep. 33. quem Massiliensem vocat Fortunatus l. 6. Poem. 11. Eiusdem Dinarii et Eucheriae coniugis epitaphium habetur Histor. Franc. Tom. I. p. 519. Arigius, Patricius de Galiis, A. C. 596. 604. memoratur eidem Gregorio l. 5. Ep. 57. l. 12. Ep. 12. Asclepiodorus Patricius in Gallis, A. C. 599. 604. eidem Gregorio l. 7l Ep. 15. Ind. 2. l. 12. Ep. 17. An idem cum Asclipiado, cuius mentio in Decret. Childeberti Regis, A. C. 595. Leudegisilus, Patricius partibus Provinciae ordinatur a Guntrauno ann. 26. regni. Hermannus A. C. 587. Gundobaldus et Wintro, Patricii dicuntur Childeberti Austrasiroum Regis, qui post Guntrannum patruelem Burgundiae Rex factus est, in Gestis Franc. c. 36. Posterior Quintrio dux Campaniensis dicitur Fredegario Chron. c. 14. et 18. quo [orig: quô] occiso [orig: occisô], instigatu Brunechilidis, anno [orig: annô] 3. Theodeberti, Colenus, Francus, anno [orig: annô] 3. Theuderici, successit, vide Eundem c. 18. Partherius, sub Childeberto Rege memoratur Cypriano in Vita S. Caesarii Arelatensis. Liberius, circa eadem tempora, apud Messanium in S. Caesarii Vita. Protadius, genere Romanus, Defuncto [orig: Defunctô] Wandalmaro [orig: Wandalmarô] Duce in Pago Ultraiurano et Scutingorum, Patricius odinturann. 8. Theuderici, Fredegar. c. 24. quo [orig: quô], arte Brunechilidis, itidem occiso [orig: occisô], Vulfus substitutur, Id, c. 27. 29. Hoc [orig: Hôc] perindeocciso [orig: perindeoccisô], Richomeres, genere Romanus subrogaturann. 11. Theuderici. Fredegar. c. 29. Philippus Patricius, occurrit in Ep. ad Desiderium Episcop. Cadurc. Ep. 65. Alethus, anno [orig: annô] 30. Chlotarii II. Fredg. c. 43. 44. Wiilibaldus, Patricius Burgundiae, sub Dagoberto Rege a Floracato Maiore Domus interfectus, circa A. C. 651. Fredegarius c. 90. Hector, vel Hictor, in Fascibus Patriciatum Massiliae rexisse, Childeberto [orig: Childebertô] II. regnante, dicitur in Vita S. Leodegarii c. 5. Post quem Patricii Provinvinciae aliquot occurrunt, usque ad tempora Caroli M. in veter. Charta Sammarthanis descripta [orig: descriptâ] in Episc. Massil num. 14. scilicet, Memphidius, cui uxor fuit Adultrudis. Antener seu Antherius, Patricius Provinciarum in Chartaveter. dictus, maritus Sulpitiae. Metrano. Abbo, qui videtur postremus eorum: dignitate postemodum sub altera Regum stirpe exstincta [orig: exstinctâ], Regibusque ipsis alias hunctitulum sibi asserentibus. Incertum vero, an is sit ille Abbo Patricius, qui sub Theodorico Francor. Rege vixit et Monasterium Novaliciense construxit, ut in eius Testamento legitur, in quo etiam memoratur. Agnarius Patricius. Bonitus postea, Arvernorum episcop. a Theodorico I. Rege Praefectus Massiliae primae Provinciae electus est, in Vita eius. Sed an Patricii dignitatem gesserit, incdrtum. Verum, quamquam exstincta in Francia fuisse videatur haec


page 615, image: s0615b

dignitas post Pipinum et Carolum M. rexixixxe tamen videtur, sub Regibus Burgundicis, qui post haec in hisce Galliae provinciis regnavere [orig: regnavêre]. Namque Iustus Patricius, memoratur in legat. Synodi Martalensis A. C. 879. ad Bosonem Regem Provinciae designatum. Erchinoaldus quoque Maior-Domus Franciae, Patricii titulo [orig: titulô] insignitur a Beda Hist. l. 3. c. 19. Richardus item Normanniae Dux, sese Patricium indigitat, in Charta A. C. 1015. apud Hemeraeum in Augustia Veromand. Quo [orig: Quô] eodem [orig: eôdem] titulo [orig: titulô] non semel donatur a Dudone de Moribus, et Actis Normannorum. Hic Comes, Dux Patriciusque summus. Et infra. Patrici Ricarde, Comes. Dux, Marchio, Princeps. Infra, Plaudebant omnes qui illis Patricium et Ducem tantorum bonorum incrementis largitus est cluentem. Unde forte eorum sententia aliquid toboriacciperet, qui Pares Franciae, a Patrictis Francicis deduci volunt, nisi aliunde constaret vocis origo. Ab eo tempore Patricii vox dignitasque apud Historicos Francicos non occurrit: quodenim Patriciatus Romani dignitatem artinet, illud aliud quiddam fuit, ut paulo post videbimus.

PATRICII [4] Purgatorium Script. Hibern. Ellanu Frugadori, teste Guillelmo [orig: Guillelmô] Camdeno [orig: Camdenô], locus Hiberniae, per quem olim in inferos erat descensus, ex vita S. Patricii Episcopi; ubi mira narrantur. In Ultonia reperitut, Comitatu Donegalliae, Ferrar. Baudrando Patricii purgatortum, vulgo le purgatoire de S. Patrice Gallis, S. Patrikes purgatory Anglis, crypta est Ultoniae sivespencus angustior subterranea, iuxtalacum Ernu Lisset, dequa narrant S. Patricium Hiberniae Apostolum. cum sedulo [orig: sedulô] navasset [orig: navâsset] operam, ut huius provinciae populum converteret, et in hunc finem multa de futura vita disseruisset, et auditores eius contemptim contra arguerent, nisi documenta sive specimina illorum et gaudiorum et dolorum, de quibus verbafecerat, vidissent, se usum fructumque praesentium voluptatum vel spe vel metu rerum nescio quarum futurarum minime amissuros: Ille, ut fertut, obnixe Deunt precatus, hoc impetravit, ut supplicia et cruciatus, quae impil post hanc vitam perpessuri sunt, ibidem oculis subicerentur; ut hac [orig: hâc] tandem ratione facilius et delicta et Ethanicos mores, qui adeo firmiter in Hibernicorum mentibus insederant, radicitus evelleret.

PATRICII [5] Romanorum non alii fuere [orig: fuêre], quam Praefecti Romanae Urbis: quam quidem dignitatem, post quam se a Graecanici Imperiiiugo subduxere [orig: subduxêre], Longobardis etiam devictis ac superatis, Pipino primum, dein Carolo M. et Carolomanno, Francorum Regib. Romani ipsi adscripsere [orig: adscripsêre], ut colligere est ex Anastansio, in Vita Stephani IV. Papae: Itatque in exordio ordinationis suae, quo [orig: quô] isdem sanctissiius Praesul Potificatus apitem assumpsit direxit Eranciae paartibus, a excellentissmos Viros Pipinum, Carolum et Carolormannum Reges Francorum et Patricios Romanorum. Cuiusmodi Epipistolae complures Stephani eiusdem et Pauli Pontific. occurunt in cod. Carolino 1. 4. 7. 8. 9. 41. 42. 45. 47. etc. ut et Adriani, ad eundem Carolum M. quarum pleraeque, oost devictos exactosque Longobardos, exaratae, Caroly Tegi Francorum et Longobardorum atque Patricio Romanorum, inscibuntur, Donec hic postea, ablato [orig: ablatô] Patricii nomine, Imperator et Augustus salutatus est: a quo tempore, abstinuere [orig: abstinuêre] deinceps hoc [orig: hôc] titulo [orig: titulô] gentis Francicae Augusti, ut qui Imperatoriae dignitatis longe eminentlori obscuraretur, eoque ipsi Romae illi imperarent, tamentfi in aliquot veterib. tabulis sub eodem Carolo tum Imperatore in adscriptis annis. Rex Longobardorum et Patricius Romanus adhunc indigitatur, apud Mabillionium Tom. V. Vitar. SS. Ord. S. Bened. p. 88. 89. Quippe Batriciatus Romanorum intelligendus proprie de Romae, vel etiam Italiae Praefectura, quae a patriciis, uti dictum supra, regi solebat, ut etiam sentit Nic. Alemnus Dissertat. de Lateranens. Parietinis c. 11. Unde non mirum, si Carolus Imperator factus a Patricii titulo abstinuit, cum dignitas haec Imperatoriae subdicta esset. Consessa autem ea fuerat a Romanis tribus praefatis Francorum Regibus, ut essent. qui Romam et Italicas provincias, cum adversus [orig: adversûs] Graecos, tum etiam Longobardod, eam acrius infestantes, tutarentur defenderentque: Unde Patricii et Defensores Romanorum, coniunctim ii vulgo appellati sunt, ut discimus ex Annalibus Francorum Metensibus A. C. 773. ubi Tutoris quoque titulus occurrit. Sic Romanae Reip. Patricius, Tutor et Defensor, iunctim sequuntur, apud Hug. Flavinicensem Chron. p. 223. etc. Non vero cum Carolo M. Patricii dignitatem omnino exstinctam esse, colligitur ex Hadriani II. Pontificis Roman. Ep. 34. ad Carolum Calvum Regem. Adde quod eam ambierunt postemodum Germanici Imperatores et peculiaribus huius dignitatis insignibus interdum ii donati leguntur. Sic Otto I. Rex Francorum et Longobardorum et Patricius Romanuorum, inscribitur apud Maibomium ad Wittikind. p. 123. Hernricus III. conventu Basilea habito [orig: habitô], sumpta [orig: sumptâ] corona [orig: coronâ] Patricius Romanorum appellatus est, etc. apud Bertholdum. Henricus IV. Patriciantus honnore et praeter Imper. conronam auream torque a Romanis donatus est, apud Leonem Ostiens. l. 2. c. 80. Henrico V. Romani Patricii aureum circulum inposuerunt, (post eoronationem) et per eum dederunt summum Patriciatum Romanae Urbis, apud Gulielmum Malesburium Hist. l. 5. p. 167. Lotharius, Coronam patriciiatus accepit, apud Petrum Diaconum Chron. Casin. l. 4. c. 120. etc. Imo et aliis interdum dignitas concessa: Alberico cuidam, inter quem et Hugonem Regem Italiae odo pacem composuit, apud Hugonem Flaviniac. A. C. 941. Crescenti, qui contra Ottonem Imperatorem rchellavit, apud Vincentium Belvac. l. 24. c. 108. etc. Scribit quoque Otto Frisingensis l. 7. c. 31. et 34. ex Ep. Lucii Papae ad Conradum Imperator. Romanos tu multuantes, Senatoribus quos ante instituerant, Patricium adiecisse, atque ad hanc dignitatem Iordanem petri Leonis filium eligentes omnia ei tamquam Principi


page 616, image: s0616a

subiecisse, Praefecturae dignitate abolita [orig: abolitâ]: sed Eugenio [orig: Eugeniô] III. succedente, pacem cum Romanis compositam, ea [orig: ] conditione, ut Patriciatus dignitatem exfestucarent, et Praefectum reciperent, Senatores vero ex eius auctoritate tenerent; quod actum fuit sub A. C. 1145. etc. Vide Car. du Fresne d. l. Nec omittendum hic [orig: hîc], quod Hadr. Vales. monet, Patricios Romanorum et Patricios Urbis Romae eosdem feisse, quos Senatores inferior aetas appellavit, qui eadem [orig: eâdem], qua [orig: quâ] olim Consuies, dignitate fungebantur, Rer. Franc. l. 6.

PATRICIUS [1] vicus Romaedictus, quod ibi Patricii habitaverint, iudente Servio [orig: Serviô] Tullo [orig: Tullô], ut si quid adversus illum molirentur. ex locis superioribus oprimi possent.

PATRICIUS [2] vide PATRITIUS

PATRIDAVA Lazio Pettersdorff, oppid. Valachiae.

PATRIMI et matrimi, iussu Heliogabali occisi: Cecidit et humanus hostias lectis ad hoc pueris nobilibus et decoris per omnem Italiam patrimis et matrimis, credo ut maior esset utrinque parenti dolor. Ael. Lamprid. in Antonino Heliogabalo, c. 8. iisdem carmen indici iussit Ulpius Syllanus, melius Silanus, apud Flav. Vopiscum in Aureliano, c. 19. Agite Pontifices, qua puri, qua mundi, qua sancti, qua vestitu animisque sacriscommodi, Templum ascendite, subsellia laureata constituite. verteranis manibus libros evolvite facta Reip. quaesuns aeterna perquirite: Patrimis matrimisque pueris carmen indicite: nos sumptum sacris, nos apparatum sacrificiis, nos agris ambarvalia indicemus. Quam tamen totam periodum, Patrimis matrimisque pueris etc. adsutam esse et adextam sententiae Viri Confularis, censet Salmas. Quid enim est, inquit, carmen indicere pueris patrimis? quid est, sumptum sacris indicere? quod denique, aris ambarvalia indicere? An indicebat ambarvalia Senatus? Cur vero ambarvalium tantum meminit, non autem amburbii? cuius magis debuit. Nam amburbium celebratum paulo post dicitur; Ambarvalia tantum promissa. Itaque haec expungenda censet auctoritate Palatini libri et veter. editionis fretus, in quibus nullum horum verborum exstat vestigium, vide eum ad d. loc. At sequitur, Itum est deinde ad Templum, inspecti libri, proditi versus, lustrata urbs, cantata carmina etc. quod a Patrimis matrimisque, in variis sollennitatibus, fieri consuevisse aliunde notum. Loquitur autem Auctorde Marcomannorum terrore etc. Sed et in nuptiis Romanorum Patrimi Matrimique eligebantur quinque, qui totidem praeferrent faces, et dum Hymenaeus cantabatur, adstarent, eoque [orig: eôque] finito [orig: finitô] Sponsam ad torum usque antecederent: duoque praeterea, qui colum cum lana et fusum ferrent cum stamine, operis, in quo ea futura esset, auspicia, uti discimus ex Iul. Caes. Scaligero l. 3. Poetic. c. 101. et supra videre est etc. Dicti autem Patrimi infantes, quibus Pater adhuc superesset: sicut Patrimus Pater, qui, cum pater esset, ipse quoque adhuc Patrem haberet. Recentiori aevo [orig: aevô] dici coepit Patrimus, qui de sacro fonte infantem suscipit, et Matrima, quae eodem [orig: eôdem] officio [orig: officiô] fungitur: cuiusmodi Patrimum unum saltem, et Matrimam itidem unicam voluit esse Hyginus I. numero [orig: numerô] postmodum apud varias gentes varie immutato [orig: immutatô]. Vide quoque infra Patrinus

PATRIMONIUM proprie quod nobis a Parentibus relictum est et a Maioribus obtingit, Cicer. l. 2. Ep. Famil. ad Caelium: adeo que res ipsas nobis relictas. sicut Hereditas ius a Patre relictum, denotat, Idem de Offic. l. 1. Varie sumitur apud ICtos, ut vulgarem significatum in praesens omittam, cum triplices essent Principis sacuhates, Largitiones, Privatae et Patrimoniales: Larguionum appellatione donatus est fiscus seu thesaurus Principis, cui regendo praetectus erat Comes sacrarum largitionum; Rerum privatarum nomine, intelliguntur bona Primcipis patrimonialia, quae privati possident et in eorum heredem transeunt, etiamsi non successerit in Imperio, quibus gubernandis praeerat Comes rerum privatarum. Denique per Patrimonium, sacrum intelligitur, pronide diversum a privato, cui praeerat Comes S. Patrimonii, cuius curae incumbebat: regias, ut ait Senator, epulas sollicita [orig: sollicitâ] ordinatione disponere, ut et apothecas et enthecas aulicas, praeterea praediorum Patrimonialium proventus excipere etc. Quae omnia pluribus explicat Cuiacius in Paratit. l. 1. Cod. tit. 32. 33. 34. et ad l. 11. tit. 62. Atque ita domus Regiae fundi appellantur Procopio de bello Goth. l. 1. c. 4. et 6. *xwri/a th=s2 *basile/ws2 oi)ki/as2, h(\n dh\ *pasrimo/nion kalou=si, Car. du Fresne Glossar. Antoninum Pium Patrimonium privatum in filiam contulisse, sed fructus Reip. donavisse, ait Iul. Capitolin. c. 7. quod an donatione inter vivos, an mortis causa [orig: causâ] factum sit, non memorat. Infra quoque de eodem suprema ordinante scribit: Privatum patrimonium filiae reliquit. Sed videtur etiam ante privata sua bona filiae Faustinae utenda fruenda concessisse, unde est, quod in villa Lanuvina et Commodus et Geta illi nati sunt. Quod autem dicit, sed fructus Reip. donavis; videbatur contrarium magis rationi consentaneum: fructus nempe filiae donaret, proprietatem vero Reip. Quemadmodum Ambrosius cum ordinatus est, praedia quae habebat, reservato [orig: reservatô] usufructu germanae suae, donavit Ecclesiae, ut scribit Paulinus. Faustina sane quid ex iis praediis, quorum usus fructus ad Remp. pertineret, commodi potuerit percipere, praeter aliquam fortasse oblectationem, nihil erat, Casaubon. ad loc. At Tacitus Imperator. Patrimonium suum publicavit, quod habuit in reditibus HS, bis millies octingenties, teste Vopisco [orig: Vopiscô] c. 10. quae summa facit septem milliones aurecorum nostrorum; etiam Regum nonnullis hodie invidenda, ut inquit Casaubon. Sed unius Senecae census eam superavit totis quingentis milibus coronatorum: is enim ter millies sestertium rem habuit. Census etiam Lentuli Auguris, Augusti temporibus, qulnque millionum fuit: quod minus miremur, faciliusque aestimate liceat magnitudinem divitiarum Romanarum, Olympiodorus apud Photium scribit, aetate sua [orig: suâ], longe minus florentibus et opulentis Reip. temporibus et labente iam illa [orig: illâ], multas Romae familias collegisse ex annuo reditu sexcenta quadraginta milia aureorum. h e. paulo minus duos


image: s0616b

milliones librarum. Sic enim verba eius interpretatur Salmas. ut quadraginta octo aureos in libram auri incurrretre faciat, tot enim aurei in libram auri computabantur etiam Vopisci tempore; aut (quia Olympiodori Historici, qui sub Theodosio vixit, temporibus, septuaginta duobus aureis aurea libra aestimabatur) quinquaginta quatuor auri centenaria efficiant monetae nostrae sexenta milia coronatorum, ut numerus sit rotundus. Ita autem is, *(/oti polloi\ oi)=koi *r(wmai/wn pro/sodon kat' eniauto\n e)de/xonto a)po\ tw=n kthma/twn au)tw=n a)na\ tessara/konta xrusou= kenthna/ria, xwri\s2 tou= sitou= sitou= kai\ tw=n a)/llwn a(pa/ntwn ei)dw=n, a(\ ei)s2 tri/ton sune/teinen ei) e)pipra/sketo tou= ei)sferome/nou xrusi/ou. Ub *keuthna/rios2, Centenarius, centum libras auri significat, cuius vocis frequens mentio, apud Graecos Latinolque Auctores recentioris aevi. Atque hunc fuisse censum primariorum civium, sua [orig: suâ] aetate, scribit auctor, mediocres autem in reditu habuisse quindecim, et decem auri centenaria: Idemque refert, viginit centenaria in Praeturam filii Symmachum, qui ex mediocribus erat Senatobribus, impendisse; Maximum vero, unum ex opulentis, alterum tantum sumptuum in filii sui Praeturam fecisse etc. Vide Salmas. ad Vopisc. d. l.

PATRIMONIUM S. Petri provinc. Italiae, sub Pontifice inter Tiberim ad ortum et partim ad Septentrionem, Marcam ad Occidentem, mare Tyrihenum ad Meridien, eius caput Viterbium. Estque inter Campaniam ad Ortum, et Ducatum Castrensem ad Occasum. Alias pars Hetruriae. Patrimonium Apostol. quoque dictum, de cuius Rectoribus, vide infra voce Rector. PATRIMONII S. PETRI URBES. Balneoregium, Bagnarea. Bracianum, Braciano. Centumcellae, Civitavecchia. Cornuetum, Corneto. Mons Phisco, Monte Fiascone. Nepetum, Nepi. Sutrium, Sutri. Tuscania, Toscanella. Viterbium, Viterbo, provinciae coput. Vulsinium, Bolsena.

PATRINUS *)ana/doxos2, Sponsor, qui aliquem de sacro fonte suscipit, quod sit quasi Pater, Etasmus Colloq. Unde Pater ex lavacro dicitur, Histor. Franc. Tom. 1. Ep. 5. Domnizo de Vita Mathildis l. 2. c. 1.

Qui Pater in lavacro fuerat Regis sacro sancto.

Hinc filiali observantia [orig: observantiâ] colendus, Chron. Ursperg. A. C. 1124. Infantes suos in Sabbatho sancto paschae et Pentecostes cum candelis et cappa quae dicitur vestis candida, et Patrinis comitantihus ad Baptismum deferunt -- ne etiam filios suos et silias suas ad Baptismum teneant, sed sibi Patrinos quaerant, Patrinis etiam fidem et amicitiam, ut carnalibus parentibus, servent. Ubi Patrinus aliquoties legimus, quemadmodum et in LL. Henrici I. Regis Angliae c. 79. alibique: Gall. Parrain. De quorum numero, Higinus Episcop. Roman. de Consecr. dist. 4. In Catechismo et in Baptismo et in Confirmatione unus Patrinus fieripotest, si necessitas cogit. Non est tamen consuetudo Romana, sed per singulos singuli suscipiunt. In aliquot vero Conciliis et Syndois plures statuuntur adhibendi, In levatione scil. maris duo mares et una femina, in feminae vero levatione unusmas et duae feminae, in Eboracensi A. C. 1195. c. 4. Sarisberiensi A. C. 1217. c. 19. Wigorniensi A. C. 1240. c. 5. Coloniensi A. C. 1280. c. 4. Exoniensi A. C. 1287. c. 2. etc. Cardu Fresne Glossar. Occasio Patrinorum istiusmodi seu Sponsorum aut susceptorum, a persecutionibus olim Christianorum fuit, quibus ferventibus, ut aliqui Baptismo testesessent, ii assumpti sunt; more postea, licet necessitas tantopere non urgeret amplius, in Ecclesia retento [orig: retentô]. Ab his baptizando nomen imponebatur (quod etiam hodiequevariis in locis obtinet) iisque baptizatus, de fonte eductus, a Ministro tradebatur; a quibus acceptus, lac et mel (postquam a primaeva Baptismi simplicitate declinari coepit) degustabat, quo sic infantaretur, Tertu lliani verbo [orig: verbô], etc. Franc. Burmannus Synops. Theol. Christ. Part. 2. l. 7. c. 7. §. 14. Exsponsione hac cognationem spiritualem, quae etiam matrimonio impedimentum ponat, oriri, tradunt Scriptores Pontificii. Unde Concil. Sarisberiense A. C. 1217. c. 24. In hoc Sacramento (Confirmatione, namque et hic [orig: hîc] Patrini in Communione Romana adhibentur) contrahitur proximitas spiritualis, sicut in Baptismo, inter illos, quisuscipiunt pueros et illos quorum sunt pueri et inter pueros susceptos. Quod ab aliis non admittitur. Idem. Vide quoque supra Filiolitas, item Compatres: ac infra, Sponsor et Susceptores.

PATRIPASSIANI qui Patrem passum esse asserebant. Haeretici fuere [orig: fuêre] a Praxea orti, Unde eos etiam Patripassianos appellari vetustas ostendit, Ferrandus Diac. Ep. ad Severum. Marcellino Comiti Deipassiani dicuntur in Anastasio: Namque Patrem cum Filio et Spiritu S. eandem personam esse hallucinati sunt. Contra quorum Antesignanum scripsit Tertullian. librum peculiarem circa A. C. 210. Post Praxeam Victorinus haeresim corroborare conatus est, ut ait idem fine libri de Praescript. Eandem tuebatur Hermogenes. Tertulliani quoque su/gxronos2: post eum naetus, et huius discipulus Sabellius, qui circa A. C. 250. circiter exortus est. Unde Sabelliani tales. et quia de Pentapoli erat Sabellius, Pentapolitanae doctrina haec damnabilis nomen accepit. Scripsit vero contra hunc Dionysius Alexandriae Episcopus, et postea Athanasins. Eandem haeresin everterunt Confessiones ac Decreta Conciliorum, Antioncheni, Niceni, Constantinopolitani I. et Romani, sub Damaso, celebrati; in quibus omnibus alius a Patre Filius declaratur. Vide Augustin Haer. 41. Tertullian. d. l. Eusebium Hist. Eccl. l. 7. c. 5. Anathasium Orat. pro\s2 tou\s2 *sabelli/contas2, Theodoretum Histor. Eccl. l. 5. c. 11. Epiphanium Haer. 57 et 62. Alios, laudatos Ioanni Forbensio Instructionum Historico-Theologic. l. 1. c. 3. §. 5. nec non voce Sabellius.

PATRIS Patriae titulus Imperii auspiciis, inter alia insignia


image: s0617a

Augustis conferri solitus. Ita enim de Probo Flav. Vopiscus vel potius apud eum Manlius Statianus qui primae sententiae tunc in Senatu erat, c. 12. Decerno igitur P. c. vobis omnium concinentibus, nomen Caesareum, nomen Auguslaum, addo proconsulare Imperium PATRISPATRIAE reverentiam, Pontificatum Max. ius tertiae relationis, Tribunitiam potestatem. Quem honorem Iul. Caesari iam, post obitum eius, collatum fuisse, discimus ex Suetonio c. 85. Plebs statim a funere ad domum Bruti et Cassii contendit --- solidam colunmam prope XX. pedem lapidis Numldici in Foro statuit, scripsitque PARENTI PATRIAE. Item Dione, *pro/s2 te tou/tois2 toiou/tois2 ou)si *p*a*t*e/*p*a te au)to\n th=s2 *p*a*t*p*e/*d*o*s e)pwno/masan, kai\ ei)s2 ta\ nomi/smata e)xa/razan, Post haec PARENTEM PATRIAE illum nuncupaverunt, suisque numismatibus insculpserunt. Cuiusmodi nummum, ab una parte Caesaris effigie, ab altera hac [orig: hâc] Inscr. C. CAESAR PARENS PATRIAE EXS. C. exhiber Cl. Patinus, ad Sueton. ubi etiam monet, vivo iam Caesari nomen id a Senatu datum esse, superato [orig: superatô] ad Mundam Sexto [orig: Sextô] Pompeio [orig: Pompeiô] et civilibus bellis passim compositis. Alius ibid. nummus, PARENS PATRIAE. DIC. QUART. praefert. A quo tempore titulus hic Imperatoribus tributus. Antoninus tamen Pius Patris Patriae nomen delatum --- distulit, apud Iul. Capitolin. c. 9. ut et ante ipsum Hadrianus, de quo sic Spartian. c. 6. Patris Patriaenomen sibi delatum statim et iterum postea distulit, quod hoc nomen Augustus sero meruisset. Sed moram hanc non longam, imo fortasse minimam, nedicam nullam, fuisse, Lapis indicio [orig: indiciô] est, secundo [orig: secundô] eius Consulatu positus, h. e. paulo postquam Imperium Hadrianus suscepit. Ita autem is; IMP. CAES. TRAIAN. HADRIANUS. AUG. P. M. TR. POT. COS. II. P. P. similesque alii: e quibus recte coniecti Onuphrius, Hadrianum, una cum Imperio, omnes una suscepisse titulos Augustis sollennes, Quod adeo verum est, ut reperiantur nummi, ad celebrandam adoptionis eius memoriam, in quibus eadem est appellatio. Ut in isto: IMP. CAES. TRAIAN. HADRIAN. OPT. P. F. AUG. GERM. DAC. PARTHIC. DIVI. TRAIANI. AUG. F. P. M. TR. P. COS. P. P. ADOPTIO. nec mirum, nam testamento [orig: testamentô] adoptatus, cum Traiani nomine et Imperium et omnia Imperii ornamenta, quantumvis initio [orig: initiô] aliqua [orig: aliquâ] dissimulatione usus, re tamen ipsa [orig: ipsâ], et suscepit et gessit, Casaubon. ad loc. Neque vero Augusti solum id nominis tulere [orig: tulêre], sed et Augustae simili titulo [orig: titulô] nonnumquam ornatae: quod docet nummus Liviae, Patino praefato exhilbitus, ad Sueton. Aug. c. 63. cum Inscr. IULIA AUGUSTA GENETRIX ORBIS etc. Vide quoque supra in voce Pater.

PATRITIUS [1] Consul cum Hypation, An. Urb. Cond. 1254.

PATRITIUS [2] D. Martini sororis fil. A. C. 433. a Celestino Papa in Hiberniam missus, Hibernos ad Christi fidem assiduis sacri Euangelii praedicationibus, vitae probitate, honestisque moribus, et exemplis apprime Christianis statim convertit: Secundus eorum, post Palladium, Episcopus, per An. 60. postquam in iuventute servus An. 16. aetat. ad An. usque 24. dura passus fuisset. Sigebert. in Chron. A. C. 432. Baron. A. C. 431. Baleus, de Script. Angl. Cent. l. c. 43. etc.

PATRITIUS [3] Franciscus Clissa [orig: Clissâ] oriundus, corpore exili ac deformi, animo [orig: animô] ingenioque [orig: ingeniôque] excelso [orig: excelsô], omnium Italorum, Erythraeo [orig: Erythraeô] iudice, doctissimus, in Philosophia primus ad Gassendi et Cartesii methodum viamstravit, Platonisque doctrinam 17. annos professus est publice. Alfonso II. et Clementi VIII. magni habitus, huius in vitatu Romam vonit, ac suos Parallelos Mtlitares, tanti Scaligero aestimatos, Ep. 119. l. 2. edidit, aliaque Teisserio enumerata Elog. l. 2. inter quae Dialogos eius Historicos, summopere extoliit Naudaeus; illosque cum Bodini Dialogis, omnibus reliquis Scriptorum in hoc genere monumentis anteponit. Sed Tassi gloriae invidisse, videtur nonnullis, Obiit A. C. 1597. aetat. 67.

PATRITIUS [4] Franciscus Senensis, auctor libri de Republisa, de Regno et Regis institutione. Alius cognominis, e Sclavonia, Italice edidit Expositionem Oraculorum Leonis Imperator. Teissier. ibid.

PATRIUMPO inter Borussorum olim idola, vide infra Prussia.

PATRIUS [1] Apollo apud Servium ad Aen. l. 3. Alii in templo Apollinis cram fuisse inscriptam, *p*a*t*p*i*o*g *a*s*o*l*l*w*n*o*s, i. e. Patrii Apollinis. Ab hoc, quod Icadios Apollinis et Nymphae Lyciaefilius, cum in adultam aetatem venisset, primo regionem, in qua natus erat, a matre Lyciam nominavit; deinde inea urbem quoque Apollini condidit, sortes et cortinam conscravit, et ut illum patrem esse testaretur, Patora cognominavit. Inde cum Italiam peteret naufragio [orig: naufragiô] vexatus delphini tergo [orig: tergô] exceptus dicitur, ac prope Parnassum montem delatus patri Apollim templum constituisse et a delphino locum Delphos appellasse [orig: appellâsse]: aras deinde Apollini consecrasse [orig: consecrâsse] quas ferunt vulgo patrias dictas. Coeteras appellationis huius coniecturas vide ibid. ad v. 332. Alia [orig: Aliâ] ratione

PATRIUS [2] Mavors apud Papin. Statium occurrit Theb. l. 4. v. 111. ubi de Tydeo.

---- patrius stat casside Mavors:

simulacrum est minutum cassidi impositum, uti interpretatur vetus Scholiastes: male de pictura verba capiente Lutatio [orig: Lutatiô]. Sic apud Virg. Aen. l. 7. v. 785.

---- ---- galea alta chimaeram
Sustinet ----

Apte autem id gestaminis Tydeo tribuit Poeta, utpote Martis nepoti. Vide Caspar. Barthium Animadvers. ad l. et supra diximus in vocibus Cassis, Conus, Galea.

PATROBAS nomen viri, Rom. c. 16. v. 14. Alius est de quo Martial. l. 2. epigr. 32. v. 3.



page 617, image: s0617b

Vexat saepe meum Patrobas consinis agellum,
Contra libertum Caesaris ire times.

PATROBIUS Neronis Imperatoris libertus, qui arenam Nili ad debellanda corpora palaestrae studiis sibi ex Aegypto advehi faciebat, Plin. l. 35. c. 13. A Galba punitus; sed ante eius tumulum caput a militibus, nec non lixis calonibusque suffixum ac laceratum est, Tacit Hist. l. 1. c. 49.

PATROCLES terrarum historiam condidit. Erathostene saltem antiquiorem fuisse cognoscimus inde, quod eum hic testem laudavit, uti docet Strabo l. 11. Patriam eius non addit. Sciri alioquin posset, an alius sit Patrocles Thurius, de quo Clemens Protreptico, Etiam Patroclis nescio cuius senarii aliquot leguntur, apud Stobaeum Serm. de Insperatis eventibus. Voss. l. 3. de Hist. Graec. p. 39.

PATROCLI insula Pausan. l. 1. Patrocli vallum Strab. Insula parva Atticae, inter Piraeum portum et Sunim promontor. Ferrar.

PATROCLIDES [1] assentator Philippi, Macedonum Regis.

PATROCLIDES [2] inter Politicos Athenienses et non exigua [orig: exiguâ] auctoritate; sed infirmitatis suae nominc ridebatur etiam a Comicis, quod vestimenta concacaret, unde et xesa=s2, h. e. Cacator, vulgo audiebat. Vide Aristoph. Avibus eiusque Scholiasten.

PATROCLUS [1] Menaetii fil. et Stheneles, qui occiso [orig: occisô] per ludum astragalorum Cleonymo [orig: Cleonymô], seu, ut aliis placet, Aeante Amphidamantis filio [orig: filiô], solum vertens, in Phthiam venit, ubi a Peleo proprergeneris propinquitatem susceptus est, et una cum Achille apud Chironem educatus, cum quo arctissima [orig: arctissimâ] amicitia [orig: amicitiâ] iunctus vixit: postea etiam cum eo ad expeditionem Troianam protectus est, ubi armis Achillis indutus cum Hectore pugnans, ab eodem confossus occubuit. Quod cum rescivisset Achilles, tametsi, propter ereptam sibi ab Agamemnone Briseida, bello [orig: bellô] abstinere omnino constituisset, nihilominus mutato [orig: mutatô] proposio [orig: proposiô], acceptis etiam a Thetide matrealiis armis, a Vulcano fabricatis, ad bellum rediit, nec quievit ex animo, quam socii mortem crudelissime vindicasset. Ovid. l. 1. Ep. 3. ex Ponto, v. 73.

Caede puer facta [orig: factâ] Patroclus Opunta reliquit.

Sidonius Apollinaris:

Sic Phrygium Emathia [orig: Emathiâ] victorem cuspide poscens
Aeacides, casi luctum frenavit amici.

Lucianus ait, Patroclum fuisse Achillis parasitum, et morionem Idomenei vegis Cretae. qui ad Troiam cum Graecis pugnavit. Actorides Ovidio dicitur Metam. l. 13. v. 273.

Reppulit Actorides, sub imagine tutus Achillis,
Troas ab arsuris cum defensore carinis.

Item Menaetiades. Idem Ovid. Ep. 1. Heroid. v. 17.

Sive Menaetiaden falsis cecidisse sub armis.

Nic. Lloydius. Apud Iontum. divinisillum honoribus cultum fuisse, testis est Clemens Romanus Recognit. l. 10. qui idem Hectorem Helenamque ab Iliensibus: quemadmodum Sarpedonem a Troadis incolis, Plin. l. 13. c. 13. Protesilaum ab Abydenis, Melam l. 2. c. 2. Autolycum a Sinopensibus, Strabo l. 12. tradunt, pro Numne habitos, apud Gerh. Ioh. Vossium de Origine et progr. Idololatriae l. 1. c. 21.

PATROCLUS [2] dives quidam fuit, sed maxime sordidus ac parcus. Hic enim, posteaquam ad summas opes euctus est, aut, ut alii dicunt, ex quo natus est, numquam balneo [orig: balneô] usus est, parsimoniae causa [orig: causâ]. Taxatur ab Aristophane in Pluto. Unde proverbium; Patroclo sordidior, Erasmus, in Adag.

PATROCLUS [3] temporibus Neronis, ad Consulatum usque ex infimo genere provectus, iuxta Capitolium inambulationem struxit cum latrinis; quas Martialis l. 12. epig. 78. v. 9. appellat sellas Patrocilanas a conditore. Sunt tamen, qui sic dietas volunt hasce cellas a Patroclo Aristophanico, qui xe/sas2 quasi cacator audiebat. Vide Turneb. Advers. l. 3. c. 26. et supra, in Patroclides.

PATRON Dux 4000. Graecorum, in exercitu Darii, fide erga Regem ad ultimum invicta [orig: invictâ].

PATRONATUS Ius hodie aliter iur Civili, aliter Canonico [orig: Canonicô] accipitur. Nam iure Civili appellatur hoc ius, quod Patroni in libertorum persona bonisque habent, operarum scil. exactionem, intestati successionem, bonorum possessionem contra tab. tit. de iur. part. Vide supra Papia, et intra Patronus. Iure vero Canonico [orig: Canonicô], ius Patronatus (seu Advocationem seu Custodiam seu alio [orig: aliô] nomine quis illud appellet) est ius idoneos Rectorcs in Ecclesiis in stituendi, Episcopo offerendi etc. quod aliuci in Ecclesia acquiritur eo [orig: ], quod ipse vel eius Maiores templum posuerint, aedificarint [orig: aedificârint] vel opibus non minimum auxerint, e quo iure cum utilitate honor et onus simul resultant. Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. Brandmyllero Ius Paironatus est, quod quis Clericus vel laicus habet in Ecclesia, quam aedificavit vel dotavit, vel fundavit. C. nobis 25. X. de Iure Patron. c. piae memoriae 16. et ibi gl. 16. q. 7. c. filius. 3. 16. q. 7. c. 18. q. 2. Consistit autem potissimum in iure praesentandi instituendum ad beneficium vacans, gl. 1. can. piae ment. 16. q. 7. c. 1. §. aedificatoris. 1. 5. c. quicumque. §. fin. c. decernimus c. Monasierium. vers. liceatque. c. illud. §. fin. 16. quaest. 7. Et quidem Laico Patrono quatuor tantum menses ad praesentandum, a vacationis tempore, conceduntur et indulgentur, Can. cum propter X. de iure Patron. Collegio vero sive Clericis sex menses, Can. nulla X. de concess. pr. Unde est, quod Patronus Laicus (ut cui minus temporis concessum) licet praesentet indignum, tamen suo [orig: suô] iure seu postestate praesentandi non privetur, Clericus vero, si eligat vel praesentet indignum, ipso [orig: ipsô] iure sit privandus vel privetur, c. cum vos X. d. off. Iud. ord. Acquiritur porro hoc ius fundatione. ipso [orig: ipsô] iure, etiam si Patronus id sibi non reservaverit, modo illud non remiserti, nobis ibi. ut pro quo etiam non vigilante, ipsa lura vigilant, Iac. Brandmyllerus Manud. ad Iu: Canonic. et Civ. Tandem Patrono seu


page 618, image: s0618a

fundatori Eclesiae id honoris debetur, ut, si ad inopiam redactus fuerit ab Ecclesia ei officiose succurratur. Unde versiculi.

Patrono debetur honos, onus, emolumentum,
Praesentet, praesit, defendat, alatur egenus etc.

Illis vero mortuis illini pariel es sacros nigro [orig: nigrô] colore, intus et extra, in taeniae seu limbi speciem liturisque hisce adponi, per certa intervalla, depicta illorum in signia consuevisse, diximus supra voce Litrae. *kthtoriko\n di/kaion apud Pachymerem, ius hoc dici, videbimus infra, voce Possessor.

PATRONUS [1] qui alium tuetur, quorum origo haec: Diviso [orig: Divisô] universo [orig: universô] Populo [orig: Populô] in Patricios et Plebeios, arctissimo [orig: arctissimô] utrosque vinculo [orig: vinculô] colligaturus Romulus, commendavit, teste Dionysio [orig: Dionysiô] Halicarnassaeo [orig: Halicarnassaeô], Patriciis Plebeios, optione cuique e vulgo data [orig: datâ], ut, quem vellet, Patronum sibi legeret: et inter alia, conferens hunc morem cum Thessalorum et Atheniensium priscorum instituto, negotium hoc appellatione honesta [orig: honestâ] decoravit; nominando Patronatum tutelam pauperum et humilium, excogiratis mutuis utrinque officiis. Oportebat autem Patronos clientibus respondere de iure, cuius illi rudes essent, et absentium aeque ac praesentium curam gerere, facientes quidquid pro filiis parentes solent, quod ad pecunias et contractus attinet, et sustinere accusatoris impetum et quietem eis a publicis privatisque negotiis parare. Vicissim Clientum erat, Patronos iuvare elocantes filias, si his pecuniae esset parum, et ab hoste captivos redimere: privatarum quoque litium aestimationes et multas publicas pecuniarias pro iis solvere, idque sumptu proprio [orig: propriô], non quasi foenoris loco [orig: locô], sed ob referendam gratiam: Publicorum porro impendiorum quae Magistratuum honorumque causa [orig: causâ] siebant, esse participes non secus ac genere coniunctos. Utrisque commune erat, nefas esse alteris accusare alteros, aut adversum dicere testimonium, ferreve suffragium, aut censeri inter inimicos: quorum aliquid si quis facere deprehensus esset, tenebatur Lege de Proditoribus, quam sanxit Romulus, convictumque eius criminis cuivis liecebat, ut Diti sacrum, interficere. Quo [orig: Quô] factum, ut per multas aetates permanserint mutua Patronorum atque Clientum officia, haud secus, quam cognatae necessitudines, posteris per manum tradita: Eratuqe maxima laus Nobilium, habere Clientes quam plurimos, tam hereditariarum Clientelarum, quam virtute partarum propria [orig: propriâ], ac ingens certamen utrisque, ne vincerentur mutua [orig: mutuâ] gratia [orig: gratiâ] et benevolentia [orig: benevolentiâ], dum Clientes nullum Patronis negarent ministerium, vicissim Patroni nullo [orig: nullô] se paterentur corrumpi pretio [orig: pretiô], ut illos proderent: Haec ex Dionysio l. 2. Rosin. Antiqq. Rom. l. 1, c. 16. Nec in periculis solum negotiisque omnibus domi Ptrono aderant Clientes, sed et foris ac in bello, licet illis onus militiae annexum non esset, Gerh. Niger l. 1. de Feudis. Proin Claudianus in Ruffinum l. 2. v. 76.

---- Circumquaque arma clientum
Agmina privatis ibant famulantia signis:

Et cenam popularem dominis suis in aede sacra instituebant, teste Plauto [orig: Plautô] Trinummo [orig: Trinummô] Actu 2. Sc. 4. eosque in Forum euntes comitabantur. Corrippus l. 2. num. 6.

Intonuit Patrum subitus fragor, inde Clientum
Clamores crescunt:

Dextrae Patronorum dicit, ut colligere est ex Statio l. 5. Sylv. 1. v. 183.

---- Vidi omni te pridem in flore niremem,
Vidi alte propius, propiusque accedere dextra etc.

Tales apud Thessalos Penestae, apud Athenienses Thetae, quos tamen a Patronis superbius indigniusque habitos, refert Lazius Reip. Rom. l. 1. c. 3. De Libertorum Patronis in eadem Athen iens. Rep. Vide apud Sam. Petitum Comm. in LL. Att. l. 2. tit. 6. et supra in voce Liberti. Sed nec in urbe modo Clientelae celebres erant, verum et in agris villisque, Urbibus, Regnis, ac provinciis, quae ultro in potestatem potentis alicuius cedebant, cuius Patroncinio [orig: Patronciniô] protegerentur. hinc saepenumero Senatus controversias Civitatum ac Gentium ad earum Patronos remisit eorumque iudicia habuit rata. Loquuntur de his Valentinianus et Valens Augg. C. Theodos. Ne colonus inscio [orig: insciô] domino [orig: dominô]: Non dubium est colonis, arma quae subigunt, usque adeo alienandi ius non esse, ut si qua propriaha. beant, mconsultis atque ignorantibus Patronis, in alteros transferre non liceat. Nec minus Artificum Collegia suos habuisse Patronos, quibus statuas in Foro, autalio quodam loco celebri, erigebant, ex variis patet Inscr. antiquis, Tergesti in Istria, Reatae in Italia; Bergomi ibidem, ut et Urbini exrantibus, quarum ultima si chabet: C. Vesnio. C. F. Stell. Vindici. Populi Urbini. Patrono. suo Et Municipii. Aed. III. vir. Curandar. Trib. mil. leg. VIII. Aug. etc. Imo et privato [orig: privatô] quandoque nomine statuis Patronos a clientibus fuisse honoratos, docet Inscr. in Hispaniss ista: L. Domitio. Gallicano. Papiniano. C. V. leg. III. Aug. pr. pr. provinciae. Germaniae. infer. leg. Aug. pr. pr. Dalmatiae. Cos. devotissimo et innocentissimo. Aurelius. Iulianus. Patrono, incomparabili. Facit eodem illustris Claudiani locus Panegyr. de Consul. Manlii Theodori, v. 24.

Hinc te pars Libya moderantem iura probavit,
Quae nunc tota probat, longi sed pignus amoris
Exiguae peperere [orig: peperêre] morae, populumque clientem
Publica mansuris testantur vocibus area:
Inde tibi Macetum [orig: Macetûm] telius et credita Fellae
Moenia, etc.

Vide Thom. Dempster. Paralipom. in Rosinum loc. cit. et supra in voce Clientes. Hinc itaque descendit Ius Patronatus celebratissimum, de quo vide inprimis Gregor. Tolosanum Syntagm. l. 17. c. 4. et alios. Dicuntur et Advocatr Patroni causarum. Scholiastes Iuvenalis Sat. 7. v. 142. Togati sint tibi ante pedes qui litigent, qui te consulant. Et Patrenus causarum actor. Diolcetianus Imp. l. 4.


image: s0618b

C. de postul. et Advocatos patrocinia praestare dixit, His cum dignam facundiae mercedem exhibere clientes non possent, ianuas tamen corona [orig: coronâ] appensa [orig: appensâ] honestabant. Senec. l. 2. de Ira c. 7. Iudex, damnaturus quae fecit, eligitur et corona pro mala causa bona [orig: bonâ] Patroni voce corrupta [orig: corruptâ]. Ubi Iustus Lipsius coronam, interpretatur audientiam sive consessum aut multitudmem spectantis populi, sed indubie de corona, quae victoriae indicium offerebatur Adoucato, ibi sermo est. Ausonius in Professor. Epigr. 2. v. 7.

Palmae forensis, et Camenarum decus,
Exemplar unicum in literis, etc.

Iisdem, Kalendis Ianuariis munuscula quaedam offerebant, ut videre est apud Augustin. Homilia [orig: Homiliâ] de Kal. Ianuarii. Vide iterum Dempsterum ubisupra. Ernatautem hi causarum Patroni in lacernis purpureis sub Domitianoac Nerva et fortasse Traiano quoque, ut innuit Iuvenal. Satyr. 7. v. 134.

Spondet enim Tyrio Silataria purpura silo.
Causidicum, vendunt Amethistina: convenit illis
Et strepitu et facie maioris vivere census.

Lacernae ergo purpureae clientes alliciebant: nam lacernas in causis adhibitas, idem Poeta alibi docet, Sat. ult. v. 45.

-------- Iam facundo ponente laternas
Caeitio.

Quamquam non ita compertum sit, verba sunt Ferrarii, fueritne ille Caeditus Patronus an Iudex: et si Patronus fuit, quia illum sacundum appellat, cur posuerit Lacernas: Non quod detatigatus esset exspectando, non enim mora aestum affert, neque dicendo delassatus, nondum enim causa coepta erat. Fertasse quia dicturi Lacernas deponebant, in quo tamen haesito, cum Auctor Dialogi de causiscorr. Eloq. c. 39. etiam Paenulas in agenod adhibitas dicat. Vide Octav. Ferrarium de ReVestiar. Part. 2. l. 1. c. 25. prudentio Hymn. 1. et 2. Peristeph. Paulino Epist. 3. da Sever. et alibi. Sancti, praecipue Tutolares, ut vocant, Patroni dicuntur, unde in Communione Roman. Patrocinia Sanctorum reliquiae sunt Sanctorum, quorum patrocinia invo cantur, Aimolnus de Mirac. Benedicti pretiosissimae reliquiae, beatissimorum Confessorum Eucherir et Verani. Vide Auctores laudatos Car. du Fresne in Glossar. ut et supra aliquid, voce Mundsburdia.

PATRONUS [2] Volusianus consul cum Gallieno augusto, A. Urb. Cond. 1011.

PATROVISSA urbs Transylvaniae in limite Moldaviae, ad montium radices, vixo. milliar. ab aluta fluv. 15. leuc. Germ. a Libinio in Occasum, uti 23. ab Alba Iulia; Brassaw.

PATRUINUS vide Manlius.

PATRUM Canones dictus Codex Canonum, Graece *bi/blos2 *kano/nwn, alias Corpus Canonum, item Corpus Codicis Canonum; Post tempora enim Synodi Nicaenae primae, Ecclesia duplici iure uti coepit, divina [orig: divinâ], quod in S. Literis et canonico [orig: canonicô], quod in Canonum Codice continebatur. Qui codices ambo sequentibus temporibus in Conciliis, in medio consessusponi Coepere [orig: Coepêre], ut ex iis dogmata pietatis explorarentur, obortae haereses refutarentur et controversiae ad disciplinam Ecclesia sticam, sacramque politiam pertinentes, dirimerentur. Voluere [orig: Voluêre] nempe Patres Ecclesiam habere corpus certum regularum sui iuris, quas ex certis Conciliis collegere [orig: collegêre]; easque certo [orig: certô] et immutabili numero [orig: numerô] complexi sunt, ut hoc [orig: hôc] quasi vallo [orig: vallô] et muro [orig: murô] septum Ecclesiastici iuris coprus adversus falsi crimen undique tutum esset: sicque vis omnis iuribus, extra collectiones publica [orig: publicâ] auctoritate vagantibus, adimeretur; Relati aubtem hi Canones in Diptycha sunt Ecclesiatica, speciatim ad hanc rem comparata, uti docet Iustinianus leg. 7. C. de summ. Trinit. §. 5. *mhdei\s2 toi/nun ma/thn h(/a=s2 taraza/tw e)lpi/di matai/a| kratou/menos2, o(/ti h(mei=s2 enanti/on tw=n ei)rhme/nwn d. suno/dwn e)pra/zamen h)\ pra/zomen h)\ praxqh=nai para/tisi sugxwrh/somen h)\ periaireqh=nai th\n tw=n au)tw=n, a(gi/wn d. suno/dwn o(si/an mnh/mhn e)n tw=n ei)rhme/nwn th=s2 e)kklhsi/as2 diptu/xwn a)nezomeqa, Nullus itaque frustra nos turbet, spe vana [orig: vanâ] nixus, quasi nos contrarium a supradictis quatuor Conciliis fecerimus aut faciamus, aut fieri a quibusquam permittamus, aut aboleri eorundem sanctorum quatuor Conciliorum piam memotram, ex dictis Ecclesiae diptychis sustineamus. Atque hoc forte denotat verbum periptu/ssesqai Novell. 115. c. 4. §. 14. pr. quod cum perperam verteretur amplecti et recitare; melius diptychis inserere vel inscribere, redditur, Gerh. van Mastricht Histor. Iur. Eccles. num. 47. Et hic Ecclesiae universae Canonum Codex fuit: an vero hic Britannicis quoque Eclesiis olim cognitus fuerit, an peculiarem illae habuerint, non adeo liquet. In Antiqq. certe Britannicae Ecclesiae, proditum est, Theodorum Archiepiscopum librum protulisse, qui Patrum Canones vocabatur; quem et in Concilio Herfordiensi A. C. 673. probatum esse, ex Bedae Histor. Eccl. l. 4. conicere licet: Anno [orig: Annô] tertio [orig: tertiô] Ecgfridt Regis Theodorus cogit Conoilium Episcoporum, una cumeis qui Canonter Patrum siatuta diligerent etc. Et paulo post: Rogo dilectissimi Fratres, ut quaeque decreta ac diffinita sunt a sanotis ac probabilibus Patribus, incorrupta ab omnibus nobis serventur ---- Cumque explessem [orig: explêssem] prolocutionem, interrogavi unumquemque eorum per ordinem, si consentirent ea, quae a Patribus canonice sunt antiquitus decreta, custodire; ad quod omnes consacerdotes nostri dixerunt: optime omnibus placet, quaeque definiverunt sanctorum Canones Patrum, nos quoque omnes alacri animo libentissime servare. Quibus statim protuli cundem librum Canonum, et ex eodem libro decem capitula etc. Cuius Codicis Britannici specimen exhibet idem IC. num. 89. Fuit autem hic Theodorus Roma [orig: Româ] missus in Angliam, ut Archiepiscopus esset Doruvernensis, Patria [orig: Patriâ] Tharsensis: unde eolligere est, Librum illum Canonum, quem ille in Concilio Herefordiensi protulit, eundem ipsum Ecclesiae Romanae Canonicum Codicem fuisse. Namque et in allocutione ad Episcopos, roganti illi, Si consentirent ea, quae a Patribus Canonice sunt antiquitus decreta? respondent,


image: s0619a

Optime omnibus placere, quae definiverunt sanctorum Canones Patrum. Quibus verbis satis innuere videntur, intelligere se antiquorum Conciliorum Canones. Et vix ausus fuisset Theodorus alium Codicem, quam Romanum, Ecclesiae Britannicae obtrudere, quia inspector ei erat additus Adrianus Monachus, ut doctrinae, verba sunt Bedae d. l. cooperator exsistens, diligenter attenderet, ne quid ille in contrarium veritati, fidei Graecorum more, in Ecclesiam, cui praeraet, introduceret. Mastricht ubi supra. Iustellus tamen Codicis huius collectorem Theodorum facit, adeo que particularem eum propriumque Ecclesiis fuisse Britannicis, contendit Praef. ad Cod. Can. Eccles. Univers. quem vide, uti plura in hanc rem supra ubi de Canonibus Concil. etc.

PATTAECION infamis quidam calumniator; cui cum mos esset bonis viris calumnias struere, hoc [orig: hôc] tandem foedo [orig: foedô] quaestu parare rem deprehensus, convictusque poenas capiteluit, et popularibus comitiis lapidatus est, quod fur esset, et aedium perfossor. Unde proverbium: Pattaecione calumniosior.

PATULCIUS Ianus sic dictus, quod tempore belliportae eius pateant. Vel ab aperiendi, secundum anni partes, praesertim veris et hiemis vicissitudine. Ovid. Fast. l. 1. v. 127.

Inde vocor Ianus, cui cum Cereale sacerdos
Imponit libum, farraque mista sale,
Nomma ridebis; modo namque Patulicus idem,
Et modo sacrssico [orig: sacrssicô] Clusius ore vocor.
Scilicet alterno [orig: alternô] voluit, rudis illa vetustas,
Nomine diversas significare vices.

PATUMUS urbs Arabiae. Stephan. Gentile Fatumius, vel Patumenus.

PATYCUS urbs Oenotrorum mediterranea Stephan. Paula Barrio. vide ibi.

PATZINACAE populus Scythiae Europaeae, qui et Basilii, quorum regio Podolia Ortel. Sed Podolia regio Bodenorum aliis, aliis Tyrangitarum.

PAVAODOS urbs insulae Mindanao, unius ex Philippinis, Nat. Metel.

PAUCA [1] oppid. olim, nunc pagus, aliis Paula, hodie est Porte Polo, in Corsica, Brietio. Aliis est in sinu Talabo. in ora Occidentali insulae ad ostia Titiani fluvii, 30. milliar. a Bonitacio in Circium Baudr.

PAUCA [2] pro apud Ael. Spartian, in Pescennio Nigr. c. 9. ubi de Commodo, cum prius legeretur. quibus adeo deditus fuit, ut et caput raderet, et Anubim portaret, et omnes partes expleret: Longe diversam in Paltino lectionem observavit Salmas. qui sic habet, Et omnes paucas expleret. Unde reponit, Et omnes pausas expleret: paucas pro pausas, ut in heliogabalo Idem, c. 20. facelaribus pro faselaribus, dixit. Paucas autem explere hic [orig: hîc] idem, quod pausas edere, apud Eundem in Caracalla: Cum Antoninus Commodus ita ea (sacra Isidis) celebraverit, et et Anubim portaret et pausas ederet. Certaenempe videntur fuisse pausae constitutae, in quibus pausabant, qui portabant Anubim, quas pausas nunc stationes dicunt, Has omnes cogebantur explere, qui sacra isidis ferebant, cumque certis locis requiescebant, ubi statutae erant illae pausae, et simulacrum depondebant, pausas edere et explere dicebantur. Glossae, pausat, a)napau/ei. Arnob. l. 5. Pausata circum arborisrobur, h. e. a)napauome/nh, qui locus vulgo in mendo cubat. Ad certasautem arbores sacras, aut sacella quaedam, distributas has pausas, easdemque semper repetise, verisimile est, quotiescumque Anubim portarent, Salmas. ad l. vide quoque infra in voce Pausa.

PAVENTIA Dea abantiquis constituta, ut averteret pavores ab infantibus, atque inde etiam appellata, teste D. Augustin. l. 4. de Civ. Dei, c. 11.

PAVERATA Vestis memorata Plinio, l. 8. c. 48. cum ait: Lanam cum colo et fuso Tanaquilis in templo Sangi durasse [orig: durâsse] prodente se, auctor est M. Varro, factamque ab ea Togam Regiam undulatam, in aede Fortunae, qua Servius Tullus fuerat usus. Et paulo post, Undulata vestis prima e lautissimis fuit, inde sororiculata defluxit. Togas rasas Phrygianasque D. Augusti novissimis temporibus coepisse, scribit Fenestolla. Crebra Papaveratae antiquiorem habent Originem: iam sub Lucilio Poeta in Torquato notatae. Ubi pro Papaveratae legit Scaliger Paveratae, ut sint benepercussae, quomodo pavera frumenta multum trita, ut granum deglubatur. Pavera autem a paviendo, Pavire to\ pai/ein, vide eum ad Cirin Virgilianam. Sic itaque Paveratas vestes intelligas graviter pressas et calcatas, pectineque percussas, i. e. eaidem cum spissis ac pavidensibus: ut crebrae sint, quales Sophocli dicuntur spabhtai\ e)sqh=tes2. Vide Octav. Ferrariumdere Vestiar. l. 2. c. 11. et supra quoque in voce Papaveraca.

PAVILLANUS Nicolaus vide Nicolaus.

PAVIMENTUM et Musivum, doctissimis quibusdam huius saeculi Viris, idem: Salmasio vero tantum inter utrumque interest, quantum inter solum et cameram tricinii. Numquam enim apud ullum Auctorem, Pavimenta de musivo picta aut sola de musivo strata, occurrunt: semper cameris et apsidibus assignatur musivum, ut solo pavimentum. Idem tamen est utrumque opus et tessellatione utrumque contexitur, unde Arspavimenti, apud Lucillium. Sed, ut Pavimentum numquam de camera, sic nee musaeum de pavimento, etsi scripserit Plin. l. 36. c. 25. Pavimenta de humo pulsa transiisse in cameras. Cameram igitur, trullum, apsidem, legimus ubique musivo picta, solum autem aut e)/dafos2 numquam. Plinius l. eod. c. 21. Non praetermittenda est et pumicum natura. appellantur quidem ita et coetera saxa erosa annis; in adisiciis Musaea vocant dependentia ad imaginem specus arte reddendam. Ubi videmus Musaea proprie dici in aedificiis, non pavimenta, sed arcuaturam ad similitudinem specus arte effictam. Quam differentiam Codinus religiose


page 619, image: s0619b

observans, cum eodem [orig: eôdem] opere sola, parietes et camerae decorarentur, pa/twsin vocat, quod in solo ponitur: o)rqomarma/rwsin, quod in parietibus: in cameris vero et pendentibus mousei/wsin. Et pa/twsin quidem, dia\ sugkoth=s2 tessellatum opus, quod ex sectione fit minutorum lapillorum: e)pa/thse, inquit, tou\s2 au)tou\s2 peripa/tous2 meta\ sugkoph=s2, ex sectili pavimento stravit. Idem alibi, *to\n de\ pa/ton dia\ poiki/lwn kai\ polutelw=n marma/rwn pate/strwsan: cuiusmodi poiki/la kai\ polutelh= ma/rmara, marmora in exemplis, vocat Anastasius in Leone III. Ponens in eo fundamenta firmissima, et in circuitu laminis marmoreis ornavit, atque marmoribus in exemplis stravit. Fuere [orig: Fuêre] namque marmora haec exemplata, h. e. figurata et imaginata, Graecis recentioribus e)zomplwta\; fiebantque opere teffellato [orig: teffellatô], in Epistolis Pontificum Ep. 67. Praefulgidos atque nectareos regalis potentiae vestrae per Arvinum Ducom suscepimus apices, in quibus referebatur, quod palatii Ravennatis civitatis musiuva atque marmora coeteraque exempla. tam in strato, quam in parietibus sita, vobis tribueremus. Sic de parietibus quidem o)rqo/strwsis2, de pavimento vero strw=sis2 usurpatum etc. Eadem vero *yhfologika\ dicta, quae a *liqostrw/tois2 clare distinguit Plinius, lco. cit. cum scribit, Pavimenta expulisse liqo/strwta: proprie enim Pavimenta ta\ yhqologika\ dicta fuisse, docent Glossae: Pavimentum, yhfolo/ghma: yh/fwsin etiam Graeci vocabant. *yh/fwsis2, pavimentum, et yhfwth\ glarea, yhfi\s2 autem et yhfwth\ idem est. Glossae optimae, tessevatum, yhfoqe/thma et tessellat, yhfoqetei=. Eaedem xondroboli/as2 e)/dafos2 vocant, a)po\ tou= ba/llein et nomine xo/ndros2, quod glaream quoque, et minutissimum calculum, designat, Istiusmodi pavimentum stibadii marmoreum, orbibus et ornatis figuris distinctum, etiam indigitari Iuvenali, in v. 173. Sat. 11.

Qui Lacedaemonium pytismate lubricat orbem:

sunt quiputent; sed mensam hic [orig: hîc] ex Lacedaemonio marmore intelligi debere erudite ostendit Salmas. Addantur quaedam ex Anastasio loca, ad meliorem praecedentium intelligentiam. Ille igitur in Hadriano: Fecit autem et in Patriarchio Lateranensi triclinium maius super omnia triclinia nomini suae magnitudinis decorata, ponens in eo fundamenta firmissima et in circuitu laminis marmoreis ornavit, atque marmoribus in exemplis stravit, et diversis columnis tum porphyreticis quamque albis et sculptis cum vasibus et liliis simul postibus decoravit cameram cum apsida de musivo. Ubi aperte Pavimentum distinguit a Musivo, quo [orig: quô] solo [orig: solô] camerae ornabantur. Idem ibid. praefatus vero sanctissimus Pontifex iuxta Ecclesiam B. Petri Apostoli fecit in triclinio maiori mirae pulchritudinis decoratam apsidam de musivo ornaiam, et apsidas duas dextra laevaque super marmore et pictura [orig: picturâ] splendentes et in pavimento marmoreis exemplis stratis: ubi marmorea exempla pavimento assignat, musivum apsidibus. idem eod. l. Aedificavit Ecclesiam cum apsida amplissima et cacumina mirifica de musivo atque cameram decoratam seu presbyterium, et pavimentum marmoribus pulchris ornavit. Nusquam aliter apud eundem reperias, nisi apsidas musivo [orig: musivô] decoratas, Pavimenta vero marmoreis exemplis strata: sicque numquam de iis musivum usupratur. Quam vis Pavimentorum opus eadem [orig: eâdem] ratione et forma [orig: formâ] componatur, qua [orig: quâ] musiva, ex parvis variisque tessellis aut lapidum secturis, quibus diversae formae et figurae, avis aut piscis aut hominis etc. exprimuntur, de quibus abunde ad Suetonium Casaub. Vide Salmas. ad Ael. Spartian l. c. Pavimenti xruswqe/ntos2, meminit Codinus. Uti autem tessellata pavimenta diversa fuisse diximus, a lithostrotis, quae sub Sylla originem sumpsere [orig: sumpsêre]; Literhostrata enim sectis parvulis marmorum crustis strata erant, ex diversi generis et coloris marmoribus non tinctis, cum tessellata, ex parvis tessellis, h. e. calculis quadratis in varios colres tinctis, fierent: fic et a Sectilibus distinguenda sunt. Sectilia namque, apud Sueton. in Caesare, c. 46. quem ait, sectilia et tessellata pavimenta in expeditionibus circumtulisse: nihil aliud, quam liqo/strwta sunt, sectilibus crustis pavita, h. e. crustis in varias figuras, (non animalium, utide tessellatis diximus) sed scutulas seu rhombos, trigona, quadrata et favos, i. e. hexagona, sectis; Cuiusmodi figuris hodieque fiunt sectilia pavimenta e ligno, ut et latere coctili. Vide cundem Salmas. ad Solin. p. 1214. Exemplo [orig: Exemplô] Pavimenti tessellati, quale supra descriptum, egregie Providentiam illustrat Augustinus (de Ordin. l. 1.) cui etiam maxime inordinata convenint plenumque quaestionibus esse aut plerisque saltem videri diens, quod membra pulicis disposita mire atque distincta sint, cum interea humana vita innumerabilium perturbationum inconstantia [orig: inconstantiâ] verseturac fluctuet, Sed hoc [orig: hôc] pacto [orig: pactô], subiungit, si quis tam minutum cerneret, ut in vermiculato pavimento nihil ultra unius tessellae modulum acies eius valeret ambire, vituperaret artisicem, velut ordinationis et compositionis ignarum: eo quod varietatem lapillorum perturbatam putaret, a quo illa emblemata in unius pulchritudinis faciem congruentia simul cerni collustrarique possent, Nihil enim minus hominibus accidit, qui universam rerum coaptationem atque concentum, imbecilla [orig: imbecillâ] mente complecti et considerare non valentes, si quid eos offenderit, quia suae cogitationi magnum est, magnam rebus putanit inhaerere foeditatem. Vide Pfannerum System. Theol. Gentil. purioris c. VIII. §. 13. et de Pavimentis, inter sarcinas Ducum, Casaubon. ad Iulium Suetonii c. 46. In genere vero Pavimentum bibulum habebant veteres ex carbonibus, sabulo, calce et favilla mixtis, ut infra dicemus voce Scobs. Vide quoque infra Stratura. Quod vino [orig: vinô] odorifero [orig: odoriferô] respersisse veteres habes in voce Vinum: uti super Pavimentis luctam, aliudque exercitamenti genus, ubi de Volutatoria lucta.

PAVISARII memorati Thomae Walsinghamo in Ed. III. Venientemcontra eum cum 7. milibus electis armatorum aliisque armatis Pavisariis, ac balistariis in numero excessivo. Alias Pavesari, et Pavesiatores, Gall. Pavessiers seu Pavescheurs, apud Froissardum


page 620, image: s0620a

Volum. 4. c. 13. milites fuere [orig: fuêre], pavasiis in praeliis bellisque instructi. Erant autem Pavasia, Canano pabe/cia, Cambro-Britannis Pafais, scuta grandiora, quibus tecti milites hostes impetebant. Describuntur sic a wilh. Britone Philipp. l. 10.

Hunc praecedebat cum parma garcio; sub qua
Nil sibi formidans obsessos damnisicabat
Assidue, praerat nec ab illis damnisicari,
Asscribus latis dum parma protegit ipsum,
Quam nexu taurina tegit septemplice pellis.

Eorundem seriem in navigiorum marginibus olim exponi solitam Gallisque Pavesade appellatam, describit Ioannes Cantacuzenus, l. 2. c. 11. ubi navalem Andronici Palaeologi Imperatoris ad Chien sem expeditonem proficiscentis apparatum commemorat: *)=hn de\ a(/milla pollh\ toi=s2 trihra/rxais2, e(ka/stou filoneikou=ntos2 polutelei/a| kai\ lampro/thti paraskeuh=s2 tou\s2 a)/llous2 u(perba/llesqai, kai\ ta/te a)/lla e)zhrtu/onto pro\s2 to\ megaloprepe/steron, kai\ ta\ plhrw/mata e)ko/smoun i)di/ois2 parash/mois2, e)/n te o(/plois2 kai\ a)/spi/sin. *)=hsan ga\r ou) tuxo/ntwn, a)lla\ tw=n te eu)genw=n kai\ mega/la duname/nwn, Tum non levis trierachis contentio incidit, dum quilibet coeteros sumptuoso [orig: sumptuosô] splendidoque [orig: splendidôque] apparatu superare nititur, et cum alia magnifice instruit, tum classiariorum arma et clypeos suis insignibus exornat, nec enim de infima plebe, sed viri nobiles et admodum copiosi erant. E quibus verbis Car, du Fresne colligit, Byzantinos aevi recentioris Augustos non minus, ac coeteras nationes, armorum insignibus usos esse, Dissertat. de inferioris aevi numism. num. 11. Vide quoque eum Not. ad Villhaerduinum. Graecis eiufmodi Pavisarios nauticos *toixa/rgous2 dictos esse, discimus ex Polluco et Suida. Claudian. de Consulatu Manlii, v. 42.

Ac velut exsertus lentandis navita tonsis
Praeficnur lateri custos etc.

Vide quoque supra Clypeus.

PAULA [1] Romana quaedam mulier, quae, mortuo [orig: mortuô] marito [orig: maritô] Toxocio [orig: Toxociô], suas facultates indigentibus erogavit. Discipula erat Hieronymi, pictate et ingenio [orig: ingeniô] illustris: Scipionum Gracchorumque tradux: mater ex marito filii unius, et filiarum quaturo. hebraeam addidicit linguam, in secessu Bethlehemitico, quo eo exactius sacram Scripturam, delitias suas, intelligeret, Ohiit A. C. 404. indelibatum Virtutum Christianarum exemplar. Aetat. 56. mens. 8. die 21. Hieron. in eius vita, in Epist. etc.

PAULA [2] oppid. Calabriae citerioris, Paola, quibusdam est Patycos, 10. milliar. a Consentia in Occidentam, 13. ab Amantea in Boream, vix 2. ab ora maris Tyrrheni.

de PAULA [1] Franciscus, vide Franciscus.

PAULI [1] Gregorius, vide ibi.

de PAULA [2] Vincentius, vide Vincentius.

PAULI [2] Hieronymus, vide Hieronymus.

PAULI [3] Matthias, vide ibi.

PAULI [4] Theodoricus, vide ibi.

S. PAULI Fanum oppid. Britanniae minoris olim Leon, Episcopi sede clarum, Metel.

PAULIACUM de quo sic Filibertus Gemeticensis Abbas: in fundo Amalberti illustris ac potentis Viri Pauliaco, ad 10. lapidem a Gemetico Coenobium Puellarum est, cui austraberta Virgo prudens, et nobilibus parentibus genita praeest. A Paulo aliquo nomen accepit: nunc Povilly Ecclesia [orig: Ecclesiâ] S. austrabertae et oppidulo [orig: oppidulô] etiamnum clarum. Monasterium vero Pauliacense a Normannis pridem eversum est, et ex Abbatia Prioratusevasit. Alterius Pauliaci, Floriaco Monasterio proximi, meminit Arevaldus de mirac. S. Benedicit, c. 37. Hic pagus nunc Povilly dicitur, prae Floriacum. Vide Hadr. Valcsii Notit. Gall.

PAULIACUS nunc Povillac, pagus Aquitaniae ad Garumnam, ex adverso Blaviae 6. leucis infra Burdegalam in Circium. Vide quoque supra.

PAULIANISTAE vide PAULUSSamosatenus.

PAULICIANI Haeretici a Paulo quodam nomen nacti, de quibus vide infra voce Poplicani.

PAULINA [1] Sentii Saturnini, Syriae Praesidis sub Augusto, coniux, nobilis et prudens matrona, dolo [orig: dolô] sacerdotum Romae in aede Isidis stuprum passa est, idque circa initia principatus [orig: principatûs] Tiberii. Historiasic habet: Nobilis quidam, Mundus nomine, impudico [orig: impudicô] eius amore flagrans, cum nec prece, nec pretio [orig: pretiô] ducentis mille drachmarum, illius castitatem inflectere posset, fame emori constituit. Quod ut averteret Ida, una ex patriseius libertinis, Isidis Sacerdotes auro [orig: aurô] corrupit, ut illi Paulinam ad secretum cum Anubi colloquium invitarent, sic enim cupere Deum. Paret Paulina, et in dioleio decumbens, a Mundo ignara decipitur. Quod cum postea rescivisset, maritus tantum effecit apud Tiberium, ut Isiacos illos popas, cum praedicta Ida, cruci affixerit, idolo [orig: idolô] in Tiberim, Mundoque in exilium coniecto [orig: coniectô]. Ioseph. Iud. Ant. l. 18. c. 4. Boccat. de Mul.

PAULINA [2] Senecae Philosophi uxor, cum marito, a Nerone condemnato, mori voluit: iamque venas, ad eius exemplum, inciderat, sed impedit conatum Nero. Nihilominusper reliquum vitae, in vultu pallor, sanguinis exhausti et coniugalis amoris indelebile signum, remansit. Vide Tacitum Annal. l. 15. c. 63. 64.

PAULINA [3] soror Hadriani Imperatoris nupta Serviano praenomine Iulio, qui ad tertium Consulatum pervenit, in quo habuit collegam Vibium Verum, anno [orig: annô] Hadriani 17. mori tandem ab hoc coactus, Ael. Spartian. Hadriano, c. 1. Vide quoque infra in voce Servianus.

PAULINA [4] Potio memoratur Dietmaro l. 6. p. 80. Marchio Lutharius in Occidente infirmatus et potione Paulina [orig: Paulinâ] inebriatus, ex improviso obiit. Fuitque, ut videtur, venenata, cuiusmodi potione postea exstinctus Henricus VII. Imperator data [orig: datâ] a Paulino, Monacho Ordininis Praedicatorum: cuius meminere [orig: meminêre] Rythmi in obitum eius facti.



image: s0620b

In grandi stat tristitia
Exercitus militia,
De Principis ruina,
Quam feritas damnabilis
Manusque detestabilis
Coagulat Paulina.

Apud Car. du Fresne Glossar. Laetus vero ex Nauclero Gener. 44. de humus Imperatoris morte ista habet: Imperator -- plebem et Pontificem offendit, qui ei adversarium Robertum Apulia Regem suscitarir, quem Imperator proscripsit, Elorentinos obsedit; Veriun ab iis, subornato [orig: subornatô] Bernhardo [orig: Bernhardô] Monacho [orig: Monachô] Dominicano [orig: Dominicanô], venenum sub sacramenti specie hausit, converso [orig: conversô] per sceleratum calice vitae in calicom morits. Et ut benignum Caesarem videas, sentiens venenum, monuit parricidam. o [orig: ô] Domine recedatis, nam si percipient devoti nostri malum, quod nobis fecistis, morte miserabili moriemini. Dens vobis ignofeat! Verum poenam non effugit, captus excoriatus, Monasterium exustum etc. Ubi potione quidem venenata [orig: venenatâ] necatum Ludovicum, sed a Bernhardo quodam, memorat.

PAULINI Praedia Porcati Villa di Ruvignas, villa et locus Carnorum, apud Forum-Iulii, Plin.

PAULINUS [1] vide Suetonius, et Paulinus Suet.

PAULINUS [2] Episcopus Trevirensis, successor S. Maximi. Contra Arianos fidem egregie tuitus, horum artibus in Phrygiam deportatus est, ibique exul obiit. A. C. 356. Hieron. in Chron. Sulpic. Sev. l. 2. c. 53. 55. Athanas. ep. ad Sol. et apol. de fuga. Socr. l. 2. c. 9. Sozom. l. 4. c. 8. Item, Presbyter, discipulus Ephremi, in S. Scriptura probe versatus, et magni in Ecclesia nominis. Nihilominus, mortuo [orig: mortuô] Magistro [orig: Magistrô], dominandi cupidus, ad Schismaticos transiit. Gennad. c. 3. de Vir. Illustr. Item, auctor lib. de initio Quadragesimae, de die Dominico Paschae: de Paenitentia: de Oboedientia: de Neophytis. Item. Vir eruditione insignis, in aula theodosi Iunioris. Occisus huius iussu, quod Eudoxia Imperatrix pomum insignea marito muneriacceptum, illi tradidisset.

PAULINUS [3] Antiochenus Episcopus Eustachio surrogatus, tum cum Meletius quoque praeesset. Accusatus Sabellianismi, contrarium probavit, familiaritate Athanasii. Dein quoque cum Meletio pace facta [orig: factâ], Romam venit, Damasi opem contra Flavianum, Meletii successorem, imploraturus. Obiit A. C. 389. Socr. l. 3. Theodoret. l. 3. Sozom. l. 6. Ruffin. l. 1. Baronius in Annal. A. C. 362. et seqq. Item, Episcopus Antiochenus, Philogoni successor, Ann 19. Obiit. A. C. 324.

PAULINUS [4] Aquileiensis Patriarcha Grammaticus insignis, Carolo M. gratus. Scripsit de SS. Trinitate, adversus Elipantum Toletanum, et Felicem Urgelitanum, qui liber Sacrosyllabus dictus est. Duchesnius aliud eiusdem auctoris contra eundem Felitem, opus edidit. Obiit A. C. 803. sedis 26.

PAULINUS [5] Nolanus Episcopus adeo misericors fuit, ut cum in captivis redimendis omnes fortunas suas effudisset, filium viduae mulieris, corpore suo [orig: suô] in eius vicem servituti addicto [orig: addictô], redemerit, Diaconus. Natus erat Burdigalee, vel in agro eius, discipulus et amicus Ausonii. Vide hunc epigr. 24. quod Paulinus gratus agnovit, illius Carmini sic respondens:

Tibi disciplinas, dignitatem, literas,
Linguae et famae decus,
Provestus, altus, institutus debeo, etc.

Dein Consul Romae factus, A. C. 375. postea a Delphino, Episcope Burdigalensi, baptismum accepit, atque in solitudinem cum Thebasia, vel Teresia uxore se subduxit: quod cum Ausonius non probaret, causa [orig: causâ] huius mutationis, vel in atram Paulini bilem, vel in Uxoris pellaciam reiecta [orig: reiectâ], ep. 23. v. 30.

Si prodi Pauline, inquit, times, nostraque vereris
Crimen amicitiae, Tanaquil tua nesciat istud.

Cui iterum Paulinus:

------ Nec Tanaquil mihi, sed Lucretia Coniux.

Post haec, in Italiam profectus, sub Ambrosio, in S. Scriptura et omnifaria [orig: omnifariâ] virtute accuratius edoctus, Nolae dein Episcopus factus est. A Vandalis postmodum in Africam abstractos, rediit Nolam, ibique obiit, A. C. 431. aetar. 78. Scripsit Epistolas et Poemata; quae edidit Heribertus Rosveidus, Iesuita, a. c. 1622. cum notis variorum. Vide Ambros. Augustin. Hierom. Gregor. Eucher. Cassiodor. etc. Item Auson. in Epist. Idacium et Prosper. in Chron. Sulpic. Sev. Hist. l. 2. Gennad Catal. c. 48. Sigebert. c. 14. Barthium Advers. l. 60. Scaliger. Voss. Baronium, Gabrielem Urbaeum, Chron. Burdigal. etc. Nic. Lloydius. Primus hic usum Imaginum Historicarum in templis invenisse legitur, reiecturm etiam tum a Basilio, Cyrillo, Augustino, Chrysostomo, Epiphanio, etc. Mart. Chemninitius de Imaginibus.

PAULINUS [6] Consul cum Iohanne, An. 1251. Urb. Cond. cum Iuliano, anno celebrati Concilii Niceni. Item cum Optato, octennnio post. Item, Presbyter Mediolan. qui Augustini suasu, ipsi vitam S. Ambrosiii inscripsit, A. C. 401. vel 402. stylo [orig: stylô] admodum simplici exaratam. Vide Sigebert. de Viris Illustr. c. 14. Isidor. Hispal. c. 17. Iac. du Brueil, notis ad Isid. Baron. in Annal.

PAULINUS [7] Pompeius sub Nerone Exercitui germanico praepositus, inchoatumante tres et sexaginta annos a Drusa aggerem coercendo Rheno absolvit, Tacit. l. 13. Annal. c. 53. Vide et Pompeius.

PAULINUS [8] Suetonius primus Romanorum Ducum, Atlantem montem transgressus, expeditionem suam literis prodidit, teste Plinio [orig: Pliniô]. l. 5. c. 1. Vide Salmas. ad Solin. p. 295.

PAULINUS [9] Valerius vide Valerius.

PAULITI Haeretici Severiani, de quibus vide Baronium ad A. C. 53. num. 84.

PAULLUS nomine Iulius, e Batavis regia [orig: regiâ] stirpe, a Fonteia Capipitone falso rebellionis crimine interfectus, Tacit. Hist. l. 4. c. 13. Vide et Iulius.

PAULUS [1] vide Palus.