December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0586b

PARISIUS [1] Franciae metropolis, item Parisis, apud Veteres quae hodie Lutertia Parisiorum. Ex Trebellio enim Pollione in D. Claudio, c. 12. ubi Palatinus Codex legit, Sub hoc Barbari, qui superfuerant, Anchialo vastare conani sunt, pro Anchialum, discimus, eo [orig: ] tempore sic loqui solitos fuisse, ut nomina Urbium plerarumque hoc [orig: hôc] casu enuntiarent: sicut etiam aliquando per quartum. Fronto, qui sub Adriano vixit. Ep. ad Marcum Imper. Durocortoro, Athenae vestrae. Frontinus de Coloniis, ager Carseolis: Puteolis colonia: Fundis oppidum: Gabiis oppidum: et, Cumis muro ducta colonia, Sic et Megaris, sunt Megara, apud veter. Iuvenalis Interpretem. Quod imitati sunt recentiores Scriptores, unde Aurelianis urbs, por Aurelia vel Aureliani: Parisiis, Remis et similia. Per quartum quoque casum non raro extulerunt. Apud Frontinum Colonia Veios: Colonia Graviscos: Cassines et Aquinos. Perperam hodie scriptum, Cassinus et Aquinus. Unde est, quod in omnibus libris citimae etiam vetustatis, non aliter Parisiorum urbem dictam reperias, quam Parisius, quos est pro Parisios. Sic Remus aliquid factum esse, in antiquis Martyrologiis MSS. non raro occurrit, quod itidem est, pro Remos. Nam Parisios, ut et Remos, indeclinabile est, urbs Parisios, urbis Parisios, sum Parisos, pro quo obtinuit, ut Parisius scriberetur. Ita et, cum per tertium easum ea efferrent, indeelinabilia eratn, ut haec Anchialo, huius Anchialo etc. Hoc barbarum, inquies, ait Salmas. ad Pellionem loc. cit. sit plane barbarum, dum constest etiam Veteres ita usurpasse [orig: usurpâsse]. Et paulo post, De hac ratione plura alibi dicam, quae id verum esse magis vincant. Sic enim infra locutus. est Vopiscus in vita Probi, c. 17. Copto praetere a et Ptolemaide urbes, ereptas barbarico servitio., Romano addidit iuri, etc. Vide plura in vocibus Lutetia et Parisii.

PARISIUS [2] Petrus Paulus, Vide ibi.

PARISUS Strab. Pannoniae fluv. per Scardiscos in Danubium fluens.

PARITA urbs Veraguae, cum portu in ora maris Austrini. Hinc Sinus Paritae.

PARIUM civitas Asiae in regione Mysiae minoris ad Propontidem, 20. mill. pass. a Lampsaco in Ortum, Cyzicum versus, 35. circiter, ex qua fuit Neoptolemus cognomento Glossodgraphus, vir memoratu dignus, Strab. l. 10. et 12. Parii quoque ortus est Archilochus Poeta Iambographus, unde Horat. l. 1. Ep. 19. v. 23.

------ Parios ego primus Iambos, etc.

Malim autem huncad Paron insul. referre. Vide Steph. in *pa/ros2, qui a Pario, Iasonis filio dictum tradit, ut et supra voce Parion. Iuxta hanc urbem teste Plinio [orig: Pliniô] l. 7. c. 2, gentes sunt quae Ophiogenes vocantur. In eodem oppid. Cupido nudus fuit par Veneri Cnidiae nobilitate et industria [orig: industriâ], hicque [orig: hîcque] et Thespiis in Boeotia, praecipue cultus, cuius Sacra Erotidia dicta. Item apud Colchos etc Idalium, Catull. et apud Aegyram urbem, Paus. et apud Samios, ubi Eleutheria. Eius meminit Val. Flacc. l. 2. v. 622.

Iam iuga Percotes, Pariumque infame fragosis
Exsuperant, Pythiamque vadis. ------

Pario adhuc Sophiano, Parisio Nigro. Ab Homero Adrastiam appellatam tradit Plinius; Eandem et Paestos apud Homerum dici scribit Camerarius.

PARIUS [1] fil. Iasionis, nomen dedit Pario urbi, a se conditae, Steph. Hinc Ammianus, Parion, quam condidit Iasionis filius Parius. Vide Parion.

PARIUS [2] Tarsensis quidam, quam supra Dianae aedem decumbentem febris adeo uchemens corripuit, ut eum tandem oppresserit. De illo Hippocrates l. 3, de morbis vulgaribus, eiusque interpres Galenus Comment. l. 3.

PARL. in nummis Constantini M. Licinii et Constantii, percussae Arelate est, interprete Car. du Frene Dissertatione de infer. aevi Numismatibus.

PARLAMENTUM a Gall. parler, i. e. loqui, Colloquium signat sollenne omnium Ordinum Regni, auctoritate solius Regis, ad consulendum, statuendumque de negotiis regni, indictum. Parliamentum et Parlementum quibusdam. Huius specimen inter Normannos, Saxones, Britannos quaerunt Philologi. Britannos tepide, ex illo Caesaris l. 5. c. 11. Summa imperii bellique administrandi Communi Concilio permissa est Cassivelanno. Sed in his Conciliis, nec Regis adfuit praesentia, nec auctoritas. Saxonum mos, e Germanorum agnoscitur, De minoribus rebus Principes consultant, de maioribus omnes, Tacit. Germ. c. 11. Conciliorum igitur duo posthac, apud Anglos, genera: Ecclesiasticum, quod expediebant Archiepiscopi, Episcopi, Abbates, Clerus; praesentibus etiam saepeipso [orig: saepeipsô] Rege, cum Magnatibus populique Senioribus: Saeculare, cui post Regem aderant Praelati antedicti, et Aldermanni (alias Seniores atque Sapientes Regni) h. e. Duces, Comites, Proceres et Magistratus nonnulli. Inas Rex Occidentalium Saxonum, A. C. 712. leges suas condidit. Concilio [orig: Conciliô] et documento [orig: documentô] Cenredi patris, Heddae et Erkenwoldi Episcoporum, omniumque Aldermannorum, et Senierum sapientum populi sui, magna [orig: magnâ] etiam servorum Dei frequentia [orig: frequentiâ]. Guilielmus postea I. Conquestor dictus, a conquirendo, i. e. acquirendo Angliam, terram totam inter Magnates suos sic disposuit, ut suum quisque patrimonium de Rege teneret in Capite per servitium plerumque Baroniae. Hinc Magnates Barones Regis, et Barones Regni nuncupantur, Regni etiam Capitanei, quod in Capite, i. e. a Rege tenuere [orig: tenuêre], et in librum Domesdei conscribuntur singuli. Patrimonia horum quisque sua feodorum nomine dispartitur suis quiisque clientibus, quos vulgo Milites vocant: et hi vicissim inter Tenentes suos et Colonos. Hi Feodales domini ex assensu Vafallorum suorum, qui Pares feodi et Curiae suae dicti, leges ferebant, de rebus feodi sui: et Rex perinde Consilio [orig: Consiliô] et assensu Baronum suorum leges olim imposuit universo regno, et consentire inferior quisque visus est, in persona domini sui capitalis. Convenireigitur solebant Barones Regis, quoad opusfuerat, ter


image: s0587a

quotannis ad Aulam Regiam, nempe ad Natale Domini, ad Pascham et ad Pentecosten, cum quibus Rex coronatus publice de negotiis Regni constituit. Hunc morem mutavisse Henricus I. plebe ad Concilium Saresberiense accita [orig: accitâ], fertur a Polydoro Virg. sed male: Iohannes enim Rex demum non tam Parliamentum, nam hoc nomen non tum emicuit, sed Communis Consilii Regni formam et coactionem perspicuam dedit, Chartaque sua [orig: suâ] Anno Regni sui 17. statuit observandam. Post susceptionem sic plebis in Comitia Parlamentaria, Magnatum potestas coercita est, adeo que eorum labefactata superbia, ut adversus Regem nemo suscitare ausus sit novorum quodpiam, si de regno non ageretur. Sed ecce nova incommodorum seges, etc. Vide Spelmannum Glossar. Archaeol. de Angliae Parlamentis prolixe disserentem. De Galliae Parlamentis, haec solum addam: Illorum X. sunt: 1. Parisiense, quod sub se habet Picardiam, Franciam, Belsiam, Campaniam, tractum Lugdunensem, Bituricum, Borbonium, Pictaviam, et Arverniam. 2. Rotomagense, sub quo Normannia. 3. Redonense, cui subest Britannia minor, seu Armorica. 4. Burdigalense, sub quo Lemovicium, Petrocorium, Guienna, et in Vasconia, Ducatus Albretanus. 5. Tolosanum, quod habet Languedokiam, Cadurcium, Rutenium: Et in Vasconia, Armaniacenses, Bigerrones, et Comingenses. 6. Aquense, sub quo Provincia. 7. Gratianopolitanum, sub quo Delphinatus. 8. Divionense, sub quo Burgundia. 9. Benearnense, quod Benearniam continet. 10. Mettense Mediomatricum, Tullum, et Verdunum. Quibus A. C. 1657. undecimum accessit, Ensishemense, Ensischemii, pro Landgraviatu utriusque Alsatiae erectum. Vide Thulden, ad h. A. p. 119. Coeterum, vox est recentioris aevi, et modo Placitum seu servitium placiti significat, modo colloquium in genere, modo idem quod Parlatorium seu locutorium, notat. Maxime vero, pro sollenni aliquo Colloquio usurpata reperitur, de re quapiam alicuius momenti deliberandi causa [orig: causâ] habito. Ita appellatos reperimus plebis ac populi Conventus in Civitatibus, de rebus ad publicam salutem spectantibus, deliberandi causa, coactos: ad cuiusmodi Parlamenta, sono [orig: sonô] tubae populum convocari consuevisse, discimus ex Charta quadam, apud C. de Fresne: Dominus Vicarius in Palatio domus communis constitutus, Parlamento [orig: Parlamentô] in ipso palatio, ad sonum tubae seu tubarum publice congregato [orig: congregatô]. Unde haud aegre colligere est, cur sic Galli Anglique appellarint [orig: appellârint] Procerum totius Regni Conventus, ad hoc coactos, ut cum Rege ac Principe de publicis rebus consilia conferrent, et si quae maioris momenti negotia essent peragenda, in iis per leges examinarentur et conficerentur. Nam constat eam fuisse Parlamentorum institutionis occasionem, maxime in Anglia, ubi Parlamentum Commune Concilium regni Angliae, Magnum Concilium et Magnum Concilium Regis vulgo apellatur, ut auctor est Edw. Cokus ad Littletonem sect. 104. licet discrimen, et quidem satis insigne esse videatur inter Anglicana et Francica Parlamenta, de quo infra quaedam. Pergo de Francicis: Indicebantur haec perinde semel ac iterum quotannis, ad maioris momenti lites examinandas, appellationes a Ballivis supremo [orig: supremô] iudicio [orig: iudiciô] decidendas et reliqua, quae ad ius dicendum videbantur conducere, decernenda: idque generali Parlamento [orig: Parlamentô] sedente Parisiis, ubi fere semper indicta legimus, fieri dicebatur. Nangius in Ludovico IX. cognom. Sancto, Convocavit Rex Erancorum Ludovicus grande Parisiis Parlamentum. Cui etiam Universalis et capitalis Iustitiae Regni, prae coeteris, illustre elogium tribuit Carolus Normanniae Dux tum Regni Rector, in Statuto edito d. 23. April. A. C. 1360. etc. Et sane ea fuit, apud exteros etiam Principes, Parlamenti Francici fama, ac iustitiae existimatio, ut non semel controversias suas ab eo diiudicari petierint ac consenserint: atque in is Henricus II. Angliae Rex in ea controversia, quam cum Archiepiscopo Cantuariensi exercuit, ut legimus apud Radulfum de Diceto sub A. C. 1169. ubi iudicium in Palatio Parisiensi subire, Proceribus Galliae residentibus, paratum se esse: profitetur: quod de Parlamento Parisiensi intelligi omnino vult Car. du Fresne, tametsi non prorsus constet, aedem tum Regiam, quam Palatium vocant, iuri dicundo, ut hodie, fuisse addictam, quod plerique sub Ludovico Hutino, alii sub Philippo IV. factitatum volunt, Similiter Fridericus II. Imperator in controversia inter Imperium et Sacerdotium, se coram Laicis Paribus et Nobilibus Regni Franciae ius subiturum, protestatur in ea Epist. quam Idem Car du Fresne in Notis ad Ioinvillam edidit p. 56. ut alia eiusmodi omittam. Parlamentum vero, quod ambulatorium erat, seu potius, quod indici solebat quotannis, semel vel bis, statarium et perpetuum dein factum est, litiumque ac controversiarum appellationibus dirimendis addictum: eiusque exemplo [orig: exemplô] creata subinde alia in provinciis, de quibus aliquid infra. Plura qui cupit, adeat qui de Parlamentariis sedibus Iuridicis scripserunt, Rocraflavinum, Miramontium, Alios, inter quos inprimis consuli meretur saepius nobis laudatus Car. du Fresne Gloss. Addam hic [orig: hîc] quaedam, de diserimine Angliae Galliaeque Parlamentorum. Et quidem, Gallica quod attinet, nihil ea esse aliud quam Dicasteria et dsuprema Iustitiae tribunalia, eum in finem instituta, ut causae et controversiae civium in illis diiudicentur ac decidantur, ex ante dictis pater: Britannica vero Parlamenta, Conventus sunt publici trium Regni Ordinum, Cleri, Optimatur et Popularium, in quibus, tamquam totius gentis Comitiis, de rebus summis ac maximis consultatur, vide Ioh. Andr. Gerhardum Disc. exot. de Parlamentis Galliae et Angliae Ienae. A. C. 1667. edit. et Greenium Dissertat. de Regno Britanniae: adeo que Britannica idem sunt, quod in Francia trium Regni Ordinum Conventus, qui vulgo, Assemblees des Estats du Royaume, appellatur. Cogebantur autem ea potissimum ad hoc, ut ingruente bello [orig: bellô] Regi auxilia pecuniaria ab omnibus Regni incolis praeberentur. Unde quod Anglici Parlamenti auctoritatem prolixe commendat Ioh. Fortescutus l. de laudibus LL. Angliae c. 18. et 34. atque inter alia dicit (non ut in


page 587, image: s0587b

Francicis, si prima spectetur eorum origo, Proceres tantum, eosque utriusque ordinis Saecularis et Ecclenastici, is interesse mos. In Vita Ludovici VII. Archiepiscopi, Episcopi, Abbates et magna pars Baronum Franciae, convenisse dicuntur, etc. Nec omittendum, Parlamentum Britannorum duplex esse, Superius, vulgo G erm. das Ober-Hauss et Inferius seu das Unter-Hauss, in quorum illo Archiepiscopi, Duces, Comites, Marchiones, Barones, in isto, Equites et Municipes sive Nobilitas et Civitates, locum habent. Et his Proceres, communi nomine Lords Angl. et formula [orig: formulâ] compellandi Mylords, quasi dicas, Domini mei, appellantur. Vide praeter Auctores supra citatos Thomam Schmidium de Republ. Anglic. l. 2. c. 2. et qui per Parlamenta Angliam semper gubernatam fuisse, pluribus ostendere contendit, Georg. Hornium Orb. Imp. p. 314. cum Notis L. Ioach. Felleri edit. 1677. Etiam verbo [orig: verbô] mentio hic [orig: hîc] facienda Parlamenti, seu Consesius [orig: Consesiûs] Baronum de capitalibus criminibus cognoscentium, de quo vide Hect. Boerhium Histor. Scot. l. 14. p. 305. et infra in voce Placitum Letiferum.

PARLAMENTORUM GALLIAE SUCCINCTA HISTORIA EX CAR. DU FRESNE.

Parisiense statarium factum est secundum nonnullos, a Philippo Pulchro, quod ex eius Statuto pro reformatione Regni edito A. C. 1302. art. 51. colligunt. Ei sedem assignatam in Palatio Regio, a Ludovico Hutino quidam scribunt: at Thuanus Histor. l. 10. id sub Philippo IV. A. C. 1344. factum esse asserit. Tholosanum, ante Philippum Pulchrum, iam exstitit, ut Catellus Rerum Occitanar. l. 2. fuse probavit: Statarium vero [orig: verô] factum, a Carolo VII. literis datis Salmurii 11. Octobris A. C. 1443. cuius exordia tum primum inita 4. Iunii subsequentis. Inde tamen Montempessulanum translatum, sed rursum Tolosam reductum est a Ludovico XI. A. C. 1461. Burdigalense, post exactos ex Aquitania Anglos, institutum est, a Carolo VII. Burdegalensibus, qui se ultro Regi dediderant, sollenni pacto [orig: pactô] id obtinentibus A. C. 1451. Exinde erectum fuit A. C. 1460. eique Castellum Lomberianum, vetus Ducum domicilium, pro sede assignatum. Verum Burdegalensibus paulo post in rebellionem prolapsis urbs recepta, Parisiensi Parlamento subdita mansit, donec, Aquitaniae Ordinum precibus, rursum Burdigalae Parlamentum in stauratum est, a Ludovico XI. 12. Iunii A. C. 1462. Idem tamen postea, cum Aquitaniae Ducatum Carolo fratri in appnagium concessisset A. C. 1469. Pictavum transtulit (quia Parlamenta teneri haberique non possunt in terris apanagiatis) donec Carolo [orig: Carolô] exstincto [orig: exstinctô] A. C. 1472. rursum Burdigalae institutum est. Rotomagense, statarium redditum est a Philippo Pulchro A. C. 1302. ad petitionem trium Normanniae Ordinum erectum a Ludovico XII. 1. Octobris A. C. 1499. quod in annum sequentem reiciunt Chopinus de Dom. l. 2. Tit. 15. Hallianus, alii. Aquense, ab eodem Rege institutum est A. C. 1501. cum antea in ea urbe supremum Concilium esset, quod Ludovicus II. Comes Provinciae instituerat literis datis AC. 1424. in quibus Eminens Concilium appellat. Gratianopolitanum, a Ludovico Delphino, postmodum Rege XI. Caroli VII. fil. erectum est, pro toto Delphinatu, mense Iun. 1453. cum antea lites iudicarentur supremo [orig: supremô] iudicio [orig: iudiciô], a Concilio Iudicum erecto 1340. ab Humberto Delphino Viennensi. Divionense, Burgundiae Ducatu post Caroli Ducis obitum. ad coronam reverso [orig: reversô]. erectum est a Ludovico XI. 18. Mart. 1476. Exstinctum postea a Carolo VIII. et Parisiensi unitum, denuo instauratum fuit, a Ludovico XII. Redonense, ab Henrico II. mense Martio [orig: Martiô] A. C. 1533. erectum conflatumque est ex duabus Cameris uti vocant, quarum prior Redoaensi in urbe ad 1. Aug. altera in Nannetensi a 1. Febr. tenebatur. Sed hanc posteriorem Redonas transtulit Carolus IX. 1560. Thuanus Hist. l. 10. Palense, in Beneharnis, institutum est a Ludovico XIII. cum antea lites dirimerentur. in Curia Maiori seu Plenaria, dein a Concilio Supremo. Marca Histor. Beneharn. l. 6. Metense; ab eodem erectum est, mense Ianuae. A. C. 1633. translatum inde in Urbem Tullensem, 10. Mai. 1636. rursum denique in Metensem urbem remissum. Addunt quidam Ensisheimense, in Alsatia, sed illud Metensi subest.

PARLATORIUM locus destinatus colloquiis, in Monasteriis, Gall. Parlori etc. Aliter Locutorium quoque, quod vide. In Italia et Lombardia praesertim Parlatorium appellatur locus seu camera, ubi de rebus seriis civitatis disceptatum. Vide Ioh. Villaneum l. 1. apud Car. du Fresne Glossar.

PARMA [1] nomen fluvii in Italia, in Longobardia Cispadana. Oritur ex Apennino. in confinio ditionis Genuensis, versus Apuam. dein in Boream tendens, per Ducatum Parmensem, Parmam rigat, et 10. milliar, infra in Padum se exonerat. Ab hoc urbs inter Placentiam et Cremonam sita Parma, urbs Episcopalis sub Archiepiscopo Bononiensi, et Ducatus titulo [orig: titulô] insignis, appellata est. Haec patria fuit Cassii poetae, quem ideo Parmensem vocat Horat. l. 1. Ep. 4. v. 3. itemque Macrobii, viriingenio [orig: viriingeniô] ac doctrina [orig: doctrinâ] praestantis, ut et Gerardi Sagarelli, Fraticellorum doctoris celebris. Nomen antiquum hodie retinet. Oppidani inde dicuntur Parmenses Ciceroni, Orat. Philipp. 14. c. 3. Plinio et Martialil. 4. Epigr. 37. v. 5.


page 588, image: s0588a

At Stephano sunt inusitato [orig: inusitatô] Romanis, ut arbitror. vocabulo Parmani. *pa/rma, inquit, po/lis2 *)itali/as2, to\ e)qniko\n *parmai=os2, h)\ *parmano/s2. Illa Graeca, haec Romana erat formatio. De ipso oppido sic Strabo l. 5. *po/leis2 d' ei)si\n ento\s2 tou= *pa/dou, kai\ peri\ to\n *pa/don e)pifanei=s2, *plakenti/a me\n kai\ *kremw\n plhsiai/tatai kata\ me/shn pou th\n xw/ran, metazu\ de\ tou/twn te kai\ *)arimi/nou, *pa/rma kai\ *mouti/nh kai\ *bonwni/a. Ptolemaeus, *(h de\ *galli/a h( *toga/ta e)/xei po/leis2 ta/s2 de. *plakenti/a, *fidenti/a, *bri/zellon. *pa/rma *kolwni/a. Plin. l. 3. c. 15. Intus Coloniae, Bononia, Brixillum, Mutina, Parma, Placentia. Oppida Caesena, Claterna. Quando Colonia huc sit deducta, ostendit Liv. l. 39. c. 55. Eodem [orig: Eôdem], inquit, anno [orig: annô] Mutina et Parma Coloniae Romanorum civium sunt deductae: bina milia hominum, in agro, qui proxime Boiorum, ante Tuscorum fuerat, octona iugera Parmae. quina Mutinae acceperudnt. Annus is fuit urbis Romae 569. quo [orig: quô] anno [orig: annô] Consules fuere [orig: fuêre] M. Claudius Marcellus, et Q. Fabius Labeo. Longo [orig: Longô] tempore post, quum sub Augusto Impeatore novos colonos accepit, cognomenta ei tum addita, quae antiquus lapis refert hoc [orig: hôc] modo [orig: modô]: COL. IUL. AUG. PARMA. A quo primum aedificata fuerit, varie tradiderunt scriptores. Sicardus Cremonensis a Chryso Troiano, Pallantis Comite, Iudicum Israelis tempore conditam, et ab ipsius auctoris nomine Chrysopolim dictam scribit. i. e. civitatem auream: Paramam Leander primum a Thuscis, quae gens hanc regionem diu possedit, condita, et a principatu coloniarum Parmam denominatam arbitratur. Sita est in Aemilia via in plano, quinis ab Apennino pass. mill. tam salubri caelo est, ut Plinius inter exempla census, quem suis temporibus Imperatores Caesares Vespasiani pater filiusque Censores egerunt, Parmenses 120. natos annos tres, 130. binos edidisse memoria [orig: memoriâ] prodiderit. Hic cum fratres Praedicatores mulierem nobilem haeraesis Catharorum convictam, exussissent, plebs tumultu concitato [orig: concitatô] omnes urbe exegerunt, A. C. 1280. Blondus Dec. 2. l. 9. Sigon. l. 20. Ducatus cognominis caput est, a fluv. Parma in duas partes secta, Ampla, probe culta, picturisque elegantissimis ornata, cum arce valida et palatio superbissimo; Vix 10. milliar. a Pado in Meridiem, Media fere inter Mutinam ad Ortum et Placentiam ad Occidentem. Academiam hic [orig: hîc] fundavit, A. C. 1599. Rainucius Farnesius. Labente Imperio [orig: Imperiô], urbs dvarios habuit dominos, a Frider. Barbarossa per biennium frustra obsessa. Post alias Fortunae vices, Petrus Lud. Farnesius, a Paulo III. patre suo Dux Parmae creatus est, A. C. 1545. indignante Carolo [orig: Carolô] V. qui tamen Margaretam, filiam suam notham, pace facta [orig: factâ], Octavio elocavit. E quo coniugio natus est Alexander, ille Belgicis bellis adeo celebris Hispanorum Dux. Vide et Agathiam l. 1. Leandr. Alb. descript. Ital. Sansovinum, Thuanum, Grotium, Stradam, etc. Lana illius olim in pretio. Martial. l. 14. Epigr. 155.

Velleribus primis Apulia, Parma secundis
Nobilis. ------ ------

Idem l. 5. epigr. 13. v. 8.

Tondet et innumeros Gallica Parma greges.

Idem l. 4. epigr. 37. v. 5.

Ex pecore redeunt ter ducena Parmensi.

Et l. 2. epigr. 43. v. 3.

Te Lacedaemonio [orig: Lacedaemoniô] velat toga lota Galeso,
Vel quam seposito de grege Parma dedit.

Lloyd. Coeterum, de Petri Aloysii Paulo [orig: Paulô] III. geniti, primi Parmae ac Placentiae Ducis, immani tyrannide ac miserabili morte, consule si placet Sleidanum. Ex eius successoribus Octavius Caesri reconciliatus est A. C. 1556. quibus conditionibus, vide apud Thuanum l. 16. Papa postea Urbanus VIII. Ducatum Castrensem Duci eripuit hoc [orig: hôc] saeculo [orig: saeculô], ob debita, unde bellum exortum et controversia tandem auctoritate Ludovici XIV. Galliae Regis composita est A. C. 1664. sed hactenus sine successu. Seriem Ducum exhibuimus supra in voce Farnesius Alexander. Addam saltem, Ducatum Parmae Papale esse feudum, sed in Placentiam ius sibi vindicaro Regem Hiispaniae ratione Ducatus [orig: Ducatûs] Mediolanensis, ex Georg. Hornio Orb. Politic. Part. 2. p. 70. edit. prim.

PARMA [2] vox Thracica, ganus armorum denotat, tutando corpori excogitatum. Memoratur Polybio l. 6. cum ait: Natu minimi, quos Veliter et Pilanos nominarunt [orig: nominârunt], iubentur gestare gladium, pila, Parmamque: Parma tum firmitatem habet ob structuram, tum magnitudmem, quae tutando corpori sit satis. Nam rotunda cum sit, tripedalem babet diametron. Vide Ioh. Rosinum Antiqq, Rom. l. 10. c. 10. Servius ad Aen. l. 10. a clypeo Parmam sic distinguit: Parmae levia arma, clypei maioris ponderis. Vet. Glossa, Parma a)spidiska/rion. Iterum Parma a)spi\s2 i(ppikh\, clypeus equester: Denique Parma *qrakiko\n o(/plon, Thracicum armorum genus. Quod equestrem vocavit clypeum, ad velites referendum, auctore Livio [orig: Liviô] Decad. 3. l. 6. Gladis a Velitibus trucidabantur, hic miles tripedalem Parmam habet, et in dextra hastas, quibus eminus utitur, gladio [orig: gladiô] Hispaniensi cinctus est. Quomodo et intelligendus Iul. Frontin. Strategem. l. 4. c. ult. Romani cum Campanis Equitibus nullo [orig: nullô] modo [orig: modô] pares essent, Qu. Nonius Centurio in exercitu Fulvii Flacci Procos. excogitavit, ut delectos ex toto exercitus, qui velocissimi videbantur, et mediocris staturae erant, Parmulis non amplis et galericulis gladiisque ac septenis singulos hastis quaternum circiter pedum armaret eosque adiunctos Equitibus iuberet usque ad moenia provehi. Alias Parma, clypeus, seutum, umbo etc. non raro confunduntur. Fuere [orig: Fuêre] autem fortium virorum scuta seu Parmae pictae, inertium ac tironum purae, docente Servio [orig: Serviô] in Aen. l 7. v. 796. qui ad Aeneid. l. 9. v. 548. quoque ait, Picta arma iam probati in bellis habebant: ad quem locum videatur quoque Iac. Pontanus. Abbo de Obsid. Lutetiae Parts. l. 1.

------ Saxa fremunt parmas quatientia pictas,
Scuta gemunt.

Ipse Virgilius loc. cit.

Ense levis nudo [orig: nudô], parmaque inglorius alba [orig: albâ].



image: s0588b

Et de Camilla l. 11. v. 711. tirocinium eius spectans,

------ ------ Puraque interrita Parma [orig: Parmâ].

Contra de Viro forti et bellicoso Capaneo, Statius Theb. l. 10. v. 929.

Et clypei niger umbo cadit. ------

Vide Thom. Dempsterum Paralipom, in Ioh. Rosini Antiqq. Rom. l. 10. c. cit. A parma dicta est in exercitu Romano, contra Volscos, parmata cohors, apud Livium l. 4. c. 39. quae tegumen omnis exercitus appellatur, c. seq. Dat siganum Volscis Imperator, ut parmatis, novae cohorti hostium, locus detur. Quum Consul legionesque Romanae, quod tegumen modo omnis exercitus fuerat, nusquam viderent etc. Indidem vocati sunt Parmularii, genus quoddam Gladiatorum, qui et Thraces dicti sunt: Apud hos enim primitus in usu fuit Parma, clypeus rotundus et parvus; quae postea huic Gladiatorum generi peculiaris exstitit; sica [orig: sicâ] praeterea instructis, Turnebus Adversar. l. 5. c. 10. Namque et haec *qrakiko\n zi=fos2 e)pikampe\s2, Thracius gladius incurvus erat. Vide quoque Suet on. in Domit. c. 10. Alex. ad Alexandro l. 6. c. 22. et Lipsium de Militia Romana, nec non supra, voce Palmularius.

PARMENAS nomen Diaconi unius ex 7. Sub Traiano martyrio [orig: martyriô] coronatus est, A. C. 109. Actor. c. 6. v. 5.

PARMENIANUS Episcopus Schismaticus, in Africa; a Donatistis Donato furrogatus, A. C. 369. Ab Orthodoxis ad disquisitionem invitatus, renuit venire, eo quod illi immundi essent. Refutatus ab Optato. l. 1. et Augustino.

PARMENIDES Eleates Philosophus, Xenophanis an Anaximandrii auditor; atque amicus, cuius meminit Plato, atque eius nomine dialogum scripsit, vocavitque Parmenidem, sive de ideis. ´Hic carmine physiologiam expressit, sicut Empedocles et Hesiodus: Duplicem autem eam statuit. unam, quae veritate constaret; alteram, quae opinione. Primus apprehendisse dicitur eundem esse Luciferum et Hesperum; alii autem Pythagoram dicunt. Vixit Olymp. 86. An. 318. Urb. Cond. Primus etiam terram rotundam, et in medio mundi; duo elementa, ignem et aerem: Solem frigidum et calidum, primum hominem e sole genitum, etc. dixit. Item Rhetor, Suid. Diog. Laert. l. 9. vitae Phil. Theophr. Plut. Sextus Empiricus, Clemens Alexandrin. Proclus, etc. Fragmenta Philosophi exhibet Henr. Stephanus, de Poesi Philosoph.

PARMENIO inter Alexandri M. comites maxime [orig: maximê] dilectus, occisus dtandemd eius iussu: de quo plurima Curt. et Plutrch.

PARMENISCUS Grammaticus et Astrologus, quam sapienter de autumno ac vindemiis scripserit, refert Plin. l. 18. c. 31. Idem commentatus est in Aratum, et historiam Astrorum scripsit, laudatam Hygino, Poetic. Astron. c. 2. et 13. et Varron. l. 9. de de L. L. Vide Vossium de Histor. Graec. p. 397. et de Scient. Mathemat. c. 33. §. 21.

PARMENO nomen viri apud Comicos.

PARMENSIS Iohannes, vide ib.

PARMENSIS ditio inter Ducatum Mediol. ad Boream et Occidentem Ducatum Mutinensem ad Ortum et ditionem Genuensem partemque vallis Macrae ad Meridiem. Partes habet, Ducatum Parmensem et Placentinum, Statum Buxeti, et Princi. patum Vallis Tari pro maiore parte, quibus annumerabantur antea Ducatus Castrensis, et ditio Roncilionis, in provincia Patrimonii. Dux est e gente Farnesio, Ducatus vero Parmensis stricte sumptus, est inter Mutinensem ad Ortum et Placentinum ad Occidentem.

PARMENSIS DITIONIS URBES:

Burgus S. Domnini, Borgo S. Sonino. Burgus Vallis Tari, Borgo di Val di Taro. Buxetum, Busseto. Florentiola, Fiorenzuola. Parma, Parma. Placentia, Piacenza.

PARNASSUS [1] urbs Epistopalis Cappadociae, in Galatiae confinio ad fontes Melae fluv. 140. mill. pass. ab Ancyra in Eurum. 80. ab Amasia in Meridiem ad radices montium. Quid nunc sit, non constat. Item, urbs Asiae minoris.

PARNASSUS [2] mons Phocidis, ubi plurima et laudatissima Laurus, hodie Liacura, Sophian. Apollini et Musis facer, 2. vertices habens, quorum unum Tithorea vocari, alterum Hyampeum, anthor est Herodotus. Cithaeron autem et Helicon, quos Servius male putavit esse Parnassi iuga, montes ad hoc diversi, licet non admodum disiuncti, sunt. Huius autem duo iuga sunt Cyrrha et Nisa. Iuvenal. Sat. 7. v. 62.

Quis locus ingenio, nisi cum se carmine solo [orig: solô]
Vexant, et dominis Cyrrhae Nisaeque feruntur
Pectora nostra duas non admittentia curas.

Magnitudinem eius innuit Strabo l. 9. ubi Heliconem (quem Hesiodus vocat o)/ros2 me/ga te ca/qeo/n te ) kata/ te u(/yos2 kai\ peri/metron altitudine et ambitu scribit esse Parnasso ena/millon, hoc est, conferendum: De quo Theophr. hist. pl. l. 3. c. 3. *)/en ge toi=s2 mega/lois2 o)/resin oi(=on ta\ e)n *parnh/sw|, in magnis montibus, ut in Parnasso. Unde *parnassw=n mege/qh. apud Aristophanem in Ranis, et a)/nqrakes2 *parna/ssioi Pro magnis in Acharnanensibus. Altitudinem satis innuit Ovid. Metam. l. 1. v. 316

Mons ibi verticibus petit arduus astra duobus
Nomine Parnassus, superatque cacumine nubes.

Catullus. Epigr. 65. v. 780.

------ Parnassi e vertice summo.

Et Lucan. l. 5. v. 72.

Cardine, Parnassus gemino [orig: geminô] petit aethera colle.
Mons Bromio, Phoeboque sacer.

Persius in Prologo, v. 2.

Nec in bicipiti somniasse [orig: somniâsse] Parnasso
Memini. ------



image: s0589a

Seneca Oedip. Actu 2. v. 227.

Gemina Parnassi nivalis arx trucem sonitum dedit.

Statius, Thebaid. l. 1. v. 62.

------ Si stagna petii Cyrrhaeae bicorni.

Idem:

------ Summaque biverticis umbra [orig: umbrâ]
Paernassi residens. ------

Proinde Nonno in Dionysiacis, dika/rhnos2, h. e. biceps dicitur. Quod autem Seneca nivalem arcem dixerit, habuit forte ex Homero, qui sic in Hymn. 2. v. 282. de Parnasso:

*(/ikeo d' e)s2 *kri/+sshn u(po\ *pa/rnhson nifo/enta.

Unde quoque, ni fallor, Euripides in Phoenissis nifobo/lon vocat. Lauru abundasse [orig: abundâsse] hunc montem innuit Virg. Georg. l. 2. v. 18.

------Etiam Parnassia laurus
Parva sub ingenti matris se subicit umbra.

Quo circa Nonnus eu)/dendron, h. e. bonas arbores habentem vocat. Parnassi deserta avia dixit Virg. Georg. l. 3. 291. Hausit forsan ex Pindaro, cui Ode 10. Pyth. *parna/ssios2 muxo\s2 dicitur. Pausan. in Atticis, Gallos, cum in Graeciam irrupissent, ait, Delphos, ad diripienda Delphici templi donaria se eontulisse; incolas autem iis occurrisse, ac tum crebra de caelo fulmina, et divinitus ac sponte avulsa de Parnasso faxa Gallorum aciem perculisse. Quo allusit Propert. l. 2. eleg. 34. v. 13.

Altera deiectos Parnassi vertice Gallos.

Et Planius l. 2. eleg. 13. v. 53.

Torrida sacrilegum testantur lumina Brennum,
Dum petit intonsi Pythia regna Dei.
At mons laurigo concussus vertice, duras
Gallica Parnassi sparsit in arma nives.

Prius hic mons Larnassus dictus fuit, a Larnace arca Deucalionis, quae eo delata, auctore Stephano [orig: Stephanô] cum Apollonii Interprete. Post diluvium vero, Parnassus vocabatur, ab heroe Parnasso, uti tradit Hellanicus. Lege Lilium Gyraldum Synt. de Musis. Peucerus ab Ebraeo [gap: Hebrew word(s)] Har et [gap: Hebrew word(s)] Nahas deducit; litera p. loco [orig: locô] h. adscripta in compositione. Har autem est mons; Nahas vero augurium, ac divinatio, quasi dicatur mon divinationis. Nam Oraculum Delphicum sedem habuit ad radices Parnassi. Nic. Lloydius. Probat hanc Etymologiam etiamd Georg. Hornius Histor. Philosoph. l. 3. c. 2. ubi Graecos Parnassi etymon frustra in lingua sua quaerere, cum docti iam pridem ostenderint, Har-nasse primitus dictum fuisse, docet: additque, quosdam Semitarum vel Iapetionidarum ibi consedisse ac praedixisse, si homitarum in impietate sua pergerent, fore ut rursum aquis absorberentur; vel potius ibi primo, editis Oraculis, religiosae superstitionis fundamenta iecisse. Certum enim, Iapetum vel ipsum vel posteros ipsius in Graeciam delatos esse, cum ab eo Graeci generis humani originem arcessant: quod Horat. l. 1. Carm. Od. 3. v. 27. Audax Iapeti vocat genus. Unde illae fabulae de Iapeto et filio eius Prometheo, cui inventionem Artium et Philosophiae manifeste tribuit Suidas, *promhqeu\s2, inquiens, eu(=re prw=tos2 th\n grammatikh\n filosofi/an: ubi monet Voss. l. 1. Gramm. c. 3. legendum esse. *grammatikh\n kai\ filosofi/an. Et apud Eusebium Africanus Praepar. l. 4. c. 3. Prometheum finxisse homines fabulantur atque formasse [orig: formâsse], quoniam sapientia [orig: sapientiâ], eloquentiaque [orig: eloquentiâque] sua [orig: suâ] a bestiarum vita in civilem eos transformavit. Etiam Plato in Philebo, maximam inventorum, caelitus acceptorum, laudem ei tribuit etc. Itaque cum prima Sapientiae studia ad hunc montem excolerentur, facile factum est, ut primi illi Magistri Musarum (quae in Parnasso sedes habere fingebantur olim) nomen reportaverint: itidem a voce Hebr. [gap: Hebrew] , quod reconditae disciplinae Magistri essent. Vide eundem Hornium l. 7. c. 3. ubi de Helicone ei, alitsque Philosophandi locis prolixius sermo est: nec non infra voce Pharnas.

PARNES mons Atticae vitifer. Statius l. 12. Theb. v. 620.

Dives et Hegaleos nemorum, Parnesque benignus
Vitibus. ------ ------

Genitivus casus Parnethos apud Aristoph. in Nubibus. Et hic mons et Parnassus alludunt ad Syrum [gap: Hebrew word(s)] parnes, h. e. pascere, unde [gap: Hebrew word(s)] pirnus, pascuum, Bochart. l. 1. Chanaan c. 16. Nic. Lloydius.

PARNESSUS Asiae mons inter Arianam et Bactrianam, Dionys. v. 737.

------ *knhmoi=s2 u(po\ *parnhssoi=o.

Hic plerisque *paropamiso\s2, Ptolemaeo vero *paropaniso\s2 dicitur, unde per syncopen sit *parpaniso\s2, et iterata eadem [orig: eâdem] syncope *parniso\s2. *panissoi=o enim apud Dionysium legendum docet Salmas. et ex variantibus lectionibus probat Montanus. Idem Lloyd.

PARNETES cognomen Calistrati Atheniensis Principis, qui, quia instituis, ut in iudiciis et contionibus nummuli distribuerentur, locum proverbio dedit: Obolum repetit Parnetcs.

PARNI Nomades quidam, qui Arsace viro [orig: virô] Scytha [orig: Scythâ] duce Parthiam invaserunt, eamque obtinuerunt, quum antea Ochum accolerent, Strabo l. 11.

PARNOPIUS Apollo dictus est apud Boeotios, sive a mure, qui apud Aeikis parnope/wn dicitur, sive a culicibus, qui sic apud Boeotios nominantur. Pausan. autem ideo Parnopium vocat, quod infestas agro Atheniensi locustas, h. e. pa/rnopas2 de regione propulsaverit. l. 1.

PARNUS quidam, qui ob amissam naviculam, cum obviis quibusque litigabat. Hinc adagium: disceptare ob Parni scaphulam, i. e. ob res minutulas multum movere litium et querelarum. Diogenianus apud Erasmum.

PAROCHIAE de harum origine Anastasius dicit, Fabianum Pontific. 21. per Regiones Romam divisisse Diaconis, Et Luitprandus: Fabianus 7. Diaconos in urbe Roma in 7. Regiones ipsius urbis divisit. Dionysius autem. Presbyteris Ecclesias divisit et Coemiteria, et Parochias, et Dioeceses instituit. Post haec Marcellinus Papa, 25. titulos, quasi dioeceses esse voluit. In


page 589, image: s0589b

Angliam Parochiarum originem primus Roma [orig: Româ] deduxit Honorius Dorobernensis Archiepiscopus V. Romanus ipse et Gregorii M. discipulus. Vide Spelmann. Glossar. Archaeol. Melius Paroeciae, ex Graeco *paroiki/a. Unde Budaeus ait, Paroecia accolarum est conventus et accolatus sacraque vicinia. Quare qui fanum aliquod accolunt, Paroeci dicti sunt, eiusdem scilicet Fani (quod voce oi)/kou, Oeci, non raro venire Veteribus diximus supra, in hac voce) participes. Additque, Quod si Latine loqui magis placet, Latina scientibus Paroeciae Curiae dici possunt, unde Curiones olim dicti et Paroeci ipse Curiales. Inde Curionatus, qui vulgo C ura dicitur etc. Quae omnia erudite probat ex Livio et Festo. Atque haec etymologia videtur non longe petita. Filesacus etiam de Paroeciis c. 1. existimat, eiusdem Ecclesiae consortes vel vicinos, paroi/kous2 dictos: et Paroeciam, eorum qui eandem Ecclesiam accolunt viciniam. Henric. tamen Vales. ad Eusebii Histor. l. 1. c. 1. huius vocis originem inde natam putat, quod Ecclesia in terris duntaxat inquilina sit det pa/roikos2; eius autem patria et municipatus in caelo. Car. vero du Fresne censet, Veteres appellasse [orig: appellâsse] Ecclesias paroiki/as2, quod cum in magnarum Urbium viciniis conventus suos sacros secreto agerent, eorum Ecclesiae seu Conventus, non civitates quidem dicerentur, sed viciniae civitatis: quod probat ex formulis familiaribus primitivae Ecclesiae, h( e)kklhsi/a h( paroikou=sa e)n *smu/rnh|, apud Euseb. l. 4. *)ekklhsi/a| th=| paroikou/sh| *gortu/nan, Eod [orig: Eôd]. l. c. 23. h( e)kklhsi/a tou= *qeou= h( paroikou=sa *r(w/mhn, in Ep. Clementis ad Corinth. etc. Neque ab hac sententia discedit Sirmondus Disquisit. de Azymo c. 5. observat, Parochiarum nomen, rusticarum olim Ecclesiarum fuisse, iieoque Parochias Civitatibus opponi, in Concilio Agathensi can. 21. et in Concil. Aurelian. V. can. 8. Sed dfalsum id esse, pluribuis docet Cl. Suicerus, cui proni *paroiki/a *smu/rnhs2 vel *r(w/mhs2, est *)ekklhsi/a paroikou=sa *smu/rnan vel *r(w/mhn, Ecclesia Smyrnam vel Roman habitans. Primi, addens, Christianerum coetus in urbibus ita vovati sunt, quia, cum pauci essent et differrent a civibus ipsis religione ac sacris, tamquam hospites ac peregrini, sive pa/roikoi illarum urbium censebantur. Sed et revera plurimi ex his erant peregrini ------ *pa/roikos2 autem non dicitur, qui in vicinia colit, aut propter urbem, sed qui ipsam urbem incelit, ut inquilinus par' a)/llhs2 po/lews2 a)/llhn oi)kw=n, qui de una urbe in aliam incolendi gratia [orig: gratiâ] migravit. Haec est origo *paroikiw=n et paroikousw=n po/lin tina\ *)ekklhsiw=n. Quae vox aliquando plurium minutarum Ecclesiarum complexionem significat et unam Ecclesiam civitatis, in plures dispertitam minores conventus. Aliquando minores illos ipsos coetus, qui ut Ecclesiarum nomine vocitabantur, ita etiam paroikiw=n, ut in Epist. Innocentii ad Decentium. Alioqivin circa illa tempora Paroecia distinguebatur ab Ecclesia, praecipue in Africana Eccles. quia Ecclsiae nomen sumebatur proprie de matrice et principali Ecclesia ------ Eodem [orig: Eôdem] tempore in Ecclesiis Occidentis Paroecia appellata est, quae pars esset Ecclesiae civitatis, Basilica nempe particularis, cui unus Presbyter praeerat ------ tota autem civitas Ecclesiastica sub Presbyterio suo vel Episcopo, quae ex multis paroeciis constabas, vocata fuit Dioecesis. Quo [orig: Quô] sensu Dioecesis et Ecclesia eadem erat, ut apud Graecos *)ekklhsi/a et *paroiki/a ------ ut qui vocem *dioi/khsis2 raro aliter usurpabant, nisi de plurium provinciarum, sub Exarcho ecclesiastica, sub Vicario civili administratione. Ecclesia igitur absolute cum idem significet, quod Dioecesit apud Latinos, et *paroiki/a apud Graecos, et omnem unius civitatis plebem comprehendat, inde factum, ut Civitas, Ecclesia et Plebs, pro eodem sumantur etc. Vide eum Thesaur. Eccl. voce *paroiki/a. Hodie Paroecia, seu, ut vocabulo [orig: vocabulô] Canonistis magis trito [orig: tritô] utar, Parochia, territorium et districtus Episcopi vel Sacerdotis, uti Provincia et Dioecesis Metropolitani et Archiepiscopi, dicitur; ad cuius imitationem, distirictus quoque Iudicis Parochia dicitur, in Decretis S. Ladislai Hungariae Regis l. 3. c. 16. Divisio autem Parochiarum ortum habuit a Dion. ut 13. quaest. 1. c. Eccles. Atque in hoc Parochiale ius consistit, ut omnes Parochiani in diebus Dominicis et festivis missam audiant in Ecclesis, in quarum parochiis habitant, c. 2. dicto t. de Parochiis. Praeterea in decimis personalibus, quae Ecclesiae parochiali debentur, 16. quaest. 1. siquis Laicus eap. ad Apostolicae, de decim. primit et oblat. Tandem in oblationibus, quae dandae sunt Sacerdoti Parochiali, qui pro Populo orare debet, 10. qu, 1. quia Sacerdos. Hactenus Canonistae, apud Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. Constituunt autem Parochiam decem homines secundum eosdem qui inde Parochiani seu Parochiales dicuntur, etc. Plura vide praeter auctores laudatos, apud Car. du Fresne Glossar. et Maeros Fratres in Hierolex. similes Paroeciis hodiernis fuere [orig: fuêre] Curiae illae triginta, in quas Populum Romanum primis temporibus Romulus distribuit. Ut enim Parochiae habent destinatas quasdam aedes ac domos, in certa quadam urbis parte positas, quae communin sacra, ipsam aedem communem et sacrorum communem Ministrum, i. e. Parochum, habent: Ita Curiae illae Romanae erant incolarum Urbis partes, non modo loco [orig: locô], sed etiam sacris peculiaribus, distinctae, quibus qui praeerant, Curiones vocabantur. Vide Ioh. Rosin. Antiquitat. Rom. l. 6. c. 2.

PAROCHUS Gothofredo convivatorem notat: Horat. l. 2. Sermon. 8. v. 36.

Tum Parochi faciem nil sic metuentis.

I. e. qui mensas coeteris appositas epulis in struit. Proprie, qui lege Iulia [orig: Iuliâ] Magistratibus Reip. causa [orig: causâ] proficiscentibus omnia necessaria suppeditabat; quae uno [orig: unô] nomine vocabantur *paroxh\: quod A. Gellius vertit Praebenda, l. 15. c. 14. Horum redemptionem sordidam visam fuisse, ostendit Horatii locus de Venitidio Basso. Ut autem ab istiusmodi praebendis Cicero abstinuerit, in provinciam proficiscens. lege ad Attic. l. 5. Ep. 10. et 21. Officium istiusmodi Parochi, idem Poeta describitm, l. 1. Sat. 5. v. 46

Proxima Campano ponti quae villula, tectum
Praebuit, et Parochi, quae debent, ligna salemque:

A Graeco pare/xein, quod est pori/zein, praebere ac suppeditare, dicti.


page 590, image: s0590a

Quando autem voc a)po\ tou= paroxei=sqai, quod est, vehi assidentuem lateri alterius, valet, tum to\n *para/numfon seu *numfagwgo\n, Coniugum conciliatorem et Auspicem, cui plurimum in Graecia deferebatur; ubi, ut scribit Pausanias, in nuptiali curru tres tantum sedebant, Sponsa quidem media et a lateribus ipsius Sponsus et Parochus, qui vel genere vel amicitia [orig: amicitiâ] Neogamis coniunctus erat: sed de hoc vide supra in voce Paranymphus. Ad prius vocis significatum ut redeam, Porphyrio Parochos illos Horatii hodie Copiarios dici monet, quod et Duarenus annotavit Disput. Annivers. l. 1. c. 26. Atque inde Parochias quidam derivarunt [orig: derivârunt], quibus singulis Sacerdotes sui destinati sunt, ab exhibitione Eucharistiae Parochi dicti: sed Paroecias primum, non Parochias, appellatas esse, vidimus supra. Vide Chabotium ad Horat. et Calvin. l. c.

PARODANA Persidis urbs, Ptolem.

PARODIA de Rhapsodia nata est, uti e Tragoedia Satyra; e Comoedia mimus. Cum enim Rhapsodi intermitterent recitationem, lusus [orig: lusûs] gratia [orig: gratiâ] prodibant, qui ad animi remissonem omnia illa priora inverterent. Hos idcirco *parw|dou\s2 nominarunte [orig: nominârunte] quia, praeter rem seriam propositam, alia ridicula subinferrent. Sic Matron Poeta Graecus aliquot milia versuum Homericorum ad culinam et macellum invertit iusto [orig: iustô] poemate. Euboeus quoque Parius quatuor edidit libros Parodiarum, sub Philippo. Primus autem Hegemon, apud Athenienses, certavit hoc [orig: hôc] genere carminis, et vicit tum aliis, tum eo [orig: ], quod vocavit Gigantomachiam. Aristoteles Hegemonem Thasium primum Parodias scripsisse prodidit: quod tamen alii Hipponacti tribuunt, cuius reliquias echibet Scaliger Poet. l. 1. c. 42. Fuisse id genus carminis apud Siculos in honore, conici potest ex Alexandri Aetoli elgiaco hoc,

*toi=a *surakosi/oisin e)/xwn xa/rin oi( de\ *bowtou\s2
*)/ekluon, eu)boi/w| te/rpetai ou)k o)li/gon.

Personae in eo amantes feminae aut temulentae: item ganeones; qui bona sua abligurierunt [orig: abliguriêrunt]. Patres eorundem nepotum et gurgitum, Alcumistarum imposturae. Lusus in malos Poetas ex persona cauponis aut pistoris. Irrisio mali Medici, ex recitatione podagrici. Omne genus Bacelorum et Bauciarum etc. Introducuntur hi cum Magistris, qui praeeunt aut praelegunt aliquem versum serium: at illi detorquent ridicule, ad cuiuspiam ignominiam. Vide Scaligerum d. l.

PAROECOPOLIS urbs Macedoniae intra montes in Mysiae confinio Ptolemaeo.

PAROENIUM carminis apud Graecos olim genus, in conviviis adhiberi solitum, de quo vide Athenaeum l. 14. c. 6. Alex. ab Alexandro Genial. Dier. l. 4. c. 2. Iul. Caes. Scaligerum Poeticas l. 1. c. 55. Graece paroi/nion, quasi ad cyathum. Cuiusmodi carmen integrum Praxilla Sicyonia composuit, e quo versiculos hos,

*ou)k e)/stin a)lwpeki/zein
*ou)d' a)mfote/rois2 gi/nesqai oi/lon,

citat idem Scaliger; qui et paroini/ou saltationis, inter Ionicas, c. 18. et paroini/wn tibiarum c. 20. eiusdem libri, meminit. Simile carmen apud Indos in usu, indigitatur Curtio l. 8. c. 9. Regem mero [orig: merô] somnoque [orig: somnôque] sopitum, in cubiculum pellices referunt patrio [orig: patriô] more invocantium noctium Deos. Cuius praecipuum argumentum fuisse, ut Rex bonis somniis uteretur, et benignus erga subditos ac zu/mbolos2 surgeret, tradit Philostratus Apollin. l. 2. c. 14. Sed haec naenia potius somni conciliatix: qualem infantibus dormituris apud Graecos adhiberi solitam, retulimus supra voce Naenia. Vide quoque hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de Conviviis ac Scoliis, et de voce paroini/a, quae u(/brin, i. e. petulantiam seu iniuriam, ex temulentia nascentem, notat, Cl. Suicerum Thesaur. Eccl. in hac voce.

PAROETEA regio prope mare Rubrum. Steph.

PARON et Heraclides Aenii fratres, Cotyn extinxerunt, a quo pater eorum contumelia [orig: contumeliâ] erat affectus, Aristotel. l. V. Politic. c. 10. Plutarcho, adversus Coloten. Python dicitur. Idem in Apophth. ait. ideo ab istis Cotyn sublatum, quod homo nefarius istorum patri vim intulisset. Vide Demosth. contra Aristocrat. Laert. in vita Plat. et Suidam.

PAROPAMISSADAE Ptolemaeo, populi fuere [orig: fuêre] Asiae, quorum regio. Paropanissus dicta; eratque pars Asiae, sub Persis, inter Bactrianam ad Occidentem, Indiam ad Ortum, Arachosiam ad Austrum, et Caucasum ad Boream. Quorum regio nunc Subleston Castaldo et aliis dicitur, et regia Carura, seu Ortospana vel Ortospanum. Baudrando erant, ubi nunc Cabul, provinc. in ditione M. Mogolis, cum maxima parte Candahariae provinc. ex G. Sansone. Ptol. veteres huius regionis incolas maxime feros fuisse, extra omne reliquorum hominum commercium, in casis lateritiis habitantes, cum Curtio l. 7. c. 3. 4. 5. refert, qui addit, solum egelidum et sterile, exercitui Alecandri non parum fuisse infestum. Vide etiam Strabon. l. 11. Plin. l. 6. c. 20. 23. etc.

PARAPOMISUS seu PARAPOMISSUS, Plinio, l. 5. c. 27. l. 6. c. 17. Parapanisus Ptolemaeo, Parnasus Aristoteli, Parnessus, vel Parnessos Dionysio, mons excelsus Paropamissadarum, Tauri pars, ex quoi Bactrus fluv. oritur. Calchistan Castaldo et Moletio. Ex eo etiam Indus fluv. profluit, testibus Plinio [orig: Pliniô] loc. cit. et Arriano [orig: Arrianô], l. 5. de Expedit. Alex. Huius montis iugum altissimum Navagrot a M. Paulo Veneto vocatur, Pamer vero Mercatori dicitur.

PAROPSIS Graece *paroyi\s2, escarium vas. Fest. Suetonius Galba [orig: Galbâ] c. 12. Ordinario dispensatori breviarium rationum offerenti, paropsidem leguminis, pro sedislitate ac diligentia, porrexit. Sed et sic dicebatur medica illa compositio Medeae, qua [orig: quâ] aegris vigorem ac sanitatem restituendo, in lebete homines recoquere a Poetis


image: s0590b

fingebatur. Unde Lycophron. Cassandr. ubi de Aesone, Medoae ope vigori pristino restituto,

------ lebhti daitreuqei\s2 de/mas2,
elixus immiti rogo.

Nempe Medea, ut ait Fulgtntius Mytheolog. l. 2. eius naturae florem invenit, qui capillos albos nigrosve faciendi potestatem habebat, quo [orig: quô] omnibus a canitie liberari volentibus capillos nigros apparere fecit. Invenit quoque prima lavacri cuiusdam calidi usum vim Medicam habentis, quo [orig: quô] volentibus omnibus medebatur, atque haec quidem non in publico, sed clam agebat, ne quis Medicorum talia addisceret. Haec vero compositio, qua [orig: quâ] utebatur, paroyi\s2 dicebatur. Quicumque igitur hac [orig: hâc] paropsi utebantur, agiliores prorsus sanioresque fiebant. Ex hoc Medae praeparationem hanc quicumque videbant, lebetes scilicet, lignum et ignem, homines elixando a Medea coqui existimabant. Pro Paropsis, cum vas escarium notat, parapsis, legi iubet Gruterus, apud Martial. l. 11. Epigr. 27. sed repugnat Casaubon. ad Sueton. d. l.

PAROPUS oppid. Siciliae in ora Occidua contra Usticam insulam. Populi Paropini, Plin. l. 3. c. 8. Periit funditus.

PARORAEA urbs Arcadiae, Steph. Alia Macedonum, Idem.

PAROREJA Thraciae urbs, vicina Macedonibus, Liv, l. 39. c. 27. Paronei populi, Plinio, l. 4. c. 10.

PAROS quae PARIO Sophiano, insula maris Aegaei, una Cycladum, prius Pactya, et Minoa, teste Plinio [orig: Pliniô], l. 4. c. 12. dicta. Demetrias, Zacynthus, Hyria, Hyleessa, et Caharnis Steph. Venetis, a Turcis, cum Euboea A. C. 1470. erepta. Olim Episcopalis sub Archiepiscopo Rhodio. Nunc Graeci hic [orig: hîc] Archiepiscopum habent. Ita dicta putatur, a Paro Iasonis filio, vel ab Arcade quodam Paro Parrhasii filio, Plin. loc. cit. In ea est oppid. etiam Parum vocitatum. In hac [orig: hâc] insula marmorcandidum proveniebat, ad Deorum simulacra maxime expetitum, idque a loco Parium dicebatur. Unde Ovid. Metam. l. 7. v. 465.

------ Planamque Seriphon,
Marmoreamque Paron. ------

Sidonius Apollinaris in Burgi descriptione v. 140.

Candentem iam nolo Paron, iam nolo Caryston.

Horat. l. 1. Carm. Od. 19. v. 5.

Urit me Glycerae nitor
Splendentis Pario [orig: Pariô] marmore puriurs.

Strab. l. 10. *pari/w| h( *pari/a li/sqos2 legome/nh, a)ri/stou pro\s2 th\n marmaroglufi/an. Virg. Georg. l. 3. v. 34.

Stabunt et Parii lapides, spirantia signa.

Et l. 1. Aen. v. 597.

Quale manus addunt ebori decus, aut ubi flavo
Argentum, Pariusve lapis circum datur auro.

Idem l. 3. Aen. v. 126.

Viridemque Donysam
Olearon, niveamque Paron. ------

Ovid. l. 1. Amor. El. 7. v. 51.

Astitit illa gemens albo, et sine sanguine vultu,
Caeduntur Pariis qualia saxa iugis.

Seneca in Hippolyto, Actu 2. v. 797.

Lucebit Pario [orig: Pariô] marmore clarius.

Paros frigidam habet aquam et mulieres formosas apud Aristoph. quod adagii speciem habet, quo [orig: quô] significamus; Non esse commodum sine incommodo. Hic [orig: Hîc] mures non reperiri feruntur. Hinc etiam proverbium: *)anaparia/cein, de illis, qui pacta et conventa violant. Item insula Liburnorum Stephano, quem sis consule in voce Paros. Vide Phariae. Paros. Nicanore teste, apud Stephanum etiam Zacyathus dicta est. An quia [gap: Hebrew word(s)] Zachuth, Phoenicibus erat sublimitas, ut infra docebimus, ubi de insula Zacyntho? Certe Zacynthus, ita Parus montosa fuit et sublimis. Dioscorides Antholog. l. 3. c. 12.

*ou)/te *pa/rron nh/swn ai)puta/thn i(erw=n.

Parii porro montes profundis cuniculis scatent, et Soli tam inaccessis, ut candidum marmor in iis latens, non nisi ad lucernas, erui possit. Unde factum, ut lychnites, seu lucernarius diceretur parius lapis. Plin. l. 36. c. 5. locutus de Chiis quibusdam sculptoribus magni nominis: Omnes autem tantum candido [orig: candidô] marmore usi sunt a Paro insula, quem lapidem coepere [orig: coepêre] Lychniten appellare, quoniam ad lucernas in cuniculis caederetur, ut auctor est Varro. *li/qon luxne/a ob id ipsum appellat Callixenus Rhodius, apud Athen. l. 5. ubi de thalamego Philopatoris i(/drutai d' e)n au)tw=| th=s2 tw=n basile/wn suggenei/as2 a)ga/lmata ei)kwnika\ li/sqou luxne/ws2. A cuniculis hisce, quos diximus, nomen habere Paron insulam, statim agnoscet, quisque sciet, Ebreis [gap: Hebrew word(s)] pera ex Esai. c. 2. v. 20. et [gap: Hebrew word(s)] paro Syris esse terrae cuniculum, Bochart. l. 1. Chanaan. c. 14. Nic. Lloyd.

PAROSPUS fluv. Indiae, in Cophen influens, Plin. l. 6. c. 23.

PAROSTA Tauricae Chersonesi urbs, Ptol. Niger scribit Pavasinum quibusdam esse. Huius Plin. meminit, dicitque terram eius omnia vulnera sanare.

PARPAILLOT vox Gallica, papilionem denotans; qua [orig: quâ] per convitium Reformati appellantur, in Galliae Regno: eo quod inprimis, quae Religionis causa [orig: causâ] excitatae, sunt turbis, pericula impavide adirent, haud secus ac animalcula haec in ipsum candelae lumen involant, eiusque ardore interimuntur. Primum autem sic dictos volunt in obsidione Clariaci, postquam eruptionem fecissent obsessi, indusiis candidis super reliquas vestes amicti, tempore, quo [orig: quô] multi in aere papiliones, quos Aquitani Parpaillos dicunt, conspiciebantur, Richelietus in hac voce.

PARPARON *parpa/rwn, Stephano, regio Aeolidis in Asia, ubi Thucydidem obiisse ferunt. Alii Perinem vocant.

PARPODIZUM Thraciae urbs, Antoninus, Tarpodizum legit Simlerus.