December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 545, image: s0545b

PANAGAEA Diana dicta est, quod vagaretur, et per nemora montesque oberraret. Quin domicilium etiam subinde mutat nunc apud superos, nunc inferos agens. Ne specie quidem semper eadem sed nunc pleno [orig: plenô] orbe, nunc mutila, nunc nulla. Unde natum proverb. Panagaea Diana.

PANAGIA Graece *panagi/a, i. e. Sanctissima seu tota Sancta, titulus quo [orig: quô] B. Virginem Graeci compellant. De cuius origine ista referuntur in Horologio Graeco, Apostoli post Christi ascensionem, quando ad mensam sedebant, primum accubitum vacuum relinque bant, ob reverentiam Magistri et Domini Iesu, in quem locum super pulvinar partem panit, de quo comedebant, deponere consuevere. Paracta [orig: Paractâ] autem mensa [orig: mensâ], in altum panom illum extollebant, precesque in gratiarum actionem recitabant, qui pius usus a singulis Apostolis per mundum dispersis continuatus dein fuerat. At dum iterum in unum divina [orig: divinâ] disposittone in Deiparae transitu congregati, post funebres functiones, scil. die tertio [orig: tertiô] illius obitus, cum, post mensam, solitam panis elevationem cum gratiarum actione celebrarent, apparuit eis B. Virgo choris Angelicis stipata, quae vultu humanissimo [orig: humanissimô] eos salutavit: verum illi mente stupefacti ac animi laetitia [orig: laetitiâ] excitati, confestim in tali caelesti visione solitas preces edentes, Panagia Deipara adiuva nos, conclamare coeperant et redeuntes ad Virginis sepulchrum, eius beatissimum corpus non invenere [orig: invenêre], quare certiores facti sunt, illam anima [orig: animâ] et corpore in caelum assumptam esse. E qua historia originem habuit non solum titulus B. Virgini aitributus, sed et ipsemet panis, qui in altum elevatur cum gratiarum actione, post comestionem, ita appellatus fuit; unde solent adhuc Graeci Monachi, ad imitationem Apostolorum, Deo gratius agere, post corporis refectionem, quem panem benedictum dein inter se dividunt et cophinum seu vas, in quo hic panis collocatur, Panagiarium vocant. Quod suis Auctoribus relinquimus. Meminit similis ceremoniae Codinus, in mensa Imperiali Graecorum adhiberi solitae, Porro Praefectus mensae acceptum panagiarium mensae impomt et elevans panagiam, dat illam Domestic Mensae, et ille Magno Domestico, hic Imperatori et quam primum panagiam ori inserit, omnes accinunt, Ad multos annos, E quibus patet, ait Dominic. Macer, nomine Panagiae, non panem benedictum denotari, ut quidam volunt, sed panem in altum elevatum, ad ceremoniae praefatae complementum: certe panagi/a, non est eu)logi/a, benedictio, sed omnmo sacta, uti diximus, notat. Vide Macrum utrum que in Hierolexico, Goarum ad Euchologium Graecorum p. 837. Meursium in Glossario, Alios. Iac. Sponius Patriarcham Constantinopolitanum titulo [orig: titulô], Panagiotita sou, i. e. tuam omnimodam Sanctitatem, compellari, cum reliqui Graecorum Ecclesiastae titulo [orig: titulô] Agiotitasou, h. e. sanctitatis tuae, sint contenti, adnotat Itiner. Graeciae Part. 1. p, 270. Idem Panagioti cuiusdam viri celebris, Chio oriundi, et in Aula Turcica magni habiti, ubi Interpretis, et aliquando Legati ad M. Moscoviae Ducem munere functus est, demortui A. C. 1673. Epitaphium Graeca [orig: Graecâ] lingua [orig: linguâ] exaratum, quod in Monasterto Chalcidis Insul. visitur, exhibet Part. 3. p. 103.

PANAGIUM et APPENAGIUM, apud Francos, illa praediorum dominiorumque portio est, quam Reges minoribus suis filiis in patrimonium largiuntur. An ab antiquo Francico, Abbannen, excludere, quod accepta [orig: acceptâ] hac [orig: hâc] portione exclusos se a regni successione intelligant, Hotom. Francog. c. 9. An quasi pa=n a(/gion, Choppinus de domanio Franciae l. 1. c. 6. An a pane, ut significet praedium, datum ad alimoniam filiorum? An tandem ab appendendo, quasi appennagium coronae? Vide Spelmann. Gloss. Archaeol. et hic [orig: hîc] passim.

PANAGRA Lybiae interioris Urbs. Ptolem.

PANAMAE urbs Episcopalis et emporium celeberrimum Americae Meridionalis in provinc. Terra firma, cum portu, in ora maris Austrini, et arce munita, sub Hispanis, in loco parum salubri. Ipsa urbs lignea est tota, 17. leuc. Hispanis ab ora Maris Borealis in Meridiem, Hinc

PANAMAE Isthmus tractus parvus 17. leuc. quo [orig: quô] America Septentrionalis coniungitur Meridionali in Terra firma, inter Panamam et mare Australe ad Meridiem, et Portum Belum, ad mare Boreale in Septentrionem.

PANAPANAS piscis in Brasilia fluviatilis similis Zygaenae, sed mole minor. Vide infra Zygaena.

PANARETUS Graece *pana/retos2, vocatur a Veterib. liber, qui geminum apud Graecos titulum habet; et modo *sofi/a *seira\x, Sapientia Sirach, modo plenius, *sofi/a *)ihsou= ui(ou= *seira\x, Sapientia Iesu, filii Sirach, appellatur, vide Isidorum Pelus. Ep. 66. 1. 3. p. 281. Et quidem Graeca vox occurrit apud Hieronym. Prologo [orig: Prologô] in libros Salom. Fertur et pana/retos2 Iesu filii Strach: et alius yeudepi/grafos2. Latina apud eundem alibi: Iudaeorum Pontifex Maximus Simon Oniae filius -------- sub quo Iesus filius Sirach Sapientiae librum componens, quem vocant Panareton etc. Eodem [orig: Eôdem] modo [orig: modô] vocatur Salomonis Sapientia vulgo inscripta, apud Epiphanium de Ponder. et Mens. Potiori longe iure, ipsa Proverbia Salomonis, apud Eusebium Histor. Eccles. l. 4. c. 22. Sed et omnes libri *gnwmolo/goi sic vocari possint, utpote, omnium Virtutum monita complexi, uti docet Scaliger ad Chronicon Eusebii, apud Cl. Suicerum voce *pana/retos2. Vide de his omnibus libris suo [orig: suô] loco [orig: locô].

PANARISTE aulica femina Beronices Reginae, uxoris Antiochi, cuius ingenio [orig: ingeniô] regnum Asiae a Tauro ad Indiam retentum in officio est, donec pater Ptolemaeus ex Aegypto admovisset, Polyaen. l. 3. c. 50.

PANARIUM nomen libri, quod Epiphanius contra Haereticos conscripsit. Arculam medicam ipse interpretatur, Ep. ad Acacium et Paulum, amicos suos, quorum precibus librum composuit, Panarium sive arculam medicam, ad eorum, qui a serpentibus (i. e. Haereticis) icti sunt, remedium. Dominic. et C. Macri in Hierol. Proprie vero Panarium, ubi panes servabant, Varro de L. L. 1. 5. Sicut Panarius, apud Arnobium l. 2. qui in Gloss. *)artopw/lhs2. Vide Io. a Wower Notis ad Minucium Fel.