December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0797a

LEUCTRA pl. num. vicus Boeotiae iuxta Thespias; Ferrar. inter Plateas et Thespias, in conf. Megaridis: circa quem ingens planities est, ubi Epaminondas Thebanus Lacedaemonios longe maioribus copiis instructos, Cleombroto illorum Rege, cui Agesipolis dein successit, Occiso, vicit, adeo que atrivit, ut postea imperium recuperare nequiverint. C. Nep. in Epam. c. 6. 8. 9. et 10. Poena fuit ea pugna libidinum, quod in eo ipso loco duo adolescentes nobiles Spartani Scedasi filias (earum autem nomina fuerunt [orig: fuźrunt] Hippo et Miletia, vel, ut alii volunt, Theano et Euexippe) vi stupravissent, dissectasque in frusta in puteum abiecissent. Quamquam secundum alios, ipsae vim passae doloris im patientia [orig: patientiā] sibi necem consciverunt [orig: conscivźrunt], eoque in campo sepultae sunt, ubi postea ista pugna commissa. Facta est autem An. 2. Olimp. 102. Sc. A. M. 3585. Xenoph. l. 6. Diod. Sic. l. 15. Polyb. l. 2. Plin. l. 4. c. 5.

LEUCTRUM s. AE, Laconicae urbs in Peloponneso ad sinum Messeniacum. Strabo l. 8. p. 361. Ptol. Maina Nigro. Istesia Moletio. Plutarch. in Peploida ad mare fuisse docet, *kai\ th=s2 *lakwnikh=s2 poli/xnion pro\s2 th= qala/tth| *leu=ktron o)noma/zetai. Baudr quoque nunc Maina: sedet ad radices Taygeti montis, inter Abae am ad Bor. 15. mill. pass. et Taenarium prom. ad Austr. 35. Sub Turcis; aliqua tamen cum libertate. Hinc tractus Braccio di Maina. Incolae les Mainots, Baudr. Inter Eleutherolaconum urbes mem orantur a Paus. Nomen illi a Leuctris Boeotiae datum, quorum et colonia erat. Pelopem eam condidisse refert Strabo l. 8. p. 361. Solinus ubi de Laconum urbibus agit, c. 13. Praeterea aliquot urbes, imer quas Leuctra, non obscura iam pridem Lacedaemoniorum foedo exitu. Ubi vehementer errat, quod celeberrimam pugnam Leuctricam, quae pugnata ad Boeotiae Leuctra fuit, Laconiae Leuctris tribuit. Item Leuctrum Arcadiae urbs, Paus. et Achaiae, p. 9. Strabo

LEUCUM vulgo Lecco, opp. Insubriae cum arce, apud Larium lacum, ubi Adduam emittit, a Como 14. mill. pass. in Ort. Bergomum versus, a Mediolano 30. in Bor.

LEUCUS in quatuor Historiarum, citatur a Malcho sive Porphyrio l. de vita Pythag.

LEUCYANIAS Pelopponnesi fluv. in Alpheum erumpens. Paus. in Eliacis.

LEUDESIUS Magister Palatii in Gallia, fil. Erchinoaldi, qui eandem dignitatem possederat. Ab Ebroino occisus, qui Theodoricum postea Regem in potestate, hoc sublato, habuit, omnia pro lubitu moderatus, A. C. 681. Addit. Greg. Tur. c. 96.

LEUDI apud Fredegarium Nibelungi A. C. 768. Rex Pepinus-Comites suos scaritos et leudos suos ad perquirendum Waifarium transmisit, aliosque medii aevi Scriptores, Leudes, in L. Wisigoth. l. 4. tit. 5. §. 5. et alibi passim, vassalli sunt s. subditi; maxime nobiliores, cuiusmodi sunt Barones. L. Longobard. De omnibus debitis solvendis --- per 12 denarios solidi solvantur, per totum Legem Salicam: excepto, si Leudes, i. e. si Saxo aut Friso Salicum occiderit, per 60. denarios solidus solvetur. Aliter Leodes etc. Vide C. du Fresne in Gloss.

LEUENHAUPT s. LOEVVENHAUPT, s. LEYONHOFVVUD, Fam. Suecica illustris, quae deduci solet a quodam Brodero de Keir, qui inter Hallandiae Proceres Sec. XIV. eminuit. Eius posteri non uno titulo usi sunt, de Loholm s. Elleholm, de Brunsberg et Eckeberg. Splendorem auxit Margaretha Levvenhauptia, a Gustavo Rege in torum adscita cuius frater Steno post mortem, quam Ericus Rex iam solio deturbandus ei procuraverat, in liberorum solatium, a Ioh. Rege Comes de Rasborg, et Graffsnaess, creatus est. Fil. dein Falckensteniam coniugem nactus, novis titulis et bonis gentem auxit, prole ex ea suscepta [orig: susceptā], cuius genesis ista: Christiernus Greg. de Lobolm Fam. Lewenhaupt, ex Mattha (filia Petri Erici de Grafriae, Castell. Warub. genuit Abrahamum ab Eckeberg, Senatorem Regni; cui iuncta Brigicta Stutia (filia Magni Benedicti Sture de Gocksholm Eq. Aur.) peperit Ericum Levvenhaupt de Loholm, Senatorem Regni Sueciae, Defunctum A. C. 1520. Huius ex Ebba de Wasa (filia Erici de Wasa Dn. de Norby Sen. Regni Suec.) fil. Steno Levvenhaupt Com. de Rasborg, ex Ebba Lilienhoekia (filia Magni de Oplo Liliehoeck Sen. Regni) genuit Axelium Levvenhaupt Com. de Rasburg, inaritum Sidoniae Falkensteniae (Ioh. Com. ex Ursula Rhingravia; quae Obiit A. C. 1601. filiae) et Patrem ex ea Ioh. Casimiri ac Stenonis de Loevvenhaupt, Com. de Rasborg. Phil. Iac. Spener. Theatr. Parte 3. p. 37.

LEVETANUM vicus Batavorum, ad Vahalim fluv. infra Neomagum; Leuven vulgo, in Geldria inf. Cluv. Melius Levefanum, memoratum in Tab. Theodosiana, vel magis Levaefanum, tamquam a Laeva Dea, quaecumque tandem ea fuerit, dictum. Hadr. Vales. Not. Gall. in voce Lauri.

LEUGA Africae provincia. Aethicus.

LEUGAESA Armeniae min. urbs Ptol.

LEVI [1] pop. Liguriae. Lege Laevi. Plin. l. 3. c. 17.

LEVI [2] tertius fil. Patriarchae Iacob, ex Lea uxore eius A. M. 2285. Gen. c. 39. v. 34 genus suum ita propagavit, ut quum inter ceteras tribus Israel progenies ipsius a Mose et Aarone apud montem Sinai resenseretur, soli mares illi duntaxat quotquot unum mensem nati erant, ac maiores, fuerint viginti duo milia. Obiit A. M. 2422. Hi sacro cultui destinati, ob zelum in adoratores vituli autei exercitum; et a Davide in certas classes distincti leguntur: Regiae fam. afrinitate iungi poterant. Gen. c. 29. v. 24. et seqq. Math. c. 4. v. 9 Luc. c. 5. v. 27. Ioseph. Antiqq. l. 2. c. 3. et 4. Epiph. de vit. Proph. Sic quoque vocabatur Matthaeus Apostolus. Item pater Matthat. Luc. c. 3. v. 24. Vide quoque Levitae.

LEVI [3] Ep. Hierol. Sec. 2. quo tempore Iudaei in Eccl. saeviebant. Iusto successit, Ephremi praedecessor. Euseb. in Chron. Item Levi Ben-Altuban, et Ben-Gerson. Rabbini celebres, Sec. 12.


page 797, image: s0797b

et 14. Genebr. in Chron. Porro Levi aben Chabib. vir Hierosolymitanus, auctor Thescuvot Ann. 298. Milenarii VI. iuxta caculum R. Ganz.

LEVIATHAN magnus piscis marimus Hiob. c. 40. v. 20. Leviathanam vero non significare Baelaenam, ut vulgo putatur, sed crocodilum fusse probat Bochart. o( me/gas2 Hieroz. parte 2. l. 5. c. 16.

LEVINIA prov. Scotiae, Brietio aliisque Lenox, in ora Occ. versus intimum recessum Glotae aestuarii, inter Argatheliam ad Occ. Taighiamque s. Menthitiam ad Ort. A fluv. Levino Levin, qui ortus in ipso limite Albaniae, eam bifariam secat, et per Lominium lacuni lapsus, in Mer. hinc rigato Dumbritonio, in Cludam se exonerat, dicta. Cum tit. Duc. Eius caput est Dumbritonium, dicitur etiam Lenoxia quibusd.

LEVINUS Valerius vide Valerius.

LEVIR quasi laevus Vir, vel lavir, ex Gr. *lah\r, mariti frater. Huic apud Israelitas, imperatum coniugium, ob prolem pristino marito suscitandam; visitur in Lege sacra, Deut. c. 25. v. 5. Si habitamibus fratribus pariter moriatur et primus ex eis, cui filius non sit ne nubito uxor mortui foris viro extraneo: levir congreditur cum ea, et ducens cam, sibi in uxorem leviri ossicium praestato ei v. 6. Eritque ut primogenitus quem parriet, succedat in nomen mortui fratris ilius: ut non deleatur nomen eius ex Israele. qua [orig: quā] temperatur interdictum, de Fratria ducenda, quod habetur inter Leges de Incestu, Lev. c. 18. v. 16. Intelligunt autem haec de fratre, qui superstitum est primogenitus, Magistri; idque de germano, non uterino: quam Talmudicorum sententiam receptissimam planissime adversari iis, qui, in D. N. Iesu Christi genealogia, Iacob et Heli uterinos fuisse fratres asserentes, alterum alterius sine liberis Demortui uxorem ex hac lege sumpsisse, contendunt, clarum est. Id quod etiam Iul. Africanus apud Euseb. Hist. Eccl. l. 1. c. 7. affirmat, se a Desposynis s. ipsis, qui iuxta carnem Christo cognati fuerunt [orig: fuźrunt], didicisse. Neque vero ex Lege ipsa iidem aiunt fuisse, ut Levir cum Fratria more aliquo sollenni iniret matrimonium, quoniam, nisi renuntiatio inter veniret, pro Leviri uxore habebatur, velut ex ipsius Numinis auctoritate et praescripto, idque tam ubi Sponsa esset Demortui, quam iusta Uxor. Attamen ex receptis moribus matrimonium cum Fratria Levir regulariter contrahebat, coram duobus minimum testibus, idque dato nummulo: quem contractum vocabulo sollenni [gap: Hebrew] s. [gap: Hebrew word(s)] Collocutionem vocabant. Quin et accessit sacra Nuptiarum benedictio et instrumentum dotale, ut infra videbimus. Quod si vero his sollennibus praetermissis, Levir cum ea tem huabuisset, non exigebatur quidem, ut contractus tunc adhiberetur aliqua formula; at ob contumaciam in instituta Maiorum, verberibus plexus cogebatur ei dotem constituere. Integrum autem erat Leviro sive Fratriam ducere, sive ei renuntiare, ex verbis sacris seqq. Deut. c. 25. v. 7. Quod si non placuerit viro illi ducere glorem suam: tum ascendens glos eius in portam ad seniores dicet remiit levir meus excitare fratri suo nomen in Israele; noluit leviri officium praestare mihi v. 8. Quumque accersentes eum seniores civitatis eius id eloquuti fuerint ei: si persistens dixerit, non placet mihi ducere eam v. 9. Acedet glos eius ad eum ante oculos seniorum, exuensque calceum eius e pede eius spuet ante faciem eius: et protestans dicet sic fieri debet viro illi qui non velit exstruere domum fratris sici v. 10. Et vocabitur nomen familiae eius in Israele, familia exuti calcei. Atque ita regulariter se res habuit; exceptiones vero erant non paucae: Si enim, ut quasdam earum tangam, prior maritus prolem reliquerat, tametsi manzerem aut apostatam, lege non tenebatur vidua fraterve; at tenebantur, si fil. ei fuisset ex ancilla aut Ethnica susceptus. Si Fratria gravida relicta abortum fecerat, tenebatur; sed partus in hac specie vivus liberabat inatrem, ita tamen, ut certo constaret, tempus cum novimestre in utero perfecisse; Qua de re si non constaret, a spatio vitae res diiudicabatur: Superstes patus eiusmodi triginta diebus liberabat matrem; at Mortuus sive in utero sive intra illud tempus, pro abortu dubio proleque dubia habebatur: quo casu proin renuntiandum voluere [orig: voluźre] a Leviro neque eam in uxorem capiendam. Si ante partum gravidae fuisset renuntiatum, iteranda erat renuntiatio post partum; quare, ut satis constaret, utrum gravida relicta esset, ex more usque ad diem 90. s. tempus trimestre completum, exspectandum erat. Interea prioris mariti bonis, sed ita ut accederet etiam opificii sui, si quod erat, pretium, alenda fuit, neque renuntiatio, neque nuptiae ex hac lege interim admittebantur. Proselytorum fratres filiive ita hac Lege tenebantur, si in sanctitate parentum tam concepti, quam nati, essent: aliter enim fratres invicem in iure Hebraico non habebantur. Viduarum porro eiusdem mariti plurium, si una a superstite fratre sive caperetur in uxorem, sive renuntiaretur, ceterae liberae erant. Qua in specie tamen obtinuit, ut, ubi inter eas aliae essent Sacerdotalibus nuptiis idoneae, aliae minime, veluti proselytae, profanae, libertinae, his tantum renuntiare liceret (si noller cunctis renuntiare) atque illas sibi capere: ne sc. illarum, ex renuntiatione, dum alias sibi accipiebat, conditionem sic vitiaret ut Sacerdotali generi rite coniugi nequirent. Pluribus vero fratribus Demortuis, sine prole, relictis uxoribus singulis, Frater superstes arbitrio suo aut omnes sibi capiebat, aut renuntiabat omnibus; aut una [orig: unā] alterave pro lubitu sibi captis, reliquis renuntiabat. Defuncti Fratris bona alienare Leviro vetitum: quod si ante renuntiationem alius quis Fratriam duxisset, verberibus uterque plectebatur. Si ducere Fratriam Levir, primogenitus nollet, antequam fiebat sollennis renuntiatio, ceteri fratres ordine suo cuncti rogabantur, qui si itidem renuerent, ad primogenitum revertebatur, quaestio, cui dictum: Ad te attinet praeceptum; Aut igitur renuntia more solneni, aut ut Affinis heic cape eam tibi in Uxorem. Sic quamvis non cogebatur Fratriam ducere, cogebatur saltem renuntiare. Si vero primogenitus se Fratriae professus esset, nec ducturum se eam, nec renuntiaturum, et ad fratrem secundum eam relegasset [orig: relegāsset], integrum erat ei sive quartum, sive secundum pro arbitrio, eligere: neque, nisi omnes respueret, pristinarum nuptiarum dote multabatur; quae sc. poena Fratriae erat, contra Legem


page 798, image: s0798a

hanc respuentis. Quod si primogenitus, qui eam duxerat, prole ex ea non suscepta [orig: susceptā], moreretur; superstitum primogenitus atque ita ceteri ex hac lege ei aut mariti fiebant aut renuntiabant, Marci c. 12. v. 19. Moses scripsit nobis, ut si cuius frater mortuus sit, ac reliquerit uxorem, et filios non reliquerit, accipiat ipsius frater uxorem eius, et excitet semen fratri suo. Ceterum frater alius ad has nuptias admittendus non erat, praeter eum, qui tempore saltem fratris Demortui obitus iam natus esset: Si habitaverint fratres simul etc. atque adeo post Fratris demum fata natus, sub poena excisionis et nomine incestus [orig: incestūs] arcebatur a fratriae nuptiis, non aliter ac si liberos reliquisset Demortuus etc. Hac lege autem, ob dignitatem Regiam, sive Reges eorum sive Viduae Regum; uti et Pontifices, erant soluti; ut alia omittam. Pergo ad Renuntiationis sollennia: Peragenda illa erat, coram Triumvitis minimium ut Iudicibus, iisque optimo iure Israelitis, s. natalibus purissimis, i. e. ex Israelitico genere tam paterno quam materno natis. Aderant item necessario bini minimum alii ut testes; sicque comparebant cum levir, tum fratria, sed ieiuna. Illla rem integram aperiebat: Tum quaestione facta [orig: factā], an trimestre effluxisset tempus a morte mariti prioris, atque an levir germanus esset, monebant Iudices de lege ipsa aliisque aliquot superius dictis; item, ut serio utrinque de aetate, si ita se res haberet, dispari reliquisque, si quae intervenirent manifesta, incommodis considerationem inirent. Et demum expresse rogabatur Levir, utrum fratriam vellet ducere et semen Defuncto fratri exitare. Eo renuente, fratri sacra in Deut. verba, Recusat levir meus etc. legebat; dein calceum pedis eius dextri solvens exuebat, atque ita in terram, adversa [orig: adversā] in eum facie exspuebat, ut sputum a Triumviris facilius posset conspici. Legens etiam dein statim subiciebat, Sic fiat Viro etc. Eam voce excipiebat et Triumvirorum et coronae circumstantis acclamatio trina, Calceus exutus est, Calceus exutus est, Calceus exutus est. Unde et domus eius nuncupabatur [gap: Hebrew word(s)] Domus ejus, cui calceus exutus est. Ea de re libellus forensis, quem [gap: Hebrew] s. [gap: Hebrew] i. e. Instrumentum s. Libellum calcei exuendi, appellitabant, a Triumviris fratriae conscribi solebat, ut inde constaret, eam cuilibet alteri idoneam iam uxorem esse posse. Habuit autem is ad hunc modum: Die N. mensis N. Anno N. a creatione Mundi, iuxta consuetum nobis calculum in loco N. Nos Iudices ex hac parte, ut concessus fieret Triumviralis, praefecti in forma Iudicii consedimus. Venit coram nobis N. filia N. vidua N. et coram nobis adduxit quendam Virum, dictum N. filium N. et ad hunc modum nobis effata est illa, filia N. Ille N. filius N. frater germanus et mariti mei, dum ego eius uxor fui. Maritus autem meus dormit et vitam reliquit Rabbinis nostris et toti Israeli. At filium filiamve sibi heredem, aut qui nomen eius propagaret suscitaretve in Israele, non reliquit. Ex lege vero attinet ad N. fratrem eius iure leviratus [orig: leviratūs] me ducere in uxorem. Dicant igitur ei Rabbini nostri, si me velit ducere, ducat; sin vero, ut discalcettur mihi pes eius dexter, solvam calceamentum eius et exspuam in conspectu eius. Et manifestum satis est N. hunc fratrem esse germanum N. qui Demortuus est. Et diximus ei, si vis iure affinitatis ducere eam, ducas; sin vero, discalceat illa pedem tuum dextrum coram nobis, et solvat calceum a pede tuo et in conspectu tuo expuat. Ille vero respondens dixit, Nolo ego iure leviratus eam ducere. Et statim legit nobis illa N. renuit levir meus suscitare fratri suo, nomen in Israel, nec vult me ut levir habere. Ille etiam nobis legit, non placet mihi eam accipere. Et discalceavit illa pedem eius dextrum, soluto eiusdem calceo et exspuit versus faciem eius sputum (quod a nobis cernebatur) ex ore suo in terram. Et rursus legebat bonis illa N. sic fiat Viro, qui non aedificet domum fratris sui et vocabitur nomen eius in Israel, domus discalceati. Et nos Iudices, et ceteri universi, qui coram nobis iam constituti responderunt [orig: respondźrunt], post eam, Exutus est calceus, exutus est calceus, exutus est calceus: tribus scilicet vicibus. Atque hoc ad hunc modum peracto, integra datur ei potestas nubendi, ubicumque voluerit, nec quisquam ei vir interdictus est (hoc nomine) ab hoc tempore in perpetuum. Rogavit autem illa N. a nobis libellum hunc Renuntiationis s. Calcei exuti, quem scripsimus, obsignavimus eique dedimus, ut eo fruatur iuxta institutm Mosis et Israel. Nomina dein sua testes subscribebant, qui hic [orig: hīc] etiam feminae, servi, minores (modo per aetatem sciens testaretur) esse poterant, quod raro aliis in rebus permissum. Titulus formulare huius, apud Maimonidem est, uti diximus. Moses autem Cotzensis hanc fuisse formulam expresse ait, qua usi sint vett. Vocatur vero et [gap: Hebrew] Sheta Chalitza, i. e. Contractus scriptus de Calceo exuto: e qua voce Shetar Iudaei Anglienses starrum fecere [orig: fecźre], unde sexcenties in tabulis Henr. III. ac Eduardi I. publicis, N. Iudaeus per Starrum suum recognovit etc. Interim vetustior et brevior formula, in Gemata Hierosolymitana ad tit. Sanhedrin c. 1. p. 19. col. 1. habetur haec: In Consessu N. et N. etc. exuit calceum illa N. illi N. filio N. coram nobis; scilicet coram nobis adduxit illa illum et solvit calceum pedis eius dextri et exspuit coram nobis sputum, quod a nobis cernebatur, interram et dixit, sic fiat Viro, qui non aedificet domum fratris sui. De Calceo vero ipso hoc in ritu adhibito, distinctiones habent Magistri subtiles, ut vidimus supra in voce Impilia. At cum Levir fratriam ducebat, formula [orig: formulā] huiusmodi eam dotabat; sed regulariter ex fratribus Demortui bonis s. dote ipsa, qua [orig: quā] maritus pristinus eam dorarat, adiecto etiam pro Leviri lubitu incremento: Die N. mensis N. etc. N. Filius N. venit coram nobis, et ad hunc modum locutus est nobis. Frater meus germanus dormivit, et vitam Rabbinis nostris et toti Israeli reliquit, at filium aut filiam, quae ei haeres esset et suscitaret nomen in Israel, minime reliquit. Sed reliquit uxorem hanc, cui nomen est N. filia N. et ad me ex lege attinet, ut ad levirum, eam ducere, secundum illud quod scriptum est in libro legis Mosis, Levir eius ingrediatur ad eam et assensum praebuit illa, ut iure leviratus [orig: leviratūs] iungeretur N. filio N. leviro suo, ad suscitandum nomen in Israel, iuxta id, quod scriptum est, Et erit primogenitus, quem pepererit, surget nomine fratris sui Defuncti etc. Et


image: s0798b

adscribit dictus N. Levir dictae N. Fratriae suae, argentum Zuzorum ducentorum, qui competum ei, utpote qui adscripti sunt et in dotali instrumento a marito suo priori; et adiecit insuper ex suo usque ad valorem N. Et bona, quae secum attulit ipsa Sponsa etc. Quae vero sequuntur, in formula Virginali, de qua nos alibi, etiam heic adhibebantur. Singulare autem ius fratriae huiusmodi fuisse necesse erat. Nam cum dos pristina ei, ita iam viduae, denuo a leviro esset constituenda fieri nequibat, quin, si priori marito virgo iungeretur, adeoque dotem acciperet virginalem, eam itidem sibi instauratam a levito tametsi vidua haberet. Quod si ita eveniret, ut dorem haberet a marito pristino constitutam nullam, tunc a leviro eadem ipsa summa erat, qua [orig: quā] alia quaecumque vidua, dotanda, etc. Haec ex Hebraeorum scriptis, ut et plura alia. Ioh. Selden. Uxor Hebraic. l. 1. c. 12. 13. 14. 15. et l. 2. c. 10. Vide quoque infra in voce Vidua.

LEVIS nomen illustris in Gallia Fam. plures lineas complexae: e quibus duae praecipuae. Prior Ducum de Ventadour, qui prius Domini et Comites de la Voute dicti erant, atque Villarium Comitatum praetendebant, quem Phil. II. Vicecomes de Lautrec, ob matrem Eleonoram de Villars, a Duce Sabaudiae, obtinuerat, sed eius nepos Ioh. vendidit. Altera linea est Dominorum de Mirepoix, qui ab expeditionibus in Albigenses titulum Marescallorum fidei assumpserunt [orig: assumpsźrunt]; ut iuxta enatos ramos praeteream. Priorum series haec est: Lud. de Levis; Com. de Villars, ex Blanca (filia Lud. Com. de Ventadour, ) genuit Gilbertum I. de Levis Com. de Ventadour: quo, et Iacoba [orig: Iacobā] du Mas (filia [orig: filiā] Iac. du Mas Dn. de l'Isle ) genitus Gilbertus II. uxorem habuit Susannam de Leyre (filiam Iac. de Leyre Dn. de Cormillon ) ex ea pater Gilberti III. de Levis et primi Ducis de Ventadonr. Huic Catharina Montmorencia, (filia Annae Ducis Montmorencii Connestabilis Galliae Defuncti A. C. 1567) Annam de Levis fil. peperit, Duc de Ventadour: qui, iuncta [orig: iunctā] sibi Margaretha [orig: Margarethā] Montmorencia [orig: Montmorenciā], (filia [orig: filiā] Henr. I. Ducis Montmorencii, Connestabilis itidem) cognata [orig: cognatā], genuit Henr. Ducem de Ventadour (cui ux. obtigit Latina de Lucenburg de Piney ) Cat. Mag. de Annonay, Franciscum Com. de Vauvert (nat. et Den. A. C. 1622.) Franciscum Christophorum Com. de Brion, Annam Abbatem, Lud. Herculem, Catharinam (ux. Iusti Henr. Dn. de Tournon, Com. de Roussillon ) et Mariam Abbatissam, Phil. Iac. Spener. Theatr. Nobil. Europ. Parte 2. p. 108.

de LEVIS Philippus vide Philippus.

LEVITA [1] pro Diacono, i. e. quinto gradu Eccl. iuxta D. Hier. Tom. 4. l. 7. de Ordin. Eccl. Hinc Archilevita, pro Archidiacono, reperitur in prisca Eccl. cuius munus sic describit Iudic. c. 17. v. 9. Prud peri\ stef. Hymn. 3. v. 37. et seqq.

Hic primus e septem viris,
Qui stant ad aram proximi,
Levita sublimis gradu
Et ceteris praestantior:
Caustris sacrorum praeerat,
Caelestis arcanum domus
Fidis gubernans clavibus,
Votasque dispensans opes.

Vide Henr. Spelmann. Gloss. Arch. et supra in voce Lector.

LEVITA [2] Benedictus vide Benedictus.

LEVITA [3] Elias vide Elias.

LEVITAE in genere dicebantur posteri Patriarchae Levi, in specie Ministri sacrorum Sacerdotibus ex eadem fam. sed per Aaronem, oriundis succentutiari, quorum officium Mosis tempore cum in Diserto Israelitae errarent, erat Tabernaculo inservire, hoc modo. Cum tres fuissent filii Levi, Gerschon, Kehath et Merari: Gerschonitarum erat, Num. c. 3. v. 25. Custodia vero filiorum Gerschonis in tentorio conventus [orig: conventūs] est tabernaculi et ipsius tentorii operimenti eius cum tegmento portae tentorii conventus [orig: conventūs]. v. 26. Et tapetum ocellatorum atrii cum tegmento portae istius atrii, qui sunt ante ipsum tabernaculum et ante altare circumquaque et funium illius pro toto ministerio eius. Ibid. v. 8. Et custodiant omnia instrumenta tentorii conventus [orig: conventūs] nempe, custodiam filorum Israelis; exercendo ministerium tabernaculi. Meravitae tandem destinati erant ad portandos asseres. Ibid. v. 31. Custodia vero horum est arcae, mensae et lychnuchi, et altarium instrumentorumque sanctuarii, quibus ministrant ipsum tegumentum, totumque ministerii eius. Postquam vero tempore Davidis Israelitae promissam terram quiete possiderent, et Tabernaculum fixam haberet sedem, Rex Levitarum quibusdam thesauros domus [orig: domūs] Dei custodiendos dedit, 1. Par. c. 26. v. 20. Hi quoque Levitae Achiia preaerat thesauris Domus [orig: Domūs] Dei thesauris inquam rerum sacrarum. Alios, moderatores ac Iudices nonnullos Ianitores, quosdam laudantes Iehovam instrumentis constituit, Idem c. 3. v. 3. et 4. E quibus postremi, Musici alibi dicti, bysso induti leguntur, 2 Par. c. 5. v. 12. divisu in 24. ordines, ut videre est, ex 1 Par. c. 25. v. 3. 6. et 7. quemadmodum et Ianitores sacri, Idem c. 26. v. 1. qui omes sorte lecti munus obibant. Iidem Davidis tempore ab Anno vigesimo aetatis sacris initiabantur, Idem c. 23. v. 26. cum Mosis aevo Annus vigesimus quintus exspectandus esset. Quae, ut exactius noscantur, varii circa illos gradus ac periodi observandae veniunt. Omnes Levitae, a nato uno mense, offerebantur Domino, Num. c. 3. v. 15. Postea a nato viginti quinque Annos, per im positionem manuum, consecrabantur et admittebantur ad militandum militiam in ministerio tentorii conventus [orig: conventūs], Idem c. 8. v. 24. Imponebant autem iis manus filii Israelis v. 10. i. e. ut Ghazkuni interpretatur, Primogeniti Israelis, qui erant quasi Eccl. repraesentativa, quo alludens Apost. Eccl. Christi vocat Ecclesiam Primogeintorum, Hebr. c. 12. v. 23. Et eodem tempore, separabis levitas ipsos e medio filiorum Israelis, ut sint mei Levitae, Num. c. 8. v. 14. qua


image: s0799a

voce usus est Spiritus S. Actor. c. 13. v. 2. de Barnaba et Paulo. Ita ergo consecrati et ad ministerium sacrum admissi, quinque Annis, usque ad Annum Aet. 30. in rebus ad ministerium pertinentibus exacte erudiebantur: a trigesimo dein usque ad quinquagesimum functionem suam obeuntes, Num. c. 4. v. 3. ad opus faciendum in tentorio conventus [orig: conventūs], Postea laborioso quidem Taberiiaculum portandi officio soluti, nihilominus otiosi non agebant: Circa Tabernaculum enim castra metabantur, cantorum officio defungebantur, et iuniores Levitas, velut Epp. ac Inspectores eorum, in sacris instruebant. Ad quos gradus respicere videtur Apost. cum ait 1. Tim. c. 3. v. 13. Nam qui bene ministraverint, gradum sibi bonum acquirunt, et multam loquendi libertatem per fidem quae est in Christo Iesu. Simile quid in Vestalibus Romanis observavit Dion. Halic. l. 1. p. 62. et l. 2. p. 125. quae in officio suo 30. Annos perdurantes, 10. primis Annis discebant, 10. sequentibus ministrabant, et decem postremis iuniores erudiebant: ita nihil tam sacri, quod simia DEI non imitari conaretur. Vide Thom. Godwyn. de Ritib. Hebr. l. 1. c. 5. Apud Anastas. Biblioth. Levita Sedis Apostolicae, consecratus Valentinianus II. Pontif. Rom. antequam Papatum nactus esset, memoratur in Vita eius. Vide Cl. Suicer. Thes. Eccl. in hac voce, ubi Diaconis in Eccl. Christ. id nominis datum passim notat. Hinc Levitonarium, Vide supra Lebeta.

LEVITANIA Vicecomitatus est Galliae, in agro Bigerrico, ad radices Pyrenaei: vulgo Lavedan. Equis ea generosis olim nomen dedit, qui etiam inter currendum in gyrum verti assolent: Levitani Lavedans dicti. Vide Hadr. Vales. in voce Bigerrones.

LEVITICI Haeretici, ex Gnosticis et Nicolaitis oriundi. Epiphan. haer. 25. Augustin. de haer. c. 5.

LEVITICUS liber Canonicus S. Scripturae Pentateuchi tertius, a tribu Sacerdotali Levi nomen accepit. Hebr. Vaicra, i. e. Vocavit, Capp. 27. tractat de Sacrificiis, Cerimoniis variis, gradibus consanguinitatis, Festis, Votis, Decimis, Poena blasphemi, Iubileo, etc. Torniel. A. M. 2545. n. 11. et 12. T. 1. p. 518. 519. edit. Plant. In illum exstant: Ambros. Augustin. Brentii Comm. Brocardi Explicatio mystica et Proph. Octav. Lugd. A. C. 1580. Canutus, Fol. Marpurgi A. C. 1536. Ferus. Hesych. Fol. Basil. A. C. 1527. Iunii Explicatio Analyt. Lorini Comm. Lugd. A. C. 1619. Fol. Origenis Homiliae. Pelargi Comm. Phrygionis itidem Octav. Basileae A. C. 1596. Purmanni Quaestiones et Resp. Radulphi in Lev. l. 20. Fol. Coloniae A. C. 1536. Roverii Harmonia cum Comm. Rusbrochius. Siphra Hebr. Serrani. Fol. Antverpiae A. C. 1572. Toras Cohanim. Willeti in Lev. Fol. A. C. 1631. Wolfii Sermones, Tiguri. Vide Crowaei Elenchum.

LEUNCLAVIUS Ioh. Amelburno, Westphalus genere et ingenio illustris, IC. excellens, ipsique Cuiacio anteferendus, iudice Scalig. Legatione et itinere Cpolitano linguam et arcana Turcica edoctus, scripsit Hist. Turcarum libb. 18 Pandectas Hist. Turcicae, Supplementum Ann. Turcic. de Moscorum bellis, aliaque insuper plurimos Auctores vet. ac recentioris Graeciae Latine vertit, uti videre est in Elogiis Ant. Teissier Parte 2. Etiam luci didit LX. libb. *basilikw=n, Eclogam it. et Novellas cum Notis: emendavit porto Hist. Procopii Caesar. Agathiae, Iornandis et Leonis Areini. Obiit A. C. 1593. Aet. 60. Viennae Austriae. Vide Gerh. von Mastricht Hist. Iuris Eccl. n. 408.

LEUNI pop. Vindeliciae, Genauni Horat. Naunes, ut videtur, Plin. l. 4. c. 20. quorum tractus Glon, s. Glonek, teste Aventino (cum fluv. cogn.) in Bavaria nominatur. Licet Avent. in Gelonos ab Horat. dictos referat. Carm. l. 2. Ode 9. v. 23.

LEVOMNE mons Macedoniae, circa Pallenen penins. Plin. l. 4. c. 10.

LEVONAE pop. Scandinaviae, quorum regio Bothnia videtur, ultra Suediam in Arctos. Aliis est Livonia reg. Sarmatiae in ora sinus [orig: sinūs] s. maris Venedici.

LEUPAS portus Arabiae Fel. Plin. l. 6. c. 28.

LEUPHANA Saxoniae urbs. Ptol. Hanofer Irenico, urbs Ducat. Brunsvic. Ducum sedes, ad Leinam fluv. media inter Hamburgum ad Sept. et Casselam ad Mer. fere 3. mill. Germ. ab Hildesio in Bor. uti ab Eymbeca. Munita et clara. Vide Hanovera.

LEUPHITORGA Aethiopiae sub Aegypto urbs. Ptol. Plin. l. 6. c. 29.

LEUSANA Pannoniae urbs. Ant.

LEUSINIUM Dalmatiae urbs. Idem.

LEUTARDUS rusticus Gallus, crucis simulacra et imagines confregit, Sec. 10. dicimas non solvendas esse contionatus est, prophetas non semper bona dixisse asseruit: si vera Baron. refert A. C. 1000.

LEUTARNIA opp. Leucan. in M. Graeciae conf. Barrius in Calabria posuit, cui hodie Levidonia. Baudr. alias in limite Brutiorum, nunc in Calabria cit. 7. mill. ab Amygdalaria, et in sinu Tarentino in Occ.

LEUTERICUS vel Leothoricus, Senonum Archiep. post Sevinum, A. C. 1000. discip. Gilberti, a Frotmondo Comite, et et Raynardo II. fil. gravia passus, liberatus est, a Roberto Rege qui Senonibus captis, Comitatum Raynardo ademit. Pluribus Conciliis interfuit, verae sententiae de praesentia Corporis CHRISTI in S. Cena, quam eodem Sec. Berengarius docuit, assertor. Obiit A. C. 1032. Continuat. Aimon. l. 5. c. 46. Hulgaud. Floriac. in vit. Robert, Fulb. Carnut. Ep. 31.

LEUTEVA olim Forum Neronis, Romanis dicta, Plin. l. 3. c. 4. vulgo Lodeve, urbs Gall. in Not. vett. inter prov. Narbonensis primae civitates quinto loco numeratur, in aliis aliter. Posita est ad fluv. Largam Lergue, qui in Araurim effluit: Ep. sedes iam sub Honorio: inter Narbonensi Vasconiae Archiep. suffragantes modo quarto, modo quinto loco posita. Ex eius Episcopis Maternus Conc. Agathensi, Agrippinus Narbonensi, Leontianus Edicto


page 799, image: s0799b

Flavii Gundemari Regis, Anatolius Conc. Tolerano 4. et 6. Gisibertus Diacon. ab Ausemundo missus Synodo Tolet. 13. Hadr. Vales. Not. Gall.

Dioecesi Leutevana [orig: Leutevanā] continentur:

Cannetum. Cellae, Celles. Clarus mons Clermont de Lodeve. Garrica, la Garrigue. S. Martini de Castris. S. Martini in Convallibus locus S. Martin des Combes. Monspetrosus, Montpeyroux. Olivetum. Podium, Lou-Puech d'Aubaigne. Ripae, les Ribes. Salvus mons. Saumont. Vaccaria, la Vaccaire.

LEUTKIRCA vulgo Leutkirch, urbs Imperial. Sueviae, in Algoa, ad Eschach amnem, qui paulo infra in Ilarum cadit. 3. mill. Germ. a Memminga in Austr. 6. a Lindavia in Bor. satis parva. Nomen a templo S. Martini, quod ante urbeni conditam, a circumiacentibus vicinis frequentabatur, quasi aller Leuthe Kirche. mixtae religionis est, at praevalent confessioni Aug. addicti, vide Limii. Enucl. l. 4. c. 35.

LEUTYCHIDES vir Lacedaemonius, inimicus Demarati, post cuius fugam constitutus fuit Spartanorum Rex. Herod. l. 6. c. 65. et l. 8. c. 131. Eum excepit ex Zeuxidamo fil. nepos Archidamus III. Diod. Sic. Archelaus, quod idem: *lao\s2 enim Dorice *da=mos2 est, plura Vide supra in voce Leontychides, it. Leutychides. Wisigothorum Reges.

LEUVA [1] vel Liuba I. Wisigothorum Rex in Hisp. post Athanagildum, A. C. 568. Anno post Hispaniam fratri Leovigildo cessit, inf. Occitania contentus. Gregor. Tur. Obiit A. C. 573. Mariana Hisp. Ioh. Abbas Biclarius.

LEUVA [2] II. patri Recaredo successit A. C. 601. biennio post, a Viterico, regni usurpatore, Occisus Isid. in Chron.

LEUVECUM Cambodiae caput, et sedes Regia Iuxta fluv. Bambodiam, 80. leuc. supra eius ostia in mare Indicum. Vulgo Lewek.

LEUUENBURGUM s. LAWENBURGUM, urbs Pomeraniae, cum tractu adiacente, El. Brandenburgico a Pol. Rege concessa. Item urbs Poloniae Archiepiscopal. facta ab Urbano, A. C. 1361. Russiae nigrae caput, Lat. Leopolis, vide ubi et supra quoque in voce Lawenburgum.

LEUVINUS fluv. Scotiae Mer. Oritur in Menthitia prov. dein per Fifam labens; ibi lacum Leuvinum efficit, et tandem in Fortheae aestuar. cadit, ad Leuvinum, opp. Fifae prov. Vulgo Leuvin.

LEUVISSA una Hebridum, oblonga, et Septententrionalior ceteris Aebudis, versus oram Occ. Scotiae, a qua 60. mill. distat. in Occas. Longa est a Sept. in Mer. 55. mill. circiter. Vulgo Leuvis.

LEX Aristoteli Ratio est, a prudentia et mente profecta. Aliis Praeceptum aequum superioris, subditum ad agendem vel non agendum obligans. His uti nulla Res publica carere potest, ita praeclarissimis inprimis instructi erant Israelitae, de quibus vide in Pentateucho: Athenienses, de quibus accurate scripsit Sam. Petit. Comm. in Leges Attic. Rom. de quibus Vide Thom. Dempster. paralip. in Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. etc. Fuit autem Leges ferendi priscus mos hic Apud Rom. Magistratus Legem laturus, scribebat eam domi et cum peritis consultabat, ne quid contra populi rem aut voluntatem sanciret: ne forte pugnantia capita simul ferret, neve quid, quod vetus aliqua Lex, si ferretur, inane infirmumque iuberet esse (etsi, quae postea ferretur, superiores omnes, praeter sacratas, abrogabat) ne curationem, potestatem, commodumve aliquod ipse sibi sua [orig: suā] Lege, aut collegiis, cognatis, affinibus mandaret: etiam illud cavebat, ne pluribus de rebus, quae non eiusdem generis viderentur, una [orig: unā] cogatione ferretur: addebatur et illa exceptio, ut si quid ius non esset rogari: ne esset rogatum: Item, si quid contra alias Leges eius Legis ergo latum esset, ut ei, qui eam Legem rogasset [orig: rogāsset], impune esset. Scripta [orig: Scriptā] sic lege, Legislator bene de Rep. sentiens, antequam eam promulgaret, referebat ad Senatum, ut hic de ea sententiam ferret: popularis vero ac seditiosus magistratus saepe, preaetermissa [orig: preaetermissā] aut spreta [orig: spretā] eius auctoritate, Legem rogabat. Promulgabatur dein Lex, i. e. in publico ponebatur, ut, inspicere qui vellet, inspectam consideraret; non solum, ut intercedi posset, antequam ferretur, verum etiam, ut aliquanto ante statuere cuivis liceret, utrum, cum ferretur, antiquanda an accipienda esset. Spatium promulgationis trinundinum erat, i. e. per tres nundinas, ut etiam a rustica plebe ter legi cognoscique Leges possent. Post tertias itaque nundinas, magistratus in eum locum, ubi leges laturus erat, sive in Forum, sive in Campum Marrium, populum convocabat; ubi cum legem Praeco, subiciente Scriba [orig: Scribā], recitasset [orig: recitāsset], tum primum quidem is, qui legem promulgarat [orig: promulgārat], populo suadebat, ut rogationem acciperet, sed post eum alii, non privati modo, quibus ab aliquo magistratu concio daretur, verum etiam quandoque magistratus ipsi, pro suo quisque sensu, vel suadebant, vel dissuadebant: tum praesentibus Sacerdotibus et divina exponentibus, sitella deferebatur, in quam sive Tribuum, si Tributis Comitiis Lex ferretur; sive Centuriarum, si Centuriatis, nomina coniciebantur: deinde sortibus aequatis, sortitio fiebat; quaeque prima vel Tribus vel Centuria, quae secunda, quae terria, de sitella exisset, eundem, quem sors dederat, in ferendo suffragio locum tenebat: haec dum ageremur; si quis Tribunus Pl. Legi vellet intercedere, locus erat. Postea, cum nihil superesset, quam ut populus sententiam ferret, dicebat is, qui legem ferebat: Si


page 800, image: s0800a

vobis videtur, discedite Quirtes, nempe in suam quisque tribum, in qua erat suffragium laturus. Cum suffragia lata essent, etiam privati homines, qui de lege laborabant, ne quid fallaciae committeretur, ipsi aut tabella [orig: tabellā] dinumerabant, aut dinumerantibus aliis praeerant, quod diribere vocabatur: Cistis autem suffragiorum custodiendis Nongenti praeerant. Sic suffragiis in utramque sententiam dinumeratis et diribitis, numeroque eorum punctis notato, eius Tribus [orig: Tribūs] aut Centuriae voluntas cognoscebatur eaque a praecone renuntiabatur, et eadem in reliquis ratione servata [orig: servatā] ex maiore earum numero vel antiquabatur vel sciscebatur Lex: scita et accepta, omnium civium iureiurando confirmabatur, ac tandem in aes incidebatur. Hactenus stante Rep. quae postquam unius imperio parere coepit, Quod Principi placuit, Legis habuit vigorem, l. 1. D. de Constitut. Principum. In promulganda tamen lege laudatissimi Principes Theodosius et Velentinianus, certam voluerunt [orig: voluźrunt] observari formam, quam vide l. 8. Cod. de Legibus et Constitut. Principum. De solvendo vero Legibus agi olim consuevisse Comitiis Tributis, dicemus infra in voce Plebiscitum etc. Apud Athenienses, quotannis primo primae Prytaneias conventu, die 11. Hecatombaeonis ferebantur leges: Primum peri\ tw=n *bouleutikw=n, de Senatu Quingentorum. Deinde, de ipsa Republica: Postremo de magistratibus. Idque hoc ordine: Primum rogabatur populus, an satis esset Legum de Senatu, atque an eae placerent: postea peri\ koinw=n s. de Rep. demum peri\ tw=n politeuomen/wn, i. e. de magistratibus. Quod si Legum satis non esset, novae ferebantur, si, quae iam antelatae erant, non placerent improbarenturque, has antiquabant vett. et abrogabant, novasque in veterum locum sufficiebant. Eligebantur autem decem numero, e singulis Tribubus unus, qui Leges scriberent, et Scriba, qui Senatu proque contione recitaret. Hi Nomothetae, in Senatu causam dicebant, deque ea primum disceptabant, apud Quingentos, ut illam iis approbarent, neque enim sine hoc senatus [orig: senatūs] probuleumate rogari potuisset, e Solonis lege, populus. Approbatis senatui legibus, Prytanes primam contionem habebant 11. die Hecatombaeonis ut populus secundum probuleuma senatus [orig: senatūs] scisceret, utrum novas ferri leges vellent, nec ne. Si decrevisset novas esse ferendas, illae pro contione legebantur a Scriba: proponebantur dein publice, ad Archontum Eponymorum statuas, quae in urbano erant Ceramico, prope Quingentorum Curiam, idque quottidie, usque ad tertiam primae Prytaneiae contionem. Si qua abroganda erat Lex, ei quinque ex universis Atheniensibus eligebantur Patroni iam tum ab ipsa prima contione. Demum Prytanes tertiam indicebant contionem et Proedri ad populum referebant ea de re, atque a Scriba pro contione legebantur leges, ut cuique liberum esset contradicere. Tum igitur, quisquis volebat, Leges suadebat et dissuadebat, et si qua [orig: quā] vetus abroganda erat, nominatim quinque illi, de quibus modo pro lege antiquanda decertabant: Tandem expensis utrinque rationibus, Populus, quas Leges vel antiquari, vel ferri e re sua fore credebat, tradendas sciscebat Nomothetis, ut Nomothetae enu/roun, si quidem illis placerent, vel contra antiquarent, si non probarentur. Quare tertia [orig: tertiā] primae Prytaneiae contione oportebat Proedros referre de sortito deligendis Nomothetis, qui iurati leges a prioribus 10. Nomothetis vel potius Thesmothetis, ut illos Graecus interpres Aristoph. vocat, scriptas et publice propositas, suo calculo vel probarent, vel qntiquarent: Eligebantur autem mille et unus, ac de publico pecuniam accipiebant, qui uti Leges probassent [orig: probāssent] improbassentve [orig: improbāssentve]: ita illae ratae erant vel antiquabantur. Quae dein placuissent, in Porticu Regia scriptae publice extabant, ut cuilibet eas inspiciendi copia esset: ac in eas Novemviri iurabaut, ut infra videbimus, ubi de iis. Prius autem, cum mortales nescirent literas, Leges cantasse [orig: cantāsse], ne obliviscerentur, constat, quod etiam sua [orig: suā] aetate apud Agathyrsos moribus observatum fuisse, testis est Aristot. Probl. tmem. 19. Probl. 28. Solinis Leges quod attinet, autographa earum in Acropoli asservabantur, antigrapha vero et exemplaria earum in Curia ac in Foro erant reposita. Scribebantur autem illae *boustrofhdo\n, sic ut primus versus scriberetur a sinistra ad dextram, secundus a dextra ad sinistram Hebraeorum more, et ita deinceps alternis, quomodo boves actus suos in arando peragunt: unde facile intelligitur, quinam oi( ka/tw sive ka/twqen no/moi fuerint dicti, vide supra in voce Axones. Nec omittendum periculosae plenum opusaleae fuisse, Athenis Legem rogare; si enim ea damnosa iudicaretur, qui rogabat multabatur, si ante exactum a lege lata Annum fuisset accusatus: eo autem elapso accusari quidem poterat, sed manebat indemnis, accusator vero legi intercedens causa [orig: causā] cadebat, mille drachmas solvere tenebatur etc. Vide Sam. Petit. Comm. in LL. Attic. l. 2. tit. 1. Franc. Rossaeum Archaeol. Att. l. 3. c. 1. Ioh. Rosin. antiqq. Rom. passim etc. nec non infra, ubi de compositis ex Gr. *no/mos2, it. in voce Pactum, et Plebiscitum. Legum in maxima Europae parte hodie usitatarum, origo haec: Cum victricia per Europam signa extulere [orig: extulźre] Gothi, Saxones, Longobardi, Dani, Normanni aliique maris Baltici et Germaniae Borealis accolae, morum et linguae similitudine gaudentes: Leges passim triumphatis populis intulerant, patriarum suarum ritus et vocabula plurima retinentes. Hinc apud Germanos, Gallos, Italos, Hispanos, Siculos, cum in legum antiquarum canone, tum in Magistratuum, Officialium et Ministrorum appellationibus, ingens saepe convenientia deprehenditur. Et quidem

LEX Alemannorum e patriis consuetudinibus primum redacta est in scriptis a Theodorico Rege Francorum, qui floruit A. C. 512. Postea emendatior constituta est a Chlotario II. et Principibus eius, vid. 33. Episcopis, 34. Ducibus, 72. Comitibus, ceteroque populo.

LEX Angliorum et Werinorum Lex Werinorum, i. e. Thuringorum, qua olim Angli vett. in Germania usi sunt, demum a Car. Mag. confirmata, ad posteros pervenit, sicut infra in L. Saxonum perhibetur. Tac. hos Anglos et Varinos nominat. de morib. Germ. c. 40.

LEX Anglorum in Britannia e Germanorum moribus orta,


image: s0800b

triplex fuit, Lex Occiduorum Saxonum, Lex Merciorum, et Lex Danorum: quibus

--- -- Facies non omnibus una,
Nec diversa tamen, qualem decet esse sororum.

Omnium primus leges in scriptis edidit Ethelbertus, Cantii Rex Sec. 6. sed breves illas et satis rudes. Huic proximus Inas Occid. Saxonum Rex Sec. 8. Post hunc Offa Rex Merciorum legislator: exin Alfredus, trium priorum recognitis legibus, quidquid in iis dignum, in suas transcripsit, et Anglis, quo iam tum nomine continebantur Saxones et Iuti, omnibus imposuit observandas. Post eum Eduard. sen. Aedelstans, Edmundus, Edgarus, Edelredus Saxones, et Canutus Danus suas deprompsere [orig: deprompsźre] leges, generales plerumque singulas, quoad prohibitionis canonem, sed in irrogandis mulctis, Danos respicientes iuxta consuetudinem Danicam, Anglos iuxta Anglicam, et Mercios iuxta Mercianam. Verum sustulit discrimeu hoc Eduardus Confessor, et suam dedit parem omnibus et communem, quae Lex Communis, s. S Eduardi dicta est. Gul. dem Conquestor, leges Danorum et Norvegensium iterum suscitaturus, precibus suorum destitit.

LEX Apparens al. Aperta, quandoque Paribilis, a saevis sub Ursa populis profecta est. Gothi quippe, et gentes Boreales, Martem belli Deum apud se natum et enutritum ferunt: Unde Virg. Aen. l. 3. c, 35.

Gradivumque patrem, Geticis qui praesidet arvis.

Hi proin a Marte omnia auspicantes, ex duello lites iudicabant: Lege sc. quae Anglis et Normannis postea Simplex dicta est et Apparens. Hanc apud Gallos Phil. apud Anglos Henr. II. utcumque sustulere [orig: sustulźre].

LEX Baiuvariorum al. Boiorum Lex Boiorum, a Theodorico I. fil. Chlodovei Mag. lata Catalaunis, emendata a Childeberto II. perfecta a Chlotario II. in melius translata a Dagoberto Mag. aucta est a Tassilone Duce, A. C. 770.

LEX Burgundionum a Rege Gundebaldo, quem sub tributum redegit A. C. 501. Chlodoveus Rex lata est, Lugd. post occisum Godigesilum fratrem. Cum hac planissime convenire Papiniani librum Responsorum, ex iure Rom. ut verisimile est, huius quoque Gundebaldi mandato, collectum, notat Lindenbrog.

LEX Car cuius meminit Ioh. Hocsemius in Adolpho a Marca Ep. Leod. c. 5. Vide supra Ius Car.

LEX Castrensis sive Militaris Lex Militaris vel Curiae, Lex Curiae dicta est Lex, quam Daniae Reges, praeter Legem Danicam dictam, in Dania, propriam habuere [orig: habuźre], pro Aulae suae Ministris, acceptam a Kanuto Magno Rege, Svenonis fil. Dan. Norveg. et Angliae Rege quam ille peculiari libello descripsit, editam a Steph. Stephanio; quamque sub nomine Iuris aulici Norvagici, vernacule et Latine edidit Petrus Delmerus. Witherlogh eam apellant Dani, quasi Witarum s. Iutharum Legem. Vide C. du Fresne in voce Biterlogh, item Lex Danica.

LEX Danorum s. Norvegiensium Lex Norvegiensium a Guthurno Rege qui conversus ad fidem Christi Eastanglorum et Northumbrorum provincias, sub fidelitatis professione, a victore Alfredo impetravit, lata est. Huic deinceps paruere [orig: paruźre] Cathenenses, Mannenses, ceterique Insularum Britanniae Bor. incolae. Imo Canuti legibus tota Anglia. Lex enim Anglorum, ab Edgaro Rege usque ad Confess. Danis interea rerum potitis, obmutuit.

LEX Francorum vide in voce Franci.

LEX Frisonum ab Heraldo Danorum Rege, lata est, ut refert Albertus, Abbas Stadensis, A. C. 984. Certissimum, inquit, est eum tam nostro populo, quam Transalbianis et Frisonum genti leges et iura constituisse, quae adhuc pro tanti auctoritate viri servare contendunt. Lindebrogius vero notat, Heraldi leges iis recentiores esse, quas in suo codice legum antiquarum, inter alias Frisonum edidit: membranasque et manus [orig: manūs] vetustatem, Car. Mag. aetatem videri antecedere, Henr. Spelmann. Gloss. Archaeol. Occasione legis huius, de Frisonibus s. Frisiis quaedam hic [orig: hīc], ut et de regione eorum adicere visum est: cum supra de iis parciores fuerimus. Erant Frisones pop. Germ. inf. quibusdam e Phrygibus orti, alias Frisii et Frisiones, Germ. Frieslander. Iam Plinii aetate, sub Vespasiano, in Infulis Rheni, qui terminus Galliae est, sedes habuere [orig: habuźre], l. 4. c. 15. Olim Sub propriis Regibus, dein a Francorum Rege Chlodovaeo II. per Dagobertum fil. caeso Beroaldo Rege A. C. 626. subacti, usque ad tempora filiorum Chlodovei Iun. tum iugo excusso, proximus Francicae ditioni pagis manus adiecere [orig: adiecźre], flumenque Rhenum transgressi, in parte Ins. Batavorum consedere [orig: consedźre], ac ibi praeter cetera loca Dorestate ac Traiectum Batavorum ad Rhenum obtinuere [orig: obtinuźre]: quae regio a gente Frisia, a situ Citerior vel Occidentalis dicta est. Pipinus dein Dux Francorum, Radbodo Rege illorum fuso, gentem, misso Willibrordo, ad Christianismum perduxit, circa A. C. 690. qui Traiectum inf. pro Episcopatus [orig: Episcopatūs] sede habuit: postquam paulo ante Vigbertus Anglus a Radbodo, eo quod Iovis et Fostae statuam evertisset, fuisset interfectus. Gotricus postea, Damiae Rex Frisiam classe 200. navium ingressus, incolas omnibus fortunis exuit, aurique et argenti usu adempto, ad vimineos torques lege lata [orig: latā] redegit, A. C. 809. Haraldusque, ab aemulo Regnero, Dania [orig: Daniā] pulsus sedem hic [orig: hīc] fixit, A. C. 826. quo tempore Arii dogmate infectam gentem sanavit Frid. Ultraiectin. Ep. Post haec Car. Crassus Imp. Godofrido Normannorum Duci Frisiam concessit, A. C. 881. Victus postmodum a Frisiis A. C. 993. Arnulphus est, Hollandiae Comes, ut et Theodoricus Com. circa A. C. 1018. sed A. C. 1134. a Theodorico Frisia vastata, ac fratri in feudum relicta est. Ob eam dein Florenrius Hollandiae Comes cum Ep. Traiectensi bellum gessit, dum nimium praedae inhiat, a Frisiis illa exutus, circa A. C. 1168. cuius fil. Theodoricus fratrem vilhelmum victum Or. Frisia [orig: Frisiā] contentum esse coegit A. C. 1195. Vilhelmus Imp. in expeditione contra Frisios labente equo glacie fracta, ab ab hostibus caesus est A. C. 1256. cuius ossa Florentius fil. aegre post varias belli vices obtinuit, A. C. 1277. Huius fil.


image: s0801a

Ioh. Ep. Traiectensi nequiquam eum excommunicante, Frisones superavit, A. C. 1297. sed infelicior Vilhelmus Margarerhae Imperatricis frater, aquis ab iis immissis, petiit A. C. 1324. quos tamen iterum subegit Albertus Comes circa A. C. 1392. Ab eo tempore idem gentis, quod reliquorum Belgarum, fatum fuit, ut in Austriac. familiam transirent, donec Praet. Sec. etiam hisce libertas obtigit, quam reliquis Foederati Belgii populis iuncti gnaviter tuentur. Vide Matthaeum Voss. Ann. Holl. Ubbon. Emmium, Suffridum Petri, cornel. Kempium, Bernard. Furner. Hist. Fris. Regio horum Frisia est, regio Germaniae, ita dicta, a gelu extremo, quo ditio riget: Pecorosa admodum, sed frumenti lignique, ob humile nimis et palustre solum, inops, Inundationi Oceani obnoxia, quem saepius infestum sensit: A. C. 1176. inprimis et A. C. 1220. quo 100000. hominum mersa. Hodie dividitur in oriental. et occidental. ab Amisia fluv. Orientalis vulgo appellatur, Comitatus Embdanus, in Westphalia, quem olim non Frisii, sed Chauci tenuere [orig: tenuźre], sed factum est, ut ille Frisia diceretur, non aliam ob causam, quam quod Frisiis conterminus sit. Hos autem Chaucos Plin. et Ptol. duplices commemorant: Maiores et Minores. Maiores sunt, qui Bremensem Episcopatum incolunt. Minores sunt Embdani et Oldenburgenses: siquidem inter Amisiam et Visurgim etiam Ptol. sedes illis constituit. Haec regio quondam in multas Satrapias fuit divisa, quae singulae a singulis Principibus administrabantur, ad Frid. III Imp. tempora usque, qui quendam nomine Ulricum toti huic regioni praefecit, eumque Comitis titulo insignivit, A. C. nempe C. 1465. Inde ad nostrum usque aevum continuo comites suos habuit. Sunt in hac Orientali Frisia Comitatus alii duo, alter Esens, alter Ieveren, quorum hic sub proprio Domino, a primariis eorum oppidis sic vocati. Duas tantum urbes muro cinctas habet, quae sunt Embdena et Aurichum. Frisia Occidentalis, et propria, a Tac. duplex statuitur, maior et minor. Maiores Tac. Ann. l. 1. c. 60. sunt Oostfrisii proprie dicti, non quidem ii qui hodie illud sibi nomen usurpant Emdani, hienim sunt Chauci minores, sed ii in quibus memorantur Stauria, Sneca, Franicum, Harlinga, Levardia et Doccomium oppida. Similiter Westfrisii, qui in extrema Hollandiae ora, Norrthollandi appellantur, suntque continui Canninefatibus ex descript. Plin. l. 4. c. 15. Hae namque duae Frisiorum nationes usque ad Oceanum Rheno praetexuntur: Frisia igitur Occid. Ut hodie accipitur a positu orbis respectu Or. sic nuncupata, Frisiae nomen quasi proprium sibi antiquissimo iure vendicat, semperque praestantior fuit habita: Habet a plaga mundi Occidua, mare Germ. a Sept. mari Austrino ab Hollandia separatur: a Mer. ei adiacet regiunc. Drentia Transisalanae prov. pars: ab Ortu Solis habet dominium Groningense, quod eam a Busacteris Westphalisque discriminat. Estque hac tempestate Frisia Occid. regio longe maxima [orig: maximā] parte palustris, solo depressiore ac demerso plerisque locis, non in novum modo, sed in adultum quoque ver, atque ob hanc aquarum multitudinem, ut dictum, frumenti parum ferax. Haec eadem olim regio diademate claruit ad Car. Mag. usque tempora, a cuius Obitu variis agitata fuit molestiis, tametsi et ante quoque eiusdem tempora durissimum Danorum et Norvegianorum senserit imperium: tandem vero sub Car. V. Caesare halcyonios dies est adepta. Merc. Nunc Foederati Belgii prov. primaria urbs Levardia. Persaepe Hollandia Septentr. dicitur a Batavis etiam Frisia Occ. ut dictum, ubi urbes Hornia regionis caput, Alcmaria, Edamum, Enchusa, Monachodamum et Purmerenda. Estque inter Oceanum Germ. ad Occ. et mare Austr. ad Ort. Baudr. Annales Bertiniani circa A. C. 837. Walachriam quoque ins. Frisiae citer. attribuunt: ut appareat partem huius a recentioribus Zelandiam nuncupatam esse, vide Hadr. Vales. Not. Gall. et supra in Frisia.

LEX Gothica vide in voce Gothi.

LEX Gundebaldi vide supra in Lex Burgundionum.

LEX Longobardorum vide in voce Longobardi.

LEX Martiana cuius mentio apud Galfridum Monumeth. de Orig. Britannorum l. 1. c. 20. a Guintelini Regis uxore Martia condita, ab Alfredo inter ceteras Merciorum leges relata est. In LL. vernaculis Gul. Nothi c. 1. alibique Lex Mercia dicitur. a Marcia enim praefata, provinciam Merciorum hincque Legem Merciam, dictam esse, docet Ioh. Bromptonus, apud eund. Vide ubi de Merciis.

LEX Merciorum vide Mercii.

LEX Molmutina vide infra in voce Molmutius.

LEX Oleronensis s. Lex maris Seldeno Richardum I. Angl. Regem auctorem habuit, quem is Leges Oleronianas condidisse, asserit Dissertatione ad Fletam deque maris dominio l. 2. c. 24. Secundum alios, Eleonora Aquitaniae Dux post reditum e Syria, illas instituit iisque Rotuli Oleronis appellationem indidit; sed genitus ea [orig: ] Richardus modo dictus, accessione aliqua [orig: aliquā] locupletavit. Edidit eas Rothomagi primum, dein Burdigalae, A. C. 1647. Cleyracus: in Anglicum sermonem iam pridem versae sunt; Gallicas MSS. se habere, testatur C. du Fresne in Gloss. Vide in vode Olero.

LEX Ripurariorum qui pop. erant inf. Germ. Rheni, Mosae et Mosellae fluviorum ripis circumclusi, lata est a Theodorico Francorum Rege vide supra in Lex Baiuvariorum. Hanc adeo approbavit Henr. I. Anglorum Rex ut multa inde in suas, totidem interdum verbis, transcripserit. Habuit cum Lege Salica, de qua vide in Salica Lex, multa communia.

LEX Romana vide infra: ut et de Lege Salica.

LEX Saxonum Scotorum, Siculorum, Visigothorum, vide in nominibus horum populorum: et de his omnibus Henr. Spelmann. Gloss. Arch.

LEXANOR e Ducibus auxiliaribus Persae, sagittandi peritus. Val. Flacc. Argon. l. 6. v. 688.

LEXIANAE Arab. Fel. pop. Plin. l. 6. c. 28.

LEXIARCHI Graece *lhcia/rxoi, dicti Athenis, qui cum alios, tum eos, qui iam suae tutelae facti erant et iam poterant a)/rxein tw=


page 801, image: s0801b

lh/cewn, i. e. hereditatis paternae, sicque au)tecou/sioi ac sui iuris erant et de facultatibus suis ipsi statuere poterant, in album civitatis, lhciarxiko\n hinc dictum, inscribebant, Postellus de Magistr. Atheniens. c. 11. et 18. Nempe Lexiarchicum, subint. album, Gr. lhciarxiko\n leu/kwma, dicebatur athenis album civitatis, cui, post tertiam professionem anno Aet. 20. factam, Iuvenes inscribi solebant, et ab hinc sui erant iuris. mittique ad negotia poterant. Prima autem professio liberorum s. relatio ei)s2 tou\s2 fratoras2, fiebat intra septimum Annum: Secunda, cum scribebantur in epheborum album, Anno 18. Qui Lexiarchico inscribebantur, dicebantur Graecis e)ggra/fesqai ei)s2 a)/ndras2, i. e. transcribit in viros. Iidem vocabantur dokimasqe/ntes2, quia prius nullius nomen huic albo inserebatur, quam illum constaret natum esse parentibus civibus Atticis, aut secundum leges adoptatos: itaque populares iurati inscribendum iudicabant. Fiebat inscriptio a Demarcho, apud quem liber hic asservabatur: idque ante Panathenaea, primis ineuntis Anni diebus. Accipiebant vero, qui inscribedantur, tabellam buxam, in qua nomen uniuscuiusque et paterni quoque populi, ad quem ille pertineret, erat inscriptum. Sequebatur iusiurandum Epheborum, in aede Agrauli, de quo vide supra in voce Ephebi, et plura hanc in rem, apud Sam. Petit. Comm. in LL. Attic. l. 2. tit. 4. Origo nominis a)po\ tou= a)/rxein tw=n lh/cewn, qui enim sui iuris facti erant, poterant hereditatis paternae s. tw=n lh/cewn, ita enim facultates vocatae, ut apud Suid. videre est, a)/rxein, vide Franc. Rossaeum Archaeol. Attic. l. 5. c. 13. et Fr. Gouldmann. Dict. Lat. Angl. ubi quoque *lhcia/rxwn meminit, quos dicit fuisse magistratum Athenis, qui cum illos, qui aetatem ad magistratus gerendos aptam habebant; tum eos qui iam suae tutelae facti, in album civitatis inscripserint. Vide quoque supra, ubi de Comitiis Habebat autem quisque Demus suume Lexiarchicum etc.

LEXOBII Caes. de Bell. Gall. l. 3. c. 2. et 4. ubi illis et Bellocassis, et Aulercis Eburovicibus, ad Alesiam obsidione liberandam, a Galliae Principibus, 3000. hominum inperata esse scribit.Lexovii Plin. l. 4. c. 18. Lexubii Ptol. pop. Gall. Celt. in Normannia, cum Unellis, Aulercis Eburovicibus et Veliocassibus s. Bellocassis, Anno tertio belli Gallici, a Q. Titurio Sabino Legato Caesaris, magno suorum numero amisso, superati et in deditionem accepti. Horum opp. Noviomagum olim, dein Lexovium dictum est, vulgo Lisieux, quod ad Tuccam fluv. 5. leuc. distat ab ora maris Brit. in Austr. urbs Episcopal. satis ampla, culta et in regione perferaci, quae inter prov. Lugdunensis secundae civitates penultimo loco in vett. Notit. positareperitur. De hac Gul. Britto sic canit:

--- --- Lexovia fontis egena,
Quae pro sonte maras gaudet ptare lutosas.

Moret. tamen, egregiis fontibus irriguam urbem memorat, in Dict. Hist. additque, Cathedrale eius templum S. Petro dicatum, urbem autem sedem Ep. esse sub Archiep. Rothomagensi. Veterriumus Episcoporum eius, Historicis memoratur Theobaldus, circa A. C. 538. quo Conc. 3. Aurelianensi interfuit, vide Strab. l. 4. p. 189. Caes. de Bell. Gall. l. 3. c. 2. et 4. Plin. l. 4. c. 18. Ptol. l. 2. c. 8. Aimoin. l. 13. c. 53. Rob. Cenalem l. de re Gall. Perioche 4. Duchen. Antiq. des villes. Sammarthan Gall. Christ. Tom. 2. p. 646. et de Conciliis A. C. 1106. praesente Henr. Angliae Rege et A. C. 1321. ibi habitis Orderic. Vitalem l. 11. Hinc le Lieuvin tractus. Baudr. Cormelias, Tetberti villam Tiberville, et quosdam alios maiores vicos s. Burgos continens. Herberti civitatis huius doctiss. Praesulis, mem. Monachus Fontanellensis in mir. Vulframni. Vide Hadr. Vales. Not. Gall.

LEZKA i. e. Sclavonica [orig: Sclavonicā] lingua [orig: linguā] mendaciolus, quidam fuit subornatus, tempore Georgii Podiebradii Bohemiae Regis in Taboritas s. Iamnicos (quas voces vide) irritati saevientisque qui ex arcanis eorum iamnis s. latibulis se venire dictitans, antiqua Ethinicorum opprobria de iis repetebat. Ludibrio hinc circumductus eiurans et mentiens, Picardos caverent, omnium improbissimos hominum quasi contionabundus admonuit, non deficientibus, qui verba eius scripto consignata, quasi re vera [orig: verā] res sic acta esset, populo praelegeret. Sed mox detecta fraus, et impostor lexkam, h. e. mendacem se esse, fassus neque in posterum in gratiam monachorum talia conficturum pollicitus est. Imo magis, occasione huius fabulae, multi Iamnicis se iunxerunt [orig: iunxźrunt], Hotttingerus Hist. Eccl. Sec. XV.

LHOEGRIA olim dicta est ea pars Albionis Austr. quae nunc Anglia. LHOTA opp. Bohemiae, ubi piae reliquiae Hussi, ordine atque Consistorio erecto, congregationi Fratrum nomen imposuere [orig: imposuźre], A. C. 1457. Est prope Richnoviam, et significat liberationem e servitute. Laet. Comp. Hist. Univ.

LIA Hebr. Lea, maior filia Laban. GEn. c. 29. v. 17. et ux. Iacobi Patriarchae, fraude soceri, loco Rachelis, ipsi sociata, mater filiorum 6. qui Ruben, Simeon, Levi, Iudas, Issaschar, Zabulon, et filiae, quae Dina appellata est. Ephron cum viro sepulta, Ioseph. Antiqq. l. 1. c. 18.

LIB in notis antiquis, libertas, libertus vel liberti, etc. L. I. D. A. C. lex Iulia de adulteriis coercendis. LITR. Literae. L. M. D. Locus mortuis dedicatus, vel locus manibus dicatus. L. M. E. lex mecum est, etc. Fr. Gouldmann.

LIACULUM apud Vitruv.l. 7. c. 3. Sed et baculorum subactionibus fundatae soliditates, marmorisque candore firmo levigatae, coloribus cum politionibus inductis nitidos expriment splendores: politio est, s. tectorium, cui inducebantur colores. In Glossis vero, instrumentum est, quo Vert. subigebant et fricabant tectorium opus, inductum calci et arenae, quibus parietes linebant: Graece leianth\r, a verbo leiou=n, unde liare fecerunt [orig: fecźrunt] Latini, quod est tectoria inducere et polire. Tertullian. liare cisternas, etc. Nempe linebant primo calce et arena [orig: arenā] parietes, deinde inductum tectorium fricabant ac subigebant liaculis, s. instrumentis levigando tectorio excogitatis. Vide Salmas. ad Solin. passim, inprimis p. 1229.