December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised
image: as0001JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.
image: as0002
[gap: blank space]
image: as0003
[gap: illustration]
image: s0782bLENS Graece fakh=, tenuiorum et Philosophorum cibus, Cynicorum praesertim, olim fuit, cuius encomium vide apud Athen. l. 4. c. 18. Sed et edulio eius tantopere in sacris Esavus legitur gavisus, ut iure primogentiurae illud redimere profanus homo non dubitaverit. Ita enim is Gen. c. 25. v. 30. sine me haurire quaeso de isto edulio admodum ruso: lenticulam indigitans, quae natura [orig: naturâ] rufa praeterea condimentis rufis, ut croco, similibusque misceri solebat. E'quare factum, ut cum Esau natura [orig: naturâ] esset rufus, et iam tantopere cibum rufum appeteret, vocatus propterea fuetit Edom et rusi nomine inter domesticos primo, postmodum et inter alios, insignitus. Reliquam Historiam vide in seqq. quam Exercitat. 116. in Gen. illustrat egregie Andr. Rivet. Sed apud Rom. quoque ab hoc leguminis genere appellati occurrunt, Lentuli, de quibus suo loco. Circa Pelusium opp. Aegyptii, quae vulgo Damiata, aliis Roseto, optimam lentem nasci, indigitat Virg. Georg. l. 1. v. 228.
Nec Pelusiacae curam aspernabere lentis.
Et Mart. l. 13. in Xeniis Epigr. 9. cuius Epigraphe lens.
Accipe Niliacam, Pelusia munera, lentem:
Vilior est alica, carior illa faba,Vide plura de hoc leguminis genere, apud Plin. l. 18. c. 10. ubi de eius pinsendae ratione; c. 12. ubi de pluribus eius generibus, l. 22. c. 25. ubi de natura illius et usu medico etc. Nomen quod attinet, quibusdam quod humida et lenta sit, vel quod lentos faciat homines; aliis quod lenes, ita dicta est. Certe ea [orig: eâ] vescentes aequanimes fieri, habet idem Auctor l. 18. c. 12. Vide quoque supra Ceraunia, et infra, ubi de Vett. Ponderibus.
De LENS Arnoldus s. Arlenius, Brabantus, domesticus Didaci Hurtadi de Mendoza, Venetiis tum Legati, editionem Iosephi Graecam, iuxta exemplar Mendozae, procuravit, libris c. Appionem ei additis. Inde Basileam, celebre illud Literatorum asylum, se contulit, ibique per aliquot Annos ingenium exercuit Henr. Stephani familiaritate usus, non minori Graecis Scriptoribus emendandis cura [orig: curâ], quam Faernus Latinis, intentus. Vertit Dionem, Olympiodorum, varia Plutarchi et Chrysostiomi, Theodoreti, aliorumque Patrum; Lycophronis it. Alexandram et Is. Tzetzis in eam Commentaria edidit ac recognovit. Porro Epigrammata eius Graeca et Latina prostant, Lil. Girald. de Poetis sui temp. l. 2. Alius, ei cognominis, Mathematicus, et Medicus Moscorum Mag Ducis, Atha [orig: Athâ] Hannoniae oriundus, Moscuae Obiit: Auctor Isagoges in Geometrica Euclidis Elementa, Voss. de Mathem. 33. 6. Vide et Anr. Teissier in Elog. ac aliquid supra, Arnulphus de Lens.
LENTARE apud Stat. Theb. l. 3. v. 587. de arcubus,
--- alii gortynia lentant
Carnua. ---vet. Scholiasti est, paulatim et sine vi flectere. Hinc lentandus, vox nautica apud Virg. Aen. l. 3. v. 384.
--- Trinacria lentandus remus in unda.
i. e. lente hinc inde flectendus, quod ex vetustissimis Annalibus sumptum docet Serv. ad h. l. Aut lente, inquiens, tiht navig andum, nam totam Siciliam circumiit, aut lentandus tibi remus est, h. e. flectendus; unde lentum vimen --- --- Et quidem lentandus nove verbum dictum putat, sed in Annalibus legitur, confricati oleo lentati, paratique ad arma, a verbo lentor. Aliud Lentere, i. e. lentescere, apud Diomedem l. 1. Unde Lentiones, in Glossis, oi( e)n toi=s2 pe/nqesin o)rxou/menoi, in funeribus saltantes; quos *sa/turista\s2 vocat Dionys. Quod saltatores lentis lateribus essent, et totum corpus nimium quantum ad omnes motus, haberent flexibile. Vet. Epigr. de Pantomimo, apud Salmas. ad Vopisc. in Carino,
Mascula femineo derivans corpora flexu,
Atque aptans lentum sexum ad utrumque latus:
Ingressus scenam populum saltator adorat,
Sollerti spondens proderer verba manu.Vide quoque supra, ubi de Bathyllo et infra ubi de Ludionibus, Pantomimis, Saltatoribus.
LENTEBURGUM vulgo LENTZBURG, opp. Helvetiae, cum arce, in Argovia, intra Hallvillam, prope Arolam, 1. mill. ab Arovio, et 1. a Brugis Helvet. caput Comit. cognominis. Olim enim Comites habuit illustris et perantiquae stirpis, qui ex Lentiensibus Lintzgower, Sueviae Algoviaeque incolis orti, Valentiniani Martianique Imperio, Alemannorum in Helvetiam irruptione facta [orig: factâ], hic [orig: hîc] sedes sumpsere [orig: sumpsêre]. Postea, per coniugia, ad Habspurgios pervenit, et aliquandiu Austriacorum Principum imperium agnovit. Sed proscripto Frid. Austrio A. C. 1415. opp. cum arce, iussu sigismundi Imp. a Bernatibus occupatum, hisque postea ab Imperio pignori datum, iis etiamnum subest; sedes praefecti arx est: interim peculiarem opp. Senatum, sub capite Sculteto habet. Vide Stumpf. l. 7. de Argovia.
LENTIA urbec. culta Austriae sup. cum ponte ad Danubium, et castro splendido, ubi peramoenus secessus Imp. 6. leuc. a Pasiavia in Ort. Lintz vulgo.
LENTICULA vide Alipta.
LENTIENSES Vindeliciae populi. Amm. Marcell. l. 31. c. 12. Lintzgower Tschudo.
LENTINI sive LENTULI Romani quidam cognominati sunt a lente, ut Ciceroens a cicere, et Fabii a faba. Inde Lentulitas. Cic. 3. ad Ap. Ullam Appietatem, aut Lentulitatem valere apud me, plus quam ornamenta virtutis existimas?
LENTINUS vide Terentius.
LENTISCUS arboris nomen, cuius resina mastiche, Plin. l. 14. c. 20. ad quem locum vide Notas Dalechampii; a lentore nomen
image: s0783ahabet, quod cuspis eius lenta sit ac mollis: hinc dentiscalpiis aptissima. Mart. l. 3. Epigr. 80. cuius Epigraphe in Zoilum v. 8.
Stat exoletus, suggeritque ructanti
Pinnas rubentes, cuspidesque lentisci.Idem l. 14. Apoph. Epigr. 22 cui tit. Dentiscalpium,
Lentiscum melius, sed si tibi frondea cuspis.
Defuerit, dentes penna levare potest.Quo fine tonsum vocat idem l. 6. Epigr. 74. cuius Epigraphe ad Esculanum.
Foditque tonsis ora laxa lentiscis.
Inde est, quod Car. IX. Gallorum Rex unius Francisci Castilionei Admiralli Franciae lentiscum (solebat enim post cibum cogitabundus dentes bacillo purgare) prae mille Hugonotarum equitum lanceis sese pertimescere, fassus legitur apud Theod. Zuinger. Theatr. Hum. Vit. p. 990. b. Sed et in virginum coronamenris lentisci usus. Callimach. ubi de sacro Dictynnae, Bymno in Dian. 21.
--- *to\ de\ ste/fos2 h)/mati kei/nw|.
*)\h pi/tus2, h)\ xi=nos2 ---
Sertum vero festi diei illius,
Pinus aut lentiscus ---Circa ipsam arborem domicilia suspensa, occurrunt apud Herodot. l. 4. ubi Afrorum pastoralium domiciha virgultis compacta, suspensa circa lentiscos et quoquoversus versatilia, describit etc.
LENTITUDINIS Lex vide infra Opifices, Otia.
LENTIUM opp. Artesiae. Captum a Gallis, A. C. 1557. Direptum a Cameracensibus, A. C. 1582. Receptum paulo post, nunc sub Galli, alias munitum. Alluitur amne Souchets; 3. leuc. ab Atrebato in Bor. 4. a Duaco in Occ. Hic [orig: Hîc] Hisp. grandi clade affecti, a Gallis, A. C. 1648. Duce Condaeo; Lens vulgo.
LENTUDUM Pannoniae sup. urbs. Ptol. Lutenberg, teste Lazio, in conf. Stiriae et Hungariae, ad Muram fluv. inter Bolentium ad Occ. et Canisiam ad Ort. 3. leuc. ac inter Paetovionem ad Mer. ac Olimacum ad Bor. 3.
LENTULAE opp. Pannoniae sup. inter Ioviam ad Occ. et Serotam in Ort. 32. mill. pass. ab Aquaviva, 52. Ant. Viri Illustres.
LENTULUS [1] nomen fam. Romanae, priscae et illustris. An a lente, qua [orig: quâ] primus huius nominis in facie insignis fuit? L. Corn. Lentulus, Cof. cum Q. Publio Philone, A. U. C. 427. Alii A. C. 517. 555. 557. Lentulus et Domitius, A. U. C. 592. Scipioni Nasicae et Mattio Figulo surrogatio. L. Corn. Lentulus Lupus, Tac. Ann. l. 3. c. 43. cum eodem Figulo A. U. C. 598. Alius A. U. C. 608. App. Claudius Lentulus, cum Perpenna, A. U. C. 624. Cn. Corn. Lentulus, et Licinius Crassus, A. U. C. 657. Alius A. U. C. 683. P. Cornelius Lentulus Spinter, A. U. C. 697. et Cn. Corn. Lentulus Marcellinus, A. U. C. 698. Alius A. U. C. 705. 736. 751. 753. qui Annus natalis IESU CHRISTI. Coflus, Lentulus Isauricus, Cos. A. C. 25. Cn. Corn. Lentulus, vide infra, et Fastos Consulares. Prospet. Cassiod. etc.
LENTULUS [2] Praesul veteris Eccl. cui Epistola quaedam tribuitur.
LENTULUS [3] comes Druso Tiberii F. ad seditiosas Pannonicas legiones, iussu patris profecto, additus, quod ante alios aetate et gloria [orig: gloriâ] belli firmare Drusium credebatur et illa militiae flagitia primus aspernari, invisus militibus; nec multo post digrediens cum Caesare ac provisu periculi hiberna castra repetens, lapide ictus et exitii certus adcursu multitudinis, quae cum Druso ad venerat, protectus est. Tac. Ann. l. 1. c. 27. Super consulatum et triumphalia de Gerulis adeptus est, unde Getulicus dictus. Primum bene toleravit paupertatem, dein magnas opes innocenter acquisivit et modeste habuit, Idem l. 4. c. 44. Mortuus est Cornelio Coslo, Asinio Agrippa [orig: Agrippâ] Coss. Fil. eius cognominis cum C. Calvisio Cos. cuius Historiae et poemata laudantur a priscis.
LENTULUS [4] Augur. praenom. Caius, divitiarum maximum exemplum, antequam illum libertini facerent pauperem, quater mille H-S. suum vidit: ingenii tam sterilis, quam animi. Cum enim esset et avarissimus, nummos citius emittebat, quam verba; tanta erat illi inopia sermonis. Fuit vero angore et metu, ad fastidium vitae a Tiberio actus; ut ne quo nisi ipso herede moreretur. Vide et Cneus.
LENTULUS [5] Cethegus vide Cornelius.
LENTULUS [6] Cruscellus vide Lucius.
LENTULUS [7] Getulicus Cneius sub Tiberio, Germ. sup. legiones curabat, mirumque amorem assecutus erat effusae clementiae, proximo quoque exercitui, per L. Apronium socerum, non ingratus. Unus omnium Seiani affinium incolumis, multaque gratia [orig: gratiâ] mansit. Eius accusator Abudius Ruso exilio punitus, Tac. Ann. l. 6. c. 30. Cos. cum C. Calvisio Sabino. Fil. erat Cu. Lentuli Cossi Getulici, qui cum C. Calpurnio Pisone Cos, fuit. Vide supra. Occisus tandem, iussu Caligulae, quod militibus gratior esset. Suet. in Calig. c. 8. illum Historiae Auctorem, Mart. in praefat. l. 1. Poetam facit. Laudatur Probo Gramm. in Virg. Georg. l. 1. Vide insuper Tac. Ann. l. 4. c. 46. Dion. Cass. l. 49. et 59. ac Suet. in Tib. Ner. c. 49. Galb. c. 4. Sidon. Apollin. l. 2. Ep. 10 eius et Cesenniae meminit, ut et Car. 5/ Adde his Gesner. Biblioth. Voss. de Hist. Lat. l. 1. c. 25. etc. Vide et Cneus.
LENTULUS [8] Marcellinus a partibus Caesaris fil. Cn. Lentuli Marcellini Cos. A. C. 697. fuit Caesaris Quaestor: a Marcellis omnino adoptatus videtur, cum esset Cornelia [orig: Corneliâ] fam. oriundus. Vide et Cneus.