December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0539a

HORATIA lex quam tulit M. Horatius, fuit: Ut Caiae Tarratiae virgini Vestali certi honores tribuerentur, in his ut testabilis esset; Ut si 40. Annos nata Sacerdotio abire ac nubere voluisset, ius ei potestasque exaugurandi atque nubendi esset: munificentiae et beneficii gratia [orig: gratiâ], quod campum Tiberinum sive Martium Pop. Rom. condonasset, A. Gell. l. 6. c. 7. Plutarch. in Publ. eam vocat Tarquiniam. Alia lata a M. Horatio Barbato Cos. cum Valerio Poplicosa, Ut qui Tribunus Pl. Aedilibus, Iudicibus nocuisset, eius caput Iovi sacrum esset, familia ad aedem Cereris Liberi Liberaeque venum iret, Liv. l. 3. c. 55. Dionys. l. 5. p. 292. etc. Fuit et Horatia Valeria lex ab iisdem rogata A. U. C. 304. Ut quod tributim plebs iussisset, populus teneret, Liv. l. 1. Dionys. Halic. l. 2. etc.

HORATIA Tribus quo nomine antiquitus dicta fuerit, ignoratur: Postea appellata fuit Horatia, a gente cognomine, nobili admodum ac clara. Mentio eius fit in antiquis inscriptionibus novies, ut Paulus Manutius annotavit; Inter primas illas a Serv. institutas refertus a Sigonio et Onuphrio. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 6. c. 15.

HORATII Villa vulgo S. Giovanni in campo Oratio, teste Blondo locus erat prope urb. Romam.

Viri Celebres

HORATIUS Rom. Poeta, Nicolai V. iussu, primum Iliadis Homericae librum Latine vertit. Scripsit etiam carmen Porcaria; de coniuratione videlicet Stephani Porcarii, contra Pontif. hunc inita; ubi sic orditur:

Insidias Patriae qui struxit, et arma Parenti,
Ipse parens refer, et sceleri si Roma nefando
Annuerit, etc.

Item Venus aurea, Item ad Franc. Sfortiam Ducem Mediol. poema quod incipit: Dive virum [orig: virûm], etc. Voss. de Hist. Lat. l. 3. Sabellic. Hist. Venet. l. 27.

HORATIVS [1] Barbarus. Vide Lucius.

HORATIVS [2] Cocles nobilis Rom. qui in eo bello, quod Porsena Hetruriae Rex pro restitutione Tarquiniorum cum Romanis gessit, cum Ianiculum iam captum videret, hostesque in urb. irruere, reliquis omnibus attonitis, et in fugam conversis, duobus tantum comitatus, hostium impetum tantisper remoratus est, donec pons a tergo solveretur; quem cum iam intercisum videret, ut erat armatus, in Tyberim insiliit, et incolumis ad suos tranavit. Hinc statuam meruit, et agri, quantum una [orig: unâ] die arari posset. Liv. l. 2. c. 10 Flor. l. 1. c. 10. Vide Cocles Fuere [orig: Fuêre] praeterea 3. Horatii, qui cum Curiatiis, ibi singulare certamen inierunt [orig: iniêrunt]. Vide Liv. l. 1. c. 24. et 25.

HORATIVS [3] Q. Flaccus fil. liberti, poeta Venusinus, Lyricorum, et Satyrarum scriptor, qui An. Imp. Aug. 33. Aet. vero suae 63. Alii habent 57. A. U. C. 747. moriens Aug. reliquit heredem, maxima [orig: maximâ] pompa [orig: pompâ] iuxta Maecenatem in Exquiliis consepultus Ovid. Trist. l. 4. Eleg. X. v. 40.

Et tenuit nostras numerosus Horatius aures:
Dum ferit Ausonia [orig: Ausoniâ] carmina culta lyra [orig: lyrâ].

Vide L. Gyrald. et Crinit.

HORATIVS [4] Giovagnonus IC. Bononiensis, sec. praet.

HORATIVS [5] Menneus Auctor Historiae urbis veteris.

HORATIVS [6] Publius Vide ibi.

HORATIVS [7] Pulvillus Vide Caius, it. Marcus.

HORATIVS [8] Tursellinus Auctor Epitomae Hist. Univers. vitae Francisci Xaverii, et Historiae Lauretanae.

HORBATII pop. Illyrii in conf. Norici, quorum reg. Crabatem Lazio hodie dicitur.

HORCHIA Etruriae urbis Dea, in qua fanum habebat. Ab ea vicus Horchianus, sumpsit nomen: Nunc Vitorchiano, castrum prov. Patrimonii D. Petri, vix 6. mill. a Viterbio in Caec. totidem a Tiberi in Austr. Sub Pontif. Baudr.

HORCIAS ter mille Macedonum, qui ab Antigono in Cappadocia defecerant, Dux, astu per Leonidam comprehensus de quo vide Polyaen. l. 4. in Antigono com. 6.

HORCVS apud Lamprid. in Heliog. Cui (Deo Heliogabalo) templum Romae in eo loco constituit, in quo prius aedes Horci fuit: idem cum Orco est seu Plutone. Vide ibi.

HORDA Hunnorum Rex cum suis baptizarus, A. C. 529. Pantal. Chron.

HORDACHA fluv. Thuringiae; cuius meminit Ven. Fortunat. vulgo Herdach.

HORDEONIUS Flaccus superioris exercitus Germanici legatus, senecta [orig: senectâ] ac debilitate pedum invalidus, sine constantia atque auctoritate. Tac. Hist. l. 1. c. 9. 19. et 56.

HORDEVM inter Isidis inventa priscis mortalibus cibi loco. Plin. l. 18. c. 7. Antiquissimum in cibis hordeum, sicut Atheniensium ritu Menandro auctore apparet, et gladiatorum cognomine, qui Hordearii vocabantur. Hinc Eleusinii certaminis, Gymnicorum primi, in ornamentum Festi Eleusinii instituti, id praemium fuit. *)agw\n *ko/rhs2 kai\ *dhmh/teros2 kalei=. *)=eleusi/nia: ou(= e)/paqlon kriqai/. Certamen Cereris et Proserpinae Vocatur Eleusinia; cuius praemium, Hordeum, Scholiastes Pindari Olymp. 9. Nempe postquam frugibus victitari coeptum est. Hinc in proventu eius opulentia Vett. ipsumque plou=tos2 sacra [orig: sacrâ] voce dictum e)n toi=s2 *lhnai+koi=s2 ubi Daduch gestans facem, clamabat *k*a*l*e*i*t*e *q*e*o*n, respondentibus reliquis *s*e*m*e*l*h, *i*a*k*x*e *p*l*o*u*t*o*d*o*t*a. Qui plou=ton id dicebant, quod in cornucopiae continebatur, et to\ kanou=n i. e. canistrum, in quo sacra hordea erant, eu)/plouton vocabant. Vide quoque infra Parasiti. Et quidem Hordeum torrebant prius Vett. deinde molebant, unde tosta polenta- Vide infra in hac voce ut et in voce Mola. Cum dein triticum inventum esset, Panem ex hordeo antiquis usitatum vita demnavit, quadrupedumque tradidit resectibus. Plin. ubi supra. Et proin Romani, qui


page 539, image: s0539b

avenam non serebant, hordeum equis dabatur. Unde apud Comicum Asinar Act. 3. Sc. 3. v. 116

Demam hercule iam hordeo, tolutim ni badizas:

et hordearius missus, quod quadrigis pro praemio hordeum dabatur. Idem et Graeci faciebant, qui kriqw=nta pwlon inde vocitatarunt [orig: vocitatârunt]. In cuius Locum quod Verus Imp. Volucri equo suo uvas pastas nucleosque apponi curavit, luxuriosae vaesaniae meruit notam. Vide infra Verus Mansere [orig: Mansêre] tamen hordeater panes, in usu pauperum et frugaliorum, Seneca Ep. 18. Ascetarum item, uti de Monachis quibusdam Orientalibus scribit Sulpit. Seu. Dial. 1. et videre est supra in voce Crithophagus. Cetera sordidus habitus Romae is panis, et quibusdam in poenam ad edendum datus. Suet. Aug. c. 24. Cohortes, si quae cessissent loco, decimatas hordeo pavit. Vide quoque supra, ubi de Campestri meditatione. Certe triticeo minus laudabilis, et parata ex hordeo alimenta fusw/dh dicta Dioscoridi apud Suet. de claris Rhet. n. 2. Unde Ordearium Rhetorem, ut inflatum ac levem et sordidum, Lucium Plotium Gallum vocat M. Caelius. quem M. Tull. Oratorem gracilem et strigosum appellat ad M- Tritinnium. Vide Casaub. ad l. De Hordeacei panis, in purgatione Vererum vulgari usu, vide supra Carined. hordeaciae stipulae in tibiis Vett. infra in voce Tibia uti et de grani hordeacei, in ponderibus, loco, alibi. Ad Veterum kriqofagi/an respicit Auctor. Panegyr. ad Pison.

--- nam quid memorare necesse est
Ut domus a Calpo nomen Calpur nia ducat,
Claraque Pisonis tulerit cognomina prima,
Fumida callosa cum pinseret hordea dextra [orig: dextrâ] etc.

Neque vero panis solum, sed et potus ex hordeo fieri consuevit, auctore Osiride, vino multo minoris efficaciae, uti docet Diod. Sic. l. 1. c. 2. etc. Vide supra quoque Cerevisia et Curmen. Citius autem, quam aliae fruges, provenit Hordeum. Unde inter alios ritus nuptiales. ponebant terram in vasis saligneis Hebraei, ibique serebant hordeum ante dies Deductionis in thalamum; Afferebant autem, cum germinabat, coram Sponso et Sponsa, dicentes illis, Crescite et multiplicamini, ut hordeum hoc. quemadmodum in Talmud legitur apud Ioh. Selden. Uxor. Hebraic. l. 2. c. 15. Plura de Hordeo, Vide apud Plin. l. 18. c. 7. et seqq. Salmas. ad Solin Passim, nec non supra in voce Cachrys et infra Iulus.

HORDONIENSES Apuliae pop. Plin. l. 3. c. XI. Quorum urbs Hordonia, aliis Erdonia excisa. Vide ibi.

HOREB mons in reg. Madianitarum, Exod. c. 3. v. I. Psalm. 106. v. 19. Ad huius radicem, inscriptionem antiquissimam, charactere Assyrio vetustissimo, constantem, et ab Israelitis sine dubio \in memotiam beneficiorum divinitus ibi acceptorum rupibus incisam, sic interpretatus est Athan. Kircher. Deus Virginem concipere lfaciet. Item Locus in quo 70. palmae: Locus doctrinae, incisionis arcanorum: Novem tituli: Nonaginta nomina (eorum) quos excidit Moses: Locus ubi orabat. Vide eius Oed. Aeg. T. II. l. II. c. II. §. V. Est et nomen petrae. Exod. c. 17. v. 6. Lat. desertum, solitudo, destructio, siccitas, vel gladius.

HOREM civ. in tribu Nephthali. Ios. c. 19. v. 38. Lat. destructio, vel anthema, sive rete, vel dedicat um sc. Deo.

HORESTI Scotiae pop. quorum regiones hodie Mernia. et Angusia, H. Baethio; Camd. vero Eskedale.

HORI fil. Lotan. filii Seir, Gen. c. 36. v. 22. Lat. princeps, liber, vel ingenuus, aut irascens.

HORICI pop. Italiae. Steph.

HORICVS Erasmus. Vide Erasmus.

HORISIVS fluv. Phrygiae min. iuxta Troadem urb.

HORITAE vide Oritae.

HORMA opp. Macedoniae. Ptol. Coria, Moletio. Item civ. in tribu tam Iudae quam Simeonis, inter Hasmonem et Cadesbarne. Num. c. 21. v. 3. quae Iudic. c. I. v. 17. dicitur Zephuth. et Ios. c. 15. v. 30. Harma.

HORMANVS in dynastia Mahometana, post Othomani mortem, dissidentibus Barbaris. Africam sub tributum redegit, A. C. 684.

HORMAS civ. in tribu Aser. Ios. c. 19. v. 4. Iuxta Eleutherum fluv. in colle.

HORMASDES apud Chaldaeos bonus erat Daemon, qui Iuppiter putabatur.

HORMENTIO fluv. Galliae, vulgo l'Armanson. Oritur in finibus Alesiensium et postquam Nucetum, castrum Sinemurum, Ternodorum, Germiniacum, ac S. Florentini alluit, apud opp. S. Iuliani de Saltu in Icaunam labitur. Recipit Armantium Armance. in miraculis S. Bernardi celebratum. Hadr. Vales. Notit. Gall.

HORMESTA Mundi vel Ormesta, in MSS. Codd. inscribitur Pauli Orosii Historia: quam de Miseria hominum, in quodam antiquo Codice, inscribi monet Iosias Arndius in Lexico Antiqq. Eccl. In Codice veto alio apud C. du Fresne titulus ita concipitus; Pauli Orosii Presbyteri Liber de Ormesta seu Miseria Mundi: ex quo ille titulus, Hormesta Mundi, Vide Bongats. Praefat. ad Gesta Dei per Frances sub fin. laudatum C. du Fresne in Gloss. et infra in voce Ormefla.

HORMIAE vide Formiae.

HORMIDASTES fil. Saporis, A. C. 273. regnavit An. I.

HORMINIVS Bithyniae mons. Ptol. Hippius. Plin. l. 5. c. 32. videtur ab App. Alex. Scorobas vocari in l. de bello Mithrid. p. 183. Vide Hyppius et Ormenius.

Persarum Reges.

HORMISDA [1] I. Persarum Rex Chosrois I. patris, successor A. C. saevus in subditos, misso Vatane contra Romanos infelix, huic muliebrem misit stolam, inexplicabile apud Persas probrum, Hinc Dux in Regem rebellis, uxore eius marito praesente occisa [orig: occisâ], ipsum excaecavit, Chosroe II. filio surrogato, qui Patrem fustibus ad necem caedi iussit, A. C. 587. Agathias l. 4. Nicephorus l. 18. Evagrius, Zonaras in Mauritio, Theopylactus l. 3. c. 16.