December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised
image: as0001JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.
image: as0002
[gap: blank space]
image: as0003
[gap: illustration]
image: s0452bHAMED Ben Abdalla contendentibus inter se de Africae Imperio Sceriphiis, simulato Spiritu Prophetico, sese a Deo missum iactabat, pro liberanda ab eorum tyrannide Africa et Religionem Muhammedis tutandam: sicque rebellione contra illos excitata [orig: excitatâ], regnis Fezzae et Maroci non contentus, totius Africae, omniumque ad Chinam usque regionum sese appellavit Regem. Contra quem Mulei Sidan Marocci Rex ducto exercitu, arte Magica [orig: Magicâ] et incantationibus ab eo victus est; sed fraude intellecta [orig: intellectâ], receptis secum aliis Magis, iisdem artibus novum hunc Saracenorum Imp. superavit ac fluctuantem Sceriphiorum familiam, exstincto aemulo, restituit, circa A. C. 1612. Georg. Horn. Orb. Imp. p. 478. ubi cum Mulci Hamed Ben Abdalla vocat.
HAMELA urbs Duc. Brunsvic. inter Hildessium ad Ort. et Paderbornam ad Occ. sub Hannoverae Duce. Hic [orig: Hîc] magus, ob non solutum pretium, quod glires submersisset, 130. liberos civium monte obruit, A. C. 1284.unde nova Hamelensibus ratio numerandi annos. Calvis. ex Hist. Hamelensi. Vallem urbis obequitans Christianus IV. A. C. 1625. lapsu equi in foslam profundam, malo omine prolapsus est. Hic [orig: Hîc] quoque Austriaci a Suecis gravi clade bello Germ. afflicti.
HAMELTONUS Patritius suo mattyrio lucem Evangelii in Scotia accendit, circa A. C. 1544. quo tempore doctrina [orig: doctrinâ] sua [orig: suâ] idem praestitit Ioh. Cnoxus, aliique, Buchan. l. 15. etc.
HAMILCAR [1] binominis fuit. Aemil. Probus. sive C. Nep. in eius vita, quae sic incipit: Hamilcar, Hannibalis fil. cognomento Barca. Polyb. l. 1. *(oi de\ *karxhdo/nioi kata tau=ta strathgo\n katasth/santes2 au) ta=n *(ami/lkan to\n *ba/rkan e)pikalou/menon. Diod. Sic. in Fragm. *)/hn ga\r u(io\s2 *(ami/lkou tou= *ba/rka e)pikaloumen/ou.
HAMILCAR [2] patre Carthaginensis, matre Syracusana [orig: Syracusanâ], ob virtutem factus Carthaginensium Rex, h. e. Dux, post cladem suorum in Sicilia nusquam comparuit, etsi Gelo Syracusanus eum sedulo [orig: sedulô] iusserit inquiri. Quare hinc factum, ut a suis in Deos referretur, Athenag. Legat. pro Christian. Vide quoque Herod.Musa 7.
HAMIPPI Graece *(/amippoi, quasi Pedites simul Equitesque, apud Hesych. militum gevus, qui interdum pedestri, interdum equestri, certamine defungebantur. Ex equis autem istos pugnavisse, ex Isaeo; quam inter pedites, ex Thucydide et Xenoph. Harpocrationis Lexicon notat: additque, a Philochoro prodro/mous2, antecursores, vocari. Dimachos appellat Curt. l. 5. c. 13. ubi de Alexandro Darii insidiatores persequente; quo demum tempore id militiae genus ab ipso instirutum, ex Ariano colligas l. 3. Quum intelligeret, non posse pedites se festinanter equitantem sequi, equites cir citer quingentos equis desilire iudet, et Duces peditum, aliosque praestantissimos quosque, ita, ut pedites et aut armati equos conscendere. Qua de re sic Iul. Pollux, Erat. inquit, et aliud equitum genus, Dimachae dicti, ex inventione Alex. Mag. armorum apparatu instructi leviore, quam qui est peditum gravis armaturae; graviore vero, quam qui est equitum: exercitat: in utramque -- pugnam -- Equum autem apprehendebat ac custodiebat Famulus aliquis, qui in solum eum usum unia sequebatur etc. Idem consilium postea secutus est Caes. de Bell. Gall. l. 1. c. 42. Commodissimum esse statuit, omnibus equis Gallis equitibus detractis, legionarios eo milites -- imponere. Hodieque non absimiles ab isto genere suntrequites, qui Dragones vulgo nuncupantur, bombardas gestantes oblongas, ex humeris dependulas etc. Raderus et Freinshemius Not. ad Curt. d. l. Vide plura apud Sixtum Arcerium Not. ad Aelian.
HAMMAEUM Littus Ptol. Ammonium, prom. Arabiae Fel. in ora maris Rubri. Capo a Aden Moetio. Ibi aurum. Plin. l. 6. c. 29.
HAMMANIENSES pop. Africae inter Nasamones ac Troglodytas: ubi domus ex sale fiunt, teste Solin. c. 3. qui etiam ibi carbunculum gemmam reperiri tradit. De illorum situ ita Plin. l. 5. c. 5. Post Nasamones Hasbitae et Macae vivunt. Ultra eos Hammanientes undecim dierum itinere a Syrtibus maioribus ad Occid. Solino Amantes dicuntur, c. 38. ad quem vide Salmas. p. 378. et 381. Vulgo Hammamenses, ut vidimus.
HAMMARIA urbec. Episcopal. Norvegiae, in praef. Aggerhusia, in conf. Dalecarliae prov. Suecicae, 30. leuc. a Bergis in Ort. 25. ab Asloga in Bor. Vulgo Hammeren, vel Hammer.
HAMMOCHRYSOS Lapis apud Solin. eundem c. 37. ubi de lapidibus Persiae, arenis auro intermixtis, nunc bractearum nunc pulveris habet quardrula i. e. parvas tessellas seu quadratos go/mous2: ab arenae mixto auro dictus. Plin. l. 37. c. 11. Similitudo est in hammochryso, velut auro harenis mixto. Sed quod de quadrulis habet. Solin. auctoritate destituitur, uti in Perside hanc reperiri gemmam, praeter illum, nemo scribit. Vide Salmas. ubi supra p. 712.
HAMMODARA opp. inter Aegyptum et Aethiopiam. Plin. l. 6. c. 29.
HAMMODYTES serpentis genus arenae concolor, unde ei nomen. Lucan.
Concolor exustis, atque indiscretus arenis
Hamodytes ---Quam vis enim ut ait Plin. l. 8. c. 23. quod ad serpentes attinet, vulgatum est colorem eius pler asque terrae habere, qua [orig: quâ] occultentur, maxime tamen id de hammodyte verum; quem cum cenchria vel cenchrine cundem facit Salmas. ad Solin. p. 340. Sed de ceraste idem Diod. Sic. habet l. 3. ubi eum xro/an a)/mmw| paraplhsi/an e)/xein, arenam colore referre, et proin ab imprudentibus calcari illosque remordere, quo pacto Aethiopiae partem Aegypto subiectam prorsus olim id genus desolaverit, scribit. Vide supra ubi de Cersaste, nec non in voce Ammodutes.
HAMMOLANT vel HAMMELANT nomen Comitatus memorati Nithardo l. 1. et in Annalibus Bertinianis ad. A. C. 832. ut et in
image: s0453aiisdem ad A. C. 839. inter Ducatum Frisiae et Comitatum Batavorum locati, quem postea Hollandiam dictum esse putat Hadr. Vales. Nomen Germanicum est, compositum ex haton quod vicum significat, et lani, vel land, i. e. terra vel regio. Vide eum Not. Gall. in voce Moilla.
HAMMON Tritonis nae nepotis fil. Rex Asiae, qui Rheam accepit in uxorem. Berosus l. 4.
HAMMONIACUM Libybus olim ad suffitus sacros adhibitum, qumi/ama hinc simpliciter dictum est. Vide infra Sabina herba.
HAMMONII seu AMMONII Ptol. pop. Arabiae Fel. ad Ammonii, seu Hammonium littus.
HAMMONIS Iovis fons interdiu frigidus, noctibus fervet. Vide Ammon.
HAMMUS non obscurus locus, ad Suminam, a Francis conditoribus, nomine Francico Ham, quod vicum seu domum, et habitaculum, sicut hodiernum Haim, notat, dicuts. Vulgo Han: Picardis Hen. Ad idem flum. est minor Hammus, Petit Hen. Plurima alia loca hoc nomine venientia, vide apud Hadr. Vales Not. Gall.
HAMON [1] Iovis cogn. qui in arena putatur inventus, quae Graece hoc nomine a)/mmos2 appellatur: Ei cornua affiguntur arietis, a genere pecoris, inter quod inventus est. Mela de Cyrenaica, l. 1. c. 8. In ea Ammonis oraculum, Plin. l. 5. c. 5. Mirum autem est, Ammonis oraculum poni ab omnibus fere Graecis Latinisque in Cyrenaica, et vicinum ipfis Cyrenis; cum tot intersint gentes, et quadringentis, ut ipsi fatentur, dister ad ea milibus. Sed varie accipitur Cyrene, vel Cyrenaica. Saepissime enim ponitur pro Pentapolitana provincia. Modo vero multo latius id vocabulum pater, accipiturque pro ea regione, quam sub hoc nomine Ptol. describit. Cum vero quam latissime sumitur Cyrenaica; tum comprehendit omne id, quod a Syrti Maiore usque ad Aegyptum extenditur. Itaque sub hoc nomine veniunt tota Marmarica, et Libya exterior. His contrarii sunt illi, qui totum hunc tractum Marmaricam vocant, ipsamque etiam in ea collocant Cyrenaicam. In situ Ammoniaci templi non minor est auctorum discrepantia. Nonnulli enim proxime Syrtibus, quidam in Garamantum regione, alii alibi esse inquiunt. Mirus vero Geographus est Lucan. qui modo in Marmarica, modo ad Syrtin maiorem inter Leptin et Berenicen, modo vero apud Garamantas templum hoc collocat, uti Civ. Bell. l. 9. v. 511.
Ventum et at ad templum, Libycis quod gentibus unum
Inculti Garamantes habens: stat certior illic
Iuppiter, ut memorant, sed non ut fulmina vibrans,
Aut similis nostro, sed tortis cornibus Ammon.Ita Voss. emendat hos versus ex antiquissimis membranis, ubi vulgo, Stat corniger illic, quod ineptum isto loco, cum sequatur statim, sed tortis cornibus Ammon. Certior autem Iuppiter vocatur Ammon, quia utinquit Arrian. l. 3. *)atreke\s2 e)le/geto ei)=nai to\ mantei=on *)/ammwnos2. Plures vero, uti diximus, Oraculum istud in ipsa putarunt esse Cyrenatca, cum tamen neque imperium, neque nomen Cyrenensium unquam eo pertigerit. Sed nisi fallor, quia Cyrenenles hunc praecipue Deum colerent, ac sibi solis cultum eius attribuerent, factum est, ut in Cyrenaica templum eius esse multi existimarint. Pindari eruditus Scholiastes idem fere sensisse videtur ad Odam 4. Pyth. ubi Cyrene collocatur *dio\s2 e)n *)/ammwnos2 qemeqlois2. Haec enim annotavit ad istum locum, *pw=s2 th\n *kurh/nhn tou= mantei/ou plhsi/on ei)=nai/ fhsi; a)pe/xei ga\r i(kanoi=s2 stadi/ois2. *)alla\ r(hte/on o(/ti pa=sa h( xw/ra a)fie/rwtai tw=| qew=|. Hinc est, quod in multis Cyrenaeorum nummis imago Ammonis compareat. Nic. Loydius, Eius effigiem post exstinctam Cyrenis Battiadarum familiam, in Cyrenensium nummis, una cum Silphii caule sculpi coepisse, diximus supra, in voce Battus. Vide quoque Arietina Cornua. Sed et Hammonis cornu gemma dicta; cuius Solin. meminit c. 27. ubi de Africa Cyrenaica reg. Illic et lapis legitur, Hammonis vocant cornu: nam ita tortuosus est et inflexus, ut effigiem reddat cornu arietini. Fulgore aureo est. Praedivina somnia repraesentare dicitur, subiectus capiti incubantium. Ad quem locum vide Salmas. p. 350. et seqq. ubi etiam de arbore Hammoniacum stillante varia.
HAMON [2] civitas Nephthali. 1. Par. c. 6. v. 76. Ios. c. 19. v. 28.
HAMON-NO apud Ezech. c. 30. v. 15. urbs est Aegypti mazima et celeberrima, quae Thebae alias, Gracis *dio/spolis2, Iovis civitas dicta est. Qui enim Hebraeis Ham (h. e. Chamus seu Menes) Aegyptiis. Iuppiter Hammon vocatus est. Herod. l. 2. c. 42. *)ammou=n *ai)guption kale/ousi to\n *di/a, Aegyptii Iovem appellant Hammun. Et Plutarch. Iside, *)idi/on par' *ai)gu/ptiois2 o)/oma tou= *dio\s2 ei)=nai to\n *)amou=n, o( para/gontes2 h(mei=s2 *)/ammwna le/gomen scribit, Proprium Iovis nomen apud Aegyptios esse Hamun, unde Graeci Hammonem decucunt. Vide hic [orig: hîc] passim, inprimis in voce Menes, it. ubi de Thebis Aegyptiis.
HAMOTH-ODOR civitas tribus [orig: tribűs] Nephthali. Ios. c. 21. v. 32. Levitis et profugis homicidis assignata.
De HAMPOLO Richardus, vide Richardus.
HAMPTONI Curia castrum Angliae, in Midlesexia prov. cum palatio superbissimo Regum, a Thoma Volsaeo Cardin. excitato, et ab Henrico VIII. perfecto, ad Tamesin fluv. 8. mill. supra Londinum in Occas.
HAMRAM vide Hamdan.
HAMUEL fil. Masma. 1. Par. c. 4. v. 26.
HAMUL fil. Pharez Gen. c. 46. v. 12. 1. Per. c. 2. v. 5.
HAMUM [1] urbs Westphaliae, ad Lippiam fluv. in Comit. Marchiae,et conf. Dioec. Monaster. 5. leuc. Germ. a Monasterio in Aust. Arensbergam versus, sub Elect. Brandeb. Quibusdam Hamma, estque urbs Hanseatica. Vide Hammus.