December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0181a

ERGETIUM Siciliae urbs apud Steph. ex Philisto, ut ait. Huius oppidani Ergetini sunt Plin. l. 3. c. 8. Ergetinorum urbem Siciliae maritimam ab Hippocr ate dolo expugnatam, scribit Polyaen. l. 5. an forte Hergentum Silii? non est Sergentum Ptol. Silii. Ital. Bell. Princ. locus est l. 14. v. 251.

Hadranum, Hergentumque sumul, telaque superba
Lanigera Melite.

ERGIAS Rhodius, Historicus, librum de Rhodo reliquit. Athen. l. 8.

ERGIMUS Tartariae pars, Septentrioni obversa,Arab.Giormok, ubi maximos describit fasianos Paulus Venetus, caudas habentes longi tudinis octo aut decem palmarum, l. 1. c. 62. Ibid. muscus quoque, vide Geographum Nub. part. 9. Clim. 3.

ERGINUS [1] Rex Orchomeni, quem Hercules ex Minyis Orchomeni urbe extractum interfecit, eoquod tributa quotannis a Thebis exigeret, ipsamque urbem incensa [orig: incensâ] regia [orig: regiâ] evertit. Item Thraciae fluv. Plin. et Mela l. 2.

ERGINUS [2] unus ex quatuor fratribus Syris, militibus Acro corinthum tneri ab Antigono iussis. Hic praecipuus fuit, qui arcem Antiqono prodidit, vide Polyaen. l. 6. in Arato.

ERGINNUS cui, defuncto Tiphy. Argus [orig: Argûs] gubernandae provinciam ab Argonautis demandatam vult Herod.

ERGITIA Simlero ERGENTZ, vulgo EGREZ, fluv. agri Raurici, a quo pagum Arragove, vin litt. Arnulphi Imp. memoratum nomen accepisse quidam volunt. Vide Aergitia.

ERIBERTUS vide Heripertus.

ERIBOEA dicta est ab Hom. Iliad. 5. Iuno, quasi buculae molestiae quod Io in bovem versam, multis affecit molestiis. Nam e)/ris2 contentionem, bou=s2 bovem significat. Itam Macedoniae urbs. Ptol. Croia Moletio, aliis Presba.

ERIBOTES Thebonis fil. fuit, medicinae peritissimus, ut qui Oilei vulnus a Stymphalidibus illatum sanaverit. Testis Orpheus in Argonauticis.

ERICATES viri cuiusdam Lxcaonii nomen a Messapo Aeneae comite interfecti Virg. Aen. l. 10. v. 747.

Caedicus Alcathoum obtruncat, Sacrator Hydaspem
Messapus, Cloniumque Lycaoniumque Ericaten.

ERICEA vicus Athenis in tribus Aegeide Steph.

ERICHTHEUS vide Erechtheus.

ERICHTHO mulier Thessala, multitudine venesiciorum famosa. Lucan. l. 6. Civil. Bell. v. 507.

Hos sceierum ritus, haec dirae carmina gentis
Effera damnar at nimiae pietatis Erichtho.

Quo nomine etiam usus est Ovid. in ep. Sapphus [orig: Sapphûs], pro Furiae cuiusdam infernalis nomine, his verbis Ep. 21. v. 151.

--- --- Ut quam fruialis Erichtho
Impulit.

Nic. Lloyd.

ERICHTONIUS quartus Atheniensium Rex, post Amphictyonem ex semine Vulcani in terram proiecto editus, unde et nomen habt u)po\ th=s2 e)/ridos2 kai\ xqono\s2, ex certamine, atque humo. Nam cum Vulcanus Diis arma fecisset, eique Iuppiter optionem praemii dedisset, quod vellet postulandi, iurassetque per infernam paludem se nihil negaturum; tum ille Minervae nuptias postulavit; quas cum Iuppiter iuramento astrictus ei negare non posset; Minervam tamen monuit, ut repugnaret, pudicitiamque defenderet. Tum in illa colluctatione Vulcanum in terram profudisse aiunt semen, atque inde editum esse puerum, draconempedibus, nomine Erichthonium, qui cum adolevisset, ut pedum deformitatem tegeret, primus currus [orig: currûs] usum adinvenit. Serv. in illud Georg. l. 3. v. 113.

Primus Erichthonius currus, et quatuor ausus
Iungere equos, rapidisque rostis insistere victor.

Propert l. 2. Eleg. 6. v. 4.

Tanta in qua populus lusit Erichthonius:

Idem fuit argenti inventor, secundum Plin. l. 7. c. 56. etauctor ludorum Panathenaicor. Circa A. M. 25665. regnare coepit, per Ann. 20. Vide Seldeni Comment. in marmora Arundeliana. p. 74. et 75. in quibus et navis penthko/ntoros2 dicta ex Aegypto in Graecian transmisisse, ac Danai filiae Amymone ac Archedice et Helice et B.... sorte lectae a Coeteris siliabus Sacrificasse super littus in Para.... ade, in Lindo, quae Rhodi urbs est, dicuntur, hoc Rege. Illi successit Pandion I. quem vide. Addo ex iisdem, eiusdem Erichthonii tempore Hyagnida Phrygem tibias primum invenisse, uti videre est apud Ioh. Marsham. Canone Chron. Sec. IX. ubi et de Panathenaeis, quae prius *(aqh/naia dicebantur sub Rege autem hoc incrementum sumpsere [orig: sumpsêre] uti et de Matris Deum [orig: Deûm] sacris in quibus cecinit tibia [orig: tibiâ] Hyagnis, erudite agit. Contigit hoc tempore Exitus Israelitarum ex Aegypto ac *nomoqesi/a Mosaica, de qui proin Idem ibid. pluribus. Nec omittendum, quod Rex hic, Ob quadrigarum inventum, inter sidera relatus, Heniochus vul Auriga dictus est, teste Caes. Germanico et Interprete: item Hygino in Poetic. Astronom. Ei in Imperio Pandion successit, ad cuius tempora non pauci Vett. referunt. quae de Cerere, Rharo, Celeo ac Triptolemo, narrantur. Quemadmodum Erichthonio coaevus Fuit Icarus, qui a Libero vini faciendi modum edoctus creditur: pate Erigones, quae in caeleste Virginis signum dicitur conversa, de qua suo loco. Voss. de orig. et progr. Idolol. l. 1. c. 13. Alius fuit Dardani fil. ex Candavia coniuge, ut quibusdam placet. Patri successit, A. M. 2605. per 65. Ann. Euseb. Chron.


page 181, image: s0181b

ERICIA Gr. *)eri/keia, pop. Atticae, ad tribum Aegeidem pertinens. Spon. ubi de 147. Atticae Pop.

ERICINIUM Sardiniae opp. Ptol. Macedoniae urbs. Liv. l. 36. c. 17.

ERICIS portus, Lerice, castrum est cum portu in ora Or. sinus Spetiae. in ora Orient. Genuensi, 4. mill. ab arce S. Mariae in Ort. 45. a portu Delphino.

ERICIUS vide ERINACEUS.

ERICUS [1] vel HENRICVS I. Sueciae Rex egregiis legibus regunum instruxit, auxit ditiones, colonias in insulas, quae nunc Daniam componunt, deduxit.

ERICUS [2] II. populi copiam regno gravem videns, bella suscepit, Rugiam vastavit.

ERICUS [3] III. fil. Algothi, parti in Suecia, Dania et Norvegia successit, bello felix.

ERICUS [4] IV. cogn. Sapiens, circa. Nat. Christi ingenio et fortitudine inclitus.

ERICUS [5] V. nepos Hinardi occisi, eisuccessit, avitae caedis ultcr. sed et ipse postmodum per insidias sublatus.

ERICUS [6] VI. fil. Birgeti.

ERICUS [7] VII. fil. Ingi. Ei natus.

ERICUS [8] VIII. cognom. Victoriosus.

ERICUS [9] IX. fil. prioris, a subditis occisus, quod spse baptizatus, illos quoque baptizari vellet.

ERICUS [10] X. cognom. Sanctus, Finnis subiugatis, fedem Christianam annuntiari curavit. Eius nepos

ERICUS [11] XI. cui genitus est

ERICUS [12] XII. cogn. Balbus, prudentia [orig: prudentiâ] et pietate illustris: qui obiit A. C. 1250. Regni 28.

ERICUS [13] XIII. etiam Rex Daniat fuit. Vide ibi.

ERICUS [14] XIV. fil. Gustavi I. ex Catharina Saxonica, regnare incepit, A. C. 1560. Astrologiae et Mathematum peritissimus, contra Polonos Danosque bellum gessit, sed ob saevitiam, surrogato ei fratre Ioh. Finlandiae D. per quadriennium in vinculis detento, ipse A.C.1568 in eundem carterm coniectus, ibi obiit. Olaus M.hist. Goth. Saxo hist. Dan. Chytraeus, Saxon. l. 20. etc.

Daniae Reges.

ERICUS [15] I. Daniae Rex cum II. et III. non memorabilis.

ERICUS [16] IV. in Cypro obiit, itinete in terram S. suicepto. A. C. 1102.

ERICUS [17] V. occisus est, quadriennio post thronum conscensum, A. C. 1139. Huius ex sorore nepos

ERICUS [18] VI. cong. Agnus,decennio post regnum ab avunculo traditum, in Coenobio obiit.

ERICUS [19] VII. ab Abele fratre occisus est, cadavere, in mare proiecto, sed hic paulo post fratricidium morte Init. Utriusque fratre Christophoro successore, cuius fil.

ERICUS [20] VIII. Cleri hostis, subditis invisus, 56. vulneribus, per sedirionem, occisus est, A. C. 1286, Eius fil

ERICUS [21] IX. cognom. Bonus regno suo plurimas ditiones adiecit, Obiit A. C. 1319

ERICUS [22] X. Dux Pomeraniae An. Aet. 14. Sueciae, Daniae Norvegiaeque Rex creatus est, A. C. 1396. annitente amita [orig: amitâ] Margareta, constitutumque, ut horum regnorum vinculum insolubile esset. Regnare incepit; A. C. 1412. sed ob crudelitatem suis ingratus, diuturnis ac difficilibus bellis, cum Slesvicensibus D. cum Hanseaticis urb. et Suecis rebellantibus, gestis, pertaesus molestiarum, relictis regrnis in Pomeraniam secessit, A. C. 1438. ubi etiam obiit A. C. 1459. Aet. 77. Iter in terram sanctam susceperat A. C. 1424. Auctor hist. Dan. sic incipientis: Dani, ut testantur veteres historiographt, etc. Usque ad A. C. 1288. Vide Ioh. Galaerii Chron. Saxon. Gramm. Ericum, Magnum, Crantzium, Pontanum Hist. Dan.

Principes ex Familia Brunsvicensi.

ERICUS [23] cognom. Senior, fil. secundus Vilhelmi cognom. Iunioris Ducis Brunsvicensis, Goetingensem et Calenbergiam lineam condidit, cum frater eius Henricus cognom. Senior, Guelferbytanem esset orsus. Palaestina [orig: Palaestinâ] visitata, in aula Maximiliam I. Imp. cui in bello Bavarito praelio adversus Bohemos, vitam, aurea [orig: aureâ] stella [orig: stellâ] insignibus addita [orig: additâ] ob id donatus, servaverat, vixit. Bello dein gravi, cum Hildeshemio Ep. Ioh. Lauwenburgico implicitus, ab illo gravem accepit cladem: sed proscripto a Car. V. ob pacem publicam violatam EP. maiorem partem dioeceseos eius subactam sibi addixit: Quo pacto arces 18. praeter alias Nobilibus feudo concessas, oppida 7. et ad 1000. pagi Erico et henrico nepoti eius accessere [orig: accessêre]. Obiit A. C. 1540. Pater Erici Iun.

ERICUS [24] cognom. Iunior, fil. prioris, Patri successit, sub tutela matris Elisabethae Brandeburgicae: a qua in religione Evangelica educatus, eam postea deserut: matre ad rei nuntium exstincta [orig: exstinctâ]. Bello Smalcaldico Caesari militavit, et A. C. 1546, adversus Bremenses missus est, sed nullo successu. Bellum dein ei adversus patruelem henricum A. C. 1552. ortum, sed sequente anno compositum est. Ipse Alberti Brandeburgici partes nihilominus tueri pergens eius causa [orig: causâ] ad Caesarem susepit iter. Conscriptis postmodum A. C. 1557. copiis in Belgium iturus, in itinere Christophorum Archiep. Bremensem coercuir: inde adversus Gallos Hispanorum miles: praelio ad Quintini Fanum interfuit. Daniae Rege A. C, 1563. ab eo sibi oblatas contra Suecos copias accipere recusante, hic stipendia solvere impos, a Monasteriensi Ep. inde Dantiscanis pecuniam extorsit. Mox Borussiam invasurus, a Sororio Brandeburgico, Alberto, prohibitus est: Unde exercitus dilapsus. Tandem, cum biennio antea, cum agnatis, Hoiensibus


page 182, image: s0182a

Comitibus successisset, Papiae vitam clausit A. C. 1584. nullis ex Sidonia Saxonica et Dorothea Lotharingica, ob cuius in regnum praetensiones Daniae Regi terrori etat, relictis. Hereditatem eius crevit agnatus Iulius. Vide Phil. Iac. Spener. Sylloge Gen. Hist.

ERICUS [25] aliis Hericus, Liricus, Firicus, vel henricus, Monachus Antissiodorensis, circa A. C. 880. sub Carolo Crasso scripsit S. Germani vitam, libb. 6. Sigebert. de Vita ill. c. 103. etc. Item Rex Angliae. Item, Dux Foroiul. a subditis occisus A. C. 799. Item D. Saxoniae, qui in Concil. Basiliensi Sigismundum Imp. accusavit, quod marchionem Misniae Electorem Imperii fecisset, etc.

ERICUS [26] Puteanus Venloa [orig: Venloâ] Geldrus, scriptis egregiis clarus. Valer. Andreae, Bibl. Belg.

ERICUS [27] Ruffus primus ex Islandia colonos in Groenlandiam adhuc desertam deduxisse perhibertur, quem postea plures alii securti. Vide Georg. Horn. Orbe Imp. p. 359. et in voce Graenlandia.

ERICUSSA una insularum Aeoliarum. Steph. Alicur. Leandro. Habet tantum aliquot tuguria. Ins. est maris Tyrrh. versus Siciliam, 20. mill. a Lipara, 7. a Phoenicusa in Occ. 30. ab Ustica in Ort. Baudr. Item Ins. parva maris Ionii apud Paxas, Corcyrae proxima. Plin. l. 4. c. 12. Nunc Pachsu, seu Paxa mai. ad Austr. Corcyrae, 12. mill. ab ora littoral. Epiri in Occas. sub Venetis, qui eam concesserunt [orig: concessêrunt] Pargensibus Epirotis, ut ibi armenta pascerent. Baudr.

ERIDANUS [1] Italiae fluv. in Vesulo monte nascens, et peragrum Gallicum in mare Adriaticum influens. Hodie notiore nominine Padus appellatur. Non longe a Venetiis distare innuit Propert. Sic enim ille, ad Cinthiam l. 1. Eleg. 12. v. 4.

Quantum Hypanis Veneto dissidet Eridano.

Itemque Lucan. Civ. Bell. l. 4. v. 134

Sic venetus stagnante Pado.

Idemque l. 6. v. 272.

Sic pleno Padus Ore tumens super aggere tutas
Excurrit ripas,

Idem Ibid. v. 278.

Accedunt, donante Pado vix praelia Caesar
Senserat,

Idem l. 9. v. 751.

Ille vel in Tanain missus, Rhodanumque Padumqu
Arderet,

Idem l. 10. v. 252

Illuc duxit aquas, trahitur Gangesque, Padusque,

Idem Ibid. v. 278.

Ante tamen vestros amnes Rhodanumque Padumque.

Fluviorum regem vocat Virg. Georg. l. 1. v. 481.

Proluit insano contorquens vortice silvas
Fluviorum Rex Eridanus.

Sidon. Paneg. ad Avitum,

--- - Tibi maxime fluctu
Eridane. --- -

Ita de eo Plin. l. 3. c. 16. Nulli amnium claritate inferior. Lucan. l. 2. Civ. Bell. v. 408.

Quoque magis nullum tellus se solvit in amnem
Eridanus, fractasque evolvit in aquora silvas.

*kalli/r)r(oon eum vocat Dionyi. v. 289. Hoc fluvio mersum esse e curru Solari decidentem Poetae ferunt Phaetontem. Ovid. Met. l. 2. v. 323.

Quem procul a patria [orig: patriâ] diverso maximus orbe
Excipit Eridanus.

Claudian. in Cons. Prob. et Olyb. Carm. 1. v. 258.

Et Phaethonteae percussus damna ruinae
Eridanus --- --- -

Vide Phaethon [orig: Phaëthon], et Padus. Item Eridanus caeleste signum Arieti proximum. Cic. in Arataeis:

Namque etiam Eridanum cernes in parte locatum
Caeli, funestum magnis cum viribus amnem

Claudian. de Sexto Cons. Honor. Carm. 28. v. 175.

Stelliger Eridanus sinuatis fluctibus errans
Clara Noti convexa rigat, gladioque tremendum
Gurgite sidereo subterluit Oriona.

Nic. Lloydius.

ERIDANUS [2] vulgo Rodoun, amnis Poloniae, in Prussia reg. ex lacu exoriens, 25. m. p. suipra Dantiscum. Ibi in Vistulam fluv. cadit, dein paulo post cum ipso in mare Balt. labitur. Cluver.

ERIGENA vulgo dicitur Ioh. qui Scotus Ingulfo, sub Carolo Calvo vixit. Imp. huic gratus: quod Hibernus esset, appellatus ita Eriugenam, non Erigenam, in vett. Codd. dici, monet Sirmondus ad Concilium Valentin. III. Irenses porro non semel vocat Hibernos Order. Vitalis l. 11. et 12. Galli Irois, Germani Irren; sed et Hiberniam Erin nominant iidem Galli. Hibernos vero etiam Scotorum nomine innotuisse, dictum suo loco. Vide Car. du Fresne Glossar. et in voce Scottus.

ERIGENUS Iohannes, vide Iohannes.

EPIGONE Icari filia. Ea morte patris audita [orig: auditâ], quam rustici ei intulerant, eo quod vinum dedisset, quo hausto gravissimo somno oppressi fuerunt [orig: fuêrunt], et datum sibi venenum existimarunt: manus sibi intulit, seque ipsam suspendit. Postea vero morbo pestilenti Athenis grassante oraculum acceperunt [orig: accepêrunt], ut Icarum et Erigonem annuo honore venerarentur, atque ita in astrorum numerum cum patre relata est, et nomen Virginis retinuit. Virg. Georg. l. 1. v. 33.

Qua locu Erigonen inter Chelasque sequentes
Panditur --- -

Stat. l. XI. Theb. v. 644. et seqq.

--- - Qualis Marathonide silva [orig: silvâ]
Flebilis Erigone, caesi prope funer a patris,
Quaestibus absumptis tristem iam solvere nodum
Caeperat, et sortes ramos moritura legebat.

A Baccho compressam fuisse in uvam mutato docet Ovid. Met. l. 6. v. 125.



image: s0182b

Liber Erigonen falsa [orig: falsâ] deceperit uva [orig: uvâ].

Inde Erigoneius adiect. Ovid. Fast. l. 5. v. 723.

Nocte sequente diem canis Erigoneius exit.

h. e. oritur Canis, sidus caeleste. Nic. Lloyd. Vide infra in voce Virgo. Eiusdem in honorem plerique Athenienses festum, quod *ai)wra dicebatur, instituisse censent: Alii tamen factum id honori alterius Erigones, Aegysthi et Chlytemnestrae filiae, contendunt, uti legere est apud hesych. in *ai)w/ra, ubi utramque opinionem adducit. Vide Gerh. Ioh. Voss. de Idel. l. 1. c. 13. Idem carminis nomen est, quod Tripho fecit; quo in peemate restis frequens mentio, uti adnotat Iul. Caes. Scalig. Poet. l. 1. c. 50.

ERIGONUS vel ERIGONS trab. Thraciae fluv. Vistrizza Sophiano. Oritur in Poeonia, supra Deborum, dem per Dessaretios, Deuriopes, et Emathiam fluens, auctus Rhoedia aliisque multis fluviol. infra Aedessam in Axium cadit. Item Pictor insignis, Plin. l. 35. c. 11.

ERIGYUS Mitylenensis e ducibus Alexandri, de quo plurima Diod. Arrian. Curr. l. 6. c. 4.

ERIMANTHUS vide Erymanthus.

ERIMUS urbs Oenotrotum in Mediterraneis. Steph. Regina Gabr. Barthio.

ERINACEUS seu ECHINUS Graece xh=r, unde Latinum her. Calpurnius,

--- - --- spinosi corporis herem;

atque hine ericius et erinaceus, absque aspiratione, item er, apud Plaut. in Captivis, Act. 1. sc. 2. v. 81.

Imodo venare teporem: nunc Cirim tenes.

Ubi eri, h. e. erinaceo, asperum suum victum comparat senex, spinulento animali, moslem autem et delicatum lepori, cuius nihil mollius pilo. Ex ericius postmodum r(itzon fecere [orig: fecêre] recentiores Graeci. Deiis Plin. Ipsum animal, non ut remur plerique vitae hominum supervacuum est: si non sint aculei, frustra vellerum mollitia in pecude mortalibus data [orig: datâ]. hac cute expoliuntur vestes. Nempe non quaeliber, sed e lana molliore factae, erinaceorum cute, aut spinarum acervo, pectebantur: atque hae pexae propriae, quae nempe mulro flocco opertae sunt, eoque pexo et polito arte fullonis etc. Salmas. ast Solin. p. 390. Vide quoque supra Armadillas, acinfra invoce Her. de monopolio vero Erinaceorum, quibus vestes expoliebantur. Plin. praefatum l. 8. c. 37. Tralatitia vox de certo fortissimotum militum apud Helvetios ordine sunitur, ut infra videbimus in voce Phalanx. In scuto Dn. Ariole Erinaceum aureum iun se collectum, acnleis undique ad defensionem exsertis, in campo rubeo, habes apud Car. Segoing. Mercur Armorial. p. 128. ubi Gallico sic exprimit, de Gueules a un Henston en deffene d'or.

ERINAEI Sarmatiae Asiaticae gens. Ptol.

ERINDES fluv. Asiae, circa Parthiam. Tacit. Ann. l. xi.c. 10.

ERINEOS locus asper fuit, sub Ilii monribus, a caprificorum (quos Graeci appellant e)rineous2 ) multitudine dictus. Meminit huius loci Andromache apud Hom. Iliad. 6.

ERINESES Indiae fluv. cum Gange se coniungens. Arrian.

ERINEUS urbs in Doride a caprifico dicta. Strab. Est et alia Italiae, et alia Achaiae. Steph. Item Siciliae parv. fluv. Thucyd.hodie Noti, et eius ostium Miranda Facello,et Aretio dicitur. Baudr. Miranda in valle Neaetina. In mare Ionium se exonerat, 12. mill a Neaeto in Bor.

ERINIATES Megaridis vicus. Steph.

ERINNA Poetria, floruit Olymp. 106. An. 4. ut est in Chronicis Eusebii: sed perperam, Sapphus [orig: Sapphûs] enim fuit amica, uti constat ex Tatiano, et Suida, quam etiam ingenio superasse, tradit Eus. Chron.

ERINNYS una Furiarum infernalium. Virg. Aen. l. 2. v. 337.

--- - Quo tristis Erinnys,
Quo fremitus vocat --- -

Ovid. Met. l. 1. v. 241.

--- - Qua terrapatet fera regnat Erinnys.

Helena Troiae, et patriae communis Erinnys, dicitur Virg. Aen. l. 2. v. 573.

--- - Et patriae communis Erinnys.

Idem. l. 7. v. 447.

Tot Erinnys sibilat Hydris.

Ibid. v. 570

--- - Quis [orig: Queis] condita Erinnys.

Itemque Cleopatra lucan. l. 1. Civ. Bell. v. 572.

--- - Ingens urbem cingebat Erinnys,

Idem Ibid. v. 687.

--- - Quo tristis Erinnys.
Transtulit Emathias acies.

Idem l. 6. v. 747.

Verberibusque suis trepidam castigat Erinnym.

Idem l. 8. v. 90.

--- - me pronuba duxit Erinnys,

Idem l. 10. v. 59.

Dedecus Aegypti, Latii feralis Erinnys.

Inde Erinnyes num. pl. Ovid. m. Ep. XI. Canace Macareo v. 103

Ferte faces in me, quas fertis Erinnyes atre.

Propert. l. 2. Eleg. 20. v. 29.

Tunc me vel Tragicae vexetis Erinnyes.

De quibus Graeci Poetae passim, praesertim Tragici. Nic. Lloyd.

ERIOCH Rex Elymaeorum, Iudith. c. 1. v. 6. lege Arioch,

ERIONIA Regio circa Sardes, quae et Asia. Steph.

ERIPERE Campum, verbum Circense. Nempe sicut de primo ostio missis dicebatur. Occupavit et vicit; de secundo, Successit et vicit: Ita de iis, qui tertio ostio ex bant et tamen victoriam consequebantur, usurpabatur. Eripuit et vicit, uti ex Tabula Agitatorum Circensium discimus. Praemium siquidem eripiendum veluti erat


image: s0183a

primo, et secundo loco cgressis, siquidem talis palmam consequi vellet. Aut potius intelligendum, Campum eripi, Id namque diserte expressit in Circensibus Schipionis Sil. Italic. Punic. Bell. l. 16. v. 389. ubi omnia Artis huius vocabula studiose posuit:

Tene Astur certante feret quisquam aequore palmam
Erepto?

Vide Salmas. ubi supra p. 904.

ERIPHRYSA ins. una ex Aeoliis. Ericusa. Strab. l. 6.p.276.

ERIPHYLE uxor Amphiarai, Adrasti soror, quae accepto a Polynice aureo monili, maritum latentem, ne ad bellum Thebanum ubi se moriturum sciebat, proficisci cogeretur, Adrasto prodidit. Quam uxoris perfidiam aegre ferens filio Alcmaeoni in mandatis reliquit, ut accepto primo mortis suae nuntio, matrem interficeret, quod et ille in patris ultionem adimplevit. Iuv. Sat. 6. l. 11. v. 654.

Occurrent multae tibi Belides, atque Eriphylae.

Virg. Aen. l. 6. v. 445.

His Phraedram, Procrinque locis, maestamque Eriphylen.

Cic. contra Verrem: Eriphylam accepimus in fabulis ea [orig: ] fuisse cupiditate, ut cum vidisset monile ex auro, ut opinor, et gemmis, pulchritudine eius incensa salutem viri prodiderit. Idem l. 1. de Iuvent. Mulierum gemus avarum est, nam Eriphyle auro viri vitam perdidit. Prop. l. 3. Eleg. 13. v. 59. de Puellarum avaritia.

Tu quoque ut auratos gereres Eriphyla lacertos,
Dilapsis nusquam est Amphiaraus equis.

Idem l. 2. Eleg. 16. ad Cynthiam v. 29.

Aspice quid donis Eriphyla invenit amaris.

Hinc Eriphylaeus adiect. Stat. Theb. l. 4. v. 211.

Sic Eriphylaeos aurum fatale penates
Irrupit scelerumque ingentia semina movit.

ERIPIA venefica fuit, et fascinatrix, quae si quod animal aspexisset, illi protinus aliquid mali accidebat. Erasm. in Chil.

ERIPPIDAS Lacedaemonius, ad componendam heracleensium seditionem a suis missus, populum ad contionem vocatum armatis circumdedit atque auctores quasi quingentos ad unum trucidavit omnes. Diod. l. 14. in An. 2. Olymp. 95. Apud eundem l. 15. in An. 4. Olymp. 100. *qhrippi/dan a)pe/steilan perperam legitur pro *hrippi/dan. Vide quoque Polyaen. l. 11. Nic. Lloyd.

ERIS fluv. Strab. Aesis l. 5. p. 217. et 227.

ERISICHTHON Thessalus, qui Cererem spernens, et eius lucum succidens tam famelicus factus est, ut propria membra prae fame comedere coactus sit. Ovid. Met. l. 8. v. 705.

Nec minus Autoluci coniux Erisichthana nata

Ibid. v. 746

Maerentes adeunt, poenamque Erisichthonis orant

Ibid. v. 791.

Lenis adhuc somnus placidis Erisichthona pennis

Ibid. v. 807.

Sic Epulas omnes Erisichthonis ora profani

ERISTHENES amatre Media interfectus est, quod male in bello pugnasset.

ERITHIA opp. Mauritaniae, a Phoenicibus conditum, de quo vide Salmas. ad Solin. p. 289. ut et in voce Erythia

ERITHINI sive ERITHYNI scopuli Pont. Eux. apud oram Bithyniae, Farnasu Burdonio. Horum meminit Arrian. in Periplo; Apollonius etiam post Sesamum (quae Plin. l. 6. c. 2. ac aliis eadem quae Amastris) subiungit ai)peinous2 *)erisqu/nous2, quos Hom. itidem u)yhlou\s2 vocat in Catalogo. Ptol. in situ Ponti, et Bithyniae, Thyniada, et Erithynos scopulos dicit adiacere regioni Cyaneorum. Steph. dicit urbem esse Paphlagoniae sic a rubedine dictam.

ERIXO Eques Romanus, quia filium suum flagellis occiderat, a populo in foro graphiis est confossus. Senec. l. 1. de Clement. c. 14.

ERIZELI Phrygiae gens. Ptol.

ERMAEA mel. HERMAEA ins. prope Sardiniam. Ptol. Etiam mercurii ins. dicitur, nunc la Tavolara; in ora Or. ubi incipit Borealis, prope prom. Columbarium. Satis est fertilis, sed incolis caret, propter frequentes piratarum excursiones, \Baudr.

ERMANARICUS Ostrogothorum Rex ex vulnere mortem obiit, A. U. C. 1127. Iornandes.

ERMANRICUS vel ERMENOLDUS Abbas, scripsit vitam S. Soli, Abbatis Angli, Canis, antiqq. lect. tom. 4. Anidem cum Ermoldo auctore Panegyrici Ludov. Pii? Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 4.

ERMANTIA et Maria, Stiliconis filiae, ambae ab Honorio ductae quidem, sed ante consummationem coniugii exstinctae. A. C. 398. P. Oros. l. 7. c. 24. etc.

ERMERICUS [1] vel IRMARICUS Cantii Regis fil. Esci, frater Othi, huic successit A. C. 532. usque ad A. C. 361. Beda l. 1. Chenius l. 6. Item, Suevorum in Hisp. Rex qui obilt A. C. 440. post regnum A. C. 32. Clinicus septennis. Idac. in Chron.

ERMERICUS [2] Dux Svevorum, cuius auspictis Hispaniam invaserunt [orig: invasêrunt]. A. C. 408. ibique Annos 176. regnarunt. Vide infra.

ERMINSTRAET seu ERMINGSTREET una e IV. Angliae viis militaribus celebrioribus, quam eae intersecant ac percurrunt, olim a Romanis exstructae: dicta quasi via mercurii, quem sub nomine Irminfull Germani vett. coluere [orig: coluêre]. mercurium autem Graecis *)eno/dion dictum, quod viis orederetur praeesse, notum. Reliquae viae erant, Watlingstreat seu Werlamstreat, quod per Verolamium duxerit. Ikenildstreat, quod ab Icenis initium habuerit, et Fosse, quod fossa [orig: fossâ], ut putant, utrinque fuerit munita: dicunturque omnes, Cheminii Regales, in LL. Edv. Confell. c. 12. et. 13. quorum duo, inquiunt


page 183, image: s0183b

in longitudinem Regni, alii duo in latitudinem distenduntur. Et pacem Regis habere dicuntur, ita ut, qui delicta in iis committunt, Regis iudicio nude subiacean etc. Vide Car.du Fresne Glossar. et Galfridum Monumerthensem l. 1. c. 18.

ERMIONE (lege hermione ) urbs ad Argolicum sinum. Ptol. Castri Sophiano.

ERMON h. e. fons opp. erat in tribu Manasse, in octavo lapipe Scythopoleos ad Merid. non longe a Iordane contra Salim, ubi baptizabat Ioh. quod ibi aquae multae essent.

ERMULUS apud Aldhelmum Abb. Malmesbur. Et ubi pridem eiusdem infandae natrices, ermuli, cervulique crudafanis [orig: crudâfanis] colebantur superstitione in profanis, versa vice discipulorum gurgustia, imo almae oraminum aedes, architecti ingenio fabre conduntur: I. hinnuli, ex Augustino Serm. 215 simile turpitudinis genus, cum cervula, de qua suo loco.

ERNAGINUM vulgo ERAGNAC, locus Galliae, inter Cabellionem Cavarum et Tarasconem Salyorum. Utriculariorum corporatorum Ernaginensium mentio fit in marmore Arelatensi. Vide hadr. Vales. Notit. Gall.

ERNESTUS [1] cognom. Ferreus, ob eximium robur, Princeps Styriae, fil. secundo-genitus Leopoldi Probi, frater quoque Leopoldi cognom. Crassi vel Superbi Archiducis Austriae, Styriae lineae conditor fuit: sicut frater eius maior natu Fridercus cognom. Senior, Tirolensem incepit. Reliquis fratribus de tutela Alberti V. altercantibus, solus quietus mansit. Ex Cimburgi Mazovia, femina robustissima, pater Friderici III. Imp. electi A. C. 1440. et Alberti, cognom. Militis vel Prodigi fundatoris Academiae Friburgensis.

ERNESTUS [2] fil: Maximiliani II. Imp. frater Rudolphi II. et Matthiae Impp. moderati ac placidi ingenii Princeps, bis Polonis commendatus, numquam tamen ut Rex eligeretur, impetrare potuit. Sic et opinio Gallici regni, cum quo nupriae Infantis proponebantur, fefellit. Croatiam vero,et Carinthiam rexit, demum Belgio Hispani nomine praepositus A. C. 1594. qui exitialis ipsi, et Hispano maxime luctuosus fuit. Erepti namque Frisii, detractae Galliae, arma improspera, insidiae pacis infames, hostium res inclitae ac florentes, apud ipsos inopes, et turbidae: eum in vitae tae dium aut nortis necessitatem egere [orig: egêre]. Gravitas illi morum erat: Belgae fastum interpretabantur. Ceterum rebus haud superior, consiliis, et mandaris facile regebatur. Ipsum quanto ab initio exspectatior, tanto praesentem amior contemptus excepit, ubi otium, Venus, morbi ipsius innotuere [orig: innotuêre]: ita ut famosis quoque carminibus laceraretur. Oneravit eius insuper famam apud Belgas, quod urbibus quibusdam Hispanorum ingerere praesidia voluit. Post pacem obirer tentatam, et concilium Bruxellae advocatum sub initium A. C. 1595. lenta [orig: lentâ] febre atrritus, et sanguinante morbo defecit paulo post. Leti causam introspectores secti post mortem corporis prodidere [orig: prodidêre] calculum, et in renibus vermem, etiam tum viventem, qui proxima arroserat. Vide Thuan. Hist. l. 122. et Hug. Grot. hist. Belg. l. 4.

ERNESTUS [3] fil. Ioh. cognom. Iunioris, Holsatiae D. Cesatis adversus Turcam miles, praelio ad Agriam A. C. 1596. cum parte exercitus, quae plenam victoriam iam animo praeceperat, ad praedas discurrente, sed a Cicade Bassa, qui palantibus superveniens magnam edidit stragem, oppressa, cecidit. Comes ei fortunae frater quoque fuit Augustus: quorum ex fratre Alexandro nepos Ernestus Guntherus, Canonicus fuit Bremensis, et locum tenens praetoriae chortis Christiani V. Daniae Regis Pater ex patrueli Augusta plurium liberorum.

ERNESTUS [4] fil. Alberti, ex vett. Austriacae Marchionum prosapia, strenuus Henrici IV. Imp. adversus Hungaros miles fuit: Pater Luitpoldi I. cognom. Pulchri. Idem nomen patruo eius fuit, Sueviae Duci, cui duo filii in hac dignitate successere [orig: successêre]. Item fil. Alberti cognom. Sapientis, Bavariae Ducis, exlinea Monachensi, frater Vilhelmi natu maioris, qui Patri successit. Aventini discipulus, studiis sedulam navavit operam, unde inprimis metallicarum rerum peritiam sibi comparavit singularem: Multas quoque peregrinationes ignotus obivit. Electus Archiep. Salisburgensis et Ep. Passaviensis, Ecclesias illas aeris alieni ope liberavir, et sine subditorum incommodo opibus auxit, Cum vero ordines maiores suscipere nollet, Episcopatum Canonicis resignavit A. C. 1554. in Comit. Glacensem in Bohemia suo aere emptum concessit, et reliquum ibi vitae tempus exegit. Obiit A. C. 1560. Maecenas eruditorum.

ERNESTUS [5] fil. ultimus Alberti V. Bavariae Ducis, Ep. fuit Frisingensis A. C. 1565. et Hildeshemius A. C. 1573. Cum autem Ep. Leodiensi mortuo A. C. 1580. Ordines Belgici eo promotum cuperent Matthiam Austriacum: Hispaniae Regis, et Caesaris favore, Ernestus electus est. Demum, gebhardo Trucksessio Archiep. Coloniensi, ob religionem, exauctorato, etiam illam dignitatem est nactus, tamquam Princeps opibus, et affinitate praepotens, utraque insuper paterna [orig: paternâ],ac materna [orig: maternâ] stirpe illustris: quo factum, ut Gebhardo, et suis,et Palatini Ioh. Casimiri viribus, frustra obnitente, Electoratum obtineret. Obiit A. C. 1612. A quo tempore Archiepiscopatus Coloniensis in Bavarica familia haesit. Ernesto enim successit, eius ex fratre Vilhelmo nepos Ferdinandus: quem excepit Maximilianus Henricus, fil. Alberti, (qui Ferdinando frater erat,) hodien imperans.

ERNESTUS [6] Elector Saxoniae, a quo lineae Ernestinae, sicut a fratre eius Alberto Albertinae, quae hodie Electoralis est, origo. fil. Friderici I. Placidi nepos Friderici II. Bellicosi, sub quo Ducatus Sax. Electoratu auctus rediit ad Witikindeos, cum hactenus fin variis familiis haesisset: Princeps fuit prudentia [orig: prudentiâ], et compositis inter tres Reges Casimirum Poloniae, Vladislaum Bohemiae, ac Matthiam Hungariae rebus inclitus. Moriens sola Servatoris sui opera sibi sufficere est testatus. Eius fil. Fridericus III. Sapiens,


page 184, image: s0184a

Wittebergensem arcem condidit, Academiam ibi A. C. 1501. erexit, Luthero favit, Imperium sibi oblatum recusavit, Obiit caelebs, sub tumultus restici initia. Ei successn frater Ioh. cognom. Constans, seu Bonus, qui in adolescentia in Hungaria Maximiliano militans, A. C. 1490. primus Albae Graecae moenia conscenderat. Fratris successor, visitatione Ecclesiastica [orig: Ecclesiasticâ] instituta [orig: institutâ], Ecclesiis Ministros 1praefecit, et Wittebergae 20. Dom. Trin. vernacula [orig: vernaculâ] lingua [orig: linguâ] primum mum curavit Missam, ut vocant, celebrari, hinc numquam ei a Caesare collata sunt Principatus insignia. Eius dein auspiciis rustici rebelles caesi: Epp. A. C. 1528 coerciti sunt: quo ipso adversus decretum Spirense cum aliis protestatus est. In comitiis Augustanis A. C. 1530. Caesari Confessionem obtulit, decessit A. C. 1532. Pater Ioh. Frider. Electoris, et Ioh. Ernesti: quorum illo Bello Smalcaldico ab Imp. victo captoque, Electoratus in Albertinam lineam tanslatus, et Mauritius agnatus dignitate hac insignitus est. Auctor fuit Ioh. Frid. linearum Gothanae et Vimariensis, de quibus suo loco. Vide de his omnibus accurate disserentem Phil. Iac. Spener. Sylloge Geneal. Hist.

Joh. ERNESTUS [1] fil. minor natu Ioh. Elect. Ernesto priore genit, e fratris Ioh. Friderici Elect. tutela egressus, commune regimen cum eo aliquandiu gessit, partem dein Franconicam A. C. 1542 nactus, Coburgi habitavit. Bello Smalcaldico Caesari, ut fratris vitae consuleretur, Wittebergam tradidit. Item fil. Ioh. Friderici modo memorati, qui ante Patrem decessit.

Joh. ERNESTUS [2] fil. natu minor Ioh. Friderici II. cum fratre Ioh. Casimiro in gratiam, qua [orig: quâ] ob turbas a Patre datas exciderant, Comitiis Spirensibus receptus A. C. 1570. Marcsulae primum, dein Isenaci sedem habuit, ubi mansit etiam cum Fratri succederet. Ceterum simplicioris ingenii Princeps, Electori Saxoniae gratissimus exstitit: Exstinctus sine prole A. C. 1638.

Joh. ERNESTUS [3] fil. Ioh. Saxoniae Ducis e linea Ulnariensi; literis, et armis egregie ornatus, magnique animi Princeps, suo fratrumque nomine regimen suscepit A. c. 1615. Militarem operam Friederico Palatino Bohemiae Regi Pragae A. C. 1620. Batavis (a quibus Confess. Aug. liberum exercitium Amstelodami impetravit) Hagae A. C. 1621. inde Danis A. C. 1625. adversus Caesarem addixit, sumpto legato Fuchsi.Sequente Anno Osnabrugam, Furstenaviam. Widenburgam cepit. Mox facta cum mansfeldio per Marchiam irruptione, multa in Silesia occupavit. Tum in Hungaria Bethlenio iunctus, sed brevi ab eo discors, Martini Fani in Hungaria obiit, proscriptionem morte sua [orig: suâ] antevertens. Ex eius fratribus, quos complures habebat; Bernhardus Brisaci victor, celeberrimus nostri aevi Ducum evasit: Vilhelmus, et Ernestus, genus propagavere [orig: propagavêre]; ille Vinariensis lineae continuator, hic novae Gothanae conditor. Vilhelmi fil. Ioh. Ernestus Vinariae habitat.

ERNESTUS [7] praefatus fil. Ioh. semel fratre Ioh. Ernesto absente, administravit ditiones, A. C. 1621. Inde ipse quoque Suecicae militiae interfuit: Postquam vero Marti valedixit, ditiones suas mediis etiam in belli flammis, et post eas restinctas, huic uni incumbens curae, prudenter, feliciter atque non sine multo earum profectu, diu rexit. Permissione impetrata [orig: impetratâ], arcem Gothanam, nomine Grimmenstien in Eridenstein commutato, restauravit, et una cum rube muniit. Pater ex Elisabetha Sophia agnata Ioh. Ernesti; qui obiit ante Patrem A. C. 1657. Friderici, Alberti, Bernhardi, Henrici, Christiani, Ernesti, et alterius Ioh. Ernesti. Elogium eius non nemo hoc carmine cecinit:

Eusebie, Pietas, Virtus, tria Numina, nomen
Dicite quod vestris par queat esse tholis.
Dicitis, Ernestus: Sic vere dicitis, unum hoc Laudum vestrarum nomina nomen habet.

Nec omittendus ex eadem Saxoniae Principum familia, Ernestus, fil Ernesti El. de quo supra: Archiep. Magdeburgensis electus A. C. 1476. Administrator dein Halberstadiensis factus, fratrum Friderici III. El. et Ioh. qui fratri in dignitate hac postea successit, in condenda Wittebergensi Academia adiutor fuit. Moriens sibi sola Servatoris opera sufficere testatus est.

ERNESTUS [8] fil. Ioh. Georgii Ducis Iegerndorfii seu Carnovil, A. C. 1624, exstincti in Wirtenbergica aula aliquandiu vixit, tum Produx Berolini fuit. Obiit improlis A. C. 1624. lineamque, cuius Pater conditor erat, terminavit.

Christianus ERNESTUS fil. Erdamanni Augusti, ante Patrem Chhristianum, Culmbacensis vel Beruthinae lineae conditorem A. C. 1651. exstincti, natus est A. C. 1644. In aula dein Berolinensi aliquandiu versatus, inde A. C. 1657. Argentinensem. Academiam invisit: Gallia [orig: Galliâ] dein. Italia [orig: Italiâ], et Belgio lustraro ad El. Brandenburgicum rediit Domum redux administrationem provinciae suscepit ipse, et Comitia Ratisponensia visitavit A. C. 1664. post Imperlalis exercitus pars ingens.

ERNESTUS [9] fil. Philippi Ducis Brunsvicensi, lineae Grubenhagiae pius, constans ac fortis Princeps, ac summus Philippi Hassiae Landgravii amicus A. C. 1545. Henricum Brunsvicensem agnatum suum, civitatem Brunsvicensem vexantem, ut se dederet coegit. Inde in bello Smalcaldico, quo frater eius Albertus occisus est, dextrum exercitus cornu duxit, A. C. 1546. sed seq. Anno cum Ioh. Friderico Saxoniae El. ad Mulbergam captus, huius solatio eguti. Dimissus brevi, postea Carolo V. adversus Gallos meruit, et praelio Sanquintiniano, ubi fratrem alterum Ioh. amisit, interfuit A. C. 1557. Decessit A. C. 1567. filia [orig: filiâ] tantum Elisabetha [orig: Elisabethâ], uxore Ioh. Holsatiae D. relicta. Vide Thuan. Hist. l. 41. Ex eius progenitoribus Ernestus quoque fuit, fil. Henrici cognom. Mirabilis, qui lineam condidit: quemadmodum in fratribus Ernesti praefati Wolphgango A. C. 1595. et Philippo A. C. 1596.exstinctis, eadem terminata est.