December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

image: s0500b

BEFORTIUM oppid. munitum Suntgoviae, in Alsatis, sub Gallis. Comitatus [orig: Comitatûs] olim caput: Ad radices montium. Vix 2. leuc. a Monte Belliatdi in Ortum, et 4. a Ferretra in Occasum.

BEFULCI epitheton Wenedorum Slavorum, quos ita vocatos a Chunis, scribit Fredegarius c. 48. eo quod duplici in congressione certaminis vestita praelia sacientes, ante Chunos, praecederent, apud Car. du Fresne Glossar.

BEGARDI iidem cum Beghardis seu Beguardis Haereticis quorum feminae Beguinae, e tertio Ordine Francisci sese esse asserebane, sed falso, ut probat Waddingus: Fratres pauperes se ipsos vocabant, item Fratres et Sorores de Paenitenia, Bizochi insuper, Fratricelli, Vacasoti, etc. dicti, ut videre est in Extravag. Iohannis XXII. de Religios. domib. Eorum auctorem Petrum Colutii de Corbario Antipapam facit Blondus in Tractat. de Piceno ubi de Fabriano oppido, Dulcinum et Margaritam Scriptor. Vitae Clementis V. ut videre est apud Car. Macrum Hierolex. Maxime muliebrem sexum haeresin hanc. invasisse, docent Matthaeus Paris. et Matth. Westmonsteriensis A. C. 1243. Beguinos quoque vocacos esse (quam vis utplurimum melieres in hac secta sic appellatae sunt, ut diximus) discas ex Epistola Yvonis Narbon. quos,ut viros fictae Religionis ac pietatis, inter coetera, his verbis perstsingit M. Rebertus de Sorbona Serm. de Consciem. Vidi quendam, qui cum et at coram magnis Beguinis, habebat magnum supertunicale rotundum cum magnis et latis mancis de camelino et coram mundanir habebat de bruneta sissum ante et retro, strictum sine manicis, de vario forderatum, etc. Nomen a Saxonico Beggen. i. e. mendicare, arcessunt Viri docti ad Vitam S. Catharinae Sen. num. 74. etc. Vide in voce Beguardi. Sed et sic appellati leguntur Fratres Conversi in Ordinib. Praedicatorum et Minorum apud Auctorem Annalium Colmar. A. C. 1302. Etiam Valdenses Begginorum appellatione non semel denigrat Godefridus Monachus S. Pantaleonis, A. C. 1239. et seqq. apud Car. du Fresne Glossar. Vide quoque hic [orig: hîc] infra, ubi de Beguinis. ut et in voce Beguardi.

BEGHINAE eiusdem sectae ac instituti, cuius Beguardi et Beguini, de quibus retro, una proin cum iis damnatae in Concilio Viennensi, qua in urbe magna horum hominum vis. Meminit earum Matthaeus Paris. ad A. C. 1251. In Alemannia mulierum continentium, quae se Beguinas volunt appellari, multitudo surrexit innumerabilis, adeo ut solam Coloniam mille vel plures inhabitarent. In Alemannia, Kuheim, i. e. Paenitentes appellatas, tradit Chron. Senoniense l. 5. c. 1. Easdem Sorores de Poemptentia de tertio Ordine S. Francisci dici voluisse, refert Guido Carmel. Summ. de Haeres. fol. 108 Uc. Sed quid passim in Belgio praecipue, snd Beguinarum nomine, Virgines Deo vere et sancte famulari dicebantur, ne nocentium damnatione innocentes involverentur, Iohannes praefatus Extrav. Ratio recta et Bulla [orig: Bullâ] alia [orig: aliâ] providit. De quarum hodierno instituto ac vivendi ratione sie Linadanus: Haemedium, inquit, vitae genus agunt, inter Monasticum et Saeculare. Certis legibus amnes vivunt: de suo victitant, a votis liberae sunt. Si nubere visum, migrant et nubunt, non inutili vitae instituto, cum sintin illo et in altero sexu, qui neque libertatem ferre possunt, neque arctum imperium, quibus medium hoc vitae genus saluti esse queat. Quo et Rhythmi veter. faciunt, de Origine Monasterii Pratensis, in Flandria.

Beginae namque fuerunt a prima sui aetate.

Mox,

Habebant einm famulam, quae omnibus ministrabat,
Et de iuvantibus vitam eis auxilium dabat.
Ibant enim illae mane ad Albini sanctum templum.
Deum orabant, nec inane deforis dabant exemplum,
Tunc non habebant in loco, ubi manebant, capellam,
Nec quid sacrtaum in illo, sed habebant solum cellam,
Inde casam repetebant, et accipiebant colum,
Otiosum tempus spernebant, unllum cogitantes dolum,
Saepe veniebant probi, qui eos confortabant,
Et munimen consilii illis pro Iesu danabant, etc.

Vide Miraeum in Donationnibus Belgic. c. 112. et quae de instituto Monachorum primaevo dicemus suo [orig: suô] loco [orig: locô], etc. At in Gallia Beguinarum institutura cum contemptui haberetur, sensim desiit et in earum locum successere [orig: successêre] Sorores tertii Ordinis Francisei, quidbus indidem tradite in Galliae urbibus earum aedes. Sic in Beguinarum Paris. Monasterium translatae sunt Sorores praefati Ordinis, de Ave Maria cognominatae, diplomatibus Ludovici XI. A. C. 1471. et 1479. Idem ab eodem Principe in urbe Bellovancensi factitatum, refert Louvetus in Historia Bellovacensi Tom. I. etc. Nomen quod spectat, a Begga, Pipini Landensis filia, S. Gertrudis Nivellensis sorore, Beghinas seu Beguinas dictas esse, et ab ea institutum suum accepisse, constans est inter Belgas opinio. Alii a velo capitis eas sie appellatas volunt, quod tamen ab ipsis potius dictum videtur. Ioachimus Hopperus, a beginnen, i. e. incipere, vocis originem arcessit, quod initium quoddam rei Monasticae ponant. Alii denique a Bego quodam istius instituti auctore, de quo sic Aegidius Aur. vallis Monachus in Radulfo Episcopo Leodicensi sub A. C. 1180. Suscitavit Deus Spiritum Sanctum cuiusdam Sacerdotis viri religiosi, qui Lambertus le Begue, quia balbus erat, de S. Christophoro dicebatur, a cuius nomine mulieres et puelle. quae castae vivere proponunt, Beguines Gallice cognominantur, quia ipse primus exstitit, qui eis praemium castitatis verbo [orig: verbô] et exemplo [orig: exemplô] praedicavit, etc. Vide plura hanc in rem apud Car. du Fresne in Glossar. et Macrum in Hierolex. nec non infra voce Pyrocarae.

BEGHIUS Lambertus, vide Lambertus.

BEGIALIS Amorgi insul. urbs, in mari Myrtoo.

BEGIS urbs Trallianorum. Steph.

BEGUAI nomen proprium. Nehem. c. 7. v. 7. Latine in corpore, sive in gente. Item nomen viri. Esdr. c. 2. v. 2.

BEGUARDI alias BEGUINI et BEGUINAE Haeretici in


page 501, image: s0501a

Germania exorti, A. C. 1341. Monasticam vitam, sed sine caelibatu, affectabant, in hac vita omnimodam persectionem obtineri posse, gratiae auxilio [orig: auxiliô] opus non esse, homines perfectos ab oboedientiz Magistratui debita, a ieiunio, precibus, bonisque operibus esse immunes, divitias cum Euangelica perfectione consistere non poste assereures. Damnati in Concilio Viennensi A. C. 1311. Petrus Coens Hist. de origine Beguardorum. Alex. Rossaeus, in pansebei/a. Pulsi sunt Basilea [orig: Basileâ], annitente inprimis Iohanne Mulbergio [orig: Mulbergiô], insigni Contionatore, Dominicano [orig: Dominicanô], eorumque domicilia partim Nosocomio magno, partim Episcopo: supellex autem Franciscanis cessit, A. C. 1411. Vide Christ. Urstisium Hist. Basil. Stumpsium, etc. Quibusdam ex illis A. C. 1403. iam ididem conversis, Spelmann. Glossar. Archaeol. Paulo exactius sic de illis Phil. a Limborch: Beguini, inquit, fuerunt Monachi Ordin. B. Francisei, dicunturque passim, de tertia Regula D. Francisi, qui, cum Clemens V. saltem granaria habee vel cellaria, in quibus rerum mendicando collectarum con servationem facerent, Franciscanis concessisset, dissensum suum testati, contenderunt, nec hoc quidem licere, paupertatis Ftanciscanae persectionem hoc [orig: hôc] modo [orig: modô] labesactari, nec Papam habere auctoritatom cir ea regulam Francisci dispensandi; idque si faciat, illius decreta tuto posse contemni. Circa quae tempora Petrus Iohannis Olivus inter illos scripsit Postillam in Apocalypsin, qua [orig: quâ] quae de bestia et nieretrice Babylonica dicuntur, applicat Papae et Ecclesiae Romanae. Post Clementem Iohanni XXII. Franciscanis concedenti, ut possint granum, panem et vinum, in granariis et collariis recondere, non minus acriter obmxi, Papae auctoritatem impugnare coeperunt, inde Haeretici iudicati atque Inquisitioni subiecti, Decreto cuius initium, Gloriosam Ecclesiam, dato [orig: datô] Avenione A. C. 1318. Cum autem sic non cessaret contentio, et Berengarius in Concil. Narbonensi illorum causam defenderet, ab Inquisitore Ioh. Bemmio ipsi palinodia indicta est, is vero, ad sedem Apostolicam appellatione interposita, Avenionem ivit ac Papae summam rei exposuit. Hic Berengarium honesta in custodia retinuit, ac omnibus Academiis virisque doctis ubique terrarum ad disceptandum proposuit, Num pertinaciter affirmare, D. I. Christum eiusque Apostolos non habuisse aliqua in speciali, nec etiam in communi, foret haereticum censendum? Convenere [orig: Convenêre] itaque Perusium undiquaque Fratres Minores, aderatque Mich. Caesenas ordinis Generalis, qui Beguinorum sententiam approbarunt [orig: approbârunt], Papa vero edictum de usu rerum a dominio distincto promulgavit. Contra quem cum protestaretur Fr. Bonagratia Bergom. Ordinis Procurator a Capitulo constitutus, et appellationem ad futurum Pontificem vel ad concilium Oecumenicum interponeret, Papa novo [orig: novô] Decreto [orig: Decretô] assertionem, qua [orig: quâ] statuitur, Redemptori nostro, eiusque Apostolis, in his quae ipsos habuisse S. Scriptura testatur, neququam ius ipsis utendi seu consumendi competiisse, nec illa vendendi seu conandi ius habuisse, aut ex ipsis alia acquirendi, haereticam declaravit. Insuper Caesenatem, cui assistebant Bonagratia praefat. Petr. Corbarius et Guil. Ockam Anglus, anathemate ferit, A. C. 1329. una cum sociis eius: e quibus Cortarius, dira [orig: dirâ] ha [orig: ] sententia [orig: sententiâ] atque insuger Fratrum Minarum Parilus congregatorum iudicio [orig: iudiciô] de hac re territus, opinionem suam revocavit et absolutus est. Mich. Caesenas vero, sub imperio Ludovici Bavari Imperatorus cum sequacibus suis tutus vixit, scriptis variis causam suma tuitus. Quos proin sententialiter condemnavit Gerardus Odonis, ei in Gener alatu Ordinis suffectus, et Iohannes Papa 38 et 259. Sanctiones contra eos promulgavit, diras eius innovante postmodum et aggravante Benedicto [orig: Benedictô] XII. A. C. 1335. Vide praefatum Auctorem, Historia [orig: Historiâ] Inquisit. l. 1. c. 19. apud quem etiam libro Sententiarum Inquisit. Tholosanae, nunc primum ab illo edito, varias in Beguinos latas sententias legere est.

BEGUI nomen viri. Esdr. c. 8. v. 14.

BEHEMA Hebraicum nomen, quadrifariam in Sacris sumitur: primo pro bruto quovis, Psalmo 36. v. 7. Secundo pro quovis terrestri quadrupede, aliquantae molis et viviparo. Levit. c. 11. v. 2. Tertio, pro iumentis et gregibus, omnique domestico pecore, Gen. c. 1. v. 25. Quarto denique nomen plutale, [gap: Hebrew word(s)] Behemoth, terminatione plurale, sed sensu singulare, certa est animalis species. Vulgus interpretum elephantum esse putat, quia terrestrium belluarum est mexima. Pseudo-Esdras l. 4. c. 6. v. 49. et 51. et Talmudici Doctores in Bava Bathra c. 5. monstrum horrendum, informe, ingens, invelligunt, quod depascatur mille montes, tamquam ex Psalmo 50. v. 10. et in Messiae convivio piis Iudaeis sit apponendum. Bochartus hippopotamum exponit, quem omnino vide Hieroz. Parte posteriore l. 5. c. 15. ut et infra in hac voce.

BEIBAS vel BEIBUS lacus totius Livoniae insignior, qui in lougitudinem ad 45. milliaria Italica porrigitur, atque vario [orig: variô] piscium genere abundat, Metel.

BEILSTENIUM Germanice BEILSTEIN, oppid. Germaniae cum arce, bihorio [orig: bihoriô] in Occasum hibernum Herborna [orig: Herbornâ] distans, caput territorii, in satis magnam Westerwaldiae lineam extensi, olim sub proprio Cormite, e stirpe Nassovia, Lineae Dillenburgicae. Henricus enim I. Henrici Comitis filius, Othonis, qui Dillenburgense stemma condidit, nepos; ab Othone fratre maiore natur, hereditate divisa [orig: divisâ], discedens, Beilsteniam lineam orsus est: Pater Henrici II. cuius fil. Henricus III. Iohannem I. genuit, quo [orig: quô] natus Henricus IV. Iohannem suscepit II. patrem Iohannis III. qui, uxore licer Comitis Nassoviae Weilburgii ducta [orig: ductâ], improlis obiit, ditione ad agnatos Dilleburgicos devoluta [orig: devolutâ]. Atque ita surculus Beilstentus exsatuisse visus, translatione novo [orig: novô] succo [orig: succô], hereditati Georgii Comitis Nassonvii insitus eique iterum exemptus, fratribus eius natu minoribus cessit. Prior traductio anno [orig: annô] 7. altera anno [orig: annô] 21. saeculi praesentis fucta set, Cyriacus Lentulus Genealogia [orig: Genealogiâ] Principum Nassoviae adhuc inedita [orig: ineditâ].

BEINWILENSE Monaster, divi Vincentii, professionis Benedictinae, in valle est, ad decurrentis Birsae dextrum latus ad Meridiem abeunte, in agro Raurico. Initium sumpsit eadem [orig: eâdem] aetate, qua [orig: quâ] Lucelense, auctoribus Nokero [orig: Nokerô], Oudelarda [orig: Oudelardà], Burchardo [orig: Burchardô], atque Udalrico [orig: Udalricô], viris nobilibus, in quorum proprietate initio constructum fuit, ut diploma confirmationis Friderici Barbarossae Imperatoris apud Ulmam, A. C. 1152 factae, sonat. Et primo quidem


image: s0501b

Oudelardus, e Comitibus Sogetensibus, Coenobii advocatum egit: quod munus dein ad Comites Thierstenios devenit, A. C. 1240. sub Imperii fide. Hodie Abbatia est, ad Lapidem coenobium nobile, vix trihorio [orig: trihoriô] Basilea [orig: Basileâ] distans, translata, Urstis. Hist. Basil.

de BEKA Sidertus, vide Sidertus.

BEL [1] nomen idoli Babyloniorum. Esai. c. 46. v. 1. Latine vetusius, aut nihil, sive defluens. Vide Baal, et Belus.

BEL [2] sive BELES Apollo ab Aquileiensibus Italiae populis sic dictus, Herodian. l. 8. c. 3. *be/lin de\ kalou=ti tou=ton, se/bousi/ te u(perfuw=s2, *)apo/llwna ei)=nai e)qe/lontes2. Ubi *be/linon legendum moner Salmas.

BELA [1] I. Pannoniae Rex, primo cum fratre Audrea reguum commune habuit, dein illo [orig: illô] toto [orig: totô], per fratris caedem, ope Ducis Poloniae Soceri, potitus, bonus alioqui Princops; populos a multis vectigalibus immunes secit. Primus Byzanrios nummos, argenteamque monetam percussit. Decessit tandem A. C. 1063. equo [orig: equô] lapsus, fractusque membra post qnnos regni tres, sepultus in coenobio S. Servatoris ab eo constituto Volaterran. Geogr. l. 8.

BELA [2] II. Ungariae Rex, Almi fil. quem Colomannus frater excaecaverat, et ipse caecus servatus a Pannoniis in reguum, quod Stephanus sine prole decessisset; ducit uxorem Helenam, Regis Serviae filiam, ex qua 4. filios habuit, Geysam III. Ladislaum II. Stephanum, et Almum, qui in eos, quorum consilio [orig: consiliô] pater excaecatus erat, crudeliter animadvertit. Borichum Colomanni nothum cum Polonorum et Ruthenoruin mann regnum estectantem praelio [orig: praeliô] vicit. Obiit A. C. 1141. regni 12. Boissard. Chron. Hung. Volaterran.

BELA [3] III. Ungariae REx, Stephani tertii fil. Duxit. A. C. 1186. Margaretam, sororem Philippi Augusti Galliae Regis viduma Henrici Iunioris Angli. Obiit A. C. 1199. Rlictis Emerico [orig: Emericô] et Andrea [orig: Andreâ] II. filiis, qui ambo Reges fuerunt. Bonfin. et Crantz. metrop. regnavit ann. 18.

BELA [4] IV. Ungariae Rex, Andreae II. patris successor, Princeps fortissimus, sed non aeque felix. Rebellione quippe filii et Tartarorum incursione exercitus. Obiit A. C. 1270. vel, 75. Bonfin. l. 2. dec. 8. reguavit ann. 35.

BELA [5] V. Ungariae Rex, regnavit ann. 3.

BELAMIA ex Gall. Belle amie, quasi Bella amica, vestis species est, memorata in Regula, data [orig: datâ] a Roberto de Arbressello Monialibus Fontis-Euraldi, c. 2. Ut non habeant vestimenta fimbriata, neque in lecto praeter belamiam, sed incisa consuantur, ut tunicae et chlamydes, et coetexa omnia, apud Car. du Fresne Glossar.

BELATUCADRUS nomen ficticii Numinis, in Anglia olim culti: cuius mentio in veter, lapide Wardaliae in Cumbris, in aedibus nobilis Viri Th. Dykes, DEO SANCTO BELATUCADRO AURELIUS DIATOVA ARAM EX VOTO POSUIT L. L. M. M. Item in alio, BELATUCADRO IUL. CIVILIS OPT. V. S. L. M. Item in tertio, quem Gruteriana Inscriptionum Collectio praeteriit, Camdenus vero earum editoribus transmisit: DEO BELATUCADRO LIB. VOTUM FECIT IOLUS. Idem, fuisse Seldeno de Diis Syris videtur, cum Beleno et Abellione, quibus nominlbus Solem a ptiscis cultum esse, docet Gerh. Ioh. Voss. Orig. et Progressu Idol. l. 2. c. 17.

BELBINA [1] oppid. fuit Peloponnesi, prope Eurotam fluv. supra Spartam, in Laconia provinc. Item, Insula in Saronico sinu: Ubi templum Panos et Veneris: de utroque variant opinioves.

BELBINA [2] Graece *be/lbina, parva est Insula, seu rupes porius, quam Meursius inter Attricae domos recenset. Sed cum habitatam fuisse nullus testertur idoneus Auctor, neque etiam ob parvitatem verisimile sit cultores habuisse, hic [orig: hîc] Vir doctus impegisse videtur, Iac. Sponio Itinerar. Graec. Part. 3. p. 101.

BELCHAMUS Feus, vide Feus.

BELEASTARTUS Hirami fil. Tyri Rex. Aliis Deleastartus.

BELEDONII populi iuxta Oceanum. Steph.

BELEGRA oppid. Italiae, in Piceno. Ptol. Hodie forte Civitella, oppid. mnnitum Aptutii ulterioris ad Sabinelii amnis ripam. 6. milliar. ab Asculo in ortum.

BELEGUANZA provinc. Aethiopiae superioris seu Abyssinae in Africum cum urbe cognomine versus Cubelam fluv. inter montem Amaram et reguum Angotinum.

BELEJA oppid. Bolea, in Aragonia, Ferrario. Brietio, aliisque est Trevino, oppid. provinc. Alavae, in Castella, prope Zadorram amnem, 8. milliar. ab Ibero fluv. inter urbes Mirandam et Victoriam.

BELENATENSIS Mons a BELENO Deo, i. e. Apolline, quem cum Iove, Mercurio et Marte prae ceteris Galli coluere [orig: coluêre], appellationem videtur traxisse. Hic mons erat inter Artonam et Ricomagum in Arvernis: ut docet Gregorius noster, in libro de Gloria Confessorum his verbis: Cum ex Artonensi vico venisset in cacumen montis Belenatensis, de quo vici Ricomagensis positio contemplatur. At nunc mons iste Belenatensis, inter Artonam et Ricomagum medius, ignoratur etiam ab incolis. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BELENDI inter minores Aquitaniae populos recensentur a Plinio, l. 4. c. 19. cum ait: Enobrisates, Belendi, saltus Pyrenaeus, infraque Monesi, Ossidates montani, Sibillates Campont, Bercorates, Pimpedimui, vel Bipedimui, Sassumini, Vellates, Tornates, Consor anni, Osstdates campestres, Succasses, Latusates etc. Ex quibus Beleudorum nomen videtur retinere Belin, locus Galliae, in Aquitania; ad flumen Leriam sive Sigmana Boiorum, Hadr. Vales. Notit, Gall. in voca Sibutsates.

BELENOPOLA Parasitus Pamphili foeneratoris Atheniensis; qui in gratiam Pamphili sic se insinnaverat, ut Pamphili bana utriusque viderentur communia. Perstringitur ab Aristophane.

BELENUS Deus idem ac Sol putandus, Aquileiensium Deus


page 502, image: s0502a

tutelaris, item Aremoticorum et Noricorum. Lege Ausovianu Scaligeri, Vossium de Theolog Gentili l. 2. c. 17 et Seldenum de Diis Syris, Synt. 1. Non alium eum, quam Apollinem seu Solem fuisse, docet Iul. Capitol. in Maximin. c. 22. Cum igitur frustra obsideret Aquileiam (ubi is cultus) Maximinus, Legatos in eam misit, quibus Populus pene consenserat, nisi Menophilus cum collega restiusset, dicens etiam Deum Belenum per Aruspices spopondisse, Maximinum esse vincendum. Unde etiam postea Moximini milites iactasse dicuntur, Apollinem contra se pugnasse [orig: pugnâsse]: nec illam Maximi aut Senatus, sed Deorum fuisse victimam. Vide quoque Herodian. l. 8. c. 3. ubi eum *be/lin vocat et Oraculum eius *qeou= e)pixwri/ou, patrii Numinis, appellat. De eodem sonant Inscript. plurimae Aquileiae reperrae. Uti illa in ara oblonga: APOLLINI BELENO AUG. IN. HONOREM C. PETTI. Et alia, APOLLINI BELENO C. AQUILEIENS. FELIX. Alias, quae ibidem visantur, quinque, referet Gruterus Inscript. veter. p. 36. Nec Cisalpinae is solum, sed Transalpinae quoque Galliae in veneratione fuit: unde Phoebicii, Beleni aedituim meminit Ausonius in Professor. Burdigal. Vide eundem Carm. 4. Noricorum etiam fuisse Numen, disicimus ex Tertulliano Apologet. c. 24. misi pro Noricis, ibi Aremorcis legendum. Nomen a [gap: Hebrew] videtur ortum, (unde be/lis2, be/linos2 et be/lenos2 ) cum omnis pene superstitio ex Oriente sit. Nec Abellio, aliunde quam a Belo dictus: ut et nec Belatucadrus, de quo supra. Vide Gerh. Ioh. Voss. de Idolol. l. 2. c. 17. ut et infra, voce Mithra.

BELEPARES Asssyriorum Rex XIX. regnavit ann. 30. ab A. M. 2646. usque ad 2675. Euseb. in Chron.

BELEPHANTES Chaldaeus, a sociis dilectus ad indicandum Alexandro periculum, quod ipsi Babylonem ingressuro ex astris portendebatur. Diodor. Sic. l. 17. p. 622. in Olympiad CXIII. anni quarti, Historia.

BELERIDAE Insul. 3. hodie le Sanguinare, in ora Occidentali Sardiniae, 25. milliar. a Calari in ortum. Brietus, Alii.

BELESES Arbacis in bello contra Sardanapalum socius et commilito. Babylonicum Regnum obtinuit, Esaiae Baladan, Ptolemaeo et Censorio Nabonassarus, a quo celebris Chalaeorum epocha nomen habet, dictus. Parer, vel, ut aliis placer, avus Mardocempadi, quem Merodach vocat sacra Historia. Vide de successoribus eius Georg. Hornium Orb. Polit. p. 442.

BELESMA oppid. Galliae in Belsia provinc. et agro Petricensi.

BELEUS fluv. in agro Tyriorum.

BELFORTIUM alias BELCIFORTIUMa sua pulchritudine simul ac fortitudine, ut videtur, nomen habens, munitissimum est castrum militiae templi, iuxta Horma ad Eleutherum fluvium in montanis situm, in tribu Aser.

BELFREDUS seu BERFREDUS Gall. BEFFROY, machina est bellica lignea, in modum excelsioris turris exstructa, vatiis tabulatis, cenaculis seu stationibus, constans, rotisque quatuor vecta, tantae proceritatis, ut eius fastigium oppidorum et castrorum obsessorum muros aequarer. Eius pariertes vel tabulis vel cratibus colligari, cotiis taurinis equinisque operti erant, ut ab ignium inexstinguibilium iaculatione nullum paterentur damnum. In cenaculis autem collocabantur millites, qui in hostes continuo rela vibrabant aut sagittas emittebant: infra vero viri robore praestantes magnis impulsibus machinam muris admovebant; uti haec machina describitur a Leone Imperarore in Tacticis c. 15. num. 30. aliisque passim. Modum conficiendorum Bersredorum, quos purgokaste/llous2 vocat Auctor Chronici Alexandr. vel saltem eiusmodi turrium, quas ad urbium et castrorum munitiones admovete Veteres solebaut, accurate exponit Sanutus l. 2. part. 4. c. 22. Deiisdem Wilhelm. Armoricus Philipp. l. 2. sub Belfragii nomine,

Cratibus et lignis rudibus belfragia surgunt.
Turribus alta magis et moenibus, unde valerene
Agmina missilibus, telisque quibussibet uti
Devexosque hostes facili prosternere iactu etc.

Hinc postea nomen translatum ad altiores quascumque turres, quae in urbibus aut castris eriguntur, in quarum fastigio excubant vigiles, qui eminus adventantes hostes, pulsata [orig: pulsatâ] campana [orig: campanâ], cives monent, ut ad arma sint parati: quam vis et extra belli metum, prout rei politicae Curatoribus visum fuerit, eodem [orig: eôdem] campanae, ibi hac [orig: hâc] fini pendentis, pulsu, non raro convocari soleant. Unde Campana haec bannalis dicitur Hocsemio, quod, cum pulsatur, quicumque intra bannum seu districtum urbis commorantur, ad conventus publicos teneantur prompte se conferre. Statuta Gildae Scoticae c. 28. Nullus regratarius emat pisces, foenum, avenas --- ante pulsationem campanae in beresrido, etc. Atque inde Belfredus inter privilegia Communiae vulgo accensetur, quod colligit Car. du Fresne ex Statuto Caroli Pulchri A. C. 1322. quo [orig: quô] cives Laudunenses, propter commissum aliquod in Laudunensem Ecclesiam sacrilegium, iure Communiae privantur, nempe iure Scabinautus, Collegii, Maioratus, Sigilli, Campanae, Berfredi, et iurisdictions. Sed et ipsa Belfredi vox, a Saxon, bell, i. e. campana, et frid, i. e. pax, deducta videtur, quod in hisce turribus appenderetur ad convocandos homines, in rumultibus bellicis vel aliis occasionibus, maxime in urbibus, quarum communiae Pacis nomine passim donatae leguntur, etc. Vide Car. du Fresne Glossar.

BELGA nomen viri. 1 Paral. c. 24. v. 13. Latine refrigerium, vel solacium [orig: solatium], aut vetustas vultus [orig: vultûs].

BELGAE [1] Galliae populi maxime qui versus Oceanum incolunt; quos Caesar l. 1. Comm. c. 1. fortissimos Gallorum vocat. De quorum terminis, vide ibidem, et Auctores infra laudatos. Hinc Belga, unus ex Belgis. Lucan. l. 1. v. 426.

Et docilis rector rostrati Belga Covini.

Et adiectivum Belgicus. Virgil. 1. 3.Georg. v. 204.



image: s0502b

Belgica vel molli melius feret esseda collo.

Ubi Servius, Belgica esseda, Gallicana vehicula. Horum appallatio refertur a quibusadam ad innatam genti in dimicando ferociam. Nam Balgen, inquit Iunius, est manus conserere. Alii a Wahlen, seu Walgen, quo [orig: quô] nomine Galli Italique Germanis veniunt, verivant. Vide Cluver. l. 2. Ortelium, et in Bellovaci.

BELGAE [2] dicuntur hodie, populi Inferioris Germaniae in XVII. provincias divisi, et regio illorum, Belgica, quae partim cis Rhenum, in veteri Gallia, partim trans Rhenum, in Germania. Vide quamque provinciam suis locis, inprimis in Flandriae, et Hollandiae vocibus, ut et in Begium.

BELGAE [3] etiam populi Albionis in Anglia, ad occidentem, quorum regio Hantshire, Wiltshire et Somersetshire, teste Camdeno.

BELGAE [4] postea Wellae, vulgo Wells, urbs Angliae ultra Bathoniam urbem ad 24. mill. pass. in occidentem, quarum urbium Episcopatus copulati sunt sub Archiepiscopo Cantuariensi.

BELGAE [5] seu VVELLAE urbecula est Comitatus Somersetiensis, aliter Fontanensis, olim Theodorodunum, a fontibus, qui passim in ipsa scaturiunt. Vide ibi. Baudrand.

BELGARTIA oppid. German. in Pomerania, et regione Cassubia, ad amnem Persante. Brandeburgici iuris,

BELGIANUM desertum Asiae, in Tartaria vera versus confinia Cataiae, cum regione cognomine.

BELGICAE Provincia unde 4. partibus Galliae, primum iam inde ab Augusto simplex et unica tanrum fuit. Pars eius ad Rhenum Germania superior, et Germania inferior vocabatur. Postea ex provincia Belgica duae sunt factae, uti arbitor, a Constantino Maximo, Belgica prima, et Belgica. 2 Addita est quatuor his provinciis et Maxima Sequanorum. Igitur rota vetus Belgica demum 5. provincias complecti coepit, provinciam Belgicam primam, provinc. Belgicam secundam, provinc. Germaniam primam vel superiorem, provinciam Germaniam secundam vel inferiorem, et provinciam Maximam Sequanorum. Notandum est, quod ait Strabo, 15. tantum esse Belgarum Gentes, *tou/twn de\ *galatw=n tou\s2 *be/lgas2 a)ri/stous2 fasi\n, ei)s2 pentekai/deka e)/qoh dih|rhme/nous2. Hae 15. Belgarum Gentes vel civitates fuerunt Bellovaci. Suessiones, Nervii, Arrebates, Ambiani, Morini, Menapii, Caleri, Velocasses, ambo citra Sequanam quidem siti in Belgica, Celtis tamen paullo post attributi, Veromandui, Aduatici, Condrusi, Eburones, Ceresi, Pemani: quos 15. populos J. Caesar in l. 2. Commentar. Belli Gall. c. 4. communi Belgarum Concilio interfulisse soribit, et armatum multitudimem pro se quemque ad bellum Romanum pollicitos esse. Caesarem autem Strabo clausis oculis sequi ac transcritbere consuevit: qui non animadvertit, Remos Belgas quoque esse, sed inter istos 15. Belgarum populos a Caesare mmime numerati, propterea quod deditionem fecerant, et principum liberos ipsi obsides dederant. Haec sub Iulio Caesare. Postea ab Augusto eius successore provinciarum Imperii Rom. forma umutata est. et Belgarum Gentes civitatesve praecipuae ac primariae exstitere [orig: exstitêre] Treviri, Mediomatrici, Leuci, Veruni, Remi, Suessiones, Veromandui, Artebates, Nevii, Bellovaci, Ambiani, Morini, Menapii, Sequani, Helvetii, Rauraci. Nam ceteri populi, qui eadem in Belgica Rhenum accolebant, Germanorum populi fuerunt: unde et provinciis duabus, nimirum Germaniae superiori vel primae, ac Germaniae inferiori vel 2. nomen suum dederunt, nec unquam nisi improprie admodum Belgae sunt dicti, quoniam Belgicae partem ad Rheni ripam occupaveraur. Hos Germanos Cisrhenanos in l. 6. c. 2. vocat Caelar, et Germanos qui sunt citra Rhenum; Germanos qui ripas Rheni incolunt, in l. 2. c. 3. Ut omittam quod idem scridit, c. 4. plerosque Belgos esse ortos a Germanis, Rhenumque antiquitus transductos, Gallis expulsis, proter soli sertilitatem ibi consedisse. Ceterum falsum est, quod adicit Strabo, Belgas inter Rhenum et Ligerim atque ad Oceanum habitare, ta\ metacu\ tou= *(rh/nou kai\ tou= *lei/ghros2 paroikou=ntas2 to\n w)keano\n: in eoque Strabo a I. Caesare praeter morem suum recedit, qui Belgas a Celtis seu Gallis Matrona et Sequana dividi ait. Omitto Plinium, qui a Scalde ad Sequanam Belgicam pertinere scribit: omitto et Melam, l. 3. c. 2. qui a Garuna ad Sequanam Celtas, inde ad Rhenum pertinere Belgas tradidit. Certe si traus Sequanam usque ad Ligerim promoveremus cum Strabone Belgicam, non haberent Celtae vel Galli proprie dicti ubi consisterent, cum Aquitanos Augustus Caesar Ligere ssuvio [orig: ssuviô] terminaverit. Vide quoque in Bellovacis. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BELGICA [1] Vicus, Aethicus in itinere a Treviris Agrippinam Belgicam vicum memorat, et inter Marcomagum vicum ac Tolbiacum ponit, a Marcomago seu Matrcoduro leucis 13. a Tolbiaco 10. distantem. Hanc Bullingen exponit Simlerus. qui est vicus Prumiam inter celebre Monasterium et Sleidanum, sed non inter Marcomagum ac Tolbiacum. Cluverius melius Belgicam Aethici Balchusen interpretatur, vicum Marcomago ac Tolbiaco medium inretposirum. Abest autem ab Augusta Trevirorum, capite et Merropoli provinciae Belgieae primae, leucas 68. ab Agrippina civitate, Metropoli Germaniae secundae leucas 26. cui provinciae attribuitur. Hadr. Vales. Notit. Gall.

BELGICA [2] locus aptid Antoninum inter Agrippinam ac Treurros; Bullingen Simlero. Balchusen Cluverio, 10. milliar. ab oppid. Duren. Vide supra.

BELGICA [3] arx Asiae, in Insul, Nera, una ex Bandis insul. quae sub Moluccis continentur. Hollandis subest, abipsis exstructa. Vide arx Belgica.

BELGIOSIUM vicus Italiae, in Ducatu Mediolanensi et agro Papiensi, cum castro comitum Barbianorum.

BELGIS an oppis. Hannoniae, Bavay? an Velisick pagus? Ortel.

BELGITES Pannoniae populi. Plin. l. 3. c. 25.

BELGIUM [1] Belgarum oppid. Caesar l. 5. de Bell. Gallico,


page 503, image: s0503a

Beauvais dictum videtur, urbs Picardiae. Ferrario est regio Galliae Belgicae Borenalis, vide Bellovaci.

BELGIUM [2] pro Belgarum regione, ut apud Livion Samnium pro Samnitum regione. Vide Glateanum in Annot. ad Caesaris loc. et ad l. 6. Comment. Sic autem dicitur pars antiqua Galiiae Belgicae, quae mari Oceano vicinior est, et versus Seprentrionem porrecta. Dicitur etiam Germania inferior ab aliquot saeculis, tum quia tota regio humilior versus Oceanum, ubi confusi sunt admodum Galliae Germaniaeque limites, tum etiam, quia hatum gentium sermo ab aliis Germanis non multum distere. Nunc arctioribus quam autea [orig: auteâ] restringitur limitibus, habens a Septenrrione Oceanum, ab Occidente et a Meridie Franciam, ab Oriente autem Germaniam propriam. Totum Belgium ab incolis Nederlandt, a Gallis le Pais bas, et ab Italis Paesi Bassi vulgo dicitur; complectiturque septendecim provincias, quae sunt: Quatuor Brabantiae, Gall. Brabant. Quatuor Limburgi, Limbourg. Quatuor Luxemburgi, Luxembourg. Ducatus Gueldriae, Gueldres. Septem Flandriae, Flaendres. Septem Artesiae, Artois. Septem Hannoniae, Hainaut. Septem Hollandiae, Hollande. Comitatus Zeelandiae, Zeelande. Comitatus Namurci, Namur. Comitatus Zutphaniae, Zutphen.

Marchionatus S. Imperii, ubi Antverpia, Anvers.

Quinque Frisiae Occidentalis, West Frise. Quinque Mechliniae, Malines. Quinque Ultraiecti, Utrecht. Dominia Transisalaniae, Owerissel. Dominia Groningae, Groningue. Hae omnes Belgii provinciae alias Regi Hispaniae parueunt, eique subsunt etiamnum meridionaliores. Sed quae sunt versus Septentrionem, Hispanicum iugum excusserunt, sub Philippo II. A. C. 1581. soedusque inter se inierunt, quod Foederato Belgio nomen dedit. Historia paulo altrius repetrita haec est. Quae gentes Rheni insulam et utrinque adsita. ad fretum usque Morinorum et Amasium ssumen colunt, hinc ad Germaniam, inde ad Belgicam veter. pertinent. Sed Germanica plerisque origo et lingua: unde una cura belli et libertaris; dones commercia et suas artes Romani in vexere, socii aut victores. Post, ubi plurimae nationes, velut signo [orig: signô] dato [orig: datô], orbem Romanum irrupere [orig: irrupêre], omnis hic tractus in ius Francorum concessit, donec seissa [orig: seissâ] potentia [orig: potentiâ] pars penes Galliae dominos, pars penes Imperator. Germanos adhaeresceret. Horum Praesecti Comitum Ducumque titulo [orig: titulô] iudiciis belloque praesidebant, obtenta [orig: obtentâ] tandem perpetua [orig: perpetuâ] ac hereditaria [orig: hereditariâ] ditione: tempore, quo [orig: quô] Dani Normannique omnia litora obsidebant. Non multo post, metu aut gratia [orig: gratiâ] exempti clientelae, aut fracta [orig: fractâ] vi maioris dominatus, summum, sed legitimum imperium populi benevolentia [orig: benevolentiâ] constituere [orig: constituêre]: nec ante accepti in imperium successores, quam in certas leges sancte iurassent [orig: iurâssent]. His moribus, atque hac [orig: hâc] Republ. diu aequa [orig: aequà] iure agitatum est: donec in Burgundionum ditionem plurimae gentes concessere [orig: concessêre], qui orti domo [orig: domô] regnatrice, sensim ad potentiam maiorem grasssbantur: interim et inter horum artes ius populi tuiti sunt Ordmes. Transfusus dein hic Fortunae cumulus in Austriacam familiam est, cui cum Hispanica coniunctio maximum incrementum attulisset, iam tum prudentiores mutationem Rei publ. formidine quadam [orig: quâdam] augurabantur. Nec vane: mox enim Hispani, soliti Italiam regere, Americam perpopulari, in Belgas ius idem, aut causam belli quaerebant: et Carolus V. quidem de vertendo staru, componendisque in regnum civiratibus serio consultavit: Sed diversis moribus, institutits, legibus deterritus est, nec tollere audebar. Filius vero eius Philippus II. idem omnino exsequi statuit. Ergo Proceres amoliri, et per Inquisitionem patientiam populorum tentare placuit, frustra dissuadente consilium Maria [orig: Mariâ] Hungariae Regina [orig: Reginâ], quae fratris Caroli iussu Belgicae praesidebat. Discedes, contra leges, Hispanorum militum praesidium, reliquit, non audiro [orig: audirô] Ordinum conventu, contrarium petente: quibus hoc [orig: hôc] implacabilius succensuit, quod ingruentem dominationem, et imperii artes intellexisse videbantur. Instituti postea novi per Belgicam Antistites, animos magis exulcerarunt [orig: exulcerârunt]: unde tandem motus orti, toto [orig: totô] orbe notissimi; de quibus omnium exactissme scripsit Hugo Grotius Annal. et Hist. Belg. Apud Belgas olim Mercurius inpromis cultus, cui humano [orig: humanô] fanguine litatum: quidam Isidem venerati sunt, alii Marti, etc. sacra fecerunt, idque in silvis: Unde Sacrum Nemus, prope Noviomagum. Sub finem saeculi 7. S. Willebrordus Ultraiectum venit, et Christianam religionem populos docuit. Exin Romanae hic [orig: hîc] sedis observantia, non tamen tanta, quanta apud alias gentes, unde Geldriae Ordines Ducem suum Imperarorem et Papam in sua ditione vocare soliti sunt. Donec Zuinglii, Lutheri, Melanchthonis, etc. ope illata plurimis locis mundo lux Euangelii, in Belgieam quoque circa A. C. 1521. conventu incolarum, contactu externi inilitis, commerciis denique vulgata est: et Antverpiae tum quidem Iucobus Praepositus, Lovanii Mattinus Dopius, Traiecti Iohannes Rhodius, Delphis Cornelius Honus, Gnapheusque Hagiensis docuerunt, post N. T. Bibliis, in Idioma Belgicum transiatis. et libris ad aedisecationem variis editis: nec severitas Carolii nascentem Ecclesiam exstinguere potis fuit. Post excarnificata enim hominum non minus CM. ex quo rentatum an posset intendium hoc sanguine restingui, tanta multitudo per regionem insurrexerat, ut publica interdum supplicia, quoties insignior reus, aut atrociores cruciarus, seditione impedirentur. Sub Philippo dein inquisitio publice introducta A C. 1555. multum quidem cruoris sudit, sed non


image: s0503b

eo [orig: ] successu, qui sperabatur. Postea A. C. 1559. novorum Praesulum institutio non minus hos, quam reliquos. offendit. Accessie decretum de Concilio Tridenrino Belgis obtrudendo. A. C. 1563. etc. quae omnia sequentia motibus ansam praebuerunt, quibus adeo non exstitpata Ecclesia est, ut potius proprio [orig: propriô] velut sanguine lota splendidius effulferit. Primus Fidei confessionem in Belgio pudlicam edidit Guido de Bres, postea Martyr, A. C. 1561. quae A. C. 1565. a Confoederatis oblata est Margaretae Gubernatrici. Nobiles dein 400. ex omnibus Belgii provinciis, libello [orig: libellô] supplice eidem oblato [orig: oblatô], A. C. 1566. pro libertate Religionis. quam perierunt [orig: periêrunt], Geusiorum tulere [orig: tulêre] dicterium, quod omnibus postea in Belgio Reformatis, aspersum. Interea libri ab his editi, a Monachis tam inepre resutati sunt, ut hinc indies numerus fidelium cresceret: coetusque variis in locis anno [orig: annô] dicto [orig: dictô] publice ad lacra convenire inciperent. Quae dein sequnta vide apud Thuan. Stradam, Meteranum, Hooftium, Grotium, etc. Item in voce Hollandia. Hinc post gravissima bella, quae A. c. 1608. induciis annorum 12. inrerpellata, demum A. C. 1648. pace perpetua [orig: perpetuâ] sopita sunt, orta divisio Belgii in Belgium Hispanum, quod persaepe ab exteris la Flandre dicitur, et in Belgium Hollandicum, seu Foederatum, et Provinciarum unitarum, quod etiam ab aliis les Estats de Hollande dicitus: sub quo sunt Hollandia, Zeelandia, Gueladria pro maiori parte. Zutphania, Transisalania, Frisia occidentalis, Dominia Ultraiecti et Groningae, et partes Septentrionales Flandriae, Brabantiae, ac Limburgi, Reliquae Hispano parent, exceptis Artesia [orig: Artesiâ] fere tota [orig: totâ], et partibus maximis Flandriae, Hannoniae, et Luxemburgi, quae Francorum agnoscunt imperium. Vide quoque supra in voce Belgica.

Urbes Belgii et Germaniae inferioris, maioribus
asterismo [orig: asterismô] indicatis.

Aldenardum, Flandriae, Ondenarde. * Amsterodamum, Hollandiae, Amsterdam. Atiscorum, Brabantiae, Arscot. * Atrebates, vide Origiacum, Arras. * Audomarum, Artesiae, S. Omer. Augusta Eburonum. Vide Leodium. * Antuerpia, et Andoverpum, Brabantiae, Anvers. * Aquaegram. et Aquisgranum, Iuliacensis Ducat. Aix la Chapelle. Arenacum, Geldriae, Arnheim. Bastonia, et Bastonacum, Lucemburg. Ducarus. Bastogne. Bonna, Coloniensis Episcopatus, Bonne. * Boscum Ducis. Vide Silva Ducis, Bois le Duc. * Brugae, Flandriae, Bruges. * Bruxellae, Brabantiae, Bruxelles. * Cameracum, Hannoniae, Cambray. Campi, Transisalaniae, Campen. Clivia, et Clivensis arx, Ducatus cognominis, Cleves. * Colonia Agrippina, Archiepiscopatus cognominis, Cologne. Corteriacum, Flandriae, Courtray. * Daventria, et Davontria, Transisalaniae, Deventer. Delphi, Hollandiae, Delst. Docum, Frisiae occidentalis, Dockum. * Dordracum, Hollandiae, Dordrecht. * Duacum, Flandriae, Dovay. Dusseldorpium, Comitatus Bergensis, Dusseldorp. Embrica, Clivensis Ducatus, Emmerik. Exclusa, Flandriae, l'Escluse. Flevo, et Flevum, Frisiae occidental. * Gandavum, Ganda ante, et olim Clarinea, Flandriae, Gand. Geldria, Ducatus cognominis, Gueldres. * Groninga, et Gruninga, olim Philaeum, provinciae cognominis. Groningue. Haga, Hollandiae, la Haye. * Harlemum, Hollandiae, Harlem. Herculis Castra, Geldriae; Erkelens. Huronum, et Huum, Leodiensis Episcopat. Huy. Hyprae, Flandriae, Ipres. * Insula, Flandriae, l'Iste. Iuliacum, Ducatus cognominls, Iuliers. * Legia, et Leodium, Eipscopat. cognominis, Liege. * Levardia, conventus iurid. Frisiae occident. lewarden. * Lovanium, olim Grudii, Brabantiae, Louvanin. * Lucemburgum, Latine Alisuntiopolis, Ducatus cognominis Luxembourg. * Lugdunum Batavorum. Hollandiae, Leyden. Lymburgum, quasi Lymeburgum, Ducatus cognominis, Limbourg. * Machlinia, Brabantiae, Malines. Marcodurum, Ducatus Iuliacensis, Duren. * Metelburgum, Zeelandiae, Midelbourg. * Montes, Hannoniae, Mons. * Namurcum, Comitarus cognominis, Namur. * Navalia, Suolis nunc putatur, Transisalaniae, Zuvol. * Noviomagus, Geldriae, Nimegue. Nuesium, Coloniensis Episcopatus, Neus. Orchianum, Flandriae, Orchies. * Origiacum, quae et Atrebates, Artesiae. Orolaunum, Lucemburgi Ducar. Arlon. Pous Scaldis, postea Valentianae et Valencenae. Vide ibi. Roterodamum, Hollandiae, Roterdam. Ruremunda, Geldriae, Ruremonde. Staurla, antea Sturii, Frisiae occidental. Staveren. Suolis. Vide Navalia. Zuvol. Teutoburgium, Cliviae. Duysbourg. * Silva Ducis, Brabantiae, Bois le Duc. Theodonis villa, Lucemburg. Duc. Thionville. * Tornacum, Flandriae, Tournay. * Traiectum superius, Brabantiae, Maestricht. * Traiectum inferius, quod et Ultraiectum, et Utricesium, olim Antonina, Ultraiectinae provinciae, Utrecht. Trudonium, Brabantiae, S. Truyen. Vada Geldriae. Valentianae, et Valencenae, quasi


page 504, image: s0504a

Vallis cycne, Hannoniae, Valenciennes. Venloa, Geldriae, Venlo. *Vesalia, Cliviae, Vese. Veteres Marsi, Transisalaniae, Otmarsen. Veteres Salii, Transisalaniae, Oldensel. Xanthus, postea Santae, Cliviae, Samen. *Zutphenum, Comitatus cognominis, Zutphen. Ex his urbibus notabis Aquisgranum, Bonnam, Cliviam, Coloniam Agrippinam, Duseldorpium, Herculis castra, Huionum, Iuliacum, Leodium, Marcodurum, Nuesium, Teutoburgium, et Xantum urbes esse Germaniae propriae; non autem Belii, et Embricam et Vesaliam tantum Batavis oppigneratas.

BELGIUM [3] Foederatum, illa pars Belgii dicitur, que, cum libertatis et religionis oppressae iniurias ulterius ferre non posset, utraque [orig: utrâque] tyrannide excussa [orig: excussâ], in Rem publ. coiit, toto [orig: totô] orbe inclitam, versus finem saeculi praecedenti. Historiam vide apud Hug. Grotium, in Annal. et Histor. Belg. Thuan. in Histor. ab A. C. 1566. Stradam, etc. Continet septem Belgii provincias: quae sunt, praeter Hollandiae Comitatum, Zeelandia etc. vide supra.

BELGIUM [4] Novum, pars Americae Septentrionalis inter Virginiam et novam Angliam, sub Hollanis. Vide Novum Belgium.

BELGIUS [1] fil. Lugdi, XIII. Rex veterum Gallorum, Beros. l. 5. Dupleix mem. Gall. l. 2. c. 14.

BELGIUS [2] Dux Gallorum. Iustion. l. 24. c. 5. Male *bo/lgios2 apud Pausaniam, in Phoc. Polyb. l. 2. Ptolemaeum Ceraunem vicit.

BELGIUS [3] Libyae fluv. Hesych. *be/lgios, potamo\s2 e)n *libu/h|.

BELGRADUM urbs Hungariae permunita in Rascia regione antea Taurunum et Alba Graeca, ad ripam Danubii, ubi Savum recipit: in colle. Obsella ab Amurathe, A. C. 1439. sed frustra: Cuius fil. Mahometes ibidem ab Hunniade, maxima [orig: maximâ] clade affectus A. C. 1456. Tandem a Tureis A. C. 1521. est occupata: quibus iterum erepta hoc [orig: hôc] bello [orig: bellô] receptaque. Vide Bellogradum.

BELIA oppid. Hispaniae Tarraconens. in Aragonia, nunc Belchite, ubi alias Editani populi. Hinc Beli seu Belli, et forsan Bellitani. Antea Segeda dicta est. Vide Belli.

BELIAL Nonnulli volentes hoc nomen hominem inutilem significare, derivant a [gap: Hebrew word(s)] absque et [gap: Hebrew word(s)] profuit. Alii contendentes eodem [orig: eôdem] Daemonem intelligi, derivant a [gap: Hebrew word(s)] absque et [gap: Hebrew word(s)] altissmo. Aquila vertit Apostatam. Sane B. Paulus Satanam Belial vocat. 2 Corinth. c. 6. v. 15. Suidas, *beli\ar (lege *belia\l ) th= *(ebrai/wn fwnh=| to\n a)posta/thn dhloi=. *(o *)apo/stolos, ti/s2 de\ sumfw/nhsis2 xristw=| pro\s2 *beli\an. Chaldaeus interpretatur malignitatem. Hieronym. retinet nomen Herbraeum, ut cuique pro arbitrio interpretari liceret. Quamquam alias filios Belial idem filios intelligat Diaboli, homines quippe malignos. Quapropter parano/mous2 reddiderunt LXX. Sed et idem Hieronym. alibi deducit a [gap: Hebrew] et [gap: Hebrew] quod sit absque iugo.

BELIBUS Babylonis Rex VII. Arkianum post interregnum 2. annorum, excepit: regnavit annos 3. dum in Iuda Manasses, in Assyria Asarhaddon adhuc regnarent. Obiit successore Apranadio [orig: Apranadiô], vide ibi.

BELICA urbs Galliae in Bressia provinc. et in Beugea tractu, Francici iuris, ab A. C. 1600. Non longe a Rhodano. Baudran. In Notitia quadam provinciarum et civitatum; quam ex Bibliotheca Petaviana eruit publicavitque Andreas Chesnius; memoratur civitas Belicensium, quae antea (ut falso additur) castrum Argentariense vocabatur, et in provincia Maxima Sequanorum quarto [orig: quartô] loco [orig: locô] ponitur. Robertus Autissiodorensis Belismam, alias Belisamam conrupte vocat in rovinc. Maxima Sequanorum; ceteri Belicensem civitatem; nonnulli et Bellicensem: quam in Burgundia vel in Sapaudia sub Mettopoli Bisuntina sive Vesontione collocant ultimo [orig: ultimô] loco [orig: locô] post Basiliam et Lausanam. Belioca Nostris vocatur Beley, alias Bellay, non procul a Rhodano, inter flumen et montes in Brexia posita civitas, cui et oppidum Sesselium, Seissel, ad Rhodanum inter Belicum et Genevam medium contribuitur. Hanc urbem in A. C. 858. Annales Bertiniani Episcopatum Bilisium; Massonus Bellicium nuncupat, et maiorem eius Ecclesiam a Rodulfo Ignavo, Rege Iurensi conditam esse ait, ac Iohannis Beptistae titulo [orig: titulô] censeri. Belligam Magno quasi Bellicam vocat. Belica sedes Episcopatus fuit ante annos MC. Quippe Vincentius Episcopus Ecclesiae Belicensis Synodo Parisiensi 2. regnante Childeberto [orig: Childebertô] Chlodovei Magni filio [orig: filiô], et Concilio Lugdunensi 2. Indictione 5. anno [orig: annô] Guntchramni Principatus 6. Christi 567. interfuit atque subscripsit: et florentius, alias Florentinus, Episcopus Ecclesiae Bellicensis Concilio [orig: Conciliô] Cabilloni habito [orig: habitô] iussu Chlodovei iunioris Francorum Regis. Nomen dedit Belica pago Belicensi, aut Bellicensi, quem quidam corrupte Bellovicensem appellant, vulgo le Bugey, alias le Beaugey, quae pars est Brexiae. Haec inter arbes fuit non provinciae modo, sed etiam Gentis Sequanorum. Est quippe in Brexia saltuve Brexio, quem in territorio Sequano ponit Aimoinus in l. 3. c. 81. nimirum a flumine Arari suburbanoque Cabillonensi usque ad flumen Rhodanum. Quare recte Amm. Marcellin. in l. 15. c. 11. de Rhodani cursu Lemanum egressi sic scribit: Und sine iactur a rerum Sa paudiam fertur et Sequanos; longeque progressus Viennensem latere sinistro [orig: sinistrô] perstringit, dextro [orig: dextrô] Lugdunensem. Quippe constat Rhodanum, posteaquam lacum Lemanum egressus est; Sequanos inter et Sapaudos fluere, sive Provinciamd Maximam Sequanorum, a Sapaudia dividere, et sinistro [orig: sinistrô] quidem latere apaudiam alluere, dextro [orig: dextrô] partem provinciae Sequanorum Brexiam dictam attingere, ubi est Sesselium oppidum in insula flum. Rhodani, et Belica urbs vetus, ac prisca Episcopatus [orig: Episcopatûs] sedes, a Geneva 10. leucis, a colonia Equestri Noioduno circiter 14. distans. Vales. Notit. Galliae.

BELICARIUM civitas inegno Neapolitano et Calabria superiore, vernacule Belicastro dicta. Non longe ab ora littorali, Sinus Scyllacei. Vide Chonia.