December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

image: s0358b

ASCENAS vide Ascene.

ASCENE vel ASCENAS, Latine ignis quasi distillans vel. quasi aspergens, fil. Gomer. Gen. c. 10. v. 3. Quid sit aurem, valde incertum est. Chaldaei Asiam hic explicant; in Ieremia [gap: Hebrew word(s)] Adiabenam; Josephus Rhegines, h. e. ignotum per ignotius. Chronicon Alexandrinum Mazices, aeque ignotos, nisi sint Mazices Mauritaniae, quo [orig: quô] nihil potest fingi absurdius. Arabs Interpres. [gap: Hebrew word(s)] h. e. Slavos. Non pauci hodie Bithyniam in qua est sinus Ascanius, et Ascanius lacus, et amnis, Et Troadem et Phrygiam minorem, in quibus Ascania regio et urbs, et Ascaniae insulae. In horum sententiam libens concedit Bochart. l. 3. Phaleg. c. 9. quia antequam Thynni et Mysi ex Europa in Asiam traiecissent, omnia illa loca tenebant Phryges. Itaque hoc maneat, e terra Gomer, i. e. Phrygia [orig: Phrygiâ] maiore, colonos, Duce Ascenaz, in minorem, Troademque deductos, ad Pontum usque se diffudisse, qui, cum ex accolarum nomine Ascenas diceretur, a Graecis, paulum deflexa [orig: deflexâ] vode nominatus eft, *)/acenos2, i. e. inhospitalis, et postmodum *(eu/ceinos2, in contrarium versa [orig: versâ] significatione ad vitandam dusfhmi/an. in libro Iuchasin legimus, Ascenaz in Hebraeorum scriptis est Germania. Ridicule; nam, ut alia taceam, populos regni Ascenaz in Babylonem convocat Deus, Ierem. c. 51. v. 27. quae longe a Germania distat. Nic. Lloydius.

ASCENSA seu ASCENSIO, festum Ascenfionis Dominicae: Versus antiqui apud Sansovinum et Stringam in Venetial. 1. c. 151.

Si quis in Ascensa Domini cum venerit illuc, etc.

Vide infra Sponsalia Maris.

ASCENSIO Insul. Americae, in ora Brasiliae, versus praefecturam Spiritus S. olim ipso [orig: ipsô] Ascensionis die reperta, hinc nomen obtinuit; ad aspectum primum, nonnihil S. Helenae insula [orig: insulâ] maior et diffusior apparet, ad Austrum ab aequinoctiali grad. 8. et dimid. abest: a S. vero Helenae insula 190. mill. distat: In tota insula nullam invenies aquam dulcem, nec virentem ullam frondem aut ramulum: valde montosa est, terra rubida fcopulis saxisque quam plurimis referta. Circa hanc et S. Helenae insulam, adeo que ad aequinoctialem usque lineam, pisces volantes visuntur quam plurimi, magnitudine halecis, qui turmatim ad duos tresve dubitos extra aquam elevari quartam circiter et unius miliaris partem provolant, idque ut insidiantium grandiorum piscium voratu se eximant et tutos praestent. Natal. Metel. In ditione Lusitanorum, et parvi circuitus est. Distat a Brasilia 100. leucis Orientem versus.

ASCERADA oppidul. Livoniae, ad Duinam fluv. in ditione Suecorum, infra Kachenhusium, 3. leuc. Polon. et 13. supra Rigam. Foede a Moscis vastatum.

ASCETAE Tertulliano de Praescript. Exercitati, Basilio M. a)skhtai\ kai th=s2 areth=s2 frontistai\, Ascetae et virtutis unice studiosi, etc. Inter Iudaeos olim Pharisaei Essenique fuere [orig: fuêre], saltem quoad speciem externam, de quorum disciplina severa, vide Casaubon. Exercitat. I. contra Baron. num. 8. §. 9. Inter Graecorum Sapientes Cynici et Stoici: de quibus suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Ad quorum imitationem, inter Christianos illi, qui austerius vitae genus elegissent et puriore ac exactiore norma [orig: normâ] Christi fidem sibi colendam proposuissent, Ascetae quoque dicti sunt eorumque institutum modo, a)/skhsis2, modo Philosophia; Tertullianus illos pallium habitare dixit; Nam, quemadmodum Graeci generis, haud alii ferme, tribonium sive pallium soliti erant usurpare, quam qui Philosophos profiterentur; Sic inter Christianos habitum illum Philosophicum, h. e. pallium idque lacerum fuscumque, nemo tunc temporis usurpavit, nisi qui Christianum vere Philosopum agere vellet. Hinc idem de Pallio sub fin. Gaude pallium et exsulta: melior iam te Philosophia dignata est, ex quo Christianum vestire coepisti. Et Ambros. Ep. 37. Et quum ipsi (Aegyptii) capita et supercilia radant, si quando Isidis suscipiunt sacra; si forte Christianus vir attentior sacrosanctae religoni vestem mutaverit, indignum facmus appellant. Ubi non de quolibet Christiano loquitur Ambros. sed deco, qui sacrosanctae disciplinae attentior esset; per quae verba omnino Ascetam designat, h. e. to\n a)kribw=s2 *xristiani/zonta, l. 7. c. 37. simulque indigitat, omnes tales vestem mutare olim consuevisse et pallium Philosophi sumere. Quam ob causam ab hostibus Christiani nominis hoc [orig: hôc] scommate taxabantur, *(o graiko\st e)piqe/ths2, digitoque [orig: digitôque] ostendebantur, non minus ac Graeci Philosophi, male quoque propter illos audiebant, quod plerique ex eorum numero Philosophos habitu ementirentur et fingerent, cum de coetero pura puta mendicabula essent et im postores meri. Quintilian l. 1. c. 1. Nec pallio [orig: palliô] porro tantum, sed etiam sordibus et squalore in signes utrique. Hinc illud Hieronymi, St tunica non canduerit, statim illud e trivio, Impostor et Graecus est. Non enim tunicam semel sumptam Ascetae prius exuebant, quam tota usu detrita ac scissa esset, et de altera habitanda foret cogitandum, vide Hieronym. in Vita Hilarionis. Quam illuviem et squalorem Rutilius Gallus in Itinerar. non semel exagitat: De Capraria ita scribeus.

Squalet lucifugis Insula plena viris.
Hi sese Graio Monachas cognamine dicunt; etc.

Et alibi,

Infelix putat illuvie caelestia pasci,
Seque premit saevis saevior ipse Deis.

Eunapius etiam, Christiani nominis hostis infestissimus l. de Vitis Philosoph. ubi de Monachis sui temporis dixit v(w/dhbi/on, porcinam vitam, vivere etc. Vide hac de re plura, apud Salmas. ad Tertullian. loc. cit. passim, imprimis ad c. 1. Uti autem simplicitatem in vestitu, sic in victu miram abstinentiam, ac in capiendo somno duritiem prae se ferebant, uti dicemus infra. Cuiusmodi adstrictiorem vitam Tertulliani aevo [orig: aevô] amplexi sunt Episcopi Presbyterique et omnes Clerici, ac postea Monachi: penes quos solos instrtutum hoc tandem remansit. Namque ubi primum ex malis illis et in arcto positis temporibus, quibus adolescentiam laboriosam et exercitam habuerat, Ecclesia einergere coepit, multum de pristina severitate remisit: pro paupertate quippe divitiae intrarunt [orig: intrârunt] et divitiarum comes individuus luxus. Tum maguisice ac sumptuose templa aedificari coeperunt, autoque [orig: autôque] et argento [orig: argentô] exornari: exinde ministros quoque nisi mundule ac nitide


image: s0359a

vestitos tahlibus templis inservire indecens visum. Sic tribonas passim posuere [orig: posuêre] Presbyteri, ut elegantiorem civilemque habitum sumerent, omnesque ex eo tempore bitris ac penulis amicti incessere, relictis penes solos Ascetas palliis. Dalmatica quoque in locum colobii successit, et colobium cum pallio apud eosdem Ascetas remansit. Non enim diu apud Christianos durasse [orig: durâsse] hanc tribonophoriam, inde apparet, quod cum aliqui, sicut quidam Philosopht sapientiam in tribonio positam credebant, solos veros Christianos existimarent, qui hoc pallium circumferrent, ac praecipue Constantini aetate Eustathius Sebastenus Episcopus contenderet, Episcopos omnes ac Presbyteros ad vetus Tribonii gestamen revocare eosque qui non gestarent, damnaret, in Synodo Gangrensi Can. 12. sancitum est: Si quis virorum propter a)/skhsin nomizome/nhn pallio [orig: palliô] utitur, et despicit eos, qui cum reverentia byrris et aliis communibus vestimentis utuntur, anathema sit. Qua [orig: Quâ] re factum, ut, qui sacrosanctae disciplinae attentiore esse vellent, ut supra ex Ambrosio diximus et conversationem Apostolicam imitari, seorsim politei/an instituerint, et a Clero segregem ac separatam vivendi formam, quae *monastikh\ et *)askhtixh\ politei/a vocata est. Postquam igitur sic a)/skhsis2 ad certum hominum genus rediit, qui nec Clerici essent, nec Laici, ac certa huius sectae politei/a est instituta, legibus quibusdam ac regulis fundata, quas sequerentur omnes, qui in coetum illum aggregari vellent, illi hominum generi pallium, quasi peculiare, relictum, atque Ascetae ac Monachi iidem dicti sunt. Unde Ascesis, gumnasi/a monaxikh\ Isidoro Pelusiotae l. 1. Ep. 92. Christophorus tamen Angelus l. de statu hodierno Graecorum, Graece edito [orig: editô] Londini A. C. 1619. c. 26. et seqq. triplicem esse ait apud Graecos Monachorum ordinem, *monastiko\n, *)anaxwrhtiko\n vel *keliatiko\n et *)askhtiko\n, additque Ascetas cum Eremitis esse eosdem, etc. Vide quoque infra Monachus. Quid autem sub Ascesi seu exercitatione hac comprehenderint Veteres, docet Philo Allegoriar. Leg. l. 3. ta\s2 a)nagnw/seis2 nempe, mele/tas, sqerapei/as2, tw=n kalw=n mu/hma, e)gkrateian, tw=n kathko/ntwn e)ne/rgeian, etc. lectiones, meditationes, cultus, pulchrarum rerum studium, continentiam officii rite faciendi curam, etc. Uti vero viri Ascetae, sic feminae eorum institutum imitatae, Ascetriae dictae sunt, dequibus vide infra, ut et in voce Monastria. De Ascetarum xameuni/a| seu humicubitione, vide infra, in voce Cama et Humi: de ratione victus, in Arida Saginatio alibique: de a)nupodhsi/a|, qua [orig: quâ] plerique olim hodieque usi, ubi de Nudipedibus, etc. Plura autem hanc in rem, apud Ioh. Casparum Suicerum Thesaur. Ecclesiast. in hac voce, et Tob. Pfannerum de Ritibus Ecclesiae Vet. Quibus adde, de Ascesi veter. Philosophorum, Salmas. ad Solin. p. 1170.

ASCETERIUM Graece, *)askhth/rion Monasterium, locus exercitio et virtutum rigidiori disciplinae destinatus: a)skhtw=n katagwgh\, Theodoreto l. 6. et. 10. Metaphrastes in Vita S. Martini, Ad monasteria et Asceteria, i. e. loca, in quibus se exercent, prompto [orig: promptô] et alacri venirent animo [orig: animô]. Vide Novellam Iustiniani 59. Casaubon. Exercit. II. ad Baron. c. 13. Alios. Vocem mire depravarunt [orig: depravârunt] Scriptores inferioris aevi: Namque Archisterium, Assisterium, Ascysterium, aliterque scripsisse deprehenduntur. In specie Asceterium dicebatur Collegium Funerariorum, in quibus octo Moniales et tres Acolythi, ad sepeliendos mortuos destinati, sese exercebant; institutore Anastasio [orig: Anastasiô] Imperatore ut ex confirmatione eius a Iustiniano facta, liquet: Reditum funeribus destinatum a divae memoriae Anastasio Imperatore confirmavit et funeribus deputavit, et dedit singulis cadaveribus, sive singulis lectlicis unum Asceterium, i. e. octo Sanctimoniales et tres Acolythos; Iulianus Antecesl. Novella 13. apud Macrum in Hierolex. Vide quoque infra in Metanaea.

ASCETICON Graece *)askhtiko\n, i. e. Exercitium, titulus fuit libri cuiusdam Messalianorum Haereticorum, quem Concilium Ephesinum damnavit. Vide ubi de Messaliams, ut et infra in voce Precatores.

ASCETRIA Graece *)askh/tria, apud Balsamon. in Can. 63. Trul. Omnibus autem, qui in saecularibus versantur, et iis maxime, qui scenice tractant, viris ac mulieribus, atque etiam his, qui praesunt, interdicimus, ne Monachi habitu vel Ascetriae utantur: Carolo du Fresne Monialis est. Gregorius tamen M. a Moniali distinguere videtur can. de persona 11. qu. 1. Si quts contra aliquem Clericum, Monachum aut Diaconissam aut Monastriam aut Ascetriam habet actionem. Ubi Gloss. Ascetriam, i. e. Inclusam. Hinc eidem Car. du Fresne, Ascetriae sunt feminae continentes, quae a Monachabus differebant, uti Asceterium a Monasterio. a Monachabus scil. quae in solitudinibus domicilia habebant. Has psallere solitas in elationibus funerum, patet ex LL. 45. 48. de Episcop. et Cleric. etc. Eiusmodi autem Ascetrias olim idem pallii genus gestasse [orig: gestâsse], quod Cratetis uxor Hipparchia, apparet ex Can. 13. Synodi Gangrensis, Si quae mulier, propter a)/skhsin, habitum mutat, et pro solito muliebri amictu virilem sumit, anathema sit. Ubi per virilem habitum, pallium intelligi, contra sententiam Balsamonis, recte docti viri statuerunt. Sed hac de re supra plura diximus, in voce Ascetae. Vide quoque infra, in voce Monastria.

ASCHAFFENBURGUM urbs German. in Franconia, ad Moenum fluv. cum castro, ubi persaepe commoratur Elector Moguntinus. Dicitur etiam Asciburgium, a Francofurto 4. circiter leuc. in Ortum Herbipolim versus. Vide Cluver. l. 1. Hic [orig: Hîc] Concilium, post mortem Nicolai IV. habitum. A. C. 1292.

ASCHALITAE populi circa Indicum sinum. Steph.

ASCHEION Achaiae urbs. Steph.

ASCHERSLEBA Urbecul. German. in Saxonia, et Principatu Anhaltino ad Wipperam fluv. Male habita hisce ultimis annis. 3. leuc. a Mansfeldia, et 4. ab Halberstadia.

ASCHETOS nomen equi celebris, in curru Amphiarai, apud Stat Theb. l. 6. v. 463.

Nec iam sufficiunt stimuli, non verbera, voce
Nominibusque cient Pholoen Admetus et Irin,
Funalemque Thoen; rapidum Danaeius augur
Ascheton increpitans --- -



page 359, image: s0359b

*)/axetos2 Graecis, quod i)xuro\n interpretatur Hesychius. Vide Barthium, Animadversion. ad Statium d. l.

ASCHILACAE Troadis populi. Plin. l. 5. c. 30.

ASCHOLAUS vide Ischolaus.

ASCIA [1] loca Indiae, in quibus umbrae non sunt, Septentrioque non conspicitur, nec horae dinumerantur. Plinius l. 2. c. 73. ex Onesicrito. Vide et Ascit.

ASCIA [2] in intestinis operibus locum habuit, de quibus vide Salmas. ad Solin. p. 1034. et infra ubi de Intestino opere.

ASCIBURGIUM nunc urbs German. Ptol. vulgo Emerich. Quidam libri Taciti habent *)askipou/rgion, quidam *)akrini/prion, ex quo placet quibusdam *)akrinh/riton, a Nerito, ut volunt, Ithacae monte. Locus quidem, quem indicat Tacitus, clivosus est, haud procul Veteribus vicus, Aschelburg seu Asburg, nunc dictus. Lipsius ad Taciti Germaniam. c. 3. et Cluver. qui alterum ad Moenum fluv. Asciburgium in German. ponit, Ascheburg dictum. Aliis est Duysburg. Sed rudera illius, inter Duysburgum et Mursam, apud Rhenum, monstrantur: 3. leuc. a Novesio, in Boream et 5. milliar. a Mursa.

ASCIBURGUS Mons Poloniae, cui initium in Hungariae et Silesiae confinio; inde in Septentrionem excurrens, versus Uvartam fluv. et Marchiam Brandeburgicam, ad mare Balthicum deponitur. Traiectus eius hic [orig: hîc] accolis Gollenberg dicitur, Cluverio [orig: Cluveriô] teste.

ASCII Graece *)/askioi, populi apud Indos sic dicti, quod apud eos, Sol mero [orig: merô] meridie umbram non faciat, Plin. l. 2. c. 73. Quod de Taprobane prodit Diodor. Sic. ex Iambuli relatione. Vide Salmas. ad Solin. p. 4. et supra Ascia.

ASCITAE Arabes ab utribus sic dicti, quoniam bubulos, ut Plin. l. 6. c. 29. inquit, utres binos sternentes ponte piraticam exercent. Hos Steph. iuxta Indicum sinum collocat: Macro Haeretici sic dicti sunt, ab a)tko\s2 itidem, i. c. utris, dicti; quem perhibentur inflatum et opertum circumire fuisse soliti, bacchantes, tamquam ipsi essent Euangelici utres novi, vino [orig: vinô] novo [orig: novô] repleti, ex Augustino de Haeres. l. 6. Vide Ascodrogili.

ASCHAMUS Rogerius, Anglus, Hieronymo Osorio, Ioh. Sturmio et Ioh. Metello familiariter notus. a Secretis fuit Elizabethae Reginae. Scripsit Epistolas familiares, Toxophilum, Commendatitiarum Epistolarum librum, Poemata. Anton. Teissier Elogiis. Obiit Londim A. C. 1568. aetat. 53. ab Eduardo Granta publice laudatus.

ASCLEPAS Episcopus Gazensis, ab Arrianis pulsus, Concilio [orig: Conciliô] Sardico [orig: Sardicô] restitutus, Baron. A. C. 342. 347.

ASCLEPIA Aesculapii festum sic dictum. I. Pollux l. 1. c. 1. Ipsi etiam Agones *)asklh/pia dicuntur, in antiquis Inscriptionibus Smetii, p. 340. Et p. 415. fit mentio *t*w*n *i*e*r*w*n *a*g*w*n*w*n *t*w*n *m*e*g*a*l*w*n *a*s*k*l*h*p*i*w*n.

ASCLEPIADES [1] Historicus Cyprius, tempore quo [orig: quô] Pygmalion regnabat in Oriente, quo [orig: quô] tempore scribit esum carnium non fuisse. Hieron. l. 2. adversus Iovinianum, ex Porphyrio. Vide Voss. Hist. Graec. l. 4. p. 506. 507.

ASCLEPIADES [2] Myrleanus, ortu tamen Nicenus erat, teste Suida [orig: Suidâ]. Hinc Nicenus dicitur Stephano, in *nikai/a et male Meursius hunc Myrleanum et Nicenum, tamquam duos distinctos, recenset. Diotimi cuiusdam filius fuit, et Apollonii Grammatici discipulus, Grammaticus iuxta Suidam. Minime vero hic [orig: hîc] reticendum est opus eius filoso/fwn bibli/wn diorqwtika\, quod ei tribuit Suidas *)asklhw. In illo librariorum errores, in Philosophorum scriptis occurrentes, indicavit et correxit. Nic. Lloydius. Docuisse Rhetoricam, Eumenis tempore, et Historica quaedam, inter alia, de rebus gestis Alexandri M. scripsisse ex Arrian l. 7. Morerius ait. Hunc Ascleptadem cum Asclepiache Prusiensi Medico, et altero Asclepiade Myrleano, de quo infra, perperam confundit Suidas, vel potius librarius, qui lacunam non advertit. Vide etiam Voss. Hist. Graec. l. 1. c. 18. et de Philos. c. 11. §. 38.

ASCLEPIADES [3] Myrleanus iunior Grammaticus, peri\ grammatikh=s2 scripsit, et in isto opere Dionysii Thracis, de partibus Grammaticae, sententiam refellit, teste Sexto [orig: Sextô] Empirico [orig: Empiricô]. Eundem esse credit Ionsius, qui de Grammaticis scripsit, cuius operis librum sextum citat Suidas, in *)orfeu\s2, ubi Orphea quendam Crotoniatem iuniorem, Pisistrati tempore, vixisse scribit. Undecimum citat Anonymus, in vita Arati, et inde Aratum probat Tarsensem fuisse, non Solensem, Forte ex hoc opere, Polemonis aetatem cognovit Suidas, in *pole/mwn Vix aliunde est, quod ex Asclepiade Myrleano citat Schol. Apollonii, ad l. 1. Argon. quod scilicet Apollonius Grammaticus omnia sua ex Cleone transtulerit. De Cratino quoque Poeta Asclepiadem scripsisse, auctor est Athenaeus l. 10. c. 14. Asclepiades quidam o( *)arei/ou, su/gtramma scripsit de Demetrio Phalereo Philosopho Aristotelico: unde Athenaeus l. 13. c. 3. referr, ineretricem quandam Clepsydram propterea fuisse dictam, quod sui copiam ad clepsydram facere consueverit, donec aqua effluxisset, cum eius nomen fuerit Metiche. Plures autem huius nominis fuere [orig: fuêre]. Asclepiades Tragilensis Isocratis discipulus erat, teste Plut. l. de 10. Rhet. et Photio [orig: Photiô] Ecl. 259. unde aetatem eius cognoscimus, et tragw|doume/nwn sex libros reliquit, de quo Meursius. Asclepiaden quendam Phliasium, Philosophum Eretrium, Platonis Discipulum memorant Plut. l. de discrim. amici et adul. Athevaeus l. 4. c. 19. Laertius, in Phaedone, Hesych. Milefius, in Menedemo. Forte hic est, quem oculis postea captum scribit Cicer. l. 5. Tusc. Qu. c. 39. qui interrogatus, quid ei caecitas attulisset, respondit: Ut puero [orig: puerô] uno [orig: unô] esset comitatior. Asclepiadem Atheniensem signat nummus quidam Goltzianus. Asclepiades quidam pater, vel praeceptor fuit Alexandri Polyhistoris, teste Stephano [orig: Stephanô], in *kosu/th. Ad hunc forte Asclepiadem, Didymus Grammaticus Epitomen Tabularum Solonis scripsit, teste Plut. in Solone. Asclepiades Medicus quidam, Prusaeus in Bithynia Philophysicus cognomine, sub Pompeio M. vixit, teste Strabone l. 12.


page 360, image: s0360a

Plin. l. 26. c. 3. Cum in arte Rhetorica facultates decoxisset, Medicinam sectatus est. Dicebat salutem constare cibi potusque abstinentia [orig: abstinentiâ], praeterea gestatione, ambulatione, frictione. Ipse, condita [orig: conditâ] nova [orig: novâ] secta [orig: sectâ], spretis legatis et pollicitationibus Mithridatis, reperta [orig: repertâ] ratione, qua [orig: quâ] vinum aegris medetur, relato [orig: relatô] e funere homine, et servato [orig: servatô], ingentem famam consecutus est. Sed maxime, sponsione facta [orig: factâ] cum Fortuna, ne Medicus crederetur, si unquam invalidus ullo [orig: ullô] modo [orig: modô] fuisset ipse, tandem suprema [orig: supremâ] senectute lapsu scalarum exanimatus est. Plin. l. 7. c. 37. De eo quoque multa refert Apul. l. 4. Asclepiades Anazarbeus Grammaticus, scripsit de fluminibus. Vide Voss. Hist. Graec. l. 4. p. 507. Duo Asclepiades Medici, post Augusti tempora vixerunt, teste Galeno [orig: Galenô]. Aelium quendam Asclepiadem, Augusti libertum, memorat Inscriptio apud Gruterum, fol. 335. huius forte est liber ille ste/fanoi, quem citat Athenaeus l. 15. c. 6. 7. Asclepiades quidam Philosophus, tempore Iuliani Imperatoris vivebat, de quo Amm. Marcellin. l. 22. Item Asclepiades Poeta, a quo carmen Asclepiadeum dicitur. Auctor tragoediarum aliquot, discipulus Isocratis, Plut. de 10. Orator. Asclepiades Mendes, cuius *qeologou/mena citat Sueton. in Aug. c. 94. Vide sis ibi Casaubon. Porro Voss. de Hist. Graec. p. 507. Asclepiadem quendam Alexandrinum, tou\s2 kata dh=mon a)/rxontas2 consignavisse scribit, et auctorem suae sententiae Scholiasten Aristophanis, in Nubes, laudat. Verum Scholiastes nihil aliud ibi dicit, nisi quod. Asclepiades ille tou\s2 dhma/rxous2 appellaverit tou\s2 kata dh=mon a)/rxontas2, librum vero Asclepiadis nullum citat. Nic. Lloydius. Vide plura apud Voss. Hist. Graec. l. 1. c. 18. 21. et 22. et l. 4. p. 506.

ASCLEPIADES [4] Patriarcha Antiochenus, successit Serapioni tenuitque sedem ab A. C. 214. usque ad A. C. 220. secundum Eusebium. Aliis, ab anno 212. usque ad ann. 219. quo Philetum successorem accepit.

ASCLEPIODORUS [1] pictor aetate Apellis, mirabilis in symmetria. Huic Mnason tyrannus pro 12. Diis dedit in singulos minas tricenas. Plin. l. 35. c. 10.

ASCLEPIODORUS [2] Alexandrinus, singulari ingenio [orig: ingeniô] vir, ad omnia Mathematica, ac inquisitionem cognitionemque herbarum et lapidum. Suidas. In Syriam profectus, ut mores incolarum perdisceret, non nisi tres illorum invenit, qui modeste vixissent. Cael. Rhodig. l. 14. c. 3. Item Consul Roman. collega Afranii Ambaliani.

ASCLEPIODORUS [3] e cohorte nobilium Poerorum, coniurationis, in Alexandrum Magnum, particeps Hermolao. Curt. l. 8. c. 6.

ASCLEPIODOTUS [1] Musicus et Medicus iuxta Simplicium, ad l. 4. fus. a)kr. comm. 141. qui Asclepiodotus Damascii magister, et Asclepiodoti Magni gener fuit, teste Photio [orig: Photiô] Eclog. 242. Vide Suidam.

ASCLEPIODOTUS [2] Praefectus praetorio, sub Constantino Chloro, circa A. C. 296. vicit Allectum, qui Carausio [orig: Carausiô] e medio sublato [orig: sublatô], se in Britannia Imperatorem proclamari curaverat. Eutrop. et Euseb. Chron. An hic idem Asclepiodorus, qui vitam Diocletiani descripsit? ut Vopisc. in Aureliano, habet. Ita autem is c. 44. Mirabile fortasse videtur, quod compertum Diocletiano Asclepiodotus Celsino consiliario suo dixisse perhibent --- quodam tempore Aurelianum Gallioanas consuluisse Druidas, sciscitantem, etc. Et in Probo, c. 22. Multa manu sua [orig: suâ] fecit, Duces praeclarissimos instituit. Nam ex eius disciplina Carus, Diocletianus, Constantius, Asclepiodotus, Annibalianus, Leonides, etc. instituti sunt.

ASCLEPIODOTUS [3] vide Cassius.

ASCLEPION Consul. Roman. Ioannis collega. An. Urb. Cond. 1250.

ASCLEPIUS [1] Machaonis fil. Aesculapii nepos. Augustin. Etiam ipse Aesculapius Asclepius dicitur, eidem Augustino de Civ. Dei l. 3. c. 17. in Graeca fabula Graeculum nomen Medico danti. Aesculapius enim Graece *)asklh/pios2 est. Ioh. Frid. Gronov. in Observat. in Eccles. c. 17.

ASCLEPIUS [2] Philosophus Trallianus, discipulus Ammonii, commentario [orig: commentariô] illustravit Arithmeticam Nicomachi. Voss. de Scient. Mathem. c. 10. §. 1.

ASCLEPIUS [3] Presbyter, vide Adelphius.

ASCLETARION Mathematicus tempore Domitiani, qui aliquando dixerat se discerptum iri a canibus; quapropter a Domitiano iussus est interfici, et accuratissime sepeliri, ut vanitas eius artis argueretur: sed repentina [orig: repentinâ] tempestate disiecto [orig: disiectô] funere semiustum ranes discerpsere [orig: discerpsêre]. Sueton. in Domit. c. 15. A. C. 90.

ASCLUS Italiae civitas. Steph. Sil. Ital. l. 8. v. 439.

Adria et inclemens hirsuti signifer Ascli.

Forte Ascalum, de quo infra.

ASCODROGILI vel ASCILI Haeretici, qui Paracleto [orig: Paracletô] Montani se plenos iactitantes, Bacchanalia in Ecclesiam introducebant, et circa lagenam vino [orig: vinô] repletam circumibant sollenni pompa [orig: pompâ]. Augustin. haer. 62. Philastrius de haeret.

ASCOGEPHRI quasi a)skoge/furoi, pontes dicti sunt, ex utribus facti, cuiusmodi in usu fuisse Veteribus auctor est Plin. l. 6. c. 29. Arabes Ascitae appellati, quoniam bubulos utres binos sternentes ponte piraticam exercent sagittis venenatis: Et Solin. de iisdem, c. 60. Bubulis utribus contabulatas crates superponunt. Sed et Auctor Peripli xedi/ais2 dermati/uais2 e)c a)c a)skw=n, navigiis coriaceis ex utribus, Ascitas usos esse scribit. Vide Lucan l. 4. ubi de ponte a Basilio confecto, et Anonymum de Rebus Bell. subiectum Notitiae Imperii ubi istiusmodi pontem accurate describit. Car. du Fresne Glossar. Sed quod de Basilo ait, ex Lucano, non videtur huc pertinere, cum pons ab eb factus non ex utribus, sed ex cupis, constiterit: Sic enim is, v. 420.



image: s0360b

Namque ratem vacuae sustentant undique cuppae,
Quarum porrectis series consiricta catenis,
Ordinibus geminis obliquas excipit alnos.

Fuere [orig: Fuêre] autem cupae, vasa lignea, transportando vino, rotunda, magna, etc. uti infra videbimus.

ASCOLIA Graece *)askw/lia, festa, quae Rustici Athenienses in honorem Bacchi celebrarunt [orig: celebrârunt], a)po\ tou= a)skou=, i. e. ab utre nuncupata. Nam cum victimae Numinibus aut per similitudinem, ut inquit Servius, in l. 2. Georg. aut per contrarietatem immolentur, caper qui obest vitibus, ceu grata hostia Libero sacrificabatur. Phornutus, *to\n de\ tra/gon au)tw=| squ/ousi dia\ to\ lumantiko\n dokei=n tw=n a)mpe/lwn. Hinc versus Eveni:

*kh)/n me fa/ghs2 e)pi\ p(i/zwn, o(/mws2 e)/ti karpoforh/sw,
*(/osson e)pispei=sai/ soi, tra/ge, squoae/nw|.

Quos in Domitianum fuisse detortos auctor est Sueton. c. 14. Et quo invisum Baccho animal peius tractarent, et, ut Servius ait, ne quid ex eo esset, quod non sentiret iniuriam, pellem detrahebant, atque inflabant, in quam sublimi saltu iuvenes se librabant: ac ne spectaculum risu careret, unguine lubricabant, ut praecipiti magis lapsu in terram gliscerent. Suidas, e(orth\n oi( *(aqhnai=oi h)=gon ta\ *)askw/lia, e)n h(=| h(/llonto toi=s2 a)/skois2 ai)gei/ois2, e)s2 timh\n tou= *dionu/sou. Scholiastes Aristophanis in Pluto: *kuri/ws2 de\ a)skwlia/zein e)/legon ta\ e)pi/ tw=n a)skw=n a(/llesqai, e(/neka ge/lwta poiei=n. *)en me/sw| de\ tou= sqea/trou e)ti/qevto a)skou\s2 pefushme/nous2, ei)s2 ou(\s2 a)nallo/menoi enwli/sqainon kaqa/per *eu)/boulo/s2 fhsi- Uno [orig: Unô] tantum pede in utrem saltabant. Pollux l. 2. *)askwlia/zein e)/legon to\ tw=| e( te/rw| podi\ a(/llesqai. Hesych. *)askwli/zontes2, e)f' e(no\s2 podo\s2 a(llo/menoi. Idem habent Eustath. ad Odys. k. et Tzetzes ad Hesiod. e)/rga. Virgilius autem elegantissime sacrificii causam, et Festi ritum describit, Georg. l. 2. v. 380.

Non aliam ob culpam Baccho caper omnibus aris
Caeditur, et veteres ineunt proscenia ludi,
Praemiaque ingentes pagos. et compita circum
Thesidae posuere [orig: posuêre]: atque inter pocula laete
Mollibus in pratis unctos saliere [orig: saliêre] per utres.

Quod per compita, et pagos Virgilius, hoc per kw/mas2, i. e. vicos ficri scribit Phornutus: *ei)s2 to\n a)sko\n e)kba/llontai, kata ta\s2 *)attika\s2 kw/mas2 oi( georgw=n nea/niskoi ex Castellano. Nic. Lloydius.

ASCOLIASMUS ludi genus, de quo vide supra, nec non voce Utres.

ASCOMANNI apud Adamum Bremensem c. 73. Classis piratarum, quos nostri Ascomannos vocant. Et c. 212. Ipsi enim piratae, quos illi Witingos appellant, nostri Ascomannos; Regi Danico tributum solvunt: Piratae sunt, forte dicti ad instar Arabum Ascitarum, quibus id nominis inditum, quod utribus seu naviculis ex utribus confectis, piraticam exercerent; voce hybrida [orig: hybridâ] ab a)sko\s2, i. e. utrix et mann, i. e. vir. Nam et ascum, pro navicula, Car. du Fresne Glossar. Aliter tamen censet Iac. Eyndius in Chron. Zeland. l. 2. Vide quoque Albertum Stadensem ad A. C. 788. et Histor. Brem. Archiepiscoporum in Bezelino.

ASCONDAE Pancratiastae, meminit Aristoph. Crabr.

ASCONIUS [1] Labeo, Tutor Neronis, cui ad imperium provectus Consularia insignia petiit a Senatu. Tacit. l. 13. Annal. c. 10.

ASCONIUS [2] Pedianus, a Pedia gente, in quam quia adoptatus erat, primus ita vocabatur. Duo autem eiusce nominis fuere [orig: fuêre]. Prior is, qui Virgilio familiaris fuit, quem, ut refert Iunius Phylargyrus, dicentem audiverat se Grammaticis crucem fixisse illo [orig: illô] versiculo [orig: versiculô]:

Tres pateat caeli spatium non amplius, ulnas.

Huius exstant commentarii, in aliquot Ciceronis Orationes. Et in eam pro Cornelio, Livium se novisse profitetur his verbis: Inter quos Tuditanus, et Pomponius Atticus, et Livius noster. Eius quae certa aetas hinc disce. In pro M. Scauro: Scauri domum possidet nunc Longius Caecina, qui Consul fuit cum Claudio. Scribe Largus Caecina, qui Consul fuit cum Claudio. An. Urb. Cond. 759. Alter Historicus, Vespasiani aevo [orig: aevô] floruit, ut cognoscimus ex B. Hieronymo in Chron. Eusebiano, ad A. C. 76. qui Vespasiani annus est septimus. Q. Ascanius Pedianus scriptor Historicus, clarus habetur, qui 73. aetatis suae anno [orig: annô] captus luminibus, 12. postea annis in summo honore consenuit. Vide Voss. Hist. Lat. l. 1. c. 27. Nic. Lloydius.

ASCOTIA oppidul. Hispan. in provinc. Ipuscoa, ad Urolam fluv. 2. luec. a Placentia in Ortum, et 5. a Fano D. Sebastiani. Ascoytia Hispan.

ASCRA vicus Boeotiae, in aspero, et sterili loco, in dextra parte Heliconis, Hesiodi patria, teste ipso [orig: ipsô] in his, *)/erg. v. 537.

*na/ssato d' a)gx' *(elikw=nos2 oi)+zurh=| e)ni\ kw/mh|
*)/askrh|, xei=ma kakh=|, sqe/rei argale/h| ou)de\ pot' e)sqlh=|.

Stephano po/lis2 vocatur. Bocharto l. 1. Chanaan, c. 16. autem Ascra est [gap: Hebrew word(s)] ascera, h. e. lucus ubi steriles sunt arbores. Sane Hesrchius *)/askra, dru=s2 a)/karpos2. Atqui vero in epitaphio Hesiodi lego,

*)/askrh me\n patri\s2 polulh/i+os2. --- --

*)askrh\ autem Ionice pro *ai)xra\, ut innuit Stephanus, dicens hanc vocem esse *)iwnikw=s2 xhmatisqei=san. Nam Iones interdum k pro x ponebant, ut pro de/xomai, de/komai. Nic. Lloydius.

ASCRIPTITII [1] Deorum genus, apud Athenienses, quos praeter duodecim praecipuos (quibus ara communis exstructa erat, *bwmo\s2 tw=n dw/deka *qew=n, et per quos iurare solebant, *ma\ tou\s2 dw/dena *qeou\s2 ) venerati sunt. Ita enim de illis Strabo: *)aqhnai=oi d' w(/sper peri\ ta\ a)/lla filocenou=ntes2 diatelou=si, ou(/tw kai\ peri\ tou\s2 *qeou\s2, Athenienses, ut peregrina diligunt, sic peregrines Deos. Hinc non prisca solum coluere [orig: coluêre] Numina, sed subinde nova sibi adoptabant, qualia


image: s0361a

Orthane, Conissalus et Tychon: Imo tam ad superstitionem proclives fuere [orig: fuêre], ut Paulo [orig: Paulô] Iesum illis et *)ana/stasin, seu Resurrectionem a mortuis annuntiante, *)ana/stasin Deam esse opinarentur. Vide Franciscum Rossaeum Archaeol. Attic. l. 2. c. 1.

ASCRIPTITII [2] apud Ael. Lamprid. in Alexandro Severo, c. 15. Iureiurando [orig: Iureiurandô] deinde sese adstrinxit, ne quem adscriptum, i. e. vacantium haberet, ne annonis Rem publ. gravaret, etc. Ubi scribi iubet Salmas. Adscriptitium, i. e. vacantem, haberet. Sic enim Trebellius Pollio de Balista Tyranno, c. 18. Est Epistola Valeriani, qua [orig: quâ] gratias Balistae agit; gaudens, quod eius consilio [orig: consiliô] nullum ascriptitium, i. e. vacantem haberet, et Tribunum nullum stipatorem, qui non vere pugnaret. Milites quidam erant supernumerarii, ad commoda solum participanda in numeros relati: inventore Claudio [orig: Claudiô] Pr. de quo Sueton. c. 25. Instituit et imaginariae militiae genus, quod vocatur SUPRANUMERUM: quo [orig: quô] absentes et titulotenus fungerentur. Quibus non dissimiles postea fuere [orig: fuêre] supernumerarii illi Palatini, quorum meminere [orig: meminêre] Imperatores in Cod. Theodis. tit. de Palatinis sacr. largit. et rerudm priv. Vide infra in voce Vacans miles. Sed et Ascriptitii vel Ascriptivi, dicebantur apud Romanos milites, qui supplendis legionibus ascribebantur. Varro de L. L. l. 6. Dicti olim, inquit, qui ascribebantur inermes, qui Iuccederent armatis militibus, i. e. si quis eorum deperisset, Et l. 3. de Vita Pop. Rom. De Ascriptivis, cum erant attributi Decurionibus et Centurionibus, qui eorum haberent numerum, Accensi vocabantur: Eosdem etiam quidam vodabant Ferentarios, qui depugnabant pugnis et lapidibus, iis armis, quae ferrentur, non quae tenerentur, etc. Alia plane vocis notio est, in Codice et Novellis, ut et in Capitul. Caroli Magni, Constitutionibus Siculis, in Speculo Saxon. alibique: ibi enim hac [orig: hâc] voce denotantur coloni, agricolae, villani, qui aliunde orti, in aliorum Dominorum villas et praedia pergunt, ibique eorundem licentia [orig: licentiâ] sedes suas sigunt, et sub annui census conditione in coeterorum subditorum transeunt statum, ac in album ascribuntur, ita ut perinde et ii distrahi et transferri queant una cum ipsis praediis, quae excolunt: Unde et pro servis glebae habentur. Vide Salmas. ad Hist. Aug. et l. de Modo Usurar. ut et Spelmannum in Glossario: sicut de Ascriptitiis seu Dedititiis Hebraeorum infra voce Nethinaei.

ASCRUVIUM urbs Illyrici. Ptol. aliis Ascrivium, vulgo Cataro, sub Venetis, longitud. 43. 40. latitud. 42. 36. Alii credunt esse Castel novo, iuxta sinum Rizonicum, vide Cattara. Baudrand.

ASCULANUS Iacobus, vide Iacobus.

ASCULUM [1] oppid. Apuliae, memorandum clade illata [orig: illatâ] Pyrrho a Curio et Fabricio Consulib. ut et internecione Romanorum, durantibus feriis Latinis, in bello Marsico. Dicebatur Asculum Appulum, ad discrimen Piceni Asculi. Florus l. 1. c. 18. ubi de Pyrrho Rege: In Apulia deinde apud Asculum melius dimicatum est, Curio [orig: Curiô], Fabricioque [orig: Fabriciôque] Consulibus, Plut. in Pyrrho, *)analabw\n stratei/an peri\ *)/asklon po/lin toi=s2 *(rwmai=ois2 sunh=ye. Zonaras Annal. Tom. 2. Pyrrhus impressione in Apuliam facta [orig: factâ], multa vi, multa per deditionem accepit, me/xris2 ou(= *(rwmai=oi pro\s2 *)askou/lw| po/leio)/nti au)tw=| e)pelqo/ntes2 a)ntestratopedeu/sunto. Vide Liv. epit. l. 71. 72. et seqq. Appian bell. Civ. longitud. 40.00. latitud. 41. 20. Vulgo Ascoli di Satriano; quibusdam est in Capitanata provinc. regni Neapolitani non longe ab Apennino, et a confinio Principatus. Ultra 16. milliar. a Compsa, et totidem fere a Venusia. Gaudet Principatus titulo [orig: titulô] et deficit in dies. Baudrand. Morerio, Episcopale est oppid.

ASCULUM [2] cognomine Picenum, ad superioris discrimen, vulgo Ascoli. Lucan l. 2. v. 468.

--- --- - Depellitur arce
Lentulus Asculea [orig: Asculeâ]

De situ eius ita Strabo, l. 5. *)en th=| mesogai/a| e)sti\ to\ *)/asklon *pikhno\n e)rumno/taton xwrion, e)f' w(=| kei=tai to\ tei=kos2, kai\ ta\ perikei/mena o)/rh stratope/dois2 ou) ba/sima. Dignitatem eius indicat Florus l. 1. c. 19. Domiti Picentes, et caput gentis Asculum. Ptol. *)/askoulon vocat. Nic. Lloydius. longitud. 36. 40. latitud. 42. 39. Est Pontificiae ditionis, in colle. Baudrandus.

ASCURA Armeniae maioris urbs. Ptol.

ASCURUS Colchidis fluv. Arrian. in Periplo.

ASCUS [1] Gigas, qui Dionysium vinctum cum Lycurgo in fluvium coniecit. Steph. in Damasco.

ASCUS [2] in suspenso, in L. Sal. quid sit, hinc forte patebit Ascus, navicula seu scapha est, Anglo-Saxonibus Asc: secundum quosdam ex Graeco a)sko\s2, utris, unde xedi/a dermati/nh, e)c a)skw=n, navigium coriaceum ex utribus, de quo supra in voce Ascogephri: vide quoque in Ascitae. Cuiusmodi sunt scaphulae, quibus in paludibus et stagnis piscatores utuntur, quasque etiamnum Nascon et Ascon vocari, auctor est Bignonius. Wendelinus inde vocem Flandricam schut seu sevet, i. e. scapha parvula, ortam putat, quae catena [orig: catenâ] iacta [orig: iactâ] circum arborem in ripa stantem alligatur seraque [orig: serâque] clauditur, magna [orig: magnâ] eius parte interim, dum illic haeret, demersa [orig: demersâ], ita ut de arbore dependeat. Ita autem L. Sal. tit. 23. §. 4. Si quis ascum de intro clavem repositam et in suspenso pro studio positum furaverit. Car. du Fresne Glossar. nbi loca aliquot in Hollandia et provinciis vicinis, Ascoloa, Ascodilf, Ascoburg, etc. quasi Portus Ascorum, Fossa Ascorum, Burgum Ascorum, etc. appellara fuisse putat, aliter sentiente Iacobo Eyndio [orig: Eyndiô]. Vide supra in voce Ascogrephi et Ascomanni.

ASDARA Cappadociae oppid. Antonin.

ASDATAE Caucasi incolae, apud quos Topazius nascitur.

ASDRUBAL [1] gener amilcaris patris Annibalis, favente factione Barchina [orig: Barchinâ], Amilcari mortuo suffectus, 8. annis Hispaniam ad ministravit, cum magna prudentiae laude et gloria Carthaginis. Demum a servo barbaro, cuius doininum occiderat, interfectus est, in medio suorum. Comprehensus deinde servus a circumstantibus, haud facti paenitens, inter cruciatus ac tormenta, speciem semper ridentis praebens, occisus est. Historiam


page 361, image: s0361b

cape ex Silio l. 1. v. 165. ubi de Tago, servi domino cruci suffixo loquitur:

Quem postquam diro [orig: dirô] suspensum robore vidit
Deformem, lateri famulus clam corripit ensem
Dilectum domino, pernixque irrumpit in aulam,
Atque immite ferit geminato [orig: geminatô] vulnere pectus.
At Poeni succensi ira [orig: irâ], turbataque luctu,
Et saevis gens laeta ruunt, tormentaque portant.
Non ignes, candensque chalybs, non verbera passim
Ictibus innumeris lacerum scindentia corpus,
Carnificesve manus, penitusque infusa medullis
Pestis, et in medio lucentes vulnere flammae
Cessavere; ferum visu, dictuque per artem
Saevitiae, extenti, quantum tormenta iubebant,
Creverunt artus, atque omni sanguine rupto [orig: ruptô]
Ossa lique factis fumarunt [orig: fumârunt] fervida membris.
Mens intacta manet, superat, ridetque dolores,
Spectanti similis, fessosque labore ministros
Increpitat, dominique crucem clamore reposcit.

Ita Silius: ceteros inter se scio discordare. Polybius l. 2. in diversorio suo vult Asdrubalem exceptum infidiis, *)eteleu/thse dolofonhqei\s2 e)n toi=s2 e(autou= katalu/masi nukto\s2 u(po/ tinos2 *keltou= to\ ge/nos2. Nisi siet in diversorio aula. Appianus in Ibericis, eum in venatione occisum scribit: *)anh\r dou=los, ou( to\n desqo/thn w)mw=s2 diefqa/rkei, laqw\n e)n kunhge/siais2 a)nairei. Idemque habet, in Annibalicus. Livius l. 21. c. 2. palam vult interfectum. De Servi constantia, praeter Silium, Livius loco [orig: locô] praedicto [orig: praedictô], ubi de Asdrubalis percussore: Comprehensus a circumstantibus, haud alio [orig: aliô], quam si evasisset vicltu; tormentis quoque cum laceraretur, eo [orig: ] fuit habitu oris, ut superante laetiktia [orig: laetiktiâ] dolores ridentis etiam speciem praebuerit, Val. Max. l. 3. c. 3. ex. ult. Laetitiam tamen, quam ex vindicta ceperat, in ore constantissime vetinuit. Nic. Lloydius. Vide etiam Diodor. Sic. l. 25. Plut. in Annibale. Cornel. Nepotem, in Amilcare.

ASDRUBAL [2] Hannibalis frater. Plut. in Hannibale. Hispaniam deserere a Scipione coactus, cum in Italiam fratri suppetias iret, illique per literas locum, quo venisset, significaret, literis interceptis, ingenti strage, a M. Livio Salinatore, et Nerone Claudio ad Metaurum victus est, caputque eius lanceae praefixum, et in conspectu Poenorum ad terrorem circumlatum est. Horat. Carm. l. 4. Od. 4. v. 37.

Quid debeas, o [orig: ô] Roma, Neronibus,
Testis Metaurum flumen et Asdrubal
Devictus. --- --- - --- -

Vide Lib. l. 27. Polyb. Plut. in Annibale, etc.

ASDRUBAL [3] fil. Magonis cognomento [orig: cognomentô] Calvus, Dux classis Carthaginensium in Sardiniam missus, rempestate ad insulas Baleares reiectus, ibi tantisper, quoad quassas reficeret naves, resedit. Liv. l. 22. c. 20. s.

ASDRUBAL [4] fil. prioris, contra Numidas bellum gessit.

ASDRUBAL [5] Gisgonis fil. a Romanis Hispania [orig: Hispaniâ] pulsus, in Africam rediit, Syphace, cui filiam Sophonisben dederat, in partes suas pertracto [orig: pertractô]. Dein Scipionem Uticae obsidione depulit, sed ab illo, una cum genero paulo post victus, in praelio cecidit. Dux bello [orig: bellô] tertio [orig: tertiô] Punico [orig: Punicô], a Scipione Aemiliano victus. Eius uxor, facta [orig: factâ] deditione, cum paucis ante diebus a viro impetrare non potuisset, ut ad victorem transfugeret, in medias urbis flammas sese cum filiis coniecit. Livius l. 27. 28. et seqq. Plut. in Scipione. Ovid. Fast l. 6. v. 769.

Postera lux melior; superat Masinissa Syphacem,
Et cecidit telis Asdrubal ipse suis.

ASDRUBAL [6] a L. Caecilio Metello Consule, prope Palermum in Sicilia, victus, amissis in acie 120. Elephantis, aliisque 104. captis, qui dem per totam Italiam circumducti. Item duorum aliorum, Iustin l. 19. meminit. Vide pluribus Liv. Polyb. Appian. Florum, Orosium, Diodor. Sic. Fragm.

ASDYNIS insulae nomen, apud Steph.

Rabbi ASE rector Scholae Soranae, exorsus fuit scribere universum Thalmud iuxta seriem, seu iuxta quodlibet Syntagma VI. Classium, docendoque illud absolvit 30. annis, id que bis fecit. Rabbi Ganz. ad ann. 4127. Rexit enim Scholam annos 60. quo [orig: quô] tempore novem Rectores Scholae Pumbeditanae diem suum obierunt. Idem ibidem. Vide et Moriemar.

ASEA vel vicus Arcadiae, ex quo Alpheus profluit. Steph.

ASEBAIM Latine damulae, sive pulchritudines, aut militiae, nomen viri. Nehem c. 2. v. 57.

ASECRETA Latinis factum ex Graeco *)ashkrh/ths2, quod e Latino a Secretis ortum; unde etiam *)ashkrh=tis2 Graeci barbari dixerunt; quemad modum et Latini postea voce indeclinabili Asecretis, pro a Secretis: in Ep. S. Nicephori Patriarchae Constantinopolitani ad Leonem III. Pontif. *kai\ ga\r tw=n basilikw=n u)pografoi\s2 e)tu/gxauen w)n. *)ashkrh=tis2 de\ tou/tous2 kalei=n ei)wsqui/as2 th=s2 *latini/dos2 glw/tths2 i)/smen e)kfw/nhma, Namque Regiorum secretorum Notarius erat. Asecreris autem tales vocare solitae Latinae Linguae novimus pronuntiationem. Apud Agathonem Diaconum Ecclesiae Constantinopolitanae in Epilogo, Artemius seu Anastasius Imperator, *th=s2 tw=|n *)ashkrhti/an xolh=s2 pro/teron geno/menos2 enari/sqmios2, Scholae Asecretis prius accensitus, fuisse dicitur. Carolus M. de cultu Imaginum l. 4. c. 9. Mox ut Leontius Asecreta conspexit, magnum se sui erroris emolumentum invenisse putavit. Petrus Diac. Chron. Casin. l. 4. c. 63. Postquam Asecretis efficitur, Logothetam illum Imperii statuit, etc. Secretarius est, quem Notarium secretorum Vopisc. in Aureliano, c. 36. tw=|n a)por\r)h/twn grammate/a, Procopius de Bello Pers. l. 2. c. 7. to\n ta\ tou= basile/ws2 a)po/r)r(hta gra/fonta. Imperatoris arcana annotantem, Idem in Histor. arc. vocant. Zosimus eundem tw=n e)/cwsqen ferome/nwn a)pikri/sean mhnuth\n, appellat, quod proprie Secretariorum munus, vide supra, ubi de Apocristariis. Corippus l. 1.



page 362, image: s0362a

Hinc secreta sacrae tractans Demetrius Aulae, etc.

Interdum vero Asecretis idem, qui Consiliartus. Aelfrici Glossar. Saxon. Asecretis vel Principis Consiliarius, geruna. Saxonibus autem gerine mysterium est: mysticis enim ac secretis Principum consiliis Consiliarii intersunt. Michael Psellus in Vita Simeonis Metaphr. *kai\ prw=ta me\n tai=s2 mustikwte/rais2 e)festh/kei tw=|n pra/cewn, kai\ toi=s2 a)por)r(h/tois2 bouleu/masi koinwno\s2 pareisth/kei toi=s2 sumbouleu/ousin. Et primo quidem secretioribus interfuit actionibus, arcanorumque consiliorum particeps fuit. Hinc in Charta Roberti Francorum Regis apud Duschesnium in Probat. Histor. Montmorenciacae p. 16. Ad Maiestatis nostrae mansuetudinem supplex accessit noster Asecretis Manasses Comes postulans, etc. Inde *prwtwshkrh/ths2 iisdem Graecis, seu *prwtoaskhrh/ths2 dictus est, quem Protosecretam vocat Anastasius Bibliothecarius in Vitis Pontificum. Et *)ashkrhtei=on locus ubi Princeps ta\s2 e)/cwsqen ferome/nas2 a)pokri/seis2, quae ab exteris Principibus adserebantur responsa, audiebat. Cedrenus, decmenos2 ta\s2 mhnu/seis2 o( *basileu\s2 e)pi bh/matos2 e)n toi=s2 a)shkrhtei/ois2 e)ka/sqize kai\ a)kribh\s2 e)cetasth\s2 tw=n mhnusqe/ntwn e)ge/neta, etc. Vide Salmas. ad Vopisc. loc. cit. et Car. du Fresne Glossar. ac Not. ad Cinnamum p. 492. 493.

ASEDOTH Latine effusiones, sive declivia, aut campestria, vel depraedationes, regio et civitas in tribu Ruben. Item urbs Amorrhaeorum Ios. c. 10. v. 40. c. 12. v. 3. etc. 13. v. 20.

ASEL Latine prope vel iuxta, sive ablatio, vel separatio, fil. Elasa, filii Rapha. 1. Paral. c. 8. v. 37. Item oppid. in Medoe, Nili insula. Plin. l. 6. c. 30.

ASELGE urbs quaedam, a civium lascivia sic dicta. Est enim a)selgh\s2 idem quod a)ko/lastos2, et a)selgai/nein, to\ para\ fu/sin tai=s2 gunaici\ mi/gnusqai. Phavorinus, *)ase/lgh, po/lis2, o(/pou kakw=s2 e)/zwn oi( a)/nqrwpoi, kai\ allh/lois2 e)koinw/noun.

ASELLA Virgo Romana, Hieronymi discipula, S. literarum peritia [orig: peritiâ], et pietate illustris. Hieronym. ep. ad Marcellam.

ASELLAS Rex Cyrenarum. Iustin. l. 22. c. 7. quamquam ibi Ophellas legit Bongarsius, de cuius lectione dubitandum non est, nam praeter Diodorum, ita quoque habent Theophrast. de plantis l. 4. c. 4. et Polyaenus, l. 5. c. 3. n. 4. atque alii.

ASELLATA et HAMATA, factionum in Belgio nomina, quae ultra 200. annos saeviere [orig: saeviêre]: excitatae a Margareta, sorore Guilielmi Hollandiae Comit. Ludovici Bavari Imperatoris uxore, quae cum fratri successisset, atque in domum Bavaricam Comitatum Hannoniae, Zelandiae Hollandiaeque intulisset, A. C. 1324. filium Vilhelmum a Comitatu Hollandiae amovendo, Ludovico [orig: Ludovicô] substituto [orig: substitutô], turbarum causa exstitit. Asellata Vilhelmo favit, propugnante Ludovicum Hamata [orig: Hamatâ], A. C. 1350. sed frustra: Mater enim Vilhelmo cedere coacta, et Hannoniam sibi habere iussa est. Chron. Belgii. Douzae Annal. Postea, cum Vilhelmi VI. filia Iocoba, Iohanni Brabantiae Duci primo, dein feminea [orig: femineâ] levitate, eo [orig: ] repudiato [orig: repudiatô], Duci Glocestriae nupsisset, Asellata Philippum Burgundum tutorem ei constituit, A. C. 1425. renitente Hamata [orig: Hamatâ]; unde novae iterum turbae: donec Glocestrii victor Burgundus, haeres Iacobae declaratus est, A. C. 1428. Iidem.

ASELLI duae stellae in signo Cancri, exiguum inter illos spazium obtinente nubecula [orig: nubeculâ], quam Praesepe vocant. Plin. l. 18. c. 35. Item tres aliae stellae in Boote. Vide Caesii caelum Astron.

ASELLIO Sempronius, Historicus, ac Tribunus Milit. sub Scipione Aemiliano, apud Numantiam res eas, quibus ipse interfuit, aliaque quaedam conscripsit. Citatur a Cicerone, l. 1. de Legib. c. 2. Dionys. Halicarn. Antiq. Rom. l. 1. Charisio, l. 2. Servio, A. Gellio, l. 2. c. 13. et l. 13. c. 20. etc.

ASELLIUS Claudius, Eques Roman. Tribunus Milit. sub Claudio Nerone, apud Lucanos memoranda [orig: memorandâ] fortitudine. Volaterran.

ASELLUS [1] piscis marini genus, cuius iuxta Bergam Norvegiae captura celebris est; huic rei peculiari Societate iustituta [orig: iustitutâ], in quam qui olim recipi volebant, eos molestae vexationis genus, das Garben-spiel dictum, subire necesse fuit. In eo quilibet aliquot horis corbi impositus in fumo suspendebatur, dein in aquam praecipitatus infra navem fune pertrahebatur. Quod cum sine maximo vitae periculo, saepius quoque dispendio eius, non fieret, factum ut ritus antiquaretur. Auctor Anonymus Histor. Orbis Terr. Geograhp. et Civ. C. de Commerciis. Atque hinc Asellum argenteum auro [orig: aurô] coronatum, urbs praefata, in sinistra scuti sui parte, gerit, apud Haepingium: quemadmodum simile emblema in rubea areola scuti Danici Islandiam notat. Primum autem hac [orig: hâc] teslera [orig: teslerâ] uti caepit Margareta Regina A. C. 1380. quod ex illo piscium genere optimi circa hanc insul. et copiosissimi nascantur, quae coronae ratio forte.

Atque toco [orig: tocô] capitis salpam diadema gerentem
Portat Hyperborei dona beata maris.

apud Spenerum: Herald. Parte 2. l. 3. c. 12. §. 13.

ASELLUS [2] apud Petromum Arbitrum: Coeterum in promulsidari asellus erat Corinthius, cum bisaccio positus, qui habebat olivas in altera parte albas, in altera parte nigras, tegebant asellum duae lances, in quarum marginibus nomen Trimalcionis inscriptum erat, et argenti pondus. Idem quod promulsis est, vas nempe recipiendo mulso paratum, Graece o)/nos2, quod vasis vinarii erat genus. Unde apud Athenaeum l. 4. in verbis Posidonii, o)/noige/montes2 oi)/nou, aselli vino [orig: vinô] pleni: quod non de animali, ut perperam viri docti censent, sed de vase accipiendum. Aristophances in Vespis,

*ka)\n oi)=no/n moi e)gxh=|s2 su piei=n, to\n o)/non to/nd' ei)skeko/mismai
*oi)/nou mesto\n, ka)=|t' e)gxe/omai kli/nas2, ou(=tou de\ kexhnw\s2
*brwmhsa/menos2 tou= sou+ di/nou me/ga kai\ stra/tion kate/pardon.

Ubi o)/nos2, vas est vinarium: quod parum videntur animadvertisse Interpretes, qui cantherium vertervut. Sic vas igitur mulsi Asellus Latinis, et, quae eum tegebat, lanx argentea, promulsis: proprie enim haec non ipsum vas mulsarium, sed mulsi, seu vasis mulsarii, operculum erat. Salmas. ad Tertull. de Pall.


image: s0362b

Item machina bellica, apud Henricum Roslam in Herlingsberga:

Non hic ungiena fabricatur machina: nomen
Haec Librilla tenet, quasi saxea pondera librans:
Obtinet illa suis: sed hirundinis haec: stat: stat Aselli
Illa vocata nota [orig: notâ], etc.

apud Car. du Fresne Glossar.

ASEM civitas in tribu Simeon. Ios. c. 19. v. 3. Apellatur et Azom. 1. Paral. c. 4. v. 29. Latine os, aut fortitudo, vel clausura scil. oculorum, vel lignum eorum.

ASEMA tunica Graece a)/shmos2, dicta apud Romanos quae clavis carebat: shmei=on enim clavus vestis, shmeiwtai\ clavata: vestes vocabantur, monente Casaubono [orig: Casaubonô]; et xitw=nas2 platush/mous2, tunicas laticlavi, apud Strab. l. 2. reddit Ferrarius. Lamprid. in Alexandro, c. 33. etiam vocat Tunicas Asemas, quae non omnino clavis carentes, exigua admodum purpurae signa haberent. Vide Octav. Ferrarium de Ro Vestiar. l. 3. c. 15. Sic a)/shmon argentum, dictum est veterib. Graecis argentum non signatum, quod in nummis non est, sed in poculis. Ei opponitur argentum e)pi/shmon, quod factum, et eleganter Manilio l. 4. perutrinque factum, h. e. utrinque signatum, dicitur;

Et Mercator, erit facti perutrinque metalli.

i. e. erit nomismatopw/lhs2, a)rguropra/ths2, kollubisth\s2. Postmodum vero a)/shmon absolute, pro argento sumi coepit, ut videre st apud Ptolemaeum Descript. Indiae ulter. Hinc a)/shmin hodieque Graeci argentum vocant. Salmas. ad Solin. p. 996. Apud Dionem vero Chrysostomum Serm. 2. a)/shmoi li/qoi, quos, pro Numinibus, Barbaris fuisse ait, sunt, quos de iisdem loquens, insormes vocat Arnobius adv. Gentes l. 6. Vide infra Informus lapis item ubi de Baetylis.

ASEMONA urbs tribus [orig: tribûs] Iudae. Ios. c. 15. v. 4. idem significat quod Assem.

ASENA [1] cum [gap: Hebrew word(s)] , Latine periculum, sive insortunium, vel rubus. Nomen viri, Nehem. c. 2. v. 50.

ASENA [2] cum [gap: Hebrew word(s)] , Latine mutatio, vel duplicitas, aut dormitatio, sive ignis nunc. Nomen urbis in tribu Iuda. Ios. c. 15. v. 33.

ASENA [3] vulgo ALMED, forte, Brietio [orig: Brietiô] teste oppidul. Hispaniae in Carpetanis, ubi nunc pars Castellae novae. Aliis est Adamuz vicus nunc longe a Tago fluv.

ASENAPHAR Latine periculum, sive infortunium tauri, aut periculi incrementum, nomen viri. Nehem. c. 4. v. 10.

ASENATH filia potipharis, uxor Iosephi, e qua Manassen et Ephraimum suscept. Gen. c. 44. v. 44. Latine periculum, sive infortunium. Vide de ea Vossium de Idolol. l. 1. c. 29.

ASER [1] Hebraerice Assir, fil. Caath. 1. Paral. c. 6. v. 22. sive filius Core, filii Isaar, filii Caath. Exod. c. 6. v. 24. Latine vinctus, sive mcarceratus, aut Syriace prohibitus.

ASER [2] Latine beatitudo, sive selicitas, octavus fil. Iacob et Zelpha, Liae uxoris suae ancilla [orig: ancillâ]. Vixit. ann. 126. Obiit A. M. 2413. Gen. c. 30. v. 13. Benedictionem eius vide Gen. c. 49. v. 20. Nomen item loci. Ios. c. 17. v. 11.

ASERIMUS Menandro Ephes. apud Iosephum contra Apion. *)ase/rumos2 seu *)asqa/rumos2, Tyri Rex fratri Astarto successit, tempore Asae in Iuda adhuc regnantis. Vixit annos 54. regnavit annos 9. peremptus a fratre Phelete, qui regnum occupavit, vide Pheles.

ASEROTH Latine nemora, luci, aut beatitudines, vel insidiae, sive gressus. Nomen Idoli. Iudic. c. 3. v. 7.

ASERUS Siciliae urbs. Ptol. Monreal Nigro. Forte Assorum, et Assorium Stephani.

ASETH Georg. Syncello, qui aliis Assis, sextus Tanitarum seu Pastorum in Aegypto Rex, vide Assis.

ASFERUN mons Tartariae desertae, in Asia, iuxta Obium fluv.

ASGANDES vel ASCANDES, Tabellarius Regius, apud veteres Persas. Hesych. *)askandh\s2 a)/ggelos2, Ascandes nuntius. Plut. in Alexandro, *darei=os2 e)c a)sga/ndou basileu\s2 geno/ menos2, Darius ex tabellario Rex factus. Hinc Chaldaei nuntium Persica [orig: Persicâ] voce appellant [gap: Hebrew word(s)] Azgad, in plural. [gap: Hebrew word(s)] Azgaddin: quod vocabulum passim occurrit, in Chaldaeis Paraphrastis, Proverb. c. 13. v. 17. etc. 25. v. 13. pro legato ac nunto. Equos horum corsorum nudos fuisse volunt, ut expeditius currerent: alii splenes eorum fuisse ablatos addunt et plantae pedis particulas excisas, qua de re vide Bochart. Hieroz. Part. 2. p. 237. et infra Celes.

ASGANIDAE nomen tertiae familiae in Persia regnatricis, ante Muhammedanos, vide infra Persia.

ASGARA provincia Regni Fezzae in Africa, a Septentrione Occeano [orig: Occeanô] adluitur, ab occasu ad fluvium usque Buragragum praetenditur: Orientale Latus claudunt montes Gumarae, Zaroni, et radices montis Zalagae, meridie vero fluvio [orig: fluviô] Bunaza [orig: Bunazâ] terminatut. Eius caput est Lixa urbs, cum aliae maiori ex parte dirurae fuerint ultimis civilibus bellis. Baudrand.

ASHOFRDIA oppidul. Angliae in provinc. Cantii, ad fluv. Sturam. 9. mill. Anglicis a Cantuaria in Austrum, et 12. a Dubri in Occasum.

ASHUR fil. Esrom, filii Phatez, ex Abia uxore 1. Paral. c. 2. v. 24. Pater item Thecue. 1. Paral. c. 4. v. 5. Latine denigratus, sive ignis libertatis, vel albedinis, aut foraminis.

ASIA [1] Major, una ex tribus orbis partibus veteribus cognitis, reliquas duas simul acceptas magnitudine superans, in ortum maxime extensa, Indico [orig: Indicô], Eoo [orig: Eoô], et Scythico [orig: Scythicô] Oceano [orig: Oceanô], perfusa; ab Europa ad occidentem Tanai fluv. mari Euxino [orig: Euxinô], et Aegaeo [orig: Aegaeô] separata, ab Africa Nilo [orig: Nilô] fluv. Plinio, l. 5. c. 9. sed Arabico [orig: Arabicô] sinu Ptolemaeo divisa. Ab Asia femina, teste Isidoro [orig: Isidorô], l. 14. etymol. filia Oceani et Thetyos, uxore Iapeti, vel ab Asio quodam, filio Cotyos, nepote Manei Lydi, Herodot. Musa [orig: Musâ] 4. nomen habet. Becmanno autem, Asia dicitur ab [gap: Hebrew word(s)] esh, i. e. ignis, quasi [gap: Hebrew word(s)] Eshia, h. e. ignis Domini, quem in Persia, aliisque Asiae oris sacrum coluerunt. Herodot. modo laudatus in Melpam. etiam ad uxorem Promethei refert: *(h de\ *)asi/h l)po\ th=s2 *promhqe/ws2 gunaiko\s2 th\n e)pwnumi/hn e)/xei. Verum res eodem [orig: eôdem] redit, si expendatur fabula de igniculo, quem


image: s0363a

caelo Prometheus surripuisse dicitur. Bochart. autem l. 4. Phaleg c. 33. a Phoenicio [gap: Hebrew word(s)] asi deducit, quod non solum dimidium, sed medium sonat, sic [gap: Hebrew word(s)] est mesoura/nhma, Ios. c. 10. v. 13. [gap: Hebrew word(s)] mesonu/ktion Iudic. c. 16. v. 3. Itaque [gap: Hebrew word(s)] asia, i. e. media coepit vocari Asiae pars illa, quae media est inter Africam et Europam, quam Asiam minorem vulgo dicunt. De qua Plin. Praefat. l. 3. Hinc (i. e. a Gadibus) intranti dextra [orig: dextrâ] Africa est, laeva [orig: laevâ] Europa; inter has Asia est. Mela l. 1. c. 2. Media nostris aequoribus excipitur. Sed et alio [orig: aliô] respectu Asiam cum Europa et Libya conferens Eustath. illam asserit me/shn a)mfoi=n e)/xein dia/qesin. Videsis locum in Dionys. post. v. 270. Continebat, secundum Veteres Sarmatiam, Sericam et Scythicam, Asiaticam Gedrosiam, Caramaniam, Drangianam, Arachosiam, Sogdianam, Bactrianam, Hircaniam, Margianam, Parthiam, Persiam, Susianam, Mediam, Albaniam, Iberiam, Colchidem, Armeniam, Mesopotamiam, Assyriam, Arabiam, Syriam, Palaestinam, Phoeniciam, Cappadociam, Ciliciam, Galatiam, Pontum, Bithyniam, Lyciam, Pamphyliam, Cyprum. Dividitur haec Asia hodie in sex partes. Prima paret Magno Duci Moscoviae. Secunda Magno Chamo Tartarorum Imperatori. Tertiam partem Turcae occupant; Quartam Persae; Quintam Indi, Sectam Sinenses. Nic. Lloydius.

Asiae Magnae regiones:

Albania. Arabia deserta. Arabia felix. Arabia petrea. Aria. Armenia maior. Asia minor. Assyria. Babylonia. Bactriana. Carmania. Carmania deserta. Colchis. Drangiana. Elymais, reg. Persidis. Gedrosia. Hyrcania. Iberia, India citerior. India ulterior. Margiana. Media. Mesopotamia. Nabathaea, regio Arabiae. Osthoene, regio Mesopotamiae. Palaestina. Paropamisus. Parthia. Persia. Phoenicia. Sacae. Sarmatia. Scythia intra Imaum. Scythia extra Imaum. Serica. Sogdiana. Sinae. Susiana. Syria.

Asiae Magnae regiones ex orine mare attingentes:

Asia minor. Syria. Palaestina. Aegyptus. Arabia triplex. Babylonia. Susiana. Persis. Carminia. Gedrosia. India citerior. India ulterior. Sinae. Serica. Scythia borealis. Sarmatia.

Ad mare Hyrcanum:

Colchis. Albania. Media. Hyrcania. Margiana. Sogdiana.

Interiores:

Iberia. Armenia maior. Mesopotamia. Assyria. Parthia. Aria. Carmania deserta. Drangiana. Arachosia. Paropamisus. Bactrlana. Sacae. Scythia inter Imaum. Scythia extra Imaum. Baudrando nobilissima mundi portio censetur multis de cuasis et a Gallis Asie, ab Hispanis et Italis Asia dicitur. Tribus partibus percingitur vastissimo [orig: vastissimô] Oceano [orig: Oceanô], qui ab Oriente vocatur Orientalis seu Eous, a Meridie Indicus, et a Septentrione Scythicus seu Tartaricus; ab Occidua autem parte habet sinum Arabicum, seu mare Rubrum, Isthmum inter Arabicum sinum et mare Internum, atque inde maria Phoenicium et Aegaeum, propontidem, Pontum Euxinum, Moeotidem paludem, et fluvios Tanaim, Rham, et Obium. Non separatur autem ab Africa Nilo [orig: Nilô] fluvio [orig: fluviô], quia Aegyptus est in Africa. Asiam ipsam Tatus mons mediam quodammodo cinguli in morem dividit, ab Occidente in Orientem longissimo [orig: longissimô] tractu excurrens. Duplicem olim Asiam Veteres fecerunt, alteram scilicet Maiorem, quae trium orbis partium tunc cognitarum una fuit, alteram vero, quam Asiam propriam seu Minorem dixere [orig: dixêre]; estque illius pars seu provincia. Strabo Asiam in quinque portiones dividit. Ptolemaeus in 47. regiones ac provincias distribuit. Hisce temporibus dividitur a plurimis in septem amplissimas partes, sunt autem Turcica ditio in Asia, Arabia, Persia, Tartaria, Sinarum regio seu China, India, et Insulae, sub quibus multae aliae regiones continentur.

Asiae partes nunc sunt,

Arabia, l'Arabie, quae triplex est. Armenia, seu Turcomania, la Turcomanie. Asia minor, l'Anatolie. Bornei insula, l'Isle de Borneo. Cataia, le Catay. Ceylani insula, l'Iste de Cylan, quae alias Taprobana. Comania, les Circassiens.


page 363, image: s0363b

Cyprus insula, l'Iste de Cypre. Diarbeca, le Diarbeck, alias Mesopotamia. Georgia, la Georgie. Iaponiae insulae, le Iapon. Iava insula, l'Iste de Iava. India, l'Indi, quae in tres partes dividi potest, nempe in Indiam propriam, seu Imperium magni Mogolis, l'Indostan, Indiam extra Gangem, la Presqu'iste de l'Inde dela le Gange, et Indiam intra Gangem, la presqu'iste de l'Inde deca le Gange. Maldivae insulae, les Maldives. Moluccae insulae, les Isles Moluques, cum aliis in Oceano Indico sparsis. Persia, la Perse. Philippinae insulae, les Isles Philippines. Sinarum Regio, la Chine. Syria, la Sourie, sub qua Terra sancta comprehenditur. Sumatra insula, l'Isle de Sumatra. Tartaria deserta, la Tartarie deserte, quae pars est magnae Tartariae, alias Scythia intra Imaum. Tartaria vera, quae et vetus et magna, la uraye ou la grande Tartarie. Turchestania, seu Thibeti regnum, le Tutquestan, seu le Tobbat, et le Thibet, alias Scythia extra Imaum. Zagathia Mauralnaria, le Zagathay, seu le Mauralnaher.

Urbes Asiae nunc celebres:

Adenum, Aden. Agra, Agra. Aleppum, Alcp. Amedebatum, Amedewat. Armuzia, Ormus. Aspahamum, Hispaham. Bagdatum, Bagadet. Balsera, Balsora. Bantamum, Bantam. Batavia, Batavia. Bengala, Bengala. Borneum, borneo. Calecutum, Calicut. Cambaia, Cambaie. Candea, Candy. Cantanum, Cantaon. Casbinum, Casbin. Damascus, Damas. Goa, Goa. Hierusalem, Hierusalem. Macaum, Macao. Malaca, Malaca. Manilla, Manilha. Mataranum, Mataran. Meacum, Meaco. Meca, la Mecque. Manquinum, Nanquin. Odiaa seu Siamum, Odiaa et Siam. Pequinum, Pequin. Prusa, Burse. Samarcanda, Samarcand. Smirna, Smirne. Surata, Surrate. Tabrisium, Tauris. Trapezus, Trebizonde.

ASIA [2] Minor superioris pars, in Cherronesi formam coacta, cuius Isthmus a sinu Issico ad Pontum usque Euxinum partingit. In hac Theodorus Lascares, Alexii gener imperium artiguit. A. C. 1288. Hodie Natolia Turcis dicitur, a Graeco a)natolh\, quod Orientem significat. Huius partes sunt Cilicia, Lycaonia, Paphlagonia, Pontus, Cappadocia, Bithynia, Phrygia, Mysia, Lydia, Pamphylia, Aeolis, Ionia, Licya, et Caria. Cicero pro Flacco: Namque ut opinor, Asia vestra constat ex Phrygia, Mysia, Caria, Lydia. Virg. Aen. l. 3. v. 1.

Postquam res Asiae, Priamique evertere gentem
Immeritam visum superis. --- --- -

Ita Nic. Lloydius. Morerus vero has ei tantum partes tribuit, Pyhrygiam, Mysiam, Lydiam, Cariam, Aeoliam, Ioniam et Doridem. Plurimas Asia prae reliquis partibus Mundi praerogativas habet. Namque ibi primus homo formatus, coloniis postmodum in universum orbem deductus; sedes fuit Ecclesiae vereris I. Christi natals solum; Imperiis insuper Assyriorum, Medorum, Persarum, Graecorum, Parthorum, iterumque Persarum, Saracenorum, denuoque Persarum, qui sub Ismaele Sopho circa A. C. 1502. tertia [orig: tertiâ] vice emerserunt, incluta, etc. In Minore septem Ecclesiae, ad quas ipse FILIUS DEI, per S. Iohannem Apostolum et Euangelistam totidem Epistolas scribi iussit, de quibus Apocalys. c. 1. 2. 3. XII. quoque hic [orig: hîc] insignes urbes (XIII. Eusebio ) terrae motu (Orosio, sub mortem christi, quod Lipsius negat) collapsae sunt, quarum ruinas, Sardium imprimis, Tiberii liberalitas sublevavit. Tacit Annal. l. 2. Oros. l. 7. c. 3. Strabo l. 3. Quidam ad A. C. 17. referunt, Florentissrmas hic [orig: hîc] Ecclesias fuisse, Irenaeus narrat l. 1. c. 2. et 3. l. 3. c. 4. quibus iidem fidei articuli, cum iis, qui in Protestantium Ecclesiis hodieque vigent: circa A. C. 180. Asiatici Episcopi opposuere [orig: opposuêre] se strenue Victori Episcopo Romano, qui ob Pascha 14. Luna [orig: Lunâ] celebratum, in Asiae Ecclesias Excommunicationis dirum fulmen strinxit: Circa A. C. 196. 198. Euseb. l. 5. c. 23. A latrociniis Asiam purgavit Aurelius Probus, A. C. 279. Vopisc. in eius vita. In divisione orbis, a Constantino facta, huic cum Oriente cessit, Licinio Occidente permisso [orig: permissô] A. C. 316. Tremuit, sub Leone Isautio, A. C. 740. qui motus etiam Constantinopolim concussit. Sub Michaele Duca, Nicephorus Botoniates, in Asia imperium arripuit, A. C. 1075. Nicephoro [orig: Nicephorô] Briennio [orig: Brienniô] in Thracia rerum suarum satagente. Andronicus dein, a Turcis infestatus, illam reliquit, A. C. 1303. Niceph. Greg. l. 3. Ob huius Duces a Baiazete Turcarum Imperatore ditionibus suis depulsos, Tamerlanes ingens illi bellum conflavit, eumque captum et caveae ferreae inclusum per totam Asiam circumduxit. A. C. 1399. Tanta porro Asiae ubertas rerum omnium atque fertilitas fuit, ut omnibus terris vel hoc [orig: hôc] solo [orig: solô] antecellere videretur. Cicer. pro Q. Ligario, Asia tam opima est et fertelis, ut et ubertate agrorum, et varretate fructuum, et magnitudine pastions, et multitudine earum verum, quae expertantur, facile omnibus terris antecellat. Eadem Mithridates, apud Iustinum, l. 38. c. 7. ad milites contionaturus affirmat. Ait enim, Neque caelo [orig: caelô] Asiae esse temperatius aliud, nec solo [orig: solô] fertilius, nec urbium multitudine amcenius, magnamque temporis partem, non ut militiam, sed festum diem acturos. Inde Propertius, l. 1. El. 9. v. 14.



page 364, image: s0364a

Atque Asiae veteres cernere divitias.

Horat. l. 1. Sat. 7. v. 18.

--- --- - Bruto [orig: Brutô] Praetore tenentem
Ditem Asiam. --- --- -

Atque de opulentia provinciae huius inde etiam coniectura fieri potest, quod Sulla mulctae nomine XXM. talentum [orig: talentûm] imposuerit: Antonius totidem uno [orig: unô] anno [orig: annô] abstulerit, teste Plut. in Lucullo et Antonio. Hinc Tacitus, in Agricola, c. 6. provinciam divitem, et paratam peccantibus vocat. Plura si velis, consule Strabonem, l. 1. et 2. Plin. l. 5. et 6. Pomp. Melam l. 1. Ptol. Cluverium, Labbeum, Sansonem, inprimis Reverendiss. Iac. Usserium Archiepiscopum Armachanum, in tractatu de Asia Minore. Dividitur Baudrando Asia Minor in 4. partes; quarum maior versus occidentem, et mare Aegeum extensa, proprie Anatolia; ubi fuerunt olim Bithynia, Paphlagonia, Mysia, Phrygia, Lydia, Aeolis, Ionia, Caria et pars Galatiae. Alzera pars versus Pontum Euxinum et Septentrionem Amasia dicitur, seu Rum, ubi alias Pontus, Cappadocia et pars Galatiae. Tertia Caramania, ad Meridiem et iuxta mare Mediterraneum occupat totum terrae tractum, ubi alias Cilicia, Pamphylia, Lycaonia. Quarta in Orientem porrecta versus Euphratem Aladuli dicitur, continetque Armeniam minorem antiquam. Ferrario Asia proprie dicta, Mysiam, seu Phrygiam minorem cum Troade, Aeolidem, Ioniam Cariamque cum Lydia et Phrygia magna complectitur, mari Aegeo [orig: Aegeô], Icario [orig: Icariô], Myrtoo [orig: Myrtoô], Rhodioque [orig: Rhodiôque] circumfluo [orig: circumfluô]. Urbus olim Alexandria, Cyzicus, Ilium, Pergamum, Smyrna, Ephelus, Milerus, Halicarnassus, Gnidus, Sardes, Magnesia, Apamea, Cibyra, clarae: Nunc Smyrna, Cotiaeum, Magnuesia. Octav. Ferrarius Lexic. Geogr.

Asiae Minoris regiones, quae mare attingunt:

Ad Septentrionem. Pontus. Pahlagonia. Cappadocia. Ad Occidentem. Bithynia. Mysia. Phrygia minor. Troas. Aeolis. Garia. Ionia. Ad Austrum. Cariae pars. Lycia. Pamphylia. Cilicia. Iuxta Euphrat. fluv. ad ort. Euphratesia, pars Syriae. Comagene, pars Syriae. Melitene, pars Armen. Armenia minor.

Mediterraneae.

Galatia. Lycaonia. Pisidia. Isauria. Phrygia magna. Lydia, seu Maeonia.

Asiae Minoris regionum Metropoles sub Patriarcha Constantinopolitano, maioribus asterismo [orig: asterismô] notatis:

Abydas, Mysiae. * Adana sub Patriarcha Antiocheno, Ciliciae. * Amasea Cappadociae. Amastris, Paphlagoniae. Amorium, Phrygiae maior. Anazarba, et Anazarbus, Ciliciae. * Ancyra, Galatiae. * Antiochia gemina una Cariae, altera Pisidiae. Apamia gemina una Bithyniae, altera Phrygiae magnae. * Attalia, Pamphyliae. Caesarea, quae et Mazaca, Cappadociae. * Caesarea altera Ciliciae, nunc sedes Satrapae. Camachus, Ciliciae. Celtzene in Armenia minore. Cerasus, Cappadociae. Chalcedon, Bithyniae. * Chios, insulae cognominis. Chonae, quae et Colossae, Phrygiae magnae. Claudiopolis, Honoriadis in Ponto. Colonia, Armeniae minoris. * Cotyaeum, Phrygiae maioris Cybistra, Armeniae minoris. Cyzicus, Mysiae. Ephesus, Ioniae. Euchaita, Paphlagoniae. Gangra, Pahlagoniae. Germa, Galatiae. Heraclea Ponti. Hierapolis, Phrygiae maioris * Iconium, Lycanoniae. Laodicea, Lydiae. * Melitene, Armeniae minoris Miletus, Cariae. * Mitylene, Lesbi insulae. Mocasus, Cappadociae. Mopsuelstia sub P. Antiocheno, Ciliciae. Myra, Lyciae. Nacolia, Phrygiae maioris * Neocaesarea, Cappadociae. Nazianzus, Cappadociae. Nicaea, Bithyniae. Nicomedia, Bithyniae. Pergamus, Troadis. Perge, Pamphyliae, sedes nunc Sylaei. Pessenus, Galatiae. Philadelphia, Lydiae. Pompeiopolis, gemina, una Paphlagoniae everla, altera Ciliciae sub Patriarcha Antiocheno. * Perusa. Rhizus, et Rhizaeum, Cappadociae. * Rhodus, insula cognominis. Samosata sub Patriarcha Antiocheno, Comagenes. * Sardes, olim Lydiae regia. Sebaste, Ciliciae. * Sebastopolis, Cappadociae. Seleucia, Cilciae. Sida, Pamphiliae. Silaeum seu Silvum, Pamphyliae apud Pergen. * Smyrna, Ioniae. Stauropolis, Cariae. Synnada, Phrygiae maioris * Tarsus sub Patriarcha Antiocheno, ciliciae. Trapezus, Cappadociae. Tyana, Cappadociae.

Urbes Asiae Minoris nunc celebres:

Amasia, Amasia. Ancira, Angouri. Attalia, Sattalie. Chalcedon, Scutaret, et Scutari. Cotiaeum, Cutaige, seu Cutage. Iconium, Cogni.


image: s0364b

Issus, Laiazzo. Prusa, Bruse et Bursia. Sinope, Sinaba. Smirna, Smirne. Trapezus, Trebizonde, aliis Tarabosan.

ASIA [3] Proconsularis, erat Asiae minoris pars citerior, h. e. Asia cis Halym et montem Taurum, in qua Lydia, Ionia, Caria, Mysia, Phrygia minor, et Hellespontus. Hanc proin appellatione th=s2 i)di/ws2 *)asi/as2,, Asiae proprie dictae, solam intellexit Ptolemaeus; quia nimirum sola haec provincia Proconsularis, cuius Rector Proconsul Asiae dictus est. Ei postmodum respondit *qrakhsi/wn qe/ma, sicut *)amatoliko\n qe/ma ulteriori et magis Orientali, a qua tota Asia minor *)anatolh\ dicta est, hodieque Natolia. Vide infra, ubi de Thracensium Praefectura. Ab ea diversa fuit Asiana Dioecesis, quippe Asiam illam includebat omnem, quam Veteres i)di/ws2 sic vocarunt [orig: vocârunt], tum citeriorem, tum ulteriorem; exceptis illis provinciis, quae in citeriori Proconsuli parebant. Aliquot enim provinciis haec imminuta est sequentibus temporibus, quae Vicario Dioeceseos Asianae attriburae fuerunt. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 802. et seqq. Inde Asianus, qui ex Asia est. Quintilian. Praefat. l. 8. Neque enim Asiani, aut quocumque alio [orig: aliô] genere corrupti, res aut non viderunt, aut non collocaverunt, etc. Ubi Asianos vocat, qui genus Asiaticum dicendi sequuntur. *)asiano\s2 xarakth/r Straboni vocatur, l. 13. Iuvenal. Sat. 7. v. 14.

--- --- - Faciant equites Asiani;
Quamquam et Cappadoccs faciant, equitesque Bithyni.

Item Asiacus aliud adiectivum, ut quidam volunt. Ovid. Met. l. 12. v. 588.

Ecquid ubi Asiacas casuras aspicus arces.

Qui versus tamen in aliis codicibus ita legitur:

Ecquid ubi has iam iam casuras aspicis arces.

Quod probat Ciofanus, et Farnabius quoque in textum recepit, quod alterum claudicare videretur, cum prima in Asiacus correpta sit; atqui oblitus erat, Asidis quoque voce primam Poetam produxisse. Ovid. Met. l. 5. v. 648.

Iam super Europen sublimis et Asida terram.

Atqui posterior lectio procul dubio verissima est, et sic legitur in editione Heinsiana. Hinc denique Asiaticus, aliud adiectivum et usitatissimum, ut bellum Asiaticum; genus dicendi Asiaticum, quod erat copiosum, tumidum et redundans, unde Petronius ventosam, et enormem loquacitatem appellavit. Causa huius ab ingenio, et natura gentis petenda videtur, quae ex opibus superba, et vana. Legatus Rhodiorum apud Liv. l. 45. c. 23. Non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia, et nostrorum tumidiorem sermonem esse, quod excellere inter finitimas civitates videamur. Item Asiaticus, nomen viri apud Tacit. Annal. l. 11. c. 1. et Dionem, l. 59. Alius Gallorum Dux. Tacit. Hist. l. 2. c. 94. Item Consul. Roman. Aquilini collega.

ASIA [4] palus cum oppido cognomine, apud Tmolum montem et Caystrum fluv. circa quam, inter alias aquaticas aves plures grues versantur. Producit primam syllabam. Virg. l. 1. Georg. v. 383.

--- --- - Et quae Asia circum
Dulcibus in stagnis rinantur prata Caystri.

Idem l. 7. Aen. v. 701.

--- --- - Longa canoros
Dant per colla modos, sonat amnis et Asia longe
Pulsa palus. --- --- - --- -

Quod habuit ex Homero, Il. b. v. 461. *)asi/w| e)n leimw=ni *kau+stri/ou a)mfi\ r(e/eqra. Asii prati etiam meminit Steph. Nic. Lloydius.

ASIAE Principes, vide in voce Asiarchae.

ASIAGENES cognomen Graecum L. Scipionis, sicut Asiaticus Latinum, ex Asia devicta ei datum, Liv. l. 39. c. 44. ubi de aspera illa tristique M. Porcii et L. Valerii Flacci censura: In equitatu recognoscendo L. Scipioni Asiatico ademptus equus. Hic [orig: Hîc] scriptae membranae Cardin. Barberini et Alex. Petavii clare: L. Scipioni Asiageni. Sic et unus Florentinus vetustior. Nec dubium, quin Livius sic scripserit. Idem namque Graecis *)asiagenh\s2, qui Romanis Asiaticus: estque satis probabile, utramque appellationem simul natam et pro adfectu Lucii erga nationem perhumanam, hanc iuxta gratam illi, itaque usu vulgatam esse. Neque enim adiectio tou= gen/ous2 semper nativam patriam significat: namque et Apollo *lukhgenh\s2, quasi *lukihgenh\s2, non quod in Lycia genitus sit, sed quod ibi potissimum coleretur. Accedit testimonum Diodori Sic. in Excerptis, ubi de Nasica. *)ec enei/nou ga\r h\n tou= gen/ous2, e)c ou(= tou\s2 *)afrikaiou\s2 kai\ tou\s2 *)asiagenei=s2 kai\ tou\s2 *)ispa/lous2 o)noma/zesqai sumbe/bhken, w(=no( me\n th\n *libu/hn, o( de\ th\n *)asian, o( de\ th\n *(ispani/an katastreya/menos2 e)/tuxe th=s2 a)po\ tw=n tra/cewn ferwnu/mou proshgori/as2. Unde facile patet, quomodo nummi explicandi, in quibus scriptum I. SCIP. ASIAG. i. e. L. Scipio Asiagenes. Et certe Graeca natio tum peritior adulandi novosque honores et titulos patronis suis comminiscendi multo callidior et instructior erat Romanis. Itaque possis suspicari, ab illis initium factum, Romanum nomine *)asiagenou=s2, quod inter illos meritus erat, insigniendi. Imitati italici, ne minus Asia [orig: Asiâ] domita [orig: domitâ] decus Imperatori suo parasse [orig: parâsse] viderentur illis, qui fratris auspiciis in Africa res gesserant. *)asiagenh= Asiaticum, reddiderunt. Atque ita ambo, quoniam tum maxime urbs Graeca fieri et in Tiberim Aegon se explicare coepit, inter vulgus creverunt. Ioh. Frid. Gronov. Observation. l. 4. c. 25. Vide ubi de Scipionibus.

ASIANA civitas Elidis. Steph.

ASIANUS Sardiensis Episcopus. Vide et Leo.

ASIARCHAE viri erant communi Asiaticarum civitatum


image: s0365a

consensu delecti, qui communia negotia curarent. Strabo l. 14. In libris Iurisconsultorum usurpatur haec vox, ut et Syriarcharum. Sic autem dicti sunt Sacerdotes quidam, quorum munus erat ludos Theatrales in Deorum honorem edere, quos propterea Ruffinus apud Euseb. Munerarios interpretatur, ut observa Cuiacius, ICtus longe doctissimus. Eorum functio Asiarchia, sicut Bithynarcharum Bithynarchia, Lyciarcharum Lyciarchia etc. dicebatur. Praesides iidem dicti: Principes item, a ratione tum nominis, tum dignitatis, quae eminentior erat, et honoris eximii, et notum, eadem vocabula tam Principes, quam Sacerdotes saepius significare. Hinc Athenis basileu\s2, Romae Rex, sacra curabat. Peragebantur autem haec sacra statis temporibus, a singularum gentium aut Provinciarum Communibus: Et quidem Communis Asiae seu urbium id genus sacra, in Asianarum civitate eminentissima aliqua, puta Ephesi vel Smyrnae, quo ex reliquis urbibus commigrabant homines, solebant haberi: idque in Comitiis, etc. Horum fit mentio apud Divum Lucam Histor. S. S. Apostol. c. 19. v. 38. Vide de his Seldenum, in marmoribus Arundelianis.

ASIARCHIA quid muneris olim? Vide supra.

ASIATICUS [1] Dux Galliarum, contionante Vitellio [orig: Vitelliô], ad supplicium postulatus, quod pro Vindice bellasset [orig: bellâsset]. Tacit. Histor. l. 2. c. 94.

ASIATICUS [2] Vitellii libertus, quem postulante exercitu, ut equestri dignitate donaret, inhonestam adulationem compescuit. Dein mobilitate ingenii, quod palam abnuerat, inter secreta convivii largitur: honoravitque Asiaticum annulis, foedum manicipium et malis artibus ambitiosum. Tacit. Hist. l. 2. c. 57. Vide et Valerius.

ASIBE civitas Mesopotamiae, ab incolis alio [orig: aliô] nomine dicta Antiochia. Steph. Oppid. Asiae minoris in Cappadocia, versus Euphratem fluv. et Moschicos montes, 30. milliar. ab ora Ponti Euxini. Baudrand.

ASIDO oppid. Baeticae mediterraneum. Plin. l. 3. c. 1.

ASIDIUS Sabinus, vide Sabinus.

ASIEL Latine fecit Deus, fil. Sariae. 1. Paral. c. 4. v. 35.

ASILAS augur, qui Aeneae in auxilium venit contra Turnum. Virg. Aen. l. 10. v. 175.

Tertius ille hominum, divumque interpres Asilas,
Cui pecudum fibrae, caeli cui sidera parent,
Et linguae volucrum, et praesagi fulminis ignes.

Item Dux Troianus. Virg. Aen. l. 2. v. 127.

Et genus Assaraci Mnestheus, et fortis Asilas.

ASILUM locus veteri monasterio [orig: monasteriô] insignis, in agro Tolosano, vulgo le Mas d'Asil. Meminit Asiliani castri, Guil. de Podio, Chr. c. 43. Quod forte Casillat, ad Atacem fluv. vicus Carcassonae proximus. Hadr. Vales. Notit. Gall.

ASILUS vide infra Tabanus.

ASIMA idolum virorum Hemath. 1. Reg. c. 17. v. 30. Latine dictum, vel positio, aut ignis maris. Vide Seldenum, de Diis Syris l. 2. c. 9.

ASINA [1] cognomen Corneliorum, quod a Cn. Corn. Scipione ad posteros propagabatur. Hic enim, cum sponsores ab eo poscerentur, asinam produxit in forum cum pecuniae onere, quasi pro sponsoribus praesens pignus, camque ob causam Asina postea dictus est. Macrob. l. 1. Saturn. c. 6. Vide et Cornelius.

ASINA [2] Balaami, miraculo [orig: miraculô] loquuta, et de saevitia domini sui questa est, movente Deo [orig: Deô] linguam eius per Angelum, et modo ad palatum, modo ad labia, modo ad ldentes allidente et inflectente, prout erat necesse et aerem ad sonos formandos requisitum intra fauces comprimente, ne per belluinos rictus intem pestive efflueret. Vide Numer. c. 22. v. 28. Ut frustra sint Talmudici, os Asinae loquens inter decem res, post perfectionem Mundi in ascensu Sabbathi, inter duas vesperas, creatas recensentes, in Pirke-Aboth sol. 30. etc. Simile quid tam Historici, quam Mythologi, referunt passim. Atque in his quidem Bacchus asino illi, quo [orig: quô] fuerat vectus, vocem humanam dedit, apud Hyginum in Cancro. et apud Apollonium Argonautic. lib. 2. Phryxi arles, cum helle in Hellesponto submersa est.

--- au)dh\n a)ndrome/hn pro/ehke,
vocem humanam emisit.

Sic Aeliano [orig: Aelianô] auctore Histor. l. 4. c. 54. *(/omhros2 e)/dwken i(/ppw| fwnh\n Homerus equo vocem tribuit, Xantho scil. qui Il. 7. dominum Achillem alloquitur versibus totis decem. Vide quoque Oppian. Cynegetic. l. 1. v. 226. et Propert. l. 2. Eleg. ult. ubi de Adrasti Arione. Apud Moschum in Europa,

--- *th\n d' w(=de prosefw/neen eu)ruke/rws2 bou=s2,
Hic [orig: Hîc] illam alloquutus est bos latis cornibus, etc.

Sed et in Historiis apud Eusebium, agnus Bocchore in Aegypto regnante loquutus est. Vide etiam Suidam in *to\ *)arni/on, et Aelianum Histor. Animal. l. 12. c. 3. In Iulio Obsequente, c. 103. C. Mario [orig: Mariô] et C. Flacco [orig: Flaccô] Consulib. Arimini canis loquutus: In Val. Max. l. 1. c. 6. Bello [orig: Bellô] etiam Punico [orig: Punicô] secundo [orig: secundô], constitit, Cneo Domitio bovem dixisse, Cave tibi Roma. Vide quoque Liv. l. 35. et 51. Val. Max. ubi supra, Plut. in Marcello, Plin. l. 8. c. 4. Alios. Virg. non minus, ubi de prodigiis in morte Caesaris, Georgic. l. 1. v. 478.

--- --- - Pecudesque loquutae
Infandum.

Quae cum apud optimae notae Historicos tam frequenter occurrant, nemo omnia commentitia esse dixerit: etiam hac in parte Diabolo [orig: Diabolô], simiam se Dei esse, planum faciente. Vide S. Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 1. c. 14.

ASINAEUS [1] et ANILAEUS fratres Iudaei, textrinam


page 365, image: s0365b

exercentes, in Parthia, sub Artabano; cum verberibus a Magistro affecti essent, primo latrones, post totius Mesopotamiae dommatores sunt effecti; exacto [orig: exactô] 15. annorum spatio [orig: spatiô], Anilaeus, Asinaeum veneno [orig: venenô] tollit, quod se, ob Parthici Ducis uxorem, contra morem gentis, raptam sibique sociatam reprehendisset: Mithridatem dein Regis generum vincit primo, mox ab eo, uxoris verbis stimulato victus, sub specie pacis tractandae, interimitur. Inde imperus passim in Iudaeos, quorum L. Milia perierunt [orig: periêrunt]. Ioseph. l. 18. c. 12. Caligula [orig: Caligulâ] rerum potiente.

ASINAEUS [2] sinus Peloponnesi, apud Plin. l. 4. c. 5.

ASINARIA [1] vulgo ZANARA, Insula ad littus Occidental. Sardiniae, olim Herculis Insul. dicta, 16. mill. pass. ambitum continet; distatque 15. milliar. ab Urbe Sassari in Septentrionem.

ASINARIA [2] festus dies erat Syracusis ab Asinario fluv. dictus, apud quem Atheniensium Im peratores Nicias et Demosthenes capti. Plut. Item nomen Comoediae Plautinae.

ASINARIA [3] Mola, mu/los2 o)niko\s2, memoratur Marth. c. 18. v. 6. et Lucae. c. 17. v. 2. diakritikw=s2 scil. quia molarum erant duo genera, Asinariae et trusatiles, Caro de R. R. c. 10. quarum hae minores erant, ut quae manu truderentur: illae vero maiores, quas asinus perpetua [orig: perpetuâ] gyratione circumagebat. Ovid. Fastor. l. 6. v. 318.

Et quae pumiceas versat asella molas.

Idque velato [orig: velatô] capie, Appulei. l. 7. seu oculis linteo [orig: linteô] velatis, Lucian. Asin. Unde Asinus Antholog. l. 1. c. 33.

*ou)x a(/lis2, o(/tti mu/loio peri/dromon a)/xqos2 a)/nagkes2
*speirhdon skoto/eis2 kuklodi/wktos2 e)/xw.
Nonne satis fuerat, quod caecus et actus in orbem
Nocte dieque molas irrequietus ago? etc.

Vide iterum Bochart. l. cit. c. 13. et infra in voce Mola.

ASINARII per convitium dicti olim Christiani non minus, ac Iudaei. Baronius ad A. C. 42. n. 33. ad A. C. 201. num. 21. et 22. etc. qua de re vide supra Ancharius.

ASINARIUS Siciliae fluv. Diodor. Sic. l. 13. et Plut. in Nicia. Thucydidi l. 7. Assinarus. Punice erat, [gap: Hebrew word(s)] hassinor. Proprie autem ea vox tubum significat, per quem aqua in declive fertur, pura ex monte, vel recto. Occurrit autem Psalm. 42. v. 8. et 2. Samuel. c. 5. v. 8. Assinarus igitur fluv. ita dictus est, qui a profundo et confragoso alveo, tamquam tubo inclusus, devolvitur in praeceps. Ita describit Thucydides; cuius verba Latine sic se habent: Athenienses ad Assinarum amnem festinabant, etc. Ut vero eo pervenere [orig: pervenêre], nullo [orig: nullô] iant ordine in eum vuunt, pro se quisque primus omnium transire properantes. At ex utraque parte super stantes Syracusani (et at autem amnis praeceps) desuper missilibus Athenienses conficiebant in cavo fluminis alveo inter se perturbatos. Bochart. l. 1. Chanaan, c. 28.

ASINDUM Turditanorum in Hispan. urbs. Ptol. Medina Sidonia Clusio dicta. Oppid. hodie Andaluziae, clarum Ducatus titulo [orig: titulô], e gente Guzmanorum, sub dominio tamen Hispaniae Regis in colle, inter Gades et Mundam. 17. leuc. ab Hispali in Meridiem. Baudrand.

ASINE [1] insula Sporadum, est et alia in mari Adriatico. Mela l. 2. c. 3.

ASINE [2] Messeniae oppid. Ptol. Anchora Nigro. Phaneronimi Favolio, et Sophiano. Inter Methonen et Coronen. Populi Asinaei, qui Parnassi olim accolae Dryopes appellabantur, quod nomen in Peloponnesum reversi diu retinuerunt, uti scribit Pausan. l. 4. Pro Ansine autem, Pletho hoc [orig: hôc] loco [orig: locô] (nam is quoque in describenda Peloponneso Ptolemaeum sequitur) Misyne legit. Lucan. l. 8. v. 195.

Quas Asine cautes, et quas Chios asperat undas.

Ubi alii Asiae. Hinc sinus Asinaeus, Straboni l. 8. longitud. 48. 50. latitud. 35. 00. Idem pagus Argiae regionis cognomento [orig: cognomentô] Hermionica, apud Naupliam. Strabo Volcanos, teste Nigro [orig: Nigrô].

ASINE [3] qui post Lacedaemoniorum vicus, erat in ora sinus Argolici, 15. milliar. a Nauplia in ortum. Baudrand. Item urbus Cypri et Ciliciae. Steph. Denique parva insula Peloponnesi in ora occidentali apud Pylum oppid. Thucyd.

ASINES Siciliae fluv. Incolis fiume freddo, i. e. frigidus fluvius. Neque aliud sonabat Asinis, vel Asinii priscum nomen Plinio l. 3. c. 8. Vibio Sequestri. Pro quo Thucydides l. 4. perperam habet, to\n *)akesi/nhn potamo\n. Syris enim, [gap: Hebrew word(s)] sin est frigus. Indeque amnis [gap: Hebrew word(s)] hassin est amns frigoris. Bochart. l. 1. Chanaan. c. 28.

ASINI Caput vide infra Asinus, item Caput asini.

ASINI Sepultura apud Ieremiam c. 22. v. 18. et 19. Sic ait Fehova de Fehoiakimo --- non plangent eum, heu frater mi, aut heu soror: non plangent eum, heu domine aut heu decus evis: Sepultura [orig: Sepulturâ] asini sepelietur, etc. Quid sit, vide infra, in voce Insepulti, item Tractio Cadaveris.

ASINI Aratores occurrunt apud Iosephum contra Apionem l. 2. Varronem de R. R. l. 2. c. 6. Plin. l. 8. c. 43. qui etiam l. 17. c. 5. In Byzacio Africae, inquit, illum centena [orig: centenâ] et quinquagena fruge fertilem campum, nullis, cum siccus est, arabilem tauris, post imbres, vili asello [orig: asellô], et a parte altera [orig: alterâ] iugi anu vomerem trahente, vidimus scindi: Columellam l. 7. c. 1. qui scribit, Huius animalis tam exiguae tutelae plurima et necessaria opera --- tum et facilem terram, qualis in Baetica, totaque Libya [orig: Libyâ], sic levibus aratris poscindat, etc. Vide supra, ubi de Aratro.

ASINI Bellatores seu polemistai\, indigitatur, 2. Regum c. 7. v. 7. 10. ubi in Syrorum castris, ad Samariam, non equi solum, sed et Asini, reperti leguntur. Quamvis enim ad impedimenta convehenda militi neceslarios fuisse dicas, tamen et pugnaturos iis insedisse, legas 2. Sam. c. 16. v. 2. et fuisse populos, qui ex asinis pugnarent, discas ex Aeliano l. 12. c. 34. ubi de Saracoris, *ou)/te a)xqofo/rous2, scribit, ou)/te a)lou=ntas2 e)/xousi tou\s2 o)/nous2, a)lla\ polemista/s2 kai\ e)p'


page 366, image: s0366a

au)tw=n ge tou\s2 e)nospli/ous2 kindu/nous2 u(pome/nousin, w(sper ou=n oi( *(/ellhnes2 e(pi\ tw=n i(/ppwn, Asinos nec baiulos, nec molitores, sed bellatores habent: et in illis, ut Graeci in equis, belli sustinent pericula. Etiam Carmani apud Strabonem l. 15. equorum inopia ad bellum plerique asinis utebantur, Asinumque Marti, quem Deorum solum coluere [orig: coluêre], immolabant. Sic lascivientes Persarum asinos, Scitharum equos rugitum eorum non ferentes, perculisse, tradit Idem ibid. Quo referas id, quod in Gigantomachia de gigantibus, clamore asinorum, in fugam conversis, apud Hyginum fabulatur Eratosthenes Astronomic. l. 2. in Cancro. Sed et Pausan. in Phocicis narrat, Ambraciotas aeneum asinum (Marti) dedicasse [orig: dedicâsse], victis nocturna [orig: nocturnâ] pugna [orig: pugnâ] Molossis, quos in insidiis latentes rudens asinus terruerat. Imo apud Arrianum l. 1. c. 18. Epictetus Asinum a)h/tthton, invictum, vocat: et Calipharum vicesimus primus Merwan dictus est Asinus Mesopotamiae, eo quod in bello consisteret, quia bellicus asinus numquam fugere dicitur, uti habet Elmacinus Hist. Saracen. l. 1. c. 21. Vide rursus Bochart. c. 13. ubi supra.

ASINI [5] Curules, non minus olim, ac ab omni aevo equi, fuere [orig: fuêre]: Columella de Asino l. 7. c. 1. Non minima pondere vehicula trahit. Hinc Esaiae c. 21. v. 7. Propheta meminit [gap: Hebrew word(s)] currus asinorum. Ita Masorethae legunt, et Symmachus, qui a(/rma reddit. Idem ibid.

ASININAE Aures digitis formatae, stupidum aliquem et asinum denotabant. Salmas. in Tertullian. de Pallio, ubi de variis digitorum ad aliquem deridendum formationibus, p. 338. Sed et Asininae aures attentionis ac oboedientiae symbolum, in celebri Apellis pictura, qua [orig: quâ] officia servorum Auribus huiusmodi, naribus porcinis, manibus omni instrumentorun genere refertis, humeris patulis, ventre macilento [orig: macilentô], pedibus cervinis, labusque obseratis, repraesentavit etc. Certe nec Illustres Familiae ab iis abhorrent. Asiniae enim Aures nigrae, affixae pileo lato eiusdem coloris, seutum texere [orig: texêre] Theodorici et Richardi fratrum, dictorum Zolver, e Famil. Dauniae Comit. circa A. C. 1478. Inter similes aures, rota purpura 6. radiorum, sapra galeam cyano [orig: cyanô] corontam, in Dominorum olim Heusdae clypeo, comparuit, vide Spenerum, ubi de Duc. Iuliac. Cliv. et Montium, §. 4. Etiam inter apices Salmanses cocco [orig: coccô] altera, altera argento [orig: argentô] tincta visitur. Porro inter apices Trautmansdorfios, Gumpenbergicos, Abenspergios, Cronbergios etc. eiusdem animalis aures conspiciuntur, uti apud eundem videre est, Artis Herald. Part. 2.

ASININUS Lac ad faciem nitidiorem reddendam olim adhibitum. Lini enim delcatos, vel ad candorem nitoremque cutis conciliandum, vel, ne cito barbati essent, certum, Sueton. de Othone c. 12. narrat, faciem quottidie pane madido [orig: madidô] linere consuetum etc. Martial. l. 10. Epigr. 68. de muliere:

Deque coloratis numquam lita mater Etruscis, etc.

Cuiusmodi medicamina, quae praestabant, ne facies Sole laederetur, qerina\ profulaktika\ prosw/pwn, astivas tutelas facierum, vocabant ornatricis Philosophiae auctores, eaque omnia inungendo peragebantur. Quae vero faciebant, ut nitor et candor pararetur in facie, prosw/pou e)pi/xrista lamtruntika\, unguenta faciem splendentem facientia, dicebantur: quibus tandem cutis tendebatur, teta/nwqra, et tetanw/mata, tentipellia, veter. Latinis. Alia autem erant katapla/smata, alia smh/gmata, quibus ad cutem poliendam utebantur: sublatis enim cataplasmatis smh/gmata adhibebant. Uti etiam Iuvenalis observavit, ubi Sat. 6. v. 467. in sequiorem serum katapla/tmata eleganter tectoria vocat:

Tandem aperit vultum et tectoria prima reponit,
Incipit agnosci.

Ubi tectoria vocat panem illum, quo [orig: quô] madido [orig: madidô] faciem linebant, ac veluti tectorio [orig: tectoriô] quodam [orig: quôdam] inducebant, tetanwtikw=| kai\ stilbwtikw=| tou= xrwto/s2: quod tectorium seu cataplasma abstergebant, smegmate ex lacte asinino, cum ad moechos irent. Iuvenal. Sat. 6. v. 461.

--- --- - Ridendaque multo [orig: multô]
Pane tumes facies, aut pinguia Poppaana
Spirat, et hinc miseri viscantur labra mariti,
Ad moechum lota [orig: lotâ] veniunt cute. --- -

i. e. lomento [orig: lomentô] expolita [orig: expolitâ], vel smegmate, sublato [orig: sublatô] e)pixri/s2w|. Lac asininum ad hanc rem idem memorat, v. 468.

Incipit agnosci atque illo [orig: illô] lacte fovetur,
Propter quod secum comites educit asellas.

Ubi vetus Interpres. Asinino [orig: Asininô] lacte faciem linit, ut cutem tendat et candorem eliciat, etc. Salmas. ad Ael. Spartian. in Hadriano Caes. c. 4. Ea vero smegmata Poppaeana vocat Iuvenal. supra a Poppaea, Neronis uxore, quae vel prima lacte tali, vel inter primas, usa est.

ASINIS apud Veteres vehebantur tantum humiliores, ait Salmas. mas. ad Lamprid. in Antonino Heliogabalo, c. 4. Sed Semianirica facta sunt Senatusconsulta ridicula, de legibus matronalibus; quae quo [orig: quô] vestitu incederent --- quae pilento [orig: pilentô], quae equo [orig: equô] sagmario [orig: sagmariô], quae asino [orig: asinô] veheretur. Unde Chrysostomus ad Philipp. Homil. 9. inter conditiones in Episcopo non ferendas, illam quoque ponit: kai\ e)pi\ i)/ppou fe(retai, et Equo [orig: Equô] vehitur. Etiam moris fuisse, ut asino imponerent, quos vellent ignominae causa [orig: causâ] traductos, exemplum Procopius suggerit Persicor. l. 3. et alibi. Sed Asinis vectos esse, non plebeios solum, verum etiam nobilissimos, docent in Sacris, Abraham, Moses, Balaam, Prophetae duo, 1. Regum c. 13. v. 13. 23. Acsa Calebi, Principis tribus [orig: tribûs] Iudae, filia, Abigail, antea Nabalis, postea Dvidis, uxor; Achitophel, Senator regius et Mephiboscheth Saulis Regis nepos. E Iudicibus quoque Israelis Iair et Abdon. Unde in Cantico Deborae, Iudic. c. 5. v. 10. O qui asinas albas equitatis et iudiciis praesidetis! Neque alio [orig: aliô] vectore Christus uti voluit, Ierosolymam cum pompa ingresurus, ut qualecumque Regni sui specimen Iudaeis ederet. Quibus adde, quod Chrysostomus in Titum, Homil. I. Constantinopolit. Episcopo, i. e. sibi dicit obici, tamquam argumentum nimii


image: s0366b

fastus, quod e)pi\ o)/nou o)xei=tai, asino [orig: asinô] vehitur. Inter Magnates quoque Arabum Chalid Saphuani fil. et Alphadlus fil. Isai Rukaschiensis, super asinos malebant equitare, quam super equos: utpote quod nullum iumentum minori sumptu alatur, et ad plura inserviat, et incedat mollius, et conscendatur facilius; ut habetur in Damire. Sed et Leo Africanus auctor est, Alcairi matronas asinis libentius uti, quam equis, eosque inibi pannis elegantissimis sterni, et molliter incedere edoctos, gradarios equos facile antecedere, etc. Bochart. ubi supra.

ASINIUS [1] Agrippa, vide Marcus.

ASINIUS [2] Balbus, vide Caius.

ASINIUS [3] Capito, Grammaticus doctissimus, librum reliquit Epistolarum, ac in prima ad Pacuvium Labeonem Titulus praescriptus erat: Pluria et non plura scribi oportere. Gellius l. 5. c. 21.

ASINIUS [4] Gallus, Asinio Pollioni oratori et Historico filius natus, quem captis Salonis Delmatica [orig: Delmaticâ] urbe agnomento [orig: agnomentô] dixit Saloninum. Is duxit Vipsaniam, Agrippae filiam, dimissam paulo ante a Tiberio, qui ex ea sustulerat Drusum. Unde clandestinum in Asinium Tiberii odium. Habuit ex ea liberos complures; Virilis sexus istos, C. Asinium Saloninum, Asinium Gallum, Asinium Pollionem, qui Consul anno [orig: annô] urbis DCCLVI. Asinium Agrippam, Asinium Celerem, quem Consularem Plinius nominat, l. 9. c. 17. et ponit sub Principe Caio. Hunc eodem [orig: eôdem] die et convivam Tiberir fuisse et ob acerbius responsum eo [orig: ] subornante damnatum, narrat Tacitus Annal. l. 1. et 5. Dio l. 58. in actis anni DCCLXXXII. Ser. Galba [orig: Galbâ], L. Sulla [orig: Sullâ] Consulibus eius mors vulgatur, quem egestate cibi peremptum haud dubium, sponte vel necessitate incertum habebatur: consultusque Tiberius, an sepeliti sineret, non erubuit permittere. Euseb. in Chronicis, notat Asinium Gallum, diris suppliciis mactatum, anno [orig: annô] ante Tit. Livii mortem. Libros edidit de comparatione patris Pollionis et Ciceronis, in quibus patrem Ciceroni praetulit. Plin. l. 7. ep. 4. ad Pont. Contra quos Claudius Caesar, postea Ciceronis defensionem edidit. Tranquillus in Claudio. Inter Latinos Poetas illum recenset, Crinitus, l. 3. c. 55. et Lil. Giraldus dial. 8. Vide et Caius.

ASINIUS [5] Iohannes Baptista, vide Iohannes Baptista.

ASINIUS [6] Lucius, vide Lucius.

ASINIUS [7] Marcellinus, vide Marcus.

ASINIUS [8] Marcellus, Asinio [orig: Asiniô] Pollione proavo [orig: proavô] clarus ac morum non spernendus, signator subdito testamento cum aliis sociatus: re patefacta [orig: patefactâ] ob memoriam maiorum et preces Neronis poenae exemptus est. Tacit. l. 14. Annal. c. 40.

ASINIUS [9] Pollio, insignis orator, Aug. Caesaris amicus, a quo lacessitus, noluit scribere contra eum, qui posset proscribere, docuit Romae temporibus Pompeii M. successitque scholae Timagenis. Scripsit bellum Caesaris et Pompeii 17. libris Orationes et Tragoedias. Suid. Primus omnium Romae advocatis hominibus scripta sua recitavit. Quinctilian. l. 10. c. 1. ubi de eo: Multa in Asinio Pollione invenio summa [orig: summâ] diligentia [orig: diligentiâ]: adeo ut quibusdam etiam nimia videatur, et consilii et animi satis: anitore et iucunditate Ciceronis ita longe abest, ut videri possit saeculo [orig: saeculô] prior. Omnium primus Romae Bibliothecam fecisse dicitur. Plin. l. 35. c. 2. Plura de eo vide apud Voss. Histor. Lat. l. 1. c. 17. Fovit Poetas Horatium, qui ipsum de Dalmatis triumphasse [orig: triumphâsse] scribit l. 2. Od. 1. atque Virgilium, et hunc imprimis, quorum carminibus etiam (ut Ecl. 4.) celebrarus est. Obiit an. aetat. 80. Tibure, vide porro Plin. l. 7. c. 30. et l. 35. c. 4. Horat. l. 2. Od. 1. Fabium l. 6. c. 4. l. 10. c. 1. et l. 12. c. 5. Macrob. Saturn. l. 2. c. 4. Dion. l. 68. Euseb. etc. Nic Lloydius.

ASINIUS [10] Pollio, alae praefectus in Mauritania Caesariensi, o [reading uncertain: e] fidissimis Albino Procuratori, per praemissos centuriones, qui Maurorum animos Vitellio conciliarent, trucidatus. Tacit. Histor. l. 2. c. 59.

ASINIUS [11] Pollio, Trallianus, Romae docuit temporibus Pompeii, et Historica plurima scripsit. Male hunc cum priore consundi, asserit Morerius, cum prior Latine, posterior Graece scripserit, ex Suida. Vide et Caius.

C. ASINIUS Praetextatus, Consul sub Gordiano. Capitolin. in Gordian. c. 26.

ASINIUS [12] Torquatus, Historicus, 3. saeculo [orig: saeculô], sub Philippis. Graece historiam Romanam conscripsit, cui Millenarii nomen tribuit, quia tum Urbs Cond. millesimum annum attigerat, qui etiam sollemni pompa [orig: pompâ] celebratus est. Suidas.

de ASINO vel Asini capite aureo, a Iudaeis culto, fabula unde orta, diximus in Ancharius.

ASINORUM Caro , saltem in fame, pro cibo fuisse legitur, 2. Regum c. 6. v. 25. ubi in Samaria a Syris obsessa, narratur asini caput siclis 80. venisse. Sic Artaxerxes apud Cadusios in summa fame, sola iumenta concidebat, cum nihil aliud suppeteret, w(/ste o)/nou kefalh\n m/olis2 draxmw=n e(ch/konta w)/nion ei)=nai, Ita ut asini caput vix drachmis sexaginta venale esset, apud Plut. in Artax. Cum alioqui vivus asinus totus in Luciano in uno loco veneat 30. in altero 25. drachmis, Hodie inter Arabes de Asinorum esu acriter disceptatur: et domestieos quidem pletique prohibent, ferorum vero nemo est, qui non concedat. Quod iam ante Mahumetem apud eos obtinuisse, ex Theodoreto scimus, qui Histor. Religiosae c. 26. Ismaelitas ad Christum conversos describit, tw=n te o)/nwn tw=n a)gri/wn, tw=n te kamh/lwn th\n e)dwdh\n a)parnoume/nous2, onagrorum et camelorum usum abnegantes, i. e. ab eorum deinceps carnibus abstenturos se profitentes. Et quidem domesticorum carnem Galenus ingrati esse saporis ait, de Alim. Facult. l. 1. eiusque esu Alexandrinos elephantiam contrahere, ad Glauc. l. 2. Maecenati tamen aselii fuere [orig: fuêre] in deliciis. Plin. l. 8. c. 43. Pullos asinarum epulari Moecenas instituit, multum eo [orig: ] tempore praelatos onagris. Post eum interiit auctoritas saporis. Asino [orig: Asinô] moriente viso [orig: visô] (Corrige, Lalisionum oriente usu) celerrime id genus defecit. Est autem Laisio, onagri pullus. Idem c. seq. ubi de onagris, Pullis eorum, ceu praestantibus sapore, Africa gloriatur, quos laisiones appellant. Et Martial. l. 13. Epigr. 97.



image: s0367a

Cum tener est onager, solaque laisio matre
Pascitur: hoc infans sed breve nomen habet.

Sed et circa Beroeam Macedoniae, Lucian. in Asino quendam amico dicit dono dedisse o)/nou a)gri/ou mhro\n, agrestis agni femur. Et apud Simocattam l. 4. c. 7. Cosroes Hormisdae patri captivo, inter regias delicias, mittebat, o)/nwn a)gri/wn tw=n melw=n ta\ e)pi/shma, onagrorum membra praecipua, etc. Bochart. Hieroz. part. prier. l. 2. c. 13. sub fin.

ASINORUM Insul. vulgo Gaydaronisi, insula est in Sinu Saronico, 4. milliar. cis promontor. Cabo colonne, olim Patrocleia, quam vide. Eadem Ebanonisi Graecorum hodierno [orig: hodiernô] idiomate dicitur, h. e. Insula Ebeni, quod magna ibi arboris huius copia fuerit. Sed a quo tempore Creta Insul. seu Candia bello [orig: bellô] Turcico [orig: Turcicô] afficta est, multum inde detrimenti ei accessit. Hanc folia quoque habere, contra Pausaniae effatum, docet au)to/pths2 Iac. Sponius Itinerar. Graeciae part. 2. p. 266.

ASINORUM Ordo in Ecclesia Romana dictus est S. Trinitatis seu Maturinorum, quod, cum iter agerent, asinis tantum vehi illis liceret, non equis, ut habet Albericus, et ex eo Magdum Chranicon Belgic. A. C. 1199. Vetus Chron. Tom. 2. Spicilegii: Anno Domini 1198. Pontificatus Innocenti III. an. 1. coepit et institutus est Ordo S. Trintatis, quem solebant appellare Ordinem Asinorum, eo quod asinos equitabant, non equos. Eorundem Regula, quae habetur Epistolarum Innocentii III. l. 1. Equos non ascendant, nec etiam habeant: sed asinos tantum liceat ascendere datos vel accommodatos, vel de propriis nutrituris susceptos. Quod tamen postea immutatum in Regula iis tradita, a Clemente Papa A. C. 1267. c. 2. iisque conceslum, ut equis utantur, dumnimis notabiles non exsistant. Computum Hospitii Regis A. C. 1330. appellat eos les Freres des Asnes, Fratres Asinorum, apud Cat. du Fresne in Glossar.

ASINORUM Sepultura vide ubi de Imblooandi ritu.

ASINUS [1] cognomen Gaufredi, apud Aimonum de Miraculis S. Benedicli l. 3. c. 4. Gaufredus, propter vires, non propter pigritiam, Asinus cognominatus. Item unius ex Saracenorum Caliphis. Vide supra in Asini bellatores.

ASINUS [2] prodest, ut Plin. ait l. 8. c. 43. opera [orig: operâ] sine dubio geruli mirifica [orig: mirificâ], arando quoque, sed mularum maxime generatione. Vide supra. At Scythis Marti olim mactatus; vide infra Sol: quemadmodum eodem [orig: eôdem] Iovi, Marti, Bellonae et Plutoni litavere [orig: litavêre] Bohemi, teste Cosm. Pragensi Chron Bohem. Eius veneratio, Iudaeis a Gentilibus attributa est, non minus ac suis, utrumque falso. Ita autem de Asino Petronius Arbiter,

Iudaeus licet et porcinum Numen adoret,
Et cilli summas advocet auriculas.

Cillus vero asinus est. Hesych. *killo\s2, o)/nos2. De cultu illius sic Democritus Histor. apud Suidam in *)iou/das2: *xrush\n o)/nou kefalh\n proseku/noun kata trieti/an ce/non a)greu/ontes2 prose/feron kai\ kata lepto\n ta\s2 sa/rkas2 die/cainon kai\ ou(/tws2 a)nh/roun, Asini caput aureum adorabant, tertio [orig: tertiô] quoque anno [orig: annô] capiebant hospitem, eumque offerebant, carnes item dissecabant minutatim atque ita intersicebant. Sic ab Apione obiectum Iudaeis est, ab Amiocho Epiphane repertum fuisse caput Asini aureum, quod a gente coleretur: Sed eum abunde refellit Flavius Iosephus Op. contra Apion. Meminerunt eiusdem rei Plut. Sympos. quaest. l. 4. quaest. 5. et Tacitus Histor. l. 5. c. 4. qui ambo hunc Asini cultum ex eo traxisse originem dicunt, quod Iudaei, asino [orig: asinô] monstrante, aquas repererint: quod concinne satis coniectabat Nic. Fullerus Miscell. sacr. l. 3. c. 8. inde hoc esse, quod ut legere est Gen. c. 36. v. 24. Ana, cum pasceret asinos Sibeonis patris sui in deserto, invenerit [gap: Hebrew word(s)] jamim (quam vocem quidam mulos exponunt) nonnullis aquas calidas, aliis maria, i. e. aquarum congregationes seu stagna. Vide Hieronym. Quaest. Hebr. in Genesin. Iudaeorum exemplo [orig: exemplô] Gnostici etiam utrumque animal coluisse dicuntur, saltem Deum Sebaoth ntraque [orig: ntrâque] expresserunt figura [orig: figurâ], Epiphan. Imo calumnia haec de Asinini capitis cultu in veros etiam derviata est Christianos, ut indicat Minucius Octav. atque inde dicti sunt Asinarii, teste Tertulliano [orig: Tertullianô] Apologet. c. 16. etiam a quodam Orci mancipio imago facta legitur auribus asininis, pedum altero [orig: alterô] ungulato [orig: ungulatô], librum gestans atque togara, cum huiusmodi inscr. DEUS CHRISTIANORUM ONONYCHITES, ut ibid. legas et adv. Nat. l. 1. c. 14. Sed de extrema voce non consentiunt codices, MSS. enim habent varie eam scriptam; Onocorsites, propter Vaticanorum Codd. auctoritatem, comprobat Franc. Iunius, ut sit a)pi\ th=s2 tou= o)/nou ko/rshs2, ab asinino capite. Iac. Godofredus ICtus Onochoetes, quasi dicas, tou= o)/nou xohth\s2, Asini sacerdos, voce ex eo ficta [orig: fictâ], quod xoai\ sint sacrificia: Nic. Rigaltius praetulit *)onokoi/ths2, h. e. Asininae prosapiae; alii aliud excogitarunt [orig: excogitârunt]. Vide Gerh. Ioh. Voss. de Idolol. l. c. 3. 75. et in voce Anchialus. At ipsi Asinum omnino coluere [orig: coluêre] Gentiles. Certe Asinus, delicium Gallorum Cybeles, dicitur Appuleio, ac Phaedro l. 3. Fab. 21. de iisdem loquenti, qui asinum suum mortuum excoriaverant ac de pelle tympanum fecerant, vide Appuleium Met. l. 8. Sed et Romanis pro Numine, ut quibus eandem cum Aegyptiis vecordiam imputans Octavius, apud Minucium Felicem, Vos, ait, et totos Asinos in stabulis cum vestra Hippona consecratis: et eosdem asinos cum Iside religiose decoratis, nempe nobiliori stratura [orig: straturâ] aut hordeo [orig: hordeô], quo [orig: quô] religiose donabantur, ut vult Rigaltius; seu denotatis, ut Desid. Heraldus, de quo ritu infra; vel devotatis, ut Quzelius, ad eund. h. e. devotos vos asinis et Isidi ostenditis. Vide quoque voce Epona: at de ritu Asinos pane coronandi, voce Panis etc.

ASINUS [3] Mesopotamiae, cognom. Merwani Calipharum XXI. Vide supra ubi de Asinis bellatoribus, et plura de hoc Principe, infra voce Merwan.

ASINUS [4] in Pilae lusu, vide infra Pila: in Testae, voce Testa.

ASINUS [5] Unicornis, vide infra Monoceros.

ASIO avis, vide infra Morphasmus.