December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised
image: as0005JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.
image: as0006
[gap: praeliminaria]
image: s0325aARIANUM urbs parva, in regno Neapolitano et Principatu ulteriori in colle difficili. A Luceria 25. mill. pass. in Austrum, et 12. a Benevento, ad radices Apennini. Abara Iani dicta, proprium habet Comitem. Episcopalis est. Sub Archiepiscopo Beneventano. Item, oppid. Ducatus Ferrariensis, in Italia, ad Padum, unde regio adiacens Polesino de Ariano, in limite Veperto. Distat ab Adria 9. milliar. in Austrum, et a Ferraria 25. in ortum aestivum.
ARIANUS [1] et ARIANI, vide ARRIANUS et ARRIUS.
ARIANUS [2] Lucius, vide Lucius.
ARIARATHEA civitas prope Cappadociam, ab Ariarathe rege, Antiochigenero. Steph. Aliter Ariarsathea, ad montium radices, Baudrando: cui est urbs Armeniae tertiae, episcopalis sub Archiepiscopo Melitenensi, non longe a Mela fluv. 80. mill. pass. ab Arcis in Occasum, totidem a Sebastia in Meridiem.
ARIARATHES [1] Cappadociae Rex primus, qui a Perdicca obsessus, cum iam desperaret effugium, ne quid fructus [orig: fructûs] vel tropaeorum inimicis accederet; urbem incendit, sibique et suis omnibus mortem conseivit. Iustin. l. 13. c. 6. Diodor. Sic. vero l. 18. c. 76. eum, cum post aliquot annorum pacatum regnum, Datii et Alexandri tempore, Perdiccae cum 3000. Peditibus et 20000. equitibus se opposuisset, victum et ab hoste in crucem actum esse, refert.
ARIARATHES [2] II. ab affine Mithridate occisus, Iustin. l. 29. c. 1. et l. 38. c. 1. qui Nicomedem Bithyniae Regem interea vecuum regnum in vadentem repulit, regnumque suo ex sorore nepoti restituit, Ibid.
ARIATHES III. prioris ex Laodice fil. ab avunculo Mithridate praefecto restitutus; sed paulo post eiusdem fraude perem ptus est, relicto [orig: relictô] filio [orig: filiô] octenni, de quo mox.
ARIARATHES [3] IV. fil. prioris, regnum ab avunculo maguo, patris avique interfectore, recepit, et per Gordium, sibi ab eodem tutorem traditum rectoremque administravit.
ARIARATHES [4] V. patruus priotis, ab Asia, ubi educabatur a Proceribus evocatus (quod praesectorum a Michridate crudeliratem et libidinem ferre non possent) a Mithridate vincitur et pellitur: paulo post in adolescentia prae maerore exstinctus. Post eum Pseudo Ariarathes, a Nicomede praefecto subornatus turbas dedit: quas Romani tandem ita composuerunt, ut Mithridati Cappadociam, Nicomedi Pahlagoniam eriperent, Cappadocum autem populum libertate donarent. Cui tamen libertatis munus abnuens, cum negaret, se vivere sine Rege posse, Senatus illis Rom. Regem constituit Ariobarzanem, de quo infra: plura apud Iustin. ubi supra c. 2. Vide quoque Strabonem l. 12.
ARIARATHES [5] Thracum Rex, memoratus Livio l. 2. Dec. 5.
ARIAS Montanus Benedictus, Hispali oriundus, eruditione et linguarum peritia [orig: peritiâ] celebris. Scripturae Sacrae editionem in 5. linguis Antverpiae studiose procuravit. Mortuus A. C. 1598. Genebr. in Gregor. 13. Spondan. Vide et Benedictus.
ARIASMENUS unus ex iis ducibus; qui Persae fratrem contra Aeeten auxilium tulerunt. Val. Flacc. l. 6. Argon. v. 103. A falcatis curribus, quos ducebat, laceratus et obtritus, v. 424.
ARIASPAE populi Asiae, ab urbe Ariaspa, in confinio Drangianae et Arachosiae sita [orig: sitâ]. Eorum meminit Plin. l. 6. c. 17. Prophthasiam oppidum eorum esse tradens. quod in Drangina ponit Ptol. Postea Euergetae dicti sunt, uti videre est apud Arianum in Expedit. Alexandri et Curtium l. 7. c. 3. Salmas. ad Solin. p. 1175.
ARIASPE aliis Callatia, oppid. Persiae, ad fluv. Salum, parvinominis. 20. citicter leuc. a Gobina in Ortum.
ARIBANNUM Gall. Arriereban, mulcta est non proficiscentis in militiam edicto [orig: edictô] licer publito [orig: publitô] evocati. Rectius Heribannum: ni per contractionem forte dixeris, pro Arieribanno, i. e. Retrobannum, seu iterata evocatio. Perinde ac si Bannum esset evocatio prima vel simplex; Aribannum subevocario, seu citatio posterior: a Gall. arriere, quod et retro sonat, ut dicatur de iis, qui retro manserint post Bannum sevevocationem. Sant autem, quibus vox haec simplex videtur esse evocatio vasallorum regiorum; composita vero, inferiorum seu plebeiorum: aliis, contra. Dicitur etiam Arriereban pro ipsa cohorte ita conscripta [orig: conscriptâ], Henr. Spelmann. Closs Archaeol.. Vide quoque infra in voce Heribannum.
ARIBBAEUS Ducis cuiusdam nomen, apud Polyaen. l. 7. c. 29.
ARIBERTUS vide Aripertus.
ARIBON Episcopus scripsit sacra quaedam. Item, alius Psalmos 15. interpretatus est. Supplem, Chr. Philippi Bergom. Sigebert.
ARICA [1] Gall. l'Isle de Sark, Insul. maris Oceani, in littore Normanniae, in ditione Anglorum, parvi circuitus, inter Iarseiam et Granseiam Insulas. Ei adiacet parvus scopulus, Anglis little Sarck seu parva Arica.
ARICA [2] Oppid. Americae meridionalis in ora Peruviae, in provinc. de los Charcas. Sub Hispanis. Paucis constat incolis, sed portum habet capacem.
ARICADA Drangianae urbs. Ptol.
ARICANDOS amnis in Lycia, a quo et urbs ibi Ariranda.
ARICHONDAS primus auctor tubarum in Graecia.
ARICHUS Grammaticus. Schol. in Aristoph. Ran. Act. 5. sc. 1.
ARICIA [1] puella Attica, Hippolyti uxor. postquam ille a Diana in Italiam translatus fuisset. Virg. Aen. l. 7. v. 761.
Ibat et Hippolyti proles pulcherrima bello,
Viribus insignis, quem mater Aricia misit
Eductum Egeriae lucis. --- --- - --- -ARICIA [2] Latii oppid. post Albanum montem in via Appia, ab
page 325, image: s0325bHippolyto Thesei filio conditum; ita dictum ab Aricia, nobili Atticae femina, quam idem fertur adamasse [orig: adamâsse]. In agro Aricino praestantissimi proveniebant porri, de quibus Columella l. 10.
Brutia qua tellus et mater Aricia porri.
Martial. l. 13. Epigr. 19.
Mittit praecipuos nemoralis Aricia porros.
Quod ait nemorais, in eo non solus est. Ovid. Fast. l. 6. v. 59.
Inspice quos habeat nemoralis Aricia Fastos.
Lucan. l. 6. v. 74.
Parva Mycenaeae quantum sacrata Dianae
Distat ab excelsa [orig: excelsâ] nemoralis Aricia Roma [orig: Româ].Eius clivo recumbebant mendici. Martial. l. 2. Epigr. 19.
Debet Aricino [orig: Aricinô] conrviva recumbere clivo [orig: clivô].
Quem tua selicem, Zoile, cena facit.Idem l. 10. Epigr. 68. v. 4.
Durus Aricina [orig: Aricinâ] de regione pater.
Et l. 12. Epigr. 32. v. 2.
Migrare clivum crederes Aricinum.
Iuvenalis Sat. 4. v. 117.
Dignus Aricinos qui mendicaret ad axes.
Persius Sat. 6. v. 55.
--- Accedo Bovillas,
Clivumque ad Virbi. --- -Hoc est, ubi Virbius, i. e. Hippolytus colebatur. Desitu Ariciae ita Strabo. l. 5. *meta\ de\ *albanon o)/ros2 *)ariki/a e)sti\ po/les2 e)pi\ th= o(dw=| th=| *)apwi/a, sta/dioi d' e)si\n e)n th=s2 *r(w/mhs2 rc), koi=los2 d' e)sti\n o( to/pos, e)/xei d' o(/mws2 e)rumnh\n a)/kran, i. e. post Albanum montem m via Appia, urbs est Aricia, 160. stadia a Roma, situ concavo [orig: concavô], arce tamen edita [orig: editâ], et natura [orig: naturâ] loci munita. Ubi in in numero stadiorum ingens est, non dixerim Strabonis errorem, sed exscriptoris mendum. Dionys. enim l. 6. 120. stadia tantum numerat: *suntug xa/nousin, inquit, a)llh/lois2 a)gxou= po/lews2 *)arikei/as2, h(/ die/xei stadi/ous2 e(kato\n ei)/kosi th=s2 *r(w/mhs2. Eundem stadiorum numerum habet Philostratus; de vita Apol. l. 3. c. 12. *)en toiau/th| katasta/sei filosofi/as2 ou)/shs2, e)/tuxe prosiw\n th=| *r(w/mh| o( *)apollw/nios, stadi/a d' ei)/kosi kai\ e(kato\n a)pe/xwn ene/tuxe tw=| *filola/w| tw=| *kittiei= perei\ to\ ne/mos2 to\ e)n th=| *)arinei/a|. In hac [orig: hâc] Orestes, oraculo [orig: oraculô] monitus, simulacrum Scythicae Dianae, quod e Taurica regione transtulerat, priusquam Argos peteret, consecravit. Erat ad huius templum nemus, quod vocatur Aricinum, dicente Ovidio [orig: Ovidiô], l. 3. Fast. v. 263.
Vallis Aricinae sylva [orig: sylvâ] percinctus opaca [orig: opacâ]
Est locus antiqua [orig: antiquâ] relligione sacer.
Hic [orig: Hîc] iacet Hippolytus loris distractus equorum,
Unde nemus nullis illud aditur equis.Nunc Arica, la Riccia, oppidul. est Campaniae Romanae, Ducatus titulo [orig: titulô] insigne. Ei adiacet lacus Aricinus, nunc Lago di Nemi. Nic. Lloydius.
ARICOMICI Galliae Narbonensis populi. Vide Arecomici. Alii legunt Aracomici.
ARICONIUM vulo Kenchester, teste Camdeno [orig: Camdenô], oppid. Angliae mediterraneum inter Callevam adortum 59. et Iscam ad occasum 32. mill. pass. nunc vicus in Comitatu Herfordiensi, non longe a Walliae confinio et a fluv. Waga, vix 3. milliar. ab Herefordia in Occasum.
ARIDA Saginatio, apud Tertullian. de Pallio c. 4. Et lutea unctin et pulverea volutatio et arida saginatio: Viro maximo est chraloifh\, Salmasio chrofagi/a, quae Athletarum propria. Saginari autem de illis inprimis: Ita namque Curtius Dioxippum pugilem, saginati corporis belluam vocat l. 9. c. 7. Vide quoque Tertullian. adv. Psychicos. Sic Graecis siti/zein; ut est apud Laertium, l. 8. oi( de\ *puqago/rhn a)lri/ptthn tina\ tou=ton siti/sai to\n tro/pon tou\s2 a)qlhta\s2, ad hunc modum ppugiles saginasse [orig: saginâsse]. *shrofagi/a vero non illo [orig: illô] tantum tempore de Athletis dicta est, quo [orig: quô] ficus aridas esitabant, quod facere desierunt, a quo Pythagoras quidam veterem a)/skhsin dia\ chrw=n i)xa/dwn sustulir et pugiles transtulit ad carnium usum. Tertulliani enim temporibus non amplius aridae sicus ad saginationem athletarum sumebantur et tamen aridam saginationem et chrofagi/an de athletis sui temporis usurpat. Nempe pulpam tantum siccam et aridam, nullis scitamentis et iurulentis eblanditam, edebant, unde victum eorum chra\n trofh\n ster)r(a\n Luciaus vocat. Aridum enim vidtum pro tenui et minime uncto dicebant. Cicero pro Roscio Amer. In rusticis morbius, in victu arido, in hac horrida incultaque vita istiusmodi maleficia gigni non solere, Carne autem utplurimum bubula [orig: bubulâ] et suilla [orig: suillâ] vescebantur: unde illud Diogenis Cynici, qui interrogatus, cur insensibiles essent Athlerae? respondit, o(/ti kre/asin u(ei/ois2 kai\ boei/ois2 a)nwkodo/mhntai, quia carne suilla [orig: suillâ] et bubula [orig: bubulâ] essent constructi. Horum porro animalium partes illas ad victum assumebant, quae minimum succi et pingnedinis habent, quaeque maxime aridae sunt et siccae: pedesque proin bubulos et suilla acrocolia edebant, kwlh/pia Graecis et kwlh=nes2 dicta, vide infra in voce Colipium, etc. Sed et xerophagias verer. Christianorum ieiunia appellata fuisse notum est: inter quas tamen et chrofagias2 pugilum id intererat, quod Christiani, cum ieiunarent, non modo carnibus abstinerent, verum etiam omnibus iurulentis et pomis succi vinosioris vinoque [orig: vinôque] in totum, ut alibi Tertullian. scribit, inde chrofagi/ai dictae: at pugiles et athletae in sua arida saginatione carnes quidem edebant, sed sine ullis condimentis: nec enim scitamenta, nec placentas, nec alias huiusmoch cupedias attingere illis licitum; vino [orig: vinô] praeterea et frigida [orig: frigidâ] sese abstinere interdum cogebantur, non semper etc. Salmas. ad toc. Solebant autem chrofagei=n Christiani, non quadragesimam solum totam, ex Laodicent Concilii praescripto sed etiam singulis hebdomadum quarta [orig: quartâ] et sexta [orig: sextâ] feria [orig: feriâ], can. 69. Apostol. Sex item diebus maioris hebdomadis, uti legimus apud Epiphan. Compend. Doctv. Cathol. Vide infra Xerophagia.
ARIDAEUS Satrapa ac praecipuus Cyri Iunioris Dux: nam
page 326, image: s0326aalteri cornu praeerat habueratque sub se milites ex Phrygia ac Lydia, nec non mille equites. Victo Cyro [orig: Cyrô] reconciliatus est Artaxerxi pactus Graecorum ac mereenariorum in itinere proditionem. Vide et Arideus.
ARIDAGAMANTIA Silva Galliae, a qua regiuncula Batpalmis proxima Aroasia vel Aridagamantia dicitur, cum Monasterio cognomine Arovage vel Arovaise, Hadr. Vales. Notit. Galliae.
ARIDAI Hamanis fil. Esther. c. 9. v. 9. Latine leo abundans, aut maledictionis abundantia.
ARIDATHA alter eiusdem fil. ibidem. Latine Leonis lex.
ARIDEUS Philippi nothus, Alexandri frater, cui successit, Iustin. l. 9. c. 8. quamvis ab Alexandro praeteritus, l. 12. c. 15. Nominatur pro successore a Meleagro, recusatur a Ptolemaeo, l. 13. c. 2. Rex tamen appellatur a militibus, ibidem. Tandem vero cum uxore Eurydice, regni an. 7. necatur ab Olympiade, l. 14. c. 7. Lage Aridaeus. Vide etiam Diodor. Sic. l. 18. Appian. Syriac. Euseb. Chron.
ARIDICES Philosophus, de quo sie Macrob. Saturnal. l. 7. c. 3. Quum Regis libertus, ad novas divitias nuper evectus, Philosophos ad convivium congregasser [orig: congregâsser], et irridendo eorum minutulas quaestiones, scire se velle, dixisset, cur ex nigra et alba faba, pulmentum unius coloris edatur? Aridices indigne ferens, Tu nobis, inquit, absolve, cur de albis et nigris loris simdes maculae gignantur?
ARIEL [1] i. c. lco, sive lux Dei, nomen loci. 2. Reg. c. 15. v. 25. Esai. c. 29. v. 1. accipitur pro civitate Ierusalem, in qua altare holocausti. In Ezechielis vero c. 43. v. 15. altare holocausti significat. Est etiam nomen viri. 1. Paral. c. 11. v. 22. Nic. Lloydius. Bochart. Ariel, Hebr. [gap: Hebrew word(s)] , proprie est Leo Dei, i. e. Leo magnus, ut montes Dei, cedri Dei, luctationes Dei. Fuit autem fortium virorum cognomentum in terra Moab: unde est, quod Benaia percussisse legitur, duos Artel Moabitarum. 2. Sam. c. 23. v. 20. hodique apud Arbes vir fortis Asedollahi, h. e. Leo Dei, appellatur. Marmolius Africae suae l. 2. c. 12. Per Solimani mortem, Arabum imperio successit Omar Ibnomoadi, Abdolmelici filius, quem etiam vocabant Afed-allab, quod leonem Dei significat. Sed et a Persis Hali, sectae suae Principi, idem cognomen fuisse inditum, docet Adam Olearius Pers. Itin. l. 5. Et tale est, quod Athletas Graeci Leones nuncupabant, ut videre est apud Lucian. in Demonacte: Inque his Claudiani de bello Gildon. v. 422.
Dictaque ab Augusto legio, nomenque probantes
Invicti, clypeoque [orig: clypeôque] animosi teste leones:Leonum nomine videntur milites intelligi, qui clypeo Leonem appingebant, etc. Idem nomen etiam Altari inditum Ezech. c. 43. v. 15. 16. Adeo que Templo et Urbi, Esai. c. 29. v. 1. forte propter Altare, cuius ignis perpetuo accensus holocausta, leonis instar, vorbat, et consumebat etc. Vide Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 3. c. 1. alibique passim.
ARIEL [2] fluv. Tartariae minotis Prccopensis. In Borysthenem fluv. se exonerat, infra Circassiam urbem, Hondio [orig: Hondiô] teste.
ARIELDEBA Aegypti urbs. Lib. Notit.
ARIENA vide Ariani. Item Halyattis filia, Astyagis, Regis Medorum, uxor. Herodot.
ARIES [1] Hebr. [gap: Hebrew word(s)] ajil, a viribus dictus, agno opponitur, qui Graece a)/mnos2 vocatur, quasi a)/menos2, h. e. sine viribus. Nominis origo ab [gap: Hebrew word(s)] , i. e. robore; ita ut [gap: Hebrew word(s)] aries et [gap: Hebrew word(s)] Deus fortis coniugata sint. Quin vox plur. [gap: Hebrew word(s)] elim et arietes et Deos notat: Unde est, quod Ethnicorum vetustissimi Iovem suum finxerunt *kriowro/swpon, arietis vultu, etc. Illustris Domini nostri typus fuit, quem pro filio in holocaustum Pater credentium obtulit, Gen. c. 22. v. 13. Eum Iudaei ungarces creatum volunt aute annos bis mille et amplius, nempe sub vesperam diei fextae creationis: verosimilius a vicino grege aberrasse [orig: aberrâsse], et in Abrahamum, Deo [orig: Deô] rem sie dirigente, incidisse, ne sanctus Patriarcha, qui saerificandi animo [orig: animô] illuc iverat, re infecta [orig: infectâ] discederet, et ut, filio [orig: filiô] a morte exempro [orig: exemprô], haberet, unnde Deo testaretur debitam gratitudinem. Cuius historiae lacinias, sed de more interpolatas, Graeci suis fabulis immiseverunt: Iphigeniam enim nartant a parte Agamenone Dianae fuisse oblatam, sed, cum Calchantis ministerio iamiam esset immolanda, cervam ante ipsam aram divinitus mox comparuisse, atque eius vice oblatam esse. Ipsa Iphigenia apud Euripid.
*)all' e)ce/kleyen, e)/lafon a)ntidou=ta/ mou
*)/artemis2 *)axaioi=s2 --- --- -
Sed me subduxit, cervam pro me subiciens
Diana GraecisIn Plutarchi Parallelis c. 35. similes fabulae duae sunt; una Graeca ex Aristodemo, de bucula Helenae, propter pestem Lacedaemone grassantem, populariumque salutem, immolandae substituta: alterta Romana, ex Aristidis Italicis, de Valeria Luperca, quae, in remedium grassantis pestis pariter mactanda, simili casu servata sit. Vide eundem Bochart. ubi supra l. 2. c. 46. ut et aliquid vinfra Maxima hostia. De horrendo vero sacro, quo Attyi aries mactabatur, infra in Criobolium, uti de Mahometanorum ritu Arietem Sacrisicandi, in Mecchana peregrinatioire, ubi de Muslimis. Proprie autem harviga hostia dicta est, qua [orig: quâ] aries immoladatur, vide infra Haruspices.
ARIES [2] Danieli visus c. 8. v. 3. qui cornibus suis omnes orbis partes ita impetebat, ut nullus ei obsisteret, Persarum Rex est: qui sedisse dicitur ad Euleum, quia Susa, Regni Metropolis, ad eum amnem sita erat; et cornua duo habuisse, h. e. duo Regna, Medicum et Persieum: quorum posterius sublimius; namque Persicum, Medicum Regnum dignitate et potentia [orig: potentiâ] superabat. Huic hitcus oppositus etc. Vide ipsam Historiam sacram. Simile quoddam visum obrigisse Sullae, Plutarchus narrat, in Vita eius; et in Accii Bruto, qui a Cicerone citatur de Divinat. l. 1. Tarquin. Superbus suum hoc somnium narrat,
image: s0326bVisum est in somnis pastorem ad me appellere,
Duos consanguineos arietes inde eligi,
Pecus lanigerum eximia [orig: eximiâ] pulchritudine,
Praeclariorumque alterum immolare me,
Deinde eius germanum cornibus connitier
In me arietare, eoque me ad casum dari:
Exin prostratum terra [orig: terrâ] graviter saucium,
Resupinum, in caelum contueri maximum.Qui arietes consanguinei L. Iunium Brutum et fratrem eius a Tarquinio caesum significabant; quorum ille, in Tarquinium insurgens, regno [orig: regnô] eum spoliavit. Vide Bochartum l. cit. ut et c. 50. ubi de ariete et tauro, a Iudaeis, in Aegyptiorum contemptum, immolare solitis, ex Tacito. De Arictum alborum nigr or umque factionibus in Persia, sub Turcomannis, vide infra Karakionti. Inter Illustrium Familiarum Insignia Aries quoque etiamnum conspicitur. In Scuro Daniae et Norvegiae Regis Aries argenteus, in virdi campo, Insularum Ferroe [orig: Ferroë], seu Ferroensium [orig: Ferroënsium] quae a pirata Grimero Camban primum detectae A. C. 868. plane Norvegieum suscepere [orig: suscepêre] iugum, A. C. 1100. tessera est. Arietes vero 3. argenteis cornibus et tintinabulis aureis, in solo nigro, Mantuae primigenium symbolum fuere [orig: fuêre], donce Ioh. Franciscus primus Marchio Crucem cum Aquila eius loco [orig: locô] assumpsit, vide Cl. Spenerum Arte Herald. Part. 2. l. 1. c. 29. §. 3.
ARIES [3] primum Zodiaci signum, quod Sol ingrediens 4. Idus Mart. Aequinoctium verum efficit. Fabulantur autem Poerae, hunc illum ipsum esse Arietem, qui aureo vellere insignis Phryxum per Hellespontum traiecit; Hellem vero ibidem submersit. Ovid. Tvist. l. 4. Eleg. 12. v. 3.
Impositamque sibi qui non bene pertulit Hellen,
Tempora nocturnis aequa diurna facit.Manilius l. 4.
--- Testis tibi laniger ipse,
Cum vitreum findens aurato [orig: auratô] vellere pontum,
Orbatumque sua [orig: suâ] Phryxum per fata sorore,
Phasidos ad ripas, et Colchida regna revexit.Ovid. in epist. 18. Heriod. Leandri. v. 143.
Invideo Phryxo, quem, per freta tristia tutum,
Aurea lanigero [orig: lanigerô] vellere vexit ovis.Alii autem eum esse malunt, qui Libero Patri in Libyae desertis siti laboranti sontem ostendit. Vide Caesii Caelum Astronom. p. 21. Princeps Zodiaci signum figuram ab Aegyptiis. hauc accepit, in honorem Chami sive Iovis Ammonis, qui ad potentiam significandam arietinis fingebatur cornibus. Arietem autem habitum fuisse Iovem Ammonem, traditum Isidoro Origin. l. 3. c. ult. Sed nec Iovis is solum, veum et Minervae symbolum fuit. Unde Maro Aen. l. 11. v. 258.
Supplicia et scelerum poenas expendimus omnes,
Vel Priamo nuseranda domus: scit truste Minervae
Sidus et Euboicae cautes, ultorque Caphareus.Ubi vide Servium. Neque, cum Minerva sit consilii Dea, obscutum est, cur Aries Minervae sit sidus: quippe ipse est dux signorum; ut ex suo consilio praecedat, coetena ex eius consilio sequantur. Hinc Manilius Astranom. l. 2.
Consilium ipse suum est Aries, ut prineipe dignum est.
Audit se, Libramque videt, etc.Vide Voss. de orig. et progr. Idolol. l. 2. c. 36. Quod autem de Iove Ammone dictum, in vereri nummo. conspicitur is eum cornibus arietinis, quibus partim porentia Chami et regni eius, quod posteri obtinuere [orig: obtinuêre]; partim etiam ingens denotatur vis Solis: quo et Macrobius retulit l. 1. Saturn. c. 21. Ideo et Ammoncm, quem Deum Solem occidentem Libyer existimant, arietinis cornibus fingunt, quibus maxime id animal valet, sicut radiis Sol. Forre et ortacula Ammonis istiusmodi cornuum instar, torta slexaque hoc [orig: hôc] symbolo [orig: symbolô] indigitautur, unde oracula arietina dicta. Plaut. in Freto apud A. Gell. l. 3. c. 3.
--- --- - Hoc illud est,
Quod Arietini responsum magnis Ludis dicitur:
Peribo, si non fecero, si faxo, vapularo.Certe Ammonis cornua torta vocat Lucan. Pharsal. l. 9. v. 514. Flexa, Silius Punic. l. 9. v. 298. Vide iterum Vossium loc. cit. c. 11. Nota eius in veteri sigillo, apud Gorlaeum, est [gap: unknown sign] . Melius tamen in Graecorum libris ita effigiatus ostenditur, [gap: unknown sign] In quarum notatum illa recta cornua, in hac torta [reading uncertain: page damaged] et inflexa exhibentur, qualia omnino sunt Arietis. Manilius de hoc signo, l. 1.
--- Ariesque in cornua tortus.
Vide Salmas. ad Solin. p. 1236.
ARIES [4] machina militaris, qua [orig: quâ], inter alias, ad urbium oppugnarionem Veteres usi sunt. Sius descriptio talis: Eligitur abies vel ornus excelsa, cuius summitas duro [orig: durô] ferro [orig: ferrô] concluditur, et prolixo [orig: prolixô], arietis efficiens prominulam speciem: Sicque suspensa utrinque transversis alleribus et ferratis quasi ex lance, vinculis trabis alterius continetur: Hanc dein quantum mensurae ratio paritur, multitudo retro repellens, rursus ad obvia quaeque rumpenda protrudit ictibus validissimis, instar aslutgentis et cadentis armati. Qua [orig: Quâ] crebritare, velut reciprocri fulminis impetu, aedificiis sissis in rimas, concidunt structurae laxatae murorum. Quo [orig: Quô] genere operis, si fuerit exserto [orig: exsertô] vigore discustum, nudato [orig: nudatô] vallo [orig: vallô] desensortibus, solutisque obsidiis civitates munitissimae rechluduntur, Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. c. 17. Inventa autem haec machina Carthagine est, postmodum Geras et Pephasmenus aliquid addiderunt, ut dicemus infra voce Geras. Ad eius verum impetum avertendum adhibitam machinam, lupum vocavere [orig: vocavêre], vide infra. In illius locum postea Helepolis successit, cuius opera [orig: operâ] feliciter usus est Demetrius Poliorcetes. Coeterum Aries, quo [orig: quô]
image: s0327aTitus, in Hierosolymorum oppugnatione, usus fuisse legitur, rotis vehebatur quaternis; habens ab utroque latere imbricamentum seu compluvium quoddam, sub quo mihtes, machinae destinati ruto laterent. Vide Ioseph. Ben Gorion de bello Iud. Amm. Marcellinum l. 23. c. 3. etc. ut et infr a Oscilla. Adhibuerunt quoque Romani Arietem animal, cum bellum indicetent hostibus, Tum enim Faecilis illo [orig: illô] in hosticum emisso [orig: emissô] indigitare voluit, brevi terram illam in pascua Romanis cessuram; Unde Proverb. Arietem cmittere, i. e. puguam denuntiare, ortum. Vide Erasmum Adag.
ARIES Aureus hunc multi aureum vellus habuisse narrant, quos secutus est Orpheus et Apollonius, qui Mercurii contactu aureum dicit effectum l. 11. Simonides vero album interdum, interdum purpureum fuisse dicit. Acusilaus ex mari purpureo infectum colore asserit. Apollonius vocem humanam habuisse scribit: quod et Hecataeus affirmat. Sunt qui dicant. hoc ideo fictum, quia Phryxus in navicula, arieris figuram in prora habente, navigavit. Dionysius vero Mitylenaeus Crion (quod nomen apud Graecos Arietem, significat) Phryxi paedagogum fuisse, atque cum ipso ad Colchos navigasse [orig: navigâsse]: unde ea omnia ficta esse, narrat.
ARIETEM levare superstitionis aut inhonesti ludicri species, apud Anglos: cuius mentio in Inquisition. Archidiaconorum Lincolnensis dioeces. A. C. 1233. c. 30. An alicubi leventur Arietes, vel siant scotallae, vel decertetur m praetereundo cum vexillo matricis Ecclesiae? Item in Synodo Wigorn. A. C. 1240. can. 38. Ne intersint ludis inhonestis, nec sustineant ludos fieri de Rege et Regina, nes Arietes levari, nec palestras publicas fieri et c. Sic in Statutis Provincial. Walteri Episconi Dunelmensis A. C. 1255. prophibentur levationcs Arietum super rotas, et ludi, quibus decertant ob bravium exsequendum apud Car. du Fresine Glossar.
ARIETHUS Tegeates, laudatur ab Hygino in Poet. astron. l. 2. c. 1. et. 6. ubi vocat cum bistorarum scriptorem, nisi corrigendum Areithous, quod verum putat Voss. l. 3. de Hist. Craec. p. 331. qui addit, Sane et Areithous *koronh/ths2 legere est, apud Pausau. in Arcadicis. Atqui fallitur vie inaximus, si historicum puret, quem Pausanias memorat. Nam Rex fuit hic et bellicosus, cui Corynetae cognomen fuit a clava, qua [orig: quâ] in pugua utebatur, *korunh/tou, inquit, dia\ to\ o(/plon. Homer. Il. h. v. 138.
*teu\xe' e)/xwn w)/moisin *)arhi+qo/oio a)/naktos,
*diou *)arhi1o/ou, to\n e)pi/klhsin *korunh/thn
*)/andres2 ki/klhokon, kalli/zwnoi' te gunai=kes2,
*(ou/nek' a)r' ou) to/coisi maxexeto, douri/ te makrw=|,
*)alla\ sidhrei/h| koru/nh| r)h/gnuoke fa/laggas2.Male itaque *koronh/ths2 legir Voll. Nie. Lloydius.
ARIETINA Cornua, Iovi Ammoni in nummis afficta, uti vidimus supra ubi de Ariete Zodiact signo. Sed et icuncula Mosis antiquitus expresla in lamina aeris rotunda, haud pridem Shenae, in agro Surreiensi, circa nonnem a Londino lapidem, inter rudera reperta est; quae erasia admodum et ponderis paulo amplius dodrantis unciae; una [orig: unâ] parte verba prae se fert Hebraica, quae Latine sonant. Non erunt tibi Dii alient coram facie mea, desumpta ex Decalogo, Altera [orig: Alterâ] parte Mosis visitur imago, arictinus cornibus insignis: Nec capillus eius, aut aliquod regmen capitis viderut. An ratio insit aliqua cornutae illius faciei, quae Mosi tribui solet, viderine qui operae pretium ducerint. Sed in figuris eius corautis, erigi solent, ut Panum et Satyrorum aut capricolorum, non incurvari, ut arietum, atque Iovis Hammoni, cornua. In pictura scil. Christianorum, qui ex eo, quod in vulgata habetur de Mose, Exod. c. 34. v. 29. et 35. Ignorabat, quod cornuta esset facies sua et videbar faciem egredientis Moysi esse cornutam, bicornem Mosen pingunt. Sed rident cornua illa Iudaei, quibus verba Hebraea sonant, Splenduit. seu radiavit cutis faciel eius. Nec alium existimant Viri docti fuisse Interpretis vulgati sensum, utcumque Pictores Sculptoresque atque ii, a quibus docentur, illum interverterint. Nam lucis radii cornua velut imitantur et Hebr. to [gap: Hebrew word(s)] tam haec, quam illos, notat. Quo facit, quod diserte Paulus 2. Corinth. c. 3. v. 7. th\n do/can tou= prosw/pou au)tou=, Gloriam vultus eius, radios illos faciei Mosia nuncupart. Videtur autem lamina haec potitis quam nummus Christiani alicuius opus, forrean ideo anre saecula aliquod factum, ut officiosi muneris vice inserviret ad Iudaeos aliquos sive demerendos sive ad Christianismum civiliter mvitandos, Ioanni Seldeno, qui iconem dius exhibet, de Iure Nat. et Civ. iuxia Diseipl. Ebraeor. l. 2. c. 6. Ceterum Arietinum cornu. seu buccina arietina in Sacris celebris, cuius clangor in Iubilaeo, qui ad Hebr. eius nomine nonnullis dictus est, ut infra videbimus, personuit.
ARIETIS Fons Tauricae Chersonesi promontor. Vide Criumetonpon.
ARIGAEUM urbs Indiae, quam Alexander incensam ac desertam reperit. Arrian. l. 4.
ARIGIA fluv. Galhae, in Occitania provinc. Cadit in Garumnam. Vide Alburacis et Aurigera.
ARIGNOTE inter feminas praeclaras a Clemente Alexandrino recensetur l. 4. Strom. ac memoriae prodidisse dicitur res gestas a Dionysio tyranno.
ARIGNOTUS Ariphradis fil. quem Aristophanes tanonam infanda patranrem, simulque ut imperitum eithatoedum traducit. Vide p. 359. D. Item eund. Aristophan. Crabron. p. 522. Ubi eius pater vocatur Automenes.
ARIGONDE Clotarii Franciae Regis nxor, vivente adhuc Indegonde sorote, quae eidem Regi nupserat, ab illo ducta. Mater Chilperici. Vide Aimoin l. 2. Gregor. Turonens. l. 4. c. 3.
ARII Indiae populi, item Arabiae, Plin. l. 6. c. 20. 21. Nec non Scythiae Herodoto. Arios etiam in Germania ponit Tacit. in Germ. c. 43. Populi truces, inquit, qui insitae feritati arte ac tempore lenocinantur, nigra scuta, tincta corpora, atr as ad praelia noctes legunt: ipsa [orig: ipsâ] que formidine atque umbra [orig: umbrâ] feralis exercitus terrorem inferunt, nullo [orig: nullô] hostium
page 327, image: s0327bsustinente novum, ac velut infernum aspectum; nam primi in omnibus praeliis oculi vincuntur. Horum nominis reliquiae in Ar Danica insula. Diu illi Arii cari fidique Romanis. Procopius Arberichos appellat; seu potius scribendum Ariorichos. Hos quoque nominavere Arudos. Fuerunt autem hi sedibus suis ob societatem et amicitiam eiecti a Francis, et postea oram maritimam Belgicae occupavere [orig: occupavêre]. Nuncupati autem vicinis corruptius Armorichi sive Armorivi. Nic Lloyaius.
ARIMA [1] urbecula Asiae, in ora littorali Iaponiae, eaque parte, quae Ximo, dicitur. Portu gaudet commodo [orig: commodô], in regione Figen. Ibi multi alias Christiani.
ARIMA [2] locus Ciliciae, vel Syriar, vel in Prithecusis, iuxta Tyrrhenos, ubi Typhoeum terra [orig: terrâ] obrutum in fabulis legimus. Steph. Homer. Il. 2. v. 782.
*gai=a d' u(pestona/xize *dii\+ w(s2 terpikerau/nw|
*xwome/nw|, o(/te t' a)mfi *tufwei+( gai=an i(ma/ssh|
*ei)n *)ari/mois2, o(/qi fati\ *tufwe/os2 e)/mmenai eu)na/s2.*tou\s2 *su/rous2 (inquit Strabo ) *)ari/moi de/xontai, ou(\s2 nu=n *)ara/mous2 le/gousin, oi( *(/ellhnes2 *)aramai/ous2 ena/loun, h)\ *)ari/mous,. Quod ut melius intelligatur, sciendum, quod Orontes Syiae fluy. Typhon olim appellabatur, tamquam a Typhone vel Typhoeo ibi fulmine percusso. Verum est, Typhoea Cilicem facit Aeschylus et Pindarus; sed et Cilicia quoque olim pars Syriae fuisse creditur, antequam Syros inde pepulissent Phrygiae populi Cilices. Bochartus. l. 1. Chanaan. c. 33. Vide Inarime.
ARIMANIS unus ex tribus illis Principibus, quos placer veteribus quibusdam habere imperium super mundum; hi sunt Oremasis, Mitris, Arimanis. Cael. Rhodig. l. 7. c. 14.
ARIMANNI vide infra Herimanni.
ARIMANTIS Pentapoleos regio in Africa urbs. Ptol.
ARIMARA Syriae ad Euphratem urbs. Ptol.
ARIMASPES Zoroaftri amicissimus. Cael. Rhodig. l. 23. c. 4.
ARIMASPI dicti Euergetae, ab Alexandro M. sub iugum redacti. Curt. l. 7. c. 3.
ARIMASPUS Scythiae fluv. aureis arenis abundans, cuius accolae Arimaspi dicuntur, populi Scythiae Europaeae, habentes unum oculum in fronte, qui perpetuo bellum gerunt com gryphibus aurum et smaragdum colligentibus. Ut finxit Aristeas. Vide Herodot. Musa [orig: Musâ] 3. Strab. l. 1. et 13. Plin. l. 7. c. 2. Turneb. Abvers. l. 24. c. 42. Lucan. l. 3. v. 280.
--- --- Auroque ligatas
Substringens, Arimaspe comas. --- -Dionysius Arimaneas, vel Arimanios vocat. Aeschylus vero mo/nwpa strato\n, i. e. unoculum exercitum, quod sagittarii cum sint optimi, alterum inflectunt oculum, ut a parvulis assueri, altero [orig: alterô] melius cernant, unde etiam nomen adepti sunt: nam Ari Scythice unum significat et maspos oculum. Fallitur vero auctor noster, si Arimaneas apud Dionys. pro nomine proprio habeat. *)areimane/as2 quidem vocat. h. e. Marte furentes, sive bellicosos; epitheton vero illud commune est, ut alibi apud eundem Poetam.
--- --- *)areimane/wn a)po\ xeirw=n.
Quod etiam Horatius expressit, Carm. l. 2. Od. 16. v. 5.
Ottum bello furiosa Thrace.
Quod autem addit, Ari Scythice unum significare, habuit ex Eustathio. Aliter tamen Herodot. l. 4. *)onoma/zomen au)tou\s2 *skuqisti\ *)arimaspou/s2. *)/arima ga\r e(\n kalou=si *sku/qai, sp ou= de\ to\n o)fqalmo/n. Nic. Lloydius. Habitabant, ubi nunc Ingria, et Ducatus Novogradensis et Plescoviensis, in Moscovia. Baudrand.
ARIMASTHAE populi iuxta Pontum Euxinum. Orpheus in Argon.
ARIMATHAEA Iudaeae civitas. Matth. c. 27. v. 37. Latine Leo mortuus domino, vel lux mortis domini.
ARIMAZES Sogdianus, loco [orig: locô] edito [orig: editô] et exercitu fretus, an Alexander posset volare interrogans, tandem perterritus in castra Regis descendit, cum propinquis et nobilissimis gentis suae, quos omnes verberibus affectos sub ipsis radicibus montis Alexander crucibus affigi iussit. Qu. Curtius l. 7. c. 11. Polyaen. l. 4. c. 3. in Alex. Ariomazes, forte rectius.
ARIMBAS Epiri, seu Molossorum Rex.
ARIMENES Persis Veiovis dictus, sive malus Genius. Hesychius Plutonem intelligit. *)areima/nhs2 o( *ai)dhs2 para\ *pe/rsais2.
ARIMI montes et populi Mysiae et Lydiae. Suidas. Item Syriae. Strabo l. 13.
de ARIMINO Gregorius, vide Gregorius.
ARIMINUM urbs vetus in Flaminia, iuxta Rubiconem fluv. Galliam a Flaminia separans. Lucan. l. 1. v. 231.
Vicinumque minax invadit Ariminum --- -
Strabo Umbrorum dicit esse coloniam, sicut et Ravennam. Haec prius a Caesare occupata, bello Civili initium dedir. Fuit autem aedificata, Sempronio [orig: Semproniô], et Appio [orig: Appiô] Claudio [orig: Claudiô] Consulib. Eam Octavianus ampliavit, et a Liburnis dirutam Diocletianus reposuit, eisque devictis arcum triumphalem in ea exstruxit. Hodie Rimini dicitur. Episcopalis est, sub Archiepiscopo Ravennensi, cum portu olim celebri, e cuius marmore templum S. Francisci nunc constat. Ibi prope unam portarum insignis arcus triumphalis, in honorem Augusti conditus, et reliquiae in urbe egregii theatri. Post Romanos, variis dominis subfuit, sub Iustino Imperatore ausa Gothis resistere. Malatestarum dein imperium suspexit, qui palatiis superbissimis urbem exornarunt [orig: exornârunt]. Concilium hic [orig: hîc] ab Imperatore Constantio celebratum A. C. 359. ubi pro Concilio Niceno, decretum primo: postmodum, a Constantio, Ursacii et Valentis artibus praevento:
page 328, image: s0328acoacti patres, subscribere formulae fidei, in qua o(moiou/sios2 tantum Filius dictus: exceptis 20. solum praesulibus, quorum constantia nulla [orig: nullâ] ratione expugnabilis fuit. Athanas. de Synod. Hieron. Ep. 83. et contra Lucifer. S. Hilar. in fragm. Sulpicius Seu. l. 2. Socr. l. 2. Sozomen. l. 4. etc. De urbehac plura apud Cluver. Ital. Ant. l. 2. c. 5. longitud. 35. 37. latitud. 43. 51. Sita est in Romandiola provinc. in plano; Estque civitas elegans, sub Pontifice in ora maris Hadriatici. Fuisse olim Graecam Coloniam, ex nummo *a*p*i*m*e*i*n*e*w*n, docet Ioh. Marshamus Canone Chron. Sec. XVII. ubi de Graecorum Coloniis. Item Italiae fluv. viam Flaminiam Aemiliae iungens. Marida, vel Marochia Leandro. Steph. *)ari/minon po/lis2 *)itali/as2, e)sti\ kai\ potamo\s2. Festus, Ariminum a nomine fluminis propinqui est dictum, Plin. l. 3. c. 15. Ariminum colonia cum amnibus Arimino et Aprusa; fluvius hinc Rubico.
ARIMINUS vulgo Marecchia, fluv. Aemiliae provinc. Italiae, ortus ex Apennino monte, prope fontes Tiberis, Ariminum alluit, et ibi cadit in mare Hadriaticum.
ARIMOA Insul. Asiae, versus novam Guineam, et prope oram Septentrional. Terra dos Papaous, a Batavis detecta initio [orig: initiô] huius saeculi. Parvi circuitus et inter Insulas Moam et Guil. Schuteni.
ARIMPHAEI populi Scythiae Flinio, l. 6. c. 7. vel Asiae septentrionalis prope Riphaeos montes, aut ubi Riphaei desinunt, Ammiano. In nemoribus habitant, baccis victitant, iusti, ac moribus placidis, quorum uterque sexus detonsos capillos habet.
ARIMUS Rex Mysiae, seu Maeoniae. Varro, Xanthum citans, antiquum rerum scriptorem.
ARINA Mauritaniae Caesariensis oppid. Ptol. Tezela hodie.
ARINES auxiliaris Aeetae, in praelio a Colaxe caesus, Val. Flacc. l. 6. v. 638.
ARINIANUM [1] coloniam ad ripam Arni fluv. condidisse Ianum scribit Cato. Nunc vicus, in territorio Florentino Arignano Alberto.
ARINIANUM [2] oppid. Faliscorum, nunc vulgo Rignano; in colle est, in provinc. Patrimonii dicta, uno milliar. a Tiberi fluv. et paucis constat incolis. Baudrand.
ARINTHE civitas Oenotrorum. Steph. Aliis Arianthe in Calabria citeriori ad fluv. cognom. Folone Barrio. Aliis Arenda potius videtur.
ARINTHEUS Roman. Consul. Maximi collega.
ARIOALDUS Longobardorum Rex, post mortem Theudelindae, eiecto [orig: eiectô] Adoaldo [orig: Adoaldô], regno praefectus est. Blondus Decad. 9. Vide Ariovaldus.
ARIOBARZANES [1] Cappadociae Rex post turbas Pseudo-Ariarathis compositas, auctoritate S. P. Q. R. in locum Ariarathis suffectus, et a Sylla in thronum evectus; inde a Mithridate pulsus, restitutusque a Romanis, etc. Pompeio in bello Pharsalico favit. Populi Romani amicus fuit, et a Cicerone cum toto regno servatus, l. 5. ad Att. Ep. 20. Horat. l. 1. Ep. 6. v. 38.
Mancipiis locuples eget aeris Cappadocum Rex.
Ariobarzanem Cappadociae Regem videtur tangere velle, de quo Tullius, Ep. 1. l. 6. ad Att. Nihil illo [orig: illô] regno [orig: regnô] spoliatius, nihil Rege egentius. Vide quoque illum Orat. pro L. Manilia, etc. Quater nempe Rex ille regno [orig: regnô] expulsus, totiesque restitutus. Flor. l. 3. c. 5. Appianus in Mithridaticis. Dio l. 35. Plut. in Sulla et Lucullo. Iustin. l. 38. c. 2. 3. Eutrop. l. 5. Post eum Archelaus, favente Antonio [orig: Antoniô], regno admotus est, vide ibi.
ARIOBARZANES [2] Phrygiae Satrapes, ab Artaxerxe descivit; et mortuo [orig: mortuô] Mithridate, eius regnum sibi invasit. Diodor. Sic. l. 15. f. 504. tenuitque annos viginti sex, defunctus Olympiadis centesimae decimae anno [orig: annô] quarto [orig: quartô], filio [orig: filiô] Mithridate succedente. Vide etiam l. 17. c. 17.
ARIOBARZANES [3] Darii militiae praefectus, qui Susidas pylas adversus introitum Alexandri cum 15000. peditum occupaverat. Dein cum per mediam aciem Macedonum, cum multo suorum, atque hostium sanguine erupisset, Persepolim urbem regiam occupare festinans, a custodibus urbis exclusus, cum omnibus fugae comitibus, renovato [orig: renovatô] praelio [orig: praeliô] cecidit. Qu. Curtius. l. 4. et 5.
ARIOBARZANES [4] origine Medus, ob insignem corporis formam et praeclarum animum, volentibus Armeniis, a Caesare, componendae Armeniae delecto, praefectus est Rex. Periit morte fortuita [orig: fortuitâ]. Tacit. Annai. l. 2. c. 4.
ARIOBARZANES [5] mons inter Parthos et Massagetas. Orosius.
ARIOBINDA ex Ducibus Anastasii, insigni clade a Persis affectus. Marccllin. Chron. Procop. de bello Pers. l. 1.
ARIOCH Rex Ellasar, Gen. c. 14. v. 1. Latine procerus, ebrietas tua, aut leo tuus.
ARIOLA Gal. Belg. urbs. Antonin.
ARIOLUS Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Graece *gnw/sths2, quis dictus, vide infra Divinatio: uti de Ariolorum in Sacris poena, voce Lapis.
ARIOMANDES Atheniensium adversus barbaros Dux Plut.
ARIOMARDUS Darii filius. Herodot.
ARIOMEDES Xerxis navarchus. Plut.
ARION [1] Methymnaeus citharoedus, et Poeta Lyricus, ex Lesbo insul. Floruit Olymp. 28. Scripsit cantica circiter versuum 2000. in magno pretio tum temporis habita. Dicitur et Tragici carminis primus inventor fuisse, et chorum instituisse, ac Dithyrambicum carmen nominis huius appellatione ab ipso primum insignitum, cecinisse, Suidas. Huius historiam Ovid. in Fastis, et Gellius l. 16. c. 19.ac Aelian. de Animalibus referunt. Carus fuit Periandro, Corinthiorum tyranno, cuius auspiciis in Italiam profectus, grandem pecuniam ex arte sua promeruit; cumque iterum Lesbon peteret,
image: s0328bvideretque sibi insidias a sociis parari propter opes, quas secum adserebat, nautas oravit, ut carmen aliquod priusquam moreretur, concinere permitterent, quod cum impetrasset [orig: impetrâsset], sumpta [orig: sumptâ] cithara [orig: citharâ] modulans e navi in mare se coniecit; sed a Delphine allecto eius cantu, dorso [orig: dorsô] exceptus, taenarum (quod oppid. est Laconiae, hodie Capo di Madapan vel Maini, totius Moreae Australem maxime locum, Olymp. 19. Solin. c. 13. vel potius, Olymp. 41. Euseb. Chron. ) vectus est, antequam nautae illuc appulissent: et ibi relicto [orig: relictô] Delphine Corinthum petiit, omnemque rem gestam Periandro enarravit: qui tamen illius verbis minime credidit, donet etiam historiam a nautis com pertam habuit. Vide Lucian. Dial. cuius titulus, *poseidw=nos2 kai\ *delfi/nwn. Virg. Ecl. 8. v. 56.
Orpheus in Silvis, inter Delphinas Arion.
Dubitaverunt multi, haec fabulane fuerit, occasione historiae de Iona Propheta, orta, an vera historia? Plin. in veram historiam inclinat; ait enim, Quae faciunt, ut credatur Arionem quoque citharoedicae artis, etc. Vide eum l. 9. c. 8. Idem quoque sentire videtur Ovid. l. 2. Fast. v. 113. ubi ait.
Inde (fide maius) tergo Delphina recurvo
Se memor aut oneri supposuisse novo.Eiusdem sententiae quoque fuit Pausan. in Laconicis. Nam, post signum Arionis Delphino insidentis, tamquam veritatem firmaturus, subicit historiam aliam Delphini alterius. Indicat hoc ipsum Apuleius l. 6. Accedes antiquis et ipse miraculis. Credemus enim exemplotuae veritatis, et Phryxum arieti supernatasse [orig: supernatâsse], et Arionem Delphino insedisse, et Europam tauro supercubasse [orig: supercubâsse]. Propert. l. 2. El. 26. v. 17.
Sed tibi subsidio Delphinum currere vidi,
Qui puto Arioniam vexerat ante ratem.Martial. l. 8. Epigr. 51. v. 15.
Sic Methymneo [orig: Methymneô] gavisus Arione delphin,
Languida non tacitum per freta vexit onus.Dio Chrysostomus Orat. 37. non solum rem narrat, sed addit nautas illos, qui facinus aggressi sunt, fuisse morte mulctatos, cum res in quaestionem duceretur. Firmant hanc veritatem, quae de voluptate Delphinorum erga Musicam passim leguntur, et casus ille, quo [orig: quô] Enalus adolescens in mari servatus est a Delphinis, eodem [orig: eôdem] pene modo [orig: modô], quo Arion, de quo vide Plut. Sympos. Quid quod veram historiam, non fabulam esse, Ios. Scaliger asserit Animadvers. in Euseb. p. 79. Quae hactenus dixi videntur stare pro historia. Contra ad fabulas reicit Gellius; loc. cit. ait einm, Fabulam scripsit Herodotus super fidicine illo Arione. Et Strabo. l. 13. Arion, quem Herodotus in Taenarum servatum fabulatur. Ovid. l. 3. Art. Am. v. 326.
--- --- Arioniae fabula nota lyrae.
Nic. Lloydius.
ARION [2] equi nomen, quem Princeps Oenus quidam, secundus Hercules, ab eo Adrastus Argorum Imperator habuisse traditur. Hic equus est ille, quem primum omnium eius generis Neptunus, percussa [orig: percussâ] terra [orig: terrâ], tridente produxisse fingitur: quo Claudian. respiciens Panegyr. de 4. Consul. Honorii v. 555. canit;
Si dominus legeretur equis, tua posceret ultro
Verbera Nereidum stabulis nutritus Arion.Apollodorus l. 3. *)/adraston de\ mo/non i(/ppos2 die/swsen *)ari/wn, tou=ton e)n *poseidw=nos2 e)ge/nnhse *dhmh/thr ei)kasqei=sa *)erinnui+ kata\ th\n sunousi/an. Hic [orig: Hîc] explicandus Ovid. Met. l. 6. v. 118.
Et te flava comas frugum mitissima mater
Sensit equum. --- ---Propert. l. 2. El. 34. v. 37.
Qualis et Adrasti fuerit vocalis Arion.
Tristis ad Archemori sunera victor equus.Stat. l. 1. Silv. 1. de equo Domitiani v. 52.
Hunc et Adrastaeus visum extimuisset Arion.
Idem Theb. l. 6. v. 444.
--- -- Dum, non cohibente Magistro [orig: Magistrô],
Spargitur in gyros, dexterque exerret Arion.Idem ibidem:
Ducitur ante omnes rutilae manifesius Arion
Igne iubae. --- --- --- ---Hunc equum dono dedit Adrasto Neptunus, uti scribit Probus. Vide Pausan. in Arcadicis, ubi de eo plura. Nic. Lloydius.
ARION [3] equus in curru Polynicis, apud Statium Theb. l. 6. praecipuus. Describit ibiludos curules, quos Archemoro celebrarunt [orig: celebrârunt] Argivi, et equum hunc, in Polynicis quadriga, solum nominat, excusloque [orig: excuslôque] sessore nihilo secius vicisse victoremque renuntiatum refert, v. 501.
--- --- Nam flavus Arion
Ut vidit, saliere iubae, atque erectus in armos
Stat, sociumque iugi, comitesque utrinque laboris,
Secum alte suspendit cquos. --- --- ---Ubi ex ratione antiquorum curruum loquitur, in quibus quatuor equi sub iugo iuncti habebantur et duplex erat temo. At ex ratione Circi, quae tempore Statii obtinebat, Arion funalis sinisterior esse debuit: hunc enim tum primarum partium fuisse habitum, infra dicemus. Vide Salmas. ad Solin p. 899. et Barthium ad Stat. d. l.
ARIONA oppid. Hispan. in Vandalitia provinc. 2. leuc. ab urbe Anduxar. Vide Aurieia et Alba Vircanaensis. Item, fluv. Illyrici, apud Scylacem, hodie Ombla. Influit in portum Agravonitarum, nunc Gravosa seu S. Crucis, prope Ragusium. I. Lucius.
ARIOSTUS Lud, Ferrariensis, Poeta ltalus, scripsit Comoedias, Satyras et Poema de Rolando; ingeniosus, sed minus castus.
image: s0329aP. Iovius, in elog. Huic Cardinalis Estensis Poema sibi inscriptum ioco [orig: iocô] pensasse [orig: pensâsse] dicitur. Obiit A. C. 1533. Vide Paul. Freherum Theatro [orig: Theatrô] Viror. eruditione clarorum.
ARIOVALDUS Rex Longobard. in Italia VI. in thronum, favore Episcoporum, evectus, Adelvalo [orig: Adelvalô] ob insaniam remoto [orig: remotô], quem Honorius Papa restituere frustra conatus est. Arrianae haereseos fautor, obiit A. C. 638. regni 12. P. Diac. l. 4. et 5. Floruit Heraclii aevo [orig: aevô] ac successorem habuit Rotharim, vide quoque Arioaldus.
ARIOVINDUS Consul, cuius collega fuit Asper.
ARIOVINIUS Consul, Messalae collega.
ARIOVISTUS Germanorum Rex, bello [orig: bellô] clarus ac potens, numerosas habuit copias, vel hoc [orig: hôc] unico [orig: unicô] argumento [orig: argumentô], quod a Caesare fugam simulante victus, octoginta suorum militum milia amiserit. Pugnam hanc contigisse eo [orig: eô] loci, ubi nunc D. Apollinaris coenobium, 1. milliar. Basilea [orig: Basileâ] ad Occasum distante, reliquiasque fusi exercitus post 5. mill. pass. emensa, cum Duce, Rhenum traiecisse, ubi nunc Basilea sita est, docet Beatus Rbenanus. De hoc multa Caesar, l. 1. de bell. Gall. Itemque Dio Cassius l. 38. Meminit eius quoque Tacit. l. 4. Hist. nec non Plut. Orof. l. 6. 7. Frontin. l. 2. c. 1. 3. Ariovistum autem oixisse videtur Caesar, qui Germanorum lingua [orig: linguâ] dicebatur Ernest, i. e. Severus. Aventinus. Angli eam vocem adhuc retinent. Camdenus. Arnfastus Saxoni. Forte a gente Aria, quae inter Germanos, et flexa in Roman. vocem.
ARIPERTUS [1] I. fil. Gundebaldi, frater Theodelindae, melius ex fratre nepos, Rodoaldo in Regno Longobard. in Italia successit, A. C. 659. habuit successorem Grimoaldum, A. C. 663. Sigon. l. 2. de reg. Ital. P. Diaconus l. 5. c. 53.
ARIPERTUS [2] II. fil. Ragumberti, Taurinorum Ducis, post intestinis dissidiis turbata omnia, Rex Longobardorum evasit, in serie illorum Regum ordine X V. Ut scelera elueret, Iohanni VI. Alpes Cottias dedisse dicitur, A. C. 704. obiit Ticino [orig: Ticinô] mersus, A. C. 712. Regni 12. Ei successit post Ansprandum, Luitprandus, P. Diac. l. 6. Beda et Ado Vienn. in Chron.
ARIPHRADES Ariphradis fil. frater Arignoti, quem tamquam foedissimum hominem et muliebria lingentem traducit, Aristoph. Equit. 4. Epirrbem. In Crabronibus eius pater indigetatur Automenes.
ARIPHRON Phereclis fil. I X. Atheniensium Archon, tw=n kata bi/ou, post patrem regnavit ann. 20. circa tempora Armenophis IV. seu Mennonis, Aegyptior. Regis, sub eo Daicles [orig: Daïcles] coronatus, Olymp. VI. et Pheidon seu Phidon Argivus Ludis praesedit, Olymp. VIII. Vide infra. Ei successit Thespeus, quem vide.
ARIPPARA Indiae intra Gangem urbs. Ptol.
ARIS Messeniae fluv. Pausan. l. 4.
ARISABION Indiae extra Gangem urbs, Ptol.
ARISAI Latine sponsus, Hamanis Agagitae fil. Esther. c. 9. v. 9.
ARISBA oppid. Troadis, Mitylenaeorum colonia, in litore Rhoetaeo, ab Achille eversum. Virg. l. 9. Aen. v. 264.
Bina dabo argento [orig: argentô] perfecta, atque alpera signis
Pocula, devicta [orig: devictâ] genitor quae cepit Arisba [orig: Arisbâ].Lucan. l. 3. v. 203.
Mysiaque et gelido tellus perfusa Caico
Idalis, et nimium glebis exilis Arisbe.Homer. Il. h. v. 13. eu)+ktime/nhn ac di=an vocat. Etymologus, *)ari/sbh, po/lis2 a)po\ *)ari/sbhs2 qugatro\s2 *teu/krou, hn(\ e)/game *da/rdanos2. Item civitas Lesbi. Steph. Et Boeotiae. Suidas.
ARISBUS fluv. Thraciae. Steph. Troadis vero Straboni.
ARISCOTUM vulgo ARSCHOT, urbs Brabantiae, in Germania Inferiori cum titulo Ducatus; ad Demeram fluv. Vide Arscotium.
ARISERIA Cyrrhesticae regionis in Syria urbs. Ptol.
ARISITUM Gregorio l. 5. Hist. Franc. c. 5. dictum Arisitensis vicus. Auctori incerto carminis, de stemmate Caroli Calvi Harisidum et Arisidum. Aliis aliter; Forte vicus est Ariat, in finibus Rutenorum, ad Biaurum fluv. qui in Avarionem cadit; aut certe Aire, vicus montanus. Aiunt in Rutenis, inter Amilianum et Ucetiam, territorium pagumve esse, longum 6. leuc. hodie l'Arsat. Theutarius primus Arisitensium Episcopus fuit, cui Mundericus (quae duo nomina Germanica sunt) fratris sui filius substitutus est. Emmo quoque concilio Remensi interfuit. Vide eundem. Postea hic Episcopatus abolitus et X V. illae Dioeceses, quas praedictus auctor commemorat, Rutenicae Ecclesiae redditae fuisse videntur. Hadr. Vales. in Notit. Gall. Anno 1675 Parisiis edita.
ARISPAE Indica gens, circa Indum fluv. Arrian. in Indic.
ARISTA cognomen Eneconis seu Iniconis, Navarrae olim Regis, quem proin XIII. aristas aureas, inscripsisse clypeo rubro, ob cognominis rationem, aiunt: cum tamen illud, non a Latina voce Arista, verum ab Harizeta, vico Baigorriae primario, tractum videatur CL. Spenero Arte Herald. Parte. 2. l. 1. c. 22. §. 48.
ARISTADIUM vulgo ARNSTATT, oppid. Germanic. in Thuringia. Vide Arnostadium.
ARISTAENETUS Consul temporis Honorii Imperator. Aristaeneti cuiusdam scriptoris meminit Steph. in *ge/la, ubi citat primum l. tw=n peri\ *fashli/da. Aristaeneti Epistolas amatorias primus edidit Sambucus A. C. 1566. Altera editio emendatior et auctior prodiit Parisiis Graec. Lat. M. D. VIC.
ARISTAEUM oppid. Thraciae in Haemi mont. radicibus situm. Plin. l. 4. c. 11.
ARISTAEUS [1] Apollinis (Cicero 6. Ver. dicit, Bacchi) ex Cyrene filia Penei Regis Arcadiae fil. hic deinde in Arcadia regnavit. Hunc primum apum et mellis usum, lactisque coagulum demonstravisse, usumque olei, et alia quamplurima adinvenisse refert Iustin. l. 13. c. 7. Fabulam vero sic Poetae commenti sunt. Aristaeum Eurydicen Orphei adamasse [orig: adamâsse], quem illa fugiens a
page 329, image: s0329bserpente occisa est, in cuius ultionem nymphae omnes apes perdiderunt. Quapropter, matris auxilium imploravit, quae illum ad oraculum Protei perduxit, a quo infortunil causam edoctus, Eurydicen sacrificiis placare iussus est; quod cum faceret, taurosque 4. totidemque iuvencas immolaret, ingens apum multitudo a bobus erupit, atque hoc [orig: hôc] pacto [orig: pactô] apes suas recuperavit. Virg. Georg. l. 4. v. 554.
Hic [orig: Hîc] vero subitum, ac dictu mirabile monstrum
Aspiciunt: liquefacta boum per viscera tot
Stridere apes utero, et ruptis effervere costis:
Immensasque trabi nubes: iamque arbore summa [orig: summâ]
Confluere, et lentis uvam demittere ramis.Meminit eius Oppian. l. 4. Cyneg.
*mu/ria d' a)grau/lwn bioth\n e)dida/cato fwtw=n.
Quae mox explicans ait, illum primum omnium utpote a rurestribus divitiis instructissim um, pecuariam informasse [orig: informâsse], oleum expessisse, coagulo [orig: coagulô] lac compegisse, et absolvit,
--- --- - *kai\ poti\ si/mblous2
*)ex druo\s2 a)ei/ras2 a)gana\s2 ene/kleise meli/ssas2.Schol. in Apol. l. 2. Argon. *)aristai=os2 d' e)n th=| *kai/w| eu(rw\n ta\ melissourgika\ prw=tos, kai\ th\n tou= e)lai/ou katergasi/an, kai\ katakalesa/menos2 tou\s2 *)ethsi/as2, *zeu\s2 *)arist ai=os2 e)xlh/qh, kai\ *)apo/llwn, *)/agrios2 kai\ *no/mios2. Et Apollonius ipfe, l. 4.
*kou/rh *)arist ai/oio meli/fronos, o(/s2 r(s2 r(a melissw=n
*)/erga, polukmg/toio/ t' a)n eurato pi=ar e(lai/hs2.Interpres etiam Pindari in Pyth. ait, Aristaeum primum omnium invenisse kthnotrofi/an, kunhgi/an, e)laiourgi/an, melitourgi/an. Id ipsum late scribit Nonnus Dionysiac. l. 15. Hyginus Fab. 161. 180. 181. Thebarum Regem facit. Quaedam etiam suggerunt Interpretes aliqui, ex Germanico Caesare, in Phaenomenis Arati. Tu vide, ut Iustinus adducto [orig: adductô] loco [orig: locô] conformet fabulas Aristaei ad veritatem Historiae. Multa, quae de illo scribunter ab Interprete Apollonii, ut non necessaria, omitto; magnam partem illorum retulit Apollodor. l. 2. Pausan. l. 8. Nat. Comes Myth. l. 5. c. 19. Alex. Rossaeus, in mystagogo Poet. Ovid. l. 1. Fastor. v. 363.
Flebat Aristaeus, quod qpes cum stirpe necatas
Viderat inceptos destituisse favos.Nic. Lloydius. De eo Solin. c. 4. ubi de Sardinia, Mox (nempe post Noracem et Sardum) Aristaeum bis regnando proximum, in urbe Car alis, quam condider at ipse --- seiuges usque ad se gentes ad unum morem coniugasse [orig: coniugâsse], imperium ex insolentia nihil aspernatas. Aristoteles contra, primum omnium in Sardinia imperasse [orig: imperâsse] tradit Aristaeum, quum ea Insula tota multis et grandibus avibus teneretur. Cum Daedalo autem in Sardiniam eum transiisse, Servius tradit: Hic post laniatum a canibus Actaeonem, Thebas reliquit et Ceam Insulam tenuit primo hominibus adhuc vacuam: post [orig: pôst] ea [orig: eâ] relicta [orig: relictâ] cum Daedalo ad Sardiniam transitum secit. Addit tamen, huic opinioni refragari Pindarum, qui canit eum de Cea Insula in Arcadiam migrasse [orig: migrâsse], ibique vitam coluisse, et apud Arcadas pro Iove cultum. Contra Apollonius Rhodius, Aristaeum Arcadia [orig: Arcadiâ] relicta [orig: relictâ] Ceon tenuisse, et ibi Iovis Icmaei templum statuisse, scribit Argonautic. l. 2. Vide Salmas. ad Solm. p. 99. ut et p. 414. ubi *b)gre/a et *no/mion *)apo/llwna apud Arcadas, Aristaeum dictum esse addit.
ARISTAEUS [2] Iudaeus natione, Philadelphi tempore vixit, a quo, receptis 12000. Iudaeorum, qui in servitutem redacti erant, Hierosolymas missus est, scriptor iam olim laudatus Iosepho Iud. Ant. l. 12. c. 2. Tertulliano in Apol. c. 12. Epiphanio l. de pond. et Hieronymo praefat. in Pentateuchum. Meminit etiam Eusebius, cum alias, tum l. 9. Praep. Euangel. *)aristai=os2, inquit; e)n tw=| grafenti bibli/w peri\ th=s2 e(rmhnei/as2 tou= tw=n *)ioudai/an no/mou. Exstat hodieque in Biblioth. Patrum, tom 7. edit. 2. liber sub Aristaei, seu Aristeae nomine de Translatione Legis per 27. Interpretes, sed eum genuinum videri negat Lud. Vives in August. l. 18. de Civ. Dei c. 42. Scio Vivi in eo refragari cum alios non paucos, tum Perionium, Observationibus in B. Iustini Par aenesin ad Gentes; tum Card. Bellarm. l. de script. Eccl. ex Ioseph. Ant. Iud. l. 12. c. 2. l. contra Appion. Tertull. Apol. c. 2. Euleb. loc. cit. Epiphan. de pond. et mensuris. Hieron. Praef. in Pent. etc. Sed Ludovico accedunt Leo Castrius et Alphonsus Salmero. Et profecto levia non sunt, quae pro hac senteneia adfert Ios. Scaliger Animadvers. in Euseb. ad A. M. 1734. Ipsum adi. Voss. l. 1. de Hist. Graec. c. 15.
ARISTAGORAS [1] Historicus, nomen sibi perperit Aegyptiacis suis, quorum primi libri Steph. meminit, in *ta/komyos2, secundi autem testimonio [orig: testimoniô] utitur, in *niki/ou kw/mh. *(aplw=s2 quoque hoc opus nominat, in yebw/, non addito [orig: additô] libri numero [orig: numerô]. Idem volumen signat Aelian. de Anim. l. 11. c. 10. Inter alia hoc in opere, de Pyramidibus egit, teste Plin. l. 36. c. 12. Porro, Laertius in Chilone, meminit Aristagorae Milesii, quem, quia Chilon unus ex septem sapientibus brevitate gauderet, hunc loquendi morem *xeilw/nion appellasse [orig: appellâsse] ait; sed Milesius hic, idemne sit cum superiore, non satis habeo compertum. Voss. de Hist. Graec. l. 3. p. 332. Item Aristagoras, Praefectus exercitus [orig: exercitûs] Darii contra Graecos. Herodot. l. 5. Alius fil. Melpagorae, gener Histiaei, Mileti tyrannus, qui contra Darium rebellavit, suasu Soceri, Atheniensibus aliisque Graecis, ut arma sociarent, persuasis. Persiae fines ingressus, Sardeis captas incendit, iniuriam Dario [orig: Dariô] gravissime ferente, eiusque memoriam, quoties cenaturus erat, refricante. Tandem a Thracibus cum suis occisus est. Idem ibidem. Vide Polyaenum, l. 1. c. 24.
ARISTAGORAS [2] fax belli Ionici, quod a Dario circa Olymp. 70. Ionibus et Graeciae illatum est: A quo Pherecydes, in eo gerendo et consiliis pro bono Patriae capiendis, saepe dissedit. Vide Salmas. ad Solin. p. 845.