December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 206, image: s0206a

ANDANUM urbs Cariae. Vide Steph. in Bargylla.

ANDARAE Indiae populi. Plin. l. 6. c. 19.

ANDARBA Dalmatiae urbs. Anton.

ANDARISTUS Pelagonum in Macedonia oppid. Ptol. Populi Andarestenes dicuntur Plinio. Vostanza Theveto. Erisso aliis.

ANDATE locus in Britannia insula. Xiphilin. in Nerome. Lege lucus. Sic enim Xiphilmus: *kai\ tau=ta panta qu/onte/s2 te a(/ma kai\ estiw/menoi, u(bri/zontes2, e)/n te roi=s2 a)/llois2 sfw=n i(eroi=s2 kai\ e)n tw=| th=s2 *)anda/ths2 ma/lista alsei e)poi/oun.Subdit, *(/ontw ga\r kai\ th\n ni/kyn w)no/mazon, kai\ e)/sebon au)th\n peritto/tata. Ubi pro *)anda/ths2 rescribendum *)andra/sths2 putat Bochartus, vel etiam *)adra/sths2, quomodo legit Guilielmus Blancus Xiphilini Interpres. Vide sis Virum magnum, de Phoenicum colon. l. 1. c. 42. Nic. Lloydius.

ANDATIS Aethiopiae sub Aegypto oppid. in Nili ripa. Plin. l. 6. c. 30.

ANDAUTONIUM Pannoniae superioris oppid. Ptol.

ANDEBONTHUS fil. legitimus Cnutonis Anglorum Regis, aegre ferens, Haraldum filium nothum eiusdem Knutonis patri in regno successisse, mortuum Haraldum refodi iussit, eiulque corpus in mare proici. Volaterran.

ANDECABEO seu ANCLABEO, in Gloss. Isidori, Anclabeo vel Auriclabeo, i. e. Lex Longobardorum: et apud Ugutionem MS. Andecabeo et Auricabeo, i.e. Lex Deorum, haec Longobard. voces sunt incertae originis et significatus [orig: significatûs]. Pignorius et Vossius l. 2. de Vitiis Serm. c. 22. corrupte in locis hisce scriptas esse censent, pro Andegauvero et Arigavero et andigare dicunt de eo efferri, qui adhuc sanus de rebus suis disponit seu testatur; arigare, qui infirmus et aeger: unde apud Papiam, Andigaver et Arigaver, i. c. in sanitate et infirmitate. Sed nec promptum est aflequi, quid apud Ugutionem haec vocabula sonent, i.c. Lex Deorum, haec Longobardorum. Car. du Fresne per Legem Deorum intelligi posse iudicat Legem Deirorum seu Northambrorum, ita ut Andecabeo hanc appellari putaverit, Auriclabeo vero Longobardorum. Vide omnino eum in Glossarie.

ANDECRIUM Dalmatiae mediterranea civitas. Ptol. Straboni vero Andretium dicitur, quod vide, ut et Andetrium.

ANDEGAVIA Gall. l'Aniou, regio Galliae Turonibus ac Biturigibus finitima, Oceanoque proxima, fertilis admodum et rigua. Cuius caput Andegavum. Gallice Angiers. Populi Andegavi Tacito, l. 3. Annal. c. 41. et Plino l. 4. c. 18. Vide. Andes.

ANDEGAVINA vide Angevina.

ANDEGAVUM vulgo Augers, olim Iuliomagus, urbs Galliae admodum ampla et elegans 2. leucis a Ligeri fluv. 9. a Salmuria, totidemque a Flexia, Meduana [orig: Meduanâ] fluv. alluitur: Estque Episcopalis sub Archiepiscopo Turonensi.

ANDELANGUS vox crebro occurrens in veter. traditionum Chartis, hac [orig: hâc] ferme semper formula [orig: formulâ]: Per festucam atque per andelangum tradere, donare; praesertim in Formulis Lindenbrog. Per festucam, et andelaginem (nam et haec formatio vocis est) et per ramos arborum, tradidi tibi --- curtem meam etc. in Tabular. Casauriensi ann. Ludovici II. Imperat. 25. Per fistucam, vvasonem et andelaginem, et sponsionem suprae scriptorum ramos de arboribus --- tradidimus, in veter. Charta apud Chissetium, in Luminibus Salicis c. 6. Per wasonem terrae et fistucum nodatum seu ramo arborum atque per cultellum et wantonem seu andilaginem etc. in Charta Mathildis Comitis A. C. 1079. apud Fr. Mariam etc. quid denotet, hactenus incertum manet. Malbrandus crematram interpretatur, aitque, Soliti sunt antiquitus in symbolum iuris proprii tradere in manus possessoris triticeam spicam, si quid arabile donaretur i vel andelaginem, i.e. crematram, si domus vel habitaculum. Intelligens andelam seu sustentaculum focarium, quod vulgo Landier vocant Galli: quod tamen aliud est a crematra. Spelmanno, ex Saxon. andlang, venit, quod fustem seu baculum longiorem videtur indigitare: nam per fustem investiturae olim fieri consueverunt. Wendelinus ex German. in handen langen, quod est, in manus tradere, derivat: at in formulis praedictis corporale quidpiam vox significat. Car. du Fresne Glossar.

ANDELAUM vulgo ANDELOT, oppid. Galliae, in agro Lingonico, inter urbem Lingonas et Nasium castrum Leucorum, quo Guntchramnum et Childebertum Reges A. C. 587. convenisse una cum Brunechilde ac Faileuba, pacemque inter se ac pactiones quasdam fecisse, scribit Gregor. Turonens. Esusdem meminit Fredegarius l. 5. Chron. Anno [orig: Annô], inquiens, 17. regni Theodorici Lingonas mense Maio [orig: Maiô] exercitus adunatur: dirigensque per Andelaum, Nasio castro [orig: castrô] capto [orig: captô] Tullum civitatem pervenit, vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

ANDELAUS [1] vulgo ANDELY, pagus Galliae Celticae cum coenobio, ad Sequanam fluv. in Normannia. Fluvium habet eiusdem nominis ad Floriacum. In hoc oppido obiit ex vulnere ad Rothomagum accepto, Antonius Rex Navarrae. Henrici M. Pater.

ANDELAUS [2] vulgo ANDELLE, fluv. Oritur prope oppidul. la Ferte, caditque in Sequanam, paulo supra montem Arcuensem.

ANDELIACUM vulgo Andeli sur Seine, aut L'Isle d'Andeli sur Seine, cum tamen hcc in insula situm sit, nec flumen Sequanam, licet ei proximum, attingat, locus Galliae est venerandae antiquitatis, ad rivum in Sequanam effluentem, 7. circiter leuc. ab urbe Rothomago. Hic [orig: Hîc] Chrothildis, Regina Francorum, fundavit Monasterium Virginum, quod vulgo Prioratus B. Mariae vocatum est, le Prieure de Nostre-Dame d'Andely, et ante aliquot annos ex cella seu Prioratu veteri Benedictinarum Abbatia evasit. Habet et collegium vetus Canonicorum, Nostrae Dominae titulo [orig: titulô] insigne. Hadr. Vales. Notit. Galliae, ubi hunc locum. in Veliocassibus positum patriam fuisse Hadriani Turnebi, addit. Vide quoque Andelaus.

ANDELOVIUM vulgo ANDELOT, oppid. Franciae, in Campan. provinc. in Bassiniaco agro, ad amnem Rongnon. vide Andelaum.

ANDELUS Hispaniae civitas, non procul a Pompeiopoli, quae vulgo Pamphilone appellatur, Metropolis regni Navarrae. Gallice Pampelune dicitur.