December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 197, image: s0197b

ANAS [3] Siciliae fluv. apud Livium l. 24. quem Anatin vocat.

ANASSUS fluv. Carnorum Venetae ditionis. Plin. l. 3. c. 18. La Piave Leandro. Vide Anastus.

ANASTASIA vel ANASTASIOPOLIS, civitas Mesopotamiae, apud Nisibim, ab ea 12. mill. pass. distans; ab Anastasio Imperatore condita; Daras prius, teste Marcellino [orig: Marcellinô], et Daria, teste Procopio [orig: Procopiô], dicta. Altera in Galatia sub Archiepiscopo Ancyrano. Tertia in Thracia, sub Archiepiscopo Traianopolitano.

ANASTASIMOS Graeca itidem vox *)ansta/simos2, dies Resurrectionis Christi; in Ecclesia Romana Dominica Nova dicitur nonnullis, aliis per hanc Dominicam Palmarum intelligentibus. Vide infra.

ANASTASIS nomen Templi, ab Helena Constantini M. matre Hierosolymis exstructi, in quo Crucem ab ea inventam reconditam esse tradit Theophanes. Eius imaginem in nummo adulterino Heraclii Imperatoris per tres lampades ad trabem appensas repraesentatam esse, conicit Car. du Fresne ex eo, quod in aedibus sacris appendi trabibus auro [orig: aurô], argento [orig: argentô] vel aere obductis, aut iis imponi luminaria: sive aedium parietibus essent infixae, sive ex se liberae et a fornice catenulis aut funciulis pensiles, consueverint. Ita namque dehuiusmodi trabibus Leo Ostiensis: Trabem quoque nihilominus fusilem ex aere, cum candelabris numero qunquaginta, in quibus utique totidem cerei per festivitates praecipuas ponerentur, lampedibus subter in aeneis uncis ex eadem trabe triginta sex dependentibus etc. Asservatam autem crucem, in Aede *)anasta/sews2, seu Resurrectionis, longe ante Heraclium (qui eam a Persis recuperavit et in urbem Hierosolymam denuo intulit) palam est; cum non solum *)ekklhsi/a a(gi/ou stanrou=, Aedes sanctae crucis, inde dicatur Auctori Chronici Alexandrini, sed et qui crucem in ea servarat [orig: servârat] Presbyter, Custos Crucis appelletur Victori Tunnensi in Chron. *staurofu/lac Theophani, qui Iohanni Moschopulo *skeuofu/lac th=s2 a(gi/as2 *)anastasews2, Custos suppellectilis S. Anastaseos seu Resurrectionis: quod munus, Francis Hierosolymitanum Regnum obtinentibus, Custodis sanctae Crucis titulo [orig: titulô] insignis, eiusdem Ecclesiae Canonicus, particulae scil. eius ligni, quae in ea Aede asservabatur. (Nam partem repertae crucis ad Constantinum fil. misisse, alteram Macraio Patriarchae Hierosolymitano auro inclusam commendasse, Helena dicitur) Heraclius igitur, cum Syrae Persarum Rege foedere inito [orig: initô], receptaque [orig: receptâque] cruce, quam pater eius Chosfroes anno [orig: annô] 5. Imperatoris Heraclii expugnatis Hierosolymis in Persas abduxerat, eam in Anastasi recondidit, donec Constantinopolim relata est: Reaedificasse [orig: Reaedificâsse] autem eodem [orig: eôdem] imperante Heraclio [orig: Heracliô] Aedem hanc Modestinum Patriarcham tradit Guillelmus Tyrius. Vide Car. du Fresne Dissertat. de Inferioris aevi Numismatibus.

ANASTASIUS [1] I. post Zenonem, Imperator, ope Ariadnes Imperator ex Silentiario factus, Longino [orig: Longinô] Zenonis fratre spe imperii hac [orig: hâc] ratione deiecto [orig: deiectô]. Primis Imperii annis laudatus, abolito [orig: abolitô] ambitu et sublato [orig: sublatô] Chrysargyro [orig: Chrysargyrô], quod nomen exactionis erat, benignus et liberalis. Post in contrarium versus, Constantinopolitanos, Longini instinctu, infestos sensit primum, dein Isauros, quibus victis larvam penitus deposuit, et Acephaliae haeresin aperte amplexus, Euphemium et Macedonium Episocopos surrogatis haereticis pepulit, etc. Sed difficilibus bellis implicitus, pacem pecunia [orig: pecuniâ] redimere coactus est, et Constantinopolim adversam habuit. Proclus qui VItaliani Constantinopolim obsidentis classem combussit, insignis Mathematicus, cum ex oraculo nosset, Anastasium igne periturum, cubiculum ei concinnnavit, in quo tutus esset. Sed fulmine prcussus, obiit A. C. 518. Imperii 27. Cedrenus, Evagrius, Theodor. Lector, Marcellinus, Procopius, Hic audito [orig: auditô] Clodovaeum I. contra Alaricum et Alemannos feliciter pugnasse [orig: pugnâsse], ei coronam Imperialem misit, quam Francus Papae Symmacho transmisit, in Basilica Petri reponendam, Greg. Turonens. l. 2. c. 38. Hincmar. in S. Remig. Aimoin. l. 1. Sigebert.

ANASTASIUS [2] II. prius Arthemius, Secretarius Philippici Imperatoris, ei successit, eruditus et moderatus. Ducem cum classe contra Saracenos missum, a rebelli milite Rhodi occisum, audiit, moxque Theodosium quaestorem, Imperatorem creatum. Qui urbe post 6. mensium obsidionem capta [orig: captâ], Anastasium tonsum in monatterium detrusit, imperii anno [orig: annô] 3. A. C. 715.

ANASTASIUS [3] I. Papa Romanus post Siricium, A. C. 398. Obiit A. C. 402. Hieronymo laudatus, ep. 16. Augustin. ep. 105. Socr. l. 7. c. 9. Sozom. l. 8. c. 24. Theodoret. l. 5. c. 23.

ANASTASIUS [4] II. post Gelasium, Pontifex, circa A. C. 496. ad Eutychianismum propendit. Hunc intestina, in secreto loco, Arli instar effudisse, sunt qui scribant. Theodor Lect. l. 2.

ANASTASIUS [5] III. Romanus Luciani fil. Sergio III. successit, qui in gratiam Berengarii Regis Papiensi Archiepiscopo, ubi tum aula Regum, ius umbellae, albi equi, crucis et in Concilio laevae, concessit, nulla [orig: nullâ] alia [orig: aliâ] re memorabilis. Sigebert. Onuphr. Genebr. in Chron. Antonin. §. 15. Baron. A. C. 911. 912.

ANASTASIUS [6] Antipapa, contra Benedictum III. creatus, mox Roma [orig: Româ] pulsus est. Onuphr. Genebr. et Ciacconius in Bened. 2. Baron. A. C. 855. num. 36.

ANASTASIUS [7] Patriarcha Constantinopolitan. A. C. 458. 477. Item, Episcopus Nicaeensis, cui cum Eunomio Nicomediensi, de Iuribus Dioecesis contentio fuit, in Concilio Chalcedonens. sess. 5. composita Saeculo 7. Vide Bellarm. de Scr. Eccles.

ANASTASIUS [8] Parriarcha Constantinopolitan. Germano a leone Isaurico suffectus, a Constantino Copronymo publico ludibrio expositus est. Zonar. Theophyl. A. C. 730. 742. 753.

ANASTASIUS [9] Episcopus Antiochenus. Varia scripsit, a Iustino in exilium eiectus, et ab eodem restitutus. A. C. 593.


page 198, image: s0198a

Niceph. l. 8. c. 4. Sigebert. de Scr. Eccles. c. 42.

ANASTASIUS [10] Iacobita, Heraclio Imperatori pollicitus, se Concilio Chalcedonensi subscripturum, ut Patriarcha Antiochenus evaderet, fidem fefellit, et Imperatore seducto [orig: seductô], Orientem turbavit. Baron. A. C. 629. n. 5. et seqq.

ANASTASIUS [11] Historicus, qui praeceptoris sui Maximi vitam memoriae prodidit, floruit circa A. C. 650.

ANASTASIUS [12] Theopolita, Cyrilli aequalis, composuit Persica, sive quae in Perside contigerunt, super Dionysaro, et Philippo Historiographis, inter Christianos et Paganos.

ANASTASIUS [13] Abbas, saeculo [orig: saeculô] 8. scripsit contra Iudaeos, vide tom. 4. Biblioth. Patrum. Item, praeses Palaestinae, ab Anastasio Imperatore Olympio suffectus, etc.

ANASTASIUS [14] Abbas Romanus, ordinis S. Benedicti, Presbyter Cardinalis tituli S. Marcelli, et Bibliothecarius Gregorii IV. A Leone autem IV. in Synodo Romana exauctoratus, eo quod, contra Canonum decreta, Ecclesiam suam quinquennio [orig: quinquenniô] deseruisset. Vide Voss. Hist. Lat. l. 2. c. 23. et 35. Quae posteriora de Anastasio Antipapa intelligenda, ostendit Morerius.

ANASTASIUS [15] Monachus Cassinensis, et Cardinalis, ac Bibliothecarius Stephani II. Papae, A. C. 754.

ANASTASIUS [16] Historicus quidam, qui vitam Gregorii Nazianzeni, a Gregorio Presbytero Graece scriptam, Latine transtulit. Vixit circa A. C. 960.

ANASTASIUS [17] auctor praescriptionis quadraginta annorum l. 1. 2. 3. 4. 5. 6. C. de praescrip. 30 vel 40. annorum, Gotofredus ad tit. Cod. eod. apud Iohann. Calvinum Lex. Iur.

ANASTUS fluv. oritur ex Alpibus Carnicis, in confinio Carinthiae, prope fontes Dravi fluvii excipitque fluvios, Padolum, Boetum, Calorum et Cordevolium, et prope Feltrium urbem labitur. Hinc per Marchiam Tarvisinam fluens, ibi in Adriaticum se exonerat. Vide Anassus.

ANATARCAE veteri Geographo, pro Anariacae, quos vide.

ANATES de Faraone, Aegyptiae, apud Fridericum II. de Venat. l. 1. c. 23. quae sunt variae, ex albo, nigro et rubeo, et habent inter nares et frontem quoddam tenuc, carneum rubeum elevantum ad modum cristae, non camen incisum, sicut est galli crista, Car. du Fresne Glossar.

ANATETARTA urbs Cariae, Episcopalis sub Archiepiscopo Stauropolitano, teste Miraeo [orig: Miraeô].

ANATH Latine responsio, sive canticum, aut afflictio, vel paupertas, pater Samgar Iudicis Israel. Iudic. c. 3. v. 31.

ANATHA urbs quam Arrianus Tyron vocat. Steph.

ANATHEMA [1] ut et Devotio ac Sacrum, interdum rem pietatis ergo Numini sacratam, interdum diris onustam denotat; cum scil. utraque devovebatur, haec ut malorum Vindici, illa ut bonorum Auctori Conservatorique. Unde et Hebraeum Cherem, seu Anathema aut Devotamentum, ut Tertullianus vocat adv. Gnosticos c. 2. duplicem hunc usum apud Hebraeos obtinuit, idque quadruplici hac [orig: hâc] notione. Namque aut sacrum significat donarium ipsum, quod Numini seu in sacros usus devovebatur, ut v. 28. c. 27. Levitici; aut id, quod expresse iure belli perditioni devovebatur odiove intestino; aut quod in commissum cadebat; aut demum, quod diris, iure tantum pacis, onustum. Et quidem, ut de primo vocis significatu nil dicam; secundi generis exemplum illustre habetur, de Hierichunte urbe, Iosuae c. 6. v. 17. Et sit urbs haec anathema seu Cherem, ipsu et omnia, quae in ea, Domino. Et statim, Et vos cavete ab anathemate --- omne argentum atque aurum, vasa aenea atque ferrea Domino conseorabuntur venientque in thesaurum Domim. Ubi urbs illa rota anathema erat in poenam seu vindictam hostium; ita tamen, ut metalla in Victoris potestatem redacta, anathemata fierent primi generis, utpote Domino sacra et in sacros usus servanda; coeterae tam personae (excepta [orig: exceptâ] Rahab) quam res, sive nece, sive incendio [orig: incendiô], aliove [orig: aliôve] modo [orig: modô] disperderentur: idque sub gravissima poena, ut ex Achanis historia patet. Atque ad hoc genus attinent publica sive Populi, sive Regis, sive Synedrii, anathemata, quibus bellum gesturi, sive praelium inituri, milites suos aliosve, si quidquam imperatum non praestarent, devovebant morti; quemadmodum illud Populi, de eis qui non ascenderent in Mizpa, Iudic. c. 21. v. 5. et illus Saulis Regis de eis, qui ante noctem quid comederent; 1 Sam. c. 14. v. 24. Eodem pertinet excommunicatio simul et anathema, quo Cuthaei veteres qui Templi instaurationem impeditum iverant, devoucbantur, in Pirke Rabbi Eliezer c. 38. ubi inter alia, trecentarum buccinarum, quarum sono Anathema illud denuntiatum, mentio fit. Tertium Anathematis genus visitur in illo Ezrae edicto, c. 10. v. 8. Quicumque non adfuerit intrae triduum iuxta decretum Principum et Seniorum, anathematisabitur universa substantia eius et ipse disterminabitur ab Ecclesia transmigrationis. Quarti denique generis, quod iure Pacis diris fiebat, species sunt binae; altera, ubi diris quis devovebatur, si quid in posterum sive committeret, sive omitteret: altera, ubi quis ob iam commissum quid ita devovebatur. prioris exemplum est, in illo Iosuae, c. 6. v. 26. ubi maledixit illi, qui Hierichuntem esset instauraturus. Quo pertinet, quod ex instituto Rabbenu Gerson (qui in Gallia floruit circa A. C. 1070.) literis obsignatis Iudaei hodierni apponere solent: Diris nempe devovent eum, qui praeter sententiam mittentis eas resignaverit; personae et loco, ad quem mittuntur, nunc sic, nunc aliter, devotionis formula [orig: formulâ] subiuncta [orig: subiunctâ]: In anathema devoveatur alienus per Excommunicationem, Anathema et Separationem Rabbi Gerson Luminis Captivitatis; et panis eius sit cibus Gentilium, vinum eius vinum idololatricum. Huiusimodi scil. diris alienum, qui resignaverit, devovent; breviter atque more suo [orig: suô], unoquoque [orig: unoquôque] vocabulo [orig: vocabulô] primo [orig: primô] tantum sui elemento [orig: elementô] denotat1o. Eiusdem generis erat, quo quidam ex Iudaeis se ipsos anathematizaverunt, dicentes, neque manducaturos, neque bibituros, donec occiderent Paulum, Actor. c. 23. v. 14. 21. Item, quo [orig: quô] devovebantur adiurati, si peierarent. Etiam, quo [orig: quô] admissi in Essenorum sectam se obligabant,


image: s0198b

ut videre est apud Iosephum de Bell. Iud. l. 2. c. 12. Denique quod statis temporibus Hebraei veteres in universos Israelitas, qui capita aliquot Iuris sive sacri sive aliter introducti, cautius pro re nata observanda, sponte et scienter violarent, tactis Bibliis promulgare consueverunt: cuius formula exstat in Colbo, libro Rituali Hebraeor. Atque eiusdem generis anathematismi sunt in Iure Caesareo, velut ex Hebraeorum more memorati. Permisit enim Iustinianus Hebraeis Legem suam sive Graece, sive Latine, legere, Neque, inquit, licentiam habebunt hi, qui ab his, maiores omnibus Archiperecitae aut Presbyteri appellantur, perinaeis aliquibus, aut anathematismis hoc prohibere, nisi velint, propter hoc, castigari corporis poenis, etc. Altera, species quarti generis est, qua [orig: quâ] ex sententia forensi devovebatur is qui excommunicatus seu a coetu Israelitico, eiusque consuetudine, rite semotus, intra tempus sibi iterato praestitutum non resipisceret, sed ex contumacia sua aut neglectu sibi in causa esset, ut excommunicatione interim non solveretur. Et quidem hanc quod concernit, 24. a Talmudicis assignantur causae, ob quas excommunicandus erat quis seu libera [orig: liberâ] coetus [orig: coetûs] Israelitici consuetudine arcendus: cuiusmodi excommunicationem niddui, i. e. Separationem et [gap: Hebrew word(s)] Shamatha, i. e. excommunicationem, appellant. Formula, causa [orig: causâ] primum indicata [orig: indicatâ], verbis inconceptis huiusmodi erat, N. ist in Shamata (hoc enim vocabulummagis proprium ac receptum) i. e. excommunicationi sit obstrictus: [gap: Hebrew word(s)] . Quo [orig: Quô] fulmine qui feriebatur, privabatur solitae popularium consuetudinis libertate, usque dum paenitentia [orig: paenitentiâ] ad bonam mentem rediens solveretur. Scilicet nec luctus [orig: luctûs] ritibus eum uti fas erat, neque censebant eum in numero hominum denario, ubicumque hic numerus necessarius esset, adeo que ita coetus esse pars desiit, ut, cum novem aliis, decem non conficeret. Quin adiucitur in Sepher Shulcan Aruch, si ita visum esset Foro, licuit interdici ei, ne convivio trium interesset, ne cum decem oraret, nec, si mortuum haberet, quis eum sepeliret, nec, si filium, eum quis circumcideret. Sed vero ex iure communi seu receptissimis moribus, haudquaquam fas ei erat alteri (praeter uxorem et liberos) intra spatium quatuor cubitorum assidere; nec si mortuus esset plangendus erat. Addunt, super tumulum eius saxum grande relinquendum, ut lapidandum eius sepulchrum esse (erat autem lapidationis poena apud illos gravissima) indigitaretur, etc. Quod si excommunicatus resipiscens solvi se desideraret, fiebat id hac formula [orig: formulâ]; [gap: Hebrew word(s)] Absolutio tibi est, res est tibi permissa, idque citius, serius, pro delicti gravitate. Sed ut plurimum fiebat excommunicatio ad diem tricesimum; intra quod tempus exspectabat Forum, ut ad frugem rediret: ita tamen, ut interim verberibus etiam, pro Fori arbitratu esset puniendus. Post 30. dierum contumaciam, idem tempus semel iterabatur: at vero, si ante sexagesimum diem excommunicatus absolutionem non peteret, to=| [gap: Hebrew word(s)] Cherem. i. e. anathemate feriebatur, i. e. diris multo gravioribus: Cuiusmodi carmen sollenne ac horrendum erat, N. anathema sit, seu devotus atque exsecrandus habeatur. Dirae imprecationes in eum, Iuramentum in eum, Excommunicatio in eum. Quidquid scil. horrendum est, sive Numinis vindictam, sive hominum odium atque aversam consuetudinem spectes, in eum incidat: Atque sic talis omnimoda [orig: omnimodâ] fere consuetudine hominum privabatur, fiebatque ei tuguriolum, in quo ab omni hominum commercio semotus aleretur, seu ut de huiusmodi anathemate, sub initia Ecclesiae Christianae loquitur Tertullianus adv. Gentes c. 30. a communicatione orationis et conventus, et omnis sancti commercii relegabatur. Vide plura hanc in rem, ut de Aposynagogis, de quaestione, an consecratus quispiam nomine anathematis, ut donarii sacri, aut is, qui inter bona in commissum caderet aut sollenniori devotus anathemate, mortis reus eoque nomine occidendus? de illo itemanathematis genere, quo expresse homines, ex iure belli, neci devovebantur: de voto Iephthae aliisque huc pertinentibus, apud Ioh. Seldenum de Iure Nat. et Gent, iuxta discipl. Hebr. l. 4. c. 1. et seqq. ut et infra, ubi de Excommunicatione. Adde Albaspinaeum Observat. l. 2. c. 4. Petavium in Miscellan. Exercitat. ad Iulian. c. 13. 14. 15. 16. Ioh. Filesacum ad Vincentium Lirin. Lindenbrogium, Salmas. ad Solin. etc, laudatos Car. du Fresne Glossar. qui id unum ad hanc vocem adnotat; Anathema propria [orig: propriâ] notione apud Scriptores Christianos significare inflictam ab Ecclesia excommunicationem; non tamen quam vis a)koinwnhsi/an, sed eam quae cum exsecratione et maledictione decernatur et per quam non solum a fidelium communione ac Ecclesiae ingressu, sed etiam ab omni precum consortio ac publica mentione, convictu, colloquio, salutationeque fidelium, tales arceantur, ex Capitulis Caroli Calvi tit. 6. §. 56. et Hincmaro Opusc. 55. Adeo que Excommunicationem, quam sequitur Cherem, ut de quarto genere Anathematis apud Hebraeos usitati, deque posteriore eius specie, diximus supra. Vide quoque, voce Aggravatio.

ANATHEMA [2] sim Iudaeis et antiquis Christianis, sollennis in iureiurando formula; h. e. a Synagoga et Ecclesia exclusus sim: Cuiusmodi anathema sibi imprecari, katanaqemati/zein, dixere [orig: dixêre]. Apud Matthaeum c. 26. v. 74. de Petro Dominun abiurante, to/te h)/rcato metanaqemati/zein kai\ o)mnu/ein, o(/ti ouk oi)=d\a to\n a)/nqrwpon, Anathema sibi ipsi imprecabatur, si vidisset hominem, h. e. a Synagoga exclusus voluit esse, si etc. Hoc enim vox *)ana/qema indigitat, longe diversa a voce a)na/qhma, proprie significante donarium ac rem templis dicatam, nec quamvis sed eam tantum, quae suspendi poterat, aut in excelso et conspicuo loco poni, ut esset Templis ornamento, cuiusmodi erant phialae aureae et argenteae, tripodes, acerrae, corollae et similia. Pollux, *ta' de\ a)naqh/meta w(s2 e)pi\ to\ polu\ ste/fanoi, fia/lai, e)kpw/mata, qumiath/ria, xrusi/des2, a)rguri/des2, oi)noxo/ai, a)mfori/skoi. Unde apud Homerum a)na/qhma pro quolibet ornamento, Od. a. v. 152.

--- -- *ta\ ga\r t' a)nkqh/meta daito\s2,
Haec enim oxnamenta convivii.

At de terra, aut agro, aut aedificio, aut pecore, aut arbore, vel etiam homine Diis consecratis ac dedicatis Graeci veteres non a)na/qhma dixerunt, sed a)na/qema, Hebraice Cherem, atque ea a)neta\


image: s0199a

vocarunt [orig: vocârunt], a)fwrisme/na et a)neime/na: Atque inde a)fri/zein, pro perdere poni coepit, quia res ei perit, a cuius usibus abscinditur ac Deo vindicatur. Nec mirum tam diversae significationis a)na/qhma et a)naqema esse. Namque non minus in diversa notione ponitur, to\ a)naque ei=nai, quod significat dedicare et a)naqe/sqai, quod denotat e sua regione ac sede deducere, ac removere, a)fori/zein: cuius rei causa diversa notio praepositionis a)na\ utrobique etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 1089. et seqq. ut et Suicerum Thesauro Eccl. ubi, inter alia, vocem *)ana/qhma, etiam de homine Deo dedicato, deprehendit apud Patrum quosdam: sed et utramque vocem aliquando apud eosdem promiscue usurpari, notat.

ANATHOTH civitas 3. milliaribus ab Hierosolymis distans. Esav c. 10. v. 36. Item fil. Bechor, filii Benamin. 1. Paral. c. 7. v. 9.

ANATILI populi Galliae Narbonensis. ubi nunc la Crau et la Camargue, partes Provinciae in ora maritima ad ostia Rhodani fluvii.

ANATILIA oppid. Galliae Narbonensis, Plin. l. 3. c. 4. Vulgo S. Gilles, quod ibi S. Aegidius vitam egerit solitariam. longitud. 25. 20. latitud. 42. 44.

ANATILORUM Regio Ptol. Provence Io. Poldo vocatur. Vide Anatili.

ANATIS Mauritaniae Tingitanae fluv. Plin. l. 5. c. 1. et Solin. c. 27. Zilia hodie, teste Mariana [orig: Marianâ], vide etiam supra Anas, Siciliae fluv.

ANATOLE una horarum, quarum varia nomina distribuuntur ab Hygino Fab. 183. Item nomen montis, circa Gangem fluv. qui et Coripha, in quo Sol Anaxibiam nympham compressit, ut scribit Plut. de Montibus.

ANATOLIA Gall. ANATOLIE et NATOLIE, pars Asiae, aliter Asia minor. Aliis, praeter Asiam minorem, Capadociam, Galatiam, Paphlagoniam, Pontum, Bithyniam, Lyciam, Paphyliam et Ciliciam continet. Quidquid nempe inter Pontum Euxinum et mare Mediterraneum quod Cyprum alluit, intercipitur. Forte, ab *)anatolh Constantinopoli enim versus ortum est. Nic. Lloydius. Aliis dicitur, quod Mari Mediterraneo eiusque accolis Europaeis ad Ortum obiaceat, plane ac hodie nunc Italorum Levante, h. e. Oriens, se habet, cuius nomine patres Asiae Mari Mediterraneo vicinas ipsasque remotiores ab Occidente Insulas Maris istius, intelligunt. Terminatur ab Ortu Armenia [orig: Armeniâ] et parte Syriae, cetera Pontus Euxinus, Propontis, Archipelagus et Mare Mediterraneum cingunt. Provinciae olim eius numeratae, Primo Pontus et Bithynia. 2. Asia minor, in specie sic dicta (alicubi enim et totam Natoliam ita vocatam videre est) eaque comprehensae Phrygia, Mysia, Lydia, Caria, item Aeolis, Doris et Ionia, a Graecis olim habitatae. 3. Lycia, 4. Pamphylia. 5. Cilicia, quam Belsiae aut Lugdunensi territorio in Gallia assimilat Bellonius Observation. l. 2. c. 100. 6. Cappadocia. 7. Galaria et Paphlagonia. Quibus fere respondent,

Provinciae Anatoliae regionis hodie ita dictae:

Chiutale. Becsangil, Sarcum et Gremian Alidinelle Menteseli. Carmania. Amasia, Anadole, Suvas et Genech. Roni, Bolli. Mediis saeculis Imperatorum Graecorum, aliis divisionibus distracta fuit, tulitque Imperium Trapezuntinum, a Trapezunte, sede regia, quae hodie Trebisonde, ita dictum. In Chiutale, aut Ponto urbes sunt Scutari, quae olim Chalcedon, Nicomedia, Prusia seu Bursa etc. In Asia minore seu Sarcum Smyrna, Auctor Anonymus Hist. Terr. Obris Geogr. et Civ. Vide quoque hic [orig: hîc] infra.

ANATOLICA Dioecesis, Graece *)antolh\ et *)anatolikh\ *dtoi/khsis2, Latine Oriens et Orientalis provinc. non fuit eadem cum Asia Minore, ut quidem Constantinus contendit de Themat. l. 1. nec eadem cum Asiana Dioecesi; sed primis et mediis Ecclesiae saeculis etiam Arcaldio [orig: Arcaldiô] adhuc regnante, nomine th=s2 *)anatolh=s2, seu Orientis, provinciae infra scriptae XV. intelligebantur, Palaestina, Phoenice, Syria, Cilicia, Cyprus, Arabia, Isauria, Palaestina Salutaris, Palaestina secunda, Phoenice Libani, Euphratensis, Syria Salutaris, Osrhoena, Mesopotamia et Cilicia secunda; in Notit. Imperii sub Arcadio composita. Quas etiam omnes sub se habebat ille, qui Comes Orientis dicebatur: Magister Militum itidem per Orientem similiter militibus, per universas illas locatis provincias, praesidebat. Eaedem in spiritualibus Antiocheno Patriarchae suberant, qui propterea dicebatur th=s2 *)anatolh=s2 *patria/rxhs2. et th=s2 *)anatolikh=s2 dioikh/sews2 e)/carxos2. Hinc et *)anatolikh\ su/nodos2 et *)anatokiloi\ *)epi/skopoi, qui illi Patriarchae suberant, nec quicquam habebant commune cum Asianis, qui Constantinopolitanum Patriarcham agnoscebant. Notitia vetus provinciar. Romanar. decem tantum Orientis provincias numerans, eas sic nominat, In Oriente N. X. Syria caele, in qua est Antiochia, Syria Palaestina, Phoenice, Isauria, Cilicia iuxta montem Taurum, Cypros, Mesopotamia inter Tigrim vel Euphratem, Euphratensis, Osdroene, Sophene. At infimis Graeciae et cadentis Imperii temporibus Minor Asia seu potius pars eius ulterior *)anatoliko\n qe/ma, i. e. Orientalis provincia dicta est, hodieque Natolia appellata: quam Constantinus de provincis Orientalis Imperii, quinque his gentibus constare ait, Phrygibus, Lycaonibus, Isauris, Pamphyliis et Pisidis. Altera vero pars eiusdem Asiae, nempe citerior, *qrakhsi/wn qe/ma, h. e. Thracensium provinc. est appellata, quae sub se continebat Maeoniam, Lydiam, Cariam, Ioniam et Phrygiam Minorem. Qua de re vide pluribus disserentem Salmas. ad Solin. p. 804. et seqq.

ANATOLICUM Thema, apud Constantinum Porphyrogennetam, ea pars Asiae minoris quam Turcae etiamnum Natolia vocant. Vide Anatolia, et Anatolica Dioecesis.

ANATOLIUS [1] Consul Romanus Valentiniani Aug. 5. collega.