December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised
image: as0005JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.
image: as0006
[gap: praeliminaria]
page 166, image: s0166aAMAGUANA Insul. Americae Septentrionalis et una ex Lucaiis Insulis supra Hispaniolam.
AMAHALOTH Hebraeis dicuntur Psalmi graduum et ascensionis, qui videl. tum canebantur, cum ascendebantur quindecim Templi Salomonici gradus; quales fuere [orig: fuêre] Psalmi illi quindecim a Psalmo 120. usque ad 135. Vide Buxtorfium in Lexic. Hebr.
AMAIA urbs Episcopalis Hispan. Tarraconensis in Cantabris, inter Burgos et Legionem; ubi Leovigildus, Gothorum Rex, Romanos fudit. Aliis videtur La Maya oppidum in Vaccaeis.
AMAL Latin. labor, aut iniquitas. Fil. Helem 1 Paral. c. 7. v. 35.
AMALABERGA filia Amalefredae, soror Theodorici Regis Ostrogothor. vidua Thrasimondi. Vandal. Regis nupsit Hermenfrido, cui Basinus, Thuringiae Rex, Pater, cum duobus fratribus Baderico et Bertiero ditiones partiendas reliquerat. Huic, qui iam Badericum necaverat, mensae dimidia [orig: dimidiâ] tantum parte tectae commento [orig: commentô], animos addidit uxor, ut foedere cum Theobaldo Rege Metensium icto [orig: ictô], Bertierum quoque e medio tollerer. Quod factum. Sed fratricida mox in Theobaldum versus, ab eo, Clotarii Suessionum Regis ope adiuto, victus et praecipitio [orig: praecipitiô] necatus est, uxore ad cognatos vix fuga [orig: fugâ] elapsa [orig: elapsâ]. Gregor. Turonens. l. 3. c. 4. et 7. Aimoin. l. 2. c. 9. P. Aemil.
AMALARICUS [1] post Gesalricum sub tutela primum avi sui Theodorici Veronensis Ostrogothorum Regis fuit; adultus Gothorum in Hispania Rex XII. Clotildem uxorem, Clodovaei filiam ipse Arianus, male tractavit, a fratribus proin eius victus. obiit in fuga, A. C. 531. Gregor. Turonens. l. 3. c. 10. Isid. Chron. Goth. Procop. l. 1. Grotius Praesat. in Historiam Vandalo-Gothicam, alii. Eum excepit theudis.
AMALARICUS [2] Augerius, Historicus sub Urbano V. cui Chronicon alphabeticum Paparum dedicavit. Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 1.
AMALARIUS [1] Fortunatus, episcopus Trevirensis, obiit A. C. 814. postquam tractatum suum, de Baptismo, Carolo M. obtulisset. Brouverius, de Episc. Trevir. Sirmondus, in notis ad Theod. Aurel.
AMALARIUS [2] Fortunatus, Discipulus Alcuini, sub Ludovico Pio, a quo ad Gregor. IV. missus est, A. C. 830. Spondan. in Epitome A. C. 831. n. 2. Steph. Durandus, l. 3. de Ritibus Eccl. c. 17. Bellarm. de Script. Eccl. Fuit diaconus Metensis, scripsitque libros 4. de Ecclesiasticis officiis. Item de Ordine Antiphonarii.
AMALASUNTHA Theodorici seu Theuderici, Ostrogothorum in Italia Regis I. filia, Graece Latineque perdocta, ut et plurimarum aliarum linguarum perita; ex Eutharico Cilliga, Athlarici Gothorum Regis II. mater, cum qua [orig: quâ] imperavit ipse fil. 8. annos. Haec, mortuo [orig: mortuô] filio [orig: filiô], A. C. 634. Theodatum cognatum in consortem imperii legit. Verum ingratus hic ac perfidus, eam paulo post relegavit, tandem etiam obtruncari iussit, A. C. praefato [orig: praefatô]. Cuius mortem Iustinianus Imperator ulturus, Belisarium contra Gothos misit, illosque gravissimis cladibus affecit. Procop. l. 1. de bell. Goth. Cassiodor. l. 10. ep. 2. 3. 4. et l. 11. ep. 13. Iornandes. Successit Theodatus, quem vide.
AMALCHIUM Oceani septentrionalis pars, quam vulgo mare glaciatum vocant. Plina. l. 4. c. 13.
AMALECH Latin. populos lambens; vel ex Ebraeo et Syro, populos percutiens; Fil. Eliphaz ex Thamna concubina. Gen. c. 36. v. 12. Erat autem nepos Esau. A quo Amalechitae, pars Idumaeorum vicini Iudaeae, versus meridiem, maledictioni divinitus destinati, vide Gen. c. 14. v. 7. Exod. c. 17. v. 8. 9. 10. Deuteron. c. 25. v. 17. 18. 1 Sam. c. 15. v. 7. 8. 1 Paral. c. 1. v. 36. Ioseph. l. 2. Iud. Ant. c. 1. Stephano *)amalhki=tai qui e)/qnos2 *)ebrai\ko\n vocat. De his Ioseph. Iud. Ant. l. 3. c. 2. *tou= de\ tw=n *)ebrai/wn o)no/matos, h)/dh pollou= kata pa/ntas2 diabowme\nou, kai\ tou= peri\ au)tw=n lo/gou foitw=ntos, e)n fo/bw| sune/basnen ou) mikrw=| tou/s2 e)pixwri/ous2 ei)=nai. *kai\ presbeu\o/menoi pro\s2 a)llh/lous2 pareka/loun a)mu/nein, kai\ peira=sqai tou\s2 a)ndras2 diafqei/rein. *)etu/gxanon de\ e)n pro\s2 tou=to ena/gontes2, oi(/ te th\n *goboli/thn, kai\ th\n *pe/tran katoikoun=tes2, oi(/ kaloun=tai men *)amalhki=tai, maximw/tatoi de\ tw=n enei=se e)qnw=n u(ph=rxon. Hanc Analechitarum in Israelem cum vicinis coniurationem innuit Psalmista, Ps. 83. v. 8. Quam sic in Paraphrasi sua expressit Vir doctissimus undiquaque Dionysius Petavis:
*soi\ ga\r i)/h| u(po\ fradmosu/nh| polemizomen ou(=toi
*)antibi/hn e)fro/nhsan, e)s2 a)llh/lous2 te ta/monto
*(/orki), *)idoumai/wn te e)pi\ klisi/hsi fa/lagges2
*)amfi\ peri\ sta/menai, *mwabhno/s2 te maxhth/s2.
*)hde\ pla/nhs2 *)agarhno\s2, i)d' i)/fqimos2 *gebali/ths2.
*su/n t' *)ammwnia/dais2 *)amalhkia/dai menexa/rmai.
*)hde\ *palaisti/nwn kraterai\ sti/xes2 a)spista/wn,
*kai\ *tu/ron a)fnesh\n a(lierke/a nh=son e)/xontes2.Iacobus Duportus, Graecorum Poetarum nostri saeculi o)/x)a)/ristos2:
*eu\n ga\r bouleu\ontes2, o(mo/frona qumo\n e)/xousi,
*sunqesi/as2 kata se=to kai\ o(/rkia pista\ tamo/ntes2.
*)anti/a seu klisi/hsin eni\ sfete/rh|sin a)/gerqen,
*)idoumai=oi o(mou=. *)ismah/loio/ te pai=des2,
*mwabi/tai a)gauai\, u(perfialoi/ q' *)agarhnoi/.
*(oi/ te *ge/balon e)/xon, kai\ a)gh/nores2 *)ammwni=tai.
*su\n de\ *)amalhxi=tai, po/tmw| peprw/menon e)/qnos,
*(oi/ te *palaisti/nhs2 stngero\n pe/don a)mfine/monto,
*(oi *tu/ron w)gugi/hn t' ei)xon vavsi/klutoi a)/ndres2.Et ante utrumque Apollinarius. Ps. 82.
*au)ti/ka d' e)gro/menoi kakomh/xanoi e)oke/yanto,
*sunqesi/hn kate/nanta, *ma/kar, se/o texnh/santo.
*)idoumai/wn fu=la, kai\ ui(e/es2 *)ismah/lou,
*toi=sin o(mou= *mwa=bos, u(perfi/aloi t' *)agarhnoi/.
*)/ammwnes2, *ge/baloi/ te kai\ ui(e/es2 *)amalh/xou,
*allodapoi/ q' a(li/oisin a(/m( e)gro/menoi *turioisin.Nic. Lloydius.
AMALI gens olim in Gothos nobilissima cui servierunt Ostrogothi
image: s0166bEius meminit Iornandes de Rebus Getic. Ordinant super se Regem Alaricum, cui erat post Amalos secunda nobilitias. Et paulo post, Quis namque de Amalo dubitaret, si vacasset [orig: vacâsset] eligere. Sub finem, Hucusque Getarum origo et Amalorum nobilitas. Vide quoque Senatorem l. 4. Ep. 39. l. 5. Ep. 43. l. 8. Ep. 9. l. 9. Ep. 1. et 25. l. 10. Ep. 2. l. 12 Ep. 1. et 13. Atque inde fluxere [orig: fluxêre] nomina Amalaburge, Amalafredae, Amalarici, Amalasuintae, et similia Principum virorum feminarumque, in hac celebri gente, apud Iornandem aliosque, qui de Rebus Gothicis scripsere [orig: scripsêre], ut docet Car. du Fresne Glossar.
AMALOBRICA Hispaniae urbs inter Salmanticam et Complutum. Antonin.
AMALON Campaniae Dux, a puella, cui vim illaturus erat, in cubiculo occisus. Gregor. Turonens. l. 4. c. 27.
AMALPHIS urbs Archiepiscopalis Italiae, ubi Ioannes Goa, sed habet Ferrar. Flavius Gioia, primus usum pyxidis nauticae invenit, circa A. C. 1320. unde Panormitanus:
Prima dedit nabis usum magnetis Amalphis.
Vide Lipenium de navigatione Solomonis Ophiritica, p. 394. longitud. 38. 35. latitud. 40. 52. In Principatu citeriori provinc. regni Neapolitani cum titulo Ducatus. Vulgo Amalphi. Gall. Melsi. Aliis tamen Melsi, Latin. Melphia, urbs episcopalis Basilicatae est.
AMALTHEA [1] nutrix Iovis. Melissus enim Rex Cretae duas filias habuit, Amaltheam et Melissam, quae Iovem caprino [orig: caprinô] lacte et melle nutriverunt. Alii dicunt nutricem eam fuisse capram, et Amaltheam dictam; Melissi autem filias Adrasteam et Idam faciumt. Hae nutriverunt illum lacte cuiusdam caprae, cui nomen erat Amalthea; quam Iuppiter, iam adultus, ob acceptum beneficium in sidera cum duabus capellis eius, Arato, 2. stell. Aurig. dictis, retulit. Huius alterum cornu nymphis nutricibus dedit, videl. officii praemium, hanc adiciens facultatem, ut quicquid optassent [orig: optâssent], id illis ex eo cornu largiter suppullularet. Ovid. Fast. l. 5. v. 115. paulo diversius fabulam narrat hoc [orig: hôc] pacto [orig: pactô]:
Nais Amalthea Cretaea [orig: Cretaeâ] nobilis Ida [orig: Idâ]
Dicitur in silvis occuluisse Iovem.
Huic fuit haedorum mater formosa duorum,
Inter Dictaeos conspicienda greges.
Cornibus aeriis, atque in sua terga recurris:
Ubere, quod nutrix possit habere Iovis.
Lac dabat illa Deo; sed fregit in arbore cornu:
Truncaque dimidia [orig: dimidiâ] parte decoris erat.
Sustulit hoc Nymphe; cinctumque recentibus herbis,
Et plenum pomis ad Iovis ora tulit.
Ille, ubi res caeli tenuit, solioque paterno
Sedit, et invicto nil Iove maius erat;
Sidera nutricem, nutricis fertile cornu
Fecit; quod dominae nunc quoque nomen habet.Rem aliter narrat Diodor. Sic. l. 4. c. 5. et rursum aliter, l. 5. c. 2. Vide loca ipsa; ut et Strab. l. 10. Lacant. l. 1. c. 22. contra Gentiles. Hinc proverbium, Amaltheae cornu, quo [orig: quô] utimur, quoties affatim omnia superesse significamus. Horatius in Carmine Saeculari. v. 59.
--- --- - Apparetque beata plena [orig: plenâ]
Copia cornu.Idem l. 1. Ep. 12. extr.
--- Aurea fruges
Italiae pleno [orig: plenô] diffudit Copia cornu.Ovidius tamen hoc ad Acheloum refert, Met. l. 9. v. 85. s.
--- Rigidum fera dextera cornu
Dum tenet, infregit, truncaque a fronte revellit.
Naiades hoc, pomis et odoro flore repletum
Sacrarunt, divesque meo bona Copia cornu est.Nic. Lloydius.
AMALTHEA [2] Demophile vel Hierophile, Sibylla Cumana. Hanc Servius ait obtulisse Tarquinio Regi novem libros, in quibus erant fata et remedia Romana, et pro his poposcisse 300. Philippeos aureos, qui tunc temporis pretiosi erant, ideoque Rex libros emere nolebat. Alio [orig: Aliô] die, tribus libris incensis, reversa est, et tantundem poposcit; Item tertio [orig: tertiô] aliis tribus incensis cum tribus reliquis venit, pro quibus, 300. Philippeos, quantum postulaverat pro novem libris, accepit. Lactant. l. 1. c. 6. Tibull. l. 2. Eleg. 6.
Quicquid Amalthea, et quicquid Marpesia dixit.
AMALTHEUM nomen Gymnasii, quod in villa sua habuit T. Pomp. Atticus, omni eruditionis genere refertum. Cicer. ad eum l. 1. Ep. 13. Ego te arbitror, caesis apud Amaltheam tuam victimis, statim esse ad Sicyonem oppugnandum profectum. Alibi, Epigrammatis tuis, quae in Amaltheo posuisti, contenti erimus. Et Ep. 16. Velim ad me scribas, cuiusmodi sit *)amalqei=on tuum: quasque historias de Amaltheia habes, ad me mittas. Vide Hadr. Turnebum Adversar. l. 11. c. 16.
AMALTHEUS Hieronymus, et Ioh. Baptista, fratres, ex Marchia Trevisana, quorum ille Philosophus et Medicus, hic Philologus Graecus et Latinus, ambo Poetae Latini eximii fuere [orig: fuêre]. Ut et Cornelius, tertius frater, quorum omnium poemata uno [orig: unô] volumine prodierunt. Ex his medius, apud 3. Pontifices gratia [orig: gratiâ] floruit, ac Tridentini Concilii Cardinalibus a Secretis fuit. Vide Ioh. Macr. Toscan. Peplo Italiae l. 4. Gregor. Giraldum de Poetis sui temp. l. 2. Thuanum etc. nec non Anton. Teissier in Elogiis.
AMANA [1] mons Ciliciae, qui et Amanus dicitur, et *)/amanon Stephano. Alii putant esse montem Cappadociae. Lucan. l. 3. v. 244.
Cappadoces, duri populus nunc cultor Amani.
De Ciliciae monte Amano multi Solomonem egisse volunt cum dicit, Cantic. c. 4. v. 8. mecum a Libano sponsa, mecum a Libano venies, contemplaberis a vertice Amana, a vertice Senir, et hermon, e lustris leonum, e montibus Pantherarum. Quibus in speciem non parum favet, quod mons Amanus abundat feris. Cervorum e monte Amano Aelianus ita meminit, l. 5. de Anim. c. 56. *oi e)n *su/rote e)/lafoi gi/nontai me\n eno)/resi megi/stois2, *)ama/nw| te kai\ *l.ba/nw| kai\ *karmh/lw|. Et Oppianus *kunhg. 3. memorat lupi genus plane eximii, densis
image: s0167apilis, labiisaeneis, immenso [orig: immensô] robore praediti, degentis super nivosa Tauri iuga,
*ki/lika/s2 te pa/gous2, kai\ prw=nas2 *)ama/nou.
Et Val. Flac. l. 1. Argon. v. 488. s. tigridum venationes circa montem Amanum ita describit eleganter, uti solet, in his:
--- Haud aliter saltus, vastataque pernix
Venator cum lustra fugit: dominosque timentem
Urget equum, teneras complexus pectore tigres
Quas astu rapuit pavido [orig: pavidô], dum saeva relictis
Mater in adverso catulis venatur Amano.Proinde, dum Ciliciam provinciam administrabat Cicero, a Cecilio rhetore rogatus est, ut exinde Romam, ad ludos, pantheras ad se mitteret. Ita habet Plut. in Cicerone. *kekili/ou de\ tou= r/h/toros2 deome/nou parda/leis2 a)ntw=| pro/s2 tina qe/an ei/s2 *r(w/mhn e)n *kiliki/as2 a)potei=lai. Sed *koili/ou legendum pro *kexili/ou. Ad Caelium enim e Cilicia scribit Cicero l. 2. ep. 11. De pantheris, per eos qui venerari solent, dgitur mandato [orig: mandatô] meo [orig: meô] diligenter. Et statim sequitur iocus, quem Plut. ibidem refert, de fuga Pantherarum e Cilicia in Cariam, querentium, nihil cuiquam insidiarum in Ciceronis provincia, nisi sibi, fieri. Tamen Amana apud Salomonem non potest esse Ciliciae Amanus. Primo, Quia in Iudaea et vicinis locis est scena sacra dramatis. Secundo, Quia Libanus, Amana, Senir, et Hermon usurpantur ut Synonyma. Itaque, ut Hermon et Senir, ita etiam Amana est pars Libani montis, e qua [orig: quâ] oritur fluv. eiusdem nominis; qui b. et m. permutatis, etiam Abana dicitur in Ebraeo textu. 2 Reg. c. 5. v. 12. Sed Chaldaeus interpres habet Amana. Interim vero tam Ciliciae mons Amanus, quam Libani pars Amana, a firmitate nomen habent. Id enim Ebraeis est aman, ac proinde Lucano durus dicitur. nam quod Amanum dici volunt, quia Orestes e)n tou/tw| tw=| o)/rei th=s2 mani/as2 th\n lu=sin eu)re, ridiculum est, inquit Vir magnus de Phoen. Solon. l. 1. c. 5. Nic. Lloydius.
AMANA [2] Insul. Americae Septentrionalis, una ex Lucaiis, sub Anglorum dominio.
AMANDAE Indiae populi. Plin. l. 6. c. 19.
AMANDRA Regio ad Nilum fluv. in quatuor populos divisa, peucolatitas, Alsagalitas, Ceretas et Absoos. Plina. l. 6. c. 20. Urbs etiam in Aethiopia, Cephei Regis regione. Suidas.
AMANDRATUS inter Persarum Deos, de quo vide aliquid, voce Omanus.
AMANICAE Pylae, vel Portae Ptolemaeo, quae Curtio l. 3. c. 8. et Straboni Amanides, Polybio Meniae sunt sine A. Plinius l. 4. c. 20. Portas Amani montis vocat, h. e. angustias, sive fauces eiusdem. Stretto di Scanderona Ramusio. Portella Mario Nigro. Syriae Portae sunt eaedem Ptolemaeo, aut non longe ab hinc distantes. Cilicias Portas Plinius quoque hoc [orig: hôc] tractu describit l. 5. c. 27.
AMANOIDES Ciliciae promontorium Pomp. Melae l. 1. c. 13. sic dictum, quod formam effigiemque Amani circumnavigantibus exhibeat. Haec est Hermolai Barbari coniectura (inquit Voss. ad locum istum ) cum prius legeretur Aminodes. Multis tamen de causis non potest haec lectio probari, cum nulla prorsus ratio singi possit, cur promontorium aliquod Amano magis simile esse dicatur, quam alteri monti. Praeterea mons iste non est Amano similis, sed Amanus ipse. Amanus enim vocatur ea etiam Tauri pars, quae Ciliciam a Cataonia dividit. Duobus vero diversis iugis in mare excurrit, totumque sinum Issicum amplectitur, ut inquit Strabo. Altero [orig: Alterô] quidem iugo [orig: iugô] Syrias et Amanides Portas efficit, alio [orig: aliô] vero Cilicias Portas, et hoc, cuius hic [orig: hîc] mela meminit, promontorium. Sed usus obtinuit, ut solae illae Portae, quae Syriae Portis vicinae sunt et Isso urbi, dicantur Amanides, cum tamen quatuor Amani Portas veteres recenseant. Itaque non Amanoides, sed vel Amani, vel Amanidum istud promontorium appellasset [orig: appellâsset] Mela. Sed profecto, quod semper fere, id ipsum quoque hic [orig: hîc] locum habere puto, ut lectio veterum librorum, aut saltem quae ei proxima est, eadem quoque sit verissima. Legendum enim Ammodes, *)/akron *)ammw=des2 Graeci vocarunt [orig: vocârunt], cuius nominis promontoria etiam alibi terrarum occurunt. Nic. Lloydius.
AMANTANI populi Pannoniae inferioris Ptol. Amantes Plinio l. 3. c. 23.
AMANTES [1] Graece *)amanti/noi, populi Illyrici, originem trahentes a Phocicis Abantibus. Eorum meminit Callimachus,
*oi( kai\ *)amanti/nhn w)/|kisan *)wriki/hn,
Qui et Amantinam incolcbant Oriciam,apud Salmas. ad Solin. p. 378.
AMANTES [2] Solem olim viri, feminae Lunam precabantur. Et quidem hanc, quod, cum ea Endymionem amarit [orig: amârit], non sit verisimile, feminis eam eodem [orig: eôdem] morbo [orig: morbô] laborantibus non opitulaturam: Quod item amori magis apta nox, cui Luna praeest, vide Euripidem in Hippolyto, cuius Scholiastes multa in hanc rem, Theocritum Eidyllio b. Senecam Hippolyto, v. 406. et seqq. ubi Phaedrae ad Dianam preces, quae incipiunt,
Regina nemorum etc.
Inprimis vero Cael. Rhodig. l. 5. c. 6.
AMANTIA [1] urbs Pannoniae inferioris episcopalis sub Archiepiscopo Colocensi, Lazio Quinque Ecclesiae, vulgo Funfkirchen. Aliis vero Almuz, oppid. inter Budam, et Altinium, ad Danubium; a Buda 8. leuc. esse videtur. Aliis Mohach, oppid. eiusdem tractus apud Danubium, inter Batham et Valcovariam; a Batha [orig: Bathâ] 2. leuc. longitud. 42. 80. latitud. 46. 60.
AMANTIA [2] urbs Brutiorum litoralis Cedreno, apud sinum Napitinum ex adverso Tropaeae, sub eodem Episcopo qui Archiepiscopo Rhegino subest, in Calabria citeriore a Consentia 16. mill. pass. longitud. 40. 12. latitud. 39. 15. Quibusdam Adamantia; estque in ora maris Tyrrheni, in ditione Principis Bisigniani. Arcem habet utcumque munitam iuxta Olivam amnem. Item oppid. Macedoniae Maritimum in ora occidentali apud Celydni fluv. ostia, inter Aulonem et Oricum
page 167, image: s0167boppid. Epiri, nunc Porto Raguseo, Acrocerauniis montibus vicinum, hodie l'Amanthea. longitud. 44. 30. latitud. 40. 32. Item Amantia oppid. Lotharingiae, vulgo Amance, vide Almentia, longitud. 27. 49. latitud. 48. 44.
AMANTINI populi fuere [orig: fuêre] in parte Illyrici, quae dein Epirus nova dicta.
AMANTIUS [1] Arcadio Imperatori a cubiculis per Porphyrium Episcopum Gazensem effecit, ut Imperator Idoleium, quod Gazae erat, destrueret. Socr. l. 6. c. 6. Sozom. l. 8. c. 4. Baron. A. C. 401. Alius, praefectus cubiculi Anastasii, a Iustino Impertore occisus, quod gratia [orig: gratiâ] abusus Domini sui, Eutychianis contra fideles faveret. Evagr. l. 4. c. 1.
AMANTIUS [2] Bartholomaeus, vide Bartholomaeus
AMANTRICAE oppid. Italiae in Aprutio, ad fontes Truenti et pedes Apennini. Principatus titulo [orig: titulô] gaudet. Aliis Amantricium.
AMANUENSIS vide infra Scriptor.
AMANUM porrus; aliis oppidul. Portugalette, in ora Biscaiae, paulo infra Bilbaum, ad ostia Nervae fluv.
AMANUS [1] Deus apud Persas, teste Strabone, l. 11. ubi natrat, ut a Persis in Hyrcania templum sit conditum Deae Anaitidos, kai\ tw=n sunbw/mwn qew=n, *)amanou= kai\ *)anandra/tou, *persikw=n daimo/nwn.
AMANUS [2] pars Tauri montis, ad Euphratem et Melitenen pertingens, ubi Commagene Cappadociae adiacet, Strab. l. 11. Vide Salmas. ibid. p. 630. in voce Amana.
AMAPAJA provinc. Novae Andalusiae in America meridionali prope fluv. Orenoque.
AMARA [1] civitas Arabiae Felicis, non procul a Mera metropoli. Ptol. Armeniae item urbs. Cedrenus.
AMARA [2] mons excelsus Aethiopiae cum Regno cognomini et urbe. Ibi servantur filii et consanguinei Regis Abyssinorum, in custodia, quo [orig: quô] defuncto [orig: defunctô], Imperii successor educitur; estque iuxta Regna Bagamidri et Beleguanze. Etiam Ahamara scribitur.
AMARACUS [1] puer, Cynarae Regis Cypri unguentarius, qui casu lapsus, dum ferret unguenta, fregit Alabastrum, magnumque ex confusione odorem creavit, unde optima unguenta Amaracina dicuntur. Hic deinde cum nimio [orig: nimiô] dolore contabuisset, in herbam odorifetam eiusdem nominis, de qua, vide Plin. l. 21. c. 11. et 22. Deorum miseratione, commutatus est. Dicitur et Sampsychus; vulgo Maioranam vocant. Eius meminit Virg. Aen. l. 1. v. 695.
At Venus Ascanio placidam per membra quietem
Irrigat: et fotum gremio Dea tollit in altos
Idaliae lucos, ubi mollis amaracus illum
Floribus et dulci aspirans complectitur umbra [orig: umbrâ].Catullus Epigr. 62. v. 7. Cinge tempora floribus.
Suaveolentis amaraci.
Inde amaracinus. Gellius in fine Noctium Atticarum: Vetus adagium est, Nihil graculo cum fidibus, nihil cum amaracino sui. Lucret. l. 6. v. 967.
Denique amaracinum fugitat sus, et timet omne
Unguentum, nam setigeris subus acre vencenum estNic. Lloydius.
AMARACUS [2] ut et Iris, herbae sunt quarum sucus, i. e. oleum, per se unguentum faciunt, quibus pauca et alia alit miscent, Plin. l. 13. c. 1. Cyzicena autem inprimis commendata Veteribus. Hinc Amaracinum unguentum, de cuius conficiendi ratione, vide Theophrastum et Dioscoridem ubi de Amaraco et Salmas. ad Solin. p. 466. et 468. Vide quoque infra Marum, et Sampsuchum.
AMARANTHUS oppid. Lusitaniae non obscurum, inter Lamacum, et Bracaram, a qua 8. leuc. abest, in ortum, ad fluv. Tamagam, vulgo Amarante.
AMARANTI Colchidis populi Amarantii montis incolae, a quo Phasis fluv. ingens Colchorum oritur.
AMARANTUS Plinio [orig: Pliniô] auctore, spica purpurea est verius, quam flos aliquis et ipse sine odore. Mirum in eo, gaudere decerpi et laetius venasci. Provenit Augusto mense, durat in aukumnum. Alexandrino palma, qui decerptus asservatur. Mirumque, postquam defecere [orig: defecêre] cuncti flores madefactus aqua [orig: aquâ] reviviscit et hibernas coronas facit. Summa eius natura in nomine est appellato, quia non marcescat. In nomine et cyani color, item elichrysi. Omnes autem hi flores non fuere [orig: fuêre] in usu Alexandri Magni aetate --- manifestum est postea placuisse. A Graecis tamen repertos quis dubitet: non aliter Italia [orig: Italiâ] usurpante nomina illorum? et c. l. 21. c. 8. Eum sic describit Franc. Pomey: Flos est Amarantus, minime flos; cum nec turgescat in salycem, nec dehiscat in florem, nec in floia explicetur, nec certam induat, sed in quamvis passim figur am temere luxuriet. Cristam citius dixeris herbescentem et sativam, innumeris contextam filis saturatae purpurae, multifarie coeuntibus; at polite adeo nitentem splendidamque, ut segmentum bombycinum beteromalli cramesini potius intueri te credas, quam florem, quin etiam tum coloris fulgore, tum nitore staminum, heteromallum vincit et obscurat; ex quo cognomen ei vulgo factum est, HETEROMALLI VICTOR FLOS. Gall. Passe velours. De ordine Equestri, cui ab hoc flore nomen, instituto a Christina Regina Sueciae, consule modernos Scriptores.
AMARCOLI apud hebraeos olim officii Ecclesiastici genus, de quo vide aliquid infra, voce Ostiarius, it. ubi de Pondtisicali dignitate.
AMARDI populi Asiae apud mare Hyrcanum, gens fera inter Bactrianos et Sogdianos, apud Oxum fluv. Mela. l. 1. c. 2. et l. 3. c. 5. Amordi Plinio, l. 6. c. 17. Mardi Ptolemaeo, de quibus suo [orig: suô] loco [orig: locô].
AMARDUS Mediae fluv. Ptolemaeo, l. 6. c. 2. et Plinio, l. 6. c. 26. Cadit in mare Caspium. Forte Miana hodie.
AMARI fontes, circa Arsinoen ad sinum Arabicum. Strah.
AMARICAE Cadusiorum populi Ptol. Avariti Plinio et Solino vocantur. Vide et hic [orig: hîc] infra.