CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ABDERA [1] oppid. Hispan. Baeticae in ora [orig: orâ] Australi regni Granatensis, ab Almeria [orig: Almeriâ] (quae in Episcopali sede successit) 9. leuc. in Austrolybicum. Aliquibus Abdara, sed Abdera Pomp. Melae, l. 2. c. 6. cui tamquam Hispano, magis fidendum censeo. Quin et Steph. *)/abdhra po/lis2 th=s2 *)ibhri/as2. Hodie cum articulo, Aladra, pro Alabara. Strabon. l. 3. *au)/dhra, *foini/kwn kti/sma kai\ au)th/, Audera etiam ipsa Phaenicum opus. longit. 18. 12. latitut. 36. 30. vide Marin. Sicul. l. 20.

ABDERA [2] urbs est Thraciae maritima, non procul a Nessi fluminis ostio, a Teiis Olymp. 31. condita, hinc natum proverbiale aenigma, *)/abdhra kalh\ *thi/+wn a)poiki/a, Abdera pulchra Teiorum Colonia; quo [orig: quô] significamus, non deesse, quo confugiamus, si quis praeter modum pergat esse molestus; de quo vide Voss. ad Melam. p. 35. Dicta ab Abdero, Herculis deliciis, a Diomedis equis dilacerato, et ibi humato; in cuius honorem, Hercules, postea quam pugnasset cum Diomede, Abderam condidit; quae postea collapsa Clazomen a Clazomeniis ex Asia venientibus, qui eam in maiorem formam redegerunt, vocata est. Sequentibus temporibus Astrizza, hodie Asperosa dicitur. Solin. c. 10. ab Abdera Diomedis sorore conditam scribit, et, et cognominatam. Eius meminit Ovid. in Ibin.

Ephoro tamen *)/abdhra plurali numero. Sic et Pomp. Melae l. 2. c. 2. Urbs quam soror eius suo nomine appellavit Abdera. Hic [orig: Hîc] lacus Biston prope, in quo nihil supernatat, teste Plin. l. 4. c. 11. et Pomp. Mela [orig: Melâ]. Populi Abderita, et Abderitani, hinc adagium Abderitica mens. Abderitanos enim stupori mentis obnoxios scribit Cic. l. 1. de Nat. Deorum. Plin. quoque l. 25. c. 8. apud Abderam Pascua esse testatur, in quibus equi pasti in rabiem vertuntur, quemadmodum apud Potniam asini. Martial. l. 10. Epigr. 25.

Imperium Abderiticum. Cicer. l. 7. Ep. 7, ad Attic. Laudat Mela l. 2. c. 2. Abderam, quod Democritum Physicum tulit. Atqui non solum Philosophum hunc urbs ista dedit, verum et Protagoram, et Anaxarchum; praeterea Hecataeum historicum, et Nicaenetum, plurimosque alios insignes viros, ut merito dixerit Stephanus, *plei=stoi *)abdhri/tai u(po/ tw=n pinakogra/fwn a)nagra/fontai. Cum in omnium illustrium virorum catalogis crebri passim essent Abderitae. Nescio itaque quare Iuvenalis l. 4. Sat. I. hanc Vervecum patriam vocet, nam quod multi apud Abderitas insani nascerentur, aut fierent, quis hoc stupori tribuat? cum insania non hebetes et stupidos, qui nil habent quod perdant, sed maxima plerumque invadat ingenia. Quamvis autem Hippocrates, l. 3. Epidem. complurium Abderitarum meminerit, quorum febres coniunctae fuerint cum delirio, non tamen ex tam inamoeno morbo natum esse puto proverbium illud de malo Abderitico; sed potius ex affectu iucundissimo, qui ipsorum febribus succedere solebat, ut testatur Lucian. de Conscribend. Hist. Omnes namque Musicae et Poeticae studebant; carmina Poetarum recitantes sibi invicem, et passim in plateis histrioniam agentes. Tam elegans insania non cadit in crassos et pituitosos, nedum in vervecea capita, quae (si verum est paradoxum Stoicum) semper delirant. Voss. in Melam p. 135. A soricibus ranisque novas sedes quaerere coacti, in Macedoniam pervenerunt, ubi a Cassandro benigne recepti, A. M. 3650. vide Cael. Rhodig. l. 16. c. 31. Arrianum, l. I. Lloyd.

ABDERAMA [1] Princeps Mahometanorum in Hispan. successit Patri suo Abraham, A. C. 821. et 30. ann. non sine laude, imperium tenuit. Labbaeus Chronol. Alius, Rex Cordubae, obiit A. C. 901. regni sui 50. Cui successit Albacan, fil. Idem.

ABDERAMA [2] Rex Arabum, in Hispan. qui Cordubae sedebant, cum ingenti Maurorum exercitu Castellam vastavit. Hacque cum Arragonia, Navarra et Lusitania devicta [orig: devictâ], Galafram, in Regno Toletano, frustra primo obsedit: alter Hispaniae destructor dictus. At sequenti anno [orig: annô] et hac [orig: hâc] potitus est; turpissimam pacem Regibus, Aurelio, aliisque extorsit, qua quotannis centum puellas tyranno obicere coacti sunt. Tandem insigni Moschea [orig: Moscheâ] Cordubae exstructa [orig: exstructâ] obiit 50. anno [orig: annô] regni, A. C. 790 Matmol. l, 2. c. 10.

ABDERAMA [3] Rex Cordubae, inducias cum Raimiro, Castellae rege, pactus, mox contra datam fidem in illum movit, centum puellarum annuum tributum deposcens. Sed ab hocce victus in posterum regno exornando incubuit. Primus in nummis Arabicis nomen suum expressit. Huius tempore, Angli Ulyssiponam frustra obsedere [orig: obsedêre]: A. C. 846. obiit, relictis 42. filiis. Marmol. l. 2. c. 23.

ABDERAMA [4] Dictus Exaltator Legis, in Regno Cordubae, maiori natu praelatus est. Hic saepius victus a Dom. Garcia et Pompeiopoli aliisque urbibus exutus, cum tot cladium causam in Christianorum Mahometanorumque coniugia, quae prius permiserat, reiceret, coniuges fideles cum liberis ad fidem abiurandam tormentorum metu adigere annisus est, plurimis tamen mortem praeferentibus. Obiit A. C. 958. Regni, 50. Marmol. l. 2. c. 2.

ABDERAMA [5] Almansoris fil. ultimus ex stirpe Abdaramarum Cordubensium. Hic voluptatum mancipium, belli cura [orig: curâ] neglecta [orig: neglectâ], a Mahomete, rebellium in Hispan. Arabum Duce, veneno [orig: venenô] necatus, hunc successorem habuit, A. c. 1062. Marmol. l. 2. c. 28.

ABDERAMA [6] Aliatan, Regis Mahometani, in Hispan. filius, capta [orig: captâ] Toleto [orig: Toletô], A. C. 809. incolarum 6000. occidit Marmol. l. 2. c. 21.

ABDERAMA [7] occiso [orig: occisô] nepote, Satiae principatum, in regno Maroci invasit. Sed vicissim ab Ali Ben Guecimin, iuvene urbis primario, cui cum Abderamae filia stupri erat consuetudo, interfectus est, in Moschea forte preces fundens. Marmol. l. 3. c. 53.

ABDERAMA [8] Saracenorum Rex, evocatis ex Hispan. ab Eudone Aquitaniae duce (qui Carolo Martello Callorum regi viribus

impar erat) 400 milibus Saracenorum, velut explorata [orig: exploratâ] victoria [orig: victoriâ], in Galliam ad ulteriores sedes proficiscebatur: adversus quem copias suas instruit Martellus, mittitque ad Eudonem, ut reconciliationem gratiae faceret, simultatumque memoriam patriae Galliae, religiomque condonaret, nec secum cuncta in omne tempus everteret. Quibus motus Eudo clandestinum foedus cum Franco init, fidemque dat communi saluti se non defuturum; praestititque id re ipsa [orig: ipsâ]; nam cum ad Turonum urbem signa, inter Ligurim et Carum fluv. contulissent, et iam aequo [orig: aequô] pugnarent Marte, Eudo cum suis castra Saracenorum diripuit, qua [orig: quâ] clade Saraceni territi, fugam fecere [orig: fecêre] 3 ad 375. milia barbarorum cecidere [orig: cecidêre]. A. C. 725. Aemil. l. 2. Sigebertus. Alb. Krantzius et alii. Sunt qui Abdriamus legunt.

ABDERANA Saracenorum Rex, duce Aburmane, agrum Barchinonensem, Gerundensemque devastavit. Blondus, Dec. 2. A. C. 827.

ABDEROLOGUS apud Tatianum Szrum de Demetrio Abderita, Quid dicemus? Nisi iuxta communem Abderologus est homo Abderis natus: homo est garrulus et loquax. Erat enim antiquorum proverbium, *)abdero/logos, pro garrulo et mendace. Nam Abderam, Thraciae civitatem multarum fabularum fuisse inventricem, constat, et de ea concinne Arnob. l. 5. adv. Gentes p. 164. Abdera, Abdera, quam fias mortalibus irridenda, talis si apud te esset ita fabula conflata, vide Dominic. Macrum Hierolex.

ABDERUS unus fuit eorum qui ab equis Diomedis, Thraciae regis interfecti et devorati sunt. Meserius in Val. Flacci Argonant.

ABDI [1] Mahumedi idem, qui Turcis Arabibusque Alla, Graecis *qeo\s2, Persis Syre, Magis Orsi, Aegyptiis Tent, Latinis Dens est; nempe Marsilius Ficinus observat Argum. in Platonis Cratyl. omnes gentes atque linguas praecipuum Dei nomen quatuor solum literis pronuntiare: unde Hebraeis inprimis celebri isto nomine tetragrammate appellatur. Quem equidem literatum in divino nomine quaternionem etiam a Clemente Alexandr. l. 5. Strom. animadversum deprehendit Pfanner. in System. Theol. Gentil. pur. c. 11. §. 11.

ABDI [2] vel ABDAI pater Cis Levitae. 2 Chron. c. 29. v. 12. Item fil. Maloch, filii Azabiae, 1 Chron. c. 6. v. 7. Item fil. Elam, Esdr. c. 10. v. 26. Latine servus, aut servitus, vel nubes abundans.

ABDIA vel ABDIAS Latine servus Domini; vulgo Obadiach. pater Iesmaia, 1 Chron. c. 27. v. 19. Alius, Levita, praefectus operis domus Dei, 2 Chron c. 34. v. 12. Tertius, dispensator domus regis Ahab, 1 Reg. c. 18. v. 3. Le maistre d'hostel. Quartus, propheta su/gxronos2 Amos, quem D. Hieron. sub Ahab fuisse refert. Quintus, Episcopus quidam Babyloniae, temporibus Apostolorum, cuius decem libri de certamine Apostolorum plane sunt supposititii, quod pluribus argumentis evincit Voss. de Hist. Graec. l. 2. c. 9.

ABDICANDI ius inter patriae potestatis apud Athenienses iura fuit, quam in rem scripta lex: *tou\s2 gone/as2 kuri/ous2 ei)=nai a)pokhru/cai. Parentibus abdicare liberos ius esto, apud Demosth. in Baeot. Nec vero liberos tantum, quos genuerant, sed etiam adoptivos, ut constat ex eiusdem Orat. pro\s2 *spoudi/an. Non abdicabantur autem, nisi causa [orig: causâ] cognita [orig: cognitâ] et probata [orig: probatâ] apud iudices. Quintilian. Declam. 283. et Lucian. in Abdicato; Tum vero praeconis voce pronuntiabatur, to\n dei=na negare hunc filium suum esse amplius, uti discimus ex Platone de LL. l. 11. atque ita excidebant patris familia [orig: familiâ], Hesiod. non tamen civitatis iure, Plato loc. cit. Sed et in patris potestate erat, abdicatum reducere, a)nalamba/nein ei)s2 to\ ge/nos, Lucian. ubi supra, reducem vero denuo abdicare fas non fuisse, tradit idem. Praecipuae Abdicationis causae ibidem recensentur, his verbis> *ta\ meta\ tau=ta de\, ti/ tw=n pa/ntwn ai)ti/a; ti/na qerapei/an, ti/na e)pime/leian ui(ou= parh=ka; po/te a)po/koitos e)geno/mhn; ti/nas2 po/tous2 a)kai/rous2; ti/nas2 kw/mas2 e)gkalei=s, ti/s2 a)swtei/a; ti/s2 pornobo/okos u(/bristai; ti/s h)|tia/sato; ou)de\ ei(=s2. *kai\ mh\n tau=ta/ e)stin, e)f' oi(=s2 ma/lista o( no/mos a)pokhru/ttein e)fi/hsin. Deinde quid est omnium, quod accusat? Quod obsequium, quam curam filio [orig: filiô] dignam praetermisi? Quando foris cubui? Quas intempestivas potationes, quas comessationes messationes obicis? Qui luxus? Quis leno pulsatus est? Quis accusavit? Nemo profecto. Atqui haec sunt, ob quae lex praecipue permittit abdicare. Vide quoque infra Cotyla. At Romanorum legibus Abdicatio comprobata non est, uti patet e Rescripto Imperat. Diocletiani et Maximiani Augg. l. 6. C. de patr. pot. vide quoque l. 9. C. eod. Interim ablegare filios et e conspectu suo abire iubere porerant Parentes, ut exempla apud Val. Maximum l. 5. c. 8. liquido probant. Vide Sam. Petitum Comm. in leges Atticas l. 2. tit. 4.

ABDIEL [1] fil. Guni, e tribu Gad, 1 Chron. c. 5. v. 15. Latine servus Dei, aut nubes abundantiae Dei.

ABDIEL [2] in Hispania impiissimus Christianorum persecutor, sub Iustino, de quo Antonin. l. 15. c. 15.

ABDIMELECH Saracenorum Rex, Africam invasit, e qua per Iohannem Magistrum militum fugatus est. Aemil. Vide et Abdelmaleck.

ABDIMONEPHES Ismaelita, locuples mercator, temporibus Heraclii, circa A C. 612. Magmet, seu Machumetem, Turcarum prophetam emit, qui postea viduam heri uxotem duxit, Pomp. Laetus. Vide Abdemonaphes.

ABDIR apud Priscianum l. 1. Bdellium, Abdir, genus lapidis; idem est cum Abaddir: lapis videl. *baitu/los, quem pro Iove Saturnus devoravit. Salmas. ad Solinum p. 150. vide quoque in voce Abadir.

ABDIRANUS Saracenorum Rex, adversus Carolum M. potentissime dimicavit. Garduam transgressus, Burdegalam diripuit, omnique impietate defaedavit. Sabellic.

ABDITANA Arriana, teste Lud. Marmolio [orig: Marmoliô], oppid. Africae apud Tunetim seu Tunesi urbem, olim urbs Episcopalis sub Archiepiscopatu Carthaginensi.