December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: s000

[gap: illustration (Frontispiz)]

image: s001

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.



image: s002

[gap: praeliminaria]

page 447, image: s471

MELA, Gr. mh/lh, est instrumentum chirurgicum, specillum dictum. Imperitum vulgus a tentando tentam vocat. Conficitur ut plurimum ex argento, vel ebore, idque ad exploranda ulcera, vel calculum urethrae infixum, extrahendum etc. aptum: pro vario usu, varias habet formas. G. Wundeisen, Sucher, Sonde.

MELAMPODIVM, appellatur sic helleborus niger, quoniam Melampus, caprarum pastor, Proeti furentes filias hoc primum purgasse et sanasse fertur.

MELAMPYRVM, est planta, cuius caulis quadratus, lanuginosus, purpureus, ramosus: folia sibi invicem opposita per intervalla, quaedam angusta instar linariae, alia ampla, et profunde incisa, aspera; coloris ex viridi fusci, in summitate plantae adsunt folia brevia, satis lata, coloris purpurei: flores ex alis foliorum erumpentes in foliaceas spicas congeruntur; post florem sequitur fructus aut testa subrotunda, ab inferiori parte ad superiorem in duas partes dehiscens; quae singulae in duo loculamenta sunt divisae, continentia semina oblonga, nigra instar tritici: radix parva lignosa, fibrosa: haec planta crescit inter segetes, quasi triticum nigrum: vocatur etiam triticum bovinum et vaccinum, ex me/las2 niger, et pu/ros2 frumentum. G. Fleischblumen, schwartzer Weitzen.

MELANAGOGA, sunt medicamenta atram bilem (veteribus putatitiam) evacuantia, ex me/las2 niger et a)/gw educo.

MELANCHOLIA, est delirium diuturnum et pertinax circa unum obiectum absque febre, quo aegri sine causa manifesta admodum tristantur et metuunt; horrenda, nonnumquam etiam ridicula, imaginantur et sibi persuadent; color cutis externus est pallidus, flavus, vel fuscus, solitudinem amant, ut suae indulgere possint meditationi, anxietatem, repletionemque ab assumptis in hypochondriis sentiunt, ructibus, flatibus, et spasmis frequenter sunt obnoxii etc. illa spectant vel ad corpus, vel ad animam: nam si corporis illis imaginatio fit, putant se nullum habere caput, nates, nasum etc. vel mortuos esse; sed quoad animam, de vita aeterna desperant, et sibi persuadent a diabolo tentari, et cum eo sermones miscere etc. quoad reliqua videntur sani, imo saepe sanissimi. G. Melancholey. Veteribus vocabatur hic morbus atra bilis, cum illa sanguinis et humorum crassities ac malignitas acris aderat, unde hic morbus producebatur, sive tum a causis corporeis, sive a mente haec dispositio inducta fuerit. Videbant enim vere quod in hoc


page 448, image: s472

morbo aegri saepe evomebant materiam aterrimam instar picis, quae omnium malorum causa fuerat, ex me/laina nigra et xolh\ bilis. G. Böß, schwartz Geblüt.

MELANOSMEGMA, est sapo niger, ex me/lan nigrum et smh=gma sapo.

MELANTHIVM, est nigella, ut et alia florum species: sic appellatur a nigro seminis colore, a me/las2 niger et a)/nqos2 flos. G. Schwartzer Kümmel.

MELAS, vide alphus.

MELEAGRIS est fritillaria, sic dicitur ab ave Meleagride, seu perdice Barbariae; cuius plumas dicunt referre. Vide fritillaria.

MELIA, est fraxinus.

MELICERIS, est tumor tunica propria conclusus, haerens vel in folliculis glandulosis quacumque in corporis parte, vel ubi membrana cellulosa, vulgo adipi colligendo dicata, reperitur, materia quasi mellea repletus, indolens, rotundus, digitis facile cedens, sed ilico rediens, ex particulis lymphaticis non rite circulantibus originem sumere videtur, quae cuaporato humido, massam melleam relinquunt ex me/li mel, et khri/on, favus. G. Ein Honiggeschwulst.

MELICRATVM, est hydromel, sive mulsum, quod componitur ex una parte mellis et octo partibus aquae pluvialis, ex mi/li mel, et kera/nnumi misceo. G. Meth.

MELILOTOS vel melilotus; Dioscoridi l. 3. c. 48. melilwtos2 penult. prod. [abbr.: paenultimam producit]

Pars thyma, pars rorem, pars meliloton amat. Ovid. 4. Fast.

Melilotus, est species trifolii odorati, habetque unum pluresve caules rotundos, striatos, excavatos, flexiles: folia terna, foenum Graecum referentia, sed magis alba, in margine crenata: flores sunt exigui, leguminosi, in spicam longam dispositi, coloris flavi, aliquando albi odoris grati: flori succedit capsula nigricans, nuda, non recondita in calice ut in trifolio, feta uno vel altero semine rotundo, exiguo, pallido: radix longa, exigua, alba, flexilis, fibras multas habens: crescit haec planta in locis arenosis et siccis, dicitur propter melleum saporem, qui ex caule eius et radice deprehenditur, dum comeduntur. Vocatur etiam sertula campana, quod flos eius coronamentis dicatus sit, et quia ex ea antiquitus coronae et serta factitata sunt. Corona etiam regia appellatur, quoniam


page 449, image: s473

luteis Horibus superne coronatur, atque superbit. G. Steinklee, Mebote.

MELIPHYLLVM, est melissa, ex me/li mel, et fu/llon folium: quia apes melissam amant, et ex ea mel colligunt.

MELISSA ceu citrago, vel apiastrum: est planta, quae habet caules quadratos, duros, ramosos: folia oblonga, acuta, satis ampla, aspera, lanuginosa, aliquantulum in margine incisa, coloris viridis, subfusci, splendentis, odoris citri, grati, saporis aliquantulum acris: flores in foliorum alis nati, annulos quasi formant, qui tamen non sunt integri circa caulem, neque omnino verticillati; galea erecta, subrotunda, bifida, tripartita; calix tubulosus est, quinquifidus, longus, tribus segmentis maioribus et binis inferioribus sic unitis, ut bilabiatus appareat: floribus decidentibus succedunt quatuor semina obrotunda, oblonga, sibi invicem adiuncta, in ealice florum inclusa: radix fibrosa, longa, divisa, rotunda: sic vocatur vel a melle, quod apes eius foliis gaudeant: vel ab apibus quae Gr. me/lissai et me/littai vocantur. G. Melisse.

MELITEMA, est trageae species ex melle et medicamentis subacta. G. Honigküchlein, Lebkuchen.

MELLAGO, est medicamentum quodlibet ad consistentiam mellis reductum.

MELO, onis, vox Palladio Mart. tit. 9. usurpata. Nunc melones, inquit, serendi rarius. paenult. [abbr.: paenultimam] corripit ab o micron praesens, quod vel mhlope/pwn ostenderit apud Galen. l. 2. de Alim. facult. apud Dioscoridem, Hesychium, alios. Vide et Pepo. Melo est cucurbitae species, quae habet caules longos, sarmentosos, repentes, asperos: folia cucumeris, sed minora, rotundiora, minus angulosa: flores sunt parvi, flavi; post florem sequitur fructus, in initio aliquantulum villosus, figurae et magnitudinis diversae, habens corticem durum, crassum, coloris viridis et cinerei; caro est tenera, medullosa, humida, glutinosa, flava aut rubicunda, odoris et saporis dulcis, et valde grati, in terna loculamenta bifariam secta divisus, continens semina oblonga, plana, ex flavo albescentia, habentia corticem durum, fetum amygdala albissima, dulci, et oleosa; loculamenta, in quibus reconduntur semina, continent medullam liquidam rubicundam, boni saporis: dici volunt a mh=lon pomum, quod figura et odore pomum seu malum referat. G. Pfeben, Melonen.