CAMENA Early Modern Latin Texts

STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.

GEMMAE SAL salis communis species est, in specie crystallorum splendens eruitur, unde gemmeum nuncupatur, dicitur alias sal fossile. In variis Europae locis reperitur. G. Steinsaltz

GEMMA in vite idem est quod oculus, quia veluti ocellus quidam conspicuvus, aut gemma quaedam excellens conspici posst, cum primum e vite prodit, aut sarmento. Haec ineunte vere sese ostendit, et ab ea primum flos, deinde fructus prodit, tam in ipsis vitigus, quam arboribus: surculi est compendium, in quo suturi senii partes latitant, iisdem, quibus rami componuntur, integratur partibus, originem suam debet nodo, qui tractu temporis in gemmam transit. G. eine Knospe.

GEMVRSA, est morbi species inter pedis digitos, quae ita antiquis dicebatur: videatur Plinius.

GENA, MALA, Gr. mh=lon, pareia\: est faciei pars a naso ad aures. Item, mentum et maxilla, quae superior vel inferior. G. Die Wangen

GENERATIO, est actio corporea, qua vir iumctus mulieri, illi communicat aliquid corporei, ex quo postea nascitur, et prodit corpus humanum. Illud autem quod vir communicat est semen, quod fit soecundum, si a faemina prolifera acceptum, eius ope aptum est transire in corpus humanum. Illudigitur semen a viro eiectum in uterum mulieris, ingressum tubas sallopianas, ovulo ex materno ovario abrupto communicatum, causa est cur nascatur postea fetus. G. Erzeugung.

GENICVLI, sive GENICVLA, sunt nodi, qui, in herbis, aut leguminibus, aut etiam suffruticibus apparent. Sic geniculatae radices nominantur, quae nodis quibusdam interstinctae protuberant, rotundae et leviter capitulatae. Gr. go/nu. G. ein Knötgen, ein Absatz.

GENIOGLOSSVM, sive MESOGLOSSUM, est par musculorum ab interna parte menti carnoso principio ortum, dilatatum progrediens radici linguae inseritur, et linguam versus anteriora trahit, a ge/neion mentum, et glw=ssa lingua.

GENIOHYOIDES, sunt musculi a menti inerna et humiliore sede sub genioglossis orti, ad basin ossis hyoidis extensi terminantur: ex ge/neion, mentum et *(uoeidh\s2 quod formam habet Graecae litterae us.

GENISTA, est frutex, qui crescit ad altitudinem sex vel septem pedum, cuius rami iuncum reserunt, rotundi virides: folia sunt oblonga, acuta, alterno, aut verticillato ordine disposita: flores papilioacei, leguminosi, flavi, visui grati, saporis dulcis:

his succedunt siliquae planae in duas partes dehiscentes, soetae seminibus reniformibus, compressis, rubicundis, splendentibus, saporis ex dulci amaricantis nauseosi et ingrati: dum annosa suni sarinacei: variae dantur genistae species; dicitur etiam spartium, Graece sparto\n a spa/rw semino, quia sponte seminatur. G. Genster, Pfriemenkraut.

GENIVM, tamquam synonymum vocabuli mentum usurpari video. Hoc sensu nemo Latinus vocabulum hoe adhiber: ergo pure Graecum est ge/neion. Idepque debet produeipaenultima. Sed mallem omnino ab hae voce sic adhibenda abstinere. Vide Castelli Lexicon mcdicum voce gena. Henr. Stephanum in thesaur. Gr. voce ge/nus2 et ge/neion.

GENSING, est herbae Sinicae Gensing dictae radix digitum longa, tenuior minimo digito, forma rapae siccatae, bifida, in extremitatibus filamentosa, flavescens, saporis subdulcis ex amaro: est pretiosissima, et a Sinensibus pro panacea habetur; vocatur quoque Nisin, et Ninsin.

GENTIANA, ab inventore Gentio Illyriorum seu Slavoniae Rege, ut tradit Dioscorides l. 3. c. 3. et Plin, l. 25. c. 7. Graecis gentianh\, penult. prod. [abbr.: paenultimam producit] ut a Rhenus, Rhenanus, a Roma, Romanus, a Thebis, Thebanus, a primus, prmanus, a pagus, paganus etc. Gentiana, est planta, quae habet plures caules rectos, firmos, duos vel tres pedes altos: folia ellebori albi, vel plantaginis, nervosa, polita, coloris ex viridi pallescentis, quaedam immediare ex radice erumpunt, alia ex nodis caulium, bina coniugata: flos est monopetalus, campaniformis, vel patens vel tubulatus, et multifidus; pistillum fit fructus membranaceus ovato acuminatus, bivalvis unicapsularis, ubi insunt semina marginata et rotunda, coloris rubicundi; radix est crassa, longa, foris susca, intus ex slavo rufescens, saporis intense amari, odoris nullius, crescit haec planta praesertim in montibus. G. Entzian, Creutzwurtz

GENV, est articulatio femoris cum osse tibiae et surae, superius tegitur osse patella vel mola aut rotula dicto. Gr. *go/nu. G. Das Knie.

c. 131. gera/nion, penult. corr. [abbr.: paenultimam corripit] ob vocalem ante vocalem. *gera/neion autem u(/dnon apud Athenaeum, et Eustathium perperam legitur, pro kerau/nion, quod iam ante vidit Dalechampius. Geranium est planta, quae haber plures caules pedem vel sesquipedem altos, nodosos, villosos, rubicundos: folia quaedam ex radice erumpunt, alia ex ramorum et caulium nodis; pedieulis longis et rubicundis adhaerentia, villosa, divisa, rel instar matricariae laciniata, saporis adstringentis: flos rosaceus, purpureus, pentapetalus, horum petala in orbem disponuntur, ex huius calice villoso surgit pistillum, quod deinde abit in fructum rostratum quinque striis per longitudinem ineisum, quibus totidem adhaerescunt capsulae, in longam caudam desinentes, per maturitatem a basi ad apicem extrorsum se resolventes, et semine fetae ut plurimum oblonge: radix exigua, coloris subflavi. Crescit haec planta in locis umbrosis, petrosis, desertis. Larinis rostrum gruinum, a similitudine seminis rostriformis. *ge/ranos2 enim grus est: in eius quippe vertice fastigia consurgunt exstantia, capitulis gruum cum rostellis similia, in quibus semen concluditur. Dicitur huius plantae aliqua species, quae officinis seorsim commendata est. Robertiana. G. Storchschnabel, Ruprechtskraut.

GEROCOMIA, est pars Hygieinae, quae senum vivendi rationem praescribit, ex ge/rwn senex, et kome/w curam gero.

GERSA fere idem ac foecula; denotat alicuius radicis, ut serpentariae, Ari etc. pollinem qui in succo expresso subsedit.

GERSTATIO dicitur illud tempus, quo soetus in utero materno moratur. G. Die Schwangerschaft.

GILLA, est sal vitrioli emeticum. Quidam sumunt pro vitriolo sponte sua in liquorem soluto, alii pro sale armoniace liqnato. Est nomen nihili,m ut sunt plara paracelsica.

GINGIVA, Gr. *ou)=lon, et *)/enoulon, est caro dura variis lamellis sibi impositis conflata, quae omnes sunt mera vasculorum sanguineorum retieula, quibus nonnullae glandulae iuteriacent. Dentes instar valli cingit, iisque plurima vasa communicat; et in edentulis nonnihil etiam ad ciborum contritionem facit; qua vel exesa, relaxata vel nimis exsiccata, dentes vacillant vel excidunt. G. Das Zahnfleisch.

GINGLYMVS, seu CARDINIFORMIS, est coniunctio ossium cum motu manisesto, qua unius oslis caput, in

sinus alterius reconditur, vieissimque huius caput in illius cavitatem excipitur, a gigglumou=mai per gingymum iungo. G. Zusammenfügung.

GLADIOLVS, est planta iridi bulbosae satis similis; habetque selia loga, angusta, acuta, dura, fortia, striata, gladium figura referentia, caulem undique ambientia, et quasi in vagina includentia: caulis duos vel tres pedes altus est, rotundus, aliquantulum nodosus, coloris ad purpureum accedentis; calix bifolius, binis foliolis vaginalibus ovarium et ei impositum tubum floris suftiner: flos monopetalus, liliaceus, in exortu infundibuliformis, fupra vero ampliatus, et in sex magna segmenta fissus, quorum tria superiora, maiora, latiora plus erecta, tria inferiora, longiora, angustiora, deorsum quasi pendula, ita ut flos quasi bilabiatus appareat, habens tria ftamina enata ex paritete interno tubi floris, et insidens apici ovarii: ovarium fit fructus oblongus, trilocnlaris, fetus seminibus rubicundis, subrotundis, calyptra involutis, habetque tubam ortam ex centro aoicis ovarii, et instructam tribus cimbis cavis pro apiculis suis: radix carnosa, tuberosa, gemina, altera alteri incumbens: haec planta erescit in pratis. Gr. ci/fion a ci/fos2 gladius: est planta cuius folia gladium minorem referunt. G. Schwertel.

GLANDVLA, est corpusculum parvum, constans duabus membranulis infinitas arterias, venas, nervos, lymphatica habentibus; hae membranae formant intus intus aliquod cavum, in quo terminantur quam plurima vaseula, et suum sucum effundunt, miscent; ex hoc cavo hic sucus per lymphatica sertur in alias glandulas, denique cisternam chyli; vel per emissarium in commune cavum deponitur, dividuntur omnes glandulae in conglobatas et conglomeratas, quas vide suo loco. Est etiam morbi species, quae glandula dicitur, ut sunt strumae, serophulae, bronchocele etc. Gr. *)adh\n. G. Schlier, Drüsen.

GLANDVLA GVIDONIS, est tumor glandi similis, mollis, solus, mobilis, sine radicibus, et a circumiectis partibus, separatus: maxime in emunctoriis et iumcturis proveniens. Avicennae glandula videtur esse ganglion.

GLANDVLA PITVITARIA, est corpusculum in sella equina ossis sphenoidis situm, reti mirabili investitum; superius infundibulo et forte ex reti mirabiili humorem serosum suscipit, quem in venas iugulares, vel vasa lymphatica amandat. G. Schleimdrüsen.