December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed - corrections from the errata list not integrated
06/2007 Katharina Meiszus, Reinhard Gruhl markup
TERMINI Markup added - spell check partially performed
01/2008; 03/2010; 11/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted
image: s000
[gap: illustration (Frontispiz)]
image: s001STEPHANI BLANCARDI LEXICON MEDICUM VIRI CELEBERRIMI IOANN. HENRICI SCHULZII OPERA INSIGNITER AUCTUM ET EMENDATUM NUNC DENUO RECOGNITUM VARIISQUE ACCESSIONIBUS LOCUPLETATUM CURANTE MICH. GOTTL. AGNETHLERO SAXONE TRANSILVANO. PRAEFATIONEM PRAEMISIT ANDREAS ELIAS BUCHNER POTENTISS. PRUSS. REG. A CONSIL. SANCTIOR MEDICIN. ET PHILOS. NATURAL. IN ACADEM. FRIDERICIANA PROF. PUBL. ORDIN. ET IMPERIAL. ACADEM. NAT. CURIOS. PRAESES. CUM PRIVIL. POTENTISS. POL: REG. ET ELECT. SAX. HALAE MAGDEBURGICAE, APUD IO. GOTTL. BIERWIRTH CIC IC CC XXXX VIII.
image: s002
[gap: praeliminaria]
page 298, image: s322EPIDESIS, seu DELIGATIO, est ligamenti iniectio, ad cruoris fluxum sistendum, ex e)pi\ super, et de/w vincio. Dicitur etiam epidesmus.
EPIDIDYMIS, sive PARASTATA, Latine supergeminalis, est vas tortuosum et variis flexibus velut varicosum corpus, quod testium dorso affixum est, idemque constituens. Maiori suo globo testi annectitur, constat ex uno vase seu ductu ex teste continuato, longitudinem quinque ulnarum facile excedenti, minori capite seu globo vasi deferenti coniungitur, ex e)pi\ supera, et di/dumos2 testiculus. G. Die oberste Hödlein.
EPIGASTRIVM, est anterior pars infimi ventris, cuius pars superior bypochondrium; media regio umbilicalis; inferior vero hypogastrium vocatur ex e)pi\ super et gasth\n venter. G. Der Mittelbauch.
EPIGENNEMA, est id quodmorbis, velut symptoma supervenit. Idem ordo partium in generatone, qui per successum fit, a gi/nomai fio nascor.
EPIGLOSSVM, est laurus Alexandrina, sic dicitur quod supra eius folium, aliud foliolum instar linguae habeat, ex e)pi\ supra, et glw=ssa lingua.
EPIGLOTTIS, est quinta laryngis cartilago, lingulae forma, valda mobilis, glottidis sive rimulae operimentum cum cibi et potus deglutiuntur, ne quid incidat in eam: vocatur item sublinguium. Graece xo/ndros2 Poll. ex e)pi\ supra, glw=ssh lingua. G. Das Athem Zünglein.
EPIGONATIS, est mola seu patella genu, ex e)pi\ supra, go/nu genu.
EPILEPSIA, sive MORBUS CADUCUS, et casu. Quia aegri derepente in terram posternuntur: vel herculeus, quia difficulter curationem admittit. Item lunaticus sive selhniako\s2, quod ad lunae cursum paroxysmus eveniat. Etiam morbus sacer, comitialis etc. appellatur. Estque interpolata totius corporis convulsio, omnes actiones totius corporis laedens. Adsunt subitus prolapsus, si aeger steterit, motus convulsivi totius fere corporis, oculi circumvolvuntur, abolitio sensus et memoriae, spuma circa os, effluxus seminis, stercoris, urinae, respiratio frequens et inaequalis, sonitus incongruus: atque haec phaenomena nonnihil variant, inxta gradus. In universali omnia haesfere sunt, non item in mitiori, vel in epilepsia puerorum, quae in dentitione, febri etc. cvenit. Est porro vaga, vel certis temporibus rediens, hereditaria, vel contingens, recens, vel inveterata etc. ab e)pilamba/nw invado, prehendo. G.
page 299, image: s323Die schwere Noth, fallende oder böse Krauckheit, fallende Sucht.
EPILEPSIA INTESTINALIS, nihil aliud est, quam convulsio, quae a rebus intestina irritantibus oritur, quod infantibus saepe evenit.
EPILEPTICA, sunt medicamenta adversus epilepsiam.
EPILOGISMVS, est medicorum suffragium, ab e)pilogi/zw post deliberationem concludo.
EPIMEDIVM vindicta Romanis. Est planta, quae habet folia hederacea, ampla, acuta, lata, viridia, satis dura, in margine dentata, terna iuncta pediculis tenuibus, et rotundis. Intra haec assurgit caulis pedem circiter altus, qui habet flores parvos, pulchros, coloris variegati, sunt cruciformes, quatuor scilicet petalis tubulatis constantes; ex quorum calice surgit pistillum, quod deinde abit in frnctum, seu siliquam unicapsularem, bivalvem et seminibus fetem fere rotundis: radix in multos ramos divisa, in inferiori parte fibrosa: crescit in locis humidis, ut in pratis.
EPIMELIS dicitur mespilus; sic dicitur, quod iuxta malos nascatur, ex e)pi\ ad, iuxta, et mh=lon malus.
EPINYCTIDES, sunt pustulae humorem emittentes, noctu praesertim saevientes et crucientes, sublivido colore vel subnigro vel albo, si aperiantur sanies effluit, cum inflammatione, ab e)pi\ supra, nu\c nox. G. Nachtgeschwulst, die Nachtblattern.
EPIPAROXYSMVS, est, quando aegri plures febrium exacerbationes, quam solent, patiuntur, quod in febribus inordinatis contingit, ab e)piparocu/nw iterum exacerbo.
EPIPHAENOMENA, sunt signa quae morbis postea supereniunt, ab e)pifai/nomai insuper appareo.
EPIPHORA, est impetus quidam, ut dicitur humorum, sive sanguinis, sive alterius humoris inflammatorius, in totum corpus vel in aliquam partem. Per impetum, intelligenda potius est humorum quaedam subsistentia, in qua alii humores, ab arteriis affluentes, morantesque, incalescunt et phlogosin constituunt. Est et inflammatio propric oculorum et late dicitur de totius corporis inflammatione, e)pife/rw infero. G. Entzündung der Augen.
EPIPHYSIS, seu APPENDIX, ADNASCENTIA, ADDITAMENTUM, est os ossi adnatum, per contiguitatem simplicem et immediatam, quamvis non adeo plana superficie, sed nonnihil mutuo capitum sinuumque
page 300, image: s324ingressu instar ginglymi, lecet absque motu, ergo potius dicenda est illa articulatio epiphyseos cum osse, indentatio; epiphyses accrescunt duobus diversis locis, vel ossium extremitatibus, vel ipsorum lateribus, ut in femore: ubi duae epiphyses sunt trochanteres dictae, non tantum iunguntur cum aliis ossibus per indentationem, sed etiam ope cartilaginis, quae sensim indurescit, et in adultis nimia compressione ossescit ita, ut tota iunctra dispareat in his, et tunc epiphyses degenerant in apophyses; ab e)pifu/w accresco. G. Anwachsung.
EPIPLASMA in genere idem quod cataplasma. Sed in specie dicitur de farina triticea in hydrelaeo cocta et vulneribus imposita.
EPIPLOCELE, est omenti ramex sive hernia, in qua omentum in scrotum, per processum peritonaei dilatatum, prolabitur, ex e)pi/ploon omentum, et kh/lh tumor. G. Netzbruch.
EPIPLOCOMISTAE, sunt homines obesi et ventre tumidi, quibus est pingue, et magnae molis omentum, idque in feminis conceptioni impedimentum quandoque fuisse, scriptorum monumenta testantur: idcirco et omenti gestatores appellantur, e)pi/ploon omentum, et komi/zw gero, fero. G. Ein Dickbauch.
EPIPLOMPHALVM, est hernia umbilicalis, quando ab omento tumido dilatatum peritonaeum ex abdomine in umbilico nimis protuberat, ab e)pi/ploon omentum, et o)/mfalos2 umbilicus. G. Nabelbruch.
EPIPLOON, OMENTUM, seu RETICULUM, est operimentum membranaceum intestinis superstratum, eorumque convolutionibus aliquo modo insinuatum, originem a ventriculi fundo, et intestini coli dorso ducit, quibus adhaeret, nempe a peritonaei duplicatura; inferne est liberum; est autem membrana duplicata ubique, interne vacua, hic figura est instar retis seu aucupis marsupii; plurimis vasis sanguineis, ductibus, et folliculis adiposis abundat; usus est intestina et ventriculum, pinguedine sua instar pulvinaris fovere, et pinguedidinem recipere, quae calore, motu attritu, perpetuo in loculis hisce oleosis mirifice attennatur, acrior, volatilior, bili similis redditur, ita ut tandem ex sacculis his adunatis, inque ductus quosam patentibus, collecta haec materies oleosa mutataque ita expellatur ex omento, et per binas venas epiploicam dextram et sinistram deferatur ad hepar, unde materiem bili in hepate suppeditat. ad e)piple/w supernavigo. G. Das Netz, Darmnetzlein.