04/2005 Ruediger Niehl
Notes: Greek text only sporadically inserted; errata list at end of file not worked in; new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check

NICOLAUS HEMMINGIUS.

ANno Christi millesimo, quingentesimo, decimo tertio, die octavo festum Pentecostes praecedente, in Lolandia Daniae pago Emboldss Nicolaus Hemmingius nascitur, parentibus quidem obscuris, sed honestis, patre Hemmingio Nicolai, matre Catharina. Puer ubi patrem amisit, a patruo Ioanne, sabro quodam ferrario, educatus est. Hic orphanum Musis consecraturus, primum scholae Nystadianae discipulis eum adscribendum curavit: ubi integrum decennium absolvit. Inde in scholam Naschoviensem missus, triennium ibi exegit: hinc Nykopingae Falstriae, ubi totidem annos vixit. Post in Selandiam, ad scholam Nestuediensem amandatus, itidem triennium fere peregit.

Tandem Roeschildiensem veram eruditionis officinam salutavit: ubi cum inaudiisset; virum insigni eruditione, et Graecae linguae, cuius rarissimus tum temporis in Septentrionalibus illis oris usus, peritia praestantem M. Benedictum scholae Lundensi praeesse, illuc profectus triennium eo praeceptore usus est. Qui hominis ingensum praeclarum, industriam, adsiduitatem ac modestiam intelligens, magnis illum beneficiis ornavit.

Absoluto, hisce in scholis, uti vocant, trivio, ardens desiderio Academiam Wittembergensem, ubi tunc incomparabilis ille Philippus Melanchthon docebat, videndi: eo tenui sane sumptu exignoque stipendio instructus venit. Sed ad egestatem domesticam aliud gravius accessit malum. Nam in itinere iuvenis pauperculus a praedonibus ita fuit spoliatus: ut nudus propemodum Wittembergam salutarit. Cum autem admodum humanos et sibi faventes populares ibi reperiter; inprimis vero bonorum omnium amantissimum Melanchthonem: integrum ibi quinquennium mansit, operam suam ditioribus interstudiolos locando, scribendo, privatim docendo victum et amictum quaeritans.

Domum reversurus honorisico testimonio literisque Philippi commendatitiis ob excellentem ingenii et eruditionis dexteritatem est ornatus. Reversus aliquando nobili Dano Olao Nicolai in filiabus instituendis Malmogiae operam locavit. Hinc divina providentia Hafniam pastor in aede Spiritus Sancti ordinatur; cui quidem officio diligentissime praefuit omnis otii


page 191, image: s199

occasionem fidelissime praescindens. Illi enim Ecclesiastico muneri praefectus, studiosos ad se accurtentes privatim instituit et erudivit: multisque vigiliis tandem impetravit: ut in numerum Professorum linguam Hebraeam docturus fuerit cooptatus: Hinc linguae Hebraicae ac Dialecticae tradendae magno cum anditorum fructu et utilitate vacavit. Ibi tum aureum illum de methodo libellum praelo publicatum Regi Christierno 111. obtulit; amplisque a Rege muneribus fuit donatus.

Anno Christi millesimo, quingentesimo, quinquagesimo septimo in praesentia serenissimi Regis Christierni 111. et illius filii principis Friderici, Augusti ducis Saxoniae, Wilhelmi Ducis Brunsvicensis et Luneburgensis, summo Doctoris Theologiae titulo est ornatus. Inde professioni Theologicae quanto studio, quanta assiduitate, laboribus, vigiliis, integros viginti sex annos praefuerit: testantur tot insignes ab ipso editi libri, et commentaria spiritum ipsius, imo divini in ipso Spiritus afflatum, redolentia.

Anno millesimo, quingentesimo septuagesimo nono, Fridericus secundus, rex Daniae, gravissimis causis motus, virum laboribus et vigiliis fractum exhaustumve: cum annum aetatis attigisset fere duodeseptuagesimum, Roeschildiam missum liberalibus sumptibus et annuis reditibus, adeoque canonicatu donavit: quo ibi in pace et quiete, quod restabat vitae, pie absolveret. Interea tamen haud otiosus, maxima utiliaque ingenii monumenta edidit, partim publico praelo data, partim etiam apud bonos quosdam viros etiamnum haerentia.

In vita coniugali dum vixit plurimas expertus est calamitates et difficultates domesticas. Primam enim coniugem facto divortio repudiavit: cum altera diu beneque vixit; Tertiam viginti propemodum annos sedulam vitae sociam reliquit superstitem: quam divina gratia in coniugio tranquillo, dilexit ac coluit, quippe quae seni marito vere scipro et fulcrum fuit.

Tandem bonus vit et senex decrepitus, cum multis vigiliis visu iam aliquot annos privatus esset, plurimisque morbis vexatus; nil magis ipse, uti ille Simeon in votis habuit: quam [Gap desc: Greek word] beatam.

Decumbens postremo sacrosancta Domini cena confirmatus, Evangelii lectionibus se oblectavit: et Psalmum contesimum tertium in astantium praesentia morti proximus, tanto feruore verborum propemodum exposuit, ut S. sanctiatantam vim, tantum vigorem, tantam efficaciam in tam exsangui et propemodum demortuo corpusculo omnes summe fuerint admirati. Hora denique matutina septima, dici Veneris, qui fuit vicesimus tertius Maii anni millesimi, sexcentesimi Filio Dei per arctissimum


page 192, image: s200

Spiritus Sancti vinculum unitus, ac per eundem, qui mortis victor et triumphator, suum spiritum aeterno Deo reddidit. Corpus in Cathedrali templo Roeschildiensi honorifice est sepultum cum monumento eiusinodi:

DOCTORIS NICOLAI HEMMINGII CANONICI ROESCHILDIENSIS CINERES HIC QUIESCUNT: QUI PRIMUM FELICI ET LABORIOSA OPERA IN ACADEMIA RAFNIENSI AR TIUM ET LINGVARUM STUDIA MULTORUM UTILITATE PROPAGAVIT: THEOLOGIAE PROFESSIONI ADHIBITUS EAM LUCEM SCRIPTIS PROPHETICIS ET APOSTOLICIS METHODI BREVITATE ET CLARITATE ATTULIT; UT NON SOLUM NOSTRIS, SED CUNCTIS EUROPAE DOCTIS ADMIRATIONI FVERIT. FATALIBUS THEOLOGORUM CONTROVERSIIS PRAETER EXPECTATIONEM INVOLUTUS, INNOCENTEM SERVAVIT NUMINIS BENIGNITAS: OB DIUTURNOS IN SCHOLA LAB ORES GRATO FELICIQUE OTIO DONA TUS SENEX, SATUR VITAE MORTALIUM CURAS CONTEMSIT: DEO SERVATORI SPIRITUM FIRMA FIDE COMMENDANS MORITUR, ANNO 1600. DIE 23. MAII: VIDVA ET HEREDES BENE MERITO POSVERE, etc.

Scripta eius varia exegetica, didactica et polemica, in bibliothecis referuntur.