DAvidem Rungium excepit oppidum Pomeraniae Gryphisvvaldia, Academia,
anno millesimo, quadringentesimo quinquagesimo sexto, die decimo
septimo Octobris, a principe Uratulao nono instituta, celebre. Natus
ipse est ibi anno millesimo, quingentesimo, sexagesimo quarto, die
vicesimo octavo Novembris. Parentem habuit Iacobum Rungium Theologiae
Doctorem, et in Academia illa professorem: Pomer aniae occidentalis
supermrendentem, ut vocant, generalem: virum pietate, virtute,
doctrina, et auctoritate domi forisque celebrem: matrem Catharinam
Gersoniam, soeminam praestantem.
Mira statim eluxit ex puero etiamdum ingenii naturaeque indoles, quam
cum parens animadverteret, mox eum, uti reliquos filios, ad omnem
pietatem virtutemque assuefacere sedulo allaboravit. Cumque aeras
adhuc renera esset, domestico suoque ipsius exemplo illum excitare
studuit, ratus non facile ad pietatem et virtutem, reduci posse cos,
qui pueri pravis exemplis domesticis, quorum vis maxima est, seducti,
a verortramite aberrarunt: nec facile sanari posse animos corum,
quorum pueritia mala educatione corrupta, callum nequitiae obduxit:
non mi nus, quam in corporibus nostris, primae coctionis vitia, neque
in secunda neque in tertia corriguntur.
Postquam ergo pictatis, artiumque dicendi fundamenta, partim in
aedibus paternis, partim in schola patria iecir: uberioris ingenii
cultus causa, Stetinum fuit missus; ubi inillustri poedagogio
triennium totum ita in curriculo studiorum decurrit: ut inde ad
Academiam patriam revocaudus a parente iudicaretur. In qua cum iridem
triennium studiis impendisset, Rostochium missus, annum unumibi est
commoratus. Hinc Tubingam ablegatus, vitrute et industria sua meruit,
ut a Duce Wirtenbergico stipendio munifico donarerur: quo biennium cum
semestri ita fuit usus, ut nec principem bevesicii, nec Rungium
officii paeniterer. Huius munificenciae, uti erat beneficiorum
quorumvis tenacissime memor, perpetuam memoriam retinuit, eamque
saepius grato animo depraedicavir.
Non Tubingae autem tantummodo, sed et in reliquis, quas accessit a
cademiis, ita vixit; ut pietatis, virtutis, diligentiae, modestiae que
exemplum esset, suorumque praeceptorum favorem sibi abunde
conciliaret. Ex studus, Theologicum, cui potissimum se dicarat, non
tantum patris et unius fratris exemplo ductus, sed etiam occulta
[Gap desc: Greek word] a Spiritu sancto, qui organo hoc in ecclesia uti
volebat, impulsus, eiegit: idque non tractavit segniter, aut
negligenter, non etiam [Gap desc: Greek word] , aut perverse. Sed cum
id sublime planeque divinum esse intelligeret: ea prius adminicula
sibi comparanda ratus est; quibus ad sublimitatem illam, Deo iuvante,
ad spirare posset. Itaque ante omnia linguas studiose didicit,
Latinam, Graecam, et Hebraeam: in quibus tantum profecit; ut absque
interprete libros veteris et novi Testamenti legere potuerit, et
intelligere; imo si qua [Gap desc: Greek word] dicta, ex
proprietate linguae erant petenda, sollertissime eruere et enucleare.
Praeterlinguarum studium, non paenitendam etiam operam impendit
arribus, liberali ingenio dignis. Vidit enim Dominam hanc, famula
fideli et industria opus habere: quantumque adminiculi adferret
sobrius sobriae philosophiae usus, ad multorum locorum sacrae
scripturae genuinam interpretationem: periculosum denique esse, cum
hostibus hac armatura indutis, nudum congredi et inermem. Itaque in
hac etiam artium ingenuarum palaestra, strenue sibi decertandum et
desudandum existimavit. Neque vero vulgares in iis fecit progressus:
sed eiusmodi, qui artificem peritissimum arguere possent. Fecisscs
periculum in Logicis; fecisses in Mathematicis, fecisses in
Metaphysicis, in Ethicis, in Poesi, in Historicis, in Musicis, et
aliis omnibus: soletrem invenisses.
In caelestis autem doctrinae studio non fuit [Gap desc: Greek word] ;
aut domi latitans, opinionibus suis, quas aliquando ad officium
adhibitus propinare aliis posset, sese pascebat, ut quosdam
[Gap desc: Greek word] factitare experimur: sed diligenter
auscultabat publice docentes, quorum etiam familiaritati industria et
modestia facile cum insinuabat: audita publice domi repetebat:
repetita memoriae mandabat: suoloco et tempore ad usum transferebat.
Codicem praeterea sacrum legendo et relegendo faciebar sibi
familiarissimum: ut iam de utilibus scriptis antiquioribus et
recentioribus nihil dicamus. Utque eo magi, sese ad certamen cum
apertis hostibus veritatis ineundum praepararet; saepissime in
disputationum publicarum et privatarum velitatione sese exercuit.
Hac indefessa et omnibus imitanda industria id est consecutus; ut non
tantum eruditionis Theologicae praeclarae opinionem in animis multorum
excitarit: sed evam praeeuntibus examinis, lectionis, disputationis,
aliisque solitis, quae egregie sustinuit omnia, tentaminibus, SS.
Theologiae Doctor in Wittembergica Academia, cum laude et sua et
Academiae, publice fuerit renuntiatus, anno millesimo, quingentesimo,
nonagesimo quarto. Mox anno sequenti Wittembergam ad Theologicam
professionem vocatus, eandem, Deo auspice, acceptavit: atque ita Deo
et ecclesiae in officio vocationis legitimae, pro viribus inservire
est annixus.
Hanc vocationem tanti fccit; ut sicut eam Deo trahente fuerat secutus;
ita quoque in eadem persistere voluerit semper. Nam licet saepius
vocatus sit aiio, nunc Wolgastum ad munus praepositurae: nunc
Rostochium in excellentissimi Theologi Davidis Chytraei locum: nunc ad
officium, quod parens olim administrarat, Gryphisvvaldiam: tamen
electore Saxoniae manere iubeute, a vocatione, quam olim secutus
fuerat, discedere nefas sibi duxit; maluitque in legitimae vocationis
officio perdurare, quam alio, tametsi haud dubie splendidiore sorte
frui potuisset, se conferre. Et hoc in officio qua fide, quave
industria, versatus sit: Academia et ecclesia Wittembergensis novit.
Lectiones ea diligentia, fide et iudicio habuit: ut maximum inde
fructum ad se redundasse, auditores diligentes praedicarint. Nec enim
aliena immiscebat; sed propria tractabat, non obscuris aenigmatibus
res involvebat; sed perspicue omnia proponebat: non otiose ad
ostentationem verborum molem cumulabat; sed necessaria breviter et
nervose concinnabat. Non auditorem dubium relinquebat; sed
controversiam propositam erudite et solide decidebat. Testes praeter
alios plures sunt, Genesis, Exodus, et aliquousque perductus
Leviticus: utinam to tus pentateuchus. In disputando praererea
singulare eius fuit acumen: dexteritas et perspicuiras, quod praeter
privatos parietes et publica pulpita testari potuerunt.
Contiones, quarum curae pars non minima ad ipsum quoque pertinebat,
summa [Gap desc: Greek word] et gravitate, cum facilitate atque
iucunditare coniuncta habuit; iisque semper semina pietatis,
doctrinae, agnitionis peccatorum, fidei, et charitatis Christianae
reliquit; ut efficaciae Spiritus S. [Gap desc: Greek word] domum se
ex templo rediisse dicere potuerit nemo; nisi qui segnius auscultarit.
Ad deliberationes academicas adhibiti singularem
[Gap desc: Greek word] admirati sunt college, ac pro prudente consilio ipsi vel
tacite vel palam gratias egerunt.
Cum itaque vir esset spectatae doctrinae ac prudentiae: anno
millesimo, quingentesimo, nonagesimo sexto, thesaurus Saxonici
electoratus, coetus electorum iuvenum, qui munifica electoris
liberalitate in A cademia Wittembergensi aluntur et informautur,
ipsius curae est traditus: quam provinciam octennium summa cum fide
gessit.
Anno deinde millesimo sexcentesimo primo, cum colloquium Ratisbonae ab
illustrissimis principibus Philippo Ludovico et Maximiliano, cum
pontificiis esset institutum: etiam haec provincia a Saxoniae electore
una cum Hunnio huic Rungio fuit demandata Quo in colloquio, quid
urerque praestiterit: et acta illius, et alia scripta de eo edita
loquuntur.
Rursum cum anno sexcentesimo tertio Aegidius Hunnius, ecclesiae
Wittembergensis antistes, et Academiae decus, ex hac vita emigrasset:
Saxoniae elector, Christianus secundus, fratrem Augustum in Academia
Wittembergensi versantem, Rungii curae, inspectioni, et quo ad
pietatem, informationi accurate commendavit. Hac quoque in provincia
singulari cum fide est versatus: Deoque opt. max. salutem suorum
serio, praesertim postremis vitae diebus commendavit. Praeterea semel
Rectoraetum, Pro-rectoratum secundum dexterrime administravit: atque
utrobique et gravia et intricata negotia ita expediit, ut vel hinc
prudentia Rungiana sat restimoniorum reportarit.
Tandem cum ex itinere Pomeranico, quod et socrus, et fratrum, et
sororum, et aliorum amicorum visendorum, et quae cum illis
intercesserant negotiorum expediendorum causa, mense Maio anni
sexcentesimi quarti, rogatus susceperat, Wittembergam contenderet:
Berlinifebris malignae initia vehementiora sensit, indeque
properantiore theda Wittembergam cum febri est advectus; ad quam
subinde invalescentem, alia symptomata, ut fieri solet, accessere,
eaque gravissima, prae serrim fluor alui, vigiliae continentes,
susurrus capitis, syncope: quae corporis vires magis magisque
afflixere. Quo violentius autem corporis vires prosternebantur, co
fortius et sides et patientia et spiritus alacritas invaluere. Testes
eius multi fuere [Gap desc: Greek word] , qui decumbenti officii
causa adfuerunt: testis etiam fuit usus sacrae
cenae; testes denique preces ardentes, quas durante morbo ipse
propria manu praescripsit, et subinde devote repetivit. Iuvat autem
adscribere formulas illarum precum: quarum prier haec fuit:
Omnipotens, aeterne, vive Deus, pater Domini et salvatoris nostri Iesu
Christi, una cum silio et Spiritu tuo sancto: sapitens, sancte, et
potens Deus, gratias ago tibi humilimas, quod me infinitis cumulatum
donis animae, corporis et fortunae, ad hunc terminum aetatis meae,
clementer perduxisti. Minor sum, Domine Deus, omnibus miser ationibus
tuis, et veritate, quam implevisti. Et quia nunc magnae corporis
aegritudine, te volente, laboro: (quid enim siat sinae voluntate et
nutu tuo?) ideo te per viscera misericordiae tuae adoro, si adhuc sum
utilis scholae et ecclesiae Christianae, restitue mihi amissas viraes
animi et corporis, qui potes suscitare mortuos. Tu Iesu Christe, da,
ut sis cor meum unicum, et solatium in hora mortis, vel sana me verbo
tuo, sicue dicitur: Non herba, non malagma, sed verbum Domini sanavit
cos. Tu Spiritus sancte Deus, in aestu refrigerium, in fletu solatium,
da, ut horam mortis meae laeto exspectem et superom animo. O
misericordissime Deus, proice peccata mea in profundum marisne eorum
in aeternum ulla sit memoria, meque indutum fide et Christo,
consolare, sustenta, erige contra infirmitates carnis, et tentationes
Diaboli. Hoc, te supplex oro, da mihi Deus, fretus verbo tuo, Psal.
27. Mein hertz heit dir fur dein worrthr ihr solt mein antlitz suchen.
Si debemus hoc facere, tu curae, ne frustra fiat. Psalm 50. Invoca me
in die tribulationis et anguliiae domini; ecce haec est dies
tribulationis et angustiae Domini: filio venerunt ad partum, et non
vires parlendi. Eripiam te: Exurge: Deus usquequo? revertere et eripe
animam meam: Et glorificabis me: Non mortui laudabunt te Domsneneque
qui descendunt in foveam: sed ege vota mea reddam, coram tota
ecclesia, et docebo iniquos vias tuas, et impy ad te convertentur.
Amen. amen Iesu Christe, in quo sunt omnia Amen: fac et hoc amen.
Bonus et misericors est Dominus. Haec est una.
Altera sic habet: O Domine Iesu Christe, sili Dei vivi, ege ager et
insirmus ad medicam manum tuam confugio. Tu Domine potes me sanare,
tis Domine non abicies me in ira, ne languescat fides mea de divino
auxilio, adesto cito propitius et miserere. Remitte mihi omnia peccata
iuvenilis et virilis aetatis, propter quae sanguinem tuum effudisti.
Accende mentem meam lumine tui Spiritus, et vivisica consolatione
Etsi, Domine, bonum est in oculis tuis, conserva me adhuc aliquandiu
inter vivos: Miserere uxoris et filiolae.
Spe itaque erectus, post superatas Dei gratia tentationes, uti antea
factitarat, ita tum quoque multis varusque cum aliorum piorum, tum
inprimis Lutheri cantionibus, singulari Spiritus divini gratia
animatus, suam fidem, patientiam, et alacritatem subinde excitavit;
adeoque in cantando fuit deinceps multus: ut voce et spiritu tandem
inter canendum defecerit, et ad musicam caelestem, quam hic moriturus
inchoaverat, in omnem aeternitatem cum beatis angelis et hominib.
continuandam, ex hoc mundo evocatus placide exspirarit: die septimo
Iulii sub undecimam noctis anno millesimo sexcentesimo quarto, aetatis
suae quadragesimo, currente. Viduam reliquit Elisabetham, filiam
Balthasaris Rauvi, Theol. D et in Gryphis waldiana Academia olim
Professoris, cum una filiola orphana, praemissis duobus filiolis.
Scripta quae edidit in bibliothecis laudantur: nobis haec sufficiunt,
desumpta ex oratione parentali, habita ab Erasmo Smidio Professore
Wittembergensi.