INTER alia florentiss rei pub. Noricae lumina, non minithae nognirudinis, effulsit HIER ONYMUS BAUM GARTNERUS, exortus inibi familia patricia, anno a Christi nativirate, millesimo, quadringentesimo, nonagesimo octavo, die nono Martii, tiiente horae ante septimam vespertinam.
Adolescens cum alibi, tum Wittembergae optimarum artium studiis deditus, familiarissime cum Melanehthone, tunc itidem iuvene et aetate aequali, vixit: eumque ut praeceptorem semper coluit. Postea in patria ad amplissimos evectus honores, inque ordinem Senatorium cooptatus; Rei pub. eiusdem in comitiis et Imperii conventibus legatus, sapientia, eruditione, et auctoritate sua res momenti maximi feliciter fideliterque procuravit.
Inde anno quadragesimo tertio, e conventu Spirensi, quo missus a civitate fuerat, domum rediturus, in itinere a quibus. dam, qui se Suevici foederis hostes profitebantur, interceptus; inque diversis latebris, ut necesse fuit, abditus, ac diu vexarus est. Ceperunt omnes boni, et in his Melanchthon, ex viri praestantissimi casu et captivitate indigna, dolorem summum: quem ille non sermonibus modo et literis; sed etiam consolationibus, et quaerendo occasrones liberationis, et intercessionis tum apud principes, tum multos equestris ordnis vitos, declaravit. Facit istius casus mentionem saepe ad Cametarium: et inter alia sic alibi{* Ep ad Cam. pag. 473.}: Ad vulnus, quod domestica mihi calamitas fecit, acceessit alterum, Hieronymo Baumgartnero capto; qveni multis de eausis vere et ex animo diligo. Quem enim ulla in civitate virum melius meritum de sua Repub, de ecolesia, de studiis literarum, aut magis ornatum domesticis virtutibus, nominare possumus? ac vicissim ille nos diligit. Non possum itgitur non vehementer dolere, talem et virum et amicum in tantum diicrimen venisse. Eusi autem non dubito; custodiri eum a Deo aeterno patre Domini nostri Iesu Christi, quem veris officiis coluti et colit: tamen pericula, quae sunt ob oculos, mihi et metum et maerorem augent. Haec Melanchthon Lutherus etiam ad coniugem Baumgartneri epistolam scripsit: ut luctum eius levaret.
Tandem cum diuturno dolore, et ingenti suorum tristitia, gravissime afflictus esset, non sine vitae propter morbos periculo, biennio fere exacto, pecuma numerata dimissus ac patriae est restitutus. Rediit ad suos laetitia omnibus bonis exsultantibus; et ad conspectum revertentis effusa civitate universa.
Ipse itidem Melanchthon suum gaudium hisce est{* Ad Camer. ep. p. 524. seq.} restatus: succensui [Gap desc: Greek words] , quod sine meis literis ad te profectus est. Sed rediens, quia [Gap desc: Greek word] afferebat de Hieronymo, me plasavit. Et paucis interiectis: Ago gratias Deo aeterno patri Domini nostri Iesu Christi: quod Hieronymum coniugi suae et liberis restituit: et precor, ut nos gubernet. Nam mihi impendent novi [Gap desc: Greek word] .
Inservivit deinde annis adhuc viginiti patriae suae Baumgartnerus: ac consilia sua non ad privata commoda, sed ad salutem publicam semper direxit accommodavitque.
E vivis abit anno sexagesimo quinto, ad findem decurrente, cum ipse annum aeratis excessisset septimum et sexagesimum; elatusque publico omnium bonorum luctu: ac cives quidem testari sunt, se partrem patriae: Res pub. ornamentum dignitatis, ac praesidium stabilitatis suae: Ecclesiae se patronum et nutritorem: Musae se fautorem ae Maecenatem suum ea in Repub. amisisse. Nectantum Norica Res pub. sed et in vicinia magno numero eum, cum gemitu ac dolore desiderarunt. Wittembergae etiam sanctis demortui manibus iusta ibi discentes persolverunt, anno sexagesimo sexto ineunte.
Filium reliquit cognominem, heredem ut dignitatis et amplitudinis: sic etiam laborum vigiliarumque et curarum de Repub. cuius consilio et ope domus Baumgartneriana sustentata, et civitas fructuose usa est. Fuit enim duumvir Norinberg. et Academiae Altorphianae [Gap desc: Greek word] . Avocatus est ex hac vita anno sexcentesimo secundo, die decimo octavo Decembris. Sed nos ad patrem redimus.
Fuit in eo ardens sincerae religionis studium: doctrinae eruditio solida: suavissimus virtutum, homini et politico et Christiano convenientium, concentus: praecipue iustitiae, moderationis, ac beneficentiae: quas exornavit gemmata quasi corona Iustitia fidei, et bonae conscientiae: fuit denique amor erga patriam singularis. Er summa viri laus haec perhibenda est: quod sua civitas funus prosecuta, hoc eum encomio epitaphio ornavit: PROFUIT OMNIBUS, QUIBUS POTUIT: NOCUIT NEMINI.
Amicis usus est suae aetatis plerisque viris doctis ac claris: quos officiis, quibus potuit, ornavit. Camerarius multis id epistolis testatur, in quarum una ita ad{* Lib. 3. epist. pag. 200.} cum: Egote vere amo propter virtutem et sapientiam: quam utramque esse eximiam in teperspexi: neque te vel voluntatem, vel iudicium meum respuere confido.
Exstant et Eobani Hessi ad eum carmina, de quibus haec subicimus.
CLARISS. V. D. HIERONYMO BAUMGARTNERO V. C. NORICO.
Sic tibi faustus eat: sic sit sine nubibus annus:
Cuius nunc subeunt limina solis equi!
Sic te nec tergo videat, nec fronte maligna:
Cuius hic apta deo nomina mensis habet!
Ut bonus esse soles nostris, Hieronyme, rebus;
Sive benigna dea est, sive maligna dea est.
Cumque alii dubiis seu certis casibus actum,
Vel male dissimulent, vel simulanter ament:
Solus fortuna retinens in utraque tenorem,
Constantes animi quem retinere solent:
Cumque satis videar desertus ab exule Musa:
Nostra est in patria, te duce, Musa sua.
Tu, quod erat certe sine te mibi triste futurum,
Exilium patria dulcius esse facis.
Nate deas inter, Phabaia regna tenentes,
Corporis atque animi nacte decenter opes;
Debeo plura tibi, quam debuit optimus, olim
Temporis, Augusto, conditione Maro.
Nam neque tunc ullo fuerant sine honore Camena:
Nec sua principibus fama maligna fuit:
Tunc sua erant vulgo non invidiosa poetis
Pramia: tunc censu non caruere schola.
Nunc studia aversum frigent neglecta per orbem:
Et vix, quo miserum corpus alatur, habent.
Et, nisi neglectis urbs Norica prastet asylum:
Aut nulla, aut tenuis vita futura fuit.
Qua tamen et talem nisi te fortuna tulisset:
Quid mibi cum turba, Noris amoena, tua?
Ante meos ergo viventis spiritus artus
Deseret, et rursus cum volet, intus erit:
Quam tantis possim meritis ingratus haberi:
Nomine quanta tuo iam mibi ferre grave est.
Quod tamen ingenio possum studioque sideli:
Non erit officii languida cura mei.
Et mea si vitam, quam sperant, seripta merentur;
Forte aliqua boc veniet nomine vita tibi.
Et haec de Baumgartnero collecta ex Eberi calendario: Crusii annalibus: vita Melanchtbonis a Camerario deseripta: tomo 6. pregrammatum Wittembergensium: epistolis Melanchthonis ad Camerarium: epistolis Camerarii ad hunc Baumgartnerum: chronologia Bucholceri: Eobani carminibus, aliis