AUgustae nascitur Georgius Sigismundus Seldius, anno Christi millesimo, quingentesimo, decimo sexto, die vicesima prima Ianuarii, patre Georgio Seldio familiae Augustae {*Crusius aurifabrum seri bit fuisse, in annal, Suevie. p. 3. pag. 347. Prisca Schallerinamater. Ioann. Hegenenuller. Seldii frat. uterin. Cum Fuggaris Ingolstad. enittu ur.}celebris, tunc quadrigamo et sexagenatio, Geometriae, et aliarum Mathematicarum disci plinarum peritissimo; Matre vero Prisca. Schallerina, honestiffimae familiae matrona: sed illis nuptiis aerate fere puellatque post huius mariti obitum, alii viro iuncta, proge. nuit Ioannem Hegenmullerum IC. primum Bavaticum consiliarium, postmodum et Caesarium, aliquandiu etiam Camerae Imperialis adsessoren.
Seldius autem hic puer tenellus a Pinitiano, celebri Grammatico, in patria institurus est; bui cum inter iuvenes Fuggaros, Raimundi filios ingenii promptitudo deprehenderetur, cum eis cirea aetatis annum forte undecimum Ingolstadium fuit missus. Ibi annis non omnino duobus fuit. Nam cum plane esset praecocis ingenii, ad Iuris studium mature adhibendus Nicolae Eberhardo Phrysio videbatur. Ideoque cum Fuggari filiis in Italiam est ablegatus; ut ei studio inter reliqua (nam et Historiis summo opere, et Mathematicis, et Graecae linguae, omnibusque ingenuis artibus et disciplinis unice fuit addictus) invigilaret; id quod fecit admodum sane feliciter: quippe qui vir maximus, atque orbis ac saeculi sin gulare quoddam columen evaserit.
Duos autem facundissimos fenes, Lazarum Bonamicum aliquandiu Patavii, et Romulum Amusaeum multo diutius Bononie summo studio ac desidemo audivit.
Absoluto in Italiam integro biennio, in Galliam quo que mirisice literis ornatus abiit, ac Biturigibus tantundem temporis iisdem in studiis summa cum diligentia consumpsit; repetiitque mox Italiam: ubi clarissimis dIureconsultis, quibus adiunixt et Marianum, evolvendis indefessam dedit operam nec ante quam alterum adhuc ibi biennium confumfisset, doctorea laurea voluit ornari.
In Germaniam ubi reversus, multiplici iam eruditione, prudentia, et lingnis ornatus, quibus etiam Hispanicam inter Hispanos in aula eleganter adiunxit, nihil prius ipsi fuit: quam ut primo quoque tempore Imperii, quod Spirae est, Iudicium Canierae spectaret: et quae essent inibi usitata ac necessaria, summo studio observaret.
Inde ab Antonio Fuggaro dignis encomiis commendatus Henrico comiti Palation rheni, Frisingensi tum episcopo; in eius consilium starim est cooptatus. Apud hunc cum in dies magis magisque inclaresceret: reliquis etiam Bavariae ducibus coepit esse carus: ac mox Ludovici Bavariae ducis Landishutae consiliarius est designatus: qui ci Cancellarii sui filiam uxorem dedit.
Hoc loco, anno a nativitate Domini, millesimo, quingentesimo, quadragesimo sexto, a Carolo V. Imperatore post mortem loannis Navii, petitus est in suum cousilium: arque impetrata a Bavariae duce venia, in eius temporis expedition cum Cafare Wittembegam profectus: cumque ei iam annos quatuor inserviisset, auno millesimo, quingentesimo, quinquagesimo, Vicecancellarius Im peratoris ab eo est declaratus; quo in officio rebus Imperii summis praefuit.
Quia autem moles ac negotiorum multitudo id requireret, Ioannes Marquardus Badensis et Henricus Hasius ei adiuncti de Caesaris voluntate fuerunt.
In ea functione Seldius Germaniae pcoceribus, pleris que Imperii principbus atque maximis Christiani orbis regibus, ob summam animi moderationem, iudicii integritatem, patriae amorem, admodum carus; et summe semper adamatus fuit. Nobilitas etiam Germanica, et ampliffimus literatorum ordo, eum in actionibus quibuscumque, solum fere observabant: et in eum gravissimis et periculosissimis temporibus ingruentibus, tamquam ad certum portum, quo confugerent, tamquam lumen, a quo illustrarentur; tamquam sacram ancoram, qua quiete fruerentur, animum intendebant. Nec enim quemquam sine salutari consilio dimisit; neminem non est afflictum confoltus; adeo ut neminem quemquam ei infensum fuisse, auditum sit unquam: neminem etiam gravius odisse visus est ipse; nedum ut unquam alicui mortalium ullo verbo de traxerit, inviderit, lacessivertque: ut summa semper in eo vitae integritas, incredibilis prudentia, indefessus labor, studium admirandum, isti tam sacro officio convenientissima responderint.
Dum igitur eius utitur opera Carolus imperator; multis equidem laboribus res maximae in universo Imperio inciderunt per decennium totum: dum eum adhibet in Christiani orbis rebus constituendis: dum ei filium ex Hispania venientem per Italiam et Germaniam in Belgium comitandum credit; dum difficilimis legationibus (in quibus et Passaviensi conciliationi utiliter adfuit) praeficit: dum iterum cum ipso Carolo de rebus maximis consilia confert plurima: dum secum ipsum retinet gravissimis laboribus et sollicitudinib. Caesar onustus
in Belgio: donec tandem Aurangiae principi adiunctum, ablegat, ad gubernationis Imperii refignationem Electoribus offerendam. id quum in Ratisbonensi Germaniae Principum conventu, anno post natum Christum millesimo, quingentesimo, quinquagesimo septimo, differretur; anno tamen subsequenti in comitiis Francofurdiensibus est transactum. Interea temporis vero, anno inquam milliesimo, quingentesimo septimo, instituto a Carolo Imperatore, et Ferdinando Caesare Wormatiae de religione colloquio; cum Ferdinandus, ut ut vellet, non possetinteresse, cum Iulio Pflugio episcopo Naumburgensi, Seldius noster commissarius ibidem, et iudex Caesarum nominefuit. Ubidoctissimis quibusque, etiam contrariarum partium, valdefuit acceprus; sed co colloquid, cum omnium bonorum dolore interrupto, Seldius comiriis praedictis interfuit.
Iis peractis, anno millesimo, quingentesimo, quinquagesimo nono, abobitu Doct oris Ionae, Procancellarius Imperatoris Ferdinandi, declaratur. Ubi maiore ex parte in Austria vivensiterum immensos exantla vit labores. Imperatorem in peregrinatibus, in comitiis, in coronationibus filii Maximiliani comitatus: in secretum consilium, in curiatum, in Camerale, in Ungaricum ailh bitus: atque vir infia consistentem aetatem, laboribus gravissimis, non annis tantum non exhaustus. Itaque ab eo munere ut liberaretur; cum Iam quinquennium Ferdinando Imperatori instrivisset; dinturnis precibusco ntendit; atque aliquomodo liberarionem a Vicecancellariatus officio obtinuit; quae ad vicesimum dien Maii, auni millesimi, quingentesimi, sexagesimi tertim, fuerat definita. Sed tamen subinde aggravescentibus Caesaris negotiis detentus, in anla remansit, usque ad finem mensis Iunii anni sequentis; quo cum uxore, in Bavariam, ad arces suas et libros, quos non uno in loco habuit plurimos, teversus est, ut paulatim sibi quietem, et literarium die optarum otium paratet. Ibi tum resiciens arcem Neuhoven, ab alberto Bavariae duce sibi donatam, statut in posterum lucubrationes, quas erudidissimas reliquit, in eadem et Monachii prpolie et exornare.
Sed interea Vienna obit Ferdinandus Imperator; qui, paucis diebus ante mortem: eius praesentiam, summo cum desiderio exoptarat. Hunc enim itentidem ad se vocans, non aliter quam pater Seld solitus fuit appellare: id quod et a Maximiliano Caesare, et Alberto Bavariae duce, qui principum erat in cum affectus, fertur factum. Verum Seldius tunc locorum intervallo non exiguo disiunctus, minime potuit accersi.
Otium ergo iam seldius sperans, ut apud suos optata quiete liberius frui liceret, apud Maximilianum II. patri in Imperio suffectum, qui evocarat, sollicite ivit se excusatum, sed per literas, admonitionibus Philippi Hispaniarum regis et Alberti Bavariae ducis, evictus, redit in Austriam; iterum que gravissimis rebus Imperii et aliorum regnorum fidelissimis consultationi. bus, instar certi oraculi, adhibetur. Dum vero ibi confumit menses circiter sex, et iam plurima recte constituenda procurat; et in maiori, quam unquam antea honore est; ut qui a tertio isto incredibiliter amaretur Imperatore; anno pest Christi nativitatem millesimo, quingentesimo, sexagesimo quinto, die vioesima sexta Maii, cum esset extra urbem Viennensem in quoddam praedium ad Maximilianum Imperatorem evocatus, in reditu eodem die infelici admodum fato, excitatorum equorum oursu, cum ruituri currus inevitabile periculum impenderet, prius deprompto ex manica precationum libollo, animum ad Deum convertit, ac cum collega Ioanne Henrico Zasio magni Zafii F. Caesarco Vicecancellario, e curru desiliit; et illisis ad saxum quoddam temporibus, eadem adhuc hora exspitavit. Cuius mors quam plurimis hominibus summum attulit dolorem; loge maximum vero ipsi Maximiliano Augusto; qui eius caput statim iussit ex convenieri materia plastice fundi; ut eius vera effigies in epitaphio a se conficiendo posteritati conservaretur. Zasius eodem corru vectus, periculose quidem et ipse cecidit: sed Dei beneficio servatus est: ut haberet Resp. cuius successione Seldii, viri optimi ac doctissimi, desiderium lenirecur.
Circumfertur in Seldium tale Ioannis Cratonis, medici Caesarii, epigramma:
Selde, tuo casu cecidit Res publica: tecum
Ne iaceat tumulo morte perempta precor.
Fuit homo erga omnes benignus; ob eruditionem aut divitias, aut alia, nil elatus: beneficus et pro officiis gratus: unde bene meritis et non indignis, quippe comitis sacri Palatii privilegiis ornatus{*An. 1554.} insignia et arma contulit: liberalis et in excipiendis in libera a Caesaribus sibi indulta mensa viris nobilibus, et doctis. Ipse quidem invitatus ad neminem fere principum et magnatum ausus fuit ideo venire; ne cum uni satisfaceret, reliqui idem a se postulare possent; atque ita convivationem quidem multis temporibus, ac prandia vel intermisit omnino vel parciora sumpsit: ut ad res pertotum drem erpediendas, tanto esset alacrior et aptior. Pro se tamen crudiora salsamenta mite amavit. Musica vehementer et reliquis Geometricis et dimetiendi atque delineandi studiis delectabatur: testudinem autem pulsandi longe celeberrimus artifex, et principibus miraculo fuit: sali
bus inter suos et optimates sibi familiares, cum summa gravitate et modestia, et incredibili antiquitatis et historiarum peritia, affluebat. Unde etiam solus Caesaris Ferdinandi animum, tristibus curis saepius defatigatum, gravi et dulci orarione appositis exemplis ornata, ceu praesentissimo remedio, subinde recreavit.
Fuit etiam gratus et carus Carolo V. Augusto: quod vel ex hac narratiuncula in proclivi cuius est colligere. In postermo ex Germania discessu Carolus Ulissinge ventos navigationi idoneos exspectans, in multam usque noctem cum Seldio, fratris tunc Ferdinandi legato, est collocutus. Postea Seldio abitum petente, cum ex familia in atrio partim dilapsa, partim dormiente, nullus apparerat. Carolusipse lychnum Seldio, quamvis recusanti, praetulit: eique, per gradus deducto: Hoc tibi monumentum, inquit, Caesaris illius Caroli habeto, Seldi, tot exercitibus et excubiis quondam stipati: quem nunc solum, et a familia etiam desertum vides: et cui tu tot annos serviisti: is nunc tibi etiam serviit; et tibi lumen praetulit. Dixit etiam in postremis illis congessibus Seldio: se, in has mutatione suae fortunae, agnoscre potentiam Dei; cui nequaquam velit repugnare.
Scripsit seldius consilia gravissima multa: Repertorium iuris quasi prorsus novum confecit: Genealogias maximarum familiarum: Caroli V. Imperatoris res gestas acti iudicio, et perfectissimo ordine collegit: de origine et successione regnorum et familiarum, alia quaedam rariora, a nemine faeile animadversa, ipse prudentissime observavit; a fratre uterino D. Hegenmullero publicanda. Anno tandem millesimo, sexcentesimo, decimo octavo, prodiit Seldii discursus, ex M. S. collatis, de Caesaris et Pontificis Romani potestate: in quo controversia inter Ferdinandum I. Imperatorem, et Paulum I V. Pontificem orta, excutitur: an Caesar abdicaturus se imperii onere, id in manus Romani Pontificis resignare debeat. Conscripserat Seldius, iubente Caesare, anno millesimo, quingentesimo, quinquagesimo octavo. Pantal. lib. 3. Prosopograph. Chytraeus in Saxonia: Zuingerus in theatro: Thuan. lib. 21. historiar.
Vide et egregium Seldii huius elogium epistola ad lectorem in Chronic. Melanchth. a Peucero pag. 938.