NASCITUR Iacobus Monavius Vratislaviae, anno Christi millesimo, quingentesimo, quadragesimo sexto honestissima familia patricia: et Winclero Neandroque ingenii formato ribus usus, qualis vir futurus esset, puer ostendit. Ad Academias inde Saxonicas missus, Ioachimum Camerarium et Victorinum Strigelium sibi praeceptores prae caetetis delgit: quos ita vencratus est: ut ab corum latere raro discederet: quin et Strigelium Haidelbergam usque comitaretur: et ex cius ore beatum illud ac divinum fincerae doctrinae lac sugeret: quod ille esancti Melanchthonis pectore hauserat.
Aetate et iudicio firmatus, tota Italia, Gallia, Belgio, ita peregrinatus est: ut non tam exteris moribus, qui multorum mos est, se oblineret: quam doctissimorum quorumque virorum sapientissimis ad bene vivendum, dextreque iudicandum praeceptis instrueret. Itaque nemo fuit paulo celebrior vel Theologus, vel Iurisconsultus, vel Medicus, vel Philologus; in cuius ille amorem non irreperet: nemo ex sui temporis Nobilibus, Baronibus, Comitibus, Principibus, paul insignior: cuius ille sibi gratiam virtute sua non conciliaret.
Qua de causa, cum domum rediisset; non Monavius, sed quicque esser literis et vitute clarum, Uratis laviam venisle iudicabatur. Loquuntur literae, carmina, scripra plurima: quanti illum fccerit universus literatorum chorus nostro saeculo. Theodorus certe Zwingerus, Abrahamus Ortelius, Bucholcerus, Beza, Grynaeus, Peucerus, Pezelius, Esromus Rudingerus, et quos recensere longum, complures alii magni viri, Iacobi Monavii famam, praeclaris suis monumontis, orbi literato commendare non dubitatunt. De Friderico Saxoniae Electore, qui Saepientis cognomen meruit, Melanchthon dicere selitus fuit: selegisse illum florem ex omnibus virtutibus. De Iacobo Monavio vere dixeris: selegisse illum ex omnibus literis, quod esset pulcherrimum. Quo factum; ut cum vulgo Theologi inter Theologos; Iurisconsulti inter Iurisconsultos; Philologi inter Philologos celebrentur: Monavius inter omnes istos et fingulos aeque fuerit clarus.
Expetita fuit opera ipsius a multi principibus, a Guilielmo Hessiae Land gravio, a Christiano I. Saroniae Electore, et aliis: sedis consolto ab aulis abstinuit; et patriae se totum mancipavit. Erat tum Uratislaviae quasi collegium quoddam illustrium ingeniorum: quindo uno et codem tempote Nicolai Rhedingeri, pater et filius, Andreas Duditbius, Ioannes Crato, Petrus et Iacebus Monavii fratres, Ribiscius, Engelhartus, Martinus Schillingus Ioannes Hermannus, Petrus Vincentius, alii; urbem decorabant, viripietatis minime futate et spieudidissimarum virtutum vinculo inter se colligati. Abierunt omnes ad beata illa loca.
Uaus superest Nicolaus, Nicolai F. Rhedingerus, nobilitaus Silesiace piaelustre sidus: et ut diu supersit, optamus.
Sed ut ad Monavinm tedeamus, is postremis annis illustrissimum principem Ioachimum Fridericum, ducem Silesiae Eignicesem et Brigensem consiliis suis iuvit, tum in ecclesiis, tum in scholis recte constituendis. In omni vita pius, castus, sobrius, religionis reformatae constans adsertor.
Oblit plaeide, cum magno rei literariae damno, Uratislaviae anno millesima, sexcentesimo tertio, die sexto Octobris, aetatis suae anno quinquagesimo septimo, satur vitae huius, et cupidus alterius in caelis, relicto fortunarum et virtutum unico herede, Friderico Monavio, iuvene ad omnia summa nato. Sepultus est ad Mariae Magdalenae, sine elogio hue usque et titulo: qui universae patriae lucem attulit. Nos monumento cius idem inscribi poste puramus; quod olim Ioannes Iovianus Pontanus sue inscripsit, nomine tantum mutato:
SUM IAGOBUS MONAVIUS URATISLAVIENSIS: QUEM AMAVERUNT BONE MUSAE: SUSPEXERUNT VIR PROBI: HONESTAVERUNT REGES DOMINI.
Neque enimvero monumenti honore carere penitus censendus est is: cuius manes a praestantissimis et optimis quibusque sunt celebrati: carminibusque epitaphiis domi fortisque honorati: de quibus nos haec delibamus.
DAVID PAREUS.
Urbe Uratislai maiorum stemmate clarus
Lacobus Monavv, conditur hoc tumulo.
Quis fuerit quaeris? sileat si Teutona tellus;
Exteress ad seros pandet id orbis avos.
Cum Latio Gallus, cum Pannone, cumque Britanno,
Novit Iberus atrex, Sarmata, Belgta, Danus.
Patria praesentem sprevit; sed luxit ademptum:
Spreta domi virtus: sed celebrata foris.
CHRISTOPH. ARNOLD.
Qui se ipso contentus erat, dum vita manebat,
Iacobus heic Monavius,
Exiguo parvae contentus pulvere terrae,
Capit quietem mortuus.
En quo res hominum tandem post fata feruntur!
Quam spes leves mortalium!
CASPAR. CONRAD.
Monavius plaride cubat hac Iacobus in urna:
Nosse satis fuit hoc fors: sed et ista legas.
Dives erat virtute: fide integer: impiger arte:
Consilio felix: relligione potens.
His quia surripuit morti se dotibus: ipsa in
Morte suae fame nomine vivit adhuc.
NICOL. HENELIUS.
Frustra est, qui Monaevum putat ipsum heie esse sepultum:
Divum mortalis non capit urna virum.
Pro scito et symbolo in corde, in ore, in aere signatum tulit illud, ex odis sacris petitum: IPSE FACIET: quo doctissimi quique viri carminibus suis exornaturm iverunt.
Praeter Ethica Aristotelis, Victorini Strigelii scholiis et paraphrasi illustrata; tum tres libros carminum in illud symbolum suum; nihil ipse quidem, quod nos sciamus, edidit: eruditos tamen aliorum conatus, quanto potuit studio iuvit: id quod Bucholcerus, Pezelius, Mylius, alii publice confitentur.
Haecde Iacobo Monavio, viro summo, suggesserunt nobis viri cl D Abrahamus Scultetus Theol. D. Caspar Conrad. Med. D. et Nicolaus Henelius IC. Ingens sit ipsis gratia.