ANNUS agebatur Christi supra millesimum, quingentesimum, quadragesimus secundus, quem inter alia stupenda illa loeustarum in Silesiam irruptio memorabilem fecit: cum Boleslavia Silesiorum oppido, conditoris sui principis nomen retinente, ipso die Ioanni {* T 158 5. Studia puesitia.}Baptista sacro, lucem hanc adspicere cepit Sebastianus Gerstmannus, parentibus natus vere bonis et laudatis, patre Vincentio, consule eius oppidi spectato viro, cuius ex familia et episcopus Uratislaviensis {*d. 24 Iunii. Vincentius Gerstman.}Martinus prodiit: matre Ursula Hencelia, femina omni virtutum marrimonialium decore exornata.
Puer mature traditus est sollertibus ea tempestate bonarum artium magistris: quorum curae ita respondit cura sua ut iam tum eximiam de tali indole spem conciperent; fututumque olim auguratentur inter praecipuos, quem puerum, aliis aetate provectioribus antistare perspiciebant: ut plerumque studia, quae sunt in adolescentia tamquam in herbis significiant, que virtistis maturitas, quantae fruges industrie sint futurae. Ita enim tum in partia schola, fundamentis linguae utriusque Graecae et Latinae positis, et quod caput est, firmata pieatis verae basi: tum Freistadii, ubi ptae aliis
trivialibus schola maxime florchat: tum Goldberga profeterat; ut propter ingenii arnoenitatem, discendique alacritatem, non modo praecepton bus eslet carissimus: verum etiam, velut exemplum quoddam dchgentiae, inter examina et repetitiones ceteris commditibus suit ptoduceretur. Alit namque amulatis ingenia; et nunc invidia, nunc admiratio imitationem accendit: naturaque quod summo studio petitum est, ascendit in summum, difficilisque inperfecto mor a est.
Cum vero, iuxta Herodotum, augeseente eorpore, ingenium pariter augescat, aetatis anno decimo octavo, ca cepit studiorum in crementa: ut ad Academiam Wittembergensem parentum consibio sue it adductus: ubi biennio integro usus est insli tutione salutari virorum facile in omni arte principum {* sed non diu.}Melanchtbhonis, Pauli Eberi, et aliorum: quos tum Germania prae ceteris colebat. Cumque quem potissime vitae cursum sequi vellet, ad suam naturam consilium omne revocaret; ut gravissime monuit Tullius; et politica inprimis arridete sibi deprehenderet: persuaderi facile potuit ab amicis atque parentibus: ut iurisprudentiae animum applicaret, seque in familiaritatem quandam clarissimotum Iureconsultorum Matthai Wesenbecii et Michaelis Teuberi oportune insinuaret; a quibus viam sibi ad scientiam iuris muniti; seque non ad servilem tantum illam barbaris hominibus et natura servis dignam glossatorum opinionibus nudis inhaerentem: sed ad hbetalem alteram rectae rationis ductu iura interpretantem, duci passus est. Erat tunc ob illustres iuris antistites Pistorios nobilissimos, et qui in aula diu notissimus Henningum Hamelium, ac similes, in summo flore, Academia Lipsica; ad quam, ne forte ullam maioris commodi mercaturam videtetur neglexisse, de consilio amicorum, se contulit; et tum valetudini, quae Wittembergae fuerat afflictior, necessariam, tum studiis quantum potuit summam impendit curam: ut triennio istic exacto in ipsam pene transiret scientiae legitimae possessionem; et iam inter Pragmaticos agere potuisset; nisi ad maiora genio et ingenio ardente fuislet exstimulatus.
Nam cum non legum saltem notitia; sed rerum etiam magistra expetientia, sibi opus esse recte intelligertet: neqvenescitet, esse aliquid peregrinas visere terras, et Nomen ab externo clarius orbe dari; imo peregrinationibus prudentiam augeri evemplo illius [Gap desc: Greek word] Ulyssis;
Qui mores hominum muliorum vidir et urbes:
voluntate parentum, Italiam adiit, et Paravii praeceptotes sibi delegit magnos illos, monumentis etiam plutimis celebres Iureconsultos: Iacobum Menochium, qui post in numeto purpuratorum, Tiberium Decianum, cuius exquisitissima in publico sunt responsa, et quem toties commendabat aliis Pancerolum. Ac ne sacra intermitteret, ad lectiones Pontificiorum, inprimis episcopi Patavini et monachorum eius loci, haudraro accessit, non alio fine; nici ut perceptis et examinatisanimo suo rationibus, illorum qui sequius docerent, in fide vera certius fitmaretur: et collatione falsorum dogmatum cum veris instituta, in quibus educatus, iancte acquiesceret. Ita enim saepenumero ipse commemoravit: sein Pontificiorum tenebris magis magisque evangelicae lucis sensisse radios: et profuisse sibi Pontificiorum vanitatem, ad tuendam nostrae religionis veritatem. Nimitum sic est: haeretici cummaxime destruunt nostras instruunt: et cum impugnant nostra, quodammodo confirmant.
Triennium in Italia commoratus, eruditione et iudicio cum aetate iam solidato: ad Galliae quoque Academias cepit respicere. Itaque trigesimo aetatis suae, salutis autem septuagesimo secundo anno, in Galliam abiit: et perlustratis celebrioribus locis, in Aureliana Academia, ad quam Alciatus Duarenus, Cuiacius, Contius, et alii Biturigibus paulo ante concesserant, aliquantispet substitit: et doctrinam suam vittuteque optimo cuique probavit. Ibidem, auctoritate suasuque Contii, testimonium eruditionis petivit, doctorque iuris sollenni more est renuntiatus.
In patriam rediturus per Belgium iter fecit: tandemque ad suos revextit: non adlites, in quibus multum malitiae, quamvis nolint, homines addiscunt; sed ad literas docendas para- tus. Cum itaque singulari Deiprovidentia Marchia destinatus esset: Francofurtum ad Viadrum venit: et doctrinae ac iudicii specimen privata Institutionum Impetialium explicatione, atque disputationum exerciis, edere cepit. Mox Academia Marchicae syndicus declaratus; nec longe post in Iureconsultorum ordinem fuit adscitus, ubi argumenta suae doctrinae, memoriae, facundiae reliquit praeclara.
Vix dum innotuerat satis, ubi Ioanni Georgio Electori a consiliis esse cepit: inter aulicos consiliarios locum habiturus,nisi principi petsuasisset: Academicam sibi vitam magis ptobari. Fidem tamen suam, et in arduis [Gap desc: Greek word] ita fecit cognitam: ut de Electoris voluntate non solum principem in sua facultate locum obtinuetit; crebroque ad illustria invitatus sit negotia; sed et legatione perhonorifica cum Saxoniae Electore ad dicatserium
Imperii summum, quod est apud Spirenses fuerit perfunctus non minus feliciter, quam fideliter.
Interea cum fama doctrinae, eloquentiae, iudicii, candoris oe auctoritatis eius ad vicinos iuxta et exteros dimanaret: a vicinis Silesiis in consilium adhibitus, a principibus evocatus, a multis longinquis ad patrocinium postulatus: ipsi etam Caesari Rodolpho II. ita commendatus est: ut operam eius honestissimo stipendio conduxerit: et in consiliariorum numerum adoptarit.
Eiusmodi in officiis laborum et curarum varietas morbos, ut sieri solet, attraxit frequentiores: qui vitae finem, humanitus loquendo, posuissent: nisi diligentiori ipse opera propulsassot: et a contubernali in Italia valetudinis cutandae rationem acceptam, diligenter observasset, mature etiam medicorum consilio implorato. Biennio ante obitum podagricis afflgi cepit doloribus: qui lecto ipsum affixere. Et quamvisremitterent illi nonnumquam: pertinaciori tamen morbo locum dederunt: ita ut cum febri maligna et catarrhis subinde esset ei conflictandum. Toto isto sequioris valetudinis tempore, spiritualem inprimis medicinam est ampleaus: et se ad discessum ex hac vita salutarem unice comparavit, usu sacrae Eucharistiae, et meditatione vanitatis vita caducae; in qua vere ad malum malae se res omnes agglutinant: contra felicitatis aeternae sensu: ad quam toto ferebatur animo. Quem ergo in optatis diu habuerat terminum, die decimo quinto Novemb: anni sexcente simi primi, circa decimam vespertinam ita attigit: ut cum animo satis hilari, et ad horam extremam minime perturbato, oracula repetiisset caelestia: sequ. Deo redemptori ardentissimisttadidisset precibus, in somnum quasi abierit suptemum, et mortalia haec, cum nihil tale metueretur, reliquerit, annos natus undesexaginta, menses quatuor, et dies aliquot.
Hic vir non ut multi, artem aequi et boni non ad quaestum, suum calluit: sed ad bonum publieum: rem alienam accuravit perinde ut suam: nec extimuit odia inquiorum.
Vitam privatam, DEO teste, sie egit: ut qui nomen iurecon sulti clarissime meruerat, veri Christiani minime amiserit: religionis sincerae amams: sacrorum lector et cultot sollers. pacis sectator: litium profligator: affectuum moderator: qui ducem habuit Pietatem: comites, Fiden, Spem, et Caritatem.
In coniugio annorum ferme duodettiginta vixit tranquillo, cum Servatii Rademani senatotis Francofurtani filia: e qua pater undecim factus est liberorum: quorum septem filios et tres silias, uno filio praemisso reliquir superstites Filiarum duas duobus ICtis elocavit, alteram Elia Robero, olim ptofessori iuris: leremia Setsero alteram, Academiae Marchicae syndico.
Ex programmate funebri Erancofurtis edito.