AULAEA ROMANA, CONTRA PERISTROMATA TURCICA EXPANSA: SIVE DISSERTATIO EMBLEMATICA, CONCORDIAE CHRISTIANAE OMEN REPRAESENTANS. I. ad Corinth. XIV. v. XXX. EXVrget protInVs IehoVa, qVIa non est DEVs DIssensIonIs, seD PaCIs.

Studioso Lectori Typographus S. D.

[Note: Eccles. 1. v. 10.] Nihil sub Sole novum! ijsdem sub orbibus rotant vices rerum; ijsdem floribus, folijs, fructibus semina repullulant; easdem quas in se mare recipit undas, post spumâ sinuosâ ad littora revolvit; Phoebe, nova fraternis occursibus videtur, sed ipsa est eadem, quae menstruis spatijs cornutam adauget minuitque frontem: Quin ipse Sol, nunc obliquo rutilat splendore, post coelo corusca rectis, refractis mox radijs roseum extollit, conditque caput, idemque est illis populis, quos natura pedibus nostris e contrario subditos posuit. [Note: Eccles. 1. v. 9.] Quid est quod fuit? ipsum quod futurum est. Quid est quod factum est? ipsum quod faciendum est, Nihil sub Sole novum! Radicata universa rerum varietas perennat. A mundi origine qui rationem ducere amat, affirmet

oportet, prima sibi saecula Novitatis praeventionem vindicare, nostrum hoc aevum habere Antiquitatem: utque de temporis (sit venia verbo,) indole, verissimum videatur Platonicum illud dogma: Omnem scientiam in recordando consistere, quod recondita eruditionis semina, fatali quadam serie floreant, defloreant, maturescant, decidant, revirescant. Enimvero primi mortalium, si ijsdem ac nos praesidiis (inter quae Typographia haud ultimas obtinet,) instructi fuissent; nae, ingeniosissimis observatis, altiora et praestantiora quam nos patrassent: quod si vero nos, nullis subsidijs adnixi, circa prima artium inventa versaremur, nostrâ certe socordiâ parum admodum, vel nihil ex usu, ad Posteritatem transmitteremus metus est; quippe quibus frugum affluentia, tanto negligentius perit, quanto uberius nascitur. [Note: *] Dies posterior discipulus est prioris, sed discipulus non est supra Magistrum, et habenda est ijs gratia, (si ingratitudinis notâ vacare volumus,) quorum ductu et institutis

facilius aggredimur et firmius progredimur in omnium scientiarum stadijs et studijs. [Note: *] Admirationem sibi habeat Novitatis nomine palliata Varietas: levis est umbra, quam rei inusitatae intuitus protinus protendit, intercedens penitior contemplatio tollit, vel contrahit. Umbra est, inquam, amoena et jucunda, sed quae evadit, dum imminet.

Exemplum sisto Turcica Peristromata, quae non ita pridem in publicum expansa, novitatis gratiam, post primum spectantium intuitum amisêre Quid autem? nil novi textorum officia calamo affectare; nil novi Principem modo ad Imperium evectum oblationibus colere, [Note: exempla extant 1. Sam. 10. v. 27. 2. Chron. 17. v. 5.] nil novi rerum imagines verbis animare, et ex picturae atque poeseos [transcriber: in the print with a Greek omega: poese w s] ingenioso consortio Emblemata condere; nil novi impurum parietem specioso condecorare velario, et in Christianorum capita machinationes infidelium, quasi fideliâ quadam de albare; nil novi homini Ebraeo ex levissimis quibusque apicibus, cabalistico more mysteria effingere, et odium in Christianam

gentem solertiâ quadam profiteri. Cum autem nuper Anonymi cujus dam epistola, quae contra Peristromatum institutum [ut * Stellae radio lubens observabis,] pari inventionis elegantia nititur, mihi submissa fuerit: accurare singula aeneis, ligneis et plumbeis typis, in gratiam Tuam, studiose Lector, publici juris facere, consilium habui. Haec dum agebam solicite, Vir quidam non ineruditae pietatis, (cujus nomen pro ea quâ est modestia conticere cogor) adpraedictam epistolam opportune mihi egregium obtulit responsum, quod mantissae loco ad calcem videbis: ratus quippe non, posse Musas tuas amoenis hujus studij amaenitatibus indignari, et neque sumptibus, neque laboribus parcendum esse, adornando hanc spartam.

Qualia vero quantaque haec sint, meum haud est temere interponere judicium. Jucunda videntur, ut dixi, nec forte inutilia, sed suo quisque abundet sensu, et quia peculiaris cuique frontis est character, rara morum, verborum

et cogitationum conformitas: inde facilis conjectura ducenda est, quam arduum sit inter diversa sectantes, expedire Concordiam. Reliquum quod addam, votum est: DEUS Ter-Maximus protritis bellorum omnium machinis, Pacem Principibus pulchram, subditis utilem, artibus laetam, literis necessariam, ad majora Ecclesiae suae emolumenta sufficere dignetur propitius!

Occasio et consilium Scriptionis. P.P.

Nosti, Virorum Amicissime, Serenissimi Principis nostri amorem ad bonas literas literatosque affirmantis ex solida historiae fide: Regna, nunquam, nisi sub eruditis Regibus felicia fuisse. Pulchre profecto, armata quippe Sapientiae Dea, fulcra fluctuantibus impertitur rebus, secundis moderata subministrat consulta, et egregio Prudentiae temperamento Imperiorum incolumitatem moderatur. Unde quaeso validum Virtutis robur, nisi ab animi cultu? unde autem ille cultus nisi studiorum seminibus foecundatus? Necideo Magnates Scholasticis umbraculis captivi, singula melioris et mollioris aetatis momenta libellis volvendis impendant

oportet; sed dum doctorum utuntur consuetudine, et viva eruditionis (ut sic dixerim) exemplaria generosa judicij rectitudine intuentur, descendit sensim in aures et animum, negotiorum notitia, verborum circumspectio, sententiarum gravitas, memoriae admiratio, sensuum profunditas, cogitationum expeditum acumen et comitas illa, quae â studiis humanioribus, (absque indignitate illorum) divelli non potest, arcano quodam in moribus efformatur modo. Sed haec ultra epistolae limites provehenda, et laboratissimae scriptionis opus factura illi, qui justo ambitu circumscribere voluerit conversationum emolumenta, permitto: singula autem quae ad hoc negotium dici possunt, in Principe nostro cum stupore expressa, adnotare fas sit. Egregium specimen memorare placet, quod nuper, instituta de Peristromatibus Turcicis dissertatione, inter doctos suae familiaritatis exhibuit. Invitante enim veris serenitate, in ejus villam evocati concessimus et cum sub arborum umbra sedilibus positis

consedissemus, sic prior infit: Quod de Turcicis Peristromatibus quaeris, Princeps Celsissime, dubia vestigatione constat, et conjecturâ potius, quam evidentiâ aestimandum erit. Formam si respicio, idem usu venire videtur, quia tapetibus, qui si vertuntur, deformiores sunt; certos quippe nodos, velrudiora contextus fila observavimus, quibus Gallici idiomatis venustas mutilata videtur. Materiam vero facundum et foecundum Galli cujusdam commentum arbitror, in gratiam Cardinalis Richelij adornatum, cujus praecipua rerum in satiabiliter ad famam diriguntur. Quemadmodum enim, pergit ille, Psittaci olim, â Domino suo laute in cavea accepti, atque edocti, argute proclamarunt, [Gap desc: Greek word(s)] : ita alumni ejus, quos regijs sumptibus alit, ut et delitias faciant, et in orbem quaquaversum dispersi magnificis elogijs, eam quae infra divinitatem est, Nomini suo tribuant apotheosim. Hinc jactant passim, Armandum Richelium, Francici Imperij Genium, summam regij consilij Intelligentiam, Eminentissimum

mortalium, Galliae Angelum tutelarem, cujus sit nova saeculis fata condere, futura temporum aenigmatibus evolvere et totius mundi fortunam uno veluti digito moderari, etc. fastum vero ejus Poeta hoc epigrammate egregie (ut obiter dicam,) est ultus, cum statuam ad praesens imperanti LUDOVICO XIII. in area regia [Note: a la place royale. ] Lutetiae Parisiorum statuerat, Regem in hunc modum affatus:

Justus inermis eras, Armandus TE armat inique;
Armandum armatus sternito, justus eris.
Hanc Tibi Richelius statuam, sed conscius, Orbis
Vim metuens, speciem Regis et armagerit,
Vel Tejam vicit, vel te vult vincere servus,
Vel quae gessisti, praedicat esse sua.
Quas tibi dat laudes ergo, si intelligis, ipse

Se Regem, statuam te, LUDOVICE, vocat. Verisimile itaque est, (concludebat ille aliis etiam in hanc sententiam additis) voluisse Peristromatum inventorem Richelij prolixas de

bello Turcico spes gratioso hoc solari mendacio, ejusque Nomen apud Orientis Populos etiam celebratum extollere. Non video, reponebat alter, quo indicio eruditae falsitatis arguam Turcica Peristromata, minio, non mendacio erubescunt: circumstantias quippe ab autore relatas, aliorum etiam fide compertas habemus, et nulla dubitandi ratio refragatur. Quam atrocia de Turcorum armis fama nunciat! ne succedant DEUM Pacis veneramur! Misera, eheu! misera mortalium conditio est: bruta, formicae, conchae, mare, terra, arbores, etc. imminentes praesagiunt tempestates; homo irruentia non praesentit mala. Nunquam, si vera placent, nunquam Barbari Germaniam undique armatam, inermem magis et exaninem obruere potuissent, quam sinunc Christianorum discordiis interfunderentur. At, esto res plane fictitia, (largior quod comprobatum haud est,) benefica fraus successu commendanda foret, quae pericula meditanda insinuat, fratrum animis gliscentia

odia, et manibus saevientia extorquere arma poterit: non secus ac utili dolo Matres tenellos, inanibus terriculamentis ad frugem coercere moris habent. Proba profecto rectaque consilia, quae imprimis tacitâ imbecillitatis exprobratione odiosa sunt, blandis artibus indigent, ut vana sine viribus ira deferuescat, affectus leniantur et ex necessitate eventuum remedia admittant. Licet autem hujus instituti felicitatem Turcica Peristromata non consequantur, apud me tamen elegantiae habebunt laudem, sive concinnam inventionis formam, sive decoram Emblematum difficultatem aestimem, quam imitari qui voluerit, prolixe experietur.

Inhanc opinionem cum et alia plura addidisset, non potui mihi imperare, quin et meam sententiam, quam aliorum dictis conformandam cogita veram, addicerem his aut similibus, ut tunc in ore nascebantur, verbis: Andabatarum more, inquiebam, conjecturis decertare, vana victoria videtur et ambigua.

sed hoc constat; validius Christianos contra impetum Barbarorum stare posse, si doctrinae coelestis sanctitatem, factis quam verbis, re, quam in ore penitius commonstrarent. (Solatio ad minimum affictis, nihil omisisse pietatis ad eluctandam ruinam.) Sed cum nullam ad satietatem vindictam efferatio humani sensus sibi fingere novit, quippe dolore iracundiae, rationis quodam deliquio laboramus; nae, nos minis, aut fama, (quae ex facili affluit et effluit,) armorum furias compescere haud potuerimus. Tanta vero non sunt ea ipsa Peristromata, ut non similia et magis erudita pronus cujusvis contexere possit calamus.

Igitur, Te moneo, subjungebat Princeps, et hortor, ut amabilem nobis ejusmodi velis ludere operam. Gaudebis jucunda meditamenta, ex facili, ut dixti, calamo effundere. De argumento Scriptionis interrogas? si ita videbitur, esto, desideratissimae Pacis Omen, quod DEUS Optimus Maximus ratum faciat propitius! DEUS inquam Optimus, Maximus,

cujus imitatione IMPERATOR noster, qui Maximus cum sit, Optimus tamen apud Posteros (de quibus perpetuato bello vix spes superest) audire mavult. Praesume, quae trahuntur Comitia Ratisbonensia, ponere vel posuisse rates belligeras, et Germaniam in Concordiae et Tranquillitatis publicae portum deduxisse. Quâ spe elusa, cum Claudiano exclamare licet: [Note: in Ruf. 2. 59.]

Enimvero, ut Turcica Peristromata immania (utinam etiam inania!) consulta, gratioso modo attollunt; sic ingenij tui artes pulchrius exercebit, jucundior votorum nostrorum materies. Bonum id factum dixêre omnes; simulque mihi argumenti dignitatem gratulari coepêre, ut tundem et blando Principis imperio adversari, et amicorum etiam rogationibus solicitus, negotium supra mei calami mediocritatem excusare et abnuere haud potuerim. Facta operis sponsione, altior sermo de bello sacro

contra Tyrannidem Ottomannicam processit: Usque dum, tenebris ad quietem sevocati, mecum de onere, quod ob verbi temeritatem mihi impositum, penitius deliberarem. Priusquam autem totius consilij mei rationes tibi exponam, Te quaeso jure necessitudinis nostrae, ut contextum hujus operis Penelopaeum reddas et rudiora telae fila, amicâ retexere dexterâ lubens, volens digneris. Te enim nunc mihi Lectorem et consultorem eligo: operi demum omnibus numeris absoluto, Spectatores admittam observatione acutos, contemplatione sublimes, suspicionibus subtiles, rerum insolitarum cupidos et Ebraeorum verbo dicam, Oculum bonum: malos enim et calumniis argutos necquicquam moror.

Meditanti de propositi serie, per spatia residuae noctis, subijt recordari habiti sermonis: sub quantis tenebris amplissima Orientis plaga delitescat. quam turpiter extinctâ sanctimonia praeceptorum CHRISTI, impura Lex Alcorani, absona et absurda, tam vasti

Imperij populos occaecârit. Quam callide Mahumetes Diaboli Mysta, malitiae, et militiae [Note: *] institor dogmata, non tam Christianae Religioni (ut textor Peristromatum putat,) sed Christianorum vitijs congruentia insinuârit, illo tempore cum in Ecclesia puritas mentis spreta, Pietas curiosae eruditioni posthabita, et omnem cultum rituum absolveret observantia. Magna haec occasionis momenta firmando regno extitêre, sed accessit insuper, vafrities ipsius Mahumetis, fictitia miracula, mentita Angelorum colloquia, polygamiae permissio, (unde militiae robur praenoverat Praestigiator,) et arduum arctumque fectae vinculum, quod de Legis latae apicibus, sub poena sacrilegij non disceptare, non ambigere cautum habent: quae singula Victoriarum felicitate, divinitus commendata videbantur. DEUS itaque qui in creaturis, omnipotentiae suae imaginibus, agnosci, et admiratione coli vult, tradidit illos populos in reprobum sensum, ut facerent ea, quae non conveniunt, et sic lux Veritatis obtenebrescere

coepit in tabernaculis illorum. Hinc in mentem venit, recte me Cimmerijs Barbarorum tenebris oggerere posse lucem et splendorem purissimi Elementi IGNIS, indeque omnium Emblematum figuras expediendas duxi.

Porro quia mentio facta Cl. CLAUDIANI, inde alteram Emblematum partem, nempe lemmata omnia et singula seligere consilium habui, quippe qui Jul. Caes. Scaligeri judicio, [Note: Poet. l. 6.]Maximus poeta est, in quo felix calor, cultus non invisus, temperatum judicium, dictio candida, numeri non affectati et acute dicta multa sine ambitione. Hoc autem ut videar praestitisse, ex editione Martini Antonij Del-Rio numerum cujusvis versus notare ad oram placuit.

mei ratio, quâ totius Scriptionis nititur consilium; cingere hunc titulum cogito ambitu catenae, â superstante lapide magnete compositae, ex annulis, non invicem innexis, sed secreto complexu et veluti quodam amore attinentibus, cum epigraphe:

Augustini verbis planius dicam: Cernebam, inquit, â lapide ferreum annulum raptum, atque suspensum; deinde tanquam ferro, quod rapuerat, vim dedisset suam, communemque fecisset, idem annulus admotus est alteri, eumque suspendit: atque ut ille prior lapidi cohaerebat, accessit eodem modo tertius, accessit et quartus: jamque sibi per mutua connexis circulis, non implicatorum intrinsecus, sed extrinsecus adhaerentium, quasi catena pependerat annulorum, etc. Hoc nimirum, quod in votis omnibus est, factum praesumo, et voveo, ut durae et duratae ad cruenta et plus quam Vatiniana

Utcunque enim magna opinionum inter Christianos sit discrepantia, ad amorem tamen DEI et dilectionem proximi omnes et singuli uno consentiunt ore; et si quandoque ex humana imbecillitate inimicitiae intercurrunt, non immortales, sed diurnae cum occidente Sole sopiuntur.

[Note: *] Caeterum Emblematica pictura haud muta Eloquentia est, quippe quam lemma interpretis loco comitatur. Verum in his, quod de Timanthis jactatur operibus, plus intelligitur, quam videtur, et plus videtur, quam pingitur. Profecto Imagines in multa miracula mentem dividunt, dum non auribus loquuntur, sed oculis et imaginationi, (adaequato nomine ab imaginibus servandis dictae,) cum fasicino sese ingerunt; unde forte illarum usus in Religione, ad defingendos contemplatione hominum animos rite invaluit. Delectunt pictorum varia et cum Poetarum genijs certantia

ingenia, vel hoc ipso maxime, cum mites penicilli flabelli aemulam admittunt artem, quae acus solertiâ constat, et laboriosâ venustate, accuratissimae picturae simplicitatem attingere et praevertere censetur. Exopto itaque mihi dexterae manus industriam, ut rerum exhibendarum ruditas, sub operis elegantia dissimulata fidentius lateat, benignius excipiatur, uberius pensetur. Nunc ad contextum ipsum.

AVLAEVM I. IMPERIUM TURCICUM.

Esto Aulaem polymitum, quod Limbolarij vel plumarij, ut dixi, dexteritas Attalicum reddere noverit. Mei enim solum reor muneris, adumbrare quae ille suo expediat modo. Operis autem complexum in tres sejungo partes, ut sunt: Fimbria, Area et Scutum. Fimbria schedis Claudianis easdem picturas diversis adaptat propositis: prae se fert vero ad dexteram bellorum apparatum; Vexilla tympana, vela, buccinas, tentoria, et c. et ut verbo dicam:

Ad sinistram propendent hastae, galeae, torques, pharetrae, bellorum instrumenta, et arma

Inferius jacet supellex ignifera, caducei incendiarij, mach???nae et tormenta bellica, vera et fera

Superius imminet Litera F. Sac. Caesar Maj. Nomini initialis, cum Imperiali diademate et circumflexis pacalis Olivce ramis. Rationem inventionis hanc ex Historico [Note: Cornel. Nep. Thrasyb. 4. 1.] suggero: Thrasybulus, cum de abolendo dolore iraque, et priorum temporum necessitaibus, legem oblivionis ( [Gap desc: Greek word(s)] ) tulisset, honoris ergo Coronam, e duabus virgulis oleaginis accepit. hocque Inscriptio notat votum; ut sub Thrasybulo Germanico FERDINANDO III.

Area Tapeti, Palmam extollit triumphalem, quae folia sua, absque ulla successione florida conservat, et Victoriae (suspensis armis, clementiâ et beneficentiâ partae) receptum est Hieroglyphicum. Talem coronatam arborem, (attollit quippe frondium et fructuum comam, circumcirca instar coronae) talem, inquam, Palmam Augustus Imperator, sub quo clausumfuit Pacis Templum, inter juncturas lapidum enatam, ante domum suam transtulit,

et ut coalesceret, magnopere curavit. [Note: Plin. 17. 25.] Nimirum hoc volo: IMPERATOR noster AUGUSTUS, Princeps Principum Clementissimus,

[Note: Claud. 3. de laudib. Stil. 205. Psal. 91. v. 13. Job. 29. v. 18. Eccles. 50. v. 14. Cant. 4. v. 4. Nahum. 2. v. 3.] Palmâ viridi gaudens et amictâ trophaeis, in justitia floreat ut palma! multi sint dies ejus, sicut Palmae, et filij ejus stent circa illum, ut rami palmarum! Ex hac Victorum arbore pendent Clypei, et armatura fortium. Sed quales quaeris? Clypei igniti, veritate conspicui, et pietatis Christianae ardore flagrantes, quibus concordes muniti Turcorum arma sustinere volumus, et affulgente gratiâ divina facile possumus.

Nunc ad ordinem Turcicorum Peristromatum expando et expendo primi Aulaei picturam, quae est Aetna [Note: Claud. de rapt. Pros. 3. 396.]

et perpetuo incendio clarus, adscita epigraphe: [Note: idem in Eutrop. 2. 571.]

incendiaria libidinum lege flagrans, cruenta bellorum cupidine aestuans; sed suis circumscriptum spatijs, ut Aetna ulterius grassari non potest. [Note: Claud. de rapt. Pros. 161.]

Aetneos apices solo cognoscere visu,
Non aditu tentare licet, pars cetera frondet
Arboribus.

Aetnei fratres; (sic Gigantes vocat Virgilius,) sunt Turci, qui non contra Jovem rebelles, sed contra DEUM obstinati, impietatis perpetuas experientur flammas. Ipsi regnaverunt inquit, [Note: Ose. 8. v. 4] JEHOVA apud Prophetam, et non ex me: [Note: *] Principes extiterunt, et non cognovi. Quomodo igitur his Hagarenis, [Note: Becman. d. Orig. fol. 393.] (Saraceni enim dicuntur mutato [Gap desc: Hebrew letter HE] in Sibilum ut apud Graecos) benedictionem Ismaheli [Note: Gen. 17.v. 20.] quondam impertitam attribuamus? Defecêre primum a Heraclio Imperatore Christiano, et subinde contra Ecclesiam DEI elati insurgunt. Nemo, opinor, affirmabit, durare ad praesens Judaeis, per terrarum Orbem dispersis,

Isaaci bene dictionem divinam, eodem fere tempore ac Ismaheli pronunciatam, sed in Veteri Testamento quondam illorum Patribus utrinque adimpletam. Si enim belli fortunam inter divinae gratiae argumenta reputare volumus, idem quoque de Persis, Graecis et Romanis, quorum latissime patuere Regna, dicendum erit. Non potest bellum, res quae vices tam incertas habet, et bonis ac malis communis est, Religionis aut benedictionis divinae certa et indubitata nota haberi: quin et Turcorum clades, quas terrâ, marique acceperunt satis per Historiarum memoriam innotuêre.

AVLAEUM II. RELIGIO CHRISTIANA.

De praedicto monte Aetna admirari subit, quod per tot saeculorum decursum, flammis coruscus, sibi fomentum ignis suffecerit. Grassatur inter limitata spacia, non sublabitur, non in se ruit, non assiduavis ignium detrahit hoc excelsum et conspicuum per vasti maris ambitum cacumen. [Note: Epist. 79.] Seneca hoc se cum plurimis ignorare fatetur, et ariolantur moderni Philosophi. Hoc constat, Siciliam esse terram cavernosam et fistulosam, quaeque Ventorum flatibus patens, intrinsecus sulphur et bitumen alit, quod Ventus per spiramenta cavernarum exagitat et incendit, ut sic inde efferat [Note: Claud. de rapt. Pros. 3. 400.]

Cum autem flamma avide alimenta sorbeat, cur se tot interlabentibus annis, non consumserit,

parum liquet, nisi ex Chimicorum sententia ignis sit non urens, (qualis videlicet vino imminet sublimato, et in lucernis Veterum adinventus legitur in aliquibus sepulchris, de quibus Fortunius Lycetus tractatum conscripsit plane singularem) sed ar dens.

Hâc meditationum mor â offert sese Schema secundi Clypei, flamma videlicet inextincta, quam Lampas versatilis servat, cum verbo: [Note: Claud. Epig. de quadrig. marmor. v. 4.]

Supple, versatur et sursum deorsumque agitatur. Axis enim, quâ nititur ex utroque latere podio suffulta, Pythagoricae literae Y haud absimili, ad cujus binos ramos Salvatoris in trunco pendentis brachia extenduntur. Nimirum Christiana Religio flamma est pura, fervida, alacris, cujus splendorem tempus non depascit, ventus non expugnat, vis externa non obruit, sed exercet et attollit. Religionem autem Christianam, intelligo illam, que â CHRISTO Servatore, Vitae et praeceptorum sanctimoniâ stabilita, a Prophetis et SS. Apostolis Sacris literis consignata et SS. Martyrum sanguine obfirmata

ad nos pervenit. Potest haec Religionis Veritas ab adversantibus oppugnari, expugnari non potest. quae enim est illa potentia humana, quae divinis valet resistere? Ignis est, suffragatur D. Ambrosius, [Note: serm. 18.] Verbum Dei ( in quo Religionis summa consistit ) qui calefacere novit, nescit exurere. Hoc igne, pergit ille, Apostolicum illud aurum probatur. Hoc igne urebatur rubus, et non exurebatut. Hoc igne Ebraei succensi, fornacis ardentis vaporem nec timere, nec sentire potuerunt, etc. Fimbriam denique hoc modo evolvo: Olivae ramis circumscribo, quod Religioni Christianae maxime convenit: [Note: Claud. de Prob. et Olyb. Cons. 152. id. de bell. Get. 452. id. ibid. v. 289.]

Nam Victoriae etiam Christianorum sanguine partae luctuosae sunt, et ipsa Classica [Note: id. in Ruf. 2. 7.]

AULAEUM III. IMPERIUM ROMANUM.

Est et alius ignis inextinguibilis, qui nimirum perpetuo alitus pabulo, perdurat, de quo legitur: [Note: Lev. 6. v. 12.] Ignis in altari semper ardebit, quem nutriet Sacerdos, subjiciens ligna mane per singulos dies. Et sequitur: Ignis est iste perpetuus, qui nunquam deficiet in altari. Hinc forte apud Chaldaeos, Graecos et Romanos, Ignis Religio et cultus divinus invaluit, vel quod ab igne coelitus delapso, sacrificia apud Israelitas consumptam inaudiverant, vel quod tanquam Solis particulam, ob innumera in genus humanum beneficia, Sacrum reputabant, [Note: vid. Plin. 36. v. 17.] vel etiam formidine rei omnia absorbentis. Intimius qui speculantur, ex eo conjecturam arripiunt, quod Philosophis facile perspectum; subtilissimum rerum naturalium et minus corporeum vinculum esse calorem; ab hoc effectu ad causam

Adstipulatur his conjecturis D. Lactantius: Non exiguum, inquiens, argumentum est immortalitatis, quod solus homo Coelesti utitur elemento. Nam cum rerum natura his duobus elementis, quae repugnantia sibi, atque inimica sunt constet, igne videlicet et aqua, quorum alterum coelo, alterum terrae adscribit, caeterae animantes, quae terrenae sunt mortalesque, terreno et gravi utuntur elemento: Homo solus ignem in usu habet, elementum leve, sublime, coeleste, etc.

Ex dictis tertia Clypei figura, esto Ara Vestae cum igne perpetuo, cujus videlicet templum in media Urbe, et custodes Virgines erant, ut puram incorruptamque ignis substantiam, inviolatis integrisque mentibus servarent. Ara haec Regis Hispaniarum insignia prae se fert, cum lemmate:

Imperium, inextincta Caesarum serie perennis. Ara haec in media Roma, (Roma enim est, ubi Caesar agit,) a castis virginibus, Virtutibus, inquam, imperatorijs, Justitia, Fortitudine Magnanimitate, Clementia, etc. custodita, cum perpetuo Imperij splendore, per Pacem illustrandam. [Note: De duratione Imperij Romani Vid. P. Gans in dedic. Arbor. Geneal. et Phil. Carol. de fatis imperiorum.] Quia autem Peristromatum inventor, Hispaniarum Monarcham PHILIPPUM IV. cognomine Magnum sugillat, inter Romani Imperij gloriae titulos occurrit, ardua et arcta Caesarum, cum Rege Hispaniarum connubia, quale obtinere, etiam [transcriber: in the print: et-jam] Rex Galliarum admodum magnificum duxit.

et armorum erit [Note: id. in Eutrop. 2. v. 488. Idem de Manl. Th. Cons. 238. ibid. 239.]

AULAEUM IV. REGNUM GALLIAE.

Tenebraecum Tristitia et morte, Lux cum Laetitia et vita Symbolum habet. Hinc Persae, Rege extincto, ignem sacrum suevêre extinguere, luctum contestantes. Romanivero Floralia, circa messis tempora ad luculentum ovantes ignem et saltantes adcelebrârunt. Lucis et tenebrarum significata Salomon his verbis complectitur: [Note: Prov. 13. v. 9.] Lux, inquit, Justorum laetificat: lucerna autem impiorum extinguetur. Sic in sacris nostris candelarum usus, ob multiplicem rationem, a primitiva adeo Ecclesia invaluit, ut scilicet aeternae lucis memores, laeti expectemus diem DOMINI; quam consuetudinem vestigat Franciscus Lusinius. [Note: l. variar. Lect. 3. 6.] Et quid multis? Moris est hodieque publicam frequentando Laetitiam scloporum tonitrua mittere, per compita lucernas accendere, et (ut luxus se

solemnibus insinuat) non deesse solent artifices, qui papyraceos tubos, sphaeras fusilibus praegnantes stellis, ignes rotatiles, et ipsum, ut sic loquar Vulcanum sub legibus in aera transferunt. Ejusmodi ignes triumphales Galli, ante Victoriam partam, per inane jaculantur, unde mihi IV. Clypei digma obvium, Galliae Regnum hoc repraesentans modo.

Fingo ludicros ignes, totos scintillarum imbres, flammas fusiles, volubiles, rotatiles, globosos, ut ipsum coelum in oculorum nostrorum viciniam descendisse mentiantur, (facile enim haec, absque periculo et impensis verbis modo designanti succedunt) Imprimis vero enitescant oportet [Note: Malingre de la loy Salique Chap. 28. p. 74. Pasquier 7. de recherch. 15. p. 171.]Lilia tria, ex conis ad coeruleum coeli campum, in azurea enim area pinguntur, (ut â coelo Clodoveo divinitus data, quae tamen ab Eremita acceperat, significetur,) diplosa, cum verbo: [Note: Claud. de Rapt. Pros. 3. 241.]

Ignivoma Lilia, Galliae Regnum referunt, cujus fortunam belli memorare haud est hujus propositi. Splendeant inter haec bellorum incendia Lilia, levis et brevis claritas sensim evanescit

et extinguitur, qualis nimirum Siciliano, Neapolitano et Navarraeo Regno affulsit, et totius Orientis amissa testatur possessio: unde Quicciardinus gentem Gallorum, felicem magis, conquirendo, quam prudentem conservando praedicat, quodque illud ad fortunae, hoc ad Virtutis munus referendum sit. Petrus Gregorius, Gallos omnium horarum esse homines, ex illo notat, quod in capite Galli gallinacei, in cerebro, sine fractura exossato, (quod facile contingit in multum elixato) lilium observetur. Sed abstineo manum, ne limitatum paginae spatium calamus transcurrat.

Ad FERDINANDI CAESARIS Symbolicam literam legatur: [Note: Claud. de bell. Gild. 320. id. de bell. Get. v. 98. idem de Manl. Th. Cons. 21. id. de Laud. Stil. l. 1. 24.]

AULAEUM V. REGNUM POLONIAE.

Micat inter ignes Luna minores, inquit Poeta. Inter ignes, aulaea haecce illustrantes, refulgeat oportet Luna Turcici Regni Symbolum. [Note: *] Errat enim Peristromatum Autor, dum Turcos non corniculatas Luna, sed igniaria tria in armis gestare scribit. [Note: J. Willich. com. in Tacit. Germ. cap. 16. p. 453.] Magna semper apud Judaeos et Turcos hujus Planetae observantia fuit ut non solum sub initium novilunij illis felicius cuncta evenire hodieque arbitrentur, sed ut in oculis semper habeant promissum DEI Abrahamo factum: [Note: Gen. 22. v. 17.] Crescet semen tuum in multitudinem exercitus Coeli! Quid igitur opponam Lunatis et Lunaticis Turcorum armis? [Note: vid. de Varennes an Roy d'armes f. 171.]Solem linteo asbesto intextum et agladio ex prodeunte Sipario, in ignem sub surgentem porrectum, adscita inscriptione: [Note: Claud. in Pallad. et Seren. ep. 82.]

contra ferocissimas Orientis gentes in clientelam Polonorum dedisse, quippe qui veluti in salutis publicae propugnaculo constituti, invictis legionibus Barbarorum immanitatem propulsarunt, et ad praesens stat Sarmaticis custodia ripis. Serpentes undique flammae non possunt comburere asbestino veluti linteo intextum Religionis splendorem. Fiunt autem haec lintea ex alumine Arabice Jameno dicto, quod in tenuissimas bracteas fissile est et in telam contextum, igne, (ut ex lino facta, aquâ lavantur,) â sordibus purgatur: hujusque aluminis copiam in Cypro nuper adinventam, nobilis Italus [Note: H. Ruscelli delle imprese. f. 58.] refert, ex quo non modo gracilia ducantur fila, sed et oleum perpetuâ flammâ coruscum exprimatur. At, egredior propositum.

[Note: *] Fallitur porro Peristromatum Turcicorum Orator, quod Poloniae insignia ostendit, quae Prussiae sunt, Aquila nimirum candida cum litera S. insignita: haec enim [Note: Colombriere en sa Preface du Recueil d'Arm. col. 6. ] Sigismundus I. Poloniae Rex, cum Prussiae Ducatu, tanquam feudo suo, Alberto Marchioni Brandenburgico,

Habent vero Poloniae insignia Aquilam coronatam, quod Lechus primus gentis Dux et fundator, pacato imperio suo, deserta Poloniae peragrans, sexto a Vartavel Warto flumine milliario, versus Septentrionem â nidificantium Aquilarum multitudine, urbem et Arcem Gneznam (vel Gnesnam, vel Gnesto) quod Slavis Aquilae nidum sonat, aedificarit, indeque vexillorum schema elegerit. [Note: Mar. Cramer, de gest. Pol. l. 2. p. 25.]

Fimbriam denique Tapeti his verbis adorno. Superius addo: [Note: Claud. in Eutrop. 2. 219.]

intellige de FERDINANDO I. Polonorum virtute adjuto, et contra Turcos Classica [Note: id. de VI. Cons. Hon. 321.]

AULAEUM VI. RELIQUA EUROPAE REGNA ET RESPUBLICAE LIBERTATIS.

Cor hominis formam habet trianguli, allegorico sensu notans, Mundum, Coelum, Elementa et rotundae sive sphaericae figurae alia quaeque non posse explere animum humanum. Inversam etiam Pyramidem refert; (ignis quippe in verticem surgit, sicut aqua naturâ defertur,) quia corda nostra ad DEUM, in luce inaccessibili habitantem, assurgere deberent, inverso et perverso modo ad terram et terrena reflectuntur. Hinc forte consueta in Ecclesiis formula obtinuit: Sursum corda! cum Responsorio: habemus ad DOMINUM! Caeterum accensam qui propius contemplatur candelam, observabit lucis radios in triangulum scintillare; qui remotius intuetur,

in sexangulos et duplicatum trigonum circumfusam notabit lucem: e longinquo vero qui respiciet, flammam circuli affectare orbitam comperiet, prout omne corpus suo modo sphaericam aemulatur perfectionem. [Note: J. C. Scal. exerc. 30.] Recta haec circuli est proportio, quae ad trigonum integro, ad hexadem mediato Diametro pertenditur. Enimvero DEUS

dierum senario mundum creavit, et praeceptum ab eo est, ut operi sex modo dies destinarentur, Ebraei sex annis seminarent, et omnino numerum hunc operis, septimum quietis agnoscerent. Sex hominum paria ad messem Evangelij Christus destinavit, qui de LXXII. discipulis XII. quos binos mitteret, elegit; et de horum numero cum unus praevaricasset, quasi ex necessario alius est suffectus, et VI signa, quae in XII horis diei sunt, operi ab eodem destinata declarantur. adeoque in numero LXXII. servata senarij virtus et duodenarij numerus enim ille in expansione duodenarij, et radice senarij consistit:

XII. enim VI. sunt LXXII. qui numerus contractus est in XII. et hic in VI. mittendo binos Apostolos. At quorsum haec? Hoc numero fretus complectar, (Adversarij exemplo) Tria Septentrionis Regna, et tres Respubl. Libertatis hâc picturâ Emblematicâ.

Esto candela ardens, â manu ex nube porrecta, cujus lumen duobus alijs itidem candelis admotis auctum spectetur: Inferius candelabrum, tripode nixum, et tripartito erectum tubo, addita epigraphe: [Note: Claud. de laud. Stil. 2. 149.]

Coibunt videlicet Regnorum et Rerumpubl. per orbem Christianum concordes vires, quoties contra illos arma moverit Turcus. In commune ut consulant, communis aerumna suadebit, ne dum singuli pugnent, omnes vincantur.

Addo autem, ut fimbriam exolvam et absolvam, ultima haec ex Claudiano lemmata: Superius ad FERDINANDI. Pacifici schema Symbolicum;

Et ingruente necessitate, suspensa sed conjuncta arma [Note: id. de IV. Cons. Hon. 459.]

Hoc si nobis repraesentabis Omen Augustissime Caesar, [Note: id. de Cons. Prob. et Olyb. vers. ult.]

--- TE Cuncta loquetur
Tellus, TE varijs scribent in floribus horae.
Longaque perpetui ducent in saecula fasti!

Exodium.

AD hoc studium mihi Principum Doctissimus Autor et hortator extitit, forte etiam laudator futurus. Quanquam enim per imbecillitatis meae conscientiam, super bam inde expectationem effingere haud possim, et rerum mearum obtrectator, quam ostentator, audire malim: ita tamen comitatem et lubentiam (suave Virtutum philtrum,) Musarum ille Patronus omnibus propinat, ut vel obsequij promptitudo, vel argumenti opportunitas, vel erectus negotij magnitudine animus, vel ipsa, licet parum ingeniosa industria commendationi esse poterit. Enimverô Christiani sanguinis parsimonia cordi esse deberet Imperantibus, licet Turcicum bellum, cujus nebulas Peristromatum Autor memorat [Note: Eras. Adag. 3. 4. 38.], inter [Gap desc: Greek word(s)] reputandum sit. Spondet ultro Pacem Ottomannicus Legatus, excusat latrocinantium per Hungariam et Moraviam excursiones, et fidem

dat, aliorsum spectare ingentem belli apparatum. Haec cum ita sint, Christianis Pacem auguror et Concordiam; Nil placitum sine pace DEO, inquit Prudentius. Turcis vero Aeschyli Poetae fatum. Fuit ille Tragicus ad vitium usque grandiloquus, et oraculo monitus, ut ex ictu superne proveniente caveret, dictoque audiens, sub dio agere suevit, usque semel in aprico loco, aperto capite sedens, Aquila calvitie hominis illusa, testudinem quam ferebat, ei perinde ac lapidi illisit; quo ictu Aeschylus extinctus perijt. Turcorum Monarcha Tragicus fabulator, superbus et elatus, fati necessitatem intervertere haud poterit, licet impunitatem speret ex poenae comperendinatione. Testudo Aeschyli calvitiem contudit; animalis tarditas, testaeque durities, judicij divini conditiones apposite designat: Tandem et tandem rasus ille vertex Turcorum comminuendus instar vasis figlini, et tarditas poenae, gravitate pensabitur. In fidem hujus sententiae non adducam verticale Tureis [perhaps: Turcis] [Gap desc: word written in Hebrew letters] (charab) quod ex stellatis literis Gaffrel speculatur,[Note: aux curiosites in oüyez chat. 13. ] neque recensebo

rectissimas conjecturas pientissimi Theologi [Note: Philippi Nicolai historia deß Reichs Christi/ l. 2. num. 15. f. 392.] de fatali Ottomannico Imperio anno M. DC. LXIII neque celebratum ipsis Turcis de Christianorum gladio vaticinium, quod refert P. Gorgovviez [Note: de morib. Turc. fol. 109.]: sed opinionis meae veritatem ex claris S. Scripturae locis adstruam: [Note: Ezech. 38. v. 19. et 39. v. 1. Apoc. 20. v. 9] Ascendet indignatio, inquit Propheta, super Gog in furore ZEBAOTH, et in Zelo suo, et in igne irae suae loqueturei. Descendet ignisâ DEO de coelo et devorabit populos, quos Gog et Magog congregabit in praelium.

[Note: *] Denique excusat Peristromatum Scriptor Gallorum cum Turcis necessitudinem Politicam [Note: Epist. 38.], (forte ex Cardinal. Ossati epist.) sed languide, ut solitum in causa sequiori. Abraham, David Salomon, Judas Maccabaeus, etc. foedera habuêre cum infidelibus, sed contra alios infideles, in causa defensionis.

At si ultionis causâ, cum Christiani nominis hostibus, contra Christianos arma et consilia junguntur, locum obtinet vox praecipientis Dei: [Note: Exod. 34. v. 12.] Cave, ne un quam cum habitatoribus terrae

istius jungas amicitias. Non inibis cum eis foedus. Et alibi: [Note: Deut. 7. 2. Jos. 23. 2.]Quod si volueritis Gentium adhærere erroribus, et cum eis copulare amicitias, erunt vobis in foveam, et laqueum. Hinc Franciscus I. Galliarum Rex, haec verba moriturus ingeminasse fertur [Note: Dom. Arum. ad Aur. Bull. 6. 15. 7.]: Perij, eheu! perij, quia volui foederatus esse ei, qui hostis est Christiani nominis. Quare etiam, Anno M.D.XLIV. in comitijs Spirensibus, aeque ac Turcorum tunc Imperator Solimannus pro Christianorum hoste declaratus legitur.

[Note: 4. Reg. 4.] Denique hoc voveo, ut, quemadmodum obaerata illa vidua, cujus filij etiam â creditoribus in miserae servitutis nexum deposcebantur, jubente Elisaeo, miraculosâ olei ubertate, nomina eluit, et chara familiae pignora, in praesentissima calamitate est tutata: Sic viduata et desolata Germania dulcissima omnia nostrorum pignora, imperio Viri DEI ( tales enim sunt, quos divina providentia rebus humanis sustentandis substituere dignatur) multiplicato oleo Pacis, exsolvat, et filios ab armorum perpetua servitute laeta redimat.

Pax erit in terris, regnumque redibit amoris. Has mihi spes FERNANDE facis, DEUS omina firmet!

Haec sunt Amicorum intime, quae contra Peristromata Turcica moliri volui, et jussus debui. Pronum quidem fuisset, prolixius singula exequi, et subtilia de igne, ex Philosophorum scholis, admiscere problemata; sed aemulari Adversarij brevitatem intempestivamque eruditionem omittere ratum habui. Te itaque per jura necessitudinis nostrae obtestor, ut tuum in his judicium, quod semper maximum est, rescribere non dedigneris. Esset profecto, cur ad humanae imbecillitatis debile et flebile recurrerem privilegium; licere quandoque peccare; sed nihil excusabo, nihil ignoscas velim; Crudelem Te Medicum intemperies festinantis calami experiatur. Ure, seca, omnia tuo arbitrio permitto: agnoscam (ita spondeo) quaecunque emendaveris, ostensurus etiam pro candore tuo gratiam quoties locus, aut usus fuerit. Vale Vir amicissime et me ama, etc. T. N. N. E.

AUSTRIACAS AQUILAS nemo sine clade lacessit,
Sinescis, isto fulmen ab ungue venit.

Mantissa, Sive Responsio ad praemissam Dissertationem Emblematicam.

Aulaea Romana, quae nuper obtulisti, multa cum lubentiâ inspexi: gratias etiam habeo ingentes, quas ex occasione volens repraesentabo. Libere loquor: si penicillus, vel acus, calamo tuo, et ingenij acumini responderit, [Note: Claud. de rapt. Pros. 2. 41.]

--- nunquam felicior arti
Contigit eventus: nulli sic consona telae
Fila, et in tantum veri ductura figuram.

Ut Phidiam ferunt omnem artis suae gloriam, in Minervae simulachrum, ejusque clypeum contulisse; sic [Note: id. Gigant. 76. id. de laud. Stil. 2. 335.]

--- splendentior igni
aureus ( quisque ) ardescit [reading uncertain: print faded] clypeus,

industriâ extollis: venustus passim eminet vigor, jucunda et foecunda rerum alacritas efflorescit. Adversarium erudite vellicas, modeste arguis, et maculas Peristromatum, (quae me et alios forte latuêre) igneis ingenij tui radiis placide notas.

Selegisti porro Mystam tibi, et interpretem Illustrem Poetam, et ut Criticus [Note: G. Barth. advers. 1. 7. f. 13.] fidem facit, Christianum. Felix in illo calor, (tua ex Scaligero verba sunt) verus in tuis calor, rerum et verborum splendidus nexus et argutus, imo singularis, ut nesciam an tu cum illo, an tecum ille loquatur. Sensus quidem in nonnullis fasciae adscriptionibus vacillat, sed verbum illud reticentiae, ut vocant Emblematum artifices, ex complexu instituti facile erit obvium, quin et pulchrius elucescunt, quae ex obscuro scintillant. Veluti Scythae et Parthi hostes; ita Emblemata Apodosim, vel in ipsa fuga ingeniose insinuant, et spicula quasi retrospiciendo vibrare debent.

Pulchra sunt quae dixi, sed intimius oculos mentemque perstringit ipsius argumenti dignitas

et nitor. Feruidum Pacis studium in lapideis hominum animis concitare laboras, et quae alij calidis suspiriis flagitant, tu blando modo sub clypeis foves. Singula, quae jam volvere desisto, mihi praesens imaginatio eum in modum sistit, ac si nunc [Note: Claud. in Ruf. 1. v. 357.]

contigissent, et quasi Aulaea haecce omnibus limbolariorum lenocinijs absolutissima coram intuerer: Praeest oculis meis (ita persuadeor) FERDINANDI CAESARIS Litera Symbolica, cui imminet Imperialis corona: Olivae folia incirca protuberant, cum baccis turgidulis; elegans ramorum serpit contextus, et quasi moderatae vernilitatis laetitia arridet: Vexilla hinc et vela fluctuant, effert se buccina, ventricosum se tympanum extollit: illinc prominent arma, hastae se erigunt, gladij micant, hamatae in pharetris sagittae pendent, et cristata superbit galea. His omnibus amabili oculorum mendacio suspensis quasi per aerem, subjacent bellicae tempestatis aestuantia fulmina, rauca tonitrua et sulphurei imbres. Sed quae

dixi, fimbriam â tapeti area, (siutique tuam assecutus sum mentem) discretam faciunt, et ne otiosus videatur ornatus, Claudianis occupabitur schedis. Ad limen tabulae Palma umbris decora erigitur, sub quarum amoeno tegmine adnexi cernuntur Clypei ignita undique resplendescentes pulchritudine. Ad radices autem Arboris prope est, et distat artis palmarium, palmetum, inquam, scite ad Optices leges dispositum. Sed prolixus sum, et caligat ad haec omnia, quae scribo, inanis contemplatio. Quid igitur addam? Futurae tranquillitatis Omen arripio, ex Imperatoris nostri clementissimi, tertiato in hoc fastigio FERDINANDAEI nominis numero. Monas, censente Pythagora, fundamentum est rerum omnium; Dyas contentionis et litis notio; ternarius vero numerus Concordiae dicatus, et dirimendis dissidijs aptissimus habetur. In partes divisum ferreum saeculum, satis, plus satis viximus; [Note: Claud. de bell. Gild. in praef. 13.]

nostra horologia) horae initium, ferrum in cruce est expertus et ad tertiam pati desijt: sic sub FERDINANDO I, coepit per Germaniam grassari bellum, sub Imperio FERDINANDI III. eliminetur ferrum, modus esto calamitatis, et Pax [Note: Claud. epig. de torped. 10.]

Sed quid plura praedicem, ut magis imitator tui, quam probator videar? Haec ego amicus, sed non ut amicus: Boni peritique judices omnes dicent, quos in hoc aevo optem tibi potius, quam praestem. Quemadmodum singulis hominibus, pro temperamenti et humorum ratione, diversissima est oculorum acies, utque alius offusa luminum hebetudine, cuncta tanquamper nubeculam intuetur; alius dissita parum, propiora accuratius adsequitur; alius vitreis conspicillis verius, alius suis oculis rectius prospicit: sic profecto ingenia, vel falsarum opinionum lippitudine, vel interni (ut sic loquar) nervi optici imbecillitate, vel umbratilis vitae consuetudine, ad intimam rerum evidentiam saepe bona fide caligant, adeoque suo quisque supercilio caecutire

gestiat, vel non raro judicando, de suo judicio quid existimandum sit, palam facit. Sed nihil est, ad tua haec, quod metuas, veras â Principe nostro laudes agnosces, et Lectores solemnes frequentabunt acclamationes Omnes, Omnes! Vale.

COROLLARIUM PHILOLOGICUM.

Aulaea graecis [Gap desc: Greek word(s)] dicta, ab [Gap desc: Greek word(s)] (et hoc ab Ebraeo [Gap desc: Hebrew word(s)] ) vela sunt picturata, versicolori textura illustria, quibus aularum parietes vestiuntur. Aulaeum autem in sing. dixit Cicero in Orat. pro Coelio: Scabella concrepant, Aulaeum tollitur, Plutarchus in Public. et Athenae. 4. 10. [Gap desc: Greek word(s)] vocant. Scaliger etiam Poetas, aulaea parietum preciosorum nominat. Servius ad 3. Georg. scribIt aulaea primitus in Aula Regis AttalI adinventae, cui suffragatur Plin. 8. 48. 2. et Propert. 2. 32. 12.

Hinc Attalica dicimus, quae magnifica sunt, et conditiones Attalicas, quales nimirum Rex ille a Pop. Rom. obtinuit. Valer. Max. 4. 8. Plautus vocat belluata tapetia ( [Gap desc: Greek word(s)] ) quod in theatris ostentabantur mirifica populo monstra aulaeis intexta. unde Am. Marcellin. 16. 4. ait: Et velut in quodam theatrali spectaculo, aulaeis miranda monstrantibus, multa licebat sine metu videre.

AVLAEA ROMANA.

AULAEA ROMANA, CONTRA PERISTROMATA TURCICA EXPANSA: SIVE DISSERTATIO EMBLEMATICA, CONCORDIAE CHRISTIANAE OMEN REPRAESENTANS. I. ad Corinth. XIV. v. XXX. EXVrget protInVs IehoVa, qVIa non est DEVs DIssensIonIs, seD PaCIs.

Studioso Lectori Typographus S. D.

Occasio et consilium Scriptionis. P.P.

AVLAEVM I. IMPERIUM TURCICUM.

AVLAEUM II. RELIGIO CHRISTIANA.

AULAEUM III. IMPERIUM ROMANUM.

AULAEUM IV. REGNUM GALLIAE.

AULAEUM V. REGNUM POLONIAE.

AULAEUM VI. RELIQUA EUROPAE REGNA ET RESPUBLICAE LIBERTATIS.

Exodium.

Mantissa, Sive Responsio ad praemissam Dissertationem Emblematicam.

COROLLARIUM PHILOLOGICUM.