01/2004 Ruediger Niehl markup
text typed (without italics) - no structural tagging - no semantic tagging - no spell check performed - no orthographical standardization
09/2011 Reinhard Gruhl markup
structural tagging completed (in many cases italics added) - spell check partially performed
image: s001
IOANNIS LAVTERBACHII POETAE NOBILIS ET LAVRO CORONATI, Aenigmata. AD MAGNIFICVM ET ILlustrem Dominum Henricum Rantzovium, Regium Holsatiae Vicarium, Bredebergae Dominum etc. ADDITIS SIMVL NICOLAI Reusneri Leorini Com. Palat. Caes. et P. L. Aenigmatis. [gap: illustration] E COLLEGIO PALTHENIANO M. DCI.
page 2, image: s002
AD HENRICVM RANZOVIVM PRODVcem Holsatiae. Doctos nouem cultor sororum diligit.
Ranzouii ingenii virtute celebris et arte,
Quem magno clarum fecit honore Themis,
Nobilis Holsatia non tantum splendor haberis,
Te quoque magnifica Dania laude vehit.
Cum Slesuicensi, Ditmarsia firma, ducatu,
Te queque patronum re studiisque colunt.
Hinc dedit Holsatiis tibi Rex Fridericus in oris,
Et rerum reliquis imperiique vices.
Si non impediunt diuersa negotia rerum,
Si breuis exiguit temporis hora sinit,
Accipe de variis clemens anigmata rebus,
Quae tibi Musarum victus amore dico.
Carmoinis auctores dum carminis auctor alumnos,
Ex animo Phoebi candidiore foues.
Non ingrata reor cadet hac tibi nostra voluntas.
Carminis auctores carminis auctor amat.
page 3, image: s003
Nil diligentiae arduum AD EVNDEM HEROEM. Industria consistit inquisitio.
Clara nobilitate Rantsouorum
Henrice, Aonidum nitens sororum
Lux: Aenigmata ne tuo die ata
Nomini, bene cognito per orbem,
Latebrosa negotium facessant:
Sit Natura suis amicta signis
Rerum cognita sit poeticarum
Praesens pectore summa fabularum,
Adsint historia prioris aui,
Vocum significatio datarum,
Multis quae simul applicata rebus.
Dum natur a suis amicta signis
Rerum cognita dum Poeticarum
Tibi pectore summa fabularum:
Dum notae historia prioris aeui
Vocum et significatio datarum:
Non anigmata quae tuo dicata
Nomine bene cognito per orbem
Latebrosa negotium facessent:
Exacte resoluta sed patebunt.
Nil tam difficile est, in orbe quo non
Inquisitio, diligens fruatur.
page 4, image: s004
AENIGMATA
HENRICO RANTZOVIO EQVITI, BREDEBERbergae Domino. I. Mors.
Holsatie splendor, praestans Henrice Camoenis,
Rantzouia clarum nobilitate iubar:
Inter Apollineos celeberrima gloria vates,
Quitecum Mausas ex Helicone trahis:
Quas digno veneror quaedam ceu numina ritu
Ornatas varia cognitione Dei.
Dic mihi morborum praesens quod pharmacon orbe,
Quo dolor, et morbi quo cadit omne genus?
Non Panacea potens est, sit licet enthea, succo,
Non laudem vitae cui medicina dedit.
Hoc vt terrarum nihil orbe frequentius vno:
Sic homo nil quidquam vilius omnis habet.
Spernit, et oblatum fugit, vtque sit inde remotus
Non aurum promit diuitiasque tenax.
Illius est Satanas auctor, nequit auctor habere:
Cogitur aeternos, vsque carere dies.II. Eidem. AENIGMA.
Funeris exstiterim quamuis occasio vatis:
Non tamem illud ego: sed reus ipse, dedit.
Ingenium vates vt in arte probaret acutum,
Non misera volui caussa venire necis.
page 5, image: s005
Nobilis Aonias Henrice fideliter artes
Qui edis, Holsatia nobilitatis amor.
Sic ad te venio, ne vatem morte sequaris,
Sed sensus acuas organa pulcra tui.
Vel te victorem faciat victoria, vel me,
Vt certis statuam parta trophaea locis.
Non mors e nostro certamine gloria surgit.
Vt tua, vel mea sit gloria, fautor ades.
III. Liber.
Quanquam non ferulas didici tolerare magistri,
Me schola discipulum non odiosa tulit:
Diuer sis non sum linguis excultus et arte:
Non studiis operam nocte dieque dedi:
Me tamen vtuntur saui doctore magistri,
Et quoscunque animo discere mulia iuuat.
Diuersas doceo solertes or dine linguas,
Hinc artes magna dexteritate bonas:
In terris quidquid vulgauit turba Sophorum,
Mors rapuit multos quos grauis ante dies,
Quidquid et hoc vsquam conscribunt tempore docti:
Indicio discis sedulus omne meo.
Non Regum vereor neuos taxare potentum,
Non scelus, vt metuant conciliare malum.IV. Radius.
Illustro splendens fulgenti lumine terram,
Quam describo suis ceu pater orbe plagis.
Aequo mensuras, hominique rotaque ministro
Auxilii, pessum nerapiantur, opem.
page 6, image: s006
Artifici stantes contexo pollice telas,
Obsequiis iungo lora iugumque meis,
A me prateriens homo saepe feritur in vnda:
Inque oculis niteo, pro dapibusque voror.
V. Pons.
Dat mihi, sublimis quod in aere pendeo, vulgue
Nomen ab officii conditione meum.
Si facturus iter, si pugnaturus in hostes,
Aequor araturus si superesse capis:
Vt fluuios, superes, vt moenia strenuus vrbis
Miles, et vt naues vector adire queas:
Hoc equidem casus, quam me ducente, per omnes
Absoluisse vin commodiore nequis.
Te super et fluuios, super et te moenia possum
Portare, et naues tesuper incolumem.VI. Serra.
Quae eorrodo minax ego dentibus, eaome, rosis
Non vlla corpus nutrio parte meum:
Hinc macies corpus deformat dira vorantis,
Consumtoque meo corporefio minor.
Dissidiis dirimo coniuncta, quiesco nec vsquam,
In partes ierint donec vtrinque suas.
Luminibus careo, non lucis perfruorvsu,
Alterius, faciens munia, fungor ope.
Audior a cunctis, solum non audio, postquam
Ingratum stridens auribus edo sonum,VII. Sepulcrum.
Sum domus esaxis, aut multo structa labore,
Aut sterili, vt creber postulat vsus, humo.
page 7, image: s007
Expers solis ago, nullo quia tempore claram
Admittit lucis facta fenestra diem.
Ventorum gelidos, quamuis non sentio flatus:
Torpeo perpetua frigidit ate tamen,
Non calor est vsquam, non rerum forma, tenebra
Obscura quae sunt omnia necte premunt.
Hospitii certam venienti confero sedem,
Confecit durum quando viator iter.
Conuiuis alius non est cibus, ac meus hospes,
Cui pars hospitii quantulacunque datur.
Admissos claudo, dimitto nec antereceptos,
Quam cum conflagrans ignibus ignis ero.
VIII. Narcissus.
Dum nimium mir or fallaces credulus vndas,
Insano iuuenis lusus amore cado.
Vt doceam iuuenes, mentisque animique venustas
Corporeis quod sit plus adamanda bonis.
Mollibus asserpo languens in gramine ripis,
Vt, quibus interiit vita resurgat aquis.
Perspicuis liqui vitam delusus in vndis
Ex vndis iterum vitae alimenta peto.IX. Clytie.
Quid non Liuor edax, firmas vbi pectore iecit
Radices, acri pestilitate potest?
Dum vult alterius tabescens pectus amore,
Proditione sibi consuluisse, nocet.
Virgo fui praestans; Liuore fameque peremta,
Planta sequi vultum me fugientis amo.
page 8, image: s008
Me fugientis amans demiror et ardeo vultum,
Illius vultum mortua viuo videns.
X. Cochlea.
Sum Monachus, sexu neque mas, neque virgo, sodales
Et socios nulla condit tone fero.
Diuagor in syluis peragrans deserta, locisque
Foecundo riguis quaerito rure cibos.
Nunquam non vigilans obseruo fideliter ades
Hospitibus patior nec grauis esse locum.
Deplorant alii mult is vbi damna querelis,
Incensa modulor dulce melisma domo.XI. Myrrha.
Sum liquor, inuoluo Diuorum templa, Ducumque
Aulas ac hominum suauis odore domos.
Natus ab infami descendo crimine, Luna
Quod fug t, et tristi carmine Bubo notat.
Aturpe quoduis defendo putvedine corpus:
Inveterem subito ne redigatur humum.XII. Tages.
Vna dies puerum me vidit, et vna, peritus
Vaticinandi augur quod fui in arte, senem.
Vna dies puerum quod viderit vna senemque,
Mirum est. at vidit me puerum atque senem.
Impresse fueram sulco vix natus in auras,
Cum ventura senex, inter aratra dedi.XIII. Argentum viuum.
page 9, image: s009
Est graue, quo grauius vix quidqua pondere, septo
Si clausum, elabi ne queat, ipse tenes.
Elapsum in partes discurrit mille: sed vnum
Fit rursus, certa si ratione regas,
Exstinctum mutat species, rerumque colores:
At viuum, celeri mobilitate viget.XIV. Saturnus.
Sum longeua atate senex, velocior Euro:
Nemo currentem me retinere potest.
Quo retinere cupit magis, hoc magis impiger idem
Innixus baculo sim licet, effugio.
Res omnes, aurum, chalybem, deglutio ferrum,
Stagna, lacus, fontes, ebibo tum fluuios.XV. Araneus.
Non mihi sunt radii, non licea, trama, nec vlla
Stamina non plena per soluenda colo:
Ipsa tamen, nate louis aemula, texo laborans,
Vt telas refer ant serica ulla meas.
Exonero plenum contexens sedula ventrem,
Eque meareplens viscera fauce vomo.
Insidior latitans, pedicas et retia pono,
Donec adit casses praeda petita meos.
Admoneo legum qualis censura feratur,
Arbitrio iudex cum docet aequa suo.XVI. Aurum.
Vealis quanquam mihi desunt organa linguae,
Nullus quo careo, prodit et ore sonus:
Persuadere tamen mortales omnia possum,
Ne graue sit fieri quidquid in orbe velo.
page 10, image: s010
Non moueor, moueo forma quos fronte carentes
Captiuos teneo nocte dieque mea.
Ad Paulum Melissum. XVII. [correction of the transcriber; in the print XVI.] Sueui.
Barbitus Isaidae si te nonTeutona vatis
Obstrictum fama clare Melisse tenet.
Dic, quibus in terris, obseruantissima iuris
Natio, que vigilans iura frequentat, agit?
Cum matutinos vix Lucifer inficit axes,
Et solitum rur is turba requirit opus.
Res hominum summo cum sol obseruat ab ortu,
Vel medio fulgens plurimus axe calet.
Aut cum decliuis temone relinquit Olympum,
Ac modo pars lucis, pars modo noctis adest.
Ad ius addictos vocat, ad ius ordine ponit:
Quos sancta iuris conditione regit.
Non prohibent operae, non cura domestica rerum,
Non dolor, hoc iuris gens studiosa colit.XVIII. Horologium.
Non didici numeris numerandi pluribus artem,
Non quotunque modo temporis ordo fluat.
Ne fugiat numerus, ne fallat in ordine tempus,
Successumque datus sentiat vsque labor.
Te doceo numeros, doceo te tempus, vtrinque
Dum monstro numeros temporis edo moras.XIX. Caepa.
Ostentans Luna variis simulaera figuris,
Corporis aduersas signo liquore vices:
page 11, image: s011
Decresco minuens corpus cum crescit, et illa
Decrescente iterum corpore cresco meo:
Non quemquam violo, me vis nisi facta lacessat.
Indignans hostem, cum petor hoste, peto.
Obruo me lacrymis temere quacunque petentes,
Fert impune suum non violator onus.
XX. Maria semper virgo.
Nata patrem genuit, patre quae nisi nata fuisset,
Vagisset tenero non pater ore puer
Qui matrem gignens vitae produxit in auras,
A genita genitis matre sorore puer.XXI. Phalanx.
Octonis pono quadr atum millibus agmen,
Promoueo naues quas nequit aequor humo.
Vt stupeant facio mortales mor sibus icti,
Vt toto miserum corpore membr a tremant.
Discerno digitos, quod tandem deuor or ipso
Afoetu, offensae Pallados ira facit.XXII. Tiresias.
Emare sum mulier dissecto factus ab angue,
Accepirur sus de muliere marem.
Arbiter hinc lectus superum de lite iocosa,
Lis mihi damna data lege iocosa tulit.
Lumine priuato subiecit poena futurum:
Scira futura Dei si est, Deus ipse fui.
A Laertiade pallente vocatus ab Orco
Vaticinans feci mystica fata palam.
page 12, image: s012
XXIII. Echo.
Virginitatis atis amans, solem, auras, frigus et imbres,
Dum famae vereor vimque dolosque, ferc.
Obseruo tenerum vitae studiosa pudorem
Ex hominum cedens, vallibus errog, grege.
Ore procax nusquam promo temeraria vocem,
Respondens alio pauc a loquente, loquor.
Aerumnis animi tenuata fameque, sitique:
Antra cubile, thorus marmora dura mihi.XXIV. Syrinx.
Paganum spreui, quod rusticus esset, amantem,
Nunc amo paganos rusticitatis amor.
Pagani si non animor complexibus oris,
Exanimis tota est mutaque vita mihi.XXV. Ars.
Sum puero magnum teneris ego pondus in annis,
Quod durus placido pectore fere negat.
Verberibus parcis? subeundo pondere multo
Segnior, as toler ans ponderis arcas equus,
Vt puero desum nullis in rebus: adulto
Sic mala fortuna sum per acerba comes.
Per mare, per syluas, per terras, curro per ignes:
Nil vis, nil hostis, nil mihi liuor obest.
Non humeros onero, manibus non tractor, habenti
Hoc leuius, quo plus sustinet, esse probor.
Nudus vt incedat, secum gerit omnia diues,
Me nulla quisquis parterecusat onus.XXVI. Somnus.
page 13, image: s013
Pax animi, requies rerum placidissima, curis
Non vlla turbor conditione sinu.
Fessa ministeriis demulceo cuncta, labori
Sufficiant studiis vt reparata suis.
Incessus hominum, vultus, et verba loquendi
Exprimo, factorum non simulator iners,
Mille mihi terras nati populosque pererrant,
Quos nisi componat lumina nemo videt.XXVII. Adamus.
Quam prius ex vtero vitales nutus in aurae
Accepi vitam, iam mihi vita fuit.
Quam prius excessi vita, sum mortuus, at non
Sum tristi lasus morte sepultus humo.
Inuito vixi longauam funere vitam,
Alterius donum quod mea vita fuit.
Vita quidem fuit, at mortem bis ferre coactus:
Est data bis rursum corpore vita mihi.
Computrui terris vbi triste cadaiser humatus,
Accepto liber corpore viuo nece.
Amplius atra nihil mors in me iuris, Olympo
Dum mortis Dominus viuo perennis, habet.XXXVIII. Leucothoe.
Grata Deo gratos ob forma virgo lepores,
Sola patri moriens non ego grata fui.
Morte meagrato mesurgere fecit odore
Ille: sed hic viuam contumulare solo.
Reddita defuncto milior pro corpore vita
Suauis odorato corpore surgit honos.
Que duram precibus nequii placare parentem
Nunc homines placo, concilioque Deos.
page 14, image: s014
XXIX. Zythum.
Non ego sum vinum, sed vini more cerebrum
Perturbo, vini dum vice fungor ego.
E puteo gignor madefacto farris aceruo,
Dum fouet alma Ceres, percoquit ignis edax.
Quo me cunque fero comitem se spuma subinfert,
Vt sit in aspectu gratia multa meo.XXX. Glans.
Crescat vt humanum genus, vtque examine longe,
Strenuus officium. mulciplicetur, ago.
Nutrimentadedi, quae tempore despuit isto,
Quod varia pascit conditione gulam.
Ne tamen humanos desint nunc prorsus ad vsus,
Bruta, quibus Bacchi festa coluntur, alo.
Haec super in vite ne deducare pericla,
Deducens aluum, quae nocitura leuo.
Vis cadat humanum letho genus, intereatque?
Officio fungor rursus vbique meo.XXXI. Schola.
Sum labor assiduus, defuncti meta laboris
Nulla, nouum posico fine recurrit opus.
Grata mihi fecit Graium cessatio nomen,
Cessandi verum non mihi caussa datur,
Vrgeor, imposieum crebro simul vrgeo munus,
Res vt alat, florens publica pace, bonos.XXXII. Nimbus.
Fundo merum quoties deposcis, fundo liquores,
Vnguentumque litum quo bene corpus olet.
page 15, image: s015
Depluo pracipites in tempestatibus vndas,
Perturbo magnis flatibus vsiss humum.
Me comitante Dii descendunt axe frequentes:
Subsidiis homines cum recreare volunt.
Armorum celeri terras quoque repleo casu,
Auertit patria quae pietate Deus.
XXXIII. Amor.
Ignis in hum ano dispergens corpore flammas:
Ardeo, perpetuis nonruo pressus aquis,
Menon Arctoi corrumpit frigoris algor,
Nonrigor, indomitae non graue mortis onus.
Vt Deus ipse meo laetatur nomine dici:
Aeternos ignis sic ego viuo dies.XXXIV. Turdus.
Sum volucres inter mensis gratissimus, aluuno
Exonerans, mortem corpore gigno mihi.
Exonerans aluum mortem dum corpore gigno,
Cur possum mensis gratus adeffe cibus?
Mortem nonne tibi metisis quoque, dum mihi mortem
Gigno, meo vesci corpore quisquis amas?
Humanas imitans produxi gutt ure voces,
Casaeris Augusti coniugis acer amor.
Quae nigra risffescit, canit astu, frigore balba,
Solstitio muta est, bis parit oua, me amat.XXXV. Auis.
Bis vitae fragilis vitales nascor in auras,
Quas mihi concessa conditione peto.
page 16, image: s016
Me icet obiiciat multis fortuna periclis:
Morte semel tantum, cum vocat hora, cado.
XXXVI. Christus.
Qui sine principio, rerum sine fine creator,
Principium et finem rebus in orbe dedi:
Qui sine temporibus currentis temporis auctor,
Praescriptum quoduis tempus habere sino?
Principium et finis terrarum factus in orbe,
Temporis in spatio temporis vmbra fui.
Nunc sine temporibus superato tempore viuo:
Nec mihi principium, nec mihi finis adest.
Vt cum principio mecum sine fine morentur,
Temporis in spatio quos mehi tempus habet,
Quos non tempus habet mihi, mors detrudet in Orcum.
Vt sine morte ferant flebile mortis onus.
Temporis et ratio numerinon vllaferetur,
Quod sine finito tempore tempus evit.XXXVII. Fomes.
Areo, quamque meo prius vndet corpore gutta,
Torquebis leuius pumice victor aquas,
Subiiciens stimulum, segnes in rebus agendis
Accendo, faciant vt patienter opus.
Si tibi flamma deest, ignisue paratus in vsum:
Vt foueas tristi corpora laesa gelu.
Mox tibi flamma, mea tibi mox ope subsilit ignis,
Vt flamma, vt multo luceat igne focus.XXXVIII. [correction of the transcriber; in the print LVIII.] Centaurus.
page 17, image: s017
Sum pedibus nullis homo qui vestigia pono:
Sum ceruice carens, cui caput, acer equus.
Totus homo sum, totus equus, sum totus vtrumque:
Hic homini prodest, ille ministrat equo.
Nunc Meleagream, Nessi de sanguine saeui
Infectus postquam sum, Calydona seco.XXXIX. Ionas.
Luce carens, tenebris tumulatus viuo, nec vrna est.
Nec saxum, nec humus, nec mare tumba mihi.
Est caro, quam carnem Praesul negat esse Latinus:
At carnem veram Biblia sacra docent.
Nunc sursum tollor, nunc trudor ad ima deorsum:
Est animo, est requies corpore nulla meo.
Omnia conficiens quod me non conficit, istud
Gratia munifici commemoranda patri.
In tenebris ergo prece me sustento sepultus:
E quibus emergens denuo cerno diem.
Se qui sustentat prece nixus mente fidelis,
Auspice, non horret dura, necemque Deo.Aliter.
Sum, nondum dira confectus morte sepultus:
Haud vrna, haud saxum, non humus vlla tegit.
Et loquor, et sapio, et vitalibus abdicor auris,
Meque capit viuus, meque vehit tumulus.XL. Nox.
Principium prima ducens ab origine mundi,
Duro nec est terrae terminus orbe mihi.
page 18, image: s018
Non est, non et erit mihi terminus ante futurus.
Quam coeli iudex orbis ab axe ruet.
Obscura videar quamuis caligine cingi,
Res nulla constent vt ratione viris:
Prona tamen sum consiliis occasio dandis,
Plurima quae dubiis commoda rebus habent.
Tranquillam placidae sedem concedo quietis,
Vt reparent vires bruta hominesque sisas.
Non terrus adiens Hyperione lustror, at astris:
Vnde meum raro surgit honore decus.
Vt pauidas multum formidine terreo mentes:
Sic animo vitiis me datus omnis amat.
XLI. Aquilo.
Non homo, non animal, non quae petit alta volucris
Me, breuis vt superet vita, carere potest.
Vnde vsniam, et quo proficisc ar tamen idipsum
Quantumuis sapiens nemo docebit homo.
Audior, auditu venientem percipit omnis,
Non tractor manibus, non oculis videor.
Non laqueis capior, vinclis non claudor ab vllis:
Sed vacuis penetrans occupo cunsta locis.
Est mihi magna quidem, cum robur tento, potestas:
At maius Titan lumine robur habet.
Cogo viatorem quando constringere vestes
Errantem, Titan exuit igne suo.XLII. Venter.
Res decreta suos quaeuis sapienter ad vsus.
Illicitis pereat ne violata modis.
page 19, image: s019
Non ius pera capit, sed panes, liba, canistrum:
Non lentem, vinum pocula, non carabum.
Diis inimicus ego nullo discrimine condo
Ius, panes, lentem, liba, merum, carabum.
Cetera praeteream totum manifesta per orbem,
Audeo nonnunquam quae bonus horret home.
XLIII. Spina.
Ex improuiso me contrectantibus, acer
In plantis violat vulnere mucro manus.
Foeminea decorans constringo tegmina coetus,
Vt suus in cultu debitus adsit honos.
Arceo pometis fures, fructumque ministro,
Qusm probat in mensis saepe gulosus homo.
Me non ignorant pisces, non cuius imago
Est Deus, in Christo cui patet aula throni.
Confero caeliacis cocta radice, cruentam
Et tussim, prohibens dira venena, leuo.XLIV. Ignis.
Mobilis assiduo moueor, sine pondere, motu,
Et leuis ascendens nubila celsa peto.
Nutrimenta voro quaecunque feruntur, auarus:
Nec Deus ipse meum nomen abhorret amans.
Principia vt rebus tribui ratione Sophorum:
In mundo rebus sic quoque finis ero.XLV. Ignis.
Illustro tenebras, obseurum quidquid habetur
Lumine mox lucem splendidiore capit.
Vt gelidum pulso recreetur frigore corpus,
Quae concreta gelu membra tepore leiso.
page 20, image: s020
Absumo rodens paulatim cuncta, ministrat
Que natura mihi cunque alim enta solo.
Sordibus aspersis impurum purgo quod exstat,
Vt primum teneat pristina forma decus.
Numen adhaec maius concesso nomine signo.
Claudere coelorum quam queat orbe globus.
XLVI. Aqua.
Arguo fucatos prodens medic amine vultus,
Quodque sit in niueo dedecus ore loquor.
Os mihi cum non sit, per dens ego pellicis instar
Multiuors, quidquid traditur omne voro.
Omne voro, nulli me prebeo fronte fidelem,
In cunctis stulte, qui mihi credit, agit.XLVII. Alueus.
Sum fluuii constans ab origine ductor ad aequor,
Principium sumit quilibet vnde suum.
Per fluuios idem traduco fidelis euntes,
Ne peregrinando forte moretur iter.
Pondera sustinui cum sat commissae per vndas,
Pauperis inuersus praebeo tecta casa.
Vt placidam capiant victi languore quietem
Infantes, oculos nocte sopere leui.
Vt fallas hilari spaciosum pectore tempus,
In lusus faciles area nostra patet.
Salsamenta cupis bene si condire, ministro
Egregium multa commodit ate locum.
Ne pluuiis nimium laedantur ab imbribus ades,
Ne vitium faciant robora dura, veto.
page 21, image: s021
Vt salis absque vsu carnes seruentur, et vue,
Vt pyra, mala; meo corpore dona probant.
XLVIII. Aura.
Ventus ab Aurora veniens sum rorifer, auri
Splendor, et in populo candidiore fauor.
A doctis habeor fortuna diesque poetis,
Me, ne plura loquer, nemo carere potest.
Nemo carere potest, Cephalus me dum vocat ore,
Exhausti requiem meque laboris habet.
Coniugis interitus saltu loca sola petentis,
Non donum, facto vuloere causa fui.
Ceniugium felix, aquales pectora slamma,
Quo coniungentes suspicione vacant.XLIX. Ratis.
Filia syluarum, syluis nutrita, volucrum
Attribui se dis que loca grata gregi.
Erro per ignotum, vestigia nulla relinquens,
A duce dum fido caecagubernor, iter.
Sola vagor nuquam, comitum mihisemper adharet
Turba, sinu geritur, quae studiosa meo.
In syluis vt ego liquidas sum nata sub auras,
Sic aurae u am prosperioris amo.
Prosperioris amo curam, qua reereor, aura,
Fortuna tenuis spes, vbinulla, meae.L. Pes.
In vatum certas prascribo carmineleges,
Vt iusto constet syllaba quaque modo.
Do mensurandires in strumenta peritis,
Ne mensis fallant arua domusque locis.
page 22, image: s022
Tempestas nimio nesubruat impete naues
Contraho; vel sinubus car basa trado suis.
In vita modulisusas vt cernatur et vsus,
Et cursoris item conficientis iter,
Praebeo suppetias, nullo quae tempore praebeni
Thesauri magnae splendidioris opes.
LI. Caecus.
Noxque dieseque pares mihi sunt, color vnus et idem
Rebus, quas aer fert humus, ignis, aquisae.
Vna eademque Deo ventur aemeta salutis,
In Christum rect a quae datur orta fide.
Haec dum credenti contingit, noxque diesque
Nil dispar prodest ad bona vera coler.LII. Epistola.
Interpres mentis loca per disiuncta viarum,
Sensa voluntatis praemeditata loquor.
Erubeo nunquam, quod dicere quisque veretur,
Excusso nulla profero voce metu.
Officio dulcis nonnunquam fungor amici,
Nonnunquam partes fortiter hostis ago.
Et belli et pacis sum caussa, bonique malique,
Austoris posita pro ratione mei.
Non ego, sic studiis cui serui, quilibet auctor
Fortunae faber est verus vbique meae.LIII. Gallus.
Naturae solers productus munere Vates,
Mendaci nunquam voce futura caeno.
Quam prius obtueor solem, bis naseor in auras,
Nec baptisma nisi post mea fata fero.
page 23, image: s023
Mortuus ancipiti dependet corpus obelo,
Concilians hominum gaudia multa gregi.
LIV. Tormentum.
Cum calido frigus, cum duro molle, liquroque
Cum sicco, pugnat quod graue cumque leui.
Ore voro flammas, tonitru vocale supremi
In coelis imitor fulmen et acre Iouis.
Destruo munitas celsis cum turribus vrbes,
A plagis tutum nil agit orbe meis.LV. Follis.
Exspirans animam, non morte resolutor, at illam
Assurgens suctam protinus abdo sinu.
Abdo sinu, et remouens obiecta repello subinde,
Ne proprium teneant sede repulsa locum:
Ne cedam, caput et venter constringitur vnicis,
Hinc anima obiectum quodque repello mea.
Emissam repeto, repetitam mitto, facultas
Vt modo magna, animae sit modo nulla meae.
Sic mediis fluctus haurit Delphinus in vndis.
Sic haustas iterum gutture fundit aquas.LVI. Mens.
Intrepidus terris peregrinans erro viator,
Liber ab insidiis per loca cunctae vagor.
Non me prarsaptis remorantur montibus amnes,
Non mare, nan ventis quae nimis horret hyems.
Impedier nullo sudans Hyperionis aestu,
Non pluuiis misto grandine turbor aquis.
Saluuus eo, saluus redeo, rerumque nouarum
Absque graui sumtu conscius esse queo.
page 24, image: s024
Mollis aquae tremulum labris ita tumen ahenis
Absque morasubito per loca cuncta volat,
Sole repercussum et splendentis imagine Lunae,
Tecta domus passim cum laqueata ferit.
LVII. Calamus.
Multiplices presum, qua~quam co~temnor, ad vsus,
Inque palisdoso sto sine crine lacu.
Me nisi ducentem sequeretur scriba, legenti
Nil quidquisam doct a sciret arare manu.
Nonhortipraesis multo cum foenore fructus
Accpiet, custos si bonus esse negem.
Non Viret arboribus foer undis consitus hortus,
Si rigido munses de spuit ore meum.
Captura voliscrum solers frustratur et aeuceps,
Piscatorque mea non bene fule us ope.
Latitia nullo tibicen carmine signum,
Me cum praesentem non habet, vsque canit.
Conficio celeri quem vult herus impiger ictu,
Lychnuchos templis ignibus armo sacris.
Non tenui fugiunt praesepia vimine textae,
Artifices teneo quisando ego mellis apes.
Quid multis optes est referam mea comoda verbis?
Quod prosim multis, vsus vbique patet.LVIII. Ferula.
Quidquid in humano lates vsquam pectore praui,
Quod disciplina tollare cura nequit,
Hoc sidei linquens vestigia corrigo, pectus
Vt prauum mutans praestei Honesta bono.
Sacra vocor Baccho, moneo quod sedula potos
Inter, quae cauta mente cauenda, merum.
page 25, image: s025
Officii tandem fide pro munere, quaeres
Optimae supplicio, gratia flamm a datur.
LIX. Testudo.
Arbor ego felix auium concentibus olim,
Ventorum syluis sum recreat a sono.
Nunc meliore fruor fato deiecta securi,
Harmonicos varia voce suusurro modos.
Quae itscunda virens accepi gaudia syluis,
Mortua suauisonis gaudia fingo sonis,LX. Inuidia.
Sum pestis toto qua non truculentior orbe,
In portentoso corpore poena mihi.
Ex proprio laetor non prosperitatis honore,
Aerumnis animo non queror aegra meis.
Est amor alterius dolor, est aerumna voluptas,
Quo me conficio corpore semper adest.
Dum nihil alterius damnis gauisa reporto,
Alteriusque bonis nil cruciata lucror.
Sola mihi noceo, pario mihi sola dolorem.
Conficio torquens mambra furore meo.
Immensum proprio tormentum corde, meoque
Alterius morior prosperitate sinu.LXI. Vestis.
Turpe quoe est visu, vitae quod turpe decoro,
Congresstas hominum quando subire placet.
Vt non offendas vlla ratione pudorem,
Omne quod est visis turpe nefasque tego.
Numinis inuentum, mortalis cura celebrem
Me specie terris splendidiore facit.
page 26, image: s026
Vt veniam scelerum quaeras, Christumque salutem,
Criminis admissi pestore viue memor.
Qui memor admissi resipiscens credit Iesu,
Inque fide praestat munia, saluus agit.
LXII. Campana.
Est intra coelos, intra mihi mansio terras,
Non coelum tango, non quoque tango solum.
Constringor vinclis, concludor robore duro
Vt nulla mutem Conditions locum.
Os mihi semper hiat, petulanter et exsero linguam,
Nec nisi cum cogunt verbera multa loquor.
Cum loquor, assiduis repleo clamoribus aures,
Verbera cum cessant, tum quoque cesso loqui.
Non vlli noceo clamoribus, hortor iniquos,
Contrito quaerant cor de salutis it er.LXIII. Molaris. Ad Andream Berchtoldum.
Andreae iudex gem marum scite, fodinas
Qui terrae gnaua sedulitate colis.
E quibus et gemmas et magno dona labore
Eruis, in Ponte qualia Lemnos habet.
Cum merito possim gemmarum gemma vocari,
Me quod multorum vita carere nequic.
Nulla meiratio cur gemmas inter habetur?
Inferior nulli qui bonitate feror.
Pro digie is orno vario conusuia luxu,
Ieiuni stimulans ne premat ora fames.
page 27, image: s027
Gaudia nulla quies, dat gaudia nulla voluptas,
Quas non perpetuas reddo benignus humo.
Natiuam fuco non turpis adultero formam,
Liber ab insidiis omnibus emtor abit.
Est mea praterea passim mir anda potestas,
Vno quam dignus pradicat ore fauor.
LXIV. Annulus.
Est mihi principium, fuit et mihi terminus, at nunc
Nec mihi principium, nec mihi terminus est.
Nobilium quoniam generoso stemmate natos
Atque fidem signo prosperiore nota.
Contortos idem concinno vertice crines,
Vnde puella decens, gaudet et vnde puer.
Hinc in honore feror, meritoque hinc digner honore,
Quos in honore memor pestus habere solet.LXV. Eua.
Quam prius e matris suscepi corpore vitam,
Vberibus suxi nectar et ore meo.
Nullius exemplo, me quod docuisset amorem,
Quo nilterrarum sanctius orbis habet.
Corde virum toto comitans laetisque malisque,
Mater ego pariens pignora multafui.
In mortis meame contecit opinio fauces,
Quam prius exiuit corpore vita meo.
Vita mihi postquam subtracto sole negata,
Corporis et massa menteque viuo polis.LXVI. Aries.
Caesaribus multis monumentum insigne, Ducumque
Gloria, virtutis, militiaeque decus.
page 28, image: s028
Insidians auidus latronis more carinas
Mergo, prius prudens quam sibi natuta cauet.
Portitor egregius fratris, caraque sororis,
Quae merso fecit corpore nomen aquis.
Mortales ferio, quibus occursare voluptas,
Est per alternas cura ferire vices.
Armatus ferro muros sociaque cohorte
Tecta frequens pulso, dum labefacta cadunt.
Astrorum splendor cunctis vt commoda praestem
Orbs, diem nocti lumine reddo parem.
Vt sibi me proprium faceret satus Aesone, pressit
Aeripedum vigili colla dracone boum.
LXVII. Vmbra.
Sum breuis in medio, capite ac in calce diei
Longior, vt surgit sole cadit ve iubar.
Vrgentes fugio, fugientes insequor, istas
Me videt alternis quisque subire vices.
Defessos recreo gratas dum largior auras,
Dumque fatigatis praebeo frigus humo.
Nilfraudes vereor, malae nil discrimina, meque
Sede, prior moueat senisi, nemo mouet.LXVIII. Pius.
Suspirans coelum cum Diis commercia tracto,
Sum magnis verbo regibus orbe timor.
Astr a mihi parent, pisces, animalia, venti,
Flamma, solum, tenebrae, ftuminae, pontus, aues.
Et Phoebum et Phoeben prece sisto potente, nec Orcus
In me, nec quicquam Mors fera iuris habet.
page 29, image: s029
Exanimata animo, steriles foecundo, bonisque
Apparens mirum maexima mira probo.
Exuuiis demum positis mortalibus, astraum
Fio, Dei carus filius, imo Deus.
LXIX. Speculum.
Nullus inest fulgor mihi, nulla figura tenebris,
Cum lateo tibi nec visa referre licet.
Multus inest fulgor mihi, multa figura nitemi
Luce, tibique licet visa referre mihi.
Nil quidquam doceo, nisi protinus ante feratur
Vt videam, quam te forte docere queam.
Te si digna vides prudens virtutibus orna,
Sin minus, integra sedulitate caue.LXX. Casus.
Grammatica formas accommodo vocibus arte
Multiplices, rebus multa pericla creo.
Quod neque dat fatum, nequesors quod blanda ministrat,
Spem praeter spatio forte ministro breui.
Quid sim quarenti non possum dicere, vereum
Ex coniecturis coniice mente tuis.LXXI. Amor.
Inter aquas ardens in pectore nascitur ignis,
Intima qui crescens ossa calore bibit.
Ardet vt inter aquas ignis, sic crescit in igne,
Qui tandem nulla parte domatur aquis.LXXII. Cippus.
Conseruo terris mentionem debitam
page 30, image: s030
Inter superstites, boni tollat bonum
Obliuio lethaea nomen ne viri,
Corpus sepulturae datum cuius suae.
Includo sontium pedes in ligneo,
Vitare discant cautiores vt mala
Exempla, ne sequi malorum diligant
Peccata, criminumque naeuos, carcere.
Ostendo metas haec super viae, suum
Viator vt cursum regat petens locum:
Directus interualla signis dum noto,
Dimensione terminosque metior.
Romana sceptra vindicarem ne mihi,
Oblata, propter nata fronte cornuae.
Quae sunt, aruspex suae si extis mysticae
Vt arte consultit bidentum, quas sacra
Mactauit, vt Deos virenti cespite
Placaret ara, malui [reading uncertain: print faded] pauper rudi,
Quam magnus esse Rex, in agro viuere.
Tranquillitas iactatione gratior.
LXXIII. Spira.
Nubilis exorno frontemque caputque puellae,
Gratior vt niteat formae venusta proco,
Impositos capiti sub mento necto galeros,
Denudet molles ne grauis aura comas.
Fundamenta loco saxosis firma columnis,
Instabiles dubia ne moucantur humo.
Inuoluo longos nautarum ex ordine funes,
Vt videar specie circulus esse tibi.
Non hominum fugio trepidanti pectore turbas,
Vt quotacunque vocer pars legionis, ago.
page 31, image: s031
Delicias supter hac conuiuis pono facetis,
Appositos inter dum voror ore cibos.
LXXIV. Agger.
Oppono molem, torto negurgite nimbis
Luxurians pingues amnis inundet agros.
Munio cum castris arces, vrbesque cruento
Vt teneat quiuis tutus ab hoste larem.
Ne peregrinantes labor aurigasque moretur.
Et faciat laeta fronte viator iter.
Non opera desum, studium non denego cuiquam
Tela datum feriant vt iaculata scopum.LXXV. Pica.
Foemineo stomachi pario fastidia sexu,
Humanos querulo proloquor ore sonos.
Thespsadas cantu stolidas sisperare sorores
Quae tentauer unt, nomine signo meo.
Gestsbus inconstans nunc hus, nunc proferor illuc,
Omnibun infamis garrulitate mea.
Corporis anterion pars albet, nigricat ipsa
Posterior, dubiae mentis imago viri.LXXVI. Sagitta.
Detraho iumentix reclusa pelle cruorem,
Vt morbi caueam pro ratione malum.
Damno reos, minus est doctis quod vatibus vnquam
Catatum, certa respuo lege notbhum.
Humani capitis cranium distinguo, quod ipsum
Me forma simili conditione referc.
page 32, image: s032
Ex me nomen habet, subito quod sorbet hitatu
Flumen, quodque nouo gurgite reddit humus.
Obtinet Hircanis fera qua non saeuior agris
Vlla, suo velox quae pede, nomen idem.
Armatum caepuit est ferro, penetrare, quod obstat,
Vt valeam, et mittens me quod adire iubet.
Aora neruorum duplicipeto viribus ala,
Descendens redeo nullius vsus ope.
Ex Asia, sociis triginta millibus, hostem
Oppugnans, moui Pallados vrbe Duces.
Quod satus Iapeto non sentit corpore poenam
Caucaeseas volucres, astra dedere locum.
LXXVII. Dens.
Verto solum, multo Cerealia foenore dona
Spem det vt agricolae, laetitiamque suo.
Extraho submersum puteo quodcunque resedit,
Sarmento vites luxuriante puto.
Naufragium faciat ne tempest atibus actus,
In medio dubias aquore fundo rates.
Multifidum discrimen aro numerosus eburno
Cum morsu, et famae nomina rodo boni.
Ne quid homo vitae super hac desideret vsu,
Quotidie fruitur, memoder ante, cibis.LXXVIII. Graphium.
Planta fui sterilis sine fructu, frondis egena
Non pyra, non vuas, non quoque poma tuli.
Consecrata Diis acuer, concisa labella
Vt riuum ducant protinus exiguum.
Quo poto quamuis mutescam, qualia dicis,
Ore tamen muto talia verba loquor.
page 33, image: s033
Verba loquor, verum non cunctis, sed modo notis,
Suauis amicitia qui coluere fidem.
LXXIX. Cornu.
Duxque Comesque viae quocunque moueris eundo [reading uncertain: page damaged] ,
Arbitrii venio pro ratione tui.
Accendo bellis animos, exhortor in arma,
Praecipio cupida sumere tela manu.
Belligeros iubeo rursum pro viribus hostes,
Vt tutum quaerant spe meliore locum.
Ne pereant temere progressi longius armis,
Suadeo progressis mox reuocare gradiis.LXXX. Tympanum.
Membranis claudor, baculis cum verbero, edo
Signaque laetitiae, signaque moestitiae.
Exploro ventos radiis solaribus, inque
Curru vectores imbre cadente tego.
Euomo quas hausi cupide reuolubilia vndas,
Me circum cursus quando rotatus agit.
Pondera vasta nequit, pedibus nisi calcer abunde,
Artificis sursum me sine ferre manus.
Insignes inter celebror non vltima gemmas,
Quae medias inter praeda leguntur aquas.LXXXI. Imago.
Viua rudes doceo sine vitae corpora signis,
Quodque genus veteri nobilitate loquor.
Res imitor quod ego, dedit hinc imitatio nomen,
Officium prodit quae manifesta meum.
Ne mihi diuiniper templa negentur honores,
Sanctorumque colar relligione loco,
page 34, image: s034
Expers syncerae quod relligionis, honore
Diuino vulgus me veneratur iners.
LXXXII. Domus.
Distinctum caput est mihi costis undique, nullum
Cui cerebrum, nullus cui quoque sensus inest,
Nec prorsus vacuum [reading uncertain: page damaged] grandes custodit aceruos,
Nutrimenta hominum mutuat unde genus.
Cum pro velo [reading uncertain: page damaged] meo tibi corpus, vestis ad instar.
Ne tristi noceat frigiditate gelu.
Corpus velo, tamen ne contingatur id ipsum
A me, contingas ni prius ipse meum,
Nunc cute circumdor, rursum mir absle visis
Quod non est vlli, nunc cute destituor.
Amoueo pluuias, ventos et quidquid obsse,
Vnde laboris adest sollicitudo, potest.
Paupertatis onus tego, nec non omne molestum,
Ne dete mordax gaudia Liuor agat.
Non oculi sunt fronte, latses quocunque moueris
Hos praebet, turgens oraque venter habet.
Ora quibus certo recipit discrimine quoduis,
Quod non dimittens eiicit inde foras.
Si spectare pedes, nitor quibus, ipse requiris?
Terra operit, ne qua parte videre queas.
Ne lateam, meus est cuiusuis temporis vsus,
Commodo pauperibus diuitibusque simul.LXXXIII. Termes.
Arborea lepido caesus de stipite fructu,
Humanos soleo quir recreare sinus.
Infelix idem veniens examine longo,
Humanos, tenui tempere, perdo sinus.
page 35, image: s035
Ne foret agrorum confusio mutua, quondam
Distinguens fines terminus orbefui:
LXXXIV. Acus.
Non substernor ego modo parturientibus apte,
Gallinis, augent cum bene chortis opes:
Foecundo Ponti quoque longo examine fluctus
Dum mediis vterus prole debiscit aquis.
Vt quondam pinxi Babylonica texta, superbis
Sic permulta mea nunc variantur ope.
Haec super vt forma placeant meliore puellis,
Figo procis tortas sustineoque comas.LXXXV. Cento.
Carmina diuerso latitantia profero sensu,
E variis passim consolidata locis.
Sic, certum vt referant paessim congesta poema,
Te studiis fessum quod recreare queat.
Vt melius constet tibi vultus forma requiris
Et faciem? signum certius istud habe.
Vim contra pluuiae, vim contra frigoris, ipsum
Cum panno corpus versicolore tego.LXXXVI. Sonus.
Non oculis videor, manibus non tangor, odore
Non capior, gustu non vagus ore feror:
Percipior sensu tamen, et non impiger aures
Afficio: sensu sim licet ipse procul.
Corpore colliso velrupto nascor in auras,
Vanesco, atque animam vix generatus ago.LXXXVII. Arcus.
page 36, image: s036
Sol quando radiis nubes fulgentibus atras
Intrat, et aduerso lumen ab imbre iacit:
Insigni splendens circumdo nubila cinctu,
Et picta coeli veste pererro plagas.
Ipse mea similem quandoque ab imagine formam
Procreo, dat vultus quae simulacra mei.
Conuexo structo firmo curuamine muros:
Vt rerum melius pondera quaeque seruat.
Quam prius infestant dominos lethaliter, hostes
Eminus amoueo de statione feros.LXXXVIII. Scopa.
Progenies syluae resti restringor ab arcta,
In pessum vinclis ne resoluta ruam.
Per sola cum manibus, cum per laquearia ducor,
Quod non vult, ductu cogitur ire meo.
Omnigenas remouens sordes, delector amoenis,
Hinc pueros doceo recta minuta sequi.
Regia furtificos a carnibus arceo mures,
In propria tutae sint vt vbique penu.LXXXIX. Corona.
Quisque suis meruit veluti virtutibus Heros
Strenuus: ornatu sic caput orno meo.
A stillicidiis ades defendo, periclum
Ne casu possit gutta creare suo.
Conuentus hominum doceo, congressibus apta,
Qui consultantes cum ratione monent.
Non raro praestans Hyperion is addo sorori
Egregium pulcra conditione decus.
Me duce quod Baccho Minois contigit vxor,
Sydereas inter luceo clara faces.
page 37, image: s037
XC. Concha.
Aure cauum media donat mihi tortile nomen,
Vnguentum Syrio fundo liquore bonum.
Vox tempestatum mea sistit in aequore fluctus,
Littora quoaque videi Phoebus vterque refert;
Iungo ministeriis operas tonsoribus aptis,
A mento barba est sum resecanda tuo.
Sex capio drachmas, praesens pictoribus adsum,
Icones pingit daedala quando manus,
Duritia silicum tegor, augeor, imminuorque.
Ceu vaeriat corpses menstrua Luna suum.
In gemmam duro conceptum rore liquorem,
Cui similem formam lumina piscis habent.
In Cyprim veniens diuinos sumsit honores,
Ex me quam primum prodiit orta Venus.XCI. Calix.
Praebeo potandi certum sitientibus vsum,
Cum grata calidum sorbitione bibunt.
Seruio conuiuis eutelsum quando legumen,
Aque agreste cocis igne domatur oluses.
Inuolucro quodam nascentem contego florem,
Quam prius egreditur vere tepente rosa.
Glandibus hinc durum syluestribus addo putame,
Quaesuibus dantur grata sagina cibo.
Defendo cochleas in aequis terraque morantes:
In propria tutae sint vt vbique domo.XCII. Buxus.
Quae teneros olim deduxi funere manes,
Et luctus moriens tristia signa dedi:
page 38, image: s038
Sollicitas hilaris passim nunc excito mentes,
Vt celebrent animig audia multa siniu.
Non cariem subiens operas, putredinis expers,
Pectsnibus, cultris, pixidibusque loco.
Aera corrumpo, sit vt exitiosus: et ipsas
Flore neco pereant vt violenter apes.
Torqueor in gyros agit ata suybinde flagello,
Oricos in Creta, meque Citorus amat.
XCIII. Clauus.
Dicorin arboribus damnosa perustio Solis:
In cute callosum tuber homille tua.
Viuendi signo rationem, claudo soluta:
Contuus aeternis cor vs ignibus excitet ardor:
Alatus mecum pectora figit amor.
Distinguo tunicas Romani insigne Senatus,
A caligis super haec est nota certa mihi.
Annales etiam nomen tribuere quod annos
Edocui certa conditione rudes.
In portum veniat felix vt nauta guberno
Tempestas iactar cum violenta, ratem.XCIV. Echinus.
Est aequis mihi vita, quibus deuoluor in orbem,
Dum me pro pedibus spina tributa mouet.
In terris idem viuo, partumque morando
Difficilis, cunctor dum nimis, edo meum.
Rugoso tueor contra quod frigus amictu,
Ponit honorato mensa secunda loce.
page 39, image: s039
Me vice perfruitur sedans ieiunia panis,
Carne mea duram qui leuat ore famem.
Polorum purgans vini potoribus aluum,
Rite mea sordes aesperitate frico.
Eluo neo quicquam gelidis sino reste: ab vndis,
Ex haustu stomachus nauseet vnde tuus.
Hinc cibus apponor conuiuis gratus, abeno
Si mundet solita me prius arte cocus.
XCV. Apex.
In montibus, rebusque cunctis summitas
Appellor, inque floribus stamen, sinu
Quod intimo, ceu fila quaedam, prosilit.
Adhaec acuminatus in coni modum
Assurgo pileus, velut fstigium.
Hinc Flaminis lanata virga pileo
Pauonis, alitumque cristae, et vpupae
Quaelemus gallinaceum rafert genus,
Cernor: statas hinc dectionibus notas
Impono, sit pronuntiatio suis
Aequabilis ne semper in progressibus:
Sed pro decoro, vocis vt varset sonus.
Ingens senectuti verendae splendeo
Auctoritatis ac honoris dignitas,
Vbique gentium vt decoro seruiat,
Custodiat mortaliumque gratiam.XCVI. Capreolus.
Erro per syluas conspersis pedibus albo,
Dum curu matrem per iuga multa sequer.
page 40, image: s040
Commoueo terram fodiens, dorsumque bicornis,
Vt multo semen foenore gignat opes.
Extremos idem circumdo fideliter aures,
Ambitus vt tereti postulat orbe sinu.
Praeterea viti contortum praebeo crinem
Serpendo passim quo loca firma capit.
XCVII. Coelum.
Humano dicor pars esse superior ore,
Sydereis gesto lucida signa polis.
Et caedo lapides poliens, et formo periti
Artificis docta lignea signa manu.
Ros, imber, nubes, tonitru, nix, grando, pruinae,
Vitalisque meo funditur aura sinu.
Praeterea genero mutantes regna Cometaes,
Incensusque creat quicquid vbique vapor.
Nuntia Iunonis pictos delapsa per arcus,
Me fulgur, nebulae, luxque serena colunt.XCVIII. Carbunculus
Vredo frugibus quod est campis malum,
Hoc vitibus sum, Sirius quando furit,
In vinea pestis feraci noxia.
E crassiore sanguinis putredine
Natus duos Rome peremi consules,
Sub Lucio censore Paulo, Martio
Quintoque, Narbonensium prouinciae
Pculiar is, inter incolas frequens.
Ignem refero scintillulis abigneis
Micans, sed ignem non adustus sentio.
page 41, image: s041
Hinc terra noulto sole cum perferueo,
Comburo radices satorum feruida.
XCIX. Iris.
Ambio pupillam, veluti vas circulus amplum,
Complexu pendat bella papilla meo.
Carula conspicior iucundo picta colore,
Quod coelis imitor mille coloris opus.
Pectoris et cordis sedo tussisque dolores.
Serpentum a morsu, phlegmate membra leue.
Inter bis septem, Iunoniseruio, Nymphas,
Quae prior officii maxima dona gero.
Ex me nomen habet quem pugno misit ad Orcum
Dulic hii caesum dextera dura Ducis.
Armeniae penetrans diuersis flexibus arua,
Euxinum accipiens in mare flecto Lycum.C. Aedon.
Quod doleo raptum mihi virginitatis Honorem,
Perpetuo lugens nocte dieque nefas:
Et a tristitia factum mihi flebile nomen,
Non querulo dum mens aegrae dolore vacat.
Quis ferat humanae paetiens indigna pudori,
Quae venit indigne poena, dolenda venit.
Non a tistitia, sed me dulcedene dics
A cantus alii nobiliore volunt.
Siue a tristitia, siue a dulcedine dicar,
Ingens e cantu nomen habere decus.CI. Reticulum.
Pastillos hominum variis e rebus olantes
Naribus admoueo, suauis vt halet odor.
page 42, image: s042
A ventis cultu ne dispergantur inani,
Foemineas vinclo stringo tenace comas.
In certos panes depono fideliter usus,
Vt cum dura iubet, sint alimentae, fames.
Squamosos etiam conuiuis praebeo pisces,
Me reliquis addat mensa parata cibis.
Exercere tuos possis vt corporis artus,
Fundo pilam pugnans, amoueoque comas.
CII. Fungus.
Appellat Nerome cibum Deorum
Casar, qued noceo frequens gulosis,
Qui nunquam patienter admoneri
A fidis aliqua volunt amicis,
Recte qui cupiunt suos manere,
Surdis auribus et gulam frequentant.
Tu ne qui Deus esse ois caueto,
Ne forsan Deus esse dum Laboras,
Et gaudes anima subire ccelum,
Damon efficiaris: ac perennes
Poenas Tartareo feras in Orco.
Prudens dicitur ille, quisquis omni
Conatu alterius malum cauere
Exemplo didicit suum peritus:
Ne quo nomine dicor ipse, cautis
Reuera stupidus videtur esse.CIII. Tessera.
Orno pauimentum, quod si monstrauerit artem,
Elata multum mente superbit herus.
page 43, image: s043
Nunc refero acceptum, nunc expensum fero certis
Simpliciter prodens pro rationenotis:
Vt discernatus fido trux hostis amico,
Iam tibi vocalis, iam tibi multa loquor.
Cum sociis alacer fallo si taedia lusis
Damno cunem, gratus senio, grata Venus.
CIV. Grando.
Innascor duro palpebris tubere summis,
Eximia videor dum tibi labe grauis.
At longe grauior cum vites nude racemis,
Ne mustum repleat spe meliore cados.
Poena malis venio peccatis mente grauati,
Qui nulla veniam conditione petunt:
Verum praefracto rident sacra dogmata sensu,
Spernentes magno iussa furore Dei.
Solamen contra sum dulce fidelibus orbe
Qui vera Christum relligione colunt:
Qui deplorantes contrito pectore culpam,
Aumiliun. verum sub grauitate petunt.
Romanos ingens iumentaque temperu aestius
Cum premeret, possent nereuelare sitim:
Astra Meliten sie Legio prece flexit, vt vndis
Non tantum explerent suauiter ore sitim.
Fulminibus straui mistis quoque desuper hostes,
Vt fracti paterent corde pauore fugam.
Deserit addictos nullo discrimine coetus,
Vota pii cupida suscipit aure Deus.
Tunc diuina suas agit obseruatio partes,
Humana quando cessat asylon opis.
page 44, image: s044
CV. Lupus.
Euinco noctia tenebras, Lunaque silente
Intueor visu quod Iatet omne meo.
Sum metus in terris homini, metus ille Vicissim,
Consussis lapidum quando sonante strepit.
Non ferrum ac fustes, lapidum formido sed ictus,
Accepto putret pars quibus icta malo.
Cum pueris premeret sihola quam prius orbe magistrum,
Exitio cuius quaeque ruina dedit:
Accipiens morsu tabulas e morte puellum
Eripui, cum me persequeretur atrox.
Amittit vocem subito, quem cunque priorem
Cerno, eaedem patior. si videt ille prior.
Natura quamuis a me dissentiat, acrem
Ipse tamen domite viribus asper equum.
Dentibus incidens seco, qua coniuncta fuerunt,
Et qua torrenti flumine mersa traho.
Piscibus infensus, quos possum venor in vndis
Ingluuieque mea, quod licet, vsque voro.CVI. Elias. Ioanni Strubino Theol. Concion. Heilpronnensi, compatri.
Mensa mihi tellus fuit, amnis cella, coquusque
Qui tribuit victum, quem negat ille suis.
Heilpronna Doctor Strubine fidelis in vrbe,
Qui magno iussus tradis honore Dei:
Indigno proprios qui deserit impius ausu,
Externi mirum quodleuat orbefamem.
page 45, image: s045
Quod negat ille suis victum natura ministrat:
Quod mihi dat, cogit vis aliena dare.
CVII. Salomon. Ad Nicol. Reusnerum Leorinum.
Non possessio maior vlla terris,
Quam praestans sapientiae facultas.
Argentum superat nitens et aurum:
Agnoscit liquido Deum parentem:
Res considerat intime latentes:
Virtutum bona debite ministrat.
Me prudentia dum poliuit vnum
Coniuncta Sapientia: sub orbe
Vt nemo fuerit mihi secundus,
Nemo sit, quoquenemo sit futurus.
Natura quia nulla pars latentis
Occultata:quod aeris, quod vndae,
Telluris gremio fuit quod vsquam,
Id notum docui potens: fefellit
In rerum grauium explicatione,
Caussas ordine proximas, remotas,
Ortus, interitusque disserentem.
Nunquam me Sapientia facultas.
Iam Reusnere Deo, nouemque care
Musis, Sphyngeque doctior, profare
Qui sim, promtior implicatiora
Nemo aenigmata te potest profari.CVIII. Nemo. Ad eundem Reusner.
page 46, image: s046
Est nihil in toto nihil hoc est notius orbe,
Nouerunt pueri, foemina, virgo, senes
Natura vt Nihil est, nec mas, nec foemina, recte.
Si tamen hoc reputas, plus, velvtrumque refert.
Iustitia et Themidis prudens Reusnere sacerdos,
Hoc Nihil an mundi viuat in orbe, refer.
Si Nihil hoc viuit sine corporc nomen inane
Quod tantum, nullus corpore viuit homo.
Esse aliquid sterili polyphemus sensit in antro,
Sensit et excutiens septa fuiss nihil.
Proscidit, inuidia plenus Nihil istud, et ore,
Et diris, feci quod Nihil, vsque nihil.CIX. Sol. Ad eundem Reusner.
Cur sor in orbe, meo cunctis inseruio curses,
Officio requies non datur vllamihi.
Obliquo solers absoluo tramite metam,
Qua data, d: scedo non vagus ipse via.
Exsequar impositos mandato vt manere iussus:
Prosequer attritum nil remoratus iter.
Nil magnos curo sublimi vertice montes,
In desolatis nil salebrosa iugis.
Non mihi Cimmeriae valles, mihi flumina terris
Non diuersa mouent non quoque latro metum,
Nil tempestatum facio pluuiaque procellas,
Errans in pluuio tempove siccus eo.
Reusnere in pluuio cur errem tempore siccus
Ne madidum fiat corpus ab imbre? refer.
page 47, image: s047
CX. Ira. Ad Dionysium Enthemium.
Vt certum iudicium furentis orbe,
Audax atque minax in ore vultus,
Erons tristis, facies proterua rugis,
Versus saepe color, gradus citatus,
Huc illucque manus subinde iacta,
Et suspiria crebrius veducta:
Me produnt ita certa signa cunctis,
Flagrantes oculi, vetorta labra,
Atrocirubor ore multus, imi
Sinus pectoris astuans eruore.
Dentes horriduli, rigens capillus,
Voto corpore spiritus coactus,
Torquens articulos sonus strepentes,
Mugitus, gemitus, minas agens frons,
Praeruptus sine voce sermo plana,
Horrendo facies tremenda visu.
Comploso pede concitata tellus:
Vt nescire que is nec indicare
Detestabsle vtrum magis nefas sim,
An deforme, bono quod exsecrandum.
Me cognoscere literis Ehemi
Consecrate sacru, Deiparentis
Qui mandata pio doces fauore,
A quo vera salus, aues? habeto.
Sum deforme nefas, et exsecrandum,
Exundantis atrox comes fauoris.
page 48, image: s048
CXI. Senectus. Ad Nicol. Reusnerum I. C.
Me puer impubes, et adhuc non vtilis euo,
Assidua iuuenum me prece turba vocat.
Me vocat, et votis nunquam non iugibus optat
Ex animo, compos possit vt esse mei.
Cum votiest compos, non vnius aestimat assis,
Me procula massa corporis esse cupit.
Deuouet aduentum diris, ingratius orbe
Terrarum quidquam menec habcreputat.
Has ego ferre vices cogor: Sic qui modo gratus,
Ingratus paruo tempore triste gemit.
Est nihilin terris constans, sunt omnia fluxa,
Sunt odio cunctis quaeplacuere prius.
Omnia complector, uiolentius omnia tollo;
Praetextu florent plurima sacra meo.
Tesequor, et cupio mihite, Reusnere patrenum.
Vt mihi contingas munus ab axe Dei.CXII. Sal. Ad Samuelem Hornmoldum I. C.
Donum Dei coeleste patris nuncupor,
Non quod docere debeotantum pios.
Vt floreat doctrina missa coelitus,
In qua Timor, Fides, et Inuocatio
Cum gratiarum regnat actionibus:
Persuasio penitus facessat impia:
Quae fingit, externis Deum coli patrem
Mactationibus, remota quam procul
page 49, image: s049
Consideratione legis traditae,
Euangeliique, filius quod protulit
Coelo, fidelis absque cordis motibus:
Sed vt meis vbique prosim fructibus.
Amicitiae syncerioris symbolum.
Prae ceteris, apponor hospiti, cibis,
Amoris ut constantia viuat memor,
Et gratitudinem reponat sensibus
Me nauta quamuis exsecretur fluctuans
Exasperatum: rursus attamen bonus
Propter saporem nemo non magni facit
Me, durus e molli calore cum sua
Subinde reddor arte coctus igneo.
Natiua nutricationem suauitas
Iuuat, sequatur ne quaputrefactio.
Absumit humores superfluos. Ad haec
Abstergis, et corroborat mortalium
Corpus leui curatione, debita
In ventre dirigatur vt concoctio,
Cibique depellatur vt fastidium.
Hornmolde sacro mysta iure nobilis,
Heilpronna quem colit celebris Syndicum,
Tuo frequens dum versor ore, sis mihi
Rogo patronus, sim diu cliens tibi.
CXIII. Mola.
Sanguine nata caro, nullos informis ad vsus
Sum, mihi vitalis quod calor omnis abest.
Humanis iugi noctesque diesque labore
Vt victus habenant, commodo rebus opem.
page 50, image: s050
Non mihidant homines, non dant iumenta quietem,
Non aqua, mille frequens versor agorque modis.
Ingrato mundi nilest dum peius in orbe,
Agnoscit nulla qui data parte bona.
Ante ar as vener or quando cadit hostia diuos,
Munisico donent ut meliora sinu.
Gratia digna Deo meliora parente meretur,
Accepti memor est qua studiosa boni.
CXIV. Mens Ad Ioan Georgium. I. C.
Per mare, per terras, per coelos, erro per orcum:
Asperitas coeptum nulla moratur iter.
Quae me constringunt ea nemo vincula cernit,
Non matronarum more, virumque ligor.
Absque mora sur sum me confero, meque deorsum,
Haec loca nunc cursus, nunc tenet illa meus.
Nullius obseruant vestigia lumina vultus,
Progrediens leuiter quod premo nulla viis.
Vectigal numerant alii quocunque feruntur,
Immunis penetro climata cunctasoli.
Iur is Ioannes iubar immortale Georgi,
Hoc quo nam fieri, dic mihi, iure putas?
Vectigalpostquam coguntur pendere, terras
Qui peragrant, neruosregni vt vbique iuuent.
Cur nihil hic peragrans terras et regna viator
Pendit et immunis cur facit unus iter?CXV. Cimex.
page 51, image: s051
Nocte vagor petulas, mala, foeda, informis olensque,
Nil mihi quod salsi est, nil mihi quod lepidi,
Sanguinis humani sitiens attento latebras,
Quis nec adire viris fas nec adire Deis.
Quemcumque infesto, nemo non dira precatur,
Vmbrarum, mihi dent vt mala multa, Dei.
Rumpo leues somnos, iucundam rumpo quietem,
Candidulamque premens signa relinquo cutem.CXVI. Grus. Ad Sebastian. Hornmoldum Sebast. F.
Vindex acer ego necis Poetae
Rhegini, violentus, obsecrantem
Me quem teste furor dedit latronem
Letho, cum nihil obtinere orans:
Per sublimia cum feror, nec vllum
Do signum, reprimens in ore Vocem,
Inde perspicua serenitatis,
Purum nuntio Solis orbe coelum.
E contra pluuias, cadant priusquem,
Effusis caueas aquis vt imbres,
Festinans subitas minor procellas.
Neruis corpore qui meo potitus,
Hine nulla ratione, cen eatur
Quantumuis labor arduus, fatigat.
Opem pondere praesto subleuande.
Desim ne super hec nouem Deabus,
Sancte quas colit intimo iuuentus
Solers pectore, digna literarum
Olim praemia portet oblaborem
Nauatum studiis vt adpenates.
Quadam ex ordine litera meorum
page 52, image: s052
Quas aetas habet ista sunt repertae.
Ingens iuris honor Sebastiane
Hornmolde, eximium decus parentis;
In vestigia cuius ipse multo
Studes sedulus ingredilabore,
Fungor munere sic meo, cuiquam
Ne quid vita creet molestiarum.
CXVII. Casa. Ad Ludouicum Munsterum.
Ob vtilitatem plurimis ludibrium
Insigne passim iudicor mortalibus,
Fulig inis custos perennis sor dida,
Non splendide quodin ocules appareo,
Verum sua visorte contentus manet
Agrestis, atropane victitans domi,
Praestantiorem dicit auro me sibi,
Sptendore expers sobria durissimam,
Dentes suos ne Liuor imprimat necens,
Abscondo paupertat is indigentiam.
Calore mentis incitatus feruido
Me qui fugit, stulius subit periculum.
Subire ne periculum necesse sit,
Munstere, cautus, cum fugis malum, fuge.CXVIII. Lingua. Ad Ioannem Strubinum Antistitem Theol.
Res vt succedant hominum, pessum vtque ferantur:
Arbitrio pendent bellaque paxque meo.
page 53, image: s053
Concilio verum synceri cordis amorem,
Inuidiae caussas dissidiique fero.
Solemni prauos extollo fidelis honore:
Occulta fallax opprimo fraude bonos.
Vis est tanta mihi, magnas exscindat ut vrbes,
Regna, domes, populos, relligionis opes,
Cum placet, haec eadem turritas exstruit vrbes
Regna, domos populos relligionis opes.
Ius doceo magnaimis eum laude peritos,
Iniustique delo mille nocente vias.
Ne multis vtar varians ambagibus ore,
Dum passim comitem me tenet omnis homo:
Aeterni verbum, Strubine verende, parentis
Qui fana templis relligione doces:
Me qualem pascis, ne talem praebeo rebus:
Sum modo caussa boni, sum modo caussa mali
CXIX. Mel. Ad Ioannem Posthium.
Aeternus rerum verbi virtute creator,
Me procul a sacris vult quod abesse, Deus:
Ad plausus hominum prohibet sua dogmata flecti
Ne doceant, ratio quod probat orbe sequi.
Non vult securitas damnosa licentia mentes
Confirmet falsa relligione solo.
Verum vt perpetuos pariat Metanoea dolores.
Qui veniae, trito corde, precentur opem.
Longaeuam Posthi conaris habere senectam,
Vt longos videas prosper honore dies:
Non oleo pingui, leuis exteriora perunge,
Meque fruens solers interiora riga,
page 54, image: s054
In bilem mutor, iusto sicrebrior vsus,
Quam decet exsistit, quod nimium omne malum.
Trinacria quidquid trux exspuit ore Tyrannus,
Assentatores me sapuisse ferunt,
CXX. Os. Ad Dauidem Mederum Theol. Antistitem.
Domus figura duplices ob incolas
Tuis Aristander vocor sermonibus.
Suos habet domus velut dome sticos,
Qui sunt domo nati, domus et incola,
Ne euocati ab exteris procul locis,
Hereditatis obtinent soli bona.
Suos habet velut peregrinos domus
Laboribus, qui traditi praestant datum
Quod munus exigit, statoque tempore
Mercedis ablato recedunt [correction of the transcriber; in the print recedisnt] praemio:
Sic ordines ego dum praefero duos,
Quorum prior summum tenens immobilia
Domesticos designat incolas, suo
Hereditate qui fruuntur in loco.
Qui possidet locum infimum depressior,
Dum mobilis mouetur e loca in locum,
Partes famulorum et aduenarum sustinet,
Suo demum qui derelinquunt tempore.
Laudo benignitate pro larga Deum
Digno piis congressibus praeconio.
Ingens Hohenloensium Comitum decus
Medere sacris consecrate, diligens
page 55, image: s055
Ecclesiarum cura cui credita,
Vt cum decoro cuncta fiant, cultibus
Etin piis, et in docendo, semita
Vt ad salutis vera constet gaudia:
Pro praestita benignitate conuenit
Dignum ereatori Deo praeconium.
Aenigmatum omnium complexio Summaria. Industria commendabilis. AD HENRICVM RANZOuium Producem Holsatiae. Laudatione digna diligentia.
Nobilitate potens maioribus orte vetustis.
Ranzouii Aonii fama serena gregis.
Terrarum lato quem laudibus euehit orbe
Inter honoratos laus memoranda viros.
Ne latebrosa nimis turbent anigmata sensus,
Quae titulo vates nominis edo tui.
Accipe quosese comitantur in ordinepaucis,
Vt casu fallas taedia nata graui.
Mors, 1. aenigma, 2. liber, 3. radius, 4 pons 5 serra, 6. sepulcrum, 7.
Narcissus, 8. Clytie, 9. cochlea, 10. myrrha, 11. Taeges 12.
Argentum viuum, 13. Saturnus, 14. araneus, 15. aurum, 16.
Sueui, 17 horologium, 18. caepa, 19. Maria, 20. phalanx, 21.
page 56, image: s056
Tiresias, 22. Echo, 23. Syrinx, 24. ars, 25. somnus, 26. Adamus, 27.
Leucothoe, 28. Zithum, 29. glans, 30. schola, 31. nimbus, 32 amor. 33.
Turdus, 34 auis, 35. Christus, 36. fomes, 37. Centaurus, 38. Ionas. 39.
Nox, 40. Aquilo, 41. Venter, 42. spina, 43. bis, 44. ignis, 45 aqua, 46.
Alueus, 47. aura, 48, ratis, 49, pes, 50. coecus, 51. epistola, 52 gallus, 53.
Tormentum, 54. follis, 55. mens. 56. calamus, 57, ferula. 58.
Daedalia pulcrum praebens ambage, toreuma,
Ingenuo solers dignus amore labor.
Obsequia grata. Ad eundem Ranzouium. Honoribus qui consulit gratissimus.
Culte laboriferas Henrice diserte per artes,
Ranzouiae clarum sydus in orbe domus.
Altera soluendis restat pars sphingibus, illam
Hic quoque distringant netua sensa, lege.
Testudo, 59. liuor, 60. Vestis, 61. campana, 62. molaris. 63.
Annulus, 64. Eua, 65 aries, 66. umbra, 67. pius, 68 speculum. 69.
page 57, image: s057
Casus, 70. amor, 71. cippus, 72 spira, 73. agger, 74 pica, 75, sagitta, 76.
Dens, 77. graphium, 78. cornu, 79. tympanum, 80 imago, 81. domus, 82.
Termes, 83. acus, 84 cemto, 85 sonus, 86. arcus. 87. scopa, 88. corona, 89.
Comcha, 90. calix, 91 buxus, 92. clauus, 93. echinus 94. apex, 95.
Capreolus, 96. coelum, 97. carbunculus, 98. Iris, 99. aedon, 100.
Reticulum, 101. fungus, 102. tessera, 103 grando, 104. lupus, 105.
Elias, 106. Salomon, 107. nemo, 108 sol, 109. ira, 110. senectus, 111.
Sal, 112, mola, 113 mens, 114 cimex, 115. grus, 116. casa, 117. lingua, 118. mel, 119. os. 120.
Si minus arrident studiumque laborque placere,
Qua volui, placeat mens studiosa tui.
Mens studiosa boni, studiis seruire parata,
Non odiosa homini, non odiosa Deo.
Flos optimus pecunia. Ad eundem Ranzouium. Aenigmatum Vergilianerum Soluti. Moneta flos mortalium gratissimus.
Ranzo Cymbriacae clarissima gloria gentis,
Consultiquem Rex instar Achatis habet:
Scire Maronis aues latebrosa aenigmata vatis,
Quid doceant, nondum quaeresolut a patent?
page 58, image: s058
Grammaticae voluit quibus omni temporeplebi,
Perpetuam dubia figere mente crucem.
Non puteum voluit describere, non byacinthum,
Grammatici vtpassim, gens odiosa, docent,
Non coeli tumulum, qui perdidit omnia luxu,
Dum nilcognatae conditionis habent.
Longe aliud quam quod dirunt quaesisse videtur,
Alt erum in alterius conditione latet.
Et quibus in territ spatium non amplius vlnas,
Tres coelipateat sub regionepoh:
Et quibus in terris inseripti nomina Regum
Nascantur flores, sic puto certus eris.
Quae fundunt aurum laeta petefronte fodinas
Argentiue, quibus suffodiuntur opes.
Exhis suspiciens tres et non amplius vlnas
Deprendes coeli sede patere locum.
His etiam flores in sculptos nomina Regum
Argento ac aureo cusa moneta dabit.
Regum nomen habens, auri quam vena fodinae
Quam dat, flos nusquam gratior exstat humo.
Epigramma. Ad eundem Ranzouium. Pax, artium, piique munus a Deo.
Splendidissime Rantsoui, columna
Syncera pietatis, optimarum
Aeternum decus artium, Ducatu
Magni triplice Daniae potentis
Regis, iuretenens vices: honore
page 59, image: s059
Hoc, pacis, pietatis, artiumque
Custos Rexpius, eruditus, aequus,
Quem dignatur ob eruditionem
Insignem, ob Pietatis approbatam
Sane Christicolis professionem,
Famam nobilitatis ac auitam.
Syncera Pietatis approbatam
Defundas pius vt professionem,
Vt pacem, decus artium vt bonarum,
Famam nobilitatis ac cuitam,
Hocpacis, pietatis, artiumque
Auctor efficiat Deus bonarum.
Pax, Deo Pietas parente, et artes.
Mors pii gloriosa. SVB EFFIGIE STRENVI. Ioannis Rantsouii equitis Aurati Trium Regum Daniae consiliarii, etc. Beatusest, cum laude qui pius cadit.
Rantsouium celebrem bellis Heroa Ioannem
Hic iubar Holsatiae nobilitate, vides.
Militis aurati pubes donatus honore,
Difficile ad Solymas quod superauit iter,
Quod Syrus, Aissonius, Cres, Teuto, Britannus, Iberus,
Militia docuit non rudis vsus eo.
Bis quater edomito victo seruatus ab hoste,
Regibus et ducibus insta trophaeatulit.
Dania finitimis probat hoc regionibus, armis
Quas fraenans, iussum ferre coegit onus.
page 60, image: s060
Tres cinxit Regespatrie dsadimate ritu,
Pacis et obseruans et pietas opes.
Post tres et decies septem, mensem adiice, brumas,
Coniugis aspectum, prolis et ante ruit.
Extra Fortuna viuens ludibria, coeli
In Christi moriens sede beatus agit.
Liberi parentum memoria. IONNIS RANTSOVII HErois et equitis aurati Genius ad filios heredes. Ornat patrem domus piique liberi.
Non opus est tumulum, titulum, non ponere nati,
Mi posui viuens et tumulum et titulum.
Bredenberga solo tumulus, Bothcampia monte,
Quas Stora, Bissenus quas lacus ornat aquis.
Vos titulus rebus gestis, Virtutibus, arte,
Vnde mihi multo nomen honore datur.
Qui tumulum viuens posuit, titulumque parauit,
Non opus huic tumulo, non opus est titulo.FINIS.
image: s061
[gap: Reusner: Aenigmata]
page 85, image: s085
[gap: Reusner: Griphologia]
image: s212
[gap: Index]