CLARISSIMO PRAESTANtissimoque viro, DN. MICHAELI VIRDUNGO, PROFESsori Noricae Academiae Dignissimo S. P. D. A. F. G. G.

ITa est, V. C. Improbis importunisque Typographi precibus tantum non invitus, ita delinitus sum, ut hanc qualem qualem conarer Anthologiam poetarum Germanorum. Sed enim ut operi primam admoveo manum, ut pensiore iudicio examino labores exanclandos, parum abfuit quin totum ilico abicerem. Multae quippe, bibliothecis his illis furtim abscondita, e quibus coronamenta isthaec redderem auctiora, ornatiora, nusquam electare poteram. Multa etiam quae erant ad manum, diligentius excutere et singulatim oculis ac

naribus [(transcriber); sic: naribusque] admovere, atque inde eligere odoratiora atque coloratiora, grande videbatur onus occupato: utique cum omnia statim repraesentari vellet Typographus, ingereretque identidem vulgatum illud, semper nocuit differre paratis. Haud tamen subtraxi humeros suppositos oneri, sed perstiti erectus; tum quod iam antea non contemnendum poetarum numerum erueram e genitalibus latebris, quibus hactenus fuerant defossi, paucissimorumque ideo erant oculis usurpati: tum etiam quod animo meo probe constaret Florilegium istud pluribus partibus uberius fore absolutiusque farragine multis retro annis sub Amorum titulo evulgatâ ab Aegidio Periandro: quam ipsam alioqui, sub nomine Deliciarum iterato edere parabat hic noster, si operam hanc meam ipsi denegassem. Quid, inquies, isthaec ad me? nihil profecto, Virdunge praestantissime, nisi quatenus te mihi invocandum putabam in vicem Herculis Alexicaci, ut scilicet laboranti in misera hac Charybdi exhiberes amicum et ferentarium simul et consiliarium. Id fiet si opus istud tua opera reddideris comptius, augustius, partim nondum publicatis dulcissimi ingenii

tui melliniis, partim amicorum tuorum tragematis, quos passim multos tibi parasti summa virtute nec doctrina minore, sane ita non una amystide quotidie Orchomeniarum Dearum hauris undas, ita indefessa lectione omne genus bonorum Auctorum redigis quasi in sucum tuum ac sanguinem, ut nihil ex officina Virdungi prodire possit, quod non sit omnibus numeris absolutum, hoc est, quod certet cum venustate aevi prisci. Vive igitur U.C. vive, neque te a laudatissimo proposito abduci patere ob quorundam male feriatorum opiniones scaevas, quin immo, si sapis, ut sapis, tu contra audentior ito, fretus et conscientiae bono, et iudicio posteritatis, quod meritis tuis tanto minus deerit, quanto magis nunc in te fremit improbus Livor, cui beluae si una eademque opera, et mea quoque causa, obviam iveris [(transcriber); sic: ieveris] , plurimum me tibi obligabis. Ibis autem, si ei forte quaerenti cur carminum Celtis, cur Coruini, cur aliorum, quos non nomino, largiorem vulgo praebuerim gustum, quam etiam videbantur mereri, respondeas, factum primum ut omnibus constaret, ubique sui esse similes, hoc est, vix tantum profecisse in Lingua Latina, uti

animi mentem verbis commodioribus exprimerent: nedum ut prompte eam satis adsequeretur posteritas. Feci id praeterea, ne ipse eiusve adseclae requirerent paris plane fili [(transcriber); sic: filii] Poetas plures, quales sunt inter alios, Iac. Loch. Philomusus, Henr. Bebelius, Georg. Bockius, Iac. Wimpheling. Ioannes Paedionaeus, et alii: quorum e vastis libris nihil omnino vel fidiculis exprimamus, quod legi possit sine praesenti nausea, id ipsum tamen, non ipsis vitio vertendum, sed saeculo, omnes scimus, sed et hoc praeterea, talibus caudicibus auctius tantum futurum volumen istud poeticum, non etiam melius. Vides quantum oneris tibi imponam, V. C. Sed quid? Idem tibi licet in me. Probitati profecto tuae atque eruditioni ita obligor, ut te inter arctissimas meas necessitudines amem, obseruem, colam: neque tam grave aliquid imperare possis, quod non incontinenti impetres. Ut ei forte non videar ferendo, haud tamen subterfugiam, quin potius optionem mihi sumam Amorem, ille mihi alas suas commodabit, quibus probe subnixus, nihil non feram, vel usque in caelum. Interim dum huius rei facis periculum, vale et salue, ô carissimum mihi caput.

PETRI PAGANI HESSI.

In obitum Illustriss. Principis Philippi Landgravii Hassiae, etc.

COndere maesta dies atrato flebilis ore:
Flebilior multo feralis fronde cupressi:
Haud te felici genuit Thaumantias ortu
Pierii patrona chori cui candida circum
Tempora cum viridi lucet fax alma Smaragdo:
Illam mane novo pulsa caligine somni
Sacra cohors vatum plectris veneratur eburnis
Seu lyricos fictura iocos, seu carmine taedas
Cantatura novas, solatia summa parentum,
Vel primogenitae natalia carmina prolis:
Omnibus his aurora suos accommodat ortus,
Ingeniumque acuit facilesque in petore motus
Excitat, ut, quae mox miretur carmina vates
Pangat, et ipse suas correptus numine vires
Transeat ah quoties felici lusimus aura.
Carmina, luciferas Phoebo iungente qua drigas,
Dum finxit dulces Philomela sub arbore cantus,
Aurorae consors et avis gratissima Musis!
Ah quoties madidum vultu conversus ad Austrum,
Quaeque ferit septem Borealis turbo Triones,
Aut ubi quatrupedes fessos sudore diurno
Excipit Oceano cano vicinus Atlanti
Toto lata die iunctis zonisque plagisque
Condidimus Clariis aptata poemata plectris!
Eheu condidimus: nam quis nunc angulus orbis,

Qua plaga quis ventus iucundas spondeat auras:
Omnia nigtescunt late loca: Vidimus ipsos
Aetherei densa solis caligine vultus
Obduci, lucemque rapi mortalibus aegris:
Vidimus ignitasque trabes, ignitaque caelo
Spicula delabi, magni praesagia luctus.
Quantum vix sensit Cattorum patria: quantum
Per multas Phoebi non pertulit area messes:
Ergo si nostris gravitasque vigorque Camenis
Defuerit, Generose Comes, quem splendor avorum
Illustri decorat fama, quem vivida vitus
Euehit, ô fplendens Solmensis gloria stirpis,
Magnisicisque potens fceptris clarissime Rector
Doctorumque cohors, quibus aut mysteria Christi,
Aut legum fasces, aut sunt medica mina curae,
Affecto per quae pellunrur corpore morbi:
Tuque prosessorum venerabilis ordo, iuventae,
Artibus ingenuis qui cerea pectora mulces,
Theseo mecum collegae foedere iuncti,
St nostris forsan gravitasque vigorque Camenis
Defuerit: veniam petimus: nimis ardua nobis
Tentatur via, nec tristem vis ulla soporem
Excutit ingenio: Genius dum fonte perenni
Ora rigat duplicatque manus et pectora tundit.
O lacrimosa dies atrato flebilis ore,
Flebilior multo feraiis fronde cupressi.
Eloquar an sileamiquantum potuiffe tacere
Praestiterat? ni fatorum durissimus ordo
Cogeret invitas ad tristia plectra Camenas:
Singultus igitur pro laeto fundite cantu,
Anxia proque iocis suspiria ducite Musae.
Scinde comas Pietas niveam Pax rumpe coronam.
Pro violis piceam, verno pro flore cupressum
Imponens caepiti sunt omnia plena doloris.
Vestra salus, solumenque iacet, iacet inclitus Heros

Institia pollens bellique labore Philippus:
Cuius qui digno tendet celebrare cothurno
Gestas pro patria res immensosque labores
Quos tulit a puero: nisi numine fultus Homeri,
Viribus aut Maro magne tuis ridebitur amplo
Delusus cepto vos ergo parcite manes
Iliustres si iusta parum solennia vobis
Soluimus interdum superis quoque tura probari
Cernimus, qurati si desunt cornua tauri.
Ire per exequias seriemque retexere vitae,
Sancta iubet pietas patriae patris. ordine vena.
Simplice sit dixisse satis: non gloria fallax,
Aut levis ambitio Paganae quaeritur arti.
Tyrrigetum fasces et longo syrmate ductos
Hassia caegentis per avos atavosque triumphos,
Est alius recitare labornos prina Philippi
Herois sequimur cunabnila. Clauserat arcto
Cattorum stirpem spatio mortalis egestas,
Deque tribas sospes restabat fratribus unus
Guilhelmus natu medius cum maximus ortu
Et minimus patriae propera spes morie levassent.
Iam poterat felix generosus et unicus haeres
Dicieriin seros in sese cura vepotes
Extendens, vacuos morderet prole parentes:
Ergo piis veniente die, cedenteque votis
Numina Guilhelmus Princeps cum coniuge poscunt
Legitimum, laxas quondam qui tractet habenas,
Haeredem patriis nomen virtutibus augens,
Nec frustra precibus certatum: laetatumentem
Fert uterum genitrix tantas spes inter et heros
Guilhelmus proceresque aulae nova gaudia tollunt:
Cum gravis interea Martis furor omnia Rheni
Littora diverso cepit vexare tumultu:
Namque Palatino ter maximus Aemilianus
Imperiale duci ius dempser at unde cruenti

Principium motus: vicinis Caesare belli
Principibus mandante vices: stetit acer in armis
Caesareo iussu moderatur Cattidos orae
Guilhelmus: Rhenique locans in littore castra
Praeruptam ferro Cubam quassavit et igne:
Non pocul hinc distant prisci clarissima Martis
Moenia, monticolisque micant in rupibus arces,
Castra suprema tenent montis, qua desuper hortos
Vernantes spectare licet, vallemque decoram:
Adextra sacrique lates et templa Deorum
Stant urbis decus, insulsis clamoribus olim
Persona rasorum fratrum, nunc de dita Musis.
Doctorumque choro fato meliore, virorum:
Parte alia pressis montis radicibus amplo
Insignis cultu geminata turre superba
Dividit aeriis nubes domusardua pinnis
Hucolim Hungaricae gentes sua dona ferebant
Per longasque vias, diversaque climata terrae
Praesens defunctae venerantes nomen Elissae:
Quae licet extiterit casta clarissima visa
Femina, magnorum quondam sata sanguine regum,
Non tamen hoc cineres ornare decebat honore.
Sed verbi lux Christe tui caligine pulsa
Insidias Sathanae sanctos convertit in usus.
Huc pia constiterat Guilhelmi principis uxor
Magnopolis de stirpe ducum fata, saepe mariti
Fata gemens, bellique timens mutabilis aestus:
Saepe etiam subiit vicini gratia partus
Praegnanti. praecibusque Deum sine sine vocanti
Donec candidior nive lux affulsit, et aegrae
Attulit, ô nimium praesentia gaudia matri,
Mascula cum proles superas puer in clitus auras
Hausit, et imperii fulsit spes certa Philippus:
Quem pater ut natum rigidis audivit in armis
Protinus exclamans: ergo mea vota benigne

Sunt audita tibi pater ô mitissime rerum
Dixit et has inter turbas bellique furores
Laetitia recreas cordis penetralia; quantum
Vix dubii poterant animi comprendere vires.
Da precor in laudemque tuam patriae que salutem
Urcrescatveris auctus virtutibus infans:
Audiit omnipotens, verum non absque labore
Cum bona Dii vendant homini, tela inter et enses
Natus multa tulit variata sorte Philippus
Taedia: nam certos cum vix iam figere gressus,
Mirari illustris didicisset et acta parentis?
Attingens quintae vernantia tempora messis.
Ah praematuro defumctum funere luxir
Praesidium vitae, speculum virtutis honestum.
Quid quod fata patris diffensio magna secuta est,
Et duce privati vario iactarieraestu
Ceperunt fasces. quibus aevo et viribus impar
Non poterat patriae modus sedare Philippus:
Haud secus amisso quam si rectore procellas
Atque Notos contra tentet defendere puppim
Cui neget effectum gravis experientia et aetas:
Ipsa tamen princeps, animo generosa virili
Praefuit im perio donec maturior annis
Indolis Heroae vestigia natus avorum
Ingressus vitae duo lustra, duosque decembres
Vidisset: iuveni tum Maximus, Aemilianus
Sceptra regenda dedit regali iure Philippo:
Certa vide batenim iuvenili in pectore signa
Venturae laudis celebresque micare triumphos,
Qualia Guilhelmus dederat do cumenta
Caesareis, parta per proelia laude superbus
Sed qui suscepto iuvenem pressere tumultus
Imperio da Musa loqui: nam viribus impar
Te sine vena ruet tantorum mole laborum.
Ac veluti quondam confosso fraude clientis

Patre iuventutis vix primo flore coruscans.
Magnus Alexander fasces populosque rebelles
Nec pacata satis regnorum frena coactus
Suscipere, invidiam primum fraudesque suorum
Pertulit, et varie florens exercuit aevum:
Donec consiliis prudentibus usus et armis
Finibus Europae pacatis, victor Eoas
Perdomuit gentes fama super aethera notus:
Sic quoque vicinum Princeps, in limine cepts,
Imperii non assuetus stridentibus armis,
Sed patriae virtutis amans incurrit in hostem
Stemmate non tantum quantum successibus: ille
Rhenicolum turbabat agros Trevirumque potentis
Praesulis urgebat fines: Sickingia victor
Signa ferens proavis Franciscus equestribus ortus.
Cum leo vix solidis spirans ex unguibus iras,
Excidium sociis hostem flammasque minantem
Occupat, et trepidum munitam cogit in arcem:
Victus ubi Francisce iaces., trabis impete costas
Fractus, et Heroi victricia signa relinquis
Landgravio; quas primitias tibi Christe dicavit,
Spectandas Cattae post plurima saeculagenti
Haec ubi bellorum Fortuna exordia fausto
Omine sopivit. tamen haud Bellona quiescens
Pluribus invecta est turbis: dulcissima donec
Et duris movit gens, nata laberibus atrox
Non uno collecta loco nec climate bellum.
Heu genus infelix hominum quos foedere rupto
Imperii libertatis spes vana coegit
Detrectare iugum sanctisque resistere divum
Legibus! ô miserum nimis et miserabile vulgus:
Quis tamen insanas tot damna tulisse cohortes
Crediderit? vires tanto dedit atra furori
Tisyphone, non Alsatius non Suevicus orbis
Aut vada Francorum subitis caruere periclis.

Nulla magistratus ratio, respectus honorum
Nullus erat: sexus veneratio nulla: trahebant
Crinibus illustres nullo discrimine matres,
Nudabant castas genetrice vidente puellas:
Nobiliumque trahi vidisses corpora letho.
Quos veluti pestes laqueo ferroque necabant.
Rustica vix etiam capiebat dextera praedas
Detractas templis proscriptorumque latebris.
His ubi pressa malis sociata Thuringia Cattis
Ingemuit: frendens animo sceptrisque paternis
Prospiciens nuncres agitur mea. dixit: et amplas
Protinus armavit conscripto milite turmas.
Nec mora Fulda iugum subitatque Hersfeldia leges.
Accipit occisis quos improba fama notarat.
Tyrrigetum fines adit hinc poscente tumoltu
Landgravius iungitque tribus sua castra monarchis
Saxonicis ducibus, quorum gener ille Philippi,
Hie septemvir erat Brunsvigae tertius Heros
Quatuor his iunctis bellorum molibus. omnis
Agricolûm quoque columes sua castra locavit
Non procul a priscae Francorum moenibus urbis.
Divite quae passim salis est no tissima vena.
Sed dispar rerum facies: non atma, nec enses
Ruricolis aderant; sed quod sors cuique dedisset
Hoc pugnaturi stabant: tenet ille ligonem:
Rastra gerunt alii stivasque sudesque praeustas:
Pars saxis onerant dextras, pars perstat inermis,
Caelitus exspectans furiosi oracla Prophetae:
Et licet admoniti, stolidis desistere ceptis
Servari incolumes poterant, veniamque mereri,
Coeca tamen mentes vis impulit: omnibus ergo
Arma arma et ferrum poscentibus inclita clari
Signa statim movere duces: quos inter ut armis
Inferior, sic insigni pietate verendus
Landgravius turmas contra perversa Philippus

Agmina consirmans: En aspice miles agrestes
Et belli iguaros cuneos fideique sinistros:
Omnis abest ordo, nutant sine vertice membra
Insano sque acuit Divum praesentia: Christus
Christus ait, legesque magistratusque perenni
Fundavit vinclo nolentes caelica iura
Institiamque sequi, clades peracerba manebit:
Pergite, proque focis arisque extendite dextras
Principenam Christo vestra est victoria: dictis
Talibus accensi, male provida castra feroces
Innadunt Catti: cadit impia turba: ducesque
Agricolas vana spe libertatis ovantes,
Christo fidentes immisso milite sternunt,
Extra intraque urbem: donec tot milia caesa,
Ut vix insanae superesset iota cohortis?
Ipsi etiam vates horrendis digna tulerunt
Praemia commentis, cui Fistula cuique Moneta
Indiderant nomen: quorum ludibria stultam
Implicuêre malis gentem. Sic numine Divum
Pertuzbatores pacis sine ianguine rato
Occumbunt: Domino scelerati vindice coepti.
Haud tamen abstinuit duplici Bellona flagello,
Sed rursum fasces involuit molibus Hessos
Bellorum, triplicique patrem diademate cinctum
Membra pias iussit temere subvertere vires
Christicolum stygia sque iterum renovare palaestras
Impulit, ut tam fraude nova, quam deside zelo
Tentarent Christi surgentia pellere regna
Vicini mystae, magnique Papistica turba
Praefecti sacrorum operum, quos egit in iras
Clandestina lues. Verum Mavortius Heros
Haud solitus perferre moras, ad proelia promptus
Terruit Ausonios proceres, aurique talenta
Plurima non viso placatus, rettulit, hoste.
Consilii tum Daemon inops, cernensque ruinam

Imperii, tanto quod plurima saecula fastu
Gesserat, elatas coepit demittere cristas:
Principibusque piis animi crevere ruenti
Ut sese offerrent coniunctis viribus hosti,
Publica tentantes fidei mysteria: Caesar
Vindelicis ubi conventum celebrabat in oris.
Hic tua praereliquis constantia magna Philippe
Emicuit: quem ceu scopulum vis nulla valebat
Flectere, quo minus ingenuo candore professus
Relligionis opus, te testarere patronum
Atque renascentis fidei venerabile fulcrum.
Verum qui Christo fidit pietateque fultus
Spes locat in verocunctorum auctore bonorum:
Hunc amor in fratres feruens quoque concitat, idem.
Ut studeat seruire Deo, seruire propinquis.
Ergo cum patria pulsus ditione labaret,
Sanguinis Hessiaci consors Ulricus opisque
Hinc illinc ferretur inops, ad Martia tandem
Moenia confugiens certum deprendit asylum:
Neccareosque licetregali millte fines.
Audisset Cattus longe latequeve teneri,
Non tamen extimuit Princeps, sed sanguine iunctum
Magnanimis ausis in regna paterna reduxit.
Quodque ferunt olim Romae iactasse Monarcham,
Praestitit hic vere: veniantque, videntque, fugantque
Omine nonfalso: Nam circa moenia Lauffae
Victi currebant hostes, inopina trementes
Vulnera, quos inter laesa dux ipse Philippus
Ingemuit planta, qui fortiter ante Getarum
Sustulerat vultus, tutatus castra Viennae.
Nec mora victori sunt omnia subdita Catto
Moenia, nubiferaeque arces, munitaque vallis
Oppida, Proscripto traduntur libera rursus
Ius ditioque duci: patrios repetente penates
Principis adserti magna cum laude Philippo:

Non tuiit hos Stygiae successus Lerna paludis,
Christicolum gaudens Pluto turbare quierem,
Heroumque videns tentari pectora frustra,
Haec secum: tentanda via est, qua me quoque possim
Tollere humo: valeant aulae: mihi mobile vulgus
Seruiet, et trifti nostros, velut ante, tumultu
Restitnet fasces, aut talia semina sparget
Ex quibus invidia, et lites na scantur amarae:
Dixerat, et dextras atris serpentibus implet
Iamque monasterii tacite lethale venenum
Sparserat, et totos vulgi penetraverat artus.
Cum cito pernices insania concutit alas,
Exurguntque novi tererrima monstra Prophetae,
Soluuntur leges, et sancta statuta parentum
Rege novo, sed rege notho, gestante coronam,
Lurida Tisyphone stygiis quam tinxerat undis:
Motibus his etiam Princeps obstare paratus,
Insignes pietate viros praemisit ad urbem,
Qui populum vera de relligione docentes,
Eruerent animis Plutonia dogmata: verum
Ni his effectum monitis: furit undique vulgus,
Inque horas crescit mox haud medicabile vulnus.
Ergo ne nimium serpens contagio sanas
Inficeret mentes, cum praeside castra Philippus
Iungit, et auxiliis urbem plumboque fatigat:
Quae tandem capta miseri cadit impia regni
Gloria rexque miser turri suspensus ab alta
Offea ferratis ostendit tempora claustris.
Infremuit Pluto postquam nec talia sensit
Coepta suum stabile thronum tamen impiger omnes
Insistit tentare vias, ne pace perenni
Firmata Herois extenderet Hassia fines:
Vicinas igitur frendens ad proelia gentes
Concitat et iunctos longinquo foedere bellis
Irritat populos: nam Marte lacessere Cattos

Dux Brunsuicensis dum cogitat, elicit iram
Principis Hassiaci, qui protinus arma resumens
In terram ruit hostilem: cui viribus impar
Henricus patria profugus ditione relicta
Tres fuit extorris contra sua vota Decembres.
Fortibus auxiliis vero post auctior, armis
Extortam recipit fortunae munere terram:
Sed brevis illafuit victoria, namque paternos
Vix iterum fasces moderari ceperat Hessus
Cum leo pugnaces ad vulnera dirigit ungues.
Nam ceu magnanimus syluâ si forsan in amplâ
Aspexêre feram minitantem bella Leones
Protinus ardescuntira, perque omnia versant
Flammantes oculos; hincipsum cominus hostem
Unguibus aggressi sternunt: sic hoste reverso
Landgravius iam non terras exurere flammis
Cogitat et miserum letho dare vulgus: in unum
Totâ mente Ducem causis incinsus honestis,
Autiterum capta statuit ratione potiri,
Aut Duce devicto celebres agitare triumphos.
Et sors quae semper fuitilli fida patrona
Propositum iuvit. Princeps ad proelia natus
Vix primas acies invaserat; undique terror
Cum quatit hostiles animos et signa labascun
Ordinibusruptis Dux ipse comesque parenti
Filius extensis capti dant pignora dextris.
Quos placido vultu victor generosus et armis
Inclitus excipiens digno tractavit honore.
Nam par est virtus partâ clementia palmâ,
Ac forri pugnare manu vel vincere turmas.
Tot tantisque simul domus Hassica clara trophaeis,
Felici felix poterat sub Principe sceptra
Tollere vicinis terris praelata virisque:
Nisallax nubes sors offudisset opacas,
Quae tamen excussis dudum fugere tenebris.

Martius ecce furor retrahebat ad arma Philippum,
Qua se Vindelicas sinuat famosus ad urbes
Danubius. magnis res illic motibus acta
Euentus habuit varios, nam Caesaris armis
Elector sese opponens post vulnus honestum
Carole captivus tibi sistitur: Hessus at heros,
Incolumes poterat tutari milite fines,
Nec famâ rerum nec dextrâ vindice victus:
Sed pietas illum promissa fidesque coegit,
Ut patriae parcens sub conditionibus aequis
Caesareo supplex solio se sisteret ultro:
At dum pro populi gentisque salute laborat,
Obicit incautus variis caput ipse periclis:
Nam promissa brevi spes libertatis inanis
Excidit, et quintum princeps captivus ad annum
Hispanas inter durissima quaeque cohortes
Pertulit. ô quoties illum castissima coniunx,
O quoties nati! schola, patria denique tota
Supplicibus reducem precibus petiere! sed aures
Caesareas frustra tot pulsavere piorum
Magnorumque Ducum capto pro Principe vota.
Donec magnanimos gestans in pectore motus
Filius atque dolens patris aspera fata VVilhelmus,
Arma capit sociosque duces in proelia ducit:
Quorum cum vires Caesar libraret, et amplas
Imperii passim quassari cerneret urbes,
Monticulasque arces Tyrolis munimina captas;
Protinus in pacis descendit, foedera, captum
Restituens nato patrem patriaeque parentem.
Sic Anchisiades olim cum staret in igne
Ilion, et nigris fumaret Troia favillis,
Per cineres perque arma patrem patriosque Penates
Extulit impositos humeris. Salue optime Princeps,
Nominis aeterni famâ dignissime, per quem
Tristis inexhausto privata est Hassia luctu.

Non niveo solum lux illa notanda lapillo
Fulgebat, sed et auratis dignissima gemmis,
Littora qua Rheni primum sua regna Philippus
Attigit aspectu recreans sua pignora plebem,
Ac ptoceres aulae et praesentia numina Musas.
Haec demum virtus in Principe maxima fulget,
Si patriae pacem, si publica commoda curet,
Posthabitis etiam propriis. Per plurima lustra
Tora fere rabiem sensit Germania beram:
Viribus ipsasuis cecidit quoque Martius horror
Vicinos circa populos cum saepe fatigans
Afflixit trepidas matres tenerasque puellas.
Sola sub hoc (summo sic disponente Monarcha)
Principe tutafuit Catto subiecta Leoni
Natio, nec solidis admota est machina muris,
Hostili nec praeda manu vi rapta: latronum
Colluvies, olim septis infesta viarum,
Exilio multata gravi. non tutior intra
Moenia privatosque lares est civis et hospes,
Quam si per silvas argenti pondus et auri
Portet ovans: eadem facies est pacis ubique.
Ut quis non temere felicia sceptra Philippi
Comparet antiquis Saturni fascibus, auro
Quos nituisse ferunt. vere sunt aurea secla
Principibus regnata piis et amantibus aequi.
Qualis erat dux Cattiades: qui libera postquam
Iura tulit rursus patriae, licet ante feroci
Adsuetus Martis studio tractaverat arma,
Arma puer iuvenisq gerens aevoque virili;
Proniorad pacem, sanctas iam grandior aevo
Figebat leges tamen, et tria lustra quiete
Consiliis patriae gravibus rebusque vacabat.
Ideo bellorum casus intentus in omnes,
Nocte dieque suâcuram pro plebe gerebat;
Externas terrens vel solonomine gentes:

Saepe etiam in silvis (reliquis ubi sola voluptas
Quaeritur) immixtus venantibus ardua secum
Voluebat belli fideique negotia: saepe
Legatis rsponsa dabat, quos climate missos
Diverso semper coram spectare licebat:
Nam neque Germano princeps fuit alter in orbe
Promptior ingenio, rebus magis aptus agendis
Par animo gravitas par experientia, fluxae
Quae tot fortunae fuerat quaesita periclis.
Hucaccedebant alia ornamenta decorus
Sobrietatis amor, sobriaeque modestia vitae:
Germanus vere candor, Germanaque semper
Et numquam violata fides; constantia factis.
Coniona; virtutes illustri Principe dignae.
Siqua graves igitur gliscens difcordia lites
Occultis aleret venis, pars utraque tanti
Iudicis arbitario sterit ac sopita quienit.
Sin ruerent forsan dubii in discrimina Martis
Imperii proceres; primum componere motos
Tentabat fluctus, et ruptam reddere pacem:
Aut si nulla foret pacis via nullius in se
Invidiae molem causis cumulabathonestis
Addictus partesque fovens quas viderat aequis
Irarum duci rationibus: Ergo remoti
Gallorum proceres, bellis civilibus acti,
Ante aliquot messes pro relligione tuendâ
Principis huius opem non implorare gravati,
Senserunt quantum zelo populoq valeret:
Nam mox auxilio, divini pignora verbi,
Misit delectos equites peditumq. cohortes,
Maiori quam pro numero, qui robore magnas
Fortiter Ausonii vires fregere Tyranni.
Quod Gallis igitur divini buccina verbi
Personat, acceptum referunt tibi maxime Princeps:
Per quem libertas tot saecula clausa revixit,

Per quem tot vivunt curis vinclisque solutae
Insontes animae: dulcis modo prodiga vitae
Concio; tu portus miseris et prora salutis.
Talibus officiis intento, tarda senectus
Paulatim canis involuere tempora cepit.
Iamque gravescentis gustabat taedia vitae:
Cum memor humanae fortis, connubia nati
Instituit, qui femineâ mox prole parentem
Fecir avum: pedibus successu temporis aeger,
At constans animo, senior quae gaudia laeto
Omine suscipiens, silvas peragrabat opacas
Robore tanto animi, vegeto praesenteque vultu,
Uriuvenem posses sub cano noscere mento,
Non illi macies, non pallor in ore sedebat,
Sed mixtus candore rubor, gravitasque senilis.
Saepetamen placidum (qui mox quoque contigit illi)
Optare interitum properataque fata solebat;
Sive quod exactae sentiret tempora vitae
Instantemque seopum seu quod confligere morbis
Viribus effetis homini censeret acerbum.
Nemo tamen fati deprehendere signa propinqui
Ante diem potuit, quo se vis morbida certis
Exeruit mediis: nam Paschatos ante triumphos
Grata resurgenti quos sponsa Ecclesia Christo
Exhibet, aeternae gusturat pabula vitae,
Integer, et sacri solito mysteria verbi
More legens scrutansque locos; haud signa doloris
Vila dedit, plumboque feras per corpus adegit.
Quin etiam sacris paschali more peractis,
Accivit natos, multum pietate paterna
Hortatus fratres ad forria facta piumque
Relligionis opus, fraternaque foedera: sed non
Apparebat adhuc morbi lethalis origo:
Qui cum lux terris fuit altera redita, tantum
Sustulit Heroem, tantum decus urbis et orbis.

Nec secus ac longo si quis defessa labore
Membra toro ponens committat lumina somno,
Componatque manus et rempora lassa reclinet;
Sic citra gemitus suspiriaque aspera laetus
In Domino, vitaeque satur mortalia liquit
Claustra animi generosus apex, addictus Olympo.
Heu pietas! heu prisca fides! quam vana caduca
Est facies vitae! quantum ius mortis acerbae
In mortalegenus! poteratis parcere Parcae
Huic capiti, quo tot sublato membra necastis.
Ille quidem superae vivit pius incola sedis,
Ingenti tandem curarum mole solutus,
Aeternosque Dei vultus in luce corusca
Adspicit: at miseri tenebris haeremus in atris,
Gratia ni sancti nos flaminis erigat: a quo
Pendebat Princeps, nunc nobis umbra, Philippus
Heu fidus verbi tutor patriaeque patronus.
Quis mihi larga satis lacrimarum flumina pontus
Suggerat! ô Heliconiades, pia nomina, Musae!
Non vis Pegasei tanta est ac gratia fontis,
Ut queat atdentes luctus restinguere flammas,
Quas mihi privato nimius dolor ingerit aestu:
Nam quod Dardanidum genitus de sanguine quondam
Praestitit Andino Caesar Romanis Homero,
Aut quae dulce decus Musarum commoda Flacco
Contulit antiquo Tuscorum stemmate regum,
Natus eques; tantum si non maiora, Philippus
Proh dolor, Aonio poterat praestare clienti:
Obruor ergo malis: at tu charissima fletus
Patria tolle meos, Academia, tolle querelas.

Hassiae luctus.

Aspicis ut tristi spem flebilis Hassia vultu:
Aspicis, ah, madidas ut riget unde genas?
Aspicis haecextra: sed si mea pectora nosses,
Scires sanguineo maesta natare vado.

Allego, quae quondam celebri notissima fama,
Vicinis populis terror et horroreram.
Orba parente meo pullâ nunc lurida veste,
Maceror ad nigros orphana facta rogos.
Heu mihi ferales quantum nocuere cupresso!
Heu mihi quam magno sum viduata duce.
Lustra novem rexit magnus mea sceptra Philippus;
Et vere vixi libera lustra novem.
Laeta triumphali splendebant tempora lauro;
Parebat scepttis hostica terra meis.
Quin etiam virdi victrix cingebar oliva,
Cum pax finito reddita marre foret.
Marte meos numquam vi perourrente Penates,
Omnia tuta foris, omnia tuta domi.
Romulus illustri bellorum laude superbus
Extiti; hunc vicit relligione Numa.
Tutor uterque suae patriae, sed dispare freno
Imperii: pius hic, Marte sed ille ferox.
Aemulus horum utraque fuit virtute Philippus,
Romulides dextrâ relligiene Numa
Proh dolor ingentem mors importuna ruinam
Attuiit, insanis obruor ecce Notis.
Omnia regna strepunt bellis, Mars occupat orbem:
Arma parat Nereus: sanguine terra mader.
Tuque iaces Heros Cattorum verus Achilles,
Instantis sollers pellere damna mali.
Te duce nec rigidas gentes nec vulgus Iberum
Extimui; dextrae numine fulta tuae
Innumeros habui per saecula multa patronos,
Dum ius versicolor cepit habere Leo.
Ex quorum numero qui te virtutibus aequent,
Vix sensi claros Marte togaque duces.
O immitis humus, quae tanti Principis artus
Contegis! ô properae flebilis hora necis.
Quae tam luctificos peperisti nigra dolores,

Quantum praestabat corpora mille mori.
Sed vincor nimio gracilis tabesocque luctu;
O utinam detur nunc quoque posse mori.
Principis aspectu quoniam privata benigni,
Vivere quid longum quid superesse peram.
Vos tamen in ternâ placide requiescite manes,
Dulces exequiae, pignora grara lovi.

Acaedemiae luctus.

Nec me singultus nec me suspitia fari
Certaque prae lacrimis edere signa sinunt,
Nam seu laeta mei repeto primordia regni,
Auspice quae quondam iacta fuere Deo.
Seu numero dotes quibus hactenus inclita fulse,
Dum Phoebus Martis notus in urbe fuit.
Protinus exanguem calor omnis deserit, eheu:
Caligant oculi, membra stupore tremunt.
Scilicet exstincto, quem fata tulere patrono
Maesta decet tristes ferre Lycea rogas.
Ipsepater Phoebus viridi nec cespite gaudet:
Nec resonae tangit candida plectra lyrae.
Demisso Musae vultu lugubria fingunt
Carmina; Pierii clausa stat aula fori.
Vos etiam Charites, gratissima numina Phoebo,
Non iuvat in molli ponere membra toro.
Et merito, taceant cytharae grandesque cothurni,
Cum maestis elegis ater lambus eat.
Docta etiam fanctum comitata Iuventa senatum,
Tutori soluat debita iusta suo.
Ipsa ego, dux luctus, primâ me fronte locabo;
Quam gravis haec sors est proh dolor esse ducem!
Ante quater denos, libet hoc meminisse Decembres
Hospes in hac iussu Principis urbe fui.
Auspiciisque meis turpes cessere cuculli
Cumque cucullatis fratribus aula Papae.
Felix hoc omen felicior aura secuta est,

Successu nostras propitiante vices.
Aonias etenim quem nunc amisimus, heros
Foenore non paruo sedulus auxit opes.
Immensisque meam fundavit sumptibus aulam;
Unde totinsignes emicuere viri.
Nec satis hoc fuerat, doctos ditasse penates;
Adiecit Clarii libera sceptra fori.
Quae cum Caesareâ sine maiestate labascant,
Hoc quoque non partum noluit esse decus.
Erge Romani dipiomata sacra Monarchae
Impetrat; et summo fiomat honote scholam.
Ac veluti teneros passis gallina subalis,
Tutatur pullos imbre rigante solum.
Illustris sic me non destitit usque tueri
Fundator laribus portus et aura meis.
Ille facultatum Doctores, ille Magistros
Artibus insignes iussit habere locum.
Minc mea Cattorum fines egressa per oras
Externas celebri nomine fama volat.
Quaque viam carpo, gratos offendo clientes,
Qui me dilectae matris amore colunt.
Haec bona, tot dotes lux una peremit: in uno,
Fundamenta meae sunt labefacta domus.
Non capit ergo modum luctus meus; occidit auctor
Optimus et fautor; fracta columna iacet.
Sitamen exequiis aliqui debeniur honores,
Haec stet ad illustrem naenia fixa rogum.
Maximus hic recubat Cattorum stella Thilippus,
Quo nemo maior Marte togaque fuit.
Corpore tectus humo sed fama vindice mundo,
Monte Deo vivens: cetera sortis erunt.

Consolatio.

Quid iuvat immodico charissima patria, lectu
Illustres onerare rogos? cur mota sororis
Planctibus aeterno torpes Academia luctu?

Naenia iusta placet Superis, si limite certo
Consistat: sedacerba nimls caelestibus iras,
Elicit. exstinctum est, fateor, venerabile lumen
Imperii, patriae columen, numenque Lycaei.
An vero exstinctum dicas patriaeve scholaeve?
Qui de venturi se curus funere fati,
Mortalem reputans sortem, sic ordine cuncta
Disposuit, legesque dedit; ne patria damnum
Ne schola ne populus paterentur morte patronis
Praecipue ne relligo concussa nefandis
Errorum latebris iterum neglecta iaceret:
Talibus instinctos monitis Illustria natos
Pignora, praeceptis iussit parere paternis,
Subiectasque sibi iusto modera mine gentes
Devincire magis quam vi terrere minisque.
O vere laetam mortem, caelestia fata
Herrois! qui de propriâ non aute slute
Sollicitus quam composrtis fuit ordine rebus
Utque Deo semper fidens in pace regebat
Subiectos populos, sic illi gratia rata
Contigit eiusdem zeli producere natos.
Asprce, VVilhelmum, qui natu maximus heros,
Sceptra paterna gerit, moderator Cattidos orae,
Qua celebres hinc Fulda sonat, ruit inde Vierra.
Hic vere exemplum patris et virtutis avitae,
Pro patre pro patria duris adsuescere bellis
Iam dudum doctus; pro relligione scholaque
Et patriis dicicit sceptris perferre labores.
Consiltis acer, cautus, florenteque pollens
Ingenio: nec habet Germania clara priorem.
Martia sorte data est Ludovico natio fratri,
Patria Lanicolum priscâ notissima famâ:
Quam pius ut quondam Ludovicus laude perenni
Auxit, et intactae pietas evexit Elyssae:
Sic huius virtus atavi patrisque sepultos

Ornabit cineres et amicas evehet umbras
Ambobus patriae par cura Scholaeque parentis
Incumbit iussu: nec segnius omnia curant
Quam pater iniunxit, fulti prudentibus ambo
Consiliis castrisque faventes Palladis ambo.
Rhenicolum fines et littora clara Philippus
Obtinet, ingenio mitis magnique Philippi,
Nomine non tantum sed claris aemulus actis
Moeni ultra ripas tibi sors extrema Georgi
Contigit, augustaque fide et praestantibus ausis
Nobile Darmstadium, nomen tu nactus equestrae
Excellens fama quondam praelustris equestri.
Haec sunt Hero is post ultrima fata relicta
Lumina defuncti praeclara exempla parentis.
Quorum coniunctis se viribus Hassia tollet,
Victicique manu rigido dominabitur hosti:
Queis ducibus sacra relligio caput exeret et pax
Gestabit virides secura fronte coronas
Gaude igitur potius damnato, Academia luctu.
Patria fide Deo, tantis commissa Patronis.

Oratio.

TV vero pater omnipotens, qui corda potentum,
Dirigis, et pacem supera dimittis ab arce,
Qui mundi maculas insontis sanguine nati,
Lavisti sanctoque foves pia pectora flatu:
Respice quaeso preces populi te rite vocantis,
Horrendasque minas Stygii confunde Draconis.
Maius peste malum meriti belloque fameque,
Ah nimium dignas vitiis agnoscimus iras;
Sed tua nos animat clementia; erimina fassis
Da veniam, nostroque pater succurre dolori,
Afflictam reparans pacem, dirosque furores
Funditus extirpans; ut tandem tuta sub alis
Christi Sponsa tuis lapsas Ecclesia vires
Colligat errorum stimulis ardentibus acta:

Principibus zelun fidei largire fidelem,
Quos penes hospitium Musis verbique ministris,
Quique ferunt vera pro Relligione labores,
Erige ne nimia pressi sub mole labascant:
Et patriam hanc dextra clemens tutare benigna,
Quae bonitate tua initi sub Principe vixit
Incolumis, similes natis illustribus adde.
Virtutum stimulos et relligionis amorem;
Concordesque animos, fraterni vincula iuris:
Subiecti parere velint sint omnia verbo
Consona, tum demum fiet tua sancta voluntas
Florebuntque artes, divinae semina laudis.

In Ioan. Oldendorpii effigiem.

Aspice Caesarei venerandum iuris athletam;
Quem tenui sollers finxit in aere manus.
Oldendorpiacae decus hinc et gloria gentis
Dicitur: Ausonii portus et aura fori

Tumulo Andr. Gerardi Hyperii.

Hoc tegitur placida sublatus morte sepulchro
Hyperius; fato iam meliore fruens.
Transiit e vivis ad vera palatia vitae.
Quemque diu docuit iam videt ipse Deum.
Corpus humi moles animum sibi vindicataether,
Scripta, piae munus posteritatis erunt.

IOANNIS PALUDII SILESII

De morte Martini Schillingi

SChillingo requies nunc est mors: patria caelum:
Schriste tuo bona quae possidet ille bono.
Sed quia vir praestans; patriae da Christe benignae,
Schillingi fimlles da sine fine meae.

Ad Ioh. Iacob. Grynaum, de Carolo Zerotino.

Marcomanorum decus illud, Carolus heros

Semper in ore tibi semper in ore mihi.
Caussa est: miramur Genus, et sapientia, virtus,
Conveniant in eo qua ratione simul.

Wenceslao Lescinio.

Lescini, Aoniae decus immortale cohortis,
Nobilius per quem patria nomen habet:
Praemia promeritis quae tandem digna rependam,
Exornas quod me carmine, amore side?
Quod cupio nequeo; tamen est laudanda voluntas.
Te mihi dum fuerit vita relicta colam.
Lescini, Aoniae decus immortale cohortis,
Nobilius per quem patria nomen habet,

Lesciniis.

Lescinidum pietas, doctrina, modestia, virtus,
Excelsum geminant nobilitate genus.

De Wenc. Lescinio.

Lexcinius perfert cur tantos mente labores?
Se meminit natum, non sibi, sed patriae.

De Peucero ad Grynaeum.

Sum tibi testis ames Peucerum quod vice fratris;
Qui quae alios ornant singula solus habet.
Tu mihi restis, amem Peucerum quod vice patris,
Cuius honoratum sidera nomen adit.
Vivat, dicamus, Peucerus, vivat in aevum;
Aonii ut vivat gloria salva chori.

Sigismundo Burghausio.

Immarcessibiles virtus cui indulsit honores,
Burghausi, nostrae splendor amicitiae.
Scultetum quanti faciam vis scire tuum cor?
Est dignus numquam mortis obite diem.

Ioan. Theod. Ottersdorfio.

Sic est: fata regunt thalamos; huic cedite amantes,
Quam non speraras, ecce, puella tua est.
Sect ceu fata regunt thalamos, sic vota secundant:
Fatum ut sit felix, fer pia vota Deo.

Gratulor ergo tibi fati ratione, quod intrat
Sponse decore tuum Sponsa decora torum.
Utere divino felix, hoc utere Fato:
Farelem soluant non nisi fata torum.

Sigism. Burghausio et Tob. Sculteto.

Nunc itis procul, et tamen manetis
Nostro in pectore quanta vis amoris!

Deo opt. max.

Regna labant mundi; pietasque obitura videtur.
Matura adventum, Christe benigne, tuum.

Eidem.

Luce voco te nocte voco te, Christe redemptor,
Ut me respicias, luce regasque tua.

Adhuc.

Munde vale! nam te detestor abominor odi.
Munde vale! tantum es carnificina mihi.

IOANNIS PEDIONEI CONSTANTINI

Domus Becciana, Ad Leonardum Beccium a Beckstain.

HOc mihi vos etiam Divae concedite carmen
Pierides, iuvenique novum perhibete laborem.
Quem damus, et vestra tandem instauramus in umbra:
Dum variis oppressa malis diversa pererrans
Mens agit, et sacro nequicquam fluctuat oestro,
Ipse tamen nostris praesens, Leo, te insere caeptis,
Aspiraque tuo, tibienim hunc celebramus honorem,
Nox erat, ambrosio mulcebam pectora somno,
Paulatimque animos, curis cedentibus aegros
Lenibam, mollique leveis sub pace fovebam:
Cum subito nova forma viri, cultique recenti,
(Bt reor haec celeres superum demissa perauras
Venerat) et vultus pariter, vocemque, coleremque,

Osque Deo similis missa mque a pectore barbam
Visa adstare mihi, talesque effundere voces.
Quid Puer Iiacis frustra teris otia terris,
Rhenigenum que moras ingrata nectis in vibe?
Immanem cernis populum, durisque creatum
Ominibus, bello pubes armatur, et acri
Gaudet equo, non haec cytharae, fidibusque canoris
Additur argutas intendere pollice chordas.
Pars in equis fremit arma virum, Martemque lacessit.
Pars vacuam curis, nec opimae laudis egentem
Congestas amat inter opes traducere vitam,
Semper et effuso iuvat immaduisse Lyaeo.
Qui vero dulces Musas, et inania regna
Thespiadum viridi gaudent contingere palma,
Exigui numero, spreta et miseranda cohors est.
Vitam infelicem, nec Diis, nec honoribus aequis,
Hac puer urbe agitis, famamque fovetis inanem.
Mutandae sedes alia regione petantur
Hospitia: ignotas, moneo hinc exquirite terras,
Longa nec exilia immani tentanda labore
Restabunt. vasti nullum maris aequor arandum,
Omnia tuta dabo, nec talibus invia caeptis.
Qua tamen id possis, paucis adverte. monebo.
Urbs iacet Augusto multum venerata parente,
Suevia qua late Boios discriminat agros.
Ultra Alpes, apicemque bivercicis Apennini.
Vindelico hic adstant circundata moenia muro,
Huc iter, huc tibi cursus erit, nam plurima cernes,
Moeonio quae olim fuerint memoranda coturno.
Fortunas que, virosque, et amici nobile mundi
Concilium incensam virtutis amore iuventam,
Haec loca, et hos fluvios olim Cyllenia proles
Antlantisque genus, caelum qui vertice fulcit,
Ante alias urbes propria ditione tenebat!
Iamque colit, veterum nec adhuc oblitus amorum.

Sed divos aeque est socio partitus in omnes,
Palladique Phoeboque patri, Musisque novenis:
Iura focosque dedit inncto succedere regno.
Auspiciis qui nunc paribussub foedere lengo
Et premere, et laxas norunt extendere habenas.
Hic tu illum aspicies iuvenem cui sacra quotannis
Vota canunt, crebrisque adolent altaria slammis
Centum Oratores omni ditione coacti,
Et totidem, viridique pares aetate Poetae,
Ipsi sibi quos perpetuo devincit amore
Si quem igitur tanto ivust indulgere labori,
Sive pedum numero ille valent. cytharaq sonant
Audet opus, linguave potens, atque ore diserto:
Invitat preciis animos, et praemia ponit.
Atque hunc invenies non inter inertia vulgi
Consilia, aut epulas inter ludumque sedentem.
Assiduo evoluit vererum monumenta virorum.
Hisque animum pascit studiis, et tempora transit.
Non metus impediat iuvenem appellare loquendo
Excipiet, laetumque manu in penetralia ducet.
Tectum augustm ingens, mediisque in moenibus alturn
Surgit optts centum superans immane columnis:
Quale nec Ausoniis, rarum nisi, cernitur oris.
Illa ubi magnorum splendent Palatia Regum.
Quae nunc tecta locans petfecta tenebit ab ipse
Accipient quondam seri post fata Nepotes,
Perpetuumque illi domus alta tenebit honorem,
Aspice enim orantem multum, Divisque benignis
Auspicicus tantorum operum pia vota ferentem.
Audivere preces Superi, celeresque per auras
Demissi incumbunt operi et promissa facessunt:
Quodq suum officium Numen, partemque tuetur,
Quam tenet imperio propriam sic luppiter ingens
Partitur sic res hominum disponit ab alto.
Intera (voces quando exaudire canentum

Cernere et ora Deum dabitur propiora) superbo
Omnia fer iuveni, atque haec ardua dicta sub auras
Si qua dabunt aperi, rerumque moneto suarum.
Sic ait, attonitumque Deus per opaca viarum
Ducit, cui gemini vultus, duo corpora, mirum,
Ora sedent gemino pendet de pectore barba,
Barba horrenda ingens. niveoque incana colore.
Prospicio, atque oculos obsura sub atria tendo,
Huc atque huc torquens animum, partes que per omnes
Voluebam comes usque Dei vestigia servans.
Imque propinquabam foribus, mediaeque subibam
Urbis iter, cum ipsum video Iuvenemque, Domumque,
Circumstant operi iuvenum manus: ardua condunt
Moenia, et intensis adnixi viribus Arcem
Mirum opus, immenso certant subducere caelo?
Quale Parethoniis quondam aedisicatur in oris,
Aut ubi celsa novae surgunt palatia Romae.
Nec mora, nec requies, it summo clamor Olympo,
It strepitus: vocemque viri superaethera tollunt
Tecta laborantes, molemque sub astra ferentes,
Ipse astat mediis heros Leo, et emicat ingens
Quem Tyrio vestit lucentem purpura clavo;
Aureus a collo pendet cui circulus, aureus
Baltheus, atque ensis gemmaque, nitensque argento:
Ipse viros partes operum sortitur in omnes;
Intenditque oculos, animumque per omnia versat,
Dum sibi, dum soboli ponit decora alta futurae.
Atque ego prospiciens divo cuctore, repente
Numina magna Deum totis incumbere tectis
Sentio, et attonitum visu nova terret imago.
Neu metuas, ait ille, ferunt haec monstra salutem.
Hunc cptes, iuvenis magno mercetur, honroem.
Astabant primi proceres saturnia Iuno.
Latonusque paterl Latonaeque altera proles.
Ipsa domo primos servat Saturnia postes

Laeta oculos, mitis vultum, frontemque coloremque
Insignis, qualem pingunt celebrasse iugales
Oceani thalamos, et Peliacos Hymenaeos:
Quae tibi si talis quondam ô si Uroia fuisset
Ipsaque nunc stares. Priamique exalta maneres.
Ergo Diva canens has promit pectote voces.
Has ego prima fores, atque haec Dea limina serus.
Ingredere ô quicumque es ait, Dominique potentis
Tranquillus placidis succede Penatibus hospes.
Sed tamen ante tibi haec hospes servanda, docebo,
Neu frustra sacrae tentes penetralia sedis.
Virtuti locus iste sacer, sanctaeque quieti.
Non inimicitias, studia aut discordia ferre,
Nec potis absentum est famam corrumpier ullis
Accipere insidiis odiis parcatur et irae.
Impius his ô cede locis, temptorque Deorum,
Aut quicumque malis imbutus moribus, istam
Ne mihi ne corrumpe domum procul atra cupido
Sit tua et extremis Garamantum hinc exulet oris.
At cuicumque animo Pietas, cui pectus amicum
Ingredere: et faciles aditus et tempota faxo,
Ipse Heros gratum excipiet, celsis que locabit
Sedibus hîc tu ne officium contemne quod ultro
Deferet, ut dictis animum mulcebit amicis
Utque tuam auxilio curam quocumque levabit.
Seu cir eris, seu mater eris, contentus abito.
Hunc morem tenet ipse, ab eo ventura tenebit
Progenies natorum, et qui nascentur ab illis.
Namque ego ne exortem Veneris traducere vitam
Neu pergat dulceis Natos et praemia Amoris
Ignorate, dabo tali quae coniuge virgo
Digna sit, egregia faciat quae proie parentem:
Hunc Erycina mihi proprium concedet honorem,
Auspiciisque reget paribus, iunctique fovebit
Ominibus, velit ipse, neget non aurea virgo.

Sed desponsa sua firmans connubia flamma
Hauriet ardentemque immitter in ossa calorem:
Tum formosa viro gaudebit nubere virgo.
Protinus ignotum trahet ille sublima furorem,
Sen tiet et mediis ignem saevire medullis,
O fortunatos thalamos facilesque Hymenaeos.
Gaudia quae festam venient celebranda per urbem?
Illam admirantes altos egurgite vultus
Extulerint Nymphae Nereides et bona Mater,
Atque viro laudes Phoebus, Phoebique sorores,
Claraque maiorum memorabunt facta parentum.
O caput egregium, quam nulla redarguet aetas!
Ornabunt sacra nectentes fronde coronam.
Sic Iuno at coatra Pallas sic ore loruta est,
Culminibus tecti incumbens quae summa tenebat.
Tu qooque ne speres iter hoc tentare prophane
Quisquis es ingenuae domus haec sacrata Mineruae,
Ignavum vulgus procul a penetralibus arcet.
Casta hic Sobrietas animis, et plurima Divum
Relligio huc intrare nefas qui ventre supino
Nisigenas intet furis attonitus Silenos.
Ne tibi neu mentem subeat tam dira cupido
Quic nque his ignote paras accumbere mensis.
Vina dapes laeti dabimus tu parce nefando
Contemerare domum luxu, dementia parce
Verba mter Natosque, Patresque habuisse sedentes.
Nos Iuvenem rebus iam dudum aptamus agendis;
Nosaltam egregio donamus pectore mentem.
Consiliis liceat causas tentare latentes,
Romano liceat curis sernire Vyranno,
Imperiis qui nunc Danaos, Gallumque rebellem
Pressit. et immenso victor supereminet orbe,
Pro patriaque furens, pro Libertate labanti
Fulminat, et summo laudes extendit Olympo.
Huic ille adiunctus curarum ingentia semper

Pondera, commissas rerum tractabit habenas,
Ingenioque fideque potens, nec inutilis auctor
Consiliis summa haec Latonia ab Arce canebat,
Quam Frater tali est dicentem voce secutus.
Haec etiam nostro domus est firmata favore,
Musarum hospitium aeternum, socii que Penates:
Numinis hic nostri multum; Phoebi omnia plena,
Omnia plena Iovis statuit quibus optimus aram
Perpetuumque arae Superis sacravit honorem.
Ipse Heros carpitque rosam, violas que recenteis.
Purpurcumque Amaranthum et odoriferos Hyacinthos,
Ionioque leget collectas aequore conchas,
Nostra quibus cumulat sanctis altaria donis.
Stipant hunc iuvenes denso circum agmine fusi,
Et plausum ingeminant cantumque ad sidera tollunt.
Ipsae Heliconiades sacrata ab rupe puellae
Hic choreas agitant, haec aurea tecta frequentant,
Dona ferunt, laetoque parant nova gaudia vultu.
O Leo, Beccigenum iuvenis clarissime gentis,
Quae tibi nunc laudes surgunt, quae gloria caelo
Tollitur? ut nomenque tuum, nomenque tuorum
Audiet extremi procul hinc sinus ultimus orbis?
Audiet, et nullo decus hoc abolebituraevo.
Atque ego quodcumque est Vatum genus omne ciebo.
Inque tuas, leo, virtutes, famamque, genusque
Aethereum inspirans afflato in corde furorem
Addam animos addamque viris in carmine numen
Convenient magno e Latio, totaque frequences
Ausonia, egregiive tuis e montibus orti,
Quos amo, queis acres stimulos sub pectore figam.
Hi cuncti in te unum conversi laudibus omnes
Accinct meritis oculos atque ora tenebunt.
Sic cecinisse Deos ultro, coramque videbar
Treis astare mihi celer ille per aera magnum
Remigio alatum comes it Deus, inclinata

Iamdudum fugat astra diemque Aurora reducit.
Exoriente mihi soluuntur somnia luce.

MICHAELIS PICCARTI FRANCI

Psalmus 73.

QUid nutas animi mens tandem stulta pusilli?
Praesidiumque suis dubitas forte esse Iehovam?
Quorum animos puros scit, quorum corda caminis
Explorata tenet fidei, vitaeque peractae

Rectum iter, a fuco longe atque a fraude remotum.
Meme autem incautum rapuisset devius error
Transversum ferme, curuato et poplite casui
Iam propior fueram pronus diffidere Iovae
Iudiciisque eius vecordi obsisteire nisu.
Iamque in discrimen Verum Deus ipse, fidesque
Venerat ô tristem, dum mente revoluo, ruinam.
Indignabar enim florentia fata malignis,
Dante Deo, tribui et molli decurrere vitam
Tramite: praeterea tumidum mihi bile coquebant
Verba iecur, fastusque hominum sua magnificantum
Praemia vitai per compitaque extollentum
Nec vana voces illis, iactantia vana.
Nem pe mihi passim circumspiciendo notaram,
Forruna atque opibus laetos flore nocentes,
Non illorum ullis vitiari gaudia morbis,
Ullis suppliciis, poenisue a numine missis
Sed vero Herculeo minitari robore caelo,
Et vexare pios, dirum intentare que bellum.
Qualiter et gemmis baccatum ausoque monile
Collum ambit, croceoque tegit velamen a cantho,
Circa, hominis corpus, firma compage coactum:
Haud aliter diro reproborum inflata veneno
Colla tument fastus et spirant naribus ignem,
Ignem oculis fetam quin fermentata saginam
Pinguis aqualiculi qui toto sesquipede exstat,
Ambitio rumpens caprificum e pectore trudit.
Inde cavi spirant mendacia publica folles,
Incestantque bonos dictis, quos vita modestos,
Quos probat esse pios, contactuque omnia foedant
Immundo: Iovam nunc caelo deripere alto
Deposcnnt frustra, nunc terris candida quaeque
Pectora perfendunt succo loliginis atrae.
Huc progressi etiam, ut tota sua crimina iactent
In cavea, Infandisque haec praemia talia factis

Deberi, tribuique aiant, populumque sequacem
Artibus his reneant qui dicta ad talia plaudat,
Insultetque piis: Quis vos, ô pectora coeca,
O infelices animae. Quis vos Deus, alto
Respiciatifecis vestrae quem cura fatiget?
Huc oculos adh bete rudes mentemque referte
Saxo incrustatam, aut septemplice pelle Elephanti;
Quosque favore hominum et censu flotere videtis,
Expertesque mali molli decurrere clivo,
Hisce favere Deos, his credite numina amica
Vivere, et illorum tutari usque usque salutem.
Heu mihi quam durus sermo fuit ille malorum
Quam mihi multipici pulsabat verbere pectus.
Namque negate fidem dicentibus ista vetabat
Sors primum illorum, quos divite copia ornu
Stipabat circum, tum sors contraria nostra:
Qui cum inculpatam sine crimine puriter omnem
Egissem vitam, non latum a iure recedens
Aut digitum, aut unguem, tamen haud quidquam inde recepi.
Quo possem exactae solari taedia metae.
Res augusta domi, adversus foris ingruit imber,
Qui carnes, venas quique ambedit ossa, medullasque
Haurit et ad Phoebi lucem exortumque diei
Ante fores nova maestities, novus excubat hostis.
Ergo parum hinc aberat quin victus cederem, et ultro
Porrigerem, cum iure manus, teque inde relicto
Ipse etiam fierem reprobae nova portio turbae,
Gratiani tua me revocasset et inde retractum
Iussisset veteris monimenta retexere secli,
Progeniemque tuam, tua iussa et sceptra sequentem
Quorum consilium, vitam, moresque maligne
Proditione mea damnassem et memet in antra
Mersissem Stygii numquam effugienda Draconis.
Verum alius factus (tibi sit pro munere tanto
Gratia par, supreme Pater) disquirere cepi

Caussam animo quate, tam mollia fata malignis
Indulgens, proprio describ is aspera coetui?
Traxerat haec dubiam mult s sententia mentem,
Saepe aliis, tamdemque mihi sed quaetere caussam
Hanc mihi permissum vidi reperire negatum.
Et sensi densa obtectam caligine mentem
Haerere incertam ad tantae mysteria reii.
Visum itaque in divina tui sacraria verbi
Abdere florem animi caussamque indagine certa
Exin rimari, nec me res illa fefellit.
Nam didici, falli si quis praesentia solum
Iudicii faciat normam, nec mente futura,
Et qualis maneat tandem isthaec gaudia finis,
Praecipiat, tristem secum versetque ruinam.
Scilicet in glacie statuis, per iubrica ducis,
Atque afflas opibus, tamdemque attollis in altum,
Ut lapsu graviore ruant pessumque prementur
Altius, Heu tenui quam stant pendentia filo
Fata malis: Etenim vel muscae praepetis instar,
Vel nictus oculi aut si quid velocius his est.
Ridentis temere pellacia frangitur undae
Et miseros letho mergit sternitque nocentes:
Ac velut in segetem si flamma furentibus austris
Incidit haec late sata laeta boumque labores
Depopulatur agris, longe circum omnia vastans:
Sic illos etiam ira Dei succensa potenter
Cotripit, exitio subito involuitque tremendo.
Atque uti nubiferum montis latus arte revulsum
Aut Boreae furiis subiectum in Nerea pulsum
Desilit horrendo fremitu: Sic illa ruinam
Turba trahit, Stygiisque vadis impulsa fatiscit:
Momenti puncto somnique volubilis instar
Nomen opesque illae Laethaea nocte tenentur.
Gloriaque in tenues stolida et iactantia fumos
Soluitur ut moritur fax deficiente liquore.

Haec tua pandebant mihi sancta oracula, et illa
Fallere nil prorsus res atque eventa probabant.
Quae cum ignorarem prius indignatio mentem,
Ob res tam laetas reproborum iusta subibat,
Nec me pungebat leviter cerebrumque petebat
Vulgari telo, Sic scilicet insipiebam
Stultusque ego, totusque stupor: Sed dextera, Iova,
Labsantem tua corripuit casumque ruentis
Avertit, verbumque tuum meliora petenti
Suggessit, iussitque istum exturbare dolorem.
Perge Deus firmare animum, trinune precantis,
Nec medestituas umquam, aut patiare relabi
In tales curas aut in tam foeda relatu
Crimina Tu flammis purgatum atque igne beatae
Mundatum crucis ad oelestia gaudia tamdem
Subuehe me, angelicis et ibidem adiunge cateruis.
Interea te Iova. Sequar te corde tenebo
Firmiter apprensum prae te omnia cetera spernam.
Nemo tibi Caeli par fernice considet alter,
Nemo, qua tellus patet aut retegenda patebit,
Tu mihi praesidium solus, tu spesque fidesque
Delicium solus, tute anchora tuta salutis
Perfugium et portus tu murus aheneus unus.
Umbra levis, stramen fragile atque insomnia vana,
Maceriesque putris, quibus hic innititur Orbis,
Omnia sunt ruitura, tuo nisi fulmme fulta
Consistant placitique tui decreta sequantur,
Quamquam igitur lenta absuma ur tabe solutus
Corporis hic carcer, repetatque sui ordia prima:
Quamquam cor etiam vel cerae more liquescat,
Tot curis pressum totidemque doloribus aegrum:
Tu tamen immenso sub pondere subcumbentem
Er gis et dextra fulcis oleoque perunctum
Laetitiae recreas, ut dememinisse malorum
Discam, meque tibi deinceps committere soli.

Nam quos diversos a me fert improbus error,
Quique crucem exosi respectant turpiter ollas
Aegypti, et mundi, te spreto, gaudia quaerunt,
Sectantes ideo deliria inepta Baalis;
Hi fumo atque umbra pereunt velocius, horum
Perpetuo, Domine, incumbis ceruicibus ultor,
Ac poenas inopina et atroci morte reposcis.
At mihi mel purum est hoc, aeternaeque saluti,
Quod rectas insisto vias immobilis, unumque
Agnosco venerorque Deum, meaque omnia soli
Permitto mundi nil vel fugitiva moratus
Gaudia, vel scelerum artifices, Satanaeque maniplos.
Civis resgestas et tot bona praestita nobis
Voce animoque fero, late praeconia didens.
Donec ope eiusdem, angelicis etiam additus olim
Excubiis, sine fine canam sine fine beatus.

E Menandri Graeco.

IUppiter e caelo princeps si me ipse Deorum
Sic compellaret: moriendum lege tibi esse
Fatali nosti: atque id fiet, munere nostro.
Ad vitam vero regressum spondeo certum
Arbitriique tui facio, qua denique forma
Vivere complaceat: dic num Canis, Hircus, Ouisue
Aut Equus esse optes: hominisue resumere formam?
Elige quod malis: Superis sententia fixa est,
In vitam ut redeas, responsum hoc ille referret:
Si sit id in fatis: age vivam, sed veneror te,
Extra hominem quiduis potius sim: solus enim ille
Indigne est felix, miser indigneque animantum,
Adspice Equum meliore nota, meliore alimento
Pascitur, abiectum vir degener accipit eruum.
Observat maior generosum cura catellum.
Sternitur infectus scabie Gallumque ferocem
Participem in ferior metuit melioris avenae.
Soli Homini probitas virtus atque indoles alta

Nil seclo hoc prodest, sed quod queror officit illi.
Primas palpo tenet, delator ab hocce secundas,
Tertius est fraudum qui scit contexere telam.
Heu Asinum fiori praestat quam cernere tales
Esse loco meliore; bonos doctosque famere.

E Sophoclis Graeco.

ECquis in humanis neget intolerabile rebus?
Faecem hominum vitiis immersam et sanguine cretam
Impuro rerum cursu florere secundo?
Affligi contra fortes de fortibus ortos
Atque bonis? Non haec ratio sat iusta Deorum,
Non hoc iudicium dici sed culpa meretur.
Nempe bonis aequum fuerat condigna decoris
Praemia conferri meriti; et pendere poenas,
Qui meriti poenas. Haec certi est regula turis,
Sic praecidatur multis etiam ansa querelis.

Nuptiis Iam Gruteri et Catharina Stoeckeliae Sponsorum nobilissimorum.

GRuterum varias formas induta nocendi
Carnivoris animique est vicibus undique curis
Sors inimica diu venatum exercuit illum
[transcriber: metre wrong. text in orig. apparently corrupt.]Nunc nutrice fugans procul (ubi Lubi classica Mavors
Omnes per Patriae fines trux increpat armis,
Iamque natant rapidi profuso in sanguine currus
Perque alias cogens gentes errare locosque.
Nunc illi eripiens captissima pectora Amores
Concordes Thalami socias, sociasque laborum.
Nunc Mecoenates, ut porro truderet illum
Ex aliis alias in terras, atque pilae instar
Aestu in continuo sic voluerit aerumnarum.
Nec tamen ille malis frangi vel casibus ullis
Eualuit vinci ignatus vel cedere palmam,
Sed veluti rapidum Mare circum flantibus austris
Vi magna scopulum ferit at nihil ille movetur:
Sed frangit fluctus, montesque revoluit aquarum.

Sic ille invicto Fortunae pectore casus
Excepit, tamquam triplici obseptus chalybe esset,
Aut rupes fortasse immoto saxea nisu.
Nunc tamdem satiata malis pudibundaque vinci
Deserit, atque alio desperabunda labores
Derivat, subeuntque locum iam Numina laeta
Mnemosides nimirum et earum praefer Apollo
Cum Charisin. Lauri aeterna de frunde corollam
Nectentes capiti Gruteri munus honorum,
Victoris pulchre quod circum timpora serpat
Testeturque eius toti orbi fortia facta
Ecce Cupido novos etiam illi suscitat igneis
Dans Nymphen, teneros oculis quae iactet Amoreis,
Corque illi iaculis illis perstringat, et omnem
Tristitiem abstergens, blandum per pectora amorem
Ingenat, ac penitus doceat nunc ante malorum
Dememinisse animumque nono praestare labori,
Sed dulci sed longe alio quam forte peracti.
Quae sexum ingenio superet virtutibus annos,
Atque adeo hoc uno sit digna Morita Marito.
Nunc ergo tamdem Gruterus vivere vitam
Incipiet tan demque sciet quae gaudia pura
Mentem animi adficiant et perpruriscere ab ipsis
Unguiculis iubeant Fortunae exsortia tristis.
Nunc nunc ille supercillo nubem auferet omnem
Disiciet curas atque elucti bitur umbris.
Iamque in floridulis. Paphiae spatiabitur hortis
Florenteis violas aut lactea lilia carpens.
Stipatus nymphaque sua aligerum agmine Amorumque
Abditi ubi Risus Iocus omnigenique Lepores
Basia ridebunt vestra ingeminata lai ellis
Labraque, Deliciasque alias. rixasque loquaci
Garritu prodent et gaudia vestra lacessent.
O utinam possem quoque sic, Grutere, videre
Teque igneisque tuos, et coram prosequi utrumque

Ominibus faustis: verum hoc optare modo aequum est:
Et Tu forte novis vis solus Amoribus esse.
Nec vacat ad voces nunc auscultare aliorum.
Hem bene habet: fruere usque tuo feliciter igne,
Et fruere aeternum neque quidquam ea gaudia turbet.
Quin etiam ante suos quam menses volueret Annus,
Augeat hunc proles morum studiosa parentis
Post alia atque alia et Grutere renascere in illa.

De eiusdem Gruteri Inscriptionum orbis Romani thesauro.

Magnorum scribtis, olim deiecta, Virorum
Barbaries solio ad sola sola exul iit.
Tumque suus studiis honor et sua praemia doctis
Constabant Musaeque exseruere caput.
Quae cum foedarunt blattae voluentibus annis,
Et rudis insciti cura Magisterii:
Exilio rediens amissum adspirat honorem,
Atque locum sceptris optat ubique suis.
Scaliger ille Deûm genus, hoc unoque Parente,
Quod non se similem progenat, inferior:
Ingemit hanc cladem, Gruterumque incitat auctor
Plevum illud fidae pectus Amicitiae,
Occurrat tanto sceleri quacumque liceret:
Ille loqui Lapides et Monumenta docet.
Audit Barbaries: et de me nunc ait actum est!
Hac una potui morte manuque mori.

In Iani Dousae obitum.

Dousa fuit qua terra fuit, qua Dousa, superstes,
Divisum cum Diis imperat imperium.
Cum Iove regna tenet, cum Pallade corda gubernat,
Cum Marte hostili sanguine foedat agros.
Carmina cum Phoebo dictat trahi corda poetis,
Cum Musis doctis praesidet ingeniis.
Adstite Mercurio sesamo atque papavere verba
Tingit, cum Charisin pectora amoena iocis.

Anne fuisse illum, qui D Is se miscuit? Immo
Nunc demum vere vivere credicterim.

Aliud eiusdem, in eundem.

Dum vixit terris, nequiit maioribus addi
Dousa Diis, carnis pondere pressus humum:
Ast ubi se nostris exemit faecibus, astris
Additus, ecce, uno nunc minor ille Iove est.
Quam multi optarent tantisper vivere terris,
Dum possent tandem sic obiisse, Dii!

In Octelium.

Orbem qui varie sparsum, caelique patenteis
Tam late lateque domos, spatia omnia Solis,
Qna mane exoritur nobis, qua idemque caducus
Mergitur Oceano, dum noctis cedit honori:
Usurpanda oculis, corpus congessit in unum:
Dum secum expendit quaenam pro talibus ausis
Hostimenta ferat: Terrenis plaudere rebus
Dicere fata iubent; atque huic valedicere mundo,
Inductum caeloque astris fulgentibus addunt
Nempe virib hoc unum potuit pensare labores,
Nobis illorum solum meminisse relictum est:

Aliud.

Ortelium ex meritis vivum haud laudare licebat,
Ingenua virtute id prohibente viri:
Ereptum terris illum caeloque receptum
Laudare, ut voluit nullus adhuc potuit.
Omnes conantur, sibi in eius laudibus usque huc
Nemo satisfecit, nemo satisfaciet.
Quisquis eris, cuiatis eris, dic obsecro, eidem
Obfueritne mori profueritne mori.

D. Vito Burgero.

Vite, virum quo vix meliorem lumine Phoebus
Illucet, quo deinde mihi vix inter amicos
Charior alter erit, memorive in pectore vivet,
Eic Te antiqua fides non solum et puriter acta

Usque tenor vitae, verum et doctrina, bonisque
In libris studium iunxere, ac cura docendi
Sedula. Tunc autem Piccartum carmina poscis?
Atque iubes Gnati tedis bona dicere verba?
Anne hoc serio agis? vide ne te abduxerit error.
Nam, quod me doctis vis accensere poetis,
Aut ego (crede mihi) aut tu valde salleris: at si
Deberi Tibi iure putas et foedere amoris.
Quale id quale siet, quod scribsero forte, futurum.
Haud equidem infiteor: sed quae tibi gloria surgat
Inde, tuo aut Gnato, tu sane videris ipse.
Non ego, Vite, meo mirari in carmine quidquam,
Ni forte obsequium possum studiumque placendi
His, qui conari suadent, et scribere poscunt.
Nec tamen una mihi scribendi est caussa relicta
Iniussuque tuo, iamdudum erumpere votum
Gestibat, nisi, saepe meas dum existimo vireis,
Eligerem, ingenuo revocante pudore tacere
Nam quid amicitiae castissima vincla paternae
Commemorem? cum quo virtutum soedere iunctus
Leucoreum ad montem vixisti suaniter, illi
Qua vixere olim duo fulmina relligionis,
Ille, admiranda Doctor virtute, Lutherus.
Romulei excisor Monstri atque huiusce fidelis
Ille Parastates, niveo candore Melanthon,
Unica Pieridum vita et pietatis imago,
Illi, ubi vidistis nostri miraculum id aevi
Peucerum superae specimen praenobile curae,
Nempe viri hanc pietas meruit, studiumque precandi
Ardens et crebrum, cuius tu testis et ille,
(Quem sibi nunc nuper res Norica luget ademtum
Ac vita functum longique laboribus aevi)
Schillerus, parili cum praeceptore Philippo,
Et virtute senex et relligionis amator,
Discipulusque pie constans, nec arundinis instar

Circumagi patiens, ventorum aut turbine nutans.
Quid de Te dicam? qui metam candide amasti
Hactenus immeritum qui commendabilem amicis
Vocetua factum voluisti quaque iuvari
Officiis potui, iuvisti promptus, eumque
Constanter servas animum, fideque tueris,
Quem quidem ego studio simili, cultuque fovebo.
Ne pudeat Te quando mei, pigeatre favoris
Nec mihi dum sponsi nostris iuvenalibus annis
Dulce sodalitium atque unius mellea mensae
Excidit ex animo communio cuius apertum
Atque animum vere patrium constanter amavi:
Amplexusque fui mores et verba lepore
Singula condita ac salibus moderata venustis.
Quid Socerum? cui gens favet Egloffestenia tantum,
Illa soli Franci pulcherrima Gloria, Auorum
Non ita imaginibus, propria ut virtute trecentis
Antistans aliis: consensu ut congrege, eumdem
Castello Kunreutt veteri prafecefit unum,
(Castello, structis de vivo marmore muris
Ac circumtumidis muniso non semel undis,
In quo expugnando quondam fertissimus ille
Albertus multum sudavit, et impiger omnem
Machinam ei admonit, donec vi denique victum
Concidit et saevas irati Principis iras
Multorum sensit miseranda clade suorum)
Nec temere: quis enim faveat non si bonus ipse,
Antiqua virtute iro et pietate stupenda
Inque Deum inque fidem veram, Christique cohortem.
Quippe exercitiis verae pietatis amorem
Et dulcis patriae et cognati sanguinis ipsas.
Denique opes multo magnoque labore repertas
Posthabuit fortis, mundanaque spernere cuncta
Prae superis didicit docuitque imitarier omnes.
Hic talis, quando ad se Egloffstenius anno

Kunreuthum exciret cum Gnato me quoque, multo
Semper honore habuit, mire testatus amorem
Officiis, hospes queîs affici ab hospite gratus
Acceptusque potest: quibus haud me simplice nexu
Tum sibi devinxit, merito et iam poscere iure
Ame vota potest hymenaeo Eiliae Elisae
Hae mihi scribendi caussae: quarum una seorsim
Sufficiat, quid tu censes, Burgere, potesse
Coniunctas? quantumque animi mentem animi tentent
Sed vere dixi, nil me, nil hercule, Vobis
Dignum, quoque aureis cupidas sensusque sequaces
Imbuerem, invenio: sic vena exaruit omnis,
Sic vigor ille mihi, si quis fuit ante recessit.
Ne tamen inventos abeant tua vota precesque,
Accipe non carmen sed amici vota precantis.

Et Tibi coniugium hoc vertat feliciter ipsi,
Consoceroque tuo, Sponsis sine lite secundet,
Non sine prole. Deus donet peramabile Elisa
Nomen avi vobis, faciatque nepote beatos,
Ante suos menses quam voluerit annus et una
Quam demessa seges fuerit siceli cibus agro.
Andreas quem non dubitet praeponere gemmis,
Fecunda primum decerpat ab ore fructum,
In quo miretur geniale examen Amorum,
Dum patri ingenua blandibitur arte Puellus,
Et cum Matre pari passu-certabit amando,
Nunc pendens hederis collo ambitiosior ipsis,
Nunc ambire pedes et circumludere, lingua
Denique nunc patrem nunc risu agnoscere sollers.

Iuppiter adspira votis atque omnia scaeva
Coniugio defende novo ne haec talia mella
Felle aliquo, aut gustus dulces vitrentur amaris.
Sic, sidei atque precum, tibi par hoc, mascula tura
Inpuri castis adolebit pectoris aris.

In nuptias Matthiae Hubneri, Triumphus Cupidinis.

Ille ego, qui toties Divos in iuga coegi,
Quique Deas docui nostras non spernere leges,
Cuius ab igne, sovis, Phoebus, Mars concaluere
Non semel, et gelidis etiam flagravit in undîs
Neptunus, Bacchum mihi qui seruire coegi,
Quamquam Liber erat, non quidquam matris honori
Indulsi aut aliis. nec enim didici ista Deabus.
Idem nunc reultis videor posuisse sagittas,
Et nine frigidior Galla meus ignis habetur,
Quando Altorfini duo Lumina adusque Lycaei
Praesidium Libros nostro opposuere furori,
Et sese in Dinae Themidos penitralibus imis
Abdentes risere mei vim denique teli.
Saepe equidem, fateor, vireis atque arma nocendi
Expedii, cum membra quies prostrata sopore
Urgerat, vel mens sine pondere luderet errans.
Saepius illecebras ostendi et pabula amoris
Apposai frustra: sed nunc tandem incidit alter
In casseis victusque ultro mihi porrigit herbam,
Unus habet: teloque novo iaculatus amoris
Intus ait vulnus nullo sanabile ferro.
Eius vita omnis nunc in suspiria versa est.
Inque animus cineres abiit tenuesque favillas.
Ille umbrae in ritum nunc huc exerrat et illuc.
Nunc se agris infert, nunc lucis condit opacis,
Et iam corticibus notulas insculpit amicae,
Nunc vocat et revocat nunc damnat vota priora,
Nunc et triste aliquid tristi quoque garrit in antro.
Nunc miserum quiddam fluidis immurmurat undis.
Sic ego difficiles doceo parere, nec ullum
Frons caperata meis exemit legibus, et nec
Eximet ultra etiam: non sic blandire tibi ipsi,
Qui restas, nostris mox expugnande sagittis.

I, sequere imperium: nostro nec subtrahe iuri,
Coniugii aut pigeat dulce excepisse levamen.
Ni faxis, urere brevi gravioribus illo
Flammis et iento tabesces igne: Quid autem
In tantum est exosus amor? qui tormina tandem
Temporis exigui aeterna dulcedine pensat.
Anne vides collo ut collegae implexa recumbat,
Nymfula stellatis oculis, queîs spirat amomum,
Queîs casiam: viden' ut morsu clemente labella
Vellicet, atque arta teneat compagine secum,
Nempe docens veteris sic dememinisse doloris.
Ecce illum, ut cupide his vult usque usque ignibus uri,
Ut sic non aliter, vellet quandoque perire.
Nec tibi si facilem dederis, Venus invidet ista,
Nymfa nec his votis deerit, quin crede diu iam
Illa puellarum colludit in agmine princeps,
Atque suo sponso quem nescit parte placere,
Se studet ex omni tu si sapis imbibe mente haec
Nec sis qui enero deinceps quoque pugnet Amori

E Gallico.

Cui iuvenum mens est fortes invisere Gallos,
Mirari et Franci florida regna soli:
Tergeminum genus ille hominum cavisse memento
(Quippe opus et labor est) si sua salua velit.
Primum est cauponum: quo non iniustius unquam
Terra tulit, nec post terra etiam ulla feret.
Inde, crumenisecis ne fiat praeda, videto;
Quos contra haud Argi suffi ciant oculi.
Tertia declinet studiose cura tabernas.
Quae in cautum oblatis mercibus exspoliant.
Mercibus in speciem pulchris, magnoque parandis:
Quarum haud aequetur cum bonitate valot.
Haec tria qui cavisse sciet, mihi maximus ille
Cautor erit, gnarus cuique cavere malo.

Galataea.

Dum nive me Galataea petit nix corda perurit
Igne gravi, fibrasque ustulat atque iecur.
Quidnam hoc esse rei dicam? natura necandis
Igne atque ardori iusserat esse nivem.
Haec illa sed missa manu decreta parentis
Spernis, et adscitis ignibus exagitat.
Heu quid me fiet? flammam si sparget ocellis:
Ar debo, ac vero reddar ab igne cinis.
Candida nix tunc sperne iterum decreta parentis,
Et cineres ambi mox operique meos.
Ut si iterum Galatea manu te laeta resumat,
Urat eam calidus cordis in orbe cinis.
Sic discet doluisse mei infortunia fati,
Illud egoque animo sit leviore feram.

De eadem.

Turbabar, niveis nuper cum invecta quadrigis
Nostra puella urbi se daret atque mihi:
Praetexi densae nubis caligine caelum, ac
Aurea Phoebeae lampadis ora tegl.
Iamque subirascens, tacite Phoebo ingero culpam,
Omnibus ac caelorum orbibus astriferis.
Illuquod mundi non explicuisset ocellum.
Sparsissetque meae lucida tella Deae.
Istis: quod veluti pavos ex ordine caudas
Cernimus, haud stellas explicuere suas:
Ingenuus formae flos ut conspectior esset,
Et tantum traheret pluria corda decus.
Haec ego tum tacitus mecum sic musso, vide ambas
Vox ignota meas accidit auriculas:
Quid tu suc censes, rerum ignavissime nobis?
Nil Phoebus, nil heic astricus ille chorus
Peccavit: si quid peccatum est lux tua fecit,
Quae quas his dederat delicias repetens,
Omnigeno Phoebum et stellas spoliavit honore,

Damnavitque simul perpetuis tenebris.
Scilicet ipsa tuae sol ut succederet urbi,
Et stellata suo te iubare afficeret.
Haec ea vox: mentem quae tranquillavit, et omnem
Eicere induxit pectore amariciem.
Et sane, fungum me qui non ipse videbam,
Haud mundum soles ferre simul geminos.

Procerum pauperies, unde.

Ingentes miramur opes quandoque Potentum
Consumi subito, pauperiemque sequi,
Et pretia et numerum potius miremur equorum,
Quique in aves sumptus sumitur, inque Canes:
Ceruorumque greges exstructa Palaita regum
Aemula, vel pretio nobiliora sua.
Tum toties iterata etiam convivia, lautas
Immenso pretio deque alio orbe, Dapes.
Haec animo subducentes mirabimur omnes
Orbis opes tantis sumptibus esse pares.

Amor meretricius.

Aridam uti stipulam crepitanti ignescere flammam
Cernimus, ac late spargere lumen agris:
Mox tamen absumi: sic et meretricius ardor,
Splendescit late sed cito demoritur.

Virgo vulgata.

Crebrius exiguo pretio est gestata lacerna:
Quae melior vestis, rarius induitur,
Sic quae quottidie, per compita virgo vagatur,
Vilescit: raro conspicienda, placet.

E Marato.

Effigiem Galatea tuam pro munere missam
Accepi, magnum magni opus artificis.
Verum obscurari qui tempore saepe colores
Cernimus, et senium non bene ferre suum,
Caelatura magis placeat: cor ergo ministra.
Ut nostram scalpant caela inibi effigiem:

Illam munus habe dein nostrum: nam et mihi vivit
Expressa in nostro corde tua essigies.

De Galatea

Accersit medicum, ac venam Galatea secari
Impererad morbi poscere damna sui.
Iamque secat medicus, cum mefortuna secanti
Infert, cui mixta ta! ia bile loquor:
Cui nive eniglacie pectus riget ante, calorem
Ille etiam exiguum demere stuite, paras?
Quin addendus erat medicus turbatior at tu
Retum ignare harum quin ô inepre, taces.
Sanguinem ego demo, sed tantum demo ferocem,
Quique animum inflabat fastu et amore sui.
Hoc dempto, humores succedent inde benigni:
Non erit aut fallor; postmodo saeva tibi.
At perge, intuli ego, nec quid permitte forocis
Sanguinis in nostra nunc remanere Dea.
Sic mihi Phoebus eris: sic victima nostra quotannis
Concidet, et multo ture tibi faciam.

Amat cinefieri.

Historicis nisi vana fides: saepe ignis in undis
Absumpsit silvas, egit et in cineres.
Eheu, quam nostrum populatur pectus amoris
Flamma diu, nullisque illa rigatur aquis:
Nec tamen in cineres abiit dum: Dii superi, oro
Sim saltem arboribus non etiam inferior.

Bellum trium.

Sunt tria iniqua solo, tria sunt aequissima contra
Orta polo: illa solo haec orta polo interimunt,
Vis ius infringit, violatque potentia leges,
Quempenes est vis ius nemo etenim metuit.
Hinc nummi fidei sanctissima iura resoluunt
Succumbitque auri victus amore animus.
Gratia tandem arti nocet, et nil proficit esse
Doctum, si desit gratia, sique favor.

Amor et in solitudine.

Elegi silvas, urbes hominesque reliqui,
Ne mihi quod nollem, forte noceret Amor.
Sed frustra: in silvas etiam comitatur euntem:
Caussatur matrem, se fugitare suam,
Quam graviter paullo petulans offenderat ante,
Incautamque suo torruerit iaculo.
Postulat et nostro sese abdere pectore, donec
Offensam mater concoquat et revocet.
O miserum! nec enim hoc audebo negare petenti:
Irati posset mî gravis esse furor.
Sin: atque accipiam, Cypriae quoque laesero numen,
Atque huic ut placeat filius ultor erit.
O tandem video telis obnoxium amoris,
Heic agat aut isthic, quemlibet esse hominem,

Erasmus, Francisco I. Galliarum Regi.

Eminus egregios praestat spectare tapetes:
Quam prope, et infixis cernere eos oculis.
Nempe flox propius se ostendit lana videnti,
Filorum turpis crassitiesque patet.
Eminus ista latent penitus. fugiuntque videntem
Apparet solum conspiccumque decus.
Haud aliter maior doctorum est fama virorum
Eminus e libris parta et ab ingenio,
Quam nulli fuscant naevi, qui cominus urgent
Inspecti et fama partem aliquam perimunt.

Vir sapiens.

Ridere hunc mundum, mortalia spernere cuncta:
Mille voluptates totidem regna haud facere assis,
Nil iactare, suum solum ignorare fateri,
Hoc tandem sapere est, atque alta mente valere,
Seque Deo sociare animo, et caelestibus illis.

Nobilis.

Sanguine si prodis meliori et mente: memento
Multa legenda tibi, multa scienda tibi:

Illud, uti doceas, animisque ea lecta recondas
Plurium: amat plures participare bonum.
Istud, uti vivas praescriptae ad candida calcis.
Aequum est notitiam congrua facta sequi.

Liber amicus liberrimus.

Si tibi libertas curae est si poscis amicum,
Qui recum fuci suspicione procul
Vivat et ingenuo moneat candore monenda,
Aut liber, aut nemo liber amicus erit.

Ignis et lingua.

Sunt duo magna domus incommoda sunt eademque
Ignis cum lingua commoda magna domus.

Virtus.

Corticem ut arboribus cultello aperire colonus
Adsolet: augescit scilicet inde vigor.
Saucia sic virtus tollit se, et laesa virescit,
Vimque a vi capiens pressa resurgit humo.

Ex Homilia 17. D. Chrys. ad Ephes.

Sunt animae daplices ira atque Cupido iugales
Quos auriga animus ni bene contineat:
Indomiti tendunt quo dira libido furorque
Incitat atque extra qua data porta ruunt.
Qui sapis, a teneris duris compesce lupatis
Crese teorum anctu temporis impro.

E Graeco Palladae.

Ne dominam quae serva fuit, tibi delige verbum
Iam vetus est: sed iam faxo novum teneas.
Rabula iudicii cave partes sumat et ipsum
Eloquio quamvis vicerit Isocratem.
Nam cui multa prius merces est parta loquendo:
Iudicium quei non foedet avaritia?

Ex Graeco eiusdem.

Non ratione ulla, non ulla lege tenetur
Fors hera sed duris temperat imperiis,
More tyraennorum, haec hominum mortalia secla.

Proque suo imprudens arbitrio omnia agit.
Quin magis aequa malis meliores odit, ut edat
Publica stultitiae signa notasque suae.

Ex Graeco Agathiae.

Quid mottem horrescis finemque modumque laborum?
Cur non ut portum stulte, quietis amas?
Illa ferenda semel nec post iteran da cuiquam est:
Illa semel morbis liberat, illa metu.
Cur non horrescis mo bos totidemque dolores,
Quos semel evictos saepe redire vides?

Ex Graeco Ruffini.

Heu Amor aequali ferias duo corda sagitta,
Si Deus est: si non; nec Deus esto mihi.

Ex Meleagri.

Parcito me calida perfundere, parcito lotrix:
Iam nimis ex oculis incalui ante tuis.

Ex Matii.

Quid tristare? comam aureolo quid vertice vellis?
Et turbas nitidos lacrimulis oculos?
Num qua puella tuos forte in tercepit amores?
Fare, tuis novi pharmaca certa malis.
Flent oculi, sed lingua silet: ne perge negare:
Magna fides linguae est; maior at est oculis.

Ex Graeco incerti.

Tandem dicis Aue; postquam flos palluit oris,
Postquam illud marmor ruga senilis arat.
Tandem blandiris, postquam iam incanuit illa
Sparsa humeros niveos aurea caesaries.
Ha frustra es: veterem luis hem nunc inre tumor m:
Spinas ille habeat, qui rulit ante rosas.

Ex Meleagri.

Saviolum quod dulce udis mea Nympha labellis
Vespere heri impressit nectar id hercle fuit.
Scilicet os nectar purum spirabat et inde
Ebrius epoto languet amore animus.

E Platonis.

Quo peto te malum cape, si non spernis amorem,
Et me virginei floris honore bea.
Sin; et dura negas, nihilominus accipe; et illo
Formae etiam citius disce perire decus.

E Macedonii.

Ulcus amoris alo, cuius non labra coire
Sentio; pro sanie sed lacrimae inde pluunt.
Nec medicum morbo invenio, miserove Machaon
Quam posco, medicam ferre scit ullus opem.
Telephus ô mea Nympha ego sum: sis obsecro Achilles,
Et quod fecisti, cura etiam ipsa malum.

Domus ornamentum.

Cur tandem malesane struis habitacula picto
Marmore? parietibus cur variatur honos?
Dum foetore domum maculas, dum foenore foedas,
Dum luis illa istis crimina criminibus.
Illa domus vero vere est ornamenta decore,
Illa ornamentis splendet ubique suis.
Quam virtus Domini princeps statua illa coronat;
Altera candor erit, tertia purus amor.

IOANNIS PINCIERI HESSI.

Anonymo.

QUi medice vivit misere inquis Anonyme, uluit.
Ast ego viventem medice bene vivere dico.
Namque homines inter nulli mage vivere laute
Cordi est quam medico, nisi refragetur egestas.
Ast ex praescripto medici qui vivit, ut aeger,
Is misere vivit sic ipse ego vivere nolim.

De Philippo Schomlero Quaestore.

Irrequieta pavens Schomlerus tormina ventris,
Sub mea turbato pectore tecta venit.

Antidotum rogat, fuluique numisma metalli
Porrigit. ut medicam sollicitaret opem.
Ars mea debet opem dixi, tibi Quaestor inemptam:
Et renui aversa fulua mesalla manu.
Ille lares anceps repetit: mox mittit obesum
Veruecem medico munus habere suo.
Auro crat is duplo potior. verum ergo fatebor,
Lenoni dixit quod vafer ille Syrus:
Oblatae neglecta loco tibi dona monetae,
Ingens interdum noveris esse lucrum.

Vinum dilutum

Cur vina insipidis depravas suavia lymphis,
Ne placeantque facis, quae placuere prius?
Naturae solertis opus temerare caveto:
Lymphaee natali sat bibit vua solo.
An nescis etiam fluvios immittere vinis,
Quique ea divendunt quique aliunde vehunt?

De Zythopota.

Rhenanas zythi potor delatus in oras,
Vinum absinthiacum gustat; et asper ait:
Heu nimium in vino lupuli deferbuit isto:
Zythi more putans Bacchica dona coqui.

In lucubrationes Nath. Chytraeii

Non opus est, Chytraee, tuas post funera laudes
Irisculpi saxo, quod tua membra teget.
Ostendat nudum saxi memor area nomen,
Quoque recondatis sit nota certa, loco.
Quae post te vigilem redolebunt scripta lucernam,
In laudes sat erunt officiosa tuas.

Ad Polypharmacum.

Si natura aliquam mulctavit robore partem,
Vel non curati vis diuturna mali.
Indocilemque vides medica sanescere cura:
Quod Deus imposuit fer patienter onus.
Indomitumque cave medicando accersere mortem:

Crebra nimis pestis pharma ca more nocent.
Appositae contra servare statuta diaetae
Sit tibi Nepenthes sit Panacaea tibi
Sic medicae per tespes non violabitur artis;
Nec minuet nummos vana medela tuos.

Tonitrua.

Priscus adorabat stolido poppysmate mundus
Fulgetra ab atris quae micabant nubibus.
Nostra sed haec quoties tonat et micat ignibus aether,
Celsis fatigant tinnulumaes in turribus.
Si densas sonitus potis est perrumpere nubes;
Vis maioraeris utique quam poppysmatum.
Aequor ut epotent culici dic dic elephanti:
Neuter potest. poppysma et aes idem heic valent.

In librum brevem et ieiunum.

Qui levibus paleis et nudo cortice mavult,
Quam nucleo et granis [(transcriber); sic: gravis] pinguibus esse satur,
Perlegat hunc librum ieiunum. insueta laborum
Pectora fallaci qui brevitate capit.

Ad viatorem.

Si vehi placide viator optas;
In biga anteriore fige sedem:
Quadriga in media locum capesse:
In puppim fluvium secans recede.

De Phryge.

Italicae linguae et quam gens usurpat Ibera,
Notitiam sibi Phryx praedicat esse parem.
Verum est ex aequo profecit in hac et in illa:
Hoc est, Phryx didicit lingua in utraque nihil.

Varietas delectat.

Ut recoli gaudent mutatis fetibus arua,
Et replent segetes horrea laxa novae.
Hoc et curarum species vertenda sabinde,
Quo nova cor acuat cura laborque novus.

Quatenus studiorum varietati indulgendum.

Sic variare licet curas, variare labores,
Una sit ut certum cura ferire scopum.
Qui dubius plures iaculum collimat in oras.
Haec est quam tangam, dicere nemo potest.
Qui binas lepores simul, et cane captat eodem,
Neuter ei fieri praeda petita potest.

De Eryce ad Candidum.

Multa Erycis super invidia mihi, candide, narras:
Invideat malo, quam miseretur Eryx.

In invidos.

Invidiae obicior? quid tum? non invidet ulli
Qui bonus est: solos macerat illa malos.

Fidendum.

Fidere te nulli dixti: si dicere perges
Hoc aliis; nemo qui tibi fidet erit.

De eodem.

Fide, videque cui fidas: diffidere cunctis
Veram ceu pestis tollit amicitiam.

Aliud.

Si nulli fidas fidet tibi nemo, tuique
Sic sine rivali solus amator eris.

Adhuc.

Nullos qui nulli sidit sibi iunget amicos:
Mutua amicitias iungit alitque fides.

Aliter.

Sunt suspecta tibi quae dicit amicus agitque:
Suspicio est verae virus amicitiae.

Votum pro Ioan. Pistorio.

Pistorius Constantiae
Fixisse sedem dicitur.
Sedem ô utinam Constantia
Fixisset in Pistorio!

De cena Stasimi et Syri.

Ad cenam Stasimum Syrus vocarat,

Bibo strenuus hic; sed ille lurco
Gurgesque insatiabilis ciborum.
Invitans Stasimum Syrus bibendo.
Hunc grandem tibi, ait, scyphum propine.
Praegandem similam prehendit ille,
Hanc, dicens, praeedo tibi vicisiim
Nam tu me quoniam pares ad haustus
Urges, utgeo te pares ad esus.
Excessus utriusque sic repressi
Sunt namque hic Cereale dum recusat
Crustum, pocula mox recusat ille.

Ad Carum.

Non semel exhibui versus tibi, Care, legendos,
Ingenii fetum deliciasque mei.
Quos verbis laudas et per se currere prompto
Hac ratione stedes addere calcar equo.
Esse probum tibi iudicium, linguamque vacantem
Fraudescio; et faveo laudibus ipse meis.
At simul acanimo subit has illasue Camenas
Interdum dominis rem peperisse suis.
Et fructu caruisse meas: mescrupulus anceps
Cogit de verbis addubitare tuis.
Tu festinus ad haec: pretium tua carmina quoduis
Exsuperant; pretium nemo dat ergo tibi.
Hem, quid ais? sunt verba mihi data Care: iocaris.
Adde iocis autum, et me pete saepe iocis.

Cain.

Quis duro sitiens humanum corde cruorem,
Quartae hominum parti lucis ademptor erat?

Liberi primorum parentum.

Ubero quis nineo gusterit turgida lacte.
Ante patrem et matrem si potes, ede mihi.

Aenigma iocosum Oedipus et Davus.

OED. Nuper ab Hesperia missa est gallina coborte,
Uno plus quam sex quae parit ova die.

DA. Ovene vera putas? OE. Duplici puto plena liquore,
Albenti et croceo, cortice sub niveo.
DA. Vah nimium mihi mira refers. OE referam mage mira
Bestia supra omnem sed vorat ista modum:
Dimidio modio nam plus absumit avenae,
Ingluviem quoties vult satiare suam.
DA sit procul a nostra talis gallina cohorte
Oua ego non opto tam pretiosa mihi.
OE. Multa mihi talls contra gallina sit opto;
Ouaque mi pariat tam pretiosa diu.

In Palinurum.

Cernis urinas sine conspicillo:
Noscitas nummos ope conspicilli,
O tui miram Palinure visus
Conditionem.
Fallori an nummûm tibi cura maior.
Fectus obsedit leve, quam fugari
Quo modo possit misero molestus
Corpore languor.

De Pontio.

Mox adfuturo pallida Martio
Maestus timebat funera Pontius,
Et saepe, Martii inquit atrox
O utinam mihi parcat ira!
Totus precanti Martius annuit:
Aprilis autem trux rapuit virum;
Suique regni luce prima.
Lethifero iaculo peremit.
Ne Martii quantum libet asperi
Funesta solum tempora censeas:
Sed quaelibet labens suprema
Esse tibi videatur hora.

Ad Horum.

Qui parat invita natura expellere morbum
Invictum longo tempore, littus arat.

Imo quod est gravius medicamine viscera crebro
Lassat, et interitum promovet ipse suum.
Quem curare nequis, relevet patientia morbum:
Hanc cibus et parce sumpta medela iuvet.
Romanis Fabius cunctando restituit rem:
Cunctando vitae consule ture tuae.

Epitaph. Victorini Melis.

Hac Victorinus Meles, qui vincere morbos
Arte sua poterat; contumulatus humo.
Qui vitae tories alienae vicerat hostes,
Cur nequiit vindex corporis esse sui.

Epitaph. Lud. Pincieri noctambuli.

Si nocturna quies quae sensus vinxerat, una
Brachia vinxisset cruraque fessa mihi,
Non me deciduum ceisae per aperta fenestrae
Mors in subiectam praecipitasset humum.
Heu nimis irrequieta quies, quae sensibus altum
Torporem inducis membra agis, acta necas!
In tenebris cecidi sed clara luce resurgam.
Fro falsa oblata est nunc mihi vera quies.

Epitaph. Ursulae Melu.

Dum trudo fetum fluxas in luminis oras,
Me fetumque orbant lumine fata meum.
Deserui occiduam moribundo lumine lucem,
Luce ut inoccidua tempus in omne fruar.
Quin mecum ille meus, mundani luminis exors,
Luce Dei fruitur iam propiore puer.
Nostra quid ô cari lugetis fata propinqui?
Vox nox et tenebrae: nos habet alma dies.

Wilhelmo Pincierio.

Cum tibi pro Musis Gradivi castra placere
Coepissent Marti victima factus obis.

De morte.

Exspecta mortem quocumque ferare locorum:
Quo maneat nescis mors te inopina loco.

IOSEPHI A PINV AVERBACHII

Eteosticha.

Annus initii Academia Bononiensis 447.

QUa iacet antiquis habitata Bononia Boiis,
Laurigeri arx posita est ex Helicone chori.

Academiae Paduanae 791.

Qua sita in Eugeneis urbs est Antenotis oris,
Phoebe exstructa tuo est docta palaestra gregi.

Academiae Lutetianae 891.

Aere strui grandi schola regia coepit in urbe,
Quae prope aquas posita est Sequana aquose tuas.

Academiae Ticinensis 794.

Urbs ubi Ticini insignes sita spectat in undas,
Regia turbae aula est, Phoebe, statuta tuae.

Annus mortis Caroli Magni 814.

Caelestes pisces Latoo luce petente,
Hectoreis ab avis Carole rete peris.

Academiae Lugdunensis 830.

Qua prope aquas Rhodani est urbs alta statuta virentes,
Facta est Gorgonei regia clara gregis.

Academiae Montispessulani 1196.

Aurea ubi petit assurgens Mons pessulus astra,
Parnasso e biiugo floruit aula gregis.

Alperti Magni mors 1280.

Alberte es fato properanti Magne solutus,
Tangis ubi aetatis lustra bis octo tuae.

Academiae Perusinae 1290.

Perusinae urbis coepere Lycaea vigere,
Quae prius annoso mersa fuere situ.

Academiae Aurelianae 1312.

Propter aquas Ligeris Phoebeia regna colenti,
Regia facta aedes est habitanda gregi.

Academiae Ferrariensis 1316.

Fundata est gregis Aonii schola grata parenti,
Algentis propter lata fluenta Padi.

Academiae Pisanae 1339.

Qua resonans Pisas praeterfluit Arnus Hetruscas,
Gymnasii institui nobile coepit opus.

Academiae Heidelbergensis 1346.

Electoris ubi exsurgunt palatia Rheni,
Coeperunt Musis grata theatra strui.

Bartoli obitus 1355.

Explevit clarus natales Bartolus annos,
Assurgit muris qua Patavina suis.

Academiae Viennensis 1363.

Palladis unigenae exstructa est cultoribus aula,
Qua iacet Austriacis pulchra Vienna plagis,

Academiae Pragensis 1370.

Aerias qua Praga potens se tollit in auras,
Aula Cerebrigenae est aedificata Deae.

Ioan. Boccatii obitus 1376.

Ter tria Boccaci implêsti septennia vitae,
Pensa tibi e ternis fregit ubi una soror.

Bombarda inventa 1380.

Fatifera innotuit sub Caesare machina inerti,
Auras in teneras quae iacit igne globos.

Academiae Coloniensis 1398.

Aurea Agrippinae sunt tegmina structa cohorti,
Quae iuga Parnassi nubibus aequa colit.

Academiae Erphordiersis 1392.

Propter aquas Gherae sunt structa theatra Thyringi,
In quibus Aonides docta iuventa colit.

Academiae Cracoviensis 1400.

Sedes sunt positae lovis ortae vertice Divae,
Gracchi urbs qua veteris surgit in astra poli.

Baldi obitus 1400.

In tua, Chiron, equi Phoebi sunt tecta recepti,

Desiit ut Baldus vivere, iuris honos.

Academiae Lipsiensis. 1409.

Tur tribus ex Parnasso arx est exstructa puellis,
Ubere qua terra Lypsis amoena iacet.

Hussi nex. 1414.

Bis quarta illuxit mensis Quintilis ut Hussus
Constanti Constans ustus in urbe perit.

Academiae Rostochiensis. 1419.

Aetherei quae de patris est prognata cerebro,
Rostochii sacra sunt tecta statuta Deae.

Academiae Lovaniensis. 1427.

Ter trinis Nymphis Phoeboque statuta Lovani
Perpetua celebris nobilitate schola est.

Ichs Gersonis. 1429.

Sol puncta ut primae tetigit partis prope Cancri,
Gerson obit, fati lege iubente, pius.

Artis Typographica inventio. 1440.

Exhibuit nobis quae impressos aere libellos
Sub proavo ars nota est, Carole facta tuo.

Francisci Thilelphi 1448.

Ex tenebris secli pius ivit ad astra Philelphus,
Aetatis spectat lustra ubi dena suae.

Academiae Griveswaldensis. 1457.

Alta suis surgit qua Griveswaldia tectis,
Cecropiae nova sunt fixa theatra Deae.

Laurentii Vallae obitus. 1457.

Exiguae cunrulo Valla est hic pressus arenae.
Laus viget in terris: spiritus astra tenet.

Academiae Friburgensis. 1460.

Arcem Friburgi erexit tuus, Austria, Princeps.
Virginis, silvae quas Heliconis habent.

Erasmus Roterdamus natus. 1465.

In vitae est suaves auras exortus Erasmus,
Accipit ut currus Scorpio, Phoebe, tuos.

Academiae Ingolstadiensis. 1472.

Qua prope Danubium iacet ingolstadia ripas,
Phoebi sunt casto facta theatra choro.

Ioh. Molitoris Regiomontani. 1476.

Latonae soboles praeclara in pisce tenetur,
Molitor ut terras linquit, et astra subit.

Academia Tubingensis. 1477.

Atria Tubingae sunt clara locata Mineruae,
Altisoni a capite est quae generata patris.

Martinus Lutherus nascitur. 1483.

Pone sequens Nonas caelo orta est quinta Nevembris,
Casta ut te genuit clare Luthere, parens.

Rodolphi Agricolae mors 1485.

Qua ter clara iacet tribus Heydelberga Deabus
Ruricula e terris raptus in astra fuit.

Eobani Hessi natalis. 1481

Ceperat ut Glauco nati apparere caballus,
Editus est vates Hessidos ora tuus.

Academiae Basiliensis. 1490,

Divae quae ingeniis praeest, sunt condita tecta
Vicina urbs Rheno qua Basilea iacet,

Philippi Melanchthonis natalis 1497.

Octava ut pulchro Februi bis luxit Olympo,
Te patrio genuit Bretta, Philippe, solo.

Ioan. Brentii natalis. 1499.

Exit ut aerias in lucis Brentius oras,
Per Cancri impegit viscere Phoebus equos.

Ioach. Camerarii ortus. 1500.

Est cretus clara Camerarius urbe Paberga,
Orta ter Aprilis lux ubi quarta fuit,

Academiae Wittebergensis. 1502.

Albicola fertur phoebo Fridericus in urbe
Dux Saxo positos constituisse lares.

Iacobi Micylli natalis. 1503.

Te vates nasci voluerunt fata Micylli.

Aprilis bis lux tertia ut orta fuit.

Academiae Francofurdensis ad Viadrum. 1506.

Arx Viadri flavas prope aquas est structa Deabus,
Parnassi Aonii quae iuga celsa colunt.

Conradi Celtae obitus. 1508.

Vitali est celebris spoliatus lumine Celtes,
Februar ubi aerio quarta sub axe fuit.

Georgii Sabini natalis. 1508.

Ut lux exoritur vicesima tertia Aprilis,
Voce Sabine potens nasceris arque lyra.

Angeli Politiani mors. 1509.

Spica vago occumbens se vesperi inaequore tinxit,
Politianus ubi hoc raptus ab orbe fuit.

Ioannis Stigelii ortus. 1516,

Protulit in lucem genitrix te clare Stigeli,
Per Iovis ut iuvenes Solis aguntur equi.

Georgii Fabricii Chemnic. 1516.

Pegaseis oreri Fabrici grate Camenis,
Phoebaea aspera Hyas luce ubi tecta latet.

Iasonis I C. mors. 1519.

Sol adiit fratres, Concordia ut astra, Lacenae,
Iuris Iason obit cognitione potens.

Ioan. Reuchlini obitus. 1522.

Reuchlini huc rapti sunt ossae locata Ioannis:
Permanet at terris gloria stante polo.

Christoph. Longolii. 1522.

Occidit Euganeis letho Longolius oris,
Astraeae in castae [(transcriber); sic: castrae] Sole sedente sinu.

Ulrici Huttem mors. 1523.

Ignifer in tepido fulsit Sol sidere librae,
Huttene, ut caeli tecta beata capis.

Victorini Strigelii natalis. 1524.

Victorine parens vitae te donat ut isti,
Deliacas algens respicis, Hirce, rotas.

Nicolai Leoniceni 1524.

Solstitium caelo Titan peragrabat ut alto,
Parca ferox terra te Leocene rapit.

Thomae Linacri. 1524.

Tollit se caelo sub vespere Atlantias alo,
Tempore quo Linacer raptus ab orbe peris.

Petri Mosellani 1524.

Tollit ubi Eoa e Ponto se Pleias in astra,
Mosellane subis tristia vincla necis,

Casp. Peucerus oritur. 1525.

Pencere, aeriae contingis lumina vitae,
Stirps Latonia ubi te Capricorne tenet.

Alberti Dureri mors. 1528,

Arietis ut gonitor Phaetontis signa recenier,
Durerus caeli lucida tecta petit.

Biblibaldi Byrghaymeri. 1531.

Consilio ut Byrghaymerus bonus exit ab orbe,
Soli prope contacto pisce peregit iter.

Ioannis Maioris. 1533.

Aeriferae vallis celebris te Iane poeta
Lucina genitrix casta favente dedit.

Ioan. Stoffleri. 1534.

Piscibus it radians Deus insignita per astra,
Stofflere iniecit parca ubi vincla tibi.

Academiae Marpurgensis. 1535.

Aula gregi Clario est a Principe structa Philippo
Ad virides Lani praetereuntis aquas.

Ulrici Zasii mors. 1535.

Aetheris ut superae successit Zasius arci,
Eos armigeri conspicit astra Iovis.

Erasmi Roterodami.

In tenues clarus ventos ubi cessit Erasmus,
Herculei propa Sol signa Leonis erat.

Gymnasii Argentinensis. 1536.

Structa Argentini sunt auspice templa Senatu

Phoebo et Pieriis et Helicone choris.

Eurici Cordi obitus. 1538.

Grate gregi Corde, Aonio te fata tuleruut,
Lant prisca vodis urbs ubi iuncta iacet.

Academiae Hafniensis. 1540.

Doctis collapsa est schola restaurata Deabus
Hafnia qua aequoreis pulsa feritur aquis.

Helii Eobani Hessi obitus. 1540.

Luce minus quinta Octobris suafata peregit
Phoebo Hessus gratus Castalioque choro.

Guilhelmi Budaei 1540.

Occubuit clarus fato Budaeus iniquo,
Astraeae in casto sole sedente sinu.

Simonis Grynai. 1541.

Grynaeae es duro resolutus carcere carnis,
Urbs Rheni iuncta est qua Basilia vadis,

Contareni Cardinalis. 1542.

Fata decus Latii ut fers Contarene Senatus,
Percurrit clarius virginis astra Deus.

Hieronymi Aleandri.

Septenos novies Aleander clausit ubi annos,
Ex aevo lubrico cessit in astra poli.

Ioannis Eckii.

Fulserat a Iano decies Tritonia coniunx,
Ecci, ut te stabiles Surripuere Deae.

Academiae Regiomontanae. 1544.

Arx est Aonii fabricata Heliconis alumnis
Heic ubi arenosas Bregela volvit aquas.

Valerii Cordi mors 1544.

Cordus ubi praestans fato est sublatus avaro,
Sole sub occiduo Nerea spica subit.

Martini Lutheri obitus. 1545.

Atria te caeli poscunt pie celsa Luthere.
Lux Februi postquam nona bis orta fuit.

Petri Bembi mors. 1547.

Afflicta ut tellus est Teutona vulnere belli,
Bembe subis tristis Iura [(transcriber); sic: Blura] severa necis.

Caspari Crucigeri 1548.

Occubuit cruciger fato, tot trivit ut annos,
Astra Ophinchi anguis quot geminata tenet.

Academiae Dillinganae 1549.

In qua sacra colit Phoebi studiosa iuventus,
Urbe in Dillinga structa pala stra fuit.

Viti Theodorici. 1549.

Hac tristi est clausus Vitus Theodoricus in urna.
Noricidae populi pastor et urbis honos.

Granuellani Cardinalis. 1550.

Limina Granuellanae subis lunonis Auernae,
Successit tectis Sol ubi virgo tuis.

Taulli Fagri. 1550.

Sole orto, volucrum regina levatur in oriu,
Fagius ut sentit tela cruenta necis.

Andrea Alciati. 1550.

Suscepit Cinthii Troianus plaustra minister,
Alciate has ponis carnis ut exuvias.

Accademiae lenensis. 1550.

bs ubi Salicola est vuis sita clara, loannes
Gymnasii princeps nobile struxit opus.

Martini Buceri. 1551.

Currit ut obliquo per pisces tramite Phoebus,
Bucerus felix regna superna capit.

Andreae Osiandri 1552.

Veridicae secuere Osiandro fila sorores;
Octobris fluxit tunc ubi quarta quater.

Caspari Hedionis. 1552.

Extulit ora sequens Octobris Lucifer idus,
Hedio ubi barcae lege solutus obit.

Iodoci Wilichii. 1552.

Sic illo excessit tristi U Vilichius aevo;

Oppetere est vita si meliore frui.

Ioan. Aepini. 1553.

Haec tenet Aepini cineres brevis urna Ioannis.
Huius laus celebris replet utrumque polum.

Erasmi Reinholdi. 1553.

Quintiles quae prae essit bis sexta Calendas,
Reinholde, haec fatis lux fuit atra tuis.

Georgii Principis Anhaldini. 1553.

Meispurgi Praesul sacer hoc excessit ab orbe,
Vesperi ubi Oceani Pleias exit aquis.

Setastiani Munsteri. 1553.

Quintilis fuerant luces ut quinque peractae,
Munstere, e vivis te cito Parca rapit.

Iacobi Sturmu 1553.

Sturmius asti igero est felix ubi in orbe receptus,
Scorpio solares excipit acer equos.

Hie on. Schuirphit. 1554.

Ingenua ab legum vir clarus Schuir phius arte,
Huc poni iussit corporis ossa sui.

Lucae Cranachii senioris. 1554.

Hac tegitur raptus sub tumba funere Lucas,
Qui vir Apellaea clarus ab arte fuit.

Iusti lonae.

Iustus ubi occubuit perculsus funere Ionas,
Frons cum Sole Nepe Pethyos intrataquas.

Ioan. Forsteri. 1556.

Relliquit vitae exstinctus Forsterus ut auras,
Achronico Castor surgit ad astra gradu.

Ioan Bugenhagii 1558.

Sidus ubi ex oculis pluviale aufertur Hyantis,
Tristis dat Lachesis te Bugenhage neci.

Iani Cornarii. 1558.

Excellens Phoebi, Cornari, viribus artis,
Exuvias soluit parca maligna tuas.

Iacobi Micylii. 1558.

Obliqua Iovis ut pueri stat Phoebus in urna,
Te Micylle aufert vis truculenta necis.

Philippi Melanthonis. 1560.

Post idus ut sexta polo lux furgit Aprilis,
Vita clausisti clare Philippe dies.

SIMONIS ULRICI PISTORIS A SEUSELITZ

Iano Grutero sponso.

GRutere ocellos Harmosynes tuae
Ut te canentem viderat et gravi
Hinc inde deflagrare pectus
Audierat genitrix Amorum;
Et ipsa facti nescia vulneris,
Purgante taedas et puero suas,
Nec ullibi testante visam
Esse sibi Harmosynen locorum:
Mox Diva ludos sensit, imagine
Nudaque regnum tam graphice suum
Mirata pingi, te inde veram
Censuit Harmosynen mereri.
Sed aequiorem; quae parili tibi
Amore certet, quae tibi suaviter
Quodcumque scriptum aut cogitatum.
Per nebulam fuit ante inanem,
Reapse praester coniugii sacro
Coniuncta tecum foedere, te tua
Delectet in dulci iuventa
Caniciem vegeterque seram.
Hoc Diva sirmum perpetuura sere
Testata Myrthi est per virides comes;
Triga annuente Gratiarum.
Sternuit omen Amor secundum.

Hinc destinato te modo munere
Grutere donant: sic eboris vice
Frustra cupiti gratiorem
Pygmalion retulit puellam

In alterum librum Ocellorum Iani Gruteri.

Gruterum in antris Carmina Musicis
Vidi docentem credite Posteri
Nymphasque mirantes, et aures
Pierium patulas virorum.
Ohe recenti mens trepidat Bono.
Plenoque amoris pectore, turbidum.
Laetatur! euge o perge lane,
Perge gravi celebrande plectro.
Fas eruditi sit mihi carminis
Subtile silumo, fas sit et uberem
Cantare venam, deque metris
Lapsa tuis iterare mella.
Fas hunc priori iugiter additum
Novum Libellum tamque oculissimos
Tuos ocellos; queîs micare
Ipsa Charis, Venus ipsa tendunt.
Tu pervetustae Historiae invia
Ruspans, reponis cesca Quiritium
Reperta, Doctorum stupente
Ingenium Geniumque turba.
Te Plautus ambit sollicite Accius.
Tete Apulei fabula Lucii
Impressa per scelus Priorum,
Vulnera consoi ides, precantur.
Nullus lepores rectius et ioca
Utrique reddet seu rarionibus
Sit res gerenda sine priscis
Lectio constituenda libris.
Te Musa doctos Musav vetans mori,
Aeternat altum Gloria verticem

Contendit astris: teque penna
Fama vehit metuente solui.

In honores Martini Coleri.

NVllus argento color est avaris
Abdito terris, nisi sub nitenti
Luce versetur, nisi tem perato
Spiendeat usu:
Ingeni sic nec vigor ullus arctis
Quod latet claustris hominum ni in ipsa
Luce versetur facilem suique
Commodet usum,
Ingenî sed quis valor est, sagacis
Quamlibet, Musis et Apolline omni
Quod caret, nullo meliore cultu et
Arte politum?
Nempe caelati graphice venustas
Maior argenti velut est: ita olim
Maior exculti studiis patescit
Ingenii usus.
Scilicet noto loquor haec Colere
Docte, quae primis meditata abannis
Sunt tibi, quorum documentque de te
Ipse dedisti:
Est tibi numquam superandus ardor
Ingeni, qualis deceat volatu
Praepeti longe sociis relictis
Prina petentem.
Non tamen non his tribuendo multum
Dotibus doctas animum per artes
Segniu formas Themides minusue
Templa celebras,
Templa per longos tibi cognita usus
Templa non ullts adeunda quorum
Non prius caeno e potiore finxit
Pectora Titan.

Qua laborandum fuit in Charybdi
Quanta monstrorum tibi perdomanda
Vis, sine aerumna subeunda tergo
Quantaque moles,
Dum velaugustos Sophiae perhortos
Purius vivo sabra foure tingis.
Vel magis iustae iugae celsa tentas
Scandere Divae,
Non ego versu memorare multo
Audeam nec mi puto, credat ullus
Cui minus lenga est series tuorum
Nota iaborum.
Quicquid assultu temerare suevit
Impio Musis sua qui dederunt
Nomina, hoc numquam patiente frangi
Corde rulisti.
Hinc tibi non tanto pretio petita
Crevit immensum (procul hinc amaro
Felle suffusos oculos rerorquens
Livorabesto)
Crevit occulto velut arbor aevo
(Arbor ut paucis solidas quae in annis
Non capit vires) gemini expedita
Notio iuris.
Nec fori tantum tibi cognitaeartes
Queis reum vexet irepidum petitor
Queîs petitoris reus et moretur
Ludat et ictus:
Scis quod argutam deceat cathedram
Pontibus quae sint repetenda priscis
Purus ut legum pateat repulla
Barbarie usus.
Non enim vulgi tibi trita ritu
Limina Astraeae modo prima: queîs vel
Eminus visis reputant se in omni

Iure peritos.
Ipse lustrasti sibi Diva sedem
Qua locar sacros adyti recessus
Fontis illimi latice unde Iustum
Manat et Aequum.
Quin sua ut vidit Dea te petentem
Templa, mox totis aditis recepto
Mille fragranti labio obvia addens
Oscula dixit.
Aut mihi e terris hominum nefandis
Ausibus puisae superas necessum
Perpetim sedes colere infrequenti
Templaque cultu
Aut ab hoc caelis numero relictis
Ad domos cogar repedare priscas
Cogar humanos propiore vultu
Visere caetus.
Nec moror nam quod scelus ante Divos
Ad fugam fecit properare longam,
Iuris hic aequo moderamine usus
Auferet omne,
Huius haud curem bona tanta templi
Hic quoque in terris mihi si sacerdos
Mente tam culta manibusque puris.
Stabit ad aras.
Amplior paullo numerus colentum
Me pari si esset studio relictus,
Non nego quin mox redeant in aurum,
Tempora priscum.
Sic ait sanctae et memor aequitatis
Diva, se tanto studio colenti
Ne sit ingratus labor usque digno
Munere curat.
Namque adir iuris Dea quos docendi
Praestites nonit sibi constitutos

Leucorin qua Albis celebrem tumenti
Alluit amne.
Hos tuam sacris penitus peritam
In suis mentem docet et labores,
Te sacerdotis cumulent suique
Mandat honore.
Nec mora hi iustae bona iussa Divae,
Mox capessentes tribuunt labore
Et tuo dignum studiisque dignum
Munus honestis:
Namque te sacra tuor ecce in aede
Inter aspectus populi frequentes
Mysticos mystae Themidos deinceps
Sumere cultus.
Ergo sublimi tuor in cathedra
Stare te, mutos, prope te iacentes
Iam modo clausos numeroque apertos
Cerno magistros.
Pileus circat caput eruditum.
Annulus doctos digitos recepto
In sacerdotem Themidos sacerdos
Oscula figit.
Iamque Doctoris titulo decorus
Inter applausus tibi gratulatum
Inter optantum tibi multa transis
Omina laeta.
His meae si quid loquor audiendum
Vocis accedit bona pars et ô sol
Pulcher exclamo, meritos quo tandem es
Aptus honores!
Quos precor sic sic Deus ut secundet
Summa votorum ratio tuorum
Constet ut tandem tibi quo labores
Dirigis omnes.
Publicae ut tandem quoque res politi

Ingenî fructus capiant amoenos,
Hinc tuum nomenque eat aeviterni
Per numerum aevi.
Nec tibi hoc tantum titulo laboris
Laetor exhausti pretium tributum.
Sit secuturi is, precor amplioris
Ordium honoris
Sic velit fautor, Deus aequitatis,
Sic agant queîs haec data ab hoc potestas,
Fallor? an spondens fore, cor frequenti,
Subsilic ictu?

In Viduitatem Iac. Monavii.

Rectius vives, Monavi nec usquam
Coniugem urgendo lacrimis priorem,
Nec maritatae nimium abnuendo
Gaudia vitae.
Aureum qui connubiale foedus
Deligit, felix caret exoleti
Sordibus lecti caret et pudendo
Tutus amore.
Saepius curis agitatur, aevum
Quisquis improlis viduum peregit:
In suo cernit sua cum perire
Funere cuncta.
Gaudet in festae sociam et secundae
Intuens sortis bene coniugatum
Pectus: inducens hiemes iniovas
Lupiter: idem
Summovet, non si cito prima et ista
Sic erit: tandem placido revisit
Te Deus vultu neque semper uni
Pata minantur.
Qui tibi rebus Deus ante in arctis
Adfuit, navis moderator idem
Nunc tuae vento repleat se cundo

Turgida vela.

In eiusdem nuptias.

Mon. Donec carus ero tibi,
Nec quisquam potior te trahet in sua
Abductum mihi iura amor:
Vivam regifica sorte beatior.
Spons. Donec non aliam magis
Ardebis thalamo meque foves tuo:
Castis semper amoribus
Vivam Dulichia coniuge clarior.
Mon. Me nunc multus amor tuis
Adstrictum vaiide legib. implicat.
A te non ego dividar
Dum parcent Dominae fata superstiti
Spons. Me torres face mutua,
Addictumque nova compede detines.
Te grato obsequio colam.
Dum parcent domi non fata superstiti.
Mon. Quod si pulchra favet Venus,
Con iunctosque iugo cogit aheneo,
An nexum excuties meum
Vitae ut conditio stet tibi liberae?
Spons. Quamquam sidere pulchrior
Libertas, tamen et dulcia, quae paras,
Expertis scio vincula
Tecum vivere amo: tecum obeam libens.

In eiusdem symbolum: Ipse faciet.

Summae nec pietatis indigentem.
Curam, Christicolas nec indecentem,
Quae sic res hominum quieta curet,
Ut ne vel nim ium minusue curet,
Et quae cuncta Dei in manum potentis
Committenda putet: simulque mentem
Quae non luxurians nimis secunda,
Cum fallax hera forte spirat aura:

Nec deiectae metu gravi malorum
Iactetur quibus haec misella vita:
Sed quae praesidio Dei reposta
Solo, despiciat pericla cuncta
Quae, rebus dubiis licet, reseruet
Spem numquam dubiam silentiumque
Verbis ante oculis sibi duobus
Quis vult constitui? Tuum subinde
Dico perlepidum, pereruditum.
Et fonte, ut pater, e sacro petitum,
Praestantissime symbolum Monavi,
Ipse inquam faciet tuum Monavi.

Ad Themidem.

Quem tu, sancta Themis semel
Nascentem placido lumine videris,
Illum non labor improbus
Lassabir manuum: non equus impiger
Bellis reddet ab exteris
Victorem: medicae res neque Deliis
Ornatum foliis virum,
Quod morbi ancipites sustu lerit minae,
Osteudent populo inclitum.
Sed qui saepe forum fertile conciet
Legum spissior ambitus,
Frugent luridici nomine nobilem.
Hunc rex, hunc populus libens
Dignatur metitis semper honoribus,
Summis inserit et viris:
Ac iam dente minus carpitur invido.
O Astraea potens, fori
Dulcis quae strepitus optima temperaos
O brutis quoque bestiis
Depulsura habitus, si libeat, feros:
Totum muneris hoc tui est,
Quod tollit digitos praetercuntium

Aequi non malus arbiter:
Quod vivunt homines unanimi, tuum est.

Ad Grammaticam.

Quem tu, Grammatice, semel
Discentem placido lumine videris,
Illum non vitiis scatens
Turpabit trivium: lingua nec improbe
Fallet barbara verbulo
Dicentem: neque vox putida pessime
Stridentem velut anserem,
Quod gentis superet Grammaticae minas
Imponet Capitolio.
Sed certissima norma usus et arbiter,
Linguarumque comes lepos,
Fingent suaviloquis artibus inclitum
Hunc omnis populus libens.
Dignatur meritis semper honoribus,
Doctorum annumerans choro.
Et iam barbaries hunc fugiens timet.
O divina loquentiae
Dulces quae strepitus, Grammatlce, regis
O mutis quoque piscibus
Donatura bonos, si libeat, sonos:
Totum muneris hoc tui est,
Quod tollor numero te violantium,
Tam magnae metuens herae:
Quod scribo et placeo si placeo tuum est.

In nuptias Martini Coleri.

Scilicet omen habet tempus quod saepe notatum
Insignî fuerit prosperitate tibi.
Vana superstitio desit modo, caepta sub illo
Hine spem consimilis prosperitatis habent.
Fallor an ex genere hoc quiddam memorabile dictu
Offertur taedis, optime Sponse, tuis.
Voluitur, en, certo fatorum ex ordine Mensis,

Cui dedit Augustus nomen habere suum.
Mensis hi est tibi quo concessa Licentia quondan
Scandendi ad summum iuris in arte gradum.
Mensis hic est anne qui te redeunte videbat
Doctorum insertum iuris in arte choro.
Mensis hic est in quo sponsu tua facta puella est
Cui minus haud Iuno quam Venus alma favet.
Hancque maritali iungi tibi lege reversus
Ille idem caeli mensis ab arce videt
Non fallor, quod agis faustum certo omine spondet
Qui toties felix fulsit in ante tibi.
Di precor augustum eventu firmate secundo
Augurium ut sponsis sint bona fata bonis.

VOLRADI PLESSENI MEGAPOLITANI.

In nuptias Iacobi Monavii,

Fere post duo lustra queis iacere
Monavi, in viduo toro solebas,
Iam tandem sociam alteram laborum,
Curarum comitem, precumque vitae
Solamen, merito atque iure quaeris.
Eant nunc veteres, novi et Sophistae.
Uxoremque piam, probam, pudicam,
Somnient studiis viri nocere.
Doctus Monavius, secundus aevi
Nostri Plinius, alteratque Varro,
Qui scribitque legitque plura solus,
Quam multi faciant simul Sophistae,
Haec commenta suo novus maritus,
Exemplo satis et super refutat.
Quid restat nisi ut augurer tibi istas
Monavi optime, nuptias secundas
Felices fore, te diu quieto

Victurumque animo esse? namque sit tu
Vixisti tuo lustra, cum tui plus
Parte dimidia ipsius careres:
Quod iam lustra Deo favente vives,
Parte dimidia rui recepta?

In Posthium et Melissum.

Debemus multum vobis, Posthi atque Melisse
Per quos Germanis nomen honosque manet.
Exterus effreni vates non optimus ore
Quondam haec non veritus dicere verba fuit
Producit nullos Germania crassa poetas:
Gallum, Italum, Hispanum mollior aura fovet.
Gallo, Italo, Hispano teste haec vox futilis, atque
Vestrae concentu vana probata lyrae est.
Saluete ô digni queis Tentonis ora coronam,
Dedicet ac tales sculpat in aere notas:
Non minus hi, quam cui libertas aurea cordi est,
Queis patriae curae est gloria, laudis habent.

Memoria Iani Gulielmii.

Qui iam tum poterat sedere iudex
Inter Signonium atque Riccobonum,
Cum lanugine vix ei recenti
Leves inciperent genae occupari,
Qualem hunc quaeso putas fuisse, amice,
Futurum, solidam si ei senectam
Mors atque invida Parca non negassent?

Ioanni Posthio.

Versibus adscribam vis ô Posthi optime nomen
Quos fundit raros arida vena mihi.
Omnia ais longi consumit temporis aetas,
Ast avidum ingenii laus fugit una rogum
Recte: sed quid me his nomen iuvat ad dere? nomen
Est sperare, mihi quae paritura nefas?
Iure tuis nomen Posthi, tu versibus addis:
Nam genium numquam quo moriantur habent.

In nuptias secundas Georg. Mtch. Lingelsbemii.

Sif crum et chalybem formae prastantia vincit,
Ut quendam e priscis notum est cecinisse poetis:
An Lingelshemii tamculto in pectore quodque
Large? egaseo fonte hausta emolliit unda,
Exarsisse novum quisquam mirabitur ignem?
Agnes est ignis, velut omnia perdomat ignis,
Sic forma Agnetis vel corda adamantina mollit.
Agnes est magnes ferrum attrahit iste pudici
Agnetis mores et purae gratia frontis
Vel rigidum Timonem ardenti inflammet amore.
Vivite feiiees: sit vester mutuus ignis.
Igneque sit vestrae longe vivacior, opto.

Ad eundem.

Dum Musae reliquae et charites tibi carmina dicunt
Certatim, et argutae sonant passim lyrae:
Endymionaeo mea Musa sepulta sopore,
Tutique gaudens fructibus silentii,
Concentu strepituque novo hoc excita, repente
Sese erigit et edocta ubi a reliquis fuit,
Laeticiae quae caussa novae quae gaudia tanta:
Cuiusque cuncta haec seruiant honoribus:
Si quantum vellem, possem quoque, tristior inquit,
Studio canendi nemo me antevertetet?
Vos Lingelshemio bene praemeditata canetis
Carmina sorores, et iterabitis: ô Hymen
Adsis, ô Hymenaee: fave ô tu pronuba luno:
Mihi semisomni, heu, excutit chelyn pudor.

In Ianum Dousam.

Priscos naviter insequi poetas,
Priscos Dousam imitarier poetas
Omnes unanimi fatentur ore.
Sed novos mihi comparare priscis
Quorundam licitum severiorum
Si pace est: ego dicere haud verebor

Priscis esse parem novum hunc poetam.
Nam quae haec estratio negare priscis
Posse ullum esse parem novum poetam,
Ob caussam hanc quia natus hocce seclo est?
Num priscis igitur mage obligatus
Erat Phoebus, erant novem sorores?
An non Phoebus, ut et novem sorores,
Gratis dat sua dona cui videtur?
An non plus quoque iudicare fas est
Praestare hunc rogo qui improbo labore
Discit solli cite exteram loquelam,
Euaditque in ea optimus poeta;
Quam qui evaserit optimus poeta
Linguae, quam imbibit ubera ad parentis?
Dousae hanc ergo adimas caveto laudern,
Ne te appareat invidere Dousae,
Quod ipsi metuis tibi arrogare.
Tene ex robore brachii tui aequum est
Divini Herculis aestimare robur?
Putas nemo Heliconis in cacumen
Quod Phoebo duce pervenire possit,
Tu vires quia deserunt pede imo?
Sic priscos igitur colas poetas,
Ut non reicias novos poetas,
Priscis tempore non pares poetis;
Priscis ingenio pares poetis.

In puros eiusdem Iambos.

Passim multa poemata exaramus
Indocti mediocriterque docti:
Verum includere cuncta puro Iambo.
Soli Pierides dedere Dousae.
Ergo propria laus sit ista Dousae,
Quod solus poterit sat ille Dousam
Laudavisse poetam, more Dousae,
Puris scribere cui datum est lambis.

IOAN. ISAACI PONTANI DANOBELGAE.

In Doctoratum Petri Borni.

FAma est Astraeam Saturno rege moratam
Ac cultam in terris, ageret dum paruulus aevo
Lupiter et sanctis annis virguncula luno;
Mox ubi barbatus Patrem deponeret agris,
Et ptoprii faceret iuris Satur nia regna,
Paulatim a Terrâ ad Superos Astraea recessit.
Quae rerum facies? quis tum mortalibus aegris
Horror et error erat? Tum sons insonsq sub isdcm
Legibus, et mixto maduerunt ora cruore.
Tros inquam et Tyrius nullo discrimine census.
Sed bene qui eversis potuit succurrere rebus,
Et spretae Themidos priscique cubilia veri
Indagare animo et venturo prodere seclo
Astraeae haud dubio et Divum genus. Ergo reperta
Plurima et antiquam monumenta piantia labem
Gnaviter in dias retulerunt luminis auras,
Queis meliore luto formarat pectora Titan:
Quos inter teneros cuius Themis imbuit annos
Te quoque Petre, locet tua quondam et postum a fama,
Qui nunc ingentes oras evo luere iuris
Ausus et oppositos adaperto inflectere Marte,
Inlustremque tuo capiti petere inde coronam;
Quam faustam laetamque tuis sudoribus opto,
Spirantemque crocos, et in annis perpetuum ver.
Et merito nam tenon Scylla aut ulla Charubdis,
Horridus aut gelidis in montibus Appenninus
Qua Poenus scopulos et cautes rupitaceto,
Non Tiberis Rodanusque celer non Sequana saevus,
Non valuere inquam sitientem laudis et aequi
A recto revocare gradu mentisque recessus
Vertere et incoctum generoso pectus honesto.

Ergo quod superest, Astraeae nobile culmen
Scande libens; Atque hinc tumidi ludibria vulgi
Despicito et varios hominum componito motus,
Inflammato bonos et refrenato furentes,
Aedifica nomen Themidos Sic auguror aut mex
Falciferi exsurgent rursus felicia secla,
Aut sensim ad erram e Superis Astraea redibit.

In thesaurum antiquarum Inscriptionum Iani Gruteri.

Dum quondam Romana manus victricibus armis
Et deportatis terraque marique trophaeis
Imperium extendit qua respicir ultima Thyle
Et simul Hesperius simul huic pareret Eous,
Haud peritura sui voluit monumenta laboris
Etigere, et passim iam signa beantia caelo
Aeternis dederat saxis, nisiavara vetustas
Saxa peredisset fecisset nubila signa:
Sed vetus arque novum duo doctus secla Gruterus
Et cuncta ingenio renonans antiqua reperta.
Hac etiam mcensus curâ dudum auspice magno
Scaligero quicquid Romanus rerminat orbis
Ingenio aut vidit seu charis notus Amicis,
Europae extremis ea cuncta reportat ab oris,
Et Romanum Orbem noviter nostro excitat orbi,
Atque illum melius manusuris fundat in agris.
Macte animis vir magne istis et viribus istis!
Non tibi vel Marius certaverit aut Marcellus
Imo ille ipse suos submictat Scipio fasces
Martia qui tories laceras firmavit habenas.
Unam illi partem imperii pro utribus auctam
Et desenderunt et latius asseruerunt.
Unus tu totam Romanam restituis rem;
Unde etiam Stator imperii nunc solus habendus.

Ad eundem Heidelberga discedens.

En ego, sperato qui dudum perfrui amico

Optabam, et cupidi vota replere animi;
Abripior subito fatis cogentibus, et te
O desiderium linquo, Grutere meum!
Sed linquo modo quae conspexi primitus ora;
Ascanimum arcte animi, lane reservo sinu?
Ille, probum veluti non pravo semen in agro,
Et novus usque, novas edet amoris opes.

BERNARDI PRAETORII HESSI

Ecloga funebris in obitum D. Wilhelmi, Hessiae Landgravii [(transcriber); sic: Landgaavii] , etc. c. 8. Kald. Septemb. Anno 1592. pre in Christo Cassellis defuncti.

ALma per Erigonae proles Hyperionis astrum
Ignivomos agitans rapido temone iugales;
Iam prope contigerat caelestis signa staterae,
Aequidium factura brevi: iamque humida caeli
D sierst factes; nimiis, quibus ante sremebat
Desuper, eluviis pluviis fluviisque fuga is:
Iamque calor medio geniali, ab aethere sparsus,
Mulcebat radiis pecudes, pecudumque magistros,
Paulatimque umbras suadebat adire propinquas:
Tam duo pastores, Fuldae qua spumiger amnis
Catta per ambiguis sinuat se flexibus arua,
Convenere simul Faunus cui cura bidentes
Lanigerae, custosque boum Silvanus, uterque
Hassus et Hassiaci pecuarius occola Fuldae.
Quos inter, saruras dum recreat umbra muencas,
Balantumque pecus pallentes ruminat herbas;
Hic crior. incumbens baculo de more colurno,
Aggreditur Faunum, placideque ita farier infit.
S. Faune, bonis avibus quoniam convenimus ambo,
Hoc adeo laeto lucoque, locoque poloque,
Largistuos quo non ita pridem Delius imbres
Depulit aspectn rursumque affulsit aprico
Heic inquam, quoniam fatis coniungimur aequis,
Dic age si quid habes rerum fortasse novarum.
Namque fere cunctus novitatibus angulis orbis
Perstrepit et gertis vix quicquam gratius istis.
Fau. Vera quidem, Silvane, refers: quod sola novarum
Immemores rerum propriarum cura fatiget
Mortalels; quid scire novi dum quilibet ardet,

Inque vicem narrat, quamvis mendacia puta,
Fictaque pro veris isthaec narratio saepe
Adserat: et nullis unquam patrata diebus.
S. Ergo novi nil, Faune tuas pervenit ad aureis
F. Nil sane. notumque tibi est, et tute fatere,
Heîc me vicini nemoris deserta colendo
Pauperis in tugurii congesto cespite vitam
Ducere: ducere et hanc extrema per omnia vitam
Quo neque vel tenuis famae periabitur aura.
S. Multa tamen spargi nuper mihi forte viator,
Hac itiner saciens, memorabat et ipse putabam.
Famam, quo non terra malum pernicibus alis
Omniparens aliud velocius edidit unquam
Omnia lativagi penetrare per avia mundi?
F. Undique me valleis claudunt, nemorumque recessus.
Tum quoque quum bissex via regia iugera distet
A nostris caulis: nibil auditur in antris.
Sed tu, quicquid, id est, quod retrulit ille: molestum
Ni fuerit, scisque illud adhuc, Silvane recense.
S. Haud aegre faciam nam nos vicinia dudum
Vimine amicitiae multis constrinxit ab annis:
Quapropter nolim quidquam tibi, Faune, negare.
F. Quam prius incipias tamen, huc concede deorsum:
Illa ministrabit frondosa umbracula nobis,
Quam iuxta montis radicem surgere cernis,
Arbor opaca, ingens: seu gramina Sirius urat:
Seu ruat immensus commista grandine nimbus.
Haec simul a pluvia Boreaque tuetur et aestu.
Incipe nunc igitur: quia iam successimus umbrae.
S. Quin ergo mentem, cum menteque subrigis aureis?
F. Has dudum arrectas teneo tantum incipe tandem
S Principio Leucum de bellatrice cohorte
Plurima nar abat: quod contra fasque piumque
Arua Trebocorum ferro populentur et igni:
Alsatia magnam partem vi, fraude potiti.

Namque ubi Brennigena de stirpe Georgius ortus
Marchio: praeclarus princeps, pietate paterna
Egregie illustris: nulli virtute secundus:
Unanimi sensu delectus Episcopus esset:
Et iam remigio vacuo succedere vellet.
Hi contra irruerint. et proditione vellet.
Oppidaereddiderint sibi pleraque subdita terrae.
Quidque sacramento Magnatibus Argyropaeis
Obstricti fuerint: non nullique urbe Sinones
Multa revelarint hosti consulta suorum.
E quibus, omnino nullo cogente periclo,
Praefectus quidam munitam insigniter arcem
Dachstaenum (ô facinus!) nulla vel glande petitam:
Periure obtulerit turmis hostilibus ultro.
Et licet hac ipsa Celtis sarab arce resisti
Quiverit et pedites fuerint in utrumque parati,
Pro patria aut mortem duros aut ferre la bores.
Artamen audemeis represserit improbus ille,
Neoglobum inadversos iacierpermise it ullum.
F. O scelera! ô mores! ô tempora flagitiosa!
S. Quin allam civis quoque praesidiatius arcem,
Non tamen usque adeo validam aut munimine firmam
Prodiderir patrio Gallorum idiomate multa
De muris hostrtacita sub nocte locutus.
F. Nunquid in his igitur statuuntur digna patratis
Exempla/ an qursquam ferat hoc impune scele stus?
S Hunc tenuis fortunae hominem sua peona secuta est
Quatuorin parteis sectum coruisque sacratum.
F. Quid vero de illo peditum Silvane tribuno
Aiebat fieri; qui magnum scilicet istud
Dediderit castrum: nullo poscente tumuitu?
S. Hactenus in Boiis hunc adservati. ubi forsan
Dat veniam galeis, vexat censura ligones.
F. At quid praeterea gestum memorabat in agro
Alsatico? aut quorsum inclinat victoria Martis?

S. Euentus belli seclis fuit omnibus anceps.
Heic quoque non alius favit tamen invida Diva
Plus parti hostili, quam Argentinensibus unquam.
His namque ereptum pharetrati montis asylum.
Bis caesi pedites: et quum sua signa levassent
Molehaemum contra; et vicum obsidio ne diebus
Ter tribus arctassent frustra annonaque carerent.
Hosticus hanc auri magno cum pondere missam
Praeripuit medio castris exercitus aruo;
Prostrato et fuso comitatu, armis que superbis
Exuto, e numero captis quoque pluribus isto.
Queis hostes: ecquae vobis fiducia surgit?
Corycus Argyropam migravit, limina portae
Ex istis vix dum; quum nobis inde relatum,
Vos iter ingressos. et quod plus; scivimus ante
Hoc triduum quanam venturie essetis in hora?
Tanta magnifica urbs haec proditione laborat!
F. Proh! quam nulla fides usquam! quam fraudis abunde est!
Quae mala tam celebres agitat discordia mentes!
Si me fata loci voluissent sceptra tenere,
Hosce Diognetos Metii mihi poena domaret.
Affixos geminis discerperem utrimque covinis.
Vel biiugis vivos raperem per castra, per urbem.
Persidave ignito laniarem forcipe membra.
Divitias heic de vitiis plerumque coactas
Non respectarem; nec me domus ulla moveret.
Talibus hos vellem Magios donare brabeis!
S. Principis heîc tanti, tanta bonitate corusci;
Tamque pii sortem doleo; doleoque prosunde.
Quod praeter meritum turbis involuitur illis;
Et quibus e caelo datus est, arcetur habenis.
F. An vero nullam prorsus pars hostica cladem
Accepit? tantamue ferunt petulantiam inulti?
S Non equidem. namque inter eos quoque lurida faevit
Tisiphone, rigidumque quatit Bellona flagellum.

Iamque hunc, iamque illum prosternit in agmine utroque
Turbida: caedentem pariter: pariterque ruentem.
Noctectiam quadam (ut semper de nocte latrones
Praedatum surgunt) Elli trans flumina gressi,
Per flumen monstrante vadum et praeeunte colono:
Irruerunt in castra equitum: praedaeque furore
Incensi, nitidis coepere inhiare cabaliis:
Namque illis pumili tantum funt, et macilenti
Manne paganis quos eripuere subactis.
Strigosique, cutis quo um vix ossibus haeret.
Verum pro merito ipsorum temerarius ausus
Exeptus fuit: et magna virtute repressus:
Connictuque isto multos demisit ad orcum
Ferri acies: creberque globus vi sulphuris actus.
Capti aliquot submersi aliquot; reliquique fugati,
Qui versis tergis sibi quaesivere salutem.
Vidisses atro conspersas sangnine totas
Lucese quente vias: vidisses robore grandes
Occubuisse viros, proceros corpore et annis
Provectos: Stygiis quos nox haec intulit umbris.
F. Sed quot in adversa ceciderunt parte Tudesci,
Improu sa quibos fuit haec impressio facta?
S. ille duos cruda nec plures caede peremptos
Narrabat paucos infesto vulnete laesos?
Usque adeo forti sunt hostem pectore adorti
Qui nisi nocturnis clandestinisque vacaret
Insidiis techni que et proditione Pelasga:
Marte sed et campo turmam aggrederetur aprero:
Alsaticis dudum periisser funditus aruis
Hactenus haec sed quae sint cuentura deinceps,
Ingembus sant ista Dei: tempusque recludet:
Et quum Christiades nuper devenerit illuc
Ascanius belli dux designatus anheli.
Et primo mox auspicio feliciter hosti,
Exigna comitante manu, congressus: opimam

Protenus ediderit stragem: vexillaque terna
Ceperit: et secum multos abduxerit inde.
Agmine deque suo non tres amiserit ultra.
Spem non exiguam concepi (summe Iehova
Da, precor ex animo: ne me frustretur inanem,)
Confore ut in melius bellum hoc inamabile tandem
Vergat et in melius sua qui potis, orsa reflectat.
F. Sedmum praeterea tibi sunt memorata per illum
Pluria? quem pridem permulta notasse ferebas?
S. Sun? equidem: longe sed deteriora relatis.
Namque ferebat uti Turcorum exercitus ingens
Regna Liburnorum vicinasque undique genteis,
Pannonas, et Carnos et Iazygas, atque Carinthos
Caede minis flammis infestet, territet, arctet:
Missilibusque harpisque furens et acinace curuo.
Ut quoque Casteilum (quo non munitius ullum
Triginta lustri, contra Mahumetica slagra,
Et Scythicam rabiem fuit in confinibus istis
Praesidium) clavem veluti Germanidos orae
Ceperit et captum sibi strage subegerit acri
Sicque aditum ad Lygios iam deinde parare laboret:
Possit ut in nostras penetrare licentius oras.
F. Dii meliora! etenim si trux Othomannus, hyaena
Sanguine Christiadum non exsaturanda propinquis
Ingruetit terris de nobis illicetactum est.
S. Hiltenium certe perhibent aetate priores
Ante hiemes centum praesignisicasse futurum:
Ut, si prae foribus sie sexcente sima messis
Tunc Mahumetigenae terum potiantur in orbe
Ausonio Rhenique vadis dominentur utrisque.
Quod sipropositum (pohietrinuna potestas)
Perget in effectum producere Thracius hostis:
Ne certe Hiltenius praedixerit ille verendum,
Vera nimis: quae ne fiant pater alme resiste.
F. Vana prophetarum praesagia pleraque nostris

Esse solent seclis: cuius memorabile nuper
Vidimus exemplum: quando octogesimus annus
Octavus. tot retro annis lustrisque relapsis,
Omnibus est noctem supremam afferre putatus
Et tamen aetherio sit laus et gloria regi.
Usque in praesentem stant pleraque sarta quadrantem
Propterea fatuum est, praenoscere vel futura,
Aut adhibere fidem, certoque his fidere nugis.
S. Attamen haec aliis prognostica vera putantur,
Inque sequens aevum detorquent: nempe quod illa
Mille et sexcentis octoginta octoque brumis
Exactis, certam sint sortitura sequelam,
Euentumque suum complementumque statutum.
Igneus hunc etiam physicorum calculo, in annum
Incidit, omnino magnum quid adesse trigonus
Portendens: casumque minans flammantis olympi.
Praeterea numerus se septenarius offert,
Qui sacer est tacitique trahit moderamina fati:
Ut memini quondam nostrum memorare Filiscum:
Is quoque multimode si multiplicetur: eodem
Incidit: in mundi conspirat et ipse ruinam.
Quin etiam, quum sex fecisset cuncta diebus
Ille opifex hominum, quae continet arduus aether:
Constituit tacite metam quam terminus aevi
Non transire valet, sex magnos scilicet orbeis,
Sive dies; post quos aeternae festa quietis
Ingruerent, nulloque evanida sabbatha fine,
Sed propter nostros et tot tantosque reatus,
Propter et electos, qui denascuntur in horas,
Sexta dies, sextus seu millenarius iste
Decurtabitur, et vix prima crepuscula tanget.
F. Illud apud quos vis verae pietatis amantes
Est in confesso nec controvertitur usquam:
Hanc rerum seriem vix-vix consistere deinceps
Posse diu: crebros quum deut elementa fragores,

Signaque venturae iam-iam manifesta ruinae.
Sed prascite aliquid, vel divinare, vel ipsos
Temporis articulos raenoscere velle futuri;
Atque adeo certum quasi definire minutum.
Non opis humanae est quoniam ter magnus Iova
Hoc soli praeservavit sibi, nec dedit ulli.
S. Fusius haec alias. tu nunc edissere Faune,
Annon ante dies aliquot cum lacte recenti,
Caseolisue novis fueris Stereontii ibique
Audleris, num fama novi quid sparga: ab aula?
F. Non sane. Sed tu lieic nuper sortasse fuisti?
S. Iam triduum est quod sum pedea hac ex urbe reversus.
F. Hanc vero quae causa fuit, Silvane, videndi?
S. Quid rogitas? oboli, nam pressi copia lactis
Parsa supe fuerat, mea quam me vendere insst
Thestylis: ut gravis aere domum mihi pera rediret.
F. Heic nova multa tuis dubio procul auribus hausta?
S. Sic est prae reliquis vero specta cula vidi,
Tristia. quid dicitristissima tristia vidi.
Tristia, queis patriis nihil unquam tristius oris
Cernere me miaimridum vitae munere fungor.
Tristia quaefanto populum maerore replerunt,
Ut non tam lacrumas, quam flumina larga putares
Stillare ex oculis: lacrumisque madere videres
Omnia quae to a patuerunt compita in urbe.
F. Hervereot quorsum tua sese oratio flectat,
Quidne sit hoc patrios quod tanta clade penates
Adficiat: Christus nova talia vertat in hosteis!
Fare tamen, mecumque illud communica amice:
Ignarus ne solus ego, immunisque malorum
Sim: quae communes adslictant acriter agros.
S. Quod si tantus amor, cladeis coguoscere nostras.
Et patriae breviter summas audire quereilas:
Quamquam animus meminisse stuper luctuque tremiscit;
Inciplam tamen. et paucis, aducrte, docebo.

Vix ingressus enim turritae limina portae,
Quum subito ingenti misceri moenia planctu
Conspicor, et magnum clamorem ad sidera ferrl:
Obstupeo, surguntque comae, et vox faucibus haeret:
Haud secus, ac si quis per opaca silentia Lunae
Carpat iter, cernatque procul metrora per auras,
Lambentem, fatuam vefacem, celeremue capellam,
Ludentemve homines nocturno tempore laruam:
Territus obstupeat, gressumque repente reflectat
Ad sese donec redeat mentemque resumat
Sic ubi discussus stupor et vox reddita fauci:
Progredior tantique mali quae causa requiro:
Heîc mihi vir quidam cano venerabilis aevo
Respondet, lacrumis verba inter singula fusis:
Num tu solus ades velut advena: nescius huius
Lamenti, quo fata sui mestissima fata,
Principis ac Domini iam tellus Hassiaca deflet?
Quem nec virtutis, laudisve ullius egentem
Abstulit atra dies, et funere stravit acerbo.
Haec ubi fatus erat pavitantem et plura volentem
Quaerere, deseruit, vicumque ingressus apertum,
Tristior, ut visus, tristem properahat ad aulam.
Tum magis attonitus stupeo gelidusque recursat
Ossa per ima treor simul in luctum ipse resoluor.
Tandem proccdo, ta cite vestigia servans:
Quamque erat ingressus, platea quoque subsequor ista.
Iamque propinquabam, qua divi principis ante
Regaleis arces Themidis nova limina surgunt.
Huc vib perventum visu paulisper oberrans
Adspicio ingenteis ibi confluxisse cateruas
Undique quas omnes pullus velabat amictus;
Quique omneis gemitus puerique, virique, senesque
Edebant maestam implentes plangoribus urbem.
His ergo agglomeror deque his cuncta ordine disco,
Quae prius e cano satagebam scire Chremete.

F. Heu deplorandas novitates! heu mala fata?
Heu deplorandum casum bis terque dolendum!
Heu infelicem patriam, quae quanta duobus
Vix-dum praeteritis habuisti funera lustris!
S. Vere infelicem patriam mi Faune, tenemus:
Quaeque intra undenas vidit tot funera messeis.
Alter ab undecimo nam vix Augustus abivit,
Lux augusta parum! bisquinta et septima cuius
Semperacerba dies: quae nostri principis olim
Consortem thalami, immatura morte peremptam
Sustulit ex ima, superaque in sede locavit,
Sex ut olympiadas, mensem tempusque bienne,
Et ter quinque dies mortali vixerat aevo.
F. Haec ita commemini. planctumque recordor amarum
Quo flebant dominamque suam, matremque clientes,
Condignam tali fletu: nam pluribus aucta
Dotibus emicuit (quae nosdtra aetate fere sunt
Rara sub hoc sexu volucris) pietate fideque,
Speque pudefierin non permittente fideles:
Et quae rarior est his, munificentia in illos,
Quos vel debilitas, vel dura praemebat egestas:
Usque adeo ut quamvis instaret mortis imago,
Non tamen illorum curam deponere posset.
S. Haec quum iam binos placide requieverat annos
Treis lunas, totidemque dies: mens aetheris axe,
In Mausoleo corpus: sedataque ferme
Crebra aerumna: dolor creber: suspiria crebra:
Ecce recrudescit malum, et integrascere luctus
Occipit, ô saevo nimium praegnantia luctu
Saecula! quae divae nondum contenta Sabinae
Morte, Sibyllinam dignae superasse senectam:
Insuper et carum milereri nescia, nostris
Principibus rapitis germanum, heroa Philippum,
Nomin is heredem patrii et virtutis avitae.
Cuius ego in laudes heic si descendere vellem,

Me prius officium linguae ne verba dies me
Deficerent: et quid vel sola diecula possit
Sufficere, ut merito sierent praeconia versu.
Non tamen haec sicco pede transilienda versu.
Caelica quod vero servarit dogmata culu,
Proque sacra ardenti zelo, studioque renaci
Iustitia, nec non pro relligione patrita
Gesserit enixam curam: quo munere nullum
Grandius extat opus, vel principe dignius amplo,
Propterea et tanto gravior mors accidit eius
Indigenis quanto maiori in pace vigebant:
Atque sub imperio tranquillo rite vacare
Doctrinae poterant sanae, Christoque probatae.
Ut vero sedecim revolutis mensibus orbeis,
O mnibus acceptus redamatus ab omnibus heros,
Indigenis alienigenis illustribus: imo,
Summis et minimis: atque ipsi carus olympo,
Sceptra gubernasset, solio suolimis avito:
Et spacium vitae haud multum extendisset in aevum,
(Nempe duos annos, menses septem octoque lustra
Non sine cunctorum trepido plangore clientum,
Mature nimis occubuit: cui plutima propter
Parcendum suerat scirent siparcere Parcae.
F. Hoc quoque commeminitum me Goarian tenebat,
Quam prius hos redii fatorum numine in agros:
In cuius fanum vitali lumine cassum
Deferri corpus vidi, condique sepulchro:
Heu vidi et memini vidit quoque Rhenus et huius
Plangoris pars magna fuit fluctusque sub auras
Euomuit solito turbatis trdior undis.
S Non nihil his etiam sopitis luctibus aegre:
Parte alia infelix crudelibus Hassia fatis
Impetitur: quam sunt huic terrae immitia fata!
Nam vix elapsis trieteride sexque diebus,
Mensibus atque tribus: rapitur lectissima princeps

Magdalis, heroi multum deamata Georgo
Coniux: praelustri quam sanguis Lippicus ortu
Edidit aetherias domina aspirante sub auras.
Hanc tristeis luctu non deflevere minori
Rheniades, Rhenusque pater. Moenique fluenta,
Aedera quam Teccam Lanusque et Fulda Sabinarn.
Huius et Hassiccos obitum ingemuisse Leones,
Atque Apiosaxum, Melibocensemque ducatum,
Testantur montesque fer, silvaeque loquuntur.
F. Eheu! quae tandem tantorum pausa malorum.
Aut quis funerum erit finis! quis singula fando
Exprimetiaut poterit la crumis aequare dolores?
S. Nescio, quis finis siet exspectandus ubique
Luctus, ubiq pavor: facies lethalis ubique,
Nunc hunc, nunc illum: nunc hanc, nunc abripit illam.
Nec mora nec requies: nulla expers funeris hora est,
Quosque senis senio dignemur Nestoris omneis:
Queisque carere minus (modo si per fata liceret)
Possemus, primos necat inclementer: et usque
Optima quaeque manu Clotho fera raptat avara,
Sic quoque prima dies miseris mortalibus aevi
Optima quaeque fugit: morbi, tristisve senectus,
Dira fames, durisq premens in rebus egestas,
Succedunt, rigidusque labor bellique furores.
F. O mortale genus, per ranta pericula nitens!
Per tantos turbarum aestus, tantosque dolores
Morborum, per totque hiemes, per quicquie acerbum,
Horrendum glave triste, malum per quicquid iniquum,
Infaustum crudele ferum; per summa, per ima!
Hei, hoilquis fragilem pote sat depingere vitam?
S. Nec ramen omnta adhuc sunt sunera nostra notata,
Haclenus in patrtis quae concurrentia terris
Vidimus et magno quae vidimus omnia luctu.
Nam praeter memorata mod, quoque vid mus atrum
Hedv viga funus, lethum fatale sequutae

Magdalidos tres post februos: quum vixerat octo
Lustra dies sex hebdomadas sex, treisque novembreis.
Huic quum Marpurgi sua iusta darentur et ipse
Fortuito tabulis hanc ablegatus in urbem,
Adveni: densamque videns concurrere plebem,
Colligierque foro qua splendida curia late
Phidiacas ostentat opes, auroque nitentem
Gnomona iustitiae lancem mortisque sagittam,
Arificumque operas alias de marmore factas:
Approperavi etiam: donec sub turribus artis
Ferali strepera aera sono per templa tonarent,
Et deducendam exanimem in sua busta monerent.
Dumque heîcindigenis mistus consisto, subinde,
(Horresco referens) fremitu gemituque clientum
Consonat omne forum, vocemque inclusa volutant
Compita. pulsataeque aedeis clamore resultant.
Horum aliqui tamen interea per summa volantes
Culmina virtutum queis condecorata fuisset:
Defunctam dominam cerrarim laude vehebant.
Inter quos alius gentemque, ortumque genusque
Divinae illius referebat Principis, alta
Quod si creta domo, cui signum cornua pisceis?
Magno isto patre Christophoro, quem fama per orbem,
Praedicat et sua quem bonitas aequavit olympo:
Matre quoque haud minus illustri: quae nomine sanctas
Christi aviam retulit matremque nec his monor ulla
Inferiorve fuit virtute Deique timore.
Suspirans alius lacrumisque fluentia tergens
Ora manus prima ducebat origine vitam:
Quam fuerit sanctis studiose imbuta tenella
Mens exercitiis verae pietatis ad astra
Quae bene monstret iter praesentibus atque futuris
Concomitata bonis, caelo gratissima virtus
Tum, quum crevisset sensim maturior aetas,
Et iam facta foret complero nubilis aevo:

Inque tori partem si disponente Ichova,
Adscivisset eam Ludovicus, maxima terrae
Gloria Cattorum columen, spes, duxque, paterque:
Sedula quam fuerit, quam sobria, quamque modesta:
Quam pia munifica, et quam casta, industria, sollers:
Caura, sagax, dubiis prudens in rebus agendis:
Instar apis, sacris insidens floribus horti
Caelestis semper, decerpserit optima quaeque,
Unde favos superae redolenteis fercula mensae
Finxerit, et Divum spirantia mella saporem:
Confirmare suam potuit queis spemque fidemque,
Quam mediatori dederat baptismate lota:
Quamque illibatam servavit ad ultima vitae
Flammina, quaeque illam radiantibus intulit astris.
Haec est illa sacrae fidei vis ignea: cunctas
Illa trahit secum virtures atque bonorum
Agmina multa operum: numquam sine fructibus illa
Esse potest veluti nullo Phoebeius orbis
Nativa sine luce potest consistere seclo.
Quae quia in ipsius radices egerat altas
Pectore. lectarum quoque secum traxit aceruum
Virtutum: heîc secdem sibi quae legere tenacem.
Sic olco fidei cum cautis quinque puellis
Semper adornatam gestavit Iampada, semper
Quiduis caelesti pro relligione parata
Ferre pati mortem non detrectasset acerbam.
Hinc si divinis rebus sa crisque vacandum
Ritibus, usque adeo se accinxit alacriter illis,
Incedens magna nympharum cincta caterua,
Acsi virginibus ductum iret sponsa chroeas.
Qualis Gargaphiae ad fontem, vel per iuga Pindi
Excrcet Dictynna choros quam mille sequutae
Hinc atque hinc glomerantur Oreades, atque Napeae:
Pulchra Psecas, Phiale, Nipheque, Hialeque, Rhanisque,
Drymoque, Xanthoque, Ligeaque, Cymodoceque,

Quasque referre mora est, inter quas diva pharetram
Fert humero gradiensque simul superem inet omneis:
Dianae tacitam pertendant gaudia mentem.
Talis et illa suit: talem se laeta ferebat,
Si quando ad sacros ritus campana vocarat.
Hinc quoque tam facilem sese agrotantibus ultro
Exhibuit. quorum diversis corpora morbis
Aegra laborarunt, gravibus cruciatibus usta:
His sua mandavit myrothecia pharmaca gratis
Sufficere: his, si praesentem contingeret esse,
Ipsa salutareis dedit, optatasque medelas:
Sic multis (testor vitrei vaga numina Lani:
Vos vidistis enim vos et memorare potestis:0
Attulit auxilium certum solitoque vigori
Restituit vires, acri languore solutas.
Et quum saevum alias praelustri fulmen ab arcs
Deveniat: non hac tonitru: sed vita salusque
Fluxit ad aegrotos et duro pondere pressos.
Qualis in aerii pellucens vertice montis
Prosilite scatebra museosa rivus abunde:
Qui quum de prona praeceps est rupe volutus.
Per medium densi populi, per saxa, per agros
Transit iter: cuius vicinia tota rigatur
Frigidulis limphis: et longo tramite sessi
Labra viatoris recreantur et arida lingua,
Dulce viatori lasso in sudore levamen.
Et pastae potum redeuntes gramine vaccae,
Lanigerique greges, virgultivoraeque capellae
Restinguunt gelido siribundas gurgite fauces.
Quam porro quoque se promptam, mitemque, bonamque
Illis praebuerit quos semper pallida egestas,
Et ieiuna fames duris pressere lupatis:
Hoc eleemosynae totics hinc inde tributae:
Hoc in praecones stipendia didita verbi:
Hoc aedes viduis horumspecialiter emptae:

Hoc vaga paupertas, hoc ptochotrophea loquuntur
Hoc legata pias ad causas larga, relicta
In mediis ceris, testantur utroque sub axe.
Quid vero addebat, quidnam? si frigidus olim
Haustusaquae, exhibitus prompte sitientibus aegris
Praemia magna ferer? quanto maiora puramus
Esse relaturam donaria gaudia nostram
Hedvvigam, quum summa dies illuxerit orbi.
Clangentesque tubae reboante fragore vocabunt
Terrigens omnes: ut iudicis ante tribunal
Secuperi sistant ablatum digna patratis?
Tanta puto: numquam quanta ullius adiit auris,
Lumina nullius viderunt: lingua valebit
Nullius effari nec habent comprendere sensus,
Hactenus haec alter serie narraverat una,
Quae modo dicta tibi sunt a me singula Faune:
Et quum iam finem (nec enim lamenta sinebant
Plura loqui) faceret suspiria corde trahebat;
Imo alius breviter praestringens cetera vitae
Tempora quae magna cum laude peregerit, acta,
In primis vero recti iustique tenacem
Adsirmabat eam cursum vixisse per omnem:
Utque odio quaevis sit detestata flagranti
Et vitia, et pulchro, et contraria facta decoro:
Sic iniustitiae saeveque tyrannidis iras
Exilio mutare solum sedemque locumque
Iusserit: atque suis laribus procul ire remotas.
F. Inconcussa fides pietas immota frequensque
Lectio sacrorum fuit hae operata librorum
Haud dubie: quorum non est meditamen inane.
S. Sic reor; at miro illius virtutis amore,
Quae superis homines aequat, flagrasse: fuisse
Insuper et sanctae studiosam pacis, amoenae
Pacis: qua patulo nihil extat amoenius orbe:
Qua melius, qua nobilius nihil arduus aether

Vidit et est etiam nullo visurus in aevo.
Quid tam concordi referam de pectore? quid de
Coniugiique fide, vel amore et honore marito
Illustri exhibito? quid de tolerantia in acri
Decubitu? quid de fidei constantia in omni
Et vita et factis: atque ipso mortis agone
Conspicua dicam? quma vel post fata latere
Nequaquam voluit verum per publica rostra
Testat m fieri ut tori inclaresceret orbi?
Haec et multa alia, et quae vix centesima menti
Occurrunt, tanta de heroide principe tanta,
Inter singultus, inter suspiria et inter
Luctus alterna memorabant laude clientes.
Hanc igitur tantam tam mun ficamque, piamque,
Cum reliquis una Dominam matremque ducemque
Amisit patria et iactura amisit acerba.
F. Eheu quam brevis est eheu quo turbine fertur
Vita hominum ô fragilis fugitiva potentia mundi!
Quot tecum clades? quot morbos? quanta malorum
Magnorum tormenta geris? mors ô truculenta,
Quid tantum in Divos nullo discrimine saevis?
Maesta quot excelsis deducis funera ab aulis;
S. Arque haec cuncta quidem sunt, Faune, domestica: quaeque
In media exigno patria sunt tempore visa,
Quod si qui nostris consanguinitate fuerunt
Principibus iuncti narrarem fata sub îsdem
Mominibus defleta et nostris proxima terris:
Ut quod ab Hessiaco sata stemmate dia virago,
Nostrorum soror heroum consorsque cubilis
Fida Palatini ducis Electoris, Elisa
Hac vira excessit bis quinos ante decembres,
Quum vix semestri spacio glos Tecca praeisset.
Quodque palatinus dux ipsemet, inclutus, almus
Adsinis domui quam coniunctissimus Hassae,
Intra ter septem menseis, uxoris Elisae

Fata sequent pie et in Christo placide obdormivit.
Et quod Gallinae princeps de Monte Georgus
Ernestus facilis princeps et pacis amator:
Atque idem Cattae coniunctus sanguine stirpi:
Vicinusque fidelis; ad huius stemmatis heres
Ultimus e vivis anno decessit eodem.
Et post tres hiemes quod dux Augustus in orbe
Saxonico: Hassiacis itidem iunctissimus astris:
Augustus, quo vix gestis augustiro alter
Ensifer imperii, pacemque artesque togatas
Maiori asseruit studio vel numina divum,
Maiori coluit zelo feruore timore:
Lurida mortiferae gustavit pocula lethes,
Exhalansque animam naturae debita soluit.
Quodque sub eiusdem exodium anni, luce decembri
Ascaniae Princeps, loachim Ernestus, et ipse
Piscibus adsinis Teccis, Cattoque Leoni:
Succumbens morti, lumen vitale reliquit.
Et quod Christophori coniunx ducis Anna Maria,
U virtembergiacae mater fidissima rerrae,
Nostrarumque patens nutricum femina fancta:
Morte sua in luctum convertit festa iugalis
Laetitiae: quaeper celebrabat ovante Georgus
Darmstadii pompa, lecta cum principe gnata
Tecciacae, Ascanii quondam consorte cubilis.
Et quod non multo post celsae principis huius
Cara soror, natu illius sed filia quarta:
Aemyliae cui nomen erat praenobile nomen,
Quaeque Palatino Reichardo foedere lecti
Iuncta fuit: matris communia fata sequuta,
Qui dederat, vitae spiracula reddidit illi.
Necnon quod consors thalami, carissima coniux,
Saxoniae herois Friderici: gentis et ipsa
U Virtembergiacae, Sophiae cui nomen et omen:
(Namque in ea pietas sexua prudentia maior,

Integritas vitae, constantia relligionis,
Mens intenta polo sacris intenta supernis,
Cuxit, et ut Phoebe, magno cum foenore luxit:
Infausto teneri partus superata dolore,
Et nimium fato properante sequuta sorores;
Cessit ad aeternae consortia laeta quietis.
Sicque adeo ex una tam celsa stirpe domoque
Unius intra anni spacium, nitidissima rebus
Quatuor humanis exemit lumina Clothao.
Tum quod Christiades, Vitechindi gente creatus
Saxonici, August suboles augusta beati,
Septemvir; nostro cognatur et ipse Leoni:
Iam duodena poli Phoebo per signa voluto:
Occubuit, viridi planeque aetate virili,
Triginta exactis felici sidere brumis.
Denique quod nuper: iam lapsa est septima Luna
Elisabe, Gustave, tui pars altera cordis:
Elisabe, Gustave, tuae parsaltera vitae,
Elisabe, Gustave, tui pars altera sensus:
Tecciaca quoque creta domo, nupta ante Georgo
Hennebergiaco: mortis praeventa furore:
Aetheriam sano migravit spiritu in arcem.
Horum, inquam, fando si singula funera vellem
Efferre: et quanto turbarint quaeque dolore
Hassiacos, Teccosque lares: te maxime princeps,
U Virtembergiaci pater ô Ludovice, ducatus:
Teque tuosque simul Ludovice ter inclute fratres,
Cattorum Dominos, veri iustique patronos,
Musarum Mecoenates: vix consequar illud,
Si mihi centenis linguis centum ora sonarent,
Ferrea vox ageret fauces: ipsique canoros
Sufficerent calamos, pastorum numina, Panes.
F. O decus in fausta! ô lacrumabile, labile tempus!
O mortem invisam! quae tantos invida sternis
Heroas! rantas heroidas estera duris

Exanimas telis! ô inexora bile fatum!
Eheu! quam miseris nihil est durabile terris!
Quam brevia, et quam funt fluxa omnia, quamque caduca?
S. non tamen haec solum nostros exercuit agros
Tempestas; sed item vicinis saeviit oris;
Atque intra menseis octo bis quinque Nomarchas
(Ut taceam comites bifidos sileamque galeros:
Pontificesq duos atque extra Teutona regna
Multorum occubitus regumque ducumque dolendos)
Hassiacae iunctos domui quoque, piimaq sacri
Imperii membra; heroas, heroidas acreis,
Absque recensitis, viduavit lumine solis:
Quos inter primus dux Clivius ille U Vilhelmus,
Illustris princeps; illumque sequutus in astra
Ampla Palatini Casimirus gloria ruris:
Nuptaque Francorum tibi Carole none, Monarchae
Elisabe regina soror dilecta Rodolphi
Austriaci, placide qui iam moderamina sacri
Imperii summe Caesar virtute gubernat
Rhenanaeque domus cui Lutzolstaenia sedes,
Iohannes praestans pietate Ceorgus et arte:
Christophorusque Henetûm regali sanguine cretus:
Quem lanus subito degente sequutus eadem:
Saxoniaeque parens. Bavara de stirpe Susanna-
Dorothee; praelustre decus, speculumque corufcum
Feminci sexus magni genitrixque VVilhelmi,
Qui nunc Saxoniae flectit totius habenas,
Egregius princeps, rarae pietatis: ô illum
Di sernate ducem, patriae servate parentem,
Otia ut illustri tranquillus purpuret ore!
Abstulit his etiam Ernestum mala nex Ludovicum
Mensibus; interitum cuius Pomerania deflet:
Occubuique simul lanus dux ille Georgus
Brigensis Luitaeque Domus Gulielmus alumnus,
Magnanimus virtute gravis pietate Gulielmus,

Illustris vester genitor, Magne atque Georgi,
Semdei fratres: decus immortale Salani
Gymnasii) in requie cuius sint perpete manes.
F. Proh. caelum! proh terra! quot et quanto mihi narras
Procubuisse duces tam paucis mensibus? ecquid
Tot magnorum obitus protendunt, quaeso virorum?
Quidve illis trinune paras pater? anne quis unquam
Audiit, exiguo tot tempore ob sse dynastas?
Sed, redeamus enim tandem ad nostrum Gulielmum,
Quidnam planitie populus collectus in ista,
Cui te miscebasiquid scitabaris ab illo?
Hoc quoque vel si quid licuit fors cernere maius,
Plusve audire: mihi ne efferre gravere Melampus
Interes pecudes servabit et iste Molossus,
S. Nil moror: et quoniam sic stat sententia menti,
Quamquam ut dixi, animus luctu horreat atque tremiscat;
Attamen exorsam tibi persequar ordine telam:
Spectatum tumulum, tumulique nigrantis honorem
Undique prolapsae plebis numerosa corona
Huc se contulerat. cuius dum singula lustro
Agmina mî notus sese offert, ecce, Diores:
Aspicio: isque ubi me contra videt: ocius, inquit,
Huc ades, et si vis pompae; Silvane dolendae
Spectator simul esse, latus mihi claude sinistrum.
Namque pater patriae: speculum virtutis: asylum
Europae: imperii columen: considtor apollo:
Iustitiae tutor: pietatis cultor: amator
Artis: lux Sophiae: pacis quam plurimus auctor:
Mecoenas Cleius; bifidaeque matheseos altor:
Adsertor recti: pressorum portus et aura:
Solamen miserum terrorque tremorque malorum;
Augusius: sanctus: felix: pius: inclutus: aequus:
Armipotens; sapientipotens, virtutipotensque:
Octavo nuper Septembreis ante Kalendas,
Totius heu! patriae summo maerote, dolore,

In Domino expirans princeps Guliclmus obivit.
Cui tanto heroi tam sancto, tam sapienti;
Illustri, excelso; tam forti tamque merenti
Extremum pietaris opus modo persoluemus.
Defunctum, et cunctis perfunctum rite patrite
Condemus tumulo, meostasque sacrabimus aras.
Huius in occasu patriae patris hci mihi! quantum
Praesidium Europa! ô quantum Germania! quantum
Hassia! tu quanrum Maurici perdis amicum!
Quantum etiam flumen lacrumarum exinde profusum
Fluxerit: id verbis vix est ut consequar ullis?
Certe ubi demilit moriens capur optimus heros,
Ilicet exottus grants est per regia planctus
Atria concussam baccataq fama per urbem:
Lamentis gemituque et femineo ululatu
Tecta repercussis fremuerunt undique turbis;
Usque adeo ut tantis resonaret polanctibus aether.
Haud secus ac longum obsessit si moenibus hostîs
Immanis potiatur et intro milite diro.
Qua data porta tuat, flammisq armisque repentem
Terrorem incutiat stupefactam habitantibus urbem.
Aut, velut aggeribus scissit pisciria lacusue
Erumpens superansque obiectas gurgite moles,
Cum itabulisque armenta trahens cvumque aede colonos;
Communem cunctis plangendi suppetat ansam.
Quin et ob istius pewriniquo tempote mortem
Principis ingemuit fatorura conscius aethet;
In lacrumasque abiit; nec lux furt ulla serena
Nulia serena furt neq lux neque nox; quer: tans vox
Et triliis terum facies se ostendit ubivis,
Exquo caelesti successit spiritus arci.
Confectus lacrumis ferme contabuit udis,
Maturi ingenii divini pectoris heres
Maulltrus functi spes exemplumque parentit,
Sarturus tantas reparaturatque tuinas.

Is, quoties placidos suasere cadentis somnos
Sidera: nec somnos oculis, nec pectore noctem
Praenimio accepit luctu: stratisque relictis
Incubuit, querulo patrem clamore VVilhelmum
Nequicquam ingeminans, iternmque, iterumque vocavit.
O si, Tyndaridi Thonis gratissima coniux
Quod Polydamna dedit, luctusque expectorat acreis,
Fas illi, licitumque siet nepenthes habere;
Ne nimium nimio macietsua corpora luctu!
Consternati animis consi; totius et aulae
Militiae luxere; ministrorumque catexuae,
Atque chorus procerum: summus, medioxumus, imus
Palantes veluti trepidantque stupentque manipli.
Centurione suo infelici marte perempto.
Aut, velut amisso dispersum in saltibus errat
Velligerum pastore pecus, balatibus altis
Et tremula fidum custodem voce requirens.
Sed, velut excusso, vi tempestatis oborta,
Tiphy: vel abrupto velo stridentibus Euris:
Occiduae similis consistens aequore puppis,
Omnibus horrorem pontum sulcanribus adfert.
Flete viri plorate senes, plorate puelli:
Fleie nurus; lugete Sarae; plorate puellae:
Vester honos, vestri delapsa corona capilli;
Vester honos, vester cecidit tutorque paterque.
Flere decet, plorare iuvet; lugere necessum,
Fata volunt; caussa ipsa iubet; respublica poscit:
Cuncta gemant; gemebunda fremant fremitusque lacessane
Laeta abeant; luctus subeant, risusque facessant.
Fle, luge. plora. lacruma geme, plange, doleque
Vir, mulier; suboles. Abra, civis, Dave colone:
Flare iuvet; plorare decet; lugere necesse est:
Faca volunt et fata iubent; respublica poscit.
Sed demens ego, qui iubeam succrescere planctum:
Quum vix Pleiades, vel aquae praesagus Orion,

Haedorumque. Hyadumque humentia fidera tantum
Undarum pluvio demittant aet here: quantum
Exoculis nimbum tristissimus acola Fuldae,
Ultima ut accepit Guliel mi fata profudit;
Nec modo profudit: sed adhuc sine fine profundit:
Quum lamententur cuncti per compita cives,
Omnibus e clathris prospectans turba per urbem
Ingemat, et crebris questus singultibus addat.
Et merito quis enim non fleret? non lacrumaret?
Non chlamydem tereret? non unguibus ora notaret?
Horrificas voces non spargeret atque doleret?
Hoc adeo illustri de terris sole refecto.
Ecquis nulla sui luctus signa ederet: ecquis?
Quando etiam phylax etiam Domini tam pertulit aegre
Occubitum, indulgens turbata ululatibus arce?
Macrescens, nihil admittens potusque cibique:
Adspectu quoniam fuit (heu! viduatus herili.
Num nos ergo homines adfectu bruta praeirent?
Hunc et ruricolae silvarum numina, Fauni,
Et Satyri fratres et Hamadryades germanae,
Et nymphae flerunt, et quisquis montibus hisce
Lanigerosque greges, armentaq bucera pavit:
Fertilis immaduit, madefactaque terra caducas
Concepit lacrumas, ac venis perbibit imis:
Quas ubi fecit aquas, vacuas emisit in auras:
Inde petens Fuldae ripis declivibus undas,
Littora inundavit patriae liquidissimus amnis.
Intermissa etiam nova propugna cula planctu,
Nec coeptae fossae potuerunt surgere in altum.
Triste! pependerunt opera interrupta minaeque
Vallorum ingenteis aequaraque machina Cyntho.
Tantus ubiq fuit moetor, pavor horror amaror!
Vix ea fatus erat vultu tristante Diores;
En domus interior gemitu; miseroque tumultu,
Miscetur penitusque fremens plangoribus aula

Femineis resonat: ferit aurea sidera clamor.
Et iam pompa frequens sese lugentium agebat.
Ferali progressa habitu; largumque pluebat
Imbrem oculis. primum ante alios puerile praeibas
Agmen; in exequias funebria carmina psallens;
In medio vitae facies nos mortuobumbras:
Nunc inpace tuum dimittis Christe sfidelem:
Nunc corpus mandemus humi, quod luce resurget
Extrema; aeterno semper splendore coruscans.
Inde ministrorum verbi venerabilis ordo,
Hassia praecipuis quos suspicit atque veretur
Urbibus exculte Christi sacra iura docentes:
Pars lugubre canunt: pars tundunt pectora palmis:
Pars plorant: pars ingeminant repertuntque patronum
Tum facilem sibi tam propensum tamque benignum.
Hosce sequebantur fidei et virtutis equestris
Lumina, militiae celeberrima laude togaeque:
Relligio feudi quae principis intimus ardor,
Iussaque Mauritii excierant suprema tributum
Officia, et divi decoratum funere patris:
Ibant maesti omneis defixi lumina terris.
Anthracinis platcas pallis verrentibus atras.
Hos inter gestis, meritis, et nomine magni
Berlepsii; quorum vincens genus omne volucrum
Indicus insigne est antiqui stemmatis ales:
Consilioque graves Butlari aevoq verendi:
Et Malspurgraca Bonaburgensique trahentes
Nomen ab arce suum. stirps arte et Marte per omnem
Teotoniam: nec non per Celrica regna celebris.
Cetera tantorum fugiunt me clara virorum
Nomina; gestirem quae singula ferre sub auras:
Verum ignota mihi: neque fas inquirere cuncta.
Tandem successit magnum et lacrumabile funus,
Impositum thensae vexere quod octo iugales,
Promisso ad terras instrati tegmine nigro.

Hi quoque tristati communis tempore luctus
Demisere caput (visu miserabilc) et aegris
Gressibus ad tumulum Dominum duxere sepultum.
Atro obtectus erat loculus, sed serico amictu:
Magnorum referens insignia picta Deorum,
Maternis ab avis deducta, ab avisque paternis.
Vidisses Clypeos legumque ducumque micanteis;
Vidisses gemmis auro argentoque rigenteis,
Arte laboratas galeas, ostroque superbo:
Unde genus, stirpem undesuam domus Hassica ducit.
Bisseni dextram, laevam totidemque tenebant
Sandapilae gravitare viri priscaque cluenteis
Progenie; lecti de stemmate et ordine equestri,
Illatum et thensa in sua dormitoria corpus.
Horum aliquos noram: lanum nempeatque Georgum
Diedenios, saxum quîs nomina principis indit,
Virtute et pietate pares, musisque faventes.
Nec non Reudelium; cuius stirps incluta binos
Egregios peperit facundo Nestoras ore:
Quorum alter Martis munus proprincipis urbe
Eximie gessit: Cassellis hoc gerit alter
Non minux eximie; iri et arte artuque potentes.
Et Bonaburgensi natum de gente vetusta
Fridricum Hermannaum, virtutis et artis amantem,
Insignis quae gens dedit, et dat Martia alumnos,
Signiferos; bellique duces, equitumque tribunos:
Qui non detrectant vitam pro laude pacisci
Tela inter media, atq hortenteis aere phalanges.
Nec te trnasierim indictum, dignissime Iane-
Christophore a Becleps cogaominis omen habentem.
Qui nuplex cuius elypeum bene psittacus ornat:
Tu quoque, tu pheretto succesum tristior ibas,
Publica deplorans incommoda, duraque fata.
Nec vos indictos heîc praetermittere vellem
O reliqui, non arte minus, quam marte coruscos

Magnates; non mente minus, quam gente celebreis:
Sed veniam dabitis, latuerunt nomina vestra.
Praeterea et funus stipabat utrinque satelles
Bissenus, versis hastilibus, atque nigranti
Implicitis (maestum intuitu!) velamine ferris.
Utque ierant vivi Domini pro corpore fidi
Custodes. sic et defunctum non sine mulcis
Fletibus, officio comitabant rite supremo.
Post lento sonipes progressu Cyllarus ibat,
Illacrumans, guttisque humectans grandibus ora;
Stromate pullato soleas coopertus ad imas.
Hic dextrum, laevumque latus clausere tenelli
Sed magnis iuvenes, clarisque paren tibus orti;
Ingenui iuvenes, flos nobilitatis avitae:
Sceptriferi ensiferi. quorum tulit alter amictum
Atrata gladium tela: tulit alter eadem,
Insigne imperii, baculum de more revinctum.
Quid mulia omnierant pullata, nigrantia, furua,
Tympana furua: tubae furuo velamine nupta:
Omnia tristifica, et saevi plena omnia luctus.
Exin prodibat, certe non passibus aequis,
Spes patris ablati, decus unica maxima cura,
Os humerosque Deo similis Mauritius heros,
Multa gemens, largoque irrorans flumine malas,
Nequicquam incusans funestae spicula mortis,
Et frustra trepida genitorem voce reposcens.
Pone subintrabat Lani moderator ad undas,
Optimus Hassorum Princeps Ludovicus et aevo
Iam gravior; patriae adflictae tutela, corona;
Praesidium columen sacra anchora firma columna:
Ille brevis sortem vitae miseratus acerbam
Collacrumans etiam. fratrem defle bat ademptum.
Hunc sequier frater tum deinde Georgius alter
Debebat, late dominans ad liitora Rheni:
Ille sed exhaustis vi morbi viribus aeger

Ad fanum funus praestolabatur ibique
Succedens pompae fraterni signa doloris
Maesta dabat, nec pauca dabat. longosque ciebat
Incassum fletus, donec sub delubra ventum.
Aularum proceres hinc se longo ordine agebant,
Nobiliumque apices prisca de gente virorum;
Adque Adsessorum series longissima; quique
Consiliis aulasque levant aulisque ministrant;
Quique regunt Cattas venerandis legibus urbes
Summates, patrios inter pars optima civeis.
Tristis erat facies, per tristeis crebrius ibat
Lacruma salsa genas Domini quâ funera flebant.
Tandem etiam illustres maestissima corcula gnatae,
Quaeq gravi comitata viro virtutis equesiris,
Processum multis lamentis continuabant:
Heu pater! heu pater! ut nos destituis pater orbas!
Heu dilecte pater gnatas ut deseris orbas!
Post has ingressae Ludovici principis uxor.
Femina praelustris Mansfelda e stirpe Mari
Et multum deamata duci Eleonora Georgo,
Tecciacis laribus diva Eleonora creata:
Laevirum anhelatis flebant quoque lessibus ambae.
Inde Gynaecei lectissima turba subibat:
Hassiacaeque nurus, meostis de more calyptris
Suppliciter tristeis et tunsae pectora paimis,
Femineis nigram replebant questibus urbem.
Hinc alii atque altî; mihi quos novisse negatum:
Maesti omnes simul ire simul plorare; dolere:
Tamque pium atq bonum querulo ore reposcere patrem.
Iamque fori orchestrae cunei et subsellia fani
Conferra adstabant: et iam longissima pompae
Funebris series cessabat: ut alta cupido
Me incessit pectusque repens simul ardor habebat,
Insequi: ut orantis mistae bibere aure liceret
Iusta parentaret patriae quibus ille parenti.

F. Sed quanam fretus fudiciâ id aggredi es ausus?
Quum minime cuivis contingat adire Corinthum?
S. Res equidem mira est et vix effabilis ulli.
Dum tacitus mecum, quanam ratione, quibusue
Confieri hoc mediis posset, voluo atque renluo:
Pana voco; Pani sppumantia cymbia lacte
Destino: si occulte dedu cere vellet in aedem.
Vix ea voluebam quum me subito aere sepit,
Et multam circum nebulam atro fundit amictu;
Cernere ne quis me neu me prohibere valeret.
Pergo igitur septus nebulâ, mirabile dictu,
Per medios, templo approperans: neque cernor ab ullo.
Ingressusque; ut eo citius, si posceret usus,
Digredier possem stationem deligo ad antas;
Atque ubi desierant heîc exequialibus hymnis
Aurea convexi laqucalia plangere xysti:
Pulpita suggesti conscendit nigra sacerdos
(Nam delubra Deûm quoque nigro tegmine strata.
Omniaque ad luctum stabant composta notandum)
Et prece praemissa textuque e Codice sacro:
Felices, Domini qui denascuntur in ulais.
Inquit: ut a duro requiescant quisque labore,
Namque oper a illorum quocumque sequuntur eosdem.
Haec ita praefatus cano venerabilis ore
Presbyter: occepit bene longam rexere telam,
Multa beatorum de morte modoque beate
Ex hoc in superam migrandi corpore vitam,
Egregie, docte sancte atque salubriter orans.
Iustus, ait, cadit; et non est qui pensitet illud
Corde suo: sanctum Deus ex hoc colligit aevo:
Ecquis id advertit? venturae scilicet irae
Praeripitur: mala ne cogatur cernere nostra.
Nos ergo infaustos, nos terque quaterque dolendos!
Heu miseros! tantis qui praeservamur in isto
Aequore turbinibus, typhonibusatque procellis;

Fluctibus, ccnephiis, et anuifragis vulturnis!
Feliceis vero bis, terque quaterque beatos,
Qui bene; qui placideque obdormivere: nec ullis
Amplius expositi sunt hac in puppe Maleis!
Scilicet ingressi sua quisque cubilia blandos
Concipiunt somnos; post busta superstite mente,
Inque Dei manibus servata: nec dolor ullus,
Nec vis, nec languor, nec eos adflictio tangit.
Dilecti placuere Deo: festinat is ergo
De grege sentinaque illos transferre malorum:
Quos ubi vana cohors ceu solem fulgere quondam
Cernet; in hanc vocem stupefacto erumpet hiatu:
Nempe hi sunt hi sunt; quos nos despeximus olim:
Pinsuit a tergo quos saepe ciconia nostra;
In quibus et crebro genuinum fhi sunt,
Quos reputabamus sine honore a morte futuros:
Ecce sed in gnatis ut cunctipotentis habentur!
Ut sors illorum iustos modo splendicat inter!
Ut nunc in superis digna mercede fruuntur!
Ut nunc Elysiis laeti spatiantur in hortis!
Ut nunc aetherio perfundunt nectare labra!
Ut nunc caelesti radiant diademate cincti!
Ut nunc cum Christo degunt in luce perenni!
Ecce Dei in vultu nex ut preciosa piorum est!
Ergo pie et sancte vitae in stituamus egenae
Curriculum: si et nos sancteque pieque volemus
Emori et astrigeris succedere postmodo tectis.
Vive pius moriere pius; quicumque reponi
Siderios apites inter, caelique senatum
Expetis; et pedibus stellantia prendere regna.
Nam mors ut bona sit, bona sit quoque vita necesse est:
Vix etenim moritur bene, qui male vixit: ut ille
Non male denasci poterit; qui vixit honeste.
Nec mala censenda est nex, quam bona vita coronat.
Haec qualis fuerit, talis mors excipit illam:

Et qualem reperit, talem te iudicat: annon
Succinit effectum propriae per singula causae?
Intenti argo polo, sapiamus caelica missis
Terrenis: perstat quoniam respublica nostra
IN caelis: unde et Christum exspectamus Iesum:
Vile reformavit nostrum qui corpus et illud
Clarificans, conforme suo per cuncta redegit
Marte potestatis: sibi quo omnia subdere callet.
Perbrevis est etenim fumoque simillima vita.
Quae si longa fuit: si splendida: si pretiosa:
Cura laborque fuit dolor atque angustia summa,
Mors vero melioris erit reparatio sortis,
Ut se per flammas reparabilis innovat ales,
Aetrumnae requies: morbi medicina: laborum
Finis et aeternae certissima ianua vitae.
Quae nullis curis, nullis obnoxia telis
Fortunae: nullis crucis est subiecta periclis.
In qua caelesti patria vitaque perenni,
Transitus ad quam fit, mortis mediante tridente,
De facie, ad faciem, velut est cernemns lovam,
Qua trinunus erit Deus omnia in omnibus: Amen.
His multisque aliis: quae non mihi cuncta recurrunt:
Ampliter oratis, inter suspiria cordis.
Tamdem etiam quamtum tem pusque locusque sinebant:
Multa satis graviter de vita herois humandi
Attulit in medium plura mediumque tulisset
Magnifice: infandum si quîsset fallere luctum,
Talem, inquit, talem ter-maximus optimus ille
E medio nostrum, civem transscripsit olympo.
Talem amisimus, aut potius praemisimus eheu!
Et iustum, sanctumque virum: patriaeque parentem:
Landgravium Cattae Gulielmum scilicet orae,
Cui nunc exequias, cui debita iusta paramus.
Ipse Deo placuit: Deus ergo transtulit ipsum.
Ne videat, nostris qui nunc ceruicibus ensis

Imminet, et plagae consors reddatur iniqui.
Heu pater! heu currus nec non auriga Sionis!
Quei nos in tanto rerum impendente tumultu
Deseris. ô patriae spes anchora portus asylum.
Heu nos! heu miseros: infaustos: heu tua nobis
Cuncta simul tecum solatra rapta VVilhelme!
Egtegie nobis succenseat (ô utinam sim
Augur iners utinam patriae sim falsus haruspex!)
Ille potens rerum sator et dominator olympi:
Quippe volens genti mer tas infligere poenas,
Rectoresque ducesque prius sic sic gravis aufert.
Sic viduat terras ducibus, rectoribus urbes.
Praecipue sancti si sunt rectique tenaces:
Inst tueruntque viis eius, sacra iussa sequuti,
Sinceroque ipsum coluerunt mentis honore:
Noster ut hic toto fuit illustrissimus aevi
Curriculo princeps. De cuius fortibus ausis,
Praeclare gestis rebus: pietare profunda,
Et constante fide, cum relligionis amore:
Viriutis studio: sapientia ad usque stuporem,
Doctrina immensa: atque animi moderamine summo.
Erga praecones nos mansuetudine verbi
Praesigni in musas adfectu prorsus amico.
Pectore pacifico feugi clemente: paterno.
Iustitiae cuplideiadflictis miserisque benigno.
Et facili placatu. De quibus omnibus, inquam,
Harpocratem agere est satius, quam pauca referre.
Nam quincumque volet nudis hac singula verbis
Persequi ut haud dicam, dignus super aethera laudum
Eulogiis efferre: opera numerabit cadem:
Et forsan leviore: quot Africa messis aristas
Proferat: Hercyniis quota bellua saltibus erret:
Quotque gerant verno Paestana rosaria flore;
Tempore: quod Libyco voluantur marmore fluctus:
Quot legat Hybla favos: quot pennis aera pulsent

Nubivage volucres: quot pinnis unda natetur
Amnigenae pecudis: tacito labentia caelo
Astra quot irra dient tenebrosae nubila noctis.
Quotue Tomitanum progignat littus harenas.
Heic siquidem campus sese latissimus offert,
Dicendique seges quam amplissima: quae bene doctum
Delassare queat Fabium, fandique potentem
Carneadem, et Tullii flumen, fulmenque Periclis
Eneruare gravi factorum pondere victum.
Et Demostheneo fulgorem demere lychno.
Quum tamen omnino tanti de principis actis,
Ac vitae cursu iam quiddam dicere cogar,
Non ea, quae vellem, aut deberem: quaeve meretur,
Aut quae gestarum maiestas incluta rerum
Flagitat, exponam: sed quae solum modo possum,
Ingenii curtis pro viribus ordine pandam.
Ergo ut naturae methodo insistamus, et omnem
Curriculi telam primo repetamus ab ortu.
Prodiit aetherias heros Guliclmus in auras,
Quum numerarentur post partum virginis almae
Saecula ter quinque et triginta duoque recuisus
Solares, rapidi pertorrida brachia cancri.
Quaque die Domini prae cursor et alter Elias
Vitalem in lucem totidem datus ante Decembreis
Vagiit in cunis infans: hac noster eadem,
Acropoli, Hassiacum Dominorum sede vetusta,
Post quintam primos vagitus edidit horam,
Tempore Cardincus quo Marchio praesul ad amnes
Confluges, Moenum et Rhenum. Ludovicus et acer
Ille Palatinus, pacem procudere prompti,
Imperii caput et tum protestantia membra
Inter: ad iilustrem Fegnesi fluminis urbem.
Post Sueofordensis tractata negotia pacis,
Conventu indicto nec re infeliciter acta,
Pacataque aquila, pacem obtinuere cupitam:

Dum per concilium de relligione futurum,
Sive perimperii primates notio fiat,
Atque ita discidio medicina parctur oborto.
Unde diem hunc deinceps celebravit quolibet aestu,
Instructo geniali epulo praeconibus, atque
Praecipuis terrae, nec non primoribus aulae:
Quique alii creti generoso stemmate adessent.
Ac si magnificis duxisse parentibus ortum,
Et decus et laus est: ut certe est maxima: idemque
Non in postrema fortunae parte locatur.
Ecquibus, et quantis digne celebrabitur hymnis
Hic princeps: tales cui fata dedere parentes,
Qui genus antiquis Francorum regibus haustum,
Caesaribusque trahunt: qucis Carolus ille Pipini
Magnus avus: maior Vitechindus avunculus exit,
Rexque Prieislaus, Megapyrgi sanguinis auctor.
Quem, sata Saxonico, mater Christina. Georgo
Edidit. et primo peperit castissima nixu
Cattorum heroi: quo non excelsior armis
Ductor erat Macedo, cuius praelustre ferebat
Nomen, et invicto cui robore nemo secundus,
Qui? quantus princeps? Hector? Menelaus? Achilles?
Non certe Troiam decimum obsedisset in annum;
Scilicet hanc aditu expugnasset et impete primo,
Nam puer e teneris ut vix excessit ephebis,
Fascibus imperii susceptis: protenus acris
Militiae bona signa dedit: flammasque minantem
Sickingum populis Meliboci, eiecit, abegit
Finibus: iectique obsedit et obruit arcem:
Traiectumque globo tristeis demisit ad umbras.
Atque illinc paucis intercedentibus annis,
Ruricolum domuit turbas, stravitque rebelles:
Ut iuvenis, valde congressus alacriter hosti.
Quin et mitratos, quid nescio qua arte, struentes:
Paccius ut tulerat: festinis terruit armis,

Et declinantes Matrem, compescuit: auri
Exacta in belli sumptus non simplice mulcta.
Praeterea Ulricum extorrem a Deceumatibus agris:
E quibus, a Sucuo depulsus foedere messeis
Quinque ter ante, aberat: collecta praepete turma
Restituit nisu princeps fortissimus uno.
Denique cum gnato patrem comprendit, et armis
Exuit. atque adeo bello clarissimus inter
Mortaleis aetate sua: ut qui nomina tantum
Landgravii audireut, trepidarent corpore toto.
Non secus ac si atro miscetur murmure caelum,
Aut vaga nimbiseri commirtunt proelia Cori,
Euronotique fremunt pluvii: tremuit inscius alto
Accipiens sonitum saxi de vertice pastor.
Hoc patre. qui praeter memorate illustria facta.
Ad Lanum Clarits sacrata palatia Musis,
Sumptibus haud modicis exstruxit et otia fecit.
Et Monachum ignavum pecus a praesepibus arcens
Divinis sanam doctrinam huic reddidit orae,
Reddidit, atque istud summis non absque periclis.
Vindelicos neque confessores ultimus inter.
Hoc, inquam' patre vitaleis Gulielmus in auras
Editus: auctores hos sanguinis ille recenset.
Quorumne tantum generosi stemmatis haeres
Esse videretur sed item virtutis avitae.
Maiorum inspiciens exempla fideliter, omnem
Iuxta ea compsuit vitam, vitaeque labores:
Conatusque illos claris praevertere factis,
Virtuti totum se dedidit: et proavorum
Gesta. probe gestis mire amplificavit et auxit.
Gnaviter a tenerls ad quae curante parente
Institui subito coepit: tantumque repente
Profecit, totque ampla dedit documenta stupendae
Indolis: ut nemo mediocre quid inde putaret.
Nec sua spes qumequam de ipso frustrata fefellit.

Idque adeo Lanus fluvio quoque sensit amoeno.
Qui natum accipiens subolem patri esse Philippo,
Frundosas inter senior se sustulit alnos
Laetus: eum tenuis glauco velabat amictu
Carbasus, et crineis umbrosa tegebat arundo,
Talibus exorsus gratantia labra resoluit.
Salue magna Deum suboles spes magna parentum;
Diis genite, et geniture Deos: tu pacisalumnus;
Tu studiis clarus: Musis tu carus: olympo
Carus eris: tete Divum sapientia summe
Diliget: inque tuo figer tentoria corde
Tu virtute nepos Iessaeus habeberis alter.
Huius uti genitor fortissima proelia gessit
Pro patria atque aris toto prope tempore sceptri:
Gnaro autem Dominus pacem firmamque statamque
Concessit, pectusque dedit prudensque sciensque,
Unde recensentur ter mille paroemaei ab ipso
Prodito, et eiusdem numerorum ml ia quinque.
A Libanique cedris ad hysopum in pariete narum
Disseruit: deque armentis avibusque canoris,
Reptilibusque agri. gregibusque per aequora sparsis.
Omnigenique ad eum populi venere ducesque,
Prudenti auditum gnomas a corde profectas.
Sic etiam sator ille tuus, Iessaeus ut heros,
Irretitus erit bellis, pro arisque focisque
Fortiter arma gerens, toto clarabitur orbe,
Unde volat Titan. et nox ubi sidera condit.
Quaque dies medius fernentibus aestuat horis.
Quaque riget Scythicus brumali frigore pontus.
Ast tibi caeli potens, aeternique arbiter aevi,
Pacificas sicut Salomoni. tradet habenas.
Cordatumque dabit iuveni pectusque senile,
Omnibus instructum saplenti pectore dignis.
Hinc tua se attollens super aethera gloria crescet,
Prudentemque animum reges, populique stupebunt.

Consilia exquirent, pendebuntque ore diserto.
Sic satu, madidum gelidis caput occulit yndis
Lanus. et eventum sunt haec sortita secundum.
Nam simul atque esset viventum scriptus in albo,
Nomineque ad sacrum baptisma vocatus avito.
Et iam paulatim didicisset figere gressus.
Et iam paulisper didicisset fingere voces.
Continuo in curam disciplinamque magisdtri
Cessit, Amyntoridae ut quondam Chironis alumnus:
Utque Stagiritae iuvenis Pellaevo alendus.
Has primas tenuit parteis aetatula in ista
Nigidius: nunc gymnasii praefectus olympi.
Cui multi insigneis doctrina Buchius, atque
Henricus Canrs, et clarissimus ille Rodingus
Successere. viri cunctis virtutibus aucti.
Quorum hunc iamdudum germano somnus ademptum
Tradidit, ast illi magna cum laude supersunt.
Hicque a consiliis, Cancellorumque magister:
Alter abarchivis est et pars magna senatus,
His ergo Chironibus, his Phoenicibus usus,
Litterulas hausit cupide, preculasq sacratas,
Et antos studio progressus fecir utroque,
Ut volupe augustis esset matrique patrique,
Hospitibus vero adventantibus atque coavis
Miraculo, et cunctis patriae primatibus aulae,
Et am crescebant studiis crescentibu: anni:
Ut dubites, num plus animis, an cresi eret annis,
Ut dubites num plus pietate, an cresceret arte
Crevit urrisque quidem: pielas tamen arsque animusque
Maior, et ante pilos rerum prudentia crevit,
Non aliter, quam si occultis exuberet amnis.
Fluminibus longe tacitisque redundet arenis.
Eluvi ignorans causam miratur Amyntas.
Haecqu adeo documenta investibus edidit annis!
Ast vib vesticipem succedens fecerat aetas,

Qui qualis fuerit: non est mihi dicere promptum.
Scilicer haec aetas quandoque licentior exit.
Hic catulos tractat Melitaeos: ille palumbos,
Hic merulas, ille accipitres falconibus addit.
Hic spinos alit: hic philomelas, alter alaudas.
Huius amor celeri buxum torquere flagello.
Saepius hic oculos non lippos tingit livo,
Grandia detrectans Ciceronis verba diserti
Discere, ab adiuncto multum laudata magistro,
Quae pater adductis gaudens audiret amicis.
Nil horum noster: caelestia sacra placebant
Illi iamdudum libris hoc fortius instat:
Quo magis a multis mox abiciuntur ineptis.
Nimirum toties Chironum acceperat ore.
Hanc sine doctrinae cultu vitam esse sepulchrum.
Quique aliquid scirent, duplici pollere videndi
Vilbene regnan dique artes hinc esse petendas.
Iamque pater bellum pro relligione parabat,
Pro patriis terris, pro libertate Tudesca.
Cum duce Saxoniae perdigno laude perenni.
Tum gnatum, laribus quum bulla sacrata pependit.
Argyropen ficis comitatum misit Achatis,
Teutoniae sidus, portum, munimen, ocellum
Argyropen: cuius septem spectacula mundi,
Pyramidumque apices operosos divitis orae,
Transparens superat, vel certe turris adaequat.
Huc ubi perventum, Rhenus cum Prussia et Ello
Laetitiae nova signa dabant: sanctusque Senatus:
Qui gravis, illustrisque. et prudentissimus illlic
Semper agit: nuperque piis exstructa Camenis
Funde coronabant festa collegia Musae.
Heîc alacer libris rursum, velut ante, vacavit
Indefessa opera et rro exemplo ordinis huius,
Norat enim; norat iam tum quid frugis haberet:
Norat, apiscendae quantum sapientiae opus sit

Artibus: et quantus vita siet usus in omni,
Invenias multos, sua qui corpuscula rentur
Indignum studiis maciarier: hisque vacantes
Subsannant, nasoque canos crispante cachinnos
Ingeminant Musis: condigni scilicet isti,
Virtutem ut videant, intabescantque relicta.
Interea prope nil operae, curaeve facessit,
Sed magis infama positum, pulchrumque putatur,
Nocturno putere mero. putere diurno.
Cottidie sese multis urgere culullis.
Castra laniftarum sectari: saepe feriri
Vulnere saepe aliis feriendo infligere vulnus.
Noscere cum primis, quid plistobolinda Venusdque
Dextra ferat lucri: damnosa canicula quantum
Radat: et angustae collo non fallier orcae.
Quantum obsit pronus talis, prositque supinus,
Proelia latronum gerere, Hispanumue triumphum,
Propexos tepido calamistro ornare capillos:
Cincinnos alere, et cirris animum muliebrem
Prodere mollitiem quis non agnosceret inde?
Quam procula a nugis, procul a levitatibus istis
Abfuit hic princeps? alienior esse nequlsset,
Per Fidium! usque adeo a teneris asuescere multum est?
Plus illum sancti divina oracula verbi
Discete: nocturnis plus impallescere chartis
Iuvit: et huc celsi ingenii tulit impetus ipsum.
Et quoniam e fabrica cognosci velle videbat
Auctorem fabricae stellantis: proptereaque,
Cetera quum spectent animaliacernua terram,
Os homini sublime datum sit, et astra tueri:
Et simul erectos ad sidera tollere vultus:
Magna vibisanctorum patria est: persaepeque claro
Maxima terrigenis Iovam portendere caelo:
Nec solidae conferre parum sapientiae: habere
Notiriam astrorum. nec promanere minorem

Inde voluptatem, quam commoda plurima vitae.
Huic se prae reliquis studio tum ded dit: illo
Delectabatur. cura haec primaria nosse
Et caelum et tacitis famulantia sidera fatis:
Arcturum pluviasque fFlyades, geminosque triones,
Quid tantum hiberni properent se tingere soles
Oceano, tardis et quae mora noctibus obstet.
Quid ram sanguinei rubeant lugubre Cometae.
Quid cumfalicifero infelix coniunctio Martis
Denotet: ut Iaevo contriste sidere caelum
Quale sit et quantum miseris mortalibus omen,
Si neget usuram lucis Phoebeia lampas,
Quum regit obscura nitidam ferrugin frontem.
Maesta tenebrarum quur sic incurrat in umbras,
Frustraque oppositae luctans cum corpore terrae,
Cernere fraternos exoptet Cynthia vultus,
Unde treimor terris exurgat, et horrida caeli
Fulmina: quid tonitru toties immugiat aether:
Zodiaci quid signa notent: qua parte rotentur.
Quid duodena ferant damnive lucrlue per axem
Limina: quei quoduis oriatur et occidat astrum.
Hoc adeo studium feliciter, ex animique
Successit voto: ut Ptolemaeum vinceret ipsum,
Arragonumq ducem multis excelleret ulnis.
Auditu certe tarum dignumq stupere,
In iuvenem Cadere herbem tam sercile poectus!
Quid memorem sphaeras rotque instrum enia deinceps
Arte reperta ista: Radios, cyclosque dioptrasque,
Astrolabo, cano nas: fictique imitamina caeli.
Quo clausus variis famulatur spiritus astris,
Et vivum certis opus intus motibus urget
Percur: it proptium confictus signifer annum,
Et simulata novo nova Cynth amense recurrit.
Heicque laboranti sua adest ecliptica Phoebo.
Arcticus heic polus est. nec decst antarcticus illic.

Heîc medium apparens aequator dissecat axem:
Heic tropicus Cancri et Capricorni solstitialis.
Heîc piger Arctophylax, custosve Erymanthidos ursae:
Necnon Oleniae signum pluviale Capellae:
Candidus auratis aperitque his cornibus annum
Taurus, et adverso cedens canis occidit astro:
Heîc etiam Eoaesi Atlandites abscondantur,
Gnosia fulgentis decedit stella coronae.
Haec simulacra poli, visu miranda sagaci
Repperit ingenio solertique extudit arte
Quae nunc cumreliquis sancte adversantur in aula.
Interea studris duum fortiter instat iisdem,
Sese aquilae suasu generum pater obtulit Halae:
Utque fera in coecos com pellitur inscia casseis
Sic circumuentus contra promissa fidsemque,
Fraudibus Albani ducis, Atrebatensis et astu
Praesulis, abripitur. Quem dum rrustra ille redemptum
Postulat a vadibus roties: et non tamen inde
Verba sides sequitur: iuvenilibus impiger annis
Accingit se armis. laterique accommodat ensem
Cum duce Mauritio; coilectisqe undique turmis,
Et cum liligero firmato foedere rege:
Aggreditur magnum facinus: sua castra volenter
Iungente Alberto. de sanguine Teutoni Achillis.
Iamque micans campis exercitus ibat apertis,
Qua vastas aperit late Thuringia silvas:
Francida caeruleus qua Moenus tura pererrat:
Quaque nemus magni longe se pandit Othonis;
Qua Nicer immiscet tumido sua cornua Rheno.
Quaque Nicrum Vilsus spumantibus amnibus auget:
Obvia quaeque merens nec claultra, nec ulla locorum
Propugnacla valent tantos sufferre tumultus:
Nil fluvii; nil castra iuvant imposta nivosis
Alpibus exsuperant Istrumque, Oenumque Licumque;
Ipsam Elephantopolin capiunt; Fiessam, atque Erebergum

Vertice contingens excelso sidera olympi.
Tertius hac celeri fama Rex Carolus, Oeni-
Pontefugit; subitis Villacumque acduolat alis;
Saxone dimisso prius. E Carnisque parandae
Ius pacîs fratri plenum facit: atque solutum
Landgravium nostrum promittit protenus iri
His tyrociniis belli, iuvenilibus annis,
Hisque rudimentis plus noster praestitit heros;
Quam multi, multos faciunt qui bella per annos.
Namque ita restituit patrem, iam quinque Decembreis
Carcere detentum immerito: pacemque cupitam
Relligionis et imperii quae publica sertur,
Extorsit: patriae libertatemque reduxit.
Anspice Mauritio quae Passaviensibus actis
Decreta a Ernandoque acceptata lubenter;
Posteaque Augustae rata facta, probataque cunctis
Imperii rodinibus, firmisque iurataque verbis.
O pactum felix ô sanctae munia pacis!
Dispereat pereat dirum mortalibus omen,
Qui tuas. crilegis ausit temerare statura
Nisibus: aeterno pax aurea carmine dignaa!
Hactentus hac suffulta salus Germanidos orae
Perstitit: ac deinceps stabit quoque firma tenaxque,
Si modo nil aliud mereantur crimina nostra.
Hoc quid exit, si non gnatum siet esse fidelem?
Hoc quid erit, si non patriae simul esse parentem?
Hoc quid erit si non adsertorem esse quietis?
Hoc quid erit libertatis ni vindicem haberi?
Atque ubi tranquillo fluerent iam quaeque tenore,
Redditus et pater, et pax reddita. fortibus armis
Depositis; rurusus successit ut ante togatae
Miltiae: causis adiunctusque inde severis,
Plurima praeclare pro patre negotia gessit.
Praecipuc longam missus componere litem,
Quae cum Nassoviis plures flagraverat anne;

De Melibocensi comitatu: Vangionumque
Vormatiae bis pacificis interfuit acit.s
Denique quum frater, princeps illustribus ausis,
Ludvicus sponsam Charitinis duceret agris,
Hedvvigin, forma. pietate, decore nitentem;
Adiunctamque sibi lectica ferret cadem
Germanam multo claram splendore, Sabinam,
E curru egregie radianrem ut sidus Eoum
Vidit eam: visamque cupit; potiturque cupita,
Concipiens subitas circum praecordia flammas,
Qua cum, iam natus triginta tres hiemesque,
Regali dape, regali pompa atque paratu,
Gaudia Martigena thalami celebravit in arce,
Bissextus Februi cum sol fulgeret ab aethra.
In quo coniugio. fecundi stipitis instar,
Undenam gevit subolem, adspirante Iehova:
Qua de Mauritius superat ternaeque sorores:
Aeternum ô utinam superent vitaque fruantur:
Cetera cum Christo. cui reddita, degir in aevum.
Quumque pater meram sentiret adesse Philippus:
Confectus senio plenusque saturque dietum,
Paulo post thalami celebrata iugalia festa;
Ut primogenito geminos huic tradidit enseis:
Significans tacite sibi non opus amplius esse:
Ipsi autem rerum deinceps inenmbere curam
Maiori natu populesque urbesque tueri:
Dectrinam sanam bene propagare: scelestos
Plectere. vim passos contra desendere iniquos:
Iustitiam et pacem cum libertate sovere.
Atque ita non multo post se commisit olympo:
Quo cum Theudosio necnon Danide recumbens.
Purpureo liquîdum nectar bibit ore Deorum.
Ergo instauratis patri solemnibus aris,
Auspicium sceptri ipse sui facit. atque per omnem
Imperii cursum talem se praebuit: ut quid,

Posterius memoresve prius, dictu atque repertu
Difficile omnino sit, vel centum ora tenenti.
Omnia summa ineo: merito quis ut ambigat, unde
Incipiat: vel quo supremo fine quiescat.
Praecipue est pietas: primas sibi vendicet ergo.
Nac sine fuscepit nihil umquam, nilque peregit:
Hac solide institui subolem curavit: ad illam
Tot vicibus gnatum in tabulis hortatur apertis.
Haec est virtutum reliquatum fons et origo:
Hinc propagandi verbi caelestis obortum
Manavit stdium et longe lateque serendi.
Indicium, cuius non munificentia tantum
Templa scholasque erga fuit: illorumque ministros:
Laniacûm quando tot sumptibus ipse Lyceum
Fovit: condendis reparandisque aedibus alrais
Materiem argentumque dedit, stipendiaque auxit
Largiteremeritis vincinis, corporeve aegris
Praesbyteris stautit viginti quinque daricos,
Tres alicae similaeque unum et zae octo medimnos,
Quos Roteburgensi e canone accepere quotannis.
Quem canonem ante quidem vix quadringenta luentem,
Milibus ipse tribus post; centum auxitque medimnis.
Inter sed reliquos, queis rerum curta supellex,
E sale distribuit quoquo anno mille Philippos.
Sique ministerio quidam statione vacante,
Adraitti cuperent; confirmarique rogarent:
Hosce perorantes prius ipse audivit eosque
Tentavit ne forte minus sit idoneus ullus,
Quisecra Catriacis prosteri vellet in agris.
Si bene processet laudans: adhibensque pararis
Magnifice dapibus: necenim fas esse sciehat,
Principi a facie quemquam discedere tristem.
Et sic erga omnes Christi sacra ipssa docentes
Adfectus cum laude fuit celsissimas heros.
Horum etiam primum caussas si forsan haberent:

Sepositis aliis cognosci iussit in aula:
Ne dum rostra fori sequerentur, adesse nequirent:
Officio precibusque minus, verboque vacarent.
Auspicio ipsius speciales quolibet anno
Sunt et conventus habiti: quos voce Pelcsga
Indigitant Synodos: in queis de rebus ad aram.
Omnigenisque aliis incommoditatibus actum est:
Hincque ad conventum generalem rite relatum:
Cui si non proprio at primatum corpore semper
Praefuit: exemplo veterum regumque ducumque,
Iessiadae Ammonidae Constantinique, Nicaenam
Qui syndoum indixit praesensque interfuit ipse.
Praeterea et viduis pastorum a morte relictis,
Vitae inculpatae si sunt: prospexit, et orbis:
Quique per ignavas. Vestales ante peribant
Coenobii Hoecklaemi reditus in Blassico agello:
Attribuit bis vicenis, pro ventribus istis,
Praebendis totidem Et si plures forte supersint,
Ex Roteburgensi dedit his alerentur ut agro
Quae vero haec probitas? quae munificentia? quive
Relligionis amor? quotus est iam quisque tyrannum,
Cui tam sit cordi pietas: eiusque ministri?
Qui non haec proprios potius convertat in usus:
Ut ne de propriîs sacros convertat in usus?
Ast non hac tantum fidei ratione probavit
Tutandae studium, propagandaeque: sed illud
Indiciis aliis manifestum fecit abunde.
Namque quis ignorat qua sollicitudine tentus
Pro Gallis fuerit fidei consortibus? omnem
Moverit ut lapidem, nihil intermiserit usquam,
Lux Euangelii quo crescere posset in ipsis:
Exsulibus Christi fuerit qui portus et aura:
Quoque laborarit zeli feruore palustreis
Pro arbore Christiadum Moeni quae crevi ad undas.
Hac pictate suam teneris mox imbui ahannis.

Cuiravit proelm: taleis adhibendo magsitros,
Qualibus ipse etiam primae sub flore iuventae
Usus erat: quorum doctrina industria et arte
Mauritius gnatus tantum profecit, ut ipsum
Velle viderentur studiis superare parentem.
Ut de aliis sileam: satis admirabitur ecquis
Carmina, quae pangit Musis et Apolline digna:
Non tatum Latio, sed Graeco induta cothurno:
Seu placeat culti velut est Elegeia Tibulli:
Seu cum agniloquo quid grande sonare Marone,
Seu Lyricis variare modis modularnina Flacci:
Seu Colophoniaco cum vate referre Pelasga:
Omnibus excellit. Testis Psalmodia regis
Hebraei: vario nuper vestita colore,
Carmineque omnigeno, tenero converso sub aevo;
Plus minus a geminis quam Musae et Phoebus Apollo
Exspectant avitae brumis; in eaque triumfant.
Huius ei studii pater auspex; dumque fidelis
Hombergus, Themidis quem clarat adorea summa,
Et doctoralis decorant insignia lauri;
Inter et Eubulos Adsessoresque recenset.
Principium pietas sapientiae: ab hac quoque nostri,
Efcatebra veluti sapientia fluxit. in omni
Effulgens opere, et rotum celebrata per orbem:
Hanc stupuit Caesar Romanae gloria terrae:
Sicut ad oraclum coecoque in marmore portum
Huc confluxerunt Europae totius astra.
Hanc perlegatos magnus Florentiae Apollo
Consuluit. mirum quod possit iure videri;
Quum talem invideant laudem plerumque Tudescis
Ausones, et soli sapere et praecellere quaerant.
Hanc rex Francorum, Valesina e gente supremus:
Hanc rex Francorum, qui nunc radiantibus armis
Fulminat ad Ligerim, Rhodanumque, Ararimque, Isaramque,
Ter quaesiverunt cupidi, et stupuere repertam.

Octonis vicibus diva Elisabetha, Britanni
Stella soli laus fama, decus, columenque, salusque,
(Ut Davididen visit regina Sabaea)
Legatis tentavit eam: Scotumque Monarcha:
Et Cimber, Suecusque, Signismundusque Polonus
Ut taceam multos Germano heroas in orbe,
Per quos perpetuis prope sollicitatus Achatis,
Mercuriis scriptisque fuit, velut anchora sacra.
Et, ne quis vugli iactatum vocibus illud
Obtentat: sapientem aliis sibi desipientem;
Novimus experti; quanta prudentia habenas
Rexerit: atque uno Consi simul ore fatentur:
Quaecumque inciderint tractanda negotia, semper
Praesignem quandam sese ostendisse Mineruam:
Cum Serum Domina utmerito exclamare queamus:
O faustos ô felices famulosque virosque,
Queis coram vidisse datum, coramque bibisse
Auribus, ingenii et prudentis acumina mentis!
Quid de iudicio sapiente animoque sagaci
In fabricis domuum condendis atque struendis,
Commemorem? in primis nostram quo muniit urbem,
De vallo et fossis, propugna culisque stupendis,
Loricisque altis: quarum qui clumine perstat,
In barathrum quasi, vel summam despectat abyssum.
Ingressus quae valla cavos, coecosque recessus
Intus habent, miris et concamerata cavernis,
Totaque fornicibus constant adamante paratis.
Vix hanc crediderim superasse Semiramis urbem,
Coctilibus muris, pice calce, bitumine structam.
Qua sint arte duo fabrefacta palatia in arce,
Expediatne aliquis? quibus obtigit illa videre.
Affirmant uno ore simul vix tale quid omni
Europa atque Asia reperirier ullibi posse:
Ut nihil exponam de teritio, eoque sat amplo
Quum referat prima veteres ab origine Cattos,

Ludovic-Henricos, Hermannos atque VVilhelmos.
Pacificos, et magnanimos, mitesque, gravesque:
Illud inauratis simul ut laquearibus ardet,
Maeandris variis, emblemate vermiculato:
Phidiacisque striis, lemniscatisque asarotis:
Insuper et cunctos toto super orbe Monarchas,
Qui saxagenos intra vixere Novembreis:
Ad vivum expressos exquisite, ordine longo
Exhibet. heîc primus se Carolus ille videndum
Quinctus agit. iuxtaque illum Ferdnandus: ab illo
Maximus Aemilius; capita imperii, atque Rodolphus
Austrius: illius qui aevo diadema tulerunt
Romanum, sceptrumque potens, orbemque superbum,
Post reges subeunt: Tartessius et Lusitanus:
Liligeri; Albiones: Scoti: Cimbrique: Gothique.
Ei Sueci; Moscique truces; rigidique Poloni.
Magnanimique duces, Germanae lumina terrae,
Saxones ensiferi, lanus-Fridericus, et acer
Mauritius, cum fratre pio, sanctoque parente:
Marchionesque sago celebres, et fortibus armis:
Atque Palatini: Boiique; Henetique: Sicambrique
Et Brunonigenae: Pomerianique: Holstariique:
Thermarumque duces; et lunaeburgiacae proles:
Nec-non Ascanii, Charitionrumque Dynastae:
Auraniusque Comes: Parmaeque: Arnique; Mosellaeque.
Alloborogumque apices: Condaei; et Giusius audax.
Hosomnes, pluresque refert in imagine vera
Cena culum prius hoc: ast illud marmore totum
Collucet Pario structum, solidoque alabastro:
Non artis trivialis opus: de marmore puro
Structa pavimentum, subsellia, sigmata, fulcra.
Quid de contiguo regalibus arcibus horto
Auricomo dicam? Paradisi florida tempe
Fluc iures translata: nihil viridaria Paesti
Nil bifera Alcinoi pomaria; Adonidis horti,

Hesperidumque nihil sunt, si aequiparaveris isti,
Praeter enim omniferos fructus, quos Gallus et Auson,
Quos Brito, quos Cimber, quos Suecus, Sarmata, Scotus
Progigni secum tantum rebatur, cosque heîc.
Vidit et obstupuit; sunt et topiaria in illo
Daedala, quae camuris texunt umbracula ramis:
Sunt vivi latices: Nili, Euripique latentes;
Queis improvisus creber siphunculus exit,
Multifido tubulo: sunt et vivaria: suntque
Anfractu vario labyrinthi; et panda theatra;
In quibus aula ingens asapientibus undique
Est nieroglyphicis emblematis, hoc patre natis:
Bos piger excussis heîc gestat ephippia loris,
Hoc titulo: Nemo contentus sorte sua audit.
Heîc alia inter item dispas complexae capellae
(Ingratus coccyx velut) inficit ubera tabo
Occulte, super inscripto: pro lacte venenum.
Quae cum mille aliis nostri pictura VVilhelmi
Arguit argutum ingeium, et caeleste cerebrum
Quid Roteburgiaca dicam de regia, ab ipso
Regali educata prope magnificentia in auras?
In qua aulam statuit, reddentem quaeque clientum
Signa vasallorum, comitumque, virumque vetusto.
Stemmate clarorum; Castellorumque per oram
Hassiacam: feudi qui relligione tenentur,
Adspiceres summo sexcenta insignia amore,
Atria quae decorant ist haec, mirandaque reddunt.
Ast si conspicias aulas coniuncta sacella:
Haerebis dubius, nec. mente stupebis inani;
Iudiciine prius mirere piive laboris.
Nam quum Papicolae statuis sua fana profanis,
Scultilibusque aliis, signisque elinguibus ornent.
Ut feriant splendore oculos gemmante videntum:
Et simula crorum culturae limina pandant:
Ille, sacrosancto promptis e Codice dictis:

Pro pietate cata quae consignaverat ipsus,
Officii monitura sui vitaeque futurae
Quemlibet, ornavit mire buius fornicis arcum.
Quocumque intendas aciem sunt obvia, quae te
Erudient pascant animum caelestibus escis:
Muneris et saperae faciant meminisse salutis.
Quaeque suis appicta locis, peramabile visu:
Heîc ubi consistit princeps; quae discat oberrant:
Consus ubi proceresque sedent. et cetera turba,
Incurrunt oculos sua quemque decentia dicta:
Pulpita si pastor subeat; quae discat habebit.
An vero haec pietas. rerumue scientia sacrum;
An potius dicenda siet sapientia nunquis
Non dubitet? numquid magis esset principe dignum?
Num laudabilius potuisset condere quidmquam?
O sapiens pietas ducis! ô sapientia sancta?
Nulla dies unquam memori te subtrahet aevo
Sed qua voce canam quod Chalcidis urbe sacellum
Contiguum simul eductae regaliter arci,
Trigetas contra, Francosque ad littora Verrae
Exstruxit, parili pierate; nec arte minori:
Antithesin Christi heic, Antichristique Baalis
Constituit, vivis utrunque coloribus ornans.
Tale quid haud vidit, nec qua se condit in undas.
Nec qua mane rubens Titan se tollit ab undis.
Christum more suo; proprio Papam ore nefandum
Ex Decretorum cognoscas iure rudentem.
His super adscripsit sua cuique Monosticha, lingua
Itala, et inferius verna cla facta per ipsum.
Mitum opus, et numquam visum regionibus ullis.
Exemplo tibi sint illinc deprompta duo ista:
Regna fugit Christus. sibi vendicat omnta Praesul.
Spinosam Christus. triplicem fert Papa coronam.
Et quia de fabricis eius iam paucula fari
Coepimus: omnino non praetereunda videntur

(Ne quid de reliquis patriae ditionis asylis.
Erectis abeo diversa per oppida ne quid
De Therotrophiis Zapffenburgensibus addam)
Sumptibus immensis armamentaria structa.
Quae distincta ferunt geminum concivibus usum,
Armamenta viris, rebusque alimenta negatis,
Scilicet omnigenis hic instructissimus armis
Est locus, horrorem ut simul incutiatque stuporem.
Tot galeas, tot habet loricas, totque sarissas,
Tot frameas, tot gesa, tot hastas, totque machaeras.
Tot caestras, tot romphaeas, totque ordine clavas.
Tot tribulos, sibinos, cimitarras, aclidas, issos.
Tot tormenta capit maiora, minora, tot arcus.
Tot glandas, tot ballistas, sclopeta tot amplai
Pyrobolos, onagros, catapultas, tot colubrinas
Turrifragas. totque exostras, bronteaque dura.
Mors sonitus rabies, tonitru, furor, impetus, ardor
Heic habitant timet haec Mars ferreus imsemet arma.
Quin et sub tecto spaciosa penaria summo
Condita sunt, multis modiorum milibus aucta,
Annonaque ampla in brumas praevisa trecentas.
Viderat ista Ceres genitrix granaria frugum,
Adminransque stupensque diu tot farris aceruos.
Feliceis inquit, opulos, felicia castra.
Fata quibus talem pia praeposuêre parentem,
Intentum in quascumque vias, quoscumque futuros
Euentus, dubiasque vices Martisque famisque.
Qui sibi, qui populo tam providet omina large!
Atque haec augusta usque adeo sunt singula utillis
Nil operum veterum componi possiet usquam.
Heic nil Praxiteles. nil templi Spintharus auctor
Delphiaci, nihil est Ephesinae conditor aedis
Cresipho nil Cressi labyrinthi Daedalus auspex
Nil Myro, nil Mentor, nil pictae Zeusidis vuae,
Parthasiique nihil sunt lintea. fictus Apellis

Nil equus! adspecto cui verus adhinniit alter.
Nil sunt Timomachi tabulae octoginta talentum:
Ismeni Aristidis nihil heîc pictura putanda.
Iam sileat Pharios Nilotica Memphis honores:
Desinat Ogygios attollere Graecia muros:
Et cesset memorare sui monimenta tyranni
Caria dives opum: nil Caesaris amphitheatra:
Regia nil Cyri: Rhodiusd nihil iste Colossus.
Omnia prae nostris sordent squalentque theatris.
Multa opera Augusti memorantur publica Romae:
Nempe forum Artis cum templo: et Apollinis aedeis.
Monte Palatino: Capitolii in arce Tonantis
Fana Iovis: positae nocturna incendia contra
Excubiae vigiles: laxatio Tybridis alueî
Eluvia adversus: veterum reparatio, flammis
Aut absumptorum spatiosi dentibus aevi,
Fanorum: inque domos donaria larga sacratas:
In Capitolinam sedecim auri milia pondo,
Cum gemmis multi precii, Libycisque lapillis
Denique tot fertur struxisse recentia, totque
Lapsa refecisse: ut vulgo iactaverit; urbem
Linquere marmoream se quam reperisset inertem
Haec tamen in vana et fanatica numina versa,
Pleraque nullius sunt commoditatis et usus;
Ista sed a nostro quae sunt exstructa VVilhelmo,
In laudem vergunt atque omnipotentis honorem,
Unius verique Del: patriaeque salutem:
Iustius haec igitur de se iactare quiisset.
Hinc etiam tabulis cavit cerisque supremis,
Ne nimlo suptu, aut pompa tumuletur inani:
Neve; (licet nemo statua tam dignus eburnâ,
Auratave umquam fuerit; non ipse Sesostris;
Non Trebius; non Porsena rex; non Phocio Athenis;
Nec Numa Pompilius; pietate colebris et aequo)
Post obitum tumulo monumenta operosa locentur.

Mausolea sibi sua gesta et facta futura,
Atque opera: a nobis stipula disperdita agresti.
Sed qui iustitiae cultor fuit inclutus heros?
Egregius sane: tantusque, ut diva Themista
Illius imperio mire gavisa vireret.
Tam minimo ac summo ius dispensavit et aequum,
Per summos minimos minime succumbere passus.
Hoc in eo studium quoque declaravit abunde,
Quod duo iustitiae sacraria, iuris asyla;
Condidit: adque illud xystum sibi fecit opert im;
Ut quid agatur ibi, femper cognoscere posset:
Sicque iniustitiae rimas praeclusit ubique
Iustus Aristides. ut iustior esse nequiisset.
Quid de pacifico multa attinet addere corde;
Quum toto passim siet illud notius orbe,
Quam paucis possim ut saltem perstringere verbis?
Imperii proceres, et laudatissima membra,
Experti toties senserunt atque probarunt:
Parthenope in prinris, et Brandenburgicus heros,
Ensifer Augustus testis: quos ille plavit,
Mutiterque sibi bene conciliavit amicos
Pacifico studio: quum pluribus antea ab annis
Discidium praeceps inter viguisset eosdem.
Quam prro fuit in Musas clemensque bonusque?
Qualis Mecoenas? quantus Messala? quibusque
Sum ptibus has aluit Lani viridantis ad amnem!
Ut sileam Phoebos, secum quos fovit in aulâ,
Quosque scholis fovit studiorum gratia alumnos:
Annua dependit stipendia in extera regna,
Si qua viros celebres habuissent atque disertos:
Horum unum e multis Hotomannum nomino testem.
Sulpitium secli nostri, iam morte peremptum;
Cui sua semper erant apud hunc stipendia regem.
Graiugenûm portus Romae domus alta Luculli
Dicta fuit, propter peregrinis praebita dona:

Musarum portus, docturumque anchora, nostri
Principis hinc merito potuisset dicier aula.
Nec modo se talem peregrinos praebuit erga,
Sed quos militias propria in ditione togatas.
Praeter enim, qua fovit eas, clementiam. amorem,
Et rude iam dignis veteranis, sontico et acri
Correptis morbo communeis condidit aedes,
Innumeros addens reditus, censusque perennes.
Queis sustententur, vitae quum spiritus halet.
Talis et in Codros fuit, et tam promptus in Iros,
Vespasianus uti, Cimon, Cocceius et alter.
Idque, elemosynis iam praereitis pede sicco.
Testantur scripti in tabulis ter mille darici.
Quos dispensandos mox a vita inter egenos
Constituit praelarga piis legataque rebus.
In quibus usque adeo fapienter cuncta tabellis
Disposuit, nihil ut Pallas sapientius ipsa,
Ipsa nihil possit sapientia cautius unquam
Edere, nil Tubero, nil iuris acumine pollens
Scaevola nil Labeo, nil Saluius, Aulus, Ateiu.s
Si quandoque etiam iusto candesce. et aestu
Incitus, et rerum tot ranta mole gravatus,
(Et quis enim rali sub ponde proptinus omnem
Comprimeret stomachum) tamen hunc compescuit. imo
Deposuit subito, frontem miti ore serenans.
Et quo maior erat, mage erat placabilis irae.
Sacra vetant ne sol nostram super occidat iram,
Ille ad quadrantem vix-vix succensuit horae,
Vine commotus feras arsisset in umbras,
Et multo minus ut totos arsisset in annos.
Hanc quoque sub prima virtutem parte colebat,
Signula quae parcis mensurat pemmata labris.
Repperias aulas in queis potare decorum,
In queis, Threicia qui vincit amystide Bacchum,
Quique scyphos avido plureis ingurgitat haustu,

Quam quondam portas habuit Pharaonica Thebe;
Praemia fert; dires quasi depugnarit in hostes:
In queis pro Domini dum grandia pocla falute
Siccat tempestas cyathi, barathrumque poinae:
Ipse sibi exitium; morbosque accersit acutos;
Alter ut Elpenor, Bitias; versusque venenis
Circeis, grunnire sues velut incipit inter.
Talia, me-Christus, non permisisset in aulâ
Landgravius fieri nostra. quin vidit ut olim
Praefectum quendam nimio indulsisse Lyaeo,
Acribus aggressum verbis, statione removit.
Atque haec gestorum quae vix millesima pars sunt;
Et nude a nobis, ruditerque relata fuêre:
Singula si multis decus immortale tulerunt:
Quantis dignus erit titulis et honoribus iste,
Haec qui mente sua cumulatius omnia prendit,
Quam queat ullius profari lingua Periclis?
Et iam decurso stadio, fermeque peracto
Curriculo vitae; canis et corpore grandis,
mominibus cunctis suoeram se accinxit ad aulam;
Accitisque scholae crebro cantoribus; hymnos
Fuoeoreis una cecinit, psalmosque sacratos:
Agnoscens miseram sortem primique parentis
Omnibus innatam deplorans pectore labem.
Quondam etiam a dapibus precibus pro more solutis,
Accinuit psalmum: tangensque sequentia verba.
Qui tibi cuncta bonus peccata remittit et aufert;
Languoresque tuos sanat radicitus omnes:
Substitit et graviter gemuit largoque rigavit
Imbre genas magno pietaris id argumento!
O vere immensam pietatem principis huius!
Ah quotus est quaeso praelustri natus in arce,
In quo per totum haec virtus sic ssplendicet avum!
Denique quum effetas sensim flaccescere vires,
Nilque Machaonias operarier amplius arteis,

Cerneret: accito verbi praecone, reatus
Agnovit, doluitque suos: fassumque sacerdos
Absoluit sacri propinans nectaris haustum,
Multaque saluifici iungens solamina textus.
Aetherio instructus sic ergo viatico ad astra,
Nil magis in votis habuit, quam corpore solui,
Esseque cum Christo. Et quum iam mera statuta.
Quae Sextilis erat lux (heu!) vigesima quinta;
Appereret, lethi praesensque instaret imago:
Me manibus commendo tuis dulcissime Iesu,
Inquit: et in Christi manibus placide expiravit.
Hocque adeo cantu cygnaeo, hac voce suprema
Sec saluatori totum sacravit Iesu:
Inque fide vera, vera agnitione Iehovae;
In quem crediderat cui vivus pectore toto
Fisus erat, quem fassus erat; speraverat in quem;
Decessit sancte: desideriumque reliquit
Immortale sui cunctis mortalibus heros.
Talem ergo ereptum nobis Salomona patremque
Lugemus merito: luget Germania: luget
Illustris suboles: celsissima pectora, fratres
Suspirant: aulae maerent: tristatur equester
Ordo: dolent mystae: luctus squalore clienteis
Tabescunt civeis miseri. miserique coloni:
Huncque patrem immenso gemitu, fletuque reposcunt.
Ast quoniam Domini fuit haec immota voluntas;
Qui functum ad sese a ventura transtulit irâ,
Atque e terrena in caelesti sede locavit,
Mortalem redddens im mortalem atque perennem:
Aequo animo nos esse, et divis cedere oportet.
Ofelicem illum! ô bis, terque quaterque beatum!
Nos vero infaustas bis, terque, quaterque dolendas
Orbatas ductoris oveis! queis, nescio, duris
Casibus extremis praeservatasq periclis!
Soletur tamen interea, nosque ergat illud;

Quod non amissus, verum praemissus Olympo:
Quod fratres superesse Deus permiserit ambos:
O utinam superesse diu permittat eosdem!
Cordatos heroas: et omni laude canendos.
Quodque a se gnatum, virtutibus omnibus auctum,
Egregie doctum, nulli pictate secundum;
Mauritium, haeredem sceptri regnique reliquit,
Hisce superstitibus, caelique trahentibus auram,
Omnia salua, et erit nil quod metuatur. ab ullo.
Et quia mundana pro maiestate precari
Fas iubet; a nobisque oracula facra requirunt;
Pro nostris toto ducibusd sic corde precemur:
Summe Deus trinune Deus, Deus arbiter aevi,
In manibus cuius mois vita, omnisque potestas:
Te (nunc traducto Gulielmo ad sidera nostro)
Quaesumus ex animo: fratres tutare relictos,
Luduicum patriae patrem, divumque Georgum:
Da pacem: prohibe omne malum; largire quietem,
Longaevosque dies, et quae vitae exigit ussus,
Ac quia cum servo Gulielmo principe nostro,
Pro bonitate tua pepigisti foedus, eumque
Pluribus affectum benefactis rite beasti:
Sicut et is iusto sincero et pectore recto
Te coluit summamque hanc in super exhibuisti
Gratiam: ut augeres gnato qui sceptra teneret
Patria. et in solio celsus resideret autio;
Lux hodierna velut demonstrat: da, pater alme,
Mauritio servoque tuo, noctorque Nomarchae,
Cor docile, et sapiens: pravum discernat ut inter
Atque bonum: patria populum virtute gubei net;
Iustitiasque tuas custodiat atque statuta:
Nosque sub illius placide degamus habenis:
Sicque tuas laudes totum celebremus in aevum:
Quod faxis tensumme Deus, trinune lehova.
Haec ita Casseills nova sunt quae accepimus urbe;

Haec mihi visa illic spectacula tristia, Faune.
F. Heu nova tristia! et heu spectacula triftia vere!
Scilicet hoc. Silvane, fuit; quod tempore ab isto
Continuos sedecim soles lacrumavit Olympus.
Hoc voluere sibi mediis tot chasmata in umbris,
Ignitaeque trabes; tot sanguineique dracones:
Tot luae adspectus furui, Phoebique labores.
S. Sic est. hoc etiam, ni mens stupefacta fuisset,
De caelo tactas memini praedicere quercus.
F. Heu lethum haud laetum! quod sic ultricibus harpis
Illustreis resecas animas communia toti
Genti sceptra gerens, aeternaque foedera servans:
Quod magnos paruosque teris; quod regibus aequas
Ruricolas; populisque duces seniumque iuventae!
Heu lethum illepidum! quae causa indigna coegit
Eripere hunc nobis crudeli fuvere regem!
S. Nil his proficitur quidquam, mi Faune, querellîs:
Alternis potius tollamus principem in astra;
Principem in astra feramus, amavit nos quoque princeps.
F. An quidquam tali mihi sit modulamine maius?
Et princeps hic est cantari dignus, et omni.
Ellogio, ladumque choris dignissimus unus.
Vitis uti decori est ulmis ut vitibus vuae:
Ut gregibus veruex; ut cultis lilia pratis;
Hic decus omne suis: postquam illum fata tulerunt,
Ipsa Ceres agros. saltusque Diana reliquit.
S. Triste lupus caulis, maturis frugibus imbres:
Abietibus Cori: nobis haec principis urna.
F ille Deûm vitam accepit, divisque videt iam
Permiscos heroas, et ipse videtur ab illis.
S Laetior insuetum miratur limen Olympi,
Sub pedibusque premit nubes Gulielmus et astra.
Filpsi iam fremitus tollunt ad sidera colles:
Ipsa sonant arbusta; Deus, Deus ille VVilhelmus.
S. Dum sua lustra lupus, Rhenumque acienser amabit:

Dum milio pascentur aves, et flore Melissae:
Aederaque in Fuldam cadet, et plus astra tenebit:
Semper honos, nomenque tuum Gulielme vigebunt.
F. Tu vero, pater omnipotens, ter-sancte Zebaoth;
Une triplexque Deus: sicut cum principe nostro,
Guilelmo, tibi dilecto, bonus usque fuisti:
Sic cum Mauritio quoque sit; soliumque thronumque
Illius a patrio sublimius esse fac ostro.
Da precor; ut pietas, sapientia, paxque, fidesque,
Iustitia; intrepidusque animus, clementia alma,
Spiritus et patris duplex requiescat in illo.
S. Amen: responsatque Echo resonabilis: Amen.
F. Et iam devexo propior fit vesper Olympo,
Atregiisque procul Cerealia culmina fumant.
S. Ergo domum ite boves; iam sufficit; ite iuvencae.

CHRONOLOGICA.

I. Locum, Annum Mensem, Diemque obitus illustriss. et celsiss. Pr. D. Gulielmi; Hassiae Landgravii etc. continet.

CAssellis obiit patriae Sol, hei! Gulielmus;
Sextili ut bis tres restabant Luciferi ignes.

II. Studia, Ann. et Mens. eiusdem obitus.

Astra sciens solisque orbes Gulielmus; in astra
Sextili raptus, caelicus astra tenet.

III. Ann. Mens. et Diem.

Luce ter octava atque una Sextilis, asylon
Teutoniaeque salus faxque, heu! Wilielmus obivit.

IV. Ann. et Mens. eiusd. et Coni. ob.

A quo rapta iacet consors tua casta, Sabina:
Hic quoque Sextilis te, Gulielme, rapit.

V. Ann. Mens. et Diem sepulturae ciusdem.

En terra arcta tulit Gulielmi corpus (asylon
Is stetit Europae) sol noni octavus ut ibat.

VI. Eiusdem modi.

Excipit urna capax Wilhelmi corpus; in axe
Lux nonae ut Lunae quarta bis orta fuit.

SEQUENTIA DESIGNANT TEMPUS mortis reliquarumm de domo Hassica illustrium personarum, Quarum superiori Eidyllio meminimus. I. Continet gentem, Annum, Mensem et Diem obitus illustriss. D. Sabinae etc. Dn. Gulielmi. etc. s. v. conniugis.

NOnus et octavus sol affulgebat Olympo,
Augusto; et tete Tecca Sabina necat.

II. Ann. Mens. et Diem obitus Illustriss. Pt. D. Philippi, etc. iun. Hass L.

Phoebe ventosi nituit bis dena Novembris,
Osus ut has terras, astra Philippe petis.

III. Ann. et Mens. ob D. Magdalenae, etc. D. Georgii, Hass. L etc. coniugis,

Magdalis e vivis februi, heu! sub fine perivit,

IV. Ann. Mens. et Diem ob. eiusd,

Bini restabant orbes Februario ab axe,
Magdalis ut tristi funere rapta fuit.

V. Ann. Mens. Diem obitus et sepultura D. Hedwigae, etc. D. Ludovici Hass Landgr etc. coniugis.

Martius Hedwigin quarto spoliavit in ortu:
Inferias peragit postea nona dies,

Epitaphium Friderici II. Imp. paucis immutatum, et Illustriss. Pr. ac Dn. D. Gulielmo. Hassiae Landgr. accommodatum.

Si probitas, sensus, virtutum gratia, census;
Stirpeque Diuûm orti, possent obisistere morti:
Non foret exstinctus Gulielmus, qui iacet intus.

Epitaphium Othonis I. Imp. R. latius expressum, et Illustriss. Pr. Gulielmo accommodatum.

Sunt luctus causae bis sex hoc marmore clausae,
Nempe pater patriae, raptus atroce die.
Princeps cordatus: Christi pietate beatus:
Regibus et meritis par, et honore piis.
Pieridum favotor: pacis quam maximus autor,
Orbis, atque tholis tutor, et aura scholis.
Iustitiae cultor: vitiorum strenuus ultor:
Perfugium Astreae praesidiumque Deae.
Gnosiadis filum. dubiisque in rebus asylum;
Tantus in hoc tumulo vir iacet. En! Quid homo.

Aliud.

Uraniae; Irenes; Sophiae; Themidisque Dearum,
Hoc latet in tumulo contumulata salus.
Ecqua salus? princeps Gulielmus: qui bene fovit
Uraniam, Irenen et Sophiam atque Themin.

Aliud.

Quis iacet heîc? magnus princeps, Quid gessiti amavit
Pacem: arties: populos: anteque cuncta Deum.

Aliud.

Landgravius situs heîc Gulielmus. Cetera norunt
Rhenus, Atax, Arnus; Vistula, Vedra, Tagus.

Aliud.

Matrona: Rhenus: Arar: Viadrus: Nicer: Albis et Ister,
Occubitum deflent, dive Wilhelme, tuum.

Aliud.

Celta: Brito: Teuto: Suio: Sarmata: Cimber: Etruscus,
Hassiaci lugent funera maesta Iovis.

Genii et Viatores.

ECquis in hoc busto requiescat, amice viator
Forte rogas? paucis, care viator, habe.
Nestor: Aristides: Octavius, atque Severus:
Scipio: Traianus: Theudosiusque pius
At. quaenam urna vitos comprendexet una tot inquis:
Uns inest. illis maior at iste fuit.
V. Nestora quur vocitas? G. uni quod Nestor Atreidae:
Hoc fuit Europae regibus iste decem.
V. Sed quid Aristiden? G. Iustissimus ille Pelasgûm
Fertur: at hoc ipso iustior iste fuit.
V. Quur ais Augustum? G. portas is Martis apertas
Clausit: et hunc patrio depulit iste solo.
V. At quid Alexandrum? G. Nulli his divendere fumos
Permisit. talem nec tulit iste virum.
V. Inde? G. tener sevis genitorem Scipio Poenis
Abstulit. hoc idem praestitit iste puer.
V. Quurnam Traianum. G. Princeps fuit optimus ille:
Et bonitate sua non fuit iste minor
V. Denique Theodosium? G. pius hic eidola abolevit.
Saluifici coluit numen et iste Dei.
Ergo quis hoc tumulo requiescat, iam tibi notum;
Nec plus quod rogites. chara viator, habes:
Sciulicet et prudens; et iustus; pacificusque:
Vir bonus: aequus: amans et patris atque Dei.
V. Iam scio. G. sed quidnam defuncti manibus optas?
V. Cum Christo aeternae gaudia lucis. G. abi.

Aliud.

QUi certet cunctis quavis virtute Monarchis;
Exigua situs est hac Gulielmus humo.
Quis maiet sanctâ pietate, priorue Davide?
Nemo fuit: si non hic Gulielmus erat.
Quis Salomone fuit vita sapientior omni?
Nemo fuit: si non hic Gulielmus erat.
Quis studiis Physicis fuit excellentior illo?

Nemo fuit; si non his Gulielmus erat.
Quis Larium structor fuit ingeniosiot illo?
Nemo fuitisi non hic Gulielmus erat.
Quis placidae pacis vixit studiosior illo?
Nemo fuit: si non his Gulielmus erat.
Quis fuit, instituens puteal melius losaphoato?
Nemo fuit: si non hic Gulielmus erat.
Quis fuit Hiskia probior? meliorue Iothamo?
Nemo fuit si non hic Gulielmus erat.
Quis meliox; quis nobilior bonitate Iosia?
Nemo fuit: si non hic Gulialmus erat.
Quis tanto sacntos amplexus honore Prophetas?
Nemo fuit: si non his Gulielmus erat.
Issiades Christum cordis celebravit et hymnis:
Omnigenis Christum vexit et ille modis.
Clara Davididae attraxit sapientia nympham,
Quae tenuit forti sceptra Sabaea manu.
Principis Hassiaci movit prudentia plures
Cum ducibus populos cum populisque duces.
Ille fuit clarus Physicis: hic clarior astris:
Fanum unum Salomon condidit: iste duo.
Ille carens bellis regnum possedit avitum:
Hic etiam pacis perstudiosus erat.
Rostra bene instituit Iosaphatus: et hic bene rostra
Constituit: praesens clam quoque saepe fuit.
Et probus et felix Hiskias atque: othamus,
Hic probus et felix et Gulielmus erat.
Ille librum legis aeperit. fovitque repertum:
Legis et hic tabulam fovit utramque sacrae.
Iste pias summo veneratus amore Prophetas:
Hicque ministerii portus et aura fuit.
Qui cunctis ergo certet virtute Monarchis,
Nemo fuit si non hic Gulielmus erat,
Mors sua quemque tulit: nihil heic sapientia iuvit:
Nil pietas: probitas nil; diadema nihil.

Carnis iere viam cunctae noster quoque princeps,
Proh dolor! hanc ipsam coepit abire viam.
Triste sui desiderium post fata relinquens
Regibus, et populis Mauririoque, suis.
At nos soletur: quod non amisimus illum:
Sed mage praemissum quisque sequemur eum.
Illustreisque pie manes recubare precemur:
Quemque secuturum dum sua meta vocet.

Ad Dn. Mauritium, Hassiae Landgravium, et c.

QUem non commoveant funera principis
Catti? cui patrii praecoqua mors patris
Non udis lacrumas excutiat genis
Ritu gurgitis incitas?
Quae desiderii pausa sit aut modus
Tam cari capitis? tam ducis incluti!
Tam cautiatque cati rebus in arduis,
Et maturae opis indigis?
Eheu! Landgravium mortis habersopor?
Cui pax; cui pietas; cui Themidis soror,
Incorrupta fides, sacraque Pieris,
Quando ullum invenient parem?
Multis ille quidem flebilis occidit.
Nulli flebilior, quam tibi, Mauriti.
Hinc nec mane tibi vespere nec tibi
Decedunt querimoniae.
Dignum patre facis, quod graviter doles;
Dignum prole facis, quod gemitus cies:
Nimirum indicio conspicuo pii
Adfectus cinerum patris:
At non Isaciden planxit amabilem
Semper progenies:nec Nundiden sui.
Ergo tristitiae pone modum et macrum
Tandem desine fletuum.
Non illum relevant, nec revocant, semel
Defunctum. Superum iussa sequutus est:

Quorum colloquiis, nectareque eniheus
Iam fruniscitur adfatim.
Clarandus Phrygii carminis alirer
Sed non haec mihi visrquinmea tarditas
Imbellisque lyrae Musapavens vetar
Culpa deterere ingenii
Laudes egregii principis hasenim
Nitens pro meritis cloquier, simul
Alis Daedalcis nititur, inditum
Pouto nomina vitreo.
Ipsi, si paro quid balba mihi cito
Inter verba cadit lingua silentio:
Dum caelo iuserere et consilio Iovis
Aeternaustmeditor virum.
Tu quaecumque tamensint, fuerintueea,
Divis orte bonis, optime Mauriti,
Irquis non tetricis sed cilio mage
Clementiadspicias, rogo.
Praebe te facilem: desineluctuum:
Dalucem patriae: vultus enim tuus
Instar veris ubi fulsit eunt dies
Laeti, et solmelius nitet,
Summus rerum opifex arbitrer aetheris,
Praestet te vegetum teque superstitet,
Utque aevinteger et vividus exigas
Messeis Mathusalemias.
Adsit mente sua perpetuo tuae,
Et patris gemina tespientia
Inclarescere det gentibusomnibus.
Quas Horividetorbita.
Flore:vive: vire: cresce, vigosceque:
Annis: fama: animo: corpore:robore:
Multis:clara: alacri: sofpite: masculo:
Princeps inclute perperim.

Ad eund. Pr. Mauritium.

QUem pax, quem pietas; sapientia, patria amarunt,
Et cum iustitia relligiosa fides:
Quique illas rursus summo redamavit amore;
Has tamen ante omnes, anteque cuncta Deum.
Occidit haeque omnes simul occubuere sorores:
Heu bona tanta uno quod cecidere die!
Tu patris adfectans vestigia, Mauriti, adempti;
Alte: fac patriae tu vocitere pater.
Et facies. tecum nunc aurea secla redibunt;
Virtutumque chorus iam remeabit humo.
Tc pax, te pietas:sapientia: patria amabunt,
Et cum iustitia relligiosa fides.

Ad Rodolphum II. Rom. Imp. P. P. semper. Aug.

MAxime Christiadum pater, invictissime Caesar,
Inclute rex. Divum, Dive Rodolphe, genus.
Membra tui passim solii viden? intima membra
Nex rapit; et nulio fine subinde rapit.
Proh rapit! atque istuc alieno tempore prorsus:
Scilicet illorum quo vehementer opus!
Quando intestinis Germania moribus arbens,
Dissidet: heu! proprii causa caputque mali.
Et iam Turca ferox strages, incendia miscens
Perfurit in patria. Carniolane, tua.
Qui reprimen dus erat neruis et robore eorum
Membrorum, quaeiam ors properata tulit.
Ut de aliis addam multis nihil: en modo nuper
Imperii cecidit quanta columna tui!
Quando Dei reverensque tui Guliolmus obivit:
Hassorum princeps, dux, pater, ara, decus.
Ille Dei reverensque tui Guilemus obivit,
Maiorem quo vix Teutonus orbis habet.
Consilio obsequio tibi devinctissimus heros,
Et maiestatis cultor ubique sacrae.
Plurima, momenti levis haud, monimenta loquuntur

Illud ut hoc eriam fama loquetur anus
Munera quid, crebro tantis condigna Dynastis,
Offici plena mente sacrafa feram?
Quid memor auromaron superans Myosatque Myronis,
Praxitelesque tuas et Polyclete manus?
Quid referam Consis largo collata favore,
Donaque legatis didita saepe tuis?
Quumq quod his factum, Domino factum esse putetum
Vergit id in laudes, summe Monarcha, tuas.
Certera praetereo: et quo sit complexus honore
Exarchos fratres, Austriacosque Deos,
Unde sat advertis quanti virfecerit iste
Et Maiestatem, Caesariumque thronum.
Pacis in imperio quanto flagrarit amore:
Consilioque quantum profueritque suo:
Multa quid ingeminem? nosti invictissime princeps:
Teuto scit admirans: extera regna stupent.
Extera regna stupent eius pendentia ab ore:
Quae nunc orba suo Nestore maesta dolent.
Hinc et credibile est, postquam devenit ad aureis
Fama tuas, tantum procubuisse virum:
Creditile est inquam: te suspirasse; caducae,
Credibile est vitae te doluisse vicem.
Crodibile est, lethi te incusavisse furorem:
Quae tua maiestas, quae pietasque tua est.
Si bonus, (ô!) felixque dein quoque maxime Caesat,
Hassiacae domui: Mauritioque meo.
Ille secuturus functi vestigia patris:
Qua que pater coluit, te pietare colet.
Sis bonus, (ô!) felixque tuis. trinunus Iova
Subiciat pedibus Turcica colla tuis!
Faxit, ut evictae spoliis Orientis onustus,
Aeterno statuas laeta tropaea patri.
Osi! tunc si quid modo noster Apollo potestur:
In laudes feriam Musica plectra tuas.

Interea incolumen, columen tetotius orbis,
Ad Pylios Dominus sospitet usque dies.
Me quoque vel minimum clementer nosce clientem:
Qui quotus est, totum se vovet ipsetibi.
Maxime Christiaadum pater, invictissime Caesar:
Inclute rex:Divum, dive Rodolphe, genus.

Ad Franciae et Navarrae regem Henricum IV. etc.

OPrime Francigenum stirps indubitata Deorum,
Qui geris invicta rex data sceptra manu.
Marte rebellanti dum te Bellona fatigat,
Qua Liger et Rhodanus, quaque Garumna fluunt.
Praecipuos, virtus tua quos sibi iunxt amicos,
Teutoniae proceres mors inimica necat.
Horum de numero Christi bene nomine dictus
Saxo, necis pridem facta rapina fuit.
Quem vix exactis completo mensibus anno
Compositum tumulo flebilis urna tulit.
Cuius ubi casum deflet fortissimus heros,
Cordolio luctum testificante gravem.
Non multo post ipse cadit Casimirus, et ingens
Hoc desiderium linquit in orbesui.
Huic nunc successit ter maximus ille VVilhelmus,
Hassia quo solo principe clara fuit.
O infelicem tantorum morte virorum
Teutoniam! quantas haec tibi vastat opes?
Unius abreptos hos vidit circulus anni,
Queis similes referent saecula nulla, duces.
Omnes liligerum mire coluere tyrannum:
Condaeumque ducem, Borboniumque genus.
Hassicus inprimis tibi, qui fortissime regum,
Instar erat Pyladis, Nestoris instarerat.
Laetis ille tuis laetus successibusibat:
Corde suo pro temagnificante Deum.
Maestus erat maestis etiam successibus idem:
Corde suo pro te sollicitante Deum.

Quo se cumque vagi converterat alea Martis,
Pro te sollicitus vota precesque dabat.
Mittebas Cyneas aliquos, regnive Dynastas:
Hos et consiliis et relevabatope.
Segurius: si fata viro superesse dedissent,
Huius mi posset testis adesse rei.
Novit, et expertus novit Turrenius heros:
Nec dubium, Domino rettulit ista suo.
Complures alii norunt ipsissime nosti,
Cuius praecipue causa geren da fuit,
Plura, tuae cupidus, quîsset praestare, salutis:
Suppetiis, opibus, nec renuisset, ope.
Praematura virum sed nex praevenit: ademit
Invida nex solidum quae nihil esse finit.
Astra nigrent squalent terrae nec rex tibi magne
Hic obitus parui causa doloris erit.
Fata ramen, quia sic voluerunt fata, ferenda
Aequanime: lene fit, quod bene fertur onus,
Quid facias aliud? revocari questibus ullis
Nec poterunriilli, nec meus iste potest,
Iova Deus:qui tetantis orbavit amieis;
Illorum portis est sustinuisse vices.
Ille regat geratiille reget geret: is volet almam
Causae ram iustae supposuisse manum.
Ipse renitenteis contra fas, perque duelles
Conterat a facie proiciatque tua.
Te vero turmas inter, turbasque, tubasque
Conseruet; vegetet; roboret, auctet amet.
Ut victor Christo soluas praeconia laudum:
Quaesitaque diu pace fruare stata.
Utque reflorescens Ecclesia Gallica surgat:
Pacata celebrans in requiete Deum.
Haec praecor. ô precibus Divum pater annue nostiis?
Henricumque tua protege semper ope!

Ad D. Elisabetham, Anglia, Franciae, Hiberniaeque reginam.

ACcipe Catriacis nova quae mittuntur ab oris,
Diva, Caledonii numen Elisa soli.
Diva, Caledonium quae res moderare per orbem:
Sexum animis vincens, promeritisque [(transcriber); sic: promerisque] genus.
Accipe (vix capies sine luctu) tristia fata:
Hassiacum nuper quae rapuere ducem.
Scilicet octavo septembreis ante Calendas
Is cecidit: saevae victus agone necis.
Proh! quantus princeps! cuius sapientia sollers
Claret in arctois Hesperiis que plagis.
Hanc quoque muhoties et tu regina sequuta es,
Mercuriis missis, qui stupuere, tuis.
Non secus acquondam pellexit fama Sabaeam,
Ut Salomonaeas ipsa viderat opes.
Marte sago atque toga: pace, arte illustris, et astris:
Sique alia extiterunt principe digna fuit.
Relligionis amans fidei defensor ab omni
Parte pius: plus quam credere posset home.
Fovit amicitiam cum multis ille Monarchis:
Sincereque fovens carior inde fuit
Hunc omses vivum deamabant suscipiebant:
Ast nunc ereptum morte ferocegemunt.
Pluribus illius quid opus me stringere laudes?
Has quum pro merito dicere nemoqueat.
Sufficiat Cattum Gulielmum dicere: quem si
Dixeris exrulerit omnia summa simul.
Visa tuis hinc nota tois: hinc, diva virago,
Et tibi sunt ipsi singula nota satis.
Utque ilium magni:sic te maio tis habebat:
Tantu: amicitiae cultor, Elisa: tuae!
Hic igitur tantus iam nunc sua fata subivit
Heros: hoc aevo par cui neme fuit.
Non tamen omnino demortuus, imo superstat

Vividus in gestis, Mauritioque suo.
Transit enim patris in subolem cum semine virtus:
Fortibus et fortes progenerantur avis.
Indolis hic dudum monumenta stupenda paternae
Edidit ô nobis ille superstes cat!
Hassiaca Sadeel quamplurima vidit inaula:
Hoc memorabilius (dixerat) ipsenihil.
Cognovere tui Eubuli quoque principis huius
Ingenium (genium!) quamque sit acre sciunt.
Aemulus iste animi, si non superarit, aviti:
VVilhelmus tamen hic, qui siet, alter erit
Quae fuit ergo patri quondam symphonia tecum:
Hanc quoque cum gnato perge fovere Dea.
Partibus haud decerit: modo siquod faxitolympus!
Lenta trahat Lachesis stamina longa: suis.
Iamque vale sospes sancti nutricia caetus:
Digna Sibyllinas exsuperare vices.
Dii tibi dent, macta quidquid virtute mereris,
Diva, Caledonii numen, Elisa, soli.