CHRISTOPHORI SCHELLENBERGII ANNAEBER GENSIS EPITHAL AMIA.

Leonhardo Badehorno, et Anna Rothae.

UT placitura novis deducam carmina sponsis,
Tu numeris Erato praeses adesto meis.
Tu quoque progenies Cypriae gratissima Divae,
Ad tua propicio numine sacra veni.
Compositos myrto decora redolente capillos,
Ardeat in dextra pronuba taeda nanu.
Iom bona verba sonent, sponsi Badehornus, et Anna
Accipit hoc sponsae nomina blanda die.
Horum magnifico iam conspicienda paratu,
Ex omni fundit gaudia parte domus.
Tympana dant sonitus, et tibia: lampa des igne
Enferiant auras ut rutilanten nigras?
Ut veniat lautis ad connubialta pompis,
Longo procedens ordine sacra cohors?
Illinc matronae castae in nuptaeque puellae
Ornatus habituv ersicolo ris eunt.
Quaeque suis cultum membris accommodat illum,

Quo se prae reliquis pulera placere velit.
Fiorentes iuvenesihinc prima aetate sequuntur,
Ignibus apta tuae turba Cupido facis.
Qui non eximio spectantur corpore tantum.
Quantum animi veris enituere bonis.
Ille sacris animum seriptis instruxit, et alter
Ingenii variis artibus auxit opes.
Hic medicamivibus lingua valet ille diserta,
Scit leges alter iuste Lycurge tuas.
Inter quos aevi Badehornus gloria nostri,
Eximio reliquos vincit honore viros.
Doctrinaeque aliis pulchrum non invidet usum,
Sed studiis opera consulit ille sua.
Dum docuit multos, illa laudatos ab urbe,
Quae trahit abs avia nomina Christe tua.
Quae merito curas et onus non dulce laborum
Illius repetet nocte dieque memor.
Quam studiis, illo ludi rectore, beata
Plorebat patriae paruula turba meae?
Pars ego cuius eram, qui non debere negabo
Plurima pro meritis me Badehorne ruis.
Quo duce sum primum, tenero rudis orsus ab aevo,
Castalio cupidam fonte levare sitim.
Eius ab ingenio quoque commoda magna tulerunt,
Lipsia ca Musas qui coluere schola.
Sed non his solum contentus laudibus, esse
Externis notum gentibus ardor erat.
Ergo nec ignavus discrimen adire, nec aestum
Ferre, nec Alpinum carpere fugit iter.
Non ut Sidonias vestes aurumque pararet,
Ceteraque in precio quae rude vulgus habet:
Sed deus ingenii studiis cumularet honestis,
Et stabiles animi dives haberet opes.
Euganeam advenit postquam peregrmus in urbem.
Huic quoque doctrina suspiciendus erat.

Ac loca dum Latii lustrare frequentia pulchris
Utbibus, et doctos gaudet adire viros:
Dum mores hominum discit studiosus, et omne
Quod fuerat dignum cognitione notat:
Hinc tam multarum praeclara scientia rerum,
Hinc bona sunt animo tanta parata suo.
Quid memorem, immensi sit quanta peritia iuris,
Transigat et vitam qua gravitate suam?
Quam carus sociis, quam sit iucundus amicis,
Pectora quam nemo candidiora gerat?
Ergo cui clarum virtue dat plurima nomen,
Exculti praestans inge niique decor:
Anna petita viro tanto laetare, thorumque
Coniugis ardenti pectore talis ini,
Optatos tecum peraget qui suaviter annos,
Clara tibi cuius nomine fama venit.
Excrpoiucundis quoque sponsae amplexibus Annarn,
Nam tu, cui vellet nubere, solus eras.
Nactus es indignam non te Badehorne puellam,
Corporis insignem pectoris atque bonis.
Quorum laude alias longe supereminet omnes,
Ipsa puellari concomitata grege.
Aspice form osos tenera cum fronte capillos,
Quos et Apollo suum vellet habere caput.
Aspice ceu rutilas flagrantia lumina stellas,
Et cum purpureis labra decora genis.
Qualiter orta fretis Aurora rubescit, et Indum
Si quis Serrhano murice tingat ebur.
Qualiter illius fulserunt virginis ora,
Pro qua cum Phrygibus proelia Turnus init.
Talis et Anna tua est: nec tantum splendida forma,
Corda sed eximiis dotibus aucta gerit.
Quam bene formoso mores cum corpore culti.
Iungitur et facies cum probitate decenst
Illam commendat spectata modestia famae,

Atque verecundus cum pietate pudor.
Ipsa suis sese virtute parentibus aequat,
Tam claro inprimis filia digna patre.
Quanta senectutis capier solatia: quantam
Pectore laetitiam sentier ille suo,
Cum tam fausta suae secum connubia natae
Exiget et genero foedera facta novo?
Plurimade cuius nascatur sanguine proles,
Ipsum quae dulcis nomine dicat avi.
Osculaque hic caris detamica nepotibus, optans
His a clementi prospera cuncta Deo.
Et sic non tantum te sponsa favore perenni,
Coniungit socro copula sancta viro:
Sed quoque amicitiae suavis vos inter et illos,
Omni mansurum rempore foedus erit,
Quos facitis vobis consanguinitate propinquos,
Quorum vos semper mutua cura iuvet.
Talia coniugium comitantur gaudia tali
Virgo et vir thalamos prosperitate parant,
Cum sunt virtutis cultores nobilis ambo,
Qua verus sola concihatur amor.
Exemplo est, ingens Badehornus gloria sponsae,
Atque sui magnum coniugis Anna decus.
Qui propter vitam se dilexere probatam,
Inque vicem dextras dant modo rite suas
Haec duo legitimo iunguntur pectora lecto,
Quae certus iaculis saucia fecit Amor.
Cui nova iam quoniam victoria contigit hisce
Exsultat matrem vocibus ante suam:
Cara mihi genitrix cui iura iugalia cordi,
Obsequio semper Diva colenda meo.
Si me lau reolis unquam dignata fuisti,
Iure triumphalis iam mihi palma datur.
Nanque trophaea tuli victor tam splendida numquam,
Numquam tanta mihl gloria parta fuit.

Quanta, meo cum iam Badchornus saucius arcu,
Et mihi devictas portigit Anna manus.
Iam stabilem pacto consirmant foedere lectum,
Et frunt regni portio grata mei.
Hos ego praecipue foveo qui nomina pulchrae
Virtutis quanto splendidiora gerunt:
Ipse magis tanto reliquis inamantibus, illos
Glorior insidiis succubuisse meis.
Quas sibi nequidquam memorabant saepe superbi,
Ame non aliquid proficiente strui.
Numina quod doctae colerent austera Mineruae,
Qua dextrae spernant tela favente meae.
Sed quid nunc adeo vitam duxisse severam,
Atque meas prodest non timuisse faces?
Quosliber his audax armis oppugno meique
Imperii validum cogo subire iugum.
Iamque sub hoc etiam per me Badehornus, et Anna
Sicut amatorum cetera turba, venit.
Et celebrant ambo nobis auctoribus, illa
Quae tu praecipue gaudia mater amas.
Cui quia morigerum me praebeo semper, amantes
Dum plures nostro sedulus addo gregi,
Mercedem meritis mihi da pro talibus aequam,
Circundaque meis florida serta comis.
Vix ita finierat, cum figens oscula nato,
Et simul haec inquit praemia victorliabe.
Imperio plures posthac quoque subice nostro,
Et tibi commissum perfrcefortis opus.
At tu sponse gravis, pudibundaque sponsa, tametsi
Debuita vobis ire Cupido procul:
Sed tamen ipsa Deo quia sunt connubia curae,
Esse suo vobis fausta favore dabit.
Anna torum, ingredere Anna torum, tecumque maritus,
Praeside coniugii concomitante Deo.
Irrum pat pariter virtus contraria liti,

Mater et Anna cito sis, Badehorue pater.
Vin cite Mathusalae longissima tempora cani,
Hac beet aethereus vos bonitate parens,
Qua fortunatum se laetabatur Abramus.
Quique Rebecca tuus sancta maritus erat.
De vestro tales oriantur sanguine nati,
Gaudmqai vobis mulci plicara ferant,
Quique Qeum metuant refernat virture parentes,
His omni morem sedulitate gerant.
Denique perpetuo sint candida fata tenore,
Atque habeant pondus vestra petita suum.

Wolgange Meurero et Margarita Blasibalgae.

Qui nulli parcens bellum puer omnibus infert,
Sagittifer Cupido vincit omnia.
Hic tandent aggressus te, Marte et matre favente,
Meurere, sauciavit haec et addidit.
Simlicer ipse puer tu vir victricibus armis
Puer virum subegi: habes id vulneris,
Quod nullis herbis, nulla sananeris arte,
Apollo tu, vel alter Aesculapius.
Me contra nihil hic agitars operosa Galeni,
Licet medendi eum peritia refers.
Et quid longinquas adiisti strenuus oras,
Qua Mincius, Padusque currit, et Tybris?
Sperastite posse meis evadere telis?
Sunt regibus, sunt et mihi longae manus.
Impiger absentes capto praesentibus insto,
Et tergiversantes secutus attraho.
In Latiis ecquam legisti fi nibus herbam,
Amoris obfutura quae sit artibus?
Nec tibi Paeonia celcberrimus arte magister
Vesalius, nec Gauricus, nec Curtius,
Suggessere aliquid, quo nostro tutus ab arcu
Te munias, et quod dedi, vulnus leves.
Ergo alias quamvis medicinae fungeris omni

Fideliterque, dextereque munore:
Hic ars arte mea tua vincitur: annuelancem,
Et da manus, herbamque victus porrige.
Hae Meurere manus pariter tibi vulnus opemque
Ferent ut olim Achillis hasta Telepho.
Cumque meum Heroes, superique, et Iuppiter ipse
Iugum ferant, tibi esse turpe ne putes.
Dux in amore tibi cuius, monstrabo, puellae
Potitus igne, eas maritus in torum.
Sin mea regna fugis, nec te vis subdere, cogam,
Et implicabo seruitute te mea.
Talia iactantem risit Meurerus Amorem,
Dignatus et vix mutua ipsum voce, ait:
Ut levis ingenii puores: puerilia garris,
Nec est gravis viri dicacitas tua.
Non libet alternis tecum contenllere dictis,
Nugas tuas factum refutabit meum.
Quae fero corde meo mihi quaesic obicis amens,
Quasilla feceris Cupido vulnera:
Non tu fecisti, nec sunt mihi turpia: quaeque
Nec herba egent; nec Aesculapil manu.
Qui mihi tale dedit vulnus, medicabitur idem,
Incognitus tibi imperans polo, et solo.
Ille simul nocuas, medicas simul educat herbas,
Et sauciat solusque opemfert fauciis.
Ille et aniare docet, castis et amoribus uti,
Data sacrati lege matrimonii.
Dux in a more mihi Deus est, hoc numine fretus
Torum beatum amatae inibo virginis.
At te alii coeco coeci ductore vagentur
Cupido, quos tuis male implicas plagis.
Nil tua regna moror, nil verba minantia curo,
Vale, et puer vage hinc facesse longius.
Audiit, et vultu puerilem prodidit iram,
Meureri ad haec responsa Amor, spe perdita:

Ira dedit la crymas, pharetram concussit, et arcum,
Contempta proiecitque tristis spicula,
Nec mora non placido se sustulitinde volatu,
Matri dolorem nuntiaturus suum.
Quae prope turba fuit, queribundum audivit Amorem,
Et risu abegit avolantem, et sibilis.
Hinc Hymeneiae oculis pompaead spectacula versis,
Sponsum peractis iam revertem sacris,
Excipit applausu, votis que faventibus usa,
Laudat Deum sponsumque cumsponsa canit.
Has et ego voces pompae spectat oreuntis
Per obvium sonare vulgus audii:
Quos hodie fieri voluerunt numina sponsos,
Faxint beatos semper esse coniuges.
Margaridos thalamum fatis felicibus intret
Palaeoreae alumnus urbis inclitus.
Quem Philyrea colit ceu patrem Academia, cives
Favent cum supremi, et insimi favent.
Qui doctos inter decus est mem orabile coetus,
Potens Latina, et Attica eloquentia.
Hyblaeo facunda madet cui lingua liquore,
Eo loquente Socracem loqui putes.
Quis magis integro, atque gravi quis dixerit uti
Viro Lycaea doctiore Lipsica:
Quam Camerariadum loachimo lumine gentis,
Et huic secundo, sive Meurero pari?
Maximus usus adest et utrique scientia rerum
Profundior roconditaeque literae.
Non minus hunc colit, atque illum, miratus Elister
Utroque dotes maximas in pectore.
Quas nulli studio parcens, hic et ille docendo
Discentibus summa fide communicant.
Quos equidem prima digna tus laude sonaremi,
Horatiana si mihi forer lyra.
Meureri, et Muris loachimi Lipsia gaude

Beata talibusque civibus fave.
Quod facis, et iuve ni socias modo grata puellam
Pulcherrimam pulchertimo, optimam optimo.
Sic bene culta suo VVolfgango Margaris adstat,
Rosae rubent ut inter alba lilia.
Has aliasque inter laudes repetuntur et illa
Priora vota amantibus faventium:
Quos hodie fieri voluerunt numina sponsos,
Faxint beatos semper esso coniuges.
Margaridos thalamum fatis felicibus intret
Palaeoreae alumnus urbis inclitus.

Victorino Strigelio, et Blandinae Schreppiae.

Umbrifer occiduo delabitur Hesperus axe,
Iamque pruinosos nox agitabit equos.
Coniugibus precot illa novis bona sidera portet,
Transeat et coeptis prospera tota sacris.
Omine felici fortunent numina taedas:
Relligiosa pius foedera iungit amor.
Insigni virtute viro donisque Mineruae
Nubit honorati filia caesta patris.
Votis amborum thalami Deus annuit auctor,
Successuque suum dexter honestat opus.
Sortitus generum socer haud se laude minorem,
Tanta refert animo gaudia, quanta gener.
Reddit et hic meritas parta pro coniuge grates,
Inque Dei laudem pectore laetus ovat.
Gratando sponsis alii testantur amorem,
Etprodunt studio gaudia vera suo.
Lingua animis que favent cuncti, mecumque precati
In vestrum faciunt plurima vota torum.
Ut praesto, qui vertat aquas in dulce Falernum,
Sit Christus, ponsae sponsus et ipse suae.
Blandaque divinae constringant vincula pacis
Logitimo vestrum pectus amore caleus.

Adsit et ingenuo referentia mutua vultu,
Nec minuant sanctam tempora longa fidem.
Dulcia coniugii bona, Christo dante, feratis,
Impleat et vestram gratia dia domum.
Nupta brevi matris nomen, patrisque marite
Accipias et avum te colat inde nepos.
Salanos aeques numesoso pignore pisces,
Certet fecunda vite marita ferax.
Haeredem videas patria pietate beatum,
Nec sit laudata filia matre minor.
Etvos Mathusalem venerandis vincite canis,
Perpetua digni prosperitate senes.
Felices placidum traducite molliter aevum,
Felices summo claudite fata die.
Ista verecundis precor exoptoque maritis.
Numen mite meas audiatoro preces.

Ioanni Stigelio, et Catharinae Kirstenae.

QUi me Stigelio quid quam misisse videbunt
Carminis, occurrent, hoc mihi, credo, modo:
Quid mel Aristaeo mittis, quid vina Lyaeo,
Triptolemo fruges, fulua Metalla Midae?
Er tribuis peiora illis, quae possidet ille,
Cui tribuis: donis non eget ipse tuis.
Non eget ipse meis, fateor, quia vilia, donis:
Haud veisus isto dignor honore meos.
Verum legitimo qui nunc sibi foedere nuptam
Iungit, eget votis ad sua coepta piis,
Et praesente Deo: quis enim sine numine dextro
Optatum felix sperer inire torum?
Cana docet quantum valeat praesentia Christi,
Vertentis latices in mera vina meros.
Quae simul ac mensis data sunt, triclinia plausu
Tota fremunt, sponsis anxia cura fugit.
Sic divina suas fundat nisi dextera dotes,
Adstet et assidua nos prope Christus ope.

Vita laborat inops, et durum degimus aevum,
Labimur, innumeris abripimur que malis.
Vota igitur faciam caeli implorantia regem,
Stigelii exoptans omnia fausta toro.
Hoc perspect mihi virtus, in cognita nulli,
Et sponsi pietas officiosa monet.
Cuius ego ingenium vitamque expertus, adhaesi
Plus totam lateri vatis Olympiada.
Cui de Pieriis merito bene semper alumnis,
Reddere quam possum, debeo plura memor.
Quem si iam nullo dignarus honore tacerem,
Nempe parum grata mente notarer homo.
Alma veni Pietas, et nostros incipe cantus,
Atque eadem finis carminis esto mei:
Et tu quae nubes perrumpis, et aethera scandis,
Qua sine sunt nostrae murmur inane preces,
Irrita quae numquam petis, annuit omnia semper
Cui Deus, hunc orans talia posce Fides:
O qui cuncta Deus potes, aeternumque gubernas
Quem purae mentes, qualis es ipse, iuvant:
Fundator thalami, casti spira men amoris,
Dexter ades sponsis, mundaque corda crea.
Tufidas connecte manus, tu pectus amantum
Ignibus ure tuis, coniugiumque fove.
Da sancte vivant, placideque: iuvaque labores,
Inque torum plena munera sparge manu.
Impetret hoc mecum votis ardentibus orans
Sponsus, et assiduas dans Catharina preces:
Cultor uterque tuus, pia qui connubia summo,
Iussaque divinae legis, honore colunt.
Quae dum Stigelius secum sensu exigit alto,
Non placuit viduo secubuisse toro.
Quem coleret certe casti mens ardua vatis,
Et daret Aoniis otia rota sacris:
Si curae sinerent: privatae, et publica moles.

Orbatae sobolis si pate retur amor.
Nam nutricem aliam, matris post fata prioris,
Optaret natis cum pater iple suis:
En Deus optanti dum providus annuit, unde
Sperasset minimum missa marita venit,
A patrio migraus ad Salae flumen Elistro,
Huc ubi Pierio claret Iena choro:
Non odio patriae, sed rerum sorte suarum,
Transigere hac optans tempus in urbe suum,
In qua nunc sponsa est. At si quisquam ante fusset
Sic ausus lingua vaticinante loqui:
Stigelio caram dabit inclita Lipsia Sponsam:
Nacta forent aliquam vix ea verba fidem.
Sed vice disponens mira deus omnia, sponsos
Iungit, et hinc nuptam convocat, inde virum.
Quodque canit sponsus: Fato connubia fiunt,
Exemplo verum comprobat esse suo.
Ingentesque data grates pro coniuge dicit
Aeterno donat qui bona cuncta, Deo.
I nunc et sapiens ratio cum numine confer,
Ingenio nimium fidere sueta tuo:
Isponsam viduam, viduum mirare maritum,
Ride insperatum ludificata torum.
Stulta Deo praescribe modum, quo iungat amantes,
Stigelioque nega, quod Deus ipse dedit.
Haec, inquis, forma, fuit illa potentior auro,
Aptior haec sponso, dignior illa fuit.
Falleris ambobus censor non candide sponsis,
Atque oculorum acies et tibi mentis hebet.
Tolle tuos oculos, et sanos collige sensus,
Iudicum ratio tem peret aequa tuum.
Tu licet usque nigros quaerensa Gadibus Indos,
Omnia per mundi regna capacis eas:
Arbiter et melior Phryge sis, in vallibus Idae
Quo Veneris palmam iudice forma tulit:

Invenias tanto non ullam ex agmine nuptam,
Cui se Stigelii dedere malit amor,
Quam monitrante sibi quam legit numine vates:
Pronubus et dux est huic in amore Deus.
Quae magis apta viro tali, quae dignior esse,
Quae delicta magis, quam Catharina potest?
Ipsa Dei metuens et sancte vivit, et omni
Femineumin vita scitque colitque decus.
Ipse Deus, penitus qui corda latentia spectat,
Cultruis novir pectora saricta suae.
Hanc ego divims studiis, Christoque vacantem,
Continuos vidi templa subire dies,
Atque audire Dei verbum ratione suarum
Dilata rerum, posthabitaque domo.
Et vous aedem complevit et obtulit aris
Cor purum affixum pollicitisque Dei.
Quem numquam dubitante colit, simulante nec unqua
Pectore, vita animum testificante pium.
Non pius est vere, Christum solo ore professus
Nil aliis unquam qui benefecit homo.
At sine fucatae studio pietatis inani,
Lingua, animo, factia se probat illa Deo.
Tractat amore pio Christi venerata ministros,
Aegrotisque facit pauperibusque bene.
Hinc sanctae capiant exemplum imitabile nuptae,
Haec pictas orba coniuge digna fuit.
Matronale de cus viduis servavit in annis:
Quique pudoris erat, qui gravitatis amor?
Temporibus nostris nimium lascruia crevit:
Dant viduo paucae tempora iusta toro.
Invenias, vivum quae nupta perosa maritum,
Morte cita manes optet adire suos,
Exstinctum quem mora magis, quam deflet amore:
Quem cor non sentit lumina fletus habet.
Infensae qualem gemitu sine saepe novercae

Ad privignorum fundere busta solent:
Aut veluti clamans alieno in funere plorat,
Fingere singultus praefica docta graves.
Saepe mariti hodie mulier quae corpus humavit,
Cras alium quaerit luxuriosa virum.
Creditur infelix vidui reverentia lecti,
Tamque diu raro femina sola cubat,
Quam Catharina usu thalami desue ta prioris,
Funera dilecti flevit acerba viri.
Illecebras exosa leves, oblita iocorum,
Abstinuit taedis, abstinuitque procis:
Quos toties forma nitida censuque potentes
Obtulit, eximiis Lipsia feta viris.
Illam autem frustra petiit, doluitque sagittas
Fortirer elusas iusidiator Amor.
Non semper tollit Regina pecunia palmam,
Pulchraque non semper regnat ubique Venus
Regnar et interdum veneranda scientia vincit,
Cultaque prae pulchra Cypride Musa placet.
Non Ithacus facie, sed culto pectore gratus,
Aequoreis ardor saepe deabus erat.
Mulcebatque ducis facundia blanda Calypso,
Quem tandem haec regno maeret abire suo
Sic docti superent: aliis sic Musa repulsis
Obtinuit primum Stigeliana locum.
Ipse sui compos voti, cum coniuge foedus,
Quam sibi promisit forsitan alter, init.
Sic magno virtute viro castoque poetae
Indole nupta pari consocianda fuit.
Cetera, divitias, titulos, luxumque superbum,
Ipsipiens vulgus quae bona prima putat:
Haec vates animo generosus despicit alto,
Datque citis turbae murmura vana Notis.
Si tamen et censum quisquam formamque requirat,
Larga satis sponsae sors in utroque fuit.

Sed quascumque dedit fortuna sidelis, et arca
Continer, istarum non ero censor opum.
Si faciem spectes, multum decerpsit ut illi
Luctus, et in vidua sollicitudo domo,
Ipsam vitgineis dicas haud cedere formis,
Coniugiique putes ante fuisse rudem.
Cui facilis cultus, decus est et amabile morum,
Magnus in ingenio, magnus in ore lepor,
Et rerum natura sagax, vigilantia solers,
Atque gubernandae provida cura domus.
Quod facis, hanc cupidis amplectere sponse lacertis,
Cui potuit coniunx non magis apta legi.
Quam legit arbitrium non enarrabile fati,
Vestraque nunc fatum coepta gubernat idem.
Sors eadem thalami, multum diversa nec aetas,
Ingenium concors, parque duobus amor.
Tu carae assuescas sociae: notet illa vicissim
Ingenii mores ingeniosa tui.
Tu columen iplendorque domus: erit illa tenellis
Suosidium natis, auxiliumque tibi.
Hoc suit in votis ipsi, sententia dudum
Tam pia femineo pectore fixa stetit,
Laudibus eximio sese committere vati,
Strgelii, et sobolem sicut amare suam.
Curipsam fugeres? non est vitata Tobiae
Sara esset seprem quamlibet orba viris,
Quos malus Asmodi genius Iethaverat omnes:
At Catharina tua est numine plena Dei.
Quae quod te penitus scit eodem numine plenum.
Quam tua, nullius maluit esse comes.
Hic famae tacear ven tosae futilis auctor:
Hic nihil obscura vocesusurrus agit:
Cui non coniugium fortasse videbitur aequum,
Et sapuisse cuifemina visa parum,
Aufasuas viduo taedas offerre marito.

Ausa alienae in se sumere prolis onus.
More tuo pulchrum maculas, laudandaque culpas,
Et nimium semper livorinepte sapis.
Tu quoque natus eras qui natos obicis ulli,
Nec tu vitali lumine dignus eris.
Pignora si thalami tibi sunt invisa feracis,
Tu quoque vitae amens osor es ipse tuae.
Osor es humani generis, quod in omnibus oris
Innumera iussit crescere stirpe Deus.
Tune quid aeterno mutabis in ordine fati,
Et summi facies irrita verba Dei?
Nempe propago frequens fuerit te iudice probro?
Et non felices dixeris esse patres?
Iudice te natis nec erit reddenda relictis
Mater et orbato nupta secunda viro?
Saevior es brutis illis, quorum ubera traxit
Astyagisue nepos, Iliadaene duo:
Durior es petra Sinae, iuga saxes cuius
Legiferi ad vocem contremuere Dei:
Ad quam nil trepidas thala mo quoque iura ferentem,
Et pietas animum non movet ulla tuum.
Sed valeas, sapiasque tibi. Mens praedita sano
Iudicio natos dona scit esse Dei.
Qualia dat sanctis, cum vult dare maxima, sponsis,
Exoptantque sibi qualia mille viri.
Sunt in deliciis nati, sunt summa voluptas:
At nomen sterilis femina triste toro est.
Femineas fundit prius infecunda querelas,
Et famulae partum fert male Sara suae.
At dolor omnis abest, postquam sub luminis auras
Promissam sobolem feta dedisset anus.
Qualis erat quantum pia pertulit Anna, priusquam
Dicta parens genito de Samucle fuit?
Ingeminata trahit mixto suspiria fletu,
Excruciat maeror pectora, membra fames.

Perpetitur famae morsus, et probra Phenenae
Insiatae ventris fertilitare sui.
Freta tamen superi certa bonitate parentis,
Ut pariat, votis tendit in astra suis.
Ut peperit vatem, proh gaudia pectore quanta
Concipit, et cantu laudat ovante Deum.
Tu quoque Lipsiacas inter cultissima nuptas,
Externis florens ingeniique bonis,
Stigelii felix taeda Catharina recente,
Dulcia fecundae nomina matris amas.
Haec est naturae vis, qua cogente frequenter
Filiolo gestis oscula ferre tuo.
Fallor an haec eadem generosis oscula natis
Stigelii figes, et bona mater eris.
Mater eris facilis natis, et nupta fidelis:
Si tua sat pietas, si mihi nota fides:
Si sacrum thalami foedus reverenter honoras,
Stigeliumque tuum non simulanter amas.
Forsitan audito toties iam nomine sponsi,
Exspectas, ornem qua tibi laude virum.
Quam vellem, sed onus vires hoc exigit aequas.
Hic mea nil audet sumere Musa sibi.
Quid memorem notum cunctis? vaga nobile fama
Stigelii toto nomen in orbe canit.
Nukinibus carum superis, venerabile Musis,
Regibus acceptum, Principibusque caput.
Qui titulos celebres, et laurea serta, pedemque
Ursi, Caesarei dona favoris habet.
Hunc sibi carminibus, pariter devinxit et illos,
Omnibus ingenii dote poeta prior.
Quo felix hodie sic Gotha superbit, ut olim
Mantua Virgilio nobilitata suo.
Et merito: quod enim nunc est divinius ille
Ingenium, linguae gratia maior ubi?
Quinitor eloquii quantum; quo stumine campus

Musarum rapida slcut inundat aqua?
Vena fluit facilis, non invita que Minerua
Ad numeros veniunt omnia sponte suos.
Nil capit ex trivio, nec dat vulgare poema
Stigelius cunctis tam graviora canens,
Quam meliora novo dulcis cantillat aedon
Sub vere aut alias inter acanthis aves.
Stigelio modulante, alios pudet edere vocem;
Solus eum plectris aequet Apollo suis.
Illius ad doctos cantus, Turingis ab imo
Exeruisse caput fertur Hiera vado:
Stantibus attentae stupuerunt Salides undis,
Ilmus et attonitis Oenagoraeusaquis.
Quae iam nil vestris concedunt flumina lymphis,
Fons Hippocrenes, fons Heliconiadum:
Nil quoque Tybri tuae, Sulmoque, Athesis que, tuaeque
Bethis aquae, atque tuae Bilbilitane Salo.
Nam vestri carmen facturi grande poetae,
Nescio quo poscunt corda furore rapi.
Tunc alii toleranda canunt alli optima dicunt,
Ingenii studio quemque trahente sui.
Optima qui dicunt, partim bella horrida bella,
Et saevi Martis facta cruenta tonant:
Partim flagitiis satyra irascuntur in acri,
Et mores hominum non sine felle notant.
Qui toleranda, alius mutatis corpora formis,
Mira quidem, vero sed minus ore canit.
Sive levi carmen dat amori molle quibusue
Sint medicamentis ora linenda docet.
Ridiculis alius replet sua carmina nugis,
Et surtis Cypriis, Lampsaciisque iocis.
Est naso referens qui rhino cerata recuruo,
Excipiat sannis cuncta, probrisque notet.
Hos doctos, non esse pios sua scripta loquuntur:
Doctus at est vates Stigeliusque pius.

Sequana, Beti, Salo, Saulmo, Tybri, Minti, Athesrsque,
Si non ingenio, relligione quidem,
Forsan, et ingenio, pietatis nomine certe
Stigelium ferimus vatibus ante tuis.
Cuius Musa pio divina poeseos usu,
In versus confert optima quaeque suos.
Qui simul aetherei flatus incenditur igne,
Quo quondam vates incaluere sacri:
Nil nisi sacra sonans ad laudem numinis omne
Transfert, ingenio quidquid et arte valet.
Nunc divina refert grata benefacta Camena,
Et Christi extollit dona salutiferi.
Nunc numeris repetens oracla decentibus ornat,
Vaticino cecinit quae prius ore Ioel.
Aut tractata prius Iessaei pollice Regis,
Ad plectra Ausonios aptat Hebraea modos:
Aut odas canit ipse suas, et numina poscit
Delictis veniam, subsidiumque malis.
Nunc it et illustres Heroica Musa per aulas,
Gesta canens Regum coniugiumque Ducum.
Et quando longo sperati tempore sese
Ostendent fasti die poeta tui?
Vatibus inprimis opus ad mirabile cunctis,
Temporibus nostris utile grande, sacrum.
Quod simul ac fausto perfectum numine, linquet
Venturum in nostras limen herile manus:
Posthabitis Peligne tuis annalibus, olim
Stigelii fastos tempora nostra legent.
Hunc tueare decus, Germania diligar, este
Gaudeat inprimis Saxonis aula suum.
Quae mirata decus virtutis, et artis in ipso,
Et coniunctam alacri sedulitate fidem:
Inclita Salani commisit sceptra Lycei,
Fecit et Aoniis coetibus esse ducem.
Qui velut Albiaca quo ndam clarissiumus urbe,

Ingeniosque tra hens agmina tota suo,
Grata sonans Musis, et Apolline digna locutus,
In commune tulit propria dona bonum:
Sic modo Pierios ad Salae flumen alumnos
Invitat famae nobilitate suae.
Illic dulce, velut per flagna Caystria cygnus
Cantat, et Aoniae commoda pubis alit:
Atque levat pressas omni conamine Musas.
Invictoque suum robore gestat onus.
Incidat humanis si quid quam optabile votis,
Quod summe humanis utile rebus erat:
Stigelios optem plures, et talia nostrae
A superis patriae pectora mille rogem.
O quanto populis, quanto status urbibus esset
Laetior ingeniis si suus esset honor:
Gratior et studiis Helicon, et dulcior unda,
Prataque Nympharum floridiora novem.
Copia sed quo nunc minor est, hoc maius corum
Sit precium, maior talibus adsit honos.
Tempus erit iam iamque venit, quod coget amare
Et magno tales aere parare viros,
Qualis hic est, Catharina tuis amplexibus haerens,
Quem tua vota petunt quo tua corda calent.
Iam magis atque tuum magis inflammabit amorem,
Longa maritali dans alimenta faci:
Cum te vita viri coram oblectabit, eritque
Virtuti virtus associata tuae:
Quae similem complexa sui, studiosaque recti,
Dulcius esse iugum connubiale facit
Sic sacra selices connectat copula dextras,
Quod precor et vestrum mando cubile Deo.
Hunc ego custodem sanctis prece postulo sponsis:
Fxcubias ipso perstat agente salus:
Maturos iterum fecundi carpite fructus,
Et nati similes dentur utrique sui.

Filius ante oculos patrem, sibi filia matrem
Proponens, studeat laude referre pari.
Vivite tranquilli, seris que senescite canis,
Quid quid in optatis est, ferat ipse Deus.
Ultima perfecti nunc ante silentia voti,
Aeternum sponsos Musa valere iube.

Hoanni Muslero et Carbarinae Manglerae.

ORoseis aurora genis insignis, et ortu
Grata suo, talem cum vehit alma diem,
Quo pia coniugii iurant in foedera linguae,
Et defert dextrae dextera iuncta fidem.
Quo vir et uxor init, qua fas est lege, cubile,
Et fiunt unum pectus et una caro.
Hanc cum Muslero lucem felicibus astris
Attulerit rutilo Lucifer altus equo:
Etiam plena viro potiundae copia nuptae
Fiat, et am bobus taedifer adsit Hymen:
Dicite io mecum laeti per iubila plausus:
Et tu Pierio cum grege Lipsis ova,
Quae sponso vitae sociam, thalamique dedisti
Participem, optatogratifi cata bono,
Quo Deus exhibuit nullum praestantius orbi,
Nec quidquam sancta coniuge dulce magis.
Ergo viro nuptae que sacram dum molior odam,
Praeses amantum Erato tu mihi casta fave.
Daque tuo sponsis gratanti carmen alumno,
Et refer, unde trahis nomen, amoris opus.
Dic quibus auspiciis amborum coeperit ardor,
Edita sint fausti quam bona signa tori.
Maximus ingenio, fac undo maximus ore:
Antistes studii iuste Lycurge tui,
Omni functus erat dudum Muslerus honore,
Iura docens Italos, Teutonicosque choros:
Contigeratque illi cum binis purpura sceptris,
Purpura Picrio sceptraque danda duci.

Iamrum virtutis superato vertice, laudi
Ipsius obstabant ardua nulla magis.
Et bene maturos cum pervenisset ad annos,
Nupta aliqua vacuum nonineunte torum:
Praefertim rumore procax cum livor acerbo,
Aures verboso tunderet ore viri:
Vindicibus superis, placidae et setradere vitae
Mente stat, et longa virginitate frui.
Quin etiam si fata velint, vitamque reposcant,
Intrepidae mallet mortis adire viam.
Et memim, merito bene cum Muslero Hymenaeum
Sponderem, coniunx si modo lecta foret,
Dicere: Quae statuit rata sint aeterna potestas:
Summum namque nefas nolle volente Deo.
Ast ego nunc nullis uxorius ardeo flammis,
In mea nec laetus vota vocatur Hymen.
Carmina non thalamo, tumulo sed carmina pange.
Faxfunesta tori pro face detur, ait.
Talis Musleri tenuit sententia mentem,
Coniugis et curam iusserat ire procul.
Noluit hoc summus caeli terraeque Monarcha
Qui regit arbitrio pectora cuncta suo.
Mutavitque viro mentem et succenditamore,
Ut cuperet nuptae deditus esse piae.
Quid faceretiflectente sacro praecordia flatu,
Iam non ferre iugum connubiale negat.
Protinus indulgens urgenti paret amori,
Et sibi caram oculo dispiciente legit.
Edita spectato Catharina parente vocata
Nomine matronis conveniente probis,
Femina Lipsiacis in matribus optima cultrix
Numinis, et custos fida pudoris erat.
Palladias edocta operas studiosa laborum,
Servabat viduam quae sine prole domum.
Quae possit, modo si, quae nupta puerpera numquam

Facta fuit, virgo est, virginis esse loco.
A viduo talis certe rubor emicat ore,
Qui deceat frontem virgineas que genas.
Atque puellarem facies suffusa pudorem
Prodit et obtutu fixus ocellus humi.
Hanc adit, et paucis castum profitetur amorem.
Coniugiumque petens, pollicitusque fidem.
Illa diu desueta viri tactus que, iocosque,
Haesitat alloquiis obstupefacta novis:
Laetitiaque simul, mixtoque pudore coactus,
Femineo talis sedit in ore color.
Qualis Phoenisse fa ciem pingebat Elisae,
Dardanii obtutu colloquioque ducis.
Submisso Catharina tamen vultuque, sonoque
Reddit amatori qualia cumque suo.
Et grave propositum consensu com probat aequo,
Admittitque preces, seque dat ipsa viro.
Fausta maritalis mox haec exordia lecti,
Firmat et amborum resinopina fidem.
Stabat adhuc intus tunc rite reposta suppellex
Librorum, exstincti bibliotheca viri.
Hanc poscente sua luctrat Muslerus amica,
Fallcrepraesentis sic cupiente moras.
Dumqueignota vagam mittens in scrinia dextram,
Indicenon ullo, Biblia sacrt capit:
En prima mox fronte libro, spectantibus offert
Se tempestivo dulcis imago typo.
Scilicethumanae caelestia semina stirpis,
Cum nuda nudus stabat Adamus Eua,
Et Deus in medio dextras per mutua iungens,
Decretumque ferens tale duobus, ait:
Creseite prolifico parituri semine natos,
Innumeraque capax gente repletc Tolum.
Pareat imperio vestro fera, piscis, et ales,
Commoda dent homivi sidera, pontus ager.

Hac supere essigie iam mens maioribus ardens
Ignibus amborum tacta stupore fuit.
Mox prior ille; Meis quam dignor amoribus unam,
Olux ô prolis spes Catharina meae,
Quid vivos referens homines pictura loquatur,
Quid poter, et nobis suggerat anne vides?
Cui non incidimus, credo, sine numine quodam,
Ominor ex istis omnia fausta notis.
Summe fer auxilium Pater, et ne devius erret
Noster amor, nostrum dirige ductor iter.
Mota viri pietate, bonis et femina dictis,
Sentit idem, et votis pluribus optat idem.
Mox alium cumulo librum ut depromat eodem,
Nupta virum blandis vocibus usa rogat.
Paret, et absque ullo veluti, prius, indice forte
Quem capit haec sacro codice verba legit:
Natus adest nobis infans, data mascula proles.
(Aeterni proles illa Parentis erat)
Ille animo iam tum magis exsultante: Secundum
Hoc etiam mecum nupta fer omen ait.
Prima dedit thalami, nunc prolis, ut auguror, edit
Venturae nobis altera signa Deus.
Qui velut effetae fecundans vilcera Sarae,
Promissa tremulam prole beavit anum:
Sic nolente tuum stcrilescere numine ventrem,
Tu quoque prognato pignore mater eris.
Omne Deo facile est, et cuncta per invia nostris
Viribus, omnipotens vis sibi pandit iter.
His amor auspiciis, hac assuetudine crescens
Vinclo Adamanteo pectora bina ligat,
Quod non livor edax fortuna nec asera soluat,
Nontumpat triplici Cerberus ore ferus.
O telicem hominis vitam ter et amplius illam?
(Saepelicet duras fert gravis hora vices)
Quae sincera Dei cultrix et conscia recti,

Divinam roco supplice quaerit opem.
Qui quod agit, non arte sua, non robore fretus,
Numinis auspicils ommpotentis agit.
Qui nihili aut odiumfacit, aut ludibria vulgi,
Cuivanas infert livida turba minas.
Ipse Deo fretus, facili sua coepta tenore
Persicit, et mentis sunt rata vota piae.
Sic rata Musleri sunt vota, suamque maritam,
Invidiae stimulis quamlibet actus, habet.
Iamque Dei summis bonitatem laudibus effert.
Proque data grates coniuge laetus agit.
Huic ego (sic meruit) felices gratulor ignes.
Quemque subit socia concomitante torum.
Seilicet hoc mundi nostraeque propaginis auctor
Ius dedit et Venerem iussit abesse vagam,
Nelasciva sacrum violaret vita pudorem,
Et traheret laesi tristia damna tori.
Qualia multa viri, totae patiuntur et urbes,
Terribiles plagas incutiente Deo.
Cur rapido quondam periit genus omne profundo?
Luxus et obscoeni causa fuere io ci.
Tantifper Sodomis cum sulphure flamma pluebut,
Dum tenuis fierent oppida quinque cinis.
Alta nec Argolico cecidissent Pergama bello,
Perversus Paridem ni rapuisset amor.
Teste Deo, proh quantus erat Iesseius heros?
Crimen adulterii non minus ipseluit.
Quantus Alexander dux insuperabilis armis!
Attulit huic properam coeca libido necem.
Impius, et bruto par est rationis egenti,
Fertur ad im purum qui sine mente scelus.
Horridus est, rigidamque gerit sub pectore cautem,
Quod nequeunt Cypriae reddere molle faces.
Vel procul a casto Venus exulet improba corde:
Unica vel coniunx sit sua cuique viro.

Hoc sibi supremi vult vox xeneranda parentis,
Iura maritali qui deditaequa toro,
Haec addens: Hominem solum non expedit esse,
Non bene tam vastam possidet unus humum.
Consortem thalami sponsam sociemus Adamo:
Sic homini rerum gratior usus erit.
Sic sua Muslero iam dat solatia coniunx,
Et decus et vitae grande levamen habet.
Hoc utinam tranquilla habeat per fata, diesque
Cum sponsa longos sospite sospes agat.
Quorum ne seris amor exstinguatur in annis,
Pax alat hunc constans, et diuturna fides.
Mox quoque fecundos coniunx imitata racemos,
Progeniem partu nixa frequente ferat.
Et patriam nati circundent undique mensam,
Et crescant, ramo sicut oliva Syro.
Interea si dextra favent his numina votis,
Musleroque dabunt pignora cara patri:
Tu quae iam pacti memorasti gaudia lecti,
Natales Erato tunc revocata canes.

Andreae Heilo et Margarithae Schonbergae.

Margaris Andreae nubit: sine nubibus ortus
Redde serenantem gaudia Phoebe diem.
Et tu qui reseras revolutum ianitor annum,
Omnia quique bifrons ante retroque vides:
Cui sacer est ortus rerum feli citer annum
His etiam sponsis incipe Iane novum.
Hibernos moderare dies, neque frigora perdant,
Aut minuant flammas quas duo corda fovent.
Clausa tene bellis longe tua templa fugatis,
Transigitur pacis dum gemalis opus.
Aut si bella invant, ductore gerantur Amore
Sanguinolenta minus bella, lucrosa magis,
Non quali est bello regi repetita Pelasgo
Tyndaris, aut Rutulo virgo Latina duci:

Non qualem rabies iniit Lapitheia pugnam,
Cum sibi cepit amans Eurytus Hippodamen:
Non pro virginibus certamen quale Sabinis
Miscuit in medio tunc nova Roma foro:
Qualia sed tutis peragit certamina castris,
Ambabusductor partibus aequus amor.
In qua militia iuveni, blandissima palmae
Praemia, victori virgo petita datur.
Tale geras bellum iuvenis, tua castra sequatur
Militiae virgo nubilis apta tuae.
Proelia sunt iuvenum, florens bene militar aetas
Sive Gradive tibi, sive Cupido tibi.
Sed valeat Mavors: moveat sua signa Cupido,
Tibia laeta sonet, classica canter Hymen.
Huc Andrea aevo viridi cum virgine nupta
Strenuus optati miles amoris ades.
Nil opus est comitum turba, tibi signifer ipse,
Sisque eques, atque pedes, proelia solus ini,
Non iaculo, lethat Cephalus quo Procrin amatam,
Non quo cum Thisbe Pyramus ense cadunt,
Quove suum telo pectus Lucretia fodit,
Gloria Romanae prima pudicitiae:
Nil etlam flammis opus est, quibus Iphias arsit
Coniugis in cari praecipitata rogum:
Vel quibus Aeneae flagrans Sidonis amore,
Conscensave perit Laodamia pyra.
Absit et ullus amans ut se candente favilla
Suffocet, veluti Portia Brure tua
Sunt alii, gaudet quibus ignibus urere mentes,
Et telis aliis bella Cupido gerit.
Sunt blandi aspectus, nutus, suspiria risus,
Blandiciae, amplexus, iuncta labella, ioci,
Inprimisque timens animus violare pudo ram,
Inque vicem niveo praestita corde fides.
His armis animus tener expugnatur anmntum,

Mutuus indiciis talibus extat amor.
Tectore quae vestro Cyprius puer abdidit, istis
Andrea relis rem facibusque gere.
Insponsam sponso bellum sociale paranti
Adsit amica tibi Iuno, secunda Venus.
Et vincas, vincatque simul tua nupta, simulque
Coneordivobis pace triumphus eat.
Hinc regnate timul recto vir et uxorin uno,
Nolit idem in vobis, et velit unus amor.
Qui subdat vestris incendia tanta medullis,
Eructat quantis ignibus Aetna globos:
Quantus et ardor erat proles Clymeneia paternos
Alta petens nimium cum male rexit equos.
Nam quo maionamor, tanto connubia blanda
Sunt magis, et ranto firmior ipse torus.
Hunc fortanet Hymen tibi sponse, Charisque serenet:
Et tibi cur Musae munera nulla ferant?
Perte Musarum crescit preciosa supellex,
Tuditas coetus scrinia Pierii.
Hoc tecum Conradus agit cognomine Regis,
Quem meus hic obiter ponere cogit amor.
Quae cordi res sunt, cupide memorantur: ih ore,
Quod quis amat, crebro nomen habere soler.
Ille tuus meus ille simul Conradus in annos
Tot mihi perspectus, dignus honore suo est.
Quem quoties adeo: Non, vos saluete, sed inquam,
Tusalue, non vos ta sed amice vale.
Sic recte loquitur, loquitur quicumque Latine,
Sic recte fratrem frater et alloquitur.
Verum Geraea num Germanus; amicus amicum
Non more affari sic, sed amore solet.
Sic ero Conradum compello, scilicet ipsum
Quod, fratti sicut frater amatur, mo:
Tum quia me redamat: tum quod pius, integer, estque
Ingenii placidi comis et oris homo.

Mitis adest gravitas, et rara modestia morum:
Mens vulpina viro, sermo bilinguis abest,
Sedula Pierias curat solertia merces,
Atque fides inito pacta sodalicio.
Tersenos tibi sponse fere perspecta per annos:
Tanto usu Rex est cognitus iste tibi.
Talis es Andrea: tu Regem moribus aequas
Est aliquid Regi laudibus esse parem.
Sunt et apes apibus similes, et tempore verno
Ore legunt flores depopulante novos:
Formicae formica favet, parilique labore
Horreasub terrae grana reperta ferunt:
Sic vos ingeniis, studiis certatis et iisdem,
Atque laboris onus fertis uterque fimul.
Quaeque senilem hiemem foveant, vernante iuventa
Communes vobis accumulatis opes.
Thesea Pirithous, Damonem Pythia, Nisus
Eurialium nimia fertur amasse fide:
Carus erat Pyladi sed erat sceleratus Orestes,
Amenti huic audax extitit ille comes.
Vester amor sanus, melioreque cognitus usu,
Commendat famae nomina vestra bonae.
Et vestra important doctis commercia libros,
Thesaurum Clarii deliciasque chori.
Inter vos similes sic rebus in omnibus estis,
Unum est, in quo non estis uterque pares.
Nam Conradus adhuc vita sine coniuge gaudet:
Vivere tu caelebs amplius Heile negas.
Hactenus ut vitae quod solus sponse tulisti,
Adiutrix tecum femina portet onus.
Et rerum curas recum partita tuarum,
Efficiat tempus suatuius ire tibi.
Cum vel Sala tibi Turingus, Saxo vel Albis,
Vel Viadsi clarae merce petuntut aquae:
Ipsa tuas vigili cura custo diat aedes,

Conseruet reduci sartaque recta viro.
Voio Margaridi tu sis, tibi Margaris uxor
Concha sit, atque sui nominis ipsa memor.
Concha manet domiporta suaesub regmine testae,
Et metuens tangi, dat sua colla retro.
Sic affixa suae domui, negat oscula, tactus
Et fugit externi casta marita viri.
Hoc sibi vult, tali stans in testudine, picta
Idalii pueri mater, Apeilis opus.
Ne vicos omnes, omnesque perambulet aedes,
Obseoenae mulier more vagata canis.
Garrula vana, dicax, res percontata recentes,
Posthabitis cupiens scire aliena suis.
Sed sua procuret, videat quo luceat intus
Igne focus, proprias verrat et ante fores,
Assideat pensis natique orare suosque
Sic doceat pueros, oret et ipsa simul:
Alta Pater noster, quem caeli sustinet aula,
I. Sanctus ut es sanctum nomen ab orbe feras:
II. Fac tibi nos tua regna Deus sint proxima nobis:
III. Quod vis, id tecum terra polusque velint.
IV. V. Da panem nobis hodie: delicta remitte:
VI. VII. Ne sine tentemur: sit procul omne malum
Sic tua nupta etiam numen caeleste precata,
Et pietatis amans, et studiosa viri,
Responsura tuis votis, et amabilis uxor
Efficiat, dulcis sit tibi sponse torus.
Longaque propicio contingat numine vita,
Et, quae cognomen dat tibi dulce, Salus.

Alberto Lottero et Annae Rothae.

Nunc facie Titan caelum ridente serenet,
Producatque nota de meliore diem.
Exoprata novo qua surgunt gaudia sponso.
Nec fuit Alberto laetior orta prius.
Quam tener in tesquis cantare Propertius umbris,

Et relebrare suo rure Tibullus amet:
Quam vel apud Scythicos ornasset Naso Tomitas
Immemor exilii tristi ciaeque suae.
Vena sed ingenii non omnibus aequa, nec omnes
Bellerophonteis exaturantur aquis.
Illi Picridum pleno se fonte replerunt:
Gutta datur nostrae non nisi rara siti.
Sed non paruus amor tamen, et non una canendi
Me quoque causa trahit, me quoque poscit Hymen.
Nam qui siderea mentem deducimus arce,
Et gens ad laudem numinis orta sumus:
Pro se quisque pius merito connubia laudat,
Divinum domini cuncta creantis opus:
Quo nihil humanis in rebus sanctius extat,
Expertique sciunt dulcius esse nihil
Hinc et bonos Alberte tuus, simul Anna tuumque,
Nos Hymeneia decus plectra movere iubet.
Dextra tibi veniant ad coeptas numina taedas,
Fata tibi faveant, tu mihi sponse fave.
Cuius plura meaesic sunt decora obvia menti,
Ut dubitem numeros ordiar unde meos.
Dum dubito, meditorque, meas interstrepit aures
Et sensus, clangor turris ab arce tubae.
Adventare notat vigil, et prope moenia ferri,
Et numerat certos aere sonante viros.
Infora se vulgus vicatim proripit omne,
Lipsiaca plenis iturin urbe viis.
Ad strepitum motae rerretur Lipsia turbae,
Suspensis animis et sibi quisque timer.
Pars etiam secum sic voluit, et, ingruit ecquis
Hostis, et in media pace tumultus, ait?
An Rhodanum Ligerimque furens Bellona relinquit.
Et rapit in nostras agmen equestre plagas?
Aut aliunde ruens ad nostrum forsan Elistrum
Mars comitatus equis imminet atque viris?

Absit, et ô numquam redeant ca tem pora nobis,
Cum circum terror moenia nostra stetit,
Et soede obsessos muros laceravit et aedes,
Machina fulmineos eiaculata globos.
Quid tamen est: quo turba ruit? quis moenibus nistat?
Quos vigilad portum nuntiat esse viros?
Hic de plebe alius: Nihil est hostile timendum,
Et vester, cives, terror inanis, ait.
Vidi adventantes, sonuerunt tympana; sed non
Bellica signa ferunt, classi ca nulla canunt.
Nov venit ore truci miles vultque minaci,
Non clypeata cohors, non cataphractus eques.
Centum alte elato proce dunt crure caballi,
Spitantes ignem, ceu Phaethontis equi,
Et cute conspicui nitida phalerisque superbi,
Et solito pompae more celebris eunt:
Egregiosque viros portant, et pacis amantes,
Ac nova facturos foedera lege tori.
Serta comis, digitis annelli, pectore torques
Fulgent, membra virum ferica vestis obit.
Hostibus infensis clausas, properanter amicis
Hospitibus celsas Lipsia pande fores.
Haud morase veniens inferrt portaagmen aperta,
Et plausa, laetis excipiturque tubis.
Strata crepant sonitu calcatis compita saxis,
Scintillatque silex calcibus ictus equum.
Qua praeteruehitur velatis sponsa quadrigis,
Haeret spectator limine quisque suo.
Laeticiam plebs tota sonat, venientibus omnes
Aequa mente favent, et bona verba sonant:
Hanc adeas urbem fausto pede, et Anna penates
Alberti felix ingrediare tui.
Coepta secundus Hymen sponsis fortunet, et uno
Coniungant thalamo vos bona fata duos.
Lipsia lux terrae, quam maximus Albis ad Eurum,

Sala adit ad Zephyrum, flumine Mulda secat:
Lipsia Pieriis nil concessura fluentis,
Quam sacerillimi potar Elister aqua:
Lipsia culta viris, sapiente beata senatu,
Ciurbus ornatis divitibusque potens:
Eia nunc illos ostende operosa paratus,
Queis magnos Reges excipis atque Duces.
Quae lauto superas alios splendore colonos,
Et pompis multum deliciisque potes:
Nunc civi sis prompta tuo sponsisque parata,
Officiisqueiuva gaudia festa tuis.
Sedula succincti nunc munia obite ministri,
Festinate pedes, et properate manus.
Sit sine labe domus sponsi facite intus et extra
Spectantes oculos omnia munda iuvent.
Purpureo niteat paries velamine circum,
Fulgeat auratis mensa gravata scyphis.
Huc quoque materiam laetarum ponite rerum,
Et Cererem, et Bacchum queis sine friger amor.
Accersitorum tellure marique ciborum
Fercula convivis da numerosa coce.
Intulit ecce frequens se tectis hospes, et omnes
Sedigno mensae discubuere loco.
Praelatus primam sedem tenet advena civi,
Mutaque conspectus mutuus ora tenet.
Prima fere tacitas servant convivia linguas,
Frigent prima, tepent proxima, deinde calent.
Acrius ut caleant, et pectora plenius ipsa
LAetentur, fiant ora diserta magis:
Myrrhina pone puer, diffusaque pluribus annis,
Vinaque quae Lesbis, Cressa vel vua tulit.
Huic cum laeticiae cumulum grex Musicus addit
Et scita lepidos consonatarte modos.
Fratr sed in media turba comitatus Amore,
Sesertis Hymen tempora vinctus agit,

Et clarum geminis modulaus Paeana maritis,
Praecinit ipse sua voce, sequente choro.
Huc quoque vocales affert cum pectine chordas,
Et digitis resonum Pieris aptat ebur:
Blanda verecundos Erato commendatamores;
Uranie thalamos caelica dona canit.
Ar celebri vates fert sponsum carmine Clio,
Et seu gesta refert, sive gerenda docet.
Haec coram appellans Albertum, talibus aures
Vocibus astantes ipsaque corda replet:
Illustris frugi quamvis te patria civem
Protulit, et claro de patre nomen habes,
Qui Marii vincit septenos consulis annos,
Et gessit felix, et gerit illud onus:
Qui meritis auctam replevit pluribux urbem,
Quo tantum floret Lipsia nixa sene,
Roma Catone suo quantum, Salaminve Solone,
Nescore Neleis vel sapiente Pylos:
Sed tamen ipse tuas patriis virturibus addis:
Est sua iaus patri, propria lausque tibi.
Est in quo merito cedis ceu filius ipsi,
Est in quo merito cedit et ipse tibi.
Nam numquam coluit nostros Hieronymushortos
Nec dulcem potum Thespidos hausit aquae:
Tu nostros flotes, tu flumina nostra rulisti:
Ingenio genitor, tu magis arte vales.
Ille fuit sacri dudum pars prima senatus:
Tu quoque cum magna laude senator eris.
Consiliisque bonis et dextre rebus agendis
Ipsum par aeques exuperesve patrem:
Quo non est gravior, non est prudentior alter,
Nec tantum curae perferat alter onus.
Qui quantum semper commissae commodet urbi,
Testantur cives, et monumenta probant.
Qui velute Ipecula casus hiemesque futuras

Prospicit, et clanum temperat arte suum.
Quis rapidos illo citius praesentiat Austros,
Consilio dubils praeveniente malis?
Quis melius vitet syrteis, et saxa Maleae,
Et quaerat saluae littora tuta rati?
Quam belle collapsa levat, ruituraque fulcit,
Et tempestiva stantia firmat ope?
Primaque communis tenetipsum cura salutis,
Civibus et melius, quam cupit esse sibi.
Sunt urbanarum penes hunc fastigia rerum,
Et sua Lotterum fama decusque manet.
Care Alberte mihi, reliquisque sororibus octo,
Quae mecum cupiunt rebus adesse tuis:
Hos audi monitus, et te sine pulchra parentis
Exempla ad laudes extimulare tui.
Tu cole nos semper, serva virtutis amorem,
Et gere res, quanto gessit honore pater.
Macte paterna tene stabili vestigia gressu,
Praenius ipse tibi monstrat honoris iter.
Sic tibi de nostro promittas praemia coetu,
Sic serto, et nostro carmine dignus eris:
Quae nunc sponse tibi vestri donamus amore,
Munere Pieridum ne tua taeda vacet.
Haec Clio, quae se penetralibus intulit illis,
Sub queis cum sponso turba virilis erat.
Diversased parte, sedet qua femina multa,
Et cum virgineis accubat Anna choris,
Nympha venit, non Musa quidem, sed proxima Musae
Ore verecundo, virginitate pari,
Demissis oculis in humum, facieque rubente,
Compositis manibus, simplice tecta stola.
Haec affata suis dignam quoque laudibus Annam,
Digna puellari sic grege verba dedit:
Illa ego caelicolum pars et comes addita, purae
Mentes amica deo pura Pudicitia.

Magnum olim mihi numen erat, vestaeque tenebam
Antiqua sacros relligione focos.
Roma suis coluit mea puluinaria votis,
Plebs mihi templa dedit, Patriciaeque tribus.
Sacravere mihi castae sua serta puellae,
Et iuvenes aris dona tulere meis.
Me puer et virgo servat custode decorum,
Vittaque matronas, et stola longa tegit.
Impolluta virum sunt et mihi pectora cordi,
Aquibus illicitam Cyprida pello procul.
Foeda meo ductu fugiebat stupra Iosephus,
A Pharii eunuchi servus amatus hera.
Servavi Hippolytum, cum castum exarsit in ipsum
Incesta Phaedre Pasiphaeia face.
Retraxi, vetitis flammis prec busque petitum,
Turpisab Anreiae Bellerophonta toro.
Me suadente, novae Carthaginis arce potitus
Abstinuit capta virgine Scipiades:
Ne victor bello, victus ferretur amore,
Reddidit, Alluci quae tua sponsa fuit.
Per me tuta fuit viduum neque Iuditha lectum
Polluit Assyrio sollicitata Duci.
Quod rara superos, et me pietate colebat-
Reppulit obscoenos Helcias osa senes.
Me custode fidem thala mi servavit Ulyssi
Icaris illusos docta fugare procos.
Dum me constanter Daphne Peneis amavit,
Sprevit amatores virgo pudica suos.
Et quotquot iuvenes, aut me coluere puellae,
His favi cunctis, et mea dona tuli.
Et tibi nunc faveo, mea nec tibi munera desunt,
Albertusque tibi medatur Anna duce.
Aprima siquidem me vitgine semper amasti,
Et tibi summa fuit cura Pudicitiae.
Inclita laudatis vidit Friberga colonis

Te nasci, cunas et dedit ipsa tibi:
In qua cum multis habito virtutibus urbe,
Inque suo est illic numen honore meum.
Rotha tuis genitor lucem natalibus addit,
Insignis patriae gloria Rotha tuae:
Quem cives, testes virtutum ipsius, honorant:
Qui gessit summa munera magna fide.
Optima te genuit, sudavit et anxia mater,
Ut sibi paresses moribus Anna bonis:
Qui te sic ornant, ut te modo propter eosdem
Albertus sponsam gaudeat esse suam.
Est genus egregium tibi, sed non stemmata iactas:
Dives es at nihil hac dote superba tumes:
Nec tibi dat facies animos, scis ora caducum
Esse venusta bonum, munus et esse Dei,
Quod non corrumpis, non inficis arte colorum:
Omnis abest fucus, luxus et omnis abest.
Sedluxu nimio sed enimhic quoque fronte puellas
Fucata video Diva pudoris ait,
Meque videre pudet, quae non pudet ora videri
Levia pigmentis, splendidiora vitro.
Plus se deformant, nimiis quam cultibus ornant,
Dedecus est istae quod decus esse putant.
Aure meos facili monitus haurite puellae,
Vobisapta canam, vester ageturhonos.
Parcite luxuriem vobis permittere tantam,
Necblanda vestrum perdire peste decus.
Non sic Aeaeis animos effeminat herbis,
Pestiferum Circenon ita virus habet,
Ut nocet immenso luxu gavisa voluptas,
Et quae non modico corpora fine colit.
Luxuries homines, ceu pisces hamus inescat,
Et trahit illecebris exitiosa suis,
Luxuries populos affligit, et oppida vertit,
Et perdit mores, pectora, corpus, opes.

Quid tot fronte nitent gemmae, quid tortilis auri
Ex collo vobis tam grave pendet onus?
Reginis ne liber cultu certare superbo,
Et qui sit vester, non meminisse, status?
Quo nimium video vos Iuxurare puellae,
In magnas aulas iste paratus eat:
Fidite nec formae, speculo nec credite tantum?
Mentitur speculum, deserit ora decor.
Laides incrustent spurcae tectoria fronti?
Parcite virgineas vos macula regenas.
Vos memori pocnas Sirenum figite mente
Soluerunt factae quas mihi monstra deae.
His Achelous erat genitor laudataque mater
Calliope? Si culas in coluere plagas.
Paliadias norant artes, dulcedine vocis
Aequabant matrem carminibusque suam.
Praestaba nt etiam forma: sed corporis illis
Comandi nimium cura profana fuit.
Arte color factus mutaverat ora, nitebat
Frons, et cerussae candida colla nive.
Et rubuere quidem. sed non rubuere pudore,
Perlita purpureo labra genaeque luto.
Insolitos emptus spirabat crinis odores,
Lumina tincturis emicuere novis.
Armillas eubitis gestabant: aurea vitta,
Gemmatae Zonae, pictaque vestis erat.
Nec bene munibat mammosuni fascia pectus,
Pene meis oculis visa papilla foret,
Oppositis manibus nisi diva aversa, tulissem
Virgineum iusto meta dolore nefas.
Adde quod explicito pavone superbius ibant,
Turpiter et gestu sepetulante dabant.
Adde quod oblitae se Musa matre creatas,
Plurima lascivis concinuere modis.
Talia ringebar spectans et iussit in iram

Me verti laesum numen honorque meus.
Vae vobis Nymphae, dixi, pro crimine tali
Pendatis poenas cum mihi, tempus erit.
Tempus eratfestum, via cum suscepta Ligiae est,
Parchenopaeque suo Leucosiaeque mari.
Cercopum genti sedes habitata dolosae,
Est prope Campanos insula parua sinus:
Fecit simiolos exolsu Iupiterillos,
Inde Pithecusam Dorica lingua voeat.
Huc ad sacra ibant A cheloides atque redibant:
Tuncquoque tentabant rufsus abire domum
Vix ad littus erat ventum, vix margine summo
Accepit primos alga marina pedes,
Ecce, quibus poenae iam venerat hora, dearum
Membra ineunt formas inferiora novas.
Fit squamosa cutis, plantas rigor asperat imas,
Candoremamittunt caerula crura suum.
In pinnas digiti, in spinas vertuntur et ossa,
Insolitis ungues diriguere modis.
Sicana curuatas verruntque per aequora caudas,
Piscibus assimiles omnia pube remus.
Ut quoniam mores, et mens mutata fuisset,
Esset corporibus nonquoque forma prior.
Et nunc Sirenum nota est infamia mundo,
Sirenum scopulosnunc quoque nauta cavet.
Hunc igitur neglecta mei reverentia finem,
Talia virgineus praemia luxus habet.
Vos aut emendent Sirenum exempla puellae:
Eveniat vobis aut pudor illevelim,
Pectora virginibus quo suntassecta Pelasgis,
Et quondam plures ernbuerc nurus,
Illae (gesta brevi repetam) convivia festo
Duxeruntyilare luxuriosa die.
Innuptae nuptaeque simul, triclinia vestra
Sunt velut hic, plenis accubuere toris.

Tempora post epulas ne possent longa videri,
Mutuus in medium plurima sermo refert.
Coeperunt etiam varios inducere lusus,
Et multos habuit, mensa secunda iocos.
Ludendrgenus est. ut rex reginave, mixta,
Cohuiviis reliquis imperet una, vice:
Imperat haec illi mensam prope sistere, sive
Ire soras: agiles imperat ille choros:
Hic bibere, haec cantus dare, vel quodcumque referre,
Vel sibi reginae dicere mandat ave:
Altera complecti iuvenem, dare, praecipit alter
Oscula amatori terque quaterque suo:
Et quo deunquelib et regina aut rege iubente,
Cetera turba stacim regia iussa facit.
Imperium tandem serie poscente puella
Accipit et regni ludicra sceptra levis:
Quae non fucato quod formosissima vultu
Esset et ingenio non inamoena foret,
Fu caris altis aliquem incussura pudorem,
Apponi iussit lintea, iussit aquam.
Hac posita: Facilem rem vobis impero, quoldque
Impero ceu par est, inquit, obibo prior:
Hac mecum! ympha geminas perfundite palmas,
Perfulaeque lavent ora fricentque manus,
Linteaque abstergant undam. Lavet ipsa puella
Princeps, mantili tergit et ora sua.
Quae cum nil fuci gererent, sine labe manebant,
Et facies ipsi pulchrior inde fuit.
At quibus asciti nituit candore coloris
Frons, quibus os rubuit, queis miniata gena:
Ipsis asperso nocuerunt balnea fronte,
Balnea fucatae non adhibenda cuti.
Nam simul atque manus obierunt ora rigatae,
Sic cavitque udas linen mappa genas:
Mendax labra rubor, frontem cerussa reliquit,

Et species ipsis turpior inde fuit.
Exoritur risus, facies ludibria mensis
Mentitae fiunt, et sua probra dolent.
Sed dolor hic deinceps aliis, et prfuit ipsis
Contentis formae simplicitate suae.
Idem nunc vobis prosit, deterreat idem
Vos pudor a forma luxuriante nimis.
Quae gaudet fucis, haec non bene casta putatur,
Haec virgo iuvenes perdit, et ipsa perit,
Dum mala pellecto fomenta ministrat amori,
Fucatoque leves fascinat ore procos.
Fulgebant terrae Memphitidos aurea quondam,
Templaque marmoreis suspicienda tholis,
Nil erat aspectu quorum speciosius, essent
Si lustrata oculis exteriora tuis:
Templa sed ingressus si circumspexeris intus,
Cum sacris aliquem quaesierisque deum:
Numen ibi nullum, sed vel latrator Anubis,
Pastave Niliacis anguibus Ibis adest:
Simia adoratur, colitur crocodilus, et Apis,
Elcaper, inque adytis plurima monstra iacent:
Sic cerussatis species externa puellis
Enitet, et iuvenum lumina capta tenet.
Sin introspicias, sit sub cute femina qualis,
Turpia formoso corpore corda gerit.
Corporis occulitur fuco menti indita labes,
Et mala saepe bona bestia pelle latet.
Optimus est, quem dat facier natura decorem,
Parcite naturae contemerare decus.
Ora deus mira mortalia format ab arte:
Impius est, quisquis tale reformat opus.
Quocirca nitri spumam vitate rubentis,
Et procul a vobis Illyris iris eat.
Nec nitido vestri stibio polian tur ocelli,
Nec myrrhae fragrans spiret odore sinus.

Coniugium felix auro mercabile non est,
Nec durat cultu corporis emptus amor.
Vultis inire toros optatos, vultis amari,
Moratae, et dignae sitis amore virum.
Hanc (inquit, sponsam digitumque intendit in ipsam)
Ante oculos vestrum ponite quaeque suos.
Vivite sic, vixit velut Anna modesta, fuitque
Ipsi ptima Dei cura, secunda mei:
Meq: Pudicitiam reverens quia semper honorat,
Laudibus ipsius nomen honoro meis.
Cuiiam concilio fuastas ego pronuba taedas,
Et capit egregium me sociante virum.
Exop tat dignum quaecumque puella maritum,
Me colat et monitis pareat aequa meis.
Haec ubi dicta dedir, sponsali limine cessit,
Quae casti nomen diva pudoris habet:
Et iam finierant eriam sua carmina Musae,
Desieratque suo munere functus Hymen:
Denique laeticia fessus conviva diurna,
Optabat somno membra riga nre fruir
Corpora bina torum conscendere iussit in unum
Altius evectis nox agitata rotis.
Ducitur in thalamum Lottero sponsa paratum,
Cum matronarum matre sequente choro.
Dant leges, dant multa novae solatia sponsae,
Quodque sit officium connubiale, monent.
Cetera turba piis mecum connubia votis
Frosequitur, spon sis et bona fata rogat.
Felici sponsus fias Alberte sub hora,
Coniugii felix omneque tempus eat.
Anna tibi pleni faculas accendat amoris.
Te faciat patrem mensibus Anna decem.
Qualem regenitor patriae dedit inclitus urbi,
Quam vultu placidum, tan pietare gravem;
Tu proles patriae cives generabis, et ex te

Progeniti referant patris avique decus.
Et sit amica tuis Lotteris Lipsia tan tum,
Quantum Lotteris Lipsia cara suis.

Iacobo Strasburgo et Magdalenae Blasebalgae.

Cum pater Aonidum Philyraea regnet in urbe,
Et doctus Clariis certet Elister aquis,
Et resonent isthic iucundis omnia Musis:
Quid vis sponse tibi, quod mea scripta petis?
Quae tibi si mittam, fortasse videbor Athenas
Invisam alitibus mittere noctis avem.
Et dare Strasburgo versus, donare Mineruae
Est oleum, Cereri far, tibi Bac che merum.
Nec tamen officium merito tibi tale negarim,
Ad tua nec prorsus gaudia mutus ero.
Nam quia tu nostras ornasti carmine taedas,
Ut potero, referam par Iacobe pari.
Gratabor thalamo saltem, et bona fata precabor,
Si non sat sponsos laudibus orno meis.
Musa tuo mecum pangas Hymenaeon alumno,
Et sponsi, atque novae coniugis ede decus.
Tu turpes exosa procos, tuque innuba virgo,
Tu cafto seruis casla ministra Deo.
In laudes tu nata Dei, laudabis amorem,
Et castum thalamum munera summa Dei
Coniugii celebremus opus. Deus illius auctor.
Ipse virum, et sociam condidit osse viri.
Et dextras iungens amborum foedera sanxit,
Uxoremque suam iussit habere virum.
Lege cavens, nequis sociali retia lecto
Tenderet alterius, proditor ipse sui.
Qui reverenter habet legem hanc, colit usque pudorem.
Spiritibus superis proximus atque Deo:
Qui contra rapitur furiarum turpis imago est,
Obscoenasque refert foeda libido feras.

Coniugium proprium est hominum, quib. ordine iungi
Legitimo Rector, qui tenetastra. dedit.
At concessa gregi Venus est promisena bruto,
Suntque vagis quaevis pervia lustra feris.
Natura pecades genera nt monstrante: creandis
In meis certa lege tenetur homo:
Ut qui ae caelo brutis genero sior ortum,
Divinae mentis particulamque trahit.
Ille suum auctorem debet retulisse pudore,
Natura ferri non duce, bruta velut.
Non illi quaerendus amor discrimine nullo,
Nec licet in quoduis ferre cubile pedem.
Quae prolem licitis in ameribus edat honestam,
Unus vir nuptae nupta sit una viro.
Sic adduxit Adae Dens unam pronirbus Euam,
Et iussit multa crescere prole duos.
Quod fieri mandat rerum suprema potestas,
Sit sirmum et contra nemo rebellis eat.
Ergo auctore Deo rata sint connubia, quodque
Cum casia iuvenis virgine foedus init.
Sic tibi selicem speres contingere taedam,
Cur lex. et pietas sunt in amore duces.
Diverso deplex homines via tramite ducit,
Pst minus una frequens, altera trita magis.
Taeda ubi fausta viro quaeren da sit altera monstrat:
Ducit ad infelix altera coniugium.
Hanc sequitur, stupido quicumque in sanus amore,
Non mentem aducrtit, cur amet, et quid amet.
Non reputat mandata Dei, et connubia quaerens,
Non sibi conciliat voce rogante Deum
Consultorque malus sibimet, non dispicit ante,
Querat ubnpra quae, quaeque sit apta sibi.
Dumindoformosam, tenero dum flore virentem,
Iungat et uxorem divite dote sibi.
Formmbonum fragile est: ongis flos carpiturannis:

Luxuries magnas prodiga perdit opes.
Haec simul accessant, uxorem cessat amare,
Ob bona qui sponsus talia factus erat.
Iurgia blanditiis, odium succedit amori,
Saepius ad pugnos res redit, atque sudes.
Taedia plena tori veniunt, et protinus ambo
Detrectare optant connubiale iugum:
Sed nulla admittunt sacrae divortia leges,
Quamque semel duxit, semper habenda viro est.
Tunc illi carcer torus est onus uxor et ingens,
Tunc demum coniunx incipit esse miser.
At non ille miser, faustos quaerenti Hymenaeos
Altera evi teritur semita trita minus.
Dux Deus est illi, sine quo vestigia nusquam
Fert sua, nec sequitur, qua vagus errat amor.
Cur amet, et quid amet, lex divina admonet illum,
Atque maritalis regula sancta tori.
Non huc, non illuc rapidis affectibus actus,
In ducta solas coniuge sperat opes:
Se sinit haud forma tantum, cultuve nitente,
Aut blando scitae virginis ore capi.
Sed cupit ipse piam, castamque, et ad omnia promtam,
Fortunaque sibi, moribus atque parem.
Talem ambit, talisque sibi ut contingat amanti
Nupta, vocat supplex in sua vota Deum.
Vota Deum tangunt auditque precantia verba
Optantis castum coniugiumque pium.
Hoc potitur, quicumque petens connubia, cautis
Incedit pedibus posteriore via.
Ergo ubi iungendae Strasburgo cura maritae
Venit, et intravit pectus honestus amor,
Haerentis iuvenis tenuit dubitatio mentem,
Illo mallet an hoc ponere calle pedes.
Multum agitans generoso animo, velut impiger utrum
Amphitryoniades ingrederetur iter.

Cum durum virtus, monstraret molle voluptas,
Eligeretque heros scandere laudis iter.
Ut vero mentem Deus hanc dedit optimus illi
Auctor, ut uxorem maller habere bonam,
Quam cui forma animos dat, quaeque superbit in ostro
Et virtutis inops femina iactat opes:
Procinus huc ductore Deo vestigia flectit,
Fert ad felicem qua via tuta torum.
Prognatamque petens te Magdalena parente,
Cuius erat virtus nota, celebris honor:
Tu mea dixit, eris: nec enim me numina fallent.
Auspicibus nuptam te quibus opto mihi.
Nec mea vota Deus rapidis dabit irrita ventis,
Quae pro dilecta virgine multa tuli.
Tume felicem facies mihi iuncta maritum:
Tuque quod e multis milibus una places,
Non una est ratio, non unum calcar amoris,
Mille sed ardori das alimenta meo.
Ingenuis video quam sis namlibus orta,
Quam gravis iste parer, quam bena mater erat?
Cura quibus fuit, ursese esset digna propago,
Teque sua talem sedulitate darent,
Quae posses olim virtatem propter amari,
Et multa in thalamum laude venire viri.
Hac germana tibi soror est parindole, tecum
Quam pudeta vestra degenerare domo.
Quam virture pari, multis et honoribus auctam,
Menrerus dignam duxit amore suo.
Meurerus studiis Romavae cognitus orae,
Idem Germani maxima fama soli:
Quo nec vir melior, medicus nec doctior alter,
Cumque ipsa certat non minor arte fides.
Quem colo, quem vencror: quotiesque ipsius honestam
Cum dulci intueor coniuge progeniem,
His opto similes, affineque iungere foedus

Cum tanto flagrat cor iuvenile viro.
Et qualem huic praestat tua se germana maritam,
Magdalena mihi te quoque spero fore.
Mutua det vobis exempla domestica virtus,
Vos genitas unolaus decet una patre.
Ergo mihi nubas si filia patris honesti,
Hoc vel honora tus nomine sponsus ero.
Sedquae me capiunt, et alunt in pectore flammas,
Magna tuum praeter sunt tibi dona genus.
Membra valent, sanoque vigent in corpore vires,
Et manans iusto sanguine vena salit.
Ista meis facies vultusque arridet ocellis,
Et vigoraetati convenit iste meae.
Flos tibi nunc plenus maturos attigit annos,
Apta maritali est ista iuventa toro.
At nunc vix cunas quaedam liquere puellae,
Vix pede calceolos deposuere rubros:
Cum sibi deposcunt, quod ament, quibus apta marito
Creverunt nondum corpora mensque iugo.
Quae, quid verus amor, quid sint consortia lecti,
Sint ut honorandi, non didicere, viri:
Non servare domum, non recte educere natos,
Atque bonae varias matris obire vices:
Pingere non acubus, molles non ducere lanas,
Non lanae ductae conglomerareglobos:
Non assare sciunt, non elixare, nec escas
Seu condiresuo, sive salire modo:
Invenias aliquam, quae vix olus, aut paret offam,
Vix coquat in calidis molliter ova focis.
Aut nulla istarum tibi pars incognita rerum,
Magdalena tibi nec rude pectus inest.
Tu sapis, ante annos nulli nuptura tenellos,
Nec te corripuit praecipitatus amor.
Consilium est tanto melius, maturior aetas
Quanto, cumque annis provida cura venit.

Et tibi nunc venit solertia maior adultae:
Et dilatus in hoc est bene rempus amor,
Quo potes utili ter magis, et prudenter amare,
Et non indigno te sociare viro.
Iam nosti, fidam deceat quae cura maritam,
Omneque materni scis decus officii.
Ista mei merito sint irritamen amoris
Ornamenta, tibi ni potiora forent.
Namque ego tunc toris incendia plena medullis
Haurio, virtutes cogito quando tuas.
Primum sancta locum Pietas habet, edita caelo,
Dulcis alumna Dei, fida ministra Dei.
Optima virtutum, quam quisquis possidet unam,
Ut careat reliquis, sat facit ipse Deo.
At quarum alma choro pietas excluditur omni,
Laus et virtutum gratia tota perit.
Tu colis, atque Deum reverere, quid expetis ultra
Laudari, laudem quae pieratis habes?
Hac ornata virum facies me nempe beatum,
Virtutum hanc sequitur cetera turba ducem.
Quale sit ingenium, vitae testatur honestas:
Quam pudor ingenuus, prodit in ore color.
Esse modesta studes, nec iners in pectore fastus,
Nec mollis levitas, nec rigor asper inest.
Non habitus, non tegestus deformat ineptus,
Non vagus est oculus, non tibi lingua procax.
Ingluvies invisa tibi, tua sobria vita:
Nox brevis est somni, nulla diurna quies.
Non tibi segnicies cordi, teris otia numquam,
Semper habet, quod agat, laeta labore manus.
Sed quae praeterea tibi sunt dignissima laude,
Et memini, et tacita singula mente probo.
At me deficiat lux, si repetam omnia tecum,
Lux licet haec nobis solstitialis eat.
Talia vel dixit tibi Magdalena Iacobus,

Motus amore tui, laetus honore tuo.
Dicere vel voluit: namque ipsi forsitan. utte
Sic laudaretin os, obstitit ipse pudor.
Nunc sentis igitur, quid de te sentiat ipse:
In quem sisanimo tu quoque virgo pari.
Et laudes habet ille suas: utque eius amorem
In te virtures elicuere tuae:
Ingent iuvenem sic complectere favore.
Contemplans, niteat dotibus ille quibus.
Qua terta quo patre satus quave indole, vitae
Quod genus, et cultus, dic age Musa brevi.
Sicut inest bonitas terris non omnibus aequa,
Proventus non est omnibus unus agris.
Diversas diversa tenent animalia rerras,
Haec mites, saevas fert humus illa feras:
Sic homines veluti positu dirimente locorum,
Ingenii distant conditionesui.
Non aequat cultu Germanum discolor Indus,
Distatab invicto Saxone mollis Arabs.
Barbarus a Graeco differt, Romanus ab Osco,
Nec mores Latios perfidus Afer habet.
Ingerniisaliquid confert locus: ipse plorum,
Astrorum et variat pectora nostra situs.
Ergo refert aliquid cuius regionrs, et urbis,
Vir petat am plexus virgo pudica tuos,
Vos ambos genuit populosa et splendida cultu,
Dives et ingeniis Misnica terra bonis.
Si placet alterutri vestrum sua terra, placebit
Ille tibi, tuilli, quos humus una tulit.
Lipsia claratibi, non est obscurior illi
Patria Fribergum, laus et utrique sua est.
Magnficis opibus florens celebratur in orbe,
Et procul invecta Lipsia merce porens,
Copia cuius alit vicinos, quaeque colonis
Maxima Misniacis emolumenta facit.

Claruit argenti Fribergum fertile venis,
Urbsque fuit locuples aere, beata fuit:
Utraque dat sedem Musis colit utraque Christum:
Illa facit doctos, haec reveren ter habet.
Gande virgo cui datur illa ex urbe maritus,
Quam clari et cives incoluere boni.
Inter eos media non prorsum e plebe lacobus
Strasburgus natum dat tibi sponsa suum,
Vir pietate Deo carus, carissimus urbi
Oruciis magno qui nec honore caret.
Inspiciens tellure operum quid siat in ima,
Publica iuratus munera censor obit.
Non Helicona quidem vidit, seuduitve doceri,
Sed miro studio nomina docta colit.
Et probat, et pulchras Musarum praedicat artes,
Unde capit cultus, omneque vita decus.
Quodque sibi dcerat, ne nato deesset et olim,
Hunc Heliconiades iussit adire novem.
Iussa facit natus. venientem protinus ultro
Porrecta excipiens Calliopea manu:
Carior haud alter puer optatissime nostris,
Quam tuisucedat sedibus hospes ait.
Indole repulchra pulchri sator optimus orbis
Denavit, vires ingeniiq: dedit.
Aoniamque sitis ardenti pectore lympham:
Tufoesix nostri fontis alumnus eris.
Qui valeringenio, discendique ardet amore,
Hie suo vere terupore doctus erit.
Qui docet obrusum. et segnem, sine fruge laborat,
In pertusa ut qui dolia fundit aquam,
Care puer semper tibi stumina nostra patebunt,
Inde tuam sistent pocula plena sitim.
Da modo te docilem, et promptum, nec parce labori,
Dum tibi florentis tempora veris eunt.
Et quoniam tenera est, et adhuc infirmior aetas,

Quam possis nostrum solus adire nemus?
Et quoniam in quavis disc entibus arte magistro
Est opus, in studiis tu tibi quaere ducem.
Quem quaeram? dicis? Quod si me consul, audi
Nate bonis studiis, ingeniose puer.
Porte tuas etiam rumor pervenit ad aures:
Ut fluat Aoniis inclitus Albis aquis.
Non modo Leucoreas qua stringit flumine ripas,
Quas mecum comites incoluere meae:
Sed qua Misena Musae regnamus in urbe,
Et colimus nostris templa dicata sacris.
Hic iam continuos annos puerile benignis
Saxonicus Princeps sumptibus agmen alit.
Huius Fabricius dux optimus agminis, idem
Prima Aganippeae gloria militiae,
Grata Deo, nobisque canens, qui saepius aures
Demulcet nostras dulce sonante lyra,
Maximus ingenio, facundo maximus ore,
Discipulis promit divite dona penu.
Nemo nec uberius pueris, nec dulcius illo,
De nostro puras fonte propinat aquas.
Nemo docens meliore fide, felicius illo
Ingenua mentes imbuit arte rudes.
Qui non progressus ductu facit illius ullos,
Huic cerebro vacuum dixeris esse caput.
Aut ipso, aut nullo disces Iacobe magistro,
Sit sua laus aliis, tu pete Fabricium.
Hoc duce, da nomen Musis, et suscipe pulchram
Militiam in castris optime tyro meis.
Sic tua te doctrina viris insignibus addet,
Sic palmam studii, dignaque serta feres.
Dixit, et iniecit pueri sua brachia collo,
Mixtaque blanditiis oscula Musa dedit.
Ille deae laetus monitis, et idonea sperans
Tempora, cum iussas iret ad Albis aquas:

Patre iubenteabiit, suffragia dante senatu,
Cui puer ingenio tunc quoque carus erat:
Qui septem pueros senis abeuntibus annis
Principis inludum mittit ab urbe sua.
Misenam ingressus: Fausto nunc ô pede, dixit,
Me Deus illustrem faxit inire scholam.
Et mihi sacrati mittat spiraminis auram,
Ut stadiis fructu non pereunte vacem.
Ex illo fauste cesserunt coepta labori
Praesentemque suo sensit adesse Deum.
Iam pleno tendens cursu Strasburgus ad omne,
Praeceptor doctus quod dabat, aptus erat.
Concedens nulli socio, plerosque relinquens
De reliquo tantum post sua terga grege:
Accipiter quantum volcures, navesque Liburna
Anteit et quadrupes Bellerophontis equos.
Doctrinae ponens fundamina firma futurae
Tunc didicit, studii quae puerilis erant.
Mox illi coepit facundia custa placere,
Esse voluptati Tullius, esse Maro.
Et nunc illius, nunc aemulus huius amabat
Gustare ex ipsis fontibus eloquium.
Hinc est, quod veteres sapit eius sermo Latinos,
Hinc est, quod Phoebo carmina digna facit.
His quantum valet, et produst aliisque sibique,
(At quantum valeat carmine, scripta probant,
Lecta viris doctis, mulcendis auribus apta,
Haud vatum priscis inficianda choris)
Acceptum gratus tibi fert doctissime vates,
Cui sunt Misenae tradita sceptra scholae.
Quo quantum iuvenis gaudet mens grata magistro,
Discipulo tantum laetus es ipse tuo.
Sic igitur cultum doctrina labore Iacobum
Sexenni nobis Fabriciana edeit.
Iam pulchras signante genas lanugine prima,

Miseno ludo cederet tempus erat.
Tunc claram studiis Philyrae concessit ad urbem,
Doctrinae ad magnos nobilitate viros.
Traxit eo iuvenem camerarii nobile nomen,
Ingenio tractum nobiliore viri,
Quo prope nunc uno se gens Germanica iactat:
Solamen Musis sit super ille diu.
Traxit eo medica Meurerus maximus arte,
Tempus in hac quamvis non positurus erat.
Forsan strasburgum quoque consultissime legum
Traxisti fama tu Badehorne tua.
Tuque insigne cui dedit alma Modestia nomen,
Quamvis non iuri deditus ille tuo est.
Attamen ingenium vestrum memorabile toti
Orbi quam multos eloquiumque trahit?
Tuque sacrae interpres doctissime legis Alesi,
Pfeffingere Deo tu quoque digna doces:
Vos etiam iuvenes adeunt, Christoque sacratum
Facunda allicitis vos quoque vocegregem.
Ius civile bonum est: Medicorum ars optima: Fructus
Maximus, atque ingens est in utroque decus:
Doctores legum veros Strasburgus honorat,
Inque sub precio, qui medicantur haber,
Iuridici, et medici studium probat, cligit ipse
Diversum, ingenio conveniensquesuo.
Ipse Dei digito scriptas evoluere leges,
Et sanctae studium relligionis amat.
Discipulumque pium tibi se dans Christe, laborat
Esse animae medicus iuridicusque Dei.
Sed prius ac totum studio se dederet uni.
Progressus varia fecit in arte bonos.
Plurima delibans, sed ad usum quaeque reservans
Optima, per flores sedula sicut apis.
Sic ubi continuus feruet labor addidit eius
Doctrinae cumulum proxima quaeque dies.

Illius et virtus magno spectata theatro
Quaesivit tali praemia digna viro,
Donec eum docti merita cinxere corona,
Atque dedit titulum Musa Magistra suum.
Iam satis ex sese mansurae laudis habebat,
Et contra invidiae tela paratus erat.
Ingentum sponsi praestans, et vita modesta,
Et culti mores, famaque labe carens.
Haec sunt, ille quibus caelo caput extulit, haec sunt,
Queis est Strasburgo conciliarus amor.
Haec non doctorum tantum sunt digna virorum,
Sed quoque virginei digna favore chori.
Quae taedas optat felices, nubere tali
Gandebit iuveni, si modo virgo sapit.
Crediderim multas illo caluisse puellas,
Quad etiam facies usserit ipsa viri.
Asprce quam niteat facies suffusa rubore?
Quam clara elaeta lumina fronte micent?
Qui vigor in membris? agili quam corpore gestus.
Aptus, et oblectans flore iuventa suo?
Indica gemma velut circumfuso emicatauro:
Epulchro virtus corpore pulchra niret.
Quantum animo sponsi, de cus est in corpore tantum:
Strasburgus virgo praestar utroque tuus:
Id decus omne tuum est, quando tuus ipse maritus,
Sic crescit vobis accumulatus honor.
Hactenus et sponsum virtus et coguita sponsam,
Coniugii faustam fecit inire viam.
Nunc postquam auspicio non numinis absque secundo
Ad casti ventum est limina sacra tori:
Ipse Deus sponsis pietatis amantibus addit
Se comitem, et coeptis gaudet adesse piis,
Angelicaeque Deum trubae agmina longa sequuntur.
Ante maritaies excubitura fores.
Atque dolos Satanae vimque aversura, pudicum

Qui thalamum captat, sicutovile lupus.
At qui praeterea sponsi accessere penates
Cives, et docti nomina prima chori:
Lingua omnes animoque favent, numenque precatl
Saluere et sponsos usque valere inbent.
Denique per reliquum sonat acclamatio coetum,
Factaque pro sponsis talia vota novis:
Omnipotens castis aspiret gratia taedis,
Ut sit cum sponso sponsa beata suo.
Caelitus allatam saluus vir et uxor in omnes
Vitae huius casus experianturopem.
Augeat his flammas, faveatque amplexibus horum,
Detque piis animis gaudia digna Deus:
Det bona mille: suo similes virtute parenti
Det natos, matri filiolasque pares.
Absoluat numeros omnes, et mutuus omni
Tempore perstet amor, coniugiique fides,
Aureus ambroum digitos velut annulus ambit,
Ambiat illaesum gratia blanda torum.
Maxima coniugii virtus est atque voluptas,
Nolunt atque volunt cum vir et uxor idem.
Iste maritalem nutrit consensus amorem,
Et quamvis sortem pax bene ferre potest.
Pax adsit sponsis, pax omnia limina seruet,
Omnia mansuetae tempora pacis eant.
Et Deus amborum clemens quoscumque labores
Adiunet atque ipsis omne secundet opus.
Cumque idem longos vitae concesserit annos,
Quae nunc estinvenum, sit quoque flamma senum.
Haec et plura chorus dum laete Hymeneius edit,
Et pro parte sua gaudia quisque iuvat:
Senserat Oceano nemo caput abdere solem,
Laeticia longum decipiente diem:
Donec paviatim nigris lux cederet umbris,
Et tegeret totam noxtenebrosa domum.

Nox somuum portans convinia laeta diremit,
Et reliquos omnes, suasit abire domos.
Mansit ibi solus tecti penetralibus imis,
Pauca novos sponsos admoniturus Hymen,
Qui castos animos fautor non deserit unquam,
Et servat fidus limina clausa vigil.
At vos Pierides sociali abscedite lecto,
Nil vestro officio sponda iugalis eget.
Cras sponsop laetis referente repotia mensis,
Tu quoque casta ruum turba revise ehorum.
Iam petiere toros omnes, et fessa diurna
Laeticra facilis corpora somnus habet.
Atria tota silent et vox hominumque, canumque:
Tu quoque, cum taccant omnia, Musa tace.

Abrahamo Fusio et Annae Hausmanae.

Nunc tua coepta loquar Musae dignissima plectro,
Te mihi cantanti nunc Abrahame fave.
Hanc mihi materiem facilis modo dictet Apollo:
Tuque Erato sponsis officiosa veni.
Nam quia iucundi sumis tibi nomen Amoris,
Hic sua vult dici carmine facta tuo
Et quoties vincit, palmamque triumphat adeptus,
Ofsicio toties indiget ille tuo.
Nunc tamen imprimis plausum et tua plectra requirit,
Cum vicit magnum paruulus ipse virum.
Vincere magna decus magnum est, quo maior habetur
Victus victoris gloria maior erit.
Ictus cidalio tandem so Fusius arcu
Subicit imperio parue Cupido tuo.
Cui Charis applaudit zona spectanda soluta,
Et genitrix naro Cypria dicit iô.
At quondam cautus fusi contemtor Amoris,
Atque iugi impatiens, et bene fortis eras.
Fons tibi Pierius Cyprios compescuit ignes,
Et quoties in te spicula torsit Amor.

Vulnera nulla dedit ventos iaculatus inanes,
Et tibi aepe tulit Pallados Aegis opem.
Hoc venus, et Veneris puer aequa haud mente tulerunt,
Ambobusquesupra canduitira modum.
Tunc natogenitrix: ergo sine fine superbo
Nos animo spernat Fusius unus ait?
Atque ope Palladia tutus, mihi dedere sose,
Musarum et solo fretus amore, negat?
Nempe fui victrix, quindo mea vallibus Idae
Obtinuit palmam iudiceforma Phryge.
Quod si iure tenet partes doctrina priores,
Sunt etiam curae nomina docta mihi.
Non ego, quam Pallas, faveo minus arte politis:
Cuncta magis belle cotus amator agit.
Cur tamen in nos est aliena mente, colitque
Prae me cecropiam Fusius ille Deam?
Num placida armiferae quidquam, num blanda severae,
Num cedat doctae Palla di casta Venus?
Neme, neve tuas impune illuserit artes,
Tela para, et regni iura tuere mei.
Quo fuit Alcides, et Achilles ictus, et Aiax,
Et rex, quo nihil est fortius, ipse Deûm,
Magnanimus ia culo figatur Fusius illo,
Atque trahas domitum sub mea iura ulium.
Sic Venus. Arcitenens assumtis protinus armis:
Quem mater mandas, persequar, inquit Amor.
Tela nec effugiet mea, seu Germanicus orbis
Ipsum, sive Indus, sive tenebit Iber.
Mox adero victor, faveant modo numina coeptis.
Tu iaculatricem dirige Phoebe manum.
Dixit, et attracto quam fortiter expulit arcu,
Per iuvenis medium venit arundo iecur.
Iamque novum sentis ictum, et penetrabile telum,
Iamque libens illi das Abrahame manus.
Ipsa Venus nato victori plaudat, ovetque:

Gratamur victo nos tua turba tibi.
Haec fuita assidue nostri sententia voti,
Vulnus ut acciperes pectore tale tuo.
Quod non herba potens, non ars Chironia, verum
Fomentis relevet sola puella suis.
Saepe equidem mecum tacita sic voce locutus,
Promisi de te maxima quaeque tibi:
Fusius egregio genitus patre, laudis amicus,
Ingenio praestans, natus ad omne decus,
Pollidet eximias heroo in corpore dotes,
Excultoque animo plurima dona gerit.
Sed quoniam nupta, et nati, bona maxima, desunt,
Vita beata minus creditur esse viri.
Oter, et ô quoties longum est numerare, beatum,
Si quando coniunx vellet, et esse pater.
Vicimus. En nostris tribuerunt numina votis,
Mentem illi, ut coniunx, et velit esse pater.
Quod felix, faustum, atque bonum sit Fusius Annae
Iungitur, ad thalamum pronube Christe veni.
Dam binas flamen dextras coniungit ad aram,
Tugeminum vinci pectus amore Deus.
Fac tua rite colantiussa, et data iura maritis,
Ne lege a sacra castus aberrer amor.
Quae sunt diuni cultus, ea prima rogamus:
Cetera tum sponsis Christe benigne dabis.
Cernimus ut nulli connubia prospera cedant,
Ipse salutisfera ni Deus adsit ope.
Legimus, ut gentes totasque everterit urbes
Absque marieali lege vagatus amor.
Quis non Aegystum, quis te non Oedipedamnet,
Et nuptam rapuit qui Menelae tuam?
Quis vero aut odio Capium Pararenchon et ira,
Aut risu dignum dixerit esse magis?
Qui simulato inter mensarum po cula somno,
Stertit ad uxoris turpia furta suae.

Turpia spectabit quam plurima, si quis honesti
Coniugii expertes ad Garamantes eat.
Quique palam Veneris foedissima crimina patrant,
Herreo Messageten cum Nasamone fero.
Omnia sed breviter quis nomina dicat, inussit
Queis turpem famae nota libido notam?
Quis tulit unquam hominum violatum impune pudorem?
Tanto impura odio pectora numen habet.
At quan tum scelus est, quam dignum numinis ira,
Scripta Dei digito tollere iura tori?
Sunt, qui, quem fugiunt ipsi, interdicere lectum
Cassumaliis audent, afficiuntque probris.
Fecerat hoc quondam Manes in Persidis ora,
In Latio quod nunc Haeresiarcha facit,
Qui sponsam excludens Christi, et connubia vitans,
Contentus Babylon est meretrice tua.
Illius hoc faciunt comites, rasique clientes,
Turba Gomorrhaeis obruta flagitiis.
Qui simulata animum praefers pietate pudicum,
Sub falsaque tegis virginitate scelus:
Qui violas summi sanctissima iura Monarchae:
Cui canis obscoenae sponsa pudica loco est:
Alecto tesponsa manet, tibi taeda Gehenuae,
Pronubus et tibi Dis, et torus Orcus erit
Ceditelenones hostes procul ite pudoris,
Foetida polluti quaerite lustra gregis.
Nil mihi vobiscum est: castos ego laudo maritos,
Cum sponsa Fusiqualis es ipse tua.
Tu sartam tectamque Dei pietate fideli
Legem, coniugium praecipientis habes.
Hoc, quodagis, stygio poterat nil tristius hosti
Esse pudicitiae, grarius esse Deo.
Haud illi quidquam, debes huic omnia soli:
Inensum Satanam sperne, favente Deo.
Perge favente Deo, nomen cape coniugis: inde

Mille tibi pendent commoda, pendet honor.
Res tua, res agitur simul et nostro, et tua nostra
Sunt decora affinis qui tibi turba sumus.
Tu iungis nobis iu cundo foedere clari
Nominis Hausmanos, egregiosque viros.
Quos sanctos homines verissima fama celebrat
Atque graves et habent quos in honore boni.
Ergo Valentinus commissum iure tribunal
Nunc tenet et populo iura dat aequa suo.
Quem reverenter amat genitrix Friberga metalli,
Numinis urbs metuens, iustitiaeque tenax,
Virtutum cultrix, morum studio sa benorum,
Virgineae custos fida pudicitiae.
Quae forma insignes generosaque indole Nymphas,
Atque pias, cupidas atque laboris, alit.
Qualis et Anna tua est Fusi, cui dedita Christo
Mens est, et verbi perstudio sa sacri,
Cor castum, tacitum os, in humum deiecta decore
Lumina: nec rudis, et desidiosa manus:
Non levi speculo patulaeve affixa fenestrae
Quae perdat toros nil operata dies.
Non quae plus noctu vigilet quam luce laboret,
Femineis tantum dedita deliciis.
Et quae, quam mores, sparsos sir docta capillos,
Et tunicae melius composuisse plicas.
Ergo quam ducas, etiam atque etiam aspice sponse,
Ut decora assuescas, et tua nosse bona.
Nempe putas pulchrum tibi, vi cursuque valentem,
Atque sagace bonam pascere nare canem.
Qui comitatus herum, et nactus vestigia, rostro
Rimetur silvas, et bene tranet aquas:
Si curas, ut quadrupedem qui Castoris aequet,
Sublimem portet tegenerosus equus,
Qui tecum, cogat si res eat acer in hostem,
Sive brevi longum tempore currat iter:

Abiciasne omnem dulci de coniuge curam?
Quam stabuli, ratio est maior habenda tori.
Non est turpe canes, et equos nutrire probatos:
Est pudor uxorem non habuisse probam.
Hanc tanto citius quaeras tibi, cetera quantum
Bruta ortu melior menteque praestat homo.
Omnia felicis recum exige commoda vitae,
Commodius nupta dixeris esse nihil,
Taedia multa viro subeunt sine coniugis usu,
Ulla nec hunanis gratia rebus inest.
Dum caelebs studiis urgilasti Abrahame severis,
Ornavitque tuam nulla marita domum:
Ecqua dabat iuveni paries tibi gaudia mutus,
Ecqua torus vacuus, nudave mensa dabat?
Nunc cibus incipiet tibi dulciore esse marito,
Blahdior et somnus laetior ipsa domus.
Omnia ridebunt conclavia et angulus omnis,
Postquam habitare tuos incipit Anna lares.
Haec tibi multa feret solatia-gaudia multa,
Noveritilla tibi mille placere modis,
Non tantum forma sed vita ornata pudica,
Et morum veris ingeniique bonis.
Illaruum obsequiosacili captabit amorem,
Ingenio atque sui moribus usa viri.
Te colet, atque ipsi tua erit prolege voluntas,
Atque incon sulro tegeret ausa nihil.
Sint aliis sponsae quibus est laus omnis in auro,
Et procus infidas quae rat avarus opes.
Intolerabilius nihil est locuplete marita,
Pauper nummatae vir famulatur herae.
Tu dotes illas cape quas tua possidet Anna,
Cara puella Deo, morigerata tibi,
Fida domus custos, curae socia atque laborum,
Tristia quae trcum laetaque cuncta ferat.
Assi det illa domi tibi, tesectatur euntem,

Non verbis, oculis non satianda tuis.
Sollicite absentem suspirat, proque mariti
Incolumi reditu plurima vota facit.
Er peregrinanti tristi sonat ore, valeto:
At laeta reducem voce salutat herum.
Illa tibi: Mea lux, mi, dicit, oecelle, meum mel,
Conserit atque tuis labra manusque suas.
Nec tantum una caro geminorum existit amantum,
Alter inalterius pectore totus inest.
Haec igitur Fusi faciet te vira beatum,
Si quisquam ex ulla parte beatus agit.
Tu quoque cui iuveni nubas, intellige sponsa,
Ur decus agnoscas praesidiumque tuum.
De quo dum breviter memorat mea Pieris, audi,
Non quod sint famae, vel tibi nota minus:
Sed quia non unquam mentes explereur amantum,
Cum, quod amant, eius mentio multa subit.
Quam genus egregium fusii, pietate genitrix
Qua sit, qua fuerit relligione pater.
VVolfgangus, quem pro Christi constantia verbo
Non sinit obscuri nominis esse virum:
Quem sensisse pie, nunc est Ecclesia testis,
Et coram Christo iudice testis erit.
Sponsa per aeta tem forsan tibi scire negatum est,
Non tamen et patrem res latet ista tuum.
Quam vero dignos se natos ille reliquit,
Ingenuos fratres, eximios que viros?
VVolfgangi ingenium, et virtutem Lipsia sensit,
Carus ibi doctis Pierioque gregi,
Cui sua dona dedit, tradendo fideliter artes.
Pondere res plenae, verba leporis erant.
Hinc ubi iunxit eum sibi curia, publica Patrum
In tabulas summa rettulit acta fide.
Optat adhuc illum sibi vivere, luget ademtum,
Cum legit augustus Fusia scripta chorus.

Tristia sed taceant, resonant dum gaudia sponsis:
Sit bene defunctis, nomina viva canam.
Dum fcatres memore, te, non Isaace tacebo,
Fratribus est sual laus, est Isaace tibi.
Te non immerito civis Turingus honorat,
Urbsque albi stagni nomine dicta fovet.
Est et honoratum studium, et tibi honesta voluntas,
Qua bene multa geris, dignaque cive bono.
Perge patris fratrisque tui vestigia serva
Sit fraterna tibi lausque paterna lucro.
Ad sponsum Anna tuum redeo: quem corpore pulchro,
Ore quid dicam, quidue minora sequar?
Maxima cum bona sit, summos et nactus honores,
Excultum ingenium quos dedit atque dabit.
Non sic angustum est, et ei cor roboris expers,
Cogitet ut tantum repere stratus humi:
Sed caput ut tollat studiis, et in ardua tendat,
Intus alit iuveni mens generosa faces.
Ille simul primis culturae pectus ab annis
Tradidit, Aoniae nectare potus aquae:
Laetitia ingenti Musarum, Thespia dona
Accipit, et memori cognita mente tenet.
Tempus erat reputare animo, et decernere secum,
Quam studii, et vitae vellet inire viam:
En virgo occurrit, non quam Tyrinthius heros
Ad virtutem habuit per iuga summa ducem,
Multum illi similis tamen. At non obvia cuivis,
Non praesens horis omnibus, atque locis,
Quae cultrum dextra, pedibus talaria gestat,
Stans super instabilem mox fugitura rotam.
Cumque sit occipiti caluo, quodnemo prehendat,
Tecta prehendendis exhibet ora comis.
Illius ipsa favens votis, decorique futuro
Prospectura viri, talibus orsa sonis:
Haec ego sum, dixit, quod gignit et omnia profert,

Temporis annosi filia, diva potens.
Paucis nota viris, nunc his, nunc offeror illis,
Una non longo tempore sede moror.
Ultro saepe adsum, modo si non negligar ultro
Sum procul ignavis assiduisque prope.
Vertuntur mandibus momenta gravissima nostris,
Affero consiliis, affero rebus opem.
Dum loca, dumque modos, et idonea tempora signo,
Et moneo, quoduis ut bene possit agi.
Res ego felici perago molimine coeptas,
Fitque mea facilis dexteritate labor.
Monstro viam, monstro pulchri compendia facti,
Si quid suscipiunt laudis amore viri.
Cum venio, semper venit una pedissequa mecum,
Nunc Fortuna mihi est, nunc Matanoea comes.
Haec quibus ausugiens caluum occiput offero, segnes
Tem poris amissi paenituisse facit.
At Fortuna luvat, coeptisque aspirat eorum,
Qui crinem frontis corripuere meae.
Sic qui me captant, manet illos fructus honorque:
Qui me praetereunt, hos sua damna manent.
Dixerat. At iuvenis verbum non rettulit unum,
Ne: dum verba daret, mox daret illa fugam:
Sed crinita Deae citius dicto ora prehendit,
Et tenet apprensas ungue tenacc comas.
Tum vero: Iam non ait, opta tissima virgo
E manibus fugies non reditura meis.
Tu mihi conantistudiis emergere rectis,
Atque parare decus, si potes, affer opem.
Hla refert: Iuvenis doctis carissime Musis,
Egregii si e tangit hororis amor,
Atque aliquis vis esse, mei non copia deerit.
Non honor, ingenio non bona digna, tuo.
Ipsa tibi studlique genus, decorisque parandi,
Atque emergendi signifi cabo modum.

Cara vides Abrahame duos, quos porrigo, libros,
Alter sacra, alter civica iura docet.
Hos, mihi quae misit, iussit tibi tradere virgo,
Quam peperisse Iovi dicitur aequae Themis.
Illius ultorem fert dextera criminis ensem,
Sed pondus librae laeva bilan cis habet.
Ipsa perosa nefas, et detestata scelestas
Deseruit tertas diva, recepta polo.
Nunc si iustitiae studium, legumque sacrarum
Te iunat, Astraeae munera grata cape.
Quos dat habere tibi libros, evolue sagaci
Ingenioenec te terrcat iste labor,
Qui magnae mercedis erit, famaeque perennis,
Cuius amore tibi cor iuvenile calet.
Dixit, et ut libros sibi Fusius abstulit ambos,
Sustulitalato se Dea calua pede.
Exin nosse sacras leges Abrahamus amavit,
Seque tuo studio Papiniane dedit.
In quo iam pridem non fructu sudat inani,
Nunc multos legum cognitione praeit.
Hancquemagis gratam facundae gratia linguae
Reddit, et eloqueii flumina magna gravis.
Dum levat innocuos, et iniquo iudice pressos:
Aut infert linguae sontibus armas suae.
Dum viduis, dum pupuillis, dum tutor amicis,
Et quicumque ipsum consuluere, cavet.
Dum discernit agris item, dumque urbibus ipsis
Praesto est, dum causas nobilitatis agit.
Hunc sua ad illustres industria pronehet aulas,
Fraesagi partes hic ego vatisago.
Hoc se restitui terris expulsa patrono
Astraea optaret, iusque tenere suum.
Flurima sic ergo praestat tuus Anna maritus,
Humano generi commoda, grata Deo.
Quid tibi de tali promittis coniuge? qui, cum

Sic gerat erga alios se, tibi qualis erit?
Quam te sollicite, quam complectetur amanter,
Carnis partem, animae dimidiumque suae?
Ipsius optarunt connubia mille puellae,
Una tamen voti compos es Anna tui.
Ingredere ô felix et laeta cubile maritum,
Atque paternam aequa desere mente domum.
Quidquid in hac ribi dulce fuit, concede marito,
Huic assueta, nihil dulcius esse feres.
Quod pater ante fuit tibi, nunc erit ipse maritus,
Iam materna tua est, cura paterna viri.
Noveris officium laudatae coniugis Anna:
Tu decus, et partes scis Abrahame tuas.
Prima Dei inprimis sit cura, sit altera vestri
Mutua: tum vobis cetera fausta cadant.
Quaeque pio thalamo sponder verissimus auctor
Coniugii sponsis det bona cuncta novis.
Qui modo vos urit, non tempore frigeat ullo,
Nec cum rugosa fronte senescat amor.
Fertilis hic edat fructum, det nomen avitum
Sponsa suo patri, det patriumque viro.
Plura quidem tacito ferimus quae pectore vota,
Audiet omnipotens non minus illa Deus.
Haec autem clara cecinit qui voce, supremum
Iam meus addat Hymen adsua vota Vale.

Valentino Thavo. et Elisabethae Rennerae.

OVid te sollicitat? quid cive, quid hospite multe
Perstrepis, Aonio Lipsia sacra choro?
Unde tibi tantae surgunt exordia pompae?
Quem templi aerisonus clangor ab arce vocar?
En lenta heroo ponens vestigia gressu,
Huc se compta movet turba, quis ille chorus?
Non reor obscui plebeia nomina vulgi,
Augustos referunt ora gradusque viros.
An ne pater Cyrrham linquens Parnassida Phoebus

Huc sibi sacrato cum grege ductor init?
Aemulus an Phoebo quisquam, celeberque Camenis,
Pierio coetu concomitasus adest?
Namque tui certe cantus testa ntur Elister,
Phoebaeum ripas numen habere tuas.
Agmine praecedit compectior unus in omni,
Augusto vultu, simpliciore toga:
Cui caput et mentum canorum stlua venustat,
Atque supercilio frons veneranda gravi:
Cui, ceu Phoebo Helicon, assurgit totus Elister,
Docta cui inspirat grande Minerua sophos:
Quem Graiae et Latiae Musae comitantura alumni,
Linguae utriusque parens quos docet ipse loqui.
Ipsius sequitur spacio vestgia longo,
Ingenio longe cetera turba minor.
Tum iuvenes ineuntque viri, flos urbis, et eius
Quem sibi sacravit praeses Apollo, chori.
Tum virgata solum pertritum syrmata verrit,
Atque puellarum discolor agmen init.
Forma cuique sua est, forma tamen eminet illa,
Quae sequitur comites ultima virgo suas.
In medio iuvenum manibus deducta duorum,
Quae casto blandam spirat ab ore Charin.
Ingenuos fa cies testatur amabilis ortus,
Vultus et est index indolis ipse bonae.
Hinc in postrema matronas tendere pompa,
Etvides mix tas matribus ire nurus.
Processere viri sacratae limen ad aedis
Interea, et iuvenes templa petita tenent.
Ex cipit extemplo subeuntem Musica turbam,
Dulceque praeludunt aera canora melos.
Altisonis bombi miscentur vocibus imi,
Concava concentu templa crepante tonant.
Ingeminant plausus, et vox sonat omnibus una:
Huc bone Hymen, huc ô pronube te fer Hymen.

Cui clamatur Hymen: cui plauditur: Ecce sed ecce
In Medio astantes accipit ara duos,
Indelibatum iuvenem, intacamque puellam.
Iuncta Valentini stringit Elisa latus.
Tum sacer antistes hanc affaturus et illum,
Soluere consuetis in cipit ora modis:
Haec rerum genitor, nostneque propaginis auctor
A primo mundi tempore iura dedit,
Ut quia cunctarum minore esse gratîa rerum,
Tristior et soli vita sutara viro:
Rite viro redamans se iungeret uxor amani,
Et premerent unum corpora bina throum.
Hinc multa iussit terras augescereprole,
Omniaque humanum regna tenere genus.
Illaesum casto sernari corde pudorem
Lex de coniugii foedere lata iubet.
Lege verecundi sacra socia naur amores,
Et coninux uni ducitur una viro.
Dic ergoiuvenis, dic virgo numine coram,
Haec ne tibi coniunx quaeritur, hic ne tibi?
Et quando annuitis, quandoque professus uterque
Vota sua, ore uno vincla marita petit:
Quod felix faustum, atque bonum sit copulo vestras,
Teste pio coetu, numine teste manus.
Quae Deus iniecir collis gestanda maritis,
Ne quis detrectet, vinclave scluat homo.
Quae quod vos capitis, vestra pietate. pudore,
Aetate, et facitis digna favore Dei.
Tu caput uxoris vir sis, tibi pareat uxor,
Dilige tu nuptam dilige tuque virum.
Corpus ut unum estis coeant sic corda duorum:
Sit quorum in medio tertius ipse Deus.
Sic ait, et sponsos flamen dimittit ab ara
Cum monitis votis ominibusque bonis.
Pace Valentinus superûm dimissus Elisa

Cum nupta, sacra dum redit aede domum:
Accipit oblatos turbae gratantis honores,
Audit et in thalanrum reddita vota suum:
Audit Pieridum eantus. Te sponse celebrat
Praecipue Uranic, te vocat ipsa suum.
Uraniae tu sacra colis: te sublevat illa,
Atque sua ingenium ducit in astra tuum.
Te docet, aetherei quantis sint tractibus orbes,
Quanta polirutilentsidera. quove situ.
Tu scis, quae caelos dirimat distantia terrae:
Quam supra hanc humiles Cynthia ducat equos:
Aliger erranti divorum nuntius astro
Qua varium natus Pleiade carpatiter:
Tum venus ut regem contingat proxima Solem:
Sol media rutilae regnet in arce plagae:
Inde sua Mars sit Phoebo statione propinquus,
Qui mallet Veneri proximus esse suae:
Tum quanto infra se Martem discrimine spectet
Iupiter, inferior sitque parente suo:
Denique quot gradibus sidus Latoridos imum
Falciferi summo distet ab orbe senis.
Nec minus aereus tibi circum scribitur orbis:
Nec minus, ac caelum, cognita terra tibi est.
Tu non ignoras, quam lata sit Africa, quo se
Europe, quo se porrigat Asis humus,
Orcades algentes et solibus usta Syene
Milia quot distent tu numerare potes.
Abdita naturae sensu rimaris acuto,
Subtilique tuus sudat in arte labor.
Tecum sunt radii, tecum tua cura tabellae,
Mensa tuo teritur Pythagorea stilo.
Ducta tibi fixis signa tur linea punctis,
Cumque superficie corpora crassa notas.
Pondera tu libras, et amussim dirigis aequam,
Angulus ad normas exigiturque suas.

Prisca Tarentinam decantat fama columbam,
Lignea quae vivae more volarit avis:
Si tamen ingenium censetur maius ab usu,
Arsque sua quaevis utilitate placet:
Aut aequas illum superas aut laude, magistro
Quo sursum fecit ligneus ales iter.
Quod sels seire facis multis, ornas que mathema
Artibus eloquio conneniente ruis.
Et spaciosa velut studiis pater area vestris:
Sic vitae variis usi bus apta doces.
Nec tua Pieria tantum versatur in umbra
Ars, sed spectari se quoque luce sinit.
Ergo pervolitans augusta palatia Regum,
Perque humiles pariter fama vagata casas,
Detulit Albiacam Thavi cum nomen in aulam,
To voluit Princeps Ensifer esse suum:
Cui sui nota magis per te confinia fiunt:
Principis est virtus nosse sua atque suos,
O favea: rectis studiis, et praemia large
Digna det artifici Saxonîs aula suo.
Tuque Geometres sis ô felicior opto,
Ille Syra cusiae quam fuit urbis honor.
Quo nemo radis describat doctius orbem,
Paulereum que suis ductibus aequor aret:
Qui nimis intento meditatus pectore formas,
Saucius ignari militis ense cadit.
Ate tale procul sit fatum, debitusarti
Etmaneat semper fructus honorque tuae.
Et quod agis, quando fatis ducentibus intras
In sponsae thalamos optime mensor hufui,
Nunc ulnas extende tuas, et mensus Elisam
Accipias cubitu circumeunte tuam.
Huic genitor fuerat fama Rennerus honesta,
In teneris annis quo tamen orba fuit.
Esse suum generum quoque te Rennerus amasset:

At socerum esse tuum noluit ipse Deus.
Sed tibi dilectam sociat Lotterus Elisam
Connubio, sponsae vitricus ipse tuae.
Virgravis, et notae fidei, vitae que severae,
Curia solertem quem probat usa virum.
Praeteritos vero sic egit virginis annos,
Sic in Lotteri vixit Elisa domo
Ut modo Thave tuis cum laude penatibus uxor
Succedat, sponso par pierate suo.
Sorte potite tua gaude, votisque petitum
Saepe tuis aufer munus utraque manu.
Grande bonum vir habet donatus coniuge sancta:
Virtutum coniunx est generosa penu,
Unde petunt ambo decora et sna gatidia promunt.
Gloria virnuptae, nupta corona viri.
Desipiant alii, quos fallit nupta volcntes
Improba, quae dotem totius assis liabet:
Probroso quae casta parum rumore laboret,
Et sit, quod Nice, Pippaque Verris erant,
Aut morosa magis quae sit quam Socratis uxor,
Iurgia quae pugnax cotidiana ciet.
Tradtus in durum pistrinum degere malis,
Et commune asinis ferre laboris onus:
Et toleranda magis praebent habitacula silvae,
Atque immansuetis pervia lustra feris:
Quam domus atque torus, cui degener incubatuxor
Enetat ista suum carnisicina virum.
Hic miser est tanto, quanto feliciorille,
Quem sequitur votis nupta petita suis,
Quae mores et Abigailis frontemque Susannae,
Et studium, et curas quae Tanaquilis habet:
Cui pudor est saluus, quamvis vigilabsit, et ipsam
Muniat ut Danaen, turris ahena nihil:
Quae rectis ingressa viis non claudicet usquam,
Atque virum, quantum femina semet amet:

Par ferat aequa iugnum, cupiat cum sospite sospes,
Vivere cum vivo, cum moriente mori.
Tu tali vitae socia sis Thave beatus,
Uxorui semper carus Elisa tibi.
Quot solet in plena gestare Cupido pharetra,
Tot telis idem pectora vestra petat.
Et tanto casti caleatis amoris ab aestu,
Quanto stella modo siria finditagros.
Istaque fax serpat totis diuturna medullis,
Inflammet iuvenes, clafaciatque senes.
Nunc redeant plausus, et vox sonet omnibus una:
Huc bone Hymen, huc ô pronube te fer Hymen.
Dumque vocatur Hymen, et fiunt sacra, iugalis
Cum veniente simul vespere venit Hymen,
Et sponsum lecto sponsa mque reponit eodem:
(Virgo maritali Musa recede toro)
Iunge secundus Hymen duo corpora pectora vinclis
Irresolubilibus iunge secundus Hymen:
Et tua tutetur socium custodia lectum,
Et plena sponsis fer tua dona manu.

Modesino Pistorno, et Magdalena Suziae.

SPonse fave Musae connubia vestra canenti,
Inque tuum danti vota secunda torum.
Ausprciis in quem venias melioribus opto,
Qualia quam thalami fata prioris erant,
Cum doniunx orbus cara consorte fuisti,
Et tibi lugenti Barbara rapta fuit,
Numina si vellent, velles tibi Fachsia certe,
Atque tuis natis ut superaret adhuc.
Ipsa tuo plenas faculas subdebat amori,
Dum vixit, fax, et lux fuit illa tua:
Fulgebatque tuae domui, ceu splendet Olympo
Cypridis exuperans astra minora iubar.
Iam meliore nitet terris fulgore relictis

Fachsia sidereo consociata choro.
Hac exstincta igitur ne sint sine luce penates,
Accendas aliam nunc tibi sponse facem,
Quae splendore suo vestras illuminet aedes,
Quaeque suo penetret corda calore tua.
Et renovet, luctus tibi quem subduxit, amorem,
Sarciat et vidui damna priora tori.
Magdalis hoc faciet, sidus Lipsense, parente
Ortum Reinardo, sulzidaumque domo.
Ingeniosa cui tribuit natura venustum,
Qui nitet ingenio, corpore quique decor.
Cuius si casto reputes in pectore dotes,
Est doctore, et te consule digna viro:
Sin florem videas, et adhuc velut ora puellae
Vivida coniugii rere fuisse rudem.
Haecreddet vacuo solamen dulce cubili,
Fulciet et viduam sirma columna domum.
Magdalis Egidii quae felicissima Morchi,
Ipsius atque oculis carior uxor eras:
Qui non ingenii quamvis ignobilis esset,
Legibus instructus Papiniane tuis:
Sed doctrina tamen cessit virtutibus ipsis,
Et magna pietas maior in arte fuit.
Qualis iusticia patriis celebratus Athenis,
Cessit Aristides omnibus ante viris:
Iudice qualis erat Rome Nasica senatu,
Obvius Idaeae dignus ut iret Opi:
Integer, et num eris teres omnibus atque rotundus,
Talis Elistrina Morchus in urbe fuit.
Huic animus rectus nil contra sensit honestum,
Est contra verum lingua locuta nihil.
Mens inimica fuit viciis, virtutibus aequa,
Norat et in cunctis rebus habere modum.
Opatima res modus est, ornatque modestia mores:
Pistoris proprium nomen an inde tulit?

Ipse Modestini poterat quoque nomine dici
Morchus, tam fuerat vita modesta viri.
Huic proceres, et plebs, et iniqui, aequique favebant.
Hunc livor dignum duxit amore suo:
Iampridem felix hoc coniuge Magdalis inquam,
Ecquid adhuc fatum fles viduata viri?
Sat la crymata modum fac, quando fletibus ullis
Ullum mortalem non revocare datu-
Sed vitae dominusque necis, qui libera rerum
Iura habet uxori datque rapitque virum.
Nescit homo causas fasti, deus omnia praescit.
Consilii solus conscius ipse sui.
Ipse Modestino siquidem te iungere vellet
Connubio, Egidium sustulit ante tibi.
Quid faciasi ultro decretis annue fati.
Quid dubitas? debes velle, volente Deo.
Ora rubent, video prodit robur iste pudorem:
Sed non dedecoriest altera raeda tibi.
Bruta quidem viduum servat cornicula nidum:
Quamvis ter seclis vix moritura tribus:
Nec Venerem renovat semel orbus coniuge turtur,
Et solae rapta coniuge Lynces agunt:
Sed pia cui proprias scripserunt numina leges,
Brutorum nulla lege tenetur homo:
Nubere qui neque bis, neque ter prohibetur, et orbis
Coniugibus caste rursus amate licet.
At sponsum fieri bis, tuq vicumque vetasti
Primus homo mendax et scelus ause novum,
Altera damnando connubia munere vitam
Frandasti humanam quod Deus ipse dedit.
Quam misera est uxor nullo defensa marito?
Quam miseri nati, qui sine patre manent?
Quam nocet his igitur Catharus, documenta nefandae
Haec dans invidiae saeviciaeque suae?
Dum viduis alios non vult adhibere maritos,

Orbatis allum filiolisque ipartem.
Dumque marita vetat nuptas in vincla redire,
His vetitae Veneris pervia lustra facit.
Fallor an et Cathari simili ratione vocantur,
Dogmaris impuriturba secuta ducem,
Dicitur ut nulli quae parcit Parca; minusque
Qui lucet lucus bellaque bella minus.
Ergo vale, et viduis Cathare explodende pudicis,
Dogmata Lethea nocte premenda tace.
Iudice te, ducta Tharides impius esset
Cetura, aut octo nupta Rebecca vitis.
At divina tuam contra senaentia mentem
Lata homines casti pectoris esse probat,
Quisua iura colunt recoluntque iugalia sacra,
Sive semel seu bis, sen quater esset opus.
Sic Philyraea modo repetitas Sulzia taedas
Quodtulit hoc dignum carmine fecit opus:
Id quod ei pietas, et sancti cura pudoris
Suasit, et alterius patris egena domus.
Non se, non famulos non a genitore relictam
Progeniem facile sola gubernat hera.
Multo sola minus dabit ex se femina natos,
Mater et in tacto non erit ulla viro,
Ut sine cristato gallina dat ova marito,
Utque suo vultur parturit absque mare.
Gens quoque non truncis et robore nascitur ulla,
Nec scopulis homines exsiliere sati.
Et quis serpentum sparsis de dentibus ortos
Esse viros Cadmo credat Agenoridi?
Par sibi quodque parit brutorum bruta propago est,
Atque capax hominem fert rationis homo.
Omnia legitimo fecit Deus ordine nasci,
Natura observat quem nisi, monstra parit
Mens aeterna parens rerum, vult crescere nostrum
Non aliter, tali quam ratione genus,

Ut simul atque mari femellam tite iugavit
A lternus, salua lege pudoris, amor,
Dent operam natis, spargant sua semina, fructum
Ut decimo reddat mense maritus ager,
Sitque frequens messis. patrium genus augeat haeres,
Stemmata continuet multiplicata nepos.
Possideat vastum numerosus ut incola mundum,
Nec cultore pio terra sit absque Dei.
Hic modus est nostrinumquam mutabilis ortus,
Hoc voluere toros numina fine coli.
Quem tu cum reputas Pistoria sponsa, potestne
Nunc instaurati paenituisse tori?
Humano generi plures producere natos,
Et domui debes pignora plura tuae.
Non satis ante diu vixisti Morchia coniunx,
Filia nec matri sufficit una tibi.
Unicus irriguo ceuslos non sufficit horto,
Viti fero satis est una nec vua iugo
Plurima poma ferat nisi, non est grata colono
Quae stat fructifera non vetus arbor humo:
Sic nisi parturiat, non estaccepta marito
Femina, sit quamvis pulchra, nec uxoranus.
Tu quoque, dum calorintus alit iecur, et foris absunt,
Rugae et adhuc roseo Magdalis ore nites:
Hunc Pistorina mes, et ab hoclaeteris amari,
Nec fugias partus invida nupta tuos.
Non etiam sponsus Cypris cessare palaestra,
Proicere accepta nec cupit arma rude.
Strenua sis coniunx, vir erit tibi strenuus ille,
Atque feret, vitiq quam solet ulmus opem.
Ulmus amat vitem, vitis desiderat ulmum:
Quae seri tur nudo si viduata solo.
Demissos prono tristis fert pondere ramos,
Optima pamineis nec latct una comis.
Laeta maritatae sed tollunt brachia vites,

Et succo sructum nobiliore serunt.
Sic quae plena gravi luctu demissior ante
Iuisti, peplo triste tegente caput,
Magdalis extollas iterum de puluere vultum,
Et desiderio gandis redde tao.
Ex te quae solanil fertilitatis haberes,
Hunc recipe haud sterili credita nupta viro.
Iuncta Modestino deinceps Pistoridas ede,
Edere te Morchos eum tua fata vetent.
Quid quid in Egidio magnumtibi, dulcefuitque,
Pistoris reseret non leviora tibi.
Egidius generis splendore nitebat honesi:
Pistoris claret patre Simone tuus.
Consulerat Morcho genitor per tempora longa
Usa Modestini est Saxonis aula patre.
Quem dux Mauricius, dux atque Georgius ante
Carum habuit doctum praecipuumque virum,
Consiliisque bonum, linquaque interprete imis:
Quarum haeres rerum filius ipse fuit.
Qui velut ingenio magno, sic nominis aequat
Magnificum patrem nobilitate sui.
Quod studium Pistoris, idem quoque Morchus amabat,
Integr Astraeae cultor uterque sacrae.
Aethera quae linquens tutum terrasque revisens,
Humanisceleris fngerat unde metu,
Celsum Helicona petit, non quod coniungere vellet
Sedecimam Nymphis ambitiosa novem:
Ambitus omnis abest divas, quae rem gerit ense
Et libra tribuens debita cuique sua.
Sed de Pieriis ut flores carperet hortis:
Hinc fecit scita ferta decora manu:
Quorumunum Morcho, Pistoridi tradidit unum,
Ingenii et titudios addit utrique pares.
Acta Modestino tunc et bis bina fuerunt
Lustra, salutatus Doctorut ipse fuit.

Sors utrique alios quoque non insidit honores,
Gesseruntque ivo munera digas geradu.
Egidium, commota viri pietate senatus
Consortem fecit concio sancta sui,
Cui sese sistunt, quorum decidere litem
Legibus e sacris ium petit solent.
At qui civifis pars est vel prima senatus,
Splendida Pistorin curia semper habet.
Summa fides urbem patriam, prudentia summa
Ornat Pistoris consulis atquei iuvat.
Et modo iuridicas Princeps res ordinat idem,
Praesulis augustas dignus obire vices,
Talia consuetus populo dare iura petenti,
Qualia respondit seu Numa, sive Solon.
Quis iuris tenebras, et legum obscura, nitore
Discutit eloquii lucidtore gravis?
Salua Modestino stares Astraea patrono
Si nunc in terris sit tibi dina locus.
Nemo iusticiaemelius defendit honorem,
Fortius orator crimina nemo premit.
Quam causam Pistorisaget sua iura tenebit
Victrix veh causae cuius hic hostis erit.
Sontibus eveniat quam sit, sentite, timendus,
In trepidos linguae cum movetarma reos.
Prae cellebat in hoc Morchum Pistorius ardor,
Aptior ad Martis grande forensis opus.
Acrior hic fertur, tendebat lenior ille,
Et minus arguti natus ad arma fori.
Quamvis militiae sequeretur signa togatae
In que sua sancte ius starione daret.
Et quod Morchus erat, licuit dum vinere, iuris
Ara Modestinus, dum superabit, erit.
Factorum fidus defensor uterque bonorum,
Criminibus constans hostis uterque malis.
Wim facere haud sollti, necfraqude innectere iuri

Nec bene velle malis, nec male velle bonis:
Ut faciunt quorum venulia lingua ruetur
Damnatas causas, grandis amnore lucri.
Egidius nulio fuit expugnabilia auro,
Ut mala fucoso pingeret acta dolo.
Non quoque Pistoris (tanta est reverentia legum,
Nec corrupta fides) si sinit aere capi.
Nullius aeris eget, nummorum dives abunde:
Praestant erternis interiora bonis.
Quae memorana forent si digno singula versu,
Difficile, et lucis totius esset opus.
Hactenus exiguo quamvis praeconia cultu
Quod dedit ambobus Pieris aequa viris,
Carmine quodque duos inter se contulit uno,
Nostra Thalia velit quid sibi, sponsa viden?
Scilicet ut reputes, qua nunc sis sorte beata,
Nec fis, quam fueris, deteriore statu.
Nam tu sive parem Morcho Pistorin ademte
Hunc maiorem illo Sulzia sive facis,
(Ut facis et faciunt cuncti et si viverat, ultro
Ipse Modestino cederet Egidius)
Quantum amisisti, tantum tibi redditur, et plus,
Si modo Pistoris maiorhabendus erit.
Maior habendus erit certe vir vivus humato,
Mortua sunt vivis si modo cara minus.
Eia age care viro te caro dede marita,
Inque Modestini Snlzia curre sinum.
Qui, ne paeniteat te secum foederis icti,
Dulce tibi fidum coniugiumque dabit.
Sic igitur lecti ne sit iactura prioris,
Quam nunc sponsa capis, taeda secunda facit.
Iamque sit ut felix ambobus raeda secunda,
Quod sponsis vobis numen adesse precer?
Ut thalamus Pelei, Thetidisque beatior esset,
Nescio quiprasto quot suerintque Dii:

Et sua praesentes resonarint carmina Parca,
Ediderintque illi fata futa futuse toro,
Surgeret unde satus princeps, animosus Achilles,
Protector Danaum, Dardanidumque timor.
Herculis et pulcare torus osnatissimus Hebes
Oeteis tulerit gaudia plena iugis,
Cum quateret rutilas triplex tibi gmtia taedas:
Phoebus Hymen esset: pronuba diva Cypri:
Musa modos faceret:motus Cyllenia proles,
Levis ut Athletes, ederer ipsa leves:
Mars saltans numetos sua membra moveret ad aptos,
Quo docuit Pyrthus ducere more choros:
Nec tantis deeset sponsi, operaque ministra,
Oeconomo strueret Sole Diana penu.
Vos quoque Sileni, Satyrique in amore calentes
Cur morer, et demens in mea vota vocem?
Vestrane felices fecit petulantia taedas,
Cum Baccho cepit quas Ariadna suo.
In turpem ruitis Venerem pronissima monstra,
Suetaque lascivis ludere turba modis.
Quid mihi cum tot Diis, quorum sunt numina nulla?
Numina sunt votis vera vocanda meis.
Tu patis aetherei patri par numine proles
Unica et omnipotens, et sine fine Deus:
Qui Cananaea tuis ornas connubia donis,
Dexter ad hunc thalamum tu Deus unus adi.
Cuius in auxilio spem collocat unius omnem
Firma Modestini Magdalidosque fides.
Qui sibi te solo lectum praesente beatum
Promittunt, freti numine Christe tuo.
Qui quod non possis; nihil est:et quidquid egeni
Exspectant homines, omnia solus habes.
Tu simul atque aqueos undam posuisse sapores
Iussisti iussis paruit unda tuis,
Conversa in vinum:vini sapor ipse palatum,

Atque nares fragraus exhilaravit odor.
Tristis aqua sapor est, sed vino pectora gaudent,
Estque parum vini copia maioraquae.
Sed tu tristiciae latices in gaudia vertas,
Utlaetos calices ora marita bibant.

Ioanni Pontano, et Annae Rudolfae.

CLarior Eoo Titan exurge profundo,
Et produc nitidum Lucifer alme diem,
Parce poli rector tristea inducere nubes,
Parce procellosis Aeole flare Notis.
Dia serenatos ostendite numina vultus,
Ut festi series laetior huius cat,
Quo vestris iuvenem cum virgine sistimus aris,
Quo castus thalami foedera sancitamor.
Et tu cui gemini sacris operantur amantes,
Inprimis faveas numen amoris Hymen.
In sua coniugibus te vota vocantibus adsis,
Te duce vir taedas, te duce virgo paret.
Utraque promissum componat dextera foedus,
Auspice te pactam seruet uterque fidem.
At vos Leucorei proceres decora in clita regni
Pierii et docti cetera membra chori,
Vestra (nec invideant Heliconides) otia binis
Paulisper sponsis officiosa vacent,
Praesentemque ipsis faciles praestetis honorem,
Quo debet festum connubiale coli.
Omnis adhoc hilaremque animum, mentemque benignam
Afferat, et sponso non neget ire comes.
Nam dum Thyrfigeri feruent convivia Divi,
Et lasciva surens orgia vulgus agit,
Non secus ac quondam se voce ululante rotabant
In tota sparsis Maenades urbe comis:
Cura verecundis potior sit adesse maritis:
Nos pia, nos Musis gaudia digna trahant.
Talia cum sponsa quoniam Pontane celebras.

Laeticiae socios nosgenialis habes
Nos bona vota damus, nos audiat ipse precantes,
Quem tibi iam toties rite vocamus, Hymen.
Iamque vocata aderint ubi numina, sit mora sponsis
Nulla maritah iungite legemanus.
Ducis honotificam iuvenis spectate puellam.
Nubis amatoritu quoque virgo gravi.
Quam bene iungunrut pariles candore columbae,
Quam bene stant una vitis et ulmus humo:
Tam bene concordant similes ardore mariti,
Tam bene consoeiant unus et una torum,
Ambo agiles, et adhuc nitidi vernantibus annis,
Ambo praestantes indole, laude pares.
Anna tibi faustum hunc hymeneum et vota dicamus,
O decus, ô quantum nacta levamen eris?
Ardet loannis merito tibi pectus amore,
Atque alimentorum sat tuus ignis habet.
Huic natura dedit summas largissima dotes,
Unde ferunt magni nomen opemque viri.
Si velit ingenio si se virtute probari,
Materiam laudi praebet utroque suae.
Hunc fato genitum studiis reor, huius in ortu
Crediderim Nymphas exiluisse novem,
Quae iam progenitum sibi gratarentur alumnum,
Et voce exciperent omen habente bonum:
Nascere Diis placidis puer et felicibus astris,
Cresce potens animo, corpore cresce valens,
Tu nostri fueris pars optatissima regni,
In Clariis castris tu quoque miles eris,
Unde feres olim cum multo victor honore,
Ex Aganippaeis laurea serta iugis.
Talia fatidicae forsan cecinere forores,
Omina que eventus haechabueresuvos.
Nam cum fata noum vellent prodire sitb auras
Infantem, cunas patria clara dedit,

Hic ubi Misenas iam iam iasturus urenas,
Ad Novacastra suas Sala retorquet aquas.
Mox adiit celebrem monitis Helicona paternis,
Et puer ad Musas ingeniosus erat.
Quas velut ardenti semper venteratur amore,
Sic etiam cum feruidiore colit.
Anna tibi faustum hunc hymenaeum et vota dicamus,
O decux, ô quanrum nacta levamen eris?
Post ubi su ccessit iuveni robustior etas,
Produxit verasfertile pectus opes.
Lauriger huic Latias donzuit Apollo Camenas,
Addidiu et cultus Attica Musa suos.
Dotibus Aoniis famae decus ille paravit,
Praemisque ingenio parta Magisterhabet.
At numquam ipse terit, tituli praesentis abulu,
Tempora neglectis desidiosa libris,
Quod faciunt, omnem qui sese Phocidis undam
Exhausisse patant et saturasse sitim,
Sed feruens urget studium et de fonte sacrato
Flumina cumpotet plurima, plura sitit
Tam Musae arrident iuveni, tam discere dulce est,
Ut noctem chartis transigat atque diem.
Hinc sua dona refert communem promptus ad usum,
Necganitum soli se putat esse sibi
Ubere perceptas reddens cum soenore dotes,
Doctrine et morum promover usque decus.
Dumque aliis fructum studit communiscat, arates
Illa, qua didicit dexteritate docet.
Ofrugi, gratum que virum, dignum que favore,
Reddere, quae sumpsit, quem benefacta iuvat.
Anna tibi faustum hunchymenaeum et vota dicamus.
O decus, ô quan tum ntct levamen eris?
At tunate homin um rebus Pontane iunandis,
Perge tas tmultes demeruisse side,
Namque (neccexiguae laudi tibi duxeris) horum

Non erit officio gratia muta tuo.
Inclitus ille Comes, quo non praestantioralter
Virtute et magno Casparus ingenio,
Cui tu Pierias propinas largiter undas,
Quas hausit cupido pectore, carus eras,
Te colit et dignum tibi sponte assignat honorem,
Nec renuit meriti debitor esse tui.
Phyllirides quondam morum citharaeque magister,
Dilectus magni doctor Achillis erat.
Multa meo, Pellaeus ait Rex debeo patri,
Sed Stagyrco debeo plura seni.
Huic etiam, qui te duce Thespia castra petebat,
Vox Comiti, atque eadem mens, nisi fallor, erit.
Namque fovent doctos generosi Heroes alumnos,
Et stimulos adhibet mentibus artis honor.
Ergo ego floren tem sponsum reor, ergo beatum.
Quem ditant veris numina docta bonis,
Qui dum doctrinae fructus e mente feraci
Fundit, honoratis estin honore viris.
Anna tibi faustum hunc hymeneum et vota dicamus
O decus, ô quantum nacta levamen eris?
At velut ingenio famae praeconia captat,
Sic virtute venit clarus in ora virum.
Ars decus eximum est sed sancta modestia maius,
Esse decet doctum sed magis esse bonum.
Pulcare sunt Musae pietas quoque pulchra, sed illae
Incta maius habent integritate decus.
Ut nullum faciunt discrimen pondera, si non
Alterutra surgat, librave lance cadat:
Sic animi dotes aequat Pontanus utrasque,
Moribus ut dubitem vir sit, an arte prior.
Tanta viro pietas, ut numinis atque sacrorum.
Cultor et asserto deditus esse velit.
Sive fide quaeram seu quem candore probatum.
Sive iocis aptum, seu gravitate virum,

Hic foret exemplo quod mecum cetera pubes
Aspiciat vitaelabe carentis amans.
Talis dum tota vivit conspectius urbe,
Adiunctus Comiti ductor et ipse comes.
Fallor, an ipsius quae suspiraret amorem,
Optaretque torum plurima virgo fuit?
Si qua fuit talem sibi quae promitteret ignem,
Irrita speravit, votaque ventus agit.
Solam Pontanus dignatur amoribus Annam
In thalamum solam te vocat Annasuum.
Anna tibi faustum hunc hymeneum et vota dicamus,
O decus, ô quant um nacta levamen eris?
Hic quia prae reliquis munitus Palladis armis
Norat Aciclaliae furta cavere deae:
Credidit insignem se ducere posse triumphum,
Hoc debellato nomine paruus amor.
Ergo dolos ta citos molitur et omnia tentat
Impiger, ut posset cor iunenile capi.
Omnibus usque adeo vibrat sua tela Cupido,
Atque vacare aliquod pectus amore dolet.
At licet occulto pueri peteretur abarcu
Aligeri victus non tamen ante fuit,
Cyprida delusit blandosque Cupidinis ignes
Bellerophontaei fonte repressit equi,
Cuius aquas hausit cupid e, semperque severa
Opposuit puero se gravitate levi.
Hinc Deafemineas animo conceperat iras,
Excussa ob nati tela facesque sui.
Ipsa suum tusata fuit quoque Pallas alumnum,
Ne Vendri victas tenderet ipse manus,
Quem quoties tentavit Amor configere telo,
Hic toties vila Gorgone terga dedit.
Sed satis est neglecta Venus Venerisque propago
Hactenus, offensae iam sat utrique fuit.
At mndem (nec enim contemni numina fas est)

Placetur Paphius cum genitrice puer.
Quodque modo Pontane facis, fac postea semper
Gaudeat obsequio numen utrunque tuo.
Nunc pia flamma tuam subit haud sinenumie mentem
Coniugiumque tuum digna puella pertit.
Dic tibi victor io tecum? ontane triumphus
Sit tuus, et taeito gaudia sonde sinu.
Mon fortuna vago traxit temeraria ductu
Te, neque tunc fue rat dux tibi coecus amor,
Cum talem eligeres consortem, sed duce fato
Mens satis atque oculus vidit acuta tuus,
Dum genus et formam, voceqm; habitumque puellae,
Et faciles mores ingeniumque notas,
Ornatamque putas satis, et te coniuge dignam,
Quae sit virginibus glotia Leucoreis.
Indole virginei natales teste probantur.
Esse bonos par est, qui genuere bonam,
Sic mansueta feram non parturit agna leaenam,
Degenerem gignis nec lovis ales avem.
Forma Dei donum est, quam si Pontane Petisti,
Cui cedat specie nubilis Anna sua?
O infectarum rurpissima forma genarum,
O cerussatae frons odiosa cutis.
Haud aliquo facies illi nitet indiga fuco,
Sed quam naturae munere sumpsit habet.
Qualis Lysippi quondam de marmore sculpta,
Picta vela Coo Cypris Apelle stetit,
Tale nitet virgo vultun Venus ipsa serenat,
Et blandum iaciunt Iumina bina iubar.
Dic tibi victor io tecum Pontne triumphus
Sit tuus et tacito gaudia conde sinu.
Illa quidum facie sic efflorescit amoena,
Ut posses folo virgnis ore eapi.
Sed graviore tui titulo nituntur amores,
Nec petitur tantum forma caduaca tibi.

At neque lucro inhias, gemmasque requiris et ostrum,
In precio nimium nunc ea vulgus habet.
Dote suas alii censent locuplete maritas,
Et trahist invitos dives amica procos.
Ah nimium faciles, sua qui connubia vendunt,
Et quos argenti cogitamare fames.
At tu sponte adamas redamantem sponte puellam,
Alternoque parem sumis ab igne facem.
Talis inextinctos tecum colet uxor amores,
Quae tibi non censu sed pietate placet.
In qua nemo, quod est sanctum, desiderct usquam,
Sic timet Anna Deum sic reverenter habet
Quam docili monitis auscultat mente paternis?
Exequitur iussum quam properanter opus?
Ecce verecundos ut humi defigat ocellos,
Hauc cum sponse petis colloquiumque moves.
Quem non virgo urat talis, de cuius ubique
Gaudet honorifice fama pudore loqui?
Dictibi victorio tecum sontane triumphus
Sit tuus et tacito gaudia conde sinn,
Illa futura tui decus est durabile lecti,
Illa tuae custos officiosa domus.
Quidquid tristiciae, quidquid fert vita laboris,
Cum focia melius coniuge vincit homo.
Desidis expertem vitae complectere nuptam,
Assuetamque operis invigilare suis.
Illa vel idmoniae fuso contendat arachnae,
Cum vessata levi turbine fila trahit.
Aut aequare tuos queat lcarioti labores,
Cum tenue arguto pectine texit opus.
Nec quidquam reliquis est concessura puellis,
Candida cum tereti lintea pingit acu.
Omne domisoles geret, et iucunda marito
Coniunx, et natis sedula mater erit.
Osuperi talem quondam mihi iungite nuptam,

Quaesiero sociam cum mihi forte tori.
Non auri glebas, non malim vellera Serum,
Non Tartessiaco lecta metalla Tago.
Aulica praetulerim numquam connubia vestris,
Splendida velluxu, vel generosa domo.
Sat dives, sat pulchra datur, sat origine clara,
Cui pietatis amans fidaque nupta datur.
Cum talem excipias socio vir docte cubili,
Quid votis superi non tribuere tuis?
Dic tibi victorio tecum Pontane miumphus
Sictuus, et tacito gaudia conde sinu.
Vicisti tecum Anna tua est, concessa parentum
Arbittio, diuûm munere, iure tori.
Sed iam pro vobis accepit vota precantum,
Iamque subit limen connubialis Hymen.
Authores raedis divi praesentibus adsunt,
Ominibus fausti muneribusque boni,
Taedifer ille tori praeses coniungit amantum
Et memem et corpus pangit et ipse melos.
Edicitque viro leges nuptaeque colendas,
Praesentique suam numine spondet opem.
Hincte sponse petit Musis comitatus Apollo,
Et tibi dulcisonagaudet ovare lyra.
Tum comites fronrem redimunt Parnasside lauro,
Vernet utaeternum fcondibus illa sacris.
Hinc tibi sponsa suam dat olivam Pallas, ut ornet
Arbore pacatum pacis amante torum.
Sumis et hunc cestum quo conciliare solebat
Vel Cypris Martem, vel sibi luno Iovem:
Tum comitata suis Aglaia sororibus adstat,
Ut liget invicto vos adamante Charis,
Quas modo laxatis ad festa tripudia zonis
Cernimus alternas implicuisse manus.
At puer Idalius medio volat agmine victor,
Flammiferasque manu versat utraque faces.

Cetera turba nounm thalami felicis honorem
Gratando mecum talia vota ferunt:
Dii faveaut sponsis, et tam pia coepta secundo
Auspicio firment praesidioque iuvent.
Vester amor nullis fastidia sentiat horis,
Interet in unanimem paxque fidesque torum.
Et quia sunt vicina bonis mala, tristia laetis,
Omne iugo parili sustineatis onus.
Cura viri iussa vigil in statione laboret,
Et sit in officio strenua nupta suo.
Nempe capit dignum sudans industria fructum,
Et labor altsices improbus auget opes.
Mox etiam felix iterato femina partu,
Pignora der vobis duleia grata Deo.
Sponse tibi nati generentur, et inde nepotes,
Hinc patris accipias, hinc cito nomen avi.
Puruus loannes patrem virtu tibus aequet,
Paruula maternum duplicet Anna decus.
Et proculexplo sis tot gaudia ferte querelis,
Quot pisces fundo Sala vel Albis alit.
Tamque diu vestrae Lachesis non invida vitae
Ducat inexhausta stamina longa colo,
Dum tu sponse tribus perfunctum Nestora seclis,
Et tu Cumaeam viceris uxor anum,
Quae canimus thalamo bone lupiter annue votis,
Carminis hic facto fine quiescit Hymen.
Sponse et sponsa vale lapso iam sole quietem
Altius evectis Cynthia snadet equis.

Georgio Mechardo et Annae Crusiae

Qui nunc Tyrigetum fecunda messibus ora
Decedens, nobis dicis amice vale:
Et cuius comes Anna viae, tibi credita virgo.
Et thalamum paulo post initura tuum,
Anna Dei cultrix, vidui spes maxima patris,
Et tuus ardor, honos, lux, sosa, cor, mel, onyx

Hercynios vellem tecum transmittere saltus,
Atq indefesso Francica rura pede.
Hinc fluvium. qui se Suevis angustior infert,
Maior in Illyrica dicitur Lster humo:
Dum confecta solum via nos inferret in illud,
In quo clara locum mercibus Ulma tenet.
Estque ubi sponse decus ptimum tua patria, propter
Quam secommiset flemine Virdo Lyci.
Illam ego inexpletis oculis et mente viderem,
Regalesq domos magnificosque viros.
Nata suas ilinc confert Germania gazas,
Illic immensas Plutus aceruat opes.
Non tamen aut tectis est tam spectata superbis
Urbs ea non auro tam celebrata suo:
Quam quod ab aetherea prolatum gentibus arce,
Aeternae purum dogma salutis amat:
Haud dubitans nobis sua tunc suffragia ferre,
Cum vicit coram Caesare nostra fides,
Quam constante animo non erubuere fateri
Teuronici proceres, Saxonicique Duces.
Quorum (cum gemmae durent breve tempus et aurum
Urbis et Augustae gloria semper erit.
Si qua voluntati par esset copia nostrae,
Ires ad patrium me comitante Lycum.
Et quae sosenni pompa celebrabitis illic,
Tecum agerem taedae festa parata tuae.
Sed me languemem hic, et taedia multa vorantem,
Invitum Baccho dives Iena tenet.
Hic ubi vixtsti mecum beae, docte Georgi,
Re verbisque probans candida corda mihi.
Et nos mensa duos veluti communis alebat:
Sic quoque mens nobis una duobus erat.
Nunc, ut disiungant nos interualla locorum,

Partre tamen tecum sum meliore mei.
Scilicet hic animus rapido velocior Euro
Tecum Vindelicis advolitabit agris,
Et tibi verba dabit tecumque iocabitur, et nunc
Optabit vestro fata benigna toro.
Tu quoque quem numero selectos inter amicos,
Sis sine fine mei sponse Metharde memor.
Et fastidita precor haec ne pectore sumas,
Pauperis ingenii munera promta penu.
Duplice dignatus tua sum connubia dono:
Haec relegas, voces quinque sed ista canant.
Si mihi Nasonis, vel si mihi vena daretur
Iosquini cantus emodulata graves:
His meliora darem:quae qualiacumque favoris
Hinc migrans tecum fer monumenta mei.
Moenia sic patriae repetas feliciter urbis,
Saluaque sponsa tuum concomitetur iter.
Excipiatque suum studiosa Augusta colonum,
Necsponsae externae civica iura neget.
Quae Christi nunc est Ecclesia scilicet olim
Extera erat, veri nescia gensque Dei:
Nec tamen hospitiis excluditur ipsa piorum,
Et cum Christo olim caelica civis erit.
Huic vestrum commendo torum, quem parte beatum
Ex omni aeterni numinis umbra tegat.

Iacobe Spornere, et Catharinae Reuscpeliae.

QUi cuperet coram pompae comes ire iugali,
Ut petis et mensis hospes adesse tuis:
Hunc tibi Muldanis Hymenaeum mittit ab undis,
Quâ Grimma instaurat semicremata domos.

Phoebus ubi, Phoe bi ter tresque morantur alumnae,
Et tenet illustrem Mysa iuventa scholam:
Cui mea deseruit nunc cura, meique labores,
Et me praesen tem quae negat esse tibi.
Ne tamen absentis studium tibi desit amici,
En donum nostro nomine Musa venit.
Musa ministra ferat gratantia carmina sponsis,
Et pro felici vota secunda toro,
Coniugiumque modis, si quid valet, omnibus ornet,
Dignus enim iuvenis, digna puella cani.
Pluribus optato votis Catharina lacobo
Nubit, et ambobus foedera sancit Hymen.
Lux sacra sit, qua templa subit, sponsusque supremi
Supplice cum sponsa numinis orat opem.
Et nos coniunctis votis oramus eandem,
Ut cadat optate, quod bene coepit opus,
Pectora vestra sacer constringens Spiritus, unam
Det mentem vobis, estis ut una caro.
Qui modo vos urit numquam refidente favilla
Mutuus in stabili pace perennet amor.
Qui primus legem divina voce maritam,
Atque dedit primo, quae foret uxor, Adae:
Et qui Chaldaea Tharidem eduxit ab Ura
Coniuge cum pulchra, sed sine prole Sara:
Quique Isaace tibi sponsam delegit in illa,
Quam mediam Euphrates Tigris et ambit humum,
Adduxit saluamque tuis Syra virgo camelis
Advecta in thalamum gaudia mille tulit:
Quid; vias tutas deditire redire lacobo,
Ex eodem nuptas cum tulit orbe duas:
Et qui fraterna losephum fraude petitum
Texit, quique ipsi corda pudica dedit,
Ne se pollueret, Pharaone secundus ab ipso,
Illecebris moechae sollicitatus herae:
Et genitam qui patre Saram Raguelle, Tobiae

Abductam in Medos iunxit ab urbe Nini:
Denique qui cunctos, et vos sociavit amantes,
Vos praeeat, vestram dirigat atque viam,
Et caveat, ne pes titubet per lubrica, neve
Ducar in ambiguum devius error iter.
Humanum et facile est labi: quis crederet ausum
Davidem vetitos sollicitate toros?
Usq adeo tutum nihil est mottalibus usquam,
Insidias animis Dite struente piis.
Ipse Dei flagrans odio castique pudoris,
Polluit impura pectora coeca lue.
Inde luunt iustas Sodomitica crimina poenas,
Inde cadunt Thebae, Trotaque facta cinis.
Sed ferus hostis agit nihil hîc, ubi freta potente
Numine, coniugium pectora casta colunt.
Discit amare Deum, Christo confidere discit
Vita maritalis caelibe tuta magis:
Exercetque fidem, qua se velut Aegide munit,
Excutit et pharetrae tela Cupidineae.
Ergo sapis, ductaque canes Spornere marita,
Ne tibi det Paphius vulnera plura puer.
Una tibi Catharina datur quam diligis unam,
Salua sit ista tibi cetera turba vale.
Haec taedis, haec digna tuis amplexibus uxor,
Uxorem voluit quam decus esse tuam.
Non opus est hominum socialis copula lecti,
Nec no, sed thalamum provida fata regunt.
Contingit nulli felix sine numine taeda,
Suntque piae nuptae maxima dona Dei.
Cui merito, quoniam tali te coniuge donat,
Acceptum grato pectore sponse refers.
Tu tibi quaesisti fato ducente maritam:
Cetera turba ruit, qua suus ardor agit.
Fallit amor multos cum forma caduca puellae,
Plena vel inc cautos allicit arca procos:

Fallit item multors, quae vultum femina frngit,
Et quae verba magis dulcia melle facit.
Tu neque te forma tantum, neque divite censu,
Passus es, aut vultu, blandiciisque capi.
Dexterior censura tua est melioraque vota,
Vir quibus exoptas coniugis esse probae,
Quae pia quae comis mixta gravitate, laborum
Quae studiosa, viri quae redamantis amans.
Cultibus his sponsum faciet sua sponsa beatum:
Hae dotes et opes sunt Chatharina tuae.
Nec minus ipse, suo qui te dignatur amore,
Corporis excellit, pectoris atque bonis.
Aspice vernantem iuvenili in corpore florem,
Vivida quam pleni membra vigoris habet?
Qui color in facie quam laetae gtatia frontis,
Qui morum cultus ingeniique decus?
Te tamen inprimis pietas. et cognita virtus
Movir ut optares huius inire torum.
Integer innocuae peragit qui tempora vitae,
Quem maculat nullis fama finistra notis.
Adde quod ipse sitim cupidam ut compesceret haustu,
Semper ab Aonio fonte petivit aquam.
Excoluitq animum studiis, sudavit et alsit,
Eerrer utin doctis nomen et ipse viris.
Sicdecnit quid enim Clariis vel amoenius hortis,
Pulchrius aut donis docta Minerua tuis?
His ego posthabeo quamvis pauperrimus aurum,
Haec mihi sunt, alias captet avarus opes.
Non ego divitiis per fasque nefasque parandis,
Sed Christo natum me studiisque scio.
Nunc quamvis Helicon spreta sit vilior alga,
Et suus ingeniis nen habeatur honor:
Semper amabo tamen, thesauros pectoris, artes,
Semper ainmnus ero Pieridumque comes.
Hoc facis, et facies mecum sine fine lacobe,

Cura srt ut Christus prima, secunda libri.
Aemula quin Chatarina viri, similique labore
Delectata, suos voluit et ipsa libros.
Tuque velut pueros format sic illa puellas,
Assidueque fuam curat uterque scholam.
At positis libris, redit ad muliebria pensa,
Virgoque fallit acu tempora sive colo.
Sic vestrae partem quamcumque examino vitae,
Tu iuvene, illa proba virgine digna facit.
Nuncage corde tuo Catharinae percipe fiammas,
Inque vicem plenas hauriat ipsa faces.
Hanc ceu te foveas mens vobis una sit, estis
Corporis ut gemini consociata caro.
Taedaque sic vestros Hymeneia nutriat ignes,
Temperat ut nardum cynnama, vina, favus,
Haereat inque animis amor iste tenacius imis,
Ac turres hederae brachia lenta tenent.
Aspicis ut vernus blandum nunc rideat aer,
Et tellus cultum sumat amoena novum:
Et tibi iam spirat mulcente Favonius aura,
Et tibi iam laeti tempora veris eunt.
Utque hortos pictae violae, iuga fraxinus ornat,
Flos pratum, colles pampinus, arus Ceres:
Sic florens annis, fimul et virtutis honore,
Condecorat thalamum sponsa pudica tuum.
Non optabilius vitae, non firmius ullum
Esse verecunda coniuge credo decus.
Dulce decus vitae coniunx, solamen in arctis
Rebus, et in quavis forte parate comes.
Curarum perfers et taedia multa laborum
Sponse, tuosque humeros pondera dura premunt:
Omnia sed ferimus divina ope:sie tibi Christus
Et curas taciles, et leve faxit onus.
Tu modo fide Deo, casu tolerabis in omni
Connubiale iugum, tu modo fide Deo

Hic tibi coniugium mandavit, hie esse beatum
Et volet, et nullis rebus egere dabit.
Nonne bibit quondam versum de flumine vinum,
Et Christo felix hospite Cana fuit?
Nonne tuis etiam praesentia numina taedis
Sentis, et mensis munera ferre tuis?
Nempe inbente Deo, iam te fovet, adiuvat, ornat
Gratia magnorum conciliata virum.
Ut taceam reliquos, faciunt dignissima sese
Haec Schonburgiacae lumina clara domus:
Hugo, U Volfgangus fratrumque Georgius ortu
Maximus, Heroum nomina magna trium:
Quod generosa gerunt, studiosaque pectora laudis,
Quodque ferunt templis auxiliumque scholis.
Inprimie U Volfgange, cui modo Peniga chartis
Clara suis domini paret amore sui,
Quae tua sit pietas, divinae in laudis honorem
Quid facias, quanti sint ibi sacra tori,
Ostendis, dum tu thalamum miseratus egenum
Coniugibus confers dona benigna piis.
Praebuit exemplum vobis imitaile Christus,
Quo dignum summo monstrat honore torum,
Filius ipse Dei, regum Rex, adfuit olim,
Nec sprevit Canae pauperis hospitium.
Haud secus est decori tua nunc praesentia sponsis,
Nec dedignaris vilia tecta Baro.
Et veluti praesens pavit triclinia Christus,
Laeticiamque mero, quod fuit unda, dedit:
Divite sic curas sponsis convivia sumptu,
Hospes et hospitibus gaudia plena facis.
Laus tibi pro tantis, Herois virtutis avitae
Aemule sit meritis, gratia sitque tibi.
Est aliquid florere opibus, regnumque renere,
Est aliquid magnis ducere nomen avis:
Sed tibi nobilius feret haec clementia nemen,

Sustentas inopes quod bonitate tua.
Hancmea non potuit pietatem Musa tacere,
Digna cani virtus tam generosa fuit.
Perge fovere viros Mecoenas inclite doctos,
Sic tua facta vehet nescia fama mori.
Sic Deusomnipotens longos tibi proroget anuos,
Sic valeas felix imperiumque geras.
Sed iam rite sacris factis, votisque solutis,
Et posito mensis laeticiaeque modo:
Sol cadit Oceano, suadetnox carpete somnum,
Coniugibusque novis limina pandit Hymen.
Ite Deo ducente, choro comitante polorum,
Qui vestrum custos excubet ante torum.
Illa ministra Dei castissima turba tuetur
Castos, excubias et vigilanter agit
Ne qua se propius Cocytius inferat hostis,
Qui centum scelerum tendit ubique plagas.
Ipsius insidias animis eludite cautis,
Praesente et superi vincite regis ope:
Aquo praesidium crebris exposcite votis,
A quo dona fides omnia vestra ferat.
Ipse marita Deus precibus probat oscula mixtis:
Ergo per assiduas oscula ferte preces.
Non sit segnis amor:tua tam fecunda sit uxor,
Quam fuit Abrami prole marita ferax.
Exaequo alternis te curet, ametque, colatque,
Vir Catharina tuus nupta lacobe tua,
Nilque boniest, quod non optem contingere vobis.
Sed possunt vobis numina sola dare.
Ergo quem frustra non unquam Christe rogavi.
Haec etiam ventine sine vota ferant.
Mentibus et sanctum nostris immitte pudorom,
Et sint coniugii foedera salua pii.
Ut puris animis te sponsa Ecclesia sponsum,
Plena fide, veri plena timoris amet.

Davidi Veito et Catharinae Burcardae.

In piasfert a nimus porrectas dicere dentras
Foedera quas taedae copulat auctor Hymen.
Hic ubi per pingues flectens curuamina campos,
Et foe cunda mero periura Pyrigetum,
Bellerophontaeae feliciter aemulus undae,
Phoebeam doctis Sala ministrat aquam
Christe fave, comitemque piis te coetibus adde,
Dum tua cum voto templa maritus init.
Seq tui supplex cum virgine destinat aris,
Ut sua propitio coe pta favore iuves.
Cernimus ut felix homini nil cedat, et omnis
Non implorata numinis erret ope.
Qua sine difficilem servat male vita pudorem,
Dite verecundos sollicitante toros,
Quo stimulante, homines in turpia crimina, freno
Divinae legis non remorante ruunt.
Pulchraque deformi maculant connubia probro,
Et rupta violant iura marita fide:
Aut Venus argento vivo inconstantior, intrat
In vetitos nulla lege vagata toros:
Virginitas alibi fucato tecta cucullo,
Hippolytum simulat, Sardanapalon agit:
Aut culpant, abolentue alii consortiataedae,
In divina nimis iura rebelle genus.
Istud Marcionis vomuerunt ora venenum,
Talia blasphemi toxica Manis erant
Talis Christicolae censor duriffime turbae,
Abripuit quondam te Taciane furor.
Nos procul eiectis a nostro limine monstris
Talibus ad Stygias ire iubemus aquas,
Ut capiant taedas flammis furialibus ustas:
Illic obscoenos sponsa megaera manet.
Lex aeterna, Dei castorum regula morum,
Coniugii sanctum testificatur opus.

Auctoremque Deum monstrat, qui surgere gentes
Non nisilegitimo de genitore iubet.
Coniugii quisquam si metas nascitur extra,
Nascitur insami degener ille nota,
Et melius non esse satum fuit inde sequuntur
Damna patrum, et poenas saepe propago luit.
Si tibi cor flagrat, si te natur aferacem
Fecit honorati nomina patris ama.
Aude aliquid invene et generosa virgine dignum,
Si pius es, sancte coniugiumque colis.
Non lovis e cerebro, non nascimurilice dura,
Tolle patrem et matrem, desinet esse genus.
Ergo Deo grates pro dono coniugis amplo
Dicimus, et nullas pluris habemus opes.
Hinc etiam ad thalamum ie Christe vocamus, opemque
Expetimus: Sponsis plaudimus inde novis.
Quisquis ades, faveas animo linguaque, precatus
Fata maritali dexteriora iugo,
Quod Catharina suo iam cum Davide subibit,
Hic tali nupta dignus, et illa viro.
Quid tibi mentis erit? quae nunc te flamma peruret,
Laeticiam dieet quis Catharina tuam?
Nacta virum voto toties ardente petitum,
Qui tibi non uno nomine carus erit.
Ille suae poterat tibi flore placere iuventae,
Magna gravi fronti gratia magna genis:
Et vigor in membris in moribus apta venustas,
Conciliat membris qua decus ille suis,
Sunt vigor, et facies divinae munera dextrae,
Vivida quae forma membra decente creat:
His tamen aethereae prior est praestantia mentis,
Et virtutis honos, ingeniique decus.
His simul ac iuvenem sensisti sponsa beatum,
Tum demum plenam concipis igne facem,
Pluraque crescenti das nutrimenta favillae,

Et stabili firmas pectus amore tuum.
Et quamvis tuus ignis abest tamen errat ocollos
Ante tuos cari semper imago viri.
Tempora currebant tarde tibrlongior anno
Visus erat mensis, longior hora die:
Aegra moram reducis fers et suspiriaducis,
Proque tuisponsi vota salute facis
At tuus interea Musis operatur ad Albim
David, et Aonias plenius haurit aquas,
Ingenio celebris multa spectabilis arte,
Dilectus doctis praecipuisque viris,
Totus in hac cura, patriae se reddere civem
Egregium et vera laude redire tibi:
Et virtute tibi, donisque placere Mineruae,
Artibus his perstat conciliatus amor,
Perstat, et in socio redamante tenacius haeret.
Et fruitur summis perpetuisque bonis.
Tuque sapis, docti thalamo gavisa mariti.
Sic merito primas obtinet artis honor
Tempus erat, David quo crevitadultior annis,
Fultaque iudicio mens graviore fuit:
Paulatimque animo curis crescentibus, unam
In summam sensus colligit ille suos,
Altius humani reputans genusomne laboris,
Certam aliquam vitae quaerit inire viam:
Et licet haud ducibus magnis doctisque carebat,
Attamen in dubio est, quod sequeretur iter.
Hac sacri ducunt Vates hinc allicit ipsum
Ad sese Hippocrates. legifer inde Solon.
Ins probat augustum, medicae nil detrahit arti,
Fertque sacros merito laude priorelibros.
Curaque non ardens, non deerat acumen adomnes
Sed studii species promptus et aptus erat.
Insuper Aoniaeiuvenem accessere sorores,
Et secum ex adyris dona tulere suis.

Prima venit Cliogestarum nuacia rerum
Inclita praeteriri remporis asta ferens.
Proxima Melpomens tragicos induta cothurnos,
Grandia sedtristi easmina sine fonat.
Dat mites modulos, et foccum calcibus aptat,
Apta suo blandis flore Thalia iocis.
Post hanc Euterpe calamis instructa canoris,
Captabat cultucor iuvenile stio.
Tum movet affectum cithara, mollique chorea
Terpsichore, ostentans organa, sistra fides.
Succedens Erato modnlatur amabile carmen,
Et defert artis munera megna suae.
Orsa dehinc doctos eriam Polyhyumnia cantus,
Multiplici iactat numen ab arte suum.
Calliope Heroos numeros, et cetera quidquid
Turba tulit cunctas una ferebat opes.
Sic ubi Pierides Davidem exordine Nymphae
Aggiessae dotes exposuere suas,
Nulla fuit soli cui sese dederet ille,
Et quam negligeret, de grege nulla fuit:
Sed simulaequato cunctas veneratus honore
Accipit, et magni singula dona facit.
Ex istis meliora suum convertit ad usum,
Hinc honor et lauro nexa corona data est.
Ultima (nam caelo procul haec descenderat alto)
Ut venit socias Sero secuta Deas.
Illa nihil vulgare tulit donoque paravit
Compensare suam splendidiore moram
Condira bina sacro sermone volumina profert,
Leva vetus tenuit dextera palma novum:
Saluatoris in hoc memorantur nomina Christi:
Scriptum erat a primis Vatibus illud opus.
Tum Dea confirmans animum dubirantis alumni,
Ad sua dona trahit talibus usa modis:
Uranie caeli proles ego, caeliea pono,

In nostris legitur nil, nisi sacra, libris.
Ignotas hominum ratione prodimus artes,
Tradimus a vero verba relata Deo,
Numine de trmo, de mundo et genre creata,
De Christi meritis saluificaque fide.
Haec bene qui didicit, quamvis male cetera novit,
Doctior est Phoebo Cecropiaque Dea.
Ergo Dei cultor pars nostri David amoris
Maxima, qui recta tendis in astra via,
Aure meos facili monitus admitte, sacrisque
Da studium omne libris, et mea dona cape,
Mitte Machaonias herbas, artemque Lycnrgi,
Sis animae medicus, iuridicusque Dei.
Tu Mosis Paulique ducum vestigia serva
Sub quorum signis fortiter arma cape.
Lucra petant alii et magnos venentur honores,
Ne moveant animum nomen opesque tuum,
Turpe peti solam famam, quam discis, ab atte,
Et sola Musas utilitate coli.
Tempus erit, quando qui sanctae oracula legis
Vera docent, titulos et sua lucra ferant.
Tempus erit propiusque venit, cum diliget orbis,
Atque viros tales, quam modo, pluris emet.
Interea aeterno viridantem vere coronam
Ipsa parabo tuis impositura comis.
Sic effata polos repetit Dea Paruit ille
Vocibus aethereis, et sacra dona tulit.
Et iam totus in his sudat, iamque expetit ultre
Astra petituris coetibus esse Ducem.
Dumque suum patrias siudium convertit ad artes
Vel patrem aequabit, vel patre maior emt,
Cuius, ubilaetis tollitse Burgela campis,
Seruit adhuc summo cana senecta Deo.
Care senex, dilecte Deo, venerande piorum
Obsequio, templifirma columua tui.

Quipatriae optanti talem Davida dedisti,
Iam tibi, iam nato fama superstes erit.
At nunc laeticiae simul indulgere iugali,
Et secum tacito pectore sponsus ovet.
Cuidivina piam inngit clementia sponsam,
Quo non est toto maius in orbe bonum.
Cui simul eximios virtutibus addit amicos,
Atque affine gradu proximiore genus:
Qui sponso parili tradunt virtute puellam,
Auxilium sponso pollicitique fidem.
Burcardus socer, et foceri, duo lumina frater,
Inclita Tyrigetum nomina. fida Ducum.
Iam crescit Davidis honos affinibus istis,
Inpeimisque ista coniuge dignus erat.
Quam cum dico piam, potui quid dicere maius
Hoc mea non audet Musa tacere decus.
Laudabunt alii mores cultumque puellae,
Cumque verecundis oraserena genis:
Affectus ego laudo pios. Praeconia summa
Uxor habet, laudem quae pietatis habet.
Nubatamatori fastus studiosa superbo:
Contingat cultrix at mihi virgo Dei.
Dote potens et avara, proco societur avaro,
Nostra pudoris amans nupta sit atque viri.
Si non femineo pietas in pectore regnat,
Si culrus animum destituere boni:
Nilfacies Helene, nil regna Semiramis ampla,
Nillaurum et gemmae sunt Cleopatra tuae.
At Catharina tenet saluantis dogmata Christi,
Inque suo sanctum pectore numen habet,
Quo commota, Dei flagrante tenetur amore,
Et crebras offert in pia templa preces.
Extra aedem raptis aliae dum mentibus errant,
Sine vagos oculos in latus omne rotant,
Veluadunt somno, picta vel imagine pascunt.

Aut numerant, iuvenes stent quot in aede supra:
Illa nihil, nisi Christum animo praesente renoluit.
Praesentis numen devenerata Dei.
Compositoque habiut, sua vel doctoris in ore,
Vel tevet in sacro lumina fixa libro.
Haec thalamo digna est, haec te virtutis adaequat
Laudibus, hac felix coniuge David eris.
Hac socia vitae tibi tempora laetius ibunt,
Quae numeraturus non bene solus eras.
Dura laborantis nos urgent pondera vitae,
Et cum privatis publica damna premunt,
Nunc tristes stimulant casus, nunc cura laborum,
Additur his vacuum saepe cubile malis.
Cum sine coniugio, nimiis exercita curis
Deficit, et nullum vita levamen habet.
At tibi solamen duris in casibus uxor,
Auxiliumque tui sponse laboris erit.
Unanimi rerum iucunde vivitur usu,
Et bene coniuncto robore fertur onus,
Et vos quandoquidem thalamum iurastis in unum,
Connubiale Deo ferte volente iugum.
Nulla dies dirimat vos, aut fortuna, nec unquam
Cum cana vester fronte senescat amor:
Sed superet cordique faces sine fine mihi stret.
Tunc etiam ftigent co rpora quando senum.
In vestrum thalamum niveis pax involet alis,
Adiciat vinclum blanda triforme Charis,
Quod sic astringat geminorum pectus amantum,
Tres uno veluti nectit amore Deas.
At chorus aethereus sancti tutela pudoris,
Et pacis custos, excubet ante torum.
Ipse Deus cucum vitae regat, ipse maritis
Prospiciat nullo passus egere bono.
Haec rata cum fient (nec enim rapientur ab Euro)
Aut mea Lethaeae vota dabuntur aquae.

O quam mugna feres cum coniuge munera David:
Sic et ego sonsis magns precando dedi.

Michaeli Seifrido, Annae Gnauliae.

Dum Michael bellam socias tibi culte puellam,
Et thalami limen taedifer intrat Hymen:
Nos tibi gratantes, hymeneiaque coepta iuvantes.
Numen adoramus grataque vora damus:
Ut tua placato fiant connubia fato,
Foederibusque ratis, pignoribusque datis,
Et thylami custos, paribus Deus ignibus ustos
Copulet amborum concilietque torum.
Namque Deo laetae celebrantur praeside taedae:
Sexum hic utrunque creat, coniugiumque beat.
Hunc imploremus, thalami ad sacra vocemus:
Qui nihi sit praesens, vita laborat egens.
Sic olim ritum Cana celebrante maritum,
Cum vinum decrat, tristior hospes erat:
At non pertaesus miserorum limen sesus,
Flumina sincerum dum facit esse merum,
Atque exhausta bono replet triclinia dono:
Hospes vina sapit, laetitiamque capit.
Sic animis fautor castis, et coniugis auctor
Ille Panomphaeus, qui regit omne Deus,
Nunc taedis adsit, faustasque peromnia faxit:
Vos sacra flamma regat numinis umbra tegat.
Non fera tempestas, sed sol oriarur, et aestas.
Sit vobis requies, et sine nube dies.
Tu grave solamen, tu vitae dulce levamen
In sponsa, quod ames, care sodalis habes.
Tum pus aget laetum comes optatissima tecum,
Effulgens plenis Anna pudore genis:
Anna placens vultu, morum gratissima cultu,
Quae tibi flore parem nunc es adepta marem,
Huns cole, qui plenas tibi laxat amori habenas,
Coniugiique tui geudet honore frui.

Mutua vos tangat pictas, mala cura nec angat,
Vobis pectusi dem praestet ubique fidem.
Totque Deo gratos fecundi gignite natos,
Nupta cito mater facta marite pater:
Auri quod plenas Tagus, et vehit imus arenas
Flumine Pacto lus: quot tenet astra polus:
Sunt silvis quot aves, vasto quot in aequore naves:
Quot dant formosas tempora verna rosas.
Tunc quoque corde faces flagrent in utroque tenaces,
Cum vir erit canus, nuptaque fiet anus.

Georgio Fabricio et Magdalenae Faustae.

Quae das Misniacae non iam nova nomina genti,
Vitiferosque colis flumen ad Albis agros,
Civibus eximiis habitata, nec indiga laudis,
Urbs regionis honor, Pieridumque domus:
Nunc age nunc dignis pompam molita maritis,
Laeticiae plausu connubialis ova.
Arbore cinge fores, cultum penetralibus adde,
Gramine sterne solum, sparge cubile rosis:
Quales mille parit Maius formosius ipso
Vix aliud series annua tempus habet.
Gaudia nunc placeant, quid enim morer omnia, quando
Mense malum Maio nubere vulgus ait?
Vana fides sacrum certis opus alligat horis,
Vana fides maio nubere mense cavet.
Nulla superstitio connubia nostra diebus
Adstringat certis, det neque iura toro.
Iura toro sanxit mirandi conditor orbis,
Coniugii certum proposuit que modum.
Quaelibetapta toro lux est: hoc nomine legis
Obstricti nulla relligione sumus.
Dininae legi pare, prece numina flecte,
Qui quod agis, faustum vis Deus esse sinat.
Anspice se coeptum Christus fortunat amorem.
Et quoius taedae sacra peracta die,

Cum Christi auxilium votis arden tibus orat
Sponsus, et invicta sponsa precata fide.
Talibus auspiciis postquam connubia fausta
Speravit summi mens opefreta Dei,
Votaque Fabricius geminat pentrantia caelum.
Audiit, et iussit spem Deus esse ratam.
Ipfe viro legit praestantem laude puellam,
Cui poserat nusquam carior valla legi,
Seu quis ab Aurora velut Herculis aequora, sive
A media medium quaerere nocte diem.
Quanta Dei bonitas, mortales quantus in omnes,
Solliciti in sobolem ceupatris, extat amor?
Quamque laboranti eurat bene commoda vitae,
Quam, quod agit, miris transigit omne modis?
Saepe quis huc illuc curae dum fluctuat aestu,
Consilii dubio pectore pendet inops,
Quid faciat, quam speret opem, quae vota sequatur
Quae sit habenda uxor quo sit alenda modo,
Cui pater omnipotens large dum prospicit, ipso
Euentu rerum se probat esse Deum,
Saepe quis amplexu non delectatus honestae
Coniugis, austerum vivit, et alta sapit,
Cui simul ac rigidam mutarunt numina mentem;
Cum socia castum gaudet inire torum.
Saepe sibi nullas ausus promittere taedas,
Fit sponsus, taedis prospiciente Deo.
Vix tum nascentis posito fundamine mundi,
Possedit Tempe cum nova primus homo,
Quae nondum pluviae, sed ab uno fonte irgabat
Tigtis et Euphrates cumque Gehone Phison,
Non aliquam sperans Euam, neque conscius ipse
Pronuba quid ferret taeda, quid esset amor,
Solus erat, nec tum mulibris nomina fexus
Noverat, ignotae nulla cupido rei,
Sed curae Deus unus crat, Deus una voluptaa,

Gaudebatque novi regna tenere soli.
Si quid praetera quod erat sigi dulce, petebat.
Terra recens ipsi gaudia mille dabat.
At simul ante suos facis pulcherrima vultus
Con stitit e costa facta virago sua,
Atque decus thalami discit, legesque pudoris,
Oblatae subito coniugis igne calet.
Iam nihil excepto per totum numine mundum,
Tam carum fuerat quam fuit Eua, viro.
Non vacuo dormire toro, non amplius horti,
Quan tumuis laeti guadia solus amat,
Sed dulcem sociam cupidis am plectitur ulnis,
Et colit, et veluti propria membra fovet.
Sic neque Fabricio licuit prius esse maritum,
Quam data divino munere nupta fuit,
Non in corde rigor non ignorantia iuris,
Nascendae fecit non grave prolis onus.
Ut sociale iugum multos differret in annos.
Cavitor est sero tempore coeptus amor.
Quae praematuris caluerunt pectora flammis,
Ante diem fessae destituere faces.
Parendumque Deo est et eo, quo monstrat eundum,
Qui pius es, nusquam, vel duce perge Deo.
Hoc duce fabricius tantisper tendere coepit,
Dum tenuit metam, quo sibi cursus erat,
Mandavitque viam Christo, vitaeque, labores,
Et curam thalami coniugiique statum.
Ante videbatur felix in caelibe vita,
Cum Deus hunc vellet virginitate frui.
Nunc ubi diversum monuit Deus,m annuit ille
Vivendique novum coepit amare genus.
Haud mora propositum fatis auctoribus urget,
Atque suo dignum quaerit amore torum.
Hic inhiant alii lucro, venantur et aurum,
Et magnas avido corde sequuntur opes.

Formam alii tantum spectant, sine nomine virtus
Lethaeae fluctu pressa tacctur aquae.
At famulantur opes, et forma pedissequa tantum est,
Quae sub virtutis sede premuntur herae,
Qui sibi prae domina servas virtute priores
Expetit, ah miseri servus amoris erit.
Nam nimiae comes est plerunque superbia formae,
Hinc formosa virum femina saepe fugit.
Divitiae reddunt animos plerunque feroces,
Inde suo locuples imperat uxor hero.
Quo levis ibit amor? stupido quid pectore voluet,
Cui tantum cordi formaque dosque fuit?
Degeneris patientia ferat fastidia formae,
Et post exhaustas tristis egebit opes.
Qui sacra non tractant digno connubia cultu,
Eveniat stolidis ista querela procis.
Non lucra Fabricius captat formamue caducam,
Pro nihilo vates haec generosus habet,
Forma placet si sit pietas coniuncta pudorque,
Hinc amor in casta mente perennis erit.
Cum petiit sponsus te Magdalena, tuarum
Virtutum et generis mentio prima fuit.
Qualo desus morum, quibus orta parentibus esses,
Absque aliis coram testibus ipse videt.
Dumque tuam patriam multostenet hospes ad annos,
Sanxit amicitiae cum patre iura tuo.
Quem virtus aevoque fides rarissima nostro,
Esse facti carum, nec sine laude virum.
Protinus accessit vitae coniunctior usus,
Unaque Faustum habuit Fabriciumque domus,
Mensa epulati una, diverso munere functi,
Sed tamen unius praeses uterque scholae.
Hic docet Aoniam pubem, victum ille ministrat:
Saxonicoque fidem praestat uterque Duci.
Quam bene coniungent affinis foedera taedae,

Qui curant uni commoda iuncta scholae?
Mutua sic longo virtus ubi proditur usu,
Firmus in alterno pectore crevit amor.
Mox et Fauste tuus gener esse Georgius optat,
Tu simul optabas illius esse socer.
Haec quia divino tentanda favore fuerunt,
Numina consulitis, crebraque vota datis.
Nubilis interea dum sese filia Fausti,
Saepe offert oculis clare poeta tuis,
Sat tibi forma decens visa est, et gratia vultus,
Et qui virginea fronde sedebat honor.
Censuram speciosa tuam minus ora morantur,
Tu melius cernis, iudicium que facis,
Quam Phrygius fecit pastor cum monte sub Ide
Splendida Divarum contulit ora trium.
Interiora tuo penetras examine corids,
Tu moresque notas ingeniumque probas.
Prima fuit virtus pietas, qua sponsa favorem
Praecipue coepie conciltare tuum.
Cui nihil in vita prius est quam nomina nosse
Sancta Dei, et sacris discere scripta libris,
Assidue sque preces salunati fundere Christo,
Iustificam que pio corde tenere fidem.
Hinc specimen praebet quam nata sit indole pulera,
Quam genitore griva, quam genitrice pia,
A quibus accepit divinae dogmata legis,
Et didicit mores semper amare bonos.
Ipsa vicem reddens meritis gratissima tantis.
Et patris et maris nititur esse decus.
Diligit hos tantum quantum se diligit ipsa,
Et colit, et magna sedulitate fovet.
Saepius ipsorum iuvat indefessa labores,
Nunc aiacri dignum virgine munus it.
Si doluere aegri, vel cecubuere parentes,
Vel quodcumque graves triste tulere dies,

Filia, quae pietas est illius, anxia duros
Et timet eventus, et dolet ipsa simul.
Mox animum revocans, tristem solamine casum
Quaerit, et intrepida voce levare malum.
Consullt in medium, vigilat simul, assidet una,
Alloquitur, dictis ingeniosa suis.
Nec minus agnatis bona, nec minus aequa propinquis,
Illius promptam res ubi poscit opem.
Aussuetum exercet facilis tolerantia corpus,
Et peragit varias impigra virgo vices,
Apta domus custos, et curis pluribus apta,
Spontesua studium praestat ubique pium.
O pietas, accepta polo, venera bilis orbi,
O sine qua nullum gloria pondus habet.
Fama cui sanctae tribuit pietatis honorem,
Optanda hoc folo nomine virgo foret,
Ni plures aleret generoso pectore dotes,
Corda quibus sponsi captat amica sui.
Virtutum summus pudor, et dos optima maturm,
Quas magis, ac digitos aurea vincla, decet.
Qui magis est decori quam purpura picta puellis,
Ipsius numquam cedit ab ore pudor.
Emicat ingenuo praeclara modestia vultu,
Nil deforme habitus nil leve gestus habet.
Lumina figit humo post se non iactat amictum,
Mobile nec nutu vibrat inerte caput,
Degeneris ritu turbae, quae (turpe) cachinnum
Ridicula capitis mobilitate ciet,
Ut solet, eloquium si cui natura negavit,
Cumprofert nutu, quas nequit ore, notas:
Aut veluti frontem commota ventilat ira,
Dum fera crabronum spicula sensit equus.
Fastus ab hac procul est, procul est petulantia liguae,
Pectora fucatae nescia fraudis habet.
His ubi Fabricius sponsam virtutibus auctam

Sensit, et hanc ipso numine fertur amans,
Hanc admiratur probat hanc ex omnibus unam.
Dumque recens votum, dum nova flamma fuit:
Quandoquidem, dixit, vis me quoque ducere nuptam,
Si non hanc, similem da mi Christe, precor,
Vox rata fit, firma tur amor, pia foedera fiunt,
Traditur eximio culta puella viro.
Hunc quid laude veham prolixa? Vesper et ortus
In ciita Fabricii nomina vatis habenr.
Quem Germana canit tellus, quo cive superbit
Fundatum a magno Caesare Chemnicium.
Urbs doctis populosa viris, quid cetera namque
Ingeniis referam nomina clara suis?
Fabricii vates faciunt, vatesque Siberi,
Clarus ut istius sit magis urbis honor.
Verum privatae decora inter cetera vitae,
O sat in hoc felix Fabriclana domus,
Quod summo ingenio, magna virtute decoros,
Germanos fratres quatuor una tulit,
Aonidum quibus unus amor, quibus omnibus artes
Docta Minerua suas, carmen Apollo dedit.
Fratribus exemplo est anteitque Georgius, annis
Atque usu rerum moior et arte prior.
Cui palmam studii fratrum non invidet ullus,
Quin ipsam pro se quisque referre studet.
Fabricius veteris vix cedit vatibus aevi,
Provo cat ingenio tempora nostra suo.
Dignior haud quisquam fuerit Parnasside lauro,
Nemo tamen poscit laurea serta minus,
Quam pius hic vates alit huic Polyphimnia venam,
Atque docet carmen pangere mille modis,
Ipsius varie resonat lyra, ple ctra poetis
Singula sunt aliis omnia Fabricio.
Cratior hic Christo, Christum quia carmine laudat,
Carior hic nobis est, quia dulce canit,

Quale sonant niuci perstagna Caystria cygni.
Quale tibi cecinit Sulmo celebris olor.
At te nos aliis opponimus optime vates,
Nomnina qui nobis ingeniosa gegant,
Vive diu, selixque tuis Hermundure Musis
Vive Deo, patriae gloria vive tuae,
Multa tibi debet princeps, et principis urbes,
Dum praestas operam recta docendo piam.
Dumque gerens isthic illuctris sceptra Lycaei,
Iam post unde cimae tempora messis agis,
Proh tua quot quantasque gerit solertia curas?
Quam te difficili munera mole premunt?
Tu tamen obnitens invicto robore contra
Surgis, et impositum fers toleranter onus,
Officiumque probas cunctis, operamque benignam,
Et cum doctrinae dexteritate fidem.
Ardua cura scholae gravis est cultura iventae,
Maximus est animos erudiisse labor,
Aere labor nullo nullo pensandus et auro,
Taedia plura capit praemia pauca refert.
Nam quae Fabricius meruit, quis conferet ipss:
Quis dignas Musa suppeditabit opes?
Ipse tamen paruo contentus, Pectore grato
Officiii precium fert mediocre sui,
Numinis in laudes studiosae in commoda pubis,
Non lucri studio, munus alacre facit.
Grande scit esse lucrum, Christo seruire vocanti,
Qui dabit officiis praemia digna piis.
Hac spe Fabricius tanto sudore iuventam
Erudit, et pueros, et pater alter, amat,
Et quas ipse docet virtutum exempla suarum
Exhibet in sese disci pulisque probat.
Suave decus morum, fa cilis gravitatis honorem.
Et castae vitam sobrietatis amat.
Ipse ago dum tota trie teride, sede sub una

Illius lateri iunctus alumnus eram,
Non unquam Baccho vidi titubare poetam,
Pectora miratus numine plena Dei.
At quibus ebrietas versus ad pocula fundit,
Carmina qui laudant non nisi tincta mero:
Non pia Musa, saccr non his aspirat Apollo,
Nec venit aetherea talis ab arce suror.
Ille preces inter sanctas sua plectra capessit,
Et dictante Deo carmina sacra facit.
Non famam fragllem populari captat ab aure,
Non quaerit titulos ambitione levi.
Comis in ore pudor, dulces in voce lepores,
Rectus in ingenio simplice candor inest.
Singula quis referat gravis ornamenta poetae,
Vix quoque solstitii commemoranda die?
Auqe coram felix hoc Magdalena marito,
Tu melius spectas quam mea Musa refert.
Haec non ut canerat digne praeconia sponsis,
Venit, opus maius uliious ausa suis:
Sed gratans hilari socialia gaudia plausu
Coniugibus castis, candida vota daret.
Ergo piis sponis thalami gratamur honorem,
Numinis orantes omnipotentis opem.
Copula sit felix, qua Magdalena Georgi
Iuncta tibi, stabili praestet amore fidem.
Tu soveas carnemque tuam, tuaque ossa, vicissim
Te coniunx animam sentiat esse suam.
Tecum oret laudetque Deum, tecumque laboret,
Quodque tibi placuit sentiat uxor idem.
Ipse auctor thalami. qui taedis adfuit olim,
Quando Deum facto se probat esse novo,
Convivam mirata Deum cum dulce falernum
Versum e fontanis Cana bibebat a quis:
Numine propicio connubia vestra secundet,
Sit praesto vobis, et sua dona ferat,

Det victum facilem det egenti cetera vitae
Dona, beet vestram prole frequente domum.
Dulce patris nomen capias, quo quisquis abhorret,
Invisae nomen posteritatis ha bet.
Impiger exemplo servanda in prole colonus
Sit tibi, pomiferam qui bene plantat humum,
Quem cum deficiunt exhausto robora fetu,
Educit stirpes traduce fronde novas:
Sic decet ad so bolem traducere germen avitum,
Et patrium nati crescere prole genus.
Hocerat omnipotens hominem cur conderet auctor,
Cur plenum vellet gentibus esse solum.
Scilicet e cunctis sanctum legeretur ut agmen,
Quod verum nosset diligeretque Deum,
Laudaret coleret, soli consideret ipsi,
Denique cum Christo scanderet astra duce,
Talem coniugii finem cum nuptaque virque
Cogitet, et voto poscat uterque suo,
Opto eadem sponsis, uno simul ore precatus
Atque animo, nostras accipe Christe preces.

Michael Schultesio, et Ursulae Strasburgae.

NVper ut intravit celebri sata vate puella,
Qua decet, in thalamum relligione meum:
Pierides aderant dantes sua munera sponso,
Cum numeris comites misit Apollo suos.
Ut taccam reliquos, qui multum carmine possunt.
Movere ad nostrum qui sua plectra torum,
Venit Leucoreo, Miseno venit ab Albi
Musa ferens dulces officiosa modos:
Carmina culta mihi Philyraeus misit Elister,
Mulda mihi noster carmina grata dedit.
Nec mihi Tyrigetum facundas Sala Camenas,
Inviditue suas nobilis Unster opes.
Quod tibi vis tribui, non iure negaveris ulli,
Et referenda pari sunt benefacta vice;

Quemque tibi exoptas alios digneris honore,
Quaeque capis prompta des quoque dona manu.
Ergo dignentur Phoebusque socerque Siberus,
Fabriciusaque mihi carmina docta dare,
Et cum Strasburgo, Michael cognomine Barbae,
Et cum Bersmano nomina plura quidem,
Quam paucis memorare licet felicia magnis
Ingenis famae cognita cara mihi?
Ipse meis vero numeris dedigner amicum,
Quem modo dexter Hymen ad sua sacra vocat?
Non sinit hoc usus veri nos inter amoris,
Et sponsus dignus, sponsaque digna cani.
Inptimis superi celebranda est gloria Regis,
De qua per thalami foedera sponsus agit.
Nam laudes, dum spiro. Dei vivo ore sonabo,
Et Deu? in nostro carmine primus erit:
A quo prin cipium Musae. Deus omnia complet,
Omma dat clemens, omnia solus agit.
Ipse verecundi sancivit foedera lecti,
Ipse homini nuptam iusque iugale dedit.
Unde iubet merito nostris sua nomina ferri
Laudibus et nostro gaudet honore coli.
Hoc est cur mundus curconditus in cola mundi,
Cur data sit primo prima marita viro:
Ut mundum crescens numerosa prole capacem.
Im pleat atque Deo, non sibi vivat homo.
Ille Deo vivit toto qui pectore Christum
Quaerit, et una cui cura placere Deo:
Qui studet in cunctis divino rebus honori,
Et sacrae legis cetera iussa facit.
Hoc pie sponse facis, dum vincla iugalia sumis:
Namque Dei cultussunt sacra cinla tori.
Et genus unde hominum foret, unde Ecclesia Christo,
Ni sobolem pareret femina iuncta viro?
Hoc lucunda magis so cii sunt foedera lecti,

Coniugium res est hoc preciosa magis.
Coniugium fecit, video quod lumina solis,
Aethereaeque capax sum rationis homo.
Coniugium fe cit quod cum patre natus honcsto,
Inque pio quod sum pars grege, fecit idem.
Non igitur summo taedas veneremur honore,
Mirandumque Dei confiteamur opus?
Hoc quoties oculis spectator lustro theatrum,
Et mente huc illuc exspaciante feror.
Mille creatarum video mira cula rerum,
Quae pascunt oculos, et mea corda iuvant:
At cum coniugii reputo mirabile donum
Nil mea mens maius quod meditetur, habet,
Consilium mirata Dei quo iunxit Adamo,
Ipsius e costa quam fabricavit, Euam:
Et mirata parem geminis in amantibus ignem,
Quo se quo sobolem tum genuere fovent:
Prolificum sexus semen mirata virilis,
Et matrum ad partus obstupefacta graves.
Scilicet omni potens hac propagare creator
Humanum voluit conditione genus,
Ut dum continua generantur saecula prole,
Succeditque patri natus avoque nepos:
Numquam deficiat cultrix Ecclesia Christi.
Et regno accedat debita turba Dei.
Dum mens Schultesii secum quoque talia voluit,
Coniugioque videt numen inesse Dei:
Pertaesus vacui thalami, cui Pluto pudici
Pectoris hostis atrox mille pericla struit:
Vita vale caelebs ait, et pia vincula laudat,
Et laudata petit, iamque petita subit,
Quâ Friberga urbes inter celeberrima Mysas
Divite fecundum suffodit aere solum:
Friberga ampla situ, domibus decorata superbis,
Culta scholis, templis relligiosa piis,

Civibus egregiis habitata, augusta senatu,
Legibus usa bonis mirtbus usa probis:
Virginibus castis, bellisque beata puellis,
Pro quibus et Turnus sumat et arma Paris:
Haec etiam laudum non est postrema tuarum,
Haec quoque divini dona favoris habes,
Educis facie quod tam praestante puellas,
Tam cultu insignes, indule tamque bona,
Externi iuvenes illarum ut amore calescant,
Cumque ipsis faciant foedera sancta tori.
Et quotus est, qui posthabita patriaque, suisque
Civibus, uxorem legit in urbe tua?
Lipsia purpureis, illa inclyra Lipsia nuptis
Diviti bus, vestras gaudet habere nurus.
Non patriis deerat mihi sponsa in montibus Annae,
Sed tamen est isthic nata puella mihi,
Cum meus ille tuam docuit rexitque iuventam,
Ingenio notus carminibusque socer.
Nobile Chemnicium quot alebat, qus Hymeneia
Schultesio poterat lege iugare suo?
Attamen ille penes quod sunt connubia, fato
Ductus, amat thalamum civis inire tuae.
Fata trahunt animos. et castos afflat amores,
Et iungit longe dissita corda Deus.
Numinis auspiciis intra tua moenia digno
Digna datur coniux Ursula Schulresio.
Schultesium primis adamavit Phoebus ab annis,
Et Musae studiis excoluere suis.
Schultesium ornarunt doctorum turba vitorum,
Ipsius et lauros imposuere comis.
Schultesius dives thesauro mentis, alumnus
Inter Pierios nobile nomen habet.
Ipse docet teneros pueros, similesque laborat
Esse sui, et ludi sceptra magister habet,
Hic ubi Phoebaeos aperit Rosalebia fontes,

Et fundit Clarias aemulus Unster aquas:
Vuizlebusque piis studiisque aequissimus heros,
Quique docent, large, quique docentur alit.
Et facit haec, quae si facerent Regesque Ducesque,
Digna suo facerent nomine digna gradu.
Sed dum negligitur qui tradit et accipit artes,
Vix in honorara pellimus arte famem.
At non Schultesius, dextra relevatus aperta
Omnia Vuizlebi suppe ditantis eget:
Egtegiusque animi iuvenis timidusque verendi
Numinis, est curae diligiturque Deo.
Commendansque suis sese virtutibus orbi,
Dignus amore hominum est, dignus honore coll.
Non erit, huic genero Strasburge ut taedeat unquam
Conubio natam te sociasse tuam.
Laudecrit ille tibi semper, possisque studebit
Carpere honoratus gaudia plena socer.
Ille tuae natae decori, sidusque futurus
Est comes, ille tuae firma columna domus.
Te quoque non unquam michael carissime Musis
Coniugii poterit paenituisse tui.
Te socerum dignum, nec habes virtutis egentem,
Strasburgumque bonum fama scit esse virum.
Est aliquid nascr generosae ab origine gentis,
Et vetus a claro ducere patre genus:
Sunt et opes aliquid natis a patre relictae,
Et bona Matrte suo parta, sed absque dolo:
Stemmate sed potior virtus, et dona ptobati
Pectoris, externis sunt meliora bonis.
Nempe tuus socer est ornatus pectore tali,
Quod generis vincit stemmata, praestat opes,
Quem frugi, et rectum testis vicinia laudat,
Et vita his dignum laudibus act probat.
Quem, quod el populus dedit, haud ignobile munus
Non hominem obscuri nominis esse sinit.

Et iuratorum fidus collega virorum,
Et ductor solers, censor et aequus iis,
Quos gravis exercet fo diendi cura metalli,
Et quorum durat fortia corda labor.
Iurati dignum est ut relligione fideque,
Civibus officium praestat alacre suis.
Ipse virûm non est postrema classe bonorum,
Atque bonam nuptum dat tibi sponse bono.
Ursula docta Deo seruire, et fidere Christo,
Decta pudicitiae laude parare decus:
Ursula virginei leve non exemplar honoris,
Et speculum morum quos ea turba colat.
Non exosa colum, non lanae ignara trahendae,
Non pigra femineam dextera ponit acum.
Scit servare domum scit et observare maritum:
Optima sic coniunx. optima mater erit.
Si te forma iuvat, tua laudatissima formae
Omnibus ex aliis Ursula dote suae.
Tali uxor facie tua Collatine nitebat,
Talis Apeilaea pingitur arte Venus.
Ut quavis nullum collo dependert aurum,
Vellera nec gestet qualia Seres habent:
Nativo reliquas superet tamen illa colore,
Uxor ob hoc etiam cara futura tibi
Hac non ulla tuis etiam fuit aptior annis:
Integer est sanguis, flos et utrique suus.
Coniugium iuvenum est, non est Venus apta senectae,
In sene ridetur deside serus amor.
Desipit illa mihi vetulo quae nubit amanti:
Quisquis amit vetulam desipit ille mihi,
Naturaeque facit pugnantia namque iuve ntae
Feruet amor viridis: squalida friget anus.
Si calidis gelidas infuderis ignibus undas,
Cedentem exstinguet fortior unda facem.
Frigida feruenti si iungitur uxor amanti,

Frigoribus servor cedit, ut ignis aquae.
Pectus utrunque calens incendia praebet amori,
Coniugium firmum mutuusardor alit.
At nihil irritar, iuvenis neque nutrit amorem
Frigidius Scythico pectus anile gelu.
Rugosam qui ducit anum miser exarat ille
Littus, et in sterilem semina mittit agrum.
Quercubus Insertae vetulis moriuntur olivae:
Vitibus insertae vinum oleumque ferunt.
Sic florens Michael, tibi adhuc viridante subaevo
Ursula iuncta, tuus flos rosa, vitis erit.
Quae tibi producat stirpes fecunda novellas,
Surgat et e vestro plurima planta toro.
Hinc Strasburgus avi caplet venerabile nomen:
Schultesio nomen dulce parentis erit.
Adde quod affines Michael acquiris honestos,
Virtute ornatos ingenioque viros.
Gloria quos inter Strasburgus prima Iacobus,
Pieridum et patriae gloria magua suae.
Dignus prole pater dignus patre filius isto,
Et plectro, et lauro dignus Apollinea:
Flore quidem iuvenis: sed iam matura canentem,
Aequantem et vates carminis arte senes,
Inque viris caris, et primi nominis inter
Ingenia, hunc musis clarus Elister habet.
Hanc sponsam, hunc socerum hos affines grtor adempto,
Laetus in ex imo pectore plaudo tibi
Quamque meo precor esse toro felicia sata,
Tam tibi sit Michael docte se cundus Hymen.
Vos, quarum fontem bibimus con cedite Musae,
Quae sumus, a vestris otia parua sacris,
Dum digno thalami coram inseruimus honori,
Hosque damus sponsis laeticiaeque dies,
Quos alii, haud memores se Christi nomine dictos,
Dant Baccho, mores turba secuta malos.

Aemula turba, vago cursu et clamore furentum,
Sive tibi Thyas, sive Luperce tibi,
At nos quorum auctor Deus est meliora vocat?
Ad sacra cum sponsis templa subire iuvet,
Atque orare Deum: nec enim feliciter intrat
Absque favore Dei sponsa cubile viri.
Iam summi templi aera sonant, iam limina custes
Pandit, iam sponsos accipit ara duos.
Nunc pia verba sonent, Christum vox omnis adoret:
Huc simul ipse preces et mea vota fero:
Ut sit amor felix et pectus utrumque pudicas
Sumat ab aetherei flaminis igne faces:
Quo veluti pariter Christus cum patre supremo,
Et qui procedit flatus utroque, calent,
Ut sit numen idem, Deus idem eademque voluntas
Conspiret nutu quae regit omne pari:
Sic eadem mentes accen dat flamma duorum,
Et sit amor vobis unus, ut una caro.
Qui thalamum instituit qui vos coniunxit amantes,
In thalamum vestrum vos comitatus eat.
Vos comitatus eat niveus chorus aetheris alti,
Atque maritales excubet ante fores.
Et procul a vobis diri fuget agmen averni,
Et quaecumque pio sunt inimica toro.
Assidueque animo Christum fidente rogate:
Murus erit vobis aeneus alma fides.
Alma fides mundum vincit, superevolat astra,
Expugnatque Deum, cogit et omne dare.
Et vestrae series eat optatissima vitae,
Vosque beent cunctis numina larga bonis.
Cumque Deus dederit natus, alimenta det idem,
Teque tuosque tui pane laboris alat.
Aurum dent vobis alii: Schelnbergius ista
Vota dat: ô votis annue Christe meis.

Henries de Vuizleben, et Verenica de Calben.

MAxime nobilium splendot Vuizlebe virorum,
Cui generosa pater nomina fecit Eques:
Qui quantum generis titulis excellis aviti,
Ingeniitantum nobilitate potes:
Qui Christum, et musas colis, et virtutis amore,
Et bonitate studes omnibus esse prior:
Cum mihi connubii sacrata lege, puellam
Egregio genitam vate lugaret Hymen,
Me non deseruit pietas tua, cognita famae,
Teque, meoque dabas munera digna toro.
Et tibi nunc Hymenaeus adest, sponsoque recenti
Sunt modo mutata dona ferenda vice.
Quae te digna feramiquo Croesum nuneret Irus?
(Nam tuus Irus ego, tu mihi Croesus eras.)
Sed nec opem tenuem Croesus desiderat Iri,
Nec tibi Mecoenas talia dona paro,
Qualia forte dedit, qui villas, flumina, silvas.
Quique tenet culti iugera multa soli:
Serica regali vel qui velamina cultu,
Et collo, et digitis aurea vincla gerit:
Quive facit lucrum positis in foenoxe nummis,
Arcaque cui numquam deficit aeris inops.
His sua sint Clario sed nostra petuntur ab horto:
Quae mihi dant Musae munera, reddo tibi.
Plaudo tuis taedis, fero vota, precesque beato
Coniugio dignas, officioque meo,
Quod tibi debetur totum: tua nomina dicam,
Virtutisque tuae praeco perennis ero.
Me tua munisice bonitas quinquennis alebat,
Aonidumque tua castra sequebar ope.
Pro tantis ergo immemori sim pectore donis,
Et Sponso mittam carmina nulla tibi?
Nam si nunc ta ceam, tu me preme crimine tali,
Ingrataeque mihi mentis inure notam.

Sin mihi tu parcas, ingratus indice memet
Convin car, meriti conscius ipse tui.
Iam mihi tu faveas, amino linguaque faventem
Quem tibi gratari foedera sancta vides,
Foedera sancta tori, quae mundi sanciit auctor,
Mandavitque piis intemerata coli.
Quae quanto Christus suerit dignatus honore,
Ex undis verso scit Cana pota mero.
Tu quoque te digna taedas pietate ingales
Vuizelbe haud parui quaefacis, ipse capis.
At quondam tecum male convenie bat Amori,
Tu gravis, ille levis: tuque vir ille puer
Ille faces semper feri secum ardenttor Aetna,
Frigidus gladic sed tibi pectus erat.
Seria grata tibi fuerant amat ille io co sa:
Res est mollis amor, tu bene fortis eras,
Fortior Alcide, stulti qui servus amoris
Ad nutum Lydae pensa trahebat herae:
Fortior Aemonio duce, qui dedit Hectora letho,
Briseis lacrimas cui tamen elicuit.
Cassandram Atrides, Tecmessam diligit Aiax,
Victoresque capit capta puella duces.
Non etiam Aeneas nullo insanivit amore,
Sidonis invictum vicit Elisa virum.
Belliger abiectis nec non Antonius armis
Reginam Aegypti turpis a dulter amat.
Tot generosorum fortissima corda virorum,
Qui te non potuit frangere, fregit amor.
Unde repentinos igitur modo concipis ignes?
Quae vis tanta animum cogit amare tuum?
Vis agit hoc quae cuncta creat, domat auget, et implet,
Aethereis ardor sedibus iste venit.
Namque opifex veluti versatam pollice ceram,
Aut subigit fuguli dextra perita lutum,
Mollis ut im pressas admittat cera figuras,

Formatoque recens exeat olla luto:
Sic illa omnipotens via et rerum unica fictrix,
Quae cum mente homini corpord vina dedit,
Dum tractat formaque imo sub pectore senlus,
Durices animis, et rigor omnis abit.
Ah rigidae duraeque nimis, ceu Caspia cautes,
Quas numquam mentes intrat honestus amor.
Quem non servandi generia pia cura moratur,
Humani officii non fuit ille memor.
Et tibi cor durum, quoe non pentrare sagittae
Ante Cupitineae sustin vere, fuir:
Illud ubi aethereus blan da face molliit ardor,
Flecteris, et motus te subiere novi.
Iamque voluntati summi genitoris obedis,
Et tua non retrahis corda trahente Deo.
Sed gaudes casto igne Deum tibi tangere pectus,
Coniugiique, pati vincula grata Deo.
Hanc mentem ergo datam tibi et hos laetamur amores
Quos afflat cordi numinis aura tuo.
Plaudite laetifico gratantes carmine Musae,
VVizlebo resonet nobilis Unster iô.
Ipse tibi gaude, tecum VVizlebe triumpha,
Iam voti compos, victor et ipse tui.
In flammas iam totus eas in pectore casto
Cui nova sopitas suscitat aura faces.
Iam sine tristia laetabere coniuge sponse,
Qui sine laetisica coniuge tristis eras.
Plena maritalis tibi det solatia lectus:
Quaeque cor est, cedat noxia cura procul.
Nobilis et generosa pari virtute puella
Haerat in amplexu vir generose tuo.
Dulcis amor, cui dux Pietas, comitante pudore,
Dulce decus fida est femina, dulce bonum.
Hoc tu possideas, et tanto munere laetus,
Iam tibi proicium noveris esse Deum.

Huic refer acceptam castamque piama que maritam,
Quam non dat cuivis, sed quibus ille favet,
Gratia sola Dei tibi conciliavit amorem:
O mnia nam confert gratia sola Dei.
Plaudite laetifico gratantes carmine Musae,
VVizelbo resonet nobilis Unster iô.
Nunc omnes uno te dicimus ore beatum,
Optamus vitae qui bona cuncta tuae,
Ante dolebamus vitae tibi deesse levamen
Uxorem, curae participemque tuae.
Diximus indignum, domui te deesse labanti,
Et tam praestantem prole carere virum,
Et tam florentes sine res haerede relinqui,
Teque bonis solum non bene posse frui:
Nunc agitur melius tecum terumque tuarum
Laetior est species prosperiorque status.
Ut cum pulchra novi tenuit domicilia mundi,
Humani primus stemmatis auctor Adam,
Defuit huic domino rerum non valla voluptas.
Et Paradisiacas colus habebat opes,
Rura amnes, faltus, pomaria prata, roseta,
Et volucrum, et pecudum, piscium et omne genus.
Iamque videbatur felix sibi: sed tamen ipsi
Omnipotens: solus non bene vivis, ait.
Protinus e costa fabricata puella virili,
Adiutrix socio iungitur Eua viro.
Sic tibi pulchra domus colitur cognomine Saxi,
Ubereque immensi fruge tenentur agri,
Tanta armenta, greges tanti, villae tot, et Unster
Piscifer et silvae siluicolaeque ferae,
Omne bonum pleno fudit tibi copia cornu:
Sed rerum coniunx optima deerat adhuc,
Nunc tua lux tua vita, facitte nupta beatum
Thesaurus vestras maximus inter opes.
Plaudite laetifico gratantes carmine Musae,

VVizlebo resbnet nobilis Unster iô.
Inptimisque sinu tacito tua gaudia conde
Coniugio talis sponsa beata viri,
Qui foveat, qui te, proprium ceu corpus, honoret,
Et quem tu timeas, et reverenter ames.
Cui pietas cordi est Christum complexa timore,
Atque salutifera tempus in omne fide.
Cui genus antiquum haud tanti est antiquior illi
Ut non sit virtus ingeniique decus.
Quodque vitis summis, heroibus atque petendum est,
Non aliunde sed ex se petit omne bonum.
Ergo magnorum fama haud contentus avorum,
Contendit propriis laudibus esse bonus
Dumque iuvant alios arma, et tuba, equique canesque,
Et studium cuivis estque placetque suum:
Ille quietis amaus, et ad otia natus honesta,
Doctos quos non est ultimus inter, amat.
Ut taceam modo mille, pius quae largiter heros
Contulit et templis, et benefacta scholis:
Quodludum Clariis fundaverit author alumnis,
Ipse licet taceam, fama tacere nequit.
Qui nescit, quantum Musas VVizlebus honoret,
Ibit ad Unstriacas, spectet ut iftud, aquas,
Qua speciosa colens Tempe Rosalebis, mille
Fert bona cultori deliciasque suo.
Illic inveniet, quod mireturque, canatque,
Et rarum nostro tempore dicas opus.
Non Pana aspiciet, Satyros non amplius illic,
Nulla Dryas illic, nullaque Nais adest,
Ripa sacra est Phoebo, tenet ipsam Musa, virique,
Qui docili pubi Musica dona ferunt,
VVizlebiauspicio, VVizlebi munere cuius
Munifica tenerum pascitur agmen ope.
Etgo pieriis celebretur vatibus Unster,
Unster Pierias nobilis inter aquas.

Plaudite laetifico gratantes carmine Musae,
VVizlebo resonet nobilis Unster iô.
O rarae virtutis amans, animique benigni
VVizlebe, Aonii magne patrone chori.
Aemule magnorum heroum, atque imitate decorum
Saxonici exemplum non sine laude Ducis,
Cui porta, et Grima, et studiis Miscena celebris
Acceptam debet grata referre Scholam:
Macte tui simulis semper, cura esse, quod audis,
Affer opem templis, ut facis,atque Scholis.
Haec est grata Deo pietas, memoranda per aevum,
Hoc proprium verae nobilitas opus.
Sic qui cum multo pia foenore facta rependit,
Det Deus officiis praemia digna tuis:
Queis ego devinctus, semper te pectore grato,
Semper habebo meo nomen in oreituum,
Iamque mihi fastis venit annumeranda diebus,
Dignaque, signaret quam nota Cressa, dies,
Qua tibi certa stetit sententia ducere nuptam,
Qua que tuum ingreditur sponsa novella torum
Plaudite laetifico gratantes carmine Musae,
Vvizelbo resonet nobilis Unster iô.
Sparge puer flores, da serta, et prome Falernum:
Fausta canas Erato dic bona verba Charis.
Cetera turba diem laetis hunc transigat hortis,
Teque falutet Hymen: O Hymenaee veni,
Iamque venit, ducitque novos ad limina lecti
Sponsos: Musa tacens tu referinde pedes.
Quo superest, populo sponse applaudente triumphum
Hunc conitante nova coniuge, victor age,
Et quam militam deinceps geris auspice fato,
Strenuus hanc iussa sub statione colas
Dux Deus ipse aderit, thalami qui coepta secundet,
Nec labor in Domino vester inanis erit,
Illcdet, ut vestro nullus sit finis amori,

Et modus: et sterilem non sinetesse torum,
Ille piam sobolem domui sulcimlna vestrae,
Et bona tot tribuat gaudia totque ferat,
Quot spicas messis tibi protulit borna, quot vuas
Vinea, quot suaves pomifer hortus opes.
Nascatur patriae virtutis filius haeres,
Hinc haeres ortus te veneretur avum.
Succedat natus nato inde, neposque nepoti,
Saluaque VVlzlebi sit sine sine domus.

Hieronymo Garisio, Annae Stumphelidi.

Si qua laboranti dantur solatioa vitae,
Si quid praesidii capit ex mortalibus ipsis,
Si quid homo prodest homini,convictus amatae
Coniugis ingrimis hoc illi praestat honestus.
Gratia magna quidem natos patre iungit eodem:
Dulcis amicorum vicinorumque bonorum
Est amor: affines sociantur foedere firmo:
Sed quo maior amor, magis hoc facit ipse benigne.
At non vicinum vicinus, amicus amicum,
Non sic germanum frater, germana sororem,
Non sic natus amat patrem, non filia matrem,
Ardet ut alterno coniunx inconiugis igne.
Quem facer ille suo flatus su ccendit ab igne.
Ergo nec utilitas homine exspectatur ab ullo
Maior, et auxilii plus, quam de coniuge caro.
Ipse suum iussus genitorem et linquere matrem,
Affixiamque sibi solam vir habere maritam,
Huic casti plenas effundit amoris habenas,
Hanc fovet hanc unam curat sernatque fidelis,
Quam costam mundi sator extudit osse virili.
Cui parili certans respondet amore marita,
Omnia grata viro faciens quem sedula curat,
Atque alterna pio studio ad benefacta lacessit.
Hinc illi facilem ducunt, vitamque suavem.
At multum dispar mortali degitur illi,

Commoda qui thalami caelebs, et gaudia nescit,
Et soli vivens sibi nupiae negligit usum.
Invidet humano generi incrementa, suoque.
Quem sua posteritas ingrtum dixerit, ut qui
Lampada non tradat sumptam a maioribus ipsi.
Nec vero utiliter magis ac facit ille decore,
Qui sibi non quaerit thalami sociam, atque laborum.
Non bene tot curarum noeri, rebus que gerendis
Sufficit vees homo quot postulat anxia vita.
Innumeros unus pugnat male milies in hostes:
Non bene cuius agit vigilem pro moenibus unus:
Sic male vir sernat sine coniuge remque domumque.
Cunctarum omnipotens rerum, quas condidit auctor,
Gentibus innumeris, homininon condidit uni.
Quidquid alit genitrix rerum natura bonarum,
Quidquid humum calcat. vacuo volat orbe, nat undis,
Imperio parent hominis subiecta regentis.
Frenat equos. subigit tauros, imponit asellis
Pondera, clitellas mulis, canibusque catenas.
Quin et inire docet Nabathaeos proelia brahos,
Turribus impositis et multo milite pressos.
Et sibi terribiles cogit parere leones.
Ipsius imperio non se sudbucere pisces,
Non volucres possunt sed homo omnibus imperat illis.
Carpit opes idem mundi, fruiturque creatis
Rebus, aqua terra,fiammis, auraque potitus.
Praebet ovis vestes, ligna arbor, pomaque profert,
Lac pecudes, oleum dat oliva, dat vua falernum,
Hortus olus, triticum panes, animalia carnes.
His homines alimur, moriturave membra fovemus,
Et nihil est, quod non humanos cedat in usus,
Tantum praestat homo, capit et tot commoda vitae,
Sed quis opes mundi soli sibi divitis optet?
Teste Deo, solum mortalem esse utile non est.
Drgo recentis opes, et mundi regna tenenti,

Adiutricem operum tibi iungit Adame tuorum,
Quae miro primam sobolem partu edat, et equo
Portet onus commune iugo, tecumque laboret,
Sors eadem seclis homines manet omnibus mones,
In quorum numero te non pudet esse Garisi,
Exemploque tuo doctus, frauctumque de cusque
Coniugii nosti, tibi quae prior attulit uxor
Concordi thalamo, lustris plus iuncta duobus,
Quam, si fata velint, tu certe vivere velles.
Sic nulla in vestrum thalamum venit ante querela.
At simul atque ipsam Deus his excedere terris
Iussit. eratmaesti tibi non iniusta doloris
Caussa, tuaeque satis deflesti fata maritae.
Pone modum luctus, viduumque relinque cubile,
Filiolisque tuis, propriis et consule rebus
Non bene tu nupta, non nati matre carebunt,
Non custode domus non res tibi parta labore
Et virtute tua, sensisti scilicet ante
Quanta tibi dederit socialis commoda lecuts.
Nunc patrias iterum cum coniuge divide curas.
Dimidium illa tuae est animae, partemque tuarum
Dimidiam coniunx curarum debet habere.
Ut minus una manus bene se lavat, unicus aut pes
Incedit recte: sic non se, non sua curat
Uxore absque bona vir, sed labor omnis, opusque
Claudicat omne domi quod non simul adiuvat illa.
Ergo auctore Deo repetas Hieronyme sacri
Foedera coniugii, duraeque levamen, et ingens
Solamen vitae, sociam tibi iunge fidelem.
Atque tuo dignam thalamo: quam nomine clarus,
Integer et vitae studiisque probatus honestis,
Stumphelis genitor tibi post sua fata reliquit,
Illa, cui mater Christi dat nomen, in urbe.
Urbs Mysae gentis, silvis vicina Boemis,
Sudetes inter rigido sub sidere montes,

Quae tantum nostris ercrs caput aucta subannis,
Alma merallorum genitrix patriaeque labere
Communi coniuncta meae sincera sacrorum
Et Christi cultrix meliorumque aemula morum.
Hanc quoque cum reliquis, tibi quae sunt accipe laudem,
Laudatis habitara viris, et matribus acri,
Quod cura incumbens, agis hoc, ut honesta propago
Sit tibi sintque tuae natae, quam corpore, cultae
Plus animo, doctae mores, et Palladis artes,
Aptae coniugio, quae non tam divite censu,
Quam propter pulchras placeant in pectore dotes,
Venture in thalamum magna cum laude iugalem.
Quid loquar egregiam formami praestantia cuius,
Natura tribuente tuis est tanta puellis.
Quanta illis solet esse fere quibus aura salubres
Diffundit flatus, alacremque in membra vigorem.
Qualis erat virgo pro qua duce Dauni heros
Cum Phrygio pugnat: vel quam sibi patre creatam
Virgineo, invando cum vindicat Appius ausu,
Ipse pater stricto natuam sibi vindicat ense,
Atque mori suadet potius, quam vivere stupro.
Ergo cum plures habeas fecunda puellas
Et forma nitidas, et gratas indole pulchra,
Desino mirari cur illas ambiat aula,
Externique perant conubia vestra mariti:
Quae quicumque fugit, mavult et vivere solus,
Solus dirarum colere avia lustra ferarum,
Atque tenere fuit dignus loca sola Scytharum,
Nympharum ex isto coetu tua, pulchrior inter
Astra velut Veneris fax, emicat Anna Garisi,
Dotibus Anna suis praestans te digna marito.
Quae nisi te caperet, quam tu nisi totus amares,
Asperior saxis, et totus Ferreus esset,
De qua quid speres, si nescis, aspice matrem
Eius, Hunercopii generoso sanguine cretam,

Quam pocpter varias muliebri in pectore dotes,
Prosequitur magno Princeps regina favore,
Alloquiique sui crebro dignatur honore.
Ipsa dat exemplum natae venera bile morum,
Imbuit ipsa tuam sponsam pietate salubri,
Omneque virgineum docuit decus, utque marito
Nupta placere olim cum multo posset honore,
Candoremque animi, frontisque adhibere uborem.
Nam pudr mque fides sic connubialia servant
Foedera, ceu rapida pelagi feruentis in unda
Iacta laborantem firme tenet anchora navem.
Hoc etiam laudo: quod rursus virgine ducta
Non vidua, magis apta tibi connubia speras.
Virgo cuinubit do cilem capit ille maritam,
Virg ni ingenium sic est tractabie sicut
Virga tenella prius quam fron dibus aucta per altum
Multifidis arbor solido stat robore trunci.
Qui viduam ducit si quid non laudat in illa,
Fert melius quam si durus mutate laboret.
Obtinet antiquum mulier mollescere nescit,
Quaelongos annos vicioso induruit usu,
Imperiumque novi detrectat acerba mariti.
Qui docet ergo nous, veteres qui dedocet ipsam
Mores, ille docet recte procedere cancrum,
Invitamque canem venatum ducit, et uncto
Gustatoque semel corio deterret candem,
Usque adeo mihil est rerum assuetudine maius.
Foedera tecum ineat florens Hieronyme virgo,
Anna tuis natis tibi conveit Anna marito.
Obse quiosa tuis utetur moribus ultro.
Atque voluntatem nutusque sequetur heriles.
Delectae dominae facies tu grata vicissim,
Ut nihil ipsa queri viduo deconiuge possit.
Ergone te culpo, viduo quae nubis amanti,
Quandoquidem laudo sociata virgine sponsum?

Ingenium non est par foemeliisque virisque,
Firmius his, illis infirmius inque tenendis
Asperius vitiis, ut vix inducere mentem
Femina sponte queat vidua, ut sese ipsa retexat,
Atque in se mutet quaedam haud toleranda, novoque
Coniugio assuescat mores oblita priores.
Qui talem sociat sibi talem semper habebit.
At vit cui mens est generosior, atque per omnem
Provida cura magis vitam cui pensior omnis
Coniugii ratio melius nuptaeque sibique
Consulit, et facilis se sic accommodat ipsi,
Ut. quamvis viduus. reverenter ametur ab ipse.
Talis erit viduus, me vate, Garisius Anna
Virgo turs. qui te quando tractabit amanter,
Par pari uti referas, studeas et amabilis esse,
Praefertim tali quem praesidiumque suumque
Ut decus, et magno precio prior uxor habebat.
Moc igitur laudi tibi, laudatissima semper
Sponsa datur, viduum non dedignata cubile,
Quod tecum certans virtute Garisius intrat,
Ille Deo carus pietate Garisius, ille
Quem Sepremuir habet regali Augustus in aula
Mirifice carum, magnis, et honoribus auctum.
Perspecto ingenio solerte, fideque probata
Ipsius quae tanta fuit, quanta illus olim,
Cui servo dominus longas abiturus in oras
Quinque talenta suo ponend in foenore credit,
Quae post ipse redux duplicata sorte recepit.
In dominium fidei quoque tale Garisius olim
Editit exemplum famae memorabile, dignum
Carmine: Miscena tunc cum saeviret in ora,
Et sua Mars propius Philyraeo inferret Elistro
Agmina: servus ibi mandante Garisius auri
Mille capit nummos, et custodire iubetur
Adomino, longe belli fugiente periclum.

Cingitur interea Germanis ardua signis
Lipsia, cum circum streperent hostilia cuncta,
Nec fuga tuta foret, recti non immemor ille,
Cum posset fures caussari, hostemue rapacem,
Aut fugere ablato secum his e finibus auro,
Abstinuit, famaeave suae dominoque pepercit,
Fidaque depositum retulit post dextra talentum.
O memoranda fides, et coruo rarior albo,
Et culstodito per eam preciosior auro.
Kizingus nummis auri de mille relati
Dat centum fido dignissima dona ministro.
Ipsius audita Princeos probitate fideque
Mauricius generoso animo, factisque faucnte
Egregiis, miro iuvenem complexus amore,
Extulit atque suam concedere iussit in aulam,
In qua dimidium vitae annos octo bis egit.
Cuius et Augustus princeps nunc auget honores,
Ipsius et fidei maiora nego cia credit.
Est aliquid studium navare poltentibus aulis
Non sine laude sua sed maius opusque priorque
Cura, suo seruite Deo pietate fideli,
Tu domino recte serius utrique Garisi,
Dasque Deo sua, das regi, veneratus utrunque,
Hunc ritu humano divinis cultibus illum.
Est etiam pietas, et sunt Hieronyme nota
In patriam benefacta tuam, cum tempore tristi
Semicremata suos cuperet reparare penates,
Materiemque novis inquireret indiga tectis
Grima, trabes querula rogitans a Principe voce:
Mente proces quorum iuvisti sponse fideli.
Fecit idem recum pius intercessor, in aula
Ille favore potens et ab Electore secundus,
Stirpe satus Ponica fama haud ignobilis heros
Quo socio, vel si mavis, duce, grande tulisti
Auxilium passis Vulcania damna colonis,

Pro tinus Augustus miseranda sorte scorum,
Et vestris motus precibus bonus annuit ipsis.
Imperat et silvas caedi: mox acta se curis
Arboris in truncos, silvae dat mille geminti
Vulnera, dant abies, et quercus caesa fragorem,
Hinc videas innera rates, ferrique per undas
Robora Muldanas, opus hinc feruere fabrorum,
Atque instaurari. renovataque surgere tecta.
Ergo tibi meritas tali pro munere grates
Grima refert: cives que suos te praedicat inter
Cum Victorino patre, quem tibi funere raptum
Asseruit caelo saluans victoria Christi.
Victorine pater si nuc tibi vita maneret,
Et na um aspiceres quem frugi hominemque dedisti,
Atque bonum patriae civem, tibi gaudia mille
Affecret decori magnoque futurus honori.
Laetiu ipse facit te nunc dormire sepulchro,
Et tecum certans petate aspirat Olympo.
Sed mihi cum vivis nunc res est funera mitto,
Et precor aeternum te Victorine valere.
Musa memor coepti caelobres connubia sponsi,
Si non laude satis digna tamen ore favente
Atque piis votis. Ergo quae taeda secunda
Sponse tibi capitur vere ô sit taeda secunda,
Instinctu tibi sumta Dei succen saque flatus
Vivificante sacri flamma mentisque pudicae
Ignibus Augusto tua Principe coepta probante,
Etsese et sponsis non dona indigna ferente,
Ac reputante Deum, qui nulli imita bile factum
Conditor omnipotens, dictu mirabile gessit,
Munera digna Deo mensis largitus egenis,
Cum Cananaea mero mutavit flumina vino.
Eius ad exe mplum largo sit pectole Princeps,
Atque fovere suum non dedignetur alumnum.
Tum reliqui proceres, et lumina prima favebunt,

Officiique pii memoraulae spleudidus ordo.
Non innonotratum thalamum sinet esse Garisii.
Hoc faciet, Ponica qui nobilitate nitcscit,
Qui meritis ad tanta suis fastigia felix
Ascendit cui uslateri noctesque dicsque
Multo usuiunctus, comes optatissi mus haeres:
Hoc facier iuris vir consultissimus aequi.
Consiliisquepotens et providus author agendis
Rebus, Saconicae carus Mordisius aulae:
Hoc faciet, studiis, et Kisueterus eodem
Insignis titulo, atque gradu dignissimus alto:
Et cum fratre suo clarissima Naevius ille
Fama chori medici, quem si non clara tulisset
Chemnitii tellus, quem si non vester haberet
Et noster Princeps, longis e finibus orbis
Accersendus erat magno mercandus et auro,
Excellens animi dequo quis dixerit, arte
Sive fide maior fuerit virtute vel ipsa,
Sic per specta viri laudes est vita per omnes:
Tu quoque Prin cipibus merito dilecte valeri,
Vel animi candore tui vel acumine mentis,
Vel fido studio quo non solertius alter
Aulica secretis mandaverit acta tabellis,
Cui gravibus rebus cui multis utile curis,
Ingeniumque io cis atque horis omnibus aptum:
Atque parti tecum coniunctus sorte laborum
Gentschius, eximiae dotes in pcctore cuius
Fecerunt, ut conspicua fit luce vicendus,
Dignus honorari cunctis, et dignusamari,
Quem merito illustri fortuna locavit in atce:
Denique sonse tibi quorum diuturna favorem
Consuetudo tulit, mora quos fore ordine cunctos
Dicere longa nec est huius Musaeque, locique,
Nomina nota minus mihi, sed notissima famae,
Hoc facient pro parce novos ornare maritos

Quisque sua promti: Quos dein de sequantur emici
Atque torum decorent cives tum cetera turba
Non inimiea piis sponsis connubia vestra
Omnibus dextris, et laetis plausibus omnes
Accipiant et Hymen Hymenaee, hymen Hymenaec
Ingeminent, flectantque suis pia numina votis.
In quorum numero facilem tibi grator amorem,
Atque datam dextram, qua se tibi copulat Anna.
Hoc quod amante tui nunc mitto pectore munus,
Munus ab auriferi non flumine Gangis Eoo,
Hesperiove Tago, verum ex Helicone petitus,
Quale suis donum Phoebus largitur alumnis,
Accipe sponse meae non aspernatus honorem
Exiguum Musae vestrum captantis amorem.
Sic tua propicium forunet gaudia numen.
Sic inceas thalamum fato meliore secundum,
Altera nupta tibi vivat sit tertia nulla.
Coniugis Anna tibi com penset damna prioris.
Mox vibi Luna suum decies implenerit orbem,
Pulchra tibi vidui referat solatia lecti,
Totque Garisiolos pariat quot pignora felix
Optet habere pater nec mater ferre gravetur.

Iona de Zeschau, et Ursula de Taubenheim.

CAsta verecundis meditanti armina sponsis,
Cum numeris Erato da mihi plectra tuis.
Plectra petita prius mihi saepe, negata nec unquam,
In thalamum quotie qualiacumque dedi.
Nunc etiam taeda dum iungitur Ursula lonae,
Ne mihi, ne sponso carmina pauca neges.
Si modo Musa tui quae non postrema sorores
Inter es Aonidas cultor uterque fumus.
Ipse quidem primo sic est edoctus ab aevo
Sponsus et hoc illi nunc quoque pectus inest,
Ut mihil inge quis praestantius artibus esse,
Et preciosa magis muncra nulla putet:

Quam quae Thespiadum cultis nascunturin hortis,
Et Phoebo vates suppeditante ferunt.
Mille quidem in donis, quae sint dignissima sponsis,
Aurea seu quisquam, gemmea sive dabit:
Iprimis Erat tua dona exspecter Ionas,
Ergo ferhuc dotes officiosa tuas.
Sic ego, sic Erato: nostro dignissimus illc est
Officio, nobis ille ca nendus, ait.
Sic de me meruit, sic illi plurima virtus,
Claraque no bilitas contulit omne de cus.
Sed neque virtutum quibus est ornatus, honorem,
Nec gravis evoluam nobile stemma viri.
Qui sit enim tum vita probat tum fama celebrat;
Ut praecone ipsi tam mihil essset opus,
Quam suspensa hedera, cui sunt bona vina, tabernae,
Invenit emptorem merx proba sponte suum.
Nostraum tamen illa canet quaecumque sororum,
Grandibus via modis, et gravire pede.
Ipsa leves elegos castis et amoribus aptos
Usurpo: gra cili nam pede gaudet amor.
Nomen amoris ego teneo mihi carminis illi
Materiam praebent, quos amor aequus habet.
Ergo Erato dictante feras hymenaeon lona,
Votaque pro thalamo concip iente tuo.
Vota damus sponso felicem optantia taedam,
Grata Deo, enentu non caritura suo:
Prima creatori dicatur grati summo;
Cunctorum auctori quae bona mundus habet.
Optima qui nostros semper largitur in usus,
Optatam sponsam qui tibi sponse dedit.
Quantum et quale bonum tulit hic, cui contigit uxor
Cara Deo, et mores propter amata viro?
Ante quidem felix poteras cuicumque videri,
Et multa, fateor, dote beatus eras.
Multa tibi natura dedit, fortunaque multa,

Et labor et studii feruida cura tui.
Est aliquid gentis ramos per mille vetustae,
Nobile laudata ducete stirpe genus.
Et magnos censu titulos aequare paterno,
Remque tenere, domos iugera, prata reges:
Et petere e silvis, et aquis, autaque palatum
Quod iuvet, et carpat deliciosa fames:
Suaviter esse, sitim dulci restinguerepotu,
Dormire et placide mollia strata super:
Tum florere opibus cogna tis atque potentem
Esse clientelis esse sodalitiis:
Diligi, honorari, guadere, valere, iocari,
Tristibus et curis dicere posse vale.
Est aliquid, longeque quidem praestantius illis,
Quae sunt fortunae corporis atque bonis,
Inculpata piae traducere tempora vitae,
Et sua cum dictis facta probare Deo,
Nosse viam in caelum rectam aeternaeque salutis
Causam unam meritum credere Christe tuum:
Nullius erroris vestigia devia sectae
Dogmata nullius perniciosa sequi:
Tum genus amplecti vivendi tale, quod omnes
Sponse tua dignum nobilitate probent,
Nempe tuum pulchras animum coluisse per artes,
Dives et aeternis pectus habere bonis,
Unde velut locuplere penu depromis ad usus
Communes quod res postulat, atque tuos:
Tam gaudes doctus quam nobilis esse priusque
Doctrinae est verum si fateare, decus,
Splendida nobilitas, doctrina est oprima terum,
In tam sublimem te locat utra gradum?
Ut metito ingenti te nunc complexa favore,
Consilio utatur Principis aula tuo,
Adde quod illustri fulgent tua nomina fama,
Inprimis doctis suspicienda viris,

Qui te admirantus, qui te reverenter honorant,
Ingeniumque tuum sem per in ore fecunt.
Te magno in precio Princeps habet auget honore,
Et similes multos optat habere tui.
Zopyrus multos optabat habere Darius:
At Zopyros homo, dicage, quali erat?
Qualis in urbe Sinon Phrygia fuit arte doloque
Cuius fatalem Troia recepit equum:
Talis apud Persas Zoprytus fraudis abundans,
Prodebat regi qua babylona suo,
At non Zopyri, non arte placere vinonis,
Tu quaeris Domino vir generose tuo.
Sunt aliae, Princeps ob quas re diligit artes,
Quae multum ut fructus sic quoque laudis habent.
Quas te vernanti Musae docuere sub aevo,
Et quibus est etiam nunc tibi duloe fivi:
Praesidio quarum respublica nitirur omnis,
Ipsa quibus regitur curia templa domus.
Est tibi multarum praeclara scientia rerum,
Nec vitae ignoras utile quod sit opus.
Illa tenes, quae sunt ad mores apta regendos,
Cognita, quaeque viri sunt sapientis habes.
Est tibi maturo prudens in pectore Nestor,
Tu fidi partes Farmenionis agis.
Consiliis dandis polles, et rebus agendis,
Et multum lingua suaviloquente potes.
Aequarum inprimis tibi trita volumina legum.
Tu petis ex ipsis iura ferenda libris.
Et tua nocturnam redo lent responsa lucernam,
Est studri testis nox vigila ta tui.
Sic nullos refugis generosa mente labores,
Culminaque ingenio rendis ad alta tuo.
Sunt bona praeterea cultae tibi plutima inentis,
Quaete commendant demeliore nota.
Est pietas, est sancta sides et pectus a pertum,

Quale decet nostae gentis habere virum.
Fronsque serena, oculi placidi, moderataque lingua,
Et gravitas hilari comis in ore sedet.
Haec sunt quae propter te Saxo Elector honorat,
Et re dignatur sponse favore suo.
Ergo tot ornato donis rebusque beato,
Dicet adhuc aliquod quis tibi deesse bonum?
Nemo modo dicer, sed tempore dixerit illo,
Cum tibi nulla fuit nupta, nec ullus amor.
Tunc non ex toto te duximus asse beatum,
Defuit uxor amaus cum tibi grande bonum.
Tale bonum, sine quo, socii Deus auctor amoris,
Vitam agitare virum tunc negat esse bonum,
Cum nova terra timor procul omnis, et omnia tuta,
Et dominus teriae divitis esset homo.
Nunc quis in hoc mundi senio vitaeque periclis,
Esse bonum taedis abstinuisse puter?
Nam quotus es iuvenum, qui semper frigeat intus,
Et gerat idalia pectus inane face?
Et quotus est, castae fugiat qui coniugis usum,
Cuius non subeat multa pericla pudor?
Grex Stygius nostrae vigilans in damna salutis,
Qui studiosa odio corda pudoris habet.
Circumiens nusquam cessat, captatque pudicas
Assidue mentes insidiante dolo.
Ipse vagam accendit flammam et laxare suadet
Libera non lioitis frena cupidinibus.
Nec prius absistit quam corda oblita pudoris
In scelus obscoenum perniciemque trahat.
Nec sua degeneri cessat lasciu ia mundo,
Hoc etiam petitur castus ab hoste pudor.
Materiam ubertim foedi qui criminis offert,
Et pura infestat pectora mille modis.
Sexcenta occulta lenonum lustra malorum,
In quae turba salax praecipitanter eunt.

Hic habitat Lais, ledet illic succuba Phryne,
Hîc prostat multis Thais abusa procis:
Lollia non deest, aurelia, Pippa, Citheris,
Et Nice variis saepe petita viris;
Flora capit innenes, Arbuscula perdit eosdem,
Spurca pudicitiam vendit Origo suam:
Nunc multae Sodomae sunt, impuraeque Gomorrhae,
Plurima nunc turpis templa Lupercus habet.
Quae meminissepiget, casto quae singula versu
Dicere, mens horret, frons rubet, ora stupent.
Difficile est numquam cadere in tot retia mundi,
Difficile est tuta virginitate frui.
Accedit Satanae, et mundo caro tertius hostis,
Quaeque in corrupta carne libido sedet,
Tota scatens viciis numquam melioribus usa,
Sueta quidem semper deteriora sequi.
Quae simul illiciti flamma calet intus amoris,
Non bene conceptas excutit ipsa faces:
Sed ductum Satanx, mundique secuta procacis
Illecebras patrat dedecus omne caro.
Sic quando triplici pudor oppugnantur ab hoste.
Cui sine divina nemo resistit ope:
Quis non, quam pereat, veniat prius obvius, hostes
Et dontra tales protinus arma paret?
Arma, quibus victi Daemon, Mundusque, Caroque
Cedant, quae flatus suggerit arma sacer.
Nempe Dei timidum pectus, teverensque pudoris,
Turpia quod fugiat quaerat honesta sequi:
Et secum erquirat vetitum quid lege sacrata,
Mandatum summi quid sibi voce Dei.
Ergo Deum metuit, qui sponsam ducit honestam.
Et legem, castos quaeiubet esse, colit:
Et cavet, offensi ne se prematira Tonautis,
In cineres versus qua Sodomita fuit.
Si probeatillt Deo sese, sinumen honorat,

Si scelera, et vitae multa pericla tavet:
Si Satanae fraudes irritamenmque mundi,
Et carnis vanas efficit illecebras:
Sicque suum pectus praemunit, et omnibus exit,
Quas amor incertus ponit ubique plagas:
Vicisti, et tutum tua te connubia praestant,
Iam te solius coniugis urit amor.
Plaude tibi et thalamum lona promitte beatum,
Qui ducta acquiris virgine tale bonum,
Quod sit multorum praesens medicina malorum,
Tota laboraret quo sine vita viri.
Accedente tuis hoc munere dotibus uno,
Quas tibi mille Dei dextera larga dedit:
Iam tibi deesse nihil, socia nil pulchrius ista,
Nec te credideris maius habere bonum.
Ursula sola tibi thesaurus maximus esto,
Et sine ea quod habes, nil iunet esse tuum:
Ursula dulce decus, cui tu sis carus ocellus,
Quae sit liliolum, basiolumque tuum.
Adde quod ingentes capiunt connubia fructus,
Quales absque bona coniuge nemo tulit.
Nupta viro gignit natos At munera quanta
Sunt nati? Patri gaudia quanta ferunt?
Tu vero inprimis agendae stirpis lona,
Atque tuae curam nobilitatis habe,
Ne generis prisci tibi, virtutumque tuarum
Haeredes desint progeniesque bona,
Quae se sic praestet, de qua sic fama loquatur,
Ut tu te praestas, et modo fama canit.
Tu generosorum titulo haud contentus avorum,
Ex te sponte tua quod facis adde decus.
Perge via coepta, studiis cultissime Sponse,
Macte animi, Mysae nobilitatis honor.
In qua prae reliquis tua te doctrina celabrat,
Quam laudem hoc tecum tempotemtus habet.