Aspicis, ah, madidas ut riget unde genas?Aspicis haecextra: sed si mea pectora nosses,
Scires sanguineo maesta natare vado.
COndere maesta dies atrato flebilis ore:
Flebilior multo feralis fronde cupressi:
Haud te felici genuit Thaumantias ortu
Pierii patrona chori cui candida circum
Tempora cum viridi lucet fax alma Smaragdo:
Illam mane novo pulsa caligine somni
Sacra cohors vatum plectris veneratur eburnis
Seu lyricos fictura iocos, seu carmine taedas
Cantatura novas, solatia summa parentum,
Vel primogenitae natalia carmina prolis:
Omnibus his aurora suos accommodat ortus,
Ingeniumque acuit facilesque in petore motus
Excitat, ut, quae mox miretur carmina vates
Pangat, et ipse suas correptus numine vires
Transeat ah quoties felici lusimus aura.
Carmina, luciferas Phoebo iungente qua drigas,
Dum finxit dulces Philomela sub arbore cantus,
Aurorae consors et avis gratissima Musis!
Ah quoties madidum vultu conversus ad Austrum,
Quaeque ferit septem Borealis turbo Triones,
Aut ubi quatrupedes fessos sudore diurno
Excipit Oceano cano vicinus Atlanti
Toto lata die iunctis zonisque plagisque
Condidimus Clariis aptata poemata plectris!
Eheu condidimus: nam quis nunc angulus orbis,
Qua plaga quis ventus iucundas spondeat auras:
Omnia nigtescunt late loca: Vidimus ipsos
Aetherei densa solis caligine vultus
Obduci, lucemque rapi mortalibus aegris:
Vidimus ignitasque trabes, ignitaque caelo
Spicula delabi, magni praesagia luctus.
Quantum vix sensit Cattorum patria: quantum
Per multas Phoebi non pertulit area messes:
Ergo si nostris gravitasque vigorque Camenis
Defuerit, Generose Comes, quem splendor avorum
Illustri decorat fama, quem vivida vitus
Euehit, ô fplendens Solmensis gloria stirpis,
Magnisicisque potens fceptris clarissime Rector
Doctorumque cohors, quibus aut mysteria Christi,
Aut legum fasces, aut sunt medica mina curae,
Affecto per quae pellunrur corpore morbi:
Tuque prosessorum venerabilis ordo, iuventae,
Artibus ingenuis qui cerea pectora mulces,
Theseo mecum collegae foedere iuncti,
St nostris forsan gravitasque vigorque Camenis
Defuerit: veniam petimus: nimis ardua nobis
Tentatur via, nec tristem vis ulla soporem
Excutit ingenio: Genius dum fonte perenni
Ora rigat duplicatque manus et pectora tundit.
O lacrimosa dies atrato flebilis ore,
Flebilior multo feraiis fronde cupressi.
Eloquar an sileamiquantum potuiffe tacere
Praestiterat? ni fatorum durissimus ordo
Cogeret invitas ad tristia plectra Camenas:
Singultus igitur pro laeto fundite cantu,
Anxia proque iocis suspiria ducite Musae.
Scinde comas Pietas niveam Pax rumpe coronam.
Pro violis piceam, verno pro flore cupressum
Imponens caepiti sunt omnia plena doloris.
Vestra salus, solumenque iacet, iacet inclitus Heros
Institia pollens bellique labore Philippus:
Cuius qui digno tendet celebrare cothurno
Gestas pro patria res immensosque labores
Quos tulit a puero: nisi numine fultus Homeri,
Viribus aut Maro magne tuis ridebitur amplo
Delusus cepto vos ergo parcite manes
Iliustres si iusta parum solennia vobis
Soluimus interdum superis quoque tura probari
Cernimus, qurati si desunt cornua tauri.
Ire per exequias seriemque retexere vitae,
Sancta iubet pietas patriae patris. ordine vena.
Simplice sit dixisse satis: non gloria fallax,
Aut levis ambitio Paganae quaeritur arti.
Tyrrigetum fasces et longo syrmate ductos
Hassia caegentis per avos atavosque triumphos,
Est alius recitare labornos prina Philippi
Herois sequimur cunabnila. Clauserat arcto
Cattorum stirpem spatio mortalis egestas,
Deque tribas sospes restabat fratribus unus
Guilhelmus natu medius cum maximus ortu
Et minimus patriae propera spes morie levassent.
Iam poterat felix generosus et unicus haeres
Dicieriin seros in sese cura vepotes
Extendens, vacuos morderet prole parentes:
Ergo piis veniente die, cedenteque votis
Numina Guilhelmus Princeps cum coniuge poscunt
Legitimum, laxas quondam qui tractet habenas,
Haeredem patriis nomen virtutibus augens,
Nec frustra precibus certatum: laetatumentem
Fert uterum genitrix tantas spes inter et heros
Guilhelmus proceresque aulae nova gaudia tollunt:
Cum gravis interea Martis furor omnia Rheni
Littora diverso cepit vexare tumultu:
Namque Palatino ter maximus Aemilianus
Imperiale duci ius dempser at unde cruenti
Principium motus: vicinis Caesare belli
Principibus mandante vices: stetit acer in armis
Caesareo iussu moderatur Cattidos orae
Guilhelmus: Rhenique locans in littore castra
Praeruptam ferro Cubam quassavit et igne:
Non pocul hinc distant prisci clarissima Martis
Moenia, monticolisque micant in rupibus arces,
Castra suprema tenent montis, qua desuper hortos
Vernantes spectare licet, vallemque decoram:
Adextra sacrique lates et templa Deorum
Stant urbis decus, insulsis clamoribus olim
Persona rasorum fratrum, nunc de dita Musis.
Doctorumque choro fato meliore, virorum:
Parte alia pressis montis radicibus amplo
Insignis cultu geminata turre superba
Dividit aeriis nubes domusardua pinnis
Hucolim Hungaricae gentes sua dona ferebant
Per longasque vias, diversaque climata terrae
Praesens defunctae venerantes nomen Elissae:
Quae licet extiterit casta clarissima visa
Femina, magnorum quondam sata sanguine regum,
Non tamen hoc cineres ornare decebat honore.
Sed verbi lux Christe tui caligine pulsa
Insidias Sathanae sanctos convertit in usus.
Huc pia constiterat Guilhelmi principis uxor
Magnopolis de stirpe ducum fata, saepe mariti
Fata gemens, bellique timens mutabilis aestus:
Saepe etiam subiit vicini gratia partus
Praegnanti. praecibusque Deum sine sine vocanti
Donec candidior nive lux affulsit, et aegrae
Attulit, ô nimium praesentia gaudia matri,
Mascula cum proles superas puer in clitus auras
Hausit, et imperii fulsit spes certa Philippus:
Quem pater ut natum rigidis audivit in armis
Protinus exclamans: ergo mea vota benigne
Sunt audita tibi pater ô mitissime rerum
Dixit et has inter turbas bellique furores
Laetitia recreas cordis penetralia; quantum
Vix dubii poterant animi comprendere vires.
Da precor in laudemque tuam patriae que salutem
Urcrescatveris auctus virtutibus infans:
Audiit omnipotens, verum non absque labore
Cum bona Dii vendant homini, tela inter et enses
Natus multa tulit variata sorte Philippus
Taedia: nam certos cum vix iam figere gressus,
Mirari illustris didicisset et acta parentis?
Attingens quintae vernantia tempora messis.
Ah praematuro defumctum funere luxir
Praesidium vitae, speculum virtutis honestum.
Quid quod fata patris diffensio magna secuta est,
Et duce privati vario iactarieraestu
Ceperunt fasces. quibus aevo et viribus impar
Non poterat patriae modus sedare Philippus:
Haud secus amisso quam si rectore procellas
Atque Notos contra tentet defendere puppim
Cui neget effectum gravis experientia et aetas:
Ipsa tamen princeps, animo generosa virili
Praefuit im perio donec maturior annis
Indolis Heroae vestigia natus avorum
Ingressus vitae duo lustra, duosque decembres
Vidisset: iuveni tum Maximus, Aemilianus
Sceptra regenda dedit regali iure Philippo:
Certa vide batenim iuvenili in pectore signa
Venturae laudis celebresque micare triumphos,
Qualia Guilhelmus dederat do cumenta
Caesareis, parta per proelia laude superbus
Sed qui suscepto iuvenem pressere tumultus
Imperio da Musa loqui: nam viribus impar
Te sine vena ruet tantorum mole laborum.
Ac veluti quondam confosso fraude clientis
Patre iuventutis vix primo flore coruscans.
Magnus Alexander fasces populosque rebelles
Nec pacata satis regnorum frena coactus
Suscipere, invidiam primum fraudesque suorum
Pertulit, et varie florens exercuit aevum:
Donec consiliis prudentibus usus et armis
Finibus Europae pacatis, victor Eoas
Perdomuit gentes fama super aethera notus:
Sic quoque vicinum Princeps, in limine cepts,
Imperii non assuetus stridentibus armis,
Sed patriae virtutis amans incurrit in hostem
Stemmate non tantum quantum successibus: ille
Rhenicolum turbabat agros Trevirumque potentis
Praesulis urgebat fines: Sickingia victor
Signa ferens proavis Franciscus equestribus ortus.
Cum leo vix solidis spirans ex unguibus iras,
Excidium sociis hostem flammasque minantem
Occupat, et trepidum munitam cogit in arcem:
Victus ubi Francisce iaces., trabis impete costas
Fractus, et Heroi victricia signa relinquis
Landgravio; quas primitias tibi Christe dicavit,
Spectandas Cattae post plurima saeculagenti
Haec ubi bellorum Fortuna exordia fausto
Omine sopivit. tamen haud Bellona quiescens
Pluribus invecta est turbis: dulcissima donec
Et duris movit gens, nata laberibus atrox
Non uno collecta loco nec climate bellum.
Heu genus infelix hominum quos foedere rupto
Imperii libertatis spes vana coegit
Detrectare iugum sanctisque resistere divum
Legibus! ô miserum nimis et miserabile vulgus:
Quis tamen insanas tot damna tulisse cohortes
Crediderit? vires tanto dedit atra furori
Tisyphone, non Alsatius non Suevicus orbis
Aut vada Francorum subitis caruere periclis.
Nulla magistratus ratio, respectus honorum
Nullus erat: sexus veneratio nulla: trahebant
Crinibus illustres nullo discrimine matres,
Nudabant castas genetrice vidente puellas:
Nobiliumque trahi vidisses corpora letho.
Quos veluti pestes laqueo ferroque necabant.
Rustica vix etiam capiebat dextera praedas
Detractas templis proscriptorumque latebris.
His ubi pressa malis sociata Thuringia Cattis
Ingemuit: frendens animo sceptrisque paternis
Prospiciens nuncres agitur mea. dixit: et amplas
Protinus armavit conscripto milite turmas.
Nec mora Fulda iugum subitatque Hersfeldia leges.
Accipit occisis quos improba fama notarat.
Tyrrigetum fines adit hinc poscente tumoltu
Landgravius iungitque tribus sua castra monarchis
Saxonicis ducibus, quorum gener ille Philippi,
Hie septemvir erat Brunsvigae tertius Heros
Quatuor his iunctis bellorum molibus. omnis
Agricolûm quoque columes sua castra locavit
Non procul a priscae Francorum moenibus urbis.
Divite quae passim salis est no tissima vena.
Sed dispar rerum facies: non atma, nec enses
Ruricolis aderant; sed quod sors cuique dedisset
Hoc pugnaturi stabant: tenet ille ligonem:
Rastra gerunt alii stivasque sudesque praeustas:
Pars saxis onerant dextras, pars perstat inermis,
Caelitus exspectans furiosi oracla Prophetae:
Et licet admoniti, stolidis desistere ceptis
Servari incolumes poterant, veniamque mereri,
Coeca tamen mentes vis impulit: omnibus ergo
Arma arma et ferrum poscentibus inclita clari
Signa statim movere duces: quos inter ut armis
Inferior, sic insigni pietate verendus
Landgravius turmas contra perversa Philippus
Agmina consirmans: En aspice miles agrestes
Et belli iguaros cuneos fideique sinistros:
Omnis abest ordo, nutant sine vertice membra
Insano sque acuit Divum praesentia: Christus
Christus ait, legesque magistratusque perenni
Fundavit vinclo nolentes caelica iura
Institiamque sequi, clades peracerba manebit:
Pergite, proque focis arisque extendite dextras
Principenam Christo vestra est victoria: dictis
Talibus accensi, male provida castra feroces
Innadunt Catti: cadit impia turba: ducesque
Agricolas vana spe libertatis ovantes,
Christo fidentes immisso milite sternunt,
Extra intraque urbem: donec tot milia caesa,
Ut vix insanae superesset iota cohortis?
Ipsi etiam vates horrendis digna tulerunt
Praemia commentis, cui Fistula cuique Moneta
Indiderant nomen: quorum ludibria stultam
Implicuêre malis gentem. Sic numine Divum
Pertuzbatores pacis sine ianguine rato
Occumbunt: Domino scelerati vindice coepti.
Haud tamen abstinuit duplici Bellona flagello,
Sed rursum fasces involuit molibus Hessos
Bellorum, triplicique patrem diademate cinctum
Membra pias iussit temere subvertere vires
Christicolum stygia sque iterum renovare palaestras
Impulit, ut tam fraude nova, quam deside zelo
Tentarent Christi surgentia pellere regna
Vicini mystae, magnique Papistica turba
Praefecti sacrorum operum, quos egit in iras
Clandestina lues. Verum Mavortius Heros
Haud solitus perferre moras, ad proelia promptus
Terruit Ausonios proceres, aurique talenta
Plurima non viso placatus, rettulit, hoste.
Consilii tum Daemon inops, cernensque ruinam
Imperii, tanto quod plurima saecula fastu
Gesserat, elatas coepit demittere cristas:
Principibusque piis animi crevere ruenti
Ut sese offerrent coniunctis viribus hosti,
Publica tentantes fidei mysteria: Caesar
Vindelicis ubi conventum celebrabat in oris.
Hic tua praereliquis constantia magna Philippe
Emicuit: quem ceu scopulum vis nulla valebat
Flectere, quo minus ingenuo candore professus
Relligionis opus, te testarere patronum
Atque renascentis fidei venerabile fulcrum.
Verum qui Christo fidit pietateque fultus
Spes locat in verocunctorum auctore bonorum:
Hunc amor in fratres feruens quoque concitat, idem.
Ut studeat seruire Deo, seruire propinquis.
Ergo cum patria pulsus ditione labaret,
Sanguinis Hessiaci consors Ulricus opisque
Hinc illinc ferretur inops, ad Martia tandem
Moenia confugiens certum deprendit asylum:
Neccareosque licetregali millte fines.
Audisset Cattus longe latequeve teneri,
Non tamen extimuit Princeps, sed sanguine iunctum
Magnanimis ausis in regna paterna reduxit.
Quodque ferunt olim Romae iactasse Monarcham,
Praestitit hic vere: veniantque, videntque, fugantque
Omine nonfalso: Nam circa moenia Lauffae
Victi currebant hostes, inopina trementes
Vulnera, quos inter laesa dux ipse Philippus
Ingemuit planta, qui fortiter ante Getarum
Sustulerat vultus, tutatus castra Viennae.
Nec mora victori sunt omnia subdita Catto
Moenia, nubiferaeque arces, munitaque vallis
Oppida, Proscripto traduntur libera rursus
Ius ditioque duci: patrios repetente penates
Principis adserti magna cum laude Philippo:
Non tuiit hos Stygiae successus Lerna paludis,
Christicolum gaudens Pluto turbare quierem,
Heroumque videns tentari pectora frustra,
Haec secum: tentanda via est, qua me quoque possim
Tollere humo: valeant aulae: mihi mobile vulgus
Seruiet, et trifti nostros, velut ante, tumultu
Restitnet fasces, aut talia semina sparget
Ex quibus invidia, et lites na scantur amarae:
Dixerat, et dextras atris serpentibus implet
Iamque monasterii tacite lethale venenum
Sparserat, et totos vulgi penetraverat artus.
Cum cito pernices insania concutit alas,
Exurguntque novi tererrima monstra Prophetae,
Soluuntur leges, et sancta statuta parentum
Rege novo, sed rege notho, gestante coronam,
Lurida Tisyphone stygiis quam tinxerat undis:
Motibus his etiam Princeps obstare paratus,
Insignes pietate viros praemisit ad urbem,
Qui populum vera de relligione docentes,
Eruerent animis Plutonia dogmata: verum
Ni his effectum monitis: furit undique vulgus,
Inque horas crescit mox haud medicabile vulnus.
Ergo ne nimium serpens contagio sanas
Inficeret mentes, cum praeside castra Philippus
Iungit, et auxiliis urbem plumboque fatigat:
Quae tandem capta miseri cadit impia regni
Gloria rexque miser turri suspensus ab alta
Offea ferratis ostendit tempora claustris.
Infremuit Pluto postquam nec talia sensit
Coepta suum stabile thronum tamen impiger omnes
Insistit tentare vias, ne pace perenni
Firmata Herois extenderet Hassia fines:
Vicinas igitur frendens ad proelia gentes
Concitat et iunctos longinquo foedere bellis
Irritat populos: nam Marte lacessere Cattos
Dux Brunsuicensis dum cogitat, elicit iram
Principis Hassiaci, qui protinus arma resumens
In terram ruit hostilem: cui viribus impar
Henricus patria profugus ditione relicta
Tres fuit extorris contra sua vota Decembres.
Fortibus auxiliis vero post auctior, armis
Extortam recipit fortunae munere terram:
Sed brevis illafuit victoria, namque paternos
Vix iterum fasces moderari ceperat Hessus
Cum leo pugnaces ad vulnera dirigit ungues.
Nam ceu magnanimus syluâ si forsan in amplâ
Aspexêre feram minitantem bella Leones
Protinus ardescuntira, perque omnia versant
Flammantes oculos; hincipsum cominus hostem
Unguibus aggressi sternunt: sic hoste reverso
Landgravius iam non terras exurere flammis
Cogitat et miserum letho dare vulgus: in unum
Totâ mente Ducem causis incinsus honestis,
Autiterum capta statuit ratione potiri,
Aut Duce devicto celebres agitare triumphos.
Et sors quae semper fuitilli fida patrona
Propositum iuvit. Princeps ad proelia natus
Vix primas acies invaserat; undique terror
Cum quatit hostiles animos et signa labascun
Ordinibusruptis Dux ipse comesque parenti
Filius extensis capti dant pignora dextris.
Quos placido vultu victor generosus et armis
Inclitus excipiens digno tractavit honore.
Nam par est virtus partâ clementia palmâ,
Ac forri pugnare manu vel vincere turmas.
Tot tantisque simul domus Hassica clara trophaeis,
Felici felix poterat sub Principe sceptra
Tollere vicinis terris praelata virisque:
Nisallax nubes sors offudisset opacas,
Quae tamen excussis dudum fugere tenebris.
Martius ecce furor retrahebat ad arma Philippum,
Qua se Vindelicas sinuat famosus ad urbes
Danubius. magnis res illic motibus acta
Euentus habuit varios, nam Caesaris armis
Elector sese opponens post vulnus honestum
Carole captivus tibi sistitur: Hessus at heros,
Incolumes poterat tutari milite fines,
Nec famâ rerum nec dextrâ vindice victus:
Sed pietas illum promissa fidesque coegit,
Ut patriae parcens sub conditionibus aequis
Caesareo supplex solio se sisteret ultro:
At dum pro populi gentisque salute laborat,
Obicit incautus variis caput ipse periclis:
Nam promissa brevi spes libertatis inanis
Excidit, et quintum princeps captivus ad annum
Hispanas inter durissima quaeque cohortes
Pertulit. ô quoties illum castissima coniunx,
O quoties nati! schola, patria denique tota
Supplicibus reducem precibus petiere! sed aures
Caesareas frustra tot pulsavere piorum
Magnorumque Ducum capto pro Principe vota.
Donec magnanimos gestans in pectore motus
Filius atque dolens patris aspera fata VVilhelmus,
Arma capit sociosque duces in proelia ducit:
Quorum cum vires Caesar libraret, et amplas
Imperii passim quassari cerneret urbes,
Monticulasque arces Tyrolis munimina captas;
Protinus in pacis descendit, foedera, captum
Restituens nato patrem patriaeque parentem.
Sic Anchisiades olim cum staret in igne
Ilion, et nigris fumaret Troia favillis,
Per cineres perque arma patrem patriosque Penates
Extulit impositos humeris. Salue optime Princeps,
Nominis aeterni famâ dignissime, per quem
Tristis inexhausto privata est Hassia luctu.
Non niveo solum lux illa notanda lapillo
Fulgebat, sed et auratis dignissima gemmis,
Littora qua Rheni primum sua regna Philippus
Attigit aspectu recreans sua pignora plebem,
Ac ptoceres aulae et praesentia numina Musas.
Haec demum virtus in Principe maxima fulget,
Si patriae pacem, si publica commoda curet,
Posthabitis etiam propriis. Per plurima lustra
Tora fere rabiem sensit Germania beram:
Viribus ipsasuis cecidit quoque Martius horror
Vicinos circa populos cum saepe fatigans
Afflixit trepidas matres tenerasque puellas.
Sola sub hoc (summo sic disponente Monarcha)
Principe tutafuit Catto subiecta Leoni
Natio, nec solidis admota est machina muris,
Hostili nec praeda manu vi rapta: latronum
Colluvies, olim septis infesta viarum,
Exilio multata gravi. non tutior intra
Moenia privatosque lares est civis et hospes,
Quam si per silvas argenti pondus et auri
Portet ovans: eadem facies est pacis ubique.
Ut quis non temere felicia sceptra Philippi
Comparet antiquis Saturni fascibus, auro
Quos nituisse ferunt. vere sunt aurea secla
Principibus regnata piis et amantibus aequi.
Qualis erat dux Cattiades: qui libera postquam
Iura tulit rursus patriae, licet ante feroci
Adsuetus Martis studio tractaverat arma,
Arma puer iuvenisq gerens aevoque virili;
Proniorad pacem, sanctas iam grandior aevo
Figebat leges tamen, et tria lustra quiete
Consiliis patriae gravibus rebusque vacabat.
Ideo bellorum casus intentus in omnes,
Nocte dieque suâcuram pro plebe gerebat;
Externas terrens vel solonomine gentes:
Saepe etiam in silvis (reliquis ubi sola voluptas
Quaeritur) immixtus venantibus ardua secum
Voluebat belli fideique negotia: saepe
Legatis rsponsa dabat, quos climate missos
Diverso semper coram spectare licebat:
Nam neque Germano princeps fuit alter in orbe
Promptior ingenio, rebus magis aptus agendis
Par animo gravitas par experientia, fluxae
Quae tot fortunae fuerat quaesita periclis.
Hucaccedebant alia ornamenta decorus
Sobrietatis amor, sobriaeque modestia vitae:
Germanus vere candor, Germanaque semper
Et numquam violata fides; constantia factis.
Coniona; virtutes illustri Principe dignae.
Siqua graves igitur gliscens difcordia lites
Occultis aleret venis, pars utraque tanti
Iudicis arbitario sterit ac sopita quienit.
Sin ruerent forsan dubii in discrimina Martis
Imperii proceres; primum componere motos
Tentabat fluctus, et ruptam reddere pacem:
Aut si nulla foret pacis via nullius in se
Invidiae molem causis cumulabathonestis
Addictus partesque fovens quas viderat aequis
Irarum duci rationibus: Ergo remoti
Gallorum proceres, bellis civilibus acti,
Ante aliquot messes pro relligione tuendâ
Principis huius opem non implorare gravati,
Senserunt quantum zelo populoq valeret:
Nam mox auxilio, divini pignora verbi,
Misit delectos equites peditumq. cohortes,
Maiori quam pro numero, qui robore magnas
Fortiter Ausonii vires fregere Tyranni.
Quod Gallis igitur divini buccina verbi
Personat, acceptum referunt tibi maxime Princeps:
Per quem libertas tot saecula clausa revixit,
Per quem tot vivunt curis vinclisque solutae
Insontes animae: dulcis modo prodiga vitae
Concio; tu portus miseris et prora salutis.
Talibus officiis intento, tarda senectus
Paulatim canis involuere tempora cepit.
Iamque gravescentis gustabat taedia vitae:
Cum memor humanae fortis, connubia nati
Instituit, qui femineâ mox prole parentem
Fecir avum: pedibus successu temporis aeger,
At constans animo, senior quae gaudia laeto
Omine suscipiens, silvas peragrabat opacas
Robore tanto animi, vegeto praesenteque vultu,
Uriuvenem posses sub cano noscere mento,
Non illi macies, non pallor in ore sedebat,
Sed mixtus candore rubor, gravitasque senilis.
Saepetamen placidum (qui mox quoque contigit illi)
Optare interitum properataque fata solebat;
Sive quod exactae sentiret tempora vitae
Instantemque seopum seu quod confligere morbis
Viribus effetis homini censeret acerbum.
Nemo tamen fati deprehendere signa propinqui
Ante diem potuit, quo se vis morbida certis
Exeruit mediis: nam Paschatos ante triumphos
Grata resurgenti quos sponsa Ecclesia Christo
Exhibet, aeternae gusturat pabula vitae,
Integer, et sacri solito mysteria verbi
More legens scrutansque locos; haud signa doloris
Vila dedit, plumboque feras per corpus adegit.
Quin etiam sacris paschali more peractis,
Accivit natos, multum pietate paterna
Hortatus fratres ad forria facta piumque
Relligionis opus, fraternaque foedera: sed non
Apparebat adhuc morbi lethalis origo:
Qui cum lux terris fuit altera redita, tantum
Sustulit Heroem, tantum decus urbis et orbis.
Nec secus ac longo si quis defessa labore
Membra toro ponens committat lumina somno,
Componatque manus et rempora lassa reclinet;
Sic citra gemitus suspiriaque aspera laetus
In Domino, vitaeque satur mortalia liquit
Claustra animi generosus apex, addictus Olympo.
Heu pietas! heu prisca fides! quam vana caduca
Est facies vitae! quantum ius mortis acerbae
In mortalegenus! poteratis parcere Parcae
Huic capiti, quo tot sublato membra necastis.
Ille quidem superae vivit pius incola sedis,
Ingenti tandem curarum mole solutus,
Aeternosque Dei vultus in luce corusca
Adspicit: at miseri tenebris haeremus in atris,
Gratia ni sancti nos flaminis erigat: a quo
Pendebat Princeps, nunc nobis umbra, Philippus
Heu fidus verbi tutor patriaeque patronus.
Quis mihi larga satis lacrimarum flumina pontus
Suggerat! ô Heliconiades, pia nomina, Musae!
Non vis Pegasei tanta est ac gratia fontis,
Ut queat atdentes luctus restinguere flammas,
Quas mihi privato nimius dolor ingerit aestu:
Nam quod Dardanidum genitus de sanguine quondam
Praestitit Andino Caesar Romanis Homero,
Aut quae dulce decus Musarum commoda Flacco
Contulit antiquo Tuscorum stemmate regum,
Natus eques; tantum si non maiora, Philippus
Proh dolor, Aonio poterat praestare clienti:
Obruor ergo malis: at tu charissima fletus
Patria tolle meos, Academia, tolle querelas.
Aspicis ut tristi spem flebilis Hassia vultu:
Aspicis, ah, madidas ut riget unde genas?
Aspicis haecextra: sed si mea pectora nosses,
Scires sanguineo maesta natare vado.
Allego, quae quondam celebri notissima fama,
Vicinis populis terror et horroreram.
Orba parente meo pullâ nunc lurida veste,
Maceror ad nigros orphana facta rogos.
Heu mihi ferales quantum nocuere cupresso!
Heu mihi quam magno sum viduata duce.
Lustra novem rexit magnus mea sceptra Philippus;
Et vere vixi libera lustra novem.
Laeta triumphali splendebant tempora lauro;
Parebat scepttis hostica terra meis.
Quin etiam virdi victrix cingebar oliva,
Cum pax finito reddita marre foret.
Marte meos numquam vi perourrente Penates,
Omnia tuta foris, omnia tuta domi.
Romulus illustri bellorum laude superbus
Extiti; hunc vicit relligione Numa.
Tutor uterque suae patriae, sed dispare freno
Imperii: pius hic, Marte sed ille ferox.
Aemulus horum utraque fuit virtute Philippus,
Romulides dextrâ relligiene Numa
Proh dolor ingentem mors importuna ruinam
Attuiit, insanis obruor ecce Notis.
Omnia regna strepunt bellis, Mars occupat orbem:
Arma parat Nereus: sanguine terra mader.
Tuque iaces Heros Cattorum verus Achilles,
Instantis sollers pellere damna mali.
Te duce nec rigidas gentes nec vulgus Iberum
Extimui; dextrae numine fulta tuae
Innumeros habui per saecula multa patronos,
Dum ius versicolor cepit habere Leo.
Ex quorum numero qui te virtutibus aequent,
Vix sensi claros Marte togaque duces.
O immitis humus, quae tanti Principis artus
Contegis! ô properae flebilis hora necis.
Quae tam luctificos peperisti nigra dolores,
Quantum praestabat corpora mille mori.
Sed vincor nimio gracilis tabesocque luctu;
O utinam detur nunc quoque posse mori.
Principis aspectu quoniam privata benigni,
Vivere quid longum quid superesse peram.
Vos tamen in ternâ placide requiescite manes,
Dulces exequiae, pignora grara lovi.
Nec me singultus nec me suspitia fari
Certaque prae lacrimis edere signa sinunt,
Nam seu laeta mei repeto primordia regni,
Auspice quae quondam iacta fuere Deo.
Seu numero dotes quibus hactenus inclita fulse,
Dum Phoebus Martis notus in urbe fuit.
Protinus exanguem calor omnis deserit, eheu:
Caligant oculi, membra stupore tremunt.
Scilicet exstincto, quem fata tulere patrono
Maesta decet tristes ferre Lycea rogas.
Ipsepater Phoebus viridi nec cespite gaudet:
Nec resonae tangit candida plectra lyrae.
Demisso Musae vultu lugubria fingunt
Carmina; Pierii clausa stat aula fori.
Vos etiam Charites, gratissima numina Phoebo,
Non iuvat in molli ponere membra toro.
Et merito, taceant cytharae grandesque cothurni,
Cum maestis elegis ater lambus eat.
Docta etiam fanctum comitata Iuventa senatum,
Tutori soluat debita iusta suo.
Ipsa ego, dux luctus, primâ me fronte locabo;
Quam gravis haec sors est proh dolor esse ducem!
Ante quater denos, libet hoc meminisse Decembres
Hospes in hac iussu Principis urbe fui.
Auspiciisque meis turpes cessere cuculli
Cumque cucullatis fratribus aula Papae.
Felix hoc omen felicior aura secuta est,
Successu nostras propitiante vices.
Aonias etenim quem nunc amisimus, heros
Foenore non paruo sedulus auxit opes.
Immensisque meam fundavit sumptibus aulam;
Unde totinsignes emicuere viri.
Nec satis hoc fuerat, doctos ditasse penates;
Adiecit Clarii libera sceptra fori.
Quae cum Caesareâ sine maiestate labascant,
Hoc quoque non partum noluit esse decus.
Erge Romani dipiomata sacra Monarchae
Impetrat; et summo fiomat honote scholam.
Ac veluti teneros passis gallina subalis,
Tutatur pullos imbre rigante solum.
Illustris sic me non destitit usque tueri
Fundator laribus portus et aura meis.
Ille facultatum Doctores, ille Magistros
Artibus insignes iussit habere locum.
Minc mea Cattorum fines egressa per oras
Externas celebri nomine fama volat.
Quaque viam carpo, gratos offendo clientes,
Qui me dilectae matris amore colunt.
Haec bona, tot dotes lux una peremit: in uno,
Fundamenta meae sunt labefacta domus.
Non capit ergo modum luctus meus; occidit auctor
Optimus et fautor; fracta columna iacet.
Sitamen exequiis aliqui debeniur honores,
Haec stet ad illustrem naenia fixa rogum.
Maximus hic recubat Cattorum stella Thilippus,
Quo nemo maior Marte togaque fuit.
Corpore tectus humo sed fama vindice mundo,
Monte Deo vivens: cetera sortis erunt.
Quid iuvat immodico charissima patria, lectu
Illustres onerare rogos? cur mota sororis
Planctibus aeterno torpes Academia luctu?
Naenia iusta placet Superis, si limite certo
Consistat: sedacerba nimls caelestibus iras,
Elicit. exstinctum est, fateor, venerabile lumen
Imperii, patriae columen, numenque Lycaei.
An vero exstinctum dicas patriaeve scholaeve?
Qui de venturi se curus funere fati,
Mortalem reputans sortem, sic ordine cuncta
Disposuit, legesque dedit; ne patria damnum
Ne schola ne populus paterentur morte patronis
Praecipue ne relligo concussa nefandis
Errorum latebris iterum neglecta iaceret:
Talibus instinctos monitis Illustria natos
Pignora, praeceptis iussit parere paternis,
Subiectasque sibi iusto modera mine gentes
Devincire magis quam vi terrere minisque.
O vere laetam mortem, caelestia fata
Herrois! qui de propriâ non aute slute
Sollicitus quam composrtis fuit ordine rebus
Utque Deo semper fidens in pace regebat
Subiectos populos, sic illi gratia rata
Contigit eiusdem zeli producere natos.
Asprce, VVilhelmum, qui natu maximus heros,
Sceptra paterna gerit, moderator Cattidos orae,
Qua celebres hinc Fulda sonat, ruit inde Vierra.
Hic vere exemplum patris et virtutis avitae,
Pro patre pro patria duris adsuescere bellis
Iam dudum doctus; pro relligione scholaque
Et patriis dicicit sceptris perferre labores.
Consiltis acer, cautus, florenteque pollens
Ingenio: nec habet Germania clara priorem.
Martia sorte data est Ludovico natio fratri,
Patria Lanicolum priscâ notissima famâ:
Quam pius ut quondam Ludovicus laude perenni
Auxit, et intactae pietas evexit Elyssae:
Sic huius virtus atavi patrisque sepultos
Ornabit cineres et amicas evehet umbras
Ambobus patriae par cura Scholaeque parentis
Incumbit iussu: nec segnius omnia curant
Quam pater iniunxit, fulti prudentibus ambo
Consiliis castrisque faventes Palladis ambo.
Rhenicolum fines et littora clara Philippus
Obtinet, ingenio mitis magnique Philippi,
Nomine non tantum sed claris aemulus actis
Moeni ultra ripas tibi sors extrema Georgi
Contigit, augustaque fide et praestantibus ausis
Nobile Darmstadium, nomen tu nactus equestrae
Excellens fama quondam praelustris equestri.
Haec sunt Hero is post ultrima fata relicta
Lumina defuncti praeclara exempla parentis.
Quorum coniunctis se viribus Hassia tollet,
Victicique manu rigido dominabitur hosti:
Queis ducibus sacra relligio caput exeret et pax
Gestabit virides secura fronte coronas
Gaude igitur potius damnato, Academia luctu.
Patria fide Deo, tantis commissa Patronis.
TV vero pater omnipotens, qui corda potentum,
Dirigis, et pacem supera dimittis ab arce,
Qui mundi maculas insontis sanguine nati,
Lavisti sanctoque foves pia pectora flatu:
Respice quaeso preces populi te rite vocantis,
Horrendasque minas Stygii confunde Draconis.
Maius peste malum meriti belloque fameque,
Ah nimium dignas vitiis agnoscimus iras;
Sed tua nos animat clementia; erimina fassis
Da veniam, nostroque pater succurre dolori,
Afflictam reparans pacem, dirosque furores
Funditus extirpans; ut tandem tuta sub alis
Christi Sponsa tuis lapsas Ecclesia vires
Colligat errorum stimulis ardentibus acta:
Principibus zelun fidei largire fidelem,
Quos penes hospitium Musis verbique ministris,
Quique ferunt vera pro Relligione labores,
Erige ne nimia pressi sub mole labascant:
Et patriam hanc dextra clemens tutare benigna,
Quae bonitate tua initi sub Principe vixit
Incolumis, similes natis illustribus adde.
Virtutum stimulos et relligionis amorem;
Concordesque animos, fraterni vincula iuris:
Subiecti parere velint sint omnia verbo
Consona, tum demum fiet tua sancta voluntas
Florebuntque artes, divinae semina laudis.
Aspice Caesarei venerandum iuris athletam;
Quem tenui sollers finxit in aere manus.
Oldendorpiacae decus hinc et gloria gentis
Dicitur: Ausonii portus et aura fori
Hoc tegitur placida sublatus morte sepulchro
Hyperius; fato iam meliore fruens.
Transiit e vivis ad vera palatia vitae.
Quemque diu docuit iam videt ipse Deum.
Corpus humi moles animum sibi vindicataether,
Scripta, piae munus posteritatis erunt.