IOACHIMI MYNSINGERI FRONDECK WIRTENBERGICI.

Austriados Liber primus.

AGgredior Fernande, tuae primordia gentis,
Sim vates licet exiguus, frustraque Poetis
Immixtus, canere, et cursim libare virorum
Austria dum facta admiranda domique forisque:
Et Croli, laudesque tuas perstringere paucis,
Dum valeant nostri tenues subsistere vires
Ingenii, et laudum tantarum pondera ferre.

Sic tu quem populi iam omnes regesque salutant
Romani haeredem regni, qui nomine gaudes
Caesareo mihi tu vires, et pectora praesta;
Tu vatis dubios audentis dirige gressus,
Tu tantum adspira et nostro-succurre labori:
Adspirasse simul doctum Titana putabo,
Et Bromium, et musas et cetera numina vatum,
Quod si deductos tenueis et forre minores
Austriadum virtute dabit male calta Thaleia
Versus, non erit ast ideo fraudanda voluntas
Laude sua ingenii desint si robora nam cui
Vatum cur quaeso, fon eis Libethridos antri
Laxavit Phoebus tantum, ut contexere chartis
Facta queat, queis feta domus Austria pollet?
Laudesque Austria dum egregias aequare canendo?
Nedum ego, qui prima vixdum lanugine verno,
Et cui ceu canibus stagnantis fl mina Nili
Currendo libasse sat est Aganippidos undam
Sic summis vix concessum est te igsse labellis,
Pangere sargere sar grandi possim decora inclita versu
Austriadum, aut sat sublimit sat divite vena.
Ne tamen haec turespueris mea munera parua,
Sic Xerxes placide latices, quos rusticus olim
Praebuit illotis manibus suscepit et hausit;
Inspicien animum, non rem donantis amici,
Posteriu cum firma annis accesserit aetas,
Auspice te graviore sono res dicere gestas
Virginea pergam redimitus tempora lauro.
At tu rex ister fluviorum maxime cuius
Arcanos potuit numquam deprehendere fonteis,
Ingeniis fuerit semper ditissima quamvis
Nobilibus terra Ausoniae: qui flumine campos
Fecundas nitido, diversa per ost alate,
Quique amnes recipis varios, hisque auctus in undas
Septuplici glaucas te gurgite Tethyos infers:

Undarum ô pater et princeps qui ex agmine tanto
Vatum augustorum, quos nostra exuscitat aetas,
Me peris, ut divina canam praeconia, quaetu
In Carolum et Ferdinandum, duo culmina terrae,
Olim fudisti dio ore et carmine vero,
Carmine, posterias quod nulla redarguet unquam
Perndiae mihi adesto etiam. placideque liquores
Pandito Castalios nostros penitusque per artus
Discurses sacrasque faceis sub pectore condas,
Dum prompete tua iussa sequor monitusque capesso,
Heslaeae lam velus ovis Latonia proles
Presserat actutum vario cum prata colore
Pingit. et herboso terras obnubit amictu
Ver placrdum, frondeis nemori, syluisque reponens,
Quas glacialis hiems Borea grassante hiemali
Discussit, renovatque comas, formosaque prata.
Ergo iam rident silvae, iam frondibus arbos
Luxuriat fecunda novis: iam palmite gemmae
Turgent in vitidi segetes iam laetus opimas
Funditager, multo reddens cum foenoresemen,
Et blando strepidant volucrum nemora avia cantu;
Indomiti pariter cessant Eurique Norique,
Trux Aquilo cessat, tantum per florea rura
Regna tenent molles Zephyri, at que tepentior aura
Pectora nunc hominum mulcet Divosque serenat.
Quare Danubius multarum dives aquarum,
Fluviorumque pater, vitrca sese extulit unda,
Tempora seu captus veris, seu pandere fata
Veridico nobis cupiens sermone futura
Quae partim nunc contigerant, partimque futuris
Evenient annis et fient irrita numquam.
Ipse quidem tunc cerbaseo veiatus amictu,
Cinctus et umbrola siondentis arundino silvae
Flavicomoe cliam peramoeni frigore luci
Dustra subit, cubitoque suo sub nixus, et urnae,

Fontibus et rivis ceu dicere iura pararet,
Considit manibusque haerentem uligine barbam
Demulcens, ad se Xantho, Phialenque decoram
Convocat, accirique Deos hislinperat almos
Undarum quicumque darent sibi certa tributa,
Ut festinarent famulis accurrere lymphis
Quamprimum fortunatam nam sidere fausto
Advenisse diem, qua nutrix Austria regum
Demissos caelo fratres, duo debita terrae
Lumina, nunc tandem vultu accepisset amoeno.
Hinc sese placidum rursus convexa sub alta
Speluncae referens lster, sua tecta revisit.
Istrides at vero Nymphae mandata facessunt,
Caeruleosque adeunt fiuvios et nuntia portant
Verba serenifera mulcentes omnia voce.
Et iam Tithoni linquens Aurora cubile,
Depellit caelo nigras formosa renebras,
Auroram que fuperveniens sol ambit Olympum
Lativagum, terrasque novo splendore colorat.
Tum campidunius nitidis venit der in undis
Algovius linquens genus intractabile bello:
Spumeus et Bernicus amoeno Gynsus et alueo
Decurrens altasque iuvoluens Nendus arenas:
Adproperatque Lycus resonant flumine magnes
Perpetuosque movens ripa ex utraque tumultus:
Rura secans et Egyssus aquatica gurgite leni,
Squamigerisque invectus equis Alemanus, et antre
Nabus pinifero veniens pulcharque superb s
Ulmae descendens turri ae Blavus aboris.
Non longe hunc sequitur strenitanti Kegus in amne,
Necnon Virdo aderat Laber atque pigerrimas vudis,
Mox et Abis, Parrhusque rapax, Zusimique flvenat,
Arsacidesque Ilmus Suter, Vetrusque bicornis,
Implexi madidos alno frondenre capillos,
Caeruleoque omnes velati pectora amictu,

Maturam parere Istro, et sua regna subire.
Mox Isara accelerat volucri per pinguia lapsu
Culta ruens, et lympharum cumularus aceruis,
Nec properans etiam spaciosis cornibus Aenus
Defuit, usque suo fluvios latissimus aluco
Accipiens varios, incurrensque impete tali
Danubium longo ut spatio (mirabile) cursum
Cernetur servare suum, nec Danubianis,
Fretus aquae saeva rabie, se immisceat undis,
Ex facie ceu diversa cognoscere lymphae
Quisque potest Laticis mox non ignobilis ilza
Advolat et Traunus, cursuque tremendus Alutas
Praecipiri, Styriisque ruens Eriaphus ab oris.
Necnon Leyta venit fiuvio spectandus amoeno,
Pannona qui Austciadum laeti discriminat agris,
Et pleno dravus ore tumens, vastusque Tybiscus,
Et Vilsus Melicusque furens geminique Mihelum,
Mindula. Camilacus, celer! psyus, et celer Ascha,
Necnon Chambus adest multo et gratissimus hospes
Brentius, et Lavarus, cursuque gueyda sonanti,
Gledaque. Tulliaque et nigro celer Ilsus in amne.
Rabnizae venit unda vagi Rabon atque Ciabrus
Adsunt et Marsus Baralattus et algidus undis
Volphagus, et Bistritra minax paruique fluenta
Gyssaeae: venit et fluvio mox Smuttera curuo,
Ec Frasmus placidisque fluens Drinous in undis:
Atque suo linquens urbem de nomine dictam,
Pulcher adest Anasus regique illabitur istro.
Advenit lgla quoque et Styriis de cautibus ortum
Attollens Arabon laeto et spectabilis amne
Granna: trium phautem referam quid flumine pulchro
Nausgeroque Saum? quid te de vertice, Mosche,
Sardonio gradientem et te Rhabose meatu
Insignem tumido, et sinuatis flexibus errantem
Exequariaut clarum teglauco Hierasse fluento?

Venerunt alii pariter properantibus undis
Lympharum Divi, quos non memorare necesse est,
Qui simul immensam vasto cum murmure regis
Speluncam subeunt litri quos limine primo
Excipiunt fratres duo comiter, atque benigne,
Nomine quotum alter Pregenus, Prygenius alter
Dicitur et regis soboles pulcherrima uterque,
Inque parentis eosannis aevoque verendi,
Alta latebroso pendentia pumice tecta
Ducunt: carbasei mollissima stamina fili
Illic tingebant partim suco, bona, Nymphae,
Numina partim candidulos operique lacertos
Nudantes, teretem et versantes pollice fusum,
Intertexta mauro vestem, argentoque parabant
Regi Danubio, flentis partimque hyacinthi
Ungue comam decerpentes casiamque virentem,
Puniceosque crocos atque immortalem amaranthum,
Virgineique rosas praeclarum insigne pudoris,
Atque apium vivax, et lilia cana legentes,
Texebant vario florentia serta decore:
Serta aufo, et nitidis circum variata lapillis.
Postquam autem in thalami resonanti tecta susurro
Pervenere omnes residentem in pumice regem
Exeso primum verbis de more salutani:
Ipse salutatos pariter veluti hospes amice
Excipit, atque toris mandat discum bere pictis:
Nec mora quisque sua se iussi sede locarunt.
At vero Nymphae, Drymo, Panopeque Saloque,
Leucothoeque, lyrae digitis percurrere fila
Molliculis docta et Beroe, Dothoque, Psecasque,
Et Phiale atque Thoe, et vultu nitidissima Crene,
Et formosa pedes Xanthe Bavoque. refulgens
Crine Amathusia, Prothoque Phert saque, Cymodoceque,
Istri omnes pulchrum genus aureolisque capillis,
Atque evinctae omnes pulchris sua crura cothurnis,

Officioosae adstant, quaeque ad mandata paratae
Ordine dein iussae in numeras distinguere curas,
Harum aliae manibus puros dant ordine fonteis
Crystallo ex alba, memorando munere Divum:
Mensam albis aliae sternunt mantilibus: at hae
Syn ceram expediunt Cerefem, variaque ciborum
Exornant mensam strue, Divis pabula tantum
Concessa ambrosiamque et Pconiam pana caeam,
Et popanum renue, et isbum tucetaque crassa
Adponnut aliae: rosei pars altera Bacchi
Splendida depromit sculptis carchesia gemmis.
Hic quicquid mensis olim regalibus aptum
Doctae composuere manus mensisque Deorum
Adponi quicquid solitum est: sed et aequora quicquid
Progenerant, quicquid tellus producit et aer,
Aute oculos statuunt Nymphae, Divisque ministrant,
Nec satis hoc, suavi dapium sed lumina forma
Palcuntur pariter, quae olim cecinere poerae
Arte incredibili veteres et divite vena.
Hic altam siquidem et hodapen ubi Thracius Orpheus,
Er lenire tigreis poruit, saevosque leones,
Et piceuratas volucres, mutasque haranteis
Ducere, pro cerasque excelsis montibus ulmos
Et duras cauteis silvasque hinc inde sequenteis,
Sidere enm volucri labentia flamina cursu
Cornere erat necnon summo love Persea natum,
Obiectam qui terrifico Cephaida monstro
Eripiens sibieam concordi foedere iunxit
Conoubii, Teque alma Ceres, tua pignora taedis
Quaerentem accensis, pulchram Deoida mu tas
Fuadentem lacrimas, et femineo ululatu
Et crebro gemitulare loca quaeque replentem:
Quam rapit, ut Siculis cecum spatiarur in oris,
Dux Erebi immitis rector Phlegerhontis et undae
Ad faucesquel sam ducit grave olentis Auerui.

Oceani vero fluctus, et sidera caeli
Promptius expediam, quando intempesta filet nox,
Quam cunctas dapium species comprehendere versu
Dum vero reges epulis, Bacchoque, fruuntur,
Illis ne longae parerent fastidia mensae,
Leucothoe una sciens Musarum et docta canendi,
Et superans alias forma praestante sorores,
Ambrosils latos humeros perfusa capilîis,
Et festa pariter crinem circundata fronde,
Stellatum gemmis plectrum, chordasque sonanteis
Percurrens molli artactu, mox dulcia voce
Carmina subiungit tenni, vel Daulias ales
Qualia frondosa ramorum oucinit umbra,
Dum sedet et solitas reperit blaudo ore querelas.
Sic etiam Phoebum ripis ntiranribus olim
Audiit Eurotas molselque ad carmina lauri
Demisere caput Sic et Rhodopeius Orpheris
Lethaeos heroas, et irremcabile regnum
Custode que Erebi cantu dem alsit, et angueis
Eumenidum saevas, coeci et nigra monstra barathri.
Sollicitat plectum, et roseo sic in cipit ore.
Ante alias longe felix est Austria terras.
Cui florent tot laetae urbes cui porrigit unas
Tot pater Antumnus flavis fecundat aristis
Cuius rura Ceres, cui surgunt aurea in horris
Fila croci cultis multo feliciorautem
Magnoram nobis qua tor capita inclita regum
Edidit, et stirpis quae nobilitate triumphat
Tam prisca: quae tot claris insignibus orros
Protulit usque Duces et tot praeslantibus actis
Conspicuos: quos si cunctos ab origine prima
Exequar, unde genusque ollis descen dat avitum,
Unde etiam antiquae surgant primordia gentis,
Ante diem claudens stagna in Tariessia hoebus
Merger equos, caelumque obscuro involuet amsctu.

Si tamen Austriaci iuvat haec cunabula prima
Saugninis, atque ortum tantae cognoscere gentis,
Tantarum dum summa sequor vestigia rerum,
Dumque ortum breviter perstringo, advertite Divi.
Laomedonteae post diruta moenia Troiae,
Quum satis Aeneas terris iactatus et alto,
Littora fatorum lerie Lavinia venit
Illyricosque sinus mediis elapsus Achivis
Troius Antenor penetravit munere Divum,
Pars Phrygiae gentis Primi sectata nepotes,
Ostia Danubii pigrasque Maeotidis undas
Attigit, hinc genus Austrorum deducitur, Austrae
Hinc et nobilitas, et surgunt nomina stirpi.
Hic postquam fixit sedem Troiana iuventus,
Continuo Priami claro de sanguine cretum
Eligit in regem capiti diadema corscum
Imponitque suo reliquis qui iura ministret,
Torqueat et iustis hominum tot milia frenis:
Illius in stirpe hinc regalis gloria semper
Continuata fuit, Scythici nec prehendere sceptra
Fasfuit imperii cuiquam nisi stemma vetustum
Duceret e Teucris. Quare labentibus annis
(In medio series nanque est longissima patrum0
Suscipit antenor Scythici moderamina regni,
Qui dum saepe Gorhos armis et marte feroci
Rersequitur randem fatis congressus iniquis,
Infelis populi furuo demittitur Orco
Non sine strage sui, natis tamen ante creatis
Quatuor egregiis.! gitur patre funere tristi
Iam merso, fasceis patris haud inglorius armis
Marcomurus natu maior sibi vendicat, atque
Sidereis Hissas fatis nova quaerere regna,
Serurarique alias genteis, ad flumina Rheni
Frig da transmutar sedem, fineisque propagat
Impern semper Plures numerantur ab illo

Provenisse duces, sed quorum nomina non est
Hîc operae pretium tam longa ambage referre.
Ergo hi Saxonibus Neomagi nomine a mico
Sunt dicti: verum hi deinceps voluere Sicambri
Dicier: at postquam regni iam Francus habenas,
Antarii Francus soboles pulcherrima regis,
Accepit, mul um generosae robora mentis
Illustris, multum et praestans in rebus agendis,
Tum vero magno succensi regis amore,
Illius ascivere sibi (mirahile) nomen,
Et Franci posthac regis sunt nomine dicti.
Franconidos porro lustris abeuntibus orae,
Insignis Dagubertus avito stemmate, fratrem
Instituisse ducem fertur Genebalden iniquo
Dissidio Suevos inter forteisque Thuringos
Exorto. Post haec tacite fugientibus annis,
Suc cedit regno tandem Pharamun dus avito,
Praeficitprque simul Celtis, Francoque feroci,
Consensu unanimi primorum, et sidere dextro,
Ducitur hinc equidem series longissima rerum.
Quintus ab hoc regni demum Clodovaeus habenas
Assumit densas oculis ac mente tene bras
Cui Deus altitonans, rerumque hominumque repertor
Discutiens subirc lumen demisit ab laot
Aethere et huic ratio manifesta in luce refulsit.
Ergo modis homines sallentia numina miris
Abriciens, verae et fidei perculsus amore;
Horren da mactatarum non caeda ferarum,
Sistro non Phario raucisque ad tympana Gallis
(Vana superstitio) sed tantum pectore puro,
Innocuisque sacris Christi libavit ad aras
Primus et immergi iussit se fiumine sacro,
Et verum Christi templis inscribere nomen.
Succedit Sigebertus avis longo ordine demum
Cognatos apud, obscurum quem tempore longo

Delituisse ferunt, donec crudelior omnis
Ante alios patruus, mortem Theodoricus atram
Oppetitt, iethale avia praebente venenum.
Quid referam illius hie prolem Theoberton honoram,
Qui primus titulum assumpsit sibi montis Auendi?
Munere non solum hic magnus bellique togaeque
Extirit at verolustratus lumine Christi,
Praebuit adversus se relligionis alumnos
Sempermunificum: testis Trutpertus, olympo
Qui modo caelesti requie, vitaque perenni
Perfraitur felix post taedia mille laborum.
Hunc etenim peregtinan tem Theobertus amicis
Excipiens olim laribus donavit eremo
Sambinae vallis. strepitans ubi Numaga rauco
Murmure decurrit rivus per saxa sibi quo
Coenobiura strueret. Christo seruiret et uni.
Sunt porro multi, duce qui numeranturab illo.
Quorum fama viget quorum decora inclita caeli
Sidera fulgentis feriunt: sed fcta virorum
Forria tot posset quis quaeso aequare canendo?
Ad propiera vocor: sese rex montis Auendi
Ecce a ius multa insiguis pietate Rodulphus
Nunc offert cui mulrarum prudentia rerum
Citeum suecta fuit. vivae et solertia mentis,
Divini cultus qui feruentissimus autor,
Defensorque fuit iusti servator et aequi,
Novit quique probe riaidi stratagemata Martis:
Ergo quid mirum si huic pubescentibus annis
Tradita Romani sunt sceptra potentia regni?
Nec certe hic gessit quicquam non principe dignum
Ingenuo: nam praedones Germanidos orae
Qui passim populabantur conamine saevo.
Sust ilit: exbaustasque armis civilibus urbeis
Imperii, socio et concordi foedere iunxit:
Amissas et opes, amissaque regna potente

Victricique manu reparavit, et auspice Christo
Hostileis superans turmas, sua sub inga misit.
Hinc quoties elaro animo, et virtute Bohemos
Straverir excelsa semper munitus, habenis
Illius ut iustis sese submittere nolunt,
Atque alios nimis indomita feritate rebelles:
Qualiter et pulchris olim superaverit armis,
Duxerit et captum vinclis Othocaron ahenis,
Atque anima tandem crudo spoliaverit ense,
Praetereo prudens: nec enim toto dicere gesta
Tantillo possum spacio, Lucina benignam
Praebuit huic sese pariter: nam quatuor ille
Suscepit guatos pollentes indole gnatos
Egregia, magno et patriae virtutis amore
Succensos. Nec virginibus Lucina pudicis
Illum non auxit: bis tres felicibus astris
Namque suo natas coniux fecunda marito
Enixa est, facie eximias et corpore pulchro,
Et forma, et sancta morum probitate verendas.
Fortunae tamen insidias vitare latenteis
Ille nover cantis nequiit: vernante iuventa
Illius eximiam prolem sors abstulit atra
Hartmannum, dum Rhene tuum transnavigat aequo:
Nobilium multa iuvenum comitante caterua.
Siccine, Rhene, tuos ô perfide perdis alumnos,
Incolumes longo quos conservasse decebat
Tempore? an esse tibi tantorum funera laudi
Heroum censes? haud istis gloria factis
Augetur: mage debebas extendere vitam
Illorum, quam sic rapido navemque virosque
Vortice non sonteis submergere, et obruere undis.
Protinus hic reges fluviorum pectore toto
Commoti, maestis mox vocibus interrumpunt
Carmen Leucothoes, et tam crudelia fata
Hartmanni lugent omnes, sortemque nefandam,

Multaque caeruleo dicunt convicia Rheno,
Undarum qui non sontem vertigine torta
Obruerit mortemque olli florentibus annis
Intulerit non maturam, et tam funus acerbum,
Saxea multifonis complentes antra querelis
Ergo Nympha iterum cupiens sedare tumultus,
Quo rapimur? quo nos inquit, dolorevehit acer?
Ingressum repetamus iter. Postquam ergo Rodulphus
Iam celebris rebus gestis partisque trophoeis,
Bis septem lustra explevit non ulla senectae
Damna ferens, procul exuviis, et corporis atra
Iam mole abiectis, purgato pectore sedes
Laetus in aethereas celsi migravit Olympi,
Hic ubi perpetuo resident gaudentque beati:
Illius at corpus recubant atque ossa superbo
In templo Nemetum cuius pinnacula quis non
Miretur summa, eductamque ad sidera molem?
Ergo patri functo succedit iure parerno,
Virtutum sceptrique simul successor, et haeres
Filius Albertus, stirpis dux inclitus Austrae,
Cunradi siquidem (longo Trinacrida terram
Tempore qui bello impetiit) post funera regis,
Austria legitimo quia successore carebat,
Romani imperii magno connectitur orbi.
Hinc genitor supera vixit dum luce superstes,
Austriaci procerum assensu, permisit habenas
Utregni gnatus plena ditione teneret;
Investitque ipsum feudo, regnique fidelem
Constiruit Qui mox feudali iure recepto,
Sidere Romani dextro moderamina regni
Accipiens, infelici ambitione furentem,
Et forti vegetaque manu prosternit Adolphum
Vanguionum propter campos, ad flumina Rheni.
Collaros igitur divino munere fasceis
Imperri, an cistes Romana sede locatus

Confirmat, sacramque manu laetante coronam
Illusam radiis gemmarum, auroque nitentem
Alberto imponit procerum applaudente Senatu.
Illius at vobis fata ah quid tam fera fata
Commemorem? motus p etate ex fratre nepotem
Ceu propriam sobolem, cura hic nutriverat omni,
Donec ei iam firma aetas advenit: at ille
Ille nepos, furiis et diso percitus oestro,
Immemor officii, saeva feritate redundans,
Tutorem patruumque suum (lacrimabile visu)
Incautum ferto nequicquam tale timentem,
Obruit, et miserum truculento funere mergit,
Sanguineque Alberti perfunditur impius ensis.
Heu pduor, heu facinus dirum crudele nefandum,
Impie, nullane te tangit pietatis imago?
Quae tibi mens tam coeca? tuo quae tanta tenaci
Durities in corde riget? suxisse leaenae
Ubera te credo Libycae, te cautibus ortum
Caucaseis purum in fibris adamantaque ferre
Censeo, qui meritum de te bene caede cruenta
Afficis, et pativo sua sic benefacta rependis:
Id pietas sua magna, aut tot meruere labores?
Verum tu sceleris tanti condigna tuli sti
Supplicia: im punes etenim Deus aetheris alti
Non sinit esse malos: oculis videt omnia iustis:
Respiciensque hominum semper fandum atque nefandum
Rectis atque malis aequus sua praemia soluit.
Sed quid in haec fando diversi venimus? an quod
Tam crudele nefas nobis quoque commovet iram?
Quapropter patre tam saevo iam vulnere caeso,
Ante alios olli succedit chara propago,
Nomine reque patrem referens, Albertus, ob almam
Virtutem Sophiae sapiens cognomine dictus.
Non solum hic fidei studio flagravit, et alma
Excellens pietare suit non fortibus actis

Eximius tantum: sed et hunc prudentia sollers,
Quae (veluti sese lunonis nuntia magnae,
Saepius obnubiit velamine mille colorum)
Multiplici pariter rerum consurgit ab usu,
Ingenlumque sagax et candor, et aurea vitae
Norma suae mens et non ulliobnoxia culpae,
Aequaruut priscis herorbus alta vetustas
Quos posuit sede aetherea. Druum inter honores.
Regna propagarunt equidem fineisque paternos
Non pauct quos longum esset memorare: sed isti
Non sine caede tamen non absque nocentibus armis,
Euasere alti, crasso neque sanguine terras
Non tinxere suas. Longe praestantius auxit
Hic patriam fineisque suos extendit amica
Pace fovens populos, momenta peromma vitam
Et puram et facilenm ducens, sibi sceptra potentis
Phirretae adiunxit, necnon regna ampla Carinthiae,
Feta ducum qua gaudet adhnc domus Austra sorore.
Quatuor hic moriens gnatos (quos Ilithyia
Prodiderat luci princeps loanna favente)
Laetatur superesse sibi, qui stemma paternum
Conservare queant serosque creare neportis,
Qui genus Austrorum per saecula multa propagent:
Nomine quorum alter patrem, et virtutibus aequans
Albertus largaque manu, sumptuque opulento
Instituisse scholam fertur, Musisque sacrasse,
Pannonidos fortunata in tellure Viennae.
Humanis quot manarint hinc ommoda rebus,
Non quenquam nescire puto: sic obruta multis
Sordibus, immundoque situ doctrina nitorem
Accepit veterem: sic quae tenebrosa iacebat
Utraque lingua suas vireis, priscumque resumpsit
Spiendorem, studio sorum quod iam chorus omnis
Exsultet grateisque pio depromat ab ore,
Atque illum primis iuvenes venerentur ab annis.

Ante igitur flectent cursum tua flumina retro,
In fonteis cursu, ô lster reditura supino,
Aureaque Hesperio surget Pallantias axe,
Et propriis fugient caelestia sedibus astra,
Quam queat Alberti clarum non vivere nomen:
Vivet enim semper mihi crede nec obruet ista
Ulla dies aevi menris monimenta bearae.
Praeclarum illius at fratrem, quem fama Rodulphum
Nominat insignis pietas, sinceraque mente
Relligio maguo invexis caelo superumque theatris.
Est Pharias equidem turreis, et celsa Colossi
Culmina, Pyramidumque altas longaeva vetustas
Structuras mirata et Mausolaea sepulchra:
Longe hic maius opus, necnon perfectius istis
Struxit, quod laudem arternam famamque meretur,
Quam nec tempus edax rerum nec longa vetustas
Deleat. Ein sumptu magno, censuque superbo,
(Nimirum ad pia caelicolum commercia natus,
Cura sui sanctis esset quo mutua Divis)
Prima Viennensis iecit fundamina templi,
Quod divi voluit Stephani sub honore vigeret
Templi, Taenareis cuius stant fulta columnis
Robora inauratis late fulgentia signis.
Hunc Austrae pariter domui Tyroleia regna
Adiunxisse ferunt, dotali iure recepta.
Non referam hic fluat haec regio quam iugiter auri
Seminibus, quantas specubus depromat opacis
Argenti venas, tellure recludat et ima
Aeris congeriem quantam, ditisque metalli,
Sardinia ut numquam credatur avira fuisse
Vertilior, nec Seta niger. Chrysaeve opulenti.
Illius hinc ergo laudes, et gloria caelo
Successere alto, nomen sinus ultimus orbis
Audiit, aeternos diffusum id duret ad annos.
Hic equidem heroas multos, regesque ducesque

Praetereo, quorum immensum iam fama per orbem
Terrarum volitat. Phoebus quacumque recurrens
Aspicit Oceanum, et prono mox vertice Calpen
Hesperiam ferit hîc aeternae nomina famae
Consecrata vigent horum: mariora supersunt,
Nam versu recinenda meo: Leopoldus, Olympi
Qui modo caelicolis concessa sedilia tantum
Incolit, aetherei factus pars optima caeli,
Me vocat ad sese; nec non Albertus et alter
Relligionis amans princeps probitate verendus,
Iustitiae cultor, observantissimus aequi,
Munificus prudens, bellique togaeque peritus,
Quocirca unanimi procerum clamore cietur
In regem ignarus, regni qui frena Latini,
Et regat, et fluxis posset succurrere rebus,
Et motus fortunae arctis compescere vinclis.
Tum Parcae auspiciis recinunt crudelibus omen
Immotae penitus fatalia stamina Parcae
Texentes: ce'sa fore maiestate verendum
Hunc equidem, semperque hosteis victricibus armis
Usurum contra, populosque urbeisque feroces
Illius ad nomen cristas, conceptaque mente
Bella remissuros: verum quia principe tanto
Infandi mores hominum fraudesque dolique
Non essent digni, sedis convexa sub alta.
Aethereae migraturum iuvenilibus annis;
Nam fluere occultum certo sic ordine fatum.
Huic tamen ante suos quam mors dissolueret artus,
Mors et opes ridens magnas, et stemmata regum,
Supplicibusque hominum sem per mors invida votis,
Dives Arabs ipsum. et lati niger accola Gangis,
Mirati obstupuere, et quos Praefrigidus Auster
Et flans sudifico Boreas quos flamine mittit.
Quid decus Austriacae lumenque propaginis ingens
Ernestum hic referam? vel eo permagnus haberi

Qui meruit, sobo lem terris quod sidere fausto
Ediderit tantam Fridericum nomine, Martis
Qui clarum decus, et patriae memorabile numen
Extitit, et pariter tranquillae pacis alumnus;
Quem pietas, quem cana fides, mensque ardua celso
Inseruit caelo; cuius clementia frontem
Ornavit: sed et hunc ardor spectatus honesti,
Et morum integritas, rectae et constantia mentis,
Non sternenda malis nec sustollenda secundis,
Iustitiaeque calor, gravitasque augustaque forma,
Membrorum et vegetum robur, patiensque laboris
Corpus, et Insignis pariter potusque cibique
Temperies condita simul ratione voluptas,
Invexere polo, et laudem meruere decoram.
Purpureae vix huic tenera lanugine malae
Obductae fuerant, prima huic vix barba nitebat,
Hunc cum coepit amor sancti loca sancta sepulchri
Quaerere, et immen sas sulcare Propontidis undas,
Donec ad insignis Byzanti moenia celsa
Pervenit, placidis Zephyri spirantibus auris,
Et Neredidibus puppi altae adnantibus udis.
Urbs fuit haec olim non expugnabile vallum
Romanae fidei, nec non totius asylum
Europes, vicina salo pariterque, duobus
(Thracius angustat vastas ubi Bosphorus undas)
Euxino Aegaeoque fretis stipata priusquam
Evertere illam Turcae furialibus armis.
Ast ea nunc capta insidiis, atque obruta flammis
Cogitur (heu scelus) immiti seruire tyranno,
Quae quondam poterat Libyaeque Asiaeque, tumultus
Arcere atque hostem sidei ridere ferocem
Late circum equitantem et frustra intrate volentem;
Nunc tantum fractas valet ostentare ruinas.
Hinc ubi conspicuas Solymûm pervenit ad arceis,
Tum Christi monimenta, suo mortalibus aegris

Abluit antiquam fuso qui sanguine labem,
Sidereae rursum aulae iter ad convexa recludens,
Perlustrat, grateisque pio de pectore vocels
Iamdadum tendens duplices ad sidera palwas.
Tanus pro meritis. tanto pro munere fundit.
Inde rogan sibi subiectos moderamine recto
Ur valeat regere, et iustis compescere habenis:
Relligionis item divinae extendere cultum
Passimuream Maurus necnon Aegyptus et Afri,
Rura cuinitido taeeundar et amne Caustes.
Cendenteis viridi dum margine pascit olores,
Quemque premit sidus gelidum nymphalidos ursae,
Prquicumque porest orientem sarbere solem.
Apprendens, verumque Deum, verumque Tonantem
Agnoscat, fiuvioque capur mersare salubri
Gandeat Hinc petir ut sancte traducere vitae
Fila suae possit suaque hic commissa plare.
Arqiomni lustas pro crimine pendere poenas,
Quo molem exurus terrenam, et corporis artus,
Laetus cum supeds aeterna luce fruatur.
Has postquam effudit deuro pectore voceis,
Praeciplt armari puppem cursumqu eparari.
Noc mora iam rusus sodymon recra alra relinquit,
Carbasque Aegaeo covimitrit piena patenti.
Iamque lenl puppis cita diffecat aequora cursu,
Dum entiadipirantplacide post cerga fecundr;
Mox siscat pelsagus, nomen Nepheleias Helle
Cui dedit, ut durae Phryxo cum fratre novercae
Insidias fugiens vectore effunditur aureo.
Iam retrocedit Lemnosque et Bacchica Lesbos.
Mox Spomdum cauteis sinquit sparsafque per aequor
Cyclacas, et tandem sospes contngere harenas
Daetarur partias charae Germanidos orae:
Suppafitumque sibi pulchtis virtutibus orbem
Sic regit et tam praenamti moderamine frenat,

Ut sibi permagnum populi venetur amorem.
Postquam igitur solii sedes fuir orba Latini,
Germanique simul totius viscera regni,
Hunc unum poscunt proceres, qui sumat habenas
Imperii, tantoque ipsum dignantur honore,
Virtutum penitus gnari, quibus ille vigebat,
Sublimemque alto feriebat vertice Olympum,
Illum cura equidem torsit, vel prima, fovere
Pace suos miti populos, Iaetaque quiete:
Et pariter ferrugineis bella impia portis
Claudere, et aeratis iam vincta arctare catenis.
Testantur monimenta olim sanxisse Quiriteis
Legem et non paucos illam viguisse per annos,
Romulenm cuius servasset dextera civem,
Is sua victrici velaret tempora quercu:
Serta olli ex quercu quoties nectenda fuissent?
Tristia qui persaepe animos ad bella paratos
Mollire, atque iterum concordi pace studebat
Iungere, feraleis strages caedesque cruentas
Assidue vitaus, et sancto foedere firmans
Quos disiunxisses ntrix discordia belli.
Pacis amatorem, defensoremque gerebat
Sese alacrem semper, numquam fera tela capessens,
Se nisi com vindex truculentum armaret in hostem.
Sic igitur magnum Hunniaden compescuit armis,
Se contra quondam crudelia bella moventem.
Sic etiam genteis ad litrora magna repostas
Oceafii domuit victor. Morinosque lubegit.
Sublimi invectus genitalia recta trimpho,
Pacficus meruit iusto hinc cognomine dici.
Ast ubi bis sentit lustris abeuntibus octo,
Damna sibi infirmae iamdudum instare senectae,
Quae sanctam vitae seriem placidamque quietem
Exigat atque graveis iubeat deponere curas.
Quae semper comitantur eos examine longo,

Late qui populos, urbeisque, et regna gubernant:
Ergo suo gnato (qui Maximus Aemilianus
Augurio patris est dictus lustralibus undis,
Ut qui non Fabii tantum decora ardua lenti,
Aemilium pariter, sed qui praestantibus orsis
Exhibiturus et excelsis virtutibus esset)
Consortem regnt curam committit. At idem
Unanimi posthac consensu et numine dextro
Illorum, quibus haec olim concessa facultas,
Romani ad fasceis solii, sanctasque secureis
Eligitur, patrio dignus succedere honori.
Hunc postquam partu mater Leonora beato
Progenuit, Lusitano de sanguine mater
Alta suae ducens clarae primordia gentis,
Praemolli exceptum graemio Latoria fovit,
Virgo potens nemorum, et silvarum immensa potestas,
Atque illi dulcem venandi inspirat amorem.
Chare puer, discas primias assuescere ab annis,
Qualiter umbrosos valeas indagine saltus
Cingere, et anfractus silvarum atque invia lustra,
Atque armillatos ad vincla tenere molossos:
Nec dubita; decorat multum venatio reges,
Torptentum quae desidiam, quae marcida luxu
Otia, noc non illicitos depellit amores.
Sic nemorum studiosa fuit Cynarcia proles,
Quam tamen, ah setosus apertransfixit acuto
Dente: sed illius tu ne fera fata tremiscas,
Praesens semper ero, nec tu violaberis unquam.
Sic etiam antiquo natus de stemmate regum
Rura sequi, iaculisque feras Calydonius heros
Figere gaudebat, hirtisque occurrere monstris.
Trinacrios tibi quid iuvenes Helymon Panopenque
Secretis referam silvis, canibusque vacasse?
Lausum quidque plagis solitum circundare saltus
Nexilibus, vastatoremque hominemque ferarum?

Denique non exercitium vel honestius ullum est
Regibus heroumque excelsa stirpe creatis,
Proxima quam belli studio venatio; quippe
Quae mentem corpusque sinat torpescere numquam.
Haec puero memorans olimblando ore Diana,
Oscula ei teneris libavit pressa labellis.
Insuper hunc etiam Pallas sapientia et armis
Instruit, et placata suos impertit honores,
Atque ita: Ingenii cultum tibi trado sagacis,
Splendorem Sophiaeque almum. moresque verendos,
Necnon es celsae inspiro tibi robora mentis,
Non solum ut noris populos in pace tueri.
Verumetiam si pestifero quatere arma furore
Impius in cipiat Mavors, bellique refringat
Horrendas Bellona faceis, tu promptus ad arteis
Confugias blli quibus en tua pectora diro.
Sic igitur doctae divinas Palladis arteis
Imbibit, et linguae sic fundamenta latinae,
Munia sic etiam Martis non segniter hausit.
Thesauroque animi mox commendavit ad usum
Singula quae ad tempus spectant bellive rogaeve.
Ille igitur merito, Latii qui sceptra capessat
Imperii primus qui invicto corde labores
Tam varios et tantarum qui pondera rerum:
Sustineat nec fortuna frangatur iniqua,
Sed valide qui contra omnets audenrior ictus
Intendat clypeum magno clamore cierur.
Huic tamen in tantae posito iam culmine sedis,
Non retrahit Fortuna suam licet invida dexiram,
Indignos Fortuna fovens dignosque lactssens,
Insidiosa viris multa virtute decoris
Huic thalami fuerat consors de gente vetusta
Allobrogum creta et roseo spectabilis ore,
Praestanti florens forma, et iuvenilibus annis:
Ecce illam, dum forte leveis per devia ceruos

Sollicitare parat, iaculoque hos sternere gaudet,
Immiti sonipes rabre, cursque volucri
Excutiens, miseram crudeli funere mergit.
Femina qui potuisser equos frenare feroceis,
Hippolytum media simili qui morte peremptum
Diripuere via? percharam Eous et Aethon,
Nonhe eriam Clymenes traxere peraethera prolem?
Illiusergo necem flevit Tritonia Pallas,
Huic dederat quae pingere acu, et variare colores.
Flenerunt formam Nymphae; Charitesque pudorem,
Atquoculos Cycherea Venus, floromque iuventae
Interilsse dolent Horae iuvenilibus annis.
Ediderat tamen ante patri tria pignora fausto
Successu mater superas quam linquere auras,
Coningis exstinctae quae solarcntur amorem,
Atque intestino viduum maerore levarent.
Hincsat ubi indultum fuerat lacrimisque querelisque,
Et cineri sidae uxoris factum satis, Austrae
Ederet vedomui plureis fausto omine alumnos,
Formosam Blancam nitidaereverentia formae
Cuidederat nomen, regum de sanguine cretam
Sphortiadum antiquo sibi iungit amore iugali,
Et socium statuit lecti Iunone secunda,
Convunbils, Deo placide adspirante Hymenaeo.
Sed quidego haec? maiora mihi referenda supersunt
Virtutis decoraclta suae, totque ardua gestae
Queis creit pulearos tantig modo vertice tractus,
Nomen quaeque suum nanquam delebile reddunt.
Namque patri quid Pannoniam crudelibus armis
Hrepram, Hunniede a ungno reparasse potenter
Ceu postliminio huacdicam Inguisque paternis
Adiurmisse iterum? Quid seditionis iniquae
Hungauci sonteis montis, has vindice poenas
Soluisse, asque holus scelaris fastusque rebellis
Suppholae auctores prunos condigna luisse.

Illius sensere quoque altae robora mentis
Heluetii, gens armipotens, gens strenua bello:
Geldrensesque feri iusto olim Marte repressi.
Octipedem nimis clara dum mente lacessunt.
Ipse Palatinus, quo vix praestantior alter
Gentibus innumeris, necnon prapingnibus aruis
Extitit atque equitem turmas, peditumque cateruas
Quo vix quisquam alius potuit producere plurets,
Austridae nuper magni arma potentia sensit,
Albicolae sensere etiam, fera corda, Bohensi.
Arma Palatinae ut genti sua iungere gaudent
Ferreque opem clypeis protecti corpora longis.
Nonne etiam posthac Latias pogressus in oras
Milite stipatus forri, sastusque minasque
Prae Venetae gentis tumidas nimiumque superbas,
Et longis durisque illam obsidionibus urgens,
Contudit, et victor laceravit strage cruenta?
Testis Medoacus circumque intraque pererrans
Euganeis positam Paravi sub collibus urbem.
Hic etenim infanda Venetorum caede cruemus,
Adriacas cursum vix tandem invenit in undas.
En nisi tum sal'ax rupisset foedera Gallus,
Romanusque: sidem praesul fregisset inique,
Nunc Germana in iura sinus daret Adria victos,
Caesaris et sua colla iugo submitreret aequo
Nonne, sibi cum iam numeroso milite septus,
Fecundum Insubriae Gallus subie cerat agrum,
Sphortiadenque suis captivum indur erat oris.
Exutum iniuste regno atque insubribus aruis,
Vimque reluctantem Galli, flatusque rebelleis
Fregit, et accepta rursus puichra urbe Ravenna,
Et Mediolano, Bressaque insigniter, inde
Praesidia eiecit Gallorum forribus ausit?
Ipsitum agrestes Satyri, Bauniqrbicornes.
Ipsae et in occultor Dryades fugese, recessns,

Et sese latebris occultavere profundis,
Itala conquesti sic arua tepetcere semper
Sanguine, mirati Venetuin trepidare Senatum
Externoque manus regi iamiam dare victas.
Vibs Tornacum eriam quam tum ditione premebat
Rex Gallus plena ingenti quassata ruina,
Atque aequata solo penitus testatur in armis
Austriades quid praestiterit, Mavortius heros.
Verum quid facio? nam si decora ardua tentem
Cuncta sequi Austriadum, superaddere Pelion Ossa
Velle gravem arguerer: vel quot turbentur arenae
Littore connumerem Libyae cum vincula ventis
Hippotades soluit, laxasque remittit babenas,
Turbine tum hi saevo Syrteisque et inhospira verrunt
Marmora arenoso miscentes omnia nimbo.
Non mihi si blaudis insidat Suada labellis,
Et mea vel centum resonarent guttura linguis,
Illorum postem tot gesta aequare canendo
Ardua vel digno praeconia dicere vorsa
Talia Leucothoe roseo fundebat abore
Carmina, tam priscae repetens cunabula gentis
Austriadum, cursimque, horum inclita facta renoluens.
Attollunt hilares fluviorum numina plausus,
Laetificoque im pulsum antrum clamore remugit.

Mynsingeri Liber Secundus.

NVnc autem, Zephyri molles et florea fura
Me quando, raucumque ciens levis unda susurrum,
Halantum ne cnon genialis gratia florum
Invitant maicra meis intexere chartis
Incipiam facta ac longe maioribus ausis,
Austriadum, quos nostra tulit felicior aetas,
Exequar immensos quos praedixere, labores,
Ducentes Stygiae mortalia pensa puellae:
Infirmae modo subsistint sub pondere vires
Ingenii tanto, nec sele aucrtat Apollo,

Quare age dum, Fernaude, mihi recludere fonteis
Perge sacros vocemque novam et nova suffice plectra,
Subque tuo face, divino quod numine coeptum
Crescat opus, valeam ut dignos tibi dicere honoreis,
Coniunctimque tui fratris percurrere gesta,
Qui detentorem Libyae felicibus armis,
Ut turpeis ignominia
Iussa suia populis avertar spontelacessit,
Laeta relaturus devicto ex hoste tropaea.
Postquam igitur compressa fames, epulaeque emotae,
In regem conversi oculos atque ora tenebant
Acuti laticum Divi ad convivia laeta:
Rex Ister, tumidos fluctus, fluviosque sonanteis,
Venasque undarum vinclis et carcere coeco
Cui frenare datum est his vocibus ora resoluit.
Accipite o socii cur vos laqueata ubire
Tecta meaesedis mecumque sedibus artus
Ponere mandarim hucque animos ad ertite vestros.
Maximus il'e estris felicibus Aemilianus
Heroa insignem nobis sobolemque verendam
Ediderat spesque adflictis affulserat ingens
Rebus caelesti eximius virtute Philippus:
Cui pater optabat iam debita tradere sceptra
Magnanimus quem iamreges, populique ducesque
Europes animis unum concordibus omnes,
Qui desolato primus succederet orbi,
Et sibicommissas rerum tractaret habenas,
Postquam sera patri rupisset stamina Clotho.
Clamabant dignum, sua iam submrttere tanti
Colla iugo helois gaudentes sponte suapte.
Iamque sibi pulchros Germania laeta triumphos
Fingebat nigramque sui confinia regni
Ferro super Thulen soper et Garamantas et Indos
Sperabat: sed crudeli spes concidit omnis
Illius occasu: decus heu Rhamnusia tantum,

Praesidiumque orbi invidit malefida patenti.
Hen sors, heu miseranda, hominum et mors invida rebus
Luminis heu quantum, quantum heu solamen ademit
Insidians Libitina, et ineluctabile fatum
Humano generi quantos maeroris aceruos
Movit quam subito turbavit funditus orbem
Laetificum quotiam peperit mortalibus aegris
Et lacrimas, gemitusque, et suspirantia verba
Non solem hunc luctu Germania flevit acerbo,
Sola nec augustam demifit iberia frontem,
Ut stopuit flentem occiduis Titana sub undis
Occulere osregisque sui sera fuvera flere;
Sed totum constat dolnisse impensius orbem
Christigenum. Nec solum homines luxere peremptum,
Verumetiam valletque cavae, saltusque profundi,
Panesque. Faunique et montivagi Satyrisci
Turba salax et Nympharum per littora terror,
Ingemuere palam. Quin vos quoque funera tanta,
Vos memini plaxisse fuum dum quilibet alueum
Excurrit lacrimarum undis fletuque madenti.
Noitmetiam tetro tum fiectere flumina cursus
Optabaut et ego immiri mea pectora luctu
Consumens aegrum abscondi patiter caput alueo,
Crudelesque etiam Parcas crudelia Divum
Numina clamabam, et tanto spoliarier orbem
Pumine, sic primo aetatis sub flore querebar
Ahmtam cadere heroa, et tam funere mergi
Luctifico, celeri nimium terrisque mihique
Ereptum fato complens vacua antra querelis.
Tum me non parsus convicia fundere tanta
Omnipotens, verbis maerentem ita mulcet amicis.
Desine fate deum toties culpare, dolores
Cordeleva insanos: nec cnim nova condere cuiquam
Fata licet verum stant omne immota per aevum,
Incidere sernel quae duro adamante sorores.

Non Sol auricomus combustum fulmine natum
Ardenti, Maruta sui non Memnonis Eos
Interitum, non Peliden Nereia magnum,
Tristiaque Ascalaphi non flesset funera Mavors,
Si fera fata modo potuiffent flectier ullo.
Excutias igitur maerores pectore: binam
En tibi promitto sobolem de stirpe Philippi,
Cuiustu properata nimis sic funera luges,
Nuper progenitam, longe lateque futuram
Illustrem et totum quae viribus occupet orbem,
Scilicet insignem Carolo cum fratre Fernandum,
Queis iam secla fluent flaventi pulchra metallo,
Quique tibi laudes parient et clara trophaea,
Laetus ut excipies ingenti flumine naveis,
Austriadesque vehes ambos saevissima contra
Agmina Turcarum beila aequa et iusta cientes.
Fide animo, nec versa retro sententia caedet.
Sic ait, et luctum placide solatur amarum,
Atque animum mulcet dictis, vultumque serenat,
Ceu feruens ubi hiulca siti iam Sirius arua,
Incendit, teneros flores non educat hortus
Amplius, et pratum viridanteis invidet herbas,
Pallet humus, tum colla solo languentia ponunt
Gramina, tum fetus porducere desinit arbos,
Et contusa eraevi pereunt frur enta calore,
Dura nec indignans invertit rura colonus,
Cunctaque paulatim veteri spoliantur honore:
Sic ego tristrtia luctusque in corde fovebam.
At postquam laeti rumpunt de nubibus imbres,
Tum blandis iterum decorantur sioribus horri,
Tum pluvium tempus beneolentes educat herbas,
Gramine floret humus, curuant pendetia ramos
Poma suos, duro proscinditur aequor arator.
Priscus honos, priscusque vigor redit ille colorum.
Cuncta vigent, terras fecundus ut irrigat imbes.

Sic animi sensum omnisotens, et gaudia menti
Explicuit, totoque abiecit cristia corde.
Ergo ô navigerum certissima nuroina aquarum,
Iam rursusque roniam formosus Lucifer almum
Natalem reuchheit Caroli, natalis et instat
Fernandi pariter, thalami conucxa sub alta
Acctui vos, ut digno celebretis honore
Hanc lucem, qua viero felix ad munera vitae
Carolus Austriades, quaque est sub luminis oras
Susceptu superas Fernaddus sidere fausto,
Fortunati ambo fratres. florentibus annis
Et virtute pares animoque et robore firmo.
Nos quoque felices. magnae et Germanidos orae
Felicem populim hos fratres cui sancta Deorum
Namina terrenos landem miserata labores,
Demisere polo fenstra rerinentibus astris,
Per quos pax totum floreret laeta per orbem,
Cesserent nostris feralia bella sub annis,
Post tergum ac Bellona manus daret improba vinctas,
In sua crad des contorquens viscera morsus.
Namque ubi pulchra viro Carolum produxerat ortu
Felici coniux il am de matre cadentem,
Mat eigenus quae conspicuum de sanguine bero,
Prognata Resperiae prono sub vertice Calpes,
Deducit sese et mageis a regibus ortam
Iactat et a prima percenset origine reges,
Excepere sinu Charires praemollibus ulnis
Foverunt et ad haec venientes munera Musae,
Ipsa etiam secum lucis Dea magna repostae
Pyxidos unguenta advexit. partusque doloreis
Molliit, et matrem fetu festina leuavit.
Venerunt pariter lovis alto a limine parcae,
Unanimes Parcae niuco sua crura cothurno
Velatae et quernis im plexae tempora sertis.
Quae postquam tenero libarunt oscula nato,

Occultam ut rerum seriem et secreta Deorum
Ata recen etent matri, sorteisque futuras,
Venturi goarae, et consueto nu mine plenae,
Tales fatidico cecinerunt pectore voceis:
Magna parens consorsque tuo fidissima regi,
Condieno desponsa viro desponsa Philippo,
Hero forma egregio, nitidaque iuventa,
Praeclaroque abavum, atque atavorum stemmate nato,
Accipe, quot tibi dona, quot exhibeantque merenti
Divitias Superi, quanto te munere ditent.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Quitenueis produxisti iam lucis in auras,
Sidereque, et partu sausto, Divisque benignis
Progeniem magnam, ingenteis quae flectat habenas
Orbis, et insigni populos moderamine frenet:
Nunc animo cognosce hilari, quae fata sequantur,
Exspectentque tuum gnatum cognosce futuros
Laetior illius, eventus belloque togaque.
Virtutesque laboresque. et tot fortia facta,
Veridicae tibi nos laeto quae fundimus ore,
Candentem tereti versantes pollice fusum.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
In laeto sese nam qualis amaracus horto
Sursum agit apricum ad solem ventosque tepentes
Horto vergente, insigni quam blanda puella
Educit studio: et quando sol excoquit arua,
Tum rapido sitientem aestu externoque calore
Solri arentem, cupiens fluvialibus undis
Humectat quare in ramos haec se evehit altos
Pulchrior, et late lucundum spargit odorem:
Sic tuus ille puer primos adolescet in annos,
Teque omnes tanta dicent iam prole beatam.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Fecundo mox ex utero, lunone secunda,
Alteca prodibunt orbi monimenta patenti:

Iam Carolum fratre augebis, natoque parentem
Prole domumque alia, afflicto succurrere mundo
Quae valeat. Quintoque gerat molimina regni
Cum fratre, atque patri praestet solatia magno,
Fortunerque domum Aust iacam sine fine manentem,
Currne sie vultu fata ô ter fausta benigno.
Iupiter hos pridem, venturi providus aevi,
Adthgi rerrae voties miseratus aiumnos,
Sepmer et oppressum tantis spectare procellis
Humanum genus, excusso sic verbere Erynnin
Saevire anguicomam tantosque ciere tumultus,
Tisiphonenque feram passim letale venenum
Spargere necnon infernam quatere arma Megaeram
Impia, quam penes et fremitus, iraeque nocentes
Incedunt nec adhuc vilam requiemque modumque
Esse videus, gemmos fratres mortalibus aegris
Sidereo statuit caelo demittere, tantis
Et desolarum solari heroibus orbem,
Quales nulla prius genuerunt saeculamec mox
Secla unquam lustris venientibus vila creabunt.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Non his frontis abest gravitas coniuncta lepori,
Splendet et in rofeo divina modestia vultu,
Multa etiam toto de corpore gratia manar.
Gratia Lethaeos unquam potura liquores,
Haerentem triplici nexu quam sancta vetustas
Commenra est Viden' ut rident: cognoscere matrem
Ut risu incipiunt Ambo ô sic pergite nati
Crescere paulatim et primos adolescere in annos.
Curfite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
His antem, postquam primos feliciter annos
Excedent teneraeque aetatis flore vigebunt,
Cont nuo dulces aderunt ante omnia Musae,
Adthyasos sese vernanti fronte moventes,
Contentasque sides mox in Paeana canorum

Rumpentes: modulos fundet tum tibia doctae
Euterpes, buxumque canum Tritonia Pallas
Inflabit, niveoque argutos pollice neruos
Puichra Erato quatiet: sed et haec quae sidera noscit
Effectusque poli varios, atque aeris oras
Uranie, numeros superaddet blanda sonoros.
Tum grave Melpomene, tum molle Thalia sonabit,
Cunctaque Calliope cantu moderabitur uno.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno,
Tum vero, aeratis iucundo in vere memento
His aliquem genitrix doctas qui Pallados artes
Calleat, et morum sancta gravitate nitescat,
Praenceretis primos ut corum dirigat annos,
Praescribat vitam mores que decenter honestos:
Inter Appollinca utque ipsos studia educet, atque
Humanae traderis praecepta salubria vitae,
Multiside efformet non cultam dogmate mentem.
Currite sic vultu fara ô ter fausta benigno.
Atque hiferre preces rerumque hominumque parenti,
Qui nostro immeritam voluit pro crimine poenam
Pendere, sic discent, et puro corde litare:
Hunc colere hunc iusto et magno celebrare paratu,
Huic alacri sacra serre animo, hunc ante omnia amare.
Sic etiam Musis iam consecrare tennelum
Incipient animum, recotque immitrere calle.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Ast ubi paulisper studiorum ponere curas
Discupient, tum non luxum, non pigra sequentur
Otia non mentem virtuti inimica voluptas
Illorum inficiet, iuvenumue ignavia, pestis,
Quae plerisque solet teneris imponere, quaeque
Pertransuecsa rapit pueros multum improba mater,
Si quem nacta potest in fraudem abducere, si quem
Compede fallaci deprendit, et arte maligna:
Sed potius duros assuescent ferre labores,

Cursu planiciem, conscensu vincere montes,
Frigora saeva pati, magnos tolerare labores,
Aestusque. pluviasque et agentes nubila ventos.
Currite sic vultu sata ô ter fausta benigno.
Quinetiam extenso vibrare intorta lacerto
Spicula, et aerias baleari spargere funda
Addiscent glandeis Necnon mala ut otia tundant,
Iam lunare arcum, Taphiamque ferire columbam,
Iam canibus lepores agitare et figere ceruos,
Aut ferte exertis fiendentem dentibus aprum
Audebunt, Mox et isculum torquere sudemque
Ferream et insano simul aera findere disco
Aequales inter virtute et robore claros,
Atque Cydonaea liquidum petere aethera corno,
Aut acie obtusa vitare, inf rreque plagas.
Cornipedesque etiam sese super edere fortes,
Ut post cum sit opus vibretur abeneus ensis.
Et bellator equus savum immittatur in hostem
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno
Sic ergo ambobus mox assuetudine longa,
Virtutum pulchrarum amor atque incendia; tantum,
Imo paulatim crescent in corde, favilla
Per stipulam exoritur campo velut ignea pestis
E parua, incautus pastor quam liquit in aruo.
Primo quidem serpit tacite, sensimque vagatur,
Deinde tamen superans, hominumque boumque labores
Depopulatur, et ignivo mas ad sidera flammas
Iactat, et horrendum sonitu dat silva fragorem.
Currite sic vultu sata ô ter fausta benigno.
Exutus molem terrenam, et corpolis artus
Maximus Aemilius dexter bellique togaeque
Munia, stellantis postquam petet ardua caeli
Limina, morte huius regni iamque orba vacabit
Sedes Teutonici simul et confusa tumultu
Cuncta frement trepido, rectoreque cymba carebit:

Extemolo magnus tunc affectabit habenas:
Imperit Gallus, vana ambitione, vacantis,
Germanosque patres, totius viscera regni,
Illectare auro ac multis corrumpere nummis,
Incassilm tamen accinget spe ductus inani,
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Germani at proceres cupidi molimine Galli
Irrita ridentes te Carole voce ciebunt
Unanimi in regem et fasceis, sanctasque secureis,
A decimo nonus cum vix tibi coeperit annus,
Et tenui vix vernabit lanugine vultus,
Imperii tradent: submisso vertice quas tu
Suscicere, et regnis debes succedere avitis.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Tum vero inronsi montes et pascua saeta,
Finemora et silvae Carolum, vallesque profundae
Clamabunt, Carolum iam femina virque loquentur,
Et pueti imb rbes; cygnaeoque ore puellae,
Tantabuor Carolum, Carolum omnia respondebunt,
Denique laetitia et plausu loca quaeque sonabunt.
Curr te sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Tum pater omnipotens celsi fabricator Olympi,
Venturi gnarus, caelo manifasta. sereno
Signa dabit nubem et late mortalibus aegris
Ostendet radiis nubem fulgentibus, auroque
Iusignem Sed et alituum regina sonoris
Ter Carolo peonis candenti adpliudet ab aethra.
Currite sic vultu fara ô ter fausta benigno,
Clarescent melius vasti tum moenia mundi,
Largior et summos sparget sol lumine monteis,
Tum terrae praeter solitum lucentibus astris
Quaeque, novum mirabuntur splendescere solem,
Et passim auratum diffundere lucida caelum
Lumina, discussis tenebris et nocte profunda.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.

Fortunate puer, veterum ô nova gloria patrum
Caesareo quem iam populi regesque salutant
Nomine, cui regni sunt tradita sceptra vacantis
Concordi procerum adsensu, et felicibus astris.
Felix prole parens tali, felicia quae te
Tempora, felices qui te genuere parentes,
Ut rerum per te ingentes flectantur habenae,
Ut bellis per te positis iam saecula mundo
Aurca succedant et rerum laetlor ordo.
Ac per te populi tranquilla pace quiescant.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
At vero unde tibi series tam turibida rerum
Nascitur? aura Notos movet aut quae pestilis atros?
Quaeve reluctantess tempestas excitat Euros?
Unde repentinus stridenti murmure clangor
Auditur? tuba terribili cur Martia cantu
Sic resonatitanti quae causa et origo fragoris?
Cu rrite vos vultu fata ô ter fausta beigno.
Scilicet invidiae stimulis concussus acerois,
(Invidiae, saeva turbat quae gaudia dextra,
Quae plerunque bonos sectatur dente minaci,
Detrectatque inconcussae virtutis amorem)
Gallus in Ausoiniam numeroso milite terram
Irrumpit, Quintt cupiens turbare secundos
Rerum successus, arque olli mille perarreis,
Insidiasque, dolosque et inancis nectere fraudes,
Ac niveum laetae contemnere pacis amorem.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
At belli ne permittas te fluctibus ullis
Submergi neu fortunam vereare procacem.
Passibus ambiguis fortunam illudere gnaram:
Illius incertos vultus, casusque sinistros
Frenabis virtute tua. Dare terga ferocem
Compelles Gallum, Latiosque relinquere fines
Turpiter, atque iterum patriam remeare sub oram.

Nam sic fata volunt: signum en tibi laevus ab alto
Aethere cum tonitru fulgor de parte serena
Dat caeli, multo clarescens lumine fulgor.
Nemo potest fatis obsistere fata procacem.
Oderunt Gallum, tibi regni iura manebunt
Integra; tu fasceis, tu sceptra tenebis et hostem,
Magnanimum victo dextra victrice domabis.
Currite vos vultu fara ô ter fausta benigno.
Ecce autem varios, dirarum a sede sororum
Progrediens, agitat motus furialis Enyo
Parte alla (novus Aeacides, ubi Pennonius rex
Fernandus, rerram placido moderamine flectit
Germanam) et facit abiecta ut Germania pace
Excutiat sese flagranti tota tumultu,
Vulneraque in proprios saevissiara torqueat artus.
Currite vos vultu rata ô ter fausta benigno.
En quanto passim concurrit mobile vulgus
Agmine? quos motus, bellique incendia quanta
Concitat? aeratam gerir ille in bella bipennem,
Stipitis hic nodo est hic torre armatus obusto,
Fraxineave sude, aut incuruae cuspidis unco,
Corripit illc spatum. Variis Ellona sub armis
Incitat agricolas, aciem et conclamat agrestem.
Iusticia excedit terris hominesque relinquit;
Insidiae subeunt tectaeque oblivio metae.
Currite vos vuitu fata ô ter fausta benigno.
Arma fremunt omnes, scelerata incondia belli
Cunctos exagitant, caelum rerramque movere,
Et maria incipiunt, sub libertaris amictu
Quaerendae, dominos soliis expeliere avitis,
Urbibus eicere et castris, atque arcibus altis
Passim contendunt peritura in tela ruentes,
Ah miseri et proprio luituri sanguine poenas.
Currite vos vultu fata ô rer fausta benigno.
Nimbifero quoque sic virgo Taumantias arcu,

Si quando latices taurino combibit ore,
In tetramque refert undarum alimonia nubem,
Tempestas inopina oritur mox, imbribus atris,
Fulmineque. et tonitru gravida: undoso aequore fluctus:
Insurgunt tumidi, et quassant navesque, virosque,
Praesentemque ipsis intentant omnia mortem,
Instabilis quoscumque alto vehitaequore puppis.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Hae retum surgent turbae Germania postquam
Nomine sub Christi mentito turpibus ausis
Antiquos ritus et baibara sacra Bahalis
Ausonii. contra vim veri opponet et ultro-
In tenebris sese et densa caligine voluet,
Atque etiam eversis flammis ultricibus aris
Romuleo de more sacros imponer honores.
Currite vos vultu fara ô ter tausta benigno.
Fu vero ô columen, decus ô memorabile Martis,
Quandoquidem Carolum fratrem nunc turbine rerum
Exagitarii allo certum est age numine dextro
Sume an mo sume arma cito, Fernande potenti
Corripe tela manu atque humeros iam pene ruenti
Obice praestantes patriae, plebemque furentem
Aggredere ingenti nisu et praesentibus ausis:
Hanc passim ferro, et truculento Marte per orbem
Germanum insequere: hanc armis excindere duris.
Est opus: ense recidendum insanibile vulnus.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno,
Germanae en sobolis venit auxiliaribus armis
Inclita nobilitas, inngens sua robora signis
Iusta tuis hanc tempestatem exstinguere gliscens,
Motusque insanae tumidos compescere plebis,
Ite ergo unanimes, venienti occurrire turbae,
Stermi'e et agricolas summa virtute rebelles,
Qui vestras altis constructas montibusarces,
Ceu libertatem remorantia castra vel igne

Flammivomo ussere, aut terrae aequa vere patenti:
Qui vestrum multis vitam eripuere, secantes
Promissamque fidem et promissae foedera pacis.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Quid dubitatis adhuc seruile occurrere turmae?
Agricolae iam terga dabunt, Martemque relinquent.
O quae tum caedes, ô quantum sanguinis atri.
Fundetur! quae fata ferent, multum aspera fata;
Agricolae immani ac saeva feritate frementes!
Nonne perire omnes miseranda clade videtis?
Hic perit inter aquas: mediis ille obrutus armis
Expirat: hunc morsus equi, quosdam ungula perdit:
Traiecto hic misere sua conspicit illa ventre,
Cominus ast illos fulgens interficit ensis,
Plumbataque alios hostilis machina glande:
Denique caeduntur passim per rura coloni,
Et tanti sceleris proprio dant fanguine poenas.
Currite vos vultu fata ô ter fausta beigno.
Haec peragas Fernande, alia dum mole laborum
Implicitus premitur frater: conamine Gallus
Nanque iterum duro (magnis dum laudibus huius
Invidet, eximium nec fert surgentis honrem)
Fronte ferox, oculis solito truculentior instans,
Italiae terram infandis accendere bellis
Ardet, et insano pacem turbare tumultu.
Quid facis heu? quid cuncta vago miscere tumultu
Te iuvat? ah frustra tendis tibi fata resistunt,
Magnanimo fata exercent pro Caesare bellum.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Galle superbe cades; meritas et pallide poenas
Iam dabis, utcumque insidiis et fraude maligna
Regna aliena petas. Iam te fortissimus heros
Austriades luctantem arctis compescet habenis:
In Latiosque iterum fineis, praedamque, ruentem,
Proteret, atque truces Germano milite Belgas,

Celtarumque acies, necnon quas Sequana gentes
Alluit, et Rhodanus flavens, mangnusque Garumna,
Victor ovans sternet spoliis insngis opimis.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Quinetiam teipsum laetis victoria pennis
Cap ivum statuens, magno tua libera colla
Subiciet Carolo Austriadae: tum fortia pulchrae
Rostra aquilae aspicies miser, et tot fusa tuorum
Milia plorabis: tum lilia cana virorem
Amittent solitum, et gravibus concussa ruinis
Impense amisso lugebit Gallia rege.
Donec eum rursus clementia Caesaris alma
Dimissum, acceptaque fide in sua regna remittat.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Ergo ubi iam positis armis fera bella quiescent,
Splendebitque iterum roseo pax aurea vultu:
Tum vero formosus Hymen, cui mollia semper
Coniugia, atque tori sunt vincla iugalia curae,
Semper et illustres qui foedere solus aperto
Nectit amicitias, maribusque petentibus uno
Conglutinat thalamo divino iure puellas:
Hic Lusitani credam de sanguine regis,
Et rofea. Nympham facie, longisque capillis
Spectandam Carolo iunget. proprinamque dicabit
Foedere connubii firmo, nexuque tenaci.
Currite sit vultu fata ô ter fausta benigno.
O virgo insigni desponsa, liabella marito,
Egregio forma iuveni et florentibus annis:
O decus eximium virgo decus innuptarum,
Cui quicquid passim formas commendat honestas,
Unamimi adsensu Superi tribuere benigni,
Cuius in ore pudor nitet impllutus amoeno,
Quam decorant tenerique artus, teretesque lacerti,
Quaeque superciliis nigris es praedita, nigro
Lumine, puniceisque genis, roseisque labellis,

Cetera cum liquido contendunt corpore lacte.
En tua conveniunt centum ad connubia Nymphae,
Serta rosis, auro, et viola intertexta ferentes,
Centenisque etiam variata monilia gemmis,
Unanimes ad te roseo sic ore loquentur.
Salue ô virgo decens ô candida heroine,
Regia virgo, novo iam coniungenda marito
Austriadae, virtus quem fert caelestis ad astra,
Qui pulchrum ferit excelso iam vertice Olympum;
Quem bonitas morum, quem grata modestia vitae
Commendat, placidoque hilaris clementia vultu,
Qui genus antiquae deductum ab origine Troiae
Iactat et a primo percenset stemmare reges,
Et proavos atavos, magnorum et nomen avorum.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Quid? maris et terrae spatia infinita quod illc
Possidet? huis Morini extremi forresque Batavi,
Vascones huic parent, huic et vada Belgica. et ampla
Hesperiae duplicis regna, aere auroque, metallisque
Omnibus et pecore et diti praestantiaegleba;
Insulae Oceano in magno, Aegeoque frementi,
Quicquid et immensi circum fluit aequoris ora.
Idem etiam Arctoam gentem trifidamque retentan
Sicaniam, tumidis et quos praelabitur undis,
Exornat pelago donec sua flumina Rhenus,
Praeterea Flandros Gades atque Appula Tempe,
Auriferi quoque unda Tagi quos Baetis iberus
Alluit Ric terram Ausoniae quoque possidet, huius
Denique iam totis statfusa potentia terris.
Currite sic vultu fato ô ter fausta benigno.
Quin etiam a nostro diversum gentibus orbem,
Diversum caelo et clarum maioribus astris,
Uberibus pulchrum campis auroque feracem,
Herculeas ultra metas quoque possidet. Hi iam
Caesareas obeunt leges, ac iussa facessunt,

Agnoscunt verumque Deum. verumque Tonantem,
Et lympha gaudent capita irrorare salubri.
Currite vos vultu fata ô ter fausta beigno.
Quare age Nympha decens tanto te crede marito,
Ingredere auspiciis regalia tecta secundis
Caesaris Austriadae cumque hoc coniungere somnos
Ne timeas dulceis; mox et dissoluere zonem
Pergas virgineam: connubia pronuba Iuno
Vestra scundabit, sacram et Venusaurea Cyprum,
Et Paphon, atque Gnydon graudia~que Amathunta metallis
Delinquens, perget vestras accendere memes
Laetior, et vos perpetuo coniunget amore,
Aemonium quali devinxit Pelea quondam
Aequoreae Thetidi, quem non livoris acerbi
Infelix rabies, non vis, non ira, nefandi
Foeda parens odii, queat aut divellere fertum,
Sed qui constringat prorsus duo pectora in unum.
Currite vos vultu fato ô terfausta beigno.
Perge pia ô mater nobiscum evoluere prlis
Fata tuae, Viden' ut disrupta veteris icti
Lege, suas iterum coniungat Gallia turmas?
Ut coeant, Venetique truces, Romaeque superbae
Praesul, qui triplicis gestit diadema coronae,
Impie in exilium iurantes Caesaris atrum?
Et sua pugnaci iungentes agmina Gallo?
Quos tamen Hispanusque ferox, Germanaque pubes
Militiaeassueta et bello fortissima corda,
Naviter arcebunt, infracto et pectore sternent.
Liliaque actutum sacra lovis alite frangent.
Currite vos vultu fata ô ter sausta benigno.
Roma cave, quid rursum acri coniungere Gallo
Arma studes? clade hic olim tua tecta subegit
Infanda, rapidisque ussit tua moenia flammis.
Prosternens tremulosque senes, timidasque puellas,
Et Capitolinas iamiam scandisset in arces

Victor ovans, nisi clangenti tum garrulus anser
Obstiterit cantu. Gallos auctore Camillo
Urbe tua quondam forti molimine pulsos
Non revocare pudet? prudensque sciensque tremendam
Ascisces tibi perniciem, ni cardine verso
Victrici coniuncta aquilae, te turpibus ausis
Gallorum obiciens, hos in sua tecta reverti
Compellas, Latioque insigni excedere rursus.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Roma cave, iam miles ades furialibus armis,
Fata ferens tibi luctifico miseranda tumultu:
Romanas arceis, vasta et Capitolia flammis
Proteret, et ferro metet obvia quaeque nocenti,
Oppidaque, et villas, et pinguia rura, casasque
Sic violenta etiam, ventis agitata nivosis
Tempestas, segetem glaciali grandinc sternit.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Non fles? non Superos in te sua tella ferentes
Maesta rogas meliora? Tacet; veniamque precari
Hanc pudet: ah video quam sit secura, futuri
Nescia supplicii, et subeundae ah nescia poenae.
Attamen haec rerum est series haec fata sequentur,
Quod genitrix fecunda Ducum, quod maxima quondam.
Terrarum, atque orbis vasti caput, inclita Roma,
Concidat, ac tristem misere lapsura ruinam
Caesare sub Quinto violentis sentiat astris,
Submittat fasceis, et quas regit; orbis habenas.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
En iam Parthenopen, multa legione superbi
Gallus, et Adria iners, dura obsidione prementes,
Extemplo pereunt miseranda peste revincti,
Quae genus omne virum saevo violenta veneno
Concutiens: morti subito demittit acerbae,
Agminaque exhaurit tristi languentia tabe:
Atque etiam infectos queis non desudat in artus

Pestem morbus atrox hos saevo vulnere miles
Tevotonicus perdit, cum milite iunctus Ibero,
Ad Capuae ut tendunt (fluidae contagia pestis
Ah nimis incaute fugientes) moenia celsa,
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Non aliter Marius Cimbrum molimine paruo,
Dum gelida quondam intonuit furibundus ab Arco,
Contudit: haud alio Marathonis in aequore Persen
Turbine Miltiades non fidum fregit, et atro
Ingentem effuso madefecit sanguine campum.
Currite vos vultu fata ô ter fausta beigno.
Sanguicis at nunc effusum satis atque cruoris,
Magnanime ô Caesar satis heu Bacchasque Ceresque
Vastati. Quid adhuc caelum tenebrescere telis
Cernimus, et toruam semper quatere arma Megaeram?
Gallia nonne ingens saevo concussa tremore.
Quae paulo ante pati capituum vincula regem
Conspexit. positis armis tua iuspicit arma?
En pacem exoptat multis iam milibus orba
Et peditum atque equitum. Stabili quoque foedere iunctus
Adriacus Lec iam paret: quin magna superbis
Debellata tuis accessit Roma triumphis,
Roma, cui quondam totus non obstitit orbis.
His pacem praestare decet tutamque quietem:
Parcere caedenti, non insultare, decorum est.
Parce igitur victis, nec te fortuna superbum
Efficiat, casu virtus dominetur in omni.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
At vestras stabili sociari foedere mentes
Cernimus, unanimi vos et iam pace ligari,
Magnanimi heroes: quam pulchris tem pora sertis
Vinctus Hymen, thala mi secum felicia vincla
Apportans, nexu optato firmabit amoris,
Dum laeto tibi coniugio Francisce, sororem,
Caesaris adiunget Leonoram nomine magni,

Tedaque iam quatiet rutilanteis pronuba flammas.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Tu vero, Fernande potens rex maxime regum,
Egregiis qui tellurem compescis habenis
Austriacam, cui Pannoniae pars altera regni
Cessit dum vinclis tibi connu bialibus Anna,
Antiqua de stirpe genusque a sanguine regum
Iungitur alite felici et lunone secunda:
Septa et inaccessis pariter cui Boemica seruit
Terra iugis Italo et gens Raurica dicta colono,
Et Styrii Tyrolaeque urbes Brisgoiaque arua,
Nonne vides, sors ut tecum luctetur iniqua?
Impia sanguineum rursus Bellona flagellum
Concutiens, saevos gelidis de montibus hosteis
Euocat adversus Christi constringere ferrum
Cultores iubet et vastae Germanidos orae
Extemplo aggredier fineis, popularier agros
Oppidaque, et villas altisque montibus arceis.
Currite vos vultu fata ô ter fausta beigno.
Eheu quae se horrenda movent? quae dura redundnt
In genus Austriadum? flagrat proh luppiter, omnis
Austria bellorum facibus, diroque furore.
Eheu iam luctu misere satiantur amaro
Austriadesque nurus, populi Styriaeque dolentes,
Neonon Marcomani, et vicina Carinthia maestis
Fletibus indulgent tundentes pectora palmis.
Denique iam caelum, et montes, saltusque profundi,
Et nemora, et silvae ingentes, vallesque supinae
Horrescunt tellusque tremiscit subter anhelans,
Impete pulsa gravi saevorum quadrupedantum:
Lugentes subeunt Nymphae vada et istrides ima.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Saevus Hyperboreo veniens iam Turca Trione
Improvisus adest, armato milite campos
Austriacos complet subito, bella, impia bella

Vociferans fremit, et multis iam milibus urbem:
Insignem accingit dura obsidione Viennam.
Late etiam estasas populatum exire cateruas,
Hasque igne et ferro iubet obvia quaeque secanti
Perderetiamque ardent hostilibus omnia flammis,
Caeduntur tremulique senes trepidaeque puellae,
Rusticaque immiti pubes assueta labori.
Maternis e visceribnus gremioque parentum
Euulsi infantes poenis lacerantur acerbis,
Atque immaturi matrum de ventre recisi
Traduntur fetus canibus (miserabile dictu)
Alitibusque feris. Bacchatur denique Mauros
Turcicus insana rabie, atque nocentibus armis.
Currite vos cultu fata ô ter fausta benigno.
Ac veluti leo Getulus, cui forte latrantem
Esuries laedit stomachum vesana, rapinas
Apparat incustoditum pastoris ovile
Incauti vitio igressus, per limen apertum,
Velligerosque greges, armentaque buccera saevae
Invadit rabie; nec funere mitigat uno
Ingluviem ventris diram, non ante quiescit,
Vindictae ignaras pecudes quam saevus ad unam
Dilanietque, voretque, et tetro sanguine lambat.
Sic quoque Turca furens quo non immanior alter,
Irruet heu Scythico cum milite Teutona regna,
Pannoniae laetos vastans quam turpiteragros.
Currite vos vultu fata ô ter fausta beigno.
Quapropter vigila, et tantis te oppone procellis,
Quae patriae impendent iamiam suprema minantes,
O Ferande; tuae. Incipiet sors invida tecum
Luctari: tu contra omnes audentior ictus
Intendens clypeum, motus contemne sinistros
Fortunae, veluti rupes immota sonanti
In pelago circumlatrantes ridet aceruos
Undarum, ut potis est fluctu non flectier ullo,

Insta, impelle urge, procerumque incide veternum,
Quos tenuit scissa gaudens Discordia palla
Hactenus: horum animos languentes excita ad arma,
Ad bellique facem, et Martis decora inclita iusti
Elato subeunda animo et praesentibus ausis,
Dum spem suppeditant Superi, et sperare triumphos
Promittunt: procula vestris ceruicibus hostem,
Hostem qui gelida ad properat pharetratus ab Arcto,
Austriacos sese passimque effundit in agros,
Pelliter firmabit laevo Deus omine coepta.
Currite sic vultu fata ô ter fausta beigno.
At tu ne lacrima ô mater, de corde querelas
Pelle graveis, haud haec tulerint impune phalanges
Turcarum tumidae. Properantibus undique signis
En Germanae acies, pandis in bella cataeis.
Vibrantesque manu frameas, de more parentum,
Convenient: sed et auxilio celer arma Bohemus
Sumet, et extremo miles fremet excitus Albi,
Concordique ruent animo trepidantia contra
Agmina Turcarum, En multis dum milibus urbem
Obsidione prement tormentorumque labentes
Turbine vastabunt turres, pinnasque minaces
Passim sternentur, furuum et mittentur ad Orcum:
Committent sua terga fugae passimque per agros
Diffugient latos, obsessam urbemque relinquent.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
O quam dira dabunt Otomannae vulnera genti
Tum Germanae acies! quanto cum sanguine Ma vors
Saeviet! ut patriis propellent finibus hostem?
Atque urbem longa tandem obsidione levantes,
Pannoniae incultos inimico saguine campos
Inficient: tum etiam fluviorum maximus Ister,
Turcarum accepra variabit caede colorem,
Inque fretum vix repperient sua flumina cursum,
Dum simul arma virum, truncataque corpora voluent.

Hosce tuo felix gnato Fortuna triumphos
Molitur: non Ulta time contraria fata,
Viridicis par est mater, re credere Parcis.
Currite uc cultu fata ô ter fausta beigno.
At mox rempuserit quo Caesarab orbe profectus
Hesperio, rursum Oenotrias optarus ad oras
Appellat, facili celeres dum gurgite classes
Prosequitar pelagi domitor Sarurnius alti,
Et iam felsinea consistens laetus in urbe,
Pontifice a summo sacram de more coronam,
Illustratam auro et gemmis nitidisque lapillis
Accipiens, motus tremebundos pace sequestra
Comprimet Italiae necnon mansura per annos
Foedera firmabit longos melioribus astris,
Consessuque patrum et populo applaudente Quirini,
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Pax ergo Ausontis ubi rursum effuiserit oris,
Exoptata piis totiens pax aurea, votis:
Germanas iterum gentes, patria arua reviset
Carolus Austriades, de relligine tumultus
Tollere pllicitus tetrasque incidere lites.
Et mox Augustam propere dum tendet ad urbem,
Obvia turba ipsi portis se effundet apertis
Vindelica, insignes pueri matresque Lycaeae:
Tendet in occursum populus iuvenesque senesque
Uno hilares voce excipient et fronte serena
Austriaden sumptis pubes sese offeret armis
Laeto olli frameas quatiens de more parentum
Oblongas mox et turmae pandentur equestres
Lata peratua: aderunt magna stipante caterua
Germani proceres patrias quod adiverit oras
Gaudebunt, hilares exsultabuntque recepto,
Et reduci applaudent, urbisque ad limina ducent,
Currite sic vultu fata ô terfausta beigno.
Carole tum varias sed tu pacare memento

Christigenûm turbas, paulatim in viscera virus,
Ah Stygiis virus multo letalius undis.
Tolle animo illapsum, forti. Componere tantos,
Qui mundum quatiunt inimico sidere passim
Germanum, nimbos avibus contende secundis,
Dum tibi consilio praesto est Fernandus amico,
Tecum et consorti vexatur mole laborum.
In vos en hominum spes inclinata recumbit,
En tolli nova sacra petunt, ritusque Latinos
Legibus exolui, et priscae se reddere vitae,
Maxima pars hominum votis desiderat aequis.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Possitis tamen, heu pestem ne avertere tantem,
Et veterem tursus templis indicere honorem,
Bella ciet vobis iam Asiae detentor et hostis,
Intonat atque iterum multa legione superbus,
Pannoniae invictam cupiens sub sua iuga gentem,
Atque alios Christi sacrum qui numen adorant,
Mittere, barbaricis et eos frenare catenis,
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Vos vero ô gemini, Mavortia pectora fratres.
Turbine ne vestros animos demittite tanto,
Ridete ambiguae potius ludibria sortis,
Fortiter adversas rerum sufferre procellas
Assueti, atque minis fortunae cedere nullis.
Humanis neque enim virtus obnoxia rebus,
Nec mens invanos recidit generosa timores.
Astra polosque ultra potius volat, ultima mundi
Transilit ert scopulos, miseraeque pericula vitae
Despiciens, fati nullius iura tremiscit.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Effusura omneis nam tum Germania vires,
Vobis prompto animo sua signa potentia iunget,
Convenient et Francus eques, Boll, atque Nemetes,
Rhetorumque truces populi: sua Saxones arma,

Vindelicaeque manus, et amantes bella Suevi
Expedient: quos paruus ller, quos maximus Aenus,
Thesia quos piscosus, et acri vortice Rhenus
Despumans septemgeminus quosque alluit Ister,
Atque alit quorum longum foret edere nomen,
Una adefunt omnes tam iusta in bella parati,
Turcarum inque fugam vertent mox agmina turpem.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
At iam parte alia Libycus sua tela tyrannus
Efferet, Hesperias numeroso milite septus
Ardebit malesanus opes, tua Carole regna,
Regna auro, argento, et cunctis preciosa mewtallis,
Quare age tempus adest, Italas repete ocius oras,
Coge duces coge arma, inopinas collige vires,
Ardorem Libyci saevum praevertere regis
Est opus, illius insanos compescere motus,
Et sumptis Libycas armis excindere vires.
Currite vos vultu fata ô ter fausta henigno.
Aeole ventorum princeps, sanctissima cuius
Iura tremuut undae, rapidique sub aequore fluctus,
Turbida cui saevis immittere flabra fluentis,
Et terras quassare, et ab imo Nerea ponto
Eruere aut ventos tempestatesque sonoras
Imperio premere, et duris compescere vinclis
Concessum est: Quinto ô faveas, puppique natanti
Aeole paulisper tutas dum sospes arenas
Contingens, Afris pergat succedere regnis.
Currite vos vultu fata ô ter fausta benigno.
Audimur vota Hippotaden tetigere vocatum,
Sentimus tenues ventos, et strata videmus
Aequora, subsidunt undae et fera murmura ponti
Actutum posuere: Euri post terga secundi
Adspirant, classem impellunt Nereides udae.
Vos igitur vos o iuvenes insurgite remis,
Pacatum in pelagus laeti compellite naves,

Confestim et Carolum, Germano milite cinctum,
Afrorum debellandae iam appellite terrae,
Africa ut horribili tremat horrida terra tumultu.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Macte animo; non invito tu numine bellum
Moliris perge, infidos animosus in hostes
Progredere: en iam terga sugae committere turpi
Incipiunt: Libycum omne solum tremit, aspera ponunt
Corda viri: iam nulla sibi loca tuta Tyrannus
Esse videt; ceu cum Cypriae de nube voluctes
Delaspsum nigra accipitrem aspexere, donmosum
Tecta petunt, atque occultas (loca tuta) latebras.
Se veluti lupus orbatum custode luvencum
Si quando mactavit hians, et rustica pubes
Armarur, timet ipse sibi, seque avius altos
In montes silvasque abdit. Sic impius Afer
Diffugiet, Libycaeque altas Carthaginis arces
Deseret: expulso immensamcu rege Thynissam
Debellabis, et Afrorum dicto ocius oram
Invadens, hanc tum plena ditione tenebis.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Pugnacem heu video rursus sua lilia Gallum
Efferre, heu saevo repetit funesta tumultu
Proelia: parte alia pariter ruit excita celsis
Especulis regina ausum, cursuque librato
Gallorum regnis inhiat, non ipsa nefandam
Affectet tamen ut praedam, sed sceptra tueri
Insubrum, toties haud iusto Marte petita
Discupiens. Heu quid toties Francisce cruentas
Te iuvat in clades ruere? et tot stragibus orbem
Afficere infandis miserum? quid stringere ferrum
In proprios iuvat usque artus? Si recta monenti
Auscultare velis, carolo tua robora concors
Connectes, Carolusque tibi sua robora iunget,
Abscedentque omnes pacata mente procellae.

Scilicet hoc votis exposcit mundus honestis
Christigenûm toties truculenti turbine Martis
Quassatus: tandem ah fluxis succurrite rebus
Unanimes, fesso, ô belli duo fulmina, mundo
Pareite, et internos de relligione tumultus
Sedate, utsqualore iterum Themis aurea terras
Invisat posito, una fides ut ubique nitescat,
Invehat atque homines solio candentis Olympi,
Una fides, et purus amor et recta voluntas.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
At mox tempus erit. positis Germania turbis
Internis sese Austriadae coniungat utrique
Prompto animo et felici astro, ac concordibus armit,
Turcarum populos expugnatura rebelleis,
Ocius arma enses, frameas, saevosque dolones,
Ferrea gaesa sparos, hastas, et coestra facesque
Et clypeos. galeas issos. pila plumbea, caias,
Bombatdasque truceis patrio et de more cataias,
Idque genus bellorum alia instrumenta furentum
Expediet: iusto auxilio et melioribus armis
Arctoae gentis proceres, tua signa secuti,
Carole crudeleis iam progredientur in hostes,
Excindentque ipsos flammis ferroque fameque,
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Quare agite. ô gemint Mavortia pectora fratres,
Quandoquidem celem felix Victoria penna
Vos ulitat circum, et laevo Deus omine firmat
Coepta Panomphaeus vos ô tanta auspice freti,
Ocius alituum reginam extollite magno
Sumite tela animo socialiaque arma tyrannus
Vertite in externos: ita nanque oracula vatum
Praecinuere olim veterum, mox adfore tempus,
Austriades Solymûm quo castra locabit ad urbem
Carolus atque illam felici protinus astro
Expugnans, mox Arcadiam, et delubra Lycaei.

Atque Asiae reges, Tanaisque ferocia regna.
Aemoniasque arces, altasque Propontidis urbes
Oblongae reparabit ovans, et littora Coa,
Atque acreis Macedûm turmas, et Caspia claustra,
Spartamque, et magnas coget seruire Mycenas:
Turcarumque manum diram, Scythicasque phalanges,
Vastarunt toties misere qui Teutona regna,
Franget. et insigni devincet Marte: pudendo
Extimet imperio qui nunc seruite tytanno
Imma, et durae sua subdere colla securi
Coguntur, paulo ante bono qui munera Christo,
Assiduasque preces grato ore offerre solebant.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Fatidici haec olim vares cecinere furura:
Haec vos ô gemini. constanti pectore fratres
Servate, et Mahometigenas evertite gentes,
Thessalicas arces, et Graia reducite regna.
Et septemgeminum de fonte inquirite Nilum,
Define Oceanum, Tanaim calcate nivalem,
Tigrim et Achemenium, celeremque invisite Orontem;
Denique seruitio pressum reparate potenti
Victricique manu mundum, qui tempore longo
Seruiit Arsacidae domino, Turcaequ, feroci,
Et quincumque colunt fallentia numina, veri
Hosce omneis verum ad Christi convertite, numen,
Ut noscat verumque Deum verumque Tonantem,
Cui mare cui tellus cui Sol, cui sidera parent,
Quemque tremunt furui reges et Fartarus ingens,
Et quisyderea quondam, delapsus ab arce,
Humani voluit sceleris genus omne piare,
Abluere et proprio veterum peccata cruore:
Hi facite, ut verum in flumen lumphamque salubrem
Immersentur et expurgent quddcumque piandum est,
Ut post exuti membris et lumine cassi,
Aetherias adeant sedes candetitis Olympi,

Hîc ubi purior est secretus ab aere spisso,
Et numquam fuscis stipatus nubibus aer,
Atque ubi perpetuo resident, gaudentque beati.
Currite sic vultu fata ô ter fausta benigno.
Haec tu magna parens, fortunatissima matrum,
Euentura scias: quando haec sumus ore locutae
Veridico tibi, nos Parcae, secreta movere
Fatorum, rerum ac seriem queis ducere magni
Concessit dominus caeli, Saturnius heros,
Queisque datum instantes semper praenosse labores.
Ne dubita, hostileis postquam per bella phalanges
Fortia prosternent, multa caede arua Getarum
Tingentes: quum Danubius cernetur et undis
Largior ire suis, et utraque hilarescere ripa,
Hostibus insultare altosque involuere fluctus.
Denique crudeles sua sub iuga Marte secundo
Postquam Turcae ierint, celso flecora ardua Olympo
Tum geminos fratres, magna ô, tua pignora, mater
Constituent, et erunt horum immortalia semper
Facta, refulgentis donec vaga sidera caeli
Fulgebunt, dum sol roseo velatus amictu,
Suave hominum generi lumen producit ab Indis,
Donec luna atras ornabis pallida noctes,
Dum cete innabunt ponto, dum fluctibus orbem
Ambiet Oceanus, refluetque reciproca Thetys,
Amborum semper decus immortale vigebit:
Ac tandem placida pacata per oppida pace
Gaudebunt homines, et utrunque beata sequentur
Secla, renascetur toto Themis aurea mundo.
Nam sic fata neunt vultu ter fausta beigno.
Haec sunt, quae matri quondam fatalia nentes
Stamina, concordi cecinerunt voce sorores,
Candida inauratis voluentes licia fusis.
Quare agite, et vestros, laticum ô certissima Divi
Numina, perfundat vultus iucunda voluptas,

Laetitia et niveis induta coloribus artus,
Inscia curarum, lacrimisque exosa fluenteis,
Exsultet, tristique abigat suspiria mente,
Quae longo vos iam spatio tenuere, nigraque
Hactenus infecere amimos caligine vestros.
Nam si monstrorum domitor, Tirynthius heros,
Ut coleret summum lustro redeunte Tonantem
Atque suum merito patrem celebraret honore,
Elaeo quondam pesuit certamina campo,
Extulit atque oleae textam de fronde corollam
Silvestris, dandam huic, multo qui puluere corpus
Perfusus simul et sudore exhaustus anhelo,
Praeteriiisset ovans socios certamine luctae:
Si Phoebo pariter confectis Graecia lustris,
Pythia constituit propter Pythona peremptum,
Squamis hortentem, et cristis capita alta ferentem,
Sacra olim, et celebri posuit certamine ludos:
Et Stygio si condiderant delubra Tyranno
Elaei, quoniam sensissent illius almum,
Oethaei contra vires et pectora regis,
Praesidium: quorum aeratas reserare quotannis
Consuerant portas tantum semel, inde manebant
Semper clausa sera firma, et compagibus arctis.
Cur non illas dies nobis natalis agatur?
Cur non ante alias lux sit dignissima cultu,
Qua primum teneris hauserunt flatibus aures,
Vitaleis auras, nostris duo debita terris
Lumina? quur, Divi, cessamus gaudia pleno
Ferre sinu? quur laetificis non plausibus horum
Natalem excipimus? quur non solennia sacra
Instituuntur eis, abigent qui pubila tanta?
Qui tempoestates, qui tanta pericula nostris
Depellent laribus? per quos iam bella tumultus
Sedabunt violenta suos, pax alma per orbem
Floreat ut totum, surgant et ut aurea passim

Secla, renascanturque iterum Saturnia tegna?
Nunc iterum ô divi, repeto, bona gaudia vultu
Carpite laetanti, resonent iam plectra lyraeque,
Et nerui, atque tubae: cithataeque, hilaresque choreae,
Cornua laera sovent, adsint cantusque, iocique,
Gaudiaque, plaususque, et vultu grata sereno
Laetitia, atque animi nubes depellere docta.
Iamque satis, vos ô nostrum feliciter omen
Accipite, eximii fratres praestantibus actis,
Et virtute pares animisque, et robore firmo;
Hos orsus, atque haec vestris exordia gestis
Promissa ingentum si forsan pondera rerum
Ardua, quae vos circumstant, variique labores
Tantum oti tribuunt. fronte inspiciatis amoena:
Maturos ubi posterius iam tempora fetus
Mi dedernit mea, tum numeris gravioribus acta
Expediam, et vastum passim diffusa per orbem
Facta canam miranda, adsit modo dexter Apollo.

Mynsingeri Neccharides, Ad Philippum Comitem Palatinam Rheni, Ducem Bavariae.

ESt animus libare tuas, licet ora, Philippe,
Horrida sint mihi, nec norint mea carmina fontes
Ascraeos, tamen est animus percurrere laudes,
Exiguae quantum nobîs praestare valebunt
Ingenii vires: quando me suavibus horti
Fliribus invitant et amoeno murmure rivus
Non prcul hinc strepitans: quando mihi vocibus Echo
Respondet soctis, perque arua virentia quercus
Proceras mulcent Zephyri felicibus auris.
Sic mihi Phoebe sacer, magni Iovis aurea proles,
Qui noctis pellens tenebras, et sidera caelo
Luciva discutiens, croceo velatus amictu,
Suave hominum generi lumen, Superisque reportas,
Dexter ades facilisque meis allabere coeptis.
Et vos, quae colitis latices mea gaudia Nymphae

Necharides, vobis liquido quos Neccharus antro
Effundit genitor, molli per lubrica musco
Saxa fluens, mihi vos decet aspirare canenti,
Meque etiam vestris iuvenem complectier ulnis,
Si modo fas quenquam mortali voce referre,
Quae fuerant immortali verba ore locuta.
At tu, Pieris ante alios quo gaudet alumno-
Nostra, Philippe decus patriae, columenque tuorum,
Et genus heroum, et Martis memorabile lumen,
Si te forte vacare sinunt paulisper edaces,
Quae te sollicitant, curae, si pondera rerum
Atdua, quae te circunstant, variique labores
Tantum otii tribuunt. paulum divertere Musas
Te iuvet ad suaves, placidoque haec carmina vultu,
Carmina quae tenui tibi nos modulamur avena,
Vix dulci primae florentes Vere iuventae,
Suscipere, et promissa tuis exordia gestis
Ne temnas: ubi maturos iam tempora fetus
Mî dederint mea, tum muneris gravioribus acta
Expediam. et vastum passim diffusa per orbem
Facta canam miranda; adsit modo dexter Apollo.
Interea has tenues ne dedignare Camenas,
Ipsae etiam Lernae domitor Tirynthius heros,
Pauperis est quondam dignatus rura Molorchi.
Nuntius ut sacras Nympharum perculit aures
Neccharidum, tibi iam patriae moderamina nostrae
Commissa a rege, egregiis compescit habenis
Fecundam qui Pannoniam fortesque Bohemos,
Atque alios quos non datur hîc memorare facultas:
A rege, omnes quem populi regesque salutant
Caesarei haeredem regni qui nostra tueri
Commoda, et invicto pro nobis corde labores
Suscipere et miseris posses succurrere rebus,
Et motus fortunae arctis compescere vinclis,
Officioque boni, atque animosi Praesidis uti.

Quae postquam patulis hauserunt auribus, alma,
Haud mora, cunctarum perfundit corda voluptas,
Corda diu multumque gravi languore sepulta,
Exstincti propter fata immatura Georgi,
Illum vitali quae orbatunt lumine, pulchrum
Spirantem aetatis fiores, roseamque iuventam,
Et Martis decus eximium, et virtutis alumnum
Praestantem, et generis decus immortale paterni.
At iam quid superest (quaeso) de corpore tali?
Aut ubi ver illud placidum nitor ille iuventae,
Excelsusque animus? cuncta haec mors perdidit una,
Haec Parcae cuncta immites rapuere sub umbras,
Atque illum rurisque Deae, nemorumque puellae,
Neccharidesque etiam Nymphae flevere peremptum;
Hactenus et tristi squalebant omnia luctu.
At nunc te quoniam prudens ex omnibus unum
Deiegit rex qui nostri modereris habenas.
Imperii, simul et tali nos praeside rursus
Ornavit languore animos exoluere longo
Constituunt, lacrimasque omnes abstergere Nymphae,
Grataque laetanti iam carpere gaudia vultu,
Atque tuum adventum iusto celebrare paratu.
Ergo ubi purpureo rutilantes lumine vultus
Extuserat, radiis iterum pater aureus orbem
Inficiens nitidis, rebus reddensque colores,
Neccharides sua puniceis iam crura cothurnis
Euinctae, et nitidis [(reading uncertain: page blotted)] indutae vestibus omnes,
Caesariemque effusae omnes per eburnea colla,
Pulchraque odoratis implexae tempora sertis,
Conveniunt subito ad rorantia fontibus antra,
Serpentique hedera, et raris conspersa racemis
Labruscae, fons perspicuis argenteus undis
Intus et electro, et perlucidior crystallo,
Atque etiam viridi contecta sedilia musco.
At vero ingressus semper pubentibus herbis

Cingitur, ante aditus iucundi gramine flores
Multicolore nitent, sed et hic violaeque rosaeque
Assurgunt et conspicui Narcissus amore
Deceptus fontis, ferrugineique hyacinthi,
Et casia, et grato fragrantia lilia odore,
Thymbraque et albentem victura ligustra pruinam,
Et crocus aureus, et Veneri dilectus Adonis,
Mollis amaracus hîc sensim se tollit in auras,
Calthaque flammeolo fundit se picta colore.
Et quos mille parit florum natura creatrix.
Ergo ubi virgineus Nympharum venit ad antra
Coetus, Leucothoe pulchrum decus innuptarum,
Leucothoe, quam omnes mira pietate sorores
Observant, reliquas quae iussit ad antra vocari,
Obvia procedit: qualem non flumina gignunt
Eurotae, non virgineis spectata choreis
Taygeti iuga. Nam qualis somno excita fulget
Aurea Tithoni thalamos Aurora relinquens,
Anxiaque Eoam spargens dux praevia lucem,
Seu ver quale novum hibernae post tempora brumae
Progrediens, terras aperit candore nivali:
Sic quoque Leucothoe superans decora omnia coetus
Virginei in cedit venientes limine primo
Excipiens socias quam comiter, atque benigne,
In thalami ducens exculti saxea tecta.
Incipiunt famulae convivia laeta parare,
Et mensas nitidis pariter mantilibus alte
Sternere, et ambrosiisque epulis, dulcique Iyaeo
Ornare. Incipiunt omnes discumbere, opimis
Vescantur simul ut dapibus, celebrentque Philippi
Adventum Ducis optatum, lucemque Iapillis
Optatam niveis, Cretensi more, notandam.
At iam repletaedapibus, variaque ciborum
Iam strue semota, candenti corpore pollens
Leucothoe lux Aonidum, atque edocta canendi,

Vocales digitis chordas praetentat eburnis,
Talia subiungens impulsis carmina neruis,
Carmina vicinis residens Philomela sub umbris,
Qualia dseducta modulatur voce frequenter:
Concinit aut quales, humenti in gramine ripae
Propter aquam, modulos cygnus, vicinia mortis
Ut videt, et gaudet sese subducere vitae,
Personat, et sociis respondet vocibus Echo.
Quam gravis, ô Nymphae, nostros infecerit artus
Haectenus, et semper turbarit pectora luctus,
Absumpti propter crudelia fata Georgi,
Non ignoratis. Tantas vix ore querelas
Halcyones sonuere, suum Ceyca peremptum
Tempore quo flevit, magno perculsa dolore,
Illius interitum nos quantum flevimus aegrae.
Dicite solennes, mea carmina dicite cantus.
Qui postquam exutus membris, et lumine cassus,
Aeternas adiit sedes candentis Olympi,
Saepe quidem nostris pulsavimus aethera votis
Vobiscam sociae semel ut lovis alma potestas
Omnigena, iuvenem e caelo virtute potentem
Mitrere: et simili decoraret Praeside terras,
Irriguis genitor quas Neccharus alluit undis.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Annuit en nobis placide Saturnius heros,
Iamque venit promissa dies, iam debita tandem
Tempora producunt fatalia stamina Parcae
Texeutes tandem surgit lux aurea caelo,
Quae nobis referet pulchris virtutibus auctum
Heroanmpemum nostrum qui rite gubernet.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Quare nunc animo liceat deponere curas,
Quae nobis maestae venerunt agmine longo
Hactenus, atque iterum solito splendescere vultu,
Rectorique Deûm meritas persoluere grates,

Quandoquidem optato decoramur Praeside rursus,
Praeside, qui mente excelsa, studioque fideli
Curabit, ne quid capiat res publica damni,
Votaque nostra suum retulerunt pondus ubique.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Cornipedem quis se citius super ederet altum?
Quis cupidum cursus freno compesceret arctio
Doctius? aut tardum laxis agitares habenis?
Seu modo directo libeat per iugera cursu
Currere seu crebro potius contendere gyro.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Et nobis per saepe quidem pulcherrima Glauce,
Glauce quae vitreum Rheni patris incolit antrum,
Quam miro unanimes Nymphae venerantur honore,
Rettulit, illius ut Pallas, quo tempore primum
Vitales teneris carpsisset flatibus auras,
Armorum, sophiaeque dea ad cunabula prima
Concinuisset, et huic iucundo carmine somnos
Officiosa induxisset, sapientia et armis
Erudiens animum, atque inspirans robora menti.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Ergo domi atque foris virtutum cura sub alto
Illi pectore peru gilat, prudentia almum
Consilium secum referens, componere pugnae
Sic dicit facies, et stricto cominus ense
Pugnare, atque etiam validas agere eminus hastas,
Impeteque ignifero magnas impellere glandes,
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Quid memorem, ut nuper Turcarum corpora mille
Straverit, insignem studio expugnare Viennam
Aggreditur dum magnae Asiae detentor et heros?
Qui, veltui tumidus numeroso milite Xerxes
Inachias quondam penitus tremefecerat oras,
Sic etiam intonuit multa legione superbus,
Pannoniae invictam cupiens sua sub iuga gentem

Mittere, barbaricis et eam compescere vinclis.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Qui postquam cinxit dura obsidione Viennam,
Tum vero regina urbis formosa Vienna
Maesta sedens, scissisque genis, scissoque capillo,
Effundens lacrimas et tundens pectora palmis,
Excidium pavet et trepitans, crudelia fata
Exspectat, summamque diem, tempusque supremum
Advenisse putat. Veluti cum parua volucris
Fallaci insidens laqueo, viscoque tenaci,
Accipitris fauces in timet, et duri aucupis iram.
Dicite solennes, mea carmina dicite cantus.
At belli non ille sint se fluctibus ullis
Submergi, manet atque illi imperterrita semper
Mens: nec enim metuit virtus, neque laeditur unquam.
Incitat ergoalios pulchrarum ad praemia laudum.
Ad bellique facem, et Martis decora inclita iusti
Elato subennda animo, et praestantibus ausis,
Dicite solennes, mea carmina, dicite, cantus.
Ipse quot ewt quantos Furcarum stravit aceruos,
Milite stipatus forti, portisque reclusis.
Quum medios excelso animo prorupit in hostes?
Obvia quaeque secans letali corpora ferro,
Non secus ac nivibus flumen brumalibus auctum,
Seu veluti praeceps montano flumine torrens
Saxa rotat secum, et late quaeque obvia quassat
Fluctibus insanis, et vorticibus violentis.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Hic gentem nuper gelida quae venit ab Arcto,
Pannoniae sese passimque effudit in agros,
Reppulit, et procul hinc horrenda strage repressit,
Atque urbem dura tandem obsidione leuavit.
Ergo ducem laeto nostrum clamore sequamur,
Victorio, bellatorio, ter maxime Praeses.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus

Testis adest locuples, fluviorum Danubius rex.
Ignotum Latiis referens annalibus ortum,
Cui varii occurrunt amnes, ipsumque salutant
Regem, quos lato spatiosior accipit alueo,
Pannoniaeque terens liquidis sola pinguia lymphis
Labitur, et cursu terras fecundat amoeno
Innumeras, tot collectis iamque amnibus auctus,
Euxinum ingreditur septena per ostia pontum.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Ille etenim sensit tum, quum sua flumina cursum
Corpora per tot caesa virum serpentia, vix tandem
Invenere suum, Nymphis quo forte tributum
Aequoreis iusto cum foenore soluere possent.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Ergo dum refluis stabit circundata tellus
Fluctibus inconcussa suo dum sidera lapsu
Voluentur, donec terras sol crinibus aureis
Lustrabit, Phoebeque soror dum argentea noctes
Ornabit, dum dives aquis, vastoque meatu
Cimbrica se rapidus diffundet in aequora Rhenus,
Egregii vivet decus immortale Philippi,
Vivet, et aeternos durabit nomen in annos,
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Non illum rigor austerus, ciliumque superbum,
Quod populi in primis gelida formidine pectus
Affucit, atque intinctum odium parit inde veneno
Letali, tenet: assidue sed fronte serena
Fulget, et ambrosiam praese fert ore loquelam,
Et placido, et miti, et mansueto pectore cultus.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Verum ubi tempus adest sontes punire, reosque;
Fungitur officio iuris, legumque sacrarum,
Supplicio sontes merito, poenaque coercens
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Non corpus sinit unquam, animum aut languescere pulchrum,

Otia sed penitus luxumque perosus inertem.
Publica quum forsan torquere negotia cessant,
Tum solet aut lepores agitare; aut figere ceruos,
Umbrosos vigili saltus indagine lustrans,
Et varios peragrans anfractus, inviaque arua.
Desidias etenim molles, mala et otia pellit,
Exercetque etiam corpus venatio crebra,
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Praeditus est quia tot Princeps virturibus ille,
Quia nunc adveniet multa stipante caterua,
Imperii capiens tandem moderamina nostri,
Quo mihi si Musae Parnasia limina pandant,
Vix valeam numerare. sonoque amplectier ullo:
Idcirco illius adventu nunc sidera mundo
Cessere adversa et laeto nunc luppiter orbe
Regnat, et auratum diffundit Lucida caelum
Lumina curarumque oblivia cuncta recedunt,
Inque locum illorum veniunt cantusque, chorique,
Gaudiaque, plaususque et vultu laeta fereno
Laetitia, atque animi nubes depellere docta.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Sed quid hoc est: vestras, fociae, quaeso arrigite aures:
Iam pulsa altisonis resonant tinnitibus aera
Turlibus in celsis, iam fulminat aenea bombis
Machina terrificis mira Vulcanus ab arte
Quam facit, invictos olim dum Teutonas armat,
Dum genus humanum magni Iovis instruit armis,
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
Scilicet, ingreditur tandem formissimus heros
Meonia, ter quater et Baccho, stutgardiae, amata,
Cinctaque praecipue Lenaei gurgitis unda,
Sceptra suae dudum fidei commissa capessens
Omine felici. Signum mihi laevus ab alto
Aethere cum tonitru, fulgor de parte serena
Dat caeli, multo fulgens cum lumine fulgor.

Dicite solennes, mea carmina, dicite; cantus.
Iam tandem nostris succedit sedibus heros
Inclitus, et nulli inferior pietate, nec armis:
Quem confecti aetate senes, quem pulchra iuventus,
Quem pueri et cupidae matres, vultuque puellae
Insignes roseo, exspectant per moenia dudum.
Denique iam video populis laetantibus urbem
Gaudia concipere, et venienti assurgere patres
Heroo, commendantes natosque domosque,
Vasaque. et uxores et praedia, et arua benigne.
Dicite solennes, mea carmina, dicite cantus.
En varios tellus, vario tibi flore colores
Effundit, frondes spargit tibi silva comantes,
Paebula centeno surgunt tibi foenore laeta,
Messe tibi alma Ceres campos, atque horrea complet,
Crebra tument tibi pampineis vineta racemis,
Necnon caeruleis alitur tibi piscis in undis,
Quem tu si libeat, sinuosa in retia cogas.
Quid quaeris? pleno aspirat bona copia cornu.
Dicite solennes mea carmina, dicite cantus.
Ergo, Platinae lux ô clarissima gentis,
Te quoniam cuncti iuvenesque senesque precantur,
In te coniciunt solum quia lumina euncti,
In te spes referunt positas, omnemque falutem,
Huc neruos intende tuos, operamque laboremque
Impende, et studium, commissum et ovile coerce.
Sarcina magna tuis humeris sedet. attamen illa
Quam cuncti super astra ferunt, illa inclita virtus,
Tantarum facile molemque et pondera rerum
Sustinet atque inconcussae praestantia mentis.
Claudite nunc tandem, mea carmina, claudite cantus.

Exhortatio ad Bellum contra Turcas suscipiendum.

QUi vastum sceptris frenas clementibus orbem
Publica res cuius munere salua viget:
Dexter ades, iamque a gregibus violenta luporum
Agmina victrici reice, pelle manu.

Qui velut Eois formosus surgit ab oris
Phoebus, et auricomum spargit ubique iubar.
Sic etiam radiis effulges, Carole, puris,
Serus anhelantes sol ubi mergit equos.
Et tu virtutis specimen rex inclite regum,
Cui vix nunc vestit prima iuventa genas,
Caesarei quem omnes populi regesque salutant
Nominis haeredem, tum simul Imperii:
Fecundae qui Pannoniae moderaris habenas,
Teutonici culmen, cra, decusque soli.
Maxime, tuque etiam Gallos, Francisce, coercens,
Qui iusto imperio Gallica sceptra tenes.
Vosque alii heroes, colitis qui numina Christi,
Nil quibus est vera relligione irus.
Nonne qui Hyperboreis veniant de montibus. hostes?
Immineat gelido seu quid ab axe mali?
Nonne Scythas complere armato milite campos
Cernitisi et Libycos bella tonare. dunces?
Nonne quid incumbat miseris terraque, marique,
Christicolis? veniat qua face Turca ferox?
Nonne intorta levis prorumpit lancea Mauri?
Thracesque armigeri bella cruenta movent?
Nonne quatit durum manibus Bellona flagellum?
Et vocat anguico mas impia ad arama Deas?
Nonne tuba horrisono stridet clamore tremenda?
Terrificumque edunt classica pulsa sonum?
Scilicet advefsus Christi gens impia ferrum
Stringit cultores exitiumque parat
Scilicet illa audet Christum se attollere contra,
Cuius nos miseri curaque grexque sumus.
Auget et imperium, et regni sibi firmat habenas,
Evertisse cupit nosque, sacramque fidem.
Ah iterum de solivago venit illa Trione,
Et parat in nostros arma cruenta lares,
Aurea templa boni cupiens cvertere Christi,

Delere et nostrum fuinditus imperium.
Segnities nostra huic stimulus incussit acutos,
Ut sacram impugnet fortius ille sidem.
Degeneres Turcarum animos (si dicere verum
Mî licet) audaces fecimus atque truces,
Ignavi tot tulimus non digna relatu,
Sivimus impune ferret ut omne nefas,
Unica segnities tantorum est causa malorum,
Discordesque animi tanta pericla parant
Quid referam ingenti multum quassata ruina
Oppida? et hostili diruta regna manu?
Turca ferox proh Aemathi snunc iura ministrat,
Et iubet hos pedibus oscuia ferre suis.
Hellada nunc dectam duris compescit habenis,
Quosque secat Tanais, quosque Cayster agros.
Sub iuga iam Libyae gentes, fortisque Canopus
Iuere, et Maurus terraque adusta gelu;
Quaeque colunt gentes stagnantis flumina Nili,
Qui fecundat aqua quae rigat arua sua.
Euboiamque suo subiecit. ut aequora terras,
Imperio, oblique Phocidos arua tenet.
Quinetiam eripuit bello Salamina superbam,
Pulchraeque iniecit vincula saeva Rhodo.
Ah scelus, ah sancti retinet l'oca sancta sepulchri?
Ah patriae Christi non venit ullus honos!
Quid referam llricis dudum quot dempserit oris
Oppida Turcarum barbarus ille furor?
Supplicat huic Oriens, et fertilis Africa; nostrae
Quinetiam Europae plurima regna tenet,
Hungariam et tanta concussam mole laborum,
Agmina quaeque diu Turcica sustinuit.
At cum non potuit tantas iam fracta procellas
Unica Turcarum sustinuisse magis,
Ergo a Christicolis petiit sociale laborans
Auxilium, ut Turcam pelleret inde trucem.

Christicolae at numquam (coeca caligine mersi)
Credebant miseros undique ab hoste premi.
Sic igitur miseros concussit Turcica pestis,
Sic iacet inflatis icta carina Notis
Sic ergo Hungaricam vastarunt barbara gentem
Agmina vastata est fertilis Hungaria:
Limosoque laca primis Ludovicus ab annis
Praec arum pacis, militiaeque decus
Sic periit, dum Christe tuum defendit honorem,
Dumque cupit vitae consuluisse suae.
Singula quid memorem loca quae contagia pestis
Sensere? et Scythica (res miseranda) faces?
Qui quondam lympha capita irrorare salubri
Gaudebant, colere et numina summa Dei,
Ut fragiles cum extrema artus dissolueret hora,
Iniceretque feras Farca maligna manus,
Scandere caelestis possent spatia ardua caeli,
Atque frui aeterna cum Superis requie.
Nunc miseri pro Euangelio, citharisque canoris,
Dulcibus et pro hymnis arma cruenta gerunt:
Arma cruenta gerunt contra fratresque, sororesque,
Et contra sacram quam coluere, fidem.
Sed non sponte sua: rabi s nam Turcica cogit,
Praecipit et crebris iussibus, atque minis.
O infelices nimium, Gangetica tellus
E patria extorres quos regivone tenet,
Et Mahometigenae cogit seruire tyranno,
Contra Christicolas qui fera bella movet!
Sed quid ego haec antiqua iterum mala facta reuluo.
Pluribusatque annis facta sepulta cano?
Quum non commoveantanimos, sopita iacentquae
Annorum serie, seu levis aura ferat.
Iandudum effl xisse animisincommoda vestris
Suspicor haec ventos atque tulissc vagos:
Sed mage, quae remaneant, facti vestigia tangunt

Acrius et nuper vulnera facta premunt.
Ergo quid memorem quod sit concussa procellis
Nuper in aAustriaco, pulchra Vienna, solo?
Egreigia haec altrix studiorum numine dextro,
Et linguam placido fovit utranque sinu,
Nunc disiecta iacet misere, nunc perdita flammis,
Altaque Divorum diruta templa iacent.
Ferreus immitis, crudelis, et impius hostis,
Diruit iniusta templa superba manu.
Ah quis cessaret (si non e tigtide natus,
Aut si non rigidos corde gerit silices)
Ah quis cessaret lacrimarum effunde e rivos?
Aut stricto ingenuas ungue fecare genas?
Infandas animo caedes, et fracta revoluens
Oppida? et hostili diruta regna manu:
Tinxit enim sua tela ferox, proh sanguine nostro
Turca, urbem cinxit dum solo in Austriaco,
Et nostram madefecit humum proh sanguine nostre,
Fluxit et infecta decolor ster aqua.
Maternis evisceribus gremioque parentum
Euulsos fetus, dilaniavit atrox.
Inde alium erectis traiecit turpiter hastis,
Parua in frusta alios quam misere secuit.
Quinetiam infantes palis transfixit acutis,
Messuit atque alios ceu segetem usque furens,
Hic cubitum teneras, demens, rapuitque puellas,
Incensus veneris perditae amore gravi:
Ante oculos matrum violatas inde puellas
Mactavit, matrum pignora chara, ferus.
Stuprum etiam passa est coniunx spectante marito;
Occisa ante oculos coniugis inde fuit.
Longaevosque senes poenis laceravit iniquis,
Ah quibus in vultu ruga senilis erat.
Inde sacerdotes, quos tangit cura popellos
Instruere, et sacram spargere ubique fidem.

Libertate erepta aliis (misera bile dictu)
Qua nihil in vita dulcius esse potest,
Seruitio addixit duro, et sua sub iuga misit,
Nec capita in sacro tingere fonte sinit.
Libera Christigenae praebent sua colla securi,
Turcae quos rapuit bellicus ipse furor.
Extinxit quotque inde urbes Vulcania pestis,
Dum ferus ardentes intulit ille faces?
Ah nunc relliquias tantae spectare ruinae,
Ambustasque domos, nigraque tecta licet;
Terramque humanis albescentem ossibus, atque
Flumina, quae nostro tincta cruore rubent.
Pinga ia nunc squalent abductis arua colonis:
Non hortus. non est vinea culta magis.
Ter quaterest felix vidit qui talia numquam,
Nec tanti infelix pars fait ulla mali.
Sed nulla addersis regio quia se bobtulit armis,
Pulsarit cuius ni prius ipse lares,
(Tanta etenim nostros agitat discordia reges;
Unus contra alium mutua bella gerit,
Nemo laboranti vicino subvenit, inde
Pelleret adversos, Marte favente, duces)
Idcirco maiora parat totumque per orbem
Fulminat et nostras ardet avarus opes:
Turca iterum in nostros parat arma cruenta penates,
Imtia et in acram concitat arma fidem,
Saevit adhuc et adhuc o culis hostilibus ardet,
Ah nostram nostro sanguine tingere humum,
Prodigus humani generis sitiensque cruoris,
Exstinguique nequit sanguivis atra sitis.
Quo matora videt miserae conragia cladis
Crescere, eo sanuit Marte tremente magis.
Non secus aop cori lupus insidiatur opimo,
Hunc dum dirafames bellum ad ovile rapit,
Contendunt dum montivagi (sine luce) coloni,

Interea in cautos obruit ille greges.
Non diram ventris rabiem satiaverit ante,
Mactet ad unam omnes, quam lupus acer oves:
Dilaniat pecudes. et tetro sanguine lambit,
Corporatum linquit foeda cruore ovium.
Sic frent impatiens in viscera nostra tyrannus
Saevit, qui magni sceptra Orientis habet.
Nanque videt nos discordes, nos stringere ferrum.
Civica nos tristi bella tonare manu:
Quospater omnipotens faterno iussit amore
Vivere, Divorum, rerum, hominumque sator,
Qui sese esse patrem voluitque ostendere nobis,
Cuius et exempti sanguine morte sumus.
Heu proprios, acti furiis depascimur artus:
Cernere iam Europae viscera fracta licet.
Cingimuridcirco saevo nunc undique ab hoste,
Ingruit et nostris finibus ille furens.
Cernite quod diras transinittat terra phalanges
Barbara, quot turmas terra perusta gelu.
Cernite nunc terrestris adest execitus, adsunt
Ah crudele hostes imoietate truces.
Parte alia moles proscin dit pinea pontum,
Barbara gens pelagus findere classe parat.
Cernite praedonum nunc agmina scandere puppes,
Et prora expertae lintea Marte dare.
Turcica nunc classis sexcentis remigat alis,
Et Scythicae volitant per freta vasta rates.
Limitibus non bella movet finesque lacessit,
Non modo vicinos depopulatur agros.
Sicelis ora timet clades, atque agmina dudum
Turcica: quinetiam terra Calabra tremit.
Qua patulo septem praeluxit montibus orbi,
Nunc acies Geticas, Roma superba timet.
Nunc ruit immanis multo comitante tyrannus
Milite, in Hungariam, Teutonicumque solum,

Omnia concutiens, nostras ceu fulmen in oras
Irruit et nostrum diruat imperium.
Libera colla suis cupiens frenare catenis,
Et grave devictis imposuisse ingum.
Numen adoranres Christi lacerare, fidemque
Tollere, quam proprio condidit ore Deus.
Nunc opus est animis, opus est praesentibus ausis,
Nunc opus intrepida sumere tela manu
Eia agesancte pater. propria virtute carinam
Tam foede oppressam, sit tibi cura precor
Sustentate diu, terraque undisque minantem
Detenrorem Asiae peliere, et opprimere,
Eia age solue moras arma indue pectus in hostem
Fer cape purpureae signa verenda crucis.
Carole quid dubitas laquilas extolle potentes,
Nanque omnes aquilae fortia rostra timent.
Tuque etiam Fernande, etiam tua robora Galle,
Vestraque vos proceres iungite signa pii.
Nunc ô nunc capite arma boni, capite arma potentes,
Pellite, et e sacra monstra prophana domo:
Pro vobis aget arma Deus capite arma, cohortes
Pellite barbaricas. fulmina Christus aget
Ac veluti Pharaona Erythraeo in littore merfit,
Dum reflua Hebraeos persequeretur aqua,
Sic etiam Ottomannos valido vel fulmine perdes,
Inve mari merger quod modo classe secant.
Ambrosiam nonne in mediam caelestis eremum
Decidere aetherea iussit ab arce, pater?
Mille Philistaeos divino robore septus,
Mactavit Samson, diripuitque domum.
Ne dubitate. Deus miseros auditque iuvatque
Qui Christi vero nomen honore colunt.
Ite ergo et fortes venienti occurrite turbae,
Pellite et e patrio turpia monstra solo.
Martin nunc Libycae vestra arma opponite genti,

Rebus et afflictis reddite praesidium.
Nunc Christi verbum, Christi defendite honorem,
Sumite nunc iusta fortia tela mana.
Uxores, gnatos, vestram defendire vitam,
Ut tandem poenas impia turba luat.
Sub dita nunc vestro quam iustum est colla tueri
Imperio, iusta fumite tela manu.
Non dubitavit OTHO summa virtute phalangas
Et patria Hunniacas pellere Pannonia.
O quoties nigro defluxit sanguine tinctus
Ister, ut ille Hunnos depulit inde truces?
Carolus ille et iam Magnus (quem nominis huius
Mensuram factis obtinuisse ferunt)
Threicios vicit populos victricibus armis:
Adiecit fidei plurima regna crucis.
Claraque quid dicam Friderici Caesaris acta?
Vertice qui summo sidera summa ferit,
Qui domuit dextro Saracenos Marte feroces,
Atque hos extremam depulit in Syriam.
Quid dubitatis in hostiles, qui a Thracibus usque
Ad nos perveniunt corpore ferre viros?
Nullo pacto oberit rabies haec barbara vobis,
Si discordia erit finibus acta procul,
Si fuerint vires sociali foedere iunctae,
Si addiderit concors robora quisque sua,
Nutrie rit si forte animos concordia vestros
Pectine compta comas, foedere vincta manus:
Vincetis fugient hostes, victoria certa est:
Vertite in Eoasagmina vestra plagas.
Nanque parens Europa virum peditesque evitesque
Quot dabiti et fortes Teutona terra viros?
Pannoniaeque suo regnum cum rege feroces
Effundet turmas, auxiliumque feret.
Deinde quoque Albicolae, fortissima corda, Bohemi
Addent se comites, Sclesia iunget opes,

Inque tuum exitium pubes robusta, Suevi
Coniuncti Bavaris, Turca superbe ruent.
Inde aderit Saxo, pulchris formosus in armis,
Dum aerata celerem calce gubernat equum.
Quot Ma rios, quot Marcellos, fortesque Camillos,
Scipiadas. Deciosque Itala terra feret?
Bellica quot validas effundet Iberia turmas?
Denique tot magnos Gallia magna duces?
Induet arma simul praeclarus Marte Britannus,
Quique colunt alii mystica signa Iovis.
Turca sed imbelles acies atque agmina secum
Ducit, quae mollis terra Asiae genuit.
Quid? dubitatis adhuc? Iam terga fugantia pubes
Iam dabit imbellis: iam tibi Turca cave.
Auxiliante Deo vos qui hortaturque monetque,
Vos defendatis, volque sacramque fidem.
Sic valido immitem frangetis milite Turcam,
Sicque cadet domito bellicus hoste timor.
Sic Scythicos vincetis agros cogetis Idumen
Porgere paciferae munera cana oleae.
Sic graciles Indi sic gens Gangetica et Afri,
Coctilibus muris regnaque cincta, cadent.
Numen adora bunt. quos dividit Hellespontus,
Sic Christi et mergent corpora fonte sacro.
Haec vobis summam pariet victoria laudem,
Haec pariter celsi regna beata poli.
Tum populus cinget Phoebea tempora lauro,
Laetus iôatque alacris saepe triumphe canens:
Laudibus atque hymnis referens vos sidera ad alta,
Et domita gentes numina vestra colent.
Et vos exuti membris post multa caducis
Saecula, ad Elysios ibitis inde chorus.
Tum mihi si unisona responsant voce Camenae,
Si toris Latiu mi rigat ora liquor,
Qualia nectarea modulamina pangere voce

Vellem, Castaliis pectora! otus aquis!
Heroum fera blela novus tum carmine vates
Heroo canerem grandia gesta ducum,
Turcarum dextro superatas Marte phalanges,
Turcica ad infernos agmina pulsa lacus.
Tum vincet me non Orpheus modulamine vocis,
Quamvis festivo pollice tangat ebur,
Flumina qui tenuit montes, silvasque canendo,
Movit et alipdum, quadrupedumque choros.
Non me carmnibus vincet Linusatque canorus.
Huic quamvis fuerit Phoebus Apollo pater,
Quamvis Phoebea dederit pater arte sonoram
Molliculis digitis tangere posse lyram.
Sed mihi non lauro velarunt tem pora Musae,
Ut plectro Superis me inseruisse queam.
Interea heroes, saevos depellite Turcas.
Sternite et immanes Marte favente viros.
Ipse Deus sacrae fidei servabit alumnos,
Cantabit coeptis dextera semper avis.
Inde velim aspiciam pacata per oppida pacem,
Agmina si fuerint Turcica pulsa procul.