MAgno triumpho conspicuum diem
Christus sacravit, victor ut inclitus,
Auctore mortis compedito,
Induit Auricomum decorem.
Direpta sedes Tartareae domus:
Mentes piorum funditus erutae:
Abstersus imber lacrimarum:
Reddita lux miseris benigne.
Ingente Samson robore praeditus
Gazae refractis foedifragae seris,
Euadit in montis cacumen,
Hostibus attonitis stupore.
Mundo triformi paret homo novus,
Vitae perennis spem omnibus ingerens:
Quos mortis aeternae catena
Nexibus impediit vetustis.
Haud matre quidquam virgine laetius
Tellus habebat, quam iubare aureo
Primam revisit Sol renascens,
Tristiciae tenebris fugatis.
O quae piarum gaudia mentium
Et quae vicissim proloquia accita!
Quae mutui aspectus venustas!
Gratia quanta novi decoris!
Nartat trium phum filius uberem,
Et pressa nigrae sceptra tyrannidis,
Limbumque captivis inanem,
Et Ducis arma rei subacta.
Replet supremae pectora virginis
Rerum profatu divite grandium,
Permittit osculis iugari
Stigmata signa rati trophei,
Exinde amicis dulciter omnibus,
Lucem corusci corporis exhibet;
Ac nube maeroris remota,
Visere Solem animis dat almum,
Astans sepulchri pro foribus sacri,
Post terga cernit Magdalis hoc iubat,
Dum credit hrortulanum, et eius
Prona pedes cupit osculari.
Fit nuntiatrix mirifica ad viros
Victoris uncti, mortis et obrutae,
Apostolae sortita nomen;
Iuge decus muliebri honori.
Hunc Petrus ardens, hhunc simul undecim
Videre Solem; quique fide arida
Miranda tarde admisit acta,
Tangere vulnus hians iubetur.
Audent stupentes figere feminae
Devota plantis oscula candidis:
Haerentque humi, donec cupitam
Accipiant benedictionem.
Dives magister fit comes hinc viae,
Charasque mentes gnaviter erudit:
Dum scripta vatum pandit alt?
Distribuitque cibum salutis.
Asso cibatur pisce, favo addito,
Illustrat acri pectora spiritu:
Legis sacrae nodos resoluit,
Explicat et gravidos Prophetas
Praedam profundi squamigeram lacus
Donat trahentes divite gratia,
Septemque convivis videndas
Exhibet oris opes sereni.
Emptas fideli tradit oves Petro
Ausu fer endi probra crucis dato;
Et singulari dote fultum
Seligit ex aliis ephoebum
Haec sancta Paschae gaudia nobilis
Haec fusa mundo munera perdito
Hi mentium fructus bonarum
Hae pietatis opes onustae.
Saluete donis tempora maximis
Ditata, et horis inclita mysticis;
Dum sub decem quater diebus
Conficitis numerum sacri orbis,
Laus trinitati sit pia maximae,
Quae cuncta nutu condidit, acrato
Iam lucis aeternae decore
Caelicolas amicit coruscos.
Christi celsa monet gloria maximi,
Qua caelos petiit, multifidum melos
Toto pangere nisu,
Et rem tollere laudibus.
Vastato Stygii Principis atrio,
Praeda victor ovans liquit ut inferos,
Quadraginta diebus
Firmat magnificam fidem.
Tardos ingenio cordeque debiles,
Unda perpetui fontis inebriat
Vatum scripta recludit,
Et se vivere comprobat.
Restabat per opus, grande, novum, potens.
Rebus mirificis debita clausula;
Atque, ut par erat, aptus
Coepto terminus ordini.
Ergo auctus duplici victoriens stola,
Heroumque nitens agmine libero,
Ascen dit per inane
Vi caelum propria petens.
Nubes obsequitur, tractus et aeris
Multo praebet iter lumine pendulum:
Scandentique elementa
Cedunt cuncta locum Deo.
Odae multifores Angelicae tubae
Promuntur liquidum rite per aethera,
Et per iubila grates
Funduntur meritae Deo.
Ingens spirituum turba sit obviam:
Quis nam est iste rubra veste canentium
Tectus, quemque venustat
Textu purpura luteo?
Quis tanto gradiens robore, nostraque
Tanto regna petens numine, quem inclitus
Tanto miles honore
Stipat, prosequitur, praeit?
Qui veram populis iusticiam loquor;
Torcularque meis triste laboribus
Pridem solus obivi
Dum respergerer undique.
Miris unanimes rebus Apostoli
Intendunt avide, et magnificum ducem
Visu, cordibus, ore
Deducunt socialiter.
Toto quicquid habent pectore virium
Cum viso pariter rite levant hero:
Sic divortia donant
Quod visus vetuit dari.
Hinc spes nostra bono prove hitur gradu:
Castam praecipuus nutrit amor facem,
Et conclave Deorum
Audens ingreditur fides.
Demonstrata via est a duce maximo,
Qua turbae pateat transitus exuli
Ad promissa perennis
Olim gaudia patriae.
Mirum obscura decus consequitur caro,
Tantis aucta bonis, fultaque dotibus;
Dum caelos super omnes
Cunctis prevehitur choris.
Summi dextra patris divite fulgidum
Ornatu propius destinat huic thronum,
Et vim iudicis amplam
Concessu tribuit rato.
Sic natura meris nostra bonis cluit,
Et sic perpetuis fulget honoribus;
Ne quis mole supinae
Se vitae premat improba.
En dignis placidi iam patris assidet
Orator solio; quem miseret malo
Gentis pondere pressae,
Caussam quique agit omnium.
Nil tanto poterit non dare filio
Maliestate cluens largiflua pater,
Cuius visceta tota
Nobis iugiter affluunt.
In laudes igitur te propere excita,
O plebs lota boni sanguine Principis,
Quam tanti facit usque
Clementissima trinitas.
Non est auricomae sub face lampadis
Gens te nobilior, sanctior altior,
Om tanto Deus adsi?
Omnis munere gratiae.
Ergo laude tuos instrue filios,
Divinique operis vim gravidam doces
Ne promissa animorum
Ingratos fugiat salus.
Fac nulla hora vacet, nulla vacet dies
Celsi laude patris: lingua, manus, guia,
Et praecordia mentis,
Huic sint dedita numeri.
Quo post exilium lugubre temporis
Fusis digna queas praemia laudibus,
Ultra foenus herile
Nancisci sine termino.
Dives immensi bonitas parentis
Spiritum e caeli pluit arce sanctum:
Et ratam monstrat bene charitatem
Munere tanto.
Miserat chari decus ante nati
Qui pia servos nece liberaret,
Et daret voto sua profluente
Viscera nobis.
Panderat miris opulenta rebus
Dona per vastum pater ipse mundum,
Vim sui totam faciens amoris
Visere cunctos.
Dia restabat placidi veniret
Flaminis virtus. et opes onustae,
Dura ieiunae quibus interiret
Mentis egestas.
Ergo consessus rutilum paterni
Filio digne solium tenente,
Spiritus fructu gravis ex perentii
Labitur arce.
Dissilit nubes resono fragore,
Praegravi caelum strepitu remugit:
Et repentino trepidat pavore.
Gens recutita.
Parua tum plebis Schola Christianae
Aedibus sacrum celebra bat unis.
Et precum celso numerosa patri
Dona litabat.
Spiritus illuc vehementis ardor
Tendit, et toto trepidante Iuda,
Flammeis lectae replet ora plebis
Cordaque linguis.
Clausa panduntur loca legis altae:
Et recluduntur sacra verba vatum,
Fitque momento Petrus acer uno
Rhetor et heros.
Optimus doctor rudium virorum
Non eget quovis spacio morarum:
Cui cor occulto tetigisse lapsu
Est docuisse.
Degener pessum metus it, labascit
Maeror, abscedit procul omnis error,
Visque laxatur taciturna iussum
Vocis in usum.
Spes viget, magno flagrat igne dia
Charitas, floret fidei ampla forma:
Atque virtutum chorus omnis aucto
Gaudet honore.
Igneae vocis tuba vasta multam
Exciet plebem, veterique ritu
Permovet misso patulum salutis
Limen adire.
O quid augmenti calor hausit intus
Dum frequentatur cibus ille summus
Mystici panis, roseoque plenus
Sanguine potus.
O quid effecit sacer ille flatus,
Cuius ad nutum cor iners adaucta
Merce ditatur, sterilisque tanto
Lingua vigore.
Ille dum moles fabricatur orbis,
Se tulit supra chaos impeditum.
Ut sua posset redimire quodque
Sede creatum.
Ille praegnantum phyliras librorum
Copia abstrusi locuplete sensus
Sancit, et miro replet ora fructu
Cordaque vatum.
Ille dimisso scelerum reatu
Cernui foedos animi recessus
Gratia purgat celeri, domumque
Tum sibi reddit.
Ille vitali sacrat usque rore
Dona lustralis veneranda lymphae;
Quae velut rubri maris unda cunctos
Enecat hostes.
Ille conceptus tribuit verendos
Virgini matri, ut nec onus pudori
Ferre iacturam, neque claustra posset
Laedere partus.
Ille delecti synodum popelli
Vividam reddit, regit atque fetat,
Ac velut vitem, sobolis frequenti
Palmite ditat.
Ille victores necis irrogatae
Martyres fecit, sophiamque doctis
Robor in victae fidei magistris
Indidit ille.
Ille foemellas superare sexum,
Et voluptatum vada praeterire
Flammeo illapsu docuit, fidemque
Morte sacrare,
Ille virtutum sator optimarum
Muneris lux inclita septiformis,
Fons aquae vivae, paracletus aegris,
Et pater orbis.
Ille fax almae rata charitatis,
Qua calcnt fortes animi, caventque
Quae caro, mundus, Stygiusque Daemon
Spicula torquent.
Ille signorum locuples patrator,
Et Dei perpes digitus supremi:
Quo venenati male suada techna
Peliitur anguis.
Hic sacer nexus patris atque nati
Ire processu parili ex utroque
Creditur, comparque tenere regnum,
Et decus aequum.
Hunc dari nobis sitiente voto
Spiritum illapsu petimus benigno,
Qui suo infirmam solidet iuvetque
Robore mentem:
Quo per hanc vitam miseram brevemque
Sorte transgressi placida, bbeatos
Maximi patris valeamus usque
Visere vultus.
Totis exul homo viribus exili,
Et castis animos imbue gaudiis:
Affert clarus opes nuntius arduas
E caeli penetralibus.
Nil hoc orbis habet munere laetius
Nil audit melius, nil videt auctius:
Quo post liminii iure velut rato,
Intercepta redit salus.
Nostris ecce Deus finibus advenit,
Puro sacrifici tegmine corporis
Velatus, nec herum sed facilem patrem
Se praestare animis parat.
Quem nec terra capit, nec mare nec polus
Semet virgineis ille recessibus
Claudens, casta novem limina mensibus
Servat, more boni hospitis.
Incrementa glabri vivida corporis
Sumit: praecipuo sanguine pascitut,
Et formosa diu sustinet affici
Coecis ora vaporibus.
Immensus spacio contrahitur breni:
Tempus quique creat tempore clauditur:
Cerni quique nequit, conspicuo malae
Carnis lumine visitur.
Rex tantus voluit ponere purpuram,
Ac seruile iugum sceptriger aggredi,
Quin congesta reis verbera servulis:
Tergo supplice perpeti.
Unam ut quaerat ovem pastor amabilis,
Nonaginta novem per iuga montium
Linquit, nec refugit grato oneri Deus,
Armos subdere regios.
Qui collapsa gravi moenia turbine
Urbis perpetuae restituat venit:
Cessurus refugae civica servulo
Firmis munera legibus.
O nostri generis maxima dignitas,
Qua toti Superûm iungimur ordini,
E seruisque malis red dimur incliti
Sumpto pignore filii!
Quem vatum lacrimae, munera flaminum
Maguatumque chorus pervigil omniutu
Optavere, venit. sine probabili
Clausurus veterem viam.
En iam rore madent largifluo poli
Iusti insigne decus nubis opes cient:
Et sotera ferax terra piissimum
Miro germinat ordine.
Qui legis gravidae Iudaico agmini
Panchaeo tulerat vertice regulam,
Et spumosa maris terga diremerat,
Ad nos munificus venit.
Qui frenare famem frugibus optimis
Et defecta queat pignora Mempheos.
Vi castae Cereris tllere, pervigil
Gratoo pectore dux venit.
Qui clausis forious quas oriens videt
Intrat templi adytum sessile mystici
Quod summo licuit non nisi Principi.
En plebi venit exuli.
Salue digna parens laudibus omnium
Quos vel terra gerit vel retinet polus:
Quam tanto locuples hospice gratia
Perfundit, sacrat, evehit.
Ex te vera salus debilibus venit,
Proscriptis reditus, vitaque mortuis,
Et clausis refugae carcere spiritus
Libertas datur aurea
Per te sons iterum gratiae inobrutae
Primaevae sobolis, quem scelus improbum
Siccarat nimium flamine noxio,
Larga defluit imbrice.
In te ius initum foederis est rati,
Quo nil mundus inops audiit altius,
Et sceptro renitet pax mera, pristinum
Regni nacta decus sui.
Sub te pestiferum deprimitur caput
Anguis Taenarii, collaque candidis
Arctantur pedibus, ne furor intimus
Eniti quod avet queat.
De te digna Dei nomine civitas
Certant scripta patrum pangere plurima:
Nec praeclara tamen virgineae satis
Vitae munera praedicant.
Ad te Christigenum tenditur omnium
Feruor, vita, salus, spes, amor et fides.
Qui miro studio quicquid habent boni
Acceptum referunt tibi.
O venter spaciis latior omnibus
Qui quem nulla capit portio plasmatis
Admittis refoves, et paris integris
Mundae carnis honoribus.
Hîc natura suis exul ab artibus,
Tam praecelsa Dei munia non capit:
Hic trux Tartarei consilium ducis
Astu fallitur ultimo.
Hinc dives rutilae vis fidei emicat
Cui fas mira alacri facta Dei sinu
Complecti, et validis nisibus ingredi
Diuûm conciliabula.
Hinc caelestis amor mirificam facem
Augmentumque sacro fomite contrahit:
Hinc spes fracta prius, viribus inditis
Sese ad sidera subrigit.
Hinc virtutum oritur fons sacer omnium,
Et vitae specimen fertilis aureum.
Sanctorum eximios Christigenum choros
Praeclaris decorat modis.
Lux ego Solymis edita gentibus
Summus rerum opifex in lare paupere
Atque intra modicae moenia Bethleem
Orbi quadrifido micat.
Qui telluris opes aetheris et maris
Pugno claudit herus, fasciolis cubat
Vinctus, cui bovis est mensa toreumatum,
Foenum plumeolus torus.
Panni sunt trabeae: purpura, murices:
Stramen, divitiae; putor aromata:
Aula, aedes, stabuli: virgo quoque et pater,
Regis turba domestica.
Sceptrum est, forma hominis, verticis et decus:
Vagitus, citharae: gaudia, lacrimae.
Lac victus: teneri corporis unguina,
Lymphae balnea virginis.
Nox aestas et hiems cui bene seruiunt,
Is noctu atque hiemis tempore nascitur,
Ut mundi reprobet gaudia perditi,
Et vitam tetricam probet.
Non se tanta salus Principibus viris,
Quos mollis placito pluma fovet situ:
Sed pastorum aperit turbae inopi, terit
Quos sors dura laboribus.
Pangunt Angelici carmina spiritus;
Laus praecelsa Deo, pax homini datur,
Diuûm luce nova nox fugit aemula,
Solans vox abigit metum.
Toti orbi ingeritur laeticiae vigor,
Et maeroris onus pellitur intimi,
Cum soter canitur maximus omnium
Sorti ingratae hominum datus.
Ad cunas precio divite praegraves
Pastores properant eximia fide:
Atque illum aspiciunt, ceruere quem salus,
Et vita est placidissi ma.
Tanta fama rei per Solymas tribus
Pastorumque casas fit celeberrimas:
Cunctorum immodicus corda movet stupor
Laus summo canitur patri.
Condit virgineo singula pectore
Auctor mirifici perminis inclita
Gesta et dicta, quibus magnificum exuli
Thesaurum paret ordini.
Hoc thesauro opus est astra volentibus,
Victorum ingenuo more supergredi,
Celsam replet ubi maxima vivido
Urbem lumine trinitas.
Fulget octavi mera lux diel,
Quo puer dius roseum cruorem
Carne praecisa meriti pudoris
Fudit abunde.
Gaudeat totus sine fine mundus
Cuius aeternam Deus ob salutem
Tectus humana specie madere
Sanguine amavit.
Qui caret naevo subit expiamen:
Et ratus sentit vigor archiatri
Vulneris curam, licet omnis expers
Vulneris esset.
Laesa vagitum caro promit acrem,
Nec genae possunt lacrimas tenere,
Dum quatit crebro gemitus verendum
Verbere pectus.
Sanguis humanae precium salutis
Quo nihil totum melius per orbem
Hac die primum datur affluenti
Munere nobis.
Abluit tantus rea corda fletus
Labe depulsa geminae Mephitis,
Et cruor vasti diuturna mundi
Vincula soluit.
Nomen e caelis oriens Iesus,
Maxima paruo ratione regi
Inditur, soter quia erat redempta
Plebe futurus.
Hoc inaudita est ope nomen usque
Luce miranda celebrique fama,
Cuius immen sum decus haud sat ullas
Carmina dicent.
Nomen hoc vitae nece reddit atros,
Promovet claudos: oculis tenebras
Demit, et tabo viciata leprae
Corpora sanat.
Nomen hoc clausis iter expeditum
Auribus confert, mala vincla linguae
Soluit, et crudae metuenda febris
Caumata pellit.
Nomen hoc curuos regit arefactis
Artubus promptum tribuit vigorem,
Etlacertoso spoliata motu
Membra reformat.
Nomen hydropis fugat hoc tumorem
Spiritus arcet refugas, et omne
Vi sua morbi genus a misella
Carne repellit.
Nomen hoc vires animo refundit;
Cum gravis mentem citat hora pugnae
Et cavernosus truculenta Pluto
Spicula torquet.
Nomen hoc confert veniam scelestis,
Gaudium iustis, patriam fugatis,
Naufragis portum, pugilique amico
Robur opertum.
Hoc novis nomen replet ora linguis,
Dipsadum vivax superat venenum,
Et famem dicto citius retundit
Vimque ferarum.
Nomen hoc imbres ciet, arua fetat;
Nobili vites gravidat liquore,
Temperat caelum, et reprimit tremendas
Aequoris iras.
Idloco nomen movet arduarum
Rupium moles: mare praestat iri:
Amnium cursus cohibet, vagaeque
Imperat aurae.
Nomen hoc, haustum bene provenire
Efficit virus, rapidis furorem
Ignibus tollit, subitisque vertit
Marmora gemmis.
Hoc preces nomen levat, auget altas
Gratiae dotes, rata pacis affert
Dona: mel profertanimo, et rotundo
Dat facem amori.
Nomen hoc vires olei salubres
Continet, mundum quibus universum
Illitu sanet placido, et dolorem
Mitiget omnem.
Nomen hoc castum melos indit auri
Gustui nectar, viduis aroma
Naribus, puroque canora adauget
Iubila cordi,
Nomen hoc Paulus Syriaeque praesul
Urbis ignitus, quam avidis tulere
Cordibus, testis remanet beatae
Gloria mortis.
Nomen hoc omnem sibi promeretur
Poplitem flecti, caput omne iust
More summitti, manuumque adiri
Supplice gestu.
Nomen hoc solum dare sempiteruam
Praevalet vitam, et rata civitatis
Iura supremae, ut cecinisse fertur
Claviger haeros.
Laus sit aeternae mera Trinitati,
Quae suam tanti facit usque plebem,
Nomine ut dio fuget omne laevum,
Det bona cuncta.
Plebi renatae festus adeste dies,
Summi coruscus lumine Principis,
Vis unde dives gaudiorum
Spesque venit nova perdito orbi.
Illustre sidus pervigiles Magos,
Cunctorum heriles Christigenum duces,
Praesepe vestigare Christi
Munere perdocuit triformi.
Bis sex dierum iam puer optimus
Explerat orbem, suxerat ubera
Iam saepe matris, et profusis
Saepe genas lacrimis rigarat.
Tum qua resurgit Sol vagus inclitam
Heroes urbem mira adeunt fide;
Ubi sint organt recenter ortus
Qui Diadema gerat verendum.
Delpasa sese sidereae facis
Vidisse dicunt munera caelitus,
Quae regis adventum supremi
Vaticinis radiis loquantur.
Frontem tyrannus contrahit efferam
Ad tam beati gaudia nuntii.
Et plebs pari languet dolore
Dum procerum coeat caterua.
Mox per Prophetae multiforem tubam
Natale Christi promitur oppidum:
Monstranr iter notum salutis
Nocte duces Stygia sepulti.
Praecelsa linquunt moenia tum Magi,
Et regis aegri spurca palatia;
Stellaeque ductus praemenntis
Rura petunt sacra Bethlehemi
Amplo Magorum pectora gaudio
Viso resultant sidere, nec capit
Vis mentium Dei calorem
Qui pia vota regebat intus.
Aedes subint ant stella ubi praesidet,
Flexisque adorant poplitibus Deum.
Praesepis aut foeno cubantem,
Virginis aut gremio reclivem.
Exin reclusis dona orumenulis
Tus myrrham et aurum comiter offerunt
Rebusque diversis loquuntur
Quo fidei valent vigore.
Auro fatentur regis opes rati,
Et ture promunt flaminis infulas,
Mortisque legi destinatum,
Myrrhea per sacra rite signant.
Olaude dignos ubere Principes!
Quos pressa rerum nil facies movet,
Robusta quo minus optenter
Corda fide tueantur ampla.
Sic Christianam firma domus fidem
Cui petra fundum dat residem decet;
Quam nec Noti furor citatus
Flumina nec moveant adacta.
Nocte insecuta sunt monitu angeli
Vitare iussi regna feri ducis,
Crudele qui nefas verendi
In iugulum pueri parabat.
Sic fraus latronis luditur impii:
Reges reversi sic alia via,
Docent quid agere sit salubre,
Quos tenet exilium misellis.
Mortem voluptas attulit ebria:
Vitam laboris sobria vis parit.
Illic superbi habent ruinam:
Hic humiles animi resurguut.
Ergo medullis pectoris omnibus
Lumen sequamur pensile caelitus:
Radios enim fundit perennes
Atque viam reserat salutis.
Sit sempiterno maxima laus patri,
Qui luce tanta Christigenum gregem
Dignatur, allicitquesursum
Omnia fons ubi lucis implet.