July 2004 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check. Please note that texts from this anthology do not provide reliable copies of the original editions.

ERASMI MICHAELII DANI

Colloquium. Patientia et consilio adversa quaeque viceris. RUTA, THYMUS.

R. AUrea iam caelo facies, et grata medullis
Flamma calet. Quis te placidum dolor asperat? aut quis
Quos fundis blandos mmuit Thyme casus odores?
T. D tefelicem, nostres si Ruta dolores
Igrorare queas neque te vicinia laedit
Quae tamen esse solet teneris asperrima plantis.
R. tane equidem nostros etiam desaevit in artus.
Vicno contracta lues exaethere. nec iam


page 824, image: delc0824

Prisca queror sancto fuerant quae dura parenti
Funera res aliis ea com pensata quievit.
Funeribus, merttosque tulit violentia luctus.
Ast quae nostra sient nunc infortunia narro.
Scis quali hesternus surgebat Phoebus ab igne,
Et quo se nobis pandebant sidera vultu:
Clara dies nullisque adeo fuit aspera nimbis,
Laeta nec effreni sternebat gramina vento:
Cum vitae satagens numerosque A pis aucta recentes
Intulit hos circum pleno se exa mine campos,
Et nostras tentare comas: subitoque pependit
Turba globo. Sed enim mixta est plerumque malignis
Utilis herba rubis accesserat hospies, at ille
Dum tenero fruitur tanta est in curia, ramo,
Hoc mihi confringit folium, celerat que ruinas,
Et quo more solent ingrati, praemia reddit
T. Desine Ruta queri: foliis iactura caducis
Magna nec esse potest, nec perniciosa videri.
Grata Diss apis est prolesque obnoxia caelo,
Eximium naturae opus et sincera aborum
Merces cui nihil est studio quod demere possis,
Ni vel recta iuvet stupido mordere labelio,
Vel vitae facros odiis convellere fructus.
Quis dulcens superum potus, quis Nectara Divis
Consitut anne apis est uni cui militat omne
Desuper incumbens caelum, tenuesque per herbas
Aethereum spargit flaventi semine rorem?
R. At labor est veteri maiorum laude telicta,
Sic damno cessisse, ut non ulciscier omni
Tute velis ratione malos: qui iusque fidemque
Cum violent. specie pingunt tamen acta, nihilque
Consilio gestum, nil gestum fraude loquuntur.
T. Non labor est iutare bonos, fulcire ruentes
Collasisue pia solatia pandere dextra.
Officium est virtusque Deo quae spemque animumque


page 825

Copulat, ac supero commendat fata Parenti
Incerta est plerunque homini via; multa per omnes
Eveniut agitata modos: non omnis in uno
Stat fortuna gradu: vertuntur maxima. Celsas
Interdum nubes, interdum proxima ponto
Gygnus amat; variahtque leves vaga sidera ventos.
Nunc tenebris Phoebus languet: nunc luce tenebras
Cassat, et obscuros in lumina vindicat igpes.
Da mihi ruta aliquid quod vit vivat, et una
Non dederis subitos in tristia plurima casus.
Sane equidem quo cumque ferat mortaliia caelum,
Huc feret ut durae sint cuncta obnoxia sorti,
Et nihil e stabilispectandum lege reliquat.
R. At vero solium confringier, alta que tolli
Ornamenta. gravique adeo subsidere damno
Quis placido, Thyme maeste, animo tolerarit? an istud
Obsequium laudes quo quis sibi funera facto
Attrahat, aut propriis excludat rebus honorem?
T. Non mihi iam veteris primum argumenta querelae
Ruta refers. Utinam media tibi lance redirent
Que tu multa soles aliis dare commoda rebus.
At scis ipsa feri nunc omnia moribus esse
Perdita: nil pensiteliqui est quo iure modove
Officiis potiare volens animove fruare.
Certeequidem miseris decedere multa necesse est.
Quaetamen esse bonis poteranto ptanda videri.
Erratur passim gratum est iaesisse malignis:
Cum sit honos vitiis prima est nocuisse voluptas.
Non tamen arbitrio foliis insedit, et ultro
Huc dela necat teneros Apis hospita ramos.
Turbinis impulsu taptata subibat in istud
Culmen. et a Ruta primam petere ausa quietem.
Non semper quae recta velis tibi carpere fas est:
Multa error vis multa vetat, sors omnia versat.
Tempestas veluti rapidie cum saeva procellis


page 826, image: delc0826

Disie citue viros, sparsitue peraequora classem.
Tum quae quisque potest dubio capere ostia ponto
Prima tener, fi ssusque eriam starione quiescit:
Sic nos abrepti fortunae cursibus istic
Ha remus avidi firmas ubi prendere ripas
Possu masaut vitae medio crem infetre salutem,
Tum tibi tanta suis pensatum fructibus iri
Damna icias Apis ista solet non invida multos
Reddere pro meritis depensi mellis honores.
R. Mellca quid fractae memoras mihi dona? molesto
Conficior luctu. vulnusque in viscera mergo.
T. Haud te, Ruta, velim tanto tua semina questu
Concutere aut misero tibi fatum aversere plancut.
Res dolor est toti nimium contraria vitae;
Quae vel sola quidem viresque et maxima tollit
Robora, et innatos grassando oppresserit ignes.
Vivimus hoc, qui sr semel alta cacumina liquit,
Iam ruere, et gelida subverti morte necesse est.
Da faciles animo motus, cape robora enti
Ingenuae, et quantum fas sit meliora sequare.
Nemo, equidem in vita est et fata per ora felix:
Sed sua cuique dies aliquid, quod triste vocarit,
Si non obierit saltem obiectura videri
Posset et adversos pro ferre in lumina vultus.
Inregra sint utinam tibi cetera corpora! certe
Ob folium sileas, et spe tua damna levabis.
Quos vero fi uctus quae commoda rursus ab ista
Tu tibi policearis ape et quaemumera reddit,
Percipe divina quidruta maius? an orbis
Hic noster melius quicquam colit? aufer ab hortis
Iuniperos, Laurumque sa cram, tu proxirna stabis
Iuncta Diss Magno tutela et cura Tonanti:
Te nemus omne colat te longis porca ta bellis
Incingat spatiis: te virginis aurea castae
Tempora succiduis gestent ornanda corollis


page 827

Frondescatque tuis medicina aequissima ramis.
Te sine non dubiae concedat saluia morti,
Buffonum sarrita dolis et fracta veneno.
Tum tibi quas viridi Phoebus sub cortice vires
Insprians dederit gratum est meminisse: propinquo
Cum sis, Ruta, loco semper mihi iuncta colare.
Tu Vencris flam mas, tu Toxica dira retundis:
Pesti sero sque etiam propellis amariorignes.
Austero sed enim cum te natura sapore
Intulit officiis, primosque stupescit ad usus,
Qui te dente premat nocuamue immittat in aluum,
Hic apis aequa vices et dulcia mella virenti
Reddiderint; acres tibi cum blandissima sucos
Temperat ac primis subducit amara labellis.
Sic tua quo minime tete natura tulisset,
Exiguquee raperis volucri tua munera cuius
Nunc ope collectam multis dant ferre salutem
Haud paruas igitur propter contentio clades
Ulla monen dafuit: subito delinquiturigni
Saepius, et praetersurgunt sera iurgia mentem
Officiis ctiam pensari haec denique posse
Damna putes, vili nihil est ita corpore quin se
Asserat in lucerum atque aliquo tibi prositab usu.
Quanto apis illa magis? quae ne qua clade perite
Possit ab aeterno vitam bove laesa reducit.
Quin connivendum tibi multa ad damna putabis,
Sisuperare velis, Qui sese vilciscier ardet,
Aut animo cladem non fert patienter, niani
Saepe pericla manu teutarit pellerenec rem
Perficiet, cuius si nomine moverit omnes
Exciritque Deos, acri tamen obrutus igne
Congeret haud dubios maiora in vulnera morsus:
Quid quod et hic vitae plerumque sit usus, ut hunc nunc,
Nunc illum affligat rerum inconstantia. Quare
Fortunam alterius sic perferat, alter ut eius


page 828, image: delc0828

Consortem sese esse putet qua lege, quod istum
Nunc premit, accenso post te quo que presserit igne
Mutua sit rectis igitur concordia; fatum
In melius felctas, frte patientia firmet.
Commoda longa brcui sunt anteferenda dolori.
R. Credo ego Apim superis gratam immortalibus esse,
Propitioque frui manifesta in munera caelo.
Utilis illa quidem est homini, medicasque benignis,
Auget opes studiis et pharmaca dulcia reddit.
Tum vero aethereis haud parua impendia Divis
Fraestat, ubi aeternos deducit lumen in usus,
Et nitidis ornat sacrata altaria flammis,
Huic nihil indignor, violentia saepius undas
Commodet, Invitos subigit fortuna, vicesque
Ex aliis alias dura in certamina gignit.
Quin folium si non praesens mihi forsitan annus
Restituet veniens equidem cum foenore reddet
Multiplici et grato reparetur sucus honore.
Interea sortem quaecumque erit illa tuebor,
Iunctaque consiliis mihi sit patientia nostris
T. Haec alia properant tibi dicta expensa bilance
Quam pridem Tali virtus sermone sub auras
Venerit, ac sese manifesto e lumine prodet.
Quae tu chara vides superis ac gentibus esse
Aequa colas non te transversum agat impetus, aut quae
Sarciri iactura potest non maxima, vo luat.
Ast mihi diverso pro perant mea fata iugali,
Omnibus aucta malis toto quibus esse fatigant
Hoc caput et levibus subtendunt funera membris.
R. Fare age quo tandem macies tibi tanta labore
Surgit, et adverso quo demum sidere langues?
Ut mihi tute ptius solatia magna dolenti
Praestabas, si quid pulso sim vivida luctu
Non ego te nulla recreatam parte relinquam
Auditum nobis pridem fuit omnibus unum


page 829

Floribus enituisse Thymum: cum maximus esses
Proventu et diti cumulares semina regno.
At tibi pene decor cessit nunc omnis, et huc mî
Iam transla ta fores morem lutitura videri
Posses et miseros mersisse in funera vultus.
Has igitur cla des iunctae mihi promere Rutae
Ft profe re velis. Fuerint tibi catera forsan
Tristia, iam dein ceps meliori sorte fruare,
Nostraque sint maestae solatia viva sorori.
Mutua naturae sunt vincula: serpit in omnes
Pene dolor communis, et hoccest vivere si te
Alterius damno facilem patiare moveli.
T. Non mihi difficiles immittunt sidera ventos,
Caelica nec tristi measpectant lumina vultu
Perfruimur superis non adversantibus, altas
Dii tribuunt blando mihi labier aethere noctes:
Irrigat extantes mihi rostener undque ramos,
Et sese infundit radices humor inimas.
Tum vero lucem Phoebus gratumque calorem
Et mihi praeterea quaesunt optanda se cundat,
Viciniosedenim quidam mihi proximus horto,
Insidiatur agens, herbas depascitur, cmnem
Invadens diro funestat dente laborem.
In dignatus enim caper hic mihi pessmus atto
Demetit ore comam cum se neclegibus villis,
Nec putat humana se subdolus arte reneri.
R. tqui ego iam pridem tactum veterive dolore
Praesentive ma orediturum huc denique numquam
Amplius aut hortis sparsurum tristia duxi.
T. Idtm etiam reliquis nonumquam stirpibus error
Imposuit Soli fuit haec suspecta melissae,
Huic suspecta fuit placidae simulatio vitae.
Quae quoties nostros spectantem viditin hortos,
Admonet; hic niger est, hunc tu Thyme grate caveto.
Desipui, nec evim cordi mihi verba Melissae


page 830, image: delc0830

Iusta monentis erant; et erat mihi plurima nullos
Mens timuisse dolos: quamquam non rara monebant
Signa etiam nostris advertere pectora rebus;
Esse, capro vastum nudia lu contrarla mentem,
Esse petulcum animum, qui quo sibi grata palato
Secta tur toti iam nota est fabula mundo
Quae mihi vicino iunctissima stabat in horto
Caltha, velut caeli curu tacta fatiscit ab igne.
Aruit: at Corylus pendentes soluit Iulos,
Iridis excessit decor, et quae plurima flavos
Lilia candenti subigunt e corpore fetus,
Ceu perfusa gravi traxe unt funera morbo;
Mirabar certe et si mens non laeva fuisset;
Has equidem clades haec infortunia multo
Ante quidem signis poteram advertisse mihique
Seu cavisse fuga seu rem rtione tueri.
Sed clathri possitaeque sudes circumque tabellae
Acrius infixae diductaque vimina toto
Nos soluere metu, speque hac lactabar inani.
Donecin hunc tenui pate facta denique rima
Irruit, ac saevis vastavit morsibus hortum,
Hic igitur nostros etiam penetravit in artus
Subertitque comas, demorsaque viscera late
Stravit, et in teneros properabit vulnerafetus.
Sed transuecta manu servor tantisper acerbo
Dum Caper iste aliquo vel forte dolore vel acri
Consilio sapiat vel firmo denique clausus
Limite stringatur: tenues ne forsitan herbas
Amplius invedat protritaque semina verset,
R. Quin mihi nescio quo iam pridem soedere tecum
Conspitasse Caprum fama prodente ferebant,
Et tibi iam placidos ostendi in praedia vultus.
T. Et fuerant etiam. Sed enim res ista quietum
Perdidit: et quo meniti fraus nulla iubebat,
Hoc perii, nostris et erant fax foedera rebus.


page 831

Quan quam vicino impulsum plerumque putarim
Desaevire animo cum non malus ipse putari
Possit, et invisos in germina mittere dentes.
R. Certe equidem tantae miseret mecladis:ut omni
Pressa coma langus, quo sum tibi purpura cessit?
Quo flores cessere, quibus tu denique semper
Praecipuas inter solita es spectarier herba?
T. D speriic tibi enim libeat quae vera fateri,
Hesterna summos cum Phoebus luce iugales
Flecte et ac claido rutilaret Apolline caelum;
Im probus inna sit nostros caperiste labores,
Dente legens morsuque procaciter monia vastans,
Vis hancservavi toto mihi corpore stirpem
Qua translata querarluctusque in sidera fundam.
Res suasore malo nulla est srcleratior; omnes
Vicerit is perstes et nigra aconita cicutas,
Mandragoram et si quid tibi dicere toxica possis.
Cum blandum simulat, ferus insidiatur in omnes
Articulos. semperque aliquod quod carpat inurget:
Semper et effrenisp ctat tua commoda vultu.
Heu sibi quas vitae clades quaetristia fata
Intulit infidae quisquis sua credere menti
Sustinet, ac pravis suasores moribus audit:
R. Abstineas tandem miseris, Thyme maeste, querclis.
Ploratu res facta nequit sarcirier: alta
Est opus hic virtute, mihi quae cesserit acri
Pravorum studio: ses se contraria totos,
Exerat in neruos factoque pericula vincat.
De pastas natura comas tibi reddct amico
Durat adhuc infracta solo, nec perdira radix
Langret abimmani penitus vastata capello:
Consiliis advette animum dictoque quieris.
Ut te vipereo strinxit Caper improbus ausu;
Ardua sic illum rursus mala multa peromnes
Exagitant numeros, labemque in nomina spargunt.


page 832, image: delc0832

Hoc age seu fortuna tuos, seu forte reducat
Te quoque cit. vitu quantum tibi linea distat
In cunctas porrecta plagas, quo cardine mun dus
Prospicit: Auroraeseu simina prima tuetur,
Seu cad tin Zephyosseu te Notus obicit Austro
Aut rapidas fluctu subigit Cynosura pro cellas:
Quas tibi quas acitis pando nunc artibus herbas
Inicias scrobibus, circumque pa aria condas.
Angulus Eco qui latior ncubat igni,
Flotentes hederos, victricia semina primus
Inse at ac finmo pre dar tibi robora vallo
Adner us sed enim feialce cardo Cupressas
Condat, et impacta multum radice sequatur
In Roream Scorodo sobigas; Absinthia ventos
Prospiciant Notios. Hic circulus omnia pellit
Toxica nec diro quicquam sinit ore moveri,
T. Vir bu herbarum num tete arcere putabis
Posse malum insidii quod iunctum est omnibus aulam
Si noris, Styg um non igr orabis Auernum.
R. Multosaula boncs habet, et res aula parente
Nata DEO est au am si quis non improbus usu
Norit. et eacensos oleo non paverit ignes.
Non minor est aulius virtus, quam plurima templis
Relligio vires si aspirant astra quibus tu
Adversre malis rectumque in lumina pandas.
Denique non hechae id peragunt bona multa necesse est
Verba etiam nigro quae sunt obnoxia Diti,
In serere, et furuo subtendere carmina ritu.
T. Quae mihi Ruta canis nigro sacra carmina Diti?
Nunquid et optatum concepto e carmine robur
Venerit? an ne etiam magn fortasse vetustas
Haec merito fecit primosque iniunxit in usus?
R. Haud secreta licet patulas, Thyme ferre sub auras.
Desuper aspiciens halantem Phoebus Auvernum
Turbari prohibet, manesue exite profundo.


page 833

Noctis opus nigrique ducis, Stygiaeque Paludis
Carmen et invisi cultissima gloria regni.
Ast ubi sol liquido sese subduxerit orbi,
Et mihi te solam nox intem posta relinquat.
Quae tibi profuerint non irrita verba docebo.
T. Sit satis. Ah fido quantum est ô Phoebisodali
Utier, in cuius gremium tua tristia possis
Fundere, et urgentes in pectora mittere luctus,
Omuis at e caelo virtus venit:indue mentem
Quae Stygio numquam fit concessura Tyranno.

Beneficio affectos plerumque primos loedere. Cuculus. Columba.

Cu UT mihi suc cedunt tenerae primordia vitae?
Euax. arbitrio fruimur quae numina primum
Quod genus alituum quae deni que tempora laudem?
Iam ratis excessit scopulis, iam sulcat apertum
Prora fretum, et passis subigunt se cornua velis.
Ingratas hiemis latebras et inhospita ruris
Liquimus atua:procul tenden dum ex aedibus et me
Fas liquido fuerit rediuivum ostendere soli.
Huc equidem coccyx latuit satis usque feratur
In lucem deinceps patuloque subaethere laetos
Ostendat, dulci vivacior ore volatus.
Quamquam haudignorem volucrum meme interhaberi
Invisum plerumque greges:quia scilicet illis
Blandius harmonicos iterant meg gutrura cantus,
Mortalesque avido captant haec munera vultu.
Ista autem toties mihi contemnenda putavi
Agmina:quae nostris se frustra opponere dictis,
Aut studio saltem poterinterraste videri.
Quis non Fringillam fastidit? Chlorida temnit?
Quem Philomela movet? quis avem tui carduus indit.
Nomina suspectat? quem vel Ficedula ducit,
Vel Cassita trahit? Paro quid amoenius? aut quid
Pulchrius est Psytacho? Sturno dare nomina possis,


page 834, image: delc0834

Quae referat, totam dum vocibus occupat aulam,
Humanosque sonos instructo e gut ture fingit.
Laudentur merulae frustra pellatur hirundo
Nec sub tecta siet: parua est ea turba volantum,
Edita deliciis saltem cui mafcula virtus
Sordet, et ingrato tantum stre pit improba cantu.
Me vero agricolas et amantes lucra colonos
Quis magni fecisse neget? me rusti cus unam
Spectat queni, no trisque infert concentibus aures,
Observatque meos operosa in facta volatus.
Denique nec cuculo, neque Galli voce carere.
Vita potest quid enim? annorum subeuntia plausu,
Tempora designo:atque hiemis cessisse rigores
Testor et aestivos haec ferrt in climata Soles:
Callus at e tenebris, hominum rimatur in usus
Partiturque etiam noctes, et segnia cantu
Pectora nonnumquam terum in certamina mittis.
Nos igitur iam rura colunt meritoque beatos
Optatosque vocant. Ego cunctas una volucres
Despicio et quantum se fert occasio, duras
Has inier pugnas et tristia vulnera firmo.
Interes caelo adversor. mihi pallida seruit
Tisiphone hanc laudo divam, solamque celebro
Contemptor superûm et magoi vetus hostis Olympi.
At verno melius nil quicquam est tempore, primae
Aessatis sese qua parti iunxerit ista
Luce quidem gratum est tentanti plurima silvas
Pervolitare proculque aditus subilsse latentes,
Et nihil informes ceiare in carmina rictus.
Tum laetocerte mundus sub siore virescit,
Tum redeut Soles, tum formosissimus annus
Et passima enere quaerunt nona fraga quellae.
Est ta nen et rarto quaete mihi prima Columbam
Euin cit nostris acceptam moribus esse,


page 835

Quodque inimicitias tecum non aemulus optem.
Nam cum recta sies, habitque in signis et albo,
Cumque etiam simplex, et libera felle putere:
Denique cum nulli noceas sed maner in omnes
Officium quantumque volas agitata perauras,
Sidera tantum etiam potes exornare videri:
Evenit ut placido tecum sub foedere durem,
Sectandamque putem:cum sis studiosa gemasque
Et videare dolis etiam proculomnibus esse.
Hinc mihi iam con stat tecum concordia: qualem
Optarint plerumque boni:cum maximus aevi
Hic fructus stet. ingenuo ut potiatis amico,
Taliequidem tua cui vel laeta, vel aspera possis
Caedere:quo demum studiis utare secundis,
Cum tibi ars miserae sitprima ac ultima virae.
Cen cum nostra tuis pulcherrima pignora nidis
Insero tu nulla defungi parte recusas,
Quominus et foerus cures et ganra futuri
Omnla sollicitis meditata laboribus addas.
Tu mihi susceptam sobolem paruamque iuventam
Praeceptis formas:tua nos sanctissima pulchre
Displicina trahit, vitaeque admaxima ducit.
Quicquid id est celebri quo nos sumus edira partu
Corpora torquatae fas sit mihi ferre columbae,
Et primos lucis me aditus debere fateria.
Salua equidem veneranda parens fidissima nutrix,
Crata Diis, nostroque etiam iam nohilis auso.
Dii tibi, quae possis animo cepisse videri,
Hac etiam nostra motiprece vota secundent.
Col. Subversum aethereis dirum Salmonea stammis
Disiectumque ferunt:scelerata perditus arte
Cum simulare lovem et iacularifulmina vellet.
Hunc equidem structo memorant in ponte citatos
Quadrupedum currus et equos agitasse volantes:
Impulsasque rotas strepitum quassasse per urbes


page 836, image: delc0836

Argolicas fremuitque faces sparsisse; Tonantem
Ut verum flammas, et spargere tela putares.
At Deus hunc Stygio propere immersisse profundo,
Dicitur, ultorem seque exhibuisse superbi,
Fectoris, ac merita pensasse hos clade furores.
Nunc vero divos, terum quid forte geratur,
Ignorare putem qui cum te tanta locutum
Et tam dira ferant vidua tum prorsus Olympum
Fulminibus statuam, aut nullum superesse Tonantem
Ulterius, tua qui scelerum tibi praemia iustus
Reddat, et queequata meritum tibi sarciat urna.
Dii quantum coeci nos pectoris occupat; an non
Virtutes timulate malis fas luppiter esse
Dixeritian ne etiam patientem a ccom modet aurem,
Flagitio, ac iustus inclinet in improba sensus?
Non iam mirbr enim tolerent si cetera, cumte.
Hac scelerum Lerna turpem patiantur inultum.
Nec tibi magno pere culpandos ore Gigantes,
Quos caelum affectasse ferunt. solioque Tonantem
Exigere et magnis voluisse potirier ausis.
Non nescire Deos etenim, non prima negare
Numina de summi certatum est culmine regni,
Et cui con sistat maiestas summa Tyranno.
Ast nihil eit etiam si quis Salmonea tecum
Conferatibortesco voces, dirasque nefandasque,
Etmemihi le dolos impuraque iurgia linguae.
Aut tibi quis mentem genius, quae cura fatigat
Improba:ut hac cum sis natura pessimus audes.
Officiitamen ac virtutum nomine tete
Iactare et scelcrum deformes panere rictus?
Cum tu quam nigro crispantem sceptra profundo
Tisiphon laudas solam aegnovisse parentem
Ut possis:ita nuncquamvis vomis aurea totus
Te tamen esse satum Srygio probat orbis Auerno.
Non ego discipulos tales, non pectora finix,


page 837

Nec te de nostris agnoscam fetibus esse
Im manis te felle parens ditissima fuci,
Et fecunda dolis, naturae perdita monstrum
Edidit acsaevo te natum semine linquit.
Suppositus nostris, quis enim negat advena nidis
Haec in membra venis, blando quae fota calore
Hanc una vario fuliestam crimine vitam
Attrabere et nostra poterant virtute moveri.
Non mihi naturam scelerum neque femina debes,
Nec tua progenie de molli pectora ducis.
Alterius sedenim cum sis farrago laboris.
Temperiemque trahas:ne me fatearie parentem,
Necte diresatum nostra de gente putabis.
At si nutricem si denique tute vocandam
Hac ratione putes suerim quod sedula matrem,
Iam solo summum tibitu scelcrate pudorem
Nomine conflaris, factoque in Tartara mergas.
Cum primum tenui pro dires natus ab ono
Proferresque caput soli caelumque videres,
Mirabar lepidos vultus formaeque decorem,
Et cibus assiduo venit tibi plurimus usu.
Intercepta meis quoties ego pabula natis
Carpere te vidii quotiescum membra plaumbis
Languida spectarem 8neque enim mihi causa modusve
Exitii tum notus erat) solabar egentem
Hoc me coeca bono quod tesuccrescere pleno
Iam succo nitidum lususque ciere viderem.
Sed quali tandem meditatos pectore lusus,
Et quae gratatuae cuperes benefacta parenti
Reddere, nuncdemum vicina per oppida constat,
Et prope fatali monstratum clade fuisset.
Subnixus primis etenim cum viribus esses,
Dum nos interea quaesitum pabula noras
Excesisse domo pullisque abiise relictis:
Ingenii virtus miseros depastus alumnos,


page 838, image: delc0838

Et quae naturae fuerant secreta recludis.
Nos periisse rat ulaceratos unguibus alti
Accipi ris. maesto vacuum clamore cubile
Impulrmus, gemituque animum vocesque moramur.
Qum tu adeo nostros etiam tolerare dolores
Aegrius et questus poteras spectasse videri.
Cum me composita dcceptam fronte maloque
Hospite delusam reliquas agit error in artes,
Ut te bladidius retinendam stulta putarim.
Nec requievit enim mihi mens nil mota, priusquam
In plenos artus et plean in robora tete
Euasisse videt tutosque urgere volatus.
Tum quantas in me strages. in viscera matris
Inque alas toties quibus incul visse solebas,
Moiitum tete vel quanta piacula dicam
Dii tibi pro meritis tandem pro talibus ausis
Et pro flagiriis dignissima praemia reddanr!
Ni meus ipse domo me pes atque ala tulisset,
Maesta paluba suo iam praeda fuisset alumno.
Et ramen officium simulas iactasque beatae
Istud amicitiae cui cedant omnia nomen.
Cumque adeo testere Dcos cum tute Tonantem
Creber in ore habeas:facto tamen ipfe Tonantem
Tute negas iustoque ferox iiludis Olympo.
Nunc ego sola queror: nati cessere perempti:
Non delata regis soboles, non condita saxo est,
Nec pro more levi sub cespite tecta moratur:
Hospitis at violara manu decessit? habetque
Invisum divis fraterno in ventre sepulchrum.
Nec quererer dete si quid fortasse fuissem
Sic merita ut iuste haec odisse im pendia posses,
Et matrem sprevisse: cui cura ista monenti
Sempererat tete meliorem reddere ne quid
Enostris etiam non gratior usibus esses.
Sed quid quo meme poteram sperare beatum


page 839

Praesidio certae mihi condita vin cula morti
Repperi, et ingratas cumulari in praemia mentes.
Hax benefacta quidem nebulones lance rependunt.
Cu. Stulta gemens et inepta, Deis confisa malignis,
Sacra Deae Veneri querulisque obnoxia curis,
Et multo nimium plorata dives:in altas
Qua te cumque ferant vitae ludibria silvas
An ne putes etiam lingua quacumque moveri
Hoc pectus saevis Herebo quod militat uncis,
Caelicaque haud timide quamvis fint numina spernit?
Erras infelix multum, vitaeque per omnes
Laberis articulos: nihil est sapuisse iuventa,
Si tibi deliret senium, fortasse monebas
Maiores olim nostros: iam tute monentem
Audi etiam et cuculo sapias iganra magistro.
Stultitia est alios cum tu in stituisse ferare,
Ipsta tamen rerum nullo sis doctior usu,
Nec tibi quae fuerint vere exoptanda sequare.
Co. Et miseras etiam cuculo auscultare columbas?
Scilicet has rerum sortes, haec tempora nostro
Ante quidem multo praedixit Saestus in orbe,
Cum caneret silvas atque haec consueta volantum
Commoda non dubiis mutatum luctibus iri
Diceret, ac seros cumulari in lucra dolores.
Quin ventura etiam cuculis aliquando Magistris
Talia secla refert, verso quibus ordine mundus
Induat ex cussos virtutum a cardine mores,
Incertumque colat rectoque invisa probarit.
Et nunc tute novis ingrate laboribus aevum
Sollicitas verane etiam pietate feratur
Improbus, et veteres ponant fera pectora fraudes?
Cu Haud moveare, tibi quo demum sacra Magistro
Utilibus veniat felixque scientia dictis.
Seu doceat Pluto, seu te mage maximus armis
Iuppiter informet, gratum sit utrumque palato,


page 840, image: delc0840

Et flexisse animum monitis ea maxima laus est.
Co. Cur igitur non tu re ctumque bonumque monentes.
Audis, officio submittens pectora nostro?
Cur nihil in melius mutari haec semina dicam?
Cu. Nil nobis certe magnum quod dicere possis
Defuit. egre gia nos tu pietate fovebas:
Tu dictis animum instituis: tu sidera nobis
Commen das: nihil est equidem quod tute videri
Praeeriisse potes. Sed et hoc nos scimus, habentque
Pectora nostratuas, velut inclita dogmata, voces:
Cum tu suadendo nos ad pulcherrima fingis.
Ast diversa tamen sequimur: iuvat esse malignos.
Officii immemores, totoque excedere recto.
Haec est illa etenim tib: dudum incognita nutrix
Semita qua cunctos ferique trahique videmus,
Cuius et auspiciis laetari maxima ducas.
Scilicet ingratos non tantum dicier: est se
Imprimis praestare malos et in omne paratos
Exitium. quocumque vocent vel fata sequentes,
Vel locus invitet salebris ut laedere possint.
Tum certa officio longisque favoribus usos,
Iam conlamatis in te consistere dextris,
Et tibi damna quidem occulto celare tumultu.
Haec ego cum videam mea quo defie ctere possum
Pectora`mens aliud sua det docer aliter aevi
Longe aliud nostris qui sensibus imperat, usus:
Quem nunc praetulerim dum quae tibi tristia condam
Exequar ac celeri noce at mea lingua columbae.
Quin alios sane muito qui vulnera mecum
Multiplicent: ne quid cuculo fortasse ferarc
Solo etiam ingrato lacerarier omnibus instat
Buteo consiliis, tibi ne in felicia, ne quis.
Luctus et inviso desit labor obvius igni
Nec quod multa soles multis largirier, esse
Propterea gratos statuas tibi primusatroces


page 841

Struxerit insidias, primo cui tute iacenti
Supposuisse manus poterisque et cuncta videri
Officia indulsisse. malis fecisse benigne
Est nihil. immittit nocituris sumina flammis,
Indignos quisquis studeat virtute mereri.
Rusticus e toto nonnumquam stipite quercum
Deicit, ac levibus molitur funera ramis.
Haec tamen illa fuit soboli tutela, cibumque
Pabulaque et multo praestabat germina fructu.
Vipera perruptis matrem necat nivida costis:
Et patrem simili perimit Phalangius ore.
Optimus Ausonium (res vera est) scipiotota
Cognitus urbe fuit, magnis cum maximus ille
In patriam men tis fecisset, ut optimus esset:
At tamen et patria hunc poterat prohibere sepulchro
Extoremque pati, cuius virtute quiertem
Iam toties partam magnis celebrare triumphis,
Denique quid memorem mortalia facta: parumne est
Mortales etiam communi lege teneri?
Hanc igitur cernam multos cum poscere iaudem
Sectarique malum, et benefacta rependere facto
Improbo et ingratas ob commo da reddere mentes:
Ingredior consuctum iter, et te persequor omnem
Progeniem exscindens, quantum mihi scilicet illam
Fasque et iura sinunt violenta perdere regno.
Illa vetus dudum periit mihi gratia, mensse
Cogit in obsequium, et ficta sub imagine seruit
Co. Heu, quantas etiam patiuntur Numina spectes
Hocintermortale genus proserpere! sed me
Et tutela Deum, et poterit mens recta tueri,
Id certe eveniet quod cum tu plurima damno
Afficies, simili rursus te clade volucres
Praecipitent aliquando, luasque hanc corpoae noxam
Et quaecumque sies meritus, ludibria plores.
Quodque in me saevo poteras committere raptu,


page 842, image: delc0842

Sustineas propriis lacerare nepotibus. omnem
Dir metam sceleri statuunt poenamque bilance
Ex aequa ne quis frustra colar aethera, reddunt.

Interdum etiam prodesse minimos. Cedrus. Myrica.

C. MAxima consector: minimis adversor: eundum est
Qua me celsa velint rerum vestigia duci.
M. Nonimus ingenii cupidos sublimis honores
Sidereasque comas et odori munera ligni,
Quisve ita me stupida subeersam mente putarit,
Ut con temnendas statuam mihi paruula Cedros,
Inque humiles cupiam detrudi maxima valles?
Non et pect oribus latet in diignatio nostris,
Nec superum adversus medita mur bella Tonantem.
Id saltem audaci conten dit voce Myrica,
Ut cum te meritis ornatam laudibus optet
Aerusque virere locis, interque beatas
Silvarum denso frondere cacumine Nymphas:
Te capias tamen ipsa, tibique haec pectora circum
Fortia vincla loces fatoque obsistere discas.
Qui nimiis semper turgescit honoribus, et se
Legibus exem ptum communibus aspicit: atras
Hic vitae flammas metuat nihilque putarit
Fidendum latis quamquam sint maxima regnis.
C. Viribus haud nostris opus est monitore Myrica,
Nec mihi fas animo stolidas admittere curas.
Aerios habito montes: ca regna ministro.
Haec mihi prima Deis sedes data subruat inde
Qui pots, et tristi Cedros fert crescere vultu.
M. Invidiae quae summa patent non valiibus imis
Tem pestas furit: extremis latuisse, salutem
Confert, ac humiles non lassant fulmina montes.
Aeolus incubuit celsis. et flamina circum
Alta fremunt quae sublimi stant vertice quercus
Impulsus metuant adversaque sidera sperent.


page 843

C. Non ego fabellas, non guttura vana morabor.
Quod parum est metuat, casutque pavescat ad mones
Et dubio semper fatorum pondere nutet.
Fortia contem nunt superos, stant viribus alte
Nixa suis, nullaque timent se clade moveri.
M. Et tamen excelsae confracta ca cumina fagi
In praeceps aliquando dari spectaveris. istas
Quis tandem sgenius, quae denique fata revellunt?
C. Quae sunt firma, Deos contemnere fortiter au dent.
M. Quae sunt firma, Deis sunt firma tuentibus: ast si
Adverso pugnaut iam non sunt firma, Tonante.
Cur vero cum sis pulcherrima Cedre, minores
Despicis ac nullo dignaris honore Myricas?
Si te felicem fortuna haec fi cit haberes
Fortuna quo te communem red dere posses.
Fortior est quisse, quam qui fortissima vincit
Moenia: virtuti posita est ea meta, nec ultra
Tenditur haud raro tibi commoda maxima paruae
Res etiam attulerint, et amica sorte bearnt.
C. Haud ego quodcumque est quo vos praestare putetis,
Ulliu indigeo mea mefortuna peromnes
Extulit alta gradus: regnumque virosque decusque,
Et si quae tribui poterant mihi clara, dicavit.
Me Solymis quondam, cum res fuit integra regnis
Succisam Libano sacrique e vertice montis,
Artifices operum nitidis exposcere tectis.
Ne domus et Regum quaecumque Palatia longis
Advectamia tibus cupiunt: me docta Magistri
Dextera praecipuos aequatam fingit in usus,
Atque intet summas Divorum condidit arces.
Quis classem Pharii, aut Sirorum carbasa regis,
Quis Poliorchetis nesciverit undeciremen?
Diruta quem Miseri laturssent templa Sagunti
Aut Epheso magnae quaesunt exusta Dianae?
Hac operas, atque haec ego sacra innixa columnis


page 844, image: delc0844

Gentibus exhibui, cum me virtute bonoque
Aeterno scirent tineis obsistere, et ullam
Haud cariem laetas aetati inducere Cedros.
Quid mihi cum miseris? fortunam quisque se quetur
Quam nactus, tenui, vel humo sordescat et alga,
Vellaeta superas inter cana frondeat auras.
M. sed tamen haud quisquam cunctos ita sustulit omnis.
Momenti numeros propria ut virtute beatus
Dicier, aut solo felix se possit haberi
Namque alios aliud, si recta aspexeris, urget.
Haud igitur quae parua veiim te spernere: turpis
Stultitiae est cunctas prae se contemnere stirpes,
Nullius et sese virtutis egere putare.
Nonne feros videas superari saepius ursos,
Grandibus haud semper laceratos colla molossis?
Concurtit nonnun quam etiam canis amula magni
Roboris exiguo quantumis corpore sese
Incitet, ac valid s non tendat tergora lumbis.
Ast alia quoniam virtute excellit amandam
Cetera turba putat. magnisque accommodat aufis,
Denique si humanum quisque genus aspicit istic
Ardua sectantem rerum te exem pla monebunt:
Quid spretis interdum etiam virtutibus insit
Praesidii: auto quanto redeant tibi mutua lucro
Officia hic etiam: cum quis tibi forsan ob usus
Haud certe magnos poterit contemptus haberi,
Atque tuos inter sit pars extrema clientes.
An non quo dominis averti funera possent,
Interdum quidam sese obeiecere periclis
Et tristem excipiunt aliena ob commoda mortem?
Quin illam aspieias, quae toti est cognita mundo,
Fabula, et exiguis decernit rebus honorem.
Mus ceruo captus cum iam victoris ad iras
Sternendus foret hac clatum voce ferumque
Aggreditur: Non me violave ris inclite paruum


page 845

Imbellemque: dabis paulum hac melucc potiri
Et fato superesse meo: pietatis et huius
Officii memorem servarint sidera murem.
Ille indignanti similis calcare iacentem
Contempsit: vivas inquit miserande; sequatur
Gloria victorem si te tibi donet honestum est
Parcere subiectis, et debellare superbos.
Vixaliquot pauci gyrabant tempora soles,
Cum simul extensis venator cassibus acrem
Involuit Ceruum retique apptendit: et inter
Cornua celsa palgas nodis coeuntibus haerent.
Ut vero tristi vinctus stat fune. gemiscens
Explicat immani quo mox ca dat ilia ferro
Et dolet, ut cui nunc vitam mors ardua tollat.
Hîcergo allapsus tali mus ore pavenrem
Pulsat: et ê dubiis horrorem vocibusauget:
Sic ne etiam grandes astringunt retia ceruos
Et fortuna premit? agnoscit celsa loquentem
Bestia et, ô aostris si quae solatia rebus
Nunc etiam atruleris! misero mihi funera iam nun?
Ante fores interque manus versantur: at ille
Arro cens casses cum pro tinus explicat, aevo
Consulit alterius, vitaeque pericula demit:
Et servatorem veria vice servat. Olympo
Rem natam fateare, aequus si praemia reddens
Quae poterat virtus iam pridem aliena mereri.
Parua iuvant, ubi magna labant: non numina vires
Viribus opponunt neque vires viribus arcent.
Consilio et virtute explent quae maxima mundo
Perficiunt saepe alta premunt, ut iusta coronent.
Aut quis non etiam veterano prima iuventae
Misceat arma gravi si forsitan ardua bello
Regua petar latisque manus sibi conserat aruis.
An quialargifluos exspectat rusticus imbies,
Iccirco tenerum non poscat in hordea rorem?


page 846, image: delc0846

Alnus amet rivos: Melanurum perca sequatur:
Me virides inter ludantque tegantque lacertae,
Et tenui fluvius nonnumquam excrescat ab amne.
Denique quis molli comprendere carmine possit,
Praesidii quantum paruis sibi rebus et usus
Corpora magna legunt? nihil est ia ctare potentis
Fortunae cumulos. minium est quo maxima damna
Intereunt. morsu spaciosum vipera taurum
Enecat. impulsas ventorum flatibus acri,
Sistit ab ore rates pugnax Echeneis eoque
Quo prendit morsu tensissima vela moratur.
Quid rerum domini? quid sceptro elatus et orbis
Imperio dives, si destituatur honore
Obsequiique bono, tandem perfe cerit? haec est
Maiestas; si sint qui quae sunt iussa sequantur,
Et veniant promptis mandata ad seria dextris,
Pondera nos humiles toleramus dura Myricae
Et variis tegimus pascentia corpora lustris.
Nos inter raptorque lupus vulpesque dolosa
Marsibus exercer stabilitque Tyrannide regnum.
Denique non aliquis quod paruum est rite propellat,
Nec contemnendum minus est quod robore, ducat.
Teque adeo si quid sapias, patiare moneri
Ingentesque animi fastus depone: minores
Esse sinas tecum et communibus utier auris.
Imo age tu quantum excellas virtute bonoque
Naturae; tantum miseris conscendere discas,
Atque aliqua tecum iubeas sub parte morari.
Im perio quisquis potitur fascesque gubernat,
Et gerit excelso fluidas in vertice cristas,
Si non et miseris animo fecisse benigne est
Admittatque suos foveatque feratque minores,
Nec tristes patrio solcrur more colonos;
Is certe imperio indignum tituloque superbo,
Et sese obscuri sobolem probat esse parentis,


page 847

Non etenim virtus maiorum vera, iacentes
Aspernata fuit. Solari, pascere, dextra
Eruere ac hilari depellere tristia fronte,
Iusticiaque suis inducere rebus honorem:
Haec via sublimes olim protrita Monarchas
Intulit imperiis, primaque ab origine Reges
Esse dedit, studiisque bonos clarescere iussit.
Haec cademne quid nutarint tradita servat
Una etiam, ac patriis confirmat culmina regnis.
C. Forsitan et minimis interdum maxima rebus
Indigeant: has nec contra pugnavero voces:
Nec mihi iam libeat te carpere morsibus omni
Qui re sufficiant nullos fateare necesse est.
Non ego te dein ceps contem psero: cresce myrica,
Lustra secunda feris, et pande volucribus umbras.
Haud ego consiliis. neque ligni fructibus ulli
Defuero: quacumque ferant mea munera venti,
Nil nisi quod cunctis poterit prodesse sequemut,
Tu sane exemplis, tu rerum mofe retundis
Si quae pectoribus crescit mihi cura sinistris.
Multi equidem suadent sed non est omnibusuna
Suadendi ratio. Deus est qui singula cunctis
Partitur cedas, si quid sapis. aethera prendas,
Si tamen et teram studeas virtute mereri.
M. Non ego naturâ cunctos errare malove
Crediderim exanimo quae sunt minus aequa profari
Exulat ingenium vitiis persepe: monendo
Quod revoces, ususque adigas assuescere recto.
Suasores sed enim perdant male Numina si qui
Vel funesta dolo vendunt vel sacra pro phanaut.

Nihil esse adulatore noxius. Gallus. Felis.

G. SI tibi veloces inhiberent femora cursus
O Felis. tardo et proferres lumina motu:
Hand tories miseros lacerarent guttura mures.


page 848, image: delc0848

Nec tua sanguineo maculares viscera rictu.
F. Haud tibi Galle, satis res est perspecta: nec omnis
Haec fortuna agili plantarum surgit ab usu.
Artibus est alits venit haec mihi praeda. Parumne
Id generose putes; si destituare sequendi
Viribus ante quidem vertendi munere cellas?
Insulso nimium delassat acumine vitam,
Maxima qui solis sectatur viribus: ut qui
Arbitrio tantum politis det iura tabellis,
Haud alia subnixus ope. Aut quid fortius Ursis,
Quid magno maius res est comperta caballo?
Haus tamen illa suis quia fidunt viribus, omnes
Protinus articules momentaque cuncta volendo
Expediunt Multis minus est cepisse: forentque,
Si non et temere tentassent multa beati.
G quas Care quas igitur memoras mihi callidus artes
Ille cebrasue canis: si te natura sagacem,
Si dedit esse citum primisque in morsibus acrem.
Egregie tecum pacta est: nihil amplius optes.
Credo ego succensis ardere caloribus aluum
Et nimia Veneris tibi membra cupidin spargi:
Id tamen et merito poteris meminisse pudore,
Et famae labem tam foeda incendia spargunt.
F. Haus equidem inficior flagrare libidinis omni
Pectora nostra malo tacitisque intendere technis
Sectarique omnes qua dat Venus ire latebras.
Sit Catus hic felem qui nutrit rusticus albam,
Idaliae flammas et nostri furta caloris,
Applauditque etiam et me tecta sub intima ducit.
Non tamen ista meos via promovet unalabores,
Infercituea nimum speratis semita rebus.
Cassibus ista aliis capienda est praeda, dabitque
In nostras se victa manus ultroque sequertur.
G. Mira refers quis enim dubitet? concedere sponte
In tua vota citos; et adire pericula mures.


page 849

Interea nostros cum non ea turba volatus
Congressusue ferat sonitusque stupescat ad omnes:
Si quas forte meis accendi cantibus auras
Sentit, et e solito vo ces clamore cieri.
Te vero accedat, quem tot iusta triente
Invisum natura dedit penitusque repellit
Et socias nullo iungit tibi foedere partes.
Ut mea sulmineos teret vox alta Leones
Et mutare gradus horrereque viscera cogit:
Sic tu percellis metuentes aspera mures,
Seu te prodat doro seu te consp3ectus adumbret.
F. At mihi natura quod non conceditur: istud
Arte sequi ius fasque sinit: Dii subdere utrumque
Ingeniis satagunt rerumque incommoda vertunt.
G. Quam misiiiam toties artem, quae semina narras
Ingenii? nuilis pulchrum est ambagibus uti:
Atque imposturis caruisse domestica laus est.
F. Haud imposturis delector Galle: vetustis
Artibus ac solitis magnorum moribus utor.
Rectius et nullo poteris celebrarier usu,
Quam veterum si te ratio delectet agasque
Sedulus id prisci quod dudum egere parentes.
Laus ea summa viris trito vestigia gressu
Figere, et antiqua sub consuerudine domus.
G. Vera ais antiqui sancto si tramite mores
Librati niteant et agant quae recta parentes.
Tum decus eximium, tum res excelsa putetur,
Ardua maiorum sectari facta: nec illis
Aut nova praeteritis aut noxia velle tueri.
F. Haud mihi magna quidem rerum sit cura, probatae.
Quali etiam nostris olim maioribus usu,
Perspectaeque ferent minus ft rationis inesset
Consillique, tamen plus verae laudis et alti
Officii fuit. ac supero fuit aucta parente
Mens etiam, et soli studium aspira bat honesto.


page 850, image: delc0850

Quod veteres faciunt rectum est. natura minores
Imperio subicit, primosque imitarier audet.
G. Quaesunt prava, velis non perfecisse: tametsi
Aut pater, aut poterint blandi haec suasisse clientes.
Ludit in humanis funesta superbia rebus,
Tutelamque e iure petit, cum forte malignis
Se studiis late spectan dam praebuit, hac tum
Venditat officium specie, cum fraude minores
Prendit. et ignaros occulta in retia ducit.
F. Nescio mortales quae non sibi blandula fingunt
Somnia. forassis volupe est, si vana sequacem
Titillent animum figmentaque dulcia ludant.
Stulticia est sperare bonos quod prendere nusquam
Sectarive queant. Probitas laudatur; at illam
Nec tuba nec cytharae nec tympana clara, nec omnes
Clamantum plausus in apertum educere possunt.
Usque adeo vel carceribus compacta cicutam
Hausit, et e gelido languescunt lumina somno,
Vel certe extremos iam pridem evasit ad indos
Brachmannosque feros, atque ultima climata mundi
Incolit, ac dubio vivendi iure laborat.
Hîc veteri tantum iam nomine cognita, magni
Relliquias generis, ceu semina parua, tuetur.
Tu rectum tories et verae praemia laudi
Commemoras tamquam si vel tibi tempora rectum
Ulla ferant vel sint habiturae praemia laudes,
Officiove pios reddat moderatio fructus.
Desine velle bonus censeri Galle: potesque
Protinus excel sis iuducier aedibus: ut sis
Et teror populis et saevis poena caballis.
Si pinus celsas oppresserit effera quercus
Imponatque gravi meditata silentia fago:
Quid te Galle putas sacturum denique: magno
Incuties clamore merum, camposque peromnes
Anaeia terrsico subiges animalia cantu.


page 851

Cum tempestates medio tabulata profundo
Atque uterum moles, et firmas aere carinas
Sol vere nauta videt, clavumque revellier undis,
Diffluere et totos malo nutante ludentes:
Iamque sinus et vela cadunt antenna ruebat
Illapsosque bibunt divulsa repagula fluctus.
Quae victis animum poterit spes am plius? aut quae,
Consirmare dies? aliquam spondere salutem?
Iuppiter unus habet tantum virtutis et alti
Arbitrii: reliquis naturae viribus actum est,
Nullaque securos reddunt catastromata nautas.
Haud secus emoto iam cardine vita per omnes
Soluitur articulos, rectum que excedit abaevo,
Seque adeo insinuat vitiorum Lerna triumphis.
G. Haud ignota mihi sunt haec incommeda: Iargo
Pectora nonnumquam gemitu turbamur: at inde
Quae medicina malis, vel quae solatia rectis?
Id demum expedias Felis mihi numine fretus
Ad re quo possis timidos deducere mures,
Ut sponte accedant ultroque in fata sequantur?
Vellem etiam meme praestare hacarte: profecto
Nonumquam miro meditarer seria lusu:
Insolitasque adeo spectares tute choreas.
Nunc me non mures tantum sed maxima saepe
Bestia multa fugit: licet ipse dom mesticus hisce
Officio prosim et depellere tristia certem.
F. Ut tete fugiant reverentia iusserit an non
Has inter nostras regnum te et iura volucres
Exercere putem; Quis te non Galle superbis
Laudibus extuletit primoque inscribat honori?
Indolis eximiae naturam pandis. et illud
Quid tibi commemorem capiti decus? inclita Begum
Instar habes rutulis dia demata fulgida cristis:
Et soli sacer: aethereum non rarus Olympum
Aut limis spectas aut promis vocibus auras.


page 852, image: delc0852

Quin tibi magnificos Latona puerpera gressus
Aut dedit, aut salrem poterat tribuisse videri,
Officii memor ac veteris non nescia luctus.
Hanc Maiestaris formamque et nobile pectus
Ingeniique notas et certi fulmina cantus,
Horrescunt primum, ac metuunt cen fulgura, mures
Exceduntque locis antroque teguntur inani.
Nec tamen et sumper trepidis se cursibus addunt,
Desertasque domos Callo inclamante relinquunt,
Mox etenim cum te videant cessasse canendo,
Ncta revertuntur celeres in tecta, petuntque
Te propter nulla solitos formidine lusus.
Ast ea non nostros coniungunt foedera sensus,
Tanra nec his poterit fiducia muribus esse,
Ut me pertulerint et nostra ad iussa resistant.
Nam sinulac sensere catum mora nussa pacisci
Cum pedibus videas, abitusque urgere volantes,
Speluncasque breves et tuta sub antra reverti.
Insequor actutum libeat mihi vera fateri,
Saltibus assliens. sed raro praedo rapaci
Haeserit ore, cito quia fallunt guttura cursu,
Et ta citi eludunt minitantes vulnera rictus.
Quos igitur nequeat violentia prendere mures
Ars capit; arte tamen foclix venatio nostra est.
G. Hanctechanm et studii tam certa pericula vestri
Dic cate: dant alits parti monumenta sepulchri
Autgenus aut formae decor aut sua gloria laudem,
Te celebrant magnis inscriptae fraudibus artes,
Et Venus, et felix capiendi industriamures.
F. Deploranda forent miseranda incommoda vitae,
Si mihil ingenio si nil hac arte valerem.
Nam simul illusum cum sentio viribes esse,
Atque operam raptu totam mihi perdier: istic
Conmio et cautis in ram mihi legibus utor.
Fingit amicitium. relis, lusuique locosque


page 853

Suscitat, ac vacuis delector in aedibus esse.
Quis miros capitis sinuoso in corpore flexus,
Quisue obliquati tot blanda volumina dorsi
Exp icet? ingenio cedunt mihi viscera: tot me
In formas, tot me ficta in iocularia verto.
Ut cautos etiam, res est mihi certa, Leones
Decipere, et Lynci conando illudere possem.
Applaudunt mures simulanti. Saepe ruentes
Prolecto, ac nulla congressos clade remitto:
Donec et in casses numero mihi divite praeda
Venerit ac tristes inferciat obruta morsus.
Sic mihi quod nullae poterant adducere vires,
Quod natura fugat quod mens aversa riepellit,
Perficit haud levibus simulatio prospera technis.
Quin vero ne quid desint mihi, saepiusi psum
Me fato exstinctum simulo, iaceoque per omnes
Porrectus numeros: collumque pedeque oculosque
Tempero, ne nostris desint ceu funera membris,
Haec ratio fcuctu multo est amplissima vaenil
Dissimulat nullos capiet solertia mures
G. Agniculis sed einim primaque aetate tenellis
Atque Lupis prorsus commercia nulla videri
Dixeeri: horre scunt primis aspectibus autquid
Nostram etiam sobolem Gallinaepignora dicam.
Vix tenuem millus telluri obiecerit vaebram,
Cum pulli fugiunt seque intra tecta re eptent.
Usque adeo noscunt spaciis dista nitub shostem.
Te vero mures excire in foedera: nonne
Id fuerit totas naturae invertere leges?
F. forsitan exiguus primis ne: callidus annis
Assilit interdum comi: esque educit inermes,
Incautosque, suis haud unquam cladibus actos:
Hos rapio, lusum cum iam satis esse putetur,
Et mihi funestam succendant pectora litem.
Hic sit amicitiae finis, cum prima domatur


page 854, image: delc0854

Ventricuii rabies, saturatque ca praeda vorantem.
G. Dii quantum noxae, quantumque in funera cladis
Foedusadulator. cui circum plurima mentem
Versatur dubiis simulatio tecta latebris,
Intulerit? quid non scelerum tristisque ruinae
Teter alit scabiem dum affricat moribus, et iam
Hic nil deterius magnum quibus artibus orbem
Flagitii pater et rebus ferus osor hon stis,
Obruat ac parto staur sua culmina regno.
Multa equidem absumit belli DEUS: obicit atrae
Corpora multa neci, morbis dum saevit acutis
Phoebus et eximias grassatur pestis in urbes.
Multa etiam Bacchus sternit: sunt plurima ponto
Quae subermersa iacent levibusque agitantur arenis,
Denique multiplices immittitg ntibus iras
Nennumquam EDEUS et vario premit alta furore:
Ast damni nihil ista quidem dar turba, molesto
Si simularori libeat confere quod omnem
Vicerit hic pestem et superet feritate venena
Tum vero si quis stigit nigra regna tyranni
Eumenidumque faces, et Auerni guttura pingat;
Non alia tantas comprendat imagine clades
Quam simulatoris si foedos kumine mores
Expcimat ac vero refera fera facta colore.
Nam Phlegethonteos odiis immanibus angues
Et furias ardere feiunt, ut saecula diris
Fluctibus iavoluant et perdere macima possina.
Intereat trinquilla tamen cen fingere; miros
Induere obsequio vultes, et plaudere factis.
Haud secus aedelio et sinulator vanus in omnes
Flectir advandi numeros sua pectora solus
Qui quod adliuc poterat rectum mene cernere frangit.
Haec est illa boni, contraria moribus hydra,
Lemeo generata lacu quam dextra potentis
Alcidae toties fertur misisse sub Orcum


page 855

Et resides secuisse iubas lethoque dedisse.
Tot nova colla tumet, tot pullulat ora colubris,
Tot renovar vultus veterumque in sede reponit:
Caelesti donec fultus virtute ferocem
Stravit, et aeterno conclusit lumina somno.
Atnon decipulam qua prendi maxima possint,
Esse putes? in quam si quis vitare volebat
Nivitet subita lapsumse fraude queretur,
Suave malum dulcisque lues, ubi mortis acerbae
Furera, quam morbum prius experiare necesse est.
Anchora stagitiis tutissima: Regibusalta
Pemicies qua summa labant, rectum que fatiscit,
Et male pro meritis cumulatur gratia rebus.
Nam qui assentari didicit, struit omnibus unum
Exitium, primi pereunt, quos esse deceret
Illaesos, fatoque auctos meliore potiti.
Sternuntur passim reliqui, pelluntur, aguntur,
Atque indignantes horrescunt Principis iras.
Hoc aulis commune malum, certissima pestis,
Oppressura bonos, veniamque datura malignis.
Ast ut adulator peragat sua commoda; fictis
Laudbius accendit magnorum pectora regum,
Factaque miratur quam vis deterrima: molle
Sermones oleum simulant sed spicula blando
Sub feritare tegunt, iaculisque cnerantur acutis,
Tum vero sese multorum ad vota dolosque
Commodat ac dictis subscribit inanibus: alba
Nigrat et e nigris producti blandulusalba:
Obsequium seruile subit: blanditur. et omnes
Suggillat: nec herum fido satis ore sequetur.
Haec aulis prima est merces, haec prima voluptas,
Hoc operae precium cum iam satis intulit auri
Dertusitque loco, quibus invidet altera moxhunc
(Ne sua flagitiis iustissima praemia desinit)
In nova producit meritum ludibria cornix,


page 856, image: delc0856

Ergo alios qui dente prius fortassis acerbo
Strinxit. et occulto cumulabat vulnera morsus,
Incautis dum qua noceat vel parte, velarte
Terreat ac tacitis affundat damna venenis;
Fortunaeque gradus Echeneis dira moretur:
Inversaetandem sortis mala multa vicissim
Sentit, et irato meritas dat numine poenas;
Existit que alius qui multo tetrius ipsum
Pingat et in cumulum maiora prioribus addat.
Hic varias pridem in formas, um Prothea sese
Dum noceant vertisse malos nil proderit, arte
Luditurars capiturque suo vulpecula neruo.
Nec toties ivat hic tenuem simul asse Cupressum,
Aut do mini vafro plausisse ad iusssa cerebro:
Non cessisse viis non magno aequasse Tonanti.
Progeniem aut primis educere gentibus ortum:
Qui sunt Gnato num turpissima pectora mores:
Omn a blanditiis et amaro obducere melle
Inque recuratos distringere spicula flexus.
Silaudas, laudant: p operas sic cursibus, instant
Lentius in cedas: testudine tardius ibunt.
Quod si bella probes, lituosque et classica fingunt:
Si studeas paci iam sunt venabula damno.
Vicisti lepores; memorant struisse Leones.
Si cadis; actutum subverso scorpore languent:
Clisopho similes, qui cum de crure Philippus
Forte laboraret claudum se Fingere: risit
Et Charisophus, dominum ridere videbat
Cum procul et turpi venatur acumine laudem.
Denique quicquid agis,su damnes vera, probes seu
Faisa tuis sem per ficto parasitus honore
Miiitat ac blande subtendit guttur dicits:
Palpo percutiunt, inftillant toxica lusu,
Formosi aspectu tantum qui funera molli
Certa parant risu, mortemque in laude relinquunt:


page 857

Ceu cum tu miseros in tanta pericula mures
Ludendo trahis et sceleratam immittis in aluum.
Invisum dius genus, atque odiosa mineruae
Turna: quibas pretii nibil est aut fallere recti
Ciruitu aut falso deludere feria vult,
Permcies extrema bonis, seu prima gubernant,
Seu primis parent Stygiis et manibus esto
Deterior quisquis diversum in mente recondis,
Quando aliud mollis simularint guttura dicto.
Quan quam nescio quae iam me natura, sed istud
Nec te scire iuvet, nec me proferre necesse est.
F. Frustra obfirmatos revocat sapientia mores.
Non omnes quae tu deducere carbasa possunt.
Tu quae vera probas, et quae sunt recta celebras
Semper, et ingenia disquiris in onnia lance,
Nos aliam innat ire viam qua maximus orbis
Tendit et haud dubio spectat sua commoda lucro.
G. Nec lucrum possis nec commoda cicere, si quid
Adverso prorsus meditatur vita Tonante.
Vera manent cum nulla manent: et falsa peribunt
Omnia nec solidos capit hic simulatto fructus.
Dii dant magna bonis, et quae data magna tuentur.
F. hocsacrum pectus: haec sunt solatia. vicit
Consilio Gallus si fato vincat, amussi
Ex una geminos sibi contrahit acer honores.