NICOLAI ASCLEPII BARBATI.

Natalis Christi praeconium.

FEsta dies ancto Phoebei luminis orbe,
Ingenuis festum mentibus urget opus;
Et citat emersi nos ad fastigia solis,
Nec finit infernas semper amate domos.
Quid tibi cum rebus mens caelo nata caducis?
Naturam genii quin age redderui.
Cur aliena magis quam quae ribi proxima curas
Cessat et in propriis mens aliena bonis?
Brutaque mortales cum stulti membra sequuntat;
Immortale suum non facit officium?
Appetit effreni perulans lascivia motu,
Inque procax venis vis meat illa tuis.
Bile per indomitos artus mittente venenum,
Vindictam nullâ cum rationepetit.
Inque avido coedis quae sanguine vita quiescit,
Ire leonino dicitur a stomacho.
Sic stupidi dubiis quaerunt latitate periclis.
Frigidus externum corpus ubi horror habet.
Porro ubi factorum pigeat, pudeatue tuorum,
Conscius heu tristi manat ab ore rubor.
Tolluntur dempto risusque socique liene

Et spes solicitos immoderata facit.
Nituntur sensus versâ ratione sub ipsos
Haec adeo et mentem reddere corpoream.
Quae si mutatâ vim conditione priorem
Induat, et pleno surgat in astra Iove:
Extenuer raris pereuntes ignibus artus,
Carnis et aethereas scandat inane plagas.
Magna revicturae sunt haec mysteria ca rnis:
Pendula in hoc speculo se probet ergo fides.
Tanta Deus physica incidit mysteria in aera.
Praeterea quod et haec pagina sacra docet.
Fingeret unde hominem fertur bonus ille Prometheus
Particulam e cunctis surripuisse feris.
Verum animum aethereo furtivum duxit ab igne,
Fluxit et a puro mentis origo Deo.
Ergo age imago Dei, nete contagio carnis
Effice mens ullâ morbida labe premat.
Quae patet emenso spaciosior orbita caelo,
Decrescit summis quae brevis umbra iugis.
Somniferum mentis divinae odere veternum.
Sidereo et noctem surripuere animo.
Aethereâ venit qui patris splendor ab arce.
Nos postliminiiiure aliquando vocat.
Ecce oritur nobis illustri sidere phoebus,
Angulus umbrarum quo nihil ulius habet.
Utpote divinus manat per singula fulgor,
Ambitur nullis fulgor et ille locis.
Cuius si rutilet tenuis scintillula nobis.
Unde meum tepeat quidlibet ingenium.
Exiguum sat erit tenera ad praesepia carmen
Dicere, cum socio sive boare gtege.
Nec puero turpe est grandes colludere natu.
Cuius opum consors fit sibi nemo senex.
Pax, grato quodcumque venit de pectore, quamuin.
Destituat numeros carmen inane suos.

Nam quoties cantu descendit somnus anili?
Et monet officii grata Neaera Deum?
Est qui Laedaeos interstrepit anser olores
Curarum aeterno portio quanta Ioni?
Donantis mentem plutis quam dona recenset.
Rimotur cordis qui penetrale, DEUS.
Placavit facilem quoties mola salsa tonantem,
Et summi est vitulâ gratia capta Iovis?
Imo et ob hoc nostras descendit paupet ad aras.
Pauperis ut tenues audiat ipse preces.
Et profugus phatiasasino defercur ad urbes.
Fors asino Aoniam me feriente lyram.
Et veniens asino Solimi ad sacraria templi.
Audiit a pueris: Rex benedicte venis.
Nempe e sublimi Christus miserator Olympo
Seruili venit conditione puer.
Saepelevi somnum cui suadet inire susurro
Et miscet numeros casta sine arte parens.
Magnificum techare puer mea corda fatentur.
Qui terrae et caeli es Oceanique potens.
Inque tuo mea mens exultat nomine fili,
Tu mihi nate Deus, tu mihi nate salus.
Quantumuis nihilipse siem, me respicis, hinc me
Felicem mundus terque quaterque canet.
Magna mihi, qui manga potes, concedis egenae
Et solum sanctum est nomen in orbe tuum.
Qui te chare puer, qui tereverebitur, eius
A stirpe in stirpem fers miserator opem.
Ipse tuo elatas dispergis robore mentes,
Sternis sublimes, euchis atque humiles.
Si quis te esuriat, convivam pascis opime.
Turpe eget immensas dives at inter opes.
Tu qui Israelem miseratus suscipis, ut qui
Vis Abrahae patris, vis meminisse patrum.
Pro queîs nate tibi et patri sit gloria donis,

Unde venit numen, Spiritus alme tuum.
Hunc neque purpureae natum excepêre ministrae,
Nec curant positos molliter articulos.
Nemo lavat, calida nec frigida temperat unda,
Anxia nec variis est domus obsequiis.
Et quod debebat nato sine coniuge mater,
Forfiitan et nullo non eget officio.
Nam quis praestet opem, cui diversira frigent?
Quisquepuerperium quaerat et ante boves?
Quae tam contemptum connixa est femina partum?
Vix oliso miseraecui locus in stabulo.
Quae tam barbarico fuit unquam natio ritu?
Ut non praeferret parturientis opem?
Qaudet avis nido, foveis vulpecula coecis,
Reptile amat petras, littora piscis habet.
Quae venite gremio soboles aeterna paterno,
Exiguum capiti non habet ecce solum.
Tuiba quae ad insolitum defert sua nomina censum.
Cedens Romano Regia sceptra iugo.
Ordine quae fierent urbana nego amiscet,
Humani leges turbat et hospitii.
Tempore in hoc nasci quo sfida oracula consteut,
Et tam neglecto maluit ille loco.
Quam inter Herodiacae cunabula eburnea spondae.
Quam mariamnai fulcra cruenta thori.
Crederet huic quisquam natum de virgineregem.
Sacro conceptum flamine, patre Deo?
Ex, quae condtderit prira is in membra coactum.
Cuius nec mundus quiverit esse capax!
Nec Dominum rerum rebus cognoscier ipsis?
Sed res factorem destituisse suum?
Argumenta fidem rebus praestantra tantis
Hic hominum callens defit et ingenium.
Congerit arenti cui custos stragula foenc.
Edicto cuius gramina laeta virent.

Stirpibus humenti vitam eradice ministrat,
Vermibus arroso qui modo lintre cubat.
Implicitus pannis hic qui fovet omnia, friget,
Vagit et ad trepidos pauper inopsque boves.
Et vivit modico cui vivunt omnia lacte.
Et praetentatos excipit ore cibos.
Fascia compositos stringit replicabilis artus,
Membraque vulgaris discita Zona regit.
Nunc flens virginco placandus ab ubere pendet,
Et merus in cunctis quid nisi rebus homo est?
Exulat a patria qui nil peccaverat infans,
Ut nos aeterno tolleret exilio.
Quis miserabilior verset mortalia casus?
Quam qui immortalem hic excipit (oro) Deum.
Aspice ad omnigenas naturae divitis artes,
Et non deprensas cuncti parentis opes.
Naturae artificem dehinc respice divitisipsum,
Factorem in mediis respice divitiis.
Non nolens, ut nos, nec paupertate coactus,
Attamen en operum, quae variavit, eget.
Nec modo dum puer est (quae sors mortalia rentat)
Haec, sed qua vixit ter tria lustra tulit.
Sordet, negligitur, famet et sitit, ultima passus
Nescitur, vermes nec precium inter habet.
Felix paupertas, qua nobis copia rerum
Parta est, quae nullo sit peritura die.
Vincit Amlataeum cuius profusio cornu,
Et quidquid totus nobile mundus habet.
Deficit hic quidquid ducit Pactolus et Hermus,
Et precium aequoreus vile lapillus habet.
Quidquid odoratus ditat Phoenices amomi,
Et antum Assytio balsamagrata solo.
Cumque autumnali Chloris fecunda marito,
Contatâ Alcinous dives et in patriâ.
Et qui so formas mutat Vertumnus in omnes.

Pauperem et exigui se putat ese pretii.
Atrabico Coae vestes bombice verentur
Istius cenlum posse subite fori.
Aemula Palladiae cessat virtutis Arachne,
Et quae Moeonio stamine tela nitet.
Pallas et ipsa suos quantae sunt maxima vires
Deicit, et natam se negat esse Ious.
Labitur e caelo tanti sapientia nati,
Natus ab aeterno prodiit ille patre.
Aurea quae speciem referebat gaza trabalem,
Et solymas inter praeradia bat opes.
Cedit Ephrataeo quamvis sit vile cubili.
Nec dono est alius fertiliore tholus.
Palmetune e caeso quod balsama codice stillat.
Bethlehemitanum nil facit ad stabulum.
Exiguae superant quodcumque anathema clitellae.
Et Ptolomeae numina lapsa Phari.
Nam profugi faciem postratus sentit Osyris,
Et patrio cedens Isis amica solo.
Parthica Phoebeo radiabant fulcra metallo,
Hic flavi multo lumine Chrysoliti.
Hic Amathuntiaca conchylis purpura testa,
Hic ab Erythraeo munera rapta solo:
Hic virides doctâ fulgebant arte Smaragdi.
Hic de cadmaeâ mollia pensa Tyro.
Hic quid quid fragrat, hic quidquid dulce palato,
Laevia contactu, dulcia quaeque sono:
Tanta parabantur, moribundae schemata cami,
Cuique parabantur, quid nisi pedor erat?
Qui stellas proprio distinxit quasque colore,
Unde fluit gemmis vis quoque sidereis.
In sicco, tali natus sub tempore, ligno,
En Deus en trepidos ponitur ante boves.
O felix pecus, ô, quamvis rationis egerent,
Pruta tamen dominum sunt venerata suum.

Quod possunt, flatu, qualem inspiraveratille,
Inflexis dominum prona fonent genbus.
Talis in humanos veniatreverentia mores.
Digna sit officio vox rearilla suo.
Hunc elementa tamen vixratum muta loquuntur,
Et celsi aguoscunt axe ab utroque poli.
Nam caeli veniunt praelagi numine Magi.
Praebentes homini mystica sacra Deo.
Alter ab Arrabicis fert qureae munera petris,
Felici regem largu et aere beat.
Alter Oronteae redolentem pixida myrthae.
Membra unget Domini quo moribunda fui.
Hinc quoque sacrificilibuntes thura Sabaei,
Quo magnum caeli numen honore colunt.
Turbaque pastorum veniebat rustica, quamvis
A Pharisaeaeo spreta supercilio.
Paret et Angelicis sub noctem credula iussis,
Intento ad superum carmina dia grege.
Cum quibus unanimes tibi Christe precamur honorem,
Et pacem terris, sit modo pacis amans.
Testetur reduces quae nos via denique cives,
Et menten Angelicis inseruisse choris.