CAMENA Early Modern Latin Texts

M. MELCHIORIS WEINRICHII AERARIUM POETICUM, Hoc est, Phrases et nomina Poetica, tam Propria, quam Appellativa, Poetarum Latinorum, cum Veterum plerorumque omnium; tum Recentiorum quorundam, et praesertim Friderici Taubmanni, Saeculi nostri Poetae praestantissimi: Titulis Latino-Germanicis ordine doctrinae, cuiuslibet Disciplinae proprio, ita congesta, ut praeter haec instar Locorum Communium etiam haberi possint: Nunc septimum reiterata editione infinitis in locis emendatius, tersius, ut et Italorum, Belgarum, Gallorum, Germanorum, Scotorum, Hungarorum quos IANUS GRUTERUS utplurimum collegit, Christianorum aeque ac Gentilium Illustrissimorum plusquam DC. Poetarum pulchre loquendi modis, novis item CCXXX. Titulis exauctius protractum e forulis Scholasticis M. IOSEPHI CLAUDERI, Sen. Poetae Christiani. Accessit sub finem Index tam Latinus, quam Germanicus. Cum Privilegio Sacr. Caesar. Maiest. et Elect, Saxon. FRANCOFURTI, Sumptibus Heredum THOMAE MARTTHIAE GÖTZII, ANNO M. DC. LXXVII.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD OECONOMIAM PERTINENTES.

DE FAMILIA.

Familia, Geschlecht.

GEnus a proavis. Principium generis, avorum. Gradus generis magnus. Series gentis. Fama generis. Ortus dives. Primordia gentis. Stirps parentum. Sanguis avorum. Saeculum. Sanguinis ordo. Avi, proavi, atavique. Cunabula. Sanguinis ortus nexus. Seminium generis. Origo gentis, stirpis, domus [orig: domûs], nobilitatis. Generis fabula falsa. Progenies. Propago.

Genus antiquum, maternum, egregium, ingens, sublime, superbum, regale, commune, diversum, impar, acre, indocile, irritabile, implacidum, impium, crudele, dirum, tetrum, infandum, infaustum, exitiale, infame, deforme, vipereum, fallax, obliquum, incertum, permixtum, vaniloquum, vile, neglectum, obscurum, exstinctum, omne, cunctum. Non vulgare. Fecundum in fraudes. Fatale cui. Admotum superis. Demissum serie Iovis. Clarum stirpe. Titulis inclitum. Actum per reges. Intractabile, insuperabile bello. Durum a stirpe. Fultum serie.

Domus parva, fida, fertilis, cognata, magna,c lara, casta, sacra, regia, Caesarea, praepotens, eversa, trabeata, tumida, misera, miseranda, afflicta, incesta, impia, nefanda, mendax, labens, lapsa, prostrata, impulsa. Non male nota. Excidio demersa. Primo imperfecta cubili. Plena laurearum. Imperio foeda.

Origo prima, natalis, patruelis, prisca, pulchra, mira, caelestis, tenuis, despecta, tristis. Non parva. Affinis caelo.

Stirps praeclara, invicta, sacrata, nova, humilis, plebeia, ignota, invisa, profana, permista, gemina, monstrosa, infanda, profuga, ultima.

Sanguis propinquus, proximus, cognatus, medius, iunctus, socius, proprius, avitus, patruus, carus, uterque, unus, mixtus, revocatus, pius, aureus, armiger, patritius, fidereus, degener, discolor, paenitendus. Ductus ab aethere.

Nasci familia [orig: familiâ], auß einem Geschlecht seine Ankunfft haben.

Oriri a stirpe, maioribus, Ab origine duci. Nasci origine, de stirpe, sanguine, parentei Generari e sanguine, de sanguine. Ducere ortus, originem ab auctore, principium a sanguine. Ducere genus ex quo, generis primordia. De ducere gentem, nomen ab origine. Trahere nomen a sanguine. Ferre genus de patre. Descende re origine. Agere genus. Surge re sanguine. Repetere stemma a quo. Numerare genus, avos a quo. Genus et origo manet. Genus dif funditur a quo. Progenies a sanguine ducitur.

Genere naetus claro, fürnehmes Geschlechts.

Generis, gentis origine, loco clarus. Ortu generosus materno. Princeps, auctor generie, sangui nis, propaginis. Materno illustris sanguine. Praeclara stirpe, claro sanguine, origine clara natus, cretus, prosatus. Genus alto a sanguine Divum ducens. Et proavis et claro sanguine natus, prognatus.

Paterfamilias, Haußvater.

Regulus. Domus [orig: Domûs] dominus, moderator. Qui ineolit eximias quasi Regulus aedes.

Domestica familia, Hauß-Gesinde.

DE SOCIETATE CONIUGALI. Coniugium, Ehe, Ehestand.

Foedus thalami. Foedera lecti, socialia, taedae. Coniugii fides. Vincula coniugii. Vincla tori. Gemini sexus. Socii vincla mariaa tori. Maritales thalami. Iugum maritum. Usus maritales. Ius lecti, tori. Sacra iuratori. Connubiale iugum. Cytherea iuga. Socii catena maritae iugi. Non laedendi foedera coniugii. Illibata tori foedera. Honesta feracis copula coniugii. Debita iura. tori. Sacra iugalia. Hymenaeus promissus. Lecti iura socialia. Faces maritae. Socialis amor- Iura marita, coniugalia, sacerrima lecti. Tori iugale sacrum. Sociales anni. Maritale capistrum Sacratum coniugii pactum. Femineae carnea vincla manus. Beati gloria coniugii. Copula coniugii irrupta. Socii consortia lecti. Sanctae vincula ferenda facis. Legitimi vincula firma tori. Casti iura marita tori. Socii iura sacerrima lecti. Coniugii temperies. Thalami foedera pacti, quae non ulla iniuria rumpat, non si diluvio miscens effundat in undas tellurem Nereus, caelumve in Tartara solvat.

Coniugium futurum, novum, opta tum, fortunatum, superbum, tantum, regium, antiquum, ferum, dirum, nefandum, raptum, abruptum, suave, ferax, laetum, fecundum. Absconditum cui.

Dulcius vita atque anima. Vita suavis, honesta, utilis hanc si quis sapienter habebit et apte. Per quod stat tellus ingens caelumque repletur. Academia quaedam humanae vitae, unde suas ducit primas Ecclesia plantas. Cuius prima, sed haec etiam una atque unica lex est, regnet ut in socia felix concordia lecto.

Connubium speratum, desponsum, festum, dilectum, dulce, arduum, par, stabile, alienum, barbarum, lamentabile. Adiunctum Superis sinistris.

Foedus iugale, coniugale, sociale, geniale, partium, datum, sacratum, melius, castum, illibatum, properatum, furtivum, varium, infandum.

Fax marita, legitima; nuptialis, sollennis, sinistra, culpata, flebilis, incesta, impia.

Taedae promissae, pactae, primae, virgineae, plenae, nocturnae, pudicae, sacrae, felices, insignes, similes, externae, vulgares, ferales, funestae, Stygiae.

Thalamus coiens, recens, paratus, secundus, amatus, flagrans, altus, consanguineus, minor, severus, scelestus, cruentus, nefandus, pudendus, imbellis, vacuus, sterilis, maestus, imus, ater. Impiatus facinore.

Torus pollicitus, mixtus. herilis, patrius, maternus, maritus, socius, concors, fidus iustus, tutus, carus, faustus, auspicatus, augendus, magnus, caelestis, aetherius, priscus, privatus, dubius, caelebs, viduus, desertus, prior, arctus, exiguus, captivus, devotus, falsus, mentitus, ignotus, vetitus, immundus.

Ambitus puellae, das Löffeln.

Ambire puellam, auff die Bulschafft gehen.

Ambire connubiis. Cupere connubia alicuius. Patrias ambire Dianas. Petere puellam, connubia, natam et connubia, coniugium, thalamos alicuius, foedera taedae. Connubia poscere. Quaerere coniugium, toros. Optare coniugem, thalamos, Sperare, tentare thalamos. Certare pro virgine. Ad thalami certamen adesse. Legere soceros. Coniux quaeritur. Personat aula procis. Proci petunt, ruunt in quam, certant pro virgine.

Amator, Buler, Juncker.

Amator formesus, fervidus, patiens, blandiloquus miser, pulcher, tener, blandus, manifestus, captus, frequens, dives, pauper, lassus. Oblitus famae melioris. Miles modo factus amori. Quem durus amor crudeli peredit tabe. Qui sibi cadaver, alteri vivit. Sibi

abest praesens, plus fellis, quam mellis habens. Non aequo foedere amans. Nodatus laqueo collum. Cuius fluctuat error Mellitis doctus verbis mulcere puellas. Non bene quid deceat, qui videt. Cuius levitas magnas perdit opes. Quem exercet nocte dieque furor. Qui virginis hortum frangit et audaci pollice poma legit. Cui sunt gaudia rara, cura dolorque frequens. Imbibens novum contacta per ossa calorem, insolitasque hauriens flammas. Quigratam sentit sub pectore flammam, vulnus alitque. Quem tenet molliter uritque amor. Qui dolorem concipit aspectu. Sibi somnia fingens. Praestrictum cor amore ligatus, amantes artibus ut magicis carmen et herba ligat. Figens in virgine vultus [orig: vultûs]. Candida formosae decerpens ora puellae. Cuius ossibus tacitus ignis gliscit.

Amans cupitus, sollicitus, insomnis, unanimis, coronatus, novus, laetus, strenuus, sacer, felix, imprudens, iratus, periurus, absens, infelix, vacuus neglectus, exclusus. Non admissus. Tota nocte receptus.

Amica, ein Bulschafft, Bule.

Amica iuvenis, tenera, mollis, dulcis, subtilis, formosa, culta, magna, dives, lacerata, turpis, sordida, tristis, nova, dura, spoliatrix, fallax, levis, absens, deserta, affecta, optata, speciosa, dilecta, blanda, blandula, suavis. Flexanimis animos docta movere sonis Dulcia verba loquens. Amanti carior medullis, aut si quid mage carum est medullis. Quae movet ardores. Blandis verbis mulcens animos. Quae melle magis dulcia verba facit. Tenens in tepido sinu iuvenem. Arbitrio ludens suo. Argutos in dilectum quae flectit ocellos. Levior foliisque auraque incertior omni. Quae didicit incautos fallere amantes. Quae admotis repetit lasciva labellis basia.

Amantes, die einander lieb haben.

Bellum amantium, Bulen-Krieg.

Rivalis, Mitbuler.

Procus, Werber.

Procus iuvenis, dives, magnus, caelicola, adveniens, multus, prior, vetus, audax, instans, furens, miser, hirsutus. Consilium solitus prius explorare parentum. Iussus visam cui conciliare puellam. Quo nuptum bella datur cui consponsore puella.

Proci. Temeraria procorum copia. Luxuriosa turba. Molles proci, fescennina trahit quos saepe locutio. Quos aequo fortuna

loco sociavit, ut essent, qui patris affectum et matris, secretaque rerum portarent genero responsaque certa referrent.

Amorepuellae excidere, den Korb bekommen.

Pati virginis repulsam et spem pertusa [orig: pertusâ] corbe tulisse domum. Ferre repulsam. Frustra thalamos tentasse.

Amplexus, das Hertzen, Umbfahung.

Amplexus carus, mollis, pudicus, optatus, petitus, avidus, verus, datus, pressus, medius, creber, densus, subitus, regius, varius, longus, perennis, brevis, miser, emptus, vacuus, frustraneus, turpis, durus, ultimus, supremus, extremus, mutuus, tener, placidus, nexilis.

Complexus expetitus, vivus, femineus, pius, laetus, arctus tenax, nodosus, iugatus, solidus, furtivus, blandus.

Amplecti, hertzen, umbfahen.

Collo manus inicere. Ora oribus confesre, et labella labris iungere. Saltu volucri insilire collo. Iungere labra labris, et oculos oculis. Cupidis lacertis ligare, et totum mediis fatigare coxis. Desideratos in amplexus ferri. Tendere ad cara oscula. Genas genis componere. Avidis lacertis vincire. Dare se in brachia nexuosa. Inter se longum morari cara cervice. Implere niveos cervice lacertos. Constringere colla validis lacertis. Cupidis lacertis ligare. Brachia nectere brachiis. Cupidas manus in colla inicere. Saepe collo ferre iterata brachia. Avidis palmis cingere. Complicatum pendere collo. Brachia lactea vincire collo. Brachia ad amplexum semper gerere prompta. Ire in amplexus. Amplecti ulnis, lacertis artus, colla. Complecti manibus. Dare amplexus, complexus. Dare vincla collo. Dare collo brachia circum. Cervici dare brachia. Membra fovere sinu. Circumdare brachia collo. Circumfundi collo. Premere colla lacertis, pectora, Premere ad corpus, ad pectora, Ire per amplexus laetum. Petere amplexus, complexus, colla amplexu. Verti, ire, venire in amplexus, Captare colla lacertis. Amico amplexu excipere, iungi. Ruere in amplexus. Invadere colla lacertis. Pendere, inserpere collo. Sese gestu insinuare. Haerere collo in amplexu. Inhaerere humeris. Inicere collo brachia, manum. Fatigare amplexu. Implicare brachia collo. Impedire amplexu. Iacere in amplexu. Dividere amplexus. Amplexu mutare brachia. Amplexus ferre. Ambire complexibus. Tenere, occupare amplexu. Haerere amplexibus.

Innectere colla lacertis. Tangere, ad ducere collum lacertis. Infundi collo. Humeris imponere lacertos. Humeros tenere lacertis Cervice onerare lacertos. Ferre ad colla manus. In colla redire. Vinctum esse collo. Poni in lacerro. Retinere lacertis. Candida formoso supponere brachia collo. Lacertis niti. Candida colla lacertis cingere. Affigere pectora. Amplexus membra ligat. Nectuntur brachia collo. Brachia pendent collo. Cingun tur colla lacertis.

Osculum, ein Kuß.

Dulcius ambrosia suaviolum Suavium impurum. Basia, qualia dar socio colliso Chaonis ales ore. Bafiatio hiberna. Osculum amoris opus. Osculatio. Osculillum. Morsiuncula. Ignis basiorum. Mora longa suaviorum. Mella basiationum. Tepidus imber, milia mille basiationum.

Osculum dandum, primum, supremum, ratum, tempestivum, dulce, gratum, blandum, optimum, molle, carum, sororium, patrium, felix, fragrans, aperrum, fidum, alternum, repetitum, properatum, iunctum, longum, improbum, elausum, furtivum, supinum, intermissum, ulimum, summum, extremum, miserum, irritum, vanum, pavidum, tremens, pallens, frigidum, navale, deterius, hircosum, furiale, hians. Non durum. Vernos redolens flores. Melle perfusum. Per longas moras continuatum. Tenellum, mollicellum, succiplenum, dulci dulcius nectare. Languidulo suctum, resuctum sono. Magis gratum duici favo. Dulcius melie Hybleo, et Siculae liquore cannae. Solum habens et fundens ambrosiaeque nectarisque sucos. Insertum galeae. Mistum blanditlis, mandatis, sonis, lacrimis. Impressis gradibus nixum. Non repetendum terum. In tenebris datum. Mistum blandisonis dictis. Blandum lascivis iocis. Datum lepidis sertis. Mollibus illecebris mistum.

Basium lascivum, luctans, purum, plenum, longum, suave, pudi. bundum, nuptiale, semihiulcum, insidiosum, laetum, mite, mordens, pressum, aureolum, anhelum, humidum, roscidum, dilectum, ebrium. amicum, delitiosum. Udum falerno. Blandas imitatum columbas. Pugnans, certans linguis. Roseis datum, fixum, iunctum labris, labellis. Penetrans animos.

Osculari, Schmatz geben.

Deosculari. Dare malis oscula, basia. Basiare. Reddere, ferre, auferre, petere, applicare, figere, infigere, dividere, dispensare,

ingeminare, libare, delibare, sumere, carpere, rapere, eripere oscula. Captare basia. Ad oscula venire, surgere, consurgere. Suaviari ore. Detorquere cervicem ad oscula. Ferre se in oscula. Oecupare, premere, tenere osculo. Oppangere suavia. Interserere oscula verbis. Aptum surripere cui tacito tramite suaviolum. Oscula rapere et in haec rapi ab alio. Os ori iungere, Amplexu dividere osculum honesto. Oscula iungere. Oscula luctantia carpere. Ferre ab ore oscula. Osculo labra circumire. Committere oscula linguae. Oscula nectere lingua. Raptim oscula congerere. Oscula carpere sine ordine. In labiis ponere oscula. Premere oribus ora. Basia reddere dulcibus labellis. Ora ad ora ferre, admovere. Blandiloquis infigere basia labris, Blandisonis interse rere oscula dictis. Oscula delectant. Basia crepant. Basiare labella, succi plena, tenella, mollicella. Longa sumere oscula optata mora. Vincere multivola osculatione. Propinare, impingere, alternare, quadruplicare oscula. Pacifico vultu alicui praelibare oscula. Per colla amicae brachia diffundere. Incubare pressius labellis. Sugere basiationum mella. Ingenuis genis ferre oscula. Candente genas notare dente. Tepido basiorum imbre perfundere. Rorantibus labellis ferre osculum dulci dul cius nectare. Oscula in ora depangere. Suo labro per alterius ora serpere. Oscula manibus praelibare, et genu inflexo sua dare dicta. Muitis oscula petere blanditiis. Lautis lacertis haerere collo. Labellis haerere ambrosiis, et tenerum sumere basiolum. Milia mille basiationum dare. Brachia complicare collo, et largas dare basiationes. Charis complexibus ora impedire. Oscula promulis labellis porrigere sibi invicem, et invicem reposcere. Saepe collo ferre iterata brachia. Premere labra labellis uvidulis. Oscula dividere, os ori miscere. Amatis ocellis oscula figere. Oscula decerpere suavi suaviora nectare. Cum alterius labellis pariter labella iungere. Oscula repetita dare, et data repetere. Se mille basiis lambere. Mordere ora labris purpureis. Oscula csptare dulcia. Flexis cervicibus, consertis labris basia ferre. Oscula miscere, rupta languidulis modis. Honesto amplexu oscula dividere. Ore verecundo alicuius labra premere. Oscula mille dare, reddita mille ferre. Oscula ori libare. Mutua concertant vibrantibus oscula linguis, basiolisque blandisonis rubent genae.

DE SPONSALIBUS. Sponsalia celebrare, Verlöbnüß machen.

In alterius genus felici transire sidere. Firmare coniungium, et pectora stabili vinculo concludere. Pangere se cui. Promittere coniugium, torum. Natae thalamos taedasque parare. Uxor cui destinatur.

Despondere, einem seine Tochter zur Ehe zusagen.

Dare filiam, natam genero. Ge nerum adiungere. Iugare natam viro, connubio. Destinare uxorem. Sociare natam pro connu biis, coniugio dicare. Despondere puellam. Donare puellam. Di gnari taeda [orig: taedâ]. Iuvenem iuveni loca re. Petere, vocare, adscire, adsciscere generum. Torum, connu bium, coniugium promittere. Dare spem, iura tori. Dare nuptui.

Ducere uxorum, ein Weib nehmen.

Ducere quam. Recipere thalamoque animoque. Accipere uxorem. Sumere socerum. Coniugio potiri. Frui coniuge. Potiri alicuius nata. Iungere foedere thalami. Augeri nata alicuius. Collocare in thalamo. Dignari quam taeda, coniugio suo. Esse cui maritum. Fieri generum cui. Parare thalamos. Feliciter uti taedis. Iungi concordi tori foedere. Taeda se vincire iugali. Cupere virginis amplexus, et optare sola vincula eius coniugii. Iungere sibi aliquam. Alicui vinclo sese sociare iugali. Inire thalamum, connubium. Iugales taedas accipere. Sacro taedae iura coire roro, Thalamo recipere. Socio foedere iungere manus. Recipere in tori partem, Iungere dextras sociali foedere, sub amico foedere. Sociali foedere iungi. Debita casti iura subire tori. Socii foedus inire tori. Socialia, sacra vincla subire. Socio subdere colla iugo, vinculum subire maritum. Legitimo castam sibi foedere iungere nuptam. Socii coire in foedera lecti. Destinare sibi virginem. Connubio dari. Sociam legere. Fieri maritum. Secernere sibi, quae reddat amorem. Procurare sibi tumulum legitimum thalami, quo queat affectus contumulare suos. Ad socios deproperare toros. Nuptos imitari amores. Cum consorte iugari. Sacra maritalis foedera inire tori. Virgine ducta alterius generum fieri. Coire sacris in foedera nuptis. Ferre toro ingenuo sosia iuga libera nuptae. Corpora iungit Hymen. Venus iungit puellam. Iuno adest et Hymen. Nupta datur. Connubia contingunt. Iura taedae coeunt. Uxor, socer contingit. Unus in uno concordantis amor spirat amore tori. Duo sacris coeunt in foedera pactis; foedera, quo coeunt femina virque modo.

Nubilis, Mannbar.

Aptus, apta coniugio, nuptiis. Viri potens. Apta viro. Plenis iam nubilis annis. Tempestiva, matura viro.

Ducere viduam, eine Wittwe nehmen.

In viduae transire torum, et olim in cinerem lapsas rursum animare faces. Ductare annosam viduam prae virgine.

Nubere, einen Mann nehmen.

Ad curas animi nupturientis agi. Nubere marito, Desponderi alicuius thalamo. Denubere in thalamos. Ire in toros. Nupta pari cum quo congerere, conferre arma toro. Iugere se cui viro. Iungi cum quo, cui, toro alicuius. In maritales cor aperire faces. Maritali dare iuga collo. Dari nuptum cui. Coniungi, necti viro. Cum quo vinclo propiore ligari. Tradi viro. Petere connubia. Deligere socium tori. Secui vinclo sociare iugali. Sociare cubilia cum quo. Cedere marito. Dignari quem virum. Thalamos intrare. Ire in thalamos alicuius. Ire in amplexus mariti. Thalamos adire mariti. Venire in sinus, in thalamos alicuius. Tangere cubile. Facere que beatum toro. Solvere Veneri si num, zonulam. Pati primos toros. Frui coniugio. Servare connubia alicuius. Celebrare connubia et Hymenaeos. Paeana vocare. Discere coniugii sociali foedere, cum quo quantus amor sobolis, quantaque flamma tori. Sua serts triumphi flotida virginei thalamo donare mariti. In thalamos transit pacta puella viri. Novo datur nova nupta marito. Ducenda datu. Virgo datur ducenda cui. Prodit nova nupta.

Repetere matrimonium, zum andern mahl sich verheyrathen.

Facere pacta secunda tori. Piget in viduo secubuisse toro. Alter viduo calor insinuatur amanti. Repetere taedas et pacta iugalia lecti. Reparare tori foedera rupta. Ad secunda transire vota. Amissa coniuge ruinam lapsae domus reparare, ut qui naufragium malefidis passus in undis, colligit allisae rudera quassa ratis. Vidui post fata cubilis vincula coniugii prosperioris inire. Iungere toros iterum. Coniuge ducta pensare vidui tristia damna tori. Post funera primae coniungis aliam nancisci in orbe parem. Cineres tori prioris paullo temporius resuscitare. Dediscere viduo cubare lecto.

Sponsus, Bräutigam.

Lecti nubilis candidatus. Nupti foederis mox maritus. Novus, necatus. Rudis agmivum. Virgineo calefactus ab igne. Cuius iecur igne recente Cupido perurit. Quem furor illi tori macerat igne suo. Trahit quem sana cupido coniugis. Qui sociam numero maturus amator ab omni selegit sibi. Cui cor et ingenitas amburit flamma medullas, inspiratque novas Ida subinde faces. Affectus statuit qui

monumenta sui. Auctorem flammae vehementius urens. Qui vocat in thalamum multis e milibus unam, in casto cuius ludat ovetque sinu: Innocuus casta quem face torquet amor. Cuius honoratus tempora cingit Hymen. Qui cum sponsa et linquit et sub it cubile, illamque nocte dieque fovet.

Sponsa, Braut.

Flebilis, turpis, venusta, decora, blanda, suavis, lepida, nupturies. Iuganda viro. Flammis animata. In multis sola puellis apta suo sponso. In se viso quae sponso subsilit. haesitans sponsi collo. Cuius ad audirum nomen cor micat in sponso. Quae sponsum trahit illice caestu, illius igni ignem suppositura novum. Altera coniugii pars dimidiata futuri. Digna sui genio quae sola reperta mariti est. Blando suum sponsum complexa amore. Studiosa pudicorum morum. Non leve virginei exemplar honoris. Non exosa colum, non lanae ignara trahendae. Docta Deo servire et fidere Christo. Multorum praesens medicina malorum. Docta pudicitiae laude parare decus. In coetu Nympharum pulchrior, emicans velut fax Veneris inter reliqua astra. Coniuncta matrimonio. Cui speratae taedae Venus dat gaudia. In amplexus intrans sponsi. Cui labis expers est genus, et fides sinsera, distentique flagrans in cruce pectus, amore CHRISTI. Mille procis negata. Marito vitae comes, et medicina malorum, leniensque euras. Candor inest animo cuius, in ore fides: Casta verecundos spondent praecordia mores, ardorem sanctae cor Pieatis habet. Quae fronte refert Helenam, Didonem vertice, labris Hermionem, Paphiam lucis honore Deam.

Coniuges, Eheleute.

Par sponsum, desponsum, compar, nupturiens. Par, quod legitimo foedere figat Christus. Nuptus uterque. Par sorte Nuptiarum prosperrima iugarum. Corda duum [orig: duûm], quibus una anima fit in corpore bino. Concorditer uno docta calefieri corpora bina toro. Nupti duo. Corcula pacta. Par nuptum. Nobile coniugii specimen. Spectamen fausti nobile coniugii. Unanimi sociata iugo duo pectora nexu.

Coniuges adhuc leges docendi maritas. Quos utrosque aequus amor trahit. Plena quibus sociae viguit concordia vitae, et stetit ad mortem longa tenaxque fides. Quorum amor toto vitae tempore constans durat, nec potest ele mentibus ante revelli, quam mors alterutrum praesenti exemit ab aevo. Mutuis se deamantes curis. Quis [orig: Queis] spiritus idem vernat in amborum sanguine. Quos fatum coniunxit, ut aut homo

separet illos. Quos concors ligat ardor utrosque. Qui sibi laetitia tempora sola suae. Qui consortes toros exigunt. Quos iuvat aetatem degere flore pari. Quorum non satis est duplicari corpora nodo, sed potius mentis animorum iungere par est. Quorum diversa cupido absque labore gravi sensum cogenda sub unum. Ignea quis [orig: queis] simili vis in amore viget. Mutua legitimi facientes sacra mariti. Quis [orig: Queis] praeportabat aquam Romanus et ignem. Quorii in amicitiam sanguis uterqus coit. Noctu qui sese solos posse cnbare negant. Quorum alterius pars est utraque neutra sui. Quos maritali per vota reciproca fotu nutrit Iova. Quorum primus amor iucunda furoris imago temporis aecessu mitescit, et igne remisso fratris in affectus atque sororis abit. Quos animat probitas et amoris honestas. Quos thalamo una dies commisit. Quos thalamo socios adamantina vincla iugarunt. Qui semper alunt igne sub fomite vivo, quaerat ut alteruos ignis in igne cibos.

Maritus, Ehemann.

Dilectus, carus, dulcis. meritus, fidus, pius, sanctus, cautus, intentus, conscius, praesens, salvus, novus, vetus, vetulus, senio, certus, tener, melior, fortis, magnanimus, armatus, bellans, victor, invictus, tantus, magnus, ingens, potens, gaudens, geminus, aversus, falens, vafer, peregrinus, absens, lentus, humilis, durus, cupidus, improbus, protervus, turpis, facilis, pessimus, indignus, dirus, violentus, praedo, stupidus, sterilis, mollis, incautus, victus, nudus, modicus, pastor, elusus, laesus, tristis, trepidus, miser, desertus, exstinctus, ardens. Non haerens. Blandus facilisque. Ad nuptam rediens. Deprensus toties. Fundens lacrimas.

Vir socius, legitimus, mansurus, intactus, flavus, fidelis, mitis, humanus, princeps, tacitus, narrans, mandans, recusans, commotus, immitis, austerus, rigidus, tetricus, crudelis, saevus, furens, infidus, furtivus, mendax, periurus, ingratus, lascivus, simplex, ineptus, stultus, infelix, aegrotus, lassus, emeritus, sanguinolentus, deploratus, praeteritus, errans, viduus, absens, raptus, ademptus, reversurus, redux, temerans, servatus, sospes, dignus, meritus. Durus nimium. A domina laesus. Bella gerens. Nuper peremptus.

Coniux pactus, verus, debitus, expetitus, carissimus, unanimis, optimus, eximius, pulcherrimus, primaevus, maximus, canorus, iustus, fidissimus, apertus, videndus, antiquus, pristinus, profugus, maestus, invitus, levis, malus, iratus, scelestus, infamis, miserrimus, orbatus, victus, fusus, inhumatus. Primis ereptus in annis. Mactatus ad aras.

Consors duplex, amissus. Placens cui contigit uxor. Qui coniunx pars altera coniugis. Cui datur in nuptam imperium, sed tale, quod esse corpus in hoc animi debet. Cum gravitate virili blanditias et verba suae qui miscet amicae. Affectu quaerensque merensque coniugis affectum. Sceptra tenens et regna domestica servans, coniugis et sobolis generoso affectus amore, iure bono, ut possit petasonem tollere, longo Teutona quem saeclo Noridos aula tenet. Qui totus in ista, quam Deus et lex sana dedit sibi, deditus est. Complexus sociam casto moderanter amoris igne tepefaciens.

Uxor, Eheweib.

Consors thalami remota. Socii particeps tori. Sociata foedere lecti. Virgo vocata viri nominis emerita traditione sui. Coniux pars animae delitiosa viri. Viro iugalis amor. Iugata toro. Accuba. Coniugus amor coniugis. Uxoris dulcia amara. Arma vicaria lectae coniugis officio quae gerat aequa viri. Illa procurandae fida ministra domus. Coniuga Thalami consocia. Tori pudici custos, et co mes bene fida, cui et acus et colus placet. Focum et castos lares curans. Parens in prolem studiosa. Quae amabilis uni studet. Casta costa viro placere caro studens. Quae novit maritas leges perferre. Qualem credibile est. Annam vixisse, Parentem sive tuam Samuel, seu Phanuale satam. Omnibus exemplis castigatissima. Cui Natura nihil, cui nil Fortuna negavit. Pars corporis altera. Thalami suavissima compar. Curarum medicina. Quae viro vitam facit vitalem. Exemplar vivum bonae coniugis. Specimen coniugii nobile.

Uxor amans, legitima, casta, sancta, placens, nobilis, locuples, dotata, formosa, puella, praegnans, feta, anus, moecha, aliena, ruffa, pessima, saeva, anxia, trepida, flebilis, capta, deserta, accuba. Domus perita. Referens speculum nobile sexus feminei. Floridulo ore nitens. In amplexus uxor itura viri. Pueris beata creandis. Nec digna nec utilis.

Coniux ventura, optata, pacta, ducta, carissima, iucunda, dulcis, delecta, amara, unanima, lepidissima, mitissima, fida, fidissima, fidelis, bona, optima, pia, sanctissima, pulchra, pulcherrima, tenera, primaeva, miranda, praeclara, egregia, rarissima, regia, diva, ornata, gravida, fecunda, irrequieta, longaeva, ultima, incolumis, servata, visa, conspecta, infelix, maesta, trepida, misera, miserrima, miseranda, pallida, decepta, captiva, rapta, erepta, praecepta, abducta, amissa, profuga, relicta, inopina, suspecta, invisa, lasciva, adultera, perfida, simulata, aliena,

barbara, non doctissima, male dotata, imperiosa, temeraria, effrenis, dura, invita, infesta, saeva, impia, infanda, nefanda. Complexa virum. Haerens in pectore. Conscia formae. Plena partu. Animosa grege natorum. Modico nupta marito. Turbata pellice. Anxia curis. Feriens pectora manu. Taedis viduata.

Marita stults. Cuius fallente sub indole morum sermonisque latet grati mixtura veneni. Cui vir perpetuo tempere tutor erit. Sese quae blandiloquente lepore nocte dieque viro suaves probat uxor ad usus. Unde voluntas, unde fluunt patriae mascula fulcra domus. Quae virginis exiit annos thalamo desponsa alicuius. Quae dat lege nova ioca seria fratri, qua vetus Isacio lege Re becca dabat. Quae pars una viro atque ipse alter. Qua sine non vitae cura sit ulla viro. Rite maritali foedere iuncta viro. Cuius solius non ulla probatio iusta est, quam sit nupta maritali foedere ducta domum. In quam venit haud rigor ante probandi, sed proco caeca redditur una fide. Quae cum quo vivis alit ignibus ignem. Quae socias socio cum coniuge incolit aedes. Quae thalamo cui proxima semper adhae rens, exoptat tumulo quoque proximiore cubare.

Nupta nova, cara, callida, minor, cruenta, irata, exanimis, adempta. Demissa lumine. Ausa immitia. Peior orba tygride. Occulti conscia facti.

Matrona, ein Ehrsame Frau.

Matrona casta, pudibunda, rubicunda, potens, dives, pudica, docta, rara, temeraria, sinistri studiosa. Animi virilis. Par illis, quas aurea protulit aetas, sive pudicitiam spectes, mentisque decorae temperiem, et mores omni sine labe probatos; sive oris speciem, dignumque hoc coniuge vultum. Animo formosa pudico, et priscae fidei, et solidae pietatis amante: heroique oris: quali Debora fuisse dicitur et Iaheles, et magnae Iuditha famae. Feminei splendor coetus praesignis. Os animumque suum formosa, genisque comisque conspicua, et roseo Dea commendabilis ore. Prudens animi, et capitis pudici. Luculenta corona sexus feminini. Digna tuba florali. Spectamen, specimenque feminarum.

Uxor bona, ein fromm Weib.

Mulier cordata, bella. Quae scit amare Deum, Qua potiora dari non possunt munera. Sardonychas, Smaragdos, Adamantes, Iaspidas omnes quae pretii magno vincit honore sui. Femina tam raro mentis honestae bono. Transigens domi privata negotia rerum, ne qua foris iaceat publica cura viri, Quae licito

solus amore mariti aestuat. Quae est uti bilis suo marito. Quae verecundi honoris lumen. Doctrinae studiosa Dei, lux cara mariti, formatrix sobolis fida, columna domus. Qualis Flaccilla fuisse Theodosio fertur: qualis Termantia Patri Theudosio, Eudosie Arcadio, Cornelia Gracche, Iulia Pompeio, Stilliconi docta Serena: talis haec erat suo marito. Quae Sarae formam, mentemque Rahelis habendo, Iudithaeque animum, roburque insigne Iahelis, Pulcheriae ingenium, moresque fidemque Serenae omnes exsuperat, quas aurea protulit aetas. Prole nitens, felix uteri, fecunda nepotum progenitrix. Nobile mariti vitae diadema sui. Femineas assueta colos operasque Minervae. Temperie morum tranquilla et voce decora. Quae dextra liberiore mariti serpit in amplexus ambitiosa sui. Quae subit iugum sine murmure prompta mariti, vivit et arbitriis obsequiosa viri: Quae iucunda simul et vultu comis, et ardet seque virumque probis exhilarare iocis. Qua sine vita viro non ulla est vita putanda. Gloria mellitum deliciumque viro. Cuius non similis toto reperitur in orbe moribus ulla nurus. Quam genus et virtus et tantae gratia formae ornat et ingenua cum pietate fides. Femina compar, quae domus callet legesque sensusque mariti, atque coniugii vincula docta pati. Virum quae novit amare, ac prolem in vitas instituisse suam. Quae si forte suas notas scortilla loquetur, aus abit, aut aures claudit utraque manu. Altera commodior qua nulla marito est. Qua non est maius in orbe bonum, sed nisi qui pius est, non datur illa viro. Quae parere et partis didicit quoque provida rebus parcere, conda suo tempore, proma suo. Coniugio vivens commoda grata Deo.

Mulier mala, ein böse Frau.

Xantippe. Scabies animi germana mariti. Litigiosa. Litis litigiis perdere docta novis. Semper alens votis contraria vota mariti. Ex Hecubae mulier posteritate sata. In virum quae volat usque oculo turbidiote minax. Quae viro noctes degravat atque dies. Quae maritum conveniens numqua sinet esse iugum. Arbitrio numqua vivere prompta viri. Vivere servitio quae pernegat usque mariti. Dare maritali dare nolens ora capistro, sed disconveniens vapuler usque licet. Numquam viro submittens caput cervice parata ferre virile iugnm. Cuius rixa maritales fermentat amores.

Uxor dotata et imperiosa, ein reiches und Herrisch Weib.

Intolerabilius qua nil est femina dives. Quae domat aere viros, nec sinit esse suos. Quae vir

est, sumitque animos a dote viriles, et capiti fabricat sic quoque tela viri. Gemini veniens cum dore talenti. Filia dives parentis dote. Magnis aucta dotibus.

Dos, Ehesteuer, Mitgabe.

Pars profectitia dotis. Marita pecunia. Dotis opes. Dotalis regia. Regnum dotale. Munera quibus genitor donat connubia.

Dos magna, grandis, uxoria, rara, innumera, mortifera, maritalis pacto pro foedere. No humilis. Quaesita sanguine. Coniugii prima favilla mali. Cuius amor caecus nativu infringit amorem, et grave dissidium servitiumque parit.

Uxor superba, ornata, et fucata, ein hoffärtiges Weib, Schminckflecklein.

Quae freni impatiens fugitansque laboris in hoc est, ut placeat solis femina sola viris. Privatae nil sortis habet, multumque doleret, si collata sibi vel venus ipsa foret. Corpore procero surrecta vertice tota, qualis Amazonii dia Camilla chori, qualis et Andromache magni fuit Hectoris, et quas historiae longas prodidit ante fides. Aurea caesaries, frons levis, eburnea cervix, nares non minimae: non tamen et nimiae, molles auticulae, malis ea gratia, quam dant candida purpureis lilia mista rosis, bella labella, duo radias cen sidus ocelli, et quibus iratum cogat amare Iovem. Quae, licet ista bonis nativis omnia vernent, non sinit in propriis ista nitere bonis, Quae, cum pulcherrima sit, plusquam pulcherrima dici expetit, et formae nescit habere modum. Adsciseit mercata sui simul anima vultus, excitet ut maius vis geminata decus. Aestuat ipse sui vehemente cupidine, et audit iudicium speculi terque quaterque sui, nec toties vidisse sat est, iuvat usque morari, seque sub aspectum saepe vocare suum. Fingit, diffingit, format, difformat, et aptum est nil satis, et reperit non tamen apta magis, mille amat ornatus [orig: ornatûs], sed non nisi mille decenter, in populu quoties haec volet ireforas. Exornare caput labor est et frontis honores, saggestumque altis aedificare comin ncar basus, alterni crispata volumina gyri circinat ingentes colla per ampla vias. Perque manus sed quam rutilum discriminet aurum, itque sub insigni fauce monile decent. Annulus articulos gemmis incendit, et imos rasilis astringit fibula dente sinus. Mulier census induta Luculli. Ubi cultus [orig: cultûs] nil mediocre vides. Corpore vernanti mediam secat ardua turbam, et catigato se movet alta gradu. Una omnis populi stupidos concinnat ocellos, pascit et hoc pompae quemque nitore suae.

DE NUPTIIS. Nuptiae, Hochzeit.

Sollenne nuptiarum. Ius, pactum, festa taedae. Hora iugalis. Thalami foedus. Dies caris optata parentibus. Socialia sacra. Laetitia iugalis. Gaudia bymeneia, Terminus

cupidinum. Auxilium contra interitum. Pompae nuptiales. Speratae taedae gaudia. Maritalis genialia foedera taedae. Dies genialis, quo ducitur uxor. Thalami tempus geniale sacrandi. Fax thalami sollennis. Faces nuptiales, iugales. Sacra iugalia, socialia tori. Dies nubendi. Idaliae floralia festa iuventae. Sacra marita. Lux, nox iugalis. Tempus nubendi, coniugii, coniugale. Tempora taedae, ignes. Hymen. Hymenaeus taedaeque. Festa dies, nuptas qua sponsa marito ventilat ipsa faces. Lux genialis. Actus quem Spiritus ille Iehovae instruit, et puro dominam in corde cupido. Sacrae, piae taedae. Dul cia connubialia, coniugalia festa thalami.

Hymenaeus pactus, optatus, primus, ineptus, iustus, dignus, socius, lascivus, veniens, deceptus, inconcessus, vetitus, infaustus, infe. ctus. Socius, promissus in annos.

Nuptias parare, Hochzeit machen.

Parare thalamos, taedas, socialia sacra, Hymenaeia festa thalami. Rem nuptialem totis coniugii nervis parare.

Nuptias celebrare, Hochzeit halten.

Thalami celebrare Hymenaeia gandia. Peragere sacra marita. In blanda nuptiarum vincula per faces honestas se conicere. Vitae, coniugii optati dulcissima gaudia iungere. In maritales cor aperire faces. maritali dare iuga collo. In thalami fidem sponsam poscere. Succumbere, et corpus suum cum coniuge iungere. Cum sponsa optatos coniungere somnos, et dulcia primae decerpere dona iuventae. Idaliae castra subire Deae. Hymenaeia festa solitis celebrare sacris. Secunda Iunone faces incendere. Celebrare thalamo festa parata suo. Optatos thalami celebrare felicis honores. Laeto connubialia plaufu celebrare. Cum pare votiva sacras procumbere ad aras. Pactos celebrare Hymenaeos. Erigere et festa fronde polire caput. Opus laetum laeta quoque fronte minari, formosumque donum generosa a matre puellam ducere ad ingenui mutua pacta toti. Se thalamo florida virgo iugat. Pompa novos sponsos augustas ducit ad aras densa spectante corona. Sponsus ad augustas sponsam sibi copulat aras. Optatae cor virginis additur cui. It Venus in thalamos. Virgo in thalamos alicuius iurat ad aram.

Invitare ad Nuptias, zur Hochzeit laden.

Coniugii ad nova pacta vocat aliquem Suadelae et Veneris littera facta manu. Missis tabellis cognatam turbam vocare festa ad genialia lecti.

Thalamus, Brautbette.

paternus, arcanus, ferreus, marmoreus, aureus, apertus, infelix, viduus, vacuus, caelebs, virgineus, invisus, relictus, horridus, undosus. Flagrans amomo, Pallens herbis. Multam generans sobolem. Pariens multam quietem, redeens solatia multa.

Torus novus, solitus, notus, positus, instratus, exstructus, pressus, plumeus, mollis, bibulus, pictus, purpureus, Attalicns, Tyrius, ostrinus, fulgens, sacer, dis, altus, summus, iugalis, genitalis, genialis, so cius, madidus, quietus, purus, pervigil, gramineus, viridans, silvestris, nativus, durus, piger, medius, obliquus, extremus, maestus, desertus, mutatus, neglectus, obscenus. Molliter impressus. Signis asper eburnis. Splendens ostro igneus, tenuis, ostro auroque sonans. Vesti rus gramine. E culmi stramine fultus. Manans lacrimis.

Chorea, Tantz.

Chorea iuncta, mollis, clara, nocturna, assidua, ludens, cantatrix, famula, laeta, dulcis, grata, socia lepida, ludicra, pernix, levis, facilis, comis, luxurians, blanda, hilaris, agilis, plausa, revoluta, puellaris. Arte revoluta. Ciens, movens, excitans pulverem.

Saltare, tantzen.

Salire ad strepitum citharae, Exsultare choreis. Plaudere choreas pedibus. Calidum saltare chorum. Florenti iugo sociatum plaudere choreas. Plaudere festivos choros. Ingeminare pedum plausum. Pulsare humum facili pede. Pellere humum pedibus. Ter pede pellere terram. Quatere alterno pede terram. Ter humum pede quatere. Movere pedem. Terram pede tundere. Ducere choros, choreas. Indulgere choris. In numerum ludere. Agere, agitare, exercere, instaurare, sim ulare, dare choros. Erranti salium se ritu ferre, referre turbine. Du cere choreas. In chori speciem ludere. Ad doctos membra movete modos. Im plicuisse choris manus [orig: manûs]. Placidos agere orbe choros. Ad plectra, ad numerum, ad citharae cantus [orig: cantûs] laetas agitare, cel ebrare choreas. Ad dulces numeros se movere. Ad citharae pulchre membra movere modos, numeros Faciles ex arte choreas ducere. Leves saltus [orig: saltûs] agilesque ex arte choreas ducere pulchra. Tellurem pede libero pulsare. Ducere choros ad citharas et fila sonantia. Saltare alterno per sola pulsa pede. Placide movere alternos agili dexteritare pedes. Agiles docto pede movere pedes. Fit strepitus tectis. Chori strepunt. Iuvat indulgere choreis Pede tripudiante laetitiam movere. Virgineis indulgere choreis. Ducturi surgunt iuvenes ex arre choreas cum Nympha [orig: Nymphâ] cupidus quilibet ire sua [orig: suâ]. Manibus simul implicitis, per gramina festas

exercent choreas: alios aliosque reflexus inter se laetae repetunt. nunc corpora librant in saltus: nunc molle latus, nunc candida iactant brachia, et alterna quatiunt vestigia planta [orig: plantâ]. Sinuoso saltare pede. Terram sonante ferire saltu. Manibus per mutua vincula nexis festas exercere choreas. Ebria saltario ferventi pede non stabili. Quis que se rotat lyra praemodu lante. Pedibus choreas plaudere. Indulgere ehoreis nexilibus, et pede facili ad numerum subsilire. Certatim saltu et festivis choreis lascivire. Alterius laeva dextram premere. Festis cantibus choreas innovare. Saltare ad raucos calami modos. latam aream alterno pede terere ad luxum cavatum et Musicos modos. Humum ferire pede indocili ad calamos strepen tes. Movere membra ad certos modos. Alacres choreas per prata ducere. Choros ducit mistus pueris et puellis, et ad numerum movet crura et manus [orig: manûs]. Apposito gressu movet vestigia, et felix agmen plaudit lyra ovante. Sollicita plam ta choros implicare. Puellae immistae pueris agunt choreas. Tangere humum solidam pedibus, choreasque plaudere. Ac veluti maribus coniunctae in amore columbae, aera per liquidum volitant, atque agmine facto, cingentes caelum, ludunt stridentibus alis, Sic iuveni virgo coniuncta, viroque marita, exercent choreas. Iuventus mista virginibus choros frequentant. Dulces ad numeros pedes movere, et lepidos inire choros. Virgineis choreis invigilare. Choros compositos decente arte ducere. Alterno pede pulsare terram. Saltu feriri bovis instar ad auras. Quam rastris versare nefas et vomere, terram calcibus obduris, et inerti mole fatigat, ac ferit, et tota Baccho facit Orgia luce, vociferans, ridens, saliens, et pocula siccans. Ad numerum genialia movere crura. Dare amplexus [orig: amplexûs] et dextrae finistram, involvere, aptoque crure choros instituere. Quam rastris versare nefas et vomere, terram calcibus obduris, et inerti mole fatigare.

DE SOLUTIONE MATRIMONII.

Viduitas, Witwen Stand.

Viduum, vacuum cubile. Viduus lectus. Desertus torus. Caelebs thalamus. Viduatus coniuge lectus.

Viduari, in Witwen Stand gesetzt werden.

Viduari rapto viro. Deici coniuge. Deseri in caelibe lecto. Thalami consorte carere. Dormire viduam vacuo cubili. Dormire sine coniuge. Iacere in viduo toro, viduo cubili solum. In vacuo solum cubare toro. Secubare in vacuo toro. Seiunctum noctes cubare. Recubate toro sine amore secundo. Viduo toro recumbere. In thalamo vacuo consistere. Frigidas exigit vidua noctes. Vacuo tabescere lecto.

Longas cogn oscere noctes solum. Fatigare noctes sine uxore. Orbum iugere cubile. Sui lecti frigida regna queri. Nox vigilanda venit dulci sine amore mariti. Vivere abrupto coniugio. Caelibe lecto vitam traducere.

Viduus, Witwer.

In solo iactans frigida membra toro. Vidua pars inamoena tori. Coniux functae pars altera coniugis. Cuius facta domus primo imperrecta cubili, illaque coniugii copula rupta sacri. Qui frustum medii fissile cordis habet. Marita cuius legitimi rupta catena iugi est. Qui fissum in medio cor habens tormenta dolorem perpeti. tur. Cuius mors socii rupit amoris opus. Carens compare. Deserto iacens lecto. Abrepta desertus coniuge. Aevo inerte tempus viduum peragit. Vidui secubitoris hiems.

Vidua, Witwe.

Viduae genus plorabile saecli. Quae iacet in viduo femina maesta toro. Quae excessit thalamos heroa virago maritas, et vidua in fenium vergentes transigit annos. Vidua parens, mater.

Vidua avara, praegnans, maesta, misera, relicta, spreta, contempta, afflicta, deserta, lugens. In tristi maerore trahens vitam. In vacuo sola relicta toro. Sola iacens viduo cubili. In viduo toro iacens. Exstinctum lugens virum. Flens desolati frigida regna tori. Orba marito. Viduo fundens suspiria lecto, horrens usque desolatos toros. Plorans ad amissi surda sepulehra viri. Lugens sortem defuncti mariti. Luctuosa colens viduum cubile. Nuper erat caro quae fpoliata viro. Cui nullus honos, cum vir cecidit. Quae vidui sui cubilis flet damna et rapti iam dudum fata mariti. Evigilans viduas noctes. Pectore quae sido orbatos dolet esse penates. Caelebs sine coniuge vivens. Thalami consorte carens. Connubio quondam usa mariti. Prae qua non ulli virgo petenda viro est. Atque virum prius atque domum curare perita. Cui superat proles fabricata. Quae viduo secubat alsa toro. Quae si non alia tamen hac de virgine praestat, quod melius leges calleat ista tori.

Facere divortium, Ehe scheiden.

Solvere amorem, amore. Solvere coniugia. Dividere, diducere amantes. Rumpere vincla tori. Infectos hymenaeos linquere. Rumpere foedera taedae. Expellere uxorem, coniugem. Expelli thalamis. Abstrahi de thalamis alicuius. Fugere thalamum. Deserere. Mutare taedas. Abrupto vivere coniugio. Zonam solvere manu foedifraga. Sperni viro. Foedus coniugiale solvitur. Solvuntur amantes.

DE COELIBATU.

Caelibatus, unehliches Leben.

Caelebs, der kein Weib hat.

Innuptus. Exsors coniugii. Quem nuptis parcere verbis addecet, arcanos nec penetrare to ros. Expertes gaudens ignis habere fibras. Qui sese tractare suas sine compare vitae posse putat partes. Qui cum sternutat, habebit nullum, qui possit dicere rite: Salus Qui solus dormit sine compare secum. Qui non frigoris hiberna nocte ealere potest. Nulli iunctus toro. Impatiens expersque comparis. Non quid Hymen, quid amor, quid siut connubia curans. Quem taedae taedet iugalis, ne cui se vinclo velit sociare. Coniugii vinclo collum subtrahens.

Caelibem vivere, ausserhalb deß Ehestandes leben.

Sine coniuge vivere caelibem, vacuo vivere lecto. Thalami expertem degere vitam. Probare vitam caelibem. Comites virginitatis amare. Dicare annos vitae caelibi. Viduo iacere toro. Colere virginitatis amorem. Servare focos castos virginitate. Negligere usum coniugis. Fugere connubia, coniugis usum. Fugere torum, concubitus, turbam procorum. Vitare connubia. Refugere Venerem. Venere abstinere. Odisse Veneris foedera. Connubia repellere. Reicere taedas. Non nosse praemia Veneris. Nescire torum. Ignorate Venerem. Usus abest Veneris. Accessus, contactus, concubitus viriles refugere. Adversari iugales taedas. Ab uxore, a re uxoria abhorreve, Nulla coniugii vincula grata pati.

Concubina, ein Kebsweib.

Pellex candida, superba, deprensa, vera, audita, vetus, advena, barbara, reducta, invisa, laeva, dira, capta, captiva, fusa, caesa, exstincta, multa, ficta.

DE SOCIETATE INTER PARENTES ET LIBEROS.

Maiores, die Vorfahren.

Maiorum cana vetustas. Candida Maiorum probitas. Veteres. Prisci patres. Viri veteres. Prio. res. Parentes veteres. Avi. Proavi. Avi atavique. Avi avorum. Atavi proavorum. Progenitores. Sanguinis auctores. Prisca progenies. Maiorum saecula. Aevi prisci facies. Gens prisca mortalium. Aetas prior, avorum, proavorum, patrum.

Maiores patricii, materni, paterni, prisci, veteres, longanimi, veterani, emeriti, annosi, reverendi, probi, integri, maturi, sideles, vonstantes. Foederis tenaces. Pacti memores.

Parentes, die Eltern.

Parens geminus, uterque, Commune parentis nomen. Mite parentis ingenium. Cum genitrice pater. Auctores vitae sanguinis post DEUM.

Parentes cari, teneri, casti, sancti, fidi, clari, magni, beati, magnanimi, semidei, purpurei,

superstites, veteres, demeriti, pauperes, parci, tenues, attoniti, maesti, dubii, flentes, plorantes, lacrimantes, miseri, aegri, stulti, avidi, insani, diri, capti, rapti, exstincti, occisi, nulli. Ingenui, clarique. Multum meriti. Humili de plebe. Fessi aetate. Tepidi pietate. Fulti cervice. Quis [orig: Queis] nemo videri praemia pro meritis aequa dedisse potest.

Atavus, des Uhrans Großvater.

Atavus Rex, venerabilis, canus. Avus, Großvater.

Genitor genitoris. Qui vetus est multo germine factus avus. Materno germine factus avus. Avus materno sanguinis ortu. Qui natum iuvenem videt esse virumque patremque.

Avus senior, longaevus, intonsus, robustus, gravis, augustus, sanctus, divus, maternus, communis, vetus, vetustus, priscus, antiquus, multus, innumerus, honoratus, altus, magnus, nobilis, non despectus, superbus, magnanimus, illustris, bellipotens, belliger, lauriger, doctus, gaudens, parcus, adulans, horatator, flens, compositus, h. e. sepultus, exsanguis, austerus, enervatus, exhaustus. Aetatis plenus. Plenus honoris. Octavae prolis adauctu avus factus.

Avia, Großmutter.

Pater, Vater.

Sator. Pectora patris honora. Patrum mitissimus. Patris imago DEI. Dulce patris nomen, quo vix et dulcius ullum est. Qui pene in genito commoritur genitor.

Pater carus, vetus, attentus, mitior, fidissimus, sanctus, verendus, optimus, ingenuus, clarus, praeclarus, nobilis, ingens, magnus, magnanimus, dux, dives, incolumis, senior, grandaevus, longaevus, intonsus, pauper, anxius, ignarus, maestus, afflictus, laesus, gemens, miser, miserandus, infelix, tremulus, fessus, piger, pius, invitus, clamosus, ardens, iratus, bonus, torvus, durus, formida bundus, ferus, crudelis, monstrans, infaustus, infidus, ultor, scelestus, impius, profugus, amissus, desertus, peremptus, exstinctus, mactatus, caesus, multus, insepultus, vivus, editus, assumptus, inflexus, terrigena. Alloquiis facilis. Consiliis altus. Festinus voti. Fraterni sanguinis insons. Inclitus tropaeis. Raptus per scelus. Qui mihi nascendi semina prima dedit. Vitae a quo primum venit origo meae. Nomenque ferens omenque parentis.

Parens exoptatus, amatus, conspectus, fortunatus, iuvenis, egregius, unanimis, laetus, gavisus, facundus, belliger, sceptrifer, iustus, sacrificus, angustus, divinus, aethereus, maturus,

priscus, aeger, immeritus, sollicitus, innixus, attonitus, deceptus, dubitatus, depositus, depulsus, raptus, defletus, servatus, inventus, verus, rigidus, violentus, furans, nebulo, fallax, periurus, invidus, saevus, infandus. Felix prole. Instans monitis. Suetus dare iura. Aces et nullo numine inferior. Epulis oneratus. Aetate fessus, conrectus. Languidus aevo. Clamans procul. Mixtus in fratre.

Genitor carissimus, aequaevus, placidus, alludens, armipotens, fortis, perdoctus, miserrimus, lacrimabilis, moriens, defunctus, deductus, dubius, falsus, tremendus, blandus. Non falsus. Qui re coniugii felix. Grandior aevo, impatiensque viae. Laetior augurio. Lucis inops. Filiolo cognomine adauctus. Qui cuncta suo cupit optima gnato. Sua viscera natos qui summo semper amore curat tegit, fovet. Amplexus amore vero natos. Sobolis curam gerens. Implantans vitae viridi praecepta sub aevo. Qui sevit natum primisque eduxit ab annis. Moribus informans natos frenisque coercens. Qui multo pignore dives. Qui figit soboli basia blanda fuae. Amplectens natum vultu amico, et fovens onus pendens placido ore, Ardens natura prolis amore duce. Quem blanda in natos nimis indulgentia flectit.

Mater, Mutter.

Mater cara, carissima, dulcis, pia, laeta, secuta, innupta, dissusta, fecunda, fidissima, proxima, optima, placida, mitissima, iubens, rogans, studiosa, sollertior, formosa, pulchra, flava, regia, celeberrima, diva, anus, inventa, paupercula, gravis, misera, infausta, icterica, attonita, pavida, perterrita, timida, tristissima, maesta, maestissima, squalida, dolens, sollicita, anxia, suspensa, ambigua, cupida, animosa, concita, amens, furens, delira, cadens, collapsa, perempta, summota, remota, repulsa, pulsata, amissa, orba, relicta, vilis, ignota, antiqua, invisa, invita, irata, aspera, dura, severa, torva, mala, avara, barbara, dira, monstrifera, nefanda, pudenda, indigna, impia, obsccena, compressa, saeva, reditura, iniusta. Felix coniuge. Conscia partus. Mollior rogari. Sequestra pacis. Conscia doli. Perculsa mentem formidine. Fatorum ignara. Laniata comas. Ad rogum nati itura. Stulte pia. Longo sordida luctu. Malis foeda. Cineri data. Casura socio filio. Parans exitium nato. Visa procul. Facibus armata.

Parens fida, iusta, sollicita, cara, sacra, divina, veneranda, magna, augusta, longaeva, secura,

orba, confecta, miseranda, immerita, infelix, exanimata, amissa, occisa, excisa, infanda, numerosa, servanda, blandula. Turbata malis. Male formosa. Malorum sanguinolenta nece. Immemor natae.

Genitrix magistra, pulchertima, semidea, admonita, callida, dimissa, rustica, incesta, caesa. Acclivis auro. Curans natos. Oblivisci nescia sobolis. Quae gestat sua pignora sinu. In sinu natos pignora cara tenens. Gerens puerum dulce onus. Quae te pidi infantem grata ope lactis alit. Primo cum lacte puelli prima sui conformans murmura linguae. Quae nequit curam prolis suae deponere.

Noverca, Stieffmutter.

Noverca mala, iniusta, tumida, obstans, infestans, irata, immitis, furens, indomita, saeva, scelerata, terribilis, monstrifera, dira, funesta, iufausta, fatigata, timida, invita, cauta, mirans, secura, spreta. Excitans animum suum. Nescia misereri, flecti, parcere. Inficiens pocula. Invida miscens aconita. Teneram premens sobolem.

Patrissare, dem Vater nachschlagen.

Sequi genitoris facta. Inducere patrem mente. Virtutis patriae monumenta reponere. Exercere patrias artes. Gerere se similem parenti. Referre animo manibusque parentem. Non cedere patri. Certare parentibus. Non patria mores fraudare origine. Augere facta parentum. Ingenio patrem transcendere. Adaequare quod patriae virtutis habet imitamen. Aequiparare patrii nomina magna sui. Moribus a patriis nil denegare. Degenerare. In sese niti rursum animare patrem. Referre patrem indole. Spirare sua indole patrem. Patria patrem virtute minari. Patris in exemplum ire sui. Multum patris habere sui. Nomen et ingenium referre patris. Sensu et virtute referre parentem. Patris in exemplum flagrante cupidine surgere. Minari generosa ex indole patrem. Adsimilare patri sese. Artem moresque referre parentis. Parare animo similem se reddere petris. Pater excitat in virtutem animosque viriles. Animum stringit patriae pietatis imago.

Degener, der aus dem Geschirre schlagt.

Exorbitans. Genus, germen nothum spuriumque. Nominis haud memor patrii. Ab avita desciscens nobilitate. Qui in peius ruit, ac retro sublapsus refertus. progenies, mores imitata ferarum.

Degenerare, aus der Art schlagen.

Degenerare fama alicuius. Damnare patrias artes. Exuere patrias artes, colorem. Dissimiles trahere a primaevo semine mores. Fugere vestigia patrum.

Turpare avos. Dedecorare patrem. In cineres parentum mingere. Mores deficiunt, dedecorant.

Liberi, Kinder.

Grex pusillus patrum. Feturae pignora. Mellitissima proles. Deducta sanguine proles. Bono patre nata soboles. Patrii soboles mascula primus agri. Patriae mascula fulcra domus. Germen sativum. Novi pignus amoris. Senectutis spes una parentis. Genuina propago non temere irritans patrem. Grex tremulus, quibus angnstae sub pectore vires. Grex minimus patrii convitia garrula tecti. Digna utroque parente popages. Ille tuus liber spectati nominis haeres. Sanguis: Viscera: Corpora: Partus: Fetus natorum. Onus, farcina, pars, pignora, uteri. Natorum populus. Tori relliquiae. Fructus coniugii. Suavissima lecti pignora. Delicium matris, delitiumque patris.

Nati creandi, infantes, invalidi, sordidi, surgentes, iuvenes, pares, incolumes, alacres, pii, gemini, immeriti, insontes, plorantes, miseri, solliciti, avidi, obsides. Bella moventes. Littora amantes. Nupti coniugii fructus. Monumenta domus.

Gnati, paterni regni vindices. Quos non degeneres patriae virtutis et artis arguit ulla dies. Qui patre defuncto non inferiora sequntur. In quibus amborum spirat imago patrum. In quibus ipsa pasris matris que superstat imago. Agmen natorum, cingens mensam, ceu ramis oleae stant decoratae novis.

Pignus unum, dilectum, primaevum, commune, mandatum, servandum, mansurum, desertum, nullum, non ullum.

Progenies bona, pia, certa, matura, fortissima, clara, regia, alma, nova, vesana, vitiosior, neglectissima. Egregia virtute. Digna parente. Hand inficienda patentis. Debita caelo. Spes et nova gloria patris. Animosa parentum gloria. Medullis haerens parentum. Quae desiderium repraesentare parentum percupit. Coniugii pretium nupti, mercesque soluta. Cor suave patris. Suae matris alumnus amor.

Proles vera, assueta, innoxia, mascula, virilis, fraterna, pulcherrima, carissima, praeclara, generosa, inclita, illustris, augusta, non degener, Mavortia, nova, felix, alma, parata, tergemina, confusa, sociata, invisa, incerta, ambigua, biformis, foeda, barbara, vesana, impia, infausta, peritura, adempta, capta, exstincta, postuma, miseranda, servata, oblata, optata, unica, vera, certissima, futura. Gratissima matri. Gloria matris. Non tali digna parente. Indigna parente. Rudis rerum. Matris egens. Generosa parentum

proles. Mutuus amborum quam generavit amor. Undique quae mensam cingit et flore coronat. haud secus, ac placidae succrescti palmes olivae plurimus, et lentae texunt umbracula vires.

Propago pulchra, digna, magna, ventura, versuta, ignava, lippa, lapsa furto. Serie generis demissa.

Soboles infausta, sincera, proxima, secunda, promissa, dubia, dissimilis priori.

Gemelli, Zwilling.

Geminum pignus. Natae geminae. Gemini fratres uno de sanguine. Duo fetus. Partus duplex. Fetus gemellus. Pignora bina.

Gemellos parere, Zwillinge gebären.

Dare duos partus [orig: partûs], prolem gemellam. Edere geminos. Eniti gemellos, partus [orig: partûs] gemellos, prolem gemellam. Duobus augeri fetibus.

Filius, ein Sohn.

Prima parentis imago. Soboles aemula tota patris. Patris boni non degener herus. Eximii patris filius eximius. Patris magni filius aemulus. Patris propago. Patre digna propages. Patriae non degener, indolis haeres, et qui fert magnis aemula corda viris. Satus. Qui patriam patrisque domum suus incolit haeres.

Filius infans, tener, parvus, lepidus, purpureus, pius, amens, miles, bellator, validus male. Vires, sanguis, firma adiumenta Parentis. Suo spes operosa patri. Ore parentem referens. Primo lascivus in aevo. Patri cognominis. Dulce senectutis levamen. Lenimen dulce senectae. Generis spes maxima. Patriae spes. Dignus patre. Qui clarat patrium stemma. Circum patris oscula pendens. matri spes operosa suae. Dulce tori socii pignus. Carum coniugii pignus. Curarum et senii venientis dulce levamen. Patri pendens sua brachia circum. Senescentis (quae spes est) scipio patris. Egregium spectamen avi. Qui spem patris et ipsum se vincere promptus. Sua qui reddit in indole patrem. In quo patrem spectare renatum contingit. Patris amor. Sui qui corpus haber de corpore patris. Cui fata benigna dederunt officii plena parte merere patrem. Qui potuit oculos morienti claudere patri. Delicium patris, quo non est suavius ullum.

Natus primaevus, amarus, dulcis, communis, magnus, princeps, ultor, victor, senex, ambiguus, miser, pauper, rigens, attonitus, vagus, fugatus, raptus, ereptus, absens, moriens, exanimis, peremptus, ademptus, anhelus, elixus, veniens, reversus,

incolumis, sospes, crudelis, saevus. Salus genitoris. Similis patri virtutis imagine. Implicitus patri. Dolor matris. Datus in partes. Per longum tempus receptus.

Gnatus subditus, florens, inclitus, infelix, iners. Certans laude Iovi. Furens graviter.

Filius unicus, ein einiger Sohn.

Primogenitus, der Erstgeborne.

Primogenita Aegypti.

Primi fetus Aegypti. Pecudumque hominumque primo educta satu per Nili pignora tractum.

Privignus, Stiffsohn.

Filia, Tochter.

Filia parva, rudis, grandis, nubilis, fecunda, pia, matura viro et plenis nubilis annis. Pulchra matre pulchrior. Non digna quo parente. Quae nomine et indole mater. Egregio digna parente seri. Quae moribus aemula matri audit. Quam pater et genitrix primaevo a lumine vitae moribus instruxere bonis, castaque [orig: castâque] iuventa formavere animo: ut cum quis imagine ceram inducit, et pulchras exsculpit in aere figuras, aut tabulam pingit, variisque coloribus ornat.

Filiola turpis, verecunda, venusta, intemerata, pudica. Cui genitrix non somnos indulsit inertes, desidiasve aevi molles, et marcida luxu otia; sed stimulos virtutum, et semina laudis indidit, ac teneros pietate exercuit annos.

Nata dulcis, vernans, peritura, perempta, adempta, recepta, reperta, vera. Erepta patri. Pietate nocens. Mira decore pio. Intemerata toris. Cara et viduarum vultibus aequa.

Nepos, Kindes-Kind.

Nepotum postera gens. Avia pubes, electa nepotum. Sobolis Soboles. Nepotum germina.

Nepos parvus, parvulus, carus, optatus, exspectatus, novus, monitus, ferus, clarus, magnus, sidereus, recturus, durus, indignus, immeritus. Dignus vel avo vel patre. Deterior avo. Tyria reptans in veste.

Neptis, Kindes-Tochter.

Posteri, die Nachkommen.

Quos serior excipit, spectat aetas. Posterorum posteri. Agmine ventura posterorum. Saecla nepotum profunda. Postgeniti. Stirpis genus omne futurae. Stirps nepotum. Stirps et genus omne nepotum. Postuma turba, proles, progenies. Futuri temporis

aetas. Vetustas. Aetas saeclo veniente profundior, atque bonorum soboles, et quae post surget ad illam longi temporis aetas. Hominum saecula postgenita. Serae propaginis haeres. Saecla profunda nepotum. Gentes ferae populique nepotum. Nati natorum et qui nascentur ab illis. Postuma saecla ne porum. Series oritura nepotum. Pignora cara, nepotes.

Nepotes secuturi, venturi, seri, toti, cari, ingentes, magnanimi, praeclari, casti, iuvenes, duri, stulti, miseri. Domus memores. Quoscumque dabit venturi temporis aetas.

Posteritas bona, memor, secu ra, mutua, sera, perpetua, aeterna. Tarde semper credula.

Propagare, fortpflantzen.

Ad saecla profunda nepotum nominis aeterni famam transmittere. Intemeratum aliquid seris transcribere alumnis. Ad saecla nepotum porro propagare aliquid.

DE SOCIETATE INTER DOMINUM et SERVUM.

Dominus, ein Herr.

Dominus potens, superbus, novus, verus, prior, mioor, brevis, insons, immerens, amans, non prohibens, morans, revocans, praesens, instans, immitis, non levis, litigiosus, tristis, furens, crudelis, iners, affixus, iacens, peremptus, intrans, reversus, redux.

Domina, eine Frau.

Servitium, Dienstbarkeit.

Servitium mite, facile, dulce, nobile, superbum, acre, grave, triste, aegrum, minaus, translatum, novum, assuetum, longum, vetustum.

Servitus iusta, liberalis, laboriosa, maligna, misera, ignominiosa, miserabilis, onerosa, iniqua, tolerabilis.

Iugum famulare, herile, vulgare, asperum, iniustum, turpe, sordidum, laesurum, grande, saevum, exitiase, fractum, mutarum, alternum, urbanum, placidum, maternum, aequum.

Servus, Knecht, Diener.

Servus agilis, cultus, paternus, rogans, timens, senex, lascivus, superbus, fallax, perfidus,

accinctus, sedulus, alacer, cernuus. In libera colla furens. Cui cura susurros ingrati fremitus in herum vitare. Qui pertinaci stat pede contuens ad nutum herilem, ut iussa citissime pede irretorto effecta tradat. Flexo poplite cernuus. Perferens mandata. Manus observans lumine mobili atque omnes do mini gestus. Qui aspectum ad palmas vertit heriles. Studiosus, offici osus. Facilis ad heri iussa. Omnia gerens prompte. Ad iussa obeunda, expedienda facilis. Domini stans ad usus. Prompta munia ministerii cunctasubiens. Tenui locatus mercede. Ad nutum domini qui sese dirigit ore. Ad domini dextram convertens lumina. Qui nutus observat heriles. Ministerii ad nutus aptus heriles.

Servi faciles ad iussa expedienda, obeunda munia, quorum intenta lumina tuentor heros et omnia ad nutus prompte gerunt. Aetate pares.

Minister fidus, roseus, sidereus, cathedralicius, tacitus, sollitus, celer, missus, astutus, malus, imbellis, tener, tonsus, satur, cunctans, lentus, securus, trepidus, trepidans, illotus, immitis, sordidulus, fugitivus. Haut segnis. Motus voce. Iussa recusans. Fessus labore.

Famulus pius, propior, fidelis, crinitus, tristis, turpis, peccans, nocens, herifuga, saevus, summus, r galis Operum solutus.

Mancipium, leibeygen Knecht.

Ergastulum, Gefängnüß der Arbeiter.

Verna, leibeygen gebohren.

Verna lactens, negligens, discinctus, procax. Ad nutus aptus heriles. Ditis domus examen.

Serva, eine Magd, Dienerin.

Serva obsequiosa, morigera. Torta comas. Rufa genas, et turgida vultum. Curans armenta domumque, vasaque, et in mundum prompte dans cuncta nidorem. Parata ad nutum. Operum haud ignara Minervae. Bina manu gestans graviuscula vasa utraque. Quae nutus dominae oculis tuetur acutis. Rem dominae observans, si iussa aut praemia tradat. Observans herae manum. Ad nutum herae ministrans.

Ministra fida, explorata, grata, apta, bona, facilis, mille, vetus, tristis, improba, pellex, studiosa, sedula.

Ancilla sollers. gaudens, fallax, mendax, comes, iens. Pensa trahens. Nimium formosa. pectens capillos.

Servire, einem dienen.

Servitio non exire. Ire servitum hero. Esse mancipium. Famulari iucundo labore. Aegra subire servitii iuga. Dare manus famulas. Servili manu pensa trahete. Aegra colla dare servili iugo. Pati dominium, servitium, imperium. Famulari. Experiri servitium et iussa alicuius. Stare famulum. Ferre servitium, obsequium, servitio fastus. Obire ministerium. Sequi dominantem. Timere nutus. Dominium vocitare. Officium vile subire. Subicere sese alicui ultro. Vile ministerium ferre. Genibus minorem ad terram se prosternere. Offerre alicui animi servilis honores. Aliorum se dedere voto. Libertatis opes, dictae quae vatibus aureae, auro vendere. Obsequium famulare loco.

DE RE FAMILIARI.

Res Familiaris, Haußhaltung.

Res patria, avita, inempta, augenda, maior, amplior, praeclara, opima, parvula, modica, angusta. Materna atque paterna. Non parta labore, sed relicta.

Administrare Rem Familiarem, haußhalten.

Tran sigere domi privata negotia rerum. privata tueri commoda, fortunas curare suas. Leges callere domus. Partis rebus parcere providum. Esse promum condum, cum tempus postulat.

DE POSSESSIONE NATURALI.

Ager, Acker, Feld.

Beati agri numerus. Fertilis ager. Domus Cereris. Nobile lumen agri. Messibus undantes campi. Labores boum. Florea rura.

Ager serendus, aratus, renovatus, cultus, viridis, nicidus. am oenus, pinguis, ferax, fertilis, uber, fecundus, fetus, felix, pauper, benignus, frugrfer, dis, luxuriosus, superbus, vitifer, piniger, plenus, almus, latus patulus, longus, ingens, vastus, omnis, parvus, pauper, requietus, solus rarus, ex tremus, sterilis, lapidosus, exossatus, effetus, arens, anhelans, gelidus, siccus, malus, tristis, infrondis, desertus, incultus, suspensus, exustus, hostilis, bellans, formidatus, prorritus, madidus, olens, trepidans, miser, totus, medius, erratus, finitimus, vicinus, suburbanus, patrius, raptatus, dotalis, castus, novercalis, antiquus, acceptus, alienus, inaequalis, riguus, scopulosus, pulverulentus, irriguus. Rore serenus. Ad segetes ingenuosus. Non ingratus. Renovatus aratto. Frugibus undans, abundans. Qui pinguis opimas fert messes. Suggerens mollis herbas virides. Benignus praebens poma. Qui rigidi

versatur vomeris ictu. Dives frugum. Vestitus, oneratus messibus. Haud inamatus Iaccho. Vacuus cultoribus. Pampineo autumno gravidus. Operosus vitibus. Inductis occultus aquis. Inofrmis ossibus. Sparsus cerebro. Resonans fletibus. Septus vallo. Moenibus extremis iunctus. Hirto squalidus in cultu. Qui multam Cererem, Cerealia munera profert. Qui pulvillos habet et pressos ordine sulcos. Qui pares operae quondam eupit addere fructus, nec sibi depositas fallere parcus opes. Sinu qui dulcia germina elicit. Qui laetis flavet aristis. Tempore qui exacto longe spem praevenit omnem, reddit et usura divite semininm. Qui sentes gignit acutas. Largis proventibus auctus. Qui neglectus pigris obducitur herbis. Cultoris inops. Qui lucra centupla reddit. Qui, si non crebro reno vatus vomere aratri, nil nisi fert duris surgentia gramina spinis. Innumeras qui fundit opes. Domino qui semina credita reddit. Assidua luxurians aqua. Qui cum multo sata foenore reddit. Data semina reddens. Gravidis qui canet aristis. Qui fundit abunde frugum benignam copiam. Satis ridens surgentibus. Cui pinguis uber et exos gleba soli facilisque coli. Duri sudore coactus aratri. Suis fruges reddens cultoribus. Ubere qui fructu sibi credita semina reddit.

Novale, Brachfeld.

Arvum, zur Saat geflügeter Acker.

Arvum fertile, fecundum, beatum, frugiferum, pimiferum, vitiferum, auriferum, odoriferum, fetum, florens, ramosum, flavum, flavens, pingue, opimum, molle, mollius, melius, inclitum, serendum, poscens, exercitum, inceptum, motum, subiectum, domitum, dulce, amicius, pacatius, dotale, proprium, patrium, genitale, diversum, alienum, extentum, distans, longinquum, invium, vetitum, ultimum, novum, vicinum, proprinquum, medium, imum, devexum, declive, longum, apertum, patens, patulum, latum, ingens, durum, operosum, fallax, parvum, populatum, attonsum, cessatum, solum, vacuum, relictum, desertum, nudum, aridum, arens, pallidum, gemens, hians, hiulcum, sterile, incultum, morans, suspectum, squalidum, scopulosum, dumosum, sitiens, siccum, aestiferum pruinosum, caligans, improbum,

saevum, nocens, ferale, dirum, hostile, fatale, mersum, torrens, aversum, abiuratum. Nutritum Cereris favore. Arboribus consitum. Pinguissimum frugibus. Vulneribus alicuius quaesitum. Confertum sentibus. Patrio amicius. Vastum metu. Ad freta porrectum. Effectum plano solo. Solo rubens. Non tactum ligonibus. Late squalens. Horridum gelu. Non kominum castris, non curae obnoxium. Madidum spumis. Fervens caedibus. Suis formidatum colonis. Anguibus refertum.

Arva claris opulenta bonis. Dulcem late spirantia odorem. Quae colonis multiplici respondent foenore.

Iugerum, ein Acker Landes, so yiel man einen Tag mit zween Ochsen umbpflügen kan.

Iugera avita culta, pulchra, spatiosa, immetata, magna, multa, novem, centum, mille, labefacta, pauca, squalentia, horrida. Cereri diu negata. Dilecta cui. Hortis Hesperidum beatiora.

Rus, Feld.

Rus amoenum, floridum, floreum, opacum, apricum, frigidum, ferax, auricomum, frondeum, saturum, florifetum, laetum, nemo rosum, florens. Cereale, roscidum, campestre, flavum, opulentum, ditissimum, fecundum, divinum, segne, liberum, bonum, ingens, longum, creditum, novum, breve, exiguum, sobrium, fallax, vacuum, tacens, molestum, gaudens, roseum, geniale, dulce, delicatum, beatum, felix, innocuum, aestivum, fluviale, suburbanum, natale, patrium, paternum, avitum, proavitum, proprium, colendum, inambitiosum, sordidum, atrum, clivosum, in hospitum, devium, avium, relictum. Non magnum. Fructificans Cereri centum culmis. Obsita pomistura. Sulcatum colono. Humidum aquis. Lugens suos colonos. Asperum dumis. Albens nivibus. Mille voluptatum species ministrans. Densis silvis circumdatum. Suburbanum. Optimas ferens messes. Gravibus florens aristis. Promens opes largas. Laevo beans agricolam proventu. Spicis flavescens. Beato, laeto gramine vernans. Depromens variis germina picta notis.

Pratum, Wiese.

Laeta campi viridaria. Loca viridantibus herbida pratis. Area formolis nitidissima floribus, atque humida de guttis lene sonantis aquae. Muscoso lurida prata situ.

Pratum graminieum, viride, molle, tenerrimum, aestivum, novellum, formosum, croceum,

apricum, gemmans, irriguum, udum, pararum, aridum, herbosum, rancosum, comans, decens, vernum, torridum, cultum, amplum, fruticans, olens, pingue, pubens, odorum. Viridante fulgens colore. Rivis recens. Ubi Zephyris melioribus perpetui halant flores. Ubi radiant flores, et prati viva voluptas ingenio variata suo. Aeterno vestitum gramine. Movens animos diversicoloribus herbis. Smaragdineo colore. Munitum montibus. Amatum tauris mugientibus. Versicoloribus pictum floribus. Violis nitescens et liliis. Denso tinctum ilice. Quod terra omnigeno exornat colore redeunte vere. Gramina irri guis aquis semper vivida. Pictis exurgunt pubentia gramina campis. Decens vere novo. Recens rivis. Sitiens aestu. Fulgens viridanti colore. Paludosi soli. Reddens pingues boves. Pictum ridentibus herbis. Vernis coloribus pictum. Vere novo ridens. Quod roridum guttis aurota splendescit. Quod sitiens bibit aetheris imbrem.

Area, Platz.

Area longa, planissima, felix, dives, viridissima, candida media, stabilis, brevis. Apta pugnae.

Nitidissima. Collis erat, collemque super planissima campi area, quam viridem faciebant graminis herbae. Humida de guttis lene sonantis agri.

DE HORTO.

Hortus, Garte.

Hortus suburbanus, vicinus, patrius, cultus, septus, ingens, pulcher, marmoreus, apertus, riguus, irriguus, pomosus, novus, pinguis, fecundus, facilis, felix, securus, sitiens, desertus, pauper, parvus, vacuus, ferax, mollis, florens, frondens, hilaris, fertilis excultus, pomifer, redolens, odoratus, insignis, fragrans, secretus, floridus, rosidulus, apricus, viridis, florifer, amoenus, generosus, confpicuus, viridans, pictus, speciosus, laetus, auricomus, odorifer, floricomus. Odoratis cultissimus herbis. Rorans croceis ignibus. Gemmans floribus. Fertilis herbis. Positus in monte. Floribus exhaustus, Exiguus spatio. Croceis qui floribus halat. Nitidus fetibus. Insignis pomis tota radiantibus arbore. Floridus irriguis aquis. Florens ad irriguas aquas. Plenus, refertus, decoratus, consitus, obsitus nitidis, gemmatis floribus, deliciis dulcibus. Fructiferis consitus arboribus. Suaves exspirans auras. Praebens corpori salubres cibos. Fundens innumeras opes. Referens ramos cultos cultori. Membris vigorem reddens. Oblectans, et demens animo maesto graves angores. Referens pleniorem gratiam labori. Praegnans fructibus. Tribuens multiforme gaudium colenti. Qui liquidae fonte rigatur aquae. Septo inclusus, platanoque patente virescens

et civo viridi peramoenus adhaerens. Quem sepes coronat-Collibus amoenus. Cinctus, contectus sepibus. Eliciens sinu dulcia germina. Pomis conspicuus non deficientibus. In quo est lactuca sedens, et sectile porrum, nec deest ructatrix mentha, nec herba salax Alens cum sucis mitibus herbas. Quem aura fovet genitabi lis Nitidis gemmans sloribus. Alcinoi, Pomonae rure cultior, praestantior. Dumus florum redolentium. Qui pingit terras gemmeis honoribus, oblectat, advocat, pascit, tenet, animoque maesto graves demit angores. Odoriferam consitus inter humum, Plurima surgit ubi ramis felicibus arbor, mitia cultori poma datura suo: Non rosa purpureo Veneris conspersa cruore, non rosa, quae cycnos vincere possit, abest: Tollit honoratam genialis amaracus herbam, et spatium violae, rosque marinus habent. Suavis odoratas opes exserens. Felici effundens plantas germine. Croceus pulchros praebens flores. Variis sub ridens floribus. Quem perpetuum ver et Favon I aura semper alit et pascit nectare caelesti. Per cuius gramina Iaeta iuventus virgineos agitat choros.

Pomarium, Baum-Garte.

Pomaria bifera, pallida, uda, humida, pendula, beta, dulcia, suavia, amoena, halantia, culta, redolentia, odorata, fragrantia, florida, viridantia, speciosa, odorifera, picta, madida, madentia. Mollibus madefacta rivis.

Viridarium, Lust-Garte.

Olitor, ein Gärtuer.

Sepes, Zaun.

Sepes alta, longa, spinosa, texta, humilis, hirta, fruticosa, silvestris. Florem depasta salicti. De lento vimine texta Tunica putris circumdata limi.

Sudes, Zaun-Plock.

Sudes vasta, quadrifida, fraxinea, ferrata, usta, adusta, ambusta, obusta, praeusta, nigra, assidua.

Sepire, umbzäunen.

Lento salicum circumdare texto. Septis vallare. Hortum sepire, consepire. Circumvallare,

DE VINEA.

Vinea, ein Weinberg.

Vinifer hortus. Vitifer ager. Vineae consepta. Bacchi nemus. Ager gravis pampineo Autumno. Felicia Bacchi arva. Operosi vitibus agri Spectata viridaria nobilis horti. Pampineum viretum, Iugum vitiferum.

Vinea fossa, impurata, humilis, fertilis, ferax, dulcis, nitens, fruticosa, tenera, rubella. Felici florescens Baccho. Ex omni parte ferax. Quae gemmans ubere pubescit fetu. Culta racemiferis iugis. Non humilis generosae fertilis uvae. Multo sudore colenda. Verberata grandine. Cana racemis. Nectareo flore virens. Largo pubescens fetu. Virens fecundis racemis. Quae cumulat pleno fervida musta lacu. Vinitor unde sibi generosas colligit uvas.

Vinetum blandum, sacrum, plenum merum, madens, fecundum, gracile, luxurians, laetum, gravidum, tenerum.

Vineta culta, blanda, spatiosa, lata, colenda, propria, Bacchaea, opaca grata, frugifera, viniflua, racomifera, nodosa, pampinea.

Collis apertus, apricus, Cerei placitus, Patrique Lyaeo. Bacchovirens. Amictus palmite. Promittens musti munera dulcis hero. Bac chaeo sanguine pinguis. Dexter Iaccho.

Plantare vineam, einen Weinberg pflantzen.

Baccho conserere. Vertere humum Baccho. Serere teneras vites. Ex ordine colles pangere. Infodere vitis genus. Ponere, disponere vires ordine. Intexere vitibus ulmos. Ulmis adiungere vites. Vitem committere sulco. Palis adiungere vitem. Cullem pampineis comis inducere. Instituere vires novellas spem frugis, montis perpetuumque decus. Lenaeo vestire germine rupem. Agrum pulchra vite vestire. Mergere pingui laeta vireta solo. Colles investit Iacchus. Bacchus amat colles.

Pertica, Wein-Pfal.

Vitis, Weinstock.

Umbrae pampineae. Generosi Lyaei germina. Rami uviferti. Umbracula frondea ramosae vitis. Mater vini.

Vitis nova, novella, tenera, laeta, alba, purpurea, longa, alma, fecunda, plena, pampinea, lenta, tarda, sera. longa, nodosa, sacra, mystica, falerna, vidua, arcta, densa, semiputata, rosa, morsa, sudans, curanda, apposita, socia, sociata, ferax, gracilis, flexa, obliqua, luxurians, pampinosa, lata, generosa, debilis, Lenaea, Bacchaea, Bacchica, viniflua, racemifera, renascens, grata, opaca, frondosa, frugifera, grata,

decidua. Methymnaea, hoc est, Lesbia, Thasia, Mareotis, Amminea, Rhodia, Psythia. Gravida nectare. Praevalida multoque fluens Baccho. Pendens e frondibus ulmi. Gratissima Iaccho. Viridi opaca coma. Amplectens longis dumeta lacertis. Uunlis lactentibus ampla et illustribus splendicans corymbis. Vernis tumescens gemmis. Nobiliore ferens succo fructum. Racemos explicans. Fecundae adiuncta olivae. Frondosi incumbens ramis implexamariti. Quae tantum quavis superatur ab arbore forma, quantum vi sapida plantas supereminet omnes. Ulmo coniuncta marito. Texens umbracula. In medium frugens quae iusto tempore profert, et vitae promit ad usum. Gravans coniuges ulmos. Quae iuncta requiescit in ulmo. Unde dulces latices vitam solantia vina legimus. Ad laetam quae sese applieat ulmum et pulchris gaudet fecunda racemis. Non deserens ulmum. Quae pulchris surgit ad ulmum flexibus. Involvens umbris iugera lenta suis. Quae patula se tollit in ulmo. Habilis terris pinguibus. Quae lateri coniuncta domus [orig: domûs] hinc inde racemos explicat, et succo potus, et gaudia miscet. Latus omne domus [orig: domûs] cum palmite cingens. Quae prius exiguo caule racemus erat. Luxurians uvis, musto, tumentibus sanguineo. Repens per latus omne domus [orig: domûs].

Labrusca, wilder Weinstock.

Erratica vitis. Sterilis truncus. Degeneres frondes. Lyaei germina silvestres animas repetentia.

Labrusca silvestris, agrestis, sterilis, frondes. Spargens virides corymbos. Sine fruge, uvis, fructu.

Tradux, Gesencke vom Weinstock.

Palmes, Weinrebe.

Palmes tener, gravidus, maturus, lentus, viridis, laetus, beatus, largus, longus, paucus, aequaevus, supinus, hostilis, crudus, vitifer. Nisaeus, Icarius, uvifer, Methymnaeus. Humi stratus. Qui socias desiderat ulmos. Agens se ad patulas auras. E tumido gemmas cortice laetus agens. Qui se luxuria foliorum huc fundit et illuc late turgentis fertilis uvae. Luxurians laxis habenis, foliisque simul fetuque gravescens.

Antes vitium, Knotholtz.

Flagellum vitis, öberste Spitze am Reben.

Sarmentum, abgeschnittene Reben.

Pampinus, Weinblat.

Vinitor, Wintzer.

Putator. Fcondator. Vitisator laboriosus, madidus. Qui docuit teneram palis adiungere vitem.

Curvo Saturni dente relictam qui prosequitur vitem attondens; findirque putando.

Vinitor vigil, industrius, muscosus, sordidus, effetus. Irriguir multas qui vites educat hortis Qui extremas festinat ad artes. Excitat annosa qui vites e vite novellas Traducibus plantis, qui germina plura propagat.

Incidere vites, Wein schneiden.

Attondere vitem Saturni dente. Relictam prosequi vitem. Putando fingere vitem. Incidere vites falce novellas. Moliri bipennem in vites. Non serere corylum inter vites. Premere vitem falce. Tentare falcis acie. Resecare vites. Vinea ponit frondes.

Vimen, Band, Zeunen.

Vimen tenue, leve, rarum, lentum, madefactum, textum, spissum, crebrum, asperum, fruticosum, quernum, curvum, laesum.

Uva, Weintraube.

Uva nova, rudis, immitis, nascens, crescens, matura, meraca, turgens, plena, pensilis, pampinea racemifera, mollis, fertilis, culta, mitis tenera, odorata genialis, generosa, nobilis, intacta, nitens, picta, viridis, flava, rubens, purpurea, aurea, nigerrima, ollaris, falerna, Methymnaea, Veientana, dulcis, iucunda, assueta, calcata, madens, stillans, sera, falsa, cantata, passa, spumans, illustris, duracina, aureola, pendula, feigida, agrestis, praedulcis. Gravida musto. Certans purpurae. Similis auro. Collecta de vitibus, pede pressa. Ornans mensas. Decerpta de purpureis vitibus. Fundens merum. Bacchi munus. Pampineis latens comis. Dans falernum. Ducens colorem apricis in collibus. Lentis racemis. Quae purpureum ducit matura colorem. Racemiferis virens iugis. Quam numquam primum quod acerba sit exscoratur ullus.

Racemus, der Kamb am Trauben.

Racemus purpureus, livens, lividus, extentus, lentus, tumidus, carus, rarus, turpis, impressus, praedulcis, madidus, pampineus, gravidus, Caecubus, bicolor, suspensus, mitis, rorans. Fulgens sole. Lectus de vite.

Acinum, Beer.

Vindemia, Wein-Erndte.

Vindemia mitis, Nomentana. Spumans plenis labris. Dans gravidas uvas musto. Exonerans uvis pendentibus ulmos. Abundans uvis gravibus. Quam spondet felix coctura benignam. Cumpede sub celeri candida musta fluunt. Quae coquitur mitis inapricis saxis. Autumnali redolens satu. Quando uva pedibus dat liquores pressos. Cum musto

Vindemiator, Wein-Leser.

Vindemiator durus. Calcans tumidas uvas. Pressans pede gravidas uvas. Temporibus certis qui colligit uvas.

Vindemiare, Wein lesen.

Carpere de palmite vindemiam. Colligere uvam. Exspectat vinea falcem. Dat Deus vina. Vitis ponit comas falce. Spumat vindemia plenis labris. Mitis in apricis coquitur vindemia saxis. Autumnali redolet vindemia fetu. Bacchi munera sub prelum ferte.

Calcare uvas, keltern.

Exprimere molsum. Ferire uvas pede. Prelis elidere vina falernis. Numerave dolia musto. Condere vinum testa [orig: testâ]. Lenire dolia musto. Pede pressa desilit uva. Inquinat uva pedes. Generosa dat uva liquores pressos pedibus. Teritur bacca. Pede musta premuntur. Pedibus expressa dat uva sapores. Medio sub pede musta fluunt. Musta eunt in cavos lacus. Musta lacus cumulant. Vina eliduntur prelis. Spes praebet pleno dulcia musta lacu. Testa fundit merum. Dolia musto tument. Dolia deficiuntque lacus.

Torcular, Kelter.

Prolum falernum, Calaenum, Sinuessanum, Galenum. Calcatis spumans racemis. Quo potare licet mustum de matre creatum. Qui bibit ad prelum, dulcius ille bibit.

DE ESCULENTIS.

Victus, Rahrung, Unterhaltung.

Sueta vitae diaria. Alimonia. Vitae alimenta caducae. Victus et cultus. Servandae consueta diaria vitae. Victus cultusque humana stabili in vita; quicquid et hic esus poscit et usus opum. Quae vitae postulat usus. Quae flagitat usus et esus.

Victus facilis, communis, mundus, mollis, tenuis, parcus, arctus, inops, infelix, malignus foedus, ferus, superbus, Chaonius.

Alimentum aptum, debitum, emlius, mite, pingue, mutuum, maximum, dubitandum, vile, aridum. Non iustum. Fusum per artus.

Cibus, allerley Speise.

Levia cibaria. Sapidae gulae fercula. Praeda palati. Obsonia quae pro iugulo comedonis habent laudem. Ius epulare.

Cibus dulcis, utilior, salubris, nobilis, advectus, inventus, priscus, tutus, positus, appositus, capiendus, raptus pastus, solitus, iussus, diuturnus, Ientus, difficilis, invisus, tener, cruentus, vetitus, interminatus, fallax, inanis, vilis, modicus, exiguus, minimus, deficiens, medicatus,

proiectus, supremus Nectareus, sua vis, sapidus. Corpora sustentans Ora iuvans. Reficiens vires, ani mique vigorem. Maestos exhila rans animos. Facilis vilesque, utilis agro. Quae situs terra pelagoque. Libatus ore. Quaesitus trans regna. Imperfectus et haerens stomacho.

Dapes inemptae, securae, benignae, hesternae, suetae, futurae, crastinae, indictae adscitae, paratae, in ceptae, libatae, largae, multiplices, lautae, opimae, opulentae, soperbae, Capitolinae, saliares, Ambrosiae, Siculae, sacrae, festae, obligatae, sollennes, natalitiae, sociae, fraternae, rorantes, mutatae, accisae, ferae, extremae, remotae, relictae, corruptae, malae, immundae, miserae, ferae, dirae, saevae, impiae, profanae, nefandae, funereae, letales, sanguineae, inhumanae, ultrices.

Epulae recentes, instructae, eaedem, variae, calentes, optatae, felices, lautiores, graves, dites, rega les, geniales, remissae, imbelles, tristes, carnifices, repostae. Regifico luxu paratae. Diverso e Sole petitae. In caede natantes.

Mensa paterna, herilis, cara, alterna, concors, testis, verecunda, casta, grata, secura, plena, delicata, pinguis, dives, undans, fecunda, laeta, nitens, alta, Palatina, domina, aetherea, caelestis, Ganymedea, perpetua, prior, secunda, hesterna, matutina, parca, tenuis, ingusta, pauper, inops, minor, breus, neglecta, sordida, avara, amiesa, maesta, attonita, infanda, futalis, Lycaonia, Thyestea, iniqua, aeva, suprema, non pavida. Alia esslure petita. Regifice exstructa. Nullo polluta cruore. Diviti is ruis operta. Composita gramine. Respersa sanguine. Eversa pugnae certamine.

Deliciae, Leckerbißlein.

Deliciae breves, faciles, dulces, loquaces, novae, regificae, cognatae, priores. Carentes luxu.

Ferculum, ein Gerichte am Essen.

Bellaria, Confect.

Escae saccharo obductae, Pauchaeae, cinnama terrae foeniculumque et amygdala, dulceque cardiomomum, Citrea mala, cichoria, limonesque virentes, deliciaeque oris, coriandrum, udaeque cubebae, sacchareque expressi, fictique in imagine vultus [orig: vultûs]. Pemmata obducto candentia sacchare, et albo sacchare bis cocti panes, et amygdala frixa: Martius panis, et sacchare dulci itria confecta, et fusco de sacchare fuscae, albaeque ex albo sacchare, pupae, bis coctique alii panes, et amygdala libis ac popanis infarta suis, dulcesque placentae, et paterae

innumerae, confecto sacchare plenae, effigiesque auro pictae, succique liquentes, pomaque quae credas surrepta sororibus Afris, qualisque Alcinoi felix Autumnus habebat.

Cibus aspectabilis, Schau-Essen.

Oculorum pascua, ex pressis formata favis, cretaque [orig: cretâque] tenaci et resina [orig: resinâ] molli, vivoque ornata colore. Qui oculis sua pabula promunt. Spectacula grata, quae oculos possunt, atque ora cibare tuentum. Queîs [orig: Quibus] aspectantum saturi recreentur ocelli.

Panis, Brod.

Ceres. Munus, donum Cereris. Cerealia munera. Dona laboratae Cereris. Arma Cerealia, humanis apta usibus. Ceres quam manu molitam torret in igne focus. Praedulcis frumentatus. Non solidae mucida frusta farinae, quae fauces radunt, vix admittentia morsum, sed tener, et niveus mollique siligine factus et coctus ab artocopo, similaeque e polline panis Triticeo, qualem Iuno et Saturnius essent. Calido tosta farina foco.

Panis multus, secundus, caeruleus, niger, adustus, strictus, mendicatus, improbus, praedulcis, fermentatus, iurulentus, cibarius, furfureus, triticeus, dulcis, rubens. Suppositus cineri. Longe pulcherrimus.

Crustum, Rinde.

Mica, Brosam.

Frustum, Stücke.

Placenta, Kuche.

Placenta picentina, suavis, farrea, tenera, mellita, dulcis, secta, fatua. Madida Thymis.

Libum, Fladen.

Libum calens, fumans, flavum, tostum, Cereale, grande, annuum, natale, rusticum, vetulum. Dulce melli. Tempus genitale notans.

Striblita, Streubelein.

Popanum, Torte.

Placentas pinsere, Kuchen backen.

Purae similaginis usum pinsete. Conficere grata liba. Depromere florem similaginis album, ingentemque ingenti concinnare cupedine lancem, addere et ova, atque salis inspergere micas, ova aperire manu fluibunda,

contemptaque passim spargere humi, geminos et veste lacertos liberare et tunicam contracto erure coercere, miscere opus cochlearis ope, immistumque retractare in gyrum properante anu, quo singula formam deperdant solitam, faciesque e pluribus una fiat, digito rorante paropsida totam circumire, ac massam distantia cogere in unam, fingere opus coeptum, fermentaque depsita palmis diducere partesque facere Formare placentas.

Moretum, ein Essen von allerley Kraut.

Artocreas, Pasteten.

DE CARNE.

Caro, Fleisch.

Ferina Wilprct.

Assum, Gebratens.

Viscera de bove tosta. Exta tosta bovis. Assatura. Frixae adipato clune columbae.

Minutal, Lung-Muß..

Lardum, Speck.

Succidia, Speck-Seite.

Veteris succidia porci. Conditi sale terga suis. Sordida terga suis nigro pendentia tigno.

Perna, Schulter.

Petaso, ein Schincke.

Fartum, was man in die Würste füllet.

Fartum opimum. Confectum cum vice vibrata trepidantia viscera raptim dissiliente securicula [orig: securiculâ] manus utraque certat dilaniare focis atque inter se omnia miscet.

Farcimen, Wurst.

Tomaculum, Leberwurst.

Puls, Brey.

Ius, Suppe.

Offa, Klösse.

Polenta, Gerstenbrühe.

Relliquiae das Uberbliebene.

DE LACTICINIO.

Lac, Milch.

Tremuli tremebunda coagula lactis. Uberis nectar. Pressi copia lactis, Alimenta lactis. Lacteus humor. Niveum nectar. Nivei munera lactis.

Lac primum, novum, recens, vernum, merum, tenerum, largum, tepidum, sacrum, datum, intactum, durum, raptum, concretum, coactum, alligatum, pressum, negatum, ferum, ferinum, caninum, dulce, liquens, candens, purum, amicum, fucans, tremulum, haedinum, ovile, vaccinum. Coagula passum. Firmans corpora robore alensque. Bene nutriens. Dentibus et gingivis inimicum. Quod ab ubere pressit. Damoetas vitulae bis mulctram im plentis.

Pingue lactis, Raam.

Flos candens lactis. Cremor lactis. Pinguis adeps lactis. Pars praestantissima lactis.

Mulgere, melcken.

Ubere gravido recens lac exprimere. e vaccae distento ubere sinum implere. Lacte fluente ubera mulctram complent. Premereubera, mammas. Pressare ubera palmis. Vacca venit ad mulctram. Implent mulctralia vaccae. Manant flumina mammis. Ubera dant manibus pressanda capellae.

Mulctra, Melckgelte.

Butyrum, Butterwecken.

Butyrum molle, dulce, suave, liquidum, acidum, lascivum. Agresti sub lance retractum.

Coagulum, Laab.

Serum, Molcken.

Caseus, Käse.

Lactis massa coacti. Pressi copia lactis. Pressi massa lactis. Lac coagula passum. Inclusus casens orbe suo. Caseolus. Iovis cerebrum. Coactum onus lactis pressi.

Caseus musteus, recens, exsuccus, pinguis, candidus, durus, pressus. venalis, molliculus, rutilans, ovilis. Sale duratus. Meta ultima cenae.

Caseos premere, Käse machen.

Lac cogere. Durare foco caseos. Partem lactis liquefacta coagula durant. In aheno ubi concrevit liquor, et deferbuit humor, tunc parco sale contingunt, onerantque canistris, duratusque novo lentescit caseus orbe. Pinguis caseus premitur. Quod surgente die mulsere

Fiscina casearea, Käse-Korb.

Fiscella levi detexta vimine iunei. In qua pernexus est via facta sero. Caseolis crebris plena.

DE OLEO.

Oleum, Oel.

Palladiae olivae gutta, liquor. Olei sucus, liquor. Pinguis humor olei. Munera, dona sonantis olivae. Sucus pinguis olivae, fragrantis olivae. Palladius, flavae Minervae latex. Pinguis Pallas. Partus olivae.

Oleum pingue, largum, labens, liquidum, viride, tardum, leve, inolens unctum, caeruleum, Assyrium, calorificum.

Olivum, Baumol.

Olivum fusum, multum, odo ratum, dulce, Palladium, corruptum, inversum. Inventum Minerva. Nutrimentum flammae. Testa scintillans ardente.

Amurca, Oeltrüsen.

Trapes, Oelmühle.

Ampulla olearia, Oelkrug.

DE AROMATIBUS.

Tus, Weyrauch.

Votivi turis honores. Turea grana. Panchaei grana turis. Turis odorati globuli. Turis lacrimae, glebae, micula. Blandi thuris honores. Odor Assyrius. Quicquid Arabes odoris arbotibus legunt.

Tus sacrum, pium, votivum. debitum, sollenne, menstruum, masculum, flavum, insanum, Eoum, Sabaeum, Panchaeum, Niliacum, captivum, blandum, multum, largum, magnum, cumulatum, congestum, libatum, pingue, odoratum, odorum, semicrematum, irritum, Nabathaeum, fragrans, fumans, redolens, olens, valens, vile, parvum, rarum, minutum, impium, damnatum. Additum rogo. Praereptum templis. Datum manu flammis. Aspersum focis. Pingues faciens flammas. Ferendum rogo. Sudatum ligno. Non concors. Nil exorans divos.

Myrrha, Myrrhen.

Myrrha pinguis, fulva, olens, stillata, Arabs, Cynareia, Achaia, Assyria, libidinosa, incesta, decoca, maculosa, Orontis, Orontea. Lacrimata cortice. Fluens liquido de cortice. Obducto cortice pressa. Patria [orig: Patriâ] succensa senecta [orig: senectâ]. Condita in frondes novae arboris.

Casia, Zimmetholtz.

Cinnama, Zimmetrinde.

Cinnama quassa, rara, Panchaea. Exusso fusa vitro. Ab antiquo durantia Belo. Panchaeae terrae.

Galbanum, Galben.

Piper, Pfeffer.

Piperatae placentae, Nürnbergische Pfefferkuchen.

Saccharum, Zucker.

Sal Indicus. Saccharum dulce, suave, Indicum, Cretense. Quod profert Itala tellus. Quod felix India mittit. Dulci melle certans.

DE POTU.

Potus, Tranck.

Amystis, ein Trunck in einem Zuge.

Vinum, Wein.

Sapor Bacchi. Vis meri. Honor laticum, Lenaeus. Bacchi pocula, humor, dona, munus. Massica munera Bacchi. Munera Lyaei, Liberi, uva, Bacchus. Iacchus, Euhyus, Lyaeus Deus. Sucus uvae, uvarum. Temetum meracum. Lenaei munerasucci. Dulcia munera Bacchi. Suavia dona Bacchi. Mollis opes Bacchi. Ros palmitis. Nectar. Vitea munera. Humor meri. Flos Bacchi. Sucus Lenaeus. Bacchi viteus humor. Lac Veneris. Chio collectum paimite vinum. Falernum, Albanum, Mamellinum, Nomentanum, Sabinum, Massicum, Caecubum, Setinum, Surrentinum. Rhenana, Francica dona Lyaei. Iacchici liquores. Vis generosa meri. Vini bonitas. Laetitiae Bacchus dator et Sator. Dei laetitia. Terrae sanguis. Lacrimae vitis. Cor linguae. Semeleia proles. Massicus humor. Filius vitis. Latices Bacchi. Ros meri somniferi. Laetitiae dator, generosi sucus Iacchi. Hilaritatis dulce seminativum. Coagulum quod continet convivia.

Vinum crescens, liquens, humidum, spumeum, stagnans, purum, tenue, merum, resinatum, diurnum, hornum, hesternum, quinquenne, modicum, potandum, hospitum, positum, redimitum, fusum, receptum, largum, multum, nimium, bonum, optimum, fervidum, calidum, validum, firmissimum, fumeum, iocosum, liberum, consulare, rubens, Caecubum. Massicum, Falernum, Lesbium, Setinum, Chium, Rheticum, Marcotinum, Surrentinum, Arvisium, non peregrinum, mutatum, pallidum, plumbeum, marcidum, languidius, pessimum, suave, defecatum, limpidum, austerum, pretiosum, mucidum, fragrans, Maronaeum, Fundanum, Creticum, Gnosium. Diffusum lauro iterum. Currens rivis. Conditum fumoso cado. Torquato pressum consule. In tura profusum. Libatum in ignes. Ingenium,

somnum faciens. Aemulum Thuscis cadis. Datum apto tempore, et non datum apto tempore. Bene odoratum. Bono, suavi, lepido colore. Aemulum Gnosiaco mero. Faciens leves somnos. Recludens operta. Inermem trudens in proelia. Servans alensque senes. Lac senum. Grandaevi pabula. Pectoris imas laetificans fibras. Cor dementans. Recreans animos. Exhilarans mentes, praecordia. Corda parans, reddens, reparans. Turbans cerebrum. Fugans, depellens curas. Lassis animis dulce levamen. Turbatis medicina mentibus. Certa medela.

Vina sub Rege Numa condita. Prelis elisa Falernis. Perpetuis aevo certantia fastis. Poetarum caballus.

Merum viride, purpureum, Campanum, Methymnaeum, Ismarium, inclusum, bimum, quadrimum, vetus, annosum, avitum, liquidum, infusum, suffusum, effusum, instillatum, coronatum, appositum, sumptum, libatum, gratum, lene, iustum, fervidum, superbum, profundum, undans, nocturnum, assiduum, iniquum, securum, exiguum, pauperius, lerale, diffusum pateris. Fuit ut de matre creatum.

Abstemius, der keinen Wein trincket.

Invinius. Fugitans Bacchi. Osor temeti. Gaudens puris undis. Merum abhorrens. Fontanos potans latices; at pocula Bacchi aversans. Qui pellit aqua [orig: aquâ] sitim aridam, quamvis meri copia fiat. Qui in unda sentit Bacchum, in Iaccho undam tanta ceperunt hominum fastidia vini.

Mustum, Most.

Mustum novum, bonum, dulce, mite, lene, purpureum, candidum, fervidum, occiduum, odorum, saliens, pingue, liquatum, Falernum, tortivum, amoenum, Aminaeum, victurum, austerum, liquatum. Celeri sub pede fluens. Ciens raucum susurrum.

Vinum dilutum, gewässerter Wein.

Vappa, verdorbener Wein.

Defrutum, gesotten Wein.

Mulsum, Meth.

Lepido vino mixta medulla favi. Pura medulla favi sapido bene condita vino. Aqua mulsa.

Cerevisia, Bier.

Cereris vis in aqua. Cereris liquor. Cereris coctum. Gurges zythi. Ceres lupulo cocta. Vinum hordeaceum. Potus

Cerevisia dulcis, nobilis, prae stans liquor. Levans curas pectoris. Pellens turbatae nubila mentis. Ex animo tristes eiciens dolores. Pariens laetos animos. Cerevisia grata palato. Levans, restinguens, sedans sitim. Turbans cerebrum, capitis penetralia.

Faex, Hefen.

Faex liquida, crassa, terrena, Sabina, Laletana, retenta, pannosa, illita vultu.

Coquere Crevisiam, Bier brauen.

Conficere Cerealem liquorem. Lupulo Cererem coquere. Crasso Cererem confundere succo. Ex lupulo et Cerere coquere cerevisiam.

Acetum, Essig.

DE LIGNO.

Lignum, Holtz.

Pineus agger lingorum. Semina lignea. Stupidus rigor ligni. Arida materies lignorum. Frustula lignorum.

Lignum vile, inutile, parvum, fissile, ardium, siccum, dolatum, caesum, adustum, durum, grande, emptum, arsurum, tepidum, infelix, triste, funebre, felix, impactum, sectile, roboreum, ramosum, tonsile, coniectum, praedurum. Utile navigiis. Fovens tremulas flammas. Quod crepat in mediis focis.

Robur cavum, acutum, arens, infabricatum, coactum, congestum, semiustum, firmum, udum, putre, ruptum, perfractum, rarum. Ambesum flammis. Succensum focis.

Trabs alta, excelsa, magna, annosa, fraxinea, acerna, solida, ingens, sequax lapsura, vulsa.

Trabes connexae, alternae, innumerae, densae, collisae, coniunctae, cremandae, igniferae.

Citrum, Citronenholtz.

Lignari, Holtz fällen.

Scindere silvam, nemus, nemora securibus. Excidere silves. Accidere ferro. Scare. exsecare silvas. Scindere cedrum. Laedere ferro. In silvis recidere, rescindere de stirpe. Crebris instare bipennibus. Exscindere ferro nemus. Vulneribus evincere. Moliri bipennem in quid. Tollere manu securim. Silvam violare securi. Ferit robora. Icere ilicem securi. Prosternere silvam. Duro convellere ferro silvam ab humo. Evertere nemora. Silvis evertere pinum. Evertere pinus actas ad sidera. Subvertere silvam. Advolvere montibus ornos. Fruere accisam bipennibus silvam. Rapere silvas, arbores, ligna, densa ferarum recta. Caedere ilices. Icere fraxineas securibus trabes. Caedunt pineta secures. Feriunt robora dura bipennes. Robur

scinditur. Piceae procumbunt. Ilex sonat securibus. Violatur silva securi. Nemus succiditur.

Findereligna, Holtz hauen.

Scindere cuneis fissile lignum. Ligna secare. Conscindere ligna. Secare trabes. Scindere ligna securi. In partes discindere ferro. Caedere, concidere ligna. Dissolvere plaga [orig: plagâ]. Carpere, amputare. Cuneis findere. Scindere robur cuneis. Scindere quadrifidam cuneis coactis quercum. Minuere ligna, conscissaque substruere alte. In frusta secare. Altius impacta [orig: impactâ] flictu pollente bipenni disicere. Comminuere faces quassas. Divisam in membra secare lignorum molem.

Plaga arboris, ein Hieb.

Segmenta, Späne.

Fragmen subitum, magnum, ingens, splendens, resonans, volans, deiectum, truncum, durum, putre, celatum ferro.

DE DOMO.

Domus, ein Hauß.

Aedium lacunar. Fastigia summa. Domorum septa. Limen. Limina. Penetralia. Tecta domusque. Atria. Tecta domorum. Culmina septa domorum. Tecti penetrale. Taberna. Limina tecti. Durateae aediculae. Tecta magnifice sub limibus edita pilis. Hominum vivaria. Toties crescentia tecta molibus et rigidis ipsique minantia caelo.

Domus exigua, plebeia, privata, humilis, exilis, sicca, subtilis, ramosa, opaca, plana, inops, pauper, inanis, infelix, immerita, sollicita, anxia, attonita, suspiranda, querula, gelida, vaga, fluctivaga, undosa, littorea, errans, trepidans, afflicta, lacera, fracta, quassa, quassata, ruinosa, lapsura, lapsa, vetus, desolata, incustodita, ponenda, varia, innumera, maxima, lata, capax, ampla, immensa, egregia, insignis, culta, clara, inclita, veneranda, verenda, honesta, potens, dives, dis, locuples, plena, instructa, amoena, delicata, luxuriosa, fortunata, festa, laeta, crustata, marmorea, ferrata, fastuosa, superba, patricia, regia, regalis, Caesarea, excelsa, ardua, patria, paterna, altrix, natalis, nativa, proxima, contigua, hospita, dulcis, assueta, nota, avita, antiqua, mandata, iusta, regenda, oportuna, reclusa, nova, certa, apta, silens, secreta, tacita, tranquilla, pigra, negata, remota, fastidita, ambigua, periura, polluta, improba, dira, atra, horrenda, saeva, hostilis, violenta, stupefacta, attonita, orba, muta, maesta, defleta, deplorata, icta, capta, amissa, discussa, eversa, direpta, cremata, exusta. Parva, sed sine

labe. Vix capiens. Sole carens. Tecta stipulis, cannaque palustri. Turbine rapta. Texta vimine querno. Intexta iunco cannaque [orig: cannâque]. Non ullo robore fulta. Nutans quatiente ruina [orig: ruinâ]. Felix et simplex. Inscia fraudum. Nitens auro [orig: aurô]. Casta luxuque carens. Sancta carens vitio. Muris nobilis altis. Splendida luxu, gaza. Connubio [orig: Connubiô] gavisa. Hospita divis. Imitata caelum. Phrygiis innixa columnis. Taenariis fulta columnis. Rutila [orig: Rutilâ] testudine fulgens. foribus alta superbis. Vertici montis imposita. Populis exhausta. Ornata aulaeo versicolore. Grandibus surgens sumptibus. In qua [orig: quâ] quantumvis pulchra [orig: pulchrâ] pulchrior hospes habet. Caelo sculpta tholos.

Tectum hospes, notissimum, optatum, habitabile, vicinum, consors, sociale, gratissimum, apertum, bipatens, penetratum, pulchrum, candidum, aureum, augustum, gemmeum, laqueatum, immane, solidum, sublime, celsum, stans, ingens, interius, penetrale, umbrosum, frondeum, trepidum, fumans, fumosum, fumidum, obsoletum, agreste, pastorale sordidum, pendulum, angustum, haud opulentum frigidum, viduum, vacuum, relictum, excitum, ignotum, ratum, semirutum, versum, raptum, vastatum, arsurum, adustum, semustum, maestum, maerens, pavens, inhospitum, non quietum, invisum, impium, nefandum, funestum, squalens. Cognatum cui sanguine. Squalens tabo. Pendens centum columnis. Capax turbae. Dignum Deo. Invisum bellis. Recens semper sertis. Deforme fumo. Non indignans fumos. Pendens pumice. Pendente pumice structum. Disiectum ruina [orig: ruinâ].

Aedes magnae, altae, extremae, solidae, cavae, clausae, Subnixae iugis. Auxilio vacuae. Spoliandae aere.

Penates medii, imi, tenues, privati, mutati, miseri, errantes, externi, iniqui, infausti, inclinati, communes, vasti, nitidi, laurigeri, docti, sacri, cari, dilecti, proprii, securi, quaesiti, madidi, inaspecti caelo radiisque. Impensis belli vacuati. Non visi longa [orig: longâ] aetate. Sparsa caede. Hilares, inconcussique.

Lar paternus, fraternus, aptus, innocuus, salutatus, apricus, deceptus, pressus, desertus, contemptus, conductus, alienus.

Vestibulum Eingang des Hauses.

Atrium, Vorhoff.

Atrium candidum, aureum, auratum, ambitiosum, invidiosum, regale, altum, sublime, vacuum, longum, magnum, amplum, annosum, tremefactum, ululatum,

desolatum. Non amplum. Marmore rectum. Fultum triumphis. Effultum columnis. Montibus effultum Craiis. Plenum rosarum. Structum tophis. Capax turbae.

Penetrale, das innersie im Hauß.

Penetrale imum, profundum, arcanum, patrium, magnum, altum, summum, sanctum, faustum, funestum, desertum, dirutum.

Palatium, Pallast.

Palatium altum, sacratum, aelausum, nativum, fulvum, aure[?]m, turtitum, saxeum, ornatum auratis lignis. Ornatum nitidis gemmis. Fundatum cultu divite splendidiore, praeelaro. Iliacis fulgentia tecta columnis. Aedes marmoreae, et innixae columnis, Phrygiae. Magnificis surgens penetralibus. Obsitum coctilibus muris. Caelo aequatum. Quantis sumptibus, undecumque renidens. Minans olympo vasta mole structurae. Nobilium regalia tecta virorum. Ardua tecta magnificae domus [orig: domûs]. Domus exstructa clarorum manu artificum. Tecta superba. Daedalea [orig: Daedaleâ] fabricata arte. Tectum augustum, ingens, foribus altis. Moles aedium superba, vasta.

Domus parva, ein klein, gering Hauß.

Aedicula, fabrica, parva domus. Tecta virentia musco. Vili gramine tecta domus. Pauperis tugurI congestum cespite culmen. Domus pervia vento. Stramineae, parvae, obscurae sordida tecta domus. Canna [orig: Cannâ] congesta palustri domus. Straminibus muscoque horrens cannaque [orig: cannâque] palustri. Tecta domus multis iuncis et arundie multa [orig: multâ]. Male congestae culmina spreta casae. Tecta quae rigent turpi corruitura situ. In extremo squalens recessu. Cui paries sepes et canna tegmen est. Domus operta cespite gramineo cannisque palude resectis. Sedes tecta horrenti culmo, et carice palustri.

Casa, ein Baurenhauß.

Casa parva, exigua, tenuis, humilis, augusta, straminea, immunda, sordida, putris, satura, insons, candida, propinqua, summota, rara, rapta, ardens. Iacens humi. contecta stramine. Facta sine arte. Male compacta. Nigra vetusque. Humilis vilia tecta casulae. Lares agrestes. Congestum cespite culmen. Tectum aggestum stramine, humile obscurumque aspectu: horrens simo et stramine. Domus luto palacaque structa. Casa frondea facta e ramis stramine tecta, fores humiles, tectumque pusillum. Cuius culmen congestum est cospite, pervia vento. Lento texta vimine. Sterili iunco, canuaque [orig: canuâque] intexta palufira [orig: palufirâ]. De canuis straminibusque, quam fastus et

Mapalia longa, olena, tuta, vacua, diserta, dispersa. Non culta. Infecta tabo. Raris habitasa tectis. Vastatis tectis disiecta.

Horreum, Scheune.

Horreum plenum, proprium, annuum, terrenum, inane, Cereale, igneum. Indeficiens mensis. Gravidis stipatum, plenum, refertum frugibus.

DE PARTIBUS DOMUS.

Solum, der Bodem.

Paries, Wand.

Paries Proximus, arctus, sacer, latericius, muscosus, caementitius. Domui communis utrique Lento vimine textus. Aulaeis ful gens pictisque tapetis. Venturae dans signa ruinae. Tyrio variabilis ostro.

Latus domus, eine Seite des Hauses.

Trabs excisa, emota, supposita, compacta, Cypria, Hymettia aurata, picta, ahena, celsa, alta, sublimis, deferta. Aere nexa. Nitida auro.

Robur udum, vicinum toutum, semustum, inustum, innexum columnis. Ambesum flammis.

Laquear, Die Decke.

Fornix, Gewölbe.

Fornix clausus, adversus, niger, olens, olidus, cavus, cavernosus, convexus, curvus, curvatus, opacus, piceaus, multicavus.

Camera, Schwibbogen.

Arcus humilis, pressus, curvus, nativus, vivus, sacer, longus, ingens, maximus, innumerus, validus, exstructus, micanus. Indutus spoliis.

Columna, eine Seule.

Columna magna, ingens, immanis, sublimis, longa, alta, picta, valida, solida, celsa, excelsa, vasta, ferrata, stans, teres, nivea, ferrea, firma, nitida, purpurea, rutila, picturata, nobilis, peregrina, fulgida, aerea, pulchra marmorea, aurata, ardua, Idaea, Paria, Phrygia, Taenaria, Poena, Inda, umbrosa, rigida, trunca, portanda. Surgens aere. Monte revulsa. Caesa rupe. Africa recisa. Caelata, fulgens ex aere. Candore nivali. Parium vincens marmor. Domus firmamentum.

Scala, Treppen.

Cochlea, Wendelstein.

Gradus, Stuffe.

Lacunar, ein Estrich.

Tectum, Dach.

Tectum summum, altum, excelsum, sublime, stans, multi plex nascens, apertum, tremens, augustum, umbrosum, speciosum. Per cussum grandine.

Tigillum, Latte.

Tegula, Dachziegel.

Culmen, ein Giebel.

Culmen summum, arduum, al tum, excelsum, septenum, multum, immotum, stabile, fidum, socium, humanum, candidum, pium, delicatum, regale, tectum, frondeum, pastorale, fumans, opacum, secretum, desertum, vetustum, lubricum, adversum, aequatum, ruiturum, novum. Non cedens templis. Ornaturum manes. Captivis fulgens rostris. Sedibus aethereis admotum. Ad caelum nitens. Effultum metallis. Sordidum multo lumine. Congestum cespite.

Fenestra, Fenster.

Fenestra inserta, cuncta, cava, parva, humilis, patula, vigil, mota, ingens, excelsa, armata, diversa, uncta, adapertilis, angusta, biforis. alta, caligansque, patens, bipatens, magnifica, splendens. Reddens lucem. Crebra, medias ornans fores. Cupida ora fenestris bipatentibus exsertare.

Orbis Vitri, Glaß Scheibe.

Clathri, Gitter, geschrenckte Fenster.

Prospectare fenestra [orig: fenestrâ], zum Fenster nauß sehen.

Effundi fenestris. Bipatentibus ore fenestris exsertare. Obsidere valvas et connivente fenestras lumine traicere.

DE IANUA. Ianua, eine Thür.

Ianua clausa, firma, dura, difficilis, adaperta, semiaperta, reclusa, lata, vasta, diserta, nigra, horrida, Exclusura dolentem. Fulta roboribus. Aperta furtim. Victa verbis, querelis. Fracta manu. Bipatentibus obvia valvis. Impulsa vento [orig: ventô] animoso [orig: animosô]. Roboribus duris fulta. Suo [orig: Suô] se cardine versans. Marmoreos postes attollens. Per manus adaperta. Fulta [orig: Fultâ] appositae sera. Quae moto [orig: motô] stridorem cardine reddit. Aura pervia traicit fores multifidas.

Fores geminae, duplices, primae, dextrae, sinistrae, imae, summae, omnes, parvae, exiguae, angustae, ma gnae, robustae, validae, aeratae, ahenae, salignae, acernae, superbae, altae, patriciae, pictae, caelatae, ornatae, rutilae, purpureae, sacrae, charae, paternae, patriae, rasiles, praeclusae, obseptae, consertae, oppositae, obductae, opertae, caecae, tacitae, tardae, surdae, obscurae, rigidae, invisae, implacidae, asperae, saevae, dirae, umbrosae, cruentae, pulsatae, impulsae, concussae, apertae, perspicuae, ruptae, revulsae, perfractae, rimosae, udae, querulae, trepidae, praesagae. Adamante clausae. Dura ligna. Accensae clamore. Quae signa concussae dant rauca.

Valvae, ein Thor mit zweyen Flügeln.

Cardo, Thür-Angel.

Cardo versus, conversus, versatus, vertendus, revolutus, motus, emotus, impulsus, laxatus, repetitus, ferratus, celer, tacitus, immotus, geminus, facilis, apertus, certatus, regius, multus, horrisonus, neglectus, primus, diversus, vicinus, geminus, uterque transversus, summus, solidus, stridulus. Sonitum faciens. Marmoreo stridens in limine.

Postes, eine Thür-Pfosten.

Postes gemini, alti, summi, vasti, aerati, ferrati, aheni, clausi, Mauri, nitidi, aurati, augusti, regii, sacrati, sacri, sancti, casti, invidendi, paterni, humiles, saligni, fumosi, opaci, furvi, adesi, dexteri, aevus, adversi, rigidi, crudeles, impulsi, rauci, omoti, resupinati. Non amici. Ornati coronis. Arcano florentes lumine. Perfusi sanguine. Obice duri. A tergo relicti. Sponte reclusi. Aerato [orig: Aeratô], subito [orig: subitô] stridentes, sonantes cardine.

Limen, die Schwelle an der Thür.

Limen primum, futurum, novum, utrumque, altum, summum, niveum, saxeum, marmoreum, Arabicum, ferreum, aereum, auratum, clarum, ingens, regium, regale, superbum, sacrum, sacratum, festum, annuum, venerandum, religiosum, Phoebeium, interius, ex tremum, adversum, obvium, expositum, monstratum, signatum, pacatum, reclusum, reseratum, tritum, carum, dulce, notum, fidum, patrium, paternum, cognatum, fraternum, avitum, vetustum, aequum, laetum, prosperum, lepidum, coronatum, armatum, metuendum, insidiosum, privatum, obscurum, caecum, nocturnum, tacitum, mitatum, insuetum, stridens, clausum, obseptum, obstructum, durum, rigidum, ostensum, sceleratum, saevum, crudele, dirum, terrificum, atrum, irremeabile, inexorabile, obscenum, perfractum, convulsum, captum, maerens, humidum. Lubricum Iaspide. Arctum ferro.

Incustoditum et apertum. A corpore pressum. Penetratum cui spoliatumque. Florens sertis. Frondens myrto. Quassans tectum. Obsessum testudine. Tellure revulsum. A spersum sanie, tabo.

Ianitor, ein Pförtner.

Ad limina custos. Accensus. Ad limina servus. Intentus custos observatorque locatus.

Ianitor bonus, ferreus, invisus, impavidus. Religatus catena [orig: catenâ]. Se dens prope limina. Ostia servans, observans. Ante fores residens. Qui pandit et obsidet, ac hominum egressus introitusque notat.

Pulsare ianuam, anklopssen.

Intromittere, hinein lassen.

Ad mittere, immittere portis. Pandere portas. Aperire viam sociis. Accipere portis, moenibus. Ianua patet.

Reserare aedes, Thür auffmachen.

Aperire fores, lares. Patefa cere fores, portas, valvas. Pandere limina, fores. Recludere portam, postem. Postes laxare reclusos. Laxare, relaxare claustra, repagula. Relaxare fores. Reserare lares postis. Reserare ianuam, fores, ostia, postes, lares, limina, moenia, sedes, portas, limen portae. Excutere seram poste. Portas praebere patentes. Sollicitare fores liminis. Facere strepitum cardine. Move re cardines. Dimovere claustra. Vertere fores cardine. Demere se ram. Torquere converso cardine portam. Claustra vellere. Pandere difficiles converso cardine portas. Versato cardine fores pandere. Attolere valvas altius. Removere repagula. Resolvere claustra. Liminis alas in patulos laxare sinus [orig: sinûs]. Limen et antes in vastos laxare sinus [orig: sinûs]. Sentit ianua clavem. Ianua aperta stat, pater dempta [orig: demptâ] sera [orig: serâ]. Fores partent. Portae pauduntur. Strident commoto cardine portae. Domus patesit, panditur, aperta patet.

Clavis, Schlüssel.

Sera, ein Schloß.

Sera opposita, obducta, firma, rigida, dura, perperua, aeterna, centum, tacita, dempta, abiecta, serrata, valida, ferrea, fortis. Inserta posti.

Claustrum ingens, immensum, pineum, vigeum, ferreum, durissimum, immite, triste, bellicum, perpetuum, saevum, morans, obstans, testans, adversum, nocturnum, dimorum, ruptum, laxum, novissimum, parvum, invisum. Aditum procellis.

Obserare aedes, Thür zuschliessen.

Claudere firma limina sera obducta [orig: obductâ]. Obice firmo fores occludere. fores clausas repandis vectibus obdurare, ferratoque obice firmare. Claudere vecte crabali fores. Claudere domum, fores, portas. Abitus [orig: Abitûs]

sepire. Includere limina portis. Obicere portas. Postibus ad dere seras. Obdere postes. Emunire postes obice. Opponere, obducere seram. Signare limina. Duris, firmis occludere seris. Sepire viam posito obice. Ianua clauditur sera [orig: serâ]. Ianua fulta est sera [orig: serâ]. Serae tenent. Vectis clauditur.

Vectis, ein Riegel.

Obex firma, fidus, obnixus, diversus, abruptus, disiectus, apertus, rigidus, praerigidus, validus, durus.

Occupare fores, Thür umbringen.

Occupare aditum. Obsidere aditum, aditus [orig: aditûs]. Obsidere fores mucronibus. Insidere loco. Obsidere telis angusta viarum. Possidere. Aditus [orig: Aditûs] invadere. Irrumpere portis. Ad portas discurrere. Petere portas. Adesse portis. Frangere; perfringere postes. Effugium claudere. Vias praecludere. Reditum eripere. Aditum obstruere. Aditum custode coronare. Obicere se hinc atque hinc. Praecurrere. Capere. Late loca milite complere, tenere, servare.

Frangere ianuam, Thür aufflaussen.

Frangere fores, portas. Refringere portas, postes. A cardine vellere portas. Evellere claustra. Manu portas impellere. Commovere manu limina. Concutere postes. Discutere fores. Terebrare. Rumpere portas, postes, claustra manu. Irrumpere fores, portas. Claustra remoliri. Resupinare valvas. Dare lato orefenestram. Latebras tentare. Dividere muros. Ianua frangitur manu. Postes procumbunt. Limen convellitur. Ira fores frangit. Panditur foribus domus revulsis. Domus apparet detecta. Apparent penetralia.

DE HA BITATIONE.

Habilitare, wohnen.

Habitare locis, terras, penates, in tectis. Habitare moenia. Tenere sedem penates, lares, loca. Haerere limine. Servare domos, limen. Certa regione morari. Durateis aediculis habitari. Incolere tecta. Ha bitare cum aliquo. Celebrare domos. Delitescere in casa [orig: casâ]. Ponere cubilia, penates suos. Subire domos. Casu capit, tegit.

Colere agrum, auff dem Dorsse wohnen.

Colere rus, rura, arva, solum, locos, fontes, silvas et pascua. Habitare rara et casas. Amare flumina. et silvas. Vivere in agro. Tenere iugera soli. Morari, frui, laetari rure. Panes quaerere aratro. Kura placens tiguique cavis in vallibus amnes.

Colere urbem, in der Stadt wohnen.

Urbem frequentare. Agere sub legibus aevum. Moribus et legibus uti. Agros relinquere. Exuere animos ferarum.

Habitator, ein Inwohner.

Vicinia, Nachbarschafft.

Vicinus, Nachbar.

Propinquus. Haud dissitus. Qui est in civinia. Conterminus. Stans propior, spatio propioro. Finitimus. Confinis.

Vicinus bonus, humilis, improbus, gravis, accolens. Qui attiguus alicui colit adsitus aedes.

Accola tumidissimus, barbarus, proximus. Quos pietas virtusque iugant et terminus agri.

Popularis, ein Landsmann.

Conterraneus. Sympatriota. Admotu patriae proximiore satus. Quem genuit patrio proxima terra solo. Quem patriis agris adsita terra tulit. Qui sociaverunt natales summa [orig: summâ] proximitate casas.

DE ORNATU ET SORDIBUS.

Ornatus, Schmuck.

Ornatus novus, pulcher, nitidus, retortus, Tyrius, par, vilis, infaustus, superbus.

Decus, Zierde.

Decus magnum, maximum, grande, ingens, amplum, omne, praecipuum, dulce, mite, summum, altum, eximium, egregium, aetherium, nobile, clarum, lucidum, inclitum, insigne, sublime, superbum, regium, regale, admitabile, immortale, perenne, aeternum, antiquum, priscum, vetustum, patrium, paternum, fraternum, natale, gentile, commune, dotale, proprium, servandum, aequatum, puerile, iuvenile, femineum, optatum, illacerabile, sollicitum, praesens, conspicuum, mediocre, partum, quaesitum, eburnum, barbaricum, falsum, ferale, funereum, triste, lamentabile, summum, extremum, aequoreum, exiguum, populatum, vile, inane, ventosum, raptum, direptum, amissum, orbum. Non parvum, non minimum, non simplex. Haud parvum. Haud pulchrum ullum. Humano labore maius. Commissum rapiti.

Munditiae, Reinlichkeit.

Purus, rein.

Sordes, Unflat.

Situs, Schimmel von Feuchtichkeit.

Situs tenuis, pallens, araneosus, indignus, immundus, squalidus, turpis, informis, foedus, iners, sterilis, rigidus, piger, longus, longinquus, vetustus, aeternus, languens, putris, annosus, muscosus, pulvereus, redolens, torpidus, squalens, olidus, gefidus, opacus. Corrumpens membra. Obducens prata. Tegens, occupans li bellos.

Macula, Schandfleck.

Labes insolita, gliscens, indigna, propria, concreta, tonax, tartarea, feminea, senilis. Scabra situ, tur pisque atra [orig: atrâ] tubigine.

Punctum, Punet, Fleck.

Sordidus, unflätig.

Spurcus, squalidus, lutulentus. Foedato vultu. Immundis sordibus. Obscenus. Conspurcatus, contaminatus, contemeratus. Plenus sordibus atque situ. Vili sorde squalidus. Iacens squalenti situ, et spurca [orig: spurcâ] sorde. Foedus, olidus, pollutus, gravis, tristis, acerbus, inamabilis, putidus, putidulus, rancidus. Sordidior coeno, infantis sinu. Foedior vetulis. Teter naribus, auribus. Squalens sordibus. Sordida discinctis cui curae est moribus aetas. Immundus ac foedus.

Maculare, besudeln.

Commaculare, spurcare, conspurcare, polluere, inquinare, turpare, infuscare, sordidare, deformare, inquinare, coinquinare. sordes inicere. Inspergere coeno. Inferre coenum. Foedare in pulvere. Deformare pulvere. Obruere cfoeno. Maculas aspergere. Maculis inspergere. Corpora trahunt maculam.

Squalere, voll Unflats seyn.

Obsitum foetore situque squalescere. Foedo squalere situ. Squalere senio musco. Fieri tabidum, caducum usibus annosae morae. Obduci per multos annos. Ferrugine laedi. Exedi, perire situ. Deperire aevo. Cedere annis. Cadere labefactum ruina [orig: ruinâ]. Longis intercidere annis. Corruere aevo. Procumbere longa [orig: longâ] die. Canescere situ. Stare desertum. Turpem iacere situ. Esse situ album. Terra vacat cultu. Terra iacet deserta. Terrae iacent segnes. Tellus turpet situ. Arvis squalet ager. Campus durescit situ. Arva vasta iacent, squalent. Vetustas consumit,

Purgare, reinigen.

Mundare, tergere, detergere, eluere, mundificare, depurgare, exprimere, fugare maculas. Auferre de re maculas. Excoquere vitium.

Expurgare imaginem, Bild abkehren.

Pulverulenta comis obscura excutere et atram ore veternoso quam nevit aranea vestem deiicexe fronti.

Purgare scopis, abkehren.

Vertere, ut ante fores discrimine puro area deposito squalore superba nitescat. Deicere quas nectit arena telas.

Scopae, Besem.

DE SUPELLECTILE, ET IN SPECIE DE PECUNIA.

Supellex, Haußrath.

Supellex angusta, vilis, munda, magna, aestiva, curta, conchyliata, pretiosa, speciosa, lauta, exigua. Quaesita diu spoliis.

Pecunia, Geld.

Auri symbola. Rotundatae argenti offae, concisumque aurum in titulos faciesque minutas.

Pecunia crescens, collecta, alta, regina, funesta, obscena, aliena, amissa, dilecta, iucunda, grata, prompta, pretiosa, formosa, fugitiva, pernitiosa. Quae prima peregtinos intulit mores. Immensum regens Mundum. Cui omnia oboediunt. Anima miseris mortalibus. Sanguis et anima hominum. Nimia [orig: Nimiâ] congesta cura [orig: curâ]. Ad se cuncta ducens. Parens vitii. Regina rerum. Quae regit immensum mundum. Quae regina suo imperio subdita premit. Invia quae fuerant, quae pervia cuncta facit. Qua [orig: Quâ] vincitur omne, quod sub axe toto est. Vertens domos potentes regum brevesque casas. Solvens fidem, pudorem et quiequid usquam splendidum est.

Nummi paterni, conducti, sumpti, densi, cauti, pauci. Gladio vel pyxide parti. Positi in foenore.

Aes gratum, certum, vetustum, parvum, minutum, sordidum, durum, congestum, collectum.

Crumena, Beutel.

Pera, Tasche.

Pera pensilis in zona [orig: zonâ]. Stipis est ubi debita sedes. Promens aera. Inanis.

DE SUPELLECTILE VESTIARIA.

Vestis, Kleid.

Vestis sumpta, induta, cincta, iniecta, superiniecta, imposita, interposita, opposita, obducta, latens, mutata, nova, tenuissima, mollis, pura, bona, libera, feminea, papaverata, candens, alba, nitens, lutea, caerulea, viridis, rubra, aurea, aurata, inaurata, Ambrosia, Sidonia, Attalica, Coa, Cortynia, daecora, varians, culta, ardens, regia, odorata, sacra, sacrifica, vota, casta, nota, longa, laxa, sinuosa, unda, fluens, sparsa, nigra, atra, funerea, funesta, letifera, nocturna, squalida, maculata, arida, madida, bibula, laesa, adusta, barbara, ignota, villosa, pauper, vilis, falsa, subsuta, praetenta, excusa, adversa, appensa, deducta, demissa, tacita, reiecta, disiecta, seposita, abscissa, rescissa, revulsa, iacens, captiva, immerita. Ostro, auroque rigens, superba. Tyrio fucata murice. Arabico lucens bombyce. Fictae croco, et fulgenti saturata murice. Quam gemma pretiosis pingit notis. Quam Nardus rigat largo odore. Incensa gemmis et auro. Totum, quae corpus obumbrat, occupat, celandaque celat. Priseis hominum variata figuris. Adesa teredine. Collecta iaspide. Auro distincta, illata, illusa, virgata. Arte laborata. Squalens pulvere. Imbuta sanguine. Illita tabe. Post terga reducta. Iacta procul. Seissa a pectore.

Amictus solitus, duplex, varius, albens, pellucens, glaucus, ferrugineus, puniceus, roseus. Herculeus, Graius, clarus, praecipuus,

summus, plebeius, sanguineus, sordidus, invisus, piger, feralis, terrisicus, fuscus, caecus, refugus, fluitans, lapsus, raptus, ereptus, intortus, retortus, deiectus, cognatus. Eous. Stirps honori datus. Textus manu coniugis. Qui pedes descendit ad imos. Pictus et ictus acu.

Cultus dignus, pulcher, dives, beatus, versicolor, gemmifer, gemmatus, prior, similis, mercatus, mutatus, mortalis, patrius, virilis, crinalis, pauper, maestus, saevus, furialis, hostilis, indecor, non dives.

Velamen candidum, niveum, caeruleum, croceum, pullum, tenue, notum, insigne, praeceptum, picturatum, gramineum, mirum fervidum, positum, scissum, lace rum, parcum. Haud spernendum. Pictum, circumtextum acantho. Tinctum cruore. Lapsum cruore.

Habitus ingens, patricius, superbus, verendus, regalis, purpureus, virgineus, indigena, dispar, horrens, tristis.

Vestire, bekleiden.

Tunicare. Aliquem inducere amictu. Laute vestire. Hibernas duplici veste donare nives. Sumere vestes. Spisso horrore pilorum pelliceae mitis corporis acre gelu trepidi defendere. Auro suras includere operto. Induere vestem. Lautius exornare scapulas. Induere cultibus, velamine. Iacere candida circum carbasa. Dare velamina membris. Veste amicire corpus honesta [orig: honestâ]. Velare, cingere amictu. Tradere amictus humeris suis demptos. Inicere amictum. Exornare amictu. Insignire amictu. Corpus voste tegere. Circumdare corpus amictu. Corpus spoliis vestire ferarum. Vili, pretioso instruere, vestire amictu. Humeris vestem fulgentibus superaddere, imponere.

Induere vestem, Kleid anziehen.

Ornatum mundi prodire decentis amictu. Induere vestem humeris Indui amictu. Indui artus tunica [orig: tunicâ]. Inicere vestem humeris. Sumere cuitus, habitu velamina. Tegi veste, amictu. Velari tunica [orig: tunicâ], amictu, corpora veste. Cingi pellibus. Incingi pellibus, tunica [orig: tunicâ]. Succingi amictu, palla. Innecti amictu. Insterni pelle. Uti cultu. Ornare vestibus artus. Procedere palla [orig: pallâ]. Humeris chlamydem a ptare fulgentibus. Vestiri. Vestis sumitur mihi. Vestis ex humeris pendet. Ex humeris dependet amictus. Induitur cultus. Palla regit, velat humeros, funditur ad pedes. talis illudit. Stola attingit pedes. Toga velat. Purpura tegit. Pellis obit, operit humeros.

Vestitu ornari, mit Kleidern angethan werden.

Decorari auro. Velari ostro. Pretiosas sumere vestes. Induere collo lapides. Oriente petitos. Dare collo monilia. Gemmas circumdare collo. Capere ornatus. Fingere vultum. Tegi gemmis auroque. Auro vincire, cohibere lacertos. Fulgere aureum. Coeru leus latos humeros circumdat amictus. Exiguo circumdant pallia collo. Consurgit strato, tunicaque inducitur artus, et festina pedum subnectit vincula plantis. Tum lateri patrium circumdata baltheus ensem, demissusque humero viri dependet amictus. Fastum vestibus exercere. Nitentium decore clarus vestium. Caris aures onerare lapillis. Auro effulgere. Radiare cocco. Veste collucere. Ostro [orig: Ostrô] auroque [orig: aurôque] rigere. Conspici in auro. Aurato conspiciendum ire sinu. Auro volitare ostroque decorum. Cura commendat faciem. Est in crinibus aurum. Baccae pendent aure. Pectoribus demissa monilia pendent. Tunica squalet auro.

Exuere vestem, Kleid außziehen.

Duplicem ex humeris reicere amictum. Magnos membrorum artus, magna ossa, lacertosque exuere. A pectore et humero suas diducere vestes. Velamina ex humeris diripere. Vestem deponere. Mollia de tenero corpore ponere velamina. Exuere humeris tunicam. Exuere amictus. Exui vestes. Ponere vestes, habitum, velamina. Deponere vestem, vestes humeris, amictus, cultus. Demere de tergo pallia. Diripere tunicam. Corpora veste levare. Reicere vestem de corpore, ex humeris, amictum humeris. Amictus demere. Deducere, diducere vestem. Diripere ex humeris vestem. Vestem iactare procul. Palla iacet humi. Vestis cadit ex humeris.

Nudus, nackend.

Corpore nudus posita [orig: positâ] veste. Tempora nudus adhuc. Posito velamine nudus. Retectus nuditate. Nuda genu. Nudus media [orig: mediâ] plus parte lacertos. Nudatus. Amictu exutus. Qui non composito tegmine membra tegit. Veste suum pectus qui monstrat aperta.

Nudum incedere, nackend seyn.

Nudari corpore. Ire nudis pedibus. Sine veste videri. Vadere reiecto liberum amictu. Gerere nuda corpora. Ferre nuda corpora posita veste. Nudo stare pectore. Posito velamine currete. Inguinibus nudis currere. Fugere nudo pede. Fugere velamina. Ostendere humeros. Pedis instituere nudi vestigia. Carpere iter nudo pede. Errare nudo pede. Sine vestibus errare. Solibus et campo dare corpora nuda.

Purpura, Purpur-Kleid.

tincta. Lanae bis murice tinctae. Vellera lanae muricibus iterata. Bis inquinatum murice vellus. Murex auratus. Tyrii amictus. Conchylia. Ostrum.

Tunica palmata, rubra, rubescens, ignea, ardens, rubens, Eoa, sanguinea, regalis, consularis, Dibapha. Artifici manu texta. Taenario succo tremens. Sarmatico mari tincta. In Oebalio saturata cado. Quae praetexit amictus. Sidonio, Geculo murice candens, fulgens. Ornans reges. Tyrium quae sensit ahenum. Tyrio saturata murice, et auro intexta, cui per medias subtegminis oras candenti radiant fulgentes igne lapilli. Cadmaeo murice bis tincta, infecta vellera, lana Ostricino medicata aheno.

Vestis Tyria, Spartana, purpurea, texta, picta, Conchylis, Laconica, Oebalis, Coa, Melibaea, Megalensis, dives, fulgens, ardens, delicata, nobilis, felix, dotalis, veerna. Tincta fuco. Suffusa sanguine. Agenoreis saturata ahenis. Ignea Taenario succo. Ostro satura. Saturata murice. Tincta cocco, murice, sanguine. Perfusa murice, ostro. Ostro rigens auroque. Madida cocco. Tincta murice. Picta cocco et murice ardens. Assyrio madefacta veneno. Vitiata murice. Auri subtegmine purpurata. Olidamurice. Tyrio fulgida sanguine. Tyrio subtegmine fulgens.

Tyrianthinum.

Vestis serica, Seiden-Kleid.

Trabea, ein Königs Kleid.

Trabea parva, aurata. Quirinalis, fulgens, togans, secunda. Gravis auro. Regia vestis, artificum sudata manu, quaeque aspera signis. Picto auro discreta.

Multitia, Holländische Leinwand.

Collare, Kragen.

Carbasus alterna, crispata volumine gyri, circinans ingentes colla per ampla vias.

Pellitium, Peltz.

Endromis.

Manicae, Ermel.

Alae, Flügel.

Plicae, Falten.

Sinus, Geeren.

Limbus, Belege.

Ora, Saum.

Teges, Decke.

Gausape, Kotze.

Tegare, bedecken.

Contegere, obtegere, operire, adoperire, obnubere, involvere, abdere, occulere, insternere, inicere, conicere super. Superinicere, imponere quid.

DE VESTIBUS VIRILIBUS. Pileus, Hut

Tegmen notum. Apex pilei laniger. Tegimen. Velamen hone sti verticis, agresti raptus de subere cortex.

Mitra, Mütze.

Mitra levis, subtilis, teres, nivea, picta, Sidonia, Tyria, Lydia, Maeonia, barbara, deformis, pallida.

Umbella, Schaub-Hut.

Galerus, Regen-Hut.

Pileum imponere, Hut auffsetzen.

Pileolum comis imponere. Sumere capillis tegimen. Premere crinem, capillos mitra [orig: mitrâ]. Tegi galero. Premere frontem mitra [orig: mitrâ]. Cin gere caput mitra [orig: mitrâ]. Velare tiaris tempora. Mitra [orig: Mitrâ] redimire capillos. Mitra [orig: Mitrâ] capillum stringere. Cohibere caput mitra [orig: mitrâ]. Subnici mentem crinemque mitra [orig: mitrâ]. Mitra comas cingit.

Cucullus, Halßkappe.

Bardocucullus, Berg-Kappe.

Pallium, Mantel.

Pallium glaucinum, sericum, onerosum, conscium, parvum, coccineum. Demissum nimium. Lapsum humero.

Lacerna, Reisemantel.

Lacerna iniecta, angusta, minima, trita, mala, rudis, tristis, bona purpurea, Tyria, Agenorea, curata, alba, nigra. Gelida tritaque.

Sagum, Filtzmantel.

Cento, Betlers-Mantel.

Chlamys, Reitrock.

Chlamys aurata, picta, crocea, discolor, ignea, torta, Tyria, Sidonia, Phoenicea, Spartana, fimilis. Intertexta, depicta auro. Insignis picto velamine. Circumflua limbo. Reiecta vento. Horrida signis. Demissa tergo. Texta Mileti.

Tunica, Leibrock.

Tunica pulchra, potens, ostrina, crocina, alba, pexa, recincta, discincta, levata, laxa, remissa, de missa, fluens, soluta, valens, scissa, abiecta, talaris, brevis, curva. Mu. rice tincta. Lucens auro. Squalens auro. A pectore rupta. Gravis lacrimis sicut ab imbre. Quam fluxam cohibet copula crebar.

Abolla, doppel Mantel.

Toga, Bürger-Rock.

Toga longa, laxa, extenta, iactata, superiniecta, mota, libera, liberior, maior, nova, civilis, urbana, aequalis, purpurea, gemmata, picta, rigens, radians, Palatina, Romana, Ausonia, Latia, Coa, feminea, sudatrix, mutata, emerita, amota, recens, exigua, brevis, tenuis, levis, trita, attrita, rasa, plebeia, arcta algens, degener, tremenda, atra, crassa, captiva. Lota Galeso. Tenuissima filo. Sordi dior coeno.

Toga pura, unverbrämter Rock.

Praetexta, verbrämt Kleid.

Clavus, Knöpffe auff dem Rocke.

Subucula, Wüllen Hembd.

Supparum, Schurtz.

Suppara angusta, rubicunda nigro flavens fuco [orig: fucô]. Cingens thoracem.

Sudarium, Schweiß-Tuch.

Cingulum, Gürtel.

Cingulum connexum, dilectum, Parthicum, sem uftum. Foecumdum monstris. Raptum cui.

Cinctus placidus, sonans, gemmatus, varius, geminus, Gabius. Pendens circum latera.

Baltheus, breiter Gürtel.

Baltheus subtilis, insignis, auratus, caeruleus, aser, felix. Caelatus auro. Mira [orig: Mirâ] textilis arte. Balthea lenta.

Cestus, ein Jungfrau-Gürtel.

Succingerese, sich gürten.

Cingi alte. Succingi amictu. Praecingi. Adstringi amictu. Religari succinctae more Dianae. Colligere tunicam super suras. Colligere in nodum sinus auro. Colligere nodo sinus fluentes. Subnectere cingula. Laeva fulcire sub

inguina vestem. Cingi sinus. Manu recingere zonam. Incingi zona. Alvum succingi. Constringere, substringere amictus [orig: amictûs]. Crure tenus pendere vetant cingula vestem. Baltheus ligat, circumplectitur. Zona sinus [orig: sinûs] constringit. zona retinet vestem. Fibula iuncturas laterum mordet. Nodus coercet sinum.

Morsus cinguli, Beschläge am Gürtel.

Instita, eine Binde.

Ligula, Senckel.

Fibula, Hafft.

Caligae, Hosen.

Bracca Vluderhosen

Genualia, Hosenbänder.

Soccus, leinen Socke.

Soccus luteus, immundus, levis, tenuis, mollis, muliebris, comicus, lepidus, cohibens plantas.

Calceus, Schuch.

Cothurnus, Schuch zu beyden Füssen.

Cothurnus purpureus, puniceus, pictus, tragicus, terrificus gravis, durus, grandis, maior, altus, Sophoclaeus, Aeschyleus, Cecropius, Romanus, Lydius, antiquus, direptus. Non humilis.

Pero, Bauer-Schuch.

Calo, Holtzschuch.

Ocrea, Stieffel.

Solea, Sohlen.

Fibula calcei Schue-Schlößlein.

DE VESTIBUS MULIEBRIBUS.

Xerampelina.

Peplum, Schleyer.

Flammeum, Braut-Schleyer.

Vitta, Haube.

purpurea, punicea, gemmata, pampinea, virginea, imbellis, tor ta, elara, iniecta, crinalis, longa, sacra, pia, barbara, obscura, feralis, cruenta, tristis, precans, supplex, tremens, iacens. Insigne pu doris. Tempora cingens. Coercens posiros fine lege capillos. Flaventes teg nscapillos.

Vittam imponere, Haube auffsetzen.

Velare tempora vitta [orig: vittâ]. Circumdare tempora vittis. Crines vitta [orig: vittâ] evineire.

Redimicalum, Haubenbänder.

Caliendrum, gemachte Zöpffe von frembden Haaren.

Palla, Schaube Frauen-Mantel.

Palle longa, ima, honesta, nitens, fulgens, superba, alta, circumfusa, nivea, aurata, aurea, purpurea, punicea, Tyria, Sidonia, Taenaria, gracilis, tenuis, obtenta, nigra, obscura, lugubris, pulverea, horrida, cruenta, deposita, seissa, splendida croco. Ad pedes fusa. Saturata, distincta murice. Rigens signis auroque Deiecta in limina. Cruore rubens. Illita tabe. Instita quam circum aurato percurrit acantho.

Carbasus, weite Schaube.

Cyclas, Springer.

Stola, langer Nock.

Syrma, Schweiff am Rock.

Strophium, Schnuptuch.

DE VESTIBUS AD ORNATUM PERTINENTIBUS.

Corona, Kron, Krantz.

Corona viridis, florens, gracilis, mollis, tenera, tenuis, sacrata, festa, votiva, gemina, iugalis, rosea, querna, populea, spicea, pomosa, pulchra, longa, magna, dura, hirsuta, caligans, nectenda, nexilis, futilis, festinata, tonsa, prensa, iniecta, hesterna, posita, supposita, multa, mixta, marcens, insignis, odorata, floricoma, gemmea, plectilis, gemmifera, nitida, celebris, odora. Variis intexta floribus. Auratos stringens capillos. Picta flore. Madida locrymarum rore. Philyra [orig: Philyrâ] nexa. Facta de flore prati. Lecta ex iugo. Missa capiti. Haerens crinibus, capiti. Fusa per colla. Sumpta de fronte. Detracta capillis. Lapsa comis.

Sortum, Krantz.

Cingentia serta capillo, brachia. Auricomis rutilantia capillis. De futilibus serta caduca rofis. Purpureae lactea serta rosae.

Sertum textile, recens, novum, leve, molle, geniale, calidum, picturatum, floridum, floreum, florens, gramineum, spiceum, amaranthaeum, Bacchicum, pampineum, Pierium, laureum, Heliconium, speciosum, myrteum, flavens, luteum, caeruleum, stellans, odoratum, sacrum, festum, annuum, pendens, regale, gratum, insolitum, damnatum, vipereum plectile. Olens bene. Capiendum a myrto. Mistum rosa [orig: rosâ]. Implicaturn comas. Caesarea [orig: Caesareâ] donatum manu. Raptum comis. Madefactum la crymis. Humidum de lacrimis. Auro fulgens radiante. Splendens auro fulvo. Caput exornans. Cingens tempora. Lemniscatum perituro germine. Quod florum alternat discolor ordo situ. Impediens teneras comas. Quod una saepe die visum estomnem posuisse vigorem.

Texere sertum, Krantz machen.

Fingere coronam e platani foliis. Tenero, nitido, facili, agili connectere pollice ser tum. Texere facili mollia serta manu. Roseis habilem digitis fingere coronam. Lectos sertis intexere flores. Varios in serta recentia flores iungere. Texere odoratas vario de flore coronas. Eloribus variis intexere coronas. Nectere comam germine myrti.

Imponere sertum, Krantz aufsetzen.

Coronare caput. Ponere serta in comam. Imponere coronas. Cingere flore caput, fronde comas. Cingere tempora coronis. Cingi tempora lauro. Vincire corona [orig: coronâ] tempora. Vinciri corona [orig: coronâ]. Evincire tempora ramis. Redimire corona [orig: coronâ] tempora. Redimiri coronis. Velare comas floribus. Velari fronde. Implicare comas serto. Impedire caput flore. Premere comam corona [orig: coronâ]. Tegi corona [orig: coronâ], fronde. Crines ornans floribus. Ornari sertis. Induere coronam. Capere coronam. Gerere serta capiti. Ferre serta. Vincire comas. Offerre mellitis debita serta comis. Induere halantes in nova serta comas. Aeriae platani gestare coronam. Nectere, incingere capillos. Capiti dare serta. Innectere sertis tempora. Serta comis imponere. Praecingere flore capillos. Tempora ferre nexo lauro. Crines innectere lauro. Inducere laurum capillis. Comam myrto nectere. Hedera redimire capillos. Crines auro premere. Ferre tempora vincta. Vincire comas olea [orig: oleâ]. Gerere serta mytea. Coma premitur corona [orig: coronâ]. Tempora velantur corona [orig: coronâ]. Serta caput cingunt. Corona tegit caput Flos impedit comas. Plectilibus lassantur tempora sertis flexipedis haederae platanique vitore profusae. Fronde comas cingere. Dare compositae florea serta comae. Crinibus laurum imprimere.

Inauris, ein Ohren-Zierde.

Monile, ein gülden Halßband.

Niceterea. Molli circulus auro. Redimieula aurea. Gemmarun radiis stellata monilia. Baccata monilia Regum.

Monile auratum, fulvum, gemmatum, baccatum, rarum, Indum, insigne, laxum, pretiosum, de cens, dirum Fulgens auro. Con textum gemmis. Niveo lunatum dente. Suspensum collo. Dire ptum collo. Condecorans collum. Pendens tereti collo. Ornans, exornans colla. Lucida sanguineis baccata catena corallis scintillat.

Aurum sacrum, dotale, virgi neum, teres, tortile, obtortum, longum, nobile, natale, furiale iniquum, crinale.

Torques, ein güldin Kette.

Catena autea. In terga missa. Tortile per seriem nodis fulgentibus aurum, ac gemmis radians it summo pectore: et apte innisum dextro laetum procumbit in armum.

Armilla, Armband.

Textilibus conserta plicis armilla rotisque, quae geminis contra non pretiosa minis.

Armilla ad brachia facta. Aenula fulgetris et crasso pinguis ib auro, quansumvis pingui non sabricata manu. Quae cingit, qua [orig: quâ] dextra suo commissa lacerto est. Magnus ab excocto cui splendor fulgurat auro.

Bulla, gülden Knopffoder Anhange.

Annulus, ein Finger-Ring.

Annulus equestris, levis, ferreus, nitens, aureus, auratus, splendens, decorus. Augustus et haerens. Praefulgens auro.

Annulum induere, Ring austecken.

Induere articulis annulum. Digitis dare gemmas. Pignus digitis dare. Digitis aptare samarados. Digitos circumligare auro. Conspicuas gemmis habere manus [orig: manûs]. Digitis gerere annulos. Digitos auro ornare, et onerare. Premit arriculos vitrea gemma meos. Annulus vincit digitum. Astringit digitos annulus orbe. Aera iuvant manus. Annulus currit per digitos. Tereti lucens amethystus in auro incendit digitos. Gemma manus [orig: manûs] ornat. Gemma premit articulos. Crystallus ornat manus [orig: manûs].

DE SUPELLE CTILE CULINARIA.

Popina, Garküche.

Culina, Küche.

Culina magna, festa, nigra, vetus, clusa, fumida, fumifica, uncta, putida Tepens a parvo foco. Parans epulas. Multo fumo nigra. Quae crebris calet ignibus. Quae nudo clausa foco alget adhuc.

Fornax, Ofen.

Fornax cava, profunda, vasta, immensa, clara, vaporifera, sulpurea, atra, terrena, suspensa, clausa relicta, eversa, nova, curva, ardens, occulta, abrupta, picea, funda, ferraria. Ardens longo quae incanduit aestu. Quae officiosa panes coquit.

Caminus calidus, plenus, avidus, perpetuus, positus, lentus, ruptus. Ardens semper. Urens ramos.

Fuligo, Ruß.

Focus, der Herd.

Focus accensus, lucens, ardent, ursurus, pervigil, tepidus, vivus, perennis, explorator, crepitans, laxus, serenus, sacer, patrius, paternus, humilis, brevis, incultus, sacrilegus, barbaricus, tristis, algens, nudus, extinetus, fumosus, vaporifer, stridens, flammiger, ignivomus, fumificus. Lucens odorato igne.

Follis, Blaßbalg.

Veru, Bratspieß.

Veru automatum, Bratenwender.

Craticula, ein Rost.

Forceps, Feuerzange.

Forceps curva, adunca, tenax, supina, habilis, ahena, denticulata. Ferrum versans.

Lebes, ehrin Tiegel.

Ahenum, Kessel.

Abenum tepidum, calidum, accensum, fervens, exustum, ardens, spumans, quaerens, saevum, parvum Assyrium, Tyrium, Sidonium, Agenoreum, Taenarium, Amyclaeum, Getulum, patulum. Spumas agens. Undans flammis.

Corbis, Korb.

Calathiscus virgatus, eburnus, colurnus, femineus, praegnans. Iunco e vimine textus. Miris varians figuris.

Canistrum purum, latum, patulum, plenum, exstructum, coronatum, sparsum, consuetum, lapsum. Vinctum myrto. Cumulatum flore. Stirpis conciliacum.

Delphica.

Bascauda.

Mortarium, Mörsel.

Cocus, Koch.

Cocus raucus, saevus, inhumanus, niger, unctus, putidus. Ore niger, fumo pastus, fuligine tinctus, et cuius facies cacabus alter adest. Cui sua sordentem pinxerunt arma colorem, frixurae, cucumae, scapha patella, tripes. Defossus verbere terga. Cincticulo femur et collum praecinctus. Qui concinnatis dapibus ievat arte catinum docta [orig: doctâ]. Concinnans grandem fabreque paropsida factam, cui super imponit gallum cervice supina [orig: supinâ].

Coqua, Köchin.

Deplumare aves, Vogel rupffen.

Ramenta plumea plenis digitis despol iare â rostro ad podicis ulcus. Deplumes facere volucres.

Farcire anserem, eine Ganß füllen.

Interior ventris spelunca repandi ingenitis spoliata bonis mendacibus extis farcitur. Cydonia mala induntur plurima pro stomacho: pyra pro pulmone: nucesque castaneae cordis vice sunt, et totius instar visceris Artemidos iucunda fruentibus herba.

Macerare, wässern.

Calidis mersare aquis ingloria membra. Saepe voluta probe et revoluta lavare membra, ne quid rus sapiat, naresve offendat acutas.

Coquere, kochen.

Coquere aere, aheno, testa. Decoquere. Incoquere. Mergere in aere. Dissecta in partes calido admovere igni germina. Adolere focos. Dare foca. Vulcano apponere testam pulmento impletam. Locare ahena ordine. Mollire carnes ferventibus aquis, undis. Mollire, domare flamma [orig: flammâ], igui. Flamma [orig: Flammâ] gelidos adolere liquores. Incendia cenae larga parare. Comparare escas. Emollire, domare undis ferventibus. Versare favilla [orig: favillâ]. Caro calido posita aheno fervet et exsultat spumisque tumentibus albet.

Assare, braten.

Torrere artus [orig: artûs] igni, subiecta viscera. Decoquere verubus. Torrere exta in verubus. Subiectis torrere flammis. Parare exta verubus transfixa salignis. Subicere pennas verubus. Figere viscera verubus. Versare in igne turdos. Perptua volenti cuspide ferri transadigere costas mutili sine nomine trunci, admotumque rogo volucrem compellere in orbem, perfidus Ixion quo more rotatur in orco. Vernbus trementia frusta figere. Verubus transfigere. Verubus stridentia figere exta. Verubus caro strider. Viscera haerent verubus. Scintillant lentis igaibus artus. Semineces partim ferventibus artus [orig: artûs] mollit aquis, partim subiecto torruit igne.

DE SUPELLECTILE CELLARIA.

Cella, Keller.

Cella parva, angusta, magna, obserata, fusca, avita, Marsa, Massica, Falerna, vacua. Nectare plena.

Taberna, Zech-Hauß, Trinck-Stube.

Caupona, Wirtshauß.

Caupo, Schencke.

Caupo callidus, malignus, perfidus, blandus, blandiloquus, versutus, ebrius, bibulus, madidus. Non segnis. Solitus species confundere plures undique collatis sucis. Qui nequiter undam in Bacchaum miscet pura [orig: purâ] de vite oreatum.

Vas, ein Faß, Geschirr.

Vas cavum, ingens, Aretinum, sincerum, asperum, rimosum, novissimum, concavum, abenum, fictile, stagneum, ansatum, fulgens, rutilans. Facili factum, effictum luto.

Cupa, Kuffe.

Vasculum, Fässichen.

Dolium, Weinfaß.

Dolium inane, fusum, dulce, altum, cavum, rimosum, spumans, fictile. Exundans, spumans pingui, purpureo musto.

Cadus ruber, rubens, niveus, senex, senior, vetulus, fumofus, niger, picatus, ahenus, Ficenus, Vaticanus, Chius, Mygdonius, Tuscus, fragilis, fractus. Sordens Albano fumo. Plenus Albani. Potus faece tenus. Siccatus cum faece. Testa falerni paterna.

Seria, groß Weinfaß.

Lacus, Bottich.

Orca, keulich Weinsaß.

Utres, Weinschlauch.

Lagena, Flasche.

Lagena vapida, fumosa, nigra, catenata, Saguntina, Spoletina Syra, Nomentana, dulcus, plena, vacua mero. Saguntino ficta luto. Sitiens modice.

Amphora, Krug.

Amphora prompta, pretiosa, pura, Laestrigonia, Mamertina, ve tus, cariosa, cessans. Consule Tullio instituta.

Proculum, Trinckgeschirr.

Poculum leve, fictile, faginum, gemmatum, Murrheum, aureum, gentile, regium, grande, lacteum, porrectum, sumptum, sublatum, properatum, blandum, sobrium, parcum, siceum, acre, medicatum, infectum, foedatum, nociturum, noxium, insidiosum, triste, nigrum, incertum, nefandum, marcens. Fago fabricatom. Thericlis inventum. Auro nobile.

Caelum Myos, Mentoris, Myronis, Polycleti. Non minima [orig: minimâ] livens machula [orig: machulâ]. Quod rubet intus et extra, qualis in aureola [orig: aureolâ] luna coruscat aqua [orig: aquâ].

Pocula dulcia, iucunda, communia, bina. Mista mero, lacrimis. Mentorea [orig: Mentoreâ] nobilitata manu. Argento fulgentia. Eoa [orig: Eoâ] luxum imitantia gemma [orig: gemmâ]. Plena meriaqua [orig: meriaquâ]. Perfecta argento atque aspera signis- Tristi gramine mista. Spumantia Baccho, tabo. Data dextra [orig: dextrâ]. Fumantia tabo.

Calix, Kelch, Becher.

Crater. Rarus calix pretio vincens et flore metalli privatas alicuius opes. Laborati fusilis ordo modi. Carchesia Bacchi. Caelatum opus divini Alcimedontis.

Calix maior, auratus, perspicuus, fecundus, positus, inaequalis, plebeius, novus. Non vili de pulvere natus. Faciens homines disertos. Reddens ora diserta. Qui facit ut sermo fluat. Cavus ore rotundo. Argento pollens auroque.

Crater inauratus, signifer, ahenus, corneus, vetus, antiquus, capax, magnus, ingens, altus, gravis, inanis, pronus,

Corinthiatus, undans, gemmeus. Auro solidus. Argento caelatus. Impressis signis antiquus, signis exstantibus asper. Vacuus mero. Consanguineum fractus in hostem. Superbo effulgens auro gemmisque niten tibus asper. Figuris lucens variis, auro gemmisque superbus.

Culullus, Krauß.

Cymbium., Trinckgeschirr wie ein Schifflein.

Cymbia grati stima, plena, spumantia lacte. Saguntino sicta luto. Gemmis atque auro gravia. Aspera signis. Perfecta argento.

Patera, Schale.

Patera caelata, micans, patens, lata, capax, geminans, effigiata, aurea, aurata. Ex auro. Signis per fecta auroqne nitens. Spumans mero. Gemmis auroque gravis Ducta fulgente metallo. Mentoreoque apte caelata pollice. Gem mis auroque decora, corusca, ni tens. Myaci pretiosa toreumata caeli.

Vitreum poculum, ein Glaß.

Vitreamina. Calix vitreus. Praetenuis plebeia toreumata vitri. Veneti calices. Murana supellex: testae Samiae: Alcimedontis agresti ficta manu pocula.

Obba.

Trulla, Trinck-Topff.

Cantharus, Kanne.

Cantharus modicus, gravis, magnus, ligneus, stanneus, turgidus, faginus, spumeus, dulcifer. E rigida [orig: rigidâ] tornatus orno. Hercinea [orig: Hercineâ] totus pice illinitus.

Ansa, Henckel.

DE SUPELLECTILE MENSARIA.

Mensa, Tisch.

Mensa bipes, tripes, teres, acerna, fagina, inaequalis, aures, apposita, structa, splendida, gemmifera, Delphica, impulsa, eversa, supina, rotunda, lauta, opulenta, ornata, effusa, gemmata, celebris. Prodiga lautos suppeditans cibos. Exstructa dapibus. Epulis onerata, gravata. Vario dapum pondere titubans. Lautis parata cibis. Laute instructa, parata. Quam dulce falernum decorat. Quam gravant Cerealia munera. Non pariens fastidia.

Triclinium, Tisch mit drey Beinen.

Hexaclinum, sechs Stüle am Tische.

Sternere mensam, Tisch decken.

Ponere, apponere, instruere, exstruere mensas. Mensis imponere cibos. Epulis onerare mensas. Sua tempora reddere mensae. Donis onerare mensam Cerealibus. Mensas niveis mantilibus apte consternere: et dapibus onerare. Instaurare epulas, atque ordine circum crateras struere magnas, et vina coronare. Mensam da pibus gravare, decorare, conde corare. Mensam lautis parare ferculis. Instruere mensam dapibus, cibo, epulis. Instruxisse cibis mensam, duplicique falerno. Exstructae dapibus mensae, nec egenae tostae frugis.

Mappa, Tischtuch.

Pelvis, Handbecken.

Mantile, Handquele.

Orbis, Teller.

Patina, Schüssel.

Patina grandis, micans, patens, capax, gemmans, nitens, siligna, aurea, aurata, fictilis, exigua, modica, pura, secura.

Patella lata, dura, lauta, uncta, fragilis. Nitido quae fulgurat auro. Cultrix foci.

Lanx, Hebeschüssel.

Lanx magna, grandis, panda, beata, odorifera, odorata, plena, cava, caelata, votunda. Parthenio facta.

Mazonomum, grosse Schüssel.

Scutula, Schüsselchen.

Flabellum, Fliegenwedel.

DE SUPELLECTILE CUSICULARIA.

Cubile, Schlaffkammer.

Cubile altum, instratum, tenetum, paternum, castum, pictum, croceum, palatinum, sacrum, sanctum, notum, speratum, consuetum, captatum, impressum, iunctum, totum, ggramineum, fetum, ingratum, invisum, viduum, orbum, solum, desertum, tacitu, maestum, rimosum, latebrosum, obscurum, nebulosum, hibernum, durum, dirum, captum, dubium, molle, dulce, placidum, gratum, ignavum, plumosum. Vacuum regibus. Enervans fortes animos.

Lectus, Bette.

Stramina tori. Plumae pensiles. Stramentum. Placidi mollia strata tori. Strati captata cubilia lecti. P.umeum sepulcrum.

Lectus salignus, citreus, eburneus, auratus, gemmans, fulgens, teres, altus, positus, stratus, consuetus, desideratus, molliculus, mollis, legitimus, socius, iugalis, genialis, angustus, Archiacus, adversus, imus, viduus, infelis, tremulus, caelebs, mutatus, vacuus, desertus, invisus, spretus, temeratus, obscenus, furtivus, conscius, barbaricus, alienus, mortifer. Cimice tritus. Ab imposito corpore quassus. Pedibus, spondaque saliguis. Plumis, plumea congerie tumidus. Fulcro eburno. Lasciva [orig: Lascivâ] mobilitate tremens. Plumarum tongerie tumidus. Indica [orig: Indicâ] testudine fulgidus, lucidus.

Sponda, Spanbett.

Toral, Bett-Tuch.

Cadurcum, Bettdecke.

Stragulum, Uebervecke.

Culcitra, Pulster.

Culcitra plumea, lanea. Quam stridulus anser corporis ipse sua lana [orig: lanâ] interiore refersit.

Pulvinar, Küssen.

Pulvinar altum, celsum, geniale, leve, molle, auratum, amoenum. Cultu superbo. Capiti suppositum. Indo [orig: Indô] quod dente politum tincta tegit roseo conchylia purpura fuco.

Sternere lectum, betten.

Tapes, Teppicht.

Tapetes pulchri, purpurei, pharetrati, alti, nitidi, Alexandrini, tonsiles, picturari, splendidivariati, superbi, penduli, pendentes, suspensi, Atralici, Babylonici. Arte politi. Mira [orig: Mirâ] variatiarte.

Velum, Fürhang.

Velum niveum, purpurenm, carbaseum, leve, extensum, sinuosum, fluitans, pendens, micans.

Velamen candidum, caerulum, croceum, pullum, tenne, molle, motum, insigne, praetextum, picturatum, gramineum, mirum, fervidum, positum, scissum, lacerum, parcum. Haud spernendum. Pictum acantho. Lapsum tergo. Circum textum acantho. Luteum infectum que croco. Tinctum cruore. Fulgens murice, auro.

Aulaeum Wandtücher.

DE SUPELLECTILE STABULARIA.

Stabulum, Stall.

Stabulum apertum, speciosum, angustum, latum, reclusum, munitum, opimum, tutum, pingue, molle, magnum, gelidum, avium, inane, metuendum, saevum, ademptum, relictum, paternum, antiquum, obscurum, altum. Conterminum ripae.

Mandra, Pferch aufs dem Felde.

Chors, verzäuneter Hoff für die Hünner.

Hara, Säustall.

Ovile, Schaffstall.

Praesepe, Krippe.

Praesepe certum, plenum, saturum, altum, sacrum, immotum, durum, horridulum, ligneum, olidum, rigidum, vile, exile, exi guum. Christo cunas ministrans, praebens.

Furca, Gabel.

Fuscina, Gäbelein.

Volutabrum, Mistpfütze.

DE SUPELLECTILE OPERARIA.

Securis, Art.

Secunis aerata, curva, ingens, Amazonia, sacrifica, vota, sublata, elata, stricta, adducta, reducta, certa, multa, innumera, iusta, cruenta, saeva, incerta, anceps, deiecta, rapta, violenta, fera, audax, gravis nodis auroque.

Bipennis trux, rigida, ferrea, acuta, vulnifica, val: da, laeta, fulgens, docta, barbarica, letifera, Tartarea, sumpta, correpta, admota, impressa, crebra, proiecta, crunca, insulsa et fatua. Argento caelata. Ad rura facta. Ad collum pressa. In truncos arboris acta. Silve dans vulnera mille gementi.

Cuneus, Keil.

Cuneus adactus, coactus, obstans, durus, ahenus, acutus, praeacutus. Ligna secans, penetrans.

Serra, Säge.

Serram reciprocare, sägen.

Arida dentato ferro discindere ligna. Dentatae trahere ar ma reciproca serrae. Serra [orig: Serrâ] secare quid.

Saccus, ein Sack.

Vannus, Wanne.

Cribrum, Sieb.

Ligo, Hacke, Haue.

Ligones longi, incurvi, duri, an tiqui, bene iactati. In pila versi. Exesi situ.

Rastrum, Rechen, Harcke.

Falx, Sense, Sichel.

Falx procurva, incurva, adunca, aliena, acuta, peracuta, data, docta, properans, numerosa, calens, aestiva, saligna, agrestis, dura, indocta, deposita, mala, saeva, cruenta, dentata, foenaria, lunata, rapax, obtusa, ferrea, panda, vulnifi ca, trux, aenea, foeniseca, herbiseca, habilis inflexa, sanguinea, Saturnia, hebes, mollis. Rubigine nigra. Abripiens, populans, resecans fruges. Detondens flores et gramina. Floreas opes secans.

DE MEDIIS ACQUIRENDI REM FAMILIAREM, et IN SPE CIE DE AGRICULTURA.

Quaerere victum, seine Nahrung suchen.

Prare victum. Invigilare victui. Aevitrepidare in usum. Expavescere frigusque, famemque. Metuere, horerre, fugere pauperiem. Facere, augere rem. Toletare dolo vitam. Ducere inopem manibus senectam. Famam humili arte repellere. Pauperies terret.

Agricultura, Ackerbau.

Stercorare, düngen.

Succo laetaminis ubera glebae ad satiem nutrire. Iactare fimetum pingue per arva, per agros. Pingui fimo arida sarurare sola. Effetos cinerem immundum iactare per agros. Terrae laetamen immiscere. Levi limo rimosa ungere cubilia. Saturare agros laetamine. Satiare arva multo fimo. Pingui sola spargere fimo rida. Laetificare solum. Fecundare.

Fimus, Mist.

Fimus immundus, udus, pin guis, bibulus, liquidus, tenax, abiectus, putris, vilis, spretus.

Subiugare, ins Joch spannen.

Cogere boves. Ducere pondus aratri. Cogere iuvencos sub iugum. Iungere boves, tauros: sub iuga ducere boves. Tauros admungere aratro. Sub iuga vocare boves, agere tauros. Trahere sub iuga. Premere collum aratro. Bos vel taurus it sub iugum. Bos ad aratra venit, praebet collum iugo, succumbit aratro. Presso gemit iugo. Ducit iuga plaustri. Cervix tauri oneratur iugo. Iuga ruunt in iuvencos.

Iugum, Joch.

Iugum curvum, incurvum, primum, assuetum, mite, pandum, validum, loratum, durum, debile, spinosum, iniustum, turpe, asperum, triste, exitiale, ferreum, sordidum, servile, intolerabile, adamantinum, aheneum, ahenum, deforme, frustratum, depositum, ignotum, bina iuga.

Iugum recusare, das Joch außschlagen.

Detrectare iugum, iuga, aratrum. Fugere iuga. Negare aratra ducere. Subtrahere colla iugo. Discutere iugum.

Arare, pflügen.

Arare terram bove. Arare fundi iugera. Vertere humum, terram. Graves invertexe vomere terras. Invertese solum. Versare terram. Movereagros. Dimovere terram aratro. Tellurem dente recludere. Dente revellere humum. Fodere arva. Aquiloni ostendere glebas. Scindere terram, solum. Proscindere terram, solum. Proscindere terram iuvencis, aratris, vomere, ferro. Telluri infindere sulcos, premere sulcum. Sulcare agros. Patefacere sulcum aratro. Findere glebas rastris bidentibus. Subigere arva. Pectine vertere humum. Exercere humum, terram. Exprimere terram colendo. Colere terram, solum. Rimari terram rastris. Tellurem sollicitare. Incumbere aratris. Iungere tauros. Premere stivam. Dextram aratro submittere, et longum sulcum trahere sub vomere. Findere frugiferos agros unco vomere. Curvis aratris terram perrumpere. Exercere solum presso sub vomere. Concinnare ducto aratro liram. Solum adunco vertere ferro. Sollicitare humum. Fecundas vomere glebas vertere. Unco tellurem recludere dente. Scindere terram et campum fractis haerentem invertere glebis. Miserum rus exercere aratro graviter. Ager renovatur aratro. Terra mansuescit arando. Terra sub imperio colentis est. Terra sentit aratrum. Tellus dente recluditur. Humus patitur rastros. Humus videt eruta soles. Rura finduntur vomere. Campus

renovatur aratro. Gleba frangitur bidentibus. Findunt arva boves. Tauri arant, invertunt arva. Vomer rumpit humum. Arator, movet terram. Finditur sulcus vomere.

Aratrum, Pflug.

Aratrum rusticum, curvum, incurvum, uncum, aduncum, habile, grave, durum, validum, sordidum, impositum, ruricola, depressum, versum, praeteriens, assiduum, innumerum, patiens, insons, ingratum, hostile, rediens, positum, depositum, suspensum, desertum, emeritum, pulsum, expulsum. Pluribus illatum iuvencis. Suspensum iugo. Pressum dextra [orig: dextrâ]. Impressum glebis. Campum horrentem fractis invertens glebis. Quod primus fecit manu sollerti Osiris. Vertens glebas. Opere in medio defixum. Renovans terram. Tellurem, terram rumpens, sulcans, proscindens, findens, confindens.

Vomer, Pflug-Eysen.

Vomer aduncus, rigidus, impulsus, pronus, pressus, impressus, multus, pandus, sectilis, offensus, inversus, obtusus, sterilis, suspensus, ferreus, scaber. Attritus sulco. Sulcans, vertens, evertens, secans terram, glebas terrae, renovans terram. Qui occulte decrescit in arvis. Duram qui rumpit humum. Duram qui sauciat humum.

Sulcus, Furche.

Sulcus inceptus, aratus, satus, tener, tenuis, Cerealis, flavus, grandis, altus, putris, iners, sterilis, mesus, tristis, nolens, infandus. Praecurvo vomere factus. Cum foenore credita reddens.

Limes parvus, angnstus, varius, longinquus, directus, sectus, sulcatus, obliquus, fallax, cruentus, niveus, planus.

Gleba, Ackerscholle.

Gleba fracta, supinata, subiecta, frugifera, virens, uvifera, radolens, pinguis, iacens, sitiens, sicca, dura, iners, madida, putris, fatalis. Obusta gelu. Dis sine vomere. Quae se Zephyris resolvit.

Fodere, graben.

Fodere terram de cespite. Fodere humum, arva. Perfodere. Effodere humum. Effossa terra [orig: terrâ] supinare glebas. Scrobibus concidere montes. Terram ligone recludere, excavare. Abire ferro in terrae viscera. Caedere montium medullas. Adyta terrae ferro eruere. Tellurem digitis refodere. Excoquere terram. Dimovere ahenas. Cavare tellurem. Pandere fossas. Regerere humum. Tellus recluditur. Fossa fit.

Infodere, eingraben.

Infodere unguibus. Defodere humo. Supponere rerrae. Sternere subter humum. Condere terrae. Foveis abscondere. Abde re terris. Mergere terra. Obruere tellure. Tegere superiniecta ter ra [orig: râ]. Premere terra [orig: terrâ], tellure. Tellus tegit.

Occare, egen.

Seminibus positis deducere, vel inducere terram. Rastris terram radere, insectari, versare, renovare. Glebam frangere versis bidentibus. Unco dente tellurem recludere. Rastris glebas inertes frangere. Obruere semina Cerealia terra [orig: terrâ] versata. Horrida quaeque domando exossare agrum.

Lirare, Wasserfürchen machen.

Seminare, säen.

Iacere semen, semina. Iactare Cererem in arva. Spargere semina dextra. Spargere manu per arva semina. Serere. Semen in agros spargere. In cultam mittere semen humum. Terrae, sulcis committere, credere semina. Cererem arvis credere. Mandare hordea sulcis. Anni spem terrae eredere. Condere semen humo. Obruere semina terra sulcis. Conserere agros. Mandare semina arenae. Supponere semina terrae. Purum e semine florem mandare sulcis Fieri satorem ac larga seruisse manu sparsoque sacrarum rore precum retinere satum. Iacere semen. Seminio conspergere agri loca culta. Annuarura ferra. Inspergere sulcis grana minuta novis. Sacculo manuque plena seminare triticum. Dare, ponere semen agto. Parva laborato committere semina agello. Semina eunt in agros. Semina sulcis obruuntur. Ceres creditur arvis.

Semen, Saamen.

Seminium. Seminis genus. Flos farris e reliquo selectus acervo. Purum et simplex quovis e semine granum.

Semen fecundum. Cui Deus ingenita ex indole corpus induit, atque suam dat, quam vult, esse figuram.

Sata, gesäeter Acker.

Plantare, Pflantzen.

Povere arbores. Disponere plantas. Serere poma manu. Deponere sulcis plantas, abscissas de corpore matrum. Conserere manu. Immittere plantas. Figere plentas humo. Plantam defigere in hortis. Stirpes obruere arvo. Premere virgulta per agros. Conserere montem Baccho, atque olea vestire collem. In plano ponere vites. Terrae scrobibus mandare cacumen summum. Statuere lignum agro. Creare arbores. Radicem affigere terrae. Producere arborem. Implere hortum flore. In sulcos cogere arbores.

Mollire feros fructus [orig: fructûs] alendo. Occulere terra [orig: terrâ]. Oculos imponere. Insere ramos. Alterisu ramos impune in alterius vertere. Inserere lignum fissa cortice. Ex aliena [orig: alienâ] arbore germen includere. Plantae immittuntur. Inseritur germen. Conseritur pomus. Ramus adoptat ramum. Terrae defigitur arbor. Animum silvestrem exuitarbor. Surgit de semine arbor. Ab radice pullulat arbor.

Mesis tempus, Erndte-Zeit.

Tempus arat curva [orig: curvâ] segetes incidere falce, et late albebant flaventibus hordea culmis. Spicea iam campis cum messis inhorruit. Messis maturis albescit aristis. Congestas area cepit opes. Quando maturae veniunt segetes, et vis spicea agris inhorruit, et annus late rursus aristas coquit. Per campos undique flava est messis. Tempus, quo calidos Sol iam contractius ignes exigit et Cereris spicea serta legit. Quando seges edita fructum profert. Tempestiva hora metendi.

Messis, Erndte.

Messis sata, gravida, spicea, odorata, undata, oblata, promissa, frugifera, triticea, crepans, uber, pinguis, fertilis, immensa, larga, satura, longa, continua, peracta, nova, arcens, sicca, accensa, amara, peregrina, longinqua, erepta, cana, Lybica, Afra, frugipara, beata, putida, odorifera. Strata gelu. Vincens horrea. Condita aevo antiquo. Lingonico subdita vomere. Maturis dives aristis. Quae a variis accumulatur agris. Quae cultorem maturis locupletat aristis. Inumbrans ebrios sulcos viridante amictu.

Messis opima, reiche Erndte.

Messis abunda, uvida. Plenos dans fruge maniplos. Divite luxurians proventu. Quae sibi commissis larga remittit opes. Ager implet horrea. Triticeis spoliis granaria sunt impleta. Completa sunt horrea culmis vegrandibus, Flava Ceres rupit turgentibus messibus horrea, et respondit plene votis avari agricolae.

Messis macra, geringe Erndte.

Cum seges eludit messem fallacibus herbis. Cum terra atque iniuria caeli in nos coniurant homines alimenta negantque. Cum solita annonae copia deficit agris. Quando queruli spes ampla coloni mensuram voti non quit habere sui, sed pro fruge metit siliquas naucique cucullos, frumentique explet stramen inane vicem. Annus cum spes frustratur edules. Exspectata colono depositum sterili cum spes suffocat in herba [orig: herbâ]. Rus fruge caret. Sterilis proventus.

Messis, quae in exsucca [orig: exsuccâ] cultorem fallit arena [orig: arenâ]. Qua [orig: Quâ] multum imminui res frumentaria coepit.

Messor, Schnitter.

perustus. Sole perustus. Profternens aristas. Manus perustus. Vibrans iaculum deposita [orig: depositâ] falce. Rapido lassus aestu. Tondens prata florea.

Metere, schneiden, einerndten.

Meterefalce. Demetere arva. Secareherbas. Resecare, subsecare, cedere, incidere falee. Matura [orig: Maturâ] semente roseos crispare maniplos. Curvamine falcis succidere. Segetes occare. Manu sata carpare. Decerpere messes. Tondere aristas, agros, prata. Premere falce. Tentare acie falcis. Falcem supponere aristis maturis. Stringere hor dea culmo. Prosternere aristas. Colonos in messem protrudere. Mergite cum pleno rure redire domum. Curva [orig: Curvâ] falce dulcia farra fecare. Eximios metere maniplos. Legere falce matura semina, alimenta animantibus. Agricola inducit messorem pinguibus arvis. Seges metitur, tondetur. Messor secat campis aristas. Ceres exspectat falcem. Ceres falce resecta cadit. Falx deputat. Messis provenit. Credita reddit ager. Accipit area mesfes. Cadit immissa falce resecta Ceres, seges. Annus proventu sulcos onerat atque horrea vincir. Ceres distendit spicis horrea. Messes rumpunt horrea.

Spicas legere, Aehren lesen.

Farra legere. Colligere, quae praeterit hordea messor. Messoris delapsa manu legere frumenta.

Provenire, reiche Erndte geben.

Redire ad plenum, cornu manare benigno. Ex uberare. Fluere suo pede. Ager reddit semina magno foenore. Ingenti foenore reddit ager. Terra dat messes. Ager cum foenore reddit. Fundit humi victum tellus. Rura virent ubere gleba [orig: glebâ]. Tellus miratur suas messes. Tellus donat Cererem spicea [orig: spiceâ] corona [orig: coronâ]. Reddunt cum foenore sulci. Sata luxuriant. Seges provenit. Agricolae votis seges respondet. Aestas induit annum messibus. Autumnus imbuit annum uvis. Fecundior annus provenit. Pomis fetuque pecorum exuberat annus. Copia diffundit fruges. Pleno aparet copia cornu. Exornat fructibus annum Iuppiter.

Triturare, dreschen.

Exprimere frumenta. Tundere Cererem. Aggestas area tundit opes. Magna venit cum magno tritura calore. Graviter tusis gemit area frugibus et surgentem ad Zephyrum paleae iaciuntur inanes.

Vannare, worssen.

Ventilare Cererem. Veloci messem diventilare aura [orig: aurâ], impleat ut spoiis horrea triticis. Frumento paleas secernere. Fruges purgare.

Caritas annonae, theure Zeit.

Esuritio. Victus [orig: Victûs] penuria. Non humanae termina cruda famis. Emendarum graviora incendia rerum. Saevities, gravitas annonae.

Magna est rerum caritas, es ist grosse Theurung.

sed egena domi res. Hominum genus omne laborat fame. Difficilis proventum terra negavit. Siti intereunt pecudes, et magna virum [orig: virûm] vis facta famae tristes animas exhalat in auras. Imissa est terris penuria rerum. Ipsa parens frugum tellus iniusta; noverca facta est. Dapis atque undae penuria magna secuta est. Importuna vigent Annonae incendia passim, et miseranda fames nimium res fregit edules. Fames mortalibus accidit aegris. Rigato orbi fames immissa superne supplicio venit. Deus ferit agros steriles. Cereris iam munere parco vix iuvenes sedare famem, victuque levare possunt.

DE CURA PASTORITIA.

Pastus, das Weyden.

Pascuum, Viehweyde.

Pascuum herbosum, pingue, plenum, roscidum, bonum, laetum, notum, solum, horridum, fumans, olens, fatale. Possessum diu. Nocturno made factum rore.

Pabulum, Futter.

Pabulum molle, pingue, virgeum, laetum, notum, annum, novum, nocturnum, commune, parvum, ventosum, triste, infame, dirum, crudele. Non insuetum. Canum pruina [orig: pruinâ].

Foenum, Heu.

Farrago, Gemancke.

Sagina, Mastung.

Pascere, außtreiben zur Weyde.

Pascere pecus, oves, greges. Armentum pascere in arvis. Ad pabula ducere. Agere capellas, boves. Agitare greges. Abstrahera in pascua. Proferre e stabulis ad pabula laeta capellas. Sufficere gregi pabula. Frondentia caprie praebere arbusta. Virgea praebere pabula armentis buceris. Observare greges. Armenta sequi primis sub annis. Herbis gregem pascere salubribus. Stabulis armenta movere. Relegare tauros in pascua. Gregem in saltus atque in pascua mittere. Sequi oves, greges. Sectari oves, agnos. Umbres cum grege quaerere. Cogere pecua, oves. Gregem compellere. Sufficere arbuta capris. Pascentes haedos servare. Observare greges, armenta. Prospectare greges ertantes in valle. Armenta parent.

Pasci, weyden.

Pascerepratum. Pasci per campos, valles, herbas. In saltibus pasci. Petere pabula, rupes, saxa. Pasci gramine, victu herbae. Lento morsu pabula decerpere. Frondibus et herba [orig: herbâ] pasci. Redire in pasius [orig: pasiûs]. Currere campis. Errare per herbas. Errare pratis. Errare in montibus. Virgulta attondere.

Tondere gramen, campum, dumeta. Capiherba [orig: Capiherbâ]. Carpere pabula, herbam, gramen. Tentare pabula. Herbas laedere morsu. Vivere. gramine, herbis. Saturari fronde. Legere pabula silvis, dumis. Attingere graminis herbam. Rima ri prata. Exsultare in herbis. Lude re campo Caudere herbis. Ruminare berbas. Tondere fertile gramen. Tenero levi, iterato gramina morsu carpere. Detondere agri fertilis ore comam. Late tondere in gramine campum. Herba alit.

Potum ducere greges, zur Träncke führen.

Pascere niveos greges herboso flumine. Capris fluvios praebere recentes. Oves pastas potum ducere fluminibus. Agere potum ad flumina. Ducere potum fluminibus. Ducere fontis ad undas. Ad fontes armenta vocare. Dare aquas. Praebare, ministrare fluvios.

Potumvenire, zur Träncke. gehen.

Venire ad pocula. Quaerere riwos, amnes. Petere aquas, flumina. Agi ad fluvium. Aquari. Contingere fontem. Rivi imminere in undem. Potare canalibus undam ad puteos aut stagna. Libare amnem. Solari fluviis aestum.

Bibere aquam, Wasser trincken.

Bibere aquas, ex aqua [orig: aquâ], fonte, a fonte, de fontibus. Haerere fluviis, fontibus, puteis. Haurire lacus [orig: lacûs] faucibus. Haurire aquam, flumina palmis. Haurire undas. Haurire de fonte liquores faucibus. Trahere amnem gutture. Sumere aquam. Libare flumina. Spargere ora aqua [orig: aquâ]. Compescere sitim unda. Fonte levare sitim. De fonte sitim restinguere. Sitim deponerefontis in unda. Potare liquorem. Rivus refieit. Aquae sitiuntur, bibuntur. Unda hauritur, levat fitim. Humor aquae pellit sitim. Lympha sitim finit. Sitis pellitur fluvio.

Pastor, Hirt.

Dux ovium. Rex pecoris. Minister armenti, pecoris. Custos gregis, pecudum, boum, armenti. Pastor ovium. Barbigeri dominus gregis. Dux gregis. Magister ovium, pecoris, gregis. Armentarius.

Pastor compellens, vagus, incautus, lentus, securus, durus, aversus, invitus, inscius, attonitus, trepidus, pallidus, fessus, orbus, occisus, omnis, vigil, pauper, montanus, montivagus. Otia procurans. Impavidus somni. Innixus baculo. Aemulus Ascraeo poetae. Madidus Baccho. Qui loca carmine personat. Curans gregem. Omnium egenus. Qui pecoris curam agit. Excubias agens pro grege. Orbatum qui luget ovile. Qui gemit, deplorat ovile. Qui nou arte canora, compocta solitum modulatur arundine carmen. Cui requies arundo. Qui baculo nixus curas agit apricas, Densas pecudes qui cogit in umbras, cum Sol in medias operum est evectus partes. Pascens

greges per arva laeta innumeros. Greges blanda detinens fistula, Meditans cava arundine carmen argutum. Argo [orig: Argô] vigili vigilantior. Quem omnem operam gregibus impendere oportet, ire, redire, lupos arcere, mapalia saepe cingere, mercari paleas et pabula, victum quaerere: nil superest otii. Cui secura quies, et nescia vita fallere, non absunt saltus [orig: saltûs], et lustra ferarum, mugitusque boum, mollesque sub arbore somni. Qui densa [orig: densâ] ad fontes requi efcit in umbra [orig: umbrâ]. Qui pressos somno securo recreat artus, anxius, insidiis nullis, sed lentus in umbra. Qui rustica carmina cantat. Status bumi dulcem qui carpit corde quietem.

Pedum, Hirtenstab.

Pedum curvum, incurvum, longum, oblongum. Pastoris requies. Formosum paribus nodis atque aere. Pedes pecudum quod continet.

Opilio, Schäffer.

Opilio fidus. Oves in pinguia pascua mittens Gregis observans. Pascens oves laeto gramine irrigui agri. Qui deducit oves illimes amoeni fontis ad undas, unde aure optari grata vigoris abit. Qui fundere vitam non dubitat, pressas dummodo servet oves. Fidus pro grege suo. Qui miti errantem servat amore gregem. Oves in pascua ducens. Colligens errantes oves in viam. Qui tenerum gregem per dulcia pascua ducit, excubias ovium pro grege semper agens. Errantem redigens ovem in numerum restituensque suum. Pascens herboso oves margine. Claudens oves saturas vespere veniente. Pascens niveum gregem per arva laeta. Conductus mercede puer, praefectus ovili. Lanigeras qui claudit oves, atque ubere pressat. Agens pastor greges. Qui arundineo carmine mulcet oves. Balantem in sua pascua restituens ovem. Qui levi tenerum meditatur ar undine carmen. Qui lenta [orig: lentâ] in umbra concinit argutis carmen agreste modis. Qui gaudet in herbosa pascere alle pecus. Qui a rabie morsuque luporum defendit teneras undique fidus oves.

Bubulcus, Kuhe-Hirte.

Subulcus, Säu-Hirte.

Subulcus tardus, hircosus, lentus, incultus, agrestis, incomtus. Curans lutulentas sues. Pascens immundas sues.

Mulio, Eseltreiber.

PROPRIA PASTORUM.

Acis, Pastor Siculus.

Acis pulcher, formosus. Insignis forma [orig: formâ]. Fauno Nymphaque Simethide cretus.

Alsus, Pastor apud Virg.

Amyntas, Pastor apud Theoc. et Virg.

Argus stellatus, vigil, vigilans, centoculus. Habens stellatum caput. Luminibus centum praeditus. Gelidos ser vans liquores. Cui fuere lumina centum. Quem cinctum centeno lumine fama refert. Cui caput cinctum luminibus centum cervice gerebat. Cuius centum oculos unus saepe fefellit amor. Qui custos Inachidem vigilanti lumine servavit.

Daphnis.

Daphnis formosus, formosior, venustus. In silvis hinc usque ad fidera notus. Formosi pecoris custos. Qui forma [orig: formâ] erat egregia [orig: egregiâ] viridique iuventa.

Endymion.

Endymion dulcis, tener, formo sus, dormitor. Qui abstulit tenera Latoida forma, dum patrio niveas monte reducit oves. Lunae gratissimus. Quem Dea suo fovit gremio. Cui Luna furtim gelida se iunxit in herba. Cuius roseo ori nivea Luna caput acclinavit.

Linus, Pastor.

DE CURA VENATORIA.

Venatio, Jagt.

Venatus facilis, assiduus, multus, longus, ferus, montanus, socius, actus, solitus, asper, durus, atrox, positus, vagus. Clamor venaticus, feriens auras.

Venator, Jäger.

Venator citus, pernix, Lacon, superbus, fallens, praeceps, montanus, ferus, vagua, velox, nemorisequus. Exsanguis metu. Insectans feras sagittis. Insidians feris. Advolans praeceps anhelo cursu. Qui densa dumeta vagis latratibus implet. Fugiens lustra vastata. Obscuros cingens indagine foetus [orig: foetûs]. Nemorum qui gratas exit in umbras. Agitans summis in saltibus apros. Agens in laqueos feras. Celer iaculo levibusque sagittis. Terrens feras fugaces. Insignis iaculo.

Venatui invigilans filvasque fatigans. Valida quatiens venabula dextra. In campis urgens leporem. Saltus [orig: Saltûs] cane praedans. Lepores nive qui sectatur in alta. Qui ruit torvos crudelis in apros, et belli simulacra ciet silvasque fatigat. Studio ferarum intentus. Scringens dextra venabula. Quem cura semper fatigat venandi. Cui cordi est latebras, et abstrusa lustra ferarum certa catulorum rimari indagine. Arcu insignis ac levibus sagittis inhospita peragrans lustra. Vastos nemorum saltus [orig: saltûs] cingens indagine. Avia nemora cursu citato transiens. Plena manu gestans venabula. Horrida lustra peragrans, sactans feras, nec sera reversus nocte. Premens damas ad tensa retia. Ferro ancipiti cominus ferarum transfrgens ilia. Agitans fera per dumos saltusque. Devia lustra colens. Gaudens iaculo celeres cervos traicere per avia nemora, praevertere damas. Silvas sub luce prima fatigans. Feras laqueis involvens. Graves adsuetus labores obiisse venantum. Suetus ire cominus in feras audaces. Silvas varia ferarum cruentans strage. Truces sagittis cenficiens feras. Fatigans feras horribili cornu per montis iuga. Clarus silvis, et quo percutiente multae per herbas conciderant ferae. Qui bene scit filvis ubi tendat retia, qua [orig: quâ] frondens valle moretur aper. Nemorum, caedisque studiosus ferinae. Qui cum defessa toro reponit membra, mens tamen ad silvas et sua lustra redit. Qui violentus it in lepores. Certus figese iaculo montivagas feras.

Venabulum, Jägerspieß.

Venabulum corneum, splendidum, grande, summum, myrteum, coniectum, Doricum. Fixum corpore. Tinctum sanguias. Vibrans ferro.

Canis venaticus, Jagthund.

Canis vigi, agilis, acer, celer, pernix, avidus, sagax, odorus, properus, armillatus. Vigili lustrans indagine silvas. Insectans, capiens feras. Naso terebrat qui tesqua sagace. Cui sunt sua somnia saltus [orig: saltûs], silvae. Qui saepe frustra nemorosis montibus errat. Cui est audacia praeceps venandique sagax virtus viresque sequendi. Extenso stringens vestigia rostro. Qui nunc elatis rimatur naribus auras, nunc demisso quaerit vestigia rostro. Legens longo compendia passu. Rostro vestigia captans. Qui clamore feram prodit dominumque vocando increpitat. Qui feram insequitur per tumulos camposque omnes. qui similis tenenti non tenet et vanos exercet in aere morsus [orig: morsûs]. Qui naribus aeris

huc illuc volat et vestigia captat odore. Inter odores maxima fama canes. Non extrema canum fama. Qui ciet e latebris lepores vulpesque dolosas carnivorosque lupos. Inquirens veram indagine odora. Qui leporem longe vi sentit odora. Qui fixis oculis incerta ferae vestigia lustrans, nunc huc, nunc illuc cursus [orig: cursûs] fert atque recursus [orig: recursûs]. Cuius ope veloces cervos possumus praevertere.

Venari, jagen.

Venari silva, in iugis. Venari canibus lepores, apros. Ire venatum in silvas. In nemus ire venatum. Ire per lucos rupesque. Egredi silvasque petere. Ire in apros cominus atque feras. Latebras intrare ferarum. Ponere retia cervis. Laqueos disponere. Canibus circumdare saltus [orig: saltûs]. Duris aptare se venatibus. Umbrosos saltus claudere indagine. Spumiferos apros invadere, ac arma per armos exigere, et certa [orig: certâ] sede defigere. Feras trudere ad retia. Intonsos colles indagine, et canibus iuga cingere. Nocturnis lupis caeca tendere vincula. Feras fatigare canibus, iaculo et arcu. Iniqua iuga claudere plagis nexilibus. In laxos casses deducere lepores. Rapidis canibus vacuos saltus [orig: saltûs] circumdare. Feras clamore praecipites per devia lustra exagitare, et tectis plagis illaqueare. Lepores canibus per arva laeta fugare. Impigre agitare feras venatibus assiduis. Latos saltus [orig: saltûs] et ferarum densa fatigare lustra. Capreas fugaces agirare. Nunc leporem pronum sagaci sectari catulo, nunc in frondosis iugis retia tendere. Valle remota [orig: remotâ] capram agere, et fessam cursu propinquo insequi, et iam dextra [orig: dextrâ] tangere sperare. Deicere insignem ramoso vertice cervum. Protento telo aprum spumantem conficere. Lepores mille fugiendi instructos artibus citatis venari canibus. Setigeros figere apros. Capreolos, onagros venari et saevas feras arte fallere. Agros, faltus indagine cingere. Feras indagine claudere. Tendere retia silvis, cervis. Agere canes per iuga. Sequi, persequiferas. Agitare feras. Agitare feras silvis. Agitare in retia cervos. Sectare leporem, catulos, apros. Premere clamore cursum apri. Iaculo cervos cursuque fatigare. Figere damas. Terrere feras. Captare feras. Sternere cervum. Hastatis figere bruta volis. Fundere humi cervum. Errantes agitare feras. Praecipites clamore feras agere. Studia exercere Dianae. Vafre in retia vulpes consortesque necis lepores agere. Venatu saltus [orig: saltûs] exercere opacos. Umbrosos indagine cingere saltus [orig: saltûs]. Tentare agiles voce monente canes. Sequi trepidatum lustra ferarum, et rapere audaces per iuga nota canes. Magnos canibus circumdare saltus [orig: saltûs]. Feris lustra ardua cingere saltus [orig: saltûs]. Agere ciros per iuga nota canes. Sectari

catulo sagaci feras. Latos agros in dagine eingere. In frondosis iugis tendere retia. Saltus lustrare ferarum et immanes cuspide sigere apros. Venandi studium colere. Suscipere sacra Dianae. Tesqua fatigando venatu invigilare. Canum pernici pendere cursu cervos aut capreos, vulpes leporesve fugaces. Studiosum esse fevinae caedis. Insidiis valles claudere. Tecto exit apros fixurus in agro. In nemus ire libet. Per rapidas est impetus ire feras. Cadit fera cuspide.

Indagare feras, ausspühren.

Hortari canes. Rimari canibus speluncas. Militare in silvis. Instare cursu et latratibus.

Indagare, der Spur nachlauffen.

Rimari naribus auras. Quaerere lustra presso rostro. Vestigare feras. Errare montibus. Lustrare silvas. Captare autas nare. Sequi odorem, signa pedum. Sectari odorem. Sentire nare. Praesentire odorem. Errores legere nare ferae. Colligere vestigia rostro. Nanci sci vestigia plantae, cervae. Videre leporem. Commovere feram. Prodere clamore feram. Volutabris pellere. Agere silvis latratibus. Agitare latratibus. Excire latebris. Insidiis terrere. Premere ad retia clamore per montem Increpare malis similem tenenti. Haerere hiantem, iam iamque renrer. Odor affert notas auras. Signa ferunt quo. Cerva est catulis visa. Canes agunt cervam.

Rete venaterum, Jäger-Garn.

Retia aucupum, Vogelnetz.

Retia piscatoria, Fischernetz.

Retia tendere, Netz auffstellen.

Nectere, ponere, exstruere, struere, pandere, expandere retia. Iacere fila. Plagas tendere. Casses suspendere. Cava retia contento fune trahere. Retibus et mortis formidine campos claudere. Mendaces parare foveas, laqueosque tenaces. Expedire casses.

Indago, Stellung.

Irretiri, Wild fahen.

Currentes feras pedicarum nectere compede. Incidere in casses. Cadere in laqueos. Capi catenis. Decidere in plagas.

PROPRIA VENATORUM.

Aconteus.

Aconteus acer, Arcas. Cui sueta feras prosternere virtus. Strage virum [orig: virûm] flammatus. Qui tensus geminas Dircaea ad flumina tigres insequitur telis, multumque ha stile resumens, ter quater adducto per terga, per ilia ferro transigit. Quem telis vacuum geminoque in sanguine ovantem cominus ense petit Phegeus.

Actaeon, Aristaei F.

Actaeon celer, imprudens, novus, infelix, Cadmaeus. Praeda suis canibus. Fera creditus. Speculans membra Dianae. Quem mutatum insanis tradit Latonia virgo molossis. Qui postquam corua sumpsit, in praedam canibus se dedit ille suis. Qui immitibus usus canibus multo foedavit sanguine silvas rorantes.

Adonis, Cynarae R. Cypr. F.

Adonis niveus, formosus, dulcis, mollis, cener, pulcher, purpureus, pictus, miserandus, Cynareius. Cythereius ignis. Crimen apri. Cynara [orig: Cynarâ] creatus. Ploratus Veneri. Silvis aptus. Avo genitore creatus. Per facinus soror cui sua facta parens. Qui cum Venere saepe in solis delituit locis.

Aristaeus, Arcadiae R.

Cephalus, Aeoli F.

Cephalus Actaeus. Clarus silvis. Aurore carus. Roseae praeda Deae. Quo percutiente per herbam conciderant multae ferae.

Helymus.

DE AUCUPIO.

Aucupium, Vogelfabung.

Auceps, Vogelsteller.

Auceps callidus, versutus, fallax, pellax, blandus, insidiosus. Intentus merulis. Fallaces endens laqueos. Fallens laqueis viscoque volucres. Alliciens cantu in laqueos volucres. Tendens avibus plagas. Qui credentem volucrem circumvenit. Qui sictae volucrem deludit imagine vocis. Acer in alite campum turbans et aucupii totus amore calens. Suave sonans carmen. Fistula dulce canens volucrem dum decipit. Qui cantu diludit aves. Pelliciens, trahens in laqueos volucres. Volucres viscata fallens virga [orig: virgâ]. Quem iuvat pictas visco captare volucres. Qui nec ipsis Satyris cedit aucupio. Subdolus incautae avi tendens retia. Turdos visco, pedica [orig: pedicâ] fallens alaudas. Visco tentans aves fallere. Trahens multam praedam. Captator avium. Aves doloso fallens visco et retibus. Pennigeras acies captans, volucremque catervam.

Aucupari, Vogel stellen.

Tremula arundine linum modenari. Illaqueare aves. Insidias alituum gregi moliri. Stricto figere avem calamo. Visco alas implicare. Pennatos aetheris inquilinos libertate multare. Ponere pedicas avi bus. Abdere laqueos. Tendere rete turdis. Insidias avibus moliri. Laqueo captare volucres. Decipere volucres crate, fallere visco. Volucres viscata fallere virga. Ducere volucrem laqueo. Decipit esca. Calamis, cantu fallitur ales. Virga pinguis tenet implicitas aves.

Viscus, Vogelleim.

Calamus viscatus, Leimruthe.

Ames, Garnstecken.

Asiarium, Vogelhauß.

DE PISCATU.

Piscator, Fiseher.

Piscator sollers, aequoreus, hamiger. Populator aquae. Attonitos cogens ad littora pisces. Ad vitreas undas stans. Pisces sinuosa in retia trudens. Trahens ad undas maris retia. Tendens plagas piscibus. Hamo decipiens et clamo saltantes pisces ducens. Qui celat uncos cibis fallacibus hamos. Leves hamos et retia iectans. Ducens humida lina manu. Moderator arundinis. Trahens multum a dlittora praedam. Expandens humida retia, per duras cautes. Nodosa lina ad solem sicans. Occulto gurgite pisces deprehendens. Humida pontotrahens lina. Per immersum pontum retia deducens. Qui tegit parvas aera recurva cibis. Hamos iactans et retia. Cui vacuae fluitant sine pondere nassae. Leves hamos, nodosaque tractans retia. Varios trahens ad littora pisces retibus. Victum quaerens praedantibus hamis. Qui raris praedatur retibus undas. Captans pisces fallaci hamo. Pisces in gurgite captans. Undivagos caprans pisces demissis retibus. Pisce trahens retia plena vago. Ex lino quaerens circum cava flumina victum, hamos trahens ad littora praedam. Nodosa lina proiciens. Aptus fretis, piscatibus. Aptus hamos versare, et retia in aequor solvere. Qui doctus arundine pisces trahit, captans turdos, littoreosque scaros, percasque escivoras, et quae cava littora circum, meraque in aequoreo flumine sexa colunt. Qui solet lino et hamis decipere, et calamo salientes ducere spisces; novit, quae multo pisce natentur aquae. Qui sparsa per stagna profundi evocat e liquidis piscem penetralibus esca, cumque levem summa [orig: summâ] vidit iam nare sub unda, ducit captivum sinuato ad littora lino. Qui, accessus faciles qua ripa ministrat, scrutatur toto profundo male defensos penetrali flumine pisces.

Glaucus

Piscari, fischen.

Capere, captare pisces arundine. Adhamare. Celare cibos, hamos. Celare aera cibo. Tegere aera cibis Instruere, sustinere hamos. Ab dere aera, cavo quae piscis devoret ore. Iaecre cibos in undas. Decipere pisces hamis. Moderari li num arundine. Trahere praedam calamo. Trahere piscem linea [orig: lineâ] ab aequore. Fluctibus extrahere pisces calamo. Praedari pisces calamo. Pisces calamo linoque madente fallere. Insidias piscosa secundum flumina adunco hamo squamigero generi tendere. Tractare leves hamos cymbaque volanti currere per mediam remis sulcantibus undam. Retia tractare capiendis piscibus apta. Escatos tenui, tremula [orig: tremulâ] captare arundine pisces. Ducere lina. Mittere sub liquidas undas retia. Trahere vasto captos e gurgite pisces. In vitrea pisces capere unda. Trahere lina pelago. Iactare fretis sinuosa retia. Exerceri aequoribus. Retibus aequoream iactis educere praedam. Per ripas piscosa secundum flumina deceptos detrudere in retia pisces. Vertere retibus aequor. Ducentia pisces ducere retia. Decipere pisces lino. Extrahere rete, pisces fluctibus. Fluctivagos greges per sinuosa trahere retia. Pelago trahere lina humida. Piscem acumine trahere vulnifico. Calamo praedari pisces. Iaculo pisces capere. Nassas et tectos hamos fallacibus escis tendere. Mittere lina in sinus aequoreos. Fallaces cibos nassis vacuis includere. Hamo greges sollicitare undivagos. Pisces capere calamis arundineis. Viles hamo sibi quaerere escas, et tenui laceras farcire vimine nassas. Linea longe retia, captivosque trahere pisces ad retia. Lina in sinus aequoreos mittere. Exigui piscis vile onus trahere. Texere fiscellam iunco, et vimine piscem fallere. Arundine et hamo piscibus tendere insidias. Piscator, tranquillo qua labitur agmine flumen, ducit corticeis fluitantia retia signis: mox scopulis subiectas pronus in undas, inclinat lentae connexa cacumina virgae, implicitos escis iaciens letalibus hamos, quos ignara doli postquam vaga turba natantum rictibus invasit, patulaeque per intima fauces sera occultati senserunt vulnera ferri, dum trepidant, subit indicium, crispoque tremori vibrantis setae nutans consensit arundo, nec mora, et excussam stridenti verbere praedam dextere in obliquum raptas, puer excipit ictum. Multus piscis it in iacta retia. Mutus maris incola hamum fregit. Esca decipit. Indulget piscibus hamus. Linea sentit piscem. Cibus abdit hamos. Piscis decurrit ad hamum. Piscis sentit hamos, rapit praedam, retinetur ab hamo. Credulitas pisces agit

in hamos. Praeda trahitur arundine. Casus agit pisces in retia. Pisces retia tunc trahunt.

Hamus, Angel-hacke.

Hamus aduncus, tenuis, occultus, fallax, praedans, tortus, ferreus, fixus, saevus, arreptus, populatus, deceptus, praerosus, opertus.

Arundo piscatoria, Angelruthe.

Funiculus, Angelschnur.

Esca, Würmlein am Hamen.

Sagena, Garnsack.

Nassa, Reise.

DE PERMUTATIONE ET MERCATURA.

Permutatio, Tausch, Wechselung.

Negotium, Gewerb, Handthierung.

Negotium permagnum, longum, tantum, humanum, alienum, invium, durum, saevum, decisum.

Negotiator, Handelsmann.

Mercator impiger, vagus, dives, avarus, avidus, lucri cupidus. Lucro inhians. Pelago volitans. Dives optimae mercis. Mediis hiemans in undis. Qui currit ad extremos Garamantas et Indos. Per mare, pauperiem fugiens, per saxa, per ignes qui currit. Qui lucri causa pelago se cemmittit. Divitias avido quaestu qui congerit. Qui currit ad Antipodas priscisque incognita saeclis aspicit astra. Longinqua [orig: Longinquâ] lucrum qui grave merce facit. Aequor arans, miseraeque ferens discrimina vitae. Tendens orbis in extremos sinus. Laudens venales, quas vult extrudere merces. Qui vehit aetatis merces sublato puppibus amne. Quir ate velivola [orig: velivolâ] varias legit aequoris oras. Quem lucri sacra cupido trahit. Qui vitae mille pericla subit. Audens fragili carinae pectus credere, suamque salutem. Qui peregrina regna quaerit sulcadode fluctus pelagi, marisque pro ellas. Qui penetrat terras alieno sole calentes et merces advehit inde novas. Qui portat ab extremis aquis Sardonychas, Samargdos, Adamantas, Iaspidas ad nos. Qui currit extremos Gangis ad Indos, ut emat pulchrae pigoora mercis. Qui longe ac late terraque marique paravit divitias sibi. Exercens mercaturam omnes orbis in oras. Ter et quater anno revisens aequor Atlanticum. Chinarum petens

Institor, Krämer.

Institor temerarius, fallax, astutus, calidus, subdolus, versutus, avarus, iurans, deierans. Expediens merces suas. Exercens enormes fraude rapinas. Saltem sua commoda spectaus, quaerens. Muscer dam solitus piperis confundere granis. Qui sua futilibus obnubit aromata chartis.

Merx, Waar.

Merx externa, peregrina, Eoa, Pharia, Syra, Thyna, Tyria, Cypria, Itala, aequorea, multa, mutanda, venalis, emenda, empta, indigna.

Merces, quas dives mittit Panchaia. Eoae gazae. Novi orbis munera. Quas ad nos rostro navis adunca vehit.

Negotiari, handeln.

Mercari, mutare, petmutare merce.s Animum lucro vendere. Implere navem mercibus. Merce ratem premere. Animam committere vento. animam auris credere. Vitam obiectare procellis. Transilire mare, aequora. Vehere merces per aequora. Non perhorrescere phosphorum, mare. Excurrere omne latus mundi. Currere ad Indos.

Lucrum, Gewinn.

Lucrum novum, duplex, factum, foedum, pudendum, terribile vile, neglectum, avarum, suave, gratum, arridens. Omni quaesitum ex ctimine.

Lucrari, gewinnen.

Lucrari pretium. Plura lucrari, facere, metere quaestum, lucrum. Depositum victor capit.

DE VEC TURA.

Auriga, Fuhrmann.

Auriga properus, indocilis, deses, Thessalus, prudens, instans equis. Moderator equorum. Vector. Aperto invectus caelo. Manibus undantes flectens habenas. Qui iungit equos. Acres animans equos. Currus agitans volantes. Praecipitans rotas. Frustra retinacula tendens. Qui totas effundit habenas. Flexas tenens manu habenas. Qui in curru modo dat fluitantia lora, atque modo admissos arte retentat equos. Dans currus in plana. Addens manum toto conamine currui. Mole laborantem qui mergit in avia currum. Luto desertus extrahens currus.

PROPRIA AURIGARUM.

Lemniaca stirps. De crimine natus. Primus, currus et quatuor ausus iungere quos reapidisque rotis insistere vector.

Myrtilus, Oenomai R. auriga.

Myrtilus industrius, fallax. Proditor auriga tyranni. Qui Myrtoas nomine signat aquas. Qui nova Myrtoae nomina fecit aquae.

Eques, ein Reuter, Reysiger.

Severus, loricatus, bellator, levis, hastatus. Agitator equorum. Equisessor. Qui cursus equestres traducit. Equos qui flectit habenis. Qui fatigat equos. Qui spumantia frenis ora eitatorum dextra [orig: dextrâ] contorquet equo rum. Qui lucet equo frenato. Versatus in equis. Sublimi porta tus equo. Duris equi ora ccapistris frenans. Qui fulget honorato, aeri, armisono conspiciendus, spectandus equo. Quem vectat ineptus equus. Torto equum concutiens verbere, et duro calce fatigans. Inflectens equum, et arctis habenis compescens. Hinniente vectus equo. Aeripedum moderamina doctus equorum. Quo me lior nemo frenis, nemoque volantem aptior alipedem gyrare in pulvere campi.

Domitor equum [orig: equûm]. Levis eques frenis. Sciens flectere equum. Colla magnanimi flectere doctus equi. Praestans, pollens, acer, magnus, fidens equo. Cognitus, nobilis, in fignis equis. Melior Bellerophonte. Terga premens equi, Celeri residens caballo. Agitans spumantem equum. Fumantem sudore equum quatiens. Qui regit indomitum calcibus acer equum. Placide moderans fortes iugales. Qui ferratis calcibus urget equum. Qui indomitum non bene frenat equum. Qui spumantis equi fodit os cal caribus. Qui tundit scloppo caput furentis equi calcarique latus cingir. Qui torquet frenis ora fugacis equi. Qui retorquet equi luctantia colla ferocis. Urgens qua drupedem ferula [orig: ferulâ]. Alite vectus equo. Frenat equi qui duris ora capistris. Quadrupedis frenans iniectis ora lupatis. Stimulis leviter primam qui concitat iram quadrupedis, facilique in gyrum. versat habena [orig: habenâ], mox agit in furias mordentem frena. Repidis invectus equis. Audaci qui ferturequo. Sublimi portatus equo. Velocis tergore vectus equi. Qui nivei vehitur tergore celuss equi.

Equitatus, Reuterey.

Equvus, Pferdt, Roß.

Equus albus, candens, niveus, flavus, nitidus, nitens, tener, nobilis, Sarmatieus, Iapyx, Sidonius, Massilaeus Getulus, Trinacrius. Taenarius, celsus, sublimis, altus, regalis, Caesareus par, unanimis, docilis, domitus, edomitus, quadrupedans, iunctus, adiunctus, auratus, coronatus, honoratus,

cornipes, lauriger, triumphans, venator, solutus, religatus, missus, admissus, levis, levior, fugax, correptus, velox, volucer, volans, ater, aliger, ventosus, pulvereus impiger, animosus, acer, discors, cupidus, ardens, slagrans, fremens, furens, algens, spumans, sudans, erectus, asper, minans, indomitus, inobsequens, infrenis, immitis, ater, magnus, magnanimus, fortis, vincens, victor, munitus, armiger, belliger, bellator, bellicus, praedator, adversus, obliquus, tur batus, anhelans, fessus, curtus, incultus, epotus, versus, aversus, captus, infelix, cunctans, attonitus, tristis, pavidus, pavens, rimans, languidus, semianimis, senescens, mirans, sternax, consternatus, impactus, relictus labens, dilapsus, prolapsus, eversus, peremptus, ademptus, iacens, viduus, dimissus, pascendus, co. ganatus, Thracius, nocturnus, aveniperda. Iubatus pater. Pecus equinum. Equi spumantia terga, collo luctantia terga. Animal, quod vicit Indos. Ferrata quadrupedum ungula. Nive candidior. Discolor maculis. Pulcher visu. Bicolor albis maculis. Comes laboris. Pe rdevia flexus. Insignis phaleris. In gyrum ire coactus. Carcere liber. Cursibus aptus. Incipiens ire. Doctus percurrere campos. Primus certamine. Laboribus actus. Elaeo carcere missus. Stare negans. Fumans spumis, sudore. Tepens belli pulvere. Durior oris. Contra frenatenax. Tumidus effrenae igne ivaventae. Vacuus rectoris. Utilis bello. Ad lituos hilaris. Cominus actus. Formidansquid. Ruens vulnere. Mersus humo. Tondent pabula. Metens gramen.

Equi quadriiugi, quadriiuges. Lecti pro regibus per mapalia. Quadrupedum greges ferocientes, et altis rhonchis hinnientes. Visi volucripedes per amoena pulvere inundantes praecipitare rotas.

Caballus Saturnianus, Lybiscus. Qui spumante ore ferocit. Ignes afflans. Acre fremens. Qui campo sese arduus effert. Spirans e naribus ignes. In bella ferox. Qui frena spumantia mandit. Qui suovit freno parere. Flexibilis, frenis obluctans. Vexans humentia frena. Elata [orig: Elatâ] cervice superbus. Qui plagis contusus indomito duros accipit ore lupos. Iuba [orig: Iubâ] rigente superbus. Qui brevi longum tempore currit iter. Cavans tellurem. Propositis frenis repugnans, impatiens freni. Campos hinnitibus implens. Qui campo desudar aperto. Spumans sub armis. Strictas qui spernit habenas. Ferratis calcibus acer. Instructus ad horrida bella. Rectorem ferre recusans. Qui latos praebet calcaribus armos. Alta [orig: Altâ] fronte. Ore minax et calce sonans et robore densus. Qui ferociter exstitit, altas transiliensque vices repetit. Trepidans oculis. Qui flammas

naribus efflat. Sternax ore fremens atque horrens corpore. Qui caput in caelum pedibus nune subricus effert, nunc terrae impingens aera calce ferit. Insultu saevus. Ex ima qui volat altus humo. Quatiens sessorem loca tenentem. Qui invito duros gerit ore lupatos. Nitens phaleris. In gyrum celeres vertens pedes. Luxurians rotis. Complens tenues crebris hinnitibus auras, et saliens imam concutiens humum. Torridos fatigans campos. Qui subito florente aetate iuvencus altius ingreditur, et patulis fremitum sub naribus edit ad arma, telluremque cavat solido et sonat ungula cornu. Qui sese attollit in auras, et Pegaseum spirans animum, gressus plicat. Candidior nive Seythica [orig: Seythicâ]. Prosiliens, spatiisque ingentibus aequora aperta per vacuum nunc sublimis nunc pectora pronus corripiens, certansque fuga [orig: fugâ] post linquere ven tos. Qui motus clangore tubarum arva quatit pulsu, et contollit pulvere campum, dispergitque iubas, et motas surrigit aures. Qui lunat pedes, et surrigit in armos, humentemque efflat calida de nare vaporem. Arte micans ostroque instructus et auro stans spargensque iubas, et surrigens aures, oraque substricto vexans spumantia freno. Qui late hinnitu loca complet acuto. Late vacuas implens hinnitibus auras. Qui pede composito gressus [orig: gressûs] glomerare superbos suevit. Adhhinniens vocibus populi. Gaudens blandis laudibus magistri, et plausae cervicis amans sonitum. Dans mollibus ora capistris. Carpens gyrum compositisque sonans gradibus, sinuans alterna volumina crurum. Patens duris lupatis. Qui ruit huc illuc. Insultans armis flammasque vomans naribus. Stimulis agitatus et ira [orig: irâ] concitus. Volucri sublatus in aera lapsu. Hinnitu volucres qui disicit auras. Maxima transmittens campi spatia. Quem crine superbo erectum, gemmis auroque inserta tegebar purpura, stringebant medium distincta colorem floribus, et variis fulgentia cingula bullis. Qui habitu regali et crine superbus auricomo, et formae sibi conscius, erigit armos altius, attollitque iubas, gressusque recurvat. Fronte micant cristae, variorum flore virentes, perque armos gemino hinc illinc discrimine pendent, et viridi phalera renitent, et frena colore luxuriantque suo gemmata monilia collo. caudaque textilium vernis variata rosarum floribus, attollit pro sectis crinibus aurem: hinc intexta rosis candentia lilia rubris, et molles violae, Tyrio velamine pictae exornant tergum, pretiosaque purpura pendet. Qui freno in sublime reducto suspendit collum sinuatque gradus.

concitus, volucris, parvus, malefidus, infultans, impius, hostilis, infelix, turbatus, ambustus. Instratus ostro. Longo spectatus in aevo. Ostro insignis et auro. Asper frena pati. Strictae contempto habenae. Velocior Euris et doctus virgae. Transfixus pectora ferro. Qui aperto potitus campo emicat, arrectisqueve fremit cervicibus alte luxurians, luduntque iubae per colla, perarmos. Cuius tergum exornat Maeandris purpura flavis, et frontem et caudam cri statam ornat amictus. Quem pretiosa taperia rubro murice picta tegunt, quibus auri fulva metallo corda intexta micant.

Cornipes fulvus, licens, anhelus, aeger. Reductus freno. Suetus praevertere cervos. Avidus transire. Exhaustus cursu. Cuius saliere [orig: saliêre] iubae atque arrectus in auras constitit, et celsis dominum suspendit habenis. Cuius super frontem crista, parilique decora floricomae in cauda fulgescit Iamina cristae, et phalerae virides et sella tapeta virescit. Qui rapido volitans per inane meatu concita vix summo vestigia palvere signat.

Quadrupes citatus, rapidus, te. rox, languidus, pulsans calcibus auras. Longos porrectus in artus [orig: artûs]. Iter vorans.

Equa, Studte.

Equa nobilis, armentalis, trima, intemerata, indomita, amans, cupida, feta, sterilis, visa.

Mannus, Rößlein.

Veredus, Postpferd.

Iugales. Wagenpferd.

Iugaeles nivei, sacri, gemini, socii, proni, rapidi, fessi, tervi, infesti, meriti, emeriti, trepidi, orbi. Nutriti cui. Repexicrinem. Spirantes naribus ignem.

Arion equus.

Arion equus vocalis, Adrastaeus, fortis, generosus, victor. Tristis ad Archemori funera.

Equus Troianus.

Moles immanis equi. Instar montis equus Cavae uteri latebrae. Caecum latus. Costae secta abiete intextae. Cavae cavernae. Argolicae latebrae. Ingentes cavernae. Uterus. Lignum. Moles roboris texti. Cavum robur. Pinea claustra. Sacrum robur. Curva feris compagibus alvus. Effigies.

Equus arduus, ingens, Durateus, Dardanius, fallex, abiegnus, Palladius, gravis alvo, trabibus contextus acernis. Armatos fundens viros. Donum exitiale Minervae. Danaum [orig: Danaûm] insidiae suspectaque dona. Infelix monstrum. Victor Palladiae arcis. Qui super ardua Pergama venit. Qui mediis in moenibus astans

armatos fudit. Divina Palladis arte aedificatus. Completus uterum armatomilise. Cui delecta virum [orig: virûm] sortiri corpora furtim ineludunt Danai, Troium labor instar montis equus, divina [orig: divinâ] a Palladae factus, armatoque uteri completus milite costas.

Iuba equi, der Mäen am Pferd.

Iubae equinae, depexae, rutilae, decorae, arcres, discussae, excussae, rigidae, rigentes, stantes, terribiles. Effusae percolla, per armos fumantes sudore.

Spuma equi, Gischen der Pferde.

Frenum, Gebiß

Frenum regendum, moderandum, fulvum, pictum, aureum, floreum, molle, paternum, commune, concors, compar, iustum, celsum, Thessalicum, assuetum perpetuum, propius, novellum, prehensum, correptum, propositum atctum, adductum, pressum, substrictum, spatiosum, laxum, laxatum, immissum, motum, mohile, sonans, rigidum, efferum, temera rium, discors, adversum, spumeum, humens, lentum, reses, conversum, sluens, effusum, solutum, remotum. In gyrum flexum. Lubricum tabo. Non proficiens. Non remorans. Manus moriente remissum. Turbatum pavore-Domans, cohibens equum. Coercens, eontinens equos, Equorum moderamen.

Habena, Zaum.

Haebenae insertae, prensae, addu, ctae, conversae, strictae, angustae, pressae, datae, concessae, missae, emissae, permissae, immissae, commissae, laxae, laxatae, largae, undantes, fusae, effusae, necantes, vagae, validae, torae, faciles, leves, teretes, celeres, citae, novae, primae, lentse, pavidae, lapsae, amissae, reduces, vigiles, madidae, occiduae, pampineae, roseae, Amycleae. Gravidae auro. Interius ductae. Detortae leya [orig: leyâ]. In tergum versae.

Capistrum, Halffter.

Lorum, Zügel.

Lora remissa, undantia, fluitantia, inania, secura, sinistra, adducta, soluta, aurea. Multo fluentia sanguine.

Phalerae, Zierde deß Pferdes.

Stratum, Rück-Decke.

Stratum molle, pictum, altum, superbum, relictum. Concha [orig: Conchâ] Sidonide tinctum.

Strigilis, Roßkamm.

Strigilis uncta, dentata, furtiva, ferroa, rubiginosa. Radens, expoliens, mundans, purgans equos.

Poppyfmas, das Zusprechen an die Pferde.

Mulcere equum, Pferde sireicheln

Calceare equum, Pferd beschlagen

Frenare, das Pferd zäumen.

Frenare equum auro. Ora capiftris frenare. Addeere frena equis. Frenorum aptare habenas. Frenis ora ligare. Praefigere ora capistris. Sedere ora lupatis. Ora coercere freno. Equum compescere frenis, habenis. Premere colla freno. Supprimere lora manu. Uterum equi zona [orig: zonâ] cingere Cornipedes servire docere lupatis. Ornare equos. Insternere ostro rtapetisque. Domare, compescere, cohibere equum. Pre mere et laxas dare habenas. Ora frenis temperare. Cicum capur habenas agere. Torquere frenis fugacis equi ora. Celsoa sonipe des subigere ivog. Ferocis equi luctantia retorquere colla. Fle ctere equum, durisque inhibere lupatis, aut sinuare fugas et aperto currere campo. Manibus habenas effundere. Equum habenis flectere. Immittere, permittere, concedere habenas.

Frena recusare, Zügel abwerffen.

Recusare vincla. Repugnare freno. Indignari habenis. Depellere frenum ore. Fremere Furere et iactare crura. Tollere animos. Tollere se arrectum. Iubas spargere. ostentare frontem arduus. Sublimi cervice caput ferre. Ore reluctanti fulminis ire modo. Horrere arrecti cruribus. Effundere iubam cervice. Spirare naribus ignem. Negare pati verbera. Decurrete habenas.

Scandere equum, auffs Pferd sitzen.

Conscendere in equum. Conscendere terga. Subicere corpus slatu in equos. Tolli equo. Excipi equo. Attollere se in equum. Transire plantis equum. Insistere equis. Considere tergo equi. Premere terga equi. Exceptus tergo consueta membra locat.

Adhibere calcar, mit Sporn stechen.

Infindere celeres calcaribus armos. Premere calcari fera ilia quadrupedis. Freno et calcibus ferratis acrem agere equum. Impellere equum ferrata calce. Agitare volucres cabellos ad campos. Subdere calcar equo. Impellere equum. Fatigare equum ferrata calce. Stimulare compelem. Instare equis verbere.

Hortari equum, vires cornipedum equorum. Verbere cogere equum. Exhortari equos. Stimulis urgere. Inerepare equos ictu verberis. saevire stimulis et torto verbere. Fodere calcaribus armos equi spumantis. Urgere cursus equorum. Equus fertur imperio calcaris.

Calcar, Sporn.

Calcar crebrum, saevum, acre, aeratum, rigidum, acutum. Quo fodiuntur equorum armi. Quo urgentur equi. Quod equo subditur. Quo latus equi pungitur, tunditur. Obryzo ductum metallo.

Regere equum, Pferd regieren.

Moderari freno, frenis. Regere freno ora spumantia. Regere currumque et equos et lora. Regere frena. Tenere lora. Continere equos frenis. Retincre frena. Agitare, moliri, contingere manibus habenas. Frena prehendere, prensare. Corripere lora manu. Imperitare equo. Flectere equos habenis, habena [orig: habenâ]. Flectere colla equi. Flectere ora frenis, iuga habenis. Ducere frena ma. nu. Tendere lora manu. Uti loris. Retinaculat tendere. Frena, lora retentare. Temperare frenis ora equi. Inhibere equos. Torquere frenis ora equi. Retorquere eurrus. Contorquere dextra equorum ora. Instare verbere. Colligere habenas. Moderari habenas. Frenis impediuntur equi. Spumantes equos urgere flagellis.

Gyrus equi, das Tummeln der Pferde.

Gyrus ingens, tortus, curvus, levis, levior, facilis, medius, brevior, fallax, anceps, sanguineus.

In gyrum torquere equum, Pferde tummeln.

In gyrum ire. Equitare in orbem. Contendere gyro. Gyrum equis pulsare. Flectere quadrupedem in gyrum, in orbem. Certum flectit in orbem quadrupedis cursus spumantiaque ora coercet. Curvo se vertere gyro. Flectere colla caballi doctus, egregios expressit aere gyros. Volantem alipedem in campi pulvere gyrare. In varios docto discurritur ordine gyros: nunc pars in tergum versis referuntur habenis: nunc saevos sinuant adversa in cornua gyros: nunc iterum flexis lunatos cornibus orbes efficiunt, tune conferto velut agmine facto texunt alterno glomerata volumina cursu, ceu quando Pontum ventis discordibus actum fert Boreas Austerque refert: molemque profundi nuna hunc alterno, nunc illuc flamine gestant. Certum in orbem quadrupedis cursus [orig: cursûs], flectere, oraque coercere.

Dare habenas, den Zaum schiesscnlassen.

Dare lora. Effusas permittere habenas. Lora remittere. Linquere habenas. Remittere frena equo, manu. Immittere frena. Manibus effundere habenas. Exhortariequos. Loris ire solutis. Ferri equis. Auferri, referri habe nis. Laxare capistrum. Curru dare lora seeundo. Concedere, solvere, movere frena. Equus se laxis effundit habenis. Frena laxa iacenr in effusa iuba.

Attrahere habenas, den Zügel an schi ziehen.

Vagas conitringere hbenas. Equos compescere habenis. Parcere stimulis, et loris fortius uti. Inhibere volantes. Arctare capistrum. Supprimere, premere, retentare, colligere habenas, laxa frena, lora manu. Retinere frena. Habenasretro tendere. Retinacula tendere. Coercere o ra quadrupedis. Attrahere lora. Frenos retinere tenaces. Iniecta teneent rapidum sussiamina cur rum.

Equitare, reiten.

Sedere, insidere, vehi, invehi, provehi, vectari, meare, ire, haerere, conspici, fidere equo. Furere equis. Flectere equos. Flectere freno colla equi. Agere cornipe dem. Agitare equum. Fatigare, exercere equos. Fodere calcaribus armos equi. Tolli, ferri equo. Quocumque modo pendere caballo. Ire in equo. Premere terga caballi quadrupedantis. Ire citismannis brutae super arida terrae. Saxea magnanimo strata secare equo. Terere equo terram. Conscendere equum. Urgere equos. Vi pedum quadrupedes citare volucres. Spumantia eequi ora regere. equum admittere. Ungula [orig: Ungulâ] equi terram pulsare quadrupedante putrem. Campos alite quassate equo. Nivei vehi rergore equi. Equus, sonipes portat. Quadrupedante puterm sonitu quatit ungula campum. Terram ungula pulsat eqi. Arva quadrupedum cursibus icta tremunt. Equus it fortius, volat,

Excuti equo, curru, vom Pferde abgeworffen werden.

Excuti rotis. equo revolvi. Excidere equis, curru. Volvi excussum humi. Decidere ex cussumequo. Praetipitem ab equo decidere. Proici, delabi cutrum. Non bene cavere sibi prolapsum equo. Cadere in caput delapsum equo. Lapsu equit tellure iacere. Ad terram fluens linquit habenas.

Iungere equos, Pferde anspannen.

Iungere equos curru, curribus. Subiungere, frenare curru. Infrenare currus [orig: currûs]. Subigere coruipedes iugo. Ad iuga cogere equos. Admovere curribus equos. Iuveneos iungere ad plaustra stridentia, et cogere gradum conferre. Spumantia feris frena addere, manibusque

Carrus. Wagen.

Thensa. Plostellum. Rota orbita, axis, traha, equi iugales. Opus rotae praetereuntis. Pilentum. Currus [orig: Currûs] rapidissimi volumen.

Currus iunctus, datus, biiugus, quadriiugus, marinus, pius, paternus, eburnus, aureus, inauratus, micans, fulgens, pictus superbus, altus, sublimis, celsus, arrectus, victor, lauriger, ovans falcatus, fetreus, levis, celer, citus, incitus, citatus, secundus, tectus, rapidus, effusus, profugus, volucer, volans, alipes, ventosus, praeceps, innumerus, solutus, obvius, adversus, pronus, imus, obliquus, incertus, trepidus, trepidans, aversus, errans, praeter iens, praecedens, turbatus, defessus, vacuus, inanis, captivus, fractus, lacer, saevus, vefanus, infestus, cruentus, cruentatus. Fervens in pulvere. Qui levi praetervolat axe. Insignis lauro, palma [orig: palmâ]. Imitans triumphos. Terrens Capitolia. Carceri. bus missus. Moderamine liber. Orbus Domino. Superum [orig: Superûm] ad penetralia fixus. Proculcans funera. Sanguine perfusus, infectus, imbutus, respersus. Doctorum caterva [orig: catervâ] onustus. Quem septem iugales trahunt ordine iuncti. Tyrius, quem plurimus auro insignibat honos, flammasque imitante pyropo: picti axes, temoque coruscus, et aurea tecti velamenta rubri.

Quadriga, Wagen mit vier Pferden.

Quadriga niveae, volucres, citae, insanae, pernices, veloces, celeres, rapidae, falcatae, praecipites. Ad iter properantes.

Bigae, Wagen mit zwey Pferden.

Carrus, Karren.

Plaustrum, Lastwagen.

Plaustrum robustum, roboreum, grave, leve, Scythicum, sonorum, Geticum, barbarum, trepidum, stridulum, stridens, gemens, querulum, naufragum, tardum, Sarmaticum. Oneratum metallo. In muri speciem locatum.

Rheda, Kutsche.

Essedum, haugender Wagen.

Lectica, Senffte.

Lectica aperta, invidiosa, fulgens, fulgida, eburna, nitens, nitida, mollis, splendens, dulcis, suavis. Octo suffulta Syris.

Hexaphorum, eine Senffte die ihr sechs tragen.

Temo, Deichsel.

Temo primus, obliquus, inclinatus, flexus, clarus, erectus, supinus, calens, biiugus, aereus, gemmatus, ingens, medidus, cruentus. Pedes protentus in octo.

Iugum currus [orig: currûs], Wage auff der Deichsel.

Iugum celsum, summum, curvum, immissum, sidum, belicum, ferreum, caelatum, eburnum, periturum, debile herile, alienum, praecedens.

Axis, Achse.

Axis concitus, citatu, fervidus, rapidus, volucer, effusus, igneus, stellatus, tonans, belliger, ferus, falcatus, Eleus, faginus, superbus, sincerus, admotus, laevus, perpetuus, tremens, stridens, pensus, eversus, fractus, soarsus, impius, unus. Fumans cursibus. Spoliis oneratus. Temone revulus.

Rota, Rad.

Rota curva, aerea, aurata, praeteriens, levis, agilis, celer, volucris, rapida, admissa, immissa, inducta, effusa, fervens, fervida, fumans, acris, erecta, errans, trepida, tarda, gemens, quassa, fracta, ficta, parva, brevis, interior, exterina, peregrina, inanis, dispar, fallens, invisa, barbara, immanis, ultrix, volubilis, praeceps, pernix, aligera, stridens, cita, obliqua, velox. Pulvere labens. Sanguine difficilis. Perpetuum quae circum verritur axem.

Canthus, Rade- Schien.

Crates, Flechte.

Orbita, Wagenleis.

Orbita brevis, iterata, septima. felix, fumida, tacens, longa, omnis, trita, curva, dura, certa, facilis, sicca, lubrica, aquosa. Monstrata diu.

Sufflamen, Hemm- Kette.

Vehi curru, fahren.

Vehi rotis, equis, in equis. Tolli axe. Invehi equis, curru. Rapi, ferri curru. se biiugis inferre. Referre se curru.Agere currum, currus [orig: currûs]. Tenere lora. Carpento sedere. Urgere curribus equos. Versare in pulvere currus [orig: currûs]. Insidere curru. Premere axes. Stare curru. Rotisi insistere. Ire in bigis. Per effusum volare solum. Volare, volitare, ruere curru. Evectum sociis ire quadrigis. Rapidis caballis terram tramittere. Sarmaticis promotum eequis procurrere. Tramittere arva caballis. Citis volare quadrigis. Rhedae fubdere colla iugo. Protrahi ab impete currus.

Essedulo ruere et trahea [orig: traheâ] per aperta viarum. Carpento trahi salebroia per invia. Curribus altis, quadrupedumque caballorum cerviceiugali ire. Vectores laetantur equi vectare. Axis volat. Esseda vehunt rota [orig: rotâ]. Aliquot trahunt una petorrita iunctim. Numquam lassa volantum trigacaballorum patrio quem limine sistunt. Celeris rector volucria lapsus esseda protraxit plausus ante fores, animatque caballos. Ante fores state. quorum fervida proles, qui cupiunt rhedae subdere colla iugo. Pulchrius elato surgunt temona. iugales, Nisu esseda anhelo longa catenatis tractat compage veredis. Alipedum equorum cursu deferri. Mole gravi currus mollit tellure lutquoe haerebant, et erat minus utilis, usus equorum. Vexari et agi rotis vexabilibus.

Trabea vehi, auff den Schlitten fahren.

Traheas subducere clivosa per ardua in iisque sedere, dein alite lapsu praecipitem ruere et sola rubrica radere, vix leviter nive libata fallendo sequentum cursu oculos, ut saxa iugis abrupta, quibus monos subtrahitur, clivoque latus pendente recedit atque ora astantum fraudat vehemente rotatu.

DE NAVIGATIONE.

Navigatio, Schiffarth.

Cursus navis, maris, aequoreus placidus, facilis, secundus, tacitus oblatus, dubius, vetitus.

Navale, Arsenal.

Navis, Schiff.

Texta, tecta pinea. Cortex. Naufragae lacera membra navis. Natantis trabis impetus. Compages pinea.

Navis bellica, hostilis, dura, undivaga, fluctivaga, alta, destructa, deducta, cita, concita, fessa, iactata, timida, contempta, tarda, minuta, avulsa, lacera, amissa, vetus, putris, usta, servata, collecta, hospita, Hispana. Modo facta. Haerens littore. Felicibus acta lacertis. Acta per aquas. Iens suo vento. Excussa magistro. Vitiata putredine. Conscensam quam non sua iura tuentur, cuius arbitrium ventus et aequor habent. Tumidis, diris, variis, exposta procellis. Spernens procellas. Quae furias ponti perfert. Quae lapso itque reditque reciproca fluxu. Quae pelago committitur. Vasto quae gurgite fertur. Quae iactatur ad undosa littora. Petens portum. Quam rotat Notus impete vasto. Rapidos concussa procellis. Quae gemens sub pectore agitatur in aequora. Saevis pulsae, acta Notis. Quae ponto fertur profunde. Limoso fessa vado. Sulcans vada salsa. Quae prono victa vado aufertur. Altum tenens. Quaehorrisonas natat acta per undas. Mole non onerata

gravi. Aequoreas iactata per undas. Aequoreas carpens vias. Quae ventosa per aequora permeat. Gemmas atque metalla vehens. Quae faxa per et scopulos sine remige fertur in abruptum, errorum superata procellis. Quae tumidas fluctuat inter aquas. Saevis iactata undique ventis. Pelagus subiens profundum. Quae fluctibus insani tunditur icta freti. Plenis quaetraicit aequor velis. Exit in Oceanum quae plenis concita velis. Quae levihus remis et miti labitur aura [orig: aurâ]. Quae it velis in mare pulsa cavis. Turbinibus quae fluctuat icta. Quae vento fertur amico. Fugiens per undas ocior iaculo et ventos aequante sagitta. Quae fluctus patitur fertque assilientia longe aequora, nec saevis icta madescit aquis. Quae vasti secat ostia ponti. Variis onerata mercibus. Quae acta a ventis discordibus errat. Quae modo tollitur in caelum, summoque in gurgite pendet, mox praeceps tartara fertur ad ima. Deficit auxilio quae despoliata magistri atque procellosis ingemit icta Notis. Quae fertur in abruptum excusso rectore profundis aquis disperitura sali rursus et in tuto reducit volat usa magistri remige, nec ventos, nec, maris horret aquas. Occulta [orig: Occultâ] vitiata putredine. Quae assiduos patitur iactata furores. Quam ferus in mediis excipit Auster aquis.

Ratis cerata, celsa, excelsa, superba, regia, onusta, gravata, frugifera, plena, ptita, correpta, incita, citata, celer, volucris, admissa, levis. praeceps, profuga, velivola, profecta, fortis, intrepida, ultrix, victrix, singularis, credula, secura, laesa, sacra, sacrifica, cara, spumans, ducta, reditura, salva, socia, innumera, cuncta, egressa, eiecta, parva, insana, aspera, saeva, ingrata, furtiva, barbara, impia, turbata, pavida, trepida, sollicita, dubia, infabilis, laboraus, capta, quassa, quassata, soluta, exusta, descensura, peritura, eversa, mersa, submersa, relicta, deserta, coniurata. Vallata carinis. Condita portus. Extrudta mercibus. Peritura lucra. Concita remige eet vento. act per undas. Lapsa profundo. Plena Noto. Haerens bene ad saxa. Imparventis et fluctibus. Cumulata stragee virum. Pulsa vorticibus arenae. Percussa fulmine. Fracta aquilone.

Carina incurva, media, ornata, coronata, ingens, immensa, longa, summa, panda, firma, stabilis, valida, aerata, turrigera, bellatrix, audax, inflexa, iusta, extracta, appulsa, delata, sicca, emissa, effusa, propulsa, cedens, versa, mota, velifera, vaga, subita, tuta, redux, visa, invisa, misera, orbata, luctata, infausta, victa, rapta, pressa, vacua, arsura, domita. Subdita navigiis. Plena peregrina [orig: peregrinâ] messe.

Portans merces. Haerens fune. Contenta fune. Descendens pelago. Decuta freto. Pelago transmissa. Impulsa tonsis. Fundens alto tela. Ducens sulcum. Nunc recta, nunc obliquans. Tangens portus. Haerens terrae. Conspicua cui. Corrupta igne.

Pinus cavat, nautica, pontica, subducta, fugiens, operta, infesta, invisa. Educta navalibus. Acta Broea [orig: Broeâ]. Orbata praeside.

Alnus inscripta, Calabra gemina, exigua, incerta, obliqua eme rita, trunca. Missa vado. Vidua moderante. Flammis correpta.

Abies uncta, ingens. Quae prima fretum Pegasaeo scandens littore, terrenum ignotas hominem proiecti in undas.

Celox, Renuschiff.

Phaselus picta, coronata, secutura, angusta, inversa, fragilis, fracta, anus. A ventis ata.

Pristis, lang enge Schiff.

Biremis, Schiff mit zweyen Reyen Rudern.

Triremis, Galeen.

Lembus, Kahn.

Linter exiguus, celer, coronatus. Sutilis ignavo, nec quicquam in margine ripae linter. Hians liquidae posthac vix utilis undae.

Prora, Fordertheil des Schiffs.

Prora aerata, aurata, alta, celsa, summa, erecta, citata, reducta diducta, iufsa, felix, barbara, infesta, illisa, curva, recurva, curvata, incurva.

Rostrumnavis, Schiffschnabel.

Rostrum primum, praefixum, tridens, stridens, bellicum, Liburnum, quassatum, demersum, captivum.

Puppis, Hindertheil des Schiffs.

Puppis curva, recurva, adunca, aerat, aerea, inaerata, cerata, turrita, structa, caerula, aequorea, composita, tuta, magna, celsa, excelsa, alta, summa, sublimis, signifera, regia, triumphalis, adorata, patula, cava, concava, vicina, ima, prima, media, extrema, nota, sotica, propinqua, data, numerosa, conserta, optata, properans, rapida, agilis, cita, deducta, propulsa, prona, emerita, infausta, vaga,

profuga, ignava, invita, trepida, dubia, vexata, invalida fessa, deserta, relicta, cassa, percussa, fracta, lacera, trunca, capta, captiva, naufraga, mersa, submersa, rapta, corepta, amissa, parva, exigua, tenuis, peregrina, Pharia, hostilis, Pyratica, obscoaena, periura, visa, arte laborata. Redimita corona [orig: coronâ]. Abiete picta. Terribilis visu. Lauro redimita. Parata fugae. Itura per ambiguas vias. Provecta vadis. Docilis manum audivisse regentis. Concita aqua [orig: aquâ]. Versa ad littus. Statione solata. Resoluta tunbine. Acta retro. Parum fausta. Seditione maris anxia. Orba gubernaclis. Orba magistro. Conclusa gelu. Convulsa Noto.

Latus navis, die Seite deß Schiffs.

Latus utrumque, alternum, geminum, obliquum, pronum, arduum, convulsum, victum. Remigio nudum.

Transtra, Ruderbäncke.

Transtra contorta, obliqua, dura, sparsa, fumantia, fluitantia. Sanguine lubrica.

Tabulata, Gange im Schiff.

Sentina, Losey, Schiffgrund.

Retinaculum, Anhalt-Seul.

Malus, Mastbaum.

Malus navalis, altus, celsus, summus, extremus, rectus, erectus, teres, velifer, securus, teremulus, tremens, fragilis, vagus, gelidus, positus, validus, rigidus. Saucius Africo.

Aplustria, Fähnlein auff dem Mastbaum.

Antenna, Zwerholtz.

Cornua antennarum, Spitze an der Segel-Stange.

Aedisicare navem, Schiff banen.

Aedificare carinas. Texere classem. Robore naves texere. Contextere puppes, carinas. Struere puppem. Exstruere carinam. Formare, moliri classem. Aptare trabes classi, et stringere remos Instaurare rates. Nemus in lintres frangere secta abiete transtra novare. Rates et vela parare.

Praeficere navi, das Schiff einem zu regieren befehlen.

Praefici navi, das Schiffregieren.

Accipere iura carinae. Regere ratem. Flectere remos Dextra regit ratem. Rector, magister

subit gubernaculo. Regit sedens clavum velisque ministrat. Haeret bubenaculo custos datus cursusque regit.

Navita, Schiffmann.

Nauta. Naviculator. Nauclerus. Sulcator ponti. Guberator, Dominus, Ductor classio. Dux, Rectornavis, ratis, puppis, carinae. Prorae tutela. magister classis. Arbiter alni. Datus arbiter alno. Palinurus. Praeses navis. Tiphys.

Nauta cautus, cautior, ciratus, pendens, illectus, praemonitus, laetus, ovanus, armatus, callidus, audas, securus, avidus, perfidus, invidus, vagus, fluctivagus, sollicitus, mirans, incertus, timidus, fessus, nudus, oppressus, Poenus, miser. Intentus caelo. Fusus per sedilia. Iussus dare vela tuba. Labens aqua [orig: aquâ]. Deprensus ponto. Victus Coro. Per mare currens. Iactatus turbine. Rationis inops. Dubius vitae. Qui per undas aequoris evectus fertur rate. Siccas naves in aequora deducens, et explicans vernis ventis carbasa sinuantia. Cava [orig: Cavâ] trabe in latum descendens aequor. Removens aequor. Ex undis servatus. Superans aequora. Numerans, servans, observans sidera. Tenens portum Torquens spumas et caerula vertens. Obvertens lateri pendentes remos. iactatus spumantibus aequoris undis, expertusque graves in sua fata minas. Qui ducit placido carbasa tuta salo. Qui multa tulit iactatus in aequore. Optatam tangens humum. Dubia [orig: Dubiâ] mersus aqua [orig: aquâ]. Quiescens rapidas dum metuit aquas. Qui sidera verberat unda [orig: undâ]. Puppibus imponenscoronas. Adverso tardam qui vehit amne ratem. Per inhospita dymbam aequora propellens remo. Lentos referenus ad pectora ramos. Qui pulsa in numerum brachia versat a qua [orig: quâ], Hinc inde mari ventis discordibus a ctus. Qui quaerit oculis distantia littaora longe, vera per aequoreas et moderatur aquas. Cui fert novus advena naulum. Boreae sustinens furias, caelique ruinam. Oceani tumidas qui rate sulcat a quas. Vitam ignotis pelagi committens undis. Nunc huc, nunc illuc ventis actus discordibus Expertus graves minas in sua fata. Qui audax per omne currit mare. Qui clavum regit, velisque ministrat.

Magister grandaevus, vigil, pervigil, doctus, monstrans, trepidus, pavidus, cessans, ignarus, indoctus, victus, moriens, saevus. Residens puppe. Pugnans frustra immemor armorum. Amissa [orig: Amissâ] superans puppe.

Argonauta.

Argonautae Minyae, Graii, audaces, Argolici, Aemonii, Iasonii. Laude gerendarum rerum inflati. Auricomam conati auferre, avellere pellem. Qui fluctivagum celeri pulsarunt Nerea pinu Multa per pessi sub claro Iasone. Quos longa per aequora vexit. Phasidos ad gelidi Pelioas arbor aquas.

Iasides. Insons. Haud segnis. Gubernator navis. Confisus nimium pelago sereno. Explorans ventos atque auribus aera captans. Qui lybico nuper cursu, dum sidera servat, exciderat puppi mediis effusus inundis.

Sergestus infelix. Fractis qui cutrere remis discit. Tenet a quo Sergia nomen domus.

Navem conscendere, sich zu Schiffe begeben.

Tendere iter ad naves. Repetere carinam. Scandere puppim. Conscendere navim, puppim, pontum. Conscendere navibus aequor.

Selvere naves, vom Lande abfahren.

Ferri in altum. Velaparare. Aptare, moliri classem. Excutere rudentes. Incidere funes. Dare vela ventis, carinae. Solvere funem, funes, retinacula, vela, navem, ratec. Credere se truci Noto. Praebere ventis carbasa. Deducere littore naves. Detrudere naves. Vitam committere ventis. Credere vitam pelago. Exire portubus. Inire fremptum. Linquere protus. Vehi portu. Oram solvere. Inire vias Remigio veloque parare, relinquere terram. Ratem ventis credere. Navem propellere in aequor. Funis solvirtur aggere. navis it. Dant vela rates. Pinus descendit in undas. Puppis navalibus exit. Vele suos ventos habent. Tendunt vela Noti.

Remigium, Ruderung.

Remigare, rudern.

Ducere remos. Movere freta, carinam remo. Impelere remis, remige. Pulsare undas remo. Vertere, sulcare, secare freta remo. Pulsare aequor remige. Iter remo capere. Scindere aquas. Torquere aquas remis. Carpere, radere, dividere remis. Tendere remigio. Remis properantibus uti. Referre ad pectora remos. Remigio noctemque diemque fatigare. Incumbere remis validis. Sollicitare freta remis. Intendere remis brachia. Agili remo freta caerula peragere. Findere aquas rmigio. Insurgere remis. Remo iter carpere. Referre ad littora remos. Remorum perstare in verbere. Admovere fretum remis. Remo pellere ratem. Propellere remige navem, carinam. Remus it. Navis

Remex, Ruderknecht.

Remex multus, numerosus exstructus, validus, nudis, acer, infestus, canorus, lentus, obscurus, surdus, nudatus, excussus, caesus. Superans ventos pulsibus. Qui scindit marmora remo. Celeri qui pulsat fluctivagum Nerea pinu.

Celeusma, Gesang der Ruder-Knecht.

Remus, Schiffrudel.

Remus aglilis, concussus, perculsus, propior, felix, ignavus. Verrens freta cruda. Quo solo in viridi flectitur. Qui agiles facit alas navibus. Quatiens stagna.

Remi graves, summi, leves, certantes, mixti, obnixi, iactati, reducti, properantes, mersi, audaces, taciti, trementes, obstantes, reluctantes, hostiles, cessantes, demissi, pendentes, rudes, fessi, tardi, deserti, fracti, inanes, vacui, amissi. In littore sparsi. Vertentes aequora. Secantes undas. Frangentes tumidas undas.

Tonsae excussae, suspensae, lentae, tentandae, validae, adductae, tevocatae ad pectora.

Scalmus Nagel des Rudels.

Rudens, Schiffseil.

Rudens validus, durus, prensus, excussus, tensus,contentus, totus, varius, innumerus, traiectus, lacer, nodosus, latus. Pulsus stridore. Ausus vela negare Noto

Gubernaculum, Steuerruder.

Velapandere, Segel auffspannen.

Pandere carbasa, suppara. Tendere carbasa. Dare lintea prorae. Dare carbasa ventis. Suspendere lintea molo. Aptare carbasa vento. Iungere lintea malo. Diducere, laxare vela. Velorum pandere alas. Intendere brachia velis. Turgida ventis intendere vela secundis. Plena curivato pandere vela sinu. Pelago pandere vela patenti. Antennis totum subnectere velum. Dare vela vocanti bus Euris. Zephyro dare vela. Ventis dare lintea carbaa. Vela tenduntur. Vela tument sinu. Aura sinus tendit. Obvertit lateri pendentes navita temos, cornuaque in summa locat arbore, tatoque malo carbasa adducit, cenienteisque accipit auras.

Velum, Segel.

Velum nauticum, album, candidum, regium, ingens, maius, grade, capax, latum, parvum, datum, laxatum, diffusum, contentum, inflatum, tumens, turgidum, sinuosum, concavum, nutans, fugax, properum, cedens, abiens, veniens, rediens, rediturum, pendens, altum, rectum, tutum, aequatum, humidum, qualecumque, minus, adversum, inimicum, pugnax, nocturnum, fallax, falsum, mentitum, dubium, inhonestum, depositum, subductum, iactatum, lacerum, naufragum, ardens, cruentum. Raptum Noto. Volitans super malum. Fluens malo. Sequens malum. Negatum Noto. Conscium curarum.

Carbasa pendentia, plena, fugientia, stricta, ignota, languida, inania, laeta. Tensa Noto. Mota vento. Permissa profundo. E recto affixa, expansa malo. Tradita felici Noto. Repido, medio spumantia, tumentia ponto. Vento contracat secundo. Collecta feliciori aura [orig: aurâ]. Data incertis Notis. Pavidantia per undas. Praecipti tensa Noto. Carentia ventis. Sequentia malos. Contracta Aquilone.

Linteum cavum, felix, magnum, carbasum, veniens, parcum, pendens malo. Conversum domum.

Navigare, schiffen, überschiffen.

Navigare aequor. Insurgere, incumbere remis. Agere navem, ratem. Subigere ratem ponto. Remis impellere marmor. Remis sollicitare freta. Convellere remis rostrisque aequor. Vertere aequor. Fluctum verberare arbore. Aequor arare. Mare trabe secare. Aequor, freta secare. Sali arare campos. Fluctus Aquilone secare. Scindere, sindere aequor. Sulcare maria carina. Procedere velis. Ire navibus, ratibus, per aequor, aquas. Transire mare. Legere aequor. permetiri classibus aequor. Currere aequor. Aequore currere. Per mare currere. Pelago volare, Nare cymba [orig: cymbâ]. Currere remis Euro. Facere iter puppe. lustrare navibus aequor. Tenere altum. Ferri mari, qua [orig: quâ], per a quas. Vehi per ae quora. Puppe secare fretim. Tentare slumina. Durateo equitare caballo. Per undosum aequoris ire fluentum Durateis in equis. Fragili ligno sulcare fretum. Freta classe pererrare. Ponto, pelago se credere. Potiri freto. Dare lintea vela, carbasa ventis. Puppe venire. Carbasa tendere, carrulea [orig: carruleâ] petere via [orig: viâ]. Velificare. Ratem per freta ducere. Gurgita facere iter. Vehi per caerula. Ducere vela salo. Legere iter, ubehere amne ratem. Dare insanis vela ferenda Notis. Traicere flumina rate

volucri. Dubio remige iratos fluctus [orig: fluctûs] percurrere. Ignotas ire vias aequoris. Audaci pinu aequora sulare. Tumidum subire solum. Celeri trabe aequor currere. Coronatis puppibus altas aquas percurrere. Sulcare liquida aequora cita [orig: citâ] nava. Tumidum pelagus curva [orig: curvâ] carina secare. Vastum mare cava [orig: cavâ] lintre percurrere. Salsa vada cita [orig: citâ] puppi decurrere. Freta maris gemmisferi scindere nave. Veli fera carina [orig: carinâ] altum findere, scindere pelagus. Fatigare noctemque diemque remigio. Scindere vastum aequor cava [orig: cavâ] trabe. Neptuni sulcare vada caerula. Caerulei sulcare vada nave profundi. Tumido credere vela salo. Ponti dorsum sublime secare. Remis audacibus undas frangere. Tendere velis iter. Mare tendere remo. Torquere remisaquas. Marmora caerulei ponti tranare. Dare vela, cava et vastum trabe vertere aequor. Ferire mare et aequora vertere. Caeruleum trepida cymba ire per amnem. Ad pelagi devolvi oras, et legere pontum, pinuque iuvente cavata [orig: cavatâ] aequor, et immensas cava [orig: cavâ] trabe findere undas. Dubiis flatibus alnum committere, et quas natura negat, arte vias praebere. Tranquillis trepide se credere undis. Littora summa securo legere tramite. Longos tentare sinus [orig: sinûs], et linquere terras, atque incipere leni pandere Noto vela. Late subire ostia intacti ponti. Aerata [orig: Aeratâ] prora [orig: prorâ] dispellere aequora. Mersis remis aequora fodere; verberibus torquere fretum: Salis icta frequenti albescit pulsu facies, perque aequora late spumat canenti falcatus gurgita limes. Adductis spumant freta versa lacertis, in figunt pariter sulcos, totumque dehiscit convulsum remis, rostrisque ruentibus aequor, et longa [orig: longâ] sulcant vada salla carina [orig: carinâ]. Se remigio navis movet. Navis it per aquas. Sulcat aquas navis. Ratis currit per aquas. Abies labitur undis. Pinus navigat in undis. Puppis currit aqua [orig: aquâ]. Puppis fugit per undas. Carina natat. Classis currit iter. Fertur gurgite classis. Scindit aquas r[?]us. Lintea tument Zephyro. Aequor pulsatur remige. Spumant freta versa lacertis. Caerula sub remis gurgite spumat aqua. Unda sonat remis divulsa.

Vento secundo navigare, guten Wind haben.

Rate felici labi per aequor. Ventis secundis, ferentibus uti. Mari deducere tuto. Placido sulcare flumina cursu. Ludere in exiguo lacu cymba [orig: cymbâ]. Peragrare agili freta caerula remo. Caeruleas sulcare undas celeri rate. Vada salsa cita [orig: citâ] decurrere puppi. Propitio propellere carbasa vento rapidi ponti spumosa per aequora. Tranare aequora celeri puppi. Maris alitibus sulcare vada salsa carinis. Aura rates adiivat. Feriunt celeres remus et aura vias. Nevigat aequatas curva Phaselus aquas.

Aura [orig: Aurâ] facili, amica [orig: amicâ], favente, non fluctuante aequor vertere.

Vento adverso navigare, widerwertigen Wind haben.

Na vigare aura [orig: aurâ] minus secunda minus facili, minus molli, ventis minus faventibus, minus fecundis, minus amicis. Navigare ventis iniquis, non aequis, discordi bus. navigare adverso vento, adversis fluctibus, adversa aqua [orig: aquâ], pelago vetate, vento prohibente, invitis aquis, ventis veteantibus.

Praeternavigare, fürüber schiffen.

Praeterachi. Praeterire littora puppi. Transire. Praetervolare puppe. Praeterlabi. Ferri praeter quid. Fugere puppe, remis quid. Effugere scopulos. Evadere Iatus. Legere freta, littaora. Radere saxa. Stringere ripas. Linquere, deserere dextra, laeva [orig: laevâ]. Longe post terga relinquere. Transmittere puppe. Abscondere. Dare fugam et praetervehere quid. Evincere remis. Raduntur littora.

Retro navigare, zurücke schiffen.

Flectere viam velis. Flectere puppim. Deflectere Carinam. Contorquere proram ad laevas undas. Pelagi proram detorquere ad undas. Avertere ratem. Convertere cursum. Dirigere puppim. Reflecti et circumflectere cursus. Retro dare linten. Dare vela retrotsum. Petere prona maria agmine remorum ventisque. Repetere portus [orig: portûs], littora. Religere pontum, littora retrorsum. Remetiri aequor. Rudente relabo. Retro ire per undas. Relabi verso vento. Ire remenso mari. Revolvere casus. Vela recursus habent. Vela Noti referunt. Fert aura retrorsum.

Transportare navi, einen überführen.

Accipere alveo, lacu. Vectare. Subvectare coprora cymba [orig: cymbâ]. Tollere per undas. Exponere trans fluvium. Transvehere.

Traicere, überschiffen.

Transire aquas, undas, amnem, paludem. Abire tipam. Redire per undas. Transnare flumen. Transgredi flumen, ripas. Transmittere cursum. Transportare fluenta. Evadere, attingere ripam. Vada evertere remis. Superat amnem subvectus remis. navita accipit, tollit lintre. Servat flumina portitor. Cymba vehit traiecto rudente. Puppis transvehit. Datur ulterior ripa premenda pede.

Appellere, zu Lande kommen, anländen.

Optatis oris appellere classem. Appelli. Optatis allabi oris. Compelli Noto. Applicare puppim littori. Attingere terras. Applicari in terras. Contingere protum. Tangere puppe portum, littora, arenas, terram, arva, pede ripam, rate humum. Ad littora vertere puppes. Terris advertere prorum, proras. Adverti arenae

notae. Petere portum, littora. Adnare terrae, oris. Accedere portus [orig: portûs]. Accedere oras vento. Condi alveo. Terris fluvio succedere. In portus deferri. ad litus deferri. Subducere naves. Subire littora, ostia velo. Invadere, intrare portus [orig: portûs]. A navibus ire. Venire in portus [orig: portûs]. Adire littora. Egredi ratibus. Fugere ad terram et tuto se condere portu. Tenere portum. Advehi, prendere oras. Tellure potiri. Arripere velis terram. Occupare portum. Considere portu. Consistere terra. Exponi, eici. A gi quo ventis et fluctibus. Religare ab aggere navem. Ratem remis appellare adoras. Intrare protus [orig: protûs] remige. Tangere portum reduci carina. Premere pede littora. Vicinum fieri portuique propinquare. Propius succedere littori. Clavem torquere ad littora. Capi, recipi statione. Proras advertere terrae alienae. Pleno subire ostia velo. Terrae subducere puppim. Ripae faustis appellere remis. Torquere ad littora portas. Littora grata subire. Portus [orig: Portûs] intrare peritos. Navis petit anxia portum. Puppis intrat, fubit portus [orig: portûs]. Puppis navale tenet. Carina tangit portus. Rostra tenent siccum. Pinus tangunt littora. Ratis in portus [orig: portûs] tendit. Ratis attingit tertas. Evadunt undis classes. Nauteae advertunt carinam. Accipiunt littora. Terra accipit portum. Portus patescit. Mihi tangitur ora. In portus [orig: portûs] vela feruntur. Gurges effert undis. Tempestas appellit oris. Ventus admovet orae. Venti vis applicat oris. Turbo advehit oras. Anchora de prora iacitur. Stant littore puppes. Tenent vincula naves, protum lassa carina subit.

Portus, Anfuhrt.

Portus optatus, petitus, apertus, altus, amoenus, quietus, tranquillus, amicus, fidelis, lentus, securus, flumineus, vicinus, patrius, sacer, invidus, malignus, iners, vacuus, desertus, privatus, curvus, capax, utilis, puppibus aptus, placidus, maritimus. Ubi vexat nulla procella ratem. Placidus quieti. Ventorum immotus ab accessu. Aggere munitus. Per coruna flexus.

Anchora der Ancker.

Anchora iacta, tracta, vetus, firma, fida, ferrea, mordax, fortis. Puppe sedens. naves quae fundat dente tenaci. Quae navem firme laborantem pelagi rapida ferventis in unda tenet. Quae navem morsu alligat unco. Nexu curvato tenens puppes. Unco rostro premens classem. Mordens humum, arenam.

Naufragium Schiffbruch.

Fragmen navis, ein Stück vom Schiff.

Quassa carinae membra. Vertex contortus submersae navis. Lacerae naufraga membra ratis.

Naufragari, Schiffbruch leyden.

Pati naufragium. Quati ventis, procella [orig: procellâ]. Iactari per undas, undis et curbine, aequore, pelago, gurgite, in undis, in ponto, in profundo, vento, ventis et undis. Pelago perferro pericula. Agi tempestatibus, fluctibus, ventis. Volvi undis, Obruni aquis. Fluctibus opprimi caelique ruina. Bibere aequora. Membra tenere ratis. Bibere aequoteas undas. Iactari lacera [orig: lacerâ], fracta [orig: fractâ], quassa [orig: quassâ], tumefa cta per aequora navi, Iactariper aequoris undas. Demergi, mergi, submergi, operiri ponto, undis, fluctibus. Ia ctari pet aequora naufragum. Navis surgentibus undis deficit. Ratis bibit aquas. Puppis percutitur Noto. Puppis laceratur fluctibus. Puppis aqua [orig: aquâ] mergitur. Fracta carina natat. Disicitur classis toto aequore. Malus mugit procellis. Turbo fert aequore. Obruit Auster aqua [orig: aquâ]. Mare naves haurit. Notus abrepras in saxa latentia naves torquet. Ferit in puppim pontus. Evertit puppim fluctus. Mergit procella ratem. Navis offendit. Disiectae toto aequore classes. Arma virum [orig: virûm], tabulaeque et Troia gaza per undas natant. Aguntur ventis tabulae, feriuntur et undis. Navis inflicta vadis dorso iniquo pendet, fluctuque fatigata undique solvitur, atque viros mediis exponit in undis. Lacera ratis vix tenuit membra. Sonuerunt fracta pondera mali veliferi. Fracta est compago carinae. Nativa fasto iactatur in aequore lacerata [orig: laceratâ] classe. Navis viduata remigibus, orba gubernaculis, antennis fractis saucia, bebilis scissis velorum alis, ludibrium pelagi, vento et unda [orig: undâ] iactatur. Desilit in fluctus [orig: fluctûs] magister desterta puppe, navitaque, et carinae compage nondum sparsa, sibi quisque naufragium facit. Pontus dehiscens navem rapit in praeceps.

Naufragus, Schiffbrüchig.

Naufragus miser, madidus, udus. Qui timet omne fretum. Fluctibus huc illuc iactatus. pelago iactatus et alto. Ventis iactatus et undis. Fluctivagis pelagi actus tempestatibus. Cuius viscera longinquus edit piscis. Qui eiectus undis aequoris spumantibus, vix tenuit membra naufraga ratis lacerae.

DE FOENORATIONE.

Foenus, Wucher.

Foenus igens, grande, magnum, multum, adiectum, duplex, avidum, occultum, cumulatum, fecundum. Exitiale bonis. Cui ludrum maritus. Quod depascit publica commoda, et privatas turpiter haurit opes. Quod in imperiis nervos arrodit et artus [orig: artûs], viscera ceu vacuat morbidus hausta lien.

Foenerare, Geld außleihen auff Wucher.

Usura [orig: Usurâ] socios et foenoris aere trucidare. In foenore ponere nummos. Ducere foenus. Quaerere divitas iniusto foenore. Capere, sectari, captare, quaerere Foenore. Usura [orig: Usurâ] voracilucra facere. Foenus exercere. Usuras infligere.

Foenerator, Wucherer.

Foenerator avarus, iniustus, avidus, cupidus, impius. Lucris inhians. Aliena appetens. Sua commoda quaerens. Foenus postulans. Nummos quaerens. Exercens lucrosa negotia. Tantum sua commoda spectans. Foenore qui mieseram plebem ingente trucidat. Faciens lucrum positis in foenore nummis. Qui divitias iniusto [orig: iniustô] foenore quaerit, illicitisque suas quaestubus auget opes. Cui res occulto crescit foenore.

Nummularius, Wechseler.

DE AEDIFICATIONE.

Aedificium, Gebäude.

Machina ardua, velox, admota, stridens, liberata. Aequata caelo. Vasta mole condita.

Pegma, ein Gebäu, das man wieder zernehmen kan.

Architectus, Baumeister.

Structor, aedificator, fabricator, opifex. Faber qui instar quoddam operis cerebro ante figurat, iam quasi confecti quandam operis faciem. Qui solidi numquam nisu fundaminis expers ponit arenoso pulvere turris opus, quae ruat in praeceps ventorum elisa procellis structoris turpi non sine labe sui.

Aedificare, bauen.

Aedificare muros. Struere domos. Exstruere culmina. Construere, ponere domum. Tcto aptare locum. Atria moliri. Attollere caeloque educere molem. Substruere. Moliri fundamina. Fabricare, statuere, figere, condere, locare moenia. Ponere, iacere urbis findamenta. Murorum moles attollere. Congregare saxis opdidum. Ducere, moliri aggere muros. Urbem, tecta gratissima terra condere. Educere sub astra. Aequare caelo.

Compingere, conformare. Congerere culmen cespite. Exstruere ex virgis casas. Firmare, fabricari, moliri optatae urbis fundamenta. Viridi in campo templum solido de marmore ponere. Ducere muros molirique arcem, et manibus saxa subsolvere, aptaze locum tecat, et concludere sulco. Alta theatris fundamenta locare, immanesque columans rupibus excidere. Humili fossae designare moenia, moliri locum, et primas sedes in littore, castrorum in morem, pinnis atque aggere cingere. Structis exfurgunt oppida muris. Limina surgunt. Surgit opus. Palatia surgunt. Culmen admovetur sedibus aethereis. Paris est vimine textus.

Instaurane, das Hauß bessern.

Renovare, reparrare ruinas. Reficere. Restituere. Referre in melius. Reponere. Rependere ruinas. Sarcire, fulcire ruinas. Collapsas instaurare ruinas. Rursus ad ingenurs antiquae lucis honores formare. Reddere priscam lucem. Florentem accipiunt a formatore colorem omnia.

Reparator, ein Erneurer.

Asser, Bret.

Vallus, Pfahl.

Fundamentum, Grund.

Fundare, Grund legen.

Fundamenta locare. Fundamina prima ponere. Fundare arces. Urbem fundere colonis. Stabilire. Substruere, struere basin.

Demoliri.

Eruere, zu Grund abbrechen.

Eruere radicibus, ab radicibus a sedibus. Proruere, vertere, avertere, in vertere, vellere, convellere, evellere, revellere, avellere, solvere, movere, concutere, scindere, frangere, rofringere, deicere, demoliri, rotare. Quatere fundamenta.

DE LUDO.

Ludus, ein Spiel.

Ludus varius, placidus, mollis, iocosus, iocans, castus, ingennus, tempestivus, vigil, licens, superbus, insolens, antiquus, inanis, amotus, gratus, lepidus, dulcis, laetus, blandus, suavis, procax, tener.

Lusus virgineus, innocuus, festus, longus, belliger, gravis, incptus, varius, gravitate carens.

Spectaculum, Schauspiel.

Ludus publicus urbis. Graeci imitamina ludi. Lusus arenae. Munus facrum. Magni spectacula sensus [orig: sensûs].

annuum, comicum, maximum, mirum admrandum, regium, dulce, laetum, pium, verum, postremum, dirum, saevum, suave, lepidum, theatrale.

Ludi sollennes, sacri, festi, veteres, novi, varii, spectati, publici, magni, celebres, laeti, commissi, iuncti, aequales, securi viles. Nequitiae praebentes semina. Oculotum pabula tantum.

Petaurum, Göckelspiel.

Ludere, Spielen

Colludere. Lusus movere per artem. Dare ludis operam Vacare ludis. Noctem ducere ludo. Iacere talos. Aequare ludum nocti in lucemque ferre. Conductum ludere ludum. Indulgere sibi varios ex tempore ludos. Posthabere seria ludo. Lusibus exercere membra. Advertere ingenium lufibus. Studiis ludum praeponere. Vanis ludis invigilare. Inani ludo animos non prohibere. Torum ludendo concelebrare diem. Lusu tempus perdere, terere. Mollia tranquillo lusu se in otia tradere. Exercere corpus vario nisu. Studio curamque diemque frangere, consimili, quod cuique sagax natura ministrat. Per mutua ingeniose se emungere nummis. Sua non desunt ludrica diei.

Exhibere spectacula, ein Spiel anrichten.

Instituere, indicere ludos. Parare ludos. Instaurare honores. Dare spectacula turbae. Dare spectanda. Praebere spectacula. Inferre honores. Certamina ponere. Miros facere ludos. Celebrare ludos, ludi certamina. Habere ludos. Celebrare, concelebrare ludos. Instituere ludos victorles certamine. Natalem ludis celebrarere. Dies spectacula sistit.

Theatrum, Schauplatz.

Theatrum stans, novum, marmoreum, ternum, magnum, antiquum, curvum, cuneatum, cavum, summum, mirum, Romanum, vicinum, herbosum, ornatum, dulre, udum, clarum, folenne, festum, plenum, arctum, spissum, clamosum, pensile, festivum, populosum, vacuum, clausumque. Structum utinque. Ingenti structum opere. Suggestum columnis. Marmore tectum.

Cavea, der Sitz.

Circus apertus, vacuus, magnus, ingens, capax, longus, innumerus, facer,e densus, rapidus, pulverus, clamosus, raucus, obstans. fuiosus, Romuleus. Percussus vocibus.

Concurrere vixum, zusehen wollen.

Studio [orig: Studiô] flagrare videndi. Stipare fora. Visendi ftudio renori. Effundi. Obsidere turres, et tecta domorum. Accurrere visum.

Spectatum properare viri miracula. Stipatur cursu populus visurus quid. Perportas turba effunditur omnes. Viaelatent plebe, et tecta matribus.

Spectare ludos, dem Spiel zusehen.

Spectare ludos, triumphos. Venire spectatorem. Venire spectatum. In ludos venire. Adesse spectatorem. Aspicere ludos in gramine campi. Cupere spectacula rei. Sedere spectareque. Sedere theatro. Spectatorem sedere. Haerere in spectacula. Intendere oculos. Indulgere theatris. Circo scaenaeque vacare. Spectare e principe parte theatri. Spectatum sedere e podio, orchestra sellaque curuli. Spectatum accurrere ludos. Scena sonat ludique vocant. Populus coit. Pompa spectatur. Ludi spectantur. Lusus arenae spectantur. Fruuntur re lumina.

Spectator, Zuseher.

Spectator lentus, sedulus, serus, securus, felix, superbus, ferus. Novitate morandus. Functus sacris et potus, et exlex.

Lusor, Spieler.

Lusor cupidus. Momento perdens, quod non acquiritur anno. In iactum ampliter unum committens sorti servandum in saecula censum. Cuius stultitiam patiuntur opes. Incertis talis fortunas perdens, et ludendo bonas ludificans moras. Lulibus procacibus horas ducens, et [?]quitia diem contimans. Lusu ver teneri aevi terens.

Aleator, ein Spitzbube.

Aleator udus. Aleo. Qui quanto in arte est melior, tanto est nequior. Aleam sequens otiosam.

Alea, Wagspiel, Bretspiel.

Alea blanda, fallax, praeceps, turpis, damnosa, periculosa, grandis, Legibus vetita. Mersura caput Ludentibus aera eripiens, quae niseris durus contulit ante labor. Lucrosum foenus. Saepe manus cupidas revocans.

Claculus, Stein im Brete.

Tessera, Würffel.

Ludere talis, würffeln.

Nocturna leves quassare ad lumina talos. Iactare talos. Talis horarum fallere taedia. Male cessit alca iactato [orig: iactatô] talo.

Canis, ein Eß.

Fritillus, Würffelspiel durch den Trichter.

Discus, ein breiter Stein zu werssen, nach dem Ziel.

Ludere disco, nach dem Ziel werffen.

Pila, Ball.

Pila celer, velox, fugiens, volans, levis, perpicta, aurata, rotunda, iacta. Volans in aere. Duro reperecussa verbere. Orbis, quo res nulla rotundior.

Harpastum, Puff-Ball.

Ludere pila [orig: pilâ], des Balles spielen.

Expulsim, raptim pila ludere. Mittere pilam. Tempus inane pila missa fallere. Datatim ludere pila. Aperto reticulo leves pilas fundere. Pila volubilis recussis icta baculis salit. Concepto flatu per camporum aequora tumidas pilas exagitare, ultro citroque volantes. Quae micat acta nunc pede, nunc cubito, stricto nunc obvia pugno; Si cadit, attollunt, cursu labor atque recursu curam abigit.

Trochus, Kreusel.

Versare turbinem, Kreusel treiben.

Agitatre, rotare volubile buxum. In gyrum torto revolubile verbere buxum impellere urbem privata vel atria circum.

Larva, Larven.

Persona. Larva fucato pollice picta. Inaurata statua rutilantior. Torvis oculis. Distorta nare. Mille modis varians et formis mille. Infabre sculpta deformataque, nec ipsis manibus absimilis spectris. Quae trahit haerens quaeque arte cacuminat aures.

Larvatus, vermummt.

Lupercus. Larvatum monstrum. Oblitus decoris, fuco, oblitus ora pudendo, membraque monstrificis obnuptus cetera formis. Totus inaequales habitus indutus. Corti cibus frontem obseptus malasque comasque aspectu horrendis et formis mille colorum distinctis varie. Exuviis scapulas hirtis taurive capraeve aut foeda, aut rupta, aut consuto vulnere cassa, nec non inversa, insolitoque colore lacerna. Qui se nunc alia atque alia transformis adulterat arte, semiovirumque numerum mentitur. Qui stramineo nunc errat opertus amictu, nunc claudus sutor, nunc grallatorius exit. Omnis Satanico Proteo usque simillimus Orci, nullo quippe alio vincens discrimine, quam quod hic corpus verum est, sed coroporis alter imago. Erigens obnuptus larva ad spectacula vultus. Qui populo non patet agnoscendus ab ullo. Qui proflat anhelum spiritum, et ad numerum rapidos cito colligit ungues fictitios, gyrumque legens properanter ineptit. Se parans stolido metuendum reddere vulgo. Qui totum musco fallenri coprus obumbrat. Qui oculos in se convertit et implet hianti monstro omnes, tantum grassatur limite curvo, nunc fugit in spatium, nunc decipit

ora sequentum, nunc redit in gyrum, vult ludi et ludere turbam, vult modo deprendi [orig: deprêndi], modo se subducere furtim. Qui sua carbaseis involvit corpora velis, seque abscondit eo, qui cuique arridet amictu, ex oculis alias hominum atque usu ante remoto, saepe circum circa extremo margine limbis stramineis aut versicoloribus intertexto. Domos admissus herum [orig: herûm], qui provocat in ludum vulruque manuque loquaci. Telo, arcuque effundens paleas e fruge solutas in praeins famulare genus, cum pulvere denso.

Turba larvatorum.

Longus thyasus faturoum, aut certe fatui partes numerosque tuentum. Mille eicatricum vestiti, ac mille colorum induviis, centum crotalis hinc inde revinctis.

DE CERTAMINE.

Certamen, Kämpfferspiel.

Certare, Gewinns halber kämpffen.

Certare cui pignore, ingenio. Decertare cui. Certamina inire. Venire in certamen. Certamine procumbere. Induci pretio. Vitam pro laude pacisci. opponere se. Studiis consurgere. Alternis contendere. Petere praemia, palmam. Exspectare praemia palmae. Certamen habetur. Toto corpore nixus certabant, et pede praepete pulveream nubem tollebant: ut duo tauri, virtute praestantes ac robore, vere novo stabulis egressi, per rura florea cornibus altis invadunt, seseque lacessunt. Iam fere medio coniuncti carcere, durum alter in alterius confregit casside robur. Inde iterum conversi cursu, alioque recursu vibrabant hastas adversis frontibus ambo: non secus ac quondam Ledaeo gurgite. Castor Polluci Oebaliis frater collusit habenis, inque cedunt vicem ambo, et vincunt. Campo ingrediuntur aperto, et robur libratum alto in aere contorquent.

Luctuamen, das Ringen.

Luctator, ein Ringer.

Luctari, ringen.

Certate cui luctamine. Certare arena super coronam. Ludo contendere, et luctari arena. Intendere brachia tergo. Splendescere olivo. Nitescere humeros oleo perfussum. Exercere palaestras. Ludere palaestra. Ad opus

transire palaestrae. Nudare palaestrae corpora. Implicare membra toris. Conferre pectora pectoribus nexu et digitos digitis et frontem fronte premere. Iactare interse vulnera. Manus manibus incesserepugnasque lacessere. Pressis haerere intra pectora membris. Implicitis subsidere membris. Corpora dura [orig: durâ] palaestrae exercere. Adductis nervis humi membra prosternere nititur, inflantur venae sanguine, creber anhelitus quatit artus. Inter se adversis cornibus iuvenile palaestrae nitidae, et conferre arcto nexu pectoribus pectora luctantia. Nimio sudore, oleo labente exercere palaestras. Nudae palaestrae indulgere.

Implicare crus alicui, einem ein Bein unterschlagen.

Cruribus implicitis aliquem prosternere. Pedis obiectu furtim supplantare euntem.

Palaestra, Fechtschule.

Palaestra uncta, nitrda, liquida, madida, mollis, pinguis, putris, materna, sacra, decora, felix, catenata, agrestis, graminea.

Athletica, Fechtkunst

Palaestra anceps, dubia, gravis, aglis, magnanima, fortis, nuda, Argiva, Lybica, Olympica.

Lanista, Fechtmeister.

Palaestrita, Kämpffer.

Pugil, Fechter.

Gladiator integer, saucius, victus. Acer in hostem. Armato gaudens studio certare palaestrae.

Digladiari, fechten.

Gaudere pugnis. Manibus caestus inducere. Attollere brachiae palmis. Patibus palmas armis innectere. Decernere caestu. Valida [orig: Validâ] hasta [orig: hastâ] longius concurrere. Ferre manum in proelia caestibus. Caestu committere pugnam. Crepitans sub vulnere malae.

Certamen cursus, Wettlauff.

Certare cursu, um die Wette lauffen.

Contendere cursu pedibus. Lacessere cursu. Intruxisse cura [orig: curâ] mobilitate pedes. Provocare cursibus auras. Instruere cursus equorum. Corripere spatia, campum certamine. per operta volare. Cursu tentare fugam. Cursibus ire ad certamina circi. Ruere pariter. Ad palmae currere honroes. Vincere cursu. Cursu transmittere campos. Ad spatia sudat equus. Circus equos habet. Area teritus equis. Cura victoriae est. Palma petitur equis.

Carcer equorum, Schrancken.

Carcer clausus, reseratus, solutus, ruptus, aequus, sacer, primus. Nondum reseratus.

Hippodromus, Rennplatz.

Orbiculus, Ringel.

Limes medius, quo currere, et unde reverti fas erat: a validis pendebat funibus orbis, quem dextra laevaque [orig: laevâque] altis imposta columnis bina tenent manibus simulacra: hoc Roboris, illud Iustitiae.

Cortare ad pendentem orbiculum, nach dem Ringel rennen.

Pernicior alite vento per campum sonipes pendentem fertur ad orbem, irrvolvitque hastae. Toto connixus corpore lignum intendit, mediumque hasta super implicat orbem. Orbiculum involvere telo, vinclisque resol vere. Equo spatiosa per aequora ferri lucentis campi, et pensum de currere ad orbem. Hastae medium celer implicat orbem. Alipendem laxis immisit habenis et orbiculum abstulit. Rapit orbiculum fervenribus hasta lacertis. Cursibus incita dextra abripit orbiculum, palmaque triumphat equestri. Avexit conti mucronibus orbem. Telis orbem, fixoque involvere ferro non valuit, tangens imi curvamina fundi.

Meta, das Ziel.

Meta relicta, prima [orig: primâ], interior, dubia, iuncta, ultima, utraque, incurva, longa, properata, extrema, novissima, plena, optata, inoffensa, agilis, pressa, acuta, nigra, nulla. Flexa circum compendia. Circumeunda tota.

Metae propinquare, das Ziel erreichen.

Tendere ad metam. Viam decurrere. Accedere metae. Stadium decurrere ad imum carceris a meta felici calce. Ad metas pertingere. Attingere spatia ultima metae. Pervehi ad metas. Sub sinem adventare. Tenere metam. Ad metam citius commodiusque volare. Meta decursa est. Rota terit metam.

Vincere in certamine, gewinnen.

Non facere ambiguam; sed palmam praeripere. Vincere rota, certamine pedum, pedibus. Punctorum numero vincere. Esse velociorem. Currendo, cursus certamine superare. Fieri priorem. Insistere equis victorem. Promareri palmam. Ornari lauro, foliis Deliis. Necti caput oliva. Accipere praemia. Ferre pretium certaminis. Auferre praemia victor. Ire evinctum tempora ramis. Abire victorem. Ingredi donis. Ducere dona, honorem. Tollere, tenere palmam. Munus habere. Praemia honorant. Facit fortuna pontem.

Dare palmam, gewonnen geben.

Donare palma. Donare munere. Relinquere palmam. Donare quid habere viro. Concedere laudem. Appellare victorem. Declarare victorem praeconis voce.

Dedere manus [orig: manûs],. Afficere pretio pro ausis. Cingere lauro tempora. Nectere caput oliva [orig: olivâ]. Advelare tempora lauro. Palma datur. Munera manent. Honor redditur.

Brabeum, das gewonnene Kleinod.

DE ADMINISTRATIONE FAMILIAE.

Mandatum, Befehl.

Imperium datum, acceptum, celerandum, auditum, molle, leve, plurimum, acre, regium.

Iussa nova, facienda, patria, publica, aliena, ingenua, verenda, regalia, superba, alta, aspera, dura iniqua, horrida, tristia, lacrimosa, foedissima, dira, nefanda, turbata, caeca, suprema, ultima, irrita, blanda, mollia.

Mandare, befehlen.

Praeci pere, iubere, urgere atque imperare Imperare, edicere. Ferre imperium. Inscribere leges. Vexare adicto. Censere quid tenendum. Fieri mandare. Alicuius imponere curis sarcinam. Dare iussa laboris. Iniungere. Curanda rogare. Imperium datur. Est pro ratione voluntas.

Oboedientia, Gehorsamkeit.

Parendi prompta voluntas. Obsequii iugum. Obsequii semina grata novi. Primaria virtus. Obsequii Pietas.

Oboediens, gehorsam.

Morigerus. Andiens dicta. Qui se conformat ad legum edicta sequacem. Protinus afferens proni pectoris obsequium. Qui sanis coeptis non stat contrarius.

Obedire, gehorchen.

Obsequi consilio, obedire. Alterius praecepta sequi, facessere. Imperium pati; et minori Domino parere. Non contumaciter reniti legibus. Curare alicuius velle. Accommodare se alicuius sententiae. Aures pandere monitis. Praeceptis salubribus aures et mentem adhibere. Conformere se ad Legum edicta. Accipere imperium. Non abnuere imperium. Audire quem, praecepta. Parere iussis, praeceptis, dictis, impertis, Fungi iussis properanter herilibus. Dimittere in aurea dicta Faciles aures dare. Cedere consiliis, imperiis. Vincere obsequio, obsequendo. Non iussa timere. Capessere iussa. Recipere iussa, praecepta, parere volentem. Sancto parere regentum gnaviter exemplo. Decreta facessere regis, iussa ministeriis promptis. Pectore toto accipere aliquem, Parere imperio. Obsequio sibi quendam velle mereri Ire in obsequium. Subditum praestare obsequium. Obsequii tolerare iugum. Alterius placidum sectari.

Exsequi mandata, Befehl außrichten.

Sequi iussa. Exsequi iussa, praecepta. Obsequi imperio. Facere, efficere iussa Perficere mandata. Praecepta facessere. Agere iussa. Peragere iussa, mandata, imperata, dicta Gerere parare iussa. Factis oboedienter promissa persequi. Exsequi velle alicuius. Non tardum esse monentibus. Procurare. Implere iussa, opus. Dare cui laborem. Essecta dare. Explere animum. Ire parentem dicto. Munera inire. Praecepra accelerare. Non recusare. Capessere iussa. Annuere iussis. Perferre mandata. Portare iussa verba. Parare ac iussa facere imperio. Iussa fiunt.

Disciplina, Zucht.

Ferula, Ruthe.

Ferulae minaces, flexiles, flexibiles, truces, invisae pueris grataeque ministris.

Virga virens, tenera, felix, fulva, rubea, purpurea, arbutea, pinea, tenuis, levis, mobilis, commota, rara, longa, informis, gracilis, praelonga, fragilis.

Virgis caedere, stäupen.

Caedere, ferire verbere virgae. Verberibus multare. Virgis lacerare, pulsare. Merentes nates flagris saginare. Petulco puero cutem flagello signare.

Indulgentia, Nachgebung.

Concedere, erlauben.

Permittere, finere, pati, sustinere. Dare ius, spatium. Obsequio sibi mereri aliquem. Potestas dacur, permittitur. Copia datur, est mihi. Qui tantos indulsit Iupitet ausus.

Licet, es ist vergönnt.

Licet et fas est. Licitum est. Licentia accedit. Fas et iura sinunt. Iusque pudorque iuber. Ius est. Est iusque piumque. Leges iubent. Permissum est. Concessum est. Natura remittit.

Prohibere, verbieten.

Inhibere, vetare, interminari, obsistere. Arguere manuque continere. Continere manus. Retinere manu euntem. Reprimere, repellere, revocare, avertere, arcere scelus, nefas.

DE ADMINISTRATIONE REI FAMILIARIS.

Convivium Gasterey.

Convivium laetum, annuum, festum, mutuum, gratum, dulce, candidum, lautum, sumptuosum, regium, vinosum, nequius, foedum, impium, celebre, magnificum, fecundum, tempestivum, luxuriosum, splendidum. Deprensum ortu Solis. Instructum variis epulis. Magnifico paratu instructum. Suaviter halans. Apparatu Persico. Lautis luxuriosum mensis.

Animis laetis fecundum. Stant ubi iucundo pocula plena mero. Apposito splendescens mero. Curas resolvens.

Prandium, Mittagsmahl.

Prandium plebeium, mendicum, lautum, pingue, geniale, unctum, splendidum. Texto vimine clausum.

Cena, Abendessen.

Cena subita, modica, brevis, rara, hesterna, munda, sacra, magna, opima, unctior, sumptucsa, similis, genialis, varia, dubia, antiqua, feralis, luxuriosa, lauta, nocturna. Dives et instructa ex omni macello. Eyquisitorum ferclis instructa, opulenta ciborum.

Domicoenium, wenn man daheime isset.

Convivium apparare, Gasterey halten.

Instruere positis convivia mensis. Exstruere mensas, toros, instruere mensas. Instituere dapes, epulas. Instaurare epulas. Parare convivia tectis. Venire ad dapes. Convivia inire. Convivia quaerere. Consortes instituisse dapes. Domus interior regali luxu splem dida instituitur. Regia vario tumultu ictu strepit, pars ostro tenues, auroque sonantes emunire, toros, aliosque inferre tapetas, pars teretes levare manu ac disponere mensas.

Invitare, einladen.

Invitare ad cenam. Vocare ad depes, cenam. Convocare ad sua festa. Advocare gaudiis. Accire ad convivium. Rogare ad cenam. Iubere ad sese venire convivam. Adducere umbras. Excipere. Accipere dapibus que meroque. Acci pere laute. Adhibere epulis mensae. Mulcere epulis. Postulare quem convivam esse suum.

Ire ad cenam, zu Gaste gehen.

Venire ad cenam. Convivam venire. Adire epulas. Inire convivia alicuius. Ad cenam recurrre vocatum. Tangere mensas alicuius. Assuesci mensis. Esse convivam. Interesse epulis. Vesci oum quo. Captare obsonia. Una celebrare dapes. Laetum convivam agere. Convivam esse alicuius. Esum venire. Lectis conviva recumbit. Cena datur. Ego protinus hinc me abripiens epulis adero.

Convivator, der Gesterey hält, Wirth.

Conviva, ein geladener Gast.

accitus, avidus, satur, ebrius, madidus, levis, superbus, audax, languidus, serus, moriens. Longo ordine circum magnifice pathiceque sedentes.

Accubitus, das zu Tische sitzen.

Accumbere, zu Tisch sitzen.

Accubare, accumbere toris. Recumbere sultum toro. Discumbere, incumbere toris. Fundere membra toro. Considere mensis. Instituere toros. Accingere se dapibus.

Commensalis, Tischgesell.

Quos simul una fames iungit et una domos. Sociae pubertas hospita mensae Quos dulcis amicitiae mensa uno cibat tenore. Quos sub uno amicitiae tenore dulcis cibat mensa.

Concinnare dapes, anrichten.

Mollitas flammis imponere lancibus escas. Grandem concinnare paropsida. Escarum magnas patinis fabricare struices.

Carptor, Vorschneider.

Scissor. Deartuator. Chironomus. Qui docto cultro fercula regalia secat, argentoque herili imponit. Qui adstat mensam, et iussa, perito peragens cultello furcis appoinit obuncis. Qui medius inter convivas acuto cultro docte omnia secat fercula. Artifici cultro sua peragens munia: incidens dapes orbique reponens. Qui sectas escas reponit orbibus. Qui dapes caedit, sectasque decenti ferro apponit. Qui fercula celsis infert manibus, superans corporis arcti molem exiguam strue praecellente catium [orig: catiûm]. Cuncta minutatim contruncans ordine sueto. Structor doctus et acer, qui lepide minimo discrimine novit, quo lepus atque anser, quo gestu perna secetur. Qui vagina lautulus argutum procera cuspide cultrum liberat, et super impendens imo radicibus ortu praesecat anseris atque manu truncum disrumpit utramque fervidus et patinam mentitis obruit extis.

Convivari, Gasterey halten.

Considere mensis. Discumbere toris. Commessari. Epulari. Celebrare convivia positis mensis. Trahere ornatis convivia mensis. Agitare convivia. Vacare epulis. Sollennia tractare et continuare convivia, pocula nocti serae. Parare longis mensis convivia. Diem hilarem sepelite mulsove merove. Exstructis convivia ducere, peragere mensis. Ad mediam convivia ducere noctem. Stomachum laxare saginis. Genio indulgere. Curare cutem, convivia, pelliculam. Vina reponere mensis. Explicare frontem. Statuere crateras magnos et vina coronare. Pellere curas vino. Potare. Genius placatur vino. Hospita mensa dapes coronat.

Cibare, speisen.

Pascere, saturare. Dare cibos, victum, epulas. Praebere cibos, alimenta. Ferre cibum. Afferre cibos. Parare dapes, epulas.

Struere penum. Apponere cibum. Instruere mensas epulis. Ponere mensas, epulas, cibos mensis. Onerare mensas da pibus. Expedire Cererem canistris. Cena ministratur pueris.

Edere, essen.

Capere, carpere cibum. Vesci, esse. Pasci, frui cibo [orig: cibô]. Epulis, dapibus fungi. Ali cibis. Uti victu. Absumere, consumere, abrodere. In Cererem morsus vertere. Mordere dente. Dapes convellere dente avido. Violare manu malisque. Contingere cibos ore. Dare, tradere palato. Cenare cibaria. Lautitias gulae ventrique indulgere placentas, sempsum leporem atque aliquid de clunibus apri. Vesci cibo. Spoliis se pascere carnis. Variis slomachum laxare saginis. Ore rumere placentis. Revocare vires victu. Mandere dente. Accipere epulas. Cibo, dapibus, epulis fungi, perfungi. Sumere cibos. Praesumere dapes. Capere Cerealia munera. Dare membra palato. Pabula, alimenta ore arpere. Ponere pabula cruda. Pastu attollere aliquo. Agmina in operas serva cibare suas. Ora movere dentemque in dente fatigare. Obsaturare aliquem pane minuto. Contingere cibos ore. Vitam cibis illaqueare. Dapes dente premere. Ire in viscera. Exercere cibo guttur. Fessos reparare cibaribus artus. Demergere avidam in alvum dapes. Dissectas stricto partes invadere ferro ac frustillatim in frustilla minutula findere orique immittere, dentiumque teciproco utrinque verbere comminuere magis ac magis, usque adeo, dum quicquid altilibus superat, mersetur in alvum. Cibus iuvat. Ora variant in cibos. Cibus sedet gutture.

Infundere, einschencken.

Pateris fundere vina. Fundere falerna manu. Fundere Bacchum. Magnos fudisse culullos. Infundere poculum. Implere mero [orig: merô]. Adindere. Explere cibaria Massico [orig: Massicô]. Miscere, temperare pocula. Coronare vina, cratera. Libare pocula Bacchi. Ponere, reponere pocula. Statuere crateras. Ministrate. Dare vina dextra. Pocula porrigere. Porrigere pocula dextris. Carchesia fundere vini. Fundere calathis vina. Explere cibaria mero [orig: merô] oblivioso [orig: obliviosô]. Fundere unguenta de conchis capacibus. Auto fluitantemBacchum excipere. Ingerere calices pleniores. Fundere falerna manu prona [orig: pronâ]. Puer ad cyathum statutus vina miscet. Pocula generoso madent Baccho [orig: Bacchô]. Geminae excipiunt merum. Bacchus in auro ponitur. Scyphus implet dextram.

Effluere, auslauffen.

Pitissare, kosten.

invergere parco [orig: parcô] gutture Lenaeum. Roranti cupidum remorari fauce barathrum. Haustibus bibere exiguis.

Bibere, trincken.

Bibere gemma [orig: gemmâ]. Potare. Haurire ore pocula. Trahere pocula fauce. Sumere partem Falerni. Accipere dextra pocula. Tenere manu pocula. Parvo [orig: Parvô] potare cu. Iullo [orig: Iullô], et quantum sat erit genio donare. Ducere pocula. Trahere gutture. Sumere haustus [orig: haustûs]. Pleno [orig: Plenô] sumere gutture. Restinguere sitim. Rhenanum potare Lyaeum. Arente fauce pocula trahere. Se reclinatum sub arbore beare interiore nota Falerni. Vino [orig: Vinô] curas, et sitim levare. Indulgere vino. Irrigare pulmones vino. Impleri veteris Bacchi. Guttura a vino [orig: vinô] aspergere. Merum sorbere. Relevare sicca mero [orig: merô] pectora. Seras in horas potare. Cyathis totas traducere noctes. Proluere ora uda mero [orig: merô] immodico [orig: immodicô]. Siccas fauces vino conspergere. Amare Dircaei Lyaei pocula. Perfundere Baccho fauces. Cuius colla humescunt potu. A Baccho fauces non cohibere. Thyrfigeri succo nocte dieque madere. Longa mero ducere tempora. Immodicum haurire Bacchum. Rore Falerni. et zythi liquore madere. Ducere pocula plena spumoso mero. Fuso nectare curas, laetitiam faciente mero, de pectore pellere.

Praebibere, zutrincken.

Propinare haustum. Ingentem propinare trientem. Forte reum culpae ingenti multare culullo. Herculeum impleri a Ganymede iubere culullum corporeque eminutum paulum scita arte propinare collegae assumpto et supplantare verba palato. Invergere alicui cratera sub oras impletum summas vino quod murice certet. Larga pocula coronata mensa disponere, certatimque potanti somnos leves inducere. Urgere alios scyphis.

Ebibere, austrincken.

Exhaurire, vacuare, evacuare merum. Ore rotundo evacuare merum. Siccare, exsiccare procula. Evacuare vitrum. Urnam perfectum epotare ad unguem. Haurire e summo pocula plena cado. Calicem quocumque educere pacto. Ductu uno evacuare. Vasa referta mero [orig: merô] vacuare. Spumantia pocula vino [orig: vinô] deplere. Siccare. Impletos vacuare scyphos. Plenis cadis rigare colla. Vacuare vasa mero [orig: merô] referta Ahenos vertere crateras. Plus etiam bibere, quam quod poscunt praecordia. Calicem felicibus haurire auspiciis. Patera [orig: Paterâ] plena [orig: plenâ] se proluere. Pleno sitim restinguere vitro. Totos evacuare cados. Exsorbere pocula generosa zythi. Sese cervice supinare et fundo ex imo praebita pocla bibere, alterius ne quod de mystace lapsum est, ne quod ab ore refusum alter tepida colluvione bibat.

Bibere pro alt erius salute, auff eines Gesundheit tricken.

Amici vitam in vino quaerere, et Nestora potare; mos quidem vetis, at morus usque fuit. Dicere: bene me, bene te, bene et illum vivere nobiscum! At res absurda est, quicquam pro alterius salute posse. Una Salus sanis, nullam potare Salutem.

Circumagere vitrum, die Gläser nicht seyren lassen.

Sa pidum bibere ordine vinum. Ab summo ad numerum bibere omnes ordine poclum. Certatim properant reducem data pocula in orbem. Cito poclum excipiunt socii reducemque recurrit in orbem. Pocula mutuo movere. Dare pocula circum. Quin circumcirca laetis age pocula palmis. Auctorique etiam dic rebibendo: Salus.

Vomere, speyen.

Egerere dapes. Evomere, reicere, eicere, remittere cibos esos. Ore cruentas dapes eiectare, et frustra mero [orig: merô] glomerata vomere. Ore reiectare dibos. Cervicem trahere inflexam. Frustra cruenta pulmeti commista mero saniemque vicissim eructare largo gurgite tamquam in dolia longus deciderit serpens. Rivi tabulaque soloque deproperant. Cibos vomiru ructare receptos. Surgit fetentum fluctus odorem.

Urina, Harn, Bruntz.

Meiere, seichen.

Matula, Bruntz-Scherb.

Staphium aheneum, foedatum, squalens, squalidum, plumbeum, stanneum, turpe, areum, foedum.

Paedor, Furtz.

Paedere, fartzen.

Inferius (paxverbo) guttur opertum sub latebris tunicae dat sine mente sonum. Crepitu ventris murmura foeda movere.

Egestus, Außleerung.

Stercus, Dreck.

Stercus tetrum, olidum, immundum, fetens. Tornatum opus haud spirans de messe Sabea. Quod pastu saturi postica per ora iuvenci deiciunt (tax) terrae.

Cacare, scheissen.

A pedibus trahere velamen. Nudare pedes velamine. Vincla pedibus demere. Oletum facere. Saturi ponere ventrios onus. Alvum laxare. Aliquis detracta [orig: detractâ] veste patenti clune ausu incubat abnormi indicens lectamina ventri, et oblongae fetum fumantes tornat in auras turriculae similem.

Cloaca, Scheißhauß.

Cloaca foeda, immunda, foetida, putrida, coenosa, olida, inamoena, structilis, graveolens. Gravem quae spirat odorem.

Latrina spurca. Ventri patens gravi. Putridum quae reddit odorem. Quo ire solent saturi. Quo fors naturae parere volentes conpellit.

PHRASES ET NOMINA POETICA AD POLITICAM PERTINENTIA.

De REI PUBLICAE SUBIECTO.

Res publica, Policey, gemein Regiment.

Populus, ein Volck.

Populus vocatus, excitus, recens, comitans, volens, communis, ingens, potens, superbus, dis, gravis, gravior, fortis, acer, severus, trux, ferox, audax, furens, armatus, rebellis, agrestis, rudis, reses, pavens, maestus, exsangnis, plangens, humilis, supplex, pauper, insons, extremus, repostus, priscus, vetustus, novus, levis, bilinguis, nefandus, nocens, labens, discerptus. Non inermis. Late rex. In proelia natus. Vivens rapto. Asper mensis. Fatalem poscens ultro horam. Damnatus fato. Indomitus et ferus in arma Martis amore. In caede natans. Difficilis flecti. Hians desidia [orig: desidiâ] Implorans Tonantem.

Populi duo immensi, tot, varii, innumeri, lati, perempti, nitentes, omnes, mirantes. Servire coacti. Diu sopiti. Communi sub morre iacentes.

Gens patria, paterna, avita, antiqua, propinqua, vicina, futura, gemina, socia, commissa, propria, externa, remota, suprema, sera, ignora, insima, minor, tota, sacra, sacrata, cara, casta, mitis, saturata, fortunata, beata, quieta, secura, digna, aurea, pulchra, ardua, magna, immensa, tanta, diversa, ferrea, armifera, armigera, armisona, belligera, bellax, bellatrix, Martia, valida, invicta, indomita, magnanima, magica, vaga, sera, barbara, rigida, hirtosa, tosta, colorata, adversa, inimica, avida, horrida, turbida, profana, impia, scelerata, dolosa, periura, perfida, vana, vesana, dira, infausta, crudelis, saeva, immanis, invisa, ignava, trepida, misera, infelix, immerita, fessa, victa, devicta, subacta, domita, edomita, perdomita,

attrita, capta, delata, excisa, trium phata, sepulta. Penitus reposta. Dissona cultu. Exuere indocilis fidem. Non fida. Ab Iove demissa. Levibus ignea plantis. Moto aspera freno. Flexis in gyrum optima frenis. Iaculo apta. Picta pharetris. Non tarda pharetris. Patiens ferri. Accincta ferro. Clara fide. Praeclara. Egregia bello. Effrena virum [orig: virûm]. Prodiga gens animae, et properare facilima mortem. Serpentum a morsu innoxia. Truncis et robore nata. Sata scopulis vel robore. Dura at que aspera cultu. Aspera ritu. Fluxa morum. Vanam exuta faciem. Expers iuris. Fallere laeta astu. Levis atque inops astus [orig: astûs]. Passa proelia alicuius. Nixa genu. In littore strata. Collapsa in sanguine. Arsura rogis.

Populi remotissimi, die Völcker an der Welt Ende.

Ultima quos rellus, ultimus orbis habet. Quo tellus extrema refuso submovet Oceano. Quos longe plaga dissita caeli desuper axe videt. Qua [orig: Quâ] Garamantes habitent telluris ad extima.

Multitudo hominum, ein Hauffen Volcks.

Agmen turbae. Cinnus. Coetus. Copia. Immensae freta pubis. Nimbus populi. Exercitus. Communio. Vis virum [orig: virûm]. Spissa virum [orig: virûm] manus. Cunctae spississima turba roronae. Utriusque sexus [orig: sexûs] immen a multitudo. Frequentia. Concilium. Collegium. Illustris thyasus. Vulgos. Populos. Iuventus. Magna virum [orig: virûm] nubes. Longa corona virum [orig: virûm]. Grex humeris densus spissumque theatrum. Gens mollis. Confertus numerus.

Turba maior, maxima, numerosa, innumera, colens, vaga, stipata, mixta, mista, cetera, tanta, confusa, effusa, obvia, erecta, transiens, docta felix, secura, cara, fidelis, pia, iustissima, verenda, mollior, tenera, sacra, feminea, proxima, consanguinea, praesens, comitans, sequax, circumsona. circumfusa, iuncta, sodalis, comes, praevia, sedula, famula, famularis, hospita, vicina, vocata, credula, bellica, victrix, hastata, potens, caedens, ruens, instans, tenens, callida, procax, ferox, effera, prohibens, sudabunda, entheata, lymphata, furens, sonans, inimica, rixans, pugnax, iocosa, tristis, audax temeraria, incauta, hostica, barbara, minax, severa, aspera, dura, rudis, molesta, cruenta, nocens, noxia, impia, perfida, ebria, otiosa, inscia, nova, vetus, minor, rarissima, ima, obscura, crassa, rustica, simplex, vilis, iners, inops, pauper, infelix, multisona, garrula, stridula, loquax, numerosa, territa, tristis, pallida, anxia, impotens, irrita, captiva, fugata, saucia, peritura, exanimis, semiambusta. Inhumata infletaque. Ingens onerosaque.

Magna comitans. Vincens campum. Emissa tenebris. Libera legibus. Secuta pares. Multa crepans. Obsequiis consuera. Accita mensis. Conscia voti Precans idem. Spectata bellis. Nullis violabilis armis. Gravis paci. Contemptrix pericli. Dissona linguis. Conscia noxae. Frigens animis nec prospera bello [orig: bellô]. Despecta exhaustaque sanguine. Raris excita castris.

Agmen magnum, praecedens, fidum, certum, castum, pulchrum, virgineum, puerile, blandum, discolor, rapidum, agitatum, trepidum, plangens, raucum, lentum, postremum, caeruleum, resolutum, angustum. Haerens longa serie. Iacens templis.

Coetus varius, vulgaris, publicus, dispar, separ, medius, multus, laetus, laetans, solans, optatus, dulcis, niveus, silens, egenus, gemens, supplex, subitus, solutus, monstrifer.

Manus lecta, electa, delecta, collecta, concita, praecipua, lenior, grandaeva, innupta, fidelis, explorata, finitima, scutata, ardens, volucris, horrida, scelerata, viperea, servilis, degener, exigua, divisa, condensata. Evincta fronre. Iurata in gladios. Sortita excubias. Prompta casus in omnes.

Chorus permistus, circumfusus, aequalis, amabilis, decorus, pudicus, mitratus, Ganymedaeus, plaudens, levis, lascivus, plebeius, silvestris, diductus, velox. docilis.

Grex condensus, immensus, inclitus, aequaevus, protervus, imbellis, rogatus, capillatus, noctivagus, ignotus, minister, contaminatus, obscenus.

Caterva socia, aequalis, gentilis, nuda, citrata, multiplex, exsultans, flens, maesta, nigra. Circumstipans. Assueta Marti.

Cohors plena, vaga, studiosa, nuda, saeva, suspensa. Non peritura, gratissima cui. Enthea vittis atque hederis redimita.

Corona spissa, vallans, stans, muralis, ensifera, ulterior, parva, rara, insolita. Stipans latus omne.

Globus virum [orig: virûm] densissimus, immunis, altus, anhelus, armatus, hostilis. Subsidio missus.

Vulgus, der gemeine Pöbel.

Bella vulgi. Rude iudicium vulgi. Parva inscitia vulgi. Milia chiliadum levium vulgi. Turbida turba Triburri. Quivis medio de grege. Unda vulgi. Turba stolida incultae plebis. Stirps plebeia. Rudia agmina vulgi trepidi. Stupidi faex infima vulgi. Faex imperita vulgi. Bellua multi capitis.

Vulgus inargutum, iners, effrenum, indoctum, rude, stolidum, varium, diversum, innumerum, prosanum, vile, ignobile, omne, fremens, demens, praeceps, irrevocabile, tremendum, inca utum, mutabile, incertum, vanum, anceps, dubium, fallax, malignum, inermum, segna, leve, grandaevum, nobile, Martigena, tacitum, laetum, ovans, excussum, pavens, pavidum, tremens, gemens, miserabile, lacrimabile, summotum, captivum, functum. Densum humeris, corona. Connexum gradibus. Infidum bonis. Magis mobile fluctu. Parvum ac debile. Imbelle et inutile. Avidum visendi quid. Spectara ruens ad ora alicuius. Attonitum monstris. Perculsum terrore. Quod nequiter audet publica privatis committere sacra profanis. Pessima sectans dum probat meliora. Monstrum exsecrabile, sine nomine. Quod modohuc, modo flectitur illuc.

Plebs humilis, ignara, anxia, misera, ieiuna, caduca, tanta, media, mista, mixta, permista, arcta, socia, cetera, lecta, serena, pharetrata, Mavortia, pia, iussa, parata, externa, secura, caeca, ventosa, improba, dura, dira, impia, scelerata, scelesta, discussa. Non admissa. Insignis specie. Decora cultu. Iurata ferro. Stupens in titulis et imagine picta. Virtuti villam praefert, ut et artibus auram.

Populus imbellis, inermis, degener, rixans, furens, noxius, aeger, timens, attonitus, pallens, suspensus, precans, poscens, lugens, labens, frequens, magnus, maximus, praeteriens, receptus, infusus, favens, plaudens, mirans. minister, felix, iudex, numerabilis, parvus, frugique verecundusque. Contumax regi. Cum tota urbe cadens. Clamans triumphum.

Ordines, Stände.

Tribus, Zunfft.

Tribunus, Zuufft-Meister.

Civis, Bürger.

Urbis pars una. Urbicus, urbicola. Consors Urbis, Patriae. Pars populi. Qui clara civis in urbe sedet.

Civis beatus, togatus, doctus, nobilis, magnus, potentior, superbus, trepidus, pavidus, attonitus, miser, immeritur, errans, modicus, casurus, peremptus, defunctus, scrvatus. Iubens prava. Principi patriaeque gravis. Intentus iugulo alicuius. Sanguine gaudens. Sparsus fuga. Datus excidio.

Incola, Einwohner.

Incola novus, longaevus, coerutus, ditior, pauper, tarus, rudis, fe[?]us. Non novus.

Indigena, daheim gebohren.

Rusticus, Bauer.

Ruricola. Agircultor. Messor Moderator aratri. Cultor agri, agellik campi, fundi. Possessor, regnator agelli. Agrestis pubes. Villicus. Pubes rustica. Pauper ruris colonus. Rusticorum mascula militum proles.

Rusticus fortis, acer, indoctus, rudis, simplex. Lucra petens. Male sobrius. Multo [orig: Multô] locuples arvo [orig: arvô]. Sub cuius bove assiduo [orig: assiduô] crescit ager. Placidiruris sectanos commoda. Felicis agelli cultor non segnis. Dura [orig: Durâ] valens rusticitate. Quem vilem rusticitas agrestis genuit. Quem rusticus ornat amictus: rugosae tunicae nigro [orig: nigrô] de vellere Galbae, alti perones, et levista mine braccae, nexaque poplitibus flavo [orig: flavô] genualia limbo [orig: limbô]. Villosus capiti petasus: circumlua galli quem cauda insignit pulchre, ligulaeque rubentes.

Agricola fortunatus, priscus, avarus, indomitus, miser, pau per, inops, parcus, sordidus, trepidus, vigil, sedulus. Farra metens. Qui curva [orig: curvâ] gramina falce secat. In falcem Cereris qui stringit munera. Elens animi spem caducam. In cultis plantas qui defodit hortis. Committens semina sulcis. Qui culto semina spargit agro. Sarculo humum fodiens. Vertens fecundas vomere glebas Assidua subigens arva manu. Qui terrae dorsum vomere scindit. Qui facilem rigido terram proscindit aratro. Qui pinguem duro tellurem findit aratro. Gramineam terram, qui vomere scindit adunco. Fecundas, qui rumpit, vertit, sulcat vomere, glebas. Qui fructum stivae vernante innixus, ab agro capit. Spargens et iniicens grana inversis humore carentia glebis.

Colonus lacertosus, validus, laborans, durus sollicitus, sollers, doctus, hirsutus, pilosus, probus, securus, satur, emeritus, oneratus, patiens, avidus, elusus, fleturus, maestus, errans, profugus, abductus, ignotus, vetus, trabeatus, decolor, indecor, providus. Non deductus. Missus alicunde In suos rediens fines. Moribus incultus vitaque. Qui curas venientem extendit in annum. Liber laborum. Corde coquens curam tacitam venientis anni. Leges dierum observans. Incurvo ense metens. Arans valido bove arva. Incurva [orig: Incurvâ] falce metens. Durum sub Sole opus urgens, donec in Oceanum sidera prona cadant. Pomiferam qui bene plantat humum. Inferens plantas arvis. Cui sudat taurus sub adunco vomere anhelus. Cui sunt sua, rura et pascua curae. Multam Cererem plenis qui sperat ab agris. Multa fatigatis qui vertit iugera tauris. Domans rastris terram. Qui vomere semper adunco, et gravibus tastris sub Iove versat humum. Exercens terram ruralibus armis,

et feriens duro putre ligone solum. Qui victum tenuem ingenti parat sudore, multa mala pro grege, pro natis, pro coniuge miser fert, infestis coloribus aestate ardet, frigoribus hibernis riget, dormit in duris cotibus ad imbrem, vel humi. Cuius pecudes mille contagia, mille morbi premut, mille sollicitant discrimina. Latro insidias ovili intentat, atque lupus, et miles omni lupo furacior: Cuius manus assiduo detrita usu incalluit, squaluit os, barba obriguit, cutis aestu aruit. Cuius omnia una grando repentino rapit turbine. Scortea cui supper induta stat penula: turgens exstanti pera [orig: perâ] suram regit undique pero: ipsa viro callosa manus, frons arida rugis.

Arator robistus, curvus, incurvus, pellitus, peronatus, infelix, tristis, defessus, iratus, advena, vilis, non inutilis.

Fossor, Gräber.

Fossor robustus, rigidus, noxus, squalidus, pallidus, erotoque [orig: erotôque] auro concolor. Labefacta movens iugera.

Colona, Bäurin.

DE POPULI REBUS IMMOBILIBUS.

Patria, Vaterland.

Sedes patria, patriae, urbis patriae. Tecta patriae. fines patrii, patriae. Limen patrium. Natalia viscera terrae. Ora, littora patriae. Solum natale Patriae. Terra patria, paterna, altrix. Regnum patrium Patria regna. Ruta paterna. Focus, lar patrius. Dii patrii. Arvum patrium. Urbs patris, patria. Moenia patria. Muri patrii. Natalls humus. Cunabul. Patriae iuga vasta. Gremium, ager patriae. arva natalia. Patriae pomoeria terrae. Patrii pennates, lares, montes. Amata patriae moenia. Natales aedes, domus. Dulcia natalis arva soli. Natalia viscera terrae. Cari limites patriae. Dilecta patrii tabulata palatii. Patrius campus.

Patria cara, antiqua, vocans, regenda, merens, superstes, sospes, ovans, inclita florens, felix, alta, dotalis, armata, invicta, felix, trepidans, flebilis, petens fessa, labens, labans, cadens, ruens, periens, obssa, capta, incensa, adempta, imissa, iacens, ingrata, relicta, tutore carens. In qua nos primum genitales hausimus auras. Humus optata. Cuius sapor est dulcedinis altae. Quae quemque sui dulcedine quamvis horrescat bellis alliciente vocat.

Vicus, Flecken.

Pagus, Dorff.

Villa, Meyerhoff.

Villa suburbana, vicina, nova, nitida, picta, plenissima, celsa, minima, rudis, sordida, mersa, rustica, frondosa, agrestis. Frondoso secreta recussu. Villa racemifera undique cincta iugis.

Praedium, Land-Gut.

Urbs, Stadt.

Urbis compita, domata. Civitatula. Oppida regni divitiora. Aggesto circumdata moenia vallo.

Urbs antiqua, alta, egregia, magna, celsa, pulchra, praeclara, turrigera, optata, parva, nova, socia, exigua, finitima, pavida, maesta, quieta, turrita, splendida, valida, capax, caduca, celebris, tota, tanta, ingens, magnanima, magnifica, potens, immensa, vasta, sublimis, summa, superba, florens, laeta, festa, clamosa, beata, opulentissima, clara, praeclara, vicina, pro pinqua, cognata, media, subiecta, opposita, peregrina, extrema, placida, grata, dilecta, armata, iussa, monstrata, patria, fida, merita, fessa, nova, posita, parata, stans, mansura, prisca, vetus, togata, defensa, invicta, armata, perfida, inimica, iniqua, irata, saeva, fera, incesta, barbara, nefanda, ingrata, relicta, deserta, amissa, sopita, obsessa, quassa, horrisona, concussa, dubia, misera, miseranda, miserabilis, maesta, maerens, pavida, trepida, aegra, immerita, anceps, turbata, turbida, confusa, erecta, moritura, casura, caduca, capta, recepta, effracta, domita, perdomita, direpta, vacua, arsura, vasta, versa, eversa, deleta. Non parva. Cincta, praecincta moenibus. Turritis muris. Non interdicta. Effusa longis anfractibus. Demissa iugis. Data fatis. Vallata vertice montis. Dives opum, circumflua ponto. Socia foederis. Multos dominata per annos. Assueta sceptris. Hiabitata diu fidei. Ignara Martis. Armis opibusque gravis. Compagibus arcta. Immunis belli. Haud trepida. Gravida bellis. Causa belli. resoluta legibus. Somno vinoque sepulta. Secura facilisque capi. Servire parata. Quassa bellis. Mota rumoribus. Fracta casibus. Fessa aevo crebrisque laboribus. Attonita terrore. Lymphata horroribus. Parans suprema. Occupata seditionibus Aperta bello. Incensa captaque. Permissa ignibus. Funditus excisa. Prolapsa suffossis moenibus. Cum populis convulsa. Doctis populosa viris. Ampla situ et domibus decora superbis. Culta scholis, templis relligiosa piis. Felix flore virum [orig: virûm]. Civibus egregiis augusto habitata senatu.

Virginibus castis bellisque beata puellis. Circumductis, quae munitissima vallis, fossis. Validis amplissima muris. Exigua murorum cincta corona. Montis in excelso stans edita vertica. Turpi rusticitate carens. Arcibus aequandas quae continet aedes. Praesidiis acribus munita. Plena viris opibusque potens. Rebus abundans omnibus. Quam praecipites fossae cingunt. Praecincta fossis. Feta viris auroque atque armis hostibus horror. Quam natura loci congestumque aggere vallum munit- Quae mororum solida [orig: solidâ] compagine tuta. Erectos quae tollit ad aethera muros. In qua una ipsum. Orbem licet videre. In qua natura totius Orbis effigiem dedit. Quae stupendas turrium moles ducit ad aethera. Quae humiles aquas sursum docet volare. Fama [orig: Famâ] inclita [orig: inclitâ], et zelo factisque piis super aethera nota, sincerae amans relligionis, et pacis amicae: opum dives, et longum vastis muris circumdata.

Urbes geminae, crebrae, numerosae, innumerae, tot. Late placidae. Moribus alternis egestae.

Oppidum clausum, annosum, ignotum, pronum, inclinatum, erutum, plenum. Cinctum fossis. Immune leti. Captum manu. Debellatum cui. Congestum mano praeruptis saxis. Domitum bello.

Oppida lecta per suos titulos. Facta metallis. Impune quieta. Spatiosis, celsis, altis moenibus: Coctilibus muris cincta. Sublimibus ardua muris. Robustis circumdata moenibus. Ipsa suo quae vertice sidera tangunt. Quae nulla frangi seditione queunt. Populis dominata superbis. Parva, sed ingenuis habitata viris. Tectis spectata superbis. Circumdata vallis undique. Anro celebrata suo.

Metropolis, Haupt-Stadt.

Caput memorabile. Quae tantum alias inter caput extulit urbes, quantum lenta solent inter viburna cupressi.

Aedificare urbem, Stadt bauen.

Ponere urbem, fundamenta urbis, moenia, muros. Urbem sedesque locare. Statuere urbem. Locare moenia. Constituere moenia, urbem. Struere moenia, muros. Exstruere urbem. Condere urbem, moenia, oppida. Fundare urbem. Incingere moenibus urbem. Exstruere muris ingentibus urbem turritasque minas. Mulcis moenibus rubem cingere. Circumdare muro. Cingere domos muris, oppida muris. Iacere muros. Urbem designare aratro. Designare moenia fossa [orig: fossâ], sulco. Figere, facere moenia. Arcem tectis attollere. Ducere muros molirique arcem. Munire oppida. Moliri muros urbis moenia, oppida, tecta, locum. Formare urbis moenia. Urbis fundamina ponere, iacere. Moenia conduntur,

circumdantur muro [orig: murô], surgunt, attollunt, arces stant. Murus amplectitur urbem. Urbs fundatur cui. Exurgunt oppida muris. Stant nova tecta. Operum surgit structura. Labor struit arces. Arx surgit. Consurgit urbs. Aequatur machina caelo. Assurgunt turres. Surgunt, crescunt moenia.

DE PARTIBUS URBIS.

Templum, Kurche, Gottesdienst

Oratorium. Sacrorum tecta Ingens templi machina. Relli, giosa Deorum limina. Atria templi. Fornix, limina sacri templi Tecta sacrae domus [orig: domûs]. Templum Tonantis. Templa Deum [orig: Deûm]. Culmina templi. Limen sacrum templi. Limina Deorum. Fores, porticus templi. Arx sacrata. Pene trale Deae. Sedes sacrata. Sacro delubra sonantia cultu. Sacri laquearia templi. Aurati limina communia templi. Cor urbis Fanum hominum molimine factum. Tecta magnifice sublimi bus edita pellis. Culta sacraria templi. Moles templi caelo vicina. Animatum Numine templum. Augusti templi fornix. Venerabi le templum nunc meritis insigne suis et honore sacrorum. Templi culmen. Templi venerabile Sacrum. Clari fastigia templi. Multis sublime columnis. Cuius moles ducta ad sidera. Quod furor excussit Martius. In quo ipsa Iehovae sedet maiestas.

Templum sacrum, sanctum, dignum, dicatum, pium, venerabile, colendum, altum, celsum, excelsum, summum, ingens, aureum, DIS, candidum, niveum, eburneum, ingens, opulentum, marmoreum, operosum, barbaricum, mansurum, nemorale, opacum, abstrusum, roscidum, nascens, positum, subitum, proximum, propinquum, patrium, antiquum, vetus, vetustum, priscum, annosum, aeternum, habitatum, irritum, imum, reclusum, infestum, spoliatum, proditum, succensum; ustum, lapsum, excisum. Conspiciendum foro. Sacratum cui et patria [orig: patriâ] formidine cultum. Sublime gradibus. Nubibus aequatum. Centum immane columnis. Augusto praetextum numine. Fulgens late columnis. Opulentum donis. Factum de marmore. Innixum vastis columnis. Abditum silvis. Umbrosum luco [orig: lucô]. Structum vetusto saxo [orig: saxô]. Conscium fati, polliciti. Sublimibus altum columuis. Dicatum laudis Dei. Pario de marmore structum. Nitens vario cultu. Marmoreis splendidum colossis. Suaviter unanimi carmine sonans. Quod patet omnibus aeque. Maiestas in quo sedet ipsa Iehovae.

Templa frequentia. Marmoreis suspicienda tholis. Vastis columnis innixa, immania. Sunt ubi fundendae supplice corde preces. Usibussacris addicta. Multis columnis sublimis. Quorum moles ad sidera ducta.

magnifica, decora, votiva, suburbana, angusta, exigua, reserata, vacua, labens, flagraus, religiosa, laqueata, lucida, implluta, spatiosa, conspicua, eburnea. Qua concio sacra floret. Quam verbum personat.

Delubrum novum, notum, maximum, fulgens, commune, parvum, vesanum, saevum, trepidum. Diis donatum. Favens votis. Nullis divitiis violatum.

Sacellum, Capell.

Sacrarium, Sacristey.

Adyta, heimlicher Ort in der Kirchen.

Penetralia sacrata, vetusta, paterna, ima, profunda, remota, reclusa, terrifica, incensa,

Ara, Altar.

Rogus exstructus flammae trepidantis in auras. Arae consertae multa face. Foci sacrati. Auro gravidae pictaeque coloribus arae. Altaria. Ara plutei. Atae sacerdotis nutricula. Qua drati seminis ara. Cor templi.

Ara sacra, sacrifica, votiva, pia, iusta, casta, merita, sollennis, testis, manens, Apollinea, vir[?]inea, domina, patria, paterna, par, gemina, perpetua, marmorea, ingens, immanis, magna, maxia, alta, parva, cuncta, publica, opposita, inventa, nascens, recens, subita, humilis, rustica, silvestris, graminea, viridis, frondens, plena, laeta, hilaris, odorata, turifera, rubens, flagrans, fulgens, fumans candida, superba, coronata, dura, ingrata, immitis, iniusta, impis, votiva, crudselis, sons, aliena, ieiuna, sopita, relicta, gelida, sepulcralis, tristis, nocturna, inferna, discussa, obsessa, mota, Alicuius conatibus digna. Pacta in foedera, Culta cui. Iuranda per nomen. Nigra [orig: Nigrâ] favilla [orig: favillâ] vetus. Fulgens marmore. Minor cumulo. Structa de cornibus. Structa manu villici. Facta sine arte. E cespire facta. Pinguis et placabilis. Calitura ignibus. Ture calens. Cincta cupresso. Caeruleis virtis maesta. Fumans ture. Temido [orig: Temidô] taurorum imbuta cruore. Imposito strata bidente. Divis fumans supplicibus votis. Sanguine fumans. Odoratis ignibus calens. Multo quae fumat odore.

Altare sanctum, festum, odorum, tureum, fumidum, vaporatum, incensum, irrestinctum, canum, iniquum, saevum, rarum, dirum, pollutum. Fumans sacris ignibus.

Fociis sacratus, caelestis, penetralis, pudicus, purus, turicremus, famosus, calidus, repidus, mollis, invitus, recedens, positus exstructus, novus, agrestis paganus, spretus, antiquus, vetus, gelidus, infidus, sparsus.

Sedes Templi, Stuel in der Kirchen.

Suggestus, Cantzel, Predigstuel.

Suggestus Wittenbergensis.

Suggestum, quod lingua diserta Lutheri inter Leucoreos nobilitavit avos. Plutei, dio [orig: diô] quos percitus oestro [orig: oestrô] saepe Lutheriades manibus plausit.

Anathema, eine geheiligte Gabe.

Campana, eine Glocke.

Aessacrum, tinnulum, crepitans, sonorum, acutum, argutum, concavum, teres, auxilians, Trietericum, Cybeleium, Corybans. Aere repuslum. Exercitum pulsu. Taurinos vincens sonitus pulsuque repulsuque. Grandisono replens clangore solumque plumque. Aera tinnula, quae nocte dieque e turribus cient sonos terrisi cos. Aera turribus supensa, edentia raucisonos bombos.

Dare signum campana [orig: campanâ], in die Kirche läuten.

Sacro tinnitus ab aere fidelem convocat in templi publica vota gregem. Campanae resonant plausu cava templa sonoro.

Templum ingredi, in die Kirche gehen.

Accedere templi sacraria. Sacra frequentare. Visere sacra. Ad Domini contendere templum.

Profanare templum, entweyhen.

Facere profanum. Maculare aras crimine. Inquinare aras. Polluere. Violare templum Violare aras caelicolum. Laedere, temerare. Manibs contingere cruentis. Incaestare. Confundere sacra profanis. Incaestus adit sedes Deorum. Manus violat. Sacrilegae petunt manus.

Encaenia celebrare, Kirchweyh halten.

Consecrare, zum Gottesdienst ordnen, einweyhen.

Sacrare Phoebo. Suspendere arma. In limine figere ramum. Praefigere templis arma. Tholo suspendere. Figere ad sacra fastigia. Sacrare votum immortale. Vota facere. Solvere vota Deum. Sollennia reddere vota. Sacrare aras. Dicare templum. Remigium alarum sacrare. Immania ponere templa. Solido de marmore templa instituere. Lectos sacrare viros.

Sacer, heilig.

Relligionesacer. Relligiosus. Sacer gentibus. Sacratus. Sanctus venerabilisque Deo. Servatus relligione patrum. Sollennis, inviolabilis. Non viaolabilis. Superis habitabilis.

Parochiae aedes, Pfarr-Hauß.

Aedituus, Küster, Kirchner.

Monasterium, Kloster.

Coenobium. Monachorum claustra. Antra sacrata. Ventribas hospitium ignavis. Imprui stabulum gregis. Tonsis domus hospita larvis. Lenonum stabula alta. Suum praesepia foeda. Nutrix luporum domus. Valle sub aprica [orig: apricâ] Monachum [orig: Monachûm] domus ampla recumbens. Limina calvastris male quondam habitata cucullis. Monachorum claustra superba, claustra: sed illustri principe digna domus.

Coenobium prisca relligione pium. Peramoeno limite clarum. In media sacrum tollens fastigia valle.

Curia, Raht-Hauß.

Domus legifera. Consilii sedes. irrequieta Senacula. Subsellia sancto senatu trita.

Curia alta, candida, felix, secura, consulens, tota, septa, maerens, legifera, rigida, litigiosa. Consiliis orba. Pariens strepitus. Proxima templis. Saepe sequens turpes lares. Abgusti celebrata senatus laude.

Nosocomium, Hospital.

Sancta domus miserorum facta taberna. Domus miserorum sedula nutrix. Hospitium viribus cassa corpora fovens, et fractis mutilos membris lumine cassos. Aedes ubi plurima turba vivit egenorum, et sine sumptu pascitur ullo.

Maenia, Stadtmauer.

Ingentes mororum mine, moles. Septa coctilia. Opsu coctile. Minae turritae. Muri agger.

Moenia nova, prima, fundata, stantia, turrita vallata, septa, reserata, crescentia, plena, debita, fida, patria, materna, frarerna, sororia, cognata, dilecta, cara, nota, hospita, vicina, adversa, media, extrema ima, devexa, externa, magna, maxima, ingentia, lata, celsa, pulcherrima, augusta, gavisa, aeterna, Mavorrita, hostica, periura, famosa, relicta, miserandsa. inania, irrita, perterrita, trepidantia, nutantia, casura, suffossa, infausta, funesta, prodita, capta, captiva, direpta, correpta, convulsa, avulsa, viduata, durata mersa, alta, structa lyra [orig: lyrâ], sublimia, fortia, amoena. Triplici muro circumdata. Latis fossis circumdata. Condita cui. Firmata turribus altis. Clausa et iuvenum vallata corona [orig: coronâ]. Data genti. Positoris habentia nomen. Amplexa littus. Fluminibus cincta suis. Flexa sinu. Parentia lata. Invidiosa finitimis. Ardua terro [orig: terrô]. Devota triumphis. Inclita

bello. Peritura flammis. Capta primo cursu. Bellaci non capienda manu. Turribus cincta. Latis fossis. Saxis solutis patria. Tuta opibus et tuta situ.

Murus structus, erectus, recens, subitus, sublimis excelsus, summus, aerius, patulus, coctilis, aeratus, aheneus, armatus, validus, densus, triplex, continuus, tutus, littoreus, paternus, antiquus, lacer, vocalis, parvus, exiguus, tenuis, brevis, bevior, humilis, obsessus, expugnatus, parens, apertus, invisus, vetitus, hostilis, dubius, tremens, trepidus, cadens, ruens, labens, lapsus, impulsus, discussus, discissus, disiectus, congestus, vacuus, tuendus, ignavus, pendulus, fictilis, tenax, solidus, primarius, marmoreus, inexpugnabilis. Aequatus caelo. Adamanre rigens. Devotus cui foedere. Secutus carmen. Captus sine sanguine. Fragilis aevo [orig: aevô]. Quadrato [orig: Quadratô] surgens saxo [orig: saxô]. Non fragilis.

Pinnae murorum, Zinnen an der Mauer.

Eossa, Stadtgraben.

Fossa parva, humilis, tuta, plena, hausta, muralis, duplex, ingens, patula, subita, praerupta, praeceps, caeca, putris, madida, aurifera, praerupta, cava, concava, putris, profunda, obscura, ima, hians. Vomere facta.

Pomoerium, Zwinger.

Forum, der Marckt.

Forum magnum, angustum, medium, plenum, vespertinum, argutum, lascivum, differtum, sollicitum, turbidum, venale, clamosum. Laetum viris. Pllutum tabo caesorum.

Platea, eine Gasse.

Angiportus, ein Gäßlein.

Porticus, Spatziergang.

Porticus aurea, aurata, speciosa, ampla, longa, alta, vacua, vaga, rudis. Nobilis aulaeis. Metatadecempedis.

Via, ein Weg.

Iter, regia viarum. Ignota viarum. Agger viae. Viarum ambages, tricae, compita, strata saxea.

Via prima, subita, celer, coepta, secta, trifida, trigemina, media, proxima, vicina, publica, monstrata, patula, concessa, velata, socia, nota, solita, assueta, consueta, patria, eunda, vitanda, proposita, inoffensa, iucunda, melior, facilis,

felix, mollis, placida, recta, certa, plena, lata, longa, immensa, aetherea, ardua, praeceps, saxosa, declivis, nova, pura, iniqua, difficilis, haud facilis sollicita, anceps, dubia, ambigua, curva, indocilis, ignorta, obscura, negata, vetita, illicita, intacta, tremenda, caeca, tecta, fallax, redux, remeabilis, avax, furtiva, noxia, obscena, fumans, lubrica, uda, misera, tristis, occulta, tacita, angusta, arcta, exigua, exilis, tenuis, extrema, ultima, trita, lapidosa, attrita, rimosa, salebrosda, tuta frequensque. Alta per montes. Aeris alta. Hercule trita, implicita, acta terrore. Saeva frigore. Per iactas candida facta nives. Humano [orig: Humanô] pede trita. Non operosa, non tempestiva. Penitus regione remota. Pediti vix superabilis. Ferro [orig: Ferrô] per hostes rumpenda.

Semita, Fußsteig.

Semita tenuis, rara, interior, lubrica, humida, aspera, ardua, clara, operosa, numerata, nota, alta, viridis, velox, pigra.

Limes, Steig über den Acker.

Limes tenuis, gracilis, mollis, non durus, coeptus, notus, solitus, inopinus, rectus, certus, pronus, secretus, arcanus, dexter, laevus, medius, ingens, laxus, latus, summus, scopulosus, durus, invius, incertus, caecus, tenebrosus, abruptus, arctus, arctatus, desertus, nullus, non licitus.

Trames, Zwer-steig.

Trames stabilis, certus, securus, assiduus, longusm altus, vicinus, facilis, tenuis, exiguus, angustus, liquidus, citus, adversus, convexus, flexus, clivosus, acclivis, arduus, obscurus, declivis, obliquus, devius, faevus, incultus, occultus, ignotus, inopinus, caligine densus.

Bivium, Weg-scheide.

Avium, Holtzweg.

Avia frondosa, fruticosa, secreta, latebrosa, ignota, alta, diffusa, longa, longinqua, horrenda, aspera, distantia. Horrida soli vagis agris.

Labyrinthus, Irrgang.

Labyrinthei daedala monstra. Cycli. Doli. Eventus caeci.Horrendae ambages. Irremeabilibus atria plena dolis. Per dubias saxea tecta vias. Tecta monstri. Innumerae errore viae. Multiplex domus. Limina variarum ambage viarum. Monstrosum ambagibus antrum. Iter textum caecis parietibus. Labor domus. Dolus tecti. Tecta caecae non redeunda domus [orig: domûs]. Labyrinthei flexus.

Labyrinthus daedaleus, secretus. Mire structus. Qualis quondam Creta fuisse fertur in alta. Qui mille viis habuit dolum, et irremeabile limen, multiplicemque domus [orig: domûs] caecae, ancipitemque labo rem Parietibus caecis tectum iter, quod fertur dolum ancipitem mille viis habuisse, qua signa. sequendi falleret indeprensus [orig: indeprênsus], inobservabilis, irremeabilis error. Quo [orig: Quô] Daedalus innumeras vias errore implevit, vixque ipse reverti ad limem potuit; tanta es tfallacia tecti. Opus positum a Daedalea manu turbataeque notae, et limina, ducta flexu in errorem varia [orig: variâ] viarum ambage.

Callis, gebähnter Weg.

Anfractus, krummer Weg.

Anfractus mobilis, blandus, opacus, tortus, sinuatus, curvus, longus, immensus, rarus.

Orbita, Wagenleise.

Orbita brevis, iterata, fumida, tacens, longa, trita, curva, dura, certa, facilis, sicca, lubrica, aquosa, monstrata diu.

Viam parare, den Weg bereiten.

Parare viam, qua fas est lege parari. Transtra refigere. Obstaculum, fuerit quodcumque viarum, tollere, ne quicquam venientem offendere possit.

Arx, ein Schloss, Burg.

Magnis domus apta Dynastis. Hero domus haud indigna Monarcha. Arcis exstructae quadrato culmina saxo. Penates regii. Tecta regalia. Arcis nubiferae ferrea limina.

Arx furgens, scandens, alta, celsa, excelsa, edita, summa, aeria, superposita, nimbosa, praeceps, praerupta, abrupta, tuta, littorea, inexperta, servata, magna, ingens, conspicua, clara, praelustris, beata, festa, sacra, sacrata, superba, cara, patria, media, monstrata, adversa, obliqua, externa, invalida, artonita, rapienda, vertenda, incensa, nudata, vacua, capta, possessa, decepta, famula, lacera, semiruta, sacrilega, nefanda. Tutissima fossis. Imposita monti. Structa iugo montis. Intacta bellis. Pllens opibus. Casura ignibus. Depulsis hostibus oppressa. Tremor hosti, gloria civi. Habitata duci, circum tumidis usque rigatur aquis. Quam circum est, qui fertur ad aethera murus, quem murmur cingit subsilientis aquae. Quam circumdat inexpugnabile vallum. Splendida magnificis aedibus, ampla lco. Fossis munita profundis. Aerium tollens in astra caput. Undique praecincta fossis turribus altis. In abrupta sita rupe. Mirum opus aerias moles educta sub

auras. Cyclopum scopulos ultra at que audacia saxa. Enceladi et quicquid delirat fabula, mendax. Sublimibus ardua tectis. Cuius culmina tectorum montibus aequata. Pinnatis ardua muris. Campo moles fundata palustri. Propiore recessu exaequans caelos. Quae splendore sub auras surgit Olorino [orig: Olorinô]. Quae mon ti imposita est certo [orig: certô] fundamine tuta. Quae posset magna Principis esse domus. Supremae urbis apex, decus et tutamen. Turritis aemula caelo molibus assurgens. Cuius terribilis structura minatur olympo, atque humiles fluvii despicit alta vias.

Castellum munitum, turritum, montanum, frequens, vicinum, montosum. Sub astra patens. Martia non possunt quod frangere tela.

Munimen, Festung.

Munimen praefixum, longum, aeratum, propulsum, potens, turrigerum, validum, inexpugnabile. Bello insuperabile Aequatum caelo, turrigeroque vallo [orig: vallô] circumdatum. Propugnaculum bello tutum. Fortalitium vasto [orig: vastô] septum aggere. Munimentum clausum vallo [orig: vallô]. Nullo quassabile ferro [orig: ferrô].

Vallum, Wall.

Munimen urbis, quod tutor habitare bono [orig: bonô] facit auspice muros, Indigenas urbis. Fulti cespitis agger. Invictum munimen. Robora valli. Aggeris tutela. Rupes tuta. Vallum acuto [orig: acutô] robore. Sudes praeustae. Agger murorum qui seclusum distinet hostem. Locus invicto munimine cinctus, natus ad insidias fraudique accommodus uni armorumque dolis. Ubi curvi anfractus subsunt tacitique recessus. Agger securas intra qui dat tentoria curas.

Vallum celsum, excelsum, altum, summum, acervatum, ductum, tutum, clausum, vetus, primum, coepotum, vicinum, propinquum, exiguum, iners, hostile, exitiale, durum, calcatum, impulsum, deiectum, disiectum, ruptum, abruptum. Non exsuperabile. Non multo [orig: multô] spatii aequore distans, congestum aggere.

Agger modicus, constructus, properatus, compositus, iunctus. lapidosus, coctus, applicitus, herbosus, gramineus, viridis, purpureus, terreus, apricus, tepidus, terrenus, flumineus, pineus, fortuitus, subitus, adversus, oppositus, apertus, incurvus, magnus, multus, densus, praeruptus, arduus, vastus, longus, declivis, solidus, ferreus, pressus, ruens, convulsus, dissectus, victus, proprutus, iacens, a milite factus. Axibus intensus. Ductus procul. Corporibus cumulatus.

Propugnaculum, Pastey.

Munire, befestigen.

fossa [orig: fossâ]. Praecingere vallo. Circumdare vallo, aggere fuso fossas. Claudere vallo. Sepire aggere. Portarum firmare aditus. Servare aggere muros. Vallare moenia. Exstruere molem. Aggere tollere opus. Attollere muros. Subvectare saxa fudesque. Parare propugnacula bello tuta. Primas trepidum formidine fauces aggere confirmare tutoque pericula vallo defendere inopina. Denso aggere firmare moenia, et abrupto undique vallo circumdare. Saxorumque orbes et quae super eminus hostem tela petant, altis murorum aptare turribus. Tutam fossam castris praeducere. Locum bene firmo vallo claudere. Immanes scopulos exstruere, turres attollere, cingere se fluviis, vastas silvas opponere. Muro vallare oppida. Tumulum telluris in altum surgentis, parvum campum diffuso vertice explicantem, componere. Agger erigitur.

Turris, Thurn.

Turris alta, summa, suprema, celsa, ardua, vasta, aeria, magna, longa, nota, vicina, conscia, candida, superba, regia, ferrea, ahe nea, valida, cava, cantata, subita, sola, deserta, nocturna, saeva, invalida, lacera, semiruta, sordida, excelsa, sublimis, solida, munita, praealta, altigrada, nubifera, acuminata, edita, crebra. Contigua polo, Versa solo. Vasto [orig: Vastô] suspectu et pontibus altis. Ad sidera sargens. Patens in omne latus. Stans in praecipiti summisque sub astra educta tectis. Inserta caput nubibs. Adamante rigens. Robore texta. Motura ingentia ponderz. Milite plena. Quassa situ. Tempore deponens apices, fastigia, sua culmina. Quae casu graviore ruit. Suo quae vertice tangit sidera. Stans ad auras. Opportuna loco. Unde omnis regio potest videri. Cuius structura olympo minatur. Altior Pharo [orig: Pharô] Memphica. Arte summa [orig: summâ], mole, vasta, mira [orig: mirâ] celsitudine. Munita loco, muroque tenaci. Structa bitumine. Lateri quae angustae sedis adhaeret, contignatque duas tectis regalibus aedes, parte rotunda sui, sublimique ardua cupro [orig: cuprô].

Cacumen turris, Thurn-Spitze.

Porta, Stadt-Thor.

Porta ingens, immensa, alta, sublimis, aerata ferrata, ahenea, stabilis, eburnea, cornea, arcana, patria, angusta, arctata, rudis, sollicita, clausa, obstructa, data, adversans, mota, sera, extrema, septena, occlusa, reclusa, aperta, laxata, reserata, patens, bipatens, amica, ovans, fracta, perfracta,

revulsa, rupta, vallata, perfecta. Non clausa. Nitens elephanto. Relligione facra. Stridens cardine horrisono. Obstructa cadavere. Duris fulta roboribus. Magnifi ca, exstructa largo et praedivite sumpto.

Cataracta, Schutzgatter.

DE REBUS POPULI MOBILIBUS.

Vectigal, Zoll.

Tributum, Schatzung.

Augmentum tributi, Aufssatz der Steuer.

Ferre tributum, Schatzung geben.

Solvere censum, persolvere iusta tributa. Auxilium regni persolvere. Lamentabile pendere tributum. Subditus pendit censum.

DE FORMIS ET ADMINISTRATIONE REIPUELICAE.

Imperium, Kaiserthum, Regiment.

Dominatus. Imperii moles. Molimina, moles rerum. Habenae imperii rerum. Imperii frena, maiestas. Potentia rerum. Pondus, culmen, moderamen rerum. Sceptrum. Sceptra. Rerum onus, cura, potestas. Honor sceptri. Solium sceptraque. Fasces virgae, secures. Fasces populi. Imperii iura, fines. Rerum fundamenta. Culmen rerum.

Imperium patrium, fraternum, acceptum, occuptatum, sollenne, commune, refluum, maius, tantum, longum, altum, altius, excelsum, regium, aequum, iniquum, molle, ferenum, incruentum, aeternum, invisum, violentum, modseratum, metuendum, durum, triste, exsangue, fossum, quassum, labans, cadens, luens, finitum, peractum. Saepe recusatum. Sanguine quaesitum. Servatum sanguine.

Potestas ventura, sumpta, dimissa, delecta, contempta, firma, indivisa, blanda, cauta, tranquil. la, nuda, translata, violata, polluta. Saevior assurgens demoto consorte. Fracta diu translataque pene.

Sceptrum datum, mandatum, retentum, antiquum, perenne, sacrum, fanctum, maximum, dirum, muliebre, relictum, lapsum. Donatum alicuius manu. Inclitum fama [orig: famâ]. Notum terris. Raptum socero. Exitiale nepti. Geminis exitiale tyrannis.

Ius maternum, alternum, proximum, publicum, iteratum, secundum, certum, venerabile, letabile.

Fasces annui, bisseni, aurati, superbi, lati, reduces, repetiti, recepti, negati, illiciti, ambigui,

remerati, vetusti, fracti, proiecti. Alternati sociato consule. Adempti cui. Rapti pretio.

Secures domitae, defensae, pacificae, laurigerae, geminae, sextae, strictae, saevae, deformatae, infames, emeritae. Subnixae lictore. Captae in Marte.

Potentia, Gewalt.

Potentia magna, miranda, longa, cognata, proavita, divina, ventosa, iniqua, dura, fracta. Invidiae subiecta.

Potestas tanta, maior, omnis, alta, invidiosa, prima, aeterna, miseranda. Iuris inops. Quondam veneranda.

Maiestas, Majestät.

Maiestas magna, plena, mixta, alterna, utraque, sublimis, celsa, veneranda, venerabilis, imperiosa, tremenda, Caesarea. augusta, deveneranda, obvia, Tyria, grata, verenda, sancta, sanctissima, regia, aequaeva, salva, publica, iurata, aeterna, reposta, nigra, acria, dira. Infusa senectae. Purpureo [orig: Purpureô] conspicienda sinu. Non ftacta malis. Armis defensa Deorum. Ingenuo [orig: Ingenuô] candida vultu. Viris imperiosa. Tacito [orig: Tacitô] ore venerabilis. Fastus [orig: Fastûs] laxans terribiles.

Diadema, Königliche Kron.

Diadema praesumprum, verendum, sacrum, periurum, captivum, lacerum, positum, insigne, conspicuum, coruscum, coruscans, fulvum, puniceum, sceptriferum. Procingens caput. Cingens, decorans, condecorans caput, frontem. Regnum insigne.

Corona aurata, gemmifera, festa, ardens. Duplex gemmis auroque. Clara auro [orig: aurô] gemmisque. Insignis gemmis. Vario [orig: Variô] lapidum igne distincta. Cingens tempora. Auro [orig: Aurô] fulgens radiante. Auratos stringens capillos. Sacrum exornans caput.

Sceptrum, Scepter.

Sceptrum acernum, eburnum, gemmans, aureum, auratum, superbum, regale, sublime; gestandum, immane, trabale, furvum, saevum, imperiosum, venerandum, minax, imperiale, regium, decorum, pretiosum, fulgens, verendum. Veterum gestamen avorum. Auro [orig: Aurô] gemmisque decorum. Rutilanti auro. Rutilum splendoribus auri.

Solium, Thron, Königlicher Stuel.

Solium aureum, sublime, altum, axcelsum, acernum, eburnum, coruscum, stellans, paternum, patrium, lucuientum, marmoreum, insigne, auratom, stellis coruscum, nitens. Lucens smaragdis. Ornato comptum vario pictisque tapctis. Auratis lucens smaragdis. Auri luce micans flammasque imitante pyropo, cuius ebur nitidum laquearia cella regebat.

Regnum, Königreich.

Regni corpus, potentia, culmen, spes, cupido, furor. Voluptas reguandi. Rerum moderamen. Regni iura.

Regnum debitum, fatale, peten dum, venturum, datum, novum, patrium, paternum, maternum, avitum, proavitum, vetustum, patruele, dotale, pactum, socium, geminum, alternum, intimum, privatum, nobile, clarum, inclitum, florens, dis, opulentum, uberrimum, manens, indefertum, quietum, defensum, felix, incolume, beatum, melius, optimum, molle, maximum, ingens, latum, latissimum, immane, vastum, longum, longissimum, aeternum, vetus, superbum, immite, dissonum, nigrans, Inhospitale, ferox, ferum, iniquum, iniustum, nocens, sons, triste, grave, gravius, invisum, informe servile, barbarum, perfidum, saevum impium, infandum, famosum, dubium, lacerum, labens, mortale, periturum, casurum, fractum, stratum, dirutum, iacens, ratptum, ademptum, admissum, parvum, breve, nudum, pauper, infelix, lamentabile, ignobile, extremum, externum, alienum, proditum trimphatum, propagandum. Non indebitum. Non inhospitum. Non transicum. Male debitum. Rediens ad quem. Conterminum cui. Fulgens ostro [orig: ostrô]. Adversum furori. Magnum nimiumque potens. Maius paterno. Fraterno [orig: Fraternô] pollutum crimine. Partum nocente manu. Visum cui divis sinistris. Versum ab imo.

Ambire regnum, gerne König sehn wollen.

Pallere, laborare ambitione. Affectare honores, regna. Captare populi suffragia. Venari plebis soffragia. Gaudere impelli popularibus auris. Stupere attonitum rostris. Flagrare cupidine regni. Optare, poscere honores. Servire, immittere regno. Regni foror incitat. Ambitio sollicitat, urget, nascitur, perdit. Praeci pitem rapit ambitus. Libido regnandi flagrat. Favor populi tolit. Aura populi inflammat. Plausus per cuneos corripit. Honor tangit, petitur.

Succedere in regno, einen im Reich succediren.

Succedere patri. Accedere regno. Subire. Solio sedere paterno. Capere imperii frena. Capere regna, fasces. Capere a quo

sceptrum. Accipere in imperium. Suscipere rerum habenas. Regna capessere, In regna vocari. Imperium mitti. Potiri regno [orig: regnô], sceptris. Habere sceptra.

Regno eicere, aus dem Reich verjagen.

Pelle regno, regnis ob invi diam. Pellere regno [orig: regnô] domoque. Pellere e patria aula. Pellere solio, limine, urbe, finibus. Expellere regia [orig: regiâ]. Depellere solio [orig: soliô] regni. Excutere sceptris. Detrudere regnis. Privare sceptris. Detrahere solio fasces. Auferre regnum, imperium. Adimere regna. Eripere fasces. Agere Regem exulem. Fugare per arma. Iniusta tenere regna. Habere ereptas opes. Excutere regnum turbine. Collo superbum excutere imperium. Pellere regno, sceptris. Aliquem solio [orig: soliô] de trudere regni. Patriis expellere regnis. Victrice manu turbare paternis regnis. Regnum eripitur. Rex excutitur nomine.

Regno eici, aus dem Reich verjagt werden.

Exuere regnum aliis invidiosum oculis. Excedere regno [orig: regnô]. Invisa relinquere regna atque aquilas arcere procul. Exutum sceptris ius imperiumque superbum accipere alterius.

Eostituere in regnum, wieder ins Regiment, oder Reich einsetzen.

Restituere sceptris. In sceptra reponere regem. Dare regna, regnum. Reddere sceptra. Reddere quem solio. Donare sceptra. Erigere in fasces. In regna recipere.

Imperio praesicere. zum Regenten machen.

Praeficere Dominum orae. Mandare honorem. Dare imperium, regnum, honorem, regendas res, trabeas, fasces, titulum imperii. Deferre imperium. Ad aliquem rerum summam referre. Imperium fidei alicuius committere. Erigere in fasces aliquem et tradece sceptris. Locare in parte regni. Mittere coronam regni cum sceptro ad aliquem. Transcribere sceptra. Regni summum committere clavum, ac suum decernere Regem. Regni sceptris accire. Deferre fafces. Imperii habenas manu dare. Rerum commendare habenas. Dare sceptra rebusque imponere. Mittere in Imperium. Tradere habenas, sceptrum, fasces. Offerre regnum. Deferre regnum, diadema. Committere terras. Vocare in regnum. Permittere regnum. Optare, legere ducem. Destinare imperio. Imponere Dominum terris. praeponere sedibus. Sceptra alii transscribere regni.

Praesici imperio. zum Regiment kommen.

Rerum adipisci culmen, moderamen. Adsciri ad imperium. Accipere imperium securesque. In, ad imperium mitti. Capere honores. Sumere fasces, secures, clavum. Potiri sceptro, sceptris,

solio [orig: soliô]. Accipere sceptra. In regna vecari. Quaeri heredem in regna. Regnum habere. Subire gubernacula. Recipere fasces. Regna capessere. Accipere imperium consulis. Accipere secures. Regnandum accipere urbem. Laetum esse imperiis. Custodiam campi esse creditam. Traditur annulus. Honor contingit.

Imperare, regieren, herrschen.

Regere imperium, populos, gentes, orbem, urbes, arva et urbes. Regnare per urbes. Imperare populis. Regnare urbem. Regna tenere. Armis et ab indele prisca legum sancito patriam componere urbem. Imperitare gentibus. Dominari. Imperii moderaoifrena. Temperare urbem. Gerere sceptra. Possidere regnum. Habere regnum, imperium, opes sceptra. Res tenere. Data sceptra, tenere regna, sceptra, imperii frena. Populis dare iura. Cedere solio. Dicere, reddere iura. Premere, regere imperio. Pacatum regere patriis virtutibus obem. Imperii frena tenere dati. Imperiis regere. Ius dare alicui. Omnia solum digerere imperio [orig: imperiô]. Patriam iusti sceptri moderamine, norma [orig: normâ], bonisque consiliis dirigere Mandata imperiosa dare viris. Sub iecto imperare orbi. Gubernare sceptro. Haerere gubernaculo. Foedere certo premere, et laxas dare habenas. Gentes frenare iustitia [orig: iustitiâ]. Dominari oris cunctis. Exercere imperio. Ditionc premere. Tenere ditione. Regere communem populum. Flectere iuga habenis. Imperium urbi dare. Mittere sub leges totum orbem. Regnare in aula. Domina ri arce summa [orig: summâ]. Verti regique sub pedibus cuncta videre, imperium terris aequare. Proferre imperium ultra Garamantas. Terram esse liberam alicuius sceptria gaudere. Praesidere arvis.

Imperium augere, das Reich vermehren.

Promere imperium, vires in orbe. Addere, adicere imperio. Proferre imperium super et Garamantas et indos. Extendere agros, rura. In regno laborare. Augeri regno. Longos agrorum iungere fines. Ire per Tanaim. Europam Lybiae iungere. Bacchi transcurrere metas. Tangere armis quicumque terminus obstat mundo. Aquilas rubris figere arenis. Subigere orbem. Mittere orbem sub leges. Submittere fascibus Indos. Acquirere, occupare viribus orbem. Orbem post terga relinquere victum. Subicere regna. Terrarum imperare orbi. Dividere iura Britannis. Possidere orbem, orbis opes. Praesidere, praeesse orbi. Habere ius in omnes gentes. Mare et terras ditione tenere. Imperium terris animos aequare Olympo. Videre omnia sub pedibus vertiqueve regique. Vires crescunt. Orbsi patet. Potestas non sentit finem.

Subicere populos, ihm die Völcker unterthönig machen.

Adicere imperio, populos vo Subigere Marte. Domare armis, manu, virtute. Marte victum. Gentes perdomare. Populos contundere. Frenare gentes. Debellare superbos. Mirtere sub leges. Subiugare. Sua sub iuga mitere. Dare iura triumphatis. Gentibus ad dere victis. Imponere leges, iugum. Premere ditione, iugo. Tenere imperio et armis. Domitos imponere regno. Gens asserit colla servitio.

Rem publicam iuvare, dem Regiment wohl vorstehen.

Inservire patriae. Tutari fasces rerum. Patriae curam impendere. Sceptra tueri. In commune bonum totas impendere curas, nec sibi: sed patriae gentium se credere terrae.

Rem publicam turbare, das Regiment umbkehren.

Imperium recusare, Regiment nicht haben wollen.

Contemnere fasces. Aspernari honorem. Spernere regna. Reicere miti munera vultu. Respuere regna. Fugere sceptra. Negare se esse parem oneri, cogique mereri.

Imperium deponere, das Regiment übergeben.

Ponere regna, diadema, secures. Deserer regna. Deponere regna, Aquilas, imperium, curules. Relinquere imperium, rerum habenas. Tradere secures. Cedere imperio sceptris. Humilem decedere regno. Solvi onere regio. Exuere regales habitgus [orig: habitgûs]. Exuere personam regentis. Praeferre otia regno. Privatae se reddere vitae. Privatos habitare lares. Pensare regnum exiguo lare.

DE DEFEN SIONE.

Tutela, Schutz.

Defensor, Beschirmer.

Defensor reversus, momorandus. Eunuchus. Sub quo res est in tuto loco stabilita. Rerum certa salus.

Defendere, beschützen.

Defendere raptum. Defensare, tueri, fovere aliquem. Servare incolumem animam. Protegere maou, dextra [orig: dextrâ]. Reservare incolumem. Pro quo stare. Pugnare. Propugnare. Patroni partes agere. Esse praesidium. Ferre arma pro quo. Praesi dere. Asserere aliquem. Eripere morti, leto. Surripere morti. Subducere morti, manibus. Lasso digitum supponere mento. Excipere naufragum. Arcere pericilis. Contra defendere. Insidias alicui defendere. Tutari propius. Salvare. Dare custoditum.

DE OFFICIO.

Officium, Ampt.

Officium propositum, urbanum, honestum, novum, invitum, carum, notum. Cuius neglectum vindicat ira Dei.

Munus coeptum, susceptum, iussum, perfectum, aequatum, pat, pium, grande, nobile, sollenne, iuvenile, durum, invictum, perversum, ingratum, ortum. Plenum honoris.

Praeficere officio, in ein Ampt setzen.

Praeficere artificem. Dare Magistrum. Dare Rectorem. Comitem addere. Admovere, tradere Magistros. Legere ducem. Praeficere sebus gerendis. Mandare quid. Tradere munus. Operum disponere vices. Statione locare. Dare personam. Imponere personam. Condere partem muneris. Cultus primi creditur aevi.

Suffragium, Wahl-Stimm.

Suffragari, einem seine Stimme geben.

Calculo [orig: Calculô] suo probare. Non punctum posse negare suum Consuadent suffragia. Calculus artificum punctis locupletibus ornataliquid.

Consequi aliquid suffragiis, etwas durch die Wahl erlangen.

Gravis censurae puncta mereri. Consona puncta mereri. Puncti famosi praemia merere. Meriti puncti suffragia cuncta impetrare artificum. Auferre a Doctis locupleri foenore punctum.

Officium facere, sein Ampt thun, verrichten.

Praestare, perficere, peragere, tueri, obire, colere officium Officio, mandato munere fungi. Officiorum partes cumulatius adimplere. Iustas iusso in munere tractare partas. Ferre munus. Exsequi partes suas. Personam datam tueri. Soliti legata negotia pensi curat quisque suo robore, quisque loco. Opera [orig: Operâ] fungi sua [orig: suâ]. In officio esse, manere. Obsequio curare probo sua munia. Cavere officii ne pars sibi claudicet, nec in se committat, quod post mutare laboret. Esse officio dignum ubique suo. Scita ratione suas defendere partes. Exornare modis cunctis insignia partae sparrae. Spartam praeclare ornare. Propriae velificare rei. Pectore celso personam gestare suam. Officium asliduo facere accubuoque. Vela suae sorris non deseruisse. Nemo potest aliquem neglecti arcessere pensi.

Vicarium esse alterius, eines Stelle vertreten.

Expediisse vices alicuius moni tore alio. Subire vices. M tua facere re aliqua [orig: aliquâ]. Munia delatae praestare vicaria curae. Alterius partes et obire decus. Alterius partes implere.

Emeritus, der außgedienet hat.

Donandusrude. Rudiarius. Qui curis anlae fatis clementibus exit. Qui satis officio et varie spectatus in aula [orig: aulâ] vult rude donari.

DE GRADIBUS DIGNI TATUM POLITICARUM.

Magistratus, Obrigkeit.

Primores populi ac duces. Proceres populi delecti. Procerum turba. Nobilitas. Potentes. Importuna procacitas Regentum. Procerum tremenda porestas. Floe urbis et oribs. Duces primi. Primorum manus. Urbis proceres. Proceres prudensque corona Senatus. Patricius Sanguis.

Magistratus celebris. insignis, praeclarus, urbanus, egregius, superbus. Cuius sub iure Res publica crescit, qualiter endodes perhibentur crescere cedri et tenerae lautus aut propter littora myrtus. Cui cura est patriae se impendere totum, cum sibi non genitum sese, sed credat et illi. Qui metuenda Deo sceptra iubente tenet. Qui in bonos confert munera sancta viros. Cuius sunt vigili commissa negotia curae publica. Qui populos certa [orig: certâ] sub ditione tenet. Pectora qui largo docta favore iuvat. Rerum sceptra gubernans. Qui doctrinae et fecundo carmine linguae mulcet et assensu pectora mota trahit. Qui afflictae dubium pietatis honorem asserit et Christo sub duce signa gerit. Iustitiam vigili pietate regens. Cui populi est maxima cura sui. Qui populis dicit candida iura suis. Qui regit in sontes, poenisque errata coercet. Artibus et doctis qui favet ingeniis. Qui ingenuas studiis florentibus artes promovet, imperii unde paratur honos. Qui quo delatam Spartam praeclarius ornat, hoc magis augusti mensuram nominis implet, et plus obsequii sibi plusque meretur honoris. Cui sedet haec animo constans sententia semper, in commune bonum totas impendere curas. Curam habens pro lege sui, pro lege suorum, pro normaque Dei verbi. Quasi publicus pater. Sustinens summi vicem Dei. Ducens ortus summo caelo. Imperii cui commissa potestas. Mundana gubernans regna. Qui icivili in mundo dominatur honore. Puniens malos et defendens sanctos. Cui populi incumbit cura paterna sui. Credita cui populos moderandi magna potestas. Populos qui lege gubernat. Bonis populum flectens legibus. Publicam qui rem sapienter ornat. Qui subditis praeest benc.

severi, fidi, futuri novi, finitimi, crudi. A quibus in cives gratia larga venit. Quibus alta potestas, imperio servare pios, et pectore sontes. Quorum praelustris exit splendor, et in summo dominato ac laude sedentes. Qui late fulgent subiecta plebe clientem quinque Deum augusti mensuram nominis implent. Quos quamvis homines tamen Deus ipse vocavit. Qui licitis homines legum moderantur habenis. Quis [orig: Queis] de cus immensum est esse Deos. Quis [orig: Queis] in legitimis plebes obnoxia rebus corporis obsequium atque animorum debet honorem Quos Deus esse Deos voluit talesque vocavit.

Magistratus Christiani, Christliche Obrigkeit.

Omnes, qui divinae locupletius aurae participes calido [orig: calidô] rapiuntur ad ardua zelo, incrementa Dei et Christi sacrosancta professi nomina, nec studio neque re neque sanguine parcunt. Qui pia salvisici primum ipsi pabula verbi et sano et sarto genuino seminis usu percipiunt, dein flore pari devota clientum pectora sincere ut nullo prohibente fruantur. Caelica qui vero conservant dogmata cultu munere, quo nullum grandius exstat opus. Sacra pro relligione renaci studio curam gerens, et dictans populo iura colenda suo.

Dynastes, Regent.

Rector lectus, bonus, venerandus, Inclitus, puer, Fulgens ostro. Romani nominis maximus.

Potens, gewaltig.

Potens rerum, regum. Potens opibusque virisque. Dominus terrae pelagique. Sublimis domito orbe. Late rex Rec, rector regum. Imperiis gravidus populis terrisque superbu. Regni nescius ipsesui. Avis, aravis, virtute potens. Totum qui viribus occupat orbem.

Primores, die Vornehmsten

Magnates. Megistanes. Primicerii. Primorum prinmi. Primorum, procerum manus. Flos populi, meliore satu quos Iuno beavit. Quorum sententia prima est. In primo resident qui pompa senatu. Qui sertum, restim, funem ducunt. Qui sedet Orchestra, sellaque curuli. Spectans e principe parte theatri. Qui meruit primorum primus haberi. Inter qui primos incedit in agmine longo. Ducens aliorum praevius agmen. Quos sapere, et praestare aliis mortalibus aiunt, quos operit latus fulgenti murice clavus, quos vidi elatosregali incedere passu. Qui splendescunt auro [orig: aurô], qui murice fulgent. Tunicis vestiti superbis, atque foro

regali incedentes passu, gressu. Quos vel agendarum morosa frequentia rerum, vel mundi illicium non sinit esse suos.

Rex, König.

Rector populi. Magister rerum. Optimus Regum. Diis genitus. Spirans Heroo pectore Regem. Genus Regum. Sanguis, flos Regum.

Rex novus, bonus, pius, iustissimus, legitimus, purpureus, munificus, belliger, invictus, armipotensm, auricomus, salutatus, amicus, cognatus, adiuratus, minister, cliens, memor, fatidicus, vivus, longaevus, aequus, antiquus, prior, ingens, placidissimus, inclitus, semideus, altus, summus, magnanimus, fortissimus, scepttiger, superbus, tumidus, barbarus, impurus, mendaz, persidus, iniquus, iniustus, impius, infandus, durus, ferus, minans, vertans, inimicus, itatus, vesanus, saevus timendus, invisus, indomitus, aemulus, funestus, maestus, lassus, incertus, contemptus, calcatus, devictus. captus, captivus, famulus, proscriptus, raptus, caesus, peremptus, functus, exsanguis, ademptus, amissus, externus, receptus, cruentus, prostratus. Non avarus. Vertice crinigero flavens. Humani ditissimus aevi. Extrema tenens mundi. Purpureus sceptroque insignis. Regum e domitoribus ortus. Populis armisque potens. Victricibus armis inclitus. Actus animus in funera. Tristis et aeger pondere curarum. Fractus bello Vincla ferens cervice. Pulsus finibus. Exutus nomine. Obsitus, maximus aevo. Spoliis superbus. Cuius non falsum gloria nomen habet. Sublimi, honorata manu regia sceptra tenens, ferens, gerens. Veneranda, imperiosa tenens sceptra. Quem penes est legum veneranda potestas. Qui caput auratum quod regum insigne corona [orig: coronâ] opertus. Quem suum Deus ad lauts ipse sedere fecit, et ex humili duxit ad alta loco. Deus in celsa [orig: celsâ] quem sede locavit et magnis opibus, m,agnis et honoribus auxit, ut sit iustitiae legumque minister. Quem populi certa [orig: certâ] sub ditione timent. Praelucere aliis quem pietate decet. Caeli munus divini quibus est custodia tradita verbi. Animi bonis auctus. Patriae qui frena gubernat.

Tyrannus clarus, magnus, bellans, vetus, perpetuus, adeundus, dicens, dubius, ignotus nemini.

Rex Daniae, König in Dennemarck.

Danarum custos rerum celsissimus. Regum progenies. Danum [orig: Danûm] rex ipse per urbem. Dani caeli rex inclitus.

Rex Hungariae, König in Ungern.

Reges Hungariae, qui Sauromatas iunxere Bohemis: Pannoniamque omnem tutati fortibus armis. Regnorum gessere trium decus atquae coronam.

Rex Portugalliae, König in Portugall.

Potens, aliorum gloria regum, nuriflui quem lympha Tagi, quem rivus inaurat Fortunae.

Regina, Königin.

Regina candida, ingens, aurea, infelix, furens. Luxu consueta paterno. Formidata per urbes.

Caesar, ein Käiser.

Caesar magnus, maximus, magnanimus, pater, iuvenis, egregius, inclitus, laetus, mitis, mitissimus, lenitus, adoratus, victor, invictus, ferox, immensus, altus, sacer, Deus, salvus, offensus, laetus, saevus, cruentus, acer, nefandus, armisonus, Hesperius, Tarpeius, fretus, confisus. Gloria terrarum. Ultor Deorum. Milite multo stipatus. Fulvo splendidus ostro. Summas imperii tenens habenas. Gestis attingens sidera rebus. Sedens solio [orig: soliô] venerandus eburno [orig: eburnô]. Prospiciens subiecto orbi, chalamydi et togae. Imperium gerens aetas quod nulla tacebit, Qui sua populos multos sub ditione tenet.

Caesar Romanus, der Kömische Käiser.

Caesar Romanum nutu qui territat orbem. Rex late Regum. Caesar ter maximus orbis Riomani gloria. Aquila illa birostris. Rex Romanorumque Monarcha. Aquilae biverticis altor. Aquilae birostris alumnus. Austriaco genitore satus, Imperiique maus Aquilaeque biverticis ausus. Caesar apex rerum et Vatum labor arduus. Qui laudem hanc sibi vendicatuni praemia largi meritae virtutis alumno. Rex Ausonius. Romani imperii columen. Aquila Caesarea. Dux Hesperius, quem Turca dirus Romani memor nominis non potest, non metuisse. Virtutis horror Scythicae, qui Threieas sarissas arcet orbe Christiano.

Insignin Romani Imperii, Käiserlich Wappen.

Aquilae felices, bellatrices, victrices, terribiles, expertae, concordes, imbelles. Latiae volucres.

Dux, Hertzog.

Dux magnus, maximus, ingens, summus, lectus, praelatus. veniens, primus, impositus, bonus, optimus, candidus, egregius, insignis, insolitus, clarus, venerandus, verendus, illustrior, sacratus, inclitus, divus, micans, laetus, rogatus, paludatus, magnanimus, invictus, belliger, longaevus, indigena, salvus, vivus, placidus, pacificus, carus, privatus, soius, par, externus, prior, antiquus, priscus, vetus, irtaus, praeceps, concitus, improbus, iniquus, fraudulentus, adversus, tumidus, terribilis,

infandus, nefandus, cruentus, faevus, impius, turbatus, artonitus, pavidus, trepidus, relictus, profugus, excussus, domitus, captus, subactus, dissectus, peremptus caesus, truncatus, confusus, repertus, praelustris. In bellum missus. Incurru qui stat eburno. Ornatus foliis Deliis. Non cedere certus. Scitus accendere corda laudibus. Pugnae mente propinquus. Parva [orig: Parvâ] statione diremptus rosis et marcidus unguentis. Retro datus. Moe sta locutus. Acie fusus. Oneratus colla catenis. Evinctus brachia. Humili de plebe. Pulsus regnis paternis. Qualem vix protulitae tas aurea: animi plenus ubique boni. Quem ariae decorant praecelso in pectore dotes, ingenium felix, iudicium que sagax, et nitor eloquii, et doctae facundia linguae, sive Latina velit, Gallica sive loquei: tum virtus animo longe sublimior ipso, notaque, sed nostro tempore rara fides.

Ductor armatus, celsus, castus, acer, impiger, intrepidus, fulmi neus, fortissimus, armipotens, iubens, auditus, immitis, placidissi mus, ignavus, amissus, aversus, ereptus, neglectus, incolumis. Nullo Marte subactus. Auroque ostroque decorus. Praefulgens murice. Insignis in armis.

Princeps, Fürst.

Herois genus et Deorum. San guinis Heroi. Principis illustris inclita progenies. Edita progenies illustri semine. Magno duce nata propages.

Princeps pius, mitissimus, lenitus, iustus, aequus, largus, pudicus, doctus, altissimus, egregius, generosus, venerandus, summus, immensus, invictus, aeternus, venturus, sollicitus, elusus, laesus, invitus, durus, suspensus, visendus, nefandus, obsessus, caesus, remotus. Utilis patriae. Piger ad poenas. Ad praemia velox. Sidere pulchrior. Parce suis usus viribus. Gravior Numa [orig: Numâ]. Aggere conspicuus. Pacatum regens patriis virtutibus orbem. Clariae nobilis altor aquae. Patriae pater. Custos patriae maiorque potestas. Illustribus ausis optimus. Illustris et inclitus, optimus hares. A proavis, atavis, a tritavisque potens. Gloriosus recnetis saeculi gloria [orig: gloriâ]. Magni patris inclita proles. Heroo sanguine nobilis. Magna nube virum [orig: virûm] proficiscens. Illustri gente satus. Qui divus caelique vocatur alumuns sinceri cultus [orig: cultûs] et pietate alit. Cui populi incumbit cura paterna sui. Qui Professores verae pietatis honorat. A summo ordine nomen habens. Cui data maiestas ut cogat mobile vulgus, serviat ut vera [orig: verâ] relligione Deo. Evangelici portus et aura gregis. Cuius Palladias pictas exsuscitat arces. Magnanimi generis satus sanguine. Patriae nomine reque pater. Victricibus inclitus armis. Gestis attingens sidera rebus. Patriae

gloria terrae. Suo [orig: Suô] dignum munere nomen habens. Militiae insignis laude togaeque. Ab Aoniis non alienus aquis. Sua quem multis virtus heroibus aequat. Semideis Heroibus editus.

Comes, Grafe.

Liberi Barones, Freyherren.

Dynastae. Corda Dynastarum. Inclita Baronum nomina. Baronum stirpis generosa propages. Nobilis ordo Dynastum [orig: Dynastûm], quos meliore satu Precerum Maioribus olim inseruit titulis gestarum gloria rerum. Illustres animae.

Proceres Carinthiae, Stände in Kärndten.

Tyrannus, Wütterich.

Tyrannus instans, novus, tantus, durus, immitis, ferus, rabidus, saevus, trux, infandus, fune reus, fatalis, letifer, dirus, impius, sons, barbaricus, invisus, mollis, pirpureus, domitus, exactus, depulsus, prostratus, caesus, debellatus nemini, putidissimus, inhumanus, horribilis, ferox, ferreus, immais, infectus, tumidus, cruentatus, importunus, rigidus, grassans. Furore furens. Incelementis homo mentis. Fulmina spirans et ignes. Terribilis affatu visuque, im manisque suis. Plus vigens alios pisces ut saepe minutos Salmo comest, et aves enecat accipiter. Gaudens crudelibus ausis. Impatiens freni. Sine lege. Crudelis truci manu. Gaudens caede. Qui fremit et funesta petit bella. Immani grassans caede. Cui fidei invisum est damnabile nomen. Qui facit e vera [orig: verâ] turpes pietate cothurnos quando libet. Colens dogmata Dei solo fuco [orig: fucô]. Odio incensus saevaque libidine caecus.

Eques auratus, Ritter.

Eques auratus, clarus, severus, superbus. Altus, conspiciendus equo [orig: equô]. Arduus, celsus equis. Magister, Dominus, Dux, Rex.

DE AULA ET AULICIS.

Aula, Fürstlicher Herren Hoff.

Limina regum. Penetralia regum. Augusta palatia principis. Ardua tecta domus regiae. Fida limina Regis magnanimi. Sanctae aedes. Sedes regis. Principis aula. Regis lares, penates, limen. Regii postes, penates. Cardo regius. Regia tecta, penetralia.

Aula clara, magna, effusa, nitida, praedives, potens, augusta, aeterna, invidenda, Latia, nutrix, patria, germana, socia, nora, sancitior, sanior, renata, paludata, recens, virginea, alacis, praelustris, imbellis, mollis clausa, media, ulterior, gemina, deficiens, vacua, tacita, fallax, invida, saeva, feralis, cruenta, deserta, orba, ignota, trepida pavida, afflicta, nigrans, vetus, vulgata, vacua. Epulis districta. Laeta choris. Pallens

terroribus. In qua fraus regnat. Suave malum. Res detestanda. Aqua procul exulat omnis cum probi rate simul pfetas. Pariis fulta co lumnis. Alens innumeros hostes bonorum. Mirando, praesigni, regali splendida luxu. Quae sinceras nescis amicitias. Pariens strevitum. Quae instabili fluctuat fide. Domus scelerum nutrixque malorum. Bonis inimica. Quae levem mutatur ad auram. Quae cum fortuna [orig: fortunâ] mores et principe mutat. Qua simulando sapit quodcumque sapit. Cui male cum Musis convenit. Trahens gravem invidiam. Quae strepitu causas semper agente calcet. Miscet ubi assiduus cuncta dolore labor. Olla, in qua [orig: quâ] peccati frusta coquuntur, quae fervore suo [orig: suô], pollice tacta, nirent. Luxuriae domus, doli, quaestusque [orig: quaestûsque] teberna, vertumnum ingenio [orig: ingeniô] docta referre suo [orig: suô]. Denso [orig: Densô] magnorum plena virorum ag mine; nobilium coetu meliore referta. Quam tot subinde coquunt curae.

Regia ingens, vasta, celsa, sublimis, dives, opulenta, aures, doralis, nobilis, placida, arcana, festa, vera, vicina, flebeilis, iacens, parva. Vario [orig: Variô] icta tumultu. Clara auro [orig: aurô]. Par caelo. Praefulgens ebore. Alta columnis sublimibus, auro [orig: aurô] micante clara, flammasque imitante pyrope, cuius ebur nitidum fastigia summa tegebat; argenti bifores radiabant lumine valvae, materiem superabat opus.

Domus regia, regalis, interior, caesarea. Manu clarorum artificum exstructa augusta, fabricata arte daedalea [orig: daedaleâ], ingens, vasta [orig: vastâ] mole condita.

Aulicus, Hofsmann.

Flos Principis aulae. Studiis vir deditus aulae. Principis aula cui splendorem foenerat ultro [orig: ultrô]. Aurata [orig: Auratâ] cum torque Ducis versatus in aula. Quem varians Protei exercet Soror Aula ministrum.

Praefectus aulae, Hoffmeister.

Praefectus arcis, Hauptmann.

Cancellarius, Cantzler.

Cancellorum Magister. Qui Cancellorum secreta in intima septis clausa procurat. Cui dant tabularia nomen. Ducis Archithemista. Quem Themis et Pietas, quem plebs et curia laudat, quem data consilii vis armat in obvia rerum: quem virtutis honor, locuplesque peritia rerum vexit ad eximium meritorum culmen honorum. Consilio [orig: Consiliô] pollens, et docta [orig: doctâ] voce disertus. Custos aulae, Dominique potentis eloquium, populique decus, qui foedere certo [orig: certô] et regere, et laxas novit dare legis habenas. Patriae custos non ultimus orae, in quo summa fides, candor fine nube serenus, et mens

humana [orig: humanâ] maior, virtusque perenis, intimus ipse aulae comes, et certissimus auctor Eloquii. Qui idem, quod Minos patriis, quod Rhadamantus agris: Consiliis atque arte potens, et fulmine linguae. Praesidum iuris, iustitiaeque decus. Cui Princeps sua tractanda dedit consilio [orig: consiliô]; secretaque rerum credidit, et fidam posuit securus in aurem. Princeps senator aulae.

Consiliarius, Ein Rath.

Consiliis habitis non plane futilis auctor. Cuius perspecta [orig: perspectâ] per omnes radiis illustribus ora virtus se differt. Consiliis bonus. Anchora Iuris, ingenuaque animum cultissimus arre benignum. Cuius inest ori Pitho; qualem vetus olim fama Pericleis ait in sedisse labellis. Iustitiae custos. Legum tutela bonarum. Vir consultissimus. Aequi: cuius in est ori victrix opulentia linguae, canitiesque animi iuvenis, magnumque loquendi pondus, et attonitus sermo qui permovet aures. Honor fori. Quem ius comitatur et Aequum, et Themis. et Themidos Charis, et Suadela sorores. Amico [orig: Amicô] inclitus eloquio [orig: eloquiô], iurisque peritus et Aetqui. Qui et iura fori civilia doctus, confilio [orig: confiliô] patrios ornatque iuvatque penates. Ingeniosus et acer consilio [orig: consiliô], sui vir sollertissimus aevi. Cui plurima rerum, verborumque sides, et sapientia sollers. Consilio Ducis insertus moderamina rerum maiestate pari capiens. Qui genius Principis esse solet. Consiliis dandis animo qui cernit actutum non magis, ut serpens oculis Epidaurius. Parrii cor nobile Principis. Flos aulae, qui cor et Principis aulae audit. Quam lactea fandi ubertas celebrisque cati pollentia Regum miscet consiliis alboque inscribit equestri. Qui rem Domini ceu priscus Atlas iuga caelica fulcit robore consilii. Patriae cor amabile Patri. Solidis quem Pallas et aurea Peitho consiliis docuit res animare Ducum. Quem male triconum morosa negotia vexant altaque magnificis implicat aula plagis. Quem docet omni consilio [orig: consiliô] qua [orig: quâ] pax qua [orig: quâ] bellum adhibere. Quem virtutis honor locuplesque peritia rerum doctrinaeque vigor et mens sollerter in omnes consilii formas pro re se vertere pernix vexit ad eximium meritorum culmen honorum. Cui credit summam summarum Principis aula. Quem data consilii vis armat in oprima rerum. Cui titulum hunc etiam potiora merenti fata reservarunt, ut Magni Principis esset Scaevola consiliaus. Consilio [orig: Consiliô] Magnirem Principis ornans. Qui quos iucis habet consultus honoribus auctus. Consiliatoris persona indutus ab aula. Qui rite vocatus consiliante opera [orig: operâ] moderatur publica

rerum. Quem Patriae princeps Pater ipse tot annos iudicio [orig: iudiciô] ex. pertus consiliante patrem. Quem Dux consilio [orig: consiliô] principe Divus amat. Iustitiae ad normam sanienter cuncta gubernans. Negotia sua sanis consiliis amare confuetus.

Comitia, Reichstag.

Concilium omne, augustum, nobile, amoenum, inviolabile, sanctum, placidum, circumfusum, trepidum, turbatum, infelix, triste, maestum, deforme, infame, atrum, horrendum, infaustum, missum

Comitia habere, einen Reichstag halten.

Comitia Imperii praesenti invisere fronte vique probata consilii ornare. Summo iurata Monarchae Numina Primatum coeunt sapiente senatu.

Legatus, Gesandter.

Numen Legati. Regni Orator Qui nuntia portat, nuntia vicino pacem referentia Regi. Dux maestus mandata ferens. Mediis in coet bus orans. Qui saepe negotia gessit, qualia Legati Regum Procerumque iubentur, et benere gesta [orig: gestâ] semper quoque victor abivit. Lege profecturus sacra [orig: sacrâ]. Qui commissa ratis tractare negotia punctis inventus. Cui magna commissa est cura negoc I. Augustae Legatus salutifer aulae. Cui cavet autographo Legantis dextra. Ad sacrum quii Caesaris principis os est.

Ablegar, Legaten außschicken.

Mittere nuntios, Oratores ad limina Regis. Praemittere. Responsa remittere. Ire iubere. Mandare. Alloqui ac mandare quid. Dare portanda cui mandata. Abmittere. Legatis de pluribus eligere unum, cui curas animi fidam deponat in aurem, cognatosque suos monitis audacibus impleat. Illustret legata vica ria partes curarum tradere. Legatos alite fausto mittere ad augustas montis ingentibusares Caesaris impendum.

Legari, als ein Legat verschickt werden.

Ire alio legatum a Principe. Ad aliquem mitti. Legati munere fungi. Mitti legatum oratorem ad quem. Esse, ire nuntium. Portare dicta, iussa, responsa. Dicta reportare. Ferre mandata, dicta, responsa, iussa. Compellare iussis vocibus. Oratores adsunt. Legati adeunt, responsa ferunt. Nuntius ruit per regia tecta.

Comes Palatinus. Lateranischer Pfaltz oder Hoff-Graffe.

Rara Palatinae gloria Divae Qui ius illud habet lauru donare Poetas. Cui sunt data iura merentem participare Daphnes

ultrovictrice corona [orig: coronâ]. Cuius sacram Comitivae attingere bullam non fas est digito [orig: digitô] saevo [orig: saevô], rabidove latratu. Qui laurum dare ius habet Caesaris indultu. Quem magno [orig: magnô] inseruit titulo pompaeque nitori ardua Caesarei nuper comitiva Pala tl Caesaris. Caesareae Comes aulae. Poetarum nutrix. Quem Musae atque Themis, quem regum sanguis honorat, et cui Rex Regum Caesar in Imperio iura dedit comitis. Cui Palatino Caesaris esse licet. Comitem quem Caesar honorat, et inde Aula Palatinum quem Laterana vocat.

Quaestor, Schösser.

Curans aeraria. Exactor iustissimus laborum. Quaesturam cui Princeps dedit. Quem liquet a quaestu nomen habere suum. Divitias quaestura cui cumulavit abunde.

Secretarius, geheimer Secretarius.

Cui rex aurem credidit secretam. Fovens secreta acta Principis. Cui Princeps patria secreta illustr is in aurem insinuat. Cui tacitam Princeps secreta reponit in aurem. Qui simul illa procurat quae iubet arcano principis aula tegi. Cui tacitam secreta Comes deponit in aurem. Principis obsequio [orig: obsequiô] cui munia magna creduntur. Illustris collega senatus secreta colens principis acta side. Cui se cretissima rerum dat Dux. Sacra cui princeps fidi secreta silentl credit. Dicenda, tacendaque doctus.

Praeco, Ehrenhold.

Satellitium, Trabanten.

Comites. Caterva comitum. famuli. Comitum agmina, ordo, pars, manus. Custodia Regis. Excubiae.

Satelles Regis ein Trabant.

Satelles circumfusus, patrius, missus, rigidus, degener, trepidus. Cupidus parere. Viri fulgentibus armis, loricaque [orig: loricâque] pares hbili, paribusque decenter vestibus ornati, galeis atque aere corusci: et cristis omnes flavisque rubrisque decori, cura quibus portas, et moenia lata tenere, nocturnasque agere excubias, et ferre bipennes, alternaque urbis vicos statione tueri.

DE MAGISTRATIBUS INFERIORIBUS.

Senatus, der Rath.

Praestantior, sacer ordo Senatus [orig: Senatûs]. Turba Senatus, Patrum. Procerum Concilium. Senatus. Patres. Coetus Patrum, Procerum. Ordo, Primores Patrum. Venaranda cura Senatus [orig: Senatûs].

Senatus lectus, gravis, grandaevus, prudens, sacer,sanctus. Dominus magnus, magnanimus, Palatinus, praetextus, trabeatus, clarus, gratans, plaudens, censens, iudex, comitans, medius, totus, conviva, pauper, illacrumans, fugiens, expulsus, insoecundus,

moriens, antiquus, honoratus, augustus. Supetos aequans virtute. Cu stodem legis quem iuberesse Deus. Civitatis salus.

Patres graudaevi, veteres, longaevi, maturi, crinigeri, iusti, festi, verendi, cognati, purpurei, multi, socii, pelliti, parci, lippi, severi, duri, vocati, attoniti, maesti, trepidantes, suspensi, labantes, externi, vagi, victi, defuncti, falsi. Paupertate beati censere parati. Iussuri quid.

Senator, ein Rathsherr.

Adscitus pro iure suo Collega Senatus. Senatorl stella corusca poli. Patriae sacri pars ampla Senatus [orig: Senatûs]. Concilium iussus intrare Senatus et patriae inservire. Inter pars optima cives. Summa pars Senatus [orig: Senatûs]. Optimates nobiles senaculi.

Senator praeclatus, sapiens, illustris. Praeclarus, iustissimus omnium. Iudicio gtavis Cuius gravidam curia sentit opem. Quem Themis et pietas, quem plebs et curia laudant. Iudicii dexteritate gravis. Ingeniis magnus et consiliis. Qui linguae prudens et moris et aequi. Custos Iustitiae. Cui sunt civica iura commissa. Numetosa clatus laude. Iure fideque bonos defendens cives. Qui confiliis populos moderatur et urbes, iuraque rixosis partibus aequa fert. Cui fas augusti fori tenere rostra. Quem creavit curia. Secreta notans causasque Senatus [orig: Senatûs]. Lora patriae commissa studio regens sideli. Animosus ferendis consiliis.

Consulatus, das Bürgermeister Ampt.

Consul, ein Bürgermeister.

Consul futurus, novus, sociatus, operatus, magnus, fortis, ovans, prudens, egregius, patricius, Rumanus, summus, capillatus, sterilis, verendus, numerosus, continuus, vetus, priscus, ignotus, gravis, doctus, revocatus, gravatus, caesus, ereptus, venerandus, venerabilis. Fulgens trabea [orig: trabeâ] Quirinali, cinctusque Gabino [orig: Gabinô]. Proximus Diis. Sublimis honore. In mediis quaesitus aratris. senatus [orig: senatûs] princeps et cuncti spectamen nobile civis. Summum consul in urbe decus. Cuius consiliis Res publica crescit. Quem penes urbanarum sunt fastigia rerum. Cui princeps Consulis arma decusque induit atque sui iussit caput esse Sonatus. Cui curia curae est. Mente insignis, rerumque exercitus usu: Patricios inter clarissimus unus, et urbis Imperio praestans. Qui manibus gerit secures Consulis, et Leges ac candida Iura tuetur. Quem prima tenet communis cura salutis. Qui multam commissae commodat urbi. Quo non est gravior, quo non prudentior

alter. Qui velut e specula [orig: speculâ] casus, hiemesque futuras prospicit, et clavum temperat arte suum. Laudata [orig: Laudatâ] cives ratione gubernans. Quem saepe senatus et populi iurata manus dare civica vidit iura. Qui dignum Consule nomen haber. Gessit honorati fasces qui consulis. Qui vero caelestia dogmata cultu asserit. Regni sortitus habenas. Impositum qui gerit orbis onus. Gubernandae cui datus honor. Regens populosam legibus urbem. Honoratae qui gerit urbis onus. Inclita canities patriae Primaris. Consilii bonus dexteritate. Optatam patriae conferens salutem. In quo est selers prudentia. Honoratas patriae qui gerit habenas. Laus fuit in factis cuius in ore sides. Omnibus bonus, nulli, nisi sontibus asper. Qui patriam iuctis legibus moderatur urbem. Semper, quae sunt Iustitiae congrua, peragens. Qui solus habet sacri Senatus consulta. Cui curia submisit fasces. Patriae qui data frena tenet.

Praetor, Stadt-Richter.

Aedilis, Bauherr.

Dictater, Der oberste Regent zu Rom.

Censor, der das straff-Ampt führet.

Censor placidus, honestus, intentus, rigidus, tetricus, maximus. Qui acta decursi moris et aequi durius inquirit.

Censura das Straff-Ampt.

Triumvir, einer aus den Drey-Herren.

DE SUBDITIS.

Subditi, Unterthanen.

Clientelae obnoxia pubes. Sola subdita terrae. Iurati alumni. Devota clientum pectora. Vilis clientelae turba. Obnoxia plebes. Ducis grex, greges. Quos fas est ducere vitam sub nutu alterius. Obsequio alterius damnati. Pubes iurata clientum. Subiectae civilia nomina plebis. Maiorque minorque pompa clientelae. Corporis obsequium, atque animi quae deber honorem, quos Deus ipse Deos vocat. Clientelae iurata frequentia. Coacti vel dare, vel facere nonnumquam impensius aequo.

Privatus, der für sich lebet.

Felix sorte sua [orig: suâ]. Felix sine laude. Modicus voti. Obscuro positus loco. Inglorius. Fugax ambitionis. Quietus parte mediae turbae. Fortis contemnere

honores. Ambitione solutus. Omni foenore solutus. Non indigus opum. Abstinens pecuniae. Foenoris liber. Contentus sua sorte, parvo, modico, paucis, humili lecto. Beatus parvo. Paupertate beatus. Potens parvo. Laetus sorte sui. Memor aevi brevis.

Privatum vivere, in keinem Ampt seyn.

Vivere contentum parvo, laetum sorte sua, fortunatum, beatum, beate, probum, innocum, parvo, exiguo, placide, molliter, in patria. Vacare verae virae. Agere vitam mollem vacuamque laboribus. Agere securum aevum. Agitare mutas artes inglorium. Degere otia remota [orig: remotâ] invidia [orig: invidiâ]. Tranquillam ducere vitam. Traducere leniter aevum. Inoffensae tangere metam vitae. Frui securis diebus. Uti quaesitis, paratis. Latere bene. Esse privatum felicem, intra suam fortunam esse beatum. Haberi inter felices. Carere aula [orig: aulâ], honore Manere intra suam fortunam. Diligere mediocritatem auream. Otia in parvis rebus amare. Gaudere sorte sua. Vitare praelustria Formidare sublimia. Fugere magna. Contemnere honores. Abundare requie. Mori plebeium senem. Sese privatae reddere vitae, plebeiaque roga modicum componere civem. Censu mediocriter uti. Esse sui dominum pro sorte.

DE PACE ET FOEDERE.

Pax, Fried.

Pacis leges, foedera, pignus, epus, artes, bona, studia, iura, quies, partes, gremium, senecta. Paeis inabruptae honor. Pacati gratia mundi. Iucunda bonae pacia alumna quies. Pax et sana quies. Pacis amoena quies. Pacis legiferae munera candida, unio, donum venerabile, pacta, munia, diuturnitas, aurea, laurea, sequestrae tran. quillum, sollemnia, duleia commercia.

Pax petenda, petita, mercata, probata, reclusa, vicina, subita, sumpta, posita, composita. facta, donata, infusa, relata, fraterna, gemina, media, placita, quieta, tranquilla, secura, concors, sequestra, iusta, fidelis, fida, certa, solida, tuta, egregia, serena, candida, festa, augusta, alma, bona, opima, egregia, longa, alta, aeterna, perpetua, profunda, plena, suspecta, iniqua, incerta, aegra, negata, brevis, mala, rupta, turbata, violata, polluta, exhausta, summota, sublata, fera, peregrina, innoxia, togata, sequax, impigra, rata, enthea. Boni ferax. Vigens intra moenia. Dans, ut litibus compositis culta niteant arva. Olea [orig: Oleâ] virente caput cincta. Animum sedato firmans pectore. Orbis coagulum, catena mundi. Data terris. Missa per orbem. Praestantissima rerum. Altrix optima rerum. Optima rerum quas homini novisse datum est, una triumphis innumeris potior. Redimita

capillos frondibus Actiacis. Nitens sancto vultu. Virtus contraria liti. Qua urgent artes. Qua bene asseritur relligionis opus Qua numquam quicquam melius videt arduus aether. Qua numquam quicquam dulcius orbis habet. Bona largo quae tenet amplasinu. Teneras oleis redimita comas. Quae missa per orbem munera miliriae sinit exercere togatae morrales. Rerum nutricula certa sacrarum. Sacrarum quae sola potens nutricula rerum. Elisa mundo.

Pacem peter, umb Friede bitten.

Venire supplicibus palmis ad foedera. Manu ramos praetendere pacis. Tenere ramum olivae. Spem pacis tentare manibus, vitas praeferre ad verba rogantum. Rogare pacem. Veniam rogare. Orare salutem. Poscere, exposcere, deposcere pacem. Ad pacis pacta recurrere.

Pacificus, friedsam.

Pacis concors. Dissidii fugitans. Qui nulli causa doloris. Peius habens angui lites et iurgia. Pacificus Latio, Fridericus Teutoni, Graio Irenaeus. ebraeo pacis amans Salomo est.

Pacem facere, Friede machen.

Pacare, tranquillare. Imponere paci morem. Componere pacem. Sociam iungere pacem. Immanes omni patrios dare marte penates. Patriae dare tuta alcedonia terrae, quo res tuta foris sit publica priva domique. Tegere pace. Insanum belli civilis amorem tollere. Pacem colere damnatis civilibus armis. Dare pacem civibus, populo, suo saeculo. Dare quietem patriae. Dare fessis, mundo otia. Sub leges pacis se tradere. Tribuere terris pacem. Praestare gentibus otia. Ferre orbi pacem. Gentem pacis traducere ad artes Servare cives. Leges libertatemque reducere. Consulere patriae. Procurare patriae otia. Sistete bellum pace. Implere omnia meritis. Aurea condere saecula. Claudere. Ianum. Tueri pacem. Pax est. Concordia sedes incolit. Leges redeunt et ianua belli clauditur. Belli obserare portas. Discordes populos concordi ligare Paci. Iungere pacem aeviterno foedere. In amicitiam coire. Sopire fera militiae munera. Ferrea Iani compescere limina. Ad pacis pacta transire.

Pacificum esse, friedsm seyn.

Gerere pacem. Tegere pace aliquem. Exercere pacem. Esse patrem pacis. Regere in pace. Gaudere componi bellum. Regere orbem pacatum patriis virtutibus. Esse in pace. Frui pace. Gentes in pace tenere. Composta [orig: Compostâ] pace quiescere. stare regno incolumem. Pacis almae vivere in otio. Tempora lata quietis pacificae traducere.

Obses, Geissel.

Foedus, ein Bund.

Pactum. Pactio. Pacis pignus inviolabile. Manus socio iuncta foedere. Conventio. Leges pacis.

Foedus oblatum, primum, novum, ictum, pactam, receptum, conceptum, datum, statum, dictum, certum, salvum, firmum, arctum, bonum, placidum, egregium, sacrum, sanctum, socium, sociale, commune, par, alternum, mutuum, fraternum, paternum, longum, priscum, perenne, aeternum, perpetuum, multum, tacitum, clandestinum, diversum, serum, praeceps, caecum, parvum, salutum, ruptum, abruptum, temeratum, violatum, pollutum, laesum, calcatum, fractum, infectum, mentitum, vanum, periurum, inimicum, servile, barbarum, infaustum, dirum, neutrum, firmatum. Non irritum. Non certum. Non aequum. Iunctum peraras. Iuratum Iovi. Deterius iugo. Quod fimiles coniungit amicos. Quod longos in annos servat concordia.

Foedus facere, Bund machen.

Iungere foedus, foedera, pacem, facere leges et foedera. Ad foedera iungere dextram. Coniungere foedera alicui. Coniungi foedere. Componere foedus. Sociari foedere. Oblato componere foedere bellum. Firmare, sancire foedera. Ferire, percutere foedus cum quo. Pangere, icere foedus. Sociare foedere dextras. Sancire foedera dictis. Dicere leges foederi. Iurare Iovi foedus. Accipere legem. Concipere foedus. Parta [orig: Partâ] pace frui. Mittere se paribus in ffoedera legibus. Iura pacisci. Coire in amicitiam et foedera iungere. Cedere amicitiae alicuius. Se in foedera flectere. Concordi foedere devincire. Coniurato vivere foedere. Coniurare amice cum aliquo. Pacisci aeterno sibi cum quo foedere. Aeterno [orig: Aeternô] cum quo quid conditione ratum facere. Anua pacto iure colere munera. Adhibere socios castris. Socia arma rogare. Accipere et dare sidem. In foedera venire. Stare ante aras tenentes pateras. Dicere leges foederis. Pacem componere. Dare dextram. In unum confluere foedus. Pacatis dextris foedera coniungere, foedera, quae longos concordia servat in annos. Foedera iungere dextrae. Foedus ictum est et leges compositae, Iuncta est in foedera dextra.

Foedus violare, Bund brechen.

Pacem et temerata reliqnuere iura. Data foedera fallere. Violare pacem, fidem, pignus. Temerare fidem. Fallere fidem hosti datam. Exuere sidem, foedera. Frangere pacta. Deserere foedus. Pacta signare. Foedus infectum precari. Solvere foedus, foedera furto. Iura resolvere pacis. Confundere foedus. Rumpere leges,

pacem, foedera. Abrumpere foedus, fas omne. Vertere leges. Rumpere pacem et foedera. Disicere, polluere pacem. Turbare per artem foedera. Foedus conceptum excutere. Vincla omnia rumpere. Non servare sidem promissam. Belli commercia tollere. Pacem disicere compositam, et belli serere semina. Relinquere hospitia. Laedere foedus. Recusare pacta. Foedus abrumpitur armis. Foedera rumpuntur. Laeduntur foederis arae. Infecto pulsantur foedere Divi, Fides discutitur, rumpitur. Pax disicitur. Fas omne abrumpitur armis. Fortuna fidem mutare novavit.

DE SEDITIONE.

Seditio, Auffruhr.

Seditio recens, turbida, clamosa, pulchra, non illaudata. Collidens dissona corda. Nil forrtiter ausa.

Factio vesana, fallax, inimica, frendens, seditiosa, illicita, furens, nefaria, intestina, misera, perniciosa, procellosa. Pronuba belli. Rerum studiosa novarum.

Motus maior, ingens, iustus, diversus, discors, rebellis, trux, dirus, atronitus, pavidus, occultus, latens, anceps, inanis, parvus.

Tumultus, Aufflauff, Empörung.

Tumultus repentinus, subitus, novus, trepidus, caecus, insanus, solitus, vagus, terrisonus, horridus.

Strepitus turbae popularis, malignus, acerbus, nocturnus, diurnus, regalis. Cum faces et saxa volant, furor mainistrat arma.

Saxonica Rusticorum seditio, der Bauern-Krieg.

Magni tumultus [orig: tumultûs], quos excivit pubes rustica, Nobilium imperium, et Dominorum iussa recusans. Civilis Erinnys et ista et rustica tempestas Corydonum excsa Dynastis, quae magnis divi aerumnis sedata Iohannis, Anno Christi 1525.

Seditiosus, auffrührisch.

Turba seditionis. Dissidii sator. Pax. Furiae patriae. Seditione potens, scelerumque inventor.

Turbatores nocturni, Stencker, Nacht-Raben.

Nocticorvi. Lucifugae volucres. Degeneres animae. Progenies soliti nonnumquam oblita pudoris. Male morigeri. Temeraria pubes inexperta, qui libertate feroces, grassantur stricto [orig: strictô] per diverticusa ferro [orig: ferrô], perque forum et plateas et cuncti tramitis actus, ac miseros cadunt lapides, stratamque viarum, ignis ut exiliant stricturae. Quibus egregium est decus et memorabile nomen irruere in vigiles, lymfari nocte per urbem. Explorare aciem gladiorum, ad strata viarum matribus esse

metu, ditas intendere voces. Stentora quae superent, Martemque horrenda frementem. Facientes, ut caeca platea nocturno rebuet tumultu, dum luunt saxa, quod pecca [orig: peccâ] runt guttura. strictis ensibus forum vulnerantes. Qui Perilleo tauro aemuli audent infestare boatu noctem, quae fesso est indulta, et caelum ac terram blasphemo terrent gutture. Qui da mnifica [orig: mnificâ] saxorum grandine vicos urbis insiciunt. Qui feroces in ex perta [orig: pertâ] libertate stricto ferro per diverticula cuncta grassantur. Qui stimulis haud mollibus acti saepe patrant, nec digna bonis, nec amica relatu. A recto quos tramite splendida bilis vocat atque regi metuens temerarius ardor. Ignavi ad cetera, fortes excutere imperium sixasque refigere leges, iurtatamque fidem. Martia corda suae, qui sacramenta resolvunt militiae, spernuntque sequi mandata regentum, ductoresque summos. Furiis sollennibus acta iuventus. Plebs virturis inops. Quos non accendit decus, aut reverentia famae dedecorumque pudor.

Facere seditionem, einen Auffruhr anrichten.

Moliti tumultus [orig: tumultûs]. Miscere tumultum. Turbare quietos. Pacem turbare tumultu. Suscitare urbem Concitare agmen. In regem cogere ad arma. Raptis concurrere telis. Vocare ad arma. Serere crimiva belli. Compellere in enses. Exardere furiis Fremere velle. Poscere arma. Loquiarma ore. Movere viros in arma. Disicere compositam pacem. Vertere manus [orig: manûs] in se. Rapi civilibus armis. Magno [orig: Magnô] sono [orig: sonô] ad arma clamare. Cuncta resono complentur tumultu. Tumultus flagrat. Agit discoria bello. Repente nova [orig: novâ] turbatur imagine fatum. Nascitur in fratres discordia. Seditio surgit. Vulgus ad arma ruit. Cives acuunt ferrum, vult arma, arma simul poscitque rapitque iuventus. Alecto relum, bella geritque manu. Iratis dolor arma dat. stant belli causae. Quod cuique repertum est rimanti telum ire facit. Regio cogitur tota sub arma.

Sedare seditionem, Auffruhr stillen.

Repentinis urbis motibus occurrere. Prohibere, lenire, sedare tumultus [orig: tumultûs]. Comprimere motus [orig: motûs]. Repentinis occurrere motibus urbis. Frena popello inicere indomito.

Rebellare, abfallen zum Feind.

Desciscere armis. Sumere arma inimica. Relinquere hospitia alicuius, et credere se armis alterius. Contraria arma fovere. Sequi contraria arma, hostiles et opes.

DE BELLO.

Hostis, Feind.

Furor hosticus. Scelesta factio. Vis hostium. Frendens hostis insolentia. Hostica turba. phalanx gens. Hostium classicum, libido

tytannis. Ungues reproborum. Classicus tumultus. Hostis artes, plebes hostica. Hostium minaciae, impetus. Cor hosticum. Hostiles technae. Agminis hostilis minae. Vorax hostis rictus. Vis imminens latronum. Hostis fu ribunda manus. Improborum natio. Hostis machina, moles, iugum, consortium, incursiones fraudulentia, inclementia, turbo. Grex efferatus. Manus hostica. Hostis institutum. Perduellis. Pestis nefaria. Hostium ferocium allatratus, minae. Persequens. Rebellis. Rebelans. Trux vis perduellium. Fortium furor hostium. Hostilis machinatio, caterva, protervia. Ferox adversarius. Hostium phalanges.

Hostis implacabilis, despicabilis, illacrymabilis, acer, nefarius, teter, crudelis, ferus, ferreus, immanis, capitalis, communis Caedis cupidissimus. Sanguinarius. Instans moenibus: pulsans crebro ariete muros: repentino cursu praedia populans: abigens raptas ex urbe puellas. Saevior Busiride.

Bellum, Krieg.

Belli cupido, amor studium, se mina, incendia, contagia, crimina, furor, insania, rabies, labor, fragor, tumultus, incursus, minae, opes, moles, munera, res, casus, ma la, tempestas, fulmina, pestis, diluvium. Arma. Ferrum. martis tumultus. Semina funesti Martis. Vis belli. Pugnae dira cupido, Martis imago, sors, vices, pericula, inclementia, turbo. Armorum rabies ferrique potestas. Ingentes orae belli. Scelerata insania belli. Horrentia Martis arma. Tumultus caecus pugnae. Proelia, certamina belli. Grave Martis opus. Quaesitae copia pugnae. Immanis bellua belli. Horrida belli fata. Incendia tristia belli. Area belli semper in ancipiti motu volans. Arma novensilibus, laborferis nata ruina Deis. Amor ferri consorsque insania pugnae. Belli rabies summique labores. Belli Martius horror. martis atrocis opus. Belli Chatybdis. Armorum tempestas. Ferrea iura manuum. Belli fulmen. Belonae gravis ira.

Bellum agendum, gerendum, rapiendum, novum, recens, rabidum, hostile, conductum, iuratum, consultum, cautum, rapidum, periculosum, luctuosum, pestiferum, inexpiabile, turbulentum, vesanum, funereum, rigidum, saeviens, letale, fremebundum, cruorifluum, furiosum, terribile, formidabile, atrox, exsangue, letiferum, armisonans, Mavortium, profanum, anceps, celer, properatum, propertans, sequens, veuturum, crastinum, propinquum, propius, proximum, renovatum, admotum, remeabile redivivum, geminum, pendulum, obvium, instans, erectum, praesens, internecinum, implacabile, oblatum, inopinum, prius, omne, coeptum, inceptum, taptum, impulsum, obstans, nascens, surgens, flagrans,

fluitans, maius, maximum, arduum, operosum, longinquum, tardum, bilustre, superstes, pigrum, aeternum, publicum, ultrix, victrix, mite, laetum, prosperum, faustum, acutum, ferreum, forte, animosum, Martium, infaustum, infelix, laerum, anceps, triste, asperum, acerbum, miserabile, lugubre, lacrimabile, lacrimosum, plorandum, flebile, ferale, mortiferum, funestum, funebre, exitiale, sanguineum, cruentum, violentum, fervidum, ferox, temerarium, importunum, superbum, turpe, discors, pudendum, iniustum, iniquum, rapax, damnatum, perfidum, peierans, opertum, tacitum, ferum, efferum, barbaricum, irrequietum, implacabile, horrendum, immane, crudele, atrum, dirum, infaudum, nefandum, furens, furibundum, furiale, veritum, illicitum, virgineum, puerile, caeleste, commune, vicinum, sociatum, extremum, geniale, servile, ignotum, navale, classicum, fugax, raptum, supremum, confectum, patratum, devictum, domitum, exhanstum, suspensum, sepultum, positum, relictum, inane, ia cens, emeritum, Non leve, non faustum. Finitum triumphis Commissum, creditum cui. Nullos habiturum triumphos. Utile multis. Cui defensum. consertum bellis. Instructum telis. Cinctum ferro [orig: ferrô]. Laturum exitium cui. Contrarium Iovi. Infectum dolis. Derestatum matribus. Latrans undique. In littora tractum. Vulgatum fama [orig: famâ] totum per orbem. Peractum manu. Pugnatum terra [orig: terrâ] marique. Intermissum diu. Multo sanguine constans, In quo maxima merces armorum est, et habent dignam certamina laudem. Multo cruore, sanguine, stagnans. Armis cinctum. Furens undique. Extendens late crudelia brachia. Variis res plena periclis. Vastans, evertens, subvertens, prosternens omnia. Praecipiti cerramine dirum. Quod dum pax veneranda suam reperit domum, immensum per orbem viget. Per orbem bacchans.

Tumultus belli medius, magnus, ingens, subitus, tantus, ensifer, monstrifer, barbaricus.

Mars dubius, caecus, indomitus, insanus, aequus, instructus, secundus, adversus.

Militia futura, prima, acris, gravis, trux, saeva, longa, lenta, vetus, pia, togata.

Bella innumera, septena. Novenarum studiis inimica sororum. Ferroque manuque gerenda cruenta [orig: cruentâ]. Non raro futilibus nascentia cansis, implexis cumulata malis et nescia sisti. Bella horrida, immania bella.

Duellum, Kampffzweyer Personen.

Excitare bellum, einen Krieg erregen.

Movere arma in quem, Movere in proelia Martem Capere arma in gente. Suscipere munera Martis. Arma, bella capessere. Sumere arma. Accedendere bellum. Ciere bellum, acies. Suscitare arma. Arderearmis. Agi animis in funera. Poscere equos, currus Parare, lacessere bella. Ruere in arma, in ferrum. In bella surgere. Consurgere in arma. Corripi milltia [orig: milltiâ]. Dare se in bella. Armare agmina. Ferre manu bellum. Insequi bello. Indicere bella. Territare bello. Ire alicui obvia duris signis. Vocare in arma. Trudere aliquem in arma. Funesti semina Martis alere. Bella velle, Martemque lacessere. Capessere bellum. Impellere in arma. Excutere pacem orbi. Armis prosequi. Mavortia tollere signa. Ire in grati certamina Martis. Rapere bellum. Induere arma. Colligere maniplum. Movere proelia. Arma parare. Fragrantis in omnia belli pracipitem cursu rapere. Certatim sese exhortari in arma. Requirere, fremere arma. Facere se hostem alicui. Imminere armorum tumultu. Poscere bellum. Vadere ab belli rabiem summosque labores durum iter. Dare bellum. Faces belli tonitru spirare aheno [orig: ahenô]. Inire bellum. Spreta [orig: Spretâ] pierate in dicere bellum alicui. Recta [orig: Rectâ] cervice novos edisserere motus [orig: motûs]. Plenis pugnam deposcere votis. Rapere, arripere arma. Armorum vires praesumere. Fatigare Martem. Magnis vocare clamoribus hostem. Rumpere otia patriae. Bella sunt cordi. Gentes agitare quietas. Novare tela. Spicula exacuere. Subigere in cote secures. Portendere bellum populo. Serere crimina belli. Bello excire reges. Iubere arma parari. Ferre urbes sinitimas in bella rum oribus. Poscere bellum cuntra omnia. Concitare, suscitate vitos in arma. Otia rumpere, residesque viros in arma movere. Auimos insano [orig: insanô] Martis amore incendere. Inflammare ad Mavortia facta. Subito populos et agmina bello dissueta in arma vocare, bellumque retractare. Belli sereresemina. Stridentia belli limina reserare. Tristes belli recludere portas. Tendere ad Indos. Vocare pugnas. Indicere bella. Amor belli saevit. Hostili gliscunt terrore tumuitus. Bellum suscipitur cum quo. Bellum consurgit, ingruit. Terra arder armis.

Militare, in Krieg ziehen.

Subire castra. Arma sequi. Petere castra victum mercede. Venalem afferre in proelia dextram. Ingredi bella. Ad bella trahi. Merere sub quo. Castrorum in plebe mereree. Castrorum aera mereri. Accipere praemia belli. Merere aera aere. Castra sequi. Gerere arma. Praemia militiae pulverulenta sequi. Assuesci militiae. sectari praemia Martis. Bellis operam dare. Sudare in hasta [orig: hastâ]. Excitari classico. Audire classica. Manu belli

tentare pericula. Se Marti credere. Agere vitam sub odio. Perperi ventos et imbres. Nudo hiemare sub axe. Miles in arma venit, agros petit hostiles. Castra tenent. Militia fatigat. Clamor galeaeque iuvant. Classica fugant somnos.

Bellare, kriegen.

Marte saevire. Stare in armis. Signa sequi. Faciem pugnae et vultus [orig: vultûs], inferre minaces. Pro libertare tuenda detrahere sibi dominos iuga serva daturos. Datis aciem diffundere campis. Castra sequi. Crudeli vexare pericula bello. Pugnare instar ignis ardentis. Belli vices sustinere. Martis nubila perpeti. Pia in infidos Turcos movere proelia. Armorum rabiem bellique furores movere. Alter in alterius caput fert arma. Bello in hostes pugnaces consurgere. Saeva tela manu pugnaci ciere. Omnia miles implet, et humiles saturantur sanguine terrae. Securae acies complent campos. Rabies effunditur oris. Regio ardet milite. Agmina clypeata densantur campis. Armis fremit horridus aethet. Agglomerant acies impete crebro. Armorumque frangor clangotque per aethera mugit. Fragor armorum clarescit, et ingruit horror militis. Campos auferr pedes obvius omnes.

Defendere patriam, fürs Vaterland streiten.

Dextra [orig: Dextrâ] patriam defendere. Armis tutari patriam, tueri res, focos, patriam ab armis. Pro patria [orig: patriâ] pugnare. Armis protegere patrias opes. Ferre arma pro patria [orig: patriâ]. Ruere in bellum pro libertate paterna [orig: paternâ]. Patriae succurrere. Pro patria [orig: patriâ] stare. Liberare patriam. Solvere patriam metu. Consulere patriae. Ruere in fera arma pro patriis focis. Facere proelia pro patria [orig: patriâ]. Pro catis patriae petere arma focis. Publica pro patriae sumere arma focis. Valido [orig: Validô] patriam Marte tueri. Protegere patriam fortibus armis. Suscipere arma pro salute patriae.

DE CAUSIS, PER QUAS BELLUM GERITUR.

Imperator Belli, Kriegs-Obrister.

Dux militiae, turmae, armorum. Rector pugnae. Ductor belli, turmae, pugnae, cunei, gentibus. Qui stans in mediis aciei concidit atmis laudem a laudatis induperator haber.

Dux primus, Mavortius, bello clarissimus heros. Terram rubricans sanguine. Nil intentatum in hostes relinquens. Tacito [orig: Tacitô] Marte speratas sociorum arripiens insidias. Cui omnis militiae moles conceditur. Cui tota sub atmis, sub clypea [orig: clypeâ] et galea [orig: galeâ] vita fuit peracta. In bellum missus. Qui belli monitis implere negotia callet. Belli faces tonitru qui spirat aheno [orig: ahenô]. Qui crudos minantia fluctus [orig: fluctûs] agmina consilii ductu moderatur et astu. Cuius saepe scelus furibundum mascula virtus caelitus indulta [orig: indultâ] mitificavit ope. Cui sunt consortes, magnique paratus, sunt et opes, sunt et parvo [orig: parvô] non robore vires,

sunt alia ad bellum momenta, insignia centum, confilium, doctique doli, nataeque sub armis in sidiae.

Bellicosus, streitbar.

Belliger. Potens belli, armorum. Magnus bello [orig: bellô]. Ingens armis. Spectatus bello [orig: bellô]. Egregius bello, armis. Inclitus bello [orig: bellô], armis. Expertus belli. Utilis armis: Bello [orig: Bellô] expertus et armis. Militaris. Fortis ad atma. Fortissimus bello [orig: bellô]. Oprimus armis. Pugnax. Clarus, praeclatus bello: Non cui Marte secundus. Promptus ad arma. Avidus pugnae. Acerrimus armis. Ferox bello. Studiis asperrimus belli. Hortens Marte. Durus, furiosus superbus, intractabilis bello. Armis et animis praestans. Gratissimus Marte. Bello insuperabilis. Marte ferox, et vinci nescius armis. Insignis fama [orig: famâ], et felicibus armis. Acerrimus, et ad vim paratus. Expers terroris. Cuius mentem tangunt certamina. Quem Martis armat ad arma furor. Ar mis quo non indefessior alter exstitit. Visus acribus hostibus formidabilis. Eius mens altum spirat honorem conscia virtutis: ceu nota in pascua tantus bellator tendens, qui adversa [orig: adversâ] fronte iuvencum impetit, et flavam pedibus respergit aream. Armatus bello iuvene, Martique paratus.

Praeficere bello, zum Feld-Obersien machen.

Praeficere armis. Facere, eligere ducem. Esse iubere ducem. Rectores hello formare. Mandare bella, proelia, Martis habenas. Dare equites. Rectorem ponere castris. Alicui fatum patriae imponere. Committere arma, proelia. Committere regendos milites. Addere ductorem. Credere bella, castra, summam belli.

Praefici bello, Kriegs-Oberster seyn.

Eligi ductorem. Accipere habenas. Concipere curam ducis. Excipere nubem belli. Subire Martem. Ductorem succedere bello, castris, pugnae. Regere bella, acies, signa. Duci moles belli committitur. Traduntur belli iura. Exercitus creditur. Ductorem aliquem spectat legio. Castra sunt sub nutu Ducis.

Centur in, Hauptmann über 100.

Miles, Landknecht, Kriegsmann.

Vir Martigena, Marticola, Martisequa. Alter Mars. Martis alumnus. Proles pulchercima bello. Proles bello praeclara. Vivida bello dextra vitis animusque ferox, patiensque pericli. Frigida bello dextera.

Miles fortis. Martius, generosus, patrius, dilectus, socius, bonus, nutritor, armatus, pharetratus, brachatus, maniplaris, coronatus, numeratus, innumerus, multus, collectus, circumfusus,

subitus, festinus, securus, pronus, effusus, devotus, expositus, missus, vagus, promotus, robustus, stimulatus, incensus, invitus, iratus, infestus, durus, ferus, saevus, in domitus, impius, sceleratus, damnatus, rabidus, dirus, infandus, nocturnus, occultus, senex, vetulus, vetus, antiquus, annosus, anhelus, novus, corruptus, mutatus, cruentus, profanus, impiger, crudelis, validus, ferreus, rigidus, praeportens, furens, furiosus, fremens, fremebundus, furibundus, scutatus, rapax, furax, caesariatus, gradivicola, hastatus, rusticus, inermis, dimissus, paucus, oneratus, maestus, acer, fessus, defessus, degener, captivus, fugiens, profugus, peremptus, revocatus, togatus, superbus, acerbus, avarus, avidus, peltatus, cruentatus, ferociens, praefidiarius. In otia diffusus. Armis bellipotentibus, Martis laude superbus. Haud tardus. Domitor mundi. Suetus ad Herculeas bellare columnas. Numero ptaestautior omni. Ruens in proelia. Nullo obsessus ab hoste. Intactus vulnere. Sitiens haurire cruorem Gravis annis fractusque labore. Rudis et sine pectore. Impar cui. Moriens victutus. Fauces praeclusus pectore. Nudarus telis. Avidus, cupidus praedae. Qui illicitas sectatur, venatur opes. Captans, quaerens opes. Rigidis furibundus in armis. Sitiens sanguinem. Misereri, parcere nescius. Duro [orig: Durô] gladio [orig: gladiô], ense latus cinctus. Ore truci vultuque minaci. Martis signa cruenta sequens. Qui fortibus sacer in armis. Qui pacem tuto [orig: tutô] sub lare miles agit. Intrepidus lituos inter et arma. Dura secutus bella. Qui gravibus circumdatur armis. Qui gerit armata [orig: armatâ] tela cruenta manu. Qui duri Martis detentus in armis tela inter media et duros fortissimus hostes. Qui manibus clypeos, et acutae cuspidis hastam, et galeam pressa [orig: pressâ] sustinet ipse coma [orig: comâ]. Qui armiferas aptat ad arma manus [orig: manûs]. Qui possidet inventas opes sanguine. In quo non robur habet vetus. Armis instructus. Cui vivida virtus, et bellis assueta manus. In grati certamina Martis iturus. Lucens armis. In arma ruens certa [orig: certâ] cum mente malorum. Cui mens est prona ruendi in ferrum, in fatum Heroi funeris et famae capax. Furens animis. Qui venit aerias audax nutator in arces. Devotas spondens in cuncta pericula dextras. Cui triplici crinita iuba [orig: iubâ] galea alta Chimaetam sustinet, Aetnaeas proflanrem gutture flammas. fulmineum torquens ensem. Excussis qui fulminat enselacertis. Qui tot invia sibi facit pervia. Quem Bellona suis nascentem sustulit ulnis, et in cuius ore spirat Martius vigor. Vulcanum effundens templis, et sacra profanans. Indutus galeam cristasque comantes, et manibus clypeos, et acutae cuspidis hastam

quisustinet. Cuius mens soluta mens, et attonitae expers formidins. Qui assuevit medias turmas hostis invadere. Ferto [orig: Fertô] fulgene per hostes medios rumpens iter. Qui, qua [orig: quâ] globus constat nitico [orig: niticô] aere densissimus, hac [orig: hâc] ibat ptimes, rapido [orig: rapidô] velocior Euro [orig: Eurô] Quem belli gloria attollit. Cuius mentem bellorum taugit gloria. Iniusto Marte mortuus. Passus infamis necis tela barbara. Qui pugnas molitur in hostes, ferrque per alternas rtela refertque vices. Cuius egregio [orig: egregiô] robore constat vires. Qui attulit invictas semper ad arma manus [orig: manûs]. Impediens fienis alipedes equos. Qui non timuit gladios, neque vim, neque tela, nec ignes. Felix tuba Mar tis belligeri. Hostiles frangens manus. Quinumquam victus, sed victor semper abivit. Qui vires animavit in hostes peregrinos. Pugnator acres fortiter exserens vires in hostem, nunc gladii minas. Qui ferro [orig: ferrô] meditatur vertere tecta, et delubra Deum [orig: Deûm] crepitantibus urere flamis. Corpus in hostes desos immittens. Teriam castris ab hoste exutus. Qui multa dedit tempora belligerae miltiae. Torvo lumine bella movens. Qui dedicat horae puncto vitam, et metuit non velle mori. Cuius in ora totus furor venit, inque vultu Medusa cernitur. Qui Ducis aera meretur. Qui caput et dextram damnatam hostilibus armis offert. Terribilem cristis galeam desuper indutus ioricamque aere triplicem. Indutus galeam cristasque comantes. Qui sert vi magna [orig: magnâ] stridentem hastam, vastis connixus scapularum virius. Obiciens venienti pectora ferro. Apertae terribilis cono galeae cristisque coruscis horridus ad bellum factus. Momentum insigne daturus. Arma fremens et solis efferus armis Acerba fremens. Cui non est frigida hello dextera. Bella gerens. Quo sine nulla Ducis quaesitis gloria rebus. Numquam dissimilis tam fortibus ausis. Marte potens. Indutus galeam clypeique insigne decorum. Rutilum thoraca indutus ahenis horrescens squamis. Telum immane manu valida [orig: validâ] nodisque gravatum quatiena. Claris exsuperans telis et luce coruscus aliena [orig: alienâ]. Abiectae vitae dulcedine pergens indomita [orig: indomitâ] cervice mori. Magnis contorquens viribus hastam. Efferus armis. Qui sui plenus truculentis turget in armis. Cuius habet vulnus pro relligione receptum plus decoris, gemmis quam fulgentissima torquis. Qui nil cunctando praepes in arma ruit. Qui mascula pectora gestat. Virtutis dans documenta suae. Cui magni est certandi innata libido. Cui pectus corio est obtentum elephantis, ut ulli non penetrent punctus. Pro se proque sua [orig: suâ] patria [orig: patriâ] qui certat in armis strenuus.

Sine compare prensus. Acer in armis. Insignis, inclitus, egregius armis. Pictis conspectus in armis. Acerrimus artnis. Haud furto [orig: furtô] melior, sed fortibus armis. Ingentior armis. Ingens animis, ingens corpore et armis. Durus bello. Asperrimus studiis belli. Bello [orig: Bellô] vivida virtus. Bello expertus et armis. Bello [orig: Bellô] praeclarus. Bellis assuetus Pars ingens belli.

Milites, Kriegsknechte.

Faex Martialis. Sepes clypeata cohortum. Spectata caterva muneribus dextris Martis. Turba pericli contemptrix. Agmen armatum atutis stylis. Fortes generosi Martis alumni. Bellonae soboles, crudi Mavortis alumna. Experti bello [orig: bellô] iuvenes. Adsueta bello agmina. Fortia bello [orig: bellô] pectora. Bello [orig: Bellô] lecta iuventus. Genus intractabile bello. Prodiga gens animae. Qui iurata duello sacramenta tenent. Quibus omne placet fato committere robur, et nullo fraudari sanguine Martem. Quorum sanguineae rutilant cristae, micat aereus umbo. Ad pugnam quibus est Martemque ferocia concors. Qui pati durissima quaeque decorum divinumque putant. Pars nunc validam dextra rapit indefessa bipennem, et nunc laetamanu spargens hastilia densat, nunc hostis adversi transverberat abiete pectus: Pars quadrupedem citum ferrata fatigat calce, promeritasque poenas inimico [orig: inimicô] sumit a sanguine.

Milites triarii, versuchte Solditem.

Romanae ius illa triaria urmae. Tertia dispositu, robore orima cohors. Proles saevissima bello. Optima bello pectora. Martia gloria.

Miles triarius, animosus. Subsidium turmae strenuus ire suae. Subsidium reliquo strenuus ire gregi.

Equites, Reuterey.

Agmen equitum. Equum domitores. Equestres turmae. Equitatus [orig: Equitatûs] turbo acer.

Eques, ein Reuter.

Eques mitis, celsus, currens, numerosus, instructus, speculator, nocturnus, obvius, stomachosus, tumidus, cruentus, effusus, nemebundus. Largus habenis. Metuendus hasta [orig: hastâ]. Indutus chalybe. Spectatus Marte sub omni. Imperiosior Gelonis. Acer in armis. incedens equo.

Cataphractus ferreus. Ahena veste ferox. Thorace indutus aheno, fraxineaque trabea insignis. Cui pectus lorica tectum.

Veles, leichter Rüstungs Kuecht.

Pedites, Fußknechte.

Tiro, iunger Kriegsknecht.

Miles inexpertus, unerfahrner Kriegsmann.

Miles indocilis armis. Insuetus castris. Militiae rudis. Vixarma ferens Non ullo spectabilis ferro.

Imbecillis, schwach.

Inermis, tumidus, mollis, dege ner Ad ferrum segnis. Languidus, ignavus ad certamina. Deses in proelia Serus bello. Piger in Martem. Tener, piger militiae. Vacuus virtute. Inglorius armis. Emeritus. Inutilis Marti. Non satis utilis armis. Pugnae non sat idoneus. Non habilis portandis armis. Nondum maturus ad arma Impar pugnae, hosti. Rudis belli, pugnae, armorum, agminum. Male fortis. Semivir, semimas, femina.

Calo, Troßbube.

Transfuga Feldflüchtiger.

Miles femina, Kriegerin.

Exercitus, ein Krigesheer.

Numerosa signa cohortum. Agmina belli. Agmen virum [orig: virûm], equitum, peditum. Agminis ordo Turba virum [orig: virûm]. Contemptrix turba pericli. Fortissima proles. Belli rebus spectata iuventus. Castris effusa iuventus. Hastis horrentibus agmen. Miles numerosus. Militaris factio. Cohors clypeata. Armata turba.

Exercitus ingens, patricius, insolens ulror, merens, sitiens, fortis, infestus, dirus, cruentus, minax. Fervens cristatis undique turmis. Dives equum. Fulgens undique. Toto orbe secutus. Rediens fortis adhuc ferrique memor. Veniens ultor. Capiens umbrae.

Agmen ferratum, lunatum, flavum, bellipotens, quadratum, terrestre, factum, mistum, mixtum, firmatum, condensum, consertum, actum, iniustum, crebrum, latum, motum, impulsum, reptum, abruptum, procurrens, exercitum, explicatum, suspensum, incitum, concitum, adversum, obvium, obiectum, oblatum, cupidum, caecum, fortissimum, conscium, nigrum, pulverulentum, iniquum, fremens, ferum, torvum, terrificum, barbarum, externum, diversum, nutatum, utrumque, summum, celsum, medium, fidum, cautum, quietum, mutum, tardum, ieiunum, servile, turbatum. sparsum, dispersum, disiectum, ratum, perterritum, exterritum, consternatum, stupefactum, tumidum, miserum, exanimatum, plangens, captivum, cedens, pulsum, fugiens, palans, calcatum, moriens, deletum, stipatum, armatum, densum, clypeatum, terrificum. Totum insignibus armis. Succinctum pharetris. Non rarum Non exspectatum. Dissonum

lingua [orig: linguâ]. Pollutum caede. Fessum gradu. Populatum gurgitis alveum. Non armatum. Non fidens Marti. Conversum fuga [orig: fugâ]. Tremefactum fuga [orig: fugâ]. Dispersum per agros. Horrens pilis. Commorum promissis. Vesanum cursu. Perculsum in furore, casu alicuius.

Agmina clypeata. Desueta triumphis. Desolata Magistro. Mox âmpletura volucres. Mavortis habentia vultus. Stimulis accensa tubarum. Ad letum magno [orig: magnô] venientia cusu.

Cohors armata, armigera, bellatrix, pilata, pulchra, nivea, Caesarea, famula, procera, stipata, laboriosa, tumida, furibunda, barbarica, montana, festina, tacita, versa, conversa, inhonorata, lassa, peritura, orba, unda vetus, numerosa, furiata, pharetigera, Pilis armata, Ausis superbis accensa Duce freta. Attonita pavensque ventura fata.

Cohortes densae, innumerae, accensae, madidae, mille. Pugnandi cupidae, Sparsae per ruta. Implicitae corpore. Perfusae caede. Militia [orig: Militiâ] fessae.

Turmae omnigenet, femineae viriles, omnes, totae, cristatae, faciles, ovantes, discretae, fortes, immanes, belligerae incensae, feroces audaces, alipedes, minantes, abeuntes, seminimes, similes, fortes. vagantes. Validae milite numeroso. Aceitae castris. Ad divortia. sparsae. Revecatet in proelia. Errantes sine praeside, Palantes toto aequore.

Turma citata, rapida, volitans, equestris, iens in proelia. Canens pulvere. Redux post proelia.

Caterva gravis, infesta, armifera, ensifera, victrix, populatrix, cunctans, levior, parva, victa, effusa, strata, exsanguis, hostilis, armisona, etrata dissueto [orig: dissuetô] umbone, pugnax equitum peditumque, bellatrix, horrenda. Coruscans aere. Fulgens armis. Florens aere. Spumans caede. Dispersa sine lege. Afflicta omni parte.

Manipli leves, pernices, volocres, desolati, trepidi, attoniti, vincti, prostrati, hausti, extremi, cruces, crudeles, armti, rigidi, lustrati, oppositi, conferti, centum, praecipui, partiti, duri. Non discereti. Nudi frenis, infrenatique.

Legio instructa, magna, longa, vag, prima, quarta, disiuncta, nova, discolor, agrestis. Densis contecta maniplis. Exacta vallo [orig: vallô].

Phalanx numerosa, plena, immota, unanima, patria, animosa, maesta, Quae se praecipitem primo dat obvia, ferro.

Auxilia, Hülffe im Krieg.

Venire auxilio alicui, einem Hülffe im Kriege leisten.

Iungere castra, sua arma, agmina. Sociare vires. Iungere opes. foedusque ferire. Sequi in bella. Socia arma sequi. Esse partem militiae. Ire bello. Ferre socia arma. Venire ad bellum, in proelia, in arma. Accedere armis. Immiscere se armis. Arma iuvare. Favere armis. Tueri arma alicuius. Militare cui. Rapere cui populos. Exciri bello [orig: bellô]. Facere cum aliquo. Stare pro partibus alicuius. Socias apponere vires. Auxilium turmis effundere certum. Felicibus armis afferre auxilium. Ire in subsidium alicui, Acies sequuntur. Accedunt populi. Gentes adiugunt se.

Colligere exercitum, Kriegsvolck annehmen.

Legere viros ad bella. Trahere manus ad proelia. Contrahere viros. Cogere auxilia. Cogere sub arma. Ciere agmen. Populos excire. Conciliare sibi arma. Armare collectos. Glomerare manum bello [orig: bellô]. Ciogere agmina. Agglomerare lateri. Tentare auxi lium. Iungere agmina. Suscitare in arma. Cogere sub arma. Armare pubem. Exhortari in arma. Belli agmina, numer osa que cohortum signa conquirere. Conclamare agrestes. Ferre in arma urbes finitimas. Undique collectas coire. Coniurare trepido [orig: trepidô] tumultu. Undique cogere auxilia. Cogere in proelia acies aeratas. Conciliar sibi arma. Vocare in arma. Armare in proelia fratres. Ducere mille viros. Accendere animos bello [orig: bellô].

Armatura, Rüstung.

Arma, Wassen.

Armorum rabies. furores, crepitus, strepitus, vires. Telum. Fertum. Tuti corporis munimina.

Arma lucida, nitentia, nudata, fulgentia, radiantia, nivea, picta, versicoloria, caelata, aerata, lunata, aurata, decora, nova, recentia, nascentia, lecta, electa, praestantia, insignia, sublimia, egregia, invidiosa, potentia, regia, regalia, Vulcania, Caesarea, caelestia, clara, felicia, pia, valida,, fortia, invicta, victricia, Laurea, iusta, honesta, sollennia, strepitantia, crepitantia, sonantia, horrentia, horrenda, horrida, maiora, ingentia, vafta, longa, curva, gravia, graviora, campestria, castrensia, etquorea, levia, exigua, parva, iuvenilia, virilia, insolita, invito, sollicita, cauta, inepra, rapta, arrepra, sumpta, grata recepta, spoliata, prima, comitantia, sociata, coniurata, eadem, auxiliaria, secreta, caeca, nocturna, inopina, subita, properata, ambigua, abeuntia, accita, instaurata,

repetita, reducta, redeuntia, recollecta, mota, obtenta, prettenta, cuncta, omnia, varia, torrentia, media, quaecumque, miscenda, obvia, contraria, discordia, adversa, hostilia, pugnacia, propria, assidua, collata, tristia, rigida, dura, luctuosa, dira, impia fera, avita, iniqua, infesta, scelerata, improba, perfida, furialia, insana, rapida, violenta, letalia, pestifera, nocentia, nocitura, funesta, maesta, nigra, feralia, fatalia, vetita, civilia, civica, vicina, finitima, gentilia, hospita, dotalia, fraterna, consanguinea, patria, materna, apta, assueta, nota, aliena, peregrina, barbara, barbarica, externa, extera, simulata, fumantia, ignota, imparia, pastoralia, iuncta, cumulata. ingesta, congesta, densa, stipantia, conferta, astricta, coacta, indiscreta, damnata, culpanda, vitata, immota, terrestria, mortalia, deposita, composita, supposita, cessantia, vacantia, demissa, abiecta, proiecta, relicta, emerita, muliebria, vilia, servilia, infelicia, misera, versa, vera, tarda, falsa, decepta, errantia, peritura, casura, labentia, marcentia, vanescentia, vana, pulsa, vict, amissa, rapta, exuta, capta, captiva, exhausta, ambusta, naufraga, deleta, trunca, fracta, assumpta, votiva. Non prospera. Non privata. Longe, late fulgentia. Auro inter solem rutilantia. Perfecta argento [orig: argentô]. Dominantia late. Vulcani manibus facta. Caelo delapsa. Caedibus intacta. Tuentia causam, delictum. Maiores exspectatura lacertes. Multo defensa cruore. Iussis procerum famulantia. Clandestinis surgentia fraudibus. Fusa circum. Cominus admota. Circumfundentia quem. Mandata cui. Saeva sonoribus. Consiliis inimica alicuius. Stipata umbonibus. Humi posita. Proavis portata. Desueta diu. Parta manu. Perfracta caedibus. Perfosla vulnere crebro. Caede calentia. Crebro cruenta. Fixa Deis, Diis patriis. Ad postem fixa.

Armatus, gewapnet.

Thoraca indutus ahenis squamis, surasque auro includens. Radians inarmis. luci ex ahena coruscus, accinctus gladio Sidereo flagrans clypeo, et caelestibus armis. Ferro radiatus. Armorum coruscans luce. Cuius eapiti tremit aerea cassis ter nivea scandente iuba letus omne sub armis ferrea sura terunt, humeros et pectora. late flammeus orbis habet. Qui igneus ante omnes auro micat, igneus ostro micat, undantemque sinum nodis irrugat Iberis. Qui auratis flagrans splendet in armis. Insignis gladio, atque micantibus armis. Qui incedit clypeatus, et auro squameus, et rutilus cristis, et casside maior. Galea [orig: Galeâ] ingenti

tectus. flammasque vomente, pectoraque aerato fulgens munimine, et armos, et crura auratis ocreis ani mosus anhelo equo.

Phalarica, sonderliche Kriegs-Rüstung.

Phalarica contorra. Tortilibus vibrata nervis. Consueta librati multa [orig: multâ] dextra [orig: dextrâ]. Muris metuenda.

Armiger, Waffenträger.

Armare, einem Waffen anlegen.

Armare manum. Cmgere armis. Properare arma cui. Instituere, ornare armis. Dare galeam capiti. Cirumfusis complecti armis. Dare hastam. Praebere arma. Porrigere tela. Porrigere ensem. Suppeditare tela. Mimstrare arma. Subicere gladios. Tradere. gladium. Armatas acies formis diverhs dilponere.

Armari, gewapner seyn.

Induere arma, Indui clypeum loricamque. Cingi armis. Accingi armis. Arma humeris circum dare. Circumdari armis. Colligere se in arma. Summere arma. Capessere arma.Concipere ferrrum. Fidere equo et armis. Horrere a henis squamis. Suras auro includere. Onerare manus iaculis. Collucere armis. Radiare in armis. Clypeo flagrare et armis. Florere aere. Acuere Martem in armis. Ire in armis. Armatum incedete. Ferre humeris arma. Tegi galea [orig: galeâ]. Inferre se vastum armis. Stare in armis. Conspici in armis. Rapere galeam. Aptare clypeum. Insertare sinistram clypeo. Indui galeam. Humeris fortibus aptare cingulum. Thoraca indui. Cingi in proelia. Advocare omnia arma. Rapere arma. In arma ferri. Accipere, induere galeam. Arma requirere. Armis innectere palmas. Subligare clypeum ex aere sinistrae. Sparus armat manum, Urit lorica lacertos. Pellis conferta ahenis squamis tegit.

Exuere arma, Wassen ablegen.

Exuere galeam. Exarmarl. Nudari faciem dempto aere. Solvere comas casside. Reclinare scutum. Galea [orig: Galeâ] caput et latus ense resolvere. Proicere arma. Iacere arma. humi. Exonerare larus ense. Ponere arma, gladium, hastam, ferrum, tela, scura. Deponere arma humeris. Deponere spicula, tela, clypeum et hastam.

Pluteus, Sturmadch.

Scutum, Schild.

Scutum aerium, longum, auratum, micans, fulgidum, ferreum, ligneum, tegens humeros et scuta, praefixum, latens, luna tum. Percussum Sole. Fulgens longe. Tegens humeros.

Clypeus ingens, insignis, gravis, laevis, coruscans, ardens, siderens, ex aere, caelestis, nubiger, sumptus, raptus, fixus, affixus, refixus, paternus, totus, levis, habilis, ferendus, obiectus, hostilis, madens, terribilis, resonans,

fumans, cadens, depositus, captus, professus, detritus, squalens. Pulcher signis auroque asperrimus. Aere nitens, fulgens. Fulgore micans saevo. Porrectus in hostem. In latus illisus. Mutatus spoliis. Caede recens perfusus. Muniens pectus. Nullo penetrabilis aere.

Tegmen aeratum, caelatum, novum, fulgens, stellans, tremendum pulsatum, avulsum, proiectum, fractum. Nulli penetrabile telo [orig: telô].

Orbis clypei septenus, cavus, aemulus, flammeus, radians, extremus. Procul volutus. Metuendus gentibus. Motibus aequus. Caelatus pugnis bellorumque rubens maculis.

Umho aureus, vastus, aereus, fortis, coruscus, summus, sinister, curvatus, extensus, iunctus, contextus, niger. In seriem nexus. Consitus hastis.

Ancile, ein runder Schild.

Ancilium. Anciles clypei. Caelestia arma. Scutum quod levi versatum leniter aura [orig: aurâ] decidit.

Ancile lapsum caelo. Sic vocatum, quod ab omni parte recisum est, quaque oculis spectes, angulus omnis abest.

Parma, Tartsche.

Parma picta, caelata, alba, albens. pura, cava, bellica, summa, cruda, Martia, inducta pyropo, media, commota, incussa, opposita, obiecta, hostilis, rudis, imbellis, cruda, reiecta. Fulva iubis cassis. Fulva metallo.

Pelta, Halber Schild.

Pelta aerata, sonata, Thermodoontica, Amazonia, innocua, adempta. Excussa manu. Difficilis excludere vulnera. Informis sanguine.

Clypeum sumere, Schild tragen.

Capere clypeum. Dare clypeum laevae. Aptare clypeum habendo. Clypeo insertare finistram. Subicere scuto sinistram. Subligare clypeum sinistrae. In clypeum assurgere. Protegi corpus scuto. Tenere scutum. Sustinere manibus clypeum. Ferre clypeum, scutum. Clypeum efferre sinistra [orig: sinistrâ]. Flagrare clypeo.

Cassis, Helm, Sturmhanbe.

Cassis, Cassida cava, nitida, picta, aurata, auricoma, vittata, cornigera, regia, Martia, torva, infesta, dira, fulminea, plebeia, ingloria, properata, summa, laxata, demissa, posita, exempta, pulverea, anhela, discussa, perfracta,

malefida, Sidonia, ferrea, teres, victrix, conifera, aerata, ardens, terribilis cristis, leatlis, lucens, pennicoma, dura. Fulva iubis. Pennis cristata. Hirsuta iubis sidereis. Horrens cristis. Minans vulnera. Premens comas. Decorata, ornata rubra [orig: rubrâ] crista [orig: cristâ]. Claro radians ab auro. Ignes flammasque vomens.

Galea inanis, aerea, ahena, solidata, levis, insignis, aurea, corusca, fulgens, oomaans, micans, nitens, radians, minans, minax, ardua, ima, clausa, plena, audax, horrida, trux, patria, oblata, adacta, humilis, soluta, reposta, suspensa, rorans, tabescens, caelata, crinita, decora. Habilis tristisque decora. Subnixa aristis. Fremens horrore comarum. Terribilis cristis. Crinata iuba [orig: iubâ] triplici. Renidens hyacinthis. Undans flatu. CAput obiens. Hamis undiqne. nexilis. Quae alta Chimaeram sustinet, Aetnaeas proflantem gutture flammas.

Tegmen tutum, contemptum, triste. Nutans picto [orig: pictô] cono [orig: conô].

Apex galeae, die Spitz auff dem Helm.

Conus galeae, Federröhre.

Crista, Federbusch.

Crista corusca, comans, sanguinea, terrifica, plicatilis, volsans, putans, micans, equina, fulva, purpurea. Ventilat aerio quae se sursum galero [orig: galerô]. Insurgens cono.

Cristae albae, puniceae, rubrae, rubentes, rutilae, sanguineae, pares, geminae, picturatae, innumerae, comantes, summae, erectae, motae, admotae, praetentae, horrentes, excussae, hostiles. Rorantes sanguine. Fulgentes vertice. Nutantes casside. Mixti quas rubor et croceus, distinguunt rite colores. Quas olorinus et nigricans, albens et croceus permiscent colores. Duplici discrimine e cono demissa, rubro croceoque colore tincta.

Iubae niveae, flavae, nitentes, sidereet, triplices, altae, terribiles, cruentae. Convulsae cuspide.

Thorax. Brustharnisch.

Thorax geminus, multiplex, densus, ahenus, nexilis, gravis, magnus, crudus, urens, imus, summus, oblatus, imbellis, neglectus, rutilus, squameus, ferreus, aerisonus. Laterum tractus [orig: tractûs] spatiosaque pectora servans innumero chalybum sub tegmine. Multo sudatus labore. Multa perfossus cuspide. Qui squamis horrescit alienis. Aeatus, multoque labore cyclopum sudatus.

Lorica, Pantzer.

Lorica bilix, multiplex, bera micans, revulsa, cruenta, bellica testacea, sanguinea, fulva, atrox, rigens, torta, gravis, cruenta, aerata, fidelis. Rutilis scintillans radiis, favillis. Ahenis nodis squamea. Fortibus invia telis. Conserta hamis tortis auroque trilix texta nodis auroque trilix. Ex aere rigens. Duplici squama fidelis. Squalens auro. Viridis smaragdis. Invia sagittis.

Telum, Wehre.

Telum uncum, aeratum, hamatum, micans, magnum, ingens, immane, forte, fortissimum, dilectum, pium, divinum, repertum, novum, mittendum, immissum, praemissum, intentum, protentum, paratum, surrectum, vibrans, tortum, intortum, subiectum, superiniectum, subitum, improvisum, festinum, sequens, vagum, stridens, nutans, tremebundum, trepidum, frequens, Martium, Mavortium, inimicum, infestum, violentum, hosticum, hostile, asperum, horridum, perfidum, barbaricum, noxium, veniens, propinquum, penetrabile, retinens, certum, prosperum, sudans, calidum, fatale, exitiabile, irritum, puerile, femineum, virile, mortale, mentitum, tardum, languidum, contentum, iners, inane, retusum, hebetatum, caecum, leve, levius, infractum, iniussum, longinquum, truncum, natans, fluitans, semiustum, ardens, raptum, remissum, revolutum, receptum, calcatum, positum, depositum, repostum, captivum, conditum, rusticum, silvestre, hibernum, inspectum, proprium, trisulcum iaculabile. Non aequum. Non irritum. Non felix. Percussum Sole. Uni cui missibile. Emissum per viscera. Ingestum. Terga sequens. Ingestum in vultum. Illisum telis. Aemulum telis. Ferrum cognitum cui. Haesurum in latere. Haesurum clypei curvamine. Stringens corpus. Sub pectore fixum. Numquam irritum. Sanguine cassum. Tinctum, infectum sanguine. Caede rubens. Servans cruorem. Rubigine fessum, Minus periclo. Nans pelago. Correptum e vulnere. Avulsum cadavere. De corpore tractum. Immane, nodisque gravatum. Quod acuta fulget cuspide. Quod altius emissum caput inter nubila condit.

mixta, permixta, omnia consumpta, obvia, adversa, prima, propiota, tara, trisulca, circumcingentia. Unum cuncta incessentia. Undi que fusa. Grandine plura.

Ferrum gestandum, missile, emissum, liberatum, vibratum, iaculatum, excussum, adductum, adactum, infensum, strictum, oppositum, latum, curvum, acutum, dulce, splendens, nudum, Massylum, gracile, temerandum, negandum, tectum, impressum, affixum, cruentum, nocens, letale, mortiferum, saevum, crudele, impium, nigrum, extremum, purum. Coniectum in guttura. Immissum per ilia. Tinctum, maculatum sanguine.

Gladius, Schwerdt.

Gladius paratus, reductus, vibrans, minans, furens, tristis, vindex, cognatus, adactus, frigidus, hebes, acutus, remotus, coactus, siccus, solutus, stellatus, crudus, dentatus, audax, sanguineus, Mavortius, nitens, terribilis, sonorus, circumgrassans. Tetra [orig: Tetrâ] foedus rubigine. Triste minans. Turbans vultum. Dissuasor iusti. Actus in pectus. In Principe fixus. Per viscera missus. Horrens situ. Novis instractus moribus. Qui succo et magica [orig: magicâ] doctus crudescere lingua [orig: linguâ]. Fulva [orig: Fulvâ] stellatus iaspide. Abrumpens vitam, vitae stamina.

Ensis aereus, eburnus, auratus, decorus, habilis, brevis, uncus, falcatus, latus, magnus, longus, teres, validus, gravis, violentus, totus, fulgens, nitidus, coruscus, vulnificus, patrius, notus, fidus, expertus, virgineus, mortifer, immanis, crudelis, districtus, exsertus, exactus, reclusus, retectus, revocatus, nudus, nudatus, apertus, pressus, sequax, motus, agitatus, visus, alacris, rapidus, citatus, fatalis, datus, adversus, duplex, primus, medius, implicatus, alternus, densus, multus, invisus, infestus, gemmans, coniectus, admotus, vagus,meritus, arbiter, bellator, pugnax, Martius, hosticus, fulmineus, barbarus, ignotus, Bistonius, Noricus, impius, saevus, immitis, improbus, inimicus, rigidus, fatifer, letalis, horrendus, dirus, infacustus, sceleratus, cruentus, cruentatus, pollutus, caecus, oceultus, pudendus, rectus, obductus, cunctans, parcior, quietus, placidus, relictus, repostus, inclusus, conditus, submissus, depositus, proiectus, calcatus, pressus, vetitus, miser, fragilis, fractus, perfidus, periurus, raptus. Accinctus gemmis. Fulva stellatus iaspide. Impositus incudi. Correptus fornacibus. Gestatus patri. Eductus vagina [orig: vaginâ]. Sublatus alte, male. Intentus capiti. Exactus per artus. Adactus viribus iugulo. Receptus pectore. Fixus iugulo. Tinctus iugulo. Demissus faucibus. Transmissus per latus. Nondum remissus. Impositus cervicibus. Imbutus scelere. Notus nece paterna [orig: paternâ]. Tantum cui

congnitus. Spumans cruore. Caedibus infectus. Hebetatus vulneribus. Infectus iugulis civilibus. Clausus et frigidus. Tecty vagina [orig: vaginâ]. Cingens latus. Truncus ictibus. Accinctus lateri. Egens sanguinius. Plenus rubiginis. Scaber morsu rubiginis. Confractus ensibus. Hauries pectus. Pinguis caedibus. Bis acutae cuspidis. Niger morsu scabrae rubiginis. Transadigens costas et candida pectora rumpens. Non unus. Non exspectatus.

Ferrum hamatum, anceps, geminum, caelatum, ingens, calidum, ardens, tacitum, nefandum, infandum, iniustum, nocens, durum, inexpletum, iustum, mite, castum, retusum, ignobile, imbelle, inutile, labens. Actum per viscera. Per pectus adactum. Transactum per ubera.

Telum paternum, forte, bellicum, ultrix, ferum, infixum, relatum. Retro tortum. Demissum per pectora. Tinctum, calidum sanguine.

Culter, Messer.

Culter suppositus, subiectus, con iectus, strictus, fixus, obliquus, curvus, sacer, Phrygius, Stillans sanguine. Frangens victimam mola. Misere patiens in tergore damnum. Cuius manubria laxata excussis clavis, dentataque acies, ac vereri serrae simillima.

Rhomphaea, Schlachtschwerd.

Acinaces, Sebel.

Dolon, Jacobsstab.

Mucro, Spitze.

Mucro doctus, strictuus, districtus, tricespis, exsertus, coruscus, fulgens, ferreus, tectus, teres, longus, primus, solitus, asper, infestus, terrificus, faevus, vagus, ferreus, cruentus, furens, certus, iustus, tenec, brevis, dimissus, niger, mortalis, dilatus, positus. Non unus. Non infectus. Aptatus sub imum pectus. Per pectora adactuus. Hebes, et crasso non asper sanguine.

Acies gladii, Schneide.

Capulum, Heffte.

Cetpulum eburnum, lentum, ignotum, absens, aptatum. Reclusis exstans pectoribus.

Vagina, Scheide.

Vagina eburna, sectilis, aurata, pendens, cava, pendula, cingens latus. Affixa, annexa lateri.

Gladio cingi, Schwerd angürten.

Latus ense cingere. Cingulatus ferro. Cingere ferrum. Lateri ensem accingere. Ense revincire latus. Accingi, praecingi ferro, ense,f telo. Lateri ensem accommodare. Aptare ensem habendo. Subligare ensem lateri atque humeris. Ensem suspendere collo. Subicere latus gladio. Cingere femur gladio. Armatum valido latus ense cingere. Nitidum lateri alligare

ensem. Gladio latus esse revinctum. Ense latus cinctum, vinctum esse. Cingi ferrum. Accipere ensem. Accincto iatus ense riget. Ense cingit latus.

Gladium deponere, Schwerd ablegen.

Educere gladium, Schwerd ausziehen.

Vagina [orig: Vaginâ] ducere ferrum. Arripere ensem. Eripere ensem, ferrum vagina. Diripere ensem vagina. Invadere ensem. Petere auxilium ducto mucrone. Fidere gladio. Exigere, offerre ensem dextra. Ensem recludere. Vagina libberare ensem, Stringere gladium, ensem, ferrum. Distringere ensem. Nudare gladios. Stricto mucrone coruscare. Rotare ensem. Consurgere in ensem. Stare stricto ense. Stringere mucronem, ferrum. Gladium exserere. Stringere ensem fervida. manu. Sumere, recludere, exuere ensem: Corripere ferrum. Offerre strictam aciem. Ducere mucronem. Gladium rotare fulmineum. Eripere ensem a fronte. Gladios stringere manibus. Rotare ensem strictum. Coruscare strictum mucronem. Stat ferri acies mucrone corusco stricta, parata neci. Dextra stricto fulminat ense. Vagina [orig: Vaginâ] ducitur ensis. Strinitur, micat ensis.

Gladium recondere, Schwerd einstecken.

Insertare, condere ensem. Reeon dere ensem. Aptare, claudere vagina [orig: vaginâ] ensem. Vagina tegit gladium.

Hasta, Spieß.

Tragula, pondus teli, pili. Ferrum hastae. Ferrum missile. Iaculum. Spiculum. Dolon. Framea. Telum.

Hasta lenta, rasilis, pampinea, mollis, marmorea, pura, laevis, fraterna, patria, magna, valida, trabalis, aeria, summa, bellica, victrix, tenuis, oblata, rapta, arrepta, versa, inversa, conversa, reducta, posita, innixa, reclivis, acclivis, mota, missilis, remissa, emissa, praemissa, vibrans, incussa, intorta, fugiens, effugiens, velox, rapida, properata, tremens, horrens, tigida, acerba, immitis, infensa, hostilis, avida, adversa, damnata, scelerata, saeva, fatalis, funesta, veniens, experta, impressa, incassa, tepefacta, purpurea, imorsa, admorsa, depulsa, invalida, irrita, obliqua, tecta, fracta, Threicia. Defixa terrae. Belli praenuntia. Aeratae, acutae cuspidis. Costas transadigens. Torta manu, surgens per nubilagyro. Ripis tecta Padi. Rudis nodis et cortice. Decus silvarum. Nexa. floribus. Adamante gravis nodisque. Onerosa gravisque. Cupiens excuti. Missa manu rediens. Vibrata lacerto, viribus. Pressa violentius. Comes dictis. Quae volat incita. Surgens per nubila gyro. Sitiens cruorem. Ferens exitium. Acta per armos. Perlata ad papillam. Intra pectus iens. Ossibus haerens. In summis stans ossibus. Emediis exstans ossibus. Vicina cruori. Aiugulo nitens. Sanie perfusa. Rapta ex ossibus, De

Lancea lata, princeps, ultrix, crudelis, terribilis, acuta, prettenta, fremens, atrox, improba, Hispanica, impulsa, obvia, multa. Excussa lacertis. Transfigens latus. Torta manu. Immissa costis. Infligens vulnus. Quae inviscera conditur ima.

Telumm acutum, missum, cruentum, reflexum, iaculabile, volatile, iniectum, sequax, horrendum, immane, insuperabile, adactum, penetrabile, imbelle, fragile, fallax, eductum. Revocatum a vulnere. Veniens ab aethere. Ingens, nullique Deo iaculabile, Defixum corpore. Infixmum sub pectore.

Cuspis praeacuta, aerata, fulgens, splendens, laurigera, procera, immensa, tergemina, Mavortia, subtecta, sublata, collata, conversa, librata, vibrata, cita, concita, incita, iacta, coniecta, docta, certa, pressa, demissa, extrema, ultima, dubia, iners, ficca, extracta, seposita, fesa, truncata, sanguinea, tremenda, medicata, atra, barbara; externa, liquefacta. Contorta lacerto. Altius acta. Irrita voti. Non irrita.

Trabs longa, quadrifida, acta, rigens, sanguinea, torta, gravis, cruenta, aerata, scintillans, fraxinea, infesta, belligera, teres fabre. Lecta iugis.

Robur coctum, robustum, pineum, Tyrinthium, nodosum, erectum, dirum. Praefixum ferro. Horrendum visu. Induratum diu flammis.

Contus ingens, altus, celsus, praetentus, assiduus, durus. Sarmaticus. Acuta cuspide.

Cornus levis, stridens, sonans, tremebunda, fixa, letalis, libyca, Theumesia, avita.

Fraxinus gravis, stridula. Fulgens cuspide. Vibrata lacerto. Ferens iram fortunamque.

Sarissa, Schefflein.

Pilum lentum, Martium, summum, torquendum, tremens, fixum, transfixum, saevum, positum, ereptum, Latium. Exesum rubigine. Actum manu. Curvatum, cuspide. Sitiens cruorem.

Sparus, Speer.

Hastile, Schafft.

Hastile lentum, Thessalicum, sanguinolentum, sceleratum, ahenum, longum, solidum, laevum, validum, inimicum, fixum, consanguineum. Lato ferro.

Aclis, Wurff-Spieß.

Clava, Keule.

Clava nodosa, irrisa, Herculea, gravis, ferrea, ferrata, torosa, trinodis, saligna. Incussa inter tempora. Domitrix ferarum. Quae nescia frangi durat ad assiduos semper firmata labores. Saligna, cruenta nimis, quae nescia frangi, semper ad assiduos durans assueta labores.

Caestus, Streitkolbe.

Caestus validus, crudus, durus, rigidus, infestus, dirus, sumptus, strictus, adversus, Oebalius, gravidus, pictus, aerisonus, percalidus. Immani pondere. Sublatus in aethera, aera.

Fustis, Prügel.

Iactus, Wurff.

Funda, Schleuder.

Funda torta, ftridens, cita, teres, obscura, barbarica, lata, volubilis, aeria, Hispana. Per inane. voluta, Assueta volucrem demittere caelo [orig: caelô]. Iactum lapidem quae mittit in auras. Lapidem quae iactat in aera rotatum.

Habena, Schleuder-Leder.

Habena levis, balearis, excussa, stricta, flexa, gravida, parva. Ter circum caput adducta.

Funda iacere, schlendern.

Iacere pondera plumbi. Deicere funda [orig: fundâ]. Iactare. Iaculari aera disco [orig: discô]. Emittere discum. Baleari verbere glandem fundere. Spargere glandes plumbi. Torquere verbera fundae, Agere fundam. adducta [orig: adductâ] habena [orig: habenâ]. Exigere ingenti discum sub fidera nisu. Iaculo supra nubila surgere. Abscondere in aere telum ducta [orig: ductâ] circum caput habena [orig: habenâ], Miscere proelia plumbo [orig: plumbô]. Glande petere balearis habenae. Funda iacit plumbum. Discus sublime petit. Balista coercet ictu.

Iaculum, Worff-Pfeil.

Iaculum acutum, leve, missum, laeve, Maurum, ignobile, intortum, coniectum, actum, expulsum, volucre, volans, ales, longinquum, stridens, occurrens, propius, receptum, letale, rude, imbelle, fallens, cessans. De corpore raptum. Acclive monti. Magnum stridens.

Spiculum lentum, Apulum, Gortyrium, Gnosium, flammeum, parvulum, pennatum, velox,

fugiens, ftridulum, certum, obvium, adversum, inopinum, victrix, curvum, irritum, vanum, caecum, tripenne, Lernaeum, noxium, saevum, horridum. Lucidum ferro [orig: ferrô]. Tortum dextra [orig: dextrâ]. Contortum lacerto [orig: lacertô]. Vibratum per auras. Missum manu. Fixum clypeo [orig: clypeô]. Expertum cruoris. Sucis sceleratum. Tinctum veneno [orig: venenô], velle, Incoctum cerastis. Sordens tabo. Exstans utrinque. Factum in exitium alicuius.

Missile electum, celebratum, nativum, redimitum, citatum, tremulum, periturum, repercussum, exhaustum, innumerum, Intenta adiutum planta [orig: plantâ]. Multa [orig: Multâ] crinium flamma [orig: flammâ]. Nutritum ventis. Fixo in pulmone tepescens. Volans per tenerum aera. Quod magna versat vi dextra. Calea clypeoque resultans irritum. Quod dextera librat. Quod clypei transverberat aera et thoraca simul rumpens cum pectore telum. Quod exit ab arcu. Iussam tangens metam. Terribili fragore vibrandum.

Sagitta, Poltz, Pfeil.

Sagitta sumpta, docta, composita, missilis, coniecta, crebra, innumera, iuncta, subita, occulta, arcana, insidians, celer levis, tenuis, parva, lecta, pennigera, sacra, plena, cupida, certa, infesta, fixa, affixa, allapsa, elapsa, iusta, rudis, insons, tardans, fessa, fracta, posita, venenata, scel erata, Scythica, Sarmatica, Getica, Partha, Achaemenia, Lycia, Ithyrea, Herculea, Eoa, Threicia, Bistonia, Cretaea, virginea, ignava, teres, alata, arundinea, spicata, ignivoma, obvia, toxicata, superincidens, venenis medicata. Quae nervo volucres stridente reverberat auras, non sem. per feriens, quaecumque minatus. Aeratae acies. Implens spatium ducti nervi. Impulsa, concita nervo. Excussa manu. Missa post terga. Effusa nervo. Volans longe. Aequans ventos. Finiens cuncta. Fallens longe. Tincta tabe. Imbuta hydro. Inclusa pharetra. Quae corda ferit. Praecordia tangens, laedens, figens, Petens, penetrans nubes. Quae per nubila fertus. Horrisono stridore volans. Quae missa. manu forti venit. Militis in pugna [orig: pugnâ] missa manu. Fulminis acta modo. Quae nervo volucres stridente diverberat auras. Quae fugit horrendum stridens, elapsa. Quae per caput venit et ferro cava tempora traicit. Concita moles quae volat adducto nervo.

Telum conditum, Lycium, Dictaeum, fraternum, caeleste, vagum, celer, certum, vulnisicum, inevitatum, exitiabile, noxium, tremendum, immedicabile, iniquum, temerarium, breve, brevius. Clausum pharetra [orig: pharetrâ]. Contentum arcu parato. Emislum nervo. Permissum ventis. Haerens viscere. Armatum, imbutum, squalens, rorans veneno, venenis. Luridum vipereo felle. Illitum dolis. Virus

Ferrum volatile, volans, alige rum, nudum, aduncum, fatiferum. Evulnere tractum.

Arundo pennata, gracilis, hamata, contenta, stridens, priorsequens, obliqua, exstans, letalis, lutrix, in fracta, Cortynia, Cydonia. Fusa longe. Emissa im petu. Ferens vulnus. Visa manu Getica [orig: Geticâ] dimitti. Voto certior omni. Acta per uterum.

Multitudo telorum, ein Hauuffe Pfeile.

Uncinus, ein Wiederhacke.

Pharetm, Köcher.

Pharetra laevis, fulgens, picta, decora, aurata, insignis, virginea, Apollinea, Amiclea, Lydia, Cressa, Gnosia, Gnosa, Eoa, sagittifera, Cydonia, Amyzonia, Scythica, Herculea, ingens, capax, inexhausta, immanis, sons, saeva, viperea, nota, dulcis, prudens, sumpta, levis, habilis, pendens, venatrix, ultrix, sonans, soluta, pavida, tremula, emerita, exhausta, vacua, versa, eversa, clausa, posita, parva, insons, erepta, captiva, collecta, venefica, rormentifera, versicolor. Populis nota. Plena sagittis. Freqnens telis Lernaeis. Gravis, gravida telis, sagittis.

Corytus, Bogen, Köcher.

Corytus levis, velox, Scythicus, parvulus. Electro [orig: Electrô] pallens et iaspide clarus.

Arcus, Hand-Bogen.

Arcus corneus, lentus, teres, fulgens, aureus, facer, Phoebus, Lycius, Cydonius, Moenalius, Amazonius, Gnosius, Gnosiacus, Cortyniacus, Achaemenius, Armenius, Sarmaticus, Scythicus, Geticus, paternus, notus, verus, puerilis, levis, brevis, facilis, flexibilis, ductus, adductus, exsertus, correptus, aduncns, patulus, sinuatus, sinuosus, paratus, laxus, strictus, tentus, contentus, conversus, trux, minax, iniquus, infestus, fubdolus, timendus, solutus, remissus, sonans, sonorus, horrisonus, ingens, vastus, Herculeus, Cleonaeus, acer, fortior, ingratus, faevus, ferus, insanus, letifer, fastifer, surdus, inermis, incertus, dubius, indoctus, lassus, fugax, refugus,

victus, fractus, possitus, cessans, sagittifer, vulnificus, incurvus. Flexus a cornibus. Tensus manu. Scythica [orig: Scythicâ] tensus arundine. Inten tus nervo. Tentandus in hostes. Missurus tela. Defensor terrarum. Certus nimium. Sitiens caedis. Felix certique petitor vulneris, et iussum mentiri nescius ictum. lassatus venatibs. Non semper feriens quodcumque minatur. ad ducto sese curvans in cornua nervo, atque iterum nervo dextra [orig: dextrâ] famulante remisso in faciem flectens subito se sponte priorem. Qui adductis iugi curvamina nervis coruva non ulla parte remissa trahit.

Cornu flexile, flexum, inflexum, curvum, curvatum, reductum, supinatum, iunctum, coactum, intentum, lentum, Lycium, Cydonaeum, Cortynium, Parthasium, Parthum.

Cateia, Flitfchbogen.

Nervus, Sehne.

Nervus ductus, adductus, tentus, intentus, rediens, pulsans, exturbans, fonorus, stridens, certus, me lior, gravior, levis, letalis, rupus, equinus, exemptus, Geticus.

Pharetram cingere, den Köcher anhengen.

Succingi pharetra. Sumere pharetram. Aptare humeris arcum. Suspendere arcum de humeris. Onerare palmas iaculis. Ferre Pharetram humero. Referre arcum humeris. humeris. Gerere pharetram humero. Gestare pharetram. Pharetra suspenditur collo. Ex humero pharetra iacet. Ex humero tesonat telorum custos. Tela sonant humeris. ex humeris sonat arcus et arma Dianae.

Intendere arcum, Bogen spannen.

Tendere, contendere, attrahere, flectere, inflectere, sinuare, lunare, tentare arcum, arcus [orig: arcûs], cornua. Tendere telum. Lunare genu sinousum arcum. Sagittis armare pharetram. Calamos ad arcum aptare. Absque mora [orig: morâ] acrem protendere arcum furialiter. Curvare cornua. Nervum contrahere in arcum. Obvertere arcum in aliquem. Lunatis cornibus arcum tendere. Adducto [orig: Adductô] cornua nervo [orig: nervô] fiectere. Incurvare validis flexos viribus arcus. laxare arcum. Opposito [orig: Oppositô] curvare genu flexile cornu. Impositis calamis patulos sinuare arcos [orig: arcôs]. Contrahere letifero [orig: letiferô] forte nervum in arcu. Flexum a cornibus arcum tendere. Curvare cornu. Intendere arcum manu, nervo [orig: nervô]. Intendere sagitram. Flectere cornibus arcum. Ducere arcum, donec curvata coeant capita. Attentare arcum digitis. Dextra sinuat arcum.

Sagittare, einen Schützen geben.

Sumere arcum manu. Brachiaiaculis expedienda dare. Exercere se arcu. Iacere, conicere, mitrere sagitram. Pellere sagittam manu. Impellere nervo [orig: nervô] sagittam Expellere sagittam arcu. Torquere spicula cornu. Torquere tela manu. Fundere tela. Certare fagitta [orig: fagittâ]. Iaculis instare.

Obumbrare aethera telis. Promere tela pharetra [orig: pharetrâ]. Promere sagittam. Depromere tela pharetris. Aptare, imponere sagittas. Nervus excutit sagittas. Nervus tonatarcu. Arcus sonat et fagitta fugit. Arundo excutitur. Sagitta impellitur nervo [orig: nervô] per nubem. Sagitta transilit auras. Calamus exit ab arcu. Telum nervo [orig: nervô] emicat. Ferrum spargitur. Strident hastilibus aurae. Solum sternitur telis.

Dirigere arcum, zielen.

Dirigere arte sagittas. Dirigere tela, arcum, spicula. Tendere sagittam, spicula manu. Intendere tela cui. Obvertere arcum aliquem. Arcu tela tenere parato [orig: paratô]. Convertitur arcus.

Torquere telum, abschiessen.

Torquere tela manu. Contorquere lacerto [orig: lacertô] spicula. Torquere iaculum, spiculum, pila lacerto, hasile lacerto. Contorquere hastam in quid. Spargere tela. Intorquere tela, hastam, iaculum. Librare telum. Vibrare iaculum, hastam lacerte Emirtere hastam. Mirtere telum, pila, hastam. Immittere hastile lacerto. Ferum spargere dextra [orig: dextrâ]. Conicere telum. Iacere tela manu, hastam, ferrum in quid. Quatere telum manu, hastam. Coruscare telum, hastam. Crispare manu hastilia. Spicula certatim tollere, ut perimant. Extento arcu si dera respicere, securum fati. Letali iaculo transfigere. Quatere pharetram, unde de arcu cadit sagitta resonans. Disicere telis. Tela fatigare. Iaculo deicere. Fundere cornu spicula. Robur missile vibrare in hostem. Tendere hastam cui. Drigere vulnera. Librare hastam stridentem. Iacere nervo stridente sagittas. Librare volatile telum. Aetherias telum contorquere in auras. Curvo spicula cornu dirigere. Ferrum volatile telis spargere. Tendere cornu, spicula. Telorum genus omne effundere. Coniectos iaculo sternere. Torquere missile ferrum. Adversos torquere tela in hostes. Intorqueere telum in hostes. Caecum iacta [orig: iactâ] dare cuspide vulnus. Ultricem pharetra [orig: pharetrâ] depromece sagittam. Tela crebra nivium ritu fundere. Obumbrare aethera telis. Contorquere et irigere certo ictu praefixa hastilia ferro. Excusso iaculum torquere, vibare lacerto. Lentum valido torquere hastile lacerto. Figere telo. Imponere sagittam celerem nervo et expellere sinuato arcu. Sine ordine tela iacere. Mittere telum. Adducto nervo emittere tela. Incessere iaculis. Ferre tela in aliquem. Expellere arcu sagittam. Impellere arcu, nervo sagittam. Pereutere iaculo, sagitta [orig: sagittâ]. Iaculari ferro. Oppugnare sagirtis. Hasta fugit, volat. Cuspis teli transverberat ictu vibranti medium et pectus perforat ingens. It toto turbida caelo tempestas telorum, et ferreus ingruit imber. Sonat contento nervus ab arcu. Figit culta manus intorquens iaculum, immittit in auras. Volitans noctis telum diverbeat umbras.

Iaculari retro, zu rücke sehiessen.

Telum iactare retro. Splcula converso dirigere arcu. Calamos spargere fraude fugae. Ferire rearo. Tela fugam simulans invenit. Post terga sagitta mittitur. Tela remittuntur fugae.

Aberrare telo, im schiessen fehlen.

Torquere telum frustra. Inven tum effundere vires. Telum mentitur ictum. Telum resultat irritum. Telum transvolat quid, supervolat, praetervolat auras. Telum diverberat auras, umbras. Hasta redit cassa. Cornu secat auras, fugit in Notos atque nubila. Supra caput exit arundo. Longius it cuspis. Aurae excipiunt vulnus. Audenti Deus et fortuna recedit,. Manus errant. Virtus est cassa.

Tangere telo, treffen.

Contingere telo, ferro. Ferire arcu. Consigere sagittis. Figere sagitta, iaculo, telo, arüdine. Emisso plumbo hostem contingere. Deicere, tremefacere arcu. Sternere iaculo, sagittis. Tela recondere in offibus. Habere doctas manus. Non vanum esse voti Sagitta haeret tergo. Lateri haeret letalis arundo. Arcus sigit, facit vulnera. Erranti dextrae non abest Deus.

Extrahere telum, den Pfeil auß der Wunde ziehen.

Trabere telum manu. Trahere de vulnere lignum manu. Trahere ferrum e vulnere. Trahere hastile clypeo. Trahere gladium de visceribus. Extrahere de vulnere telum. Infixum educere corpore telum. Manu convellere ferrum. Vellere sagittam, telum, fernum, hastam, spicula. Osse revellere telum. Eripere teluw. Prensare [orig: Prênsare] fertum forcipe. Sollicitare dextra [orig: dextrâ] spicula. Eripere telum tergo. Rapere telum corpore. Extrabere e vulnerna ferrum. Ferrum evellitur. Extrahitur cuspis.

Salapetum. Büchse, Rohr.

Bombarda strepens, strepitans, murmurans, mugiens, tumultuans Dans edens senes tristes. Fulminans terrifico bombo. Terrens homines. Aemula fulminis. Inventum damnati Monachi. Iaciens fulmen aheni ferale tonantis. Imitans horribilem sonum concussi Olympi. Iaciens rapidos globos sulpureo igne. Instrumenta necis. Fulmen Martium, belligerum. Tormentum murale. Sternens, dirimens muros. machina, quae glandes contorques ahena volucres, altaque fulmineo confundens moenia pulsu: furens ac praeceps aries, atque aere cavato flamma salis, nitri, quoque sulpuris acta furore. Quae torquer glandes et globos igneos. Dirum repertum, et imperium male sagax, sacrumque, quo truculentius nil invenire atrox Megaera., saeva nec ira potnuit Deorum. Flammiferum imitans fulmen. Faciens ut aethra displosis globis fragore tonet. Stans torva telis fulmineis. Flammivomos edens

Machina bellica, ahena, aenea, teres, manualis. Intonans ex altis muris. Horrifico sono terrens. fulmineos eiaculans globos. Vomens letales glandes. Iaciens sulpureas glandes. Torquens volucres glandes.

Mortarium, Feuer-Mörsel.

Vesanum, dirum, immane, strepitans, Vulcanium, flammatum, quod Aetnea cum luce, et arra [orig: arrâ] favilla [orig: favillâ] diros globos vomit: illi per vacuam volitantes aetheris auram sublati ardescunt alte magnoque fragore eructant flammas, subitoque calore relapsi in terram, partes ignem iaculantur in omnes. Quod ingentia pondera vasti sana in morem fulminis iaculatur.

Balista, Mauer-Brecher.

Balista gravis, torta lacerto, minax, horrida, metuenda, saeva, crudelis. Iaciens lapides. Quae munimina duro verberat ictu. Vastos effundens molares.

Aries ferreus, hostilis, durus, saevus, creber, praeceps, incussus, turrifragus, fortis. Actus lacertis. Concutiens muros. Resolvens moenia. Quatiens, alta saxa rotans Lunatos vellens muros. Uno tumultu qui fortia moenia demolitur. Alta fulmineo confundens moenia pulsu. Hostiles vertens muros. Vix murris toleranda lues. Saxa rotans. Aheno [orig: Ahenô] cornu pulsans murum. Qui suspenso sortior ictu incussus, densi compages solvere muri tentat. Qui turrifragis cornibus alta quatit saxa. Quo muri dissiliunt, disiectaque saxie saxa labant, multusque indanti pulvere fumus volvitur.

Sphaerula tormentaria, Bley-Kugel.

Glans plumbea, crebra, ferrea, liquefacta. Per inania caeli arsura. Exuta verbere. Ferreea pondera. acta sulpureis ignibus. Quae volat disclusa piceo [orig: piceô] fumo [orig: fumô]. Acta in morem grandinis. Plumbes sulpureas acta per auras fulmineo [orig: fulmineô] de more ruens. Quam belli machinavi pulveris ex altis iugis impuli. Sulpureis acta ignibus.

Glandes volucres, ignitae, plumbatae, dirae, mortiferae, igniferae, sulpureae, Penetrantes, secantes aera. Liventis plumbi. Actae sulpureis ignibus per auras et instar fulminei turbinis ruentes.

Pila aerata, saxea, imposita, ardua. In astra rapta. Quam flamma volans iacit. Ahena, contorta, igni sulpureo [orig: sulpureô] fulminis in modum cadens: qua [orig: quâ] sub sultat terra, nigerque cum sonitu ferit astra

Globus igneus, piceus, candens Iucens, anhelus, ales. Stans medio densissimus aere. Qui actus in auram alta petit spatia astrorum, similisque volanti surgit immensum, et sparsos late eicit ignes, horrendum visu! tandernque exhaustus ab aethra [orig: aethrâ] tardior in terram redit, atque exaestuat. igni. Late graviterque olens, cuncta devorans.

Exonerare bombardam, Büchsen abschiessen.

Tormentum displodere. Glan. des liventis spargere plumbi. iacere rapidas ignito [orig: ignitô] sulpure glandes. Torquere missile plumbum. Praeportare cavo [orig: cavô] Iovialia fulmina tortu et iacere. Aenea tormenta explodere fragore ma gno, quo caelum intremuit. Testari gaudia mille explosis tormentis ahenis. Fenestris multa [orig: multâ] vi tela intorquere. Sulpureos globos cavo aere rotare contra castra. Moenia glande ahena [orig: ahenâ] deturbare. bombos ahenos ardusi turribus inferre. Telorum effusus glomeratur in aethere nmimbus. Caeva aera tonant igne corusco [orig: coruscô], et ictibus crebris auras lacessunt, imo displosa complent aera sonoribus validis. Flammivomos ignes tormentis evemere, et plumbi liventis globosin auras dispergere. Iacere ignitum plumbum per tormenta aerea. Ferrea late pondera sulpureis ignibus acta volant. Formentis leves muralibus acta. per auras fulmineo quatiunt saxa fragore solum. Aerea late pondera tormentis grandibus acta volant. Multiplici resonant tormenta. fragore, sulpure fumantes eiaculata globos.

Vexilum, Fähulein.

Vexillum venerandum, navale, volans, volitans, pictum, minans. Minitans castris. Obstiturum hosti.

Signa nova, fulgentia, aurea, Martia, Mavortia, armata, paterna, nota, Itala, numerosa, fortia, meliora, libera, salutata, publica, privata, suspensa, credita, mandata, minitantia, infesta, morantia, tremenda, vicina, proxima, adversa, ardua, movenda, cita, excita, festinata, collata, cognata, alterna, cuncta, coronata, victricia, felicia, servata, diversa, culpata, damnata, impia, crudelia, relata, infelicia, trepida, properantia, diversa, capta, posita. Minantia pugnam. Non mollia. Undique pugnam. Ducem numquam fallentia. Obiva signis. Vincere docta. Barbaricas non bene passa manus. Direpta hostibus. Delubris affixy.

Signifer, Fähnderich.

Tentorium, Gezelt.

Covinnus, Streit-Wagen.

Stratagema listige Kriegs-That.

Exquisita doli furta. Dolus armorum. Fraus bellica. Doli docti nataeque sub armis insidiae. Mavortias furta. Bellica fraus, doctique doli, nataeque sub armis, insidiae.

Explorator, Kundsehasser.

Explorare, verkundschaffen.

Explorare locos. loci pacem. Omnem instrare recessum. Lustrare moenia equo. Perlustrare aditus. Rimari. Circumlustrare muros equo. Aditum quaerere. Pererrare omnem circuitum. Ferre ora huc et illuc. pererrare hos aditus, iam hos aditus [orig: aditûs]. legere cuneta visu. Tentare aditus. Vestigare. Speculari. Capere locum ocu lis. Speculatores missi reportant.

Proditio, Verrähterey.

Proditio infida, nefanda, falsa, infanda, clandestina, blanda, turpis, detestanda, occulta, impreba, tacita.

Proditor, Verrähter.

Insidiae List.

Insidiae novae, fallaces, bilingues, volucres, omnes, inanes, nefandae, tacirae, intentae, turpes, clandestinae, hostiles, iniquae, saevae, obscurae.

Insidiari, nachstellen.

Fabricare, facere, parare insidias. Quaerere perdere. Moliri fraudes, insidias. Struere, in struere in sidias, pestem, exitium nefas. Struere sceleratae fraudis retia. Volvere iram excidiumque. Cui ponere retia laqueos. Volutare dolos nefasque. Insidias cui comonere. Alicui laqueos disponere. Conspirare in exitium. Tentare insidias. Intentare cui mortem, metum mortis. Ali spe mortis alicuius. Diligere mortem alicuius. Petere cum fraude. Tendere retia plagas. Venari. Pugnare tabulas habere naufragii alicuius. Capere dolis. Ambire insidiis. Imminere exitio. Aggredi fraude. Excipere insidiis in cautum. Captare. Insidiis petere. Vi fraudeque instare. Nil intentatum vi fraudeque relinquere. Tentare aliquem ab insidiis Ab insidiis audere.

Insidiari hostibus. den Feinden mit List nachstellen.

Secreta parare ausa. Occultis fidere rebus. Tapito speratas Marte locorum arnioere insidias. Dolosis instare insidiis. Inventas delecto milite fauces obsidere, hice hoste inopino invadere furto.

Exculbiae, Wache, Hut.

Excubiae longae, mille, tantae, tristes, iniquae, remotae. Vino madentes. Alterna ferri statione gementes.

Statio militum, Schildwache.

Statio militum alterna, communis, insignis, vigil, pia, quieta, longa, densa, horrida, relicta. Digna loco.

Munire vigiliis, Wache anlegen.

Munire vias. Firmare aditus urbis turresque capessere. Muros implere milite et armis. legere custodes. Fines custode tueri. Instruere sociis gladiisque. Aditus armis defendere. Servare muros milite. Ad muros subistere, et moenia servare. Obsidere portas. Communi portam statione tenere. Alta tenere armis. Adesse strictis ensibus. Astare portis. Exspectare hostem turribus. Coronare murorum moenia fido militiae populo. Excubitu cingere.

Excubare, Wache halten.

Excubare per muros et exercere vices. Stare in excubiis. Acrres agere, laxare Excubias. Alternare excubias portaae. Succedere vires que variare. Portam statione tenere. Advigilat custodia vallo. Servat custodia muros. Insomnem ludo noctem custodia ducit. Castra silent. Ignes collucent. Lumina micant. Perpete cura [orig: curâ] vestibulum insomnes servat. Custodire ne qua manus a tergo attollere possit.

Custos, masc. Wächter.

Custos positus, praepositus, impositus, iacens, vigil, pervigil, vigilans, impiger, acer, maximus, fidus, fidissimus, incorruptissimus, mitissimus, longaevus, montivageus, armatus, odiosus, malus, immanis, avarus, rudis, inglorius, alienus, pavidus, trepidus, correptus, deceptus, elatus, amotus, remotus, fugatus, caesus, fusus, sepultus, nullus. Sedens ad quid. Obsidens limen. Nescius somni.

Custos, foem. Hüterin.

Specula, Warte.

Specula alta, suprema, nitida, opaca, profana. Reprobis terror latronibus. Eminus unde licet hostis deprendere motus, atque hos aut signo vel aperto prodere cornu.

Tessera militaris, Losung.

Tessera velox, felix, bellica, Martia, Mavortia. Quae discernit ab hoste non hostem.

DE IPSA BELLIGERATIONE.

Ducere exercitum, das Kriegsvolck führen.

populos. Ferre signa. Inducere turmas. Prositeri ducem. Medio agmineverti. Comitari lectis equitum. Reptare mille, densas acies. Agere agmina, populos in proelia. reptare agmen. Ciere agmen ab oris. Coercere acies. Legio comitatur. Insegquitur nimbus peditum.

Castra, Lager.

Castra movenda, dimensa, mandata, vigilata, aperta, ova ntia, no va, patria, civilia, hospita, prima, altera, utraque, bina, media, summa, trina, septena, continua, diversa, hostica, adversa, hostilia, innumera, barbara, iuncta, collata, Martia, victricia, ardua, densa, ingentia, splendida, fulgida, opulenta, fota, mollia, inimica, iniqua, acerba, invisa, horrida, nefanda, aegra, frigida, trepidantia, peritura, obsessa, turbata, lacera, diserta, relicta, profuga, victa, clacata, semusta, cremata, pallentia. Posta in gramine trans amnem. formidine clausa. A pugnae turbine tuta. Crebris lucentia flammis. Permistis dissona linguis. Exiguo distantia vallo. Poscentia pugnam. Abrupto flagrantia foedere. Fulgentia signis. Cadentia velis. Similima regi. Plena metallis. Confusa tumultu. Impulfa multo gurgite. Amora procul. Subruta ferro. Sopita Lyeo. Terror hosti. Multo referta milite. In tuto castra locata solo.

Metator, Forirer.

Castra metari, Läger auffschlagen.

Ponere castra loco. Tentoria ponere. Castra locare. Castra imponere monti. Tentoria figere. Defigere signa vallo. Sedere arvis. Considere castris. Castra tenere locis. Castra ponuntur.

Intrare in castra, ins Lager gehen.

Petere castra equo. Festinare ad centoria. tendere ad, in castra. Gradu castra capessere. Fere gressum in castra. Inferre se vallo. Succedere castris. Sepire sese aggere. Resistere castris.

Castra movere, Läger ändern.

Castra aciemque movere. Castris signa movere. Per campos signa movere. Admovere castra. Mutare castra. Transferre signa, agmina. Convertere signa. Discedere terris, signis. Vellere castris signa, Trahere signa quo. Repere, raptare signa.

Impressio, Einfall der Feinde.

Incursus subicus, longus, horrificus. Non auspicatus. Prodigus lucis. Omni de parte timendus.

Turbo inopinus, properatus, rapidus, directus, accitus, celer, incitatus, diversus, mixtus, permixtus, creber, densus, magnus, immensus, immanis, muralis, vastus, immitis, tabidus, letifer, niger, densus, fessus, adversus, insomnis. Non varius.

Ire vastatum, streiffen.

Invadere, Einfall thun.

Medias invadere turmas ferro, ense. Adoriri, aggredi ense. In medias acies dare se. Addere vim victis. Ire per agmen equis. Insilire tergo alicuius. Petere ferro. Occupare. Urgere assultibus. Incessere telis. Instare iaculis et clamoribus. Incurrere, incutsare, occurrere. Credere se hostibus. Medios ruere in hostes. Per medios ruere. Irruere ferro. Ruere per tela, per hostes. Rumpere viam per hostes. Praerumpere in hostes. Irrumpere. In proelia ferri. Per medios hostes ferri. Secare viam. Agere limitem ferro per agmen. Undique collecti invadunt. Sese aliquis medios infert moriturus in hostes, vectus equo. Volat per hostes. Impetus fert. Caput petitur.

Provocare, außfordern.

Vocare in bella, proelia, arma. Ter voce vocare. Ciere Martem. Vocare magnis vocibus hostem. Provocare hostem ad proelia. Elicere ad proelia. Clamore, voce bella lacessere. Sollicitare hostes. Poscere in certamina, proelia. Trahere in proelia. Media [orig: Mediâ] consistere arena [orig: arenâ]. Impellere vocibus hostem. Aliquem inclementer lacesser ferro. Certamine provocare hostem.

Acies, Schlacht-Ordnung.

Ardentes acies, Phoebi radiantis ab ictu spargentes fulgorem diverso lumine. Strictis horre. secens ensibus atra seges. Seges clypeata virorum. Vexilligerae phalanges.

Acies formosa, aerata, Martia, coacta, pedestris, obvia, effusa, collata, armata, belligera, ardens, propinqua, prima, laeva, licita, fera, pervicax, tumida, funefla, vesana, dotalis, civilis, tecta, dubia, aegra, infelix, rara, rarescens, labens, perfracta, peritura. Mucrone stricta. Parata neci, fero, mortique. Ornatu fulgida, certa. Densis stipata catervis. Non sparsis maniplis nec vaga. Cuneo defixa. Plena formidinis. Versa rerro. Devicta tropaeo. In caedes acta. Campis fusa.

Acies adversae, commissae, obnixae, obiectae, novae, mediae, ambae, sociae, cognatae, consanguineae, fraternae, conversae, fessae, domitae, stratae.

Cuneus, gespitzte Schlacht-Ordnung.

Alae exercitus, Flügel an der Ordnung.

Alae rapidae, comitantes, volucres, admotae, comites, sociae, frenatae, frenigerae, paventes, barbaricae.

Aciem instruere, Schlacht-Ordnung machen.

Struere aciem. Statuere agmen aperto campo. Sistere aciem. Sternere aciem. Complere campos acie. Dirigere aciem. Rapere totam aciem in aliquem. Agmen agere in adversos hostes. Implicare inter se acies. Instaurare aciem. Miscere aeratas acies ex agmine. Agmina clypeata densare campis, INferri acies pedestres. Explicat legio cuhortes. Horrescit seges atra strictis ensibus. Campo ruit agmen aperto. Legio campis instructa moratur.

Classicum, Lermen.

Classicum primum, maturum, immistum, Martium, pulsum, victrix, trux, ferale, civile, nocturnum, intermissum, nullum. Tur bans somnos, quietem. Discu tiens somnum.

Classicum canere, Lermen schlagen.

Vocare in certamina cantu. Bella ciere. Obire pugnas lituo. Belli cum canere. Tubae clangore movere arma virosque. Classica pulsare. Aere recurvo stridentes inflare tubas, sonituque canoro protinus armatos ad signa ciere maniplos. Aspera magnanima proelia stare turba [orig: turbâ]. Aere ciere viros. Inflare classica. Martem accender cantu. Intendere vocem cornu. Lituo pugnas obire. Signa canere. Dat signum buccina belli. Dat signa puguae lituus. Classica fremunt. Turmali buccina signo perstrepit, atque latus subito ciet omne tumultu. Martius aeris rauci canor increpat. Classica sonant. Exoritur clangor tubarum. Emugit buccina voces. Tuba sonitum aere canore increpat.

Congressus, Kampff.

Congredi, dem Feind begegnen.

Gradi ad bellum. Aggredi, congredi in proelia. Cominus ire. Exire ad pugnam. Ire ob vium in hostem. Ad bella coire. Prodire in hostem. Inire proelia. redcite ad pugnam. Pergere in hostem. Tendere in hostem. Procedere castris. Succedere in certamina. Ruere in bella, arma, ferrum. Irruere in hostem. Ferri in hestem. Offerre caput hostibus. Inferre acies. Conferre signa, manum. Dare pectora ferro obvia. Aptare, accingere se pugnae. Dirigere acies. Instrui acie. Ad proelia cogi. Agere suos in hostes. Descendere campis. Concurrere bello, ferro. Incurrere armis. Occurrere hostibus, pugnae. Hostes invadere. conserere dextram. Exercitus it campis. Vir viro se confert, concurrunt acies. Concurrunt arma armis. Tellus gemit pulsu pedum.

Ictum meditari, dencken, wie man hauen, stehen, trillen wollen.

infesta [orig: infestâ] hasta [orig: hastâ]. In ventum vires effundere. Verberare ictibus auras. Ferro auras diverberare. Coruscare mucronem, hastam, ensem strictum. Dirigere hastam. Lacessere ventos ictibus. Offerre strictam aciem venientibus. Sublata [orig: Sublatâ] procul dextra connixum coruscare. Dextram alte efferre. Sublatum alte consurgere in ensem. Ense nudo supereminere. Vulnera dirigere Tendere alicui hastam. Ferrum totquere. Efferre dextram in iugulum.

Proelium, Streit-Schlacht.

Proelia belli. Pugna Martis. Certamen pugnae, Martis. Pugnae tempora, spes, fors, facies, imago, amor, opus, discrimen. Pugnandi ardor. Mars. Cupido caedis. Pericula belli. Libido armorum. Flebile Martis opus. Fremebundi proelia Martis.

Proelium miscendum, gratum, novum, manifestum, renovatum, instauratum, commissum, geminum, camestre, terrestre. maximum, grande, acerrimum, fervidum grave, diversum, externum, crudum, hispidum, improbum, inimicum, horridum, torvum, ferum, sceleratum, infandum, civile, ululatum, turpe, foedum, opertum, nocturnum, vanum, ultimum, postremum, dispersum, ereptum, vigilatum. Gestum alicubi. Sanguinis pelagus.

Proelia Mavortia. Repentino surgentia motu. Monstriferis surgentia campis. Quae pinguntur surgentia campis.

Pugna futura, ventura, propinqua, propior, instans, subita, praesens, petenda, promissa, placida, optata, incepta, media, adversa, alterna, altera, aequalis, varia, innumera, pedestris, equestris, navalis, merita, magna, maior, tanta, acris, virilis, fortis, nobilis, herilis, fausta, ardens, ferox, dira, insana, atra, caeca, misera, misertima, infausta, iniqua, anceps, sinistra, levis, humilis, nuda, inermis, impar, sera, extrema, suprema, dilata, proavita, vetus, Palladia.

Certamen primum, oblatum, properum, coeptum, notum, spectatum, sublime, ingens, Martium, aequoreum, durum, asperum, gravius, longum, anhelum, dispar, molle, avium, dubium, agreste, avidum, funestum, letiferum, saevum, impium, miserandum, summum, validum, exactum. Moribus impar. Periculosae aleae plenillimum.

Proeliari, eine Schlacht halten.

Pugnare manu. Pugnare cominus armis. Cernere certamen. Committere pugnam. Proelia vulneribus gladio miscere. Decertare ferro. Proelia dare, tollere, meditari, tentare. Bellare. Edere per campos funera ferro. Dimicare pugna [orig: pugnâ]. Pugnas ciere sude, iaculo, funda. Inter se decernere ferro. Contendere bello, Marte. Cominus Herculeis agitare viribus hostem. Bella movere. Stare sub

ipsa acie. Persultare campum equo. Exsultare armis, telis. Fervore pari concurrere in hestem. Intonare armis. In arma ferri. Ruere in proelia. Rumipere iter ferro. Instructo fervere Marte, caede. Furere caede. Morientium calcare acervos. Sternere agmina. Metere proxima quaeque gladio. Saevire, mactare viros. Orco demittere. Impingere in hostem ferum. Fulminare bello, armis. Spargere campum caede. Audire enses crepitantes. Expedire, gerere, ferre, requirere arma. Exhortari sese in arma. Ruere in arma. Cireumfundi, incurrere armis. Vexeare, experiri armis. Immiscere se armis. Stare in armis. Ferre manum in proelia. Corpora obiectare bello. Corripi militia [orig: militiâ]. Exire ad pugnam. Credere se pugnae. Committere funera pugnae. Pugna parare se. Inicere se in agmen. Stricto concurrere ferro. Proxima quaeque metere ferro. Stare tela aspera contra. Conferre manus. Prima acie per tela ruere. Medios deferri in hostes. Ferri, ire in hostem. Caeco contendere marte. Implicare totas inter se acies. Surgere furiis iustis. Glomerare Manum bello. Invadere pugna [orig: pugnâ]. Pugna [orig: Pugnâ] lacessere. Inire pugnas. Pugnare comminus armis. Aggredi castra ferro. Spdargere arma per agros. Szuguine imbuisse arma. Imbuere bellum sanguine. Agere agmen equitum et flo rentes aere catervas. Obicere venienti pectora ferro. Ense petere, hastis occurrere diris. Dextras animasque sub armis proicere infensis hostemque lacessere iugulo. Collatis palam signis pugnare hosti. Discurrere castris infestoque hostem deposcere vultu. Instaurare acies et signa minantia pugnam. Pronum hostis in occursum sparsas extendere partes. Sanguinis haustu imperium occupare, regnare sanguine. Armis certare. Ire per ingentes animo praesente catervas. Ruenti obicere caput telo. Stridore vibrare lanceam acuto. Animis concurrere et armis. Arma feroci continuare manu, nec motis cedere castris, quam victi rega le premat diadema tyranni. Sacrum properare in hostem. Martis apparet imago. Pugna vocat, surgit, committitur. Saevit Mavors in certamine. Vir virum tegit. Dat stragis acervos dextra. Scuta galeaeque dant sonitum flictu. Crebrescit campis magis ac magis horror. Cupido caedis in adversos agit. Hostes crudeli caede furentes imperndunt iuxta. Furor arma ministrat. Totis in vulnera vitibus itur. Corpora iacent campo. Tepet humus caede. Fuso sanguine terra madet. Arva rubescunt caede. Tellus spargitur, manat sanguiine. Funditur ubique cruor. Fossae undant sanguine. Stant acies campo dierectae utrinque patenti, conflictus avidae, exspectanturque sub ictu terga virum [orig: virûm]. Horrescit strictis atrox seges ensibus, et totis in vulnere viribus itur: Con. tremuere poli, strident hastilibus aurae. Telorum effossus glomeratur in aere nimbus, eripiturque dies,

ferroque obtexitur aether, noxque super campos telis conserta pependit, cadunt mortes inpina [orig: inpinâ] strage, nec villum pon dere frustrato rediit sine vulnere telum. Praecipiti praeparatur pugna calore, pugna secuturi perpes origo mali. Pugnat equester, equis congrediuntur equi. Proelia distincto [orig: distinctô] ense miscuere vulneribus. Ensibus coruscis, ac totis viribus itur in vulnera. Arma concurrunt armis, atque ensibus enses, innumerae mortes volant per proelia. Arva rubent alto [orig: altô] late stagna cruore. Multo contendit vestire cada vere terram. Iam pede pes iunctas, umboneque nectitur umbo, ense ensis, clypeo clypeus, densus que viro vir: insignis belli vultus, minitantiaque armis arma haerent: manibusque manus [orig: manûs], et verbera miscent, pro se quisque viri ac summa nituntur opum vi. Nec mora, nec requies, sonitum dant scuta, cavaeque conflictu galeae: quam multa cadentibus haedis, aut Athon, aut Rhodopen solida [orig: solidâ] nive verberat Arctos, aut quantos fragor Hercyniae, cum Iuppiter Austris horridus aerias perturbat fulmine sedes: aut quanto tellus quatitur Riphaeia nimbo cum Boreas furit et caeli cava nubila pellit. Arma sonant iterum, confractique en sibus enses, strataque per campum resplendent fragmina trunca: hic capuli, hic mucro, difflari hic limina ferri. Nec pugnae datur ulla quies, immiteque Martis continuatur opus, donec cum Sole labo res exhausti, et seris adreperet, Hesperus hortis. Invicem explorare vires, dextramque minantur, neque enses habebant, alternaque brachia iactant: arma armis, gladio gladius sonat, ense recussus ensis, et Ocbalii coeunt in proelia fratres: ut duo cum certant adversis cornibus hirci, alta petun: primum subtracta cornua fronte, mutuaque immiscent, dum tandem bile tumenti tempora temporibus collidunt, fronteque frontem. Proelia nectunt, immiscentque manus manibus, ferrumque coruscant: fulminei sic dente sues, sic proelia tygres, sic Lybici crudis ineunt assultibus ursi. Concurrunt omnes alternaque proelia miscent, et caput alterius prensat iam quisque capillis, in figitque ensem lateri: fit mutus eaedis, inque vicem alterius telis illabitur alter.

Excipere ictum, den Streich aufsfangen.

Excipere ictus galea [orig: galeâ], clypeoque. Excipere telum. Intercipere hastam. Suftineri incursus [orig: incursûs], arma. Promptius caput telis apponere. Sufficere hastis. Ictum levare dextra [orig: dextrâ]. Defensare humeros. Discutere hastas. Ire leonem, fortiaque adversis opponere pectora turmis Sustinet umbo.

Resistere armis, dem Feind widerstehen.

Sistere contra. Obsistere, reluctari. Stare contra. Stare contra tela. Pugnare contra.

Repugnare. Adversari. Aditus [orig: Aditûs] armis defendere. Muros defendere bello. Opponere se. Opponi. Vis vitibus exit. Tendere contra. Surgere in quem. Contra. hostem tela tenere. Sustinere. Sustentare telis. Vires viribus opponere. Sufficere ictibus. Sufficere contra vires. Capere arma. Demorari armis. Niti contra. Niti pro se summa. opum vi. Furere contra tela Animo instare feroci. Acrius irrumpere capita inflectentes. Dolor et pudor armat in hostes. Ira dat vires.

Instaurure proelium, die Schlacht wieder anfahen.

Instaurare acies, certamina. Integrare bellum. Restituere pugnam. In bella remittere sese. Renovata miscere proelia. Immiscere armis. Redire ad proelia Martis. Iterare, repetere pngnas.

Sternere, zu Boden schlagen.

Sternere humi, terra, campis, arena [orig: arenâ], manu, impulsu, gladiis. Sternere praecipitem telo. Sternere pronum solo, morte. Adversum sternere morti. Moribundum sternere arena [orig: arenâ]. Sternere victum. Prosternere humi iaculo. Deicere equo, vulnere. Fundere manu. Ex tendere arena. Moriens fundere corpus humi. Excutere soloque effundere. Diripere ab equo. Porrigere arena. Spargere ossa alicuius humi. Proruere Volvere semineces. Terrae applicare aliquem, et lutea prostratum extendere arena [orig: arenâ]. Dare ruinas stragemque. Utraque manu raptare colla, impete prono illisum ad terram dare. Cuspidis ictu, ingentis saxi turbine prosternere. Impellere et effundere solo: dare ruinas arboribus, stragemque satis. Vastum onus motu collabefactare. Impresso genu terrae applicare quendam. Obvia quaeque metit ferro; non flectitur annis, non ullis pracibus: iugulum mucrone senile confodit, innocuo conspergit saxa cruore: sanguinerura natant, vitiantur flumina tabo [orig: tabô]: haud aliter stimulante fame tigrisve lupusve in miseras pecudes, longe custode fugato, magna mole ruit: balantum sanguine longam exsaturat rabiem, et tetis dat funera campis. Sternere hostilem catervam fatali Marte. Cladis in gurgite mergere. Ut lupi, quos atra fames exegit, in omnes grassantur pecudes: sic isti ardoribus acti obvia quaeque metunt, ferroque furente trucidant.

Sterni, niedergehauen werden.

Sternere humum. Volvi leto. Sterni in solo. Concidere. Humi procumbere. Ruere. Corrucre. Procumbere manu. Proici terrae toto copore. Effundere animam dextra alicuius. Involvi in caput inque humeros, hastis, dextra procumbere. Cadere alicuius dextra [orig: dextrâ], virtute, viribus, manus, telo; ferro, ab hoste, in pugna, Marte, sub marte praecipitem, morte. Tundere humum. Ferire terram fronte. Semianimum micare

dissectis undique malis. Procumbit uterque pronus humi, gelidoque pavens dedit oscula saxo.

Profligare hostem, den Feind erlegen.

Proturbare missilibus eminus hostem. Frangere terrisicas acies. Veros fugare metu. Agere hostes versos fuga [orig: fugâ]. Agere palantes cursu. Vertere agmen, agmina. Dare terga hostium in fugam. Pellere campo. Ictu prosternere iusto [orig: iustô]. Repellere turmas. Sternere congressas adverso [orig: adversô] Marte cohortes. Propulsare hostem. Reicere armis. Agere iuvenes stricto sub acinace. Fundere aciem campis. Prosternere hostem. Adversum hostem armata [orig: armatâ] manu sternere. Contundere pugna [orig: pugnâ]. Exuere castris, Sternere hostilem Marte favente manum.

Prostigari, überwunden werden.

Suo [orig: Suô] ordine pelli. Acie fundi. Dare terga fugae, hosti. Vertere terga hosti. Cedere hosti. Decedere aequore. Abscedere retro. Fugari acie. Ruere fuga. Caedi. Despretis occumbere armis. Terga fugae nudare. Respectare reiectis armis. Diro horrore vinci. Marte domari. Victrices sentire manus [orig: manûs]. Numero devinci et viribus hostis. Tela viris animique cadunt. Acies adversae ruunt. Mendax frustratur victoria partes. Cum castris agitur praeceps hostis. Agmina cedunt. Dant terga catesvae. vertuntur signa. Fi barbara praeda. victor cogit dare tega.

Fuga, die Flucht.

Fuga facilis, mollis, permissa, iusta, incepta, celer, cita, praerapida, volucris, vaga, praeceps, acris, tepens, tuta, certa, vera, illustris, communis, concors, silvestris, obliqua, alterna, torva, astuta, caeca, immitis, infelix, trepida, trepidans, pavida, misera, vana, lassa, segnis, feminea, brevis, ereppta, haerens, implicita, mentita, furtiva, occulta, nocturna, tacita, turpis, iners, foeda, hostilis, dura, circumfusa tenebris, praeceps, furtiva, vaga, cita, tristis, sollicita, praepropere, praedipitans. Degeneres arguens metus.

Effugium, Ausflucht.

Fugitvus, Flüchtiger.

Cuius mens trepida [orig: trepidâ] tremefacta fuga [orig: fugâ]. Cui corde sedet fuga, si modo detur libera. Cui via salutis nulla et fugae spes praerepta. Cita [orig: Citâ] fugiens pedum vi. Infamem salutem fugitivo calce quaerere, et effugium versum formidine tentare laborans. Turpi, properae fugae terga dans. Qui dilapsus vago discedit pede. Qui pede velocem dat properante fugam. Citato cursu subitam coripiens fugam. Arva suga [orig: sugâ] transvolans rapido. Euro velocior. Versa terga dans fugae praecipiti.

Fugare, in die Flucht jagen.

Immittere fugam. Vertere conversum fuga. Cogere quem dare terga. Dissipare. Sed efugare sua [orig: suâ]. Agere cursu. Agitarc curfu. Praecipitare retro. Fuste colurno retro agere frustra conatus. Non segniter ante ruentes reicere, et cuneis adigere dare terga solutis.

Fugere, fliehenlentlauffen.

Fugere habenisque referri. Fugere aliquem. Fugere turbatum, exterritum. Fugere ocius Eure-Adductis habenis fugere. Diffugere per littora. Fugere mille vias et refugere. Refugere, profugere. Diffugere versum formidine. Diffugere campis. Parare, tentare, meditari fugam. Moliri, sperare, petere, quaerere, capere, agitare, eripere fugam. Praecipitant fuga per agros apertos evolare. Vertere terga. Verti metu. Infamem fugitivo calce falutem quaerere. Convertere fugam. Dare terga fugae, metu, fequenti. Fidere fugae, pedibus. Auferre se ex oculis. Ex agmine cedere. Avolare. Ruere retro. Portas irrumpere cursu. Tenere muros fuga. Exilio [orig: Exiliô] sibi confulere. Cogitare exilium. Fuga subit subsidio. Pedibus timor addit alas. Terra deest fugae.

Effugere, davon kommen.

Effugere mortem, necem, manus [orig: manûs]. Evadere casuu [orig: casûu], letum, hostes. Eripere se leto. Eripi. Subduci pugnae. Servari. Abire protectum. Abire tecto latere. Expedire caput laque is mortis. Vitare mortem. Superare labores, casus [orig: casûs]. Evadere, seque vitae reserrare. E media morte renasci. Esse in portu salutis. Vita manet rata. Effugium paret. Spondet fortuna salutem. Spes saluris est.

Insequi fugientem, dem Flüchtigen nachjagen.

Sequi terga cursu teloque. Sequi super iaculo. Subsequi, consequi, assequi telis. Instare telo, iaculo et clamoribus. Instare tergo, fugienti, cedenti. Urgere cursibus. Vestigare. Premere. Agere telis, hasta [orig: hastâ]. Agitare. A tergo se attollere. Terga lacessete. Prendere cursu. Ingerere fugientibus hastas. Non longis inter fe passibus abesse. Sequitur proximus intervallo. Pes haeret pede. Supereminet ense sequens.

Clades, Niederlag.

Clades ingens, magna, insignis, tota, tanta, futura, ventura, vicina, subita, recens, nova, comperta, audita, publica, propria, mutua, par, gemina, repetita, metuenda, miseranda, tristis, acerba, aspera, iniqua, saeva, bellica, tetra, funesta, dira, recepta, accepta, peracta, vetusta, vetus, latens, dubia, exigua.

Strages humana, alterna, densa, immensa, alta, clara, digesta, confusa, gravis, lacera, sanguinea, cruenta, frigida, nocturna, ultima, falsa, civilis, foeda, pudenda, semesa, barbarica. Edita late. Humano sangine humus rubescit.

Cernuntur, sanguinis rivi, unde humus madescit. Campus pinguis est sanguine humano. Humus pinguis luxuriat effuso fanguine. Gemunt amnes cadavecibus repleti, nec reperire viam, atque in mare evolvere posse putant.

Obsidio, Belägerung.

Obsidere, belägeru.

Obsidere moenia beslo [orig: beslô]. Obsidere muros, fauces, portas, fines. Obsidere milite, armis. Ante urbem considere castris. Circum castella sedere sub armis: Subsistere ad muros et servare moenia. Admovere agmina muris. Excidio venire. Ire ad muros urbique advertere agmen. Innumero cinctum milite adesse. Petere bello [orig: bellô]. Cingere obsidione, Marte, milite, signis. Obsidione circumdare. Claudere muros obfidione. Firmare aditus urbi. Obsidione tenere valloque. Premere urbem obsidione. Circumsonare armis. Fulminare ad urbem bello [orig: bellô]. Quatere oppida ballo. Cessare ad moenia. Multo [orig: Multô] premere oppida milite. Moenia cingere hostilibus armis. Movere positis urbi fera proelia castri[?]. Cingere obsessum fortibus armis urbem. Premere et murum circumsonare armis. Densa muros corona [orig: coronâ] cingere. Obsidere armato milite moenia. Considere ante urbem castris et moenia vallare. Infestis moenia cingere signis. Omne cruentago latus urbis milite claudere. Obsidione gravi populosum territare urbem. Sedere circum castella sub armis. Agmen ad muros advertere. Omnem accessum lustrare. Circumdare muros undique. Portis sublimibus astare. Lustrare miros equo [orig: equô]. Aditum per arma quaerere. Obicere se ad divortia nota. Implete fossas. Vellere vallum. Arte pererrare locum omnem et aditus [orig: aditûs]. Urbem fortibus armis, armato milite tesritare. Longa [orig: Longâ] obsidione premere. Omne urbis latus cruentato cingere milite. Urbe fera proelia movere positis castris.

Obsideri, belägert werden.

Circumdari, cingi, obsideri, ab hoste. Claudi vallo. Morti protendere muros. Includi muris hostilique aggere sepiri. Turres capessere. Vitam porta muroque tueri. Obicere portas et exspectare turribus hostem. Ope castelli defendi. Stare turribus. Muro fossisque teneri. Continere se moenibus. Castra fovere Esse sub hoste. Moras obsidione pati. Hostis adest. Murus pulsatur ab hoste. Moenia clausa tegunt. Nullum cessat ab hoste latus. Obsidio diuturna famem facit.

Oppugnare urbem, eine Stadt stürmen.

Oppugnare muros molibu. Invadere urbem. Improvisum adesse urbi. Impingere muris agmina. Ingruere et miscere proelia. Astare muris. Ad portas discurrere primosque trucidare. Subire portae ignesque ferre. Vallo assultare. Adstare ad moenia. Complere

aggere fossas. Instaie portis circum omnibus, sternere caede viros et moenia implere flammis. Pulsare muros ariete. Quatere turres cuspide. Arietare in portas. Accelerare acta testudine. Umbonem muris incutere. Fossas implere ac vellere vallum. Portas et moenia vellere. In moenia poscere scalas. Fetre omnes subter testudine casus. Urgere assultibus. Iactare ad fastigia [orig: fastigiâ] taedas. Certare, pellere vallo [orig: vallô]. Paratas portas vi perfringere. Haerent scalae parietibus postesque sub ipsos nituntur gradibus, clypeosque ad tela sinistris protecti obiciunt, prensant fastigia dextris. Quaerunt pars aditum, et scalis ascendere muros, qua rata est acies interlöucetque corona non tam spissa viris: obsessi contra omne telorum genus effundere, ac duris contis detrudere annituntur, densique per cavas fenestras tela intorquere laberant. Hostis imminet urbi muris. Aries muros petit. Balista contutit arces. Testudo ferit portas. Machina rerret urbem. Murus pulsatur ab hoste. Faces ad tecta volant.

Deditio, Ergebung.

Dedere se, sich ergeben.

Dedi. Quaerere iugum. Poscere vincula collo. Offerre iugulum. Accipere moenibus hostem. Solvere portas urbis. Pandere portas. Alterius se credere iuri. Seque suumque caput sub ius et vincula legum alterius dare sponte sua [orig: suâ]. Oppida tradere hostibus atque domos. Deditio paratur. Hostis recipitur portis.

Praesidium, Besatzung.

Praesidium datum, fidum, concors, grande, insigne, mirum, regale, inutile, cassum.

Scandere muros, die Mauer einnehmen.

Scandere moenia. Muros adscendere, transcendere scalis. In muros discurrere. Admovere scalas ad moenia. Cingere muros corona [orig: coronâ]. Tenere moenia.

Expugnare, erobern, einnehmen.

Occupare urbem, murum, muros. Capere urbem, moenia. Capere arcem milite. Irrumpere muris. Rumpere claustra, manu, sociosque immittere portis. Irrumpere arcem. Frangere muros. Inferre pedem. Perfringere, reserare arces. Transcendere portas. Urbis diffindere portas. Convulsis ingens infundere moenibus agmen. Expugnati stare in aggere muri. Perrumpere limina bipenni. Vellere postes a cardine. Lato dare ore fenestram. Rumpere aditus [orig: aditûs]. Irrumpere portas. Arietare in portas. Pulsare ariete muros. Arietare in postes obice duros. Convellere limina tectorum. Domare urbes. Corripit moenia victor. Portae perfractae patent. Fit via vi. Rumpunt aditus [orig: aditûs]. Scalae parietibus haerent. Limen obsidetur testudine. Arces capiuntur. Hostis est in limine Hostis habet muros. Hostis dominatur in

urbe. Ianua labat ariete. Emoti procum bunt cardine hostes. Murum [orig: Murûm] fregere [orig: fregêre] dolabris, molitique aditum spreto discrimine mortis per murum fecere [orig: fecêre] viam.

Obsidionem solvere, von der Belägerung ablassen.

Relinquere muros. Cedere moenibus. Recedere. Abscedere. Absistere urbe. Deserere urbem, obsessos colles. Urbem dimittere. Eripere fugam urbe relicta [orig: relictâ], et fesfum longo bello discedere. Movere se finibus.

Obsidione solvi, nicht mehr belägert seyn.

Liberari, levari obsidione, hoste. Obsidione solutum pandere portas. Obsidio relinquitur, laxatur.

Expellere bostem, den Feind wegschlagen.

Pellere, arma repellere. De pellere tela. Arcere moenibus arma. Arcere finibus. Agere hostes patriae imminentes. Tela fugare. Summovere limine portae. Detrudere sinibus hostem. Praecipitare hostes castris. Hostis summovetur a finibus. Deicitur hostis ab urbe.

Vastatio, Verheerung.

Vastator, Verwüster.

Vastare, verwüsten, verheeren.

Destruere, evertere, invertere, populari, depopulari depraedari, demoliri, atterere, diluere, delere funditus. Devastare ferro [orig: ferrô]. Desolare agros. Ferre ignes ferrumque. Ferro populares penates subruere demolirique. Vacuo cultoribus agros linquere. Face ferroque sequi colonos. Praedas ad littora vertere. Convectare praedas. Vivere rapro [orig: raprô]. Agros vastare cultoribus. Dare vasta. Avertere praedas. Vivere rapto. Agros vastare cultoribus Dare vasta. Avertere praedas. Arva aliena iugo [orig: iugô] premere. Desolare agros. Interficere messes. Urere sara. Vastare omnia loca. Vim ferre face atra [orig: atrâ]. Gremiis abducere pactas. Ardet ager. Ardent populatibus agri. Agril lucent flammis. Ignis populatur aristas. Dumetis teguntur oppida.

Exscindere, zu Grund verderben.

Manibus rescindere. Violare ferro [orig: ferrô]. Ex imis trahere eruta fundamentis. Vertere, evertere, subvertere, eruere, diruere, fubruere, dessruere, frangere, confringere, disicere, convellere, solvere, discutere, vastare, delere, abolere, exstinguere, exscindere. Aequare solo. Sede movere. Humi duriter allisum contritae aequare arenae. Subvertere funditus. Ex imis vertere fundis, ne vel ab excidio superet pulvisculus unus.

Exeindere urbem, eine Stadt Schleiffen.

Vallum scindere ferro [orig: ferrô]. Exscindere ferro [orig: ferrô]. Rescindere vallum.

Venire excidio. Excidiis petere urbem. Excidio demergere. Destruere, subruere, diruere moenia. Subruere arces et moenia. Vertere ab imo moenia. Ex imo vertere arees. In pulverem subvertere. Evertere urbem. Vastare bello. Rapere urbem. Aculmine sternere urbem. Prosternere funditus. Deicere et dare excidio. Oppidum ingenti ruina [orig: ruinâ] quassare. Disicere urbem bello [orig: bellô]. Viduare civibus urbem. Imponere igni. Urbem perdere. Deicere, concutere moenia. Exuere deiectis moenibus urbem. Saevis abolere moenia flammis. Ignivoris vastare ruinis moenia. In cineres vertere moenia. Planis aequare moenia campis. Diruere excisam disiectis moenibus urbem. Muros et magno [orig: magnô] emota tridenti fundamenta quatere, toramque a sedibus urbem eruere. Inimicis ignibus urbem evertere. Egregiam excidio [orig: excidiô] deformare urbem. Urbem ex imis evertere fundamentis. Reddere et aequare solo tecta. Forti subvertere bello [orig: bellô] oppida. Evertere suis cum moenibus urbem. Exuere regnum, urbem. Petere excidiis. Convellere turres altis sedibus. Devolvere decora alta veterum. Avellere saxis faxa. Emovere fundamenta. Vertere ex imo. Exedere urbem odiis. Eruere totam urbem a sedibus. Aequa solo [orig: solô] fumantia culmina ponere. Dare excidio. Radicitus eruere. Urbs fumat humo [orig: humô]. Moenia ruunt flammis. Haurit miseros rabies Vulcania cives. Iniecto [orig: Iniectô] furor omnia tollit igne.

Victoria, Sieg.

Victoriae insolentia. Honos. Decus victoris. Honor palmae. Fortuna pugnae, belli. Eventus pugnae, belli. Meta cladis. Prospera rerum. Favor Martia. Laus, gloria, lumina belli.

Victoria proxima, prima, laeta, facilis, velox, gloriosa, insolens, pernix, certa, plena, ardua, tristis, mascula, celebris, praeclara, memoranda, canenda, exigua, triumphalis, potens, memoranda, triumpho [orig: triumphô] dignissima. Non aequa. Arridens laeto [orig: laetô] vultu. Assueta castris. Commissa nocti. Romanae tutela togae. Niveis concolor alis. Dubiis errans pedibus. Multa [orig: Multâ] laude ferenda. Habens curas. Amans laudis, niveis volitans pennis. Quae quod ad hostiles flexit partes, Fortunae magis hoc, quam fuit artis, opus. Multo [orig: Multô] sanguine parta. Quae meritum nomen sancit. Optatam afferens palmam. Quae dubiis pennis inter utrumque volat. Volubilibus victoria passibus errans. Sollicitis quaeritur armis.

Palma merita, adepta, victrix, maxima, nobilis, aurea, gemina, tertia, extrema, ultima, stolida, cruenta, donata, negata, amissa. Clamata theatris.

Victor Uberwinder.

Superator. Domator. Domitor. Debellator. Auctor vindictae, poenae. Vindex. Ultor. Ductor. Princeps. Eversor. Grassator. Vastaror.

Victor herus, lenis, placidus bonus, integer, conspicuus, ovans, triumphans, auditus, conscius, ardens, gravis, superbus, securus, praeceps, violans, iratus, iniquus, avidus, saevus, cruentus ferus, barbarus, turbatus, fessus, fugatus, praevalidus, clarus, arduus, fortis, egregius, celebrandus. Increpitans fugientia terga. Superbus victo hoste. Cui applaudit victoria. Quem laurea serta gerentem potat niveis currus eburnus equis. Agresti devinctus lauru. Opibus spoliisque superbus. Spoliis ornatus, insignis opimis. Qui fuso [orig: fusô] laetus ab hoste redit. Mitltiae ostentans fortia gesta suae. Ovans spolio [orig: spoliô]. Ampla ferens victo spolia hoste. Duces praedae sortem. Referens palmam et praedas victo ab hoste. Rediens domum populo ovante. Multa [orig: Multâ] caede cruentus. Perdens diffusos funditus hofles. Ponens ficta tropaea Deo. Rediens viridi praecinctus oliva [orig: olivâ] rempora. Actorum qui praemia iusta laborum accipit. Succinctus robore multo [orig: multô]. Prae. da [orig: dâ], spoliisque potitus. Cinctus viridanti tempora lauru, et vora Iovi reddens. Cinctus Apollinea [orig: Apollineâ] victricia tempora lauru. Qui explicuit sua arma per obstantes catervas, Cui dat laurigeros victoria laeta triumphos. Qui spolii opibusque exsultat opimis. Cincta triumphali tempora fronde gerens. Referens spolia ampla domum parta bellando. Victrici decoratus tempora lauro [orig: laurô]. Exsultans. animo [orig: animô]. Multo auctus, sublimu honore. Palmam victor ab hoste ferens. Victrices gerens lauros, acclinus eburnis curribus, aut niveis aureus iens equis. Triumphanti similis. Ostentans rerum seriem faciemque duelli. Cui palma parata. Qui labari volumen in auras ventilat, emeritum prostrato exhoste tropaeum. Victor honore fruens. Cui ex aere tropaeum ponitur. Victricom solitus. multis obvertere palmam. Quem accendit palmae maioris imago. Victricibus armis inclitus. Cuius currus laeta victoria circumit, et gloria virides substravit laurus. Qui prima refert semper victricis praemia palmae. Qui hostica confregit collato [orig: collatô] robore signa. Cuius sub armis victricibus victa sederunt arma.

Victrix, Uberwinderin.

Vincere überwinden.

Vincere armis. Devincere hostem. Sternere ferro [orig: ferrô] aciem. Dare stragem. Dare funera ferro Ciere stragem. Contundere arma alicuius militiae. Premere hostem. Alicuius minas contundere. Uti, ruere Marte secundo. Primum vir. ture tenere locum. Superare bello.

Debellare. Proterere Marte. Domare. Exuere armis. Frangere clade arma. Rapere ex hoste tropaea Corripere omnia Marte secundo. Victorem perhibere. Ferre tropaea. Referre tropaeum. Ire victorem caede. Abire bellis victorem. Fuso redire ab hoste. Ensis ope vincere. Viribus vincere. Militiam alicuius vincere. Victricia mereri puncta. Armis victricibus regna, urbes imperio subicere. Ferrata barbarorum agmina vasto impetu diruere, Primos et extremos merendo sternere humi sine clade victor. Mittere hostem sub sua iuga. Evenit voto [orig: votô] victoria maior. Victor ab hoste venit. Victoria Martem annuit. Victoria cedit. Rapiuntur ex hoste tropaea. Hostis iacet. Gens debellatur.

Invictus, unaberwindlich.

Invictus bello armis, acie. Inseius freni. Non devictus ante. Non exsuperabilis. Non domabilis. Ignarus, nescius vinci. Bello insuperabilis. Nullisuperabilis hosti. Nullo superabilis bello. Haud ulli superabilis armis. Inexpugnabilis. Indomitus. Acer et indomitus. Marte ferox. Ferus. Durus. Immansuetus, immanis. Invictor a vulnere. Contemptor ferri. Caput insuperabile bello. Invictus Marte. Nescia vinci armis pectora, dextera. Qui nullis porest esse saucius vulneribus, nulloque occumbere ferro. Nulla vi domabilis. Invictis viribus heros, quem nulla fatigant proelia. Cui ferrea mens et nullo ferri violabilis ictu.

Tropaeum, Siegszeichen.

Tropaeum meritum, novum, magnum, immane, laetum, commune, par, insigne, regium, aureum, bellrgerum, aequoreum, navale, truncum, infandum, avidum, aetherium. Ex hoste raptum, Barbarisque nationibus.

Triumphus, ein sieghasster Eintritt.

Triumphus partus, exspectatus, praecipuus, magnificus, ingens, insignis, sublimis, longus, montanus, sacer, optimus, superbus, novus, par, auditus, clarus, praeclarus, spectatus, certus, laetus, felix, lauriger, flagrans, perpetuus, fraternus, Romanus, Latius, Pompeianus, Caesarius, Amphiranns, Arctous, Idumaeus, barbaricus, niger, nocturnus, optatus, avitus, vetus, sons. Magnus clarusque. Iustus magnusque. Ignocus populo. Serus vetusque. Cinctus lauro.

Tiumphare, triumphiren.

Agere triumphos. Ducere triumphum, pompam. Moliri triumphos. In curru victorem vehi. Invehi moenia triumpho. Invehi Capitolia curru. Fulgere altum in coronatis equis. Ire Regem parto triumpho. Ire inauratis rotis. Ire aureum in quatuor equis. Capitolia scandere curru. Ex hoste

referre triumphum. Titulis ferre digna tropaea suis. Victrici palmam tenere manu. Sanguinea statuere alta tropaea manu. Ex domito hoste referre triumphum. Illustri splendore triumphos ducere. Agere triumphum plenum gloriae. Illustri Marte sacros triumphos ducere. Ire superbisica [orig: superbisicâ] manu post triumphum partum ex hostibus. Victor agit cursum ad capitolia. Coronatis Tarpeias Victor in artes scandit equis. Ire pompa per vias. Visunt Capitolia pompas. Viae laetitia [orig: laetitiâ] ludisque plausuque fremunt. It populo victor ovante domum.

In procinctu esse, im Anzuge seyn.

Pleno paratu ingressum recta meditari in urbem. Penitus intendere in urbem. Stare in procinctu. Domibus se proximus infert.

Ingredi urbem, einreiten.

Inferre sublimem sese manifesta in luce videndum. Magna [orig: Magnâ] equitum peditumque cohorte, trucumque crepanti nube quadrigatum caelo se reducem ostentare.

DE BELLI DIVISIONE ET DISTINCTIONE.

Induciae, Anstand im Krieg.

Inducias facere, Stillstand machen.

Producere bellum. Differre Martem. Suspendere bellum foedere, ex aequo leges conscribere, Promittere moras bello. Inducias pangere cum aliquo. Interserere bella pacis tranquilla sequestrae. Facta cohibent Martem. Aliquot dies pangunt et mixti errant impune. Par est, et miles castrisipermixtus positis armis subsistit. Bellum trahitur foedere. Arma quiescunt. Castra silent.

Bellum deponere, vom Krieg ablassen.

Ponere certamen, proelia, arma. Deponere arma. Recedere bello. Imponere finem bello, pugnae. Desistere pugna [orig: pugnâ], bello. Absistere bellis, ferro, pugna. Humeris scuta deponere, patriaeque salutem afferre. Belli portas claudere. Externam bello manum imponere. Bello digredi. Martis casus evadere. Facere finem bello. Martem finire. Certamina tollere. Curam dimittere belli. Proicere tela manu. Positis recedere, secedere ab armis. Arma contundere, coercere, condere, recondere, reponere, seponere. Bellum residet. Pugna habet fidem. Arma ponuntur. Litui cessant. Depositis mitescunt saecula bellis.

Bellum civile, einheimischer Krieg.

Nimii belli civilis amores. Grande nefas civilia bella. Civici motus. Furiae civilis Enyus. Civilis Erinnys gremium patriae vexans.

Bellum civile movere, einheimischen Krieg erregen.

Rupto foedere cognatas acies discordi vertere ausu in sua viscera. Cognato generi dare proelia ferro. In ipso patrio saevit Erinnus agro. Civici motus ardent. Grassatur frenos exuta licentia. legum. Clandestinis surgentia fraudibus urgent arma domi. Exagirant patriam Furiae civilis Enyus.

Classis, Schiff-Rüstung, Armada.

Classis aerata, armata, plena, facta, nova, coler, cita, volucris subita, parata, itura, mota, rapta, laxata, profuga, fulminea, aestiva, densa, magna, tanta, supplex, numerosa, valida, lunata, paterna, socia, iracunda, funesla, appulsa, subducta, relata, relicta, externa, suspensa, pavida, iactata, lacera, lacerata, laniata, rapta, amissa, mersa, ambusta, funesta, exusta. Instructa virisque armisque. Revoluta ab littore. Trans aequora missa. Servatura quid, veniens ad litrora. Infesta et motura aequore. Disiecta toto aequore. In tutum versa. Aquilonibus acta. Huc illuc agitata. Fusa per aequora. In aequore sparsa. Quassata ventis.

Proeliari mari, zu Wasser kriegen.

In trepidas Martem transferro carinas. Inferre Oceano classes. Arma profundo credere. Bellare in undis. Pugnare a puppe. Stat bellum tecto aequore, Rostris obvia rostra trepant. Sanguine perfusum mare vectat corpora. Undae crescunt caede. Stagna rubent. Spumant sanguine ripae. Hostes, et rela natant.

Troianum bellum, der Trojanische Krieg.

Bellum, quo uterque orbis Europae atque Asiae concurrit. Tempestas saevis Mycenis effusa per Idaeos campos.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD ARTES LIBERALES PERTINENTES.

De ARTIBUS LIBERALIBUS.

Ars, Kunst.

ARtis forma, formula. Mortalis commenta viri. Ars levis artisicum. Manus artificum. Artis honor. Imperii fetus.

Ars bona, benigna, mollis, placida, blanda, honesta, ingenua, pia, pudica, decora, pulchra, grata, paterna, patria, materna, cognata, propria, assueta, solita, nota, vetus, antiqua, prisca, par, gemina, innumera, liversa, varia, quae libet, mira,

laeta, multa, summa, operosa, composita, severa, docta, fabra, magistra, Apellaea, Palladia, Pieria, Apollinea, Romulea, Machaonia, Medica, salutaris, divina, aetheria, siderea, tacita, tecta, secreta, ignorata, inexperta, obscura, ignota, aliena, extrema, muta, sopita, rata, nova, quaesita, reperta, inventa, praesaga, admota, apta, agilis, Oebalia, Tribunitia, humilis, intercepta, victa, relicta, parva, tarda, inops, timida, misera, lanisica, feminea, stulta, simulata, dissimulata, vafra, furtiva, pernici osa, invi sa, maligna, immitis, turpis, polluta, audax, indomita, monstrifera, sacrilega, nefanda, damnosa, Magica, magna, aeria, Aemonia, Stygia, dira, dolosa, mala. Non solida. Serius deprensa. Ante non vulgata. Parum fausta. Iunctacum viribus. Quae par non sortem praestat ubique parem. Inven trix operum. Ingenio clarissima. Naturae simia: Quae supplet naturam. Naturae matris adumbrans fetum. Quae Pegaseis ab undis emergit, et celebri successu clara petit sidera.

Artes liberales, freye Künste.

Sophiae ingenuae artes. Doctae praestantis acuminis artes. Divitiae ingenii et Palladis artes. Doctrinae pulchra reperta. Doctrinarum paucis indulta magistris copia. Apertae artis et ingenii, iudiciique notae. Aoniae doctae reperta ma nus. Doctrina. Veterum arguta reperta Sophorum. Musarum copia dives opum. Victrix septemplicis orbita curae. Musarum pulchra reperta. Perdoctae palladis artes. Musarum et Apollinis artes. Novem commenta Sororum, Aonii studia dulcia campi. Indolis ingenuae artes. Scientia Phoebea. Sophiae septemplicis artes. Edecumatae scienriae, eloquii, Sophiaeque dona. Ars septemgemina. Artes ingenuae. Cycliseptemplicis. Ars septiformis.

Artes ignotae vulgo, pecuniosae, Apollinares, egregiae, praeclarae, doctae, sollertes, doctisonae. Vitae nervi, fontisque bonorum. Instrumenta docendi. Donatae divinitus. Non aetate, sed ingenii virtute parandae. Summis atque imis aequo sudore parandae. Qui bus utimur laetius atque hominum saeclis consultius, ac si mancipiis, locupletes essemus. Quas excelso [orig: excelsô] Musae de vertice Pindi eminus praemonstrant. Quae sunt dona Dei, et commercia poscunt auctoris, tantas non insicientia dotes. Quae sunt cum morum probitate smaragdus in auro. Quae nostro generi, quae relligionis, et arae, et Christi placitis, sano famulantur in usu. In quis [orig: queis] gloriae Dei sparsim exstat fama docendae discendaeque bonis, ad postuma saecla nepotum indultae. Unde suos res priva, suos res publica fructus colligit. In quibus est alti gloria sparsa Dei. Per quas aetherias via recta ducit

adarces. Unde vita suos cultus capit omne decusque. Quibus tegitur curia, templa. domus. Aquibus omne decus vita togata petit. Praesidio vitae quas Deus esse iubet. A Musis quae grave nomen habent. Unde decus vitae profluit omne bonae. Quae dare quod possunt, nobile nomen habent. Quae certam faciunt ad bona vera viam. Quae sanctis vitae retinacula legibus addunt, atque aditum ad superos a pietate struunt. Per quas Ecclesia crescit. Secum habentes certae sortis commoda. Quae poliunt animos hominum. distinguuntque rudi popello. Quas qui nimium colit, humanitatem exuit. Laude iuventutem quae super astra vehunt, ferunt. Quae pauperiem propellunt fortiter. Quibus exsurgit non periturus honor. Inclita Pegasidum reddita cultoribus praemia, praemia divitiis utiliora vagis. Ingenuis cum moribus iunctae.

Artes liberales contemnuntur, freye Künste werden veracht.

Musa est iam vilior alga [orig: algâ]. Nemo favet studiis. Ante fores passim spretus Apollo iacet. Cum cithara passim spretus Apollo iacet. Non amor est Musis ullus. honorve honis. Omnis amor et gloria viluit artis. Iam nullum nomen habent Musae. Fastiditae iacent sine laude Camenae. Humili iacet docta Thalia loco. Nemo iam bene vult Camenis. Vulgo sunt fabula Musae. Artes Palladiae iam sine laude iacent. Haec praesunt male saecula Musis. Artibus ingenuis rarus habetur honos. Terras sprera per omnes Aonius luget turda novena choris. Iam querulus fracta luget Apollo lyra [orig: lyrâ]. Ingrata haec sunt, et saecula dura Camenis. Nunc hederae sinc honore iacent, contemptaque Musa est, Omni miserae sine honore Camenae cernuntur, iam vulgi leves ante iacere pedes. Damnum faciunt hoc crasso tempore Musae atque iacent spretae. Doctae mendicant turpiter artes. Dura haec sunt saecula Musis, vix etiam tales digna videre viros. Lento sequitur Musas iam gloria passu, quae cunctis pene fabula sola viris. Deabus nullus babetur honos doctas prositentibus artes. Exilio vertit turba novena solum.

Experientia, die Erfahrung.

Experiri, erfahren

Comperire, rescire, exquirere, explorare, vestigare. Probare eventu. Dat multa verustas scire.

Experientia docet, die Crfahrung bezeugts.

Dicit dubii experientia victrix Clamitat usus. Probat ex erientia rerum longa magistra.

Expertus, erfahren.

Exercisium, Ubung.

DE PHILOLOGIA.

Philologia, Lust zu mancherley Sprachen.

Variae pollentia linguae. Graiugenum lingua veterisque poetica Romae. Latiae Graiaeque affamina linguae, quae rerum sensus vivisicare solent.

Philologus, erfahren in Sprachen.

Graeiae apis Attica linguae. Graii nominis acer Atlas. Interpres sollers Ciceronis. Ore loqui doctus, quo Graecus, et Italus, et quo primus Idumaeis notus Apella iugis.

Philologus, quem colit Ebraeae Graiaeve peritia linguae, Romanaeque simul. Quem Musae Charitumque sororum ternio multiiugis doctum poliere per artes. Qui nunc Arpinae fulmine Suadae, nunc etiam Andinae verba vibrare solet. Qui genus omne catae Palladis ingenium Graece docet atque Latine. Graeca quis [orig: queis] et Roma vetus doctissima fandi et stricto [orig: strictô] atque vago [orig: vagô] linguam sermone polivit Qui linguam variis sonis potest solvere. Qui bonus Hebraeos callet recludere fontes quique sono [orig: sonô] Graius, atque Latinus ovat. Attingens Hebraeae linguae mysteria. Qui didicit verba vario sono referre. Qui addidit Musis Graecorum Scripta Latinis, et pariter lingua doctus est utraque. Qui docto ore Ausonios Argolicosque sonos dat, edit, crepat. Explens sitim Pelasgis Romanisque favis. Quem gemina [orig: geminâ] mulcet Sapientia lingua. Cui per Linguarum, Sophiae, Virtutis et hortos, perque vias Charitum rumpere cura fuit. Cuius ore opulosa linguarum seges micat. Linguarum idiomata variis resonans formis.

Linguae, eine Sprache.

Lingua vetus, patria, sacra, permissa [orig: permissâ] gemina, barbara, barbarica.

Latina lingua, die Lateinische Sprache.

Venus Itala. Lingua Italis. Lin. guae Ciceronis imago. Rorescens Italae melligo Minervae. Latiae prisca et sola venustas linguae. Romanum eloquium. Latiae commercia linguae.

Latine loqui, Lateinisch reden.

Facundo flore disertis olim Romanis aemulaverba loqui. Uti sermone Latino. Cum Cicerone loqui. Latium perfectum callere ad unguem. Latinae linguae sapore frui. Ausonum lingua [orig: linguâ] loqui. Ad populum lingua [orig: linguâ] Ciceronis habere verba. Ausonio, Latio ore loqui. Latio sono loqui. Latio reddere verba sono. Ablecte verba Latina loqui.

Latini Auctores, Lateinische Scribenten.

Scriptorum genus omne, quod ad rem nititur ablecte verba Latina loqui. Quos olet Auctores Roma Latina. Roma suis posse quos

verbis aptius uti. Romani pura medulla salis. Veterum tria Numina (de Poetis, Catul. Tibul. Propert.) Scaligeri calamo triga renata novo. Italis artifici quos dedit aure manus. Quos illud Caesaris aevum laudat et Augusti Latiae, qui regula linguae.

Lingua Graeca, die Griechische Sprache.

Germanice loqui, Teutsch reden.

Loqui vulgariter, nach gemeiner Art reden.

E triviis verba petere. Protrita expromere vulgo. Res atque arcessere verba pullato e circo atque olidae paedore culinae. Sectari proletaria verba. Publica verba loqui fandique carentia culta. Sermonis publica forma placet.

Vulgari sermoneutens, der nach gemeiner Art redet.

Ex triviis argutans verba pe tendum. Qui cascum omne vocat Saturni ex podice, quicquid ipsi non intelligitur. Qui ex faece vocabula sumit, venaturque levis stolidi suffragia vulgi insipido versu et per humum repente. Plebeiae serpere tantum doctus humi illepido gestu.

Antiquarius, der ungebräuchliche Rede führet.

Volsce qui scribit et Olsce. Qui Casca ex opico Saturni podice ructat. Pacavii vomitus olimque emortua scribens. Quisquilias et honore vocabula nullo exquirens doctis, qui vatibus absona dicit. Cum matre Evandri, qui sorbec Bacchi foedas pro flore lacunas. Cui magna lubido est Evandri cum matre loqui, sapidique medulla [orig: medullâ] Apollinis abiecta [orig: abiectâ] siliquis et furfure pasci.

Stylus, Weise und Art im reden und schreiben.

DE PARTICULIS.

Ideo, derwegen, derhalben.

Ergo. Quare. Haec propter. Quocirca. Idcirca. Inde. Proinde. Unde. Ob hoc. Ob hancrem. Hanc ob rem. Non aliam ob causam. Abipso.

Age, wolan.

Age perge. Age sis. Agedum. Eia age. Eia agite. Surge age. Perge age. Nunc age. Quare age, agite. Immo age, immo agite. Io. Mecum age nunc.

Praeterea, über das.

Quin etiam. Quin dum etiam. Quin et. Item. Insuper. Adde etiam. Adde hoc. Adde quod huc. accedat. Adde quod. Quibus adde. Huc adde, adice. Huc accedit. Accedit eodem.

DE GR A'MMATICA.

Grammatica, die Schreibekunst.

Grammatica expoliens linguas, et rerum singula verbis exornare suis et variare docens, innumeris numeris, numerisque poema ligatis et quae scripta ratis innumerosa metris. Ceterarum scientiarum ianitrix. Quae prima fores Sophiae recluso lumine pandit, scribere quae puerum rite loquique docet. Reliquis artibus elementa viamque ministrans, et solido cunctas fundamine fulcit. Quam qui negligit, illi est a tergo poena parata comes. Qua sine qui doctas transire per artes cogitat, absque alis volitare cupit.

Grammaticus.

Aristarchus, Grammaticus Alexandirinus.

Aristarchus arrogans, tumidus, acutus. Nimium sapiens. Obeliscis armatus acutis.

Prosodia.

Melicos vatum quae condita in usus, de numero vocum, de moduloque pedum. Qua [orig: Quâ] sine fit Pediae legi fraus maxima saepe, decipit atque suum regula rata metrum.

Syntaxis, Zusammensetzung der Wörter.

Litera, Buchstabe.

Theta.

Literae maiusculae, grosse Buchstaben.

Syllaba, eine Silbe.

Monosyllabum.

Leger, lesen.

Legere ore, oculo exigereque. Perlegere. Oculo percurrere veloci. Inspicere. Vestigare manus [orig: manûs] inter. Evolvere iocos alicuius, Excurrere monumenta, alicuius otia. Revolvere. Vacare libellis carminibus. Tangere volumen. Contingere libellos. Porrigere manum. Lectu dignari. Nocturna [orig: Nocturnâ] versare manu, versare diurna [orig: diurnâ]. Versare avida [orig: avidâ] scripta manu. Oculis animoque legere crebro. Lustrare et vestigare legendo. Recitare.

Lector, ein Leser.

Lector candidus, placidus, amicus, ftudiosus, doctus, assiduus, admonitus, paucus, rarus, delicatus, gulosus, iniquus, tetricus, ingratus, vigilans, ingenuus, acutus. Musarum carpens flores. Versans scripta manu. Lustrans vestigansque legendo. Ocellis volantibus. lynceis perlegens.

Iucundum lectu, lieblich zu lesen.

mulcat aures, prurituque animos tirillet et audiat Euge. Quod sibi lectorem demeruisse valet.

Scribere, schreiben.

Calamo [orig: Calamô] scribere. Calami puncto notare. Signare notis. Parvae signare papyro. Ad tabulata notare creta. Calamo [orig: Calamô] duxisse lituras. Chartea rura loquace satu serere. Praepete penna [orig: pennâ] scribere. Descriptum dat scriba quid. Candidula [orig: Candidulâ] scribit quid sepia nigra papyro [orig: papyrô]. Niliacis, argutis papyris mandare. Chartis illinere. Crena [orig: Crenâ] in chartae solum conserere. Mandare literis, scriptis. Committere chartae. Reddere verba notis. Chartis verba notare piis. Deducere, exarare literam, Signare tabellis arcana. Ttradere chartae verba latentia. Mandare scripta aeternis voluminibus. Dextra cum charta loquitur. Mandare verba libello. Committere literis. Tradere filo larentia verba.

Deficere scribendo nicht mehr schreiben können.

Perit in media [orig: mediâ] coepta litura via [orig: viâ]. Iam satis inyalido calamo [orig: calamô] lassavimus artus, et manus officium longius aegra negat.

Scriba, ein Schreiber.

Scriba in sanus. Quem polit artifici litera scripta manu. Alienae dextra vicaria pennae.

Scriptor notus, nobilis, vetus, falsus. Donatus arundine scripticis pennae. Cui manus artifices sollers conscribere chartas. Cui manus rapidissimus, vix valens aequare vibramine citae linguae.

Calamus scriptorius, eine Schreibfeder.

Pennae, quas edidit anser. Pennae charteolo faciles decurrere campo [orig: campô]. Penna beans caelo. Penna quae curat, ut ausit postuma progenies factis clarere parentum, quaeque suis humeris, nullis adiuta. Gigantum viribus, in nostras magno conamine terras intulit et Latias, et Graias intulit urbes, mixtaque Chaldaeis recutitae moenia gentis.

Graphiarium, Schreibzeug.

Atramentum, Dinte.

Papyrus, Papier.

Membrana, Pergament.

Pagina, eine Seite des Blats.

Litura, Durchstrich.

Anthitheton, frgur. Gram.

Barbaria, Ungelehrheit im reden.

Colluvies, et cinnus, et horrida squales, quae linguas animique bonas nunc obsidet artes. Barbarici portenta vocabula monstri, aut ipsi numquam satis intellecta Sibyllae.

Barbaries grandis, inhumana, media, omnis, subacta, horrida, atroz, scelerata, inamabilis, evulsa, dissona, aspera, immanis. nihil illaesum relinquens. Commora penitus. Dissona ritu. Quam nec terna trias, nec simplex triga Sororum, per septemgeminas duxerunt comiter artes. Vita caduco homini numquam vitalis habenda.

Barbarus, grob im Reden.

DE DIALECTICA.

Dialectica, die Disputirkunst.

Dialectica, solvens fallaci sinuosa sophismata nexu caecaque contortis dicta vibrata plicis. Cui Logici dedit unca Sophismata nodi Magnus Aristoteles penetrantis acumine mentis extricare. Pubem Musaeam simplice filo Gnossiacae ducens adoperti semina veri. Docta sagaci argumentorum solvere mente plicas. Nobilie rationis lumen. Quae a vero falsum, a curvo rectum disterminat. Discenti dubiae duxque comesque viae. Quae de Themate omnigeno disputat, et qua [orig: quâ] indagine in dubiis quaerendum sit verum, monstrat. Absque aua [orig: auâ] cuncta iacent dogmata. Qua sine nil Legum Doctor, nil proficie unquam, quisquis vult verbum, rite secare Dei. Cuius in communi vita maximus usus, nec cuius usu rustica vita caret. Quae nisi te filo ducat Ariadnaeo, e Labyrintheis non potes ire plagis.

Logicus.

Qui certat cauto examinis aestu singula per Logicas explicuisse manus [orig: manûs]. Qui Logicae trahit arma reciproca serrae. Qui serpentigenam cassae rationis abortum. perplexumque sophos fatui sapientis aperto extricare modo sapiendinovit in usum. Qui Logici novit implexa volumina scirpi dissuere, et pulchre verum secernere falso. Qui Dialecticis suevit Gordios celer explicare nodos. Labyrintheos Logices dissolvere nodos, Enthymema rotundum, acre, vibrare catus. Callens Logici contorta volumina seripti atque plicas prompto folvere iudicio. Acutus et promptus Enthymemata non vulgaria torquiere. Doctus solvere vincla quaestionum, et verbi gladio secare sectas, si quae Catholicam fidem lacessunt. Subtilis nodi unca sophismata extricans penetrantis acumine mentis.

Enthymema.

Lemma.

Sophisma, betriegliche Rede.

Mennaces, tricae catervae. Sophisticae. Calidi sophismatis unci, et dubiis contorta plicis quasita. Logici unca sophismata nedi. Obscuri delira sophismata sensus. Animi laquei nodique plicatilis unci, quos Venatores Logici, per inhospita lustri devia, in insidiis furrim ponunt. Caecum in voce cavillum. Logicae fabricae tortique sophismata nodi, carnisice imitata rotarum ixionis orbes quis [orig: queis] torsere [orig: torsêre] diu servae dispersa iuventa pectora, et infami suffoeavere [orig: suffoeavêre] rotatu.

Sciolus, Klügling.

Nimis argutans. Nimis alta petens. Acutus Sophillus. Scire qui adposeit, plusquam quod scire necessum est. Quem strenua spinosts exercet inertia rebus Aristotelis spurius magister. Qui matre domi, vix et custode relicto, praecocis ingenii nimiaeque cupidinis aestu, in pretium deforme sui prolapsus, in alta seque suosque logos audet iactare cathedra [orig: cathedrâ].

Disputatio.

Disputare, disputiren.

Celso de ponte cathedrae secta rum causas ac rerum nomina certis eruere indiciis, calidique sophismatis uncos, et dubiis contorta plicis quaesita, parato solvere iudicio. Animi laqueos nodique plicatilis uncos, quos Venatores Logici posuere [orig: posuêre], bipenni gnaviter incidere rationis et artis acuta. Cavillum argumentorum puerilibus edere formis, texentoque retexendoque sophisma probatum reddere, et id magno persaepe reponere hiatu.

Disputare in scriptis, wider einander Schreiben.

Controversari. Suam litem titulo praescribere honesto. Pacto ex colloquio calami nova proelia surgunt, inque, atramentum proximus amnis abit.

Contradicere, widersprechen.

Dictis repugnare. Dicta refellere. Instare contra. Fraudes refellere. Confundere scriptis. Obsistere. Calidis ausis se opponere. Dictis obtendere contra. Comprimere scriptis aliqucm. Motus inhibere iniquos. Stetit obnoxius tela omnia contra ingenio.

Contradicere sibi, ihm selbst wiedersprecheu.

Interrogare, fragen.

Rogare causam rei. Rogitare. Scitari causam. Scitari et quaerere eausas. Percontari. Quaerere causas. Requirere disquirere. Poscere causas. Exposcere, discere, quid. Responsa reposcere Aggredi dictis. Occupare. Consulere de re. Cupere causas noscere. Velle laborare, scire. Flagitare, insistere. Accipere, causam quaesiti. Invenire quid ex quo. Esse certiorem a quo. Cura est discere.

Quaestio, Frage.

Gordionia, nodola, spinofa, vexara, intricata. Quaesitum difficile, inextricabile. Quaestiuncula.

Respondere, antworten.

Responsitare. Alternis reddere verba notis. Subicere paucula Placidis dictis resequi. Respondere rogatis. Dare responsum petenti. Reddere responsum, verba, voces, ore sonos coutra. Quaesiti causam reddere. Fari vicisum. Fari contra quem. Deinde profari. Reddere placido ore. Verba referre. Ordiri contra. Ingredi contra. Referre contra ore vicissim orsa. Deinde sequi. Ire dictis contra dicta. Renarrare. Dicta sequi voce. Resequi dictis aliquem rogantem. Excipere. Contra dicta parare. Tendere contra. Reponere. Resolvere ora. Vocem atque ora resolvere. Subicere pauca roganti. Mutua dicta reddere. Verbis tangere verba. Post alterius mox ora resolvere. Dictis addere verba. Accingi verbis contra. Plura locuturum excipere rursum. Non longa silentia facere, sed verbis tangere ultima verba suis. occlamare alicui. Vox redditur.

Rofponsum, ein Antwort.

Indago, die Erforschung.

Scrutator, Erforfcher.

Quaerere, suchen.

Exquirere, perquirere, scrutari, explorare, riinari, sectari, investigare. Legere et vestigare, Animi ratione quaerere. Vestigare altis oculis et corpore toto. Omnibus ex lustris vestigare omnia, instar odorisequae nare sagace canis.

Scrutari causas, die Ursach erferschen.

Scrutari arcanum, causas. Quaerere causas. Exquirere, perquirere. In re torqueri. Petere causas. Esse in cura [orig: curâ] rei. Causas tentare latentes. Deprendere [orig: Deprêndere]. Accipere, percipere, noscere, cognoscere, discere, invenire causam. Evolvere. Eruere, proferre in lucem. Monstrare abdita rerum. Occurrunt oculis causae. Ratio redditur, patefit.

Inquirere modum, fragen wie es zugehet.

Scrutari et facti sollicitare modum. Quaesitis urgere impensius, formamque modumque.

DERHETORICA

Rehtorica, die Rede-Kunst.

Ars, cui nominis ortus profluit e fluidis undis. Cui volupe est fera corda movere. Quam decet omnis honor, quam splendor, sermoque comptus. Qua [orig: Quâ] duce res florent et belli et rempore pacis. Quae, si quid dicendum est, dicit bene verba colorans. Cuius eloquio [orig: eloquiô] quaelibet causa fit bona. Quae splendida vario [orig: variô] delectat

Persuadere, überreden.

Addere persuadentia verba. Flectere orando, blanditiis, lacrimis, mentem, animum. Flectere sensus [orig: sensûs], animumque impellere. Delinire. Movere blanditiis, prece, precibusque minisque. Movere lacrimis animum. Vincere prece, obsequio [orig: obsequiô]. Evincere precibus. Devincere amore. Suadere alicui. Trahere stringere animum. Perducere arte. Quaerere mente Impellere credere. Mollire eloquio [orig: eloquiô]. Exorare prece. Corrumpere rogando, pollicitis. Laborare qua vi, qua fraude aliquem vocare a re aliqua. Flectere quem dictis. Frangere motus vel vi vel fraude. Adstrictosin nodum cogere sensus [orig: sensûs], ut affectus possessaque corde sua [orig: suâ] sponte ruant, verbis quecumque vocantur. Attalica [orig: Attalicâ] quem conditione movere Suasu perducere ad aliquid. Blandis verbis adamantina corda flectere. Obsequio [orig: Obsequiô] trahere geniique libidine. Animum sua vota, prementem consiliis assirmatus pervincere. Assensus ut habere ratos incerto molimine iubeat. Auto; persuadet.

Persuaderi, überredet werden.

Vinci animo mentem. Induci. Flecti dictis. Flecti animum dictis. Annuere, mitescere precibus Excipere preces. Tribuere quid precibus alicuius, parcere precesque erubescere. Cedere votis. In vota manus [orig: manûs] dare. Succumbere. Dare se facilem. Sequi sponte sua [orig: suâ]. Facilem rogantibus esse. Dicta movent. Precibus sententia flectitur.

Dissuadere, widerrahten, abschrecken.

Deterrere nefas. Prohibere, absterrere vitiis. Revocare, avertere coepto volente m. Deflectere mentem. dimovere, auferre mentem. Servare ab opprobrio. Compellete coepto [orig: coeptô] desistere.

narrare, erzehlen,

Renarrare facta. Exponere, expedire. Explicare fando. Peracti. temporis historiam metiri. Expendere dictis. Complecti verbis. Rerum ordine duci. Ordine referre. Numero, dictis comprendere [orig: comprêndere], Edisserere, perhibere, memorare, commemorare. Referre quid ad aures. Incipere, ordiri. Sermone, voce sententiam rumpere. Solvere ora modis. In verba resolvere fauces. Dicere. Audita loqui. Canere. Enumerare fando. Ordine singula pandere. Percurrere quid. Persequi decurrere quid. Revolvere, recludere, tetegere. Personare aurem. Expromere causas rerum. Denarrare. Clarius omnem remnarrare. Verborum longis ambagibus edere quid. Immensam texere historiam. Eructare alicuius ad aures. Conciliare cui sermonis edulia multa de quo. Madidis circumvehi omnia verbis. Recensendo memorare volumine linguae. Veridica [orig: Veridicâ] quid recitare fide. Diffundi in omnia argumenta rei alievius. Morari tempora dicendo maiori debita pompae. Aliquid praecunctis

Indicare, anzeigen.

Dicere monita. Indicere, aperire, pandere, nudare, docere, edocere, perdocere, edere, affari, eloqui, efferre, promere, expro mere, edisserere,nuntiare, memorare, retexere. Expedire dictis. Referre ad quem. Notificare. Planum facere. Monstrare. Dare. quaesiti reddere causam. Canere causam.

Repetera aliquid altius, etwas weitlänfftig widerholen.

Ex alto causas petere. Revocare exordia, ab origine. Repetere iterum longe primordia, exordia ab origine. Retractare, revolvere longe [orig: longê]. Antiqua revolvere. Retegere longe. Movere.

Summa, der Inhalt.

Materies conveniens, cognata, publica, amica, melior, prosperior, uberior, succosior, felix, capax, nascens, fluens, iocosa, gracilis, debilitans, arida, tristis, caeca, rudis, praedura. Viribus aequa. numeris levioribus apra. Exsuperans vires.

Materiam dare, Ursach zu schreiben geben.

Praebere materiam, caput historiae. Iuvare opus. Praebere carminis arma. Patefacere vati limina. Movere ingenium. Ostendere rem. Famae pandere iter. Scribendi mittere in aequor. Mi nistrare pleno de fonte. Nutrire carmen. Fingere materiam. Ingeniis aperitur iter. Ingenium Musairritat.

Redire ad propositum, wider zum Handel kommen.

Qua [orig: Quâ] coeptum servata est pagina gyrum, e diverticulis ad quid revertit. E diverticu lis rediie narratio.

Affirmare, für gewiß sagen, bejahen.

Rem gestam sacris dicere certius esse. Veridico [orig: Veridicô] quid referre ore.

Negare, verneinen.

Abnuere, inficiari. Ire negatum. Infiteri. Negitare. Pleuo [orig: Pleuô] pernegare ore. Abnegare. Recusare. Inficiari. Ire inficias.

Confirmare, bestätigen, beweisen.

Res argumentis consolidare suis Ratione, exemplis probare. Ire per exemplum. Dictorum stabili quaeque citare fide. Documentis uti. Exemplum habere. Dare rem verbis. Certa [orig: Certâ] rem solidare fide. Documenta citare. Docere ignarum rem certam credere secum. Suo documenta requircre verbo. Causam ponere. Docta [orig: Doctâ] ratione probare. Documenta dare. Exemplis res exaequantibus uti. Dare probatum. Sermonem invidia [orig: invidiâ] teste probare suum.

Rationem reddere alicui, Ursach cines Dinges anzeigen.

Addere causam. Edere causam, rationem. Exponere, expedire causam. Docere, dicere, canere, adicere, edisserere, explicare, expromere, aperire, pandere, subnectere causam. causas. Cuusae patent. Causa accedit, venit, subest.

Confutare, widerlegen.

Diluere, dissolvere, solvere, in firmare. Argumentorum nexos convellere, infringere, subvertere nodos. Rationes alterius iugulare. Adversa retundere tela. Argumentis aliquid labefactare. Detegere veri larvis abscondita. Argumentorum cunctas elidere fibras, nervos.

Conclusio, der Beschluß.

Proverbium, ein Sprichwort.

Proverbium vulgi tritum sermone. Cuncta quod ora crepant. Quod iacet in certos fabula trita viros. Quod factum est prope moenia vulgo. Triviale dictum, plebis obtritum pede. Vere veriverbium. Ex illo facta est oratio vulgi.

In proverbio dicitur, man sagt im geminen Sprichwort.

Tritum est, sed verum est. Vulgata paroemia dicit, iactat. Vulgo consuevit dicere.

Lemma, Ein Spruch.

Lemma molle, Symbolicum. Opertae mentis et usus [orig: usûs] dicterium quod longis typis inscribere debeat. Viridocti vox et credita multis, nec mihi pro sensus indole cassa fide. Vox quae vetus et magno reste probata venit. Scitum, quod veteri se vate [?]vetur.

Aenigma, ein Rätzel.

DE ORATORIA.

Eloquentia, Beredsamkeit.

Mellige loquelae limpidae. Verborum lepos melliflus. Eloquii praepetis fulmen. Suadae pura medulla Deae. Oris rotundi suada, Tersae facundia linguae. Eloquii cepia, flumina magna dati. Verba diserta. Gratia mellistuae linguae. Verborum vis mellita. qui fluit eloquii dulcis ab ore sonus. Nestoreis aenmla verba sonis. Decor, nitor, vigor eloquii. Demostheniis sonis verba certantia. Vocis lepor. Facundae suavissima gratia linguae. Os venustum, quod Charites digitis expoliere suis. Blandae modulamina linguae. Culti oris gratia. Flumina larga Nectaris Attici. Eloquii vox animosa. Largae linguae copia prompta. Liquido [orig: Liquidô] verba fluentia cursu. Dulciloquum munus facundae linguae. Ubertas lactea fandi. Lingua diserta chorum Clarium quae provocat ipsum. Aurea facundae copia linguae. Variae pollentia linguae. Facundae penetrantia fulmina linguae, atque argumentis consolidata suis. Eloquii facies stricta [orig: strictâ] gravitate severa, verbis lauta, fortis rebus.

Exprompti floridus oris honos. Dulce loquendi pondus et undantis victrix opulentia linguae. Vivida cultae linguae ornamenta. Linguaz penetrabile flumen et arma. Vernans disertae floriditas linguae. Eloquium vocale et dives gratia fandk Vivida Nestorei gratia mellis. Eloquii series animosa fluentis.

Eloquium potens, insolitum, multum, vocale, nocens, fertilius, liquidum, melleum, cultum, vernans, blandiens, Latiale, pulchrum, facundum, excultum, Romuleum, Andinum, fulmineum, fecundum, politum, Arpinas, Ciceronianum, flexamine. Non venale cui.

Facundia tuta, docta, metuenda, prona, sollers, dives fallax, florida, Attica, praestans, optima, faviflua, prisca, praeceps. Flectens, alliciens, movens, trahens animos. Docta movere, emollire truces animos. Quae velut hibernas fundit ab orenives.

Eloquens, bered, beredsam.

Disertus, verbosus. Doctus loqui. Fandi doctissimus. Facundus. potens fandi. Flos, medulla Suadae. Romulus Siren. Potens grandine linguae. Quem laudat Demosthenis entheata Peitho, et corditraha Tullii Suada. Felix eloquii potente nymbo. Cuius verba pericleo [orig: pericleô] culta lepore fluunt. Quo nemo prior eloquio [orig: eloquiô]. Dulci sermone disertus. Habens nectar eloquii Ciceronis. Ardentis linguae fulmine cuncta quatiens, ut Cicero. Florida melligenis vernat cui gratia labris. Quem Suadae et Charitum decus immortale coronat. Quem penes est linguae suaviloquentis honos. Et Demosthene, Tullioque maior. Tullius redivivus. Demosthenem vincens. Cui Pitho illevit labra, atque apes Hymettiae Arpino [orig: Arpinô] eloquio et sale scatens. Cuius in labris regnat Suadela. Quem docuit Pallas digna Nestore loqui. Cui, veluti manat crystallo purior amnis, dulciter eloquii lactea vena fluit. Cuius labris alma sessitat Pitho. Egregia [orig: Egregiâ] virtute potens Suadaeque venustus. Cuius ab ore stillavit vitreis oratio purior undis. Cuius in ore sedet flexaminae Peithe linguae, labra nectare rigans. Fandi flumine nobilis. Cuius in ulnis Pitho requievit, et os coluit Gratia mulsobiba: Quem sua flexiloquae decoravit gratia linguae, Gratia [orig: Gratiâ] Nestorio [orig: Nestoriô] dulcior eloquio [orig: eloquiô]. Cuius ab ore fluxit sermo Nestorius, facundo [orig: facundô] fluxit magnous ab ore lepos. Nestora mellei aequans oris flumine. Cui facundum pectus dedit talariger Hermes. Eloquio summi vim. Ciceronis habens. Cui lactea fandi copia, divinique fluunt e

pectore rores Ambrosiae. Cui dulce loquendi fulmen, et attonitat sermo qui mulceat aures, ora supergressus Pylii senis, oraque Regis Naricii. Cui est tanta facundia, tanta sonorum copia, quando Zephyri spirantibus auris, nix resoluta iugis valles decurrit in imas, et magno cumulo venarum fertur aquarum. Cui os, variis vix ulli imitabile linguis. Ore potens, gravis. Eloquii gravissimus, maximus auctor. Sublimis. Non humilis. Periclis quem amat lingua [orig: linguâ] diserta. Ardua qui potis est liquidoque fluenria cursu verba vel abstruso vel aperto fingere flore, ac dare subtili vivacia dicta catenae. Cui facundia praesto est. Cui perfecta disertis ora madent verbis Sagax Rhetor. In quo linguae vires miramur. Phoebi soboles, nutricis ad ubera Suadae Pieriis educta favis. Qnem sollers ornat facundia linguae. Romana cui, cui Teutona Siren sessitar in labris. ubere sermonis fertilitate potens. Quo linguae non est undatior aestu. Cui plenos Flera quasillos aggerit, et roseo perpluit imbre Venus. Qui penitum lingua [orig: linguâ] fulmen in ossa vibrat. Cui dulce loquendi pondus inest. Cui rebus idonea verba aptaque res verbis fluit. Vi vocis praestans et cultae flumine linguae. Verba Periclaeo qui fundit pectore. Qui bene flexanimi loquitur ore. Qui facit arguto verba diserta sono. Pectora qui largo quaelibet ore trahit. Qui Periclaeo facit ardua verba lepore. Aurea quem facundae copia linguae per Ciceronaea. Rhetora fecit opes. Qui decus eloquii novit. Cuius facundae flumina mira linguae currunt. Cui fluit eloquii dulcis ab ore sonus. Qui sermonem vario fingere flore potest. Cui dulce sunvi necta. ab ore fluit. Cui vis Latina et copia et ardor est eloquendi.

Eloquentia [orig: Eloquentiâ] preditum esse, beredt seyn.

Redundare eloquio. Vincere Nestora eloquio. Vim Laertiadae vincere. Pyliae verba aequare senectae. Tonare eloquio, Cicerone. Facere verba diserta. Verborum numeris linguam vibrare rotundam. Fluminis instar fundere verba. Docta, diserta verba referre sono. Fingere vario verba flore. Linguä pollere diserta [orig: disertâ]. Vi vocis pollere et doctae flumine linguae. Viva Periclaeo pondere verba loqui. Bene flexanimo ore loqui. Ore Periclaeo fundere verba. Docta verba sonare, ferrea quae motu flectere corda queunt. Verba velut fluidas fundere ab ore nives. Heroa gravitate, masculaque [orig: masculâque] dicendi severitate placere. Cum lepore mellitissimo condita verba promere. Eloquium facundia tollit. Ingenii currnt flumina. Gratia non est dictis, non deest verbis. nestorei mellis cedit gratia. Vis verborum cadit. Eloquii copia largo fluit flumine, e summo ceu defluit aethere nimbus. Eloquii currunt flumina

Infacundus, unberedt.

Infans, elinguis, ieiunus, infan tissimus. Quo nihil est infantius. Cuius facundo lingua lepore caret. Elingue caput. Sine lingua [orig: linguâ] caput. A quo Graeco-Latina discessit Suada. Qui meditata verba confusa lo qui nequit.

Orator, ein Redner.

Orator clarus, dilectus. Velatus ramis oleae. Ramis velatus Palladis. Orator cathedra [orig: cathedrâ] stans facundo maximus ore. In celsa visus florere cathedra [orig: cathedrâ], floret ut in pingui Delia laurus humo. Qui sine lege pedestre quid audet. Rethoricae praecepta docens, qui non velut erro vagatur: sed dicenda animo praecipiente suo. Qui videt e celsa [orig: celsâ] cathedra [orig: cathedrâ], ceu littoris acta, quam longe hinc oculorum aciem promittere fas est, densum humeris urgere gregem, nisuque fideles nequiquam stabilire situs, dum pluribus acti fluctibus accessum iam prorsum iamque retrorsum attrepitant formare aliis bipatente recessu. Exsatians animi mentem satiare paratos nectareoque thymo sparsis que papavere dictis. Cui felix adeo formavit Suada loquelam, unus ut in magno probet omnibus omnia coetu. Qui pulchre et docte liquidissima veri argumenta serit, quae tangi et tangere possunt. Qui, quo lubet, arte animos fingit et arte trahit. Cui copia rerum suppetit, ut magna [orig: magnâ] possit se ostendere pompa sermonis. Qui pulchre inventas res pulchris dicere verbis novit, in vitia incurrens hominum sermone pedestri.

Rhetor sagax, facundus, argutus. Qui plena [orig: plenâ] facit corona Rhetor ab augusto publica verba loco. Eloquio floridiore nitens. Qui blandae fretus dulcedine linguae eloquio totos conterit arte dies. Facundae linguae penetrantia fulmina exserens.

PROPRIA ORATORUM.

Cicero

Siren Arpinas Cicero. Tullius cui nitor eloquii germanus. Tullia Peitho. Romani Maximus auctor. Tullius eloquii. Caelica magni facundia Taullii.

Cicero Ausonius, facundus, disertus, magnus, doctus, divinus, vari cosus. Pater eloquii. Pater patriae. Disertissimus Romuli nepotum. Cuius divina exstant volumina scripta. Cuius ingenui lepores corda ferrea flectere queunt motu. Gloria romani eloquii. Qui ingenio paravit sibi triste exitium. Optimus magister fandi. Gloria linguae Latinae, Romanae, Ausoniae facundia linguae. Omnia qui superat Romanae sidera linguae. Ille Senatus [orig: Senatûs] vindex, ille fori, legum, ritusque, togaeque patronus. Cuius ab ore merum liquidi fluit eloquii mel. Romanae facundia florida linguae. Quem nullius unquam vicit facundia. Prima cui cedit

Romanae palma loquelae. Unica sollicitis quondam tutela salusque. Qui scita docebat plurima Stoicidae. Quem patriae dixit libera Roma patrem.

Demostbenes.

Demosthenes gravis, disertus, facundus, magnus, torrens, tumultuosus. Qui Pandioneam caveam movebat. Quem saevus exitus eripuit.

Muretus.

Neftor.

Pylius senex. Neleides senex. Triseclis Pylius. Aevisui prudentia. Anni Nestorii. Saecula Nestoria. neleius. Neleides. Rex Pylius.

Nestor annosus, longaevus, grandaevus, facundus, fidus, prudens, decrepitus, providus, senex. Dulci ore. Elquio fidus. Senex facundus. Dulcis prae cunctis. Consiliis pollens. Teraevo funcuts. Prudentia aevi sui. Qui tria saecula vixit. Qui dulci dulces edidit ore sonos. Cuius dulcis fluxit ab ore sonus. Qui Aeacidem commendat Achillem, et tanto maius de duce nomenhabet. Cui dulcis eloquii fluxit ab ore sonus. Cui copia larga eloquii fluxit. Quem Graiae militiae rector coluit. Suavior Hybleo cui copia melle redundavit. Cum instar Nectaris dulcis sonus profluit ore facundo. Cui non deerat copia facilis cultae linguae. Qui praeditus erat suavi dulcedine oris. Qui compescuit saepe arma mota terribili tumultu, seditione orta per socium gregem. Qui etiam Agamemnona texit. Qui non caret laudibus suis Qui potuit saepe inter Argivorum primore componere verbis ingentas lites, et animos mulcere et corda mollia fingere.

Pericles.

Pericles facundus, doctus, Argolicus, Graecus, magnanimus. Cuius sermo stimulos animis liquisse dicitur. Sanguine nobilis et arte.

DE POETICA ET POETIS.

Poesis. die Poeterey.

Poesis generosa blanda divina, docta, dia, sacra, sancta, sacrata, veneranda, Phoebes, multivaga. Dei donum. Pectora flexanimi ducens sermone. Cuius. labor steriles habet laudis titulos. Quae rerum Dominae servit.Cos ingenii. Humaniorum literarum nucleus. Verricordia Siren. Quam non uspiam deseruit pede Fama claudo. Divinas pandens laudes. Cui proprium est motu corda ciente loqui. E numeris causam habens. Quae nervos alit eloquii. Quae dulci modulamine carmina pangit. Quae divina Deo decantat carmina. Habens commercia

caeli. Quae doctas conservat et asserit artes ad causam quibus est relligionis opus. Numen ab aetheria sede habens.

Poetari, einen Poeten geben.

Partes implere Poetae. Nebulas fingere. Super astra poetica ferri. Lepidi mentiri schema Poetae. Partes curare, tractare Poetae.

Poeta, ein Poet.

Gloria Varis. Poetica Siren, seu Graium fingat, seu Latiale melos Poentarum mens docta et candida. Carminis politus artifex. Caniturqui Vate Poeta. Vivida palma Poetae. Grande Poentarum specimen novorum. Melioris corcula Musae Enthea. Insigne decus vatum. Numerosi carminis amor.

Poeta argutus, bonus, mediocris, tener, crescens, vetus, cultus, facundus, audax, sollers, celebris, emunctus, Pierius, generosus, illustris, lepidus, grandisonus, venustus, eximius, ctarus, praeclarus, doctiloquus, Bellerophonteus, inclitus, Phoebeus, animosus, magnanimus, Dircaeus, senior, magnus, sanus, pius, castus, sacer, divinus, Romanus, laetus, felix, malus, pessimus, clancularius, indignus, audax, ebrius, potus, vesanus, durus, lentus, attonitus, disiectus, Consors studii. Non humilis. Dives agris. Male sanus. Docilis modorum. Quem semper Apollo adiuvat. Musa rum Sacerdos. Vallis gestans coronam. Cultor sacri nemoris. Vatis nobile habens nomen. Aonii chori felix arbiter. Vatum lumen honos et gloria prima. Vir insignis carminis arte. Laudati carminis auctor. Felici promptus carmine. Enthea. Vatum fama, Poetarum: Phoebo quoque iudice, princeps. Nomen non mali Poetae.

Vates futurus, doctus, prudens, peritus, egregius, dulcis, mitis, operosus, lauriger, ingenuus, summus, potens, Apollineus, cothurnatus, Aonius, Heliconius, splendidus, Lyricus, priscus, novus, modicus, pauper, infelix, profugus, servatus. Apolline dignus. Otiosus in schola Poetarum. Comes Musarum. Musis, Pieridum, Heliconiadum, Aonidum, Pierio notus choro. Musarum Phoebique sacerdos. Clarus carmine citharaque [orig: citharâque]. Carmine nobilis. Dignus Phoebo, hederis. Aonidum bibendis fontibus aptus. Felici carmine clarus. Cuius Deus pectora esse movet. Aonio dignus choro. Dulce canens. Cui dedit Aoniam Callopeia lyram. Canens digna Medusaeo choro. Phoebus cui splendida carmina dictat. Qui facit aeterno carmina grata Deo. Cui dictant momenta oculiprope singula versum. Qui multo Latios emittit Apolline versus. Qui profecto altius humano aliquid sapit ingenio. Qui veteris vix caedit vatibus aevi. Qui provocant ingenio tempora nostra suo. Plenius Phoebo. Agitatus Numine. Canens

dulcia carmina. Supera [orig: Superâ] missus ab arce. Pegaseo saturatus liquore. Apollinis interpres. Affiatus divino numine. Musarum plenus furorum. Qui somniavit in bicipiti parnasso. Qui labra Castalio fonteproluit. Magnis par carmine Vatibus. Cui prona porrigit, praebibit ipse manu spumantia pocula Apollo. Maeonio docuit quem Phoebus in antro. Cui alit Polyhymnia venam, atque docet carmen pangere mille modis. Cuius varie resonat lyra. Cui plectra sunt omnia. Cui divitiae sunt carmina. qui studia eloquii sapiens amat. Carmine, qui foedo nil nisi turpe canit. Dignissima cedro, qui canit et toto semper in orbe legi. Castalio littus fluit omne liquore. Cui Musa omni valle recepta sonat. Cui Pegaseae lymphae affluunt. Carmine magna sonans. quem doctus Apollo non aversatur. qui gratum carmine condiropus. Cui Pegaseis est ebria Musa fluentis. Vatis eximio dignus honore coli. Carminibus post funera vivens. Verba cui vena [orig: venâ] divitiorefluitant. Carminibus celebrem quem sacra Musa facit. Edens dulci carmina culta sono. Aurea nativo deducens carmina fluxu. qui non sinit ingenii dona perire sui. Carmina quo [orig: quô] nemo splendiora facit. Qui tam lepidos promit mixta [orig: mixtâ] dulcedine versus, ut vel eos Musas composuisse putem. Ardua vox Elgis, idem fax una Phaleucis. Cuius carmina ipsae miratae sunt Musae. Cuius in emuncto versu magna est facundia. Cui frontem cinxit Daphneide fronde Phoebus ob ingenii fertilioris opes. Cui stupida cedit Apollo lyra. Ad chelyn auratum carmen, qui personat. Castaliae cui plena propinat pocula Phoebus aquae. Agiiur sacro qui numine. Cuius modis Musa favet. Cui dexter adest, dum carmina condit Apollo, cuius et ingenio turba novena favet. Aoniis ebrius aquis. Cui Pierides faciles et dexter Apollo producit placido carmina docta sono. Qui utile condit opus. Infelix hoc tempore nomen, quod male non meritis audit ubique suis. Cui sunt faciles in carmine Musae. Cuius Musa solet nil, nisi grande, loqui. Qui movet Aonia saxa ferasque chely. Dextro qui condit Apolline carmen. Sistere, qui rapidas carmine novit aquas. Pagaseo potans e fonte liquores, eloquium doctis vatibus unde venit. Qui Clario vidit nudas in mente sorores, saepius Ascraeo nomina visaeseni. Cui sunt omnia Musae. Claria [orig: Clariâ] nutritus in, sub umbra, qua fluit Aoniae rivus amoenus aquae. Qui veteres imitatur carmine vates. Qui mirante capit dulcissima carmina Phoebo. Dulce cui famae stat sine morte decus. Quem stupet Elysiis cantantem. Naso sub umbris. Qui, quando libet, facundo carmine caelum e terris penetrare potest. Cuius oulla potest munere fama mori. Pierides cui Maeonio de fonte

propinant, et facunda sacra dant ora Maronis. Vel Pallade digna locutus. Cui Musae Aonio os lavere liquore, heroum dulci referens ut carmiae laudes, fortia facta virum queat exaequare canendo. Uberius per quem Gorgonis unda fluit. Quem laudis ingenuus ardua Parnassi per iuga raptat amor. Exsuperans reliquorum nomina vatum Duro cui non it carmine versus, Aonios inter vates celeberrimus. Sacro [orig: Sacrô] percitus oestro [orig: oestrô]. Cum sacris qui habet commercia Musis. Cuius pectora nutrit sacer impetus. Cuius carmine mota et mutata suo acursu requiesunt flumina. Quem supremus adussit ignis. Fundens carmina Nectareo succo perlita, florenti carmina digna cedro. Laudata Bonorum facta Aeolia Moeonlaque canens chely. Cui dedit Aoniam pulcher Apollo lyram, Carmina pangens Sophocleo digna cothurno. Quem gurgite sacro proluit, et citharae pater insignivit Apollo. Cui vena mellea liquido fluitat nectare. Dulci plectro carmina detonans. Qui pugnas, qui gesta virum [orig: virûm], qui prelia Regum dicit. Carmine, qui prisco vates, atque Orphea vincit, Orphea, qui traxit silvas et saxa canendo. Cui flavus Apollo pocula Castaliis plena ministrat aquis. Summo studio gerens helicona virentem. Imparibus numeris culto qui digna Tibullo dignaque Peligno carmina vate canit. Cui generosa favens aspirat carmina vates, plenaque Castaliae pocula donat aquae. Cuius Apollneum carmen ab ore sonat. Illustres inter vates magnosque Poentas, cui dat sublimem candida Musa locum. Ingenio cuius sunt mollia fata. Qui Parnassi multus versatur in umbris. Cui Castalias Phoebi chorus exhibet undas. Cui dulcis versu Musa placere dedit. Potens citharae canorae. Versus canens veaustiores, et Graiae pede vocis et Latinae. Egregio munitus corde. Qui pectora fessa legentum atque aures recreat iucundo carmine. Qui plus mentitus, plus quoque laudis habet. Venatur lepidum quicumque leporem. Gloria Phoebi. Qui docto carmine rarus. Qui non averso meditatur carmina Phoebo. Quem nisi vinosum negitat vidisse florida Pontanae Calliopeia domus. Cuius Plautinam spirant carmina docta molam. Qui ferro atque auro carmina digna facit. Floridior saecli sui pars. Arte potens melica [orig: melicâ]. Cuius habent genium carmina. Qui vatum sacra callet. Cuius sapiunt mera mulsa versus. Cuius mera mulsa. Propert I immulgent elego Musa Venusque dato. proba vates strenuitate colens. Cui mentes animant Musarum car minis orsum. Latiae cultor studiosus Minervae. Musis et Cedro digna loctus. Iampridem carmine notus Quem furor arduus igni in fastus [orig: fastûs] armat. Ingentes quem spiritus armat in ausus. Qui Phoebum et Clarias decima [orig: decimâ] cum Pallade Divas asserit vindiciis. Cui non

in numeros cura profana venit. Cui carminis orsum spiritus e caelis animat. Quorum hodie plures, quam verno tempore muscae Vatis consuescens voce vocari, ac titulum meritis aequiparare suis. Quis [orig: Queis] Musa catis dedit esse Poetis. Quem natura facit numerosaque cura Poetam. Qui vatis personam humanitus induit illam, atque sinit sese traduci nomine vatis, non tamen ignorans veteri iactata Quiriti. Consul Proconsul Roma fit in urbe quotannis, Rex solum aut Vates non quovis nascitur anno. Cuius docta virile carmina robur habent. Cui molli decurrit tramite carmen, qualis inoffenso labitur unda pede. Epos qui nobile condit. Cuius menti sacer incidit aestus. Musa cui Decumo Clariam fonre propinet aquam. Prodigus effusi qui carminis auctor. Carmina non minima [orig: minimâ] saciunt quem laude Poetam. Cui felix hilari Nasonis ab indole carmen defluit, et rerum pondere verba gravat. Qui gerit ingenium saecli. Cui bona clementi decurrunt earmina lapsu, labitur ut rivus lene fluentis aquae. Qui bene res numeris, numeros bene rebus adaequat. Qui tanto maior habetur, quo sua maiori lumine sensa polit. A quo se averso vultu non cantor Apollo spernit. Divinus iuvenes implet cui spiritus annos. A cuius numeris non exulat usus et acris spiritus, in magnis, qui vatibus emicat. Cui verfisices extrudit usus opes. Toties speculatus ab aethere Phoebus quem iussit vates inter habere locum.

Poeta.

Tota Poetarum gens. Turba Minervae Heliconia. Vatibus addita pubes. Conformes arte Poetae. Genus Vatum. Carmine artifices genii melioris alumni.

Poetae, Iumina Musae. Divini, qui non modulantur futile quicquam; sed apportant dulci lusu seria, linuntque gravitate leporem suavem. Quidlibets audendi quibus et pictoribus aeva iura potestatis sunt semper. Qui diae creduntur originis.

Poeta Coronatus.

Lauriger. Cui sacra Poetis laurea Maeonio cingit agone comas. Cuius Apollinea [orig: Apollineâ] redimuntur tempora lauro. Pieria Phoebus cui lauro tempora cingit et docta dictat carmina. Qui fert ex Aganippaeis laurea serta iugis. Cui frontem redimit Phoebus Parnasside lauro, veneretur aeternum frondibus illa sacris. Cui lauro e Phoebo nexa corona datur. Cui laurigera [orig: laurigerâ] cinxerunt fronde Musae caput. Cui viridi lauro Phoebus dat coronam. Perpetua texit cui serta virentia lauro Phoebus. Cuius doctrina imponit capiti laurea serta. Vincta Phoebea redimitus tempora fronde. Quem facer aeterna dignatus. Daphnide Phoebus iussit adhuc pugrum vatis habere decus. Cui serta parant, doctae frondentia Musae.

frotire coronata ut carmina docta canat. Cui Musae laurea serta parant. Fronde triumphali redimitus temora. Cinctus Apollinea [orig: Apollineâ] fronde comas. Cui Phoebea praecingit tempora laurus. Serta Palatinae gestare Poetica laurus [orig: laurûs], iudice vel magno Caesare, dignus. Phoebeae Daphnes, qui sacra serta tulit. Cuius ambit laurea crines. A vate coronatus Vates. Iudicio qui Poetae digna Poetarum fronte brabea refert. Cui laurum de rupe bivertice Pindi cum Musis Charites imposuere [orig: imposuêre]. Cuius nobilitant sacro de germine laurus [orig: laurûs] publica serta caput. quem lauru Caesar, calamo donavit Apollo. Cui e vertice laurus, aut hederae vernant hilares. Cuius Caesaream meruere poemata laurum. Caesareo, qui iure coronam virgineae laurus [orig: laurûs] consertam germine servat. Carmine, qui lauri properat meruisse coronam. Caesaris auspicio cui laurus odora capillos circuit. Doctus Apollo facit quem lauri fronde Poetam. Adpingi cupiens Albo sua nomina Varum. Fronde gerens laurum magna cum laude perennem. Qui si non laurum, non ipsum laurus honestat. Lauricoma, qui fronde supercilium incessum tollit. Vates ante alios memorabilis inter laurigeros dignus germanos ducere sertum. Cui Deus et Virtus, Aquilaeque biverticis Altor Caesar, victuro carmine sudor erunt. Musarum e manibus laurea serta merens. Cuius carmen laurus Phoebea coronat. qui laurum virtute meret. Cuius iure bono circumdat laurea Daphne sinciput amplexu atque occiput. qui nisi plebeium caput nclinasset ad umbram Daphnidis, hoc aliis se se faciendo parem, sorte Poetarum communi maior haberi ingenii poterat nobilitate sni. Quem Pierides fecere Poeram. Quem Caesaris aula salutat, atque Poetarum numen avere solet. Vates, cui frontem cinxit Daphneide fronde Phoebus, ob ingenii fertilioris opes. quem egregius vestigat honos caputque Ambrosium hedera [orig: hederâ] virenti et Lauro [orig: Laurô] Parnaside cinctum. Diis miscet superis, et ad aurea sidera tolit. Cuius invicto capiti ferenda dantur ex Lauro [orig: Laurô] cedere nescia. Cuius comas aureolas Laurus densiter opacat. Praecinctus serto [orig: sertô] daphnidis innubae, quod contulit Phoebus. Caesaris auspicio secundo. Comptus lauru Caesaria [orig: Caesariâ]. qui aurea [orig: aureâ] vena [orig: venâ] Deum [orig: Deûm] Daphnida nactus, atque Palatini nomina magna manu.

Laeurea, Lorbeerkrantz.

Laurea pura, digna, cana. Apollinaris, communis, optima, vota, servilis. Piratica. Spissa ramis. Gratissima Phoebo. Fabula nunc pueris et vulgi naenia facta. quam quovis pretio iam sibi vilis emit. Doctis pretium quae vatibus olim, quorum meruere [orig: meruêre] laberes.

Nobile Musae praemium. Vatum decor optimus, illustris. Insigne decus vatibus sacrum, faciens ut illi post cineres vivant, Crescens in horas laureolae decus. Clarus doctrinae latentis testis. Induperatorum quae decus una viret. Sola decens mundi dominos, Casarisque invicti crines. quam more vetusto passim hodie vatum nebilis ordo gerit.

Poetam, creare, zum Poeten machen.

In vatum ponere censum. Dare serta Poetica laurum. Victrice comas aliquem lauru implicuisse. Pieriae vati dare serta recentia laurus [orig: laurûs], qualia Caesareo iure Poeta gerat. Comas innectere lauro. Cui mens divinior, atque os magna sonaturum, cui morum sobria virtus, et pietas cordi est, illi dare vatis honorem atque capur victrice plectere lauru. E lauru sertum fronti praeponere vatis Ingenium atque artes faciunt et laurea Vatem.

Poetaster, ein böser Poet.

Barbariae proles sanos exosa Poetas. Versifex. Fungus. Mida. Poetarum scabies. Poetificae furfur inane molae. Versificatorum de furfure vulgus. Medio qualis de grege quivis carminifex. Ex succi vatis vile cadaver. Musarum vibex, qui, quae nil artis habent, nihil indolis in se conspuit in me tricos ebria verba pedes. qui facit inter pocula versus. qui dicitur umbra Poetae. Criticae lima severa manus [orig: manûs]. Qui viridi scribit tinctos aerugine versus [orig: versûs]. Tercentum versus [orig: versûs] producens stans pede in uno. Qui stolido sese crepat ore Poetam, quod verrucosis norit [orig: nôrit] compingere talis quinque pedes senosque Exosa Daphnen quem frangit inertia. Exmens Poetarum scabies. Qui quoniam ingenii nulla vis renidet, rapto carmen sibi quaerit pagere, et ex fractis aliorum versibus suam poesin consuere satagit: Non secus ac cornix olim, cultus [orig: cultûs] nitentis studiosa, pennarum sese furtivo compsit amictu. Qui miser est Clariae sollicitator aquae. Qui versus [orig: versûs] malo tornat et ornat.

NOMINA PROPRIA POETARUM.

Aeschilus.

Aeschilus sublimis, grandis, gravis, grandiloquus. Pictus faecibus. Personae pallaeque repertor honestae. Qui modicis instravit pulpita tignis. Qui docuit magnum loqui et cothurno niti. qui inditus palla [orig: pallâ] vestigia lenta revinxit adducto cothurno.

Alcaeus.

Alcaeus pugnax, brevis, amarus, Lesbius, magnisicus, diligens. In usus et amores descendens. Grandius sonans. Aureo sonans plectro Tyrannos insectans. Cuius metra aemula sunt Homerico filo. Consors Sappho patriaeque lyraeque. Vates severae lyrae.

Alpinus.

Amphiaraus.

Amphiaraus Lauriger, Argoli cus, sacer, augur. Mersis ab sorptus equis. Impia quem prodidit uxor. Quem hostica hausit humus. Qui ignibus visis ventura cecinit. Fatales Thebas visere coactus preditione suae coniugis. Qem ruencem curribus et bigis hauserunt tartara. Praesagis quo nullus ami cior astris. Dilectissimus Apollineis alis. Notus humo mersit equis. Talai gener. Notus eques. Mersus medii in voragine ceni.

Anacreon.

Anacreon vinosus, lascivus, Lyricus, Teius. Senex vinosus. Quem Samio [orig: Samiô] dicunt arsisse batillo. Mellea cui liquido nectare vena fluit.

Apuleius.

Aureum ab arte asinum qui peperit. Cuius transformatio rite potest Poema dici, praererquam numeris quod dicta carent.

Archilochus.

Archilochus obscenus, Parius Spartanus, celebris, immortalis. Celeberrimus inter mortales. Pu. gnacis Iambi repertor.

Aristophanes.

Aristophanes acutus, doctus, copiosus, falsus, praegrandis, maledictus, merus, Atticus. Habens Soeraticis aemula metra.

Boetius.

Buchananus.

Callimachus.

Callimachus inflatus, sollers, laborio sus. Qui docto quondam carmine cecinit Phoebum. Qui non est inimicus amori. Qui dulcia plectra Pieridum tetigit. Cui dilecta Lyde. Cui volucris devota est exiguo libello.

Catullus.

Catullus doctus, doctiloquus, tener, mollis, nitidus, suavis, tenuis argutus, lascivus. In Venerem pronus, non insuavis Poeta. A quo cantata est saepe femina, cui falsum Lesbia nomen erat. Magna cui tantum debet Verona, quantum parva suo Mancua Virgilio Qui multos unlgavit amores, in quibus ipse suum fassus adnlterium. Cui Lascivia Lesbia captatur. Qui flammas suas cecinit.

Cornelius Gallus.

Gallus blandus, suavis. Quem formosa Lycoris abstulit ardentem. Cuius super ignes erit, aurea dum Veneris dirigit arma puer. Lycoridis celebrator, sanguinis atque animae suae prodigus. Cui non opprobrio fuit celebrasse Lycorida, sed nimio linguam non tenuisse mero.

Ennius.

Ennius doctus, magnus, difficilis, Pater, gravis. ferox. Arte rudis. Rudi Pater ore. Qui Graio de vertice primus est ausus viridem

in Latio sperare coronam. Qui Matrem cecinit. Arte carens, sed ingenio maximus. Calabris in montibus ortus. Ore gravis. Qui Lybicas artes Romanaque proelia dixit. Qui meruit contiguus poni, Scipio magne, tibi. Rudiae alumnus. Hirsuta [orig: Hirsutâ] corona cinctus. Nomen habens nullo casurum tem pore. Qui numquam nisi potus ad arma prosiluit dicenda. Qui concepit in somnis Maeoniam urbem. Qui canit antiquis horrenda Qui ritibus arma, et Martem rauco ciet ore cruentum.

Eumolpus.

Hesiodus.

Ascraeus senex. Aseraeus vates. Heliconius vates. Agricola senex. Praeceptor arandi.

Hesiodus Boeotius, doctus, clarus. Qni in bicipiti somniavit Parnasso. Miser Poeta. Qui Ascraea rura colens edidit apertos sonos in rigido monte. Qui cele brans Helicona Aonidum, sacer dos fuit. Qui vulgo commendat aurea iustitiae tempora, virtutisque sacro carmine monstrat iter. Docens varias rerum cognoscere causas et miras vices, quas terra fretumque parit. Sidera describens nitidum variantia caelum. Describens quo tempore sid era surgant vel cadant. Hortans homines ad varios rerum usus [orig: usûs].

Homerus.

Maeonides. Senex Maeonius Maeonides vates. Maeonidae pectus. Maeonius Poeta Salaminiacus. Colophonius. Smyrnaeus, Achaeus vates. Belli Troiani scriptor. Iliados carmen Homere tuae.

Homerus insignis, divinus, doctus, sacer, divus. gravis, grandis, sublimis, sollers, immortalis, altiloquus, altisonans, iucundus, magnus, aeternus, antiquus, vinosus, caecutiens, caecus, ingens, Smyrnaeus, Colophoniacus, Maeonius, Melesigenes. Vates divinus. Iniquae sordis. Conditor Iliados. Semper florens. Poetarum Dominus. Rex Poetarum. Nectit odoratas cui lato vertice laurus Smyrna. Quo est memoratus, Achilles. Cui noxia luminibus spicula condit apis. A quo ceu fonte perenni Vatum Pieriis ora rigantur aquis. Sollers rerum speculator. Maior Aristarcho [orig: Aristarchô]. Qui sceptris potitur inter Graios auctores. A quo vates concipiunt nomen. Qui venerem Martemque ligatos narrat in obscuro corpora prensa toro. Quem Graecia miratur. Qui composuit multos divino numine libros. nobilis ingenii munera pulchra sui. Commonstrans aurea munera. Qui dubium reducis cantat Ulyssis iter. Qui monstravit, quo numero [orig: numerô] scribi possint res gestae regum et ducum et tristia bella. Cuius carmen Rex Macedum legit inter terribiles lituos et tubarum sonitus [orig: sonitûs]. Cuius opus Alexander dicitur stratis suis supposuisse, cnm fessa membra levaret nocturna [orig: nocturnâ] quiete. Qui Aonia [orig: Aoniâ] arte

nullas opes parasse [orig: parâsse] dieitur. Im mortale habens nomen carmine suo [orig: suô]. Quo nil Graecia maius habet. Ipse Pater Vatum. A quo Vates numen concipiunt pectore et blandum amorem Heliconis. Qui Musas cantu, Phoebum aequavit honre. Ex cuis profuso [orig: profusô] ore posteritas omnis duxit latices in carmina.

Horatius.

Fidicen Romanae lyrae. Flaccus dulcis. Nobilis Poeta. Romanae Dominus lyrae. Lyrici Teia Musa senis. Calabri carmina Flacci.

Horatius doctus, acer, mordax, vafer, fidicen, Calaber, lippus, suavis, Venusinus, suavis numerosus. Qui ad melos Pindaricum flexit lyricos modos. Qui Ausoniae primus lyram intulit. Qui tenuit aures, cum ferit Ausonia carmina culta lyra [orig: lyrâ]. Iaciens sublita amaro [orig: amarô] melle. Qui lepidas cecinit odas. Qui dulces carminum odas resonuit. Qui praestat sale Romano [orig: Romanô]. Canorus Teia [orig: Teiâ] lyra [orig: lyrâ]. Qui extremo vivet aevo. Cuius lyrae dabitur secunda paima, dum polus vertet signa Pegaseae tarinae. Libertino [orig: Libertinô] patre natus. Qui numeris imple vit vacuas aures. Feriens carmina Ausonia lyra [orig: lyrâ]. Melpomene cui sancta sua munera largo [orig: largô] foenore concessit.

Iuvenalis.

Linus.

Linus celebris, perceleber, Thrax, Inachius, Inachides. Thebanus. Arte sua [orig: suâ] notus. Qui arva movisse fertur. Antiqui vates doctissimus aevi.

Lucanus.

Lucavus ardens, doctus, carus, egregius. Doctiloquus Vates. Qui refert Martem foedum civili sanguine. Qui iniqua [orig: iniquâ] morte periit. Qui crudo ense feri Neronis iacuit.

Lucilius.

Lucilius sapiens, lutulentus. Amarulentus poeta. Liber in carpendis hominum vitiis.

Lucrtius.

Lucretius sublimis, vehemens, clarus. Cuius fama perennis erit. Qui causas rapidi explicat ignis causarumque triplex vaticinatur opus. Qui quia Philtra bibit. nimioque [orig: nimiôque] insanus amore, mox ferro occubuit, sie mentem amiserat omnem.

Lycophron.

Lycophron obscurus, acer, cothurnatus. Cuius sunt obsita scripta tenebris. Cui haesit in fibris sagitta.

Manilius.

Martialis.

Martialis doctus, spurcus, obscenus. Mordax sine sine. Mordace ore dicax. Quem Bilbilis

tulit. Qui iocante Roman false loqui didicit. Cuius lascivia polluit obscenis pulchrum epigramma iocis.

Menander.

Menander doctus, blandus, iucundus, facundus, amabilis, festivus, strabus. Cuius fabula nulla sine amore. Salibus aspersus. Mulierem amans. Mente peracutus. Cui rata coronato plausere theatra. Qui pueris virginibusque legi solet. Qui liquidis periit dum nabat, in undis.

Orpheus.

Vates Melicus, Threicius, Thracius, Ismarius, Apollineus, Odrysius, Riphaeus, Bistonius, Rhodopeius. Threicius longa [orig: longâ] cum veste Sacerdos. Apollinis filius.

Orpheus dulcisonus, blandiloquus, blandus, mellifluus, vocalis, Thracius, Rhodopeius, Geticus, Oeagrius, Odrysius, Citharista. Biston, sonorus, sacer, Panchaeus, Thrax, canorus, dulcicanens, ore vocali. Trahens silvas. Amissa [orig: Amissâ] coniuge maestus. Dire ptus virginibus. Disgenitus citharaeque Deus. Qui rupit regna duri Erebri. Qui flammis placavit Acheronta sonantem. Dulciloqua [orig: Dulciloquâ] arte canorus. Saxa et robora mollire doctus. Ismariis oppressus in oris. Qui bruta cum silvis et saxa sequentia, duxit. Qui leniit tygres rapidosque leones. Sacer interpres Deorum. Qui canendo silvaz et saxa dura traxit. Qui fluminum lapsus cantu remoratus est et celeres ventos. Qui fidibus canoris auritas quercus ducere potuit. Qui vagos amnes tenuit. Qui surda saxa cntu concitavit. Qui side corona creditur movisse acrium ferarum sensus. Cuius suavisonos modos arbores secutae umbram vati praebuisse feruntur. qui placidis hominum dictis mitigat fera corda. Qui docta voce vitam hominum rudem temperavit. Qui mores agrestes expolivit. Qui dicitur ad citharam et Threiciam chelyn silvas, saxaque, nec non fluvios et rigidas feras traxisse: et tetricas Eumenides, regnaque tristitia movit carminibus, cum pius ad Tartareum Iovem ivit, fidereis Eurydicen ut traheret polis. Qui Threicia fretus cithara fidibusque canoris coniugis accersere poruit manes. Qui increpans pectine fila auratae lyrae umbrosos saltus, et cum saltibus ornos, movit. qui dura saxa cum scopulis carmine traxit. Quo modulante sonos stetit ultima Thrace. Quo canente cum silvis venere [orig: venêre] venae, cum montibus amnes. Quo canente volucris immemor dulcis nidi positoque volatu captiva pependit non mota in aethere. Qui vincla marita tori dissociata d[?]lens, arripiensque lytam, manes invisit, et abs se dilectam elect[?]t manibus Eurydicen. Qui pallida regna placavit

plectro et revolubile saxum fixit. Pectora Castalio qui carmine dura virorum movit. Cui lyra dulce sonuit et barbitos aurea fulsit. Qui sagos omnes cantu tenuit et surda saxa concitavit, Qui movisse fertur saxa cum feris brutis. Qui dulci traxisse chely dicitur internum, flumina saxa, feras. Qui Stygios movit voce lyraque Deos. Diis genits Vates. qui fila sonantia movens silvas et arbores traxit. Qui rapta [orig: raptâ] Eurydice solatus est aegrum amorem testudine. Qui silvas et horrida saxa movit tangendo canora resonae lyrae. qui amissa coniuge geminans questus gelidus lacrimavit ad undas Strimonis. Qui carmine deduxit alta e rupe agmen ferarum et aerias quercus. Qui Eurydicen tactu dirae serpentis demissam ad imas. Erebi sedes et profundam noctem voce vocavit, quaerens irrita dona atri Ditis. Qui Eurydicen errantem in obscuris vallibus Orci vi sit, et exsangues commovit questubus umbras.

Ovidius.

Sulmonis alumnus. peligni alumnus. Sulmonensis Poeta.i Magnus volucris praeceptor amoris. Poeta ortus Pelignis iugis Peligni ruris alumnus. Pelignus Vages. Pelignus Poeta. Naso Poeta. Pharetrati lusor amoris. Sulmone satus. Pelignae gloria gentis. Lusor amorum.

Ovidius doctus[?], Ingeniosus, cultus, venustus, lascivus, inops, exul. Musis natus. Getica semisepultus arena. Poeta nequitiae. Arrem qui tractavit amandi. lngenio [orig: lngeniô] Iaesus ab ipse suo [orig: suô]. Frigida pro flammis iussus adire loca. Cui Sulmo fuit patria. Qui cecinit, femina mollis quo sit amanda modo [orig: modô]. Cuius in arte thais rrequens est. Qui discendi studio [orig: studiô] ardens petiit doctas. Athenas, pulchra oppida, quae tellus Afis iactat. Cuius munere nomen habet Res publica Romana. Cui Latios placuit describere fastos. Qui iustae irae causam in se praebuit fugatus ad gelidas Ponti aquas. Qui nugis ingenium prostituit. Qui fuit tenerorum lusor amorum. Qui Sarmaticas longe fuit proiectus in oras. Parum faustae conditor artis. Laesus ab ingenio suo. Quem sua Musa fugavit. Natus aquosis Pelignis. Lascivi praeceptor amoris. Qui procul urbe fugatus Getici maris littus adite coactus est. Qui exul et inops degens, in querelis amaris finiit extremam per mala multa diem. Poetavum gloria. Qui nova corpora mutavit in diverlas formas.

Paulus Melissus.

Ille Palatini magnus Apollo Nicri. Magna Clio magni Melissi. Ille Poetarum Phoebo quoque iudice princeps. Qui canit ad Nicrum carmina Francus olor. Schedius.

Melissus Francus. Heros Poetarum. Rex Poetarum. Rex Vatum Phoeboque patri vel aemulus. Cordatis unio Francis. Alter

Homerus: Ille novenarum decus immortale Sororum: ille Poetarum Princeps Numenque. Imperator Vatum. Quem pro cive suo Gallia Francis amat. Versu qui perpete Noridos urbis aeternat genium populumque patresque. Palatini quem nutricantur olores ad myrtilletum, cui (fas hoc audiat) uni multa Poetarum submttunt saecula fasces. Qui ius illud habet lauru donare Poetas. Cui iura merentem participare Daphnes ultro victrice corona [orig: coronâ]. Musarum genios unus qui possidet omnes. Quo tibicine solo culta Poetisici regia fulta poli est. Alpha Poetarum qui iure meretur haberi.

Philemon.

Philetas.

Pindarus.

Pindarus gravis, inimitabilis, Thebanus. Athriragus. Graiae Deus ille lyrae. Eloquii flumine valens. Mira praestans gravitate. Qui im mensus ore profunde ruit, velut amnis monte decurrens. Quem imbres aluere fuper ripas notas. Deos et Reges canens. Qui lyrica Camena modulatus est arguta carmina Phoebo digna. Qui cecinit, ut iusta [orig: iustâ] morte occiderunt bimembres Centauri et flamma [orig: flammâ] saevae Chimaerae.

Plautus.

Plautus iocosus, anriquus, disertus, facetus, urbanus. Salibus refertus. Verbis facetis abundans, Qui scabram molam traxit. Latiae princeps et regula linguae. Musarum decima et flos Atticus, idem sermonis Latii regula certa sui. Qui ampli tractus ab Orchestra, rursum damnatus ad umbras. Cuius Musae sermone loquuntur si qua [orig: quâ] lequuntur. Qui nil prorsus ad multorum pinsere habet slomachum. Ad cuius vocem: ceu seps ad murmura Sagae, non raro auricolas quosdam obturare videres. Quem digito multas nefas est tangere. Ad cuius voces multus rudis oncat Aselli in ritum. Quem rudis indignum clamitat esse legi. Qui veneres habet omnes, miscet et utile dulci. Quem penitis sollers adytis sapientia clausum distinet, atque animas quo vetat ire rudes. Cuius sat doctis pulvisculus esse farinae creditur, et Latiae mica pusilla molae. Cui faciles numeri, inops senecta et servile iugum fuit. Qui acerbo, pressus labore dura pristina subit et circumcitus egit ferventem molam in orbem. Pater Senecae, risusque iocique monarcha. Quique Camenarum dictus est ore loqui. Phoebus Ausoniae, qui Romani styli lepore Musis contendere valet. Qui habet lautas prae Auctoribus omnibus unus nil nisi divitias, nil nisi delicias,

Propertius.

Propertius blandus, politus, facundus iucundus, amabilis, tener. Umber. Blandi oris. Cuius versus mera mulsa. Cynthia prima suis olim quem cepit ocellis contactum nullis ante Cupidinibus Cuius opus Cynthia sola fuit. Proxima supposito contingens Umbria campo quem genuit, Romani quae erat patria Callimachi. Vatem quem Cynthia fecit. qui sae pe solitus est recitare suos ignes. Qui iure sodalitii Nasonis iunctus fuit. Qui tesquis cantavit in umbris. Cuius supererit ignis, aurea dum Veneris diriget arma puer. Cuius carmine Cynthia clara est.

Stella.

Stella. Pierius, facundus, canorus, dulcis. Vates ducens suspiria ob columbam exstinctam. Habi tans laurigeros penates. Gemens columbae fata.

Frid. Taubmannus.

Franca columba. Wonsesianus olor. Cui studiosa Peristera nomen, dum fieret Dominae serva columba, dedit. charitum decus, atque videnda corona. Doctiorum corculum. Humanitatis columen ingens et decus. Virtutis anima suavitatis flosculus. Quem Musae amarunt [orig: amârunt], quemque ama [orig: amâ]. runt Gratiae, quem Phoebus ipse Musici praeses chori dilexit. Ser. mone pectus Socrarico [orig: Socraricô] madens. Amoeniorum literarum fundus, et hospirium iocorum. Quo se iactavit Saxo Poeta; immo Europaei natio cuncta soli. Cui numquam inveniet Musica turba parem. Vatum Pater; Soli Sol; Lumen Olympi. Sacratorum vatum lux aitidissima. Cui, Umbria quod Plauto, quod Graecia debet Homero, Mantua Virgilio, docta Cremona Vidae, Francia deber. Qui grandi a magno ore sales socco prodere doctus. Ille Aoniae Tiphys et Alpha ratis. Grande Academiae lumen columenque. Cui triplex Charis et Lepor. Cui facundia, Divaeque Novempsiles vix ullum inveniunt parem. Cui geme. bunda quidem raucoque exile susurrans gutture cognomen ferre Columba dedit: ipse sed artifici viguit modulamine cantus [orig: cantûs], et liquido argutum fudit ab ore melos: aequans defecta [orig: defectâ] cantantes carmina lingua [orig: linguâ] cyanos, et quotquot Musica clarat aves. Cui primas melior Germania defert. Cuius ad intuitum vis carminis exit in ausus fortior humanos, animata que sur. git t urget. Poeta semipaganus. In quo Gravitas comisque Venustas ingenuo sallita ioco. Quo nec erat maior carmine, quo nec erit.

Terentius

Poeta. Antiqua Poenorum gloria. Cui merito palmam comica Musa dedit. Cuius parvula charta totius mundi mores refert. Qui non Afrae fuit indolis Afer et oris. Qui pollet mundi simplicitate sui.

Terpander.

Theocritus.

Theocritus Siculus, Syracusanus. Poeta Syracusius. Animae laqueo cui via clausa fuit. Optima qui dulci modulatur avena [orig: avenâ] carmina.

Thespis.

Thespis celebris. Tragici poematis auctor. Repertor Tragicae Musae. Qui dicitur plaustris vexisse poemata.

Tibullus.

Tibullus insignis, facilis, argutus, tersus, sacer, cultus. Amator Nemesis. Cui non sine pectore corpus erat. Cui Dii formam et divitias dederant. Cui Delia cum Nemesi cantatur. Cuius sacra carmina florescunt. A quo celebrata Nemesis viret. Qui faretur docuisse fallere custodem. Qui saepe digitis nutuque locutus est. qui mensae in orbe duxit saepe tacitam notam. quo Roma celebratur. Cuius carmina nemo tuto legisse potuit. Candore nitens. Cui erepto iusta solvit Pelignus Naso. Qui gravis et cultus, puroque simillimus amni est, grandiaque eloquii verba disertus habet.

Varro.

Varro Latinorum longe doctis. simus. Cuius ad auditum nomen submittere fasces Critici debent.

Virgilius.

Maro. Archipoeta. Amabile docti Virgilii ingenium. Andinus senex. Andinus Vates. Andinus Heros. Latialis Homerus. Romuleus Vates. Sapiens Aeneidos auctor. Summus Vates Aeneidos. Poeta, Mincias aureola quem tulit Andis aqua [orig: aquâ].

Vigilius aeternus, perpetuus. Nectit odoratas cui laeto [orig: laetô] vertice laurus mantua. Qui Aeneae Troiani suscitat arma. Per Ausonias Aeneia carmina gentes qui sonat. Ingenti qui nomine pulsat Olympum, Maeoniumque senem Romano provocat ore. Quem regia magniloquum fecere stipendia vatem. Qui Ascaraeo cecinit rurales carmine cultus [orig: cultûs]. Quem Thebana tulit felici Mantua partu. Cuius partu Mantua est felix. Gloria praepotentis Mantuae. Qui iuvenis lusit Amarillidis ignes bucolicis modis. Cuius versus egentur, Roma triumphati dum caput orbis erit. Egregius ille poetarum et vitae magister. Vocem animumque similis Deo. Qui unus longe superavit, ingenio praestanti et arte divinos Achivae gentis vates. Qui Tityrum, segetes, arma et virum cecinit. Quem Mantua genuit, Parthenope sepeliit. Qui versibus edit pascua. cultus [orig: cultûs] ruris, et arma Phrygis viri. Qui canit pecudes, rura et proelia. Qui nomen inextinctum meruit

canendo carminibus pecudes, rus et bella. Qui agros, silvas et proelia versibus armat. Qui dulci carmine pana, segetes et fera bella, pugnas canit. Quem vel solus plectris aequat Apollo suis. Virida perpetuae nomina laudis habens. Aequans carmine niveos cycnos. Quem genuit Mincius. Magno quem Augustus pro carmine digno affecit pretio, genium miratus et artem. Omnes qui cantu vocat in certamina Vates. Quo canente Roma suspensa andivit Latinos duces, ferocem Turnum, et Aeneam, cruentum horrenda [orig: horrendâ] Turni caede.

Maro immensus, sacer, facundus, altisonans, nitidus, Andinus, fatidicus, doctus, grandiloquus, divinus, grandisonus, magnus, sonorus, altiloquus, Castalius, Mincigena, doctiloquus. Clarus Palladis arte. Cuius aquis Pegaseis ebria Musa fuit. Ingenio pariter Musis acceptus et arte. Qui ob ingenii doctrinam et artem carminis meruit nomina clara. Ingenio [orig: Ingeniô] pollens et arte.

DE POEMATE.

Poema, ein Gedicht.

Poema pulchrum, dulce, mulsum, melius, blandum, legitimum, mirum, dium, vetus, ridiculum, lacrimosum, austerum, sceleratum, immodulatum, doctum, di vinum, facetum, sacrum, lascivum, nugosum, elaboratum. Nazum ex Helicone. Ab ipsis dictatum Musis.

Fabula, Fabel / Mährlein.

Nebulae et scitamenta Poetae. Veterum delitia Vatum. Nomina pene soni mendacis habentia formam. Mendacia pigmentis verbotum vatum adornata, Somnia deliri cerebri. Veriratis umbra.

Fabula vulgaris, nota, notissima, puerilis, dulcis, miranda, ficta, mendax, vana, prisca, vetus, infelix, mala, confusa, impia, monstrosa, turpisque relatu. Vulgata per orbem. Plena ioci. Par somnio sollicito. Speciosa iocis morataque recte. Nullius Veneris. Expers veri. Fabula, sed pro re nimium contermina vero. Quae rem complexa latentem exempli speciem multa momentis habvet. Innumeros sese quae promptius induit aptos, quam gravis historica [orig: historicâ] res animata fide. Cuius in umbris saepe videre licet radiosa vibramina lucis.

Fabella anilis, delira, lepida, sollers, perita, bella, garrula, inanis, commentitia.

Commentum, ein erdichtet Ding.

Comminisci, erdichten.

DE VERSUET CARMINE.

Pes Carminis.

Iambus.

Iambus liber, celer, pugnax, scenatilis, ultor, trux, criminosus Parius. Proprius Archilochi.

Spondaeus.

Versus, ein Verss.

Lyra Aonia. Modus. Metrum. Epos. Oratio Metrica. Sanus furor. Motae mentis opus. Versiculus. Carminis officium, obsequium. Numerique et carmina. Dapale melisma. Doctae Chariteia mulsa Camenae. Facundae fuavissima carmina Musae. Primi tentamina versus.

Versus structus prior, minor, novus, alternus, longus, sublimis, desertus, facundus, laborisus, bonus, laudatus, teres, memor, gratus, illustris, castus, lepidus, gracilis, paucus, inferior, rudis, iners, durus, incomptus, turpis, lascivus, Lamsaicus, impius, acer, tremulus, tristis, tragicus, suaviloquus, suavidicus, grandiloquus, dulciloquus, lubricus, altisonus, dives, delicatus. Dignus Marone, Nasone. Dulci demulcens sono aures. nectare dulci dulcior et melle, Modo factus. Tener nimium. Gravitate minor Parum severus. Prave factus. Male tornatus. Inops rerum. lgnorus cui. In scenam missus. Hilari vutu incedens et verba haud segnia servans. Qui ruit in praeceps ferturque. Segni pede languens.

Carmen festivum, properatum, intactum, secretum, componendum, dicendum, coeptu, deductum. compositum, vigilarum, irriguum, consimile, iuvenile, primaevum, promissum, votivum, recitatum, lectum, nectareum, amicum, blandum, blandissimum, blandisonum exspectatum, dignum, amabile, laetum, iocosum, facetum, felix, bellum, cultum, excultum, nobile, sacrum, sollenne, divinum, caeleste, honorum, connubiale, genitale, grande, operosum, robustum, regale, Pierium, Maeonium, Aonium, Latinum, Iliacum, vetus, antiquum, innocuum, victurum, manfurum, perpetuum, aeternum, Threicium, melicum, fatidicum, arundineum, Castalium, venustum, consonabile, positum, sonorum, Lesbicum, querelum, Lesbiacum, mellitum, limatum, grandisonum, rogatum, secretum, publicum, triviale, lene, malum, qualecumque, stridulum, barbarum, fictum, illaudabile, supinum, claudum, obliquum, ignavum, maestum, miserabile, miserandum, lamentabile, flebile, lacrimosum, obscenum, foedum, famosum, mordax, saevum. Breve vividumque, Crescens et rude. Factum modo. Conditum, fluitans versu. Memorem restans curam. Non designandum Phoebo. Ieiunas solans fauces. Laetitias plenum. Non triste. Dignum fauste toro.

Dignum Sophocleo cothurno. Linendum cedro [orig: cedrô] et servandum cupresso. Nullos referens nummos. Non intellectum. Parum faustum. Omne ferens decus. Plenum Sophis et favis. Gratum DEO et bonis. Apollineo plectro modulabile. Cuius mixtus cum gravitate lepos. Quale sub auroram, dulces, imitata loquelas, Daulias artifici concinit ore melos. Parum stabile. Conveniens suis temporibus. Imparibusi factum, sictum, textum, iunctum, structum, conditum modulis. Dulci spirans versu. Heroo pede compositum. Undeno factum pede. Effictum gracili, tenui, grandi vena [orig: venâ]. Egregii solitum vatis habere typum. Phoebea quod defluit aura [orig: aurâ]. Vivens post cineres. Permulcens viscera tota. Securae, tranquillae mentis opus. Festivis aptum choris. Effugiens avidos rogos. Quod secessum scribentis et otia quaerit. Quod sese tristes in vultus induit.

Carmina arata modis disparibus. Propriis arata Camenis. Facta vice alterna [orig: alternâ]. Dignissima Musa Tibullea [orig: Tibulleâ]. quae vacuae sunt mentis opus. Pignora famae. Habentia grande Poetarum decus. Quae fingunt habitu cerea corda bono. Pieridum dulcem quae spirant frontem. quae suavibus numeris pectora maesta levant. Perpetuo currentia Iambo. Culta lyrae honorigerae Non ullo contemeranda situ. Medio Helicone petita. Quae Christum celebrant. Paarentes, et veterum laudes, praeclaraque facta virorum.

Camenae insignes, vocales. horrentes, dulces, doctae, duces Syracusae, inhumanae, priscae, primae, summae. Non patriae.

Plectrum maius, Heliconium, Smyrnaeum, Lesbium, Lydium, Aeolium, votivum. Non degener.

Numeri molles, leviores, apti, graves, dispares, impares, aequi, gemini. Impariter iuncti. Lege soluti. quos si non ingenium dedit indigonatio saepe. Quos Heliconis aquae vividus humor alit.

Verba metrica. Pede vincta. Coacta in pedes alternos. Numeris emodulata. Condita disparib. numeris. Imparibus condita modis. Metricis ligata, notata nodis. Aoniis contexta, connexa, coniuncta modis. Calefacta rotis Poetarum.

Epigramma.

Heroicum carmen.

Heroum numeri. Maeonius orsus carminis. Diis atque heroibus sacer orsus carminis.

Elegiacum.

Elegia flebilis, blanda. Petulans vultu. Odoratos nexa capillos. Imparibus carmina facta modis.

Elegi leves, exigui, molles, imbelles, miserabiles, sonantes, acuci, tristes, fa ciles, parvi, celeres, infelices. Plebeii praefica luctus [orig: luctûs]. Plebeii naenia leti. Micae relliquiaeque. Nomina grandi nullo debentia pacto Calliopae.

Trimetri.

Dithyrambi.

Scribere Versus, Verss schreiben.

Scribere versiculos. Describere carmen. Fingere versus. Facere versus, carmen, carmina, poema Fingere carmen, elegos, Componere versus, carmen, elegos Condere carmina, versus. Poemata, versus pangere. Claudere verba modis, pedibus imparibus. In suos cogere verba pedes. In alternos cogere verba pedes. Verba nectere, coercere numeris. Struere versus. Nectere carmina versus. Numeris nectere verba. Ludere versu carmen, numeris elegos. Novi carminis orsa dare. Habere nomen carmine. Canere, dicere, fundere carmine. Poliri carmina. Ducere versus, carmen, carmina manu. Deducere versum. Pieria [orig: Pieriâ] tendere in astra via [orig: viâ]. Celebrare Helicona. Bibere Castalios latices. Somniare ini Parnasso. Succinere versus alicui. Succinere carmen. Carmina libare alicui de suis Musis. Carmine dicere alicuius nomina. Ordiri carmina de quo. Aliquo Apolline versus condere. Dicere versu. In doctos carminis ire modos. Versu laudare. Exiguos condere versiculos. Aliquid decurrere versu. Excruciare suis versiculis aliquem. Ludere, deducere versiculos. Dulcia hilari modulari carmina plectro. Carmen niveo bene tersum pumice Phoebi fundere. Grandi pectine canere. Pollice Phoebico epos Andinum modulari. Canere ad lyricam carmina docta chelyn. Maeonios fontes perrumpere. Carmine longo a capite ad calcem contumulare aliquem. Musis plaudentibus edere versus. Ex sese modulos compingere certos, et in metricos cogere verba pedes. Versum conflare. Numeris pertectum condere versum, qualem Caesaris Augusti saecula culta probant. Laboratos compingere acumine versus. Versiculis animare suis. Dignari carmine. Versiculos effundere promptius, unum, quam vacuare vitrum. Aliquem carminis accentu nobilitare sui. Ex tempore fundere versus: Odis mactare. Carminibus fusis cum quo contendere. Symbola versu notisicare suo. Numeris aequare carmina. Dare disticha bina. Aliquid in carmen acutum induere. Cogere sub numeros. Numeris laudare suis. Res epigrammate claudere. Colere musarum sacra. In longos se tendere versus. Facundo ludere versu. Dignari versus aliquem honore sui. Effingere ab ingenio

versus. Iungere carmina nervis. Carminis effigie se pingere. Symbolon argutis evigilare modis. Verba modis metricis contexere, includere, coniungere. Metricis claudere, iungere, nectere, texere verba modis. Disparibus numeris condere verba. Conferre, coniungere verba in pedes, in versus. Aliquo deducere Musas. Vincto pede canere. Modulari carmen arundine. Ore movere carmen. Canere laudes carmine. Celebrare aliquem carmine. Delinire, mulcere carmine. Cantare verba rustica. Sonare carmen gutture. Iungere nervis carmina. Conferre verba in versus. Canere cantus. Concinere impatibus carmina facta modis. Gracili carmen effundere vena. Aoniis verba ligare modis. In numeros cogere verba, Dulci carmina fundere versu. Numeris nectere verba. Phoebeo deducere carmina plectro. Canere Phoebea arte lyrae carmina culta. Plena depromere carmen pharetra. Gracilem molli pede claudere versum. Apta in alternos cogere verba pedes. nectere ludendi fluitantia carmina versu. Leve elegis deducere carmen. Heroicis altius ire modis. Dictatum paribus Camenis canere. Venit ad numeros carmen. Carmen fluit vena. Pegasides dictant carmina. Apollo pocula Castalia plena ministrat aqua. Phoebus amat. Aonius mihi fons bibitur. Instar aquae torrentis et atri turbinis instar, carmina de cerebro praecipitata ruunt. Culmine Calliope caeli Regina relicta advenit.

Scribere ienui stylo, feringere Verss machen.

Silvestria carmina, quae paganae Musae dictitarunt, quae Amor tenui cantat gutture: Ingenii pusilla vena versus struere. Versus exili, gracili arundine, vena [orig: venâ] essingere, modulari, meditari, deducere, rudi, tenui, filo confingere, texere, graciles, rudes, incultos versus fingere. Versiculos nanos facere. Rudere rudia carmina. qui Phoebo cachinnos excutiunt. Esse numeris levioribus aptum, in parvosque modos sufficere. Augusto versus includere torno. Canere vulgata. Sterili cantare avena [orig: avenâ]. Serpere humi. Molle tenere iter. Duceresulcus in tenui pulvere. Magna modis parvis tenuare. Vela Tyrrhenum dareparva per aequor. Frigida carmina scribere. Ferri metro rudiore, breviore. Minori Camena dicere. Gracilem deducere telam carminis. Miserabile carmen discordesque modos et lamentabile verbum inchoare. Heroos ipso gressu truncare tenores Trepidis deducta poemata labris hiscere. Per humum sermone pedestti irrepere. Crassi ventosa putamina rhythmi, verba aut numeri strepitus imitantur inanes. Carmina

currunt molli limite. Carmina fluunt e pectore exigui rivi. Vires ferre recusant. Vires, nervi deficiunt. Cervix pondere fessa labat. Me spatio [orig: spatiô] natura coercuit arcto [orig: arctô], ingenio vires exiguasque dedit. Tenuis mihi campus aratur. Non sunt apta meae grandia vela rati. Minus acria currunt verba Poetarum non calefacta rotis.

Scribere Gersus lugubres, traurige Verss machen.

Querulos modos facere. Ire in miseros numeros larrymasque perennes. Princeps Musarum lugubres cantus praecipit. Taxea pullas nubit silva comas et deplorata cupressus. Carmina, qui quondam studio [orig: studiô] florente peregi, flebilis heu! maestus cogor inire modos. Officiosa brevi cui fit querimonia versu.

Scribere Gersus Elegiacos.

Elegis pluteos plangere. Compellare elego. Elegos parare. Elego [orig: Elegô] quid pangere versu. Ponere carminis heroi supercilium. Elegos deproperare leves. Parvo aperire elego. Elegis alicuius expalpare favorem, seque verecundis insinuare modis. Versu elego [orig: elegô] quod divulgare. Elegis sarcina magna datur.

Scribere grandi stylo, prächtige Verss machen.

Moliri ardua. Cecropio mu[?]s repetere cothurno. Ex parvis [?] imum ad maiora referre. Soc[?] ad maiores transferre cothur[?]s. Se magnis propiorem accingere rebus Homero. Pandere vela. Grandia vela rati dare. Inniti tragicis cothurnis. Dare scriptum tragicis cothurnis. Sonare grandius. Ire altiorem Antimacho, Homero. Ire flaminibus maioris venti. Loqui magnum nitique cothurno. Contendere Homero. Maeonio doctius oreloqui. Canere plectro maiore. Aeschyleo componere verba cothurno. Ascraeo famave [orig: famâve] seni non cedere honori. Provocare Romano ore senem Maeonium. Sublimes cantare modos Musa auspice. Aspera magnanima [orig: magnanimâ] proelia flare turba [orig: turbâ]. Magnifica [orig: Magnificâ] versus [orig: versûs] ambirione loqui aliquid. Fundere carmen bene tersum niveo Thoeba pumice. Grandi pectine canere. Maeonios fontes perrumpere. Ad lyricam chelyn doctum carmen canere. Sublimi vena [orig: venâ] carmina componere. Facere doctissima carmina aemula Maronis operis. Componere carmina qualia sunt ducta grandisono Marone Versus suaves, pexos, elaboratos, saliente, emicante vena [orig: venâ] condere. Ex humili carmine surgere. Operosa suae dare verba lyrae. memorare ad proelia turmas, et quondam Hercul ea [orig: eâ] monstra subacta manu. Communi non carminis alite ferri. Ardua Maronis dicere nisu. Sublimi carmine canere. Thalia se transfert ad cothurnos. Robur validae mentis inest. Magni opus est oris.

Scribere Heroicos.

Dicere Maeonio carminis orsu. Heroum numeris sacra gesta profanis scribere. Canere antiqua [orig: antiquâ] cani gravitate Lucretl. In versus aliquem grandior spiritus animat. Carminis Heroi opus tangere.

Scribere Phaleucos.

Scribere Lyricum Carmen.

Scribere carmen, quale suis insertum Pindarus odis vellet, et Emmetris plectra Melissa suis. Fidis Latinae strepitum marem fusco minutae vocis anhelitu intendere, et insolente ritu magna modis tenuare parvis.

Versus transcribere, Verß ausschreiben.

Censuraecommittere Versus, Verß der Censur übergeben.

Alicui dare prima pericula versus, iudicio alterius possint ut robur habere. Monstrare cui carmina nata recens, ut critico ungue notentur. Scripta supercilio rigidi trutinata Catonis.

Versus recitare, ein Carmen recitiren.

Pluteos sublimes plangere versu. Animos docta carminis arte movere. Longa professorum ad subsellia versus stantem e suggestu pube sedente dare. Committere publica proelia versu. Argumento aliquo pluteos vexare canendo.

Non posse versus scribere, keine Verß machen können.

Epithalamion, Braut-Lied.

Hymeneus. Thalassio. Oracla Hymeneia. Hymenaeum carmen. Hymen cantatus. Carmen sociale, nuptiale.

Epithalamion scribere, ein Carmen auff die Hochzeit machen.

Iuvenes Hymenaeum ducere ad ignes, laetitiaeque suam dare partem carmen Hymenaeo carmine nupros prosequi. Elegis Hymenaeum dicere. Alterius laetari amore. Sacros Hymenaeon ad ignes ducere per Clarios agros. Sponsis genialia pangere carmina.

Propempticon.

Musaea viatica versus. Discessus [orig: Discessûs] votivum carmen. Sacra vialia. Carmen hodoeporiae alicuius. Musa comes longae consociata viae. Schema viale.

Scribere Propempticon.

Discessus votivo carmine mactare vigili sedulitare domi. Largiri Musaea viatica versus, rectius ut coeptum persiciatur iter. Scribere cui sacra vialia, cultae pignus amicitiae. Ingenii dare publica migranti. Iter alicui piavota secundant.

Epicedium, Leichen - Gesang.

Parentales modi. Lugubres cantus. Caeae munera naeniolae. Accen. tus miseri et leti insigne cupressus. Carmina lugubri tristissima carmina versu, maesta quibus rapti deflentur funera Defuncti.

Naenia Caea, Marsa, merita, funebris, misera, tristis, lugubris, flebilis, querula.

Epicedium scribere, eine Grabschrifft machen.

Devota [orig: Devotâ] mactare laude sepulcrum. Ornare manes carmine. Flere aliquem lessu. Elego [orig: Elegô] sociis adflere ruinis, et lacrimas animis participare suis. Inferias facere. In flebile carmen abire. Lacrimis aliquem atque elegorum carmine flere. Cineres humore salubri spargere et exanimum vento [orig: ventô] animare animum. Irepiis lacrimis decoratum funus amici. Maestos elegiae solvere capillos et carmine funus adornre. Lamentando facere carmine lessum. Hippocrenes deplere fluentum ordine denatos lacrimis decorando profusis qui decus a lacrimis alicuius expetierunt. Flet Manes carmine Musa suo [orig: suô].

Anagramma.

Longus Anagrammatis orsus. Clandestini longi nominis. Quod potest homines elementis carpere iisdem, quis [orig: queis] laudat. Et culpae et laudis semina prorsus habens. Chalcographis opera aemula, eodem qui struere aere solent dedecus atque decus. Quod qualis sit quis inaugurat. Cuius omen in ventos Dii abire sinant. Dexterius nominis augurium.

Anagramma condere.

Dispositis Anagramma notis e nomine nudo [orig: nudô] in classem retulisse suam. Anagramma dare, suere. Alicuius nomina furtim implicitis occuluisse notis. Legere catis Anagrammata punctis et super haec stolida [orig: stolidâ] carmen ab arte dare.

Comoedia, ein Comoedien-Spiel

Sollennis actus, quos Ludio quidam exhibet. Pulpita socci, quae Comica Musa exstruxit certosque reduxit in actus, Festivis socci decorati Iambis. Comica Musa quae pedem exuto [orig: exutô] succo [orig: succô] plaude meret.

Comoedia prisca, vetus. Quae libera varios pingit mores, plebeio quales cernimus esse gregi.

Tragaedia.

Tragoedus, Tragoedieu-Schreiber.

Proscenium, die Bocherte zum agiren.

Actus, ein Theil der Comoedien.

Applausus, das Klatzschen der Hände.

DE HISTORICA.

Historica, die Kunst von Geschichten.

tempora, prisci quid memorent fasti, quid spatiosa dies, quaerere qui famam quaesitam impune tueri debeat incolumi mascula turba fide. Quae famae sensim periturae vindice penna [orig: pennâ] ni venisset opem latura, multarum rerum vix possit tennis se nominis auratueri. Quam nisi defensum tam gnaviter histores issent, nemo iam sciret artes, Hannibalis poenas, lentam nec Amilcacis iram, nec Curi Dentati nobile raptum, nec qui currendo Romanam restituit rem, nec qui eunctando.

Historia Geschicht, Historien.

Historia arguta, maxima, pededris, amara, impura caeca, bella, pulchra, elegans, severa, arguta, praeterita, memorabilis. Non profectura. Digna notatu, observatu. Cuius et caput et pes est contentio viri, puncta secunda bonis legibus ordo meret, tertia legitimus animare negotia verbis et non obscura [orig: obscurâ] rem brevitate loqui. Quae facit ut durent acta per annos et sera [orig: serâ] possint posteritate frui. Qua [orig: Quâ] sine praeteritae non esset mentio vitae. Qua [orig: Quâ] sine virtuti nullus adesdet honor.

Annales, Jahrzeit - Bücher.

Fasti memores, perpetui, futuri, noti, bis, octoni, recensiti, purpurei, picti, felices, Romani, Latii, peregrini. Signantes tempora. numeroso consule.

Ephemeris, ein Calender.

Historicus, Historien-Schreiber.

Histor. Patricius. Felix perpetuae conditor Historiae. Quem vocat Historiae Clio Regina Dynastam. Cui rem quamque datum est immunem nube tueri. Rerum praeteritarum Secretarius. Notans transacta tempora. Qui scripsit annales humanae gentis ad haec nostra felicia saecula. Largus honoratae conditor Historiae. Qui recensitis componens saecula fastis vegnati quadruplex digerit orbis opus. Qui decus Historiae. Qui rerum annales recitat, secreta vetusti temporis, Historiae sive rcentis opus. Gesta recensitis solitus educere fastis. Docta Lycea cui historicae deferre palaestrae arma Professori poterant. Quo quis iuratus scit Patribus edere nullum nomen in ornanda [orig: ornandâ] lectius historica [orig: historicâ]. Historiae vacuas iussus obire vices. Qui postquam Clariae deplevit Phocidos amnem, liber in historico iam spatiatur agro, cumque novam facit, aut factam critico ungue recensens illustrem vibrat per tenebrosa facem, aut edit blattarum olido paedore sepultam. Non exhausta [orig: exhaustâ] gurges in historia [orig: historiâ].

Livius, Historicus Patavinus.

candidus, Conditor Historiae Romanae. Ore lactifluo [orig: lactifluô] depromens dulcia verba. Romae vetustae vetus Histor.

Crispus Salustius.

Primus in Historia Romana [orig: Romanâ] Crispus. Iugurthinae conditor Historiae, antiqui nimium iuratus verba Catonis.

Cornelius Tacitus.

Latia [orig: Latiâ] scriptor gravitate venustus. Numquam sine laude loquendus. Qui pro ingenio [orig: ingeniô] fluenti nulli est tacendus ore. Taciti lingua diserta.

Suetonius Tranquillus

Historicus, quo [orig: quô] nemo condidit acta induperatorum liberiore stilo [orig: stilô].

Historias seribere, Historien schreiben.

Inserere Historiis aliquid, venturumque propagare in aevum. Victuris chartis tradere. Fastorum tabulis inscribere. Usque novis aliquem calamus novus inscrit annis, Nec se commemoranda novis annalibus atque recenti of fert Historiae.

Historias legere, Historien lesen.

Romani Historias evolvere Fori. Annales veterum replicare Quiritum. Excutere veterum monumenta. Volvere Historicis gesta prehensa libris.

DE HISTORIA. SACRA.

Antediluviani, die vor der Sündflut gelebet haben.

Patres, Sanctum genus, antiquissima proles, qui vitam vinclo nullo, non legibus ullis, compositum incultos primi degere [orig: degêre] per annos.

Protoplasti, Erste Eltern.

Primores homines, quos perfida adegit fraus anguis, veritos decerpere ab arbore fructus [orig: fructûs]. Qui capti dolo [orig: dolô] colubri, aufique DEI legem contemnere, vetita ab arbore malum decerpserunt. Qui fatale aggressi decerpsetunt ab arbore pomum, corripuere sacras vetitis e frondibus escas, heu! mala mala malis ausi contingere malis.

Patriarchae, die H. Ertzväter.

Adam, primus bomo.

Adas. Primus in orbe parens hominum. Princeps generator Adamus. Sons primus. Primaevus pater, parens. Cunctorum primus et unus auctor. Humani generis protoplastus. Primus humani stemmatis auctor. Sine patre creatus. Adamus. Pater arvigena.

Adam grandaevus, antiquus, luteus, incautus, improvidus, imprudens, stolidus, terrigena, primiparens, protaplastus, primaevus. Compositus viridi de cespite. Tellure rubra [orig: rubrâ] formatus. Quem ipse sua [orig: suâ] decorarat [orig: decorârat] imagine, quem Costa propria fefellit. Primus in Orbe reus Humani princeps generis. Cui facto mox sociae DEUS addidit ipse consortem vitae.

Lapsus turpiter ante Deum. Lapsus et a lapsu promisso semine surgens. Cuius de latere est aedificata comes pulchra. Quem nocenssuus abstulit error. Qui mortem obduxerat orbi. Cuius morsus prope totum absorbuit urbem. Qui credidit fallaci Draconi. Captus mendacis fraude colubri. Suo [orig: Suô] qui crimine mundum perdidit. Qui dedit iussis deceptae coniugis aures, et fregit legis iussa verenda DEI. Qui caelestia foedera rupit. Condidit ad faciem quem DEUS ipse suam. Nocens factus instinctu damnati Draconis. Cui DEUS adduxit formosam pronubus Evam, et iussit multa [orig: multâ] crescere prole duos. Quem terra rudis produxit. Qui paradisiacis cum nuda [orig: nudâ] nudus in hortis stabat Eva [orig: Evâ], Per totum cui nil, excepto [orig: exceptô] Numine, mundum carius Eva [orig: Evâ] erat. Qui Paradisiacas solus habebat opes. Cui primo viro prima marita data est. E cuius costa fabricata est Eva. Qui tenuit quondam domicilia mundi pulchra novi. Cui fuit adiutrix iuncta Eva. Cui uni unam altitonans sociavit et Evam. Quem Deus pulchro praefecerat horto.

Eva, coniux Adami.

Princeps Eva genitrix. Prima parens. Eva parens. Prisca hominum genitrix et matrum maxima mater. Mulier Stygia delusa ab arte. Eva parens nostri generis pulcherrima. Prima rea. Prima mali labes

Eva terrigena, socia. Costa genita. Coniux leges et foedera solvens. Quae nocuit toti unica mundo. Insidiis Satanae femina facta nocens. Nimium ore potens et munere fandi. Nimium blandis (heu) credula dictis. Quae primum caelestia foederaa rupit, et subdidit morti sese et genus omne futurum. Loquendo quae secum traxit in sua fata virum praecipitem.

Cain, filius Adami.

Fratricida. Notus feritate Cainus. Fratris peremptor. Cognati funeris auctor. Ille notus inchoator rusticus, insulsa terrae deserens libamina.

Cain cruentus, invidus, perfidus. Acer ad arma cruenta. Sanguine qui fecit fraterno rura madere.

Abel, filius Adami.

Abelus sanctus, pius, humilis, formosus. Telo [orig: Telô] fraterno [orig: fraternô] caesus. Obiens fraterno [orig: fraternô] vulnere caesus. Pastor lectum mactans ab ovilibus agnum. Quem Cain invidia [orig: invidiâ] stravit. Qui pecudes mactans sacratas imbuit aras. Fratris peremptus telo [orig: telô]. Qui moriens humum primus tinxit sanguine. Quem primum invidia afflavit. Qui primitiis ovium gregel laeto convertit Domini sincera in munera vultum. Quem frater intermem, invidia motus, clava [orig: clavâ] interfecit. Cuius insonti frater foedavit sanguine terram. In quo spes generis visa perire pii est. Qui letum primus adivit.

Seth. filius Adami.

Sethus pius. Et vigil ille parentis auditor primi, magnusque auditor Olympi. Abelis fratris funere mersi munera, sacra atque vices subiens. Senii patris futuri spes sobolisque decus.

Enochus, filius Iared, Adami trinepos.

Methusalah, fil. Enochi.

Noah, Lamechi filius, Enochi pronepos.

Noab grandaevus, sacer, iustus, innocens, pius vetus. Inventor vini. Iactata [orig: Iactatâ] qui vectus in arca [orig: arcâ]. Quo iustior alter, nec pietate fuit maior. Quem, ipse levamen cum peteret curis, sapidi vis vicit Iacchi. Iactatum rapidas cara [orig: carâ] cum prole, supremus cum Deus elueret pluviis ultricibus orbem, transtulis incolumem quem liguea capsa per undas. Arborea [orig: Arboreâ] qui conservatus in arca [orig: arcâ], ne rapidis ferretur aquis praeda obvia. Qui manet incolumis, Deus ut genus omne per orbem desuper effusis immensa [orig: immensâ] mole procellis obruit, et caelo montes devolvit aquarum. Erudiens natos in pietate suos. Castam emittens arca columbam.

Arca Noae, Nohä Kasten oder Arche.

Noias arca. Lignea capsa. Fatalis cymbae latebrae. Picta carina Noae. Iusti scrinia picta Noae.

Sem, Noae filius.

Semu. Pia progenies. Rex pacis et almae iustitiae. Egregii proles Semus observanda parentis.

Melchisedech.

Melchisedecus Rex, idem hominumque Deique sacerdos. Qui latus Abramo offert victori panemque et dulcia vina. Munera qui portat. Cereris laticemque Lyaeum Abrae. Rex hominum, vatesque Dei, templique sacerdos. Qui pane avino fessum reparaverat olim Thariaden, victi spoliis orientis onustum: sexcentosque aevi magnos compleverat annos.

Iaphet, Noae filius.

Iapheti posteritas.

Cham, Noae fil.

Chamus degener. Patris irrisor. Lusor parentis. Qui germani partem defraudat et omnem decerpit Syriam. Gentis Canaae turpissimus auctor. Pronus in omne nefas. Quem dira patrantem iustis subiecti patris indignatio diris progeniemque.

POST DILUVIUM.

Abraham, ex posteritate Semi Thare filius.

Tharides. Abrahamus aevi maturus. Nati immolator unici. Fide constans Abraham. Innumerae gentis pater. Primus sator credentum.

Abrahamus fidens, magnus, credulus, iustus, senior, senex, fidelis. Beati seminis serus pater. Prima credendi via. Fidei miraculum. Abram parenti dictus, Abraham Deo. Numinis unius observantissimus. Integer vitae. Deo fidissimus. Urbis adsertor Sodomae. Qui pignus unicum senile dicavit victimae. Cuius semen arenas aequoris, et numero [orig: numerô] superavit sidera caeli. Qui natum senior nudo Isacon ense petebat. Qui Sodomam per vetnas liberat urbem. Qui Lothum fratrem devicto ex hoste recepit. Cui soboles instar concrevit arenae, quae fusim curvo littore sparsa iacet. Promissos olim peregrinis quaerere in oris iussus agros. Cuius ventura in saecla nepores sideris in numerum creverunt. Qui Sarae funere maestus erat. Cuius castas sedes ipse Dei natus praesens invisit. Qui natum Dei, viridi migrantem in limite Mamrae, olim, hospitio excepit gratisque officiis fovit. Qu[?]mactat Isacum, aut si non mactat, potuit mactare videri. Senili pignus qui dicavit victimae. Adiecta cuius nomen auxit syllaba.

Loth, Abrah ami ex fratre Haran nepos.

Haranides. Lothus fugiens Sodomis ardentibus. Qui quondam immunis pluvali evasit ab igne. Quis unus erat adversus sua saecula tectus. In vera venerans religione Deum. Quo [orig: Quô] iustior alter non erat. Corrector gentis, Iustique colonus.

Sara, Ux. Abraham.

Pia mater. Quae dedit optatum toties Isacum. Cui culci numquam partus gestamine zonam laxarat. Quae concipit effeta parit non partubus apta. Quae rapta viro, tutore DEO, manet inviolata, viroque redditur, immensis afficiturque bonis.

Agar, ancilla et concubina Abrahae.

Niliaca puella, infelix Agar et rerum omnium egena. Quam pellit pia Sara penatibus.

Ismael, Abrahami F. ex Agar.

Isaac, Abrahami F. ex Sara.

Isacus credulus. Isacius pater. Abramides. Abrahamides. Thariada [orig: Thariadâ] natus. Natus Isacus. Incola Mamreae sedes et hospes agri.

Isaac grandaevo [orig: grandaevô] satus ridentis viscere matris. Genitor quem destinat arae. Qui tulit Abrahamo gaudia multa seni. Qui ut immolandus aram et ensem cerneret ultro [orig: ultrô] sacranti praebuit ensi colla.

Rebecca, Ux. Isaaci.

Esavus, Isaaci F.

Esau cassibus aptus, Edomius. Maerentis livor Esavi. Qui sibi praelato fratri funesta minatur.

Frater Iacobi, qui vasta Sesrae incoluit nemora, et veteres benedigerit iras. Quae magnae dat cultores et nomen Idumae. Serens populos Idumos.

Iacob, Isaaci F.

Isacides. Iacobus. Isacides senior. Pater Isacides. Divo a Patre nepos. Thariadae nepos. Patre natus Isaco [orig: Isacô]. Indutus villoso tegmine. Iacob, qui suasu matris Edomo furatur patri fatalia commoda voti.

Rahel, Ux. Iacobi.

Labanis. Maesta Rahel. Luctisonae monumenta Rahelis. Beniamidum mater, infausto [orig: infaustô] delera puerpera nixu.

Ioseph. Iacob F. Rahel.

Iosephus generis clara propago sui. Isacida [orig: Isacidâ] natus. Invisus frater. Fraterna [orig: Fraternâ] venditus ira [orig: irâ] Prima Canopei fama decusque soli. Qui tristis in oras venditur externas. Fratribus a patria [orig: patriâ] qui profuit exul in Aegypti vivens regione. Qui varias advenit in orbes venditus, atque domum sapienti pectore servus Potipharis rexit. Amans Iehovae iustitiaeque tenax. Iussu qui Regis carceris ab umbra eductus, sellamque curulem, et sceptrum, tanti Regni fastigia merui. Femina quem postquam mala sollicitavit amando, illectum nullis ante cupidinibus, insontem falsa [orig: falsâ] sub proditione ministrum squalenti vinctum carcere claudit herus. Abdita qui referans Pharaoni somnia Regi vinclisque ereptus, non sine mente Dei, sceptra loci rerumque capit, solioque locatus proximus. Qui duram pellit ubique famem. Fratres a misera [orig: miserâ] conditione levans. Quae Patrem grandaevum Regi commendat, et omnem suscipit in Regis tecta benigna domum.

Iob, Esau, pronepos.

Iobus miser, iustus. Sacer Hector Exutus bonis lacerque in corpore. Cui non aequa fuit sors, at Deus aequior. Qui cultor erat verae pietatis et aequi. Exemplum staruit pia quem tolerantia nobis. Qui sorti impositum mente ferebat onus. Cuius in aerumnis decus et constantia luxit. Cui facultates Deus detraxerat omnes.

Dina, Iacobi F. Iobi Uror.

Non fasto [orig: fastô] quae zonam coniuge solvit printipio, iusto sui post ivenit uxor Iobo.

Moses, Amrami P. Levi propenos, Israelitarum Legislator.

Amramides. Filius Amrae. Legislator Hebraeus. Legifer Propheta. Heros, Dux, Magister. Propheta. Princeps corniger. Dux profugum [orig: profugûm]. Tremendi fidus interpres Throni. Isacides pastor. Vares corniger.

Moses legifer, signifer, sacer, fanctus, fatidicus, blaesus, eximius, clarus, severus, corniger, fortissimus, trepidus. Dux profugum [orig: profugûm], pecoris. Igneus vultum. Caelesti numine plenus. Ardenti radiatur tempora vates. Qui mirando numine fati servatus rapidae flumina fugit aquae. Qui populum pulsis per mare duxit aquis. Ortum qui

mundi scripsit. Amrame creatus. Clarus virtute. Sensa DEI scrutans. Ex quo fonte omnes vates hauserunt oracula. Qui Deum spinifero [orig: spiniferô] in rubo [orig: rubô] vidit conspicuo [orig: conspicuô] lumine flammeum. Sincera pietate valens, praeclarus et armis. Expositus Nili quondam stagnantis in ulva. Filia quem REgis periturum traxit ab undis, nutricemque vocans tandem suscepit in aulam, Filiolumque velut mater curavit amica, inscia ductorem populi se pascere Mosen, quo [orig: quô] duce libertas Hebraeis grata rediret, et gravis Aegypti vastaret moenia clades. Ritus arcanaque sacra canens. E flumine tractus. Saepius â populo, propria ruditate vagante, qui flexit precibus, dira pericla suis. Qui veluti digito [orig: digitô] manifesto in lumine monstrat Messiam venturum. Qui divina Deo canit carmina, harmonices suetus verba ligare modis. Auxiliis fretus caelestibus heros. Mirificus virga, ostentisque Deorum. Aegypti electum genus alititonantis ab oris, per vada qui sicco [orig: siccô] duxit aperta pede, cum refugae steterunt velut altis montibus unda et tutum medias transit agmen aquas. Qui purpureum per mare flectit iter. Altitonans cui visus in igne petraque. Qui legis sonuit data iussa. Cuius lex munia vitae dirigit. Quo genus Isacidum in gentes ductore triumphos exlulit, e mediis per vada ductus aquis. Qui quoque Amorrhaeum extendit tellure Seonem. Qui fudit, stravit Basanum, depulit Ogum.

Serpens aeneus a Mose erectus, die Ehrne Schlange.

Anguis aheneus, ahenus e cupro factus, Cyprio formatus ab aere. Coluber ahenus. Suspenius ahenus anguis. Aeria adorati simulacra colubri. Alte quem Moses sustulit aerii serpentis ad instar.

DE IUDICIBUS HEBRAEORUM.

Iudices populi Israelitici.

Quibus iuridicum tribuit sacra pagina nomen. Qui populum rexere toga, rexere sagoque. Duces, quos una passim Deus exciit acri ingenio vegetos. Qui in tribubus rerum summum tenuere potentes. Qui moribus consilioque boni dicenda et agenda regebant iure. Duces clari virtutibus Armis praestantes. Quibus gravitas de cus addidit ingens.

Iosua, I. Iudex Hebr.

Nunides. Iosue. Nuni filius. Fidus lesus. Magnanimus Mosis stipator Icsus. iesus princeps spoliis insignis opimis. Dux Iosuas victor ovans missis olim tot Regibus orco [orig: orcô]. Canaae qui iura subegit. Qui reges passim domuit Cananitidos orae. Qui Palaestinam subigit, domat atque Canitas. Extirpans gentem pridem scelerata patrantem. Prodigio [orig: Prodigiô] miro [orig: mirô] quem Rex supremus honorat, instabilem Phoebi dum sistit in aethere currum, proque die geminum mortalibus efficit uno. Ad cuius

vota precesque Sol, oculus mundi, natusque subinde rotari, immotas statuisse rotas visus. Mosis qui castra secutus altiloquos didicit contra vibrare tyrannos fraxineas hastas, gladiosque rotare minaces, ictibus et crebris rapidas lassare phalanges, atque truces turmas ferrata rumpere clava [orig: clavâ]. Quem sidereo [orig: sidereô] firmavit ore Iehova, rebus in adversis tutorque paterque futurus, pollicitus defensor opem, placidique favoris munera.

II. Othoniel.

Qui habuit Chalebeida Nympham coniugii sociam. Iuga qui servilia fregit Hebraeis, quando Assyrium Chusana subegit.

III. Ebud.

Ehudus, qui forti pectore adortus Moabidum regem, scissa protraxit ab alvo viscera, et aerumnas patriis exterminat agris, hostilesque acies ad milia dena peremit. Audax: Qui trucem tyrannum Eglonem, tumidi tardum pinguedine ventris rigido ense traiecit, atque tubar sonitu plebis aures commovit.

IV. Samgar.

Samgar, Anathides. Anathi filius. Vastae qui robora clavae, magnus ut alcides, in proelia quassat, et uno [orig: unô] congressu bis tercentum prostraverat hostes, contundens capita et cerebrum disperserat agris. Venerandum germen Anathi. Qui pastor baculum gladii convertit in usus, e que Philistaeis sexcentos trusit ad Orcum fratribus et victor sacra Pacis festa reduxit.

V. Barach.

Baracus armipotens. Magnus Abinoides. Pugnator lucens in armis. Vatis quem iussa Deborae agmine Napthalidum in montis duxere cacumen, Victor ut insanas Iabini frangeret iras, Hazorique minas iterum contenderet hasta [orig: hastâ]. Heros impiger ad pugnam. Plena gerens fidei generoso pectore vota, adque Dei iussum clypeo munitus et ense.Qui quintus iudex inter viget ortus Hebraeos. Cui vatis adauget consilium Deborae vires. Qui validocertamine Martis compescit fastum Cananaei regis, et armis exuit, insigni dum sternit clade cohortes innumeras, bellique Ducem Sisanum.

VI. Gideon.

Ioiades. Ioa [orig: Ioâ] satus. Gideonis vellera. Ioae Mavortia proles. Quem Angelus rutila [orig: rutilâ] desapsus urbe divino firmavit robore, miles ut incipiat patrios defendere cultus. Cui tulit Herois titulos, nomenque sacratum Aliger e caelis divino nuntius ore. Quem missus Olympo angelus, e siccis tritici dum semina culmis excutit, indomitos invadere suscitat hostes. Qui tubae strepit, et crepitu fluviatilis urnae, nocturnae et fulgore facis, parvaeque cohortis intento clamore, satos Madiane fugabar, sic exsternatos, propriis ut mutua telis fata sibi

VII. Abimelech.

Abimelechus exsultans nimium sceptris. Peragens iniuria multa inque Deum inque homines. De generans multum a virtute parentis. Qui iniquo fasce laborum oppressit gentem. Decies septem qui tempore fratres uno [orig: unô] mactavit, velut ad praesepia tauros, sceptraque vi rapuit, sibi quae desponderat uni. Qui Thebanae turri nimium portaeque propinquus feminea [orig: femineâ] cecidit dextra, quae fragmina saxi in caput illius turri devolverat alta [orig: altâ]. Cui cum turrigeram circumdat milite Thecen oppugnans, alto mulier de culmine saxo cervicem frangit, terraeque affigit Olympum affectans caput.

VIII. Thola.

Tholas, qui claris ius dixit Hebraeis. Iudex sub quo pax sacris viget aurea terris, arma sonant nusquam, neque caede madescit Enyo.

IX. Iair.

Iaridus. Abramidum tenuit Iudex qui nonus habenas. Multa cui soboles, et opum vis, oppida multa, in patriae tractu Galaditidos.

X. Iephtha.

Dux Iephthas, progenie nothus at genuinus pectore forti. Potens armis, furtivi germen amoris. Quo vivente gravi pubes Ammonia factu pendula Thariadum campis tentoria fixit. Qui viros habiles raptans ad proelia secum fervidus irrupit virides Aumonis in agros, bisque decem stravit concussis moenibus urbes, gentibus ac caesis retulit cum laude triumphos. Ammonitarum qui deicit agmina ferro, oppidaque evertit bis dena, per omnia felix. Unigenam cremans natam, dum vult conceptum exsolvere votum, quod Iovae fecit, validum si vincerethostem. Qui tres myriades duo denaque milia caedit gentis Ephraemeae, cum civica bella moverent.

XI. Abessan.

XII. Aelon.

Quo [orig: Quô] iudice praeside tellus requievit ab armis, seque opibus numeroque hominum feliciter auxit.

XIII. Abdon.

XIV. Simson.

Simson crinitus, fortis, praevalidus, invictus. Crine potens. Invicto excellens robore. Intonsus crines. Manoa qui patre stemma trahit. Non armis fretus fabricisque, aut milite, sola sed vi palmarum, generosae et robore mentis. Generoso pectore miles, intonsusque comas fluvialis

potor et undae. Exuvias humeris monstrans fera terga Ieonis: Qui maxillam, rotans minitabatur vulnera totus, imbreque sanguineo madidus gerebat ora eruenta. Hebraeis qui a vertit sinibus hostem, inque Palaestinas regiones intulit arma. Cuius membris mira gigantis vis inerat, maior vinclis, praestantior armis. Quem non praevalidi poterant superare leones. Qui velut imbelles muscas, ita deicit hostes bellaces, multosque suo sine vulnere caedis. Qui rapra [orig: raprâ] Thymnatide concitus ira [orig: irâ] vulpe Philistaeos igneque perdit agros. Mota Philistaeis qui contudit arma viris. Qui primus Hebraeis avertit finibus hostes inque Palaestinas intulit arma plagas. Cuius cecidit multa caterva manus. Qui maxilla [orig: maxillâ] lente gradientis aselli mille virum [orig: virûm], prostravit corpora. Arripiens asini, campo qui forte iacebat malam, qui mille viros armatos sternit inermis. Qui non laqueis capitur, non vincitur armis, non iaculis cedit. Quem foeda libido subegit. Quem captum privant mox hostes lumine visus. Qui putris maxilla asini peremit mille viros. Qui Gazae portas convulsas cardine fregit, montis et in summum pertulit, ipse iugum. Quem captum insidiis muliebribus acer privatum in tenebras lumine carcer habet. Abstulit e forti qui fractas cardine portas. Qui firma suis tandem manibus fundamina laxans aulae, inimicorum qua [orig: quâ] plurima turba sedebat, infima, summa facit, simul et perit ipse ruina [orig: ruinâ]. Quem super et hostes ruit domus geminis convulsa columnis. Qui proposuit docta argumenta rogatis hospitibus, caecis verborum ambagibus usus. Qui Philistinos problema rogavit, dulcia cum caeso mella leone tulit. Quaslibet ire vias effossa [orig: effossâ] luce coactus, atque hostis credere dictis. In latipatente theatro quem risere [orig: risêre] Duces stantem sine luminis usu. Qui licet occumbens cumulavit luctibus hostem. Cui, cum se totum profundit amoribus, omnis exuitur virtus.

Dalia, Ux. Simsonis.

Thymnatis, a patria. Dalila blanda, infamis. Domitum quae Simsons tradit hostibus.

XV. Eli.

Helius, cui summa potestas inter erat mystas. Qui legifero foro, et sacris quoque profuit aris. Vit bonus, ac natis nimium indulgens. Qui simulat maestae percepit nuntia sortis, perdita quod soboles, gens victa, abrepta sit arca, sensus abit, nigrant oculi, cadit inde supinus e solio, et claves colli (miserabile) frangit

Ophnias et Pinehas, El. FF.

Helidae, ad omne qui proni vitium fanda atque nefanda patrabant, iusque ut dictabat male sana libido, regebant. Degeneres nati, qui non metuunt leges, non san,

cta oracula curant. Quos incuria patris defraudare homines perfert. Saevo Mavorte cadentes.

XVI. Samuel.

DE REGIBUS HEBRAEORUM. Reges Hebraeorum.

Saul. I. Rex Hebraeorum.

Saul impius, furibundus, saevus, symphatus, Deo invisus Caput Hebraeae gentis. Qui Domino Duce et auspice summo regifici scandit sublime ad culmen honoris. Qui securus Dei implicuit se crimine tetro. Qui Iessidae meditatus funera tandem supplicium proprio perditus ense dedit. Solium quitegis adibat primus. Corpore praevalidus grandi, nec robore mentis debilis. Qui in coetu supra caput extulit omnes. Maxima quem primis decoravit gloria bellis, dum vera [orig: verâ] pietate Dei sacra iussa veretur. Cuius virtute Naas fugit agmina perdens telluris princeps Ammonidos. Qui saeva Philistos arma, quibus nimium fidebant, ponere cogit. Cuius vis integra subiugat omnes, qui premere Hebraeos prius [orig: priûs] et terrere solebant. Qui cum ultoris transgressus iussa Tonantis parcit Amalecidum regi, praedamque reservat, quam iussus fuerat cum tota [orig: totâ] perdere gente infandum peccat. Gathaeo cecidit qui victus ab Achide, et sine mente suum prolapsus in ensem. Qui lectum ad sceptra Davidem prosequitur odiis malignis. Qui caecis opera [orig: operâ] Pythonis tentat ab umbris os Helcaniadae venerandum excire Prophetae. Qui auspiciis valde infelicibus hostem aggressus, perditque cohortes. Ense cadens proprio Egregios cuius tollet via hostica natos, avulsumque caput celso de corpore victor ostentat castris, ingloriaque inde propago est. Qui sceptri fragiles quondam sortitus habenas; atque Deo viridi decoratus fronde triumphi, non plane Domini fuit sacra iussa secutus; sed populum occidens pinguem servavit Agagum, ac captas tulit pecudes in iussus ad aras: Id propter cecidit proprium confossus in ensem, nec potuit soboli firmare cathedram, sed natos miseros involvit cladibus una. Tota [orig: Totâ] de gente procerior unus omnibus Isacidis, ac toto corpore supra, multisque egregiis animi virtutibus auctus. Clara refulgens luce: os humerosque Deo similis, totamque catervam vertice sublimi, et collo super qui exstitit alto.

Ionathan, fil. Saulis.

Ionathas, cum Davide icti non foederis immemor unquam. Amabile germen. Armis conspicuus; superans virtute parentem. Qui medios puero saltem comitante per hostes ipse Philisteae concussit agmina gentis. Qui hostem certamine fusum dispulit, ac

magno implevit terrore Philistos. Qui magni specimen virtutis strenuus edit, cum famulo stipatus in agmen irruit armatum, multos necat, atque pavore incusso reliquis, relevat cives. Fatigans hostes. Qui patrias magno discrimine terras eripuit, saevos et solus contudit hostes.

Mephiboseth, Ionathae F.

Mephibosa. Mephiboses. Patre satus IOnatha. Inclitus magni Regis nepos. Sauliades. Ionathae soboles. Regia proles. Claudus pedem. Fracto pede claudus utroque Hirtis passisque capillis, et barba impexa pedibusque illotus.

Isboseth, Sauli F.

Isboses. Sauligena. Caput Isbosae plorabile, flebile regis. Isboses amens, caesus. Sauli filius parvo cum fratre superstes. Qui quadraginta iam vitae expleverat annos, aemula cum virtus animos stimulabat utrinque. Qui durius aequo increpat Abnerum. Quem gemini fratres, Rimone parente creati, compositum lecto, somno ut videre iacentem, protinus invadunt strictoferroque trucidant, avulsumque humeris caput in sua tecta reportant.

Richa, pellex Sauli.

Pellex carissima Sauli. Abnero ad amata. Improba Sauli pellex. Aiae nata patris. Quae natis suspensis ultima praestant officia, dirum consternit tegmine saxum, ne pluvia absumat pensos, lenientve volucres, discerpantve ferae, neu damnum incommodet ullum. Quam princeps Abnet amabat.

David II. Rex. Hebraeor.

Isaidas. Iessiades. Iessides. Psaltes. Psalmographus. Vates psalmographus, Idumaeus, Hebraeus Iesseius, Isaeus. Iessaeus rex. Iesseius heros. Iesseia proles. Obedi nepos. Iessiades cantor. Rex atque Propheta. Psaltes sanctissimus Ille operis sacri vates David cura Dei, vatum Deus atque potentum. Isacides vatum veterum lectissimus. Davides minimus degermine fratrum. Rex vatesque idem superos modulatus honores.

David vates, pius, exul. Bellator fortis. Sapiens Rex. Carminis auctor dulcis, et argutus scriptor, veraxque propheta. Lanigeras qui patris oves in pascua duxit florida adhuc iuvenis, pellens nocumentaferarum Tam validus, propria ut cupidos virtute leones atque ursos praeda solus spoliaret adempta. Quem Deus caula [orig: caulâ] eduxit ad aulam regificam, gentes ut pascat Hebraeas, legibus, agrivagum qui gramine paverat agmen. Fratrum ultimus. Lyrae fundaeque peritus. Cycnus canorus. Ex caula [orig: caulâ] evectus ad aulam. Sacer cantor. Vultum rubicundulus heros, crineque pulchellus, roseoque venustulus ore, plectra gerens citharae, feriensque sonantia fila. Egregius Psaltes, ac Vatum

maximus idem. Fulgida Iudaicae sacrata lucernula plebi: ne minus ad pugnas habilis, Mavortiaque arma, ursorum catulosque leonum, lumina militiae ducens heroica secum. Rex primus, et veterum nulli Pietate secundus. Iustitiae custos, et servantissimus aequi. Iehovam qui vero semper veneratus amore est. Qui turbine fundae ista Philistaeo secuit puer ora Giganti. Rex, qui pastor erat, funda [orig: fundâ], spolioque Leonis inclitus. Iungens carmina sacra lyrae. Quo melius nemo recinit sacra carmina. Qui parvus fratresque immo abiectissimus inter. Qui quamvis puer et gravibusnon utilis armis, attamen agvestis deiecit verbere fundae corporis immanis procera [orig: procerâ] mole Goliam. Qui gigantea [orig: giganteâ] prostravit mole Goliam. Iessae cura gregis. Qui citharam formans ad ovile paternum, inde ad delicias regis, mox horrida bella conserit, et funda [orig: fundâ] sternit stridente Goliam. Qui sanctum ducit e Patre Iesse genus. Qui verbere fundae praecipitem immani deiecit mole Cyclopem. Ille bonus funda [orig: fundâ] miles. Quo neque pastor erat neque Rex praestantior ullus. Quo non Regum praestantior alter, nec pietate fuit nec bello maior et armis. Rex unctus Iudae. Actae qui verbere fundae vasta [orig: vastâ] deiecit mole Gigantem, caelo insultantem et superos in bella vocantem. Contra quem sceleratus Absolon turbator regni tulit arma paterni.Quem Maachides regno pepulit. Aurea qui tactus caelesti pectora flammafacit [orig: flammâfacit] ad argutum verba notanda chelyn. Cui Deus olim armavit ad pia bella manus. Qui vetitos ausus sollicitare toros. Quinumine vivo facundum cecinit de Christo carmen. Qui sonat ad citharam numerosis verba Camenis, altithronum memori dum canit ore Deum Praefecit populo quem Deus ipse suo. Betsabeae forma [orig: formâ] captus. Argutae qui plectra lyrae movit. Betsabes qui plectra lyrae movit. Betsabes qui captus imagine pectus illicito igne suum torsit, Cuius in ulnis ursus fremens graviter efflavit supremum halitum. Duem Deus afflarat sacrato Numine. Cuius pressu olim vastificus leo discerptus occidit. Usque Deo qui carmina grata canebat.

Ahinoam Iesraelita. ux. Davidis.

Ahinoama maesta, timensque. Isaidae coniux. Davidae dulcissima consors. Quae coniugis uxor exulis exul erat. Ieserelide terra [orig: terrâ] egressa.

Abigail, relicta vidua Nabalis Carmelitae, Davidis uxor.

Abigail prudens, formosa, mansverta, pulchra. Thalamos exosa Nabalis. Davidae marita Davidem profugum casus comitata per omnes. Quam sibi Davides consortem cubilis expetiit. Quae non tempsit thalamos et foedera Davidae profugi. Quae se propriam Carmelo egressa dicavit Isaidae.

Maeacha, uxor Davidis.

Thalmai filia regis, finibus in Syriis tenuit qui sceptra Gesuri. Ammihudae neptis, Syria mater.

Bathseha, ux. Uriae et Davidis.

Bathseba venusta. Uriae militis uxor. Elia [orig: Eliâ] sata patre. Quem vicino e fonte lavantem et nudam, niveosque pedes niveosque lacertos, Davides Solimae Rex prospicit. Quae regem accedit furiosi nescia coepti. Cui mistus niveo fulsit in ore rubor. Uriae casu turbata mariti. Quae maesta maritum luget, pullosque accingit amictus. Quam finito lacrimosi tempora luctus, Isaides reficit, thalamo iunctamque iugali accipit uxorem, mox prole recente beatus. Mater Salomonis.

Michal, Saulis filia, uxor Davidis.

Cara Michal. Saulo depatre Michala progenita. Regia coniux progenies Sauli. Thalami Davidi feedere iuncta. Quae Phalti erepta viroque antiquo pactis adducitur aequis. Quae cum Davidem magno in discrimine vidit versantem, suadetque fugam, positoque timore, per laxatam illum dimittit fune fenestram. Quam centenis praeputia dempta Philistis Davidae uxorem magno discrimine vitae emerunt. Quae regem pectore laevo tenebat, saltu non sano crura moventem.

Davidis liberi.

Ammon, fil. Davidis.

Filius Ahinoae reginae. Amno feres, regius. Primus coeptis felicibus, Germanae stuprum, qui persidus intulit. Quem mandat tacito ore ministris Absalomo saeva incautum caede necare.

Chileab, F. David.

Absolon, F. David.

Absalamo audax animi, impius, sceleratus, nefarius. Magni patrio aemulus haeres. Patris insidians sceptroque thronoque. Qui non est veritus thalamum violare paternum. Tyrannus inglorius, quam Regno Patrem expulit, eque impia intulit arma. Vita, Regnoque exutus simul. Incesto maculatus sanguine fratris. Fratricida. Qui infert arma infelicia patri, et stulta populu` comparat arte sibi. Qui furit amens, quaerit et invito regna tenere Deo. Qui fratri ante, movet nunc impius arma parenti, quo salvo salvum se minus esse putat. Quo nemo vixit iuvenis formosior aevo, nemo Israelaei totis in finibus agri pulchrior, erecto talos de vertice ad imos. Cui Caesaries per eburnea colla fluebat aurea. Cuiuz bis centum siclos pendebat tonsa iuventae caesaries. Cuius, dum, mulo praepete, vectus, per nemus irboreum ramis frondentibus errat, esculus appendit mulo

fugiente capillos implicuitque comam. Qui terram miser inter et auram pendet, non ullo captus ab hoste. Cuius Servia des mucrone tricuspide pectus traicit, et furvas caesum dimittit ad undas.

Adonia, David. F.

Adonias anxius, affectans diadema paternum. Usurpans sibi Regis honorem. Qui regni invadit habenas. Praesignis facie vultuque rubente decorus. Altera civilis, qui spargit semina motus. Insidiis instructus et arte. Quem peperit Isaide candida mater Hagithis. Qui patrii neque iura vesetur officii, nec, qui vergunt in funera, canos.

Sephatia, Dav. F.

Iethur, Dav. F.

Thamar, filia Dav.

Thamar tristissima. Vitii plena probrique Syria de Matre Macha [orig: Machâ]. Edita Davide parente. Triste pudoris virginei spolium plorans. Soror Absolonis cara. Quam Absalon germanam frater habebat. Virgo praesignis facie. Cuius caeco frater patrimus amore exardet.

Salomon, Davidis F. III. Rex Hebraeorum.

Davidiades. Sapiens nepos Iessae. Cor Salomonis plenum sapientia parati. Rexnatus Davide. Regia progenies Davidis. Davides sapiens Genus Isaidae. Sceptriger Hebraeus. Charis sapiens. Salomonia Suada.

Salomon sapiens, prudens. Rex Dives opum. Mentis opumque potens. Regum ditissimus. Spectabilis, splendidus auro. Vates Idumaeus, Ille Palaestini laqueata palatia templi, qui struxit. Qui patris regis sceptra tulit. Qui splendido luxit amictu. Qui superas eduxit in auras templum augustum, ingens, centum sublime columnis. Qui sacris operatus iniquis, numinibus patrias sictis foedavit et aras. Quo non sapientior alter. Quo non maior fuit arte peritus. Omnibus arte eversis, ope barbarica [orig: barbaricâ], qui condidit olim templum ingens, opulentum, eductam ad sidera molem. Cui munere Iovae dia fuit rerum prudentia maior. Divinae mentis indagine praeditus. Aeterno cognatum semen olympo. Qui sui cognominis augurium explens Pacisicus dominator fuit, vitamque per omnem aurea tranquille traduxit otia pacis. Quem unum omnes ante viros Sapientis summa serebat. Quo nemo illis fuerat beatior annis, nemo fortuna [orig: fortunâ] melior: namque illius alto parebat sceptro gens Israelis, et omnes Regni primates, et cetera Regia proles: Hoc decus illius quasvis crescebat in horas, et Regni surgebat honos. quo maius in Orbe non fuit, Hesperias ab Eois maius ad oras.

Cui Deus dedit animum sollerti indagine plenum, Artibus instructum variis, rerumque stupenda [orig: stupendâ] cognitione gravem. Quem non superaverit ullus pectore sollerti, sive acto vixeritaevo, seu quondam exsistat venturis posterus annis. Cui tantum reparabilis auri, argentique fuit celsa sub rube Sionis, quantum saxorum lapidumque albescit in agro: copia quin etiam cedrorum tanta virebat, quanta solet mori denis frondescere silvis. Primus qui templa Sionis fecit.

Salomonis templum.

Magnisicum templum Solimae, quo non augustius ullum, hoc, qui cuncta videt, Sol usquam vidit in orbe. Quod furor excussit Romanis Martius armis.

Sanctum Sanctorum.

Ipsa sacrorum viscera sanctorum, quo ter veneranda Iehovae Maiestas ignem atque focum, atque conclave tenebat. Secretum penetrale Dei quondam, quod atrox Antiochi impietas ausa est Iovia [orig: Ioviâ] spurcare Mephiti.

REGES IUDAE.

Rehabeam, filius Salomonis et Naamae Ammonitidis, I. Rex Iuda.

Salomoniades. Salomonius haeres. Rehabeas. Roboas. Roboamus sceptriger. Salomonia proles. Solimae, qui tenuit sceptriger urbem. Qui Solymae in tectis sacra profanavit, et quamquam a Rege tyranno exulibus pulsis fuerat mitissimus hospes: matre tamen suadente, Deos simul ipse secutus fictitios, laudis vestigia liquit avitae.

II. Abia, Rehabeam F.

Abias armipotens. Laudis avitae aemulus. E Maacha [orig: Maachâ] cara [orig: carâ] genitrice creatus. Qui tota [orig: totâ] trieteride Regnum triste gubernavit, patriaque creavit in aula [orig: aulâ] viginti natosque duos. Rex prole beatus, bis septem thalamo [orig: thalamô] ductis uxoribus uno. Qui felix floruit Pietatis armis, Renovans triumphos. Rutila Solymorum rector ab urbe. Qui fratres quondam contra pugnare coactus. In domino caeli posuit spem firmiter omnem: Impia Nabathidae contrivit et arma tyranni; demonstrans vitulos vil posse obstare Tonanti, quos sibi stultus homo fabri conflaverat igne.

III. Assa, Abiae F.

Rex pius, carus. Genus egregium, Aemulus Isaidae. Par patri. Carpens vestigia laudis avitae. Gentis Iudaeae dominatus moenibus. Omnia qui vani subvertit fana Molochi. Qui lucos tollebat et aras, succisis nemorum silvis. Patrum sacra impia tollens. Princeps amans pietatis: superans bonitate Parentem. Qui Deum quaerens, legis mandataque curans, eregione sua sceleratas sustulit aras, et turpes secans lucos, idola Priapi exussit, rapido [orig: rapidô] verae pietatis amore, et Matrem vetuit scelus exercere Maacham.

IV. Iosaphat, Assae F.

Divae pietatis Iosapha cultor. Iosaphatus Rex. Abiae nepos. Ille nepos Iessae sapiens et filius Asae.

Iosapha dius, trabeatus, optimus, iustissimus. Magnanimus Rex. Aetherio [orig: Aetheriô] firmatus verbo [orig: verbô]. Sincero [orig: Sincerô] aeternum veneratus amore parentem. Notus ab Hesperiis, et Eois notus ab oris. Solitus coluisse Tonantem. Qui patrium fuccesserat haeres in solium. Aemula quem pietas Davidae, et plurima veri relligio, atque ardens evexit ad aethera virtus. Praestans sanctae Pietatis amore, divitiisque potens, belli dignusque triumphis. Qui vincneos et quinque annos dominatus Iudae, et sexaginta vitae sine labe peregit.

V. Ioram, Iosaphat F.

Ioras praelustrio, degener. Impaciens consortis. Vani sectatus numina Beli. Exemplo [orig: Exemplô] diri statuarum cultor Achabi. Mala Samariae tarpens vestigia regum. Magni veneratus numina Beli. Cui pater insaustis natam sociarat Achabi Attaliam ominibus. Qui nec patrio, nec tramite tendit avito [orig: avitô]. Qui veritus, ne quis sibi retia tendat, non paucos proceres ferali caede peremit. Regnum, qui muniturus avitum, primam egit stragem, crudeli fratribus ense exstinctis. Qui fratres vera pietate priores ense trucidavit.

VI Ahasia, Iorami F.

Ahasias crudeli caede peremptus. Nequam Patris improba proles, omnia Nabathidae similis mentemque fidemque. Haud uno dominatur longius anno [orig: annô]. Qui secutus Achabi maternum male trivit iter, coluitque penates fictitios. Qui minimus naru caecis latitavit in antris, scilicet ut patri similis succederet haeres.

VII. Athalia, uxor Ioram et mater Ahasiae.

Athalia mater. Atrox Isabellae filia, matre saevior, inque ipsos ferro grassata nepotes. Bellua saeva furens animi. Quae recto [orig: rectô] a tramite patris impia blanditiis seduxit in avia regem, hoc est, Ioranum. Nata reprobi genitoris Achabi. Demens in urbe Solyma [orig: Solymâ] pestis et bestia.

VIII. Ioas, Ahasiae F.

Sebiades(a matre) Rex ipse Ioas. Isacidum rector Ioas. Ahasia genitore satus. Generosum pectus Ioas. Patre rege creatus. Athaliae ereptus manibus. Patriae pietatis immemor. Cum cara [orig: carâ] ereptus saevis nutrice periclis. Quem Isaidae recto [orig: rectô] de tramite vitae impia Nebathidae flexit contagio Regis. Quem omnibus occisis servavit Iosaba, coniux praesulis Augusti germanaque Regis. Cui demens bestia mater non saevas inferre manus [orig: manûs], non arma, nec ignes valuia. Afflictus cetro [orig: cetrô] serpentis semine morbi.

IX. Amasias, Ioae F.

gubernavit sceptrumque potentis ludae. Solio de more paterno admotus. Qui vatis monitu didicit nihil arma iuvare, aut grave militiae robur, cum bella geruntur: sed superi Regis tantum prodesse favorem, inque fugam hostiles rapidam convertere turmas, impia et horrendo [orig: horrendô] prosternere castra fragore. His ita praeceptis imbutus, dicta Prophetae audit, et Domino fidens processit in hostes, atque decem forti truncavit milia dextra [orig: dextrâ].

X. Usias, Amasiae F.

Asarias longaevus, Solymaeus rex. Populo Rex omni lectus ludae. Sincerae pietatis cultor et aequi iustitiaeque tenax. Rigidi servator honesti. Qui antiquae coluit pietatis honores. Mosaicos ritus [orig: ritûs] et iussa verenda secutus. Qui susce pit aviti frena throni. Arvorum et ruris studiosus amator et pecudum dives iumentorumque beata [orig: beatâ] fetura [orig: feturâ], in campis armenta et vallibus imis plurima pascens. Cuius mens rebus quandam sublata secundis, dum nescit servate modum quondam impetu cocco corruit in vetitum, caelique exasperat iram, dum Salomonaei ingressus facraria templi, tuticremam sese confert furiosus ad aram, quodque Sacerdotum est, votiva adolevit acerra. Cui Deus exardens dirae contagia leprae immittit, niveoque [orig: niveôque] notat subito [orig: subitô] ora colore. Qui foedi semine morbi territus, atque colens secreti lumina tecti, commendat nato regni moderamen lothae.

Iothan, Usiae F.

Iothas, patriae virturis avique aemulus, et priscae pietatis idoneus auctor. Arte Sionaei flectens moderamina regno. Qui pace fruens delubri in limine portam magnisicam exstruxit largo et praedivire sumptu. Qui iussa secutus caelica, successus [orig: successûs] habuit sine labe secundos. Qui instauravit positas in montibus utbes, aeriasque arces tutae munimina terrae extulit et turres, et amoenis salibus aulas et quae secessum exhiheant praetoria Regi Bella quoque Ammonem contra felicia gessit, et genti imposuit stipendia maxima victae. Argenti centum numeranda talenta quotannis.

XII. Achas; Iothanis F.

Achas impius. Degener haeres. Dissimilis patrum. Sublatis fatis fera libus. Qui statuas erexit et aurea Beli signa, suisque illi sacravit ritibus aras. Qui non umbrosa [orig: umbrosâ] sub qualibet arbore tantum numen adoravit fictum, non collibus altis tura cremare modo est ausus, non quicquid nbique pecearunt alii solum peccavit et ipse, quin etiam pro triste nefas! sua cara Molocho pignora combussit flammis, animique litavit humani dirae devota in valle gehennae.

XIII. Hiskia vel Ezech, Achas F.

percitus aura [orig: aurâ]. Morbo correptus acuto [orig: acutô]. Cui nemo par ulla aetate priorum. Cui nemo maior vera [orig: verâ] pietate nepotum. Achasides. Abide na tus. Qui Davidae sapiens imitator avitum restituit cultum et verae pietatis honorem. Colubrum qui fregit ahenum. Qui dirum exsecratus honorem, aenea comminuit veteris simulacra colubri. Cuius De us addidit annos aetati denos et quinque. Aucto [orig: Auctô] quem Dominus cumulavit tempore vitae dum queritur lacrimans, citius sua sata venire. Qui DEUM iusto [orig: iustô] reverenter honore colebat, fervidus et passim statuas frange bat inanes, nec falsa populum sub Relligione sinebat vivere, seu rigidas serpentis imagine falli.

XIV. Manasses, Ezechiae F.

Manasses stolidus, rapidus. Dirus feritate. Verbi caelestis inanis. Exemplum imitatus Achabi Iehovae temnens praesagia. Dira mente tyrannus. De solio subversus ad ima. Qui patre e vivis super aethera rapto, filius imperii suscepit frena. Quem fide in salebras etiam levis error adegit. Qui quascumque, pater quondam destruxerat aras, rursum instauravit furiosa mente. Qui bellicolis non pauca altaria fecit, Sidoniisque Deis. Qui nitidi veneratus sidera caeli, numen adoravit Martis Venerisque Iovisque et sacros ipsis demens adolevit honores. Quem non puduit volucres audirecanentes auguriumque sibi captare e praepete cursu. Astrologos ausus sciolos fortesque Magosque consultare. Qui filiolum slammis sacrare Molocho non dubitavit, inops animi vecordibus ausis. Qui grassatus in omnes, qui sibi restiterant immani caede sustulit innocuos et sanguine polluit urbem. A quo ferro dissectus acuto creditur Isaias monitor. Qui saevo Babylonis ut antro carceris exemptus, solimaeae et redditus urbi est, protinus e templo simulacra removit et aras subruit, et rapidas fluvii proiecit in undas: Instaurans altare Dei pecudumque cruore imbuens.

XV. Amon, Manassis F.

Auctor idoneus Ammo insani cultus, scelerumque araeque profanae. Qui nihil veritusque Deum, nil patrui iniqui territus exemplo, lucos et signa Deorum auxit, et horrendo vitiavit moenia ritu. Quem contra coniuravere [orig: coniuravêre] ministri, et clam compressum magnae in penetralibus aulae demisere neci.

XVI. Iosias, Ammonis F.

Ammoniades. Rex Ammone satus. Iosias bello caducus. Nemorum domitor. Herospius. Immatura morte peremptus. Inprimis sancti Ieremiae legibus usus. Cinctus docto et sapiente senatu. Qui puer octennis praefectus Iudae est. Qui

proavi exemplum caeleste piumque se cutus, verba Dei coluit praeceptaque dia sacrorum. Traiecta pectora saevo vulnere confossus. Quique quondam Achas rabidis construxerat ausis, et quae fundarat veneranda per atria templi Ezechia natus, quos diruit omnia vindice ferro, in cineremque, reducta vagum dispersit in amnem. Iustitia ac pietate gravis meritisque. Qui diro saucius ictu occubat, et vitam cum sanguine fundit in auras Quo non quisquam Iehovae metuentior unquam Rege fuit nec Iustitiae servantior ullus, nec vera pietate, fide nec simplice maior exstitit. Quem magnifico postquam posuere sepulcro, turbati lugebant cives, Solmaeaque pubes; et Regni omnis ager lacrimas habebat angulus omnis. Tempore non alio scripserunt plura Poetae Carmina, lugubri tristissima carmina versu, maesta quibus rapti deflerunt funeta Regis.

XVII. Ioachus, Iosiae E.

Ioachides cognomine Sallum, quem peperit regem Libnaeis Hamutal. Ioacha, qui ege Iosia fatis ad sidera rapto, Iudigenae scsptrum suscepit. De genere natus, nemorum cultor Belique nefandi. Quem Aegyptiacus Riblatae in limine Necho detinuit captum, regnoque amovit avito. Quem captum Pharao deduxit in ora Memphidos extremum qua vinctus clausit trisi mor, tediem, moderantibus omnia fatis.

XVIII. Ioachimus, Iosiae F.

Rex. Ioachimus. Rex malus. Grandior annis. Praefuit undenos Iudae qui sceptriger annos. Fatis ad Tartara missus. Qui furens animi recitata volumina legis divinae flammis abolet. Quem Eliachimi mutato nomine, regem vult Ioachimum a subiecto cive vocari Necho Canopeus. Qui primum, Pharao quod rex repetiverat aurum argentumque dedit certam pro crimine mulctam. Ante alios vitiis immanior omnes. Qui nec caeleste salutis curavit verbum, nec sancta oracula Vatum: Sed templo fretus simulacrorumque sacellis, numen adoravit Beli numenque Moloch. Quem non Babylonius heros cessavit vexare. Cui studium falsos audire Prophetas, devia sectari, populum que avertere vero.

XIX. Iechonias, Ioachimi F.

Quem genitrix enixa Nehusta est. Patris vitiosi pessima proles. Qui terrae dedit, quod postulat aether. Alter Ioachimus qui et ipse malus, regno succedit avito. Qui Ieremiae detrectans hortatibus aures, se dedit Assyrio gentis cum vatre Monarchae. Omnia Nebathidae similis, similisque Manassi. Cui nulla fides pietasque fuit nec iuris et aequi ullus amor. Qui non tres menses complevit sceptriger omnes. Quem extulit ad lucem tristi de carcere vinctum et

XX. Zedechias, Iosiae F.

Iosia [orig: Iosiâ] genitus magno [orig: magnô] Regni ultimus haeres. Genitore creatus Iosia [orig: Iosiâ] Matthanias patris post sunera summa decennis. Iosiae filius degener. Quem Babylonius heros restituit regem. Sedechiamque vocat mutato nomine. Qui, gnato [orig: gnatô] germani e sedibus acto [orig: actô] flebile in exilium, non fausto [orig: faustô] sidere Rex sit. Qui aras, et nemorum statuas furiosa [orig: furiosâ] mente colebat. Annua qui rupto [orig: ruptô] servandae foedere pacis, ac iuramenti violata pendere lege, Assyrio renuit solvenda tributa Monarchae. Qui firmus inhaesit maiorum vitiis et totas vatibus aures impendit falsis, ridens praecepta bonorum. Maxime in Helciaden odiis bacchatus et iris. Optima qui suadet: sed non iucunda Tyranno. Iuratam violans fidem. assyriis iussis parere recusans. Elapsum quem pulvere belli indagans laqueis innexuit hostis, et eius ante oculos teneram miserando [orig: miserandô] unlnere prolem mactavit. Qui fidei violatae crimine regno attulit exitium, gentemque involvit acerbis servitiis, et damna sibi letalia adornat.

Captvitas Babylonica.

Servitia acerba. Exilii decies septeni anni. Babylon saeva, dura. Babylonis saeva potentis iuga. Malesidae commercia gentis.

DE REGIBUS ISRAELIS.

Ierobeam filius Naebathi I. Rex Israelis.

Nebathides. Ierobeas. Ephraeo [orig: Ephraeô] stommate natus. Rex Israelicus. Israelaeus. Servus quondam Salomonis in avia. Vituli cultor. Qui cultus [orig: cultûs] finxit nova semina. Vitulum qui compositis erexerat alis. Pugna domitus, victrice tyrannus. Qui sceptrum avulsit Iudae, Dominiqui Numine vero [orig: verô] comcempto [orig: comcemptô], proprios est ausus fingere Divos. Quem Deus admovit solio Isaelis avito, constituitque Ducem populi, post fata Sionis duo diviso terrae confinia regno. Qui Isaidae recto de tramite Patris avia sectatus, contemplis iussa, sacrosque aurea quos Mosis praescripsie pagina ritus [orig: ritûs]. Qui crimine foedo, atque profanato sua per sacraria cultu, exsuperavit omnes toto super orbe tyrannos. Qui statuas et signa Deum [orig: Deûm], lucusque paravit, impique aeterno vertit terga Parenti, illius ut diris stimularet cultibus iram. Qui mentem a priscis averrit ritibus aequam, et toas secum seduxit in avia gentes.

II. Nadab, Ierobeam. F.

Nadabus. Qui Nebathidae Thirsa succedit in urbe. Qui Ierobeae patri similis, lucos et signa colebat impius, ac positas fundabat ritibus aras.

III. Baesa, Abiae F.

iniustus, saevus, dirus, iniquus, infelix. Isascharidum de stirpe nepotum. Qui Nadabum insidiis, orto per castra tumultu, sustulit, et Regni rapuit successor habenas; delevitque comum saevi radicitus omnem Nebathidae, implevitque Ahiae praesagia Vatis. Qui omnem populum cultu profano foedavit, et iussos fecit contemnereritus [orig: contemnereritûs]. Quem Deus ex humili magna ad fastigia regni vexit, gentemque dedit frenare superbam.

IV. Ella, Baesae F.

Vino rex ebrius Ella. Sceptri successor aviti. Patriae non dege ner arcis, artis sacrilegae. Saevo ense peremptus. Qui populum sexit gemino non longius anno.

V. Simri, servus Ellae.

Simrius. Minister Ellae. Septem rex ille dierum. Nimium properato funere mersus. Turmae praefectus equestris. Vani sectatus fana Molochi. Qui regis caesi maculabat sanguine palmas. Qui domino servus sua tela rebeilia sumpsit, et regem leto crudeli sustulit Ellam. Qui ut vidit einctam obsidionibus urbem, nec seposse fuga certam reperire salutem, interiora petit sine mente palatia Regis, incenditque domum flammis, seseque cruentis ignibus exanimat. Quem fatalis hic exitus forte tulit.

VI. Amri, Dux Ellae.

Amrius. Votis communibus Amra rex declaratus, Summus qui dux erat agminis Ellae. Nebathidae sectatus iter. Qui eum regnasset Thirsae sex Amrius annos, Samariae iuga montis emit praecelsa talentis binis, ibique condidit validis munitam turribus urbem, imperii sedem. Qui cum Samariam tenuit sex persidus annos, mentem Orco, nomen probro dedit, ossa sepulcro.

VII. Achab, Amri F.

Amraides. Achabus. Impius, teter, furens, crudelis, acer, furiosus, Babylonius, manibus grassans. Tyrannus Samarius. Israelaeae Rector gentis. Hebraeae Gentis qui frena gubernavit. Qui scivit duce et auspice Deo vincere, sed palmis nescit victricibus uti. Divini Numinis hostis. Diri Ditis flebile mancipium: scelerum, culpaeque pudendae artifex. Rex Belicola, Numen caeleste perosus. Quo non fuit vitiis immanior alter. Mancipium Satanae; quem saeva Isabella flabello impulit, horrendas armare ad crimina dextras. Dirum iratis caelestibus omen. Qui ritus et signa muta Gentis Amorrhaeae secutus, satique oblita prioris corda gerens, meritam Dium stimulavitad iram. Impius ob thalamum pregrinae coniugis Heros. Sacrarum vehemens Legum contemptor. Caelitis Beli cultor. Haeres paterni sceptri. Scelere ante alios immanior omnes. Impia fictirii veneratus numina Beli. Qui nimio [orig: nimiô] uxoris

stimulatus amore, sacra posuit Belo delubra, nemusque, Samaria in media, votivamque addidit aram. Qui Diis fictis deditus usque fuit. Qui sanctos caede Prophetas sustulit hotrenda. Cui coniux Isabella fuit Sidonia nupta.

Isabella, ux. Achabi.

Regina Sidonia. Filia regis. Rege sata Eobalia. Regina Isabella. Infelix mulier. Nupta Sidonia. Rege sata Etbalio.

Isabella immanis. Furens animi. Rabidis furiarum percita taedis. Cuius nora est impietas et amor meretricius atrum in Belum. Cultrix operosa Deorum et Iovis et Beli. Ritus exosa probatos. Quae expers sepulcri furvas descenditad umbras. Quam rabido sub Iesraelidis agro [orig: agrô] ore canes Iaceraverunt. Turpis anus fucos pingens Isabella seniles. Quae calamistraros componit in ordine canos.

VIII. Ahasia, Achabi F.

Ahasias Amrea de stirpe satus. Nequam patris impia proles. Omnia Nebathidiae similis mentemque fidemque. Rex profanus. Qui tecto [orig: tectô] delapsus ab alto summa subit vitae discrimina.

IX. Ioram, Achabi F.

Athaliae frater germanus Ioras. Impia Nebathidae delubra secutus. Nivei cultor Nileo [orig: Nileô] more iuvenci. Qui fraternas regni tractabat habenas. Hoc uno melior devoto natus Achabo, quod Beli immunes subverterat igne Colossos. Reprobi patris impius haeres. Qui Moabitas postravit Marte rebelles, cum teneros ovium fetus inferre negarent, amplius et pecoris nollent persolvere lanas. Ergo socios violentus in arma coegit, accupidus pugnae saevos adscendit in hostes: iamque siti moriens subitas trepidare per alveum vidit aquas, gelidis fossasque replerier undis, absque sono venti, pluviarum motibus absque, quando preces sapiens Elisaeus fundit ab ore, Militiaeque favens animis spes addidit amplas.

X. Iehu, Nimsi nepos.

Nimseius heros. Rex Nimsiades. Belli ductor Iehus. Evertem genus omne furentis Achabi. Qui rerum magno [orig: magnô] successu inflatus denique insontes etiam paulatin laedere cives coepit, et in patrii grassari viscera coetus.

XI. Ioachas, Iehu F.

Samareus Princeps. Longi aerumnis evictus Ioacha belli. Qui Samario successit Ioacha regi. Statuas lucosque secutus et aras Nebathidae exemplo [orig: exemplô].

XII. Ioas, Ioahae F.

Rex Hebraeus. Qui post patrem tenuit moderamina regni, Quem recto Isaidae de tramite vitae impia Hebathidae flexit contagio Regis.

XIII. Ierobeam I. Ioae F.

Rex Samarius. Pronepos regis Iehu. Rex pronepos Regis proavi. Qui Nimsiadae Regi quartus successerat haeres, Rex Ierobeam

cultus imitator aviti. Dominatus pluribus annis. Qui statuas, et signa Deum, vitulosque profani Nebathidae oravit.

XIV. Zacharias, Ieroboae II. F.

Cultus [orig: Cultûs] demens imitator aviti. Soboles quae ultima promissi sceptro restabat Iehu. Quem populo spectante trucidat Sallumus, sexto regnantem mense, nec ultra.

XV. Sallum, Iabes F.

Sallumus. Crudeli sublatus caede Menaemi. Qui poenas patricida citatas persolvit. Qui non mensem ultra praefuit unum imperio. Sanguine qui partum regnum quoque sanguine rursum amisit.

XVI. Menahem, Gaddi F.

Menaemus Samarii soli Rex Menahemus. Thirsaea [orig: Thirsaeâ] regnum de sede profectus, Samariam veniens qui Salumum obruit armis demisitque Orco non sicca morte tyrannum. Qui impius Mosis contemptor et arae Nebathidae vitulos et dirum altare colebat.

XVII. Pekaia, Menahem F.

Qui patri successit in urbe Pecaias Samaria [orig: Samariâ], binos patriae rex forte per annos. Omnia maiorum similis pietate fideque et nemorum cultu.

XVIII. Peka, Remaliae Equitis aurati F.

Samarius Pecas. Remalio natus. Samariae Dominus. Altelr Pecaias. Rapiens diadema. Qui non melior fuit ullo aetate priorum, sive fidem spectes, seu relligionis honorem.

XIX. Hoseas, Elae F.

Qui regem ignavum clam ferro sustulit, et regni invasit habenas. Haud ullo melior regum pietate priorum. Omnia Nebathidae similis cultusque fidemque.

DE REGIMINE ETHAN ARCHARUM ET SACERDOTUM POST CAPTIVITATEM BABYLONICAM.

Ethnarchae.

Ductores, Duces, genuit quos stirps praeclara Davidis, Communis quibus est cum mystis summa potestas. Qui, dum reverentur amicum Persarum imperium, non Regum nomine sese iactat.

Zorobabel, I. Dux reditus atque Ethnarcha.

Zorobabel princeps. Soboles pia Salathielis, Iechoniaeque nepos. Dux Zorobabelius. salathiele satus, populi sumptis dux strenuus armis patrios qui carcere cives exemit Syrio, Solymaque in regna reduxit, belli rellliquias trucis, Assyriique tyranni. Egregius princeps, animi plenissimus aequi: qui cineres Solymae, collapsaque moenia primus restituit templique sacri instauravit honores. Agmina in antiquas duxit qui plurima sedes. Veteris iaciens fundamina templi ingenio suo [orig: suô]. Nova qui fundamina iecit postremis Ducibus generisque et honoris aviti.

Esdra, II. Dux reditus [orig: reditûs].

fulgebat honore. Altelr in amissae Patriam telluris Hebraeos ductor agens, magno circumdatus agmine plebis. Qui abstrusae divina oracula legis explicet, et vigili Musarum corde labores excitat. Disponens sacra. Restituens cum laetis Sabbata festis. Obiens officium fidi omnes Magistri. Qui ius et clara [orig: clarâ] pietatem in luce reponit.

Nehemias III. Dux reditus [orig: reditûs].

Praeclarus Nemias. Reditus in cara parentum Dux sole. Qui Dux postremus surrexit Hebraeis, multa diu passus. Monarchae Persarum Bromio spumantis pocla ministrans. Qui sacrae inceptam structuram persicit urbis. Omnia conformans legi. Patriae Pater. Divinae conditor urbis.

Iosephus, Ethnarcha XIV.

Qui placet Ptolomaeum Evergetam Hebraeis, atque sibi laudem et decus immortale paravit, dum sibi magnanimo devincit pectore Regem. Hyrcani genitor.

Iohanna, Hyrcanus XV. et ultimus Ethnarcha.

Ioannes Hyrcanus, cui verum nomen Iannae. Postremus Iudae dux. Qui de gente Davidis ultimus orbatum Machabaeis linquit honorem. Qui fuit Isaidum ductor postremus. Qui sua sescipse peremit dextera [orig: dexterâ], ut Antiochi rabidas evaderet iras.

Pontisices Maximi.

Sacerdotes Aaronis sanguine creti. Qui sacra gesserunt Solymaei insignia templi. Ter quini ex ordine mystae, qui populum rexere.

Iosua I. Pontifex.

Iesus antistes, populo tamquam Deus ipse colendus. Qui velue Eoo [orig: Eoô] de cardine stella coruscat, quae sugat exactae tenebrosa crepusculae noctis, sacrificos inter reliquos quoque fulsit. Qui princeps summum fratres tulit inter honorem. Quem docti perhibent finxisse Iudichae historiam sollerte animo.

II. Ioachimus.

Qui natus Iesu. Qui gentem fidus ceu Pastor ludae rexit. Historiam Esterae qui construxisse putatur.

IV. Ioiada.

V. Iohannes fratricida.

Ioachimi pronepos. Ioannes tigride longe immanior, aut trucibus Charybum natis. Saevitia [orig: Saevitiâ] vincens omnes. Qui cruedlibus armis germanum (Iesum) superans ipsas obtruncat ad aras.

VI. Iaddus.

Qui longe melior patri succedit laddus. Qui Alexandro Persas cum fregerat armis, vestibus indutus sacris occurrit, ut iram mulceret Regis, mirosque acquirit honores.

VII. Onias Priscus.

Qui patrem sequitur cognomine Priscus Iaddum. Flamioe quo Lagides Phariis Ptolomaeus ab agris horribile adduxit bellum.

VIII. Simon Priscus.

IX. Eleazarus.

Qui praeest sacris Eleazarus aris, Simonis Prisci frater. Qui decies seprem atque duos ex ordine sacro et pietate graves et cognitioneloquelae Graiae, transmisit, Philadelphi ut Regis ad usum Mosen et Vates reliquos per scripta docerent Graiugenum [orig: Graiugenûm] sermone loqui, patrio ore sonantes.

X. Manassas.

Qui simul e vivis Eleazarus ille recessit, clavigerum sacra [orig: sacrâ] venerandus in aede munus obit. Patruus Eleazari. Patriae qui tristia luxit damna suae.

XI. Onias.

Onias seniore Simone creatus. Qui insanas Ptolomaeum. Evergetam ad aras provocat. Qui, caeco dum fervidus igni flagrat avaritiae, nec, quod pepigere, tributum red dere vult Regi, accendit bellum.

XII. Simon iustus.

Sacrificos inter mystas supremus Cui tribuere etiam cognomina Iusti, sicutavo pridem.

Summus templi Solymaei praesul Onias. Insignis pietate. Qui primus in eximios templi succedit honores, iure suo, patria [orig: patriâ] que side sacra monia tractat. Cui pietas cunctos duxirigit actus. Germani terra [orig: terrâ] Menelai fraude necatus. Qui iusto officio sese abdicat ultro, adque Syros abit exul.

XIV. Iason, Oniae F.

Officium rapiens Oniae fugientis Iason. Qui Antiochum donis permulserat amplis. Qui sanctam illicitis contaminat urbem gymnasiis. Invisus populo. Qui praesulis summae munia sedis emit. Qui procul excedit urbe, inque Arabum infelix occubat humo.

XV. Menelaus Iasonis F.

Praeses templi Menelaus. Percussor Oniae, adiutorque feri maximus Antiochi. Qui, quem sine iure tenebat, honorum fraude rapit tacita fratri Germano non impierate secundus, sed saevis actis immanior. Qui pondus regi magnum promiserat auri, ut fratre excusso sanctis frueretur honore supremo templi. Qui, cum non suppetit auri copia sacrilegus divinis tradita vendit vasa ministeriis. Quem satus Antiocho Aupatoris cognomine gaudens transstulit in Syriam, funesta et morte necavit, tanti quod belli fax pernitiosa fuisset.

XVI. Alcimus.

Alcimus superbus. Qui post insidum Menelaum praefuit aris. Quem domuit subiti vis inproba morbi.

DE PRINCIPATU ASMODAEORUM VEL MACCABAEORUM.

Matathias.

Matathias Asmonius. Insita virtus cui iuvenilis erat, licet annis obsitus esset. Cuius ut impavido sanctus se pectore fervor

iustis exercuit flammis, prorumpit in hostes communes, legemque haud vanis asserit ausis. Qui manu intrepida [orig: intrepidâ] Iuvenem de sanguine Iudae, quem veteris adolere Deis nova sacra videbat, obtruncat, dignisque cruoribus imbuit aram: quin et praefectum regis prope conficit ipsum, cum sociis abolens devota altaria divis. Solivagos forti servans cum prole receptus. Qui, quis [orig: queis] relligio cordi fuit integra, ad arma evocat unanimes, et se defendere cogit. Eximiis natis circumdatus Heros. Qui agit in tutae sese deserta latebrae, dum se confirmet melius. Qui ingruit Syris nidoque expellit, et aras destruit, et sanctae temerata per oppida legis restituit cultum, iugaque aspera decutit hostis Patriae qui relligionis honorem erexit, tutae reparavit et otia pacis. Exulibus unum qui dixit iura perannum.

Iudas Maccabaeus, Matathiae F.

Forti pectore Iudas. Qui patri ad superos misso successit. Defensor legis. Qui fratres maximus inter. Qui Lyssam dare terga coegit occurrens acie. Qui rabidos ubi profligaverat hostes, triste nefas templo exscindit Iovis, et fanum instaurat, et urbem communit, lucemque suis accendit Hebraeis. Auspicio Domini quo principe quondam libera sunt celebrata encoenia plausu, obscenaque lue depurgata atria templi secretumque DEI quondam penetrale quod atrox Antiochi impietas Iovia spurcare Mephiti ausa fuit. Quo duce gens iterum Solymam rediere Iacobi, quique profanati gentile sorte fuere, verterunt lapides, saevumque altare ruerunt, et priscam ad faciem, puri molimine saxi, tursum erexerunt quadrati segminis aram, vasaque sacrarunt, et sessile candelabrum, cera illustrarunt et flavescente lucerna [orig: lucernâ], et mensam statuere novam, panesque diurnos poropsoere Deo, solitique volumina veli explicito pandere sinu, et frangentisacerra [orig: frangentisacerrâ] ruris odoratas fumum sparsere per auras. Qui Bachiadae numerosum milite pauco excipiens agmen, cum mente manuque patrasset plurima digna sua virtute, et gente cruorem pro patria fudit, cui dux erat atque fidelis servator, quamque sua vita fervencius arsit.

Eleazarus, Iudae Mac. Fr. III.

Animo praestans Eleazarus. Editus acri Matathia [orig: Matathiâ]. Animo Eleazarus acri. Qui egregie dum pugnat in hostem, atque elephanta necat stratus prosternit et ipsum.

Ionathas, Iud. Maccab. Fr. III. Dux et Pontifex.

Frater Iudae. Strenuus Ionathas. Dextraque et mente paratus. Strenuus armis. Quem populus rebus praefecit Hebraeis. Qui cohortes Bacchiadae innumeras acie profligat, et hostem ad iuratam adigit pacem, terrae inde

quietam reddit. Qui Alexandri sibi conciliat favorem Antiocho natis, eius et auxilio regnum venerabile templi primus Maccabaea e gente ca pessit. Quem Nicanor Demetrius opibus multis et honoribusauget. Quem Tryphon cepit cum prole tenella atque fide contra leto dedit. Cum Roma et clara renovans Lacedaemone foedus.

Iohannes, Ionathae F. IV.

Quo non constantior alter re bus in adversis socius. In fratres fidus validusque in bella Iohannes. Missus consilio fratrum ma gno cum pondere gazae ad gentes Arabum Nabathaeas. Cui dirus ennti steuxit Amorrheus sceleratae retia fraudis, cumque opibus vitam rapit.

Simon, Iudae Maccab. Fr. V. Dux et Pontifex.

Prostremum fratrum Simon, Magistratum populi templique capessens de gentis Hebraeae cunsensu. Vit consilio et virtute probatus. Clarus avis atavisque. Qui dum iura suae patriae divino tuetur, ante manu fratres, et forti pectore iuvit. Qui Solymaeam subiugat arcem, in qua praesidium latitans iam tempore longo perpetua Solymam velut obsidione premebat. Arce qui capta diuturni e mele tributi, servitioque gravi prosus elevavit Hebraeos. Quem gener in cena Ptolomaeus caedit inermem.

Iohannes Hyrcanus, Simonis F. Dux et Pontifex.

Qui dum Ptolomaeus Abobi filius (heu) viduam gemino cum pignore matrem obtruncat, solus fatum defugit iniquum. Qui post Hyrcani cognomina clara reportat, dum procul a patria Hyrcanos Mavorte fatigat. Consilio gravis. Bello non vanus, et alti numinis afflatu cunctis incognita noscens. Qui hortamine mentis fatidicae prisci scrutatus busta Davidis, ut mala damna levet, pretiosi repperit auri arcanis defossa locis ter mille talenta, muneribusque amplis iratum leniit hostem Soterem. Qui dives, laetisque auctus suc cessibus, milite se instruxit peregrino, et robore belli vicinae passim Syriae sibi subdidit urbes, produxitque suae longe confinia terrae: Quin et Samariae viduavit civibus urbem, deiecitque solo clari fastigia templi, monte Garicaeo quod struxerat ante Manasses. Qui gentem infestam subieit Idumes, Abramidum ritu cogens praecidere verpos, et servare genus, quae tunc servabatluda. Qui vires Syriae minuens iuga saeva repellit appopuli cervice sui ne postmodo Reges contra Iudaeos aliquid Mavorte valerent.

Aristobulus, Hyrcani F I Iudaeorum R. et Pontifex.

Hyrcani natus. Qui defunto patre sceptra capessit. Consilii cui dat praestantia nomen; sed feritas mentis falsum arguit. Qui tumore regisico mutat regimen Dicis atque Monarchae quod gestare solent, cingit diademate frontem. Improbus et saevus

mores, vitamque superbus. Accelerans iustae quoque fata parenti E medio fratres crudeli funere tollens. Primus Ityreos propriis armis qui fregit, et illos summa verendorum praecidere rite coegit. Qui suo longum non est gavisus honore. Qui crudelem animam cum fastu ponit, et orcum cum gemitu subit.

II. Alexander Iamnaeus, Aristob. Fr.

Qui potitur regno et coniuge functi fratris. Quem frater clauserat atro carcere. Sceptrum pro compede nactus; foedo pro barathro tanti fastigia regni. Qui denso armorum septem Ptolemaida vallo oppugnat, dum plura suo cupit addere regno. Qui Palaestinae cunctas sibi subicit urbes, cogit et insuetum Moabitas ferre tributum. Fortunae varios expertus saepe colores. Infidum tolerans adversa per aevum plurima. Qui Syriae iuctans cum Rege fugatur. Integer a lapsu semper qui se erigit. Quigentes hinc inde coercens imperio, laxas regnum protendit in oras. Belligerans tandem in bello cui finiit aevum febris ubi lenta cor tabe absum sit et artus.

III Alexandra, Iamnaei Vidua.

Alexandra. Defuncti sceptra mariti quae gessit. Cordata et so lers, operisque industria magni auctor. Honoris amans. Miti quae pace regebat Hebraeos, remo vens clades, bellique tumultus. Favens nimium Pharisaeae improvida sectae. Donis avertens blandis pretiosis arma Tigranis. Femina quae patriam funesta [orig: funestâ] clade tuetur.

IV. Hircanus, Alexand. F.

Hircanus ignavus. Cui dederat patrii ius nobile regni decessura parens. Qui regat inerti mente. Victo fratre sacri recipit qui iuris honores. Mystes canus. Qui templi dum munere et omni exulat eiectus regno se vertere magnum ad Rectorem Arabum iubetur. Cui non malefidus amicus Antipater fuit, et magnis curator in actis.

V. Aristobulus I. Hircani Fr.

Aristobulus sagax, industrius. Auctor fraternae rixae. Minor qui frater honorem aufert maiori fratri, postquam acie vicit. Fratri parere recusans. Qui contra ius regna tenebat. Quem vincens Aretas in templi moenia clausum obsidet, atque manus armatae viribus urget. Qui patriae fatalia damna facessit. Impia de patrio certamina regno suscipiens. Qui in Ausoniam captivus ducitur urbem. Qui captus Romana in vincula transit. Suae tristissimus genti damna parans. Cui Caesar diuturni vincla resolvit carceris. Quem geminaseptum [orig: geminâseptum] Caesarilegione remittit in Syriam, ut cives inimicos inde propulset, Quem, quis Pompeii melior nunc causa videtur, fraude necant, ipsi dum toxica saeva propinant incauto prius ad patriae quam pervenit oras.

VI. Antigonus, F. Aristocb.

Antigonus profugus, miser. Cretus regali stirpe. Remissus ad urbem Aeneadum, posthac cura maiore tenendus. Supplex a magno contendens Caesare, ut ipsum permittat fungi patrii moderamine regni. Qui nimium rabiosae prodigus irae Hyrcano patruo geminas ferro amputat aures. Quem Sosias captum exuit aevo. Cui Anronius collum regale securi amputat, haud generi parcus, sortisve misertus.

Alexander, Antigoni Fr.

Qui ante, invictae quam magna palatia Romae capitvus tangit, patriae redit hospes, inertes fallens custodes, aliquosque ut ceperat hostes, infesti patruo movit certamina belli de regno. Arcibus atque viris Iuvenis nudatus et armis. Cui generosa a vertice collum Antiochi resecat Dux Pompeianus ad urbem, dum patris ad reditum frustra sibi contrahit agmen.

DE PRINCIPATU IDUMAEORUM SEU HAERODUM.

Antipater Antipae F. Iudaeorum Procurator.

Antipater Idumaeus. Vir pectore fortis. Promptus dextra. Hyrcano gratissimus inter Magnates. Patriae ius dicere iussus. Cui magna potestas inter Idumaeos. Peregrinus curator Hebraeum [orig: Hebraeûm]. Cuius gens postera rexit Hebraeos. Qui magnis opibus natos, et viribus auget, dum nimis Hyrcani indulget vaecordia. Perpetuo qui captat eorum, quos Mars victores fecit Pallasve, favorem, confirmatque suas vires. Qui et corde opibusque valebat. Malichi qui fraude necatur.

Phaselus Antipatri F. ab Antonio cum fratre Tetrarcha factus.

Herodis frater. Qui sponte cruentam impingens saxo fronem, sese eximit aevo, ipsum pro libitu ne tractet barbarus hostis.

Herodes Ascalonita, Tetrarcha et Rex Iudaeae.

Herodes Rex, Dux, Tyrannus. Hostis. Rector Idumaeus. Herodis saevi inclementia Regis. Vulpes Idumaea. Lamia.

Herodes ferus, impius, malus, illaudatus, insanus, caecus, brutus, crudelis, nefandus, cruentus, barbarus, turbidus, inhumanus, insidiator. Gravior natu. Haud securus. Cavens avitis sceptris. Cretus Idumaeo sanguine. Pollentissimus inter Antipatri natos. Mira virtutem specie mentitus. Doli plenus. Iudaea ingente cruentus. Prodigialium monstrum Parentum. Gladio fremens. Misereri, parcere nescius. Haud sibi constans. Extra iucundus benefactis, intus acerbus. Cui varias agitat mens callida fraudes. Clam praedo largusque palam. Cui vellus ovillum ingeniumque lupi. Mel lingua [orig: linguâ], corde venenum. Externis mitis, sed carnificina suorum. Factus ab Antonio per Hebraica regna Tetrarcha. Qui Antigonum vix effugit hostem et Parcae laqueos. Qui, Romae ut contigit

arces, eximios illi magno cum Caesare honores Romani imperii consors Antonius offert Iudaeaeque simul Regem declarat. Qui vir magnanimus et quem gloria telis assiduis pupugit. Qui fastu excelluit omnes Qui nimis oppressas vires exhausit Hebraeum, caedibus innumeris, et iniqua mole tributi. Insidias tendens, sed sine fine Magis. Vanos qui gestans corde timores inter Bethlemiae muros, circumque per agros vicinos, crudo pueros necat ense, minores annis, qui geminis. Quem rabies tanta efferat, ut quoque morti tradat Iudaea ptolem sibi matre createm. Qui furit innumeris infantum cordibus. Qui petie insano ferro Christum. Qui suspectam misit ad urbem mille viros ferro instructos, qui, moenia furto per noctem ingressi, teneros, quicumque reperti, infantes matrum iugularent ubere raptos: quo numero in tanto caderet quoque regius haeres. Qui pueris ex ubere raptis afferri Furia iussit agente necem. Crudeli tingens Bethlimica compita caede. Iubens partus iugulare biennes. Qui iussit tenero sub ubere plebem innocuam in sinubus rigido succumbere ferro. Cuius Nemesis fera membra fe bre coquit rapida, nervos et torquet acerbo convulsu. Semper manantem viscere toto ulcus agit saniem, foedam cruciatibus alvum lancinat assiduis colon, et tumor improbus inflat, membra, scatent toto numerosi corpore vermes, et caro semiputris Stygios exhalat odores. Cuius erat maior quovis medicamine morbus. Qui tandem invisam morralibus atque Tonanti exspirans animam Phlegethontis misit ad undas. In unum cogens, Abramidum qui multum in gente valebant, exstinctoque iubens se omnes ext[?]nguere, luctum ut licet invitis sua mors ita gignat Hebraeis.

Archelaus Herodis F. Ethnarcha ab Augusto constitutus.

Archeleos capiens regnum Iudaeae et Samariae. Ethnarcha dehinc pro Rege vocatus. Furiis animisque Tyranno non melior. Saeva debacchans, qui caede novellum funestat regnum. Qui cum sanguineae finem non poneret irae, quaestibus Hebraeum Latia reus urbe peractus exul, Gallorum transfertur ad usque Viennam.

Philippus Fr. Archelai, Tetrarcha Trachonitidis.

Qui Gauloneae Trachonides et Bataneiae a patre legatum sortem tenet atque feracem Paneadem regno cum Chalcidos. Iustus sapiensque Philippus. Qui non paucos in annos tenuit concessam sortem, quam structuris non vilibus ornat. Caesaream ponens veterem Iordanis ad amnem. Augens littoream Bethsaida. Cui Herodiadem sponsali foedere iunctam Herodes aufert.

Herodes Antipas, Fr. Philippi Tetrarcha Galilaeae.

Cui vulpis tribuit cognomina Christus. Iodaeae herbida rura sihi, qui vendicat et Galilaeam. Qui foedere lecti incesto foedat mentem. Qui sanguine dextram innocuo foedat, caput a cervice revellens Iohanni. Coram qui nitida cum veste puella exercet blan dita choros. Tentans quoque tol lere Christum. Quem Caesarea Agrippas infamat in aula, quod monstri quid alat. Quem incestum Caius malignis credulus indiciis cum foeda uxore relegat ad Gallos. Lugduni quem dignus in urbe interitus cepit.

Agrippa, Aristobuli F.

Agrippas prudens, iniustus. Mitis et aequus. Natus Aristobuli iam lumine casti. Impendens genti bona plurima. Pauperie alienoque aere gravatus. Qui principio vitam vix sollicitudine in oegra sustentans, subito spe fit felicior omni. Cui finitimis Trachonida campis dat Caius, beat Antipae quoque sorte deinceps. Cui sacrae cessit dominatio terrae numinis arbitrio, Ducis atque favore Latini. Cui Iudaeae regnum con cedit amico Claudius indulgens et magnus quicquid habe bat Herodes, tribuit, quam plurimaque insuper addit. Rex qui Iohannis fratrem secat ense Iacobum, utque Petrum damnet scele rata in compede vincit. Qui parrias rigide leges tuetur. Cuius virtutes insana superbia foedat. Cuius filis intexta superbis argenti vesti, Phoebi cum lumina certans spectantem visus adeo praestringit, ut illum clamarent stulte esse Deum. Quem, patulas cum assentantibus arrigit aures, nuntius aetherius tumidum ferit, atque dolore infligit miseros in viscera. Cuius iacentis innumeri toto nascuntur corpore vermes. Qui se mortalem mos esse fatetur vermibus arrosus. Qui putribus lendibus esca fuit. Cui lendes tabo lurida membra terunt. Qui membra immundo [orig: immundô] correptus tabida morbo, illaudatam animam fudit.

Herodes Agrippae F. Rex Chalcidis.

Qui regnum cepit amoenae Chalcidos, et templi curam, summique creandi flaminis arbitrium, sacrumque nomisma tuendi.

Agrippa II. Agrippae F.

Ultimus Herodis regnum de gente superbi. Agrippae natus cognominis haeres, non regni. Qui patrui defuncti in Chalcide sorrem accipit, et templi ius designare Magistros, et bona custodire sacris deposta latebris. Qui decedens patrui ditione, Latini Principis atbitrio duram Trachonida et agros vicinos, cum aliqua Galilaeae parte renebat.

ALIA NOMINA PROPRIA AD HISTORIAM SACRAM PERTINENTIA.

Abnerus.

Satus Nereo. Sauleae gentis dux fortissimus. Dux animi sidens, dextra fortissimus.

Achitophel.

Achitophelus consiliis dandis maximus auctor. Ille Gilonites, quo non praestantior alter consilio, aut ullo maior honore fuit. Qui tanto eloquio pollebat, et ore diserto, ut responsa viri cael estibus aequa putarent Oraclis homines, velut ipso exaethere nata. Ferus Achitophel, qui postquam sua vidit inanes consilia in fumos ab iisse; salute desperata in sese ipse furens laqueo [orig: laqueô] sua guttura frangit.

Agatha.

Amasa.

Iethrides. Iethro patre, matre creatus Abigaile, amitam quam seditosus habebat Absalomo e caro Davidis patre sororem. Amasides. Sobrinus Isaidae. Davidae consanguinitate propinquas Iudaici dux agminis, quem blande alloquitur, barba prensumque Ioabus basiat, et tacitum vagina liberat ensem, incautique ferit ventrem Serviadae gladio [orig: gladiô], qui caesus ruit, et icta viscera fundit humi. Qui in media regione viarum caesus, lapsatus tabo atque cruore iacebat.

Anna, Maria Deiparae mater.

Apollonius.

Apollonia.

Caelestes imitans Apollonia nymphas. Gloriafeminei sexus Nilotica virgo. Quae capit antiquo veniens ab Apolline nomen. Alexandrina Virgo, quae felicius Apollineo grege solet insanos oris fugare dolores. Phariae telluris alumna sacra, pudica, alexicaca, Diva, quae mortalium precibus sollicitata fugit odontalgiam, acuta dentium tormina, doloresque infandos. Virgo virilis, quae licet tardante senecta, morteque proposita, et lacero crudeliter ore excussione dentium ludificata carnifices, flammas ruit in medias, atque divinis ignibus usta superavit ignes. Virgo inclita quae sacri corporis Exuviis Augustiniana delubra condecorat, qua leni flumine zenna labitur, quaque Scaldis refluus inundat.

Asael.

Invictis felix armis. Potens animis certare, manuque, et cursu pernice pedum praevertere cervos. Celeri fretus super aethere planta [orig: plantâ].

Balacus.

Benaias.

Ioiades. Factorum laude Benaias magnanimos inter clarus honore viros. Aemulus Isaidae. Invictus heros manibus. Qui rure Moabi corripuit quondam geminos necuitque leones, et quinas

excelsum ulnas, cui dextera trunco [orig: truncô] armata, exili prostravit fuste Gigantem.

Benhadadas.

Benhadadas, toties quem spes concepta fefellit. Benhadadus antiquis avis ex urbe Damsco [orig: Damscô] editus, et diris Rex immanissimus ausis. Cui triginta alii Reges et duo socia arma ferebant, commoti rapidissima fulmina belli.

Caecilia.

Quae sata sublimi Gracchonum sanguine virgo. Clara atavis opibus que potens. Pulcherrima virgo.

Cananaea.

Catharina.

Catharis. Costis. Patri nata unica Costo. Patrona Sophorum. Splendida Lucifero similis Catharina. Sancto metuens Catharina Pudori. Regia ptogenies. Witebergensis Patrona Lycei. Eximium Catharina decus Memphitidos orae. Aonium prona movere gregem. Quam Lagidarum â sanguine ductam commemorat. Costo sata Rege. Qua fotrice iuventae Aoniae debent pensa calere colus. Qae Clarium prima parte movet opus. Haberi quae gubernatrix studiorum iussa virago est, et partes implere tuas, ô Pallas Athene. Quae terras olim stupefecit et aetheris orbes doctrinae fama, partasque implere virorum femina sustinuit, nulli nec ab arte, nec usu, nec linguae cultu, quicquam cessura Sophorum. Quae patrona Sophorum coepta coli est aetate patrum, quo [orig: quô] rite docentum discentumque prope moderetur et augeat artes. Fortunare suo [orig: suô] potuit quae numine nullum, quicquid erat, cuiatis erat, me iudice, coeptum.

Centurio.

Christophorus magnus.

Christifer. Quem fixit cordata vetustas, et pictum cunctis voluit ostendere templis. Quem simili sub imagine prodit artifici suco [orig: sucô] prisco manus aemula genti. Qui vesana per aequora Christum detulit ad siccas grandi molimine terras, allucente facem prope fluminis ora senecto. Quem pinxit fixae in fronte tabellae linea peniculi formas imitata. Vir omni viribus humano [orig: humanô] maior et ore viro [orig: virô]. Qui maris aspera vadit et procul a portu vasta profunda subit. Cui puer in scapulis residet sine viribus, et qui, si non vagiret, vix hominem esse putes. Qui regit arrepto [orig: arreptô] titubantes stipite gressus [orig: gressûs].

Cyrenius.

Sulpitia [orig: Sulpitiâ] narus de gente Quirinus nomine, quis Syrio fertur Cyrenius. Iura leges que dans Iudaeis, subiecta que terrae arva Palaestinae Lati ditione premens. Consulis imperium, saevasque fecures qui gessit trabea [orig: trabeâ] insignis, cinctuque Gabino [orig: Gabinô].

Dionysius Areopagita.

Gallorum sublime decus, rarissima gentis gloria Cecropiae, toto Dionysius orbe altior.

Dominicus.

Dorothea.

Dorothea, quae Cecropio [orig: Cecropiô] cognomine dicitur esse donum illustre Dei.

Esther.

Sagax Esther. Hadassa. Edessa. Esthera modesta. Quae cunctas super una puellis eminuit forma [orig: formâ] cordatae et acumine mentis.

Hadadeser.

Rex, genitore Rehobo [orig: Rehobô] editus, Euphratae magnus dominator ad undas. Quem isaides sibi tristia bella parantem perdomuit, caesis peditum bis in agmina denis milibus, atque equitum magua [orig: maguâ] pereunte caterva [orig: catervâ].

Haman.

Haemorrhousa mulier.

Quae tacta [orig: tactâ] compesci veste cruorem femineum exsanguesque artus [orig: artûs], pallentiaque ora ilicet obstructis calefacta rubescere venis credidit.

Holofernes.

Holofernes dirus, efferus, fortis. Assyrius princeps. Assyriae dux imperterritus orae. Forma [orig: Formâ] succensus honesta [orig: honestâ] Iudithae. Cui Iuditha fero decidit ense caput.

Husai.

Ioab.

Dux Serviades. Ioabus princeps fidus, fortis. Belli ductor. Qui belli tenuit moderator habenas. Impatiens animi. Qui, monstrat aut ab arbore vidit pendentem Absalomona, gradu veloce citatum quadrupedem instimulat, ferroque tricuspide pectus traicit. Armipotente officio motus, tractusque dolore repulsae. Qui sibi praelatum studet extinxisse propinquum. Immani qui caede duos occidit belli ductores. Qui duces geminos furiali caede peremit, ignaro [orig: ignarô] patre Davide, virtute priores, iustitiaque ipso meliores. Quem cornua sa cra tenentem instructus telo [orig: telô] radiante Benaias votivam obtruncat ad aram.

Iuditha.

Lazarus Bethanicus.

Palmiferae Rex Bethanes. Lazarus haud procul Bethanes regna tenens. Antiqua vir nobilitate per omnem inclitus Assyriam Christi sectator et hospes.

Lazarus pauper.

Magdalena.

Marcolfus.

Mardochaeus.

Margaretha.

Martha.

Martha maestissima, innuba, hospita. Expers thalami. Bethanica virgo. Officiis gaudet sed ula Martha piis Quae Marthae gaudcbat nomine dici. Quae dicta immensi est hospita sancta Dei.

Martinus.

Martinus beatus. Pannoniae genitus, qua clara Sabaria vernat. Qui chlamydem Martinus inops divisit egeno, qua [orig: quâ] Christus memorat se bene veste tegi. Ambianis qui cum tremulum cernebat egenum, dimidiae chlamydis mox ope membra tegit, quam coram Angelicis turmis senocte silente pauperis in specie Christus habere refert. Vir cui Christus amor, timor, omnia Christus Supplex sacerdos Turonum, quorum moenia habent veneranda sepulcra illius. O caput astutum; quod agit Martinus, an aequum est? scilicet egregia decipit arte Deum: Dat mediam vestis partem egens, dat laceram, dat quae mox peritura foret. Callidus est, in quo? Divinam sperat Olympo pro medio lacerae vestis habere togam.

Naeman.

Egregius Dynastes, Regis Syrii in aula Illustris. Militiae princeps, quo non studiosior alter res Domini curare sui, nec promptior ullus, sive fidem, seu quis parum est expertus in armis. Cuius ceoptis Deus adspirabat, et orsa successus fati non infelicis habebant, Quem vexabat lepra.

Nicolaus.

Nicoleos Pataraeus. Favens Pataraeus. Quem victis etiam commenta antiqua Camenis praesiciunt. Populi victoria, cuius nomen (crediderim divinirus) ore Pelasgum vertitur Ausonio. Superis adscriptus. Ille Scholarum atque Sacerdotum Patronus.

Og, Rex Basan.

Qui texit opes Basanidos orae. Qui se vasta [orig: vastâ] cum mole ferebat, et Basanis agros ampla ditione premebat.

Pontius Pilatus.

Syriae Rector Romuleus. Romulidos oraemoderator. Ausonius preses. Dux. Praesul. Latialis praeses

Pilatus trux. Solyma residens in urbe. Syriis qui praesens in oris. Qui quondam Solymae imperium habebat. Cui magna fuit reverentia, magnus gentili de more labor, super aethere cassus.

Seba.

Montibus Ephraicis Ieminidum [orig: Ieminidûm] de stirpe satus, Bichroque parente. Moenia tenens Abeliae. Davidae scurra rebellis. Furiis

stimulatus Averni. Famosus homo, elatoque superbus stemmate Iemini dum; sed cetera futiliserro, futilis ardelio.

Sehastiannus.

Inclitus armorum ductor de nomine Graio, quod si quid velit in nostram traducere linguam, Augustum dicit venerandum.

Seon.

Simon, templi proditor.

Simon caecus avaritia [orig: avaritiâ], seditione potens. Gentiles superans impietate viros. Quo non sceleratior alter.

Sissara.

Dux belli, qui ad proelia currus [orig: currûs] egit nongentos aerata fasce rigentes Sisarus, duro cui tempora clavo [orig: clavô] perforat, Hebraeisque novam dat femina lucem. Dux furens animi funesto bello.

Susanna.

Siracides.

Pietas sapientis lesu. Hebraeis auctor honorus avis. Qui de virtute librum edidit.

Tabitha.

Dorcas Ioppaeae netrix operosa Minervae, vel tunicas, aliud vel suat induvium. Defunctam quam iam bona femina lavit et unxit, iamque foris, rigidos prodidit alsa pedes. Cui Petrus, aetherius quem Spiritus armat, in ignes frigida vivifico membra calorciet. Caprea surgens, seque repraesentans viva vidensque suis. Quae pinxit acu tunicas mortalibus olim.

Tres Reges.

Balthasarus, Melchior, Caspat qui olim extrema [orig: extremâ] Reges Arabum ditione profecti creduntur, nato Bethlae inter moenia CHRISTO, myrrham, tus, aurum, numero pare dona tulisse.

Tres Iuvenes, fornaci igncae inclusi.

Qui tres impune per ignes laeti ibant pueri intacti, pariterque canebant caelicolum [orig: caelicolûm] Regi conversi ad sidera laudes. Ingentes quorum mediis fornacibus ignes parcere corporibus longaeque absistere flammae cernere erat. Quis [orig: Queis] Dei ad imperium pueris insomibucolim abstinuit vapori in mediis fornacibus ardens. Qui pueri in mediis fornacibus astant illaesi, iactantque suas ad sidera laudes.

Urias.

Hethites. Serviadae feralia castra secutus. Hortis bellator in armis. Ter denos inter Proceres fortissimus heros. Caedisbaiulus ipsesuae

Zachaeus.

DE QUATUOR MONARCHIIS.

Quatuor Monarchiae.

Quadruplex opus orbis regnati. Imperii quadruplicis ortus et auctus. Terribilis praegrandi

Monarchia prima.

Assyrii moderam ina prisca Monarchae. Imperii series integrae primi, in quo subiectis Rex praesidet, omnibus, unus. Prima imperii fundamina. Imperium multaevirtutis amoris, maiestatis, honoris, opum, splendoris abundans. Assyriae moderamina terrae. Auratus vetex. Monarchia, quae longe reliquas supereminet omnes imperii species. Per caput auratum manifesta luce notata. Cui Leo de salsis et amaris fluctibus orbis remigio alarum Iovis alitis actus in auras convenit.

DE REGIBUS ASSYRIORUM.

Nimrodus, primus Monarcha et Re Assyriorum.

Nimrodus Chuso de genitore satus. Celer Assyrio venatorlimine Nimrod. Qui prima imperii iecit fundamina terris, venatorque hominum trux, venatorque ferarum.

Nimordus rabidus. Avus cui Chamus. Primus ad Euphratae ripas, ubi condidit urbem, imperium instituens primum. Adversus Semo Semigenisque. Qui caelo molem sustulit Babylonaque dixit, postquam lingua noxo multyplicata sono est. Qui vi sibi subicit agros Chaldaeos.

Belas.

Nimrodo genitus. Babylonis conditor urbis. Qui felix saevusque minus Dux, foedere certo imperii laxas scivit dare mitis habenas.

3. Ninus vel Assur.

Iuppiter Assyrius Niniven qui condidit urbem. Qui durius urgens imperium, et lari regis belloque superbi iura per Aethiopas sua dilatavit, et acer tutator patriae pictis bellum intulit Indis.

4. Semiramis, Ux. Nini.

Dercetis filia. Regina Babylonia. Semiramis formosa, pharetrata longaeva. Quae concubitu nati arsit. Assyriis astu mentita virum. Quae Nino coniuge felix plurima possedit, sed plura prioribus addidit; non contenta suis, nec totis finibus orbis. Quae urbem Babylona coctilibus saxis struxit, ac arcis opus.

5. Ninias.

Mini successor, quem sacra volumina dicunt Amraphelum. Ortus genitore Nino. Parricida. Qui desidis otia vitae amplexus periit turpis inerte situ.

6. Arius.

Insignis vitiosis Area factis. Mollis homo pattiis lituris sua classica iungens tympana. Deliciis plenus luxuque fopitus.

38. Sardanapalus.

Sardanapalus iners, imbellis, impudicus, libidinosus, mollis. Qui muliebriter serviit flagitiis languidus improbis. Qui secum in pyram clarissima pignora misit. Dicitur obscenae qui pellicis instar amictus femineum numquam deseruisse chorum. Qui

sese regnis spoliasse paternis dicitur, ardentem et demens insilisse pyram. Apex luxus [orig: luxûs]. longe corruptior omn foemella [orig: foemellâ]. Teretem delibens pollice fusum, inque gynaeceo tractans muliebria pensa. Qui segnes egit stultissimus annos. Rex qui mentis inops, ratione carens, vitae traduxit iners tempora. Molissimus inter terrigenas, quos Phoebus ab aethere vidit. Semper edensque bibensque animumque in ludrica mersus. Quem Chaldaea [orig: Chaldaeâ] Phulus Babylone Belochum obsessum rapidos fecit adire rogos. Capta [orig: Captâ] conclusus in urbe. Incensa [orig: Incensâ] examinans seque suosque domo, dum cupit invisam quam primum abrumpere lucem.

39. Phulus Belochus.

Assyris magnus tellure Monarcha, Babylonia regna capessens. Faciles qui praebuit aures, cum Ninivitarum Ionas ventura per urbem supplicia, et scelerum poenas exponit, et illos paenituisse mali iubet, et ponere labem. Occupans Babylona. Qui cepit Samari am et valida [orig: validâ] virtute Menaechmum contudit, atque auri pendere iussit opes.

40. Tiglat Palassar.

Phulus patri non degener Assur. Nomine Tiglatum quem sacra charta vocat. Qui tribu Naphthalidum Galilaeoque orbe potitur. Samariae primus collabefecit opes. Qui bellis adiunxit Gali laeas fortibus oras, Naphthalidum que tribum Syrios adduxit in agros in longinqua subactos Nephthalidas abigens patria sine fine parentes.

41. Salmanassar.

Salman patrii cognominis Assur. Salmanaser Rex, Monarches Assyrius. Qui sibi conditione tributi devinxit Oseam. Arbelam evertens Samariaeque solum. Invictis cingens mox obsidionibus urbes, abducensque decem sub Babylona tribus [orig: tribûs]. Totum Israelis regnumqui delet, et ipsa dena per arentes dispergit stemmata Colchos. Samariam capiens, regnum qui nobile finit, indigenasque omnes procul amovet.

42. Sennaherib.

Sennaheribus. Blasphemus hostis. Assyriae moderatot. Furiarum percitus oestro [orig: oestrô]. Contemptor honesti et iusti. Ultima qui Solymae fata Ezechiaeque minatus, agmina caelesti perdidit illa manu. Cyclops Assyrius. Qui natorum longa vi victus, et arte duorum occidit, et dulcem crudeli funere vitam exhalans nigrantes Erebi successit ad umbras. Foedo [orig: Foedô] cui vulnere nati accelerant mortem. Qui redux, Ninivae sacris dum supplicat aris, occubat (heu) nati perditus ense sui. Qui valida instructas ad bella cohortes ducit in Ezechiam Regem tanto [orig: tantô] agmine Iudae, ut veniente ipso sit visa gravescere tellus, et lato [orig: latô] capere vix qui verit agmina tergo.

43. Assarhaddon.

cepit habenas. Haddo Rex, crudelissimus Assur. Qui parricidarum regna nefanda capit. Qui denis regnando haud longius annis praefuit. Quem Merodach Baladam frangit solioque paterno exuit.

44. Merodachus.

Imperium Assyriae habens. Qui Baladone satus, Chaldaeae semina gentis, quadraginta unnis praefuit Assyriae. Qui legatos portare salutem Ezechiae iussit.

45. Ben Merodach.

Patrii cognominis haeres, annos qui gessit ter diadema decem. Qui Solymam castris obsidet, Regemque Manassem captivum vinculis ad Babylona trahit.

46. Nahuchodonosor I.

Nebucadnezarus, imperium patriis qui suscipit armis. Qui Nilum vim sibi ferre videt, quando suas Necao deduxit in arma cohortes. Qui Necaonem Induperatorem Pharium victricibus armis comminuens campis meret alta tropaea Mageddae. Infractus qui viribus ampla contrivit Regis Medorum signa Pharaonis.

47. Nabuchodonosor Magnus.

Quem Nebucadnesarem sacra pagina dicit. Qui latipa tens magnae Babylonis habebat imperium. Qui acer Iudaeam pugnacibus obruit armis. Qui sedes populatur, opes exhaurit, et aufert ius regni. Qui primus Iudae quoque libertate nepotes exuit. Qui Regem solvere cogit Assyriis, quod Rex non solverat ante tributum. Iudae qui multo milite Regem cum sacris opibus captum vinctum que catenis abstrahit in summam terrae Chaldaeidos urbem. Magnis Rex Regum Maximus ausis, mirificaque Dei bonitate Monarchae stupendus. Qui patris imperio successit. Magni nomen et omen habens. Qui Solymae subvertit opes et nobile regnum, et duxit vinctos ad Babylona greges. Qui flammis Salomonia templa cremavit, ac Solymam in rapidos iussit abire rogos. Iniciens viros rapidi fornacibus ignis fictitium nolunt qui coluisse Iovem. Qui regno pulsus silvis errabat, et amens depascebat humi gramina more bovis. Cui rigidae toto surgebant corpore setae. Sub dio in campis qui ferus erat. Cui pars in nomine prima dicta fuit Nebo simulacri a numine sancto. Qui cultus apud Assyrios abolevit inanes. Cui Daniel Vates praesaga [orig: praesagâ] voce futuri: Tu caput e puro Rex, inquit, diceris auro. Dans nova iura Dei statuae sub imagine. Qui poenas dans ambitionis atroces, vivit inops animi, solioque nitente remotus, humanos extra coetus abiectus agrestem ad pastum totos septenos iugiter annos se socium praebet brutis animalibus, interque haec capiens viridem mensis communibus escam. Qui ferus oblatas in campo ruminar herbas. Instructus valido Nimroidus

agmine ductor. Qui bello domat atque fame, quam cinxerat, urbem Diis caram. Thesanris abolens, sacrisque refertum templum.

48. Evil Merodach.

Merodacus, stultum quem gens sua stulta vocabat. Qui tenet imperium, patre ferae silvae lustra se quente foris. Carcere Iechoniam qui dura [orig: durâ] et compede regem eximit, ac socium magno in honore locat. Quem stultum proceres dixere nefandi. Cui mens est conscia recti.

49. Regassar.

50. Labassaradach.

Labynitus. Qui diadema capit patris. Qui Gobriae natum serio ferus ense trucidat, crudelesque infert hic et ubique manus [orig: manûs]. Qui ciet in Medum quoque demens arma Darium.

Balthaser, Rex 51. et ultimus.

Balthasar impius, temerarius, vinosus. Rex Assyriorum ultimus, extremus, detestabilis. Luxuriantis imago gulae. Imperii capiens sceptra paterna. Dissimilis patrique pudendus avoque. Plurima qui fecit non facienda pio. Blasphemis vocibus audax. Cui paries fatum crudele minatus aetheria scripsit mystica verba manu. Qui celebrans magno convivia luxu, et proceres inter femineum gregem inferri iussit calices ad fercula sacros, quos Solymae templo dempserat ante pater. Qui potans divinaque pocla pvofanat ebrius, contemnitque Deum, concelebratque Iovem, proxima cum miserum nox funere mersit acerbo. Qui plenis humectans labra culullis, nocte sub obscura scortis immixtus, et inter magnates ad mensuram. Carchesia potans, strangulat immodico spumantia guttura vino.

DE PHARAONIBUS TEMPORE PRIMAE MONARCHIAE.

Reges Aegypti.

Mizraim, vel Osiris, Primus Rex Aegypti.

Osiris sanctus, caelestis, frugifer, Pharius, corniger, nudus, auricomus. Numquam satis quaesitus. Cui Pharao Regum nobile nomen erat. Quem barbara proles mirabatur. Quem Aegyptus venerabatur. Quem maerens Aegyptus plangebat. Quem barbara Memphis plorabat. Quem qui damnat, iugera damnat. Qui hospitio Abramum cum coniuge Sata [orig: Satâ] fovit, Hebraeorum rura premente fame. Foemellae allectus specie, quam forte sororem Thariadae audierat. Thariadae rapiens non sine amore Saram. Qui Abrami creditur usus ope. Divino lumine mentis praeditus.

2. Orus, Pharao.

Io. Busiris, Pharao.

Busiris illaudatus, dirus, cruentus, ferus, tristis, Niliacus, saevus. Hospitibus insiduosus. Iosephi ignarus Cui genus Hebraei hospitis exstinguere prima cura fuit, fetus et iugulare novos. Qui iubet infantes ipso concidere partu, aut Nili immersos praecipitare vadis. Qui Thebas Aegypti condidit, et nomine dictam Busitim noto Pyramides que loco. Urens clausos in are viros.

Thrasias.

Hospite qui caeso monuit placare Tonantem. Qui inventas primum Ausiridis imbuit aras, et cecidit saevi, quod dixerat, hostia sacri. Cui Busiris, fies Iovis hostis primus, inquit, et Aegypto tu dabis sospes aquam.

XIII. Pharao Cenchres, vel Bochoris.

Rex Pelusi, Pelusiacus. Aegyptius. Pharius. Pharo dux. Pharii pectora caeca ducis. Dux Niliacus, barbaricus. Nili. Aegypti Dominus. Nili Rector acerbus Duri Pharaonis ira. Tyrannus rigidus Parethonius. Rex infensus, cui rura Canopi barbara, cui parent septemplicis ostia Nili.

Pharao temerarius, caecus, audax, periurus, infelix, impius, immitis, durus, furiosus, inexorabilis, barbarus, naufragus, hostis. Quo non immanior alter Rex fuit. Vitam qui tepidam liquidas exhalat in undas. Correptus revoluto turbine Ponti. Ante oculos hominum turpis et ante Dei. Saevi tristis imago viri. Qui. cum plus iusto peregrinam crescere gentem cerneret, imposuit triste laboris onus, frangeret ut durus operis servilibus artus [orig: artûs], et gentis validas attenuaret opes. Aequoreis exstinctus aquis. Rubrae marmore mersus aquae. Qui tumidis submersus in undis aequoreis factus piscibus esca fuit, natavit. Multo milite cinctus. Qui sequitur furiis agitatus Israelitas. Qui iacuit obrutus piscibus esca mari. Submersus Erythraeo salo Isacidas nimium crudeliter urgens. Qui correptus rapida [orig: rapidâ] vertigine torti fluctus obrutus est saevo mari. Cuius barbara savities nescivit habere modum. Cuius dura Deus contrivit colla, et tumidi mersit in ima freti. Qui rubro quondam gurgite mersus obit. Qui vorticibus pelagi petit haustus avari. Qui subsedit in aequore, ubi gens dilecta Deo tutum per medium mare cepit iter. Qui refluis undis periens, in mediis funera potat aquis. Qui armatus rapido est submersus in aequore. Qui instructis gentem Israelitida turmis urgens insequitur per medias iam moriturus aquas. Qui perit in mediis temerarius undis. Tumidas sub undas mersus. Quem reflui mersit Deus ipse voragine pontis, transtulerat sicco qua [orig: quâ] sua castra pede. Quem irato celer hausit in aequore vortex. Quem conversis infidum fluctibus aequor, obruit. Qui

luctantem animam vomuit media aequoris unda. Qui vorticibus pelagi in se reversus sub aequore mersus est. Quem profunda vorago ponti inexplicabili gurgire hausit. Cuius arma, currus, et exercitum omnem Deus obruit inhospitalibus fluctibus maris asperi. Quem Rexaecheris immersitaequoris rubri sub vorticosis fluctibus. Quem salis hausit aestus. Quem Deus tutissimus ultor perdidit immersum reductis undis.

Servitus Aegyptiaca, die Egyptische Dienstbarkeit der Kinder Israel.

Pharii iuga barbara Regis, vinclaque visque Ducis Pharii. Saevi iuga dura Tyranni. Pharia compes. Aegypti carcer. Dura ditio. Pelusiaci vapores. Aegyptiacus, Niliacus carcer. Nilotica vincula. Iugum Canopi. Servitium Pharium. Rigidi iugum tyranni.

14. Acherres.

16. Myris, Maris.

Arcta qui Nili mole coegit aquas eduxitque lacum Myrin cognomine dictum. Instaurans patrii moenia lapsa soli.

20. Sesostris.

Terrarum domitor Rex Asiaeque potens. Omnia qui victus cir cum aequora, Solis ab ortu Solis ad occasum, per mare fecit iter.

21. Rampses, Sesostris.

Sesostris caecus. Eiusdem magno cum patre Sesostris nominis assuetus tempora lenta.

24. Proteus.

Magicae doctissimus artis. Tempore qui Priami sceptra Pharaea tulit. Hospes cui quondam rapta [orig: raptâ] Patris illa Lacaena [orig: Lacaenâ], et raptas quaerens Rex Menslaus opes.

25. Rampsinitus.

Rhemphis furtum miratus et astum. Qui generem furem fecit ob artis opus. Bonus Oeconomus.

33. Senatus.

35. Caphus.

36. Cephrenes.

Cephrinus. Qui multos quoque clausit in annos templa. Invisa nomen ab arte ferens.

37. Mucerinus.

Qui iura populis et leges reddidit aequas, ne faceret magnas turpe tribunal opes.

41. Sethon

Pharao cognomine Sethon. Aegyptum regens. Mystes Vulcanius Cui cum tu bellum Senaheribe paras, Angelus Assyrium Solymae sub moenibus agmen sustulit, et dominas noluit esse manus.

43. Psammetichus.

44. Necus, vel Necho.

Qui forti Iosiam milite vicit qua stat in aprico clara Magedda solo. Qui suas deduxit in arma cohortes, qua stat in irriguis alta

Magdda locis. Qui fudit Regem Iosiam fortibus armis, inque fugam. Qui Solymae Regem solio detraxit avito, et magnas Nilo pendere iussit opes. Euphraten qui transiit amnem, victorem terris imposuitque pedem. Quem patriis Nebucadnezarus armis perdomitum Euphratae victor abegit aquis.

46. Psammis. Parvo durabilis aevo.

47. Apryes.

Neci nulla posteritate nepos. Prostremus Pharaonum e stirpe Dynasta. Ieremias Ophren quem fatidico ore vocavit. Sidonem vincens eversis moenibus urbis Bellua saeva neci dans Ieremiam. Cui populuslaqueo fregit atroce gulam.

48. Amaris.

49. Psammenitus.

Qui sceptro tandem infelice potitur, patre Amasi summum, transiliente diem. Quem Rex Cambyses Persarum egressus ab ora, belli potente capit dextra, et captum occidit. Cuius Cambyses Rex natum occidere mandat, et natam servas inter acerbus habet.

DE MONARCHIA II. Medo Persica.

Monarchia Secunda.

Cursus sceptri secundi, quod Medo Persica gestat nomina. Imperium quod partim profluxit ab Arbace Medo, et partim ortus cepit primos ab Achemene Persa. Altera regni conditio, quae minor est prima thesauris, viribus, annis. Quae tardum et crudum recte sibi comparat ursum. Carnivorus triplicatis dentibus Ursus.

Cyrus I. Monarcha Persarum.

Primus toto dominator in orbe Persicus. Eximii Cyrus imago patris. Prineipium imperii dans Persis, Laus Persica.

Cyrus clemens, pius, maximus. Ingenio placido. Qui crevit per varia pericula. Quem, licet externum, Graecia tora canit. Cui labore decus partum fuit. Quem iuvenem Daniel sapiens in Porside princeps, in Susis docuit numen amare Dei. Qui iunctus cum Rege Cyaxare castris infestam cingit Babylona, capitque iugoque subdit, et imperium totius orbis habet, Qui magno domuit victum agmine Croesum Assyriis tulerat qui furibundus opem, Qui Iudae populum Solymaea ad tecta remittit; et iubet antiquas aedisicare domos.

Darius Medus.

Cyrus Medus.

Quem victum Scythicae necuere cohortes et caput infelix absecuere. sanguine quo plenum Thomyris demersit in utrem, quemque sitisti, inquit, labra cruore riga. In Massagetas Caspiacumque mare arma ferenus.

II. Cambyses, Cyri F.

degener, Bestia mentis inops. Qui gessit habenas Imperii, bellum patre gerente foris. Qui illicito flagravit amore sororis. Qui Patre defuncto Nilotica regna petivit, Psammeniti victos depopulatus agros, Aegyptumque sibi subiecit, et ostia Nili, omneque delevit cum Pharaone genus. Qui fratrem necuit, duxitque sororem et gravidam occidit. Qui ebrius natum Prexaspis arundine missa traicit. Cui, nisi Sisamni pellem excoriasset iniquo, laude nihil dignum, quo memoretur erat. Qui delapsus equo strictum resupinus in ensem concidit et fuso sanguine tinxit humum. Qui Lybici Iovis templum violavit.

III. Darius Hystaspis.

Persa Darius. Filius Hystaspis. Quem Persae dixere Darium. Hystaspe genitus. Uxor cui Cypri sanguis Adossa fuit. Suscipiens Persarum frena Darius. Qui, dum Cambyses Pharias sibi subiugat arces, interea victor Persica regna capit. Qui fatalis equi hinnitu diadema recepit, sceptraque honorata [orig: honoratâ] gessit eburn manu. Qui rex Hebraeae tranquilla dat otia genti, et Solymae muros restituisse iubet. Qui Assyrios capta [orig: captâ] Babylone rebelles contudit ingenio, Zopyre fide, tuo Qui mitis Hebraeam contulit in gentem benefacta ingentia. Motus amore suo sincero coniugis Esthrae. Esthram qui clari de semine duxit Abrami.

IV. Xerxes.

Xerxes tumidus, superbus, pavidus, refusus, Perses, Persicus, Medus. Inflatus numerositate. Qui stipatus milite multo a paucis fugatur Argolicas qui traiecturus in oras agmen Phryxaeae per mare duxit aquae. Ad Thermopylas haud magno milite caesus. Darioque tulerat Cyri sanguis Adossa patri. Qui postquam suscepit regna Darii filius, in duros rapta expedit arma Pelasgos, atque Hellesponti ponte flagellat aquas. Qui decies centum Perseae milia gentis duxerat, hostilem perdomiturus humum. Qui incestu Mafistae fratris uxorem, natamque puellam comprimit, et fratrem perfidus ense necat. Non bene Bellona bella favente gerens. Qui Neptuno est vincula minatus, classibus insolitum cum patefecit iter. Qui Argivis numerosa fugavit ab oris agmina, cum multo milite cinctus erat. Qui duxit Graias peditum centena per urbes, et cataphractorum milia multa virum [orig: virûm]. Qui omnibus amissis patriam remeavit ad urbem, exigua [orig: exiguâ] aequoreas puppe remensus aquas. Qui, magna [orig: magnâ] in patriam cum clade reversus, tempora luxuriae posteriora dedit. Qui poenam Artabano crudeli funere solvit.

V. Darius Artaxerxes.

Quem Persia Longimanum dixit, quia dextera Regi longior eximii principis omen erat. Cui onga dedit manus altera nomen,

Dario Esthera quem peperit mater Hebraea patri. Qui fratri succedit, et haeres accipit ut regnum sic quoque nomen idem. Fatidicum Solymae in terras qui miserat Esram, cum templi sedes aedifica ta fuit, iussit et antiquos in fana reducere cultus, et Mosis priscis legibus esse locum.

VI. Darius Nothus.

Longimani qui sceptra sororius haeres accipit, egregii nomine dictus avi. Qui, suos inter cauturus iurgia natos, regem Artaxerxem Persidos esse iubet, Ioniam Cyro et Lydus commendat habendos.

VII. Artaxerxes, mnu/mwn.

Qui Cyro fratri bella inopina facit, sed medius inter superatus concidit hostes, et poenam tanta [orig: tantâ] pro levitate dedit.

VIII. Ochus.

Qui regno Persae succedit avito Niliacasque suo Marte subegit opes. Qui primo in Solymae templum est grassatus et urbem, exseruitque feras trux homicida manus. Quem interfecit furiata [orig: furiatâ] mente Bagoas, ut Regem Persis Arsamin esse daret.

IX. Arsamis.

Quem ferro occidit crudelis et ipse Bagoas, ut finem Cyri sic stemma potentia haberet.

X. Darius Codomannus.

Armena de gente Darius. Persarum Rex ultimus. Magnus Alexander quem bene fudit humi.

DE MONARCHIA III. GRAECORUM.

Monarchia III.

Tertia magni imperialia mundi sceptra. Regum pendentem signans sub pectore ventrem. Regna collata sonanti aeri, ob diffusos songe lateque sonores, roboris et famae Graium doctaeque loquesae. Pardus venator praedae.

Philippus Macedo.

Clarus Amyntiades. Macedum [orig: Macedûm] de sede Philippus Thebanos valida [orig: validâ] qui ditione premit. Qui pronam Amphyssam ferventi milite punit, iniecto Thebis Cecropidisque metu. Qui Plateam capit impetu belli, Phocaciumque agrum sub sua iura trahit. qui pace inita Graios ad tecta Corinthi convocat, magno nomine victor ovat. Qui dux eligitur Persarum et Medica contra agmina, Pausania sed Duce caesus obit.

Alexander Magnus, primus Monarcha Graecorum.

Amyntiades. Pelleus iuvenit. Rex, Dux Aemathius. Fortis Macedo. Rex Macedum [orig: Macedûm]. Pellea Rex natus in urbe. Aemathiae Dux, Rex Pellaeus, Pardus.

Alexander egregius, acer, fortis, bellicosus, inclitus, insignis, clemens, clarus, praeclarus, celebris Totius mundi tremor. Fortis. simus ille Heros. De Iove cornigero natus. Dux insuperabilis armis. Cui fortis dextera bello. Feliciter audax. Praelustri stirpe creatus. Cui caeca libido attulit praeproperam necem. Cuius iuventa

superavit annos viriles. Sorteque vique potens. Persas qui valido superavit milite. qui gessit forti proelia multa manu. Qui Persica regna subegit. Qui Homeri nobile pulvino subiciebat opus, quo super et stratus nocte iacebat. qui Martis natus ad arma fuit. Invictis domuit qui viribus orbem. qui domitor quondam totius orbis erat. Cui iuvenilia membra luxus iners solvit. Cuius totum superaverat impetus orbem. Qui victor superbos indomito potuit Marte domare duces. Natus genitore Philippo. Qui Macedum [orig: Macedûm] longo tempore texit opes. Innumeris clarus triumphis. Marte suo felix, et sumptis strenuus armis. Qui victor clemens, iustitiaeque tenax. Qui, cum vicisset pugna [orig: pugnâ] fervente Darium, Reginam et prolem convenienter alit. Qui Aegypti pellit Persica regno praesidia et Macedum subicit arva iugo. Sua qui castris opponit castra Darii, instructique acie fertur in arma furens. Qui cum valido commisit proelia Poro [orig: Porô], et capto Regi iura fidemque dedit. Qui ingressus urbem magna [orig: magnâ] Babylona caterva, ad se legatos totius orbis habet. Qui postquam totum domuisset acinace mundum, indo mito aversum pectore carpsit iter. Qui luxui indulgens animum laxavit inerti, Baccho [orig: Bacchô] et Veneri tempora cuncta dedit. Occidens inter vini certamina Clitum, invictumque armis Parmeniona Ducem. Qui subita e poto correptus febre meraco undecimo claudit fata suprema die. Quo pulchrior alter non fuit in pulchro, quem vicerat, orbe, nec unquam res gessit similies quisquam brevioribus annis. Qui domitum gladio totum possederat orbem cum cadit ante diem. Confectos aetate senes, bellique labore, consiliis vincens cunctos in flore iuventae. Cui nocuere nihil nec tela, nec hostes, sed foeda ebrietas, et desidiosa voluptas.

DE SUCCESSORIBUS ALEXAND. MAGN. ET REGUM MACEDONIAE.

Perdiccas.

Mortuo Alexandro qui primus regni affectavit habenas, saevaque Niliacis intulit arma plagis. Qui cadit ad celebrem populosae Memphidos urbem. Quem suus (heu) dira [orig: dirâ] caede peremis equus.

Antipater.

Qui Macedum populos in pace regebat. Qui bello est aggressus Athenas. Quem gens Thessalicis Attica vicit agtis, et Larusae inclusum dura obsidione repressit. Qui raptus praecoce morte cadit.

Carterus.

Antipatro ferens auxiliator opem. Antipatro dulci factus amore gener. Pugnans Aemachiam notam Cranonis ad urbem. Cui praebet victas Attica terra manus.

Cassander Antip. P.

rapto Antipatro regni excipit haeres habenas. Regia cui coniux Thessalonica fuit. Reginas ambos filio losque necans, scilicet Alexandri. Qui Macedum regna quietus habet. Phthiriasi tenebrosa ad Tartara missus.

Antipater, Cassandri F.

Cuius manibus Thessa lonica perit. Quem frater Alexander saevo ferus ense trucidat, ultus maternam caede furente necem.

Demetrius Polyorcetes; Antigon. monofqalmou= F.

Filius Antigoni. Arva tenens. Assae Syrio Regis in orbe socer. Quem sibi Alexander Pellaeam accersit in urbem, praesidio illius salvus, ut esse queat. Qui saevo ense tollit Alexandrum (Cassandri fra trem) regnaque avide capit.

Antigonus Evergetes.

Qui Macedum [orig: Macedûm] moderamina gessit, et pacem Graecis et pia iura dedit. Qui Spartani domuit funesta Cleomenis arma, exutumque sua [orig: suâ] victor abegit humo.

Demetrius II. Antig. F.

Demetrius II. Demet. F.

Qui Macedum [orig: Macedûm] populos rexit sine mente. Cecropidum telis ansus adire solum, scilicet ut claris iterum potiatur Athenis, exemplum Magni grande secutus avi. Qui Annibalis socius Romana citarat agmina et invictas laeserat hostis opes. Quem Flaminius magna [orig: magnâ] domuit virtute victum, iuraque restituit civibus aequa suis. A quo, cum belli socius dominatur Aratus Achivum occisus cum prole fuit, dum nuru compressa virus utrique dedir. Funere qui nimium celeri praeventus iniqui heredem Persen Martis et artis habet.

Perses.

Qui, cum patrio Demetrius ense perisset, aspera Romanis bella paravit agris: Sed ducis Aemilii victus legionibus arma tradidit, et vinclis cernus colla dedit. Quem cum nato decuit custodia tandem.

DE REGIBUS SYRIACIS IN TERTIA MONARCHIA.

Seleucus.

Qui generum vicit sibi bella cruenta parantem, Antigonique omnes enie iugavit agros.

Antiochus dwth/r.

Demetrii domitor, Lysimachique Ducis. Qui Syriam tenuit, Babylona, Asiamque minorem. Qui victot regno sinuosa cacumina Tauri Ionii fines addit ad usque maris. Qui tandem iniusta movent Ptolemaeo bella Cerauno occubet, et nato regna dat Antiocho.

Antiochus, qeo/s2

Theos Antiochus. Qui patrii cognominis heres succedit, gemina coniuge sitque pater. Cui Laodice Antiochum dedit atque Seleucum, quos ambos cruda

mors tulit atra manu. Altera sed coniux Philadelphi filia Regis, quam Rex privignus matre iubente necat.

Seleucus, kalliniko\s2, pw/gwn.

Seleucus Syrus. Matre iubente necans Berenicen novercam. adversus quem bellum fatale, Germanum ulturus, Rex Ptolemaeus (e)uerge/ths2) init, atque illum Syria victor depellit ab ora. Nilia coque addit regna subacta throno. Qui collecto ex Asia agmine fertur, Memphiacaque manu sceptra paterna adimit. Qui delapsus equo celerante occidit.

Antiochus i/erac

Qui bella parat fratri intestina Seleuco, et Galatas socios in sua castra trahit. Magnis qui viribus vincit fratrem, Syriaque potitur, et Galatis sedem ponit a micus Halym. Qui regno exutus petit arva feracia Nili, et rite orat opem Ptolemaei expellitque iterum regnis fraterna receptis agmina, magnanimi sede potitus avi. Qui Memphin adit victus quaesitum Aegyptia Regis hospitia. Quem profugum forte trucidat eques.

Seleucus ke/raunos

Cui Arsacides Parthus, Assyrii dominator agri, eripit Babylona. Cuius Bithynos victos alio sibi subiugat orbe Attalus, Attalicae nobilitatus avis.

Antiochus Magnus.

Fratri subiens Seleuco. Qui Asia [orig: Asiâ] Syriam rursus adanget humum, Qui primo Philopatri Ptolemaeo bella Tyrannus infert, sed victus foedera pacis amat: Altera mox rutsum Aegypti movet arma per urbes Epiphani patrias demat ut urbis opes. Qui bello Graiorum vicit et urbis. A domitis magni nomen adeptus agris. Afflictos cuius clementia iuvit Hebraeos. quem Annibal Syrias ausum coniungere vires iussit in Ausonios arma movere greges. Quem mundi Roma futura caput exutum multis Asiae ditionibus intra angustum mundi iussit ovare latus. Qui Assyrii praedatus limina templi concursu populi vim facinente perit.

Seleucus, filopa/twr h)\ swth/r.

Satus Antiocho [orig: Antiochô]. Qui patria arva imperio tenuit non dominata diu. Qui Solymae ad tempus fanum non paupere sumptu instruit, ut iusto sacris operetur honore.

Antiochus e)pifanh/s2.

Specimen crudelis Tyranni. Qui vere Epiphanes dictus. Quem cruda libido sanguinis immani furiavit in omnia ferro. Isacidas multis affligens durius annis. Qui, quae nec dici, nec credi hoc tempore possunt, qui quod inhumani est humano in corde patravit. Qui Syriae regnum post funera fratris adeptus, Aegypti invadit fraude doloque thronum. Qui se tutorem simulans impuberis aevi, (cuius tum Nili Rex Philometor erat) praesidia imponit specie tutoris in urbis,

et Syria in celebri Memphide castri locat, et post Aegyptum Syrio orbe reversus, pupilli raptas tutor habebat opes. Mox vero [orig: verô] metuens Romana pila recedit, pupilloque suas, fas uti, cedit opes. lra [orig: lrâ] qui tumidus stirpem prope gentis Hebraeae eruit ex imo cladisque in gurgite mersit. Diversae monstrum formae, fera, bellua mente, fronte homo. Pestiferi vere typus Antichristi. Urbem qui Solymam violento [orig: violentô] Marte subegit. Qui trucium vibtat praestera malorum civibus. Qui Solymes delubrum ingressus in isto cives caedit, opes que rapit. Qui Solymam Aegypto [orig: Aegyptô] rediens Menelao [orig: Menelaô] praeside rempli, Hebraea [orig: Hebraeâ] statuam ponit in aede Iovis et iubet hanc prona cervice ut civis adoret; Mosaicos libros igne furente cremans, Assyrio mandans thyrsos inducere Baccho, et Dionysiacos conce lebrare dies, atque rebellantes edicto interficere omnes, matres atque viros decrepitosque senes. Qui Iudam contra Maccabaeum dum fervens exprdit arma, excussus curru praecoce morte cadit. Qui Solymae templum, quo non augustius ullum, hic, qui cuncta videt, Sol unquam vidit in orbe, caede cruentavit misere: spuriique profanum Numinis idolum (referens horresco) locavit, non iuxta forium valvas, sed in ipsa sacrorum viscera sanctorum.

Antiochus e)upa/tur.

Satus Antiocho [orig: Antiochô]. Epimane patres cretus. Eupatoris cognomine gaudens. Quem cognomine non bene dicunt Eupatorem. Qui structa [orig: structâ] Maccabaeo acie confligit Iudae. qui victor Solymi Maccabeum in moenia templi obsidet inclusum. Qui pacem sancit, verum mox aede receptus invicta, contra pactum munimina tollit foedetis heu male iurati nil vincula curans. Cuius erat non longa potentia. Quem patruus regno [orig: regnô] et tenero [orig: tenerô] simul abdicat aevo.

Demetrius ewth/r.

Servator salso [orig: salsô] cognomine dictus. Qui opprimit ense Eupatorem. Qui Syriam trux patricida capit. Quem occidit Alexander.

Alexander e)pifanh/s2.

Qui Regum potentum auxiliis Syriae moenia raptor habet. Qui victus socero sibi bella parante occidit, Arabiae praeda cruenta manus [orig: manûs]. Antiochi Epiphanis natus, qui cum Demetrion umbris abdiderat, Syriae regnum sibi vendicat haeres.

Demetrius nika/nwr.

Nicanor infidus, superbus Praesidem Alexandrum regno [orig: regnô], qui privat et aevo [orig: aevô]. Quem frater regnis expulit Antiochus. Fidem qui non servabat Hebraeis.

Antiochus qeo\s2 II.

Natus Alexandri. Imperio [orig: Imperiô] excutiens Demetrion. Antiochus fidus. Quem Tryphon funesto [orig: funestô] interficit ausu.

Tryphon.

Funesta Antiocho Regi, qui retia tendit ob regnum, et quoni am fidum metuebat amicum Ionathan cepit cum prole tenella [orig: tenellâ], atque fidem contra leto dedit. Quem rursum expulsum Syria ditione oppressere sui vindice caede foris.

Antiochus Sederes, swth/r kai e)usebh\s2.

Se vano Soteris nomine iactans. Raptans qui sede Tryphonem deiecit regni, saeva [orig: saevâ] quod fraude tenebat. Qui obsidens urbem sacram tristi Mavorte coercet.

Demetrius *nika/nwr, recipiens post Triennium Syriae regnum.

Quem Nili Dominus regno adduxit, patrio restituitque throno. Quem Solymae sceleratus in aede sacertos Alcimus attractum Solymis sibi addere iussit opem. Qui parens Alcimo magnas adduxit in arva cohortes Iudaea, et notis finibus hostis adest: brachiave extendens contra sacra limina templi iurat igne crematurum, vel Iove reste, locos Qui sacras ingressus in oras, in sidiis primum, mox vi eonatur Iudam cassibus illaqueare suis et dedere leto. Cui pugna [orig: pugnâ] victo praecidi iussit Iudas et caput et divis brachia bina modis, ab foribus templi voluit suspensa videri exemplum spreti triste novumque Dei.

Alexander Zebenna.

Antiochus gru=fos.

Antiochus Cyzicenus et a)spo/ntios.

Seleucus V.

Antiochus e)usebh/s2

Tigrantes, ultimus R. Syriae.

DE REGIBUS AEGYPTI IN tertia Monarchia.

Ptolomaei R. R. Aegypti.

Ptolomaeus Magnus s1wth\r e)lewtro\s2 et Lagi.

Lagides Iustitiae cultor. Rex ferventissimus aequi. Perdicca [orig: Perdiccâ] Marte togaque [orig: togâque] prior. Munifica [orig: Munificâ] potens auxiliator ope. Qui postquam Macedo terras domuisset, et omnem traxisset Phariam sub sua iura domum Pellaei tenuit cultissima regna Canopi. Qui bonus, at fraude Solyma [orig: Solymâ] victor sui urbe potitus, dum simulat vero velle litare Deo. Qui Phariis adduxit ab agris horribile bellum, et tacita occupat urbem fraude, Deo coram cum sacrae festa quietis otia, quae Sabatum vocitant, gens duxit Hebraeum. Qui sacris

operam simulans se impendere, portis irreptat, populoque agit immedicabile vulnus, ac simul implicuit miseros in retia cives, exuit innumetos vita [orig: vitâ], gentique tributum imparat, obsidibusque ex omni gente coactis, Aegypti replet regna

Ptolomaeus. fila/delfos.

Ptolomaeus inclitus, praeclarus. Patrias qui cepit habenas. Quo Rege optatae, praemia pacis erant. Quem sua laudarunt [orig: laudârunt] saecula. Auspice quo totus Nilus trilinguis erat. Cui multum debet Memphitica tellus, quod dedit Aonio praemia iusta choro. Clarus ob assertos Musis Philadelphus honores. Qui promeruit longaposteritate [orig: longâposteritate] coli. Cuius nomine gaudet aerisonus Nilus. Memphidos intra qui muros illustre Lyceum condidit, edoctos praeposuitque viros, scriptaque conquisita illuc congessit, ut esset undique plena bonis Bibliotheca libris. qui iussit antiqui divina volumina Mosis transferre in Graios Mosis ab ore sonos.

Ptolomaeus e)uerge/ths2

Qui patrio regno succedit, et arma intulit in Syrias plagas. Ingenuas qui doctrinas servavit et artes, Iudaeosque sua [orig: suâ] iuvit amicus ope.

Ptolomaeus filopa/twr.

Philopator. impius. Degener Antiochi sed tamen ense priot. Suscepit qui proxima sceptra Pelusi. Qui Eurydicen ferro [orig: ferrô] iugulavit acuto [orig: acutô], quae soror et coniux regia regis erat. Qui post foedatus fervente libidine, et atris caedibus infausta [orig: infaustâ] fauce venena bibit. Im. pius in fanum Solymae et crudelis in orbem. Qui, cum Antiochi agmina magni prostravit, cladis fluctus advertit Hebraeis.

Ptolomaus e)pifanh/s2

Patre qui capto succedit, et auspice Deoreprimit [orig: Deôreprimit] Anthiochi bella nefanda, Syri, fitque genet ducta Cleopatra pace fequestra Antiochi soceri, qui prius hostis erat.

Ptolomaeus filomh/twr

Epiphani satus. Regia proles, commendata tuo Roma patrocinio: Nam quando Antiochus fere movit avunculus arma, pupilli patrias ut spoliaret opes, suscipit oppressi tutamina fida Canoni Popilius, puerum nec sinit hoste premi.

Ptolomaeus fu/s1kwn.

Physco tyrannus. Trux, parricida. Qui caram saevo [orig: saevô] mucrone maritam sustulit. Qui natum apponi genitrici iussit edendum inrer inhumanas (pro scelus acre!) dapes. Qui bene restituit Syrio Nicanora regno, Memphidos usus ope

Ptolomaeus, la/qouros.

Monstrum ferale Lathurus. Exul in Aegyptum ductus aborbe Cypri, cui nempe Lathuri nonen erat. Qui cedens odiis infestae matris et armis, Aegypto [orig: Aegyptô] profugus Cypri regna tenebat. Idaliae princeps saevissimus orae. Qui Iudaeorum ter milia dena

cecidit, et captis posuit viscera cocta viris. Qui multo [orig: multô] cum milire venit armorum denso septam Ptolemaida vallo, consertaque manu ter milia dena virorum caedit. Alexandri numeroso ex agmine Regis. Qui Iudaeae terras populatur, et inde captivos agit innumeros, puerosque tenellos, delectasque nurus. Qui, quod crudelius acta, captivos mactat carnesque emollit ahenis, militibusque apponit, ut hinc sit terror Ebraeis.

Ptolomaeus Alexander.

Ptolemaeus a)ulhth/s2.

Auletes virtute GabinI redditus antiquis exul ab urbe focis. Auletae qui nomen habebat. Red ditus Aegypti regno, quem gens excusserat inde rebellis.

Ptolomaeus dio/nus1os.

Frater trux Cleopatra tuus. Qui serie Aegypti obtinuit regnum ultimus. Qui Pompeium aeie victum crudo aere trucidat, usus Achillaea Rex homicida manu. Caesaris qui fugiens aciem, fervente tumudtu, eversa cymba sub maris ivit aq[?]vas.

Cleopatra, Regina Aegyptiae.

Cleopatrae ferox, incesta, Actias. Quae Pharium tenuit meretrix scelerata Canopum. Vocans agmina sistro. Patrio circumdata sistro. Pallens inter coedes. Cui regni cessit habenas Iulius. Quae post AntonI facta marita Ducis. Quae serpentes aspera tractat, ut atrum combibat venenum corpote.

DE MONARCHIA IV. Romanorum.

Quarta Monarchia.

Quarta Monarchiae species. Tarpeium Regnum. Ausonii vis robustissima Regni. Quam regalis monstrant ferrata colossi crura pedesque luti et ferri compagine mixti. Dissimilis reliquis crinis. Regnum quod nervis male fortibus usum in sua crudeles convertit viscera dextras. Ingens illa et sine nomine bellua.

Iulius Caesar I. Romanorum Imperator.

Iulius inclitus, dirus, magnus. Pontificale caput. De sanguine natus Iuli. Caput de Dardanio veneri quod testat Iulo. A magno demissum nomen Iulo.

Caesar maximus, egregius. Troianus, bellator. Armorum peritus. Natus origine pulchra. Praecipuus Marte togaque. Extremis Asiae qui victor in oris imbellem evertit Romanis acribus Indum. Qui fulminavit bello ad altum Euphratem. Qui famam terminat astris; imperium Oceano. Perfida magnanimi Iubae qui contudit arma oris in Lybicis. Troianus origine. Spoliis Orientis onustus. Qui per populos volentes victor dedit iura, viamque affectavit Olympo.

Octavius Augustus.

Caput Augustum. Caesaris aeterni Numen. Sacrati provida cura Ducis. Augusti virtus, gloria. Augustus Caesar, rerum cui summa potestas. Augustus Pater. Caesar Dionaeus. Orbis Dominus quem nomine Roma Latino [orig: Latinô] Augustum vocitat, sed Graecia culta Sebasten.

Augustus inclitus, ultor, magnus Pater patriae, sanctus, optimus, sacer, maximus, mitissimus, altus, pius, invictus. Mundi servator. Divum [orig: Divûm] genus. Cara Deum [orig: Deûm] soboles. Magnum Iovis incrementum. Agens Italos in proelia. clarus Iugurthino Cimbroque triumpho [orig: triumphô]. Magnus in armis. Maior avis Hectoreis. Vir superos aequans. Diis accessurus. Ortus ab Aenea [orig: Aeneâ]. Hominum pater. A quo Vates amati sunt. Cultor Apollinei numinis. Domiti qui caput orbis erat. Qui fuit quondam mundi praefectus habenis. quo non moderatius alter imperii potuit frena tenere sui.

Tiberius ab August. adopt.

Augusti proles, filius. Augusto similis virtutis imagine Natus, Tiberius. Ausonius Dux placidus. Imperii princeps. Sui decus admirabile saecli. Fraterni sanguinis ultor. Terrarum Dominus. qui magno [orig: magnô] pro Caesare Caesar bella gerit.

Nero, Privignus Claeudii.

Nero turpis, saevus, ferus, dirus, durus, incestus, crudus, superbus, piger, libidinosus, profusus, matricida, pravus, invisus, sanguineus, calvus, ingratus. Rex inhumanus. Materna [orig: Maternâ] caede madens. Bellua dira. Monstrum hominis exsecrabile. Qui matris tentat viscera caeca suae. Nulla invisior umbra. Qui proprio se percutit ense. Terrae exsecrabile pondus. Qui matrem ferro [orig: ferrô], Romam qui perdidit igne. Qui concidit ipse suo [orig: suô] ense. Matris maculatus sanguine.

Salvius Otto.

Otto famosus, saevus, lascivus, mollis, turpis, pulcher. Muliebri pectore. Clara morte potitus.

Vespasianus.

Cum natu instructas cui bellica Roma cohortes tradit in Hebraeos. Dux, qui ceu nubibus agmine terram obruit, et Solymam vastans circum omnia perdit. qui Solymam nato vallandam tradit, imperium sed abit Romam ipse capessere summum.

Commodus, M. Aurelii F.

Constantinus Magnus.

Fulgida stirps Helenae. Cuius in ore eximio scintillat Pietas, pectora sidereae spirant virtutis odores: auro texta crucis retinent vexilla figuras, Christus et aetherio clementer fautor ab orbe munera pugnanti lauri de frondibus offert, imponens agili partam virtute coronam. Germen, quod populis protulit Constantinus heros, Pacis ut ad Legem totum componeret orbem

Christiadumque gregi requiem daret arbiter aequus. Veteres Heroas laudibus exaequans. Rex magnanimus. Proles Helenae. Pius heros qui fervidus placrdos Christi promovit honores. Quem non cruor iuvit fusus, nec sanguinis imber, quamvis iusta Dei pro coetibus arma tenerat. Qui tribuit aurea munuscula, sicubi miles in vivis hostem superatum pectore blando servasset, cupidumque mori salvasset in armis. Gratus Deo miles. Caesar sanctissimus.

Iulianos, Apostata.

Iulianus crudelis, verius, inconstans. Hostis Christi. Qui Galilaeum in morte vocabat, eripiens telum immane manu, spargensque cruorem pectore transfixo, animam adempto lumine fudit.

Valentinianus.

Qui gestat validum memorando robore nomen. Militiae quondam desertor, propter amorem dogmatis aetherei, Statuis dum tura recusat reddere, plus Dominum curans, quam Caesaris iras. quem pulsum de castris ante Tyranni Caesareo fautor decoravit Christus honore, ut pius Ausoniae populis defensor adesser Saxonicas contra gentes, patriaeque salutem curaret, reprimens hostem victricibus armis.

Gratianus.

Heros, quem Christi gratia reddidit Vectorem. Veteresiterans cum laude triumphos. Qui Deo fidens Alemannos contudit hostes; quotum de populo triginta milia stravit, exiguas secum rapiens ad proelia turmas.

Theodosius Magnus.

Ab Hispano descendens palmite. Sacrae tam Pietatis amans, quam clarus in armis. Sceptri haeres, fretus Numine. Heros, qui fidei plenus, Domini tutusque favore, sanguinis absque pii iactura contudit hostem, et tantos strepitus [orig: strepitûs] sedavit clade duorum. Heros nobilis, gratusque Deo, cuius in auxilium caelestia flamina spirant: Nimium dilectus Deo, quem iuvat horrisonus turbo, cui militat aether, et coniurati veniunt ad classica venti. Pro quo ventus adest superis pugnator ab oris, et iactata refert cum turbine noxia tela in caput auctoris, miserae nocumenta phalangi.

Honorius.

Qui inter honoratos numeratur victores. Domini pia quem custodia et gratia in armis protexit, nec sivit rapido sucumbere Marti. Amantissimus placidae quietis. Qui inter hostiles furias et furores, atque pericula saeva floruit e supera defensus arce.

Theodosius Iunior.

Arcadii soboles Heros mitissimus, clementissimus, vincentum condecorans choros, Provida Pulcheriae quem cura sororis ad artes inflexit, nitidis ut moribus iret in aulam, et Patris imperio dignus succederet

heros, Qui potius sese vitali lumine casses malle viros dixit vitae re vocare sub auras, si saltem fleri posset, quam perdere vivos magnanimus fere et sapienti pectore Princeps.

Tiberius II.

Multum qui largus egenis profuit assidue solitus succurre plebi, pauperiemque gregis mileri per dona levare. Cui danti numquam visus est decrescere acervus. Nam Deus illi expofitas cum foenore reddidit amplo divitias, Regemque pium donavit abunde Thesauris iterum diversa in parte repertis.

Heraclius.

Heros inclitus, qui si non Magicos animum flexisset ad actus, Haereticus factus postremo tempore vitae, egregios inter victores iure maneret: sed quia delirus caelestia iussa reliquit, nec Dominum toto quaefivit corde Parentem, nunc Stygios inter socios maestissimus ipse recumbit, stultitiam deflens, ac saeva piacula mentis.

Constantinus IV.

Terribili facie, passisque capillis Pius rector qui sceleratum egressus in hostem, fudit Agarenas memoranda [orig: memorandâ] clade phalanges, terque decem valido conflictu milia stravit, ac populi retulit munuscula pacis opinae.

Carolus Magnus.

Pipini fortissimi proles. Divus Princeps, illustri Francorum stirpe Monarcha. Teutonico primus veniens de sanguine Caesar, bellando meritus Magni cognomen habere. Pro grege Christicolum ductor certare paratus qui fuit, ac fidei lapsos defendit honores. qui Heroas inter medius consistit splendidus Heros, ac Ducibus multum reliquis illustrior exstat. quem Bertha tulit Duci coniuncta Pipino, Caesaris Agolici cultissima filia Bertha. Invictus armis. Victor Francicus. Caesar inclitus. Teutonici decus generis, qui grege pro Christi pugnavit miles honorus coetibusque studiosis dulce fuit lumen, columen, et levamen. Eloquio praestans Latio, Graiique leporis plenus, et humanus populi defensor, egens divitias solitus dextra [orig: dextrâ] conferre benigna [orig: benignâ], exhilarare viros diae virtutis amantes. Quem vitae saturum, Mattis fessumque labore, sideream rapuit Christus Patronus in artem.

Heinricus Auceps.

Princeps sapiens, qui interna bella perosus, usque domi coluit Pacem pugnavit in hostes, ac victor retulit dulces cum laude triumphos. Qui intulit pia iussa Boemis, Danorumque greges falsis revocavit ab aris ad Domini cultus, et mitia dogmata Iesu, mansuetaque simul Norvegos imbuit arte. Qui velut aucupio primos transegerat annos, pennigeras captans acies, volucremque caretvam: Siepost Hunniacas cepit cum laude phalanges, hostique et victis populos fuit utilis auceps.

Otho Magnus.

Pollens animo, et validae dextrae robore: aptus equo miles, nec ineptus Marte pedestri. Caesaris Augusti meritus cognomen habere. Barbarus Mechtildae filius. Qui ter in Italiam Geramanica protulit arma, Romanamque suo cum milite venit in urbem, Civibus ac leges Victor praescripsit honorus: ut sine Caesireo iussu non claviger ullus divinos proprio titullos assumeret astu; sed prius a sacro delectus Principe, tandem susciperet curam pro Christi doctor ovili.

Henricus II.

Cuius non tantum virtus fulsit in armis, nec solum pertulit rigidi Martis certamina; sed precibus sanctis gentes ad dogmata Christi deduxit, placidos et Numinis auxit honores.

Fridericus Barbarossa.

Caesar, qui pede Pontifici colla premenda dedit. Heros Suevicus. quem licet assidue Romani praesulis ira deiectum vario iaculorum presserit aestu: non tamen abstinuit bellando eximium reparare decus, virtutis amore. Namque sacrae crucis ornamenta recipiens, militibus piis moderator praefuit aequus, atque Palaestinam gladii mucrone redemit. Rufae cognomine barbae. Dux bonus et sapiens, qui fovit sacra Minervae, nec minus est Martis studiis operatus in armis.

Rudolphus I. Comes in Habspurg.

Habsburgus, Imperii qui gessit habenas. Comitum Germanus origine Caesar. Habsburgum clara [orig: clarâ] genitus de stirpe Comes, Habsburga de gente Rudolphus. Atavi de nomine mite Rudolphi nomen habens. Qui patriam tutricibus armis consilioque iuvans, divini numinis implet augurium magno verus super orbe Rathylphus. Habspurgae qui natus origine gentis, imperium Oceano, famam definiit astris. Archiducum primus genitor. Qui Caesaris olim Austriacae fasces supremos intulit orae. Qui non imperium nummis quaesivit et aere, non generis dono, non ambitione petivit Caesareos fasces. Cui ultro se purpura Regum obtulit. Qui primus fuit regnare rogatus. Qui, cum caesareis Rex est admotus habenis, protinus in toto compescuit orbe rebelles imperio, inque suos monitus iurare coegit. Qui sibi Brisgaviam subiecit fortibus armis, Alsataeque urbes Suevorumque oppida cepit, Marchiadaeque arces Badani, omnesque Dynastas forte rebellautes infesto Marte, subegit. Omni qui patriae sedato rite tumultu, omne quod Oceanum gelidasque inter iacet Alpes exiguo annorum spatio paravit, et armis plurima, plura oris loca maiestate subegit. Qui, ferventi correptus febre per artus, clara triumphatis possedit sidera terris.

Albertue, Archidux Austria, Rudolphi I. F.

orbisque. Status Rudolpho. Summos cui laurus honores Nassovia peperir quaesita triumpho, Quem pater assenssu Procerum, latis in moenibus urbis Augustae Archiducem regali iure potentis Pannoniae creat. Qui, cum Nassovium coetus damnasset Adolphum Teutonicus, sceptrumque viro, fascesque supremos dempsit. Qui novus imperio Caesar septemplice lectus a coetu procerum est. Qui Nemetum sub finibus orae Nassovium valido Mavorte aggressus Adolphum ingenti superat pugna, victumque trucidat. Qui res imperii tranquilla sede locavit, opposuitque pedem turbae, sceptrumque rebelli, et motas diro pacavit milite lites. Invictus bello, Boreae vastator et Austri. Terribilis Mogo, debellatorque Bohemi. Qui bissenos patrio commisit milite pugnas, bissenos retulit felici Marte triumphos Princeps aeterno dignus qui viveret aevo; Munificus, largus, sceptrumque [orig: sceptrûmque] acerrimus ultor; Iustitiae vindex, pietatis amator et aequi Rebus in adversis animo imperterritus alto. Insano qui perditur ense suorum, cognatique manu et violenta [orig: violentâ] caede latronum. Quem non atra dies non Mars submisit acerbo funere, non duri tulit inclementia morbi.

Fridericus, Alberti F.

Alberto patre creatus Caesare. Caesareas itidem qui gessit habenas, Egregius forma [orig: formâ] Dux et fulgentibus armis. Austriacis ductor Fridericus in oris. Quem Ubins Bonnae intra tecta coronat. Cui sudor per membra frequens, creberque recurrit halitus, et tepidi radiarunt casside vultus, dum sceptri sibi delatum tutatur honorem, aeratoque pedem pergit opponere Marti. Qui arena impare congressus, Bavaro dat terg, sequaci inque manus hostis venit, et munimina claustri dira subit. Qui Leopoldi pectore fido fratris et immenso nisu exemptus vinclis, tranquillae in pace fideque illaesa reliquae transegit tempora vitae.

Wenceslaus, Caroli IV. F.

Albertus II. Alberti I. Abnepos.

Caesar. Rex Albertus. Quatuor Albertis patre, avo, proavoque abavoque editus, quorum atavus lati fuit arbiter orbis. Augustus Caesar. Imago potentis Austriados, quo nen alius felicior ullus. Imperii sceptris, et avita [orig: avitâ] sede potiri. Quem forma decora iuventae, quem facies, orisque nitor, quem fortia membra, et quae de pulchro provenit corpore virtus, venturi memores aevi suscepit in annos. Cuius pacata est undique ductu Austria terra, motibus ante seris quassa, et civilibus armis. Cui Sigismundus natam iungit Elisam connubio. Qui, socero terris sublato ad sidera caeli, Hungariae regnum Veradini in moenibut altis, eum trabea

et sceptro, sociaque uxore ferebat. Qui fasces etiam iussus tra ctare B[?]hemos annuit, et gentes refrenat ense rebelles. Qui Caesar, habenis utprimum imperii succedit, et alta rogatus sceptra tenet, poteratque sua ad regalia cogi, protinus ingentes deducit in arma cohortes extenditque aciem Graeciaque [orig: Graeciâque] repellit ab Alba [orig: Albâ] Turcarum vires, et Byzae moenia vertit. Quem mors inopina profanat, aggrediturque virum, cum vix modera mina rerum imperri binis tenuisset fortiter annis. Qui ope Teutonici Taboritas fudit Achillis, collectam exilio pubem, et miserabile vulgus, Divorum statuas natum populare, sacrisque sedibus, et magnis inferre incendia remplis. Qui etiam Getico iam struxerat arma Tyranno, Hungarias recturus opes, sed praecoce raptus funere, Caesareas Friderico linquit habenas.

Fridericus III Alberti II. Sobrinus.

Rex Fridericus. Cui pater Ernestus, genitrix Cymburga, Veroldi filia Massovis. Primis qui ductor in annis invisit Solymos, rapidum Iordanis ad amnem, cedriferique iugum Libani montemque Sionis conscendit, sancti subiturus busta sepulcri. Quem imperit proceres Francorum in moenibus urbis, unanimi assensu, voto concorde, serena fronte legun Regem Teutonis orbis, imperiique viro sceptrum atque insignia mandant. Cuius Aquisgrani praesul Moguntius urbe imponit diadema comis, regnique coronam. Traiano melior princeps, felicior ipso Augusto, et Domino tenui qui moenia Byzae. Qui ingressus multis Italum cum milibus agrum desponsam exspectat Lustani sanguine Regis progeniram facie Leonaram et corpore pulchram, ut thalami celebret genialia foedera pacti, imperioque Papa capiet sibi dante coronam. Caesar ter Maximus. Celsior e cunctis, unique aequanmdus Camillo. Praeter quem Deus nulli unquam diuturnius ante Priorum annuit Imperium, nec poene quietius ulli, omnia dimidii si spectes rempora saecli. Cui totus militat orbis. Augusti potens cognomine sacro. Patria quem tellus Rheno comitatur et Istro Itala quem tellus sub. limem ad sidera tollit. Quem Regum thalamis praediucs Iberia dotat. Cuius conspectum multis petiere Quirires vocibus. Quem patriae dixit sua Roma parentem. Egregius princeps Quem duro Marte togaque praelustrem non bella magis sinita triumphis, quam res civiles, et fama domestica rerum extulit ad superos, caelique in sede locavit. Quo primum patriae rerum sub praeside Musae erexere caput, meritae et sua praemia laudis, et foliis lauri consertam habere coronam. Qui cum Caesareas orbis

moderatur habenas, quinquaginta annis fuit ac tribus, obsitus aevo, et vita plenus mortales deserit auras.

Maximilianus I. Friderici 3. Fil.

Maximilianus. Caesar Aemilia nus. Qui coetu septemplici lectus arbiter Imperii. Bello fortis. Duris asperin armis. Numquam quo bello maior et armis ante fuit quisquam maior Austriaco desanguine Regum. Quem pacis artes, populoque aequata paterno iura, animusque viro sollerti Palla de culrusliterulisque bonis tinctus, quem lingua polito eloquio praestans, seu Gallica sive Latina, sive Irala, fari semota casside velle, commendat mundo. Adeo cui vita modesta ingenuique pudoris amans, ut verba caveret ludicra, nec naturae operas nisi solus, et omni tutus ab arbitrio, ceu virgoinsignis, obiret. Qui moriensmagnum toto orbe reliquit Teutonico desiderium. Canentia leto Volsaeis solvens sub tectis lumina. Quem victi pristina Galli finibus Artoicis sublimem gloria tollit. Qui qua luce illi de uxore MAria Philippus nascitur, hac hostes viginti mille fugavit, collataque acie Ludovicum fudit, et armis exuit, ac Natae geniali foedere bellum finiit, ut Nato Galli societur amici.

Carolus V. Maxim. Nepos.

Carolus imperii tutor. Tuus ô ter maxime quondam Aemiliane Nepus. Rheni pa ator et Istris. Magnanimum cui pecus erat, mens altior omni fortuna [orig: fortunâ]. Qui postquam successit Avo, fascesque supremos imperii accepit, procerum mandante Senatu, prima rebellanti fecit bella aspera Gallo Insubrum terris. Qui parvo annorum spatio tres ipse Monarchas (Gallum, Papam et Sollmannum) armis devicit, Maiestarique subegit Caesareae, et toti terrarum hinc indidit Orbi. Qui, laudes virtute sua transgressus avitas, subdidit Herculeas sceptris, hoc orbe, columnas. Caesar terribilis, Mauro, formidatusque feroci Gerulo, et populis, quibus ultimus imminer Atlas. Quo nemo melior, nemo indefessior armis. Qui viam ferro rupit fulgente per hostes, quaque globus stabat nitido densissimus aere, hac ibat primus rapido velocior Euro. Qui Martem accelerans coeptum pugnae ante tumultum, saepius armorum nitido splendore fugaces vertit equos, equitumque simul deterruit ora. Totus collulucens aere, atque insignibus armis. Austriaca prognatus origine Caesar. Aevi sublapsiarbiter. Summi proles generosa Philippi. Herculeo memorandus robore Princeps. Quem Deus in terras rutilo dimisit ab axe, ut pro Christicolis pugnaret vindice dextra, quassatoque diutandem succurreret Orbi.

Ferdinandus, Fr. Carol. V.

Philippo editus, Aemiliique nepos. Hoc nomine primus Caesar. Frater Germani Caesaris. Sublato super aethera Caesare Caesar. Archiducum soboles. Rerum quo frena tenente bellorum abiectis tranquillo tempore, signis laurigeras Mavors Gemmana perarva secures pacatis gessit manibus, potuitque micantem loricam mutare toga [orig: togâ]. Quo Caesare nemo turbavit pacem tranquillaeque otia vitae. Cui Deus imperium sine vi, sine sanguine fuso annuit, et placidae concessit temporapacis. Cui mores divino Caesare digni. Exemplum boni Regis. Quo mitior alter princeps aut sancti non observantior aequi. Quo nemo melior iudex, pacisque sequester. Qui non ignarus legum iurisque Latini. Non rudis Ausoniae: non artis amabilis expers. Qui doctus princesps, et summus amator honesti. Quo rerum frena tenente Imperium longo fuit haud tranquillius aevo. Magnarum largitor opum, largitor honorum primus, et in doctas aliis proclivior artes Qui Pannoniae sceptrum regale Bohemi coniunxit regni diademate vinctus utroque Heros amabilis. Princeps animi plenissimus aequi. Christiadum turbae propugnaculum. Praestans in armis. Qui Turcarum rabiem dextra [orig: dextrâ] compescuit acri, atque Vienuensi reiecit ab urbe Tyrannum. Qui rem Germanam magno turbante tumultu composuit. Qui regni accepit diadema Bohemi, sceptraque Pannoniae rapidum trabeatus ad Istrum victorici obtinult dextra [orig: dextrâ]. Qui studia et leges ac Palladis artes asseruit, primaque illas in sede locavit.

Maximilian. II. Ferdinand. F.

Heros ter Maximus. Sanguinls Austriaci germen. Qui veluti fa mamque refert, nomenque secundi, sic duce quaeque Deo fecit, rebusque secundis floruit, domito Princeps memorandus in orbe, compositisque domi turbis se vertit in hostem, Turcarum et fregit divino Marte furores. Austriadum columen. Dux Austriades, Ferdinandiades REx et Oribis arbiter. Austriacis REx Aemilianus in oris Maximus, haud ulli veterum virtute et pietate secundus, sive fides seu quis pace est expertus et armis. Aemilius magnus, Princeps Ferdinandi patris soboles augusta sereni, et Divi Caroli gener optatissimus. Quem Caesaris ornat supremum nomen. Quem pax colit alma, sidesque sincera, et pietas, sanctique potentia iusti. Quo nemo aequatae melior dare pondera lanci, nec legum quisquam, nec iuris amantior aequi Caesar, Palladiae nec Rex studiosior arti, sen doctum versaret opus, seu iura sacraret, seu pacem daret oranti, Martemque levaret, seu mentes hominum dulcedine flecteret oris. Aemilius magni praenomine dignus. Omnia Ferdinando similis mentemque fidemque, quem pace sequestra

Archiducem genitor veteri pro more creavit limitis Austriaci et genti dare iura Bohemae iussit, et imperii paulatim assuescere habenis. Qui iuvenis solio fultus genitoris eburno noscebat causas gestarum ex ordine rerum iuraque dicebat, veterumque exempla secutus iudicio sancti dirimebat facta senatus [orig: senatûs]. Cuius mens verae conscia laudis. Pater optimus. Orbis arbiter. Austriacis divinus Caesar ab oris. Maximus ille paterni Aemilianus agri, virtutumque aemulus haeres. Austriadum columen penatum. Vir praestans animi. Cuius collatis robur in armis, pace probata fides, mens nulli obnoxia culpae. Dux Ferdinandiades. Cui Ferdinandus commendat sceptra Bohemi limitis, et Regem trabeis fulgentibus ornat, imponitque comis diadema, auroque coronam Eoisque gravem gemmis, Regemque salutat in magno populo et magna [orig: magnâ] spectante caterva [orig: catervâ]. Qui votis communibus orbi eligitur Caesar. Accipiens patrios Caesar de Caesare fasces. Maiestate potens regni et diademate Caesar. Caesare qui natus genitore et matre potenti Regina virtutis opes sortisque benignae munera possedit, mentem bene cultus et artus [orig: artûs]. Nec minus uxorem divino Caesare natam prolificam invenit, patrisque atque orbis habenis successit; Natumque throno conspexit eodem Germanis dare iura locis, gentemque Bohemam. Hungaricasque sacris moderari legibus urbes. Tum binas natas geniali iure duobus Regibus, et sacro sociavit foedere lecti.

Rudolphus II. Max. II. F.

Rudolphus divus. Divinus Caesar Patrii non degener oris, virtutumque haeres, animique imitator aviti. Teutoniae praelustre decus. REx Austriaca de stirpe Rudolphus, Germanae gloria terrae. Divum [orig: Divûm] gente satus. Qui vera Imperii laude secundus erat. Quem Romani imperii Regem Deus ipse legit, sceptrumque tenere Teutoniae iubet, et patrio succedere Regno. Sceptra ferens manibus, regnique coronam vertice caelesti. Caesareo diademate vinctus. Cuipater Aemilitus, Marte cuidiva creatrix. Cui Pannoniae genitor mandabat habenes, Hungariaeque daba sacrum diadema. Quem legit regni consortem, operumque suorum Aemilius comitem, procerum statuente senatu Teutoniae, ut patrio quondam succederet, haeres electus solio, Germanis Caesar in oris. Germaniae gentis ductor fortissimus. Praeclaris animi virtutibus auctus. Iustitia insignis. Magnus pietate fideque. Supplicibus lenis, pravisque reisque timendus.

Matthias II. Rudolphi F.

Austriades Caesar Hunniadem referens virture Matthiam, cuius in Istricolas paruit fortissima bello dextera, grassanti non conscia cedere Turco. Imperii qui nunc

suprema Matthias sceptra tenet. Aemilio genitore satus, genitrice Maria praelustri.

DE REGIBUS ORBIS CHRISTIANI.

Alfonsus Castellae.

Victor praestans, qui armorum inter strpitus coluit Musas. Studiorum clarus amator, licuit Caeli varios addiscere cursus, Astrorumque notare vias, Lunaeque labores. Qui, dum pio vultu superos considerat, e caelis animam sese patefecit habere, divinas speculatus opes, et dogmata sancta, agnovitque Deum, qui caelica templa coronat assiduis facibus, stellarum et lampade dia [orig: diâ]. Qui ubi contra sceleratos iverat hostes, fudir Agarenos equites, ac Marte secundo expalit e propriis incredula finibus arma. Heros aethereo memorandus semine. Princeps, iure pios inter victores usque triumphans.

Gothofredus Bullioneus, Hierosolymorum.

Dux potens, Lothringae sacra propago. Miles eximius. Cui placuit Patriae, regionis vendere terras, ut sacra visurus Solymorum moenia ex propriis sumptus [orig: sumptûs] affatim rebus haberet. Qui crucis signum super aequora rauca tulit, sacraeque militiae ductor cum laude fuit. Cui pugnanti mox paruit urbs dia, nec hostis quicquam contra illam valuit. Qui amoenas obtinuit Solymas, et multo rexit honore. Cui populus tandem monumentum condidit ingen marmore de Pario, cum fessus finiit aevum.

Gustavus Adolphus, Sueciae.

Arctous Leo. Rex Sueonum, Flos Heroum. Germaniae Stator. Orbis, Naturae miraculum. Perinclyta Suecorum Regum gloria. Germaniae certa Levana Deae. Inclita progenies Regum, Rex Opt. Max. ipse. Fatalis e Septentrione tempestas, caeli tonitru, fulmen Orbis irati, minax rebellis Iudicator Europae, ferocientis acre Sarmatae frenum, Romae capistrum, grandis Austriae lorum, magnoque maior laude Rex Alexandro, Germaniae amor, recor, defensor, asylum. Flos Regum maximus. Speculum Regum. Fortissimus Arctoae gentis Heros. Rex Hyperboreus. Terror orbis armati, spes liberi, spes certa sub iugum missi? Septentrionis animosa tempestas, quam pallet Auster, ultimae tremunt Gades. Gustavus cognomine Adolphus augustus, et a/dolfo\s2 Teutonicae gentis, Christiadumque gregis. Potens Rex ex Aquilone, nulli Pietate secundus, belloque rogaque [orig: rogâque] peritus, terraque [orig: terrâque] marique celebris. Totum notissima cuius Heroica facta per Orbem: quem ipso in flore, vigore, Mars et Mors abstulit atra. Sarmatico victor de Marte triumphans. Multo superum spiramine plenus. Quo nil augustius unquam Sol vidit. Cui par nemo fuit vel erit. Cui nulla saecla parem tulere nulla datura parem. Cui Pietate

parem vix saecula multa tulerunt. Cui similem Mundus non habuit. Nulli Regum Arte aut Marte ser cundus. Cuius Pietas erat toti notissima caelo, virtutesque salum cautat et omne solum.

SaLVator patrIae MorItUr, GUstaWs ADoLohUs:

ReX obIIt SVeCIae, VIta [orig: VItâ] DignIssIMUs heros. Henricus IV. Galliae.

Quem stupuit Mars ipse ferox. Quem sica peremit, sica Henricorum sanguinolenta, nece. Quem neque Mars, neque vis potuit prosternere: Sed Quod Mars, et vis nequit, fecit fraus.

Iohannes-Albertus, Poloniae.

Regius, Magnificus Poloniae gentis heros. Qui murus aheneus subiecto populo vera [orig: verâ] cum laude fuit. Qui adversus Scythas semper in armis vigilavit. Qui egregium facinus generosos in flore iuventae Tartareos contra populos certando peregit, illorumque milia viginti quinque victor necuit, atque Patris senium recreavit fronde triumphi.

Iohannes Corvinus, Hungariae

Hunniades. Cuius Manus saepe Turcarum contudir iras, rebus et Hungaricis generoso profuit ense. Cui nec Christus opem de caelis ferre negavit, quem vigili solum coluit pectore semper. Qui pro focis Patriae bellando strenuus heros Nominis aeterni famam, titulosque paravit.

Matthias Corvinus, Hungariae.

Hunniades inclitus. Cui tantus erat ardor Martisque cupido, ut, si fata diu illum voluissent vivere Europae depulisset finibus hostes, ac Constantini tenuisset moenia Victor.

Otthocarus, Bohemiae.

Boiemis clatus in oris. Quem locuples in regnum, et vultu fortuna benigno tot Uratislai partes, atavique Bohemum doctores tumidi inflabant, ut novi Caesaris imperium dementi pectore teneret. Busiride saevior ipso, et Phalaris tauro Phariisque immanior armis.

Philippus I. Hispaniae.

Bustrius. DIs genitus. Rex clarus Iberae gentis, et Hispano quondam dominatus in orbe. Atavorum gloria Regum. Princeps animi plenissimus aequi.

Sigismundus I. Poloniae.

Qui non inferior: sed longe maior in armis fratre fuit, tandem sceptri sortitus honores. Heros, laude prima dignissimus. Ille Iagellonis veteri de stirpe Monarcha, quem Lithuana ducem tellus produxit honorum, tellus mananimis dare Reges digna Polonis. Qui adversus Scythicos pugnavis fortiter hostes, Tartareasque minas infregit, et arma ferentum.

Uladislaus, Poloniae et Hungariae.

Ladislaus. Veniens de gente Polona [orig: Polonâ]. Hungaricam dignus iuvenis portare coronam. Fatis quem Varna finistris nomen habere facit, violato foedere pacis.

Qui non tamen indecore cecidit moriturus in armis; sed vaga Turcarum prius agmina contudit hastis, et potius victor, quam victus morte remansit.

DE ELECTORIBUS ET SEPTEMVIRIS.

Electores, die Churfürsten.

Augusti imperii alumni. Imperio proceres pacti. Romanae socii Aquilae, iurata Monarchae nomina. Summo iurata Monarchae numina primatum. Patres septem. Imperii proceres. Primi Electores. Septemplex coetus procerum. Viri Magnates. Europaei orbis procerum tremenda potestas. Germani patres. Septemvirique Viri Dominique potenres. Septemviri summi quos penes arbitrium Caesaris omne manet.

Elector, Churfürst.

Heptarcha. Septemvir. Romani Caesaris Atlas. Magni Caesaris Imperio pater. Ephorus Romani Imperii. Almi qui cluet Imperii septem pars una viratus [orig: viratûs]. Imperii pars augustissima. Quem numerat partem septena corona virorum. Quo cum Romani nunc dexrera celsa Monarchae digerit Imperium. Qui furgit in altos Electorum enses, Aquilaeque biverticis alas Romanas. De septem Imperii portio summa viris. Germani pars Imperii.

1. Elector Moguntinus, des H. R. durch Germanien ErtzCantzler und Churfürst zu Mayntz.

Praesul Aquisgrani Moguntius. Elector summus, quem Moguntia mittit. Mogunti Praesul patriae vir maximus orae. Qui Moguntina gubernat moenia, et imperium docto moderamine linguae Septem vir stectit. Quo vix insignior alter Germanos inter proceres, seu fundere voces ingenuas, seu consilio sacra iura tueri. Qui res Imperii linguae moderamine ducit. Orator gravis eloquio, seu Teutonis ore seu velit Ausonia fari seu voce Latina [orig: Latinâ]. Dux Moguntinus, templi moderator et Urbis. Qui convocat Imperii Proceres, qua moenia Francum Moenus adit, nomenque Urbi vada pristina linquunt; illic ut Regem legerent, qui Sceptra per orbem Teutonium terat, et super aethera vecto Caesari paribus succedat habenis.

2. Elector Colonienisis des Heiligen Reichs, durch Italien Ertz-Cantzler, und Churfürst zu Cölln.

Antistes Ubiorum, Ubius. Quo clara Colonia gaudet Praesule. Tyrrhena sapiens Orator in aula. Gloria Rheni Romanique pedi reverendus Dux. Cui Bavarum populus, Ubiumque Colonia paret, quem vocat haec mystam, qum vocatille ducem. Praesul Agrippinae. Sacri Archi per Itala regna Cancellarius Imperii totius.

3. Elector Trevirensis, des Heiligen Reichs, durch Gallien Ertz-Cantzler und Churfürst zu Trier.

4. Rex Behemiae, des H. R. Ertz-Schencke und Böhemischer-König.

Quem terra Bohemica Regem supplice voce colit, sceptroque admovit avito. Iussus genti dare iura Bohemae, gentem frenare Bohemam. Quem Regem sibi magna Bohemia legit. Pincerna, manu pocula digna tenens.

5. Elector Palatinus, des H. R. Ertz-Truckses, und Churfürst zu Pfaltz.

Elector Rheni. Finirimus Rheni Princeps et Neccaris amni. Comes Oratorque PalarI. Rheni Princeps Septemvir, et undis et vino meliore potens. Rheni ingens princeps Dapiferque supremus Caesaris. Antiqui gentius de stirpe PalatI. Rheni Septemvir ad undas. Imperii Dapifer. Aurea gestans poma.

6. Elector Saxoniae, des heiligen Reichs Ertz-Marschalck, und Churfürst zu Sachsen.

Ensifer Saxo. Ensifer Imperii Romani. Saxonicus Romani Caesaris Atlas. Dux Ruta [orig: Rutâ]. Ense potens rapido profectus ab Albi. Rutatus, Rutiger Heros. Dux gladios equitum Saxo Magister habens. Qui praefert Aquilis Romani Caesaris ensem. Elector deSaxonis orbe. Patriis fortissimus armis ductor, et aerati pollens mederamine dicti.

7. Elector Brandeburgensis, deß H. R. ErtzCämmerer, und Churfürst zu Vrandenburg.

Sceptriger. Qui Regum Regni praefert venerabile sceptrum Romani Imperii. Elector Brandenburgus, tegmine succinctus Germano, habituque Gabino. Marchiacas moderari iussus habenas, deque viris septem Imperii mandante senatu partem esse, et Regi sceptrum praeferre Latino. Qui Marchiacas tenet Septemvir habenas.

DE DUCIBUS.

Duces Saxoniae, die Fürsten zu Sachsen.

Saxoniae laudem qui gravitatis habent. Florida Saxonicae germina Rutae Saxonici Dynastae. Augustae sidera Dresdae. Duces Rutae. Ense potentes. Sidus regale Dynastum [orig: Dynastûm], quale in Saxonico convenit esse polo. Illustris gratia natae. Qui late reges in terra [orig: terrâ] principe pollent. Saxonicae lectissima germina Rutae. Qui patriae magnos repraesentare parentes instituunt. Herbipolis quorum videt urbs insignibus olim, quatuor a saeclis Fridericum a Caesare primum detractum capiti, de Ruta plectile sertum, addere, qua clypei campum rutilantis in auro nigra trabum series quino transversa meatu dividit. Saxoniae Rutara domus felicibus ausis, quae sub Augusta numerosi Caesaris aera, et mundi sceptris Aquilaeque biverticis alis floruit. Ruta quibus fato data,

fato Ruta tenenda est. Reformatae Pietatis Atlantes et Aequi. Saxonias ensiferae splendida pompa Domus [orig: Domûs] Quorum decorat insignia magna luce virescentis laudabil Rutae.

Dux Saxoniae, Hertzog zu Schsen.

Saxo Princeps. Principe Saxona satus, natus. Quem sfovent illustri Saxona Ruta solo. Saxona fama Ducis. De Ruta, Principe Saxo. Florentini clarus Rutae vivacis honore. Dominus plagarum Saxoniae, Misnidos orae Marchiades, Tyrigetumque potens Landgravius.

Fridericus Sapiens, Dux et El. Sax.

Cui Germana suum spientia nomen tradidit. Saxoniae Fridericus, qui Leucoreae Pallados auctor erat. Quo fundata ratis Academiae legibus ortum Principe sortiri sinuosam coepit ad Albim. Sapientis fama patriae gloria Saxoniae. Imperii pars augustissima, cum quo ipsa suum commune habuit Sapientia nomen. Qui dignus haberi Caesareas tractare vices pro Caesare trino [orig: trinô], quin sceptram et sphaeram, diademaque Caesaris ipsum imperii gestare bono [orig: bonô] visus. In Pectore cuius tantum animi robur fuit, ut nibi Caesaris ipsos, ultro delatos, posset contemnere fasces, quos plerumque alii vi, fraude et sanguinequaerunt. Albiaci ponens fundamina prima Lycei inclita Fridericus sapientis adorea famae, miaores inter regiae palma suos. Imstituens caelo terraque favente Lyceum Leucoreum, Maxime, sub sceptris, Aemiliane, tuis.

Iohannes, Dux Sax.

Quo quondam augusta Magistro Augustae exhibita est Fidei Confessionostrae. Excutiens numquam magni neva sacra Lutheri. Pectore de Cuius numquam doctrina Lutheri cessit. Viva animi constantis imago.

Iohannes Fridericus, Dux et Elect. Sax.

Patris patruique binominis haeres virtutes otriusque gerens Germanum specimen patrusque Patrisque. Quem postquam Caesar in armis Victorem vicit, capientem cpeit, avitum Ensiferi decus et trabeam cinctumque Galeri abstulit, imperii septemque insigne viratus [orig: viratûs], carzeris ingenuo tandem custode remoto iussus abire domum est. Quem rupta cicatrix, quam gerit adversa [orig: adversâ] fidei pro dogmate mala [orig: malâ], exornat plus quam baccata monilia regum. Martyr Iesu. Duxafflictorum. Constancis gloria palmae. Spectamen fidei: Christianae sortis imago.

Mauritius, D. et E. S.

Heinricides. Virtus Mauritia. Qui primi pubertate aevi laudum feitinus adibat vix teritanda viris. Qui belli fulmenhaberi, Turcorumque horror poterat. Martia proles undecies ausus belli tentare furores. Qui disturbatas bellorum turbine Musas cogit in antiquas meliori numine sedes.

Quem nisi fata sub ipso flore iuventutis properata [orig: properatâ] morte tulissent, implere Europae factis ingentibus orbem, et magno poterat vocem lassare Maroni.

Augustus, Dux et El. Sax.

Dux Augustissimus. Protinus augusti mensuram nominis implens. Qui fora Saxoniae sub iura coegit et aequum. Qui se pro relligionis amusse tota mente animi totis et viribus, aurivi magna [orig: magnâ], et toto devovit tempore vitae. Qui tot nummorum milia fisco exauctura novis antiqua solaria donat. Augusto [orig: Augustô] quo Principe nil non augusti gestum est.

Christianus I. Dux et El. Sax.

Augusta propago. Qui Patris et patrui gerit unus utramque figuram. In quo spirabat patrui vis Martia. Patris regia serietas. Quô vix ostensum magnis mors deicit ausis, inque uno geminos Patruumque Patremque trucidat.

Fridericus Wilhelmus, Dux et Adam. Sax.

Qui fecundus pergit obire vices patriamque extendere curam. Boni spectamen dulce Dynastae Viva boni Principis icon, imago. Effigies in quo viva superstat Avi.

Christianus II. Dux et El. Sax.

Augustus nepos Augusti Christiani nominis haeres. Christiani maxima gloria primi.

Albertus II. Elector Brandenburgensis.

Patriae communis Achilles. Qui qualis, quantusque fuit sua Pergama eirca Aeacides, sumptis invictus miles in armisutalis, tantusque fuit hic Rolandus Teutonicus. Flos ducis, et nulli veterum virtute secundus. Romani Imperii Duxtra firmissima.

Dux Brunsuicensis.

Marchio Brandenb.

Francoae Marchio terrae Brandeburgicus Heros. Duceum Dux ille Agamemnon Marchidos orae. Marchio, qui Franco pariter populoque Borusso imperitat. Multis qui praebet alumnam Marchio de Clario fonte salutis aquam.

Albertus, March. Brandenb.

Quem Brandenburgica mater extulit ingenti nixu. Victorem victum quem diro horrore videbant Penaei campi. Quem Mauritius, Fernandi iussa facessens, communem patriae pronuntiat omnibushostem. Cum quo Maurius Dux Saxo proelia miscet Penaeis campis, Westphala rura Visurgis irrigat, det niveis dat pocula grata iuvencis.

DE HISTORIA PROFANA Virorum illustr.

Abas, Comes Aeneae.

Acestes, Rex Siciliae.

Acestes magnus, gravis. Dardanius, Troianus, clarus, laetus Hectorcus, fidus, Siculus, senior. Aevi maturus. Divinae flirpis, Troia

generatus. Aeneae consanguineus. Bonus Heros. Troiano a sanguine clarus. Aequaevus Aeneae. Horridus in iaculis et pelle Libystidos ursae. Troia Crinisio conceptum flumine mater quem genuit.

Acestes.

Achaemenides, Socius Ulyssis.

Achaemenides. Comes infelicis Ulyssis. Troiam genitore Adamaste paupere profectus. Ex Ithaca [orig: Ithacâ] patria. Relegens errata retrorsum littore.

Achates, Comes Aeneae.

Achates fidus, magnus, rapidus, fortis. Qui tela gerebat. Quem Dux Troianus coluit.

Achilles, Heros Graecorum.

Aeacides. Pelides. Dux Thessalus. Nereius heros. Nepos satus Nereide. Iovis Aeginaeque nepos Aeacides Achilles. Troiae vastator Achilles Regnorum Priami eversor. Iovis ille nepos mentitus. Marinae filius Thetidis. Proles Thetidis. Chironis alumnus.

Achilles, Larissaeus, magnus, fortis armipotens, immitis, cristatus, victor, magnanimus, animosus, durus, ferox, sanguinolentus, belliger, bellax, violentus, audax, indomitus, acer, ingens, Thessalus, fremens, impiger, fetus, Amonius, clarus, insolens, superbus, saevus, inexorabilis, iracundus, Phthius, pervicax, Nereius. Aeternus carmine. Iura negans sibi nata. Nihil non abrogans armis, Expers erroris. Magni hectoris ultor. Dardanidum pestis. Qui carmine vivit. Quem cita mors abstulit. Saevus Atridis Priamoque. Qui fuit Iliacis tormento moenibus olim. Qui vicit in humanis hominum factigia. Cuius hasta Telepho vulnus incussit, et opem tulit Protector Danaum [orig: Danaûm], Dardanidumque timor. Qui Briseida amavit. Qui dedit Hectora leto. Carmine Maeonio notus. Ante alios studio clarus Homeri. Qui Phyllidem veneratus est. Qui taoito [orig: taoitô] iussas praebuitore manus [orig: manûs]. Cuius gloria nocte sepulta iaceret, nobile Maeonidae si tacuisset opus. Grande decus et splendor Graiorum. Timor Phrygum [orig: Phrygûm]. Caput insuperabile bello [orig: bellô]. Graium [orig: Graiûm] murus. Qui rapta [orig: raptâ] Briseide tristis curas attenuavit Haemonia lyra. Qui arsit in abducta Briseide maestus. Qui licet saevus, movisse tamen sides narratur. Qui Hectora raptavit cursu. Qui maestus erat erepta Briseide. Cuius Mavortia facta nemo nosset, nisi nota forent illustri carmine. Qui vulnus, suo quod fecerat hosti, auxilio rursus leniit ipse suo [orig: suô]. Qui Hectora circum Pergama traxit equis. Cui Phyllirides dogmata dabat. Cycni victor. Troiae exitium. Troiae populator, Troiae fatum. Operis Neptuni populator. Decus et tutela Pelasgi nomine. Iuvenis, qui fortibus armis acta patris vicit.

Acron, Cenicensium Rex.

Acron infelix. Graius homo. Antiquis veniens Coriti de fini bus. Infectos linquens profugus Hymenaeos. Qui sternitur, et calcibus atram tundit humum exspirans, infractaque tela cruentat.

Actor, Herculis Comes.

Admetus, Rex Thessaliae.

ADmetus Thessalicus, Pharaeus, Thessalus, aludabilis, gratus. Cuius fata coniux Pegasaea redemit. Peliae gener.

Adonis, Cynarae et Cypr. F.

Adonis formosus, dulcis, tener, pulcher, purpureus, niveus, pictus, miserandus, Cynareius, Cithereius ignis. Crimen apri. Ploratus Veneri. Cinyra [orig: Cinyrâ] creatus. Silvis aptus. Avo genitore creatus. Cui soror sua per facinus facta pa rens. Qui cum Venere saepe in solis delituit locis.

Adrastus, R. Argivorum.

Aertes, R. Colchorum.

Aegysthus, Thyestis F.

Aeneas, Anchisae F. Troian. Dux.

Tros Anchisiades, Ductor Dardanus, Rhaeteius. Laomedontius, Cythereius. Troius heros. Rex Teucrorum. Phrygum [orig: Phrygûm] ductor. Pater optimus Teucrum. Maximus Teucrorum ductor. Phrygius tyrannus. Anchisiades heros. Phrygius heros. Praedo ductor. Dardanides.

Aeneas pius, castus, impiger, acer, magnus, ingens, fapiens, bonus, profugus, fluctivagus, Phryx. Iliacus, Penatiger. Rhaeteius, fatalis, Dardanides, Troius, Troianus, Dardanius, magnanimus, heros, pius, maximus, Tros. Satus, genitus Anchisa [orig: Anchisâ]. Sanguine Divum [orig: Divûm] stus. Infandum caput. Troiano e sanguine cretus. Pietate insignis et armis. Iliacis exercitus fatis. Fama ingens, ingentior armis. Acer in armis. Optimus armis. Deum [orig: Deûm] certissima proles. Veneris genus. Natus DEa. Veneris filius. Fama super aethera notus. Anchisa generatus. Troianae gentis dux. Romanae stirpis origo. Multum terris iactatus etalto. Multa passus bello. Quo iustror alter nec pietate fnit, nec bello maior et armis. Quem Dardanio Anehisae alma Venus genuit Phrygii Simoentis ad undas. Qui tranavit locos nigros Stygiamque paludem, et terra atque mari subiit pericula. Troiae qui primus ab oris Italiam fato profugus Lavinaque venit littora. Qui

raptos ex hoste penates classe secum vexit in Italiam. Qui Lybicis fuit ereptus ab undis. Anchisae maxima proles. Qui Deos intulit Latio. Qui mille labores adiit. Qui Troia ardenre aetate confectum parentem humeris portavit. Qui Troiam Italos portavit in agros. Qui fuit oneratus. Pondere caro [orig: carô]. Qui sidero flagravit clypeo et caelestibus armis. Qui in Latium et Iralas simul intra vit in oras. Vir magnus bello [orig: bellô] et nulli pietate secundus. Odiis pressus Iunonis iniquae. Qui Italiam quaerens Siculis erravit in undis. Qui Siculas tandem est delatus ad Oras. Qui impositum patrem forti cervice per ignes extulit Troia [orig: Troiâ] ardente. Qui caram Creusam amisit. Redditus tandem fatalibus arvis. Qui vera bella Martis gessit. Qui etiam nullo non insanivit amore. Qui volutus est vario [orig: variô] discrimine rerum, ubi du ceret Phrygiae vulgus inerme fugae. Qui coniugis et sobolis generoso [orig: generosô] affectus anrore officii laudes eius et huius habet. Notae pietatis. Pietatis idoneus auctor. Frater volitantis Amoris. Qui fortunae cavit providus arte dolos. Qui Troiae penates transtulit in Latium. Qui Troia [orig: Troiâ] ardente humeris tulit patrem, venerabile onus. Cui pietas est spectata per ignes Qui per medias flammas sacra, et patrem altera sacra humeris tulit.

Aesacus, Priami F.

Troius heros. Silvis gaudens. Cui silvae carae fuere. Quem fertur Alixothoe umbrosa [orig: umbrosâ] peperisse sub Ida [orig: Idâ].

Agamemnon, Rex Mycenarum.

Agamemnon celebris, magnanimus, fortis, Mycenius. Iugultus coniugis astu. Troiae populator. Magnorum ductor Achivum [orig: Achivûm]. Qui arsit rapta [orig: raptâ] virgine in medio triumpho [orig: triumphô]. Militis Argolici qui caput unus erat. Perfidus Aegysthus saeva [orig: saevâ] quem fraude necavit. Coniuge sua [orig: suâ] caesus. Victima coniugis. Dux ducum. Tyndarei gener.

Atrides amplus, clarus, gravis, magnanimus. Argivum [orig: Argivûm] lumen. Qui Cassandram dilexit. Rex sortis. Quondam gloria Teucrorum. Qui ante multos Heroas. promeruit temporis sui esse decus.

Agathocles, Rex Siciliae.

Rex Sicaniae. Figulo [orig: Figulô] genitore satus. Quem fictilibus cenasse fama est. Qui saepe oneravit abacum Samio [orig: Samiô] luto [orig: lutô]. Fercula gemmatis qui posuit aurea vasis, et miscuit opes pauperiemque simul.

Agenor, Rex Phoenicum.

Agmon.

Agmon Lyrnesius. Nec Clytio [orig: Clytiô] genitore minor, nec fratre Menestheo.

Aiax, Telamonius.

Aiax acerrimus, invictus, forris, acer, forox, ferus, interritus, animosus, ftolidus, Salaminius, temerarius, insanus. Tertius a Iove Viribus et Marte ferex. Qui Tecmessam dilexit. Quem, licet invictum: dolo tamen vicit. Qui sponte obruit generosas animi faces, invidiae pectus triste dolore gravans. Cui acceleravit tristis fata suprema furor. Qui pro forti miserum stravit Ulysse pecus. Dominus septemplicis clypei. Qui erat impatiensirae. Qui Marte fe. roci valuit et in acie. Qui deprensos stravit lata per arva greges. Qui magnus erat armis. Cui regmen septem terga fuere boum. Qui ferro stravit pecus. Quem forma Tecmessae captivae movit.

Aiax Oilei, Rex Locrenstum.

Aiax Oileus, impius. Exustus fulmine. Moriens ponto et fulmine. Quem irata [orig: iratâ] turbine Pallas corripuit, scopuloque infixit acuto. Cuius dextera fecerat scelus in sacra [orig: sacrâ] aede Palladis. Ob cuius unius furias poenas olim luit Argolicus exercitus, ictus terrifico fulmine et aqua mersus. Violans simulacra Minervae. Qui ferox raptor periit et fulmine et aequore.

Alcanor.

Alethes, Consiliarius Aeneae.

Alexis.

Amulius, Rex Albanorum.

Amulius durus, invictus. Contentor aequi. Numitoris frater. Qui traiectus Romulocadit ense.

Amycus, Rex Bebry.

Babrycia veniens de gente. Vastator ferarum. Quo non felicior alter. Qui unxit tela manu fertumque veneno armavit. Cuius casum gemuit pius Aeneas.

Anchemolus.

Anchises, Capys F. Aenae Pater.

Anchises pius, Phryx, Phrygius, Dardanius, magnanimus, magnus, longaevus, pater, genitor. Senex Phryx. Saroina nati. Fessus aetate. Felix nati pietate. Volucrum cui mater amorum [orig: amorûm] dicitur Idaeis concubuisse iugis. Cum quo Venus non dedignata est nomen habere parentis.

Ancus, Rex Romanorum.

Andragoras.

Androgeos, Minois F.

Anius, Rex Deli.

Antenor, Troian. Princeps.

Antenor profugus, inclitus, Troianus, Mavortius, Dardanius, gravis, Phrygius. Patavi qui conditur arcis. Troiae proditor. Suasor Troianae pacis. Cuius ossa tumulo condita patavi vilis servat humus.

Anthor.

Anthor egregius. Herculis comes. Missus ab Argis. Qui haeserat Evandro atque Itala consederat urbe.

Antilochus, Nestoris F.

Antiphates, Comes Aeneae.

Antiphates, Rex Laestrigonum.

Antonius III. vir.

Antonius belliger, pugnax, adulter. Victor ab aurorae populis et littore rubro. Qui Aegypti Reginam abiectis armis amavit.

Aristides, Atheniensium Dux.

Aristides iustus, optimus. Virtute clarus. Thebani gloria caeli. Patriae iustiffimus unus qui quondam fuit, et turbae non asper egenae. Iustitiae laude clebris. Pulsus ab urbe sua. Consilio pariter militiaeque potens. Qui constanti pectore Themistoclis itam atque odium tulit, tela minante vulgo [orig: vulgô].

Arminius.

Arminius Germanae splendida gentis gloria, qui patrii iuvenili fulmine belli, Facta decem facile tunc contudit unus Achillem.

Aruns.

Ascanius, Aeneae F.

Ascanius formosus, pulcher, Dardanius, Binominis, Regius, sacer. Praestans forma. Nepos Veneris. Regius puer. Caput carum. Veneris iustissima cura. Magnae spes altera Romae. Ilus erat dum res stetit Ilia regno. Ante annos animumque gerens curamque virilem. Ante alios omnes forma [orig: formâ] spectabilis.

Iulus magnus, laetus, dulcis, parvus, pulcher. Integer aevi Diis progenitus. Eximia virtute.

Astur.

Athamas, R. Thebarum.

Athamas improbus, furiosus, furibundus, infelix. Torvus, furiis agitatus. Cuius manu parvus Learchus cecidit. Flectens insanos arcus [orig: arcûs].

Atreus, Rex Mycenarum.

Atreus truculentus, nefarius, ferus, crudus, furens, dirus. Tantalides. Pelopeius. Non potens mentis. Lumina clara fugans.

A dape qui trepidos vertit equos. Qui humana cogit exta. Qui pignora nata de fratris sui sanguine, rapta tristi funere manducanda dabat. Cuius sceleris facta equi euntis Solis rubentes stupuerunt dum cursum vertunt. Ob cuius facinus Phoebus medio Olympo carpens incessum suum per loca nota retro flexit moderamen ignipedum equorum, et propositum verso tramite carpsit iter, ne sua praeberet tam turpi lumina facto.

Atys, puer Phrygius.

Atys parvus, tener, formosus, venustus, Phryx, Phrygius, Celenaeus, Berecynthius, Cybleius. Qui exuens hominem in truncum est conversus, Puer dilectus Iulo. Facie spectabilis. Neque vir neque femina. Venator quem Pinus Phrygia morte peremit.

Atys, ex Indiaoriundus.

Indus Atys, quem flumine Gange edita Lymniace vitreis peperisse sub undis creditur.

Aulestes.

B. Baecis et Philemon.

Pannocia Baucia. Pia Baucis anus parilique aetate Philemon. Qui iuncti animis iuvenilibus una consenuere casa, paupertatemque ferendo effecere levem nec iniqua mente ferendam. Qui iidem tota domus sunt Dommi famulique, parentque iubentque.

Bellerophon, Rex Corintbiorum.

Bellerophon castus, fortis, bellator, tetricus, audax. Chimaerae domitor. Cui praeda Chimaera fuit. Qui victor oppressa [orig: oppressâ] rediis cum laude Chimaera [orig: Chimaerâ]. Cuius impiger equus feriens Aonias undas elicuit ictu pedis. Qui fortis eques superare Chimaeram et Lycii potuit flectere monstra soli.

Bitias Alcanoris F.

Bitias. Idaeo [orig: Idaeô] Alcanore cretus. Pandari Germanus. Ardens oculis animisque fremens. Quem Iovis eduxit luco [orig: lucô] silvestris Hiera.

Bocchus, R. Mauritaniae.

Brutus Romanus.

Brutus ultor. Infelix pater. Tutus ab insidiis. Stulti sapiens imitator. Qui primum accepit Consulis imperium.

Butes, Amyci F.

Butes antiquus, longaevus, Armimiger Anchisae. Immani corpore. Qui se Bebrycia [orig: Bebryciâ] Amyci de gente ferebat.

C. Cadmus, Agenoris F.

Cadmus trux, vetus, dirus, exul. Sidonius, Hiantius, Aonius. Linquens moenia Sidonia. Gener Draconum. Phoebeis posuit qui sortibus urbem. Cui animus telo praestantior omni. Tyriis qui pulsus ab oris in Aonia [orig: Aoniâ]

constitit exul homo. Luctu serieque malorum victus et ostentis quae plurima viderat. Qui longis erroribus actus contigit Illyricos profuga cum coniuge fines. Qui Sidone profectus vipereos dentes nova semina sparsit per humum.

Caeculus, Vulcani F.

Caeculus Praenestinae fundator urbis. Vulcano genitus, Vulcani stirpe creatus. Inventus focis Rex genitus pecora inter agrestia.

Caeneus, Ellati F.

Caeneus Elateis, Atracides, Perrhaebus. Inclitus factis. Qui incoluir Othryn. Iuvenis quondam, nunc femina. In veterem fato [orig: fatô] revoluta figuram.

Caeyx, R. Thraciae.

Caeyx Oeteus, Trachynius, Lucifero genitus. Lucifero genitore satus. Cui frater et uxor visae aves Sidereus coniux. Ore ferens patrium nitorem.

Cadis, Boreae F.

Camillus, Rom. Consul.

Camillus nobilis, magnus, egregius, celebris, praestans, fortis, Referens signa. Cuius fama numquam est moritura. Qui patriam reparavit. Quem Roma damnavit. Qui vindex fuit patriae suae. Qui hostibus arma intulit, et signa Ausoniae captiva reduxit.

Capaneus, Thebarum expugnator.

Capaneus ferus, turbidus, magnanimus, temerarius, Argolicus. Satus Hipponoo [orig: Hipponoô]. Notior factus fulminisictu. Qui turribus altis Iovis igne ruit adustus, descendit ad umbras. Ictu qui subito [orig: subitô] cecidit. Qui impavida ora dedit ferienda coruscis fulminibus.

Catilinae, Civis Romaenus.

Catilina ferox, nobilis, seditiosus, inquietus, sanguinolentus, saevus. in patriam qui tulit arma Qui temere in clades ruit. Cuius nil vidit sublimius ortu Roma triumphanti dum caput orbis erat Cuius natalibus inveniet nemo quicquam sublimis.

Cepheus Aethiopum R.

Cethegus, Romanus Nob.

Cethegus fortis. Qui arma nocturna et flammis domibus templisque paravit. Quem Catilina accusavit.

Choraebus, adolescens.

Choraebus iuvenis, infelix. Furiata mente. Incensus amore Cassandrae. Exsultans successu animisque. Qui non sponsae praecepta furentis audierat.

Cinyra, Cypri R.

Clausus, Dux sabinerum.

Cloanthus, Comes Aeneae.

Clytius.

Coras et Tellus.

Croesus, Lydorum R.

Croesus dives, dis, superbus, magnus. Lydus. Magna cui patrimonia. Quem Cyrus domuit superatum. Magna cui opulentia. Quem vox facunda Solonis iusti ad spatia ultima longae vitae iussit respicere. Quem Solio pollentem victoria Cyri fregit. Regum ditissimus. Qui vitam captus ab hoste rulit.

Curtius, Romanus Nob.

Curtius Romanus, animosus, nobilis. Qui laudatur omne per aevum. Qui voluit patriam morte levare sua. Qui acer erat bello. Quem eductum Curibus vetustis antiqua nobilitas laude et serie decorabat avorum. Qui ardenti in certamine saepe victor quaesierat decus manu. Quem ursir amor patriae pro patria infernis qui sese destinat aris. Qui non erat frigidus armis. Quem retulit caelo sublimem maxima virtus. Qui cadens servavit ultro patrias ar ces obita morte. Qui patriae amote tradidit exitio sese et fatis communibus unus.

Cycnus, Martis F.

D. Danaus, Beli F. ArgiVorum R

Dardanus. R. I. Traianor.

Iovis proles. Auctor Troiae. Auctor urbis Iliacae. Primus Pates Iliacae urbis. Electra Atlantide cretus, natus.

Dares.

Dares Troius, alacris, improbus, fessus Fretus iuventa. Solus qui Paridem solitus contendere contra. Qui perculit victorem Buten. Qui Buten moribundum extendit arena.

Danuus, Apuliae R.

Decii, tres Romani.

Decii fortes, animosi, bellicosi. Propria qui morte fugarunt hostes pro populo, dum fera bella serunt.

Deiphobus, Priami F.

Priamides. Armipotens, pavitans. Lacerus crudeliter ora. Laniatus corpore toto. Vir supplicia dira luens.

Deucalion, Thes. R.

Diemedes, Tydei F.

Diomedes impius, magnus, ferus, fortis. Graecorum fortissimus heros. Multa caede cruentus. Gentis Danaum [orig: Danaûm] fortissimus. Saevus in hoste. Qui Veneris violavit vulnere dextram. Impius in Venerem violentem stringere ferrum ausus.

Diomedes, Thraciae R.

immais immitis, cruentus, impius, asper crudus, Geticus, Thrax, efferus. Bisthonius. Qui terribiles humano sanguine pavit equos. Horenda [orig: Horendâ] cumulans praesepia caede. Semineces artus [orig: artûs] hospitem equis praebens vorandos. Praesepia sanguinolenta habens. Qui humana [orig: humanâ] pavit equos dape.

Dionysius, Siculus.

Ante Syracusia [orig: Syracusiâ] qui formidatus in urbe vix humili duram reppulit arre famem.

Diores.

Dolon, Troianus.

Draences.

Drances saevus. Largus opum. Lingua [orig: Linguâ] melior. Seditione potens. Cui copia fandi. Infensus iuveni Turno odiis et crimine. Quem gloria Turni invidia [orig: invidiâ] stimulisque agitabat amaris. Genus cui materna superbum nobilitas dabat, incertum de patre ferebat.

E. Echion, Socius Carmi.

Elpenor, Socius Ulyssis.

Elpenor tardus, miser. Nimii vini. Non strenuis armis. Ingenio hebe i. Qui rardus ubique fuit. Qui cervicem casu fregit inerte suum. Indigno funere mersus. Qui fregit caput oblitus retro transcendere scali dura praecipitatus humo Tenui percussus verbere Circes. Qui cum remigibus porcis grunniit. Qui miser tecto delapsus ab alto, occuriit regi flebilis umbra suo.

Entellus.

Epaphus, Argivorum R.

Qui magni genitus de semine tandem creditur esse Iovis, perque urbes iuncta parenti templat tener.

Epimetheus, Iapheti F.

Epimetheus simplex, imprudens, incautus. In quo plus multo simplicitatis erat. Quem Pandora fefellit commento ficto. Cuius, Non hercle putar am, symbolon est. Instar, qui pecudis non impendentia vitat, nec res ante videt accepta clade gemiscit, et sero transacta dolens. Quem placidis dictis mulcet Promethides.

Epythides.

Erisichthon. Thessalus.

Erisichthon profanus, facrilegus, avidus, Driopeius. Qui sprevit numina Divum [orig: Divûm]. Qui nullos aris adolevit honores. Cui epulae sua ipsius membra. Cui sua membra praebuere alimenta.

Eryx, Siciliae R.

Eteocles, Thebanorum R.

Ethemon.

Evander, Arcadiae R.

Evander Arcas, Parthasius, Arcadius, Palatinus, exul, advena. Pauper Dux senior. romanaeconditor arcis Et matri et vati parens. Nobilis sanguine sacrae matris. Exul ab Arcadia [orig: Arcadiâ] in Latios qui venerat agros. Graiugenum optimus. Danaum Ductor. A stir pe coniunctus Atridis.

Evas.

Eumedes.

Antiqui proles Dolonis. Ausus Pelidae pretium sibi poscere currus. Bello praeclarus.

Eumolphus Atheniensis.

Eurialus, Dux Peloponnesi.

Euryalus infelix Insignis forma [orig: formâ] viridiqne iuventa [orig: iuventâ]. Quo pulchrior alter non fuit Aeneadum.

Eurystheus.

Eurystheus Stheneleius, durus, saevus, cruentus, crudelis, gravis, Mycenaeus. Arbiter irae Iunonis iniquae.

F. Fabius, Max.

Fabius morans, lentus, cunctator. Sollers cunctandi. Invictus mora [orig: morâ]. Sidus gentis. Infractas minas dilato Marte fatigans. Qui fulmineum primus lento luctamine Poenum compressit Cui res cunctando restituenda fuit. Qui cunctando restuit rem.

Fabii.

Gens Fabia. Gens Herculea. Domus meritis maxima dicta suis. Quorum ter centum turbine Martis abstulit una dies, cum sors non aequa labori patrio Cremerae maculavit sanguine ripas.

Fabricius.

Fabricius gravis, rigidus, pauper, fidelis, tristis, Romanus. Invictus donis. Parvo potens. Munera qui regum parvo contentus honesto sprevit. Qui Pyrrhi sprevit surum. Cuius erant nulli culpae bervia pectora. Donis invictus et armis. Argeniti gratus contemptor et Auri.

Faunus, Aboriginum. R.

Faunus captipes, sil vicola, vates, fatidicus, agrestis, bicornis, cornipes, semicaper, Arcas, Licaeus. Maenalius. Genitor Latini Quatiens cornua. Pinu praecinctus acuta [orig: acutâ]. Eruca [orig: Erucâ] redimitus tempora.

Fronto.

Galesus Italus.

Gyas.

Hannibal, Dux Carthaginensium.

Ductor Agenotius. Rex Nasamoniacus. Barbaricus tyrannus. Dux Puncicus, Poenus, Lybiae rector.

Hannibal dirus, durus, Afer, perfidus, belliger, furibundus, vagus, infestus, ferus, ferox, trux, saevus, cruentus, Poenus, Tyrius, Punicus, Elisaeus, Sidonius, Agenoteus, Lybicus, barbaricus, magnanimus, Nasamoniacus, Earcoeus, audax, luscus, fulmineus, callidus, immanis, indocilis pacis. Urbes frangens. Poenas artes doctus. Quo nemo punior. Sanguntinae vastator urbis. Periuro ense superbus. Qui Ausonias arces perfregit. Semper atrox dextra [orig: dextrâ]. Cui sitis sanguinis humani penitus flagravit. Glaciales Alpes evincens. Qui silva [orig: silvâ] nimium flagrante liquavit acervos. Qui fervente udas rupes mollivit aceto. Qui saepe fuit spoliis insignis. Parentibus abominatus. Qui conscendens nubiferas Alpes terruit Romam adventu suo.

Hector, Priami F.

Hector maestissimus, saevus, magnus, acer, inclitus, fortis, ferox, flebilis, splendidus, venalis, setosus, atrox, armipotens, sanguineus, belliger, Mavortius, furibundus, barbarus, Troicus, Phrygius, Priameius, impiger, sanguinolentus, cruentus, domitus, sacer, captatus, defensor. Bello utilis. Unius innumeri militis instar. Raptatus bigis. Ater cruento pulvere. Lux Dardaniae. Spes fidissma Teucrum [orig: Teucrûm]. Qui, quae fuerat lustratus, moenia saepe corpore lustravit, non diurna suo. Perditus rapidis equis. Equis raptus ab Haemoniis. Consanguineus Phoebi. Qui claruit insigni robore. Qui Danaas laceravit opes. Aeneidae telo qui cecidit. Quem defunctum traxere Aemoniis cingula nexa rotis. Ter circum Iliacos muros raptus. Tractus ab Aemonio equo. Cuius exanimus corpus auro Achilles vendidit. Quem vita [orig: vitâ] victor spoliavit Achilles. Qui summum Troiae decus erat. Qui saepe se Danaos armavit in hostes. Qui praeceps ruit in hostes generosa mente. Qui dux ignes iacuit exigua [orig: exiguâ] interemptus arena [orig: arenâ]. Quo maior principe nemo fuit. Qui patriam plena [orig: plenâ] laude replevit humum. Qui saevi manibus laceratus Achillis occubuit. Qui tuebatur populosae moenia terrae. Qui fuit populis portus et aura suis. Qui virtute sua [orig: suâ] res gestas vicit Laomedontis avi. Qui lacer

admissos terruit equos. Qui ab Andromaches complexibus inarma ruit. Qui religatus ad axes terruit admissos sanguinolentus equos. Qui bello quoque concidir. Quem matris Iliae luxerunt addictum canibus alitibusque feris. Qui delibutus atro [orig: atrô] cruore Nessi fuit. Qui opposuit se fortibus Archivis. Cuius facta Maeonio [orig: Maeoniô] carmine nota sunt. Transfi xus Achillea [orig: Achilleâ] qui concidit ense. Qui Troiae pro moenibus fervens in adversas acies arma tulit, et Archivum [orig: Archivûm] castra petivit. In medias volvens incendia classes. Qui tandem a saevo superatus Achille, raptatus ter circum Pergama, et ora cruento sanguine infectus est.

Helenor.

Helenor primaevus, levis, inglorius, Maeonio regi quem serva Lycimnia furtim sustulerat.

Hermaphroditus.

Hermaphroditus Semivir, semimas, biformis, Atlandiades. Puer Mercurio et diva [orig: divâ] Cithereida natus. Nomen habens patris et genitricis. Enutritus Idaeis sub antris.

Herminius.

Herminius ingens animo. Ingens corpore et armis. Nudo cui vertice fulva caesaries nudique humeri.

Hiarbas, Mauritaniae R.

Hiarbas Marus, Getulus, procax, zelotypus. Lybicus tyrannus. Ammone satus Garamantide Nympha [orig: Nymphâ].

Hippocoon.

Hippolytus Thesei F.

Hippolytus castus, pudicus, insons, severus, verecundus, Virbius, miserabilis, intactus. Bello pulcherrimus. Cui nomen, quod posset, admonuisset equorum. Turbatis distractus equis. Verse nomine Viribus. Arte novercae occisus. Qui arte novercae occidit, et patrias explevit sanguine poenas. Loris discerptus equorum. Qui fatis ereptus herbis Poeoniis revocatus fuit. Qui patris crudelitate et novercae fraude occubuit neci. Cui valido medicamine prolis Apollineae reddita vita fuit. Qui fortibus herbis et ope Poeonia vitam, Dite indignante, recepit. Quem equi frustra [orig: frustrâ] retenti per scopulos et dura saxa traxerunt. Qui raptus erat lacero loris morantibus artus [orig: artûs] corpore. Quem rapidi diripuere [orig: diripuêre] equi. Cuius scissa viscera diversis equis ferri visa sunt. Quem Venus contempta peremit. Quem perdidit non felix cura pudoris. Qui Poeoniis herbis revocatus rursum venit superas ad auras.

Hippomenes.

Horatius Coc les.

Qui quonoam Aemilio, si fas id credere, ponte, armata immensus contra stesit agmina solus, Porsennamque unus patria [orig: patriâ] detrusit ab urbe.

Hyacinthus.

Hyacinthus imprudens. Corycius pulcher, fortissimus heros. Sparte genitus. Ictus ab urbe. Iuventa prima fraudatus. Therapnaeo de sanguine.

Hylas.

Hylas formosus, tener, pulcher, clarus, parvus, Herculeus. Tirynthius, quaesitus. Forma [orig: Formâ] conspiciendus. Naiadum crimine raptus.

I. Ianus, antiquissimus Rex Italiae.

Ianus biceps, biformis, anceps, bifrons, claviger, belliger, sacer, Patulcius, Pacificus, antiquus, geminus, Quirinus, Iunonius, Confinius, sacer, Clusius. Annum reserans. Solus de superis. qui sua terga videt. Emensus longi orbis iter. Videns id, quod a tergo est, et id, quod ante. Ancipiti mirandus imagine. Anni tacite labentis origo. Cui par nullum Graecia numen habet De caelestibus videns id, quod a tergo, id quod ante. Quem penes est unum vasti custodia mundi. Cuius est ius omne vertendi cardinis. Qui caelestis ianitor aulae perspicit simul Eoas et Hesperias partes, Insignis gemino vultu. Reserans anni principium. Aperiens annos per tempora.

Iason, Thessaliae R.

Heros Aesonius, Aesonides. Haemonius, Aesonius iuvenis. Aesone natus. Albanus Tyrannus. Dux Thessalus, Thessalicus, Achivus, Aemonius.

Iason immemor, clarus, efferus, fallax, asper, superbus, trux, acer, praedo, armipotens, periurus, candidus, prfidus, formosus, Pegaseus, peregrinus, Achivus, magnanimus, Pheraeus, sceleratus, flavus. Creontis gerner. Dives vellere auratae ovis. Latro peregrinus. Male gratus. Qui profugus Colchida lusit. Qui per Ionium ivit pelagus. Qui dilectos vexit heroas. Primae ratis motitor. Qui dimifit Phasiadem matem. Vellere Phryxeae clarus ovis Quo servato Colchis gaudebat. Qui tulit aurarae vobile vellus ovis.

Icaerus, Daedali F.

Icarus infelix, audax, miser, temerarius. Icario qui fecit nomina Ponto. In quem intulit armatas ebria turba manus [orig: manûs]. Qui se male credidit alis. Signans aquas immensas nomine. Quem cera

liquata dadit praecipitem in ma re. Qui vastae nomina fecit aquae. Qui Icariis nimium petiit sublimia pennis, et Icariis nomina fe cit quis. Qui dedit vitreo nomina Ponto. Qui nimium temerarius animis incautis altius egi iter.

Idomeneus, Cretens. R.

Ilioneus, Troianus.

Inachus, Archivorum R.

Inachus priscus. Pater Ius [orig: Iûs]. Fundens urna [orig: urnâ] caelata [orig: caelatâ] amnem.

Iolaeus, Iphicli R.

Iphis, adolescens.

Iphitus, Troianus.

Itys, Terei P.

Itys tristis, Ismarius, Threicius, miser, Odrysius, Ismenius. Quem Daulias ales concinit, deflet. Quem tristissim. Progne plorat. Quem Daulias ales gemit.

Iuba, Mauritaniae R.

Iugurtha, Numidarum R.

Iulus.

Ixion, Tessaliae R.

Ixion impius, dirus, miser, perfidus audax Ausus tentare Iunonem. Dux Thessalus. Cuius versantur celeri noxia membra rota [orig: rotâ]. Cuius membra torquentur dira [orig: dirâ] rota [orig: rotâ]. Qui fatali volvitur orbe. Se sequens et fugiens. Qui agitatur rapidae vinctus ab orbe rotae.

L. Labienus.

Laertes, Ithacae R.

Laomedon, Troiae R.

Laomedon Idaeus, magnus. Phrygiae Tyrannus, rex, senex. Antigones Pater. Cui magnae fuere [orig: fuêre] opes

Latinus, Laurentum R.

Latinus longaevus, praedives, magnanimus, fortis, constans, iustus senior, clarus, Faunigena. Quadriiugo vectus curru. Qui frustra conatus est incensum populi cohibere furorem. primus sceptris. Maximus aevo. Genus egregium Fauni. Solis avi specimen. Cui filius fato nullus fuit. Fauno et Nympha genitus Laurente Myrica. Cui tempora circum aurati bis sex radii fulgentia cingunt.

Laetreus, Centaurus.

Lausus, Mezentii F.

Lausus equum domitor, debellatorque ferarum. Egregius forma [orig: formâ]. Fidens primaevo corpore. Quo pulchrior alter non fuit. Equorum domitor. Pius, quem pietas non texit. Qui cecidit Pergameo ab ense. Qui cecidit patrui ense.

Leander adolescens.

Leander audax, nobilis, infelix, miser, naufragus, natans, temerarius, ephebus, Magnus natator. Evicta per aequora vectus. Iuvenis tumidarum vector aquarum. Clarus origine. Contemptor Phryxaei aequoris. In caeca qui mergitur unda, fatum triste subiens. Quem in mediis fluctibus uslit amor. Quem adamantem, ubi Sestias anxia spumantes per aquas vidit, signum dedit alta turre. Qui petens Hero saepe tranavit undas. Cui natanti conscia virgo visa arenoso in littore saepe animos dedit. Qui insanas mediis aquilonibus undas ibat, ut optata [orig: optatâ] posset amante frui. Qui positurus iam vitam procelloso in aequore congeminat: Sesta puella vale mihi. Quem nasantem praeruptus agger vastae supbressit aquae. Qui saeva per aequora nabat. Quem saepe fovit tepido Sesta puella sinu. Cui toties nandi causa puella fuit. Qui Sestiae virginis inspiciens oculos resolutis ossibus arsit.

Linus, Crotop. F.

Crotopiades. Quem diripuere canes. Quem viridis cespite terrz proiectum tenet, et patulo [orig: patulô] caelum ore trahentem dira cnum rabies morsu depasta, cruento dissecat.

Lycaon, Arcaediae F.

Lycaon immanis, saevus, ferus. dirus. Immani feritate. Notus feritate. Sanguine gaudens. Irridens pia vota.

Lytas.

Lytas Phoebo sacer. Exsectus matreperempta. Cui licuit parvo casus [orig: casûs] evadere ferro.

M. Macareus, Aeoli F.

Manlius, Caepitolinus.

Marcellus, Romanus.

Marius, Consul. Rom.

Marius trux, tristis, acer, barbaricus, exul. Qui in coeno iacuit cannaque palustri, pertulit et tanto multa pudendea viro.

Maecenas, eques Rom.

[?]mollis, tener, supinus, iacens, delicatus. Favens Maroni. Thuscis Regibus ortus. Patronus doctis. Doctorum vehem enter amans virorum. Summo dignatus honore suos poetas. Qui suos poetas munifica [orig: munificâ] semper fovit et auxit ope Ortus ab hetruscis Regibus. Suetus Augusto reddere carus maronem et Flaccum.

Meleagrus, Calydoniae R.

Meleager Mavortius, ferus, flavus. Tumida frendens ira [orig: irâ]. Fatali vivus in igne. Flammis absentibus ardens. Versus in arma praece iugis. Qui preffit aptum vastantem Calydonia rura. Qui bello ferox erat.

Memnon, Dux Aethiopum.

Memnon niger, fortis, acer. Filius Aurorae. Quem Phrygiis campis Diva mori vidit Achillea cuspide.

Menelaeus, Spartae R.

Menelaus dulcis, sua vis. Pauca dicens et acuta Nuptae reperitor ademptae. Cui pia militiae causa puella fuit.

Menetes.

Messapus, Neptuni F.

Messapus acer, fervidus. Altus equo. Insignis equis. Equum [orig: Equûm] domitor. Quem neque fas igni cuiquem. neque sternere ferro,

Metellus.

Quem sublimis fama felicem iactat, quod Romae natus magnorum e stirpe parentum, et raras animi valido cum corpore dotes servarit [orig: servârit]. lectique parem, sociamque laborum fecundam nactus: quod fasces gesserit ampli Imperii Cousul: quod eodem tempore natos viderit, urbana tres insedisse curules: quod totidem natanuptum cum frue locarit, et seros illinc spectavit in orbe nepotes.

Mezentius, Tyrrhenorum R.

Mezentius asper, acer, rapidus, arcens, alacer, ferus, ferox, dirus, crudelis, immanis, sacrilegus, Trrhenus, turbidus. Ferox armis. Hor rendus visu. Nil curans superos. Contemptor Divum [orig: Divûm]. Magnus equo. Aere caput fulgens. Crista [orig: Cristâ] hirstus equina. Mista subridens ira [orig: irâ]. Fusus propexam in pectore barbam. Pulsus ob invidiam solio sceptrisque paternis. Aeneae qui occidit ira [orig: irâ]. Quem tota Hetruria ferro odiisque petebat.

Midas, Phrygum R.

Midas dives, locuples, avarus, stolidus, stultus, auritus, miser, cupidus, magnificus, Phrygius, marmoreus, Mygdonius, magnus. Aurea fingens omnia. Inviso tortus ab auro. Stolidae mentis. Stolida aure. Ingenium cui pingue, Patuli auribus et oblongis. Qui pro cithara [orig: citharâ]

gaudet habere utrem. Quem ausum contemnere quondam Phoebeocantus [orig: Phoebeocantûs] fama prisca refert poenas dedisse. Cui ditia regna fuere. Qui indutus est aures lente gradientis aselli.

Milo, Crotoniatae.

Milo robustus, fortis, Calabe insignis, illustris. Vorax bibaxque. Qui ubi tentavit diducere fissile robur non potuit captas inde re ferre manus [orig: manûs]. Qui dicitur iuven cum vorasse, quem prius occidit. Cui fuere [orig: fuêre] lacerti similes Herculeis.

Mithridaetes, Ponti R.

Mithridates magnanimus, indomitus. Ter victus. Quem medicamina Pontica celebrarunt. Qui profecit porro saepe veneno [orig: venenô] toxica nec possent saeva nocere sibi.

Mnestheus, Troianus.

Mnestheus fulmineus, laetus, acer. Dux Italus. Genus Assaraci. evinctusoliva [orig: evinctusolivâ] viridi. Genus a quo nomine Memmi est.

Morpheus, Somni minister.

Morphius formipotens, doctus, luridus artifex. Simulator figurae. Hominum fictor. Pictus imaginibus. Astans formis fugacibus. Fingens variis nova vultibus ora. Imitans mores, gestus [orig: gestûs] et ureba ho minum. Quo non sollertius alter exprimit incessum, vultumque so namque loquendi.

Murranus, R. Latinorum

Murranus sonans atavos et avorum antiqua nomina, per regesque actum genus omne Latiios.

Mutius, Scaevola.

Scaevola fortis, prudens, audax, magnanimus. Negligens violatam lextram. Qui non combustam doluit igne manum. Ardorem corpore pressus. Qui celebratur aeerna [orig: aeernâ] flamma [orig: flammâ]. Cui esset legitimi fracta potentia regis.

N. Narcissus, Cephisi F.

Narcissus formosus, pulcher, Cephisius, venustus. Insigni forna [orig: fornâ]. Tenera [orig: Tenerâ] forma [orig: formâ]. Qui flagrantem Eccho risit. Qui despexit omnes. Vero [orig: Verô] dignus amore. Ustus amore sui. Cui nimium sua forma placebat. Cuius forma in florem et noti est versa stuporis lous. Quem fontis decipit amor. Quem fracta Cephisus arundine luget. Qui nimium suis credidit undis. Quem multi iuvenes, multae petiere puellae. Qui spem sine cospore amavit Cui digiti Baccho fuerunt, cui Apolline digni.

Nautes.

Nautes senior. Quem unum Tritonia Pallas docuit, multaque insignem reddidit arte.

Neacles.

Neleus, Pyli R.

Nessus, Centaurus.

Nessus videndus, ferox, ferus, semivir, biformis. Qui occubuit vi Lerniferoque veneno.

Nireus, Naxi R.

Nireus divinus, venustus, ater. pictus oculis. Fusus coma. Roseis labellis. Antiquo adamatus Homero. Forma conspiciendus.

Nisus, Magarensium R.

Nisus Phrygius, purpureus, pius, amens, infelix, imprudens. Acerrimus armis Celer iaculo. Celer levibus sagittis.

Numa Pompilius, Rom R.

Numa sacer, sanctus, sacrificus, munificus, pacificus, intonsus, legifer, Romuleus, fortis, sceptrifer, antiquus, iustus, vetus, placi dut, subtilis. Rex saevior. Felix coniuge Nympha. Rex Romanus. Ramis insignis olivae. Aegeriae maritus. Vir non abigendus Deum [orig: Deûm] colloquio. Quo non metuentius ullum numinis ingenium terra Sabina tulit. Aegeriam qui fertur amasse. Cruribus parvis et paupere terra missus in imperium magnum. Primus qui legibus urbe fundavit.

Numitor, Proce F.

O. Ornus.

Fatidicae Matus [orig: Matûs] et Thusci filius amnis, qui muros matrisque dedit tibi, Mantua, nomen.

Oebalus.

Oedipus.

Oedipus impius, miser, caecus. Infaustus, parricida. Orbus luminibus. Absorptus ruptae telluris hiatu. Quem sua filia rexit. Cuius scelus est expertus uterque parens.

Oeneus, Calydoniae R.

Oeneus superbus, elatus, Calydonius. Parthaone natus. Qui de tot caelestibus aras Dianae praeterriit.

Penomaeus, Elidis R.

Oenomaeus saevus, tyrannus. Qui profusam miserorum caede procorum ipse suo melius sanguine tinxit humum.

Onytes.

Opheltes, Lycurgi F.

Orchamus, Achameniae R.

Orestes, Agamemnonis F.

Orestes insanus, demens, furiosus, fortis, sceleratus, tristis, miser, pavidus, Argolicus,

rapidus, timidus. Agamemnonius, matricida. Scelerum furiis agitatus. Furiis agitatus. Exactus Furiis. Ausus in arcanas poscere te la Deas. Coniugis ereptae inflammatus amore. Ablatus ventis vindex in matre. Mentis inanis. Malus patris ultor. Turbidus poenis caecusque pavoribus. Qui correpto [orig: correptô] ferro feriit saevae agmina matris. Qui rapuit sacra Taurica. Pyladi carus. Egens mentis. Qui ferro occidit genitricem. Cui iu venis Phoceus insano adfuit. Qui ferrum in iugulo tepefecit matris acutum.

Orontes Troianus.

P. Palamedes, Euboeae Ins. R.

Belides. Nomen et inclita famae gloria Belidae Palamedis. Quem falsa sub proditione Pelasgi insontem infando indicio, quia bella vetabat, demisere neci, nunc cassum lumine lugent. Qui invidia Ulyssis superis concessit ab oris.

Pallas, Evandri F.

Pallas fortis, acer, audax. Non virtutis egens. Egregius forma. Quem non texit mens virilis. Qui cecidit Rutulo ab ense. Cui fortuna negarat in patriam reditus [orig: reditûs].

Palmus.

Pandarus.

Pandarus clarissmus, ingens. Idaeo Alcanore cretus. Quem Iovis eduxit luco Hiera. Abietibus patriis et montibus aequus.

Paris, Priami F.

Priamides. Priameius hospes. Troius raptor. Troianus, Idaeus. Phrygius iudex. Dardanus, Phrygius pastor, Dardanius adulter. Raptor Graiae maritae. Phryx, Amator Helenae. Achillis interfector. Advena Dardanius

Paris culpatus, lascivus, temerarius, potens, fatalis, Iliacus, roseus, formosus, perfidus, adulter. Phryx, phrygius. Iudex, arbiter formae. Famosus damno suorum. Classe virisque potens. Multo specta bilis auro. Dearum iudex. Arbiter inter potentes Deas. Famosus hospes. Qui per freta Idaeis navibus Helenam hospitam traxit. Qui nuptam suam menelao rapuit. Acer cui calor extremis in ossibus haesit. Cui helena est ipsas vincere visa Deas. Quem facies violenta movebat Tyndaridis. Cuius telo gnatus Theridis obiit.

Parthaenopaeus, Arcadiae R.

Patroclus, Meneti F.

Patroclus Menaetiades. Actorides. Tutus sub imagines Achillis. Qui cecidit falsis sub armis.

Peleus, Aeaci F.

Pelias, Neptuni F.

Pelops, Tantali F.

Pelops periurus, saevus, truncatus, Phrygius, Dardanus, lacanus, eburnus. Soceri de caede cruentus. Acer equis. Humero insignis eburno. Qui Myrtoas crimine signat aquas. Diis epulandus appositus. Ex cuius humero ebur nituit.

Pentheus, Echionis F.

Pentheus demens, superbus, exlex, impius. Contemptor Superum. Quem matres Cadmeae lacerarunt [orig: lacerârunt]. Angue creatus avo. Thebanae mala praeda manus. In triplices funera grata greges.

Perses.

Phaeton, Ligurum F.

Clymeneia proles. Puer, filius Clymenes. Thetyos nepos. Currus auriga paterni. Iuvenis ictus equis patriis. Solesatus.

Phaeton audax, magnanimus, infelix, pronus, devius, futilus, errans, temerarius, ambustus, flammatus, stolidus, Enca ustus, Hyperionius, Clymeneius. Insigni curru proiectus. Fulmine combustus. Aetheria stirpe creatus. De quo questus Pater. Deiectus, fusus, detrusus, praecipitatus caelo. Optatos temere qui male rexit equos. Qui non bene currum paternum egit. Qui errantes confudit habenas. ordine quem rupto insanae traxere quadrigae. Qui praeceps in aquis efflavit fulmina Padi. Qui flammea frena lacertis flectere terrenis meditatus. Qui stulte optavit equos parentis. Qui Solis voluit frenare quadrigam. Artus [orig: Artûs] qui luctu mutavit. Qui nimium alta pede male rexit equos paternos. Ignivomos ausus flectere Solis equos, maxima qui postquam terris incendia sparsit, est temere infesto lapsus ab axe miser.

Phalanthus, Lacedaemonius.

Phalaris, Agrigentiner. Rex.

Phalaris crudelis, trux, ferox, durus. Siculus tyrannus. Cruoris amans. Qui falsum lento torruit igne bovem. Solitus clausos urere in igne viros. Qui Perilli violenti membra tauro torruit. Cuius gemuerunt aera iuvenci. Sua qui torruit arte repertorem. Qui reos iussit in aere Perillaeo mugitus [orig: mugitûs] edere et ore bovis queri. Qui lento tertuit igne magistrum, immanis pretium dum tulit ingenii. Qui lingua prius ense resecta more bovis Phario, clausus in aere gemit. Qui taurum reperit, flammamque: repostus qui prior in tauro supplicium mesuit.

Phaon, pulcherrimus.

multis. Cui facies inviduosa oculis Meritis formae Phoebus, si su mas pharetram manifestus Apollo. Quem mille mulieres ambierunt.

Philoctetes, Comes Herculi.

Paeantia proles. Paeantius heros. Paeantides Paeante satus. Dux Lybaeus. Hercelis haeres.

Philoctetes celebris, durus. Ictus ab angue. Venenato vulnera crure gerens. Cuius magna est vulnere fama suo.

Phieneus, Arcadiae R.

Germanus Cephei, Patruus, Sponlus Andromachae. Odrysiae rex inclitus orae. Cretus Agenore.

Phineus fatidicus, locuples, tenax. Praereptae coniugis ultor Belli temerarius auctor. Qui perpetua traxit sub nocte senectam Qui immeritis fodit sua lumina natit. Qui gnatis non meritis lumina ademit. Quem frauderunt dapibus aves. Quo praecipiente, columba est dara Palladiae praevia duxque rati. Natis qui lumen ademit.

Phlegias, Lapitharum R.

Phocus. Aeaci F.

Phorbas Syenita.

Phryxus, Athamantis F.

Proles Athamantis. Quem per freta tristia tutum aurea lanigero vellere vexit ovis.

Phyas.

Picus, Latinorum R.

Pirithous, Lapitharum R.

Polites, Priami F.

Polydectes, Seriphi R.

Polydorus, Priami F.

Priamides. Alumnus Polymnestoris. Quemauri quondam cum pondere magno infelix Priamus furtim mandarat [orig: mandârat] alendum Threicio regi.

Polymnestor, Thracum R.

Polymnestor Odrysius, Ismarius, Thrax, perfidus, immanis, immitis, avarus. Interfector alumni. Artifex dirae caedis. Praedae assuerus. Propter opes nimias, qui perdidit hospes alumnum. Qui oculis caruit, per quos male viderat autum. Qui ignarum doli puerum, nil tale verentem, obtrencavit. Qui arreptum ensem alumni suo iugulo demisit. Qui

Polynices, Oedipi F.

Odipodionides. Echionisu iuvenis. Thebanus iuvenis. Heros Cadmaeus, Ismenaeus, acheloius.

Pompeius, Romanus Imper.

Gener adversis instructus Eois Magnus Victoris gener. Damnatus leto. Cuius funestus Achilrs persodit mucrone latus. Quem coniuge coram et gnato caedi directus Achilles confodit. Cuius ambustum Codrus truncum clam texit arena.

Porsena, Hetruriae R.

Porsena magnanimus, fortis minax, Thuscus, Etruscus. Qui ingenti obsidione Romam pressit.

Priamus, Troiae R.

Priamus longaevus, senior, infelix, potens, dives, Dardanius, pulcher, praeclarus Sceptra renens Asiae natorum funera plangens Tot populis terraeque superbus Cui quinquaginta thalami. Tro iam videm incensam et Pergama prolapsa. Cui nil Hercaei profuit ara Iovis. Novissima Troiae tem pora sortitus. Quem doctus Ho merus laudibus innumeris ex tulit.

Prometheus, Iapeti F.

Prometheus igniger, callidus, consultus ditus infelix, providus, miser. Parum mitis. Insigni fraude. Fixus in duris saxis. Cui Pyrrha suisilia fratris erat Obligatus aliti. Religiatus in Scythica rupe. Caucasea sub rupe ligatus Miscens aethereis rerrena Semper nimium vigil. Qui furatus est tenuem ignem liquidis ab astris. Qui sacros ausus furarier ignes et glebas animare putres. Qui ab astris atrulit morralibus liquidos ignes Qui nimio assiduam gutture pavit avem. Qui terrena miscens aethereis sinceram patri mentem est furatus Olympo Qui primem finxit plasma hominis recens de pulvere nigrae glebae. Qui furatus mentem ignigenam nitido Olympo glutinasse fertur tenaci corpori. Qui aerias volucres sanguine fixus alit. Carpitur duris qui viscera saxis. Sinceram patri mentem furatus Olympo Qui furto glebas vitalibus induit auris. Ausos formarum flamma animaere lutum. Qui volucrem vivo sub pectore pascit infelix. Scyihica sixus convalle. Caucasea pendens in rupe. Cuius diripitur sacri praepetis ungue iecur. Qui nollet fecisse hominem, figulosque perosus accepto raptam damnat ab igne facem.

Protesilaus, Graecorum Dux.

Pygmalion, Cilicis F.

Pygmalion avarus, impius, malus, tyrannus. Caecus amore auri. Scelere ante alios immanior omnes. Qui aras tinxit sanguine, quo non dehuit.

Pylades, Strophii F.

Pyramus, Memphiticus.

Pyramus ardens, amator, infelix. Iuvenum pulcherrimus. Conditus in cumulo dilecte. Cui exitii causa fuit amor. Nutu signisque locutus cum Thysbe. Quem sua manus et amor infelix perdidit. Cuius monumenta cruoris habet morus.

Pyrrhus, Epirotum R.

Pyrrhus, Thessaliae R.

Pyrrhus superbus. Animosus imagine patris. Qui superbit actis patris. Foedans aras sanguine. necans Hecubam Priamumque.

R. Regulus, Roman. Noh.

Regulus constans, fidus, ingenuus. Qui redimi Romanos turpe putavit. Qui elevavit leviores Afros. Qui certa suae constans nomina laudis habet. Adversos qui fortior ivit in hostes. Qui mente liber, corpore captus erat.

Remus, Martis F.

Remus Iliades. martigena, autiquus, Ausonius, Aventinus, miser. Qui cum fratre petita dedit iura. Ausus muros transire recentes. Noxia cui capiti rustica tela. Cuius sanguine muri Romani primum maduere. In quem fulmina missa ferunt.

Romulus. Remi Frat.

Iliades, Marte satus, Martigena. Proles Martia. Nepos Martis. Nepos Numitoris. Frater Remi Romanae conditor urbis Trabeaticura Quirini. Rex Romanus. Conditor urbis dominae. Manus Romules. Diadema Quirini.

Romulus magnus, fortis, invictus, acer, magnanimus. Mavortius, potens, augur, trabeatus, victor. Trabea decoratus. Lituo pulcher trabeaque. Pater orbis. Deus novus, bellicus. Nutritus lacte lupae. Laetus fulvo tegmine lupae nutricis. Quem Ilia mater eduxit. Romanos qui suo de nomine dixit. Cuius Romae auspiciis septem sibi circumdedit arces. Qui Sabina feri contudit arma Tat I. Qui condidit

Mavortia moenia. Qui primus sollicitos ludos cum iuvit viduos rapta Sabina viros.

Quirinus Ausonius, armifer, bellipotens, armipotens, bellicus, impavidus, armiger, belliger. Ingentem quatiens hastam. In rigidis qui saeviit arvis.

Romulus et Remus, fratres.

Martipotens. Dux geminus. Remo cum fratre quirinus. Pares rege, educti silvestri ex ubere-Proles gemina, quam regina Sacerdos Marte gravis partu dedit Ilia.

S. Salomoneus, Elidis R.

Salomoneus ferus, audax, fuerens, elatus, superbus, tumidus, stolidus Iovis aemulos. Qui in aere mentitus est Iovis fulmen. Qui quadrifida [orig: quadrifidâ] trabe alti Iovis tela finxit. Qui flammiferum fulmen rotavit Alphaea per oppida. Qui casu Eleam perterruit urbem. Qui est flammas Iovis et sonitus imitatus Olympi. Qui per urbem mediae Elidis ibat ovans et Divum sibi poscebat honorem. Qui nimbos et fulmen non imitabile simulavit aere et cursu cornipedum equorum.

Sarpedon, Lyciae R.

Scipio Africanus.

Scipio magnus, egregius, laudandus. Quem victorem Africa de se vocat. Quo duce Africa tunsa iacet.

Scipiones.

Serestus.

Serranus.

Servius, Romanor. Rex.

Romae Rex ille bonorum ultimus, qui ancilla [orig: ancillâ] prognatus sene, diadema Quirini et trabeam et fasces meruit.

Silenus, Bacchi nutricius.

Silenus verulus, ebrius, lascivus, petulaus, senex, lenis, piger. Suis semper iuvenilior annis. Tirubans annisque meroque. Residens pando asello. Qui senex ferula [orig: ferulâ] titubantes ebrius artus [orig: artûs] sustinet. Qui pando non fortiter haeret asello. Quadrupedem ferula [orig: ferulâ] urgens.

Simon, Sisyphi F.

Simon miser, periurus, mendax, vanus, fallax, dirus, cautus. Fidens animi. Pellae proditor. Fatis Deum [orig: Deûm] defensus. Propinquus consanguinitate Palamedi. Dolis instructus et arte Pelasga [orig: Pelasgâ]. Cuius rechnis Troia reserara. Qui sese venientibus hostibus obtulit ultro. Quifurtim laxavit pinea claustra. Cuius arte et dolo Troia recipir fatalem equum. Doctus quocumque animos impellere dolis. Qui Phrygios arte fefellit.

Sisyphus, Aeoli F.

Sisyphus inquierus, lassus, infelix, defessus. Saxum volvensque petensque. Revolubile pondus habens. Quem defessum immensus lapis urget. Damnatus longi laboris. Subigens saxum perardua montis. Quem aeterna Megaera domat viperino flagello. Grave saxum volvens et revolvens. Trudens adversum in montem ingens saxum, quod tamen summo iam vertice rursum volvitur, et raptim plani petit aequora campi. Qui manibus pedibusque urgens revolubile saxum sursum agit, et sudans montes impellit in altos, quod subito ab aeria rupe relapsum mox in campos volvitur et valles gramine opertas. Qui saxum sursum actum et mox relapsum cogitur miser item referre montana ad culmina, nec duro labori datur ulla requies. Urgens saxum ruiturum. Quem infelix premit opus. Optans collocare saxum supremo in monte, quod tamen Iovis leges vetant. Versans immenso pondere saxum.

Stentor, clamosus.

Ille Stentor Achivorum, recidivae ad moenia Troiae, quinquaginta alios qui contudit ore canoro.

Sylla, Romanus Nob.

Sylla cruentus, vehemens, atrox, rabidus, ferox, trux, potens, laevus. Qui fecit tristi se manu lacerare Romanos Quirites.

Syphax, Numid. R.

T. Tantalus, Corinthiorum R.

Tantalus fallax, proditor, infidus, sitibundus, siccus, Phrygius, proditor. Insidus pater. Taciti vulgator. Qui in medio amne sitit. Egens benignae semper dapis. Cui Stygia captantur in unda poma, et in mediis quaeritur humor aquis. Qui fugientia prendit poma, spemque suo refugi fluminis ore sequitur. Quem, quae imminer arbor, effugit. Quaerens poma praesentia et egens. Qui semper eget, liquidis semper abun dat aquis. Cuius sitim acrem deserit unda iamiam poturi. Sic. cis in medio faucibus amne sedens. Qui sectatur undas. Cuius mentum abluit latex. Cuius famem destituunt poma. Qui stat lusus vacuo gutture. Inter undas exustus fervida [orig: fervidâ] siti. Qui sitiens captat fugientis flumina labris. Cuius aqua labiis subducitur. Quem Furiae sollicitant circum magna [orig: magnâ] poena [orig: poenâ], siti. Qui sitiens in mediis stat undis, et contingens summa flumina admoto mento nec quicquam restringere sudat ardentes fauces. Cui nullae deprehenduntur aquae. Qui quaerit aquas in aquis et poma fugacia

captat. Arens in mediis undis et poma habens, quae nullo tempore tangat. Arens in media [orig: mediâ] aqua [orig: aquâ]. Quaerens poma praesentia et idem semper egens. Ramos frustra qui captat et undas. In mediis stans sitibundus aquis. Qui poma manu nulla petisse potest. Qui Stygiis torquetur in undis. Fluctibus in mediis qui sibi quaerit aquas. Qui positus medio in fonte perennis atque tabescit arente aestu sitis. Qui sitiens captat vicinas undas et abstinet ora vicinis cibis.

Tarchon, Hetruscor. Dux.

Tarquinius, Romanor. R.

Tarquinius superbus, insolens, dirus, callidus, iniustus. Fortis ad arma. Vir iniustus. Trium minimus, proles manifesta Superbi. Qui ultime Romanae gentis habebat regna. Quem rapuit dominandi caeca libido. Regno pulsus. Cui stuprum praebuit materiam exilii sui. Qui fugitivus coactus est procul Ausonris recedere regnis, et patrio tristis abire solo.

Tatius, Sabinorum R.

Telephus, Mysorum R.

Lyrnessus heros. Dux Mysus. Iuvenis Mysus. Hostis Achillis. Qui bibit ubera cervae. In aequoreas praecipitatus aquas. Regna tenens Teuthrantia. Aemonia [orig: Aemoniâ] qui cuspide vulnus senserat, Aemonia [orig: Aemoniâ] cuspide sensit opem. Qui tulit armatus vulnus inerme. Idem cui vulnus opemque tulit, vulnus Achille quod quondam fecerat hosti. Cui vulneris auxilium Pelias hasta tulit. Qui aeterna [orig: aeternâ] consumptus tabe perisset, si non, quae nocuit, dextra tulisset opem.

Tereus, Thracum R.

Tereus iniquus, saevus, ferus, incestus, dirus, immitis, infidus, Threicius, Odrysius, Thracius, Ismarius tyrannus. Qui ingenti clamore mensas repellit. Cuius fiet Philomela nefas. Cuius coniux Progne ulta nefas. Cuius Philomela scelus deflet. Qui exarsit conspecta [orig: conspectâ] Philomela [orig: Philomelâ], non secus ac si quis canis supponit aristis ignem. Qui per facinus meruit fieri avis.

Teuter, Salaminius.

Themistocles, Atheniens. Dux.

Themistocles celebris, clarus, insignis. Cui fortis dextera bello. Arma Persica qui contudit armis.

Thersites, Graecor. foedissimus.

Theseus, Aegei F.

Theseus pius, fidus, constans, fortis, inclitus, superbus, armi ger, ferox, flavus, maximus, crudelis, improbus, protervus, sceleratus, ingratus, perfidus, horridus, periurus, profugus, Atticus. Magnificus titulis suis. Ducentia fila secutus. Qui Gnossida desticuit. Ingrati referens impia facta viri. Audaci iuratus amico. Celebratus claris factis. Qui comes amico ivit ad manes. Qui Pirithoum Stygias est comitatus ad undas. Qui Minoida abstulit. Qui monstrante Cupidine didicit, qua arte compos voti perderet semivirum bovem. Qui praesens supplicibus verbis flexit Minoida, ut implicitam solveret arte viam. Qui cum Pirithoo, felix concordia, ad manes Comes ivit.

Thoas, Tauricae R.

Thoas clarus, Minous. Claro Andremone natus. Clarus Moeotide in ora. Ora super saevi quem cecidere sues.

Thyestes, Pelopis F.

Thyestes dirus, Rigidus, saevus, crudus, calgians. Qui pulsus est ex regno proprio fratre, quod laesit sacra vincula fraterni tori.

Tithonus, Laomedontis F.

Tithonias Phryx, senex, canus, Mygdonius Quem abstulit extremum noctis quae Dea finit iter. Cui culta puellamollia oscula dedit. Cum quo non puduit talem dormire puellam. Cuius non sprevit Aurora senectam. Quem passa est Aurora iacere Eoa domo. Quem Aurora decedens saepe suis fovit in ulnis, cum prius abiunctos sedula lavit equos. Cano venerabilis aevo. Amans Deam praeviam venturae lucis. Quem minuit longa senectus.

Tityus, Iovis F.

Tityus incontinens, foedus, terrigena, inconsumptus. Terrae alumnus. Cuius sub vulnere saevo viscera nascuntur gravibus certantia poenis. Cui rota novem per iugera corpus porrigitur. Qui novem iugeribus distractus erat. Cuius iecus immortale vultur tundit. Cuius iecur inconsumptum usque renascitur. Qui summus distat ab imo novem iugeribus, et viscera debita assiduae praebet avi. Stygiis extensus arenis. Qui porrectus per novem iugera terrae, assiduas atro viscere pascit aves. Qui aeternas praebet volucri dapes. Novem iugeribus districtus. Viscera qui praebet lanianda. Qui inconsumpto viscere pascit avem. Viscera qui assiduae debita praebet avi. Cui aeternum est iecur, et volucri aeterna rostra, et semper redeuntia ad aeternas poenas. Cui vultur immanis adunco rostro immortale iecur

tundit et rodit. Cuius renatis requies non datur ulla fibris. Stratus septem in iugera. Corpoream extensus per bis tria iugera mole. Viscera cui saevi volucres hinc inde rimantur perpetuo morsu, pertunduntque iecur, rostrisque immanibus angunt. Porrectus per ingens spatium. Cuius nata viscera tundit avis. Cuius iecur non relinquit avis. Cuius iecur numquam perit, et renascens semper ab assidua [orig: assiduâ] dilaniatur ave.

Tlepolemus, Herculis F.

Tmarus.

Torquatus, Romanus Nob.

Torquatus severus, immitis, durus, rigidus, inhumanus. Securi saevus. Torquis adempti titulos qui habet.

Triptolemus, Celei F.

Troilus, Priami F.

Tullus, Romanor. R.

Turnus, Italiae Dux.

Turnus Rutulus, audax, tumidus, saevus, alacer, bellator, acer, implacabilis, Ausonius, barbarus, ferox, Laureus, iuvenis, rex, ductor, furens, accensus. Turbans viros. Natus Dea [orig: Deâ]. Insignis equis. Avis atavisque potens. Pulcherrimus ante alios omnes. Cui Pilumnus avus, cui diva Vanilia mater. Praestanti corpore supereminens omnes. Tumidus Marte secundo. Bigis albis vectus. Cuius maesta fugit infernas vita sub umbras. Quem Aeneas vita spoliavit et armis. Divinis qui occidit, armis. Qui pro Lavinia cum Phrygibus proelia iniit. Qui pacta pro coniuge saeviit. Cuius horrida caede cruentus fuit Aeneas.

Tydeus, Oenei F,

Tydeus egregius, Oenius, Aetolus, fulmineus, turbidus, cruentus, magnaimus. Calydone fugatus. Gentis patriae agmina ciens. Praestans robore multo. Cui non fuere fastidia dapis humanae.

V. Valerius Corvinus.

Ufens, Aequicolarum Dux.

Insignis fama et felicibus armis. Cui genshorrida assuetaque bello, venatu nemorum, duris Aequicola glebis.

Virbius

Ulysses, Thuscorum R.

Aeolides. Itachus Laertiades. Sisyphites. Laerte satus. Laertius heros. Sanguine cretus, generatus Sisyphio. Laertia proles. Penelopes coniux. Gener Icarii. Dux Dulichius, Naricius, Itachus, Iove natus.

Ulysses durus, dirus, saevus, infelix, bellax, improbus, sollers, disertus, facundus, cautus, fallax, expetiens, ultor, audax, victor, timidissimus, callidus, saevus, magnus, providus, laboriosus, fortis, pervagus, tardus, immitis, subdolus, errans, aerumnosus, prudens, Ithacensis, vagus, infidus, Pelasgus, profugus, inclitus, illustris, sapiens, astutus, comis, cordatus, Phaeax, acer, errans, vigil, miser, varius, lentus, polytropus, Penelopaeus. Non formosus, Aemulus Aiacis. Neptuno suspectus. Scelerum hortator, inventor. Fandi fictor, auctor. Errans, iactatus mari. Furtis raptus. Exemplum animi patientis. Qui tot errando, quod bellando perdidit annos. Lacerae quem fracta tenentem membra ratis Semeles est miscerata soror. Tarde remeans. Dura passus. Qui sociorum aures cera illevit. Cuius sauguinis auctor Iuppiter est. Domitor Troiae. Qui providus multorum hominum mores inspexit et urbes. Qui multa aspera pertulit latum per aequor. Qui Sirenum cantus et Circea pocula novit. Qui blandas notas vocis et carmina Sirenum vicit. Qui aequoreis Deabus saepe ardor erat. Integer et mentis generosae compos. Qui ornavit omne opus rectis animi moribus. Cuius eloquium Graecia quondam mirata est. Celer animo ac sensu peracutus. Qui strenuus ad pacem fuit, fortis ad arma. Quem Moeopides in varios fortunae fluctus [orig: fluctûs] mergit. Qui sorbenda Cyclopi porrigit audaci dulcia vina manu. Cui argutae mentis acumen erat. Qui coactus est infernas ad umbras migrare. Qui cohors Sirenum, subdole modulantes funere dulci cantu, praeteriit docta arte, Qui cauta elusit monstra marina fuga. Qui incolumis Scillae fauces, ventremque Charybdis evasit. Cui reduci sua maiores praebuit aula labores, quam freta turbatis omnia mota notis. Qui omnibus in malis Pallade vindice tutus erat. Qui laevi detrusus in antra Cyclopis invenit ratione viam, qua robora dira Gigantis et vires immanes frangere posset. Prudens rerum scrutator. Praestans ingenio et rebus. Qui loquendo valuit. Qui eloquio etiam vel Nestora vicit. Cuius facundis non abfuit gratia dictis. Per quem iacuit inclitus Hector. Quem saepe ferox Neptunus petiit. Cui corpus erat durum patiensque laborum. Qui non formosus; sed facundus erat. Cui nomen famamque perennem

Smyrnaei tribuit nobile veris opus. Qui errabat ab aedibus patriis per loca vasta decem annorum spatio. Qui oppida victrici toncussit plurima dextra. Qui primus populos Ithaca texit in urbe. Cuius in ore ferarum migratunt socii. Multorum hominum nores qui vidit et urbes, naufragis, eversae post saeva incendia Troiae.

Umbro.

Umbro fortissimus, somnifer. Marubia de gente sacerdos. Spargere qui somnos cantuque manuque solebat. Qui morsus [orig: morsûs] arte levabat.

Volseens.

Z. Zethus et Calabis.

Zopyrus, Persa Nob.

Zopyrus fraudulentus, versutus, fallax. Fraudis abundans. Qui prodebat Babylona regi fuo.

DE HISTORIA PROFANARUM FEMINARUM.

A. Acca, Camillae comes.

Una ex aequalibus Camillae. Fida ante alios, quae sola Camillae qui cum partiri curas.

Aerope, Atrei uxor,

Aerope Cressa. Quam frates sceleratus amavit. Thyesteo quae non abstinuit amore.

Agave, Echionis ux.

Mater Panthei Bassaris. Cadmaeis, Mater Thebana. Cadmaea, Pentheia. Sectum vitulo caput ablatura superbo.

Agave Cadmaea, furens, Moenas, cruenta, Thebana, Pentheia. Infan das scelerata manus [orig: manûs] et caede cruenta. Quae attonita et furens abstulit nato caput. Ipsa suum iugulans natum. Quae prima suum misso vitiavit Benthea thryso mater.

Alceste, Admeti ux.

Aclestis pulchra, fida, praeclara, fusca. Regi coniuncta Phereo. Cara functa mariti fato [orig: fatô]. Laeta viri funere. Quae vivum vitae praetulit ultro suae. Nomen adepta perenne, quod sit pro caro mortua sponte viro.

Alcmena, Amphytryonis ux.

Amaryllis, amica rustica,

Amata, Latiniux.

Anaxarete, Puella.

Anaxarete saeva, ferox, ferrea, crudelis, impia, dura. Durior ferro [orig: ferrô]. Generoso a

Andromache, Hectoris ux.

Antiope, Lyci ux.

Antiope Nictaeis, barbara, infelix. Duris exercita fatis. Saevam Dirces experta manum. Impleta gemino [orig: geminô] fetu a Iove. Tracta tauro [orig: taurô] rapiente. Quam Satyri gemino [orig: geminô] caelatus imagine pulchra Iuppiter implevit fetu. Casibus adversis cognita. Quae Asopo dicitur esse sata. Quae semper Iovis in amplexus ire solebat. Quae Zethum et fortem edidit Amphiona.

Arachne, Lydiae puellae.

Maeonis, Maeonia virgo. Idmonis. Idmonia. Pater cui Colophonis Idmon. Lyda puella.

Arachne sollers, docta, animosa, perfida, operosa, Lyda, Maeonia. orta domo parva. Habitans Hypepis. Ausa contendere cum Minerva studio [orig: studiô]. Radio [orig: Radiô] percussa Minervae. Quae guttur laqueo [orig: laqueô] victa ligavit. Cuius frontem ter quater percussit Pallas. Aemula Minervae infelix.

Ariadne, Thesei ux.

Virgo Minoia. Cressa puella. Bacchi Gnosias uxor. Coniux Bacchi. Theseio Gnosis crimine facta Dea.

Ariadne Gnosia, Gnosis, Cressa, Gnosias, lucida, siderea, Minoia. Minois, libera. Perenni sidere clara, aurea per stellas nunc micat illa novem. Quam Bacchus amabat. Quae redimita corona praeradiat stellis signa minora suis. Errans ignotis arenis. Deserta, relicta in littore. Quae sola flevit ad Deos ultores. Tempora pampinea [orig: pampineâ] quae iam redimita corona [orig: coronâ]. Tigribus invehitur cancidi Bacchi. Qui dedit ingrato sila tegenda viro. Sidereae tuta corona comae. Per novem, quae nunc micat aurea stellas. Daedaleum lino, quae duce fecit iter. Quae Theseae flevit periuria linguae.

Atalanta, Schaenei F.

Atalanta Schaeneia, pernix, velox, fugax, Tegeaea, Nonacrina, Nonacris. Cursu alias antecellens puellas. Qua non pernicior alia. In pecus versa. tardior facta tribus pomis. Quae propero [orig: properô] cursu vicerat ante procos.

Aurora, Tithoni ux.

Tithoni coniux. Phygis Assaraci coniux Tithonia. Nurus Laomedontis. Lutea mater Memnonis. Roseae quadriga Aurorae. Biga Aurorae. Aurorae lumina.

Aurora Eos sapiens, diva, pallantia. Praevia lucis. Pallantidos. Roseo [orig: Roseô] spectabilis ore. Roscida croceis capillis. Puniceis invecta

B. Battis Virgo.

Belides, danai filiae.

Inachides. Danaides. Danai proles, puellae. Cruentae nurus Regis gis Aegysthi. Sorores scelestae, saevae, fortes, armatae. Danai proles, Veneris quae numina laesit, in cava Lethaeas dolia portat aquas.

Belides iniquae, impiae, miserae. Pressae assidua aqua, plenas urnas frustra ferentes. Parare necem miseris patruelibus ausae. Parare suis letum patruelibus ausae. Gerentes humeris aquas perituras. Exulis Aegysthi turba cruenta nurus. Quae assidue repetunt, quas perdant, undas. Quae assidua [orig: assiduâ] colla premuntur aqua [orig: aquâ]. Quae cognato [orig: cognatô] sanguine tinxerunt ferrum insidiatae securis viris.

Beroe, Semeles nutrix.

Beroe, Doricili ux.

Biblis, Mileti F.

Biblis incesta, Phoebeia, Miletis, misera, maesta. Quam defecisse mente ferunt, correpta cupidine fratris. Lacrimis consumpta suis. Praebens insano pectus amori. Vetito [orig: Vetitô] quae fratris amore atsit, et est laqueo [orig: laqueô] fortiter ulta nefas. Quae pervarias terras, per littora, gemens fratrem secuta fuit.

Bryseis, puella Phrygia.

Briseis abducta, pulchra, formosa, venusta, Lyrnessis, Troia, rapta. Quae in castris segnem detinuit Achillem. Qua [orig: Quâ] abducta [orig: abductâ] fuit tristis Achilles. Qua [orig: Quâ] amissa [orig: amissâ] magnus aestuavit Achilles. Qua [orig: Quâ] amissa [orig: amissâ] Achilles languens Argolicis ferre recusat opem. Cuius facie Thessalus arsit. Quam captam Marte suo [orig: suô] victor amabat. Quae niveo colore movit Achillem.

C. Caieta, Aeneae nutrix.

Aneia nutrix. Nutricis habentia nomen littora. Aonia nutrix. Quam tumulavit alumnus. Quae moriens littoribus aeternam famam dedit.

Calypso, Atlantis R.

Calypso diva, pulchra, formosa, Atlantis, Atlantias, aequorea. A Dulichio iuvene elusa. Quae saepe doluit properare Ulyssem, et negavit remigio aptas esse aquas. Quae amore capta recusantem detinuisse virum dicitur. Quae flagrabat amore.

Calysto, Lycanonis silia.

Camilla, Volscorum Regina.

Regina Volscl. Volscorum egregia de gente. De gente Volsca. Privernia virgo. Amazonii dia

Camilla pharetrata, fortis, horrenda, bellatrix, Volsca, infelix, fida. Amazon. Usa iaculo [orig: iaculô]. Pernicibus ignea plantis. Unum exserta latus pugnae. Spargens hostilia. Non assueta Minervae calathis, sed dura pati proelia.

Canace, Aeoli F.

Chyone, Daedalionis E.

Nata Chyone. Quae dotatissima forma mille procis placuit, bis seprem nubilis annis.

Caelia, Virgo Romana.

Clytemnestra, Agamemn. Ux.

Clytemnestna impia, crudelis. Oblita iura connubii et fidem. Quae in Aegystho arsit. Propter quam tota Mycenis infamis stupro stat Pelopea domus.

Corinna, amica Ovidii.

Coronis, Phlegiae F.

Coronis Larissea. Pulchrior in tota [orig: totâ] qua [orig: quâ] non fuit Aemonia [orig: Aemoniâ].

Cressa.

Creusa, Aeneae Ux.

Creusa, Corinthia.

Cyane, Proserpinae Comes.

Cyane formosa. Quae, dominum dum luget ademptum. Sicelidum subito [orig: subitô] fonte rigavit humum. Praestanti corpore nympha. Inter Sicelides pulcherrima.

Cyrene, Pelei F.

D. Danae, Acristi F.

Danae formosa. Facie spectabilis. auro [orig: aurô] delusa. Fulvi decepta cupidine nimbi. De Iove facta parens. Quam fulvo ingens imbre fefellit amans. Quam fulvo lusit Iuppiter auro. Aerato circumdata muro. Quam clausam fecundo implevit Iuppiter auro, Acrisionea [orig: Acrisioneâ] sera [orig: serâ] non prohibente. Quam inclusam ahenea turiis non satis muniit ab adulteriis nocturnis.

Daphnes Paenei F.

Daphne rigida, fugitiva, fugax, proterva, odorata, nivea, Apollinea, Penneia, Thessala, Phoebea.

Deianira, Oenei F.

Deianir a pavida impia, nobilis, Oeneis (a patre,) Aetolis, Calydonis (a patria.) Cui mirae praestanria formae. Cui grata venustas et decor insignis.

Deidamia, Lycomedis F.

Deidamia regalis, pudibunda, pulchra, S[?]yria. Haemonio [orig: Haemoniô] victa viro [orig: virô]. Pulchereima turbae suae. Ef ferens gradumarcanis tenebris.

Deiopeia, Iunonis Nympha.

Dido, Sichaei Ux.

Dido profuga, advena, misera, tenera, furiata, Tyria, optima, lacrimosa, candida, dives, pulcherrima, Sidonia, Sidonis, mise rabilis, sanguinolenta, Phoenissa, amans, laetissima, pulchra, inscia, furens, miserrima. Infelix animi. Laeta laborum. Fati nescia. Exter rita fatis, Urbe profecta Tyria [orig: Tyriâ]. Coeptis immanibus effera. Tenens strictum ensem. Phrygia. fraude coacta mori. Huc illuc errans. Quae arsit amore gravi. Cui et causam mortis et ensem praebuit Aeneas. Quae impatiens dolore et amore necem sibi intulit. Quae flagravit amore Aeneae. Quae vicit invictum virum. Quae ignae Aneae arsit. Quae exstructis arsit in sua fata rogis. Quae sua [orig: suâ] concidit usa manu. Ab insano igne cremata. Pectoris incendit qu am fera flamma sui.

Dione, Mater Veneris.

Dione blanda, aurea, pulchra, turpis, feminea, Therapnaea, Latia, Isthmia, inclyra. Aurea Diva. Cincta caput vario flore. Ex cuius humero pharetra sonat. Ex cuius oculis flamma micat.

E. Electra, Atlantis F.

Eriphile, Amphiarai Ux.

Eriphile maesta, perfida, impia, avara, nefanda, Talaonia. Monstrans nati crudelis vulnera. Sanctis quae thalamis infandum praetulic aurum.

Evadne, Martis F.

Evadne fida, pulchra, audax. Ausa in accensos ire rogos. Coniugis amans. Quae caris se ignibus instravit. Quae nimium amans maritum flammis se immisit. Ausa desiluisse in rogum Capanei. Quae tartaream properavit adire paludem, defunctum sponste secuta virum. Fama [orig: Famâ] nobilis.

Europa, Agenoris F.

bove falso. Eluso imagine tauri. Stimulato vecta iuvenco. Quae virginea [orig: virgineâ] tenuit cornua faisa manu. Pars cuius terrae retia nomen habet. Quam taurus tulit. Quam Iuppiter sub bove falso tulit.

Eurydice, Orphei ux.

Eurydice placata, misera, formosa pulchra, nivea, nitens. Morsu interempta colubri. Reddita orpheo. Venenato ab angue percussa. Quae maesta liquit flentem virum. Quam Orpheus vates miserabilis, stans in abruptis antris nocte dieque lugebat. Quem fato miserabili peremptam Orpheus lugens gemebat. Quae sine labe suum tectura pudorem, fugit Aristoae furta proterva manus [orig: manûs]: dumque petit loca senta situ, violata colubro concidit, et Stygios traicit umbra lacus [orig: lacûs].

H. Harpalice, Amazonum Regina.

Hecuba, Priami Ux.

Proles Dymantis, Priami, Priameia coniux. Cisseis. Dymantis. Regia coniux. Hectoris clara parens.

Hecuba misera, infelix, capta, Regina. Praegnans face. Ignes enixa iugales. Asiae florentis imago. In ignes fecunda. In canem versa. Duras experta vices sortis. A Graecis capta. Quae torva canino latravit rictu. Quae conata loqui latravit. Quae Sithonios ululavit maesta per agros. Quae post omnia hominis formam peridit. Quae sibi ingentem visa est sub imagine somni, flammiferam pleno reddere ventre facem. Quae visa ante diem est facem peperisse cruentam. In mediis natorum inventa sepulcris. Quae miseras sinivit latratu maesta querelas, et stetit in rabidam protinus acta canem. Quae novo latratu terruit auras.

Helena, Menelai Ux.

Auricoma Tynadari. Oebalia pellex. Oebalis Nympha. Facies Helenae. Et Iovis et Ledae filia. Helenes bona. Pulchrae Laedae filia pulchrior. Taenarea, Therapnaea marita. Rure Terapnaeo nata puella. Lacedaemonia amica. Iliaca soror. Infecta Lacena. Praeda Paridis.

Helena generosa, pulcherrima, superba, adultera, turpis, fugitiva, obscena, Tyndaris. Ledea, Lacaena, Graia, pulchra, candida, formosa, Argiva, invisa, moecha, Spartana, persida, infamis. Iove digna viro, ni [orig: nî] Iove nata foret. Everrens Pergama. Troiae et patriae communis Erinys. Geminorum gloria fratrum. Digna rapi. toties rapta. Digna rapina Theseo. Permetuens deserti coniugis iras. Cui par nec usquam Phrygiae, nec Solis ab ortu,

inter formosas altera nomen ha bet. Cui dat Leda Iovem cycno decepta parentem. De cuius facie terra nulla est nescia. Quae Veneri placuit et visa est Paridi praemia summa. Bis rapta. Cycno Iove nata. Quae Menelaaeam liquit domum. Quae securum Menelaum tefellit. Regi bello repetita Pelasgo. Populatrix Troiae.

Helle, Athamantis F.

Helle infelix, misera, Nepheleis, Phryxeas, Athamantis, Aeolia. Mersa turbatis aquis.

Hermione, Orestis ux.

Hero, Sestiae puella.

Hero formosa, venusta, speciosa, spectabilis. Leandro dilecta, amata. Caelo digna puella. Cunctas superans puellas. Miro spectabilis ore. Speciosae ministra Veneris. Virgo insigni forma. Quam per mille pericula ponti Leander petit.

Hersilia, Romuli ux.

Hiera Nympha.

Hippodamia, Oenomai F.

Hippodamia velox. Athracis, kschomache, Heroina, Tantalis, candida. Pisaea, Lyrnessis, genus Lapithae. Vecta pergegrinis rotis. Quam multi petiere [orig: petiêre] puellam. Quae Lapitheia movit proelia. Quae Aemonios indicere bella coegit. Quae ambiguos traxit in arma viros. A multis expetita procis.

Hippolyte, Amazonum Regina.

Virago barbara. Threicia, ferox, Thermodoontia, felix. Arcton populata. Nati digna favore parena. Prima securigeras inter virtute puellas. Quae vidua [orig: viduâ] tulit arma papilla [orig: papillâ]. Quae molle caput galea texit.

Hypermnestra, Danai F.

Hypermnestra pia, infelix, exul. Quae pretium pietatis iniquum, cum mortem fratri depulit, ipsa tulit.

Hypermnestra Locrensis.

Hypermnestra, Locris. Quae sui Venerem iunxit cum fratre mariti in ancillae dissimulata necem.

Hypsicr atea, Mithridatis ax.

Hypsier atea fida. Amans coniugis. Coniugii nobilitata fide. Extorrem sponte secuta virum.

Hypsipile, Thoantis F.

Hypsipile Lemnias. Thoantias, pia. Minoo nata Thoante. Rapiens de caede Thoantem. Cui Bacchus avus. Gemioorum mater. Coniugio fraudata Iasonis.

Ianthe, Nympha Oceani.

Ianthe flava, Dictaea, Theleste. Inter Phaestia des quae laudatissima formae dote fuit virgo.

Ilice.

Virgo Lydia. Quae scopulis se misit ab altis. Dixerat invicto quae mala verba Deo.

Ilione, Priami F.

Iocasta, Creontis F.

Iocasta improba, scelerata, tremens. Quae horribile nefas admisit. Quae cum nato incestas taedas exercuit. Quae ferro se transfodit ipsam.

Iphigenia, Agamemnonis F.

Virgo Pelopeia. Iphianassa, Mycenis. Agamemnonia puella. Graia Sacerdos. Ventis sub nube per aequora vecta.

Laodamina, Acasti F.

Laodamia formosa, pulchra, Dia. Ornatis comis. Quae dilecti umbrae exspirat in ulnis.

Laodomia, Pyrrhi R. Epiri F.

Lavinia, Latini F.

Leda, Tyndari Ux.

Le da formosa, candida, pulchra, fecunda, Graia. Nigra [orig: Nigrâ] conspicienda coma [orig: comâ]. Falsa sub imagine lusa. Cycno decepta. Quam fluminea lusit adulter ave. Quam plumis abditus albis, callidus in falsa ludit adulter ave. Quae falsam gremio credula fovit avem. Cui Iuppiter oscula blanda dedit. Quae recubuit Cycneis sub alis. Cuius oscula Iuppiter meruit.

Limone.

Hippomenia. Passa novum genus poenae. Ultoris turpe cadaver equi. Cuius dente fero viscera carpsit equus.

Liriope, Oceani F.

Liriope caerula. Quam quondam flumine curvo implicuit, clausaeque suis Cephisus in undis vim tulit Nymphae, quae infantem enixa est utero pulcherrima pleno Narcissum.

Lucretia, Romana Nob.

Lucretia casta, pudica, constans, formosa, infelix. Animi matrona virilis, Generosa virago. Prima pudicitiae Romanae gloria. Quae ferro sua pectora fodit. Quae cum famulis posita flamma, deduxit plena, stamina longa colo. Quae vindex erat pudoris. Inviso nondum pectore passa scelus. Quae propra dextra fuit ulta nefas. Truci quondam rapta tyranno. Quae pati vim turpi lege coacta fuit. Quae vitam celeri praeripit ense sibi.

Maia, Atlantis F.

Medea Aeaelae R. Colchor. F.

Aeaetias, Colchis, Phasis, Phasias. Aeaetae filia. Iasonis uxor. Colchorum Regina. Aeaeta puella. Nece natorum sanguinolenta parens. Barbara venefica. Barbara pellex. Germana acerba fratri.

Medea fallax, impia, selerata, despecta, callida, adultera, torva, infamis, turbida, noxia, infesta, dira, effrena, furens, furibunda, nefanda, profuga, docta, ferox, sagax, sequax, furiata, Furiis agitata. Caede fraterna cruenta. Pulsa domo Aesonia. Misero acerba parenti filia. Fugiens desertum parentem. Spargere quae fratris potuit lacerata per agroe corpora. Devellens fratrem, avulsaque membra per agros dissipans, in multis invenienda locis. Innocuum rigido fratris quae perforat ense latus. adultera virgo, quae turpiter virum cognovit. Aenonii capta amore Ducis. Per natos ulta virum. Iram quae patris natorum caede piavit. Quam puppe aveit Iason. Quae polluit se iniqua manu. Infirmum docta novare senem. Quae patrios tauros extinxit. Herbis nota. Quae anxia sollicitis meditata estvulnera natis. Quae movit silvas vivaque saxa loco. Cuius impius ensis sanguine natorum perfusus est impietate fera. Quae laeso natorum maculata est sanguine. Quae tulit Aesonidae auxilium roganti. Quae ante senem iuvenes perhibetur in annos Aesona gramineo restituisse foco.

Metre, Erisichtonae F.

Mineidis, Thebanae Sorores.

Mineides impiae, spernentes Deum. Festaprofanantes, Quae tenenr a saevo vespere nomen (Vespertili ones.) Quae volant nocte perosae lucem. Quae conatae loqui emiserant minimam pro corpore vocem.

Myrrha, Cinyrae F.

Myrrha libidinosa, scelerata, incesta, decora. Obducto cortice pressa. Patria succensa senecta. Arboris in frondes condita Myrrha novae. Cuius fuit ingens gloria. Quae patrem, sed non ut silia debet, amavit, et nunc obducto cortice pressa latet. Cuius lacrimis, quas fundit arbor odora, ungimur. Tegens suos vultus cortice. lgnato subdita patri. Quam lecto genitor accipit obseoeno.

Nais, Nympha.

Nereides.

Nephele, Adamantis ux.

Niobe, Tantali F.

Niobe Tantali, superba, lacrimans, maesta, infelix, ardua, rigida, superba. Orba prole. Saxea facta. Superba parens saxo per corpus oborto. Quae Mygdonia [orig: Mygdoniâ] flebilis astat humo. Quae mala prole lacessivit Latonam. Quae lacrimans sollicito defluit a Sipylo. Cuius eripuit sensum saxea forma malis. Ausa Deos scelerata [orig: sceleratâ] lingua [orig: linguâ] incessere, licet praecordia in durum marmor induerit, tamen flet, et liquor assiduus manat de marmore.

Ocyrrhoe, Nympha Oceani.

Filia Centauri. Quam quondam Nympha Cayci fluminis in rapidi ripis enixa vocavit Ocyrrhoen.

Oenone, Nympha Phrygiae.

Oenone casta, pauper, Pegasis. Hecubae nurus. Phrygiis celeberrima silvis. Edita de magno fluminis Nympha. Satyris amata. Cuius virginitatis spolia Phoebus habet. Medicas cui tradidit artes Apollo. Paridi multos dilecta per annos.

Omphale, Lydiae Reginae.

Omphale formosa, pulchra, a dulta, impudica, Maeonia Maeonia, Lyda. Multo specta bilis auro. Aurato conspicienda sinu. Odoratis humeros perfusa capillis Celeberrima vatum cantu. Quae in tantum formae processit honorem, ut qui pacato statuisset in orbe colum nas tam dura [orig: durâ] trahere mollia pensa manu. Qua [orig: Quâ] duxit crassa Iubente Amphitrioniades robusto pollice fila.

Orithya, Erechthei ux.

Orithyia dilecta, Erechthis. Attis, Attica, rapta, Pandionia, Eumolpis, Eumolpaea. Aquilone rapta.

Pandora a Vulcano facta.

Pandora formosa, egregia Quondam Dea magno facta Tonante, cum Iapeto satus sidera rapta tulit. Cuius complevit caelesti Iuppiter igne pectora, et ingenio reddidit apta suo: Cuius ornarunt Charites auro fulgente capillos, et scintillanti lumina bina face: Cuius vultum arma Cytherea rosia pinxit, et nitidum colli murice tinxit ebur: Cuius argutis sedit Pitho facunda labellis et sparsit ora vocali favo. Quae Epimethea fefellit ficto commento.

Pasiphae, Minois ux.

Pasiphae dira, adultera, libidinosa Regina. Adultera tauri. Supposita furto tauro. Quae taurum dilexit. Fortunata, si

numquam armenta fuissent. Quae torvum ligno decepit adultera taurum. Quae nivei exarsit amore iuvenci. Quam quondam torvi corripuit candida forma bovis. Quae induit abiegnae cornua falsa bovis. Quae diro correpta fuit amore. Quae prolem genuit biformem. Quae discordem fetum tulit utero [orig: uterô]. Quae subdita decepto tauro crimen et onus suum utero est enixa. Quae fieri gaudebat adultera tauri. Quae taurum vacca [orig: vaccâ] de cepit acerna [orig: acernâ]. Iuncta Dictaeo tauro.

Penelope, Illyssis ux.

Penelope sapiens, casta, pudica, cadida, dia, Argolica, Icaris, Icariotis. Difficilis procis. Multis femina digna procis. Qua potuit bis denos salva per annos vivere, profugo fidelis Ulyssi. Quae trahit arte procos fallitque furentes, stamina nocturnae rele gens sollertia telae. Quae detinuit iuvenes tela [orig: telâ] fallente procaces. Quae thalami fidem servavit Ulyssi. Illusos docta fugare procos. Quae signum cognovit Ulyssis. Cuius tarda tela retexta fuere nocturno dolo. Quam absens torquebat Ulysses. Quam nequiere [orig: nequiêre] proci recto depellere cursu. Quae flagrans amore coniugali longas noctes fefellit pendula [orig: pendulâ] tela [orig: telâ]. Quae lacrimas absente marito fundit, in ingrato sola relicta toro. Nulli laude secunda. Quae celebri vivit fama cantata per orbem. Coniugii nobilitata fide. Quae mille procos adversata protervos feminea lusit fraude tor una viros.

Penthesilea, Amazonum R.

Penthesilea Martia, furens, furibunda, fera, Moeotis. Virgo bellatrix. Ausa viris concurrere peltata secure. Quae per medios ruit enses. Quae ancipitem gessit securim. Quae ducit Amazonidum lunatis agmina peltis.

Pero, Nelei F.

Pero formosa, venusta. Miranda [orig: Mirandâ] forma [orig: formâ]. Quam mille petebant in thalamos iuvenes. Quam proco nulli voluit coniungere Neleus coniugio, nisi qui pro munere formae vicinis abigens armenta abduceret agris, quae rex Iphiclus valido custode tenebat.

Phaedra, Minois F.

Phaedra incesta, scelerata, funesta, Paliphaeia, Minoia, clara. Cuius temeraria vota Hippolytus sprevit. Quae frustra quondam patrium temerare cubile tentavit. Cuius crimine iuvenis castus iacet. Quae Hyppolytum amavit.

Phaetontiades, Sorores Phaeth.

Heliades. Clymeneides. Sorores populeae, frondosae, nobiles. Ora clamantia fratrem.

luctificae, miserae, maestae, lugentes, virides, longae. Quae fratris tristia fata dolent. In ramos quae populeos crevere [orig: crevêre]. Musco circum datae amatae corticis. Quas miserans solo proceras erigit alnos Iuppiter. Proceras versae in alnos. Viridi quae cortice clausae. Quae Phaethonteas solitae deslere [orig: deslêre] rumas roscida frondosae revocant electra sorores. Quae fratrem flevere peremptum. Exanimum Phaethonta quibus quaerentibus olim manarunt guttae, in lucentia succina versae.

Phaetusa, Solis F.

Philomela, Pandionis F.

Pandionis nata. Pandionia volucris, Cecropis. Daulias ales. Ismaria. Attica pellex. Invita sororis pellex.

Philomelae tristis, infelix, Getiea, garrula, torva. Pandionis filia regis, Flens infandum nefas. Flens scelus carmine dulci. Vitiata crimine perfidi Terei. Cui impurus Tereus foeda fraude vim fecit. Sancti studiosa pudoris. Querens scelus Ismarii tyranni. Perfidiam Terei deflens scelerataque facta. Cui lingua resecta excidit ante pedes. Quae flebilis arguto quaeritur scelus ora tyranni immitis. Suum deflens pudorem.

Phyllis, Thracum Regina.

Phyllis impatiens, dives, misera, misella, frondosa, Rhodopeia, Threicia, Sythonia, honesta. Quae neci praebuit ipsa manus. Quam Demophoon amavit et lusit. Decepta blandis verbis et lacrimis Demophoontis. Quae Demophoonti longis erroribus acto hospitium dedit. Quam depositis comis flesse dicuntur, silvae. Quam flevit depositis silva comis. Demophoonti subiciens latissima regna Lycurgi: nomine femineo vix satis apta regi. Quae Demophoonti egenti munera multa dedit. Quam Demophoon leto dedit.

Pleione, Atlantis ux.

Polyxena, Priami F.

Priameia virgo. Priami regis filia. Virgo regia. Fortis et infelix, et plusquam femina virgo. Hostilem ad tumulumo. Troiae sub moenibus iussa mari.

Procris, Cephali ux.

Progne, Terei ux.

Rhodopeia coniux. Cruenta mater flens natum Ismarium. Quae gemit enectum garrula mater Itym. Cecropis ales, raptum dolens Itym. Attica pellex: Ismarium plorans Itym. Mater acerba gemens Itym.

Pandione nata. Infelix avis. Maestissima mater virum non ulta pie. Infidi coniugis ulta nefas. Manibus pectus signata cruentis. Lugens facinus furiosi mariti. Quae furiis agitata doloris turpiter ulta nefas triste. Maculis plumas infecta cruentis. In avem versa. Suum quae luget Itym. Quae Ismarium iugulans ensa peremit Itym.

Pyrgo, Nutrix Priami Filiorum.

Pyrrha, Deucalionis ux.

Pyrrha Titania: Epimethis Deucalionis tori consors. Qua non fuit reverentior ulla Dearum.

Rhea Sylvia, Numitoris F.

Ilia horrida vultu, vultum. Romuli mater. Romana propago. Marte gravis. Regina Sacerdos. Sanguinis Assarici mater. Mista Deo mulier. Geminam partu dans Ilia prolem.

Scylla, Nisi F.

Scylla amans, ar dens, impia, nefaria. Regia proles. Patri canos furata capillos. Infelix virgo. Hostis vultu decepta. Capiti non fida parentis. In patrios saeva capillos. Purpureum partis quae dempsit vertice crinem. Quam petit. ex omni certatim Graecia regno. Quae patriam carosque penates hostibus immitique addixit ignara tyranno. Quae patrio regno plus diligit hostem. Quae suum fatali spoliavit crine parentem. Cuius amor crinem patrium deseruit. Quae puppe cadens alta facta refertur avis.

Semele, Cadmi F.

Tarpeia, Romana puella.

Tethys, Neptuni ux.

Oceani coniux. Virgo marina. Titanis. Nereis pulchra. Genitrix Nereia. Numen aquarum.

Thetys Saturnia, vaga, fugax, nuda, cana, uda, aequorea, viridis, falsa, fecunda, longaeva, undivaga, undosa, rigens, refuga, gelida. Obnoxia vento. Ventorum praescia. Cui Neptunia patent regna.

Thetis, Pelei ux.

Thisbe, Babylonia puella.

puellis, quas Oriens habuir. Quae aptato pectus mucrone sub imum incubuit ferro, quod adhuc a caede repebat. Quae manu propria occidit. Quae dura [orig: durâ] fati tentavit pondera morte. Quae fata sequi Pyrami non formidavit ad umbras. Cuius flammas petiit Pyramus. Quam simili cum Pyramo rapuit mors violenta modo. Cu ius monumenta cruoris morus habet.

Tomyris, Scythiae regina.

Tomyris magnanima, fortis, saeva, Insultans Cyro. Quae regna vago finivit Araxe.

Tullia, Servii R. Rom. F.

Tullia impia, sce lesta, ferox, violenta, alta. Quae per membra caesi parentis laevos currus [orig: currûs] egit. Quae poenas infandi sceleris dedit cum Tarquinio. Quae infamem locum sceleris nomine fecit. Quae premit inductis membra paterna rotis.

Tyro, Salmonei F.

Tyro candida. Carmine conspicua. Laudatissima forma [orig: formâ]. Quae Salmoneo sata rege fuit. Pulcherrima Nympha.

PHRASES ET NOMINA POETICA AD ARTES ILLIBERALES SEU MANUARIAS PERTINENTIA.

DE ARTIBUS ILLIBERALIBUS Seu Opificiis.

Opificium, Handwerck.

Opus, ein Werck.

Opus propositum, depositum mandatum, praesens, coeptum, in-, ceptum, solitum, constructum, factum, subactum, mistum, praeteritum, novum, utile, planum, tranquillum, dulce, gratum, laetum, iuvenile, summum, immensum, arcanum, sacrum, sollenne, nobile, admirabile, inexpertum, praecipuum, conspicuum, spectabile, durum, longaevum, aeternum, varium, generabile, subtile, Apelleum, Mentoreum, caelatum, sculptile, vivum, marmoreum, solidum, triplex, picturatum, acutum, inductum, vulgatum, exiguum, rude, leve, debile, properatum, ruptum, imperfectum, irritum, fallax, miserum, ignobile, triste, horrendum, funestum. Plenum periculosae aleae. Multo labore parandum.

Non ullis ante sacratum carminibus. Marmore dives. Neglectum diu. Parum cauti pectoris. Phrygia manu variatum, elaboratum. Illustres orsus [orig: orsûs]. Inauditae molis et artis opus. Herculeos superat quod Atlanteosque labores, et grave, Sisyphiae tristeque molis onus.

Pensum molle, longum, grande, grave, gravius, iniquum, nocturnum, diurnum, anxium, durum, herile, infectum, positum, proiectum, perditum.

Extempor ale, behend, ohne Bedencken gemacht.

Instrumentum, Werckzeig.

Invenire, etwas erfinden.

Invenire artes. Proferre ignota. Cognoscere. Eruere. Inventum dare. Accedere. Perspicere animo [orig: animô] et cura [orig: curâ]. Degustare sensu Instituere Facere quid manu primum. Aliquis primus usum rei reperit. Adutor emittit. Primus quis profert.

Inventum Erfindung.

Inventor, ein Erfinder.

Artifex, Ein Künstler.

Artificum soboles ingeniosa modos ad omnes. Architas redivivus, qui mugire boves et aves ex aere canentes essicit. Qui praeclarum fabricat, struit auctor opus.

Artifex magnus, verendus, doctus, peritus, praeclarus, clarus, egregius, insignis, celebris. Praeclarum qui fingit opus. Semper amatus Regibus, opibusque et honoribus auctus.

Ergodioctes, ein Antreiber der Arbeit.

Operis curator, monitor. Quo nemo melius scit composuisse labores, nemo operum melius composuisse vices. Damnatos in opes famulos qui exercet, eisque ipse suae exemplo sedulitatis adest. Ad omnes comparere frequens operas.

Polire, außbutzen.

Facere arte. Varia [orig: Variâ] diluere arte situm. Penitus tergere quisquilias. Eluere notas etiam minimas. A vertice pectere ad imos arguta strigili singula membra pedes. Elaborare ad pedem. Decies caftigare ad perfectum unguem. Polire arte, pumice, morsu pumicis. Expolire, aequare, exigere, terere pumice. Laevore polire pari. Inventis addere

Aurifaber, Goldschmied.

Aurifex callidus, prudens, sollers. Qui vim probat ignibus auri. Fulvum qui spectat in ignibus aurum. Versans fornace atque ignibus aurum. Appositis censensignibus aurum. Explorans calidis focis aurum, subiectis ignibus auzum. Igne metalla probans flammis admota camini. Ascoriis purgans argentum, a fecibus aurum.

Faber, Schmied.

Faber mirandus, saevus, ingens, validus, durus, vorax. Qui rigida exercet validis incudibus aera Impingens duro sollers ex aere caballo. Cui multis circumsonat ictibus aures malleus. Cui dura membra frangit labor ante focum. Qui accipit et reddit ventosis follibus auras, duritiemque do mat ferri aeris flamma. Magna [orig: Magnâ] vi brachia tollens. Versans tenaci forcipe ferrum: massam. Ignes quatiens follesque trementes exanimans: pressoque instigans agmina vento. Arte sedulus procudens ferratos enses duris incudibus. Cui ars est attriti reparare aut vomeris usum: aut hebetis massae aut falcis, durive ligonis: aut tusae asciolae: et subigendae in cote securis.

PROPRIA FABRORUM.

Daedalus, Propr. Fab.

Daedalus ingeniosus, doctus, callidus, vafer, volucer, Cres, Cecropius, Labyrinthaeus. Alis ceratis. Ausus se credere caelo praepetibus pennis. Vestigia caeca filo regens. Qui ceratis volavit alis. Qui audacem viam repperit pennis. Qui clausit conceptum crimine matris semibovemque virum, semivirumque bovem.

Epeus.

Eurytion.

Perillus.

Tauri fabricator aheni. Opifex tauri tormentorumque repertor. Aes Perilleum: imitans iuvencos veros.

Perillus saevus, infelix, violentus. Infelix auctor. Qui minore bove clausus aheno [orig: ahenô]. Mirandus repertor poenae. Qui iustas poenas dedit Qui bovem Siculo fertur donasse tyranno. Qui suum infelix imbuit auctor opus. Qui funesta novo fabrica verat aera dolori: primus inexpertum, Siculo cogente tyranno, sensit opus docuitque suum mugire iuvencum.

Pyracmon.

Pyracmon durus, ferrugineus, Acmonides. Igneus oria. Oculls et nare flammeus. Fumans saepe. Qui ferrum tractat in ardenti fornace.

Steropes.

Fabricare, schmieden.

Excudere gladios aere. Procudeve. Urere officinas. Coquere sarcula, rastra, fornacibus aera. Recoquere fornacibus. Versare tenaci forcipe ferrum, massam. Frrum exercere. Facere arma graciles ex aere carenas. Elimare. Incude laborare. Quatere ferrum super incudem. In numerum sua brachia tollere. Clypeum informare. Im pedire orbidus orbes. Thoraca nectere. Ducere enses arte. Cavare tegmina capitum. Dispare materiae quid fabricare modo [orig: modô]. In formam calidae percudere pondera massae. Immensis coquere fornacibus aera. Super incudem numerosa in verbera horrendum quatere magno sub pondere ferrum. Ignis mollit, excoquit ferrum. Fornacibus ignis anhelat. Ferrum candeseit in igne. Chalybs fornace liquescit. Stricturae chalybum strident cavernis Fluit aes rivis aurique metallum. Incudes strepunt. Crepitant incudibus enses. Martius incaluit Siculis incudibus ensis. Gemit impositis incudibus antrum.

Incus, Amboß.

Incus imposita, pulsa, percussa, mota, assidus, rigida, nigra, horrisona, dura, nova, media, relicta, nefanda.

Malleus, Hammer.

Uncus, Haacke.

Clavus, Nagel.

Claevus latus, trabalis, adamantinus, depositus, ferreus, aere us, acutus, horridus, hebes, firmus durus, ahenus, praeacutus.

Catena, Kette.

Catena ferrata, adamantea. firma, inbrupta, valida, imposita, ultrix, merita, gravis, gravior, arcta, cura, saeva, Stygia, vasta, immensa, laxa, triplex, multisona, famula, fera, aeterna, vetus, porrecta, tracta, lapsa, excussa, fracta, rupta, abrupta, mollis, tenuis, subtilis, teres, nota, subita. Adamante nexa. Arte laxata. Nexa per colla.

Sculptor, Bildschnitzer.

Qui tiliam iubet sculptura [orig: sculpturâ] vivere caeli, se Polycletea iactetut ista manu Artifici simulacra manu sculpens. Caelans lignea signa. Phidiacas fingens Pario [orig: Pariô] de marmore formas.

Sculpere, schnitzen, außgraben in Stein oder sonsten.

Insculpere saxo. Fingere vultum marmore, auro. Effingere in auro. Imitari aere. Fabrefacere. De marmore ducere vultus [orig: vultûs]. Pario cde marmore vivum ducere. Notos vultus [orig: vultûs] fulvo aere imitari. Miras formas effigiare Archimede â manu. Ducere effigies aere. Facere mollia saxa manu. Caelare argento, ferro. Imprimere signis. Variare arte. Formare in auro. Complecti effigiem in auro. Fabricare fabre. Ungue fingere Scalpere. Fingere corporis effigigiem. Aere laborato vivos simulanres vultus [orig: vultûs] ducere. Ducere in aere togatum, sagatum.

Emblemata, eingelegte Arbeit.

Vermiculatum opus et scito em blemate factum. Emblemare miro artisicia caelo vermiculata. Mirificis emble mata daedala formis. Coloratae undae, errones fibrae.

Toreuma, außgestochene Arbeit.

Arca, Kiste, Lade.

Arca patula, aerata, gravis, demina, munifica, superba, infelix, vilis, turpis, effracta, exhausta.

Tornus, Oräh-Eisen.

Alcimedon.

Lysippus.

Lysippus Sicyonius. Castigatissimus ungui. Qui duxit Alexandri vivos simulantia vultus [orig: vultûs] aere laborato.

Mentor.

Myron.

Myron operosus, eximius, clarus, statuarius. artifici multos qui duxit in arte. Fallere quae ta uros possuna, qui dicitur arte finxisse artifici quatuor aere boves.

Pictura, ein Gemälde.

Fucus artifex. Lenta surdi pigmenta coloris. Opus Apellei laboris. Cui gloria est vetus.

Imago, Bildniß, Contrafactur.

Pictoris opus. Ora picta. Pictae umbra figurae. Picti in pariete fumi. Tabula, in qua vultus [orig: vultûs] vivit imago foris, sed mens nescia pingi exulat binc longe. Arte laboratum vultus [orig: vultûs] imitamen in auro, prono quod pensile collo argumenta oculis fideique locoque ministrat. Excellens imago corporis.

Imago pulchra, insignis, nitidissima, lata genitiva, depicta, so lida, dulcis, puerilis, tenuis, simplex, opposita, trium phalis, regalis, omnis, repereussa, nova, repetita, liquida, certa, verissima vivida, magna, maior, conscripta, falsa, ficta, vana, irrita, rapta, anceps, duplex, vaga, tremula, mala, torva, immanis, saeva, tristis, tristissima, pallida, decolor, tarda, posita, extrema, peregrina. Depicta pariete, In qua vir vultu pubemptenus eminet acri.

Effigies congrua, aurea, saxea, par, innumera, varia, vasta, honora, siderea, maesta, anguicoma. Languida morte. Proelia spirans, Veneranda tabellis. Puro pura effigiata metallo effigiei fulgida signa. Referens colores ex arte Apellea.

Simulacrum parvum, vivum, Imitans rerum. Oblectans oculos. Cui os obruit, linguamque rigore tenet tabulae insensile lignum. Quod pulchris Lucae pictura colubris aptum edidit, et sacra [orig: sacrâ] iussit in aede legi. Ad unguem subiciens oculis hominem sub imaginis umbra.

Pingere, mahlen.

Tabula [orig: Tabulâ] pingere. Edere peniculo [orig: peniculô] faciem. Pingere in angusta [orig: angustâ] quid tabella [orig: tabellâ]. Vultum alicuius regina [orig: reginâ] luce colorum umbrarumque raro scite alternare amictu. Vultum hominis viva [orig: vivâ] repraesentare figura [orig: figurâ]. Pingere ad unguem. Edere quem pictum. Describere imagine viva [orig: vivâ]. Corporis effigiem pingere. Expressum vivo dare vultum posse colore. Miscere plures scita ratione coloros. Vivis colorum perpolire lineis imaginem. Fugitiva [orig: Fugitivâ] luce colorum pingere Pictura [orig: Picturâ] dare corporis umbram. Effigiem alievi fingere arte parem. Propriam pingere ad effigiem. In fronte tabellae linea peniculi formas imitatur.

Pictor, ein Mahler.

Pictor clarus, celebris, egregius, praeclarus, peritus, excellens, insignis, doctus. Primo

colore deducens. Qui longo excellena usu est atque arte peritus. Picturae adiciens iusta parerga suae. Obiter adumbrans opus.d Arcifici pingens non imitanda manu. Quem docta manus artificis pulchro [orig: pulchrô] colore expressit. Herens Apelleis imaginibus. Qui omnem laudem peniculi in se omni iure ktranstulit. Peniculo [orig: Peniculô] non delirans. Cuius praestantes manus exprimit aemula formas. Cui neque par Zeuxes, neque magnus Apelles. Qui viribus aequat divini ingenii naturae iura potentis. Qui miro [orig: mirô] pingendi excellit honore. Apellaea pingens arte. Pingens polite. Artifici fuco [orig: fucô] priscae manus aemula genti. Qui peniculo lucem distinguit et umbram, doctus Apellaeis res animare fibris. Qui pulchris umbras lumenque coloribus ornat, ut palmam artifici fecerit ambiguam. Qui tanto maior habetur, quo [orig: quô] sua maiori lumine dicta polit. Ipse suam qui pingit corporis umbram, indicio speculi fretus et arte manus [orig: manûs]. Quibus atque Poetis quidlibet audendi semper liquet aequa fuisse iura potestatis.

Apelles

Apelles artifex, magnus, clarus, praeclarus, nobilis, p raestans. Tabulis suis insignis. Cius labor et gloria Venus. Dimidia Venerem pictam qui parte reliquit. Dimidium Veneris corpus, qui fecti. Ingenio qui praestantissimus. Qui quondam Venerem pectus ad usque pinxit. Qui pinxit Veneris membra non imitanda manu artificis. Saecula pictorum, qui cuncta triumphat. Qui peniculo quondam multos animavit. Maior Alexandro Magno, se maior et ipso, Qui unus ingenio pictorum genus superavit, ut Sol exortus stellas.

Linum, Flachs.

Linum multiplex, gentile, Pelufiacum, humidulum, madens, humidum, nitens, albens, maculosum, tenue, candens, album.

Stupa, Werck vom Flachs.

Funis, Seil, Strick.

Funis extensus, extentus, contentus, tectus, sublatus, demissus, multus, laxus, traiectus, durus, tremulus, detritus, sacer, tortus, intortus, sparteus, cannabinus.

Colus, Rocken.

Colus Palladas, plena, ambitiosa, levis, posita, compta, gravis lana [orig: lanâ].

Fusus, Spmdel.

Filum, Faden.

Exiguum, tenue, gracile, laeve, leve, album, canum, aureum, purpureum, Sidonium, Tyrium, praeciosum, tortum, pendulum, ineptum, sequens, crassum, impro bum, absumptum, plenum, seri cum, nodosum, textile. Tinctum murice. Consonum telae.

Duplarium, Zwirn.

Filum dueere, spinnen.

Nere fila, stamina manu. Opus pollice ducere. Trahere lanam, vellera digitis. Pensa pollice. Molles ducere lanas. Ducere stamina fuso, manu. Deducere lanam. Colo deducere stamina. Deducere pensa manu. Tenere pollice filum. Torquere fusum stamine Devolvere mollia pensa fusis Torquere stamina digitis, pollice tenero [orig: tenerô]. In gyrum fusum ducere praegnantem. Pollice teretem fusum delibare, et in gynaeceo muliebria tractare pensa. Lanam mollire trahendo. Excolere la nas rudes. Plenos exonerare colos. Tereti versare pollice fusum, stamina. Lanam glomerare in orbes. Carpere pensum, pensa. Lanas non sinere esse rudes. Carpere colum. Affigi pensis. Uti Palladis arte. Data pensa trahere. Vitam tolerare colo [orig: colô]. Exercere famulas penso. Manus assuesci colo calathisque Minervae. Pensa laborare. Carpere, trahere pensa. Veilera traherer motis digitis. Percurrere, suspendere stamina. Circumagere fusum. Ducere sila sequentia. Impresso pollice nere framina. Manum pensis imponere. Trahere murmure fila levi. Trahere fila tenuia rauco murmure, strepitu exiguo. Ducere laevia versato stamina fulso. Labratum tereti versare pollice fufum. Devolvere molla filo pensa levi, tereti. Fusum digitis torquere agereque suis. celeri ducere pensa manu. Vigilem fusum exagitare. Digitsi in globum fila redigere Torquere agilem fusum celeri vertigine. De colo celeri pollice fila deducere. Teretem fusum celeri tremuloque pollice propellere. Mulier, cui acus et coli placuere [orig: placuêre]. Acu et fuso insignis. Fila fracta de canna be manu carpere, atque colo vitam tolerare, et tenni Minerva. Parvum ad lumen data ensa trahebat, et patrio longum Psalmo so lata laborem Iesseo faciles tractabat pectine telas. Plena longa colo deducere stamina fuso. Torta versato deducere slamina fuso. Manus mollit lans. Versat pollice fusus opus. Lanae sua fila sequuntur.

Morsa pensi, die Schöben.

Texere, Wircken.

Texere manu. Intertexere. subigere opus digitis. Percurrere telas pectine, radio pingere, densare rarum opus pectine Nere auro [orig: aurô]. Versare stamina pollice. Addere licia telae. Intendere stamine telas. Suspendere stamina tela. Annectere licia telis. Auro [orig: Aurô] discernere telas. Radio stantis percurrere stamina telae. Uti Palladis arte. Inseritur radiis subtemen. Tela manus sassat. Purpura texitur. Vestes illinuntur auro. Filis immittitur aurum Gracili gemina intendunt stamine telas. Tela iugo iuncta est, stamen secernit arundo. Inseritur medium radis subtemen acutis, quod digiti expediunt, atque inter stamina ductum percusso [orig: percussô] feriunt inserti pectine dentes Ultima pars telae, tenui circumdata limbo, nexilibus flores hederis habet intertextos.

Pecten, Weberblat.

Licia, Weber-Kamm.

Tela, Webe.

Tela stans, pendula, facienda, lanigera, sollicita, assidua, solida, nocturna, mollis, tenuis purpurea, superba, antiqua, Barbarica, Pharia, Memphitis, fallax, semiruta, putris, conducta, vitrea.

Stamen, Zeddel.

Stamen candidum, tenue, tenuissimum, gracile, pretiosum purpureum, puniceum, Tyrium, Pelusiacum, gemmatum, motum, confusum. Vario colore distinctum.

Subtemern, der Eintrag.

Radius, Weber-Schisslein.

Textus, Geweb.

Fullo, Knappe.

Pannus, Tuch.

Canusinae, fuscae.

Sidon, Kammer-Tuch.

Linteum, Leinwad.

Hartor Schneider.

Forfex, Schneider-Scheer.

Acus, Nadel.

emerita, incerta, sollicita, rapta, direpta, lasciva, Idalia, Semiramia, Babylonis, Assyria, Maeonia, artifex, Sidonia, sartrix. Operosa labore.

Nere, Neen.

Tereti stamina serica ducere acu. Ducta tractare stamina acu. Pingere acu artifici. Acu varia s formas depingere.

Phrygio, Seidensiücker.

Qui novit byssum, medicataque vellera cocco, purpureusque habitus, et molli hyacinthina fuso lucida pingere acu, et varios miscere colores.

Mola, Mühle.

Moletrina. Molitura. Molae volumen. Pistrinae saxa rotata molae. Pistrinum molitoris. Molae versuta perennis.

Mola scabra, nigra, punicea, vacua, rustica, trusatilis, versatilis, pistrinaria, sancta. Gyrata undarum robore. Frendentis sicca [orig: siccâ] vertigine saxi farra terens, frangens. Cuius inexhaustus liquor axem versat aquai.

Molitor, Müller.

Molitor panificus, furax. Committens furta. Rapiens aliena. Frumentum frangens. Alienis vivere gaudens. Vorans pulverulenta furfuris.

Molere, mahlen.

Frangere, saxo Cerealia munera. Assistere molae, Versare molam. Perdomare saxo. Rotare gyris et concitare in orbem. Syxa terunt fruges Cereris. Asella frangit salsa [orig: salsâ] mola [orig: molâ]. Quodcumque est solidae Cereris cava machina frangit. Trita Ceres rapido decurrit ab ictu.

Molaris, Mühlstein.

Farina, Meel.

Farina dulcis, solida, nigra, pulverea, minuta, explorata. In criburum fusa. Cribro decussa.

Similago, Semmel.

Fols similaginis albus, emendatus, et vacuus purgamine crasso. Panis niveus mollique siligine factus. Indoles viva pollinis excreti. Purae similaginis usus.

Pistor, ein Becker.

Fermentum, Sauerteig.

Pinsere, backen.

Laniatus, das Schlachten.

Lanius, Fleischhauer.

Laniare, schlachten.

Ferro mactare. Iugulare, caedere, ferire securi. Supponere cultros, cruoremque suscipere patinis. Colla ferire boum. Ferire agnam ense. Percuterc securi. Cultro resecare colla. Tingere cultros sanguine.

Rumpere, fodere guttura cultro. Ferro pecudum tempora summa notare. maculare sanguine ferrum. Conicere cultros in agni guttura. demittere cruoerem iugalis. Colla secures feriunt.

Excoriare, die Haut abziehen.

Exenterare, außweyden.

Macellum, Fleischmarckt.

Faber lignarius, ein Zimmermann.

Ars cui silvestres secuisse bipennibus ornos, et struxisse domos, et limina ponere tectis.

Corium, Leder.

Coriarius, Leder Gerber.

Coriarius foedus, turpis, vilis, spretus, contemptus, despectus. Veteres solitus deglubere pelles. Cui ars infectas cutes manibus purgare bidentum. Cui manus hircorum detractas comere pelles assueta, et caudas mersu producere ovinas.

Cerdo, Gerber.

Aluta, Semisch-Leder.

Sutor, Schuster.

Tonsor, Scherer.

Tondere, scheren.

Novacula, Scheermesser.

Novacula stricta, saeva, acuta. Demendis, radendis, tollendis facta, apta capillis.

Theca novaculae, Scheermesser-Futter.

Caminarius, Schlotfeger.

Fumarius. Repurgator. Homo nigrans, nigricans. Caminorum purgator. Qui magno hiatu attollit clamorem. Cui vox Stenterea.

Balneator, ein Bader.

Balneum, Bad.

Balnearium, Badstube.

Pelvis, Fuß-Becken.

Labrum, eme Wanne.

Sudarium, Schweißtuch.

Lavare, baden, waschen.

Lavare aqua [orig: aquâ]. Membra aquis, fluviis perfundere. Membra lava re aquis salutiferis. Calidis aquis nudum foveri. In amne, fonte, flumine lavare. Fluvio mersare. Abluere flumine, undis, lympha. Perfundere flumina. Tangere corpus aqua [orig: aquâ]. Tingere corpora lymphis. Sumere aquam. Artus [orig: Artûs] liquido perfundere rore. Perfundere liquore. Humida depletis linere ora aquis. Mergere corpus aqua.

Lavari, sich baden.

Ite lavatum. Intrare balneai membris sudorem, elicere, lym phaque calente lavari. Fontibus ablui. Subire intra balnea, In balnea vadere: descendere. Mergere caput in flumine. Mergi undis, aquis, balneo, thermis. Abluere artus, sese. Perluere artus [orig: artûs] fonte. Perlui unda, lympha [orig: lymphâ]. Purgare corpora aqua [orig: aquâ]. Flumine eorpus tingere. Lavari aquis, flumine. Lavaturus fecit aqua.

Figulus, ein Töpffer.

Figulus laboriosus, olidus, foetidus, sedulus. Componens ollas de facili luto. Fingens vasa. Pedibus terrea vasa terens. Qui seligit argillam et cribratam miscet arenam. Qui rotam pedibus celerem contorquet in orbem. Incrustans ollas vitro. Qui allisis sternens vas fictile testis per medias sternit frustraminuta vias. Formans teneram argilla˜ in varias figuras. Plastes lutum concinnans: ollas fingens.

Rota figuli, Töpfferscheibe.

Fictile, Irrdin Gefäß.

Olla, Topff.

Olla grandis, serrata, plebeia, fictilis, fragilis, fesvens, capax. Figuli fabrefacta manu. Facta manu figuli. Quam manus figuli rota [orig: rotâ] currente paravit. Figulus quam. facit arte levi. Contactu lapidis quolibet icta ruens. In plurima frusta fatiscens, cum quatitur figuli manu. Quam celeris figulus finxit arte rotae.