CAMENA Early Modern Latin Texts

M. MELCHIORIS WEINRICHII AERARIUM POETICUM, Hoc est, Phrases et nomina Poetica, tam Propria, quam Appellativa, Poetarum Latinorum, cum Veterum plerorumque omnium; tum Recentiorum quorundam, et praesertim Friderici Taubmanni, Saeculi nostri Poetae praestantissimi: Titulis Latino-Germanicis ordine doctrinae, cuiuslibet Disciplinae proprio, ita congesta, ut praeter haec instar Locorum Communium etiam haberi possint: Nunc septimum reiterata editione infinitis in locis emendatius, tersius, ut et Italorum, Belgarum, Gallorum, Germanorum, Scotorum, Hungarorum quos IANUS GRUTERUS utplurimum collegit, Christianorum aeque ac Gentilium Illustrissimorum plusquam DC. Poetarum pulchre loquendi modis, novis item CCXXX. Titulis exauctius protractum e forulis Scholasticis M. IOSEPHI CLAUDERI, Sen. Poetae Christiani. Accessit sub finem Index tam Latinus, quam Germanicus. Cum Privilegio Sacr. Caesar. Maiest. et Elect, Saxon. FRANCOFURTI, Sumptibus Heredum THOMAE MARTTHIAE GÖTZII, ANNO M. DC. LXXVII.

PHRASES ET NOMINA POETICA AD SCHOLASTICAM propaidei/as2 e(/neka praemissam pertinentia.

DE CONSTITUTIONE SCHOLARUM.

Schola, Schul.

SCholae antra, tecta beata, limina culta. Tempe mitibus artibus apta. Musica tempe. Aonio sedes semper amica choro. Patrii ludi culta Lycea. Scholico senta palaestra situ. Posita rudi formatioria pubi. Scholici pistrinum pulveris. Musarum domus, officina. Domus Pieria. Domus et patria Pieridum. Clarii lares. Placidis schola consona disciplinis. Qua se schola publica, qua se priva Magistrorum clarat virtute fideque. Sacrae docta Lycea scholae. Sedes Camenae. Penetralia Palladis. Lares Sophiae. Phrontisterium. Palaestra literaria. Columna trium Ordinum. Ecclesiae plantarium, seminarium. Pietatis, Virtutum, Artium et Morum officina. Musarum aedes, sedes, habitatio. Sacris domus opportuna Camenis. Palaestra Phoebica. Literaturae fundamentum. Formatorium. Virtutis et Artis seminium.

Schola docta, pia, Christicola, studiis nobilitata suis. Quae templo proximat alto. Quae non ferre diu potis est rectore perempto [orig: peremptô] se fundamentis illabefacta suis. Cormundi. Moderatrix aurea rerum. Unica doctrinae culta magistra bonae. Morum formatrix. Animorum fabrica. Nutrix artium. Inexhaustae dives alumna rei. Virtutum cultrix. Veri falsique probatrix. Utilium genitrix ingeniosa virum [orig: virûm]. Publica quos sibi res, sibi quos Ecclesia, vitae quos hine privateae deligit ordo sibi. Qua [orig: Quâ] terra carens corpus sine mente putanda est, et sine luce dies, et sine Sole polus. Multiiugae inprimis artis agone calens. Quam sibi laus Domini vendicat una locum. Graio nomine dicta, iusta laboriferis tribuantur ut otia Musis. Qua calet assiduis studiis bona lucta cathedrae. Nimium duri longa palaestra fori. Palaestra qua [orig: quâ] se vigor indolis altae exercere potest multarum indagine rerum. Sorde a qua certum est aurea grana legi. Unde aedis Domini quondam facrosancta renidet, unde Senatorum cella, tholusque tori. Quae ten erum format arte fideque gregem.

Gymnasium Land-Schul, Fürsten-Schul.

Illustris ludus. Coenobiis Musea structa sub amplis. Patriis fundata Lycea sub oris. Antiqua domus, longo satis ardua tecto, ad rapidum fluvii conspicienda vadum. Ignavis quondam sedes habitata cucullis. Inclita coenobiis fundata Lycea sub amplis.

Gymnasium virgineum, Graium. Clavastro quod fratres antea turpes vertice, prohlnimium longo, habuere diu. Confusa a plebe remotum. Nutritum foenore regum magnifico largis reditibusque Ducum. Antiqua [orig: Antiquâ] relligione sacrum. Vetus redituque superbum.

Coenobium dives agri; dives fertilitate soli; multo nummorum foenore dives. Prisca [orig: Priscâ], pia [orig: piâ] relligione dives, felix et amoena [orig: amoenâ] valle beatum. Studiis felix et pietate. Opibus tectisque superbum.

Scholam fundare Schule bguen.

Fundare Aonii collegia tecti. Sacras instituere Scholas. Doctas esse iubere scholas. Aptare studiis commoda templa piis. Augustis praeclara palatia Musis condere. Praebere Musis tranquilla per otia nidos atque alcedonios tempora lenta dies.

Instaurare scholam, Schul wieder anrichten.

Scholas veterem pietatis ad usum ducere. Restituisse domum, priscumque reducere ad usum, mitibus et tempe facere artibus apta. Instanrare Lycea patriaefundata sub oris et viribus antiquis restituere. Supremum fida [orig: fidâ] bonitate Lyceum corrigere et prisci reddere honoris opes. Ampliare magnis sumptibus antra scholae.

Academia, Universitar, hohe Schul.

Lyceum. Athenae. Athenaeum. Ephebaeum. Iuga culta Lycei. Princeps schola. Pieria domus. Aonia umbra. Charitum Pieridumque sinus. Lepidi Musarum fontes. Musarum domus. Musica castra. Augmenta Lycei. Sacra templa Lycei, nota per Arctoas Hesperiasque plagas.

Universitas. Artisonum emporium. Piis erecta palatia Musis. Academica tempe, tesqua. Aonii praeclara palatia tecti. Doctorum genitrix Academica Pieris. Clarens distincta variis virorum doctorum Ordinibus. Urbicum Lyceum.

Academia celsis ingeniosa viris. Quam mundi proceres posuere cubilia Musis. Peregrinis statuens Musea Camenis. Thymo Aonio quae pascit alumna tribules. Quae plus plusque novis augescit semper alumnis. Urbis praeclarus ab auro annulus, insignis decorat quem gemma lapilli caelestis verbi. Plurima Pieriae qua confluit unda iuventae. Quae professores sacrum Sophos atque profanum exercere queunt.

In Academiam abire, aussdie Universitat ziehen.

fontes. Penetrale Lyceum. Votivis sese auspiciis inferre Lyceo Ephebeium proficisci. Aonio sese consociare gregi. Fertur in Aonios novus advena campos. Academiae visus sat idoneus hospes affectat doctrinae uberioris opus. Mittitur ad Clariam sedula turba scholam. Urbsaliquem claro recipit famosa Lyceo. Felix adiit castra Lipsiensis Lycei.

In Academia Vivere. auffder Universitat studieren.

Aonia [orig: Aoniâ] vitam tolerare sub umbra [orig: umbrâ]. Colere domus [orig: domûs] Musarum. Charitum liquidis ora lavare vadis. Musarum augustas incoluisse domus. Maturum studiis fieri, claramque Lycei ferre diem patriae custode relicto. Signa ferre inter pacatae nomina militiae. Studio multos vigilace per annos in nutricatu vivere Palladio.

Rectoratus, das Rectorat.

Pondera magnificae personae. Pierii culmen regni. Gubernandi molimina celsa Lycei.

Rectoratus magnificus. Grandis honos, sed honoris onus quoque grande futurum. Qui plerumque viros ostendit. Cui fatis haud oneri quilibet esse potest. Ubi recte qui sapit, haud unquam rectius ille sapit.

Rector Academiae, der Universitat Magnisicus.

Magnifici Rectoris numen. Rex Academiae. Rector Ephebei, Personam agens Rectoris. Magnificae Recturae Sceptra tenens. Magnificam indutus personam frontis honore. Cui sua magnificos in Apollinis agmina fasces Academia habere dedit. Pierii gregis ductor fidissimus. Magni co choro qui publica pulpita visit. Quem censura Senatus sustulit in fasces et nomina magna Lycei. Quem Musaeis pubes amplectitur ulnis, proqueve Magistratu gauder habere suo. Magnifico moderans Academica pulpita nutu. Qui purpurea [orig: purpureâ] sub epomide ludi ardua magnificus curat magmenta. Epomide sumens, gestans.

Pro-Rector, der an statt des Magnifici ist.

Pollens Rectoris Rector obire vices. Qui cata Pierii moderatus regna Lycei Principis arbitrio. Principis adscito qui regit ore forum.

Professor, ein offentlicher Lehrer.

Principis arbitrio cuius est visa mereri lingua Professoris titulum. De Academiae pars aliquanta choro. Publicitus cathedrae iurata nego cia tractans. Professoris qui nomina magna tuetur. Enucleat docta [orig: doctâ] qui pube sedente Lycei e cathedra iussum publicus auctor opus. Professoris titulum meritus. Ingenio meritisque bonus. Cui communi pubes pro parte docenda est. Qui bonus et doctus perhibetur simplice vero effigiare sui similes. Luce Professorum qui claret amoena [orig: amoenâ]. Qui dux esse iuventae incipit, exercetque

artes, discitque docendo. Academica nomina claro qui Professoris titulo prope nescius auget. Patrii palmaria fama Lycei. Lumen Palladii. Gerens arma Professoris.

Professores.

Professores, fidi Rectoris Atlantes. Pompa Professorum. Qui docent cathedrae de ponte iuventam ingenii mira [orig: mirâ] iudiciiqueve fide. Professorum cantatae nomina famae. Professorum series electa Lycei. Quos nominat uno ore Professores Academia. Quos virtus artesque citis et fama quadrigis celsius evectos ad longa sedilia, et altis quaesitum meritis fastum pro iure locarunt. De studiis recte meriti. Magni quos provida virtus Principis iussit suggestu instare cathedrae. Sui fama ardua ludi. Quis [orig: Queis] iure procurandum est, ingenuum ne quis Aristotelis Sophos in quinet. Professorum sacra gloria. Quis [orig: Queis] Academiae cura suos committit alumnos. Qui contente artes exercent pro se quisque datas. Tenerae qui Daedala pubi munera linguarum triplici sermone pliunt. Pars Academiae iurata. Qui debent artes stabilire, minantes cominus interitum.

Ludimoderator, Schulmeister.

Scholicus Rex. Gymnasiarcha Duxqueve rectorqueve. Rector. Moderator. Gymnasii princeps et summa [orig: summâ] classe Magister. Cui data sunt pubis sceptra magistra rudis. Qui dignus est visus iuventam formasse, et in schola primas tenuisse. In pueros sceptrum qui ferulasque gerit. Clavum ludi tenens. Fidus doctor et ductor sub Phoebi penetralia. Scholici imperii supremas suscipiens habenas. Cui cura gerenda disciplinae. Cui erudienda iuventus tradita: quae sarcina magnum habet pondus. Regens iuventam artis et ingenii dexteritate. Non cessans iuvenes in aurea Sophiae templa compellere. Cauta arte commissam regens iuventutem, tenens sceptra. Tenerae dubium flectens pubis iter. Gymnastes Heliconiae palaestrae. Musis et Apolline dextris dans pueris vitae documenta regendae. Iuventutis tenens magisterium. Rex iuventae. Primos qui moribus annos imbuit, ingenuasque animum demittit in artes. Tenerae qui Daedala pubi munera linguarum triplici sermone polit. Qui tractat scholici sceptra magisterii. Virgea qui tenet, gerit sceptra regenda scholae. Cui sunt tradita sceptra scholae. Qui patrii ludi culta Lycea regit. Cui dedit urbs patria docta iuventutis sceptra gerenda. Gerens, vibrans virgea sceptra manu. Ad fasces ludi quem patria cura senatus ire iubet. Rector ac moderator vagae iuventae. Phoebeae iuventutis cerea corda artibus et moribus instruens Irrequies Vitaegenus, officiique perennis sarcina quem pressat, continuusque labor.

Fieri moderatorem ludi, Schulmeister werden.

Inganua [orig: Inganuâ] manu corripere frena scholae. Iure novo humeros labefactae subdere scholae. Ad patrii ludi fasces rite ire vocatum.

Praeceptor, Zuchtmeister.

Formator pueritiae. Patris, Parentis vicarius. Conditor studii fidelis. Cui labor est praeceptis iuventam formare. In ludi pulvere frena gerens. Qui tenerum gregem studiis format et arte. Vitae tenellae surculos educans. Incultis moribus nitorem insinuans. Erudiens tenella corda monitis piis. Informans rudes animos lacte simplice. Dicens pubi quod iuvat ac decet. Inserens pueris amorem pulchrae virtutis, et rudes implens honestis studiis. Pubis fido [orig: fidô] pectore corda castis intingens moribus, et ora artibus imbuens. Qui novit tenero gregi ferre commoda. Ingeniis bonis arte praeire. Fingens mores, animum, ingenium. Iuventutem moribus et castis literulis erudiens. Pueros docens fido [orig: fidô] corde labroque. Qui studia alma iuventae dirigit, colitque animos Musarum pia castra sequentes; Cui dexteritas iucunda docendi est. Curarum prodigus. Sollers collega Lycei Magni vox operosa viri. Patris ad instar amandus. Artificis sedula cura. Quem fida dedit cui cura Magistrum. Quo fotore calent pectoris igniculi. Egregiae virtutis et artis. Fruge bona curans nova germina Phoebi. Discipulis promens divite dona penu. Discipuli puras qui de Thespiadum fonte propinat aquas. Ingenua [orig: Ingenuâ] mentes qui imbuit arra rudes. Instituens teneram vera [orig: verâ] pietate iuventam. Qui rudes animos praeceptis instruit. Vitae tradens praecepta regendae. Aoniam pubem qui docer ore. Erudiens magno sudore iuventam. Faciens munus alacriter non lucri studio, sed Numinis in laudes, studiosae et commoda pubis. Qui pueros ut pater alter amat. Qui Aoniam teneris Heliconis alumnis de Phoebi liquido fonte propinat aquam. Molae versans ingrata volumina, in annos furfuris haud unos pulverulenta vorans. Plurima qui Phoebi germina cultor alit. Sisyphium in scholico quem pulvere volvere saxum vult Deus. Qui dulcem studiorum infundit amorem. Imbuens castam iuventam liquidis aquis Pierii fontis. Apte sobolem tractare peritus. Imbellem doctus studiis formare iuventam. Qui praeeunt aliis exemplo et voce Magistri. Qui docta [orig: doctâ], quam callet, alumnos instruit arte suos, artibus informans corda bonis. Quem fortuna scholastica versat. Docens praecepta beatae vitae, et animum ingenuis ornans virtutibus. Cuius praemia sunt: Paupertas, Odium, Contemptus, Gratia nulla.

ingens, nobilior, barbarus, antiquus, matutinus, poscens, clamosus, improbus, ferus, tumidus, s vus, insanus, trepidus, deceptus, exanimis, raptus. Haud segnis. Plagosus Orbilius.

Paedagogus. Kinderlchrer.

Custos comesque. Custos pueri assiduusque comes. Custos famulusque Magister pueri. Monitor. Doctor blandus. Comes, altor. Qui pueros elementa doet. Custos teneri aevi. Qui curam vitae gerit atque salutis alumni, perpolit et lima [orig: limâ] pectus agreste domi. Instillans placidas artes praeceptaque sancta, nec pecus in brutum degenerare sinens. Iuventa luxuriam veluti fecunda in vite coercens, et carpens docta [orig: doctâ] noxia quaeque manu. Exemplo monituque viam qui monstrat apertam. Dans pueris crustula, ut parva discere velint elementa.

Paedagogum agere Kinder unterweisen.

Institutio Unterweisung.

Praecepta. Lex. Monita. Ferula. Magisteria vana. Culturae elementa Fruges Cleanthea.

Regula, eine Richtschnur.

Doctus, Gelehrt.

Bonas artes et cetera doctus. Achivis doctior. Semidoctus. Eruditus. Eruditulus. Excultus studiis. Cerebrosior. Homo centum artium. Insignis arte. Notior arte Lino. Dives artium. Madidus Minervae artibus. Summus doctorum virorum. Aonium, Thespiadum, Clariis versatus in agris, hortis. Bellerophonteis labra rigatus aquis. Labra Gorgoneis, Castaliis, Pieriis, Thespiadum commadefactus aquis. Potus aquis Clariis. Aoniis madefactus, humectus aquis. Ora vadis Clariis humectatus. Militat Aonidum in castris qui strenuus. Qui strenuus egit Thespiadum in castris. Musarum castra secutus. Qui Clarias lustravit opes. Aonias qui bene novit aquas. E Pegaseo qui fonte bibit. Qui bibit ammne sacrosanctam Permessidos undam, quam pede Gorgoneus praepete rupit equus. Aonii portio magnae chori. Aoniae nectare corpus aquae. Cui dat Aonius nomina docta chorus. Bellerophonteis exsaturatus aquis. Qui Pierdium pleno se fonte replevit. Celebratus artibus novem sororum. qus didicit Musarum et Apollinis artes sedulus. Cuius in Aonio splendida fama choro est. Qui per ingenuas doctum caput

extulitartes, clarosque inter habet nomina clara viros. Cui docta Minerva suas dedit artes, carmen Apolle. Qui ex conscenso palmam Helicone tulit. Adscriptus cultis Palladis arte viris. Primis quem Phoebus amavit ab annis et Musae docuere sub aevo. Quem novem dulci potarunt nectare Nymphae. Doctorum non ultima fama virorum. Quem caput Aonias efferre per artes iuvit, et ingenio conciliare decus. Musarum soboles. Per sacrosanctas animus decoratus artes. Cui os Pierio Musae lavere liquore. Cui sunt Pieridum felicia dona sororum Cui Mufa dedit ire per Apollineos choros. Spargens docto ab ore variae doctrinae rosas. Qui linguas, qui doctrinas, qui callet et artes. Qui cum laude felix ivit per honoratas artes. Cui Phoebea chelys multa tulit commoda. Cuius mentem veneranda scientia probe muniit. Cuius mens primo sub flore iuventae bonis artibus et linguis est operata. Qui secutus fuit Aonidum turbas ac Phoebum, et hospes se tulit per agros Ausonios. Medusei fontis maximus honor. Musarum ac Phoebi inclitus sacerdos, et Aganippaei fontis maximum decus Cecropiae multa [orig: multâ] Palladis arte madens. Bellerophonteas qui bene sorpsit aquas. Iurares liquide, in illius vertice Phoebum et Musas omnes habitare, Charitumque cohortem. Variis quem dotibus Apollo auxit. Quem doctae Sorores a teneris enutrivere. Qui Sophiae secretos penetravit in hortos. Valens ora folvere, rigata Pieriis modis. Quem Virtus, Artesque et Fama citis quadrigis altius evectum ad pulchra Honrois sedilia locarunt [orig: locârunt]. Vir versatissimus. Ab arte multa [orig: multâ] multo nomine nobilis. Clarus insigni doctrinarum lumine. Quem Artium tollit gloria. Mutis didicit qui multa magistris. Qui varias per artes traduxit studii sui omnia tempora. Literaturae decus universae. Artis multiplicis peritia [orig: peritiâ] clarissimus. Humanioribus celebris artibus. Lingua [orig: Linguâ] doctus utraque [orig: utrâque]. Quem Musae studiis excoluere suis. Doctos inter habens nomina clara viros. Alens pectus omnigena [orig: omnigenâ] studiorum repletum fruge. Qui amoenum fecundo fontem volucris bibit ore caballi. Annos impendens Musis. Pieriae semen genitricis. Aurea Palladiae qui congerit aera monetae, et stipat cerebri septa repanda sui. Aonii pars una chori: sed unis non etiam ingenti pars decorata bonis. Qui Parnassi altum montis iter vicit. Cui data est animi concinna venustas. Qui pars Pierio est non male nota choro. Aonidum nobile delicium. Ingenio notus et eloquio. Quos ealor et mens saga per artes duxit, et ingenua [orig: ingenuâ] virtute probavit, ut ausint iam famaedare vela suae. Quos decus ingenii

clarat. Aoniae pars prope summa domus [orig: domûs]. Cuius victa est inscitia libris. Aonio sacrae Permessidos amne vagatus. Alta cui ingenii vis est doctrinaque compar ingenio. Quem alunt Clariae Bellerophontisaquae. Castalio qui sese proluit amne, et Charitum primos sedet inter alumnos. Egregiae virtutis et artis amator. Quem nisi suctu alitum lactis, digitisque flagranti ambrosia [orig: ambrosiâ] fluidis ac nectaris unguine fictum, concilient probitate bonis, culta [orig: cultâ] indole doctis, iuratae perhibent se Musas nolle vocari. Qui suffragia docti ordinis et famam sibi conciliavit et usum. Eximia [orig: Eximiâ] praeditus arte. Artibus ingenuis instructus. Quem virtutis modus et doctrina redonat Nobilium tabulis. Vividus Aonii cultor agri. Quem Pierios fama est gustasse liquores, et vidisse Deas, quibus est custodia sacri fontis, et Eurotae campos, ac Phocidos arva. Daphnide non solum; sed eo [orig: eô], qui dicitur olim Admeti pavisse greges per Thessala rura, doctior. Habens cor ingenua doctrinae fruge refertum. Litteratus helluo. Locuplete doctrinam mactus copia [orig: copiâ]. Qui caelum fama virtutis et artis adaequat. Cuius cor templum est, in quo cata Numina Musae cum probitate colunt. Quem Charitum manibus tres poliere Deae. Quem Charis et pleno lumine Phoebus amat. Auctum doctrinae cultu divite pectus alens. Cui Pallas amica est, et qui se vulgo pro sapiente gerit. Nobilis Aonii pompa chori. Os Svadae, frons Charitos, cor Palladis. Clarias cui potus abunde est aemulus humor aquas. Et Phoebo et Charisin non inamoenus honor. Quem doctrinae et morum concinna venustas nobilitat. Flores humanae gentis. Euphrosyne. Doctarum Chariteiae mulsa sororum. Non linguas doctissimus unas. Quem colit ad speculum culta Minerva suum. Cui plenum doctis artibus ingenium. Qui famam doctis spargit ubique libris. Doctrinis et tot virtutibus auctus. Musaeo penitus melle madens. Aonio de grege vir. Cui sese Charitum donat amoena Venus. Qui decus in Clariis iussus habere viris. Cui pietas, doctrina, modestia laudem ex vero tribuit. quorum doctrina [orig: doctrinâ] fama triumphat. Cuius digitis depicta Minervae effigies pendet celsa ad specula mundi. Quos fama canit ob insignem artem. Musis et Phoebo dictus amari. Antistes honoratus doctorum. Cultissimus. Doctorum decus. Qui omnes transcendens titulos et avitae laudis honores, nobilitatem albis praecedit utramque veredis. Unus Musarum edoctus in hortis. Cui sunt pro nobilitate sat artes. Qui doctis cor habet arbius auctum. Qui docta virorum ora meret.

Docti Heliconis alumni. Quem dextra Promethei fingit pol longe de commodiore metallo, quam alios. Qui do cte sapiunt cautoque magistrae Pallados armati clypeo luctantur in ipsis visceribus patriae. Camenarum non vilis gloria. Ipsi qui sese crena [orig: crenâ] calami pinxere venustius, atque parietibus mundi clavo affixere perenni. Qui iunxere simul virtutis et artis amorem. Cui, natus Atlantide Maio, Mercurius teneris os informavit ab annis. Dignus ob ingenium vivere. Cui mentem Phoebus, proles Latonia finxit, et castigatum mores Dea Pallas ad unguem. Candida Musarum gratia. Cuius eloquium Roma polita probat. Cui nitor cloquii germani, quo Tullius usus, ad gustum solus est. Qui (si quisquam alius) habet, quod natura homini, quod dare cura potest. Cui Clarias doctus suggerit augur opes. Nobilitatus cultu pietatis et artis. Palladis emeritus miles iam rude donatus. Quem sua post mortem fama loquetur anus. Aonio totus in amne lavans. Quem genii nobilitavithonos. Qui sese calami pinxere coloribus intus. Qui genii vulgus vincit honore sui. qui ducit exemplo rem pulchram censet haberi, deficere in mediis morte premente libris. Cui cor poliente Minerva [orig: Minervâ] est acrius. Qui sapit ingenuas reliquis animosius artes, exserit et linguae purius arma suae. Ambrosiae ora favo pascenda. Quem prodiga Pallas honestat, cum, dare diversis quod solet, unus habet. Qui Latinam linguam perfectum callet ad unguem. Qui se Musarum commendat divie fructu, quo potis est summos anticipare viros.

Omnia doctus, der alles kan.

Eruditorum stupor. Numerosa [orig: Numerosâ] multiscius arte. Exercitatus lectione plurima [orig: plurimâ]. Omnigenae eruditionis mactus supellectile. Qui omnium disciplinarum orbem dedit absolutum. Omniiugis Sophiae qui sollers auctus est artibus. Omnium artium promus. Omnis doctrinae princeps. Qui cognovit omnia; quae fas est homini perdiscere: caelos, sidera, tellurem, ventos, mare, flumina, fontes: Attica referens Romanis carmina verbis: ore utroque potens, et lingua [orig: linguâ] primus utraque. Qui, seu Theologi, seu res tractanda Poetae, seu res consulti, seu quoque lemma Sophi, est scita [orig: scitâ] ratione suas defendere partes, promptus et expertos antevenire viros. Indolis quem bonitas armavit ad omnia. Consultus qui Consulto, Medicusqueve medenti. Qui quicquid adornat, non vulgare sapit, nec capit ingenium. Studiis qui praestat in omnibus artem. Qui scit, quae multi didicerunt singula, cuncta. Qui, quae multi singula, solus habet. Artium dives.

Indoctus, Ungelehrt.

Cohors doctis infensa Camenis. Non labra Castaliis undis imbutus. Ora Pieriis non madefactus aquis. Cui mens Gorgoneis non fuit uncta vadis. Cui non Aonio sunt pectora tincta lacu. Qui non Aonio de fonte bibit. Qui non ora Medusaeis commadefecit aquis. Numquam Phocaicum qui tetigit lacum. Qui numquam Clarias invisit opes Qui non coluit pectus per artes Qui non Aonidum in castris militavit. Qui non Aonio sudavit in agro. Qui Clariis non est luctatus in arvis. Dulcia qui non est Musarum castra secutus. Qui non Musarum visit hortos. Qui suaves latices non hausit Thespidos undae. Qui non hausit Castalii flumina sacra vadi. Qui non Castaliis proluit ora vadis, labra rigavit aquis. Qui non hausit Gorgonei did fluenta vadi. Qui non dulcem potum Phocidos hausit aquae. Ex inscitiae tenebris qui pedem nondum movit. Homo ficulneus. Asinus ad lyram. Qui nec natare novit, nec literas. Nosnumeri sumus, et tantum fruges consumere nati. Sus Boeotica. Phylonide indoctior. Veterem retinens inscitiam. Veteris inscitiae mysta. In Scythicis educatus agris. A Vandalis nil differens. A Gethicis non alienus agris. Proiecta vilior alga [orig: algâ]. Sardois amarior herbis. Vix per transennam qui literas vidit et artes. Gethico immersus Baratro. Qui Musas nondum a limine salutavit. Rudis Apollinis tiro. Obstrepens, velut inter olores anser. Ruditatis amator. Homo agrestis. Illotus. Extriviis. Aridus. Incomptus. Ieiunus. Incultus. Ridiculus. Illiteratus. Inelegans. Amusus. Gregarius. Impolitus. Semidoctulus blatero. Literarum rudis. Inscitiae qui nondum solvit vincula. Literaturae rudis elegantis. STudiis male feriatus. Postremae notae. Cum Pallade nil habens commercii. In citharas asinus rudis. Sus foeda Minervae ogganniens. Cuculus philomelas voce lacessens.

Docere, lehren, unterweisen.

Pueros elementa docere. Edocere ore. Erudire, instituere, monstrare. Animum multa [orig: multâ] arte insignem, insigniorem reddere. Pectora tingere, et Graiis formare dictis. Iuventutis rem peragere. Pectora comere artibus ac moribus. Dare documenta. Aonias aquas e Phoebi fonte propinare. Providis praeceptis pectora munire. In Musarum prata ducere. Implere doctis praeceptis. In patrias artes erudiendus erat. Dare suas artes, artem. Dare praecepta. In medium discenda dare. Addocere, tradere artes, praecepta, monitus. Insignem reddere arte. Praecipere. Formare dictis, voce, praeceptis pectus. Ad

studium atque usum formare rei. Praecepta monere, stillare in aurem. Auriculis praecepta instillare. Figurare os pueri. Ceu pollice ducere mores. Imbuere moribus. Attrahere, inclinare discipulos. Corda rudis cicurare ferocia turbae. Auribus instillare praecepta iuventae. Erudire solidis animando singula nervis. Praelucere facem alicuius artis tramite recto. Mutos alicui enucleare magistros. Artis et ingenii luce sagace notare libros. Discipulum vivo sermone docere. Docere ad pulpita multos. Grandi sermone docere. Celso de ponte cathedrae sectarum causas et rerum nomina certis eruere indiciis, flore virum [orig: virûm] iuvenumque sedente corona [orig: coronâ]. Docere Palladis artes. Iuventae doctrinam miris insinuare modis. Monstrare iter, quo possunt iuvenes ire rectius ad Clarias per iuga celsa Deas. Discipuli monitis bibituras imbuere aures, qui parat e tenebris exsinuare caput. Studia informare iuventae, atque illud scholicum pertolerare iugum, plus sudoris habens, quam per fastigia montis volvere luctanri Sisypha saxa manu. Ingeniis partas explicare opes. Cathedram scandere. Docta diu paullatim aliis proferre docendo. Quam quis condidicit doctrinam ad saecla nepotum porro propagare. Artem stabilire minantem cominus interitum. Auctorem momento et pondere rerum explicitum mira dexteritate dare. Monitis implere salubribus. Inculcare alicui sanae pietatis amorem. E celsa [orig: celsâ] cathedra [orig: cathedrâ] profiteri dogma. Instillare animis utile dogma piis.

Explicare, außlegen, erklaren.

Exponere verbis. Clarare. Reddere verba e medio. Parum claris dare lucem. In luce locare manifesta. Vertere, resolvere, evoluvere, eruere. Perspicuo sensu verba serenare. Doctis enucleare modis. Scripta a quo lucem, maius habentque decus.

Interpres, Dolmetscher.

Disciplina, Zucht.

Cives Academici, der Universitat Verwandten.

Patres Academiae et aurea pubes. Qui poliunt linguas et qui poliuntur in istis; quique docent artes, quique hasce docentur, ut usum hi capiant, illi praeter stipendia laudem. Quique do cent artes, artesque docentur. Qui sacramentum dixerunt cumque Lyceo. Pubes Mystaeque Patresque Lycei.

Studiosus, ein Student.

Phoebi alumnus. Libris gaudens doctis. Expansi libri heluo cupidissimus, qui doctam famem numquam potest satiare. Mittens assiduos vultus [orig: vultûs] in volumina aperta. Cui liber est instar

nectaris. Non putans amisso libro posse vivere. Immersus studiis, et maximus libellio. (Alciatus:) Vir Palladius. Inexplebilis librorum heluo. Scriptorum genus omne pervolutans. Doctas operatus in artes. Cultor Palladis et novem Sororum. Cultor Palladiae fidelis artis. Vehemens Aonii fontis sititor. Quem vis enthea Musarum adartes rapit. Qui bene linguarum fontes et artes cognovit. Frugiferum qui colit artis agrum. Qui longos docta [orig: doctâ] ponit, terit dies in arte. Qui Sophiae Deae corda dicare didicit. Cui florida Musarum prata placent, Parnassusque biceps, laetisicique chori. E Medusaeo fonte aquas trahens. Cui puero dederat Phoebon mandante, canoris cum fidibus doctam Calliopaea lyram. Egregias artes animo colligens. Artes Pierias siriens. Clariae Artis cultor sedulus. Libans undam Aonii fon tis. Mite caput per ingenuas artes acriter efferens. Habens pectus onustum Palladis arte, et ora diserta in sonos multigenos. Cultor non segnis Palladiae olivae. Aganippaeos cupidus qui sudat ad amnes. Cui Heliconiades amor, et solatia Phoebus. Cui ad doctas artes impetus non degener ingenium suscitat.

Devotus alumnus Palladis. Totos saepe dies quem Phoebus Apollo libellis indulgere videt, totas Proserpina noctes. Qui dociles Musis ira destinat annos, ut mortalis homo socios hinc sentiat usus. Plus homines longe quam curtae vestis honorans, et Druidas equiti praeponens. Pierios flos nobilis inter alumnos, et quondam patrii non leve nomen agri. Ad artes nata bona soboles. Aliquis de pube Lycei conformes dicens studiis effingere mores. Spectamen alumni. Palladiis qui militat armis. Artes qui vigili sedulitate, strenuitate colit. Ingenuam cultis doctrinam moribus ornans. Qui semel ex animo coepit amare Deas. Pietatis et artie alumnus.

Studiosa Iuventus, die Studenten.

Pubes bonae mentis. Iovae Musisque facrata iuventus. Socius coetus. Studiosa manus. Pubis honesta manus. Aonius grex. Ingenuis pubes addicta Camoenis. [reading uncertain: page damaged] Musae cohors. Pubes studio... brorum [reading uncertain: page damaged] indagine septa. Pierius gres. Musaea iuventus, quae genium virtuti destinat uni, atque animi florem succumque aetatis, et omnes curis non-curis doctrinae mancipat annos, ut ferat hinc res priva suum, res publica fructus. Arcanis Sophiae studiis devota iuventus. Claria iuventus. Pubes iurata Lyceo. Quae Clariae seque et sua mancipat arti. Quae cupit Aonia [orig: Aoniâ] vitam tolerare sub umbra [orig: umbrâ]. Pieriae unda iuventae, quae confluit omnibus ex oris doctos audire magistros.

Nitidissima germina Phoebi. Quotquot in umbrosis Academia docta frutetis educat, et teneris Divum [orig: Divûm] lactat in ulnis. Eximiis Doctoribus aemula pubes. Quos docet eximii vox operosa viri. Ingenuas audace via [orig: viâ] grassata per artes turba Musis operata Deoque. Musaeae mascula pubis germina. Musarum germina. Musis obnoxia pubes. Pubes animi florentis et aevi. Pubes in libros nata. Lydei docta cohors. Aonii gens studiosa chori. Iuvenes peregrinae sortis et agri. Quibus ad doctas non degener impetus artes suscitat ingenium. Quicumque in Aonio agro nomen habent. Studiis damnata iuventus. Iuvenum corcula docta. Unda iuventutis Musaea. Humili sua qui subsellia sessu opperiunt, spissaque [orig: spissâque] locum qui pube coronant. Pubes, quae sacramenta Lyceo dixit. Aonia quos alit humor aqua [orig: aquâ] Pieridum. Lecta Musaei pompa sodalitii. Palladis Ambrosiae pasta corona thymo Aoniae pubis alumna cohors. Consortes nobilis otI. Annis animisque aequaeva iuventus. Quos sa crameutum pacatis dicere Musis et pietas virtusque iubent, et puberis aevi sanguis et ingenuas ille indolis arbor ad artes Phoebea arte pares. Alumni Musarum Charitumque. Musarum calidis pubes exercita campis. Quos niveis alit ubere Pallas in ulnis. Quos alit Aoniis Academica Pieris escis. Educat Aonio quos schola summa thymo.

Novitii Studiosi, Neukömmling.

Novitia pubes. Caeci animi et adhuc doctoris egentes. Inexperta [orig: Inexpertâ] qui libertate feroces. Indomitos animi nequeunt compescere motus. Errore iuventae labentes. Qui re quacumque [orig: quâcumque] licentius acta [orig: actâ] sublimes tollunt animos.

Contubernalis, Stubengesell.

Commiles qui papilione sub uno. Cognitus alteri per multos annos usu foederis. Quo cum Grammatico primos e fonte liquores hausit. Quo cum consumpsit puerilia tempora libris volvendis, linguaeque sonos dscendo Latinos. Quo cum ludos et seria gessit.

Scholasticus, Schüler.

Doctus adhuc trivio mascu...is [reading uncertain: page damaged] Orbilii. Cauti pendens ex ore Magistri. Aonii alumni. Aoniae quem Phocidos educat unda. Qui non ut fungi sic festinantur. Laudi magis, quam ludo deditus. Artis politioris alumnus. Quem dura ferula immitis magistri adhuc terret. Pieridum sacris addictus. Pios magistros more parentum observans. Aonii fontis felix alumnus. Tiro tenellus in Phoebi sacrario. Cuius studiis ignavia dextram non iniecit. Musas honorans, et Sophiae Deam patrimam. Colens Musas vigili

dexteritate nocturnis simul et simul diurnis horis. Colens Aonii onumina fida gregis. Sacris invigilanscuris. Strenuus Aonios lustrans indagine saltus [orig: saltûs]. Vitae modestioris alumnus. Ferens vestigia per hortos Aonios, et se Phoebeis choris associans, Frequentans Heliconis culmina. Lustrans florida Phoebi viridaria. Supponens bonas artes animi viribus. Petens ex Palladis arce dona Heliconia. Heliconis amator. Comes Phoebi, Charitumque sodalis. Gressus ferens laudatas per artes. Colligens magnas opes Apollinaris artis. Efferens iuvenile caput per artes Aonias. Qui Musas calidae calida mentis in aede fovet. Quem Phoebi calidissimus ardor capit. Acer urgens pectoris opes. Quem dura ferula immitis magistri adhuc terret. Aonii pars studiosa chori. Pulcher alumnus ingenii cum laude sui fructuque benigno. Qui Aoniis desudat, sudat miles in agris. Qui Clariis in castris militat. Miles agens Clario campo. Cui sacra Gorgoneas Musa ministrat aquas. Bellerophonteis, Pegaseis, Medusaeis qui rigat ora vadis. Clariis humectans ora fluentis. In studiis qui transigit aevum. Ingenium Clariis qui excolit artibus. In castris qui pugnat Apollinis. Doctae Palladi deditus. Qui Pieriam solet exercere palaestram. Aonio potans e fonte. Castalii qui rivis haeret in amnis. Qui militiae Phoebeae castra sequuntur. Obeservans pios doctores more parentum. Carus puer tribus filiabus Apollinis Clarii. Natus ad Aonii qui sacra colenda sacelli. Aonii felix fontis alumnus. Altum Helicona petens. Aoniam sitiens ardenti pectore lympham. Quem editum sub auras protinus Phoebus in ulnis fovit et dixit: Noster alumnus eris: Aoniis exstimulatus aquis. Quem dedit postquam genitrix sub auras, Thespium plausu sonuit cacumen, laeta coeperunt sibi gratulantes gaudia Musae. Tenellus tiro in Phoebi castris. Vernis adiens sub annis lustra facundis habitata Nymphis. Germina carpens Thespiadum quae cultis nascuntur in hortis. In studiis vitam ducens, et pectora gerens nata Musis divinis. Qui Pierios prope fonres otia transigit, qua sacra fecundas Musa propinat aquas. Quem laurigeri versantem Heliconis ad umbras, a strepitu vulgi vita remota iuvat. Puer qui sacra Pegasei flumina fontis amat Aonidum cultor, qui generosas suscipit artes. Aganippaeos qui sudat ad amnes, Gorgoneisque lavat ora aquis. Aonias studiosus anhelus ad undas. Iuvenis Clarii fontis cupidissimus. Cui cordi ingenuas caput est efferre per artes. Palladiae petitur cui fama coronae. Qui sese addixit Phoebo propriumque dicavit. Pubes refractaria.

Autodidactus, der von sich selbst gelernet hat.

Discere, lernen, studieren.

Discere et extimescere Magistrum. Addiscere. Ediscere artes. Discipuli partes studiosas fungi. Aoniae saturari munera lymphae. Condiscere, cognoscere, meditari, recognoscere. Assumere studium. Petere praecepra. Ad praecepta venire. Tractare artes. Studiis dare rempora. Petere otia tuta. Complecti artes. Mitti in artes. Imbui literulis. Studiis pueriles applicare sensus. Sedere inter Musaea organa, vel libraria. In literis grata terere otia. In arte diem consumere. Feliciter imbibere artes, et docili stabiles pectore condere opes. Aura [orig: Aurâ] Apollinea [orig: Apollineâ] pectus suffundere. Heliconis frequentare culmina. Per Medusaeos ire choros. Duci ad vanilacus. Petere Heliconia dona ex Palladis arce. Ingredi penetralia Clarii Phoebi. Gestare pectora sitibunda Caballini fontis. Vigili studio artis abyssos scrutari. Fovere pactus in arte Apollinea [orig: Apollineâ]. Collocare moram in arte. Chartis impallescere. Sequi castra et citharas Pieridum. Sacris otia commodare Musis. Per virides saltus, et amoena vireta Sophorum devolare: Suadae Latiae Graecaeque medullam imbibere et diae praeclara reperta Minervae nocturna [orig: nocturnâ], versare manu, versare diurna. Musas felici sidere excolere. Doctas percurrere Palladis artes. Dociles annos studiis impendere Libros sollicitare etiam nocturna manu. Accipere artes a Magistro. Vacare Musis, artibus Assuetum studiis esse. Studio teneri Pieridum. Detinere animum studiis. Ponere tempus in arte. Colere animum, pectus, excolere vitam per artes. Emendare, intondere animum studiis. Colere Musas. Caput ingenuas efferre per artes. Inhaerere studiis. Insenescere libris. Immori studiis. Haurire undantes ex Helicone lacus. Studiis dare tempus. Assidua [orig: Assiduâ] manudoctorum volvere scripta. Aoniis rite invigilare Camenis. Indulgere libris. Aonio sudare in agro. In Clariis arvis luctari. Sectari Musarum castra. Doctis se poliisse libris. Hortos Musarum visere, invisere. Animum dimittere in artem. Pegasei fontis dulce nectar haurire. Dulcem potum haurire Phocidos undae. Castalii haurire vadi sacra flumina. Suaves haurire liquores, latices Thespios undae. Sumere Gorgonei dia fluenta vadi. Haurire fluenta, flumina, pocnla, quae praebibit ipsus Apollo, quae Musa propinar et ipsa. Doctis habitare libellis. Iucundis Musarum impallescere

curis. Excolere animum studiis sollerter honestis. Ingenuas didicisse fideliter artes. Studiis genium devovere omnem: omnem animi mentem penitosque in corde calores. Assiduum esse suis accubuumque libris. Nocturno olivo immorier, vigilique diem proferre lucerna. Abdita scrutari sensa Minervae. Tranquilla togarae nomina militiae sectari pacis in umbra. Artibus ingenuis iuveniles destinare annos. Sese potenter honestis imbuere studiis animique et corporis. Humanae numquam iucunda vireta Camenae aut vatum doctos deseruisse choros. Doctis extendere curis illa satis noti pectoris ausa sui. Fingere doctis pectus et ora modis. Adytis insinuarier imis, dum sedet in primo vulgo iners aditu. Ob artes seque suumque genus clarare. Excitare ingenii vires, expetere e doctis Musica sacra libris. Aciem ingenii contendere. Mane libros, mediaque die, noctisque sub umbra [orig: umbrâ] serotina [orig: serotinâ] volvere. Implere minas studiorum et vota parentum, et desiderium patriae. In studiis esse. Quaerere maturum longa decus arte cerebro. Sumere in arte diem. Musarum in castris sudare, laborare, militare. Vertere Musarum chartas. Sacra volumina Phoebi verrere. Lustrare Clarias opes. Bibere Pegaseo de fonte liquores. Quae facili, proni Phoebus dextra exhibet, offert, munera sumere. Invisere penetralia Phoebi. Medusaeis, Gorgoneis, Pieriis labra rigare, proluere ora vadis. Sacrata palatia Phoebi visere. Cecropii dulces chartas invisere. Colere Clarii numina casta chori. Sicca Medusaeo Iabra liquore levare. Fonti admovere ora, Bellerophontei quem dedit humor equi. Bellerophontei latices haurire caballi. Pieridum riguas bibere undas. Amne sacro bibere Parnassidos undam, praepete Gorgoneus quam pede rupit equus. Tondere cythisum literarum per sacra vireta. Scrutari sacros Aganippidum recessus. Lustrare Heliconia tempe, Bellerophontei quae rigat humor equi. Proluere labra fonte Hippocrenes. Castalio cupidam fonte levare sitim. Colere numina doctae austera Minervae. Aoniis dare sacris otia. Diurnis studiis nocturna tempora addere, et facere Musae sedulitate satis. De Pieriis hortis decerpere flores, et facere hinc scita serta decora manu. Palladias sudare per artes. Pectore non segni doctarum sacra Sororum colere. Sacra frequentare assidue Musarum. Musas cura fervidiore colere. Potare sacrato de fonte Aonidum flumina. Numquam studiis sua frena remittere. Honorum tendere ingenio culmina ad alta suo. Bibere plena

sacra flumina fauce. E Clario doctos haurire fonte liquores. Colere sua gaudia, Musas, et Phoebi sacra munera. Cupida Phoebi munera mente colere. Pierias artes imbibere, et Clarii carpere montis opes. Ad Clarias undas vigili sudare labore. E studiis famam captare, et nominis auram. Pegasidas viridi colere in Helicone Sorores, et liquidas sacri Bellerophontis aquas. Aoniis animum pectus perfundere lymphis. Pieriis invigilare choris. Totas hiberno sidere noctes, et studiis longas continuare dies. Admovet labris dulcem amnem Thespiadum. Alacri colere Musas et Pallada mente.

Avocare a studiis, vom Studieren abhalten.

DE RE SCHOLASTICA.

Stipendium, Besoldung.

Annua dona Munera serva piis studiis. Artibus adiunctum non leve pondus opum. Sacrae munera larga stipis. Sacris collata Camenis praemia. Dextera quam studiis pendit opima stipem.

Stipendia larga. Munisica celsi principis aucta manu. Quae dux divitiis extulit aucta suis.

Stipendiarius, der die Besoldung giebet.

Dextera doctincis usque benigna scholis. Qui stipendia clara Lycei fundat et Aonio fert pia dona choro. Qui exserit suas praesenti munere dotes, cordaque largiflua fulcit egena manu. Larga viris faciens stipendia doctis. Artibus adiungens non leve pondus opum. Qui facit ut doctiloquum sequantur praemia coetum, muneraque artifices digna labore viros Qui levat officio, si quos angustia rerum impedit, et navum deprimit arcta caput. Qui Professores, verae pietatis honorat, et tribuit doctis praemia larga viris. Pauperiem dextra non dubitante levans. Qui larga hospitii tecta subire iubet. Subsidiis qui cuncta suis alimenta ministrans, pauperis extenta damna rependit ope. Conferens in pios praemia summa viros. Annua qui dignis stipendia solvit alumnis, atque illis larga munera praestat ope. Annua dona ferens. Munificae dignus laude perenne manus. Qui sacra virtutis virtuti praemia clarae destinat, et studiis moribus illa sacrat. Doctisicas fovens benigniter artes divitiisque suis, muneribusque suis. Augens opibus culta Lycea suis. Instituens sacrae munera larga stipis.

Persolvere stipendium, Besoldung geben.

stipendia sumptu amplo ordinare. Stipendia solvere, numerare. Grandi studiorum nomina sumptu, ire propagatum, atque angustae sortis alumnos aere suo nutrire.

Stipendiatus, ein Stipendiat.

Alumnus. Cliens. Quem Ducis augusti census optimus alit. Munifici quem cura dynastae nutrit in Aoniis iugis. Quem fida Ducis largitis sumptibus arctae de paupertatis dextera tollit humo.

Stipendiati. Agmen lumnorum amplum. Fide ministeriis agmina dicta sacris. Quos dux coenobiis patriis suscepit alendos largiter, in peponum substituitque locum. Libertatis opes dictae quae vatibus aureae, auro quos iussit vendere pauperies.

Communes mensae, die Communität.

Pabula discentum numerosae ipraebita turbae. Pulchra communio mensae coniungens socios fratres. Qua [orig: Quâ] collecta frui mensis dapibusque iuventa assolet ingenuae studiis addicta Minervae. Ubi grandis studiosi concio coetus pascitur, in studiis erudienda sacris. Refectorium. Tecta refectorii, Pyraneum.

Tabula, Taffel.

Tabella picta, votiva, multa, multiplex, memor, prisca, rasa, obscena, parva, loquax, sectilis, polita, munda, pura, pendula, splendida, exigua. Legitime fixa. Plena figura. Cui subscripta notis metra sunt digitalibus infra. Quam clausura tholi summa coronat.

Index, der Griffel.

Liber, ein Buch.

Laborati vigilato sidere libri. Vivida celsi ingenii monumenta. Ingenii monumentorum pars credita luci. Ingenio atque usu praeclara in venta minutim.

Liber nascens, laboratus, conditus, publicus, novus, antiquus, officiosus, ingens, nobilis, hospes, parvus, odiosus, mollis, malus, nequam, turpis, litigans, venenosus. Crimen alicuius. Explicitus usque ad sua cornua. Quem genius communes in usus excudit. Ingenuus hortus. Pallas ab Aonio quem cui sevit agro. Editus qui visitat ora virum. Ex quo Pieriis oritur nova gratia campis. Quem legit exscriptum publica fama typis. Indutus verbis atque ordine pulchro. Quem, quo pubi docili magis utilis esset, cogit in angustum provida cura modum. Opus curae sollertis et indolis altae. Mercurii antrum. Habens sua fata pro lectoris captu. Dans auctori nomen. Honore carens.

Libellus scriptus, subitus, festinatus, doctus, argutus, lepidus, felix, sacer, nobilis, longus, vetus, peregrinus, lectus, tristis,

sollicitus, macer, inaequalis, succinctus, brevis, parvus, exiguus, gracilis, millis, lascivus, paucissimus, Sybariticus, obscurus. Non meritus. Madidus iocis. Purpureus chartaque novus. Infelix cura. Cultus, elaboratus, argutus. Timidus gracilisque. Pulvereo situ tectus. Nec doctus satis et parum severus, sed non rusticulus nimis. Rosa tineis, situque putris. In quo Musae blandae, Charites et horae abluere [orig: abluêre] manus.

Codex magnus, cultus, voluminosus, eruditus, utilis. Ingenuae mentis imago. Propugnatus dextra Minervae. Conspiciens genii tempora longa sui. Qui per manus serae posteritatis ibit.

Volumen magnum, arcanum, annosum, novum. Regalis Biblia formae. Numquam moriturum Orbum parente suo.

Umbilicus libri, Beschläge an Büchern.

Scriptum, Schrifft.

Scriptum relectum, melius, ingeniosum, regale, lectissimum, dubium, amarum, indignum, dolendum, nefarium. Conveniens materiae.

Opus cultum, longum, maius, grande, grandius, ex iguum, lascivum, maestum. Mansurum post fata superstes.

Librum edere, ein Buch ausgehen lassen.

Vulgare libros. Promere in lucem, in publica vulgi. Committere vitalibus auris. In publicum producere aspectum. Edere in vulgus. Efferre in auras. Ingenii sui feturam a blattis ac tineis vindicare. Chalcographi praelo exscribi curare, et sinere in manus [orig: manûs] ire peregrinas. Illustrare insignibus scriptis orbem quadrivium. Lucem non invidere libro. Mundo non invidere doctos et utiles labores. Opus facere commune multis arte Typographi. Pangere, cudere libros de re. Doctas mansurae curas mandare papyro. Notisicare suis scriptis animum. Evulgare novos libros. Acu centones sarcire Minervae, atque hominum saeclis tradere postgenitis. Pugillari concinnare mole libellum. Cudere opus novum. Longo vulgare ordine libros, librorum ut faciant nomina pene librum. Nascentes abeunt in saecula libri. Vindice fama suos calamo desceudit in annos.

Librum dedicare, einem ein Buch zuschreiben.

Aliquem mactare libello. Alicui sacrare libros. Praefigere nomina clara libello.

peculiariter dicare, inscribere. Chartaceam hanc remunerationem tuis meritis repono. Chartacea haec suppellex tuo nomini sacra esto.

Librum excudere, Buch drucken.

Typis imprimere. Cudere libros. Typis exscribere. Edere aerato publica verba typo. Ex se sua verba iubere chalcographos iterum commemorare typos. Pati cernere lucem, quos cudit docta Moneta, libros. In lucem edere. Chalcographis animare typis ad saecla nepotum exactum librum. Curare typis operas exscribere librum. Spargere chalcographis typis in publica vulgi. Gnaviter Orbi docta laboratis scribere verba typis. Libros in lucem cogere et usum. Chalcographi typus novat quid. Peregrinae differre per ora iuventae. In lucem aere loquace dare. In publica vulgi serere verba. Librum invulgare, divulgare. In publicum promere. Editione publicare. In manus [orig: manûs] hominum evulgare Liber a vitiis liber prodit. Dimittere librum, cum plausu in manifestiorem diem. Rotatilibus procudere volumina praelis. Prodiga chalcographi praela libros animant. Liber lucem meditatur ab umbris.

Typographus, Buchdrucker.

Chalcographus. Impressor, cusor librorum. Bibliographus. Typoglyta. Excusor, qui doctos libros aere loquace parit. Chalcographae artis magister.

Typographia, Buchdruckerey.

Typographeum. Daedaleae sacra reperta manus [orig: manûs]. Ars, sine qua si forte fuisset, pessum cum Musis isset Apollo suis. Cuius qui princeps extudit artem humanis animum celsus exseruit. Cuius opem inprimis locupletum flagitat ausus.

Bibliopola, Buchführer.

Bibliotheca Librarey.

Sumptibus immensis adaucta. Quam monumenta nimis Scriptorum docta celebrant, quae statui cuivis, quae Relligionis et arae legibus et Christi fano [orig: fanô] famulantur in usu: Romanum eloquium [orig: elôquium], et Latiae commercia linguae: Hebraei pariter, Graiique peritia cultus, si placet, auctores tibi Bibliotheca ministrat. Plena laboratis habeas cum scrinia libris. Bonis undique plena libris. Nulli cedens bono.

Pulpitum, Buchbret.

Album Amicorum, Stammbuch.

Philotheca. Arva sodalitii ruris. Ingenii speculum. Oculorum dulce theatrum. Facies exstructi parva theatri. Papyrus, quae sacra facta Deo Fidio. Pulchraillicii species captantis amicus. Hortus animi. Candoris tessera. Mnemosynon fidei.

sincera fides nomen amorque dedit. Quo merito eicitur nomine qui niger est. In quo dulcis praefertur imago tabellae, quam manus electis pingat amica notis. Cui manus est officiosa nimis. Virtutis speculum quod non sine mente vocatur. Per varios mores, per et oppida multa mintuo nomina amicorum cogens libro. Ubi dignus habetur, qui sit cumque locus. Cui licet autographo cernere quemque suo. Quod Domini suniles gestit habere sui. Ingeniosa catis ubi sunt emblemata formis; atque eadem melicis vivida facta modis. Dans oculis animisque simul sua pabula, quis [orig: queis], cui sunt oculi atque animi, se recreare queat. Quod ne impune legas, a te quasi foenus et arrham sive emblema addas, sive problema, petit.

Albi possessor der ein Stammbuch hat.

Editor albi. Quaestor amicorum. Qui celebre, virtute viros sibi colligit Albo. Philothecae conditor aequus. Per varios mores, per oppida multa minuto cogens amicorum nomina multa libro. Affectans nomina magna, et quod non ignobile vulgo est, colligere in parvo libro. Qui non quisquilias de grege quasque legit. Cogere qui doctos solummodo gestit in album.

Albo inscribere, ins Stammbuch schreiben.

Manus [orig: Manûs] inicere albo. Dare nomen papyro. Pennae chartaceae morsu arva sodalitii ruris arare. Calamo scribere in album. Albo inscribere nomen. Capessere pennam et nigris album pingere literulis. Fidei dextram Fidio dare nomen in album. Calami se pingere crena. Nomen et ingenuae subdere problema notae.

DE HONORIBUS SCHOLASTICIS.

Promotionis actus, eine Promotion.

Certamina animi, immortale decus pendentia. Quae patriaeque suisque creant vim laudis et usus.

Ludi sed tantum nomine tales. Qui quemvis alias in maxima seria ducunt. Indicti. Non quos labor Isthmius olim roboris intento claravit agone: sed illi, quos Dea committit docto Sapientia campo. In quibus ingenii, non robur corporis, artes non artus, poterunt victricia puncta merere.

Promotio Philosophica.

Ubi Philosophis qui decertaverit armis, barbariemque animi iusto prostraverit ictu, Spectato censore Decano palam victor perhibetur, et praemia digna fert, non sertum e flore, quod in una saepe die visum est omnem posuisse vigorem: sed titulum famae, decus immortale Magistri. Palma Magisterii, quae posita in medio datur omnibus una: sed unis non aeque redimenda modis. Cum docet exemplo culta cathedra novo,

Promotio Iuridica.

Cum quis consultae praemia laurus accipit, atque novus sublimi pectore Iuris fulget Doctor, celsa luce cathedrae.

Promotio Medica.

Quandograves alicui Phoebus honores conciliat, facilemque adeo despondet Hygeiam. Cum in aede Galeni aspicitur quidam rubrae cum tegmine mitrae.

Invitare Caendidatos programmate, anschlagen zur Promotion.

Profiteri nomen suum, sich angeben.

Famae dare vela suae, titulumque magistri affectare. Profiteri candida nomina. Prensare [orig: Prênsare] mitram. Dare mature sua nomina Albo.

Candidatus.

Insita quem facies eius probat indolis esse, quae titulos digne sola merere potest. Quem stimulat generosae laudis honestas factique utilitas. Quos laudis honesta cupido erigit, et nubibus ingen vum caput altius umbris exsertare iubet. Cui certum minitatur Pallas honorem.

Magisterii Candidatus.

Qui Magisterii meditatur honorem. Exoptans schema Magistri. Cui Sophies novos festinat honores. Non aequa qui condirione merentur grande Magisterii Sophos illud, et ardua vulgi nomina.

Tentamen, Versuchung, Probierung.

Examen, fleissige Erforschung.

Examen improbum, rigidum, rigorosum. In quo primas et laudem possidet omnem doctrinae eximiae decus et pietatis honorem. Exaninis fervor, rigor, aestus.

Examinare, examiniren.

Ingenii prima pericula videre. Censere labores. Explorare. Periclum facere. Artis ad examen revocare quid. In studia et vitam simulindagare clientum. Ad Lydium lapidem revocare.

Examinari, examiniret werden.

Censuraesubici. Criticas arte subire vices. Censurae subici ad omnes quaesiti formas animatum. Censuram pati duplicemque examinis aestum. Et studia, et mores magna cum fruge probare. Et stuadia et mores cui commendare probanda. Profectus ire probatum, perque suos praestare modos.

Specimen, Versuchungsstück, Prob.

Documentum primum, parvum, magnum, maius, clarum, vulgatum per orbem, laudabile.

Edere specimen, eine Probe machen.

Documentum ponere. Tirocinium deponere. Dare quod vincat specimen. Profectus [orig: Profectûs] aliquod specimen proponere vulgo. Specimen iuvenile pericli edere.

Promotor.

Brabeutes. Brabeuta. Honoris diribitor. Praeco virtuti accedens. Qui meritos cultu mentis honestat, atque arti statuit praemia digna suae. Pro virtute rata, proque arte Magistra, praemia distribuens nullo peritura dierum. Qui titulum meritis donat et arma Sophi.

Promovere.

Ex merito dare praemia. Docto studio pendere praemia honorum. Virtuti debita ponere praemia. Virtuti pretium ponere Doctrinae dare praemia. Iure suo meritoque novum cui tradere honorem, soleni decernere iure brabeum, quod labe porest nulla contemerare dies. Non ferre ulterius meritis immunia donis vocis et ingenii praestantis dona latere. Contentos rite labores, atque animi vervos sua praemia digna sequuntur. Dignis conferre brabeum. Ad stata dignitatum ferre culmina.

Promovere lucri causa [orig: causâ].

Meretrices reddere Musas. Cauponari ac vendere aere Magistrum. Cauponari titulis et honoribus. Titulos auro pretioso vendere. Titulos fatuo spargere arbitrio. Multis indulget honores gratia. Inanis artibus eblanditur honores.

Promoveri.

Titulos adipisci. Tituli ferre brabea novi. Alsu brumarum multo et sudore Leonum purpureum capiti promeruisse decus.

Promotus.

Meritos sortitus honores. Tergeminis fulgens ornatus honoribus. Quem publicus actus honestavit. Quem iure bono publicus ornat honos. Cui debita ornamenta iure suo offert Dea. Qui potuit pro Marte suo, proque indole Musae, quam coluit proprie, dignum meruisse brabeum. Qui sibi legitima [orig: legitimâ] titulos ratione paravit. Qui Claria [orig: Clariâ] altus aqua [orig: aquâ] sollenni ritu, titulos sortitur honorum, quos post insigni cum gravitate gerat.

Baccalaureum fieri, Baccalaureus werden.

Lauri primos decerpere honores. Capere primos virtutis honores. A bacca [orig: baccâ] et lauro nomina docta trahere. Prima suos excomsit laurea cives, addidit et titulum candida bacca suum. Lauru docilis lambente capillos implicat emeritum prima corona caput. Ferre lauri primitias.

Magistrum creare, zum Magister machen.

Magisterii decorare brabeo. Magisterii laudem titulumque parare. Vestire Magistra, Magistrali tiara [orig: tiarâ]. Tradere in arte Magisterii gradum. Conferre cui feuda Magisterii. Magistralem ducere pompam per medias vias. Offerre cui victricis praemia Palmae facta Magisterio musica serta suo. Magistrorum magnificare nota [orig: notâ]. Alicur Philosopha [orig: Philosophâ] nomen ab arte parare declarando Magistrum. Magistrorum albo inscribere. Iuventuti calidae dare iura docendi. In septem semina clarare aliquem arte Magistrum, cuncto spectante Lyceo. Transcribere meritos iuri tituloque Magistri, et horum Musaeis intexere nomina peplis. Offerre Magisterium. Fronde Magistrali circumdare frontem Academia culta Magistrum quem creat et meritas ornat honore manus [orig: manûs].

Magistrum fieri, Magister werden.

Philosopho [orig: Philosophô] dignae laudis honore frui. Puncta merere Sophi. Sophiae scandere ad alta gradu. Doctorum cuncto plaudente senatu ferre Magisterii nomina docta novi. Auferre praemia Philosophi Marte redem a sagi. Donare merito palma tituloque Magistri. Ex numero pulchro discedere honore Magistrum. Punicea caput vestire tiara, sublimi cathedrae Iuce tenere librum, annello digitos auroque armare nitentes. Sectari pompa versicolores faces, et quae praeterea princeps Collega Sophorum consiteri graphicae vocis honore iubet. Magna Magistrorum vis ebullit. Argutos alicui logicum Sophos inter alumnos omnia sollenni puncta favore dedit. Altera subsequitur decoranti germine laurus, atque magistrali cingit honore comas. Magisterii gradum ab arte sumere. Dignum Magistri nomine iudicari. Titulum, decus et laudis coronam inter aequales ferre ab arte. Indui recens decus Magistri. Magistrum induere. Palmare Magistri choragium auferre.

Magister.

Sapientiae, Sophies Doctor. Magisterii iustissima pompa. Magistralis subitaneus advena pompae. Magistri nomine qui dignus est aestimatus. Quem censura gravis facit antegressa Magistrum. Quem splendente Magistri participant titulo docta Lycea novi. Quem titillat vox deliciosa Magistri. Omnia acutorum quem nosse reperta Sophorum, Philosophum est punctis turba professa suis. Qui dictus Palladiarum dives sollenni more Magister opum. Quem sua Musa Sophum, verum fecere Magistrum mitra, faces cathedrae positus, liber, annulus. Philosopha [orig: Philosophâ] bene doctus in arte Magister. Pierii

subiens templa Magistra fori. Qui Magistrorum titulis adscriptus et albo, incipit aetern um perpetuare decus. Magistri pro virtute sua capiens ornatus honorem. Cui Pietas, Virtus, et libera Musa Magistri tergeminum Sophies promeruere decus. Anticipans alios doctrina atque arte Magistros. Cui decus accedit grande Magisterii. PhIlosophi cui sunt data puncta Magistri. Quem divina sacri pollentia dogmatis aequo affectu super astra vocat, velut ante Magistri pro virtute dedit Sophies subtilis honorem. Magisterio contentus vivere, dum Sophorum impleat medicas Apollo minas. Magisterii debita tenens iura.

Doctor.

Cuius ornatum studiis atque arte sacrata, Laurea supremo cinxit honore caput. Mereri dignus qui censetur Doctorum illustre brabeum. Qui se Doctorem probat omnibus omnem parte doctrinae. Quem studia et longis vigilatae noctibus artes nomina Doctoris ferre dedere. Quem turba iustae Deae inumbrat infula purpurea.

Doctorem sieri, Doctor werden.

Doctoris titulo mactum abire. Doctoem Doctoris voce creari. Conscendere cathedram, complexu perferre sacro oscula inermia: indulgere capiti natam bombyce tiaram, annellum digito porrigere, sumere librum, et grandem et vel sint regalis Biblia formae, atque audire magno pectore, Docor Ave. Cuius comam Apollo emerita cingit lauru.

Iuris Doctorem creare, einen zum Doctor Iuris machen.

Mysten Themistos creare. Alicui mitram, saturo splendore iubentem, Iureque Doctoris ius in utroque dare. Tradere consulti gestamina rubra galeri, annellum et gemini codicis acta fori. Sublimi Themidos cathedrae quem sede locare, et clausum de iure librum, librumque reclusum, annellique aurum teretem redeuntis in orbem, pileolique rotundato symplegmate conum, tradere, et amplexu quoque dividere osculum honesto, quidque sub obscuris involvant singula causis, ordine perspicuis verborum evolvere signis. Sollennibus argumentis Consulti titulo, Themidosque insignibus augere aliquem. Ambit honore caput, consulti purpura galeri, purpura iudicum caput ornat pulchrius auro.

Spectare actum promotionis, zu sehen wie man Doctor machet.

Gratulari, einem Glück wündschen.

tituli. Gratulari alicuius ausis. Gratari honores, quos animi dores promeruere cui. Gratari et maiora praeoptare. Exsultare datosque ultro cui pingere honores carminis ingenua floriditate sui. Vocare felicem, fortunatum, beatum. Clamitare felicem. Dicere felicem. Benedicere cui. Dictitare sanum. Congaudere honori. Prospera vovere fata. Plausum comprobare brabea. Theatra plausu consonant.

Gratulatio, Glückwünschung.

Plausus laetus, laetificus, secundus, ingens, canorus, pervigil, vocalis, clarus.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD SS. THEOLOGIAM PERTINENTES.

DE THEOLOGIA.

Theologia, Verstand der H. Schrisst.

STudia, ars sacra Theilogiae. Divinae legis studium. Sacratae Sophies cultura, cura. Divini iuris didagma. Divini res sacrosancta libri. Munus sublime, quod horret in gyrum angustae cognitionis agi. Doctrina Dei de numine, quae lumen in ipsis artibus invenit. Non apto numeris nomIne nota.

Christianus, ein Christ.

A duce qui Christo nobilenomen habet. A duce quem Christo nomen habere iuvat. A duce qui Christo symbola sumpta gerit. Principe sub Christo Martia signa gerens. Qui pia pro Christi nomine bella gerit. Qui militat invicta fide Christo duci, in castris Christo sub duce miles agens. Qui se crucifixi nomine Christi venditat, et partem quoque gestat imaginis huius. Scrutans solidae pietatis opes. Ardens rite tenere dogmata Divini libri. Ex cuius animo Religio et fides fugam non rapuere. Oracula puro pectore mystici sermonis observans. Christum ardente corde ferens. In cuius pectore fervidus amor Christi vivit. Habens pectus flagrans amore Christi in cruce distenti. Devovit Christo qui sua seque Deo. In libro vitae qui scriptus sanguine Christi est. Martia signa gerens Christo duce. Qui sacri gurgite fontis lustratus, dedit sua nomina Christo. Christum non simulanter amans. Qui

intrepido profitetur pectore Christum, iustaque cum vitiis hoc duce bella gerit. Quem iuvat a vero nomen habere Deo.

Christiani, die Christien.

Gens dedita Christo. Credula gens hominum. Exiguus coetus. Omnes credentum greges. Turba Dei cultrix. Agmen Christicolum [orig: Christicolûm]. Christicelae. Christigenae. Gens credula Christi. Christigenum [orig: Christigenûm] coetus. Christicola rurba. Coetus sacer. Pectora plena Deo. Gens dilecta Deo. Gens debita caelo. Gens Chrissti, Christias. Gens sacra. Christidum populus. Grex meliora professus. Christi alumni. Ingenuae pietatis alumni. Colentes crucifixi Iesu nomen. Christo iurata professi nomina. Christianus ordo, coetulus. Selecta gens Ecclesiae. Gens Christi cultrix. Coetus piorum congrex. Christi cultores. Devoti Altitonantis alumni. Fortunata piorum agmina. Genus electum Christi. Oves Christisequae. Gens Christidos. Plebs Christi credula. Dilecta manus, quae Christi armis militat. Ecclesia soli Christo iurata. Populi. qui sunt Christi mandata secuti. Gens Christicola. Profitens Christi sacra. Christi sacra verba professi. Coetus te, Christe, professus. Imbelles coetus, qui, Christe, sequuntur signa tua et verbum versi ad meliora fatentur. Agmen verba Dei sine fraude colens, et moribus ornans, in quo perpetuo muneere Christus adest. Sacra Iovae Praecepta secuti. Grex Christi nomine gaudens. Agmina credentum. Christi coetus sacer exiguusque. Christum sacra turba secuti. Iovae sacra scita professi. Coetus divina professus iussa Iovae. Agni fuso conspersus sanguine coetus. Coetus tua numina Christe professus. Illa cohors Iovae, quam Pater omnibus oris egregiam lustravit agens verboque sacravit. Pars quae rubicunda secuta est agmina militiae Christi. Sancta agmina Christi. Unigeni gens empta cruore. Sacer ille Tonantis coetus, Iova Pater, pariter Te, Nate, Sacrumque professus Flamen. Docta pias leges. Manus Christi. Oves sacri pretio tibi sanguinis emptae. Agmina mandatis obsequiosa Dei. Christiadum genus. Germani fidei salvantis alumni Ingenuae pietatis alumni. Germania lota sanguine Christi. Christicolum [orig: Christicolûm] in coetu qui sanguine candent lustrati sacro Christi de vulnere fuso. Quis [orig: Queis] pectore sedit verus amor superum [orig: superûm], quis [orig: queis] Christi nomen amori est. Qui Christiano nomine nobiles. Quotuqot sunt loti pretioso sanguine Christi. Qui Christi capitis sunt pendula membra. Quotquot morientis ab agni pignora divino sunt sanguine lota.

Christiani conspersi sanguine Christi. Pro quibus omnipotens princeps stat in agmine miles. Qui nomina Christi salvificasque Dei participamus opes. Dedimus qui nomina Christo, et quibus a vitae funere vita redit. Quoteumque novo vivunt sub foedere Christi. Qui nomen gestant crucifixi a nomine Christi. Gestantes crucifixi insignia Christi. Pietate calentes. Pium quicumque professi numen. Quibus illa sacro de corpore Christi sanguineis animam lustravit purpura guttis, quique beatorum scripti servantur in albo. Quos vere ex indole verbi pingit ad obrussam natus Perseide Tharso. Quibus enthea gratia cordi est. Qui Christi sanguine loti venturo laetantur saeclo. Qui linguae strepitu Christi profitentur amorem et facta Professoris Christiani ostendere certant. Sanctae Triados qui nobile templum. Qui cor habent sacro sancti flaminis aedem. Qui se comportant Christi ad granaria pastum pollinis excreti, ut alantur ab indole viva [orig: vivâ]. Quorum est officium praeeuntis sancta ministri verba sequi tacita [orig: tacitâ] pietate et pectore.

Vide Pius et Pii.

Theologiae Studiosus, der die H. Schrifft lernet.

Pubes operata sacris. Castissima pubes. Theologi partes affectans. Quem fons Israelis alumnum educat. Biblia cui princeps cura, secunda Patres. Cui sacra, cui linguam Musa profana polit. Tentans ire per hortos caelestes, eque DEI verbo DEI discere iura. Sucos trahens caelesti e fonte. Cui Biblia lecta placent, et repetita decies. Tradens se sacris libris, et arcanis Dei invigilans. Assidue verbi quem sacer urit amor. Res sacrosanctas acuto pensans examine, et hauriene aquas vivas e Dei fontibus.

Theologiam studere, die Heilige Schrifst lernen.

Divinarum tractare negotia rerum. Sublime intendere munus. Theologiae curare negotia curae.

Theologus, Gelehrter der Heiligen Schrifft.

Theologi decus ordinis ingens. Militiae pompa verenda sacrae. Custos sancti gregis optimus. Theologiae non os ignobile Suadae, sacrique interpres libri ingeniosus. Utile Theologi speculum. Qui mystico se devovit ordini. Sacri mysteria libri prodens. Theologae pubi Logices indagine. Scripturae genium, veterumque oracula vatum qui notat, et veros sensus enucleat. Verbi custos, veraeque salutis interpres, sacrae aedis cultor et honor. Qui Theologas sacrosancti codicis umbras, divina [orig: divinâ]

mentem animatus flaminis aura [orig: aurâ] explicitas scriptis et vival voce dat. Qui pietate gravi, qui vocis luce diserta. Ingenio pollens et iusti fulmine zeli. Ardua devoti commitfens pulpita templi. Curarum mira [orig: mirâ] dans dexteritate, si qua sacris prodenda libris arcana sint. Qui non a quo vis, ut arundinis umbra per ulvam, se patitur vento religionis agi. Mystica Theologi qui numina more notat. Sua cui professio mandat doctrinae sacros enucleare modos. Cuncta probans Sacra [orig: Sacrâ] Scriprura [orig: Scriprurâ] interprete. Mystica calamo vindice bella gerit. Cui sincera animi mens est, gravitasque verendi corporis, et docti pectoris acre Sophos, et solidae pietatis opes, studioque sagaci cognita divini res sacrosancta libri. Theologo quem si quis vicerit astu, qui tamen in sacro rarus opinor agro est, ipse animi candore sui pulchro atque modesto, quae laus Theologo propria, victor erit. Scripturae genium, veterumque oracula vatum, artis et ingenii luce sagace norans; qui rerum sator ille Deus se possit Hebraeae Virginis exiles insinuare fibras, carnis et humanae tantillo indutus amictu german habere Dei, germen habere hominis; qui Rex naturae, Naturae cedere legi, mortalique Deus more subire necem; quique pati possit superis expergitus auris, frigida quem vitae pausa secuta fuit, et qui peccatis hominum dissuta vicissim gratia cum tumido sartacoire Deo; quid Deus, et quid Chrastus, et hunc qui [orig: quî] claudere numquam pectoris humani vascula parva queant.

DE SACRA SCRIPTURA.

Scriptura Sacra, die Heilige Schrifft.

Verba caelica, caelicola. Litera sacra. Dius codex. Vera saluris dogmata. Divina oracula verbi. Index verbi caelestis apertus. Patefacta Dei divino oracula flatu. Sancti mysteria dulcia verbi. Olympicum statutum. Pagina sacrae legis. Lux verbi. Nitor dii luminis. Verbi decentia, norma, normula. Liber Divinae legis. Puritas verbi caelestis. Sanctae legis orbita. Legis Dei scatebra. Scripturae genius. Verbum salutis. Auditi verbi vires et pondera. Verbi nobile manna Dei. Sacra iura Tonantis. Divini sententia iuris. Supremi oracula regis, nullo peritura tempore. Caelestis signato foedere charta, quae docer immensi iussa notata Dei. Sincerae pietatis opus. Scripturae liquidus consensus. Sacrati verbi munia, munera, monumenta. Praecepta salubria verbi. Rerum monumenta sacrarum. Scripturae certum fundamen. Oracula facra Scripturae, doctrinae. Pia semina

verbi. Caelica iussa. Doctrinae semina pura. Vox doctrinae sonans. Vera Dei documenta. Verbi tramires, munus, aries creber. Sacri libri. Sacra scita Dei, Iehovae. Caelestia dicta. Sacra divini mysteria verbi. Lumen verbi patefacti manifestum. Vitae praecepta salubris. Salvifica scripta, superi divina oracula Iovae. Relligiosa fides scripturae. Dogmata Christiados fidei. Codex Iovae. Sacri mysteria libri. Iussa Dei. Pura revelati semina verbi. Verba Magistra Dei. Sacra verbi indoles. Nobile depositum sacrosancti dogmatis. Salvifici pia pabula verbi. Doctrina Dei. oracula summi Regis. Summi praescripta Iehovae observanda. Salvifici sacra pagina verbi. Sacris pagina scripta notis. Nectarei salubris dogmata verbi. Verbum caeleste Iehovae. Salvifici sanctissima verbi thyma. Dogma sacrum. Oracula sacri certissima verbi. Quae meruit certam littera sacra fidem. Summi iussa verenda Dei. Vox inclita salutiferi verbi late sonantis. Cynosura altissima verbi divini. Vera Deum monstrans doctrina. Aeterni vox patefacta Dei.

Verbum DEI caeleste, certum, divinum, sanctum, vocale. Quo divinarum participamus opum. Cunctarum sperans momenta gravissima rerum, ad quod delirat acuti virga Mathematici, Sophies et acumen hebescit. Quod superat pretio cuncta metalla suo. Quod cunctas gemmas vincithonore, quasque petit votis et sitit orbis opes. Quo comprensa hominum sunt argumenta salutis. Unde animi plagis fomenta serena petendum.

Scripturae fontes sacri, sancti. Viva aqua de scatebris Israelitidis undae, ignea quam sacri Flaminis aura movet.

Sacri verbi dogmata verenda, veneranda. De queîs [orig: quibus] sunt animis fulcra petenda piis, praesertim rebus in arcris. Quorum singula verba queunt oracula singula dici. Amuleta piorum, quae cunctas artes Stygii Cacodaemonis arcent. Fax vitae, quam Relligioque fidesque praelucent animis accensam a lumine Christi.

Testamentum utrumque, beyde Testament.

Vetus Testamentum, das Alte Testament.

Libri Mosis, die Bücher Mosis.

Mosis Quinqueliber. Cornigeri sacra pagina vatis. Sacrum volumen Mosis. Mosaica carmina. Sacer codex Mosis. Occulta volumina Mosis. Sancti mysteria

Scripta Prophetarum, die Propheten.

Effata Prophetae. Vatum monumenta facrorum. Divina oracula vatum. Pagina caelicolum vatum. Scita Prophetarum. Oracula Prophetae.

Psalmus, die Psalmen.

Psalmographi divina Poemata regis. Iessaeum plectrum. Davidicus cantus. Iessaei modi. Iessaei carmina vatis. Isaidae carmina facra Senis. Davidis odae. Cycneae plectra Syrissa lyrae. Iessaei vatis carmina. Iessaei Psaltria Musa Ducis.

Novum Teftamentum, das Neue Testament.

Signa novi pacti renovato in foedere. Christi nova foedera. Novi nova symbola pacti.

Epistolae Paulinae, die Episteln Pauli.

Qui sibi Romanum praescripsit litera nomen. Quam Timotheo proponit Epistola Paulus. Creta [orig: Cretâ] litera missa Tito.

Augustana Confessio, die Augspurgische Confession.

Augusta fidei Confessio quondam Augustae exhibita a Duce et Electore Iohanne Saxone.

DE DEO. Agnitio Dei, Gottes Erkäntniß.

Deus, GOTT.

Numen. Deus caeli. Mens divina. Non enarrabile Numen. Miri numina consilii. Divum [orig: Divûm] sanctissimus Iuppiter. Numina caeli. Flagrates Dei vultus. Saga futurorum cura potentis heri. Rerum spes, via, vita, salus. Principium, rector, dux semita, terminus idem. Ens entium Polarcha, summa [orig: summâ] maiestate verendus. Cuius flectuntur singula nutu. Ille poli monarcha, et pater verae salutis. Aeterna rerum causa Pater Deus. Rector supernae sedis et inferae.

Deus supremus, superus, summus, vivax, vivus, verus, Panomphaeus, ingens, magnus, potens, communis, mitis, adoratus, placatus, placidus, immitis, offensus, laesus, iratus, exosus, indignans, durus, asper, aversus, ultor, vindex, lentus, placandus, cultus cui. Ad vota versus. Non comitans. Libere agens. Qui solus vere Deus est cunctisque tremendus. Praesentem referunt quem cuncta creata, Deumque spirant. Longe alius, longe diversus ab illis, quos manus artiscum finxit. Qui magnus de se valet et manet in se. Qui vatum sacro Flamine corda fovet. Qui celsa premit, levat ima. Qui tali affectu mortales urit amatque, qualis amor matri gnatum descendit in unum. Coram quo nec sexus discrimen, neque sanguinis ullum est. Cui volucres parent acies

radiantis Olympi. Cui stacte nardique vapor sunt foeda mephitis: Sibi fidentes hic et ubique tegens. Quem sidera cuncta tremiscunt. Ter ubique tremendus. Nomina qui mitis dulcia patris habet. Qui tempus ab aevo ire iubet, stabilis manet, et dat concta moveri. Cui inclinamur ad aras, et cui offerimus faculas, et cerea vota. Qui ad nostras curas Iumina convertit, nec sinit nos in tantis periisse malis. Aeterno qui dirigit omnia nutu. Non imponens viribus nostris graviora. Qui verus Deus, aeternus Deus, unus et idem. Non raro simulans quasi sit sine robore. Numen, queisque [orig: queîsque] valet, vires saepe latere sinens, ac semiclusis spectare videndus ocellis, quae veniunt homini dura ferenda pio. Qui persaepe suis nimis esse fidelibus asper creditur, et dubio corda pavore replet, ut certae inopes fidei spe quoque poene cadant.

Numen divinum, caeleste, sanctum, sacrum, supernum, pium, maximum, invictum, purum, exorabile, mitissimum, auxiliare, frugiferum, violatum, neglectum, infensum, severum, grave, asperum. Auditum cui longe. Inclusum in pectore. praesens et inevitabile. Praevisum cui cognitumque. Conscium veri. Mite bonumque. Non leve. Non vanum. Non parvum. Non movendum. Male amicum. Non nescium veri.

Deus creator omnium, Gott ist ein Schöpffer aller Dinge.

Mundi creator, formator fabricator, effector, aedificator. Genitor caeli. Rerumque hominumque repertor. Conditor communis. Creator caelitum. Caeli terraeque creator. Rerum ille creator. Stelliferi conditor orbis. Rerum sator. Sospitator. Archifaber. Auctor. Rector. Conditor conditorum unus omnium. Orbis unus auctor et albiter. Rerum supernus fabricator omnium. Mundi melioris ille opifex. Caeli princeps, rerumque creator. Summus alti conditor aetheris, et huius universi. Rerum fictor et auctor. E nihilo qui prudens omnia produxit, et formam suam rebus adesse iussit. Qui voluit caelum sua [orig: suâ] luce splendescere, et terras vicem caecae noctis habere. Qui vagum annum bis senis distinxit mensibus; ut tamen omnis eat in partes quatuor. Cuius omnipotens dextera quondam creavit opus hoc immensum, oculis nostris spectabile. Qui terram et astra artifici fecit manu. Terrarum, caelique sator. Immensi conditor orbis. Auctor humani generis. Rerum conditor et repertor orbis. Omnicreator. Magnus Pater aetheris alti. Magnus rerum opifex, mundi dominator et altor. Omnipotens rerum sator, et suprema potestas. Sator atque opifex rerum, atque ipsius origo

naturae. Maximus mundi fabricator maximi. Summus rerum parens Dominus caeli, terraeque creator. Omnipotens mundi fabricator et auctor. Divum [orig: Divûm] pater atque hominum rex. Hominum sator atque Deorum. Ille opifex rerum mundi melioris origo. Unus rerum pater, qui cuncta ministrat. Ille Pater rerum. Qui librati pondera caeli magnum per inane tetendit. Extendens magnum per inane volumina caeli. Qui caeli nobile struxit opus. Olim qui mundi res extudit omnes ex nihilo, haud atomis, haud ullo semine rerum. Cuius de nihilo, verbi sunt cuncta creata Numine. Omnia qui primum verbo spirante creavit. Qui mare, qui terram condidit, atque polum. Qui, fabricatus opus pulchri mirebile mundi, numine cuncta suo servat. Cuius sex dextra diebus hunc orbem fecit. Cuius angoscunt auctorem singula dextram. Qui condidit omnia, mundi quae circumcirca cyclicus, orbis habet. Qui finexit rerum quicquid ubique viget. Omnia qui quondam sapienti mente creavit. Qui creavit quicquid habet tellus, mare, et inviolabilis aether. Qui primos similes sibi finxit honore parentes. Qui duras terras disclusit et aequora ponto. Qui maris, et flammae, telluris, et aurae concilio, quod inane merum fuit ante, creavit omnia, quae gremio, vastus complectitur orbis; inque suos cyclos convexa voluminae caeli tornavit volucri levitate, ve perpete lapsu momentisque suis raptum sine pondere pondus sese libraret, passimque ardente pyropo splenderet laqueare poli, Solisque ducatu ac Lunae tacitis formaret legibus orbem. Qui Phoebo radios dedit, et qui cornua Lunae. Qui terris homines dedit et qui fidera caelo. Qui certis circumdedit omnia metis. Omnia disponens divina sorte per orbem. Per quem flammantia moenia caeli, undisonique maris tractus, inclusaque tellus, edita coeperunt nullo de semine rerum. Qui caelo terras, et terris abscidit undas, et celsum liquido subduxit ab aere caelum. Qui mortalibus omnibus aeque sensiferos motus et labra reciproca cordis, particulamque suae dedit aurae. Magna Dei manus, qui terram inertem, qui freta caerulei sublimia caeli miro extudit apparatu. Qui tempore verno gramine convestit sola, versicoloribus arva floribus appingit, pictisque tapetibus ornat.

Deus Rector musdi, Gott regieret alles.

Caelestis Herus. Rex aetherius. Aeternus princeps. Rex hominum. Caelicolum [orig: Caelicolûm] Rex. Superum [orig: Superûm] Rector. Rex superus. Arbiter mundi. Gubernator poli.

Immensus mundi Dominus. Rerum suprema poteras. Rex magnus Olympi. Rex Regum maximus. Caeli rex optimus. Rex aetheris altus. Summus caeli Rector. Mundi dominator et altor. Rector Rectorum maximus. Solus qui regit astra poli: qui regit arva soli. Ille, qui soli spatiis et caeli astris dominatur. Qui ignibus et cunctis imperat fretis. Rector supremae sedis et inferae. Inquiesos qui regit aximum prudens roratus. Orbis gubernans universos angulos. Omnipotens genitor, qui magno nutu sidera et aerios tractus [orig: tractûs] regit, terramque fretumque. Qui solus ac prudens huius universi temperat habenas. Caelestium, terrestrium et inferorum Rex tremendus agrniitum. Cuius imperium in omne manet tempus. Qui gubernat omnes Orbis angulos. Gubernator hominum, custodia vatum, laborautum requies, medicina dolentum, et tutela gregum. Qui stelligeri cursum moderatur Olympi irrequiete quiete. Qui super astriferi rabulata nitentia Templi Gymnasiarcha sedet. Terrarum Dominus, Deusque rerum summus, caeli rerraeque Monarcha. Vasti moderator Olympi. Rex stellantis Olympi. Rex hominum, rerumque parens. Rexque Paterque Deum [orig: Deûm]. Hominum divumque [orig: divûmque] aeterna potestas. Invicto caelestum numine Rector. Sceptra tenens radiantis Olympi. Possessor spatiosique arbiter orbis. Superi regnator, caelum et terras qui numine torquet. Aetheriae pollens aulae dominator. Sceptra tenens altissima rerum. Cui summa potestas. Qui cuncta regit, qui regit omnia. Qui mundi temperat arte domum. Caeli et terrae regens machinam. Aurea sceptra tenens caerulei caeli. Qui perpetua [orig: perpetuâ] mundum ratione gubernat. Qui caelum et terras tenet. Rex regum, valido qui perdomat omnia sceptro robora. Cuius in ipsos imperium est reges. Qui Deus aeterna [orig: aeternâ] dominatur in arce Sionis, et servat regno corda renata suo. Qui regum sceptrum Dominus tenet, orbisque habenas temperat, et volucrem currum stabilis regit, rerum coruscus arbiter. Qui moderans rapidum caeli volubilis orbem imperio terrae cunctaque regna premit. Aurea stellantis cui paret regia caeli. Cui caelum servit et aether. Cui parent omnia soli. Qui fulgida temperat astra. Sidera cui parent, quem pia terra colit. Sideream qui temperat arcem. Haud ulli sceptra tenenda tenens. Cui mare, cui tellus, cui caelum paret et aether. Rector in excelsa [orig: excelsâ] qui sedet arce poli. Arbiter in caelis, qui praefidet omnia spectans. Magnifice super omnia regnans. Aurea qui solo moderatur sidera nutu. Omnia qui nutu residens

super astra gubernat. Qui cuncta tent, dominatur et orbi. Qui stelligeri cursum moderatur Olympi irrequiete quiete. Cui vasti subiecta potentia mundi. Qui caelestia magna [orig: magnâ] sceptra manu tenet. Qui terras regit et sublimia sidera caeli. Sanctissimus heros, qui merito Domini nobile nomen habet. Qui mundi sidera tor quet. Quem Dominum agnoscit hic omnis orbis. Qui mare, qui terras, caelique decemplicis orbes aeternis regit imperiis. Rutili qui regit astra poli. Qui ubique potenti numinis imperio mundi res digerit omnes Cui ius est omne per omnes. Cuius in arbitrio sunt intima viscera terrae. Qui, quicquid caelum continet, omne regit. Vastum mundi qui digerit orbem numinis arbitrio. Qui terram in ertem, qui mare temperat ventosum, et urbes regnaque tristia, divosque mortalesque turmas, imperio regit unus aequo. Habens moderamen arundinis. Qui caelum nebulasque ducit. Qui perpetuo nixus solio rapido caelum turbine versat, legemque pati sidera cogit. Qui sedet atque regens rerum fiectit habenas. Ad cuius nutum discurrunt astra Planetaeque. Qui vitas, hominum qui digerit actus. E cuius pendent omnia regna manu. Quo iubente cadunt grando, pruina, nives.

Deus omnipotens, Gott ist allmächtig.

Cunctipotens, cuncta potens, omniregens, omnisator, pollens. Qui propiis opibus opllet, non indigus ullis. Qui frenat tumidi murmura rauca maris. Cui summa potentia reru. Cuncta suo qui numine torquet. Cuius non est finita potentia regni. Qui potest Solis cursus inhibere volantes, atque velut scopulos flumina stare iubet. Qui facit et resicit; qui destruit atque reducit. Qui potest aetherias undas abrumpere, et reserare, sedens in sanctae sedis honore, carceris Aeolii fores. Nulla [orig: Nullâ] qui fati lege tenetur. Et maris et terrae tempestatumque potens. Qui non est Numen, Parcarum carcere clausum, quale putabatur Stoicus esse Deus.

Deus Caelicola, GOTT im Himmel.

Caelipotens, Astripotens. Caerulei residens fuper aurea moenia caeli. Cui thronus est excelsi regia caeli. Qui solus ab aethere summo immensum spectat orbem. Sedes cui lucidus aether. Cui sedes arduus aether. Super ardua caeli culmina positus. Qui se sublimem locavit. Qui caeli incolit limina, et nutu movet creata cuncta. Habitans radiata caeli templa. Qui templa tener flammantia caeli. Cui caelum sedes terraque fulcra pedum. Qui tecta tenet sublimia caeli. Cuius sub pedibus sidera clara

micant. Residens in culmine caeli. In supera caeli arce residens. Sub pedibus Ditis qui fera regna premit. Qui super astriferi tabulata nitentia templi Gymnasiarcha sedet. Cui caelum sedes tot pulchris nobile signis.

Dominus Zebaoth, HErr der Heerscharen.

Caelestium rex agminum. Omni tempore fortissmus. Ille potens armis, numerosoque agmine ductor: multa [orig: multâ] inclitus rex gloria [orig: gloriâ]. Augustum qui nomen habet Zebaoth. Omnipotens nomen qui Sebaoth habet. Quem Zebaoth DEUM vocamus. Qui tremebunda tener Zebaoth nomina.

DEUS omnipraesens, Gott ist allenthalden gegenwärtig.

Hic et ubique potest qui praesens esse. Qui locis omnibus omni tempore praesto est. Qui supra atque infra, circumcircaque moratur. In partes qui deditus omnes, integer usque tamen manet omnis ubi que locorum. Cuncta sua replens vi. Totus in omnibus. Qui semper adest, semper fuit, et semper manebir.

DEUS admirabilis, ein wunderbahrer Gott.

Mirabile Numen. Cuius opus mirum cuncta creata stupent. Rara et magna patrans. Quem merito mundi machina tota stupet. Mirabilissimus.

DEUS Conservator rerum, GOtt ein Erhalter aller Creaturen.

Fulcrum, columna mundi. Vis provida Numinis almi. Firma soli polique basis. Qui creaturas alit universas. Gentis humanae pater atque custos. Gregis pii pastor fidissimus. Pernox et perdiu ad nos nostraque qui gaudet pervigilare Vigil. Aeterno numine cuncta movens. Qui sospitar aegra, qui valida [orig: validâ] servat cuncta creata manu. Omnia qui stabili mente creata fovet. Haec mundi pulchra theatra fovens. Totius molem manibus qui sustinet orbis. Aetherios qui sustinet orbes. In cuius dextra sunt omnia climata terrae, montes, et colles, pascua, prata, lacus. Quo peragunt motus auspice cuncta suo. Sufficiens vires nobis. Quo melior nec dux, nec comes ullus erit. Sub cuius numinis umbra [orig: umbrâ] omnia salva vigent. Cuncta movens, mota amplectens, amplexa gubernans. Unus cuncta movens, causarum maxima causa.

DEUS Defensor bonorum, GOtt ein Beschützer der Frommen.

Clypeus Sionis. Tutela. Certa salutis anchora. Qui sibi fidentes tegit hic [orig: hîc] et ubique locorum. Ala Iehovae pennis suis protectum me fovit. Quoties sors iniqua nos tangit, is in nostra puppi fidelis est Tiphys. Penes quem

residet vitae salubrioris spes bonorum. Nostra sola potentia, turris, praesidium, folamen rebus in arctis. Statio placidissima tuti portus. Deus, Angelicae studio pollente catervae, annonae pariter, bellique luisque flagellum protinus a patrii defendens finibus agri. Et luis et flamma et belli depellens pestem. Et caeli morbos nobis avertens malignos et flammarum iras. Qui genus humanum geniorum praeside coetu dat custoditum.

Deus insinitus, ein unendlicher GOTT.

Immensus, indivisibilis, inconditus, incircumscriptus. Quo nihil est maius, quo nil sublimius uno. Quem nequit ingenti claudere terra sinu. Numine cuius habet nil mundi machina maius. Cuius scrutanda est nullo sententia sensu. Qui mare, qui terras, qui caelum numine complet. Qui caeli ambages et teoram numine complet. Qui, quamvis mundus fulvum omnis abiret in aurum, non fulmenta pedum, quibus innitatur, haberet, nec sat digna habitacula. Quem non tota suo complexu terra, nec aer, nec mare, nec caeli, quantum est, capit impetus ingens. Cui finitum nihil est, sed liber ubique dicitur, et passim partes se prodit in omnes. Quem non regio ulla prehensum, conclusumve usque cohibent loca. Qui liber ubique funditur, atque extra quem nullus terminus arcet.

DEUS incorporeus, Gott ist ein Geistlich Wesen/das keinen Leib hat.

Intangibilis, inaspicuus, inaspectabilis, invisibilis, incorporeus, investigabilis, incomprensibilis [orig: incomprênsibilis], inaccessibilis. Cuius tenuis natura nec ulli tactilis est. Non visu facilis, non dictu affabilis: sed qui sola animi vult mente videri. Mens purissima corporis expers.

Deus lux, Gott ist ein Liecht.

Qui totum patriis radiis illuminat orbem. Cui lux clarissima densae sunt noctes. Qui Soli et Lunae, caelique minoribus astris, iugi luce sua lumen famulare ministrat. Tibi lumina mille: mille acies. Tu lumina totus, totus et ipse acies, nec quicquam Te latet horum. Tu lux ipse tibi: Tu cuncta illustrans lumina lumen.

Deus aeternus, ein ewiger Gott.

Sempiternus, immoralis. Expers principii carensque fine. Non terminandus. Cui neque principium, cui neque finis erit. Qui res hominumque Deumque aeternis regit imperiis, aeternus ut ipse est. Qui fine caret, primordia nescit. Imperium cuius tempus in omne manet. Vita in se vivens, qui manet ipse quod est. Qui semper fuit, est, et erit. Vivax ille Deus summusque per omne saeclum, aeterno numine

cuncta regens. Nullo non tempore vivax. Cui non est ortus, cui neque finis erit. Cunctis antiquior annis. Cuius regni est sine fine potestas. Saeclis nullis obnoxius. Imperium mundi qui sine fine tenet. Qui fuit ante chos, ante omnia corpora mundi. Unus expers finis et aevi. Gelida [orig: Gelidâ] morte carens. Qui cunctis rebus prior, omni antiquior aevo. Qui fuit priusquam ulla rerum facies emergere coepit. Non clausus ullo termino aevi. Qui fuit ante creatarum primordia rerum. Qui fuit ante exordia mundi. Cui mortis adempta est omnis conditio. Qui Deus a saeclis saeclorum in saecula floret. Qui numquam coepit, neque desinit unquam. Qui solus manet Deus omne Per aevum. Nec telis fati cedens neque morsibus aevi. Cui nec heri, nec cras, nec quod fuit, aut erit unquam. Perpetuissimus.

Deus immutabilis, ein unwandelbarer GOtt.

Indemutabilis. Incommutabilis, inconvertibilis, immobilis. Qui constans stabilisque manens dat cuncta moveri. Cui summum et proprium, est, semper id esse, quod est.

Deus temporum dispositor, Gott ist ein Regierer der Zeit.

Arbiter aevi. Qui saecula dividit astris. Qui tempora summus cernit cuncta Deus, praesentia, prisca, futura. Qui res et tempora rerum pro libitu format. Arbitrio cuius lucem noctemque videmus. Qui tempus ab aevo ire iubet, stabilisque manens dat cuncta moveri. Qui res hominum ac Deorum, qui mare et terras, variisque mundum temperat horis. Qui stelligeri girante volumine caeli, temporis exortus interitusque notat, Fatorumque vices fingit, diffingit in illo. Qui tempora disponens latique per atria caeli dispositis signis aetates ordinat anni.

Deus providens, Gott sorget für uns.

Mens provida rerum. Caeli mens provida. Cura paterna Dei. Quo sine nec capitis defluit umbra pili. Cui vilis seges ista hominum numerata capilli est. Supponens votis hominum utiliora rogatis. Qui melius novit nobis quidiure novandum, quid deperdendum, quid et omnibus utile.

Deus fortis, ein starcker GOTT.

Dei insuperabile robur. Magnus. Magnanimum numen. Rerum fortissimus. Robore suffultus. Robore terribili fortis, immenso robore pollens. Cuius habet summas immensa potentia vires. Cuius fine carens dextera robur habet. Armorum princeps superari nescius armis. Immensum cuius brachia robur habent. Cuius immensum commendat brachia robur. Magnus consiliis, magnus praestantibus ausis. Qui

potest nutu subvertere funditus uno omnia. Exarmare potens sceptro, solioque superbos, atque inopes armare. Quem nulla potentia sternit.

Deus clemens, ein gütiger GOTT.

Propitus. Pater benignitatis et clementiae. Fons inexhaustae bonitatis. Vis clementiae faventis. Anticipans nos sua bonitate. Diae miserationis magnipotentia. Miseratorum miserator summus, Cuius clementia nostris culpis est maior. Diae favor clementiae. Gazae Dii favoris. Non imponens graviora nostris viribus. Nomina qui habet dulcia mitis patris Semper corda paterna gerens. Reddens nobis favorem. Extollens super nos mitis sceptrum favens amorum. Succurrens gratiae memor. Benignus in nos dirigens vultus faventis iubar. Se bonis praebens placabilem. Larga benignus semper indulgentia. Pandens miserarionum viscera. Qui prece vinci supplice saepe solet. Perfacilis flecti. Immensa qui vi pollens tamen arma bonorum, invictas nescit sustinuisse preces. Qui pietate sua [orig: suâ] contegit omne nefas. Cuius pietas abluit omne nefas. Qui quantum saevit in ira, tantum quo que ardet miserens.

Deus bonus, Gott ist gut.

Benignus. Summum bonum. Aeternus fons et origo boni. A quo ceu largo fonte, fluunt bona. Unde fluit rerum sarrago bonarum. A quo perpetuae fons bonitatis abit. Cuius bonitas immensum nomen adaequat. Aeterni dives ubique boni. Dives inexhaustis bonis. Multo munere circumfluus.

Deus benesicus, ein gutthätiger GOTT.

Munificus, locuples, dives. Qui promus condus penoris praedivitis. Qui locuples Deus omnia pascit. Et potu et dapibus recreat qui corpora fessa. Longe meritissimus. De pane minuto innumeros callens obsaturare viros. Cuius pro meritis hominum, licet omnia possint, aequivalens pretium reddere nemo potest. Cuius benedictio sola lauta [orig: lautâ] hominum exiguas parte secundat opes. Mactans bonis bonorum. Demittens bonerum mille Gargara. Cuius pro meritis aeterna solutio non est solvenda. Cui dignas solvere grates valet haud quisquam. Dextra benigna Dei, adiciens nobis quae postulat usus et esus. Qui pecus omne cibat, qui pabula sufficit omni. Qui vel tricena satori, sexagena etiam, quin et centena reponit.

Deus iustus, ein gerechter GOTT.

Nemesis Divina, caelica. Iustitia [orig: Iustitiâ] pollens. Sapiens arbiter aequi. Cuius iustitia [orig: iustitiâ] pulsat celsa sidera Olympi. Candida quimens est, et vindex iuris, et odit

omnia falsidici subdola causidici. Pro meritis poenas statuens et praemia cuique. Scelerum vindex, dans praemia rectis. Omnia qui vitae in lucem momenta reponit, quae clam censet homo, testisque atque arbiter horum est. Qui cunctis praemia, caelos pro pietate spondet. Nullum nefas patietur invitum vindicis ira Dei, qui conspicit omnia iustus arbiter, et iusto sontes examine plecti.

Deus verax, warhafftiger GOTT.

Vana [orig: Vanâ] qui nescit fallere voce: Pollicitis verus qui solet esse suis. Cuius sunt oris non irrita verba minaeque. Non fallax ore necausis. Cuius dictis rata inest fides et veritas. Qui semper est recta et vera locutus.

Deus inspector rerum, GOTT sihet alles.

Omniscius. Omnituens. Cuius oculus pervigil. In Caelis qui praesidet omnia spectans. Qui non ignorat, quae quis gerat, adstat, et omnes desuper omnituente oculo speculatur in actus. Cui fingere caecos nemo potest impune dolos. Cui, ex alto cuncta tuenti, nulla terrae mole resistunt, non nox atris nubibus obstat, quae sint, quae fuerint veniantque, ille uno mentis cernit in ictu. Quem, quia respicit omnia solus, rerum possis dicere solem. Solio eesidet qui celsus in alto, quicquid et immenso fiat in orbe, notat.

Deus Cardiognostes, GOtt ist ein Herßenkündiger.

Cordis probator imi. Quem nulla latent humano corde condita. Omnia qui nostri cordis in aede videt. Qui sinus mentis penitus repostos: qui nostri cordis novit penetralia. Animorum cognitor. Scrutator cordium. Intima perspiciens cordis penetralia. Acuto lumine qui renes cordaque caeca notat, internos animi motus, sensusque latentes qui probat, et taciti pectoris ima videt. Scrutans animos et intimos pectoris sinus. Qui renes cordaque nostra probat. Penitus remotos pectoris abscessus perscrutans. Qui mentis scrutatur acumen, et imos insinuat oculos cordis, ad usque sinus.

Deus vitae et salutis auctor, GOTT giebt Leben und Seeligkeit.

Salutifer. Aeternus fons vitae. Fons vitae liquidae fluens ab arce. E cuius pendet nostra favore salus. Qui solet afflictis ferre salutis opem. Penes quem residet spes vitae salubrioris. Qui solus nostrae iura salutis habet. Quo sine nemo potest ferre salutis opem: In quo mors vitaque nostra sita est. Qui lex ipse sibi est, vitamque necemque potenti digerit imperio. Solius e cuius munere vita venit. A quo vera salus et diuturna venit. Qui non e caelis

descendit, ut erigat ullos: sed Maecenates dat et utitur hisce ministris. Quo sine nemo hominum in terris, in caelis nemo Deorum est, qui possit nobis, aut qui velit esse saluti. Cuius homo vitae munere munus habet. Unus qui cunctis vitam concessit habendam.

Deus fulminator, GOTT donnert.

Altinonans. Magnus tonans. Fulmine pollens. Qui fulmine territat orbem. Rapidis qui tonat altus equis. A cuius veniunt fulmina torra manu. Qui fulmine terret. Cuius ex cussum manu utraeque Phoebi sentiunt fulmen domus. Cuius excussis humana tremunt telis. Qui dividit igne corusco nubila. Qui fera terribili iaculatur fulmina dextra [orig: dextrâ]. Iaculator fulminis igniti.

Deus adorandus et metuendus. Gott sol von iederman gefürchtet und angebetet werden.

Venerandus, colendus, celebrandus, cunctis verendus, tremendus omnibus. Numen venerabile. Quem sidera cuncta tremiscunt. Cui sua submittunt magni diademata Reges, et populus supplex volvitur ante pedes. Cuius ab obtutu tellus commota tremiscit. Quem tremit immensum totius orbis opus. Quem terra atque astra verentur. Quem metuit totius machina mundi. Quem caelum tellusque tremunt atque infera regna. Quem saucto caelum iure solumque colunt. Quem polus atque fretum, tellusque immota tremiscit. Cuius nutu simul extremi tremuere poli. Quem tartara nigra pavescunt. Argumenta gerens laudum fecunda.

Deus Patronus Scholarum GOTT ist ein Schulfreund.

Sator statorque scholarum. Qui recte moderatur sensa docentum, discentumque animos incendit, et aure iacentes excitat, ac nocuum studi orum avertit abusum. Qui consopitos animorum suscitat ignes, omnibus et dat velle, simulque et posse magistris. Qui movet ingenium pubique in pectus amorem discendi insinuat, fructuque hunc ubere donat. Qui semina recti mentibus in nostris serit aurea. Scholis fomenta ministrans.

Deus Coniugii auctor et fautor, Gott ist ein Stiffter und Erhalter des heiligen Ehestandes.

Mens pura, et pura [orig: purâ] mente colenda. Casti qui princeps auctor amoris. Qui torquet inextinctas in pia corda faces. Qui thalamos sociat, nova connubialia iungit. Qui ipsa alicui spectacula idonea Nymphae eligit, et socio iungit amore tori. Casti qui fundus amoris, quique homines aurae caelitis igne iugat. Qui nisi purgatis mentibus hospes adest. Qui solus iunctos pro voto curat amores. Qui subscriptor fundusque

tori feliciter audit, qualis inaudivit cum princeps Eva genitrix Adamo nuptum se consponsore dabatur. Palmitis in ritum qui mensam prole coronat, annumque annona [orig: annonâ], ne spes frustretur edules. Iste maritorum et Paradisi conditor horti. Auctor honorati fautor et ille tori. Qui sponso sociam primus coniunxit Adamo: Quo dare Tobiae Sara reperta sua est. Qui regit atque tegit thalamos. Per quem felicia lecti pignora de casto coniuge mater habet. Qui connubia iungit coniugii primus conditor ipse sacri. Qui principie rerum, primaque ab origine mundi cum muliere marem sociali foedere iungens natos pro ducere iussit.

Divinus, Gotlliches Wesens.

Divina stirps, caelesti stirpe creatus. Deis genitus. Satus sanguine Divum [orig: Divûm]. gente Deum [orig: Deûm] satus. Cui non sunt vultus mortales. Deum [orig: Deûm] gens. qui genus ducit Olympo. Deum [orig: Deûm] certissima proles. Quibus igneus est vigor et caelestis origo. Clara Dei soboles, magnum Iovis incrementum.

Vis seu Numen Divinum, Gottliche Gewalt und Wille.

Vis divina. Numen Iovae. Vis summa numinis caelestis. Invictum nomen caelestis heri. Pollcntia Iovae. Robur Dei. Numinis arbitrium, imperium. Augusta Dei maiestas.

Deus faxit, Helffe G Ott.

Dii faciant! O utinam! Quod Deus omnipotens bene vertat! Fata darent utinam! Det Iuppiter! oro.

Deus fortunet quod agis, Gott gebe dir Glucke darzu.

Omnipotens bene coepta secundet! Adsit pede Iova secundo! Dominus tua coepta secundet! Aspiret melior coepto fortuna labori. Aspirent votis prospera fata tuis. Expotata tuis fortuna laboribus adsit. Inceptis veniat mollior aura tuis. Deus adsit suo numine. Proposito faveat Deus et det vela secunda. Aspirent coeptis fata secunda tuis. Missa tuo aspiret caelo fortuna labori. Superi tuis faveant conatibus. Arrideat vultu numen caeleste sereno.

Quod Deus avertat, da Gott fur sey.

Quod omen inane esse volo. Quod abominor omen. Omen, inane pius quod velit esse DEUS! Quod Deus obruat omen. Det meliora Deus, lacrimosum avertat in hostes omen. Quod DEUS omnipotens non sinat esse ratum. Omen averrunca Deus optime maxime rerum!

Dei proprium est, das stehet G Ott alleine zu.

Si quid ut est laudis, laus ea sola Dei est. Hoc opus est unius omne Dei. Unius res cuncta Dei est. Hoc opus est omnipotentis heri. Hinc alius nemo laudis sibi vendicat hilum. Divini muneris omne est. Muneris omne Dei est. Hoc opus e caelo, non aliude venit. Res est arbitrii solius ista Dei. Unus patrat id omne Deus. Arbitrii res ea rota Dei est. Non opis humanae est. Opus illud ab una [orig: unâ] est indultum pietate Dei. Debetur Deo, quanta est ea, gloria soli. Solius geritur numne id omne Dei. Operis manifesta patescunt argumenta DEI.

Deo [orig: Deô] iuvante, mit Gottes Hulsse.

Iova [orig: Iovâ] iuvante, fovente Deo horrante, disponente, favente, auxiliante, comitante, ducente, faciente. Diis secundis. Adiutore Deo. Marte favente. Caelitibus aequis. Deo duce et auspice. Rato numinis arbitrio. Aequo numinis auspicio. Felici numinis aura [orig: aurâ]. Auspicio Domini. Auctore Deo. Numine dextro, aequo.

Deo volente, wenns Gottes Wille ist.

Si Deus annuerit coeptis. Si placitum fuerit superis. Ni [orig: Nî] Deus ipse vetet. Si fert divina voluntas. Si visum fuerit complacitumque Deo.

DE TRINITATE.

Deus trinus et unus, GOTT einig im Wesen, und veryfaltig in Personen.

Ter Deus unus. Tergeminus Deus. Triplex persona, sed idem Deus unus. Triplex Deus unus et idem. Ter sactus Deus. DEUS uno in unmine triplex in nomine. DEUS unus in ordine trino. Quem tergeminum veneramur et unum. Tergemino Deus unus honore. Unum trinumque sub uno numine numen habens. Tres numero, sed tergemina vi numinis uni. Quem pietas unum colit una. Unum regnans in triplice numine numen. Qui residet rutili trinus in arce poli. Tergeminae cum maiestatis honore in magno residens throno. In triplici virtute sui qui semper adest, semperque fuit, semperque manebit. Quis [orig: Queis] tribus unum numen inest atque una voluntas. Deus, qui unus in Trino, et trinus in Uno. Quo nil est maius, quo nil sublimius uno. Una eademque quibus natura, atque una potestas.

Una Dei essentia, die Einigkeit G Ottes.

Una eademque trium lux atque essentia, quae se numquam vel maior, vel minor esse potest. Natura omnipotens una. Una eademque trium natura. Una trium. Deitas atque una essentia.

Trinitas, die Heilige Dreyfaltigkeit.

Unica triplicitas. Unio divinae Triados. Trina potestas. Maiestas ter veneranda Iehovae. Incita maiestas in trino simplice, et uno triplice mir ando iure triuna manens. Simplex aetherii numinis unitas, quae distincta eadem est, veraque Trinitas. Una Trias; sed trina Monas. Ter veneranda Trias, terque colenda Monas. Aeterna et monas et trias, quae nulli hominum pervia sensibus, naturae penitus sola capax suae, cuius condita sunt omnia numine. Maiestas, persona triplex, substantia simplex, aequalis consors atque coaeva sibi. Virtus una manens eadem tribus una potestas. Personis distincta quidem, coniuncta vigore naturae unius, par ope, luce, throno. Quem ter dicimus unum. Personis distincta tribus substantia simplex. Vis una Trinitas, lumen unum. Par deitas personis in tribus una. Tria summa Deus. Trinum specimen, vigor unus.

Pater, Filius et Spiritus Sanctaus.

Pater et Proles aequaeva, Sacerque Flatus. Pater, Natusque et Flamen almum. Et Pater et Genitus, Spiritus atque Sacer. Pater supremus, quem vidit nemo, Patrisque Sermo, Christus et Spiritus benignus. Deus ex Deo perennis. Deus ex utroque missus. Omnipotens Pater, et quae corde Patris genita est sapientia Filius, atque Sanctus ab aeterno subsistens Spiritus ore. Omnipotens Genitor, Natusque et Spiritus almus. Et Pater et Verbum Patris, et quoque Spiritus almus. Verbum, Spiritus atque Pater.

DE DEO PATRE. Deus Pater, Gott Vater.

Summus genitor. Unicus unigeni Filii Pater. Carus parens. Divum [orig: Divûm] Pater optimus.

Pater aetherius, omnipotens, ingenitus, non natus, altithronus. Aeterni titulum qui Patris unus haber. Solus habet summi qui nomen amabile Patris. Cui titulum superi patris indidit ordo. Qui nullo potius, quam Patris, nomine dici gaudet. Qui formans homines hos nutricatur, et abs se degeneres proprii revocavit sanguine Fill. Qui nobis almum se probat esse Patrem. Ipse Deus cupiens nomen habere Patris. Qui sese Patrem nobis indulget. Principium rerum et terminus idem. Principium sine principio, fons sine fonte scatens. Qui sibi principium, sibi terminus ipse est. Ihova Pater, qui se fecunda [orig: fecundâ] mente volutans, se totum obiens in seque reflexus, concipit ipse suis exemplum, et suae imaginis instar. Qui Filium ab aevo se propria [orig: propriâ] lustrans in

imagime gignit, et omne pectoris ipse sui lumen transfundit in illum. Undique diffusum de nullo lumine lumen. Lux nulla [orig: nullâ] de luce, sed omnis lucis origo. Quem numquam quisquam vidit de gente caduca [orig: caducâ]. Tempore nec senior Nato, nec numine maior. Qui sapiens retro semper Deus edidit ex se, per quod semper erat gignenda ad saecula verbum.

DE CHRISTO.

Filius Dei, Gott der Sohn

Aeterni soboles Dei. Natus superi Parentis. Superi Patris unica proles. Summi Patris ardua proles. Aeterni Patris imago. Stirps vera Dei. Filius aeterno, de genitore satus. Natus Deo. Patris coaevi Filius. Filius summo Rege parente satus, nostrae sitiens salutis. Ter-maximus aeterni Filius ipse Dei. Vera Dei soboles, proles, progenies. Illa progago, Deo similis quae numine plena est. Proles unigena. Semen Tonantis. Verbum Patris. Fons vitae. Agnus sacer. Victima, ostia sancta. Via. Vis veri. Rex caeli, caelicolum. Omnipotens verbum, finisque et orginis expers. Caelestis progenies Patris. Dei Patris indubitata propago. Iehovae unicus haeres. Supremi vera propago Patris. Patri compar Deus. Aetherii soboles indubitata Patris. Una Dei soboles. Aeterni proles aeterna Parentis, Iehovae. Aeterno soboles adarnata Parenti. Aeterno soboles aequaeva Parenti. Aeterni Patris aeterna atque simillima imago. Filius omnipotens Patris omnipotentis. Aeterni Patris forma coaeva Dei. Dei soboles nullis obnoxia saeclis. Dei certissima proles. Omnipotentis Heri Filius. Aequa Deo soboles, promissaque gloria Christi. Soboles caelo delapsa Tonantis. Fetus ab aeterno genitus sine matre parente. Ille Deo satus, ille orbis sator, ille catervae Angelicae Deus ipse. Stellantis Olympi Rege satus. Satus sanguine Divum [orig: Divûm]. Aeterni sapientia Patris. Ante omnia saecula natus. Maximus aeterni Gnatus Parentis. Mentis divinae, et sapientiae patriae imago. Qui cum Patre fuit primaeva [orig: primaevâ] ab origine rerum. Cuncta Deo similis vultum, vocemque coloremque. Egressus cuius fuit ante exordia mundi. Clarum de lumine lumen. Lux de luce micans, principium de principio, fons orines de fonte. In solio rutilis ardente pyropis aequa Deo soboles et Deus ipse sedens. Verum vero de numine numen, quod Deus aeterna [orig: aeternâ] produxit origine, nullo temporis obsequio, sese in se mentem reflectens, concipiensque sui hinc proprium suae imaginis instar.

Christus natura [orig: naturâ] par Deo et ipse Deus. Qui natus sine matre Patris sub corde Iehovae.

Oshumerosque Deo similis, cui ipse Iehova et frontis decus augustum, lumenque iuventae purpureum, et laetos oculis afflavit honores. Qui cum Patre simul, simul et cum Flamine Sancto, magni constituens immania moenia mundi, orbes produxit, caeli. Quem prius aeterno conceptu mentis ab aevo ipsa sui satrix mens indivisa Iehovae edidit. In sinu parris ante satus patrique coaevus. Utque Deum propter refidens haut numinis expers. Semper idem praesens cum Patre numen habens. Qui rerum moderatur habenas cum Patre et Sancto Flamine numen idem. Lux ipsa reciproca Patris fulgens. Maiestate pari cum maiestate Iehovae.

Christus Patris Virtus, des Vatters Krasst.

Patris invicti robur, ingens dextera, brachium. Vigor inexhaustus ab alto irradians. Vigor omnipotens, vigor omnia replens. Alma potensque Patris virtus. Honor et gaudium parentis. Caelo contermina vertice turris. Praeclarum et dictis non enarrabile nomen adeptus, quod caelum tellusque tremunt, atque infera regna, suppliciterque uni genua accurvantur ubique.

Christus semen promissum, der verheissene Weibes. Saame.

Semen devotum prime felici in valle pareuti. Virgineum semen collidens calce Draconem. Spes et solatia Patrum. Promissus fetus muliebri ventre futurus.

DEINCARNATIONE FILII DEl.

Descendere caelo, vom Himmel kommen.

E caelo in terras descendere Desilire in terras. Labi polo. Delabi caelo, Olympio abaethere. Delabi per auras in terram. Mitti caelo per auras. Linquere Olympum. Deserere astra. Venire ab Olympo. Sedibus aetheriis abesse. Scandere Olympo. Luce relicta caeli tenebras non spernere terrae. Sedibus e superis sedes defluere ad imas. Deicere sese in terras imas. Labi in matris alvum gressibus occultis. Se demittere in umaras. Telluris foedae descendere in oras. Venire in terras celso de culmine caeli. Caecas, foedasque invisere terras. Caelo mitti superas per auras. Se demittere ab impete caeli.

Humanam naturam assumere, Menschliche Natur an sich nehmen.

Corporis obduci fragili mortalis amictu. Humanae cingi velamine carnis. Induere corpus, moribundos artus, moribundi corporis artus sumere. Humani fragiles assumere corporis artus. Sumere humanae debile carnis

onus, opus. Consociare sibi humanae velamina massae et sine fine suo gestare imperdita collo. Sordibus humanis, visceribusque tegi. Mirando humanam sibi nexu iungere, sibi foedere iungere massam. Terrenos induere artus. Ossibus humanis humano e corpore sumptis, visceribusque tegi humano e viscere tractis. Humanam sibi iungere miro foedere naturam. Sumere veram hominis carnem, miramque figuram. Vera ossa in corpore vero accipere. Applicuisse sibi mortalia membra, caputque naturamque hominis. In ossa humana venire. Artubus humanis sese vestire. Terreni sitmere formam corporis. Induere corpus mortale, servile. Formamque modumque caduci corporis induere. Humanae tegmina carnis fumere. Servilia sumere membra. Sumere virgineo fragilem de corpore formam. Membra subire caduca mortali carne. Suscipere humanam massam; humani corporis artus. Humana sub imagine nasci. De matre humana mortales induere artus. Humanam fibi sumere fguram. Humanae tegi lutea testudine carnis. Humanae sumere formae membra caduca sibi. Miferam hominis massam mirando foedere copulare sibi. Soboles subiit materni ventris tentoria. Divinum semen et aethereos partus accepit viscere virgo regia.

Christus Homo factus, der Mensch Christus Jesus.

Mariades. Semen Abrahae. Davidicae stirpis proles aurea. Germen matris roseum. Davidicae virginis filius. Homo Divus. Patris immemorabile verbum. Stirps edita virginis alvo. Satus virgine. Iessaei rami nobile germen. Incola Iudae. Intacta natus virginitate puer. Palaestina [orig: Palaestinâ] virgine natus. Palaestino sanguine natus. Satus illibatae virginis alvo. Illaesa natus virginitate Siloh. Filius unigena, qui humanos induit artus, ut posset monstrare Deum. Christus in induviis humani corporis. Iessaea propago, tot vatum monitis, totque ordine saeclis debita, mortales auras e virgine carpens. Genitus de matre secundum. Qui mirus foerus mira [orig: mirâ] quoque nascitur alvo. Qui puer est natus nobis, datus aethere nobis. Pio qui saepe renascitur aevo. Qui caelo delapsus moribundos induit artus. Qui factus homo nostris habitavit in oris. Induit humana [orig: humanâ] se carne salutifer. Noster qui frater sanguinis ortn est. Indutus amictu humanae carnis. Qui nobis natus, nobis datus, unicus unis. Deposita vultus qui maiestate verendi in nostra gaudet vivere carne caro. Verus Deus aethere missus. Virginei partus, magnoque aequaeva parenti progenies, superas caeli quae missa per auras antiquam generis labem

mortalibus aegris abluit, obstrictique viam patefecit Olympi. Induviis humanae carnis amictus. Qui carneme carne, et nostris os ab ossibus aptaus, factus homo fuit, et fratrum quoque frater haberi gestivit hominum, ac clausam bonitatis abyssum, thesaurosque poli cuncto referavit orbi. Qui carnem assumpsit, quo mortem absumere posset. Qui scandit Olympo, atque hominem sumit. Qui se gestit Hebraeae virginis exiles insinuare sibras. Qui Patris e sinu se deiecit in imas terras. Cui non datur hilum, qua caput acclinet. Res inter egenas natus. Edidit insueto quem virgo puerpera nixu. Qui carnem indutus mortis caligine pressas lustravit terras. Qui a Patre digressus miserans incommoda gentis humane induit moribundi corporis artus, et venit caecas foedasque invisere terras, ac culpas abolere, fores et pandere caeli. Quem Pater humanos missum plantavit in artus, ut nostrum traheret sic quoque ad astra genus. Quem vates olim cecinere futurum, exuta est sceptris gens ut Hebraea suis. Seperatum per saecula munus.

Christus Deus et Homo. Christus Gott und Mensch.

Theander. Sosander. Rex bis genitus. Infans Deus. Factus homo Deus. Rex homo Divus. Matre homo, Patre Deus. Matris amor hominis, Patris ocellus Dei. Magna Dei soboles, parvusque Mariae pusio. Germen habens hominis, germen habensque Dei. Tantum labe carens, ex toto cetera nobis par similisque, Deo par similisque Patri. Naturae migrans, naturae conditor usum, insinuansque uteri se sine Patre fibris. Verbum caro factum. Bis genitus sine matre prius, sine patre secundum. Qui fit homo, retinetque suum tamen esse, ne auram exuit aetheriam, terrae licet induat umbram. Genitus de matre secundum, quem prius aeterno conceptu mentis ab aevo ipsa sui satrix mens indivisa Iehovae edidit. Humanos collectum numen in artus. Filius, imperium proprios qui imponit in armos, verum cui nomen datur: Admirabilis, auctor consilii, fortis Deus, aeterni Pater aevi, et princeps pacis. E virgine natus, inque sinu Patris ante satus. Qui opifex opus induit ipsum. Magna Dei soboles hominisque e virginis alvo. Patre Deo natus, de virgine matre renatus. Homo Divus ille. Germanus Patris ille character atque hominis soboles. Filius ille Dei, ille hominis quoque Filius idem. Qui summus Deus, imo homini se iungit in alvo virginis ignescentis, ubi flammis coopertus amoris. Qui Deus ipse hominis de corpore corpus

induit, indutoque hominis cum corpore regnat. Cara hominis soboles, manumque Dei incrementum Illa Dei, illa hominis ter maxima proles. Stirps hominisque Deique. Rex aetheris idem bis genitus. Virtus ingenii Patris, nostrique similliam imago. Puer Emanuel, nobiscum vivere gaudens, et Deus et nostrae conditionis homo. Nobiscum Deus aequaevi soboles Patris Ebraeaeque puellae. Virginei partus, magnique aequaeva parentis progenies. Qui totos Deus per artus dat sese miscetque utero. Verendum caelitibus numen, sperataque gaudia terris. Qui Deus in nostros humilem se colligit artus [orig: artûs].

Christus imago Patris, Chrisius des Himmlischen Vaters Ebenbild.

Unio duarum naturarum, die Vereinigung beyder Naturn.

Gemini generis personam nexus in unam. Personae simplicis geminum genus. Duplex genus persona substans in una [orig: unâ]. Persona genus continens una duplex. Una naturis persona duabus praedita. Stirps gemella [orig: gemellâ] unita nexu in prole. Geminae mirando foedere stirpes. Naturae geminae persona [orig: personâ] nexus in una. Geminae foedera stirpis. Stirps gemina nexu coiens sub uno. Natura duplex persona [orig: personâ] iuncta sub una. Geminae stirpis consortia Germinis et carnis specimen conventus in unum. Stirps vera Dei stirpsque edita virginis alvo, conveniens una, et numquam resolubilis compage alterius.

Unio, qua Christus in una [orig: unâ] est homo persona [orig: personâ], verus itemque DEUS. Qua [orig: Quâ] caro cum Verbo specimen concurrit in unum. Qua DEUS est idem et numine purus homo. Qua [orig: Quâ] stirpes ambae personam nexibus unam constituunt. Qua [orig: Quâ] dissimilis species diversaque texta naturae geminae pariter venere sub unum. Quam Christus mirando foedere iungens naturam geminam persona [orig: personâ] gestat in una [orig: unâ]. Christus qua [orig: quâ] iuncta [orig: iunctâ] stirpe duorum, veri hominis verique Dei post gessit utrumque germen.

Divina natura, die Gottliche Natur.

Stirps edita, quae semper mansit in Christo, assumptae post carnis opus incola. Quae scindi personae nomine nescit. Quae mansit et exstincta cum carne, sed abdidit ipsa maiestatem intus latitantem in mente. Quae saevo super hoste brevi non tempore vires movit. Divina potestas quae terris humilem se gessit tempore paullo. Quae foris auxilium subtraxit, et adfuit intus perpetuum

Humana natura, die Menschliche Natur.

Humani corporis artus. Hominum mortalia membra. Carnis imago humanae. Veri hominis vera Iessaea [orig: Iessaeâ] ex virgine massa. Humanae carnis amictus. Mortales habitus. Mortalia membra. Artus membrorum. Humanae carnis velamen. Humanae debile carnis opus, onus Humanae velamina massae. Vera figura hominis. Terreni forma corporis. Humanae tegmina carnis. Sumpta virgineo fragilis de corpore forma. Humanae lutea restudo carnis.

Artus moribundi, mortales, terreni, humani, fragiles. Induti virgine matre. Quos diae virginis alvo extulit in terras.

Maria Deipara, die Mutter Gottes.

Mater summi formosa Tonantis. Alma parens Superum [orig: Superûm]. Feta puella. Virgo puerpera. Almaredemptoris mater. Maris inscia mater. Coniugii genitrix expers. Virgo sui patris inclita mater. Virgo parens, genitrix, mater. Mater numinis alti. Mater, quae migrat naturae pacta, tumescit pubertasque manet signara, meretque vocari et genitrix et virgo simul: Res mira; Quae simul et virgo simul infantaria nutrix. Nympha decus caeli. Sancta parens, enixa puerpera regem, qui caelum terramque tenet pes saecula.

Virgo intacta, innuba, aurea, pulcherrima, sanctissima, integra, veneranda, venerabilis, inclita casta, optima, regia, Iessaea, Ebrae, Galilaea, pura, diva, dia, Diviparens, immaculata, intemerata, augusta, pudica. Regina Iudaea genus. Exorta claris atavis. Urbe edita Nazaraea [orig: Nazaraeâ]. Exterrita dimittens oculos. Expallens totos artus. Aegra genas suffusa pudore. Numine plena Dei. Palaestina. Iudaeas inter pulcherrima Nymphas. Impatiens exorsque viri. Feta Deo. Ignara penitus thalami tactusque virilis. Numquam mista viro. Gravis aetheria [orig: aetheriâ] divinitus aura [orig: aurâ]. Pectoris illaesum servans pudorem. Sine feta viro. Sanctum concipiens numen in alvo. Summum enixa Deum. Regia progenies, genus alto a sanguine Iudae. Nuribus felix magis omnibus una. Sine viribus umbra stans ante crucem, demissa genas. Effusa capillum. Mater sanctissima Genitrix expers coniugii. Virgo parens, numine plena Dei. Mater tactus [orig: tactûs] ignara mariti. Virgo parens, sine viro, feta. Merens vocari et genirrix, et virgo simul. Defessi spectans morientia lumina nati. Quae domui Iessaeae sanguine iuncta est. Tori vacua,

lectique ignara iugalis. Edens caelicolum regem sub luminis auras. Quae mater, quae virgo tamen, tactus ignara mariti. Purpureum castae quae virginitatis amorem intemerata colit. Quae superum puro concepit ab aethere regem semine de nullo, nullis temerata hymenaeis. Quae Flamine facro impraegnata Deum peperit. Mortalibus aegris quae peperit praegnans utero felice salutem. Virgineum sola quae servavit feta pudorem. Quam pater omnipotens caelesti afflavit ab arce, implevitque uterurn divinum numen ab astris. Quae meruit Dominum progenerare suum. Quae nato est genitrix et sibi virgo manet. Cuius frcuctus adest et flos non perdit honorem. Quae ventre beato gaudia matris habens cum virginitatis honore, nec primum visa est similem, nec habere sequentem. Sola sine exemplo placuit quae femina Christo, numinis afflatuque sacra concepit ab aura [orig: aurâ]. Greminum cuius divinus obumbrat palmes, inexhaustis terras qui compleat uvis. Qui peperit pignus non interfecta [orig: interfectâ] virginitate. Quae non amisit virginis esse suum. Mortalis sobolem sancto [orig: sanctô] quae gestat ab aura [orig: aurâ] numinis. Quae miratu tot casti ventris honores, seque Deum genuisse hominem regemque suprem um. Quaesancto datur innuba virgo Spiritui nuptum, visium non sensit amoris: Feta tamen facta est fetumque reclusit in auras.

Mater sancta, intacta, pia. Dei puerpera. Mater infelix, simulacrum fluentis et orbe matris.

Ioseph, Sponsus Mariae, Joseph der Brautigam Maria.

Matthiades. Faber, cui nomen Ioseph. Veniens Davidis origine Ioseph. Tutor Iosephus Virginis et Pueri. Iosephus senior custos.

Iosephus longaevus, senex, pater, Heros. Edens genus. Edens nomen de more. Nutans aerate. Cui credita virgo. Regia progenies. Nymphae dignata superbo coniugio. Non segnis pendens iustum aurum. Perrnulcens atque alligans quadrupedes non duros, sed sponte sequentes. Senior gressumque virilem et titubata regens gracili vestigia pinu. Qui siccis ramalibus excitat ignem, stramineoque loco comitem locat atque cubantis aegra super vestes involvit membra Mariae. Tutor virginis et pueri.

Pastores ad cunas Christi tendentes, die Hirten bey der Krippen Christi.

Vigiles parvi gregis. Custodes ovium pecorumque magistri. Agrestium cohors. Bona pubes silvarum.

Pastores boni, beati. Superum [orig: Superûm] gratum genus. Qui curant vigili pascua laera fide. Quibus est pecudum custodia noctis. Qui conferto aderant pastores

Asinus et Bos, das Oechslein und das Eselein.

Simeon.

Senex in templo moriens. Simeon obsitus annis. Aurata [orig: Auratâ] fulgens in veste sacerdos, iam canus. Parcae cui pensa extrema legebant. Quem desiderio Christi cortina teneri vidit, ut a sacro responsum Flamine cepit, non nisi praeviso visurum funera Christo. Illius iustissimus aevi.

Canticum Simeonis, Simeonis Lied.

Magi Christum quaerentes, die Weisen aus Morgenland.

Eoi Reges, viri. Doctores Oriente sati. Extremo Reges Oriente profecti. Extremo ex Oriente tres magni Reges ditione profecti. Heroes qui sese extremo Oriente movebant.

Magi Eoi, potentes. Impulsi caelo, astra secuti. Orbe alio properantes. Divis auctoribus acti. Ceu facis aeriae ductu ex Oriente profecti. Finibus exciti longinquae Persidos olim, qui tria dona Deo Regique hominique gerebant, tus, aurum myrrham, parvae sub moenia Bethles. Qui nisi mensuram caeli stellasque fuissent docti, salvificum stella Israelitidos ignem numquam indagassent [orig: indagâssent], aeterni vulnere damni. Gaudia qui gaudent magna, sidusque salutant, postquam puerum videre sub ubere matris, desecti prono texerunt corpore terram, submissique simul mox mystica munera promunt, aurum, tus, myrrham, regique Deoque hominique. Qui servant alacres supremo lumina caelo fixa Magi, sidusque micans regale secuti, optatam tenuere viam, quae lege futura [orig: futurâ] duxit adorantes sacra ad cunabula gentes, thesaurisque suis pro relligione solutis, ipsae etiam ut possent species ostendere Christum, aurea nascenti fuderunt munera Regi, tura dedere Deo, myrrham tribuere sepulcro. Qui pretiosa piae sub Virginis ubere Christo dona ferunt puero, myrrhaeque et turis et auri. Finibus exciti Persarum. Viri ex Oriente profecti.

Infanticidium, der Kinder-Mord.

Dira caedes infantum. Tristis vagitus. Infantum currentes sanguine rivi. Ferox cunarum carnificina. Vagitus ingens infantum. Lacrimae et feminei ululatus. Dolor infantum. Infantum caedes miserriam. Gregis laniena tenelli. Quo ferus Herodes, pueris ex ubere raptis, afferri Furia [orig: Furiâ] iussit agente necem. Infantum dira [orig: dirâ] conspersi caede penates.

Innocentes Infantes, die unschuldigen Kinderlein.

Martyrum primitiae. Innocuo sanguine sparsa cohors. Lilia Bethels tincta cruore. Tenerorum agmina martyrum, quos Regis rabies abstulit impii, cunas innocuo sanguine proluens, Christum perdere dum furit. Flores martyrum, quos lucis ipso in lumine Christi insecutor sustulit ceu turbo nascentes rosas. Grex immolatorum tener, qui prima Christi victima aram ante crucis simpliciter palma et corona luditis. Quorum fumant lacteolo parvorum sanguine cunae, vulneribusque madent calidis pia pectora matrum.

Christus Verbum Patris, Christus das wesentliche Wort deß Vaters.

DEI Patris immemorabile Verbum, interpres hominum, trini Oratorque Senatus [orig: Senatûs]. Verbum e luce Patris fulgens. Omnipotens Verbum, finisque et originis expers. Non enarrabile Patris verbum. Consilii magni Angelus ille. Caeligena interpres Patris. Patris enthea lingua.

Verbum aeternum, immortale, sine quo nihil est, per quod rerum pulcherrimus ordo est. Cui soli mentem consiliumque suum credidit aeternus Pater et sua sensa retexit uni Animi qui sensa profunda paterni exponit nobis. Interpres superumque, hominumque.

DEPASSIONE CHRISTI.

Passio Christi, Christi Leyden und Sterben.

Tormina Christi, nostrae tormenta salutis. Vivificae sacra monstra necis. Cruenta Christi vulnera, quae accepit trabe fixus ab alta [orig: altâ].

Lotio Pedum, das Fußwaschen

Qua [orig: Quâ] Christus labris splendentibus amnem ingerit, et positis bissenis ordine alumnis sordida permulcet puris vestigia limphis. Salvator flumine crura lavat.

Triginta argentei, quibus Christus venditur, die dreyssig Silberlinge, damit Christus verkaufft ward.

Argentei laeti ter dena talenta, quae Iudae foedus pepigere furenti. Egregii pretium memorabile facti. Aera nequitiae pretium. Infame lucellum. Pretium sceleris. Pretium crudele.

Aes profanum, suspectum. Iustum quod prodidit ante furorem. Quod Iudas primoribus aedis reddidit. Quod sacris praefecti negant adiungere sacris templi opibus. Quod dios temerare loco, procerum ordo sacrorum horret.

Corona Christi, Dornichte Crone.

Crux Christi.

Golgatha, Scheddestedt.

Golgatha celsa. Urbe egressorum sedes addicta malorum suppliciis. Ingentes campi, qui sparsis ossibus albent, qualia in effossis conspexerat ossa sepulcris Ezechiel animata iterum cum sanguine vivo. Planicies inculta quidem, nihilominus olim relligione Patrum multos servata per annos.

Christus Agnus DEI, GDTTES Lamb, das der Welt Sunde trägt.

Ille Agnus Domini, peccati portitor. Agnus sanctus, qui, signavit iter suo ad astra cruore. Innocens agnus, cuius crimina nostra iugo sanguis delevit in alto collis oliviferi. Ipse agnus paschae non umbra figurae, tostus amore hominum cruciantis in arbore ligni. Agnus, qui sine labe cruci sese obtulit ultro, ut nos labe graves cruciatu solveret Orci. Agnus crucis sacram mactandus ad aram. Hostia, victima data hominum sceleri piando. Hostia, quae nostram est propter mactata salutem. Purus peccati sine fordibus agnus. Hostia nos abluens sancta cruore suo. Agnus sacer Patri mactandus adaram. Agnus, qui crimine liber ab omni, omne scelus mundi fert. Agnus pius, qui sanguine fuso pro gente humana [orig: humanâ] occubuit. Quem sors dura hominum generis, quem cura laborum immitem subiit mortis obire vicem.

Agnus facer, innoxius, parandus. Cuius adorando solius sanguine primis nostra superciliis sunt illita limina tecti. Qui supero cecidit Patri hostia sponte volensque. Qui pro crimine mundi victima caesa fuit. Qui sanguine fuso leniit iratum victima grata Patrem. Qui, quod peccatum unquam usquam est, omnes ipse piavit. Qui fuit ipse, cui portando non erat orbis. Qui pro mortalibus unus ultro cervicem subdidit ipse suam. Qui sanguine purpurat ipse suo. Qui supero defluxit victima caelo. Ultro qui nostra venit veterumque parentum purpureo amne sui commissa lavare cruoris, et liquidas aperire vias ad sidera caeli. Penitus qui nostra piacula demit nosque cruore suo lavat. Qui rore cruoris ipse sui nostrae contagia turpia culpae diluit. Qui, quicquid est in nobis inquinatum, diluit rore nos respergens sno. Qui iustitiae nos veste decora criminae foedatos contegit ipse suae. Qui plane admissi nullius conscius agnus occidit, et poenas alienaob crimina pendit. Qui tenui numquam maculavit crimine nomen dulce suum, sed pro nobis succumbit acerbae morti insons. Qui nostra admissa piavit morte obita. Qui

morte obita [orig: obitâ] mala nostra piavit. Qui genus humanum proprio laxat omne cruore. Qui saevi tollit virus mortale Draconis, et quicquid mortis nos facit esse reos. Abluit effuso qui nostras sanguine sordes, astuti infringens omne Draconis opus. Humani delens peccati pondera. Ipse sua [orig: suâ] nostros qui tollit morte reatus. Qui fundere vitam non dubitat, quo nos saltem servemur in aevum. Solvens nos a scelere et poena [orig: poenâ], officiumque salutis indulgens ultro, atque in libera iura ferens. Qui tergo imposuit crimina nostra suo. Quem destinat arae omnipotens Pater, ut patrias averteret iras, et leto caderet pro tot mortalibus unns. Ante ora parentis humanam culpam propria [orig: propriâ] qui morte refutat. Qui genus humanum fraterno amplexus amore, pro nostracecidit [orig: nostrâcecidit] victima morte Deo. Qui pro labe hominum morti damnatus et Orco, se Patris ultrici pro nobis devovet irae, peccatum iugulat, legis chirographum aufert, destruit infernum, mortem omni robore privat, ut mors iam non mors, sed mortis larva vocetur. Ab Adamigeno solvens humana reatu instauransque sacrae rudera lapsa viae. Cuius unica gutta sanguinis mentem hominis vivisicare potest. Qui nece mercatus nos fuit ipse sua. Indignos etiam pretioso sanguine donans. Consimilis volucri, qui naros sanguine pascit, ipse sibi terebrans admoto pectora rostro.

Christus passus, crucisixus, mertuus, Christus gelitten, gecreutziget und gestorben.

Cui probrum, crucisque contumeliafuit ferenda, profunditasque vulnerum sensibus inexplicanda. E lacu reatuum supate morte nos trahens. Qui necis vim pertulit crudelissimae. Tendens palmasque pedesque traiectumque latus ferro exhibet. Cuius frons dumis coronata pungentibus. Qui litera longa factus necem pro nobis tulit, dependens sacrae crucis ab hasta. Pendens ex arbore sublimi: e robore celso. Suffixas habens manus et perfossa pectora. Omne caput crudeliter lacerum ostentans. Et inter geminos crudeli sorte latrones Iudaeae saevitiae passus est iurgia. Sanguineas guttas qui sudat in horto ante Patrem soboles et Deus ante Deum. Colle supinatis oleae qui tristis in hortis grandes purpureo sudavit sanguine guttas. Impia quem rigidis lixarum turba catenis induit, et stricto colaphos infringere pugno ausa est insonti, diraeque tonitrua linguae blasphemo iaculare tubo collidere famam divinique satus [orig: satûs] maiestatisque paternae. Quem pilata cohors Romani praesidis et quem obiecit scuticis sannisque Herodia vulpes. Qui medios inter scelerum quasi

pompa latrones dispessis manuum palmis crurumque plicatu dira [orig: dirâ] exsecrati suffixus ab arbore ligni est. Cui latus immiti traiecit Satrapa ferro. Hostica quem tristi dedit inclementia morti. Quem princeps regimen naturae, lampas Olympi, astriferis comitata choris deflevit ademptum, implicuitque solum tenebris, hominesque coegit desperare diem et caeli sperare ruinam. Talia tantaque passus et his graviora, nec ulla sat memorata prius, nec post memoranda sat ulli. Qui potuit Stygiae vallis adire domus. Rigido quem stipite quercus [orig: quercûs] carnificum rabies leto mactavit et Orco. Qui medius terramque inter caelumque cruento stipite suffixus, diroque ad tartara missus funeris exemplo, ferroque et marmore clausus. Qui salutiferae moriturus in arbore quercus [orig: quercûs] corporis induvias ponit ludibria nauci militiae caculis. Quem iussit Spiritus et mens tentamenta pati Stygii malesvada colubri. Cui fel indultum est et faex morientis aceti morte sitibundo Nos propter subiit qui funus acerbum. Latroni aemulus infami, lorisque obstrictus et hamis, huc tractusque illus ad iudicis urnam. Qui cruda [orig: crudâ] laniatus habena [orig: habenâ], suffixusque cruci, leto damnatus et Orco est. Sermone bilingui proditus qui praesens venalis agebatur. Propter nos perimi se funere passus acerbo, funestaeque trabi affixus scelus omne piavit. Qui horrendae subiens immania pondera culpae immeritos colaphos, vulnera, probra tulit. Qui sustinuit crudell occumbere morte, trunco affixus et cuneo tra ectus aheno geminum sensit vulnus manu urraque. Sensit fixas plantas sacrato stipite, et cuius capiti cruenta horruit spina. Cuius ilia cava senserunt ferrum mortiferum. Cuius vulnere quintuplice manavit lympha merumque. Coronatus dumis pungentibus. Qui stipite fixus mortalis miseri casu et fata subivit. Ille Palaestinae moriens in robore quercus [orig: quercûs]. Turpia qui saevae passus ludibria mortis. Qui nos adeo caros habuit, suffixus ut altae crimina deleret sanguine nostra cruci. Novissimus Adam, per lignum sanans et purgans crimina ligni. Immerito letum leto qui vicit et Orcum. Qui interpositus pro capitis omnibus unus sustinuit patiens inimicam in corpore poenam, et mortem spolians est factus causa salutis morte sua [orig: suâ].

Vulnera Christi, die funff Wunden Christi.

Quinque Redemptoris vulnera Christi. Panacaea, vulnus vulnerum. Vulnera vulneribus nostris medentia. Vulnus latum hians pectore Divino. Dira [orig: Dirâ] in cruce pendentis vulnera quinque Dei. Vulnerum profunditas,

purpura. Corpus sanguine madefactum purpureo; dissectumque, latus distentaque brachia clavis, transfixasque manus, plantasque sacrique cruoris aspice multiplices undanti flumine rivos.

Aqua et sanguis manas e Christi latere, Wasser und Blut aus Christi Seite geflossen.

E latere alternis qui manat fluxibus humor sanguinis et praedulcis aquae. Mista cruore unda fluens latere.

Latrones cum Christo crucifixi, die zween Schecher am Creutz.

Media agmina sontum Supplicio aequali iuvenes gemina [orig: geminâ] arbore fixi.

Latro ad dextram pendens, der Schecher zur Rechten.

Sepulcrum Chrifti, Begräbniß des HErrn Christi.

Christi felicia busta. Maesta sepulcra. Sacrum bustum. Gelidi fornicis antrum. Fortunata urna, sancto quam corpore pressit verus homo verusque Deus. Novus tumulus, in quo novus hic componitur Adam. Tumba quiescentis Iesu. Sedes quieta.

Descendere ad inferes, zur Höllen fahren.

Telluris operta subire. Stygias innare paludes, lacus. Erebi descendere ad umbras. Manes descendere ad imos. Adire trifles fine sole domos. Ingredi caligantem formidine lucem. Adire manes. Ditis adire domos. Inferna, domos accedere Ditis. Videre Aeacum. Tarrara nigra videre. Taenarias fauces, alta oftia Ditis ingredi. Intrare Tartara. Ditis adire lacus. Ad Styga, in tartara descendere. Adire domos tristes, loca turbida. Sedes intrare silentum. Acheronta perrumpere. Tranare amnes Erebi. Aspicere Stygios invia regna lacus. Cognoscere Elysias domos, mundique novissima regna. Aspicere, videre Tartara, regna Proserpinae. Qui manes, lacus Stygios, tetra silentum loca et inferni fori dira subiit limina. Christus victor magnanimus petit Averna. Dux caelorum Tartara subit et ruit. Caecos descendit ad amnes sulpureosque lacus, regnum implacabile Ditis.

DE RESURRECTIONE ET ASCENSIONE DOMINI. Resurrectio Christi.

Christus resurgens, Christus erstanden von den Todten.

Qui victor mortis, Stygiique impune tyranni audit, et Orcini clades memoranda barathri. Qui hominum pro labe datus de morte revixit. Surgens redux a funere. Theander arduum vehendo findit aethera. Tertia lux

aderat, roseo cum laetus Eoo surrexit. Sepulcro excitus. In aetheris oras qui victrici manu vexilla subvexit, ubi mortem, et ferrea regna diri satellitii fregisset. Qui visit ad Orcum; rursus et evicta [orig: evictâ] morte revisit humum. Vastato rediens letoque Orcoque sub auras. Qui spolia eripuit victo victore. Orci qui valida [orig: validâ] ferrata repagula dextra pandens, aeratas exuit aere manus, ac turmam ingentem prostravit milite nullo, sed Dux ipse sibi, miles et ipse fuit. Qui surrexit redivivus in auras. Quem neque vis, neque fraus, neque saxea claustra sepulcri, nec vigilis etiam Pilati militis irae, nec claustris impressa fides ab imagine signi, nec mortis rabies tenuere in funere. Qui surrexit, et Orcum, et mundum, et mortem spolia inter opima triumphat. Qui a Morte resurgens liquit in obscuro sudaria passa sepulcro. Impacti prodens vestigia clavi. Cum quo vis magna piorum surrexit surgente, nec unis conspecti sanctis, quamvis nihil ore locu[?]s arguat historiae veneranda modestia famae. Qui mortis victor et Orci laude triumphavit, labarique volumina, pompa signifer ipse suae, patrio redivivus Olympo ostentavit ovans. Qui mortem vicit moriens, animasque piavit. Qui genus humanum tenebroso carcere clausum, exemptum e tenebris in pristina reddidit. Qui leto atque hydro Stygis obluctatus acerbo, infernas adiit sedes, animasque piorum eripiens; Erebi perfracto carcere, secum abduxit, caeli sistensque locavit in alto culmine. Triumphatum compescens viribus Orcum. Aspera cum saeva qui gessit proelia morte, et victor domito retulit ex hoste triumphum. Morte triumphata [orig: triumphatâ] iucundas surgit in auras. Qui caesus ad instar agni obit letum, clausaque [orig: clausâque] quietus in urna [orig: urnâ] delituit lucem totam, dehinc luce sequenti corripuit sese, et maestis citus extulit antris.

Destruere regnum Diaboli, Deß Teuffels Reich zerstören.

Exuere morti vires et virus Averno. Destruere infernum, privareque robore mortem. Tartata victrice dextra [orig: dextrâ] spoliare. Mortem avido deglutire barathro. Adamantina claustra revellere sedis infernae. Eruere infernas oras, Tartareas, Stygias, Phlegethontaeas refringere sedes. Horrentia Tartara aequa solo ponere. Stygii Iovis evertere regna profunda. Stygii latebrosa Draconis antra destruere. Triumphati diruere Tartara regis. Christus tenebrosi eversor Averni. Ipse eques, ipse pedes, signifer ipse Stygis prostravit monstra. Rupto tumulo vexilla statuit volantia. Tartarei Tyranni claustra effringit rex ille, et caligantia pandit atria, signa per extentos caeli victricia campos tollens. Stygis alta pulsat

Regnum Diaboli destructum est, das Reich des Teuffels ist zerstöret.

Ablatum est legis chirographum, et iugulatum peccatum, mortis privatae robore vires. Destructum infernum, procul hinc procul inde redactus. Tartareus congrex humani nominis hostis. Exspoliati suum quiritantur Tartara regem. Exuviis tumidis caret induviisque Satanas, arcusque indignas reficit, residesque sagittas nec reparare potest, quantumvis ilia rumpant. Dis subit ipse pedes, qui pressit ovans pede victus. Terribili hydra minas antiqua volumine torquet. Tela retunsa gerit Satanas et nescius ultra laedere. Evictae tenebrae. Disiectae moles Erebi. Triumphata sunt diruta Tartara Ditis. Deiecta horrisoni sunt propugnacula Ditis. Tartara victoris dextra [orig: dextrâ] victrice labascunt. Expugnante Deo styx corruit atra.

Christus Mediator noster, Christus unser Mittler und Priester.

Pacificator, sequestrator, interventor. Sacerdos se medium inter nos dans, aeternumque Parentem. Revehens pacem mortalibus aegris. Pax hominum. Pacis dynasta, princeps. Una Dei qui pax est. Aeternae sequester pacis. Arrha sequestrae pacis in humano, caelituumque foro. Qui pax est hominum mutua, quique Dei. Pacem qui reddidit orbi. Partes qui medias homines inter agitque Deum. Qui patrias iras placat. Qui Patris offensi iustam deflexit iram, reddidit et miseris mentibus omne decus. Qui solet iratum facilis placare Parentem, atque Sacerdotis munus obire pii. Ad placidum qui fecit iter remeabile Patrem, quod petulans morsu clauserat Eva suo. Aeternus faciens pro nobis vota Sacerdos. Qui se interposuit lapsis rebus hominum, et procubuit ad ora Patris exposcens pacem, nostraeque in imagine carnis supplicia in se unum recepit. Qui sanguine fuso aeternae pacis sancivit foedera.

Christus Ministerii et Sacramentorum auctor, Christus ist der Stiffter des heiligen Predigampts.

Sanctae sator Sionis. Fidei vulgans mysteria. Pharus alma, alta Sionis. Qui sidem salvificam toti vult innotescere mundo. Qui gentes sine lege vagas sub utroque cubili Solis, et Isacidas fraterni sanguinis aequo iure sub unius cogit nova symbola pacti, Christianosque suo dicit de nomine. Ille Oriens, verbi gemmam qui mittit ab alto in fontem Israel. Qui proprium corpus nobis cum fragmine panis, et qui dat proprio cum sanguine pocula vini. Praevius ipse facem socio quam Flamen ab igni

ventilat accensam per tot, tantasque tenebras ipsius auspicio, coeptis qui cominus ausis praefert.

Christus Iustitia nostra, Christus unsere Gerechtigkeit.

Sol iustitiae Deus ipse. Iustitiae fons. Iustificus Iesus. Iustitiae saror. Omnis pietatis origo. Quo tantum salvi iustificante sumus. Cuius iustitiae decorat nos purpura. Qui nobis iustitiae nectar dulce propinat. Qui puro iustiriae nos syrmate vestit. Qui candida iustitiae stola sordes tegit humanas. Iustitiae fax aurea peccati vincit tenebras.

Christus Pastor bonus, Christus der gute Hirte.

Ter fidus pastor. Entheus pastor, vigili sceptro defendens agmina. Summi pastoris sedulitas. Magni Pastor ovilis. Verus pastor, qui balantes oves iucundo colligit oestro, iustoque optati tramire ducit agri.

Christus Sponsus noster, Christus unser Bräutigam.

Sponsus, qui calido amore sponsam fovet. Caelitis gratia Nymphi. Qui sibi de sponsae cor amat cor amabile Nymphae.

Christus Spes. Christus unser Hoffnung.

Maxima spes turbae credentis lesus. Spes Christicolum, quo nititur omnis. Spes sola, et fulcrum maerentis suave catervae. Humani qui spes generis certissima ubique. Unica fidentum qui spes fidissima. Hominum spes unio Iesus. Immensa spes credentium. Perpetua [orig: Perpetuâ] solvens poenae formidine rerras.

Christus Lux, Chriftus unser Liecht.

Lampas clarissima mundi. Iubar aureum Sionis. Lux clara cuius exortu nitido refulget. Phosphorus sancti agminis. Aeternae lucis splendor nitidissimus. Luce magis pulcher, roseo formosior astro. Lucifer almus lumine cuncta rigans, illustrans omnia luce. Lux aurea mundi. Lucis origo.

Christus Via, Christus der Weg.

Semita caeli. Semita certa poli. Dux, reserans, pandens caeli sacraria. Quo non ad caelum tutior ulla via est. Vectis, reserans penetralia caeli. Qui occlusum nobis iter ad patrium reclusit Olympum morte sua [orig: suâ]. Qui in caelum nobis proprio sanguine fecit iter. Ad vitam aeternam quo sine nulla via est. Ad aetherias quae via ducit opes Mon strator viae, qua [orig: quâ] caeli surgere ad auras possumus.

Christus Vita, Christus das Leben.

Fons vitae mortalibus aegris. Vitae rex inclitus. Qui proprio clausit funere mortis iter. Caelestis ianua vitae. Qui meruit nobis sanguine fuso caelica regna.

Christus Salus, Christus das Heyl.

miseri Christus Iova gregis. Qua [orig: Quâ] salute nostra fulcitur salus. Salutis origo. Dea Salus. Soter. Christus Salutifer. Terrigenis miseris rebus solamen in arctis. Vitae salvificae auctor. Salvator anxiorum. Unica nostra salus. Alexicacus. Auxilium miseris. A quo uno pendet promissae causa salutis. Cuius in horribili stat cruce nostra salus. Indubitata salus mundi. Salutis nostrae scopus.

Christus Aqua vitae, Christus das Wasser deß Lebens.

Christus ascendens, Christus auffgefahren gen Himmel.

Visus humi caelum repetens. Qui caelos scandens praesens dominatur in orbe. Qui tumulo surgens dio successit Olympo, mortis et evictae sacro tormenta triumpho pone trahens superis hominum genus addidit oris. Qui nece destructa [orig: destructâ] conscendit ad ardua caeli victor, ab innumeris liber cruciatibus astra. Qui ascensu suo obstructi Olympi viam nobis patefecit.

Ascendere caelum, gen Himmel fahren.

Caelum conscendere. Scandere ad aetherias sedes. Flammigerum conscendere Olympum. Ferri rapidi super atria caeli. In caelum tolli. Ascendere super ardua sidera caeli. Petere arcem poli per inane, caelique oras et sidera tangere. Adire regna superna poli. Sidereos caeli redire ad axes. Ire in regna beara. Penetrare palatia caeli. Volare sideris in numerum, atque alto succedere caelo. Aliquis liquido signavit tramite nubes, ingrediturque globum Lunae, lumenque relinquit Arcadis, et Veneris clementes pervolat auras, hinc Phoebi permensus iter, flammamque nocentem. Gradivi, placidumque Iovem stetit arce suprema, algenti qua Zonariget Saturnia tractu. Machina laxatur caeli, rutilaeque patescunt sponte fores. Arctoa parat igne. Et Patris et Nati vigor igneus, convexa Bootes, Australes reserat portas succinctus Orion, Angelicique chori grex obvius omnis in arcem aetheriam ducit, patrioque insertat Olympo. Aetheria sese tollere in astra via [orig: viâ]. Ardua complecti stellantis culmina caeli. Celsa poli conscendere. Emergere ad astra. Immensum superare globum aeris, atque videre post tergum.

Sedere ad dextram Dei, zur Rechten Gottes sitzen.

Christus ad propinqua dexterae Patris sedens, et obsecratione perditos iuvans homunculos.

DE SPIRITU SANCTO. Spiritus Sanctus, der Heilige Geist.

Coe spirabile numen. Sanctus Flatus. Sacrum Flamen. Halitus aeternus. Tremendi tertia

flamma Dei. Flabile numen. Flamen entheans. Dei sanctus processor. Sine quo recta non licet ire via. Flamen sidereo convexi e vertice mundi missum. Dulcia dans miseris in amaro fletu gaudia. Spiritus aeterno cum Patre et Prole. Creator. Sanctus Deus, clemens et delectabilis ignis. Grata laboratum requies, sincera voluptas. Unica curarum, maestique medela doloris. Divini fomes amoris. Sacer Favonius. Spiramen caelitis aurae. Sacrosancta Dei aura. Spiritus almus. Sacer divinae Spiritus aurae. Sacra numinis aura. Spirans aura Dei. Deus ipse vivificator. Paracletus. Fons vivus. Arrha. Unctio. Aetherius triformis numinis ignis. Flamen penetrale genitabilis aurae. Germanus divini Spiritus ignis. Spiritus aeterni castissima flamma Iehovae. Ignea sacri flaminis aura. Caelestum vis magna. Dei imemorabile donum. Spiritus gratiae atque precum. Spiritus veri. Aqua Vitae. Promissum Patris, digitusque Iehovae. Ignis, virtusque Dei. Ad Patrem accessus. Aegri fulcimentum hominis. Infusor fidei, sator pudoris. Sanctus divini Flatus amoris. Halitus omnipotens aurae divinae. Sancta Divini Flaminis aura. Sancti caelcstis numinis aura. Auctor laetitiae, divini testis amoris. Flatus Dei, consors in numino et aevo. Delicium nobis. Hosper dulcissimus. Christi testis. Christi arcanorum scrutator et editor almus. Dispensator donorum. Habitator et hospes Christorum. Tremendi tertia flamma DEI. Tertius in trino ordine. Trino ordine tertius ille. Vivo de numine numen. Et Patris, et Nati qui mentis vivida flama. Cum Patris et Nati numine numen idem. Qui Patris aeterni, Natique a numine missus, huius et illius ius agitator habet. Et Patris et Nati Flatus sanctissimus. Cum Patre qui simplex et Nato est unus et idem personam iunctus cum tribus unus habet. Patri et Nato numine compar. Patris aeterni virtus. A Patris et Nati veniens qui numine spirat. Qui calor ille Dei est, ignisque reciprocus ignem inter utrumque Patris Natique. De patrio sacra pectore flamma. Lux de luce Dei, maiestas fulgida. Patrio veniens spiramen ab ore. Calor omnipotens. Difficilis aura numinis, et Patris Natique reciproca virtus. Amborum mutuus ardor. Indivisa duorum copula et aeternae non degener halitus aurae. Aeternae qui flamma reciproca menti est, et qui primigeni fomes amoris erat. Aeterno spirans ignis in igne amborum, qui venit ab ore. Et calor et fotor noster et altor. Afflans furoris impetum beatum, indiesque pectora alacriore et acriore multo pulsat

incitabulo. Sacrata aura flabilis numinis Entheos dans motus. Almus Patris Natique reciprocus motor. Numinis sacrosancti aura diffusilis.

Spiritus rectus, princeps, adoptans, infundens penitis animorum medullis flammam, ut propiore sui radii virtute calescant. Ardorem cordibus afflans. Succendens hominum sancta virture medullas. Castam propiori a lumine flammam cordibus accendens, tacitoque calentia fotu nutriens. Omnibus incutiens blandum in praecordia amorem. Caelitus inspirans homini caelestis amorem numinis. Accendens pectore nostra dio igne. Ustulans hominum diis praecordia flammis. Cordibus excutiens hominum mala gaudia. Dulcibus accendens hominum praecordia flammis, motuque efficiens pectora sancta suo. Dulcibus accendens mentes et pectora lammis, in solo ut quaerant gaudia firma Deo. Occultos nostris qui afflat sensibus ignes. Solator noster tristis ubi maeror pectora nostra premit. Errores arcens animis, et numine amico pectora demulcens, pulsa formidine firmans. Sola voluptas, solamenque mali illabens cordibus. Qui maestis mentibus affert gaudia. Dulcem laetitiam maestis profundens. Quo sine prostratique solo, in tenebrisque voluti iactamur, nec mens nobis ignobilis altum quicquam agitat. Mortali praebens vitae solatia blanda. Nostri fons et causa vigoris. Requies hominum, pax et divina voluptas. Quo sine nil audemus, nil possumus. Aureus imber, qui caelo veniens sitientia pectora nostra irrigat, et mentes pulsa caligine illustrat. Afflatu suo pia pectora fovens. In medio cursu nostra orsa secundans. Numine qui vivo facit omnia viva. Sine quo noster vigor et vis desinit omnis. Qui placidam per corda serit mortalia pacem Per quem lites, odia, ac fera bella quiescunt. Paracletus miseris et afflictis mentibus. Pacis dator unicus. Qui ciet afflatu pectora nostra suo. Degeneres veteri reprimens in pectore motus. Qui vires animis et robora sufficit aegris. Dotibus exhilarans pectora maesta suis. Qui solus sanctus pectora sancta facit. Largius indulgens nobis sua dona, calorem frigidulis, animae lumina caecigenis. Ab Adamigena tristes caligine mentes solvens, algenti corda rigore levans. Pater almus eorum, quos humiles fervente sui mens pauperat oestro-Vibrantes stricturas divinitus aurae suae emittens. Qui munera certis dispensat sua cuique modis, spem porro, fidemque ac carum nobis suffert per mutua amorem. Nectens vera corda tenaci vinclo. Cuius sine numinis auctu indultuque homines nullibi

sufficiunt. Cimmeriis septas tenebris qui lumine mentes irradiat nostras. Et Patris et Filii socia [orig: sociâ] qui difflat ab aura [orig: aurâ] Cimmerias animo nebulas. Lavans quae sordent, arida succo humectans caelestis aquae, quae saucia sanans, quae rigida inflectens, quae frigent igne focillans, devia luce regens. Unus qui facit omnia, et unus illum, qui mundo fuit, est, erit omnia, Christum omnibus ostendit. Qui ante mundum conditum supra profundum chaos volavit impetu sacro. Afflatu cuius primordia condita rerum sunt. Prima fovens olim nascentis semina mundi. Aspirans rebus facilem crescentibus auram; naturaeque fovens non pereuntis opus. Desuper exhibitis resonantis turbine venti. Spiritus ille sacer caelo demissus ab alto. Spiritus aetheria [orig: aetheriâ] qui datus arce venit. Qui visus flammantis imagine linguae. Qui linguis apparuit igneis Solymae sub moenibus olim. Simulans columbam, caelo delapsus ab alto alitis in forma [orig: formâ], qui Chaonis arva frequentat. Delapsus caelo blandae de more columbae. Chaoniae in forma [orig: formâ] Spiritus astans avis. Alitis ora gerens, quae Chaona rura frequentat. Simplicis assumens simulacrum dulce columbae. Qui largus opum laetos non simplice dono insignit, nostrasque vehit super aethera mentes. Qui doctor, ductorque viae, quam sanguine Christus signavit nobis a terra ad culmen Olympi, divinos animos contermina pectora caelo immittens, ut per se mundus supe retur et Orcus. Qui calor omnipotens, et fotor amoris, et auctor recti animi, quo nos supra nos tollimus. Praesens qui luctanti animae succurrit. Qui nostras mentes optato accen dit amore, quo caelo placiti, dignique evadimus astris. Salvificae fdei dans incrementa, tenaxque propositum. Qui mundi e fecibus huius voce ministerii semper sibi colligit agmen collectumque regit, longosque propagat in annos. Qui ductor ministrorum sacri verbi gubernat opus eorum, virosque ministrat. Qui nos sancta docet verbi mysteria nosse, iamque semel percepta fide constante tueri.

Effundere Spritum Sanctum, den H. Geist außgiessen.

Caelicum nectar fundere. Rore flaminis caelestis rigare corda. Caelica [orig: Caelicâ] flamma [orig: flammâ] fo vere pectora. Effusum sacrosancti numinis auram dedere in cunctos aurae mortalis alumnos. Ignes incendere ab igne Dei.

Spiritu Sancto impleri, vom H. Geist erfüllet werden

Haurire effusum Flamen ab ore Dei Numinis aura [orig: aurâ] caelitus ornari, sanctoque calescere motu. Flaminis aura cor tacita [orig: tacitâ] vegetat anima [orig: animâ]. Visio devotos illustrat

ephebos, visio divinos testificata modos. Quem Maria pia Christi mater sensit ab aetheriis lapsum astris, qui implevit incorrupta eius viscera.

Illuminare corda Spiritu Sancto, die Hertzen erleuchten.

Mentem vaporo sam abstergere nubem. Dissuere penitus caliginis umbras. Omnes discutere intus reliquae caliginis umbras. Errorum anfractus caeco sub corde revelare. Altius igniculis exstimulare novis. Solvere Adamigena [orig: Adamigenâ] tristes caligine mentes. Cimmerias animo nebulas difflare. Mentibus infandas tenebras abstergere. Obscuras umbras hominum dissolvere. Lustrare mentes divini lumine flatus. Collustrare sacrato lumine corda. Pectora afflare aetheria [orig: aetheriâ] aura [orig: aurâ]. Spiritus aeterni favore regere pectora. Animos sancto movere Flatu. Lucem ministrare. Collustrare Sacro Flamine obscuram mentis caliginem. Caelesti rore medullas spargere. Afflare pectora novo Spiritu. Irradiare nigras mortali in corde latebras. Animos medicari hominum motore salubri. Suggerere obsequii semina grata novi. Illustrare mentem divina numinis aura [orig: aurâ]. Movere afflatus numine corda sacri. Menres implere sacro numine. Caelesti accendere pectora luce. Afflatus sacri numine corda regere Pectora afflatus supera [orig: superâ] aura [orig: aurâ]. Perfundere corda caelesti numinis aura [orig: aurâ]. Flammare corda caelesti igni. Algida contingere sacro praecordia Flatu. Aurea [orig: Aureâ] caelesti contingere pectora flamma [orig: flammâ]. Perluere aetherio sensus ore. Intima divino renovare pectora motu, qui perpetua [orig: perpetuâ] viscera lege regat. Dio illustrare pectora lumine. Pectora renovata novis accendere flammis. Flammare caelitus halitu aurai almae.

Illuminari, erleuchtet werden.

Vim, numenque Dei puris sentiscere fibris. Sacrati numinis aura [orig: aurâ] repleri. Sacro calore pneumatis incitari. Flaminis concepto, accepto fulgore nigrae cedunt tenebrae.

DE FATO. Fatum, Gottes Ordnung, Schickung.

Tenor fati. Consilium Dei. Decretum fati. Fatalis lex. Ordo Dei. Fati necessitas. Sinistri augurium fati. Divum [orig: Divûm] decreta. Aeternus ordo fati Fata Deum [orig: Deûm]. Fata, Deusque ferreus ordo fati, fatorum. Fati iniuria discordia, crimen, cursus Fatorum series, arcana, secreta, favor. Munus fatorum, Deorum, Deum [orig: Deûm]. Numen divum. Voluntas caelitum. Decreta sororum ferrea. Divum [orig: Divûm] iussa, monitus, monita, auguria. Responsa Deorum fatalia. Pensa sororum. Orbis fati immotus. Secreta voluntas. Arbitrium non enarrabile fati. Occulti miranda potentia fati. Secreti divina licentia pacti. Tacitae

sortes. Decreta latentia fati. Fati mira potestas. Fata, potentis quae de creta Dei. Vis rigidi fati adamantina. Occulti nomina fati. Fatorum lex, leges. Iusta quod occulta decrevit sanctio fati Dispositiva Dei verba. Diphthera firma, certa Dei.

Fatum arcanum, occultum, latens, inclusum, caeleste, mortale, terrenum, diurnum, praedictum, cognitum, vicinum, futurum, venturum, instans, veniens, posterius, stans, medium, par, aequale, iunctum, mixtum, commune, publicum, plebeium, civile, vetus, memor, praeceps, subitum, rapidum, torrens, poscens, urgens, agitans, auctor, testis, ducens, trahens, debens, certum, mansurum, immensum, magnum, maius, melius, optimum, prosperum, benignum, secundum, mite, candidius, concors, felix, triste, prosperius, abundans, victrix, mirum, mirandum, stupens, tremens, dubium, dubitans, incertum, ambiguum, versum, adversum, diversum, sinistrum, impar, malum, peius, renuens, prohibens, nolens, obstans, inutile, importunum, iniquum, avidum, avarum, rapax, asperum, immite, minans, invidum, livens, grave, noxium, violentum, acerbum, pessimum, impium, saevum, vapiens, dirum, miserandum, horridum, crudele, cruentum, ineluctabile, insuperabile, inexorabile, miserabile, lacrimosum, triste, immotum, invictum, imbelle, caecum, tenax, secretum, immobile, inevitabile. Non aequum. Non longum. Nodum agens. Non mutabile. Nulli mutabile divum. Sideribus pendens. Coeptos servans cursus. Ordine iens. In bella vocans. Ad aspera versum. Caligine mersum. Cui pietas contra tendere nulla potest. Quod calliditas vincere nulla potest. Quod format ad arbitrium nostraque, nosque suum. Quod Dei iussu fixum, fundatumque tenetur. Cuique suas metas dans. Quo fune Prometheus solvere nemo potest aliquem.

Pensum Parcarum melius, severum, festinatum, malum, ferratum, inexorabile, dirum, Stygium, putre, ultimum, iteratum.

Colus Parcarum plena, dextra, severa, nigra, irrevocabile, plena, suprema, extrema, tarda, turpis, vacua, consumpta. Amicta lana.

Filum Parcarum candens, forte, immobile, atrum, damnosum, exactum, ruptum, ultimum, repetitum.

Omnia fato gubernantur, es geschicht alles aus Gottes Schickung.

Omnia fatale studium currunt. Cuncta currere coguntur, quo se fert linea circi. Nexus causarum violentus, scriptus in astris, et conspiratio stellarum duris aliquem fatis subiciunt. Mystica quemque sui moderatur sanctio fati nolentem rapiens, sed ducens sponte sequentem. Series sua quemque sacris inscripta tabellis pergere fatales cogit in orbe vias. Fata manent omnes immota. Praeceps agit omnia fatum.

Sic fuit in fatis, es ist also Gottes Wille gewesen.

Contingit, accidit, evenit fato, fataliter, lege fatali Iovis, Numinum imperio, munere Deorum, Superorum numine, Diis auspicibus, auguriis Divum [orig: Divûm], non sine numine Divum [orig: Divûm], vi superum [orig: superûm]. Fata sinunt, volunt, vocant, iubent, dant, agunt, poscunt, cogunt, movent, obstant. Lex aeterna vocat. Vis caelestum iubet Sic placitum Parcis. Sic fila sororum patiuntur atra. Sic fata tulerunt, ferebant. Sic Dii, superi voluere. Sic Parcae volunt. Fatis adactus. Fatis hos asservatus in usus. Nonfas est fixum ire refixum. Certum est et inevitabile fatum. Nemo potest quicquam contra immutabile fatum. Fixa Dei manet imperiosa voluntas.

DE CREATIONE. Creator, Schöpffer.

Creatrix, Schöpfferin.

Creare, aus nichts etwas schaffen.

Materiae sine seminio miracula rerum fingere. Res mundi ex nihilo, non ullo extundere rerum semine, non atomis novare. Ingentes orbes producere mundi. De nihilo creare. Magnum per inane coacta semina terrarumque, animaeque, ignisque, marisque conformare. Durare solum. Discindere Nerea Ponto. Seminibus nullis essingere moenia mundi. Haud casu mundi domus confluxit. Non fortuito fluxu coierunt cuncta creata. Rudis, indigestaque moles, quam dixere chaos, paullatim sumere formas incipit. Res Deus e nihilo gignit. Ingentes operum moles sine semine surgunt. Concrescit mundi tener orbis.

DE MIRACULIS. Miraculum, ein Wunderwerck.

Dei, nullo artificum cultu, sensuve imitanda per orbem. Magnum et memorabile mirum. Res quae non hominem, sed facit esse Deum. Facta stupenda Dei. Virtus Dei, terris cognita, in magnum adducens mortalia corda ftuporem. Res praeter morem gestae. Ausus insueti. Mira memorandaque facta. Ausa mira, insignia. Quod simul stupent Eous et vesper. O mera mira Dei! mera mirima; maxima mira. Patrum non ulli forsan credit: nostra maiora fide, maiora loquela [orig: loquelâ].

Miraculum stupendum, editum, propius, speciosum, novum, insolitum, inauditum, insuetum, regium, barbarum, saevum, non imitabile, divina [orig: divinâ] virtute patratum.

Prodigium caeleste, laetum, varium, crebrum, mirabile, amplum. Novum, dictuque nefas. Immane relatu. Morans Parcas frustra.

Miracula edere, Wunderwerck thun.

Mira patrare. Miracula patrare. Edere miraclum. Opus insolitum facere. Concinnare aliquem mirantem. Edere mirandum, nullique imitabile factum. Edere divinae virtutis argumenta stupenda. Ferire oculos imagine mira [orig: mirâ]. Stupefacere terras. Oculos retinere auresque. Oculos animosque morari. Reddere non solito mirandum more popellum.

Aquamin vinum vertere, Waser zu Weine machen.

Liquidas in vinum vertere lymphas. Fontis aquam Bacchi latices convertere in atros. In latices undam Lenaeos vertere. Aqua [orig: Aquâ] vinum facere. Vertere aquam in vitrea pocula. Vitreum liquorem simplicis undae mutare flavo nectare. Vitrei latices Bacchi didicere saporem. Inopsque meri vis, quam vertit praesens ex flumine christus, amoena pectora gustantum potu permulcet optimo.

DE ANGELIS. Angelus, ein Engel.

Spiritus expers corporeae molis. Auctorem simulans opus. Opus flammae instar habens, instar et ignis. Luce satur. Cui radios de luce sua [orig: suâ] Deus indidit, et cuncta virtutem semina habere dedit. Leves sine corpore vitae. Celeris sine corpore gens. Flammae simplicis agmen. Sine pondere turba. Acies flammae assimilis per inane volanti. Volucres sine corpore mentes. Vitae volucres.

Angelus bonus, guter Engel.

Puer pennatus. Puer actus ab aethere praepes. Nuntius caeli demissus ab arce. Aetheria soboles, propago. Effalgens pictis puer alis. Fidus vigil. Divini nuntius oris. Iuvenis tergo alatus. Volucris minister. Ex alto iuvenis demissus olympo. Adstans tutor versantibus in officio. Fidus

mentis Achates. Cui custodia nostri est credita. Qui nostrae saluti vigil excubat. Caeli soboles atque aulae stellantis alumnus. Puer haud volucri de gente extremus. Nuntius ille sacer. Iuvenis effulgens in vestibus albis. Celer stellata [orig: stellatâ] in veste minister. Aliger alumnus. Minister fulgentibus alis. Rutilus caeli alipotens. Angelus excubitor. Siderea [orig: Sidereâ] missus nuntius arce. Aequatis volucer pulcherrimus alis. Qui fulget prima versicolore puer. Magnus ales celsi decus aetheris. Aliger verax Olympi. Interpres verendus. Nuntius Deorum. Praepes Olympi. Aliger caeles. Volucer demissus ab aethere praeco. Alipedum de gente sacra iuvenis. Flammeus ales. Penniger intonsa signans puer ora iuventa. Rutila puer pennatus lapsus ab aethra. Lacero puer actus ab aethere praepes. Aliger aetheria de sede nitentibus alis. Caelos effulgens sub nube serena. Fidus ab aethere custos angelus. Alitibus de civibus, fratribus unus. Angelus heros, caelestis nuntius aulae. Ales ab excelso iuvenis delapsus Olympo. Aetheria demissus sede minister.

Nuntius ales, fidus, bonus, pennipotens, alatus, alacer, caelicus. Propior radiantibus alis. Insignis facie. Ex alto missus Olympo. Ingentes explicans alas. Caeli convexa petens. Qui tectis insuetum diffundit odorem. Alternans humeros. Quem celeres vehit penna per auras. Immensa secans ventorum spatia. Ima petens. Aera tranans. Scindens nebulas. Qui longe nubila linquit. Euros ante volans. Ocior et ventis, et fulminis ocior alis. De caelo nobis nuntia sancta vehens. Celer nuntius labens per nubila cursu aerio. Nuntius aeripes Nazareth arva petit. Aliger raptim stridentia fudit ventorum spatia, et rapidis adremigat alis. Aquilae similis, quae sidereos secuit ut tractus [orig: tractûs] et late per auras evolat. Qui datus custos haeret iam a limine vitae. Cui cura est a nobis procul avertere manes Tartareos. Caelici regis famulus. Adstat, inadspicuus licet, et tespectat in omni Angelus angello. Qui pia iussa Dei rite minister agit. Qui Iovae obsequitur, nutusque observat heriles. Sublimes celeris quem vexit pluma per auras. Qui, ceu mellificae fumum, sic hospitis aedem illius fugitat, quem vitae crimina foedant. Hominis custos, animaeque minister. Qui mentem exceptam manibus caelestibus infert sedibus, inque sinus Abrahae deponit eandem, non secus atque foret iuratus ad hoc opus unum.

Chorus Angelorum, Englische Heerscharen.

chorus, agmen, populus, nubes, caterva, globus, exercitus, turma, turba, vis, grex alituum, aligerum, sanctorum, volucrum, alitum, caelestium, superum comitum, caelicolum, caelituum, alipedum, Angelorum, iuvenum, felicis Olympi. Aligeri iuvenes, pueri, ministri, fratres, populi proceres, greges, custodes hominum, flatus, famuli, genii, comites puerorum, chori, alumni, cuncti divumque hominumque ministri. Aetheriae mentes, phalanges, animae, excubiae. Aetherii gens incola caeli. Felicioris aetheris incola. Sancti volucres, novagens radiantis Olympi. Custodia publica mundi. Mentes beatae. Famuli communes humani generis. Nostrae salutis administri. Dei custodia numerosa. Examen Angelicum. Caelituum spirituum turba fidissima. Caelituum cohors. Phalanx enthea. Seraphina phalanx. Siderei cives Entheae phalanges. Angeli corusculi. Piissimae sodalitatis ordo. Sacri exercitus ministri. Totius tutela mundi, caelici satellites. Patris entheata turma, publicique praesides. Fida gens Deo. Ministra gens homuncionibus. Qui tenaces aequitatis nos tuentur nostraque. Aligerum [orig: Aligerûm] puro globus igne coruscus.

Fidum agmen caelestis militiae. Caeliea phalanx entheorum pusionum. Spirituum fidissima turba. Tot Omnipotentis alumni. Volucres caelici Ducis administri, nos suis gestantes manibus, Aligerum [orig: Aligerûm] legio sacrarum. Omnipotentis Heri famultus. Aligera caterva. Turmae militiae caelestis. Aliger caeli alumnus. Velox volatile genus. Pennatae acies. Caelivagi Iuvenes. Plumipedes acies. Volucres caelici Regis famuli. Quirites aetheris. Fulgidi caeli, Polici Quirites. Cherubina agmina. Maxima spirituum legio, quae servit IESU. Agmina caelestis famulatus. Aliger ordo. Factus ad excubias Iustorum exercitus ales. Superae manus ignea turmae. Domini satellitium. Nostri custodia corporis et rerum. Gens aetheris alti. Alipedum caelestum acies, gens aethere nata. Caeli stellantis alumni. Alituum auxilium. Genus, vulgus volatile. Aligeri munia sancta chori. Volucer pictis exercitus alis. Spirituum natura bonorum. volucres pluma [orig: plumâ] pernice ministri. Genus acre poli. Nivea [orig: Niveâ] iuvenes in veste corusci. Famuli piorum. Volucres pueri, caelique effufa iuventus. Curia sancti aetheris. Spirituum casto numine plena cohors. Turba ministra hominum, turba ministra DEI. Agmina caeli distenta officiis. Caelestes animae. Aligera caeli militia. Sidereus maniplus. Innumeri iuvenes lucentibus alis. Servitiis devota meris gens. Officiis gens dedita castis. Aurae famuli. Iuvenes corpus velati praepete penna [orig: pennâ].

Oratores gemini de gente ministra [orig: ministrâ] caelicolum. Aligerum turmae rutilantibus alis. Iuvenes ardore corusci. Praepetibus pennis agmina. Alipedum cognata cohors. Caeli Iovaeque ministri. Turba volucris aligerum, quae suaviloquis concentibus implet aethera. Aligerum mirando numine turmae. Caeli felicis alumni. Humano generi genus indole praestans. Caeli iuvenes divinae robora gentis. Cives aetheris alti, participes lucis divinae. Servitiis devota Dei, casta agmina caeli. Animae purae. Unanimi fratres, hominumque Deumque ministri. Satellitium Domini, custodia nostri corporis, ac rerum turba internuntia. Volucris concio sancta gregis. Servitiis hominum gens nata, Deique labori. Alata caelorum agmina, corusca flammis oreque, vibrantiora fulgure, ut conditorem saeculis tollant tubae sono omnibus. Angelorum natio, quae laudibus Deum suis cunctis honorat saeculis, et iussa mandantis statim toto facessit impete; per quam Deus mortalium tuetur ac regit vias, et saepe mirandis suam servat modis Ecclesiam. Beati praepetes, Dei fideles nuntii, simul creati cum nova [orig: novâ] nascentis orbis machina [orig: machinâ], quos contumax contra Deum non extulit superbia, sed in fide superstites. Caelestis illa concio, nitore vincens Hesperum, splendore Solis lumina, puras nives albedine, pernicipr ventis, magis premens retento flamine. Caeli ministri flammei, qui nostra servant omnia contra furores, armaque, currus et ignes hostium, contra leones vinclaque. Aetheriae caelestum animae, vitaeque volucres, quae denso stipant primorem examine mentem usque ministerio intentae, iussaeque rotata sidera perpetuo torquent volventia mundi.

Gens beata, ignita, pernix, pervigil, micans, superna, aligera, glomerata, pura, clara, flammea, caelestis, aethere nata, aere pendens.

Chorus medius, felix, ales, pennatus, pennipotens, sacer, angelicus, castus, igne micans. Volitans ad sacra iussa Dei.

Angeli aligeri, volucres, circumfusi, flammantes, plumipedes, incliti, flammipedes, caelivagi, laeti, aetherii, celeres, alati, alipedes, corusci, lucentes, pennigeri, paeana canentes, pulsantes curvas citharas, et voce canentes. Qui caeli supera alta colunt. Pars militiae fortissima nostrae. Qui prima [orig: primâ] facti statione tenaces ante creatorem stant sine fine Deum. Qui superae domus moenia celsa colunt. Uno Deo leviores, cetera summi. Altae fulgentes lucis honore. Caelesti Iuce

beati. Quos Deus humano custodes addidit usu. Quorum, non horruit uti parte ministerii Numen, qui in omnia totum se diffundit agens, ut solus in obvia rerum munia sufficiat. Quos hominum numquam terrestria saecla mereri paenitet officii. Quos sic adamantina recti vincla ligant, ut non ullius causa ruinae sit speranda. Noxia quaevis rite coercentes manifesto a lumine missi. Militiae caelestis honor. Qui nos et nostra fideli cingunt excubitu, qui quaeque intuta viarum tuta procurant, qua castus inambulat erro, quique profecturas animorum e corpore mentes tollant ad caeli semper florentia tempe. Qui dextra [orig: dextrâ] famulante polos mundique rotatus [orig: rotatûs] volvunt ambages, solemque et cornua lunae. Nostrarum rerum comites vitaeque. Qui laude perenni conclamant celebrantque Deum, famulantia sueti ferre ministeria, et iussis parere supernis. Qui iustos servant inter discrimina mundi. Acies pennatae, felices Olympi populi, polo exsultantes et applaudentes superum [orig: superûm] regi. Alternantes manus [orig: manûs] per inane, et pennis secantes alta nubila. Aetherei cives croceum stipantur in orbem, et circumfuso Triadem splendore coronant. Volat aethere toto caelicolum [orig: caelicolûm] glomerata phalanx: cava nubila pennis plaudit. Ignei Spiritus caelum tenentes, qui Deum in luce magna [orig: magnâ] et invia [orig: inviâ] intuentur, nee tamen deserunt terras ministrantes illis, qui DEUM colunt vero pectore. Qui mortis in certamine sunt praesto nobis, ac suas lectis nec aegrotantium, linguis nec invocantium, aures manusque dimovent. Qui levibus pedibus stellantem pulsat Olympum grex superus.

Michael Archangelus.

Fortis, potens, validus. Caeli Archistrategus. Niveae Dux cohortis. Sancti strategus agminis. Michaelis dextera vindex. Fremebundi Averni terror. Sidereae caput phalangis. Aureis coruscus armis. Ante alios genios pulcherrimus omnes. Michael ter-inclitus auctor militiae caelestis. Caelestes qui ducit in arma phalanges. Dux Angelicae fortissimus aulae. Caelestibus fulminans armis. Et reluctantem Draconem Averno impegit, et rebelles in umbras dimisit. Humero supereminens omnes. Qui manu ultrice fulmen caducum vibrat in sontes. Angelici dux agminis ille Michael, militiae dux ipse sacrae. Praepetu pulcherrimus. Caelitum princeps ducum. Dux alitum ales mentium. Volucris ductor agminis almus. Volucrum caelestum maximus ales. Dux super alite coetu. Michael ductor. Caeli iuvenum praepes pulcherrimus.

Raphael Angelus.

per varios casus reduxit patrias in aedes. Cuius ductu Tobias tot potuit Fortunae casus volvere. Qui Tobiae comitatus iter per longos terrarum tractus patrios in lares reduxit.

Gabriel Angelus.

Venustus, roseus, candidus, pulcher. Forma ante alios pulcherrimus omnes. Aliger aethereae longe pulcherrimus aulae. Salutis humanae nuntius. Caeli iuvenum pulcherrime praepes, quem aeternus Pater honore tanto est dignatus, ut fieret humanae salutis sequester.

Diabolus, Teussel.

Daemon. Cacodaemon. Satanas. Sannio. Miastor. Impostor. Coluber. Anguis. Hydrus. Hostis. Draco. Serpes. Seps. Hydra. Leo. Dux. Tortor. Praedo. Orcicola. Praedo Stygius. Fraudum repertor. Dux Avernicola. Praeses Orcicus. Orci tyrannus letifer. Orcicux heros. Improbus agyrta. Invisa caelo et terris bestia. Rex ferreus Orci. Corniger heros. Tartareus tyrannus Ater Orci hostis. fumosi portitor Orci. Erebi rabies, inferna Lupi vis. Auctor et inventor peccati. Cerberus exulans. Anguis victus. Crocodilus Averni. Semmanus. Lupus. Canis. Tyrannus. Hydrus atrox. Iuppiter infernus. Satanae versuta ciconia. Cristatus tetra colla coluber. Magni simulator iudicis hostis. Rex, dux, princeps, regnator Erebi. Arbiter Orci Moderator Averni. Mundi regnator opaci. Nigrae lux cohortis. Dis ferus. Humani generis foedissimus hostis. Stygius Deus. Atrox umbrarum regnator. Rex illaetabilis aurae. Tartareus tyrannus. Serpens portentiferis imbuta venenis. Niger Praeses. Inventor scelerum. Phlegethontius haeres. Suasor mali. Scelerum, fraudisque magister. Miserae deceptor subdolus Evae. Dux Stygii gregis. Caput anguis aviti. Bestia bella movens humanis mentibus. In crimine caedis et ignis ductor. Caede ferox et cui semper mendacia curae. Atri Spiritus Orci. Quondam ales de gente poli. Dux primus averni. Noctis pater atque Erebi rex. Vitii sator. Immanis tortor Averni. Sceleratus Spiritus Orci. Saevo grassator ab Orco. Imi Acherontis heros. Callidus inferni praestigiator. Satan animarum ille helluo. Humani nominis hostis. Stygis incola. Iuratus miseris Satanas mortalibus hostis. Auceps animae. Cumprimis subdolus, unum securum nobis qui non sinit esse diem. Heros impos, et improbus heros. Stygii ferus arbiter Orci. Spiritus Orci, ingeniosus ad omnes exitii facies. Atque Dei, atque hominum infensissimus hostis. immane cavernis e Stygiis monstrum. Satanicus Proteus Orci. Infestis instans hostis teterrimus armis. Audax ille leo, qui semper oberrat, hiante rictu, conquirens quem Ianiare queat.

Erro, qui numquam defessus obambulat orbem, et capit astutis pectora laesa dolis, opprimit incautos, prudentibus arte resistit.

Daemon perversus, malignus, niger, acer, teter, horridus, horrendus, infernus, torvus, perfidus, saevus, pervigil, ferox, foedus, dirus, malus, multiscius, horrificus, callidus, fallax, vigil, versutus, rebellis, superbus, impudens, infestus, vafer, trux, exsanguis, inaspectus, lubricus, malesuadus, pellax, acerbus, noctipotens, volucer, invidus, centimanus, centumgeminus, caeruleus, Stygius, hians, informis, foedus, pugnax, immitis, reprobus, improbus, asper, mordens, mendax, acerba fremens, seditione potens. Fraude nocens. Pulchris semper contrarius ausis. Qui miseros homines indagat, et astu excutit arreptae caelestia semina lucis. Miseros eludens parentes. Qui voluntatem deluso in pectore fregit, grata creatori quae fuit ante Deo. Flammea semiferi capitis gestamina quassans. Astu instructus et armis. Reprobus semperque odiis et crimine saevo infensus. Regna tenens inferna sub Orco Taenario. Mortales inhians Getuli more. leonis. Tartara nigra colens. Sulpureas habitans, nigraque tecta domos. Mille quem non excubiae, quem non signata repellunt limina. Cui persuaso fallere rima sat est. Qui homini nocte silente obicit innumeris spectra magisteriis. Quo non versutior auceps temporis ac rerum; Stygiis qui praesidet undis. Qui fecundum pectus dum concutit, inventae novit fraudi superaddere fraudem. Cui plurima caedes, iraeque, insidiaeque, et prava calumnia cordi est. Cui nondum causa irarum crudique dolores cesserunt animo, sedet alta mente repostum iudicium Triados, spretaeque iniuria gentis, genus invisum rapti superae arcis honores. Tartareis digressus ab umbris terrarum cunctas transit in orbe vias, quocumque venit scelerum desudat in ausis, inque nefas homines crimen et omne trahit. Qui piis adeo parcere latro nequit. Imperium Stygias qui tenet inter aquas. Ferrea diri regna satellitii. Saevius usque furit Stygii vis impia regni, et miscere simul fasque nefasque parat. Milleno praeditus astu, cui Furiae ingentes occultaque furta nocendi. Pios qui mille modis inhiat perdere mille viis. Longaevo temporis usu multiscius. Nocte dieque dolos varios struens nobis. Cireumiens, quaerens, rapido quem devoret ore, ut solet torva leaena feras. Artes cui mille nocendi. Qui praedam saevi more leonis agit. Pugnat in humanam summa qui fraude salutem. Struens variis mille pericla modis. Infensus gregi Dei. Qui

tortuosis implicat humana corda nexibus. Offundens animis nebulas sub imagine veri, et specie fucum dissimulante nocens. Induens externum simulatae lucis amictum, et intus habens praeter foeda venena nihil. Dolos versutis artibus aptans. Securo facinus semper in omne trahens. Eripiens mentem atque animis incendia miscens. Omnem eripiens miseris lucem, victisque veneno pestifero nebulas offundens metibus atras. Principio spargens occultu in pectora virus, vipereamque viris animam, caecumque furorem inspirans, odiumque animis et crimina linquens. Qui (miserum) in vadens praecordia ad intima sese ingerit, atque imis dirum implicat ossibus ignem.

Lucifer, Angelus.

Chori Angelici caput et iubar: alto excussus caelo, lucemque exutus in ima coniecit sese et nigris umbris immiscuit. Rex ipse Erebi, generis humani hostis foedissimus, nostras qui nititur mentes recto avertere.

Angeli mali, böse Geister.

Spiritus aulae Stygiae procaces. Plutonis horridi, invidi satellites. Accipitres Stygii. Harpiae immundae. Acre satellitium Plutonis. Sordida stygis monstra. Maniplus congrex. Tartarei tyranni. Iurata piorum agmina sanguini. Spirituum greges malotum. Damnata nigri commercia Ditis. Fratres Erebi truces, Stygii. Diri fratres immitis Averni. Malorum agmina Spirituum. Gens Erebi. Turpes Orci vultures. Stygiae agmina gentis. Agminae Tartareae stirpis. Nigrae phalanges. Stygiae gens atra plagae. Nigri ducis agmina nigra. Numina caeca Pluti. Tartareae squalentia numina lethes. Lucifugae pestes, blattae. Tetrae sine corpore vitae. Infernae acies, gens aethere pulsa. Tartarea monstra. Nigris manus importuna sub oris. Stygiae larvae. Furiae, Mommae, umbrae, lamiae. Noctipotens manus haud ignara nocendi. Truces animi sine corpore. Vulgus nubivagum. Lucifugi coetus. Varia atque bicorpora monstra. Tartarei proceres. Auctores scelerum. Tartareae haud ulli visae sine corpore pestes humana [orig: humanâ] facie crurum tenus, inde dracones. Noctivagi fratres. Superum quos ira Parentis caelo, immane nefas, excussit ad Orcos, Tartareisque genus miserabile mersit in antris.

Gens nigra, improba, Stygia, maligna, immunda, aspera, horrida. Cacodaemonum chori. Potestates aeriae, caterva regni sulpurei. Fera gens nigrantis Averni.

Coetus, quis [orig: queis] sunt in manibus rutilaeque faces uncique tridentes, quibus sontes animas subeunt atque ignibus urgent. Quos clam volitare per auras atque hominum perhibent mentes

abducere recto. Qui luctificum fumumque, atrosque procaci ore oculisque ignes et vastis naribus efflant. Qui scelera hortantes variis mortalia ludunt pectora imaginibus, rectique oblivia suadent.

Diabolica fraudes, des Teuffels Stricke.

Tentamenta Satanae. Nassae Tartareae. Laquei, vincla Stygis. Mirae, variae Stygis technae. Stratagemata Ditis. Casses, plagaeque, tricae, decipulae Tartari. Daemonici doli, turbines. Stygii callida dextra ducis. Sceleratae Daemonis artes. Mille Maeandri, fraudesque flexuosae. Callida praedonis Stygii commenta. Qui nostros lustrat, circumit atque lares. Callidus Satan, varia instructus arte. Non parcens studio atque labore, donec incautis paret damna necemque. Bestia mille tenens fraudes.

Lemures, Poltergeister.

Lemurum vaga turba. Tumultuantes Stygis crabrones. Noctis turbones. Cubiculorum turbines. Turbidi, Tartarei Alastores. Larvae infernae.

Lemures nocturni, nigri, Tartarei, atri, mali, mendosi, tetri, terribiles, horribiles, horrendi. Qui terrent animos hominum. Incutientes horrorem humanis mentibus. Humanis animis qui formidabilis, horror. Nocturno terrentes tempore. Grassantes noctu. Ludentes de nocte.

Spectrum, Gespenste.

Umbra hominis. Tenuis sine viribus umbra. Terribilis visu formae. Facies caelo delapsa. Effigies, figura, forma silens. Monstra silentum. Tenuis vultus spectri. Terriculamentum, terriculum. Mostellum.

Spectrum inane, vanum, nocturnum, noctivagum, fallax, infelix, horribile, pectora tenens. Par levibus ventis.

Simulacrum admirandum, magnum, carum, vagum, pallidum, falsum, fugax, functum sepulcro. Fallens miris modis.

Imago levis, atra, cava, dubia, trepida, turbida, tristis, ingens, laeta. Par ventis somnoque simillima. Frustra comprensa. Maior nota [orig: notâ] imagine.

Evanescere, verschwinden.

Subtrahere se aspectu. Amplexu proripere se. Eripi oculis. Oculos frustrari. Tegere caput. Auferri ex oculis. Auferre sese ex oculis. Umbris se condere. Nocti se immiscere. Medio sermone relinquere aliquem. Non oculis reddi. Nulli comparere. Umbra inter complexus excidit. Simulacrum in nubila cedit. Tenues disparere in auras.

DE STATU HOMINIS ANTE, IN ET POST LAESUM. Imago Dei, Gottes Ebenbild.

Facies Dei. Qua [orig: Quâ] conditor almus consimiles homines finxit honore sibi. Turpi deperdita lapsu.

Paradisus, das Paradiß.

Paradisi gaudia, splendor, venustas, voluptas, florida tempe. Perpetuo vernantia gramine rura. Paradisi nobilis hortus. Felix vallis. Rus beatum. Nemus sacru. Hortus Edenaeus, Edenius, amoenus, speciosus, spatiosus, odorifer. Arva felicia. Aurae fortunatorum nemorum. Sedes beatae. Elysium nemus. Paradisiaci horti. Fetus Paradisi hortus. Caeli semper florentia tempe. Sedes quietae. Qua stetit augustis Paradisus amoena viretis. Nova tempe, quae primus homo possedit. Laeta arva. Regna invia vivis. Sceleris loca conscia primi. Paradisiacus hortus.

Paradisus sacer, caelestis, insignis, pictus, splendidus, praeclarus, amoenus, florens, floridulus, genialis, recens, Eous. Hesperidum, hortis pulchrior, suavior, florentior. Ubi fructus perpetui, aeternaque gratia florum, vernaque temperies; primaeva hominis quies. Quem Phison et aqua [orig: aquâ] Gihon Tigrisque rigabant. Quatuor ex uno manant ubi flumina fonte. Largus ubi campos aether et lumine vestit purpureo, solemque suum sua sidera norunt. Ubi mollis amaracus omnes floribus et dulci aspirans! complectitur umbra. Ubi perenni flore gramineus ager blanditur, nemorumque voluptas nutritur aquis irriguis. Ubi ver perpetuum.

Arbor Paradisi vetita, der verbottene Baum.

Inconcessa poma. Dulces vetita [orig: vetitâ] arbore fetus. Pomi illaetabilis esca. Vetiti cupido pomi. Vetita [orig: Vetitâ] fetus ex arbore. Vetita ausa. Fatalis pomi sapor. Vetitum lignum. Vetita fructus ex arbore capti. Tristes morsus mali infelicis. Vetitum robur trunci pomum.

Lapsus primorum parentum, der Fall der ersten Eltern.

Lapsus funestus, tristis, mortifer, letifer. Quo dulces vetita [orig: vetitâ] decerpsimus arbore fetus. Infelix homo ieiuna guttura vitiavit fruge vetita [orig: vetitâ]. Cum prima novas egit dementia gentes, arboris auricomae caelestia carpere poma, poma gravi seros gustu laesura nepotes. Noxa et errata primi parentis.

Corruptio naturae, verderbte Natur.

Caro Stygio veneno infecta. Caro putrida. Tartarea [orig: Tartareâ] peste deperdita massa. Corrupta [orig: Corruptâ] de carne caro, de sanguine sanguis. Morte recidendus, ne pars sincera trahatur. Humana caro, quae a teneris in crimina prona.

DE PECCATO. Peccatum, Sünde, Missethat.

Delictum, malum, probrum, crimen, vitium, piaculum, admissum, commissum, flagitium,

nefas, scelus, nequitia, improbiras, malitia, labes terrena. Culpa, inquinamentum, vitiositas, reatus, inquinatio, transgressus, transgressio, offensa. Abdita culpae nota, Labes nigrorum criminum [orig: criminûm]. Mater mortis. Nimium opus ingratae mentis criminosum patratae culpae. Ausum turpiter. Errores scelerum non numera. biles Sordes reatuum. Lacuna criminnm. Scelerum sarcina moles, gravamen. Noxarum sordes. Lacus reatuum; Vitiorum gurges, criminum nigror. Tristissimum onus, gravis reatus. Peccati lutum. Scelus impiumque factum. Sagitta mortis. Detestanda lues et inexcusabile crimen, Damnanda culpa. Foedae petulantia vitae. Onus noxarum. Res odiosa Deo. Grave pondus criminis. Vitii foeda venena. Magna moles criminis, Turpe nefas labis. Spurcae pondera culpae. Immania pondera culpae. Macula criminis. Peccati magna, gravisque sarcina. Scelera impia. Abstrusae notae in codice. Vetera mala. Crimina noxia. Detersa, ablata macula. Notae. Communis labes. Animi scelus. Foedae sordes. Nefas humanae labis. Nostrae mala turpia culpae. Crimina foeda mundi. Nox humana. Pectora conscia culpae. Malefacta. Omnia pondera culpae. Labes et crimina. Scelerum tetrae sordes. Peccati moles. Macula pudenda. Tenaces culpae sordes. Vitii foedissima imago, observans oculis mcntis, Labes mundi. Parvi cupidinis ignes. Scelerum facies. Vitiorum nubila. Scelus eradens pietatem. Uber proventus scelerum. Nefaria semina scelerum. Maculae insessae. Grande piaculum. Vitium quod longo induruit usu. Res sacrilegae, quam proxima culpae. Scelerum [orig: Scelerûm] fumi, nebulaeque. atraeque paludes. Scelernm formae. Facta Lycambeis et Thuscis digna libellis.

Peccatum deforme, detestandum, novissimum, par, alienum. Quod Deum crebras irritat ad iras.

Crimen auditum, mavifestum, verum, veriffimum, falsum, novum, Vatinianum, notum, nobile, regium, meritum, tacitum, reticendum, commune, iunctum, parvum, immeritum, vanum, fictum, grande, magnum, omne, totum, grave, periurum, turpe. foedum, longum, noxium, fimile, fraternum, paternum, vetus, pruscum, conceptum, impium, dirum, saevum, nefandum, vetitum, non exiguum, non bonum, non leve, vix excusabile, letiferum, indelebile Dictum cui. Contrectatum diu. Obrutum multa [orig: multâ] nocte.

iuvenile, regale, hesternum, mediocre, intolerabile, impotens, allatrans, pigrum, iners, periculosum, mortiferum, domandum. A stirpe recisum. Nullo delebile saeclo. Non expiandum Stygio sulpure.

Sordes, quas genitrix, quas morum inseverit error. Quae prohibent aditu venientem ad propria Christum. Quas Iovae exemit sanguis, quasque eluit ardens vis in amore pio, quoque agnus tostus ab igne est.

Nefas humanum, maculosum, sacrilegum, tantum, maius, capitale, immane, immensum, vastum, geminum, duplex, monstratum, admotum, servile, gentile, cognatum, maternum; exsecrandum, insuetum, caecum, inausum, arcanum, ignotum, atrox, cruentum, horrendum, invisum, crudele inane, amotum, futurum, dulce, vile, grande, et morte piandum. Dignum conventu. Innumera [orig: Innumerâ] cultum formidine, Mixtum pietate.

Scelus mandatum, praeceptum, paratum, infandum, horridum, exitiale, pr ofanum, consanguineum, alternum, prius occultum timidum, coactum, ignavum, infectum. Phario maius. Mirandum visu. Triste et aspectu horridum.

Peccatum Originale, Erb-Sünde.

Nequitia nativa. Mala ferrugo. Nostrae contagia tristia culpae. Foedae contagio labis. Turpis contagio noxae. Crimen sequax originis. Transgressus priores. Tractae vitiosa ab origine sordes. Una femina malorum principium, lacrimas et funera terris inrulit. Peccatum, cui origo fecit nomina. Innati contagio morbi. Fomitis antiqui vitium. Veteris contagia culpae. Aliquid adhuc manens antiqua de sorde relictum. Noxa et errata primi parentis. Mortifera immundi contagia pectoris. Furti contagia aviti. Proavita [orig: Proavitâ] ab origine culpa. Antiquae notae vestigia. Contracta ab origine labes. Veteris contagia noxae, Labes antiqua parentis. Priscae vestigia labis. Noxa vetus. Contractae labis contagia. Veterum crimen parentum. Crimen veterum exitiale parentum. Veterum scelus omen parentum. Veterum culpa. Crimen generis commune. Veterum admissa parentum. Unius noxa. Primi scelus cxitialis parentis. Antiqua generis labes. Letiferae contagia culpae. Prisca commissa. Veteris crimen culpae. Lues, labes concreta. Antiquae mala contagia culpae. Concreta ab origine labes. Culpa, qua [orig: quâ] primigenae periere [orig: periêre] parentes. Erratum et tristi commissa

piacula lapsu primigenae. Accreta noxa. Priscae vestigia noxae. Contagio criminis omnes foedans homines. Insita nequitiae semina. Sceleris contagio. Adamigeni primaeva piacla [orig: piâcla] reatus. Reprobu veteris conamen Adami,

Peccatum actuale, würckliche Sünde.

Piaculum commissum. Admissum turpe. Furtum inane Commissum improbum. Crimen peractum. Nequitia admissa. Scelus sacrum. Commissae scelerata piacula culpae. Scelerosae crimina vitae. Dirus cumulus patrati mali. Lubrica errata vitae deviae. Virae fecta prioris. Vitae errata. Hominis aetas, heu! nimis impie acta tot in criminibus matris ab ubere. Nefas scienter ac volenter patratum ab universis mortalibus. Concepta in pectore labes. Actae crimina vitae. Commissa mundi lues. Facta pudenda. Amor sceleris. Violatio legis. Patrata domi. Scelus atque ausa crudelia. Coeptum immane. Sceleris cupido, molimen, vices, usus, ministerium.

Scelus recens, perfectum. Admissum ad aras. Non sponte peractum. Quod defrenato nisu fit et impete laevo.

Peccator, ein Sünder.

Peccati gurgite mersus. Peccati labe notatus. Immensa vitiorum mole gravatus. Transfuga legis entheae.

Peccator turpis, foedus, tristis, obstinatus, perversus. Suae qui plorat pondera culpae. Agnoscens vitii tetra venena sui. Horrescens transactae crimina vitae. Cuius mens gravi scelerum lue est inquinata. Reatibus praegravatus. Tot ac tot in quinationibus onustus primis ab incunabulis Multo notatus crimine. Quem scelus a legibus Divinis abstulit amens. Ingenti vitiorum mole sepultus. Cuius ante loculos pendet imago culpae. Qui iacet vultum sordidus ante Dei. Qui dolet culpae grave plumbeumque pondus. Qui ante oculos nil nisi culpa Dei est. Vulnera qui cordis iusta dolentis habet. Conscia mordaci conscindens corda dolore. Qui seriem scelerum motu meliore dolet, et gemitu agnoscit culpam, lateque sonantes horrescens poenas, et spe solante timoris implorat veniam. Qui peccasse dolet. Qui iustitiae promissae fidere gaudet. Pectora mordcia cui sunt conclusa dolore culpae. Dolens transactae crimina vitae. Culpam qui toto pectore deflet, et nihil auxilii inesse homini. Qui gemitu plorat veniam, confidit in agno, sanguine qui delet crimina nostra suo. Quem sua delicti pondere culpa premit. Qui fas atque nefas iam nullo fine patrandi discrevit

Nequam, Schalck.

Scelerosus. Verbero. Trifurcifer. Bipedum nequissimus. Non dignus, quem publicus alat aer, aut gerat terra: sed qui cruda [orig: crudâ] laniatus habena [orig: habenâ], sussixusque cruci leto damnetur et orco. Improbus, perversus. Vitiosus. Nebulo. Furciser. Vappa. Balatro. Scelestus. Sceleratus.

Nequam maculosus, infandus, dirus, nefarius, decolor, sceleratus facto. Sceleratus manus [orig: manûs] et corde cruentus. Scelerum capax. Scelerum minister. Scelere ante alios immanior omnes. Ad facinus velox. Nocens crimine. Insignis vitiis. In vitiis constans servus.

Scurra, Spottvogel, Lotterbub

Corrumpere, verführen.

Corrumpere mores, ocellos. Docere vias sceleris, fraudesque, furti praecepta dare. Instruere pectus dolis ad nocendum. Ab officio trahere. In fraudem trahere. Illice cesto in nassam ducere. In peius deflectere. Pellicere in fraudes, vitaeque tenebras. Impellere in seelus. Facere viam sceleribus. Vitiis praebere pabula. Ministrare vias fallendi.

Corrumpi, verderbet werden.

Animum vitiant contagia morum. Porrigit in plures labem contagio. Ingenuum labes corrumpit ephebum. Contagia morum infamem multis affricuere notam. Peccans vicinia sordes parti cipat genio transitione meo.

Peccare, sündigen.

Scelerum facies excludere multas. Delinquere. Committere. Ruere per nefas vetitum. Scelerum crimina pergere, urgere, continuare. Culpas culpis aggravare. Vitium vitio cumulare. Criminum aeftu superari. Ire per anfractus malorum. Leges sanctas et iura frangere. In vitium excedere. Succumbere culpae. Crimine labi. Labier in vitium. Dormitare. Habere quid vitii. Parare scelus. Moliri nefas. Audere scelus. Aggredi scelus. Adoriri nefas. Sordescere. Admittere scelus. Ad scelus ire. Deteriora sequi. Fronte deposita [orig: depositâ] vitio transcendere leges. Agere acta proterve. Veteres ire petulanter in artes. Vitam palustrem transigere. Vitae flexum male deformare agendo. Se quovis crimine defoedare. Non vitare tela inaspecti Satanis. Se scelerum spurcare luto et data foedera Christo fallere. ESolymis hortos Ierichuntis ire. Noxae sese astrinxisse reatu. Magna [orig: Magnâ] delebile poena [orig: poenâ] vitium praestare. Scelus cadit in quem. Facinus admittitur. Mens agit in facinus. Sinus patet magnus

peccatis. Nequities saevit. Noxia vincit poenas. Omne in praecipiti crimen se vertit. Ad damnatos mores natura recurrit, et sibi peccandi finem non invenit ullum. Plus credibili crescit scelus. Ab norma [orig: normâ] legis hominis enormius ausum aufert, noctique datos ad inhospita sanctis fraudum pellaci divortia pertrahit aestu,

DE CULPA. Culpa, Schule, Mißhandelung

Culpa gravis, maior, quottidiana, nova, communis, similis, admissa, praeterita, media, deprensa, manifesta, prima, media, professa, infausta. dira scelerata, vetus, tacita, latens, operta, falsa, decepta, minor, repulsa, non nova.

Noxa regalis. tristis, dira, miseranda, edax. Plena verecundi pudoris. Pectora rodens, mordens, rorquens, carpens.

Culpamin aliquem conferre, die Schule auff einen andern legen.

Incusare voce, qnerelis. Culpare, causari, imputare. Referri acceptum. Causificari. In quem diffundere crimen. Foedam alicui imponere culpam. Ponere in quo. Asscribere quem rei. Assurgere querelis.

Culpa [orig: Culpâ] carere, nicht Schuld daran haben.

DE CRUCE ET CALAMITATIBUS. Calamitas, allerley Creutz und Unglück.

Infortunia. Aerumnae. Nubila fortunae. Aegrimonia. Malorum sarcina. Fati necessitas. Iniqua fata sortis. Crux aestuosa. Adversitatum vortices. Crucis palaestra, amaritudo, malignitas. Res sinistrae. Tribulatio. Mali vorago. Malorum paroxysmi. Crux pharmacum salutis. Sortis vices, tetrae, trepidae, adversa fata, saevi ictus. Querelae sortis anhelae. Mali ilion. Afflictionum vincula. Agglomerata malorum agmina Sors summis plena malis, Fati nebulae. Sors adversaria. Molestiae extimae, multiplices. Fati minacis ferocia Malignae sortis periculosa alea. Mare, plaustra malorum. Assiduus fortunae fluctus, Dubius ac minax rerum status. Fortuna nullis aequanda, malis Fortunae ira, ictus, iniuria, crimen. Fortunae fuga. Malorum sensus, vis, turba, cumulus. Rigidi vis temporis. Immensa mali moles, labes. Dubia. Acerba Crucis sagitta caelitus emissa. Calidissima crucis fornax. Aestuosa crucis flamma. Fatorum spicula. Omnia extrema. Fortunae pericula, ineommoda. Clades Miserarum rerum turbo. Acerba fata. Saeva procella malorum. Fortunae vulnera, ruina, pestis. Procella saevientis fortunae.

Vis duri mali, fati. Saevis fortuna arnata procellis. Saevus fortunae tunultus, turbae, impetus. Violenria sortis iniquae. Ambiguae vis inimica Deae. Ferae fortunae violentia. Procella sortis turbidae. Adversae fortunae tela. Adversrincommoda fati. Nocui vis imptoba fati. Successus mutatus. Assultus nimium duri. Fortuna noverca. Ilias in triviis cantata malorum. Seges ampla mali. Lacrimosa tragoedia sortis. Dura fatorum tela.

Malum venturum, futurum, vicinum, humanum, tacitum, gliscens, subitum, recens, urgens, tantum, magnum, maximum, omne, grande, ingens, summum, deforme, grave, gravius, acre, nimium, immedicabile, indomitum, dirum, infandum, furiale, exitiale, cruentum, longum, vetus, perpetuum, serum, supremum, ultimum, levius, liberius, ambiguum, victum, mansuetum, solitum, proprium, par, publicum, alienum, iucundum, dulce, praedulce, non leve, penitus in viscera lapsum. Peius noverca [orig: novercâ]. Vix ulla [orig: ullâ] parte levandum. Finitum morte. Commune terris.

Fortuna adversa, mala, improba, iniqua, inimica, infida, titubans, anceps, urgens, sinistra, minax, indignans, indigna, arctior, manca, peior, sordida, noxia, invita, instans, infida, levis, adversa fovens. Dubio suspensa metu. Lassata periclo. Potens grassantibus procellis.

Sors in cognita, ferrea, privata nata, obscura, deterior, invida infesta, acerba, aspera, durissima timenda, exclusa, contempta misera, miseranda, aegra, non par, extrema, maior. Nullis toleranda populis. Leto durior omni. Ferea difficilisque. Pungenti stimulo alienum premens. Per tumidas agitata procellas. Quae pemit humanum sors onerosa genus.

Res adversae, turbatae, confusae, egenae, trepidae, laesae, afflictae, humiles, angustae, arctae, lassae, fessae, defessae, lapsae, fractae, retusae, mersae, attritae, parum laetae.

Casus fixus, praedictus, datus, praesens, unus, alternus, geminus, communis, consors, alius, brevis, praeteritus, novissimus, incertus, nobilis, maestus, lacrimosus, amarus, horridus, nefandus, turpis, pudendus.

Fortuna [orig: Fortunâ] adversa [orig: adversâ] uti, Unglück haben.

Adversae pressari sortis pondere, sarcina [orig: sarcinâ], molestiis. Gustare, ferre multos malorum paroxysmos. Fortunae pati vulnera, iniquis fortunae ictibus torqueri. Fati minacis experiri fulmina, tormina, lucibria. Contra turbidas ptocellas navigare. Infausto committitur omine pugna. Amphoram doloris sui ebibere. Fortunae mersari fluctibus. Duris exerceri undique fatis. Casibus urgeri duris. Ferri fatis. Casibus urgeri iniquis, acerbis. Fortuna [orig: Fortunâ] laedi iniqua [orig: iniquâ]. Fortunae ictu vulnerari. Configi telis fortunae. Adversis exerceri rebus. Agi, deici fatis. Ex aliis in alia fata vocari. Adversis premi. Percuti fulminis ictu. Fatis tristibus angi. Adversi iactari turbine fati. Affligi casu acerbo. Sortis inhumanae plurima acerba pati. Ancipites sentire vices sursum atque deorsum. Mille pati incommoda iniqui fati. Sorte premi adversa. Agi fortuna per adversas procellas. Mordacis aceti pocula multoties deplere. Fortunae saevis undique telis impeti. Gravibus sors premit atra malis. Saeva procella malorum obruit caput. Deserit eventus conatus rite secundus. Fortuna recedit, tonat, intonat, premit, perit, mergitur, urget, insequitur. Mutata novat fortuna fidem. Fortuna vultum contrahit. Casum fortuna miratur. Ingenium mala frangunt. Deus negat suceessus. Debilitat series immensa malorum. Aspera fata iactant afflictum. Fortunaadversa cadit. Dura agitant meates fata. Insana sors intonat. Fortuna invidet alicui, Premit urgentis vis improba fati. Exercet sois dira gravi usu. Sors inimica trahit saeva [orig: saevâ] rota [orig: rotâ]. Innumeris mens tota sepulta mals exaestuat. Tristis miserum fortuna tenaciter urget. Per adversas agitur fortuna manu cellas. Dura gravi fortuna manu quem tangit. Successum Dea dira negat. In angustum sors aliquem dura coercet.

Afflictus, geplagter Mensch.

Misellus, aerumnosus. Gravis aetumnis, malis. Indignus auxilio. Omnibus inops, egens. Expers opis. Nudus inopsque. Indemnatus Perditus. Infelix. Plenus mali. Expers auxilii. Captus fato deteriore. Haerens sub mali novacula. Cui sors odiosa tot ingratas tulit vices. Cui improba fortuna creavit fraudes, minas, molestias. Seiani equi possessor. Sinistris avibus natus inauspicato sidere. Expositus omnibus fortunae ludibriis, telis, ictibus. Cui nullam spondet fortuna salutem. Cui fortuna noverca. Quo cum crebro certavit sors adversaria. Cui nulla salutis, nulla opis apparet ratio. Auxilii et rerum

omnium egenus. Ipse mali gnarus miseris succurrere discens. Cuius multimode fortuna exercuit annos. Duris in cafibus haerens. Miser. Qui fatis urgetur acerbis. Quem duri casus urgent. Series quem longa dolorum frangit. Multa ferens vitae dispendia. Quem humili afflixit sors violenta solo. Nudus ope. Quem miserum exercent variarum examina cladum. Quem discrimina saeva fatigant. Miser qui terque quaterque vocandus. Fractus cladibus ultimis. Luctantem versat quem multa angustia rerum. Qui tenuem ac diram sortem trahit. Quem dura urget fortuna labentem. Quem mala multa fatigant. Omnis prorsus egenus opis. Extremae prorsus opis. Ducens extrema peromnia vitam, casusque indignos volvens. In lacrimis omnem vitam agens. Non mali ignarus. Quem vicibus duris sors inimica premit. In tristi squalore trahens aevum triste. Miser nullo parcente Deorum. Genitus ferendis adversis. Qui mala difficili tempore prorsus habet. Fortuna [orig: Fortunâ] usus iniqua [orig: iniquâ]. Quem Iovis ira premit. Quem fata impia tangunt. Cui infandum casum fortuna minatur. Eatis agitatus iniquis. Omnibus aerumnis affectus. Fortuna [orig: Fortunâ] casuque oppressus acerbo.

Rebus in adversis, im Unglück.

In miseris, trepidis rebus. Rebus deploratis. In misera sorte. Rebus in angustis. In rebus egenis. Rebus in arctis. Sorte tonante, fureute, boante tumultuante. Fortuna [orig: Fortunâ] stomachante, indignante, irascente. Cum malus ingruit horror. Horrificas rapida [orig: rapidâ] sorte tonante minas. Cum mens in dubiis rebus male tuta vacillat. Quando foris turbat sors mala, quando domi. Cum vis humanos deserit arcta viros. Cum nulla salutis, nulla opis apparet ratio. Cum sors violentior urget. Fractis undique rebus. Cum sors irato fulminat ore minas. Cum sors animos adversa fatigat. Cum sors fallacem mutavit nubila vultum. Cum tristes saevo sors iactat ab ore minas. Turbida cum vultum reboat sors fulmina. Cum dubia sub sorte datam vertigine laeva spem trahit in praeceps arbiter ipse poli.

Persistere in adversis alicuius, einem in Unglück beystehen.

Persistere comitem fugae. Praestare se constanter ad omne munus amicitiae. Manere fidelem, fidum ducem, comitemque fugae. Manere in suis officiis. Lapso permanere sidelem. Duris remanere in rebus amicum. Anchoram solam remanere rati lacerae. Duro cognosci tempore. Tangere corpus percussum. Iovis igne, et deploratae limen adire domus. Amare in adversis, si

quid amavimus. Afflictum non aversari amicum. Constanter profugum tueri. Ire ad amissas opes. Comitem exulis ire. Sequi aliquem ad extrema fata. Alicuius iter comitari maria omnia circum. Ad arenas Lybiae comitari. Socium se casibus addere. Socium se iungere doloris. Coniungere casus. Ferre iungum pariter. Vadere fidum comitem cui. Participem sese casus sociare in omnes. Haerere comitem exuli. Stat ad finem longa tenaxque fides. Exul habet comites.

Deserere in adversis, im Unglück verlassen.

Deserere miserum in malis. Deserere amici causam. Deserere fuga [orig: fugâ] laborantem ratem. Diffugere. In mediis aquis, in morte relinquere. Recedere. Fugere ruinam metu miseram. Dare terga amicitiae. Curam dimittere amiei. Temerare fidem. Fracto subtrahere colla iogo. Sequi fortunam. Referre pedem, nec passu stare tenaci. Perhorrere casus alicuius. Non ire ad amissas opes. Fortunae non esse comitem.

Illudere miseriis alienis, sich eines andern Unglücks freuen.

Ridere mala alicuius. Illudere capto, damnis. Acerbare voce dolores. Insultare casibus, malis, cui iacenti, capiti, hostibus. Despicere irrisum vultu. Gaudere adversis alicuius. Laetari casu, ruina [orig: ruinâ], morte alicuius. Superbire fletibus alicuius. Satiari ruinis alicuius. Inimico pectore fari.

DE PERICULO. Periculum, Gefahr.

Periculum propius, aditum, subitum, rapidum, novum, maturum, apertum, pronum, nocturnum, par, magnum, maius, caecum, omne, longum, serum, summum, supremum, extremum, ingratum, amarum, durum, saevum, metuendum, incertum, exitiale, triste, funestum, amarum, anceps, varium, inexhaustum, dirum, apertum, spretum, melius, egregium, animosum, dulce, blandum, garrulum, inextricabile, non falsum, ultimum, praesentaneum, non fictum, haud parvum, exhaustum saepe. Gravius vero. Admotum metu; unum et commune. Supra caput imminens.

Discrimen parvum, tenue, leve, dubium, tutum, pulchrum, apertum, tantum, longum, letale, pulsum, varii casus, milleque discrimina rerum.

Fatum supremum, extremum, novissimum, vetus, grave, quodcumque, laboriferum, anceps, funeslum.

Adducere in periculum, in Gefahr stürtzen.

Trahere secum omnia mersa. Trahere secum ad umbras. Onerare malis. Detrahere in cladem. Rapere secum sub Tartara. Mergere malis caput, se aliosque ad Stygia. Mergere funere quem. In dura pericula mittere. Suis miscere malis. Suae miscere ruinae. Fata alicuius miscere suis. Com.-munes alicui miscere favillas. Esse causam mali, leti, funeris. Obicere hosti. Traicere in pericula. In duro certamine linquere. In morte relinquere. Cumulare. adversis. Ad mortem perdere. Digerere poenam in quem. Fabricare pericula. Magnum malorum agmen creare. Movere funera genti. Vertere secum. Suscitare poenas. Caput in poenas exponere. Perituro addere. Praecipitare in casu. Praecipitare in pericula mortis. Dare praecipitem. Dividere cladem in orbem. Exercere periclis. Agere exilio Suis aliquem foedare ruinis. Iacens, moriens trahit secum. Timere antiqui funesta pericula casus. Exitiale mihi fortuna minatur periclum, In aperta mittere pericula.

Periclitari, in Gefahr seyn.

Periclitari capite. Ultro caput obiectare periclis. Adire labores. Subire pericnlum. Lustrare pericula. Audere extrema. Irrisum se damnatis offerre periclis. Incerta pericula sufferre. Vita laboriferis circumvallata periclis. Offerre, exponere corpus periculis. Maris et terrae exhaurire pericula. Aspice me quanto rapiat fortuna periclo. Fortunam suam per summa gaudet exercere pericula. Pro te vel rapidas ausim maris ire per undas, et corpus submittere flammae. Passu non longius uno abfuit a nobis extremae linea vitae. Caput cunctis devotum exponere poenis. in, sub pericula mitti. Ferre omnes casus. Duros perferre labores. Pati quid acerbi. Ultima, extrema pati. Iactari periclis. Agi casibus. Exerceri fatis. Fatis urgeri acerbis, Deberi, frangi fatis. Media [orig: Mediâ] in morte teneri. Esse in discrimine leti. Volvere casus in malis mediis Casibus exhauriri, Pericula non parva circumstant, exspectant aliquem. Casus manet, perse quitur, agit res. Casum fortuna minatur. Est spes nulla salutis. Fortuna fatigat, agitat, mergit Timor it propius periclo. Gravius manet exitus. Adversa vocant. Mors est ante oculos. Parcae fila legunt extrema. Non sum remotus ab aleae periculo. Non est in tuto res stabilita loco, pro icere dulcem vitam per mille pericla. Vitae discrimina impeadent.

Periculose agere, gefährliche Dinge vornehmen.

Laborare in Cbarybdi. Ope Daedalea [orig: Daedaleâ] niti, ceratis pennis, daturum nomina ponto. Sine cortice nare. Oleum addere camino. Incedere per ignes. Catulos leaenae cum periclo movere.

Extm periculum esse, ausser der Gefahr seyn.

In portu navigare. Ex discrimine totus enatavit. Ereptus imminentibus vitae periculis. Res est in vado. Duabus anchoris niti. In utramvis aurem: in utrumvis dormire oculum. Non in salebris pes haeret amplius aut luto. Salutis ex hoc liber est discrimine. Res est in margine portus. In portum vento ratis acta secundo est.

DE MARTYRIO. Martyrium, der Märtyrer Leyden.

Gloria martyrii opima. Martyrii sancta corona pii. Parta corona nece. Deorum mortis genus. Martyrii gemma superba. Laurea martyrii. Insignis rapiendae causa coronae. Nobile proelium, quod super astra manet manet merces pulcherrima.

Martyrium pati, umb Christi Willen sterben.

Pro templis arisque suum effudisse cruorem, atque ita purpurea [orig: purpureâ] caput insignire corona [orig: coronâ]. Pro vero mortalem effundere vitam fortiter, atque suo testari vera cruore, et petere insignem palma [orig: palmâ] victrice coronam. Christum per vulnera fuso [orig: fusô] sanguine testatum laetis meruisse piorum adscribi ordinibus. Fidem sacro [orig: sacrô] sancire cruore. Contemnere vitam, perque ignes et tela ferae se opponere morti. Unicum Deum fateri sanguinis dispendio.

Martyr, ein Märtyrer.

Gloria martyrii cuius opima viget. Martyr ovans caelos retinens. Martyrii sanctam cui mors extrema coronam offert. Qui vulnere ferri munere martyrii gemma superba nitet.

Martyr inclitus, insons, innocuus. Ponens vitam pro verbo Dei. Condocta semel qui morte tuetur dogmata. Sanguine confirmans dogmata vera suo. Qui patitur pulchram pro Christi nomine mortem. Pro Domini verbo tristia fata ferens. Innocuum laeta [orig: laetâ] qui fundit morte cruorem nomine pro Christi. Occumbens leto pro sancto numine Christi. Sinceri propter verbi pia dogmata vitam profundens. Sanguine qui fuso fert pulchra tropaea. Verae pro relligionis amore proiciens animam profuso sanguine. Eliciens devoti sanguinis imbrem. Qui sanguine fuso aeternam meruit per tristia vulnera palmam. Purpurea [orig: Purpureâ] caput insignitus corona [orig: coronâ]. Induens partam nece coronam, pictasque palmas suo colorans sanguine. Insignes perpessus morte dolores pro Christi decore et verae pietatis amore. Dulce caput patiens propria [orig: propriâ] cervice revelli, Christum

animo numquam. Saepe oblata alta [orig: altâ] cui spreta est purpura mente; Longe alios flagrans inhiat qui corde rubores. Paratos offerens animos sano pro dogmate Christi.

Martyres.

Flos hominum e reliquis exceptus fecibus orbis, et quos ipse suo signat honore Deus. Clarum iubar inter omnes caelites, qui grege pro Christi quondam fudere cruorem, et nunc in caelis alma tropaea getunt. Qui Christum impavidi quondam cecidere professi. Testes boni, quis [orig: queis] numquam quicquam Christus negavit. Quos nec catenae, dira nec mors terruit, sed tale damnum sanguinis lux post rependit largior. Qui Christi pro nomine vitas effudere, alacres in aperta pericula euntes. Proceres, qui sanguine fuso ante diem vitae pro relligionis amore proiecere animas, meriti post funera caelum. Purpureos inter proceres qui sang vine fuso per varia aeternum meruerunt funera palmam atque humiles celso mutarunt [orig: mutârunt] aethere sedes. Qui Christum animis pulchroque olim per vulnera fuso sanguine testati laetis meruere piorum adscribi ordinibus. Innumerae plerumque acies matrumque virumque, virginibus mistae et pueris contemnere vitam, perque ignes ac tela ferae se opponere morti gaudentes, agni laverunt sanguine vestes, quae superant candore nives, caelique serena [orig: serenâ] nunc ex parte Dei aspectu et splendore fruuntur. Qui superant candore nives, caelique serena [orig: serenâ] parte Dei aspectu nunc et splendore fruuntur. Quis [orig: Queis] funere vitam est extendisse datum, et Christo persolvere honores.

PROPRIA MARTYRUM. Stephanus, Protomartyr.

Iuvenis Levitaefortia pectora, primus martyrii qui sibi lauream vitae prodigus induit. Qui quondam iuvenis caeli per aperta serena vidit adesse Deum, Stephanus, dum firmior ipsis ibat ovans saxis, omnique potentior ictu, te moriens vitam confessus, Christe, recepit. Insignis iuvenis, quem sorte legebant accinctum mensis templi de more sacrorum.

Stephanus, Iuvenum confidentissimus. Fidei plenus. Quem saxeus obruit imber. Horrisono lapidum nimbo et crepitante procella [orig: procellâ] obrutus. Sopitus turbine saxi. Cuius oberrabant aures et tempora circum saxea telae, seges lapidum, glans aspera terrae. Cui crebro impetu nimbus a tergo venit, et cervicem allidit, et una vocem animumque rapit. Audens pro nomine Christi. Nullius exemplo inductus, profundere vitam inter saxa nivis ritu volitantia et ictus. Fatis ferens sublimem sese. Cui rupta est saxis frons candida, crassus et ore reiectus cruor, et mixti cum sanguine

dentes. Qui palmam primus meruit, sanctamque coronam in. tendit capiti, de qua sibi nomen inhaesit. Ille fidem accendens prece quispe suscitat ultro laetam animam leto. Toto cuius ab ore loquentis fulgor fit radiis resplen. dens lucis et aurae. Qui frontem in sublime ferens pro talibus ausis, hostibus exposct veniam, et. tu suscipe Iesu, hanc animam, aiebat, meque isto corpore solve. Cuius stridit adhuc Christum iam frigita lingua, atque anima [orig: animâ] iam tum Christus fugiente vocabat.

Laurentius, Martyr.

Laurens, quem prunis ferrea crates excipit, et fidei lucet in igne decus. Qui duras hilaris sub iniquo iudice plagas pertulit. Qui verbera lusus, saevos mille dolores, ingentes minas, qui mille opprobria laetus sustinuit. Qui tremendos tortores, Decii horrendos fasces et securim animi praestans exsuperavit. Qui, cum visceribus flammam aleret suis, et cratem roseo sanguine spargeret, subiectis ruber ignibus, constanter Domini perstitit in fide, ambustumque latus carnifici exhibens; En istam rabiem quo magis expleas, hoc iam coctum est, ait, vora. Iuvenis Iberus, quem Decius Rex occuluisse repostas divitias templi, munera Xysti, audierat. Nomine pro Christi sancto distentus ahena [orig: ahenâ] crate. Laurentl vires et inexpugnabi. le mentis robur. Sanctus Laurentius heros. Lauri de nomine dictus.

Iohannis Huss.

Hussus e medio flammis sublatus iniquis. Cuius in flumen Rhenum cinis ater spargitur. Cuius dispersos cineres Rheni dant ferre flu entis.

Hussius, ille renascenti verbi sine labe fidelis praeco, bonus vita [orig: vitâ], dogmatibusque bonis. Aeterni servus sincerus Iesu. Nomine Pastoris dignus Apostolici. Praeceptor Pragae generati Hieronymi, et idem docto Wiclefi de grege discipulus. A Constantiaca [orig: Constantiacâ] synodo combustus, qui Olympum mente adiit. Cuius cineres et ossa Rhenus habet. Anser, quem Romana caterva cremabat, quod nimis obstreperet Pontifici. Cuius fata vindicias habuerunt, repertus nempe fuit, quem vox summa canebat, Olor.

DE EC CLESIA. Instauratio naturae.

Rursus in integrum retulit qua [orig: quâ] perdita nostrae viseera naturae promissnm semen Adamo.

Ecclesia, die Chrisiliche Kirche.

Ecclesiae faselus. Rectrix. Ecclesia Sion. Communio fidelis. Urbs Ecclefiae. Gens pia, piorum. Sacrum agmen. Sponsa terrigena. Res publica Christi. Sponsus sub amplexus magna [orig: magnâ] comitante caterva [orig: catervâ], Christe, tuos venturae olim caelestibus oris. Christo iuratae

Ecclesia soli. Turba Dei cultrix. Ecclesia dedita Christo. Coetus Christum venerans. Cohors, quae nunc Ecclesia fertur. Fide ministra haerens amplexu Ecclesia Christi, Luctans Eccleia Christi incoucussa manens Sarepta. Firmata pio felix Ecclesia coetn, qui tibi lustratus nomina Christe dedit. Quae duris affecta modis Ecclesia laeto paret amoro Deo, meliusque renascitur, almo fecundate sui laetamine sanguinis, ac se vincere connitens maiore dat ubere fructum.

Ecclcesia sancta, sacra, sacrosancta, pia, vera, dia, vexata, felix, plantata Deo. Electo felix coetu. Christi verba professa. Perculsa malis. A diris agitata monstris. per totum collecta mundum. Sustinens crebras procellas. Quae spinas inter ceu rosa verna viget. Exul in orbe dolens. Quaesparsa vagatur, et bene vix titulis nomen inane gerit. A rapidis quae pressa tyrannis exitio proxima saepe iacet. Quae fertur mudi insanis iactata procellis. Quae semper minimum servat in orbe locum. Cuius stola sanguine tingitur agni. Quae potis est nullis deleri funditus ausis. Quae defuncta suis aliquando fatis, rursus ad immortale decus florescet honorum Pro qua [orig: quâ] vigil ultor in armis excubat, omnituens, tot et omnipotentis alumni.

Ecclesia primitiva.

DE MINISTERIO. Ministerium Evangelii, das Predigampt.

Militiae sacrae pompa. Munus Apostolicae pietatis. Robur, munus venerabile verbi. Auditi vires et pondera verbi. Officium verbi, cuius moderatur habenas Spiritus. Christi vicarius ordo.

Minister Verbi Divini, ein Diener des Worts Gottes.

Christi vicarius Psychiater. Doctor salutis. Levita Christianus. Meritus minister. Legatus Christi. Numinis aedituus. Minister Christi. Praeco Dei. Typhis et Automedon Christorum. Praeco sacrorum. Praeco vicarius. Symmystes et praeco Iehovae. Messores Christi. Templi quota portio. Pars mystarum. Prima Sacerdotum gloria et urbis honor. Sacerdotum divi pars optima Christi. Custos venerabilis arae. Mysta, qui colit aras. Castos inter pars sedula mystas. Qui praeco sacrosancta Dei mysteria pandit, semina quae nostrae viva salutis alunt. Angelus aetheriae qui verba salutis ad aures nuntiat, et pacem caeli terraeque colonis. Doctor, quem Spiritus armat in istud nostri Evangelii spirituale Sophos. interpres scripturae et Christi mysta creatus. Mysta sacrorum. Germana Lutheri progenies. Qni vivum mystae poterit spectamen haberi. Praesul facundus triumphans divino

Sacerdos divinus, sacer, castus, pius, conspicuus, verbipotens, canus. Bonis sacris operatus. Magno ore tonans. Arcanas fati sottes doctissimus. Cui pietas imam spirat anhela animam. Qui sacra novit oracula. Doctrina et sapientia pascens. Cathedratis templis pectora pura imbuens fide pura [orig: purâ] et salvifica [orig: salvificâ]. Praecipens edi specimen pietatis. Praecipiens operum fieri monumenta bonorum. Sacri callens mysteria verbi. Dissidii fugitans. Templi flectens habenas. Clavum qui dirigit arae. Sionii montis custos fidissimns. Ducens edocensque sacrum gregem. Clara tuba Numinis salutiferi. Docensque, perdocensque plebem divinissime. Dicatum Deo gregem pascens exemplo et verbo. Cui sacra Ecclesia numine dextro traditur. Qui salutaris tuba sancta verbi, sacra profundo profitetur ore iussa. Qui praeco Domini fidelis dogmata tradit. Qui Christum canit, et potente verbo instillat animis piis salutem. Christi cymbam conscendere iussus. Purioris doctrinae venerandus antistes. Qui cuncta solet loqui e sacro codice. Cui data est sacrarum custodia legum. E suggesti specula Christi vulgans oracula. E cathedra explanans verbi mysteria. Inebrians aures sacri verbi rote, nectare. Vates, qui caeleste aperit verbum: maturis impiger annis: Praeco Dei superumque [orig: superûmque] comes, Christique minister. Eloquio doctus referare arcana piorum, et liquidas monstrare vias ad sidera caeli. Aurea cui Christus divinae munera virgae concessit, moresque pios, et criminis expers curriculum, nullique obnoxia pectora culpae. Qui divite fruge sacratum curat pastor ovile Dei. Sacra dogmata tractans. Quem plenis animis et plena [orig: plenâ] voce vibrantem verba stupet sacro concio plena loco. Cuius voce ministra ipse Deus homines revocat vitae melioris ad usum. Salvificis implens homines hortatibus. Nutriens aspersu divini roris. Quem sacra suadelae flumina nobilitant. Sincere docens et doctrinam motibus ornans. Concio cui multos studiose paruit annos, propositum mirata tenax fideique locique. Qui vivit ab ara [orig: arâ]. Grandia qui tolerat gravium momenta laborum. Quem Prophetarum par Spiritus armat. Homines caelesti nectare pascens. Expediens homini fidei sacra symbola. Cui gravis imposita est persona. Qui variis superat telis obnoxius, proponens hominum dogma salubre gregi. Sacras sortes vatum doctissimus. Quem populi haud Dominum sed vult Deus esse ministrum. Pauperiem Christi, vulnera, flagra loquens. Cui Iehova vocato suggestus aperit

pulpita sacra sui, quem multos iugiter annos concio doctorem devenerata suum est. Quo melius vitae exemplo verboque salubri nemo sacrum ducit, nemo docet que gregem. Undantem librans in cessum. Cui sancti sunt tradita pulpita templi. Cuius sacrum caput cingit infula. In iussa Dei surgens in vota bonorum. Talarem indutus tunicam segetemque plicarum, multifido que comam nutritam carmine pectens. Summi tradens ora cula regis. Tractans divinarum summa negoria rerum. Terrigenis monstrans. qnaenam via ducat ad arces sidereas. Qui tenerum Christi servat ovile. Monstrans, semita caerulei quae ducat ad aurea caeli atria. Qui recreat animos sacri dulcedine verbi. Quo [orig: Quô] vigili custode lupus non diripit agnos. Quo [orig: Quô] pascente gregem non ovis ulla perit. Quo vigilante lupus stygius nil rapit a stabulis. Immaculata Dei qui servat ovilia Christi. Cui cura est commissa sacrorum. Quod sit iter monstrans ad caeli sidera. Salvificae fidri qui pia verba sonat. Ostendens, ad caeli domum quo sit iter tramite. Pastor dans monitis, ne premat terror oves. Divina sacer recitans oracula vates. Qui tradit vera caelica verba fide. Caeli qui iter edocet altum. Qui spargit pura [orig: purâ] Christida mente fidem. In mentes hominum caelica vorba serens. Monstrans viam ad altas aetheris domos. Indicans rectam viam ad astra errantibus. Qui viam ad superos aperit mortalibus aegris.

Ministri Ecclesiae.

Ordo sacer. Dedita turba Deo. Turba ministra Dei. Quos par est ut alantur ab ara [orig: arâ]. Christi pro merito caelum venale docentes. Ingenium quorum mitius esse decet. Salutiferae sementis in urbe satores. Serva ministerii doctrinae corpora. Ministerium, cui templi crudita cura est. Quis [orig: Queis] alios Christi verba docere datur. Quos voce hominis Deus ipse vocat, immo reluctantes in messem extrudit, et ausus ac vires timidis suppeditare solet. Proceres in Dei verbo.

Superattendens.

Superintuens. Protomysta. Mysta Mystarum: Mystarum moderator, antesignatus. Cynosurae nostrae Sionis. Alpha Sacerdotum penes quem plurima est custodia sacri cultus. Sacer villicus Tonantis. Psycharchiater. Antistes sanctus, pius Militiae sacrae princeps fortissiums. Theiologae fortissimus Hector militiae. Troiae murus et arma sacrae. Archidicasta sacer. Sacrae militiae archistrategus. Christigenae gregis dux. Qui Superantendis obit pia munera fidi. Qui sacrum regit more decente chorum.

Inaugutare aliquem ministerio, einen ordiniren.

Contionari, predigen.

Salvisicis commissa sibi curare pectora dictis. Pascere mentes. Facere publica verba. Sacra docere. Reponere in medium oracula, longe ex humano sensu deducta. Animos hominum pascere. Monstrare viam recto limite, qui possit ad Deum pleno conrendere cursu. Sincere docere et doctrinam moribus ornare. Facere ad electam sacra verba coronam eloquii culta [orig: cultâ] fertilitate sui. Cum profectu dicere. Sacrae momenta rei cum pondere artibus appendere. E suggestu dare publica verba. Verba vibrare. Sacros discutere ore libros. Salvifico Christi pascere ovile cibo. Suggesti e specula populum sacra iura docere. Christi Evangelium prositeri. Cibare pios divino nectare. Suggesti e specula vulgare oracula Christi. Spargere salvifici caelestia semina, dogmata verbi. Sanctae vera docere oracula legis. Commemorare summi iussa verenda Dei. Caeli iter edocere. Caelestia iussa docere. Mulcere gregem pavidum monitis caelestibus et verbo duce regere anxia corda. Praebere ovibus Christi pascua vera. Salvificae fidei pia verba sonare. Monstrate, quod sit iter ad caeli sidera. Pascere verbi Evangelico germine oves Sacri mysteria verbi proponere. Summi sancta statura sonare Monarchae. Expedire sacra mysteria legis. Mystica facta Dei summi proponere. Salutiferi sacra dogmata spargere Christi. facundo eloquio caelestia fundere dogmata. Ducere oves Christi per pascua. Ardua caelorum mysteria pandere terris. Nomen venerabile Christi spargere in orbe suae fecundo munere linguae. Illustrare Dei summi sacra dogmata. Pendentem dulci populum sermone tenere.

Concio, Predigt.

Vox publica templi. Publica verba. Vox sacra. Caelestia salvisici semina verbi, per quae nos homines vivida turba sumus.

Audire sacram contionem, Predigt hören.

Audire sacris oracula dictis mystica pandentes. Ad templa profectum doctrinam ad plenos imbibere tutbos. Avido pectore excipere verba Dei. Quem potius iuvat doceri caelesti voce. Verbi quem sacer amor nrit. Mystici sermonis Oracula puro observare pectore.

DE PROPHETIS. Prophetae, die Propheteu.

Vates venturi praesagi. Aethetia [orig: Aethetiâ] vates afflati desuper aura.

Hebraici, varii, Deo pleni, caelesti numine pleni. Divino numine tacti, moti, acti, agitati. Qui veridicis oracula vocibus edunt. Quis [orig: Queis] Iehova futuram eventus sortem posse videre dedit. Afflatu repleti pectore sancto. Qui sancta praestant pietate Prophetas. Qui sancta canunt oracula Christi natalis, quos saecla priora tulere. Repleta sacrato Flamine. Afflati numine corda sa cro. Quorum vera Dei Spiritus ora movet. Qui gestant aevi praecordia saga futuri. Imbuti divini numinis auraa [orig: auraâ]. Sancto firmata pectora motu. Qui Christi numine pleni.

Propheta.

Pollens venturi temporis augur. Divino percitus oestro. Divina [orig: Divinâ] concitus aura [orig: aurâ]. Futuri praescia corda ferens.

Vaticinium, Weissagung.

Divini monitus. Monitus vatum. Prophetae omnia fatidicis ante notata libris. Fatalia verba. Vox tecta. Divina atque abdita dicta. Numen habentia verba Praedictum fatale Prophetae. Quae vera movent praesagia vatum. Veridicus cantus. Nisi me fallit mens praescia rerum.

Vaticinari, weissagen.

Praesignificare futuros eventus rerum. Eventura dicere. Resereere futura. Ventura videre. vaticinaturi pectoris orsa dare. Monitu praedicere sacro. Casus aperire futuros. Oracula reddere. Vaticano ore praesagia dicere. Casus venturos lingua [orig: linguâ] vaticinante loqui. Fatis ora resolvere.

Vaticinium completur die Weissagung wird erfüllet.

Prophetae omina sunt sortita suos eventus. Ecce retam meruere fidem praedicta Iehovae, praepetis occiduas iam temporis orbita metas attingit, de quo dudum fatale Prophetae vaticinati ad avos praedictum claruit omnes. Dat Deus eventum reseratis ante futuris. Dicta fides sequitur. Praedictis respondent omnia. Verba fides sequitur praedicta. Deus probat verba fide. Exitus accedit verbis. Fit rata vox praedicta prius Sera ferunt praesagia Vatum.

PROPRIA PROPHETARUM. Bileamus.

Samuel.

Helciades vates. Helcanides. Helcana [orig: Helcanâ] satus. Filius Annae, qui primum regem olivo perfudit liquido vir diviniloquus, fatidicus. Laude potens Samuel. Filius Helcanae Ieromida [orig: Ieromidâ] genitore satus. Qui postquam studiis confectus et aevo bis denos Iura per annos dixisset patriae certo moderamine Iudex: tum se fasce levans rerum commendat habenas Ioeli atque Abiae natis.

Elias.

Thisbites. patria [orig: patriâ] Gileadae e finibus orae. Numine plenus. Leto omnes aufus multare Baaalis alumnos. Quem quondam corvi pavere ministri. Quem vivum caeli regio excipit. Flammifero transvectus ad aethera curru. Qui vivit adhuc, ubi, nascitur Eurus. Quem turbine iussa corusco flammipedum rapuit simulatio, quadriiugorum. Qui sustulit armis Pastorum genus omne malum, qui traxit Olympo flammigeros ignes, qui ascendit in aethera curru. Quem praepete cursu turbine caelesti quondam simulata quadrigis astris inseruit rapidae vis servida flammae. Trans aera vectus. Ignivomo invectus curru super aurea caeli sidera. Metus sacerdotum. Ruris hospes aridi, In rotis flammigeris ad astra vectus.

Elisaeus.

Vates Sophareius. Sophatides. Sophati filius. Magnus vates Hebraeae gentis. Qui comes et magni tandem successor Eliae. Casti mores Elisae. Qui iuvenum coetus cogebat Elisa ad irriguas ripas Iordanis. Magni Thesbitae discipulus.

Esaias.

Alpha Prophetarum. Amosides. Amosidae oracla Prophetae. Esaias vates. Natus Amo, Iudae clara [orig: clarâ] de stirpe nepotum. Amides vates. Vates, quem eduxerat Amos. Vates, quem vates edidit Amos. Regia progenies. Afflatus sancto vates praecordia mout. Lignea dentatae vates quem lamina serrae dividit in partes.

Ieremias.

Ezechiel.

Qui obruta terra [orig: terrâ] indutis membris animari viderat ossa. Qui ineffusis conspexerat ossa sepulcris Ezechiel animata iterum cum sanguine vivo. Vates Ezechiel. Chaldaeus vates.

Daniel.

Vates Daniel. Fatidici Danielis oracula. Conscius arcani fati Daniel proiectus ad ora leonum. Quo [orig: Quô] viso turba leonum dedidicit rabiem, positaque [orig: positâque] cupidine pastus, optavit vacuo primum ieiunia ventre.

Ioel.

Abdias.

Ionas.

Vates pius, ventura canens. Qui Ninivae casus praesagiit ante futuros. vates imperditus. Cui tenerae nomen fecere [orig: fecêre] columbae. Propheta cavo multum sub pectore ceti temporis absumens. Vates puppe cadens ceto [orig: cetô] sorbente voratus. Quem ventris tenuit sub carcere bellua ceti. Qui pelagi proiectus in undas, tres latuit soles monstri fluitantis in alvo. Flens in ventre balenae. Quem fidentem oratio vasto

liberat e ceto. Quem legimus vectum per caerula ponti post triduumque iterum ceti emersisse latebris praeruptum ad solem desuetasque aetheris auras.

Michaeas.

Michas, qui numine plenus pastor erat Solymae. Ille tenax recti Michas in vincula tractus. Linguamque animumque Deo plenus. Praescius. Morasthites, (a gente.)

Malachias.

Malachias vates. Malachiae vatis divina atque abdita dicta. Malachiae vatis praesagia.

Debora Prophetria.

Anna Prophetissa.

DE SACERDOTIBUS, SCRIBIS et PONTIFICIBUS IUDAEORUM. Pentifices, die Hohenpriester.

Turba, cohors Pontificum. Primores procerum. Summi sacerdotes. Magnae primores urbis. Primores aedis. Primi sacrorum. Ordo sacrorum procerum. Patrum primi templique ministri. Proceres diversa professi nomina doctrinae. Qui sub relligionis avitae praetextu sua iura docent, cultusque sacrorum soli iactantes, soli ditione tenere templa domosque Dei voluerunt. Pro veris falsa docentes.

Sacerdotes die Priester.

Saeva sacerdotum manus. Sacrifici vates. Sacrisicum sacra cohors. Stirps addicta sacris. Aron, cui sanguinis auctor.

Levitae, die Leviten.

Scribae, die Schrifftgelährten.

Pharisaei, die Phariseer.

Sadducaei, die Sadduceer.

Sadducaea cohors, atque horum postuma proles ingenio non seminio, quae pernegat omnes Angelicas mentes hominumque Deique ministras.

Aaron.

Aron vittatus, magnus, clarus, praeclarus, vetus, sacris accinctus. Eloquio [orig: Eloquiô] praestans. Vi vocis praestans. Cui sonus eloquii facundo dulcis ab ore fluxit. Ardua qui facili ore verba fecit: Diserta [orig: Disertâ] facundus lingua [orig: linguâ].

Onias et Pinehas.

Onias.

Osias Samariae Pontifex.

Zacharias.

Zacharias vates. Abiades. Nepos Addonis. Quo non Iordani ad amnem cum consorte tori revenentior ulla Deorum stirps erat, officium sacrae quae munus

obibat. Zacharias [orig: Zâcharias] aevi maturus senior, cui vocis ademptae nullus usus erat. Quem incautum superant truncantque per aras. Quem quondam in templo sacer ordo peremit. Nullus cui vocis ademptae usus erat.

Elisabetha, uxor Zachariae.

Helisabe sobolis expers. Agnata Mariae. Pia Zachariae anus. Matrona defessa aevo. Mulier iuncta Mariae sanguine avito.

Helisabe fida, sterilis, aevo pressa gravi. Cui casta fuit sine prole iuventa. Cui nulla fuere dona uteri. Fecunda segnibus annis. Gravis sexti cum pondere mensis. Felix sexto sub mense laborans. Ferens utero speratum pignus. Cui dura negarat spem generis sobolem Lucina, et pignora lecti nulla rulit fato Divum. Quae tandem intumuit effoeta [orig: effoetâ] ventre senecta [orig: senectâ]. Utero senecto effeta quae Flamine moto est enixa.

Iohannes Baptista.

Vates ter maximus. Vatum maximus. Praenuntius. Egregius vates Zachariades. Sacer iuvenis. Abiades vates. Vates agnifer. Christi tuba prima Iohannes. Zachariae soboles Abiadae natus genitore. Abiadae sacra [orig: sacrâ] de stirpe creatus. Baptista Deique hominisque. Regis praecursor Olympi. Ultima legiferae naturae meta Iohannes. Sancta anima, et tacitis caelorum exercita fatis. Vates, quo melior non luminis ivit in auras. Sanctus dignusque Propheta. Sanctorum soboles sera parentum, solis perpetui prodromus, Lucifer.

Iohannes futuri plenus. Ingens donis. Felix manibus. Matre satus sterili. Regis caelitum praenuntius. Plenus Deo, numine. Soperatum pignus. Primus praeco lavacri salutiferi. Conceptum pignus Sterili data pignora matri. Aemulus magni vatis Eliae. Tuba viva Dei. Cui gratia dulce nomen habere dedit. Stans celso in scopulo, et regem Dominumque Deorum vorticibus rapidis medio in fonte lavans. Aequari cui nemo potest natalibus ullis, qui sit homo. Solus quo maior maximus ille est, in caelo minimus. Index praenuntius agni. Qui Christo Soli fit Lucifes. Sacro instructus numine mentem. Missus lucem qui proderet almam gentibus, atque viam liquido monstraret Olympo. Qui de more tubae resonans deserta per arva stravit ad incessum Domini loca senta viarum, et vitam in melius convertere labe relicta iussit. Sacra [orig: Sacrâ] stirpe Levit genitus. Sex menfibus ante humanas, quam [orig: quâm] Christus erat productus ad auras. Qui gressum in forte docendi ante Deum natum cen nova stella, tulit. E sterili productus anu sub luminis auras. Qui castigavit dictis scelera impia regis. Qui Christo comes et consanguinitate propinquus. Indice qui digito caeli

pronuntiat agnum, quippe salutiferae doctor et auctor aequae. Cui caput Pamphila saltatrix infami praesecat voto, et Regni dimidii instar habet. Cui caput inno cuum cervice revellere iussit Herodes. Cuius ab immerita caput est cervice revulsum. Quem sterilis seniique situ confecta, marito aequa aetate seni, mater produxit in auras. Qui sociae commercia turbae declinans minus apta coli deserta petebat. Cui epulum regale cibi fuit umbra, locustae, ac silvestre cava [orig: cavâ] stillans mel ab ilice. Pastus Babtista locustis silvarumque favis, et amictus pelle cameli. Iuvenis velatus corpora seris. Cui cinctus e corio, tegimen de pelle cameli. cui fulvi claros humeros immane cameli regmen obit, nudoque sonant de vertice nimbi. Cui potum fluvii dabat obvius humor. Qui oux nequiquam sterili clamantis in ore. Qui ad odorifluas sacrati Iordanis undas non prius audito baptismatis (unde vocari debuerat baptista) facit primordia ritu, quod ab Adamigeno primaeva piacla reatu, quaeque domi patrata lavat, cen sanguine Christi lota forent, agni cuncta pro labe necandi. Qui populum puro lustrabat rore. Indice qui digito signavit Christum et rore salubri sparsit, qui pro se nihil huius roris egebat. Salutiferi primus praeco Lavacri. Libertate loquendi praeditus. Quo maior inauras nemo, nisi minimo caelite, natus homo est. Os qui vocis erat sterili clamantis in ore: Divo homini pro se quisque parare viam. Humeros cui lucida vestit, pellis, et aurati pendent in corpore villi. Trans uterum matris, quasi per specularia, cernens Christum conceptum. Materna cui puero membra fenestrae fuerunt, quando exsultavit ventrem de ventre salutans, ac quod iter nequiit pede pergere, moribus ivit. Praegressus Christum viando. Quem texta Camelorum velamina setis et zonae pellis medium cinxere. Populos qui flumine lavit. Arvis qui solitus ruralibus esse locustas, et tenuem victum silvestria mandere mella. Quem numine plenum Helisabe extrema [orig: extremâ] parit infecunda senecta [orig: senectâ], gentibus ipse Deum ut natum praecuncius ore proderet, atque suas soes fesso ostenderet orbi.

Annas.

DE APOSTOLIS. Apostoli, die zwölff Aposteln.

Apostolica Dodecas. Agmen Apostolicorum mystarum. Apo stolico munere clari. Omne numen Apostolicum. Undena Vivum [orig: Vivûm] vis. Agmen pubis Apostolieae. Numen Apostolicum. Duodenorum virum [orig: virûm] cohors. Bissex, bisseni proceres, socii, patres, fratres, amici, viri, alumni.

Maerentes socii. Nudi coloni Bissena virum vis. Viri calefacti numinis igne. Legati verbi. Viri propriori numine tacti. Bis sex legati. Dispersi mari nautae, Galilaea virum [orig: virûm] vis. Bissenus ordo; Edita de iudae semine turba duces. Agmen caelica verba sonans. Duodena tunba. Bis senum pia turba virorum. Sacer senatus. Bisseni proceres, comites quos legeret, orbi certa ferens Christus quaesit sententia Patris. Bis senum lingua bisulca virum. Vis duodena virum [orig: virûm], purpureo madefacta gerens vexilla cruore. Bis senum turba sacrata virorum. Discipuli duodeni. Sacrorum bis sex credula corda virum [orig: virûm]. Duodenorum vis Galilaea virum [orig: virûm]. Sacri alumni. Agmen Apostolici duodenum nominis. Apostolici duodenus honoris apex, numero menses imitatus et horas. Nomina Apostolici bis sena senatus. Sancti iuris Apostolici proceres.

Apostoli, undarum iactare fretis sinuosa parantes retia. Solliciti reparare sagenas vexatas. Qui olim a secretis Christo sociique fuerunt. Qui Solymis immensa Dei magmenta locuti sunt olim. Quis Deus in cerebrum defundit artes. Qui subito sacrati animati Flaminis aestu, linguarum variis resonant idiomata formis. Qui mirum fidei secretum in sanguine Chisti iustificae recta [orig: rectâ], cervice, furente tyranno, omnibus evulgaverunr. Quorum bis senae gentis tribus (Israelitarum) aequa subibunt arbitria, et clarus mirabitur orbis honores, quando redux aderit Christus iam iura daturus, atque hi cum Christo bis senis sedibus ipsi sublimes mortale genus censere parati. Quos sibi bis senos Christus delegerat omni ex numero. Quos Christus numero ex omni delegit amicos bis senos, quis [orig: queis] cum curas durumque laborem partiri, et casus posset deducere in omnes. Quibus ars erat insidias piscofa secundum flumina squamigerum generi hamo tendere adunco, atque innare salum fecundaque piscibus arva. Quos olim comites vitae sociosque laborum delegit Christus sibi. Quos olim Christus delegit, ut essent tantorum memores operum testesque laborum. Impexis quorum facies est horrida barbis. Qui quondam indociles vitam piscosa secundum flumina venatu tenui sine more trahebant. Quibus obscurum genus et sine luce penates, atque humilis fortuna nec astu prodita vita. Qui velut indecores genus omnes, sic quoque eorum nomina dura vides insueta atque aspera dictu.

Petrus Apostolus.

Os Apostolorum. Petrus Apostolicae gentis honorus apex. Qui duodenorum pars erat una virun [orig: virûn] Petrus senior, cui candida mento caesaries, geminaeque micant in pectore claves. Qui crucis

probrum et supplicium tulit. Qui in stipite pendens verso vertice laetus dixit: Hac iter est nobis ad superos. Apostolicae Dodecadis culmen. claviger aetherius. Praeceps animi. Simon dignus cognomine Petri. Primus Apostolici parva de puppe vocatus agminis. Qui meruit solus clave reserare polos. Caelos qui clave catenat.

Iacobus maior.

Ille Iacobus, adhuc salientes littore pisces qui servat tum, cum fratres procul inde secabant Andreas parvaque Petrus vada salsa carina [orig: carinâ]. Exigua [orig: Exiguâ] cretus Bethsaide.

Iohannes Apostolus et Evangelista.

Christo prae reliquis carus Apostolis. Qui supra Domini pectus in ultimis discumbens epulis disposuit caput. Dius Iohannes, qui mira notabat visa Dei iussu. Iohannes, qui aquila [orig: aquilâ] signatus, amictu lucet in albenti, mentoque et vertice canus. Qui more volans aquilae verbo petit astra. Felix Iohannes, qui se aquilae more super polos tollens, et nitida [orig: nitidâ] in luce Deum videns divino eloquii flumine Filium aequalem docuit Patri.

Andreas.

Germanus Petri. Sanctissima Ionae progenies. Qui Baptistae documenta viamque ante sequebatur, quam se cum fratre vacantem retibus acciperet soboles divina. Nobilis Andream mittit. Achaia suum.

Philippus.

Qui coniunctus patriaque [orig: patriâque] domoque Iohanni, accitus pisces et retia tota reliquit.

Thomas.

Bartholomaeus.

Aevo qui gravis, effetisque Petri iam proximus annis. Inde triumphantem fert India Bartholomaeum.

Matthaeus Apostolus et Evangelista.

Ille teloniaco dederat qui tempora lucro, collector Matthaus opum. Prot-Evangelista.

Iacobus minor.

Alphaeo natus Patre, qui coniunxerat olim se Christo Domino, cognato sanguine fretus.

Simon.

Iudas Thaddaeus.

Iudas Ischariotes.

Ille mali fabricator Iudas. Proditor ferus. Iudae male fida propago. Christum qui prodidit ater Iudas. Iscarius pesti infandae devotus Iudas Lectorum procerum labes et pestis Iudas. Traditor immitis. Latro impius.

furens, periurus, infelix, sceleratus, rebellis, crudelis, perfidus, fallax, iniquus, venalis. Hortator scelerisque inventor. Falsi simulator amoris. Inventor scelerum. Cuius animum intrat Averni spiritus impurus. Praevius horribiles comitatus signifer enses, sacrilegamque aciem gladiis sudibusque minantem, qui premit ori ora movens mellique venenum inserit et blanda [orig: blandâ] Dominum sub imagine prodit. Qui socium simulat et amica [orig: amicâ] fraude salutat. Qui sibi quaesivit ramos ubi pendeat, imo pendulus extritis ubi proruat ilia nervis. A quo proditus est Christus, tenui et venundatus aere. Quem fovet et de pane suo nutricat Iesus.

Matthias.

Donatus Deo, sic namque Latino dicitur eloquio, lingua [orig: linguâ] Theodours Achiva.

Paulus Apostolus.

Perseae gloria Tharsi. Paulus gloria Tharsi. Paulus tuba gentibus ampla Christi praeco: Tharso - Cilix Christi ille Cancellarius.

Paulus Tharsensis, divus, sanctus, magnus, grandiloquus, gran disonus. Natus. Perseide Tharso. Igneus ore. Ardenti mucrone coruscans. Qui salutiferae cancellarius aulae promeruit dici. Seductor quondam, qui postmodo Docctor ovabat. Qui praedo prius, iam praeco vocatur. Praeco Dei, qui fera gentium primus corda sacro perdomuit stylo. Exutus veterem memptem cum nomine Sauli. Assertor magnus regni Christi. Vir humilis, pauper, vinctus, rerum omnium egenus truncatusque caput. Tertio doctus caelo. Qui Tharsiaco de sanguine miles prodiit. Qui Saulus erat prius, exiguo post tempore Paulus. Praecipuus qui dux errantibus ivit in tenebris. Qui secit miris multa stupenda modis. Per mare, per terram qui multa pericula quondam ad Dominum fusa vicit ubique prece. Qui sancti tuba nuntia verbi. Mortali maior qui non mortale sonabat. Fundens verba, nivis ritu, cum toto ex aethere ningit. Quem coram vidit superi tota tertia caeli discipulum vivo Christi sermone doceri. Qui Cilicas inter gentes Perseide Tharso, edoctusque Deo est post ipsa sacraria caeli tertia. Qui tuba plena Dei, non noti plena furoris, ac quoque inexhausti vas sine labe boni. Qui lupus ante rapax, vestitur vellere molli. Qui docuit gentes, qui regna per omnia Christum transtulit, atque fidem muris circumdedit altis. Qui stephanum leto dedit adhuc iuvenis.

EVANGELISTAE.

Marcus.

Lucas.

DE DOCTORIBUS ECCLESIASTICIS. Doctores Ecclesiastici, die alten Kirchenlehrer.

Hieronymus.

Stridone satus. Bethlei praeclari nominis hospes. Hebraeo simul et Graio Latioque venustus eloquio. Morum exemplum mundique magister. Qui libris valde excellentibus hostem dissecuit.

Augustinus.

Patriades. Patritio generatus. Praecipuus Monicae natus. Praeco. Praesul Hipponensis. Hipponis ocellus. Aurelius. Vis Aurelia. Stupor eruditorum. Pater augustus, quo nil divinius orbi post homines natos terra Libyssa dedit. Augustinia manus, qua [orig: quâ] non angustior olim urbemque et cives condidit aetherios. Qui de Christiano dogmate fecit opus.

Chrysostomus.

Aureoli suada aurea Patris. Aureolo aureus ore Pater. Aurea magnus habens vere Chrysostomus ora, eloquii torrens aureus unde fluit. Aurea [orig: Aureâ] facundo qui flumine fundit ab ore. Qui gerit es sacrum ex auro. Qui nomen ab aurato traxit Chrysostomus ore.

Cyrillus.

Bernhardus.

Clarae vallensis Monachus. Qui mundo aetherios afflat Bernhardus odores. Qui vere a nardi nomine nomen habet. Fontanus, Fontanius heros.

DE PAPATU. Papatus, das Papsthumb.

Vis Ausonia. Commenta Papae. Latius conventus. Pontifocum imperium. Regnum Papatus. romani infamia templi. Foedi documenta Papatus. Mendax doctrina Papatus. Infanda sacra Papatus [orig: Papatûs]. Pontificum sacra cultusque inanes.

Papa, der Papst.

Ausonius Papa. Praesul Romanus. Cacus Ausonius. Romae bestia. Latius lupus, Baal, Iuppiter, Pater, Praesul. Arbiter summus sacrorum, descendens Tybridos ora [orig: orâ]. Rex Romae. Illa decemcornis bestia. Doctor trifer. Pontifices Romae qui tractat habenas. Quaestor Latiae aulae. Romana [orig: Romanâ] praesul in aula [orig: aulâ]. Romaniscus tonans. Iuppiter humanus. Itala Persephone. Simonius haeres, an Petri an Magi Simonis ab asse relictus? Theologi certant et adhuc sub iudice lis est. Cyprigenae meretrix Babylonia. Romae perditione potens soboles,

cui dextera poclo scortandi armata est, toti quod perditus orbi pene propinavit, celebrumque abdomina regum plus quam quis credat temeto implevit. Humanus Iuppiter, latiae qui praesidet urbi. Ausonius Lycaon. Pater Romuleus. Tarpeia celaeno. Itala Circe. Romuleus tyrannus, Neros quaestor aulae latiae. Mentitus vicarius Christi. Cacus Latialis. Nobile Petri excrementum istud. Romanus Iuppiter. Non clemens Romanae Iuppiter aulae.

Pontifex sacer, foedifragus, summus, Romulus. Latia [orig: Latiâ] super urbe sedens. Bestia saeva. Audax hortator scelerum. Qui violat verbi mystica dona sacri; Iniustaque manu verae pietatis alumnos mactat, et aeterni semina. Martis adit. Quiseipslo iudice leges sine lege serit: sine lege supremi iudicis arma gerit. malum, quo [orig: quô] non aliud sceleratius ullum hactenus haud quicquam non egit tentat et usque. Infesto daemone creatus. Stygii quem genuere lacus. Triplici diademate tectus. Claves sibi vendicans aulae caelestis. Sentina mali. Lerna palusque malorum Romuleus triplici fulgens diademate praesul, subiciens Romam fraude doloque sibi. Immo, qui sibi voluit parere polumque, solumque grandisonumque salem. Tartareasque fores, triplici cui tempora circum ordine consurgunt auro fulgente coronae, Latiae qui praesidet urbi. Qui satagit multos ad caeli sidera pontes non duraturi ligno struxisse saligni, posthabito, solus via qui praetoria, Christi. Interdum Petri qui clavem in Tybridis undam proiciens stricto gladio petit agmina belli. Qui regifice saeclaris iubila pompae instituens vitiis indulta piacula vendit. Lucem verbi qui fulminis ictu caelestis toto stupefactam extinxit in orbe. Qui torto fulmine promptus. Invito peragens sacra nefanda Deo. Qui caelestis sibi claves vendicat aulae, ipsoque affectat non minor esse Deo. Premens pios cultus. Qui nominat in speciem Christum, quem verius odit. Promulgans leges, quas scis ratione probari; et ritus, quales mobile vulgus amat. Nil curans summi verba severa Dei. Qui simulat Canones, et Asotus cetera vivit. Arbitrio torquens divini oracula verbi. In cineres vertens Christi mandata professos. Romae sedens Epicurus. Infando miscens omnia lusu. Nec caeli templum, neque Tartara curans. Caelum venale prostituens, meritisque iubens exsolvere culpam. Auro qui caelum vendit. Qui Deo proprium furatur honorem. Cui falsa voluptas irridere Deum est. Gerens Satanae vique doloque vicem. Securus vitae, extremae securior horae. Ludens flagitiis technisque dolosis certans. Audens ipsi offerre Deo,

quem misit ab alto, ut semel offerret se merito ipse suo, munere qui patrio tentat ad astra viam. Tergeminam gaudens gestare coronam. Quo peior nulla est, quo [orig: quô] nulla immanior Ate visque Deo vero nulla inimica magis. Qui eripit Christo, et raptos sibi sumit honores. Audaci miscens fasque nefasque manu. Reges infatuans, astu qui decipit orbem, illius qui maculat turpiter omne decus. Delitiis inhians qui regnum venatur et aurum.

Alexander VI. Papa.

Vextus Alexander, qui sermonetam, Dominis iniuste ereptam, natae donavit avarae, quam sponsam fecerat idem, atque nurum, sacro praefectus pastor ovili.

Papicolae, die Papstischen.

Aufonidum legiones. Romula gens. Ab Iove Romano stantes. Qui se in magna [orig: magnâ] errorum nebula [orig: nebulâ] magnisque periclis relligionis agunt. Ad terrae fines, et devia busta Iacobi quaesitum lucem laterna Diogenea [orig: Diogeneâ] urgentes hominum genus. Acri quis [orig: queis] thyrso pietas animum cum percutit, imis sensibus expensas illi longa ratione ferunt votorum summas, et ne se falleret ordo, pensilibus caute sphaeris numerant. Quis [orig: Queis] supremo a vertice signi ducitur multa decussati series ad pectus, et ipsum posticum tergum. Qui se posse putant meritis ascendere caelum, et non mortales participare Deos.

Papicola, ein Päbstischer.

Posse satisfacto noxas exolvere censens, criminaque argenti solo clangore piari. Qui prece Sanctorum surdas diverberat aures. Qui precibus Sanctorum impellere nititur aures. Qui mutae scripturae opus esse interprete lingua [orig: linguâ], atque hanc Romanum tendit habere Petrum.

Canones Pontificii, Papstische Satzungen

Romulei statuta Patris. Romanisci decreta Tonantis, quae solidae pietatis homo non tresse minuto, aut cassae iuglandis emat tabente medulla [orig: medullâ]. Horrida monstra Caci Latialis. Monachorum sigmenta.

Traditiones humanae, Meuchentand

Humana iussa. Hominum reperta, Vanus pietatis honor. Arguti sensus hominum, qui in mente sagaci proveniunt.

Cardinalis, ein Cardinal.

Purpurei decus illustre senatus. Ordinis cardinei lumen. Romani proceres petasato vertice, rubra [orig: rubrâ] conspicuique toga [orig: togâ], Romanae Eccesiae Atlantes. Antistite.

Episcopus, ein Bischoff.

sacerdos, infula cui nitidos advelat candida crines. Rex sacrorum. Quem Pontificialis infula vestit. Qui sacris animas imbuit, et corpora munit armis. Gloria Pontificum magnificumque decus. Romani Pompa verenda pedi.

Infula, ein Bischoffs-Hut.

Tiaras Phrygius, patrius, sacer, barbarus. Viridis gemmis et silvae stamine Eoae.

Pedum Episcopale, Bischoffs-Stab.

Abbas, ein Abbk.

Ahbas veneranbus, venerabilis, vittatus, sacer, infulatus. Ordinibus permistus, ut rem tueatur publicam.

Aqua lustralis, Weyhwasser.

Missarius, ein Meßpfaffe.

Piator. Bestia sacrifici monstri. Missicus. Preces moto demurmurans ore. Cinctus tota [orig: totâ] cannabe. Ventre gravis. Qui Missam devota mente concinit. Alta [orig: Altâ] contestans modo voce Deum, modo pronus ad aram murmura qui propero contortuplicata rotatu intus volvit tacito sub pectore secum.

Missa. eine Meß.

Sacrum Missae, quod olim caeca superstitio templis invexit avorum. Sacra iniqua.

Purgatorium, das Fegfeuer.

Monachus, ein Mönch.

Assertor Papae. Latius triferi Doctoris alumnus. Rasa [orig: Rasâ] de gente sacerdos. Latus sine pectore venter. Rasus Myxus. Cucullatus deraso vertice frater. Cuculliger.

Monachus ignavus, putris, rasus, indoctus, obesus, crassus, pinguis, turpis. Sacrata procul detrusus ad antra. Relligione patrum detentus in atris. Raso vertice tonsus. Pondus inters tertae. Pondus inmanesoli. Qui voce refert asinum clamans immane rudentem. Qui populi pascit sanguine ventris onus. Per sua qui strepitu templa sonante boat, tintinnabula pulsans. In populos falsas qui iaculatur aquas. Simplice contendens velatus ad astracucullu. Degeneri gulae deditus. Cui detonsi abraso vertice crines. Albo protectus colla caputque cucullo. Qui ingentem vomit ore boatum. Qui sacro tectus contendit ad astra cucullo. Relligione sacer. Fidei sectator avitae. Patrum vestigia sectans, calcans. Rasa cui summi verticis ossa patent. Stomachus sine

fine bibens. Iners Romae pecus. Dirum mortalibus omnen. Vestibus accinctus glaucis, et stamine cano, ac ferrugineo. Deronso vertice rasus. Manibus gerens ferta corollarum, prisci instrumenta Papismi, arbore easque cruces.

Monachus pius.

Precibus Dominum cantuque fatigans. Omni sponte inopem traducens tempore vitam. Noctes atque dies sacris concentibus implens. Qui laudes Domini nocte dieque sonat. Ad loca sacra manus [orig: manûs] per opacae tempora noctis tendens, dicendo vota precesque Deo. Qui semper Domini facra [orig: facrâ] versatur in aede. Grato deeantans Domino praeconia cantu.

Monarchorum turbae.

Ordo cucullatus. Cuculliger coetos. Fratres conventuales. Venerandorum plurima turba Patrum. Latii spurcissima monstra Baalis. Grex tonsus, im purus. Tonsae larvae. Ignavi fuci, signari vertice tonso. Funigeri fratres. Ignavum pecus Monachorum. Mancipia obscenae sauguinolenta gulae. Foedi Luperci. Fuci magni, quis [orig: queis] rasum caput est, crassum farragine corpus. Vertice quis [orig: queis] medio tonsa est coma pressa corona [orig: coronâ]. Fratres calvastro vertice turpes. Quorum capitis crines farrata no vacula rasit.

Iesuita, Jesuiter.

Iesucidae. Iesu ficta sodalitas. Iebusita furens. Pondns inters terrae. Semisuesque viri, semivirique sues. Iebusaeorum caterva. Monachi mentiti nomen Iesu. Monstrum horrendum, ingens quod se de nomine Iesu venditat, infamis soboles, partusque nefandus, semine conceptus Stygio, obstetrice Diana Ausonia, ignotum genus ex Acheronte remissum, seditionis amans, heu! civica vertere iura quod satagit, tristis caput et tuba vasta tumultus. Larvata sacris, consuta at fraude, dolisque Loiodae soboles. Pestilis ordo, qui non erubutr mentiri nomen Iesu.

Monachus Franciscanus.

Annua stigmatici celebrans sollennia Divi. Indomitae frenans ieunia carnis. Franciscum professa cohors.

Tetzelius Ablaßkrämer.

Tetzelides. Aetas quem Patrum Philyrae per compita nostrae vendere indulta piacula vidit. Nugarum institor. Insidias pulchre gravidis, ut Agyrta, crumenis ponens. Agricolas vicatim emungens nummis. Caelum crepaus venale. Veniarum nundinator, fidei depopulator. Vitiis indulta vendens piacula. Magno. Autolyci gens picata. Scelerum caput. Venales satagens miseris obtrudere merces, quales me tacito iam quivis novit ad unguem. Cui nullum

purgantius auro natum smegma fuit. Qui cuncta in pretium quondam peccata redegit. Tam grave peccatum qui non ullum esse putavit. cui non par aurum possis expendere contra. Qui putavit auri splendente luto venale, parari, quod meruit nobis et morte, et sanguine fuso Filius omnipotenris Heri. Cui sunt venalia caelum ipsa sacra mensa. ipsa elementa cruenta que Christi vulnera. Qui cauponari animis hominum ius fas que putavit. Quo caupone rubri Christi pretiosa cruoris purpura sacrilego venum prostabat ab usu. Cuius vindice Luthero furor haesit limite vendax. Indulta piamina vendens.

Indulgentia, Ablaß rieff.

Papae indulgentia mendax. Indulgens hydra. Indulta piamina, piacula. Turba scelesta Ausonidum populis saeclaris iubila pompae instituens, vitiis indulta piacula vendit.

Antistita, eine Abtissin.

Virgo Sanctiominalis eine Nonne.

Sacerdos vittata, magna, alma, intemerata, longaeva, aeterna, furiata, metuenda, lusc a. Custos templi. Intacta Phoebo. Fecunda veri. crines effusa [orig: effusâ].

DE TEMPORIBUS LUTHERI.

Tempora Lutheri, die Zeit da D. Luther gelebet hat.

Casta Lutheri saecula. Ubi relligio mersum caput extulit umbris primitus, arbitrio sancti confisa Lutheri. Cum vera Dei penitus doctriva iaceret, Pontificum corrupta dolis intextaque vanis commentis hominum. Cum quondam ante oculos verbum caeleste aceret foede obscuratum tenebris, et sorde papatus, mixtum figmentis Monachorum hominumque repertis. Cum nubilus aer sublustri maestam tenuit caligine Incem, inque pari pretio fuerunt Deus atque Deastri. Tempora communes umbras perpessa. Tempus, Romanus quo Iuppiter horruit esse lucis inassuetae penetrabile fulgor oriri monte Palatino, quo sacra infausta notari incipiunt. Sua quo meretrix Babylonica in antro spectari secreta videt. Dum se magnificam fecit Terzelia virtus. Liberat ut nebulis aras et sordibus artes, doctrinam tenebris foedaram, et sorde Papatus, maiorum pietas et mens cordata Lutheri et sacra restituit sacris atque artibus artes.

Lutherus, O. Martin Lutherus.

constantior Christi landem asseruit. Quo vindice Relligio exstat purior, quam non hiemes, non flabra, non imbres convellunt; quantoque magis capite pulsans aethera erigitur, tanto tenacius radice haeret. Invictus constanti mente, depurans opus futurae pietatis. Qui calamum arripiens Christo indulgente sequacem, Romanum Iovem praecipitavit humi: non secus, ac funda stravit stirdente Gathiten, stratoque Isacides abstulit ense caput; sic agili calamo promptissimus, Ausonii fregit turpe Draconis opus. Qui tonans linguae penetrantis fulmine, ventis fulmina bruta Papae diripienda dedit. Vir quem rexit, flexit protexit, et usque praestitit indemnem caelicus ille leo, ad versus Latii molimina saeva Baalis, adversus Stygii vim rabiemque ducis. Sa cer et verax postremae aetatis Helias. Cui fulmen lingua: cor Aetna: vox tonitru: calamus grando. Vir qui sine vi ferri, vi verbi et inermibus armis: vir sine re, sine spe, contudit orbis opes. Unicus ille Dei Mystarum nobilis heros. Cuius ab auspicio coeptum moderante Iehova res Anrichtisti, et mentia vicaria caeli Roma, ac Missisici devicta est bestia monstri. Dius Lutheriades. Tertius Helias, divino caelitus igni fulminis armatus. Cineres et non mortale Lutheri nomen. Lutheri virtus, inter cui scilicet omnes maius in humano pectore pectus erat. Ille Lutheriades divino percitus aestro. Macabaeis aemulus ausu. Et coe lo et zelo plenus. Urgens Scripturam. Multa periclorum pro relligione renata [orig: renatâ] hauriens. Qui potest vivi Christophori germanum exemplar haberi magnanimus, namque raptum Latio vesana per aequora Christum detulit ad patrias gradi molimine tertas, allucente facem prope luminis ora Philippo. Cui tulerit numquam patria terra parem. Qui mera Pontificum [orig: Pontificûm] vanas disiecit in auras nugamenta Patrum, Domini sacraria rempli indignis spurcata modis extersit et omnes quisquilias evertit, et omni expulverat imum sorde pavimentum, et summi laquearia tophi, suggestoque araeque suum reparavit honorem. Qui, quae Pontificum vecors audacia quondam sacrilega [orig: sacrilegâ] rapuere manu pessumque dederunt, ausu restituit grandi. Qui non absorptus fuit unquam ingente procellarum aestu, quas Erebi Tibritisque ruebat aquae vis. Cuius mens animosa Deo non passa furores ulterius Latiae procedere Praesidis aulae. Quo vindice mendax iam prostrata iacet Latii indulgentia Papae. Qui Ambrosius epulas et scitamenta saluti cogrua divini Prompsit ab arte penus. Qui caelica reddidit orbi dogmata, Romulidae non sapitura gulae.

Lutherani.

Quotquot ab Orco Persephones Italae, Christo duce et auspice Christo, praelucente facem scriptura [orig: scripturâ], animosa Lutheri eripuit virtus, caeloque ostendit aprico. Scriptura [orig: Scripturâ] quicumque probant interprete cuncta mote Lutheriadae.

Calviniani.

Calvinigenae. Calvinisequae. Calva gens, cohors, chimaera. Proles Calvinia. Calvini postuma proles, nepotes.

DE LEGE DEI.

Decaelogus, die Zehen Gebot.

Summi sacra iura Tonantis. Statuta colenda, verenda Dei. Legis divinae sacrosancta statuta. Tristia legis vota. Fatidici Sinaea tonitrua Iovae. Edictum cuius nemo nec corde nec ipso exsequitur facto. Lex tabulis et marmore scripta. Lex marmoreis inscripta tabellis. Fervida lex, quam voce Iehova ipse sua repetit, populisque inculcat habendam. Tabulae duro ex adamante paratae. Scita Iovae sanctaeque volumina legis. Edicta Mosis duris inscripta rabellis. Caelestia legis iura. Divini sententia iuris. Tabulae Mosis utraeque. Fremitus legis. Divinae concio legis. Horrida terrentis fulmina legis. Legis vis onerosa Dei. Legum secreta, Dei digito tabellis scripta marmoreis, Mosique orbique data.

Lex Dei aspera, sancta, sacra, mortificans, iram generans, immota manens. Quae digito est insculpta Tonantis. Quae fuit in geminis duro ex adamante tabellis tradita Cuius nemo potest propria [orig: propriâ] virtute rigorem ferre. Cuius impletio Christtus est. Quae ligat et duris constringit pectora nodis, et nos in certam proicit usque necem. Quam nemo hominum complet. Tonitru quatiens quasi pectora facto. Reos damnans. Minaci debita quae repetit vultu. Quae reos urgens agit ante tribunal. Quae postulat illud a nobis, nemo quod numerare porest. Quae trepido accusat et terret corda pavore, quae proprie a vero sunt aliena Deo. Divinam monstrans humanis mentibus iram. Quae damnat mortemque minatur omnibus, immensus quotquor hic orbis habet. Inscripta verba saxis.

Ira Dei, Gottes Zorn.

Vindex et ab igne potens ita Iehovae. Saeviens fervor irae caelitis. Fumans itae Dei vis. Irae Divinae torrentes. Excandens Iovae furor Deus exacerbatus: fervens excanduit. Dei furoris flammae, flammulae. Vindicis ira Dei, quae flammis delet omnia fortiter, et fremitu petras flumen agente quatit. Sequens culpam criminis, Dei quidem est ira tarda primitus: sed in fui gravissimi furoris incitabulo est i nstrar ignis. Implicans multis non malis. Nos

Promulgatto Legis divinae, die Publicirung der zehen Gebot.

Qua [orig: Quâ] genitor magno antiquam cum murmure caeli proposuit legem, tabulis et marmore scriptam.

Antinomi, Gesetzlürmer.

Aspera qui de lege Dei sunt verba locuti. Qui legem ad furcam Moseque ad tigna relegant. Furor Cyclopum vana docentum.

DE EVANGELIO.

Evangelium, das Wort der Gnaden.

Emicans Evangelii Iumen. Evangelii dognata pura sacri. Lux Evangelii. Dulcis Evangelii opus. Mirum fidei secretum in sanguine Christi iustificae. Evangelicae penetrantia fulgura flammae. Evangelii spirituale sophos. Quod pietas maiorum ausis ingentibus olim ivit defensum. Buecina Diae vocis.

Mysterium divinum, ein Göttliches Geheimnüß.

Inexplicitae rell igionis apex. Arcana divini dogmatis umbra. Humanae mysteria opera salutis. Munus sublime, quod horret in gyrum angustae cognitionis agi. in quo simplicitas habita est digna favore Dei. In quo ilicet humanae rationis acumen hebescit, caligant oculi, cor paver, ora silent.

Gratia Dei, die Gnade Gottes.

Gratia olympica. Benignitas Diae gratiae. Lenitas. Lenitudo. Favonius gratiae serenus. Gratia profusa parentis optimi. Vis magna clementiae Dei faventis. Diae benignitatis aura, aurula. Iubar Dii favoris. Deus succurrit nobis gratiae immensae memor. Videt nos face vultus sereni. Qui se bonis placabilem praebet. Lucernae gratiae Dei, cor nostrum illuminans. Favoris Parentis optimi pro fusa gratia. Quem non destituit caelicus favor. Inenarrabili Divini favoris aura [orig: aurâ] se munire. Larga Dei indulgentia. Velum gratiae caelestis. Gratia quae merito solidata et sanguine Christi est. Mera gratia Christi. Illud inexhaustum Christi Miserere. Pia sidem cunctis indulgens gratia culpis. Patraa fatenti gratia. Pro merito Christi venalis gratia. Quae confessis patet omni tempore.

DE PAENITENTIA.

Paenitentia, die Busse.

Paenitudo. Metanoea. Iusta taedia commissae culpae. Taedia vera prioris vitae. Accretae taedia noxae. Cor compunctum.

Paenitentiam agere, Busse thun.

Vacare paenitentiae. Metanoea quem flagris quatit. Veniam factis suis exposcere. Animos purgare; Orci rapinas inhibere, et tandem caelo patrio mentem converters. Quem ultrix metanoea

flagellat. Seria metanoea suo smeg. mate tollit terras peccati maculas. Damnare se Fateri se peccasse [orig: peccâsse]. Impia ponere facta. Vitium fateri. Deponere crimen. Solvere nefas. Fugere vitium. Effugere crimen. Tollere crimina culpae. Exuere vitia atque errores. Vitare vitia. Emendare facta priora novis. Redire aevi melioris in annos Eigere modum suetis vitiis. Pravos auferte Cupidinis ignes. Auferre alimenta famosis nata laboribus. Exui veteres affectus. Scelerum, morum taedere priorum. Exui scelus. Inducias cum corde feroci pangere. Resistere affectibus ultrici pietate, bonos simul edere fructus Eluere noxam. Abicere exuvias squamae veteris serpentum more. Suspirare beatae vitae frugem. Veteres avias a pulmone, e corde revellere. Exuere affectus pravos. In sese descendere, relictis tenebris errorum quaerere lucem. Revocare vitae se deterioris ab usu. Mundi sordes vitare. Male normam vitae desuescere flexum. Reducem utilliora sequi. In studio meliorum adolescere morum criminis admissi veniam reposcere Christum. Ad frugem sese porro vocare bonam. Facti sceleris peonituisse. In mores migrare novos. Flere ac sordes lacriminis rite lavare piis. Peccata perosum altera mutatis dare vela aquis. Cultu morum exturbare furta priora novo Damnare solitae contagia noxae, seque redonare vitae melioribus orsis. Lacrimis sua crimina flere. Iehovae admonitu fieri meliorem tempore primo. Exuere suos vitae putentis amictus, atque magis sapidam vitam induere. Delicti agnoscere culpam. Sordida proicere foedi indumenta reatus. Animo in sese descendere, et cordis opertum castigare nefas alimentaque noxis subtrahere, quod res est ipsa fateri. Sacris abnormia pactis, quo fieri potest cumque modo, vitare. Animi curis mordacibus aegrum commissi taedere sui. Exuere ingenium et pravos desuescere mores. In viam revocare gradus, et pectore toto aversum a vitiis, culpaeque doloribus aegrum, ad Deum veris lacrimis convertere mentem. Modus est scelerum. Resecantur crimina. Vitia reciduntur a stirpe. Vitae paenitet actae. Accreta subeunt taedia noxae. Paenitet peccasse, peccati, fucti, irae, scelerum.

Paenitentiam agens, einer der da Busse thut.

Iusta trahens animo commissae taedia culpae. Taedia quem vitae vera prioris habent. Quem taedet vitae turpiter actae.

Paenitentiam differre, die Busse anffschieben.

Redire ad priores mores, wiederrumb in die vorigen Sunden gerathen.

Usque manere suum. Squalorem semel acretum mordicus arcta [orig: arctâ] pellicula [orig: pelliculâ] retinere. Rursus ad istas humanae tenebras lubricitatis agi. Calcata diu veteris tenet orbita vitae. Antiquae pellis amictus incertam retinet vapido sub pectore vulpem.

Remissio peccatorum, die Vergebung der Sünden.

Criminis admissi venia. Ignoscentia. Gratuita venia reatus [orig: reatûs]. Gratia veniae. Indulgens gratia culpis.

Remittere peccata, Sünde vergeben.

Priscae vestigia noxae tollere ab intuitu, et post terga reponere. Iugulare peccatum. Veteres obliviscere noxas. Solvere crimina. Indulgere veniae gratiam. Delere nullo facinus delebile mulcta verbere. Minas, itam poenamque levare.

Mundare a peccatis, von Sünden reinigen.

Abluere, eluere, tollere omne nefas ingenitae labis effuso sanguinis imbre, profuso sanguine. Diluere fuso sanguine sordes, errores, errata, probra, scelera, tetram maculam, turpes naevos, crimina foeda, commissa piacula culpae. Resolvere vinculis enormium criminum. Tollere profuso vitiorum sanguine sordes. Delicta patrata profuso sanguine diluere. Auferre omne onus criminis. Tollere foedorum vitiorum spurca venena. Redimere pretiosa morte, pretio sanguinis, pretioso sanguine, subeundo funus acerbum, immerita [orig: immeritâ] morte. Conspersum lateris sui cruore redimere. A scelere et poena [orig: poenâ] proprii quem sanguinis imbre solvere. Cruore piare crimina. peccara tergere sanguine. Diluere offensas rubicunda [orig: rubicundâ] sangninis unda [orig: undâ]. Auferre rubro maculas de pectore foedas sanguine. Lavare letiferis sordentia pectora naevis. Auserre omne nefas immundi pectoris omne sanguineo. Tollere profuso triste cruore nefas. Delere culpam sanguine. Vitii venena tollere. Spurcorum maculas delictorum amne lavare sanguinis. Sancto peccata cruore lavare. Emundara rubro profusi sangninis impre. Omnem tollere noxiam reatus per fangninem. Purpureo lateris sui cruore abluere, a prima quicquid mens traxit origine labis. Audacis delicta exstinguere vitae. Abluere foedas perverso a pectore sordes. Abluere morbum animi, et sentinam pectoris auferre. Eluere delicti pondera magna. Nubila pectoribus vitiorum disicere. Eluere labem concretam. Ab Adamigeno primaeva piacla reatu, quaeque domi patrata, lavare cruore profuso. Elure ex animis tetrae contagia

culpae. Delere audacis commissa iuventae, et liquido sordes rore abluere. Mundare admissi contagia criminis. Tegere crimina ceu ducta nube, velut involucro. Repurgare maculas, quas sinuosus error refudit. Abluere omne nefas, detersis sordibus. Deus gravi remisso erimine commissa velo gratiae peccata abscondit.

Nova oboedientia, ein neuer Gehorsam.

Novae vires. Novi motus. Novva facta, ausa. Aevi melioris anni. Studium meliorum morum. Novus cultus morum. Orsa meliora vitae. Via priore magis sapida.

Bona Opem, gute Wercke.

Operum monumenta bonorum. Signum pietatis apertae. Opus ingenuum. Obsequium bonorum. Bonorum vis operum pollens et vitae puriter actae. Quis [orig: Queis] meritis minime caelum venite putandum est. Virtutes piae operumque bonorum agmen.

DE SACRAMENTIS.

Sacramenta, die heiligen Sacrament.

Satrarum rerum monumenta, signa. Mystica signa sacrorum. Signa sacrata. Externa monumenta. Cibi ac potus mystici.

Circumcisio, die Beschneidung.

Mos, ritus, lex, qua genus Hebraeum discriminis ergo instituit Deus. Qua luce octava [orig: octavâ] Iudaei murice acuto pellibus in morem scissis genitalia circum, signum impresserunt generis nomenque dederunt. Mos sacrorum, quem servari in gentibus Abrae sancierat genitor mas omnis ut editus auris, in silice ineisus genitali in parte notetur. Ritu mandans, cum dias havist mas editus auras, omnis ut a testa [orig: testâ] genitali in parte putetur. Ritus, quo puero, generis de more vetusto, impressum signum, qua parte viri sumus. Quo pia primum gutta cadens pelle incisa sacram imbuit aram. Lex iubens patrum se more recidi. Quae iussit membrorum arcana [orig: arcanâ] in parte recidi, quotquot ab Hebraeo ducebant semine stirpem. Monumentum pignusque salutis. Mos, qui signum caelestis amoris, et pacti nota certa fuit pignusque salubre iustitiae fidei.

Circumcidere praeputium, die Vorhaut beschneiden.

Secare tenella membra cultro saxeo. Praecidere saxo in glande cutem membri genitalis acuto. Praeputium pueri sacro praecidere saxo. Exiguam, qua glans obducta, recidere pellem. exiguam resta [orig: restâ] circum genitalia pellem putare. Pueris genitale recidere membrum. Testa [orig: Testâ] circum praecidere acuta exiguam, unde viri sumus omni in corpore partem.

Circumcisus, ein Beschnittener

Agnus Paschalis, das Osierlamb.

Agnus festus, fatalis. Quem vetus Isacidum gens quondam epulata quotannis mandebat rite sollenni more sacrorum, cum festinata [orig: festinatâ] Cerer atque agrestibus herbis.

Panis azymus, süsse Brod.

Baptismus die Tauff.

Fons sacer. Gurges sacratus. Sacrae umbracula lymphae. Aqua viva, lavans virtute piacula verbi. Sacrae fons aquae. Flumina Baptismi. Sacrati gurgitis unda. Vitreis immersio lymphis. Sacra baptismatis unda. Sacrae aspergo lymphae. Salutiferi fluminis unla. Salutiferae aquae. Depurata acri baptismatis unda. Lavatio Theandrica. Charisma sacri laracri. Aqua dia novique pacta. acramenti. Sacrum flumen. lacra unda lavacri. Sacer amlis. Sacrosanctus liquor. Fons ivinus. Unda sacri fontis. Unca DEI iussa circumscripta saro. Sacrati fontis amnis. Ros aticis beati. Flumen quo veteris Adami peccatum in nobis pelliur, atque novus vivit pereunte retusto. Sanctum lavacrum, quod renovat vitam, veteresque obliterat actus [orig: actûs], quodque novos nomines facit. Sanctum flumen, quo mala noxa perit, et virtus intlita crescit. Unda sacrata, unde inimis scelus eluitur, veterumque parentum crimine contractae excedunt contagia labis.

Baptizare, Täuffen.

Fluvio mersare salubri. Liquida [orig: Liquidâ] lustrare in unda. CAput sacris undis immergere. abluere diis aquis caput. Sacrosancto gurgite corpus mergere. In flumine tingere sacro. Abluere sacra [orig: sacrâ] baptismatis unda [orig: undâ]. Leniter infundere sacrum per membra liquorem. Lavare sacro baptisinate. Unda [orig: Undâ] sacra piare. Lavare sancti fontis in unda [orig: undâ]. Tingere beato latice, Abluere lymphis purgantibus. Crimina mortis purgare medicis aquis. Sacris undis tingere. Fonte sacri purgare lavacri. Fluvialibus tingere. Abluere corruptam labem baptismatis unda [orig: undâ], atque ira [orig: irâ] quicquid erat amissum, reddere honoris. Inserere per sacra charismata Baptismi Christiadum gregi. Flumine sacrato rigare Iavacri. Corpus tingere fonte sacro. Tingere liquidis corpora mersa vadis. Lustrare sacro baptismi flumine. Perfundere flumina sacro, liquido, Diluere exiguo latice Adami de traduce sordes. Infantis capiti divinos infundere rores. Pueri spargere rore corpus mentemque piare. Affuso flumine tingere. Exiguos artus [orig: artûs] pueri persundere dio rore. Contingere puerum fontanae aspergine lymphae. Perluere salutifera aqua. Superfusis contingere corpora lymphis. Flumina

sacra cavis capiti inspergere palmis. Sacris eluere undis infectum scelus et veteris contagia culpae. Infantem liquido perfundit flumine mysta. Sacra fluminis unda abluit artus, emundatque animam. Mystes sacer abluit artus [orig: artûs]. Crimina sontis Adae Baptismatis abluit unda.

Baptizari, getaufft werden.

Lustrati perfusum rore salutis. Aquis sacris Instrari, et sua iuratum Christo dare nomina. Lustrari in Christo, cum nomine tingier unda, atque iterum superas in aquu [orig: aquû] generari ad auras, et verba accipere Flatus [orig: Flatûs] caelestia dona. Sacrato [orig: Sacratô] cum gurgite fusus, abunde Spiritus hic veteris mundat conragia culpae. Tinctulus, h. e. Baprisatus.

Cena Domini, das Abendmahl des HErren.

Divi Hominis sacrosancta cibaria. Cenasacrata. Caelestes epulae, certa piis fides, quas apponit amor, pura rapitd fides. Sacratae convivia mystica cenae. Vitalis esca. Libamina sacra. Epulum sacrum. Sacra synaxis. Domini libamina summi, et cruor et corpus. Panis et aurati calicis sacra pignora, Christe, et corpus complexa tuum complexa cruorem. Divinae dapes et pocula mensae. Sacra munera Christi. Saevi monumenta doloris.

Corpus Christi, der Leib Christi.

Sacri fragmina Christi corporis. Viralis liba. Caro Chisti. Sub panis specie viva latens caro. Christi corpus venerabile, occultum sub panis imagine.

Sanguis Christi, das Blut Christi.

Sanguis haustus. Rosei dos cruoris. Roseus vortex sudantis guttae. Fusus in morte cruor. Purpura Christi sanguinis. Calix. sacratae pocula mensae. Fusi cruoris purpura. Christus saucia corda sagnuineo lavat rore. Rubrica. Sacrum Ostrum pretiosi Christi sanguinis.

Uti sacra Synaxi, zum Tisch deß HErrn gehen.

Sacri fragmina Christi corporis mandere inque fide rerum consortia inire corporis. Ante aram lustratam animis libamina sacra accipere, quae grata sui monumenta reliquit Christus. Verbe externa Dei monumenta adhibere sonanti. Christi corpus cum pane, cum Bacchoque cruorem libare. In fide vitalem mandere escam. Corporis ambrosia [orig: ambrosiâ] men tes, et nectare Christi sangnini pascere. Sacra salutiferae capien obsonia cenae.

Mutilatio Cenae Dominicae, Miß brauch deß H. Abendmahls.

DE FIDE.

Fides salvifica. der seeligmachend Glaube.

fidei. Fidei robur. Simplicitas, quae curat aperta fide, linquit operta Deo. Aurea salvificae fidei anchora. Fidei calor ille. Unica prensandae manus illa salutis. Christi sanguine nixa fides. Genuina fides opus ostendenda per ipsum fidens animus. Fidei pars, vigor, decus, fax, radius. Praevia fax fidei, qua sola sidera adimus. Astra poli sueta subire fides. Incrementa novae fidei. Iustifica fides, Fidum pectus. Assensus tenax. Fides robur exserens.

Fides sancta, sacra, sacrata, recta, pura; alma, infracta, indubitata, non dubitata, inexpugnabilis, cordiflua. Quae caelo credentes inserit. Vulneribus mediatoris se involvens. Quae non rimatur, sed quae miratur, et unis involvit placitis remque modumque sacris. Quae nos, ceu cochildae scalae, fert super astra poli. Quae latet in verbo. Quae verbo oblata sonanti promissa accipimus, vidinaque munera Christi. Christi meritis innixa. Animum quae casu format in omni, et verbo instillat viram, viresque renatis. Virtutes, pias trahens operumque bonorum agmen. Quae non sine fructu est et officiis, ut sol numquam sine luce. Confisa Deo. Aeternae tendens in saecula vitae. Complectens salutem. Quae trepitantia pectora firmat. Securum in maesto praesumens termpore tempus. Cuius flammmis exstincta est atdenetis flamma camini. Apparens mediis radiata tenebris. Quae laurea iusto. Quae credentibus offert omnia. Quae non formidat discrimina. Ad caelum via. Cuius finem comitatur gloria vitae. Cunctis placens caelestibus. Qua vinci gaudet Deus. Homines quae sola reponit inter choros caelitum. Murus aheneus pio. Quae impetrat quaecumque vult. Vere regni caelestis imago. Quae se proprium novit habere Deum. Nescius cadere adversis. Quae Deum non visibilem aspicit, atque potentem intrepidae recto lumine mentis adit. Quae lux ignaris et consolatio fractis. Praemia summa ferens. Nubes quae rumpit aquosas. Quae vera [orig: verâ] sub cruce vincit Ex impuris quae pectora reddit, et acceptos nos facit ante Deum. Fida comes mentis non morientis. Omnia quae in dubiis superando taedia tebus vincit. Quae vario tentata dolore probatur, appositis censetur ut ignibus aurum. Nos iustos faciens Deo. Quae sola nos Deo acceptos facit. Quae perruptis subit ardua nubibus astra. Quae nubes perrumpit et aethera scandit. Qua [orig: Quâ] sine sunt nostrae, murmur inane, preces. Quae numquam petit irrita. Cui Deus annuit omnia semper. Qua duce preficimus nobis iter invium salutis altique caeli tangimus cacumen. Qua pius sese velut Aegide munit. quae vincit mundum caelique supervolat aftra.

Quae sola beat hominem, facit iustum, et inter caelitum choros reponit. Quae Deum expugnat, cogit et omne dare. Sola quae superos conciliare potest. Quae sola et pessima quaeque premit. Que caelis inserit una pios. Efficiens fratres Christi, sociosque potenres. Quae sola animos maerore iacentes ergit, et miseris pectora laeta facit. Sola quae Satanam subigit, Stygiasque paludes. Qua veluti clave sidera summa patent. Quae summos aperit caelos, et numina placat. Quae nobis omina certa facit.

Fides debilis, ein schwacher Glaube.

Fides renuis. Assensus tenuis. Fadei elementa minutae. Parva siducia mentis. Quam velut aegram scintillam lini sensim tabentis amico numinis afflatu vegetar Deus, ut exserat ignem temporis accessu magni fulgoris.

Credere in Deum, an Gott gläuben.

Omnem fudiciam in Deo ponere, all sein Vertrauen auff Gott setzen.

Firmissima [orig: Firmissimâ] fiducia [orig: fiduciâ] spem in Deo figere. Non paenitendam fidem in Deo locare. Res atque suas Domino committere curas. Fidere soli Deo. Sua corda Dei sidei submittere. Uni confidere Christo. Spes solus DEUS est nostrae roburque salutis. Domini fidere in Domino fixam locare spemque fidemque. Spes in Christo condita firma manet. Uni confidere Christo. Spes manet in Christi rata nomine. Spes in Domino manet omnis fixa salutis. Uni fixa Deo spes semper erit. Spes in Christo tota reposta manet. In manibus nostri spes sita tota Dei est. Pendeat nobis â solo spes animosa Deo.

DE PIETATE.

Pietas, Gottseligkeit

Virtutum cardo. Numinis ardor. Una vitae et recti notitia. Anima et universitas virtutum. Pietatis opes, opus, cura. Pietatis umbta, amor. Innocuum studium pietatis. Sincerae specimen pieraris. Pia vita. Caelicus ille pietatis agon.

Pietas vera, servata, nota, humana, velox, plurima, hilaris sancta, animosa egregia, olympica fundamentalis, insignis, eximia, mitis, officiosa, clemens, casta, cana, tenera, morigera, illustris, antiqua, vetus, perpetua, stulta, sinistra, suspensa, ignava, peritura, posthabita, remora, spreta, perculsa, polluta, ignota, oblata, summa Deum [orig: Deûm] Maxima rerum, et homini semper tutissima virtus. Numquam oblita decoris. Vittata commam niveoque

insignis amictu. Victa furore, Quae dubiae certa magistra rei. Gratissima caelo. Omne ferens punctum. Utilis in omne aevum. Accepta polo et venerabilis orbi. Qua sine nullum gloria pondus habet. Cui sunt Caelestia curae. Huius et illius reportans praemia vitae. Animi sapientis origo. In unum relligiosa DEUM. Cultori semper dona rependens. Officiosa DEO soll. Homini torum dirissima messis. Ex vitae quae sordibus buius ad caeli vertum fidera monstrat iter. Cuncti larga ministra boni. Caelitus accensi qua pectoris ara calescit. Vitae consona.

Pius, Gottesfürchtig.

Deo devotus. Pius facto. Verus verae pietatis amator. Exemplar venerahile morum. Pietate egregius, gravis, prior, potens, clarus, inclitus. Sanctus. Sine labe. Melior pietate fideque. Nulli pietate secundus. Pietatis idoneus auctor. Nimiae pietatis abundans. Piissimus. Plenus pietatis. Reverens Deorum. Pietatem pleno spirans pectore. Pietate calens, flagrans. Numinis cultor et assertor. Constaus fide. Pietatis homo vittutisque. Solidae pietatis homo. Vincens a lios pietate. Quo iustior alter non pietate fuit, colloquio non abigendus Deum. Cui Christi nomen amori est. Qui praefert symbola Christi. Nomine pro Christi, siresfert, mobilis aede. Fervens Dei timore. Cuius fides sancta pectoris aedes incolit. In stadio mundi munda [orig: mundâ] mente currens. Omnes pietatis numeros continens, adimplens. Nulli pietate secundus. Dogmata divina fideli serans cultu. Qui pietati dedit vota, et numen colit, qua voce fideque potest. Cuius pectus solido pietatis amore flagrat. Qui in onmibus expers labis Apostolicae. Cuius sub pio corde alma Eusebie perpetuam fecit sibi mansionem. Sancto fervens. amore. Vitae decentis orbitam secans. Dei cultor sanctissimus. Cui plurima cordi est pietas. Cui vera relligione nihil est prius. Qui pietatem pleno spirat pectore. Qui pietatis opus fervore fideli tractat. Cuius cor habet ardorem sanctae pietatis. In cuius pectore Christi vivit amor. Qui colit pios arte, et Deum pietate. Qui spem ponit in nomine summi olympi, nec a sancta pietate gradum dimovet Habens rarae pietatis laudem. Quem pietas egregiis ornat laudibus. Sanctae pietatis laude coruscans. Cui pendet spes animosa a solo Deo. Sanctae probitatis lande coruscus. Tentans ire per hortos caelestes. Cuius animus sixus est summi Iehovae numine, Leges Domini nocte dieque revolvens. Curans opus relligionis cum fructu. Numinis cultor celebrandus. Cuius ex animo relligio et fides fugam non

rapuere. Quem ardens movet pieratis cura. Quem pietatis opes decorant, et durum relligionis opus. In Deum vera [orig: verâ] pietate fideque superbiens. Qui colit arte pios et pietate Deum. Summi cultor Dei: oracla puro pectore mystici sermonis observans. Sine crumine vivens. Observans mandata Tonantis. Pia corda gerens. Quem sidei pia cura tenet, prvat, Qui Dei statuta mente reposta circumfert. Pietate insignis. Totus pendens a numine. Mactus genuina pietate. Vitae piae sincet itate clarus. Nulla impietatis labe devenustatus. Christum illibata [orig: illibatâ] relligione colens. Quo melior nemo, quo non metuentior nullus Numinis. Capitis Christi qui pensile membrum. Quo sol non alium vidit pietate priorem. Pars debita caelo. Externae nil labis habens. Cui pietas nostraeque fides devota salutis extremum vitae claudit in orbe diem. Nomen amans Dei. Slavificae fidei quem pia [orig: piâ] cura tenet. Bonae mentis pubes. Qui vitae foenerat omnis sorte perennanti multa talenta DEO. Qui queat antiquae specimen probitatis haberi. Ore, manu, vita cupiens prodesse cuivis. Fracta minus cui doctrinae confessio nutat. Pia corda getens. Qui, quae consilii magni Angelus, ille Prophetis pacta tulit, caste tuetur ad ultima vitae. In quo nova sumunt augmina semper doctrinae melioris opes, ornataque morum gratia. Cupiens recta verum ratione doceri. Exemplum speculumque piae vitae. Qui nititur uno speque fidequo DEO. Qui non occulto profitetur pectoro Christi dogmata. Cui mens sapit integra Christum. Cui post sua fata reposta est sacra coronando iam laurus in aethere summo. Cui summa boni DEUS unica. Quem decorat pietas, animi sapientis origo. Sancti pectoris effigies. cui semper pietas est rerum maxima. Corda gerens calefacta facro pietatis. ab igni. Cuius pietas non labris deflua in udis innatat, in suramo pectore sia laet. Quo melior soli vix est ex aethere visus. Quem pingit specimen probitatis Apelles. Quem pietas vocat ipsa patrem. Iussa sequens DEI. Cuius inexhausta cor pietate calet. Sacra statuta colens Dei. Corde notans memori verba sacrata Dei. Observat magni qui dia statuta Tonantis. Observans superi Regis oracula sacra. Observat superi qui iussa Monarchae. Mente DEI fida [orig: fidâ] iussa reposta tenens. Qui spreto mundo caeli suspirat ad arcem. Despectis mundanis ad caelum patrium suspirans. Lucida cui fervens sudat ad astra labor. Colens summi sacraiura Tonantis. Cuius certa salus Deus, et firmissima rupes. Toto pectore amans

Christum cordifluaque fide. Celebrans facta stupenda DEI. Qui Christum non ficto, non fucato amore colit. Non ficta pietate DEUM colens. Sine crimine vivens. Sua qui delicta dolet, fideque accedit erectus delentem crimina mundi. Ferens recta pectora plena fide Suspirans caeli sublimia templa. Qui pura colit simplicitate Deum. Cuius aperta nihil pectora fraudis habent. De Christo pendens totus, eumque sequens. Cuius certa salus pendet ab arce Dei. Nulla scelerum labe noratus. Toto Dominum meruit qui pectore. Observans animo Dei praescripta fideli. Cui Domini lex est iufinita voluptas. Numinis extollens inclita facta DEI. Qui memoranda Dei laudis miracula narrant. Integer et vitae maculis non oblitus ullis. Qui Deum vero cordis honorecolit. Exegit vitam qui sine labe suam. Nullo pollutus crimine vitae. Constans colens pectore iussa Dei. Cuius est verbo consona vita Dei. Qui pio Domini iussa timore colit. Quem sanctae exercet dura palaestra crucis. Qui cavet a verae deflectere tramite vitae. Qui piam sese Deo in servitutem dedicat. Cui non humanae nomina laudis, sed caelum petitur, quo terris sudat ab imis. Cui caeli ingenuus corda perurit amor. Ardua caelo pectorefixa gerens vitamque a crimine purgaus. Ad patrium toto contendens pectore caelum. Mente petens pura patrii vestigia caeli. Qui vitae melioris iter rimatur, et alta menre Dei leges noctesque diesque revolvit. Quem non contagio turbae impiae sacrilega recto de tramite flexit. Cui deliciae solae sunt Numinis artes. Pendens a Nomine totus, componensque Dei vitam ad praescripta sequacem.

Pii, die Frommen.

Sanctorum turba pusilla. Salutifero [orig: Salutiferô] turba redempta cruore, Parva Deo puram turba professa fidem. Quae colit in animi pectore turba Deum. Deo gens addita, quaeque mentibus una mane. corporibusque vaga. Quae servit vera concio sacra Deo. Coetus quem iuvat unanimi nosse timore Deum. Coetus, cui cordi est pura mente placere Deo. Turba, quam patefacta Dei vox sparsa per orbem colligit aeterni. Aeternum Numen voce fideque colentes. Quos purum relligionis opus decorat. Atdens quos pietatis cura movet. Quos decorant et pietateis opes, et probitatis onus. Quorum cordibus cara est pietas. Qui Domini leges revolvunt nocte dieque: cum fructu curantes opus relligionis. Qui scrutantur opes solidae pietatis, ardentque rite tenere dogmata libri divini.

Pium esse, Gottsfürchtig seyn.

Apietatis studiis ac stadiis non exulare, exorbitare. Uri sacri. verbi amore. Suam vitam Christoque piisque probare. Edere se dignos fructus et nomine Christi. Sacro pietas alicuius pectora thyrso percutit. Ad legem mores fingere rite suos. Asserere verbum Christi. Prociduae culmen pietatis anhelare. Inardere Christianae pietatis ab aestu. Praestare aliquem pietate. Fulgere boni splendore. Amore cal escere honesti. Addiscere Christum recte. Scripturae doctum ab indole. Sanctum sartumque tueri dogma revelatum. Germanam fidei de relligione medullam et sapere, et Christi hunc instillare saporem pluribus. Exemplum specimenque bonae componere vitae.

Caelestia cogitare, nach dem Himlischen trachten.

Se eximere humanis. Linquere terras. Indagare Deum. Caelum conscendere. Frugem vitae suspira re beatae. Tantum ea, quae sursum sapere, et nulla de orsum caelos sapere. Elementa relinquere mundi et cernere caelum. Aeternas sapere opes. Sursum sapere, et terrenas relinquere. Coeum spirare et almos Elysii campos.

Impietas, Gottlosigkeit.

Impietas ferox, fera, furens, dura, crudelis, temeraria, stulta, atrox, avara, ambitiosa, superba, audax. foeda.

Impius, ein Gottloser.

Contemptor Divum. Non alens pietatis amorem. Pietatis egenus. Pietate rudis. Deum habens et sacra despicatui. Cuius cor cassum Dei timore. Scelere ante alios immanior omnes. Parcus Iehovae cultor, et infrequens. Qui perversa mente pietati remisit nuntia. Cuius mens est scelerum furore corrupta. Ducens vestigia a tramite recti, et semper gaudens se vol vere in coeno scelerum. Qui nec micam verae pietatis habet. Cui suprae caput instat iam pridem flammeae poena meriti foci. Quem nulla tangit legum reverentia. Non curans pietatis tramitem. Pergens vitiis vitium et sceleri addere scelus. Sincerae pietatis inops, et spreto numine vivens. In cursu scelerum dies et annos exigens. In luxu felicia transigens tempora. Qui ipse sceleris molimine mundo pius esse creditur, qui laudem sibi sumit a crimine. Bipedum nequissimus. Cuius impietas in altum exit numerum. In quo caelestis amor penitus frigescit, iacet. Exsecrabilis. Parentum mingens in cineres. Nil curans superos, superum neque sancta statuta. Cui non sunt cordi magni sacra iura Tonantis. Non colens summi veneranda statuta Iehovae. Non servans legis sacra statuta Dei. Cuius est

foedis oblita vita, fama notis. Siderea [orig: Sidereâ] qui Deum ridet in arce poli. Qui violat legis iura tremenda sacrae. Despicit aeterni qui sceptra verenda Iehovae. Qui Deimonitis facilem non commodat aurem. Cui perverso impietas induruit usu, ut nequeat vitii nosse venena sui. Impietas cuius pectora caeca trahit.

Blasphemus, Gottslästerer.

Blasphemis audax vocibus. Cuius vox in Deum saepe fuit petulans. Qui correptus rabie Diras Acheronte vocavit. Horrida blasphemia cui ab ore spumat. Cuius fances vomunt convicia Buccho permixta, et lingua saevit, ipsaque manus furit. Cuius in ore Deus invitus debet resonare. Oestro percitus insano, spargensque voces blasphemas. Blasphemo gutture caelum et terram terrere solitus.

Impia turba, das gottlose Gesindlein.

Impii, steriles pietatis. Ad unum omnes ausi immane nefas. Quorum exit in altum impietas numerum. Degeneres adolescentum. Qui dedecus urbi eximium laudis speculum infecere [orig: infecêre] pudenda [orig: pudendâ] sano homini macula. Impia cohors. Improba caterva. Coetus, grex impius. Veri nescia turba Dei. Impietas quorum corda profana tenet. Colluvies perversa malorum. Perversi fax improba coetus. Impia sacrilegae contagio turbae. Fecundum in fraudes hominum genus. Illa propago, corrumptrix superum, et avidissima coedis. Proh superi? quantum mortalia pectora caeca noctis habent, ipso criminum molimine: Impia sacrilegi turba sodalitii.

Impium esse, ein gottloses Leben führen.

Deteriora sequi. Vitiis vitia addere. Per omne fas et nefas ruere. Intra et extra Iliacos peccare muros. Animum turpibus ausis, factis, criminibus contaminare; polluere. Superos nil curare. Despicere iussa verenda Dei. Agere aevum per crimina. Rapi trahique vitiis. Animos a crimine sumere. Vitiis inolescere. Facere iter sceleri. Sceleratam vivere vitam. Scelus ein scelus addere. Ruere per nefas. Geminare nefas. Scelus scelere pensare, intactum nil crimine linquere. Audere quid brevibus Gyaris et carcere dignum. Itur in omne nefas. Certatur omni scelere. Vitium omne stat im praecipiti. Nullum crimen abest. Crimina vigent. Sceleri non est modus. Nil sceleris dolique manet inausum aut intentatum. Manus faciunt ad omne scelus. Regnat Erinnys. Quem impius abstulit error. Cui pectora goeca trahit impietas.

DE INVOCATIONE.

Cultus divinus, Gottesdienst.

Colere Deum, Gott ehren.

Cultus decentes Deo deferre, reddere, exhibere. Divinos honores largiri et nomen Dei felix ducere.

Precatio, Gebeth oder Bitt.

Rogatus, Precatus. Supplica. Preces. Vota. Oratio. Oris libamina. Precumsimplicitas, victima, sedulitas, crebritas, Obsecratio. Vox fuci nescia, os quam quaerens profundit. Precationum suada, vigor. Pius precum susurrus. Preces lacrimis mistae. Precum litamina, pia liba, vices. Pila precum sursum volans. Verba precantia. Devotus precum cultus. Voti calor. Querela supplex. Sobria verba precum. Supplicii fides numquam neglecta Iehovae. Sancta verba, quis [orig: queis] grave pondus adest, atque immutabile semper. Solliciti pectoris arma preces. Precationis vis.

Preces multae, variae, magnae, tantae, blandae, doctae, aequae, iustae, piae, sacrificae, sollennes, castae, pudicae, amicae, humanae, bonae supplices, submissae, sollicitae, tacitae, communes, permixtae, alternae, assiduae; admotae, mellitae, admistae, finitae, consumptae, receptae, solitae, propriae patriae, molles, maternae, timidae, miserae, serae, seriae, supremae, graves, ini quae, malae, pudendae, furtivae, funaestu, flevanimae, hostiles, ignavae, vanae, caducae, spretae, inultae, sociae, nullae. Flectentes animum. Faciles capi S. aepe retentatae.

Votum poscens, sapiens, piumque amans, dannum, lustrale, regale, mite, modestum, melius, immortale, concors, publicum, apertum, paternum, fraternum, pristinum, perfectum, peractum, redditum, felix, secundum, prosperum, impetrabile, ratum, potens, compos, maturum, diversum, triste, maestum, pavidum, miserabile, securum, perversum, improbum, malignum, avarum, audax, temerarium, insatiabile, impium, nimium, insanum, furiosum, furiale, nefandum, noxium, ferale, ultimum, supremum, puerile, parvum, insusceptum, dubium. incertum, futile, periturum, fraudatum, surdum, irritum, inane. Non improbum. Non irritum. Non cassum. Non dubium. Non gratum. Pulsans quid. Exauditum iusto magis.

Vota Deis audita. Rapta motu. Nulli exaudita Deorum. Quibus munitus vel contra armatos

hostes inermis eat: Quaeque vel e caelo possunt deducere vires, si vis humanos deserit arcta viros. Votorum series.

Oratio mixta gemitu. Flectens superos. Quae penetrat superi stellantem Regis in aulam. Quae medicina gravis, cum sors violentior urget. Qua [orig: Quâ] maiestas ipsa Dei et ipse Satanas vincitur. Salvifica [orig: Salvificâ] Christi quae stabilita fide est. Quae aperire potest occlusa sacraria colei, morigerumque sua [orig: suâ] lege vocare Deum.

Oratio Dominica, das Vater Unser.

Forma precum, quam instituit Christus. Ille sator rerum docuit quae fundere vota. Voti summa. Summum votum.

Invocare Deum, Gott anruffen.

Deum ambire vocibus precantibus. Numen rogare ferventibus intimisque votis. Deum prece demereri plurima [orig: plurimâ]. Miser a caelesti numine opem poscit. Deo precum victimas litare. Deum querelis urgere. Fata flectere multa [orig: multâ] prece. Verae fidei motibus Deum compellare. Ardente praeditum fide Deo casto supplicare precamine. Miro honore Numen colere. Deum seriis, severis venerari votis ac suspiriis. Suspirare Deum. Colere Deum. Fatigare Iehovam. Votiva [orig: Votivâ] mente vereri. Deum poscere emace precatu. Composito properare animo ad Deum. Devexis genibus instare rogando. Tendere suppliciter iunctas ad sidera palmas. Maestis Dominum implorare querelis. Sollicitare Deum supplice voce precum. Lacrimis lenire Tonantem. Tollere ad astra manus. Verba praecantia multo fundere cum gemitu. Supplicibus votis venerari Numina sacra. Numen precibus reverenter adorare. Vota precesque ad sidera volvere. In fua vota vocare Deum. Onerare aethera votis. Precibus votisque vocare Numina Divum. Poscere suppliciter Numina sancta Dei. Poscere proprium distincto nomine Numen. Timida, querula voce vocare Deum. Assiduo Dominum clamore precari. Assidua [orig: Assiduâ] Dominum voce precari opem. Deum lacrimosa [orig: lacrimosâ] voce precari. Iustis precibus superos in vota vocare. Querulas pleno fundere ab ore preces. Assiduis Dominum lacrimis et voce precari. Ardua sublatas ad sidera tendere palmas. Dominum ture vocare precum. Caelica supplicibus venerari Numina verbis. Dominum per vota vocare. Effundere ad aethera voces. Multo orare Deum. Dubiis clamare ad sidera rebus. Tendere cum voce manus, duplices ad sidera palmas. Volvere ad astra preces gemebundi pectoris arma. Tendere cum votis geminas ad sidera palmas. Genu terram, manibus supera arva petere. Magnanima [orig: Magnanimâ] Dominum speque fideque rogare. Vota libare Deo

divino pectore. Opem corde sitire Dei. Suppliciis onerare Deum. Implorare Deum votis. Pia Numina pulchris demeruisse modis. Audire Deum prece. Fervida [orig: Fervidâ] opem Christi sollicitare prece. Per vota precari. Permulcere Deum studio precibusque. Auxilium socio [orig: sociô] Iovis exigere voto [orig: votô]. Ferre Deo preces. Numinis almi devoto precum cultu expalpare favorem. Aures supplicio lacessere Iehovae. Advocare Deum precibus. Mente rogare Deum. Supplice voce sibi patronum arcessere Numen. Suos accire Dei prece Numen in ausus. Suscipere vota Deo. Voce movere preces. Supplicibus votis exorare Iehovam. Fxorare Deum. Sollicitant Numina sancta preces.

Orare, beten.

Deum orare, et caelum votis onerare. Oculos ad laeta ferre sidera. Adultas ore pio spirare preces. Ad caelos mittere centum myriadas precationum; mille centurias rogationum. Ambas palmas cum voce, gemitu ad caelum tendere. Manus supinas elevare. Iterare devotas preces gemente corde. Corde, labroque ardentes Deo ferre precatus. Orare spe laeta [orig: laetâ]. Voto sequi socias continuare preces. Votis emere. Ad genua alicuius querulo procumbere gestu. Exorare Dei pacem. Vocare Deum voce, votis, precibus. Concipere preces. Numen adorare prece. Poscere Deum veniam. Per vota precari. Numen voce precari. Poscere suppliciter Numina. Ambire prece. Ad aethera fari. Fatigare Deum. prece. Peragere, dare, addere, fundere preces. Affari, ven erari Deum. Colere precibus. Prece vocare. Suspirare Deum. Edere preces. Impenetrabile dicere votum. Supplice corde rogare. Rogatu poscere unanimo. Exorare Deum precibus. Una [orig: Unâ] voce sacrare preces. Sociis precibus deducere munera caelo, imo revocare a pectore votum. Cancellatis digitis divinum Numen adire votis, et prece preces exposcere. Vultu severo iacere verba propero [orig: properô] contortuplicata rotatu. Merere benignum in sua vota Deum. In orantis habitum se formare, et dicere. Spe plenum, sed rerum inopem protendere palmas ambas ad sidera. Manus protendere utrasque corque una [orig: unâ] trahitur, caelumque minatur, et illud cor spirat patrium. Calidis venerari Numina votis. Socium cui iungere votum. Egerit imo preces animo lingua ministra foras. Ad aetheris arcem plena calescentum fumat acerra precum.

Petitor, ein Bitter.

Supplex, ein Fußfälliger.

Petere, bitten.

Precari. Comprecari. Agere partes rogantis, petentis. Votis emere. Previbus aliquid exsculpere. Preces tentare precando. Fundere, addere, adhibere, admovere, adicere, iungere, immiscere preces. Demitti in preces. Prose qui votis. Obsecrare, obtestari. Occidere rogando. Dare, dicere verba precantia. Petere corde gemente. Ambire sollicita [orig: sollicitâ] prece. Tacitas fundere corde preces. Ore timido fundere preces. Votis exposcere. Votis suis spe non dubitante rogare. Precibus et officiis urgere.

Supplicare, fußfällig werden.

Supplicem, suppliciter procumbere, Humiles fundere corde preces, supplicationes. Genibus solutis cadere, procidere. Flexo poplite Numen invocare. Supplex humilisque precatnr. Genibus soluti supplice situ flexa submittunt corpora. Supplicat prece usus plurima. Venire supplicem ad limina. Esse supplicem cui. Ante pedes supplicem procumbere. Procidere ad pedes. Genibus procumbere ad pedes. Submittere genu. Submitti cui. Ante pedes volvi. Terram submissum petere. Advolvi genibus. Premere terram posito genu. Subsidere poplite. Amplecti pedes, genua. Haerere genibus. Tenere victum palmas. Genibus tendere brachia. Ante iacere pedes. Stare supplicem. Suppliciter, supplice voce rogare. Rogare, petere, orare, precari, poscere veniam. Supplex petit dextram. Manus et brachia supplex tendit. Affatur supplex. Genua amplectens.

Reposcere, wieder fordern.

Instare precibus, mit Bitten anhalten.

Instare precando. Suppliciis instare. Vi numeroque precum vincere. Ingeminare suo tacitum sub pectore votum. Ad factos saepe recurrere precatus. Vota secunda modo simili reparare, tertia, quarta vigore pari. Mente inniti Divino auxilio. Votis flebilibus commovere. Terque quaterque iterare gemitus, preces.

Intercedere pro quo, für einem bitten.

Suscipere vota pro quo. Commendare precum sedulitate patronis. Perferre alicuius verba ad quem. Alterius suscipere causam. Petere pro quo. Mitti oratoruem alicuius ad aures. Portare preces ad quem. Ferre ad quem verba pro quo. Conferre verba in votum alicuius. Pro lacrimis alicuius ora resolvere. Invigilare pro casibus alicuius. Petere opem rebus. Rogare ne sit ita tenax. Facere vota pro quo. Sollicitare votis Numina pro quo. Vota suscipiuntur

Exaudire preces, das Gebet oder Bitt erhören.

Favere supplicanti. Aurem benignam supplici admovere preci. Miseris querelis benignam praebere aurem. Quaestus aure impigra [orig: impigrâ] bibere. Suscepta prece Iovaiuvit. Nomen eius, numen eius invocatum flectitur pectoris nisu sideli, ac piis suspiriis: non plicis contortuosis oris aut ambagibus. Deo favente, vota rata erunt ad unguem. Precibus Iova calentibus, quas pia concipiunt pectora dat locum. Non respuit aure indignante preces. Vota cordis implere. Ratos precatus dare. Satisfacere votis petitis. Deus aure preces reponit. Christe votorum seriem benignis auribus hauri! Quis non credat caelos per pia vota moveri, et quod Deus bibat preces aure ardenti? Orantis suspiri a in aures mittere. Prona [orig: Pronâ] aure imbibere preces. Obvenit votis meis nulla repulsa. Audire preces, vota. Exaudire preces, vocem supplicis. Applicare, praebere aurem votis. Accipere aure preces supplicis. Percipere verba. Adesse precibus. Cognoscere fletus. Annuere precibus, optatis, votis. Vanas non sine re esse preces supplicis. Efficere esse preces. Dare vota succedere. Votis esse aequiorem. Sinere se alicuius facile incurvare querelis. Obice duritiae penitus non claudere aures. Non prohibere aequos cordis ad affectum ire rogatus. Sinere votum pondus habere. Bibere preces alicuius aure capace. Non duros alicui obvertere vultus. Socios auscultare precatus. Preces non abnuere ore superbo. Non sinere ferre repulsam. Aperto obsequio percurrere vota clientum. Voti mensuram implere. Repraesentare meliore Numine votum. Facto spes animare petentis. Cominus admota bibere aure preces. Pro pietate ratum solita dare votum. Gemitus admittere, excipere. Suscipere vota linguae. Dare accessum precibus, lacrimis. Votis favere rogantis. Molliri, vinci, tangi, flecti, succumbere precibus. Attenta [orig: Attentâ], facili percipere aure preces. Vertere aures ad vota alicuius. Admovere amicas vocibus aures. Aures precibus praebere benignas, intentas. Non sinere, ut miseri quae verba precantia fundunt, ventus et aura ferat levis. Exaudire miserorum vota rogantum. Misero patulis auribus esse. Iubere miseras pondus habere preces. Sollicita promptas percipere mente querelas. In cassum non sinere ire querelas atque preces. Non inopum surda negligere aure preces. Dare se placitum querenti. Audire vota, quae pia lingua facit. Inclinare aurem precibus apertam. Pronas

inclinare vocibus aures. Porrigere pronas clamantibus aures. Excipere at que humiles colligere aure preces. Propria [orig: Propriâ] gemitus percipere aure preces. Accipere vultu pia vota sereno. Clamantis preces conceptas admittere. Dare aliquod pondus habere preces. Voces exaudire orantum. Supplicia exaudire miserorum vota rogantum. Audire ferentem vota precesque. Supplicis afflicti respicere vota. Audire querelae clamorem vocis anhelum. Inclinata [orig: Inclinatâ] humiles audire aure querelas. Exaudire gemitus tristi de corde profectos. Placidas praebere vocibus aures. Implere voti summam. Querulis placatas vocibus aures applicare. Audire fletus verba anxia. Sumere querulae languida verba precis. Dare se felicem votis. Percipere tristes non dura [orig: durâ] mente querelas. Vicinas questubus aures iungere. Non sinere esse pias murmur inane preces. DEUS audit vota. Preces valent. Verba proficiunt. Dicta pondus habent. Vota movent Deos. Venti referunt ad aures Divum [orig: Divûm]. Verba non carent pondere. Profectu non pia verba carent. Favent pia Numina votis. Pro nihilo non bona vota cadunt. Non votis fusis contingit dura repulsa. Non sit in assiduas ulla repulsa preces. Aures sunt invocantibus patentes. Querela contigit aures. DEUS labitur propitius in mea vota. Non immiti aure querelas respuit: Audiit; auditas pondus habere dedit. Da desideriis vela secunda meis. Exaudi, Pater alme, tuos, et verba precantum suscipe, pro merito, quod possidet omnia CHRISTI.

Consequi petita, seiner Bitte gewähret werden.

Impetrare. Participare petita. Ferre. Potiri petitis, optatis, voto. Valere rogando. Fieri compotem, potentem voti. Capere quae petimus. Petere irrita nulla. Habere tota [orig: totâ] quod mente petivimus, Laetum munere abire. Voti spe propiore frui. Sui voti compotem abire. Copia sit petiti. Sol oritur votis alicuius. Optio sit votis irrita nulla. Animi sunt rata vota. Votis nostris haec sunt congrua, consentanea, maiora, minora.

Quod vis optato donum, id optatum auferes, was du bitten wirst, soll dir gewähret werden.

DEUS optanti gratum facit muneris arbitrium. Facti pete praemia, si mea nota fides, irrita nulla petes. Quodvis pete munus, et illud, me tribuente, feres. Si quid fert impetus, opta, omne feres. Ne tempora perde precando, quod petis, omne feres. Sint tua vota licet secura repulsae, elige quid voveas. Elige, non ullam patiere repulsam. Elige quid optes, optatis potiere tuis. Quaeque

Repulsa, eine Fehlbitte.

Repulsa gravis, turpis, molesta, sordida, tristis, audita, rara, nulla, ingrata. Votis meis repulsa datur. Precibus preces: votis contraria vota fundere ad superos.

Non exaudire, nicht erhören.

Surda [orig: Surdâ] aure vanos precatus reicere. Querelas praeterire. Respuere aure indignante preces. Movit a nostris malis paterna ora, corda. Vota per leves aures remittere. In nihilum iubet ire perita. Aures voci subtrahere. Numina contraria votis meis aures obstruxere. Miseras preces superba [orig: superbâ] aure negligere, praeterire, posthabere. Frustra Numina surda vocare. Negare quod petit quis. Ingrata [orig: Ingratâ] fronte negare. Negare oranti, poscenti durum vultu. Denegare. Recusare quod pepigimus. Detrectare. Abnuere quid. Spernere preces. Oranti surdas aures praebere. Vanas sinere esse preces. Deserere orantis preces. Obdere fores precibus. Adversa, surga [orig: surgâ] negligere aure preces. Dispergere in aere vota. Supplicum preces contemnere. Mittere preces irritas. Irrita vota dare rapidis ventis. Aversa [orig: Aversâ] querulas abnuere, reicere aure preces. Auriculas ad vota rogantis obdurare suas, ceu seps ad murmura sagae. Aversum precibus esse. Aquernla vultus avertere voce precantis. Despicere vota rogantis. Surda [orig: Surdâ] gemitus velut aure repellere. Dura mente preces spernere. Aversam negare implorantibus aurem. Duras occludere questibus aures. Dura [orig: Durâ] respuere aure preces. Despicere severos vultu tetrico questus. Preces spernere duris auribus. Supplici duram abnuere aurem. Querulae voci subtrahere aures. Alicui sua iura, vota negantur. Cadunt sine pondere verba precantis. Preces non valent, tangunt, pondus habent. Repulsa rogantis contingit votis. Res alia habet aures, ut nec ab assiduo possint monitore teneri. Cassa auxilio sunt verba precantis.

DE IURA MENTO.

Iuramentum, ein Eyd.

Iur are, schweren.

Iurare Sacramenta DEO. Per caput iurare. Adiurare. Dicere sacramentum. Liquido iurare. Vivum iurare Deum. Sacramento contendere. Per caelum iurare magnum, per quicquid in illo est. Iuratum apertis verbis respondere. Obstringere se verbis. Per mare, per terras, per caeli Numina iurare. Per iubar hoc

Solis radiis insigne coruscis iurare. Terram, mare, sider aiurare. Adiurare caput Stygii implacabile fontis. Iurare Stygias undas. Nubila promissi Styx mihi testis erit. Tango aras, mediosque ignes, et Numina testor. Iurare ex animi sententia. Iureiurando fidem adstringere. Regis Iudicis arbitrio iurando satisfacere. Aliquo praeeunte iurare.

Testari Deum, Gott zu Zeugen anruffen.

Testari superos, Numina, Divos, sidera. Facere Deum testem. Teste probare DEO. Superos iurare per omnes. Cum relligione rem sancte peragere. Addere pollicitis testem, venerabile Numen. DEUM producere testem. Invocare DEUM testem. Testes admittere Divos. Dare Numina testes. Magna citare Dei Numina. Firmare promissa Numine. Obtestari. Iurare templa Tonantis. Testari iusque fidemque. Citare numina Iovis. Obligare verba fide. Testari caelum et sidera. Testari sidera. Testari numen Deorum. Testari superos, et siqua fides tellure sub ima [orig: imâ] est. Testari superos atque hoc spirabile lumen caeli. Sit DEUS ipse mihi testis, vindexque loquendi. Dii sunt mihi testes.

Periurium, Meineyd.

Periurus, meineydig.

Peierans, Falsa iurans. Iusiurandum violans. Addens perfidiae falsis periuria verbis. Perfidus. Delibutus periuriis.

Periurare, falsch schweren.

Peierare. Iurare falsum, falsa, falso. Fallere fidem, Deum. Fallere fraude Deum. Mentiri. Exsistere perfidum. Sacramentum venale habere. Pretio addictam habere fidem. Temerare fidem. Abuti foedere Divum [orig: Divûm] ad fallendum quem. Decipere Deum. laedere nomen, numina Dei. Solvere impia ora in Deos. Superos contemnere testes. Iovis citare numina falso. Advocare Deum probro. Tueri fraudem iureiurando. Rumpere aras pactas in foedera. periuria fallunt. Fides fugit. Lingua Deum laedit. Iuratus quem fallit. Plurimus in falso est Deus ore.

DE GRATIARUM ACTIONE.

Gratia, Danck.

Gratia levis, improba, dulcis, suavis, elegans, decens, merita, grata, digna, memor, vetus, antiqua.

Gratias agere, dancksagen.

immortales, aeternas, perpetuas, operosas, grates agere, dicere, ferre, referre, reddere, decernere, persolvere, exsolvere, pendere, dedicare, consecrare. Congratulantes dicere gratias. Corde pio facili resonare grates. Memori de pectore grates promere. Pio meritas depromere pectore grates. Exigua ingenti monumenta labori ponere, sed officio, non in honore suo. Pectora grata gerere. Non esse immemorem vultus. De ligno tabulas suspendere. Votivas templis veterum de more tabellas sigere. Reponere alicui quid ut mutua fiant. Obnixas uno ore et pectore grates pendere. Pro merito cui solvere grates. Pro meritis alicui meritas quoque pendere grates. Vix meriti meritis ingentibus umbram solvere. Grates sonare, canere, recinere, concinere. Gratia refertur, habetur, redditur. Est grata voluntas. Par exsistit officium. Accedit merito gratia dupli duo. Ipsa trias Charitum grates agit.

Gratiam referre, vergelten.

Pensare, compensare, reddere. Par referre pari. Similem simili vice sortem reddere. Respondere meritis laboribus. Gratiam reddere, rependere. Reddere vicem meritis. Officiis pretium rependere. Reddere debita praemia, munera. Pensare munus munere. Pro munere pendere munus. Remunerari quem. Vices alterna [orig: alternâ] lege rependere. Pari perpendere. Pro munere dona remittere. Remetiri centupla. Pensare quid honore. Gratia redditur. Bene apud memores veteris stat gratia facti. Huic meritas grates, ubicumque licebit, pro tam mansueto pectore semper agam. His solvendis meritis aeterna solutio non est.

Gratias agere Deo, et laudare Deum, Gott loben und dancken.

Psallere, concinere iucundum, sacrum, celsum paeana DEO. Dicere, canere, referre, dare DEO cantica, munera laudum. In DEI laudes linguae plectra solvere. Ferre DEO gratias de mirabili bono praestitae salutis. Litare Deo ture gratiarum, deprompto fideli pectore. Deum sonare laude syncharistica: choreuma debitum explicare, persolvere Numini. Immortale Deo laudum munera. Fundi in Dei laudes. Disseminare laudis Divinae praeconia. Pectus et ora in Dei laudes dare. Ampliare Dei gloriam voce, carmine. Labra nostra vacent Dei laudibus novandis. Deo sint gratiarum divitum myrmecia. Laudante ore, corde, chorda [orig: chordâ] Deum praedicare; laude coronare. Solvere Deo promissa vota laudum: laudes perorare: gutture laudis decus canere: Offerre carminis brabeum:

laudem decusque promere praecordiis paratis: solvere laudum melismata. Pio carmine praedicare Diae excelsitatis gloriam. Solvere laudum melismata, praeconia Numini. Laudes duplicare, multiplicare. In laudes DEI sese diffundere. Usque sonare DEO meritarum encomia laudum. Fundere, decantare, modulari, meditari sacros, dulces hymnos Tonanti. Dicere, sonare, resonare, cantare, concinere, recinere DEO meritae praeconia laudis. Referre laudes ore sonante DEI. Dicere grata DEO memori praeconia versu. Nomen ad astra DEI festivo tollere plausu. Dare, ferre, referre DEO pia meritarum debita laudum munera. DEO dare laudis honorem. Perpetua canere nomina laude DEI. Canere Deum laeto carmine. Concinere totas divinas pectore laudes. Celebrare laudibus aeternis nomina magna DEI. Tollere ter geminis honoribus Tonantem. Carmina vivifico fundere grata DEO: immemori, facili, grato carmine recinere laudes DEi. Tubae voce coloratum canere Alleluia frequenti. Insinuare Deo laudes. Dicere DEO carmina grato plausu. Carmina grata DEO laetis diffundere linguis. Dicere, canere laetum Paeana Deo. Nomen ad astra Dei resonis efferre Camenis. Canere magna Dei praeconia laudum. Laude sonare Iehovam. Fundere loeta Deo festivo carmina plausu. Dulcia laetifico diffundere iubila plausu, qui tenet astra Deo, Deo libamina, grates solvere. Carmina laeta novis Domino cantare Camenis. Tollere viventi iubila clara Deo. Laetifico celebrare Dei pia nomina cantu. Solvere grata DEO meritae libamina laudis. Laetifica laudes dicere voce Dei. Reddere munifico carmina grata DEO. Laetifico praedicare DEUM ore. Dare carmina digna DEO. Pulchro carmine ferre DEUM. Vi tota in plenos DEI animari honores. Ore perenni obsequium clarare DEI. Pleno ore DEUM sacram celebrare per aedem. DEO, quot mens capir intima, grates, et quales trahit, et quantas hic spiritus, et quot, et quales quantas que valet mea lingua profari: quid mea? nostrum [orig: nostrûm] adeo cunctorum lingua profari, mens capere, et trahere spirantis anhelitus aurae, pro tam praestanti persolvere munere. Meritis plenum laudare Iehovam. Laudes summo instaurare Iehovae. Ovare perque vices Domini laudes iterare. Intaminata laudis adorea [orig: adoreâ] clarare famam Principis optimi ter Maximique. Ore sonante referre Dei laudes. Dulce sonat laudum munus ab ore DEI. Lingua ebria cantu est.

Ingratus, undanckbar.

Ingratus et immemor accepti muneris. Officii perda. Parum gratus. Immemor. In cuius

corpore toto non animi grati reperitur mica. Danaidum dolium. Aquem veteris non stat gratia facti. Getis peior. Habens notam ingratae frontis.

Ingratum esse, undanckbar seyn.

Meriti dememinisse. Dissimulare benefacta, Mussitare benefacta alicuius et nullo deputare ista loco. Doni vilescit gratia. In vanas abiere vices pietatis hon ores. Data vilescunt pietatis praemia. Ingratitudinis notam contrahere quae Persis olim invisa. Ingrati schema cuculi possidere.

Ingratitudinis accusare, einen undanckbar schelten.

DE CEREMONIIS. Ceremoniae, Kirchengebräuche.

Relligio prisca, antiqua, vetusta, prospera, recens, inscia, impia, dira, labefacta. Depositum illud sacrosancti dogmatis.

Ritus pius, sacrificus, colendus, castus, priscus, antiquus, vetus, patrins, par, dives, angustus, severus, belliger, Amazonius, novus, vanus, barbaricus, dirus, Pentheus, magicus, magnus, ferus.

DE SACRIFICIO. Sacrificium, ein Opffer.

Caeleste sacrum. Sollennis honor. Turea dona. Ritus sacrisici. Cultus Deum [orig: Deûm]. Res divinae. Honor superum [orig: superûm] Divum [orig: Divûm]. Turis honores. Donaria. Munera. Sanguis votivus vituli, taurorum. Cruor. Cruores. Fibra. Dapes. Primitiae. Tura merumque.

Sacrum fatidicum, vetus, gentile, pontificiale, sincerum, dulce, tepidum, iniquum, exsequiale, pauper, rite peractum.

Sacra tradita, occulta, tacita, arcana, mystica, operta, nocturna, conscia, veneranda, caelestia, praesaga, annua, paterna, patria, antiqua, communia, publica, hospita, socialia, marita, dotalia, casta, accita, calentia, litata, qualiacumque, ignota, commenta, ficta, mentita, vera, profana, barbara, terrifica, horrida, tristia, saeva, crudelia, infausta, nefasta, nefanda, furialia, magica, Stygia, feralia, funebria, funesta, luctifica, intempestiva, infecta, relicta, commota, temerata, irrita, vilia, intermissa, rupta, culta cui, non adeunda viro, maribus. Nulli temeranda. Nullis impune viris retecta. Provida videri.

Honor meritus, sacer, priscus, inceptus, iussus, perfectus, imperfectus, plurimus, minimus.

Hostia, Schlacht-Opffer.

Hostia opima, tenera, placabilis, mystica, placita, blanda, felix, magna, generosa, sumptuosa, prima, praemissa, icta, mactata, parva, rustica, nigra, pulsa, diva, expians, consumpta focis. Nitor extorum. Fumosis exta cremata focis. Stans ad aram. Quae placat, mollit Deum.

Victima alba, candida, nivea, maxima, ardua, nobilior, immatura, destinata, sacra, digna, debita, par, grata, caesa, tristis, funesta, percussa securi. Induta cornibus aurum. Labe carens. Pro reditu vota. Subiecta bipenni. Data Divis. Cadens ante aras. Mactata Deo. Sacris addita flammis.

Holocaustum, Brand-Opffer.

Piaculum, Versühn-Opffer.

Piaculum optatum, promissum, monstratum, consuetum, praesumptum, novum, gratum, cantatum, aeternum, miserandum, atrum, horrendum, dirum, saevum, non fandum.

Expiare, reinigen, versöhnen mit Opffer.

Lustrare aqua [orig: aquâ]. Spargere unda [orig: undâ], lympha [orig: lymphâ], rore. Caput fontana spargere unda [orig: undâ]. Spargere corpus aqua [orig: aquâ]. Spargere aquis aditus. Respergere aquis. Purgare crimina lympha [orig: lymphâ], fluvio. Purgare pectora culpa [orig: culpâ]. Exigua tollere crimina caedis aqua [orig: aquâ]. Eximere concetam labem.

Expiari, gereiniget werden.

Expiare scelus. Expiare manus manantes caede. Lustrari 2 quo. Lustratum impia facta, ponere. Abluere caedem. Abluere se vivo flumine. Ablui aquis. Eluere crimen, labem, scelus sub gurgite. Tingere corpus aqua [orig: aquâ]. Flumen scelus abluit. Piacula resolvunt. Scelus expiatur, eluitur sub gurgite.

Sacrificare, Opffern.

Sacrificare suem. Facere sacra DEO. Ferre sacra Divis. Facere vitula pro re. Facere honorem aris. Ferre dona templis sollennia. Dare sexta DEO, focis, flammis. Lancibus exta reddere. Ferre Divis honorem, liba, tura, merumque. Sacra parare Iovi. Parare festum. Peragere sacra. Instaurare diem donis. Celebrare sacra. Colere aras, templa. Suppliciter venerarier aram. Templis indicere honorem. Taurum mactare ad aras. Mactare bidentes. Mactare honores aris. Immolari. Iugulare pecudes in flammam. Munera libare focis. Libare Deo pateras. Adolere honorem aris. Sacra litare bove. Aris imponere dona, honorem. Cumulare alvaria donis. Placare Divos

sanguine. Emere bove caeso aures DEI, et illius numen crudeli strage bidentum. Cultum praestare in ara. Pecudum fibras atque exta imponere flammis: electa [orig: electâ] cervice marem de bobus admovere tepidis non sine caede focis. Aera sacratis ponere focis. Taurorum caesis frbris dare vota Iehovae. Dare, serre, ponere munus ad aram. De grege saepe suo sacrum ponere ad aras: nunc bove, nunc pingui vitula [orig: vitulâ] facere et agno saepius, ac magno Divos ambire honore Altaribus aera ponere. Castis altare datis augere. E magnis parva, e multis pauca datori reddere dona Deo. Mactare suis altaria donis. Aram venerarier aere. Aram verbena [orig: verbenâ] cingere. Mactare alicui honores. Stata sacra facere, parare, frequentare, adire, colere. Communia sacra facere. Accedere sacris. Ad sacra venire, ferri. Offerre Deo sua munera. Fungi munere ad Aras. Pingui colere pia numina sacro. Piare, placare, accendere sacris. Pingues caedere victimas. Numina sancta Dei pingui mollire sacro. Offerre Deo pingues holocausta per aras. Cumulare sacros focos extis. Imbuere extis fumantibus aras. Ante aras mactare iuvencam. Sanctis aras accendere donis. Pinguia accensis imponere viscera flammis. Gratos Superis adolere honores. Pinguia persolvere sacras holocausta per aras. Libamina ad aras facere. Ante aras statuere aurata ftonte iuvencam. Aras taurorum respergere sanguine tepenti. Ovis libare flammis viscera. Holocausta sacris flammis cremare. Dare tura focis fibrasque bidentis. Altare victimae cruore spargere. Sanguine taurorum solvere vota Deo. Facere sacra Tonanti. Colere victima et libamine. Sacrificis flammis exta cremare. Tingere victimis aras. Muneribus cumulare grandibus aras. Sacra Deo fiunt. Agnus tener imbuit aram. Agna cadit Deo. Caper aris caeditur. Bos caesus cadit ense. Taurus cadit victima Deo. Caede spargitur ara. Altaria fumant. Victima cadit Ante aras cadit hostia dextra. Taurus inaurato cadit aris hostia cornu. Victima caesa, icta cadit sacris focis. Impositis ardent altaria fibris. Fumant sacratis ignibus arae. Ante pias aras hostia multa cadit. Ante aras victima taurus concidit.

Placare Deum ture, im Tempel räuchern.

Altaria pinguia ture facere. Tura libare. Ferre turis hon orem. Tura cremare Deo. Ferre sacris aris pinguia tura DEO. Caelitibus sacro reddere tuta foco. Sacrificis placare focis pia Numina. Ferre Superis pia tura. Addere sacrisicis pinguia tura focis. Sacrificis Nabathaea focis dare tura. Colere Panchaei ruris honore. Incendere turis honores.

Turicremas ministrare sacra munia ad aras. Urere compositis pinguia tura focis. Sacros altaribus ignes, tura focis, faculas manibus dare. Ture piam celebrare diem. Urere fumantes fragrantia tura per aras, quae dat longinquus dives odoris Arabs. Ponere sacris turea grana focis. Libare calidis turea grana focis. Ferre tura facientia fumos. Focis imponere tura sacratis. Plenis adolere tura acerris. Positae placantur odoribus arae. Urere munera turis, quae dives Arabs, mittit pingues aris facientia flammas. Votivo facere altaria pinguia ture. In tepidis cremare tura Sabaea focis. Ture dato placare Deum positas ad aras. Turicremis aris imponere dona. Vaporare ture templum. Grana Sabaea focis tepidis imponere Tureo odore colere. Vaporare suppliciter aras, sacrisque adolere altaria donis. Dare tura superis, Divis, foco lance, cum prece. Honorare Deos turis acerris. Venerari penetralia acerra [orig: acerrâ]. Imponere sanctis tura focis. Ture vocare Deum. Placare Deos, aras ture. Turis nidore sibi Deum mereri Ture novo placare Deum. Placare Deum nullius egentem mica [orig: micâ] saliente aut turea [orig: tureâ] virga [orig: virgâ]. Ture olent altaria. Pinguis odoratis ignibus ara calet. Ara caret cumulo turis Eoi. Tepidis fumant tura Sabaea focis. Sacris fumant ignibus arae. Ara Panchaeos flagrans exhalat odores. Altaria fumant.

DE FERIIS.

Feriae, Feyertag.

Festi dies, Festae tempora lucis, Festa dies. Gloria festi. Festi sacra tempusque verendum. Magna dies, et plena salutis. OtI sancti stata meta. Publica festi gaudia. Festivae tempora lucis. Festa dies alacri dignissima plausu. Festa licet fuerit, sive profesta dies. Dies quae cultu sollennis habenda. Sacra dies hominum generi facta a principe caeli. Dies, qui semper amicus, semper honoratus Christiano debet haberi. Feriae longae. Tempestas festa.

Lux sacra, festiva, festa, sacrata, celeberrima. Qua [orig: Quâ] bona verba sonent, sanctumque trahatur per sanctas voces tempus, iuver ardua sacra tentare, et festi causas aperire diei.

Sollennia, Jahrsbegängnüs.

Festum celebrare, Fest begehen.

Feriae. Festum celebrare diem. Festos agitare dies. Agere festum, festum tempus, diem festum. Colere festa. Gaudere festis. Festa litare Deo. Servare diem. Vocare. Festae celebrare tempora lucis.

Colere sollennia. Laetitiae solitis celebrare numeris festum. Luce sacra requiescat humus: requiescat arator. Sacra celebrare festae sollennia lucis. Festum rite sacrare diem. Festum solitis ornare motibus. Lucem festis ornare coronis, seque hymnis animare piis. Festo sollennia more frequentare. Sollennem celebrare diem. Sollemni festa instaurare paratu. Festum sollemne suis celebrare sacris. Annua vota sacro sollennesque ordine pompas expediendo suis mactare altaria donis. Sollenne sacrum celebrare debito honore. Debita sacra sacro templo celebrare quotannis. Festos renovare honores. Sacrum peragere ad legum monitus. Rite instaurare, quotannis festa. Decursis iterum recidivi mensibus anni more litaturum sollenni festa coire. Annales laudum cumulare acervos, atque Deo grato sollemnes carmine grates solvere. Sacrum sollenni festo indulgere laborem. Annua festa celebrare alicuius debita sacris. Festivam celebrare diem. Ad delubra Dei sollennes ducere pompas. Festa sunt. Dies festa adest. Redeunt sollennia. Dies celebratur. Annus rediens adducit festum. Est dies anno redeunte festus. Omnia supremo sunt operata DEO. Lux operum immunis celebratur. Adest lux festa. Festivo fiunt publica sacra die. Pulpita sollemni celebratur ad omnia plausu festum. Laeti sollemnia festi argumenta sonant cava per laquearia templi.

Sabbatum, der Sabbath.

Festum Annuntiationis Mariae, das Fest der Empfängnüs Christi.

Lux, qua sancta Mariae concepere Deum caelesti viscera iussu, quem summus regnare Pater per saecula cuncta et propriam credi sobolem gaudetque iubetque. Tempus, quo venit caelestis Spiritus alte, magnificumque tibi casto sermone puellam te generaturam retulit, laetissima Virgo, cui, cum sub lucem dederis, sit nomen Iesus. Festa dies, qua viscera sancta Mariae celsa DEI virtus circumvolitavit obumbrans. Lux sacra; visceribus qua semper virginis alvi clausa fuit soboles Patris indubitata supremi.

Natalitia Christi, Weyhenachten.

Aurea natalis tempora Christi. Annua tempora ortus Christi. Laeta dies, et tanti conscia partus, qua de Patre DEUS, Matre resultat homo. Christi natalis, quem Solis ab ortu, Solis ad occasum credula turba colit. Illa dies, qua Flamine feta sacrata virgo suum auctorem concepit. Salutiferi annua festa Christi. Festa dies

cunctis celebranda diebus, qua DEUS e pura virgine natus homo est. Quae lux, si non orta fuisset, nos DEUS in Stygias praecipitasset aquas. Festum, quo vera propago DEI nostras subiit vices, inque sinu castae genitricis vagiit infans. Lux, qua humano factum est caro corpore Verbum, demissumque polo nostris habitavit in oris. Festivae tempora lucis, qua [orig: quâ] DEUS assumpto corpore natus homo est. Prospera lux, qua Numine laeta favente infantem gestat casta puella DEUM. Festum sollenne, gelu candens quod bruma reducit, quo canitur nato gloria vera DEO. Annua lux, festo redeunte, salutiferi referens cunabula dulcia Christi. Festa dies, qua castae genitricis ab alvo Christus sub forma [orig: formâ] paupere natus homo est. Dies, quo colimus gaudia nostra? gaudia quae terris infans DEUS intulit, et iam natali veniunt magnificanda suo. Natalitii sacra mystica Christi. Hominis natalia Christi. Natalitium tempus. Laetabile festum, quod ordinet augustam saeclis mortalibus aeram. Tempus, quo carnis fulgent mysteria Christi. Cum Sol pulcher fugans tenebras lucem vehit annuam, qua virgo praegnans Flamine sancto peperit DEUM. Aegoceros quando lucentem Hyperionis orbem accipit hospitio, et nobis post annua metae, valde urente gelu revocat Natalia Christi. Lux facta, qua cunas iterum et Natalia Christi ducimus ad festas hymnis sollennibus aras. Ultima fatidici cum venit Davidis aetas. Cum novus a Christo saeclorum nascitur ordo. Qua peperit virgo, redeunt caelestia regna; qua nova progenies caelo demittitur alto, patrio descendit Olympo. Quando beatae noctis ad excubias ovium chorus ales Olympi agmine contorto claraque in luce per auras accinuere [orig: accinuêre]: DEO sit in altis gloria caelis, Pax terrae, saeclis hominum propensa voluntas, in sese inque DEUM gratis per mutua votis. Lux, qua [orig: quâ] virgo novum, completo tempore fetum edidit, et lini pannoso tegmine texit, cui durum cunas praesepe ministrat. Ex quo iam tempore Christias orbis, perque fidem culpis indulgens gratia regnat.

Septimana pathetica, die Marter-Woche.

Pascha, Ostern.

Paschatos annua festa. Sacra dies Paschae, cum primo vere propinquans. Tertia Lux, qua spoliis Acherontis onustus, ipse vicem scalae referens, captiva profun do extulit atque humeris subiens tulit agmina ad auras. Festa dies Paschae Solymae gratissima genti. Sancta dies nitida [orig: nitidâ] luce orto, qua fancti celebranda est

triumphi, quo DEUS edomita [orig: edomitâ] morte revixit homo. Laetae solemuia Paschae. Festa dies toti venerabilis orbi, qua caelos reserat devicta [orig: devictâ] a morte resurgens Christus. Festa dies toto venerabilis aevo, qua Deus infernum vicit et astra tenet. Sacra dies victa [orig: victâ] qua morte redemptos Christus ab inferno carcere duxit avos. Lux, qua [orig: quâ] Christus ovans miseris mortalib 9 omnem morte resurgendo superorum restituit rem. Nobile festum, quod mundo caelitus ortum est. Annua festa triumphales reparantia currus. Pascha, quo quilibet uno supplicio vexilla Dei victoris adorat. Festum, quo se Pascha quotannis iactitat, aut potius quo nos iactamus ob illud. Quando redux hominum servator Christus ad auras morte triumphata [orig: triumphatâ] et domito surrexit ab Orco.

Pascha sacrum, sacrarum, sublime, celebre. Quo propria virtute potens in lumina vitae exiit evicti spoliis oneratus. Averni, Agnini celebrare piamina festi, caelica ceu iussit divini pagina Mosis.

Pentecoste, Pfingsien.

Orta dies, qua quondam in luce corusca [orig: coruscâ] edita lex Sinae rupe tremente fuit. Quae legitur priscis lux quinquagesima fastis a reditu rubei per loca fasta freti. Festae tempora lucis, qua sacra divini celebratur missio Flatus, qui Christi praeconibus ora resolvit, ut secreta Dei variis oracula linguis effati totum facerent testata per orbem. Lux, quae quinquagesima fastis fertur ab Aegypti egressu, dehinc tempore ab illo, quo nece destructa Christus providit in auras. Festum, quod sacrosancta sibi vendicat Aura DEI. Sollemne sacrum, quod Flamma Iehovae destinat ipse sibi. Sacri lux quinquagesima festi. Illa dies cultu sollemnis habenda, quam Deus aetherio Spiritus igne sacrat. Festum quod pluris habendum est, quam quod fert generi meritorum plurima nostro. Illa dies sibi quem magni ille Iehovae Spiritus omnipotens festum praecepit haberi. Festa dies, qna sanctus Spiritus ille, regens mentes hominum, caeli est missus ab arce. Quem quoque progenies veteri de sanguine Iudae palmifero quondam Sinai sub monte colebant devota [orig: devotâ] ratione diem. Qua luce per auram lene susurrantem, et tecti penetrale replentem, omnipotens vigor ille Dei, Deus ipse, videndum praebuit et flammae specie, linguisque bisulco segmine divisis, sacris insedit alumnis, et vires animis et linguae plectra novorum conscia sermonum momento sufficit uno.

Festum Michaelis, das Fest der heiligen Engel.

Annua lux, qua concio dedita, Christo aligeri celebrant munia sancta chori. Lux sacra, qua

credula turba quotannis mente pia [orig: piâ] celebrat caelestis munia coetus [orig: coetûs].

Festum Thomae, Thomas-Tag.

Thomae qua redeunt incredula festa. Quando iterum sancti stata meta revolvitur otI, quae titulo Thomae relligiosa fuit. Lux, quae decrepitum festi morientis in annum reiecta est veterum traditione patrum. Quam tam sollemni sibi novit Episcopus usu, quam quoque Apostolicae gentis honorus apex

Bacthanalia, Fastnachten.

Thyrsigeri convivia Divi. Convivia Bacchi ebria. Orgia lasciva. Germanum Bacchi sollenne. Ebria lascivi Bacchi festa. Magnae famae festum. Priscorum imitamina patrum. Orgia servandi prodiga nummi. Mystica Bachcci festa corymbiferi, antiqua simulacra notanda furoris. Festum, quo victitat ambitiose cornibus impositis cum divite pauper in horam, et maiora focis privatis fercula vulgus ponit. Nocturna sacra Bacchi. Trieterica. Ubi nocturnus clamore Cytheron vocat.

Bacchanalia celebrare, Fastnacht halten.

Celebrare Bacchum laeto [orig: laetô] honore. Iam videas Lemures pictis discurrere larvis, ferreque sollicita [orig: sollicitâ] spemque metumque manu. Quassare cymbala Baccho. Non intellecta [orig: intellectâ] videas iam murmura voce loqui, tessera quos urges, fallax quibus alea curae est. Festa corymbiferi celebrare Bacchi. Celebrare sacra trieterica Bacchi. Thyrsos inducere Baccho. Laeta Baccho gratos ululare per compita cantus. Lupercales agere per compita ludos. Frondentes madidis annectere postibus corollas, et densos per limina tendere corymbos. Celebrare Bacchum, Bacchoque furenti promere fumosis Massica vina cadis. Urbibus mediis Bacchantum more vagari. Mentita [orig: Mentitâ] sub veste vagari, et larva [orig: larvâ] vultus dissimulare suos. Bacchari Baccho iuvenile carmen hiatu. Thyrsigeri fervent Divi convivia. Lasciva surens agit Orgia vulgus. Dant tempora Baccho turba vago cursu, Bacchi et clamore furentum agit ludos. Captus ceu, mente Lupercus per medias tota currit in urbe vias. Ebria clamosum celebrat convivia vulgus. Ebria iam totam discurrit turba per urbem, et vulgus Bacchi festa furenter agit, dat motus ac colla rotat, spargitque capillos. Multa nefanda facit Bacchi petulantibus diebus percita Thyrsigeri turba furore Dei. Moribus insipidis vulgus delirat in urbe, tempora lascivis redimitum quassa corymbis.

Martinalia, S. Martins Abend.

Tristior anseribus qua [orig: quâ] non venit ulla dierum. Anseris in pulpam qua totis viribus itur.

Annua Martini soelnnia. Carnifices dies anseris. Ebria cum musto [orig: mustô] quilibet ora mero [orig: merô] proluit. Lux, qua planipedes crudas Martinus ad aras destinat, atque hominum barathro committit avaro. Qua planipedes sunt occissima turba.

Martinalia celebrare, S. Martins Abend begehen.

Martinam vivere noctem, et addere Martinam, si brevis illa, diem. Martinalia vivere. Annua Martini sollennia legibus ire iubere suis.

DE VOTO. Votum, ein Gelübde.

Votum pium, sacrum, vicarium, supplex, detestandum, arbitrarium, spontaneum, promissum, inceptum, conceptum, nascens, novum, erectum, subitum, tacitum, arcanum, debitum, tantum, plenum, longum, quantum, maximum, maius, grande, immane, altum, par, irritum, inane, vanum, caducum, temerarium, deploratum cui. Verum et non fallens. Exsecrans quid.

Vovere, ein Gelüdde thun.

Votum vovere. Nuncupare votum. Devovere. Votum facere. Vota concipere, suscipere, ferre, multiplicare, capessere, Deo pia vota dicare. Alicui votum immortale sacrare. Vota vovere Deo. Onerare aethera votis. Animum devo vere alicui. Obligare se voto [orig: votô]. Optio si qua meis votis contingat libera, arbitraria.

Votum solvere, Gelübde bezahlen.

Solvere vota Deo, Superis. Solvere fidem voti. Solvere voti debita. Facere quid ex voto. Reddere promissum Deo. Reddere Iovi obligatam dapem. Reddere dona sacris templis promissa Deorum. Ferre Divis votiva munera. Venerari dono. Placare focos votiva [orig: votivâ] caede. Pendet in arbore votum. Constituit taurum voti reus ante aram.

DE IEIUNIO.

Ieiunium, Fasttag.

Albo ieiunia vultu. Deo grata ieiunia. Quadraginta fuerant Soles ex ordine lapsi, ex quo Christo nulla cibi ac potus alimenta dabantur.

Ieiunium longum, annuum, triste, durum, improbum, languidum, atrum. Vexans stomachum. Crucians, discrutians, domans corpus. Attenuat validos vegeti quod corporis artus. Quo domantur intemperata viscera. Quo ministerio nil profecto purius.

Ieiunare, Fasten.

Abstinere, abstinuisse cibis. Arida miscere multo ieiunia fletu. Inopi corpus affligere victu. Exhaurire viscera inedia [orig: inediâ].

Celebrare devota ieiunia. Trahere ieiunia longa. Membris alimenta negare. Expertem esse undae et cibi. Inopem cibi persistere. Abstinere victu. Cruda longis ieiunia ferre diebus. Appositis abstinet ora cibis. Omnem diem ieiunus, et omnem egerat, heu! vacui stomachi cum murmure noctem.

DE RESURRECTIONE IN EXTREMO DIE.

Dies extremus, der Jüngste Tag.

Dies censorius, pantocriticus. Dies irae, dies turbinis. Lux ultima mundi. Summa dies et ineluctabile fatum. Attriti terminus ultimus aevi. Alma dies refrigerii optataeque quietis. Supremi tempora mundi. Dies postrema, qua mundi clauditur aetas. Ille dies mundi supremus. Terribilis reprobis laetificusque probis. Dies solio cum Censor in alto supplicio sontes et credula pectora verbo afficiet meritis. Tempus cum victor ovans invectus curru veniet sub nube serena [orig: serenâ] aetherii missu patris. Lux suprema Dei, qua [orig: quâ] vectus in iridis arcu regredietur ovans natus, manesque sepultos excibit tumulis, informi et pulvere carnis, in morem vitri pellucida corpora finget. Effeti tempestas ultima mundi, qua referet magnus Censor honore pedem. Ultima lux, qua Patre Deo satus ille redibit, ostentans miseris carnem mortalibus almam, quam prius, in teneros dum sese colligit artus, virginea [orig: virgineâ] nostri generis secum extulit alvo.

In novissimo die, am Jüngsten Tage.

Cum Deus proferet fines immensi orbis. Cum dicet, Surgite quique! Deus. Quando hora extremum diem proferet. Ubi hunc Avernalis cohibebit Aetnae flamma: sed illum aureum caeli iubar aeviternae vitae gaudiis fruisci saciet. Cum Christus potens virtute et verendus maiestate adveniet ac sedebit super nube rutila [orig: rutilâ]. Cum suprema dies perituro illuxerit orbi. Cum dicta dies fuerit mundo, et terminus aevo, Terminus attriti cum venerit ultimus aevi. Effeto cum venerit ultima mundo tempestas. Quando summa dies componet tempora mundi. Extremae cum luxerit aura diei. Ultima cum mundi senium consumpserit aetas Veniet cum terminus orbi. Quando summa dies extremam finiet horam, mutabuntque suas terra fretumque vices. Decrepiti messis cum venerit ultima mundi. Cum terris fulserit illa summa dies. Cum veniet magna illa dies horrendaque mundo.

Cum mundus peribit, wenn die Welt wird vergehen.

Cum recta ruent caelica. Cum excussi aetheris ingens fragor turbabit rapido rotato astra et

globus decutiet. Cum cuncta trement, et totus simul orbis quassabitur. Cum ignis mundum crepitantibus flammis corripiet, terraque et fretum unus fiet rogus. Omnia caerula ponti cessabunt et tellus confracta peribit: decidet e caelis ignis et sulpuris amnis. Quando veniet terrae exitium: multosque per annos sustentata ruet moles et machina mundi: excutietque diem Titan, et sidera caelo labentur, totusque orbis considet in ignes. In chaos antiquum cum rursum corruet orbis. In extremos cum splendida machina mundi corruet ista rogos. Cum, vetus extremos mundus considet in ignes. Quando flammantibus auris undique supremos mundus considet in ignes. Tempore quo Christus mundi res funditus omnes igne ruet. Cum rapidis flagrabunt omnia flammis. Una ubi praecipiti tortu vertigo repente involvens caelum terrae, maris impetum utrisque, in chaos antiquum confusa elementa resolvet. Cum signa dabit caelum, cum cardine rupto axis uterque loco absiliet, stellaeque ferentur aethere praecipites. Cum crepitans ruet omnia flamma vorando. Cum flammae ultrices vibrataque fulgura caelo corripient subitis mortalia cuncta favillis. Aer vanescet quando candentibus auris, et vetus extremos trepitans considet in ignes mundus. Natura ubi tota tremiscet. Cuncta ubi praecipiti lapsu concussa peribunt, in nihilum et recidet, quod fuit ante nihil. Cum trahet exitium pulcherrima fabrica mundi, fabrica cuncitcremis praeda cremanda rogis. Cum ruet excelsi machina rupta poli. Quando fragore novo flammaque [orig: flammâque] crepabit Olympus, pallida sidereis astra trementque plagis. Supremum cum dabis huic mundo, Rex homo dive, modum. Cum flagraturus rutilantibus ignibus aether terrarum flammis omne cremabit opus. Cum in chaos aeternum tellus, mare, nubila, caelum, immensum mundi dissolvetur opus. Tempore quo vastos tellus considet in ignes, atque arces mundi subruer una dies. Cum fractus mundus vasto ruet impetu. Omni cum veluti vestis detrita peribunt, induet inque novum se decus orbis opus. Cum res ad nihilum flammis rediguntur funditus omnes. Tunc ubi defessum rapient incendia mundum, et peragent summum saecula clausa diem. Quando summa dies atque ultima linea rerum atteret exstincto pereuntem tempore mundum. Exitio terras cum dabit una dies. Quando triplex mundi flamma resolvet opus. In chaos antiquum rediens cum desinet orbis. In cineres cum flamma resolverit orbes. Mortalia cuncta cum dabit exitio una

dies, multosque per annos sustentata ruet perituri machina mundi. Quando ruet arduus aether saxea fatali solventur viscera nexu, et mundi textura crepace cremabitur igni. In chaos antiquum quando confusa redibunt omnia. Cum mare, cum tellus, crruptaque regia caeli arserit, et mundi moles operosa peribit. Ingenti quando flamma arserit orbis ubique et subito tellure nova caeloque recenti cernere erit lustrata hominum volitare per auras corpora.

Cum Sol et Luna obtenebrescent, wenn Sonn und Mond werden verfinsiert werden.

Cum sanguinea [orig: sanguineâ] lampade Luna populos terrebit, et Sol ille contrahet suos radios. Cum Sol ferrugine tectus protinus amissa ceu maerens luce latebit. Lunaque obisse suum mirabitur obruta lumen. Cuncta ubi noctescent tenebris caliginis atrae. Cum Sol acta [orig: actâ] caligine tectus obruta terrificis nubibus ora teget. Lucida cum noctis moderatrix Cynthia egena lucis erit nitidae. Cum iubar immensum Solis Lunaeque nitorem obducent tenebrae, lumen stellisque negabunt.

Cum tuba Christi clanget, wenn die letzte Posann schallen wird.

Cum inopina vox tubae aetheriae canet. Cum vox Angelicae tubae inopina sonabit, cum extemplo horrificum sonitum tuba ab alto fundet, diffindens terras, et ciens ima Tartara. Quando postrema tuba dat sonum. Quando turmali buccina signo perstrepet, atque ciet subito latus omne tumultu. Quando dabit claros buccina sera sonos. Cum dabit insuetos buccina sera sonos. Cum [orig: Cûm] resonare tubae clangentes nubibus altis incipient. Cum tuba sera strepet, cum rauco cornua cantu pompaeque incipient exspectatique triumphi. Cum magnae dederint murmura summa tubae. Quando cremandis buccinae terris dabit signum sonus. Quando repentinus percusserit omnia fulgor caelorum clangente tuba [orig: tubâ]. Cum tuba per densas sonitum dabit horrida nubes. Cum canet aetheriae vox inopina tubae. Spiritum quando comitum tuba concita Christi laetificum reddet terribililemque sonum. Cum gens et omnis natio, terrae sinu quae clauditur, vitaeque ducit spiritum tuba excitanda est Angeli.

Cum omnes homines resurgent, in der allgemeinen Aufferstehung.

Ossa cum priscas cinefacta, formas paululum sument, redibuntque rediviva e sinu terrae. Quando consurgent omnes, quos lumine cassos excepit magna parens magno gremio. Cum reddemur primae formae, et

positus carnis honos redibit nullo aevo posthac delebilis. Cum redibit omne, quod rabies ferri, quod fluminis hausit impetus, aut furor flammae extinxit. Cum summo sine dierum innumerae gentes, a finibus omnibus ibunt magnum ad concilium, nec tantum corpora viva, verum etiam quondam defuncta cadavera et ossa, rursus ab exesis surgent rediviva sepulcris, atque iterum blandae data lumina lucis inibunt. Cum DEUS ad commune vocabit concilium cunctos et causam dicere coget. Excita cum rumulis iterum referentur in auras corpora, in occursum residentis in iride Christi. Supremi cum iudicis omnes iussu mortales rupta [orig: ruptâ] telluere resurgent. In vereres ibunt quando revocata siguras omnia, quae ratio iam periisse putat. Corpora functa suis quando rediviva sepulcris excibrit quondam buccina sera DEI. Omnia restituet quando lux summa, Deoque grata coronatis corda vehentur equis. Cum fracta mole sepulcri illa refrigerii venerit alma dies, quo veterum vacuus curarum spiritus, expers criminis, aeternum stabit et ante Deum. Quando caelestis detersa [orig: detersâ] morte creator erigit in vitam corpora nostra novam, atque iterum laeti superas veniemus in auras. Cum suprema dies illuxerit orbi, et DEUS eliciet patefactis ossa sepulcris, atque iterum in lucem emergent, quos terra tegebat. Cum disiuncta iterum corpusque animusque coibunt. Cum nostra ante Deum renovatis corpora formis plena vetustatis, plena decoris erunt. Cum nos aetherias verbo [orig: verbô] revocabit ad auras Christus, et caeli stellantia templa reducet. Quando videbuntur patefactis ossa sepulcris exire, et caeli subito descendere, ab oris sublimes animas, iterumque ad tarda reverti corpora, et e tenebris ad lumina surgere vitae.

Cum Christus iudicabit omnia, am Jüngsten Gericht.

Quando nostram sortem cum foenore Christus ciet, nosque sub alti iudicis ora fistet. Cum dicetur, ITE! Venite! Cum malus se sistet ante sacrum puteal iudicis Christi. Cum stabit ante Iudicis tribunal caterva rediviva, pavido metu, exspectans tremenda iussa. Namque indiscussum nihil, occultumve latensve, nec quod quis tacitus mente agitarit, erit. Quando iudex polari veniet globo, bilance iustissima [orig: iustissimâ] probando mortalium patrata. Quando sedens crocea [orig: croceâ] sublimis CHRISTUS, arbiter humani generis, umboque refulgens, concilium vocabit, et vitas ac crimina pendet, Quaesitor scelerum, aequaque examinabit trutina [orig: trutinâ]. Hinc iustis dirimet sontes, hircosque

bidentum a grege secernat: dextraque [orig: dextrâque] a parte bidentes collocabit, et caeli melioribus excipiet oris: a leva [orig: levâ] immanes hircorum collocabit alas, castigabit, audietque dolos, subigetque fateri crimina, et in seram commista piacula mortem: Protinus hos ultrix damnatos crimine Dira addicet Inferno, et Stygias detrudet ad umbras. Quo Christus veniet quaesitum tempore noxas nostras. Cum teneros agnos olidis seiunget ab hricis Filius ille Dei iustus super omnia iudex. Veniet cum natus Iovae, transactas hominum ut vitas et crimina quaerat. Quando vir ille, Deo similis qui numine plane est, iridis arquatae grandi curvamine niti inspectus dabitur subito, gravitate tremenda [orig: tremendâ]. Magnificum superi cum iudicis ante tribunal sistentur, quicumque colunt loca singula terrae. Ultimae iudicii cum venerit hora tremendi, iamque palam fient iudice cuncta Deo. Quando flammivoma [orig: flammivomâ] descender nube coruscans Iudex, altithroni genitoris gloria, Christus, Quando venturi tempore saecli Filius ille hominis solio residebit in alto, maiestate potens et summo clarus honore Terribilis cum iudex venerit ille, foenora commissi poscens reddenda talenti. Hominis cum Filius orbis arbiter adveniet, sonitu praeeunte tubarum, atque olidos statuet procul a balentibus hircos. Quo Christus tempore Iudex adveniet tituli celsus honore sui. Dum Dei extremi Iudicis arma geret. Cum commissa suis rimabitur argumentis quaesitor scelerum veniens, vindexque reorum, in lucemque trahet, tacitaque latentia fraude. Quando iura dabit, mediaque in valle sedebit quaesitor, vitas populorum et crimina censens. Cum DEUS arce sua ad terram descendet ab alto aetheris, ut vitas hominum, et crimina discat quaesitor, quem non bene vel male facta latebunt. Quando redux Christus terras inviset ab aula [orig: aulâ] siderea [orig: sidereâ], ut vitas patrataque crimina discat quaesitor, damnetque Erebo (miserabile) sontes, atque pios caeli vocet alta ad sidera manes.

Resurrectio mortuorum, die Aufferstehung der Todten.

Excitare a mortuis, von den Todten aufferwecken.

Reddivivum sistere caelo. Sepulcrum solvere. De morte reducere functos. Revocare luci in oras. Praestare aliquem cinefacto â pulvere vivum. Decus et vitam cur reddere. Adimere leto Amissae revocare ad munera vitae. In dias revocare luminis auras. Reddere vitam. Animas Orco revocare. Animam reddere ademptam. Stygia [orig: Stygiâ] revocare ab unda [orig: undâ]. Lumen vitale reddere.

Revocare ossa redivivae ab exesis sepulcris. Membra rediviva excita sepulcris revocare. Iubere, rursum mersos emergere leto, ut nova vitalis saecula lucis agant. Elicere manes sepulcris. Eripere e mortis faucibus atque reddere defunctum luci. Ossa et cineres iterum asserere ad auras. Animam Stygia [orig: Stygiâ] de sede reducere. Excitare mortuos. Revocare a morte, ab umbris, herbis. Dare vitam. Arcessere manes. Liberare infernis tenebris. Eximere umbris. Lumina resignare morte. Animas excire sepulcro. Mortis rescindere iussa. Retexere fata. Ima tellure tepostos revocare ad lumina vitae. Mortua ad amissae revocare cadavera vitae munera. Aerii revocare ad luminis oras exstincta corpora. Animi cassos revo care ad luminis auras. Evocare animas Orco [orig: Orcô]. Restitutere exstinctum. Vincere fata. Iussa Iovis rescindere. Tardare alas sati.

Resurgere a mortuis, vom Todten aufferstehen.

Aetherias iterum revocari lucis in oras. Ad lumina surgere vitae. Educir rursus in auras. Rursus inire novae lumina vitae. Exire urna [orig: urnâ], humo. Iterum blandae data lumina lucis inire. Iterum dias invisere luminis oras. Vitam recipere. Redivivum in humanas auras redire. Caput tellure vi cissim tollere. Resumere corpora viva. Rupta tellure resurgere, exire tumulis. Ab exesis. iterum prodire sepulcris. Sub lucem ire. Tollere humo caput redivivo corpore. Redire sub auras. Referre caput desuetam in luminis auram. Resurgere bustis rursus ab antiquis repetitas lucis ad auras. Blandas de morte resurgere in oras luminis. Iterum vitales carpere auras. Denatum surgere. Dixinae lucis ad auram surgere ab urna. Se modis miris solita compagine rursum colligere adductis venis et cortice carnis. Ad superos evadere. Animae veteris reditu suo corporis usum in vivas sese adserere auras. Redivivum a funere reddi. Humi redivivum surgere ab umbris. Prodire foras morientis ab urna corporis. Surgere ab umbris ad auras. Resurgere. Ire ad caelum, ad superum lumen. Exire humo. Vallibus exire Avernis. Tumulo prodire. Ad superos evadere. Venire rursus ad sidera et caeli sub auras. Reverti iterum ad corpora. Rursus in corpora reverti. Referre ad auras caeli. De Stygia domo reduci. Eripi Stygiis fluctibus. Revocari a morte, ab umbris. Superas evadere ad auras. Supera convexa revisere. Ad corpora tarda reverti. Ad lumina surgere vitae. Tumulo procedere. Renare per Stygias aquas. Referre se ad auras caeli. Ad superum redire limen. Procedere sepulcro. Recipere vitam. Mens iterum se

corpore miscet. Vita redditur, revertitur. Deae triplices sua fila resolvunt. Portitor Orci patitur transire paludem. Mortuus e tumulo Christo inclamante resurgit, et durae mortis lex resoluta perit. Rediit lux alma, qua rursus corporeos animae mittuntur in artus [orig: artûs].

Redivivus, der wieder lebendig worden ist.

Viva resumens membra. Novae vitae redditus. Superis expergitus auris. Fluctibus ereptus Stygiis. Cui mens iterum se corpore miscet. Revocatus ab umbris. Quem portitor Orci Tartaream retro patitur transire paludem. Cui vita revertiru alma. Qui valles iterum exit avernas. Caeli convexa revisens. Cui Deae triplices sua sila resolvunt.

Viduae filius ab Elia resuscitatus.

Ille satus vidua [orig: viduâ], cui mors seduxerat artus [orig: artûs] frigida [orig: frigidâ] tabentes anima [orig: animâ]. Quem leti nigra vis merserat orco. Non medicis herbis revocatus ad lumina vitae. Surgere precibus caelique venire sub auras perfectis votis Thesbites iussit Elias.

DE INFERNO.

Infernus, die Höll.

Orcus. Tartarus. Tartara. Erebus. Inferni. Domus monstrorum Tartareorum. Iovis inferni limen. Specus Tartari. Regio pallida. Nigri regia caeca DEI. Orci aula. Antrum Tartareum. Hiatus Erebi. Valles Avernae. Manes. Chaos. Claustra Erebi. Sontes umbrae. Humentes umbrae et triste barathrum. Ferrei Eumenidum thalami. Infernae sulpura flammae. Phoebi radiis incognita regna. Fumosa barathri atria. Trepidi Orci regia. Squalentos tenebrae Stygii barathri. Ignis aetern is resonans caminis. Tartarei fumida regna Iovis. Tecta Dei Stygii horrentia, Infernmae sedes, orae, tenebrae. Infernae Erebi flmmantes ignes. Illaetabile regnum. Carcer iniquus. Caecis domus alta cavernis. Domus undique opaca. Regnum, palatium, aula, regia, domus, sedes, habitacula, aedes Plutonis, Ditis, Satanae, Daemonis, Cacodaemonis, Eumenidum. Orci fauces, Acherontis domus. Ignoti superis locus avius Orci. Daemonis antrum. Perennicremi gines Orci. Stygii antra Draconis. Infera sortiti tertia regna DEI. Flamma ignea, rogus aeternus. Imum regnum Radamanti. Loca senta situ. Fornaces inferni. Orae lucifugae. Stygii squalentia principis arva. Nox inferna. Sole carentia tecta. Horriferae noctis nigror. Erebri domus atra. Aeterni nigris fornacibus ignes. Animarum regnum filentum. Caeci aditus. Pallentia castra. Praecipites anfractus solis inaccessi radiis. Loca nocte perenni obsita. Terrifica caecae formidinis aula. Luctuosa Tartari

vorago: regna egena lucis. Averna regna Ditis. Orci specus. Rogus inferni, Averni. Avernalis Aetnae flamma. Carcer Averni. Umbriferi domus insatiabilis antri. Aeterni carceris exilium, indomitique ignis, indiscussaeque tenebrae: semper edax vermis semper amara lues. Ubi horrendi gemirus, dolor, acer, maesta querela; assidui luctus, et malum sine fine. Barbara tartara rufi Draconis. Fera aula Iovis Tartarei. Ubi sontes animae passim iacentes per plana torquentur inauditae mortis agone, quibus mors est, non posse mori. Ubi damniferae tenebrae. Ubi ater Orci hospes, excipit miseros, nec inde exitus restat, nec ab irremisso dolore pausa. Atri gurges Orci. Pallentes domus [orig: domûs]: Erebi sedes obscuraque Ditis limina vis saeva Eumenidum. Aula Tartarea, quam triceps Cerberus obsidet: ubi fumidus Avernus pandit se hiatu horrendo: ubi nigrans opacitas, querela, torpor, ira, crux, adversitas, molestia, lues, dolor, labor, metus, tumor, tremor, terror, horror, absque morte, mors, senecta, cura, vorax in igne vermis. Infernae aula domus, quam semper nubilus horros obsidet. Umbrosis antra cavernis. Antra obscura. Spelaea umbrosa. Erebi confusa domus. Loca feta timoris. Umbrarum immitia regna. Loca tetrasilenribus umbris. Atra Stygiis incendia flammis. Tartarei fera claustra tyranni. Obscura Ditis limina. Caeca damnati Tartara regni. Stygiae regna profunda plagae. Stygii fervida regna rogi. Tristes sine Sole domus. Loca turbida. Stygia sacraria Ditis. Compages, caternae, vincula Erebi. Aerei vectes Erebi. Captiva Lethaei carceris antra. Inferni carceris umbra. Stygiae latebrae, flammae. Inferni loca sulpure foeda. Dives in ignava [orig: ignavâ] luridus Orcus aqua [orig: aquâ]. Horrentes tenebrae inferni Orci. Antra profundada, serit frernitus qua flebilis umbras.

Orcus fumidus, furvus, fumans, ater, piceus, niger, nigrans, opacus, obscurus, teter, umbrosus, avarus, avidus, inexpletus, inexplebilis, profundus, ardens, adustus, igneus, rapax, caligans, caecus, cavus, concavus, immensus, magnus, inanis, vacuus, vastus, dirus, funestus, fremens, impius, infaustus, immitis; infestus, miser, pestifer, invisus, improbus, graveolens, ferax, formidabilis, inamabilis, inamoenus, durus, monstrosus, mortife,r nefastus, tremendus, trepidus, saevus, tristis, tristificus, vorax, sceleratus, imus, immobilis, luridus, pallens, pallidus, lividus, putris, iners, piger, silens, squalens, squalidus, luctisonus, Lethaeus, Stygius, Plutonius, spatiosus, tenebrosus, Tartareus, rapidus, rigidus, turbidus, seclusus, horribilis, horrendus,

triumphatus. Misereri nescius. Tenebris plenus. Nil miseraus. Plenus fumis. Aeternis ululans poenis. Lunis egens, expers. Crucians sontes. Aspectu terrens. Horriferos eructans faucibus aestus. Qui fumos iactat, tristesque a faucibus ignes. Monstrosos Lemures tenens Expandens terras fauces. Teter tristibus umbris. Sontes aeternis ignibus urens. Manens omnes impia agentes. Quem a caelo ingens intersecat obex.

Locus tremendus, Aeterna qua [orig: quâ] rupta voragine tellus panditur, et foedo [orig: foedô] sulpure fumus olet. Qui sontes animas tandem accipit, inque perennes exercet poenas, perpetuasque cruces. Ubi stridebunt concussi rigore dentes. Mors ibi non mors, vita ubi non vitalis habenda est. Ubi erit ploratus in aevum, ubi fletus et ingens stridor erit, nimiumque graves sine fine dolores. Ignis ubi ardebit nullo delebilis aevo. Ubi perpetui tortura doloris, et semper scelerum arrodens praecordia vermis. Luctus ubi gemitusque gravis, tractaeque catenae Daemonis, atque manu nigra flagella sonant. Ubi perpetuo sontes laniantur ab angue. Ubi nocte profunda [orig: profundâ] sulpureo Phlegethonte sonant flammae. Attonita aeternum torret ubi ora sitis. Qua [orig: Quâ] fluit obscuris luridus Orcus aquis. Quasine [orig: Quâsine] Sole domus, ambit sine sidere regna amnis Tartareus, nigrasque eructat arenas. Ubi vipereis accincta est turba flagellis. Qua tristes fremitus [orig: fremitûs] antra tremenda sonant. Ubi murmura dira minarum. Ubi terrifico omnia fremitu resonant. Unde fluunt omnes septem serventibus undis, qui simul immensum circumflexere barathrum.

Tartara tenebrosa, opaca, squalida, nigra, invia, profunda, insima, cognata, maesta, tristia, deteriora, impia, dura, infesta, iniusta, funesta, ultricia, patefacta. Obsita nocte. Angusta poenis.

Chaos ingens, profundum, imum, altum, extremum, effusum, densum, deforme, inane, triste, durum, ditum, horrendum, generale, antiquum, digestum, totale. Manibus et Plutonis equis verendum. Innumeros avidum confundere mundos.

Inferni portae, der Höllen-Pforten.

Pluto, der höllische Gott.

Dux Erebi. Tyrannus immitis. Umbrarum rex, regnator, Arbiter Orci. Tertius haeres. Implacidus Stygii dominator Averni. Nigri rex ferreus Orci. Dis pater adamantinus. Maestus rex noctis. Aeternae noctis regnator. Tartareus Iuppiter. Umbrarum dominus regna inamoena tenens. Maximus noctis arbiter umbrarumque potens. Rex ipse silentum, Lethaeo vectus curru, Saturni proles, cui machina rerum servit, et immensum tendit per inane potestas. Dii, quibus imperium animarum. Umbrarum Dominus, regna tenens inamoena.

Pluto ater, dirus, saevus, magnus, maestus, Saturnius, torvus, raptor, ferus, horridus, umbrosus, superbus, crudelis, rapax, ferreus, implacidus, Avernalis, flammiger, impius, feverus, immanis, caeruleus, callidus, sulpureus, lacrimabilis, illacrymabilis, adamantinus, terrenus. Nullas curans preces. Qui gerit inferno sub pectore agnes.

Proserpina, die höllische Götin.

Regina Erebi. Flutonia coniux. Nigri Iovis invida coniux. Iuno inferna. Domina Ditis, inferni pollens matrona tyranni. Persephone.

Proserpina inferna, saeva, furva, horrenda, Averna, Sicula, phlegethontis, Aetnea, Stygia, Infera, triformis, Plutonia, imperiosa, torva, pulchra, casta, nigro induta peplo.

Furiae Infernales, die höllische Plage-Teuffel.

Eumenides Dirae. Lucifugae Sorores Ministrae Ditis. Famulae, quibus arduus utitur Orcus. Nigro peplarum dedecus Eumenidum. Erebi Ditisque ministrae. Inferni canes. Acherontigenae larvae. Invisa numina. Agmina saeva sororum Eumenidum. Ultrices Divae. Infernae catervae. Erinyes atrae. Pestes geminae cognomine Dirae. Dira cohors Furiarum. Ultrices scelerum Deae. Innumerae pestes Erebi, quascumque sinistro nox genuit fetu. Vipereae sorores. Atros plectentes crinibus angues. Noctis alumnae. Anguibus crinitae. Impia triga, quae sedet obscuras carceris ante domos. Horrendae famulae tremendi tyranni.

Sorores dirae, Stygiae. Nocte satae, nocte genitae. Anguibus implicitis crinitae, implexae crines anguibus.

Furiae saevae, ferales, anguicomae, truces, Tartareae, Stygiae, crudelos, horrendae, furentes, ultrices, colubriferae, infernae, vipereae, immanes, ardentes, tristes, sonorae, giganteae, rebelles, turbidae, squalidae, horridae, nefandae, noxiae, acerbae, Acherontigenae, Plutonides, praecipites, severae, Hydrigerae, atrae, profanae, noctigenae, Alemaeoniae. Crinitae anguibus. Angue comantes multo. Facta virum [orig: virûm] mulctantes vindice poena. Quibus anguineo redimita capillo frens exspirantis praeportat pectoris aras. Quas nox intempesta uno eodemque tulit partu, paribusque revinxit serpentum spiris, ventosasque addit alas.

Erinnys.

Eumenis, grave et implacabile numen. Mater furiis armata, serpentibus atris, horriferaque oculis. Tenebrarum incola.

Erinnys saeva, atra, nocturna, minax, impatiens, tristis, scelerata, infesta, discors, improba, tragica, feralis, crudelis, furialis. Anguibus implicata. Saevi contorquens tela Lycurgi. Cui tristia bella iraeque, insidiaeque et crimina noxia cordi. Saltu se tollit Erinnys crine minax. Criminis dux hortatrixque malorum.

Alecto.

Cocytia virgo. Tristis Dea Plutonis ministra. Impia belli mater. Stygii regis scelerata ministra. Virgo edita nocte. Furiarum maxima.

Alecto infelix, luctifica, atra, furibunda, tristis, atrox, impia. Gorgoneis infecta venenis. Atra colubris. Nocte sata. Variis quae pullulat usque colubris. Dirarum ab sede sororum excita. Cui irae insidiaeque et noxia crimina cordi. Quaeflammea lumina torquet. Ingentibus excita monstris, sanguineam torquens aciem. Unanimes armans in proelia fratres. Quae invidiae stimulis atrox quondam incanduit.

Megaera.

Megaera dira, ferox, tetrica, violenta, irulenta, venenosa, odiosa, crinita, rapida, Tartarea. Improba quae surgit tristi de sede. Quem penes insani fremitus, animique profanus error, et undantes spumis furialibus irae. Quam iussu Iunonis horruit Alcides viso iam Dite. Geminas faces quatiens. Non nisi quaesitum cognata caede cruorem illicitumque bibens, patrius quem fuderit ensis, quem dederint fratres. Quae terruit Herculis ora. Quae defensores terrarum polluit arcus, at dextrae. Quaeque Agamemnonios inter bacchata penates alternis lusit iugulis, quaeque auspice taeda [orig: taedâ] Oedipoden matri, natae iunxere Thyesten. Vipereae

stimuli Megaerae. Auxit discordes odiosa Megaera furores. Colubris, sanguineisque vittis caput intorta.

Tisiphone.

Tisiphone pallida, ultrix, impexa, cruenta, lymphata, foeda, Stygiis umbris emissa. Accincta flagello, palla [orig: pallâ] succincta cruenta [orig: cruentâ]. Stygiis immersa tenebris. Gerens atras faces. Minans tortos angues, augens discordes furores. Concutiens flagellum, horrendasque comas. Atro cui furit angue caput. Ardentem concita pinum concutiens, ducensque horrendum anguibus agmen. Continuo sontes ultrix accincta flagello, quae quatit insultans vorvosque sinistra angues intentat, vocat agmina saeva sororum.

Flagellum Furiarum.

Fax Tartarea, infausta, sepulcralis, atra, iactata, subita, opposita, flagrans, dira, de funere rapta, madefacta sanguine.

Cerberus, der Höll-Hund.

Latrator infernus. Tartareus austos. Canis Stygius. Ianitor Orci. Infernae portitor aulae. Cerberus Orci ianitor, horrendum latrat qui fauce triformi, infernasque ululat rabie stimulante per umbras. Cerbereum monstrum. Umbrarum custos. Horror Averni. Latrans aeternum ianitor antro. Impavidus ianitor atrae Lethes. Inferni saevus canis ille barathri. Regni canis ater opaci.

Gerberus tergeminus, trifaux, triceps, triplex, trilinguis, triformis, immanis, immitis, horrendus, horrificus, monstrosus, hians, inhians, ingens, vipereus, Medusaeus, insomnis, impavidus, tristis, malus, asper, Tartareus, turbidus, pervigil inquietus, informis, terrificus, Plutonius, Avernalis, horribilis, vorax, cruentus. Tria guttura pandens. Horrent cui colla colubris. Personat horrende qui regna inferna latratu. Latratu qui regna replet tenebrosa trifauci. Complens tragico, magno latratu nigra Tartara. Immanis trifauci latratu. Adverso recucans immanis in antro. Ossa super recubans antro semesa cruento. Cuius flagrant diris latratibus ora. Eructans, iaciens, spargens minas ab ore. Qui saevas triplici ructat ab ore minas. Terrificus rabido qui rugit ab ore minas. Qui sonat, reboat, fulminat, murmurat, latrat ore minas. Tetra fulmina spargens. Horrenda iactans fulmina. Torva videns. Multiplici qui territat ore. Servans, observans diras fores Stygiae domus, plagae, sedis. Triste sonans Orci tragicumque sub antro horrendo. Qui saevis terret latratibus umbras. Complens latratu rauco tria guttura. Acuens diris latratibus iras. Spirans oculis flammantibus iras.

Aeternum latrantes exsanguesque tenens umbras. Qui fera serpentum redimitus colla caterva tergemino manes territat ore canis. Canis, infernas qui cubat ante fores. Insomnis lacrimosae ianitor aulae. Cuius capus furiale centum muniunt angues, atque teter spiritus semper, famesque manet ore trilingui. Canis anguinea [orig: anguineâ] redimitus terga caterva [orig: catervâ]. Qui aeternum latrans exsangues territat umbras. Cui tres sunt linguae, tergeminumque caput. Qui tribus inferno austodit faucibus antrum. Excutiens villosa suis tria colla colubris. Cui tria sunt latrantia colla. Qui cum tria vasto capita concutiens sono regnum tuetur. Sordidum tabo caput lambunt colubri, viperis horrent iubae, longusque tota sibilat cauda [orig: caudâ] Draco. Ille Stygis custos, tergemina nigris colla iactans pubis.

Latratus Cerberi.

Iudices Infernales.

Qui reddunt iura silentibus illic, ubi Sisyphus urget Aeolides saxum grave. Qui vitas et crimina dicunt umbrarum. Qui subigunt fateri manes in seram dilata piacula noctem.

Minos.

Funereus iudex. Gottynius heros. Iudex Agenoreus. Arbiter Orci. Arbiter Cydoniacus. Iovis potentis Illustris alumnus. Rex Dictaeus, Gnosiacus, Dux Europaeus, Cretensis.

Minos legifer, iuridicus, niger, rigidus, Gnosius, iustus, severus, magnanimus. Pertentans crimina. conspicuus in alto solio. Concilium vocans silentum. Habens durissima regna. Qui possidet aequora. Cuius dicuntur atria irremeabilibus plena fuisse dolis. Qui sceptro splendidus querulis dat iura umbris. Vitas explorans et crimina discens. Qui Androgei necem ultus est iustis armis. Gnosia constituit qui legibus oppida.

Aeacus.

Asopiades. Aesonides. Qui positra [orig: positrâ] iudex Stygius sedes sedet Aeacus urna [orig: urnâ].

Aeacus severus, iustus, torvus, iuridicus, in exorabilis. Quatiens immensis umbris urnam. Summus quem Iuppiter esse fatetus prolem suam. Proles Iovis. In poenas ingeniosus.

Rhadamanthus.

Agenorides, immitis, iuridicus, Gnosius, torvus, inexorabilis. Explorans culpas nocentum. Ore terribilis. Qui castigans audit dolos. Habens durissima regna apud infernales sedes. Qui nec muneribus, precibus nec flectitur ullis.

Manes, die abgestorbene Seelen.

Umbrae, Animae. Tenues sine corpore vitae. Genii defunctorum. Simulacra luce carentum. Animae defunctae nomina cara. Animaeque umbraeque silentes. Umbrarum exercitus.

Coetus silentum. Populus silens, Stygis, silentum. Vulgus iners, ignarum Ditis. Pallida, feralis turba Hecates. Grex niger. Animarum concilia. Corpera defuncta vita. Vulgus inane.

Manes aurei, defuncti, sepulti, nocturni, imi, surdi, silentes, tristes, profundi, obscuri, maesti, muti, nigri, taciti. Acheronte remissi. Qui cava volitant sub imagine formae.

Umbrae infernae, extremae, Tartareae, Stygiae, minores, leves, vigiles, graciles, gelidae, exsangues, caecae, sparsae, excitae, mirantes, clausae, repostae, venturae, exposcentes, recentes, descendentes, serae, perpetuae, aeternae, lenes, faciles, hospitae parentales, cognatae, carae, comites, sacrae, augustae, fortes, maiores, tenaces, ignarae, trepidae, trepidantes, lacerae, inultae, ignotae, immites, nocentes, insanae, immanes, crudeles, dirae, saevae. Tenui stridore volantes. Lucis egentes. Cominus venientes. Tristes sine sedibus.

Animae paternae, potentiores, piae, memores, felices, insontes, pavidae, trementes, pallentes, deformes, noxiae, absentes, indefletae, similes nebulis. Responsa daturae. Sua membra gementes. Sua fata querentes. Diro horrore volantes. Inclusae superumque ad limen iturae.

Charon.

Portitor avarus Orci. Terribili squalore Charon. Durus senior. Stygiae qui flumina servat aulae. Infernae navita teter aquae. Navita tristis. Tartarea navita paludis. Umbriferae sulcator aquae. Stygius senex.

Charon horridus, senex, horrendus, squalidus, tristis, Stygius, Lethaeus. Horridus aspectu. Servans, sulcans Stygias undas. Exspectans omnes. Non facilis visu. Gestans pavidos manes. Ora supercilio tenebrans fuscata. Remis vada livida verrens. Tremebunda, horrenda celeusma ructans, crepans, sonans. Cui plurima mento canities inculta iacet. Vehens animas umbrifera lyntro. Ferruginea [orig: Ferrugineâ] subvectans corpora cymba [orig: cymbâ]. Vectans corpora Stygia [orig: Stygiâ] carina [orig: carinâ]. Manes qui traicit umbras. Qui saepe sedet in portu deses, nec adest, quem transvehat ultra manales lapides, nullis morientibus atque rite suum officium medicis facientibus.

Fluvii Infernales, die höllischen Wasser.

Infernalis fossa. Immane barathrum. Inferae sedis foeda vorago. Inferni lacus. Flumen, palus, unda, lacus, aequor, pelagus, stagnum, fretum, mare amnis Charontis. Cui nauta Charon praeses, praefectus. Ripae horrendae. Sulpureae horrentia stagna paludis. Infernae undae. Lacunae

tristes. Pallentes amnes. Sulpurea [orig: Sulpureâ] unda [orig: undâ] lacus stagnans. Amnis concitus horrificos fremitus sonans. Irremeabilis unda [orig: undâ], lacus infernus. Undae, qua nullus aquae fons, sed nebulae obscurae et torrentia sulpure stagna. Vada Tartari. Infernae unda paludis. Sulpureae nigra stagna paludis. Cava stagna sulpuris ardentis lacus. Ripae pice torrentes. Stagna profunda, intemerata paludis Tartareae. Flumina perpetuum torrentia sulpuris ignem.

Acheron, I. Fluvius infernalis.

Acherontis aquae, undae. Undae tristes Acherontis opaci. Acheronticum flumen. Tenebrosa palus Acheronte refuso. Tartarei Acherontis undae. Amnis seu erus Eumenidum. Eiectans arenas.

Cocytus II.

Cocyti stagni alta. Cocyti sedes. Palus innabilis. Unda tarda. Vastae lacunae. Cocyti ferventia stagna. Nigri Cocyti liventia flumina. Visendus ater flumine languido.

Lethe III.

Lethaeus amnis. Lethaei fluminis unda. Lethaeus fluvius. Undae Lethaeae. Barathrum irremeabile Lethes. Somniferae Lethes informis gurges Soporiferae pallentia, squalentia flumina Lethes. Securi latices. Oblivia longa.

Lethe pallida, lurida, Stygia, secura, soporifera, torpens, somnifera. Domos placidas qui praenatat amnis. Hebetans pectora.

Phlegeton, IV.

Phlegethontaea palus. Phlegethontius aestus. Phlegethontaeus gurges. Tartareae nigri Phlegethontis aquae.

Phlegethon Tartareus, sonorus, apertus, violentus, flammeus, Taenarius. Rapidus flammis torrentibus amnis. Atra vadis volvens rapidis incendia. Qui obscuros exsucitat ignes. Agens, vehens, volvens arenas tetras. Aquis ripas exundantibus urens, adurens. Ferens, saeviens ardentibus undis.

Ripa Phlegethontis.

Styx, V.

Stygius lacus, gurges. Flumina Stygii fratris. Stygia palus. Stygii caput implacabile fontis. Stygiae aquae, undae. Stygium vadum, barathrum. Stygia spatiosa paludis abyssus. Obscura unda, aqua imae Stygis.

Styx concava, siticulosa, mortifera, ima, iners, fera, circumflua, tacita, aeterna, tenebrosa. Umbrifero livida fundo. Palus inamabilis. Tristes exhalans nebulas. Qui per infernas horrendo murmure valles imperiuratae labitur amnis aquae. Dii cuius iurate timent et fallere numen. Palus horrida picis rivo volvit rivum fumiferum inter sulpura

Avernus, VI.

Fauces graveolentis Averni. Averna sonantia filvis. Alta Averna. Duri inclementia Averni. Immensum inane. Hiatus primus, immanis Averni.

Avernus olens, teter, dirus, vastus, pestifer, pallidus, rigidus, invisus, pallens, tristis, horribilis, squalens, obscurus, putris, umbrosus, Campanus, graveolens. Cuius media omnia silvae tenent. Cocyrusque sinu labens circumfluit atro. Quem Graeci dixerunt nomine Aornon, quem super haud ullae poterunt impune volantes tendere iter pennis; talis sese halitus atris faucibus offundens supera ad convexa ferebat.

Erebus, VII.

Nigri Erebi tractus. Erebi stagnantis abyssus. Undae Taenariae Erebi. Erebi amnis profundus.

Mors aeterna, der ewige Todt.

Aeternae tristia funera mortis. Mors perennis. Horridus aeterna carcer mortis. Fata horrenda. Aeternae facies rristissima mortis. Mors non mors, sed vita, at non vitalis habenda. Perpetui tortura doloris semper et arrodens scelerum praecordia vermis.

Damnatus, ein Verdampter.

Non incertum Stygis incrementum. Fauce prehensus Tartari. Stygii damnatus Averno. Inferni Erebi flammis transcriptus in aevum. Cui sua culpa viam pangit Phlegethontis ad undas. Cui sua culpa, noxa viam praescribit Stygias ad undas, ad fumida Tartara, Stygia ad squalida tecta barathri. Furiis dicatus. Ululans furvo sub carcere Ditis. Transcriptus sontibus umbris, ut commissa luat sine sine piacula. Debitus aeternis poenis. Sedibus infernis semper acerba gemens. Aeterno infelix qui carpitur igni. Stygiis praeda cremenda rogis, focis. Stygiis praeda voranda, petita, dilanianda lupis, vadis. Infernae praeda domus [orig: domûs]. Erebi addictus, proscriptus flagrantibus undis. Stygium damnatus ad orcum. Quem manet inferis poena luenda vadis. Qui factus Stygiis grata rapina focis. Quem culpa detrudit Phlegethontis ad undas. Christi qui procul a regno spretus et exul agit. Stygiis data praeda caminis, cavernis. Aeternum exilium meritus, Stygiasque catenas. Perennis quem peragit mortis conscia culpa reum. Aeternum tristes damnatus ad ignes.

Damnati, de Verdampten.

Sontes animae, miserabile vulgus. Turba nocens, sontes exolvens corpore poenas. Partes a pietate remotae. Expertes legum populi et pietatis avitae. Densissima turba malorum.

effrena, exosa Deum, inimica Deo, trifaucis Cerberi. Malesida atque improba Christo. Concita versis fatis.

Damnati, pravis moribus usi. Qui pietate carent. Immanes scelere ante alios et tristibus ausis. In inferis sedentes.

Damnare, verdammen.

Damnare caput Orco. Sub Tartara mittere. Rapere in Tartara. Demittere fulmine morti. Stygias detrudere fulmine ad undas. Detrudere telo caput sub Tartara. Adigere fulmine ad umbras. Ad Stygis barathra deputare.

Damnari aeternum, verdampt werden.

Tenebrosa per infera facti audacis poenas aeternum pendere in Orco. Sub Tartara mitti, in Orcinas praecipitari aquas. Claudi Orcini carceris autro. Stygiis imbuere ora vadis. Aeternis tradi poenis. Horrendo sub fulmine tormentorum vix ullum in verbum sufficere. Ultrici addici flammae tellure sub ima [orig: imâ]. Excludi procul a promissi limine caeli. Pallentes aeternum omnes, vastasque lacunas Cocyti colere, et Furias horrescere hiantes. Culpa [orig: Culpâ] detrudi propria Phlegethontis ad undas. Distinet actum aliquem furvis ambagibus Orcus.

DE VITA AETERNA.

Vita aeterna, das ewige Leben.

Beata rura patriae caelestis, polaris. Angelorum sacrorum curia. Arva lucida Diae gloriae. Regni caelici vireta. Vira carens per saecula termino. Caeli semper florentia tempe. Vita, quae praesentis vitae mala cuncta rependet. Salus inenarrabilis, inexplicabilis, inaestimabilis. Sancta caeli palatia, tectoria. Sempiterna polorum atria, sanctuaria. Aeternae gaudia palmae, innumeris ditata bonis. Immortalia caeli gaudia. Interminata gaudia ubi redundant. Vitae beatioris non finiendae gaudia. Loca aeternis debita gaudiis ac plausibus. Sempiternae salutis opes. Quo pia volat turba. Caeli delitiae. Nitidi pulchra theatra poli. Supremi regis curia. Prosperitas aeternae domus [orig: domûs]. Caeleste contubernium. Caeli regia. In caelo vita beata. Elysiis altera vita locis. Caelum pro merito Christi venale. Post hanc vita altera vitam. Ter felix sine fine quies, sine fine voluptas. Caelum semper florida tempe. Aeterni sperata palatia caeli. Paradisiacus hortus. Perpetuae lux aurea vitae. Elysiae regna beata plagae. Caelestis patriae perenne regnum. Elysii campi. Aetheris ora beata. Aurea saecula perpetuae vitae. Caelestis Paradisus. Habitacula caeli. Promissa piorum rura. Elysium nemus. Patrium limen. Divorum mansio et requies. Abrahae sinus. Caelestia regna. Aeternae regna salutis. Aetheriae

regna beata domus. Prosperitas Paradisiaca. Aeterna lux. Domus polorum, steriles Bacchi lymphaeque. Veris inexpliciti perpetuanda dies. Promissae patriae laeta arva, et florida Olympi tempe. Aetherii separata regis aula, effusa spatii longis anfractibus, gentis et humanae coeat si cuncta capax.

Vita caelestis, perennis, fine carens. Gravis fati non resecanda manu. Perenni fonte fluens. Nullis terminanda saeclis. Ubi gaudia nec visa, nec cante cuiquam mortalium auribus arrepta, nec mente unquam transacta vigent, vigebunt. Gaudia tanta, quanta non capit mens, nec oculus, non auris. Non oculus quae cognovit: non audiit auris gaudia, nec quae cor, mens, ratioque capit. Ubi sempiterna perseverat sanitas. Ubi aeterna gaudia curis mundanis succedunt, et omnibus demptae opes restituuntur. Ubi pater natis, et nati relato [orig: relatô] parente: ubi frater fratre gaudet, soror sorore. Ubi larga copia, laetitiae fert omnia, quae spectant cordis animaeque salutem. Ubi perenne lumen est, amica vita, gratia, dulcedo, pax, quies, triumphus, tropaea, cantiunculae, corque. Ubi pii Deum vident per saecla cominus, nec hacce visione queunt revelli. Ubi affluente commodo uberae felicitatis inebriantur iugiter. Ubi pius omnis Angelicos inter choros ludit et ovat. Qui locus nullos admittit dolores animi. Ubi pax fert choros laetitia [orig: laetitiâ] comitante. Ubi sincera quies. Ubi dulcia tempe. Ubi quae sub nube hic spe tantum et mente videre est, res dabit ipsa fidem, charaque, in luce locabit. Sedes ubi certa beato exspectanda gregi. Regnat ubi in magno maximus orbe Pater. Ubi sine fine voluptas, perpes ubi requies erit, atque aeterna voluptas, perpetuus splendor, gaudia, risus, amor. Nostrae ubi fas fuerit vultus agnoscere gentis, atque dare alternis mutua verba sonis, et cum fratre soror, nati cum patribus ibunt, vespera nec festos finiet ulla dies. Qua ver perpetuum divinas, caelestes, fragrantes educat herbas. Locus optandus, ubi magnae nobile mentes accipient pretium, regnabuntque per aethera. Ubi gaudia piis erunt, qualis non oculo cui quam percepta, nec aure, nec fingi tacita qualia mente queunt. Felix Elysium qua movet aura nemus. Culta ubi vicavi viridaria cincta smaragdo caelesti florum fertiliate vigent. Ubi angelicis manibus sata germina fragrant. Plena voluptatum, qua passim gaudia, quaque delicias largo flumine rivus agit. Caelestis qua viret hortus agri. Ubi perpetuo grandia flore vigent. Mulcet ubi Elysias aura beata rosas. Ubi gaudium, quale nemo aure probavit, nemo oculis vidit, nec pectoris abysso

Electi, die Auserwehlten.

Pii insontes. Coetus superum [orig: superûm]. Fortunata piorum agmina. Aeternae heredes posteritatis. Electi chori. Electus coetus. Electi ad lumina sancta. Aeternae delecti ad gaudia Vitae. Beati cives Superum [orig: Superûm]. Populus credentium. Praecordia credula. Pii generis numerus. Caeli gens incola. Pia progenies. Cives supremae curiae. Agentes inter turbas electi agminis. Siderei proceres et senatus sanctissimus caeli. Piissimae sodalitatis ordo. Sancti incolae poli decemplicis. Olympicolae.

Beatus, selig.

Compos beatitudinis. Floriditate poli coronatus. Caeli delitiis inebriatus. Solidae schema salutis habens. Suppar Dei nitori. In sidera [orig: siderâ] sedens quiete. Perpes cui parta voluptas cumque quiete salus, cumque salute quies. Agens tempora laetitiae non pereuntis. Qui per mortis viam adivit aethera. Post mortem exsors mortis. Inter caelicolas solio stellante Iocatus Incolens caelestium sacrum penetral aedium. Perennis aevi particeps. Qui scriptus haeres ex asse caelicae gratiae. Perfruens sorte perennis gaudii. Vinctus corona caelite verticem. Cuius beatis manibus pax est in manibus. Caelicolis associatus. Superis mistus. Qui se superae immiscuit aurae. Frudens gaudiis, qualia non mens, non auris, non oculus capit. Receptus caelitum lare ac contubernio, Croeso et Crasso felicior. Qui permutavit damna soli salute poli. Qui coetus inter Angelicos animasque beatas perstrepit. Cui in caelo salus stat parta. Qui placide deportatus est ad arcem patriae caelestis a legione sacrorum aligerum. Qui satur divino nectare Divum [orig: Divûm] accumbens epulis ambrosia [orig: ambrosiâ] vescitur. Cui Iova se dat frui regione caelesti. Caelorum atria laetis implens concentibus. Colens stellata praetoria alti caeli. Ad caelos vocatus. Caelestibus triumphans bonis. Nactus opes sempiternae salutis. Quem habet curia supremi Regis, nec angore, cura, luctu, doloribusque premitur. Dulcissima gaudia perpetuae vitae capiens; gaudia hominum sonis non commemoranda. Cum caelicolis, expers crucis, in omne vivens aevum. In sede piorum mille capiens gaudia inter electos. Clarens plus Sole inter coruscos caeli proceres: fruens perpete prosperitate. Commistus alitibus sanctis. Cuius mens super arce poli triumphat, et clade libera Deum collaudat. Ridens humanas curas et humana gaudia. Elysii nemoris beata rura, parata prata colens. Caelestibus

transcriptus oris perpete cives ovans ovatu. Cuius mens superis mista, et caelo reposta, occupat domus aetherias. Beata regna. Qui abiit ad gaudia superae nubis. Qui novus caeli sedibus successit hospes. Qui alta serenati caeli culmina transcendit. Quem promissa manet caelestis portio regni. perpetuaeque simul vitae praemia. Qui arva tenens patriae melioris altum incolit Elysium. Cuius in summo mens aurea vivit Olympo. Qui transiit ad superos, et olympica regna petivit. Cui laeta sub aethram vita fugit. Quem pietas et fides locavit in parte caeli. Felix, ô nimium felix! Non immutando foedere salvus. Ad Paradisiacas epulas civis reductus. Aeterna [orig: Aeternâ] radians Paradisi in luce beati. Beatus toto, solido ex asse, omnibus numeris, terque, quaterque. Aetheriae, superae, stelligerae pars quotacumque plagae, domus [orig: domûs], sedis. Astra cui sedes. Nectaris aetherii degustans pocula. Elysiis Iudens campis per opaca vireta. Qui iam miser esse vetatur. Novus incola caeli. Cum Christo qui vivere gaudet, et astri votivi compos mundumque Orcumque triumphat. Qui caeli sola participat. Superae donatus sedibus aulae. Cui sustulit animum superi rota tertia caeli, altius humanas despicit und[?] vices. Incola caeli, sacro numine plenus. Funere qui meruit caelica serta Dei, Caelo qui nomina pridem mortuus inscripsit sanguine, Christe, tuo [orig: tuô]. Heredem Christus quem iubet esse sui. Qui gestat in aevum numquam marcentes amaranthi e flore coronas. Quem Deus in caelo lauro victrice coronat. Suos qui praestolatur amicos, gaudia in aethereo capiens aeterna senatu. Et terra et caelo teste beatus homo. Ultra omnia caeli nomina caelorum sublatus ad omnipotentia maiestatis opus secretaque secretorum. Supra qui vescitur axem ambrosiae sucos, et odori nectari haustus. Cuius adest capiti pacta corona poli. Qui quod spiravit votis, quod et omnibus unum semper anhelavit, caelorum sede potitus, et cura [orig: curâ] vacuus securo lumine ridet, quis [orig: queis] torquentur humi mortalia pectora, curas. Quem pietas victrix, super aethera vexit. Cui tuta reposta est, indulgente Deo, tempus in omne quies. In caelo qui mentem animumque vel ipsa cristalli glacie splendidiora gerit. Mortalis, qui non est amplius omne per aevum. Quidquid in humano est aspernans cortice. Quem promissa manet caelestis portio regni. Cuius pascitur aspectu mens et amore Dei.

Beata Mulier.

Campos sortita beatos. Sortita palatia caeli. Qui gaudia caeli iam nova participat, veteresque heroidas inter deridet curas hominum miserosque

tumultus. Quae dubias exuta vices, et amara saporum dulcia nectareo proluit ora mero.

Beati.

Superum [orig: Superûm] coetus. Turba recepta polo. Collaetata piis agmina sancta cghoris. Nobilitas caeli dives cruce, sanguine Christi. Turba probata Deo. Turba Deo quae grata tonanti. Regnis transcripta beatis. Caeli delitiae beatioris. Olympicolae.

Beati, qui se non flere iuberent, si cui responsi postuma verba darent. Quos aeterna manent caelestis praemia vitae. Qui caelestem agitant humanos corpore vitam, oblitique hominum caeli cava nubila tranant. Ardua terrarum nos linquero mente iubentes. Fortunata piorum agmina.

Beare, seelig machen.

Ducere ad aeterni sperata palatia caeli, aspectuve frui dare alloquioque Iehovae. Inferre poli radiantibus astris. Immiscere alumnis caeli. Caelesti sede locare. Transferre in sancta regna caelitum. Acceptum Deo caelis inferre apertis. Aetheriae civem transcribere turbae. Reponere salvum inter sidereos proceres sanctumque senatum, et dare sub pedibus stellantia cernere claustra. In caeli requiete Iehova divinam dulcore aeterno pensat amariciem. Aeternae heredem scribere vitae.

Salvari, sellig werden.

Ire per Elysios campos. Sisti caelestibus oris. Caelesti sede popotiri. Superum statione locari. Elysio campo. Elysiis hortis recipi. Sisti Superum felicibus arvis. Aeterno veris honore frui. Caelesti sede receptum ambrosias adhibere dapes et nancisci gaudia vitae. Caelituum transferri in regna beata.

DE HAERESI. Haeresis, Ketzerey.

Virus haereticum. Novi ritus. Nova saera. Phantasmata, errores haereticorum. Pertinax error contra sinceram religionem. Divinis de rebus opinio prava. Sectae, et verae pugnantia dogmata legi. Blasphemae deliria fectae.

Haeresis, recti specie quietem publicam turbans. Quae plus malorum, quam tyrannorum rabies furentum vexit in orbem.

Haeretici, Ketzer.

Sectarii. Schifmatici. Iniquae livida turbae pectora, quae verbum impugnat furialibus ausis. Nube sati nigricante sophistae. Centaurum cognati. Pleni sacris erroribus. Nimis alta petentes. Acherontis futura pabula. Quos argutari nimium iuvat. Qui faciunt saepe movendo, ut nutet inexplicatae relligionis apex. Qui deliri plurima monstri laudant nugamenta salutis armata periclo. Ultro qui currunt in messem a

nemine missi. Qui tot delirae conceptu mentis ineptos fingit excessus, et monstra evanida glossas, aestus quot numquam febris quartana, repando aut calidi pareret cerebelli in fornice fumos. Aliquid coquentes intus, quod subaerato mendosum tinniat auro. Haeresiarchae, qui picta ficta tradunt.

Haeresin introducere, eine neue Ketzerey anrichten.

Leges abolere parentum. Novos ritus, nova sacra per urbes instituere, priscasque audere rescindere leges. Novos inducere ritus [orig: ritûs]. Novos simulato numine ritus fingere. Haeresin vehere in orbem.

Haeresin amplecti, andere Religion annehmen.

Sacra solvere iura, numen violare nova [orig: novâ] sub religione. Nefandi dogmatis auctorem sequi.

Deserere haeresin, von der Ketzerey abstehen.

PRORIA HAERETICORUM. Arius.

Arii soboles, Christo inferre parans bellum lacrimabile. Atius, et Getico tonsus cum Numine frater Sergius, Christum divinae stirpis habere iura negans. Postiferae teterrimus haeresis auctor.

Arius impius, infelix Eumenidum cretus sanguine, falso illaqueare studens incautas dogmate mentes. Qui viscera ab alvo effudit tristi maerore soluta. Qui superis ausus detrudere regni maiestate Dei exutum et sine Numine Christum. Christi negans Numina. Satanae in castra receptus. Ima ab sede ruens pia fundamenta salutis.

Dogma Arianum.

Virus atrox Arii. Error fixus animi immotusque. Bellum illacrymabile Christo illatum.

Eutyches.

Mahometus.

Mahometicus hostis. Mahometica pestis, contemptrix Christi personae, et muneris huius. Qui saevus ad arma surgit, et imbelles Christi insectatur alumnos. Qui te, Nate Dei, de sede paterna evertit, diaque [orig: diâque] negat te stirpe vigere, sub pedibus tua sacra premit consulta, fidemque exponit probris, qua [orig: quâ] sola [orig: solâ] sidera adimus.

Mahometista.

Alcoranus.

Nestorius.

Ille novae quondam Romae Iovaeque sacerdos, vanatumens, verae in superos pietatis egenus. Nestorius lingu1a melior, temerarius, audax.

DE SUPERSTITIONE GENTILI.

Superstitio, Aberglaube.

Superstitio prava, vana, tristis, nigra, frivola, nimia, anilis, inanis, ridicula, pene anilis.

Idololatria, Götzendienst.

Idololatria vana, impia, detestanda, exsecranda, odiosa, abominabilis summo Tonanti.

Idololatra Götzendiener.

Idolum Götzenbild.

Signa aerea carentia vita [orig: vitâ]. Fabrefacta fabre ludibria trunci, sub quibus forma hominis vivi lucet manifesta. Massa, quam malleus aere sequaci formavit. Mentiti simulacra DEI. Mentiti Numina divi. Alienorum Divum numina falsa. Dii inutiles. Idola, quae pro Diis ex quolibet aere humanae composuere manus [orig: manûs]. Ludrica numina multiformi figura [orig: figurâ]. Falsorum simul acra Deum [orig: Deûm], de Marmore duro condita, deque auro solido et de robore querno. Simulacra argentea, vel quae humanae ex auro composuere manus. Nivea moles, statuae.

Simulacrum ligneum, cereum, ferreum, notum, maestum, informe, clausum, aeneum, larvale terrenum profanum. Nitens cera [orig: cerâ]. Cultum cui. Foedum fumo [orig: fumô]. Cassa locuturae guttura vocis habens. Quod manus artisicis sacrata [orig: sacratâ] in sede locandum excidit e silva. Quod artificum duxit in aere labor. Cui os hiat humano simile et iam iamque loquenti, sed riget os fictum. Quod nihil est divinum. Cui dare formam hominis quivis, animare nequivit ars levis artificum. In quo neque mens; neque numen est. Quod rigidus truncus, lapis, aes, et inutile lignum. Est cui dicta dies, qua [orig: quâ] cum cultore peribit, Pallade formati formarum pollicis ungue.

Statua inaurata, vetus, parva. Artificis docta [orig: doctâ] quae fabricata manu. Quam manus artificum, et perversa inductio mentis instar habere DEI voluit, templisque locavit. Quam credulus error honorat. Ducto vivens aere. Quam lima formavit Polycleti.

Signum eburneum, aureum, alienum, inscriptum, laudatum, magnum, nobile, candidum, fulgens, spirans, animosum, altum, caeleste, stans, rude, putre, exsangue, innumerum. Formatum e marmore. De marmore factum. Veteri conspiciendum metallo.

Cera vivida, vivens, victura, similis, Apellea, docta, vetus, fragilis. Mentito corpore locutura.

Aera vetusta. Vivis certantia vultibus. Multum vigilata Myroni. Vivos simulantia vultus.

Habere Deos alienos, andere Götter haben.

Alienorum colere falsa numina Divum [orig: Divûm]. Colere condita signa Diis. Fingere sibi simulacra Deorum. Colere vesana ludibria pro Deo. Servire Diis ludicris. Fingere sibi variis simulacra figuris. Colere simulacra, quae nil sunt nisi ludicra dextrae humanae commenta. Picto dare basia trunco. Idolo flexis genibus dare honorem. Diversa cultuum sequi. Colere mutas imagines, frigida saxa. Numina inania votis venerari. Fictis votis colere Numina falsa. Fictilibus Divis caeleste adscribere numen.

In numerum Deorum referre, einen zum Gott machen.

Eripere mortalem formam. Aetheris esse Deum dare. Dare Deum esse. Aetheris esse iubere Deum. Facere Deum, caeloque locare. Numen habere iubere Deorum. Dare caelum, aeternam vitam, astra. Adimere conditionem mortis. Decus addere Divis, stellis, caelo. Accipere caelo, caelestibus oris, in templa. Dicare templa. Ad sidera, in astra ferre. Inferre animam astris. Quod mortale fuit auferre maiestatemque imponere Mortalia demere. Imbuere, spargere nectare. Ungere corpus divino odore et ambrosia [orig: ambrosiâ] mista [orig: mistâ] cum nectare. Contingere os Deumque facere. Caeli Superum [orig: Superûm] dignare honore. Immittere caelo. Annuere arcem caeli. Divum [orig: Divûm] honorem sacrare. Ad sidera tollere caeli. Ponere in aethere, caelo. Imponere caelo. Reponere pias animas laetis sedibus. Asserere caelo. Restituere Superis.

In numerum Deorum referri, unter die Götter gerechnet werden.

Epulis accumbere Divum [orig: Divûm]. Bibere ore nectar. Interesse epulis Iovis. Sub pedibus nubes et sidera videre. Tenere caelum, templa, delubra. Habitare Olympum. Habere munus caelum. Habere numen, fas immortale. Accipere caelum. Recipi in templa Deorum. Tangere limina Divum [orig: Divûm]. Accedere Deum caelo, delubris. Petere astra siderea. Invehi meritis aetherias arces. Mereri virtute caelum, sidera. Venire in astra. Assuescere votis vocari. Ire ad astra, sidera. Consecrari Deum post fata. Removeri in auras, incolere Caelum. Celebrari, concelebrari Numen. Mortales exuere artus. Addi numen templis. Fieri Deum, Deam. Sperare caelum. Dari templis. Altaribus augere numerum Divorum. Volare sideris in numerum. Succedere caelo. Divorum numerum augere. Decus addi Divis. Deum vitam accipere.

Divis permisceri. In caeli parte locari. Debere caelo. Coli templis. Fatis ad sidera tolli. Caeli venire sub axem. Affectare viam Olympo. Dii soeiis aliquam dignantur honoribus. conditio mortis est adempta. Regia caeli invidet terris. Caelum patet Stellantis regia caeli accipit quem solio.

Ethnici, die Heyden.

Agmen inane Deo Patris. Iapetingelecta propago. Gens quae damnificis umbrarum obnupta tenebris ambulat.

Ethnici veri quos error adegit, fictilibus Divis caeleste adscriberenumen. Qui regna colunt infernis aemula fumis.

DE DIIS GENTILIBUS.

Deus Gentilis, ein Gott der Heyden.

Deus vetus, celebris, certus, tutans, indigena, hospes, habitans, alumnus, doctus, volens, prosper, dexter, facilis, oblitus, integer, aprior, testis, pronus, menstrans, hortans, moniter, lymphans, intrans, receptus, entheus, adversus, finister, laevus, recusans, prhibens, invitus, irridens, renuens, vetans, prmeens, incertus, pauper, imbel praefens, conspicuusque. Ora movens. Non bene advocatus. Nointellectus. Non arte poliuts.

Numen priscum, vetustum, publicum, patrium, paternum, notum, gentile, cultum carum, fecretum, testatum, iuratum, larvatum, nobile, ratum, manifestum, rectum, stabile, visum, reversum, tacitum, mutum, obvium, propius, optatum, amicum, blandum, didce, aequum, noxium, geminum, mixtum, serum, malignum, importun um, perversum, conversum, triste, saevum, dirum, pernitiosum, implacabile, surdum, negatum, absens, deceptum, falsum, simulatum, vanum, ambiguum, rusticum, agreste, barbaricum, innartum, iners, captivum corens, caelo gratissimum. Non satiatum ruinis. Ab arte satum. Latens foede. Additum templis.

Dii, die Gotter.

Superi, caelicolae, caelestia numina Divum Imi Deorum. Caelestes animi. Gens Deum. Simulacra Deorum. Consilia et numina Deorum. Numerus, Numen Deorum. Indigetes. Dii patrii. Caelites aequi.

Dii omnigeni, parrii, magni, ingentes, potentes, invicti, augusti, nobiles, aeterni, veteres, vetusti, suumi, superi, superni, sancti, veri, altores, auspices, hortantes, poscentes, auctores, praeeuntes, comites, amici, subventuri, mites, meriti, vocati, ornari, in sontes, recti, fortunati mutati, surdi, duri, ultores.

indignantes, offensi, minantes, inviti, terribiles, adversi, laevi, dubii, fugientes, tetrici, obsticti, depellentes, sontes, crudeles, novi, agrestes, ignoti, picti, paterni, penetrales, indigetes, hospites. cognati, futuri, minores, fictiles, leves, vindices, aequorei, coeulei, omnigeni, omnes, quilibet, lusi, decepti, neglecti, deserti, victi. Terrarum Domini. Rerum Domini. Moderantes cuncta. Volentes nosci. Praesides piorum. Versi ad pia vota. Numquam surdi in vota alicuius. Quibus imperium stetit, memores fandi atque nefandi. Maris et terrae tempestatumque potentes. Sociique ducesque. Testes foeceris. Nimium faventes. Faciles dare summa, eademque tueri difficiles. Aversantes omen. Periurati in damna alicuius.

Divi sancti, iusti, pii, geniales, benigni, honi, meliores, secundi, dexteri, praesentes, immites, laevi, externi, ignoti, biformes. Morte carentes. In vota vocati. Coeptorum operum auspices. Prodentes irrita signa. Infecto, pulsato foedere Divi.

Superi comunes, salutati, testes, monentes, faventes, dulces, miserantes, iniusti, ancipites. infensi, irati, obstantes, minaces. tristes, crudeles. Magna daturi. Ultro vocantes. In vota faciles. In amore secundi. Lymphantes animam.

Semideus, Halb-Gott

PROPRIA DEORUM.

Aeolus, der Gott des Windes.

Hyppotades. rex tempestatum. Princeps ventorum et tempestatum. Ventis positus custos.

Aeolus Imperiosus, ventipotens, saevus. Venti prodigus. Regnans vasto antro. Quem penes est ius ventorum. Cui Divum pater atque hominum rex et mulcere dedit fluctus et tollere ventos. Qui cum vult, aequora placat. Frenans, tenens, cohibens, compescens carcere ventos. Ventos qui frenat in antris. Qui premit imperio, ac vinclis, et carcere frenat luctantes ventos, tempestatesque sonoras. Pro libitu suo moderans ventorum flatus. Qui premit horrendo carcere ventos. Ruptis antris perturbans omnia. Cui flamina carcer imperio compressa tenet, caelumque, ruentes Eurique et Borex parent, Corique, Notique. Arce sedens celsa. Saevis truculentior Euris. Qui sceptra tenet, mollitque animos et temperat iras ventorum. Tenens immania saxa ventorumque domos. Euros qui furiat Corosque in proelia, rursumque salacia molli voce resedata tumidum mare mulcet alga. Qui vim ventis incutit. Aequoreis qui

ventos frenat in antris. Tumidis immittens fluctibus Eurum. Cohibet qui carcere ventos. Aequoreis ventos qui frenat in antris.

Anubis, Deus Aegyptiorum.

Anubis verendus, dives, latrans, latrator, venerandus. Canem referens capite. Cervices canis arduas attollens.

Apis, Deus Aegyptiorum.

Apollo. Gott des Weissagens.

Deos, pater, parens vatum. Phoebus. Delius augur. Cynthius, Latonigena. Latonia proles. Latoides, Stirps, proles, puer Latonae filius atque Iovis. Auctor Troiae. Pastor ab Amphryso.

Apollo Pataraeus, Delius, Delphicus, Delphicola, divinus, fatiloquus, loquus, satidicus, Pythicus, Latoius. Futura nuntians, praedicens. Oracula reddens, Smintheus, Actiacus, Palatinus, Leucadius, Lycius, Actius, pius, pulcher. Qui inspirat vates, aperitque futura. Servator parentum. Cui Iuppiter est genitor. In longa carmina. veste sonnans. Conspicuus Troiae munitor. Stans pro Troia. Cui Delphica tellus, et Tenedos, Pataraeaque regia servit. Delphos Delonque tenens. Nube candendi humeros amictus. Fata canens. Qui Giganteos iaculis prostrasse tyrannos dicitur.

Appollinis Tripus.

Apollo Medic inae praeses, Gott der Urtzney.

Medicus salutifer. Medicae repertor opis. Medicae fundus Apollo rei. Artis inventer Medicae. Medicae conciliator opis.

Apollo peritus in arte medendi. Sciens depellere morbos. Tenens mederi morbis. Cuius didicere manus morbos depellere, Opifex medicinae qui dicitur esse per orbem. Cui herbarum subiecta potentia. Qui novit, potuit, valuit cura corpora, quaque sua tueri. Corpus in aegrotum properantia farta repellens. Revocans et vitam reddens. Inventum cuius medicina est.

Apollo, Venationis Praeses, Gott der Jagt

Apollo pharetratus, pharetriger, sagittiger, sagittifer, sagittiopoten, arcitenens, sagittarius. Certa metuendus sagitta. Sectans, insectans feras. Insidians feris. Arcu fulgente decorus. Tendens, intendens, gerens arcum feris.

Apollo praeses Musarum, Gott der Musen.

Soractis Apollo. Carminis auctor. Castalidum, Pieridum princeps, dux, pater, parens, columen, praeses. Numina Phoebi. Doctor argutae fidicen Thaliae. Aonidum sororum, gregis, tutbae novenae praeses. Cantor Apollo. Artis Pieriae cultor. Musarum, Aonidum, dux.

Apollo doctus, cultus, clarus, insignis, praeclarus, Clarius, Cyrrhaeus, facundus, sagax, placidus, lauriger, Parnassaeus, decorus, magnus, formosus, laetus, crinitus, candesn, dulcis, vocalis, suavis, canorus, citharaedus, Musicus, Grynaeus, Thymbraeus, altus. Dulce canens. summus Deum. Intonsa coma superbus. Ludens testudine. Pulsans, impellens plectra Lyrae. Longa vesta conspicuus. Sollicitans, movens, tangens, percurrens fila, plectra sonora lyrae. currens fila, plectra sonora lyrae. Qui citharam nervis qui nervis temperat arcum, per quem concordant carmina nervis. Aoniam movens lyram. Ad citharam non fegnis et arcum. Qui rore puro Castaliae undae lavit crines solutos. Qui Lyciae tenet dumeta. natalemque silvam. Qui Xantho lavit amne crines. Superbus testudinea lyra. Acceptus novem Camenis. Cuius Parnassia magno Numine templa sonant. Qui dictat, suggerit carmina vatibus, poetis, habitans iuga, culmina, fastigia celsa Parnassi montis. Cui sacer Aonius fons. Castalii fontis qui pocula plena, vasa referta, munera dat, confert, praebibit vatibus, extensa manu. Servans Castalii flumina sacra vadi, Gorgonii dia fluenta vadi. Parnassi dulcissima flumina montis, latices Thespidos undae, liquores Phocides aquae, flumen aquae Clariae.

Baal.

Baalitoe.

Alumin Baalis. Baali dedita turba. Turba, quae nomen celebrat Baalis. Qui turpem Venerem luxusque sequuntur.

Sacra Baalis.

Cultus Baalis. Cultus et foedi regna Baalis. Impia sacra Baalis. Immundi templa Baalis.

Bacchus Gott des Weins.

Thebanae puer Semeles. Semeleia proles. Progenies Iovis. Alumnus Dirces. Lenaeus pater. Liber. Genialis consitor uvae. Bassaridum rotator. Evan. Ignigena. Ortus in igne Deus, Bis genitus. Bimater. Evius, Evan. Lyaeus. Iacchus. Bromius. Dionysius. Basareus. Bryseus. Eleleus. Nyctelius. Osyris. Thyrsiger. Thyrsifer. Thyoneus indetonsus. Visitator, primus gravidis qui miscuit uvis pocula. Dirces mitis alumnus Bimater. Divorum mitissimus.

blandus, bicorniger, belliger, Brunus, candidus, calens, corymbifer, Cadmaeus, Campanus, corniger, comessator, dulcis, Dircoeus, ebrius, effeminatus; Echionius, folmineus, generosus, hederiger, iocosus, florens, formosus, indetonsus, infans, intonsus, iuvenis, imberbis, Ismarius, liber, laetificus, Lesbous, mitis, mollis, Maeoni 9, Martius, Morychus, Milichius, Madidus, nobilis, nitidus, no cturnus, Nysius, Nyseus, odoratus, Ogygius, pretiosus, pulcher, previgil, pampineus, Philoenus, roseus, rubicundus, racemifer, ramceipotens, sacer, saevus, spumans, semivir, Semelius, suavis, tener, tumidus, Taurominitanus, viridis, validus, vitifer, uvifer, vitisator, viticomus, undans, vetus. Laetitiae dator. Biiugum pictis insignia frenis colla premens lyncum. Insutus patrio femori. Qui pampineis iuga flectit habenis. Iterum satus. Ornatus, decoratus pampineis vittis tempora. Exornans, ornans, decorans colles dulci palmite. Implens pocula dulci mero. Amans apertos colles. Exhilarans animos, praecordia, pectora, mentes, liquore dulci. Urgens spumantia pocula. Iubens pavido deponere corde timorem, et spernere tela, virusque, manusque. Corporibus vires solitus vegetare dolosas, donec in exitium pertrahat illa. Vocans saepe manus ad arma. Raptus ab igne. De pellice natus. Racemiferis frontem circumdatus uvis. Insignis cornu. Qui nominia habet per Graias plurima gentes. Agens caeolo Nisae de vertice tygres. Imperfectus adhuc infans genitricis ab alvo ereptus patrioque tener (si credere dignum est) insutus femori, maternaque tempora complens. Quem furtim primis Iuno matertera cunis educit, inde datum Nymphae Nyseides antris occuluere suis, lactisque alimenta dedere. Quem decet intonsus crinis. Frondente candidus thyrso.

Thyrsus, ein langer Spieß mit Laube bekleidet.

Thyrsus frondeus, pampineus, vibrans, levis, imbellis, mollis, parcens, teres, sacer, rudis, fragilis, fractus, gravis, graviot, ferratus, bellans, missus, Maeonius, Nyseus, Dionysius. Fronde virens. Non defensurus. Eoo sanguine rorans. Infectus sanguine.

Cornu Bacchi.

Comus, Gott der Frölichkeit.

Comus Deus, laetitiae dator iocosus. qui numquam solitus laetos frustrare vocatus.

Cupido, Gott der Liebe.

Dulce genus Cyprigenae. Magnus coniugator amantium, coniugii. Aliger puer Deus. Natus Veneris. Cypridis ille Cupido. Martis seminio, genitrice Cytheride natus. Cythereae puer

ales. Puer e turba volucrum, cui plurimus igni ore, manusque levis, numquam frustrata sagitta. Amor aliger. Almaprogenies Veneris. Teliger puellus.

Cupido ales, aliger, agilis, audax, atrox, arcitenens, armiger; aureus, argenteus, armatus, blandus, crudelis, callidus, cautus, caecus cultus, dirus, dulcis, edax, flagrans, fervidus, ferus, formosus, ferax, gratiosus, Idalius, in cestus, illex, immitis, impiger, improbus, impurus, inviotus, lascivus, lacteus, insidiosus, invictus, lascivus, lacteus lugens, malus, mellifluus, minax, naudus, nectareus, phareratus, pinnatus, parvus, praeceps, procax, pulcher, Paphius, praepes, suavis, sordidus, sagittiser, scleratus, saevus, teliger, tener, trux, volucer, volatilis, vanus, volans, vagus, vesanus. Flammis telisque instructus. Inflammans animos. spargens effusas sagittas. Marti timendus. Iterans certos ictus. Succendesn pectora flammis. Qui tacitis telis praecordia sauciat. Qui flammis at que sagittis armatus Titillans animos. Splendidus ora. Nulli parcens. Omnia vincens. Qui bellum. omnibus infert. Insuperabilis armis. Aureus ille. Qui toto volat orbe. Ardentior Aetna. Curvo qui vulnerat arcu. Qui mentes hominum versat amore. Amans iocosa. Antiquis creditus esse magus. Qui tela Typhoea temnit. Faciem mutatus et ora, cui longae sunt manus, ut et regibus. Absentes captans, praesentes instans, tergiversantes attrahens. Qui servitute sua implicat omnes. Dans omnibus vulnera. Semperferens secum faces. Arcuqui iactat, firmatque tela manus. Pernicibus impiger alis. Facem. quatiens flammenam. In longos tendens sua brachia fines: Ut magnes ferrum, qui trahit ipse vires. Ignibus accensas qui sparagit ubique faces. Qui dulci contingit pectoraflamma, at que animos nexu vincit. Ad facinus temerarius omne. Amorifluo qui iungit pectora nexu. Uno traiciens duo pectora saepius ictu. Saepe movens bellum exitiale. Educens pharetra acutas sagittas, et figens pectora. Splendida curvato qui spicula conicit arcu. Semper ardentes acuens sagittas cote cruenta. Semper invicta oberrans cuspide.

Anteros.

Anteros cui tela reciproca noti pectoris alternas dant imamore vices. Marte satus genetrice Cytheride.

Amoris pennae.

Sagitta Cupidinis, Venuspfeil.

Sagitta Cupidinea, Idalia, caelestis, lasciva, nuda, ardens, rudis, levis, effusa, occulta.

Telum cupidinis, Cupidineum, Tyrinthium, aureum, missile, volatile, fusum, invictum, notum, certum, pallens, protervum,

Dioscuri, Caestor et Pollux Götter der Schissleute.

Dioscuritae, Tyndariae, Ledaei. Lacones. Ledaei fratres de gente Deorum. Ledaei Dii. Fratres Helenae. Oebalidae gemini, quos mutua cura devinxit. Tyndaridae gemini praestantes caestibus alter, alter equo [orig: equô]. Qui fratres una duo mente fuerunt.

Gemelli fratres pileati, Amyclaei, Terapnaei, Oebalii, Tyndarei. Leda [orig: Ledâ] nati, quos mira gratia iunxit. Quos celebres placidus multo dignatur honere Iuppiter. Quos sua de terris evexit gloria, nt inter acciperent meritum sidera uterque locum.

Pollux.

Amyclaeus pius, praestans caestibus. Castora amans insigni affectu. Alterna fratrem qui monte redemit. Bonus ense et fortibus ausis belli. Qui dilexit astora fratrem. Frater qui magni Castoris Dioscurns.

Genius, Gott der Natur.

Genius lucifugus, hilaris, aeviternus, exsultans, fidissimus, sinister, Germanus, tutor, tutelaris, perennis, ingens, potens. Custodiens animos limoinum. Memor brevis aevi.

Harporates Gott des Stillschweigens.

Harpoorases Aegyptius. Ora premens, labia. Premens vocem digitoque silentia suadens.

Hymen, Gott der Hochzeit.

Hymen dulcis, mollis, laetus, formosus, pulcher, suavis, floricomus, blandus, connubialis, taedifer, festus, vinctus, cinctus, decoratus, ornatus, redimitus, exorbatus, condecoratus tempora sertis. Canens sacris nuptialibus. Iunxit honestus Hymen taedis illustribus omnes. Ad thalamum pangens carmina. Peragens sua sacra. Irreso lubilibus socians duo corpora vinclis. Conectens flammis praecordia mutuis. Dormire iubens sine veste maritos. Cui molia curae coniugia. Qui ducit gaudia sponso. Non unquam castos animos qui deserit. Qui fidus fervat limina clausa vigil. Cuius tutatur socium custodia lectum, Qui ssua dona manu plena [orig: plenâ] fert sponsis. Qui taedam secum rutilam fert. Vertice serta gerens. Quo sine non ulli bene coniunguntur amantes. Perstat ad extremum quo sine nullus amor.

Ianus, Gott der Jahre.

Claviger sacer. Clusius at que Patulcius Matutinus pater. Divus bifrons. Iani bifrontis imago. Solus de superis qui sua terga videt. Iani biverticis ora.

pacificus, antiquus, geminus. Quirinus, Iun onius, annum reserans. Ancipiti mirandus imagine. Qui iam transacta futuraque callet. Qui retro ianuas, sicut et ante videt. Idque quod a tergo est, idque quod ante, videns, insignis gemino vultu. Cui par nullum Graecia nomen habet. Quem penes est unum vasti custodia mundi. Cuius ius omne est vertendi cardinis. Qui caelestis ianitor aulae, partes perspicit Eoas, Hesperiasque simul. Principium reserans anni. Aperiens annos per tempora. Emensus iter longi orbis. Quem circumspectum forma fuisse docet.

Iuppiter, Gott aller Götter.

Ammon. Anxurus. Diespiter. Veiovis. Stator. Mentitus Iuppiter. Altorum rexque paterque Deum [orig: Deûm]. Deum [orig: Deûm] regnator. Rector maximus Divum. Deum [orig: Deûm] genitor Pater Quirinus. Rex Dictaeus. Hominum sator atque Deorum.

Iuppiter Olympius, Olympicus, Elicius, Panomphaeus, Latius, Tarpeius, Libycus, Gnidius, minax, severus, Ausonius, Agenorus, Phidiacus, Feretrius, Pharius, Capitolinus, aetheri 9, fecundus, corniger, Saturnius, Idaeus, Latralis, Taranis, Caesius, Dictaeus, Chaonius, terrificus, altipotens, Saturnigena, sceptriger, sceptrifer Creticus, terribilis, arduus, mitis, fulminiger, Aegioshus, lascivus, Ninianus, Romanus, magnus, antiquus, Xenius, heliopolites, Ithomeus, altus, ingens, vindex, ultor, placidus, offensus, iratus, moderatus, laesus, placatus, amicus, adversus, pluvius, superus. Sceptro insignis, saevus diademate, et armatus trifido victrice fulmine. Humanas qui scripsit in aegide noxas. Cuius dextra tenet fulmen, tenet aegidis altera pellem. Clarus Giganteo triumpho. Chaonius. Saturnius pater. Residens celsa arce. Venturi providus aevi. Non frusta dictus bos, ovis, imber, olor. qui laetus varias mutato corpore formas induit, ut placido posset amore frui. Auctor frugum. Novit imaginibus variis qui fallere. Qui tauro Europen, Danaem deceperat auro, atque Deum nivea dissimularat ave. Tempestatum potens. Agenoreis qui cornua sumpsit litoribus. Qui falsus niveas olor induit alas, et teneros fulvo pressit in imbre sinus. Infuldisse cui capra lac memoratur alumno. Cui posita est regia caelo. Quem tulit Ida.

Ammon Syrticus, Marmaricus, tortis cornibus. Confinis Syrtibus. Vates Gramanticus Qui Libys hircus erat.

Lares, Hauß-Götter.

Penates patrii, casti, nitidi, socii, clari, magni, Dii, divi, fidi, adversi, aversi. Ignibus erepti. Ignibus elapsi. Noti, paterni, maculati. Testati sudore laborem urbis.

Mars, Gott des Krieges.

Bellator Deus. Gradivus rex, pater. Belliger armorum pater. Pater armorum. Mavors. Humani generis homicida cruentus. Genitor Quirini. Sithonius dux. Turbidus armipotens. Geticus maritus. Comes Bellonae. Belli Deus ensifer. Horridus ille Deus variis circumdatus armis. Sanguineus Mavors. Fur Pacis: Veneris leno: Arae inimicus, haraeque.

Mars aequus, armipotens, armiger, amarus, anceps, acer, asper, adversus, anhelus, atrox, armisonans, audax, bellator, bellipotens, bellicofus, bellicus, belliger, Bistonius, caecus, cruentus, crudus, dubius, durus, ensifer, efferus, funestus, ferox, ferus, fulmineus, furens, fremens, fervens, furibundus, fremebundus, furiosus, gravis, hostilis, horridus, horrificus, impius, insanus, impavidus, indomitus, inclitus, infidus, infestus, inhumanus, immanis, luctifer, magnanimus, rigidus, rapax, laevus, sanguineus, secundus, severus, Strymonius, torvus, tristis, terribilis, Treicius, turbidus, vagus, violentus, vesanus, ultor. Bella ciens. Fata minans extrema. Orbe furens. Pro Troia [orig: Troiâ] qui factus ad ilia ventris facius. Quatiens arma. Caelatus ferro. Terribilis suis oculis. Geticis qui praesider arvis. Indomitos movens equos. Torquens, quatiens ingentem hastam. Clypeo increpans. Invictus qui saevit in orbe. Toto qui saevit in orbe. Bellifera munera reens. Concitans turbas et tympana. Galea [orig: Galeâ] rutilus cristique comans. Arma fremens. Exsultans bellis et fuso sanguine gaudens. Qui dulces animas miseris mortalibus aufert. Fatifero quatiens pharetratas ense phalanges, ut sanguis fluinis instar eat Qui letiferas gaudet habere manus. Qui negat rabiem satiare nefandam. Qui mille fera [orig: ferâ] nece caesa cadavera miscet. Armatas urgens sua per taratantara turmas. Teutonici vastans regnabeata soli. Qui immensum sibi vendicat orbem. Concitans vires vulgus in omne suas. Cuius robustis circumdata moenibus urbs robore victa ruit. Obsidione frenans populos. Bella nefanda ciens. Aris et haris struens insidias. Qui muros intra dominatur et extra, ut maneat nullus tutus ab hoste locus. Qui dictu facta nefanda facit. Qui alta crudeli moenia frangit ope.

Romulei sanguinis auctor. Qui secum mala multa trahit. Ingentes acuens iras. Qui cuncta inficit bello. Suo sub numine miscens omnia. Quem iuvat clamor bellicus. Incerto qui proelia turbine versat. Qui non thalamia, non sanctis abstinet aria. Insano Veneris turbatus amore. Dubiis qui regnat in armis. Sanguinea [orig: Sanguineâ] qui cuspide verberat urbes. Saevit toto Mars impius orbe.

Mercurius, Gott der Beredsamkeit.

Atlantiades. Hermes. Ales Maenalius. Interpres Divum Pleiade natus. Maia genitus. Facundus nepos Atlantis. Natus Atlantide maia [orig: maiâ]. Deus Arcadiae. Cyllenia proles. Facundus magister. Cyllenaeus iuvenis. Filius almae Maiae. Magni Iovis et Deorum nuntius. Maia [orig: Maiâ] satus aliger. Deus volucribus alis, cui levis implicito virga dracone viret. Volucer Tegeaticus. Deus aliger. Penniger Arcas. Pater Argicida. Talariger ales. Maia creatus. Nepos Tegeaeus Atlantis. Commune profundis et superis numen, qui fas per lumen utrumque solus habet, geminoque faeit commercia mundo. Pinnatas ferens plantas Atlantius Hermes. Atlantis magni Pleionesque nepos. Iove missus ab alto nuntius. Pacis et armorum, superis, imisque Deorum arbiter. Auctor, inventor citharae, curvae fidis. Curvae lyrae parens. Teges alumnus velox. Arbiter, alato [orig: alatô] qui pede carpit iter.

Mercurius facundus, vocalis, aliger, pacifer, caducifer, impiger, volucer, aliger, Arcus, Tegaeus, Maiugena, Cyllenides, penniger, altisonans, Atlantius, trigrandis, Menphiticus, Tentates. Caeli decus. Ornamentum poli. Pedibus talaria nectens. Iove natus. Virgam capiens. Alatis plantis peragit qui caelica iussa. quem candida Maia Cyllenes gelido conceptum vortice fudit. Alis se paribus tollens. Fusca [orig: Fuscâ] obsitus umbra [orig: umbrâ]. Obnubens nubes. Qui temperat astra galero. Trunco simillimus. Quem lucida partu Pleias est enixa. Quem peperit magna lucida Maia Iov. Quem montibus olim edidit Arcadiis Pleias una Iovi. Qui iussa per auras verba Patris portat. Alis velocibas actus. In cuius digitis est aurea virga. Venerandus virga potente. Deum [orig: Deûm] latrator, Animas qui evocat Orco, et alas sub Tartara mittit. Qui summa pedum plantaribus illigat alis.

Mercurius Lucrius. Gott der Kauffmannschafft.

Caduceum Mercurii.

Virga Mercurii aurea, teres, somnifera. Dans somnos adimensque et lumina morte resignans. Qua [orig: Quâ] pellere dulces aut suadere iterum somnos, qua [orig: quâ] nigra subire Tartara et exsangues animare adsueverat umbras Mercurius. Torto [orig: Tortô] virens Dracone. Quae pias laetis animas reponit sedibus, turbamque levem coercet. Quae somnos ducit et arcet.

Neptunus, Gott des Meers.

Aequoreus, maris, pelagi, sali Deus, Deus marinus, Liquidus Deus aequris. Parens aquarum. Pelagi arbiter. Rector, rex, princeps maris. Domitor maris. Ventorum pater. Neptunus motor aquarum. Caerulei ponti Numen. Glaucus pater ipse profundi. Numen aquarum. Aequorei rector tridentis. Freti dominator. Ille Iovis frater, qui regnat in aequore. Rector pelagi tricuspide telo. Tridentifet humidi sali.

Neptumus Aegaeus, Saturnius, Taenariu, flutivomnu, furens, hibernus, caeruleus, tridentifer, glaucus, minax, atrox, gelatus, spumans, liquens, profundus, liquidus. Cui imperium est in aquarum at que aequois aestus [orig: aestûs]. Cui prima frementem fuidit equum tellus, magno percussa tridenti. Tumidus qui regnat in undis. Cui aequora sorte tradita. Vasti cui parent aequora ponti, et quiequid magni continet unda maris. Qui concitat aequore terras. Aequoreas qui cuspide temperat undas.

Nereus spumeus, violentus, grandaevus, magnus, placidus, velifer, ventosus, trux, vagus, refusus, frequens scopulis. Imo [orig: Imô] qui ciet aequora fundo [orig: fundô]. Conchilia volvens. Arctans scopulis sua brachia. Quia levibus rotis summas perlabitur undas. Qui temperat undas tridentesuo; coeuleis labens per maria alta rotis. qui terras gurgite quassat. Qui suo ambitam circumdat in aequore terra. Qui quatit immanes fluctutelluris arenas. Qui vastas aperit sortes, et temperat aequor. Cui aequor curae. Concita qui ventis aequora mulce.t Qui longo ferit aspera saxa tridente. Cui fuscina sumpta. Tridente potens. Sortitus triste profundi imperium. Cui caelo proxima cessit potestas. Secundo qui sceptro maria regit.

Triton.

Triton, Neptuni tubicen, canorus, caeruleus, rapidus, squameus, vagus, madidus, semifer, saxicola, pistriger, immanis, intonans concha [orig: conchâ]. Aequora excitans. Qui strata [orig: stratâ] aequaliter unda [orig: undâ] caeruleis per mare currit equis. qui pisce sedens nat per freta caerula. Qui sese tollit in aequora. Conchae sonati inspirans. Dato revocans fluctus et flumina signo. Tortilis in latum cui buccina crescit ab imo turbine. Exterrens freta

caetula [orig: caetulâ] concha [orig: conchâ]. Cuius frons hominem praefert, in piscem desinit alvus. Cuius semifero sub pectore murmurat unda spumea. Cuius pars ultima cetum, aequoreum faciles indicat esse Deum. Qui serpentis medio comprenditur orbe. Qui caudam inserto mordicus ore tenet.

Tridens Dei marini, Scepter des Neptuni.

Trindens aequoreus, trifidus, flucti sonans, pinniger, saevus, infest 9, uncus, validus. Qui regit. moderatur, gubernat, mulcet, temperat fretum, vasta aequore.

Pan Gott der Schäfer.

Deus Arcadiae. Ovium custos, Pecoris, pecorum, armenti Dens. Cultor, amans nemorum. Montanum numen. Rigidus custos rutis. Arundinator.

Pan rusticus, velox, bicornis, turicola, rubens, pavidus, montivagans, capripe, semivir, protervus, mantanur, hirt 9, hircosus, solivagus, silvivagus, rurivagus, corniger. Lupercus, agrestis, semicaper, querulus, Tegeaeus, Maenalides, Montanicola, Lycaeus, silvipotens. Cui Maenala cutae. Qui primus cera [orig: cerâ] calamos coniungere plures instituit. cornua longus. Potens nemorum Curans oves. Gaudens silvis. Hirsuto succiens ore. Prolixus barbam, caperque pedes. Qui discurrer gaudet in altis montibus. Propter teneras qui vagus errat oves. Qui curat oves oviumque magistros. Viridi qui ludit in herba. Montanis habitans in antris. Quatiens cornua. Qui teneris iactat sua carmina Nymphis, et leve cerata modulatur arundine carmen. Sanguineis ebuli baccis minioque rubens.

Portunus, Gott der Anfurth.

Athamanthiades, Melicerta. Palaemon. Puer isthmiaci littoris exul. Quem nos Portunum, sua lingua Palaemona dicit.

Portunus Thebanus, Inous, naufragus. Quem toto ponto planxerunt. Imposita sub matre iacens. Secura [orig: Securâ] repetens portus cum matre. Qui fluctus habitat pontumque. Bacchi collactans, collactaneus. Pontivagis hiemem ratibus depellere suetus. tumidi refrenans aequoris iras. Lencothoes marinae filius. Custos navium bonus. Nado superari nescius. Qui venit laeta [orig: laetâ] facie de fluctibus altis, cultoresque suos in terris servat et undis.

Priapus, Gott der Gärten.

Verpus. Lampsacides. Orneades. Assiduus custos ruris. Deus mentulatior. Hortorum Deus et tutela. Custos furum asque avium. Rubr hortorum custos, membrosior aequo. Fecundi custos horti. Cucurbitarum ligneus custos.

rubicundus, procerus, Hellepontiacus, alacer, frugifer, infamis, Lamasacenus, Orneus. Falce minax et parte sui maiore. Qui tectum nullis vestibus inguen habet. Qui fures vel falce vel inguine terret. Quem veteres quondam infames finxere.

Saturenus, des Jupiters Vater.

Leucadius Deus. Senex profugus. Deus senior. Optimus regum. Falcifer, falcitenens, falatus senex. Rex progenitor Deum [orig: Deûm].

Saturnus aureus, gelidus, vitisator, tristis, stercutius, titubans, pernix. Qui senio [orig: seniô] incurvatur. Draconi insidens. Arma Iovis fugiens. Qui regnis exul ademptis. Priscis qui vixit in agris. Falce potens. Qui trucem facem minatur. Servans curvam sub imagine falcem. Venit ab aetherio qui primus Olympo. Qui genus indocile et dispersum montibus altis composuti, legesque dedit. Qui animos informavit agrestes, et barbara corda virorum. Deiectus solio nati feritate tyranni. Qui subsecuit partes illas, erat unde creatus. Perhibent quo saecula rege fuisse aurea.

Silvanus, Gott der Wälder.

Arvorum pecorisque Deus, Horiidus, senex monticola, Nemorum potens. Qui silvas lustrat. Silvoe gaudens recessibus. Agresti captus honore. Qui teneram tert ab radice cupressum. Arboris agreste cinctus honore caput.

Faunus agrestis, noctivagus, bicornis, cornipes, semicaper, arcas, Moenalius, Lycaeus, Pinu caput praecinctus acuta [orig: acutâ]. Dubii potens futuri. Barbatus, capripesque, cornigerque. Qui pinu tempora nexa gert. Eruca [orig: Erucâ] redimitus tempora. Pinu praecinctus cornua

Satyri, Gotter der Wälder.

Numina rustica, ruris. Dii ruris. Habitantia numina silvas. Pusilla culti ruris numina. Montivagi Satyrisci.

Styrilascivi, saltantes, Venerei, protervi, celeres, leves, acres, petulantes, salaces, biformes, silvicolae, calentes, semimares, capripedes, monticolae, fugaces, alacres, citi, turpes, cornipedes, semicapri, Apenninicolae, placidi, cornigeri, rigidi, prodigiosi, noctivagi, frondentes, parthenii, Arcadici, madidi. In amore calentes. Qui musco corpus operti. Nemorum secreta calentes. Fallentes nemorum occultis in vallibus aevum. Silvarum faltus et lustra lolentes. Qui celeres agitant laeta per arva choros.

Terminus. Granßsteine.

Vertumnus, Ein Wetter-Hahn.

Formas Deus aptus in omnes. Varius. Alium atque alium sumens vultum. adverso qui nomen cepit ab amne.

Vulcanus, Gott des Feuers.

Iunonia proles. Pater Lamnius. Mulciber. Rex corusci ignis. Faber claudus. Lypareius heros. Ignipotens Deus. Sollers maritus fabrilium operum. Siculus faber.

Vulcanus Lemnius, ignipotens, ardens, avidus, Iunonigna, flammeus, tardipes, claudus, tardigardus, Iovialis, Iunonius, sollers, fervens, claudican, Siculus, igneus, ferrugmenus, Lypareius, Aetnaeus, loripes, niger, ignificus, fulminosus, pulvern lentus, deformis. Delapsus caelo. qui fabricat arma Iovi. Qui obliquo pede claudicat. Qui kalxavit ora Siculae Aetnae. Qui caelo descendit ab alto. Qui potis est varias ex ferro effingere formas. Variae potest qui facere artis opus. Ignem curans. quem fumida Lemnos exercet. Dans arma Iovi. Opera ad fabrilia surgens. Cuius sunt capti Marsque Venusque dolis. Aetnae qui praesidet oris.

DE DEABUS.

Dea, eine Göttin.

Dea auxiliaris, praesens, caelo delapsa, visu pulcherrima, magna, potens, casta, laudanda, superba, favens, amica, testis, prohibens, iniqua, saeva, coniux, amata, nuda, nota, arcana, nova, aequorea pallens. Aetherias quae praestat honore Deas.

Diva candida, potens, casta blanda, ducens, index, gravis, inimica, iniqua, saeva.

Nymphae, Aquarum et Argorum Deae, Göttin der Wasser und Aecker.

Aequoreae natae. Oceanitides. Undarum Dominae. Rustica numina. Virginea sociae. Deae coturnatae.

Nymphoe virides, nemorisequae, Thyberinides, Coryciae, Cretides, Mysiades, Sebethides, Ageriae, Dictaeae, Laurentes, Nereiae, tenerae, dulces, vitreae, humentes, fluctigenae, flucticolae, agrestes, nitidae, laetae, amatrices, lsacivae, florilegae, decorae. Incolentes antra fontibus rorantia. Redimitae tempora perplexis sertis. Petentes pastorum loca sola, complentes lusu, et dulci cachinno omnia. Unde est genus amnibus. Quas alam Cybele iussit numen habere maria. Gaesariem effusae. Centum quae silvas, centum quae flumina servant.

Naiades fluminum et fontium Deae, Göttin der Flüsse und Brunnen.

Nymphae pelagi. Deae aequoreae, aequoris, maris. Nereidum chorus. Nerera turba. Fluvialia numina. Virides incolae Ponti.

Naiades aequoreae, Hesperiae, Ausoniae, fugaces, procaces, udae, undosae, lubricae. Undis ortae. Deflumine magno editae. In montibus ortae. Quae freta salsa colunt. Quas liqurdo degere fonte ferunt. Quis [orig: Queis] volupe ad liquidos est annos ducere fontes. Fluviorum decus.

Nereides formosae. Gaudentes undis. In aequore agentes. Quae falutares colunt recessus, et scatens rivis nemus, et calentes sulpure lymphas.

Napaeae, Lucorum Deae, Göttin der Wälde.

Napaeae virides, faciles, tenerae, placidae, formosae, pictae, innocuae, hilares. Sparsae per nemor. Amantes rura. Quae festivos ducunt laeta per arva choros. Saltantes per rura. Quae campis, silvis exsultant.

Oreades, montium Deae, Göttin der Berge.

Oreades comtae, duris in montibus ortae. Dominantes montibus altis. Lascivae in vertice, culmine montis salientes, saltantes.

Dryades, Arborum Deoe, Göttin der Bäume.

Dryades semideae, cultae, procces, hilare. Per nemus umbriferum saltantes. Ins silvis vagantes.

PROPRIA DEARUM.

Aegeria.

Nympha nemoris Aricini. Numae coniux. Romula virgo. Deoe grata Camenis. Nympha Dianae. Quae Numae coniux consiliumque fuit.

Aegeria nocturna, culta, insignis. Operata stagno. Errans nemore. Credita quae iusto concubuisse Numae. Exstincto Numa [orig: Numâ] quae densis, urbe relicta [orig: relictâ], vallis Aricinae silvis latitavit. Cuius gelidum de corpore fontem fecit, et aeternas artus tenuavit in undas pulchra soror Phoebi.

Aegle, Nympha Sileno adamata.

Aegle formosa, pulchra, candida, naias, Nais. Naiadum pulcherrima. Comis insignis oculisque nitentibus.

Agenoria, Dea agendi.

Amphitrite, Dea maris.

Neptunum glauco gremio complexa virago. Amphitrite Nereia, fluctivoma, Neptunia labilis. Dives aquis, Caeruleo [orig: Caeruleô]

Anna perenna, Anni Dea.

Nova Diva. Placidi quae Nympha Numici, amne perenne latens, etiam Anna perenna vocatur.

Anna perenna sanguinolenta, submersa, exstincta tumidis in undis. Excessa [orig: Excessâ] praeceps delapsa fenesira [orig: fenesirâ].

Velox positis Arethusa sagittis. Astraea, Iustitiae Dea.

Virgo, quae caede madentes ultima caelestum [orig: caelestûm] terras sublata reliquit.

Astraea divina, misera, exstincta, caelicola. Maritata Diis. Exul terris. Ultima caelestum. Quae silet atque exulat urbe. Ad superos postrema recedens. Venalis quae iam prostat in orbe.

Atalanta, Nympha Venatrix.

Atalanta Moenalia, fugax, Nonacria, Calydoniaca, Nonacris. Quae trux licet, viri tamen meritis succubuit.

Aurora, Dea matutini temporis.

Bellona, Dea Belli, Göttin des Krieges.

Bellona atrox, atra, furens, furibunda, fremens, fremebunda, hastata, cristata, Mavortia, Martia, impia, implacabilis, ardens, tristis, ferox, trux, truculenta, aspera, turbida, horrenda, sanguinea, sanguinolenta, feralis, crudelis, furialis, saeva, dira. Saeviens tristi, duro, flagello. Martia testis. Regens, moderans, gubernans, dirigens Martis equos. Implacabile numen. Cui terror et horroris comes. Rabido [orig: Rabidô], multo [orig: multô] fremebunda tumultu. Quae rigida arma manu sanguinolenta rotat. Concutiens, quassans rigidum flagellum. Vibrans, pulsans, trudens ariete humum. Quatiens forti bellica tela manu. Quae mugit mortemque intentat.

Bona Dea.

Dea Fauna, Favina, feminea, senta, pudica, verecunda. Quae marium nulli, socio nisi visa marito est. Cuius inaudivit nomina nemo virum [orig: virûm]. Dui sacra matronae Romanae nocte parabant in tenebris.

Camenae, Deae Cantus, Göttin deß Gesangs.

Camenae argutae, Aoniae, aeternae, Astreae, Atticae, blandae, Cecropiae, Castaliae, divae, dulcisonae, doctae, divinae, dulces, Italicae, ingenuae, lepidae, Maeoniae, multiloquae, Pieriae, suaves, sacrae, vocales, venustae. Facunda [orig: Facundâ], dulci voce. Quae mulcent, capiunt, alliciunt, movent, trahunt, oblectant animos, suavibus, dulcibus, cultis vocibus, cantibus,

sonis. Olentes mane vina. Quae praecordia flectunt varii modulamine cantus [orig: cantûs]. Callentes, doctae animos festivo flectere cantu. Levantes canto pectoris dolores. Mulcentes aera, aethera cantu. Quae fera et agrestia. pectora domant, sonoque mulcent blandulo. Lepidos sonos scita [orig: scitâ] arte sonantes. Fugantes curarum pectore fluctus [orig: fluctûs], aestus [orig: aestûs]. Moventes animos modis, sonis mirificis. Quae exhilarant maerentes animos cantu. Afficientes suaviter harmoniis corda suis.

Carmenta, Arcadiae Deae.

Carna, Dea Cardinis.

Ceres, Dea Frugum.

Pacis alumna Ceres. Frugum genitrix. Flava omnes frugum mitissima mater. Diva potens frugum. Ennaea Diva. Eleusina mater alma Ceres frugum genitrix.

Ceres alma, Aetnaea, Actaea, annosa, antiqua, culta, cupida, Catanensis, Celenaea, Ennaea, Eleusina, flava, falcifera, fecunda, frugifera, flavens, herbifera, legifera, munda, munisica, pia, pulverulenta, ruricola, spicata, Sicula, spicifera, taedifera, Thesmophora, tri. ticea, magna, rubicunda. Paleis armata. Alumna terrarum. Quae spicis tempora cingit. Quae praebet plena [orig: plenâ] spicea serta manu. Mediis quae ridet in arvis. Quae ferro instituit mortales vertere terram prima. Spicis tenues redimita capillos. Quae docuit prima turgescere semen in agris, falce coloratas subsecuitque comas. Quae primas coegit colla iugis supponere tauros. Quae curvo veterem dente refellit humum. Unco prima solum quondam quae movit aratro. Prodiga con cedens immensas messes. Quae frugum praebet mitissima dona suarum. Quae prima glebas unco dimovit aratro. Quae prima dedit fruges alimentaque mitia terris. Fertilibus vestit quae messibus arva quotannis. Quae florenti pingit honore solum.

Charites, Deae Beneficiorum.

Charitum blandula triga. Blanda trias Charitum, vitrea pellucida veste. Terno numine fida charis. Charitum triformis imago. Chariteia triga. Charitum sororum ternio. Triplice gratia nodo. Gratia trina. Concordes Deae. Numina Trina. Tres bonitate pares et libertate sorores, mens quibus est eadem semper et una fides. Tres Divae, niveo semper amore pares, quas olim Charites dixit sincerioraetas. Triplex tria Dearum.

Charites dulces, blandae, laetae, suaves, cultae, lepidae, decentes, gratae, venuftae, cantantes,

concondes, triformes, elegante,s urbanae, mites, blandientes, diae, aureae, triplices. Canentes sub umbra. Lusitantes. Dulce melos fingentes. Quas triplices numero commenta est prisca vetustas.

Concordia, Dea Concordiae.

Cybele, Dea Dearum.

Dea turrita. Magna Deum [orig: Deûm] genitrix, mater. Mater cultrix Cybele. Cybella. Genitrix fecunda Deorum. Vertice turrigero Dea. Magna Cybella. Magna parens. Dyndimene. Turrigera Dea. Idea parens. Mater Cybelleia, caelestis, Berecynthia, Phrygia, turrita, Pesin uncia, enthea, grandaeva. Laeta Deum [orig: Deûm] partu.

Cybella torva, magna, enthea, laeta, alma, sacra, veneranda. Praenoscens omnia. Vecta leoniiugo curru. Onerata caput turrigera [orig: turrigerâ] corona [orig: coronâ]. Cui Dyndima curae turrigeraeque urbes biiugique ad frena leones. Turrigera [orig: Turrigerâ] frontem redimita corona [orig: coronâ]. Phrygiis exululata modis.

Cymodoce, Nympha Maris.

Deiopeia, Nympha Iunonis.

Deiopeia pulchra, venusta. Forma pulcherrima. Fovens niveo sinu Hippotaden, rapido ventorum turbine lassum.

Diana, Dea venationis et Siltoarum.

Latonia, Latois Dea. Thonatea. Titania. Virgo pharetrata. Delia. Dea silvarum, venatu fessa. Stirps Latonae Montium custos nemorumque virgo. Phoebi soror. Nemorum potens Domina. Diva triformis. Nemorum Latonia custos. Virgo potens nemorum. Magna progenies, Iovis, quam mater prope Deliam deposuit olivam, montium Domina ut esset silvarumque virentium saltuumque reconditorum, amniumque sonantium. Magna silvas inter et lucos Dea. Dictynna. Cynthia, Lucina. Trivia. Hilithyia. Phoebe iaculatrix.

Diana agilis, animosa, arcitenens, Aventina, aspera, armigera, Amazon, casta, candida, decora, clara, Ephesia, Euxina, Evodia, faci lis, integra, incincta, innupta, inviolata, intemerata, Latonigena, Latoia, Lucifera, Mycenaea, Magnesia, Maenalia, Maenalis, monticola, mitis, nemoralis, nivea, nemorosa, Orestaea, omnivaga, pulchra, Pisaea, Pergea, pharetrigera, Scythica, succincta, sancta, Segestana, silvipotens, silvicola, sagitifera, silvestris, triformis, torva, Tyburtina, Taurica, tergemina, verecunda, venatrix, vaga. Potens nemorum regina, cuius studium, lustra devia, et vastos saltus [orig: saltûs] canibus circumdare. Nota canibus. Nemorum cultrix. Studiosa pharetrae. Habens tria ora. Agens, agitans feras. Ferens humero pharetram. Petens attonitas feras. Quae nunc iuga montis adit, nunc curvis vallibus

errat, et nemorum saltus irrequieta tenet. Quae nunc veloces sequitur per devia cervos, subdola nunc; alibi retia tendit apris. Qua nihil est violentius usquam, cum sua, quae nolit, numina laesa videt. Dea silvarum potens. Ortygia, montivaga, pharetrata, consors Phoebi. Arcu praesignis adunco.

Doris formosa, Neptunia, caerulea, grandaeva, difflua, auricoma, humida, spatiosa, aequorea, caerula, spumosa, glauca, amara. Latius extendens fluctus. Late vagans. Quae diffundit aquas tellure. Undam intermiscens.

Eris; Dea Discordiae, Göttin des Zancks.

Eris dira, saeva, turpis, foeda, horrida, dura, horrens, miscens lites. Gerit quae semina litis. Dulci contraria paci.

Flora, Dea Florum, Göttin der Blumen.

Flora, pulchra, lepida, iocosa, dulcis, iucunda, suavis, verna, candida, Zephyritis, odora, delicata, decens, lacticina, rustica. Ludis celebrata iocosis. Vultu pulcherrima. Quae cultis spatiatur in arvis. Viridi residens, exsultans, sedens in gramine. Legens, earpens flores vernos. Quae floribus arva coronat. Odoratis efflans, eliciens lilia mista rosis.

Fortuna, Dea Fortunae, Göttin des Glücks.

Fortunae momenta. Praenestina Dea. Rhamnusis. Hera potens. Numen fortunae fluibundo stantis in orbe.

Dea dubia, mersa, caeca, insidiosa, levis, incerta, volubilis, versa, fortis, immitis, Praenestina, Sospita.

Fortuna anceps, acerba, audax, aspera, ambigua, bifrons, bruta, cauda, caduca, dura, errans, errabunda, futidica, fluibunda, fallax, fragilis, fatalis, fugax, inconstans, insidiosa, improba, insolens, in quieta, insidians, an vida, impotens, imperiosa, illudens, instabilis, insana, iocans, moderata, iniqua, lubrica, livida, manca, minax, maligna, mutabilis, malefida, mobilis, mendax, noxia, perfida, perficax, periculosa, proterva, praeceps, procax, publica, rapax rapida, superba, saeviens, saeva, tristis, vaga, velox, temulenta, violenta, varians, volucris, varia, vagabunda. Stans in orbe. Pedem opponens votis. Flans velis. Moribus impar. Animo impar. Solido defecta favore. Arbitriis dispensans tempus iniquis. Alterna revisens. Habens egressum. Alternans vices. Deceptrix hominum. Maximis raro virtuitbus parcens. Omnipotens. Passibus ambiguis

errans atque deorsum. Permutans facile ima summis. Euripi instar reciproca. Spes hominum vanas faciens. Fugacior undis. Ex humili quem magna loco ad fastigia rerum extollens rursum et deturbans. Rebus male fida secundis. Vario furens tumultu. Quae rerum series violentis implet nexibus. Miscens adversa secundis. Immoderata in bono aeque atque in malo. Quam antiqui vates dixere bifrontem. Quae non stabili levis orbe est. Quae summum dubio sub pede semper habet. Quae quovis [orig: quôvis] folio [orig: foliô], quavis [orig: quâvis] incertior aura [orig: aurâ]. Versatur celeri quae levis orbe rotae. Quae nunc huic, nunc illi favet. Certo nescia stare loco. Quae manet in nullo certa tenaxque loco. Nulli nda. Nunc hunc, nunc illum quae deprimit, atque vicissim ex humili ducit ad alta loco. Errans hinc inde. Nunc huic arridens, nunc illiblando vultu. Iam contrahens vultum, mox explicans. Quae iam corrugat frontem, sed postmodo rursum ostendit blandi radiantia lumina vultus. Quae modo laeta manet, modo vultus sumit acerbos, et tantum constans in levitate sua [orig: suâ] est. Sueta durior esse bonis, aequior esse malis. Quae certam nescit habere domum, nec manet. Gaudia quae simulans subvertere cogitat orbem. Ambiguis errans quadrigis. Ridens insidiis exitiumque parans. Quae iam in altum volat, mex facti paenitentem dextram versat malefida et curvum deprimit orbem. Quae caeca rotatu vertitur instabili. Quae quosdam evertit, nonnullos tollit in altum, Ebria quae semper titubat, neque semper eodem incedit, cuius lubrica planta gradu. Quae nocet saepe bonis dum lubricat orbem, format et ancipiti diversos turbine casus. Immeritos augens honoribus. Indignos divitiis beans. Innocuos cladibus assiciens. Subiens varias vices. Viros iustos pauperie gravans. Semper fluibunda contrario luxu. Omnia versans. Passibus incertis dubiisque vagans. Evertens bonos. Erigens improbos. Incerta [orig: Incertâ] pensans sua munera lance, inque vices varias cadens. Quae saepe indignos in summas evehit auras. Rebus in humanis nullo discrimine ludens, omniaque incerta [orig: incertâ] dans rapiensque manu. Sors ultima rerum, in dubios casus et prona pericula mortis praecipitans. Quae furibunda ruit totumque per orbem fulminat, et caecis caeca triumphat equis. Indignos evehens et tollens in altum. Quae saepe malis amplas praebet opes. Quae diu gressu non pergit eodem. Variis quae casibus omnia mutat, et felix aliquid non sinit esse diu. Solens variare tumultus. Quaemutat in horam fertque refertque. Quae rotat humana sursumque vices, et amat illudere rebus acriter humanis.

Quae caeco trahit omnia motu. Temerare bonorum spes audens plenumque ferox incidere votum. In paucis servans aequatum tenorem. Cuius ubi summus nitor est, prope summa ruina est. Res intemperie quae non agit una [orig: unâ]. Quae mores urgere suos obnixa laborat. Que, nesibi deroget ipsi, fertur in affectus ambitiosa novos. Cuius caeca rota vertitur aestu. Numquam firma diu similem servare favorem, per alternas quae flagrat ire vices. Sors animosa quae saepius erigit ex humili ignavos in vitosque loco. Quae ambiguae studiosa lubidinis aequos fingit inaequales, disparilesque pares. Quae solet alternas participare vices. Quae spem praesentis datque negatque Dei.

Galatea, Nympha marina.

Galatea candida, procax, viridis, Nereis, Nerine. Nerei nata. Pulchra Nereia. Secans mare pulchro natatu. Quae ludit in undis. Cui pater est Nereus. Quam enixa est caerula Doris. Candidior cycnis, hedera [orig: hederâ] formosior alba [orig: albâ].

Hebe, Dea iuventutis.

Iovis et Iunonis alumna. Privigna nurusque Iovis. Herculis uxor. Summi proles generosa Tonantis. Amor Herculis. Quae ruit altisoni semine nata Iovis.

Hebe formosa, nobilis, Iunonia, caelestis. Cruribus excellens planatis. Quae perpetuo lascivit amore.

Hecate, Dea noctis.

Hecate Phoebea, Perseia, nocturna, triformis, Perseis, audax, potens, tergemina. Latratus dans. Nocturnis ululata tenebris. Caeloque Ereboque potens.

Hippona, Dea equorum.

Horae, Deae temporum et pulchritudinis.

Ino, Deamarina.

Ino anxia, maesta, tristis, flebilis, Cadmeia, flava, misera, infelix. Versa Deam in aequoream. Gentis odoriferae, quam formosissima partu edidit Eurynome. Opem quae nauti non ferre negavit Ulyssi, cuius Neptunus navem lacerarat [orig: lacerârat].

Io vel Isis, Dea Aegyptiorum.

Inachis Pharonis. Isiaca lena. Argolica pellex. Inachaia iuvenca. Argivae numina vaccae. Vacca Memphitis. Inachia bos. Iovis magni pellex metuenda sorori. Infandae pellicis ora bovis.

Isis candida, linigera, vaga, profuga, lauta, sancta. Iam setis obsita, iam bos. Pharia. Niligena. Niliaca. Cui custos Argus

Carmine nomen habens. Exterrita cornibus. Mutata cornibus. Quae Iovi grata fuit. Cui thuricremae arae positae. Extremas quae sensit arenas. Totum vagata per orbem. In nitidam mutata iuvencam. Linigerae turbae quae Dea culta fuit.

Iuno, Dea divitiarum et regnorum.

Diva Lacinia. Dea saevissima. Saeva Iovis coniux. Regina Deum [orig: Deûm]. Soror et coniux Iovis. Numen Iun onis magnae. Altera Saturni proles. Domina potens. Caelestum [orig: Caelestûm] vis magna. Magna matrona Tonantis. Nupta sororque Iovis. Sui germana mariti. Magni consors Iovis. Magna Deum [orig: Deûm] genitrix. Aetherii regis gremana. Caelicolum regina. Cara Iovis coniux. Saturnia. Magni soror et coniux consors sceptri. Feronia dives.

Iuno Argiva, Argolica, Regia, Saturnia, Gabina, Matrona, Moneta, Zygia, iniqua, sancta, Porsinna, sceptrifera, Romana, aspera, gravis, acerba, furibunda, furens, Pelasga, maxima, conscia, tumida, Samia, saeva, ferro accincta, dolens, magna, bona, atrox. Servans sub pectore vulnus. Addita Teucris. Alumna Tethyos.

Iuno Lucina, Deae nuptiarum et parturientium, Göttin der Hochzeit und Geburt.

Iuno Lucina pronuba, iuga, coniuga, domiduca, Fluona, Februa, Opigena, sospita, Curitis, Interduca, Unxia, Populonia, Mena, Sacris praefecta maritis. Quae nuptias suis auspiciis sancit. Totis quae praesidet alma maritis. Cui vincla iugalia curae. Torum socium quae provehit. Laborantes utero miserata puellas. Levans partu. Quae voto parturientis adest. Quae solvit partus molliter. Ventris on 9 gravidi quae parturientibus offert. Quae molliter aufert utero onus maturum. Cui si quando genus priscum mactabat honores, Evulsum pecudi fel proiciebat ab ara.

Iuturna, Dea fluviorum.

Dea Daunia. Soror Turni. Nympha decus fluviorum. Dea quae stagnis praesidet. Virago. Turni germana.

Latona, mater Apellinis et Dianae.

Latona candida, puerpera. Calauria. Titanis. Genita Caeo. Nixa de arbore. Cui maxima quondam exiguam sedem pariturae terra negavit.

Lubentia, Dea Laetitiae.

Maiestas, Dea honoris.

Maiestas sacra. Quae mundum temperat omnem quaque [orig: quâque] die partu est edita, magna fuit. Quae considet magno sublimis Olympo. Aurea purpureo conspicienda sinu. Hata, ut honor, placidoque decens reverentia vultu, corpora legitimis imposuere toris.

Minerva, Dea sapientiae, Göttin der Weißheit und Krieges.

Pallas inclita. Tritonia virgo. Patrima virago. Nata Iovis. Solo Iove nata. Bellorum regina virago. Armipotens belli praeses. Hera Tritonia. Magni nata Tonantis. Diva ferox, magni decus ingeniumque parentis. Bello metuenda virago. Aspera pectus aegide Gorgoneo. Virgo succincta furore.

Minerva alma, armifera, armigera, Actaea, Aonia, altiloqua, aetheria, Athenaea, armisona, Aegisona, armata, animosa, Ausonia, anguitenens, aurata, bellica, bellatrix, Bistonia, Audaea, bellipotens, bellipraeses, baccifera, bellicosa, belligera, culta, casta, Cecropia, Caesariana, cruda, cerebrigena, corusca, Dorica, Daedalia, dulcis, Diva, Daedala, doctiloqua, flava, fer ox, facunda, fera, furens, Graia, in nuba, ingeniosa, Ithonia, innupta, intacta, Latia, lanifica, Laomedontea, littorea, nitida, operosa, olivifera, proeliaris, pugnax, Palatina, provida, Phrygia, praedocta, prudens, Sais, saeva, severa, scutigerula, Troiana, Tritonis, Tyrrhena, tetrica, truculenta, Tritonia, torva, unigena. Inventrix oleae. Carminis inventrix. Iovis cerebro, capite nata, genita. Nimbo effulgens et Gorgone saeva. Cecrope nata. Parnamque ferens hastamque trementem. Sine matre nata. Formaque armisque decora, positam in pectore forti aegida concutiens. Cuius saeva cier Aegis feroces ore sacrifico minas. Cui torva genis horrore decoro cassis, et asperso crudescit singuine Gorgon.

Musae, Deae artium liberalium, Göttin der Freyen Künste.

Novensile Numen. Musa novemgemina. Phoebi chorus omnis, Puellae, Nymphae, Deae. Sorores Pierii laticis decus. Novem comites sorores. Heliconis alumnae. Praesentia numina vatum, Nymphae fonticolae. Turba novena Deum [orig: Deûm]. Clariae, Pieriae Deae. Triplextriga sororum. Aonii sacra numina montis. Numina Pegasei fontis veneranda. Ter tres ex Helicone Deae. Ter tres alumnae Phoebi. Maximi Iovis Proles novena. Blandissima, sanctissima numina vatum. Ter trinae sorores diae. Aonidum turba novena sororum. Quarum ter triplices prisco numerantur ab aevo. Pegasides Dominae. Charites novenae. Agmen Musarum. Novem Divae, quas coluit sapientia religiosa Musarum titulo. Cata numina Musae. Sacra numina Divae. Grex Castalidum. Docti cohors Heliconia Phoebi. Novensiles sorores.

Musae Ascraeae, Ardalides. Aonides, Aoniae, Aganippaeae, aeternae, canorae, cothurnatae, Corycides, cultae, Castalides, Cyrrhaeae, dulces, doctae, docticanae, excultae, fontigenae, Heliconiades,

Hiantaeae, Hiantiae, iocosae, Hamadryades, laetae, loquaces, laurigerae, laboriferae, Libetrhaeae, Lebethrides, modulantes, Maeoniae, Musicae, Palestinae, Pympleides, Pegasides, querulae, solicanae, stridulae, Sicelides, sedulae, sanctae. sacrae, Sebethides, tenerae, tetricae, Thespiades. Ardua Pimplei quae iuga montis amant. Pierii montis quae iuga sacra tenent. Deae quibus est sacri custodia fontis. Aurea quis [orig: queis] numquam, sed frondea nota corona est. Quae faciunt victurum nomen alumnis ubique. Quae suppeditant rectas mortalibus artes. Cinctae Parnasside lauro. Suggerentes versus Poetis. Dictantes carmina sacris vatibus. Montis in Aonii habitantes vertice, culmine. Versante sub axe Parrhasio. Quae Parnassi recentes recessus tenent. Quae montes habitant, tacitos lucos, loca sola. Quae laude Deum celebrant pia facta canentes. Omnes quae nexu ingenuo [orig: ingenuô] per mutua nodo, et quibus aequus honor, nolle et velle omnibus unum. Non tantum consorte satu: sed amore sorores. In quis [orig: queis] doctrinae visque decusque boni est. Varie dictae cognomine saepius aucto. Sacrorum celebrant quae iuga montium. Faciles viris doctis. Ludentes versu. Parnassi colunt quae mentis amoena vireta. Quae fontes colunt Aganippidos undae. Quae signa tenent equi Medusaei. Carminis auctores.

Calliope.

Colliopeia culta, canora, exculta, sacra, mirfica, divina. Heroos numeros sonans. Libris herocia carmina mandans. Quae Musarum manima dicitur. Egregio pulchram quae fundit pectore vocem.

Clio.

Prima sacri chori. Pieris una. Aganippei gloria prima chori. Inclita gestarum nuntia rerum.

Clio splendida, inclita, insignis, egregia, Regina. Praeteriti temporis acta ferens. Gasta canens transactis tempora rebus. Quae rebus addit suam temporibusque fidem. Numeris heroas et arma frequentans.

Erato.

Amatoria dulcis, suavis, blanda, iucunda, tepida. Plectra gerens. Quae cantat amores. Iucundi sumens sibi nomen amoris Quae modulatur amabile carmen. Carmine saltans. Vultu castis aspirans casta Poetis. Lenibus choreis quaeiungit amores. Quam vocat omnis amans in sua vota Deam.

Euterpe.

Euterpe suavis, dulcis, delectans, oblectans, mulcens, promulcens, canora. Calamis instructa canoris. Dulciloquis calamos quae flatibus urget. Cuius plus aliis fistula canit.

Melpomene.

Melpomene sonans, resonans, cantans, canens. Tragicos induta cothurnos. Thragico proclamans maesta boatu. Grandia quae tristi carmina fine sonat. Superans reliquas dulcedine cantus.

Polymnia.

Plymnia vel: Polyhymnia: modulans, cantans, insignis, docta, praeclara, celebris, egregia. Quae doctos cantus resonat. Cuncta manu signans, gestuque loquens. Innumeris aures quae cantibus aucupatur. Cuius organa dulcia aeternum melos canunt. Quae dulci cupidas modulamine suaviter auras cantu demulcet. Cantibus et numeris quae suavibus afficit, occupat, aures. Revinciens animos dulci voce, et cantibus sonoris.

Terpsichore.

Terpsichore hilaris, exsultans, lasciva, laeta. Choreis gaudens. Quae movet affectum cithara mollique chorea [orig: choreâ]. Ostentans organa, sistra, fides. Quae affectus citharis movet, imperat, auget. Quae citharam pulsat ducitque choreas. Quam Sirenas progenuisse ferunt.

Thalia.

Thalia comica, casta, blanda. Dulce sonans. Dans mites modulos, et sonum calcibus aptans. Grata iocis blandis. Gaudens lascivo sermone. Vates exornans Daphnide lauru. Texens facili manu coronac sollertibus. Sola vetans dignum laude mori virum. Quaefucat et ornat.

Urania.

Urania Astraea, sancta, dia, divina, sacra. Caeli doctissima Virgo. Quae notat astrorum leges motusque. Sidera contemplans, quae caelum sixa sequantur, quae tacito surgant obvia nixa gradu. Quae docet aetherii quantis sunt tractibus orbes. Quanta polo rutilent sidera, quove situ; quae terra caelos distantia dirimat, atque quam supra hanc humiles Cynthia ducat equos. Quae docet erranti qua nuntius aliger astro carpat iter varium Divorum Pleiade natus; utque Venus regem contingat proxima Solem, et Sol media rutilae regnet in arce plagae [?] infra se quanto Martem discrimine spectet Iuppiter, inferior sitque parente suo. Quae scit, quot gradibus sidus Latoidos imum falciferi summo distet ab orbe senis. Aperiens motus aeris. Aerius cui circuscribitur orbis. Sua sidera narrans. Cui non terra minus, quam caelum, est cognita. Monstrans, stella vehat que terris tempore lucem, rursus et Oceani sub aquas quo prona feratur; abdita cur lateat velato Cynthia vultu: qua iubar auricomum Sol ratione tegat. Quae sensu rimatur acuto abdita naturae. Subtili sudat cuius in arte labor. Ducta cui fixis signatur linea punctis. Inter tacitas fecunda sorores. Immensas pandens caeli

variabilis oras, cumque supersicie corpora cassa notans. Pondena librans et amussim dirigens aequam. Cui angulus omnis ad normas suas exigitur. Quae vitae variis usibus apta docet. Patrii quae conscia caeli, astrorum monstrat cognitione Deum. Quae caelos scrutatur et astra. Reserans limina celsa poli. Caeleste genus, caelestia cantans. Splendida vestigans excelsi sidera caeli.

Nemesis, Dea Indignationis et Vindictae.

Adrastia. Rhamnusia. Dea magna potensque. Virgo Rhamnusia, manu gerens frena ac normam.

Nemesis potens, exosa, trux, saeva, calva, vehemens. Iubens cunctis rebus adesse modum. Quae bona caelestum [orig: caelestûm] concessu cuncta Deorum possidet.

Opis, Nympha Silvarum.

Opis velox. Ad aetherium pennis quae fertur Olympum. Una ex virginibus sociis sacraque caterva. Frena regens.

Pales, Dea pabuli et pastorum.

Pales rustica, agrestis, fecunda, sacra, grandaeva, montana, placida, veneranda, magna. Agrestum bona cura.

Panope, Nympha marina.

Parcae, Deae humanae Vitae, Göttin des menschlichen Lebens.

Parcarum triga. Parca triformis. Fati Dominae. Concordes stabilis filiorum numine Parcae. Lanificae puellae, quas exorare nulli contingit. Fatorum fatalia numina Parcae.

Parcae concordes, iniquae, veraces, veteres, durae, nigrae, immites, celeres, nocentes, inimicae, saevae, tetricae, lanificae, veridicae, malignae, avidae, crudeles, invidae, severae, impiae, ferae, immotae, tenaces, inamatae, rapaces, tristes, feroces, rigidae, volventes. Quibus nentibus colus hominum dispensantur. Inicientes rapidas, feras manus. Rumpentes, abrumpentes stamina vitae. Prudentia sila trahentes. Quae diem observant, quem statuere. Quae nent fatali fila severa colo. Rumpentes fugitivae stamina vitae. Quae vitae initae fortia fila trahunt. Unanimi concordes foedere. Omnibus stamina praecidentes. Durabili nentes candida pensa colo.

Sorores Stygiae, tristes, veridicae, nigrae, durae, peragentes pensa. Quae pectore toto maturum glomeri meditantur stringere ferrum. Quae ratum opus triplici nent pollice. Saevae nimium gravesque. Fatalia nentes stamina, non ulli dissolvenda Deo. Stamina quae ducunt, quaeque futura neunt.

Atropos.

Atropos dura, funesta, ferra, inexorabilis, immutabilis. Flecti nescia. Rapiens gratos annos. Quae metam cuivis adscribit et horam.

Clotho.

Lachesis.

Lachesis Letali stamine damnans. Putri vacuat quae se cula penso. Iniciens avidas Parca maligna manus.

Pomona, Dea pomorum, Göttin des Obsts.

Pomona sollers. Sertorum cultrix. hamadryas. Arborei fetus studiosa. Qua nulla Latinas inter Hamadryadas coluit sollertius hortos, nec fuit arborei studiosior altera fetus unde tenet nomen. Non silvas illa, nec amnes, rus amat, et ramos felicia poma ferentes; Non iaculo gravis est: sed adunca dextera falce, qua [orig: quâ] modo luxuriem premit, et spatiantia passim bracchia compescit, fisso modo cortice lignum inserit, et sucos alieno praestat alumno: nec sentire sitim patitur, bibulaeque recurvas radicis fibras labentibus irrigat undis.

Suada, Dea eloquentiae, Göttin der Veredsamkeit.

Suada mellita, decora, flexanima, dulcis, suavis, blandiloqua, mellilinguis. Praestans dulcedine linguae. Quae linguae flumine praestat. Animos docta movere, flectere. Cui dulcis copia fandi, gratia linguae. Cuius lingua rosis Hyblaeis dulcior. Comta coloratis formis. Res habitu, et dulci verba nitore iuvans.

Tellus, Dea Terrae.

Optima matrum [orig: matrûm]. Mater frugum. Parens frugum. Prima Deorum. Magna, antiqua parens. Coniux aetheris.

Tellus domina, alma, gravida, feta, beata, omniparens, iustissima, crudelis. Locum praebens frugibus.

Themis, Dea Aequitatis, Göttin der Gerechtigkeit.

Themis sancta, fatidica, Parnassia, alma, veneranda. Cuius lex tabulae semper honesta cluet.

Venus, Dea Amorum, Göttin der Liebe.

Mater Acidalia, Dionaea. Parens Aeneae. Cypria virgo. Vulcania coniux. Dea Gnidia. Scortorum praeses. Mater adulterii, stuprique repertrix. In cestae scelerata libidinis auctor. Idalii regina. Diva Paphi Aeneadum genitrix. Tenerorum mater amorum. Diva potens Cypri. Mater saeva cupidinum. Regina Gnidi Paphique. Nurus Assaraci. Anchisae coniux. Aeneae mater. Geminorum mater amorum. Genitrix Aen eia. Aetherios inter Dea candida nimbos. Cypria Lemniacis deliciosa plagis. Prisca Venus, cui passer equi cum passere, cycnus cum cycno,

et socio bina columba iugo. Orta mari. Aequore nata. Beatam Diva tenens Cyprum et Memphin carentem Sythonia nive regina Medio concreta profundo. Diva non miti generata ponto, quam vocat matre geminus Cupido. Pro Troia in dextra saucia facta manu. A spumis Dea dicta maris. Erycis quae possidet arces. Colle sub umbroso quam tenet altus Eryx Spumis exorta marinis.

Venus alma, adultera, aurea, amoena, aestiva, Amathuntia, auricoma, avara, Acidalia, Aphrodite, Aegaea, Aeneia, Amathuntis, Amathusia, Aphrodisia, Aphrogenia, blanda, bella, benigna, candida, clandestina, caelestis callida, coma, Cytherea, Cytheris, Cythereis, Cythereia, Capitolonia, Cypris, Cyprigena, Cyrenensis, Calydonia, decens, divina, damnosa, dura, dulcis, decora, delitiosa, ebria, Erycina, formosa, facunda, feminea, furtiva, furiosa, fervida, sfallax, foeda, gladiatoria, insana, insidiosa, iniqua, ima, imbellis, im pudica, iucuda, ingeniosa, immoderata, ignea, iocosa, insana, igni potens, Idalia, laeta, lasciva, lepida, Lucrina, mitis, mollis, meretrix marina, maligna, nefanda, obscena, pulchra, prodigiosa, perversa, proterva, plecida, perniciosa, potens, petulans, Paphia, Palopaphia Palatina, Philomedea, ridens, rutilans, Sicania, superba, siderea, salax, soluta, secreta, Simoentis, Samia, tenera, venusta, vesana. Hominum Divumque Voluptas. Quam iocus circumvolat et Cupido. Quae dulcem curis miscet amariciem. Humanas quae laxat in otio curas. Vino madens. Molli componens corpora lecto. In mare ius habens. In nuptos officiosa. Semina cunctarum rerum quae possidet. Quae mentes vexat et occupat. Nutrita salo. Mentiby offundens caecas tenebras. Luxuriae nutrix. Cytheriacis edita aquis. Ad fraudes ingeniosa. Urens, exurens, succendens pectora candidis fiammis. Quae Divas supereminet omnes. Nihil ebria curans. Saevior ardens et vino calefacta. Socians cubilia. Consumens formae decus ingeniique potentes vires. Fecundans torum iugalem. Creatrix gentium. Dulcis voluptas coniugum, et dulce amoris vinculum. Terrae potens et siderum. Enervans vires.

Vesta, Dea ignis, Die Göttin des Feuers.

Vesta sacra, sancta, casta, pudica, cana, Troica, Iliaca, Caesarea, Aeneia, potens ardens, vigil. Observans ignes suos. Servans flammas.

Victoria, Dea Victoriae, Die Göttin des Sieges.

Victoria, palam viridi gaudens et amicta tropaeis, quae sacras duci pandit alas, quae sola medetur vulneribus, nullumque decet

sentire dolorem. Romanae tutela togae, quae divite penna [orig: pennâ] patricii reverenda fovet sacraria coetus [orig: coetûs].

DE DIVINATIONE.

Omen, ein Zeichen zum Glück, oder Unglück.

Prodigium Deorum. Minae prodigii. Ostentum. Signum. Sigua. Documenta futuri. Visus. Nota futuri. Augurium.

Omen bonum, iucundum, certum, inoffensum, verum, veracius, laetum, candidum, argutum, proprium, conceptum, ingens, magnum, felix, faustum, prosperum, sollenne, placabile, primum, sociale, geniale, paternum, patrium, serum, occultum, vanum, cassum, malum, grave, triste, infaustum, non faustum, non felix, haud laetum, sinistrum, laevum, invisum, funestum, dirum, dextrum conatibus, traditum libris. Felicis sunt ominis omnia plena.

Monftrum inopinum, admitabile, laudandum, clarum, non dubium, magnum, ominosum, ingens, tantum, minax, maius vero. Horrendum et dictu mirabile. Mirabile visu. Exitiabile dictu. Augurio futurum. Subitum ac dictu mirabile. Subitum atque oculis mirabile.

Portendere, Zuvor deuten.

Monstrum alere. Omen habere. indicere signis. Mittere signum. Promittere, dare signum caelo auspiciumque. Dare monstris signa. Dare omina, augurium. Ferre signa. Per notas venturos prodere casus. Affere omen. Portare, nuntiare, denuntiare, minari, fallere monstro. Monstra fiunt solo, polo. Omnia portendunt. Portenta sequuntur, minantur. Praesagia terrent. Prodigiis aguntur. homines. Dat signa Deus. Ira Deum [orig: Deûm] portendit quid.

Ominari, Weissagen zu Glück oder Unglück.

Oraculum, Weissagen.

Carmen Euboicum, fatidicum, divinum, fatale, secretum, ratum, sceleratum, nefandum, dirum. Nulli fatorum revocabile. Non perplexum.

Auspicium, Weissagung von der Vögel Fliehen oder Schreyen.

Auspicium bonum, melius, maius, felix, grande, ingens, regale, secundum, favens, molle, dulce, sollenne, par, patrium, paternum, priscum, malum, non felix, infelix, insaustum, falsum, vanum, fatale, contrarium cui.

Augurium magnum, certum, laetum, propinquum, mansuetum, ferale, triste, sinistrum, inane, vanum, caecum, fallax, incertum, dubium.

Aruspicium, das Wahrsagen aus dem Eingeweid.

Divinare, Weissagen.

Vaticinari casus. Dicere faticano ore. Praesagia ore dicere. Dicere ventura. Pandere fata. Praedicare monitus [orig: monitûs]. Caeli cursus praedicere. Aliquem sua fata do cere. Canere ex ore. Canere et denuntiare. Canere fata futura. Fatis aperire futuris ora. Venturos casus aperire. Ora resolvere fatis. Dare responsa petenti. Reddere responsa. Monere. Phoebo digna loqui. Fati evolvere sortem. Ferre responsa. Proferre fata. Fatorum arcana movere. Ventura scire. Veris animum implet Apollo. Vates canunt omnia.

Furor Vatum, die Entzückung der Wahrsager.

Furere more vatum, entzückt werden.

Concipere furores mente, Deoque in calescere. Concipere aetherios ignes animo. Rapi. Recipere Deum mente. Afflari numine, Deo. Agitante calescere Deo. Stimulis ignescere Phoebi. Vagari vesanum. Bacchari furentem. Deo insanire recepto. Gerere Deum mente. Intorquere oculos glauco lumine, et frendere. Habere Deum clausum pectore. Voces audire fruique Deorum colloquio. Fatidico Bromii furor igneus aestu concitat, ut stimulis urget Apollo suis aliquem. Deus fatigat os rabidum corda domans fingitque domando. Numen est conceptum pectore. Vates bacchatur in antro. Phoebus intrat, urget pectora.

Vates mas, ein Wahrsager.

Vates fatidicus, praesagus, non fallax, pius, castus, senior, longaevus, antiquus, serus, prior, maior, notus, Thuscus, furens, terrificus. Horrenda canens. Plenus Phoebo.

Vates femina, eine Wahrsagerin.

Augur, ein Vogelschreyer.

Augur peritus, non falsus, fidelis, alacer, fatidicus, praesagus, gratissimus, Phryx, surdus, ignarus, raptus, Phoebeius, sagax, sollers. Dodona [orig: Dodonâ] verior. Doctus servare volucres. Amatus Deis. Caeli nova signa notans. Futura nuntians. Secutura praedicens.

Aruspes, Wahrsager durch Eingewenyde.

Extispex verus, secundus, dexter, longaevus, Thuscus, Arminius, Comagenus, vanus, varicosus. In omnia vertens omnia. Quemregis arbitrio sidus et exta suo. Electa cervice marem de bobus admovens tepidis non sine caede focis, et quid pulmones, et quid vitalia limes qui secat, ac reliqui corporis exta elint, explorans. Animos superum qui quaerit in extis, ventosque bonos, consiliiqui fidem.

PRORRIA VATUM GENTILIUM MASCULORUM.

Amphiaraus.

Ampbiaraus, Notus Eques. Lauriger, Argolicus. Sacer augur mersis absorptus equis. Quem impia prodidit uxor. Quem hoftica hausit humus. Qui visis ignibus ventura cecinit. Coactus proditione fuae fataales visere Thebas coniugis. Quem ruentem curribus et bigis hauferunt Tartara. Praesagis quo nullus amicior astris. Apollineis qui dilectissimus alis. Merfus medii in voragine ceni.

Aruns.

Asilas.

Calchas.

Helenus

Vates Troianus, Dardanius, Phrygius, Priamides, Troiugena. Rapta cum Pallade captus. Coniugio Aeacidae, Pyrrhi sceptrisque potitus.

Proteus vates, non respondens, nisi coactus.

Protheus mirabilis, sceleratus, famosus, udus, ambiguus, levis. Carpathio habitans in gurgite. Maris incola. Quifaciem transformat et alterat arte. Qui domitus vinclis in sua membra ruit. Neptuni armenta, et Phocas sub gurgite pascens. Qui se in miracula rerum omnia transformat. Magnum qui piscibus aequor, et iuncto bipedum curru metitur equorum. Carpathiis qui regnat in undis. Qui nomen ab amne coeperat averso. Qui verso Vertumnus ab amne dicitur. Cui coma lactenti spicea fruge tumet. Prima cui vernat viventibus uva racemis.

Rhamnes.

Tages.

Conditor augurii. Thuscus aruspex. Conditor artis. Tyrrhenae gentis aruspex. Genitus tellure. Primus Hetruscam qui docut gentem casus aperire futuros.

Telemus, Cyclopum vates.

Tiresias.

Vates callidus, Dircaeus, longaevus, tardus, lucis inops. Providus augur. Nudam quondam qui Pallada vidit. Incedemps tremulo graclu. Raptam cui divinandi pensavit munere lucem Iuppiter. Suetus in offensos baculo duce tendere gressus. Qui sacro in ftin cta furore ora movet, Parat atque fui folatia damni. Quem Manto traxit comes luce viduatum. Apollinea clarus in arte. Sumptus iudex in lite Iocosa, qui magnam aspexit Pallada nudam.

Tolumnius.

PROPRIA VATUM FEMIN.

Carmenta.

Carmenta docta, fatiloqua, veriioqua. Quae prima futuros Aeneadas cecinit magnos.

Cassandra.

Priameia virgo. Sponfa Choraebi. Serva Mycaeneo. Phoebas armata duci. Antistita Phoebi.

Cassandra infana, furens, Iliaca, effrena, Ilia. Quae aperit fatis ora futuris Dei iussu, non unquam credita Teucris.

Lesbiades

Lesbiades formosae. Forma praestante puellae. Aeolia [orig: Aeoliâ] nomina dicta lyra [orig: lyrâ].

Manto.

Manto praescia, fatidiea, in clyta, Thebana, vittata, Cadmeia, innuba, Ogygea, enthea. Venturi praesaga. Fatorum gnara. Sata sanguine vatis, unde suum deduxit Mantua nomen.

Sappho.

Sappho mafcula, Aeolis, Lesbia, Poetria, Pelasgis, enthea, amatrix, temeratia, ingeniosa, facunda, lasciva, infamis, misera, eorpore parva, brevis. Soror Charaxi. Grata Musis. Cuius canitur toto nomen in orbe. Cui ingenium molle Thalia dedit. Lyricis magis apta modis. Cui Pegasides blandissima carmina dictant. Pieriis soror addita musis. Quae Musam Archilochi pede temperat. Quaeflumina propter Pierias legit ungue rosas. Quae laudavit fingentem carmina. Quae nil docuit, nisi amare puellas.

Sibylla.

Grynea vates. Phoebi Triviaeque Sacertos. Deiphobe Glauci. Virgo afflata numine Dei. Cortina Sibyllae. Longaeva Sacerdos.

Sibylla vivax, longaeva, dia, vetus, Phoebea, Cumaea, Cumaea, astriloqua, fatiloqua, diviniloqua, casta, rabida, tremula, Euboica, Chalcidica. Quae pedibus senis abdita fata canit. Afflata numine sacro [orig: sacrô]. Divino numine tacta. Divina [orig: Divinâ] aura [orig: aurâ] concita. Desuper afflata aetheria [orig: aetheriâ] aura [orig: aurâ]. Quae praesaga edidit carmina.

Obscuris vera involvens. Non mortale sonans. Quae fata canit, foliisque notas et carmina mandat. Cui mentem animumque Delius inspirat vates, aperitque futura.

DE SORTIBUS.

Sors, das Loß.

Sors deiecta, data, dicata, ducta, prima, alterna, secunda, tertia, benigna, iusta, aequalis, proxima, sacra, patria, antiqua incerta, dubia, iniusta, aliena, divinitus temperata.

Sortitus, das Lossen.

Sortiri, lossen.

Legere, trahere, petere sorte. Poscere sortes. Ducere sorte sortem, sortes. Movere urnam. In dubiam sortes mittere urnam. Facere sortes arbitras. Iactis lapillis mittere fortem. Urna accipit fortem. Ductis stat sortibus urna. Urna versat sortes. Urna versatur, movet nomen. Sors currit, exit. Locus alicuius primus exit. Sortes in sinum mittere. In sortem aliquid conicere.

DE MAGIA.

Incantatio, Zauberey.

Magisteria magica. Artes magicae. Cantus, artes herbaeque. Cantusque artesque Magorum. Voces Marsae. Verba et herbae. Venena Medeae. Lingua magica. Preces Stygiae. Stridor, sonus, terror magicus. Sacra mmagica Hecates. Naenia Marsa. Ululatus. Veneficium. Artes magae, Aegaeaque carmina. Artes Aemoniae. Arcanum ferale Magorum. Auxiliae magica. Herbarum vires magicae. Nodus magicus. Fraudes magicae. Herbae potentes, Circeae, Succi validi. Nefas arcanum. Foedi miracula monstri. Vis magicae linguae atque potentia. Pestis vilis. Tumultus saevus. Medicamen triste. Vertigo filii magica. Sacrum triste. Arcana Diis detestanda su pernis.

Carmen magnum, magicum, cantatum, dictum, obscurum, ignotum, Hecateium, Stygium, longum, Cyrcaeum, Aetnaeum, Sabellum, Thessalicum, auxiliare, imperiosum, exsecrabile, secundum, infandum, efferum, infame, impium, auditum, valens, devotum, tristius, placans manes.

Murmur dissonum, septenum, continuum, futile. Deducens cornua lunae sanguineae. Revocans niveos Solis euntis equos. Quo dissiliunt abruptis faucibus angues, inque suos fontes versa recurrit aqua. Quo laesa Ceres sterilem vanescit in herbam, quo deficiunt laesi fontis aquae.

Incantare, bezaubern.

Cantare, dicere carmina. Movere carmen ore. Movere carmina loco silvas saxaque. Magico carmen demurmurare ore. Ore tonare Deos tercentum, Erebumque, Charonque. Vocare Hecaten, Tisiphonen, triaque ora Dianae. Convocare noctem, noctisque Deos, Erebonque, Charonque, et Hecaten ululatibus orare. Imperare Deis arte. Elicere Iovem caelo. Corripere quidlingua. Fascinare. Magas artes, Aeaeaque carmina noscere. Tenere herbas Medeae. Solvere mentes. Vertere cantu herbisque in quid. Devovere carminibus. Simulacra fingere cerea. Auxiliis uti magicis. Spargere sucis. Mutare carminibus. Refrenare aquas. Carmine fundere humum. Evocare proavos sepulcris. Excire manes. Excitare mortuos. Elicere animas. Manibus exprimere verum. De caelo sidera ducere. Sanguineam caelo deducere lunam. Tenebris addere Solis equos. Artibus magicis aliquem carmen et herba ligat.

Magus, ein Zauberer.

Lamia, eine Zäuberin.

Lamia barbara, Aeaea, impura, verbosa, dira, saga, garrula, Thessala, rapax, impia, reproba. Striges sagae, magicique volatica monstri agmina, Thessalicos non inficiantia Rhombos, infernosque canes, tacitique susurra veneni.

Saga expedita, maior, perdens diro carmine: Eventus praesaga futuri. Niliacas edocta notas, et carmina Phari: quae deripit lunam caelo, sua gramina campis: sanguine miscet aquas: alio traducit aristas, et manet imis moto elicit ore spulchris.

PROPRIA VENEFICARUM.

Circe.

Circe magica, meretrix, blanda, docta, fallax, insidiosa, pulchra, ingeniosa, callida, vitrea, dira, rabida, Daedala, magnifica, Titania, veneranda. Sole sata. Solis filia. Dives. Fallere docta viros. Nota herbis. Inaccessos habitans lucos. Vertendis nata figuris. Variarum plena ferarum. Semine Solis edita. Docta in varias homines mutare figuras. Quae pestiferum habuit virus. Quae socios Ithaci in turpes sues vertit. Pulchris capillis. Quae quantum in gramine, tantum carmine potuit. Quae potuit homines in mille figuras vertere. Ex Persa quondam et lepido sole creata. Quae soror Aeaetae dicitur esse ducis. Socios quae fecit Ulyssis esse sues turpes. Quae vertit multos in nova monstra viros.

Erichtho.

Erichtho venefica, profana, Thessalis, Thessala, tristis, effera. Impexis onerata comis.

DE SACERDOTIBUS GENTILIUM.

Flamen, ein Pfaffe.

Sacerdos lectus, novus, acris, fidus, senior, canus, aequaevus, castus, summus, doctus, invitus, maestus, ductus sorte. In publica vota delectus. Effulgens nivea [orig: niveâ] veste. Evictus crines vitta. Tacturus colla.

Vates pius, optimus, lauriger, memor, magnanimus, longaevus, consultus, recessurus; amissus.

PROPRIA SACERDOTUM GENTILIUM.

Bacchae.

Thebanae matres. Cohors concita Baccho, thyrso. Cohors referens trieterica Baccho: Fusis barbara turba comis. Concita Baccha Deo. Eleides Bacchi furiis actae. Evantiae sorores.

Bacchae, saevae, Ogygiae, Cadmaeae, Aedoniae. Attonitae Baccho. Evohe Bacchi frementes. Bacchi simulantes numen lymphatae. Torvum videntes. Sustinentes pinum flagrantem. Quas pampinea tetigisse bicorniger hasta creditur.

Maenades furentes, Evantides, hederigerae, Entheae, Strimoniae, Threiciae, Ausoniae, Latiae. Crinem rotantes. Quae quondam se voce ululante rotabant in toto sparsis Moenades orbe comis.

Corybantes.

Corybantes clamosi. Cybeleii, truces, armigeri, Ideaei. Saltantes et clamantes. Quibus

tympana sonant. Pulsantes cymbala. Sacro correpti furore. Acuta geminantes aera. Idae sub colle moventes tympana.

Ilia, Troica Sacerdos.

Ilia Dardana, Martia, Romana, Regia. Quae furto Martem cepit. Quae latus posuit fluminea ripa. Quae Marti placuit iunctum peperitque Quirinum gemino Remo.

Laocon.

Laocon ardens. Phoebi minister. Sollennes taurum ingentem qui mactat ad aras. Qui cava primus acuta cuspide suspecti robora fixit equi. Sacrum qui cuspide robur laesit.

Phoebas, Vates Apollinis.

Salii, Sacerdotes Martis.

Salii pellibus in mortem cincti. Purpureis evincti tempora ramis. Qui saltu nomina dicta tenent.

Sichaeus, coniux Didonis.

Sichaeus Phoenicum ditissimus agri. Infelix. Mactatus ad aras. Aurum cui mortem creavit.

Thyas.

Thyas proba, vaga, Boeotica, amans. Insano rapta Deo. Sordida vino. Per campos et per iuga summa furens. Concita Thyrso.

DE FESTIS ETHNICORUM.

Agonalia, in honorem Dei Agonii.

Agonalis lux. Dies, quem quia non veniant pecudes, sed agantur, ab actu pars hominum credit nomen habere suum, altera sed priscis putat esse Agnalia dictum, una sit ut propria litera dempta loco.

Carmentalia, in honorem Carmentae.

Festum Carmentae. Sacra Carmentalia. Aradiae sacrum Pontificale Deae. Parrhasiae sacra relata Deae. Tegaeae sacra parentis.

Elaphebolia, festum Dianae.

Eleusinia, in honorem Cereris mysticae.

Megalesia, in honorem Cybeles.

Palilia, in honorem Palis.

Phthia, Ludi in honorem Apollinis Pythii.

Quinquatria, in honorem Minevae.

Thesmophoria, in honorem Cereris legiferae.

Demetria. Cereris annua festa. Tempora illa, veste quibus nivea velatae spicea primitias frugum dant serta suarum. Thalysia. Cerealia. Haloa.

Trieterica, Festum Bacchi.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD IURISPRUDENTIAM PERTINENTES.

DE IURISPRUDENTIA.

Iurisprudentia, Juristerey.

LEgumlatrix Themis. Iuridicina. Eunomia. Tabulae magistrae codicis. Ars Iuris et aequi. Legiferi spatiosa volumina iuris. Civica pondera legum. Fatidicae Themidos. Sanctarum legum grande opus. Ars cavendi. Doctae artes iuris et aequi. Consultricis opes Divae. Vindex illa fori, legum, iurumque, togaeque Eunomie. Cautio iudicii graviumque peritia rerum. Sacra Themistos. Legum ac iurium vigor aureus.

Iurisconsultus, Rechtsverständiger.

Excellens Iuris moderator, et aequi. Amussis aequi, aequitatis. Interpres iuris. Consultus iuris et actor. Iuris legumque [?]tus. Iuris et legum cultor. Iuris vir consultissimus aequi, consiliisque potens, et agendis providus auctor rebus. Themistos honor. Consultus sollers legum. Iuris et Aonidum cultor doctissimus. Interpres iuris duplicis doctissimus. Suadela Themistos. Themidis sacerdos. Sacerdotum iuris honora manus. Themidos possessor. Cautus venator iuris et aequi. Legumlatricis lus clara Themistos. Iuris et aequarum legum custos fidissimus. Aequus iustitiae mysta. Consultae splendescens gloria famae. Consulti palmare decus, praesentis et aevi. Eunomiae patres. Iuridici qui pars allecta senatus. Iuris asylum. Artis studiique in iure Sacerdos. Vere consultus. Nomina magna Dicae. Themidos cor amabile. Iuris senatus. Antistes Musarum et iuris. Dictator dicendi iuris et aequi. Themidos cor eruditum. Insignis legum,

canopumque sacerdos. Candida Divinae portio iustitiae. Dirimens casus, causasque subortas. Themidis penetralia pandens. Gerens iuris duplex diadema. Fidelissimus exsecutor iuris, aequi, aequitatis. Legum Dector et arbiter, dux disciplinae iuridicae, Eunomiae Themidosque Iaspis. Cultor iustitiae bonus atque legum. Legibus populi regens animos, ut mores eant convenienter; ut iustus floreat, poena nocentem comitetur, improbitasque et dolus procul exulet. Legum censor et aestimator aequi. Antistes pius, legumque Doctor.

Iurisconsultus clarus agendis causis. Praesidium, fama fori. Aequarum cui tria volumina legum sunt curae. Ex libris ipsis iura ferenda petens. Qui gemino numerat sacras in Codice leges. Cui sunt gemini bene nota volumina iuris, et qui scit leges, foedera, pacta tenet. Verbosas leges evolvens. Pectore prudenti faciens de iure diserta verba. Qui tenet duplicis volumina iuris, et facit arguto verba diserta sono. Ministrans iudicium pravis, iustitiamque bonis. Qui dubii callet aenigmata iuris pendere. Cui aurea Themis adest spinosis in casibus. Iurisconsultissimus. Ministrans iura: ambiguas secans lites: causas furentes sopiens egregio moderamine placidae linguae. Suppetias porrigens clienti. Tutor fori. Docens Themidos superbos thesauros noscere, et mundi potentia iura. Reserans iuris penetralia assidua arte. Legum et iuris peritus. Qui solet intentus esse causis fori. Consilii dexteritate bonus. Qui novit dissolvere perplexos rerum casus: complures calamo, consilioque iuvans. Fulmine linguae qui pravos sternit, amatque bonos. In tentantes mala facta severus. Causas aequum revocans ad unguem. Curans ne iusta libra modum pondere excedat. Non vendens fumos spreto iure. Iustitiae custos et rigidus satelles. Qui populo roganti de iure est lux et cynosura in viis dubiis. Defendens reorum ancipites causas, et litigium necans. Qui fontes legum, et iuris usum callet. Qui semper agit, quae iustitiae sunt congrua. Vocans decreta legum ad trutinam: agens cuncta non, nisi fide ingenua. Defendens iustos, et malarum fraudum expertes. Qui tutela, salus populo, et iuris magister. Vindex sceleris infandi: bonorum tutela: semper amatus Deae iuridicae. Cuius officio legum custodia est credita. Quaerens ampla lucra clamosi fori. Labascentis Themidos praelustre columen. Sacri portio fida fori. Ingens fax Iuris gemini, utriusque. Iustae Deae lampas nitidissima. Quem insignis

legum clarat peritia. Utriusque iuris cognitione clarus. Difficiles dextre sciens componere lites, iurgiaque et convitia tollere verbis blandis. Iustitiae tenax, et legum tutor, et aequi, nec non et Themidos quondam nutritus in antro. Vir sapiens animi, consultissimus aequi; gravis eloquio: multa indagine sollers: artibus inprimis clarus, et studio legum. Cuius legiferi spatiosa volumina iuris assidua volvit sedulitate manus. Gemino iuris imbutus fonte fluentis. Cui notum et ductum ius gemino de fonte. Praelucens aliis iuris utramque facem. Qui civica legum pondera fatiodicae limare Themidos amussi sole. Qui ius ex iure occludit. Quo non est melior trepidanti occurrere turbae consilio, aut legem quae poenas irroget aequas, dicere. Cui Thmis suum reclusit pectus, suoque Astraea fovet sinu. Qui leges peccare vetantes ante oculos interque manus ita versat, ut harum ingenium docte sapiat. Qui omnes iuris ad exacti normam dependere causas solet. Clienti ius dicens. Qui sanciti geminata volumina iuris egregia trivere manu docilique cathedra, atque laborantis vigilato sidere libris, invidia plorante, vagum sparsere per orbem. Qui dat consona iura foro. Iuridicae qui splendida stella coronae, quam gerit excelsa fronte patrona Themis. Oculus virtutis et aequi. Cui cor est cultu iuris utroque catum. Civica qui docili respondet iura Lyceo, quaeque huic Pontifices affricuere manus. Iustificam qui animat legis utramque facem. Qui causas pensat, disponit iura clienti. Aurea iam desponsa cui est astraea, Themidos filia. Quo non sapientior alter iura docere domi, nec docta fidelior usu exercere foris. Nobilitans doctis se iuris et artibus aequi. Cui Themis ad summos radiosum lumen honores fatidico praeluxit agro, calidaeque veredo laudis ad oppositae rapto vestigia merae germen honorandae porrexit amoenius herbae. Iussus ire iu ventuti primaria iura professum, atque ardua rerum inter honoratos tractare negotia patres: qua sacra exercent, qua civica iura senatum. Expediens solitis commissa negotia curis. Omnia qui docto componete dicitur astu, ut summam fidei laudem mereatur et usus. Pubem iura docens. Egregie doctus civilia iura, clientum respondere bono, magnos et saepe Dynastas iuris ad aequales suasu perducere metas. Quem Themis et melior virtus exaequat Olympo. Qui testem mentis secum fert omnibus aequa ius dixisse fide, nec in ullius acta, nec in rem obrepsisse, vafra titulis sub imagine iusti. Qui sacrae poliunt iuvenes ad legis amussim. Cui debet pietas in Codice prima magistra esse. Qui

mira ius laude docet. Qui vindex creditur esse fori. Illustrans Themidos splendore cathedram. Qui magni Doctor Principis esse meret. Cuius laus propria, pendere ius rerum, non rus prensare reorum, candoremque boni semper habere viri. Consulere inprimis, et respondere paratus. Cumulans ius divite fructu. Legumlatrice Themiste iudice prima tenens in utroque volumine iuris. Eximius meruit qui consultus haberi. Cui genus, os, animumque Dice, linguam Attica Peitho finxit, et egregium fovit honore loci. Themidos qui Mysta secundo Hercule iuridicas cogit avarus opes. Consiliis felix et honorum luce. Quem melior Themis, et Musae melioris honestas certatim sacris instituere suis. In Iuris lege peritus. Cui poliit Peitho os, Themis aurea pectus, Pallas at ingenium. Quorum alii curant aliud de corpore iuris membrum, ut si toto corpore sana Themis, Allucens nitidam, quo se calor indolis urget, iuris ab igne facem. Cui finxit Themis utraque pectus. Volumina iuris illustrare nova luce. Themistis amans. Ad solidam Eunomiae expendens iura omnium normam.

Iuris studiosus, der die Rechte lernet.

Eunomiae pullus. Discens arcanos legum recludere sensus. Scrutans Iuris utriusque tacitos recessus, et sanctarum Legum grande opus. Legum aenigmata evolvens, ac dispensans Iura bilante pari. Studens solvere teretes Iuris laqueos, latentes nodos, pedicas, tenues plicas, hamosque nocentes. Dirigens iter ad sacra Iustitiae culmina. Astraeae genstudiosa sacrae. Gemini Iuris multa volumina volvens nocte dieque manu sollicita. Colens arguti fori publica Iura. Legum studiis dedita corda fovens. Tractans dogmata Iuris et Aequi, ut possit se probare Baldo parem. Scrutans abdita penetralia sancti Iuris, et quicquid prodita facta veterum monent. Perdiscens celeberrima dogmata sacri Iuris, et quicquid artis interpres Bartolus habet. Excipiens spatiosa volumina Iuris gemini. Studens dictamina recti Iuris. Indagans Themidos penetralia, et quicquid Iuridicina gemino fovet sinu. Cognitam bene habens Iuris methodum, consiliis, usu, cognitione, Fide: Iuvenilia pectora legum semine conspergens. Legum numerosa volumina qui sollers versat. Cultor Themidos; Iusti et Aequi studiosus. Cui sidere fausto favent Pierides, Charites, Pallas, Apollo, Themis. Magnificos Themidos spatians in hortos, et germina odora carpens sollerti manu. Lustrans abdita mysteria Iuris nodosi et otiosa terens in

scriptis Baldi. Spirans aestum Themistaei pectoris. Modestorum morum, et teretis studiosus Aequi. Iurisprudentiae candidatus. Qui spatio breviore suas grassatus ad artes auribus instillat monitus, quos Bartolus ille, militiae vexilla suae qui ventilat, et quos, Dux Consultorum multo expertissimus alter, Baldus habet, dominaeque probant quos iura Themistos. Cui Legumlatrix Themis imperat artes continuare suas, tabulas tractare magistras Codicis. Quem librorum indagine septum invenis, aut Ciceronis opes venari, aut Codicis amplum perreptare forum, monitusque notare Gaili aut modo subtiles Fabri disquirere curas. Qui consultorum felici sidere claret. Cui Themis eximios propius iam spondet honores, qualia consulti ferre brabea solent. Castus amator iuris. Qui subit Astraeae caelum ductrice Themiste. Qui delubra Dices castaeque themistis alumnos sequitur. Cui ostentat super alta sacratia mitram, impete prensandam nobiliore, Themis. Quem fore Doctorem iuris speravimus olim. Qui dat dissutas Logici molimine ferri legum nodosas historiaeque plicas. Ad sacra iura viam rectam qui moribus instat, rectius ut iuris confolidetur opus. Cui sunt subtilis acumina texti, effugiique citi iuris ab arte modi. Qui Sulpitios, iurum legumque Magistros, celsaque fatidicae sacra Themistos adit, Themidos secreta volumina tractans. Qui cepit multa [orig: multâ] Themidos decurrere circum strenuitate sacra. Prima sui debens Consultis semina fructus. Qui strenuus intrat, qua pietas iter et iuris sibi regula signat. Quem pietatis et aequi ducit honestus amor. Qui se consultis, et civica iura peritis, mancipat, et studiis transcendere nititur annos, tantumque et talem consultum in pube minatur. Patribus Eunomiae qui se committit honorae. Imbibitam stabilire Themin qui nititur usu. Quem mox ornare minatur consulti titulo iuridicina suo.

Iura studere, die Recht lernen.

Inclita iuridicae penetrare sacraria Divae. Non se vulgato dare more Themisti. Grassari una aequi ius per utrumque via. Iustitiae sectari iugum. Iura urgere fide. Sese ordine iusto ducere ad Eunomiae per iuga celsa domum.

DE IURE.

Ius, das Recht.

Ius aequitatis. Recti tenor. Iuris sententia. Iuris mensura. Ius aequum. Iura tradita. Certissima norma Iuris.

Ius humanum, insitum, publicum, commune, civicum, civile, stabile, compositum, signatum, conditum, novum, novatum, annuum, Caesareum, vetus,

sacratum, sacrum, verendum, canum, pium, melius, molle, par, aequatum, proprim, privatum, hospitum, mutuum, debitum, petitum, praecipuum, summum, immotum, mansurum, invidum, malignum, iniustum, improbum, triste, anceps, incertum, simulatum, vafrum, ferreum, ferum, rigidum, exsecrabile, bellicum, violandum, movendum, contemptum, inane, mutatum, temeratum, perditum, proditum, calcatum, familiare, plebeium, victum, emeritum, ereptum, consumptum, sublatum. Magnum piumque. Haud segne. Inclitum per omnes terras. Tenens placidas mentes. Livens ferro. Datum sceleri. A cunctis quod sanctum debet haberi.

Ius civile, weltliches Recht.

Leges quae olim indigestae sine lege iacebant, nec tenuit certum prima vel ima locum: quod secrevere [orig: secrevêre] chaos veteres kn iure magistri, ac legi classem cuique dedere suam. Digesta, quae si non cui sat digesta videntur, certe indigesti iuris et oris homo est. Digestus Codex, ex quo restitui deperdita gratia linguae iam Ciceroncae posset. Veterum sancita patrum.

Institutiones Iuris.

DE LEGE.

Lex, Gesetz.

Legum sancta potestas. Legum sanctimonia, oracula, dictamina, sensa retrusa. Lex, aeterno quae colligat omnia nodo. Sacratae sanctio legis. Moderamen legis. Leges iuraque. Formula legis. Fas et foedera legum. Vincula legum. Fas et vincula iuris. Veterum sancita patrum. Durae nimia in clementia legis. Legum iura, foedera, vires, examina, irae, reverentia, culmen. Legis iussum.

Lex Solonigena, imperiosa, aspera, proposita, data, fixa, dicta, firmata, publica, communis, nova, certa, sacra, sancta, superna, antiqua, vetusta, patria, magna, aequa, iussa, par, alterna, media, severa, stricta, verbosa, servata, amara, dura, sinistra, maligna, iniqua, maesta, iniusta, ambigua, tetrica, saeva, crudelis, timenda, metuenda, insana, spreta, despecta, confusa, soluta, resoluta, rupta, violenta, silens, oppressa, amissa, sublata, incisa, vana, misera, rigida. Aliunde petita. Dura nimis. Coacta bello. Vitae vincula tirma fovens. Quae fugienda petendis segregat. Quae monitis aliquid fieri sollennibus urget.

Viduatae iudice. Solutae claustris. Caesare sancitae. Peccaro vetantes. Ingenti codice fultae.

Edictum, Mandat.

Decretum, Abschied.

Legislator, Gesetzgeber.

Lycurgus, legislator Lacedaemoniorum.

Lycurgus veridicus, legifer, legis lator, iustus, fortis, Lacedaemonius, Amyclaeus, Therapnaeus. Quo legifero Sparta profecit. Qui iura egit. Qui sancta lege disponere instituit mores hominum, et colla eorum iugis subdere.

Leges ferre, Gesetz geben.

Ponere leges, iura foro, viris mores et munia. Imponere, componere leges. Sub leges vocare. Dicere leges. Componere legiubs orbem. Populis dare iura. Leges figere, tribuere, dare, conscribere, revocare. Dare iura viris, legesque sacratas. Reddere iura. Fundare legibus orbem. Sancire, dicere legem. Leges indicere ligno. Dividere populo iura. Sancire gravi momento, pondere legem. Lex scribitur.

Abrogare legem, Gesetz abschaffen.

Parere legibus, dem Gesetz Gehorsam leisten.

Legem violare, Gesetz überschreiten.

Leges, decreta violare. Perrumpere, perfringere legem. Sacrata resolvere iura. Legum edicta contemnere. A lege recedere. Excedere, negligere legem. Edicta rumpere.

DE CONSUETUDINE.

Consuetudo, Gewonheit.

Consuetudo mala. Ex aequo priscum retinens in omnibus usum. Qua nihil est maius. Veteres ritus caput ubi que tollunt. Origo est antiqua, et veteres patrum patres fecere [orig: fecêre].

Mos humanus, assuetus, solitus, servatus, sollennis, patrius, fraternus, vetus, vetustus, priscus, antiquus, gentilis, verus, sanus, rectus, probus, virgineus, blandus, novus, versus, varius, sinister, malignus, nocens, infandus, furialis, dirus, hostilis, funereus, barbarus, plebeius, non solitus, non patrius, non exspectatus. Neglectus per tot saecula. Ab antiquis traditus.

Cacoethes, böse Gewonheit.

Consuescere, gewohnen.

Assuescere. Afferre, facere, eolere, tenere morem. Immittere morem. Partem moris habere. Novos ediscere ritus. Moris est. Mos placet. Mos sollennis habetur. Usus facit morem. Fabricat usus.

Condocefieri gewehnet werden.

Pulchris insuescere moribus. Fieri mollem assuetudine. Alios inolescere mores. A teneris assuescere.

Desuetudo, Entwohnung.

Desuescere, eines Dings abgehen.

Pravum desuescere morem. Mos abit, interit, evanescit. Exoluit dudum, nostris mos desitus annis.

Inusitatus, ungebräuchlich.

Insuetus, inassuetus, inconsuerus, insolitus, inexpertus. Solito maior et amplior. Maior noto. Altior solito. Rarus, ignotus. Nulli cognitus aevo. Inausus. Temporibus non ullis cognitus. Praeteriris saeclis incognitus. Monstsosus turpisque relatu.

DE STATU HOMINIS.

Status, Stand, Beruff.

Vita misera, angusta, iners, urbana, socia, privata, severa, laborata, municipalis, superba, mollis, deses, docta, quieta, tranquilla, inoffensa, iucunda, beata, colenda, opaca, vera, innocua, melior, liberior, Barbarica. Vacua laboribus. Ducta per otia. Nescia fallere.

Libertas, Freyheit.

Humanae licentia vitae. Dulcis amoenae libertatis amor. Copia, ius vivendi, ut velis.

Libertas bona, recens, promissa, ablata, data, reducta, quaesita, aurea, antiqua, properata, pulchra, maior, ampla, nova, paterna, salva, vegeta, pia, secreta, furtiva, turpis, misera, brevis, falsa, parva, ultima. Reddita orbi. Numquam reditura. Plena pudoris. Quae nulli vendatur ob aurum.

Licentia permissa, assueta, nocturna, lasciva, Fescen nina, tanta, fecunda, vagans, vulgata, sumpta, maior, indomita, effrena, immensa, confusa, rara, par similisque, pulchra, candida, blanda, amoena. Luxum quae fuadet multis, vitiisque alimenta ministrat. Nullo constricta nodo.

Assertor, der einem Freyheit giebt.

Libertati aliquem restituere pretio, einem mit Geld wieder frey machen.

Redimere precio [orig: preciô], auro [orig: aurô]. Dare nummos pro corpore. Elicere e carcere. Exiolvere iugo. Eripre, vindicare. A ferro fiunt libera crura.

Accipere libertatem, Freyheit überkommen, frey werden.

Campo potiri aperto. Sumere vitae liberioris iter. Libertas respicit quem. Recipere penates immunes ab omni Marte, gravamine.

Dimicare pro libertate, für die Freyheit streiten.

DE CONSANGUINITATE ET AEEINITATE.

Consanguinitas, Blutfreundschafft.

Sanguinis arctior usus. Propinquus sanguis. Nexus sanguinis. Ingeniti proximitas satus [orig: satûs].

Consanguineus, Blutfreund.

Gentis alumnus. Patrito. Adfini sanguine iunctus. Pars generis quantulacumque. Lege cohaerens affini sanguini. Qui sanguine iunctus et usu.

Propinqui, Verwandten.

Cognationi, propin quitati proximi. Iuncti sanguinis vinclo. Qui me gradu attingunt propinquo. Quos nobis vel sanguis, vel amor paravit. Qui mihi propinquiores sunt sanguine. Iugati affini proximitate. Qui sunt ex affini sanguinis satu. Quos sanguinis arctior usus copulat ingeniti proximitate satus. Quos carnis propius adfita iura ligant.

Cognatum esse aelicui, einem verwandt seyn.

Frater, Bruder.

Germani fratris pietas. Collactaneus. Fratris ab uno intuitu fratrem quem liquet esse sui. Progenies quae nata parentibus unis. Quem cui fraterno sanguine iunxit amor.

Frater carus, dulcis, unanimus, unanimis, aequaevus, genitus, maritus, iuvenis, intemeratus, bonus, pius, verendus, magnus, laetus, hilaris, ovans, sudans, coruscus, regnans, profugus, vivus, incolumis, in vitus, in cautus, inicius, timidus, inops, miser, deiectus, laetus, ruens, lacer, moriturus, clarus, ademptus, peremptus, perfossus, defunctus, exstinctus, amissus, raptus, exclusus, absens, reversurus, iratus, inimicus, infestus, durus, severus, infidus, malus, ferus, sceleratus, nefandus, infandus, saevus, amarus, superbus, tumidus, indo mitus, vindex, belliger. Per arma fugatus. Traditus neci. Repetens signa. Imperium pro fratre gerens, sic indole fratri par similisque, ptes ut fratrem in fratre renatum.

Fratres, Gebrüdere.

Mascula triga. Duo germina fratres. Pubes sociata. Par nobile fratrum. Sui generis duo pignora, fratres. Cor amabile fratrum. Fraternae gratia trigae. Fratrum

nobilis ordo. Germani fratres et ab una matre creati. Pubes germana triplex. Duo corpora fratrum. Ftaterni copula quinta, gratia 1quinta iugi. Consortes uteri.

Fratres pubentes, angusti, sereni, germani. Quos genus eximios, altae virturtis amicos, ingenio doctis scimus et arte pares. Nexi germani sanguinis usu.

Soror, Schweiter.

Soror cara, dilecta, dulcis, blanda, unanimis, cupida, media, fida, hospita, pia, casta, optima, pulchra, formosa, venusta, materna, verenda, fortis, secura, maesta, maerens, flens, timida, proiecta, misera, miseranda, infelix, insons, indotata, desolata, exarmata, capta, ablata, exanima, falsa, fessa, stolida, lasciva, incesta, scelesta, impia, horrida, dura, dira, damnata, barbara. Avida audire. Inclita pietate. Iuncta stirpe.

Sorores, Schwestern.

Moribus ambae insignes, ambae ore pares, et flore iuventae: ceu geminae Paestana rosae per prata virentes: haec modo crescenti, plenae par altera Lunae. Nympharum similes: quas ingeniosa vetustas tres finxit Charites: tabulisque appinxit Apelles corpore formosas, formosas mentibus aequis.

Patruus, Vaters Bruder.

Patruelis, Bruderkind.

Matertera, der Mutter Schwester.

Affinis, Schwägerin.

Socer, Schwigervater.

Socer dilectus, tardus, petitus, potens, dominans, poscens, senex, verendus, ignavus, impius, necarus. Cuius nomen venerabile.

Socrus, Schwiegermutter.

Gener, Erdemann.

Gener carus, pius, praestans, egregius, decorus, princeps, regio, sidereus, triumphas, ardens, superbus, tumens, mixtus, externus, pauper, exul, nocens, suppressus, peremptus, iacens, repertus. Dignus coniugio. Carior omni luce. Laetus regali toro: Externa [orig: Externâ] a sede profectus. A socero non degener.

Nurus, Schnur.

Nurus propria, bona, superba, insignis, sacra cara, misera, nova, longinqua, invisa, irrita, avara scelesta, impia, cruenta. Passura infanda.

DE TUTELA.

Tutor, Vormund.

Pupillos qui patris instar habet. Quasi pater. Orbati patre patronus. Pupilli defensor. Ausus saepe suo pupillo innectere fraudem.

Pupillus, Mündlein.

Cuius spes est in marmore parvo composita. Tutelaefideique viri que tradidit olim ille Magistratus officiosus amor. Curae tutela sui tutoris. Quem opus est alio quasi patre toveri. Cuius ante pater vixit quam nomine Patris infans ipsius poterat linguas vocare patrem. Cui forte negata est dulcis amaricies, morienti lumina patri claudere. Triste ministerium visum cui forte negandum est, clauderet ut cano morientia lumina parti.

DE PROPRIETATE.

Proprium, Eygen.

Peculium. Mancipio datum. Proprii quasi dona peculi. Symbolon alicuius. Quod sibi transscribit proprium quis. Proprium atque unum decus. Proprium perpetuumque decus.

DE DONATIONE.

Maunus, Geschenck.

Munus votivum, votum, promissum, missum, currens, ob latum, largum, amplum, dignum, gratum, iucundum, acceptum, receptum, prosperum, praestans, egregium, claru, augustum, sacrum, inenarrabile, regale, dives, utile, pingue, naturale, pium, pexum, Mavortium, praenuntium, velox, distinctum, dilatum, exiguum, leve, parvum, publicum, commune, vulgatum, vagum, vanum, irritum, contemptum, inutile, furtivum, falsum, nociturnum, postremum, supremum, funebre, sceleratum, acerbum, foedum, miserabile, peregrinum, exile, levidense. Furtive datum. Non parvum. Haud spernendum. Voto maius fideque. Gravius annis. Tracturum visus alicuius. Nondum intellectum. Deliciis aptum. Non arsurum. Non grave. Non acceptum. Grave et illaetabile. Imbutum tabo.

Donum vile, breve, fugiens, irritum, emeritum, extremu, rusticum, agreste, silvestre, deforme, simulatum, callidum, suspectum, perfidum, amarum, miferrimum, triste, nocens, exitiale, funestum, ferale, dirum, bellicum, disiectu, textile, datum, debitum, meritum, dictum, praedictum, praeceptum, positum, proprium, magnum, maximum, ingens, grande, immane, longum, praelargum, honestum, opimum, amplissimum, latum, beatum, delibatum, superbum, prodigum, potius, tantum, dis, insigne, mirabile, venerabile, sacratum, memorabile, aureum, rigens, pretiosum, regium, princeps, caeleste, maternum, paternum, fraternum, patruele, iugale, castum, novum, blandum, dulce, gratissimum, exspectatum, par, severum, non profperum. Delectum praeda [orig: praedâ]. Non vile. Parvum, sed dulce. Non levius datis. Incusum auro. Uberius promissis. Undique congestum. Haesurum cui. Grave auro fectoque elephanto.

furtivum, Non ingratum. Iratum, accensas flammas exstinguens. Placans hominesque Deosque. Quis [orig: Queis] quoque placatur Iuppiter ipse datis.

Donare, schencken, geben, verehren.

Beare, ornare, praemiis fovere. Donare quem re. Donare munus, munere. Muneribus contendere. Multo, divite ditare munere. Dare dona, munera. Tribuere, ferre dona. Praeferre munera. Portare, parere dona. Aggerare praemia. Onerare, accumulare donis. Mittere munera, dona. Decernere lautia. Palpare munere aliquem. Munerare aliquem re lauta [orig: lautâ]. Emetiri. Exercere manus munificas. Nummis onerare aliquem. Participare aliquem donis. Afficere dono. Cumulare aliquem munere. Concedere munere. Lectissima mittere munera. Dignari munere. Poclo donare et auro. Dona, donaria dare. Iubere natalitium munus habere. Res augere. Munere dispensare. Dono recreare. Tradere, habere. Mactare dono pro re sua [orig: suâ]. Inicere auri auribus offas. Mittere dono.

Accipere dono, Geschencke bekommen.

Corrumpere pecunia [orig: pecuniâ], mit Gelde und Geschenck stechen.

Corrumpere muneribus, donis, auro [orig: aurô], pollicitis fidem, curam. Flectere auro. Movere pretio. Vincere pollicitis corda. Sollicitare datis, donis. Trahere pretio facilem in sua vota. Invitare donis. Palpare munere. Labefactare munere. Aere domare. Puras non habere manus a pecunia.

Remunerari.

DE TESTAMENTIS.

Testamentum, ein Testament, letzter Wille.

Testamentum facere, ein Testament machen.

De re testari habenda [orig: habendâ]. Relinquere heredem ex asse. Dare nummos post fata Scribere heredem supremis tabulis. Relinquere opes. Post fata relinquere. Partiri opes. Testamento aurum moriens cui legat, et esse mnemosynon veteris mandat amicitiae. Moriens relin quit, dat habere nepoti. Heredem reperit res.

Hereditas, Erbschafft.

Patrimonium unctum. Mille talenta patrimonii. Bona paterna. Opes patriae. Divitiae aurique relictum pondus. Res patria. Res parentis. Res maternae atque paternae. Aes paternum. Nummi paterni. Census paterni,

Haeres, Erbe.

Haeres relictus, proximus, certus, dulcis, dignior, vivacior, vetus, antiquus, parvus, postremus, ignotus, externus, novus, indignus, decolor, avidus, inimicus, impius, castratus, gemini.

Hereditatem capere, erben.

Hereditatis promissa adire. Inuberem hereditatem pecuniae abire. Capere legarum. Resculas et exuvias referre domum. Accipere patrimonii mille talenta. Succedere. Heredem scribi, relinqui Extremum munus morientis habere. Occupat, possidet quid haeres. Haeres requiritur, divitiis potitur, divitias aufert. Longas in opes parentum abire.

DE OBLIGATIONIBUS RE CONTRACTIS.

Mutuare, borgen.

Rogare mutua. Petere mutua sestertia. Rogare quem pecuniam nummos. Rogare nummos in dies aliquot.

Depositum, das einem auffzuheben gegeben ist.

Pignus, Pfand.

Pignus praesens, nobile, memorabile, venerabile, inviolabile tantum, ingens, regale, mutuum positum, inanspicatu, miserabile.

Pactum, Vertrag, Abrede.

Pactum sacrum, regium, annuum, inexorabile, horridum, irritum. Per cunctos Deos iuratum.

DE VERBORUM OBLIGATIONIBUS.

Promissum, Zusagung, Verheissung.

Promissum dis, apertum, arduum, largum, multum, omne, superbum, inane, vanum, infidum, perfidum. Haud parvum.

Promittere, zusagen.

Promittere verbis, spe, montes aureos. Spe dare. Onerare pectora promissis. En! fidei tibi sit mea dextera pignus. Dictis promittere in omnes eventus operam. Dare promissa fidem. Obstringere fidem suam. Plliceri. Esse divitem pollicitis. Aggerare promissum. Sollicitare donis. Spondere. Praestare se largum cui. Pacisci pretium. Annuere. Spondere sidem. Iurato promittere pacto. Pangere quid alicui. Lingua [orig: Linguâ] praesentem recipere. Iurare fidem. Fide promittere. Promissis ditem esse. Aliquem pollicitis et spebus inaniter implere. Conscia pacta ligant aliquem.

Promissis dives. Großsprecher.

Promissor magno hiatu. Pollicitis dives, cum tantilla quidem ne dare dona queat. Qui quem pollicitis et spebus inaniter implet, scilicet ut possit munisque et comis haberi, miratorque suas laudat amicus opes.

Flagitare promissum, einem der Zusag erinnern.

Ad factum promissa revocare. Promissum poscere munus. Promissis aliquem stare iubere suis.

Promissum servare, die Zusag halten.

Praestare fidem, praemia. Re dare. Promissa dare. Solvere, reddere promissum. Fidem addere dictis, pollicitis addere facta suis. Promisso donare munere. Manere promissis et servare fidem. Solvere munere. Promissa iubere valere. Solvere promissa praemia. Exolvere promissa. Annuere optatis. Promissam curare fidem. Pactae metam contingere metae. Pollicitam addere fidem. Exhibent promissa fidem. Promissa redduntur. Voluntatis non deficit orsa facultas. Non caret eventu promissum. Promissor promissa domum mittit. Promissis non fallacibus implere aliquem.

Promissum non servare, Zusage nicht halten.

Promissa refringere, convellere, infirmare. Mendacem casso pactam spem ludere hiatu. Promissa et fides in ventos abiere.

DE OBLIGATIONIBUS CONSENSU CONTRACTIS.

Auctio, ausgeruffter Kauff.

Venditor, Verkäuffer.

Venum exponere, feil haben.

Venum dare. Venale quid habere. Venales olerum fasces portate iu urbem. Venales extrudere, exponere merces.

Vendere, verkauffen,

Distrahere aliquid aere. Dare venum pignora mercis. Exponere venum. Tradere venum. Aliquid repenso vendere auro. Dextra mihi gravis aere domum redit.

Vendi, verkaufft werden.

Prostare pretio. Centusse licere. Venire, divendi. Venum ire. Merx stat mercabilis aere.

Emptor. Käuffer.

Emere, kauffen.

Mercari pretio. Aes dare pro re. Pererrare forum. Paraze pretio nominis aere. Efficere aere suum. Auro redimere. Auro expendere. Praestinare aliquid aere. Fide mercari Graeca. Aere mutare cum altero.

Licere, feilschen, drauff bieten.

Debitum, Schulden.

Chirographum, Handschrifft.

Debitor, Schuldener.

Debere, mit Schulden behafftet sehn.

Debere nummos. Alieno obstringere aere. Urgeri debitione rei. Obaeratum esse. Animam debere. Esse in numeris alicuius. Esse in aere alicuius. Alicui autographu, tabulas, nomenque reponere.

Debitum solvere, Schuld bezahlen.

Dissolvere nomen. Debitionem ire solutum. Sine versura [orig: versurâ] contracta resolvere aera. Reddere debita. Exsolvere sese.

Debitum accipere, die Schuld einbekommen.

Expensae tabulas transfodere puncto. Nomen et autographum expungere. Transacta debitione expungere nomen.

DE OBLIGATIONIBUS EX DELICTO ET DE FURTO.

Furtum, Diebstal.

Furtum manifestum, tacitum, pavidum, flebile, parvum, turpe, iniquum, nocturnum, latebrosum, infandum, nefandum, lacrimabile, impudens.

Fur, ein Dieb.

Praedo trifur. Furis avara manus. Sector zonarius. Autolycus. Latro pessimus. Furcifer qui cruce pendet. Effractor. Malefida cohors, alienas opes surripiens nocte silente.

Fur callidus, nocturnus, malus, avarus, vetulus, tacitus, trepidus, vagans, repax, crudelis, turpis, trifurcifer, improbus. Noctu, de nocte vagans. Rapienda. Furti causa [orig: causâ] iussus se removere solo patrio. De nocte veniens, fenestras iungit, et clausas reserat fores usque doloque. Captans aliena. Tempore qui noctis tota [orig: totâ] regione vagatur insidians opibus aliorum. Malefida cohors nocte silente alienas opes surripiens. Nequam, carnificis laqueo iugulandus. Quo nusquam quisquam furacior, ut non Autolyco fuerit tam piceata manus. Nummos fracta [orig: fractâ] qui furripit arca [orig: arcâ]. Audaci ferens non rapienda manu.

Autolycus.

Autolycus fallax, furax, furtum ingeniosus ad omne. Alipedis de stirpe Dei versuta propago.

Furari, stehlen.

Facere furtum. Subtrahere, surripere, subducere. Fraudare aliquem re. Involvere quid. Compilare opes alicuius. Effracta [orig: Effractâ] nummos arca [orig: arcâ] fur callidus aufert. Est piceata manus.

Abigere pecus, Viehe stehlen.

Agere a stabulis. Vertere praedas. Surripere. A stabulis avertere praedas. Abstrahere boves. Rapere praedas a stabulis. Rapere armenta stabulis. Occultare abactos boves. Amovere boves per dolum. Adimere, petere pecus.

Assuesci furtis. Depopulare greges. Polluere locum furto. Praedones agunt boves. Populatrices catervae infestant. Praeda petitur. Armenta abducuntur stabulis.

Sacrilegus, Kirchendieb.

Templi violator. Qui, quae sacra Deo, furtim contrectat et aufert, hunc rapit ad iustam carnificina necem.

Spoliare templa, Kirchen berauben.

Spoliare Deos, sedem Iovis, auro templa. Rapere suspensa focis insignia. Diripere aras. De sanctis diripere serta focis. Aris non parcere. Templis avellere dona. Ferre craterasque focosque. Sacrilegas templu sentit manus. Spoliantur templa. Rapiuntur delubra. Egeritur templis praeda Deorum. Egeritur gaza. Eruitur templo census. Tristi spoliantur templa rapina.

DE LATROCINIO.

Latrocinium, Strassenrauberey.

Latro, Strassenräuber.

Latro infestus, peregrinus, conductus, insidiosus, cruentus, grassans, insidiator, funestus, sceleratus, nefarius, saevus, scelerosus, astutus, furiosus, sollicitus, sanguinolentus. De nocte surgens, ut homines iugulet. Qui praedas agitat, nequitiam luit ferro, fune, rota [orig: rotâ], rogo. Sternens, faciens funer a in occultis viis Occultos calles et caeca viarum insidens, vita pariter ac auro spoliatur. Accumulans, augens raptas opes. Viatores capiens, infestans. Insidians viatori. Qui praedam per nemus omne facit. Praedando vetitas qui quaerit opes.

Praedo, Rauber.

Pirata, Meer- oder Seerauber.

Pirata pavidus, vagus, infestus. Qui medio profugas venatur in aequore puppes. Qui male quaerit opes. Agili peragens freta caerula remo.

Praedae, Raub.

Praeda petita, sperata, ventura, propinqua, oblata, reperta, capta, captiva, rapta, comprensa, digesta, nova, novella, recens, facilis, tuta, dis, maior, maxima, immanis, ingens, multa, lata, plena, onerosa, genialis, inclita, mitis, opima, benigna, dignissima, in vidiosa, Tyria minor, exigua, brevis, vilis, tenuis, humilis, quantula, inanis, ultima, iacens, rebellis, fera, misera, sordida, barbara, nefanda, cruenta, feralis, relicta, proiecta, reiecta, adempta, semesa, fugax, cessans, nulla. Seposita triumpho. Dilacerata feris. Nans sub gurgite. Non habens eventus bonso.

Spolium recens, ademptum, armentale, amplum, altum, insigne, nobile, memorabile, regium, superbum, vivum, minax, turpe, infelix, lacrimabile, livens, rigidu, arsurum. Sordidum tabo.

Spolia capta, rapta, direpta, fulgentia, hospita, innumera, improba, hostilia, cruenta, fracta, fixa, ultima. Pendentia tectis.

Rapina subita, manifesta, vaga, ingens, perpetua, laga, magna, uberior, sacra, dulcis, grata, mollis, apta, cupida, avida, praematura, nocturna, aequorea, saeva, hostilis, tristis, infanda, dira, obiurata, Diomedaea, proterva, celer. Parata caede.

Exuviae hostiles, virgineae, duces, superbae, graves, dites, omnes, veteres, agrestes, informes, feroces, crudeles, positae. Quaesitae magnis viribus. Auro rigentes. Impressae auro. Direptae viris.

Praedari, rauben.

Petere praedam. Quaerere, sperare praedam sanguine. Imminere praedae. Nuncisci, agere praedam. Rapere. Diripere opes, auferre. Crescere rapinis. Abstrahere secum praedam. Vivere rapto. Ex rapto, de rapto vivere. Hominum gaudere cruore. Vivere rapto, semperque recentes convectare domum praedas.

Spoliare, berauben.

Viduare rebus suis aliquem Spoliare hostem telis. Spoliare membra armis. Spoliare vinctum, cadaver. Detrahere arma. Praedae et spoliorum ardere amore. Petere exuvias et spolia. Detrahere loricam. Armis nudare iacentem. Potiri spolio, spoliis, armis. Praeda [orig: Praedâ] spoliisque potiri. Ferre se in captivo auro. Spolia ampla referre. Arma referre humeris. Rapere praedam, arma. Diripere spolia. Populari. Vi populare. Depopulare. Exuere armis. Gerere spolia humeris. Convectare, asservare, ducere, portare praedam. Exuvias indutum redire. Insignem spoliis ingredi. Exsultare spoliis ademptis. Ovare spolio, et gaudere peritum. Congeritur vestis captiva. Spoliis opimis se onerare.

PROPRIA LATRONUM.

Cacus, Latro in Italia.

Caci mens furiis effera. Horrendum Tiberino gurgite monstrum. Aventinae timor atque infamia silvae, non leve finitimis hospitibusque malum.

Cacus ferox, ferus, immanis, rapax, semifer, semiferus, semihomo, flammigena, raptor, trux, trucusentus, dirus. Ferox viribus. Silvarum tremor. Spirans ignibus. Ore vomens ignes. Vomens incedia. Cui monstro Vulcanus erat pater. Cuius erat monstri Mulciber ipse pater. Cui villosa setis pectora. Flammas oculisque atque ore vomens. Qui suo mactatus in antro proditus

inclusae ore bovis periit. Per tria partitos qui dabat ore sonos. Qui, ne certa forent manifestae signa rapinae, averfos cauda traxit in antra boves. Qui tacita [orig: tacitâ] fraude solebat ducere non recta boves in antra. Qui traxit eversos in sua tecta boves. Qui Aventinos maculavit Qsanguine colles. Qui Herculeae periit verbere clavae. Cui dira erat facies. Qui Aventinam sanguine tinxit humum.

Cercyon, Latro apud Eleusin.

Cercyon cruentus, crassans, infestus, sanguinolentus. Cuius letum vidit Cerealis Eleusis. Corpora cuius vidit pereuntia Ceres vultu laeto. Qui periit Thesea [orig: Theseâ] manu.

Procustes, altro in Attica.

DE PERCUSSIONE ET VULNERATIONE.

Percussio, ein Schlag, Streich.

Ictus citus, incitatus, subitus, rapidus, adversus, apertus, monstratus, iussus, primus, unus, validus grandis, magnus, ingens, fortis fortior, gravis, continuus, densus, creber, innumerus, alternus, fraternus, flammeus, vastus, durus, vesanus, caecus, dirus, barbaricus, pulsans, vibrans, sonans, resonus, clarus, crepitans, attentus, certus, penetrans, acerbus, cruentus, letalis, letifer, cognatus, muralis, incautus, pronus, obliquus, suspensus, incertus, dibius, in validus, cassus, frustratus, vanus, ventosus, languens, hebes, exiguus, ratus, gratus, horrisonus, insanabilis. Non opinus, non levis, non sufficiens, non haesurus. Veniens a vertice.

Verber tenue, laudatum, auditum, lentum, gemmatum, alternum, densum, multum, crebrum, assiduum, tectum, tortum, contortum, intortum, excussum, sanguineum, cruentum, crudele, saevum, Tartareum, crudui, surdum, inane, subductum, scindens corpora.

Plaga recens, nova, novissima, data, magna, alta, nefanda, afflans, fervida, atra, minor, vetus. In pectora stridens.

Verberare, einen schlagen.

Everberare. Diverberare ferro. Ferre verbera, plagam. Domare, saevire verbere. Pulsare manu, ictibus. Percutere, ferire, impetere gladio. Ingerere ictus. Incutere colaphum. Caedere ferro, pugnis. Rumpere gutture, pugno. Inicere manus. Sauciare unguibus ora. laedere manu. Fuste coercere. Ingeminare ictus. Fuste caput lumbosque dolare. Illidere

quid fronti. Insonti alicui stricto colaphos infringere pugno. Os alapa [orig: alapâ] dolare alicui. Conficere pugno. Impetrare aliquid ferula [orig: ferulâ]. Ingeminare tax tax. Fustem patronum suppetias pugnis ire iubere suis. Rumpere loris. Baculo dolare tenaci. Lacerare aliquem urente verbere. Crudeli verbere terga lacerare. Denso verbere concutere, et dura [orig: durâ] cuspide torquere. Addere verberibus verba, gravius ferientia. Eques insano verbere equum vexat. Verberibus mactantur terga nefandis. Leve delictum mortifero punitur verbere. Ferrea incutere verbera. Repetita suis percussit tergora palmis. Nunc dextra [orig: dextrâ], nunc sinistra [orig: sinistrâ] ictus ingeminare. Utraque [orig: Utrâque] manu terga dolare, domare. Opplere flagris praegnantibus. Occupare os. Involare in faciem falcatis unguibus. Everbis ad plagas ire. Intorquere flagrum. Non requiem pugnis dare, nec pausam ictibus ullam, nec votis aures, fluidove irata cruori lumina. Quatere fustes per terga, per armos. Verbere terganotare. Quatere flagello, ingeminare hastis ictus. Exercere manum, ferulas, fustemque in aliquem. Ora manu, ferula [orig: ferulâ] tergora, fuste caput dolare. Uti saevitia maiori. Affligere profuso crine pavimenti colla proterva solo. Acerbare verbera verbis. Occupare os alapis, et instare iniquum. Sesqui pedem longo fuste dolare cpaut. Verbera dira sonant. Ora sunt digitis livida. Assurgit dextra et fert plagam. Duro crepitant sub verbere malae. Saevit nuda manus vice teli.

Verberari, geschlagen werden.

Terque quaterque manu percuti. Densis ictibus mactari, oppleri. Crebris excipi verberibus. Crebra pati verbera. Fecundos plagarum excipere imbres tergore calloso, non ignorata calonis praemia, quis [orig: queis] hodie cum venatoribus est res. A colaphis tuber habere caput. Plagas vicissim vultibus excipere. Den asatum plorare. Multum ore eiectare cruorem crassum, mistosque in sanguine dentes. Paucis cum dentibus reverti. Ore exossato nulli intellecta quiritari. Elisi dentes saniesque cruoris ferme intercludunt, animam vocisque meatum. Non sunt sine verbere lumbi.

Reverberare, wieder schlagen.

Flagra referre. Repellere plagas. Depellere verbera. Referire Pari saevitia tumidos animi contundere fastus

Vulnus, Wunde.

Vulnus novum, novatum, praesens, notum, spectatum, primum, peractum, crudum, oblatum, obvium, insixum, gressum, impressum, acceptum, grave,

intellectum, auditum, certum, retentum, petitum, iustum, pulchrum, sacrum, regium, subitum, incertum, clausum, caecum, occultum, suspensum, obliquum, adversum, vicinu, longum, longinquum, repetitum, iteratum, numerosum, crebrum, multum, centenum, diversum, alienum, proprium, mutuum, alternum, fraternum, punctim factum, nudatum, foedum, inhonestum, triste, flebile, miserandum, miserabile, deploratum, anxium, tremebundum, inane, inerme, anhelum, acerbum, asperum, grave, durum, magnum, maius, ingens, vastum, immane, longum, continuum, laceratum, truncum, altum, imum, arduum, laxatum, rescissum, hians, patulum, calidum, fervens, aridum, cruentum, fluens, manans, undans, largum, nigrum, atrum, pallens, infestum, malum, Martium, saevum, verum, letale, letiferum, mortiferum, fatale, immedicabile, impium, crudele, vetustum, antiquum, fecundum, purgatum, lenitum, siccum, parvum, minimum, leve, tenue, angustum, nullum, securum, unum, inconsolabile, formidabile, biulcum. Non pudendum, non exspectatum, non unum, non leve, non simplex, non reptendum, non medicabile, nondum coiens, Quod stridet adhuc. Factum modo. Cuspide factum. Sub casside clausum. Alte adactum. Geminatum venenis. Aequaqtum membris. Patens in pectore. Quaerens requiem. Nec grave vulnus erat: sed rupti vulnere nervi deficiunt. In corpore unum erat omnia vulnus.

Penetrare, durchdringen.

Penetrare quid, per quid. Transire per clypeum. Clypei subire per oras. Per quid abire. Perrumpere. Pandere viam per quid. Transvolare, pervolare. fugere per quid. Perforare, tanscurrere. Moliri viam per quid. Transverberare ictu. Tranfigere ictu. Scindere, perfringere. Loricae recludere oras. Solvere vincula. Obstantia pellere.

Vulnerare, verwunden.

Vulnerare ense, ferro. Dare vulnus cuspide. Dare vulnera. Vulnera addere vulneribus. Dextra ensem adigere per pectora. Vulnera ferro geminare. Gladio perstringere, transfigere pectus. Multa vibice flagellare. Alter in alterius saevit praecordia ferro. Pandere anhelas pulmonum latebras. Arcanas cordis rimari cuspide fibras. Corpora multo vulnere foedare., Facere vulnus, vulnera. Ferre vulnus. Violare ferro, vulnere. Congeminare vulnus. Ferre hasta, ense,

cuspide. Miscere vulnera. Occupare gladio. Perstringere femur. Figere pectus. Excipere succiso poplite. Sub aure relinquere ferrum. Distringere vulnus, vulnere. Laedere vulnere. Facere saucium. Haeret in corpore ferrum. Cuspis distringit. Sagitta haeret tergo. Vulnus stridet. Hasta perforat inguen. Telum haeret ossibus. Telum stat in corpore. Vulnus adigitur alte.

Vulnerari, verwundet werden.

Pati, accipere, sentire, tenere, gerere, habere vulnus. Vulnera ferre, pati. Ferre vulnus ab aliquo. Vulnere esse saucium, tardum. Vinci vulnere. Inhonesta tergo vulnera accipere. Pestiferum vulnus alere. Vulneribus lavit ater corpora sanguis. Infixum stridet sub pectore vulnus. Haeret sub gutture vulnus. Specus atri vulneris undam reddit spumantem. Patet in pectore vulnus. Ad costas stat alto vulnere mucro. Vulnus dedit anguis Orestae. Ingrato [orig: Ingratô] laesit leo perfidus ore magistrum. Accepto cum vulnere tardior ibat. Totus plagifer. Vulneribus confici.

Vulneratus, verwundet.

Confossus vulnere multo et positus inter confinia extremae vitae. Gravi vulnere saucius. Cuius facies tota madet imbre sanguinis. Funesto Petrus saucius ense cadit. Vulneribus defatigatus. Variis consauciatus modis. In quo nullus est locus sine vulnere. Laniatus corpore toto. Cuius haesit in corpore vulnus. Heu! pation telis vulnera facta meis. icta gravi telo, confossaque vulnere mater. Ob patriam pugnando vulnera passi. Pugnis laceratus. Atroci vulnere laesus. Immodicis stans ictibus exsternatus. Cuius dimidio videas toto certamine vulnus, atque alias solito facies, et hiantia ruptis labra genis, plenos oculorum sanguine pugnos. Qui remeat tumido non observandus heriles ore domos.

Obligare vulnus, eine Wunde verbinden.

Ligare vulnera. Fovere manu vulnus. Refovere vulnera. Vulnera siccare lymphis. Premere vulnera manu. Curare vulnera. Fomenta parare. Ferre opem vulneribus. Lavare vulnera. Abluere vulnera lymphis. Mulcere vulnera sucis. Herbarum sucis ungere vulnus. Admotis herbis animam sustinere.

Sanare vulnus, eine Wunde heilen.

Tollere, sedare, levare vulnera. Medicari cuspidis ictum. Morsus arte levare. medicas manus adhibere ad vulnera. Compescere ferro. Latebram

rescindere teli. Ense secare vulnus. Vulnus coit. Vulnus ducit cicatricem, consenuit.

Refricare vulnus, die Wunde wieder neu machen.

Novare, renovare, retrectare, contrectare vulnera. Agitare, vexare, rumpere vulnera. Cicatrix redit in vulnus. Vulnus rescinditur, recrudescit.

Cicatrix, eine Narbe.

Cicatrix rupta, manifesta, foeda, numerosa, vetus, plana, lurida, sublurida, marcida, obducta, recrudescens; signata mente. Mox eruptura. Tectura vulnus. Male sana. Antiqui vulneris conscia.

DE CAEDE.

Caedes, Todtschlag, Mord.

Occisio, occidio. Internecio. Interemptio. Trucidatio. Iugulatio. Strages virorum iacentum. Acervus coedis, stragis. Cumulus caedis, Virorum. Turba cadentum. Corproa caesorum virum [orig: virûm]. Caedis mortis imago. Caedis cupido, crimen. Rabies caedum. Sitis sanguinis. Ruina. Funera. Cadavera. Tempestas. Sanguis prorupti, effusi, stagnantis fluminis instar.

Caedes recens, nova, inchoata, prima, futura, propinqua, media, facilis, mutua, alterna, gemina, diversa, assidua, solita, merita, optata, votiva, sollennis, sacra, nocturna, feminea, humana, popularis, hospitalis, cognata, fraterna, materna, avita, civilis, regia, clara, autdita, ostensa, tepida, optima, acerba, dura, miserrima, miseranda, multa, magna, ingens, peracta, immensa, larga, acris, vasta, profunda, inexpleta, inexhausta, innumera, numerosa, nimia, referta, mixta, permista, confusa, conserta, facta, peracta, refuga, sanguinea, saeva, furialis, impia, dira, infanda, nefanda, scelerata, cruenta, funesta, funera, feralis, letifera, atra, hostilis, fera, effera, ferina, abluta, non parva, non larga, non multa. Digna nomine. Ubi pavor ubique, et plurima mortis imago. Stagnant immensa cruore corpora. Hinc cruor: hinc caedes, mors propiorque venit. Cruor, caedes agros inebriat.

Nex proposita, intenta, iussa, debita, matura, coacta, paterna, \fraterna, alterna, gemina, magna, misera, tristis, gravis, dura, indigna, nova, audita, saeva, perfida, Stygia, rubens, horrida, cruda.

Homicida, Todtschläger, Mörder.

Percussor. Profusi sanguinis auctor. Dignus qui pessum sanguine rursus eat. Qui feriens hominem, ferro meret ipse feriri.

Occidere, Todtschlagen, umbringen.

morte. Dedere morti, leto, neci. Perimere leto, plagis, ferro. Interimere. Adimere vitam ense. Spoliare vita [orig: vitâ], lumine corpus. Ferre telum. Auferre animam, vitam. Eripere vitam, animam. Exuere anima [orig: animâ]. Morte necare. Exstinguere. Obtruncare. Obruere dextra [orig: dextrâ]. Donare leto. Immiti ense pectus transverberare. Hunc vorax intercipit ensis. Occidione caedere. Stratum confodiunt iaculis: gladios in viscera condunt, et tandem lacerum vultus [orig: vultûs], et mille recisum pectora vulneribus Plutonis ad antra remittunt. Morte merita [orig: meritâ] delere, mucrone vorare. Hispida letali perfodere guttura ferro. Letifero mucrone viscera scrutari. Celeri rimari viscera ferro. Latus ense bipartire. Istum sibi vendicat ensis. Demetere ense caput. Gelido terebrare pectora ferro. Perforat hostili lancea torta manu cientem bella. Neces miscere per fora, et per vias. Hunc vorax intercipit ensis. Spiramenta animi letali ferro abrumpere. Abrumpere lucem. Mactare. Sternere leto. Iugulare. Excipere, mulctare, perdere morte. Finire vitam ense. Mittere morti, leto, neci, ad umbras. Sub tartara mittere. demittere neci, Orco. Agere Orco, Stygias detrudere ad undas. Configere, transfigere cor. Transadigere costas. Sicam sub veste latentem expedire in gulam. Caeco aliquem ferire punctu, qua [orig: quâ] tendit publicus arte latro. Transfigere ferro. Exigere ferrum per ilia. Rumpere spiramenta animae letali vulnere. Multa dare milia leto. sternere ferro. Ensem iugulo demittere. Condere ensem pectore. Ensem in pulmone recondere. Transfodere pectora. Perforare ense latus innocuum rigido. Traicere guttur, pectora ferro. Ense ferire latus. Gladio pectus transverberare. Tingere mucronem iugulo. Latebras animae mucrone recludere. Animam rapere. Enecare. Eviscerare. Exanimare. Exuere orbe aliquem. Prorsus ad interitum dare. Tristi dare morti. Crudeli sanguine mactare. Dare alicui finem aevi. Dare funera maesta Incestare terram crudeli funere. Funestare. Aliquem exscindere stirpe sativi germinis atroci manu. Alicui animam cruciatu elidere acerbo. Exturbare, expellere animam. Obtruncare aliquem. Demittere corpora leto. Supposito iugulum mucrone resolvere. Tristi exscindere leto. Saevo transfigere pectora ferro. Crudeli caede perimere. Dare funera saeva ferro. Cervice ensem capulo tenus abdere. Finire alicui vitam ense. Ferro superare incautum. Dare stragis acervos. Edere funera. Trahere ad letum. Longa [orig: Longâ] morte necare. Ferrum per pectus adigere. Dare crudeli funera saeva manu. Multis implere

Facere caedem, Mord begehen.

Committere caedem. Tingere caede manum. Tepefacere sanguine ensem, hastam. Plluere, lavare sanguine ferrum. Telum caede recalfacere. Cervice alicuius tingere ferrum. Facere acervos ense.

Parricidium committere, die nechsten Bluts-Freunde ködten.

Occidere, iugulare patrem. Perimere parentem dextra [orig: dextrâ]. Perimere matrem. Fieri parricidam. Tingere manus paterno sanguine. Ire ferro in cognata pectora. Lacerare parentis ora. Uterum maternum in vadere. In iugulo matris ferrum tepefacere. Meditari vulnera natis. Maculare dextram cognato sanguine. Commaculare manus natorum sanguine. Condere gladium pectore fratris. Natorum sanguine ferrum tingere. Necare fratrem.

Occidere et occidi simul, zugleich ködten, und ertödtet werden.

Perire alterna [orig: alternâ] manu. Perire per mutua vulnera. Fieri pares in vulnera. Pati alterna vulnera Cadere per mutua vulnera. Pari occumbere nisu. Ruere suis viribus. Pereundo perdere. Fati sorte iacere pari. Caeduntque, caduntque, alternique animas saevo in mucrone reliquunt. Telum intorsit, et una praedam, animamque simul victori victor ademit.

Occidi, umgebracht, getödtet werden.

Cadere manu, ictu, ense traiectum. Pati necem. Occidere a quo, dextra [orig: dextrâ], scelere. Procumbere caede. Invisam efflare vitam sub acerbo funere. Hunc hosticus ensis dedit neci. occumbere dextra [orig: dextrâ], ferro. Oppetere dextra [orig: dextrâ]. Procumbere vulnere, terra [orig: terrâ]. Perire ense, cuspide. Animam per vulnera reddere. Exhalare vitam vulnere. Expriare animam confixum. Praebere iugulum. Tepefacere ensem. Mori ab ense. Ense, manu, ferro alicuius iacere. occumbere mortem, morti, morte. Sanguinolentus it sub terras. Manus perdit. Dat dextera leto. Dextra aufert animam. Per latus it gladius. Latus haurit ensis. Descendit in ilia ferrum. Mucro intrat pectus. Transit praecordia hasta. Vis animam Iucta [orig: Iuctâ] exturbar atroci. Traiecto iacet iste per ilia ferro.

DE VENEFICIO.

Venenum, Gifft.

Venenum Nigrum, atrum, livens, tetrum, rutilum, udum, liquidum, gelidum, tacitum, arcanum, coctum, mixutm, immixtu, stritum, sparsum, effusum, infusum, haustum, potum, furtivum,

hilare, placidum, somniferum, fluctuans, spumans, vipereum, Colchum, Colchicum, Lernaeum, Lerniferum, Scythicum, Gorgoneum, Thessalicum, Thessalum, Arcadium, Nesseum, Marsum, femineum, maternum, patrium, multum, crassum, largum, innumerum, cerum, promptum, velox, tumidum, conspirans, ardens, fervens, siccum, tabificum, validum, noxium, impium, saevum, crudele, dirum, horrendum, portentificum, letale, deprensum, dubium, sacrum, periens, invalidum, raptum, torpens, hesternum, vetus, soporiferum, piceum, liquidum, glaucum, indomitum, formidabile. Decoquens membra. Crine fluens depexo. Dulci sub melle latens. Humectans terras. Occupans artus, Sensum premens. Frigens ab ore. Lectum Ponto. Late tollens, inflans. Inficiens venas.

Vinus Herculeum, lunare, coactum, malum, grave, nocens, edax, pestiferum, furiale, tinctum, tinctile, lentum, futile, acre, mortiferum.

Venenare, vergisften.

Effundere venena. Perfundere sanie et veneno. nquinare venenis. Aspergere virus pecori. Inficere tabo, tabe Lacus corrumpere. Ungere tela. Ferrum, calamos armoare veneno, saevi felle veneni. Macnlare tabo. Illinere veneno. Inspirare venenum. Agere contagia late. Praevitiare. Polluere afflatu. Spiritibus fauces rumpere. Vomere virus. Tabe necare veneni. Inspirare venenum morsibus. Necare hablitu, afflatu. Haltus inficit. Venenum in vadit, aspergine fingit. Spiritus saniesque manat ore. Saevit in praecordiis venenum. Corpore virus edit. Ora, membra fluunt tabo. Lues implicat offibus ignem. Pars trahitur sincera. In viscera labitur malum. Totum pererrat malum. Sub dulci melle venena latent.

Veneno tollere, mit Gifft vergeben.

Inficere pocula. Miscere venena manu. In exitium miscere aconiton, aconita. Tractare venena. Miscere toxicum, non fida pocula. Aconita parare. Dare aconita, partem cicutae. Porrigere aconita. Sternere, perdere, interimere veneno. Dextera inficit pocula sucis. Maturare sua fata venen o fatali. Vitam foedo rumpere veneno.

Veneno perire, durch Gifft umkommen.

Bibere virus, sucos cantharidum, pocula cum felle. Combibere venenum corpore. Haurire venena. Ducere venenum potione. Sumere venena in manus. Accipere cicutam. Occumbere veneno. Iacere exstinctum venenis. Sitis est mihi venenorum. Aconita bibuntur. Felle cruore vipereo infectus cadit.

DE SCORTATIONE.

Stuprum, Hurerey.

Scortator, Hurenhengst.

Ganeo. Admissarius. Stuprator. Virginiperda. Foedae libidinis auctor. Scortis incumbvens.

Meretrix, eine Hure.

In quaestu pro meretrice sedens. Flos meretricius. Cui venalis corpusque pudorque.

Meretrix blanda, arguta, tibicina, avata, periura, discuneata, formosa, obscena, cellularia, diobolaris, sordida, blitea, lasciva, perfida, adultera, Nonaria, alicaria, blandiloqua. Plena dolis. Quae cuiusvis subrepit amori. Blandis plenissima verbis. Quae miseras iusso corpore quaerir opes. Quae fatuos amantes in mala coniectos non numeranda necat. Dulcior Hyblaeo cuius est oratio melle, et superat dulces lingua petula favos. Suaviafallaci quae gutture verba perorat. Gressibus incertis a recto tramitra vitae errans. Ore sciens blando mollia verba loqui. Inhians rebus iuvenum. Mores exosa pudicos. Quolibet incautos flectere docta viros. Struens intus insidiasque foris. Ruens in scelus et quodvis turpe opus. Quae geminis iuvenem complectitur ulnis. Fucatis fallere docta dolis. Retia corde gerens. Incauti cuius laqueis capiuntur amantes. Quae illecebris in vitat amantes. Cuius ignavos vincula dura ligant. Quovis, vili, exiguo, parvo, certo cuivis mercabilis aere. Abiecto effrena pudore. Cui nulla modestia cordi.

Scortum vestitum, devium, febriculosum, libidinosum, turpe, meritorium, salax, pressum quasillo. Turpi latens, latitans fornice. Suavia garriens.

Domina amans, potens, fuperba, emax, rapax, mitis, iniqua, dura, fallax, lusca, infamis, meretrix, nota, nova, relicta. Quae castum amisit polluto corpore florem. Cuius mens flammis agitata libidinosis.

Scortillum, eine junge Hure.

Quaestus meretricius, Hurengewin.

Prostare meretricem, eine Geld-Hure seyn.

Prostare pretio. Prostituere se corpore. Prostitui. Prostituere faciem lucro. Veneri servire. Locare noctes. Venire locandam. Poscere quem munus, munera. Poscere noctem munere. Poscere gemmas pretium stupri. Petere lucra. Poscere nummos, aurum, aera. Exigere pretium. Esse venalem ad munus. Corpore quaerere opes. Emi donis. In quaestu pro meretrice sedere. Vulgare corpus. Pretium pro nocte pacisci. Spoliis gaudere amantis. Vendere amorem, formam. Venerem quod iuvat. Ponderare sinus amatorum. Stat meretrix certo cuivis mercabilis aere. Venale corpus exhibens.

Stuprare, eine Jungfrau schwächen.

Parare, comparare, afferre vim. Rapere pudorem. Castos violare pudores puellae. Devirginare. Depudicare. Eripere virginitatem. Tentare sacratam puellae vitam. Virgineum nomen adimere. Rapere, auferre virginitatis honorem. Facere matrem. Adimere virgineum nomen. Virgineam solvere zonam. Spolium pudoris, virginitatis habere. Praemia alicuius virginitatis habere. Recingere zonam. Virgo stuprum patitur. Vim patitur virgo. Virgo libidine corripitur alicuius. Virgo libat virginitatem et zonam cui.

Leno, Hurenwirth.

Leno avarus, insidiosus, impurus, versutus, perfidus, cautus, importunus. Defossus verbere terga. Pernicies iuvenum. Hostis pudoris. Exitium iuventutis.

Lena, Hurenwirthin.

Lupanar, Hurhauß.

Lupanar dilectum, spurcum, commune, immundum. Calidum centone. Stupris exposta lupanar ibis ad immundum. Abscondere se in putidum lupanar.

PROPRIA MERETRICUM.

Lais, meretrix Corinthia.

Lycoris, meretrix Romana.

Thais, meretrix Attica.

Thais impudica, infamis, turpis. Pestis epheborum. Pernicies fundi. Multis abusa procis. Vendens pudicitiam suam.

Spurius, Hurenkind.

DE ADULTERIO.

Adulterium, Ehebruch.

Thalamus duplex. Partita foedera lecti. Furta tori. Furtiva voluptas. Furtum Veneris. Furtivi lecti foedera.

Adulter, Ehebrecher.

Adulter novus, callidus, sapiens, dulcis, nocturnus, cultus, nitidus, praetexatus, temerarius, turpis, obscenus, secretus, spurcus, impurus, sordidus. Arcano qui connubialia iura vertit adulterio. Coniugii fidem furtis violans. Hortum alterius uxoris irrigans. Adhaerens coniugio illicito. Socialia foedera rumpens. Qui huc illuc temerarius errat. Concubitu alieno pollutus. Potens vitio. Concubitu tragico pollutus. Perfusus sanguine. Impatiens morae. Maritam qui temerat Venerem, casta iura tori legitimi. Qui semen amoris in agrum alterius spargit, quod in ipsa putreat vulva [orig: vulvâ]. Laedens casti iura statuta tori. Violans sacra iuta tori. Socii rumpens sacra foedera lecti. Castum commaculans torum. Socialia foedera rumpens. Non servans iura tori. Marita frangens foedera. Prono furtiva toro qui somnia carpit. Legitimi temerans foedera cubilis. Qui violat rupta [orig: ruptâ] iura marita fide. Sancta tori violat laesis qui iura maritis.

Adultera, Ehebrecherin.

Adultera turpis, mala. Alterius cupiens esse marita viri. Infandis furtis quae polluit illud legitimi vinclum connubiale tori. Non contenta viro proprio, quae vendit amores et legere alterius non sua poma solet.

Moecha abducta, fastuosa, damnata, famosa, putida, bustuaria, pauper, comica, Zelotypa. Erythraeis perlucida lapillis.

Adulterari, Ehebrechen.

Solvere foedus coniugiale. Transilire ius connubialis lecti. Coniugii fidem frangere. Turpiter ista virum cognovit adultera virgo. Ausus es hospitii temeratis advena sacris legitimam nuptae sollicitare fidem.

Facere adulterium. Dedere adulterio se. Moechari. Non carere labe adulterii. Peccare in uxorem alicuius. Uxorem alicuius corrumpere. Adhaerere uxori alicuius. Concumbere cui. Vetitos sollicitare toros. Legitimam nupae sollicitare fidem. Capi pellice. Venerem temerare. maritam. Temerare cubile, lectum alicuius. Castum contemerare, commaculare torum. Thalamos violare pudicos. Fallere iura tori. Externa [orig: Externâ] Venere socialia foedera laedere. Incesto delinquere amore.

Concubitus moechae sequi. Sectati matronas. Permolere uxores alienas. Cupere ignotum torum. Ardere facie ancillae. Peccare adulterio. Ite sub amplexus alieni coniugis. Suscipere alios amores. Fallere virum. Velle alium virum. Iacere in complexibns servi. Alios requirere amores. Temerare foedera lecti. Nuptas fallere. Rumpere sociale foedus. Solvere foedus coniugiale. Violare mariti iura, thalamos. Non servare iugalia iura. Genus incertum facere. Legitimos destruere, deserere toros. Sacra marita polluere. Non legitimo iungere amorem foedere. Bene compositum sollicitare torum. Sollicitari procis. Tendere retia lecto. Non servare tori socii pia foedera.

DE RAPTU MULIERIS.

Raptus mulieris, Entführung eines Weibes.

Raptor, der eine entführet.

Repere mulierem, einem sein Weib wegführen.

Ducere in suas sedes. Patriis abducere ab oris. Aliquam thalamo alicuius abducere ad arces aliquas. Puppe reportare. Per freta navibus trahere.

DE INCESTU.

Incestus, Blutschande.

Flammae impii amoris. Insanae flammae furor. Ignes nefandi. Concubitus nefandi matris. Torus nefandus. Incestus Thalmus. Nox nefanda. Thalamus patris scelestus. Concubita matris. Nomen conivis mixtum. Facinus.

Incestuosus, ein Blutschänder.

In cestus impia [orig: impiâ] face. Incestificus. Obscenus. Funestus. Impiatus facinore. Male dilectus sorori. Nubilis amore fratris. Incestificus germanae matris adulter.

Incestum committere, Blutschande treiben.

Venerem cum fratre mariti iungere. Esse patris adulteram, pellicem matris. Patria succendi senecta [orig: senectâ]. Thalamum in vadere natae. Polluere foedus naturae vetito concubitu. Accipere obsceno sua viscera lectu. Nati violare cubile. In gremium nati mingere. Thalamos incestare novercae. Coire privigno. Concumbere cum matre. Tentare vincula matris. Patrium tentare cubile. Implere parentem. Generare sibi ipsi fratres. Vertere naturam. E patris et gnati thalamos miscere. Scelerare penates.

DE IUDICIARIO PROCESSU.

Iudicium, Gerichte.

Urna iudicis posita, versata, annua, capax, divina, Gnosia, inferna, dira, immitis, iniqua, crudelis, una, dura, minans. Quaerenda foro.

Dicasterium, Hoffgericht.

Hoc ad iudi cium, supremum nempe tribunal, causa, foro decisa prius, devolvitur omnis; seu sit civilis, seu sit cum crimine iuncta. Haec, bene, scilicet, an sit definita priore iudice, vel secus inquirens ut iudicet ultra. Civilis vero, fuerit si vindice notus dignus, ut expendat processum, iure ne factus, an secus, approbet, aut rescin dat iuris ad aequum. Hic citra errorem, qua [orig: quâ] quidvis lege nefasque fasque sit inquirunt, causarum examina pensant: componunt lites, quzaevis certamina sistunt, post ut decisas causas non audeat ullus iudex ceu dubias iteratae appendere lanci. Curia ab hac summa non appellatio fiet ad regem nisi duntaxat, qui forte remittat poenam, vel crimen tollat, vel mittiget illud.

Adsessor Dicasterii, Beysißer im Hossgerichte.

Adsessor Dicae, clara Salana, tuae. Consultus Saxonici Ducis, ]Lycei, curiaeque Ienensis Antecessor. Assessorque gravisque perspicaxque, scabinusque peritus atque causis aptus litigiisque finien dis, et lance Eunomiae, aequilibrioque exactequeve cateque ponderandis.

Curia suprema, Cantzeley.

Grammatophylacium. Haec collegia sunt oracula iuris et aequi, rectique palaestra.

Iudicium Appellationum.

Maxima curia Dresdae, res agitans summas, quas iudex nemo secundum audeat, ut dubias, iter atae appendere lanci. Iudicium purum.

Consistorium Dresdense.

Quod Dresdae magni per Saxonis orbem dirigit sacrum relligionis opus. Dresda sacro dicit qua pia iura foro.

Forum. Gerichtsstadt.

Forum, arduum, trinum, verbosum, clamosum, litigiosum, fremens, insanum, raucum, timens, triste, intentum, ingratum, novum, medium, contemptum. Turbidum quaestu. Litibus orbum. Iustitio clausum. Quod pallere reos cogit sontesque timere.

Tribunal. Richterstuel.

Tribunal sublime, altum, geminum, laetum, turpe, iuridicum, celsum, tremendum, rigidum.

Iudex. Richter.

Iudicis arma gerens. Quaesitor conspicuus in solio. Cui sunt dubii credita iura fori.

Iudex selectus, legitimus, placidus, magnus, multus, centenus, gravis, notans, iniquus, infestus, saevus, mutatus, ingratus,

corruptus, pellitus, fessus, humilis, durus, malignus, aequus. Bonus atque fidus. Tenens sellam iudicis, et rigorem sceptri sciens onerare poena [orig: poenâ] sontes. Iudicio premens miseros violenter iniquo. Vultu atque ense severus. Solliciti terrens pectora maesta rei. Qui leges sine lege recoctas in tenebris promissa forensibus oblita fumis, irato vitat cane peius et aspide. Qui poenis onerare nocentes, exonerare pius debet. Qui ambiguae sufflamina ponere litis lege iubet lata [orig: latâ]. Qui citra errorem, qua [orig: quâ] quidvis lege nefasque fasque sit, inquirens causarum examina pensat. Tribunali insidens, damnare noium. Faciens, ventilatis partibus incubet lex talionis. In iudicio residens non censor iniquus; non avertens aures a causa pauperis. Ad Dices thronum res iudicans. Cuius iudicium est velut lapis Lydius. Aliorum gnomon, et regula. Cuius numquam delirat amussis.

Arbiter, Schiedemann.

Arbiter integer, severus, gravis, tetricus, terribilis, ingeniosus, peritus, iustus, incorruptus.

Arbitra, Unterhändlerin.

Commissarius, Unterhändler.

Iussus tricosae commissa negotia causae extricare acie promptae rationis et aequi. Propria cui laus est pacatas reddere partes, atque ope non magna magnas componere lites.

Iudex corruptus, bestochener Richter.

Qui obstructo gestat in ore bovem. Iudex exemptus. Qui veri pondera caeculus ad varias trutinae lances examinat. Iudex corruptus male verum examinans. Partem iniustam correptus munere, fovens. Cui persuasit funesta pecunia iustum vendere iudicium. Avia sectari venalia civibus auro iam dabat, versis in amara absinthia divum [orig: divûm] legibus, et rapidus captabat munera palmis; Cuius mentem evertunt munera, et lumina missis donis caecantur.

Iudicem esse Richter seyn.

Scandere tribunal. Premere ebur. Sedere in tribunali, et reddere iura. Regere populum dicendo iura. Dare iura viris legesque. Reddere, scribere iura. Iustitia [orig: Iustitiâ] frenare. Quaesitor sedet. Indocilem esse recti mutare tenorem, infami gerere impervia pectora lucro.

Arbitrum esse, Unterhändler seyn.

Componere lites, minas, aversos animos, foedera pacis, imponere finem pugnae. Conciliare animos, reges divisos coniungere. Contrahere animos hominum in unum Offerre se medium paci. Dirimere litem certamina, pugnas, proelia voce. Regere iratos. Venire medium. Incidere lites. Compescere tela. Solvere

litem. Certamina sistere. Litibus eripere implicitos. Finire litem. litibus addere finem. Capit discordia finem.

Iudicare, richten.

Decernere. Diiudicare. Facere iudicium. Ferre sententiam. Examinare, vindicare. Discernere lirem. Facere arbitrium de quo. Versare reos urna [orig: urnâ]. Solvere negotia fori. Decidere negotium. Quaesitor pertentat crimina. Suggestu residens cognoscit crimina iudex. Lis peroratur. Lites secantur iudice. Prudentis ventum est ad iudicis urnam. Res est iudicio non dirimenda meo.

Iustitium, Stillftand des Gerichtes.

Actio, ein Gerichts-Handel, Rechtfertigung.

Res, quae saepius acta fuit non uno iudice, cum patrocinio pars utraque iura fideli, erubuit de iure suo concedere parti. Dignus vindice nodus. Rerum nodi, qui vindice Iureperito sunt digni. Puteal, quae vexat ambiguae tot operta pericula rixae. Quaestio, suas aliquos quae iudice partes egerit.

Lis dubis, molesta, amara, tetrica, iniqua, atra, rapida, urbana, perorata, diiudicata.

Partes litigantes, die Partheyen.

Actor, Kläger.

Accusare, verklagen, anklagen.

Agere reum culpae, criminis, sceleris. Premere. Accersere culpae. Peragere ore reum. Facere reum. Sceleris damnare, arguere. Laedere crimine. Arguere sontem. Insimulare criminibus. Onerare nocentem. Inscribere sceleri. In quem componere crimen. Accersere crimine, criminis. Aliquid sub iudice poscere. Terrere criminibus. Pulsare crimine. Dicam dicere. Insequi et lite morari. Inendere litem. Inferre lites. In ius, ad iura vocare. Repere, trahere, ire in ius. Citare reum ore, voce. Trahere ad urnam iudicis. Querula [orig: Querulâ] aliquem ira multum accesare. Capitis citare. Mitia legitimo sub iudice bella movere sine sanguinis haustu. Arcessere culpae. Alicui dicam impingere. Falis querelis incusare.

Libellus, eine Supplication.

Reus, Beklagter.

Reus maestus, attonitus, pavidus, trepidus, sollicitus, pallidus, squalidus, miser, infelix, confessus, publicus, vetus. Pendens ligua.

Reatus, die Zeit, so lang einer angeklagt wird.

Fides publica, sicher Geleit.

Patrocinium, Vertheidigung.

Advocatus, Vorsprecher.

Patronus salutis. Trico. Hirudo fori. Agmina causidicae pretio venalia linguae. Damnosa fori crepitacula bruti. Leguleius, et hominum, legumque tortor, Mangones capitum fortunarumque togati. Vulturii, quibus os et frons est aerea. magni Iureperitorum opprobrium ordinis. Aurea iustisici nomina causidici. Qui pro consulti nomine Chrysophagi Cerbereique canis, Themidos cum labe mereri censent iuridici pulchra tropaea fori. Causis subveniens periclitantum. Qui linguam causis acuit, qui civica iura defensare parat. Qui capitale nefas operosa [orig: operosâ] diluit arte. Causas agitans Cicerone disertius ipso.

Causidicus raucus. Qui ufumos vendere solet iure spreto. Ore blatero forum fatigans. Qui solitus cunctis linguam divendere, remque intricatam facere, ut hinc aurum extricet. Stultorum genus immedicabile quoddam: latrator, tabulaque forensis, nummorum aucupium doctus, legumque tyrannus: aere patrocinium vendens: producere causas, et lites pendere diu, cui vindemia est. Litis amans. Clamosi gloria circi. Qui lingua causas acuit: qui civica iura respondere parat. Rixosi natus ad arma fori. Qui venditat improbus iras. Suspensa loquens suspectaque verba bilinguis, rem facere ut possit te pereunte Rei. Serens fraudes gutture avaro. Qui ferit ore dolos. Qui saeve nocentes liberat a poenis. Qui reos facundo protegit ore, dum facit in medio verba diserta foro. Pro trepidis parvo qui meret aere reis. Civica pro trepidis qui fert arma reis. Genus venale. Qui recti depravare tenorem aut odio: aut pretio vel ruditate solet. Vafri bonarum t ortores legum, qui litem ex lite reorum consuere, et lucro potius, quam iuris honori consulere edocti.

Rabula avarus, versutus, perfidus, latrator, nummivorus, vulturius. Qui spiritu et ore diserto ad omnem didicit volvere verba modum. Quisquis opinatur sat iuris habere peritum, si sciat in causis semilatina loqui. Quo causae poterunt victrices esse patrone.

Vultur togatus. Omnia ob aurum iura Deum [orig: Deûm] atque hominum ponens venalia. Qui se corrumpunt, et res, et iura clientum.

Agere causam, Sachen führen.

Agere causam, causas. Agere lege. Actitare causas. Litigare. Dare operam foro. Vocem movere foro. Sub iudice bella movere. Perferre fori lites. Exercere suas litibus artes. Vacare causis. Orare, exponere causam. Tenere causam sub iudice. Habere negotia. Lis est sub iudice. Fora fervent litibus.

Patrocinari, Beystand leisten.

Suscipere patrocinium, causam. Esse utilem trepidis viris. Auxilio esse reis. Adesse cui ad puteal. Tueri reos, causam rei. Tutari reos. Defendere causas. Protegere causam sontis. Pugnare pro causa. Ferre arma pro trepidis reis. Servare clientem. Agere causam clientis. Loqui pro quo. Acuere linguam causis. Sollicitis vendere verba reis.

Excusare, entschuldigen.

Excusare factum amore, erroris origine. Excusare crimen, nefas. levare alicui culpam. Defendere culpam, factum, delictum, crimen, facinus. Vendicare a crimine. Demere vitae crimina. Abolere dedecus. Tollere notas et dedecus. Detrahere errorem. Obumbrare crimen. Vitium verbis obvolvere. Absolvere quem culpa [orig: culpâ]. Culpa [orig: Culpâ] nocentem liberare. A culpa eximere. Si qua meis fuerint, aut erunt vitiosa libellis, excusata suo tempore lector habe.

Excusari, entschuldigt werden.

Defendi Loqui pro sua causa [orig: causâ]. Purgare factum. Excusantia dicere verba. Refutare dicta. Refellere crimen. Diluere. Obtendere causam.

Cliens, der einen Advocaten hat.

Cliens humilis, deiectus, sordidus, arduus, neglectus, ignarus, querulus, lassus, vetus, addictus, cultus, servatus.

Suspicio, Verdacht, Argwohn.

Suspicio tacita, clandestina, dubia, vans, simillima vero, firma, stabilis, vehemens, inhaerens, indigna, odiosa, turpis, caeca, infirma, minima, falsa, stulta, subita, repentina.

Rumor, die gemeine Sage.

Rumusculus. Fama mali. Commenta rumorum. Fabula vulgi. Sermo multiplex. Vox omnis. Ambiguus auctor. Dea foeda aures percellens. Famae aura, murmura, mendacia, iactura, buccina, licentia. Sermo tradux, et famae avidae licentia, quae aliena tecta audaci fide imbuit.

Rumor recens, varius, auditus, vagus, acceptus, laetus, secundus, gemmeus, altus, sinister, malus, amarus, acerbus, iniquus, fallax, falsus, vacuus, frigidus, trepidus, terrificus, levior, superstes,

Faema nuntia, conscia, narrans, loquax, garrula, vaga, vulgaris, pennata, volucris, celer, vera, certa, praesens, libera, vigil, recens, vulgata, dux magna, ingens, perspecta, incredibilis, potens, vetus, perennis, anus, antiqua, mala, maesta, turbatrix, infelix, infausta, mendax, mendosa, incerta, improba, impia, parva, inanis, vana, cassa steri lisque. Tenax dubii: nuntia veri, veritatis. Non mollis. Mundivaga. Praenuntia veri. Prodens quid. Data per urbes. Succincta pavoribus alas. Novis terroribus audax. Volitans late per urbes. Praegressa diem. Totum discurrens per orbem. Duces deprendere sollers. Miratirx senioris aevi. Praenuntia luctus. Malum, quo non aliud velocius ullum. Volitans per regna, per urbes. Sequax rerum. Tam ficti pravique tenax, quam nuntia veri. Pressa [orig: Pressâ] quasi voce susurrans. Quae per argutum vulgus abit. E patrio relata solo. Magnarum nuntia rerum quae tamen incautos fallere saepe solet. Quae it per magnas urbes. Quae pervolat orbem, et numquam tacet. Per inane volans. Sub extremis non moritura locis. Hinc inde volans, ruens. Quae nomen memori conservat in aevo. Postremo vix moritura die. Non nisi ex aliquo veniens labore. Gestarum provida rerum. Divulgans omnia. Quam non ulladiu facta latere queunt. Volans praepete penna [orig: pennâ]. Quae parva metu primo [orig: primô], mox sese attollit auras, ingrediensque solo caput inter nubila condit. Mobilibus veniens caeli per inania pennis. Dispergens falsa. Quae frivola somnia spargit. Quae longis revolubili annis volvitur et variis itque reditque locis. Quae mundi partes agitatis pervolat alis. Quae late immensum circumvolat orbem. Rumoribus in quietari. Rumor attonitas implevit aures. O animum rumor quam beat ille meum. Novus hic rumor venit in oras externas: hominum crebris sermonibus aures implet./ Atrox rumor per omnem urbem id refert. Fama domos veris implet rumoribus.

Fama est, man sagt.

Dicitur fides et res publicat ipsa. Res facit ipsa fidem. Rumor in totam spargitur urbem. Norunt qui in triviis equitant in arundine longa [orig: longâ], e sabuloque solant aedificare casas. Fama susurrat. Rumor it, ait. Fama fidem facit. Clarat abunde publica fama suis dictis. Fama refert. Rumor apertis clarat ubique tubis. Comperior fando. Porrectae memorat vulgata licentia famae. Sententia vulgi est. Mendosa licentia famae arguit. Publica vota dictant. Fama sum certior.

Auditur fando. Rumor planis edit notis aliquid. Nuntia fama clarat. Fama probat non indiga veri Fama propagat. Fama tradux spargit passim rumore secundo [orig: secundô]. Dat pictum famae speculum quem. Fama renarrat. Futilis aura titillat famae traducis aures. Fama vaga per urbem volitans haec sparsit, et veris rumoribus hominum auribus involavit. Fama quidem loquitur: sed pessima. Hoc fama passim difffudit in virorum ora. Numquam fama truculentior aures meas pallidiore modo tetigit. Nuntia fama pervenit ad aures. Fertur modo cum fama traduce ad nos. Fama haec meat per utrumque latus mundi. Sic passim di cta volant per hominum ora. Amplitudo famae hoc mihi affirmavit.

Divulagre aliquid, etwas nachsagen, ausbreiten.

Vulgare verbis, clamore per urbem. Divulgare per orbem. Pervulgare. Ferre sub auras. In lucem efferre. Proferre in apricum. Efferre sub auras. Acta referre palam. Rumores serere. Retegere, detegere, recludere, revelare, resoluree, aperire, reserare, prodere famae. Diffundere in ora virum. Non tacere quid.

Manifestare, offenbaren.

Proferre in lucem. Prodere luce. Aliquid prodere. Liquidas efferre sub auras. Educere in auras. Sub luce fateri. Referre palam. Detegere latentem culpam. Venturos prodere casus. In ora vulgi disseminare. Detegere arcana. Demere silentia. Luci committere, in clara [orig: clarâ] luce locare. Hominum sub luce reponere clara [orig: clarâ]. In lucem cogere. In lucem reponere momenta vitae quae clam censet homo.

Patesieri, offenbar werden.

Comperire, erfahren von hören.

Noscere, discere indice fama [orig: famâ]. Accipere. Esse rei certiorem. Accipere cum vera [orig: verâ] verba relata fide. Inaudire. Resciscere fando. Scire indice fama [orig: famâ]. Per strepitum audire. Fama [orig: Famâ] certiorem esse. Audire, imbibere fando. Rumor tangit aures. Vox it per aures. Auditur fando. Fama alicuius penetrat ad aures. In specula famae auditum est. Nomen it per aures. Amplitudo fama dixit.

Manifestum est, es ist kund, offenbar.

Luce palam certum est. Pater, liquet. Nil opus est verbis. Eminet ante oculos. Est cuivis cognoscere promptum. Necesse est confiteare. Res manifesta docet. Res oculique docent. Causae patent. Luce clarius est meridiana [orig: meridianâ]. Lucidius meridiano iubare. Lippis et tonsoribus notum. Obvium datur illud universis.

Manifestum, offenbar.

Apertum. Noti nominis. Dubium quod nescit haberi. Cuius in obscuro causa latere nequit. De quo, qui rebus dubitat in omnibus olim, non dubitaturum censeo Carneadem. Alio tacito quod noscere promptum. Quod manifestius exit, quam sit opus verbis alicuius. Quod non obscurum, nec quisquam nescit. Res, quae oculis cernenda patet, et palpo [orig: palpô] tractanda manus [orig: manûs]. Res, quae lucida sensus argumenta sui ac scitu proclivia gignit.

Hoc explorata fatetur veritas. Iam dudum abiit in ora vulgi. Velut in specula cognitum singulis.

Obscurum, Dunckel.

Nebulis et caligine tectus, velatus, adopertus. Errorum labyrinthus. Gryphus indissolubilis. Obseptus involucris. Parum clarus. Nodosus, perplexus, implexus, inexplicitus. Dignut vindice. Perobscurus, abstrusus.

Obscuritas, Verdunckelung.

Arcana, verborgene Dinge.

Testis, ein Zeuge.

Iustitiae administer. Qui non accipit fando, vani aut rumoris ab usu, verum in re praesenti oculatus testis auctor.

Testis magnus, tantus, iuratus, incorruptus, benignus, conductus, falsus, profanus, remotus, miser, verus verax, adductus, suspectus. Qui gravat immeritos conficto crimine. Mendaci faciens quemlibet ore reum. Sine pondere testis. Hoc vero teste probatur. Mihi sit pro teste vetustas.

Testari, zeugen.

Testificari. Esse, extare, citari, venire, praebere testem. Habere pondera testis. Testatum facere. Attestari. Testata relinquere quaedam. Firmare dicta alicuius. Confirmare animos ratione. Firmare aliquid sollenni voce. Nuncupare testem. Iure vocare aliquem sermonem testem sat amplum. Testis habet pondus. Causa tenetur teste. Esto, Sol et terra dicent testes. Numina testari. Per fidera, per superos, per hoc caeli spirabile Numen testor. Sint testes sidera! et si haec manent surda, saxa, precor.

Innocens, unschuldig.

Innocens sibique melius, quam Diis notus. Innoxius, innocuus, insons, immeritus. Indignus, immerensque. Labe carens. Purus et insons. Inscius culpae. Integer vitae scelerisque purus. Ignarus scelerum, nocendi. Vacuus

crimine, caedis. Immunis scelerum, caedis. Incruentus. Siccus cruore. Intactus vitio. Nulli culpae obnoxius. Purus culpa [orig: culpâ], crimine.

Nocens, schuldig.

Nocens scelere, sceleribus, Noxius. Reus criminis. Turpi obnoxius facto. Reus sceleri, plenus culpa [orig: culpâ]. Sons. Memor admissi. Conscius audacis culpae, facti diri. Conscius culpae.

Dammare, verurtheilen.

Damnare iudicio, leto, decreto senatus [orig: senatûs], reum. Designare fato. Subscribere alicuius irae. Vitio praefigere theta. Irrogare poenas. Constituere poenam in quem. Opponere morti. Parare poenam, supplicia, fata. Devovere neci. Reposcere ad supplicium.

Sententia Iudicis, Urtheil.

Venia, Verzeihung.

Ignoscere, verzeihen.

Ignoscere fasso, culpae, factis, delictis. Prosequi venia [orig: veniâ], et placabilem esse. Dare, concedere veniam roganti, facto, vitio, culpae. Donare veniam. Prosequi, dignari venia [orig: veniâ]. Non abnuere culpae veniam. Remittere errorem. Restituere peccasse fatentem. Habere excusatum. Venia latet sub precibus. Vanescit culpa.

Impune abire, ungestrafft bleiben.

Minae, Dräuwort.

Minae, imminentes, truces. subitae, assuetae, assiduae, innumerae, crebrae, ingentes, infractae, severae, praecipites, rigidae, frementes, feroces, tumidae, saevae. hostiles, rapaces, tristes, dirae, tacitae, vanae, inanes, femineae, iustae, iniustae, positae, flexae, fractae, truces, rapidae, impiae, horrendae, terrificae, turgidae, insanae. Notatae crebris prodigiis. Minarum plaustra.

Minari, dräuen.

Minis urgere. Minari vincula, ensem, vulnera, arma, mortemque, mortem et exitium, supplicia. Incutere minas. Increpitare mortemque minari. Instare minis. Sonare minacem grandibus verbis. Addere minas, vim minis, poenam. Loqui verba violenta. Miscere, iactare minantia verba. Indicere ratas homini pro crimine poenas. Intentare manut [orig: manût] magno clamore protervas. Terrificare minis. Terrere minis. Spirare minas. Terrere minaci garrulitate. Urgere minis crudelibus. Horrendas ore tonare minas. Nil profecturis terrificare minis. Verba feris horrere minis facere omnia. Horrtficis minis scelus urgere. Fulminare saevo ore minas. Effundere, iacere minas. Tumido, rabido, vesano, saevas fundere, spargere ab ore minas. Iactare, ructare, tonare saevo ore minas. Aspera saevis dicta crepare minis. Tetro

indomitas emovere ore minas. Digito [orig: Digitô] intentare minaci. Dirae surgunt ab ore minae. Monitisque minisque tonare. Rabidas rabido sternere ab ore minas.

Mulcta, Geldstraffe.

Poena, Straffe.

Fulmina, plaustra, impetus poenarum. Infestae fulmina poenae. A tergo tacito [orig: tacitô] poena secuta gradu. Genus miserabile poenae. Scelerum vindex. Criminis ultrix.

Poena merita, pr aesens, comes, iussa, nova, certa, concepta, debita, pensata, aequva, vindex, memor, nata, secunda, vehemens, ingens, tristis, amara, acerba, dura, gravis, gravior, longa, aestuans, saeva, crudelis, cruenta, infanda, horrida, superba, ultima, perpetua, indigria, illicita, scelerata, diversa, levanda., patria, paterna, brevis, levis, levior, feminea, languida, spreta, dtlata, vetus, vetusta. Par sceleri. Crimine digna, magna et merita. Non minor morte. Sera, sed ampla. Minor merito. Non grandis. Non similis. Vinculum honestarum legum.

Punire, straffen.

Punire nocentem. Petere supplicia a quo. Petere supplicium poenamque. Inquirere in quem Cum sanguine poscere poenas. Moliri genus poenae. Respondere ad poenas ob scelera, ad supplicium. Rapere, trahere ad poen am letumque. Urgere poenis. Irrogare poenas. Proponere poenam. Poenas imponere sontibus. Exigere poenam, poenas, supplicium. Ex sanguine sumere poenas. Afficere coena [orig: coenâ], leto. Inimico ab sanguine poenas sumere. Coercere poenis saevis. Compescere poenis. Persequi facta poenis. Pensare poenas Esse ingeniosum in poenas. Satiari poenis alicuius. Pasci, exercere poenis. Pro meritis punire. Mactare supplicio, suppliciis. Ultrici poena [orig: poenâ] aliquem mactare. Plectere. Poenis onerare nocentes crimine. Fulmine poenarum ulcisci. Crudelibus ausis plectere. Premere acerbis poenis. Domitos compescere poenis, et plagis exercere. Lentae mortis exitio macerare aliquem.

Puniri, gestrafft werden.

Debere poenas. Tremere mortem poenasque, ora Furiarum. Exspectare poenam. Non vacare, non eximi poena [orig: poenâ]. Ad poenas ire. Subire poenas, mulctam. Explere sanguine poenas. Culpam morte piare. Dare poenam, sanguine poenas. Reddere poenas. Pendere poenam nece, capitis poenas, sanguine. Scelerum poenas expendere. Scelus, supplicium malorum pendere, Pensare poenas. Pati supplicium, poenam. Luere poenas, supplicium, mortem, periuria, commissa poena [orig: poenâ], peccata. Sentire poenam. Solvere persolvere, exsolvere, experiri poenas. Poenam participare parem. De se supplicium acre dare. Reddatur a principe talis talio pro meritis. Non abire

poenarum expertem. Meritas exsolvere poenas. Pati sine crimine poenam, novum genus poenae. Poena venit, premit, culpam sequitur, coercet. Supplicium manet. Culpa fert poenam.

Poenam mitigare, die Straffe lindern.

Levare poenam. Poenae parte levare Mollire, remittere poenam. Demere quid poenae. Demere partem de suo fulmine. Parcere poenae. Contrahere. Finire poenas. Supprimere poenas suae vindictae. Mutare genus poenae. Minuere iram cui. Uti modice fulmimis igne sui. Poena est minor. Pars poenae levatur. Merito [orig: Meritô] est parcior ira. Poenas graves omittere.

Puniendus, Straffwürdig.

Meritus subire verbera. Dignus poena [orig: poenâ], carcere, brevibus Gyaris et carcere, cruce, scutica, stigmate, opprobriis, morte, et poena [orig: poenâ], nece, supplicio letove [orig: letôve].

Facinorosus, Ubelthäter.

Supplicium, Leibesstraffe.

Supplicium meritum, iustum, praesens, aeternum, antiquum, vetus, grave, novum, miserabile, triste, flebile, durum, deforme, atrum, crudele, saevum, cruentum, dirum, funestum, infandum, horridum, crudum ac miserabile, atrox, acerbum, infame, immane, impertabile, turpe, iniustum.

Supplicio mulctare, am Leibe straffen.

Vadimonium, Bürgschafft.

Vas, Bürge.

Carcer, Gefängnis.

Rigidi latebrosum carceris antrum. Immanes umbrae. Atrae fauces. Carcerarium iugum. Claudens reum. Carceris umbrosi niger fornix. Ergastuli catasta.

Cercer tenebrosus, caecus, niger, clausus, longus, antiquus, opacus, rusticus, imbellis, durus, sollicitus, maestus, squalidus, praemorsus, perfractus, ruptus, revulsus, apertus, seratus, teter, squalens, piceus, latebro[?]s, hostilis, saevus, angustus, profundus, solidus, ingratus, infaustus, obscurus, profanus, maerens, cavus, umbrosus, odiosus, invisus, serratus, horrendus, abstrusus, rigidus, horrisonus. Procerum squalore repletus. Habens pectora orba fide. Tristi foetore repletus. Septus, obseptus, plenus squalore.

Vinculum, Band.

Vinculum, tenue, leve, curvum, stupeum, lineum, vagum, debitum, capitvum coniectum, adductum, tenens, tenax, firmum, arctum, irresolutum, infestum, grave, minax, durum, ferum, mercenarium solutum, remissum, alienum, fabrile, nexum, nodosum, violentum,

tortum, aeneum, catenatum, crepitans. Vulcanium, ferreum, inextricabile, adamant aeum, adamantinum, Lemnium. Resolutum collo. Nova [orig: Novâ] ratione paratum. Intortum adamante. Additum collo.

Vincula summa, obliqua, muta, ima, immania, saeva, tristia, perpetua, laxata, relaxata, quassa, rupta, abrupta, erepta. Iniecta unguibus. Captanda cui.

Laqueus tenax, arctus, validus, feralis, supremus, trux, tetricus, infamis, dolosus, tristis.

Nodus connexus, formatus, par, sequax, insertus, subitus, levis, facilis. Iberus, tristis, nocens, arcanus, arundineus, tortilis, contortus, durus, difficilis, lacertosus, strictus, irresolubilis, obstrictus, tenax, nexus, latens, anceps, arctus, alienus, solitus, aeratus, Herculeus, Gordianus, Cassioticus.

Catasta, Narrenhäußlein.

Manicae, Daumenstock.

Compes, Fässel.

Incarcerare, ins Gefängnis legen.

Claudere carcere, vinclis et carcere, solidis in tectis. Rigidis aliquem induere catenis. Includere carcere, domo, tectis. Ponere seram. Praecludere omnia effugia. Abstrudere, cohibere carcere. Tenere compage, intra claustra. Tenere custode. Servare inclusum specu. Addere, adhibere captivis vincula. Insolitis claudere tectis. Parare vincula collo. Innectere vinculo. Impedire, coercere, domare, astringere, retinere vinculis. Nectere per manus vincula. Per colla catenas nectere. Vincire, religare, compescere catenis. Onerare colla catenis, vincire catena [orig: catenâ], compede. Circumdare colla catenis. Captivas imponere catenas.

Incarcerari, ins Gefängnis geworffen werden.

Turrito carcere claudi. Constringi carcere feroci. Servili vinclorum compede vinciri. Inclusum condi. Carceris obtegi recessu. Aerato muro circumdari. Teneri clausum domo. Sub turre latere. Torpere vinclis et carcere. Subire poenam carcere. Exspectare poenam inclusionis. Membra domo Danaes conduntur. Carcer habet, domat. Turris inclusum munit. Fugam custodia claudit. Ianua nulla patet. Locus inclusos nocentes tenet. Supplicia domant vinclis. Tardos pedes ferre dura [orig: durâ] compede.

Ligare, in Bande legen.

Ligare catena [orig: catenâ], catenis. Alligare brachia capta. Tendere vincula capto. Contendere vincula. Adalligare. Captivis addere collo vincula. Intendere vincula collo. Corpus inerme contorto [orig: contortô] fune ligare. Vincit nodis,

catenis, compede, compedibus, post terga manus [orig: manûs], palmas catena [orig: catenâ]. Evincire Revincire. Nectere vincula, catenas cui. Innectere vincula, laqueis vincloque. Subnectere, nexare nodis, vinclo. Corripere manibus. Cogere in vincula. Cogere vincla pati. Vinclis coercere. Occupare manicis. Circumdare vincula collo. In geminas addere vincla manus [orig: manûs]. Vinclis et compede vincire. Inicere vincula. Catenare. Capere vinclis. Astringere vincula. Vinclis frenare et carcere. Domare vinclis. Compescere catenis. Corripere in nodum. Petere manu in vincula. Circumdare vincula. Tenere vinclis. Catenae cohibent. Vinculatenent. Compede crura sonant.

Captivus, Gefangener.

Clausus tenebris et carcere caeco. Carceribus clausus raris et compede nexus. Bello caprus. Vinctus brachia capta. Barbara praeda factus. Extorrem agro patrio quem ferus hostis habet. Quem carceris obscuri vincla, saeva tenent.

Solvere vincula, aus dem Gefängnis loß lassen.

Resolvere collo vincla. Manicas ac vincla levare. Demere vincula, ligamina. Detrahere, vincla. Exuere vincla cui, vinclis manus [orig: manûs]. Excutere vincula. Expedire. Abstringee vincula palmis. Laxare vincula. Manu diducere nodos. Abrumpere vincula. Excipere vinclis. Rumpere vincula, nodos. Eripere se leto. Exuere vinclis palmas, pedes. Vincla recusare. Laxare claustra. Ferrato carcere solvere. Vinclis et compede liberare.

Lictor consularis, regius, novus, clamosus, iussus, ineptus, ater, mutus. Consule nobilior. A rupe profectus.

Carnifex, Hencker.

Carnifex miser, cruentus, crudelis, turbulentus, inhumanus, durus, saevus, asper, truculentus, horrendus, immitis. Ducens mortem. Quem sceleratorum metuit malat turba nepotum, plectentem saeva [orig: saevâ] facta scelesta manu. Cuius aspectum facies funesta latronis pallet. A quo supplicium metuens nocturnus adulter intrat vetitos corde tremente toros. Qui nigras multos dat Acherontis ad umbras igne, rota [orig: rotâ], fluvio, fune, mucrone, cruce. Damnatos perimens expresso iure. Iustitiae gravic exsecutor.

Tormentum Marter.

Torquere, martern.

Cruciare tormentis. Parare cruciatus [orig: cruciatûs]. Lacerare. In quem transscribere veterum tormenta virorum.

Incoquere igne genas. Torrere membra tauro. Per cruentas quaerere vera vias. Excutere verum. Cogere fateri. Longa [orig: Longâ] morte necare. Flamma excutit fidem.

Caedere loris, stenpen.

Tangere flagello. Agere flagellis. Sonare verbere. Agitare flagellis, verbere. Dare verbera tergo. Insonare flagello. Lacerare verbere terga. Secare terga flagellis, loris, verbere. Scindere latus flagello. Caedere flagellis ad mortem. Concidere loris. Quatere, domare flagello. Obicere scuticis. Verbera lenta sonant. Quemque fatigatum longis per compita virgis eiecit patrio carnificina solo.

Flagellum, Peitsche, Geissel.

Flagellum excussum, motum, ostensum, sublime, assiduum, iustum, atrum, cruentum, horribile, horrisonum, saevum, sanguineum, len tum, triumvirale, occultum, elapsum, contortum cannabe.

Flagellum durum, tortum, prolixum, dirum, acre, grave, atrox, tri ste, rigidum, vulnificum.

Exilium, Verweisung, Elend.

Exilium durum, infelix, triste, trux, trepidum, diversum, longum, aeternum, emensum, commodius, mitius, flebile, acerbum, turpe, infaustum, vagum, nefandum. Tutius pauloque quietius. Re durius omni. Res dura. Rerum durissima.

Relegare, vertreiben.

Proscribere et abs se in exilium portare iubere. Exuere patria [orig: patriâ]. Relegare in extremos agros. Iubere relegatum visere arva Ponti. Urbe fugare. Iubere finibus discedere. Ex urbe fugare. Pellere. Prohibere urbe. Proicere ab urbe. Negare reditus [orig: reditûs] in patriam. Demere natalem humum. Ius civis adimere. Excutere sceptris. Domo, regnis pellere. Fuga dicitur mihi. Caesaris ira iubet a patria [orig: patriâ] discedere. Mittit in extremam Caesaris ira humum.

Expellere patria [orig: patriâ], aus dem Vaterland jagen.

Lare pellere. E patriis laribus pellere. Patriis e sedibus expellera. Detrudere avitis finibus. Proturbare domo avita [orig: avitâ]. Excutere patria [orig: patriâ]. Sedibus eicere patriis. Patria [orig: Patriâ]. fugare sede. Patria [orig: Patriâ] expellere. Patriis pellere ab oris. Iubere patria [orig: patriâ] abesse. Adimere patriam.

Relegari, vertrieben werden.

Exulare ab urbe, agris, per extremas oras. Ignotis oris exulare, et toto quaerere in orbe fugam, Pelli patria [orig: patriâ], patriis ab agris. Qui furti causa [orig: causâ] iussus erat patrio se removere solo. E patriis pelli laribus. Urbe pelli. Patriis expelli finibus. Agi exulem. In extremum mitti orbem. Proici in oras Sarmaticas. Ire in exilium. Patriae fines et dulcia

linquere arva. Relinquere patriam, fines, littora patriae, portusque [orig: portûsque], sua rura. Cedere. Excedere patria [orig: patriâ]. Deserere sedes patrias. Fugere patriam. Urbem mutare exilio. Errare fatis actum. Esse exulem. Abesse patria [orig: patriâ] exulem. Carere patria [orig: patriâ]. Deserere patriae terrae moenia. Patriis agris excedere. Ad exilii sterilis qui natus arenas. Qui extorris avita [orig: avitâ] fortuitas obit erro domos. Qui quascumque vagas passim terit advena terras. Qui ludibrium fortunae extorris oberrat.

Exul, Verjagter.

Exul vagus, trepidus, maestus, ignavus, impius, barbarus, longra, inops, modestus, beatus, magnus, egregius, consanguineus, miser, tristis, errans. Qui per terras urbesque vagatur sedibus excussus patriis. Errans hinc inde. Per varios casus, per dira pericula vitae errrant. Qui variis urgetur casibus, et duris exercetur fatis undique incertis per devia sedibus errans. Terras peragrans. Aliena limina lustrans. Patriis qui sedibus actus. Degens in amaris querelis. In tenebris vitam trahens. Qui vagis lustrat erroribus orbem et nusquam reperit locum. Huc illuc sine sede domoque vagatus. Qui Patriam ob verum verae pietatis amorem liquit, et hospitium peregrinis quaeris in oris. Qui Lybicis agitur vel Syrtibus, barbaricove mari deprenditur. Non ulla [orig: ullâ] capiens in regione locum. Externis vagans oris. Patriis expulsus ab oris. Cui pro patria maximus orbis adest.

Decollare, enthäupten.

Secare colla ferro, iugulum. Resecare colla. Abscindere caput. Recidere caput ense, colla gladio. Amputare caput, colla, cervicem. Truncare, detruncare caput. Decutere ense caput. Auferre, rapere caput. Avellere caput humeris. Caput â cervice revellere. Deicere caput ictu. Deturbare caput terrae. Pervolvere caput truncum. Ense rotare caput. Punire securi. Collumque caputque stirpitus abrumpere summa e radice securi. Incidere gulam. Cervicem resecare. Eripere caput collo. Cum sanguine poscere poenas. Auferre ense caput. Abscindere caput a cervicibus. Ancipiti ferire ferro cervicem. Caput a cervice avellere. Ense ferire. Caput iacet avulsum humeris. Crines truncare forcipe. Abstulit ense caput, truncumque reliquit arenae.

Suspendium, das Hencken.

Patibulum, Galgen.

Lignum, stipes, trabes crucis. Erectus stipes. Infamis trabes. Arbor crucis. Truncus arboris. Transversum lignum. Transversa robora. Ferale robur. Celsa arbor. Arborea trabes. Arboreus cis stipes.

rigida, saeva, probosa, arborea, misera, cruenta, acris, amara, lurida, funerea, horribilis, ingens, infabricata, celsa, praealta. Aspera iniquis nodis. Non falsa.

Crucifigere, ereutzigen.

Sublimi trabe corpora figere. Erigere in foeeae garrula ligna crucis. Membra cruci infami affigere, suffigere. Eripere suffixo stipite vitam. In trabibus affigere. Sublimem in celsam tollere crucem. Erecto distendere ligno affixum, et lenta paulatim perdere morte. Clavis urgere trabalibus. Dispensis manuum palmis crurumque plicatu dura [orig: durâ] exsecrati suffigere ab arbore ligni.

Crucisigi, gecreutziget werden.

Suspendere, hencken.

Carnificis laqueo iugulare. Laqueo [orig: Laqueô] colla ligare. Aptare collo vincula. Ligare laqueo guttura. Notare laqueum collo. Laqueo fauces innectere, elidere. Implicare colla laqueis. Animam laqueo [orig: laqueô] claudere. Strangulare ora. Animae praefocare viam. Claudere pollice vocis iter. Obstructo guttura nodo rumpere. Torto frangere fune gulam. Inter a. ves furca suspendere. It guttur per laqueum. Ferte citi scalas, date funem ut pendeat. Constringere guttura tereti, torto nodo. Intercludere animam, vocisque meatum. In aera sepelire. Cannabe torta [orig: tortâ] iugulare.

Suspensus, Auffgehenckter.

Qui clausit suspensus in aere vitam. Qui crudo [orig: crudô] viscere pascit aves. Qui nudus pascit ferales in cruce corvos. De ligno infelix onus elisa [orig: elisâ] fauce pendens. In aere sepultus.

Suspendere se ipsum, sich selbst erhencken.

Sibi laqueo fauces obstringere. Cogitare suspendia. Quaerere sibi ramos unde pendeat. Laqueo [orig: Laqueô] sua colla ligare, implicare. Leti nodum trabe nectere ab alta. Innectere vincula guttur. Caput laqueis inseruisse suum. Decidere sua [orig: suâ] dextra [orig: dextrâ]. Pendere infelix onus elisa [orig: elisâ] fauce. Laqueo mortem invenire. Finire sibiaevum laqueo ac fieri pendentem uvam domi. Laqueo animam claudere mortisque timorem morte fugare, ultro et venientia fata vocare. Informem prona arbore nectere nodum et laqueo [orig: laqueô] infami vitae extremae spiramenta eliso [orig: elisô] rumpere gutture. Arbor praebet suspendia collo. Pendulus unam literulam longam facit ex se. Ipse sui victor, proprio sese induit ense, victricem in se convertere dextram. Claudens mala fata veneno. Ipse

minister saevae suae necis. Ex semetipso qui longam fecit litteram. Inter tumidos fluctus sua claudens fata. Tota cava submergens membra palude. Desperata salute in sese ipse furens. Laqueo sua guttura frangit.

Suffocare, stranguliren.

Praefocare animae viam. Claudere guttur, viam animae. Claudere vias vitales, et respiramina, vocis iter. Frangere fauces. Includere vocis iter tenuemque vitam sanguine. Elidere gutrura, fauces. Inicere di gitorum vincula collo. Instare anhelanti, et prohibere, resumere, vires. Compressis ilibus arctare. Angere guttura manu. Eripere respiramen iterque animae. Strangulare ora. Spiritus oris obstruitur. Corripit in nodum complexus, et angit inhaerens elisos oculos, et siccum sanguine guttur. Frangere fune gulam.

Distr ahere aliquem quadrigis, einen viertheilen.

Rapere viscera alicuius. Apta re quadrigis membra lanianda dumis. Trahere equis viscera membraque per agros. Trahere per scopulos saxaque. Protrahe re pedibus. Rapiuntur membra. Viscera trahuntur. Equi rapiunt cadaver.

Plectere rota [orig: rotâ], radebrechen.

Frangere crura, membra rota [orig: rotâ]. Crurifragio tollere. Elidere crura. Suffringere crura.

Rota [orig: Rotâ] plecti, geradebrecht werden.

Cui poena rotae toleranda. Praebere membra rotae. Axis torquet. Rota membra rapit torquetque. Membra rota versantur.

Lapidare, steinigen.

Imbre lapidoso incessere corpus. Petere saxis. Obruere colla saxo, superingestis saxis, cumulo. Damnifica saxorum grandine colla inficere. Instare molaribus. Telorum lapidumque incessere iactu. Torquere silices, glebas. Caedere saxis. Percellere saxo. Congerere saxa in caput. Occupare fragmine montis. Caput ossaque saxo obruere. Dissipare cerebrum. Domare saxo. Animam missis elidere saxis. Obruere pulsum saevo saxorum grandine. Impetere et interimere rigido lapidum iactu. Circum tempora crebra magis densa [orig: densâ] grandine saxa iacere. Imbri lapidum affligere. Grandinis in morem porre[?]is undique saxis pulsare, ubi deficiunt crebris ictibus artus. Saxo obruunt. Sanguine saxa rubent. Crescit onus lapidum super ora caputque cruentum. Effuso tinguntur cruore saxa. Saxeus hinc atque inde sonat cava tempora circum imber, et inscribunt sacram fera marmora frontem.

Lapidibus obrui, gesteiniget werden.

Saxea mole obrui. Misso Saxorum grandine enecari. Concita furiis plebs saxorum grandine insontem obruit, ut tristes expendat funere poenas. Nimbo saxorum et grandine densa [orig: densâ] obrutus occubuit merita [orig: meritâ] cum caede.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD MEDICINAM PERTINENTES.

DE ARTE MEDICA.

Ars Medica, Kunst der Artzney.

SAcra Medicina et vetus Deorum inventum. Studium Aesculapianum. Ars operosa medentum [orig: medentûm]. Munus Medicinae. Usus, Ars medendi. Artes Medicae, medentum Machaoniae. Ops medica, medicae artis. Ops medentis. Medicoru [orig: Medicorû] cura. Poeoniae sollertia curae Herbae medicae. Artis opus medicae. Medicae laus illa rei.

Medicus, ein Artzt.

Vitae faber. Naturae minister. Dux sanitatis. Antistes salutis. Artifex morbi, in Medico foro rara gloria. Morbis levans languidos. Arte medendi egregius. Lucidum decus Aescula pidarum. Iubar micans medentum. Morbos qui dextra arte fugat. Fingens plantagine pellere virus. Medicum de laude salutifer Ordo. Certa Pharmaca manu docta qui temperat, et felix restituit in pristina vires lapsas. studens morbum frangere prudenti ratione. Dubios expellens morbos. Dextris modis cuncta miscens pharmaca, sollerti arte valens fugare morbos. Qui scit hominum vitas medendi ratione porrigere, et Fatis moras amplificare. Variis modis aegros sanitati restituens. Morbum certis compescens vinclis. Revocans animas e faucibus ac carae vitae munera. Servans homines a funere. Medicas manus [orig: manûs] damno addere. Poeoniae minister artis. Herbarum valens dulci cognitione. Coquens apta fercula corporibus, mentique salubria ne, qui apium cupiunt, opium capiant. Potens languentum corpora e Charontis lintre eripere, artus sanos reddere vi vegeta [orig: vegetâ]. Depellens morbos graves pallente corpore et aegra ora. Poeoniis modis levare. Dans aegrotis fata pristina. Pharmaca dextre valens miscere

aegris mortalibus, et DEO comitante, fata hominum producere. Cui post superos aeger vitam debet, sanitati restitutus. Verbis et herbis aegrotantibus utilis. Morbis miscens sucos. Artifex vitae, viventium. Medica celebris in arte. Cui felix dextera semper curandis hominum morbis. Herbas mentemque Galeni doctus. Clarissimus arte medendi. Cui suus Hippocrates labor, et sua cura Galenus. Medica [orig: Medicâ] potens in arte. Germen Hippocratis, Aesculapiique. Hippocratis geniale decus. Insignis Sophus in medica nobilitate. Medens Galenus. Medicas Phoebus cui porrigit herbas. Artifex vitae Hippocrates. Medicinae Curio. Gens medentum. Doctor iuratus Galeno. Medici gloria magna chori. Res celebris medica. Novae salutis artifex. Vitae faber optimus. Qui meriti suffragia puncti impetrat a primo medicorum cuncta senatu. Medicam opem rectius aptans. Felix cui cura opis medicae. Mystes Hygeiae. Qui medico [orig: medicô] tractare modo sibi credita novit pignora. Felici medicus qui condit Apolline libros. Medicas quem Phoebus honestat ob artes. Qui mutas animat Hippocratis artes. Galeno aemula canitiet. Antiqui germina Phoebi. Paeoniis hominum qui corpora servat artibus et medica [orig: medicâ] cura [orig: curâ]. Paeoniis clarissimus laudibus. Paeonias exculrus per artes. Medicas cui Phoebus tradidit artes. Gratum qui fert Paeoniis artibus auxilium. Cuius est hominem verbis herbisque mederi. Enucleans aliis mutas Hippocratis artes. Artifici pollens medicamine. Hominum vitas edoctus ad unguem fatorumque moras succo proferre salubri. A multis medicos excitus ad usus Prolongare dies medica [orig: medicâ] ratione valens. Saepe colos et pensa trium felicibus herbis exorans alias avidarum in fata sororum. Quem multos annos Academia quaedam vidit honorando Medicorum cernere ferro. Qui docet saepe iuventam herbis et verbis amplificare dies. Qui Medica [orig: Medicâ] quemvis praestitit arte virum. Cuius sit numeris apta medela suis. Solis utramque domum qui complet arte medendi. qui curat patria pernox et perdius aegrum sedulitate. Qui rem virtutis et artem exercet medicam. Corpora qui gravibus, variis relevat pallentia morbis. Qui fecit promptus opem medicam languentibus aegris. Animas qui corpore functas in lucem revocare potest ex faucibus Orci, atque hominum medica cura producere fatum.

Medicus tristis, fidus, fidelis, doctus, expertus, cultus, optatus. Celer atque fidelis. par Celso. Aemulus Hippocrati. Qui serpentes alicui per inertia membra dolores et morbi

mortisque potest inhibere furorem atque moras nimium festinae ponere vitae. Qui vespillonis rigidi feralibus armis, otia amara parit praeter morem. Qui longos aliis vitae cum fabricet annos, ipse aliquando suos non fabricare potest. Cuius in herbis semper certa salus non est. Hippocratis semine prosatus. Exercens mutam, sed non inglorius, artem. Qui sucus legit ex affinibus herbis. Inquirens causam morbi scrutando, quae facile optatam cognita monstat opem. Pharmaca certa manu docta [orig: doctâ] qui temperat. Miscens aegris pharmaca. Lapsas in pristina vires restituens. Exhaustas reddens vires. Ancipitem vitam qui servat saepe. Dans docta [orig: doctâ] pocula mista manu. Qui valet in media cymbam Styge sistere onustam, et vetitam nautae seniori avertere praedam.

Chirurgus, Wund-Artzt.

Medicus Vulnerarius. Vulneris auxilium. Deligans vulnera. Properans inflictum modo vulnus obligare. Qui nunc purgat lympha vulnera: nunc sucis mulcet: nunc ligat, et vellera molli circumdat tactu et torpentes artus mitigat. Leni dextra [orig: dextrâ] ferens mollia obligamina. Qui toties blandus patrumque matrumque vulnera, et vivos dolores mulcere potuit.

Medicinae studiosus, der die Kunst der Artzney lernet.

Pubes cui nervos debet Hygeia suos. Medicis sollerter ab auribus haerens. Qui sectatur opes studio fervente Galeni acer, ut hoc etiam pulvere victor eat. Commoda multa rei medicae qui congerit. Qui facies morbi ut discatur, scire laborans, adferat et certam huic quod medicamen opem. Velis remisque Galeni naturaeque inhians interioris opes. Qui multas proficisci pergit Athenas altius et medici templa levare Sophi. Qui studio florentes vigilat ad herbas. Agens, exercens Machaonis artes. Qui nescit medicas tractare fideliter artes (quicquid festinum praedicet alter opus) ni [orig: nî] prius ipse diu calidoque exercitus usu norit acutorum docta reperta Sophum [orig: Sophûm]. Curas venientibus occurrere morbis.

Medicum consulere, den Artzt um Raht fragen.

Pharmacopoeus, Apotecker.

Medicamentarius, Pharmacopola. Myropola. Amata, salubria, praescripta pharmaca aegrotantibus componere solitus. Vendens, quicquid ab Assyriis, et nigris quicquid ab Indis vectat ad angustas Pharmacopola domus [orig: domûs]. Aegris qui pharmaca miscet.

PROPRLA NOMINA MEDICORUM.

Aesculapius.

Phoebigena. Pergameus Deus. Iuvenis Phoebeius. Phoebigena. Coronides. Archiatros. Nepos Iovis. Apollinis proles. Epidaurius Deus. Salutifer anguis. Serpens Epidaurius. Apolline natus. Phoebo Nymphaque Doronide natus.

Asolepius salutifer, opifer, Epidaurius. Coryleius, Pergamenus, Phoebeius. Clarus arte medendi. Potens medicae artis. Divinae stirpis. Medicinae repertor. Qui tepefacta calore viscera mundanas rursum revocavit in oras. Qui pressis exstinctum herbis restituit patriis Androgeona focis. Medicae repertor Artis.

Celsus.

Galenus.

Galenus Doctus, insignis. Medica [orig: Medicâ] vir summus in arte. Qui medicos inter nobile nomen habet.

Hippocrates.

Hippocrates Cous, divinus. Qui magnos forte lienes ruminat Elysio in campo. Maiorum qui gentium ab omni censetur populo medicus. Ille decus Medicis: imo Deus.

Iapis Medicus.

Iapis longaevus, Iasides. Phoebo dilectus, Poeonium in morem succinctus. Cui quondam captus amore ipse suas artes, sua munera, laetus Apollo dabat.

Machaon.

Qui crura Philoctetae sanavit tarda Machaonis artibus. Paeantius heros lenito vulnere sensit artem medicam.

Melampus.

Melampus praeclarus, fortis. Insignis vates. Spartana [orig: Spartanâ] gente. Qui pro fratre Biante Iphicli armenta abduxit. Cui fatali est data munere pero. Attonitos furiis per carmen et herbas Praetidas eripiens. Qui Praeti sobolem rationis egentem purgavit.

Podalirius.

Podalirius doctus, clarus. Praestans arte medendi. Languida morbifera qui corpora tabe medendi arte levare novit. Qui aegro, quem semel excepit, numquam permissam medicae non tulit artis opem.

DE SANITATE ET MORBO.

Sanitas, Gesundheit.

Sani corporis usus. Mens vegeto cum corpore sana. Pulchra valetudo regno [orig: regnô] regalior omni. Sanitatis contubernium. Florida Hygeiae faustitas.

Salus certa, publica, inempta, dulcis, alma, armata, propria, concessa, stabilis, oranda, optaata, inopina, turpis, sola, dubia, postrema, suprema, summa, sera, spectata, blanda, tuta, vera, grata, exoptata. Non grata.

Sanus, gesund.

Validus, firmus, vegetus, integer salvus, sospes. Atis firmus. Bene firmus. Vividus ingenuo cui stat in ore color. Cui natura validos decrevit artus [orig: artûs]. Cui solidam fata tulerunt salutem. Quem salvum patriae reservat fortuna. Cui cor est de meliore luto, et caro sana in corpore laborifero [orig: laboriferô]. Cui redierunt vires in pristina. Cui perierunt morbi semina. Sano [orig: Sanô] corpore, mente saniore. Iani cernere calendas. A mortis atrae reductus limine valens male Cuius vultum color exhilarat, et perempto [orig: peremptô] pallore facies emergit niveo [orig: niveô] rubore liquefacta: mens redit, et rediviva virtus intus renascitur. Mens sana sano in corpore viget, viget sine morbo. Cuius in membris gravis stat Aetna

Aeger, kranck.

Aegrotus. Vir dolorum. Invalidus. Artus invalidi. Morbis implicitus. Languens infesto morbi tormine. Morbi fera [orig: ferâ] vi correptus. Sanitate destitutus. Cuius languida membra humi iacent. Vix aegram animam anhelo [orig: anhelô] sustentans pectore, et interrumpens. Cui labes de semine crudelis morbi insedit genis et labellis roseis: imo oculis nitorem deiecit. Cuius membra morbus asperat. Sentiens furores membrifragos et cordipremos. Cuius viscera nimius urit morbus. Membra vix trahens defecta sanis viribus. Cui pristinus aureus nitor e vegeto fugit ore, et mortis imago horrendis saeviit minis. Anxius aegre exspectans morbi exilium et salutis, sanitatis reditum. Cuius membra morbis flaccescunt. Corpora malis vexata morbis, vix manu Machaonia [orig: Machaoniâ] restituenda. Languens dolore insueto [orig: insuetô], et vix valens ferre tot mala longae morae. Cuius corpori grandis inest horror. Cuius languida membra venenatis torquentur morbis. Aeger lecto affixus opem postulat. Quem morbus tangit et angit. Qui Machaonia [orig: Machaoniâ] vix ope sanus erit. Qui corporis vires indies sentit decrescere et diram membris subrepere tabem. Cui labor et gravibus curis comitati senectus hausit e gracili firmum compage vigorem, aegraque fatalis veniunt semina morbi. E facie color omnis abit, succedit ubique pallor, et exiles corpus tenuatur in artus [orig: artûs]: ut, cum purpureos amittit terra colores, altaque formosis viduatur frondibus arbor, aut curvo [orig: curvô] languet succisum gramen aratro [orig: aratrô]. Nil operae prosunt, curaeque manusque medentum: nil cumulata iuvant magnis altaria donis; inque dies aliquid valido de corpore cadit. Iamque dapes, sapidusque movet fastidia potus, os habet, et succo lingua est imbellis amaro, nec

quicquam, reliquum est, nisi edentes pectora, curae: nox abit insomnis, vigilantur tempora lucis. Cui costae ardent: prernit aegra sitis: latus aspera torquet febris, et insurgunt recidivi semina morbi, difficilesque aegros labefactat anhelitus artus [orig: artûs]: os livet, positaeque movent fastidia mensae: nec quisquam potis est visos cognoscere vultus [orig: vultûs]. Componens toro languentes corporis artus [orig: artûs], averso vultu potum pertaesus et escam. Cui languenti nulla quies dulcis, nullus labor, aegro pectore, sensus iners, et mens corpore sepulta. Cuius stomachum nulla ciborum blandimenta movent, nulla invirat orexis. Cu us debile, macieque confectum corpus vix agit spiritus. Debile mancipium morbi. Luxurians aeger. Qui multos dies noctesque, simillimus umbrae, ancipiti vitae conditione iacet. Quem lecto affixit aegrum dira valetudo. Invalidum corpus. Morbo gravis, gravatus. Fractus febri, tabe. Pro cuius vita moriens iam litigat ipse. Cui si Diva salus pepigisset vode salutem, pacta salute, tamen nil profectura carerent. Quem parum laeto leti faber omnine leto applicat. Quem tempore multo languor habet pallens, et querquera febris adurit. Quem deflorat in annos quatuor ignota [orig: ignotâ] pestis anhela cruce. Cui indulget famulas sospes Hygeia manus [orig: manûs].

Aegrotare, kranck seyn.

In morbo cubare. Esse aegrum, dubium vitae effici. Incertum esse salutis. Aegrescere morbis. Egere medicis. Trahere aegrum corpus, aegra corpora. Morbos sentire. Languere. Debellari morbis. machaona quaerere. Collabi, pallere, perire, iactari, premi morbo. Confugere ad medicam opem. Nequire resurgere lecto. Pallenti affligi morbo. Conflictari morbis tenacibus. Atroci pressum decumbere morbo. Sentire graves per singula membra dolores. Gravibus morbi cruciatibus uri. Membra fatiganti pressa dolore trahere. Tentari gravibus morbis. Morbo gravem esse. Languere tristi morbo. Corripi languore. Aegrescere medendo. Genua aegra trahere. Iactare utrinque caput. Valetudo incidit acrior. Morbus habet aliquem. Aegra voce salutem poscit anhelus opem. Leti fabrica torquem corripit, et arcte copulat infesto tabida membra toro. Morbus crudescit in processu. Morbi corpora corripiunt. Ossa minutatim morbo collabuntur. Morbus corripit, tentat, quatit, angit, crudescit. Languor alligat artus [orig: artûs]. Corpora languor habet. Casus affigit lecto. Corpus languet morbo. Ardet felle iecur. Caput condolet. Spes salutis abit. Dura valetudo incidit. Malus membris exuberat humor. Exsangui corpora morbo squalent. Tristi laguent corpora morbo. Morbus agit aliquem

violentus. Ima continuis cruciatibus ossa laborans. Tabificus corpora languor habet. Invasit pura [orig: purâ] morbi vi corpus acerbi dira lues. Totum sine virbius aegrum ingenti languore iacet corpus. Decumbens premit aegra cubilia luctu. Squalent exsangui pallida morbo corpora. Tristes incessunt corpora morbi. Peredit miserum morbus diuturnior aegrum. Coqui exsangui morbo. Quando caput morbo languet ac multum laborat, cetera membra sani vigoris nihil habent. Morbi incendia vires trahunt. Flebile morborum onus tolerare. Pressum iacere sub nimia [orig: nimiâ] morbi mole. Cruciari, exerceri corporis artubus. At mihi, vae miserae! torrentur febribus artus, et face pro thalami fax mihi mortis adest. Aegrescere caeco morbo.

Morbus, Kranckheit.

Morbi malignitas, fera vis, moles. Invaletudo. Aegritudo. Atrox morbi rabies. Leti fabricator. Peccati germen. Edax corporis languor. Morbi debilitantis onus. Morborum lues, furiae. Labes tristissima morbi, teneris haerens medulis, et ossa vorans inexhaustis ossibus. Nulla vi humanae opis mansuefieri potis. Turba morborum per urbem, perque agros trepidat, saevit, grassatur. Morbi mala semina. Saevities tetri morbi nefanda.

Morbus subitus, veniens, fluens, grassans, medius, ingens, minacior, tenacior, lacrimabilis, imminens, senescens, gravis, gmvior, tantus, acutus, cruentus, crudelis, tristis, exsanguis, pallens, tremens, iners, morosus, foedus, teter, turpis, levis, cessans, vetus, durus, caecus, pestifer, letifer, acutus, avidus, saevus, tenax, carnifex, malus, perniciosus, indecens, periculosus, insanabilis, tremens, furens, latens, letalis, trux, infandus, pernicialis, violentus, sitiens, pestilis, acerbus, fluidus, tabificus, amarus, ater, malignus, immedicabilis, obscenus. Modo nascens. Incipiens crudescere. Impatiens sui. Non intellectus. Latus ac renes rentans. Leti fabricator. Atrex vitae impugnator. Per populos manans omnes. Depopulans corpora. Iuventutis florem eximium populans. Qui artus [orig: artûs] populatur anhelos. Infirmo decerpens corpore vires. Exsangues artus [orig: artûs] premens. Omnia ossa loco movens. Atterens languentia corpora. Qui caput lapsum sustinet aegre. Cui ipsa salus porro nequit esse saluti. Quovis maior medicamine. Qui devorat intimas medullas. Exercens membra et mentem.

Contagium, anfallende Seuche.

Pestis corporea, tabida, ignea, crudelis, funesta, letifera, intima. Acta medullis.

Macies, Magerheit.

Macies turpis informis, horrida, infelix, aegra, ieiuna, suprema, pulsa, scabiosa, misera, decolor, gra cilenta, sicca, tetra, squalida, sterilis, ingloria, attrita, larvalis. Ossa renudans. Occupans malas. Deformans, temerans, vultum. Exedens lacertos. Obducens artus [orig: artûs]. Malis, saevis comes addita morbis. Tenuans adeso succo lacertos. Consumens graciles artus [orig: artûs]. Attenuans artus [orig: artûs] duro languore solutos. Quae mollibus ossa medullis exsiccat lenta [orig: lentâ] sensim liquentia tabe.

Macer, mager.

Macilentus. Pellucens macie. Exsuccus. Turpi, deformi, foeda [orig: foedâ] macie deformatus, turpatus. Strigosus. Foedatus macie scabiosa [orig: scabiosâ]. Exasperatus macie. Aridior pumice. Deformatus vultum horrida [orig: horridâ] macie. Cuius deficiens vix trahit ossa cutis. Macie peresus, tenuatus, turbatus. Cuius nova forma viri miserandaque cultu. Exsuccos Hebe cui stringit corpus in artus. Qui deiectus humi flaccis piger auribus herbam olfacit, et summis attingit gramina labris.

Macerare, mager machen.

Macerare, emacerare. Maciare, emaciare. Macilentum reddere. Tenuare vultum macie.

Macrescere, mager werden.

Maciem et phthisin contrahere. Tenuari in exiles artus. Tabe perire. Deficere, consici, concidere macie. habere vix tenuem, quae tegat ossa, cutem. Vix ossibus haerere. Macies adducit cutem, vix tegit ossa, pallentes occupat artus [orig: artûs], deformat vultum. Tabescunt membra dolore. Ossa exstant lumbis. Rigidi stant undi que nervi. Corpus tabet. Cutis aret sicca. Obducit macies artus [orig: artûs]. Ieiuna lacertos exedit macies. Pallor in ore sedet, macies in corpore toto.

DE MORBIS CONSIMILIBUS.

Tremor corporis, Zittern des Leibs.

Febris, Fieber.

Febris violentia, intentio. Excutiens iuvenes querquera febris opes. Officina querqueri doloris. Vipera, et crux corporis. In varias pestes ingeniosa. Febrilis ardor, vis, calor.

Febris arida, anbela, tetrica, vigil, occulta, ardens, flagrans, iniuriosa, audacissima, improba, formidolosa, catarrhosa, crudelis, atrox, improba, ferox, rapida, calida, recurrens, intervallata, molesta, maligna, dira, acerba, insana, amara, iners, tremula, horrida, fervens, edax, recidiva, violenta, pestifera, letifera, noxia, Phlegethontica. Pariens dolores. Afferens cruciatus [orig: cruciatûs]. Ossibus haerens. Convellens praecordia. Corpora diserucians. Cruento saevior Busiride, aut si quid unquam tetrius Busiride. Exuens omne corpus rostro sanguisorbo. Pugnans in toto corpore. Quae pascitur corpus. Quae depascitur artus [orig: artûs]. Torrens tremulos artus. Quae rapido membris furis omnibus aestu. quae miserum variis torquet amara modis. Succensas torrere medullas sueta. Quae ora continua [orig: continuâ] torret anhela siti. Algu quae figit et aestu altetnae cor iuvenile cruci. Letales febres diffugiunt iussae, possessaque relinquunt membra.

Horror, Schauer, Frost.

Horror subitus, recens, novus, terribilis, implacabilu, exitialis, frigidus, gelidus, exsanguis, luridus, ingens, maximus, altus, tacitus, incognitus, vacuus, servilis, rusti cus, barbarus, incertus, tremulus, praevius, niger, saevus, dirus, notus, antiquus, gratus, latus, decorus, sa cey, animosus, extremus, novissimus. Nuntius leti. Fraterni sanguinis conscius.

Rigor asper, nimius, horridus, byemalis, Scythicus, longus, aeternus, indomitus, sumptus, tremulus, imperfectus, positus, formosus.

Quartana, viertäglich Fieber.

Saturni filia, quarto exercens querquera flagra die. Quartana lues. Furiarum quarta. Amphimerina. Quartana fax querquera febris. Febris quadrimi circuitus.

Quartana frigida. Quartis diebus recurrens. Quarto quoque [orig: quôque] die iterata. Tot aestus, tot patiens fumos cerebelli in fornice. Urens sanguinem et ossa. Febris quartant me fatigat, et duo carnifices, ardor et algor, agunt.

Febrire, das Fieber haben.

Diris, violentis fabribus ardere, laborare. Atque gelu, atque aestus [orig: aestûs] damna reciproca pati. Ardore febrili aestuare. Anhelis febribus uri. Febribus infestis perustum iacere. Ab occulta febre perire. Febre laborare saeva [orig: saevâ]. Premi furore febrili. Aestibus exerceri febrilibus. Febris diu mihi haesit in ossibus, et excussit flumina parvae meae venae. Febrili tussi torus langueo, et ipsa musa languet febri catarrhosa [orig: catarrhosâ]. Quem morbus febrili ardore coquebat. Quem creperae cohortes febris

infestant. Febris aestu correptum iacere. Cui flamma febrilis vim tulit. Calor febrilis ipsi omnes ebibit vires, quem medicae manus tollere non potuere [orig: potuêre]. Exseruit flammas eius dira hectica: Infestari creperis febrium cohortibus. Febri uri et rigescere. Febris fruit algu et caloris aestu. Febris acrior urit igne carnificis. Febris urit. Exsiccar corpus, praecordia macerat, convellit vires totoque in corpore pugnat. Quartana lues torret igne. Torret in ardenti quem febris anhela camino [orig: caminô]. Febris edax aliquem recidivo [orig: recidivô] macerat igni. Torrida fit gelidae febrientibus addita sibris omnis aquae vis. Febris ardenti torret languida membra soco [orig: socô]. Artus [orig: Artûs] depascitur arida febris.

Pestis, Pestilentz.

Semina cruenta morborum. Aeris morbus. Crimina caeli. Tabes fluens. Contagia. Pestilitas. Morbi maligni caeli. Lurida pestilitas. Potentia livida morbi. Lues udo [orig: udô] sublapsa veneno. Corruptus caeli fructus. Letifer annus. Tempestas miseranda coorta morbo caeli. Tabum triste. Pestilitas, qua [orig: quâ] pene suos loca nulla tueri indigenas possunt secretos strage. Pestis agens ferali densa cadavera tabo.

Pestis crescens, fluida, avida, tabida, saeva, aspera, dira. Sparsura luem populis. Populata colonos. Contagio venenans omnia. Qui vitiat homidum tabe fluente genus. Quae deside morbo aeris, aut alio quo tandem fonte remanat. Viduans oppida et arva colonis. Quae incandescens, et stragem latius edens, densa catervatim misero rapit agmina leto. Qui cunctis plus plusque locis impendet, ut urget proxima quaeque suum frustra aversata venenum. Per viscera serpens omnia. Pestis venenatos immani strage colonis interimens. Intercipiens vocem anhelam. Quae tacito tabo fluit vicina per arva. Tollens homines atroce veneno. Quae sua spicula vibrat, et undique muros oppugnat, animatque venenum. Grassans tempore noctis. Sternens, prosternens corpora mille. Qua [orig: Quâ] tentata suos vider urbs rarescere coetus [orig: coetûs], atque gemens alio migrare profectos. Quae multis civibus orbat viduas urbes, et metum inicit.

Lues magna, tervena, suprema, miseranda, atra, gelida, noxia, ignea, rapida, inimica, misera, infesta, funesta, dura, tristis, acerba, sera, letalis, atrox, mortifera, violenta, improba, maligna, minans, foeda, damnata, turbida, Letea, tetra, aeria, letifera, sanguinea, contagiosae, vesana, impura. Dimissa caelo. Gravis populis. Strangulans fauces. Tetris collecta cibis, annique vapore aucta.

Importare pestem, die Pest an einen Ort bringen.

luem populis. Moliri letum morbosque. Letum populis intendere acerbum. Moliri necem fluidoque cadavera tabo sternere.

Pestis grassatur, die Pest regiret.

Urbs flagrans pestilitate. Quae laxis habenis grassatur. Peste citas homines et bucera saecula mortes imbibunt. Hinc atque hinc pestis dominatur moenia circum. Pestis in immensis dominatur moenibus urbis. Lues paratur humano generi. Lues perdit. Dira lues populis incidit ira [orig: irâ] Dei. Lues saevit. Augetur lues turba [orig: turbâ] cadentum. Grassantur morbi. Lues hominum pecudumque saevit. Clades serpit. Infecto morbus caelo crudescit. Irae Deum [orig: Deûm] patent. Per populos morbi contagia manant. Strage canum, volucrumque boumque potentia morbi deprenditur. Cohors febrium incumbit terris. Nobis curvantur Apollinis arcus. Corpora tabent. Tabes solvit corpora. Dilabuntur cadavera tabo Omnia languor habet. Agitur sitis ignea venis. Mors vagatur in terris. Pestilitas violenta genus pecudumque hominumque enecat. Obscuro pestis grassatur nomine. Pestis spatians silvis metit omnia falce sanguinea [orig: sanguineâ]. Pestilitas tradit corpora mille neci. Undique foeda lues aestu incandescit atroci, et funestat agros, exhaurit civibus urbes. Cui non modus est morbo, non est medicina veneno; sed vicina domus vicino a limine mortem haurit, et assiduo sumunt contagia vires. Illi, qui dirae pestis contagia accepere, etiam procul aspicientibus obsunt: tantum virus inest, talis vis tanta veneni!

Conslictari peslilentia, an der Pest liegen.

Pestem nen meturere, vor der Pest sich nicht fürchten.

Scorbutus, Scharbock.

Indoles morbi livida, quem generat fecatae copiabilis, ac crasso pituita trahax lentore propagat. Cuius sentimus serpenti tyrannide sisti malarum articulos, et texta reciproca menti, sermonisque ratos plano discrimine flexus. Qui facit enervis cruribus esse.

DE MORBIS CUTIS

Pallor, Bleichheit.

Pallor luteus, albus, inductus, novus, primus, tacitus, gratus, visus, gelidus, luridus, malus, terribilis, truculentus, obscenus, Stygius, exanimis, viridis, marcidus, buxeus, buxans, exsanguis, funereus, deformis, infernus, languidulus, albescens, sepulcralis, plumbeus, lividus. Simillimus buxo, morti. Inficiens vultum. Ora conficiens, turpans, Dedecorans vultum. Notans ora. Qui roseo ducit in ore notam. Decor, qui

Color oris. qui frondibus olim esse solet seris, quas nova laesit hiems. Pallor buxeus pallenti decedit corpore.

Livor, braun und bleich.

Pallere, bleich werden.

Informis color pallida notat membra. Exsangui pallere colore. Pallere subducto sanguine. Pallescere. Ore expallescere. Ducere pallorem. Attollere pllida ora. Non servare calorem. Pavere, sedere pallidum. Gerere ora pallidiora buxo. Infectum esse ora pallore. Pallere vultum. Luridum esse deformi pallore. Pallor occupat, inficit, obit ora, est in ore. Color ore fugit, ora reliquit, est sine sanguine. Sanguis ab ore fugit, et nox stat ante oculos. Pallent ora. Pallore ora inficiuntur. Genae pallent. Pallor in ore sedet. Mutat allidus ora color. Lividus exhausto sanguine pallor inest. Pristinus e vegeto fugit nitor aureus ore.

Pallidus, bleich.

Pallidus, luridus. Confectus, infectus ora pallore. Pallens vultum. Lividus, luridus ora. Cuius membra sunt pallidiora cera [orig: cerâ] nova [orig: novâ].

Icterus, die Gelbsucht.

Scabies, Raude, Grind.

Scabies turpis, mala, scabra, atra, foeda, tetra, tetrica, letifera. Inficiens cutem. Corpora tentans, foedans, turpans, occupans.

Pruritus, das Jücken.

Prurigo longa, morosa, obscena, urens, sudans, ardens mordax, dulcis, subsculpens. Impatiens morae.

Lepra, Aussatz.

Lepra lurida edax, improba foeda, turpis, immunda. Temerans corpus. Mordaci rurigine serpens. Viduans vi artus [orig: artûs] et ossa illisa.

Ulcus, Geschwür.

Ulcus, acre, putre, incuratum, dirum, squalens, squalidum, tabificum, sordidum, humidum, undans, stillans, foedum. Proximum cordi. Alte suffusum professis medullis. Tetri, gravis odoris.

Tumor, Geschwulst.

Vomica, Eyterstock.

Sanies, Eyter.

Sanies tabens, atra, crassa, concreta turpis, putris, ieiuna, infanda, pretiosa, spurca, foeda, letifera, tabifica, venenata, lurida, putrida, pestifera, horrenda. Immista cruore. Per vulnus stillans.

Tabum recens, nigrum, lentum, triste, cruentum, vetus, tribunitium, deciduum, fluidum. Manans per ora.

Impetigo, Flechte.

Lichen sordidus, foedus, turpis, squalidus. Temerans faciem. Foedatus vultus [orig: vultûs]. Turpans ora, genas.

Marisca, Feigwartze.

Vitiligo, Flecke.

Maculae variae, cognatae, nigrae, internigr antes, pullae, atrae, albae, grandes, virentes, parvae, inustae.

Papula, Pocken.

Pustula, Hitz-Blätterlein.

Porrigo, Erbgrind.

Cancer morbus, der Krebs.

Cancer infestus, saevus, dirus, funestus, tristis, letalis, letifer, a trox, morifer, foedus, teter. Absumens, consumens, conficiens corpora. Absumpta necans, perimens corpora. Qui serpere late suevit, et illaesis vitiosas addere partes.

Stigma, Brandmwahl.

Stigma triste, rigidum, durum, flammans, pressum, foedum, turpe, opprobriosum. Inustum fronti. Signans, perurens frontem.

DE MORBIS ARTICULORUM.

Chiragra, die Gicht an Händen.

Chiragra nodosa, tardigrada, laepidosa, iusta, saeva, tremula, trepida. Articulos, artus [orig: artûs] crucians, frangens, torquens.

Podagra, Zipperlein.

Podagra turpis, nodosa, tarda, locuples. Furiarum quarta. Quam medicina nescit tollere. Saeva podagra indignos secat pedes.

Podagricus, am Zipperlein kranck.

Quem nodosae podagrae infesta rabies assiduo toro vexat ac detinet. Quem dira ligat podagra. Cuius nec pes, nec manus officium faciunt. Contractus in artus [orig: artûs]. Cuius pedes vetulos tarda secuit podagra. Putrida habens membra, turgentia senio et acri podagra [orig: podagrâ]. Podagra [orig: Podagrâ] rancidus.

DE MORBIS CAPITIS.

Deliquium, Ohnmacht.

Exanimari in Ohnmacht fallen.

Desicere sensu. Cadere moribundum. Concidere . Exsanguem labi. Collabi. Fluere ad terram.

Revolvi toro. Relanguere. Refundi in gremium alicuius. Langnescere. Exsanguem procumbere genu. Dirigere. Iacere ambiguum. vitae. Enervi languore fatiscere. Fluit in terram cervix. Mens abit. Sensus cedunt pectore. Me mihi deliquium (heu) animi rapit affligitque solo.

A deliquio revocare, von der Ohnmacht erquicken.

Recreare. Reficere aqua [orig: aquâ] gelida [orig: gelidâ]. Semianimem amplexum sinu fovere. Refovere. Animae fugienti obsistere.

Lethargus, harte Schlaffsucht.

Gravedo, der Schnuppe.

DE MORBIS OCULORUM.

Lippitud,o Triessung.

Inslammatio oculorum, Augen-Schwulst.

Glaucoma, grauer Fleck in Augen.

Caecitas, Blindheit.

Luscus, einäugig.

Monophthalmus. Defioculus, Cocles. Oculo luscus. Lumine captus altero. Dextrum oculum laesus, et laevo prope inutilis ipso. Uno inutilis oculo.

Caecus, blind.

Caecigenus. Lucis orbus, egens. Non luminis usu pollens. Cui plane lumen ademptum. Caecior Hypsaea [orig: Hypsaeâ]. Luminibus caris viduatus. Cui luminis hirquus adest, sed luminis hirquus inanis. Tectus oculis, tenebris. Usura [orig: Usurâ] lucis egens. Lumine cassus. Nil lumine cernens. Qui tristem vitam sine lumine trahit. Habens oculos inanes. Lumine captus, expers. Cuius oculi lucis egens. Iucundo viduatus lumine. Oculos duces non habens. Non potis certo passu procedere.

Excaecare, blind machen.

Oculos genis expellere, exsculpere, excludere, eruere. Adimere, eripere lumen. Caeca [orig: Caecâ] damnare lumina nocte, hoc est, caecitate punire. Eluscare aliquem. Hebetare visu. Fodere lumina. Rapere ferro oculos, lumina. Privare, fraudare lumine. Visu spoliare. Effodere oculos, lumina. Lumen terebrare. Expilare genis oculos. Vellere lumine. Oculos educere. Exurere oculos. Manus [orig: Manûs] oculis immittere, et orbes effodere. Exiliunt, effodiuntur oculi. Lumen abit, sossis genis.

DE MORBIS AURIUM.

Surdus, taub.

percipit aure sonos. Non sensus stupidis auribus ullus inest. Qui nescis auribus uti. Qui sonos surdis non auribus haurit. Cui surdas sonus advolet aures. Non accipiens aure sonos. Cui auris aperta quidem sed non sonor adficit aurem. Auribus captus. Surdior freto, aequoribus.

Obdurescere, taub werden.

DE MORBIS LINGUAE.

Mutus, stumm.

Ora gerens modulis expertia linguae. Cuius hiatum oris neque vox, neque verba sequuntur. Digitis pro voce loquacibus utens. Solitus mutam clauso ore loquelam compositis conferre notis. Cui os vocis inane. Cassa locuturae guttura vocis habens. Nonaure nec ore accipiens reddensve sonos. Non habens quo queat ore loqui. Ora quidem: sed muta gerens. Inane vocis os habens. Non habens vocem viresque loquendi.

Obmutescere, verstummen.

Tacere. Conticescere. Comprimere ora. Non habent ora vocis iter. Cum voce colorem perdere. Verba animo desunt. Lingua subsistit, haeret, rorpet, retenta est. Cum sicco congelat lingua palato. Pars vocis supprimitur in medio sono. Non sufficiunt verba loquendi. Ora non sunt pervia verbis. Reprimit ora dolor. Vox residet, mediis residet faucibus. Obmutescere silentio. Lingua metu retenta torpet, haeret mutis in faucibus.

Balbus, Stamler.

Balbutiens. Traulus. Lingua [orig: Linguâ] titubans. Blaesus. Plectra gerens impedita linguae.

Balbutire, stamlen.

Adhaese loqui. Inexplicito reddere verba sono. Lingua [orig: Linguâ] titubare, vacillare.

DE MORBIS AXILLAE.

Hircus, das stincken der Achsel.

DE MORBIS INTERIORUM PARTIUM.

Tussis, der Husten.

Tussis anbela, aspera, mala, violenta, frequens, acerba, aegra. Pulmonem quatiens. Quassans corpus. Sonans falsis in faucibus. Aegrum quatiens et laesis faucibus angens.

Tussire, husten.

Tussis fatigat, vexat fauces, quatit pulmonem, quassat. Tussis concrescit collo. Anhelius creber quatit artus [orig: artûs] oraque. Expellere pectore tussim. Tussis acerba crepat in falsis faucibus. Dare questus [orig: questûs] de tussis gravitate. Tussis abit e fatigato pectore. Pulmones et pectus fatigans.

Cardialgia, Hertzwehe.

Tabes, Schwindsucht.

Tabes lenta, stillans, resoluta, tracta, nigra, caeca, calida, funesta, mortifera, dira, crudelis, undans, aeternae, pestifera, tristis pallida, fluida, saeva, immedicabilis. Vitium fovere laeso [orig: laesô] pulmone. Tabes viscera penetrans. Horrenda [orig: Horrendâ] confixus viscera tabe. Tenuans, attenuans, consumens corpus.

Hydrops, Wassersucht.

Hydropicus, wassersüchtig.

Sitiens, insaturatus. Gelidam sitiens undam. Cui piger intumuit suffusa venter ab unda [orig: undâ]. Cui, quo plus poteae sunt, plus sitiuntur aquae.

Hernia, Bruch.

DE CURATIONE MORBI.

Mederi, heilen.

Scire potestates herbarum usumque medendi. Nosse artis opem. Exercere medicas artes. Sanare vulnera. Obstare principiis. Occurrere morbo. Venire salutiferum. Fovere vulnus Aegro medicas adhibere manus [orig: manûs]. Admovere opem, herbas. Spargere sucos Ambrosiae. Levi dextra [orig: dextrâ] ferre medicamina. Modo nascentes depellere morbos, profligare. Ab aegroto corpore properantia depellere fata. Medicinae artis opem ferre. Medicari alicui. Trepidare manu medica [orig: medicâ] herbisque. Monstrare opem. Dare salutiferam opem. Restituere. Apollinea [orig: Apollineâ] arte, levare manu. Levare vulnera ope medica [orig: medicâ]. Luxata reducere in artus [orig: artûs]. Pellere, depellere, demere, tollere, avertere morbos. Reficere medica [orig: medicâ] corpora laesa manu. Ferre auxilium medica [orig: medicâ] manu. Succurrere cubanti. Applicare medicas Paeonia [orig: Paeoniâ] arte manus [orig: manûs]. Arte Machaonia [orig: Machaoniâ] damna levare. In melius lapsas vires reficere. Medicare cubanti. Dare affectis tobur famulare locis. Dare medicamen ad morbum. Verbis herbisque mederi. Porrigere brevis subtemen amabile vitae prorsus in extremas arte sequace moras. Seram protollere mortem. Vindicare alios tumulo. Rhythmum venae explorare. Medicis manibus tristes depellere morbos. Non desperatas arte iuvare moras. Praefatum superos Panacem aegro invergere ori, Sanare non hoc sanata, ante calore lues. Vagos ex aegro corpore morbos pellere. Tentare auxilium laborum. Succingi Paeonium in morem. Morari arte lucem. Mutas agitare artes. Servare revocatum a morte. Spargere salubres sucos. Inficere amnem occulte medicando. Avertere aestus [orig: aestûs] in censos. Ferire venam salientem sanguine. Rescindere ferro os

ulceris. Paeoniis revocare herbis Trepidare Phoebi potentibus her bis. Spargere odoriferam pana ceam. Medicari senibus anhelis.

Sanari, Gesund werden.

Curari herbis. Relevari. Allevari viribus. Valere. Convalescere de vulnere. Revalescere ope. Sentire opem lenito vulnere. Refici. Fieri, esse sospitem. Salute. potiri. Consurgere morbo. Novas attolli rursus in auras. Redonata [orig: Redonatâ] linquere salute torum. Facere merito [orig: meritô] sostra sacra DEO. Colligere robur. Recipere vires. Medicus levat aegrum. Medicus suscitat. Sanat medicina dolores. Dat Medicina salutem. Medi cina ulet. Auxilium venit. Apollo subvenit. Dextra fert opem. Dextra servat. Restituit dies. Sunt auxilium mihi sucus et herba. Discedit edax e corpore languor. Pavatim vires animumque resumere. Duraque [orig: Durâque] siti, flammaque [orig: flammâque] levari. Pristinus honos in sensu vivificatur. Hygeia cum dolore suas mutat vires. Redeunt in pristina vires. Redit mihi qui fuit ante color. Peragit soliti vena tenoris iter. Pallor abit. Cicatrix ducitur. Vulnera coeunt. Corpus sufficit. Dolor de corpore fugit. Funditus excedunt pestes. Tollitur arte malum. Febris abit e me. Quartana relinquit. Exilio morbus sibi consuluit. Mors subito ponit spe pereunte minas. Valide valet aeger. Aeger Iova [orig: Iovâ] auspice priscum rursus in incolumi corpore robur habet. Dolor omnis fugit de corpore. Vigor habilis venis memoriae. Languor removetur.

Medicamentum, Artzney.

Ops Machaonia. Medela. Cura. Curatio morbi. Manus medica. Vulneris auxilium. Requies morborum. Herbae Phoebi potentes. Herbae fortes atque ops Paeonia. Virtus herbarum. Succi Machaonii. Herbarum succi. Praesens fortuna laborum. Salus morientibus. Usus medendi.

Medicina publica, sera, salubris, salutifera, salutaris, suavis, dulcis, grata, optata, exoptata. Non levis.

Medicam forte, validum, sacrum, proavitum, varium, incertum, crocem, triste, Ponticum. Conditum cista [orig: cistâ]. Levans affectam mentem. Pellens, tollens morbos. Vagos extiguens ignes. Delens, tollens flammantes pecroris ignes.

Pharmacon efficax, auxiliare, commodum, certum, praesentissimum, mixtum Mithridateis modis.

Sucus, Safft.

Panacea, Artzney für alle Kranckheit.

Unguentum, Salbe.

Unguentum bonum, sluens, crassum, flagrans, udum, Paeonium, exoticum, Syrium, Megalense. Medicas referens artes. Perfusum Falerno. Exhilarans mentem. Quod vulnera lenit et siccat.

Ungere, salben.

Membra perungere. Olei recente succo tingere. Caput supra effundere odorum desuper unguentum. Imbuere egregiis fragrantia tempora sucis. In caput pretiosos fundere sucos. Unguentum diffundere in artus [orig: artûs]. Ungere balsameo pingue liquore caput. Unguentis redolentibus ungere. Sacro perfundere chrismate. Olei sacro unguine tingere. Imbuere ornatum caput odora [orig: odorâ] nardo. Sacro perfundere tempora olivo.

Colyrium, Augen-Salbe.

Ceroma, Salbe, damit sich die Fechter schmieren.

Malobathrum.

Poppaeanum.

Cosmianum.

Plasma, Pflaster.

Vas unguentarium, Salben-Glaß.

Pyxis, Appotecker-Büchse.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD PHILOSOPHIAM IN GENERE CONSIDERATAM PERTINENTES.

De PHILOSOPHIA.

Philosophia, Weltweißheit.

ARs Sophies. Arcana Sophiae studia Sophiae cultus. Acutorum docta reperta Sophorum. Animi mira reperta Sophorum. Alae animi duplices Sophiae, quarum altera menti velificat speculantis, agentis at altera mori.

Sapientia, Weißheit.

Sapientia mitis, munita, caelestis, caelica, Palladia, provida, divina, egregia, praeclara. Divum [orig: Divûm] munus. Fortunae victrix. Variis invenienda locis. Non veniens volucres per ventos. A solo veniens Deo. Quaenon nisi magno parta labore datur. Quae secum vitae tempora longa trahit. Socraticis libris comprehensa. In domos superas curans scandere. Cui comes est gloria, immensaeque opes. Superans fulvum metallum. Praestans viribus. Quae latet in docti pectore clausa viri. Quae temere numquam quid sumit agendum, omnia consulta [orig: consultâ] mente gerenda legens. Caute pravisa pericula vitans.

Sapere, weise seyn.

Sapiens, weise.

Pectus Socraticum. Alter Cato. Sat mentis sanae habens. Acumen prudentis, sapientis mentis. Vegeto mentis acumine pollens. Cui sani pectoris est mens sana. Habens acumen mentis Socraticae. In quem sapientia totam contulit lucem. Sapiens cur celebretur, habens. Cui enthea pallas caelitus indulsit meliori ex semine pectus. Cui sapientia expoliit notitia [orig: notitiâ] nobiliore cerebri toros. Habens epar Sophies et Phoebi numine foedum. Qui scit, quid distent aera lupinis. Non ita Pythagoras, non mens excelsa Thaletis perspexit. Cui cura fuit, tendere per hortos Sophiae. Sapientiae luce, dote conspicibilis. Ad normam sapiens. Cui sapientia nupsit. Oculos habens in fronte. Melior cui mens in pectore constat. Omnia prudenti cum ratione videns. Perpendit iusta [orig: iustâ] qui singula facta bilance. Thalete sapientior.

Philosophus, weltweiser Mann.

Suada sophi. Hector, Aristoteli iuratus, Philosophae praestabilis ordo Coronae. Sophiae suadela. Cui fit Aristocles Dux et Aristoteles. Edoctus linguas et prisca reperta Sophorum. Qui priscumque novumque Sophos pernosse laborat. Voce Professorum mactatus honore Sophi. Cui focus atque ara est sanus Aristoteles. Quo vix animosior alter musica philosopho proelia miscet agro. Qui pars est una Sophorum. Qui Sophies sua nomina condidit albo. Qui doctus primas studii septemplicis artes, quaeque solent prisci multa docere Sophi. Qui quasi Aristotelis loquitur successor et haeres. Quem sophos et victrix septemplicis orbita curae inter habere suos potuit.

Philosophari paucis, nicht lange philosophiren.

Spatio hreviore suas grassari ad artes. Non instare stadio grassari longius artis et Sophiae.

Gymnosophistae, Indianische Philosophi.

Stoicus.

Facultas Philosophica, die Philosophische Facnltät.

Candida Philosophi senatus corcula, iudicio qui potiora valent. Turba Sophorum. Sophi, quos insignem fama canit ob artem. Quos armat lingua diserta. Docores Sophiae. Quis [orig: Queis] sapientia pectus muniit atque aurem Latio purgavit aceto. Philosophum [orig: Philosophûm] turba magistra. Philosophi musica pompa chori. Qui septem geminas subtilis acuminis artes, et grande illud amant enucleare Sophos. Quorum non nihil est laudem exaequare, Philosopho [orig: Philosophô] qui more notat naturae pondera. Animi qui oracula linguas expoliunt, formantque suis a legibus et qui ingenuas agitant Cycli septemplicis artes. Spectabilis ordo Sophorum. Philosophicae spectabilis ordo coronae. Quos studia exercent ter trinis aemula Musis. Studii quos una professio iungit.

Decanus Facultatis Philosophicae, der Philosophische Dechant.

Cui Philosophus rata per suffragia fasces atque Decanatus [orig: Decanatûs] iura sacravit. Cui sunt data iura Magistros gignere, progenerare novos. Qui caput eligitur nullo renuente Sophorum. Coryphaeus Sophorum. Palladii quem puncta Magistra senatus [orig: senatûs] esse suum voluere caput fascesque dederunt. Quo divisore parantur praemia cuique suae meritae virtutis et artis. Qui debita cuique Brabeutes procurat. Cui puncta sophorum hanc operam dixere, ut honorum praemia docto distribuat studio. Philosophi pro tempore summa Decani. More diu solito, Sophiaeque iubente senatu indicens ludos.

DE SEPTEM SARIENTIBUS.

Septem Sapientes, die sieben Weisen in Griechen-Land.

Sapientum Pleias olim Graias celebrata per oras. Numerus septem Sophorum. Quos orbe sub omni ardua septena numerat sapientia fama.

Bias Prieneus.

Sapiens, doctus. Sibi qui vixit. Non vulgi obnoxius aurae. Qui semper secum sua dona omnia portare aiebat. Quem clara Priene edidit.

Chilo Lacedaemonius.

Lacon, Spartanus. Cui patria est Lacedaemon. Supra aevum sapiens Hellados ingenium.

Cobolus Lindius.

magnae sed auctor qui cluit sententiae, quod in re qualibet modus sit optimus. Robore et pulchritudine praestans.

Periander Corinthius.

Mitylenaeis Pittacus oris. Lesbius. Mitylena [orig: Mitylenâ] oriundus. Sapiens satus Lesbia [orig: Lesbiâ]. Mitylene satus.

Solon Atheniensis.

Solon Atticus, Actaeus, iustus, Cecropius, sapiens, legifer. Ortus Athenis. Cui septem sapientum fama dedit palmam. Qui ne quid nimis approbat. Qui studuit semper plurima scire senex. Qui scite gustare cydonia iussit mala novam nuptam, si sponso accumbere vellet.

Thales Milesius.

NOMINA PROPRIA PHILOSOPHORUM.

Anaxagoras.

Clazomenius, magnanimus, clarus, studiosus, Physicus. Amans et scrutans patriae lucida secta suae. Contemplans et scrutans astra.

Anaxarchus.

Archimedes.

Archimedes praeclarus, excellens, acutus, ingeniosus. Syracusiae qui fuit urbis honor. Quo nemo radio descripsit doctius orbem. Qui nimis intento meditatus pectore formas saucius ignari cecidit militis ense. Qui Solis circuitus Lunaeque vices astrorumque cursum exhibuit parvo in vitro. Cuius facta arte machina praebuit in tenui labentia sidera vitro. Cui machina caelum et stellas imitata fuit. Qui iura poli, rerumque fidem legesque Deorum transtulit.

Architas.

Insignis, clarus. Tarentina columba [orig: columbâ] memoratus. Qui volucres ligno [orig: lignô] potuit inducere plumas. Qui Tarentinam fecit columbam ligneam, quae vivae more volavit avis. Quo magistro igneus ales sursum fecit iter. Qui maris et terrae numeroque carentis arenae mensorerat. Quem devexi rapidus comes Orionis Illyricis Notus obruit undis.

Aristippus.

Aristoteles.

Dux Stagirita. Vertex ac Princeps Philosophorum. Genuinus flos Sophorum. Stagiraeus Anagnostes. Stagirites.

divinus, nervosus. Peripati gloria. Aureum orationis flumen ab ore culto fundens. Logicam qui princeps excudit artem. Stagirita senex. Sophorum primicerius. Naturae mysta.

Camerarius.

Democritus.

Abderites, Physicus, prudens, siccus. Qui mille facit mundos. Humana ridens omnia. Excludens sanos Helicone poetas. Qui causa [orig: causâ] discendi adiit sapientes Indos. Omnia qui risit. Qui curas hominum ridebat inanes. Qui perpetuo risu pulmonem agitare solebat, quoties a limine moverat unum protuleratque pedem.

Diogenes Cynicus.

Diogenes Synopeus, Cynicus, impurus, mirificus, rigidus. Qui abiecta patera [orig: paterâ] faginea [orig: fagineâ] sitim manibus suscepta [orig: susceptâ] leniit unda [orig: undâ]. Qui magnus in exigua testa latuit habitator.

Empedocles.

Qui Trinacrii saliit super ora gigantis. Cuius carmina divini pectoris vociferantur et exponunt praeclara reperta, ut vix humana [orig: humanâ] videatur stirpe creatur. Qui Deus immortalis haberi dum cupit, insiliit flagrantem frigidus Aetnam.

Epicurus.

Epicuri porcula grunniens immundo [orig: immundô] rostro [orig: rostrô] Cecropistus senex. Senior Gargetius. Neoclides.

Epicurus doctus, Cynicus, voluptuarius. Voluptatis servus. Qui cuncta ait ex atomis constare.

Heraclitus.

Obscurus, tristis. Omnia qui flevit. Nomen ab obscura qui brevitate tulit. Qui gemitu et lacrimis numquam cessantibus olim detestabatur mores et facta malorum. Plus solito [orig: solitô] humanae deflens incommoda vitae.

Neocleus.

Plato.

Aristonides. Clarus Aristocles. Natus Aristonis. Humeris Plato dictus ab amplis. Graecorum Moses.

Plato divinus, Cecropius, doctiloquus, grandiloquus, doctus, magnus, insignis, egregius, clarus, celebris, sapiens. Naturae miraculum. Philosophiae non inhonorus apex. Os Suadae. Qui loca nunc haec nunc illa adiit, ut numeros et disceret astra. Cui nascenti lux prima fuit orta, cum medii floret tempore veris humus. Cuius apes cunis sparserunt dulcia mella, omen ut eloquii numina laeta darent.

Philippus Melanchthon.

Clarus ille Melanchthon. Ille Melanchthonii lactea pluma cycni. Magna Melanchthoniae gloria famae ingenii propter tot monumenta sui.

Melanchthon divinus, Suevus. Philomela Wittenbergensis arguta. Mundi decus. Natus bonas artes augere. Quem primus et ultimus miratur Orbis. Assuetus parvo, patiensque laborum. Omnibus ingenio et arte prior. Ingenio bonus, et varia bonus arte. Quo maius nihil, aut melius Germania vidit. Qui barbaricam pestem miseratus, opemque, qua [orig: quâ] potuit ratione, tulit, Graiamque polivit scabriciem, Latiamque olida [orig: olidâ] sartagine linguam. Qui linguis linguas et reddidit artibus artes, spinas sermonum, quibus ingeniosa iuventus et punctim et rasim iacuit concisa tot annos qua [orig: quâ] feri potuit, radicitus extirpando. Cui mundicies sermonis amata est. Auspice quo doctae felici numinis aura [orig: aurâ] caeperunt artes animam reparasse priorem, et vivo [orig: vivô] Logicae cultu splendescere. Qui ingentes habet dotes in corpore parvo. Cui grandis honos in corpore parvo. Clara qui nominis aura [orig: aurâ] aeternis potuit Witebergam includere fastis. Illud Aristotelis nativum germen et eius dilaudans artes, et acuti examen acervi miratus tacite. Cuius imago fere comes indivisa Luthero est. Cuius defendere fas est sermonis faciem studiumque viamque docendi. Qui natus ad omnes unus erat divinitus artes sorde repurgandas. Quem praeter nullo se tantum Rhenus iactabit alumno nec doctos inter, quot habebit Teutona tellus, tot docta ingenio miracula cernet in uno. Graeca cui Pitho, Sirenque Latina, potensque Hebraei suadela iugi, tres triplice linguam flore venustabant. Quaecumque gravi paedore situque obsita squalebant auctorem sensa nitori restituens, claraque [orig: clarâque] hominum sub luce reponens. Instituens formare nova rationis amussi artes. Specimen qui nobile quantum polleat humanae vis indolis. Omnia magnus. Quem praeceptorem non pubes sola, sed ipsi, qui praeceptorum funguntur parte, vocarunt. Cuius ni vitula sollerti multus arasset, illius infelix lolio sterilesceret arvum. Qui multa sacri mysteria verbi eruit e tenebris calami virtute librisque tradidit ingentis sero spectanda nepoti ad claram lucem. Primus Grammaticae praecepta Latinae a mendis purgans non sine laude suis. Qui parvus erat: sed grandis honos in corpore parvo.

Plinius Secundus.

Plinius doctus, acutus, aier, sagax. Ingenium summa vigilantia. Qui totum complectitur orbem. Auctorum genus omne carpens.

Pythagoras.

Pythagoras prudens, divinus, doctus, celeber, Samius. Qui ratus est nos posse renasci. Per maris alta abiens, qui Pharios, Persas, Magos invisit, et oram, cui quondam nomen Graecia magna fuit. Tradens dogmata sancta. Aurea verba suo semper in ore ferens. Samius auctor celeberrimus sectae Italicae.

Socrates.

Socrates magnus, sapiens, lo quax, Anytaeus, Actaeus, contumax, violentus, doctissimus. Cicuta sublatus. Anyti reus. Ore imperturbato. Sorbitio quem sustulit acra cicuta.

Xenophon.

Iucundus suavis, blandus, mellitus. Cui facundae fuit Attica gratia linguae. Cui puero facundae nuntia linguae, os vigilans dulci melle replevit apis. Cui lingua Hyblaeo maduit facunda liquore. Qui mellifluo doctus fudit ab ore sonos. Dulce cui suavi nectar ab ore fluit. Cui mellito [orig: mellitô] fluxerunt blanda lepore verba.

Zeno.

Rigidus spinosus, horridus. Quondam magnus Athenis. Stoae celeberrimus auctor. Stoicida.

NOMINA ET PHRASES POETICAE AD METHAPHYSICAM PERTINENTES.

DE METHAPHYSICA.

Res, ein Ding, Sache.

REs parva, modica, exigua, tenuis, angusta, leGis, ridicula, iocosa, perridicula, ludicra, blanda, ficta, dubia, ambigua, fessa, occulta, incognita, varia, humana, salGa, abiecta, noGanda, audita, conspicua, certa, media, nota, magna, grandis, summa, sacra, egregia, gesta, negotiosa, immoderata, incomposita, difficilis, reluctata, parata, pia, bonesta, utilis, lata data, provisa, non onerosa, nonparva. Nova, non ullis cognita temporibuss. Obscura nulli. Luceretecta. Mira relato.

Esse, seyn.

DE PERFECTIONE ET IMPERFECTIONE.

Perfectus, vollkommen.

Perficere, vollenden.

Facere finem operis. Perficere opus, coeptum. Conficere cursum, peragere opus, inceptum. Exigere opus, monumentum. Reliqu um fingere opus. Explere, claudere opus. Extundere. persequi. Partem exhaurire laboris. Expugnare coepta. Exsequi coepta, incepta. Contingere portum. Decurrere, finire laborem. Imponere finem, extremam manum.

DE UNITATE ET MULTIPLICITATE.

Multitudo, eine Menge.

Vis plurima. Tam copiosa, ut calculantium innumeros numeros, et omnes excedat omni nomine calculos.

Multus, viel.

Plurimus. Plures numero, grandine. Frequens, creber. Celebris, maior numero. Densis numeris. Non unus, non uni. Non pauci. Non rarus. Densissimus. Densior aristis. Similes, simillimus nimbo. Quot fuerant Argo lumina. Numerosus, innumerus, innumerabilis. Ducenti, trecenti, mille milia multa. Quot flores Sicula [orig: Siculâ] nascuntur in Hybla [orig: Hyblâ]. Quos fert terra Cilissa crocos. Quam multa [orig: multâ] sit grandine canus Arhos. Quot pomis in flore novo se fertilis arbor induit. Quam crebris foliis autumni tempore tellus contegitur lapsis. Aequora quot fluctus [orig: fluctûs], guttas quot continet imber Quam densa ad pelagi litus arena iacet. Tempore quot verno [orig: vernô] tellus producit odores. Quot sunt Lethaeis grana papaveribus: Tot etiam, etc. Quot gerit astra polus.

Catervatim, hauffenweise.

Denso [orig: Densô] glomeramine. Agmine magno, longo, conferto, plurimo, non uno, toto, pleno, condensato, facto. Turmatim. Velut agmine facto. Magna [orig: Magnâ] comitante caterva [orig: catervâ]. Certatim. Condensi grandinis instar Gregatim. Magna [orig: Magnâ] stipante caterva [orig: catervâ].

Copia, ein Uberfluß.

Ubertas. Copia larga, maior, opulenta, aurea, beata, fastidiosa, indigesta, affluens, dives, inundans, superflua, multa, fundens se cornu praedivite.

Abundans, überflüssig.

Nimis fecundus. Distentus. superfluus, largus, redundans, uber, supervacuus, largifcus.

Abundare, reichlich haben.

Relliquiae, das Ubrige.

DE NECESSITATE ET CONTINGENTIA.

Necessitas, Nohtwendigkeit.

DE POSSIBILITATE ET IMPOSSIBILITATE.

Aptus, geschicft.

Accommodus. Aptus operi. Habilis, par materiae. Concinnus. Exaptus, non inconcinnus. Efficax faciendi quid. Dignus ad conamina rei. Utilis. Non inurilis. Non segnis ad artes. Ingeniosus. Animosus.

Facultas, Vermögen, Gewalt.

Vis praecipua, praestans, magna, alta, tentata, blanda, occulta, caeca, tenuis, pessima.

Posse, können, viel gelten.

Vasere plurimum. Momenti quid habere. Robur habere grave. Pondus habere grande. Graviora pondera habere. Multum posse, valere. Non leve pondus habere. Roboris haud minor est.

Facilis, leichte.

Facilis pronusque. Haud scrupulosus. Non difficilis. Non laboriosus. Non operosus. Non arduus. Mollis factu. Minimus facilimusque. Factu facilis, proclivis. Haud gravis inventu.

Facile, leichtlich.

Difficultas, Beschwerde.

Difficilis, schwer.

Non mollis, non humilis. Haud facilis. Laboriosus. Magnaemolis. Multo labore, sudore parandus. Durus, operosus, asperior, arduus, inextricabilis.

Difficilis res, ein schwer Werck.

Res magni momenti, ponderis. Res ponderosa. Res plena laris. Res ponderosa. Res plena laboris. Res operosa et inenodabilis. Coeptum, quod in ardua tendit. Rescula Luciferi, quod non est unius. Res ausi magni atque artis. lmmanis labor. Factum, quod non est operae mediocris et unius horae, plebeiae quod non opus indolis.

Impossibile, unmüglich.

Impossibilia tentare, unmügliche Ding vornehmen.

Iovi fulmen, Alcidae clavam, Homero versum subtrahere. Nili caput quaerere. Arcanos Nili deprendere fontes. Transmittere nubes mortalique manu tangere Solis equos. Emulgere undam e

silicum venis. Conari Icariae numerum ducere aquae. Inveniet citius, promptius niveo cum vellere corvum, quam, etc.

DE BONITATE ET MALITIA.

Bonitas, Gütigkeit.

Bonum, was gut ist.

Magnum, maius, placitum, laetum, subitum, facile, humanum, commune, proprium, verum, pretiosum, fructiferum, cognitum, externum, anceps, fallax, fragile, caducum, miserum, venturum. Rarum summumque. Summum ac maximum. Summa boni. Summa boni fastigia.

Malum, übel, was böse ist.

Venturum, futurum, vicinum, humanum, fatale, tacitum, gliscens, subitum, recens, urgens, tantum, magnum, maximum, omne, grande, ingens, summum, deforme, grave, gravius, acre, nimium, immedicabile, indomitum, dirum, infandum, furiale, funestum, exitiale, cruentum, longum, vetus, perpetuum, serum, supremum, ultimum, ambiguum, solitum proprium par, publicum, alienum, iucundum, dulce, praedulce. Penitus in viscera lapsum: Peius noverca [orig: novercâ]. Vix ulla [orig: ullâ] parte levandum. Non leve. Finitum morte. Commune terris.

Malus, arg, böse

Vitiosus, nequitiosus homo. Pars scelerum. Perfidiae columen. Homo oris nimium duri mentis[?] que protervae. Scelerum maiori fasce gravatus. Qui dedecus urbi. Qui non dignus, alat quem publicus aer, terra gerat: Vix dignus, quem spectet ab aethere Phoebus. Scelerum sartorque satorque. malus auctor. In quo nec minima est gutta, vel umbra boni.

Malorum colluvies, ein Hauffen böser Buben.

Uber nebulonum copia. Non uno flagitio contenti. Ilias, et putida Lerna malorum. Reproba gens. Stolidi vecordia plumbea mundi. Improba membra soli. Quos sceleris numquam tenet exsaturata libido. Quos sibi iuventa abstulit deteriore bolo motum. Profanis moribus infecti. Degeneres pollutae crimine vitae. Agmina funesto pereuntis crimine mundi. turba scelesta, maligna. Colluvies perversa malorum. Perversi faex improha coetus [orig: coetûs]. Stygio turba ministra lupo. Fanda nefanda patrans. Quorum vitiis impiis vita scatet. A recti limite cursum flectens. Turba gravi. culpa [orig: culpâ] quodlibet ausa nefas, scelus. Quos degeneres malus abstulit error. Turba laxans vitiis libera frena suis. Reprohis obnoxia pectora factis. Foeda cohors, sese quae labe volutat in omni. Turbapravae partis et artis.

Honestum, Erbarkeit.

Decorum, Gebühr.

Honestus, ehrlich, erbar.

Amans integritatis. Virtutum laude coruscans. Quem morum honestas venustat, et genii candens integritate fides. Cuius in hoc mundo fama secunda viget Integer morum, vitiique purus. Vir bonus, quem pietas laudibus ornat egregiis. Enthea quem virtus summo Olympo exaequat. Cui aurea integritas est cordi, niveus candor, et aequa fides. Gerens plures dotes sub pectore honesto. Purus flagitii, integer vitae, morum exemplar imitabile. Cui gravitas comis, et gravis comitas decus peperit aureum. Cuius cordi inest fides, et mentis tholis pietas, ori veritas, et factis aequitas. Clarus studio pietatis et aequi. Vita [orig: Vitâ] decente integer, ac purus sceleris. Ambitor honesti. Vitae decentis orbitam secans. Quem insignit honestas. Integer, impatiens sceleris: Virtutis amator: Ducis morum et vitae acerbus emendator. mens aequi cultrix; nescia foedi criminis, et aliena a turpi probro. Nullius avarus, praeter honestatis. Cuius vitae series exemplar honesti est. Quem honestae gratia famae nobilitat.

Iucundus, lieblich.

Gratus. Solibus hibernis, aestiva [orig: aestivâ] gratior umbra [orig: umbrâ].

Utilitas, Nutz, Frommen.

Operae pretium, der Mühe werth.

Dulce curae pretium. Opera pretium grande. Impensae pretium curaeque operaeque. Atque opera atque oleo res digna.

Prodesse, nützlich seyn.

Esse lucro. Habere commoda. Praestare usus. Praebere usum. Ferre fructum, salutem. Parere salutem. Emolumenta dare.

Utilitatem capere, Nutz empfinden.

Affluente commodo inebriari. Fructus [orig: Fructûs] metere. Incrementa grandia perpetuo [orig: perpetuô] fructu ferre.

Usus, Gebrauch.

Usus temperatus, pareior, brevissimus, docilis, genitor, publicus, communis, magnus, longus,

innumerus, assiduus, proclivior, sagax, utilis, laetus, novus, diversus, varius, obtusior, agrestis, fragilis, furtivus, neglectus, serus, rarior, tacitus, ignotus, frequens.

Abusus, Missbrauch.

Damnum, Schade, Verlust.

Pernicies. Exitium. Detrimentum. Tristia cum turpi damna pudore. Damna turpi commixta pudore.

Damnum acceptum, parvum, tenue, vanum, nullum, mendax, reparabile, spatiosum, privatum, commune, mutuum, geminum, publicum, patrium, alienum, alternum, grande, minus, consuetum, maximum, acerbum, gravius, violentum, extremum, triste, turpe, fatale, femle, lunare, antiquum, vetus, irreparabile. Non revocabile. Flebile nulli.

Iactura levis, facilis, vilior, minima, mediocris, duplex, novissima, tristis, dura. Nullo reparabilis auro [orig: aurô]

Pestis acerba, inimica, avida, rapida, ultima, marmorea, placida, futura, improvisa, crudelis.

Perniciosus, schädlich.

Nocens, damnosus, exitialis funestus, letalis, pestilens, tristis, pestilis, nocuus, pernicialis, pestifer, exitiosus, exitiabilis feralis, noxius, nociGus. Laedere natus. Genitus nocere. Commodus noxae. Haud gnarus nocendi.

Nocere, Schaden thun.

Esse perniciosum, gravem: damno, fraudi, exitio: Exitium, noxae. Esse cui crimen. Obesse, officere, obstare bonis. Utilitatis iter claudere. In hibere, adimere commoda. Eripere salutem. Ferre vim, perniciem. Dare damnum. Immittere exitium. sternere exitio [orig: exitiô]. Nocuum esse. Cladem importare pericli. Damna accedunt. Lolium fatigat messem.

Damnum pati, Schaden leyden.

Accipere damnum. Ferre damna, vulnera damni. Contrahere damna re qua [orig: quâ]. Praecipitare quid. Magna cui pernicies est addita. Subire damna

Damnum sarcire, Schaden erstatten.

Reparare damna. Pensare, levare damnum. Supplere damna. Damnum est reparabile. Damnum sarcitur.

DE CAUSA.

Causa, Ursach.

Sufficiens, honesta, pia, verecunda, iustissima, melior, optima, magna, iusta, maxima, summa, prima, secunda, proxima, publica, diGersa, varia nova, recens, vera, certa, manifesta, fortis, gravior, profunda sufficiens, valentior, laeta, perennis, sacra, potens, audita, sera,

nulla, occulta, latens, reses, pugnans, ambigua, dubia, peregrina, brevis, tenerrima, tenuis, pusilla, minor, inanis, irrita, levis, irepida, tristis, nocens, indigna, pudenda, teterrima, invidiosa. Non simplex. Non parva. Non apparens. Non patens. Parva, sed apta. Valens ad letum.

Praetexere causam, einen Schein fürwenden.

Pingere fucato [orig: fucatô] schemate. Fruo sermonis abusu causarum momenta nothis adsciscere fumis. Nota tegunt aliquem fictae tectoria causae.

Praetextus, Fürwendung.

Conditio, Bedingung.

DE CAUSA EFFICIENTE ET EFFECTO.

Auctor, Stiffter.

Prima malorum buccina, et funestissima fax urgentis flammae. prima errorum genitrix, nutricula, inventrix, fax et tuba. Folles et prima malorum semina.

Auctor bonus, melior, optimus, magnus, felix, prudens, consanguineus, primus, novus, dignus, idoneus, certus, ertior, certissimus, clarissimus, iustissimus, sanctus, gravissimus, dubius, ambiguus, malus, miser, infelix, trepidus, temerarius, sceleratus, cruentus, non utilis, non futilis, haud dubius.

Praeparatio, Zubereitung.

Paratus magnus, pulcher, gravis, gravior, susceptus, largus, tantus, regificus, longus, similis, parvus, Taenareus.

Pamtus, bereit.

Praeparare, bereiten, sich schicken.

Facere, thun, machen.

Ire factum. Efficere. Effectum tradere. Dare in actum. Gerere rem. Effectum non sine laude dare.

Moliri magna, etwas grosses sich unterstehen.

Grandi operi magno accingie ausu. magnis insistere rebus. Aliquid nervo [orig: nervô] maiore petere. Militare ad grandia fastigia rerum. Secum quid grande parare.

Effectus, Würckung.

Facinus, eine That.

Factum clarum, praeclarum, publicum, magnum, alienum, ingens, insigne, splendidum, pium, optimum, prosperum, mite, puleherrimum, inclitum, forte, animosum, potens, Martium, Mavortium, mirum, mirabile, memorandum, venerandum, novum, recens, nuntium, propius, par, aemulum,

priscum, antiquum, vetus, proavitum, immortale, domesticum, hospitum, diurnum, mortale, coactum, triste, miserabile, ferum, efferum, audax, impium, nefandum infandum, saeGum, trux, protervum, dirum, horridum, cruentum, immane, immite, iners, turpe, detestabile, tegendum, occultum. Iturum in saecula.

Coeptum nascendum, placitum, pulcherrimum, pium, magnum, ingens, arduum, forte, temerarium, ferox, asperum, vanum, fractum, extremum.

Ausum bonum, forte, secundum, concors, par, propius, malum, memorandum, divinum, rapidum, occultum, superbum, crudele, furiale, femineum, iuvenile, imperfectum, cassum, damnatum.

Actus egregius, clarus, magnus, ingens, longus, dignus, varius, similis, puerilis, vanus, vetus, prior, mollis, miser, turbatus, rapidus, violentus, vetitus, medius.

Actum felix, sollers, memorandum patrium, civile, forense, segne, triste, horrificum, nocturnum.

Facinus bonum, löbliche That.

Factum forte. Virtutis opus magnum. Facinus bonum, clarum. Coeptum ingens. Ausa. Ingentis gloria coepti. Gloria laborum. Antiqua memoranda.

Facinus malum, schändliche That.

Facinus malum, coeptum, peractum, omne, tetrum, obscenum, miserabile, indignum, atrox, horridum, borrendum nefastum, paternum, ignotum efferum, inusitatum, incognitum, occultum. Dignum morte.

Negotium, Geschäffte, Händel.

Negotiolum. Obiectae morosa negotia curae. negotiorum turba. Magnarum rerum pondus. Rerum obeundarum, peragendarum morosa frequentia. Varia variis seges negotii.

Negotium permagnum, longum, tantum, humanum, alienum, invisum, durum, saevum, decisum, perplexum.

Causa agenda, bona, melior, optima, innocua, aequa, iustior, facilis, par, prior, victrix, privata, dublica, mandata, difficilis, gravis, dura, iniqua, mala, fallax, invalida, victa. Non bona.

Occupatus, geschäfftig, unmüssig.

Distentissimus. Privato [orig: Privatô] exercitus aestu. Quem res variae et innumerabiles assidue circumvolitant et obruunt. Ferens plures labores, laborum pondus vix tolerabile. Non potis, ut se relaxet occupationibus. Cuius torquent mentem maiora negotia. Inter strepitus [orig: strepitûs], forique turbas: inter pondera, publicasque

curas sedens. Cuius perpetuo feriuntur pectora motu, nec ulla hora iners vacata curis. Tanta mihi subito gravium molimina rerum impendent, tricis me remorata suis. Duro causarum pondere pressus, negotiorum turbis gravatus. Illum complura negotia tardant. Tu tot mente sustines negotia, et magnae curae tibi saliunt circa latus. Assidue res variae ac innumerabiles te circumvolant et obruunt. Curarum densis obrutus undis. Cui series spississima rerum. Musaeum tricis implicuit opus. Cui obeundarum morosa frequentia rerum demit diem. Atque domi atque foris curisque biformibus in res distractus ancipites uni vix aptus agendae. Alii spatiis quem tempus iniquis invidet. Quem sinit haud brevitas temporis esse suum. Cui vis magna rei absenti confluxit agendae, ut stupeat dubium et copia lentet opus cui non sufficiunt tantilla vel otia curae Curarum tanto [orig: tantô] obrutus aestu, ut voto alterius non satis esse queat.

DE CAUSA ADIUVANTE.

Auxilium, Hülff.

Auxilium solitum, commune, caeleste, montanum, inane, periturum, serum, spretum, pudendum, nen leGe, non utile.

Opis, em, e, ferenda, promissa, admota, bona, certa, innocua, medica, Machaonia, salutifera, humana, externa, maior, divina, virginea, equina, gemina, varia, exigua, tenuis, sera, tarda, extrema, suprema, vana, immer ita negata, invita, caeca, Barbarica, abominanda.

Auxiliarius, Helffer.

Consiliator. Consultor. Cuius non est sine nisibus actum. Hortatu cuius res properata fuit.

Auxiliari, helffen.

Auxilii copiam dare. Opem caram mittere. Opem Deus refert caeli ab oris. Iusti ius Deus adstruit, propinquus in digenti. Salute donare debilem. manu cita [orig: citâ] iuvare. Exspectare Numinis auxiliantis opem. Pressis patro cinari. Dia ope iuvare. manus [orig: manûs] medentes non negare. Auxiliatrices manus [orig: manûs] consociare. Ferre suppetias socias. Ferre sociis celetem salutis opem. Properatam afferre salutem. Robore collato [orig: collatô] manus [orig: manûs] consociare. Herculeo more humeros labori supponere, et validis viribus fesso opem ferre. Fulcire aliquem ope manus [orig: manûs] levantis. Ferre auxilium, quid auxilii, opem. Afferre salutem. Ferre finem rebus fessis. Auxilio iuvare. Accurrere ad opem.

Succurrere. Venire auxilio. Supervenire cui. Subire auxilio. Dare auxilium. Addere vim victis. Edere opem. Effundere auxililium. Tribuere opem. Tutari caput. praestare auxilium; opem. Esse subsidio. Ostentare salutem. Accelerare opem. Levare auxilio [orig: auxiliô]. Leto eripere. Commodare manum. Non negare auxilium. Adminiculare. Per mutua sibi operam servitio dare. Affectu iuvare. promere opem opis omnis egeno. Sufficere vires. Suggerere opem nervis. Auxiliatrices addete manus. Suppetias alicui ire patronum. Se socium dare rebus agendis. Currere suppetias alicui opera [orig: operâ] frequenti. Socium iunxisse laborem. Subvenire amico. Subvenire dextra [orig: dextrâ] non remorante. Afferre opem lapso. Porrigere auxiliatricem manum. Asserere auxilio. Porrecta, exhibita sublevare manu. Constanti tueri fide amicum. Afferre auxlium. Auxiliatrici, larga [orig: largâ] subvenire manu. Levare ope sua. ferre auxilium, miseris, arctis in rebus. Amici causam non deserere. Ferre arma pro aliquo. Res labentes ope prona [orig: pronâ] levare. Pronam tendere dextram iacenti. Levare laborem. Auxilio tutos dimittere. Pandere viam salutis. Ferre finem laborum. Solari in opem. Opibus solari amicis. Ferre arma auxilio. Subsidio ire. Auxilium venit.

Perfugium, Zuflucht.

Effugium leti, sceleris. Confugium et portus. Ara. Portus salutis. Portus et aura. Via salutis. Clypeus, Murus miseris. Turris pericli.

Asylum, befreyter Ort.

Confugere, Zuflucht haben.

Confugere ad aram. Effugere ad delubra. Decurrere ad quid. Quaerere opem. Petere rebus opem. Ire post altaria. Amplecti aras. Abdere se, atque aris sedere. Amplecti altaria palmis. Ara tuetur. Opi alicuius fidenter immorari.

Petere auxilium, Hülss begehren.

Petere, poscere, orare, opem, auxilium. Exposcere opem votis. Implorare auxilium, opem. Implorare quem nomine. Implorare Deos, d xtram, nomen, alicuius. Rogare, optare auxilium. Vocare auxilium, comites, socios, opem Deos auxilio. Clamare auxilium comites. Inclamare suos auxiliumque vocare. Concamare socios. Comitos, socios voce ciere. Sedere poscentem Deos meliora.

Deserere, Hülssloss lassen.

Linquere solum, desertum. Relinquere solum. Destituere aliquem. Derelinquere. Posthabere. Fugere desertum. Auxilium

eripere, recludere. Auxilio [orig: Auxiliô] privare. Opis pati repulsam. Auxilii spe destitui, cadere.

DE CAUSA EXEMPLA RI.

Exemplar, Beyspiel, Vorbild.

Spectamen, exemplum, grande, forte, priscum, venerabile, melius, nobilius, acre, pium, grave, herile, domesticum, cognatum, notum, recens, par, praemissum, turpe, malum, periculosum, detestabile. Non leve, non parvum, non propius.. Magnum et memorabile. Monstrans viam. Cuius vis ingens est in utramque vicem.

Praeire alicui exemplo, einem gut Erempel geben.

Exemplo praeferre suo cui lampada magno. In exempli specimen venire. Cogi in exemplum. Exempli specimen citare. Exemplar proponere. Statuere, ponere ante oculos exemplum. Quaerere, parare, petere exempla. Uti, morari exemplis. Cavere exemplo. Invitare suo exemplo alios.

Exemplo moGeri, ein Erempel nehmen.

Moneri exemplis. Ire, decurrere per exemplum patriae virtutis. Penetrare se in facta parentis. qui nomen patris, indolemque praefers, et famam meritumque patris aequas. Magnum est, eximiis domesticorum exemplis ad honesta provocari: plus est illa sequi: assequi supremum est. Admoneri poena [orig: poenâ] alicuius. Tangi, flecti exemplo. Sumere in exemplum. Intelligere exemplis. Repetere exempla animo. Ire per exempla. Sequi exempla. Discere exemplo, usu. Dolere exemplo. Ex aliis discere, in se quid turpe resideat. Ire peor cxempli specimen. Alieno monitum casu sapere. Deterreri eventu.

Imitatio, Nachfolgung.

Imitator, Nachfolger.

Imitari, einem nachfolgen.

Patris laudi superaddere laudem. Induere mente patrem. Artem referre patris. Transire in exemplum et acta parentis. Piis vestigiis non exorbitare. Immotis vestigia plantis figere. Facta Doctorum aequare: imitamine persequi. Tuta ferre vestigia per alicuius laudes. Aemulus ille tui factis. Te fervidus aequat. Audet tecum gressus componere, vel laudum meritis parem tibi se ferre. Hos tantos qui Atlas subeat tirynthius Heros conatus? vestigia tarda reponere. Ire per facta honorati parentis. Maiorum iter, viam currere. Crescere in facta antecessorum. Et avi, patrisque incumbere famae. Aliorum vestigia pronus adorat. patris ingenium dotesque vitae sequi, lustrare. Parat animo similem se reddere, assimilare patri.

Ire in exemplum alicuius. Imitari gestum. Exemplum, exempla sequi. Ad exemplum componi. Ire eandem viam. in mores, ritus alicuius transire Peragere imitamina. Aequare imitamine. Repraesentare mores. Fingere quid. Simulare, fingere. Surgere in exemplum flagrante cupidine. Umbellam sequi. Mores animumque effingere. Exprimere quem. Gerere cuncta vocemque et corpus alicuius. Per vestigia duci. Vivere admorem alicuius. Ire per exemplum. Conari, si forte par conamine coeptum successus etiam posset habere pares. Qua [orig: Quâ], cui iam praeirum est, feliciter ire. Exempla, tenent animos.

DE CAUSA IMPULSIVA.

Admonitio, Erinnerung, Warnung.

Monitus divinus, datus, spondens, verendus, gravis, vetustus, occultus, arcanus, vanus, acris, amarus, durus, terribilis, terrisicus, dirus.

Monitor, einer derda erinnert.

Monere, erinnern, anmahnen.

Admonere, Praemonere. Proficere monendo. Gannire in aurem, auriculam. Multa monere. Monitu implere. Monere voce, sermone, aures vocibus, multa. Monitu implere aurem alicuius.

Hortatus, Vermahnung.

Hortari, vermahnen.

Acuere sermone. Uti hortamine. Stimulos monitorum subdere tardis. Sponte ruenti subdere calcar equo. Vellere aurem et admonere. Hortari verbis. Implere aliquem hortatibus. Vitae melioris iter suadere benigno numine. Assiduis instare hortatibus. Addere anhelanti per iter sublime caballo calcar. Instigare vocibus. Invitare precibus. Increpare cunctantes. Acuere verbis. Instigare studiis. Inslammare animum. Animos accendere. Tollere animos dictis. Animis audacibus implere. Stimulos sub pectore vertere. Impellere animum. Dictis castigare. Dictis virturtem accendere amaris Subdere ad praecordia. Implicare ossibus ignem. Facem conicere. Pertentare sensus [orig: sensûs]. Accendere animos bello. Iussum circumsonat aures.

Admonitioni locum dare, sich erinnern lassen.

Auscultare monenti. Rerum auscultare peritis. Persequi hrtatuus [orig: hrtatûus] candida vota. Monitis parere. Monitum recte parere monenti. Monitis animos, aures advertere.

Admonitionem respuere, Vermahnung verachten.

Dicta animo nata fideli intellecta prius, quam sint contempta, relinquere. Iussum penitus numquam accidit ad cor. Monita alicui cor lenta lacessunt. Monitoribus esse asperum.

Instigatio, Anreitzung, Antreibung.

Instinctus rabidus. Irritamentum. Illicium. Calcar feralis Alectus [orig: Alectûs]. Venenum blandum.

Stimulus urgens, acris, ingens, immanis, maior, gravior, iustus, apertus novus, avarus, malignus, crudus, novercalis. Haud mollis.

Allicere, zu sich locken.

Allectare, illectare, pellicere, invitare. Blanditiis variis animos influere illecebris. Blandis quem delinire querelis. Inescare.

Instigare, anreitzen, antreiben.

Instigare hortatibus, studiis, dictis, vocibus. Instare et urgere. Incitare iras stimulis. Concitare. Excitare studium. Suscitare in aliquid. Urgere, hortari, exhortari, monere, suadere, impellere, stimulare, instimulare. Stimulos dare. Addere, subdere calcar. Admovere, adicere, subiectare stimulos, increpare. Fungi vice cotis. Velis ac remis aliquem exstimulare. Incendere animum. Accendere. Flammare pectora. Incutere vim. Implere animis audafibus. Armare in aliquid. Calcar esse. Auctor impellit.

Stimulator, Anreitzer, Anstisster.

DE CAUSA FORMALI SEU MODO.

Modus, eine Weise.

Mos humanus, mirus, incredibilis, immotus, callidior, praescriptus, expertus, tristis, flebilis, fictus, caecus, dirus.

DE OCCASIONE

Occasio, Gelegenheit.

Occasionis articulus. Veniens praeceps tacitis pennis. Praesens occasio. Via prona (nocendi) Grandis alea. Res opportuni quae creditur esse temporis. Rerum temperatrix.

Tempus datum, melius, captatum, quaesitum, raptum, arreptum, ruptum, certum, idoneum, bonum, congruum, laevum. Amicum fraudibus. Accomodum fraudibus. Aptum precibus, leto.

Occasionem dare, Anlaß geben.

Dare materiam. praebere causam. Aperire viam. patere ad quid. Moliri accessus. Potestas datur. anua patet. Dat fortuna viam. Dum se dat opportunitas.

Occasionem arripere, der Gelegenheit wahrnehmen.

Rapere occasionem, tempora, viam. Uti tempore. Arripere, capere tempus. Captare dolos et tempora. Conspicere locum insidii. Invenire viam, vias. Reperire viam, aditum. Nancisci tempora apta. Haud cessare tanto cardine rerum. Commoditate frui. Occasio rebus agendis labitur, sequenti vice non reditura.

DE FORTUNA ET CASU.

Fortuna, das Glück.

Fortuna bona, melior, optima, mutabilis, volubilis, instabilis, prior, redux, rediens, revisens, favens, felix, prospera, dives, beata, secunda, aequa, amica, ferens, facillima, blanda, dulcis, comes, famulans, influens, crescens, plena, larga, magna, maior, ingens, valens, potens, omnipotens, praecelsa, ardua, lata, sublimis, propria. Undis fugacior: certo loco stare nescia: Nulli fida. quae bonis solet esse durior, aequa malis. Nesciens certam habere domum. Adversa miscens secundis. Errans volubilis passibus ambiguis. Non diu pergens eodem gressu. Insidiosa, faciens hominum spes vanas. Deceptrix hominum. Fortuna omnipotens, et ineluctabile fatum. Audentes iuvans. Non semper ridens sereno vultu: saepe atra dans horrendas minas. Potens volvere humanos casus [orig: casûs]. Indulgens nimium secundis rebus. Digna satis Nullius egens opis. Dubio stans in orbe. Fortibus viris invida. Rapida ac levis. Miscens adversa secundis. Permiscens tristia laetis. Impatiens loci secundi. Par atque eadem. Molita quid. Moribus impar. Faciens rimam.

Fortunae Gicissitudo, Unbeständigkeit des Glücks.

Lubrica mobilitas fortunae. Volumina sortis. Varia fortunae lubricitas. Ludibria fati. Lubrica fortunae facies, species, rota, frons. Ambigui vultus fortunae. Fallacia lumina sortis. ancipites habitus, lusus fortunae. Eventus series. Fortunae instabiles mores. Vitrea sors. Casus subitus. Sors rerum. Vices rerum, fatique ictus dubius. Tempus dubium. Celer turbo fortunae. Inconstantia rerum. Fortunae instabilis aura. Non eadem semper fortuna dierum. forma reciproca rerum. Subitae vices. Fortunae facies sollennis, ut uno usque perennari non velit ulla modo. Ter quater ut ventus uno vertitur momento; sic sortis rota res emnes agit circum. Sors caeca ambiguum

tenet iter. Nunc mater, nunc noverca. Potens omnia rotat celeri motu, atque rotata rapit atro impete citi turbinis. Versans multiplices minas et vices. Agens nobiscum ambiguis passibus. utens variatis s[?]imulis. In te anceps recumbit fortuna.

Resfortuitae et fluxae, vergängliche Ding.

Mobiles rerum casus. Cuncta repentinae prope tempestatis ad instar. Mobilia et vario ritu fluitantia. Suo quae stant obnoxia fato. Tenui pendentia filo, quae subito casu, cum valuere ruunt.

Fortunae committere, aufs Glück wagen.

Credere fatis. uti fortuna [orig: fortunâ] iudice. Sequi fortunam Commitrere fato. Fortunae cedere. Exercere vices fortunae suae per summa pericula. Cadit alea fati alterutri fautura.

Casus, eventus caecus, dubius, anceps, repentinus, ambiguus, temerarius, praeceps, fortuitus, incertus, mobilis, nullus, impotens, verus, interpres, secundus, benignus, monstrans, magnus, ingens, marinus, vetus, antiquus, patrius, herilis, malus, tristis.

Casu, ohn gefehr.

Fortuito fluxu. Non ullo fine, nec usu. Nullo consilio, nulla ratione magistra [orig: magistrâ] ullius artisicis. Caecae vertigine sortis. Caeco turbine rerum.

ImproGiso, unversehens.

Improvisus, unversehen.

Insperatus, inopinatus, inopinus, nec opinus. Subitus, fortuitus. haud exspectatus. Non speratus, exspectatus. Non opinus.

Accidere, sich zutragen.

Cadere, contingere, obtingere. Evenire usu. Res cadit. Sequitur res dicta. Sors versat. Est, contingit, provenit. Casus affert, dat exitum. Fortuna dat, fert eventum. Accidit. Sequitur factum casus, fortuna. Fides adest. Exitus acta probat, docet. Exitus resque probat. Tempus veniet, expediet. Aetas volvit quid. Dies adest. Non omen deest.

Successus, Fortgang.

EGentus, Ausgang, Ende.

Eventus dubius, incertus, anceps, caecus, varius, geminus, scrutandus, facilis, secundus, parilis, deterior, index. Magister rerum stolidus. Casuum tandem feret expetitam sors rata sortem.

Ponderare rem eventu, etwas aus dem Ausgang urtheilen.

DE SIGNO ET SIGNATO.

Signum, Zeichen.

Signa. Vestigia. Monumenta. Qmina. Specimina. Argumenta. Figurae. Umbrae. Auguria.

Signum novum, manifestum, datum, bonum, felix, prosperum, secundum, dulce, illuftre, caeleste, castum, aemulum, commune, notissimum, certissimum, verum, verax, ratum, mutuum, magnum, ingens, clarum, vetustum, tectum, nocturnum, dubium, conscium, frigidum, irritum, vanum, parvum, pastorale, raucum, grave, lugubre, triste, horidum, dirum, pudendum, malum, sinistrum. Positum pro nomine. incertum. Haud obscurum. Non dubium.

Insigne paternum, patrium, notum, proprium, clarum, decorum, laetum, caelatum, superbum, inimicum, sanguineum, barbarum, versum, maestum, positum, proiectum, raptum. Gestatum cui. Suspensum fanis.

Nota alterna, varia, danda, tacita, arcana, observata, mira, aeccepta, composita, aperta, certa, exacta, blanda, levis, vulg aris, communis, regalis, aurea, fulva, atra, pavida, flebilis, furtiva, fallax, facta, ambigua. Nec occulta.

Significare, anzeigen.

Significare manu. Dicere signa. Habere argumentum. Dare signum, signa, signis, notas, specimen, pignora, argumentum, documenta. Facere, pergaere indicium. Testificari. Variis ostendere figuris, signis. Ferre argumenta alicuius rei. Pandere. Arguere. Inculcare aliquid. Occinere Promere signa. Notisicare. Monstrare iter eunti. Signa rei manifesta dare. Monstrare viam. Dare augurium. Signare viam. Praeferre facem. Notum facere. Dare documenta. Sub imaginis umbra [orig: umbrâ] pingere opus grande alicuius. Benigna ominis occulti probare fide. Innuere sub imaginis umbra [orig: umbrâ]. Omina prodere. Sub imagine clarare. Magni gerere argumenta negot I. Aliquid sub obscuris involvere causis. Signare aliquid tacita [orig: tacitâ] sub imagine. Indicia supersunt. Animo restant vestigia. Mille viis monumenta rei stant obvia. Rei documenta figurat imago.

Antiquitates, alte Sachen.

Reliquiae. Monumenta virum [orig: virûm] veterum, priorum. Palladiae monumenta rei, quae sequior aetas eruit antiquis eruta et usa viris.

Monumentum, Gedenckzeichen.

Monumentum vile, perenne, pessimum. Mansurum per aevum. Omni aere, et marmoribus duris perennius.

Monumentis mandare, aufzeichnen.

Seris tradere saeclis. Famae sensim periturae vindice penna [orig: pennâ] opem ferre, et in multos annos longinqua luce saltem reperire. Concedere fastos et tenebras aevi rebus defendere gestis. Res gestas immunes nube tueri, lapsaque venturis committere tempora saeclis. Vivis intexere chartis nominis incrementa, virtutis et artis, quae saeclum veniens legat. Victuris dare nomina chartis. Musarum nomen alicuius intexere peplo.

DE TOTO ET PARTE.

Pars. ein Theil.

Pars magna, maior, maxima, bona, optima longa, immensa, iu vans, celeberrima, electa, serena, sincera, opposita, aequa, iusta, certa, una, prima, utraque, gemina, altera, media, proxima, dexterior, lae va, dextra, sinistra, nova, alia, cetera, ima, cuncta, feminea, adversa, obliqua, dilata, remota, secreta, exigua, exiguissima, parva, minima, commota, vilisfima, extrema, ultima, amissa, pessima, deterior. acrior, rebellis, hostilis, aemula, neglecta, mutata, proclinata, mutilata, evulsa, exusta, errans, sparsa, victa, obscura, ignotissima, relicta, exesa, uvida. Non exigua. Debilior facilisque capi.

Dividere theilen.

Partiri, dirimere, fundere, discurrere, disicere, resolvere, dissolvere, distrahere, discrepare, diducere, disponere. Scindere, discindere in partes. Dissipare. In articulos diducere. Dividuum facere.

DE IDENTITATE ET DIVERSITATE.

Similitudo, Gleichniß.

Similis, gleich, ähnlich.

Assimilis, consimilis, persimilis, par, parilis. Qui gerit alterios similes in imagine vultus [orig: vultûs]. Quem similis similem format imago rei. Corporis effigiem cui format homunculus omnem. Qualis lac ferme Iactis imago sui est.

Similare, gleich, ähnlich seyn.

Aequiparare aliquem. Personam similem capere. Similare imaginem. Referre aliquem. Instar habere rei sub imagine parva [orig: parvâ]. Idem servare. Ad unguem fieri similem. Simulacra ciere

Assimulare, sich stellen.

Pariare. Praeferre quid vultu Praetexere nomine quid. Praetendere quid, umbram, speciem rei.

Comparare, vergleichen.

Aequare, exsequare, aptare, conferre, assimulare. Conferre cum quo. Aliquid alicui eomponere.

Comparare dissimilia, ungleiche Dinge mit einander vergleichen.

Parvis componere magna. Assimilare grandia parvis. In parvis exemplis grandibus uti. Superis hominum conferre Iabores. A magnis ad res exempla minores sumere. Aptare magnis inferiora. A parvis animum ad maiora referre. Conferre picam cum resona [orig: resonâ] Pandione. Noctis avem cum Iovis armigero conferre. Exemplis res exaequantibus uti. Locus est aliquis tanta inter nomina parvis.

Dissimilis. ungleich.

Discrimen, Unterscheid.

Discerniculum, Discrimen exiguum, minimum, tenue, parvum, nullum, novum, varium, bicorner, ambiguum, lucidum, ingens, durum, postremum, aequum. Districtus longus. Divortium aeternum. Sigillum breve.

Discernere, unterscheiden.

Discernere signis. Secernere nota [orig: notâ]. Distinguere, disiungere, difcriminare. Facere discrimen inter quid. Dare discrimina. Discrimen signare. Notare discrimine. Seponere, separare, excipere, seducere. Numero excerpere. Dignoscere. Dignoscere quid a quo. Res aliquid nimium discriminat.

DE ORDINE ET INORDINATIONE.

Ordo, Ordnung.

Ordo iustus, iussus, assurgens, servatus, priscus, perennis, rectus, luoidus, severus, doctus, pulcher, geminus, mutatus, ruptus, obliquus, praeposterus, nullus, maestissimus. Non aequus.

Series, Reige.

Series longa, longissima, constricta, densior, immensa, innumerabilis, tanta, pulchra, laeta, extrema, tristis, pudenda. Non inhonora. Longe porrecta.

Ordo instructus, iunctus, conditus, secundus, magnus, maior, continuus, perpetuus, antiquus, longior, salvus, sollennis, creber, triplex, trisulcus, varius, audaex, durus, ultimus.

Ordinare, ordnen.

Ponere certo loco. Rotundam digerere ad normam. Disponere in ordine. Certa [orig: Certâ] disponere sede. Numero distinguere.

Digerere in numerum. Dimetiri paribus numeris. Constituere, instituere. Construere arte. Iungere, collocare apte. Concordi pace locare. Adicere ritum. Revocare situs. Lepido compingere nexu. Iusto digerere arbitrio. Cuique fuam dare classem. Rite cui numeros attribuisse suos. Servatur, consonat ordo.

Ordinate, ordentlich.

Confundere, verwirren.

Mare confundere caelo. Scindere rerum feriem. Solvere statione. In tartara caelum solvere. Evertere ima summo. Sternere et vertere omnra. Excurrere ordine. Prohibere statione. Mutare summis ima. Naturam rerum mutare. Rerum laxare fidem. Miscere summis ima. Miscere caelum terris et mare caelo. Miscere caelo maria. Summa imis permiscere. Fretum caelo permiscere.

Inordinatum, unordentlich.

VOCABULA ET PHRASES POETICAE AD PHYSICAM PERTINENTES.

DE PHYSICA.

Physica, die Wissenschafft natürlicher Dinge.

NAturae sacra. Natura mores penitique recessus. Naturae arcana peragrans. Occulti naturae recessus. Discenda in medium quae dat primordia mundi, et rerum causas.

Physiologus, Naturkündiger.

Naturae Mystes, consultus. Naturae mores subiens penitosque recessus, qua Deus hanc mundi temperet arte domum. Artifices naturae revolvens labores. Qui valet penitas naturae aecedere parte.s Docens magni primordia mundi et rerum caufas, et quid natura docebat. Unde nives? quae origo esset fulminis? Iuppiter, an venti tonarent nube discussa [orig: discussâ]; quid terras quateret? qua [orig: quâ] lege mearent sidera? scrutans, unde pluant lapides? unde solum contremat? quid nubes glomeret? qua vi in imbres solvantur? cur astra minora medio lateant die; quibus ventis agitata erumpant tonitrua? quae causa voces reciprocet cavis antris?

quid sit fulgerum, grando, pruina, nives? Cur lignum in alio mergatur amne; Cur aera natent alio, atque alius aquis calor sit intus; Taciti quos abdita mundi cura fatigat. Obscuri sacra qui praecordia mundi scrutatur oculis corporis atque animae. Qui caecos instat naturae evolvere mores, et quaecumque suo concors discordia coetu concilians elementa. Quem mundi labor obscuris exercet in umbris, et vocat ingenuas rerum disquirere causas. Naturae causas librans et pondera. Naturae qui monstra latentia callet. Occultas naturae accedere partes ausus, et haud unis enucleare modis. Qui penitus Physicas verum latebras scrutatur. Qui legit historiam fabricae mortalis, et omnes particulas nostri corporis enucleat. Naturae qui sacra movet rerumque Iatentes scrutatur causas.

DE PRINCIPIIS CORPORUM NATURALIUM.

Principia.

Corpora prima. Primordia rerum. Dissimiles nexus principiorum. Corpora caeca, quae nequeunt oculis cerni. Ex quibus omnia gigni possunt. Sine quis [orig: queis] res nulla exsistere posset

Materia Prima.

Vis immensa profundi. Rudis indigestaque moles. Mundus iners rerumque rudis inhonestaque moles. Materies, quam Deus ipse creat comituqe creatum. Mundi species inhonesta prioris, et rerum turpi farragine turbidus aestus. Immensum chaos vastaque voragine gurges. Cinnus iners, quo cuncta simule elementa iacebant. Effigies mundi, qualis foret illa futura, si fingas vanam sine fruge et germine terram, planitie expertem et vallibus altis, aut fingas caeli nomen sine luce, sine igni. Corpora materiai. Moles quam nullus adhuc vitalis agebat spiritus. Subiectum primu. Materies ductilis orbis, quae cuiusque capax docilisque figurae.

Chaos longum, latum, deforme, squalens. Quod seditionibus actum internis sese spatium per inane repente de nihilo natum stupuit. Quod spes illa segesque prima fuit, polus unde suos, dein debuit ortus ducere quisque suos genitalia corpora rerum, excludens motus omnemque figuram. Quod nondum mundus erat, mundi at spes prima futuri, cunctarum cohibens genitalia semina rerum. In quo stertebant cuncta quiete. Ex quo generantur cuncta. Quo Deus hoc rerum, caeli quas impetus arcet undique in unius coetum conduxit acervi.

Materia reddita gignendis rebus. Quae non ipsa recens spatioso Daedala cultu emicuit quali nunc aucta nitescit. Quae sola

interitu se exolvit ab omni. In quam sua corpora rursum dissolvit natura, nec ad nihilum interimit res.

Forma.

Quae facultatem rebus largitur agendi. Quae dat esse rei. Quaeres diversas separat a se.

Privatio.

Mutatio, quae non adnihilum peimit corpus, sed mille figurat formas. Mors, qua [orig: quâ] non adiuta nihil natura creabit Antiqua novis abolens simulacra siguris.

DE NATURA.

Natura, Natur.

Vis, ius, semina, foedus, gratia, manus naturae. Parens, creatrix rerum. Indoles ingenita. Rerum natura novatrix. Series rerum mundique aetas. Elementorum. omnium domina.

Natura sollers, fecunda, dives, Daedala, initialis, ingeniosa, omniferens, omniparens, sapiens, fragilis, sedula, officiosa, provida, callida, potens, sagax, omnipotens, imperio sa, operaria, puerpera, larga, praegnativa, longaeva, insita, princeps, prior, artifex, potens, magna, comis, una, dux, tradens, humana, laeta, felix, praescia, latens, secreta, bona, sollers, melior, infecunda, invida, aspern, dissicilis, acris, dura, prohibens, discors, confusa, superba, mobilis, edax, nocens, deses, ignava, segnis, duplex. Opes suas Iarge profundens. Fortissima rerum. Princiium rerum. Parens mundi. Deum [orig: Deûm] omnium parens. Pariens mille colores. Benignissima rerum. Custode potentior omni. Ad mores facilis reverti. Vices quae lucis et anni volvit. Ex alia [orig: aliâ] reparans aliam figuram. Quae flectitur arte. Profundit quae sua fecundo [orig: fecundô] splendida dona sinu. Quae multis spargere multa solet. Quae mores a semine ducit. Quam licet expellas furca [orig: furcâ], tamen usque recurrit.

Naturalis, natürlich.

Innatus, ingenitus, genitivus, ingenuus, insitus, sincerus. Sine arte potens. Germanus.

Naturae obsequi, der Natur folgen.

Contra naturam, wider die Natur.

DE MAGNITUDINE ET PARVITATE.

Magnus, groß.

Ingens, immanis, vastus, grandis, enormis, amplus, immodicus, immensus. Non exiguus, haud parvus. Maior votis.

Longus, lang.

Oblongus, prolixus, procerus, porrectus. Longo [orig: Longô] distans cursu. Longulus. Tredecim cubitorum. Longa [orig: Longâ] procerior alno. Platano conspectior alta [orig: altâ].

Elongare, erlängern.

Longiseere, lang werden.

Brevitas, Kürtze.

Brevis, kurtz.

Perbrevis, concisus, praecisus, succinctus, contractus, minutus, circumcisus. Brevis notae, angustus, arctus, astrictus, cursus.

Latus, weit, breit.

DE INFINITO ET FINITO.

Infinitus, unendlich

Finitus, endlich.

Ordine, mensura [orig: mensurâ], numeroque constans. Circumscriptus terminis.

Initium, Anfang.

Ora, ae. Primitiae frequentes. Sementis prima. Incunabula prima. Prooemium. Elementa. Ratio. Caput. Frons. Genus. Annales.

Principium laetum, individuum, parvum, flebile. Primordia vaga, permixta, simpla. Orsus tenuis, paulum repetitus, longus. Exordnium primum, repetitum, longum, venerandum, sacrum, gratum, rarum, crudum, non magnum. Exorsa nova, ambitiosa, longa. Origo longa, prima. Rudimentum primum, clarum, durum, vanum, crudum. Semen ignens, maximum, immane, publicum, abstrusum, malum, minimum.

Incipere, anfahen.

Suscipere, coeptare, inire viam. Occoeptare, instituere, inchoare, ordiri, auspicari. Tentare viam. Sumere principium. Exordia sumere. Ad coepta ferri. Revocare exordia. Opus exurgit.

Ab initio usque ad finem, vom Anfang biß zum Ende.

Ab ipso lare. Ab ovo usque ad mala. Ab incunabilis. A teneris unguiculis. Ab ora [orig: orâ] ad finem. A capite ad calces. Pedes a vertice ad imos. Ab imis talorum nodis, supremum ad verticis orbem. Ab exordio ad exodium.

Finis, Ende.

Finis debitus, extentus, destinatus, datus, factus, expletus, compertus, positus, permissus, demptus, exemptus, longus, supremus, extremus, imus, divisus, varius, stabilis, certus, iustus, consuetus, memorandus, tranquillus, exiguus, modicus, non opinus, obscurus. Signans tempora.

Extremitas, das eusserste an einem Dinge.

Finire, enden.

Ponere finem, modum. Dare, praebere finem. Imponere finem modumque. Servare modum finemque tueri. Statuere modum. Solvere colla equum [orig: equûm]. Trahere vela sine laborum et festinare terris. Advertere proram. Finaem habere. Dare finem rei. Brevibus curis imponere finem. Finis quaeritur. Ventum ad supremum est. Carina tangit portus. Sudat equus ad metas. Pro fore finis adest rei. Claudere rivos, sat prata biberunt. Exitus stat. Circumscripta suas nunc urgent singula metas.

Ultimus, der Letzte.

Penultimus, der letzter ohne einem.

DE MOTU SEU MUTATIONE.

Mobilitas, Beweglichkeit.

Motus, Bewegung.

Motus surgens, gliscens, primus, modicus, mollis, Ionicus, ratus, tremulus, tr epidus, infirmus, lentus, mutus, alternus, trifidus, contentus, celer, levis, reciprocus, incertus, anceps, caecus, impositus, incompositus, difficilis, magnus, ingens, insolitus, audax, ferox, acutus, assiduus, perennis, supremus, vacuus, vanus, sacer, divinus, par, socius, inexhaustus, solitus, mutatus, non levis.

Impetus, hefstige Bewegung.

Impetus primus, liber, liberior, certus, folitus, vivus, vividus, felix, integer, tener, sacer, grandis, ingens, iratus, gravis, acrior, vastus, violentus, amens, demens, furibundus, furialis, immanis, effrenus, ferus, ferox, saevus, saevior, vetus, inanis.

Movere, bewegen.

A sede movere. Motare. Ciere, variare motus. Collabefactare motu. Labefactum pulsare. Quatere manu huc illuc. Quassare. Concutere dextra [orig: dextrâ]. Turbare loco. Versare, lacessere, torquere iactare.

Mutatio, Enderung.

Vicissitudo iusta, certa, aequa, concosrs, grata, benigna, aeterna, mira, mutata, revocata, versa, dubia, dira, saeva, simplex.

Vices maternae, alternae, alternantes solitae, pares, natales, positae, dispositae, descriptae, pactae, factae, datae, conversae, inversae, diversae, variae, mille, incertae, vagae, utantae, tantae, graves, iniquae, acerbae, miserae, lugendae, vanae, nullae, superbae,

soporiferae. Res transformatae. Corpora mutata. Species novae. In species translata novas sunt omnia. Omnia mortali mutantur lege creata. Quaecunquae aetherio amictu complectuntur, sueta sunt ferre alternas vices.

Mutabilis, wandelbar.

Varius, commutabilis, variabilis, mobilis, inconstans. Levis et ventosus. Levior foliis. Instabilis, lubricus. Verna [orig: Vernâ] incertior aura [orig: aurâ]. Refluis incertior undis. Quolibet et folio et quavis [orig: quâvis] incertior aura [orig: aurâ].

Immutabilis, unwandelbar.

Stabilis, constans, persistens, non mutabilis, firmus, immotus, immobilis, inflexibilis. Mutari nescius. Immobilior scopulis.

Mutare, verwandlen.

Mutare vices. Transmutare, alterare, vertere, alternare, variare, facere, exercere, volvere, servare, peragere vices. In melius referre. Invertere. Vicem convertere.

Transfigurare, andere Gestalt geben.

Figurare in quid. Adimere figuram. Dare figuram. Mutare figuras, formam, vultus in quid, in nova corpora. Immutare figuram. Transformare in quid, in vultus [orig: vultûs] aniles. Vertere in figuras, formas, faciem alicuius in miracula, in non credendos modos. In faciem convertere. Exuere formam. Formam faciemque novare. Induere in vultus. In species transferre nova.s Vertere in ora. Ex facie multos Dea saeva potentibus herbis induerat Circe in vultus ac terga ferarum.

Transfiguraris, eine andere Gestalt an sich nehmen.

Mutare colorem, formam, naturam. Ordine mutari. Immutare formas. Variare faciemque novare. Capere novas figuras. Indui varios colores. Sumere colorem. Forma non manet.

DE ORTU ET INTERITU.

Ortus, Ursprung.

Origo prima, longa, natalis, patruslis, magerna, magna, prisca, pulchra, mira, caelestis, parva, tenuis, despecta, tristis, non parva, antiqua, affinis caelo.

Oriri, entspringen.

Exoriri, renasci, pendere exorigine. fluere sorte. Procedere ab incepto. Erumpere sorte. Exire fontibus. A prima cadere origine cadere fonte. Confugere. Inesse principiis. Habre causam. Ebullare. Origo est. Primordia sunt rerum.

Interitus, Untergang.

commune, geminum, aequatum, unum, supremum, grave, magnum, in solitum, caecum, pudibundum, dirum, crudele, furiale, dulce, cruentum, accepto maius.

Excidium fumans, extremum, miserabiule, nefandum, infandum, tragicum, durum, det est abile, lacrimosum.

Lues Improvisa, importuna, ventura, vicina, diversa, magna, pessima, atra, dira, violenta, inimica, horrida, foeda, dira, tanta, non exstincta.

Caducus, vergänglich.

Fragilis, infirmus, fluxus, fugax. Minus constans. Mortalis, momentaneus, labilis, temporarius, intermoriturus. Iam iam periturus. Exiguo durans tempore. Vario fluitans ritu. Repentinae prope tempestatis adinstar mobilis.l Exitio expositus vario.

Perditus, verdorben.

Machinari exitium, einen verderben wollen.

Exitium minari, immittere. Pestem meditari. Discrimina dare. Nacisci tempus nocendi.

Perdere, verderben.

Deperdere. Exitium parare. parere. Pessundare. Perniciem capiti alterius suere. Mittere exitium. In exitium praecipitare. Praecipitem date. Detrudere. Perniciem conciliare. Exitium ferre, esse exitio.

Perire zu Grunde gehen.

Deperire, disperire, interire, abire pessum. Sub terras ire. Ad nihilum redire. Abire in nihil, in vanas vices. Vortice aquae rapi. consumi, absumi, frangi, cadere, concidere, deficere. Occidere in nihilum. Ruere in peius a culmine. Usum deperdere. Fatiscere, regenerare. Labi pessumque dari. Labare. Fluere ac retro sublapsum rerferri. Dissolvi, evanescere, abolescere. In nihilum, ad nihilum reverti. Revocari ad nihilum.

Vanescere, zu nichte werden.

Ex oculis evanescere in auras. Fugere in auras. In nubila cedere. Diffugere in auras. Cedere in aere. In ventos, in auras recedere. Secedere, dilabi in auras. Solvi, verti, in aera. In ventos ire.

Incorruptus, unversehret.

DE AUGMENTATION ET DIMINUTIONE.

Augentum, Vermehrung.

Augere, mehren.

Adicere et adaugere cumulum. Augere numerum. Geminare, adervare, duplicare, multiplicare, adauctare. Dare vires, auctus [orig: auctûs]. Donare augmine. Explere numrum. Provehere in maius. Amplicare, ditare, cumulare, amplificare, dilatare.

Augeri, zunehmen.

Grandius augmentum, augmen sumere. Augmen adipisci. Latiscere. Amplo numero augescere. Ex principiis crescere. Sese conati crescendo vincere. Grandius augmen habere. Crescere, accrescere incrementa sumere. Serpere longius. Assumere vires paulatim. Crebrescere, inerebrescere, crudescere, gravescere, tumescere, gliscere, clarescere atque ingruere. Vivere, nasci, oriri, cooriri, assurgere, progredi, ali. Acquirere vires. Agitare morem. Efferre caput altius. Tempus dat vires robur que. Alitur vitium vivitque tegendo. In auctionis agmine esse.

Diminutio, Minderung.

Comminuere, zerbrechen.

Coniunctio, Zusammenfügung.

Continuatio, complexio, commissura. Vinculum forte. Ferrea vincula. Nodus propior.

Compages solida, dura, structa, imposita, arcta, pinea, cava fragdilis, facta, rara, media, mota, soluta, laxa, rupta, discussa, revulsa, sparsa, victa.

Nexus, Band.

Nexus varius, alternus, celer, acris, densus, firmus, durus, aeternus, pius, recurvus, curvus, bonorus, avulsus, arctus.

Compingere zusammen packen.

Addre, darzuthun.

Addere amplius. Addere parum parvo. Iungere, adiugere, coniunger.e Adicere apta. Apponere, componere, inserere, accommodare. Inter quid re serre. Admovere. Annumerare rei.

Cumulus, ein Hauffe.

Acervus compositus, structus, constructus, magnus, ingens, grandis, numerosu, haud parvus, plenus, sanctus, modicus, vilis, varus, pauper, tristis, caecus, saevus.

Congeries rudis, una, vafla, saeva, patria sincera, disposita summa, exhaustaruinis.

Cumulare, häuffen.

Coacervare, acervare, adaggerare, accumulare. Cumulos advolvere in unum. Comporatre, in unum ferre locum. Aggerare. Convectare. Subvectare quo. Advolvere in unum. Struere cumulos. Texere cumulum. Addere acervo. In speciem glomerar.e Cumulos crescit, seritur. Acervus, agger construitur.

Dirimere, von einander theilen

Dissipare, disicere, dispergere, disperdere, secernere, distinguere, divellere, dimovere, distrahere, spargere, solvere, dissecare, diducere a quo, diripere. Diversos, palantes agere. Dissuere.

Disiungere, scheiden.

Abiungere, segregare, dissociare, separare, disgregare, seiungere, sequestrare, dispescere.

Abscindere, abschneiden.

Scindere, accidere, rescindere ferro [orig: ferrô]. Ense secare. Rescindere stirpitus. Abrumpere. Praesecare manu. Distruncare suis iuncturis. forti abrumpere ferro [orig: ferrô]. Succidere, incidere, auferre. Marurum cui stringere ferrum. E summa radice securi recidere. Deus decerpit.

Lacemre, zerreissen.

Lacerare manu, dente, rostro [orig: rostrô], in partes. Dilacerare. Carpere in frusta. Discerpere. Divellere morsu Laniare dextra [orig: dextrâ], unguibus, ore, morsibus, dentibus. Diripere unguibus. Dissipare ictu. Ungue secare. Truncare, mandere, trahereque, eviscerare ungue. In pecus ire. Consumere morsu. Gaudere sanguine. Uti in pecudes cupidine caedis. Saevire in pecudes. Spargere discerptum per agros. Cruor lavit ora.

Hiare, einen Riß haben.

Agere rimas fissum. Fisso cortice agere vias. Ducere rimam, rimas. In rimas scindi. Secari. Dissilire. Fatiscete rimis. Esse fissum rima [orig: rimâ]. Non coire in arcum. Transmittere aquas. Accipere paludem. Rima patet praebetque viam liquentibus undis.

Rima, Ritz, Spalt.

Fissura. Rima flexilis, aperta, muralis, cava, hians, continua, tenuis, minima, angusta, rata, vetus, matura.

Foramen, Loch.

Formaen exiguum, minimum, rarum, arctatum, angustum, tenue, stridens, densum, conversum, longum, convexum.

Foramen obstruere, Löcher zustopffen.

Stipare foramen. Rimas obturare. Oppilare. Stupam cogere in arctum. Condensar.e In fornicem rimae contexere hiatum.

DE MOTU LOCALI.

Tractio, Ziehung.

immensus, perpetuus, assiduus, alius, aequalis, concors, amoenus, continuus, rapidus, aereus, volucris, bifidus, diversus, vartus, placidus, incertus, coruscus, rutilus, curvatus, varius, lentus, insopitus, solutus, angustus, exiguus, tenuis, occiduus, imus, raucus.

Trabere, ziehen.

Raptare, distrahere, circumraptare. Deserta per ardua raptare. Ducere dulcedine.

Ductus, Führung.

Dux, eine Führerin.

Abducere, wegführen.

Ducere procul. Deducere. Tollere, ferre secum curru. Auferre ex oculis. Efferre, rapere curru. Diripere, avehere, avellere, avertere. Trahere comitem secum. Per sata, per silvas trahere. Asportare comitem. Praedari. Imminere praedae. Portare ex agmine praedam.

Introducere, hineinführen.

Ducere in domum, aedes, tecta, moenia, intra muros, sub moenia, tecta, ad moenia. Inducere tectis. Vocare in tecta, intra limina, ad sese in tecta. Accipere in porticibus. Recipere portis. Trahere in tecta, conventus. Sub tecta reponere.

Reducere, zurückführen.

Illaesum suis remittere. Remittere laetum sociis. Ad patrias oras dimittere. Dare reducem. Finibus incolumen reddere. Redere terris. Revehere domum. Redonare diis patris. Patriae reponere.

Pulsus, Stossung.

Pulsus frequens, celer creber, gravis, muralis, vastus, saevus, generosus, mucus, sacer.

Pellere, stossen, treiben.

Repellere, depellere, arcere, abigere, detrudere, excutere, prohibere, loco. Negare sedem. Vetare, consistere terra [orig: terrâ]. Fugare. Agere profugum. Abstrahere. Aliquem a tergo pinsere.

Expellere domo, aus dem Hause treiben.

Pellere domo, a foribus, tectis, lare. Expellere foribus, manibus. Repellere foribus. Aedibus eicere furcillis. Claudere fores cui, pro foribus aliquem. Obice clathri semovere. Venienti claudere portas. Excludere fore. Deturbare domo furca [orig: furcâ] praecipitem. Excludere limine. Opposit1a submovere sera [orig: serâ]. Arcere limine. Iubere abire loco. Hospitio prohibere. Cogere tectis excedere. Exturbare limine. Proturbare laribus. Exesse iubere.

Collisso, Zusammenstossung.

Attritus, Zerreibung.

Praecipitare, herabstürtzen.

Mittere praecipitem ex arca, e scopulo. Mittere pronum de re. Praecipitem rapere, Adigere praecipitem turbine. Deicere e saxo. E scopulo propellere. Evolvere turribus. Praecipiti turba [orig: turbâ] quem de sede suprema eicere.

Praecipitare sese. sich selber herab stürtzen.

Praecipitare se. Praecipitari iugo. Dare se praecipitem tecto, saxo. Dare praecipitem saltu. dare saltus e monte. Dare pectora praecipitanda saxis. Praecipitem e turre dari. Iacere se praecipitem saltu fenestra. Iacere sese praecipitem ee scopulorum vertice. Mittere se alicunde, e scopulis, e faxo. Mitti saxo e muris, e turribus. Cadere pronum. Volvi in praecipites fossas, per rupes, per prona. Deferri praecipitem de montis specula. Desilire saxo, turribus. Cadere praecipitem e muris. Decidere in praeceps. Decidere e scopulo [orig: scopulô]. Induere ilia saxo. De praecipiti venire in tartara saxo. Corpus mittitur e rupe. Ossa eliduntur casu.

Repulsus, Abtrieb.

Repellere, zu rück treiben.

Prohibere. Iubere procul ire. Manibus reicere. Summovere. Removere. Emovere. Dimovere, amovere loco. Excutere, retorquere, deturbare, avertere.

Iacere, werssen.

Iacere tela manu. Conicere saxa trabesque dextra [orig: dextrâ] Proicere. Verbere saxi concuti. Iactare manu. Mittere saxum. Rotare. Librare saxa lacerto [orig: lacertô]. Contorquere. Intorquere. Iaculari faces. Iaculari tela, saxa lacerto [orig: lacertô]. Volvere saxa. Defendere saxis. Nulla manus cessat.

Iniectus, Einwurff.

Deiectus, Abwerffung.

Deicere, niderwerffen.

Deicere manibus, proicere, mittere de tecto. Detrudere. Tecto turbare. Deutrbare, decutere. discutere. Excutere. Effundere, remoliri. Deturbare aliquid vulsum de sede per fractas fenestras.

Lapsus, ein Fall.

Lapsus alternus, dubius, anceps, tantus, gravis, gravior, miserandus. Mugitu ingenti labens. Maturus ruinae.

Ruina casum, ventum, instans, veniens, prudens, feriens, quatiens, nutans, urgens, properans, imposta, impulsa, subita, delapsa, collapsa, devicta, clara, laxa, lata, magna, ingens, sapaciosa, immensa, immanis, vasta, longa, confusa, trunca, fatalis, demens, una, rediens, innumerae, similis, alterna, gemina, tristis, misera, avida, flagrans,

fumans, fusca, nocturna, horrifica, indigna, probrosa, sera, vetus, fida. Impendens rebus. Haud dubia. Fulta [orig: Fultâ] re. Non levis.

Impingere, anstossen.

Offendere ad quid. Incursare rei. Revocari signo offensi pedis. Resistere ictum, digitos. Signa dat offenso pes limine. Signa dat offensus pes in porta.

Labi fallen.

Ruere a culmine. Casu collapsum, fractum ruere et secumtrahere. trahere. Ruere factum pondere suo. Dare ruinam, mugitum cafu. Trahere ruinam cum sonitu pronum. Cadere ruina [orig: ruinâ], gravatum pondere. Delapsum ferri. Vinci suo pondere. Confundi in chaos. Compage soluta corruere. Trahere lapsum. Solutis visceribus se dare in praceps (crax) impete magno. Labi ruina. Concidere lapsum ruina. Illabi fracum, Prolabi. Labare. Convelli vi et ruina [orig: ruinâ]. Dissilire convulsum ruina [orig: ruinâ]. Frangi, premi ruina [orig: ruinâ]. Procumbere pondere. Ruina obruit. Compages solvitur. Vetustas aevi mutat. Dies longa subruit. Mugitum dant contermina rudera lapsu. Dempta [orig: Demptâ] fultura [orig: fulturâ] patitur structura ruinam. Rumpuntur duri sinuosi fornicis arcus.

Decidere, herabfallen.

Ruere in quem. Obruere, prosternere, proterere. Incumbere. Delabi, procumbere in caput. Illabi cerebro. Operire ruina delapsum. Laedere, discutere caput. Elidere ruina [orig: ruinâ]. Ruina cadit in ca. put. Ruina frangit. Mons incumbit. Ruinae feriunt. Pondus incidit. Saxum ruens involvit secum. Moles premit. Truncus illapsus tollit.

Obruere, überfallen.

Obruere telis. Premere teils desuper ruina [orig: ruinâ], ora. Opprimere proiecto monte. Rapere oppressum. Exstinguere.

Nutamen, das Wancken.

Nutare, wancken.

fulorum eine Stütze.

Fulcire, unterstützen.

Humeris attollere. Subire. Sustinere onus. Capiti committere pondus. De humeris suspendere. Cervicem subicere. Suffulcire. Munire fulcro [orig: fulcrô]. Supponere, subdere, substernere. Sufficere fulcrum. Fulcire aliquid ministro tibicine.

Fu'ciri, unterstützt werden.

Portare, tragen.

cervice, humeris, onus, dorso sarcinam. Attento suum onus ungue tenere. Oneri succedere. Oneri sese supponere. Supponere cervicem rei. Humeris, cervici imponere. Subicere manus. Tollere. Humeris levare. Humeris, in humeros attollere. Torquere humeros. Onerare humeros. Refulcire vertice. Ferre humeris, cervice, collo [orig: collô] onus. Deferre, circumferre. Humeris gestare. Humero vehere. Sub vectare humeris. Sustinere humero, tergo. Pondere deficere. Cervix sufficit. humero subire laborem.

Comportare, zusammen schütten.

Auferre, Hinweg nehmen.

Ex oculis tollere, accipere, sumere. Ferre raptum. Transferre secum. Demere, adimere. Rapere manu. Surripere, diripere, eripere, fub ducere. Detrahere dextra [orig: dextrâ]. Subtrahere manu. Movere ordine. Removere, summovere, reportare.

Volubilitas, Waltzung. latissima.

Vertigo, das Wältzen.

Volbere, wältzen

Volvere, versare, volutare, circumvolvere, rotare. In merem, modum, ritum versare

Flexus, eine Biegung.

Flexus obliquus, longus, vagus, mollis, exiguus, lunatus, multus, sinuosus, versus.

Curvamen, eine Biege/Buge/Bug.

Curvus, krumm.

Curvare, krümmen.

Curvari, gekrümmet werden.

Ascensio, das Auffsteigen.

Scandere, hinaufssteigen.

Affectare cacumen. In collem ascendere. Scandere montem., colles per saxa, iugum. Conscendere montem. Superare cursu fastigia. Petere summa, montem, ardua montis. Tumulo subire. Gradus [orig: Gradûs] evadere. Capere tumulum. Ascensu vincere montem., Tumuli sublimibus instare. Superare iugum. Exsuperare cacumina montis Mons saltu transmittitur.

Descensus, Absteigung.

Altitudo, die Höhe.

Altus, hoch.

Altus iugis. Altissimus visu. Altisonus. Celsus, excelsus, praecesus, sublimis, summus, su premus, editus. Arduus saxis, rupibus. Nubibus aequus. Vicinus caelo, polo, astris. Proximus caelo, Phoebo. Minans caelo. Nubibus insertus caput. Nubifer. Ventosis opertus nubibus. Aerius. Sidereus. Non exsuperabilis. Aseensu dubius. Iugosus, clivosus.

In altum exsurgere, hoch seyn.

Stare ad auras. Exurgere sub astra. Porrigere se. Porrigi. Petere astra verticibus. Aethera tangere. Contingere nubes vertice. Se tollere Solibus. Attollere se vertice ad auras. Caput attollere. Pulsare caelum, sidera. Astra ferire iugis. Scindere nubes. Emergere ad auras. Miscere caput caelo. Inserere astris caput. Inseri caput nubibus. Scopulis ad sidera tendere. Explicare se in auras. Certare caelo. Abire in nubes, in nubila. Occurrere caelo. Accedere Olympo. Minari in caelum. Imminere. Superare cacumine. nubes. Spectare cacumine caelum.

Tollere, auffheben.

Tollere hume, manu, manibus, digitis. Levare. Superas sustollere in auras. Efferre humo. Movere, colligere. Applicitum palmis attollere quid.

Profundus, tieff.

DE QUIETE.

Languor, Mattigkeit.

Languor novus, subitus, gravis, piger, multus, perpetuus, fictus, mollis, remotus, coercens gressum.

Defatigare, müde machen.

Defatigari, Müde seyn.

Lassesoere. Lassari, deficere, anhelare, exhauriri cursu. Succidere aegrum, residere, iacere lassum. Labor lassat. Quiete cassim, destitutum esse quietis absque, munere me Sol et Luna videbat. Lassa fatigatis tumerunt crura. lacertis, pes quoque tam parvum. ferre negavit iter.

Quies, Ruhe.

Quies tranquilla, pacata, placita, blanda, grata, optata, dulcis. laeta, secura, secreta, tuta, tempeste. va, opaca, sacra, abta, longa, aeternas, cauta, tacita, vaga, tunicata, permissa, parta, obscura, implaci da, insidiosa, fegnis, pigra, foeda effeta, parva, rara. Similis sopori. Nullis offensa linguis. Numquam. turbata. Amica pacis. Infelix et fugitiva. Curarum domitrix. Sperans otia. Vires corporis

reparans. Quae vires reparat, recreat fractas. Recolligens defessi corporis artus. Restituens membra fessa, languida, fracta labore. Quae fracta labore iacent membra recolligens. Iucunda bonae pacis alumna quies.

Requies gratissima, dulcis, certa, publica, alterna, sera, brevis, exigua, maesta.

Requiescere, ruhen.

Gravi, suavi quiete mergi. In placida quiere dia ducere otia. Pace perennanti frui. Lassatum. quiescere. Intra pellioulam quiescere. Optata [orig: Optatâ] pace frui. Optatam carpere quietem. Dare tempora quieti. Petere requiem. Esse vacuum. Tempor. pacificae traducere laeta quietis. Iucundae tempora pacis agere. Capere dulcem corde quietem. Placidae indulgere quieti. Membra iucunda [orig: iucundâ] refovere quiete. Requie longum relevare laborem. Lassa membra placida levare quiete. Quies datur. Requies petitur. Transigere pacatiaevi dies securos.

DE LOCO.

Locus, ein Ort.

Facies, sors, positus, natura., fortuna, pax loci. Regio loci. Gemus, fraus locorum. Sedes. Ingenium loci.

Locus propior, proximus, finitimus, dexter, secundus, iussus, signatus, clausus, munitus, servatus, de fensus, laetus, vitalis, salubris, humanus, felix, melior, commodior, aptus, beatus, immeritus, celeberrimus, honoratus, natalis, medius, primus, prior, praesens, solitus, assuetus, gratus, optatus, petitus, certus, privatus, debitus, iustus, omnis, mutandus, mutatus, instabilis, latus, altus, arduus, angustus, excelsus, conspicuus, exiguus, minor, arctus, deficiens, vacuus, humilis, fragilis, desolatus, desertus, surdus, sclus, mutus, arcanus, caecus, tristis, curbidus, asper praeceps, anceps, densus, opacus, obscurus, algidus, ultimus, extremus, ignotus, ereptus, remotus, sepositus, vetus, novus, diversus, avius, alienus, invisus, infidus, nefastus, impurus, efferus, dirus, feralis, fumans, castus, sonorus. Religione sacer. Plenus Deo. Prodigio notus. Cinctus ab hoste. Nobilis et fama memoratus. Minus hostilis. Non sterilis Damnatus vapore Solis. Foedus palustribus undis. Tutus, exceptus sceleribus. Liber ab arboribus. Arens siccis glebis. Plenus timoris, metus. Nec fronde, nec arbore tectus. Sentus situ. Favens odiis. Nocte nitens late. Convulsus vi et ruina [orig: ruinâ]. Conscius rei. Devius et piceis ilicibusque frequens. Non adeundus viro. Equo non pervius. Non iaculis nec equo pervius. Minans fati suprema. Caede recens. Oceani praetentus aquis.

Sedes avita, patria, paterna, par, cognata, propria, parata hospita, tuta, reclusa, digna, dignissima,

benigna, placida, quieta, egregia, sacra, sacrata, penetrata, tanta, secreta, virginea, capacior, amplissima, alta, excelsa, perpetua, aeterna, parva, coacta, angusta, mutata, extera, externa, divisa, diversa, gelida, invia, punicea, cava, incerta, iners, misera, maligna, medica, acerba, inimica, atra, obscurior, tristis, scelerata, nefanda, dira, horrenda, incensa, relicta, vacua. Astris vicina. Lecta dolis. Possessa adverso numine. Concussa ex imo.

Latusloci, die eine Seite des Drts.

Latus obliquum, utrumque, geminum, omne, longum, extremum, neutrum. Fessum senio.

Locus opportunus, gelegner Ort.

Campi patentis ingenium, faciesque loci rerumque favor. Natura insidiaeque loci. Invicto patiens munimine cingi. Natus ad insidias fraudique accommodus uni armorumque dolis. Exquisita poli furta propinquo abscessu visa. Quae praebere cui tacitae miracula pugnae possunt.

Locum dare, Raum geben.

Cedere, Cedere loco, locis. Locum dare. Dare viam, iter, locum. Praebere locum, iter. Accessum formare aliis bipatente recessu.

Inaccessus, da man nicht hinkommen kan.

Invius humano gressu, saxis, Impervius. Non pervius. Non. homini, non adeundus ferae. Non habitabilis. Nulli pervius. Ab cursu devius omni. Carens aditu. Positu vix adeundus loci. Iniquus. Insuperabilis. Vinci nescius. Negatus, inexpertus, difficilis, asper, inhospitus, inhospitalis, solus, infestus, iniectus monstris. Monstrifer, belluosus.

Proximitas, die Nähe.

Prope, nahe.

Propinquare, her zu nahen.

Accedere iuxta, propius. Adesse prope. Ferre se propius tectis. Propiorem metam tenere, instare, impendere, ingruere, apparere, attingere. Contingere portam. Adventare sub finem. Non longius abesse, quam quater excussus metatur arundine nervus. Parvo camporum limite abesse. Teli intra iactum dividi ab aliquo. Propiorem vivere caelo alicuius. Ventum est ad quid. Perventum est prope.

Procul stare, fon ferne stehen.

Spatium, Weite.

Spatium parvum, arctum, inane, novum, interius, propius, tritum, longinquum, latum, patens, par, aequum, plenum, congestum, maximum, altum, crebrum, in gens, amplum, immane, horridum, iniquum, edax, ingratum, fallens, dissimile, improbum, nigrans, curvatum, distans, adversum, extremum, relictum, transactum, velox, diurnum, annuum, salubre, breve. Longius anno interstinctum columnis.

DE VACUO.

Vacuus, leer/öde.

Plenus, voll/vollkommen.

DE TEMPORE.

Tempus, die Zeit.

Temporis fuga. Fugaces temporum cursus. Temporis adstricti brevis hora. Temporis antiqui series, ingenium. Aevi senium. Dies. Hora. Temporis excursus. Aetatis numerus. Volvenda aetas, commutans tempora rerum. Motus temporis solitus. Angustus terminus aevi. Metae aevi dati. Pes temporis tacitus.

Tempus futurum, praesens, primum, primaevum, puerile, diurnum, nocturnum, alternum., commune, venerabile, optabile, exoptabile, debitum, beatum, Melius auro [orig: aurô]. Festum, annuum, sollenne, statum, solitum, sacrum, geniale, coniugale, vernans, vernum, aestivum, formosum, iucundum, laetum, tranquillum, otiosum, moderatum, siccum, promissum, certum, datum, concessum, irrevocabile, fugax, subitum, lubricum, mobile, fugitivum, iustum, maturum, aequatum, idoneum, amicum, prosperum, mollissimum, captum, acceptum, arreptum, praeteriens, decedens, tacitum, volubile, praeteritum, actum, exactum, finitum, permensum, cessatum, mutatum, posterius, summum, supremum, extremum, ultimum., novissimum, perpetuum, quodvis, multum, omne, longum, immensum, dilatum, spatiosum., longaevum, priscum, tardum ingratumque, lentum, segne, mixtum, diversum, varium, alienum, incertum, dubium, perbreve, parvum, angustum, praeceps, periens, inane, irreparabile, hibernum, brumale, iners, nubilum, obscurum, contrarium, adversum, grave, malum, miserum, triste, maestum, deflendum, lacrimabile, ineluctabile, durum, dirum, ferum, ferale, saevum, metuendum. Venturum mundo. Mille votis optatum. Secundum, dubium. Potius longa [orig: longâ] senecta [orig: senectâ]. Dimensium suis signis. Signatum festis. Signatum nomine

quo. Florens donis. Quassum. mero. Dextrum ad quid. Labens tarde. Breve et irreparabile, irremeabile. Exiguum, gratumque. Haud Iongum. Non aptum, obscurum. Edax rerum. Res cara, absumptum male. perfidia penetrabile. Ferens et rapiens omnia. Cuncta vorans, cuncta trahens, secumque volvens. Omnia destruens. Quod rapidi fluminis instar abit. Fugiens, aufugiens tacito [orig: tacitô], celeri pede. Momentis abiens. Omnia deformans, mutans, et urgens praeter virtutis commoda et ingenii. Alterans omnia. Labens velut unda, numquam recurrens. Quod semel elapsum volat irrevocabile. Assiduo Iabens motu non secus ac flumen.

Aevum primum, veniens, rediens, venturum, sequens, tenerum, rude, viride, flerens, melius, firmius, aequale, placidum, leve, laetum, humanum, mortale, mutabile, incer tum, breve, parvum, velox, labens, angustum, pauper, peractum, exactum, defunctum, transmissum, attritum, fractum, lassum, tardans, morans, securum, securius, adversum, damnosum, canum, canens, imbelle, ingens, longum, longius, spatiosum, annosum, immensum, nimium, extremum, Pylium, omne, futurum, continuum, infractum, aeternum, perpetuum. Haud fragile. Poscens pauca. Actum pudice. Sparsum maculis.

Aetas volatilis, vaga, crastina, felicior, longa, vetus, pristina. Fugiens saeclis obliviscentibus.

Tempus succisivum, Nebenzeit.

Tempus furto subtractum. Furtivum, exceptum. Horae succisivae. Quod superest rebus iam rite peractis. Tempestas rebus subtracta gerendis.

Determinare tempus, Zeit bestimmen.

Statuere, destinare diem. Constituere noram, metam. Ponere. metas et tempora. Numerumque modumque praecipere. Erigere rempus modumque.

Differre, aufschieben.

In multos premere annos. Proferre diem rei. Referre multos vestigia in annos. Disferre mora [orig: morâ] tempora. In longum ducere, excendere quid. Laxare tempus. Addere moram rei.

Tempus consumere, die Zeit zubringen.

Consumere tempora, tempus. Terere tempus. Absumere diem. Decipere diem. Perdere tempora, diem, otia. Fallere arte moras. Trahere tempus. Continuare dies. Surripere diem. Tempus in assueta [orig: assuetâ] ponere arte.

Disponere tempus. Dilacerare diei tempus. Innumerabilium. horarum decoctor. Annos, menses, dies, horas decipere.

Tempus abit, die Zeit geht weg.

Temporis, horarum celeres sunt rotae. Annus defluit et mox pronos fluitabit in annos, unda velut labunda novae supereminet undae. Breve praeterit aevum, adfuit et nulla [orig: nullâ] post revocanda via [orig: viâ] est. Tempora labuntur tacitisque senescimus annis et fugiunt freno non remorante dies. Dies truditur die. Dies fert. Dies fugiunt. Dies exactus est. Nox transit, nox urget diem et dies noctem. Mensis it. Ver repellit hiemem. Vertitur aestas. Accedit messibus aestas. Bruma currit. Annuus orbis pervolat. Finit annum Titan. Non quae praeteriit hora redire potest. Pars est exacta diei. Annus it, labitur, decurrit. Luces Phoebi complerunt tempora Parcae. Aetas transit. Cito [orig: Citô] pede labitus aetas. Labitur citatis tempus cursibus, ut solent volucres. Ut sulcat mare fluctibus carina ventis: ut iaculis manu potenti impulsis, rapidis vel annis undis.

Tempori servire, sich in die Zeit schicken.

Temporibus servire. Uti sorte dura [orig: durâ]. Scenae servire locoque, et cuivis apta pandere vela Noto. Est omnium horarum homo.

Durare, wären.

Porro secuturos hominum, durare in annos. Perdurare. Manere semper. Permanere, stare diu. Perstare. Vivere in annos. Ferre annos. Exire in multos annos. Florere in toto aevo. Durando vincere saecula. Carere interitu. Quod praesens, quodque ventura, sequens aetas mirabitur, et hominum longa futura dies. Manet, ac aeternum manebit: imo seros in annos opus excurret.

praeteritum tempus, die vergangene Zeit.

Anticipata dies. Anni praeteriti, decursi, Aevum decursum. Anni exacti. Annorum series decursa.

Diu, lang.

Iam pridem. Iam olim. Dudum. Longum. Longo tempore. Multos, longos per annos, in annos. Per longum aevum. Multis diebus.

Nuper cum, neulicher Zeit/als:

Iam, jetzund.

Hac [orig: Hâc] hora [orig: horâ]. Hoc puncto, quo tecum litigo. Hoc aevo nostro. Hac tempestate. Hoc tempore.

Statim, bald.

Mox, extemplo, protinus, propere, properantius, repenre, confestim, cito, citius dicto. Subito,

vel ocius aura [orig: aurâ]. Ocius, velociter, actutum, ilicet, continuo, raptim. Quam mox. Nec mora. Mora, segnis abesto. Subito sidere.

Futurum tempus, die künfftige Zeit.

Quam primum, aufs eheste.

Inposterum, forthin.

Posthac. In secuturos dies Temporis accessu. Postuma [orig: Postumâ] quaque [orig: quâque]. die. Venturo tempore. Crescentibus annis.

Multis annis post, viel Jahr hernach.

Post longos annos. Longo post tempore. Hunc in annum et plures. Post aliquot aristas. Seris annis.

Numquam, nimmermehr.

Non heri, non hodie, non, cras. Nullo tempore. Nullo dierum. Toto non amplius aevo. Prius omnia mistis sidera sideribus concurrent, totaque discors machina concussi turbabit foedera mundi. Promptius hanc alio turris traduxeris molem. Cum sic mutaverit axem foederibus natura novis, ut flumine verso [orig: versô] Saxonias hos Moenus, Francos hic irriget Albis, Eurus ab occasu, Zephyrusque feratur ab ortu. Facta dies longissima tempora brumae aestivum spatio vicerit ante diem Ante aestate nives hiemali tempore fruges, arboribus pisces, poma legentur aquis. Prius occiduus lucem vehet Hesperus undis, atque oriens noctis Cynthius auctor erit. Prius duri silices solventur in undas aequoris. Prius quaevis ferro durior arbor erit. Cunctaque in insuetas migrabunt corpora formas. Ante retro lapsum sua flumina sistet in Istrum flavus in Arctoas qui fluit Albis aquas. Cum tristis bubo vocalem aedona vicerit, superaverit. Prius caprae iungentur Apulis lupis. Prius uva rubens pendebit in incultis senribus. prius flagrantia fidera caeli non proprias cernes ire, redire vias. Sol prius auricomo [orig: auricomô] curru remeabit ad ortum. Ante sui fratris conscendet luna quadrigas. Musca prius resonantia flumina mundi ebibet, et conchis destituentur aquae. Prius iungentur avis sidera floridis, naturae et haec praepostera legibus ibunt. omnia. Rhenus ad egelidas citius [orig: citiûs] revocabitur Alpes. Cittius [orig: Cittiûs] Viadro miscebitur Albis. Prius unda dabit flammas. Vulcanus arenas, destituetque suo nudos in littore pisces Sala pater, latisque humeris imposta Typhaeus moenia Salana extremos portabit ad Indos. Ante feret tellus stellas. septemque triones abluet Oceanus, et siccum piscis amabit. Aurea mala prius sterili nascentur in alno, atque inculta ferent

mites durneta racemos. Prius falso discurrent tramite stellae, nec proprio cardine luna cadet. Globus occiduo prius axe mundi rumpet. Desinet esse prius contrarius ignibus humor. Prius cochlea tarda assequetur cursu celerem Tygrim. Ante leves pascentur in aethere cervi, et freta, destituent nudos in littore pisces. Ante gryphes iungentur equis, et cum canibus timidae venient ad pocula damae. Ante lupos haedi rapient vitulique leones. Delphini piscens fugient, Aquilaeve columbas, et conversa. retro rerum discordia gliscet, Dulcia amara prius fient et mollia dura, candida nigra oculi cernent, et dextera laeva migrabunt, casus [orig: casûs] alieno in corpore rerum. In caput ante suum labentur ab aequore retro flumina, conversis Solque recurret equis. Terra, prius stellas feret, et findetur aratro [orig: aratrô] caelum. Unda prius [orig: priûs] flammas, et dabit ignis aquas. Omnia naturae praepostera legibus ibunt, parsque suum mundi nulla tenebit iter. Prius [orig: Priûs] incipient turres vitare columbae, antra ferae, pecudes gramina, mergus aquas. Iuncta prius lunae lumina Solis erunt. Ver prius autumno, brumae miscebitur aestas, atque eadem, regio vesper et ortus erunt, pars eadem caeli Zephyros emittet et Euros et tepidus gelido flabit ab axe Notus. Alma prius [orig: priûs] tellus alimenta negaverit orbi, et novus Hesperio [orig: Hesperiô] surget ab axe dies. Ante nova accipient mutatae corpora formae. Prius dediscet amare gramina ovis, nemora alta ferae, vaga flumina pisces. Flamma per in censas citius sedetur aristas, fluminaque ad fontis sunt reditura caput.

Semper, allezeit.

Assidue, subinde. Omni tempore, omnibus momentis. Tempus in omne. Quovis tempore. Nocte dieque. Noctemque diemque, noctesque diesque. Noctes ac dies. Usque et usque. Sine fine. Dempto [orig: Demptô] fine. Omnibus horis, omni in hora. Nomine quoque temporis. Ad omnes temporis articulos. Omni die. Nullo non tempore. Dum caelum sidera pascet. In freta dum fluvii curent, dum sidera caelo lucebunt. Donec in hoc ibunt limine Solis equi. Dum tellus vehet robora. Donec erit caelum, sidera donec erunt. Dum vehet Albis aquas. Donec erunt Musae, dum caelum, sidera volvet. Dum patrias Rhenus habebit aquas. Dum dulcia germina tellus protrudet. Dum, bibulas undis flavus feriet Albis arenas. Dum liquidum pennis aera pulsat avis. Dum novem sacro ludunt Helicone puellae. Dum perca suas piscis amabit aquas. Dum caelum vehet lucida sidera, Dum reget obliquos Parrhasis ursa polos. Dum Ceres incurva falce resecta cadet. Dum sacra

Pegasei flumina fontis eunt. Dum Padus exonerans in mare volvet aquas. Donec erit mundi rotius machina. Huius dum stabit machina mundi. Dum sursum versus recurrent amnes. Dum Sol oblique gradiens sua per astra quaternis temporibus facit annum. Donec Olympiaco fulgebunt sidera caelo. Dum Simois rapidas in mare volvet aquas. Dum tepidus Ganges, frigidus Ister erit. Dum Sol flammigera Iustrabit lampade terras. Dum fuerint fasto squamosi gurgite pisces. Dum fallax servus, dum durus pater, et improba lena vixerit. Lucida dum currunt annosi sidera mundi. Dum ferae iacebunt formidulosis silvis. Dum rutilos Titan axe retorquet equos. Dum tellus vacuo pendebit in aere, et dum clara fulgebunt certa [orig: certâ] vice sidera caelo. Dum mensis et annus erunt. Dum Sol agitavit equos circum rapidum, axem. Dum Sol Oceanum intrat et exit aquas. Donec vaga flumina tellus fundet, donec erit ignis et aer. Dum caelo Sol et Luna micabunt. Dum convexus vehet axis sidera. Donec consumens dissolvens saecula finis. Dum cursu volubili per aetheris oras Sol rotabitur, diem ferens aegris mortalibus. Dum luna micabit inter minora sidera occidente, die Dum caelum stellas, et vehet aequor aquas. Tempora dum caelum, dum reget hora diem. Dum continui peragent sua tempora motus, et pergent certas noxque diesque vices. Tempora dum motu continuata fluent. Donec perpetuum currum Sol altus habebit. Carmina dum poterit Musa Latina loqui. Dum lumina Solis, cornua dum lunae se, variantis erunt. Donec in occasum roseo volventur ab ortu sidera. Donec erunt latices Aganippidos undae. Dum luces et umbrae temporum divident vices. Dum volvet populos aurea, ignea astra. Dum tacito volventur sidera mundo. Dum menstrua luna perenni cursu rediens novabit vultus [orig: vultûs]. Ignes dum terras lustrabunt sidera. Dum stellae polo [orig: polô] micabunt et terras vestiet herba, Lucida dum volvet lucidus astra polus.

Perpetuo, stets.

Nullis saeclorum in saecula metis. Omne per aevum. In perpetuum. In omne aevum. Omnibus aevis. Aeternos annos.

Ab Aeterno [orig: Aeternô], von Ewigkeit.

Aeternum durare, ewig wären.

Nullo tenebris damnarier aevo. Aeternos durare dies. Exire in annos aeternos, nec prodest poscere finem. Cedere nec telis fati, neque morsibus aevi. Aevi se, prohibere situ. Successum sine fine dare. Nec metas rerum neque

DE VETUSTATE

Vetustas, Veraltung.

Cariosa senectus. Longi aevi labores. Vetus aevum. Longior aetas. Aevi dentes, arcana. Senium omne. Longa, multa dies. Annorum series. Mora. Mors lenta. Aevi longinqua vetustas. Rerum absumptrix et retro abstrusa.

Vetustas veniens, arcana, veneranda, sancta, tarda, longa, longinqua, alta, longaeda, annosa, prisca, ex acta, digesta, invidiosa, tabida, edax, rudis, vana, ditiosa, desirta, derisa, superata, defensa, spatiosa, sapiens, ambitiosa, reverenda, fabulosa, cariosa, cana, mendax, memoranda. Non vana, matura. Superos mirata. Custos veteris aevi. Tacito pede lapsa. Annis sublapsa. Terens vices. Adiuta ventis, impulsu ventorum. Caligini mersa. Falsis elusa auspiciis. Omnia destruens, rodens. Nova componens figmenta. Consumens ferrum lapidesque. Canens honorato [orig: honoratô] ore memoranda.

Vetustate consumptum, veraltet.

Quod longa dies anima [orig: animâ] privavit et usu, solum hodie ut superet nominis incidium. De quo vix tenuis se nominis aura tuetur. Quae tacitis obsoluere [orig: obsoluêre] libris. Sepelit quod longa vetustas. Cui cineri facto superest vix nominis umbra.

DE ELEMENTIS.

Elementa quatuor, vier Element.

Elementa, quatuor sociata propago. Aequor, humus, flammae, spirans et inane, quaternis semina, coniugiis sociata. Mare, tellus, ignis et aer. Aequor, aquae, pila terrae, campique liquentes aeris, atque ignis. Spiritus ignis, et aer, et frigentis aquae latices, atque arida terrae. Concilium maris et flamma telluris et aurae. Vis elementorum.

Elementa prima, rapacia, grandia, connexa. Reluctatis iterum pugnantia rebus. Quae hominum famulantur usibus.

DE IGNE

Ignis, Feuer.

Spiritus ignis. Vis ignea, ignium. Vires, calor ignis, igniculus. Incendium, aestus, foculus, lumen, lumina, fax, faces, flamma, flammae. Vulcanus. Mulciber. Focus. Semina, ignis, flammae, ardoris. Flammarum turbo, irae, tactus. Ardor pineus, Vulcanius. Globi ignei. Vulcani rabies. Silicis scintillae. Apex flammeus. Fervida, Vulcania pectus. Liquidi vapor aureus ignis.

Vorax acies Vulcani. Undantes flammarum atque ignis habenae. Vesta ardens. Illa aurea furta, Promethei Acies Vulcania.

Ignis accensus, motus, commotus, admotus, immissus, subiectus, subditus, elatus, paratus, odoratus, turicremus, Panchaeus, faustus, sacer, sacratus, sanctus, festus, pius, coronatus, sollennis, laetus, vetustus, perpetuus, vivax, assiduus, lentus, irriguus, clarior, rutilus, patrius, proximus, propinquus, obliquus, medius, alienus, citus, citatus, liquidus, levis, volucer, gratus, summus, altus, raptus, collectus, confusus, diffusus, contentus, anhelatus, offensus, dispersus, vagus, errans, geminatus, magnus, plurimus, crebrior, immensus, vastus, largus, largior, fumifer, niger, calidus, ininricus, infensus, infestus, saevus, terribilis; infandus, seeleratus, impius, ferus, furens, sacrilegus, fatalis, pestifer, damnosus, pugnax, minax, edax, avidus, emissus, indomitus, ultor, emendaturus, conscius, maestus, invitus, nocturnus, arcanus, monstratus, medicatus, cantatus, fallax, inclusus, Vulcanius, innocuns, attonitus, exiguus, parvus, minimus, maximus, curtus, serus, extremus, supremus, externus, ignortus, sevilis, caecus, siccus, contemptus, languens, languidus, lentus, ieiunus, moriens, sopitus, exstinctus, compressus, semifer, effluus, festivus, flammatus, fumans, flammans, flammiger, flammivomus, funestus, fumosus, nitidus, omnicremus, puniceus, subtilis, splendidus, torridus, volans, violentus. Altari impositus. Pastus per saecula. Assidue subnascens. Furiosus. Serpens circum. Ater pastusque bitumine. Abstrusus silicis venis. Suppositus cineri. Contrarius undis. Male pervigil. Ruptus fornacibus. Omnia purgans. Qui devorat omnia. Comburens obvia quaeque. Sursum tendens. Late volans. Qui surgit in altum. Magno [orig: Magnô] fragore furens. Qui sese tollit in auras. Qui rapitur summa ad fastigia vento. Aestuans calidis fornacibus, et proxima quaeque vorans. Vitium metalli excoquens. Suppositus cineri doloso. Praepinguem lampada pascens. Frondes elapsus in altas. Quem nemo volanre surgere ventosi videt absque volumine fumi. Qui piceae populatur brachia silvae. Stridens per alta montium cacumina. Tectus sub cortice. Rapaci corripiens stipulas amplexu. Qui face corripiens obvia quaeque vorat. Involvens flammis nemus. Saepius ex minimo qui maximus evadit.

Flamma recens, nova, subdira, ardens, candida, corusca, nascens, iactata, pinguis, adiuta, virgea, stupea, agilis, mobilis, tremula,

viva, vigil, crepitans, micans, ovans, serpens, longa, celsa, interposita, aggesta, egesta, crebra, multa, multisida, celer, vicina, nimia, undans, torrens, superans, crassa, iniqua, fausta, infausta, tristis, ferox, profana, hostilis, hostica, populans, barbarica, vorax, victrix, stans, pacalis, sacra, turea, Sabaea, feminea, mollis, madens, cadens, innoxia, mitis, clausa, cessans, tenuis, vilis, pauca, collapsa, succidua, absens, ventura, par, castrensis, febrilis, vetita. Audito carmine surgens. Percussa turbine. Populans capillos.

Cursus ignis.

Vertex ignis.

Ignem elicere, Feuer auffschlagen.

Suscitare igniculum. Elicere venis silicum ignes. Silicis scintillam excutere durae, et rapere in fomite flammam. In velis silicum abstrusae semina flammae quaerere. Elicere flammas durae silicis venis. Excutere flammas. Abstrusum ferro sibi prorinus ignem elicere incussu silicis. Eruere ignem e silice. Excutere abstrusos venis silicis ignes. Suscipere ignem foliis. Arida circum nutrimenta dare. Ignem excitare siccis ramulis.

Pyrites, Feuerstein.

Silex durus, praedurus, rigidus, validus, indomitus, ignitus, calcabilis, Caucaseus. Vurva fornace liquescens.

Fomes, Zunder.

Accendere candelam, ein Licht anzünden.

Ab elicito succendere lampadas igne. Flammis adolere. Impositum cinerem et sopitos ignes sufcitare. Luce frequentare omnia, accendere ignem, lampadem. Urere odoratam nocturna in lumina cedrum. Pene exstinctum cinerem tangere sulpure. Vestigare focum servantem semina flammae hesternae.

Ignem parare, Feuer machen.

oppositaque manu defendere ab aura [orig: aurâ]. Ardenti subdere ligna foco. Excitare fumosum radice sub arboris ignem. Flammigeris addere ligna focis. Animare placidis moribundum flatibus ignem. Instruere focum. fumifico imponere plurima ligna foco. Stipulis humentib. rgnem subdere. Cingere flamma [orig: flammâ] focum. Ligna flammanti subdere sicca foco. Moliri ignem. Arsuro ligna cremenda foco locare. Exsuscitare flammas auta [orig: autâ]. Arsura focis imponere ligna. Flammas ministrare. Calsfacere humidum focum grato igne. Dimovere foco tepidum cinerem et suscitare ignes. Follis et cortice sicco nutrire, atque anima [orig: animâ] ad flammas perducere anili, crebra [orig: crebrâ]. Ignem accendere. Levem stipulam trepitantibus urere flammis. Vetustis exstruere lignis focum. Ligna super foco large reponere. Superaggerare ignes. Excitare ignem flatibus. Sicco primas flammas irritare. Ingerere ardenri grandia ligna foco. Excitare invalidas admoto fomite flammas. Bucca [orig: Buccâ] foculum aexcitare. Arida ligna explicare in flammas, et in ignes omnia versare. Multifidasque faces ramaliaque arida tecto deferre. Irritare flammas cortice. Nutrire focis ignem. Pronam ancilla subinfert cernua candelam, stipulasque humoris inanes. Flamma suggeritur costis undantis aheni.

Ardere, brennen.

Flagrare ignibus. Lucare, collucere flammis. Relucere igni. Vomere ignes. Pascere, nurrire ignes, incendia. Evomere ignem. Igne redundare. Flammae sonitum dare. Explicare flammas. Globos flammarum attollere. Torquere aestus. Exspirate flammam. Ducere facem. Furere igne. Regnare per cacumina. Ignis convalescit, apparet, agit vires, peredit. Flamma relucet, funditur, lambit tectum. Incendia dant lucem, fervent, effervent, non ponunt vires. Furit immissis Vulcanus habenis. Acies Vulcania extenditur. Domus exuritur igne, considit. Collucent ignibus agri.

Comburere, verbrennen.

Urere ignibus. Flammis adurere, exurere, cremare. Absumere igne. Vincere flamma [orig: flammâ]. Vertere in cineres. Igni sub vertere. Conicere in ignes. Ponere in igne. Dare igni, ignibus. Imponere igni. Circumdare flammis. In flammam ponere. Immittere flammis. Admovere ignes.

Comburi, verbrennet werden.

Ardere ignibus. Succumbere flammis. Cadere, corruere igne, in cineres labi. Igne perire. Considere in ignes. Ignis adedit. Flammae tulerunt. Vapor lentus est. Decinerari. Ignis fieri pabulum.

Incendium, Feuersbrunst.

Incendium clarum, dispersum, saevum, varium, vanum, vagum, mixtum, saxosum, neglectum, vicinum, atrum, impium, dirum, irritum, oelatum, mite, novum. Inceptum sulpure. Ruina [orig: Ruinâ] opertum. Latum, onerosum. Praestatura, novas incendia vires. Novos repetita iterant incendia luctus [orig: luctûs]. Diruta Vulcano tecta cremante, ruunt. Conspicuus flammis sustulit urbes. Si per summa furens laquearia saeviat ignis, nec fonres, amnesque serat vicinia, actum est.

Incendere domum, einem sein Hauß anstecken.

Ferre faces, ignem, flammas. Inferre incendia tectis. Ignem, supponere penetralibus. Urere flammis. Dare flammis, ignibus. In rogos, in flammas dare. Tradere, committere voracibus flammis. Tradere Vulcano. Inicere, subdere, admovere faces, ignes. Igni compescere, circumdare. Tangere, circumliniri sulpure. Alere, ministrare flammas. Vulcanum spargere tectis. Flammas, taedas, ignesque ad fastigia iactare. Exurere, amburere. Fumiferos inferre ignes. Immittere ignes, incendia, in ignes. Corripere flammis. Miscere, glomerare incendia. Affigere flammam. Implere flammis. Fumantia reddere tecta. Dare igni. Iubere domum in rapidos abire fumos. Focis advolvere. Subiectis urere flammis. Imponere flammis, rogis. Permittere flammae. Inserere faces. Igne comprendere In cinere vertere. Implere manum flagranti pinu. Accingi facibus. ultricibus flammis committere. Suggerere flammam virgeam. Iactare ad culmina flammas. In tectum immittere ignes. Implere focos flammis. Ardentem conicere lampada. Ponere in igne, ignes, in flammam. Flamma [orig: Flammâ] crepitante, cremare. Dare flammis adolenda, torrenda. Dare aliquid cremandum calidis focis. Aliquid ustulandum committere flammis. Vorandum aliquid tradere flammis. Miscere omnia flammis.

Incendi, angezündet werden.

Ignescere, flammescere, ardescere, in ardescere, comedi Vulcani peste. Ardere igni. Rapere, ignem, flammas. Corripi flammis. Concipere ignem, flammas. Comprehendi, afflari ignibus. Recipere, colligere flammas. Alimenta sumere. Cremari flamma [orig: flammâ]. Involvi igne. Cadere ignibus. Involvi lumine fulvo. Fervere, flammis. Rapidis aboleri flammis. Ignis supponitur, accendit, volat, furit ad tecta, volat, volvitur vento. Vicinis strepunt incendia tectis. Dat vires ignibus

aura [orig: aurâ]. Avido aestu furor igneus haurit obvia. Flamma incidit, lambit, coriripit vento. Per campos acies Vulcania extenditur. Glomerant incendia venti. Exsuperant flammae. Furit aestus ad auras. Vivit stupa. Atra favilla volitat. Commistam fert Vulcanus ad astra favillam. Est vapor lentus carinas. Aestus incendia volvunt. Ignis comprendit [orig: comprêndit] robora. Ignis involvit nemus. Ignis ruit atram ad caelum nubem. Ignis victor per alta cacumina regnat. Stupa vomit fumum. Flamma adhaeret postibus. Faces collucent. Flammarumm tractus albescunt. Moenia collucent flammis. Vortex volutis flammis ad caelum undat. Flammae volvuntur per culmina hominum atque Deorum. Ex undat in agros flamma. Faces ad tecta volant fero cum turbine. Gravia. exitio [orig: exitiô] numeroque frequentia. torrens. Vulcani rabies incendia tollit, et urbes ac pagos infestat. Exitiosa domos urunt incendia. civiles. Prosternit patrios impia flamma lares. Vorax Vulcani acies atroci viduat agricolas pagis, et cives urbibvus igni. Apicis iam culmina summa relucent. Flamma vorax cari scandit tabulata palatl. Urbs, arx, domus, flammis coronata, exhausta. Ignis edax summa ad fastigia vento volvitur: exsuperant flammae! furit aestus ad auras: ut quando atra vadis Phlegethon incendia miscet, flammivomasque ardens Acheron eiectat arenas. Inde faces stupaeque velant, caelique sub auras it vapor: obsignatque viam: ruptusque fragore intonat horrisono [orig: horrisonô] celsis in montibus aer. Cum forte ruit laxis immissus habenis Mulciber, et flammis moenia celsa replet: quis que. suos humeris natos efferre, laremque nititur, et tuto [orig: tutô] composuisse loco. Ardescit tectum, nigroque volumine fumus obfuscat lucem: atra favilla volat: it victor rapido [orig: rapidô] Vulcanus ovatu.

Ignem exstinguere, das Feuer leschen.

Exstinguere flammas. Compescere flammam. Fine maturo exstinctas dare flammas. Infundere flumina flammis. Excutere flammam. Restinguere fontibus, aquaignes [orig: aquâignes]. Fontem ferre. Ignem depellere. Bibulam lavare favillam. Restinguere fontibus ignes, ne toto incendia nido grassentur carosque queant exurere. pullos. Excutere et restinguere fontibus ignes. Addere aquam flammae. Spargere undis. Tingere lacu. Levare flammam undis. Abolere undis, compescere, depellere ignes. Vincere aqua [orig: aquâ]. Avertere incendia. Hebetare flammas. Eripere ab igne. Eripere. flammis. Ponunt incendia vires. Ignis perit. Flamma quiescit. Extremus deficit ignis. Ignis

languet, interrumpitur. Semusta madescunt robora. Vapor restinguitur. Apeste domus servatur.

Ignem reficere, das Feuer wieder anmachen.

Flamma redardescit. Vires flamma refecta capit. Foco tepidum cinerem dimovere, et ignes hesternos suscitare. Excitare hesternum larem.

Fumus, Rauch.

Vapor, odor ater, fumi volucris vapor. Undans trepidante. volumine fumus. Vaporosi spatiosa, sinuosa volumina fumi. Picea caligo. Notis solutus.

Fumus niger: ater: caeruleus: sulpureus: coortus: densis: plurimus: ingens: sequax: suppositus: admotus: volucris: sublimis: fluctuans: calidus: sordidus: lacrimosus: amarus: tristis;: immeritus: tenuis: exiguns: parvulus: tardus: vanus: fidelis: divinus: amarus: arens: bacchans: calens: gravis: graveolens: incoctus: inanis: ignivagus: nigrans: levis: molestus: nubivagus: opacus: piceus: pervolitans: sordidus; tremebundus: tenebrosus: tar dus: turbidus, teter: tepidus: volucer, volans: volitans: viridis: undans. Obsidens deformi nube penates. Evolans per multa foramina. Inimicus ocellis. Adsidera, ad aethera tendens. Laedens oculos. Fugans aves in nube. Qui subito vacuas evanescit in auras. Remanens exusto [orig: exustô] stipite. Qui mox in ventos attenuatus abit. Inficiens caligine. Torpentem involvens picea caligine lucem. Qui cum Zephyro luctatus ad ora camini et in gyrum se rotat. ante focum. Undans misto pulvere. Explorans robora lignorum suspensa focis. Volitans supra altaria.

Fumidus ignis, lose Feuer.

Fumea taedis lumina. Fumida taeda ferens piceum lumen. Ignis fumifer, fumificus. Foedus nigro fumo.

Famare, rauchen.

Edere, dare, emittere fumum. Caelum subtexere fumo. Summa villarum culmina fumant. Ignibus atria fumant. Evomere ingentem fumum faucibus, involvere domum caligine caeca [orig: caecâ]. Ruere atram ad caelum picea [orig: piceâ] caligine. nubem. Halare, fumare flamma, atro lumine. Turpare domum. fuligine. Exhalare nebulam. Vomere exeso de vertice fumum. Impleri fumo, et nebula caliginis atrae. Superos caligine condere. Fumum atque vaporem. mittere. Crassa [orig: Crassâ] caligine volvere fumum. Atram protumpere ad aethera nubem. Prospectum eripere oculis, glomerare sub antro fumiferam noctem commistis igne tenebris. Fumisicos ignes

rupris torquere caminis. Plurimus undam fumus agit nebulaque ingens specus aestuat atra [orig: atrâ]. Nigranti piceus sempsim caligine vertex volvitur, et pingui contorquet nubila fumo. Turbine nigro exundat fumans picea caligine vertex. Udo sub robore vivens stupa vomit tardum fumum. Piceus ignis in fumos abit. Sordidae flammae trepidant rorantes vertice fumum. Subiectis ignibus atris, conditur in tenebras altum caligine caelum. Volat vapor ater ad auras. Interrupti ignes, aterque ad sidera fumus erigitur. Erigit atra nigrantem fumo rogus alta ad sidera nubem. Piceum fert fumida Inmen taeda. Volvitur ater odor, vacuas it fumus ad auras. Undante fumo non caelum patet. Fumus tristis ac nebula gravisnon rectus exit, seque in excelsum levat. Nube ceu densa [orig: densâ] obsitus ater favilla squalet dies. Fumus alte in. caelum serpit nebulaeque turpes. In nimbo favilla volat.

Fuligo, Ruß.

Torris, Brand.

Carbo, Kohle.

Pruna, gluende Kohlen.

Pruna ardens, flagrans, calens, calida, torrens, multa, obducta. Eduro robore facta.

Favilla, brennende Asche.

Favilla parva, tenuis, cana, nigra, atra, candens, vivens, ardens, calida, tepida, nova, millis, bibula, mpida, acris, discors, commista. alta, inducta, gelida, tristis, madida. Citata vento.

Cinis, Asche.

Cinis canus, volatilis, aridus, fusous, frigidus, subitus, tepidus, impositus, fevidus, etdustus, fumans, fervens, exiguus, ater, ingratus, mutus, vermifer, immundus, collapsus, opertus, obrutus, dolosus, iniquus, hauftus, idtimus, supremus, fumineus, pene exstinctus. De igne relictus. Celans obductae lumina prunae. Qui sopitum occulit ignem.

Seintilla, Funcke.

Scintilla tenuis, parva, corusca, volans, volitans, volatilis, clara, ignita, rubens. Latens, latitans sub inducta favilla. Quae caelo it per inane volans. Quam dissipat ignis.

DE AERE.

Aer, Lufft.

Aer orbis. Fluor aeris, aetheriae plagae. Inferna caeli pars. Arduus aether. Iuppiter. Iuno. Aeris campus. Spirabile coium. Aura caeli. Luminis aura. Hiatus caeli. Plagae mobilis aethrae. Plagae caeli, caelestes.

Spatia aetheris. Nubila, nubes, ventus Zephyri. Regio caeli, aetheris. Iter liquidum. Aetherius vertex. Campi liquentes. Ignea vis caeli. Diffusi liquidae aeris orae. Liquens aer, quo vivimus, aeriaeque plagae. Inadspicui lumen inane cavi. Aerr plaga lucida campi. Volucris liquidi aeris aula. Aerii tractus. Aetherius campus. Aerium inane. Aerii iuga libera campi. Media aeris aula. Aether domus. Spirantia ventorum nuntia. Iuppiter horridus Austris. Vividius aeris ingenium.

Aer nudus, levis, tenuis, tenuissimus, exilis, spirabilis, liquidus, agitabilis, humidus, pluvius, nimbosus, tener, tepidus, vernus, purus, iucundior, nitidus, lucidus, quietus, tacitus, circumfusus, altus, summus, supremus, pronus, primus, ingens, omnis, torridus, acdensus, fervidus, niger, ater, obscurus, tenebrosus, nocturnus, densus, spissus, arctatus, incertus, sordidus, malignus, nubilis, iners, sterilis, turbidus, violentior, frigidus, gelidus, ictus, repercussus, sulcatus, tactus, inclusus, stridulus. Rore madens. Pulsus Aquilonibus. Gravatus nimbis. Non piger. Solito decentior. Caelo simillimus. Numquam turbidus. Fervoribus ustus. Obsitus infernae pallore. domus. Crassus nebulis. Elisus lituis. Percussus pennis. Percussis pennis elisus. Pennis agitatus. Plenus certis pennis. Avibus non aequus.

Aether arduus, aureus, argenteus, ardens, caeruleus, purus, purpureus, pretlucidus, nubificus, fumidus, conspicuus, serenus, signifer, diffusilis, ignifer, stellatus, incandens, candens, rubens, revolubilis, udus, latus, superus, sublimus, nubilis, madens, tener, mobilis, tepidus, agitatus, roscidus, nebulosus, coruscus, albus, largior,mitior, Eou, pretsetgus, provisus, igneus, perustus, armatus, inimicus, negatus, maximus, vastus, longinquus, versus, avius, totus, sacer, sollicitus, niger, improvisus, medius, imus, constrictus, densus, alienus, laevus, lenis, grandior. Solis inalbescit radiis argenteus aeether. Stellis radians lucenribus. Caligans nubibus. Pluviis terris irascens. Metuendus uvis. Gravitate carens. Stellatus crinibus. Attritus subita face. Percussus planctibus, mugitibus, impulsus sonitu. Adopertus nubibus. Abditus tenebris. Ululatibus ictus. Collapsus in ignes. Splendidus ob radios flammati sideris, concessus. Qui nemus argutum concitat.

Caelum liquidum, liberius, spirens, apertum, vacuum, medium, venturum, notum, peregrinum nocens. infectum, suffusum, iniquum, grave, setvum.

Aura, Lüsstlein.

Grata aeris temperies. Mollior aura. Serenior aer, blandum arridens. Zephyri spirantes mollibus auris. Quae tenui sibilat aura sono.

Aura liquida, levis, facilis, tacita, tenera, cedens, tenuis, simplex: modica: exigua: minima secunda: dextra: utilis: adiuvans: mulcenda: pinguis: dulcis: blanda: placida: amica: clementior: inanis: languida: peritur: peregrina: externa: diversa: summota: gravis: invita: ignara: foeda: fusca: rorifera: frigida: glacians: nivalis: plenior; mollis: mollior: aequata: optata: sperata: tuta: beata: nova: vitalis: genitalis: patria: communis: consueta: aequalis: caelestis: fecunda: salubris: iucunda: aestiva: verna: fervens sicca: vag: mota: mobilis: celer: cita: incita: volucris: ocior: fortior: violentior: rapida: veniens: obvia: superstes: diffusa: discussa: tenebrata, immissa, concepta, stridens, sonans, spirans, instans, tenax, ventosa, tumens, fallax, suspecta, mutata, vana, aeria, aetheria, aprica, arguta, Borealis, caduca, cita, tepens, fluens, facilis salubris, stridens, humida, mutabilis, fluida, fluitans, circumflua, stridula, lubrica, spirabilis, iucunda. Non invida, non letifera. Temperans solum. Lene fluens. Latens cunctis. Lenius aspirans. Leniter afflans. Complens sinus. Immixta mugitibus. Rorans atris imbribus. Exiguo volitans sono. Susurrans leniter gelidis afflatibus. De Coo littore fluens. Efficiens dulces cibos. Penetrans in abductos folles, qui favent concentibus.

Aer venenatus, böse Lufft.

Aer nocens, Stygius, pestifer, tabificus, infectus, etger. Ferrilis in montes. Non sanus. Non certus.

Sub dio iacere, in freyer Lufft liegen.

DE AQUA.

Aqua, Wasser.

Aqua fluminis, fontis. Liquor fervidus. Humor aquae. Latex, lympha, ros, copia lymphae, aspergo. Unda, flumen, fons, palus, lacus. Aequor aquae. Fluvialis lympha. Latices frigentis aquae. Naica dona. Acheloia pocula. Largi rores. Agmen aquarum. Murmur euntis aquae. Flexile murmur aquae. Circumfluus humor. Simplicis humor aquae. Contrarius ignibus humor. Decursus aquarum. Caeruleae guttae. Vena perennis aquae. Martia lympha.

Aqua albens, fontana, fluminea, aequorea, caerulea, viridis, flava, casta, sacra, lustralis, divina fatidica, laudata, socia, honorata, materna, patria, nota, cognata, altrix, nativa, indigena [orig: indigenâ], assueta, assidua, dilecta, vicina, amatrix,

amara, optata, poscens, urbana, quieta, tranquilla, lenis, composita, debellata, brevis, brevior, rara, recens, tepens, calens, frigida, fervens, ardens, calida, fumifera, decocta, uncta, rigua, irrigua, salutifera, medica, dulcis, bona, medio cris, blanda, mollis, amoena, aurifera, fecunda, rubra, nimia, liberior, rotata, caduca, perennis, prona, recta, accepta, recepta, admissa, immissa, commixta, adiecta, assiliens, lacessens, affusa, fluens, volubilis, errans, vaga, torrens, cita, repida, subita, repentina, pluvialis, verna, aestiva, hiberna, abrupta, effusa, multa, vertenda, versa, eversa, plausa, impulsa, fatigata, dimota, discussa, dividua, discreta, laesa, alterna, alternans, prima, ima, media, occidua, summa, alta, obliqua, diversa, mutata, rapta, oppressa, sparsa, iussa, furtiva, opposita, vetita, abluta, erepta, laborata, lavativa, pota, quaesita, sumenda, sumpta, epota, dubia, ambigua, incerta, infida, adversa, iniqua, infesta, hostilis, in visa, pestifera, gravis, funest, nitrata, sulpurea, severa, pulla, vadosa, vasta, immensa, collecta, longa, lata, concava, tumida, tumescens, saeva, insana, rauca, refracta, strepens, interdicta, formidata, necatura, mersura, immunda, palustris, surda, stans, vilis, vilissima, simplex, sicca, haerens, immota, concreta, astricta, durata, rigida, contracta, ignava, iacens, fragilis, curva, tecta, serva, captiva, maerens, maesta, agida, velox, declivis, stridens, glauca, vitrea, labens, fluctivaga, lapidosa, limosa, torrea, piscosa, pura, iactata, diversicolor, argentea, algens, viridis, volubilis, revolubilis, ulvosa, garrula, horrisona, gelida, rorans, properans, resonans, instrepens, peflua, fugitiva, lucida, lucens, illimis, tenella, fluctisona, limpida, procellosa, minax, trepida, umbrosa, scarens, coenosa. Fugiens cursu perenni. Quae multo pisce natatur. Oppresso fonte resistens. Turbinis atri more furens. Turbata limo. Vilissimarerum. Perspicua ad humum. Experta toties. Iene sonans. Non intermissa. Desiliens ex alto. De nive manans. Iens sine murmure. Exundans Iate. Eruta remis. Non tentata. Palmis hausta duabus. Infecta, mista sanguine. In agros properans per amoenos ambitus [orig: ambitûs]. Cuius crebro percussu saxa cavantur. Quae crepitans fluit leni murmure, leni susurro. Ambiguo lapsu, refluens fluensque. Immurmurans placidis susurris. Riparum margine. clausa. Late sinuans flexus [orig: flexûs]. Liquidis manans e fontibus. Ripam canis vestita salictis. Assiduo perstrepens sono. Exprimens oppositas figuras. Cursibus obliquis fluens. Referens alto de gurgite formas. Concepta. frigore. Ripis effusa capacibus. Murmurans leni sono. Quae strepit a gelidis voluta iugis. Molli

lapsu per saxa sonans. Ciens raucum murmur. Ilignis currens canalibus. E vivis libanda fontibus.

Unda liquens: liquefacta: natans: levis: picta: punicea: nivea: candens: praegelida: cava: lapidosa: mollior: piscosa: nova: suburbana: adversa: spectata: aperta: inferna: extrema: alens: Paeonia: natalis: fraterna: hospita: socialis: discolor: formosa: dives: aurata: aurea: nobilis: veneranda: felix: aeterna: miserans: libanda: hausta: placidissima: pacata: favens: lenis: silens: vacua: immota: immobilis: decrescens. victa: strata: fracta: segnis: torpens: putealis: limosa: iners: angusta: arcta: fluitans: micans: proclivis: mobilis: veniens: colens: sequens: sequax: multisida: scissa: errans: lapsa: relabens: subterlabens: remeans: refluens: refuga: repetita: correpta: alludens: supposita: effusa: surgens: auxiliaris: tota: cingens: circumlatrans: praeceps: volucris: rapax: ruens: stagnans: pernicior: vocalis: resonans: crepitans: latrans: turbata: subita: spumans: spumea: spumosa: albescens: fumans: opaca: mocturna: caeca: fallax: incerte: instabilis: plurima: crescens: maior: immensa: laxa: spatiosa: fluctivaga: ventosa: mota: torta: retorta: intorta: recurvata: electa: elisa: animosa: trux: minax: tumens: ultrix: victrix: vastans: indomita: secuta: pulsa: propulsa: percussa: concussa: cedens: sulcanda: saliens: exsulta: rupta: dehiscens: mala: praegravis: instans: repellens: resorbens: naufraga: letalis: ftebilis: orbata: illicita: latens: intacta: irremeabilis: protecta: sanguinea: laeva: dextra. Celebris mergis fulicisque. Nuda Auqilonibus. Retro labens. Manans e fontibus. Labens per alternos recursus. Tenens cursum. Fessa erroribus. Scopulis elata. Irrumpens adversa [orig: adversâ] mole. Fervens aestibus. Fervore accensa. Mutans cursum. Agitata ventis. Flatibus acta. Vexata Noto. In montis speciem curvata. Cautibus illisa. Coercens mundum. Divulsa remis. Dimota impulsu pectoris. Pervia puppi. Capax ratium. Impediens cursum. Evertens puppis latus. Non adeunde. Concreta frigore. Iuncta gelu. Crescens caedibus. Clausa brumalibus ventis. Ad bella patens.

Liquor fluidus: facilis: placidus: gelidus: tacitus: arcetnus: latus: nitidus: vitreus: virgineus: parvus: tenuis: inceptus: libatus: niger: crassus:

Lympha liquida: fluvialis: viva: manans: petteriens: currens, fugax: susurrans: loquax: somnifera: pura: caerulea: sobria: salubris: sollennis: sancta: regia: infusa: superflua: salita: clausa: soluta: irata.

Latex, Wasser unter der Erden.

Latex vitreus, fontanus, caeruleus, spumans, humens, rorans, liquens, amoenus, flumineus, recens, gelidus, cali dus flammatus, purus, occultus, ingestus, largus, sacer, securus, marinus, caeruleus, mirus, profugus, proditor, pressus radice. De gurgite tractus.

Aquae summitas.

Fundus aquet. der Grund im Wasser.

Aqua placida, stille Wasser.

Gurges, ein Tümpffel oder Tieffe des Wassers.

Vasta [orig: Vastâ] voragine gurges. Freta gurgitis tumida. Impetus fluctivagi. Orbessinuati gurgitis. Spumosi gurgitis aestus. Ingens Acheronte vorago. Turbidus hic coeno vastaque [orig: vastâque] voragine gurges.

Gurges altus, summus, clausus, curvatus, flavus, spumeus, gelidus, profundus, turbidus, rapidus, arenosus, caeruleus, limosus, coenosus, spumans, anhelus, tumidus, intortus, raucus, fumans, spatiosus, pretruptus, fluctivagus, flumineus, liquidus, gentilis, natalis, facilis, fidus, sacer, purus, lucens, splendens, gemmans, canens, canus, flavus, glaucus, vitreus, salsus, flexus, summus, tantus, non. petvus, magnus, plenus, multus, septenus longus, latus, violentus, sulpureus, infaustus, cruentus, invitus, ruptus, interuptus, gravis, iniectus, turpis, divisus, scissus, mutatus, versus, refluus, fimilis, obsessus, diversus, ignotus, tectus, opacus, nodatus, immemor, alienus, imus, infernus, medius, mixtus, raptus, captivus, parvus, siccus, sulcatus, superatus. Condens omnia.

Vortex violentus, tortus, contortus, turbineus, sonorus, spumans, spumosus, platidus, niger, cavus, rapax, vagus, subitus, densus, sangui neus, minor, insanus, saxifragus, implacidus. Pestiferas fauces aperiens. Furit qui flumine flexo [orig: flexô].

Motus aquae, Rauschen des Wassers.

Cursus fluminis tacitus, occultus, tectus, facilis, pronus, declivis, altus, etpertus, nitens, supinus, obliavus, iniquus, translatus, diversus, inopinatus, rapidus, defrenatus, assuetus, haud levis.

Murmur aquae magnum, raucum, incertum, iucundum, leve, saxosum, spumosum, vastum, gravius, ferum, saevum, horrendum Imitans somnos. Saepe levi somnum quod suadet inire susurro [orig: susurrô].

Fluere, fliessen.

Fluitare, manare, serpere, relabi, subterlabi, influere. Leni fluere agmine. Trepidare rivo [orig: rivô] Radere arenas amne. Sustinere tacitas aquas. Labi ripa [orig: ripâ], motu, murmure. Pronum aquis super agros natare campo [orig: campô]. Stringere ripas. Cadere. Ciere murmura. Ire ripa [orig: ripâ], aquis. Humectare, rigare arva. Secare campos. Praeterire ripas. Agere cursus. Errareflexibus tardis. Currere rivis. Per rura vagari. Alluere. Flaventes torquere arenas. Stagnare flumine. Pelago premere arva sonanti. Urbes angusto interluere aestu. Loca proxima lambere. Defrenato [orig: Defrenatô] volvi in aequora cursu. Vacuum per levia murmur saxa ciere. Aqua [orig: Aquâ] mordere quieta [orig: quietâ]. Per imas quaetere iter valles. Modico [orig: Modicô] strepitu decurrere. Simulare flexibus undam. Curvo [orig: Curvô] circumerrare gurgite ripas. Iucundo murmure labi. Attritas versare arenas. Proscindere gutgite campos. Leni per valles volvier amne. Lento trepidare vado. Proluvie larga [orig: largâ] humida saxa levare. Eluctantur aquae. Rumpuntur fontibus amnes. Exspatiata ruunt per apertos flumina capos. Curva assuetos peragunt flumina cursus [orig: cursûs]. Acrius interius rauci cum. murmure saxi spumeus eliso pellitur amne vapor.

Defluere, abfliessen.

Defluere murmure. Defluere in campos. Labi superne. Relabi montibus. Descendere, desilire ex alto: Cum strepit decurrere monte. Campum per saxa

petere. Innatare superne. Volvi superne. Dare decursu sonitum de montibus. Dare sonitum saxis. Volvi per saxa superne. Per scopulos labi camposque. Ruere de montibus. Sternere agros montano flumine. Defluere saxis. Petere rapidum ripis declivibus aequor. Volvi devexa [orig: devexâ] rupe. Campi dorsa recurva petere. Montibus altis levis lympha crepante desiliit pede. Habent amnes declivem adlittora cursum.

Perstuere, durchfliessen.

Percurrere flumine. Pererrare gurgite. Perlabi amne. Perluere unda [orig: undâ]. Interluere aestu. Rigare populos flexibus irriguis. Irrigare. Humectare populos. Verticibus perlustrare. Permeare, findere, proscindere gurgite campos.

Alluere, aufliessen.

Alluere unda [orig: undâ]. Interluere. Proluere latus gurgite. Perfluere. Lavare aspergine. Abluere aquis. Praeterlabi moenia undis. Praenatare, annatare, Obire aqua [orig: aquâ]. Ambire aquis, aurgite. Verberare, pulsare aquis, aequore. Ferire aquis, gurgite. Tundere salo Lambere, mordere aqua [orig: aquâ]. Subdere aqua [orig: aquâ] Exedere. Subire. aqua [orig: aquâ]. Perstringere moenia. Aequoris aestu perfundere. Cavare fluctibus. Circumfluere. Circnmire, circuire, circumdare, sepire rivo aquae. Amni, unda claudere. Includere gurgite. Cingere aquis, unda [orig: undâ], amni. Undis incingere. Unda ferit, verberat. Ambit humum Nereus. Tellus includitur undis.

Instuere, hineinfliessen.

In mare gurgitibus fluere. Effluere undis. Influere, defluere in mare. Ire in mare. In aequoreasire undas. Adire aquis Transire in undas. Maris in aquas exire. Exire in aequor. Pervenire in mare. Coire, subire aequor. In mare, in freta currere. Currere in. aequoc. Percurrere in aequora. Excurrere in mare. Cadere in. pontum. In Oceanum cadere. In aequora cadere. In mare dilabi. Superlabi fluctus [orig: fluctûs]. In mare descendere. Serpere in mare aquis. In mare deducere undas. Volvi, volvere aquas. In mare prorumpere, condi, se volvere. Se miscere mari, undis. Misceri ponto. Undam intermiscere suam. Emitti in aequor. Undis confundi, interluere. Acceduntamnes pelago. Accipit aequor aquas.

Refluere, zurück fliessen.

Fluere, labi, relabi retro. Retro flectere lymphas. Petere vada retro, ortus [orig: ortûs], fontem. Repetere suos ortus [orig: ortûs]. Vertere aquas. Reverti. Versum recurrere aqua [orig: aquâ] in suos fontes. Retorquere aquas. Incurrere remealibus undis. In fontes cursu redire supino. In fontes suos remeare. Revocare

pedem. Retro torquere fluctus [orig: fluctûs]. Fugere, properare, ferri retro. Referre cursus [orig: cursûs].

Conspergere aqua [orig: aquâ], besprengen.

Spargere rore levi. Circmferre unda [orig: undâ] pura [orig: purâ] aliquem. Aspergere, respergere. Lustrare viros Spargere corpus recenti aqua [orig: aquâ]. Fontana [orig: Fontanâ] caput spargere aqua [orig: aquâ]. Aqua [orig: Aquâ] lustrare. Dispergere rorem. Undis spargere. Madidare.

Perfundere, begiessen.

Infundere aquam per caput. Spargere comas undis, Iympha [orig: Iymphâ]. Spargere aqua [orig: aquâ], haustu aquae. Aspergere sapores. Tingere aqua [orig: aquâ]. Aspergine tangere. Excipere laticem. Irrorare crinem aquis.

Mergere aqua [orig: aquâ], Wasser sencken.

Mergere fluvio, aqua [orig: aquâ], undis, fontibus, vertice, aequore, sub aequor. Neptuno immergere. Demergere ponto. Immergere unda, undae, undis, fluvio, ponto, in fluctu. Ponto submergere. Iacete, proicere in flumen. Iactare in aquam. Pelago praecipitare. In fluctus spargere vastoque immergere ponto. Mergere medio sub aequore. In aquam, aequora mittere. Demittere stagnis. In mare praecipitem quem deturbare. Tota cava [orig: cavâ] submergere membra palude. Volvere sub undas, in freta provolvere. Excussum mittere in aequora. Fluctibus opprimere. Undis spargere. Obruere altius undis. Undis subdere. Tingere lacu, aequore. Agere praecipitem in undas. Suppositas immittere corpus in undas. Mittere super pontum. In aquas, undas mittere, proicere. E summo, ex alto corpus propellere. Sub undis perders. Corpoa mittere in aequor.

Suffocari aqua [orig: aquâ], im Wasser umkommen.

Mergi flumine, unda [orig: undâ], amne, palude, profundo. Praccipiti inaequore mergi. Mersari in gurgite. Insilire undis. Rapida praecipitari aqua [orig: aquâ]. Desilire in vada. Dare se iactu in aequor, altum. Infreta mitti, proici. Mittere se in flumen. In undas delabi. Bibere aquas. Sub undas labi. Condere se fluvio. In aquis submergi. Exserere ex undis brachia lenta. Procumbare in aequora. Subire profundum. Decidere in fluctus [orig: fluctûs]. Excipi undis, aquis. Accipere aquas ore. Obire undis. Fluere in madida veste. Premi gurgite. Necari in amne. Ad manes unda [orig: undâ] descendere. Immori, exstingui quis. Perire mari. In caput volvi. Submergi mediis in fluctibus. Toto praecipitem se corpore mittere ad undas. Aequore tingi. In nitidos Iacus se mittere. In immensum proici fretum. Torrenti flumine mergi. In medii mergi voragine ceni, Insanis obrui aquis. Fluctibus in mediis iacere. Esse sub undis.

Trunco repandum in undas corpore desilire. Sub aequoreis mersum latere aquis. Alta sub aequora saltu tendere praecipiti. Hauri re suo permistum sanguine pontum. Aequoreis antris conari visere Nymphas. Torrens nivibus de monte solutis corpora turbineo iuvenilia vertice mersit. Se dare praecipitem vicini in fluminis undas. Flumin ea corpora mergit aqua. Caput obruit unda. Fluctus deprimit. Corpus unda tegit. Pressa latent sub gurgite membra. Notus obruit vadis. In praeceps aliquem prono rapit alveus amne. Vultus obruit unda. Opprimit animam fluctus. Membra premunt fluctus. Oceanusque caput. Socios nequiquam saepe vocantem inter saxa virum spumosa immergit unda. Moribunda niger liquor ora claudit.

Submersus, Ertrunckener.

Qui nova longinquis piscibus esca natat. In undis qui iacet obrutus. Pressus aquis tumidis. Obrutus aequoreis premitur qui fluctibus. Quem medii inclementia ponti hausit. Quem pontus possidet, habet. Quem praeceps Eurus Neptuno immersit. Vivus in occultas praecipitatus aquas. Quem tegit altior unda. Insanis obrutus undis. Praecipiti mersus profundo. Mediis effusus in undis. Ore necaturas accipiens aquas. Quem fluctus habet versantque in littore venti. Repandus in undas desiliens. Pelago obrutus. Qui spumantis freti praeceps immergitur undis. Quem rapidus vortex vorat aequore. Quem fluctus agens circumtorquet. Qui in praeceps mala propulsus mole ruentum turbatis hauritur aquis, fundoque volutus aequorea [orig: aequoreâ] iacet sine nominne mortis arens.

Bulla, eine Wasserblase.

Bulla aquae turgida, levis, tenuis, caduca, exigua, vitrea, perlucida, coerudlea, evanida. Facile evanescens. Brevi momento caduca. Quae motis conspicitur, spectatur in undis. Quae modo [orig: modô] conspicitur, mox fugit atque perit. Quae minuta natat, sed dum crescit in utrem et vult iam fieri maxima, rupta. perit. Bulla trahit subito tumidam ventosa figuram: sed disrupta brevi tempore bullaperit.

Spuma, Schaum.

Spuma alba, albida, candida, candidula, albens. tumens, cana, nitens, concreta, pinguis, natans, rigens, sanans, elisa.

Spumeseere, anfangen zu schaumen.

Spumas torquere. Fluctu spumare. Albere spumis. Albescere fluctibus. Ingentes cumulos spumae fecisse rigentis. Spumescunt aequora remo. Spumea canities

affluit. Alte spumis exuberat, intumet amnis. Spum at aspergine cautes. Spumeus invictis canescit fluctibus amnis.

DE TERRA.

Terra, die Erde.

Terrae fixa moles. Terrarum sola. Magna mater, parens. Terrae viscera. Telluris orbis. Alma parens, quae immota sua vi pendet. Orbis omnis cardo. Plan asoli. Gramine discolore picta. Telluris gremium, sinus. Soli venter. Orbis, Partes orbis. Longus terrarum orbis. Mundi moles operosa. Summus telluris margo. Solum. Corpus. pondus, orbis, sedes terrae. Avia terrae. Structura soli. Terrae pila. Arida terrae. Vultus terrae omnifer. Terrae tumor teres. Hospitium generis nostri, neque propria sedes. Vetus hospitium. Pondera stabilis terrae. Hospita mater. Vetus genitrix rerum et commune sepulcrum Stabiles terrae saltus campique patentes. Magnum corpus. Aere subiecto quod grave pendet onus. Gremium terrae. Noctis magna soror. Ponto adsita tellus.

Terra pendens, ambita, solida, uda, madens, undosa, alta, quadrupla, ima, inferna, media, adversa, multa, omnis, innumera, vacua, viridis, graminea, herbosa, fertilis, frugifera, uber, gravida, gravis, feta, mater, parens, dilecta, alma, benigna, sedula, pinguis, beata, ditissima, altrix, culta, arata, annua, sollicita, metallifera, aurifera, rubens, aprica, dulcis, prosperior, pia. sobria, commissa, regenda, maxima, magna, lata, vasta, iacens, patens, sinuosa, longa, immensa, frequens, propinqua, propior, petita, tacta, errata, pererrata, iusta, hospita, placita, gentilis, socia, cognata, avita, patria, paterna, cara, nota, signata, secura, purgata, nova, diversa, dura, inimica, iniqua, sinistra, invisa, hostilis, trux, atra, polluta, profanata, cruenta, lubrica, impia, furibunda, Mavortia, ferox. devicta, domita, subacta, supplex, eversa, opaca, infelix, misera, maesta fessa spirans, cava, rupta, praeceps, lapsura, recessura, fugiens, concussa, percussa, excussa, laborans, trepida, convulsa, soluta, lacerata, hians, dehiscens, coiens, obruta, iniecta, inducta, versata, supposita, cingens, conscia, avara, hausta, effossa, defossa, reclusa, rapta, levis, cruda, arenosa, pauper, arida, exuista, perusta, inarata, occulta, inexperta, invita, difficilis, periens, relicta, deiecta, desolata, vacans, nuda, externa, extrema, ultima, peregrina, devia, remota, reposta, seducta, frigida, barbara, vetita, illicita, deses, mutanda, mutata, ignita, aliena, gelida, perusta, Borea, gelu. Sole calens alio. Tepers

igne noti. Dives alumnis. Matrum optima mater. Cultu novatasuo. Merita bene. Pacis inops. Suis contenta bonis. Non indiga mercis. meritis alicuius nobilis. Regnata alicuius nomine. Calcata cui. Quaesita diu. Potens armis. Ausonio quaesita sanguine. Perfusa sanguine. Madens infamis caede. Nocens crimine. Caelestibus invalida regnis. Aggere septa. In multas laxata vias. Abrupta profundo. Facilis discedere. Prius immunis vulnere. Vomeris impatiens. Iners relicta situ. Mortalibus orba. Vidua colonis. Numquam repetenda. Non facilis pati vestigia. Oculis erepta.

Tellus prodiga, florida, verna, etfliva, antiquet, amata, dotalis, proxima, alterna, utmque, conducta, habitabilis, pum, hospitabilis, praecisa, arrepta, tacta, insperata, solidissima, tutissima, effusa, ardua, supera, summa, cavata, revulsa, egesta, regesta, effossa, scissa, lacera, subsidens, rupta, abrupta, trisulca, disiecta, soluta, tremefacta, ululata, pulsata, percita, icta, fera, irata, rigida, hostica, infesta, setva, dira, impia, perfida, nova, gratissima, optata, non dura, mollis, iustissima, suspecta, infanda, invisa, cruenta, humida, humens, roscida, perfusa, falsa, maligna, lutulenta, bruta, dura, nigra, hispida, sicca, servida, infida, pigra, effeta, exigua, parta, abdita, operta, avia, longissima, miseranda, edomita, vetstat. Redimita vere. Meter frugum. Pura a serpentum venenis. Fatis cui debita Quaesita per undas, Surgens in altum. Irrumpens in sidera. Apta armis. Altrix bellorum bellatorumque virorum. Digitis fossa. Pede equestri fracta. Pedibus repulsa. Pulsa pede. Pedum excita pulsu Bellorum creatrix. Rupta, horrida hiatu. Violentior pene aequoribus. Barbara orbisque novissima. Fatis damnata. Infelix damnata ruinis. Rubefacta, madefacta fanguine. Sanguine operta. Lubrica caede. Circumdata ripis, ponto. Circumflua ponto. Ponderibus librata suis. Multa vitiata palude. Putris Sole, pulvere. Radiis exusta Solis. Inclusa fretis. Immunis nec saucia vomeribus. Inops pecudum. Nullis habitata colonis. Mundo succincta latente. Populis impervia. Superis incognita. Frenata cui.

Humus laea, viva, tenera, tonsa, pacata, iusta, armigera, madida, vilis, agrestis, parva, vetus, parens, sicca, tepida, opposita, assidua, continua, etqualis, pressa, depressa, eruta, refossa, aggresta, ingesta, suggesta, suleata, extenta, infessa, mota, concussa, icta, tremebunda, rupta, pretceps, atra, crudelis, dammosa, maesta, sanguinea, sordens, ignota, inacta, contacta, pretsens, natalis, amica, vicinet, solita, ocmmunis, pia, immunda, limosa, lutosa, ampla, lativaga, spatiosa, glebosa, maxima, iacens, rara, tenas,

bituminosa, rotunda. Detdala, globosa, pendula, cana, levior. Alio sub Sole iacens. Potens armis. In circumfuso aere pendens. Validis basibus fundata. Irrigata gratis rivis. Cespite mollis. Adoperta floribus. Picta flore. Sanguine pinguis. Lassa assidivis fructibus. Laterum compage ligata. Ossibus humanis squalida. Grata cui nascenti facta. Pilae similis. Solido stans robore. Insidens medio centro, et sentiens nulla pondera molis, velut obvoluta undifoni maris procellis. Vacuo quae pendet in aere. Aere fulta, iacens subiecto. Errantum mater fecunda vaporum. Educens fluctus [orig: fluctûs] sonos. Grande onus aeris ferentis. Aetheriis quae madescit aquis. Nullo fulcimine nixa. quae Dei verbi vi stat fulcimine nullo. et media mundi parte locata manet. In mediis quae sita pendet aquis. Mirandum verbi Dei cuncti potentis opus. Aere quae medio pensile fertur onus. Quam moles refluae celsior ambit aquae. Quam ventus et aer sustinet. Quam Deus in faciem magni orbis solide compegit, et diffusi liquidas suspendit in aeris oras. Quam membris haerere suis et pondere niti iussit, et in nullo vestigia ponere fundo. Circumdata ponto. Quae tantum in mundi media [orig: mediâ] regione moratur, ceu foret inferius tibicine fulta ministro, ne vel mole gravi partes subsidat in imas, vel subita sese vertigine tollat in altum, vel latus ad dextrum labet aut titubata sinistrum. Pedibus qua [orig: quâ] nitimur, qua [orig: quâ] sistimur.

Solum planum, etquum, pressum, fecundum, Ceeals, dives, pingue, pretpingue, cultum, viride, muscosum, tepidum, vivax, mite, tenerum, fatale, patrium, gentile, natale, commune, dulce, suburbanum, finitimum, victrix, muta tum, imum, summum, exiguum, trepidum, titubans, pendens, fallens, succesum, ingestum, effossum, captum, captivum, rude, incultum, cessans, segne, triste, nudum, inane, pulvereum, turpe, deforme, informe, pollutum, cruentum, nocens, roscidum, luxurio sum, putre, fertile, paludosum, frigidulum, vacuum. Quod pede subiacet imo. Tumulis acclive. Gratum Baccho. Pecori commune. Impatiens Cereris. Putre vetusque Iuto. Ossibus ablens. Exundans sanguine. Pingue cruore tabo. Plenum corporibus.

Orbis terrarum magnus, maximus, ingens, longus, tantus, totus, omnis, immensus, aeternus, tener, serenus, renatus, Eous, aestivus, conseptus, uterque, medius, occiduus, alius, alienus, diversus, extremus, peregrinus, longinquus, ignotus, arcanus, ultimus, alternus, exterritus, certans, dubius, mister, rigens, anhelus, purgatus, defensus, recisus, domitus, edomitus, perdomitus, victus, subactus,

eversus, tranquillus, mutus, pacatus, assertus, triumphans, exhaustus, emensus, pererratus, peractus, ingratus. Tradendus Phoebo. Clausus fluctibus. Aere libratus. Certis dimensus partibus. Implicitus tenebris mortis. Primus et ultimus. Penitus remotus. Discors odiisque anceps civilibus. Totis concussus viribus. Trepitus tumultu. Ruens pene lapsurusque. Pendens a quo. Parens legibus. Patiens iugi. Apertus gentibus. Diversis erratus casibus. Post terga relictus.

Terra ferax, fruchtbar Erdreich.

Terra fertilis, pinguis, alma, dibes, humida, herbosa, biridis, graminea, comans, fecunda, storida, dulcis, birens, fruticans, herbida, formosa, bernans, optima, ditissima, opulenta, omniparens, frugiferens, feta, odorifera, grabida, uber, omnifera, bersicolor, renidens. Ferax fecundaque. Fertilis frugum pecorisque. Graminibus fecunda. Per omnia dives et numquam mentita colono. Ferax Cereris. Opima frumentis. Fida, Cereri. Dives ubere. Laetior iusto. Potens ubere glebae. Florifero quae germine vernat. Ferens, proferens, eliciens, proliciens, pariens omnes fructus. Dans varios flores. Quae dulcia germina profert. Vario se flore coronans. Quae pictis viridantes floribus herbas explicat. Quae partu fecunda benigno innumeras effundit opes. Tenero quae gramine vernat. Quae dulces flores parturit. Fundens flores odorifero sinu. Pariens flores discolore gramine. Vario avae germine floret. Explicans opes suas gremio virenti. Floriferos sinus aperiens. Quae naturae secreto foedere tellus concipit et vario fetu plena gravescit. Sub ornatu vario superbiens. ulto gramine virens. Salutiferas quae parturit herbas. Aprico gramine virens. Variis fecunda bonis.

Terra sterilis, unfruchtbar Erdreich.

Terra arenosa, dum, lapidosa, rigens, segnis, de serta, inimica, hostilis, pauper, crudelis, scelerata, salsa, amara. Sterilis sine fruge, sine arbore. Exhausta ad praebenda pabula. Cereris ignata. Illaetabilis ora. Frugibus infelix. Informis alto gelu. Quae non mansuevit arando. Infecunda. Male fecunda. Sic dominum sterilis saepe fefellit ager. Terra duris undique mista rubis. Terrae difficiles, collesque maligni. Non reddit sterilis semina iacta seges.

Gremium terrae, mitten in der Erden.

Pulvis, Staub.

Pulvis motus: commotus: contortus: retortus: infusus: congestus: ingestus: iniectus: mistus: alternus: verus: gratus: glomeratus: crassus: altus: apertus: bisus: sectus: grabior: multus: plurimus: largus: undans: magnus: largus: flabus: ca nus: ater: niger: obscurus: sordidus: immundus: turpis: putris: crudus: ignotus: saebus: feralis: cruentus: aridus: tepidus: aestibus: coactus: parbus: exiguus: angustus: tenuis: lebis: inanis: rarus: nullus: excussus: pressus: summus: extremus: littoreus: falsus: turbidus: hibernus: pertenuis: luteus: sitiens: opacus: bibulus, raralis. Non tractus. Non indecorus. Non vilis. Haustus sub galea. Sublatus ab agmine. Collectus turbine. Caligine turbidus atra. Compressus sanguine. Vestigia pedum habens. Quem torquet levis aura. Quem dissipat aura. Quem venti magno turbine corripiunt. Quem disicit ira turbinis atque rapit. Quem dissipat aura: ventus rotat. Ingens fertur ad aethera pulvis. Qui volvitur ad muros caligine atra [orig: atrâ] turbidus. Caeco [orig: Caecô] pulvere campus miscetur. Nubes glomerantur nigro pulvere. Perenni velantur pulvere saxa. Atra nubes polum involvit opaco pulvere.

Nubes pulberea, subita, atra, tenebrosa, picea, caeca, immensa, calida, ambigua. Undans pulvere. Equitum mota catervis.

Pulverulentus, staubicht.

Pulverem excitare, einen Staub erregen.

Obscuram glomerare pulvere nubem. Miscere pulvere caelum. Tenebris atris se volvere. Perfundere pulvere. Pulveream movere nubem. Commovere pulverem. Torquere arenas. Agere, erigere nubem pulvere. Rotare pulvere campum. Nubes campo consurgit opaco. Undantes surgunt glomerato pulvere nubes. Caelum tenebris clauditur et caeco cuncta involvuntur amictu. Glomerantur pulvere nubes, et tenebrae insurgunt campis. Stat pulvere caelum. Miscetur pulvere campus. Erigit in caelum nebulas campus Campi pulvere fumant. Pulveream

campo trahit ungula nubem. Nimbi pulveris extolluntur. Pulvis glomeratur, tenet aera, caligine volvitur. Globus caligine volvitur. Globos torquet in aera ventus. Turbo globum portat. Fulvus arenosa [orig: arenosâ] surgens tellure sub auras erigitur globus, atque operit caligine densa [orig: densâ], cornipedumque vias aurigarumque labores. Atra diem nubes abscondit pulvere.

Pulvere maculari, bestäubet werden.

Foedari, violari pulvere. Canere pulvere. Comam perfundi arena [orig: arenâ]. Praecludi fauces pulvere. Anhelare pulvere. Congestu pulvveris haerere. Cumulos auster involvit arenae atque operit tellure viros. Vestis estpulvere sparsa. Vestis squalet pulvere. Squalent a pulvere crines. Caesaries et barba squalet pulvere. Fauces squalent pulvere.

Arena, Sand.

Arena flava, rutila, rosea, lucens, candens, herbosa, putris, viva, gravis, limosa, mersa, tenuis, parva, angusta, ima, alta, extrema, peregrina, deserta, sola, effossa, sublata, eruta, vacua, inieeta, sparsa, hausta, reclusa, domita, mixta, mista, rapta, adversa, undans, exundans, effusa, arens, calida, incensa, exusta, ardens, fervens, flagrans, sterilis, immota, dura, spissa, impacta, multa, muta, abstrusa, maturina, luxurians, municipalis, scripta, immensa, transmissa, attrita, cera, patria, medica, turifera, aurifera, optata, nota, prima, tristis, livens, squalens, vasta, saeva, fatalis, infausta, dira, hostilis, mollis, humida, uda, bibula, fulva, flavens, fluminea, aequorea, littorea, mobilis, nuda, gracilis, fluvialis, marina, nitida, vaga, madida, gelida, madens, natans, reflua, fluctuans, humens, vitrea, vilis, pulverea, malepinguis, sicca, summa, media, ignota, nigra. Numero carens. Tardans pedes. Infecta spumis. Indignans vestigia. Quae curvo [orig: curvô] fusim littore sparsaiacet.

Coenum, Koth.

Coenum crassum, foedum, tetrum, tenax, viridans, olens, graveolens, olidum, lutulentum, palustre, turpe, putre, obscenum, udum, humidum, madidum, dulce, molle, atrum, ineluctabile, pollutum, immundum, foetens, foetidum. Putre fimetum acriter emunctae moveat festidia nari, et stimulet choleram.

Limus, Schlamm.

Limus lentus, coenosus, informis, niger, paluster, tepidus, facilis, bibulus, obductus, mollis, grabis, multus, annosus, biridis, fumifer, perennis, fallax, lebis,

splendens, fulbus, auratus, felix, permixtus arenis. Habens virides generantia semina rans.

Argilla, Thon.

Lutum facile, matutinum, Saguntinum, Saturnalitium, Promethaeum, melius, deterius, Udum et molle.

Creta, Kreide

DE TERRAE MOTU. Terrae motus, Erdbeben.

Terrenus halitus. Tremores orbis. Horror ingens soli. Tremor telluris. Mugitus, concussio terrae. Fremitus terrae. Concussa tellus. Infernum murmur. Bacchatus per operta tremor. Motus terrae insolitus. Mugitus terrae caecus.

Moveri, durch ein Erdbeben bewegt werden.

Moveri tremoribus, commoveri. Concuti tremore. Succuti. Quati terrae motibus. Sub pondere velli fundo. Pulsari succusso solo. Tremere motu, motitus, sonitu, longo murmure. Tremere concussam ruinis. Contremere. Intremere. Tremiscere. Tremefieri solo. Nutare. Vacillare sub pedibus. Gemere, dare gemitum. Sub pedibus mugire. Immugire. Subsidere. Labare.

Terra movetur, es ist ein Erdbeben.

Gravido se corpore late tremefecit humus, et crebra domus solitis visceribus se dedit in praeceps (crax) impete magno. Tremit abdita murmure tellus. Laticum concussa lacunas pandit hians tellus, et fontibus ora relaxat, succutiturque pavens et fundamenta revelat et reserat Chaos-Terra tremit caeli concussa fragore. Ingenii motu percita terra gemit. Terra cavis micans venis intra sua viscera motus excitat. Terrifico sese tremefacit corpore tellus, et concussa graves dedit intra viscera motus [orig: motûs], ut quis stare domus miretur et ardua muri. Dat fremitum tellus imis agitata cavernis. Parens frugum maestissima tellus plangit, et ingenti tremit succussa fragore. Sub pedibus mugit tellus. Gemit tellus ingenti percita motu-Sola vasta moventur. Terra magno motu concita mugit. Tellus quassa tremore gemit. Immugiunt triste cavernae. Intimae commotae terrae viscera tremunt. Vasta motu mugit tragicum exterrita tellus. Alto motu incita terra tremit. Quassa tremiscit humus. Imae, umbrosae, vastae, abruptae, codcae, umbriferae, cavernae motu terrae mugiunt Motibus insolitis terra quassata tremit. Tellus concussa tumultu et gravido corpore mota, tremit. Maxima gemit succusso

corpore tellus. Sub pedibus tellus mugit tremefacta. Cum gemitu fremit horrisono concussa tremore tellus. Dat terra longis tractibus icta sonum. Conquassata gravi mole tremiscit humus. Fundamenta solo trepidant urbesque caducae. Neptunus quatit muros. Densus hiatu spiritus agitat venas. Neptunus a sedibus eruit urbes. Intremuit murmure terra. Fremunt Alpes insolitis motibus. Emota fundamenta quatit Neptunus. Sub pedibus tellus tota vacillat concussaeque cadunt urbes dubiaeque minantur. Ida quatitur motibus terrae. Nutant cum moenibus urbes. Sollicitas manes, Boreasque tremoribus orbem.

DE PRIMIS ELEMENTORUM QUALITATIBUS. Calor, Wärme, Hitze.

Aestuosa impotentia. Aestivus candor. Stygius ignis. Halitus Draconis. Soles rapidi. Medii aestus. Aetherii soles. Sicci fervores. Potentia Solis. Solis ardentes radii, et aestus caloris. Sirius ardor exanimans. Fessa membra aestivus calor levat.

Calor magnus: nimius: subitus: ferbidus: aetherius: aequus: betus: bibus: exstinctus: fluidus: rapidus: behemens: igneus: ardens: aesti bus: siccus: ignitus: flagrans: urens: vivisicus: birens: flammans: validus.

Ardor plurimus: immodicus: trisidus: pineus: suppositus: inevitahilis: Vulcanius: saebus: increpitans: ebectus: praeceps.

Fervor magnus: tantus: multus: incolumis: purior: anhelus: rigiaus: ater: astrifer: stygius.

Aestus serenus, altus, arcanus, flammifer, grabis, candens, sidereus, ignabus, letifer, pestifer, medius, raucus, arenosus, ferbens, ardescens, anhelans, intenfus, adurens. Ustulans obvia corpora. Exsiccans solum, arva, agros. Rapidus fessis messoribus.

Tepor, laulicht.

Calefacere, Wärmen, warm machen.

Ardentis virtute caloris aduri. Igne levare gelu. Ab igne calere, calescere. Dissolvere frigus. Artus frigore confectus igne relaxars.

Calefieri, warm werden.

Corpora algenti rigore levare. Flamma [orig: Flammâ] propiore calescere. Igne fovere algida corpora.

Calet, es ist warm, heiß.

Calet et medio Sol est altissimus orbe. Tantos non sustinet aestus [orig: aestûs]. Vellus ardore dehiscit. Non licet infestos aestus [orig: aestûs] avertere. Exustus ager morientibus aestuat herbis. Moriens alta liber aret in ulmo.

Frigus, Kält.

Boreae. Frigoris vis, asperitas. Rigor Alpinus. Minae frigoris. Constrictus aether.

Frigus pigrum, somnisuadum, ignabum, iners, bernum, salubre, tenue, opacum, arcanum, nocturnum, terrenum, inflans, malum, acerbum, improbum, sceleratum, durum, saebum, immodicum, longum, penetrabile, lentum, assiduum, perpetuum, aeternum, contractum, hiemale, glaciale, gelidum, plubium, plubiale, medium, triste, sterile pallidum pulsum, non haebitabile, rigidum, acre, manabile, Scythicum, mordens, roscidum, animosum, humidum, crudum, mordax, immite, nivale, intractabile, Boreum, Hyperboreum, mortiferum, canum, acutum. Laedens, adurens flores, ruris opes. Populans rura. Decutiens frondes arboreas, arboribus, arborum. Concretum pruina [orig: pruinâ]. Labens per ungues.

Gelu, Frost.

Gelu coneretum, astrictum, inductum, sparsum, brumale, hibernum, nibale, canum, canens, lucidum, marmoreum, nimium, amarum, putrefactum, horrens, letale, Borystbenium, horrendum, tremulum, Boreale, perspicuum, somniferunt, rigens, Sarmathicum, Sithonium, rhodopeum, Arctoum, Riphaeum, non habitabile.

Frigidus, kalt.

Frigidulus, gelidus, egelidus, algidus, alsus, rigidus, perfrigidus. Frigidiorglacie. Qui stricto [orig: strictô] algore rigescit. Quem Boreae penetrabile frigus adurit.

Frigere erstarren für Kälte.

Algere. Tentari frigore. Rigere gelu. Distringi frigore corpus. Frigoribus premi. Sentire, pati, ferre frigora. Nervos torpere gelu. Egere caloris. Glacialem Arcturum experiri. Frigus laedit, venit, intrat in artus. Glacies laedit, secat plantas. Caelum cruciat frigore. Astringit stiria setas. Glacie sonant capilli et nitet inducto candida barba gelu. Stant aspera colla pruinis. Membra frigus urit. Concurrit summos animosum frigus in artus. Gelido torpentia frigore membra languescunt. Pavet obsessum glaciali frigore corpus. igidum permanat frigus ad ossa. Glacialia, pluvialia pati frigora. Quem Caurus et Eurus assidua ferme frigiditate necant. Properata, insperata frigora membra premunt. Iacet letali frigore segnis. Omnia brumali diriguere gelu. Acuto [orig: Acutô] gelu flumina constiterunt. Concreto [orig: Concretô] riguit terra repente gelu. Horrida arva saevum premit gelu. Stant flumina crudo inerustata gelu. Saeva hiems stringit arva rigenti gelu.

Frigescere, kaltwerden.

Egelidum fieri. Algescere, frigescere, rigescere. Concrescere frigore. Concreto [orig: Concretô] frigore humus torpet.

Ariditas, Dörre. Sitis arida, arens, sicca. Siccus, trucken.

Aridus, torridus, exsuccus, siccatus, sitiens, arens. Roris expers. Humore carens. Mortuus ariditate. Qui nimis excussa riget ariditate. Florum quem deserit omnis honestas. Siccis fervoribus ustus. Carens imbribus arva iuvantibus.

Arescere, dürre werden.

Arere, adarere. Aetherio exardere sidere. Sitire. Ferre, sentire sitim. Inuri Solis equis. Sole peruri, exhauriri. Nil humoris habere. Ardore dehiscere, rigere. Sole sitique laborare. Carere imbribus. Vitio caeli pallere. Aestuare. Intumescere aestu. Canescere. Esse siccum. In sterilem vanescere herbam. Mori factum aridum. Sol ardet. Torret canis arva siti. Spirant aestibus Austri. Aestus candent. Aestus hiulcat agros. Sitis urit herbas. Terra sitit. Tellu postulat imbres. Sirius exurit, findit agros. Deserit humor agros. Aret ager. Prata flavescunt aestu. Arva sitiunt. Seges negat victum. Sunt irrita vota colentis. Rubigo est culmos. Vitio sitit aeris herba. Palus exhauritur. Humor deserit amnes. Arentes ripae sonant. Titan haurit undas. Pabula canescunt, cum frondibus uritur arbor. Tellus arida caelestes desiderat undas. Hiulca siti findit Canis aestifer arva. Tellus exarsit, induruit aetherio sidere. Solibus aetheriis, altoque recanduit aestu.

Humor, Feuchtigkeit.

Humor madidus, gelidus, dulcis, roscidus, purissimus, agitatus, tepidus, calidus, ferbidus, intimus, pendulus, circumfluus, pervius, aequoreus, biridis, largus, collectus, lentus, crassus, malus, tristis, putris, inutilis, tenuis, tener, exiguus, berus, raptus, inglorius, tener, defluens, plubius, exundans, liquidus, tepefactus, mobilis, nebulosus, conglobatus, spumens, fumeus, lucidus, frigidus, aquaticus, tenax, aqueus. Dulce satis. Ab aestivis arescens Solibus. Qui diffluit in latus omne. Vere novo gelidus cum montibus humor liquitur. Spumeus qui defluit in pectora.

Uligo, Feuchte der Erden.

Humidus, feuchte, naß.

Uvidus, udus, uliginosus, fluidus, irriguus. Madidus pelago. Humectatus aqua [orig: aquâ].

Humectare, feuchten, naß machen.

Perfundere. rigare. Imbuere, diluere, madefacere. Madidare. Madificare. Perfundere flumine. Infundere rores. Temperare arva. Irrigare imbres amicos. Fluviali spargere lympha. Sufficere humorem. Ministrare rorem

instillare, dare aquas, quas bibat horius. Addere aquas ad sata. Superingerere undas. Irroare. Tingere aqua. Rivis saturare gramina. Satis inducere rivos, fluvios, flumina. Temperare scatebris arentia arva. Fluviis perfundere dulcibus. Spargere semen aqua [orig: aquâ]. Mittere rotatas aquas. Sulcus aquae datur irriguae.

Rigari, gewässert werden.

Madescere. Madere. Terra spargitut vitrea [orig: vitreâ] pruina [orig: pruinâ]. Educat imber, bibit irriguas fertilis hortus aquas. Fugit per gramina rivus. Humpr alit. Unda scatebris temperat arva. Potis gandent gramina rivis. Irriguum bibunt violaria fontem. Sat prata biberunt rivos.

DE ELEMENTORUM QUALITATIBUS SECUNDIS.

Densus, Dicht.

Levitas, Leicht.

Levis, leichte.

Levior pluma [orig: plumâ], stipula [orig: stipulâ], ala [orig: alâ], imagine, fama, hasta, cervo. Nil gravitatis habens. Gravitate carens. Gravitatis expers. Exigui ponderis.

Grabitas ponderis, Schwere.

Grabis, Schwer.

Plumbeus, ponderosus, praegravis, pergravis. Haud facilis. Onerosus, gravisque. Magni oneris, ponderis. Declivis pondere. Onerosior terrae pondere.

Onus, Last, Bürde.

Onus Impositum, par, lebe, dibersum, ingens, grande, bastum, omne, molestum, ingratum, iniquum, inaequatum, difficile, gmbe, grabius, damnosum, triste, ignabum, tardum, bectum, nobum, insuetum gelidum, nefandum, carum, inaternum, dulce, optatum, pium, benerabile, sidereum. Percussum voce. Non tacitum. Iusto gravius. Quod imbelles humeri recusant ferre. Pondera ferre negant humeri.

Pondus congestum mixtum, confusum, alternum, subitum, balidum, urgens, magnum, nimium, duruns, immensum, immane, immotum, ignotum, murale, belligerum, pium, facrum, iustum, certum, par, splendidum, fulbum, caelatum, blandum, amicum, benerandum, proprium arboreum, lebe, brebe, minus, parcum, frustratum, lubricum, incertum, instabile, bile, iners, calidum, infessum, pronum, reflexum, reductum, resupinum, elapsum, resolutum, fractum, praeceps, flagellatum, glomeratum, flammans, commotum, bibractum, libratum, incussum, missibile, plumbeum, curbatum, conbexum,

devexum. Non iaculabile. Vix tractabile. Horrendum visu ac mirabile. Ad terram datum. Actum tormentis. Premens humeros. Ictu annorum victum.

Moles praegrabida, solida, perpetua, capax, adversa, opposita, regia, alta, ardua, celsa, praecelsa, ae ria, turrita, structa, exstructa, ge mina, geminata, gemmata, operosa, saxea, mdiata, nibea, natiba, pinea, onerata, incussa, iniecta, rui tura, ruens, aegra, proruta, confusa, horriflua, caeca, bicta, disiecta, rupta, rebulsa, flagrans, accensa. Propinqua nubibus. Surrecta ad astra. Prolata ad sidera. Rudis indigestaque. Armata igni.

Onerare, beschweren, auffladen.

Gravare manus [orig: manûs]. Degravare, pergravare. Imponere multum ponderis. Humeris imponere molem. Premere onere, pondere. Urgere pondere. Mole fatigare graviore. Ulcerare armos, lumbos onerare. Esse oneri. Urget, debilitat onus. Pondus premit, gravat, gravescit, degravat manus.

Onustus, beschwert, beladen.

Oneratus, gravatus. Pondere curvatus. Quem penitus collabesa crat onus. Quipresso poplite firmat iter. Casum qui cavet isque sibi. Aspice curvatos pomorum pondere ramos, ut sua quod peperit vix ferat arbor onus. Ferens onus magnae gravitatis.

Deponere onus, Last ablegen.

Duritia, Härte.

Durities acerba, dira, adamantina, Adamantaea, Catoniena, ferrea, firma, solida.

Durus, hart.

Praedurus, ferreus, adamantinus, saxeus, lapideus, induratus, asper, rigidus, strigosus, intractabilis, durior annosa quercu.

Mollitia, linde.

Mollis, weich.

Mollis, mollitus, cereus, tener, tenellus, flexibilis, fragibilis, lentus, delicatus. Cera [orig: Cerâ] mollior. Mollior vel anseris medullula, vel hinnula tenella [orig: tenellâ]. Et cycni plumis et lacte coacto mollior. Agna [orig: Agnâ] Galesi mollior Phalantini. Concha Lucrini delibatior stagni. Mollior cuniculi capillo. Tenellulo delicatior haedulo.

Asperitas, Unebenheit.

Asper, uneben/rauch.

Hirsutus, rauch: von Haaren.

Hispidus, hirtus, villosus, pilosus, setosus, setiger, celsus loris. Obsidus horrens, horridus. densissimus, rigidus, hirsutus setis. Onerosus, insignis villis. Horridus comis. Hirsutus capillos. Asper villis, pilis.

Laebis, das glatt ist.

Glaber, politus, glabellus, rasilis, enodis. Laevior assiduo [orig: assiduô] detritis aequore conchis.

Laevigare, glatt machen.

Planare, ebenen.

Complanare, aequare, coaequare, adaequare, exaequare. Planum reddere. Aspera et hiulca viarum complanare.

Lentus, Zähe.

DE MIXTIONE. Mixtio, Vermischung, Einmischung. Praemixtio. Dulcis mistura.

Miscere, vermischen.

Immiscere, admiscere, permiscere, commiscere, congerere, involvere, intexere. Nullo discrimine habere. Remiscere quid cui. Confundere in unum.

DE PUTREF ACTIONE. Putredo, Fäule, Schimmel.

Situs tenuis, pallens, caeruleus, arenosus, indignus, immundus, squalidus, informis, foedus, iners, sterilis, rigidus, piger, longus, longinquus, aeternus, vetustus.

Putris, faul.

Putridus, rancidus, marcidus, fracidus, cariosus, mucidus, putrefactus, corruptus, viciatus, illuvie peresus. Lentus situ.

Putrescere, verfaulen, schimlich werden.

Computrescere. Putrefieri per imbres. Vitiari putredine. Undis corrumpi Dissolvi in aquis. Cedere in terram. Absumi, consumi putredine.

Marcere, verdorren, verwelcken.

Marcere aegrum. Evanescere. Languescere morientem. Pallido folio [orig: foliô] languescere. Caput demittere marcidum. Spectare cacumine terram. Mori. Vita est brevis.

Caries, Wurmstich.

Cariosum, Wurmstichig.

Arrosum, corrosum turpi, foeda [orig: foedâ] carie. Fatiscens carie. Annosum tineis teritur quod

Cariem sentire, wurmstichich werden.

Trahere cariem. Infestari, destrui, consici carie. In cariem verti. Tineae carpi ore. Timere cariem senectae. Tineas blatasque pascere. Invidiosa caries mordacibus aevi dentibus erosum quid diffudit.

DE METEORIS. Vapor, Dampff, Dunst.

Vapor ingenitus, ingens, exundans, longus, continuus, nimius, pinguis, lentus, niger, ater, gravis, spumeus, vastus, saevus, dirus, Aetnaeus, fatidicus, nocturnus, vicinus, innocuus, obductus, inclusus, nebulosus, calidus, tepidus, torrens, humidus, aestivus, fumans, fervidus, igneus, piceus, teter, levis, caecus, ignifer. Volans ad auras. Omnes res creans. Implens cavos orbes. Qui tenues mox evanescit in auras.

Vapores. Tabifica [orig: Tabificâ] geniti tellure vapores, qui sanum insiciunt aeris ingenium. Quos Solis calor attenuans ita temperat apte, ut sint humanis pabula tuta fibris.

Vaporare, einen Dampff von sich geben.

Nebulas, diram exhalare Mephitim. Anhelare. Flammam exspirare. Aestuare. In caelum flammam ferre. Raucos aestus [orig: aestûs] torquere. Incendia volvere. Caelum subtexere fumo. Nutrire incendia. Evomere ignem Ignes pascere. Nebulae surgunt de terra; exhalantur humo, tellure remittuntur. Vapor volat ater ad auras. Molitur iter spiritus. Ignis resonat cavernis. Spiritus urget. Spiritus ignes fulminat. Ignis ruit e faucibus. Ruunt, effervent incendia. Pestiferas aperit fauces coenosa vorago.

DE METEORIS IGNITIS. Cometa, Comet.

Cometes. Stella comans. Lampas quae tristi flammantia lumina vultu torquet. Stella facem ducens; crinem trahens. Oblongo crine Cometa. Stella crinita means per aetherium Olympum, quae tremulum spargit ab axe iubar. Flammifero trahens spatioso limite crinem.

Cometa lucens, fulgens, flammans, sanguineus, dirus, tristis, tractus, fatabis, crinitus, candidus, praeceps, fulgidus, lucidus, infelix, horrisicus, rubicundus, ignifer, clarus, rubescens. Horrens crine sanguineo. Ferali crine

rubescens. Laturus in orbem auguria. Ignem sanguineum spargens. Eversor regnorum. Regnis et regibus instans. Mutans, turbans regna. Numquam caelo spectatus impune. Apparens flagranti crine. Arguens e caelo, trahens e fatis funera, bella, famem. Rutilo fumans crine. Terribilis diro igne. Conscius ingentis mali. Certum signum secuturi mali. Tristi, corusco, slammifero, longo, vago, retruso, minaci, maesto, terrenti crine Cometes. Ardenti tristes qui nuntiat igne minas. Summi qui numinis iram nuntiat, et muto denotat ore metus [orig: metûs]. Qui levis aeria circum regione vagatur. Exoriens ferali crine Cometes in sese populorum acies convertit, et ora undique insolito perculsas lumine urentes territat. Sanguineo minitans crine.

Stella micans, radians, relucens alto aethere, rutilo igne. Clara suo fulgure. Fulgida, clara luce. Spargens albore iubar rutilum. Scintillans multa lucida flamma. Quae suas rutilo proicit igne faces. Rutilans sublimi in caelo. Portendens tristi, torva, minaci, minanti, pertristi, fronte mala plurima, tristes clades, varias aerumnas. Ingens CoMeta VISUS est horr IDUs.

Traiectio ftellarum, schiessende Stern.

Stella volans. Faciem, crinem ducens. Caelo delapsa. Refixa caelis. Cadens, lapsa polo. Labens super culmina tecti. Longo tractu cadens. De caelo lapsa per umbram. Signans vias longo limite.

Sulcus stellae cadentis aut cometae.

Crinis coruscus, feralis, sanguineus, aureus, flammifer, longus, bagus, retrusus, minax.

Limes bernus, arctior, rectus, certus, excelsus, spatiosus, curbus, acclivis, aequalis, par, ater.

Fulmen, Strahl, Schlag.

Fulmen tonantis. Spicula Cyclopum. Ignis aetherii vindicis. Fragor subitus. Flamma fulminis. Rapidus Iovis ignis. Fulminis ictus, aura, venti, motus, via, iter, ira. Infesta tela trisulca Iovis. Saevae faces fulminum. Torti fulminis irae. Validus ignis missi fulminis. Alto radiantia fulmina caelo. Acuti fulminis ignes. Saevi fulminis alae.

Trisulcum telum implaciti Iovis. Ignis elusus nubibus excussis. Aether abruptus emissis ignibus. Ignea arma caelitus lapsa.

Fulmen coruscum, horrendum, inimicum, infestum, praesagum, non imitabile, emissum, libratum, vibratum, bibrans, mutum, iaetum, magnum, nobum, rutilum, micans, flagrans, trisulcum, subi tum, geminatum, crebrum, densum, fugax, rapidum, obliquum, caducum, atrum, improbum, biolentum, iracundum, iniustum, sabum, serum, temerarium, horridum, horrisicum, dirum, insanum inebitabile, penetrabile, rude, in certum, dubium, rarum, benignum, lassatum, obbium, receptum, Aetneum, benturum, pal lendum, perterricrepum, igniscrum, fictile, totum, redolens, intortum, colidum, terrisonum, aerium, crudele, laebum, praepes, balidum, Phlegraeum, missile, ardens, tumidum, cadens, aetherium, acerbum, retonans, resonans, radians, stridens flammiferum, latitonaens, tetricum, rubrum, ignibomum, sulpureum, acutum, Tarpeium. Missum dextra [orig: dextrâ] Iovis. Tortum Iove. Expressum per nubila ventis. Adactum toto Iove. Dignum Iove. Excussum manu Iovis. Caelo praecipitatum. Erumpens atra [orig: atrâ] nube. Quod obvia quaeque cadens perrumpit et alta sonanti templa atque solidas strage turres disicit. Irato [orig: Iratô] missum polo. Ingens tertor, quem sequitur fragor et collisio fractae nubis. Agens flammas. Tacitum sine nubibus ullis. Raptum caminis Cyclopum. Medio [orig: Mediô] quod saevit in aere. Praebens lumen. Summa petens. Cadens, recidens, concidens, ruens per inania. Horrorem incutiens irato numine terris. Concutiens cellas turres a vertice. Rupem a luctanti monte revellens. Feriens summos montes.

Telum coruscum, sacrum, praesagum, secundum, missum, excussum, grabius, ultrix, inbidum, non leve.

Ignis fulmineus, caelestis, infestus, Aetneus, sacer, tergeminus, rutilus, nubifer, intentus, dibinus, dispersus, missus, immensus, rapidus, belox, balidus, iratus, saebus, inbitus, malus, rarus.

Flamma fulminis trisida, corusca. bindex, ultrix, candens, rutila, per nubila iacta.

Fulminare, Donner ausgehen lassen.

Horrifico [orig: Horrificô] tonitru iaculari fulmen Olympo. Gestare manu fulmina. Armari fulmine, fulminis igne. Mittere fulmina. Contorquere, emittere telum. Contorquere telum inter nubila.

Adigere turbine praecipitem. Detrudere sub Tartara telo. Igni contingere. Demittere morti fulmine. Ad stygias undas detrudere fulmine. Telo cava nubila rumpere. Deicere, iacere in terras fulmina. Disicere fulmine. Deicere telo. Iactare fulmina. Terrere fulmine. Iaculari fulmina dextra, e nubibus ignem. In terras spargere fulmina. Vibrare manu fulmen. Per nubes fulmina fundere. Moliri fulmina dextra [orig: dextrâ] corusca. Dirigere in quem fulmina. Petere igne fulminis. Ventis, telis afflare fulminis. De caelo tangere. Cremare, accendere fulminis igne. Perfringere fulmine. Olympum. Obruere dextra [orig: dextrâ]. Adigere fulmine ad umbras.

Fulminat, das Wetter schlägt ein.

Aether sagittis fulminat. Polus tonat vasto crepans fragore, quo mundi operosa pavescit moles. Aura fremens tonuit: properato fulminis ictu celsa gravem turris vim labefacta tulit. Omne caelum tremit fragore fulmineo. Citae minae fulminum dant gravem sonum caelitus, Pater omnipotens misso fulmine Olympum perfregit. Fulmen caelo emicat, exilit polo, libratur, terret populos, ferit, dat stragem. Fulminat aether. Horrifico tonitru mittuntur fulmina. Horrendi vexant conflictus ignis et undae non sine clade polum. Fulmina aetheria dissiluere [orig: dissiluêre] domo.

Fulmine tangi, vom Wetter erschlagen werden.

Percuti Iove, a Iove, igne iovis, Iovis ignibus. Feriri telo Iovis. Corripi fulminis ictu. Vinci, accendi fulmine. Ardescere trisulca [orig: trisulcâ] face Iovis, igne domari. Cadere aetherii vindicis igne. Concidere ictu fulminis. Sentire fulmen, Iovem. Ad Stygia supremi vindicis igne dari. Perire fulmine. Fulminis igne peti. De caelo tangi, feriri, Sentire fulminis ictum. Deici fulmine. Fulminea [orig: Fulmineâ] face terreri. Celeri fulminis ictu tecta cella vim tulere.

Fulgur, Biltz, Wetterleuchten.

Fulgetrum. Fulminis ignes. Terrificus fulgor. Ignis hiante caelo veniens. Caeli in nubibus ignes. Crebri aetheris ignes. Crebrum dehiscentis poli iubar. Vibratus ab aethere fulgor. Abrupti ignes. Ignis per inane micans. Vis fulgurum. Vis ignea fulminis. Rapidi cadentes abruptis nubibus ignes.

Fulgur: clarum, rapidum, micans, crebrum, triste, rutilum, ia culabile, subitum, igniferum, ardens, flagrans, nictans, nocturnum, placatum, secans, tranans, penetrans aera. Immistum ventis. Terrifico mugitu ardens. Per inania, inane concidens. Excussum nubibus. Obscuras

Flamma caelestis, aetheria, sequax, tristis, arcana, rosea, sanguina, luctisica, infesta, celer, rapida, obliqua, propior, sera.

Fulgurat, es blitzet.

Caelum coruscat insolito fulgore. Nubibus ruptis totus Olympus flagravit. Igne micans, rutilusque fragor fulgore coruscans insonuit. Variatur ab ignibus aer. It flamma ruptis nubibus. Crebro igne aer micat magno cum tonitru. Subiris, crebris micat ignibus aether. Ingens fragor turbati caeli miscetur fulgoribus. Micant eruptis nubibus ignes. Fulgur per inania concidit. Creber micat aethere fulgur. Ardens terrifico igniferum secat aera fulgur mugitu. Aerios secans campos lux flammea transit. Aerias rumpunt fulgura crebra plagas. Plurima fulgura caelo sereno cadunt. Ignes ingeminant abruptis nubibus. Ignea discussis erumpit nubibus aethra. Caelum slammis micat, fremit coruscis. Fulguribus micat late flagrantibus aether Vis ignea fulminis coruscat. Caedunt fulgura caelo. Caelum trisulcis ignibus coruscat. Ignea rima fulget crebra hic illic per caelum. Missis abrumpitur ignibus aether. Deus spargit rutilas per nubila flammas: miscet caelum, aethera [orig: aetherâ] flammis. Terrificans animos in caeli nubibus ignes. Astripotens fulgura emittit. Nubes coruscant. Ignea rima micans perrumpit lumine nimbos corusco. Crebra fulgura rumpunt aerias plagas. Ignea aethra decussis erumpit ubibus. Lux flammea transit, aerios secans campos. Insolito fragore caelum concussum tonat, igniumque late trisulcis iaculis coruscat aether.

Tonitru, Donner.

Tonitrus. Tumultus aetheris. Fractae tonitrua nubis. Terrificus tonitrus. Tonitruum crepidines, murmura.

Tonitru ingens, bastans, raucum, sonorum, coruscum, bagum, extremum, sinistrum, laebum, secundum, falsum, commotum, displosum, horrisicans, horrificum, dirum, terribile, bentosum, aestivum, hiulcum, reboans, repentinum. Illisum coris. Commotum placido caelo. Mentes humanas movens. Magnas sternens

turres. Trepidantia animos terrificant. Terruit terram rapidum horrisonumque tonitru. Saeva tonitrua sonant ardenti caelo.

tonitrua fulminibus permista. Toto late strepentia mundo [orig: mundô]. Agitantia nubes.

Tonare, donnern.

Intonare. Movere tonitrus [orig: tonitrûs]. concutere cuncta tonitru. Tonitru caelum omne miscere. Orbem tonitru terrere et fulgure. Miscere caelum murmure. Curru concutere Olympum. Tremefacere Olympum. Altis tonare nubibus. Porta tonat caeli: nubes candescit in ignes: grando quatit, et imber lavat madidos agros. Protinus impulsus ventis circumtonat aether. Audimus toto sonitus [orig: sonitûs] percutere caelo. Crebro tonitru caelum omne intremit. Omnibus polus fragore concutitur fulmineo [orig: fulmineô]. Fremitu tonat arduus aether. Olympus tremit tonitru perterricrepo [orig: perterricrepô]. Gravis aetherio venit ab axe fragor. Magno miscetur murmure caelum. Fragorintonat ingens iterum atque iterum. Intonat caelum fragore. Intonuerepoli. Ignes miscent murmura. Ardua terrarum tonitru campique tremiscunt. Ingens fragor aethera complet. Fulmina dissultant, insultant crepitus. Caelum tonat omne fragore. Euri Zephyrique tonat domus. Ingens caeli porta tonat. Terrisico sonitu quatiuntur caerula caeli. Deus, Iuppiter tonat. Fulminibus caelo fragor editur. Abaetheria personat axe fragor. Nubes, fulmina tonant. Nubila quatiuntur fragore. Pater intonat. Poli intonant. Strepunt tonitrua mundo. Caeca percurrunt immensum murmura Olympum. Tonitru medium caelum discidit. Tonitru immugiit aether. Toto strepunt horrenda tonitrua caelo [orig: caelô]. Fragor aetherio missus ab axe sonat. Tonat alti regio caeli. Mugit per aethera clagor. Caelum graviter tonat omne tumultu. Domus ardua Olympi concussu vasto tonat. Toto percurrunt sonitus tumultu.

DE METEORIS AQUEIS.

Nubes, Wolcke.

Nubecula. Densa nubium. Caeli velamen. Nivosa nubium cacumina. Obscuritas nubium cingens aethera. Nigro glomeratea pulvere nubes. Umbra per solis radios permeans: piceis obducta nubibus. Caerula vellera surgentis nubis. Obscura nubila caelo. Obductae picea caliginis umbra.

Nubes aeria, umbrifera, aetheria, alta, ardua, montana, vacua, pendens, caerulea, caerula, fulva, rutila, rosea, accensa, serena, aestiva, fluida, bibula, imbrifera, aquosa, larga, tenuis, rara, resoluta, discussa, summota, fugax, sicca, inducta, circumfusa, opposita, ima, volucris, subita, assidua, spissa, densa, atra, obscura, caeca, op aca, umbrosa, horrida, maestissima, squalens, squalida, deformis, pigra, gelida, hiberna, rupta, elisa, abrupta, excussa, pulsa, fracta, trepida, attonita, volans, undans, glauca, ventosa, fumida, procellosa, levis, ignicolor, vaga, caeliagn, turbida, multicolor, li vida, altivola, horrifica. Obliquo volucris tractu. Solis inardescens radiis lateque refulgens in aerio campo. Sole repercussa. Infectae adversi Solis ab ictu. Ardens radiis lucis. Imbre gravida. Ventorum flamine pulsa. Collecta ex alto. Fabricans fulmina. Noctem hiememque ferens. Obducta tuenti. Piceo quae turbine fumat. Eripiens oculis caelumque diemque. Per Solis radios quae permeat umbra.

Nubila cova, inania, vana, mollia, bumida, liquida, nimbosa, pendentia, subeuntia, summa, media, nova, fusca, tristia, densa, spissata, frigida, arida, obstantia, detersa, avia. Fumos agitantia. Caelum tenebris condentia.

Nimbus ingens, obscurus, infestus, tentis, remotus, indigena, discretus, hiulcus, vibratus, minitans imbrem. Nigrans commista [orig: commistâ] grandine. Turbida tempestas horrescit subitis nimbis. Candida culmina praecipitant Nimbum stillantem.

Nubilat, es zeucht sich zu Wolcken.

Fluidis adopertus nubibus aether, aurea terrificis obcaecat sidera nimbis. Atrae nubes subducunt sidera. Deus aethera nimbis concutit. Caelum terras pressit spissa [orig: spissâ] caligine. Densis nubius Olympus miscetur. Nubes collectae ex alto glomerant tempestatem imbribus atris. Piceis caelum nubibus omne latet. Contristant aethera nubes. Nimbi cingunt aethera. Omne aetatis caelum tenebris in volvitur. Occulitur tristi velamine caelum. Nubila surgunt. Sol fugit; et removent subeuntia nubila caelum. In tristem nubem vertitur aer. In nubem cogitur aer. Eripiunt nubes caelum, nebulaeque diei obscurant lumen. Aether adopertus caeli nubibus horret. Caelum latet umbra. Nimbis condunt obductis nubila caelum. Dubium nube eripit atra diem. Venti involvunt nubibus auras. Undique mutatur caeli nitor. Toto glomerantur nubila caelo. Caelo pice nigrius est. Nigrescit aether. Nubes involvunt

vunt diem, caecaeque tenebrae insurgunt, et nox ingruit atra mari. Globus caligine volvitur atra [orig: atrâ], obscurae et nubes glomerantur in aere. Tenebris latet aether. Caelum nigrescit ab Austris. Nigerrimus Auster nascitur. Iuppiter caelo cava nubila rumpit. Superi plaga lucida caeli clauditur obductae picea [orig: piceâ] caliginis umbra [orig: umbrâ].

Iris, Regenbogen.

Iridis arquatum curvamen. Ingens sub nubibus arcus. Qui bibit arcus aquas. Percussus Solibus arcus ab imbre. Arcus mille trahens adverso Sole colores. Nata Thaumantis. Thaumantis proles, picto quae devolat arcu per nubila.

Iris roscida, aeria, discolor, gravis, velox, golucris, curvata, uda, multicolor, Thaumantia, Thaumantaea, Iunonia, nubicolor. thaumante creata. Nuntia Iunonis vario decorata colore. Succincta nubibus. Aetheriis discolor apparens nubibus. Croceis roscida pennis. Quae picturato caelum distinguit amictu. Accrescens e mille coloribus. Variis distincta coloribus. Nimborum genitrix, fecunda creatrix. Insigni decorata curvamine caelum, cum Sol ardentes radios in nubila iecit. Decus caeli. Vario circumdans nubila cinctu. Nubibus acta. Aethera nubificum complectens orbe decoro. Multorum insignis vario splendore colorum. Habens verios subiecta [orig: subiectâ] luce colores. Demissa nubibus. Picta veste decens et multicoloribus alis.

Arcus purpureus, pluvius, nubilus, imbrifer, caelestis, ingens, mirabilis. Varii coloris. Variata [orig: Variatâ] luce rubens. Mutans innumeros colores. Praetextans picta [orig: pictâ] ferrugine caelum. Ingenti longum inficiens curvamine caelum. Pluvias qui haurit aquas.

Pluvia, Regen.

Aetherius humor. Aetheris liquores. Aspergo fecundans. Unda pluviae. Imbris effusio. Nubes et pluviae labilis humor aquae. Caeli lacrima. Pluviae minae. Imbres pluvii. Undae pluviales. Rivi pluvialis aquae. Immensum agmen aquarum. Aqua pluvia. Undarum montes e caelo et montibus acti. Agrorum nutritius humor. Caeli mobilis humor. E plenis datus humor nubibus.

Pluvia impendens, immodica, tenuis, ingens, gravis, tristis, fecunda, densissima, madens, bumida, brumalis biemalis, hiberna, caerulea, dulcis. Humectans agros. Frugibus impendens. Irrigans terras. Arva madefaciens. Loca

sicca rigans. In media quae gignitur aetheris aula. Faciens ut Soli facies sit luculenta.

Imber, Platzregen.

Imbris fluor sonantis. Imbrium humor. Densus lapidosae grandinis imber. Subitae aquae e caelo praecipitatae. Aereis resolutus nubibus imber. Saeviens, defluus effusis aquis. Effusus de tacitis nubibus. Nerei vomitus et grandia pocla, quibus cum potavit magna siceissima viscera matris.

Imber exiguus, modicus, imminens, edax, flammeus, extremus, adversus, fusus, recens, pluvius, subitus, inopinus, praeruptus, largus, collectus, multus, magnus, maximus, nimius, immodicus, aessiduus, superiectus, spumans, tortus, densus, densissimus, perpetuus, datus utilis, fecundus, serenus, aestivus, tepidus, caeruleus, auratus, hibernus, frigidus, Arctous, Eous, turbidus, gravis, ater, decolor, insanus, effusus, intempestivus, vagus, ventosus, humidus, repentinus, spumeus, saevus, madens, sonorus, nivosus, aquosus, fluidus, praeceps, terrificus, stridens, nimbosus, obscurus, effluus, circumfusus, saxeus, nocivus.

Nimbus continuus, aetherius, immissus, multus, creber, torrens, niger, terrificus, hiemalis, Australis, sanguineus, piceus, hiulcus, vibratus, trux, undans, fumificus, horrisonus, gelidus, glacialis, levis, algens, stillans. Effusus tacitis nubibus. Caelo Aquilonibus actus. Missus nubibus. Nube solutus. Arva iuvans. Triste maturis frugibus, noctemque feriens hiememque fulminibus. Sonoribus mixtus. Commista [orig: Commistâ] grandine nigrans. Mistus cum grandine, sanguine. Aquilone remotus. Culminibus crepitans multa [orig: multâ] grandine. Qui toto ruit aethere densis nigerrimus Austris, Irrigans hiemem. Ruens praeceps liquefactis nubibus. Resonans per nubila. Ab occasu pluvialium haedorum veniens. Verberans humum. Aetherio qui decidit axe, axe ruit. Ab axe cadens. Arentem inundans humum. Plurimus utilibus qui decidit undis. Qui vasto ruit impete. Humectans arentia viscera terrae. Cadens e nubibus atris. Dulci humore solutus. Arentibus herbis subveniens pressisque rosis. A summo qui defluit aethere. Descendens alto. Cererem hauriens, prosternens. Qui subito obruit dilectas segetes, villamque in valle iacentem. qui tristis humum pluvialibus haedis verberat. Dans ruinas arboribus stragemque satis.

Pluvia impendet, es wil regnen.

imbres. Pluvii cinxerunt aethera nimbi. Impendent caelitus [orig: caelitûs] imbres. Caelo agitur magnis Aquilonibus imber. Agricolis pelago imber paratur. Maestus atris stat imbribus aer.

Pluit, es regnet.

Ruit imbribus aer, caelum assiduis. Imber plurimus cadit effusa [orig: effusâ] aqua [orig: aquâ]. Madidos proluit imber agros. Gravis cum grandine depluit imbert. Omne caelum solvitur imbribus, et amnes voluti summis montibus praecipites secum trahunt silvas, saxa, armenta. Cadunt submotis nubibus imbres. Auster vias pluviis foedavit. Aquas nimbosos Orion conglomerat. Aether solvit pluvias in undas. Tellus pluribus humet aquis. Rorat Olympus aquas. Celer nimbus pluvias aquas adauget. Frigida aura brumales exhibet nives. Ruit e nigris effusus nubibus imber, et furit Africus humentes inter aquas. Turbidus imber verberat cultos agros. Tellus pluvio rore madescit. Pluvia est ebria. Gelidus imber depluit aquas. Impulsus ventis, et pressa [orig: pressâ] coactus nube ruperat hibernis se gravis imber aquis. Undosus imber commista [orig: commistâ] grandine irruit. Pleias orta dies dat madidos. Plurimus largis decidit imber aquis. Fluit imber aquis. Rumpit se nubibus imber. Verberat imber humum. Imber aqua [orig: aquâ] toto ruit aethere. Fundit aquas nimbus. Heliadum rami flent. Desuper irrorat caelum-Flet caelum, camposque lavat. Graviter desaevit Aquarius. Depluit uviulo nutritius humor Olympo. Non intermissis defluit imber aquis. Flet madidum Veiovis imbre genus. Imbres ruunt. Collectae ex alto nubes foedum glomerant tempestatem imbribus atris. Praecipitant montibus imbres. Nimbi praecipitant effusa [orig: effusâ] grandine Grando salit in tectis. Tempestas furit imbribus. Plurimus laeto descendit Iuppiter imbri. Fundit aquas Auster. Auster radit imbribus arva. Ruunt de montibus amnes. Largae passim praecipitantur aquae. Nimbosae sidus pluviale capellae gelidas deturbat aquas. Praecipites cadunt toto aethere nimbi. Madidus subitis est imbribus aer. Nimbi sonant toto aethere. Nubes gravidae fundunt pluvias, ceu flumina, udaque continuis tellus est imbribus. Fecundis descendit imbribus aether. Ruit aether, et pluvia sata laeta boumque labores diluit. Pluviae terris praecipitantur aquae. Immensum caelo ruit, venit agmen aquarum. Turbidus imber aqua [orig: aquâ] densisque nigerrimus austris toto ruit aethere. Iuppiter utilibus

siccos rigat imbribus agros. Assiduas fundit nubilus Auster aquas. Astitit imber. Non exspectata [orig: exspectatâ] venit imber aqua [orig: aquâ]. Densi funduntur ab aethere nimbi. Largi cadunt resolutis nubibus imbres: Insequitur nimbus. Graves saliente cadunt cum grandine nimbi. Africus insano commixtus turbine ventus in terram largas praecipitavit aquas. Caelo demittitur imber. Effunditur imber nubibus.

Complui, beregnet werden.

Gravari pluvia [orig: pluviâ]. Terreri nimbis. Terra abit in nimbos, et deformata lutosum lubricat arva solum. Terra madescit aqua [orig: aquâ]. Pluvio tellus madescit ab Austro. Rura natant fossis. Cuncta madent late imbribus effusis circum, tellusque humida natat. Terrae immadent effusis abunde imbribus.

Gutta, Tropffe.

Gutta humida, uda, frigida, terens, manans, turgens, decidua, irrigua, stuitans, nitida, vaga, lucida, liquida, procidua, exigua, levis, grandis, calens, tepida, diluta. Cavans lapidem.

Stillare, treuffeln.

Destillare. Exsudare, lacrimare, illacrymare. Lacrimanrem defluere. Stillare guttis, roribus, cortice, de ilice. Manare lacrimis ex ilice, de cortice. Lacrimae fluunt, irrorant foliis. Guttae decidunt, eunt.

Inundatio, Wasserfluth.

Latus subitarum campus aquarum. Horrentum [orig: Horrentûm] glacie furor impetuosus aquarum, disiciens pontes rupta [orig: ruptâ] compage iugorum. Deucalioneae undae. Copia aquarum. Deucalionea [orig: Deucalioneâ] non minor eluvie. Infuso stagnantes aequore campi.

Diluvium Vagum, Deucalionaeum, vastum, saeviens, recens, magnum. Vastans omne solum. Quod Cererem depascit in agris, et necat in stabulis armenta hominesque.

Diluvium, Sündfluth.

Vis ingens aquarum. Undae ultrices. Fatalis aquae strages. Illuvies fatalis aquae. Proluvies caelo edita. Series aquarum convellens omnia. Ultrices pluviae. Aquae pluviae, quis [orig: queis] impia terra peribat. Effusio imbris.

Diluvium, quo genus humanum fatali strage peremptum interiit. Cum densi ab aethere nimbi

tenuere omnia, et undique pontus incubuit terris, et placuit Numini genus mortale sub undis perdere, segetes sternuntur, et colonis deplorata iacent arva. Cum Deus pluviae totas habenas immisit orbe toto. Cum omnia erant pontus, et littora quoque ponto deerant. Cum tota superfluente sub aequore tellus delituit, rapuitque sceleratos Adamidas. Cum superiectu pavidae natarunt [orig: natârunt] aequore damae. Impia cum pluviis terra periret aquis.

Exundationem inducere, ein groß Wasser machen.

Cuncta in caerula vertere stagna imbre superiecto. Res hominum totumque evertere mundum diluvio. Mergere totum pluviis ultricibus orbem. Dilavio mortalia cuncta patenti obruere, et penitus terras delere nocentes. Genus mortale sub undis perdere, et ex omni nimbos demittere caelo. Deucalionaeos demittit Iuppiter imbres.

Exundare, sich ergiessen.

Tellurem effundere in undas. Undare, exire, stagnare, crescere, increscere. Abundare aqua [orig: aquâ]. Inundare campos. Ripas extendere. In longum explicare undas. Ripam superare. Rumpere littora, aggerem. Oppositas evincere gurgite moles. Effundi ripis. Se ripis efferre. Obruere campos agrosque. Cum stabulis campos armenta ferre per omnes. Agricolis opes auferre. Relaxare ora fontibus. Cano complexu Cereris domos obducere. Diluviare palustri labe solum. Omnia plenis rura natant fossis. Implentur fossae et stagnantia flumina crescunt. Deucalionaeos diffundit Aquarius imbres, fluminis atque sinus [orig: sinûs] caelo tumefecit ab alto, ac magnam Cereris vim suffocavit, et alma e pratis alimenta boum, dominumque gregemque abstulit in praeceps, aut putri affecit ab usu. Alto restagant flumina vallo. Uberibus littus inundat aquis. Deucalionis aquae totum fluxere per orbem. Torrens, undis pluvialibus auctus, aut nive, quae Zephyro victa tepente fluit, per sata, perque vias fertur, nec, ut ante, solebat, riparum clausas margine sinit aquas. Aggeribus ruptis amnis exit. Fertur in arva furens amnis. Neptunus in arva migrat fluctibus. Proluit amnis contorquens vortice silvas. It mare praeruptum et pelago premit arva. Sternit agros torrens, sata laeta, boumque labores. Montanis tumefactus aquis agro amnis acerbo incubat amplexu, spemque amplam totius anni suffocat magno cum monte malorum. Quae solitis e fontibus exit, non habet unda vias, tam latgas alveus omnis a ripis accepit aquas. Flumine cuncta condidit una palus, vastaque voragine mersit, absorbens penitus rupes et tecta

ferarum. Moles crescit in astra maris exundans Fluvius pleno ore tumens super aggere tutas excurrit ripas et totos concutit agros, Campique natant et flumina abundant. Obruitur tellus infuso maxima ponto. Defrenato fontes volvuntur in aequora cursu. Effigiem in pelagi lacus exundat, inerti et late multo foedat proxima limo. Id quod erat campus vallem decursus aquarum fecit, et eluvie mons est deductus in aequor. Fluctuat omnis ager, remis sonuere [orig: sonuêre] navales. Aequor effluit Aegeo stagnantior, acrior alto Ionio, seseque parentibus explicat arvis. Cernit cum stabulis armenta natantia pastor. Animo rapido torrenti verna ministrant flumina et exuti concreto frigore colles, et vagus in campos frustra prohibentibus exit obicibus, resonant permixto rurbine tecta, arva, armenta, viri, donec stetit improbus alto colle minor, magnoque invenit in aggere ripas. Deucalionaeae praecipitantur aquae. Deucalionaeis non exstat inobrutus undis campus. Protinus Aeoliis Aquilonem claudit in antris, et quaecumque fugant inductas flumina nubes, emittitque Notum madidis Notus evolat alis, terribilem picea [orig: piceâ] tectus caligine vultum. Barba gravis nimbis canis fluit unda capillis: Fronte sedent nebulae, rorant pennaeque sinusque, atque manu late pendentia nubila pressit, et fragor et pressi funduntur ab aethere nimbi: Sternuntur segetes et deplorata colonis vota iacent, longique perit labor irritus anni. Expatiata ruunt per apertos flumina campos, cumque satis arbusta simul pecudesque, virosque, tectaque, cumque suis rapiunt penetralia sacris.

Nix, Schnee.

Missae nives. Niveus liquor. Vapor nivei flocci. Hibernae nivis cumuli. Rigidum vellus. Lactea pluma nivis. Aggeres nivei. Intacti nivium flocci. Nix aemula lanae. Nivei aggeres.

Nix glomerata, congesta, prima, caduca, iacta, obiecta, posita, verna, hiberna, brumalis, intacta, candida, cana, pura, altrix, infusa, horrifera, gelida, algida, dura, durata, solita, alta, profunda, insolita, antiqua, vetus, longaeva, perpetua, aeterna, Getica, Bistonia, Maeotica, Riphaea, Arctoa, Hyperborea, Otrysia, Sithonia, Parrhasia, Alpina, effossa, laxata, discussa, madens, pruinosa, deflua, Cimbrica, montana, alba, candida, Thessalica, Sarmatica, Scythica, splendescens. Non calcata, non tacta. Imbre mista. Perfusa imbre. Urens herbas. Tegens, contegens terram. Mole rotata. Iactata sub Arcto: Sole soluta. Nunc Sole, nunc imbre soluta. Lapsa Sole repente. Zephyris et

solibus icta. quae recens cadit et quam nondum mora vertit in gelidas aquas. Tacitarum vellus aquarum. Obruens terram concreto [orig: concretô] imbre.

Nivalis, schneeicht.

Nivosus. Canus nive, nivosis iugis, gelu, grandine. Nive candidus. Tumens nivibus. Glacialis. Glacie hispidus, gelidus, rigens. Asper pruinis. Adopertus gelu. Nimbosus. Sordibus orbus Canos hirsutus capillos. Semper obustus gelu. Duratus concreto frigore. Nescius Sole remitti.

Ningit, es schneyet.

Nivosa bruma perpluit. Canet humus nivibus. Nivis aeternae terra adoperta est gelu. Iuppiter hibernas cuna [orig: cunâ] nive conspuit Alpes. Vidimus in campos altas nives descendere. Tecta brumali sub nive terra latet. Bruma ab axe poli nives fundit. Nix ludit ab aethere puris floccorum nimbis et humum splendore colorat. Toto aere ningit. Nix cadit caelo [orig: caelô]. Nives cadunt. Bruma nives spargit. Bruma nives illinit agris. Via fit candida per nives. pater mittit terris satis nivis atque grandinis. Aquilo contorquet nives. Posita sub nive terra latet. Terra iacet niveis aggeribus informis. Aquilo terras nive aequat humo. Nixhumeros infusa tegit.

Nix resolvitur, der Schnee zergeher.

Defluit ex altis nix resoluta iugis. Nix perit. Nix solvitur ab Austro flante. Sole soluta perit. Nunc Sole, nunc folvitur imbre. Nix solvitur Austro [orig: Austrô]. Lapsae pereunt Sole repente nives. Iuppiter cano orbe nives dempsit. Diffugere nives in rivos. Tabescunt, solvuntur Sole, vere, Solis fervore liquescunt; Sole remollescunt. in liquidas vertuntur, transeunt, extenuantur aquas, in latices mutantur, Sole madent, dimadent, madescunt; Sol resolvit; Titan solvit; Solem fequuntur. Nix Solis fluit ignibus. Liquitur ut glacies verno nix saucia Sole. Solvuntur tenerae vere tepente nives. Iactant, solvunt Sol pluviaeque nivem. Solis nix victa liquescit ab aestu. Nix concreta novo sub Sole liquescit.

Grando, Hagel.

Vis grandinis erepantis. Lapidosae grandinis imber. Duris invisa colonis. Nubes nigrans commista grandine. Culminibus crepitans. Praegrandi pondere grando. Grandinis ira, vis ictus, impetus. Saxeus imber. Spissa grandine corpus.

commista, densa multa, effusa, dirae, saeva, innocua, crepicans, concreta, immitis, sonora, nivosa, gelata, sonans, terribilis, glacialis, saxea, horrida, resonans, horrisona, saeva. Duris invita colonis. Lucidior glacie.

Grandinat, es hagelt.

Grando quatit, et imber lavat agros madidos. Subida [orig: Subidâ] caelum texit caligine nimbus, et multa [orig: multâ] grandine canam humum fecit. Iam satis terris nivis, atque dirae grandinis misit Pater. Innocua tecta sonans concussa grandine. Horruit aether, grandine terribilis. Culminibus crepitans lapidosa [orig: lapidosâ] grandine nimbi. Grando quatit silvas. Segetes prosternit, vastat, conterit, sternit, solo aequat: Volitat glacialis ab aere grando. Grando resonat aere ingenti rugitu. Tectis crepitans salit horrida grando. Nigrans commissa [orig: commissâ] grandine laetam verberat imber humum. In vada praecipitant gelata [orig: gelatâ] grandinea nimbi.

Nebula, Nebel.

Stridentis nebnlae halitus. Cumulus tumidae nebulae. Globus nebulae opacae. Obtentus nigrae nebulae.

Nebula tenuis, levis, volucris, aeria, nata, humens, iners, turpis, densa, atra, tristis, inferna, humida, tenera, exigua, exilis, obumbrans, stridens, tetra, volans, volitans, nigrans, rara, condensata. Quae toto, alto, atro, nigro se volvit Olympo. Per inane volans. Magnum volitans per inane.

Ros, Thau.

Ros fecundus, vitreus, recens, novus, gelidus, vernus, merus, Eous, caelestis, matutinus, arcanus, politus, largus, levis, ingens, amarus humidus, nocturnus, liquidus, pluvius, stillans, tener, dulcis, madens, flumineus. Purificans, algens, cadens, humectans humum. Teneris gratissimus herbis. Reficiens agros arentes. Eliciens vitreo mane liquore rosas. Argenteis pingens tenella gramina gemmulis. Florentes dulci qui uligine inebriat herbas. Ante lucem vestiens arva gemmeo decore. In tenera pecori gratissimus herba [orig: herbâ]. Exigua [orig: Exiguâ] qui tantum nocte reponit, quantum alias longis carpunt armenta diebus. Quo gramina canent. Quo cicadae pascuntur. Pascens cicadas.

Rore sparsus, bethauet.

Gemmans, serenus rore. Vitreo [orig: Vitreô] rore madens. Roratus. Mollis rorata mane pruina [orig: pruinâ].

Rorat, es thauet.

Frigida grana cano [orig: canô] madent rore. Vesper frigidus aera temperat et roscida luna reficit saltus. Zephyrus glebas rore maritat. Lucifer humectat agros revectus roranti equo. Aurora rorat. Frigora concrescunt pruina [orig: pruinâ]. Gramina canent. Rore alget aer. Humus sparsa caelesti rore madescit. Matutinis praesudat Solibus aer. Prata albicant pruinis. Tellus est molli rorata pruina [orig: pruinâ]. Canent herbae rore recente.

Pruina, Reiff.

Pruina matutina, Eoa, rosci da, sparsa, diffusa, posita, vitrea, candens, canens, cana, gelida, fusilis, algens, hiberna, stricta, durata, aeterna, tristis, saeva, Getica, contigua, patria, perfossa, concreta, Arctoa, nocturna, rigida, acris, rorata, albicans, stricta, Hyperborea, nivea, nivalis, ignava, candida, rigua, densata, brumalis, urens, glacialis. Rorata mane. Excepta luna [orig: lunâ] de nocte. Urens arva. Concreta per flexa gramina. Horrida terra nocturnis canet pruinis. Grato [orig: Gratô] rore sitiens madescit humus.

Glacies, Eiß.

Nives induratae. Unda frigore concreta. Concrescentes in flumine crustae. Freta Sarmatico consolidata gelu. Flumina quae frigore caeli induruerunt. Aqua astricto perusta gelu. Maris astricto quae coit unda gelu. Flumina indurata frigore caeli. Pontus consistens glacie. In glaciem frigore nexa aqua. Fluminibus tendens retinacula. Cursus aquarum frenans.

Glacies densa, hiberna, retinens, pendens, luctans, gelida, frigida, aspera, asperrina, minax, caerulea, fusilis, informis, fragilis, fracta, labens, soluta, iners, Hyperborea, Arctoa, nivalis, Alpina, Riphaea, pendula, acris, Caucasea, torpens, hiemalis, Arctica, hispida, hirsuta, trux, Moeotica, coacta. Astricta ventis. Infusa tergo. Nescia vinci. Secura vaporis. Aquilonibus aucta. Saucia Sole. Impervia ventis. Filia lymphae. Premens colles. Occupans colles. Cum bruma veniens. Quae concreta novo sub Sole liquescit.

Unda coacta, rigens, rigida, horrens, solidata. Praegravis glacie. Marmareo candida facta gelu. Ferratos orbes tergo quae sustinet.

Stiria, Eißzapff.

longa, oblonga, rigida, dira, aspera, horrida, turpis, pendula, gelida fragilis, rigens. Frigore e coitu crepitans colono ob ora barbam. Dependens, affixa, annexa tectis Quae barbis induruit impexis. Quae crebra dependens riget summis tectis.

Congelare, gefrieren.

Conglaciate. Glacie concrescere. Indurescere frigore. Vis hiemis glacie currentes alligat undas, et durat albentes aquas, nectitque flumina. Crescunt subitae currenti in flumine crustae, undaque tergo sustinet orbes ferratos. Nulla unda perlabitur incepto liquore, sed durata riget densam in glaciemque nivemque. Omne flumen riget concretis a quis. Flumina stipent stricta gelu pigro [orig: pigrô]. Glaciem omnia trudunt flumina. Hiberno [orig: Hibernô] est praegravis unda gelu. Consistunt flumina crudo [orig: crudô] incrustata gelu. Sustinet unda rotam patulae modo pervia puppi et concreta gelu marmoris instar habet. Coire astrictis. Iungi, includi, peruri, aduri compingi, constringi, cogi gelu. Rigere frigore, glacie. Consistere glacie, frigore, gelu. Claudit hiems rura. Coit unda gelu. Lacunae vertuntur in glaciem. Frenat hiems glacie cursus [orig: cursûs] aquarum. Hiems Aquilonibus asperat undas. Hiems frigore cogit aquas. Concrescunt in flumine crustae. Glaciem flumina trudunt. Unda fit hospida plaustris. Induruit horrida barbis stiria. Bruma urit. Glacie riget horrida barba. Iuppiter glaciat nives. Ferratos aqua sustinet orbes.

DE METEORIS AERIIS.

Ventus, Wind.

Scopae Mundi. Ventorum flamina, flabra. Flatus hiberni. Aurae spirantes. Ventosae murmuris aurae. Murmura caeca. Venti discordes. Corpus volutabile venti. Caeca ventorum anima. Spiritus Eurorum. Austri. Incertum flamen. Flamina venti. Ventosa potentia. Proelia ventorum. Volumina venti crepitantis. Flabra venti lenia. Spiritus gravis. Lascivus venti volatus. Tenebrosa volumina venti. Bellum ventorum furens. Venti ferus horror. Horrendus venti stridor. Aeolidae fratres, turba phrenetica, magno agmine ventorum aerii per inane campi proelia miscentes, quis [orig: queis] totus inhorruit aether. Mollis lapsus venti.

Ventus Africus, venturus, impendens, incipiens, crescens, coortus, conceptus, ingestus, missus, emissus, Aeolius, patrius, primus, subitus, omnis, aerius, sonorus, susurrans, loquax, celer, perustus, niger, maior, ingens, fortis, validus, animosus, tumidus, immitis, trux, ferox,

protervus, furens, insanus, vesaniens, luctans, obnoxius, oppositus, adversus, iniquus, discors, certans, prohibens, retinens, librans, iniuriosus, saevus, crudelis, diversus, invisus, odiosus, brumalis, gelidus, nivalis, pluvius, nimbosus, tepidus, aequoreus, sedatus, languidus, lenis, levior, tenuis, serenus, placidus, felix, secundus, amicus, effusus, coniuratus, patiens, vocans, utilis, laetus, vocatus, oblatus, impellens, ferens, pulsans, recedens, cessans, incertus, dubius, versus, absens, exhaustus, subductus, intermissus, tacens, vacuus, inanis, clausus, mobilis, vagus, frigidus, pugnans, iniquus, sonans, humidus, fremens, volans, acris, altercans, iratus, contumax, turbidus, terribilis, resonans, fugax, ambiguus, glacialis, Borealis, immugiens, rugiens, fremebundus, non exploratus. Qui obicibus discurrit apertis. A puppi surgens. Aeolio dimissus carcere. Rapiens incendia. Depraelians aequore. Transversa fremens. Cuius vi multa robora radicitus solo [orig: solô] eruuntur. Horrida cum vento proelia ventus agit. Horrida murmura rapidi venti. Graves tulit aura procellas. Terribili Boreas turbine vertit humum. Instant procellae, turbidus et Notus. Paleis aera densant venti. Aeoliis egressi Noti carceribus. Notus insultat pelago, quo [orig: quô] murmurat unda. Iratae procellae feriunt silvas. Faciens frigora. Agensfrigora. Agitans aequora. Durans latices. Spiransaequore. Caelo pelagoque favens. Compressa metu qui murmura servat. Turbans, perturbans aequora Nerea. Abruptis qui spirat habenis. Qui verrit humum. Deiciens, rapiens obvia quaeque. Aequora sternens. Dispellens corpora sicci pulveris, in nullis invenienda locis. Abiens creber per inania caeli. Tremens silvis et caeca volutans murmura. qui facit, altae ut feriant terram concusso stipite frondes, moxque recedentes redeant ad sidera quercus. Fera murmura mittens. Prorumpens e caelo repente adacto turbine. Ambiguis solitus flare reflare viis.

Flamen mite, moderatum, clemens, prosperum, gratum, obvium, novum, ferum, mpidum, raucum, alternum, pigrum conversum, compressum, exhaustum, fractum, abactum, corruptum. Surgens caelo.

Flatus venti levis, matutinus, futurus, longus, assiduus, magnus, gravis, varius, multivagus, contortus, receptus, obscurans, discors, diversus, motus, invidus, hibernus, fremens, horrisonus, stridens, fulmineus, modicus, Stygius.

Ventus flat, der Wind wehet.

Murmur caelitus reboat. Notus Aeolio prosiliit carcere. Auster densissimus saevit aere impetuoso: loquace sibilo [orig: sibilô] domum inflat. Ingente vento [orig: ventô] omne remugit nemus. Aeolus effundit ventos. Ventus agit. Turbine contorto venti vis incita nubes verberat, et sursum versat, versatque deorsum. Consurgunt venti. Auster cum Corea iamque hinc, iamque acriter illinc, eruere inter se valido [orig: validô] conamine silvas certant. Aura procellosis mugit iniqua Notis. Spirant aurae. Ventosa furit tempestas. Boreas ferus alta quatit. Nimbosi fremunt, reboant, resonant flamina saeva Noti. Luctantes Boreae flatus rugiunt. Aquilo tumidis animosior alis stridet, et immani turbine verrit humum. Boreae spirant immania vires. Saeva discordes exercent proelia venti. Triste sonans Boreas iactatis murmurat alis et tremulam rabido [orig: rabidô] turbine quassat humum. Volans Boreas pernicibus insonat alis. Aeolus emittens fremebundos carcere ventos infert damna solo, tristia damna salo. Tanta commoti vis est Aquilonis, ut altas aequet humo turres tectaque rapta ferat. lageminant Austri. Ventus praecipites egit atro turbine puppes in medio aequore. Pelagi fluctus exasperat Eurus. Ventus impellit, agit freta, torquet aera, vexat flabris, rotat turbine, pervolat simul arva fuga, simul aequora verrens. Venti surgunt, incumbunt, perflant turbine, insibilant, mulcent aures, immurmurant, tollunt proelia, gerunt bella, bacchantur, laniant mundum. Boreas excutit pennas. Aquilo radit terras. Concitat Eurus aquas. Africus decertat Aquilonibus. Zephyrus glebas rore maritat. Sonat infesti nimbosus flatibus Auster. Furit insanis acta procella Notis. Rigidus Aquilo decutit honorem silvis. Saevus vaste Aquilo contorquet altas nives. Stridens Aquilo reboat tragicas saevo [orig: saevô] ore minas. Gelidis Aquilonibus horrent omnia. Ferox Eurus luctatur sonoris Aquilonibus. Frigidus Boreas obstupescit aquas. Stridulus et praeceps Boreas ruens furit. Resonant Borea insultante rudentes. Procellosus Boreas nive candicat Alpes. Flamina saeva Noti rapidi omnia turbant. Notus remugiens turbat aequora, rumpitque carinam. Notus acer totis faevit undis. Venti terras turbine perflant. Tumidus madido sibilat ore Notus. It stridor Boreae. Obduxit niger aera turbo. Venti velut agmine facto [orig: factô], qua data porta, ruunt. Procellosi fragor insonat turbinis. Venti spiritus insonat. Euri Zephyrique

domus tonat. Maris eversas concitat Eurus aquas. Terris violentior incidit Eurus. Aeolus abruptis Austros emisit ab antris. Fremunt flamina silvis. Incumbunt pelago Boreasque Notusque. Notus insultat pelago. Unda undique remurmurat. Iratae procellae feriunt silvas. Ventorum princeps Aeolus terras ambiguo exercet certamine. Flamina caeca volutant murmura. Discordes ventimagna aethere proelia tollunt. Hyperboreis Aquilo incumbit ab oris. Feroces bella gerunt venti fretaque indignantia miscent. Venti colligunt turbine rupto. Concurrunt ventorum proelia. Gravis furit stridore procella insano, et ventis aequora pulsa fremunt. Spirant frigora Caurus. Nebula ventus agit. Caerula terribiles permiscent aequora venti, littora et insanis fluctibus icta sonant. Fremunt cum murmure venti. Ventorum concursibus insonataether. Venti exciti furiunt. Auster in pluvio turbinis imbre furit.

Vento moveri, vom Winde getrieben werden.

Aquilone moveri. Virbrari Zephyro. Agitare cacumen. Ventis Zephyris agitari. Stringi aura [orig: aurâ], Noto. Fieri ludibria ventis. Exagitari ab impete venti. Euro [orig: Eurô] impelli. Pulsari, pelli, tremete vento. Tremiscere motu. Vento crepitare. Perferre vim atque minas ventorum. Vapulare austro. Ludibrium ventis volare. Horrescere flatibus. Laborare Aquilonibus. Excipere ventos, Notum, Corum. Remugire ventis. Ventus agitat. Aura movet, ventilat, impellit, concutit, quatit.

Ventos sedare, den Wind stillen.

Placare, temperare ventos, sistere, componere, mare, aquas. Actos vento compescere fluctus [orig: fluctûs]. Mulcere aquas, aequora. Frangere, coercere undas, aquas. Maris iram frangere.

Ventisedantur, der Wind leget sich.

Venti deponunt minas. Compescunt horrida murmura. Omnia laetantur; cessant Eurique Notique. Cessat atrox Boreas per florida rura. Regna tenet Zephyrus, et caelum Austris mulcet tepentibus. Venti taciti ponunt flamina crepitantia. Venti tenuere silentia. Venti placata dant maria, et Auster leniter crepitans in altum vocat. Zephyri ponunt. Ven tosi cadunt murmuris aurae. Austrii cadunt. Parcunt flatibus Euri. Flatus repente resedit. Ventus reilinquit fessos. Venti vis incita pionit. Ventus ponit, demittit fera murmura. Ventus recedit, tacet, cessat.

Ventus Orientalis, der Wind vom Morgen.

Sonori flatus Euri. Euro notus. Apeliotes. Flatus Euri resolvens aquas, flumina.

Eurus aquosus, animosus, niger, stridens, Riphaeus, trux, proterbus, indomitus, saevus, tumidus, Aeolius, volucer, insanus, tabidus, rapidus, nubifer, Eous, acer, Phoebeus, Nabathaeus, glacialis, rigens, Borealis, celer, levis, immitis, nebulosus, ferox, pestifer, vernus, Inaicus, oriens, impiger, nimbifer, velox, furens, citus, praeceps, mollis, extremus. Radens imbribus arva. Vere novo optandus. Primo [orig: Primô] levis ab ortu. Concitans Eoos equos. Rutilo volans ab ortu. Operiens freta. Frangens rates. Vertens salsi vada gurgitis. Rari qui versat gurgitis undas. Viribus assurgens magnis. Volans humentibus alis. Uno impetu inanes plumas disiciens. Insurgens orientibus haedis. Concitans eversas aquas. Qui subito incautas concutit imbre rates. Capiens vires ab ortu. Spirans valentior. Navigiis truculentior. Eois laetus equis.

Ventus Meridionalis, Der Wind Vom Mittage.

Spiritus aestuosi Noti. Murmura dira Noti. Praeceps impetus Austri. Flamina saeva Noti. Vis violenta Austri. Cui potestas per Autumnum durare.

Auster humidus, frigidus, nubilus, pronus, furens, fallax, rapidus, validus, pluvius, aquaticus, insanus, vesanus, imbrifer, praefrigidus, Aeolius, stridens, horrens, niger, udus, saevus, circumflans, humens, levis, sonorus, madidus, torridus, nebulosus, madens, nimbosus, atrox, stridulus, praeceps, violentus, calens, morbidus, noxius, procax, hibermus, protervus, tepens, imbricus, Africus, Mareoticus, Garamas, Lybicus. Fulmine pollens. Quem mollit Aquaticus. Qui mugit ab adverso Boreae. Horridus imbribus. Nubibus assiduus. Furens Pelago. Fundens gelidas aquas. Sordidus imbre. Concitans aquas pluvias. Violentis humidus aquis. Qui subitis aera mutat aquis. Depluens graves aquas. Audaci qui verberat omnia flatu. Nigricanribus alis. Imbriferas glomerans procellas. Madido qui sibilat ore.

Notus terribilis, procellosus, uvidus, durus, iratus, nimbosus, remugiens, stridens, surdus. Aeolii latens sub carcere saxi. Rumpens carinam. Cogens aera. Saeviens totis motis undis: Adurens rosaria. Sicco violentus aestu. Trahens humentes nubes. Rapidis qui murmurat alis. Qui rapido perrumpit nubila cursu, atque ala [orig: alâ] propere non revolante fugit. Terribilem picea tectus caligine vultum. Silvas immani turbine perflans. Adversa [orig: Adversâ]

Ventus Occidentalis, Wind gegen Abend.

Temperies tepidi grata Favonl. Clemens aurs Favonii blandientis. Vis sonantis Africi.

Zephyrus mollis, tepens, blandus, voluces, felix, mitis, mulcens, vernus, Placidus, citus, clemens, serenus, genitabilis, lenis, secundus, Aeolius. Aura Zephyri tepens. Aura Zephyraea. Qui proclives incitat undas, Motans umbras. Qui flabra Hesperio lenia ab orbe movet. Qui sero vespere mistus adest. Impellens undas.

Favonius candidus, spirans, tenuis, tepidus, liquidus, genitalis, levis, florifer, blandiens, placidus, floridus,

Corus furens, furibundus, fremens, fremebundus, repentinus violentusm, madidus, insanus, imbrifer, asper, immitis, stridulus, minax, Santonicus, Sarmaticus. Qui vertit, motat, movet, ciet aequora.

Africus Praeceps, protervus, ater, nubifer, pestilens, horridus, horrens. Creber procellis. Fluctibus Icariis luctans.

Ventus Septentrionalis, Wind gegen Mitternacht.

Aquilo. Aquilonis alae, Vires. Boreae spiritus. Boreae penetrabile frigus. Horrifer Aquilonis stridor, gelidas molliens nives. Horrisoni Boreae strepidus, fragor. Borealia frigora. Fremitus, strepidus, furor tristis rapidi Boreae. Vis Boreae immanis, furibunda. Dira frigora, murmura violenta Boreae rapidi. Boreas Thracius piniferi Ossae rupibus incumbens.

Boreas rigidus, horridus, stridens, gelidus, glacialis, Hyperboreus, piceus, acutus, horrifer, frigidus, impotens, sudificus, siccus, nivalis, Threicius, praeceps, bybernus, crudelis, vigens, Arctous, Sarmaticus, stridens, minax, efferus, horrisonus, turbidus, nimbosus, acerbus, immitis, violentus, ferox, Arcticus, saeviens, volucris. Decutiens honorem, decus silvis. Pellens Pluvias. Qui magno rotat altos impete fluctus. Triste mugiens. Obstupefaciens aquas. Contorquens, conglomerans altas nives. Penna [orig: Pennâ] citatior volans. Saevo qui murmurat ore. Hiberno spargens ab ore min as tristes. Eruens montanas ornos. Qui vasto [orig: vastô] tremulam turbine quassat humum. Horrenda fundens murmura. Evellens arbores, robora radicibus imis. Aequans humi, montanas sternens et ornos. Tempestate sonans picea [orig: piceâ]. Armatus turbine rauco [orig: raucô]. Qui graciles conquassat aristas. Feriens tecta. Turbine qui immani stridet et urit humum. Qui gelidum spargit ab axe nivem. Raptans levem pulverem praecipiti turbine. Qui Arctois erumpit ab antris,

et rapido aerios pervertit turbine campos. Valido imbre minans. De rapidis ventis immansuetissimus unus, cuius concursibus insonat aer. Qui terras grandine pulsat. Qui tristia nubila pellit. Quem turbo sequitur stridorque sollicitans manes totumque tremoribus orbem.

Procella, Sturmwind.

Furibundi venti vis, impetus. Ruina caeli. Tempestas undanti circumacta rocella. Rabidi venti vis impetuosa. Saeva ventorum rabies. Fremebundi flamina venti. Stridor procellae. Horrisonis nimbi ventus, sonitus. Hiems atra.

Procella magna, ingens, vasta inaequalis, ventosa, volucris, velox, rapida, subita, gravis, impotens, praeceps, abrupta, tristis, trux, turbida, saeva, caeca, nocturna, cla mans, insana, undans, adversa, agitans, urgens, imprudens, pugnans, hiberna, gelida, Aeolia, tumida, varia, diversa, gemina, nova, media, ima, invita, indignata, placaeta, fracta, vesana, vehemens, minitans, immanis, picea, intorta, Aquilonia, tumesoens, nigrans, horrisona, immitis, inandans, nimbosa, vigens, effrenis, Aegea, fervida, inaequalis, gravis. Intorta Noto. Stridens Aquilone. Stridens immane. Mista stridore. Minata saepius. Astra sparsura. Vela feriens. Turbans, ciens humum.

Turbo, Wirbelwind.

Nimbosi turbinis horror. Fremebundi turbinis ira. Vis saeva turbinis. fremitus, furor contorti turbinis.

Turbo subitus, medius, intortus, validus, adiutus, alternus, adversus, indomitus, violentus, rapax, ruens, insanus, caecus, ruptus, raucus, tartareus, niger, ater, piceus, immanis, creber, celer, glomeratus arena [orig: arenâ]. Late disiciens pulverem. Hiberno [orig: Hibernô] qui bacchatur in aequore.

Etesiae, Wind in Hundstagen.

DE TEMPESTATE.

Tempestas, Ungewitter.

Picei caeli nubila. Turbati crescentia nubila caeli. Rabies caelique marisque furores. Caeruleus imber. Mare tumidum. Hiems ponti aspera. Iniuria caeli. Facies maris aspera. Rabies maris. Minae caeli. Vis atque minae caelique marisque. Nos hiemsque. Nix atque grando. Grave sidus et imber. Caeli ruina, in clementia. Maris ira. Minae pelagi. Rabies caelique marisque. Ventorum rabies, furiae. Murmur venti et imbres.

Tempestas futura, proxima, turbida, horrida, animosa, violenta, sonora, fera, foeda, naufraga, pr9funda, miseranda, aeterna, benigna, salubris, clara, picta. Poetica, turbulenta, immoderata, adversa, ventosa, gravis,

gravida, opaca, volans, pluvia, aspera, acerba, maligna, animosa, atrox, saeviens, violenta, maritima, iniqua, dira, vorax, valida, fragosa, nimbosa, inopina, aeria, furibunda, nimbifera, obscura, picea, insana, vesana. Fertur ab immenso quae caelo. Nimbis et grandine fervens. Stridentibus horrida nimbis. Acta procellis. Demissa ab Euro. E gurgite fusa. Sine more furens. Nimiis aquis sata mergens

Hiems imbrifera, aquosa, nova, anceps, Aquilonia, emissa, ventura, communis, profunda, indigna, tristis, turbida, informis, caeca, aspera, iniqua, invida, dura, improba, saeva, fera, flammea, armata, excepta, feriens, exanimis, sedata.

Excitare tempestatem, Ein Wetter machen.

Vocare ventos. evertere ventis aequora. Freta concutere. Miscere maria caelo. Nebulas effundere. Agere hiemem. Inducere nubila. Trahere nubem. Contristare caelum saevo lumine. Involvere diem umbra [orig: umbrâ]. Condere caelum umbra [orig: umbrâ]. Ferre noctem hiememque. Inficere diem. Noctem glomerare. Cingere nimbis aethera. Ponto nox incubat. Pugnat hiems. Cingunt aethera nimbi. Venti consurgunt, incumbunt, volvunt mare, confligunt. Proelia ventorum concurrunt. Mare surgit, rumet. Pelagus fervet. Miscetur murmure pontus. Aequora surgunt. freta turbantur procellis. Unda inhorret tenebris.

Tempestas oritur, es entstehet ein Wetter.

Tempestas it toto turbida caelo. Tempestas ventosa furit. Fertur ab immenso tempestas horida caelo. Mundum comtristat et imber et umbrae, horret et hinc caelum, squalet et inde solum. Pluvio contristat frigore caelum. Saeva tempestas imbribus orta furit. Tempestas gravida fulminibus et procellis saevit. Tempestas surgit turbida, opaca furit. Tempestas turbat violenta fretumque solumque. Tempestas furibunda velat pelagus, horrescit nimbis. Effusis imbribus atra tempestas sine fine furit, tonitruque tremiscunt ardua terrarum. Notus insultat pelago, et unda murmurat. Montes ululant turbine: humus mugit: Dira [orig: Dirâ] descendunt grandine nimbi. Crebra tellus crepitante procella [orig: procellâ] pulsa sonat, ruptisque micantes nubibus ignes flammigeraeque volant magnum per inane sagittae, fulguraque ingeminant. Tristis fremitus atro caelo cum turbine venti saevit. Caelum tonitu tremit, et ruit horrida grando, et cum fulminibus verberat imber agros. Flamina dira fremunt, et

nubibus auras involvunt, magnoque fretum certamined miscent. Surgentes ruunt venti pontoque feruntur undique congressiet fundo freta turgida miscent, elatosque cient summo certamine fluctus ad caelum, caelique fragor miscetur et ingens fulgure turbati. Turbida tempestas saevit pontusque refusus inhorret fluctibus elatis et concursantibus undis. Insonat in medio turbatu cardine caelum, versaque pulvereo turbine fumat humus. Porta ingens caeli ronat, atque illisa reclamant aequora pisc osis scopulis. De parte trucis Boreae fulminat, et aridus fragor auditur montibus altis. Late miscentur resonantia littora, et murmur nemorum increbrescit. Tumultus orbem quatit, et aequora insana saeviunt, et verticoso gurgite torquent spumamque limumque, terrificisque; procellis scopulos flagellant.

Tempestas mutatur, das Wetter ändert sich.

Toto caelo nubila cuncta diffugiunt. Atras disiecit nubes rutili splendore pyropi Sol, regimen caeli, et rursus idonea sero terra viatori solido vestigia gressu constabilivit. Fugiunt simul imber et umbrae, ventilat et roseas sudus Apollo comas. Solreducitur. Mitescunt Austri caelique serenior aestas dissipat obscurum sub Phaethonte diem. Nubes evanescunt. Pellere nubes blanda serenati properat clementia caeli. Dant caelo nubila pulsa fugam. Nebulae resolvuntur vento ac Sole. Notus detergit nubila caelo. Dissolvit nubila Phoebus. Titan diruit nebulas. Ecce serenato clarum iubar eminet axe, purgatusque nitet discussus nubibus aether. Transit sine nub dies, stant aere venti, ponit et in sicco molliter unda minas.

Caelum serenum est, es ist gut Wetter.

Arridet caelum sereno lumine. Liquidus aer nullis densatur nubibus, et sudum caelum undique patet. Aer plus solito serenus exstat. Caeruleus aer nullis densatur nubibus. Lux candida, candidior diem serenat. Caelum diffusum felilici lumine. Nulla nubila decurrunt per obductum caelum. Dat mites lenior aura dies. Hic ridere procul videtur aer caelo nubibus undiquaque puro. Phaethontis equi luce serena [orig: serenâ] vehunt auroram. Lux redditur orbi. Purior aether fulget. Dies it nube pulsa [orig: pulsâ] clarior. Lux sine nube redit caelo, sine turbine venti, mane serenato explicat atque polos. Pleno splendore polos rarior aer vestit, atque oculos prodit Apollo suos. Puro fulget in orbe dies. Caeli facies radianti purpurat auro. Egelidum solis temperat aura diem. Aura serena redit pulsis Notis. Arva fovet placidi clementia caeli. Iucundi facilis clementia caeli est. Illustrat radiis magnum Sol aureus orbem. Temperies

puri est placidissima caeli, Olympi. Placatum nitet diffuso [orig: diffusô] lumine caelum. Mundus se purgat in aera apricum, et sudus Apollo aure olas spargit comas.

Serenitas, klar Wetter.

Aura serena. Candidus, serenus dies. Sine nubibus aer. Numquam turbidus aer. Liber nubibus aether. Innubilus aer. Temperies puri caeli placidissima. Clementia caeli blanda serenati. Commoda temperies caeli atque aeris. Teneri genuina voluptas aeris, et melior blandi clementia Phoebi mollitiesque soli. Innubis dies, subitus caeli nitor, claror. Facies gratissima, placida indulgentia caeli.

Serenum apertum, medium, dulce, tepidum, nitidum, longum, perpetuum, maius, coniuratum, hibernum, fallax, laesum.

Serenare, schön Wetter bringen.

Pellere nubem, nubes. Depellere nubila caelo [orig: caelô]. Fugare nubes. Nubila removere, disicere, discutere, dimovere tenebrosum aera, et dispellere umbras. Reddere aera purum discussis aquis. Solem reducere. Caelum ventis aperire serenis.

DE METALLIS.

Metallum, Metall.

Fulva metalli pondera. Congeries fulvi vasta metalli. Immensus, magnus, ingens cumulus metalli.

Metallum nativum, factum, subitum, cavum, ramosum, Temeseum, fulgens, flavum, ful vum, niveum, generosum, rutilum, auriferum, Anaglypticum, Hyperboreum, Dalmaticum, Gallaicum, Graium, cognatum, patrium, Spartanum, gentile, viride, durum, crassum, concretum, incoctum, ignotum, caecum, inexhaustum, vetus. Vivum variis modis. Fugiens penitus. Tellure effossa erutum.

Matallifer, fündig

Aurifer. Aerisonus. Optimus, plenus, gravidus, fecundus, pretiosus, generosus metallis. Nobilis aere. Auro ferroque superbus.

Vena, Gang.

Metallicus, Bergmann.

Scrutator pallidus auri. In imis telluris penetralibus suprema naturae dona quaeritans.

Metallicus, e paupere vena [orig: venâ] spem fodiens. Spe sola [orig: solâ] semper dives in aere suo.

Viasub terra [orig: terrâ], Gang unter der Erden

Lamina, Blatt/oder Blech.

Aurum, Gold.

Auri coctilis umbra. Auri metallum, nitor, fulgor, radii, micae, bractea. Aurea vena. Ripa Hermi. Opes Tagi. Tempestas pretiosa Tagi. Pactoli stagna aurea. Pactolus. Pluviae Tonantis veteres. Auri splendida grana puri. Limae nobilioris opes. Terrestris splen dida massa luti. Auri floriditas. Splendens rota fusilis auri. Pretiosum auri pretium. Auri fulva metalla. Aurea dona. Fulvi auri pondera. Bractea lamina, Chrysea. Graviora auri ramenta. Immanis auri massa. Auri nitentis copia.

Aurum fulvum, flavum, rutilum, virens, clarum, nitidum, radians, fulgens, gemmatum, solidum, arcanum, defossum, irrepertum, effossum, erutum, prolatum, tenus, parvum, molle, liquidum, rignum, fusile, madidum, recoctum, distinctum, subaeratum, factum, pictum, scriptum, mixtum, permistum, circumfusum, inductum, sparsum, coronarum, textile, lentum, longum, vivum, blandius, laetum, ovatum, dives, regale, Caesarium, congestum, altum, latum, multiplex, varium, multum, uber, crassum, pingue, adamatum, donatum, donandum, dispersum, pactum, pensatum, acceptum, sumptum, possessum, servatum, simile, crinale, alienum, captivum, barbaricum, Hispanum, Chaldaicum, Assyrium, Thermodoontiacum, Amazonium, Lydum, fatale, terribile, infandum, inutile, vetitum, in visum, supplex, intextum, illitum. Insutum vestibus. Raptum superis. Materia summi mali. Ferro [orig: Ferrô] nocentius. Male optatum. Ignibus exploratum, probatum, recoctum. Quod censetur ignibus appositis. Quod terque quaterque subactm probum reddit caminus. Sordens nisi coniunctum virtutibus. Cui testa catini ter quater explorans subiecto examine flammae sulpuream exegit pestem, et sine faece reliquit. Quod ab igne probatum coxit in aurifabri septima testa foco. Quod Pactolus aut beata Rheni unda volutat.

Aureus, güldin.

Auratus, inauratus, aurifer, auriger, auricomus, aureolus, retilus, dives. Ex auro. Auro coruscus, gravis, gravidus, solidus, superbus, clarus, insignis, praesignis, conspicuus, nitidus, nitidissimus, squameus, rasilis, duplex, discolor, virgatus.

Inaurare, vergülden.

Auro polire, linere, illinere, circumlinere, insignire, pingere, depingere, fundere, infectare, variare, accendere, caelare, includere, ambiro, circumdare,

Inaurari, vergüldet werden.

Auro [orig: Aurô] plumari, ditescere, lucere, fulgere, effulgere, ardere. Perfundi opibus Tagi. Gemmis radiare et auro [orig: aurô]. aere nitere. Fulvo [orig: Fulvô] rutilare metallo. Stare, esse aureum. Rigere auro, ex auro. Signis, auroque rigere.

Argentum, Silber.

Argentum lentum, ingens, immane, vetus, paternum, purum, nitidum, clarum, album, livens. Flammis cui, quicquid adhaesit, ademptum est. Quod focus ipse probum terque quaterque docet. Conflato in igne probatum.

Aes, Ertz.

Aes canorum, mollius, solidum, operosum, antiquum, decorum, fulvum, sonans, stridens, spirans, exiguum. Formaturum quid. Ducturum effigies alicuius.

Orichalcum, Messing.

Aerugo, Ertzrost.

Plumbum, Bley.

Plumbum liquidum, liquefactum, livens, fuscum, insutum, solidum, vulnificum, vitiatum, grave, flexile.

Alter, Bleykugel/so die Springer in Händen haben.

Ferrum, Eisen.

Ferrum durum, rigidum, rude, ignotum, calidum, validum, asperum, saevum, candens, ardens, conflatum, nocens, grave, natum, crudele, cruentum, triste, fatiferum, purgatum, insutum, levatum, excussum, patrium, mordax, radians, sanguineum, mortiferum, forte, letale, igne rubens. Obtusum, obductum nimia rubigine. Quod atteritur rubigine salsa [orig: salsâ] cum caret admotae sedulitate manus [orig: manûs]. Dans stridore sonum terribilem. Versans tenace forcipe. Sibilans submersum in trepida [orig: trepidâ] unda [orig: undâ].

Massa ferri, ein Klumpe Eisen.

Massa lenta, rudis, exigua, ahenea, dura, gravis, fervens, calida, incussa, afflicta, immanis. Igni formanda.

Chalybs, Stahl.

Chalybs vulnificus, externus, intactus, strictus, excussus, volucer, candens, letifer. Flammis mollitus et arte. Insertus manibus. Vasta fornace liquescens.

Ferrugo, Rost von Eisen.

Rubigo, Rost.

Rubigo scabra, squalida, nigra, putris, salsa, mala, obscura, longa, antiqua adoranda, detersa, excussa. Inficiens, obducens enses.

Rubiginosus, rostig.

Ferrugineus. Rubidus ferrugine. Longa [orig: Longâ] rubigine laesus, tinctus.

DE LAPIDIBUS.

Lapis,, Stein.

Lapis durus, asper, muscosus, lubricus, bibulus, pellucidus, candens, candidior, nudus, iussus, adesus, incussus, molaris, rigidus, gravis. Per inane volutus. Musco circumductus.

Lapidibus obruere, steinigen.

Saxea [orig: Saxeâ] mole trucidare. Saeva saxorum grandine obruere. Lapidum imbre affligere. Grandinis in morem proiectis undique saxis pulsare. Hinc et hinc caput ferit saxeus imber. Circa frontem fera strident marmora. Saxorum Stephanus grandine pulsus obit.

Saxum, grosser Stein.

Saxum vivum, nitidum, lucidum, flavens, novum, commune, ingens, grande, grave, murale, vastum, immane, solidum, durum, acutum, asperum, vetustum, antiquum, nigrum, rude, scabrum, lubricum, humens, gelidum, frigidum, arreptum, saucium, revolutum, caducum, prorutum, liquefactum, attritum, putre, impositum, constructum, collectum, ictum, iactum, intortum, volans, assiduum, rotans, sonans, stridens, obvium, illisum, saevum, natans, obstructum, parvum, tenue, obortum, flebile, liquidum, repulsum. Imitans vultus [orig: vultûs]. Certans glauca [orig: glaucâ] Doride. haerens scopulis. E monte, tellure revulsum. Avulsum saxis, metallis, vento. Abruptum iugis. Desectum metallis. Fractum ruentibus undis. Eiectum fundo [orig: fundô]. Excussum tormento [orig: tormentô]. Missum manu. Concisum tormento [orig: tormentô]. Caede rubens. Arctatum trabibus. Nihil meritum. Rauco cum murmure missum. Quod molli saepe cavatur aqua [orig: aquâ].

Lapidescere, zu Steine werden.

Fieri saxeum, saxium, silicem. Gorgone conspecta [orig: conspectâ] rigido concrescere saxo. Durescere. Indurescere saxo. Obdurescere vultu Gorgonis. Indurare, concrescere saxo. Converti, verti in silicem. Transformari in scopulum.

Trahere figuram lapidis. In saxum transire. Rigescere. Congelare in lapidem. Cohaerere affixum scopulo. Gorgoneis torpere viribus. Saxum occupat artus.

Lapis frontalis, Eckstein/Schloßstein.

Tophus, Toffstein.

Pumex, Bimsenstein.

Pumex cavus, multicauns, exesus, latebrosus, siccus, mordax, anhelus, fragilis, tenuis, levis, percussus, niveus, nativus, vivus, pendens, aridus, scaber, cavernosus, muscidus, asper. Catinensis. Sine pondere. Generatus in aequore.

Silex, Kisselingstein.

Silex durus, rigidus, acutus, indomitus, nudus, gravis, ignitus, calcabilis, validus, Caucaseus, incitus. Avussus scopulo. Curva [orig: Curvâ] fornace solutus.

Silex acuta, mira, prodigiosa, religiosa, atra, anhela, dura, coacta, iamiam lapsura. Speluncae dorso insurgens. Domus alta volucrum.

Cos, Wetzsiein.

Cos dura, cruenta, aspera, trita, Sipyleia, Deucalionea. Exsors secandi. Attritu cuius scabrum splendescere ferrum incipit. Acies extergens et acumine ferrum firmans.

Glarea, Kiß.

Caementum, Bruchstein.

Calx, Kalck.

Later, Ziegelstein.

Tegula, Dachziegel.

Marmor, Marmelstein.

Marmor clarum, niveum, laeve, pictum, perspicuum, solidum, effossum, novum, Pharium, antiquum, vetus, externum, Parium, Mygdonium, Graecum, Latium, nobile, insigne, purum, surdum, candens, nitidum, nitens, caerulum, gemmeum, operosum, durum, gelidum, laevigatum, coruscum, superbum, frigens, algens, rigidum, Numidicum, Dalmaticum, Phydiacum, Oebalium, Idaeum, Spartanum, Phrygium, sectum. Lucens pictorata [orig: pictoratâ] vena [orig: venâ]. Incisum notis. Longe petitum. Splendens cultis imaginibus.

Ophites.

Coralium, Corallen.

Crystallus, Crystall.

Succinum, Agtstein.

Electrum liquidum, lacrimosum, pingue, roscidum. Fractum ramis. Stillatum de ramis.

Magnes, ein Magnetstein.

Lapis obscurus, decolor, niger, ater, informis. Inenarrabile monstrum. Attrahens ferrum. Trahens obvium metallum.

Berenices.

DE GEMMIS.

Gemma, ein Edelgestein.

Radiantis gemma lapilli. Nitor gemmarum. Cari littoris Indici lapilli. Ignes Sidonii rubrique maris. Ignes radians gemmae. Germina rubri maris. Germina divitis algae. Rubri munera ponti. Pelagi dona rubentis. Fax, quae puro inserta Smaragdo spelendidius multo collucet, et acrius hirquos perstringit nostros, quam condita simplice cornu.

Gemma nascens, pura, translucida, ignea, lactea, colorata, viva, micans, fulgens, ardens, Garamantis, Indica, Hydaspea, Eoa, Erythraea, grandis, gravis, mitis, pretiosa, nobilis, insignis, radiosa, scintillans, fulgida, multicolor, rutilans, stellans, flammans, relucens. Nata sub Eois plagis. Nitescens Eoo in aequore. Quae legitur rubri sub aequoribus. Nitet articulis lucida, unica gemma meis. Nitido fulgore coruscans. Aequore quaesita. Eois eruta lymphis. Polita fabre quroque inserta. Varians capillos. Quae legitur rubras Orientis ad undas. Quam legit e viridi decolor Indus aqua [orig: aquâ]. Erythraeis sub undis petita.

Lapis clarus, externus. Extremo Oriente petitus. Indus Eoa [orig: Eoâ] lectus in unda [orig: undâ].

Lapillus teres, niveus, pellucens, viridis, pictus, carus, Erythraeus, non carus, Scythicus. Indicus, Eous. Ardens, et gemmarum luce superbus.

Adamas, Demant.

Adamas durus, solidus, invictus, mansurus, perennis, non exoratus, notissimus, fractus, textus, spumans, indomitus, ae ternus. Ferreus est Adamas, vulnificusque chalybs. Qui nec ferro [orig: ferrô], nec dura [orig: durâ] incude domatur: sed hircino [orig: hircinô] sanguine conteritur.

Amethystus, Amethist.

Beryllus, Berill.

Chrysolithus, Chrysolith.

Iaspis, Jaspis.

Margarita, Perle.

Onyx, Onychel.

Pyropus, Rubin.

Sardonyx, Corneel.

Smaragdus, Smaragd.

Smaragdus viridis, clarus, gravis, creber, Erythraeus. Arcano florens igne. Oculos recreans.

DE METALLARIIS.

Sulpur, Schweffel.

Sulpur admotum, admissum, inductum, accensum, calidum, calens, vivum, vivax, inexhaustum, aeternum, fumans, odoratum, atrum, luridum, tectum, arcanum, tenue, purum, luteum, caeruleum, amicum, sacrum.

Sal, Saltz.

Sal purus, niveus, Ammoniacus, purpureus, vitalis, fusilis, rigens, saliens, multus, coactus, parcus, adesus, aequoreus, albidus. Quo [orig: Quô] nihil utilius.

Salina, Saltzbrunn.

Salinum, Saltzfaß.

Salsare, saltzen.

Nitrum, Salpeter.

Bitumen, Bergwachs.

Minium, Bergzinober.

Vitrum, Glaß.

Vitrum purum, clarum, varium, audax, aesti vum, parcum, parvum, excussum, ruptum, nitidum, fragile, tenue, pellucidum, splen didum.

Gluten, Leim.

Pix. Pech.

Pix nigra, atra, vapida, calida, pinguis, Illyrica, Naricia, Idaea, liquida, fluida.