10/2007; 01/2010; 03/2011 Reinhard Gruhl markup
typed text - structural tagging completed - spell check partially performed - no orthographical standardization

image: s001

C. [abbr.: Conradi] S. [abbr.: Samuelis] SCHVRTZFLEISCHII NOMENCLATOR STRATEGICVS, sive INDEX Militarium, aliorumque difficiliorum in litteris publice adferri solitis, occurrentium Vocabulorum, Latine redditorum, Nouis accessionibus adauctus publicae primum luci expositus: Adiuncti sunt SEX Latinitatis Corrupta et Incorruptae INDICES, In usum Studiosae Iuuentutis Ill. Paedag. [abbr.: Paedagogii] Gissensis excusi. Adcurante M. [abbr.: Magistro] SIM. [abbr.: Simone] HENRICO BVFFIO, Ill. Paedag. Giss. Pr. [abbr.: Praeceptore] Cl. GISSAE, Impensis IOANNIS MüLLERI, ANNO CIC IC CCXX.


image: s002

[gap: body text of Schurzfleisch: Nomenclator; Voigt: Indices I. - II.]
page 199, image: s199

[gap: Index V]

INDEX VI. et quidem ultimus VOCABVLORVM ECCLESIASTICORVM.

[gap: praeliminaria]
page 200, image: s200

A.

ECCLESIASTICA. / LATINA.

Abyssus. Sedes inferorum, profunda vorago.

Agonia. Certamen, quod moribundi certant, cogitationum in moribundo conflictus.

Agonizare. Animam agere.

Anathema. Homo exsecrabilis, exsecrandus populo Christistano, detestabilis omni parte vitae et doctrinae.

Apostata. Desertor religionis.

Apostatare. Deficere a fide Christo data.

Appropriare. Adsciscere, vindicare, tribuere.

B.

Baptismus, Sanctissimum lauacrum, sacra initiatio, (sacra ablutio.)

Baptizare. Sanctissimo lauacro tingere, sacris Christianorum initiare, imbuere.

Beatificare. Beatorum numero addere.

Biblia. Volumen librorum diuinorum, (diuinus, sacer codex.)

Blasphemare. Conuitiis, maledictis insectari, DEVM exsecrari.

Blasphemia. Conuitia in DEVM, exsecratio

C.

Canonizare. Sanctorum in coelis ordinibus adscribere.

Carnalis. Voluptasibus deditus, proclitis ad inhonesta, cupiditate victus


page 201, image: s201

Cardinales. Purpurati Patres, sacer Senatus Pontificis Romani.

Ceremonialis. Ritualis.

Chrismare. Oleo sacro inungere.

Chrismarium. Olei sacri receptaculum.

Concupiscentia. Cupido, cupiditas, libido.

Corporalis vita. Vita, quae corpore et spiritu continetur.

Creatura. Res creata, (condita.)

D.

Deifico. Consecro, in Deos refero.

Deuotio, Religio.

Diabolus. Daemon, furiae.

Doctrinalis. Dogmaticus.

E.

Ecclesia. Sacra res publica. (sacer coetus.)

Eleemosynas. Stipis nunuscula pauperibus donata.

Eremita. Solitarius, seorsum degens.

Eremus, Solitudo, loca deserta.

Ethnicus (Patribus Paganus:) Deorum cultor.

Excommunicare. Segregare anumero Christianorum, exterminare ex hominum communitate, ex numero Christianorum eiicere, expellere, exturbare civirate DEI, (diris denouere.)

F.

Fidelis. Christo datus, Christianus fidelis, fidelis Christi miles.


page 202, image: s202

Fides. Persuasio, firma fiducia, firma animi confisio, (Cic.) fiducia.

Fides in Christum. Fiducia in Christo posita, firma animi de benevolentia Christi confessio, persuasio.

G.

Gehenna. Tartarus, Tartara, sedes inferna, inferorum locus.

Gentilis. Deorum cultor, profanus.

Glorificare. Celebrare laudes alicuius, venerari, laudare, gloria afficere.

H.

Hypocrisis. Simulatio pietatis et religionis, virtutis venditatio quaedam atque ostentatio.

Hypocrita. Simulatorpietatis et religionis, eruditus artificio simulationis, qui cum maxime fallit, id agit, ut vir bonus esse videatur.

Humiliare se. Demittere, submittere se, submisse se gerere.

I.

Idololatra. Deorum cultor.

Idololatria. Error religionis profanae, cultus deorum.

Idolum. Falsus et commentitius deus.

Ieinno. Cibo me abstineo.

Implere legem. Parere legi, obseruare legem, (implere, quod lex poscit,

page 203, image: s203

impudentiae est, id profiteri, quod non possis implere, hoc est, perficere, praestare, ausführen/ Cic. pro Cluent. 18.

Impoenitens. Impius, sceleratus, perditus, improbus, in errore, in vitiis perseuerans, cuius animus in vitiisobfirmatus, et voluntas obstinata est.

Impoenitentia. Impietas aduersus DEVM, scelus, pertinacia in vitiis.

Incarnatus. Qui assumsit humanum corpus.

Incredulitas. Vitium animi a Christo sen DEO alieni, vel fidem Christo non habentis, vel datam Christo fidem violantis, impietas aduersus Deum.

Infernus. Tartarus, inferi, sedes inferna, carcer inferorum, sempiternae tenebrae et vincula.

Infidelis. A Christo, eiusque cultu alienatus, fide Ethnicus.

Infidelitas. Fides incredula.

Intercessor. Deprecator.

Irremissibile peccatum. Inexpiabile, cui veniae nullus locus est ad ignoscendum scelus, quod expiari pugnarique non potest, absoluere reum, dare veniam culpae.

* Irresistibilis gratia. Cui resisti nequit.


page 204, image: s204

K.

*kardiognw/sths2 Qui omnes, omnium sensus intimos videt, abditos sensus perspicit.

L.

Libellaticus. Libello dato Christum abnegans.

Litania. Preces Christianorum supplices.

Longanimis. Lenis, tardus ad iram.

M.

Maledictus. Exsecrabilis, exsecrandus, detestabilis, detestandus, sacer.

Martyr. Testis JESV, veritatis Christianae testis, qui mortem pro veritate coelesti oppetit.

Martyrium. Supplicium de innocente Christiano sumtum vel sumendum, cruciatus, quos perferre coguntur testes JESV.

Mediator. Pacificator, internuncius, sequester DEI atque hominum.

Missa. Res diuina, libum salutare, sacrum piaculare.

Mitratus. Sacerdotali ornatus infula.

Mortificare. Morti addicere, affligere.

Mundanus (Proprie est der von der Welt ist. Interrogatus Philosophus Socrates: cuias esset? mundanum se esse rerespondit.

page 205, image: s205

Cic. Tusc. V. 37. Auienus dixit pro coelesti.) Vilis, vanus. profanus.

Mundus. Genus humanum, res humanae, impiorum colluuies, sentina malorum.

O.

Opera bona. Studium pietatis, sanctitas morum.

Opera bona facere. Officia virtutum praestare, virtutibus elucere.

Originale peccatum. Vitiositas, natiuum malum, quod cum lacte nutricis suximus.

* Orthodoxus. Purioris doctrinae amans.

P.

Paganus vide Ethnicus (Poetis rusticus est, JCtis, qui non est miles. Vel hinc, vel inde sic dictus est Ethnicus, quod in pagos se recipere conarentur cultores deorum, inualescentibus rebus Christianorum.)

* Patronatus ius. Jus vocandi sacerdotes.

Persecutio. Dirae et funestae clades Christianorum, vexationes Christi.

Persecutor. Qui diras clades affert Christianis, qui acerbissime vexat Christianos, hostis Christianorum nimis seuerus et immanis, importunissimus.

Poenitentiam agere. Resipiscere, ad frugem redire.


page 206, image: s206

Praedestinare. Ex cunctis hominibus eligere aliquos ad sempiternam felicitatem.

Praedestinatio. Singulare illud et aeternum de salute hominum decretum.

Primogenitus. Natu maior, maximus.

Prophetare. Praedicere, vaticinari.

* Prophetissa. Vates diuina.

* Propitiatorium. [gap: Greek words] per quod propitiamur Deo.

Protoplasti. Primi generis humani parentes.

Proximus. Alius homo.

* Psalmographus. Qui Psalmos scribit.

R.

Rebaptizare. Iterum sanctissimo lauacro tingere.

Remittere peccata. Dare veniam clupae, ignoscere, condonare peccatum.

Remissionem peccatorum petere. Delicti veniam petere.

Remissionem peccatorum impetrare. Impetrare veniam culpae, vel errati.

Resistibilis. Cui resisti potest.

Resurrectio. Reditus in vitam.

Resurgere. Redire in vitam.

S.

Salvator. [gap: Greek words]

Saluificare. Celebrare, consecrare, venerari, item sanctum facere, sanctas animo iniicere cogitationes.


page 207, image: s207

Sanctificatio. Sanctimonia.

Scandalum. Impedimentum pietatis, irritamentum malorum, (offendiculum, Plin.)

Scandalizare. Corrumpere iuuenes, peiorem reddere, conscelerare alicuius aures. Liuius.

Secularis. Profanus. ciuilis.

Seculum. Mundus.

Seducere. Decipere, corrumpere mores.

Spiritualis (Frequentius apud Patres est spiritalis.) Mysticus.

Suffraganeus. Episcopi vicarius, auxiliaris Episcopus, (Praesul.)

Synagoga. Collegium Judaeorum.

V.

Viuificare. Vitam largiri, afferre, dare.

Unigenitus. Vnigena.

* Vocatio. Officium diuinitus delegatum.

* Votum. Promissio Deo facta.

FINIS.