March 2004 Ruediger Niehl markup
new TEI header; typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check
06/2009; 07/2010 Reinhard Gruhl markup
semi automatic corrections performed - some further corrections inserted - no orthographical standardization
image: as001
NOMENCLATOR OCTILINGVIS OMNIVM RERVM PROPRIA nomina continens. AB ADRIANO IVNIO ANTEHAC COLLECTVS: NVNC VERO RENOVATVS, AVCTVS, ET IN capita LXXVII. sic distinctus, vt materiae singulorum capitum ORDINE ALPHABETICO dispositae sint. Quinetiam capita ipsa ad eundem modum se consequuntur. ACCESSIT HVIC POSTREMAE EDITIONI alter Nomenclator e duobus veteribus Glossariis. HERMANNI GERMBERGII OPERA ET STVDIO. Cum Indice RERVM et Capitum. [gap: illustration] PARISIIS, Apud DAVIDEM DOVCEVR Bibliopolam Iuratum, via Iacobaea, sub intersigno stantis et fixi Mercurij. M. DC. VI. Cum priuilegio Regis.
image: as002
[gap: praeliminaria; body text]
image: s089b
DE MONTIBVS ET VALLIBVS. CAP. XLV.
ABNOBA Germaniae mons circa Wirtebergensem Ducatum, vnde Danubius oritur. Die Baar, is mons late exteditur per Germaniam, variis appellatus nominibus, alibi Ottenwald, aliis Steygherwald dictus, rursus alibi Speszhart.
Adula Mons inter Alpes, qui Tschudo Der Vogel, Etzel, ab incolis Mont S. Gotardt aliis.
Aetna Sicil. mons perpetuum ignem ê cratibus euomens ai)/tna. Mongibello.
Agragas vel Acragas, Siciliae mons. Gergento.
Almus Pannon mons quem conquisitissimis vitibus ex Italia translatis conseuit probus Imperator. At patarto Hungarice.
Alpes, Montes perpetui et editi, qui perpetua crate Italiam a Gallis et Germanis diuidunt. a)/lpeis2.
Alpes Adulae montem Gothardi Poldus vocat, Tschudus Fauetsch.
Alpes Cortiae Alpes Salassorum. Monte Senis Leandro. monus Geneure aliis.
Alpes Graiae in Salassis. sunt qui Bernardo inscribunt. Monte minore de S. Bernard, o colomna de Ioue.
Alpes Iuliae in Foro Iulij. Zelie.
Alpes Lepontiae Die grauwen Pundtner.
Alpes Poeninae, Poenina iuga Ticito Alpes summas quas Caesar nominat, sunt qui has esse putant, montis Cenisii nomine, nunc notiores. Mont Seniis.
Alpes summae in Lepontiis Caes. videntur mihi esse, quae in Helueti is ducunt Gothardi diui cuispiam nomen praeferentes. Der Gothardt. Monte di S. Gothardo.
Apenninus, Mons qui Italiam mediam diuidit. L'Appennino, monte Fiscello.
Apuanorum montes Ligurum, Segaunorum, Teguliorum Violatum, in Hetruria. Montagna di Carrara, et di Lunigrana.
Arbone montes ad Danubij fontes. Auff der Bar.
Argentarius mons in Hetruria maritima. Monte argentaro.
Argentum Argenteus mons Beticae, vnde Bethys fluit: Segura sierta, sierra Alcaraz.
Arminius Mons Hispan. Armino monte.
Asis Mons Vmbriae. A sis.
Aspis Pars montis Atlantis in Africa. Meies
Athos Mons inter Thraciam et Macedoniam. a)/qws2. Monte sancto hodie, propterea quod monachis desertum colentibus frequentetur. Monte claro. a)/gion o)/ros2 Graecis hodie.
Atlas Mauritaniae mons, quem incolae Clarium montem vocant, tesnte Iouio. a)/tlas2 quem Adirim incolas olim ncminasse, refert Martianus Capella. Hanchisa, aliis Deris et Adderis.
Aureus mons Ptolem. in Corsica ins. Monte Gradacchio.
Aureus mons in Hungaria. Machecgt Hungarice.
Balista Cispadanae regionis mons. Monte Balesta, vel Valestra.
Cabubarra Arabiae felicis mons. Darzira.
Caecius Mons Hungar. Den Scheckel.
Calpe Mons Hispan. ad Gaditanum fretum, Gibraltar.
Campi lapidei in Gall. Narb. Lacrau.
Campi maci strabon. in Lombardia Cispadana. Valle de Montirono.
Carpathus Hung. mons Tartzal Hungarice, den Munch, Wurtgarten, schnepergh, Vatter Germ. Huius aitissima iuga (quae Solino Sarmatiae montes suat) hodie Sclauorum lingua vocantur Tatri.
Carucus qui et Pyrenaeus, German. mons. Prenner.
Catadupa Montes Nili, de quibus praecipitat cum ingenti frgore, vnde nomen.
Caudina vallis in Hirpinis Samnij. Valle di Gardano.
Caunus Hispaniae mons in Pelendonibus, Moncaio.
Cecius Mons Austriae, comprehendit omnem eum tractum, qui hodie vocatur Kalenberg, Schneeberg, Hertzberg, Deubsberg, Hengstberg, vnnd Plaisz.
Cemenelion Licur. mons. Cameliono.
Cemenus Ptol. aliis Gebenna, et Cebenna, Gal. mons. Les montaignes d'Auuergne, montaignes de Ceuennes.
Ceraunia, et Acroceraunia Epirimontes. Montes de Chimera, ve Cimariotti.
Chrysites Mons Macedoniae fodinis inclytus, Siderocapsa hodie.
Cigunus Flamin. mons, Strab. Cerognone monte.
Circaeus Mons Latij maritimus, in quo Circaeum promont. Ptol. Monte Circello.
Claudius Mons Hungar. cuius iuga occidua Cilienses vocant Den Vogel, Rochitzorberg, Werentze.
Comagenus Mons Austriae. Hannpurger Verg.
Corytus Vmbriae mons, Monte coruo.
Cyminus mons iuxtalacum Cyninium. Monte de Viterbo.
image: s090a
Cyclopum scopuli iuxta Siciliam, Gli Faraglioni.
Cytharjus Maedon. mon. Xerolibado.
Dicta Mons Cret. Labyrintho, aliis Sethie et Lasthi.
Didyma Montes in Thessalia.
Didymi Montes in Arabia felici, Ptol.
Didymus Mons in Galatia, Ptol.
Didymus Mons in A sia minori, Ptol.
Dimastus Mons in Nicone ins. Plin.
Didymus et a iuga sunt montis Idae in Phrygia.
Eryx Sicil. mons e)/ruc. Monte di S. Iuliano.
Gallicanus mons qui et Massicus, in Campania felici, generoso vino olim nobilitatus Monte Gerro, monte Ragono.
Garganus Mons Apulorum Dauniorum. M. de S. Angelo.
Gabenna vide Cemenus.
Gessacus Mons Hungar. Der Scheckel.
Haemus Thrac. mons argenti fodinis celebris. Monte argentaro Italis, Balbau Turcis, Cumouiza Sclauis.
Herminius mons Caesari, in Lusitania. Monte Arminno.
Hyperboreus mons Riphaeus Plin. Sarmatiae ad Oceanum septentrionalem. Camenoipoyas, id est, Cingulum terrae.
Ida Cretae ins. mons. Psiloriti.
Imaus Maximus mons Asiae, in quo Tartariae reges omnes sepeliuntur. Alkai.
Iouis mons Melae Hispan. Tarraconensis prope Barchinonem. Monte Iudaico.
Isidis mons in vrbe Augustana Isenberg.
Itabyrius Ptol. Mons Palaestinae, qui Thabor in sacris libris.
Iura Mons Gall. Narbon. Galliarum terminus. Monte de Faucilles mont S. Claude aliis.
Iura mons qui Iurassus Strabon. et Ptolem. varia habet apud Heluetios nomina, alibi Bortzberg, alibi Houwenstein, alibi dictus Nouum castrum.
Lepas vertex Thucyd. Siciliae mons. Monte Crimiti.
Letus Liuio mons, Lombard. Transpadanae. Alpi di S. Pellegrino.
Leuci Cretae mons Madara, et Spacia.
Leucogaei Campan. colles Plin. inter Neaptolim et Puteolos. Lunera.
Ligurum montes in Thuscia. Montagna di carrara, et di Lunigiana.
Lucullianus collis prope Neapolim. Pizzo Falcone.
Lunae montes in Africa, e quibus nilus oritur. Bed.
Mariani montes in Hispan. Baetica. Sierra morena.
Massicus vide Gallicanus.
Melanes Palaestini montes Ptol. qui et Sinai et Oreb in sacris literis celebrati promulgatione legis a Deo Mosi traditae. Sinai Christianis, Turla Mauris.
Melibocus Cattorum mons. Catzenelleboge.
Minarij Montes altissimi Somariae regionis Angliae. Minedepehille.
Mons argentum et saltus Tygensis, Hispan tractus, qui hodie vocatur, Sierra d'Alcaraz.
Nebrodes Mons Sicil. Maduma.
Oeta Thessal. mons in consinibus Achaiae et Macedon, in quo Hercules viuus in pyram insiliit. Bunina.
Olympus Macedon. editissimus mons. Olympo.
Orbelus Thrac. mons. Karopnize.
Oropus Boeotiae mons. Sucamino.
Orospeda H. mons. Sierra Morena Clusio, aliis Sierra Molina, aliis Sierra de Granada
Pangeus Mons Thraciae argenti fodinis nebilis. Mala et Castagna.
Parnassus Nobilis Achaiae mons, Musis olim sacer. parna/ssos2. Liacura, aliis Parnasso.
Periardes Asiae mons, Leporus hodie Iouio. quasi frugifer, ob summam rerum omnium foecundicatem.
Phiternus Tifernus Plinio, Iapigyae mons in Apulia Daunia. Monte Bisamo.
Pindus Mons inter Acarnaniam et Thessaliam. Mezzouo.
Pinifer mons in Nartgoia, inter Bambergam et Norembergam, quatuor insignium amnium pater, et metallorum ferax. Fichtelberg.
Poenina vallis Germ, regio, hodie Vallesia, Heluetiis foedere iuncta. Wallisserland.
Pyrene Pyrenaeus mons. purhnai=on o)/ros2. Mons Comitatus. Tyrolis. Prenner.
Pyrenaei montes qui Galliam et Hispaniam diuidunt.
Rhetica iuga Plin. Lombard. Transpadanae montes. Monte Braulio.
Rhodope Thrac. mons, Valiza, montagna d'argento.
Rigodulus vallis Der Eyssel.
Riphaeus vide Hyperboreus.
Quirinalis mons Romae Monte Cauallo.
Saltus Tygensis vide Mons Argentum.
Segaunorum vel Teguliorum montes, in Thuscia. Montagna di Carrara et Lunigiana.
Semanthini Montes in A sia auriferi. Idifa.
Setius Mons in Gallia Narbon. Capodi Sete.
Seuerus mons siue tetricus, in Sabinis Monte seuero y negro.
image: s090b
Sinai vide Melane.
Solis mons in Mauritania Tingitana. Ca. Cantin.
Soracte Horat. Mons in Faliscis. Monte di S. Siluestro.
Sudeti montes German. montas. Fichtelberg.
Taburnus Mons campan. felicis. Monte taburo.
Tagrus Lusitan. mons, Varroni Sintra.
Tarpeius mons Saturnius, Capitolium. Campidoglio.
Taurus Mons A siae, qui in sacris literis Ararat dicitur.
Teguliorum Montes Thusc. Montagna di Carrara.
Thermopyle Mons Phocidis, qui fauces habet angustissimas. Terremoto.
Tifata Mons Calabr. felicis. Monte di Capua.
Tifernus vide Phiternus.
Tinni montes Strabon. aliis Tuniatum in Hetruria Montuniata.
Tritolinus Mons inter Baias et Puteolos. Saluiati.
Vesulus Mons Liguriae, vnde Padus oritur Monte veso.
Vesuuius Vesbius vel Veseuius, Maeulus Vibio Sequestro, Campaniae felicis mons. Monte de Somma.
Vinius Mons Cantabr. Floro. Monte de Oca.
Voceius mons in Heluetiis vel Vocetius. Boetzberg.
Vohesus in finibus Lingonum, vnde Mosa oritur. Monte de Voga en Lorena. Monte de Fauciles, Pineto.
DE MORBIS. CAP. XLVI.
ABORTVS Cic abortio Eid. abortiuum Plinio. Foetus intempestiue ortus, aut violenta extra tempus eius excretio a)/mblwma, a)/mbwsis2, a)mbluwsmo/s2 Hip. a)pofqora/ Eid. et a)mblwqri/dion, e)/ktrwsis2, e)/ktrwma, e)ktrosmo/s2 Aristoteli, e)ca/mblwma, AL. Miszgeburt, Vnzeitling, Eezeittige geburt B. Misval, Misbaringe G. Auortment IT. Abortiuo H. Criatura mal parida, o el mal parir de la muger y sin tiempo
Abscessus Celso, apostema Plinio, Materiae collectae in pus conuersio. a)po/stasis2 Hippoc. a)po/sthma a)po\ tou= a)fi/stasqai, quod partium in quibus collectio facta est, discessio contiguique separatio fiat. AL. Zeittig gheschwer B. Aposteunye G. Apostume IT. Apostema H. El botor
Achores Celso, Vleuscula capitis manantia, et foraminulenta. a)xw=res2. saphari ab Arabibus.
Alopecia Plin. Capillorum defluuium. a)lwpeki/a, a vulpe, cuius lotium effoeta dicitur reddere loca in annum, vt Callimachi scholiastes annotat: vel a malo vulpi peculiari. AL. Scheussung des haars B. Wtvallinge des hayrs G. La pelade IT. Pelarella H. Cayda de pelos
Huic malo assimilis est pilorum in palpebris casus, qui mada/rwsis2, mi/lfwsis2 et mu/dwsis2. nominatur.
Amentia Cicer. dementia Eid Affectio animi lumine mentis carens. a)/noia, e)/kstasis2 logismou= Plut. e)/kstasis2 frenw=n Chrysost. AL. Sinnlose, Vnsinnigkeit, Tolle B. Bysinnicheyt, onsinnichhet G. Forcenement IT. Schiochezza, pazzia H. Locura perdida del seso
Anasarca Qui toto corpore diffusus est bydrops. a)nasa/rka, i(posarki/dios2, kata\ sa/rka Heraclidae sarki/ths2, et leukoflegmati/hs2 Aretaeo et Celso.
Angina Plinio, Inflammatio faucium khna/gxh et luka/gxh Aureliano, quod canes ac lupos frequenter afficiat, shna/gxh, vel a suspendy similitudine, quod non secus, quam laqueus praefocans enecet. a)gxo/nh enim laqueus est: vel a sune/xein, quod spiritum continendo respirationem inbibeat, vt Aurelianus inquit. AL. Das Zapflin, das worcken im Halsz B. Squinancie G. Squinancie IT. Squinancia H. Esquinancia
Ani procidentia procidentia sedis Plin. procidua sedes Eid. propi/tton a)rxo/s2 quando sedes prolabitur. pro/ptwsis2 a)rxou=, h(\ e(/dras2. AL. Wen der Arszdarm auszgehet B. Als het eynde oft t'Lijf wtgaet G. Tombement ou sortement du long herry IT. Caduto o escimento de la sedia, andada, del corpo H. Cayda de la tripa luenga, cagando
Aphthae Celso, oscedo Sereno et Isidoro, Vlcuscula quibus infantium ora vlcerantur. a)/fqai. alcola Arabib. B. Spruwe.
Apoplexia Celso, attonitus stupor, sideratio Scribonio, hoc morbo repente concidit homo, motu sensuque priuatus respiratione etiam laesa: resolutio totius corporis. a)poplhci/a, a)poplhktiko\n no/shma. AL. Der Schlach oder Tropff B. De popelsye, de hant Gode G. L'apoplexie IT. Apoplexia H. Apoplexia
Appetitus caninus Famesingens et praeter naturalis. xhnw/dhs2 o)/recis2 canina appetentia, fit autem vel ex refrigeratione, et siccitate oris ventriculi, vel ex acido hmore illud pungente AL. Ein grausamer grosser hunger B. Onnatuerlijcken grooten hongher G. Faim sans cesse, rage de manger IT. Appetito cagnesco, grandissima fame H. Hambre muy grande y estra ordnaria
Articularis morbus vel articularius morbus Plinio, a)rqri/ths2
image: s091aTumor articuli dolorisicus, in quem defluxio decumbit. AL. Das Zipperle B. T'fleercijn, oft fledercijn, Gichte G. La goutte IT. L'arthetica, la gotta H. Enfermedad de los artejos, gota Hic morbus ab articulo aut membro quo decumbit, nomen acipit: vt a pede, podagra Ouid. poda/gra: si in genua defluat malum, gona/gra: si in manus, xeira/gra chiragra Horatio.
Ascites Hydrops solo ventre distento, a)ski/ths2 quod in morem vtris venter percussus resonat.
Asthma cum difsicultas spiritus veb ementior est, vt sine sono et anhelatione spirare nequeat aeger a)/sqma suspirium Latinis dici annotanit praeceptor olim meus Hollerius. AL. Kelchen B. Kich G. Difficulte d'haleine vehemente IT. L'asmo H. Acezo
Atheroma Celso, Tmooris est doloris expers, in quo continetur humor tenui pulticulae, quae a)qe/ra dicitur, similis. a)qe/rama. AL. Ein schwenten
Atrophia Celso, cum quis timore minus vel nimia auiditate plus quam debet assumit, vnde macies summa oritur: aut cum aegrotus vires colligere nequit. a)trofi/a nutrimenti cessatio Aureliano vocatur. AL. Das Abnemen B. Que enende siecke, Afneminghe, daer door de Mensche niet groeyen en dan G. Quand on est en chartre IT. Mentre che l'huomo e attormentato della tisica H. Entonces que el humbre esta malo de tisica
Auditus grauitas Plinio, tarditas aurium Eid. baruhkoi+/a, dushmoi+/a. AL. Schwer Gehor, vbel Gehor B. Quaet gehoor G. Difficulte de l'ouye IT. L'vdire malamente, a pena vdire H. No oyr mucho
Auris verminosa Plino, vermiculans, quae vermibus scatet skwlhkow=n ou(=s2. AL. Ein Ohren vol Wtitmen B. Een oore vol wormen G. Oreilles pleines de vers IT. Orechia piena de vermi H. Oreja llena de gusanos
Aurium sibilius tinnitus Catull. parakoi+/a surismo\s2 u)=xos2, yo/fos2, trismos2, bo/mbos2. AL. Singend oder sansend, oder pfeiffend Ohr B. Tuytinghe, suysinge, oft ruyschinge, oft singinghevan ooren G. Letintement ou cornement des oreilles IT. Il risuonamenro et ribombo delle orecchie H. El retenimiento de las orejas
Bronchocele hernia gutturis, botium Barbari nominant. brogxokh/lh. B. Ce speyne, oft speene
Bubo panus inguinis boubw/n AL. Ein Schlier, Trtisen neben den Gemachten B. Een Clappoire, si ex Veneris contagione natus sit, Vult G. Bosse, clapoir IT. Anguinaia, gauocciolo, panocchia H. Encordio
Bulimus Insatiabilis edendi auiditas, nata e nimio aeris frigore exciccante os ventriculi. phagedaena Aureliano, ed acitas praeter consuetudinem Horatiano bou/limos2 Plut. in Sympos. Gal. boulimi/a et boulimi/asis2. bou/brostis2 Plut. Hom. fage/daina AL. Vnersattiger hunger B. Een smertigen hijsteren grooten hongher G. Vne faim qui ne se peut saouler IT. Vna fame et appetito da manicare che non si puo satiare H. Hambre de lobo
Chchexia Celso. Malus corporis habitus, vnde omnia alimenta corrumpi contingat. fitque cum aut longo morbo corpus non resicitur, aut malis medicamentis affectum est, aut maligno victu diutius vsum est. kaxeci/a. AL. Ein bose gestalt des Leibs B. Een groene siecke, als een in een quaet Vel steeckt G. Mauuaise disposition du corps IT. Cattiua dispositione del corpo H. Assi que todo el cuerpo esta mal dispuesto, Hinc Cachectus Plin. et Cachectitus, cuius corpus macie conficitur. kaxektiko/s2.
Callus Cic. Cutis obduratio e labere nimio. tu/los2. AL. Schwill an handen vnd fuszsolen B. Een Weerel Eelt G. Cal, ou durillon IT. Callo H. Callo del pie o de la mano
Cancer Celso, Tumor durus inaequalis, aspectu teter, venis in ambitu turgentibus, colore liuescens: karki=nos2 Gal. karki/nwma Pol. carcinoma Suetonio. AL. Der Krebs B. De Cancker G. Le cancre IT. Il cancro, il cancaro H. El caratan
Caput Plin. in abscessu vocatur, vbieruptionem minatur. AL. Ein Eugle, ein Kolbe B. T'hooft, d'Ooghe
Carbunculus Celso, Vleus e crasso atroque sanguine, celeriter escharam faciens. a)/frac, qui vel simplex est e putredine natus. Bloetvinne, oft Bloetsweere: vel malignus, qualis pestilenti in lue grassatur. AL. Pestilentziges Geschwer B. Buyde, Carbonckel, t'vier G. Antracs IT. Brusco, carboncello, carbunchio H. Lobanillo
Cardiaglia rosio stomachi Plin. Morsus oris ventriculi, vel (vt Erotiano plaeet) mole stus vetriculi dolor cum nausea. kardialgi/a, kardiakh\ dia/qesis2, kardiwgmo/s2 Hip. et Gal. lib. Aph. 4. pugna tamen est quaedam inter medicos de postrema voce, vel ipso Galeno seque stro nondum liquido composita, sit ne cordis ipsius, an ventriculi (cui cordis nomen altenum non est) affectio: sed a Cardiaglia Erotianus claris verbis discriminat kardiwgmo/n, vt sit cordis ipsius palpitatio. th=s2 kardi/as2 palmo\s2 a)qro/ws2 kai\ sfodrw=s2 geno/menos2 quic quid sit, nolim Palaemonis hic vti supercilio, et rem ab ipso Galeno dissimulatam componere. Rosio interim illa stomachi (ne altercatio nomenclaturae praeuaricetur) Aureliano etiam stomaxikh\ suna/gxh, et stomachica passio dicitur. AL. Hertzenwee B. Hertpyne, pyne aent herte G. Douleur de coeur IT. Cordoglio H. Dolor de coracon
image: s091b
Cataplesis in hac aegris hiant oculorum sinus, corpus riget, malum nascens e vehemente cerebri refrigeratione cum siccitate, leste Galeno. kata/lhyis2, a)fwni/a Diocli, a)naudi/a Antigeni, katoxh\ Praxagorae, ka/toxos2 Aeginetae. Sunt autem Lethargus, Caros, Catoche, Cataphora, Coma, sommculosae affectiones omnes, profundiore, quam natura ferat, sopore. AL. Gchlaaffend sucht B. Slapende sucht G. L'endormie IT. Morbo sonnocchioso, mal de mazucho H. Modorra, modorilla
Catarrhus vulgaribus Medicis, destillatio Celso cum ad os et fauces e capite humor destillat. kata/stagmos2 Celso, kata/r)r(oos2. AL. Hauptflusz B. Catarrhe quinterne G. Catarrhe, distillation des humeurs IT. Catharro, rheuma H. Romadizo
Causus febris ardens Febris continua, tertio quoque die exacerbatior, cum maximo incendio et intolerabili siti , quasi continua tertiana. ka u=sos2, kau/swn, kausw/dhs2 Celso. AL. Hitziges Feber B. Bernende, Cortse G. Fieure chaude IT. Febre ardente H. Causon fiebre encendida
Cephalaea Diuturnus capitis et inueteratus dolor, aegreque cedens, teste Aetio. kefalai/a. AL. Hauptweche von langer zeit her B. Inghewortelde oft langhe hooftsweere G. Douleut de teste de long temps IT. Dolor di testa vecchio H. Axaqueca
Cephalaglia Capitis dolor in anterioribus eius membranis. kefalalgi/a. AL. Hauptwehe B. Hooftswere, pyne int hooft G. Douleur de teste IT. Dolor di testa H. Dolo. de cabeca
Cholera felliflua passio Aureliano, Celerper vomitum aluumque ventriculi conturbatio, e cruditate plaerumque nata. xole/ra. AL. Bauchgrimmen von vbriger gallen B. Buyckwee, oft creuelinge, bor, quasi borborigmo/s2, (qua voce. Aurelianus vtitur) ob intestinorum murmur huic passioni peculiare. G. La cholere IT. Colera H. Colera
Cicatrix Cic. ou)lh, a)/rmh Hipp. khli/s2 AL. Wundzeichen, Wundmal B. Littecken, Lijckteecken G. Cicatrice IT. Cicatrice H. Sennal de la herida
Clauus Tuberculum in cute extans rotundum, callosum claui caput summa parte repraesentans, praedurae radici affixum. h(=los2 AL. Agerstenaug, Huneraug B. Lijckdoren, Aecxterooghe, Exterooghe G. Clou IT. Callo di e piedi H. Nacido del pie
Colicus dolor Coli intestini morbus kwlikh\ dia/qesis2, kwlikh/ simpliciter. AL. Vauchgrimmen, die Mutter, a matricis dolore transsumpto vocabulo, sed perperam: qui error in nostrma linguam vernaculam transiliit B. T'colicompas, de Moeder G. La colicque IT. La colica H. Colica passion
Coma marcor Gal. annotat nonnullos exponere kw=ma pronitatem ad somnum, katafora\n ei)s2 u(/pnon. Est autem hippocrati duplex, kw=ma a)/xrupnon, hoc est, insomne, in quo vigiles manent aegroti, clausis tamen oculis, quos excitati attollunt, et tangentem respectant, kw=ma u(pnhlo\n, sine u(pnotiko/n, id est, somniculosum, vbi profundo et diuturno grauantur sommo.
Comitialis morbus a Rom. comitiis Plin. caducus morbus, a cadendo. maior morbus Colso, Herculeus morbus, qua voce inexpugnabilis eius vis portenditur. sacer morbus, vel ob magnitudinem, vel quod dirus, et a diis immissus videatur, vel quod in capite animae sacrato loco fiat. epilepsia, e)pilhyi/a, eo quod sensum atque mentem pariter comprehendit, vt aurelianus ait. i)erh/ no/sos2 Aretaeo, h(raklei/a no/sos2 Hipp. e)lefanti/asis2, teste Aretaeo, quod nulli remedio cedat aut expugnari se patiatur. lues deifica vel sacra Aureliano, sonticus morbus Plin. ita enim Epilepsiam e Dioscoridi reddit AL. Sanct Valentins Plag, sanct Veltis Plag, das Boszwech, die hinfallende Sucht, frasd B. S. Iaus euel, de vallende sieckte G. Le mal saint Iean, le mal caducque, le haut mal IT. Il morbo caduco H. Gota coral
Condyloma Tuberculum ani simile haemorrhoidi vnde sanguis fertur, Aureliano, Celso. kendu/lwma. AL. Herte ronde Knollen, wie Feihwartzen, sanct Fiackers kranckheit B. Spene G. L mal saint Fiacre IT. Sbroggia de la sedia H. Almorana ciega
Contagium Virg. contagio Cic. contages Lucret. Morbus e contactu natus, B. Een halende oft aenhangende sieckte, oft erfsieckte quod Germani Erbsuchut vocant quo nomine intelligitur morbus aut vitium a parentibus in liberos transiens, quasi haereditarinm malum G. Maladie contagieuse IT. Morbo coutagioso H. Enfermedad que se pega
Contusio Plin. qla/sma fla/sma Hipp. AL. Zerknuttschung, zertossung B. Knutsinge, Contusie G. Contusion, brisement IT. Fracasso, contusione H. Quebrantadura, contusion
Coxen dix Var. coxarius motbus, ischias, ischiadicus dolor Plin. i)xi/as2 Aeginetae AL. Die Huftwee, oder Huftsucht B. T'sciatica, pyne in de heupen oft hencken G. Goutte sciatique IT. Sciatica H. Ciatica
Crapula Cic. helucus Tertull. Grauitas capitis e vino nata kraipa/lh, para/ to\ ka/ra pa/llein, quod capitis statum percellat AL. Fullerey, Trunckenheit, oder Trescher im haupt B. Dronckenschap, hooftsweere van drincken G. Yurongnerie IT. Vbriacchezza H. Embriaquez, boracheria
Crisis Naturae et morbi conflictus, Aureliano. kri/sis2
Defectio Suet. defectio virium Cic, languor virium Ouid. imbecillitas,
image: s092adebilitas, a)toni/a a)sqe/neia e)/klusis2, a)r)r(wsti/a th=s2 duna/mews2. AL. Abnemung. oder abgang der Kreeften, Machtlose, Schwachheyt, Kraftlose, Onmacht, Hertzlose B. Swackheyt, verliesinghe van crachten, Crachtloosicheyt. Onmacht G. Defaillance de force, langueur IT. Fiacchezza H. Flaqueza
Defectus animi Plin. defectio animae Celso, deliquium animi. Praeceps virium lapsus. leipoqumi/a Philothaeo, leipoyuxi/a Hippoc. In hoc genere gradus est, vt e)/klusis2 sine leipoqumi/a secundum Aetium sit leue animoi deliquium. leipoyuxi/a, validior animae defectio, cuius terminus est sudor, syncopesque initium habetur. syncope sugkoph/. grauissima, mortisque in consinio constituta, quasi concisio spirituum, viriumque. AL. Onmacht B. Onmacht, Swymelinghe G. Pasmoison IT. Fallimento o mancamento di cuore H. Desmayo, pasmo
De lacrymatio Plinio, pituitae cursus Celso, Delatio humorum adoculos. e)pifora/ epiphora etiam Plin. cic. r(euma/twn e)pifora/ Aeginetae. AL. Ein geher flusz in den Augen B. Op oft toedracht in d'ooghen G. Defluxion es yeux
Delirium Celso, In febrium vigore mentis alienatio, e biliaut calida expiratione ad cerebrum subrepente. deliratio Cic. deliramentum Plaut. parakoth\, parafora\, parafora\ th=s2 dianoi/as2 Plu. a)r)r(wstei/a tou= dianohtikou= Greg. mentis error Horat. quando aegri desipiunt et aliena loquuntur AL. Vnsinnigkeit Aberwitz, Natrey B. Remclinghe, rauelinghe, doliorum ghebreck van sinnen, raserye G. Resuerie, rad otement IT. Delirio H. Desuario
Dentitio Plin. Eruptio dentium prima in infantibus. o)dontofui+/a Aeginetae, o)donti/asis2 a qua differt, o)dacismo/s2 Galeno siue ou)/lon o)dacismo/s2, vt ab Hippocrate vocatur, pruritus ille gingiuarum, quem dentitientes pueri sentiunt. AL. Das Zenen B. Het tanden der kinderkens G. La venue des dents aux ieunes enfans IT. La prima dentatura de e bambini H. Lo endentecer de los ninnos
Dentium stupor Qui ex acerborum vsis eontrahitur, torpor. ai(mwdi/a, ai(mwdiasmo/s2. AL. Vnempsindligkeit der Zenen B. Eggicheyt oft buemicheyt van tanden H. Dentera Errant autem qui ai( mwdi/as2 nomine etiam stridorem dentium comprehendi putant, qui velut attritu quodam intelligitur, qui proprie o)dontu/brugmos2 nuncupatur.
Diabetes Passio qua sine dilatione potus liquor per vrinam quasi per siphonem ac fistulam transiens egeritur, Aureliano teste diabh/ths2 Gal. di/yakos2 Aeginetae, ab immensa siti, quam inuehit dia/r)r(oia ei)s2 ou=ron, u(/deros2 ei)s2 a)mi/da, quasi hydrops in maculam. Hinc est quod hunc morbum matulae intercutem, alij vrinae profluuium, et siphonem nuncupant.
Diaria febris ephemera, Vnius dieifebris, cordis spiritu incalefacto, non autem humoribus, nata. e)fh/meros2, pemfigw/dhs2 Hippocr. lib. 6. Epid. quasi flatuosa febris, in spiritibus inflammatis consistens pneumatw/dhs2. AL. Feber das nut ein Tagwchret B. Cortse van een dach G. Fieure d'vn iour IT. Febre diaria H. Calientura de solo vn dia
Diarthoea Cicer proluuium alui, defluxio Aurel. profluuium alui Colum. dia/r)r(oia. AL. Durchlauff. Bauchflusz B. Buyckloop, de loop G. Flux de ventre IT. Flusso diarria H. fluxo de la barriga
Difficultas spirandi Celso, Anhelatio quae modica est, neque ex toto strangulat. du/spnoia difficultas spiritus Celso. AL. Schwere desz Athems B. Benantheyt van adem, oft borsts swoegen G. Difficulte d'haleine IT. Difficulta dell' anhelito H. Acezo
Dolor po/nos2, o(du/nh, ka/matos2, ko/pos2. AL. Schmertzen B. Pyne, Smerte G. Douleur IT. Dolore H. Dolot, dolencia
Dysenteria Cic. Plut. Cruenta alui deiectio cum dolorifica torsione. vnde et tormina Celsus hoc malum nominat. dusenteri/a AL. Rotschad, Rotror B. Troot melesoen, den bloetganck G. Mal des entrailles IT. Cagasangue H. Camaras de sangre
Dysuria Cic. Difsicultas vrinae cum cruciatu magno e lotij acrimonia, aut ceruicis vesicae inflammatione vel exulceratione. dusouri/a. AL. Harnstrenge, Harnwinde, (vulgus confundit plerumque similia) B. Last om zijn Water te maecken G. Difficulte d'vrine IT. Gran disaggio nel vrinare H. Dolor de vrinar
Elephas Lucr. elephantiasis Plin. e)le/fas2, h(ra/kleion pa/qos2 Aretaeo, ob vim insuperabilem mali. le/wn Aretaeo, a cutis similitudine, saturi/asis2 Galeno. leonti/asis2 elephantia Celso, ob cutis asperitatem corio elephanti non absimilem. AL. Auszsatz, Maletzey, Veldsieche B. Lazerye, Malaetsheyt G. Ladrerie, lepre IT. Lepra H. Lepra
Epiala febris Febris pituitosa, e vitreo et acido phlegmate ortum habens, in qua eodem tempore calor frigusaue in quauis corporis particula sentititur. h)pi/alos2 dicta actuario teste, quod h)pi/ws2 a)leai/nei, quod miti blandoque calore afficiat.
Epinyctis Celso, Subliuda, vel subnigra pustula, nunquam fabae magnitudinem excedens. noctu potissimum affligit. e)pinukti/s2.
Epulis Carnis excrescentia intus in ore ad molares dentes, e)pouli/s2. B. Ouerwas van vleesche aen de kiesen oft backtanden H. La carne superflua cerca de las enzias
Erysipelas sacer ignis Columel. ignis Samomnico, e)rusi/pelas2,
image: s092be)ruqro/pelas2 Polluci. Rubor cum inflammatione ac dolore vlcus ambit, interdum vulneri accedit. pu\r a)/grion Hipp. AL. Das Gockfeur, das Rothlauff oder S. Antonis feur, die brennen de raach B. S. Antonis Vier, de Roose, a roseo rubore G. Le feu S. Antoine IT. Erysipelas, fuogo di sant Antonio
Fascinus Virg. Horat. Morbus quo pueri emaciantur, cuius originem obliquis inuidorum oculis tribuerunt veteres, cuiusmodi oculos vrentes, vocat Persius. baskani/a Plut. para\ to\ toi=s2 fa/esi kai/nein Hesychio etiam xraugh/ dicitur AL. Zauberey B. Touerye
Fastidium stomachi Cic. fastidium in cibis Plin. horror ciborum Aureliano a)/sh, a)noreci/a. AL. Maszleidigkeit, vnlust des Magens B. Onlust, Warsheyt van Spyse G. Desgoustement IT. Fastidio del stomaco, seccagine Bocc. sprezzamento delle viuande H. Hastio o aborrecimienta de la comida
Febris Celso. a feruore, Calor natiuus inigneum conuersus, aut immoderatas calor praeter naturam in corde existens. pureto\s2, pu=r, bruxeto/s2 AL. Feber, das Kaltwee, der Frorer B. De Cortse G. La fieure IT. Bebre H. La fiebre, o calientura
Febris colliquans ardentissima, quae cum pinguedine carnes et solidam substantiam calore liquatam per aluum effundit. sunthktiko/s2 vel sunth/kwn pureto/s2.
Febris continens Febris in sanguine consistens, cuius efferuefacti contagione cor ipsum, partesque omnes incalescunt citra putredinem. haec nullis exacerbationibus accessionum interpellatur, vna solum accessione a principio ad finem perdurante. Haec triplex est: o(mo/tonos2 sine a)kmastiko/s2 quasi eundem semper tenorem conseruans, quando calor par et sui similis toto febris decursu permanet. e)pakmastiko/s2 sine a)nabatiko/s2, quae a principio vsque ad crisim paulatim inualescit atque augetur, calore incrementum assumente: parakmastiko/s2 in qua calor a summo incipiens vigore, sensim decrescit dum desinat.
Febris continua continuata, Celso, sunexh/s2 cuius vnica est a principio ad sinem accessio in plures dies extracta: sine in qua fobris nunquam intermittit, eiusque materia in maioribus vasis continetur. AL. Ein stads bleidendes, vnauffhorendes Kaltwee B. Een steeghe byblijuende, en niet ophoudende Cortse GAL. Fieure continuelle IT. Febre continua HIS. Calientura continua.
Febris intermittens pureto\s2 dialei/pwn. Febris putrida, quae vicissim et repetit et solutitur, consistitque in venis minoribus, corporisque habitu. cuius tres sunt specses, Quotidiana, Tertiana, et Quartana. quae vocantur etiam perio dika\ no sh/mata, quod statis circuitibus recurrant reduces AL. Das ablassend Fieber B. Decortse die ophout en wedercomt G. Fieure qui va et vient IT. Febre che va et vienne H. Fiebre que agora dexa el patiente y despues buelue otra vez
Febris typhodes ex ardentium genere est febrix symptomatica, e iecinoris erysipelate nata, aut renum. tufw/dhs2 sic quae ab erysipelate pulmones infestante oritur, krumw/dhs2 vocatur.
Fistula Plin. Sinus arctus, oblongus, et callosus. su/rigc AL. Fisteln B. Fistel G. Fistule IT. Fistola H. Fistula
Furor Cic. mania Aureliano, rabies Horat. haec melincholiae fere succedit, vt soboles eius, sed saeuior truculento aspectu, et praecipite impetu obuios inuolans, ac proterve calcibus et pugnis, mordicusque belluae in modum desaeuiens. mani/a manikh\ e)/kstosis2, lu/sshma Eurip. intemperia Plaut. AL. Wuhtigkeit, Taubsucht, Taube B. Raserye, verwoetheyt G. Rage, fureur IT. Furiosita, furore, furia H. Furia rauia
Furunculus Pli. Tuberculum acutum cum dolore et inflammatione, ouum columbinum magnitudine non excedens. doqih/n AL. Ein klein spitziges Blatterle B. Fijck, oft herde Buyle G. Bosserte dure IT. Bugnoncello, visciuolo H. Comba pequenna y dura
Gangraena Plin. incipiens partis affectae corruptela, et (vt ita dicam) mortificatio. ga/graina. male pro cancro exponunt Lexica nonnulla et Germanica et Gallica. AL. Faul Fleisch B. Quaet en vuyl vleesch G. Chair morte IT. Carne morta d'vne piaga H. Carne muerta de Ilaga
Glaucoma Plaut. Pl. Oculi vitium praeter naturam glaucescentis. glau/kwma AL. Ein grawer fleck im Aug B. Graeu ooghe
Gonorrhoea profluuium genitale, aut seminis, Nimia seminis profusio sine Venere ac nocturnis imaginibus elata, Aureliano. gono/r)r(oia. Barbari gomorrhaeam vocant.
Grando xala/zion. Tuberculum durum superioriferme palpebrae innascens.
Grauedo Celso, Cic. Defluxus ad nares, eas abstruens, vodem obtundens, tussimque cum sonitu aurium mouens ko/ruza Hippocrat AL. Knusel, Pnufel B. De snoffe, swaerheyt van hoofde, druypinghe wt de hersenen G. Distilation du cerueau, pesanteur de teste IT. Destillotione de ceruello, grauezza di testa H. Romadizo
Haemorthois Celso, Sanguinis profluuium per venas ani. ai(mor)r(oi)s2. AL. Blutstusz vndersich, Blutstusz der gulden Adern oder Aftergender B. De Speene, den Bloetganck van onder G. Caquesangue hemorrhoides IT. Hemorrhoide H. Almorrana de sangre
image: s093a
Hectica febris Calor praeter naturam in solidis partibus accensus, qui tam in cordis substantia sedem sixit. e(ktikh\ e(ktiko\s2 pureto/s2. hanc produnt oculi fugientes, corporis squalor, collapsus temporum, ventris extennatio, et a eibo caloris augmentum. ethica Barbaris dicitur. AL. Der ettick B. De verdweenende cortse G. Fieure eticque IT. Eebre ethica
Hemicrania Dolor recurrens identidem ac statis temporibus, alteramque capitis partem infestans. h(mikrani/a, h(mi/kraina, e(terokrani/a AL. Hautptweh an einer seitten B. Hooftsweere aen een zyde G. Douleur de teste d'vn coste IT. Dolor di testa da vna banda H. Dolor de cabeca del vna parte
Herpes zona Scribonio, serpens Lucretio, Ignis. sacri species est, in quo ardor cutim serpentibus minimis pustulis exasperat, et vvit per artus repens, vnde illi nomen. e(/rphs2 Dioscoridi. e(rpudw/n Nicand. zwsth/r teste Plinio. e(rpustiko\n e(/lkos2 Polluci AL. Ein eysse, der vmbsich frisset B. Sprengt vier, een voortcruypende sieckte
Herpes exedens Depascens vlcus, quod serpendo celeriter penetrandoque vsque ad ossa corpus vrat, teste Ceiso. e(/rphs2 e)sqio/menos2 AL. Der Wolff B. De Wolf
Herpes miliaris vel pustulosus, in quo pustulae exiguae per cutem summam excitantur, milio non absimiles, minimumque prominentes. e(/rphs2 kegxri/as2 sine fluktainw/dhs2.
Hordeolum kriqh/. Tuberculum suppurans, e palpebrae margine erumpens.
Hordeolum a specie hordei, Exiguum tuberculum in palpebris enatum. Graeci similiter kriqh\n et posqi/an nominant, ordeolum Barbari. B. Een styghe
Hortida febris semitertiana frikw/dhs2 pureto/s2 Hip. lib. 1. Epid. h(mitritai=os2. hemitritaeus. Martiali, Febris in qua magnam accessionis partem horrores occupant, eo maxime die, quo tertiana et quotidiana simul occurrunt. Subijciamus hic vitiosi corporis et integri affectiones (quas Graeci. diaqe/seis2 rectius vocant) cum natiuas, tum aduentitias.
Horror Celso, Perfrictione maior est, et inaequalitate illa, sedrigore minor: fri/kh, fri/kion Dioscor AL. Zitterung von kelte vnd frost, schauderung B. Beuinghe en schuddinghe van coude G. Frisson IT. Hortore, tremore H. Espeluzo por frio
Hydrops Horat. aqua intercus Cicer. aquosus humor Aurelian. aquosus languor Horat. veternum Seruius apt esse aquam intercutem. u(deros2 Aurelian. u(/drwy, pare/kxusis2 Aureliano, quod sit manifesta quaedam humorum effusio inter peritonaeum et intestina AL. Die wassersucht B. De watersuchte G. L'hydropisie IT. La hydropesia H. La idropesia
Ileus quem voluulum, verbum verbo reddentes quidam non inscito vocabulo appellarunt. tormentum Aurelianus dixit chordapson Celsus, Grauissimus periculosissimusque tenuioris intestini morbus, quem Barbari medici vulgo propterea miserere mei vocitant, alij iliacam passionem. ei)leo/s2, a contorsione: xo/rdayos2 Diocli, quod chordarum fidiumve in morem intestina tendantur, vt Aureliano videtur. vel quod admota affecto loco manus, th=s2 xordh=s2 a)/ptesqz, id est tensam sidem tangere sibi videtur: fragmo/s2 etiam Aurelian quod obtrusis ventris officiis siat AL. Darmgicht, grimmen B. Lanck euel G. Iliacque passion IT. Iliaca passion H. Dolor de la tripa, ilion
Impetigo Plin. Infectio et asperitas summae cutis cum non leui pruritu. lichen. Plin. leixh\n AL. Zittermaels flecht B. Hayrworwe G. Feu volage, galle, gratelle IT. La volatica H. Culebrilla, empeine
Incrementum Augmentum morbi totius, et singularum etiam accessionum. a)na/basis2, e)pi/dosis2, e)pi/tasis2, au)/chsis2 AL. Zunemung der kranckheyt B. Toeneminghe, oft vermeerderinghe der cranckheyt G. Accroissement du mal IT. La augmentatione del morbo H. EL crescimiento del mal
Incubus ephialtes Macrob. Corporis nocturna oppressio et suffocatio quaedam, vocispirituique liberum meatum intercipiens. e)fia/lths2 siue e)pia/lphs2 ab insultu qui fieri videtur. e)fialtw=n pnigmo/s2. Dioscorid. faunorum in quiete ludibrium Plinio, suppressio nocturna Plin. pnigali/wn siue pniga/mwn Themisoni, e)pibolh/, quasi impressio Aureliano, enupni/wn pnigmo/s2 Diosc. h)pi/alos2 Didy. qui daemonem esse putat, vocarique alias e)pi/althn et ti/fhn et eu)o/pan AL. Nachtmennlin, schrotlin, Saxonice alp B. De mare, oft nachtmerrie G. Le loup garou IT. La magera, la stria, la canara H. Mamnesada, mampesadilla
Inflatio Colum. e)mfu/shma, e)mpneuma/twsis2, pneuma/twsis2. Tensio inanium corporis spatiorum e flatuoso spiritu AL. Geschwurst, oder geschwellung B. Gheswollenheyt van winden G. Inflation IT. Confiadura, inflatione H. Hinchadura
Insania Cicer. Mentis aegrotatio et morbus, hoc est, insanitas et aegritudo animi, vt Cieer. ait lib. Tusculanarum quaest. 3. vbi paulo post subijcit: Insaniam enim censuerunt inconstantiam, id est, insanitatem, posse ta men, etc. ita enim restituendus estibi ex manuscr. locus, qui in vulgatis hodie legitur ita: Stultitiam enim censuerunt, id est, inconstantiam sanitate vacantem, cuius scripturae sidem praecedentia comprobant, vt diligens lector facile iudicabit, ne illum hic morer extra institutum. a(/noia,
image: s093ba)frosu/nh. AL. Alberwitz, alberheit B. Onwijs heyt, oncloeckheyt, in een die niet wel metten hoofde bewaert en is G. Priuation de sens IT. Insania, poco ceruello H. Poca sabiduria
Insipientia Cicer. insania Eidem. Aegritudo animi. valetudo mentis suet. mentis alienatio Plin. impotentia mentis Suet. deprauata functio principis animae facultatis in cerebri domicilio sede habentis. parafrosu/nh, para/noia, parafroni/a AL. Thorheyt B. Sotheyt, dwaes heyt, onwijs heyt G. Folie IT. Schiocchezza. ,etreria, ignorantia H. Necedad, ignorantia
Integtitas Solutio in febre intermittente, cessatio a febri. a)pureci/a. nam in continua vocatur parakmh. quasi respiratio quaedam a statu superuenitens AL. Ablasz des febers B. Aflatinghe van de cortse G. L'entrelaissement de la fieure IT. Rilaxatione della febre H. Dexamiento de calientura
Interrigo Plin. Colum. attritus Plin. Intertimentum in feminibus praecipue sudantibus ex incessu vel equitatione. para/trimma. AL. Der arszwolff B. Blickaers, smertinghe, oft smertsel G. Entretail, escorchure de peau par eschauffement, souillure IT. Scorciatura H. Sahorno del sudor
Ischuria lotij retentio, vel suppressio, obstructo vesicae meatu, periculo non earens. i)xouri/a. AL. Auffhallung oder verstopffung des harns B. Verstoppinghe vant water G. Suppression de l'vrine IT. Impedimento o ritentione della orina H. Retention de la vrina
Dentigo Plin. Macula subruffa aut pulla, faciem maxime incessens. fa/kos2. AL. Laubflecken B. Sproete G. Lentille IT. Lentigine H. Peca
Lethargus Celso, veternus Plauto, Morbus phrenitidi contrarius, in quo marcor est, et mexpugnabilis prope dormiendi necessitas. lh/qargos2. AL. Die schlaaffend sucht B. De slapende sieckte G. Lethargie IT. Lethargia H. Lethargia Cum hoc fere conuenit Caros. ka/rws2. in quo profundus sopor est, imo lethargo altior, ocisli perpetuo occlusi, sensus motusque abest, illaesa tamen respiratione. Arabibus Subeth: quae vox etiam Lethargum comprehendit.
Lienteria Celso, Intestinorum leuitas, quae continere nihil potest, et assumpta alimenta protinus imperfecta atque incocta reddit. leienteri/a. AL. Bauchflusz, die rur B. Den buyck-loop, daer gheen verteeringhe van spyse en is G. Flux de ventre auec indigestion IT. Flusso di ventre con crudita et indgestione H. Fluxo del vientre con cierta indigestion
Lippitudo Cicer. ophthalmia, Inflammatio tunicae corneae, cum rubore, tensione, et dolore, et delacrymatione. o)fqalmi/a, lh/mh, gli/mh. AL. Augentrieffen, augenflusz, fliessen der augen B. Leepooghe, loopende ooghen G. Vice des yeux pleurants et chassieux IT. Lacrimatione delli occhi H. Cegaies
Lipyria febris Actuario, in qua externa frigent, interna vruntur leipuri/as2, o(/ti lei/petai puro/s2, quod calore sit de fecta, qui in ea euidens non succedit. Aetius e ventriculi erysipelate accendi eam annotat.
Marasmus Tertius hecticae gradus, vbi absumpta carnosa substantia calor febrilis obsesso corpore primigenium humidum (radicalem Barbari nominant) depascitur manifeste. marcor, vel febris hectica, cum marcore. marasmo\s2, marasmw/dhs2 pureto/s2. AL. Verwelckung, volkommen ettich B. Oprechte verdweeninghe G. Eticque parfaite IT. Seccagine della etica H. La etica verdadero
Lumbago Festo, Vitium et debilitas in lumbis AL. Lenden wee B. Tspit, pyne in de lenden G. Douleur du rable et des reins IT. Dolore di e lombi H. Dolencia del lomo
Lycanthropia Eae mentis alienatio, qua hominum consortia exosi in secessus ac lustra se abstrudunt, et luporum ritu vlulatus edunt.
Macula Plauto, pro ingenita nota et innata. naeuus Cicer. khli\s2, spi/lwma, spi/los2. AL. Angeborne maasz, anmaal, angeborner fleck B. Mael, vlecke, sprote G. Tache, marcque, macule IT. Marca, macchia, tacherella H. Mancha, manzilla, lunar, sennal negra en el hombre
Malacia pica, Absurda in grauidis mulieribus appetentia malaki/a, quam Plinius mollitiem praegnantium nominat. ki/tta, id est, pica, ab auis versicolore varietate, aut incostantia: quod nunc hoc, nunc illud appetant praegnantes et absurdissima quaeque edulia fere. AL. Schwanger weiber lust B. Lust van vroukens die groot gaen G. L'appetit estrange des femmes enceintes IT. L'appetito mirabile delle donne grauide H. El desseo de las mugeras emprennadas
Marisca Iuuen. ficus Mart. Tuberculum in ano ad fici similitudinem. su=kon, su/kwsis2. AL. Feigwartz B. Een bleyne int fondement G. Fic IT. Figo H. Higo, almorrana, dolencia del rabo
Melancholia quam parum seite Graecos incessens, Cicero, vt parum verbo valentes, furorum reddit, est mentis alienatio ex atra bile nata, cum moestitia, metuque coniuncta. melagxoli/a. AL. Schwartz gebluit B. Swaergheesticheyt, melancolye G. Melancholie IT. Maninconia H. Melancolia
image: s094a
Melancholia hypochondriaca siue flatulenta, aut flatuosa, quae a sinistri hypochondrij sympathia generatur, vnde ater vapor exiliens mentem petit
Meliceris Cels. Abscessus, in quo melleus quidam mellive similis humor continetur: melikhri/s2 AL. Ein geschwer mit eyter dem honig gleich B. Een sweere met erter ghelijck honich Aetius alia nomine etiam mhri/on. veluti fauum neuncupat, quippe in quo glutinosus humor melli aut fauo similis per foramina in cute erosa exprimitur.
Mensium profluuium vel mulierum profluuium Plin. abundantia feminarum Eid. r(ou=s2 e)/ruqros2 Scribonio, e)/mmhnos2 ka/qarsis2 Galen. gunaikei/wn o)rmh/. Aristoteli. AL. Die zeit der weiber B. De stonden, oft sieckte der vrouwen G. Les fleurs des femmes IT. La malattia delle donne H. La purgacion de la muger
Mensium suppressio e)poxh\ e)mmh/nwn Aeginetae. e)mmhni/wn e)pi/xesis2 Dioscoridi AL. Verstopffung der weibischen zeitten B. Ophoudinghe oft verstoppinge der stonden G. Suppression des mois es femmes IT. La suppressione delle purgationi donnesche H. El supprimir de la purgacion de las mugeres
Mola Plin. Informis caro in vtero, siue tumor induratus vteri, grauiditatis opinionem adferens. mu/lh Gal. mulo/sarc Hesychio AL. Ein klotz fleisch B. Meulen, ende clomp vleesch G. Masse de chair au ventre d'vne femme IT. Vn pezzo di carne malfatto H. La carne mola
Morbus Cicer. valetudo aduersa Colum. no/sos2, nou=sos2, no/shma, nosh/leia, a)r)r(w/sthma. AL. Sucht, kranckheit, siechtag B. Sieckte, cranckheyt G. Maladie IT. Morbo H. Enfermedad
Morbus acutus quem praecipitem cum Scribonio dicas non male, aut celerem cum Aureliano. pernicialis Liuio dicitur, qui celeriter necat aut liberat hominem o)cu\ no/shma kai\ pa/qos2. AL. Geschwinde kranckheit B. Haestighe sieckte G. Maladie soudaine et viste IT. Malattia subita H. Enfermedad que presto mata o dexa el hombre
Morbus anceps Plinio, e quo hic euadit, ille interit. a)mfi/bolon no/shma. AL. Kranckheit da dieser von stirbet, vnd jener nich B. Een sieckte daer d'een af sterft en d'ander ontcomt G. Mal dont l'vn meurt, l'autre eschappe IT. Morbo del quale l'vno muore, l'altro i schampa H. Enfermedad que mata el vno, y dexa el otro
Morbus fluens Lucano, morbus caeli Virg, lues Stat. corruptus et morbifer aeris tractus, qui vno eodemque tempore ex aeris constitutione natus alibi grassatur. e)pidh/mion no/shma Gal. popularem vocant interpretes. fqora/ Herodiano. aeris infectio dicipossit. AL. Kranckheit so gemeinlich vber leut vund viehe auszgehet B. Een sieckte die uyt infectie des lochts rijst G. Maladie generale par infection de l'air IT. Malartia per infectione del aire H. Enfermedad que nace porque el ayre esta corrumpido
Morbus Gallicus lues venerea, siphylis Fracastorio, para\ to\ si/nein ta\ fu=la. AL. Frantzosen B. De pocken, de Spaenjaerts, oft Fransoysen G. Le mal Francois, ou le mal de Naples IT. Il mal Franzese, o il morbo Gallico H. El mal de Naboles, buuas
Morbus longus Celso, longinquus Liuio. tardum Aurelianus vocat. xro/nion pa)qos2 Aretaeo, dihnekh\s2 h)\ bradei=a no/sos2. AL. Ein langwirige kranckheit B. Een langhe sieckte G. Maladie longue IT. Malattia longa H. Enfermedad que dura mucho tiempo
Morbus palabundus spora\s2 no/sos2 Hippocr. Galen. sporadiko\n no/shma, qui priuatim sparsimque singulos occupat. h( dia/foros2, ou)x o(mogenh\s2. a)/llh a)/llw| sumbai/nousa. AL. Schwermende kranckheit B. Swermende crenckte, particulier sieckte G. Maladie qui regne par-cy par-la IT. Malattia che va grassando or quiui or costi H. Enfermedad desbaratada
Morbus patrius siue vernaculus, qui nunquam non et peculiariter locum aliquem infestat. no/sos2 e)/ndhmos2 Galeno B. Een landtfieckte
Morbus pestilens pestis Cicer. pestilitas Lucretio, Exitialis morbus. loimo\s2, loimw=des2 no(shma, h)\ o)le/qrion, nou=sos2 qeou=, no/sos2 simpliciter Thucyd. no/sos2 loimikh/. pestilentia Plin. AL. Pestilentz, beul B. Pestileutie, gratie Gods G. Peste IT. Peste H. Pestilencia
Morbus sonticus Iurec. qui perpetuus est, neque certo tempore finitur, siue qui gerendae cuique rei impedimento est, a sontibus, hoc est, nocentibus, quasi perpetuo nocens, ac propterea hominem absentiae excusans. Plinius pro Epilepsia accepit. no/sos2 deinh\, no/shma talantiai=on Alcaeus dixit, quasi magni momenti. AL. Schadtliche kranckheit B. Aenhanghende sieckte, by-blyuen de plaghe G. Maladie langoureuse IT. Infirmita grande H. Enfermedad durable
Morbus vniuersalis quo plaerique vulgo conflictantur. pa/gkoinon h)\ koino\n no/shma Galen. to\ pollou\s2 koinh= katalamba/non. AL. Allgemeine kranckheit, gemeine plag B. Ghemeyne plaghe
image: s094bG. Maladie vniuerselle et generale IT. Malattia vniuersale et generale H. Enfermedad que esta en todas partes
Nausea Plin. Inane vomendi desiderium. nauti/a AL. Eckel B. Walginghe, de walghe, qualijckheyt G. Appetit de vomit IT. Voglia da gomitare H. Volundad para vomitar
Nephritis Quiuis affectus renum, tametsi proprie calculum in renibus hoc vocabulo significari velint. nefri=tis2 AL. Nierenwee B. Pijn in de nieren G. Douleur de reins IT. Dolore de reni H. Dolor de los rinnones Secundo modo. AL. Der stein, das griesz B. Den steen G. La pierre, ou la grauelle IT. La pedra H. La piedra
Obliuio Cicer. e)pilhsmosunh/, lh/qh. AL. Vergessenheit B. Verghetelheyt G. Obliance IT. Oblio H. Oluidanca
Odontalgia dentium dolor Plinio. o)dontalgi/a Galeno AL. Zahnwehe B. Tantwee, tantsweere, oft pyne in de tanden G. Douleur de dents IT. Dolore o mal de e denti H. Dolor de los dientes
Oedema Celso, Tumor laxus, pituitosus, presso digito cedens, lacunulamque relinquens, membro genuinum vel certe albidum colorem seruante. vndimiam Barbari vocitant. oi)/dhma. AL. Wasserige geschwulst B. Waterighe swellinghe G. Enflure humide et aqueuse IT. Bolla piena d'acque H. Postilla llena de aqua
Onirogonos imaginaria Venus, in somnis geniturae proflunium Plin. o)neirogo/nos2.
Ophiasis Celso, Areae species, quae capillitium defluit, per certa spatia, in modum anguis cutem capitis depascens.
Ortopnoeo Celso, cum nisirecta ceruice spirare aeger non potest. o)rqo/pnoia.
Oscedo Agell. Vitium oscitandi saepius orisque hiatus diducendi. xa/smh. AL. Statigs gynen B. Staech geeuwen G. Baailler sounent
Oscitatio xa/smh. AL. Das gynen B. Geeuwinghe, gapinghe G. Baaillement IT. Sbagliamento H. Bocezo, bocezamiento
Ozaena Celso, Putridum vlcus in naribus cum graueolente mucco in crustulam coacto. o)/zaina. AL. Ein presten in der nasen B. Een stinckende puystken in de neuse G. La puanteur du nez IT. La spuzza del naso H. Hedor de las narizes
Pandiculatio Plat. Membrorum distensio inuoluntaria ad vaporum difflationem. skordinismo\s2, skordi/nhma. AL. Das recken vnd strecken B. De reckinghe ende streckinghe G. S'estendre de tout son corps IT. Distender se di qua et di la co tut' ol corpo H. Enaspar todo el cuerpo
Panus Plin. Celso, phlegmone in locis adenosis, latior quam altior, tarde maturescens, neque magnopere in pus se conuertens. fu/geqlon. mammosus panus Plin. AL. Schwenten, drusz, dussel oder knuttel, gleich wie ein Brekle B. Een sweere G. Vne enfleure IT. Panocchia H. Diuiesso
Papula poterit vocari etiam pustula aquam in vesiculae modum continente. u(dati\s2. B. Hontsmeede
Papulae Celso, Virg. Feruidae eruptiones, rubidae cutis aspredines papulae rubentes Plinio, boa Eid. sudamina nonnullis. e)kze/smata Gal. e)kbra/smata Gal. Aegin. pomfoi\ Hippocrati. AL. Hitzblatterle, zittermal B. Root vonck, toot hont G. Bourgeons ou bibbes IT. Sbroggie H. Boia, buua, Iobanillo
Paplulae et boa etiamsunt puerilis morbus, qui rubore corpus obsidet, nimirum exiles maculae rubrae, autpurpureae, interdum nigricantes. e)cauqh/mata proprie ea, quae Galenus lib. Epid. 6. e)canqh/mata kegxrw/dh a milij similitudine vocat. AL. Rote kinderblotterle B. De maselen G. Rougeolle, petite verolle IT. Variole, quod nomen Barbaris receptum est
Papulae Vegetio, quae cuti insurgunt ex prurigine. B. Puckelen
Paralysis Celso, neruorum resolutio Eid. neruorum sideratio Scribonio. h(miplhgi/a, paraplhgi/a Aretaeo, tara/lusis2, pa/resis2 AL. Tropff, schlag, das gut B. Beroernisse, lammicheyt G. Paralysie IT. Paralysia H. Perlezia
Parasynanche In musculis faucium externis tumor cum vubore. parasuna/gxh, u(a/gxh Aureliano, quod suthus familiare sit malum H. Lobado
Parotis Celso, Abscessus secus aures. parwti/s2 AL. Oren muckel, oder orenuttel, geswulst hinder den oren B. Swellinghe achter d'oore G. Les oreillons, apostume derriere ou entour les oreilles IT. Apostema dietro de orecchie H. Hinchazon tras las orejas
Paro xysinus accessio Celso, exacerbatio aliis, excandescentia non male fortassis verti posset, quod tunc morbus ab humore exagitatus velut excandescit: estque recursus febris. parocusmo\s2, ei)sbolh/ Gal. lh=yis2 Aristot. (cuius ipsius initium ar)xh\ et e(pishmasi/a Galen. dicitur.) AL. Das frostelen B. Her aencomen der cortsen G. L'inuasion ou l'accession de la fieure IT. Paroxismo, l'assalto della febre H. Assique la siebre topa el hombre
Parulis Tuberculum ingingiuis, aut vt alij volunt, inflammatio. parouli\s2, apud Celsum parodonti/s2 scribitur, sed vitiose, vt putatur B. Sweeringhe int tant-vleesch
image: s095a
Passio voce Lantinis auribus minus nota, sed Medicorum filiis tristissima. pabos2 Galen. est affectio siue dispositio qualiscunque actionis offensam pariens, naturali corporis constitutioni aduersa, siue praeter nataram aliquid parti aecidat, siue absit quod affluere naturalites consueuerat, atque ita quatenus morbum, velut vinbra corpus sequitur; etiam Symptomatis nomen assumit. su/mttwma. B. Accident, quam vocem seruant et cum Gallis Itali et Hispani
Pedicularis morbus phthiriasis Plin. Affectus quo corpus verminat, scatetque pediculis. fqeiri/asis2. AL. Leuszsucht B. Luysensucht
Perfrictio Plin. Affectio febricitantium, quae horrorem praecedit, et extrema membra occupat peri/yucis2 Aphrodisaeo. AL. Wen der leib aussenthalben kaldt ist B. Als de uyterste leden cout worden, huyueringhe G. Froissure, refroidissement du corps par dehors IT. Raffredimento del corpo esteriore H. Frio de fuera en el cuerpo
Peripneumonia Celso, Pulmonum exulceratio ac inflammatio, quam spiritus difficultas, cum malarum rubore sequitur. peripneumoni/a AL. Lungensucht B. Longhensieckte G. Le mal des poulmons IT. Malattia de pulmoni H. Dolencia de los pulmones
Pernio Plin. Morbus pedispraecipue calcem infestans nimio frigore. xi/metlon, ma/lkh Theon. AL. Auszbruch an fussen oder verssen von kalte B. Muyle, oft cackhiele G. Mule aux talons IT. Speronaglia, buganza H. Sauanor, o frieras
Phagedaena Plin. Cancri genus Celso, quod cutim et subiectam carnem serpendo corrodit. fage/daina AL. Ein bosz vmbsichfressendes geschwer B. Een sweere tottet ghebeente toe opvretende, de wolf G. Farcin IT. Exulceratione sin alle ossa H. Botor caualdo hasta a los huessos
Phlegmone Colso, inflammatio Plin. flegmonh\, flo/gwsis2 veteribus, flegmasi/a Hippocr. Tumor praeter naturam collectus, calidus, cum rubore, prominens AL. Entzundung B. Ontsteeckinghe, swellinghe die ontsteecken is, een swijnpuyste G. Inflammation que les chirurgiens appellent vn flegmon IT. Phlegmon venetis
Phlyctaena pusula Colum. Bulla similis illi quae in cute affusa feruente aqua existit, substauo humore distenta, quam vulgo ignem siluestrem dici, doctissimus Fernelius annotat. flu/ktaina, flukti\s2, fluza/kion Galeno. AL. Das wildfeur B. 'Twilt vicr, quod sonat pu=r a)/grionG. Feu sauuage, bouton IT. Broffola, biorzola H. Postilla
Phrenitis Celso, continua dementia Eid. Primarium cerebri malum ex inflammatione cerebri aut eius inuolucroru, comitem semper febrim attrahens. freni=tis2. phrenesis Iuuenali. AL. Taubsucht, vnsinnigkeit B. Een rasende sieckte G. Frenaisie IT. Frenesia H. Frenesia
Phyma Celso, Tuberculum furunculo simile, sed rotundius ac planius. fu=ma, futo/n Archilocho.
Pleuritis Dolor lateris acutus et pungens, cum febre assidua et spirandi difsicultate. pleuri=tis2. AL. Der stich, seitenwehe B. Het pleuris G. Pleuresie IT. Pleuresia H. El dolor del costado
Polypus Hor. Carnis excreseentia in narepropendens. polu/pous2. AL. Ein nasen geschwer, noli me tangere B. Een sweere aen de neuse G. Poupe, penule IT. Pulpa del naso H. Dolencia en las narizes, como carne de pulpo
Porrigo Celso, Iuuen. Cupitis cut is furfuraceis squammulis foeda pituri/asis2. AL. Der grind des haubts B. Schorft, oft schorfcheyt vant hooft G. La tigne IT. La tigna H. Caspa de la cabeca
Profluuium narium Plin. h( dia\ mukth/rwn ai)mor)r(agi/a Dioscor. h( dia\ r(inw=n ai) mor)r(agi/a Gal. eruptio sanguinis e naribus Cels. AL. Das bluten der nasen B. Her bloeden der neusen G. Saillie du sang hors du nez IT. Escimento di sangue per il naso H. Sangrar por la nariz
Prurigo Colum. pruritus Plinio, scalpurigo Solino. knhsmo\s2 AL. Kretzigkeit, das jucken oder kratzen B. De jeuckte oft crauwagie G. Demangeure, gratelle IT. Pezzicore H. Comezon
Psora Plin. fera scabies Celso, et Graece a)gri/a yw=ra Celso, Cutis summae asprities cum furfureis squammulis. AL. Ein bose raud mit schuppen B. De boose schorft G. Galle, maladie S. Main IT. Ruuidezza di pelle H. Sarna
Psydracium Tuberculum supersiciarium leuiter in summa cute natum, phlyctaenis simile. yudra/kion, yu/drac.
Pterygium Celso, cum caruncula ab vngue digitorum recedit non sine magno dolore. pteru/gion. alij volunt esse, cum caro superfusa partem vnguis obsidet.
Pustula Mart, puqedw/n. AL. Blatterie, pfutzlin B. Een blare, een puyste, oft bleyne G. Vessie, ampoulle IT. Vesica, ampolla H. Postilla
Quartana febris Cicer. quam Saturni filiam nominauit antiquitas, Octauio Horatiano teste. quadrimis circuitus febris Plin. tetartai=os2. AL. Das virtagig feber odet kaltwee B. De derdendaechsche cortse G. La fieure quarteine IT. La
image: s095bquartana H. Calientura quartaua
Quotidiana febris Terent. pureto\s2 a)mfhmer. no/s2, quae quotidie simili typo recurrit. AL. Tagliches fieber B. De daghelijcksche cortse G. Fieure cotidienne IT. Febre cotidiana H. Fiebre o calientura cotidiana
Ramex Plinio, hernia Mart. Tumor praesertim scroti. kh/lh. qui pro loci ratione varia sortitur nomina: cum in inguine prominet, boubwnokh/lh dicitur: cum ab intestinis est, entero/kh/lh: vbi omentum scroto illabitur. e)piplokh/lh: ab adnata carne, sarhomh/lh: ab qua, u(drokh/lh: a varicibus, kirsokh/lh: a vento pneuma tokh/lh. ramex ventosus. AL. Hodenbruch, bruch, der karnooffel, bruch der gemachten B. Ghescheurtheyt, scheurnisse G. Rompure, hergne, greueure IT. Hernia H. Potra
Raucitas Plin. rauis Plauto, raucedo, vbi in asperam arteriam decumbit humorum defluxus. bra/gxos2. AL. Heysere B. Hees heyt, haers heyt G. Enrouement IT. Raucita H. Ronquedad
Reduuia vel rediuia Cicer. paronychia Plin. Cutis circa radices vnguium resolutio atque fissura. parwnuxi/a. AL. Gebrot, wen die haut von neglen sich abwirft oder schelt B. Nynaghel, dwangnaghel G. Peau creuee autour des ongles IT. Pannarice, schioppatura toruo all'ogne H. Elrespigon, repelo, padastro de la vnna
Regius morbus Hor. celso, ita dictus, quod in aulis regum molliter curetur, (vt Sammonicus ait) ludis, lasciuiaque, per quae mens exhilaretur. arcuatus morbus Celso, a colore arcus caelestis aemulo. icterus, a volucri galbula concolore. aurigo Scribonio, propter auri colorem, quem bilis toto diffusa corpore mentitur. e)/kteros2. AL. Gelsucht B. Geelsuchte G. Iaunisse IT. Icterita H. Itericia
Rigor Plinio, Frigus illud, quod in accessione tertianae febris tremorem adducit. r(i/gos2. AL. Starrkelte B. Groote coude G. Tresgrande froidure IT. Rigore H. Rigore
Ructus Celso, Eruptio reiectioque flatuum e cruditate stomachi nascentium. e)reugmo/s2, e)rugh\, e)rugmo/s2 Arist. AL. Ein gurps, kopp B. Een respe, rupsen, respinghe G. Router, route, routement IT. Rutro H. Regueldo
Saltus cum membrum alternatim vibratur. palmo/s2 B. Schietinghe van leeden
Sanguinis reiectio Plin. Pallad. eiectio Vitruuio, expuitio Celso. a)nagwgh\, ai(\matos2 Aretaeo, ai)mo/pthsis2. AL. Blutrunsz, auszwurff des bluts B. Bloet ouergheuinghe, opgheuinghe van bloet, bloetspouwen G. Crachement de sang IT. Sputar del sangue H. Spudar de la sangre
Satyriasmus a Satyrorum similitudine, (vt inquit Aurelianus) quos in Venerem pronos daemones fabulata est antiquitas: vel a vi satyrij herbae, cuius esus tentigincm genitalium partium inuehere creditur. tentigo veretri Aurel. tentigo Iuuenali, veretri intensio. Priapismus. r(opalismo/s2 Suidae ta/sis2 tou= ai)doi/ou, te/tanos2, priapismo\s2, saturi/asis2, saturismo/s2.
Scabies Iuuen. yw=ra. AL. Raud B. Ruyde, schorfricheyt G. Rongne IT. Rogna, schabbia Petrarch H. Ronna
Scirrhus Celso, scirrhoma Plin. skir)r(o\s2, ski/r)r(wma. Tumor durus sine dolore, renitens. durities dici potest. AL. Harte, oder hirtigkeit B. Verhattheyt van leuere, oft ander deel des lichaems
Screatus Terent. Conatus reiiciendi de pectore sputi, aut pituitae potius, vitium senio peculiare. xre(myis2. AL. Neusplung, auszwurff B. Schreewinghe, uytlegginghe G. Crachement IT. Sputamento H. Escupir tossiendo
Sideratio Absoluta corruptela atque extinctio membri affecti, cum sensum omnem penitus pars amisit. sfakelo\s2, sfakelismo/s2 Aetio, te/leia ne/krwsis2. AL. Gehe schweynnung eins glids B. Als cenich lit gantschelijck tgheuoelen verlooren heeft G. La corruption totale d'vn membre IT. La entiera corruption d'vn membro H. Gastadura de todo el miembro
Singultus Plin. Conuulsio ventriculi conantis excutere quae tunicis suis impacta sint. lu/gc, luxmo/s2. AL. Der nosch, hixen, harsch B. Den hick, nockinghe G. Le hocquet, ou sanglot IT. Singolto, sinchiozzo H. El hipo, o solloco
Sinus Celso, Venter et latens capacitas, quae expurgato abscessu remanet, dum pus exitu negato subsidens, proxima quaeque erodit, et sana corripiendo late se fundit. ko/lpos2. sunt qui u(ponomh\n vocant, quod ad cuniculo sum vlcus transuersis itineribus late proserpens refero. AL. Die hole eins geschweres B. Holle oft diepe Vlceratie ende zere G. Surgidoire
Spasmus vel spasma Plin. neruorum distentio Celso, raptus Aureliano, conuulsio Plin. conductio Aureliano. spa/sma, spasmo/s2. AL. Verstrupffung, verkrummung, krampff B. De crampe, crimpinghe der zenuen G. Spasme, retirement IT. Spasmo H. Pasmo
Spasimus cynicus cum canino rictu labra et nares contrahuntur. spasmo\s2 kuniko/s2. B. Treckinghe vant aensicht
Status virgor, summa, Tertium morbi tempus, in quo extremam habet vehementiam, quando saeuissima accidentia vis morbi adducit. a)kmh/. AL. Wen die kranckheit zum heftigesten obligt B. Als de
image: s096afieckte ten hoochsten is G. Le bout de la maladie, le plus haut IT. La violenza del morbo H. La fuerça del mal
Steatoma Celso, Apostematis genus, in quo pingue quiddam et adipi simile conclusum habetur. s2ea/twma. B. Speck aposteunye H. Apostema que haze podre como seuo
Sternutamentum Cicer. sternutatio Scribonio. ptarmo/s2. AL. Niessung B. Niesen G. Esterneuement IT. Sternutamento H. Esternudo
Stigma Martiali, Nota qua inuritur quis, quaque sit literatus, vt Plautino more dicam. victurum in cute punctum Veget. stigma, nota publica in Theodosiano codice vocatur. sti/gma. AL. Brandtmal, brandtzeichen, angebrennt zeichen B. Brant-teecken G. Marque empreinte d'vn fer chaud IT. Tacherella, signale brucciato H. Punctura o punçadura, quemadura, sennal quemado
Stomacacce Plin. oscedo Marcello, scelotyrbe Plin. Oris vitium illud, hoc crura infestans, ex eodem fonte originem trahens. stomaka/kkh Straboni, et skelotu/rbh. B. Blaenschuyte, scheurbuyck
Stranguria Plin. substillum Catoni. vesicae morbus Cic. vrinae stillicidium, quando stillatim lotium redditur. straggouri/a Plut. h( kata\ stra/gga tou= ou)/rou e)/kkrisis2. AL. Kaltseich, harnstrenge, harnwind B. De coude pisse G. Difficulte d'vrine IT. Stranguria H. Ahogamiento de la vrina.
Struma Celso, choeras, Tumor in quo quasi glandulae durae oriuntur in ceruice et alis. membrana sua inclusae. xoira/des2. scrofulam vocant Barbari. AL. Kropff B. Cliere, kropsweere G. Escrouelle IT. Gozzo H. Puerca, o lamparon
Stupor Cicer. Emotio mentis e repentino terrore, e)/kstasis2, e)/kplhcis2, qa/mbos2, paraplhci/a. perculsio AL. Erstaunnung, entfrembdung desz verstants B. Verbaestheyt G. Estonnement IT. Spanto H. Espanto
Suffusio u(po/xusis2, u(po/xuma. Sunt qui cum Scotomate supradicto confundunt, sed tota illi errant via: quod in hoc non minus quam in scotomate nubeculae, muscae, atque id genus alia oculis obuersantur, cum suffusionis sedes et causa penes oculum sit, alterius vero natalis sedes in cerebro ex conturbatis spiritibus. Medicorum vulgus cum Manardo cataractam nominat. AL. Das sternsel B. De schemeringhe, oft vel in d'ooghen G. Catarracte de l'oeil IT. Catarratta, o suffusione del occhio H. Cataracta de ojos
Suggillatio Sanguinis intra tunicas collectio diffusionque ex ictu. u(po/sfagma, aliis u(po/sfalma. nimirum vbi oculus sanguine perfusus videtur: qui vbi refrigeratus, liuescit. peli/wma iam et pe/llama Theocr. schol. aut peli/dnwma vocatur affectus. Liuor Latine: at si multus ille sit, ac in pus conuertatur, u(po/puon, id est puris fussusio, nominatur. AL. Blawaug B. Blaeu ooghe G. Oeil blesse et bleu IT. Occhio negro par battidura H. Ojo negro de herida
Stultitia Cicer. fatuitas Eidem. stoliditas, vitium est memoriae, et quaedam mentis ignauia. mwri/a, mw/rwsis2. AL. Narrey, vngheschickligkeit, thorheit B. Doorschap, sotheyt, sotticheyt, dwaesheyt G. Folie IT. Mattezza, pazzia, stoltezza H. Boueria
Stultitia Cicer. kw/fwsis2. AL. Dumme, vngehor, taubsucht B. Doofheyt G. Sourdete, sourdesse IT. Sordita H. Sordedad
Syntexis Plin. consumptio Cicer. Colliquatio, qua mollis primum caro tabescit, mox etiam solidarum partium substantia. su/nthcis2. B. Slytinghe, queenende passie
Tabes Celso, Pulmonum exulceratio, corpus vniuersum sensim colliquans. fqo/h, fqi/sis2, fqina\s2 no/sos2 Plut. thkedw\n pu/h Aretaeo. AL. Die ertig, oder schwindt sucht B. Teering, d'uytdrooghende sieckte G. L'eticque, ou tisie IT. Tisica H. Tisica, trefedad
Telum Sereno et Isidoro, Lateris morbus immanis, subito dolore corpus gladij instar transuerberans.
Tenesmus tenasmus Plin. inanis egerendi voluntas, thnesmo\s2, teinesmo/s2. AL. Das trucken, treibende not des stulgangs mit wenig witckung, das tringen B. Drucken om ter cameren te gaen G. Espraintes, expressions, grand desit d'aller a la selle IT. Volunta grande d'andar a la camera H. El puxo, gana de hazer camara
Tertiana febris Cic. tertiana absolute Plin. tritai=os2 AL. Dreytaglich feber B. Ouer anderdaechsche cortse G. Fieure tierce IT. Febre terciana H. Calientura tertiana
Tetauus rigor Celso, distentio Aureliano, et extensio, Passio quae corpus neutrobi flexile facit. te/tanos2. Eius duo sunt genera Emprosthotonus, quem pronum raptum nominat Aurelianus: estque inuoluntaria colli in anteriores partes inclinatio: cum scilicet membra antrorsum flectuntur, mentumque pectori affigitur . e)mprosqo/tonos2, et opisthotonus, supinus vel posterganeus raptus Aureliano vocatur, quando in dorsum ac scapulas caput torquetur. o)pisqo/tonos2. AL. Tetanus, halstarre B. Styuen hals, stijfheyt van halse G. Rigueur du col IT. Rigori delli nerui o del collo H. Enuaramiento de neruios, sic Opisthotonus, enuaramiento de capeça a tras
Thymus thymion Celso, Verrucula infra exilis, supra latior, subdura,
image: s096bin summo per aspera, a specie cacuminis thymi herbae, vt Aetio placet: aut, quod aliis, a colore floris thymi, qu/mos2, qo/mion.
Tonsillae Plin. Inflammatio circum fauces, durusque tumor. a)ntia/s2 Aegin. o)/gkos2 skir)r(w/dhs2 tw=n parisqmi/wn, pari/sqmia Galen. flegmonh\ parisqmi/wn Dioscorid. AL. Geschwulst der trusen vornen am halsz, mandel B. Gheswollen amandelen G. Les glandes de la bouche enflambez IT. Pallo insiammato H. La agalla en garganta del hombre hinchada Columellae inflammatio, quam barbari vuulam vocant, cuius quatuor species facit Aretaeus: ki/ona siue kioni/da, cum gurgulio teres gracilescit ac rubet, stafu/lhn, vuam, quando linescit ac subnigratur in extrema ora, ad modum vuae: i(ma/ntion, quasi lorulum, vbi membranae vtrimque dilatantur, inctar altrum vespertilionis: et kra/spedon, hoc est simbriam, quando in tenuem atque oblongam membranam desinit, ceu in mucronem. AL. Das Zapfflin B. De huych
Torpor Celso, Cic. Stupor et hebetudo sensus motusque. na/rkh, na/rkhma Galen. na/rkhsis2. AL. Das schlaaffen der gliedern B. De slapicheyt oft vaddicheyt van leden G. Endormissement des membres IT. D'indormire delle membra, torpore H. Tremielga, entormecimiento
Tremor Virg. tro/mos2. Motus deprauatus inuoluntarie membrum concutiens. AL. Das litteren oder schulderen B. Tschudden en beuen G. Tremblement IT. Tremore H. Temblor
Tuber Tumor rotundus e lapsu fere. o)/gkwma Vegetio. AL. Buckel, hoger B. Een bulte, een buyle G. Bosse IT. Gibbo H. Corioba, o comba
Tuberculum supersiciarium aut hulcusculum. e)pipo/laion e)lkos2, a)muxh/ Gal. Hesychio.
Tumor Plin. o)/gkos2. AL. Geschwlst B. Gheswel, swellinghe. G. Enflure, bosse IT. Enfiatura H. Hinchazon
Tussis Terent. bh\c. AL. Der husten B. De hoest G. Toux IT. Tosse H. Tosse
Tussis sicca Celso, quae nihil emolitur. AL. Ein truckener husten, der nicht auszwurfft B. Een drooghen hoest, die niet en lost G. La toux seiche IT. Tosse secca H. Tosse seca
Tympanites Celso, aqua intercus sicca Hippoc. Exctans inflatio ventris intenti, et ad percussum palmae resonantis in modum tympani. tumpani/as2, tumpani/ths2.
Vari Celso, Dura et pusilla faciei tubercula, velut rotunde salebrae. i)/onqoi, quod o)/nqw|, id est simo, similiter faciem conspurcent, a)kmai/ Cassio medico, vel potius a)knai/, eo quod pruritum non pariant. AL. Rothe platterlin im angesicht B. Steenpuystkens int aensicht, oft dronckaetts puysten G. Taches ou petites ampoulles au visage IT. Vesighette o bolle nel viso H. Barri en el tostro
Vari Plin. ecthymata, pituitae eruptiones Plin. Puctulae in summa cute extuberantes, pueritiae adniodum infectae, albae, sed in ambitu rubrae. morbillos vocant Barbari. e)kqu/mata Hippocr. para\ to\ e)kqu/ein h)/goun e)corma=n. quae e tenuibus nata humoribus, in hulcuscula potius quam tubera abeunt, sine e crassis ortum habeant, in tumores cutem attollunt, vt Gal. lib. Epid. 3. e)kbra/smata Aetio, a simlitudine eiectionis algae inlitus. AL. Die kinds blattern B. De cleyne pocken G. Morbilles, les petites veroles IT. Morbilli
Varix Plin. Vena crurum foeculento sanguine dictenta. i)ci/a, kirso/s2. AL. Krapfader B. Crampader G. Veine de iambe pleine de sang melancolicque IT. Vena delle gambe piena di sangue H. Vena tetorcida en la pierna llena de sangre
Verminatio Plin. tormina alui Celso, stro/fos2. Intestinorum circa vmbilicum torsio. AL. Darmwinde, bauchgrimmen, darmgicht B. Buyckpyne, pyne in den buyck G. Trenchees, mal de ventre IT. Dolore o tormento di ventre H. Dolencia o torqon de las tripas
Verruca Plin. AL. Wartzen B. Werte, oft wratte G. Vertue IT. Verruca H. Berrueco, berruga
Verruca pensilis a)kroxordw/n. Verruca oblonga et grandi capite, qua corpori adhaeret, exili velut pediculo innixa, aut de chorda pendula.
Verruca sessilis vel formicans. murmhki/a, murmh/kion Celso. formicatio Plin. Verruca altioribus radicibus, infra lata, supra tenuis, quae dum stringitur, sensum inducit formicarum (vnde nomen habet) morsibus assimilem, testantibus Aegin. et Actuario. Aetius etiam a colore subatro, qualis in formicis spectatur, nomen illi inditum addit.
Vertigo dinos2 i)/ligc, i)/liggos2. Affectus quo circumagi in gyrum videntur omnia, e spirituum flatuumve commotione. AL. Hauptschwindel, vmbtrumlung B. Swindelenghel, hooftswende, omloop vant hooft, swymelinge G. Tournement de teste IT. Stornimento di testa H. Vaguido Vertigo etiagrauius malum vocatur, cum tenebrae oculis aut spledores, acscintillae quaedam (marmarugai\ Aretaeo, lamphdo/nes2 aliis dicuntur) cum caligine multa permista oculis obuersantur, praeter capitis et grauedimem, et rotationem, sko/twma Aretaeo. skotwmatiko\n pa/qos2 Aegin. skoto/dinos2 Hippocr. skotodini/a Platoni. AL. Hauptschwindel B. Suyselinghe, swindelinge, blinde hooftsweere G. Estourdissement de teste
image: s097a
Vibex Persio, Signum verberis: et vestigium in carne remanens e vi verberis. i)/buc Hesych. stigmh\, smw/digc, mw/lwy, peli/wma, peli/dnwma. AL. Streichmal, schmarren B. Gheslagen streep, streeme G. Marque demeurant puis qu'on a este fesse IT. Signale, tacherella Boccat H. Roncha sennal del guelpe
Vitiligo Celso, Cutis vitium infectae. leukh\ et a)lfo/s2, morpheam vocant Barbari.
Vlcus Plin. e(/lhos2. Solutio continuitatis a rosione proueniens. AL. Ein offner schad oder geschwer B. Zeer, oft sweere G. Vlcere IT. Vlcere G. Llaga que haze materia
Vlcus Chironium Celso, quod magnum est, et oras callosas tumentesque habet. quod et Telephium nominant. illud, quod Chirone praectante Medico opus habeat: hoc, a Telepho, quem immedicabili vlcere affectum A chilles medicatus fuit. xeirw/nion e(/lkos2 et thle/fion. AL. Bos geschwer B. Boos en quaet zeer G. Maling et mauuais vlcere IT. Piaga immedicabile o incurabile G. Llaga incurable
Vlcus malignum tetrum Plin. dusi/aton, kakohqe\s2 e(/lkos2 kai\ dusalqes2 Dioscor. vlcus verminosum, quod vermibus scatet. skwlhkiw=n, virulentum: i)w=des2, saniosum, purulentum, i)xwr)r(oou=n.
Vomica Cels. Plin. Iuuen. Abscessus malignus latens, puris plenus a)posth/matos2 ei)=dos2. AL. Geschwer B. Verholen ghesweer G. Apostume secrete IT. Apostema scosa H. El botor segreto
Vomitus Celso, R eiectio eorum quae in ventriculi spatio continentur. e)meto/s2. AL. Kotzung, das erbrechen, das kotzen B. Ouergheuinghe, spouwen, braecken, quasi canino ritu reijcere G. Vomissement IT. Gomito H. Vomito.
Vteri strangulatus praefocatio matricis Aureliano, strangulatus vuluae Plin. Recursus vteri ad superiora, respirationis defectum inuehens. pni\c u(s2erikh/ Dioscor.
Vulneris crusta Celso. e)xa/ra. AL. Die ruffen auff einer wunden B. De roof van een wonde G. La crouste d'vne playe IT. La crusta della piaga H. La parte sobrera y dura de llaga
Vulneris os Celso. sto/ma trau/matos2 pro hiatura. AL. Die weitte der wunden B. De gapinghe oft den mont van de wonde G. L'ouuerture de la playe IT. La larghezza della piagha H. La boca de la herida
Vulnus Virg. trau=ma, trw=ma Herodoto. AL. Ein wunden B. Een wonde, oft houwe G. Vne playe, ou ferite IT. Piaga, ferita, colpo H. Llaga herida
DE MORBIS ARBORVM. CAP. XLVII.
ALburnum Plin. Mollissima pars arboris teredini obnoxia, a colore nomen habens. ste/ar de/ndrou. AL. Die spinn B. Tspint, het witte vant hout G. Aubier, aubour IT. Rasa o grasso dell' arbore H. Albura o blanco de la madera
Articulatio Plin. Cum vi tempestatum, germina vitium auferuntur: aut imperitia laeduntur, aut vitiose caeduntur. pra/gos2. G. Rompre ou greuer la vigne
Centrum Duritia ligni clauo similis, inimica serris. h)=los2, ke/ntron. B. Een harde ast
Fungus Plin. clauus Eid. patella Eidem. h(=los2. Arborum morbus e solis exustione. AL. Die brenner am baumen, wenn sie an der sonnen verbrennen B. De boomen brant, alsse aender sonnen verbernen
Nodus arboris. sustrofh/. tuber Plin. conctat callo carnis inse conuoluto. AL. Knorre eins baums B. Quast, oft ast G. Vn neud, vn cin
Panus Plin. Tumor fungosus in arboribus in panis speciem assurgens. fu=ma. AL. Baumschwam B. Boomsquam
Rubigo vel robigo, Malum commune et frugibus et vitibus, in illis vredo, in his carbunculus proprie dicitur: quod ex illis Plinij verbis intelligo, Caelecte frugum vinearumque malum rubigo, quanquam alibi vitia icta confundit, vbi ait, aliis rubiginem, aliis vredinem, aliis carbunculum appellantibus. quo loco doctissimus quidam vir caniculam reponit, voce velut praetorio iure in possessionem rectituta, vt ipse ait. cui minime tamen subscribere queo, cum Canicula mali istius efficiens sit causa, non ipse morbus: quod vel Plinij illa verba conuincant, vbi inquit: Res summa vitium agitur decretorio vuis sidere illo, quod Caniculam appellauimus. vnde carbunculare dicuntur, vt quodam vredinis carbone exustae. Vredo ista (quae fit frigore tantum vrente, sole innoxio) kauqmo/s2 Graecis est. at Rubigo in segetibus, milti\s2 Pausaniae in Boeoticis vocatur. AL. Die rothe, brenner, brandt, rost am korn B. Brant int coren G. Nielle des bleds, geler en bourre IT. Rubigine delle biaue H. Anuble de trigo, o de los panes
image: s097b
Sideratio Plin. Cum vaporum sucitate arbores moriantur. a)stroboli/a, sfa/kelos2. AL. Der schlag, der tropff B. Vlam G. Bruslure d'arbres, ou autre gastement IT. Guastation, o corrottione totale delli arberi o piante H. Pasmadura subita de los atboles
DE MORBOSIS. CAP. XLVIII.
AEnobarbus vel potius ahenobarbus. canqugeneios2, canqi/as2, pur)r(i/as2. AL. Roterbart B. Roode baert G. Barbe rouge IT. Barba rossa H. Taheno en la barua.
Agrippa Plin. qui pedibus prius editis ex vtero nascitur. a)gri/ppas2. AL. Der inn der geburt mit den fussen herfur kriecht vnd geboren wird B. Een kint dat metten voeten voorcomt int baren G. Enfant fortant auces les pieds deuant IT. Bambino ch'esce prima con li piedi H. Nino que echa fuera los pies naçiendo
Alatus pterygodes apud Medicos, cui scoptulae opertae alarum in modum extant, teste Galen. et Aretaeo quod genus hominum tabi abnoxium est. pterugw/dhs2 Hippocr. et Aret. fqinw/dhs2 Hippocrat. AL. Dem die schulterbletter auszstechen B. Dien de schouderbladeren uytsteecken G. A qui les os des espaules sortent fort IT. Tisicuzzo Boccat H. A quien se veen mucho los huessos de las espaldas
Ambidexter aequimanus Ausonio, quod vtraque manu aeque vtitur. a)mfide/cios2. AL. Beyde recht vnnd linck B. Rechts en slincx G. Qui est gauchier et droitier IT. Ch'e destro et senestro, che s'agiuta con amendoe le mani H. Diestro de entrambas las manos
Ancyloglossus cui lingua est breuiore membranula adctricta. a)gkulo/lwssos2. quod vitium nisi tollatur in infantia, et adultiorem comitetur atetem, iam etiam mogila/los2 vocabitur. AL. Dem die zung nicht frey ist B. Die de tongriem heeft G. Qui a le filet IT. Ch'ha il filo de la lingua H. Due tiene el frenillo
Araeosyncritus cui corpus est rarae texturae, et transpirabile. a)raiosu/gkritos2, eu)dia/pneustos2. B. Helder van lichaem
Arquatus Celso, auriginosus, a colore auri suffuso. Arquatus, quod eo morbo affectis color et oculi vireant, quasi in arqui caelectis similitudinem. ictericus Horat. i)kteriko\s2. AL. Geelsuchtig, der die ggelsucht hat B. Die de gheelsuchte heeft G. Qui a la iaunisse IT. Icterico H. Iterico
Atta Festo, qui propter vitium pedum terram attingit potius quam calcat: AL. Der gleich als auff dornen gehet, churpffer, lurtscher, oder schlirper B. Die d'aerde schroomt te gheraecken G. Trainepieds IT. Che straccia, o strascina e piedi H. Hombre que va con les pieds arrastrando
Attonitus Celso, proprie cui casus fulminis vicini aut tonitrui sonitus stuporem afflauit. a)po/plhktos2, e)mbro/nthtos2. AL. Erstummet, erschlagen B. Verschrickt G. Estonne IT. Attonito, smarrito H. Attronado, espantado
Balbus Cicer. qui lingua est haesitante. yello/s2. AL. Stamler, statzer B. Stamelaer, kekerbout G. Begue IT. Balbo H. Tardamudo
Blaesus Martiali, cui lingua est impedita et inexplanata. traulo/s2 AL. Lispeler B. Tateraer, lispelaer G. Gegue IT. Balbo H. Tardamudo
Broncus Nonio, qui dentes habet prominulos, et os productum. brochus Varro. AL. Der ein langes maul hat, vnnd den die zeen weit herfur blecken B. Tuytemuyl, die de tanden vooren uytblicken met een langhen muyl G. Qui a le menton et les dents de dessous plus auancees que celle de dessus IT. Ch'ha le labra disotto molto grosse et infuora H. Hombre que tiene los labros baxos mas gruessos que no tiene los sobreros
Bucco bucculentus Plauto, cui tumidiores sunt buccae, aut os grandius. gna/qwn. AL. Grosz buszbacken, oder der ein grosz maul hat B. Een trompetblaser, volle wanghen, oft wijdtbeck, groot backhuys G. Iouflu, ou geullard, qui a la bouche grande IT. Ch'ha le guancie infiate, ganassone H. Hombre de bouchettes grandes, carillado
Caecus Cicer. oculis captus Eidem. tuflo/s2, a)lao/s2, a)lawpo/s2 Eustath. stu/flwy, a)leu/storos2 Soph. knw\y Suidae, lipaugh/s2 Epigr. AL. Blindt B. Blint G. Aueugle IT. Cieco H. Ciego
Caesius Terent. glauko/fqalmos2 Aphrodys. glaukw=pis2 Homer. AL. Der graw katzen augen hat B. Kat-ooghen G. Qui a les yeux de chat IT. Ch'ha gli occhi di gatto H. Que tiene ojos de gaton
Caluus Sueton. Myconius, a peculiari incolis Myconi insulae vitio. mada/ro/s2, falakro/s2, yilo/s2, leioka/ghnos2, fa/lanqos2 Poll. muko/nios2. AL. Kaal B. Bles, Kael G. Chauue IT. Caluo H. Caluo
image: s098a
Canus Catul. polio\s2, polio/xrws2, leuko/kras2, poliokro/tafos2, polioko/rshs2 Nicetae, a)lwpo/xrous2, a)lfito/xrws2 Suidae. AL. Graw, weisz von alter B. Grijs, graeu G. Chenu IT. Canuto, bianco, griso H. Cano o albo de cabellos
Capito Cuer. cui caput magnum est. makroke/falos2 AL. Groskopff B. Groot hoot, groot hoofr G. restu, qui a grosse teste IT. Capitoso, ch'ha la testa grande H. Hombre de cabeça grande
Cernuus Virg. capite terram versus prono incedens. lordo/s2 AL. Nider gebogen, bogechtig wie die alten leut B. Neersichtich, dien 'thooft hanghet, luymoore Qui tient la teste inclinee vers terre. IT. Ch'ha la testa inclinata verso terra H. Que mira con la cabeça baxa
Cilo qui est acuminato capite. foco/s2 Homero. AL. Spitzkopff B. Spits van hoofde G. Qui a la teste ague, ou pointue IT. Ch'ha la testa longa H. Qui tiene cabeça luenga o alta
Claudus Cicer. kullopo/dhs2, lipo/guios2. Epigram. a)mfiguh/eis2 Homero, sed proprie qui vtroque pede claudicat. kullo/s2, xwlo\s2, xalai/pous2. AL. Hinckend B. Hincke-poot, creupel G. Boiteux IT. Zoppo, manco dallato, isciancato Boccatio H. Coxo de pie o pierna
Cocles Plaut. luscus Cicer. altero captus oculo a natalibus. defioculus Mart. vnoculus Agellio. mono/mmatos2, e(tero/fealmos2, tou= tou=n a)rima/spwn genous2, mono/fqalmos2. AL. Einaugig B. Losch, met een ooghe G. Borgne, lousche IT. Lusco H. ruerto de vn ojo
Coelophthalmus qui reductos habet oculorum orbes. koilo/fqalmos2. Xen. AL. Der hole vnd tieffe augen hat B. Die holle en diepe ooghen heeft, holooghe G. Qui a les yeux creux et profonds IT. Ch'ha gli occhi incauati et indeutro H. Que tiene ojos encauados y abscondidos
Comitialis Plinio, caducus Firmico, epilepticus. e)pilhptiko\s2, e)pi/lhptos2, fw\s2 r(oph=| selh/nhs2 pi/ptwn Orpheo. AL. Der S. Valentins krankheit hat B. Die de vallende sieckte heest
Comperuis Resto et Lucil. qui genua habet iusto coniunctiora. Non placet Nonij expositio pro longis pedibus praedito. B. Scheefbeen
Corpulentus Fabio, megalosw/matos2, eu)/sarkos2, e)pi/swmos2. AL. Leibachtig, grosz von leib, wol geleibet B. Lyuich, wel int vleesch, wel int lijf G. Corpulent, corporu IT. Corpolento H. Gordo de cuerpo
Cossus Festo, Rugosi corporis homo. a similtudine tarmitum, siue cossorum vermium, qui in lignis stabulantur. r(utidw/dhs2. AL. Voller runtzelen B. Vol rumpelen, oft rimpelen G. Plein de rides, ride IT. Pieno di respagriccie H. Lleno de rugas
Crispus Plauto, cui intortum est capillitium. ou)=los2, tri/xoulos2 Archilocho, ou)loka/ghnos2 Hom. ou)lo/trixos2 Herodoto, ou)loko/mos2 Alexidi, ou)lokiki/nnas2 Telesillae, stramboloko/mhs2, aut, vt Hesychius citat, stabaloko/mhs2 Sophocli. AL. Krauszhaarig B. Ghecrolthayrich, cruysthooft, ghectonckelt hooft G. Crespe, crespu IT. Crispo, biondo H. Crespo
Dento dentatus Plauto, qui dentes habet eminentiores iusto. proo(dwn. AL. Langzahn B. Lancktant G. Qui a de longues dents IT. Dentato, ch'ha li denti grandi et lunghi H. Que tiene los dientes luengos
Depygis Horat. cui nates graciliores sunt et attritae. u(po/lispos2 Arictoph. lispe/pugos2, lispo/s2. AL. Der keine arsbacken hat B. Die gheen billen en heeft G. Sans fesses IT. Senza natighe H. Hombre sin nalgas
Dysentericus Plinio, duse/nteros2 Nicandro, dusenteriko/s2. AL. Der die roht ruhr hat B. Die 'troot melisoen, oft den bloetganck heeft G. Qui a trenchees de ventre auec flux de sang IT. Ch'ha il cacasangue, o la cagarella H. Paciente de tripas llagadas
Edentulus Plauto. nwdo\s2, nwdoge/rwn, a)no/dous2 Pherecrati: quanquam is proprie dicatur, qui raros habeat dentes, vt volunt Grammatici. AL. Zannlosz B. Tandeloos G. Esdente IT. Sdentato H. Sin dientes, o desdentado
Exomphalus cui prominet vmbilicus. quod malum chirurgi nominant vmbilici egressionem et rupturam. e)co/mfalos2. AL. Dem der nabel auszscheust B. Dien de nauel uytgaet G. A qui le nombril sort IT. Ch'ha l'ombiliguolo in fuora H. Que tiene el ombligo de fuera
Exophthalmus qui prominentiores habet oculos. e)co/fqalmos2. Xenoph. AL. Der grosse vnnd auszschiessende augen hat B. Puylooghe, die groote ende uytpuylende ooghen heeft G. Qui a les yeux sortants hors de la teste IT. Ch'ha gli occhi grandi in fuora de la ciglia H. Que tiene los ojos muy adelante y fuera de la frente
Fanaticus Iuuen. numine afflatus. Bacchabundus. ka/toxos2, kato/ximos2, kata/xotos2, e)/nqous2, e)/nqeos2, e)nqousiw=n, ka/toxos2 e)k qeou= Plut. qeoforou/menos2, oi)strodi/nhtos2, oi)stroplh\c, dafnhfa/gos2 Lycoph. quod in fanis consulentes oraculum sacerdotes, laureum tenentes termitem spiritum conciperent, baccharenturque. AL. Besessen, Feindselig
image: s098bB. Beseten G. Raui IT. Fanatico, inspiritado H. Enspiritado
Flaccus Cicer. auribus demisse pendulis. AL. Luck, der lampende ohren hat B. Hangoore G. Qui a les oreilles lasches et pendantes IT. Ch'ha le orecchie longhe et pendenti H. Encapotado de orejas
Foriolus apud Nonium, qui ventris est solutioris, a foriis, quaesunt excrementa liquidiora. diar)r(oi+ko/s2 AL. Durchleuffig, durchfellig, scheissig, pflutterig B. Die den dunneproef, oft buyckloop heeft G. Foireux IT. Ch'ha il cacasangue H. Que tiene los cagajones
Fronto Cicer. Cuifrons est ardua et prominens: metwpi/as2, eu)rume/twpos2. AL. Grosz stirnig B. Groot oft hooghe van voorhooft G. Qui a grand front IT. Ch'ha la fronte grande et exta H. Hombre que tiene la frente muy grande
Gibbus Celso, gibbosus Eidem. gibber Varr. u(bo\s2 Dorice, kurto/s2. AL. Hogerachtig, der ein hoger hat B. Bultenaer, bultken G. Bossu IT. Gobbo H. Corcobado
Gigas Lucretio, Immani corpore homo, quasi terrae silius. gi/gas2, gh=s2 vi(os2 Eustath. ghgenh\s2, bougai+/os2, gew/lofos2. AL. Ein risz, oder held B. Een reuse, groot droes G. Geant IT. Gigante H. Gigante, hijo de la tierra
Brauedinosus vel, vt in vetuctis libris scriptum innenio, grauidinosus Cicer. grauedini obnoxius. karhbare/wn, karwtiko/s2. AL. Pfauszlechtig, des schwere des haubts vnderworffen B. Hooftswerich G. Subiect d'auoir pesanteur de teste, morfondu IT. Soggietto a dolor di testa H. Arromadizado
Gutturosus Vlpiano, cui guttur tumidum est. e)cege/brogxos2 Aretao, Hippocr. strumosus Iuuen. AL. Kropffig B. Croppaert G. Goitereux, goitteux, qui a gros gosier IT. Gozzoso Boccat H. Papudo
Haemoptoicus ai(moptoi+ko\s2, a)naforiko/s2 Galen. Aetio, qui sanguinem per guttur reddit AL. Der blut auszspeyhet B. Die bloet spouwet G. Qui crache sang IT. Che sputa sangue H. Que escupia sangre
Hermaphroditus a mixtura Mercurij et Veneris. androgynus Cic. in quo vterque sexus apparet. a)ndro/gunos2, e(rmafro/ditos2, difuh\s2, digenh/s2. AL. Der ein mann vnd weib ist B. Half man half wijf G. Garçon-fillette, qui est masse et femelle IT. Hermafrodito
Hircosus Persio, cui virus alarum redolet. tragoma/xalos2. AL. Der bockelet B. Die stinckt ghelijck een bock G. Qui sent le boucquin IT. Che spuzza come il becco H. Que hiede a cabron
Hydrophobus Plin. a rabido cane morsus. Iymphaticus Isidoro, a metis aquae, quam formidatam vocat Ouid. nempe immedicabilis propterea, quod miserrimum morbi genus est, in quo ager et siti et aquae metu torquetur. kuno/lussos2, h(drofo/bos2, feu/gudros2 Polybio, fobo/diyos2 Aureliano. AL. Der von einem tauben hund gebissen ist, der dasz wasser furcht B. Die van eenen dullen hont gebeten is G. Blesse de morsure d'vn chien enrage IT. Morso, o mordato di qualche cane enraggiato H. Mordido de perro furioso
Integer Cicer. o)lomelh\s2, a)/rtios2, ar)timelh\s2, a r)ti/pous2, ar)ti/xeir. AL. Wolzu leib, frisch B. Gantsch, geheel, wel te passe G. Entier, tout frais IT. Fresco et gagliardo H. Entero en cuerpo
Labeo Plin. labrosus Lucret. chilo Fecto, qui tumida aut prominula habet labia. xeilw\n, pro/xeilos2, gelunoi/dhs2 Eustath. paxu/xeilos2. AL. Der grosse lefftzen hat, trollen maul B. Dicke lippe G. Lippu IT. Ch'ha le labra grosse H. Hombre de gruessos beços o labros
Lentiginosus cui facies aut corpus infectum est maculis subruffis, lentis ad modum. fakw/dhs2. AL. Der laubslecken har am leib B. Die vol sproeten is G. Lentilleux, plein de taches IT. Pieno di tacherelle o lentigini H. Pecozo
Lienosus Plinio, lienicus Eid. spleneticus Eidem. qui e splene laborat. splhniko/s2. AL. Miltzsuchtig B. Een dien de milte quelt G. Qui a douleur de rate IT. Splenetico H. Doliente del baço
Lippus Plin. cui oculi lacrymantur, et putredinem exudant. gla/mwn, lhmw/n. AL. Trieffaug B. Druypooge, loopendooghe G. Chassieux IT. Rugiadoso d'occhi, quasi cui roscidis guttulis manant oculi H. Cegaioso
Longurio Varr. qui inepte longus est ad modum longurij, reliquia corporis mole parum respondente. promh/khs2, u(permh/mhs2. AL. Ein gar langer mensch B. Langherich veeter, lange lenter G. Long herry, long homme, long comme vne perche, treslong IT. Huomo sconciatamente longo H. Luengo de cuerpo
Loripes Iuuenali, cui in lori modum obtorta sunt crura. blaiso/pous2. AL. Krumbfusz, der kromme schenckel hat B. Slimvoet, crombeen G. Qui a la iambe tortue IT. Ch'ha il piede o la gamba torta H. Que tiene el pie o la pierna tuerta, çancajoso
Lunaticus Paulo, qui statis lunae temporibus insania vexatur. selhno/blhtos2, selhniako\s2, selhni/zwn, linoplh/c Suidae, frenoplh/c. AL. Monig, monsuchtig
image: s099aB. Die de mane int hooft heeft G. Lunaticque IT. Lunatico H. Alunado
Lusciolus et Iuscitiosus Plin. qui parum videt propter oculorum vitium, qui caligant et hebescunt: vel, qui interdiu cernit, a solis occasu obtusius, noctu nihil, vt Aegineta inquit, nukta/lwy. sknipo/s2 Poll. u(po/tuflos2, a)mbluwpo/s2. AL. Blintzaug, vbersehend B. Bysiende, bysienich G. Qui a courte veuem IT. Ch'ha la vista corta H. Visoio que vee poco
Lunatus e)/carqros2, e)kmelou/s2. cui articulus loco emotus est, aut excidit. AL. Verrenckt, versetzt, ausz dem glied gangen B. Versprengt, verset, uyt de leden ghegaen oft gheschoten, uyr de kote G. Desnoue, desmis de son lieu IT. Senestrato H. Desconcertado o desencasado
Lymphaticus Plin. lymphatus Hor. Mente captus et insanus, quod nympharum spectra furorem conciliare crederentur. Ceritus Plaut. quasi Cereris ira agitatus. Laruatus Plauto, velut Laruarum incursitatione ammo vexatus. numfo/lhptos2, dhmhtriako/s2. AL. Vnsinnig B. Onsinnich, dul G. Furieux, hors du sens IT. Furioso H. Furioso
Mancus Cicer. defectus aliquo membro. puro\s2, a)na/phros2. AL. Vnuolkommen B. Verminckt, manck, lam G. Manchot IT. Manco H. Manco
Mancus etiam Cicer. qui vnimanus Liuio. e)tero/xeir, mono/xeir. AL. Einhendig, der nur ein faust hat B. Eenpoot, die maer een hant en heeft G. Manchot, qui a seulement vne main IT. Huomo con vna man suola H. Que no tiene mas de vno mano
Maniacus furiosus Cicer. mente captus Eidem. maniko\s2, freno/plhc, para/ plhktos2 Soph. AL. Wutig, ertaubet B. Dol, rasende verwoet G. Enrage, furieux, forcene IT. Furioso, fuorsennato, priuo di mente, priuo di senso commune H. Furioso, enrabiado
Melancholicus Cicer. melagxoliko\s2, fusw/dhs2 Aret. AL. Schwerbluttiger mensch B. Swaergheestich, melancolijck, swaervan gheeste G. Triste, melancolicque IT. Maninconico H. Melancolico
Mento cui oblongius iusto mentum est. progeneios2 AL. Der ein langlechtiges khinn hat B. Lanck van kinne G. Qui a le menton agu IT. Ch'ha il mento longhetro H. Hombre que tiene rostro luengo
Mutilus Horat. cui vi allata autferro membrum aliquod exectum est. kolobo\s2, kullo/s2. AL. Gestumpffer, beschroten B. Verminckt G. Affolle, mutile IT. Stroppiato H. Desmochado
Mutoniatus vasatus Lamprid. apud quem in editione Germ. perperam est nasatus, nimirum qui vasa, hoc est tectes grandiores, habet peoi/dhs2. qui scriptura mihi probatur magis, quam pew/lhs2 de quo mox. AL. Wol geschwantzet B. Wel ghetaeckalt G. Bien membru IT. Ch'ha li coglioni grossi H. Hombre que tiene el miembro grande
Mutus Terent. elinguis Plin. Iun. a)/fwnos2, a)/naudos2 Hippocr. a)r)r(h/mwn, eneo/s2 Aristot. kwfo\s2, a)/bac Suidae. AL. Stumm B. Stom G. Muet IT. Muto H. Mudo
Myops Plin. qui nisi proprius admota non videt aut legit. mu/wy. AL. Der ein kurtz gesicht hat B. Bysiende, sticksiende, die een cort ghesichte heeft G. Qui a courte veue IT. Ch'ha la vista corta H. Visoio
Myscellus qui nanis est cruribus. mu/skelos2, quasi murina habens crura. AL. Der kurtze beinlin hat B. Cortbeen, drucker G. Homme a courte iambe IT. Gamba corta H. Hombre que tiene la piierna corta
Naso nasarus, vel, vt, alij, nasutus Horatio. makro/r)r(in. AL. Grosznasz B. Wel oft groot gheneust, die een domphooren heeft G. Nasu, nasard IT. Ch'ha gran naso, nasuto H. Narigudo, de luenga nariz
Obstipus Cicer. Horat. cui collum riget, et in alterum humerum caput recliue est. e)pikekufw/s2. AL. Krumbhalsz B. Cromhals, slimhals G. Torcol, binard IT. Collotorto H. Cabezcaydo
Ocella lucinius, qui exiles habet oculos. mikro/mmatos2. AL. Kleinaugig B. Die cleyne ooghen heeft G. Ayant fort petits yeux IT. Ch'ha gl'occhi piccioli H. Que tiene los ojos chicos
Paetus Horat. qui leuiter obliquat oculos cum venustate. AL. Der bocks augen hat, gluraug, vbersichtig B. Gluyerachtich, verweent siende, lonckaeft, lepacrt G. Ayant yeux en sorte d'vn bouc IT. Chi guarda por trauerso con gl'occhi H. El que guarda de ojos bueltados a luna parte o a la otra
Pansa Plinio, cui pedes sunt pansi et lati, latipes. plath/pous2. AL. Der breitte fusz hat B. Die breede voeten heeft G. Qui a le pied fort large IT. Huomo ch'ha il piede largo H. El hombre que tiene la planta llana
Pectorosus Columellae, qui praegrandi est pectore. eu)ru/sternos2 Hom. eu)rusth/qhs2. AL. Hochbrustig B. Hooch-borstich, breedt-borst G. Qui a la poitrine grande et large IT. Pettoruto Boccatio H. Hombre de pecho ancho
image: s099b
Pectoroso opponitur stenoqw/rac Gal. et saniw/dis2, vel potius sanidw/dhs2, vt apud Aretaeum lego, qui angucto est pectore et compresso, asseris in modum: quae natura facile tabem incurrit AL. Engbrustich B. Nauwe en enghe van borste G. Estroit de poitrine IT. Stretto o picciolo di petto H. Estrecho de pecho
Pedo onis. makro/pous2, strouqo/pous2 apud Aristoph. schol. megalo/pous2. AL. Der lange bein vnd schenckel hat B. Lanck-been, langhe schenckel G. Homme a longues iambes IT. Gamba longa H. Hombre que tiene las piernas luengas.
Plautus Festo, plancus Plin. qui pedes habet planos, gracilesque plancarum instar. stegano/pous2, lai/pous2. AL. Flachfussig, der breyte vnnd flache fusz hat B. Plat-voet, die breede en platte voeten heeft G. Qui a le col du pied bien bas IT. Ch'ha il collo del piede molto basso H. Hombre que tiene el pie largo
Sunt qui plautum exponunt pro latas aures habente, vt sit platu/wtos2, quomodo Festus canes Plautos appellari scribit, quorum aures flaccidae sunt et languidae latioresque.
Pumilio Colum. nanus Iuuenali, qui pumilo corpore est, pumilus Stat. pumilius Suet. vavos. AL. Zwerg, miszgewachs B. Dwerch, een Naencken G. Nain IT. Nano H. Enano
Quadratus Celso, qui commoda statura est, neque gracilis, neque obesus: tetra/gwnos2 Platoni. AL. Vierschrotig wol von glidern gestaltet, ein wolgesertzter leib B. Vierschotich, wel gheset van lyue, een middelmatich man G. De beau corsage IT. Ben disposto gagliardo, quadrato H. Bien hecho y dispuesto o formado
Recalauster recaluus Plauto, cui caluafrons est. yedno/s2 Hom. a)nafalanti/as2, a)na/silos2. AL. An der stirnen kaal B. Cael oft bles aent voorhooft G. Chauue par deuant IT. Caluo di fronte Que tiena la frente calua.
Rufus cui rufum est capillitium. pur)r(oi/as2, vnde Byrrhiae nomen apud Comicum canqi/as2 Aristolph. canqo/tric, pursokourole/wn Hesych. AL. Roter Kepff B. Root-hoofr G. Roux IT. Rosso H. Roxo
Scaeua Vlpiano, qui sinistra loco dextrae manus vtitur. scaeuola. skaio/s2. AL. Lincketausz, der linck ist B. Slincke-poot, die slincx is G. Gauchier IT. Che piu mette in opra la man senestra, senestro H. Izquierdo
Scaurus Horatio, cui talisunt extantiores, vt Porphyrion annotat. Horatius ipse exponit, male fultum prauis talis. skau=ros2. AL. Mit grossen knoden vnd versinen B. Groot van enckelen, die volle encklaeuwen heeft G. Pied bot, qui a les talons gros IT. Ch'ha le cauecchie grosse H. Hombre de gruessos carnicoles
Sedigitus qui senos habet digitos. e(cada/ktulos2 AL. Der sechs finger an einer handt hat B. Die ses vingheren aen een hant heeft G. Qui a six doigts IT. Ch'ha sei dita, sedigito H. Qui tiene seys dedos
Semiuir Ouidio, eunuchus Iuuen. gallus, euiratus Plauto, cui coles amputatus est. ga/llos2 Epigram. semimarem Ouidius dixit. h(mi)andros2, i)/qris2 Hesych. quasi ou(= i)\s2 teqe/ristai, cuius virilitas demessa est. h)mo/gunos2 Synesio, h(mia/nqrwpos2 Luciano. AL. Geschnittener, halberbermann B. Half man, ghelubt G. Chastre, demy homme IT. Castrato, eunucho H. Capado, castrado
Eunchorum quatuor genera a Graecis enumerantur: qladi/as2. siue qlasi/as2, cui confracti sunt tectes: spa/dwn. spado Plinio, cui sunt euulsa genitalia vasa: e)ktomi/as2, cui execti sunt testes, qui et o)rxotomou/genos2 Absyrto et sidhroka ta/dimos2 dicitur: qlibi/as2, cui attriti. Spadones (inquit Mamertinus) quasi a consortio generis humani extorres, ab vtroque sexu aut naturae origo aut clades corporis separduit.
Silo Nonio, cui prominent supercilia, a Sileno. e)co/frus2. B. Ruych, oft rouwe van wijnbraeuwen
Silo Plauto, filus Cicer. qui nasum habet resimam, hoc est sursum versus repandum, more simiae. AL. Kumpffnasz, der die nasz ob sich hat wie ein aff gekrumpt B. Cromme neuse opwaert G. Qui a le nez crochu contre mont IT. Ch'ha il naso di simia H. Hombre de nariz roma
Simo simus Plinio, cui nares sunt depressae superius. simo/s2. AL. Flachnasz, tellernasz B. Platte neuse, kipte neuse, camuys G. Camus IT. Ch'ha lo naso riuolto in su H. Hombre de nariz sima
Sphenopogon cui cunei in morem diffisa est barba. sfhnopw/gwn Suidae. AL. Der ein zersplaten bart hat B. Die een ghecloofden baert heeft G. Qui a la barbe sourchue IT. Ch'ha la barba biforcata H. Que tiene la barua en dos partes y separada
Strabo Cicer. strabus, qui dictortis est oculis. strabo\s2, i)llo/s2 Poll. parablw\y, e)pillo/s2 A pollonio, dia/strofos2, streblo\s2, folko\s2, strabw/n. AL. Schillecht, schilaugig B. Schelaert, scheluwe, losch, loschaert G. Lousche, bigle IT. Guertio H. Que tiene los ojos turnios, que no guardo de recho
Strignosus Colum. monogrammus, macilentus. Strigosus autem, quasi stringis et rugis deformatus. filu/r)r(inos2, mono/grammos2. AL. Auszgemergelt, gar durt vnd magher B. Magherheyn, schimme van een man, quasi vmbra hominis G. Elance, fort maigre
image: s100aIT. Magro, schemo apud Dantem H. Muy flaco
Surdaster cicer. qui grauiter audit. u(po/kwfos2 Plat. baruhko/os2, du/skwfos2. AL. Dumlecht, vbel horend B. Doofachtich, qualijck hoorende G. Quelque peu sourd IT. Poco sordo H. Poco sordo
Surdus Cicer. lasio/kwfos2 Suidae eneo/s2 Xenoph. kwfo/s2. AL. Dum B. Doof G. Sourd IT. Sordo H. Sordo
Suspiriosus Plin. anhelator Eid. anhelus Virgil. asthmaticus. a)sqmatiko\s2, duspnoi+/ko/s2. AL. Keychig, kysterig, der ein kurtzen athem hat, engbrustig B. Amborstich, engborstich G. Poussis, asmaticque, qui a son haleine a grand peine IT. Asmatico H. Asmatico
Syntecticus Plinio, Defectus viribus et exhauctus, atrophos Octauiano. sunthktiko\s2, a)/trofos2. AL. Gar macht vnd krafftlosz, der nichts zunimbt B. Die slijt, die in een slytinghe is, die gheen voetsel en crijcht G. Affoibli, qui ne prend point aucune nourriture IT. Indebolito, molto aperto del corpo, che non piglia refectione alcuna H. Que no tiene fuerça, que luego echa fuera loque come
Tabidus phthisicus, quem tabes conficit. fqisiko\s2. AL. Der die schwinnende sucht hat B. Die d'uytdroogende sieckte heeft, die aen de teeringhe is G. Ethicque IT. Tisico H. Trefe
Torosus Catul. lacertosus Varr. Colum, qui musculosa et compacta carnis pulpa est validus. AL. Knorrich, fleyschachtich B. Vleeschachtich, vol vleesch, poeselachtich G. Charnu, qui a gros muscles, puissant IT. Lacertoso, carnoso H. Lleno de carne, gordo
Valgus Plauto, qui diuersas habet suras, atque talos vitiosos. ita enim coniunctim lego apud Festum. blaiso\s2 Polluc. cuiusmodi est cancrorum et lacertarum incessus. AL. Schiegge B. Wiens beenen uytwaerts ghecromt staen G. Qui a les pieds courbez et to urnez en dehors IT. Ch'ha gli piedi intorti in giu H. Beso en los beçcos çancajoso
Varicosus qui venis plus iucto turgidioribus est. AL. Krampffaderig B. Die dicke gheswollen aderen aen de beenen heeft G. Qui a les veines des cuisses enflees de sang melancolicque IT. Ch'ha grosse vene nelle gambe H. Que tiene las piernas llenas de venas sangrosas
Varus Horat. distortis cruribus, vt ipse exponit, a loripede diuersum non puto. skambo\s2, streblo/pous2. AL. Schlem B. Slimmen
Vatia vel vatius Varroni, cui crura sunt introrsum intorta. vitium valgo contrarium. r(aibo\s2, r(aiboskelh/s2. Epigram. AL. Krumbschenckel, der die bein auszhinwerts gebogen hat B. Wiens beenen innweaerts gheboghen zijn G. Qui a les iambes tortues en dedans IT. Ch'Ha le gambe torre in giu G. Hombre que tiene las piernas tuertas Dicitur et vatienus, vt Nebrissensis annotauit.
Ventricosus Plauto, vel ventriosus, ventrosus Plinio, proga/stwr, gastrooidh/s2 Euctath. boska/da nhdu/n e)/xwn Nicandro, ga/strwn. AL. Schmerbauch, butterich B. Dickbuyck, grofbuyck, smeerbuycxken G. Ventru, pansard, pansu IT. Pansatico, panuto H. Hombre de tripa grande
Verminosus Plinio, quem vermes infectant. gastri\s2, skwlkkiw=n. AL. Voller wurmen, wurmechtig B. Van de wormen ghequelt G. Vermineux IT. Pieno de vermi H. Patiente de los gusanos
Verpus Catull. appella Horat. recutitus Mart. cuipellis virilis membri decorticata est. leipo/dermos2, ywlo/s2 Aristch. a)peywlhme/nos2 Eid. AL. Beschnitten wie ein fud oder Turck B. Besneden als een Iode oft Turck G. Circoncis, sans prepuce IT. Circonciso, senza preputio H. Retajado, circuncidado
Verrucosus Cicer. qui verrucis scatet. quae vox apud Nonium in Lucilij versu reponenda est, pro Varicosus in dictione, Vatrax. nam cognomentum illud fuit Fabij, tecte Plutarcho. berou/kwssos2. AL. Voller wartzen B. Vol wratten G. Plein de verrues IT. Verrucoso H. Que tiene muchas berrugas
Vesticeps Agellio, cui prima lanugo malas vectire incipit. cui opponitur inuestis apud Palladium. siue imberbis, de quo alibi. geneiw=n, geneia/zwn, i)ouli/zwn Tryphidoro. AL. Bartfehig, dem der bart anfeht zu wachssen B. Die eerst een baert begint te cryghen G. A qui la barbe commence a venir IT. Giouanetto a cui incommincia la barba H. Mancebo que comiença a baruar
DE MVSICALIBVS. CAP. XLIX.
ARca Vitruuio, in quam anima minstrans canalibus influit: nisi mauis ara, vt sit bwmi/skos2, quod tanquam ara subctrata candlibus submittat flatus, vt illa nidorem et vaporem e victimis. AL. Lade IT. La cassa secreta del organo
Balatus Plinio blhxh\, blh/xhma, bru/xhma, mi/lwn Aeschylo, mh/leios2 blaxh/ Suidae. mhkasmo/s2. AL. Das bleeken oder blerren eines
image: s100bschaafs B. 'Tbleten ende bleen van een schaep, de bleinghe, bleetinge oft het ghebleet G. Beellement IT. Balato di pecora H. Balido de las ouejas
Barbiton Horat. barbitos foem. et barbitus, Lyricum instrumentum plectro solitum percuti. ba/rbiton, ba/rbitos2, baru/miton. Poll. ob grauiores fortasse fiaium sonos: nam in Athenaeo perperam ba/rwmon legas scriptum: cuius inuenti gloriam Terpandro tribuit Pindarus, vt Anacreonti Neanthes et Antipater. Martianus Felix multiforme Barbiton dixit, ob varietatem, non (vt arbitror) formae, sed sonorum forte. Strabo lib. 10. Sambucam cum Barbito eandem esse ait, ibi sambu/kh h)\ kai\ ba/rbitos2, quod miror, cum Sambucam o)cu/fqoggon, id est argutum, esse instrumentum Athenaeus prodiderit, aliter quam de Barbito sentire Pollux videatur. Halicarnasseus ba/rbita ke/rkein dixit, pro Barbita plectris radiisve percurrere.
Barritus Elephantum est, de quo Philostratus, e)le/fas2 tetrigw/s2, dixit.
Bombus Varr. Sonus quem apes edunt. bo/mbos2. AL. Das brummen der Ymmen B. 'Tghedommel der Byen G. Le bourdon IT. Ribomba H. Sonido ronco
Bombyces bo/mbukes2 Aristoteli vocantur longae tibiae, quae difficultev magnaque cum contentione flatus implentur.
Buccina Ouid. eadem fere cum tuba. buka/nh. AL. Posaun, zunck B. Basuyne, basoen, sincke, cornet G. Cornet IT. Cornetto H. Bozina
Canere foris Asconio, est dextra plectro vti, chordasque pulsare. ke/rein Halicarn.
Canere intus Asconio, est laeuae manus digitis chordas capere. yhlafa=n. AL. Die seyten greiffen B. De snaren slaen G. Toucher les cordes IT. Toccar le corde H. Tocar las cuerdas
Chelys magas, pro assere qui ponticulum sustinet. xe/lus2, maga\s2, h)xei=on, eo quod sonos repercussu reddat. AL. Die rose B. De solder, ofdt de roose
Chroma Boetio, modulatio crebritate et solertia modulorum oblectans. xrw=ma, quasi colorata vocum compositio. AL. Colorieren B. Diminueren, oft seer coloreren ende breecken, scherteringe oft quenckelinghe
Cithara ki/qara Plat. ya/ltigc Suidae, fo/rmigc Hom. xe/lus2, a xelw/nous2 id est testudinis testa. Testudo Cicer. a forma. Eusebius tamen lib. 10. aliquamtulum discrepare fo/rmigga et Citharam indicat, non explicat tamen. Vir periphrastice Citharam cauam testudinem dixit. AL. Lauten B. Een luyte, oft cisther G. Luth IT. Luito Nebrissensis vihuelam exponit. alij Citharam putant harpam esse nostram, Hieronymi forte verbis persuasi, qui Citharam deltott figura describit cum chordis vigintiquatuor. ad quam accedit instrumentum illud, quod vulgo nos virginale et clauecymbalum nominamus. Galli espinetam et clauecymbalum quoque nuncupant.
Clamor vociferatio Cicer. au)th\, boh\, kraugh\, enoph\, i)wkh\, i)axh\, kekragmo/s2 Plut. qru/llos2. AL. Geschrey B. Roep, ghetier, gheschrey G. Cry IT. Grido, clamore H. Clamor, boz grande, grito
Clangor Cicer. klaggh/, i)/a Eurip. kina/qusma Aeschylo. AL. Schnaltz B. Clinckende gheluyt, gheclanck, clanck G. Cry comme des oiseaux IT. Sono di trombetta H. Sonido de trompeta
Classicum Liuio, Virg. tibia vel tuba classis proprie, Seruio teste, capitur pro bellica tuba. sa/lpigc. AL. Trommeten vmb ein sturm, schlach, oder larmen zu blasen B. Tromper om een alarm te slaen oft te blasen
Constitutio Boetio, systema, Interuallorum certus complexus, su/sthma Psello.
Cornu Virg. ke/ras2. AL. Herrhorn, blaszhorn B. Heerhoren, blaeshoren G. Corne, cornet IT. Corno H. Cuerno
Crepitus Plinio, Violentus sonus ex impulsu pa/tagos2, ko/nabos2, yo/fos2, bro/mos2, kanaxh/ Hesiodo, xtu/pos2. AL. Klapff, knall B. Barste, ratelinghe G. Son violent IT. Crepito H. Ruido
Crepitus dentiums Cicer. AL. Zanklapffen B. Tandenklepperinghe, tandenclappinghe
Crocitus Nonio. coruorum est. krwgmo/s2. AL. Rappengesang B. Graffen, een craeyen roep G. Corbiner, le cry d'vn corbeau IT. Il grido del coruo H. El grazindo del cueruo
Cymbalum de hoc in Rebus ecclesiasticis dictum est. Illud dissimulare silentio nequeo, Cymbala, Pectidas, Lyras pro bellicis instrumentis fuisse habita, quod a D. Clemente Alexandrino in haec verba proditum est: In suis bellis vtuntur Tyrrheni tuba, fistula Arcades, pectide Seculi, Cretenses lyra, tybia Spartani, cornu Thraces, tympano Aegyptij, cymbalo Arabes. A Cymbalis differunt crembala, xre/mbala, qua voce significatur conchyliorum tritorum et ossiculorum linea, qua pueri accincti personant concussa. B. Rinckelen H. Sonaias, tarrenas, chapas. ita enim Hesychius: alij kre/mbalon dici posse putant instrumentum illud estomomate concinnatum, pueris in vsu frequens, quod labris comprehensum, modulatum sonum edit, dum ligula inflexa, quae medium secat, digito agitate perstrepit. AL. Trumm B. Trompe
Diaschisma Dimidius dieseos. dia/xisma Philolao Pythagoreo, cum quo idem esse arbitror, quod ta/guri Eupolis Comicus, et Suidas vocant, quae vox non dubito quin reponenda sit apud Festum in Titiuillitio, pro bli/turi, quod musici organigenus, cum ta/guri minimum quid signet.
image: s101a
Diatonum Boetio Modulatio naturalis. dia/tonon Plutarcho, diato/nion Psello. vulgo est, End duo.
Diesis Vitruu. Semitonij dimidium, semitonium minus Boetio, estque interuallorum minimu, sesquioctonae quadrans. di/esis2 Nicomacho, Psello.
Echo Perseo, iocosa imago Horatio, soni aut vocis repercussae repraesentatio, h)xw/. AL. Wederton B. Wederclanck, oft Wederslach van stemme oft gheluyt G. Echo IT. Echo H. Laboz que retumba
Eiulatus Cicer. lam entum Eidem. o)durmo\s2, klauqmo\s2, kw/kuma, klauqmurismo\s2, o)lofurmo\s2, oi/mogh\, oi)=ktos2, qrh=nos2. AL. Leib, Weeklag, Hewlung B. Ghehuyl, Gekerm, Claginghe, Leet G. Brayement, lamentation IT. Piante H. Llanto con bozes, grito con gemido
Epistomium Vitruuio, Obturaculum, quo continetur spiritus, aut laxatur in organis. B. Den wintbanck G. Ventil
Fides diis, Cic. chorda Eid. neruus Eid. neruia Nonio, mi/tos2 li/non Epigram. xorda\, neu=ron, pinio/n. AL. Seiten B. Snare G. Chorde IT. Corda H. Cuerda
Fistula Virg. calamus Eidem canna, harundo, cicuta Virgil. buxus poetice. su/rigc, du/nac, lwto/s2. Eurip. constat e calamis. AL. Pfeiff, Fleure B. Pijpe, fluyte, ein rietpijpe G. Fleute IT. Flauto, fiuta H. Flauta
Fragor Virg. proprie rerum fractarum est. dou=pos2, kanaxh\, yo/fos2, a)ragmo/s2 Eurip. kolusurto/s2 Hom. Eustatb. AL. Schnaltz, Knall B. Craeck, craeckinghe, berstinghe, barst G. Cricquerment, froissis, vn son esclatant IT. Strepite o romore de cose che si rompono, fragore, fracassamento H. Estruendo de cosas quebradas
Frem itus, fremor Virg. sonor Eidem. qualis est fluctuum ex alto mari.
bro/mos2 ktu/pos2, r(oi/zhma, r(oi=zos2 r(oi=bdos2, fruagmo\s2, frimogmo/s2. AL. Rausschen, Braussen, getummel B. Gheruysck, ghedruysch, ghethier G. Grand bruit, fremissemeut IT. Fremito H. Ruido
Gannitus Mart. Donatus vult esse veluti ploratum vapulantium, vbi alij legunt, vulpium. knuzhqmo/s2. AL. Des ballen B. Ianckinge, keffinghe G. Glapissement, lappissement, grommelement IT. Il sgagnolire della volpe H. Ganido
Garritus auium est. stw/mulma. AL. Das chutteren B. Quetteren cakelen G. Cacqueter IT. Garrito, cicalate H. El gorgear de las aues
Grunnitus Cic. suum est. stridor suis Plin. grusmo/s2, kekragmo\s2, grullismo\s2, klaggh/ Hom ui(smo/s2. AL. Das grunnen oder ruchlen wie ein Schwein B. Gnoringhe oft ghillinghe van een Vercken G. Grongnement IT. Grunnito H. Grunnido del puerco
Harmonia Cicer. Modulatio ab arte concepta, grauis et auctoritatis plena, consonantia Boetio, acuti soni, granisque mixtura suauiter vniformiterque auribus accidens. vt dissonantia, duorum sonorum aspera areqsque radens percussio. Macrobius aptam et consonantem conuenientiam vocat. a(rmoni/a, quam polumige/wn e(/nwsin Nicomachus Gerasinus exponit. AL. Zusammen stimmung, Wollautung B. Een accort van verscheyden voysen oft stemmen ende toonen G. Accord des sons different IT. Accordo et consonantia musicale H. consonantia en la musica
Harmonicum en armo/nion. Musicae genus difficillime ad cantum applicari, multaque exercitatione et vsu opus habere dixit Psellus, Diatonium vero simplex esse et naturale: Chromaticum vero ciendis affectibus lachrymisque accommodatius esse Chromatici autem vsus antiquior fuit caeteris, si Plutarcho credimus. Horum quodlibet variatur, diuiditurque in Lydiam, Doriam et Ionicam cantilenas. Lydiam, lu/dion a/rmoni/an, lugubrbus conuenire Plutarchus scribit, eiusque inuentorem Olympum Phrygem nominat Aristoxenus. Erat et alterum Lydiae genus effoeminatum ac molle, Ionicae affine, illa qrhnadikh/. flebilibus dicata, haec e)paneime/nh ludiste, et e)klelumenh, hoc est dissoluta et fvacta, audiebat. quanquam fuit et micolu/dios2 mistigeneris, Sapphus poetriae inuentum testante Aristoxeno. Certe Lydia et Iontca harmoniae, molles et symposiis accommodae habebantur. vnde ab animorum remissione xalarai/ Platoni dicuntur. Doriae vero harmoniae grauitatem et magnificentiam Plutarchus aliique tribuunt: Cassiodorus etiam castitati prudentiaeque inseruire testatur.
Hinnitus Cicer. xremetismo/s2, mimixmo\s2 Hesychio mugmo\s2 poetice, frimagmo/s2 Lycophor. AL. Das Wihelen B. Naeyen G. Hennissement H. Hinnito El relinchido del cauallo.
Hypate Vitrun. principalis Albino, Chorda in Musica, quae grauem reddit sonum, ob id Saturno attributa, propter motus tarditatem, et sonigrauitatem. u(pa/th Psello. AL. Der grosz Brummer
Hyptate hypaton quasi principalis principalium, u(pa/th u(pa/twn. Mereurio datur a Cicerone. B. mi
Hypate meson u(pa/th me/swn Psello. Saturno tribuitur a Boetio: Marti a Cicerone. E. la mi.
Interuallum Vitruu. Acuti grauisque soni distantia, velsonorum mutua vnius ad alterum vatio. dia/sthma Psello.
Iugum Ceruix citharae, in quam verticilla immittuntur, ktei\s2, zugo\s2,
image: s101bsimai/ Aesychio. AL. Lauten Krag B. De krage
Latratus Ouid. u(lakh\, u)lagmo\s2, a)ragmo/s2, w)rugh\, knuzhqmo/s2 Suidae. AL. Das bellen B. Baffinge, janckinge, keffinge, ghebas, bassinghe G. Abay, abayement IT. Latrato H. Ladrar de patros
Lessus Cicer. Lugubris eiulatio. i)a/lemos2. go/xgusis2. AL. Das hewlen vber den Todten B. T'gekerm ende gehuyl ouer de Dooden G. Brayement pour le trespasse IT. Lamentatione sopra qualche morto H. Endecha ollento sobre muerto
Lichanos ab induis digiti nomine tertia chorda dicitur Boetio. leixano/s2.
Lichanos siue diatonos meson. dia/tonos2 me/swn Saturno Cicero dat, Marti Boetius. G. sol. re. vt
Lichanos vel diatonos hypaton, index, et extenta principalium, quem Soli tribuit Cicero. leixano/s2 Plut. u(pa/th dia/tonos2 Psello. D. sol. re.
Lituus Virg. Incurua buccina, exili sono, qua in bello canere solebant, teste Festo. AL. Schalmey, Krumme Trummeten, Krumhorn B. Schalmeye G. Claron, ou cleron IT. Trombetta bastarda H. Trompeta curua, o bastarda
Lyra lu/ra ki/qaris2 Aristoxeno, Lyrae et Citharae discrimen non paruum est, quanquam Grammatici fere confundant, inter quos est et Eustathius, qui sic scribit: xe/lus2 cithara dicta est, eo quod testudinis testa iugo addita, fidibusque tensa lyram deformauit. et rursus: Chelyn, hoc est lyram, e testudinis testa factam scribi8t. Cui sententiae videri potest subscribere et Horatius, qui Mercurium curuae lyrae parentem nominat lib. Odarum primo, at lib. tertio testudinem illi attribuit. Diuersas facit Plato. quid, quod Diodorus trichordon lyram fuisse insimulat, at Citharam siue testudinem septem neruis instructam Horatius? quomodo fo/rmigga e)pta/glwsson, id est, septenos edere sonos, Pindarus ait. Disertis quoque verbis Lucanus in carmine ad Pisonem (quod non sine manifesta iniuria possessum hactenus ab Ouidio, nos auctori suo vindicauimus0 docet istud discrimen: nam Chelyn siue Testudinem digitis aut pectine pulsabant, Lyram pellebant. versus eius sunt: Siue chelyn digitis, et eburno. verbere pulsas. et moxe Nec pudeat pepulisse lyram. Seneca etiam Chelyn plectro verberari, D. Clemens plh/ktrw| krou/esqai, id est plectro pulsari, dicit. AL. Leyren B. Liere G. Lire, liron IT. Lira H. Guittara
Magas, magadium Tabulatum citharae testudinisve chordas sustinens, sonumque repraesentans, a nonnullis vocatur fulcrum: ab artis peritis ponticulus: hemisphaerium dicitur a Boetio. maga/s2 Suidae, maga/dion Luciano. AL. Der Sattel B. D'bruycxken G. Le cheualet
Manubria epitoniorum vel epistomiorum, vt alij malunt, Vitruuio. B. De clauieren
Melos Boetio, numerus Virgil. modulatio Fabio, modulamen, modulatus Senecae. r(uqmo\s2, me/los2. AL. Gesang, Singen nach dem Schlag B. Sanck, melodye, sanck op zijn mate, ende na den slach G. Chant, melodie, chanter pat mesure, mesure de musicque Habet autem tria genera, Vitruuio et Boetio testibus. Harmoniam, Chroma et Diatonium.
Mese Vitruu. me/sh, vel me/sh mo/nws2 Psello. Soli datur a Boetio: vltimo coelo a Cicerone. media. A. la. mi. re.
Mese, media quia re vera est inter septem medio ordine. me/sa.
Modi Cicer. moduli Plin. quasi mensurae quaedam cantus. no/moi. sic dicti, quod statam intendendi cantus rationem, ceu legem transcendere non liceret, vt Plutarchus monat. AL. Die Mensur, der Schlag, die Masz im Gesang B. De mate, den slach G. La mesure IT. La misura H. La medida
Modos concidere et frangere Fab. Cicer. minuritionem citare, vel minuonem, (ita enim malim apud Cicer. lib. De orat. 1. legere, quam munionem, voce propius ad veterem scripturam accedente, et tw=| minurw| respondente) est remittente se voce canere, ac quasi colligere, recipiendo se ab acutissimo sono vsque ad grauissimum. mnuri/zein. Vernacula lingua affini voce id explicat. AL. Minuiren, et diminueren G. Diminuer en chantant, fringoter
Murmur Virg. mu/khma, mukhqmo\s2, mugmo\s2. AL. Das Luyen, das Muchtzen B. Lueijnge, Moeijnge G. Guglement IT. Mugito H. Bromido del buey o vacca
Murmur Virg. yo/fos2, trusmo\s2, korkorugmo\s2, korkorugh/. AL. Gereusch, Getummel, Strudel B. Rumoer, Grommelinge, Knorren G. Murmure IT. Mormorio H. Murmullo
Musicam triplicem esse volunt, vel ore, vel manu, vel flatu editam, Cicero in Rosciana cantum, vocum neruorum et tibiarum nominat: quam aliis vocabulis harmonicam, organicam et rhythmicam indigitant eius artis magistri.
Mussitatio muzhqmo/s2. AL. Heimlich ghedummel in Mund B. Mompelinge G. Parler entre les dents IT. Mussitatione, mussamento H. Palabra entre dientes
Nete Septima citharae chorda, acutum insonans, a Terpandro Antissaeo adiecta. nh/th Psello.
Nete diezeugmenon nh/th diezeugme/nh. E. la mi.
Nete hyperbolaeon vltima excellentium. nh/th u(perbolai/wn. A. la. mi. re.
image: s102a
Nete synemmenon Lunari circulo datur a Boetio. nh/th sunhme/nwn, veluti colligatarum vltima. D. la. sol.
Organa siue instrumenta musica triplicia sunt: (vt in Protheoria in Psalmos Chrysostomus scribit) vol e)mfusw/mena Athenaeo, siue e)mpneusta/, quae flatu complentur. vel e)/ntata, siue e)/gxorda, quae neruis intenduntur. vel krousta/, quae pulsantur. Primi ordinis sunt, Tuba, Tibia, Fistula, Classicum, Buccina, Corna et Lituus. Secundo ordini debentur, Lyra, Cithara, Testudo, Psalterium, Sambuca, Pandura, Barbiton, Naulium, et Pectis. Adtertium referuntur, Tympanum, Sistrum, et Cymbalum. o)/rgana. AL. Allerley Instrument, Seytenspiel oder Gesang spiel B. alderhande Instrumenten van musijcke G. Instruments de musicque IT. Instrumenti di musica
Organum pneumaticum Vitru. quod venti ministerio insonat. AL. Orgel, Positijf B. Orgel, positijf G. Orgues IT. Organo H. Instrumento
Paeanem citare Cicer. lib. 1. De Orat. vocem sensim excitare, vt ibidem loquitur, Cicero, vel contentiore voce altum et acutum scansim insonare. paiani/zein, paiwni/zein Aphrodisaeo. AL. Steigen, hoch singen B. Climmen, rijsen, int fesset singen G. Chanter en fosset
Pandura pandou=ra, pandouri/s2. Musicum instrumentum trichordon, triplicibus fidibus tensum. AL. Fidel B. Veele, veelken G. Rebec, rebeequin IT. Rebecchino
Paramese Boetio, quinta, quod mediae succedat ordine, quae et trite, quod a Nete sit tertia: quam Coroebus Athyos filius Lydorum rex adiecisse creditur. parame/sh, tri/th.
Paramese Vitra. para/mesos2 Psello. B. fa. b. mi
Paranete quasi Netae proxima, quam Hyagnis phryx addidit. male enim apud Eusebium lib. 10. a)/gnhn scribitur, pro u(/agnin. paranh/th.
Paranete diezeugmene penultima diuisarum. paranh/th diezeugme/nh. D. la. sol. re.
Paranete hyperbolaeon paranh/th u(perbolai/wn. G. sol. re. vt
Paranete synemmenon paranh/th sunhmme/nwn. Mercurio assignatur a Boetio. C. sol. fa.
Parhypate Vitru. quasi iuxta hypaten collocata, secunda est in heptachordo fides. tot enim ad imitationem planetarum placuit adhibere. par(upa/th. AL. Der klein Brummer
Parhypate hypaton parupa/th u(pa/twn. Veneri assignat Cicero. C. fa. vt.
Parhypate meson parupa/th mi/swn. Ioui attribuitur a Cicerone. F. fa. vt.
Pectis magadis. Instrumentum musicum cum Psalterio quiddom commune habens, vsqueadeo vt Psalterium interpretatus sit Apollodovus: Lydorum inuentum, teste Anacreonte. phkti\s2, ma/gadis2, o)/rganon yaltiko/n, quod sine plectro dia\ yalmou= vsum sut praebebat. at ma/gadis2 au)lo/s2 et palaioma/gadis2, tibiae genus eodem tempore et grauem et acutum insonans, teste Athenaeo.
Phthangorum apposite modulationem componentium octodecim tropos prisca aetas statuit.
Phthongus Vitru. sonus Boetio, sonitus Vitru. Casus vocis e)mmelh/s2, id est melo aptus, in vnum tenorem siue intensionem. quod Boetio cum Aristoxeno placuit: ita dictus a loquendi similitudine. quod est fqo/ggos2 a fqe/ggesqai. B. Toon G. Le ton IT. Tono H. Tono
Pinax Vitra, Summa tabula foraminosa. B. T'weltber
Pianctus Statio, plangor Cic. Eiulatus cum pectoris percussione. ste/rnwn a)ragmo/s2 Sophocli. kopeto/s2. AL. Leidstreich, Leid, Weeklag Hertzenleyd B. Erbamlijck gheroep, Ghelaet, Gheschrey, oft Ghecrijt G. Grand dueil auec frappement IT. Pianto, rammarico H. Llanto con heridae del pecho
Plausus Cicer. Complosio manuum, pedumque studij ferme aut laetitiae testimonium. krotoqo/rubos2 Plutarcho, ko/nabos2, kro/tos2, podokrousti/a Straboni, quasi pedum complosio. AL. Das Handklopffen, das frolocken B. Hantcloppinghe G. Frappement das mains IT. Plauso, applauso H. Sonido de manos por fauor
Plectrum Horat. pecten Virgil Calamus aut paxillus, vel quodcunque, quo citharae chordas tangimus. plh=ktron. AL. Geigen Bogen, Fidelbogen, Hackbrettholtzkin B. Het boochsken van een veelken, kofken G. Archet, arc IT. Arco H. Arco
Pleuritides regulae Vitruuto, quasi laterales dicas, quae impelluntur et reducuntur ad obturanda foramina vel aperienda. AL. Das Register B. De registers, geluyden
Poppysmus et poppysma Iuuenali, Vocis blandimentum, quo demulcentur equi cum tractatione. po/ppusma. AL. Das pfoffen oder pfeiffen vnd streichlen dasz man den Rossen thut B. Fluytinghe en handelinghe der Peerden G. Flattement aux cheuaux IT. Vezzi H. Sonido de boca que se da a los cauallos
Proslambanomenos Vitruuio, acquisitus Boetio. proslambano/menos2 Psello, prosmelw|do/s2 aliis. estque primus et infimus troporum, vnde fortassis lunae eum attribuit Cicero. A. re,
Psalmus Cantus, qui in psalterio scite modulateque accinitur. yalmos2. oda seu carmen, Musicus concentus, qui linguae plectro editur. w(dh/. vt in Protheoriis suis Chrysostomus disseruit. AL. Een Psalm
image: s102bB. Een Psalm G. Vn pseaume IT. Vn psalmo H. Vna cantion o psalmo
Psalterium Musicum instrumentum ab Hebraeis nebel, aut (vt Chrysostomus in Psalmorum librum annotat) nau=la. yalmoki/nhton lu/ran quidam dixit in illis versibus.
--- tou= pneu/matos2
ta\ qei=a to/ca kai\ be/lh tei/nas2
o( dabi\d yalmokinh/tw| lu/ra|.
Describit autem Chrysostomus in Protheoriis ad psalmos ita: yalth/rion tw=n e)nta tw=n me\n h)=n, plh\n o)/rqion, kai\ a)/nwqen ei)=xe tw=n fqo/ggwn ta\s2 a)forma\s2, etc. hoc est, Psalterium instrumentorum vnum est, quae fidibus tenduntur, sed erectam, (eam enim o)rqi/ou melw|di/as2, quam Plutarchus Terpandro tribuit inuentori, significationem esse autumo, quae rectis, non iacentibus, aut obliquis fidibus editur) cuius sonus altrinsecus e superiore parte redditur. Habet autem decem verticilla quae in ingo ipsius vertuntur, totidemque chordas sono dispares: (hinc decachordi psalterij sit mentio in Psalmis) dextra autem plectrum tractabat, laeua altrinsecus chordis oberrans, per interualla, digitosque frequenter transponens, vel grauem, vel acutum, mistumve sonum excitabat, hactenus ille. D. Hieronymus Psalterium in modum Kliterae compositum ait. D. Augustinus scribit Psalterium habuisse superiore in parte sonorum lignum, quasi tympanum, cui neruorum series incumbat, vt meliorem sonum reddat, quod lignum in Cithara inferius sit. Psalterium hinc fere statuereliceat esse Harpam: tametsi pluribus nostra instructa sit chordis: Alij instrumentum illud, quod eodem fere vocis sono Psalterium aut Psalterinum vocatur, esse existimarunt. Porro nablion. siue na/blan, vt Clemens, et ex eo Eusebius scribunt, vel nau=la, vt apud Plutarchum est, Hesychius ambigue et Citharam et Psalterium exponit, rursus organi genus musici aspero sono, quod Cappadocum inuentum esse voluerunt, vt Sidoniorum Sopatrus, naulium dixit Ouidius illo versu: Disce etiam duplici genialia vertere palma Naulia.
Quiritatus Varr. quasi Quirtium ad ferendam opem imploratio. a)lalh\, a)lalhto\s2, a)lalagmo/s2. AL. Iammerlich gheschrey B. Deerlijck gheschrey, Velt geschreeu G. Cry, brayement IT. Grido H. Grita
Phonchus Martiali, sonus quem quis supinus stertendo edit. Gutturis stridor Aureliano r(o/gxos2, r(ogmo/s2. AL. Das schnarchlen B. Snorckinghe oft ronckinghe G. Ronflement IT. Ronchiar H. Ronquido
Ruditus Asinorum clamor. brw/mhsis2, o)gkasmo/s2. AL. Hauen, schreyen wie ein Esel, Gigagen B. Crijschinghe ghelijck een Esel G. Brayement d'vn asne IT. Ragghia H. El roznido
Rugitus proprie leonum bru/xhma, bruxhqmo\s2, brimasmo\s2, brhgmo/s2. AL. Gebrul, das brullen B. Vrieschinge G. Buglement IT. Rugito H. Bramido del lion
Sambuca Triquetrum instrumentum, imparibus longitudine fidibus, sambu/kh Athen. Hispanice Nebrissensi vocatur Campona. Athenaeus instrumentum esse musicum acuti soni et argutum, tetrachordum scribit. AL. Hackbrett B. Hackbert G. Harpechorde IT. Harpicordo
Selopus vel stlopus Persio, sonus qui ex inflatis buccis eliditur. AL. Das klepffen, Backenschnaltz B. Trompen mer opblasen G. Le son des ioues enflees IT. Schioppo H. Iouido de boca inchiada
Semitonium a diesi proximum est, sesquioctauae dimidium. h(miepo/gdoon, a)potomh/ Boetio. proforiko\s2 lo/gos2 Nazianzeno, fwnh/ proprie, quod sit velut fw=s2 nou=, id est, mentis lumen, nimirum animi concepta (qui endia/qetos2 lo/gos2 est) audientibus detegens: au)dh/ Homero, et o)mfh/. AL. Red, Spraach. B. Sprake, reden G. Deuis, parole IT. Sermone, raggionamento, parola H. Palabra
Sermo medius Virgilio, qui non impletur, occurrente aliqua causa, vt Donatus inquit: siue cui responsum non subijeitur, ita vt pendeat imperfectus.
Sermo numerosus ligatus, adstrictus. e)/poxos2.
Sermo solutus pezo\s2 lo/gos2. idem quod oratio prosa. IT. Fauella sciolta
Sibilus Cicero. qui sit ore, compressis dentibus. r(oi/zhma, r(oi=zos2, sirugmo/s2 . AL. Das pfeiffen mit dem Mund B. Seiffelen, Sijfelinge, Schuyfelen, Pijpinghe G. Sifflement IT. Sibilo H. Siluo
Sistrum Ouid. crotalum Virg. Instrumentum aeneum, ferreumve trigonum ferme, orbiculis annulisve bacillo ferro complosis tinnitum edens, ad quos staaticulos edebant olim puellae: qui mos in Italia etimnum durat. Crepitaculum Martianus Felix appellare videtur, quod ipse leniter, blandeque tinnire testatur. Sistrum a concussu, et agitatione, vocabulo Aegyptio sacris Isidis receptissimo. Idem autem esse instrumentum Sistrum cum Crotalo, fidem facere possunt testimmonia auctorum, eadem de re loquentium. Virgilij inprimis in Copa.
Crispum sub crotalo docta mouere latus. alterum Martialis.
image: s103a
Haec quatiat tenera garrula sistra manu. tertium Ouidij:
Iactantem Pharia tinnula sistra manu. Errant turpituer qui tympani formam sistro tribuunt: vt et illi, qui cornu recuruum interpretantur. Nebrissensis quoque Tubae genus inepte, cum idem sit cum Crotalo, vt diximus, quod etiam indicans epitheta a poctis illi data, tinnulum et crepitans apud Propertium.
Sonus generaliter est aeris percussio indissoluta vsque ad auditum, Boetio, h)=xos2. AL. Thon, Klang B. Gheluyt, oft gheclanck G. Son IT. Sono H. Son, sonido
Strepitus Cicer. proprie e collisione rerum redditus sonus. a)/rabos2, i)axh\, ktu/pos2, a)ragmo\s2, ko/mpos2, pi/tulos2, qro/os2, kina/qusma. Aeschylo. AL. Gereusch, Geschwader B. Gheruysch, Rommerlinghe, Ghetier G. Bruit des pieds et mains, trepinement IT. Stopiccio, strepito H. Estruendo
Stridor Plinio, Collisio acrior et quasi sibilans. strigmo/s2 Aristoteli, sigmo\s2, bruxh\, sismo/s2, qualis est ianuae cardinum. AL. Das kirren oder kirschen van einer Thur B. Het knersen van de Deure, t'ghieren van een Deute G. Grincement IT. Stridore B. Ruido fuerte
Stridor dentium a)/rabos2 o)do/ntwn Hesiodo, bruxh\ o)do/ntwn Apollonio, sismo/s2. AL. Zanklapffen B. Knarselinghe der Tanden
Stridor patellae ko/mpos2 lopa/dos2 Philostrato AL. Pfeyfen der Pfannen B. Kissinge, oft het kissen van een Panne
Stridor rotarum a(rmatu/ktupos2 o)/ttabos2 Aeschylo, trismo\s2 a(ma/chs2 Aretaeo. AL. Das Kirren von einem Karch B. Kirkinge van de wielen in een Waghen
Stridor serrae tri/mmos2 pri/onos2 Plutarch. B. Gillinge van een Sage H. Chillido
Suspirium Statio, gemitus. muxqimo/s2 Eurip. stenagmo\s2, kw/kuma, i0a/lemos2 Eurip. stenaxh/. AL. Seufftzung B. Suchtinghe, versuchtinghe B. Souspir IT. Souspirio H. Sospiro
Susurrus Horat. Submissum murmur, quale est riuuli et frondium. yiqu/risma Theocr. yiqurismo\s2, toqorusmo\s2, goggusmo/s2. AL. Gemummel, Timber ghedosz B. Suysinghe, suyselinge, tuytinge, cuyselinge, gonsinge, rijtelinghe G. Vn bruit sourd IT. Susurro H. Zumbido
Symphonia Cicer. concentus Eid. sumfwni/a. Procreatur autem concentus ex coniunctione phthongorum, Vitruuio teste. AL. Gesang, zusamenstimmung B. Accoort van stemmen, wetghestemde sanck G. Accord des voix, melodieux chant et accordant IT. Buon accordo de voci H. Canto accordado
Tibia buxus poetis, quod e buxo ferme eius materia. huius vsus olim praeripuus fuit in funere, luctui dedicatus: vnde a nenia nhnido/na tibiam dixit Pratinas. au)lo\s2, lwto/s2 Euripidi. AL. Pfeiff, Fleuten, Schwagel B. Pijpe, fluyte G. Fleute IT. Fiuta, flauto H. Flauta
Tibia vtricularis a)skaulo/s2 AL. Sackpfeiff B. Lullepijpe ruyspijpe G. Vne cornemuse H. Gaita
Tibiae dextrae terentio, quae dextra oris parte et manu itidem dextra tenebantur. similiter Tibiae sinistrae, quae contraria oris parte manuque. au)loi\ decoi\ kai\ a)risteroi/.
Tibiae ligula glw=tta Dioscorid. Aristotel. AL. Das Zunglin B. Het tongsken G. Languette IT. La canna H. La cana
Tibiae longae apud Marium Victorinum, quibus supplicantes vtebantur in templis, cantum trahentes. quinque eiusmodi tibias inflare asseuerant Spondulae dicebantur
Tibiae Phrygiae impares erant, et inaequales habebant cauernas.
Tibiae Sarranae (ea namque sincerior mihi videtur, et probatur lectio jpotius, quam Serranae, quae cum serra nihil habent commune) agente dictae, vt a Phryginus, Phrygiae, nimirum a Sarra, Tyros olim eo nomine vocabatur, vnde Poenos Sarra oriundos Ennius dixit, si Probo credendum est. Hae pares erant, et aequales obtinebant cauernas siue foramina.
Porro ad tibiam minoris aetatis funera produci consuenisse, innuit Statius eo versu:
Tibia enim teneros solitum deducere manes. vt maioris aetatis, ad tubam. vnde Didymus elegiam ait esse luctuosum carmen ad tibiam decantari solitum. Praeuiis etiam tibiis victimas diis offerre solebant, teste Plutarcho.
Tibiarum multa genera enumerat Solinus Polyhistor. quae obiter pertexam ordine.
Praecentoria tibia qua praecinebant ad deorum puluinaria: vasca, si non potius vasta, magnitudinis argumento, quae numeroso foratu praecentoriam superabat: puellaria siue puellatoria a clariore sono ad puellarum vocum modum: gingrina. gi/ggras2 Polluci. giggri/nous2 et gi/ggrainos2 au)lo/s2 Eustath. quae breuior exilem luctuosumque edit sonum, nomen habens a Gingri (ita vocabatur lingua Phrygia Adonis) defleto, talibusque tibiis funerato, vel, vti Festo placet, agangritu sictitia anserum voce, vel quod ex anserum ossibus eae tibiae concinnarentur: miluina, quae in accentus acurissimos exibat.
Tinnitus Plin. proprie de metallis. h)=xos2, ko/mpos2 kwdonokro/tos2 Epigram. yo/fos2. AL. Das klinglen B. T'elincken, de clinckinghe
image: s103bG. Tintement IT. Tinnito, risuonamento H. Retinte
Touns duobus semitoniis constat, et sesquioctauam constituit.
Trite diezeugmenon tertia disiunctarum. tri/th diezeugme/nh Psello. C. sol. fa. vt.
Trite hyperbolaeon tertia excellentium. tri/th u(perbolai/wn Psello. F. fa. vt.
Trite synemmenon vel syzeugmenon, quasi tertia copulatarum coniunctarumve. tri/th sunhme/nwn. Veneri tribuit Boetius. B. fa. b. mi
Tuba Cicer. dicata erat bellorum praelusionibus, et accendendis animis bellatorum: Tyrrhenorum inuentum, sa/pigc. AL. Trommeten B. Trompet G. Trompe, trompette IT. Tuba, trombetta, tromba, trompetta H. Anasil, trompeta derecha
Tuba ductilis quae ex aere facta est, ahenea tuba. AL. Kupfferine Trummeten B. Coperen trompet G. Trompette de cuyure IT. Trombetta di rame H. Trompeta de cobre
Tuba proeliaris rotunda erat, teste Artemidoro, stroggu/lh sa/lpigc h)\ polemikh/, ita vt recta fuerit, qua in sacris vtebantur. i(era/n ipse vocat.
Tubae varij a Polluce tribuuntur soni. e)cormhtiko\n fw/nhma, quando classicum canebatur. parakelaustiko/n, vbi in conflictu animos accendebant. a)naklhtiko/n, cum receptui canebant. a)napausth/rion, quando ab itineris labore supersedere, castraque metari militem volebant. et pompiko/n. cuius in pompa solenni vsus erat.
Tumultus qo/rubos2, qrou=s2, kloi/os2, ta/raxos2, kudoimo/s2 Polybio, o)mado\s2, surfeto\s2, r(uxareto/s2 Aristoph. taraxh/. AL. Auffrur B. Gheruchte, Oproer, Oploop G. Bruit IT. Tumulto H. Alboroto, bollicio
Tympanum Instrumentum membranis vtrimque clausum, baculis complodi solitum. tu/mpanon, burso/tonon ku/klwma Euripidi. AL. Trummen, Trummel, Sumber, baucken B. Trommel, tamboerijn G. Tambour, tabourin, bedon IT. Tamborino, tamburro H. Pandero, atabal, adufe Tympano assimile est, quod Germani composita voce Kesseltrummenm, item Heerbancken, et Belgae Keteltrommel vocant, quasi ahenotympanum. nimirum ahenum tenso corio personans: cuiusmodi fere r(u/ptron bursopage/s2 dixit Appianus in Partico: de quo videri potest sensisse Papinius, vbi ait: Aeraque taurinos sonitu vincentia pulsus, nam tanrinos pulsus vocat complosa tympana.
Vagitus Virgil. vagor Lucretio, Infantium ploratus. babasmo/s2. AL. Das wecken, Kindergeschrey B. Dat wecken, oft ghecrijt van jonghe Kinderkens G. Le cry des petits enfans IT. Vagito B. EI llorar de los ninnos
Verticuli verticilla, epitonia Varr. Paxilli, quibus fides vel tenduntur, vel remittuntur, passali/skoi Chrysost. ko/llopes2 Aristoph. ko/llaboi, ka/lamoi Luciano. AL. Die Nagel B. Sleutelen
Vlulatus Virg. qualis foeminarum et luporum. o)lolugh\, o(lolugmo\s2, lukhqmo\s2, a)lalhto/s2. AL. Geschrey B. Gheschrey, Ianckinghe, Huylinghe, Crijtinge, Guykinge G. Hurlement IT. Vlulato, vrlamento H. Aullido de lobos o mugeres
Vox hoc differt a sono, quod haec articulata est et intelligitur, ille percipitur auribus sine vocum certo discrimine aut cognitione. accipitur tamen etiam pro quouis sono. fwnh\, fw/nhma, fquggh\, gh=rus2 Homer. AL. Stimm B. Stemme G. Voix IT. Voce H. Boz
Vox assa sola quae fit linguae vsu, sine musicis admixtis, eo quod nobis semper assit praesto, vt Varro et Nonius volunt.
Vox duplex est secundum Marium Victorinum, Articulata, quae e)/narqros2 et au)dh/ Homero, explanata: aut confusa, quae simplicem sonum reddit, vt hinnitus, balat us. Martianus Capella triplicem statuit: continuam, qua loquentes, vel prosam orationem legentes verba percurrimus: qualis etiam colloquij est sunexh/s2 Boetio. ea enim scriptura reponenda est apud eum, pro Synches. diuisam, quae diasthmatikh/ cuius in modulatione vsus est, quam canendo suspendimus, quaque modulis seruimus. et mistam, qua carmina poetarum canuntur.
DE NAVIBVS. CAP. L.
AD remum dare Suet. remo publicae triremis affigere Valer. Max. ergastulo nautico mancipare, ad triremes relegare. AL. Auff die Galeen schaffen B. Op de galeye setten G. Enuoyer aux galeres IT. Mandare alla galea H. Eschar o embiar en galera
Aduersum aestum velis superare AL. Wider das Wasser fahren B. Den stroom af oft door seylen G. Monter a voiles contr'eau IT. Montar cotr'aqua H. Nauigar a vela abierta contra el agua
Carbasa substringere Virg. colligere arma Virg. contrahere vela Horat. est contractiores facere velorum sinus, ne expansa vim irruentis
image: s104aventi non sustineant, quod fit vbi funiculi inferiore in veli sinu assuti constringuntur. th\n o)qo/nhn stei=lai Luciano. AL. Das Sagal einziehen oder kleiner machen B. Rist innemen, het seyl cleyn maken
Classis sto/los2, nautiko/n Appiano, nhi+/ths2 strato/s2. Thucyd. AL. Ein Schiffzeug B. Een vlote schepen G. Troupe ou flore de nauires, vne armee IT. Vna armata per mare H. Flota de nauios, o armada por la mar
Dare vela Quinct. facere vela Cic. velificari Plin. i(striodromei=n. AL. Saglen B. Seylen G. Aller a voiles desployees IT. Andar a vela H. Attar o hicar las velas
Deducere vela Ouid. legere vela Virg. AL. Das Sagel nider, oder ablahn B. T'seyl neder trecken oft laten, oft strijcken G. Abaisser les voiles IT. Ziare, abbassare le vele H. Sacar a baxo las velas
Laxare pedem facere pedem Virg. endou=nai. o)li/gon tou= podo/s2 Luciano, en ou=nai to\n po/da. B. De schoot vieren
Nauiculariam facere Cicer. Verri. rEgendae nauis artem exercere. nauarxei=n. AL. Schiffer seyn B. Schip voeren, oft stieren G. Gouuerner vne nauire, y estre pilote ou patron IT. Far larte di marinaro, pratticar il mare, esser nochiero H. Ser nauchel o patron, regier o gouerna la naue
Nauis nauigium, currus etiam Catullo. ploi=on, nau=s2 a(/rma qala/sshs2 Nonno, nai+/a a)ph/nh Euripidi, e)/xhma pela/gion Poll. tra/mpis2 Nicand. a)ma/la Aeschylo, pla/th quin eam metafo/rhton oi)=kon veterum quispiam dixit, teste Eustathio. AL. Schiff B. Schip G. Nauire, bateau, nef IT. Naue, nauigio H. La naue, nao
Obliquare cursum B. Laueren
Obliquare sinus velorum Virig. est velum ita in puppim pede adducere, vento transuersum flante, vt tamen nauis cursum obliquum tenere possit. plagia/zein th\n o)qo/nhn. AL. Das Sagel vber zwerch ziehen, oder hefften B. De hals aensetten, t'seyl aensetten
Remum agere remis incumbere impellere remum Virg. e)re/ssein, kwphlatei=n. at remis in surgere, est more Italorum remigum in remos surgere. e)mba/llein kw/pais2 Hom. et e)mba/llein simpliciter Xenoph. AL. Ruberen B. Roeyen G. Gascher, tirer a l'auiron, ramer, voguer IT. Tirar il remo, remigar, vuogare H. Remar
Soluere Cicer. soluere ora vel oram Quinct. soluere nauem Ouidio, est solutis anchoris nauigationi se commttere. AL. Dahin vom Land fahren, abstechen B. Afstecken, vant lant waren G. Partir de terre IT. Partirsi di terra ferma H. Dexar la tierra, y merter se en orden para nauigar
DE OPPIDIS. CAP. LI.
ABDARA Ptol. aliis Abdera. H. Baet. opp. Stephan. ad Gades sitam dicit. Almeria
Abdera a)bdh/ra. Thrac. vrbs, Democritipatria olim stultitiae et ruditatis notata. Polystyllo.
Abea Pelopon. marit. op. Calamata.
Abella Op. supra Neapolim. Bella.
Abellinum vel Auellium, in regno Neap. Troia.
Aboni siue Abroni moenia, Asiae minoris vel Galatiae oppidum. a)bw/nou tei=xos2 Steph. qui ad Euxinum Pontum illud locat. Boli.
Abudiacum Bauar. op. Abach.
Abula vel Abyla, Castellae veteris op. in Hispan. Auila.
Abusiacum Rhetiae oppidum ad Leccam fluuium. Fussen.
Abusina Vindeliciae op. Abensperg.
Aca quae et Ptolomais, Vrbs Palaestinae. Acon, aliis Acre.
Acanthos Marit. Macedon. opp. Erisso.
Acci vel Acti Ptol. H. opp. Guadix
Accitum H. Baet. opp. Finiana
Acedum Ptol. Venetaereg. opp. Asola castello.
Acedum Ptol. Acelum Plin. Venetae reg. op. Monselice.
Achataea aliis Achatara, Asiae oppid. Auter.
Acherontia Magnae Graec. maritimmum op. Matera.
Acilia Germ. opp. Strubinga hodie. Straubingen.
Acra Iapigia Plin. alias Iapygium, et Salentinum, Magnae Grace. oppid. mediterraneum. Capo di S. Maria.
Acrath Afric. op. Bellis de Gomera.
Ad Fines Castellum in ripa Turiae vel Thauri fluuij. Pfin.
Ad Muros Austr. op. Sumerani.
Ad Pyrum vel Pyri mons, germ. vrbs ad Rhenum, Speyr.
Adrana sicil. op. mediter. in radicibus Aetnae. Aterno.
Adranum Sicil. op medit. Aderno.
Adrianopolis prius Vscudama, postea Oresta, Thracum ciuitas. Hadrianopoli, et Andrinopoli.
Adrumentum Afr. minoris opp. Machometta.
Aduaticum Tungrorum Hubertus Leodius Abbatiam Brabantiae amoenissimam Tungerloo, hoc nomine donat. Repugnat Ioan. Goropius, qui Antuerpiam esse censet.
Aedessa Mediterran. Macedon. oppid. Vodena.
Aegialo Op. Amorgi inf. Hyali.
image: s104b
Aegida Plin. Histriae op. quae et Iustinopolis, quae in scopulo sita continenti longo ponte iungitur. Capo d'Istria.
Aelia Ricina Op. Piceni. Recanati.
Aemonia Colonia Pannoniae. Istr. marit. op. Citta noua.
Aenos Opp. Thrac. celebre Polydori tumulo. Eno.
Aequilium Carnorum Venetae ditionis op. Citta noua.
Aesernia Hirpinorum in Samnitibus opp. Isernia, vel Sergna.
Aessis Piceni opp. Giese.
Aessisium vel Assisium Vmbr. op. Ascisi.
Aessui Hannon. in Galg. Belg. op. Aeth.
Aethusa olim, quae nunc Constantinopolis .
Aetna Opp. Sicil. ad radices Aetnae montis. Centorbe.
Agabra H. op. in Trudetanis. Cabra
Aganagora Asiae vrbs. Aganora.
Agatha vel Agathopolis. Opp. Gall. Poldus vult eandem esse cum Ciuitate Nigra in Narbonensi Gall. Agde dictam, aliis Mons pessulanus. Montpellier.
Agathyrsus Sicil. op. Sanfradello.
Agaunum in Heluetia Alpinum op. S. Mauritz.
Agendicum inter Celtas op. Prouins.
Aginum Op. Gall. Angolesme.
Agios vide Constantinopolis .
Agrippina Colonia ab Agrippina Neronis matre aeditscata, ad Rhenum nobilis vrbs. Colen. Cologne.
Ala Flauiana Castra Flauiana, Iuliobona Ptol. Vindebona Antonino, Austriae nobilissim. Vrbs. Vienna. Wien. Weenen.
Alae Flauiae aut, vt alij, Arae Flauiae, Oppid. Rhetiae littoralis. Nordlingegen.
Ala Narisca Opp. Germ. ad flu. Altmul dictum. Aychstat.
Alata castra Scot. metropolis. Edimburgum.
Alatrium Hernicorum opp. in Campania. Alatra en campagna de Roma.
Alba Hispan. oppid. Biana.
Alba Helucutiorum Plin. Ptol. Gal. Narb. op. Albi.
Alba Iulia Apulum. Weissenburg Germ. Gula feyruar. Hungarice. Vrbs clarissima Hungariae.
Alba longa Latij mediter. opp. Sauella.
Alba Pompeia Lombard. Cispad. siue Gall. Togatae op. Alba.
Alba regalis Hungar. op. Stul weissenburg, Hungar. Gula feyrua.
Alba tertia olim Taurinum, et Belgradum, et Nonderalba, nunc Alba Graeca. Griechisch Weissenburg.
Alberacinum Securium, Hispan. op. Erias.
Albingaunum Ligur. op. Albenga.
Albiniana castra Batauiae praesidiarium oppidum, nunc pagus, duobus a Lugduno miliaribus distans, nomine non multum a verteri alieno. Alsijn, Alphen.
Albiniminium Ptolom. Liguriae vrbs, quae Albium Intemelium Tacito et Antonino vocatur. Vinti miglia.
Alesa Sicil. marit. op. Caronia.
Aletium Opp. Salentinorum. Leze, in terra d'Otranto.
Aleuntium Sicil. op. S. Angelo.
Alexandria Aegypti vrbs clarissima. Scanderia.
Alexia Celticae metrop. Lauxois, aliis Lussois.
Algidum Latij op mediter. prope Tusculum. Rocca del Papa.
Alicarnassus As. minoris op. Dionysij Alicarnassei patria, in Caria. Mesi.
Alista corsic. op. Ista, aliis Amassa.
Alone Melae, Alona Ptol. item Ilice, et Ilicitanus portus, H. Tarraconensis vrbs. Alicante
Altissiodorum vel per n, Antissiodorum, quod Vellaunodonum Caes. Autricum Ptol. Op. Gall. vino generoso nobile. Auxerre en Borgogne.
Altium Marit. op. Thusc. Cere.
Altium Ptol. Istriae op. mediter. Aquilegiae vicinum. Algona.
Aluntium Sicil. op. S. Angelo.
Alybae Columna Afr. opp. adfretum Gaditanum, quae et Essilissa. Ceuta.
Amasia Cattorum Germ. op. in Hessia, Academia nobile. Marpurgum.
Amastris Vrbs Bithyniae. Suyastro.
Amathus Op. Cypri, vbi Amathusiae Veneris fanum. a)makou/s2. Limisso.
Ambianil Picard. op. Amiens.
Ambracia Epiri vrbs. a)mbraki/a. L'arta, Ambrachia Sophiano.
Amestrata Plin. et Cicer. Misistratum Polyp. Op. mediter. Sicil. Mistretta.
Ambrosia Vicus celebris Vilugianae prouinciae Angliae. Ambresbyri Saxonice.
Ameria Cic. Vmb. op. Amelia.
Amida Frequentissima Mesopotamiae vrbs, hodie Caramida dicta, id est, nigra, propter soli fertilis et atri naturam.
Amison Ponti vrbs nobilissima. Quinopoli.
Amnisus Cret. emporium. Picorna.
Amphipolis Macedon. vrbs. a)mfi/polis2 Demost. Chrysopoli, vbi monetam Turcarum imperatores eudunt: alij Seres vocant. h)iw/n. Crademna, Anadraemos. Myrica, et Nouem viae.
image: s105a
Amphipolis Syriae ciuitas iuxta Euphratem, a Seleuco condita, Syri Turmedam vocant.
Ampsalis Op. Asiaticae Sarmatiae, Albasequia.
Anactoria vide Miletus.
Anactorium Epiri op. ad Ambracium Sinum. Voniza.
Anagnia vel Aninia, Latij op. in Hernicis Auagna en Campagna de Roma.
Anchialus Thrac. op. ad Pontum Euximum. Anchialo.
Ancona Piceni primaria ciuitas, a situ nomen habens, quod in Cimmerio promontorio tanquam cubitus, a)gkw/n dicitur in mare Hadriaticum. promineat. Ancona.
Ancyra Phrygiae vrbs Ptol. Angori.
Ancyra Galatiae op. hodie Mediacus, vide Volaterranum.
Andegauum Gall. op.
Andes Transpad. Lombardiae vicus, Virgilij natalibus celebris. Cipada, aliis Petula.
Angleria Gall. Transpad. opp. Angiera.
Anianae Thermae Cumanorum Campaniae op. Bagni del lago.
Anicium G. Narbon. op. Puy
Antandros Virg. Op. As. minoris ad Aegaeum mare. S. Dimetri, quasi S. Dimetrij op.
Antaradum Syriae op. Tortosa.
Antenacum Germ. op. Rheno adsitum, Antiniacum Antonino, vbi Valentinianus Imp. tumulatus fuit. Andernach.
Anthedon Syriae op. Gazae celeberrimae olim vbi vicinum, nomine illius ferme reliquias testans, dictum Gazara, clarum Sampsonis factis illustr ibus, et portu Maionia.
Antibarrus Illyrid. op. eregione Barij oppidi Italiae situm Antiuari.
Antigonia Epiri op. in Chaonia. Croya d'Albania.
Antinoe Aegypti ad Nilum op. Anthios.
Antiochia Mesopopotamiae vrbs clarissima, ad Orontem flu. Reblata
Heb. Thosoli Iustiniani tempore dicta, Alepo. vide Berroea.
Antiochia Assyriae ad Taurum montem. Euphratisia.
Antiphellus Lyciae marit. op. Habessus olim dicta Antiphelo.
Antipolis G. Narbon. op. Ragny
Antipyrgus Marmaricae op. Luco.
Antisliodorum vide Altissiodorum.
Atium Vetus in Latio ad mare op. Nettunio, aliis Cabo de Antio.
Anxa Plin. Callipolis, Mediterraneum Mag. Graec. op. Gallipoli,
Anxur Vrbs maritima Latij. Teracina.
Apamia Bithyniae ciuitas ad Propontidem. Hamous Bellonio aliis Apamia.
Aphrodisium Marit. vrbs Asr. Africa hodie, et Mauris Mahadia. Expugnata Caroli Caesaris auspiciis an. 1550. Castaldus Mahometiam opinatus est, sed perperam.
Apollinis templum Afr. op. Tamaclati
Apollonia Epiri ciuitas copiosa. Velona, aut Valona.
Appollonia Op. Afr. Bonandrea.
Apollonia Macedoniae Mari Ionio adsitum op. Sissopoli.
Apollonia Thrac. op. Apolline.
Aponus in Venetiis oppid. Titi Liuij patria Thermis nobile, cuius fontes Martialis et Claudianus celebrarunt, a Theodorico Gothorum rege muris circundatos postea, teste Cassiodoro.
Apros et Apri et Theodosiopolis Thrac. mediter. Apro.
Aptera Cretae medit. op. Paleocastro.
Apua Catoni et Anton. Thusc. marit. op. Castello di Ponte tremuli.
Apeneste Apul. vrbs Manphredonia.
Aperrae Maritimum Lyciae op. Phinica.
Aquae augustae alias Gennus, Aquitaniae op. Bayona.
Aquae Cayae Thusc. Medit. op. Bagni dell Bollicano.
Aquae Calidae Britan. ins. op. Bathonia, thermis nobilis. Aquae Solis Antonino. Bathe.
Aquae Calidae Cilinorum Hispan. op. Orepsae.
Aquae Flauiae vel Aquiflauia. Lusitan. op. Chaues.
Aquae mortuae foliae Marianae Ptol. Op. Gall. Narb. La Camargue, ou Aigue-mortes, Hispan. Aguas muertas.
Aquae Quintianae Ptol. Seburrorum in Hispan. op. Aquecaldes.
Aquae Sextiae G. Narb. op. Aquensis ciuitas. Aix
Aquae Statiliae Plin. Gall. Cispadanae op. Acqui.
Aquae Vesuuianae in campania felice. Torre de ibagni.
Aquae Voconis Antonino, Op. H. Tarrac. Balneolae
Aquarius vicus vide Visonium.
Aquilegia Fori Iulij vrbs. Algar German. Aquileia Ital.
Aquilonia Samnitum siue Abrutiorum vrbs. Agnone castello.
Aquinum Hirpinorum in Samnitib. op. Aquino.
Aquisgranum Germ. op. Acken Aix. Gall.
Aquula Ptol. A quaseses, Plinio, Thusc. ciuitas mediterr. Aqua pendete.
Arabonia Pannon. op. munitiss. Rab.
Araduca in Hispan. op. Callaicorum. Arzua.
Araducta Mediter. Lusitan. oppidum. Lamarante.
Ara Lunae Arlunum, Gall. Belg. op. Arle. Arlon.
Are Bacchi Op. Germ. ad Rhenum, nobilitate vini celebre. Baccharach.
image: s105b
Arae Flauiae vide in Alae.
Arae Neptuniae Numediae op. nonnullis. Algier, aliis Redico.
Arae Philenorum In Cyrenaica regione, Finis imperij olim Carthaginensium, Aegyptum versus, teste Sallisstio. Licudia, aliis Puerto de Saba.
Arae Sextianae alias Turris Augusti, et Lucus Augusti, Hispan. Tarraconensis op. Lugo.
Arae Tutilae Corsicae ins. op. Calonica.
Araudis Lusit. op. Torre Vedra.
Arausio Secundanorum Melae, Narb. Gall. op. Orange.
Arbor felix Rhetiae op. ad Brigantimum lacum. Arbona.
Arcati regia Sora Asiae vrbs. Bisnagar.
Arcena et Arcenum Thusc. vrbs mediter. Bracciano.
Arci H. Tarracon. vrbs. Hariza
Arcilacis Ptol. H. op. Aleala Horra
Arcilacis Bastitanorum Op. medit. in Hispan. archisana.
Arcobrica Hispan. Tarraconens. op. Arcos.
Acrobriga vel arcobrica, Ptol. op. Lusitan. Alca sor.
Aredata Austriae op. ad Danubium. Lazius Aurelianum vocat. Lintzium.
Aredata vel Arca lapidea, nunc monasterium ardacher nomine.
Arelate vel Arelas, Gal. Narbon. op. Arles en Prouence, quod et Arelata Sextanorum.
Arenacum Geldriae op. Arhnem.
Aretium Arutini vereres, Fidentiores, Iulienses Plin. Op. Hetrur. mediterraneum. Arezzo.
Argelia Ptol. Misniae in German. op. Torgaw.
Argenomescum Ptol. Hispan. op. Arnani.
Argenteola Hispan. op. in Asturia. Medules.
Argentoratum Argentina, Germ. Straszburg.
Argentuaria Sequanorum op. in Burgundia, Horburg, B. Rhenanus vicum esse ait Ello fluuio imminentem.
Argiruntum Illyriae op. nunc Serisia pagus.
Argirypa IT. vrbs. Monte. S. Angelo
Argos Inachium vel Dipsium, Coryphasium, Posidonias, Anthanis Stephano, Aphrodisias, Saronia, et Troezen, Pelopponesi vrbs. Predena.
Argos Apia, Aegialia, Phoronaica vrbs, a)/rgos2, i(ppo/bo/ton. Op. Pelopon. Iasus. Argos.
Argyrutum Dalmat. Op. Obratium.
Aricia in Latio op. Via Appia. Rizza.
Ariminum Op. in flamin. ad Rubiconem. Rimino.
Arinianum Hetrur. oppid. mediterr. Arignano.
Arisabium Asiae op. Aua.
Aroe quae et Patrae, Achaiae vrbs. Patras.
Arpinum Hirpinorum op. in Samnitibus. Arpino.
Arsa Ptol. H. vrbs. Arcoz
Arsenaria Ptol. Mauritaniae Caesariensis colonia. Arserum.
Arsenium Germ. op. Prinsintza.
Arsinoe Op. in sinu Arabico, portus. Sueza porto del mar rosso.
Arsinoe olim etiam Ephesus dicta. Foglie.
Artaunum German. op. hodie Herbipolis, Episcopalis sedes. Wirtzburg.
Artaxata in Armenia minore op. vrbs amoeniss. et opulentiss. Choim.
Arthemisus Valentiae regnis in Hisp. op. Ataymus.
Arthigis Ptol. H. op. Alhama
Arthobriga minor quae et Cenum, German. opp. Artzberg, aliis Beltenburg.
Arucci Turdetanorum in Baetica op. Moron.
Arumictum Hung. oppid. ad Danubium, e regione Tybisci ostij. Petrouaradin.
Arunca quae et Pometia Liuio. Sessa.
Arunda aliis Munda, H. vrbs. vbi Caesar Pompeij filium in fugam vertit. Ronda, aliis Mundecaran
Ascalon Palaestinae opp. minutiss. hemycli figurae portum circumdans. Ascalona.
Ascalingium Germ. op. episcopale. Hildeszheim.
Asciburgium Tacito, Vicus infra Coloniam, non procul a veteribus castris in ditione Comitis Mursensis, vbi stetit olim amplissima eius nominis ciuitas, quod docent ruinae loci. Aeschelburg, seruar vetus nomen, situm mutauit Rheni cursu diuerso. Barrat Beatus Rhenanus, qui Duisburgum ita dici censet, quod constat esse Teutoburgum Taciti.
Asculum Apuliae Dauniae op. Asculo.
Asculum Praecutinorum in Samnitibus op. Ascolo.
Asindum H. op. Asyla Ptol. Medina Sidonia
Asine Op. marit. Peloponnesi iuxta Messeniam. Phaneromeni.
Aspauia H. op. ad Salsum flu. prope Cordubam. Apea vel Castro el rio
Aspis Afr. vrbs. Quipia.
Aspithara As. vrbs Aspicia.
Asserum Sicil. op. Azaro.
Assidona H. vrbs. Xerez de la frontera
Assisium Ptol. Esisium Catoni, Vmbr. Ascissi.
Asso Hispan. op. Ossea.
image: s106a
Assos Troadis op. et promontorium. Sancti quaranta.
Astacapra As. op. Campanir.
Asta colonia in Lombard. Cispad. vrbs clara. Asti.
Asta Colonia Baet. H. non procul a Gadibus. S. Lucar de Barrameda, Moletio, Xerea
Astigi vel Astygis, et Astyr Augusta firma, Astigitana colonia, Turdetanorum in Hisp. op. Ecija.
Asturica Augusta H. Tarraconensis op. in regno Legionensi Astrorga
Astusa Germ. op. Bodenhansen.
Asyla vide Asindum.
Atella vel Ateliae, Cumanorum in Campania felice op. Anuersa, vel Auersa.
A teste Venetiae op. Este castello.
Athanagia Liuio Op. Hispan. citerioris in Ilergetibus. Manrresa, aliis Pampelona.
Athenae Clarissima olim Graeciae vrbs, humanitatis, doctrinae et disciplinarum parens habita, cuius vrbis laude fractum prope ac debilitatum Graeciae nomen niti sua aetate Cicero praedicabat, nunc solum vicus, piscatarum tuguriis habitatus, hodie Satines vocatur.
Attaca H. Tarracon op. Arteca
Attacum Ptol. H. op. Alago
Attalia Op. Pamphyliae marit. Satalia.
Aualonia vrbs Angl. Inis aualon.
Auaricum Celtic. op. in finibus Biturigum. Chasteau neuf en Berry, aliis Bourges.
Auca quae et Brauum, et Masburgi Ptol. Celebris. Hispan. ciuitas. Burgos.
Auenio Cauarum G. Narbon. op. Auignon
Auenticum Heluetiorum op. Wieselburg.
Augusta acilia Germ. ad Danubium op. Straubing.
Augusta Batienorum vel Vacienorum Lombardiae Cispad. op.Bassignana.
Augusta Bracchara Callicorum metropolis. Braga.
Augusta Caesariaquae et Caesaraugusta, olim Salduba, vbi pons lapideus menmorabilis. Hispan citerioris vrbs, Saragoza.
Augusta Drusi Drusomagus Ptol. quam plerique non sine errore Augustam Vindelicorum existimant esse hodie. Augspurg.
Augusta Emerita Lusit. vrbs Roman colonia a militibus imeretis ab Augusto Caes. deductis nominata. Merida la grande.
Augusta Emerita quae et Forum Egurtorum. Merida Moletio, aliis Medina del rio seco. sed placet prior sententia, quae Merida la grande esse dicit.
Augusta firma vide in Astigi.
Augusta noua ailas Porta Augusta. Op. Hispan. Torquamada.
Augusta praetoria Salassorum in Lombardia Transp. op. Osta.
Augusta rauracorum Pagus Basileae vicinus, Augst dictus, e cuius ruinis creuit Basilea.
Augusta Romanduorum Germ. inferioris celebris vrbs. Lutzenbourg.
augusta Salassiorum Saluz.
Augusta Taurinorum Turinum hodie, Metropolis pedemontanae ditionis. Turino.
Augusta Tiberij quae Reginoburgum et Ratispona hodie vocatur, Germ. vrbs ad Danubium. Negenspurg.
Augusta Treuirorum Treueirs Treues, Trier.
Augusta Tricassinorum vel Tricastinorum, Gall. Narbon. oppid. Aymargues.
Augusta Valeria Setabis Sillio, Hispan. ap. Xatina.
Augusta Veromanduorum G. op. S. Quintino B. op. S. Quintino
Augusta Vindelicorum non extat, rudera visuntur et ruinae prope Wolffertzhausen, ad Isaram.
Augustobriga Hispan. op. Villar de pedraso Clusio, Medina celi Moletio Burgos, vero Floriano.
Augustodunum in Heduis op. quae et Flauia Heduorum. Autun.
Augustonemetum Ptol. Gall. op. Niuers.
Augustoritum Ptol. Pictonum op. Poictiers.
Auia vel rectius Liuia, Hispan op. in Baetica. Villalon.
Aulon Macedon. marit. op. ad sinum Hadriaticum au)lw/n. Velona.
Aureatum German. op. Aychstatt.
Aurelia sina Clarisa Hispan. op. Caroza.
Aurelianum Austriae op. Lintz Lazio.
Aurelij vicus Biracellum Ptol. Thusciae op. Vicarello.
Auria callaicorum in Hisp. op. ad Minium flu. Orense.
Auriapolis Ingolstadium. Ingolstatt.
Aurigda Pentapoleos Africae regionis oppidum. Zadra.
Aurigia H. Baet. op. Ariona
Ausa Ausetani, Catalauniae op. supra Lacetanos. Vich.
Ausa Plin. Claustra Ptol. Maritimum op. Astura.
Austurum lucus H. op. Ouiedo
Autricum Carnutum op. in Gall. Chartres.
Antomolax Pentapolis, Vrbs Cyrenes Estam.
Auximus Strab. Oximum Liuio, Picenorum op. Osmo en marca Anconitana.
image: s106b
Axalita H. Baet op. Lora
Axiace Op. ad pontum Euxinum, Oczakou.
Axilis Marmaricae op. Forzeli.
Azotus Palaestinae olim vrbs, nunc vicus ruinis amplitudinem veterem repraesentans. Asdod.
Azylea Epiri op. marit. in Acarnania. Natalico.
Babylon Semyramidis Assyriorum regina opus, primaria Mesopotamiae vrbs, et Calipharum regia babulw/n. Bagadad, vel Baldaque, Bagdet. Baldach.
Babylon Aegypti populosiss. et maxima ciuitas, Cairum. sedes antehac Aegypti Sultanorum, Arabice Mazar. Chaldaice Alchabyr.
Bactra Bactrianorum metrop. Eplira.
Baeterae Op. Gall. Narb. Ptol. Blitere Plin, Besiers.
Baganum Neruiorum op. Ptol. Tomaeum. Doornick. Tornay.
Baganum Vada Tacito, in Batauis op. Geldriae. Wagening.
Baiae Cumanorum op. thermis famosum. Baia.
Balantipyrgum Asioe op. Capilamba.
Balonga Ptol Ind. op. Pegu.
Balsa Lusitan. op. Tauila.
Bancona Germ. op. ad Rhenum. Opvenheym.
Baniana Ptol. Hispan. op. Cantabri. Santillana.
Baracura Indiae emporium Ptol. Bangela.
Baracura Op. Asiae, Bacala.
Barathiae Afr. op. Brata.
Barbari As. vrbs. Bermet.
Barcinon H. Tarraconnensis vrbs praeclara. Barchino, olim Fauentia dicta. Barcelona
Bardulia H. op. Castilla la vieja
Barigasa As. op. Bacam.
Barium Baretum. Barionum maritima Apuliae peucetiae vrbs, quae et Iapyx. Barri in Puglia.
Barra Plin. Lombard. Transpad. op. Barian castello.
Bastetaia H. op. Baca
Batan Caesarea As. vrbs. Baicudelo.
Batauodurum Batauiae op. Wijck te Dursteden.
Batrachus Afr. op. in Marmarica. Trabuco.
Bebriacum Tacito Vicus inter Cremonam et Veronam Romanis oladibus notus et infaustus, Suetonio Biberiacum, nisi error sit. Labina castello.
Belgium Bellouacorum op. aliis Bellouacum. Beauuais.
Bellica H. op. Victoria
Bello H. Baetic. vrbs. Brabate Clusio, aliis Tariffa
Bellouaci Op. in Rhemis, Beauuoisin.
Bellunum Plin. Carnorum Op. Belluno.
Belon bailw/n. Ptol. H. oppid. Brabate
Benacum Lombard. Transpad. pagus. Tusculano.
Beneuentum olim Maleuentum, Hirpinorum in Samnitibus op. Beneuento.
Bepirus As. op. Bonpruo.
Berenice Afr. vrbs. Benich.
Berenice Aegyptiop. ad sinum Arabicum. Chosair.
Bergidum H. op. Vrgel
Bergomum IT. Transpad. vrbs. Bergomo
Bergulae Thrac. op. Bergas.
Berinsona Castrum Belincionis, Paulo Diac. Lombar. Transpad. vrbs. Belinzona.
Berroea Thessal. vel Macedon. marit. Veria.
Berroea quae et Chalepum. xa/lep. Cedreno, Syriae vrbs. Alepo.
Bersmine Ptol. Berseba, Palaestin. op. nunc Gyblin.
Berytos Felix Iulia, Syriae marit. vrbs et portus. Baruti.
Betula H. Tarracon. op. Badelona
Betolonium vel Vetulonium. Thusc. ciuitas. Viterbo.
Bianorum Hetrur. op. Vionora.
Biberiacum Suet. Lombard. Transpad. op. Lebina casteloo.
Biblus Syriae op. Gibelet.
Bibracte Heduorum op. vinis generosis nobile, Beaulne.
Bibrax Rhemorum op. quatuor miliaribus Gallicis distans a Suessionum ciuitate. Brayne.
Bidaium Austra. op. Dietmaining.
Bidis Sicil. op. Bigenis.
Bigerra Valentiae regni in Hisp. op. Villena, aliis Bejar.
Bilbilis H. Tarracon. op. ad Salonem flu. durando, tingendoque ferro clarum, patria Martialis poetae Calataiud nonnulli vicinum huic volunt
Bilbilis H. in Baet. vrbs. Billena
Bimonium Angliae op. winchestre.
Bingium Vingio German. op. Rheno adsitum et Nao. Bing,
Birginium H. Tarrac. op. Berga
Bissonis turris vide Lybissonis turris.
Bistonis Thrac. op. Poru.
Bistritia Hungar. op. Noesn German. Bestercze Hungar.
Biturgia Thusc. op. Malliano.
Biturgium Plin. Bicurgium Ptol. Turingiae vrbs, Academia inclyta
image: s107aomnesque Germaniae vrbes magnitudine superanss. Erphurdia. Erffurdt.
Bityla Peloponnesi op. in Laconia. Vitilo secundum Sophianum, Moletio est Brodegui.
Blanda H. op. Blanes
Blere Mediter. op. Thusc. Bieda.
Bletisa H. op. in Salmanticensi territorio. Ledesma
Bliterra Narbon. Gall. op. Besiers.
Bocanum Hemerum Nobilissima Africae vrbs, Bochi Getulorum regis regia, omnium totius terrarum orbis amplissima, nunc regni titulo nobilis. Marocho.
Bocenum Rhet. primae op. Bozzen.
Bodobriga Bondobrica, Germ. op. ad Rhenum. Popparden.
Boeon Op. mediterraneum Tauricae Chersonesi Czurgati.
Boianum hodie Bouianum, Op. in Samnitibus. Boiano en Abruzo.
Boiedurum Op. Danubio adsitum. Passauia hodie. Passaw.
Bolentium, Pannoniae superioris op. Rachelszpurg.
Bonitium Hetrur. medit op. Poggibondi.
Bonna Marcellino, e regione cuius Genosia olim fuit, vbi rhenum ponte iunxit Drusus, Germ. ad Rhenum op. Bonn.
Borbetomagus Op. inter argentoratum et Vangiones. Ogerszheym.
Borbetomagus hodie wormacia, Germ. vrbs Worms.
Bormium Alpinum Op. ad flu. Aduam, sub Rheticis iugis. Wrmse.
Botris Syriae op. Boteron.
Bouianum Hirpinorum op. inter Samnites. Boiano.
Bouillae Op. medit. Latij in Hernicis. Babuco, vel, vt alij scribunt, Baduco en campagna di Roma.
Bracara Brachara, Lusitan. vrbs. Braga.
Bragodurum Rhetiae op. Kockenburg.
Bramma As. op. Brema.
Brangonia quae et Vigornia, Ang. op. Wereester.
Brannogenium brannoge/nion. Op. Britanniae in wallia. Bangar.
Brathia Afr minoris op. Blata.
Branum vide Auca.
Bregetium Rhetiae op. Bregnitz.
Brigantium Hispan. ciuitas Ptolom. Flauium Brigantium. Compostella.
Brigantium Cenomannorum op. Brianson.
Brigantium Op. Alpinum ad Acronium lacum. Bregentz.
Brigentium vel Brigatium, H. op. Ouiedo aliis Briuiesca
Brillendunum Britan. ins. op. Bridlington.
Brisiacus mons in ripa Rheni inter Argentinam et Basileam op. Brisacum. Brisach.
Brixellum Op. Lombard. Cispad. prope Mutinam. Brescello.
Brixia Vrbs clara transpadan. Lomb. Brescia.
Brocomagus German. vicus, duobus milliaribus infra Argentoratum situs. Brucomat.
Bruca Sicil. op. Longoballo.
Brudusium Magnae Graec. maritima vrbs. Bronda Fest, Brindisi.
Brutium Marit. op. in magna Graecia. Burlano.
Bubastus Aegypti ad Nilum op. Azioth.
Bubienum Maroboduum, a conditore Marobodo rege, Metropolis Bohemiae regni clariss. Carsurgis Pyramio, Praga.
Bucca Samnitum op. in Peliginis. Buccara, Melae. Secca.
Bucephala Asiae op. Gelfeten.
Bucephala Graec. vrbs. Caualle.
Bucinobantes Op. Germ. e regione Moguntiae, therma nobile. Weiszbaden.
Buda Nobiliss. Hun g. ciuitas. Ofen.
Budoris Germ. op. Durlach, potius quam Heidelberga.
Budurgis Ptolem. Silesiae vrbs ad Viadrum amnem. Vratislauia hodie Preszlau.
Bulua Illyrici op. Budoua.
Burcia Vngar. op. Barczalach Hung. Wurtzlandt Germ.
Burdegala Nobilis Gall. ciuitas, ad Garumnae ostium, Ausonij poetae patria, Senatorum consessu clara. Bordeaux.
Burtina Ptol. H. op. Barbastro
Buthrotum Nobile Epiri emporium. Butrinto.
Butrium Boiorum Flaminae op. Brutrio castello.
Butua Liburn. op. Butuanium Plin. Buia.
Buxentum Marit. op. Lucaniae. Pisciotta.
Byblus Syriae op. Gibelet.
Byzantium Nobiliss. Thrac. ciuitas, Constantinopolis . a Constantino dicta. Stambol hodie Turcis nominatur, et Czarigrad Sclauonice, vel Czaroudom, hoc est, Caesaris domus. Olim etiam Antonia, a)ntwni/a, Seweri Imperat. tempore, et a)/nqousa Constantino Magno konsantinou/polis2 Stephano, et buza/ntion, Aristidi etiam nea/, r(w/mh Graecis hodie Stimhoili, antea Agios, et Aethusa.
Caballio Strab. Cabellio Plin. et Ptolem. Narbonensis Gall. oppid. Cauailon.
Cabillonum Heduorum op. Chalons sur Saone.
Caere vetus Hetrur. marit. op. Virg. Ceruotere.
image: s107b
Caerperis Angl. op. Portehestre.
Caerseuerus Angl. op. Sarisbury.
Caesaraugusta vide Augusta.
Caesarea Olim metropolis Palaestinae, in honorem Caesaris dicta, Plin. Apollonia, aliis Stratonis turris, Flauia colonia postremo a Vespasiano dicta.
Caesarea Paneae quae et Caesarea Philippi, quondam Leser, deinde Dan, hodie a Barbaris Belina et Balbec.
Calagurris H. op. Calahorra
Calaris Plin. Carallis Ptol. Sardin. op. Cagliere.
Calata quae et Celinacte, Sicil. op. Calatagirone.
Calathis Thrac. op. Caliacea.
Calatia Camp. felicis op. Gaiazzo.
Calatina Diodoro Calata Cicer. Calacta Ptol. Sicil. Septentrionalis op. S. Marco.
Calatum Ptol. Calcaria Ant. Op. Angliae, Helecastre, nunc Tadeastre.
Cale Campan. felicis op. Calui.
Cale Lusitan. op. Puerto.
Calegia Saxoniae op. ad Albin, Wittenberg, Academia nobile.
Calenum Campan. felicis op. Carinula.
Caleua Britan. ins. op. Academioa nobile. Oxonium, Oxford.
Calidona Aethiopiae op. Aiton.
Calkiaci Tacito, Sicamb. op. in Cliuia. Calckar.
Calle Vicus in Piceno Senonum. Caglio.
Calligula Campan. felicis op. caianello.
Calligaris As. vrbs. Cananor.
Calligatis Asiae op. Nigapatam.
Callipolis Thrac. vrbe. Gallipoli.
Caloni Antonino, Op. Cliuiae cognomine. Cleue.
Calydon Aetoliae op. Aiton.
Camaletum Vrbs Angl. in ipsis Murotrigum limitibus. Cair malei.
Camanes Asiae op. Chaul.
Camera Cretae ins. op. Camera.
Cambodunum Bauariae op. Baergen. aliis Monachum, Munchen.
Camerina Virgil. Siciliae op. palude vicina etiam Sibilla notum. Camarana.
Camerinum Picenorum op. Camerino.
Campidunum Rhetorum op. sub Alpes. Kemptem.
Campi Phlegrhi qui et Forum Vulcani Strab. Op. Campan. felicis. Solfataria.
Camulodunum Trinobantum vrbs in Britannia ins. Northampton. aliis Colcestre.
Canagora As. op. Canaga, aliis Cangigu.
Canelate Corsicae op. Scallo di Canello.
Canobus vel Canopus Iuuenali, Aegypti op. lasciuia et temulentia nobilitatum, et Campi Menelai gubernatoris sepulchro, Nebrissensis perperam Damiatam vocat. Bichieri, aliis Bochir.
Cantioebus Ptol. Germ. op. ad Herciniam syluam. Amberg.
Canusium Apuliae Peucetiae op. Cannossa in terra de Barri.
Capara vel Cappara, Baet. op. Capara.
Capellatium Marcellino, vel Palas, Arx exigua in medio Rheni alueo Palatinatus titulum praeferens, Pfaltz.
Capena Mediter. Thusc. op. Capenates. Canapina castello.
Caphareus Euboeae ins. op. Chimi.
Capionis turris Hispan. op. centum stadiis ab ostio Baetis fluuij dissitum Chipiona.
Capis Afr. op. Caps.
Caprenae Senonum in Picenis op. Caprae, Capresso.
Carodoc vide Caerseuerus.
Carallis Vide Calaris.
Carcassum G. Narbon. op. Plin. Carcassone
Carcenna colonia hodie Circellum, distat ab Algerio ad occasum sexaginta passuum millib. Mazzagran.
Cariara Vetusttum in Hetruriae littore op. Luni.
Caricus Ciliciae op. Chura.
Carioualum vide Nuagerra.
Caripula Op. Afr. Mustaganin.
Carisa aurelia, Plin. Baetic. op.
Carosa nam Carozorla male scribitur.
Carmona H. vrbs. Carmona
Carnasa As. op. Curdem
Carnicum Inlium Carinthiae op. in Norico, quod et Vacorium alij nominant, Villacum hodie. Villach. Germ. Veia Italis. Sunt qui Goriciam esse volunt.
Carodunum Ptol Silesiaewrbs ad Vistulam flis. Cracouia.
Carotus vide Cyrene.
Garpentoracte G. Narbon. op. Carpentras
Carraca H. op. Turia. Guadelaiara. Alias Rio Henares. olim Turulus
Carrea Thusc. op. mediter. Plin. Carrara,
Carrodunum Carinthiae op. Crainburg.
Carsula Vmb. op. Carsuli.
image: s108a
Cartama Vrbs regni Granatensis. Cartama.
Carteia karth/ia Ptolom. Hispan. vrbs ad fretum Gaditanum, Cartagena quae est ad fretum illud, diuersa ad Carthagine noua, auctoritate Clusii: Curio Tariffam interpretatur.
Carthago Metropolis Libyae, a Carchedone Phoenice appellata, korxhdw\n, kainh\ po/lis2 Steph. ka/dmeia Steph. et oi)nou=ssa, et kakka/bh, quod illorum lingua sonat, equinum caput, cuius in iacendis vrbis fundamentis ostentum repertum fabulantur. Tharsis in Bibliis, Africae quondam caput, et Romani honoris aemula, nihil hodie praeterquem ruinae extant.
Carthago noua Baetic. vrbs. Spartaria. Cartagena.
Carthago vetus H. Tarracon. op. Villa franca
Carystus Asopus, Chironia, Op. Pelopon. Caristo.
Casalum Corsicae ins. op. S. Florent.
Casasilla Afr. minoris op. Carazulo.
Casilinum Cumanorum Campan. felicis op. Castelluzo.
Caspiae portae Op. ad mare Caspium. Derbent.
Caspira As. op. Cospetir.
Cassandria. Graec. op. Sciatto Bellonio, Cassandria Sophiano.
Cassij forum Mediter op. Vertalla.
Cassiliacum Rheticae op. Romakessel.
Cassillium Stereotium, Hessiae op. Caffel.
Cassiope Corcyrae ins. op. Ioannina Sophiano. aliis S. Maria Casopi.
Cassium Lombard. Cispad. op. Casele, Castello.
Castellum Menapiorum Belg. op. ad Mosam, Kessel.
Castellum Morinorum Flandriae op. Kassel op den Berg.
Castelon Cataloniae op. Castello d' Ampurias.
Castra Flauiana quae et Ala Flauiana, Iuliobona Ptol. Vindebona Anton. Nobilissima Austriae ad Danubium ciuitas, Vienna Austriae. Wien.
Castra Hannibalis plin. Marit. op. Magnae Graec. Le castelle.
Castra Herculis in Batauiae op. Arckelens.
Castra Vitelliana Boet. op. Medelin.
Castrum Plin. Elorus aliis, Sicil. op. Sta in pace.
Castrum Ptol. Castrum nouum Plin. Precutinorum op. Flauiano.
Castrum Belincionis vide in Berinsona.
Castrum nouum Anton. Thusc. op. mediter. Castel nouo.
Castrum nouum quod Virgilius Castrum Inui nominat, Thusc. marit. op. Corneto.
Castrum Octauianum Solino H. op. Cucufas
Castulon Baetic. op. Cazlona la vieja.
Casurgis Vide Bubienum.
Catana Thucyd. Strab. et Ptolom, Catina Cicer. Catania Plut. Sicil. op. Catania.
Caticardama Ind. op. Ptolom. vbi D. Thomae corpus dicitur conseruari. Chiromandel.
Cattiara Indiae intra Gangem emporium nobile. Calicut.
Cattigare As. op. Canton.
Cattimeliboci Germ. op. in Hessia. Catzenelebogen.
Cattuaci Belg. vrbs, nunc Academia, Duacum. Douay.
Caturactionum katour)r(akto/nion. Ptol. Britanniae ins. op. Cardelia, nunc, carleil.
Caudinae furcae Locus in Hirpinis clade et deditione Romani execitus turpi nobilis. Stretto de Arpaia.
Caunus Cariae marit. op. La Rosa.
Caurana Op. Asiae. Camul.
Caurita H. op. Caurium. Coria
Cecia Austriae op. Zeisselmaur.
Celeia Noricorum op. Cilia.
Celenae Phrygiae metropolis, quam Marsia amnis mediam interluit. Maras.
Celendris Ciliciae op. Crionero.
Celeno Thusc. op. medit. Celino.
Celi As. op. Calentar.
Celia Apuliae Peucetiae op. med. Cidio.
Cenelata Corsicae op. Canele.
Centrones Ditionis Leodiensis op. tribus miliaribus a Tungris. Sanct Truyen, Hub. Leodio. Cortrijck Becano.
Centum cellae Hetrur. marit. op. Cincella. aliis Forcelle.
Centum colles Hungar. op. Hundertbuhel. German. Zazbhalon Hung.
Centurinum Corsicae op. Centuri.
Centuripae Sicil. op. Centorbi.
Cenum vide Artobriga.
Cephaledus Sicil. op. Cifalu.
Cerasus Ponti op. Cherasoda.
Ceraunia Cipri ins. op. Cerines.
Cereate Marsorum op. medit. in Latio. Cereto.
Ceresi Arx non longe ab vrbe Leodiensi. Cerey.
Ceretanorum iugum Cataloniae op. Puigserda.
Ceretanum Emporium Thusc. marit. Turres Anton. S. Seuera.
Cerosunum Corsicoe ins. op. Nebbio.
Cessero G. Narbon. op. Plin. Castres
Chabaris As. op. Calapate.
image: s108b
Chadisa Plin. Fauda Strab. Ponti op. Phadisa.
Chalastra Macedon. op. ad Axium flu. xala/stra, quam nomine Bucephali equi Alexander cognominauit. La caualle.
Chalcedon Asiae vrbs e regione Constantinopolis ad Bosphorum Thracium. xalkhdw/n. Chalcidona Sophiano aliis Scutari.
Chalcis Euboeae ins. primaria vrbs, quae etiam Euboea, Stymphelus, Alicarna, Hypochalcis vocatur Negroponte.
Chaleos Op. ad sinum Corinthiacum. Aspro Spiti.
Charax Strab. Pharaxa Ptol. Op. Africae mari Medit. adiaces Sibecca.
Charax Tauricae Chersonesi op. marit. Giricunda, aliis Cacagioni.
Cherronesus Pelopon. Marit. op. Phanar.
Chersonesus Sicil. op. et portus, Ptol. Augusta.
Chersonesus Siciliae quae Virg. Thucyd. et Ouid. Tapsus. Manghisi,
Chersonesus Cretae op. Altemura.
Chersonesus occidentalis in Creta. Punta de Corinto.
Chersonesus septentrionalis in Creta. Punta di Settia.
Chertobalus Pannoniae superioris, id est, Austriae p, Carlburg.
Chettaea Afr. villa. Carto.
Chrysites Maced. op. Siderocapsa.
Chydae Lydiae op. marit. Giua.
Chyretiae Macedon. op. Molcoluri.
Cibinium Daciae op. medit. Hermanstadt.
Cimolis Paphlagon op. Quinoti.
Cingulum Picenorum op. Cingulo.
Cintilia H. op. Santiliana
Ciratana Sicil. op. Iarratana.
Cirtha vide Salde.
Cisamus Marit. Cret. op. Chisamo. Chisamopoli.
Cisse Afr. op. Serceli.
Ciuitas nigra Agatha, vel Agathopolis, Gall. Narbon. op. Agde.
Cladianum Germ. op. ad Danubium. Melck.
Claros Ioniae op. oraculo Apollinis celebre. Calamo.
Clasto Solino. H. op. Cordubae vicinum. Andujar
Clastidium Lomb. Cispad. op. Chiesteggio.
Claudia Angl. op. Glocestre.
Claudia Carint. op. mumtum. Clagenfurt.
Claudij forum Op. Thusc. Mediter. Tolfa noua.
Claudiomerium H. op. Corines
Claudiopolis Hung. op. Colosnar, Hung. Clausenburg.
Caustra vide Austra.
Cliterna Op. Boiorum in Flaminia Quaderna
Clugiae Fossa Clodia, Venetorum op. in Hadriatici maris littore. Chiogga.
Clunia H. in Gallecis op. Corunna. Nebrissensis dicit esse Celtiberiae finem Ciudal reale
Clusium Mediter. op. Thus quod olim Camersol. Chiusi.
Clutillum Sabinorum in Vmbria op. Contigliano.
Clypia vel Clupea, Afr. op. Quipia, vel Calibia, aliis Zafaran.
Cnidos Doridis op. Cabo Crio, aliis Chio.
Coccoranagora As. vrbs, forte Ciamganor. quasi Albus lacus.
Codania Daniae metropolis et regia, a qua nomen accepit sinus Codanus, Copenhaga.
Coddura Asiae vrbs. Gandauari.
Coemba Gedrosiae op. Cambaia.
Coetaria Sicil op. Scupello.
Cogienses Plin. Carnorum ditionis Venetae op. Conegiano.
Colaca Valentia bodie, H. vrbs in regno Legionensi. Valencia
Colchi As. op. Canamcina.
Colchinium quod et Olchinium, Illyrici op. ad Drimonis ripam. Dulcigno.
Collis libera Ptol. Gall. Narbon. op. Colliure.
Coilops vide Cullu.
Colmaria Germ. op. Colmar.
Colone Pelopon. op. Grisi.
Colonia Agrippina vide in Agrippina.
Colonia Traiana Germ. ins. ad Rhenum op. Keyserward.
Colophon As. vrbs. Altobosco.
Colybria Celebre Academia op. in Lusitan. Coimbra.
Comagenum vel Comagena castra, Austriae op. Holnburg, Himburg.
Comana Ponti Galatici vrbs. Arsenga.
Complutum Carpentanorum in Hisp. op. Alcala de Henares.
Comum Insubrum op. in Lombard. Transpad. Plinij Secundi patria. Como.
Condate Op. Rhedonum in Gallia. Rhenes en Britagne.
Confluentes Germ op. vbi Mosella in Rhenum decurrit, Eoblentz.
Conimbrica Lusitan. op. Coymbra. rectius, aliis Condeira la velha.
Consentia Mediter. Brutiorum in Calabria op. Consenza.
Constantinopolis vide Byzantium.
Contestania H. op. Concenteyna
Contyaeum Galat. in Asia minore op. Cute.
Corduba H. Baet. vrbs regia, Lucani et Senecae patria, olim P atritia, Cordoua
image: s109a
Corfinium Italica Strab. Samnitum in Pelignis metropolis. Pentinia aliis Campi de S. Pellino.
Coriminium Salopia, Britan. ins. op. Shrouisburg.
Corindiur As. vrbs. Catibider.
Corinium Ang. op. Cychestre.
Corinthus Ephyre ab Heroina eius nominis. e)fu/ra, ko/rinqos2, h(li/ou po/lis2 Stephano ob siccitatem soli, et pa/gos2, e)mpo/rion e)lla/dos2. Achaiae ciuitas celebris in Isthmo. Coranto.
Cornelia Germ. op. Wimpen.
Cornelij forum Boiorum Flamin. op. Imola.
Cornus Sardin. ins. op. Galea.
Cornu Byzantium olim Galaa, Thraciae op. prope Constantinopolim Pera.
Corona vel Stephanopolis, Segethusa, Hungar. Cronstat.
Corone Messeniae op. in Pelopon. Coron.
Cortacha As, op. Tartacho.
Cortina Cretae op. Metaria.
Coriphasium vide Pylus.
Corytus Hetrur op. prope. Aretium. Cortona.
Cosamba As. op. Satigan.
Cortyara As. op. Cochin.
Cotzus Illyridis vrbs. Cotzio.
Crademna vide Amphipolis.
Cranon Thrac. vrbs. Cetes.
Cromna Valer. Flacco, Paphlagoniae op. Goman.
Croton Calabriae marit. vrbs in sinu Tarentino, xro/twn Crotone.
Cremene Estiotidis Macedon. regionis op. Grisano.
Cuculum Strab. Marsorum in latio op. medit. Scutulo castello.
Cullu et Collops Magnus, Numidiae vrbs. Alcol.
Cuma Aeolidis marit. op. Castri.
Cumae Campan. marit. op. Cuma.
Cunetio Angl. op. Marlborw.
Cunens Sphen. sfh/n Lusit. op. El faro en los Algaruos.
Cupae Anton. in Misia op. Scopia.
Cupra, Marit. Piceni op. Ptol. Grotti castello in marca Ancona.
Cures Sabinorum op. in Vmbria. Turre.
Curia Anton. Heluetiorum op. Chur.
Curium sius Curias Cypri op. Piscopia.
Cursula Sabinorum i n Vmbria op. Cassia.
Curta Ptol. Hungar. regia, ad Danubium sita Buda, quae et Ofen.
Curua Cesena Boiorum in Flaminia op. Cesena.
Curulla, As. op. Coloran.
Custodia Hermopolitana Aegypti op. ad Nilum. Benifuiaif.
Custodia Thebaica Aegypti ad Nilum op. Munia.
Cydon Cydonia, Cretae op. Canea.
Cydonis Cretae op. Chania.
Cyllene Pelopon. op. marit. Chiarenza.
Cyparissi Pelopon. marit. op. arcadia.
Cypsella Thrac. op. Chapsilar, aliis Chypsala.
Cyptasia Ptol. Galat. op. Caroza.
Cyrene quae et Carotus, Lybiae op. Carcora.
Cyrene Theraeorum colonia Salust. Afr. vrbs Corena.
Cyropolis Mediae op. Scyra.
Cyrrha Apollinis oraculo notum Phocidis op. Aspropiti.
Cyrtha Salust. Numidiae regia. Salda Ptol. Constantia.
Cyteorum Cappadociae op. Cecina.
Cythaeum Cretae op. marit. Phrascia Sophiano. Cytiae Bellon. aliis Candia.
Cizicus A siae minoris op. in Mysia ad Propontidem. Chizico.
Dantiscum Gedanum olim et Gythonium, Vrbs et emporium nobiliss. ad Vistulae ostium. Dantzick.
Daona As. vrbs. Done.
Deborus Macedon. op. Dibrij, vel Debry.
Delioli horti prope Neapolim. Pozzo reale.
Delminium Dalmat. op. Denna.
Delphi Beotiae op. Apolliniss oraculo celebre. delfoi/. Casstri.
Demetrias Thessaliae aut Macedon. op. ad Pelasgicum sinum. dhmhtria/s2, olim Pegasa. Dimitriada.
Dertona Lombard. Cispad. op. in Taurinis. Tortona.
Dertosa quae et Dertusium, Cathaloniae op. in Hisp. citeriore. Tortosa.
Derris Libyae op. Deroas.
Detunda Hispan. op. Turdulorum. Ronda.
Deua Angl. op. Anton. Cester.
Deuana Britan. ins. op. Deuonshyre.
Deueltus Thrac. vrbs. Deuelto.
Deuona Ptol. Noricorum in German. op. Newmarck.
Diabelinteres Pagus Brabant. ad Getam. flu. Linter.
Dianae fanum Graec op. Scutara.
Diania Ligur. op. Diano.
Diania vel Dianium, et Hemeroscopium. Strab. H. op. Denia, puerto de Valencia
Dicharchea Puteoli Cic. Cumanorum Campan. felicis op. dikarxai/a. Puzzuolo.
image: s109b
Dictamnum Cretae ins. op. Dittana.
Dian Bodiontiorum op. ad lacum Lemannum. Donoy.
Dinia Narb. Oall. op. Digne.
Dionysiopolis in confiniis Thrac. et Bulgar. clade Christianorum memorabilis. Varna.
Diopolis H. Tarracon. op. Emporiae. Ampurias
Diospolis Syriae Palaestinae op. olim Lydda. Rama.
Dipsium vide Argos.
Diuguntiorum forum Ptol. Lomb. Transpad. op. Crenia.
Diuitense munimentum vel monumentum et Diutensium municipium Pagus transrhenanus e regione Coloniae, Iuadaeorum officinis notus. Deutsch, Duytsch.
Diuodurum nunc Theonisvilla, Thiomville. Diedenhouen. tametsi B. Rhenanus pro ipso Mediomatricum metropoli Metz interpretetur.
Drepanum Sicil. op. Drapano.
Drusi moles Turris Moguntiae inscripta Druso. Eichelstein.
Drusipara Thrac. op. Mysini.
Drusomagus Rhetia ciuitas. Memmingen.
Duae columnae Marcellino, Insubrum op. Gembolace castello.
Dubal antea Tubal, lusitan. marit. op. Setubal.
Dunga As. op. Dabul.
Dunium dou/nion Ptol. Britan. insul. op. Sarisburia. Salisburg.
Duria Britan. ins. op. Dorcestria Dorcester.
Durij antiquitus Ocelli, et Scarabris, H. op. Samora
Durlacum Germ. op. Heidelberga, ad Nigrum amnem.
Durobreuis Ang. op. hodie. Roffa, Rochestre, vel Rofcestre.
Durocottorum Anton. Vrbs Rhemorum in Gall. Belg. Reims.
Durouernum Cantorium in Britannia insul. metropolis. Cantelberg, Canterbyri.
Dyrrachium Epidamnus, Segesta, Macedoniae marit. vrbs. Durazzo.
Easo Ptol. H. Tarracon. op. S. Sebastiano
Ebolum Piceni op. in Campania. Euoplo.
Ebora Lusit. op. Euora, Ebora.
Eboracum e)bo/rakon. Ptol. Britan. ins. ciuitas Eberwicke, et contracte, Yorcke.
Eburum Morauiae op. Olmutz, Olmuntz.
Ecelesta Mediolum, Hispan. op. Median celi.
Edessa Vrbs orientis ad Mesopotamiam. Orpha hodie.
Edeta quae et Leria. Op. Valentiniani regni. Liria.
Egelaste Castellae in Hisp. op. Strab. Yniesta.
Egesta seu Segesta, Sicil. op. Conterrana. aliis Barbara.
Egion Sicil. op. Mazara.
Egita siue Egedita, Lusit. op. Edunia.
Egnatia hodie Iuuenatium, Apul. op. Iouenazzo.
Eion vide Amphipolis.
Elbium Thusc. op. Vico.
Elbora H. op. Talauera
Elcebus hodie Selestadium Germ. vrbs. Sletstat.
Eldana H. op. Duennas
Eleusa Graec. op. Elesa.
Eleusin Achaiae vrbs marit. Lepsina.
Eliberis Famosa Granatae regni metropolis, e Sarracenis longa obsidione recepta. Illiberis, Granada.
Eliocrata H. op. Lorca
Elorus Sicil. vrbs. quae Plinio Castrum, Sta in pace.
Elyma Macedon. mediter. op. Cannina.
Emerita vide Augusta.
Eminium vel Eumenia, Euminium Plinio, H. op. Agada villa
Emissa vel Emesa potius, Phoeniciae vrbs. Hamsa Arab. Hamam Turcis.
Emporia Diapolis, Tarracon. op. Ampurias.
Encyra Cappadociae op. Anguri.
Enna Cicer. Sicil. vmbilicus, raptu Liberae per Ditem patrem nobilis, cuius descriptionem pete a Cicer. ex Actione secta Verrina. Anna castro, Castruianni.
Enona Dalmatiae op. ad sinum Adriaticum. Nona.
Epetium vel Epedium, Graec. op. Spezze.
Ephestia Op. in Lemno ins. Cochino.
Ephesus quae et Smyrna, arsinoe, Trichia, Ortygia Pteleis, Sisyrba, et Samorna e)/fesos2 Ioniae vrbs. Dianae templo celebris. Epheso.
Ephyra vide Corinthus.
Epidamus vide Dyrrhachium.
Epidaurus Illyriae marit. vrbs, Turcis propter mercaturae celebritatem tributaria Dobronicha, Turcice, Ragusium hodie, Limira, Pausan. Ragusi.
Epidaurus Laconiae marit. vrbs. Monembasia. Hodie Graecis dicta o)/nou gnaqo/s2. Maluasia.
Epidaurus Pelopon. marit. op. Cherroniso.
Eporedia Salassorum ciuitas ad Alpium radices in Lombard. Transpadana. Ibreia, Yureia.
Eretum Crustuminorum in Vmbria op. Monte retondo.
Erganica Tarracon. H. op. Alcanniz
Eriboea Macedon. op. Pressa.
Erythrae Erythraea, Ioniae op. marit. Cabianco.
image: s110a
Escua quae et Ascua, Regni Granatae op. Huescar forte
Esigus Numid op. Lelise.
Esisium Catoni Assisium Ptol. alias Assisinates, Vmbr. op. Ascisi.
Esope vide Corinthus.
Essesia Illyriae op. nunc aequatum solo, antiquis monumentis visendum. Beribir, aliis Bergane.
Essilissa Exilissa Ptol. Africae op. ad fretum Herculeum, quae et Iulia traduta. Septa et Ceuta.
Eugium Achaiae marit. op. Bustizan.
Euminium vide Eminium.
Falerij Strab. Thusc. op. Falare.
Faliscorum mons vide Fessenia.
Faliscum Plin. Colonia Hetruscorum. Phalisci Monte Fiascone.
Fauentia vide Barcino.
Fauentia G. Togatae op. Faenza
Fanum Fortunae Fanestris, IT. op. Fano.
Felsina Plinio, post Bononia, Aemiliae vrbs A cademiae celebritate toto terrarum orbe clarissima. Bologna.
Ferentis Ptol. Ferentenum Strab. Ferentium Plin. Ferentinum, Mediter. Thusc. op. Ferentino.
Feronia Thusc. op. Castel. di S. Siluestro.
Feroniae lucus Op. Romae vicinum in Thusc. Pietra sancta.
Ferraria IT. clariss. vrbs ad Padum. Ferrara
Fescennium Caton. Fessenia Plin. Faliscorum mons Vibio Sequestro. Thus. med. op. Citta Castellana.
Fesulae et Phesulae Medit. Hetrur. op. Fiesoli.
Ficelia vide Vosauia.
Fidenae in Romano territorio op. Castel iubileo.
Fidentia Hetrur. in Apennino op. Fiorenzola.
Firmum Ptol. Firmanorum castellum Plin. In Piceno op. marit. Fermo.
Fisera Corsicae op. Figati.
Flammona Illyridis op. ad sinum Adriatic. Fianona.
Flauia Gallica H. op. Fraga
Flauia Heduorum vide Augustodunum.
Flauia et Flauia Lambris, Maritim. op. Callaicorum in Hisp. S. Maria de Finis.
Flauianum vide Castra Flauina.
Flauiobriga vel Flauiogallica, Op. in Cantabris, Bilbao.
Flauionauia et Flauium Brigantum, H. vrbs in Calecis. Compostella
Flauium Carinthiae op. S. Andres.
Flexum Pannon. op. Altenburg, vel Preszburg.
Fontes Aponi Martiali, Venetorum op. Bagni de Abano.
Forconum Vestinorum vrbs, Forcono.
Formiae Op. Campan. Mola Fabricio,Formi aliis.
Fortunae fanum Marit. op. in Piceno, Fano.
Foruli Strab. Sabinorum op. Fololo.
Forum Appij Mediter. Latij op. nunc tantum diuersorium, La marutti.
Forum Bibalorum H. op. Fomillan
Forum Cassij Thusc. medit. op. Vetrallan.
Forum Cellae Marit. Hetrur. op. Forcelle.
Forum Claudij Mediterraneum op. Thusciae. Tolsa noua.
Forum Claudij Alpinum op. Tarentasia. Tarenteza.
Forum Cornelij G. Togatae op. Boiorum in aemulia. Imola
Forum Diuguntiorum Ptol. Op. Lomb. Transpad. Crenia.
Forum Egurorum Medina del Rio seco, vide in Augusta Emerita.
Forum Fuluij Plin. Gall. Cisalp. op. Valentium. Valenza.
Forum Gallorum Boioram op. in Flaminia Castel franco.
Forum Heduorum quod et Augustodunum, Burgundiae op. Autun.
Forum Iulij hodie et olim Liburnia Friuli.
Forum Iulium Caranorum Coloma, metropolis regionis Fori Iulij Ciuidale, di Friuli.
Forum Iulij Octauanorum Plin. Nauale Augusti Caes. Strab. Freius.
Forum Libetiorum vel Lebuoni, Insubrum op. Borgo Laueza.
Forum Licinij G. Cisalpinae op. in Insubribus. Incino
Forum Limicorum Op. H. Ponte de Lima
Forum Liuij Boiorum in Flaminia op. Forli.
Forum Pompilij Flaminae op. Forlimpoli.
Forum Segusianorum G. op. Bourg en Bresse
Forum Sempronij Senonum op. ia Piceno siue Vmbria. Fossumbruno en marca d'Ancona.
Forum Tiberij Heluetiorum oppid. Suitze. Rhenanus interpretatur Keyserstul.
Forum Truentinorum Boiorum in Flamina op. Brentinore.
Forum Varronis Varrese.
Forum Vibij Op. i n Foro Iulij seu Carinthia, Villacum. Villach.
Forum Vulcani Strab. Campi yhlegraei, Locus Campaniae propinquus Cumis. Solfataria.
Fossae Clodiae vide Clugiae.
Fossae Marianae vide Aquae mort.
image: s110b
Fossae Papyrianae Thusc. op. medit. Fossel nouo.
Fregellae Latij op. vetustum. Ponte coruo.
Frusino Op. Latinorum in Hernicis medit. Fraselone.
Fruxinum Vindeliciae op. Freysing.
Fulginium Cat. Fulginia Sill. Fulcinium Appiano Vmbriae op. Fuligno.
Fundi et Fundae. Op. Latij. Fondi.
Gabala Syriae op. Gibel.
Gaballicus Pagus Gall. Narb. Baulx.
Galata olim, Cornu Byzantium, Thrac. op. Constantinopoli oppositum. Pera.
Gallipolis Melae, Anxa Plin. Opp. Magnae Graeciae. Gallipoli.
Gange Op. ad ostium Gangis flu. Bengala.
Gaumelum Insubrum op. Laumello.
Gaunodorum Heluetiorum op. Constanci.
Gela Sicil. op. littorale, Alicata.
Gemellina Caecilia H. op. S. Maria de Guadalupe
Genabum G. op. academia nobile. Aurelia. Orleans, aliis Gyan
Genadium Hungar. op. Chonad.
Gennus quae et Aquae Augustae, Op. H. in Cantabris. Bajona
Geraea Lusit. op. caceris.
Gergobia G. in Boiis op. Molins
Gergobia G. op. in Auernis ad flu. Flauer. Gergoie
Germanica Legio H. nobilis vrbs. Leon
Geronda Op. ins. Pithecusae. Ischia.
Gerunda seu Gereona, H. citerioris siue Tarracon. op. Girona
Gessodunum Austra. op. Steyr.
Gessoriacum Nauale Morinorum. Bolonia.
Gisira Afr. op. One.
Glandomirum H. op. Mondonnedo
Glanum Gaol. Narb. op. Cap.
Glessoburgus Angl. op. Glessenburg.
Glorium Alpinum op. ad Athesin. fluuium. Glurentz.
Gnodia vel Cnossus, Cretae op. Candia.
Gorduni Flandr. Magnitudine celebris, Marliano Ghentz.
Gortyna Cret. op. med. Gurtina.
Graccaris H. op. Agredia
Granta Britan. ins. op. academia hodie celebris. Camebridge.
Grauionarium Germ. vrbs, Maeno, flu. adsita. Banberga.
Grauisacae Virg. a grauitate aeris dictae. Monte alto.
Grinnes Batauorum. op. Rhenem.
Grudij qui et Leuari, Belgij nobiliss. vrbs Musis sacra. Leouen.
Grumentum Medit. Lucaniae op. Saponara.
Gunduni Belgij ampliss. vrbs. Gendt.
Hadrianopolis vide Adrianopolis.
Halia vide Thessalonica.
Halicarnassus vide Alicarnassus.
Halmissa Illyrici op. Ciclodie.
Halycidon Narb. Gall. op. prope Aquas mortuas. Peccais.
Harpadium Hirpinorum in Ital. op. Arpaia.
Harudes Germ. op. ad Lacum Acronium. Costentz.
Helena H. op. Elna
Helenpolis Vrbs nundinis clara, et Imperatorum inauguatione, ad Moenum fluuium. Francofurta.
Heliopolis vide Corinthus.
Heliopolis quae et Thebae, Memphis.
Hemeroscopium vide Diania.
Hephestias Op. Lemni ins. Cochino.
Heraclea Cariae op. Hassio porto.
Heraclea vel Herculanium, Campan. felicis op. Turre di Greco, o Torre di Ottauo.
Heraclea G. Narb. op. S. Gyllis
Heraclea Cicer. Minoia Liuio, Sicil. op. Terra noua.
Heraclea Ponti op. Aupep.
Heraclea Syriae op. Italica.
Heraclea in Taurica Chersoneso op. heraclea.
Heraclea vel Heracleum, Cretae op. Mirabello.
Herebescum Diodoro, Mediter. Sicil. op. Pantalica.
Herbita Sicil. op. Nicosita.
Herculeum vel Herculaneum, Campan. op. La torre de la Annonciata.
Herculis turris Afr. op. Corcuera.
Herculis turris Op. Cyrenes. Ziuayra.
Hermionie Pelopon. marit. op. Castri.
Hesperia Melae, Op. Cyrenaicae regionis. Bernic.
Hidra Sicil. op. Cadra.
Hierapolis Comagenes celeberrima vrbs. Alepum hodie Iouio teste.
Hiera Pydna Plin. Cret. op. marit. olim Larissa dicta, Gierra petra.
Hieronoros Cretae op. i(ero\n o)/ros2 Monte sacro.
Hierosolyma Aelia Vrbs sacra, Iudaeae metropolis. Cuzumobarech Turcis.
Hippocura As. op. Onor.
Hippon seu Vibo Valentia, Medit. Brutiorum op. Maida.
Hippo Regius vel Hippon, Numidiae vrbs in ora marit. a Phoenicibus
image: s111acondita, Sallustio teste, vbi D. Augustinus episcopum egit. Bona.
Hisaplis Celeb re emporium Hisp. mercium Indicarum aduectione, et in omnem orbem distributione nobile. Iulia Romulea. i(spalis2 metrw/polis2 Ptol. Seuilla.
Hispellum Vmbr. op. al. Hispellium, Spello.
Histionium Op. Samnitum in Italia. Guasto di Aniona.
Hortanum Thusc. op. aliis. Hurtanum. Horti.
Hostia Latij op. Tyberis ostio adsitum. Ostia.
Hostilia Ant. Venetae ditionis op. Hostia.
Hybla Sicil. op. mellificio apum nobile. Mirilli, Missillis.
Hyccara Synesio et Thucyd. Sicil. op. Laidis patria. Vicaris, aliis Cariui.
Hydruntum Hydra Ptolem. Maritima vrbs in Magna Graecia. Otranto.
Hyria Magnae Graec. Apuliaeve mediter. op. Orea.
Iader vel Iadera, Illyrici siue Liburniae marit. op. Zara.
Iagath Afr. op. Terga.
Ialysus Op. Rhodi ins. Rhodes, aliis Vxilica vicus.
Iamna Op. Minoricae ins. Ptol. Cinitadella.
Iapyx vide Barium.
Iarsath Afr. op. Tedolez.
Iasus vide Argus.
Iatinum Op. Meldarum in Gall. Meaulx.
Iaurinum Iarnum, olim Arabonia Rab.
Iaxetani Tarrac. Hispan. vrb. Iaccaforte.
Iccius portus Cales.
Iconium Lyciae op. Cogne.
Icosium Afr. op. Acor.
Idubeda H. op. Vbeda
Iudunum vide Vtinum.
Ierabrica Ant. Op. inter Vlyssiponem et Scalabim. Alanquera.
Ierum Plin Ieras excelsus Sillio Medit. Sicil. op. Iato.
Igedita vide Egita.
Igligili Marit. ciuitas, Africaeregia. Bugia.
Ilerda H. Tarrac. op. Lerida
Ilice H. vrbs, alias Alone, et Ilicitanus portus, Elche, aliis Alicante
Ilipa Op. H. Niebla forte
Ilium Troadis vrbs decennali obsidione a Graecis arctata, et incensa tandem. i(/lion. Troia.
Illiberis Baeticae regia. vide Eliberil. Granata.
Illiberis G. Narb. op. Salsulae. Salsas, vel Saulses
Illiberis H. Tarracon. op. ad radices Pirenaei montis. Colibre
Illicen Hispan. citerioris vrbs, vino nigro nobilissimo celebrata. Alicante.
Illipula magna Ptolem Baeticae vrbs celeberrima. i)lli/poula Ptol. Granata Episcopo Gerundensi.
Illiturgis Hispan. op. Aldea el rio, aliis Andugar.
Incibilis Liuio Hispan. in regno Valentiae op. Chelua.
Inguinium Liguriae op. Albenga.
Inguinium Plino Vmbriae oppid quod est Isuuicum Ptolomaeo Eugubio.
Inicum Pausan Inyctos Herodoto, Inyctum Strab. et Steph. Sicil. op. Longobardo.
Interamna Vmbriae op quod inter ammes sit constitutum. teste Varrone. Terano in Abruzzo.
Inui Castrum vide Castrum nouum.
Inutrium boiariae inter Alpes pagus. Mittenwaldt.
Iol Caesarea vel Iulia Caesarea. Afric. propugnaculum ad mare medit. Caroli Caesar. irritata expeditione clarum. Algerium Algier Gezeit Mauris nebrissensis tradit Bugiam esse regni Africani caput, aliis Neptuni aras vocatam.
Ioppe Palaestinae op. marit. appulsu peregrinantium, qui Hierosollma petunt, nobile. Iaffa.
Iosedo G. op. ad Sequanam. Corbeil
Iria Iria vicus, Op. ad Taurinorum Voghera.
Iria flauia Call. op. S. Maria finis terrae, aliis Padron.
Isca quae et Augusta. Angl. op. Excestre.
Iscacis Angl. op. Ilcester.
Issedon Scythica Asicae vrbs, vnde in totum pene terrarum orbem rhabarbarum suppeditatur. Succuir.
Issedon Serica Asiae vrbs, Chami Tartarorem imperatoris regia Cambalu.
Istionium vide Histionium.
Isurium Angl. op. Aldburg.
Italica Vrbs in Italia, alio nomine Corfinium.
Italica ciuitas Baeticae, Silij Italici et Traiani patria.
Itanus quae et Lyctos, Op. Cretae marit. Paleocastro.
Ityca quae et Vtica, Afr. op. Biserta.
Iuliacum Marcellino Gugernorum op. Gulick.
Iulia Caesarea vide Iol.
Iulia colonia Friuli op. Ciuita d'Austria.
Iulia Constantia H. op. Seuilla la veja
Iulia fama H. op. Seria
image: s111b
Iulia felix Plinio, Salatia Plin. Officina mercium exoticarum, Lusitaniae emporium. Olyssippo Plin. et Vlyssippo, Vlyxbona Solino regia Lusitaniae. Lisbona.
Iulia liberalitas postea Ebora, Lusita. op. Ebora.
Iulia Libyca Op. dirutum, et ruderibus antiquitatem repraesentans, in Pyrenaeis montibus, non procal a Bucerdan op. hodie Linca.
Iulia Myritilis H. op. Vaena
Iulia Pietas Plin. aliis Pola, Histriae vrbs Pola.
Iulia Romulea vide Hispalis.
Iulia traducta quae et Tingi, in Mauritania. Tanjer. vide supra in Exilissa.
Iuliobona Calecorum op. et portus, Honnefleur. vide et in Ala Flauiana.
Iuliobrica H. in Cantabria op. ad Iberum amnem Algrunium Logronno, aliis Oliua.
Iuliomagis G. Lugd. op. Angiers
Iulium Carnicum vide Carnicum.
Iulium praesidium H. op. aliis Scalabis. Trugillo. vel Santarena
Iunonis templum H. op. Trasalgar
Iustinopolis Histr. op. marit. vide Aegida. Capo d'Istria.
Istripolis Hung. op. Strigonium.
Iuuauia Iouiacum, et Poedicum, Boiariae vrbs praeclara Saltzburgum hodie.
Labicum et Lauicanum, Latij mediterraeus pagnus. Valmontone.
Lacedaemon Sparta. lakedai/mwn spa/rta. Nobilis Peloponnesi vrbs. Mizithra.
Laciburgium Germ. op. academia celebre Rostochium, Rostock.
Lacippo laki/ppw. Baetic. op. Fuengirola.
Lacobriga Lusitan. op. ad Oceanum. Lamcobriga, Allagoas.
Lagyra Tauricae Cherson. op. Soldaia.
Lameca Lusit. op. ad Durium flu. Lamego.
Lampsacus Laomedonria Steph. Mysiae vrbs ad Hellespontum. Lampsico, vel Labsico.
Lamum Latij op. Marino.
Lanuuium Latij op. Indiuina.
Laodica Syriae op. Rhamata Iudaei, Lichem Barbari vocant.
Lariagara As. op. Caracaran.
Larissa Thess. op. marit. Larizzo.
Larissa vide Hierapitna.
Larthenianum quod et Veientum veteribus, Mediter. Thusc. opp.
Latera G. Narb. ad mare medit. Latez
Latobrigi Op. ad Lacum Lemannum. Losanna, Losanne.
Latopolites Aegypti op. ad Nilum. Derote.
Lauare Hispan. op. Auero, aliis Porto. Ad Durij amnis ostium situm op.
Lauiacum Austriae op. Lauffen.
Laum Plin. Medit. Lucan. op. Laino castello.
Laumellum Insubrum op. Lamello.
Laureacum Austriae op. Ens.
Laus Pompeia Op. Transpad. in Insubribus. Lodi.
Lebadia Boeotiae op. Badia.
Legio gemina Germ. op. Soppingen.
Legio Germanica quae et Septima, item Subiantla, et Regia Legia, Legionis Hispan. regni metropolis. Leon.
Legio secunda Augusta Op. Britan. ins. Leskerd.
Leontium Leontinum, Sicil op. Lentini.
Leptis magna Afr. minoris op. marit. Lebida Mercatori Nebrissensi vero Tripoli.
Leptis parua in ora marit. a Sidoniis conditum op. teste Salustio, inter duas Syrtes. Mahemedia, Mahomerta.
Leria quae et Edita, Valentiniani regni op. Liria.
Leuca Lotharingiae ad Mosellam op. Toul.
Leucas Acarnaniae vrbs, iuxta quam Augustus vicit Antonium Suessula.
Leucaspis Libyae op. Ripae albae.
Leucopidia Ptol. Luballia, Anton. Op. Ang. Carleyl.
Lianum Op. ad Maeotidis paludem. Salinca.
Liconiturgis H. op. Burgos
Lilybaeum Sicil. op. inipso Libybaei promont. situm, Marsala.
Limio saleum Ptolem Poloniae op. Gnesna.
Limira vide Epidaurum.
Lindos Op. Rhodij ins. Lindo.
Lindum Op. Coritanorum in Anglia. Lincolnia. Lincolne.
Linternum Campan. felicis op, Torre de la patria.
Lissos Op. marit. Illyridos. Alesio.
Littus Caesiae Op. Corsicae Calui.
Lixa Africae op. ad Oceanum Atlanticum, Larach aliis Larissa.
Locoritum Germ. op. ad Moenum. Forchheym in Franconia.
Locus Felix Austr. op. Wels.
Londinium Tacito, Londinum Trenobantum caput et Angliae emporium toto orbe celeberrimum. Augusta Marcellino. London. Londra.
Luca Thusc. ciuitas clariss. Luca.
image: s112a
Luca Callaicorum in Hisp. op. Lugo.
Lucentia H. Citerioris op. Lugent aliis Susana
Luciferi templum Strab. Hispan. Baeticae op. San Lucar de Barrameda.
Luculliana villa in Latino op. Aequicolorum. Frascano.
Lucus Augusti H. Tarrac. op. Oluca hodie Lugo
Ludfurdum Ptol. Misniae op. in Germ. Meissen.
Lugdunum G. emporium ad confluentes Rhodani et Araris. Lion
Lugdunum Batauorum ligodeino\n tw=n batabw=n Ptol. Leyda Stofflerinus enim fallitur, qui Traiectum ita nominat.
Lumnimia Lusit. op. Auia.
Lutetia Parisij, Celeberrima et emporio et gymnasio toto orbe ciuitas. leuketi/a. Leucodecta Ptol. Paris.
Lybissa Bithyniae op. Diaribe.
Lybissonis turris Plin. Bissonis Ptol. Sardiniae op. Sardos, aliis Porto di Turre.
Lychnidus Macedoniae op. ad lacum Lychniten. Ochrida.
Lydda quae et Diospolis, Palaestinae op. Roma.
Lysimachia Op. Chersonesi Thraciae. Hexamilium, Hexamili.
Macara Sicil. op. Cittadella.
Macodama Afr. op. iuxta Syrtin magnam, Mezorata.
Mactorium Herodoto, Macharina, Ptol. Sicil. op. Mazarino.
Madauria Numidiae et Getuliae conterminum. Oran.
Madoce Ptol. Arab. felicis op. Adena.
Maguntiacum Vetus Germ primae ciuitas, hodie Maguntia, episcopatus titulo insignita. Mentz.
Malaca H. Baet. marit. op. Malaga
Maleuentum vide Beneuentum.
Maliaca H. Tarrac. op. Beniuente
Mallos Cilic. op. Malo.
Manconium Anton. Angl. op. Machestre.
Mandorinum Mediter. Magnae Graec. op. Casal nouo.
Mandragora As. vrbs. Mongalor.
Maliana Thusc. op. Malliano.
Manliana Hispan. Baet. vrbs, quae forte Vlla quoque est. Monte mayor.
Mantinea Pelopon. op. Mundi.
Mantua Celebris Virgilij natalibus in Gall. Cisalpina vrbs. Mantoua.
Mantua Carpentanorum quae et Viseria, H. op. Madrid
Mapeta Sarmatiae Asiaticae op. ad Pontum Euxinium. Copa.
Marantium Mediter. Thusc. op. Ripa Maransi.
Marathon Achaiae op. Marathona.
Marbella H. Baet. op. Barbesola
Marcia Baet. H. op. Marchena
Marcodurum Duromagus Anton. Vbiorum op. in ditione Iuliacensi. Dura. Duren.
Margana As. op. Mognan.
Mariana villa Latij medit. op. Marino castello, o Zagarolo.
Marianum quod et Malianum, Insubrum op. Marliano.
Marianum et Merelianum, Op. Campan. felicis. Morliano.
Maridunum Britan ins. op. Carmarlin.
Marionis Germ. op. Ptol. Lunaeburgum. Luneburg.
Maritima ciuitas G. Narb. op. Martegue
Marobudum vide Bubienum.
Maronea Marit. Thrac. op. Marogna.
Maronias Cili. op. Maras.
Marruuium Op. Marsorum in Latio. Maruo.
Martua Ptolem quae et Pompilos. et Pompeiolis, H. vras. Pampelona
Masaci Op. ad Mosam. Maeseyck.
Masburgi vide Auca.
Maseriacum Antonino Op. Belg. Masieres.
Massilia Phocensium colonia, G. Narb. vrbs marit. Marseille
Matiera Halicarnassei. Tudernum Ptolem. Tuder, et Tiora, Vmbriae vrbs. Todi.
Matiscona aut Matissana, vt vetusti codices Caesaris habent, Op. G. ad Ararim. Mascon
Matium Cret. ins. metropolis. Candia.
Metreio Rhetiae op. Matran.
Matricorum Dinodurum, Mediomatricum vrbs, Theonis villa. Dierenhofen. Thionville.
Mediolanum ciuitas clariss. in Insubribus. Milano.
Mediolanum Op german. hodie Monasterium, Munster.
Mediolanium Op. Sanctonum., Saintes.
Mediolanum Britan. insp. op. Lancastre.
Midiolum vide Eclesta.
Medobrida Caes. Lusit. op. ad montem Herminium. Armenna.
Medullum Vindeliciae op. Melding.
Megalopolis Op. Arcadiae, in centro Peloponnesi Leontari, aliis Londario.
Megara Sicil. op. marit. Agosta.
Megara Achaiae op. Megara.
Melange Asiae emporium. D. Thomae Apostoli sepulchro clarum. Maliput.
Meliodunum Bohem. op. Mileusco.
image: s112b
Mellaria Plin. Carteia Ptol. H. Baet. op marit. Alzezira
Melodunum Celticae op. Melun.
Melpum Insubrum op. in Ital. Transpadana. Melci, Melzi.
Menace vide Malaca.
Mene Op. mediter. Sicil. Meneo.
Menium Saxoniae op. Ptol. Mesuium, hodie Magdeburgum, Parthenopolis. Meydenburg.
Menosgada Ptol. Op. Germ. in confinio Bohemiae. Egra.
Mentesa Hispan. op. Iaen, aut op. illi vicinum Mentexa. aliis Montejo in Baetica.
Mesembria Mysiae vrbs ad Pontum buxinium. Misimbria.
Mesgana Afr. minoris op. ad oram maritimam. Alger. Mauri Geizer vocant.
Messana Siciliae emporium nobile. ad fretum Mamertinum. Zancle Olim. Messina.
Messapia Medit. op. Magnae Oraec. Misano.
Messene Nobilis Graec. vrbs. Petalidia.
Metacum Arab. felicis op. Ptol. Calaiate.
Metapontus Op. in sinu Tarentino. Torre di mar.
Metelites Aegypti oppid. ad Nili ostium Raschit Turrice, Rosetto nostris.
Metellicastrum Emporium in Zelaudia. Middelbergum.
Methone Marit. Peloponnesi vrbs. Modon.
Meuania Vmbriae op. Beuagna.
Miletus Cariae vrbs, olim. Anactoria et Pityusa.
Mindon Op. Callaicorum in Hisp. Mondojedo.
Minnagora As. op. Maciquepatan.
Minturnae Op. Campan. in Italia. Traietto.
Minya Amorgi ins. op. Plati.
Mirobriga Hispan. Baet. oppid. Plin. Ciudad Rodrigo, aliis Monte major.
Misistratum vide Amastru.
Mitylene Lesbi vrbs clara. Metelino, Mitylin.
Mocenia Op. Germ. ad Danubium. Montzing.
Modoetia Insubrum op. Monza.
Modura As. op. Bisnagar.
Monobrica Baet. H. op. Monobriga
Moridunum Britan. ins. op. Murotringum. Somerthon.
Morta Siciliae op. littorale. Porto gallo.
Motuca Siciliae op. inter Paclrynum et Lilybaeum. Modica.
Munda Baeticae op. bello ciuili et Sexti Pompeij fuga inclytum. Monda, alij Mundecaran.
Munychiates Arabiae Petraeae vrbs, hodie Medinath Alnabi, vbi Mahometae sepulchrum, Mecha.
Murella Op. H. in regno Valentiano. Morella
Murgentium Strab. Murgantia Liuio Op. Sicil. Anguni.
Murgis Baet. op. Mursia.
Mursa vide Teutoburgum.
Mutilum Flamin. op. Modiana.
Mutina Lomb. Cispad. op. Modena.
Mutiscae Vmbriae op. Treui.
Mycenae mukh/nai Pelopon. op. Agios Adrianos.
Mylae Sicil. op. Milazzo.
Myrica vide Amphipolis.
Myrina Op. Lemni ins. Lemno.
Nabrissa vel Nebrissa, Venerea, Op. H. Librixa
Nagara quae et Dionysiopolis, As. op. Nerg.
Nagiera H. vrbs. Nauarra
Nannetes G. Maritima ad Oceanum ciuitas. Nantes
Nantuates Op. Germ. ad Lacum Acronium. Costentz.
Narbo Narbo Martius, Colonia Decumanorum sine Atacinorum Vrbs quae Gall. Narb. nomen dedit Narbona.
Narnia quod et Nequinum, a libidinosa incolarum inertia sic dictum, Op. Vmbr. in Sabinis. Narni
Narona Illyrici op. Narenta.
Nasium Leucorum op. Nanceium. Nansy.
Nauale Caes. Auguste vide Forum Iulij.
Naualia Oppidum ad Rhenum. Campen. tametsi Appianus Zwol esse putat.
Naulium Ligur. op. portu celebre. Noli.
Naupactus Achaiae op. ad sinum Corinthiacum. Lepantho.
Nauplium Pelopon. marit. oppid. ad sinum Argolicum. Napoli de Romania.
Nauportum Tacito, Histriae opp. Labato castello, Dalmatis Lubeana.
Neapolis Parthenope, Regni titulo celebris vrbs. Neapoli.
Neapolis Macedoniae, Op. ad Strymonium lacum. Christopoli.
Neapolis Op. Syrtis paruae. Tripoli.
Neas Sicil. op. Noto.
Nemausus Plin. Gall. Narb. vrbs Nismes.
Nemetobriga H. op. Val de Nebro
Nemetum municipium German. op. praeclarum, et Imperialis camerae (vt vocant) primaria sedes. Spira.
Neocaesarea As. op. Nisar.
image: s113a
Neodunum G. Lugdunensis oppid. Ptol. Leondoul
Neomagus AN. Angl. opp. Glyford
Neomagus G. Narb. op. Nyon.
Neoportus Carniolae Germ. regionis op. Laubach.
Nepe et Nepeta, Med. Thusc. op. Nepi.
Neprunium Latij op. marit. Nettunia.
Neritum Salentinorum op. Nardo.
Nicaea Bithyniae medit. vrbs. Nichia.
Nicaea Plin. et Nicia Anton. Ligur. marit. op. Nizza.
Nicomedia Bithlryniae clara ciuitas.
Nichor Turcis hodie dicta, nautis Comidia, voce truncata.
Nicopolis Thrac. op. ad Haemi montis radices. Nicopoli.
Nicopolis Epiriop. Actiaca victoria nobile, ad ostium sinus Ambracij. Preueza.
Nicotera Brutiorum op. marit. Nicodro.
Ninine As. op. Monsal.
Niomagus Brit. ins. op. Bokynagam.
Nisia Africae op. ad mare medit. Nubia.
Nisibis seu Niniue, a Nino aedificatore dicta, Ionae propheta legatione celebris.
Nissaea Achaiae marit. op. ad Saronicum sinum. Salina.
Noega Callaicorum in Hisp. Nauia.
Noela sine Nouium, Callaicorum op. Noya.
Nomentum Sabinorum. op. Lamentana.
Norba Caesarea H. op. Alcantara
Noreia Vrbs Carinth. ad confluentes Frigidi et Natisonis fluuiorum. Goricia. Gorch.
Noricia Sueniae imperialis vrbs. Weissenburg.
Noricum ripense Austr. op. Hauszruck.
Nouaria in Insubribus op. Nouara.
Nouem pagi Plin. Thusc. mediter. op. Baganarea.
Nouem viae vide Amphipolis.
Nouesium Germ. Secundae op. ad Rhenum. Nuys.
Nouiodunum Bellouacorum, aut Suesionum potius opp. in Gollia. Noyon.
Nouiomagum Belgij op. Rheno adsitum. Nimmeghen.
Nouionmagus Op. in agro Moguntino. Ingelheim.
Nuagerra Ptol. Aquisgranum hodie, thermis et Caroli Magni palatio celebratum. Aken. Ach. et Alix Gallice.
Nuceria Vmbr. op. Nocera.
Nuceria Pisentinorum in Campania op. Nuceria de i Pagnai.
Numantia Tarrac. H. vrbs, quam terrorem Romani imperij Cicero nominat, quod obstinatissime repugnans, non vnum Romanovum ducem ceciderit: tandem a Publ. Scipione deleta. Soria, aliis Caesar-Augusta
Nursia Vmbr. op. medit. Norsa.
Nymphaeum Tauricae Chersonesi op. Ciprico.
Obulco vel Obucula. o)\boulkon Ptolem. H. Baeticae op. Vbeda
Ocellis Emporium extra Arabici sinus fauces inxta Palindromum promont. regia vrbs. Adena.
Ocellum Lusit. op. Otero del rey.
Ocelus Britan. insul. opp. marit. Yermouth. nostratibus Yermuyen. alij contendunt esse Hullam oppidum et portum in eadem Nordofolciae. ditione.
Ocriculum Vmbriae Sabinorum opp. Otriculi.
Octodurum campus Gothorum, Tarracon. H. op. Toro
Octodurum in Heluetiis aut Veragris op. adradices. Alpium. Martenach in Wallisserland.
Octogesa Caes. H. op. ad Iberum fluuium. Hitona
OEnias Op. Achaiae marit. ad ostium Acheloi fluuij. Dramagesto.
Oliba Op. ad Borysthenis ostium. Strapenot.
Olbia Melae, Gall. Narb. op. Eres.
Olbia Bithyniae op. ad Propontidem. Verlia.
Olchinum et Colchinium, Illyrici op. ad Drinonis ripam. Dulcigno.
Olearso Op. marit. ad Pyrenaei montis radices. Hondaribia incolis, Hispanis Fuente rabia.
Oliba H. Tarrac. op. Olit
Olicana Angl. op. Halegfex.
Olmo Op. nonlonge a Basilea. Hole.
Oluis Cret. op. Olulo.
Olympicus Sicil. op. Lysimelia Thucyd. Pantanella.
Olyssippo vide Iulia felix.
Onignathus vide Epidaurus.
Opane Afr. op. Opin.
Opitergium Carnorum Venetae regionis op. Oderzo.
Orcelis H. opp. in regno Valentiano. Oriola, Origuela
Orcophanta As. op. Rotas.
Ordolucae Tacit. hodie Beruicium, in extrema Britannia praesidium versus Scotiam. Berwick.
Ordouici Britan. ins. op. Lancastrienses, Cestrenses, et Salopienses.
Ordouicum Tac. Brit. ins. vrbs. Norwich.
Oretanum Germanicum siue Oretani, H. vrbs non procul a Carthagine noua, a quibus per Vaccaeos iter erat ad Astures. Calatraua
image: s113b
Oreum Euboeae op. marit. Loreo.
Oropitum Thusc. medit. op. Oruieto.
Ortona Plinio, Ortonium Strab. Petra piratarum olim nucupatum, teste Strab. Op. Samnij in Pelignis. Oriona.
Orthosia Syriae op. Tortosa.
Ortura As. op. Orissa.
Ortygia vide Ephesus et Delos.
Osca quae et Capua, Colonia Campanorum. Capua.
Osca H. Citerioris opp. siue Tarraconensis. Huesca
Ossobona Opp. in confinio Baeticae et Lusitan. Silueira.
Ossobona forte Turdetanorum veterum in Hispania opp. Exuba, en el reyno de los Algarues.
Ottorocora As. op. Salgora.
Ouilabis Austr. op. Lambach.
Oximun vide Auximus.
Oxoma siue Vxama, H. op. Osma
Oxonium Angl. opp. academia nobili inclytum. Oxenford.
Ozene Asiae oppidum. Tiascani regia, Ptol. Pale.
Pactya Thrac. op. marit. Panido.
Paestum quae et Posidonia, Lucaniae marit. op. rosariis olim nobile. Policastro, aliis Possidonia.
Pagosa Thess. opp. Demetrias. Dimitriada.
Pagos vide Corinthus.
Pagrasia As. vrbs. Perperi.
Palaepolis Cumanorum Campaniae oppid. Poggio reale, o torre dei gioparelli.
Palanda As. op. Pari.
Palantia H. op. Tarrdcon. Palencia, alrio Carrion
Palatium Diocletiani vrbs Euseb. Spalato.
Paliana As. op. Panconia.
Palibotra As. vrbs. Aua forte.
Palica Sicil. vrbs Paliconia.
Palis Cephaleniae ins. op. Palichi.
Pallene Marit. opp. Macedoniae ad sinum Toronicum. Canistro.
Paltos Melae. Syriae op. Gibel.
Panassa As. op. Pandasgu.
Panormus Scil. metropolis. Palermo.
Panormus Cret. ins. op. Voulismeni.
Panormus Macedon. op. Yerisco.
Panticapaeum Tauricae Chersonesi oppidum. Vospero.
Paphos noua Cyriop. Bafo.
Papia Ticinum, Ostrogothorum sedes, regis Galliarum Francisci captinitate nobilitata. Pauia.
Papirianae fossae Mediter Thusc. opp. Fossel nouo.
Paraetonium Marmarice opp. Porto rassa, aliis Berton.
Parentium Plin. Histr. op. marit. Parenzo.
Parium Op. Troadis ad Propontidem. Pario.
Patala As. op. Petacal.
Patara Lyciae marit, vrbs. Patera.
Patauia Germ. op. in Styria. Paetouio aliis, Passaw, rel Petaw.
Patauium Inclyta Venetorum academia. Padua.
Paterniana H. op. Pastrana
Patrae Marit. op. Pelopon. Patras.
Pauea Ptol. Corsicae op. Pauonia.
Pax Iulia quae et Augusta, Hispan. op. Padajos, aliis Beja, o Bexa. Op. Portugalliae.
Pella Macedon. op. Alexandri Magni natalibus clarum. Ieniza.
Pelusium Vrbs Aegypti ad ostium Nili, Pelusioticum ab ea dictum, sita. Damiata.
Pentia Opp. Siculo mari vicinum, vbi multa vetustatis monumenta hodie visuntur. Li pulici.
Perga Pamphyliae op. vbi antiquiss. et sanctissimum Dianae Pergaeae fanum fuisse Cic. dicit. Pyrgi.
Pergamum As. minoris vrbs, Attali regia, Galeni medicorum principis patria. Pergamo.
Permula As. op. Patane.
Perincari As. op. Pelagonga.
Perinthus Thraciae marit. vrbs in Propontide. Heraclia, Czetly, Rodosto Bellonio, alibi Heraclee.
Peronticum Thrac. op. Verdiso.
Persepolis Persiae vrbs. Siras.
Perusium et Perusia, Hetruriae mediter. vrbs, quam obsidio et fames prouerbio nota famosam reddidit. Perusi.
Pessinuns Paphlagoniae oppid. Cybeles cultu nobile. Tribanta.
Petilia Virg. Oppidulum Magnae Graec. marit. in sinu Scylaceo. Belicastro en Calabria.
Petra Arab. felicis oppid. Mequa, Mecha.
Petra piratarum vide Ortonium.
Peuce Hungariae vrbs, a quinis sacris aedibus. Quinquecclesiensis dicta.
Phabiranum Ptol. Chaucorum maiorum vebs ad Visurgin. Brema.
Phaleria Halic. Phalaris Catoni, Phalirum Ptolem. Mediter. Thusc. opp. Falare.
Phalafarna Cret. op. Contarini.
image: s114a
Pharae Oppid. iuxta Coronen. Calamata.
Pharaxa vide Charax.
Pharus H. in Calecis op. Corunna
Phasis Op. Colchidis Plin. Fasso.
Phauda vide Chadisa.
Phebiana castra Rhetiae op. Bebenhausen.
Phellus Lyciae op. Phello.
Pherae Marit. op. Messeniae Plin. Cheramidi.
Phestus Thessal. op. Oista.
Phesulae vide Fesulae.
Pheugarum Ptolem. Germ. vrbs. Halberstadt.
Philenorum arae vide Arae.
Philaeum in Frisiis maiorum vrbs clara. Groninga.
Philippopolis Trimontium, Adrianopolis, Vrbs in Chersoneso Thracica, Olympiada olim, Andrinopoli.
Phinopolis ad Eosphorum Thracium op. Phinopoli.
Phlegraei campi vide Forum Vulcani.
Phlius fliou=s2. Marit. op. Pelopon. Iry.
Phocaea fwkai/a. Aeolidis marit. oppid. Foglia vecchia.
Phoenix Cretae ins. op. S. Niqueta.
Phoronaicum vide Argos.
Phregenae Plin. et Anton. Phregena Strab. Thusc. marit. op. Pali.
Physcus Cariae op. e regione Rhodi. Fiesco.
Piada Op. Asiae. Peim.
Picentia Pisentinorum in Campania felice op. Pastello al mare di Stabie.
Picentia Opp. Campan. inter Surrentum et Silarim flu. Vicentia.
Pilae Geticae Hung. op. Vascapu Hungarice, Eysenthor Germ.
Pilanum Aequicolorum in Latio opp. Pagliano.
Pilium Medit. Latij oppidum in Aequicolis. Pilio.
Pinguentium Ptol. Histr. mediter. op. Pinguento.
Pinna Samnitum oppid. Sillio Italico Penna.
Pintia H. op. hodie Vallis oletana, Copiosa ciutas. Valladoletum. Valladolid
Pioniae Op. Afr. Pignon.
Pisaurum Opp. Vmbrorum in Piceno. Pesaro.
Piscena G. Narb. op. Pesenas
Pisonium German. op. ad Danubium. Wischelburg.
Pistorium Plin. et Cat. Pistoria Ptol. Ad Pistores Anton. Medit. Thusc. op. Pistoia.
Pitane Op. Troiadis. S. Georgio.
Pithyusa vide Miletus.
Placentia Lombard. Cispadanaevrbs. Piacenza.
Placentia H. op. in Castella noua. Placenzia
Planasia G. Narb. op. ad Rhodanum. Pont S. Esprit.
Plemmyrium Siciliae op. Cabo massa Vliuieri.
Plut Sicil. op. Plaza.
Poecila Cilic. op. Paxolli.
Poecilasium Cretae op. Pentalo.
Poedicum Norici op. Passaw. alij volunt esse Iuuauiam.
Poetouio Stiriae op. Petaw.
Pola vide Iulia Pietas.
Polemonium Ponti op. Leona.
Pollentia Lombard. Cispad. op. Palanza.
Pometia olim, quae et Sessa Atunca, Op. Campaniae. Sessa.
Pompeiopolis quae et Martia Ptol. et Pompilos, Celebris in regno Nauarrae vrbs. Pampelona.
Pontes Anton. Angl. op. Reading.
Pontes Scaphoni Op. Bauariae superioris. Schefltaren.
Populonia Hetruriae op. Plumbinum. Plombino.
Populoniae portus Thusc. op. marit. Porto. ferrato.
Porrago Op. Corsicae. La bastia.
Porta Augusta, vide Augusta noua.
Portillum Tortillum Thucyd. Sicil. op. Curcurasi.
Portus Edron Plin. Venetae regionis op. Porto di Chizzo.
Portus Hannibalis Hispan. vrbs. Albor.
Portus Herculis Monoechi Ligur. op. Villa Franca.
Portus Ilicitanus vide Alone.
Portus magnus Angl. marit. oppid. Portsmouth.
Portus Mauritius Ligur. oppi. Porto Moriso.
Portus Menestheus vide Menestheus.
Portus Monoechi Ligur. oppi. Monacho.
Portus Romatinus Fori Iulij op. Porto Cruaro.
Portus Syracusanus Corsicae insulae op. S. Bonifacio.
Portus Veneris G. Narb. op. Cap. de Creux
Portus Veneris Ligur. op. Porto Venere.
Portus Vlyssis Sicil. op. Longina.
Posidium Syriae op. Pualo.
Posidium ad intimum Arabicisinus recessum op. Ques, aliis Zues.
Posonium Pannon. oppid. Presburgum.
Potentia Lucaniae op. medit. Potenza en Basilicata.
Praenesta Latij oppid. mediter. Pilastrina.
Prasia Pelopon. op. Ciparissi.
Priuernum Latij oppid. mediter. Piperno.
image: s114b
Prusa Bithyniae vrbs. Bource.
Psychium Cretae op. Sichino.
Pteleis vide Ephesus.
Ptolemais Cyrenaicae oppid. Tolomita.
Ptolemais Palaestinae vrbs, quae et Aca, Acon, aliis Acre.
Pucinum Histeriae opp. generosis vinis Plinio laudatum. Prosecho.
Puteoli Cumanorum Campaniae felicis op. Puzzuolo.
Pylos Messeniae op. quod et Coryphasium. Nauarino.
Pyrgi Plin. Hetrur. oppi. Ciuita vecchia.
Pyrgi Virg. et Purganum aliis, Maritimum Thusc. oppid. S. Marinello.
Pyrgus Marmaricae op. Barda.
Pyri mons vel ad Pyrum, Germ. vrbs ad Rhenum. Speyer.
Pyrrha Cariae op. Demoniari.
Quadrata Lazio, Austr. opp. neunkirchen.
Quadrata dicta et Ratispona, olim aforma quadra, Tiberina a Tiberio, Reginopolis a vicino amne, Imbripolis aliis, ab imbribus fluuij, qua ratione etiam Hyetospolin dictam arbitror, (nam hoc etiam nomen traditur) ab u(eto/s2, id est imbre, rectius, quam ab Hiotaso duce quopiam, quem somniant Regenspurg.
Quintanorum colonia Oppid. quondam in ripa Danubij, nunc pagnus Kyntzen.
Quiza Plin. Vuisa Ptol. Mauritan. op. ad mare medit. Oran.
Rarassa As. op. Racang.
Rassadirum Afr. op. Arcudia.
Ratispona vide Quadrata.
Reate Oppid. Vmbriae in Sabinis Riete.
Recinata veteribus, nunc Recatinum, Picenorum op. Recanata.
Redintuinum Ptolem. Bohem. op. Teni.
Regia Op. Baeticae. Vaena.
Regia Legio, quae et Septima legio Germanica, et Subiantia, H. vrbs Leon
Regium Iulium Brutiorum op. Rezzo.
Rrgium Lepidi Lomb. Cisp. op. Rigio.
Requiescit Transsyluaniae op. Rihonsala Hung. Reichersdorff Germanice.
Rhamata Hebraeis, quae et Laodicea, Syriae op. Lichem.
Rhigodunum Angl. op. Rippon.
Rhisinium Plin. Rhiso Polybio, Illyrici op. Cataro.
Rhitium Op. ex aduerso ostij Tybisci flu. ad Danubium situm. Salonchemen.
Rhoda H. opp. quae et Rhodope Ptol. Roses
Rhotomagus G. celebris ciuitas. Rouan
Rhuspe vel Ruspina, Africae minoris op. Alfaques.
Rhuteni G. op. Rhodes
Rhythymna Cretae opp. marit. Retimo.
Rigiacum Belgij insigne op. Aras.
Rigodulus Oppid. ad confluentes Mosellae in Rhenum. Cobelents Auentino.
Rigomagus Germ. op. Eymagen.
Rigomagus Germ. oppid. ad Rhenum. Rhynmegen.
Risistum Thrac. op. Rhodosto.
Riuuli Transsyluaniae oppid. neuster German. Nagbania Hungarice.
Roma Orbis caput, olim Valentia arcano carmine dicta. de quo vide Solinum. r(w/mh. Roma.
Romanae portae. Porta Flaminia. Porta del populo. Capena vel Appia. Porta de S. Sebastiano. Trigemina vel Horatia perquam trigemini fratres Horatij ad pugnam exiere. Porta de S. Paulo. Pons Miluius Martiali, Rom. Ponte molle.
Ropicum Corsicae op. Rogela.
Rosetum Thusc. marit. op. Grosseto.
Rosellae Ptolem. Medit. op. Thusc. Rosella.
Rosulum Mediter. Thus. op. prope Romam. Monte Rose.
Rufacum Alsat. in German. op. Ruffach.
Ruffiana Ptol. Germ. op. ad Rhenum. Oppenheim.
Ruscino Colonia prouinciae Narbon. Perpinianum, aliis Roussillon.
Rusibis Afr. op. Estezo zastello.
Rusicada Numidiae op. Stora, vel Astora.
Russinum Hisp. op. Rossillon.
Rustonium Afr. op. Bresca.
Rutena G. Narb. op. Rhodes
Rutubis Afr. op. ad Oceanum Atlanticum. Rusibis.
Rutupia AN. op. nunc Roffa, Rocestre
Sabana As. op. in insula Iapana. Seendeber.
Sabaria Austr. oppid. ad Angrum flu. Stain.
Sabatia Ligur. op. Sauona.
Sabona Germ. op. Brixen.
Sacarbantia Vrbs Austr. ad Arrabonem flu. Gurment.
Sacrum promontorium Lusit. oppi. Cabo S. Vincente.
Saduca vide Salduba.
Saetabis vide Augusta Valetia.
image: s115a
Sagnina Thusc. oppid. mediter. Sayena.
Saguntum H. op. cui fides in Roma nos constans rumae occasio fuit post longam famem. Moruedre
Salacia H. vrbs. Setubal
Salamin vel salamis, Cypriemporium que postea Constantinana, Famagosta. vide Tamassus.
Salapia Apuliae Dauinae op. Argiripinorum emporium, quae et Salpia. Salpe.
Salaria H. op. Siruela
Salatia vide Iulia felix.
Salde colonia (quae et Cirtha Fazella) Afric. oppid. Mauritania. Algier.
Salduba Hispan. oppid. sa/ldouba. Vbeda.
Salentinum vide Acra Iapygia.
Salernum Campan. felicis vrbs in Pisentinis. Salerno.
Saletio Germ. op. sexto infra Argentinam miliari. Selsa.
Salinum Pannoniae inferioris vrbs, Buda nunc. Ofen.
Salmantica Vrbs H. academia illustris. Salamanca
Salnia Piceni op. Alia castello.
Salodurum Heluet. op. Solothurn.
Salona Dalmatiae op. Aruinata, aliis Salone.
Salusbium Flamin. op. Castro caro.
Salsulae vide Illiberis.
Samandria Op. Belgrado oppsitum. hodie Scenderonia.
Samarobrina hodie Cameracum Felgis clara vrbs. Cambray.
Samba As. op. Arracan.
Samorna vide Ephesus.
Samos Op. Cephaleniae ins. Samo.
Santones G. vrbs. Xainctes
Santonum portus Galliae vrbs. La Rochelle.
Sara As. op. Selungos.
Sarabaris Hispan. op. Toro ad Durium flu. Clusio, aliis Samora.
Sardica Thrac. Chersonesi opp. Triadiza.
Saron Iudaeae marit. oppid. S. lamperthi.
Sarra Tyros, Nobiliss. As. emporium. Puerto de Sur.
Sarsina Flamin. op. Playti poetae patria. Sarsina.
Saturnia colonia thusc. op. mediter. Saturniana.
Sauaria Austr. op. Leybnitz.
Salulum Ligur. op. Sori.
Saxa rubra Hetrur. op. Monte rossae.
Scalae Hannibalis Locus marit. in Hispania Tarracon. inter Barchinonem et Tarraconem. Costa de Garaf.
Scaldis pons Anton. Hannon. op. Valencenae forte.
Scallabis vide Iulium praesidium.
Scardona Illyrici maritimi vrbs. Scardona.
Scheria Scil. op. Calatames.
Scodra Dalmatiae vrbs ad Drilonem fluuium. Scutari.
Scupia vel Scupi, Mysiae superioris op. Scupia.
Scutica Hispan. op. alij. Sentica scribunt. Samora.
Scyllaeum Op, Brutiorum, Plin. Scyglio, Siglio.
Sebasta Pisidiae op. in Cilicia, Suassia Iouio, Suias.
Sebastopolis Opp. Ponti Cappadociae. Sebasti.
Sebusium Germ. op. Nemetib. vieinum. Weissenburg.
Securium vide Alberacinum.
Sedunum. Sion Sitten.
Segedunum Opsi. Hungar. ad Tibiscum flu. Segeth.
Segesta vide Egesta.
Segestanorum emporium Scio. op. Castro al mar di Gofo.
Segestum Plin. Ligur. oppid. regulia Ptolom. Sestri de Leuante, vel Sigestro.
Segethusa Daciae vrbs. Corona.
Segisama Iulia rurris Syllana, H. op. Tordesillas
Segni Belgij op. Siney, aliis Segny.
Segnia Marit. Illyrici op. Senia.
Segobia Castella in Hisp. vrbs. Secobia Anton. Sagonia Plin. Segouia.
Segobrica Celtiberiae op. in regno Valentiniano. Segorbia.
Segodunum Germ. emporium mercatu florentiss. et quasi eius vmbilicus. Nuremberga. Nurnberg.
Segodunum Auerniae in Gall. oppid. Rhodes.
Seguntia vel Serguntia Hisp. Tarraconens. op. Biguenca.
Sigunitum Angl. op. Caersegent, Ciliester.
Segusium Plin. Taurinorum Lombar. Transpad. oppid. Susa.
Selambina H. op. Salobrenna
Selampura As. op. Lampuraa.
Selenis Afr. op. Salonef.
Selenis Sicil. op. quod et Slinon, Selinus Virg. Salemo, aliis Terra di pulici.
Selinus portus Africae marit. op. Porto Alberto.
Seleucia Illustris Syriae vrbs. Solda.
Selymbria Vrbsthrac. ad Propontid. Selibria, Seliurec.
Sempronium austriae oppidum. Oudenburg.
Sena Senensis colonia Tacito et Plinio, Thusciae vrbs, antiquitantis laude semper clara. Siena.
image: s115b
Sena Gallica Ptolom. quae et Senogallia, vel Senegallia, Piceni vrbs prope Anconam.
Sentica Hispan. op. in Castella veteri. Septimanea. Simancas.
Sentina Thusc. medit. op. Sento.
Sepinum Hirpinorum in Samnitib. op. Sepino.
Septempeda Oiceni op. S. Seuerino.
Septimanca Hispan. vrbs in Castella veteri. Semancas.
Sera Afr. op. Sindinfu.
Sere Asiae minoris op. Mesurata.
Serezola Ptolom. Hispan. vrbs inclyta. Toledo.
Serninus vicus Anton. Lomb. Cispad. oppidulum. Sermito.
Sestos et Abydos Op. Hellesponti littorialia, Turcis Bogazossar, quasi in maris faucibus sita.
Setabis villio, Hisp, op. Xatiua.
Setia Latinorum op. medit. Sezza.
Seuatum Austr. op. Schwatz.
Seuerani Plin. Thusc. mediter. oppid. Souretto.
Seuerianum Op. Pannon. Swerin.
Sex Ptol. H. op. Motrel
Sibastra vicus As. op. alij Sirastra scribunt. Saurac.
Sicum Illyrici op. ad mare Hadriaticum. Sebenico.
Sicyon Achaiae nobile olim oppidum. Basilica.
Sideni Sidenorum sedes, Op. ad mare Balthicum. Sterin.
Siga Afr. opp. Humain.
Siga Sigapolis Caesariensis Mauritaniae op. Guardia.
Signia Latij opp. mediter. in Hernicis. Segna.
Silua Lusitan. op. Selues.
Similia As. emporium. Sintacora.
Singidunum Hungar. op. ad Danubium, vide Samandria. Zenderin.
Sinuessa et Sinope, Campam. felicis op. Suessa.
Siphe Achaiae op. ad sinum Corinthiacum. Rosa.
Sipontum Apuliae Dauniae op. Sipus. si/pous2. Siponto.
Sipphara As. opp. Vissaopatan.
Sirmium Anton. Lombard. Transpad. opp. Catulli poete patria. Sirmio castello.
Sirmium Pannon. inferioris oppid. Simaeh.
Sisapone Hispan. op. Xeres de la frontera.
Sisyrba vide Ephesus.
Smyrna Asiae minoris, siue Ioniae vrbs ad Aegaeum mare. Le Smirne.
Soletum Magnae Graec. vrbs. Soleto.
Solicimum Ammiano, German. opp. Solms.
Solicomium Pagus in Sueuia. Bretta.
Sosicure As. op. Iacamcuri.
Sparta vide Lacedaemon.
Spartaria Ptol. H. vrbs. Cartagena
Spedia Ligur. op. Specie.
Sperchia Macedon. op. ad sinum Maliacum. Pthelia, aliis Fitilco.
Spinae Anton. Op. Angl. Neuburi.
Spoletum Vmbr. op. Spoleto.
Stabiae Plin Locus in agro Campano. Castel di mare.
Stagira Maced. op. ad sinum Strymonium, Aristotelis patria. Libanoua.
Statones Plin. Thusc. marit. opp. Scarlino.
Stephanopolis Corona, Daciae vel Transsyluaniae op. Cronstatt German. Brasso Hung.
Stereontium Hessiae op. Kessel.
Stragona Ptol. Op. Poloniae. Posnauia.
Stratonica Macedon. op. ad sinum Singiticum. Francocastro.
Stridon Op. Histr. medit. D. Hieronymi patria. Sorgna.
Strygonium Hungariae opp. ad Danubium. Ctan.
Strigulia Angl. op. Chepestau.
Stymphelus vide Chalcis.
Suassa Ptol. Vrbinates metaurenses Plin. Picem vrbs. Vrbinum. Vrbino.
Subiantia vide Legio.
Sublagum Latij medit. op. Sollago.
Subrita Cretae ins. op. Sandioia.
Subur H. op. sirges
Sucro Strab. Citerioris Hispan. oppid. Cullera.
Sudernum alias Tudernum, Opp. Thusc. medit. Muderno.
Suel Ptolemaei H. Baet. op. Molena
Suelum H. op. Chipiona
Suessa Romanorum colonia. Sessa.
suessula Campan. felicis oppid. iuxta Neapolim. Sessula, dias Scafaro.
Sulmo Pelignorum opp. Ouidij poetae patria. Sulmona.
Sunici Tacito, Op. ditionis Coloniensis, telonio notum. Suns.
Suriga Afr. op. Aber.
Surrentum Pisentinorum op. in Campania felice. Surrento.
Susa Persidos metropolis. Sopham, aliis Sustra.
Susudata Ptol. Germ. opp. in Marchia Brandeburgica. Wilsnach.
Sutrium Thusc. medit. op. Sutri.
image: s116a
Syene Agypti vrbs. Asna, Gueuere Iouio.
Syngilia H. op. Antiquera
Syracusae siciliae vrbium maxima et pulcherrima, quam Cicero ex quaturo maximis vrbibus constitisse memorat, quarum vna fuit Insula dicta, Hieronis regis palatio olim insignis: altera Acradina: tertia Tyche, a nobili Fortunae templo, in ea extructo: quarta Neapolis, quod postrema aedificata fuerit. Saragossa.
Memorabilia sunt loca in hac vrbe:
Amphitheatrum Syracusarum. La fossa di granari.
Euryalum. arx prope Syracusas. Beluedere.
Labdalum. Arx Syracusis. Monte Belissi.
Latumiae. Carcer olim Dionysij tyranni. Le Tagliate.
Lepas. Collis prope Syracusas. Monte di Criniti.
Paciorus, Opp. propinquum Syracus. Palazzolo apresso di Saragossa.
Syrtes Breuia et vados aloca in mari Africano, naufragiis insidiosa.
Seche di Barbaria Baxos de Barueria.
Tabacra Op. Afr. littorale ad mare Mediterraneum. Bugia.
Tacola Indiae emporium extra Gangem. Malaca.
Taeniolonga As. op. Mesenna.
Talabrica Lusitan. op. Talauera.
Tamara Britan, ins. op. Tamerstock.
Tamassus et Salamis, Cypri vrbs, expugnatione et mortalitate ciuium per Turcas patrata nobilis, anno 1572. Famagosta.
Tamiatis vide Pelusium.
Tamusiaa Afr. op. Tefeltner.
Tanais Vrbs ad ostium Tanats fluu. Asaph.
Tanitum G. Togatae opp. in Italia. Tanedo
Taphrae Op. Afr. inter Syrtes. Faches.
Taphrae Op. in Isthmo Tauricae Chersonesi, Pizecop.
Tarentum Magnae Graec. vrbs, a Lacedaemoniis in Calabriae finibus condita, OEbalia Virg. Taranto.
Tarichaea Iudaeae op. ad mare Galilaeum. Iefferkijn.
Tarraco Cositanornm vrbs in Hisp. Taraconensi. Tarragona.
Tarsus vide Tharsus.
Tartessus quam Carteiam vult esse Clusius. alij Belonem. H. op. ad Calpen. Tariffa
Taruanna Morinorum op. Terouane.
Taruscum colonia vel Tarasco. Op. G. Narbon. Tarascon
Taruedum quod et Oreas, Op. Britan. ins. Dungisbe.
Taurominium olim Naxus, Solino teste, in Sicilia. Tauarnera.
Taurisium a Taudriscis conditum, Op. Venetae ditionis. Triuisi.
Taurunum Hungariae munitissima vrbs, ad confluentes Saui in Danubium. Albae Graeca, Belgradum. Griechisch Weissenbug. Nandor alba Hungarice.
Taxagetum Ptol. Rhetiae vrbs. Rotwill. Tazos, Sarmatiae Asiaticae, seu verius Tauricae Chersonesi op. Susaco, aliis Theodoro.
Teatea vel Theate, Oppid. Samnitum in Pelignis. Chieci in Abruzzo.
Tegulia Medit. Thusc. op. Laula.
Telgir As. op. Triminauas.
Teredon As. op. ad sinum Persicum inxta Euphratis octium. Balsera.
Tergeste colonia Fori Iulij op. Tergestum. Trieste.
Terna Ptol. Taruisium hodie. Persarum regia.
Tersalium Tersacz.
Teuchira vide Arsinoe.
Teuderium Op. Germ. Padelborna.
Teuthrama Ciuitas ad mare Syriacum. Tripoli.
Teutoburgum Tacito, Germ. op. olim Rheno adsitum, cuius saltus memmorabilis fuit clade Varianarum legionum. Doszburg.
Teutoburgum Pannon. vrbs, Quinquecclesiensis dicta, Volaterrano teste. Fünfkirchen. quam tamen Auentinus antiquitus Morsam nuncupatam exictimat.
Tharsis vide Carthago.
Tharsus Ciliciae op. Hama, et Hamsa Bellonio. Tarso.
Theate vide Teatea.
Thebae Achaiae op. Tiua.
Thebae Boeotiae op. Stibes.
Thebae Opp. Thessaliae ad sinum Maliacum. Ziton.
Thelesia Oppid. Hirpinorum in Samnitibus. Thelese.
Theodosia Emporium Tauricae Chersonesi. Caffa.
Theodosia Gangrorum Op. Paphlagoniae, Totia Bellon.
Theodosiopolis vide Apri.
Thermae Aponi in agro Patauino. Bagni de Abano.
Thermae colonia Sicil. op. Sacca.
Thermae Hymerae Sicil. op. Termini.
Thermae Stidianae Op. marit. Thusc. Bagni Sabatini.
Thessalonica Vrbs praetoria, et metropolis orientalis tractus Macedonici et Illyrici. Selenica, vel Saloniqui.
Thesuinum Op. sammnitum. Muro trassino.
Theuchira op. Asr. Tahacora.
Thusculum opp. Latij mediter. Tusculo.
Thusculanum Cic. villa, hodie monasterium Latij in Aequicolis, dictum
image: s116bS. Maria di grotta ferrata. Fabricius Frascatam nominat.
Tiberiacum Anton. opp. ad Rhenum ditionis Colon. Beick, vel Berck.
Tiberiopolis oppid. Phrygiae magnae. Stromizza.
Ticinum Lombard. Transpad. vrbs, memorabili pugna, quae Gallorum rex captiuus in Caroli v. Caes. manus incidit, clara. Papia, Piuia.
Tifernum Vmbr. opp. Citta di Castello.
Tignium Piceni oppid. S. Maria in Georgio.
Tigranocerta Vrbs Armeniae opulentissima, a lucullo deucta. Sulthania Iouio, aliis Safa.
Tigurinus vicus Caes. Tigurum, et Turegium, Heluetiorum vrbs. Zurick.
Tilium opp. littorale Sardiniae. S. Repata.
Tilogrammum As. op. Catigan.
Tine op. Asiae. Tendue.
Tingis Caesarea vel Tingis, Afr. as Oceanum Atlanticum op. ad Antaeo conditum. Tanger.
Tipasa Afr. in Mauritania opp. Tenet, aliis Taues.
Tolbiacum Belg. op. Zulpich.
Toletum Hispan. vrbs regia. Toledo.
Toporis Thrac. vrbs. Pusio.
Torda Torrenburg.
Tornacum Belg. oppid. ad Scaldim situm. Tournay. Doornijck.
Torolium H. op. Tuyr
Torone Plin. Macedon. opp. ad sinum Toronicum, Agiomamma, sed sophiano. Longo.
Tortylum Thucyd. Op. Sicil. Curcuraz.
Tortosa H. op. Dertosa
Toxandria seu Toxandrum, op. ad Mosam inter Leodium et traiectum superius. Weset. aliis Tessenderloo.
Traiana legio Germ. op. ad Rhenum. Drexhausen.
Traiani pons op. H. supra Tagum. Ponte de Alcantara
Trallis Paphlagonum colonia, Agathiae xw/ra.
Trapesus Cappadociae vrbs regalis. Trapezunda, Trebizonda.
Trece vel Tricassum, oppid. Campaniae Gallicanum, Troia en Champagna.
Tremitus Cypri vrbs praeclara et opulenta. Nicosia.
Trenobantes vide Londinum.
Treua Ptolem. Nobile emporium ad Albim. Hamburgum hodie. Hamburg.
Triatium Sicil. op. Randatio.
Trica Macedon. op. Tricala.
Tricastina Locus G. Narbo. Trois chasteaux
Tricca Troadis op. Heliodori historicipatria. Triccala.
Trichia vide Ephesus.
Tridentum op. Alpinum Germ. extremum. Trento.
Triglypton Regia vrbs Asiae. Pegu.
Trinium Apul. Peucetiae marit. oppid. Trani.
Trisantonis Angl. oppid. Southampton.
Tritium Tuboricum opp. H. Naira
Tritium Metalum Ptol. Hispan. Tarrac. op. quod et Tuballa. Tafalla.
Troiana As. op. Taigin.
Trogilium Sicil. op.
Trophea Augusta Ligur. opp. Torbia.
Trossurum Thusc. medit. opp. Trosculo.
Trotillum vide Portilum.
Truentum Piceni op. Tronto.
Tubal Lusitan. op. Setubal.
Tuballa H. op. Tafalla
Tubella H. op. Tudela
Tucca seu Tucci, H. op. Martos
Tucris quae et Tubella, Hispan. opp. Tudela.
Tuder Tudernum Ptol. Matiera Halicar. Vmbr. op. Todi.
Tulisurgium Ptolem. German.d clara vrbs. Brunsuica.
Tullium Op. ad Mosellam. Tull.
Tunes Liuio Tunicense opp. Plin. Mauritaniae opp. ad mare Mediterraneum, expugnatione Caroli V. Imper. celebre, Carthagini vicinum. Tunes.
Tungri Belgicae opp. in Eburonibus, vetustate venerandum, Tongeren.
Turena Augustalis Medit. Thusc. op. Burnea.
Turiaso Celtiberiae opp. Taraçona.
Turres Anton. Marit. Thusc. oppid. S. Seuera.
Turris Augusti vide. Arae Sextianae.
Turris Syllana H. opp. Tordesillas
Tuscanienses Plinio Op. medit. Thusc. Toscanello.
Tybur Latij op. ad Anienem flu. Tiuoli.
Tyde vel Tude. H. op. in ripa Minij flu. Tuy
Vabar Op. Afr. Bismeo.
Vacorium Noriciop. siue Carnorum, alias Vocorium, Villacum Iouio. Villach.
Vada Tacit. German. opp. in Geldria. Wagening.
Vadum Sabatium Liguriae opp. Vadi.
Valentia Hispan. vrbs, regni caput. Valencia.
Valentia G. Nard. op.Valence
image: s117a
Valentium vide Forum Iulij.
Valeria H. op. in Castilia noua vel Celtiberiae. Valeria a Quenca
Valeria colonia corsicae op. Leria.
Vallata H. op. Vanenca
Vallesium vide Varronis vicus.
Vallis Iani Thusc. mediterr. opp. Valliana.
Vangionum specula Vuormatia Herolde.
Varetanum Anton. Thusc. op. Valestano.
Varronis vicus qui et Vallesium, et Versisium, Lombard, Transpand. op. Varescio.
Vasate Op. Narb. G. Basas
Vatuca Castellum quasi in mediis Eburonibus, fortasse Gulich.
Vegesatum Op. G. ad Mosam. Wesel B. ad Mosam. Wesel
Veia H. op. Andujar
Veientum et Veiens, Ciuitas Thusciae, quae a thuscis Larthenianum dicta. Martheniano.
Velitrae Latij oppid. medit. in Volscis. Belitre.
Vellaudunum Caesaris Austricum Ptol. quae et Antissiondourm Auxerre, vrbs in Burgundionibus, vino quod inde nomen habet, nobilis.
Vellica H. ob. Victoria
Venafrum Op. Hirpinorum in Samnitibus. Venafri.
Venantodunum quasi Venatorunm mons, Britann. ins. oppi. Huntington.
Veneria H. op. Nebrissa
Venetiae Nobiliss. Europae emporium in sinu Hadriatico, Venetia.
Venetiae G. oppid. in Britan. Caes. Vannes
Venta Anglo. op. in Icenis. Nortwich. Nordouicum.
Venta Angl. op. Winchestre.
Venta Aualoniae Augl. op. non longe a sinu Cornubiensi, emporium mercatu non ignobile. Bristou.
Venusium Mediter. op. Apuliae Peucetiae vel Dauniorum. Venosa in terra de Barri. Horat. poetae patria.
Verbigenus. Op. in Heluetiis . Orba.
Verbinum G. op. Veruin B. op. Veruin
Vercellae Op. Lombard. Transpad. Vercelli.
Verolanium Angl. oppidum. wethelingeestre.
Verona G. Cisalpinae clara vrbs. Bern, et Dietrichbern Germ. Verona Italice
Verouicum Brit. ins. op. werwike.
Versisium vide Varronis vicus.
Verulum Mediter. Latij op. Verulo.
Vesonrium et Vesontio, Burgundiae comitatus vrbs. Besanson.
Vetera vel Vetera castra. Cliuiae op. Xanten.
Vetulonium Thusciae opp. Viterbo, aliis Vetulia.
Vibisci vide Burgidala.
Vibo Valentia vide Hippon.
Vicentia vel Vincentia, Venetae ditionis op. Vicenza.
Vienna Allobrogum op. in Gall. Narbon. Vienne.
Vienna Ciuitas Austr. quam Plinius Vianam nominasse videtur. Ween.
Vilugia Angl. opp. Wileshyre.
Vindunum Ptoll. G. vrbs. Vendosme
Vindibona vide A la Flauiana.
Vindinossa in Heluetiis op. Windisch.
Virgi H. op. Vera
Virgium Liguriae op. Voragine.
Virouiacum Anton. Werwijcke, in Flandria pagus.
Virunum Stiriae oppid. Iudenburg, aliis Freisach.
Viseria vide Mantua Carpentanorum.
Visonium Lusitan. oppid. quod et Viseum, Viseo.
Viterbum Thusc. opp. Viterbo.
Viuarium G. Narbon. op. Viuiers
Vlissipo. Vide Olissiop.
Vlpia Ttaiana quae et Zermisgethusa, Daciae medit. opp. Verhel, aliis Veczel.
Vlyssis portus Sicil. op. Longina.
Vosauia alias Ficelia, Germ. ad Rhenum op. vbi Mammeamater Alexandri Seueri sepulta est. Oberwesel.
Vrbicua H. opp. Arbeca
Vrbinum Piceni vrbs. Vrbino.
Vrcesa H. opp. Veliz
Vrci seu Virgi, opp. Hispan. Berea. o Verea.
Vrcinium Op. Corsicae. Aiaz.
Vrgella H. Tarrac. op. Vrgella
Vria vide Hyria.
Vricouium Ang. op. Wrockcestre.
Vsbium Austr. vrbs. Perlenpeug.
Vtica Asr. opp. ad mare mediterran. Porto Farina.
Vtina et Vtinum. Fori Iulij vrbs. Vdine.
Vuixa ptol. Asr. op. in ora maris mediter. Orano. vide etiam Quisa.
Vulsinensium vrbs quae et Volsinia Catoni, Volsinij Anton. Thusvrbs. Bolsena.
Vulturnum Campan, felicis op. stello al mar di Botorni.
image: s117b
Vxama vide Oxama.
Vxena Baet. op. Vcelis.
Vxentum Magnae Graeciae op. mediter. Vsento.
Xilia Africae oppidum ad Oceanum Atlanticum, Arzita.
Yonosa Valentiniani regni in Hispania opp. Vilajoysa.
Zagylis Libyar op. Cazales.
Zancla quondam Sicil. oppid. nunc pagus. Chiera.
Zancle vide Messana.
Zermisgethusa vide Vlpia Traiana.
Zeta Afr. minoris op. marit. Zerbi.
Zeugma Daciae vibs, Clausenburg.
Zilia Afr. op. Alger.
Zygris villa Africae oppidum. Solonet.
DE PARTIBVS AEDIFICIORVM. CAP. LII.
AMBVLATIO Cicer. ambulacrum Plin. peri/patos2 AL. Gang, Spatziergang B. Spacierhof, galerye, wandelplaetse G. Pourmenoir, galerie
Amusium Vitr. circinatum tympanum Plin. Tagulae ex qua ad libellam collocata deprehenduntur plagae, vnde ventorum certisiatus spirent: ita dictum fortasse, quod imperitis et amusis ingeniis eo consuleretur in explorandis ventis. B. Compas G. Compas IT. Compasso H. El Compasso
Acroteria Vitr. Eminentia fastigij aedoifiorum pinnacula et signa, quae vel columellae sunt, vel stylobatae, in quibus sigilla vel arulae. B. Canteelen, Foryen G. Acroteres, piedestalles
Andron Plin. andronitis, Locus secretus a mulierculis, vbi viri versantur sine interpellationibus illarum, a)ndrw\n, a)ndrwni=tis2. AL. Das Mannen Zimmer, das Knablinhausz B. Th'ays voor de mans, t'knechtkens huys G. Logis des hommes, la maison aux gatçons IT. La stanza per gli homini, a figliuoli H. La casa de los dvarones, o posada para los muchachos
Ante Vitruuin. ostiorum latera Festo. Lapides vel arrectaria vtrumque ostij latus munientia. parasta/des2 Xenophont. staqmoi) Polluci, te/ttara Hesych. Polluci. AL. Die seitten an einer Thuren, der Fusz darauff man die Thzr tuschleuszt B. De Stijlen van de Deure, Posten G. Les iambes, ou iambages d'vn huis ou porte IT. Posti, le balestrado delle porte H. El bastidor de la puerta
Antepagmenta Vitru, ea dem sunt cum Antis, sed Catoni et Festo antipagmenta, valuarum sunt ornamenta, quae antis adpanguntur, id est, adsiguntur: cuius generis sunt Bullae Ciceroni, de quibus inferius.
Anterides Vitru. erismae Eid. Arcus, pilaeue muris obinente, et labans aedificium fulcientes: vel tigna parietes ruinosos sustinentia. a)nthri/des2, e)rei/smata. AL. Tram oder Sant, Setztholtz, Vnderserzling B. Schoorhout, Onderstutthout, Stutters, oft Vysels G. Arc ou pilier boutant, quasi pila arcusve obnitens, estage, contrefort IT. Speroni, contreforti
Apodyterium Cicer, spoliarium dici posset, vbi lauaturi vestes exuunt. a)poduth/rion. AL. Hutstuben, Abziechstuben B. Een plaetse daermen de cleederen wttreckt alsmen hem wasschen wil, cleeramer G. Le lieu ou on laisse les habillemens, quand on se veut estuuer, chambre aux habillemens IT. Luoco doue si lascian li vestimenti quando voi andare a la stufa, stuferino per li vestimenti H. Lugar do se dexan las vestiduras, assi que quezieredes andar a la estufa, estufa o camara para las vestiduras
Archiuum Vopisco, a)rxei=on, a)rxai=on Athenaeo, xartofula/kion Hesychio, grammatofula/kion. idem mihi cum superiore tabulario esse videtur, nempe monumentorum publicorum receptaculum. AL. Die statcamer oder kast daerin man die Frexheit und andere Schrifften oder Originalen bewart B. De staetcamer oft kiste daer de priuilegien en ander originalen inne liggen G. La chambre des priuileges et autres escritures de la republicque IT. L'archiuio Romae H. Sola para edificat casas
Area Varr. Locus ab aedificio vacuus. a(/lws2. AL. Ein grosser vngebawter Platz, ein ebener Bodem B. Een onbetimmerde Gront, leeghe Werf G. Le fond ouk parterre sans edifice IT. Il fondo vacuo H. Sola para edificat casas
Arenatum Calx recenter arena permista. ma/lqh. AL. Kalch so erst mit dem Sand vermischt ist B. Beslach, beslagen Calck G. Chaux meslee auec du sablon IT. Arenato, calce pista ensieme col sabione H. Maçacite
Argyrotheca vasarium Cicer. Repositorium argenteorum vasculorum, vel potius, omne instrumentum et supellex argentea, quae magistratus in prouinciam abiens instruebatur ex publico. a)rguroqh/kh. AL. Ein Credentz, ein Puffet, oder Anrichte mit silberen Geschirren B. Silueren buffet. item silueren schappraey G. Buffet IT. La credenza delle argenterie H. Vasos de plata
Asseres Crassior et angusta materies, fereque trientalis hoc est, quatuor
image: s118apollices lata: ita dicti (Festo testante) quod parietibus, trabibusque assideant. AL. Bretter oder Dilen B. Eeken Ribben G. Membrures de bois fendu ou scie IT. Tauole, o trauicelli H. Vigones, o tablas cortadas
Asses assamenta Plin. axes, sectiles tabulae, planeae Plin. sani/des2, sanidw/mata. AL. Bratter, Dilen, Laden, Brugel, Bruckladen B. Deelen, Plancken, Bladen, Berderen G. Planches, bois de fente, membrures, membrures de sciage IT. Asseri, pianche H. Entabladuras
Astragalus Vitru Torulus veluti torques, qui baccis plerumque scalpitur. a)stra/galos2.
Atrium Varr Primus in aedes aditus, oecus Vitru. In atrio vult Seruius olim fuisse culinam, vnde a fumi nigrore nominis ratio. au)lai/a, pro)aulon, pro/domos2, aliis mesau/lion et peristw=on. ac recte quidem, sed in ijs aedibus, quae aulam aut porticum ante atrium habebant. AL. Ein Saal B. Een sale G. La sale IT. Sala H. Sala
Auiarium Columel. cokortalium auium stabulum Varroni. o)rniqw\n, o)rniqotrofei=on. AL. Vogelhausz oder Keffig H. Voghelhuys, een keuie G. Voliere, mue IT. Luoco da tener vccelli et volatili H. Lugar donde se crian aues
Balneum Cicer. balneae Eid. balanei=on. balineum Plauto. AL. Bad, Badstuben B. Bat, baedstoue G. Bain IT. Bagno B. Banno
Basis Ipsa spira quaed scapo subijcitur, haec stylobatae imponitur. bh=los2, ba/sis2, ba/qron, krhti/s2 Pindaro. AL. Der Fusz von der Sauwl B. De Voet van de Colomne G. Soubassement IT. Base H. El pie de la columna
Bubile Colum. nam bouile dictio mionus Latina est. bou/staqmon, bouau/lion, bou/stasis2 bousta/kh. AL. Rindernstall Kustall B. Ossenstal, koestal G. Estable a boeufs et vaches IT. Stalla di boui et vacche H. Establo de los bueyes et de las vaccas
Caementum Cic Lapis rudis, non caesus. xa/lic Thucyd. AL. Schopstein, Bruchstein B. Onghehouwen Steen, rouwe Steen G. Blocaille, moillon IT. Recalci H. Cimiento
Calcaria fornax Plin. i)pno/s2. AL. Kalckofen, Brennofen B. Kalckouen
Calx Plin. ferumen caementorum Eidem. koni/a, a)/sbestos2. AL. Kalch B. Calck G. Chaux IT. Calce H. Cal
Calx harenato lita quae et intrita, qua opus structile compingitur. lapides veteres. B. Beslagen Calck, Beslach
Calx vda lap. antiq, dicitur, qua dealbatur paries. B. Witsel
Calx viua ti/tanos2, zw=sa a)/sbestos2 Cassiano. AL. Raucher oder vngeleschter Kalck B. Ongebluste Calck G. Chaux viue IT. Calce viua IT. Cal porregar
Caminus Cicer. spitamentium Plin. fumarium Nar. insumibulum aliis. ka/pnh Nazianz. kapnodo/xh, kapnodoxei=on. a)no)paia Hom.h)/goun o)ph\ h( en me/sw| th=s2 o)rofh=s2 di) h)=s2 o( kapno\s2 e)kphda=|. AL. Rauchloch, Kamin B. Schauwe, schoorsteen, cafcoen Flandris G. Cheminee IT. Camino H. Cheminea
Canterij Vitru. Tigna tecti oblonga a columine ad imum tectum pertingentia, quae si iusto longiora sint, suggrundam constituunt. AL. Tachrafen, Tram, Tillbaum B. Dacksparren, Caprauens G. Chantiers, ou cheurons IT. Canthieri H. Perchas
Capreoli Vitru. Ligna vtrimque proclinata, quae canterios sustinent. B. Veeren
Carceres Cic. loucus vnde euqi ad cursum emittelbantur, vel cursores vnde i(ppafe/seis2 nominat Halicarnasseus. a(fethri/an ajli: balbi/s2 etiam dicitur, et bath\r, grammh/ quoque Polluci, quod is locus certa nota lineave distinctus esset.
Cardines Vitru. Extremae partes capreolorum aut tignorum quae in cauum induitur. Gallis cardo vocatur, le tenon, vt cauum ipsum, la mortaise.
Cardo Virg. quo ianua mouetur, quasi cor ianuae, e)pispasth/r Suidae, stro/figc, ei) requ/rh Hom. o)rsoqu/rh, qairo/s2 Polluci, gi/gglumos2 Galeno. Thurangel. B. Een Herre,Gehinge oft Henxele G. Le gond d'vne porte, le piuot d'vn huis IT. Gardine H. Quicio sobre que se buelue la puerta
Carnarium Colum: vbi caro salita, fumove durata suspenditur. AL. Fleischgaden, da man das eingesaltzen oder im Rauch gedoreet Fleisch auffhengt B. Daermen t'ghesouten oft t'geroockt vleesch ophanget G. Ou on pend la chair salee ou enfume IT. Lugat para metter la carne ensalada y enfumada
Caryatides Vitru, Sigilla consimilia Atlantibus, sed muliebrispecie, a Caria Laconiae vt cum Pausania Athenaeus: siue a Carya Peloponnensi oppido, quod Vitruuius sentit: vel a nuce arbore, quae karu/a, quam virginum chorius ibi metu ruinae conscenderint, vt Lut atius voluit. karua/tides2 Athenaeo. AL. Weibsbilder vnder die Balcken B. Portanten in Vrouwen ghedaente G. Figures de femmes portans les modillons IT. Caryati di femine H. Figuras de mugeres pare sostener las vigas
Caseale Colum. Locus in villa vbi confici8untur aut exprimuntur casei.
Castellum Vitru. Aquae tymano egestae conceptaculum. B. Den back
Catadromus Suet. (decursorium sunt qui appellant) Locus vbi imaginario praelio equis concurritur: quod Troiam ludere nonnullis dicunt.
image: s118bkata/dromos2. AL. Thurnirplatz, Lauff oder Stechplats B. Tornoy plaetse G. Lieu poui iouster IT. Luoco di giostra H. Lugar do se tornea. Porro apud Suetonium in Nerone, sunt decti viri qui existimant cantadromum dici extentum funem, per querm funambulus edito de loco decurrat
Catillus Paulo Iuriscons. Molae superior lapis. o)/nos2 Hesych. B. De looper G. Le dessus du moulin IT. Maciguo sorano H. Muela de encima
Canaedium Plin. Iun. cauum aedium Varr. Locus sub dio vacuus inter domus atrium au)lh/. Athenaeo. quod is locus vento peruius atque per flatilis ante locupletum aedes: vnde et nomen aulae magnatum aedificiis adoptatum esse auguror: non multum tamen hinc discrepare videtur hyparthri siue subdialis nomenclatura, nisi forte illud sit discrimen, quod cauaedium habeat compluuia. hyparthrum non habeat. quod ipsum peritioribus et in architecturae cognitione versatioribus excutiendum relinquo. AL. Ein Hof B. Het hof G. La court a l'entree d'vne maison IT. La corte H. Corte
Cauea Cicer. oi)ki/skos2 Philostrato, pe/tauron, Suidae, oi)/khma, oi)ki/dion, oi)khma/tion. Domuncula seu carcer auicularum. AL. Kefin, Kefe B. Een ghiole oft keuie, couwe, vogeicouwe G. Cage IT. Gabbia H. Iaula
Cauea Virg. Area theatri in meditullio, vbi populi consessus erat, teste Seruio. qewrhth/rion. AL. Der Boden im Schamplaty, da das gemein Volkck sityet vnd yuschawet B. Het onderste, daer hanneken all man staet, oft sit en kijcht G. Le bas du theatre IT. Il fondo o il piano del theatro H. Talanquera
Chondrocopium farreum non male fortassis: vbi far frangitur: et alica sit. xondrokopei=on. Poll. AL. Darinn mann Dinckel Korn mahlet B. Gotterye, gortmeulen
Clathri vel clathra Colum, cancelli Cic. Ferramenta, lignave reticulato textu, quibus fenestrae muniuntur, sepiunturque, ka/gkelloi, di/ktua Salomonis interpreti, veluti reticula, kigkli/des2. AL. Gatter, Schrenck, Spangen B. Tralien oft dgheerden G. Barreaux, treillis IT. Cancelli H. Rexas o verjas para çerrar o aportar
Clauis kloi\s2, balana/gra, eô quod obicem velut persequtur. o(/ti th\n ba/lanon a)greu)ei, vt Thucyd. schol. videtur. AL. Schlussel B. Sleutel G. Clef IT. Chiaue H. Llaue
Clepsammidion sicto vocabulo ad imitationem clepszdrae, cuius hoc seculo vsus exoleuit: machinula vitrea, quae defluxu arenae aut puluisculi e contusis ouorum testis comparati, statum temporis interuallum designat, kleyammi/dion, ab arenae furto. AL. Ein Sandtvhr B. Ene santlooper G. Vn horologe a sablon IT. Vn horologio a poluere, o d'atena H. Vn relox de arena
Coagmenta alterna Vitru. cum cubilia laterum lapidumve alternant, nunc in longum, nunc in latus, e)pa/llhloi susta/seis2. AL. Verwechselte Steinlagen B. Gheschaeckierde Nesten
Coaxatio Vitr. coassatio, opus axibus constans, hoc est, sectilibus tabulis: nempe tabulatum. nam axes transuersis trgnis impositi sola contignationum informant. u)perw=|on, kath/liy i)kri/wma. AL. Bunne, Soller B. Solder G. Planchier, estage ITAL. Solaro H. Entabladmiento
Cochlea per quam clauiculatim striatam praelum spiratim attollitur, et vicissim demittitur in torculari, vectiariis ergatam versantibus. koxli/as2. AL. Drotten Spindelt B. Spilte G. La viy de la presse IT. Il stilo o la vida del torcol H. El albo de la prensa
Cochlea cochlis, scalae cochlides, Scalae in gyrum ascensiles. koxli/as2, koxli\s2, koxli/dion Strab. kli/mac e(likth/. Athenaeo AL. Ein Schnech, ein rundt Stagen B. Een wendeltrap G. Viz a monter IT. Scala a babaluxa, caracho, garagoso, lamaga H. Caracol
Coenaculum Varro. Superior domus pars ad quam cochlide aut scalis ascendebatur, vbi antiquit us coenabatur. e(stiato/rion Plutarch. deipnwth/rion, a)nw/gewn, u(perw=|on. AL. Ein ober Gemach, Stuben, oder Saal, ein oberlust Sall B. Een oppercamer, oft sale om te eten G. Chamdbre haute ou sale, ou on soupe IT. Cenaculo, o sala ad alto per cenare H. Sobrado o sala alta para cenar
Coenatio Colum. Hanc volunt esse inferiore in loco, vt coenaculum in superiore. qoinhth/rion. AL. Nidergemach oder Stuben, Nidersaal B. Neercamer oft sale G. Salette, parloir IT. Sale di basso, saletta H. Sala baxa para cenar.
Coenatio laqueata yalidwto\n qoinhth/rion. AL. Gewelbte Stuben, gewelbder Saal B. Ghewelfde eetsale G. Saldette lambrissee IT. Sala fatta in volto H. Sala labrada de çaquicames
Colliquiae siue colliciae Festo, Cauae tegulae, per quas aqua defluit, siue canales, laminae vel leuiter concauatae, quae defluam e tecto aquam cllicientes atque excipientes in angulis tecti cauaedij, pluuias aquas deijciunt. AL. Wasserrunsz, Wasser Furhen B. Gooten G. Goutieres
Columbaria Vitru. Cubilia asserum vel tignorum, vbi sedent asseres. o)pai/. B. Nestend daer de Ribben in Lluyten oft liggen
Columbaria Vitru. Foramina per quae aqua tympano excepta effluit.
Columbarium Columell. peristerew\n, peristerotrofei=on. AL. Taubenhausz B. Een duyfhuys, eenduyuencot G. Coulombier IT. Colombaio H. Palomar
Columbarium Varr. Loculamentum singulis columbarum partibus deputatum, AL. Tauben Nast oder hol B. Duyuenest
image: s119aG. Boulotte lotte ou trou pour alloger les coulombs IT. Il nido delle colombe H. El nido de las palomas
Columnae proprie dicuntur arrectaria, quae columen sustinent, transtrique innituntur. kath/lipes2 Hesychio, dokoi\ basta/zousai to\n o)/rofon, a)mei/bontes2. B. Standers
Columen Vitru. Summum tignum tecti, quod a fastigion inLongum peruadit. o)ro/fwma. AL. Ein Stutz B. Nock quasi nuchae, id est spinae dorsi, vicem implens G. Le support et appuy du toict IT. Il colmo H. El cumbre
Columna rotunda est. stu/los2 Hippocr. ki/wn. cuius partes sunt Scapus, qui est veluti corpus Columnae, supra quem capitulum surgit: infra scapum Spira, eaque inferior Stylobates. AL. Sew. Pfeyler B. Een ronde Colone, een Pilaer G. Colomne, ou pilier IT. Colomnna, pilastro H. Columna
Columna striata Plinio. AL. Kalachtighe Sewl, oder mit Holkalen vnderschiedne Sewl B. Gestremde colomne G. Colomne canelee, creusee IT. Columna striata H. Columna acanalada
Columna structilis Vlp. Martiali, e pluribus saxis constructa, opere caementitio, lateritio, aut lapideo. Cui opponitur columna solida, sth/lhmono/liqos2 Iosepho. AL. Von vil stucken auffgesetzre Sewl B. Een pilaer van veel Steenen opghemaeckt G. Colomne bastie de plusieurs pieces ou pierres IT. Colonna fabricata di molte pietre H. Columna edificada de mugas piedras
Compluuium Vitru kata/klustron me/saulon. Tabulatum plutei in modum deuexum in vnam partem, aedificiis applicitum: cuiusmodi ea sunt de quibus datatim pila luditur. Constat autem interpensiuis, trabiculis immissis, et instratis asscribus. AL. Laub B. Lueue G. Vne goutiere, ou esgout IT. La fogna, tetto H. El patio de casa
Compluuium erectum Vitru, quod non officit tricliniorum aut atrij luminibus, cuius in emporiis vsus est: hoc tamen habet incommodi, quod in fistulis stans aqua aut redundans corrumpit opus intestinum et parietes. AL. Auffgehende Laub B. Opgaende lueue
Conciliabulum Plaut. Locus vbi concilium initur, praesertim a flagitiosis, su/llogos2, sune/drion. AL. Versamblung B. Vergaderinge G. Assemblee IT. Congregatione H. El lugar do se yutan a consejo
Conclaue Terent. Cicer. conclauum Plauto, Lucus secretior in penetralibus intimis domus, vna claue domesticis peruius: Terentius interiorem domus partem in eadem scena dixit. Donatus vult plura cubicula intra eum clausad esse. AL. Ein heimlich Gemach mit viel Kameren B. Een binnencamer, oft besloten camer met andere vertrexkens G. Chambre auec plufieurs retraits IT. Conclaue Rom H. Conclauio, camara ençerrado o recamara
Conisterium Vitru. Locus in xystis, vbi luctaturi ceromate peruncti, puluisculo inspergebantur. konisth/rion.
Contignatio Plin. Textura tignorum AL. Schregtile B. Versparringhe, Ribben Lage. G. Estage, solier, planchier de maison IT. Taualato trauamento, solaio, palco Boccat H. El sobrado o entresuelo
Coria Vitru. Ordines et ductus perpetui cubilium. e)la/smata, geissw/mata, diazw/mata Theophr. AL. Ein Legesteinen B. Laghen G. Bouches IT. Corsi H. Hillada de ladrillos o piedras
Cornix cantharus Plauto, manus extera Lucret, annulus aut marculus ferreus quo pulsantur fores. kigkli/s2 Theoc. Schol. korw/nh Hom. ko/rac, kri/kos2, r(o/ptron Eustath. e)pispasth/r Herodoto, e)pi/spastron Poll. AL. Der Ring, oder Hamel an der Thur B. De Clopper, oft de Deurhamer IT. L'annello de la porta H. El anillo de la puerta
Coronae coronices Vitru. Praecinctiones sius transuersa cingula, quibus praecinguntur parietes passim, potissime ex intestino opere, ad inhibendam repellendamque vocem canentium loquentiumve. B. Cornissen
Cryptoporticus Plin. Iun. Porticus subterranea, aut loco depressiore posita, cuiusmodi structura est porticuum in antiqui operis monasteriis. kru/pth. AL. Gang gar nahe vnter der Erden allenthalben beschlossen B. Onderaerdich ende lange pant, monicke pant
Cubiculum Cicer. a cubando. koitw\n, dwma/tion. AL. Schlafkamer B. Slaepcamer G. Chambre a dormir IT. Cubiculo, camera H. Camera donde dormimos
Cubilia Plin. coagmenta Vitru. Sedes laterum, lapidumve singulorum, vt inter se sedens, et coguntur, coniungunturque arcte. susta/seis2, susth/mata. AL. Legsteinen B. Het Nest van de Steenen G. Perpins
Culina Cicer. coquina Donato. mageirei=on. AL. Kuche B. Keucken G. Cuisine IT. Cucina H. Cozina
Culmen Virg. Stramineum tectum, culmis constratum. o)/rofos2 AL. Ein strowes Tach B. Een stroyen Dack, oft Rietendack G. Toict de foarre ou d'estrain IT. Tetto di paglia H. Teche de paja
Cumera Horatio. Vas vimineum aut fictile, in quod plebey homines condebant frumentum, vt in granaria,sd quilatifundiis praecelldebant. kiyi/lh, sipu/h, sithro\n a)ggei=on. AL. Kornkorb, Kornkast, Korngealter B. Corencasse oft kiste G. Vaisseau a garder le froument IT. Bugnola H. Panero
Cunei Vitru. Virgil. Theatri sedilia, siue spectatorum loca in theatro. kerki/des2 Alexidi.
image: s119b
Curiceum Vitru. kourikei=on. Tonstrina balnei, vbi caearies tonderi, et praesegmina vnguium demi solebant. AL. Da man sich Kolben, vnd die Nagel abschneiden lasser B. Daermen hem scheeren, en de nagelen afsnyden laet G. Ou on se fait tondre et trencher les ongles IT. Doue si tonde et tagliano le vngia H. Do se hazen las barbas, y cortan las vnnas
Curriculum Horat. Spatium ad currendum aptum, teste Charisio, in quo de pernicitatis gloria certamen erat. dro/mos2, sta/dion. AL. Lauff oder Rennplatz B. Loop oft renplaetse G. Lieu depute a courir IT. Luoco deputato a paleo H. Carrera
Cymatium Vitru. vnda, lysis Vitru, quod sit sinuosa in modum vndae, nempe sima recta aut inuersa, quae coronae imponi solet, vndamque imitatur in praeceps ruituram. kuma/tion, lu/sis2, u(peroxh/ Suidae: qui tamen alibi Cymatium cum tai/nia| confundit.
Deliquiae deliciae Festo, Tignum quod a culmine ad infimas angulares tegulas fastigium versus collocatur, vt inde aqua pluuia deliquet. vnde et tectum deliciatum. B. Opgaende plancke, daer t'water vanden Geuel afschiet G. Goutieres IT. Solchi da condurre vial l'acqua H. Sulcos para sangrar el agua lluuia
Denticulus Vitr. Fascia epistylij ad dentium imaginem interfecta
Diathyrum Vitru. Tabularium e materia, quod opponitur ostio, vt excludat ventum irrumpentem, dum valuae aperiuntur, vt Alciati videtur in lib. De verb. signific. pro/quron. Vitr. dia/quron. B. Een Schutsel Alij diathyra existimant esse ea repagula lignea, quae arcent equos aut curruum incitationem a vestibulis aedium. B. Voorschutsel
Elaeothesium Vitru. e)laiosqe/sion, a)leipth/rion Polluci, vbi ab alipta inungiolleo corpora lotorum consueuerant.
Emblema Lucill. Versicolor tesserula, et insitia, qua pauimentum variatur. e)/mblhma. AL. Verschroten Werck, gewürffelter Esterichziegel G. Entrelassements de pierres pour embellir le paue IT. Tegole di piu colori, per ornar il pauimento H. Azulejos
Encarpa Vitru. Implexus florum frondiumque yophoro insculptarum e)/gkarpa. AL. Blumwerck B. Frutasie G. Frutage IT. Ghirlaude et festoni H. Frutas y flores
Epistylium Vitru. capitulum, modulus, quod scapo imponitur. e)pistu/lion, kiono/kranon Ctesiae, sthli\s2 et glufi/s2 Etymol. h( kefalh\ tou= ki/onos2. AL. Capital B. Capitael G. Chapiteau IT. Capitello architrauo H. Capitel sobre la columna
Equile Varr i(ppw\n, i(ppo/stasis2, i(pposta/sion. AL. Roszstall B. Peertstal G. Estable a cheuaux, escuietie IT. Stalla di caualli H. Caualleriya, establo de cauallos
Exedra Cicer. a sedium frequentia, locus disputantium aut de communibus netotiis agentium consessui accomodus. Cuius specimen coenobia nobis seruarunt, capitulum nominant. e)ce/dra, pasta/s2 Xenoph. AL. Gestul, Capittel, Capittelhausz B. Het capittel, t'gestoelte G. Le chapitre, les sieges, parloir IT. Seggia Neapol. il capitolone, conuenti H. El capitulo. Hoc vocabulo sedilia quae pro foribus habentur, siue lapidea siue lignea nominari non male possunt B. Stoepen, bancxkens
Exostra Cic. e)gku/klhma, e)cw/stra. Machina lignea, qua quae intus geruntur aut suint, versatione rotarum spectatoribus ostenduntur.
Fastigium Caes.d culmen Plin. Altitudo anterior domus in acumen surgens pyramidale. o)rofh\, a)krwth/rion Plutarch. in Caes.dixit quod fastigium Sucton. Der oberst Spitz vnnd Gipfel. B. Opgaende Geuel G. Le feste, coupet d'vn edifice, le frontispice. IT. Il frontispicio H. El cumbre y la altura del edeficio
Fauus Vitru. Hexagona tegula in sex angulos excurrens. khri/on e(ca/gwnon. AL. Sechsecketer Esterichstein B. Sescante Vloerteghel
Fenestra Cic. quri/s2. AL. Fenster, Fenster oder Tachloch B. Venster G. Fenestre IT. Fenestra H. Ventana AN. Vvindore
Fimetum Plin. sterquilinium Columl. Locus aggestus simo, koprw\n, fu/rma. AL. Mistgruben, Misthauffen oder Lagen B. Mesthoop. mestput, messinck Flandr G. Fumier IT. Fossa do sterco H. Muladar de estiercol
Focus Omne in quo fouetur ignis, Seruio teste. e)sti/a, e)xa/ra. AL. Fewrstatt, Hardstatt B. Den Heert G. Garde feu, l'astre IT. Fuoco, focile petrarch. fuocolaro nonnullis H. Hogar
Foenile Colum. Foeni repositorium. xelwth\r, xortw/n. AL. Hewstall. oder Gaden B. Hoystal G. Fenil IT. Fenile H. Almear de feno
Foramen Cicer. foramentum Gayae, a forando. o)ph\ trh=ma, tru/ma, ??µa??a, t??p?µa. AL. Ein Loch B. Een gat, een gheboort gat G. Trou, pertuis IT. Pertugio, forame, bucho H. Horado, agujero
Foramen palmare Vitru. habens diametripalmum rnum. AL. Ein Loch das ein zwerch Handt werd ist B. Een gat dat een hant breet wijt is. G. Vn Pertuis alrge de quatre doits IT. Forame d'vn palmo H. Horado de quatro dedos lagro
Foramen rotundum quod terebrae vertigine excauatur. AL. Ein rondt Loch B. Eenront gheboort gat G. Vn pertuis rond. IT. Forame rondo H. Horado redondo
Fori Liuio, spectacula Liuio, Tabulata vnde ludi spectantur. AL. Bunne, Standt darauff man dem Spiel yuschauwet B. Stellagien, oft schauotten om te sien speelen G. Eschaffaux ou
image: s120asont ceux qui regardent iouer IT. Luoco donde si vede giuocar le comedie H. Lugar para mirar los iuegos
Ferica Iuuenali, pro latrina publica. a)fedrw\n, kama/ra. AL. Gemein scheiszhausz B. Tghemeen schijt-huys G. Retrait publicq IT. Latrina publica H. Priuado o albanar publico
Fornax Cicer. i)pno\s2, bau=nos2, qermau/st ra vel qerma/stra Callimacho. AL. Ofen, brennofen B. Ouen, bernouen G. Fournaise. ITAL. Fornace H. Hornaza
Fornix Cir. arcus Ouid. concameratio, testudo Virg. yali\s2, yali/dwma kamarwto/n Straboni. kama/ra. AL. Gewelb, sehwibbogen, bogen eines gewelbs B. Een voute, oft welfsel, oft de boghe van 'tghewelfsel G. Arc, arche, voute IT. Testudine, arco, volta H. Arco, boueda Differunt tamen hae voces figura, siquidem testudo conctare videtur duobus arcubus sese decussantibus, aut crucis in modum sese intersecantibus, fornix vero in arcus similitudinem incurua est et oblonga, vnde et arcus dicitur, ab his diuersum est hemisphaerium Vitr. quod ad sphaerae similitudinem orbiculatum est. IT. Cuppola. Huc spectat discrimen inter Fornicari et Pandari: quandoquidem illud est reniti ac in diuersum curuari, more palmae arboris, quod kurtou=sqai Plutarchus dixit, alij kamarou=sqai. AL. Bogenweis krummen, vbersich vmbbiegen B. Boghewijs omcrommen, opwaerts ombuyghen G. Vouter IT. Voltare, volteggiare H. Bouedar At pandari est ponderi cedere. endido/nai Plutarcho. AL. Bucken vnd beygen wie ein vberladene wand B. Toegeuen int buyghen G. Courber et affaisser. qua de re Plin. lib. 16 cap. 42
Fracturae Vitr. Materia lapidea vel caementitia, quae medium inter duas frontes parietum vel murorum interstitium farcit atque implet: vbi extima vtrinque veriisura ordinario conctat lapide, reliquum spatium e caementis educitur: id quod Plinius dixit medios parietes fractis caementis farcire. AL. Bruchstein vnnd scharben, damit man die mauren einstopffet vnd auszfullet B. Stopsteen G. Remplage IT. Piedre o scaglie per riempire H. Ripie entre dos hazes
Frigidarium Vitru. loutrw\n Xenoph. vbi frigida perluebantur. AL. Kaltbad B. Coutbat G. Bani en eau froide IT. Bagno d'acqua fredda. H. Banno de acqua fria
Frontispicium AL. Der gipfel B. De geuel, oft de voorgeuel G. Le deuant de la maisoni IT. La facciata dinayi de la casa H. La fruente o parte de lantera de la casa
Fundamentum Liuio, Vitru. Fessa vbi sit subctructio. qeme/lion, krhpi/s2 Pind. u(po/qesis2, ba/sis2, ba/qron. AL. Grundt, grundtveste B. Fondament, gront G. Fondament IT. Fondamento H. Clmiento
Fundamentum fistucatum Vitr. fistucis pauitum Plin. AL. Mit schlageln vnd hayen ein getribner grundt B. Een fondament wel inghestampt oft gheheyt G. Fondement enfonse auec vne hie IT. Fondamento ben inficcato H. Cimiento hincado
Furnus a furuo colore, Locus in quo panis eoquitur. fou=rnos2, pnigeu\s2, kli/banos2, kri/banos2. Hoc tamen discriminis volunt esse inter dlibanum siue testum, et furnum, quod clibanus e ferro aut aere aliave materia constat, sub quo non panis modo, verum aliud quiduis coqui potest, deinde etiam quod moueri loco possit, id quod in furno de sider atur, qui immobilis est, et calce aut intrita coagmentatur. AL. Bachofen B. Backouen G. Four IT. Furno H. Horno
Gallinarium Colum. chors siue cohors Varroni, Locus parietibus inclusus ad pascendas gallinas. officina Colum. o)rniqoboskei=on. AL. Huner hausz B. Hoenderhuys, hoender polder G. Poullaillier, poullier, gelinier IT. La gabbia delle galline H. Gallinero
Gnomon Vitru. Aeneus stylus vmbrae indagbator, siue veruculum, quod in medio sciaterici collocatum, vmbrae proiectu horarum discrimina designat. gnw/mwn, skiaqo/ras2 tecte Vitruuio, quod vmbram indaget. AL. Yeigerstang, die rut in sonnen vhr B. De wyser G. La verge d'vn quadran IT. Il ferro che l'ombra H. El hierro del relox
Gradus Cicer. klimahth=res2. AL. Staffel stegen, feigel B. Trappen, steeghers Flandris G. Degrez IT. Basselli, scalini H. Escalon
Guttae Vitru, quae triglyphis subduntur ad iuersi turbinis speciem.
Gynaeceum Cicer. Terent. Locus mulierculis separatus, in quo textrinae lanificioque dabant operam, gunaikwni=tis2, gunaikei=on, gunaikhi+/h Herodoto. AL. Weiber oder frawen zimmer, das meidlin hausz B. Het vrouwen huys, 'tmeys kens huys G. Cabinet, chambre ou retrait pour les femmes, la maison des filles IT. La stanza delle donne, o la casa per le figliuole H. Retraimiento de mugeres, posada para las muchachas
Hara Cic. suile Colum. u(feo\s2, sufeo\s2, subo/sion, ma/ndreuma, xoirotrofei=on, aulh/ Homero. AL. Sew oder schweinstall B. Verckenscot G. Estable aux porceaux IT. Stalla de porchi H. Pocilga de puercos,çahurda
Hippodromus Plin. Curriculum equorum, vbi de pernicitata dursus certatur, citra pugnae simulacrum. i)ppo/dromos2. AL. Rennplatz
image: s120bB. Balye, daermen de peerden doet loppe G. Lieu ou baille ou on fait courir les cheuaux IT. Luoco doue corrono i caualli H. Corredera
Horologium Cicer w/rologei=on. AL. Vhr so die stunden anzeiget B. Een vrenwerck G. Vn horologe IT. Horologio H. Relox
Horologium sciatericum Plin. solarium Marcellino, Horologium aut instrumentum gnomonicum, quo horarum interstitia e solis vmbra dignoscimus. w(rologei=on h(liako\n, h)\ skiathriko/n, ab vmbrae obseruatione. AL. Sonnen vhr, quadrant, Sonnen yeiger B. Ene sonnen vrewerck, een sonnen wyser, oft hoorloghe G. Vn quadran ou horologe a soleil IT. Horologio del sole H. Relox
Horreum Cieer. sitobolw\n Hesych. sitobo/lion, r(ogo/s2 Epicharmo, oi)kei=on Theophrasto. AL. Ein korenhausz, oder schewr B. Een corenhuys, oft schuere G. Grange IT. GranaioH. Alholi
Horreum pensile granarium Varro. sitobolw/n, stoa/. Aristoph. AL. Ein kornschut, kast, oder speicher B. Een corensolder G. Grenier IT. Granaio H. Granero
Hyalotheca vbi vitreum instrumentum recondijur. u(aloqh/kh. AL. Ein glaszbret B. Een glasbert, daermen de glasen inne verwaert B. Quelque table pour y mettre les vorrres IT. Doue si seruanol li vetri H. Adonde estan los janos y vidrios
Hydromyla Vitruuio enim pro corrupta hydraula, istam lectionem, vt germanam, restituendam censeo, pro mola, quae vi fluminis aquaeve rotatur. u(dromu/lh. AL. Ein wassermulle B. Een water meulen G. Moulin a eau IT. Molino d'acqua H. Acena
Hypaethrum Vitru. subdiale Plin. locus caelo patenti expositus, sine tectom, quod sub aethra, hoc est dio sit. u(/paiqron. AL. Offner gang vnter dem blossen Himmel B. Een open ganck onder den blooten Hemel G. Galerie ouuerte, et a la decouuerte IT. Loggia scuoperta H. Corredor discubierto
Hypaethra ambulatio Vitru. subdialis inambulatio Plin. paradromis Vitruuio. u(pai/qrios2 peri/patos2. AL. Spatziergang vnter heyterim Himmel B. Een wandelinghe, oft onghedeckte logie daermen t'somers inne wandelt G. Pourmenoir descouuert IT. Loggia scoperta per andarui a spazzo d'estate H. Corredor discubierto para passear en el estio
Hyperthyrum Vitruu. superliminare Plin. u(pe/rturon, u(pertu/naion Poll. et a)nw/flion. Limen superum. AL. Die vberschwel B. De bouendorpel G. Le linteau dessus l'huis IT. Soglio di sopra liminal, o limitare Petrarchae H. Lumbral eucima la puerta
Hypocaustum Cicer. Locus ad sudendum. Laconicum Colum. sudatorium Senecae, vaporarium Cic. vbi sicco calore cruditas excoquitur, sudorque prouocatur. qo/los2 curo/s2 Aphrod. puriath/rion, u(po/kauston. AL. Schweiszbad B. Sweetbat G. Estuue IT. Stufa H. Estufa
Hypothyrum Vitru. Ipsius osntij hians inanitas. u(po/quron, xa/sma th=s2 qu/ras2. AL. De weite der thuren B. De wyde vander deuren, deure wijt openstaende G. L'ouuerture ou le vuide de la porete IT. Il voto de la porta H. Aquella vayiedad de la puerta
Hypothyrum Vitru. Limen Virgil. u(po/quron, bhlo\s2, ou)do\s2, bath\r, flia/. AL. Die schwel B. Sen dorpel, drempel, de suhll Fland G. Le sueil de l'huis IT. Soglio de la porta, liminal, et limitare petrar H. Lumbral baxo en la puerta
Hypotrachelium Vitr, Scapipars sub astragalo. u(potraxh/lion.
Ianua Virgi. Primus domus ingressus, a Iano. cui omne initium consecrauerat antiquitas. Ostium, reliquus intra ianuam ingressus, quasi obstaculum, quod arceat aditu. Fores, proprie quae foras in publicum reiiciuntur. qu/ra, qu/rama au)/leios2 qu/ra Herodoto, sani/s2 Homer. AL. Thur B. Deure, voordeure G. L'huis IT. Vscio H. Puerta
Imbrex Plinio, Tegula semitabuli in modum aduoluta, swlh/n. AL. Holzyegel B. Cromme tichel G. Tuile creuse IT. Tegola torta H. Teiado
Impages Vitr. Regulae simae quae tympanum circundant. B. Cruysering, boerding IT. Orli
Impluuium Varron. Asconio, Terent. me/saulon. Quadratus locus sine tecto in aedibus, quo imber impluere in domum potest, et collegi. AL. Pletzle B. Logie, oft pletsken G. La court IT. La corte H. Patio de la casa
Infundibulum Vitru. per quod in molam frumentum decurrit ac transmittitur. xw/nh. AL. Trimellen, darinn man das korn auffschuttet B. Tremelle van de meulen G. La tremue d'vn moulin IT. Imbotatoio, piria H. Tolua o embudo de molino
Interpensiua Vitr. Tigilla quae stillicidium fulciunt, aut quae de parietib, inter tectum pensilia capitibusque trabium immissarum excepta, asscres tecti deuexi sustinent. IT. Gambim, babouini
Intrita Vitru. intritum Plin. Calx longiore tempore macerata. AL. Alter beschlagner kalch B. Oude beslaghen calck
Laburm Cicer. Terent. Vas ad lauandum accommodum. pluno/s2 Homer. a)sa/minqos2. AL. Butte B. Cuype, oft ton om te baden G. Cuue
image: s121aIT. Tinnaciolo H. Tina para banarse
Labrum Locus quo vinum e lacu transfertur.
Lacunar Horat. lacunarium, laquearium, laquear Virgil. lacus Lucillio. fa/tnwma, te/ramnon, w)o/n Athenaeo. Tignum concamerationis. AL. Vertaflung einer Bunne oder Tyle B. 'Tghespan van een Solder oft Ghewelsel G. Le planchier d'vne maison IT. Il solaro H. El sobrado o entresuelo
Lacus in quo ceruisia refrigeratur. AL. Külwasser Fasz B. Coelvat, cuype G. Vaisseau pour mettre la biere a refraischir IT. Vaso per mettere il vino in frescho H. Vaso para metter el vino en frio
Lacus Virg. Vas amplum, in quod mustum praelo expressum recipitur. lhno/s2. B. Wijnback G. La cuue H. La cueua
Lacus Colum. quo distinguitur granarium separandis leguminibus. AL. Kornkast B. Opschuttinghe van verscheyden coren, ecn corenkiste
Lacus mortarium Vitru. Conceptaculum, vbi calx rutro subigitur, maceraturque. AL. Das ort da man den Kalch oder die Pflaster ruret B. De Cuyle oft Plaetse daermen den Calck beslaet G. Lieu oû on fait le mortier IT. Luoco doue s'acconcia la calce con l'arena H. Mortero de cal y tierra
Lamina lamella. Sectilis laminae tabula. lepi/s2. B. Scalie, oft Leye G. Ardoise
Lapis frontatus Vitru. qui vtrinque laeuigatus parietis crassitudinem exaequat, dia/tonos2 h)\ dia/toros2 li/qos2. AL. Schloszstein B. Ghesloten Steen, doorgaende Steea G. Pierre passant les deux parts du mur IT. Pietra che passa amendo e le bande del muro H. Perpiano
Later Cic. Ad solem arefacta argillae massa. pli/nqos2, pli/nqos2 qolerh/. lateroulus crudus Plin. AL. Ziegel, ziegelstein B. Rouwe Careel, onghebacken Carel G. Bricque IT. Quadrello, mattone H. Ladrillo
Later coctus Vitru. laterculus coctilis Plin. testa Vitru. later igni excoctus pli/nqos2, o)pth/. AL. Gebranter Ziegel B. Backsteen, ghebacken Careel G. Bricque cuite IT. Mattone cotto H. Ladrillo coho
Latrina Varr. priuati vsus est. eu)ma/reia Polluci, ob commoditatem deplendae corporis saburrae. AL. Heimlich Gemach, a latente eius vsu, quomodo latrina a latendo nomen accepisse putatus : quamuis a lausando quasi lauatrinam malint alij B. Heymlick, nimirum a latendo: priuaet, cackhuysken G. Retrait, priue, necessaire, basse chambre, latrine IT. Latrina, secreto, necessario. H. Necessario de la casa, priuad
Lauacrum Agrill. nymphaeum Plin. loetro\n, numfai=on. Balneum in quo quis lauatur. AL. Wasserbad B. Watterbat G. Lieu a se lauer IT. Lauacro, luoco da laurse H. Lugar do se lauan
Louaculamentum Colum. Receptaculum fere vimineum, in quo aues nidificant nidus shko/s2. AL. ein Korb darinn die Wogeln ihre Nast haben, nast B. Een nest G. Vne ruche IT. Nidio Florent H. Nido
Loculamentum fictile columbarium fictile Colum. capsula fictilis, in qua nidulantur aues. AL. Ein Hafen darinn die Vogeln jhre Nest machen B. Een pot daer de Vogelen inne nestelen, een spreupot
Longurij Var. Caes. dolikai\ ka/makes2. Perticae oblongae transuersim fere poni aut figi solitae. AL. Lange tramel, Haglatten B. Latten, Langeribben, Recken G. Perches longues IT. Pertiche lungeh H. Pertiga luenga
Lorica Vitr. Corona tectorum, quae praecipitium prohibet qrigko/s2 Hom. peri/bolos2 stefa/nh Didymo. AL. Schirmtachle, Zinnen B. Transse, Tinnen
Lutum Paleatum Plinio, aceratum Festo, intrita Plinio. phlo/s2. Argilla acerum segmentis quisquiliisque subacta, qua parietes cratitij fere latantur. AL. Kaat mit Habercafel gemischt B. Kleye oft Leem met gecapt Stroo B. Bauge, mortier de terre IT. Mortario de paglia H. Mortero de tierra y paja
Machina supra scenam locus, vnde ex improuiso deus aliquis apparebat. mhxanh/ Luciano, qeologei=on Polluci.
Marmoratum quod calce et contuso marmore constabat. AL. Mortel oder pflaster von marmelstein vnd Kalch gemischt. B. Moortier van Marbelsteen ende Calck gemengt
Menianum Suet. Pergula proiecta a quodam Menio, qui abligurito patrimonio, domoque vendita, extra columnam (quam sibi vnam reliquam seruauerat) tabulatum pergulamque proiecit in spectaculi vsum. e)zw/sths2. AL. Vberschutz B. Ouersteecksel G. Saillie de maison
Mesaula Vitrus. Ingressus peruius inter Andronem et Gynaeceum. AL. Gang B. De ganck
Meta Horat. Palus acuminatus in stadij fine positus, circum quem gyrabant cursum. te/rma Hom. nu/ssa Eid. sth/lh Soph. kampth/r, a flectendi argumento.
Meta Paulo, inferior molaelapis, tametsi diuersum Grapaldus sentiat B. De leggher G. Le bas du moulin IT. Maciguo di sotto H. Muela de baxo
image: s121b
Metopae Vitruu. intertignium Vitru. meto/pai, meto/pia. Interuallum inter triglyphos et denticulos, quod vel purum relinquitur, vel ornatur lancibus scalptis, cornibus, taurorum capitibus, vittis reuinctis, et lemniscis.
Mola Plin. mu/lh, mu/los2. AL. Mulle B. Een meulen G. Moulin IT. et H. Molino
Mola alata pneumatica, quod vento circumagatur. AL. Mahlmulle, Windmulle B. Wintmeulen G. Moulin a vent IT. Molino a vento H. Molino de viento
Mola Asinaria Caton. machinaria Apuleio quam iumenta versant. AL. Eselmüllen B. Rosmeulen, oft rosqueerne G. Moulin a cheuaux IT. Moline a caualli H. Atahona de mulos
Mola trusatilis Catoni, versatilis Plin. manuaria, quod manibus trudatur verseturque, moletrina cat. xeiro/mulos2 AL. Treibmülle, Handmülle. B. Een querne, hantmeule G. Moulin a main ou a bras IT. Mola di mano H. Muela de mano
Molile Catoni, Manubrium, quo mola impellitur, et in gyrum agitur.
Mutuli Colum. Varr. quasi mutilae trabes, quibus capita trabium imponuntur, ita pure puteque idem sonare videntur et proceres et mutuli, si Grammaticorum iudicio stabitur. quid si mutulos eas trabes mutilas intelligamus esse, quae ex arrectariis parietum surgentes, trabium molem desuper incumbentium excipiunt atque sustinent. quod in latioribus aedificiis videmus fieri, opere iam desito nouis architectis, vel certe improbato, veteribus tamen recepto, quando aliter Varronis verba lib. De re rastica 3. cap. 16. accipi nequeunt, vbi ait: Aluos fictiles e mellariis fabricatas in mutulis parietis ita collocari, ne inter se contingant, quod ipsum in proceribus an fieri possit, mihi liquere nego, quippe qui crassitudini trabium fere respondeant, quae his incumbunt. Non inficior tamen, eundem vtrisque esse vsum, vt mutuli longinquius trabibus subueniant, vacuo interposito spatio, vbi quid collocari queat: proceres vero nullo interiecto interuallo trabium capitibus siue extremitatibus substernantur: nisi eodem censeri nomine genus vtrumque placeat. Eustathius Aristotelis interpres mou=tla vernacula lingua dici innuit, sed in eo falsus, quod cum Triglyphis con fundat. B. Corbielen, oft Coruiels G. Corbeaux, modillons IT. Modiglioni H. Capata, candebaxo de la viga
Nidi Martiali, Loculamenta in vestiario, vbi reponuntur panni aut vestes, oi)ki/skoi. AL. Truchen der Kremeren, oder vnterschlette B. Laden G. Trous, et cassetins
Nucleus Plin. Vitru. Crusta siue corium pauimenti. xo/ndros2 purh/n B. De Korst IT. L'anima
Nympheum in antiquo marmore Romae. Zonaras Historicus numfei=on exponit aedificium augustum publicum, in quo nuptiae celebrabantur ab iis qui angustius babitabant, cuiusmodi Lutetiae sunt. Alij putant amoena esse lauacra, publica tamen, in quae virgines se conferebant amoenitatis ergo, vel a nympharum statuis quibus exornata erant.
Obex Festo, pessulus ferreus, Ferrum in sera mobile, cui subiecta clauis pandit reseratque fores. Pessulus Terent. o)xeu\s2, ba/lanos2 Thucyd. scbol. quod et ma/gganon, blh=tron. AL. Furschub, Furwurft, Sperling B. Voorschuyf, Schuyfyser G. Vn verrouil IT. Cadenazzo H. El pestillo, o aldaua
Odeum Ciceroni, Locus scenae vbi canebatur, quod ad pulpitum refertur, ita vt w)|dei=on idem cum eo fit, meo iusdicio.
Opere intestino vestire parietes culw/sei to\n toi=xon periba/llein. AL. Die wand mit bretteren abschutten B. Die want afschutten. oft schutsel aen de want maeker G. Lambrisser
Orchestra Cic. Locus inter scenam et cunees, senatoribus ad spectandum designatus, vt Suetonius Vitruuiusque ostendunt. Pollux orchestram chori esse propriam, annotauit, auctor Etymologici in orchestra minos solere exhibere suas actiones. o)rxh/stra, periskh/nion, to\ e)/dafos2 en w(= qeatri/zousin oi( mi=moi.
Orthostatae Vitruuio, arrectaria Eiaem, Quaeuis materia siue lignea, siue lapidea, quae tympana includit. o)rqosta/tai, stauroi/ Suidae. AL. Ecksteinen oder Seitenbalcken B. Hoecksteenen, oft de Sijdebacken recht opstaende G. Contrefors, montans IT. Traui o sassi dirizzati in piedi
Ouile Ouid. caula Virgil. shko\s2, e)/paulis2, staqmo/s2 Homero, me/saulon Eid. kleisi/on, mhliauqmo/s2. Lycophr. au)/lion. Theocrito. ma/ndra. AL. Schaafstall B. Schaepstal, schaepskoye, schaepshock G. Bergerie, estable a brebis IT. Stalla di pecore H. Apriso de ouejas
Palaestra Virgil. Locus vbi luctatores peruncti oleo luctabantur. palai/stra, kuli/stra Suidae, koni/stra. AL. Ringplatz, Kampffplatz B. Worstelplaetse G. Lieu de la luite IT. Palestra, luoco di lottatori H. Lugar donde los luchadores luchan
Paries toi=xos2. AL. et B. Wand G. Paroy, ou mur IT. Pariete H. Pared
Paries caementitius Vitru. ex informi et rudi lapide.
Paries diplinthius Vitru. toi=xos2 dipli/nqios2. AL. Ein wand die zweyer stein dick ist B. Een want van twee steenen dick G. Paroy espesse de deux bricques IT. Pariete grosso dus mattoni H. Pared de dos ladrillos
image: s122a
Paries cratitius Vitru. e can nis cratibusque implexis factus. toi=xos2 oi)sui+/nos2. AL. Ein wandt mit Hurden geflochten B. Een Leemenwant met Horden oft Theenen geulochten G. Paroy faite de clayes IT. Muro o pariete di terra H. Pared texbique, pared de emprenta o catzo
Paries fornicatus Boetio, qui in arcum curuatur. AL. Ein gebogene oder gewo'lbte Want B. Een ghewelfde muer G. Muraille courbe, ou faite sur les arcs IT. Muro in volta H. Pared en buelta
Paries intergerinus Plin. qui inter confines struitur, et quasi intergeritur, teste Festo meso/toixon Athenaeo. Communis vtrique domui paries ab Ouidio dicitur. AL. Scheidelwand B. Ghemeene want G. Paroy moitoyenne IT. Pariete commune, et mezo fra doe case H. Pared en medio de dos casas
Paries lateritius Palladio, testaceus. pli/nqinos2 toi=xos2, plinqiourgh/s2. AL. Vom Ziegelen gemacht B. En want van Backsteen, oft Careelen G. Paroy de bricques IT. Pariere o muro di mattoni H. Pared de ladrillos
Paries marmoreus qui saxo quadrato constat AL. Ein Marmelsteine Wandt B. Een Marmersteenen Muer G. Paroy de marbre IT. Muro di marmo H. Pared de marmol
Paries medianus Vitru. qui medias aedes interstinguit, et variis vsibus destinata loca seiungit. meso/toixon. AL. Zwisschenwand, Mittelwand B. Middelwant, Beschot G. Paroy trauersant les parcs de la maison IT. Pariete che diuide i appartamenti de la casa H. Pared para appartar las cameras y otros lugaes de la casa
Paries solidus Cicer. qui a solo in fastigium vsque surgit continuatie ductu. AL. Ein recht auffgehende Wandt B. Een recht opgaende Geheuel G. Paroy droite, et haut esleuee IT. Facciata diritta H. Pared derecho y que sale arriba
Parietina Cicer. Plin Paries vetus et semiratus, siue parietum ruina. toi= xos2 h(mir(r)agh\s2, toi/xwn ptw=ma. AL. Ein altebawfellige Wand oder Maur B. Een veruallen Muer G. Masure, vieille paroy ou mur IT. Parietina, muro rouinato H. Pared cayda
Pauimentum Cic e)/dafos2, e(/dos2. AL. Esterich B. De Vloer G. Paue IT. Pauimento H. Soler de casa
Pauimentum asarotum Statio, elaboratum arte picturae et variegatum, in quo variae rerum, auium, aliorumque figurae visuntur. ita dictum, quod scopis non euerratur propter attritum, sed penicillis emundetur. a)sa/rwton. Musaica opera Italice.
Pauimentum intestinum e ligno, cu/linon e)/dafos2 AL. Ein Holtzen Esterich B. Een Delen Vloer, oft een Houten Vloer
Pauimentum lateritium pli/nqinon e(/dos2 AL. Ein Esterich von Ziegelstein B. Een Vloer van ghebacken Steen G. Paue de bricque IT. Pauimento di mattoni, o mattonato H. Solar obrado de ladrillos
Pauimentum, lithostrotum lapidibus stratum. liqo/strwton, li/qois2 strwtoi=s2 tetugme/non Nonno, kratai+/on ou)=das2 Hesych. kratai/leon pe/don Eurip. in lectra. AL. Ein Steinen Esterich B. Gepaueyde Vloer G. Paue de pierres IT. Pauimento lastrigato H. Suela solado de piedras
Pauimentum spicatum scalpturatum Plin. volunt esse quod Mosaicum, vel, vt alij, museacum nominant: musium dixit Spartianus. diapoi/kilon e)/dafo. AL. Esterich von eingelegter Arbeit B. Een Mosaichse Vloer G. Paue mosaicque IT. Pauimento farto alla mosaica H. Suelo de arte musaica
Pauimentum spicatum Vitru. testaceum, laterculis in latus proclinatis ad modum spicarum constans.
Pauimentum subdiale quod sub dio est s2u(pai/qrion. AL. Ein Esterich so nit zugedeckt, vnd vnder den offnen Himmel ist B. Een open Vloer, een die onder den blauwen Hemel staet G. Paue a l'air IT. Terazzo scuoperto H. Solar abierto o discubierto
Pauimentum tesselatum Sueton. tessaris quadrisve stratum. yhfoqe/thma. AL. Ein gewürffletes Esterich, dasz in Würffelweis oder mit vierecketen Steinen besetzt ist B. Een Vloer met Careelen beleyt G. Paue fait de careaux IT. Suolo fatto a quadrelli H. Solar hecho a quadrillos
Pauimentum vermiculatum cum superiore idem esse contendunt apud Lucilium docti, de quo obiter meam sententiam in medium deponam: nimirum errasse turpiter, ne dicam Latae culpae insimulandos esse censeo, qui apud Nonium exponentem vermiculatum pro minuto, miniatum substituerunt. quasi vermiculus color id denotet e vulgi colonia in Latium adoptatus. Siquidem isti non sine plagij fraude lectionem genuinam corrupêre, quam manuscriptus codex, et quidem vetustissimus, praefert, Vermiculatum enim minutis segmentis elaboratum, et quasi vermiculis quibusdam concinnum recte dici autumo, id quod leptourge/s2 non male reddi posset, meo quidem iudicio, vt ea ratione a segmentato non discrepet. At Vermiculum pro colore rutilo vsurpare qui velit, nae illae priscae elegantiae repugnet, siquidem decoctricis illius aetatis, quae cum praecipitante imperio irrepsit, proprium esse vocabulum videtur: quanquam in Nonium nostrum correctorum vitio
image: s122badiectum imo obtrusum sit manifesta fraude, (atque miniato) quae in manuscripto voces non leguntur. Porro curiosa nimis diligentia distinguere nonnulli sunt aggressi, vt vermiculatum parietibus prorie sit attributum, lignis segmentatum, et Paruimentis tessellatum.
Penetrale Virgil. Interior pars domus etiam non tecta muxo/s2 AL. Das innerst im Hausz B. Het binnenste vanden huyse G. Le plus dedans de la maison IT. Il secreto de la casa, luogo bendreuto in casa H. El retraimiento en la casa
Peristy lium Cicer. Porticus columnis vndique inclusa et septa quaquauersus: cuiusmodi Antuerpiae celeberrimo emporio quadratum videmus, quo sub meridiem confluit frequens mercatorum coetus: bursam vulgo indigitant: aut qualia in coenobiis videmus, et Italiae magnatum aedibus, peri/stulon, peristu/lion periki/wn Polluci. peri/stoon Atticis. AL. Ein Gang mit Seulen vmbgeben, wie die Creutzgang in Klostern B. Een galerie met colomnem onderset, ghelijck de Burse t'Antwerpen, en de cruysganghen inde cloosters G. Vn lieu enuironne de piliers et colomnes, commeles cloistres IT. Chiostro, claustro, luoco circundato di colonne. El patio entre colomnas
Pertica Varr. vallus Virg. ka/mac, stau/rwma, i)/krion Halicarnasseo. xa/rac. AL. Stang, langer Stock, Pfal B. Passe, stanghe, lange stock, reck G. Perche, long baston IT. Pertica H. Pertiga o el varal
Pila Plin. steia Eid. hoc a Columna discrepare putatur, quod sit quadrata, cum illa sit rotunda. stela autem proprie est stans in monumento columna, quam Cic. lib. De legibus columellam vocat, Plato li/qinon, e)pi/sthka sth/lh. AL. Viereckete Sewl B. Viercante Colomne G. Pilier carre IT. Pila H. Pilar
Pilum ruidum Plin. lib. 18. cap. 10. Palus in mola olearia, qui in sublime euectus, mox decidens subiecta comminuit, a ruendo nomen habens: vt prorsus, explodenda sit Hermolai Barbari, eiusque errore impliciti Caelij expositio. accipientium ruidum pro rudi et impolito AL. Ein Stossel B. De heye, het olyblock G. Pilon IT. Pestello H. Mabo
Pinnae Acroteria acuminata ad modum fastigij turriam qrigkoi) AL. Zijnen, Spitz der Mauren B. Torenkens, scharpe Foeyen G. Torettes IT. Palle H. Pelotas, torresillas
Pinnae Vitru. in tympano assamenta, quae aquae impetu impelluntur B. Lepeten, scheppers
Piscina Plin. Iun. pro lacu balnei in quo aqua calida vel frigida continetur ad balneandum.
Pistrinum Cicer. Terent. moletrina Catoni, in quo pinsebant, hoc est pilis tundebant farra. a(lfitei=on Poll. zhtrei=on, zw/nteion, mu/lwn, a)letrw/n Athen a)rtoptei=on, sitopoii+ko\s2 oi)=kos2 Poll. AL. Ein Skampffmuhlen, oder Backerey B. Een meulen, oft backerye, eeu backhuys G. Moulin, lieu a piler le ble boulengerie IT. Pistrino, o molino, botega di fornaio H. Molina, botica de panadero
Plinthus Vitru. Ima pars basis quadrati lateris formam referens. pli/nqos2 B. Het viercant van de Pedestael
Plutheus Vitru. lib. 4. cap. 4. Septum e marmore, lateribus, intestino opere, aliave materia quo inter columnia (quae sunt spatia inter columnas) solent intercludi et obsepiri. AL. Ein Diel, oder Schimbret B. Ofleuninghe
Podium Iuuenali, Locus pulpiti instar extra parietem exstans, aut alia ratione ad spectandum habilis: quod ad pedis modum exstet, siue quod ad pedes aedificiorum strui consueuerit. In Codice Iustiani vitiosa scriptura o)rqai/ vocantur, aliis krossai/ scribentibus: sed perperam, cum generis nomine, quod Proiectura est, censeatur voceturque e)cw=stai. AL. Ercker oder Lauden voren am Hausz B. Voorlueue, oft wtstaende stellagie, daermen buyten den Huysen opstaen mach, Puye G. Accoudoir, perron, saillie ou proiect de la maison IT. Podiolo. harenga
Porticus Cicer. solarium Plaut. Ambulacrum columnis fultum, vbi in vmbra solis ardores imbresve declinantes inambulabant. stoa\, periki/wn, ai)/qousa Homero. AL. Bedeckter gang, da man spatzieret B. Een pant oft besloten ende ghedeckte galerye G. Pourmenoir couuert, galerie IT. Galeria, o logia coperta par andarui a spazzo H. Portal cubierto para passearse
Posticum Horat. postica Ammiano pseudothyrum Cicer. o)pisqo/domos2, para/quros2 Plutarch. khpai=a Galeno yeudo/quron. AL. Die hinder thur, Thur hindem am hausz B. Achter deure G. L'huis de derriere IT. Postico H. Postiga de tras de la casa
Postis Virgil. proprie latus estque, siue arrectarium portae, vnde ostium pendet, quasi post ostium stans. parasta\s2, flia/. AL. Thurpfost, der Hinderpfost, dar an de thur hangt B. Post, oft achterstijl G. Posteau auquel l'huis est attache IT. Posti
Praefurnium Cat. propnigeum Vitruu. Os furni, in quo succenditur ignis AL. Ofenloch B. De mont, oft gar vanden ouen G. La gueule dufour IT. La boca del forno H. La boca del horno
Praelum Virgil. Trabs qua vua calcata premitur. tripth\r, piesth/r
image: s123aDioscor. pathth/rion. AL. Presz B. Persse, druckboom G. Pressoir, presse IT. Prelo, torchio H. Prensa, o viga del lagar
Praesepe colum. praesepium Virgil in quo pabulum iumentis apponitur. fa/tnk, bouka/ph, ka/ph Pindari schol. AL. Die Kripp, oder der Baren B. De cribbe G. La creiche auge d'vn estable, mangeoire IT. Persepio, mangiatora H. Pesebre
Proceres Capita trabtum, aut lapides parietibus iniecti, prominentesque, qui portant trabes, seruio teste. pro/boloi. AL. Krachstein, Kapffern, darauff man die balcken legen mag B. De Nueten G. Les modillons IT. Modiglioni, calastrelli H. Capate
Procoetium Plin. Iun. (ea enim verior mihi probatur lectio magis, quam quae vulgatis in codicibus exstat procestrium, quod aditum Festo significat, quo in murum proceditur) et antit halamus. prokoi/tion vel proikoitw\n, a)ntiqa/lamos2. Cubiculum minus thalamo vicinum, vbi ancillae aut ministri dormiunt. AL. Ein neben Kimerlin, Boden, Schaffkamer B. De knechts oft jonckwijfs camer, vertreckcamer G. Salette deuant la chambre, ou retrait des seruiteurs et seruantes IT. Camerino per li famigli H. Camara o retraimiento de los criados, mocos y mocas
Proiectura Vitru. corona Eid. Supercilium vel prominentia parietum ad arcenda inde stillicidia. Loricam testaceam alibi vocat Vitru. e)kfora/ in columnis, e)kqe/ths2, e)/xqema Hesychio, probolh/. in parietibus vero e)cwstai/, et generaliter dicuntur. a)po\ tou= e)cwqei=sqai, quod veluti proijciantur, propellanturque extra parietis normam. AL. Eein Gesimsz, oder schupftachlin B. Wtsteeckinghe, Voordack G. Saillies, larmiers, quod guttas stillicidij tanquam lachrymas a pariete relidat. entablements IT. Ciglio, o corona H. La corona encima, y fuera de la pared
Propylaeum Cicer. Vestibulum portae palatij templi, aut similium. propu/laion, pro/pulon tou= i(erou= Herodoto B. Kerckportael
Proscenium Liu. Locus liber ante scenam aulaeis et peripetasmatis (quae choragium thymelicum siue scenicum vocat Apuleius) tectam, in quo histrioniam agebant. proskh/nion. AL. Vorburg
Prothyrides Vitruuio, ancones Eid. Mensulae quaedam volutarum instar leniter infractae, ad S. literae speciem ante ostium. proquri/des2. IT. Controfrontali del vscio come mezzi muli posti a rouerso
Prothyrum Vitru vestibulum Cic. quod ianuam vestiat, siue quod Vestae sacratum fuerit. pro/quron, pulw\n qurw\n, pro/domos2. AL. Vorschopff B. T'portael van een huis G. Vn auant portal, l'cntree de la maison IT. Portale H. Portal fuera de casa
Pteromata Vitr. muri gemini vtrimque a templis, ad eorum altistudinem surgentes, ita dicti, quod alarum speciem praebeant. alae nonnullis. pterw/mata Straboni, ptera/. B. Cruyswercken
Pulpitum Mart. locus scenae editior, e quo tibicines et citharaedi musica actione populum demulcebant. qume/lh, logei=on.
Pulpitum Vitr. Podij prouectior pars, ceu pergula quaedam. IT. Pergolo
Puluinus vitru. Fundamentum caementis aut arena farctum. AL. Erhochte grundtveste B. Ghestampt fondament
Puluinus Vitruu. Pars inter abacum et echinum, vnde volutae dependent
Repagulum Cicer, quod distinet equos cursores, et sublatum emittit ad cursum. u(/splhgc, cum carceribus idem, nisi quod istud loci vocabulum sit: repagulum vero obstaculi, quo libertas excurrendi cohibetur.
Repagulum Cic. repages. kata/phc, blh=tron. AL. Sperling, Righel fur die Thur, Grendel B. Weruel, oft grendel G. Verrouil, barre, barriere IT. Stanghetta H. Tranca de la puerta
Rima Plin. Fissura in tabulis. o)ph\ kleiqri/a. AL. Eein Spalt, Klimsen, Klack B. Een splete, scheure, cloue, spou winge G. Fente, cretrasse, gerseure IT. Rima, fessura H. Hendedura, resquebrajadura
Rudus Liuio, Retrimentum vetusti aut collapsi aedificij. e)rei/pion, gei/sswros2 Sosipatro, sku/balin. AL. Scherben, Kalchscherben, Steingemusel, Bruchstein B. Pueine ghebroken Steenen, Calckscheruen, Gruys Brabantis G. Moillon, plastre IT. Piastra H. Ripia
Rudus nouum Plin. elapide primum contuso, e)rei/pion neo/tmhton. AL. Erstgebrochner vnd zerknitschter Stein B. Nieuwe oft versche pueine, nieu oft versch gemursel van Steenen ende Calck
Rudus vetus Plin. e)rei/pion palaiogene\s2 h)\ palaio/n. rudus rediuiuum Vitr. quod e dirutis aedificiis fit, cui calcis minus adijcitur AL. Alt gebrochner Stein B. Oude pueine
Saginarium Varr. Vbi saginantur aues. sitisth/rion. AL. Meststal B. Hoendercouwe, mestcot G. Mue, ou on engraisse le bestail IT. Luoco doue singrassano vccelli, et volatili H. Lugar para engordar aues
Scalae Virgil. Cicer. anabathra Iuuenali. perquas scansim ascenditur. kli/mac, e)pibaqra, ba/qron, pro/basis2, klimakwto/s2 Straboni. AL. Leiter, Stagen B. Een leere, oft trappen G. Eschelle, degre IT. Scala H. Escala, escalera
Scalae erismate fultae Vitru. quae tertiun, habent tignum, quod obnitentis fulcimenti loco est. quarum vsus est in praealtis atriis, aut in putandis
image: s123barboribus. patibulum Catoni ista sealata machina vocatur, diuaricatis ad imum cruribus, capitibus coniunctum in axiculum vnum. B. Boomleere, schoorleere
Scalae gestatoriae IT. quae transferri possunt AL. Ein Leiter so man hin vnd wider tragen mag B. Een leere diemen verset daermen wilt
Scalaris forma Vitru. dicitur, inc linata ad medum scalarum, non autem perpendiculariter erecta. AL. Leiter weisz, nicht eben auffgehend B. Hangende, niet recht ouer ende staende vorme, oft gedaente
Scandulae scandulae robusteae Vitru. scand ulae fissiles, sectiles tabularum laminae Plin. Tabulae quae vice tegularum tectis insternuntur. pe/taura Theocr. schol. e)re/yima cu/la, cu/lwsis2 Thucydid. AL. Tachscindel B. Dackberdekens G. Aissis, aisselles et bardeaux a couurir maisons IT. Cantinele H. Ripias o madera rajada
Scaphium Mart. scaphe Vitr. hemisphaerium, Horologij genus introrsum tecedens, in quo stylus medio in fundo collocatus, horarum ductus discriminat. skafi/on.
Scapus Vitru. Columna perpendiculariter basi insistens. Lapis oblongus perpetaus. AL. Der gestrackt Kenghel einer Sewl B. De Stijl oft het lit van een colomne G. Le corps et membrure d'vne colomne IT. Il corpo della colonna H. El cuerpo o astil de la columna
ScapusVitru. Truncus scalarum cochlidum a summa coassatione ad imum librantentum. AL. Ein Schnecken spindel B. De spille van eenen wendeltrap G. L'arbre de l'eschelle a vix IT. L'antenna, l'anima, il stilo H. Antenna del caracol
Scena Cicer. frons theatri Cassiodoro, Locus actorum obstructus peripetasmatis, e quo in proscenium acturi histriones prodibant. skh/nh. AL. Die zu gemachte Bunne, darauff man das Schawspil her B. De stellagie oft schanot daermen op speelt G. L'eschaffaut IT. Scene H. Morada sombria, cabannuela
Scoria tro/xilos2 IT. Rozzella, orbicola
Scutula Oblongior scuti instar in quadrum vergens tegula. skuta/lh. AL. Langlecht Esterichziegel B. Langwerpt Vloerreghel G. Thuile quarree
Seclusorium Varr. Auiarium minus, quod alteri cum ostio coniungitur ad secludendas aues. B. Een flach, cen verlaet
Sera Iuuenali, claustrum ferreum Senecae, patibulum Nonio teste, quod remota sera valuae pateant. klei=qron, e)piblh/s2 AL. Schlosz B. Slot G. Serrure, closture IT. Chiostro, sera H. Cerraia, cerroio, cerradura de llaue
Sima Plinio, In summis coronis pars obtusior, nasi caprarum instar. Itali gulam rectam nominant. IT. La gola dritta
Solum Celso, Vas in quo in balneis sedentes lauabantur pu/elos2, droi(th Nicandro. AL. Badzuber, Wanne B. Baedcuype, oft back G. Baignoir, cuue a se baigner IT. Caldaro o tinaccio del bagno H. Caldera otina del banno
Solum Virgil. Caes. Quicquid alteri rei substernitur, fundamenti vicem obtinens. bhlo\s2, pe/don, ou)=dos2, e(/dranon, e(dw/lion, e(/dos2. AL. Der Boden, oder das Fundment B. ?De Bodem, oft de gront G. Parterre, fond de terte IT. Suolo, fondo H. Suelo
Sphaeristerium Plin. Iun. vbi pila exercetur corpus. sfairisth/rion. AL. Ballenspiel B. Kaetspel, oft baen G. Ieu de paulme, tripot IT. Giuoco di palla H. Lugar deliuego de pelota Idem vocabulum denotat locum, vbi globulis per annulum ferreum luditur, aut globis ad paxillum luditur. AL. Kuggel Platz B. Closbaen, clootbaen, rolbaen G. Ieu de boule
Spira Vitru. Basis columnae tori vnius aut duorum. abacus Vitru. quadra videlicet, quasi lamina columnae subiecta, sessioni habilis. spei=ra. AL. Der Fusz einer Saul B. Het vnercant onde een colomne G. Le pied de la colomne IT. Lastra di pietra
Stabulum Virgil. persaepe Eid. Mansio armenti aut gregis. mandra Iuuenali. staqmo\s2, kleisi/on, au)lh/. Hom. AL. Viehstall, Stallung B. Stal G. Estable IT. Stalla H. Establo
Statuminare rudus Palladio, Testae contusae duplum cum calcis simplo committere. AL. Steingemusel mit Kalck vermisschen B. Pueing met Calck verw ercken ende menghen
Stereobata Vitruu. Murus ex ipso solo eductus, basis videlicet totius aedificij, fundamentum aedificij. qeme/lion, stereoba/ths2, quasi ster(r)a\ ba/sis2, krhpi/s2. AL. Das Fundament B. T'basement, t'Fondement vanden Huyse G. Basement, fondement IT. Basamento H. Cimiento o cauia de edeficio
Stibadium Plin. Iun. torus Virg. a tortis herbis, cubile aut abacus herbidus, quo conuiuae discu mbunt in viridario. xameu/nh fullo/strwtos2 Eurip. fulla\s2, katastrofh\ fulla/dos2. Eurip. AL. Prieelken, prieel
Striae Vitruu. Enimulae et extuberantesin striatis columnis partes, strigibus, hoc est, caniculis superiores. e)coxai/ AL. holkal, Streymen B. Stremen, Strepen G. Canaux ou rayons et colomnes IT. Strie o cannollate delle colonne H. Los canales de las columnas
Porro Striae multiplices sunt, aut rectae, aut belicis in modum conuolutae, seu seansiles, vt in torcularis cochlea videre licet.
image: s124a
Striges Vitru. caniculi eid. Caui canaliculi columnae striatae, inter strias subsidentes et excauati, quod strigilum more sulcata sint. e)soxai\, au)loi\, ptu/xes2. AL. Kleine Furchlin an den Seulen, Holkelen B. Voiren, Vloech G. Chanfrain creux, goutiere engrauee IT. Canellate H. Canales
Stylobata Vitr. non est cum stereobata idem, quod putant nonnulli: sed proprie columnis quod substernitur pro fulcimento. stuloba/ths2. AL. Fuszstule B. Pedestael G. Le patin ou la pate d'vne colomne IT. Pedestale H. Caria de columna
Subgrunda vel suggrundia Plin. imbricamentum IT. Gazae, Pars tecti prominentior, quae stillicidium arcit ne quid parieti nocumenti fiat gei/sswma, Aristot. prote/gisma Poll. geisipo/disma Eid. geissi/pou/s2, u(po/geisson, gei=sa. AL. Vortag, das fur den Baw auffgehet B. D'ouersteck van het Dack, den Hoosdrop G. La seueronde, ou souronde IT. Grunde H. Ala del tejado que buela
Sublicae Caes. Trabes longae et pali, praesertim pangendis pontibus destinati i)/kria. AL. Schwirren oder Pfal an einer Brucken B. Heypalen, langhe Balcken G. Soliue IT. Pali o traui lunghi da figer in acqua H. Palos para sostener vn puente
Subscus ferrea IT. quae molam sustinet B. Het meulen yser G. Le fer du moulin. Bud
Supercilium Vitru. quod ipsis ostiorum antipagmentis sub ipso superliminari imponitur. o)fru=s2.
Tablinum Plin. pinacotheca Eid. In atrio locus circa limina ac fores, vbi imagines gentilitiae et tabulae pictae asseruabantur, vt ext Plinio liquet. pinakoqh/kh.
Tablinum quoque locus erat in atrio, aut illi adhaerens, in quo rerum in magistratu gestarum monumenta et codices ponebantur. Plin. test. lib. 35. cap. 2. pinakoqh/kh. AL. Die Schreibstuben, Cantzleystuben B. Een contoir, oft schrijcamer G. Cabiner, ou estude, contoir IT. Scrittoria, cancellaria, studio H. Escrittorio
Tablinum Varr. est menianum tabulis fabricatum, in quo aestate caenabant
Tabularium apud Cic. idem fere cum tablino est, nisi quod illud publicum fuerit, vt priuatarum aedium tablinum: nam in tabulario instrumenta, literae, tabulaeque publicae, in quibus vectigalia et publicanorum rationes perscriptae erant, continebantur. AL. Die Cantzley B. De cancelrye G. La chancellerie IT. et H. Cancellaria
Taenia vitru. Ecphorae siue proiecturae columnarum species, estque veluti fascia supra metopus exsorta B. Cornijsse, Bouenlijst
Tectum Cic. te/gos2, o)roph\, o)ro)fwma, ste/gos2 Soph. AL. Tach B. Dack G. Toict, couuerture de la maison IT. Tetto H. Tejado, teche
Tectum imbricatum, tegulaneum AL. Ein Tag von Ziegeln B. Een Tegelendack, Pannendack G. Toict de tuiles H. Tetto di tegole H. Teche de tejas
Tectum pectinatum Fest. displuuiatum Vitr. quod vtrimque deuexum est, diuortio quodam hinc inde pluuiam demittens. cuiusmodi nostratia fere tecta visuntur AL. Spitziges, vnd an beyden seyten scharpff Tach B. Een Dack dat aen twee syden nedergaet
Tectum scandulare Apuleio, e ligneis scandulis concinnatum: quod nominis etiam competit in tectum sectilibus e saxo laminis constans. nam a scandendo factam vocem puto, quod laminarum ordines mutuo se scandant; prius illud Alpinis populis frequens, alterum Belgicae et Galliis. AL. Tach von Tachschindel gemacht B. Coeuerdack, Rijnsdack, Leydack, Schalyendack G. Toict d'ardoises IT. Tetto di cantinelle H. Teche de ripias o de madera rajada
Tectum testudinearum Vitru. quod in quatuor partes deuexum est. AL. Ein vierecketes spitziges Tach B. Een viercant Dack
Tegula ke/ramos2. ea est vel foraminosa, quae iniecto paxillo suspenditur. o)pai=a Graecis dicta vel hamata. quam vulgaris lingua nasatam vocat (Teghel met een Neuse.) AL. Ziegel B. Teghel G. Tuile IT. Tegola H. Teja
Tegula Vitru. testa lata pauimentis commoda. ke/ramos2. AL. Ein Flachziegel, ein Ziegel B. Een Steen, ghelijck een Teghel G. Vne tuile IT. Tegola H. Teja
Tegula deliciaris Festo, per quam defluxit, delicuitque aqua pluuia. B. Keele
Telamones Vitr. Atlantes, Signa virilifigura: quae in aedificiis mutulos aut coronas, aut aliud quid sustinent. a)/plantes2, ab Atlante, quem mundum fulcire finxit vetustas. AL. Ein Vndersetzer Balck, geschnitzet wie ein Mann B. Portanten in mans gedaente G. Consolateurs, figures des hommes portans les modillons ou cornices IT. Carimatidi maschi H. Figuras de varones para sostener las vigas
Templa Vitr Assamenta transuersa, canteriis imposita, supra quae collocantur asseres.
Terminus Vbi peracto cursu quiescunt. te/rma, te/los2, bath\r et balbi/s2 Pollucis testimonio.
Tessera Vitru. Quadrata pauimenti tegula. yh=fos2. AL. Vierecketer Esterichstein B. Vie rcante Vloertegel, oft Carcel G. Quarreau IT. Quadrello H. Quadrillo
Thalamus Virgil. Cubiculum nuptiale pasta/s2, qa/lamos2. AL. Hochzeit Kammer, der Eheleuten Kammer B. T'bedde oft de camer
image: s124bvanden bruydegom en de bruyt, staetcamer, bruyloft bedde G. La chambre aux mariez, le lit de l'espoux et de l'espousee IT. La camera de lo nozze H. Camara para los casados
Theatrum Cicer. visorium Cassiodoro. Locus spectaculi, vbi ludi omnis generis inspectante populo edebantur, in bemicycli faciem deformatus nam qui circulo clausus erat, Amphitheatrum dicebatur, quod postea in oblongam formam etiam tractum est. qe/atron. AL. Schauplatz B. Kijckplaetse, tanneel, tinne G. Thearre IT. Theatro H. Theatro
Tholus Virg. Testudinis vmbilicus in medio tecto, in quem trabium capita conueniunt. cui moris erat antiqui vouentium donaria, primitiasque affigere, vt Lutatis annotat. qo/los2. AL. Schloszstein B. Sluytsteen, stuytback: quando ex intestino opere sit concameratio G. Laterne IT. Tribuna, laterna H. La claue
Tibicines Tigni qui ruinosos parietes fulciunt a)nthri/des2. B. Stutten, Vysels. vide in Anterides supra
Tigillum Catullo, transtillum Vitru. cu/lon, e)re/yimon strwth/r Lycurgo, Harpocrat. AL. Latten B. Latte, Ribbe G. Cheuronneau, soliueau IT. Trauicello H. Pequenna viga
Tignus, tignum Vlpiano, a tegendo. cu/lon Halicarnasseo. Iurisconsulti censent tigni nomine venire, quicquid vinceae necessarium est. AL. Balck, Bloch B. Timmerhout, Carbiel, Latte G. Tout marrain, soliue, cheuron IT. Ligname H. Madera del edificio
Torculus Plin. torcular, torcularium, Machina torquendis et experimendis vuis comparata. stafulobolei=on Isaeo et Dinarcho AL. Torckel, Trotten, Trotbaum, Presz B. Wijnpersse, persse G. Vn pressoir IT. Torcolo H. Torno para prensar
Torus torulus Vitru. Columnae crassior torques et teretior.
Trabes dokoi\, stw/migges2. AL. et B. Balcken G. Trefs, sommiers, poutres IT. Traui H. Vigas
Trabes compactiles Vitr. dokoi\ eu)a/rmostoi. AL. Zusamen gesetzte, vnd in einander gefugte Balcken B. Ghelapte balcken, oft die in malcanderen geuoecht zijn G. Trefs de plusieurs pieces assemblez IT. Traui congionti H. Vigas ayuntadas
Trabes euerganeae Vitru. affabre factae. dokoi\ eu)ergei=s2. AL. Fein hupsch gearbeydtte Balchen B. Ghewrochte Balcken G. Poutres labourez IT. Traui laborati H. Vigas labradas
Transenna pro cancellato septo, per quod strictim praetereuntes prospectamus. kigkli/s2. AL. Ein Gatterlin B. Kijckvensterken, een tralyen vensterken G. Treillis IT. Ferata H. Rexa de hierro
Transtra Vitr. Transuersae trabes B. Dweersche Balcken
Transuersaria Vitruuio. e)pika/rsia. AL. Zwerchholtzer oder entzwerch gelegt B. Dweerse Balcken
Trapes Virg. trapetum Catoni, Mola olearia. tra/phs2. AL. Oelmülle B. Olymeulen G. Molin a huile IT. Molino a l'oglio H. Molino de azeyte Alij trabem esse dicunt, qua oleum exprimitur, et quidem rectius: nam orbis Catoniest ipsa olearia mola, quae in trapeto vertitur, oleamque conterit. o)/ros2 Poll. et tra/phs2. AL. Oeltrotten B. Olypersse G. Pressoir d'huile IT. Torculo d'oglio H. Alfargo de molino de azeyte
Triclinum quod et conclaue Cicero dixit, Locus in quo discumbebant, tribus discubitoriis lectis mensam cingentibus: ita vt stratori et a poculis puero quartum mensae latus esset liberum ac reliquum. tri/klinon. AL. Ein Saal ein Tischstuben B. Eetcamer G. Chambre pour prendre repas de disner et souper, tinel IT. et H. Tinello Hoc nomen apposite quadrat inlocum a reficiendo cibis corpore refecto rium dictum in coenobiis, vbi ferme tres mensae sternuntur, vel si plures, tria tantum domus latera occupant. AL. Der Muoch Eszstuben B. Rester G. Refectoire IT. Il refectorio di fratri H. El refectorio de los frayles
Triglyphi Vitru. tribus constant sulcis, et tignorum proiecturas ad decorem vestiunt, eorumque sedes est in zophoris. tri/glufoi, triglu/fai Eurip. scalpturae caniculatae triplici sulco.
Turbo clibanus Budaeo, Meta furnaria, in qua virginis eliquatur aqua. AL. Distillir Ofen B. Distilleer ouen, alembeck G. Campane IT. Alembico H. Horno para distillar arguas
Tympanum Vitr. in vuluis est quod materiarij panellum vocant tumpanon. B. Panneel IT. Panello
Tymapnum Vitru. Organum haustorium, quod circumactum. aquam modiolis haurit et erogat. tu/mpanon. AL. Wasserrad B. Watermeulen rat
Tympanum fastigij quod inter simas et coronas est. B. T'panneel
Valuae Cic. Ianuae aut fenestrae plicatiles siue bipatentes. vnde valuae bifores Ouid. dictae ita, quod reuoluuntur ac velantur, vt Seruio placet. ptu/xes2, o)rsoqu/rh Homero, kigkli/des2 Suidae, qu/rai sundroma/des2, dikli/des2, a)mfi/quron. AL. Thur mer zweyen Fachen B. Dobbel Deure, oft in twee deelen opgaende G. Porte a deux batants, ou qui s'ouure en deux parties IT. Porte che si aprono in due H. Las puertas que se abren y cierran
Vectis propertica, qua ferreis ansis aut columbariis immissa, fores obfirmantur vel fenestrae. moxlo\s2, a)naforeu/s2. AL. Ein Stang da mit man zuispett B. Een boom, Hantpaeck G. Barre, barreau IT. Stanga H. Pastillo, cerra dura de palo
image: s125a
Vectis qua atracta vinculo foras promicante, ianua patescit. klhi+\s2 Hom. e)piblh\s2 o)xeu/s2. AL. Ein Righel B. Clincke G. Clinquet, clanche, vatton, pieu, cadenat, serreure IT. Cadenazzo, stanga. chiauistello H. Barra o cerroio de hierro
Vestiarium Plin. vbi vestimenta reponuntur. i(matioqh/kh. AL. Kleyderkast, oder Kalter B. Cleerschappraey G. Casse ou arche a garder habillements IT. Guarderobba H. Guardaropa
Vmbilicus solis Plin. Exiguus circulus, cuius in medio gnomon figitur, aut quem medium intersecant lineae in sciaterico amusiove
Voluta Vitr. e(/lic. in capitulo quod propendet circuli tortilis ad modum, aut cincinni crispati.
Volutabrum Virg. Locus in quo volut antur iumenta, apri, et sues a)li/stra, kulindh/qra, a)lindh/qra, kuli/stra. AL. Ein kotiges Ort da sich die sew waltzen B. Moeyer daer de verckenen Wentelen G. Veautroir, ou bourbier IT. Luoco doue s'inuoltono i porci H. Rebolcadero
Vrnarium Varr. lauatrina IT. Plaut. Lapis mensae Specie quadratus, super quo vasa escaria a lixis eluuntur a)po/loutron. AL. Wasserstein B. Watersteen G. L'aiguier
Xystrophylax custrofu/lac IT. Artemid. vbi strigiles asseruabantur defricandis corporibus
Xystum Vitr. Ambulacrum subdiale, vbi sudo caelo exercebantur. custo\n, paradromi/s2. AL. Offner Platz, vnbedeckter Spaziergang ohne Tach B. Een open plaetse om te wandelen, oft exercitie te doene, een balie G. Lieu descouuert a se pourmener et faire exercice, baille IT. Luoco scuoperto per saprciarui et far exercitio H. Portal para passearse
Xystus Vitruuio. Porticus tecta, hibernis exercitiis destinata, et ambulacrum pensile custo/s2. AL. gedeckter Gang B. Galerye G. Galerie couuerte IT. Galeria H. Portal
Zophorus Vitru. veluti pictus baltheus, in quo metopa et figurae exsculpuntur zowfo/ros2. B. Frise IT. Freggio
Zophorus puluinatus Vitr. qui leuiter in circulum tumet ac rotundatur
DE PARTIBVS ANIMALIVM. CAP. LIV.
ADeps et seuum differunt, quod adeps liquidior est, nec durescit, oleo temporis diuturnitate incrassato similis, viscusque operit: at sebum siccius est, nec funditur facile aut liquescit: estque fragile, et a liquefactione coit atque concrescit iterum, estque in fine carnis semper
Adeps aruina Pinguedo subcutanea Seruius enim ex Suetonio aruinam exponit pingue inter viscus et cutem pimelh\, kni/ssa Homero. li=pos2. AL. Schmer, Schmaltz, feist, Speck B. Smeer, Vet, Smout, Speck G. Graisse IT. Grasso H. Gressura puesta sobre la carne, gordura
Adminicula prosubulae, a)munth=res2 Arist AL. et B. Stangen
Armus in brutis, quod in homine Homerus. w(=mos2 AL. Spalen, Laffen, Schaltern B. Schouder G. Espaule IT. Armo H. Espalda
Aruncus Plin. Capreae barba. h)/ruggos2 Aristot AL. Geisbartlin B. Gheytenbaert G. Barbe de cheure IT. Barba de capra H. Baruas de cabras
Axungia stear u(/eion Diosc e)cu/ggeon Aeginetae, Pinguedo vel sebum porci. B. Ruetsel Quia vero huius vnguinis praecipuus huius fuit in axibus curruum inungendis, hinc illi nomen creatum, et Grammatici omnes pro vnguine vehiculari exponunt AL. Karrensalb oder Schmeer B. Waghensmer G. Oingt IT. Assungia H. Enxundia, vnto para vntar los exes del carro
Cauda ou)ra\, a)lkai/a, kerko\s2, o)lkai/a Nicand. para\ tou= e)/lkqsqai. AL. Der Schwantz B. De Steert G. Queue IT. Coda H. Cola
Cera khro\s2, ma/lqh, sed proprie mollita cera AL. Wachs B. Was G. Cire IT. Cera H. Ciera AN. wachs
Cera miniatula Cic. minio tincta. khro\s2 miltw/dhs2, miltolifh\s2, milto/prepos2. AL. Roth Wachs B. Root Was G. Cire rouge IT. Cera rubra H. Ciera vermeia AN. Redde waxe
Cera Punica Vitr. candida. khro\s2 leuko/s2 Diosc. AL. Weisz Wachs B. Wit Was G. Cire blanche IT. Cera bianca H. Ciera blanca AN. Withe vvachs
Cera sigillaris r(u/pos2 Aristoph. in Lysist. khro\s2 e)pth/eueios2 ei)s2 to\ katashmh/|nasqai. Vide supra in Sigillum
Chelidon Cauum vngulae xelidw\n, xelw/nh Tryphiodoro B. Strale
Corij praesegmen a)po/komma a)pokni/sma Aristoph a)po/tmhma. AL. Abschnitzel vom Leder B. De Snippelinge vant Leder G. Rongneure de cuir IT. Tagliatura del cuio H. Pedazitos de cuero cortado
Cornua ke/rata. AL. Horner B. Horrens, in ceruis solenni vocabulo De Croon, vt et apud Gallos Testes de cerfs. alioqui nominantur. Cornes IT. Corni H. Cuernos
Corona Vngulaeexortus. stefa/nh Absyrt e)/fusis2 th=s2 o(plh=s2, a)rmoni/a tou= o)/nuxos2, vngulae commissura
Falcula Plin. Adunca ferae vngula. o(plh/. AL. Kromb Klawe B. Cromme Claeuwe
Fauus cella apum, loculamentum, Cellula sexangula apum, operis
image: s125bfundamentum, kh/rion ku/ttaros2. AL. Waaben, oder Hauszle der Ymmen B. Honichraet G. Bournal, ou rayon de miel IT. Fauo di mele H. Panal de la miel
Fimus stercus. a)po pa/thma ko/pros2, a)fo/deuma goi=tos2 a)/fodos2 Diosc. Ab his diuersus est quem Theophrastus ko/pron surmati/thn nominat, fimum quisquiliarium, vel vt Gaza conuertit, stipularium, e coaceruatis quisquiliis constantem. AL. Kaat, Mist, Dreck B. Mis, Dreck, Mest G. Fiente, fiens, ordure IT. Fimo, sterco, letame H. Estercol hienda
Fimus asini o)/nqos2, o)ni/s2. AL. Esels Kaat B. Esels Vygen G. Fiens d'asne IT. Sterco d'asino H. Estercol de asno
Fimus bouis laetamen bolew/n Harpocr. bolito\s2, o)/nqos2 boo/s2 Hom bolbito/n. AL. Kudreck B. Koemes. Koestront, Koemest G. Fiente de boeuf IT. Fimo del boue H. Hienda del buey
Fimus caprae spura\s2 spo/raqos2 AL. Geissendreck B. Geytenstront oft kuetelen G. Fiente de cheure IT. Sterco di capro H. Hienda de cabra
Fimus equi pe/leqos2, spati/lh, ti/los2. AL. Roszdreck B. Peerdenmest G. Fiente de cheual IT. Letame de cauallo H. Hiendo de cauallo
Fimus ouillus oi)/ptwton, sku/balon. pilulas vocat Plin AL. Schafdreck B. Schaepskuetelen G. Fiente de brebis IT. Fimo di pecora, o di castrato H. Hienda de oueja
Hippomanes Caruncula equino pullo in fronte enascens, expetita amoris veneficio, i(ppomanes2. Vnde prouerbiali dicendi formula. hippomanes deuorasse, to\ i(ppomane\s2 katafagei=n, dici possunt, quae amoris oestro percussae sunt B. Zy heeft cruyken volcht my nae gheeten
Hirundo vel impetigo Aureliano Squamula in cruribus anterioribus equorum sub armis nata, leixh/n et xelidw/n.
Iuba Crines a collo penduli, lefi/a, xai/th Xeno AL. Die mane B. De mane G. Le crin IT. Il crine H. Cerda de la bestia, o cerneia
Mel AL. Honig B. Honich, Zeem G. Miel IT. Mele H. Miel AN. Hony
Muscarium Veget. Equi cauda, so/bh. Pelagonio. AL. Roszschwantz B. Peertsteert G. Queue de cheula IT. Paramosche, coda del cauallo H. Moscadero cola del cauallo
Muscerda Plin. Muris stercus, muo/xodos2, muo/kopros2, muske/lhdron. AL. Mauszdreck B. Muysendreck oft kuetelen G. Fiente de souris ou de rat IT. Sterco di sorge H. Hestiercol de ratones
O Esypus Plin. lana succida Eidem vellus succidum Mart. Ouidius, oesypum exponit succum ab immundae ouis vellere demptum. Plin. lib. 29. sordes sudoremque lanis ouium adhaerenteis. Versantur itaque non paruo in errore, qui oesypum. interpretantur pro scybalis et stercoreis pilulis ouium lanae inhaerentibus, cum Plinius eodem in loce nomine alio eas donet, videlicet sordes caudarum in pilulas concretas appellans. oi(supos2, quasi oi)o\s2 r(u/pos2, et oi)su/ph. AL. Feiste, onflatige vnd schmutzige Wollen am Schaf B. T'vet van de vuyle ende ongewasschen Wolle, Wolle met der yecken G. Suin de laine IT. Ysopo humido H. Lana suzia
Palear Virg. Pellis e boum gutture dependula a)nqerew/n. AL. Wamme B. Quabbe, Onderkin G. Le fanon d'vn boeuf IT. Pagliuola H. Papo, pelleia de buey
Pellis agnina a)rnaki\s2 r(hni/s2. Hippoc AL. Lammer Haut B. Lammer Vel G. Peau d'agneau IT. Pelle d'agnello H. Cuero de borrego, o pelleja de cordero
Pellis caprina ai)gi\s2 ai)ge/a na/kos2 i)ca/mh Hippoc. ste/rfos2 ai(gei=on. Llycoph. AL. Geissen Fehloder Haut B. Gheyten Vel G. Peau de cheure IT. Pelle di capra H. Pelleja de cabra
Pellis ceruina nebris Statio. nebri/s2. AL. Hitschen oder Gemsem Fehl B. Herts huyt oft Vel G. Peau ou cuir de cerf IT. Pelle o cuoio di ceruo H. Cuero di cieruo
Pellis ouina oi)e/h Eustat. kw/dion w)=a Hermippo kw=as2 Apol. mhlw/th na/kos2 Suidae. AL. Schaaf Fehl B. Schapen Vel G. Peau de mouton Pelle di moutone,o di castrato H. Pelleja de oueja
Pellis suilla fori/nh pellis suina. AL. Schweinenhaut B. Swynenhut oft Vel, swoerde Holland. swaerde Brab G. Peau ou cuir de porceau IT. Pelle del porco H. Pelleja del puerco, o de tossino
Promuscis Plin. manus elephanti Eidem proboscis Eid. pronomai/a Philostr. proboski/s2 Oppiano mukth/r Aristot e)le/fantos2 r(i/s2 Suidae AL. Schotzen, Rusel oder Naas eines Helphants B. De Snuyte G. La trompe ou museau d'vn elephant IT. Grugno del elefante H. La trompa del elefante
Rami cornuum r(i/zai Epigram sto/rqugges2 Epigram AL. Hornnast B. De Tacken oft Rancken, eynden van de horens G. Branches, rameaux ou iets de cornes IT. Rami della corna H. Ramos de los cuernos
Rostrum ad alia quoque animalia extenditur protomh/. AL. in auib. Schnabel: in canibus Hundsschnautz: in ceruis die Schnautzen B. in aui Nebbe, Beck G. Museau IT. Rostro, becco H. Pico
Rostrum r(o/gxos2. AL. Sewschnor, Sewrusel B. Verckensmuyl G. Groin d'vn porc IT. Grifo H. Hicico de puerco
Ruma siue rumen Festo. mh/rugc, me/nustron Poll. h)/nustron Nicand. Eminens submento gutturis pars, qua cibus in aluum demittitur, et admissus
image: s126aa certis reuocatur animalibus. AL. Gurgel B. Crop G. Gorge IT. La gola H. La eruera con que tragamos
Seta xai/th. AL. Sewbursten B. Borstel G. Soye de porceau IT. Seta H. Seda de puerco
Seuum sebum et sepum Plin. ste/ar. AL. Vnsclit B. Ruyt G. Suif IT. Sego H. Seuo
Subulae Corn ua simplicia. tubercula cornuum recta. pattaloi/ Aristot. B. Speten Cornua in ramos sparsa ceruis natura tribuit: subulonibus simplicia: platyceroti in palmas efficta: capreis ramosa: arietum generi in anfractum conuoluta: tauris infesta: rupicapris in corsum adunca: in aduersum damis: erecta et rugarum quasi lirarum ambitu contorta, strepsiceroti. Plinius.
Succerda Festo, Suis fimus. u(pe/leuton. AL. Sawdreck oder Mist B. Verckens stront G. Fiens de porceau IT. Sporchezza di porco H. Fraeca o estiercol de puercos
Suftrago in posterioribus quadrupedum pedibus, quod in prioribus genu dicitur o)pisqi/a mesoku/nion Hippiat. ku/on ku/noplon. AL. Wider oder Hinderbuch B. Den Slegel G. Le iarret des iambes de derriere, a l'endroit des genoux de deuant, es bestes IT. Garleto della gamba dietro del cauallo, o d'altra bestia H. La quartilla de oblegadura de la bestia
Tergus corium, pellis, exuuiae, proprie a carne separata. sku=tos2, skuti/on de/rma Suidae tisu/ggion Hesych. dora\, ste/rfos2 Lycophr. AL. Leder, oder Haut B. Leer, Huyt G. Cuir, peau IT. Cuoio, cuoiame. Cuero o corteza
Vellus a vellendo, cuius prior fuit vsus quam tondendi. po/kos2, kw=as2 kw/dion. AL. Schopper, flisz B. Vlies, vachte G. Toison IT. Vello, Tosone H. Vellocino
Vngula o(plh\, o)/nuc Xenoph. AL. Huf, Klaw, Horn B. Hoef proprie de equo dicitur, Claeuwe, etiam de ceteris quadrupedibus G. Corne du pied IT. Vnghia H. Vnna
Vngula solida o(plh/ proprie iumentorum: at biscula, bifida, scissa Lucret. xh/lh.
DE PARTIBVS ARBORVM. CAP. LIV.
CAVDEX stipes, Truncus arboris cum frondibus. ste/lexos2, e)/rnos2,, kormo\s2, fi/tros2 Hom. AL. Der Stam B. De Stamme G. Le tronc d'vn arbre, la souche d'vn arbre IT. Steccho, tronco H. Tronco del arbol
Cortex Exterior arboris veluticrusta. floio\s2, le/mma le/pisma. AL. Bast, Rinden B. Bast, Schorse, Schelle G. Escorce IT. Cortice, scorza H. Corteza
Echinus Plin. echinatus calyx Plin. Asperum et spinosum cactaneae operculum. e)xi=nos2 Arict. AL. Kestinen Igel B. Steckighe huyt van Castanien G. La couuerture picquante des chastaignes IT. La spina della castagna H. Erizo de castanna
Emuscare arborem Colum. AL. Den Baum vom Mosz saubern B. T'mos afoden G. Oster la mousse IT. Toruiar il muscho H. Arrancar el moho de los arboles
Fastigium cacumen, vertex. korufu/. AL. Der giffel oder das oberst am Baum B. Tsop G. Le coupet d'vn arbre IT. La cima dell arbero H. El cumbre del arbol
Folium fu/llon, ko/mh, xai/th. AL. Blat B. Blat Fueille. IT. Foglio H. Hoja
Folium carnosum Plinio, crassiusculune, fu/llon sarkw=des2 Diosc. paxu/. AL. Fleischachtig vnnd dick Bladt B. Dick Blat G. Fueille espesse IT. Folio grosso H. Hoja gorda
Folium crenatum pinnatum Plin. incisuris diuisum e)xismenon Dios. AL. Ghekrinnet, zerhackt, zerkerfft Blatt B. Ghekerft Blat G. Fueille crenee IT. Foglio tagliato H. Hoja rayada
Frons frondis. pe/talon. AL. Ein Laubast, gruner Zweig, Laub B. Loof, groen Loof, groen Twyghe G. Gueille, rameau ou ramseau des arbres IT. Fronda, fronde, foglia H. Hoja de arbol Est autem ramus cumfoliis virens velsaltem folium arborum, vt herbis sit commune folium cum floribus arboribusque.
Fructus karpo/s2. AL. Frucht B. Vrucht G. Fruict IT. Fruto H. Fruta
Fructus deformatus Fab. quia a delapsis floribus iam formatus existit AL. Schon gestalte Frucht, die alle ihr gestalte vberkommen hatt B. Ghesette. Vrucht G. Gruict forme IT. Fruto formato H. Fruta traacada y figurada
Frutex sit pullulatione stolonum, nec assurgit ad iustam arboris magnitudinem. qa/mnos2 u)/lhma. AL. Staud B. Spruyte, Hestere G. Arbreau IT. Frutice H. Mata, arbol baxo
Galla khki/s2 AL. Eychhapffell, Gallapffel, oder Nusz B. Galnote, eycken appel G. Noix de galle IT. Galla H. Galha, agalla
Glans ba/lanos2, druoba/lanos2 Strab. a)/kulos2 Aristot. (tametsi ilignam proprie glandem notare velint) vnde manasse videtur origo nostri vocabuli et Germanici. fruges roburneae Colum. AL. Eychel B. Eeckel, aecker Holl G. Gland IT. Ghiande H. Balota
Globulus si sfairi/on verbum verbo reddemus, vel galbulus Plin. Pilula siue nux cupressis sfairi/on Theophr. sfairi=tis2 Aetio AL. Frucht vom
image: s126bCypressenbaum B. Cypres note G. Noix de cypres IT. Nocciuolo di cypresso H. El agalla de cypres
Gummi ko/mmi, to\ e)chrame/n on o)pw=des2 da/kruon. AL. Gummi B. Gumme G. Gumme IT. Gomma H. Goma
Gummi iuniperinum ko/mmi, a)rkeuqi/dos2 Mauritanis Sandarax dicitur. AL. Vernis B. Vernis G. Vernis IT. Gomma di ginepro H. Vernis
Lachryma Latex arboris in gummi abiens da/kruon. AL. Saft B. T'sop dat in de gomme verstijft G. L'eau, ou l'humeur, le pleurement de la vigne IT. Lagrima H. Lagrima
Lachryma abiegna resina oleosa. r(hti/nh e)laiw/dhs2 Dioscor. da/kruon e)la/ths2. B. Veneetsche terpeentijn IT. Lagrimo
Liber Interior tunica arboris ipsi ligno adhaerens. le/pos2 AL. Innerlich Rinde B. Schorse oft onderste Schelle G. Escorse interieure d'arbre IT. Scorza interiore d'albero H. La corteza de arbol iunto el lenno.
Lignile cu/lwn. AL. Hotzlege, Holtzhausz B. Stapelhuys vant hout houthuys G. Vn buchier IT. Legnaio, o stiua di legno H. Lugar do se guarda la lenna
Lignorum strues Liuio, meta Vitr. cu/lwn purami\s2, o)/gkos2. AL. Holtzblig B. Een hout tas, oft stapel houts G. Lignier, pile de bois, monceau de bois, chantier de bois IT. Catasta, stipa monte di legna H. Montan o bacina de lenna
Lignorum vehis Plin. o)/khma. AL. Ein fuder Holtz B. Een voeder houts G. Voiture, charrettee, tomberelee de bois IT. Carga, carriola, somma o carro di legname H. Cargo o carreta de lenna
Materia lignum quod ad vsum succiditur. u(/lh, cu/lon. AL. Holtz B. Hout G. Bois IT. Legno, legname, materia H. Madera
Materia vitiosa Plin. u)/lh shpedonw/dhs2, sapra\, qripedesta/th Theophr. AL. Wurmstichich Holtz B. Wormstekich hout G. Bois mange de vers IT. Legname pieno de vermi guasto H. Lenno corrumpido y gastado
Medulla arboris fructusve, matrix. e)nterew/nh, mh/tra mu/elos2, kardi/a e)gke/falos2 Xenoph. spla/gxnon, yuxh/. Absyrto. AL. Das mittelst oder innerlechst am Baum B. het pit, t'herte, het Merch, t'binnenste G. La moelle IT. Midolla, cifighone Siculis H. Meolla de arbol
Musci coma interiecta nauium commissuris ferruminare textus Plin. AL. Mit Mosz die fuge in den Schiffen verstopffen B. Met Mos de schepen calefateren G. Soulder et estouper les nauires de mousse IT. Saldar et stoppar le commissure delle naui con musco H. Soldar y cerrar las commissuras y trauazones de la nao con el moho
Muscus Lanugo arboris mni/on, bru/on, sfa/gnon. AL. Mosz B. Mos, mosche G. La mousse IT. Musco H. Moho de los arboles
Myrrha Virg. lachryma arboris Arabicae mu/ra, mir)r(a Ionice smu/rna. AL. Myrrhen B. Myrrhe G. Myrrhe
Myrrha stacte siue stillatitia, quam seplasiarij storacem liquidum minant. smu/rna stakth/.
Nucamentum panicula Plin. Iulus. Eidem in auellana dicitur. quod in corylo veluti praelongus vermiculus dependet, ku/ttaros2, i)/oulos2. AL. Katzle, Zaserle, Nuszblue B. Kattesteerten, d'bloeysel van Haselnotenboom, en diergelijcke, Rattensteertkens niet onghelijck G. La fleur de noix semblable a la queue d'vn rat, minons in Gallia Narbonensi
Oculus Colum. gemma Cic. o)fqalmo/s2 AL. Aug, Brum B. Knop. Botte G. Bouton, Bourgeon IT. L'occhio H. La yema
Pecten Plin. Linearum tractus, qui in longum excurrit in materia. sic fagis pectines sunt transuersi in pulpa. dia/fusis2 Dioscor. kth/dwn Eidem AL. Die Iare B. Den draet vant hout, de iaeren G. Letrait, ou raye du long du bois IT. Li anni, o le onde del legname, il tratto H. El trecho y raya del arbol
Pediculus stylus, Plin. Petiolus Colum. a quo folium aut fructus dependet. AL. Der still. am obs B. De steele G. La queue des fruits IT. Piede efruti H. El peacon de fruta
Pix pi/ssa, o)/rgh Aristoph. interpr. AL. Pech B. Peck G. Poix IT. Pece H. Pez
Pix arida concreta, excocta, offic. pix naualis. palimpi/ssa Dioscor. pi/ssa chra/. B. Peck, steenpeck
Pix liquida fluida Liquor qui e truncis stipitibusque resinosarum arborum in furno existilat. kw=nos2 Dioscor. pi/ssa u(gra/. B. Teer
Pix radulana Plin. quae radula in strumento nauigiis deraditur. zw/pissa Dioscor. u(po/xuma Aeginetae a)po/xuma Dioscor. AL. Abgeschaben Pech B. Afgeschrabt peck G. Poix raclee IT. Pece rasciata, o raspata H. La pez que se rae de la nao
Pulpa in arbore est quod musculus in corpore humano, maximeque sissilibus inest, mero flamine. AL. Das March im Holtz, dasz sich ringsweisz spalten lest B. De muys vant hout G. Le milieu du bois IT. Ilcuore del legno H. El medio del arbol
Quisquiliae Reiectamenta caducorum foliorum, fruga/non xai=tai. AL. Hinwurffig Gesteut B. Weehworp van Bladen G. Petites buschettes qui cheent des arbres IT. Foglio d'alberi che cascano H. Granaconas y hojas que caen del arbol, y se pisan
image: s127a
Radix r(i/za AL. Wurtzel B. Wortele G. Racine IT. Radice H. Rayz
Ramale Ouid. Ramus ab arbore reiectus. spa/dic. AL. Abgehawner oder abgeriszner Ast B. Afghehouwen Tack G. Branche coupee, ou inutile IT. Ramo inutile H. Ramo de arbol enue gescido
Ramus brachium arboris Colum. o)/zos2, kla/dos2, pto/rqos2, klw\n, i)/amnos2 Nicand. AL. Ast, Zweig, Strang B. Tack, Telge, Twyghe, Stange G. Rameau, branche, ramseau IT. Ramo Ramuscello H. Ramo
Resina Humor arborum oleosus, e vinis manans arboribus, alter mellis in modum fluidus concretus, durusque, alter r(hti/nh. AL. Hartz B. Hars, herst G. Resine. ITR esina H. Resina
Resina larigna laricea pitui/nh lariki/nh. B. Terpentijn, termentine
Resina lentiscina mastiche. masti/xh, AL. Mastich B. Mastick G. Mastic IT. Mastice H. Almacigo, o almastiga
Schidia vel schidiae Vitru. fragmenta et assulae ligni quae dissilunt. xi/cai, skindalmoi\, peleku/mata. AL. Die Span vom Holtz, Holtzspan, Flugspan B. Spaenderen, spanen houts G. Des esclats, ascelles, coupeaux IT. Scheggie H. Astillas
Scobs Hor. lanugo Col. serrago Caelio Aureliano, quod serra deligno deteritur. r(i/nhma r(i/nisma to/rneuma Dioscorid. pri/onos2 e)/kbrwma Soph. a)pri/sma i)xqu/hma Hippoc. Erotiano, yh=gma Epigram. AL. Sagmal. Sagspan B. Sagels saechmeel viissel G. Scieure, limeure, limaille IT. Risecatura, segatura H. Asserradura de la madera
Semina Virgil. et plantae, dicuntur surculi de pacti, qui actis radicibus in vineta aut arbusta transferuntur. spe/rmata. B. Planten G. Plantes, in vineis, sauuageaux in arbustis nominantur
Spadix Ramus palmae vna cum fructibus reuulsus. spa/dic. AL. Ein abgerissen Broeig von einem Dattel. baum B. Een afgescheurden Tak van eenen Dadenboom G. Rameau de la palme arrache auec les dattes IT. Ramo della palma estirpato ensieme con li dattili H. Razimo de datiles con su vaina Spina, Pars in plantis quibusdam rigida et mucrone suo vulnerans. a)/kanqa AL. Dorn B. Doren G. Espine IT. Spina H. Espina
Stirps Planta firmitate praedita, quasi ster)r(o/pous2, vt vult Scaliger. e)/rnos2, eu/qale\s2 futo/n. AL. Stam eines gemachs oder Baums B. Struyck G. Racine d'arbre, ou d'herbe, ou ce qui en sort IT. Stirpe, radice d'arbori o d'herbe H. Planta, raiz del arbol o de la yerua
Stolones Plin. soboles Colum. Coliculi inutiles e radicib. aut caudicis laterib. succrescentes, parafua\s2 para/fusis2 au)tomoli/a i(pobla/sthma, i(pofua\s2 mo/xos2. AL. Schosz Nebenscosz bey dem Stammen B. Opselach Ondergervas Waterschoten G. Reietton croissant au pied de l'arbre IT. Germoglio a pie dell' arbero H. Pimpollo que nace al pie del arbol
Surculus germen, turio Columellae, Ramas exilior teneriorque fruticis, o)/xos2 o)ro/damnos2, blasto\s2 qalo\s2, pto/rqos2, a)nabla/sthma Platoni. AL. lunge Zweig eins Baums ein Estle B. Een tonghe Scheute Swak Taexten oft Telghen G. Ietton, ou greffe IT. Rampollo, getto, sorcello H. Renueuo del arbol
Surculus Quint. insitum Colum. calamus Plin. Ramulus nouellus, qui inspicatur ad inserendum ke/ntron e)/mblhma Pol o)ro/damnos2 Homero, et o)/ramnos2 Nicandro. AL. Zweigschosz B. Poote, Griffle, Ent G. Ente, greffe IT. Ento H. Espiga para enxerir
Talea Surculus vtrinque resectus, vt inseratur terrae. ke/ntron. AL. Ein Knebel B. Scheute oft loot afgesneden om te planten G. Ietton ou scion d'arbre qu'on plante en terre IT. Pianta, ramo da piantare H. Estaca para plantar
Taleas inhumare Plin. AL. Knebelin pflantzen B. Looten oft Scheuten setten G. Coucher vn plantar en terre IT. Piantar qualche ramo H. Plantar estacas
Termes Horat. Ramus cum fructibus decerptus spa/dic Dorice, o(/rphc poetice. AL. Abgebrochner Schosz mit sammt der Frucht B. Eenen Tack metten Vruchten afgebroken G. Rameau d'arbre arrache IT. Ramo d'albero estirpato H. Ramo de arbol arrancado
Torulus Callum ligni in se conuolutum. Vitruuius, ex arbore incisa eiici tradit torulum: vbi Philander exponit partem medullae proximiorem, quod non probo
Truncus Caudex ramis et frondibus exutus grouno\s2, kormo\s2, ste/lexos2, pre/mnon. AD. Abgehawen Stam, Stump. B. Stomp, Stam G. Le tronc ou trognon IT. Tronco H. Tronco
Vimen quasi vincime r(i/yilu/gos2, oi)su/a, AL. Ein Band, weiche Stande, Weiden B. Teen, Tien, Rijs, Twyge, Wisse G. Har, ou harcelle IT. Vimine, stroppa H. Vimbre, vara o verga que se doblega
Virga r(a/bdos2. AL. Gerht, Ruth, Stab B. Roed, Twyghe G. Verge IT. Verga H. Vara, Verga
Viscum Virg i)co/s2 Plin. Virg. a)/stulis2 Hesych. h(/fear, steli/s2 offic. viscum quercinum. AL. Mistel, eichen mistel B. Marentacken G. Guy IT. Pania, vischio H. Muerdago de roble
Viscus et viscum, pro glutino aucupum. gloio/s2. AL. Vogelleim, Klab B. Vogel-lijm, lijm G. Glu IT. Vicchio G. Visco, liga
image: s127b
Virgultum cremium Colum, cuius vsus est ad cremundum: cuiusmodi sunt genista, spartum, ruta. fri/ganon trau/cauon Hesych. r(w=pes2 AL. Nidere Baumle B. Cleyne Boomkaens met veel taexkens, dienen tot den brant, tiend ghewas G. Arbrisseau portant verges et houssines IT. Arboscelli che producano delle verghe solamente H. Mata de varas, o vergas
Vitilia Proprie quibus vites vinciuntur lenta vimina. lu/goi, oi)su/ai, r(i/pes2. AL. Ba'nder oder Reiffen sta'nglin B. Teenen, Bantroeden G. Liens de vigne, soit d'osier, ou d'autre IT. Legami della vigna H. Vimbre para atar la vid
DE PARTIBVS AVIVM. CAP. LV.
ALA. pte/ruc, ptero/n. AL. Flugel, facken B. Vleugel, wiecke G. Aile d'oiseau IT. Ala H. Ala
Calcar Colum. plh=kron AL. Sporn B. De spore G. Esperon IT. Sprone H. Espolon
Cauda pauonis chonchata Plin. quae sursum iuflexa conchae in modum incuruatur, dum pauo eam surrigit.
Caulis pennae Plin. AL. Fader kengel oder Kehl B. De schaft van de penne G. Le tuyau de la plume H. Maacico de la pluma
Clauicula kleidi/on. Aristot. B. De bril
Crista lo/fos2. AL. Kamb B. Kam G. Creste IT. Crista H. Cresta
Hordeolum Pars extrema vropygij eminens et acuminata, kriqh\, a)leiptare/a Demetrio.
Ingluuies Colum. Vesicula gutturis. prhgorew\n, pro/bolos2, fu/ssa Suidae. AL. Der Kropff B. De Crop G. La poche d'vn oiseau IT. Ponga H. Papo
Lanugo Colum. xno/s2 AL. Die Gauchfedern am jungen Vogel B. Poddenhayr G. Poil follet, barbe qui commence a venit IT. Prima barba lanugine H. vello, flucco, primera barba
Oculi caudae pauonis Plin. e)fqalmoi\ tou= ptirou= Theophyl. Scholastico.
Oui albumen Plin. oui albor Pallodio oui candidum Celso. leuko\n tou= w)ou= Aristot. leu/koma. AL. Eyerklar, oder das weisse im Ey B. T'wit van een ey G. Aubin IT. Chiare del ouo H. La clara del hueuo
Oui luteum vitellus Hor. le/kuqos2 xruso\s2 tou= w)ou=, neotto\s2, xlwro\n tou= w)ou= Hipp. AL. Eyerdotter, oder das Gelb im Ey B. Den doyer, oft dodder vant ey G. Moyeu d'oeuf IT. Torlo H. Yema del hueuo
Oui testa Sereno, Putamen Plinio, cortex Eidem. kelu/fanon Lycoph. ke/lufos2, lepu/rion Hipp. o)/strakon Arictot. ne/mma. AL. Eyerschaal B. Eyrschale. oft eyerdop G. Coquille IT. Guscio o scorzo del ouo H. Teja del hueuo De ouis reliquum in sine capitis De cibis require
Oui vmbilicus sto/los2 o)mfalw/dhs2 Aristot. Quasi vmbilicaris appendix. Fui aliquando in ea opinione, quod apud Aristotelem libr. De generatione animalium tertio, pro sto/lon legendum esset qo/ron. quod ea voce lenter seminalis significetur. B. T'geuochelt, quasi seminalis neruus
Ouum w)o/n. AL. Ey B. Ey G. Oeuf IT. Ouo H. Hueuo
Ouum decumanum Fecto. i(permegeqe/s2. AL. Ein gar grosz Ey B. Lombards ey
Ouum pullescens Colum w)o\n xisto/n. AL. Ein faules vnd auszgebruttes Ey B. Een vuyl, ghebroedt ey, oft daer een kiecken in is G. Oeuf couue IT. Ouo cauado H. Hueuo empollado
Ouum geminum di/dumon Arictot. AL. Ein zwyfaches Ey B. Een ey met twee doyeren G. Oeuf a deux moyeux IT. Ouo dopio, ch'ha due rossi, o vitelli H. Hueuo de dos yemas, o amarilles
Ouum irritum Plin. subuentaneum, hypenemium Eid. zephyrium Eid. a)nemiai=on, au)to/maton Aristot. zhfu/rion Eid. quasi vento conceptum, e quo gigni nihil potest i(phne/mion Aristot. a)nomi/dion Plat. e)couri/san Aphrodis. AL. Lar, lauter oder windey B. Wintey G. Oeuf remply de vent IT. Ouo senza rosso H. Hueuo sin meaia, o sin yema
Ouum vrinum Plin. cynosurum Eidem ou)/rion kunsou/rion. generationi ineptum, quod fit incubatione derelicta. AL. Faul stinckendes. Ey B. Een vuyl stinckende scholp, oft broetey G. Oeuf qui n'a point de germe IT. Ouo que non vale per far polcini H. Hueuo que sale guero, hueuo guerro
Non vident quanto in errore versentur Grammatici qui vrinum cum hypenemio confundunt, ac pro eodem interpretantur, clara in luce prorsus caecutientes: cum hypenimium, citra coitus legem fiat, et ex affeictu femellarum, vrinum vero euadat vel cum galli marisve opera efficax, sed ob interruptam incubandi sedentariam operam in ritum. vsque adeo saepe genus illud nasutorum hominum deprehenditur ignorare quae sint inguinis et capitis diserimina.
Palea Colum. Varr. quod de mento gallorum rubens velut barba
image: s128adependet. ka/llaion Aristot. pw/gwn. AL. Das roth Laplin an desz Hanen halsz B. De telle, d'lapken, oft onderkam van eenen haen G. La barbe d'vn cocque IT. Berbetta del gallo H. Barbezilla de vn gallo
Penna ptero\n. AL. Eder B. Veder, oft penne G. Penne, grosse plume IT. Penna, pluma H. Pluma AN. Feader
Pennae remiges maiores auium quas expandunt a)ku/titera, e)lath=res2 Demetrio. AL. Schwe. ngfedern B. Schanckvederen
Pennae vestitrices minores quae praetexunt illas kaupth=res2.
Plangor alarum Virggil. Agitatio sonitum ciens kro/tos2 kru=ma, kopeto\s2 tw=n pteru/gwn. AL. Flugel streich oder schlag B. Den slach oft t'waeyen van de vloghelen G. Batement des ailes IT. Il scuotere o scorlate delle ale H. Herida de alas
Pluma pti/lon. AL. Feder, so man am Hut oder Barret hefft vnd traget B. Een pluyme, oft plumagie G. Duuet IT. Pluma, pennacio H. Plumas, plumazo AN. Pluyme
Rostrum r(a/mfos2. in auibus quod in quadrupedum genere. protomh/. AL. Schnabel eines Vogels B. Den beck, oft nebbe G. Becq IT. Becco d'vcello H. Pico de aue
Vnguis o)/nuc. AL. Nagel B. Claeuwe G. Ongle, la serre d'vn faulcon, in accipitrum genere IT. Vnghia H. Vnna
Vropygium et orropygium Martiali, ou)ropu/gion, o(r)r(opu/gion. Extremapars spinae in sacrum os desinentis, podicique imminentis. AL. Groppa H. Rabadilla de aue, o abispillo
DE PARTIBVS HOMINIS. CAP. LVI.
ABdomen Iuuenali. sumen aqualiculus, nonnullis. Quod sub vmbilico est vsque ad pubem. i(poga/strion, h(=tron, i(ph/trion e)pi/xion lapa/ra, i(pokoi/lion. Sumen contendunt dictum esse quasi Sugimen vel mutatione literae rumen, ac proprie in suibus quo suilla vbera continentur. AL. Der vnderbouch B. Den onderbuyck G. Partie du ventre contenant les intestins IT. Quella parte delle ventre doue si contengono tutte le interiori H. A quella parte del vientre, adonde estan ensienadas las tripas et entrannas
Acetabulas matricis plhta/nai kerai=ai, kotulhdo/nes2.
Acromium Humerisummitas, vbi cum scapulis iugula committuntur a)kra/mion, Ruf. e)pomi/s2 Eurip. w)/mou kefalh\, a)krokwli/a.
Acromphalum Vmbilici medium: a)kro/mfalon, gaggamw/n, ab inextricabilis sagenae contortaeque specie. mesomfa/lion.
Alae Iuuenali mustax, Barba quae superius labrum vestit. mu/stac, u(po/r)r(inon Ctesiae, propogw/nion. AL. Knebel, oder Knebelbart B. Kneuelbaert G. les moustaches IT. Li mustacci de la barba H. Bigor o el boaco, o mostazo de la barua
Alae Naturae muliebris labra. pterugw/mata, murto/xeila, krhmnoi/ Poll. Hippoc. et Rufo. e)xa/ra Aristoph.
Alae pinnulae Isiodoro, pulpae vtrinque nasi orbiculum sepientes. pteru/gia Rufo. i(ph/nai Poll. B. Blaeskens oft Wiecxkens van de Nuese
Alantoides membrana Tunica amnio circumposita. a)lantoeidh/s2.
Album oculi vel albugo. loga\s2, sfendo/nh, kuklw/pion. AL. Das weisz jm aug B. D'wit in d'ooghe G. Le blanc de l'oeil IT. Il bianco d'ell' occhio H. La parte blanca del ojo
Aluus venter. gasth\r, nei/aira Hippoc. koili/a, nhdu/s2, para\ to\ nhei=n, quod in eum cibaria congerantur. AL. Bauch B. Buyck G. Ventre IT. Ventre, panza H. Viente
Amnium Foetus inuolucrum tenue, quod eius volucri sudores recipit. a)mni/on. IT. Il manto
Amphidaeum Caput oris vteri, labris vucurbitarum simile a)mfi/daion, o)xi/on, le/gna Gaien. in gloss. h(\ peri\ to\ sto/ma th=s2 mh/tras2 e(likoeidh\s2 e)pana/stasis2.
Antiae capronae Lucill. anteuentuli, propenduli crines. proko/tta, proko/mion. AL. haarschopff vorn an der Stirn B. De bresse, t'voren nederhagende hayr G. Le toufet, cheueux des femmes IT. Capeli delle done H. Copete de los cabellos
Anus Cutis superans vmbilicum, cuius rugae senij indicium faciunt. Corrugata vetula, a Barbaris dicitur. grai=a.
Articuli internodia digitorum. skutali/des2 Gal. fa/lagges2. Aristoph. AL. Gleich B. De licken G. Iointures IT. Artigli H. Artejos
Auricula exterior Omnis cartilago aurem ambiens. H. La ternilla de la oreia
Auricula infima Cic. ansa auriculae lobo/s2. AL. Di Kresplen am Ohr B. D'lapken oft tippeken van d'oore G. Le tendron de l'oreille IT. El baslo de le orecchia H. El pico baxo de las oreias
Arteria vena Celso, vena pulsatilis. a)rthri/a, para\ to\ to\n a)e/ra threi=n, a)o/rth Rufo. et sh/ragc, et ke/nwma pneumatiko\n a)ggei=on Rufo. AL. Pulsz oder Schlagader B. De puls, oft flachader, oft ademader G. Artere IT. Arteria, la canna della gola, strozza H. Donde passa el ayre
Articulus iunctura et nocus membri. a)rqri/dion. AL. Gleichlin, oder Gelenck B. Knockel G. Iointure IT. Artiglio, giontura H. Atteio
Sed quia Medicorum familia corpus dispertitur in partes quas Similares nominant: cuiusmodi sunt Neruus, Vena, o(moio merh= mo/ria, et in
image: s128bofficiales instrumentariasve , quae ex illis constant, o)rganhka/ et a)nomoimerh= Graecis dictas, prius illas enumerabo cum humoribus corporis aliisque eo spectantibus, ne quid innobili ista fabrica desideratur.
Artus quaedam sunt veluti vincula membrorum, quibus artantur et colligantur. Compages et nodi corporum Pl. a(/rqra a)/yea me/lh, r(e/qh, r(e/qea, genta Call. AL. Glieder, Liedtmassen B. Lidtmaten G. Parties du corps, entre les iointures, les membres IT. Nodi H. Nudos o miembros del cuerpos
Auris ou)=s2 a/koh/ Poll. AL. Das Ohr B. D'oore G. L'oreille IT. Orecchio H. Oreja
Auris meatus po/ros2 a)koustiko\s2, a)koh/ Rufo AL. Die locher im Ohr B. De oorgaten G. L'ouuerture de l'oreille IT. L'apertura delle orecchia
Aurium marmoratum Plin. cerumen nonnullis. ku/yelis2. AL. Ohrenfauligkeit B. Oorsmeer G. L'ordure des oreilles IT. La sporchezza delle orecchie H. La suziedad de las orejas
Axilla ala masxa/lh, ma/lh. AL. Achssel B. Oxel. O. Aisselle IT. Ascella H. Sobaco
BarbaCic. vestis Virg. Vnde et Inuestis pro imberbi apud Palladium. geneion pw/gwn i(ph/nh. AL. Ein Bart B. Baert Barbe IT. Barba H. Barba
Barba prolixa immissa Virg. promissa Liuio. muo/sobh Epigram. quasi abigendis muscis comparata. talantiai=os2 pw/gwn Synesio e)ktenh\s2, e)pimh/khs2. AL. Ein langer bart B. Eenen langen baert G. Barbe longue IT. Barba longa H. Barua longa
Bilis Celso fel xolh\ canqh\, h)\ krokoeidh\s2, gluku/, quasi dulce a contrario sensu, cum sit amarissimum, testibus Pl. et Aureliano. AL. Gall B. De galle, oft cholera G. Fiel, cholere IT. Fiele, colera H. Hiele
Bilis atra Plaut. melagxoli/a melagxwro\s2 [note of the transcriber: in the print: melagxlwro\s2] xolh/ Aetio. AL. Melancholey B. Melancolye G. melancolie IT. Maninconia H. Colera negra
Brachium braxi/wn. AL. Ein Arm B. Den Arm G. Le bras IT. Bracchio H. Elbraaco
Bucca Haec mala infertor est depressiorque. gna/qmos2 gna/qos2. AL. Backen B. Kaecken G. Ioues IT. Gnancia H. Boca
Cadauer cassum anima corpus Lucretio, nekro/s2. AL. Ein Leich, oder todter Corper B. Lijck, een doot lichaem G. Charongne. corps mort IT. Carogna, corpo morto H. Cuerpo muerto
Calua Plinio, caluaria, Celso, cranium kra/nion, quod cerebrum integat, quasi kra/nos2, id est, galea. po/los2 ko/gxos2 Lycoph. skafi/on Aristoph ku=tos2. AL. Hirnschaal, Hauptschussel B. De panne vant hooft, d'beckeneel, hofftschotel G. Le tez de la teste IT. Cranio, cuticagna in Orlando H. La calauerna
Calx Plauto, calcaneum Virg. pte/rna, skeli/s2. AL. Verssen B. Hiele G. Le talon IT. Calcagno H. El calcanar
Cani poliai\, leuka/qes2 xai/tai Non a)lfito/xrwtes2 tri/xes2. AL. Weisz Haar B. Graen hayr, grijs hayr G. Cheueux Chenus ou blancs IT. Capelli canuti H. Las canas de lacabeaca
Capillus passus Terent. Temere dispersus et negligenter circum caput reiectus. e)/qeira e)ktetasmenh kai\ petasqei=sa. AL. Zerstreetes Haar B. Wtghspreyt hayr, om t'hoot slingerende G. Perruque desliee IT. Capello sciolto
Capreolus exterior auriculae ambitus, vt interior Scapha, e)/lic Rufo, koxli/a Poll. at Scapha a)nqe/lic Rufo ska/fos2 Polluci. AL. Der kraisz am Ohr B. Der Ohren randt G. Le bout de l'oreille IT. La cima delle orecchia H. Redondez de las orejas
Caput ka/ra, kefalh\, ko/rsh, krai=ra, kwdei/a poetice. AL. Das Haupt, oder der Kopff B. Hooft oft cop G. La teste IT. Teste, capo H. Cabeaca
Caro Carnem proprie dici volunt animalis mortui, quasi carentem vita. sa/rc. AL. Fleisch B. Vleesch G. Chair IT. Carne H. Carne
Carpus vulgo brachiale, Prima palmae pars Celso karpo\s2 ktei=s2 Hesych. G. Le porgnet de la main IT. Giontura de la mano, manile H. Maneaca de la mano braacal o manilla
Cartilago Plin. xo/ndros2. AL. Krospelen B. Krakeling G. Cartilage, tendrillon IT. Cartilagine H. Ternilla
Cauernae mortariola Loculamenta quibus singuli dentes sunt insixi. bo/dria Galen o(lmi/skoi Pol. Rufo AL. Zahndlocher. E. Tandenholleken G. Le creux des dents IT. Il fondo o la pianta de li denti H. las cauas de los dientes
Cerebellum paregkefali/s2 Heroph. e)/gkranon Gale. e)pikrani/s2 Pol. o)pi/sqios2 e)gke/falos2. AL. Das hinder Hirn B. D'achteste herssene G. La ceruelle IT. Il celabro H. La nuca del meollo
Cerebrum vitallia capitis Plin. e)gike/falos2 leuko\s2 mu/elos2 Sophoc. AL. Das Hirn B. De herssene, bryne G. Le cerueau IT. Il ceruello H. El meolle de la cabeaca
Ceruix Posterior colli pars. au)xh\n, deieirh\ i)ni/on Rufo. AL. Das Genick, die Schwart oder das hinder theil am halsz B. De Necke G. Chignon, la nucque du col IT. Coppa H. Ceruiz del cuello
Chalinos Aureliano, Vltimus angulus oris ac compago, vel buccaru pars circa labioru confinia. xalino/s2, quod sit velutifrenu et retinaculum oris.
Cilium Pili e palpebris enati. blefari\s2, tarsoi/ Rufo. AL. Augbrawen haar B. Het hayr aen d'ooghen G. Le cil IT. Ciglio H. Parpado
Cincinnus Cic. Intortus capillus. annulus Martiali, Cornua proprie cincinnos dici annotat Seruius. ki/kinnos2, s2hmoni/ai Cratino. ou)lai\,
image: s129ae(/likes2, o)/stligges2 Callim. et Herodiano Gram. parati/s2. AL. Krauszhaar B. Cruys oft ghecrolt hayr G. Passe fillon, cheueul entortille IT. Cincinno, o crespura de e capilli H. Crispadura de los cabellos
Circuli, cannae pulmois kro/twnes2 Hippocr. bro/gxia, sh/ragges2.
Cirrus quasi in circum totus capillus, plo/kos2, ple/kos2 Aristoph. bo/trus2 Colutho, bo/struxos2, plekta/nh, e(/lic, plo/kamos2, ploka/s2 Pherecrati, ploki/on Menand. ko/rumbos2 in feminis, sko/rpios2 in pueris, tecte Thucyd. Scholiast. AL. Zopff B. Tuyte vel tute, voce antiquitatem spirante: quando ex Varrone et Festo conctat Tutulos priscis dictos fuisse matronarum capillos ad verticem capitis conuolutos, et in altum aggestos. quod pu/rgon ploka/mwn cum Nazianzeno, et Suggestum comae cum Statio dicere possimus. G. Vne touffe de cheueux IT. Chioma crespa, capello crispato H. Guedeja de cabellos
Clauicula iugulus Cels. Compages colli cum trunco. klei/s2, klhi+/s2 Hom. klhi+/qron Galeno. AL. Das trosselbein B. Het cropbeen G. L'os du gauion IT. L'osso della strozza H. El huesso de la garganta
Collum tra/xhlos2, lofi/a, de/rh Hom. AL. Hals B. Hals G. Col IT. Collo H. Cuello
Coma crinis, capillus, capillitium, caesaries, pilus. qri\c, tri/xwma, ko/mh, e)/qeira, ko/rsh, ke/ras2, fo/bh, poka\s2, xai/th, smh/rigc, la/xnh. AL. Haar am haupt B. Hayr, 'thayr vanden hoofde G. Cheuenx, perruque, cheuelure, poil IT. Pelo, capello, cauello, chioma, capillatura, peluzzo H. Cabello, cabelladura
Coma adoptiua adscititia, galericulum, sutile capillamentum Tertull. phni/kh, fena/kh, proko/mion, e)/ntrixon. peri/qeton, peri/qetos2 qri/c Dioni. pro/sqetos2 ko/mh. AL. Falsch, odet toden haar B. Ghemaeckt oft vreemt hayr G. Fausse cheuelure, ou perruque IT. Zazzera tolta in presto H. Cabelladura agena
Commissurae cranij suturae Celso, r(afai\, sumbolai\, grammai/. Arat. AL. Die fuge der hirnschaalen B. De naden van de panne Sunt autem tres: Coronalis, quod ibi loci serta imponantur capiti. stefani/tis2, stefanai=a. IT. La commissura coronale o arcuata, o quella de la poppa Lambdoides. lambdoeidh/s2, a sigura literae *d. sic dicta, occiput circumscribens. IT. Lambdoide, o quella de la proda, o la ypsiloide Sagittalis vel veruculata, o)beliai=a, quae in viris superiores veru instar contingit. IT. Sagittale Deinde sunt et Squammeae: quae squammarum modo vtrinque ad aures obiacent. lepidoeidei=s2 et lepidoeidh= proskollh/mata. IT. Squagliose, o mendose, o quelle delle tempia H. Las costuras de la calauerna, in genere
Compago Quod inter dentes solidum est. a(rmo)s2.
Concha Cauum auriculae. ko/gxh Rufu. a)stako/s2 Poll.
Cor kh=r, kardi/a. AL. Hertz B. Dat herte G. Coeur IT. Corde, o cuore H. Coraacon
Corona capitis Extimus crinium circulus. stefa/nh, peri/dromos2. AL. Haarkrantz B. Den rinck van het hayr G. Le bout des cheueux IT. Il cerchio a la ghirlanda de e capelli H. cubre de los cabellos
Corpus sw=ma, de/mas2, quasi vinculum animae quo alligetur, w(s2 desmo/s2, sw=ma, velut sh=ma, quasi animae sepulcrum. skh=nos2, quod sit velutiscena et tabernaculum animae. Item xitw\n et froura/ metaphorice apud Gregorium Palamam. AL. Leib B. Lichaem, lijf G. Corps IT. Corpo H. Cuerpo
Corpus integrum Cels. sanum ei)likrine\s2, u(gie/s2. salubre Martiali. AL. Ein frischer vnnd gesunder leib B. Een gesont lichaem G. Corps sain et dispost IT. Corpo sano et gagliardo H. Cuerpo sano
Corpus mali habitus Celso, affectum Liuio, morbosum, morbidum Plin. nosero\n, nosa/keron Aristot. noshmatw=des2, nousale/on Nonno, noshleu=on, a)sqene\s2, e)pi/noson. AL. Ein krancker oder schwacher vnnd vngesunder leib B. Sieck, cranck, onghesont, swack lichaem G. Corps mal saim, malade IT. Corpo debole, ammalato, mal disposto H. Cuerpo que esta malo y no es sano
Corpus quadratum Cels. iusto temperamento aptaque compositione decorum, nec gracile nec obesum. sw=ma eu)sarkon Galen tetra/gwnon. AL. Eins helden leib, oder ein wolgestalter corper B. Een viercant en geproportioneert lijf G. Corps quarre et bien dispose, ou proportionne IT. Corpo d'Orlando, ben fatto H. Cuerpo lindo, direcho, de Rey, y de hijo dalgo
Coryphe Digitorum extremitas interior iuxta vngues korufh/. AL. Das zipfflin oder eusserste der finger B. Het tippeken van de vingheren G. Le bout du doigt IT. La cima della dita H. La ponta de los dedos
Costa pleura\ spa/qh Rufo. AL. Ripp B. Ribbe G. Coste IT. Costa H. Cuesta, costilla
Costae nothae no/qoi pleurai\, malqakai\ pleurai\, xond rw/deis2 a)/kanqai, kte/nes2. hesychio. AL. Kurtze ribben B. Corte ribben G. Les petites costes IT. Le coste del fianco H. Las cuestas de la yjada
image: s129b
Costarum pars latior Palmula dicitur, pla/th Polluci. anguctior, quae spinae vertebras attingit. Remulus: kw/pion Polluci.
Cotyla kotu/lh, glou=ton Theocriti interp. Sinus concauitasque coxae, in quo femoris caput vertitur.
Coxendix Varroni. coxa Celso. i)xi/on, ko/xwnon Hesych. AL. Die huff B. De huepe G. La hanche IT. Anca H. Anca
Cremasteres Nerui vnde tectes dependent, per quos genitale semen procedit. kremasth=res2 Galeno. parasta/tai Paulo. qui etiam o(lkoi) dici possunt.. AL. Die adern an welchen die hoden hanghen B. De zenuen oft aderen daer die clootkens aen hanghen G. Les nerfs des couillons IT. Inerui di cui dependono le ballottone H. Nieruos de los cojones
Crimium praesegmina kourai\, kuna/des2 Theocrito, lingua Dorica.
Cruor sanguis ater e vulnere manans, quasi e corde ruens. ai(=ma, i)xw/r. AL. Schwartz heszlich blut B. Swartbloet IT. Sangue bruto H. Sangre vellaca
Crus Virg. ske/los2 Pars infra genua ad pedes vsque, conctans tibia ac sura. AL. Die schenckel B. De schenckel G. Iambe IT. Gamba H. Pierna
CubitusPlauto, Gibber brachij. w)le/kranon Atheniensibus. a)gkw/n Rufo, ku/biton, ku/bwlon. AL. Ellenbogen B. Elleboghe G. Coude IT. Il gomito H. Codo del braaco
Cuticula e)pidermi\s2. AL. Vehlin B. Cleyn velleken G. Petite peau IT. Pellicciuola H. Pequenna pelleja
Cuticulatis meatus Plin. pori, inuisibilia foramina Cels. caulae Lucr. po/roi. AL. Schwaiszlocher B. Sweetgaetkens G. Les petits pertuis de la peau IT. Spiragli de la pelle H. Aquella horadura de la pelleja
Cutis in viuo homine est. nam Pellis est a carne iam deducta, quae et Exuuiae. Illa xro\s2, haec vero de/rma, para\ to\ de/rein, et dora\, et ste/rfos2 Lycoph. para\ to\ ste/fein to\ sw=ma a)mfiennu/genon, et r)i/nos2 Homero, a)nqrwphi/h Herodoto, derbisth/r. Cutis. AL. Vehl B. Velleken G. Peau IT. Pelle H. Pelleja. Pellis AL. Die haut B. Huyt G. Peau IT. Pelle H. Cuero, o pelleja sotil
Dens o)dou\s2. AL. Ein zahn B. Een tant G. Dent IT. Dente H. Diente
Dentes canini Plinius, columellares. ku/nodontes2. AL. Augzahnt B. Scharpe oft ooghetanden G. Les dents fort agues, ou des yeux IT. I denti del l'occhio H. Colmillos
Dentes exerti Plaut xaulio/dontes2. AL. Schifferzahnd B. Slachtanden G. Dents qui sortent hors la bouche, limes ou armes du sanglier IT. Denti de cinghiale Boccatio H. Dientes del puerco iaualo
Dentes genuini Cicer. intimi Eid. kranth=res2, o)yi/gonoi, swfronisth=res2. AL. Die letzten oder inneristen zahnd B. De leste tanden G. Dents maschelieres IT. Denti masciellari H. Dientes que estan iuntos a la maxilla
Dentes molares, maxillares, mu/loi, gomfi/oi. AL. Back oder stockzahnd B. Baecktanden G. Dents maschoires H. La muela para mascar
Dentes primores incisores Isidoro, tomici Celso, tomei=s2, digasth=res2, kte/nes2, tomh=tai, gelasinoi/. AL. Die furdersten breite zahn B. Botertanden G. Les dents de deuant IT. I dente grossi H. Dientes de lanteros
Digiti pectinatim inter se amplexi Plin. pectine iuncti Ouid. palmae in alternas digito rum vicissitudines connexae Apule. AL. In einander geflochtene vnd verhaffte finger B. Gheuouwen ende in malcander ghevlochte vinghers G. Doigts entrelassez IT. Diti l'vno tra l'altro congionti, et vniti ensieme H. Los dedos de ambas manos enclauiados
Digitus da/ktulos2. AL. Finger B. Vingher G. Doigt IT. Digito o dito H. Dedo
Digitus annularis Agellio, medicus, ita dictus quod prisci Medici miscerent eo pharmaca. para/mesos2, e)piba/ths2. AL. Hertz oder prangfinger B. Hert-vingher G. Le doigt de l'anneau IT. Il dito del annello H. El dedo del anillo
Digitus auricularis minimus Plin. mikro\s2, w)ti/ths2, mu/wy. AL. Klein oder orenfingerlin B. Tcleyn vingherken, pinckpinckoy G. Petit doigt IT. Dito picciolo H. El dedo menor de todos
Digitus index salutaris Suet. demonstratorius Isidoro. leixano/s2. a lingendo dictus Boethio teste. deiktiko/s2. AL. Der futderst finger, der zeyger B. De voorste vinger, oft der wyser H. El dedo con que sennalamos
Digitus medius Martiali, infamis Persio, impudicus Isidoro, verpus, famosus. me/sos2, katapu/gwn Atticis, sfa/kelos2. AL. Der grosz oder middelst finger B. De middel-vingher G. Le plus long doigr IT. Il dito longo, o maggiore H. el dedo de medio
Discrimen capillorum aequamentum. lu/swma et lu/swsis2 Arist. AL. Scheytel B. Scheydel, oft scheel G. La creste des cheueux IT. Separacion de e capelli H. La patidura de los cabellos
Dorsum tergum, nw=ton, meta/frenon, lofi/a. AL. Der ruken B. De
image: s130arugghe G. Le dos IT. Il dosso H. El espinazo o el lomo
Ensiforme os quod finit, sternon et pectus. cifoeide/s2. AL. Das hertzenblat B. Thertendecksel G. La fourcelle IT. La forcella del stomacho, la granata, la spada H. La paletta del estomago
Excrementum peri/ttwma. AL. Vnflat, wust B. Vuylicheyt des lichaems G. L'ordure du corps IT. Escremento H. Superfluidad del cuerpo
Excrementum alui aluus. Celso, stercus, merda. Horat. skw\r, ko)pros2, a)popa/thma, a)fo/deusis2, pu/raqos2. Nicand. spati/lh Aristoph. pa/tos2, sku/balon, a)fo/dion gastro/s2 Nicand. a)fo/deuma. AL. Dreck, kaat, mist B. Gheuoech, mest, stront G. Fiente IT. Sterco, merda H. Estercol, mierda, cagajon
Excrementum oris Tacito, saliua Plinio, sputum Celso, ptu/elon, ptu/sma, sialo\s2, sielo/s2. AL. Geiffer, speichel, speuwer B. Speecksel G. Saliue IT. Saliua H. Saliua
Exortus Candidum quod in vngui exoritur. a)natolh/. AL. Das weisz der negel B. De mane in de naghelen
Facies pro/swpon. AL. Angesicht B. Aensichte G. Face IT. Faccia H. Rostro, cara
Facies cadauerosa foeda, ac tetra, et quam cadaueris inctar merito auersetur aliquis. AL. Ein grausames, scheuszliches angesicht B. Een eysselijck oft grouwelijck aensichte G. Vn regard espouuentable IT. vn viso horrendo et spauenteuole H. Cara fea, y que se puede temer a mirarla
Fauces frumen Donato, Summa pars gulae, fa/rugc, faru/ggetron, a)sfa/ragos2, broxqo/s2. AL. Der rachen, schlumd B. Kowen G. La gorge IT. La canna della gola H. El tragadero del animal
Femen volunt Grammatici pocteriorem carnosioremque pulpam esse, femur vero anteriorem et aduerso homini propiorem
Femur femen. mhro\s2. AL. Die huff B. De dye G. Cuisse
Fibula pero)nh. Minus os tibiae. AL. Die kleine pfeiffe im schinbein B. De cleyne pype G. Petit focile IT. Raggio minor H. Espinilla menor
Forcipes Ossa transuersa in temporibus, quae aures complectuntur. zugw/mata karki=noi.
Fornix Cerebripars supra communem cauitatem, in fornicis modum arcuata. kama/rion yallidoeides2 Galeno.
Frons me/twpon. AL. Die stirn B. 'Tvoorhoofr G. Le front IT. La fronte H. La frente
Frons erugata Plin. explicata, exporrecta Terentio. AL. Ein glatter stirn B. Een onghefronst, vry, ghelat voorhooft G. Front sans rides IT. Fronte senza ruga alcuna H. Frente sin rugas
Frons nubila matutina Martiali, obducta. sunefe\s2 me/twpon. AL. Ein saures oder trauweiges gesicht B. Een suer, stuer, oft treurich opsien G. Vn regard fort aspre et obscur IT. Volto o aspetto tristo, et addolorato H. Frente o cara anublada
Frons relicina Apuleio. refugo capillo nuda. me/twpon a)nasillo/komon Appiano. Nebrissensis recilinam inuersis literis scribendam ostendit, caluamque exponit. AL. Glatz B. Voorblesse, kael voorhooft G. Le front chauue IT. La fronte calua H. Frente calua de cabellos
Frons rugosa Martiali, corrugata, caperata Plauto, contracta, striata Apul. me/twpon r(ikno\n, r(utidw=des2, farkidw=des2 Hipp. Eretiano. AL. Ein stirn woller runtzeln B. Een ghefronselt, gherompelt, gheschrompelt voorhooft G. Front ride, plein de rides IT. Fronte rugosa H. Frente arrugada y rugosa
Gargarizo Fauces colluo. gargari/zw, a)nakogxulia/zw Platoni. AL. Gorghelen B. Gorghelen G. Gargarizer, gargouiller IT. Gargareggiare H. Hazer gargarismo
Gena mala, mh=lon, pareia\, ku/kloi Hippoc. AL. Wang, backen B. Wanghe, koon, appel vande wanghe G. La ioue IT. Guancia, gota H. Maxilla, o el carillo
Genitale pudendum, verendum, viris et feminis commune. ai)doi=on, reuerentia quae illis debetur. mo/rion. AL. Manns oder weibes scham B. De schaemte G. Les parties honteuses IT. La natura, il naturale H. La parte verguenacada
Genitura Plin. semen genitale, vrina genitalis. spora\, spe/rma, dro/sos2 Aristoph. gonh\, qoro\s2, qorh/, Aretaeo. AL. Naturlicher samen B. 'Tnatuerlijek saet G. Semence naturelle IT. Seme, semenza naturale H. La semiente de la natura
Geu go/nu. AL. Knie B. Knie G. Genouil IT. Ginocchia H. Rodilla
Gingiua ou)lon, e)/noulon. AL. Das zahnfleisch B. Het tant-vleesch G. Genciue IT. Gengiua H. La enzia
Glans Penis suprema pars, praeputio tecta ba/lanos2, ku/ttaros2 Suidae et Hesychio. AL. Der kopff oder kolb am schwantz B. Het hooft der manlijckheyt G. La teste du galand IT. Il capezzolo della coda H. La cabeaca vnguenacada
Grandebalae Pili subalares. AL. Achsselhaar B. 'Thayr onder
image: s130bd'ocxelen G. Le poil dessous l'aiscelle IT. Il pelo sortito l'ascelle H. El cabello del sobaco
Gula Canalis per quem descendit in ventriculum cibus. laimo\s2, oi)sofa/gos2, sto/maxos2 proprie. i)sqmo/s2 Eustath. di/ou(= i(/entai ta\ siti/a. AL. Die kelen B. De kele G. Gueule IT. Gola, canna della gola H. Tragadero, herbero, garganto
Gurgulio, epiglottis Plin. sublinguium Isidoro. Columel. pensilis de palato isthmus, Aretaeo dicitur, siue gutturis operculum, e)piglwpti\s2, ki/wn, kioni\s2, gargarew\n, stafulofo/ron Arictoteli et Rufo. bro/gxos2, xo/ndros2 Polluc. AL. Athemzunglin quasi anhelitus lingula. Item Zapfflin im halsz. Gorghel, tonges ken. G. La luette IT. Campanella, vgola H. Campanilla, gallillo, nuez del cuello
Guttur animae canalis Plin. canna pulmonis, aspera arteria. la/rugc, bro/gxos2, traxei=a a)rthri/a. Galeno tamen la/rugc proprie est caput et ostium arteriae asperae. AL. Gurgel B. D'onrechte kele, gorghele G. Le sifflet IT. Gola, canna della gola H. Elpapo o guarguero
Hircus Horat. virus alarum. AL. Gestanck vnter der vchssel B. Stanck van de vcxelen H. Sobaquina
Hirqui Oculorum anguli. kanqoi\ quorum qui ad nasum sunt. r(anthres2 et phgai\ dicantur, quod inde lachrymae manant: at qui ad tempora. parwpi/ai Poll. Nicandro. Schol. AL. Augenwinckel B. Ooghenwinckelen G. Le coing de l'oeil IT. Il cantone del occhio H. La grimal del ojo
Humerus armus Virg. Ille tamen in homine hic in reliquis animantibus, w)=mos2. AL. Schulter B. Schouder G. Espaule IT. Spalle H. Espalla
Hypochondria u(poxo/ndria. AL. Das weich der seitten B. het Weecke aen de zyde
Hypoglossis pars quae sub lingua est, u(poglwssi\s2.
Hypopia Ossa oculis subiecta. u(pw/pia, u(pofqa/lmia Rufo.
Iecinoris fibrae loboi\ h(/patos2, et h(pati/ai. supra quos sunt e)/rimes2, Galeno in glossis. AL. Leberader B. Leueraderen G. Les petites veines ou filets du foye IT. Le cordelle del fegato H. La cuerdillas del higado
Iecur hepar. h(par, i)/trion Nicand. Schol. AL. Leber B. Leuer G. Le foye IT. Il fegato H. El higado, fegado Lusit
Ilia In imo ventre posita sunt inter coctam et pubem. Celso. gagw\n, kenew/n Gal. lib. 3. de artieul. lapa/rh. AL. Das weich des bauchs B. D'weecke van den buyck G. Les flancs IT. I fianchi H. Yares o interior de la yjada
Incoxare Cossim (quasi coxim) in sidere apud Pomponium, sarcinatorum in morem et Turcarum complicatis pedibus sedere. Pacuuius. Incoxanti pes obstupuerat. AL. Sitzen mit den beyden beinen vnder dem ars auff Turckisch B. Sitten op zijn cleermaeckers
Infundibulum torcular, Concauitas cerebri in quam meatus desinunt. xoa/nh, pu/elos2, lhno/s2 Herophilo
Inguen boubw\n. AL. Die scham am den weibern vnd mansbildern B. Huepen, eyghenisse G. L'aine IT. L'inguinaglia H. La ingle
Interfinium Isidoro, isthmus, Intersepimentum vel discrimen narium. Imbrex narium Arnobio scite dicitur. i)sqmion, stuli\s2, ki/wn, dia/fragma. AL. Bandt dernaaszlocher B. Middenschot van de neusgaten G. La taille des narines IT. Il mezo delle ventagli del naso H. El medio de los narizes
Intercilium Isidoro. Intermedium inter supercilia spatium, vnde nasus incipit, estque depile. meso/fruon Rufo, quo in loco ammae principatum olim statuit Straton, teste Plutar.
Intestina e)/ntera, e)gmoi/lia, e)/ndina, xordai/ Aureliano, e)/gkata. AL. Das gedarm, samenhaffte eingeweid B. De darmen, het inghewant G. Boyaux, les entrailles IT. Pancia, vantraiuola Bocc H. Entrannas, las tripas y assadura
Intestinum colon xw=lon, h( ka/twkoili/a Rufo, Polluc. neiai/rh Hom. AL. Groszdarm, veckerlin
Intestinum ieiunum Isidoro. nh=stis2. B. Vleeschdarm
Intestinum primum pu/lwros2, e)/xfusis2. AL. Der magendarm B. Den maghendarm
Intestinum rectum nonnullis longanon. a)peuqusme/non, qaktu/lios2, ar)xo/s2. Hippocr. Philot. AL. Der arszdarm, mastdarm B. Den eersdarm G. Droit intestin IT. Longari
Intestinum tenue Celso. lepto\n, xola/des2 Aretaeo. AL. Dunne gedarm B. Dunne darmen
Iris Circulus niger quipapillam ambit. fw=s2.
Iris Circulus pupillam ambiens. i)/ris2 grammh\ kukloterh/s2. AL. Das cronlin B. 'Tcroonken
Iugulus iugulum Quinctil. leukani/a Homero. sfagh\, qumo/s2, Poll a)ntika/rdion Rufo. AL. Gurgel, oder trossel am halsz B. Strot, storte G. Gosier, gauion IT. Strozza, gozzo H. Garganta o asilla
Labrum labium. labrum superius, labium inferius. Labram asinerum vult esse Tib. Donat. gei=los2, e)rkos2 o)do/ntwn Hom. kelu/nh. AL. Lefftze B. Lippe G. Leure IT. Labro H. El
image: s131abeco o labio de la boca.
Lacertus inferiorbrachij pars. a)xkw\n. proprie. AL. Das vnderst am arm B. De nederste arm G. La souris du bras IT. Muscolo et la fors del braccia H. El morezillo del braco
Lacuna Lactantio, philtrum. Cauum in labro supertore sub naribus. fi/ltron. AL. Pfutzlin vnderhalb der naslocher B. Tvoorken in d'opperste lippe G. Ce peu de vuide qui est a la leure superieure IT. Quel poco di voto sotto il naso H. La caua de los narizes
Laeua Cic. sinistra manus. laia\, a)ristera\ eu)w/numos2. AL. Die slincke handt B. Die slincke handt G. Main gauche IT. La senestra H. Yzquierda
Lanugo flos Virgilio, Pilorum ad tempora eruptio. xnou=s2, xnoo/s2 Callimach. i(/oulos2, oi)na/nqh Pindaro, geneia/dwn a)na/fusis2 Pind. Schol. Rufus et Pollux pa/ppon nominant inferiore in mento erumpentem lanuginem. AL. Gaughaar B. Vlassenbaert G. Poil folet, la premiere barbe IT. Barbetta H. El flor de la barua
Larus pleuro\n. AL. Die seitte B. Dezyde G. Coste IT. Lato H. Lado, costado
Lien splen. splh\n. AL. Miltze B. De milte G. Rate, ratelle IT. Lamilza H. Elbaco
Ligamentum quo ligantur ossa. su/ndesmos2. AL. Bendel der beine B. Bandt des ghebeente G. Lien des os IT. Legatura delle ossa H. Atadura de los huessos
Limis obtueri Plin. para/foron ble/pein Luciano, parafe/rein to\n o)fqalmo/n. AL. Scheleren, vber zwerch sehen, einen blick geben B. Loncken, over zijdts sien G. Regarder de trauers, ou tourner la veue IT. Volgher l'occhio del trauerso, o trauersar l'occhio H. Mirat con el ojo tuerto o altraues
Lingua glw=tta, plh=ktron Poll. AL. Zung B. Tonghe G. Langue IT. Lingua H. Lengua
Lisae Venae maiores gutturis, teste Donato, quibus intersectis animal confestim moritur, vnde elisum, quidquid ex tali causa mortuum est, dicitur.
Lotium vrina. ou)ron, ou)/rhma. AL. Harnbruntz, oder bruntzwasser B. Vryne, pisse, oft zeyck G. Vrine, pissat IT. Ourina H. Vrina
Lumbi yoai\, i)cu\s2, o)sfu\s2, pro/tmhsis2 Poll. AL. Lenden B. Lendenen G. Le rable IT. Lumbi H. Lomo
Lumborum musculi interni a)lw/pekes2, neuromh=trai, neuromh/toros2 Polluci, Rufo.
Malleolus Tibiarum processus imus. sfuro\n pe/za Poll. AL. Fersinen, verssenen B. Fersene, versen G. Le plus bas de la iambe IT. La parte bassa della gamba H. El basso di la pierna
Mamma mammilla, vber, Lactis receptaculum. Grammaticorum senatus curiosior vbera interiora, mammas ipsas eminentias dici voluit. mazo\s2, masto\s2, titqo\s2, titqi/on, mh=lon Suidae, ob mali in rotunditate similitudinem. ou)=qar Hom. u(ph/trion Suidae. AL. Brust, dutten, oder dutlin. Vter proprie pro vbere animalium B. Mamme oft borst in femina, wre in armento. elder in ouillo pecore G. Tetin IT. Mammelle, poppe, poppedine Boccatio H. Mammas, teta
Mandibula maxilla. gamfh/lh, siagw\n, genus2, gna/qos2. AL. Kihnbacken B. Kinnebacken IT. Guancia Boccatio. masciella, gota, Petrarchae H. La guixada
Manus xei\r, xei\r a)/kra Galen. lib. De fract. AL. Handt B. Handt G. Main IT. Mano H. Mano
Medulla muelo\s2. AL. Das marck im bein B. D'merch G. Mouelle IT. Medolla H. Tutanos, tuetanos
Medulla spinalis Macrob. mu/elos2 r(axi/ths2, nwtiai=os2 diauxe/nios2, ywi/ths2 Galen. AL. Das matck im ruckgrat B. 'Tmerch int rugghenbeen G. La moelle de l'eschine IT. La midollo della spina H. El meollo del espinazo
Membrana u(mh/n. AL. Vehl B. Velleken G. Petite peau, taye IT. Tela H. Tela
Membrum caro artus tegens. kw=lon. AL. Ein glied B. Een lidt G. Membre IT. Membro H. Micmbro
Meninges Cerebri inuolucra. Barbari Duram et piam matrem appellant. e)pikrani/des2 Erasist. mh/nigges2, ei)lami/des2 Polluci: quarum altera perikra/nios2, altera tunica perio/stios2 dicitur. AL. Hirnhautlin B. De vellekens daer de herssenen inghewickelt ligt G. Les couuertures de la ceruelle IT. Le tele del ceruello H. Las membranas que cubren el meollo
Menses Plin. menstruum Eid. profluuium mulierum Eidem. Lunare virus Ouid. profluuium genitale Plin. mh=nes2, kaqa/rseis2 e)/mmhnoi, e)/mmhna, gunaikei=a Theoph. katamh/nion. AL. Der blutgang, weiber kranckheit, mon B. Det vrouwen sieckte, oft stonden G. La maladie des femmes IT. Il menstruo H. El menstruo, o purgation de la muger
Mentum a)nqerew\n, geneion. AL. Kihn B. Kinne G. Menton IT. Mento H. La barba de hombre o muger
Mensa Dentium molarium pars latior, quae cibum conficit atque comminuit, tra/peza Rufo. at pars quae ginginam contingit, mwmi/skos2 Polluci.
image: s131b
Mesenterium mesente/rion, e)pixordi/s2 Aretaeo. me/sarxon, mesarai=on, meso/kwlon Hippocr. a)noxeu\s2, tw=n ente/rwn Rufo, e)pixordi/s2 apud veteres, test A retaeo. AL. Das mitten im imgeweid B. Het scheytsel der darmen G. Le milieu des boyaux ou entrailles IT. Il bel mezo delle interiori H. El medio de las tripas
Mesopleuria spatia intermedia costarum, mesopleu/ria.
Metacarpium torus manus, tubercula, Vnde exoriuntur digiti, metaka/rpion, a)/ndhron. AL. Der berg in der hand B. Der berch in de handt
Mitra Testium inuolucrum. mi/trh Gal. e)pididumi/s2 Hippocr. AL. Hoden haublin B. 'Tvelleken daer de clootkens inne liggen G. La peau ou sont encloses les animelles IT. La pelle doue sono rinchiusi li coglioni H. Pelleja que cubre los cojones
Muccus vel mucus Catul. mu/ca, le/mfos2 ble/nna, ko/ruza Rufo. AL. Rotz B. Snot G. Morue, ou morueau du nez IT. Mucco H. Moco
Musculus Plin. mu=s2. AL. Die mausz B. De muys G. Muscle IT. Muscolo o pesce H. El morezillo
Nasi orbiculus pirula Isidoro, a piri forma, Orbiculus protuberans, cui subsunt nares sfairi/on Rufo. Poll. AL. Das rond zapfflin der nasen B. Het tippeken oft balleken van de neuse G. Le bout du nez IT. L'estremo o la punta del naso H. La ponta del nariz
Nasus r(i\s2, mukth\r, r(w/qwn. AL. Nasz B. Neuse G. Nez IT. Nazo H. Nariz
Nasus aquilus aquilinus grupo\s2, e)pi/grupos2. AL. Habichsznasen, ein hohe naasz B. Een hauicks oft hooghe neuse, oft een domphoren G. Nez aquilin IT. Naso aquilino H. Nariz aquileno
Nauss resimus Ouid. sursum compressus ad modum simiae. r(i\s2, a)nw/simos2 Aristot. AL. Ein dumpffeter, oder vbersichtiger nasen B. Apen oft simmen neuse G. Nez recrochu, camuz IT. Naso ischiacciato, velut placentae in modum compressus H. Nariz romo
Nates Celebri exiles et oblongae eminentiae. glouti/a Galeno. didu/mia, a testium similitudine.
Nates Hor. clunes Iuuenali. sedes glouto\, e)fe/drana. AL. Die arszbacken B. De billen G. Les fesses IT. Le natige H. Nalga
Nates Nasi foramina seu fenestrae. mukth=res2, mu/cai Sophocli, r(a/sqwnes2, qala/mai o) xeteu/mata mucwth=res2 Rufo. AL. Naszlocher B. Neusgaten G. Les narines IT. Ventagli del naso H. Narizes
Natura Plin. muliebria Eidem. cunnus Hor. Virgil. hortus Ouid. in Metamorph. genetale aruum Virgil. vtrumque honesta metaphora. sic kh=pos2 Laertio, ne/mos2 Hesych. interfemineum Apul. volua, porcus Varroni ad imitationem Graecorum. fu/sis2 Artemidoro, xoi=ros2, klei/s2 Rufo. sa/kandros2, a(po/r)r(htos2 muxo\s2, xelidiw\n Suidae. do/rillos2 Etymol. blh/xwn, trh=ma, u(/ssakos2, mu/rton, me/laqron Hesychio. klhtori\s2, formi/sion Aristoph. diasfa/c Eustathio, ge/r)r(on, e)pi(seion, i)/ktar Hippocr. lib. 2. De mulierum morbis. ke/ntauros2, teste Eustathio, apud Theopompum. o)rqago/ras2, et busso/s2 Aristoph. glwttokomei=on Eubulo comico, sindiko/n teste Stephano, paidopo/ros2 genesis2 Epigr. de/lta, sa/rabos2. AL. Die natur der weiber, oder beermutter B. De vrouwelijckheyt G. Le con IT. Natura, mozzo, potta, cono, fringa, ficha H. Natura, conno
Neruus neuro\n, to/nos2 Hipp. Galen. AL. Sen, flachs, oder spannader B. Zenue, pese G. Nerf IT. Neruo H. Neruio
Nictare Crebro conniuere prae metu, oculorum motu signum dare claudendo vel alterum vel vtrumque. skardamu/ttein, blefari/zein. AL. Mit den augen wincken B. Wincken G. Cligner les yeux IT. Cennare, accennare H. Hazer o dar sennal con ojos
Nictare est et dormiturientium. gloia/zein Hippocrat. nusta/zai, katanusta/cai katanusta/zein, sunelei=n ble/faron. AL. Die augen kaum konnen auffhalten, oder voller schlaffs haben B. Gluyeren, oft gluyerooghen
Nubecula Albida vnguium puncta. nefe/lia.
Nympha Caruncula resultans medio interfemineo. nu/mfh, mu/rton, klhtori\s2, u(poderi/s2 Rufo, e)pi/deris2, ke/rkwsis2 vbi increuerit.
Nympha Cauum inferioris labri. nu/mfh Ruf. tu/pos2 Poll. AL. Zwischen der vndern lepftzen vnnd dem kihnhole B. De hollicheyt tusschen de kinne ende d'onderste lippe G. L'espace vuide entre le monton et la leure de dessous IT. Il voto tra il mento et il labro di sotto H. Caua entre el labio de basso y el menton
Occiput Ausonio. i)ni/on occipitium Plauto. AL. Das hindter theil desz haupts B. Het achterhooft G. Le dernier de la teste IT. L'occipitio H. El postero o detras de la cabeca
Oculi emissitij Plaut. quihuc atque illuc excurrunt, omnia curiose ob seruantes. AL. Ein schiessendes gesicht, vmbesehende augen B. Ghesichte dat alle dinck can bewaren G. Yeux regardants en tous endroits IT. Occhio sagace, o perspicace, o prudente H. Ojo sabio y mucho prudente
Oculi momentum r(oph\. AL. Ein augenblick, schwang
image: s132aB. Ooghenblick G. Vn clin d'oeil IT. Vn bater d'occhio H. El bassar del ojo
Oculi noctuini Plaut. qui et herbei apud eundem, quos felineos vulgo dicimus. glauci Plin. AL. Grasz grun augen B. Catten ooghen
Oculorum tunicae quatuor sunt: Cornea, quae alba est. keratoeidh\s2 xitw/n. Vuea, r(agoeidh\s2, quod vuae acinum externo laeuore repraesentet, et xoroeidh\s2. Vitrea, u(aloeidh\s2, ab humore vitreo. a)raxnoeidh\s2. quod tenuitate telam araneae mentiatur. et a reticuli similitudine a)mfiblhstroeidh\s2 Heroph. Crystallina, krustalloeidh\s2, fakoeidh\s2 et diskoeidh\s2 Rufo Ephesio, quem de ratione nominum consule.
Oculus ocellus, o)/mma o)fqalmo/s2, quasi w)po\s2 qa/lamos2, vt Oppiani Scholiastes annotat. o)/yis2. AL. Aug B. Ooghe G. L'oeil IT. Occhio H. Ojo
Oculus lynceus Horatio. Aquilinus Plauto. miluinus Apuleio. lugkiko/s2 Hom. e)cuderkh/s2. AL. Scharff gesicht, luchssenaug B. Goet ghesischte, scherpsichtighe ooghen G. Veue tres-aigue IT. Buona vista, occhio acuto H. Ojo agudo, y de buena vista
Omentum Persio, Inuolucrum intestinis obtentum. e)piploon. AL. Des ingweids netzlin B. Dat net G. La coiffe IT. Reticilla H. El redano de las tripas
Orropygium sacra spina Isidoro, Sacri ossis acumen, ko/kkuc, o)r(r)opu/gion, spondu/lion. B. Stuyte
Os o)stou=n. AL. Bein B. Been G. Os IT. Osso H. Huesso
Os sacrum quod finit spondylos. platu\ h)\ i)ero\n o)stou=n, u(posfo/ndulos2, trhto\s2 ko/khuc. B. Het stuytbeen
Os sto/ma, logei=on Poll. xa/nos2 Comicis, ab hiatu. ma/stac Homero. AL. Mund oder maul B. Mont G. Bouche IT. Bocca H. Bocca
Palatum caelum. u(perw=|on, u(perw/|a, ou)rano\s2, ou)rani/skos2 Galeno. AL. Der rachen, oder himmel im mund B. 'Tghehemelde in den mont G. Le palais de la bouche IT. Palato H. El paladar, sentido del gusto
Palma Cicer. diducta ac dilatata manus Eidem in Orat. explicata manus Fab. qe/nar. AL. Ein flache oder offne handt B. Vlacke handt G. Paume IT. Palma H. Palma de la mano tendida
Palpebra a palpitando dicta. gena Plin. Tegmentum oculi. ble/faron, quasi to\ tou= ble/pous2 fa/ros2, hoc est, visus tunica operculumve sku/nion ka/lumma. AL. Augbrawen, augendecksel, oder lid B. Ooghentalen, ooghenlidt G. Paupiere IT. Palpebra del l'occhio H. Parpado o pestana del ojo
Palpebrarum crepido vnde cilia prodeunt: extremae orae harum, quae inter dormiendum se mutuo centingunt. Chelae, xhlai\ et stefa/nai Rufo vocantus: at crepidines ipsae e)/lutra, o)rxoi\, tarsoi\ Poll. entrixw/mata.
Pancreas Grandulosa et adiposa caro pyloro adiacens. pa/gkreas2.
Papilla Capitulum mammarum, quod papularum sit simile. qhlh\. AL. Brustwertzlin, oder zepffel B. Speene tepel G. Le tetin, ou le petit bout de la mamelle IT. Capezzolo della mamella H. El pecon de la teta, o teta pequenna
Parastatae Varicosa inuolucra, vbi in sperma abit sanguis. parasta/tai Galeno, parasta/tai Heroph. kersoeidei=s2 Gal. a)dhnoeidei=s2 Gal. go/nimoi Rufo, parasta/tai po/roi.
Patella Celso, Mola genu. ko/gxh, ko/nxos2, mu/lh, e)pigonati\s2, e)pimuli/s2 Hippocr. mulakri/s2 Hipponacti. AL. Kniescheib B. Knieschyue G. La palette du genouil IT. Rotula del ginnocchio H. Rodillas
Pechys vlna, Maius os lacerti. ph=xus2, proph/xion. AL. Die grosz splindel am arm B. De groote arm-pype oft spille G. Grand focile IT. Maggior fusello del bracchio
Pecten Iuuenali, pubes impubium aliis. h)/bh, e)fh/baion, e)pi/steion, e)pei/sion, h(=tron Aureliano. AL. Scham haar B. De schameleheyt hayren G. Le poil des parties honteuses IT. Pettignone, li peli de la natura H. La mancebia
Pectus Quod sub iuguli clauicula est sth/nion, sth=qos2. nam ste/rnon pars est pectoris, quo concurrunt costae. AL. Brust B. De borst G. Poitrine IT. Petto H. Pecho. At ste/rnon IT. Il sternon o l'ossa del petto, il scudo del cuore
Penis muto, coles, veretrum. Suet. fascinus virilis Arnob. caulis Lucill. neruus Iuuenali, tentum Catull. verpus, virile, virile membrum Cicer. scapus Virg. membrum genitale, cercolipa Catul. et sicula, a Sica. mentula, virga, priapus, cauda salax. sa/qh, pe/os2, a)nagka=on Artemidoro, sau/nion Cratino, tau=ros2 Suidae, de/mas2 Plato. in comm. e)/mbolon, ba/lanos2 Aristoph. et e)re/binqos2, ou)ra\ Eupolidi, mu/khs2, si=nos2, sth=ma, tu/los2, ka/pro/s2, ai)dw\s2 Hom. kwlh/ Aristoph. fle\y goni/mh Epigr. quasi genitalis vena r(odonia\, ywlh\, korw/nh in oraculo quodam. posqh\ Xenoph. kriqh\, neu/ron, trie/mbolon, yoa\, korkou/ths2, a)ndrei/a Artemidoro. AL. Der schwantz B. De manlijckheyt, oft s'mans toede G. Verge, vit IT. Coda, priapo, cotale, membro, faua, Piuiola, cazzo, rabo, la puga H. Verguenca genitale, carajo
Pericranium cutis capillum gignens Celso. perikra/nion. AL. Die haut der hirnschaalen B. De huyt van 'tbeckeneel
image: s132bH. El paniculo que cubre el casco
Perinaeum Linea suturae assimilis, medium scrotum intersecans, Polluci. Galenus tamen exponit pro loco inter scrotum et sedem, quem Aristophanes koxw/nhn videtur dixisse et pu/gaion. Archippus proxw/nhn, locum sub pudendo, inter femora et nates medium, vti cum Polluce sentit Arictoph. Scholiactes.
Peritonaeum Arabice Siphac. perito/naion.
Pes ba/sis2 Plaut. pou=s2, kw=lon Eurip. AL. Fusz B. Voet G. Pied IT. Pede H. Pie
Pileum naturale Lampridio, pro membrant quam in fantes nonnulli capiti obuloutam praeferunt in ipso ortiu. Verba eius scriptoris sunt: Solent pueri pileo in signiri naturali, quod obstetrices rapiunt, et aduocatis credulis vendunt. siquidem causidici hoc iuuari dicuntur. at iste puer pileum non habuit, sed diadema tenue, at itaforte, vt rumpi non potuerit, villis inter se sedentibus specie nerui sagittarij. quo loco perperam legitur, Viris intersedentibus specie. Neruis agitari ferunt, etc. B. Helm agaleae specie.
Pinna Cartilaginea pars auriculae latio. pteru/gion.
Pinnula Isidoro, Summa auriculae pars.
Pituita phlegma. fle/gma. AL. Gliedwasser B. Vlyme, fluymen G. Flegme, fleume IT. Pituita, flegma H. Flema
Pituita etiam gallinarum morbus est. AL. Der piptzt B. De pippe G. La pepie H. Pepita de las gallinas
Planta pedis Inferior pars pedis. pe/lma Aphrodis. pedi/on, o)/ros2, piluo/steon. AL. Solen am fusz B. De sole oft bal van de voet G. Plante du pied IT. Pianta de e piedi H. Planta de los pies
Plechas Spatium inter crura et scrotum. plhxa\s2, plhga/s2 Gal. lib. De fracturis 2.
Podex anus, ani, prwkto\s2 pugh\, a)rxo\s2, daktu/lios2, ba/talos2 Eupolidi, po/tnion Hesych. AL. Der ars B. Der eers G. Le cul IT. II culo, o fondamento H. Saluonor, rabo, culo
Pollex pollendi argumento. me/gas2 Poll. a)nti/xeir, quod toti manuisolus aequipolleat. AL. Der daum B. Den duym G. Pouce IT. Pollice H. Pulgar
Poples i)gnu/h, kw/lhy. AL. Kniebug B. Knieschyue oft haessen G. Iarrer IT. Garletto, sotro el ginocchio H. Garganta del pie, rodilla
Praecordia fre/nes2. itela cordi obtenta. AL. Das netz, oder eingeweid B. Het net, oft d'inghewant G. Les parties autour du coeur IT. Le parti vicine al cuore, le interiora H. Telas del coracon, o lugares y cosas propinquas del coracon
Praeputium Iuuenali, Pelliicula glandem integens. a)krobusti/a Euangel. posqh\. AL. Die vorhaut des mannlichen glids G. 'Tcappeken van den hane, de voorhuyt G. Prepuce, la peau du bout du membre viril IT. Pelle nella punta del membro virile H. Capilla del miembro
Praesegmen vnguium resegmen Plinio, a(ponu/xisma, a)po/komma. AL. Dernagel schnitz B. Knipsel van de naghelen G. La taillure des ongles IT. La tagliatura delle vngia H. La mundadura de la vna cortada
Praesepia Ossa quae dentes continent. fa/tnai, fa/tnia Galeno.
Pugnus gro/nqos2, pi/tulos2, dra\c, ko/ndulos2. AL. Die faust B. Vuyst G. Poing IT. Pugno H. Punno
Pugnus pro colapho interdum vsurpatur colaphus Terent. alapa. ko/ndulos2, ko/lafos2. AL. Backenstreich B. Kinnebackenslach, oorbandt, oft clincke, muylpeere, oft sofflette G. Soufflet, buffe, iouee IT. Punzone, sorgozone, sciapho, buffetta, pugno H. Punnada, palmada, boffeton y boffetada
Pulmo pulmones Cicer. spiramentum animae Virgil. Carnem pulmonis pare/gxuma proprio nomine vocauit Erasistratus. pneumw\n, pleumw/n. AL. Lung B. Longe G. Polmon, ou poumon IT. Polmone, lonza H. Leuianos, buetagos, bofes
Pupula Lucretio, pupilla Cicer. xo/rh, glh/nh. AL. Augstern oder apffel B. D'ooghen appel G. La ptunelle de l'oeil IT. Pupilla del l'occhio Danti H. Ninna del ojo
Pus crassum et albidum, glutinosumque Cels. pu/os2. AL. Eyter B. Etter, dracht G. La boue IT. Marza H. Podre
Radius Minus brachijos. kerki\s2, paraph/xion. AL. Die kleinere armpfeiffe B. De cleyne arm-pype G. Petit focile IT. Raggio, minore fusello del bracchio H. Cauilla del braco
Radius Os tibiae maius. kerki\s2 Herophilo. sth/rigc. AL. Das groste rohr im bein B. De groote pype vant been G. Le grand focile IT. Raggio maggior de la gamba H. Espinilla maior
Radix vnguis r(izwnuxi/a.
Renes nefroi\ AL. Nieren B. Nieren G. Rognons IT. Rognoni H. Ronnones
Rugae frontis Cicer. stoli/des2 r(uti/des2, a)marugai/ Poll. AL. Runtzeln B. Rompelen, fronsen, kroken G. Les rides IT. Ruga H. Ruga
Sanguis anima Virgil. pro sanguine qui animae vehiculum est. sic yuxh\ apud Aristophanem accipitur. ai(=ma, e)/ar Poet. AL. Blut B. Bloet G. Sang IT. Sangue H. Sangre
Sanies tabum. quae Grammatici differre volunt: vt sanies sit mortui,
image: s133atabum viuentis sanguinis, vt Seruius annotat. Celsus saniem varie crassam et coloratam, tabum vult esse saniem tenuem e malo hulcere exeuntem. lu/qron, bro/tos2. AL. Eyter geschwer B. Etter, vervuylt bloet G. Sang gaste IT. Sanguaccio, sangue corrotto H. Sanguaza de la sangre
Scrotum Cel. o)/xeos2, pau=ros2, poiri/n Nicand. Schol. th/nira et phna/ra qora/hn inuenio apud Erotian. fortasse rectius. puri=na. AL. Der hodensack B. 'Tculborseken oft sacxken G. Gaillette, la peau exterieure en laquelle sont contenuz les genitoires IT. La pelle che pende sotto itesticoli H. La bolsa por de fuera de los cojones
Secunda Membrana alantoidem cingens. xwri/on deute/rion.
Sepes maceria, Dentium series. fragmo\s2 Polluci.
Septum transuersum Cels. disseptum Isidoro, diaphragma. u(po/zwma Aristoteli, dia/fragma. AL. Die leist B. Mittel rifte, de liese des lijfs G. Vne peau separant les parties interieures IT. Pelle che separa le parti interiori H. Pelleia apartadera de las entranas y otras partes
Sesamina ossicula quae manuum pedumque articulis natura velut auctarium circumposuit, a sesami specie exili nomen sortita.
Sinciput bre/gma, bre/gmos2. AL. Forder theil am haupt, der scheytel B. Scheytsel G. Le deuant de la teste IT. La parte dianzi de la testa H. La parte de lantera o primera de la cabeca
Sinus Virg. oculi peluis. Cauum oculi vocat Virg. non autem oculorum orbes seu palpebras: vt male sentit Sevuius. pueli\s2 Rufo, ko)gxos2 Polluci. AL. Das hol der augen B. 'Thol van de ooghen G. Le creux de l'oeil IT. Il fundo del occhio H. El hundo del ojo
Sinus mammarum vber Latine a)/skwma Rufo. ko/lpos2 Poll. at ku/amos2, primum incrementum mammillarum in puellis, vnde kuami/zein hae dicuntur, Sororiare Latine, vbi in tumorem primum attolluntur mammillae.
Spatulae scoptula operta Celso, Ossa quae a tergo incumbunt. pla/pai, w)mopla/tai, e)pinw/tioi. AL. Schulterblat B. 'Tschouderbladt oft been IT. Pallette della spalla
Spina dorsi r(a/xis2, kloni/s2 Antimacho, a)/knhstis2 Etymolog. AL. Ruckgrat B. Rugghebeen, ost de ruggraet G. L'eschine IT. La spian del dosso H. El espinazo
Spuma Ouid. sordities quaedam ebulliens in saliua, sanguine, et vino. a)/fros2. AL. Schauwm B. Schuym, bruys G. Escume IT. Spuma H. Escume AN. Fome, frothe
Succingens membrana Tunica quae costas intus praeuelat. u(pezwkw\s2 u(mhni\ Aret. vel xhtw\n u(pezwkw/s2.
Succus humor in corpore valente abundans, quasi sugus: quod eum ex alimentis membra sugant. xumo\s2, xulo/s2. AL. Safft B. Sock, sap G. Suc, seue IT. Succo H. Sumo
Sudor u(drw/s2 AL. Schweisz B. Sweet G. Sueur IT. Sudore, succidume Boccatio H. Sudor
Supercillum Ductus pilorum supra palpebras. o)fru=s2, o)fru/wn gei=ssa, tuloi\ e)pisku/nion Poll. AL. Augbrawen B. Wijnbraeuwen G. Sourcil IT. Ciglio H. Leja
Sura Venter obiectus tibiae. gastroknh/mion AL. Waden am schenckel B. De kuyte van de schene, oft de bra van 'tbeen G. Le mol de la iambe IT. La polpa de la gamba H. Panterilla de la pierna
Talitrum Sueton. Conuolutis digitis impressio facta. ko/ndulos2, kro/mbos2. AL. Ein schnaltzer B. Eenen knip G. Chiquenaude IT. Friguocola H. Papirote, floretada
Talus a)tra/galos2 Aristot. kw/lhy. Homero. AL. Knod oder knor am fusz B. Enckele, encklaeuwe G. Talon IT. Talone H. Tornizuelo
Tempora kro/tafoi. AL. Der schlaff B. Den slaep vanden hoofde G. Les temples IT. Le tempia H. La sien
Tendo te/nwn, a)poneu/rwsis2 muw=n Galeno. B. Geelhayr IT. Corda
Testes colei Cicer. et Martiali. vasa Plauto lepide vocantur, quod seminalem bumorem contineant o)rxei=s2, di/dumoi mi/zea Hesiod. mh/dea Hom. o)rxei/dia, o)lkoi/ Oppiano. AL. Hoden B. Clootkens, sweserkens G. Couillons, animelles IT. Faue, coglioni H. Turme, cojones
Testudo Concamerata auriculae pars, vbi foramen auris patet. kama/ra.
Thenar Carnosa pars manus inter pollicem et medium digitum. qe/nar. AL. Die mausz B. De muys G. La souris IT. Muscolo H. Elmoresillo de la mano
Thorax Spatium intermedium inter collum et femur. qw/rac, o(/lmos2. AL. Die gantze brust B. Gheheele borst G. Poitrine IT. Petto H. Huero del cuerpo del hombre, peto
Tibia Celso. kne/mh. Crurisos surae oppositum. AL. Scheinbein B. Schene G. L'os de la iambe, ou iambe IT. Gamba, o l'osso della gamba H. Espinilla o canilla de la pierna
Tonsillae Cicer. Plin. glandulae colli, quas Amygdalas chirurgorum vulgus nuncupat, a)ntia/des2, mh=la, a malorum sigura, pari/sqmia, spoggoi/ Hippocr. quod sponigarum in modum humores imbibant. AL. Mandeln B. Amandelkens G. Les glandes au bout du gros de la
image: s133blangue IT. Glandole o gangole o stranguglioni, Palli H. Agallas en la garganta del hombre
Torus Virgil. lacertus cicer. lacertorum totus Cicer. pulpa Persio. muw\n. AL. Fleischmausch B. Spiere, oft een hyse est enim caro musculo inclusa sine ossibus. G. La souris, charnure, muscles de chair IT. Carnatura, muscoli carnosi H. Morezillo de carna
Tragus Quod conchae extrinsecus respondit. tra/gos2 Rufo.
Tricae Capillus intricatus. tri/xwma AL. Verworren haar B. Mecre vlecht, verwert hayr G. Cheueux entortillez H. Guedeja en hetrada
Truncus Cic. pro corpore cui praesectum sit caput. sw=ma kolobo\n, kormo/s2 Eustath. AL. Der leib so zu scheiter gemacht ist B. Romp, d'lichaem sonder hooft G. Le tronc du corps, corps sans teste IT. Il trunco del corpo H. Cuerpo descabecado
Tubus sacra fistula, qua spinalis medulla decurrit. sw/lhn i(era\ su/rigc. AL. Ruckpfeiffe B. Ruggen-pype
Vena fle\y, e)panqismo/s2 Eudoxo, decame/nh Hesychio, quod sit canalis sanguinis. AL. Blutader B. Ader G. Veine IT. Vena H. Vena
Venter collatiuus Plauto, pro turgido et inexplebili. sesquipede extans, Persio, abdomen insaturabile Cicer. boska\s2, nhdu/s2 Nicand. AL. Ein grosser bauch B. Een grooten buyck, oft trijp-sack G. Gros ventre IT. Trippa, o ventraia H. Vientrazo gordo
Ventriculi fundus puqmh\n, h( ka/tw koili/a, nhdu/s2 Hippoer. AL. Der grundt oder bodem des magens B. De gront vande maghe G. Le fond de l'estomac IT. Il fondo del stomaco H. Il hondo del estomago
Ventriculi os Superior eius pars. kardi/a proprie medicis. AL. Der mondt des magens B. De mont van de maghe G. L'entree de l'estomac IT. La bocca del stomaco H. La boca del estomago
Ventriculus Celso, stomachus, qualiculus. gasth\r, h( a)/nokoili/a, sto/ma koili/as2. AL. Der magen B. De maghe G. L'estomac IT. Il stomacho H. El estomago
Vertex korufh\, meso/kranon Orpheo. AL. Der wirbel am haupt B. Den top oft cruyne vant hooft G. Le sommet de la teste IT. La cima o sommita, et il vertice della testa H. La parte soberana de la cabeca
Verticuli vertebrae Plin. spondyli. spo/nduloi, stro/fei=s2, stro/figges2, a)stra/galoi Hom. ku/boi Riano, horum primus a Polluce e)pist rofeu/s2, hoc est cardo, quod in eo caput circumagitur, Hippocrati etiam o)dou\s2, id est, dens nominatur. Secundus proprio vocabulo a)/con velut axis immobilis Polluci vocitatur, et purhnoeidh\s2 a)po/fusis2. Sed extremus Atlantius nodus Plin. vt Graecis a)/tlas2 dicitur, quasi qui totam molem sustineat. AL. Wirten, oder gleich des ruckgrats B. De knokels van den ruggraet G. Le vertebre, l'os de l'eschine du dos IT. L'ossa delle spalle, della schena et simili H. Huessos de qualquiere espinazo
Vesica Plin. ku/stis2, ou)rodo/xos2 ku/stis2 Aphrodisaeo. AL. Wasserblatter B. De blase G. La vessie IT. La vesiga, vescica H. Bexiga
Vesicula fellis sub sibris iecinoris delitescit. ku/stis2 xolhdo/xos2. AL. Gallen heufflin B. 'Tgalblaesken G. La vessie du fiel IT. La vesighetta del fele H. Pequenna vexiga de la hiel
Vestigium Virg. i)/xnos2. AL. Fusztritt, oder stapffen B. Voetstap G. Marche, trace IT. Orma, vestigio Petrarch H. Pisada del pie
Vibrissae vel vibrissi, Narium pili. AL. Nasenharlin B. Het hayr in de neuse G. Le poil du nez IT. I peli del naso H. Pelos de las narizes
Viscera exta, interanea Plin. splaxna, e)/gkata Etymolog. e)gkoi/lia. AL. Das gerick, oder eingeweid B. Inghewant G. Entrailles IT. Budella Bocc H. Entrannas
Vitalia Lucano, Cor, pulmo, cerebrum, iecur, vitae inctrumenta. entosthqi/dia pueu/mata Diodore. B. Incruyt
Vmbilicus ab vmbone. o)/mfalos2 r(i/za gastro/s2 Aristoteli. AL. Der nabel B. De nauel G. Nombril IT. Vmbilico, vmbiligolo H. Ombligo
Vnguis o)/nuc. AL. Nagel B. Nagel G. Ongle IT. Vnghia H. Vnna
Vola Varroni, Media pars manus. dw=ron, koi=lon xeiro\s2, kotu/lou, qe/nar Pind. Schol. AL. Gauf, oder mittelhole der handt B. De palme van der handt G. La paume IT. Palma H. Palma
Vola pedis Plinio, Concauitas pedis. kotu/lh, koi=lon podo/s2. AL. Holle des fusz B. Het holle van den voet G. Le creux du pied IT. Ilvoto del piede H. La caua del pie
Vreteres Canales per quos in vesicam corriuatur vrina. ou(rhth=res2.
Vrinarius meatus vel fistula, qualotium e vesica promanat, ou)raxo\s2, ou)rh/qra, po/ros2 ou)rhtiko/s2.
Vterus loci, matrix. delfu\s2, u)ste/ra, nhdu/s2 Hesiode, et Hom. gouh\ Hippoc. mh/tra, a)ggei=on kuhth/rion, Galeno. AL. Die mutter B. De moeder G. L'amarri, ou matrice IT. Matrice H. El vientre donde concibe la muger
Vultus os. pro(swpon, ei)dos2, fuh/. AL. Gestalt des angesichts B. De ghedaente, d'wesen oft'tghelaet vant aensicht G. Mine, trongne, viaire IT. Volta H. Cara
image: s134a
DE PARTIBVS NAVIS. CAP. LVII.
ACatium artemon Iaboleno. Marius velum nauis. ar)temw\n in Actis Apost. AL. Das grosz sagel im schiff B. Het raeseyl G. Le plus grand voyle IT. La vela grande H. La vela grande
Acroteria plutei nauales. Tigna ad ornatum prorae puppisque eminentia. a)krwth/ria, Xenoph. a)krosto/lia Appiano, a)/flasta Tarrhaeo, ko/rumba Hesych. a)munth/ria, parablh/mata. B. Compange, opboeysel
Aluus nauis ga/stra, ku=tos2, ska/fos2 Thucyd. ga/stra Eustath. nho\s2 e)/dafos2 Homer. AL. Der bauch im schiff B. Den buyck vant schip, het ruyme, het hol vanden schepe G. Le creux, le ventre de la nauire
Anchora vncus Val. Placco. a)/gkura, i)xa/s2 Soph. nhope/dh Nazianzen. u(/splhc Lycoph. eu)nh\ Homero, li/qos2 poetice, quod saxi vsus olim loco anchorae fuerit. xei\r, new/s2 Epigr. e(/dranon new/s2. AL. Ancker B. Ancker G. Ancre IT. Anchora H. Ancla
Anchora sacra i(era\ a)/gkhra AL. T'plecht ancker
Anchorae dens vncus. o)dou\s2, o)/nuc. Plut. AL. Der hack B. Der hant G. Lecroc IT. L'vncino H. El garfio
Ansa gubernaculi Vitru. Pars summa claui. oi)/ac B. Den helmstock
Antenna Virgil. Lignum transuersum in malo. kerai/a. AL. Die sagelstang B. De spriet G. Le bois trauersant le mas IT. L'antenna H. El antena que cruza el mastel
Antlia Mart. Machina haustoria, quae e sentina attrabitur exinanitur que nautea. a)ntli/a, a)ntliantlh/thr Eustath. a)ntli/on. AL. Eins chopfzeug B. De pompe G. La pompe IT. Vn instrumento per cauar l'acqua H. Anoria para sacar agua
Aplustre vel amplustre, aplustrum Festo, Ornamentum nauis, quod summo malo imponitur. AL. Das fehnlin B. Het vaenken G. La banniere IT. La bandera, o l'ensegna H. La bandera AN. A flagge
Bolis cataptorates Lucil. quod de prora demitti soleat ad explor andum fundum, marisque altitudinem. linea Plauto. boli/s2 AL. Ein grundklotz B. Grons, ost diepllot G. Vne sonde, Veneti scendaio dicitur, ab argumento desensus quo fundum petit H. La solda, o sonda
Calx mali Vitruuio, Ima mali pars. pte/rna Athenaeo. B. De voet van de mast
Carchesium Catul. Suprema mali pars. siue foramen per quod in summo malo funes traiiciuntur, vt Nonius vult. karxh/sion. AL. Das sagelloch B. De ton G. La hune
Carina Trabs ima nauis, eiusque fabricae fundamentum Ouidio. stei=ra, stei/rwma, dru/oxon Polyb. entero/neia Aristoph. Equitibus. AL. Ein schiffbodem B. De kiel, den schipbodem G. La carine, ou carene IT. La colomba. Venet H. Carena
Carina pro infimo aluo nauis, quem alueum vocat Sallustius, quem inuersum pro tuguriis olim habuisse scribit. tro/pis2, mh/tra, koilh\ nau=s2 Xenoph. koi/lh Athenaeo. AL. Schiffbodem B. Schipsbodem G. Le fond du bateau IT. La carena. Ven
Chalmuci Marcellino, Machinae tractoriae quibus in litus trabuntur nanes. kamoulkoi/ Polluci.
Cinctus subligaculum. u(po/zwma Athen. zwsth\r Heliodoro, a)mfimh/trion. AL. Gurben krumbholtz B. Berckhout, dr ribben van 'tschip, de gorden
Clauus Virg. gubernaculum Cic. phda/lion, e)fo/lkaion Homer. o(/lkion et plh=tron Sophocli. oi)h/i+on [note of the transcriber: in the print: oi), i+/on] Apollonio. AL. Das stewrruder B. Het roer G. Le gouuernail de la nauire IT. Il temon H. El gouuernale de la naue, el timon
Columbaria Foramina in nauis lateribus, per quae remi promicant, similia latibulis nidisque columbarum Isidor. o)pai\ Vitru. AL. Ruderlocher B. Roeygaten
Commissura nauis Fabio, sunafh\, ar(mogh\, a)llhlouxi/a. AL. Ein fug B. Een voege G. Iointure IT. Giontura, conionctione H. Commissura, trauazone
Commissuras nauium feruminare musci coma Plinio. suna/ptein. stipate, quasi stuppa infarcire. paktou=n ta\s2 a(rmoni/as2 Herodoto. AL. Die fugen stopffen B. Braeuwen, calfaten G. Calfatret
Contus Virg. Hasta nautica longa et robusta. konto\s2 AL. Stackel B. Een kloete, oft boom G. Perche de matinier IT. Pertigon H. Cuento
Corbis galea Erasmo. B. De meersse G. Cage IT. La gabia H. La gauia de la naue
Cornua Virg. ceruchi Lucano, Ex tremitates antennae. ke/rata, a)kroke/raia, i(stokerai=ai Orpheo, Artemidoro. te/rqra Apollonio.
Detergere remos Liuio, Caesari, defringere Liuio, in concursu nauium remos comminuere. parasu/rein tarsou/s2 Diodoro, qrau/ein tarsoou/s2
image: s134bPolybio, sunqrau/ein kw/pas2 Dioni. tou\s2 tarsou/s2 suntri/bein Appiano. AL. Die ruder zerbrechen B. De riemen breecken G. Rompre et briser les rames IT. Rompre il palamento H. Quebrantar los remos
Dolon Minimum velum ad proram. do/lwn. B. De focke IT. La trinchetta
Epidromus epidromum, Velum ad puppim. e)pi/dromos2. B. De besane IT. La mezana H. La mezana
Fori Cicer. Tabulata nauium constrata. per quae nautae feruntur. e(dw/lia Herodoto, katastrw/mata. B. De ouerloop G. Le tillac ou beisle IT. La corsia H. La corsia
Funiculus kalw/dion, xoini/on AL. Schnurlin B. Een coordeken, een touken G. Cordelette IT. Nastro, cordella, funicella, cordicella H. Cuerda pequenna
Funis restis xoi=nos2, ka/lws2 Lucill. mh/rinqos2 Orpheo, o)/plon Homero, xoini/on AL. Seyl, schnur B. Touwe, zeel, roop, bast G. Corde IT. Fune H. Cuerda, soga
Funis anchorarius prymnesium. Funis de quo stat nauis. Festus tamen prymnesium vocat tonsillam, palum ipsum de quo religatur nauis, non funem. prumnh/sion, a)po/xeion, pei=sma, xalinwth/rion Eurip. anchorale Liuio, Plin. retinaculum Virgil. funis qui nauim in alto aut vado sistit. AL. Anckerseyl B. 'Tancker touwe G. Le chable de l'ancre IT. La fune dell'anchora H. La cuetda del ancla
Armamenta nauis o(/pla, skeu/h Xenoph. AL. Die zeug vnd rustung eines schiffs B. De rustinghe, ghereetschap, oft'tghewant van 'tschip G. La munition et les outils de la nauire IT. La munitione et gli stromenti dela naue H. La municion y lo que es menester en la nao
Harpago Pertica ferro adunco praepilata, qua nauis tenetur. a(rpa/gwn. AL. Hack B. Schiphaeck G. Croc, hauet IT. Vncino H. El cloque
Haustrum ita nomino lignum excauatum, quo hauriunt aquam ad irriganda vela B. Een ghieter
Inhibere remos Cicer. est vehementiore remigationis modo nauem ad puppim conuertere. pru/mnan kru/esqai AL. Die ruder auszhalten B. De riemen strijcken IT. Ziare Venetis
Mala lignea Seruio dicuntur orbiculi volubiles, qui malum circulo ambiunt, vt eorum ope facilius vela attollantur. B. rackclooten, paternosters, eo quod imitentur pilulas precatorias, quas indoctum vulgus digitis versat
Malus arbor nauis Paulo, i(sto\s2. AL. Der sagelbaum B. De mast, oft mastboom G. Le mas, ou l'arbre de la nauire IT. L'arbol H. El mastel de la naue
Manus Lucano, Ferrea harpago pluribas vncis diuisa, qua naues in conflictu naualli colligantur. a(rpa/gh, xei/r AL. Ein eysener hack B. Een dregghe G. Croc, pour accrocher nauires IT. Mano di ferro H. Clogue, o garfio de naue
Modius Isidoro, Locus in quem malus immittitur. i(stodo/kh Hom. lhno/s2 Poll. Athen. meso/dmh Apollon. B. De koker
Nautea Plauto, Sordes putidae, quae in sentina sunt. AL. Stinckende grundtbruhe, oder wasser der schiffen B. De vuylicheyt die inden durck is G. L'ordure de la nauire IT. Le sporchezze et immondicie delle naue H. La suziedad delnao
Oculus Lous cui nauis nomen inscribitur, quam simam vocare licebit, ptuxi\s2, ptuxh/ Tarrb. o)fqalmo/s2 Poll. e)pwmi/s2 Epigr.
Orthiax Appendix insimae veli parti quae adiicitur. o)rqi/ac Epicharma. B. De bonet
Palmula Virgil. tonsa, a similitudine palmae humanae, extrema pars et latior remi. pla/th, ptero\n, tarso\s2, phdo/n AL. Die laffen B. 'Tblat G. Le bout large d'vne rame IT. La paletta del remo H. La pala de remo
Pergula Excursu per totam nauem apertus locus ad nauis latera, ageam vocat Festus. AL. Geng in schiffen B. De waering, den ganck in de schepen H. La tilla
Pes Funis quo transfertur velum. pou\s2 B. De gaerde H. La cuerda para guindar la vela
Phalanges phalangae, puluini Isidoro, quibus nauis subducitur in portum aut litus. fa/lagges2, fala/ggai, Poll. o(lkoi/ Thucyd. Sunt autem cylindri quidam lignei qui vectibus promouentur ad transducendas naues. Caesar scutulas videtur dixisse. AL. Schiffwalen B. Rollen
Pons Virgil. pro scalis naualibus, quibus excipiuntur, aut in terram exponuntur vectores. ge/fura, th=s2 new/s2. AL. Schiffleyter B. Schiplader, oft koebrugghe
Promptuarium nauis tamei=on, mageirei=on. B. De combuys
Prora Nauis pars anterior. prw/ra. AL. De bieten B. De steuen, 'tvo orsteuen G. La proue IT. Proda Boccatio, nautis fere proa H. La prora
Puppis pru/mnh, a)/flaston Lycoph. Hom. AL. Der schnarren B. Het achter casteel G. La poupe IT. Poppa H. La popa
Pyxidicula nautica qua poli positum explorant. puci/dion. B. 'Tcompas G. Le compas IT. II compasso, il bossolo di nauigare
image: s135a
Remi manubrium e)gxeiri/dion Poll. AL. Der griff am ruder B. De hanthaue van de rieme G. Le manche de l'auiron IT. Il manico del remo H. La empunnadura de remo
Remulcus Funis quo religata maior nauis minorem sequitur remis actam. u(phre/sion, r(u(ma Polybio, para/r)r(uma. B. Vuyrcable, de kreckabel
Remulco trahere r(umoulkei=n Polybio. B. Boechseerden
Remus, tonsas Virgilius remos vocauit, a decutiendis fluctibus. kw/ph, e)retmo\s2, spa/qh Lycoph. AL. Ein schiffruder B. Een rieme, oft roeye G. Auiron, gasche, rame IT. Remo H. Remo
Rostra Pars nauis primore in prora exporrectior, et cunei in modum acutior. e)/mbola Plutarcho, xalkw/mata Eid. korwni/s2. AL. Schiffschnabel B. De snuyte G. Le bec IT. La ponta, il becco H. La ponta
Rudentes oi(=sa, spa/rta Suid. ka/miloi Theophylacto, topei=a Harpocrationi, ka/lones2 Apollonio, ou)=sa Lycoph. pro/tonoi Apollon. pei=smata. Tarrhaeus proto/nous2 eos rudentes intelligit, qui malum confirmant ad proram et ad puppim: ka/lwas2, qui ab vtroque nauis latere malum tenent: mesouri/as2, funes, quibus velum demittitur: po/das2, quibus transfertur, vt pro/podas2 bis proximos: terqri/ous2, quibus antennarum cornua adducuntur. AL. Grosse schiffseyler B. Hooftouwen, taeckelen, cabels G. Chables IT. Corde, fune H. Maromas cuerdas de nao
Saburra Plin. Quidquid nauem onerat, vt stabilior sit in cursu. go/mos2, e)/rma, plh/rwma th=s2 new/s2. AL. Schifflast B. Ballast G. Charge d'vne nauire
Scalmus Cicer. Lignum teres, cui alligantur pensiles remi loro, quod struppum vocat Isidorus, stropham Vitruuius. Hinc interscalmium, Locus vacuus et intermedius inter scalmos remigum. skalmo\s2. at lorum ipsum tropw/thr Polluci dicitur. G. La cheuille de l'auiron IT. Forcola, palaschenno H. Eschalmo
Sentina Iuuenali, Locus quo confluit colluuies aquarum, quae per commissuras exudat, et nauis sordes. decame/nh, gau=los2 Eustathio. AL. Ein losey B. De druck G. L'ossec IT. La sentina H. La sentina
Sentinare verbum non inhonestum apud Festum et Caecilium, pro satagere atque eniti exinanire nauis sentinam. AL. Wasser auszschopffen B. Pompen G. Vuider l'eau IT. Cauar l'acqua H. Sacar el agua
Siparium Cicer. Velum in scena.
Siparum Isidoro, Velum quo iuuatur cursus nauis languescente iam vento. B. De vrede focke de lulle
Spira Inuolutus funium circulus Seruio. B. Een laghe touwen oft cabelen
Stamina costae Plin. vel, vt Caesar, statumina, Ligna arrectaria in interiore aluo, quaelatera nauis suppingunt, stami=nes2, nomei=s2 Hesychio, e)gkoi/lia Theophr. enteriwni/s2 Aristoph. AL. Das jnnwendig holtz B. Het binnenste hout
Tabulata sani/des2. B. De dennen
Thoracium qwra/kion Athenaeo, Eustatio, h(laka/th. Velum in summo mali fastigio. B. Het meersseyl, oft het topseyl
Torus Funis e loris contortus, qui toro, id est lecto, subtendebatur. to/nos2 Herodoto. B. Roop
Transenna funis extentus Seruio, vnde etiam non inepte vocare posse existimo textum illud e funibus supra foros nauium, supra quod itur, quasi transienna, quod vernacula lingua bouenetum nuncupat. B. Het bouenet
Transtra Caes. Remigum sedilia, quasi transuer sim strata. iuga Virgil. de/lmata, zuga\ klhi+/des2, qra/nos2, selidw/mata, u(phreth/sion. Suidae. AL. Ruderbenck, sitzbenck B. Roeyerbancken, dosten G. Les bancs des gascheurs, ou rameurs IT. Li banchi per vogar H. Los bancos de la galera
Trudes Tacito, Pertica robusta, qua vado inhaerens nauis impellitur. B. Een schipboom G. Perche a pousser IT. Pertigon da spinger a forza H. Varal o pertiga para empuxar la nao
Tutela Petronio et Senecae, signum in prora vnde nauis nomen accipit. para/shmon Luciano.
Velum linteum Horat. carbasum et carbaseus sinus Virg. suppara velorum dixit Lucanus, arma velorum sinus dicit Virgil. i(sti/on, a(/rmenon, o)qo/nh, fw/sswn Lycophr. lai=fos2 Eurip. li/non Lycophr. o(/pla Oppiano. AL. Sagel B. 'Tseyl G. Le voile IT. Vela, velo H. La vela
DE PARTIBVS [correction of the transcriber; in the print PARTIBIS] PISCIVM. CAP. LVIIII.
ACerabula flagella, brachia Plin. chelae, forcipes denticulati Eid. cirri Eidem. etiam sic plekta/nas2 reddenti. Forcipata brachia cancrorum Gazae. xh=lai, plekta/nai, kotulhdo/nes2. AL. Krebs oder scorpion scheren B. Scharen, crabscharen
image: s135bG. Pincettes des escreuisses ou du scorpion IT. Branche o forcipi di gambari, grancele, et di scorpion H. Bracos y tenazas de scorpion o de gangrejo AN. Yklees of a crabbe
Branchiae Plin. bra/ggia Aristot. AL. Fischoren, kiewen B. Vischkaken, kuwen G. Les oreilles des poissons IT. Branche, che, barbole di pesce H. Les agallas del pesce proprie
Cirri barbae Plin. plo/kamoi, tri/xes2. Meo quidem iudicio cirri diuersi sunt a brachiis siue chelis, quod haec manuum vicem impleant: at cirri contortos crines et voce et similitudine referunt plexiles, vnde et plo/kamoi Graecis at tri/xes2 quoque dicuntur, prominentque a capite ad modum corniculorum, quibus limaces et cochleae iter praetentant. vnde et ke/rata ab Aristotele, a Gaza cornua nominantur: neque absurde Pliniana voce barbae dici possunt, quas polypis tribuit Trebius Niger, nihil enim commune habent aut simile saltem cum cirrorum, aut capillorum voce, forcipes, siue brachia, quibus cibum prehendunt, alterius plane vsus
Lactes Plin. galakti/des2 Prisciano, e(/gkata. estque in signe marinum, vt ouafeminarum. AL. Milch, milcher B. De homme, oft den melcker G. La laite du poisson IT. Latte del pesce H. Leche del pesce
Ouum piscis w)o\n. AL. Rogen, oder roghel aliis B. Den roger, de roge, oft kuyte, oft kyte G. L'oeuf du poisson IT. L'ouo di pesce H. El hueuo del pesce
Pinnae pte/ruges2. AL. Fischfederen B. Vinnen G. Ouyes des poissons H. Las alas con que nada el pesce
Spina a)/kanqa. AL. der grat, ruckgrat B. Den graet G. Vne areste IT. La spina H. Espina
Squamma lepi\s2. AL. Die schuffe, oder schupe am sisch B. De schubbe oft schelffe G. Escaille du poisson IT. Squama, scaglio H. Escama
Testa o)/strakon, ke/lufos2. AL. Fischschale B. Vischschulpe G. Coquille de poisson IT. Testo di pesce H. Teja del pesce
Tomus Plin. segmentum. te/maxos2, to/mos2, a)po/komma. AL. Ein schnitt oder stuck vom fisch B. Een snee oft moete G. Lopin ou piece de poisson IT. Schenale H. Cortadura o pedazo de pesce
DE PISCIBVS IPSIS. CAP. LIX.
ACipenser qui vulgo sturio dicitur. a)ki/penser, galaci/as2 Galeno, gallari/as2 Athenaeo, nisi locus corruptus sit. o)ni/skos2 Dorioni apud Athenaeum. B. Een steur G. Esturgeon IT. Porcelletro AN. a Stuer
Acipenserem nostrum esse sturionem, id quod cum doctissimo Rondeletio censeo, vno argumento praecipue, ceu validissimo ariete labefactare, atque euertere se posse putant nonnulli, quod eum squammis ad os versis contra aquam nando maare scriptum reliquerit Plinius, et Rhapsodus Macrobius, maioribus tamen tibicinibus ea ratio consirmanda esset, nist vnus Rondeletius velut Aiacis clypeo munitus, omnium facile impetum excipere atque sustinere posset, inuictum aduersus oppugnantes vallum. Siquidem ab illis scriptoribus istud prolatum videtur, qui elopem cum acipensere confundentes (quos ex Ouidio Plinioque diuersos esse constat) singularem hanc notam elopi attributam, etiam acipenseri asscripserunt. neque veri videtur simile, piscem aduersis squammis cursum suum vel maxime remora aturis in aduersas fluuiorum vndas enatare, Accedit huc, quod eorum opinionem praecipue conuellit, quod acipenser cartilagineus est piscis (quod genus squammis caret) Athenaeo teste, et perpetuam habet dorsi spinam cartilagineam, ad modum fluuiatilis muraenae, siue lampetrae, vt de eo scribit Dorion, appellatque o)ni/skon gallari/an: nisi cum Galeno potius legas galaci/an. Adde quod Aristotelis testimonio refert hunc oniscum hiante ac patulo esse ore galei modo, nec esse gregalem, quod vtrumque nulli piscium melius quam sturioni nostro competit. Accedunt indubitatae notae, quas acipenseri idem assignat, porrectum rostrum, et corporis trigona species.
Acus aculeatus Plin. r(afi\s2, belo/nh, a)blennh/s2. B. Een geepe G. Esguille, orphie IT. Acuchia, agusigola, arguzella H. Aguilla, aguia pescado AN. Hornebeke, snacotfysshe, ganefysshe, pyperfysshe, hornfyssche apud Cimbros dicitur, tobias apud Saxones
Alburnus Ausonio. AL. Blick, roteugle, blieggle, zwybelfischlin, rohtaug, welszfischlin B. Een blye, Bleye, ruyssen G. Able, ablette IT. Pesguerel Ferrariae AN. Bleie
Alosa clupea nonnullis. qri/ssa, tri/xis2, trixi/as2. B. Elft G. Alose IT. Ghepia, lacchia Romae H. Saboga, sauolo
Anguilla e)/gxelus2. AL. Ein aal B. Ael, schafteling, nebbeling G. Anguille, pimperneau IT. Anguilla H. Anguille AN. Eele
image: s136aapud eosdem praegrandis fausen eele, minima grigge, media scafling dicitur.
Aguilla decumana e)/gxelus2 u(permege/qhs2, u(perfuh/s2. AL. Grosz aal B. Palinck.
Apua cobitis a)fu/h kwbi/pis2 Athenaeo. AL. Stint, stinckling B. Spierinck, stinck-visch
Apua phalerica a)fu/h falhrikh/. AL. Weiszfischlin B. Witvisch
Araneus Plinio, draco, dracaena. dra/kwn, drakaini/s2. B. Een pieterman G. Viue, araigne Massiliae IT. Pesce ragno, tragina Neapolit H. Pesce arana. AN. a Quavyver
Ascarides, Lumbrici cucurbitini. a)skari/des2 Galeno. B. Mayen, aerswormkens
Asellus o)/nos2, o)ni/skos2, ba/xgos2, xella/rhs2 Athenaeo. AL. Bolch B. Cabellau, bollick, graeutken, gulleken, sed hipostremi minores sunt G. Merlu IT. Merluzo Roman. nasello Liguribus AN. Kodde, koddefische
Asellus arefactus AL. Stockfisch, gedutter bolch B. Stockvisch AN. Stockfisch
Asellus minor asellus Callarias Plin. o)ni/skos2 kallari/as2. B. Schelvisch G. Egrefin AN. Hadok
Asellus mollis Argenteo splendore asellorum e genere mollissimus omnium. o)ni/skos2 ar)genh/s2. AL. Witling B. Wytinck AN. Whyting
Asellus salitus o)ni/skos2 tetarixeume/nos2. AL. Lachs B. Abberdaen G. Labordean, moulue AN. Habberdyne
Astacus, cammarus a(/stakos2, ka/mmaros2. AL. Meerkräbs B. Zeecreeft, oft kreft G. Escreuisse de met, hommar IT. Gammaro di mare Roman. astase Venet. lombardo Genuens H. Gangrejo de mar AN. Creuis, creuysshe
Aurata, orata xruso/frus2, i)wni/skos2. B. Zee-brasem G. Brame de mer IT. Auraia Venet H. Dorade AN. a Gyltheade
Balaena fa/laina, fa/lou, hnw/dalon, para\ to\ en a) li\ kinei=sqai Pindari Schol. AL. Wal, ruszwal, walfisch B. Een walvisch G. Balaine IT. Capidoglio Rom balena H. Vallena AN. a Whule
Buccinum kh/ruc. AL. Auszgesputzte meerschnecke B. Kinckhoren GAL. Coquille sabotee. IT. Buccine, corneto Liguribus H. Bozios
Cancer karki/nos2. AL. Krebs B. Crabbe G. Cancres IT. Granchio, granzo Romae H. Gangrejo AN. a Crabbe
Capito Ausonio, cephalus fluuialis G. Munier eo quod circa moletrinas versetur. vilain, ob victus sparcitiem: testard, a capitis magnitudine. IT. Cauezale apud Insubres AN. a Polard
Cete kh/th, a)nta/kaioi herodoto. AL. Walfischen B. Walvisschen G. Les plus grands poissons de mer IT. Balene, et altri pesci grandi H. Vallenas
Chamae xh=mai Arictot. Conchaerotundae et circinatae. IT. Biueroni, penerazze
Cochleae koxli/as2. AL. Meer oder seeschnecken B. Huys-slecke, oft horen G. Limaçon de mer IT. Chiocciole, maruza H. Caramuyo, almeja, caracol de la mar AN. a Wincle, or perwincle
Cochlea margaritifera AL. Perlmutter B. Peerlemoeder
Cochlea nuda, limax AL. Wegschnecken B. Huys-slecke, wech-slecke G. Limaçon IT. Limaga H. Limaça, bauosa
Cochlea Veneris vel concha Venerea, murex Mutiano, matriculus Enn. cuius vtrumquel latus se conuoluit atque colligit, quali vtuntur hodie pro clauium pendigine mulierculae. xoiri/nh, dia\ to\ xoi/rw| tw\| gunaikei/w| mori/w| th=| xi/sei proseoike/nai. AL. Ein meerschnecke B. Porcelin G. Porcelaine
Conchlea opercularis quae gypseo opercule per hiemem obducitur. koxli/as2 pwmati/as2. AL. Rubenschnecke B. Wijingaerr slecke IT. Limaga delle vigne H. Limaza de vinnas
Cochlea terrestris koxli/as2, ko/xlos2, se/silos2 Epicharmo, Dioscor. AL. Schnecken B. Slecken mette huyskens G. Limaçon auecques la coquille IT. Buouolo, lumaca Boccat H. Ameja
Cochleae domus Sammonico, calyx Plinio, ke/lufos2 Dioscor. o)/strakon Galeno. AL. Schneckenhauszlin, oder huttlin B. Tslecken huys ken oft horenken. G. la coquille du limaçon IT. Il tetto o la casetta del buouolo H. Casilla de la almeja
Cochleae operculum pw=ma, ka/lumma, e)pika/lumma, e)pi/ptugma. AL. Der schnecken vberhaut B. het decksel van der slecken, schobbe
Concha Omnis testa. ko/gxh, kogxa/rion. AL. Allerley schale, oder fisch mit schalen bekleidet B. Alderley schelpen, oft visch met schelpen bedeckt, ghelijck mosselen G. Conche, coquille, toute sorte de poisson en coquilleIT. Conca, capa H. Concha AN. Shelfysshe
Congrus, conger ko/ggros2. AL. Conger, congerle B. Congerael G. Congre IT. Broncho H. Gongrio AN. a Counger
Cuculus ko/khuc. B. Zeehaen G. Rouget IT. Lucerna Venet. cocchou Neapol AN. a Gornart, a curre
image: s136b
Cynoglossus kuno/glwssos2. B. Een schartonghe, oft tonasken GAL. Pole.
Cyprinus Carpionis genus, sed latioris, apud Cimbros et Frisios Karutz.
Cyprinus vulgo carpio. unpri=nos2. AL. Ein karpffer oder karpfel B. Kerper G. Vne carpe IT. Carpana, rama Ven. bulbaro AN. a Carpe
Cyprinus latus barbari prasemum vocant, abramidem Bellonius. AL. Ein brachsem B. Brasem G. Brasme, breme IT. Scardola
Delphin, delphinus delfi\s2, i(ero\s2 i)xqu/s2. AL. Delfin B. Meerswijn tumelaer Holland. GAL. Vn daulphin, bec d'oye, marsouin. IT. Delphino H. Delfin, golfin AN. a Dolphine
Echeneis, remora e)xenhi+\s2, para\ to\ e)/gein ta\s2 nau=s2, naukra/ths2 Suidae. vide in Lampetra.
Encrasicholi Ex apuarum genere pisciculi. e)gkrasixo/loi, e)ggrau/leis2, et lukosto/moi Aeliano. AL. Entzeuen B. Antsouwen GAL. Anchoyes. IT. Anchoui H. Enchugas
Eruthrinus Plin. rubellio Eidem, a rubro colore. e)ruqri=nos2, u(/kkh Athe. GAL. Rouget, communi aliis nomine. IT. Phrangolino H. Pagel
Exos quod ossibus careat, vel vt alij legunt, esox Plinio. ANG. a Lax.
Faber Plin. gallus marinus. zeus Plinio. zeu\s2, xalkeu/s2 Athenaeo. B. Spiegelvisch. G. Doree ab aureo colore laterum: trueie Massiliae, quod suum more grunnit captus. IT. Citula Romae H. Gal
Fiber, canis ponticus ka/stwr. AL. Ein biber B. Beeuer G. Bieure IT. Biuaro H. Biuaro, o biuerio
Galeus, glaucus galeo\s2 glau=kos2. B. toenhaye G. Cagnot bleu
Galeus laeuis, hinnulus nebrh/s2. B. Een haye G. Emissole IT. Pesce colombo Romanis H. Galliudas
Galenus stellatus siue asterias. galeo\s2 a)steri/as2. B. Een haselhaye G. Lentillat a maculis albis lenti non disparibus.
Gobius, gobio kw/bios2, kwqo/s2 Numenio, kauli/khs2. AL. Ein goet. B. Goneken, gouie G. Gouion IT. Gobio, paganello Venet. et go H. Gadozes gobi
Gouius fluuiatilis Ausonio, qui fundulus barbaris dicitur. kw/bios2. AL. Grundling, schmerlin B. Een grundel AN. a Gudgion
Halec vel halex Martiali. a)/llec, maini/s2. AL. Hering B. harinck, oft herinck G. Harang, ou hareng IT. harengo H. Aleche, harinca AN. a Heryng
Porro de Halece id praefatum apud doctorum aureis velim, me visitato illi Caesaris dicto inhaesurum, quod monet cum multis esse loquendum, cum paucis sentiendum, hoc est, me trita receptaque halecis voce vsurum tantisper, loco barbarae harengi, dum definitum semel fuerit, consentientibus eruditorum calculis, quo nomine veteribus nobilis iste et inter coryphaeos merito recensendus piscis dictus fuerit: alioqui non sum nescius halec proprie liquamen esse e tabefactis piscium intestinis apud Horatium. priscianus tamen et Sosipater cum Maritiali, pro pisce qui muria condirisolebat, accepêre. E recentioribus Massarius, vir apprime industrius et doctus, Leucomenidas siue smari/das2, quas Gerres dixit Plin. Veneti girulos vocitant, esse Belgarum arengas autumat, opinionis non certus. quippe cum Thrissarum generi adnumerandae hae veniant.
Halex conditanea vel muriatica. a)/llec tetarigeume/nos2. Sosipatro. AL. Pickelharing, rosch oder nohehering B. Peeckelharinck G. Hareng sale IT. Harengo salato H. harinca salada
halex infumata voce Plautina, vel passa, fumo durata. a)/llec kapnisto/s2 Athenaeo. AL. Bockling B. Buckinck, bocksorinck, drogen harinck Flandris G. Hareng sore IT. harengo infumado H. Harinca rossa o seca AN. Redhearyng
Hirundo piscis. xelidw\n, nukteri/s2, quod vespertilionem magnitudine ac maculis alarum aemuletur. h(mero/koitos2 Moschopulo, quod noctu escam quaerens vigilet, interdiu quiescat. G. Volant, quod extra aequor ad lapidis iactum volet, Item papillon, a maculis papilionum in modum alas distinguentibus. Item rate penade, id est, vespertilio. IT. Rondella, rondola. H. Valador, a pennis quibus volare videtur. B. Zee-swaluwe.
Holothuria o(loqou/ria. B. Quabben
Lamia lami/a, karxari/as2, la/mna Oppiano. sku/lla Nicandro. B. Potshooft, cappert, a truncandis sagenis piscatorum G. Lamio IT. Lamia H. Lamia
Lampetra a lambendis petris, mustela Ausonio, muraena fluuiatilis, echeneis Oppiano, quod suctu suo nauibus affixa remoram inijciat. e)/xenhi\s2, bde/lla Straboni, a sugendi argumento. mu/raina potami/a Dortoni apud Athenaeum. galew/numos2. AL. Ein pricke B. Lampreye, oft een pricke G. Lamproye IT. Lampreda Bocc H. Lamprea
Leo le/wn B. Ondocht quae voce vilitas eius notatur: ex crustaceorum vel cancrorum genere piscis.
Leuciscus leu/ki/skos2. e mugilum fluuiatilium genere. B. Colfooghe GAL. Gardon. IT. lacha est et alter leuciscus, quem Germani
image: s137aWeyfischlin nominant. G. Vandoise, dard
Locusta ka/rabos2, grafai=os2 Athenaeo. B. Stuercrabbe G. Langouste IT. A la gousta apud Ligures, lanchrina AN. a Lobster Lolligo. teuqi/s2. AL. Dintenfisch B. Zeecatte G. Casseron IT. Calamaro apud Venetos
Lucius AL. Hecht B. Snoeck G. Brochet, bequet IT. Luzzo H. Sollo AN. a Pyke
Lumbricus Celso, colubra caeca Columellae, pro verme aluum humanum infestante. e(/lmins2. AL. Spulwurm B. Buyckworm G. Ver IT. Verme H. Lombriz
Lupus la/brac. B. Zeesnoeck G. Bar, lubin IT. Lupazzo, spigola Rom. varolo Ven. H. Sollo
Lutra, canicula e)nudri\s2, ku/wn pota/mios2. AL. Otter B. Otter G. Loutre IT. Loutra H. Nutria
Lytra Plin. Vermiculus in canum lingua, qui exemptus rabiem auertit. lu/tta. AL. Taubwurm B. Hondenworm, tongeworm
Maena Plinio maini/s2. G. Cagarel, quod aluum citet IT. Menola
Melanurus, ophthalmia Plauto, ab oculorum magnitudine. oculata Plin. G. Nigr'oil, oblado Massiliae IT. Ochiado Rom
Midas Vermis quifabas exest. mi/das2 Theoph. AL. Bonenwurm B. Boonenworm G. Ver des feues
Mugil, capito kestreu\s2, go/mfos2 Zezae. AL. Groszkopff B. Harder Hllandis nobis dicitur, vela carnis duritie aridit ateque, vel quod vti pastorem oues, ita marem greges feminarum etiam in praesens capturae discrimen sequantur, et e diuerso mares feminam G. Mullet IT. Cieualo Ven. cefalo Romanis, quasi Cephalo AN. a Mullet
Huius generis est xe/lwn Aristot. Labeo Latinus, et labrus Ouid. et mh/cwn. Errat autem turpiter, quipiscem nostrate lingua Schelvisch dictum, mugilem interpretatur.
Mullus, barbus Auson. tri/gla, geneiati/s2. AL. Barben, Barbel B. Barbeel G. Barbon, barbel, barbeau, surmulet IT. Barbo, trigla Rom H. Salmoneta AN. a Barb
Mullus barbatus Varr. AL. Ein barb B. Een Zeeconinck
Muraena, fluta mu/raina, smu/raina. G. Murene IT. Murena H. Morena
Muraenula AL. Neunaug B. Neghenooghe
Musculi mu/es2, ko/gxoi melaini/des2 Sophroni. AL. Musschlen B. Mosselen G. Moules IT. Conchole H. Mexiles AN. Muscles
Mustela AL. Trusch B. Een Aelpuyt, pudde Frisiis IT. Donnola
Ophidium o)fi/dion. B. Een valle
Orbis Cruyckvisch, quod cantharum capace aluo referat.
Ostreum, Ostrea Plin. o)/streon, th=qos2. AL. Vster B. Oester G. Huistre IT. ostrega H. Ostia AN. An oyster
Pagurus pa/gouros2. B. Steeckelcrabbe G. Crampella, squaranchon Prouincialibus H. Chabro IT. a Punger
Passer yh=tta. AL. Platteiszle B. Scholle, Pladijs C. Plye, quarrelet. IT. Plane, platuse AN. a Place, playse
est et passer quem Belgica nominat. Een Heilbut, oft Eelbut. G. Flatelet, Germania Ein Heiligbutt Angli a Hallibut.
Passer asper vel squam mosus yh=tta traxei=a. B. Een Griete G. Limade
Pastinaca trugw\n, o)pisqo/kentron Epicharmo. B. Pijlsteert, ab aculeata iaculi in modum cauda G. Raye, a similitudine quam habet cum Raia pastenago aliis IT. Bruccho Rom. forcaza Liguribus
Pecten e concharum striatarum genere teste Plinio ktei/s2. AL. Sant Iacobs Muschlen B. Sint Iacobs Schelpe G. Large coquille coquille de saint Iacques IT. Capo santo, romia, cappe Ven. AN. Coeles
Pectunculus differt Plinio a pectine kteidi/on vocare licebit. G. Petoncle IT. Gongole Romanis
perca pe/rkh Galeno. AL. Bars, Barsich, Barsic B. Baers G. perche IT. Persega
Phoca vitulus marinus. fw/kh. AL. Ein Meerkalb B. Zeehont Flandris G. Robbe H. Lobo marino
Physeter fush/thr, ab efflandis aquis. IT. Capidoglio Rom AN. Wyrlepole, horlepole, ab excitandis in aqua turbinis instar vorticibus
Polypus polu/pous2, a)no/steos2 Lacedaemoniis. G. Poulpe, poupe IT. Polpo H. Pulpe AN. Pourcouttel
Porculus porcellus, cernua, vt volunt nonnulli. xoi/rilos2, xoiri/dion. pisciculus est porcum mentiens, continente spinarum serie, ad modum setarum: capite et cauda eidem animali non dissimilis, Hllandiae et Cimbris notissimus. AL. Kaulbarsz B. Posch, Post AN. An ruffe
Purpura pelagia Plin. Piscis e turbinatorum genere, porfu/ra. G. Burez IT. Ognella Venetis, roncera Genuensibus
Raia ba/tos2. B. Roch G. Raye IT. Pesce raza H. La raya pescado AN. Thornback, a spinoso dorso
Raia clauata B. Steenroch G. Raie bouclêe, ronsee IT. Perosa, vel petrosa
image: s137b
raia oxyrinchos ba/tos2, o)cu/rugxos2. B. Vleet, Snuyter G. Alesne IT. Sot, giliora, perosa rasa
Rana ba/traxos2. AL. Frosch B. Vorsch, Kickert, Puyt Flandris G. Raine, grenouille IT. Rana, ranocchio H. Ranas AN. a Frogg
Rana viridis kalami/ths2, bre/cas2, druo/futos2. AL. Loubfrosch G. Croisset, verdier, a colore
Ranarum foetus molouri/des2 Nicand. guri/noi Arato, batraxi/des2 AL. Roskopff, Rosznagel, Kulpaugen, Kaulkroten
Rhomboides r(omboeidh/s2. B. Scharde
Rhombus r(o/mbos2, B. Tarbot G. Turbot H. Rodanallo pescado AN. Turbet
Rubeta fruno/s2. AL. Graszfrosch B. Loofvorsch, Loorvorsch G. Grenouille de buisson IT. Raua san martina, rospo, botta H. La rana de los çarçales
Salar Ausonio, Salmo exilis: nam e Salare fit Salmo. AL. Salmling B. Iongen Salm G. Saulmonneau IT. Salmoncello H. Salmon pequenno
Salmo AL. Salmen, ein Lachs Saxonice B. Salm G. Saumon IT. Salmone pesce H. Salmon pescado AN. Salmon, samond
Sarda trixi\s2, trixi/as2. B. Plasken, sprot, Sardijn G. Sardine
Sco inbrus sko/mbros2. AL. Maccarel, Macrel B. Macreel Flandris, Mackereel aliis. G. Macquereau IT. Scombro Venetis lacerto aliis H. Cauallo, aliis el aleche pesce, ob similitudinem cum Alece
Sepia shpi/a. AL. Blacfisch, Meerspinn B. Spaensche Zeecatte G. Seche IT. Sop H. Xibia AN. a Cuttel cuttle.
Sepium sh/pion. restum Colum. Solidum illud quod in Sepia continetur. quo aurifices vtuntur. AL. Fischbein B. Zeeschuym H. El huesso de la xibia
Silurus si/louros2. AL. Schaid vel Weller
Solea lingulaca Plauto, bou/glwssos2, sanda/lion. AL. Zung, Zunglin B. Tonghe G. Vne sole IT. Lenguata Rom. sofia Ven H. Lenguado AN. a Sole
Squatina r(i/nh. AL. Meerskate B. Schoerhaye G. Ange ou angelot de mer IT. Squadra, squaia Ven. angelo Liguribus H. Lixa AN. Skate
Squilla gibba kari\s2, kari/dion, kwri/s2 Simon. kolu/bdaina Epicharmo. B. Garner G. Sauterelle, cheurette, guernette IT. Gambarella AN. a Shrimp
Stella stau=ris2. B. Vijfvoet, a quinque pedum numero
Sudis Plin. sphyraena. ke/stra Attice. sfu/raina. G. Spet IT. Spetto H. Spetto
Taenia Plinio ita enim restituenda illi est verior lectio, pro tineae, lumbrici teretes, lati et longi, fasciae nonnuliis. taini/ai, e(/lminqes2 platei=ai, keiri/ai. B. Kinderwormen
Tellina mytulus teli/na, mu/tlos2 Athenaeo. IT. Telline Rom. capparozzole, capparole Ven
Testudinis operimentum xelw/nion, xeleion Nicandro. AL. Der Schilt B. Den Schilt, oft de Schelpe
Testudo xelw/nh, e)mu/s2 Hesych. mu=s2 Aristot. AL. Schitkrott B. Schiltpadde G. Tortue, tortugue IT. Galana, tortuga H. Galapago AN. Schelcrab
Thynnus qu/nnos2 B. Tonyne G. Ton, tonnine IT. Ton, tonnina, tonno H. Atun AN. Tuny
Tinca Auson. merulam lacustrem putat esse scaliger. ko/ssufon limnai=on. aliis creditur esse fuki/s2. Fullo. gnafeu\s2, yu/lwn. AL. Schley, slye Cimbris B. Zeelt, schoenmaecker G. Tanche IT. Tinca o tenca H. Tinca o tenca AN. Tenche
tomus aselli Lenuior aselli, ventri et abdomini praesecta portio. ita vocari potest Pliniana voce, quam Belgae nominamus Roodschaer.
Torpedo na/rkh. G. Torpille, dormiliouse Massiliae. IT. Ochiarella Rom. torpedine, tremorize Liguribus. H. Hugia
Trocta, truta, varius Isidoro. sunt qui salarem vocant. trw/kths2. AL. Vorn oder Vari. AN. Burntrout
Trox Vermis quilegumina erodit. trw/c.
Turbo concha Virg. stro/mbos2, stra/bhlos2 Athen. stro/bilos2 Suidae, ko/xlos2 Pausaniae. Cochlea marina qua ad buccinandum vtebantur. B. Kinckhoren H. Caramuyo, caracol, almeja AN. wylk
Tursio phocaena, tyrsio. fw/kaina. B. Bruynvisch G. Marsouin H. Marsopa AN. a Perposs
Vmbilicus Cic Conchae tortuosaegenus.
Vranoscopus ou)ranosko/pos2, h(merokoi/ths2 Oppiano, nukteri/s2 Eidem, a)/gnos2 Athenaeo, kalliw/numos2. B. Hosemont G. Tapecon Massiliae
Xiphias gladius Plin. cifi/as2, galew/ths2, et ku/wn Straboni. AL. Schwerdtfisch B. Schweerdvisch G. Emperador IT. Pesce spada AN. Swordefysche
DE POLITICIS. CAP. LX.
Accola Cicer. finitimus Liuio, conterminus Colum. kara/smios2 Haliearn. perinaie/ths2, proso/ros2. AL. Nachpawr
image: s138aB. Ghebuerman G. prochain, voisin IT. Vicino H. Morador cerca algun lugar
Actor Cic. accusator Eid. diw/kon, kath/goros2, kri/nwn, ai)tiw/menos2, eu)qu/nwn grafo/ menos2. AL. Der Klager B. Den aenlegger, aenspraeck, oft clagher G. Demandeur, ou accusateur IT. Actore, accusatore H. El que demanda o accusa, en iuyzio
Adsessor Digest.qui a magistratu vel praeside in concilium adhibetur, quod assideat in iure dicundo pa/redros2. AL. Beysitzer, Rathgeber B. Assessoor, bysitter, raetgeuer, raetsman GAL. Assesseur, conseilleur. IT. Assessore, o il giudice a latere H. Assessor
Aduena Cicer peregrinus Eidem externus Liuio. ce/nos2, prosh/lutos2, me/toikos2 e)/poikos2. AL. Ein Fremdling, ein Auszlender, ein Frembd herkommender B. Een vreemdelinck, een vreemden, een buyteman, een wtlander G. Estrangier IT. Straniero H. Estrangero, aduenidizo
Aduocatus Asconio, qui ius saggerit, et praesentiam suam amico commodat, vt eo praesidio ab aduersarij iniuria se tueatur. Vlpiano vero Aduocatus vocatur, quicunque agendis causis quoquo modo operatur. causidicus Cicer. patronus etiam Asconio, et causae patronus vocatur. pro/dikos2, sunhgo/ros2, prosta/ths2, cunhgo/ros2. AL. Ein Fursprach, Anwalt B. Een voorspraeck, aduocaet, patroon, procureur, taelman G. Aduocat, patron. IT. Patrono, aduocato H. A quel que defiende en cosa criminal, quogado
Aedilis Cicer. qui aedium sacrarum priuatarumque curam habebat, vt sartae tectae, nec ruinosae manerent: viasque etiam publicas idem curabat. a)stuno/mos2 Papiniano. AL. Bawmeister, Bawherr B. Boumeester, erfscheyder, roymeester, roymeester, quod aedificiorum parietes ad libellam exigat. Kerckmeester. G. Voeyer, maistre des oeuures IT. Il maestro delle fabriche, quel ch'e sopra le fabriche H. Iuez de los edificios
Aedilis Cerealis Pomponio, qui annonam curat et mensuras, vendentiumque rabiem coercet. a)gorano/mos2 Vlpian. o) e)po/pths2 tw=n w)ni/wn th=s2, a)gora=s2, sitome/trhs2. AL. Ein Brotweger B. Een brootweger een keurmeester H. Fiele del pan
Aerarius scriba Cic. librarius Festo, qui rationes publicas in tabulis scribebat, et monumentis publicis, qui proxime dignitatis erat a tribuno aerario. AL. Rechenschreiber, Buchhalter B. Reeckeningen schryuer, boeckhouder van den ontfanck G. Qui tient les liures de comte de quelque seigneur ou marchand IT. Che scriue et riuede e conti H. Que tiene el libro de cuenta
Arbiter Cicer. disceptator Eid. Liuio, qui facultatem et arbitrium totius rehabet, bonaeque fidei iudiciis datur. dialla/kths2, diaithth/s2, mesodi/khs2 mesi/ths2. AL. Ein Mittler, Entscheider Schiedman B. Middelaer, paeysmaker, scheedman, fegsman G. Arbitre IT. Arbitro, mezzano H. Iuez arbitrario, o arbitro
Arbiter honorarius Cicer. quem honoris causa controuersiae suae iudicem pars vtraque constituit. diallakth/rios2, diaith/ths2. AL. Willkunlicher Richter von ehren wegen auffgenommen. B. Een reuisoor, een ouersiender van beyde partyen G. Vnreuiseur IT. Reuisore H. Reueedor
Arcarius dispensator qui arcae et nummis domini praeest.
Argentarius Plauto, Quinct. nummlarius, collybista, qui quaestum facit foenerandis permutandisve pecuniis. mensarius Cicer. a)rguramoibo/s2 Suidae katalla/kths2, a)rgurogni/omwn, kollubisth\s2, trapezi/ths2 Demosth dokimasth\s2, kermodo/ths2 Nonno, kermatisth\s2, xrusamoibo\s2, a)rguropra/ths2. AL. Ein Wechsler B. Een wisselaer oft banckier G. Vn bancquier, changeur, argenteur IT. Banchiere H. Banquero, cambiador
Beneficiarius Plin. iun. in beneficiis ad aerarium relatus Cicer. qui ob nauatam praeclare operam muneris vacatione donatur, stipeque annua. AL. Ein Prouisoner B. Een die gegaster is, oft jaerlijcksche penfioen heeft. G. Qui vit de quelque pension annuelle IT. Ch'a prouisione o pensione chiascun anno H. El que tiene su prouision para biuir.
Caducarius qui fit haeres in eius bona, qui haerede caret. B. Val int goet
Censor Cicer. Magister disciplinae et seueritatis, et morum magister a Cicerone dicitur. reformator vulgo vocatur. timhth\s2, timhti/as2. AL. Schatzmeister, Egaumer, Zuchtmeister, Zuchtgaumer B. Regiment heere, reformatoor G. Reformateur de la police, et des meurs IT. Reformatore, censore H. Censor Censoriae notae erant: Senatu eijcere senatorem: Equum adimere equiti: Tribu mouere plebeium: In ceritum tabulas referre: quod erat sufferagio aliquem spoliare: et Aerarium, velaere dirutum facere, hoc est, militaribus stipendiis orbare.
Circitor, vel circuitor Vlpian. qui vestes mercesque distrahendas vicatim circumfert. paligka/phlos2, pali/mpwlos2, a)napra/ths2. AL. Feyltrager B. Een wtdragher, een meersman G. Mercier, porte panier IT. Chi va per le strade con vn cesto a vender
image: s138bstringhe et cosi fatte cosuccie H. El que anda a vender porlos carillos
Ciuis Cicer. municeps Vlpiano, sed abusiue poli/ths2. AL. Ein Burger B. Een borgher, oft poorter G. Bourgeois IT. Cittadino H. Ciudadano
Cliens ouid. litigator, qui patroni opera indiget et vtitur. pro/sfuc Nazanz. pela/ths2 Plutar. AL. Einer der eins Schirmes bedarfft, vnd begert B. Een die des voorspraecken hulp en bystant versoeckt G. Celuy qui prie l'aduocat de soustenir sa cause, mis en la protection d'vn autre IT. Cliente H. Encommendado a algun auogado
Cliens fiduciarius quam Barbari vasallum nuncupant. AL. Vassal B. Vasal G. Vassal IT. Vassalo H. Vassallo
Coactor vocaripotest, quem collectorem aut receptorem particularem dicimus. sullogeu\s2, e)ranisth\s2, a)rgurolo/gos2: alioqui Coactor Cicer. et Horat. est, qui argentario in auctione operam dabat, vt administrer, nummosque a circumforaneis cogebat exigebatque, qui collectarius vulgo. AL. Vngelter B. In maner, ontfanger, receueur, penningmeester G. Receueur IT. Che recitando li debitori che pagghino H. Recebidor de deudas
Cognitor Cicer. Asconio, qui praesentis rei causam nouit et vt suam tuetur. AL. Beystender, Rathsfreund B. Raetvrient, die cen partie ten besten raedten bystaet G. Procureur qui a son maistre present IT. Procuratore che ha il suo patron presente H. Procurador que tiene su amo en presentia
Colonus Hora. Villae conductor. a)/poikos2. AL. Lehenmann, Meyer, Bawersmann B. Een pachtenaer, een hoeuenaer, een lantbouwer. G. Metaier, fermier IT. Colono, castellano, villano, contadino H. Villan, labrador de la tierra
Commentariensis, carcerarius komenkarh/sios2 Etymol. a)rxidesmofu/lac. Carceris praefectus, et qui carceratorum nomina in commentarios refert. AL. Der Lochutter oder Stockmeister, der Blutschreiber B. De steenwaerder, stockmeester, suppier, clerck vanden bloede G. Geolier IT. Guardiano della priggione H. El carcelero
Commentariensis Paulo, cuius manu acta subnotabantur, quoties apud fiscum agebatur. AL. Ein handlung Schreiber B. Een die alle dinck opreeckent G. Qui note et escrit toutes choses IT. Che descriue et nota ogui cosa H. Qui escriuey senna todas cosas contegodas
Consul Cic. a consulendo reip. u(/patos2. AL. Burgermeister B. Burgemeester G. Lebourgmaistre, le consul IT. Il console o il borgemaestro H. El consul
Consularis exconsul Isidoro qui consulatu abiit. u(patiko/s2. AL. Der alt Burgermeister, der Burgemeister gewesen ist. Den ouden Burgemeester G. Le vieil bourgemaistre IT. Il vecchio console H. El consul viejo
Conuenae Cicer. qui diuersis e regionibus in vnam sedem confluunt. sunh/ludes2. AL. Ausz mancherley Landen zusammen gelauffene Leut B. Vergadert volck wt allen hoecken G. Gents meslez de plusieurs lieux ou pays IT. Le natione H. Las naciones
Curator Festo, qui pupillo loco tutoris datur. e)pi/tropos2, o)rfanisth/s2. AL. Schirmvogt, Pslegvatter B. Besorgher, voocht G. Curateur IT. Curatore H. Curador, que se da al menor
Curio Mart curiae (Romae autem 35. erant, in quas diuisus erat populus) praefectus, cuius munus erat in theatro recitare, coram principe aut magistratu postulata aut supplices libellos alicuius. AL. Zunffomeister B. Hooman, ouerste van een hoomanschap
Dardanarius Vlpiano, annonae flagellator Plinio, qui annonam incendit et vexat, vt quam carissime vendatur. Occasio nominis a Dardano profligatissimo mago, quod maleficis artibus annonam in granaria sua auertere, mensuras in admetiendo minuere, fraudemque facere crederetur sitoka/phlos2, timiopw/lhs2, pantome ta/bolos2 pantopw/lhs2. AL. Hudler, der das Korn hinder sich halt, der redlich mit dem Iuden Spiesz sticht B. Een corenbyter G. Vsurier qui cache le ble, et recele, attendant la cherte IT. C'ascoude lo frumento in sino alla carestia per venderlo tanto piu caro H. Vsurero de grano
Duumviri capitales ad quos capitalium causarum animaduersio spectabat. quo vocabulo nominari possunt simulquos scultetum et baliuum vocitamus.
Expromissor Pomponio, qui alienam obligationem in se vel fideiussione, velnouatione, vel delegatione suscipit. AL. Ein Mitburg Mitrgult B. Mitborge, die eens anders obligatie op hem selfs stelt G. Qui promet pour autruy de payer IT. Che piglia il debito sopra di se H. Que dize de pagar por otro
Fiediussor Vlpiano, qui suo periculo ac fide, alterius promissum in se recipit, in re nummaria praesertim. e)gguhth/s2, mesegguhth/s2. AL. Fursprecker, Vertroster oder Burg B. Die voor een ander spreeckt, borghe G. Pleige, ou respondant IT. Sigurta o respondente H. Fiador de los dineros
Frumentarius Caes. Plauto. puropoi/lhs2, sitoka/phlos2, sitopw/lhs2, sithgo/s2. AL. Kornkauffer B. Corencooper G. Marchand de
image: s139able IT. Mercatante de frumenti H. Mercadero de trigoy grano Frumentator Liuio, pro eodem accipitur, et pro eo qui frumenta in castra conuehit. sitofo/ros2.
Haeres fiduciarius Iaboleno, qui velut per fiduciam hereditatem suseipit, alteri traditurus. fidei commissarium vocant. AL. Ein vertrawter Erb B. Testamenteur G. Testamenteur IT. Fideicommissario H. Fideicommissario
Hera Terent. domina Cicer. de/spoina, de/spoteira Sophocl. despo/tis2 Eurip. AL. Hauszmutter, Frauw im Hausz B. Vrouwe van den huyse, meestersse G. Maistresse, dame IT. Donna de casa H. Sennora AN. Maitres, ladie
Herus Terentio. despo/ths2, ku/rios2. AL. Hauszherr, Meister B. Huysheere G. Maistre, sire IT. Maestro H. Sennor
Hospes Ouid. ce/nos2, qui hospitio accipit. AL. Wirt B. Weert GAL. L'hoste. IT. L'oste, hostiero H. El huesped
Hospes pro eo qui accipitur. diuersor Cicer. katalu/ths2, ce/nos2. AL. Gast B. Gast G. Hostelier IT. Il conuitato H. Elconbidado
Incola Cicer. e)/noikos2, e)gxw/rios2 AL. Einwohner B. Inwoonder G. habitateur, habitant IT. Habitante, qui habita constanza H. Morador
indigena Liuio, genitus eo ipso in loco. au)to/xqwn, e)gxw/rios2 Thucyd. AL. Ein ingeborner Landtmann, ein Inlen discher B. Een ingheseten oft ingheboren man oft wijf, een inlantsche G. Ne et natif du pays IT. Nato nel paese H. Naçido en aquella tierra do el esta
Inquilinus Cicer. qui alienam domum incolit, aut in alieno priuatim habitat e)/noikos2, o( enoikw=n en a)llotri/a oi)ki/a|, vt Appianus exponit. AL. Ein Hauszmann B. Een huysman oft huerlinck G. Louagier IT. Fituale H. Que mora in casa alquilada
Institor Vlp. Quaestuar negotiationi praepositus, sicat Procurator, negotiationi non quaestuariae, polhth\s2, prath\r paligka/phlos2. AL. Desz Kauffherrn Factor oder Kreiner B. Een Winckelknecht, factor, oft kramer G. Vn mercier, ou facteur d'vn marchand, reuendeur IT. Merciero, o fattote H. Regaton mercadero, vendedor, merzero
interpres qui exterorum interpretandae orationi adhibetur. e)kfa/ntwr, e(rmh=s2. AL. Ein Dolmersch B. Eeen voorspreecker, een taelman, oft tolck G. Truchement IT. Interprete, truchemanno H. Truchaman, farauto de lenguas
Iudex Cicer. qui causae cognitionem inquirit, eaque habita fert sententiam. krith\s2, dikasth/s2. AL. Ein Richter B. Een rechler, oft Schepen GAL. Le iuge ou escheuin. IT. Il giudice H. El iuez
Iudex edititius Cicer. diaithth/s2. quem altera tantum pars eligit: qui ex aequo et bono aestimat, quomodo actori satisfieri oporteat. AL. Ein Richter von einer Partey allein angenommen B. Een oordeeler oft richter van een partye gecoren G. Iuge aduoue d'vne partie tant seulement IT. Giudico capato dell'vna parte H. Iuez elegido de l'vna parte
Iudex pedaneus quasi imi subsellij iudex, qui plano pede iudicat, neque tribunal habet. xamaidikasth/s2 Theophilo. pedarius Cicer. vel qui facile sine arbitrando in aliorum sententiam abit. AL. Der leichtlich Vrtheilet, vnd seine Meinung mit kurtzen Worten eroffnet B. Die een cort bescheedt geeft, die segt dat een ander segt G. Qui passe de la partie a coste de celuy qui contredit, quiiuge legierements et qui approuuel opinion d'autruy IT. Chi giudica alla prima instanza H. Iues de la primera instancia
Iudex selectus cicer. a)po/lektos2, e)/kkritos2. AL. Ein commissari, ein erwelter Richter B. Een commissaris G. Vn commissaire IT. Commissario H. Commissario.
Iudicum princeps Cicer. Asconio: Iudex quaestionis, qui primus iudicum sententiam fert.
Legatus Cicer. orator Liuio, qui cum mandatis aliquo mittitur. a)po/stolos2, presqbu/s2. AL. Machtbott, Gewaltbott, Gesandtbott, Tager B. Messagier, ambassaet, oft bode van machte, een bode die machtich gemaeckt is GAL. Legat, ou ambassadeur. IT. Legato, imbasciatore H. Legado, embaxador, nuncio
Libripens Boetio, Plin. quiexplorandis ponderibus praefectus est. zugosta/ths2. AL. Wagmeister B. Waechmeester, wegher G. Maistre du poix IT. Maestro del peso, o della dogana H. Maestro para pesar.
Proprie vero Libripens, quistipem, hoc est militare stipendium, ponderabat. AL. Geltweger B. Geltwegher G. Qui poise la monnoye IT. Chi pesa la moneta H. El que pesa la moneda
Lictor Cicer. Liuio, qui fasces ac secures praefercbat consulibus et praetoribus, qualis est quem praetorianum ministrum vocamus. r(abdou=xos2. AL. Ein Scherg, oder Stattknecht, oder Oelberger B. Eens schouten dienaer, een dienaer, een stadtknech, een sergeant, een diefleyder G. Sergeant IT. Saffo Venetis
Magister Cicer. qui bonis debitorum distrahendis communi creditorum consensu praefectus erat. AL. Schultherr, verordnet die Gutter desz Schuldners zu verganten B. De heere, die ghestelt
image: s139bis om de schuldenaers goeden te vere...open [reading uncertain: print faded] . G. Leseigneur qui prend et vend les biens du debteuir IT. Il podesta che fa vender li boni del debitore H. El alcalde que manda vender la ropa del deudor
Magistratus Cicer. oi\ en te/lei Halicar. a)rxoi/ AL. Ouerheyt G. Magistrat IT. Magistrato H. Maestrasgo
Magnarius Negotiator qui mercimonias omnis generis in solidum vendit. megalempo/ros2, ai)ginopw/lhs2. AL. Ein grosser Gewerbsmann B. Grossier G. Qui a grand maniement d'affaires IT. Grossiero
Manceps Cic. publicanus generali vocribulo dicitur, teste Asconio: quisi decumas quaestus sui gratia redimit, decumanus Cic. vocatur:si portum, portitor Cicer. Terent. si pascua publica, pecuarius e)rgola/bos2. Manceps ergo siue publicanus, qui vectigalia publica et tributa suiquaestus causa conducit. telw/nhs2. redemtor Horat. et Labeoni. AL. Ein Zolner B. Een tollenaer, excijsmeester G. Fermier de ferme publique IT. Gabellaio, dogannero, daciere H. Peajero
Portitor Hollandis priuatim etiam Paelmeester et boommester dicitur.
Mercator cicer. qui exportandis et inuehendis mercibus quaestum facit. negotiator Caes. Videntur autem in hoc differre, quod Mercator domicilium et familtam habet, Negotiator peregrinatur incertas sedes permutans. quanquam Horatius id confundit. e)/mporos2, pantopw/lhs2, ai/ginopw/lhs2 Pindari schol. qui omnis generis merces distrahit, quo mihi vocabulo proprie accipi posse videntur Solidarij Budaeo dicti, eo quod Aeginaea omnia magna haberentur:in hoc genere, Negotiator aerarius, ferrarius, vinarius, leguntur in Mar. Ant. AL. Ein Kauffmann B. Een coopman G. Vn marchand IT. Mercaute, mercatante H. Mercadero, negociador
Monetarius Firmico, qui monetae publicae cudendae operatur. a)rguroko/pos2, a)rgurhla/ths2. nam xrusoxo/os2 proprie est qui in formas massasque aurum diffundit. AL. Ein Muntzer B. Een munter G. Monnoyeur, forgeur de monnoye IT. Monetaio, monetario H. Monedero, foriador de moneda
Monopola qui ius monopalij, vt solus certas merces diuendat, impetrauit.
Municeps cicer. pro ascito et adscripto in ciuium numerum,, atque ita munerum ciuilium participe. AL. Ein Mitburger, ein Frembdet der Statt Freyheit genosz B. Een medepoorter een vreemden die de stadts vryheyt gheniet
Nomencalator aut vt alij. nomenclator Cicer. qui transeuntium nomina aut salutantium domino suggerebat. o)nomatolo/gos2. AL. Ein namser, oder der Namen Anzeiger B. Een namer,die alle man by zijn name en toename can noemen G. Qui sçait le nom de chascun IT. Nomenclatore, chi sa li nome di ciascuno H. El que sabe el nombre de cada vno.
O Economus oi)kono/mos2. AL. Hofmeister, Schaffner, hauszknecht, hauszverwalter B. Hoofmeester, huysknecht, dispensier G. Maister d'hostel, despensier IT. Maestro di casa, maggior domo H. Mayor domo
Oppidanus Caes. e)/mpolis2 Sophoch, a)sto\s2 poli/ths2. AL. Ein Stattmann B. Een steetsman G. Vn citoyen IT. Oppidano, cittadino H. Ciudadano
Paterfamilias Cic. stegano/mos2, e)stiopa/mmwn Dorice, stega/rxos2, e(stiou=xos2, oi)kodespo/ths2, nau/klhros2 Polluci, klh/twr. AL. ein Hauszvatter B. Een vader des huysghesins G. Pere de famille IT. Patre de familia H. El homo en casa, el sennor de casa
Patricij Liuio, Senatorum, qui patres dicebantur, filij, quod patres ciere possent, teste Velleio Paterculo: vnde eorum error manifestus fit, qui pert literam Patritij scribunt. patriki/oi, eu)patri/dai. Plut. AL. Der Rathsherrn Sohn B. Der Raersbeeren Kinderen G. Les fils des senateurs IT. patricij, i sigliuoli delli senatori H. Los hijos de los senadores
Persecutor e)kdikhth\s2, e)/xdikos2, qui iudicio experitur contra eos qui reip. pecunias debent.
Populares Suet. quos Barbari compatrioras nominat. dhmo/ths2. AL. Landsleut B. Lantslienden, lantsman G. D'vn mesme pays IT. Paesani H. Los del mesmo pueblo
Praeco Cic. Caes. qui in actione ad hastam stabat pretiumque oblatum nuntiabat. Eiusdem munus erat in concione audientiam denuntiare, citare ad suffragia, et praeeuntis scribae verba recitare. kh=rhc. AL. Ein Auszschreyer, Auszruffer, Auffkunder B. Een wrtoeper G. Crieur public IT. Quelle che grida all' incanto H. Pregonero
Praes Cicer. qui satisdat reipub. et praestitarum se promittit, quod alter, pro quo se interponit, tenebatur. Ausomus in re nummaria praedem dari ait, tia a Fideiussore in eo dissidere videatur, quod Praes in rebus, reditibusque populum et rempub. spectantibus, fidem suam, praediis latifundisque oppositis obstringat: Fideiussor vero in priuatis contractibus idem praestet. Ea est de hisce vocibus mea sententia. e)gguhth/s2. AL. Ein Vertroster, oder Burg B. Een borghe, die zijn goet voor een ander obligeert ende verbindt GAL. Celuy qui respond et soblige pour autruy. IT. Celuy che
image: s140arisponde et sobliga par altruy H. Abonado en biens de rayes
Praetor Cicer. Iudiciorum moderator, qui ius dicebat. a)/rxwn, e(xapele/kus2 Polybio, quod sex vteretur lictoribus. AL. schultheisz, Amptman, Richter B. Schout, Meyer, Amman Brab G. Preteur IT. Lo podesta H. El alcalde mayor de la iusticia, o el alquazil Erat autem praetor vrbanus et peregrinus: ille in vrbe ius dicebat inter ciues, hic inter peregrinos, quem Gallico vocabulo baliuum vocant. B. Balieu Flandris G. Baillif Praetor etiam dicitur, qui exercitui praeest, qualis legatus, vt ax Cicer. patet, vbi ait: Epaminondas Thebanorum imperator, ei qui sibi ex lege successerat praetor, exercitum non tradidit, strathgo/s2. AL. Feldherr B. Een Veltheere, een Ouerherre ouer het Krijsvolck G. le gouuerneur d'vne armee IT. Il general del campo H. El general del campo
Proconsul qui consulis vice cum potestate extraordinaria in prouinciam mittitur. a)nqu/paqos2. AL. Eins Burgemeisters verwalter, oder Stathalter B. Een Onderburgermeester G. Le lieutenant du consul, ou du bourgmaistre IT. Proconsole, il luoco tenente del console H. El proconsul, o luegotenente del consul
Procurator causarum Asconio. vin dex Boetio, qui negotium vindicandum suscipit e)pimelhth/s2. AL. Verwalter B. Procureur G. Procureur IT. Procuratore H. Procurador
Propala Varr. Lucil. Cicer. qui merces quasi de palo appensas venum exponit. Palus enim multis in locis rerum vaenalium index ante domum erigi solet. Est autem vox mere Latina, id quod syllabae longae ratio, facile euincat, cum si peregrina fuerit, Propola, necessario breuianda sit. commonstrat hoc Luciliy ille versus: Sicuti cum primos ficos propala recenteis. Protulit, etc. AL. Der auff dem Laden Gut feyl hat vnnd setzt B. Een openbaer vercooper, die zijn goet voor zijnen winckel wt te coope voor doet G. Bouticlier, ou marchant qui met hors la monstre de ses biens IT. Che mette publicamente a vendere e suoi boni H. El que vende publicamente su mercaderia
Propola qui merces prior emit, vt pluris reuendat: dictio pure puteque Graecam originem referens. propw/lhs2 Aristoph. propra/ths2 Lysiae, propra/twr Isaeo, prote/nqhs2 Aristoph. metapra/ths2 paligka/phlos2. AL. Furkauffer B. Voorcooper G. Reuendeur IT. Regatiere H. El regaton Budaeus propolam exponit, minutarium negotiatorem, qui a solidariis coempta pluris diuendit. G. Regatier qui etiam metaboleu/s2 dicitur Graece. vt Solidarius sit, qui in solidum vendit. AL. Der im grosz etwas verkaufft B. Grossier G. Grossier IT. Grossiere, mercante in gorsso H. Gruessero
Proxeneta Mart. mediator Apuleio, pacarius Senecae, Conciliator in contractib. procenh/ths2, propra/twr Dinarcho. AL. Vnterthediger, Vnterkeuffer, Thedingsman B. Een maeckelaer, oft pays maker G. Courtier, moyenneur IT. Vn senzale Boccat. coratiere H. Corredor de la mercaderia
Quaestor aerarius Varr. qui publicas pecunias conquirebat aerario inferendas. koiaistw/r Moschopulo, o( suzhtw=n kai\ e)reunw=n e)pi\ xrh/masi, a)podekth\r, proso/dwn tami/as2 Aristot. a)pode/kths2. AL. Ein Renntmeister B. Rentmeester G. Thresorier IT. Tresoriere maggiore H. El contador mayor Quaestor etiam, siue aerarij praefectus dici potest, quem generalem financiae barbaro nomine appellamus.
Rabula Cicer. tametsi simpliciterpro causarum patrono exponat Nonius, is proprie est, qui verbositate nimia, et rabie quadam in agendis patrociniis vtens, aures radit atque percellit. consarcinator litium Ammiano, vitilitigator Cantoni, canina facundia exercitus Sallust. togatus vulturius Apuleio: hirudo forensis. e)gglwttoga/stwr Aristoph. ko/pis2 Eurip. r(wpoperperh/qra Comicis. krath/r dikw=n, dikole/kths2, dikor)r(a/fos2. AL. Ein Schwetzer, ein Tauber vnnd vnsinniger Schreyer am Gericht B. Een krijscher ende tierder voort recht, een cakelaer, een swetser, oft pleytvoghel G. Criard, plaidoyeur, plaidereau IT. Chicalatore, ciacciatore, ciachierone H. Pleyteador, picapleytos
Recuperator Festo, Liuio, qui inter ciuitates controuersas de reddendis priuatis rebus per iniuriam extortis cognoscit. AL. Ein Commissari von der Obrigkeit wegen B. Een commissaris vander ouerheyt wegen G. Iuge delegue par le roy IT. Il commissario o messo della signoria H. Alcalde de las alçadas
Reus Cic. defensor Eidem diadikazo/menos2, gegramme/nos2, kathgorou/menos2, ai)tiaqei\s2, o( en ai)ti/a| w)\n, o( ai)ti/an e)/xwn, krino/menos2, kinduneu/wn, o( ei)s2 a)gw=na kaqista/menos2, a)gwnizo/menos2, o( feu/gwn, e)gkalou/menos2. AL. Der Beklagt B. De verweerder, de beclaechde G. Le defendeur, eeluy qui est accuse IT. L'accusato, il defensore il reo H. El accusado o demandado en iuyzio
Satelles Cicer. stipator Eidem. spiculator Tacito. latero. swmatofu/lac, peussi/nios2, deciola/bos2 Euang. skh/qhs2 Polluc. dorufo/ros2,
image: s140bai)xmofo/ros2 Themistio. praetorianus miles Plin. AL. Gwardyknecht, Trabant, Herrn. Diener B. Een trawant, artsier, hallebardier, sheeren dienaer G. Archier de la garde, halbardier IT. Satellite, halebardiero, arciero H. Alabardero, arcero
Scrutarius Lucill. qui scruta, nulliusque pensi merces vendit:qualem fracti ciceris et nucis emptorem Flaccus vocat. gelgopw/lhs2, gruta/rios2 Aristoph. interpres. r(wpopw/lhs2 Eustath. friuolarius Bud. grutopw/lhs2 gruta/rhs2. AL. Spengelkremer B. Poppencramer, poppenmaecker, een die oude vodden ende snuysteringhen vercoopt G. Quinqualier IT. Ferrauecchio H. Buhonero
Sector Cicer. Plin. qui damnatorum bona veli redimit, aut per calumnias ea inuolat, aut confiscatis iis fruitur, ex insontibus plaerumque. AL. Ein Kauffer der verfallen Gutter B. Een die de gheconfifkeerde goeden coopt G. Qui achete les biens confisquez IT. Comparatore delli beni confiscati H. Comprador de los bienes del desterrado
Senatores Cicer. patres Sallust. vel ab aetate, vel a curae similitudine. boulifo/roi, bouleutai/. AL. Die Ratsherren B. De Raetsheeren G. Les senateurs ou conseilliers IT. I senatori H. Los senadores, y regidores de la ciudad Patres autem patricij generis erant teste Festo, patres adlecti, qui senatorum in numerum ex equestri ordine propter inopiam assumpti fuerant:at patres conscripti, qui in senatu scriptis erant adnotati, quorum in tabulis extabant nomina.
Senatus Cicer. amplissimus ordo Eid. et Digest. gerousi/a, boulh/. AL. Der Rath, oder versamlung des Raths B. Den Raet, oft vergaderinghe van de raetsheeren G. Le senat IT. Il senato H. El senado, el regimiento de la ciudad
Sequester Asconio, et Plauto qui de pecuniis apud se depositis inter altercantes iudicat. mese/gguos2 prosagwgeu/s2, quasi conciliator controuersarum partium. e)rgola/bos2 AL. Scheidmano B. Scheyder, oft middelaer G. Appointeur, moyenneur, courtier IT. Sequestro, mediatore H. Tercero
Sponsor cicer. qui quauis ratione promissi nomine tenetur. AL. Ein Burg, Burgschafft, Verheiszer B. Een borghe, die zijn belofte schuldich is G. Pleige, prometteur IT. Sigurta H. Fiador
Tribunus aerarius Asconio, qui erogabat pecuniam attributam ex aerario quaestoribus prouincialibus, et secundum Varronem, militibus adnumerabat. tami/as2, a)podoth/r. AL. Schatzmeister, Seckel oder Pfenningmeister, der Zalmeister B. Den ontfanger generael, oft de penninckmeester, oft den penninkmeester, oft den thresorier GAL. Le receueur general, le thresorier. IT. Il tresoriero, o thesorario H. El tresorero
Tribunus plebis Cicer. Magistratus sacrosanctus, qui tribubus plebique auxilio erat, eamque tutabatur, quo nomine noctes diesque patebant eius domus fores. dh/marxos2 Diod. AL. Obrister Zunftder Gemeenten quoa nomen illius magistratus, quem consules vocitamus, munus apertissime exprimit, qui burgimagistri, quasi oppidi aut ciuium, plebisque defensores, magistrique, hoc est praefecti, vulgo dicuntur. IT. Confatonero, conseruatore Rom H. Iurado sesmero del pueblo
Tutor Cicero, Pupilli defensor. e)pi/tropos2. AL. Vogt, Pflegvatter, Vormunder B. Momboor, momber G. Tuteur IT. Tutore H. Tutor
Vas vadis Cicer. Sponsor pro altero in re capitali, apud Festum. AL. Vertroster, Burg am Leib B. Ein borghe alst lijf aengaet G. Pleige en matiere criminelle IT. Sigurta in cose criminali H. Fiador de la persona
Viator Cicer. stator Eidem. qui absentes accersebat, apparitor publicus. r(abdou=xos2, klhth/r Aristoph. AL. Ein Stattknecht, oder Diener, ein Weibel B. Een stadtbode, een stadt dienaer, een corte roede G. Sergeant, messagier IT. Cursore Romae H. Andador que va acitar
DE POPVLIS. CAP. LXI.
Accusij Gall. Narbon. populi. Gratianopolis. Grenoble.
Aduatici Caesar. qui nunc Hannonij. Hennewiers. Los del cantado de Henao.
Aessui Populi Gall. Bell. hodie Athenses. Aeth.
Agenates, Agesinates Plin. Aquita. pop. Agenois.
Agyrinenses Sicil. pop. Los de S. Philippo de Agrione.
Allobroges Gall. Narb. pop. Sabaudi hodie et Delphinates. Sauoyens, et Delphinois.
image: s141a
Ambiani Gall. pop. Amiens
Ambiliates. Pop. Britan. Gall. Durance.
Ambiuariti Brab. pop. qui nunc Antuerpienses, voce alludente ad vetus nomen Ambwarten, velut Andwerpen.
Andegaui Andini, Gall. pop. Angiers, Angeuins.
Angruarij Germ. pop. qui nunc Antuerpienses, voce alludente ad vetus nomen Ambwarten, velut Andwerpen.
Andegaui Andini, Gall. pop. Angiers, Angeuins.
Angruarij Germ. pop. pars VVestphaliae. Westfalen.
Arecomici Plin. Arecomij Ptol. Nemausiensium territorium in Narbon. Gall. Territoire de Nismes.
Areuates Lusitan. pop. prope Cluniam. Marquesia.
Astures Hisp. op. Asturias
Atrebates hodie Artesij, Artoysins, Arras.
Aruerni Gall. pop. Auuergne.
Aulerci Lugdunensis Gall. popul. Nebrissensis Rotomagenses ita nominari putat.
Ausetani qui et Oxitani Cataloniae pop.
Bactriani Pop. Scythis finitimi. Zagatai.
Barduni Pop. Alpini ad Duriam flu. De Osta.
Bastuli Basistani, Hispan. pop. Granatenses.
Batani bataboi/. Betowers, et Hollanders. Hollandi.
Betasij. Pop. Brabant. de Peelanders.
Bituriges Gall. Aquitanicae pop. quorum oppidum Auaricum. Bourges en Berry.
Bodini Popul. Pedoliae in regno Polon. Podolia.
Borussi Prutheni. Pruyssen.
Brannouices Gall. pop. Brianson.
Breuni Bauar. pop. Perlacher Haid.
Brigantes Britaniae ins. pop. Eboracenses, Yorckshyre.
Brigantes Hibern. pop. Ganaford.
Brutij Calabria inferior. Calabria inferiore.
Bufactores Gorm. inf. pop. Tlant ouer Ysel. sic interpretatur Christophor. Pyramius, sed perperam, cum sint verius Westphaliae portio.
Cadurci. Gall. pop. Cahors
Callaici Hisp. pop. Ptol. Galizia.
Cangi Pop. Angl. Tacito. Gannocli.
Caninefates Batauiae pop. quasi Cuniculipeti, quod cuniculorum captura ibi copiosa sit, Kennemerlanders.
Carni Ital pop. quorum regio Corinola.
Caspij Pop. As. Strama.
Catti Germ. pop. Hessia.
Cathiclauni. Angl. pop. Buchinganshyre, et Herforshyre.
Cauci maiores.
Cauci minores.
Cenomani. Ceux du Mans en France.
Centrones. Alpini pop. Tarentasi in Sabaudia.
Centrones Belgicae pop. in quibus censetur. S. Trudonis oppidum, vulgo Sint Truyen. at Meierus Centrones iudicat esse Gandauenses.
Chamani westphali.
Charitiui Germ. pop. wirtembergenses ita nominat Pyramius.
Cimbri Holsatij, et Slesuicenses.
Condrusi Pop. ditionis Leodiensis, quorum caput Hoyum ad Mosam amnem, Condrotz.
Coritani Angl. pop. Lincolnienses.
Damnij Angl. westermerlaudi.
Damnones vel Dommonij. doumno/nioi. Ptol. britanniae populi. Deu onia Comitatus, Deuonshyre.
Dardani in Epiro. Albanoissen.
Deuani Angl. pop. Cestrenses.
Doruentani Angl. pop. Derbienses.
Durotriges Britan. pop. nunc. Dorestria. Dorcestershyre.
Ebrodontij quos Plinius Inalpinos vocat. Gall. Narbon. pop. Ambrun.
Eburones Belgicae pop. Liegeois. Leodienses.
Egutti Hisp. pop. Los de Medina del rio seco.
Elymiotae Grae. pop. Placano conttado.
Exui Belg. pop. La comte de Eu.
Exitani Hisp. in regno Granatae populi. Salbrenna.
Falisci Thusc. op. Monte Fiascone.
Fertini Carnorum pop. Feltro.
Frisij maiores.
Frisij minores.
Frisiabones waterlandi in Holland.
Gaballi Gall. Narbon. pop. Geuaulden.
Germani
Getae qui nunc Tartari vocantur.
Gorduni Belgicae pop. Oandauenses putantur esse. Meierus repugnat, Cortracenses esse scribens.
Grudij Louantenses putantur esse, cum sint Leuaci potius dicendi. Grudios Burgenses vocat Goropius.
Gugerni Germ. infer. pop. Iuliacenses. Gulickers.
Gunduni Huberto Leodio vocantur Gandauenses.
Hedui Burgundi. Bourgoigne.
Heluetij Switsers Suiços.
Hermunduri Misnenses.
Iazyges Metanastae, Septem castra, Transiluania, Pop. Hungar.
image: s141bqui Iaz hodie vocantur, et habent peculiarem vocem.
Iceni Angl. [correction of the transcriber; in the print Anhl.] op. Essex.
Ilergetes Hispan. citerioris pop. Los de Vrgel.
Insubres Mediolanenses. Los del Ducado de Milan.
Lucetani Laltani postea Gotholani. Hispan. pop. Catalogna.
Lazi Agathiae olim Colchi la/zoi.
Lemnij. lh/mnioi, si/nties2 Homer, sapai=oi Steph. vide Lemnos.
Lemouices Gall. pop. Limosin.
Lepontij Plin. Alpini pop. Grawpunter.
Leuaci et Grudij, Brabant oppidum et academia. Louanienses,
Leuci Lucemburgi, et Campani.
Lexobij Lexouij, Fall. Lugdunensis pop. Lisieux.
Lingones Belg. pop. Langres.
Lutiburi qui et Silesij hodie Germ. pop. De Slesner.
Marcomanni Caes. Moraui hodie.
Messagetae Mauritani vno nomine Alarabes Hispanis dicuntur.
Mattiaci Populi Batauis vicini, Tacito. Zelandi.
Mediomatrici vel Mediomatrices, Diuodurum Tacito Westreicher, Metz.
Menapij Belg. pop. in quibus sunt Cliuenses, Geldrij, et Iuliacensium pars.
Morini Belg. pop. Terouanenses.
Murotriges qui et Sumotriges, Britan. ins. pop. Somersethshire.
Narisci Boiariae pop. Voithlender.
Nemetes Spirenses.
Neruij Becano sunt Oudenardenses, alij Tornacenses et Hannonij.
Nictiobriges Gall. Narbon. pop. Le territoire de Montpeliers.
Oromansci iuncti morinis et Gessoriaco. S. Odomari opp.
Pedemontani Piemontesi.
Petrocorij Aquitanicae Gall. populi. Pierrergort.
Pharodini Ptolom. German. populi Mogaloburgenses. Mechelburg.
Pictones Gall. pop. Poictiers.
Pleumosij Cortracenses, Flandrenses.
Quadi Bohemorum olim gens. Marckferders.
Rhinucij Plin. Rhingower.
Rhodij r(o/dioi kolossaei=s2 Eustath. a colosso famoso.
Roxolani qui hodie Russiam rubeam, siue Rutenicam, et Russiam meridiolanam habitant sub regno Poloniae, quos Tacito Bestarnas dictos putat Willichius. Reusszen.
Sabatij Alpini pop. Sabaudienses.
Salentini Territorium Hydruntinum. Terra di Otrunto.
Salij Geman. pop. Suollenses, et Sallandi.
Samnites Abruzzo.
Sanctones Aquitan. Gall. pop. Xainctes.
Scordisci Bozuachi hodie.
Sebusiani Gall. pop. aliis Subaudienses. Les Bressants.
Sebusij germ. pop. wissemburgi.
Segusiani Gall pop, Forestz pais.
Sequani Burgundia.
Seueriani Angl. pop. wylsbyre.
Sideni Territorium Stetinense. Steliner Landt.
Sueui Caes. et Tacito, qui postea Alemanni Saxones hodie dicti.
Suiones Tacito, hilleuiones Plin. sed vitiosa voce, qui nunc Suedi Sueden.
Taurici Norici, quos Carnos prius dictos refert Plinius.
Teutomarsi Dietmarsi.
Triballi Pannonus vicini. Burgari.
Tribocchi Strab. Triboni Ptol. male. Elsatij.
Turdetani Turduli, et Bastetani, Hisp. pop. quorum regio vocatur hodie Andaluzia.
Turdetani veteres Lusit. pop. Algarues Clusio.
Vangiones in Sueuia. Wayblingen pop.
Vascones Gascongners, et Nauarroys.
Vbij Coloniensis ditio.
Velocasses Gall. Belg. pop. Veugassin.
Vernicones Angl. pop. Northumberlant, Tarazali Ptol.
Vindelelici Guman. pop. Schwrben, aliis Bayern.
Zygi Asiae Sarmaticae in Chersoneso Taurica populi. Corcassi secundum Iul. Scaligerum.
DE PORTVBVS. CAP. LXII.
PORTVS Maritimus locus, quo nauibus appellitur, limh\n, ke/ras2, sto/ma. B. Hauen, Poort G. Port, ou haure IT. Porto H. Puerto
Amphimaleus portus, in Creta. Suda.
Argous portus in Ilua insula. porto ferraro.
Arsinoe Portus rubrimaris. Suzzia.
Baianus portus vide in Sinus.
image: s142a
Besippo Hispaniae portus ad Mellariam. Puerto de S. Maria.
Brundulum Plin. Portus quem Athesis fluaeius facit. Broadolo.
Cassiope Chaoniae portus Casopo.
Cauconae portus Ptol. Caucones Procopio in Sicilia. Scalambri porto, et de S. Croce.
Cesana Piceni portus. Cesnadigo.
Cressa Cariae portus contra Rhodon insulam. Potto malfetan.
Cypantha Plin. Peloponnesi portus in sinu Argolico. Stylo.
Delphinus portus in Liguria Plin. Porto fino.
Doris siue Daruenum, Portus et traiectus Britanniae insulae. Doeueren. Douures.
Portus Edron Plin. Clugiarum portus. Porto di Chiozza, Vicesimo a Venetiis miliari.
Erycis portus portus Delphini portus Plin. in Liguriae. Porto fino, della speza.
Erycis portus qui et Veneris et Lunae dicitur maris Ligustici, Porto di Luna.
herculis portus in Hetruria Porto Hercole, puerto d'Ercole.
herculis Monaeci portus in Liguria celebris. Villa franca.
Iccius portus Icium nauale portus Morinus, Fregellae Floro Caletum in confinibus Gall. et Fland. Cales. Meterus contendit esse Stapulam portum in eodem littore.
Labron Cic. Liburni portus, in Hetruria. Porto di Liuorno.
Lechaeus portus sub ipsa Corintho. Porto de S. Demetrio.
Lissus Portus Cretae, Phionissi.
Magnus portus Mauritaniae op. Marzachibir.
Magnus portus in Britannia insula Porsmuyen, portismouth.
Magnus portus in Hispan. Albuferta.
magnus portus in Africa. Seren porto.
Medoaci portus non procul a Venetiis. Malamocco.
Menestheus portus et Mnesthei portus, in Baetica Puerto de S. Maria
Minoa Cretaeportus. Altemura.
Mysocoras Portus Africae Goze porto aliis Tencedor.
Naustathmus Siciliae portus, Catij pari amni vicinus. Fontana bianca.
Naustathmus portus Plin. Phoenicus Ptol. in Sicilia Vindicari Aretio. Fontan bianca.
Nouus portus in Britannia insula Ptol. Rye.
Olani alter portus Padi Plin. Vollana.
Onchesimus Epiri portus et promont. Santi Quaranta.
Pachini portus Cic. in Sicilia. Porto Longobardo.
Phalisci Portus Hetrur. Monte fiasco.
Piraeus Terent. Portus Athenarum et emporium. Porte.
Populoniae portus Marit. Thusciae oppidum. Porto ferrato.
Portus Edron Plin. Venetae ditionis oppidum. Porto di Chiozza.
Portus Filonius in Corsica ins. Porto Fauone, aliis porto vecchio.
Portus Hannibalis H. op. Albor
Portus Illicitanus H. opp. vide Alone, Alicante
Portus Mauritius Liguriae op. Porto Moriso.
Portus Moenici Liguriae op. littorale. Monaco.
Portus Pactorum in Taurina Chersoneso. Calamita.
Portus Romatinus in foro Iulij marit. op. Porto gruaro.
Portus Syracusanus in Corsica. S. Bonifacio.
Portus Veneris Gall. Narb. op. marit. Cap. de Creux.
Portus Veneris Liguriae opp. Porto venere.
Portus Veneris in Pyrenaeo monte. Puerto Vendre.
Sanctonum portus Rupella. Rochella.
Selinus portus Oppid. Africae marit. Porto Alberto.
simbolus Portus Tauricae Chersonesi. Sibula.
Sphragiae portus supra Methonem in Peloponneso. Sapientia.
Telamon Portus Hetruriae Porto Telamone Annius dicit ess. il capo del monte argentaro.
Traianus portus Hetruria apud Volaterr. Porto sangoso, quasi lutulentum dicas.
Vlyssis portus in Sicilia prope Catanam. hodie portus Logninae vocatur.
Zuriga Africae portus. Ptolom. Goz porto.
Zygis Africae portus. Golfo di li Arabi.
DE POTV. CAP. LXIII.
ACETVM o)/cos2 ei)/dos2. Poll. AL. Essig B. Azijn, Edick, Eeck G. Vinaigre IT. Aceto H. Vinagro
Amurea Plin. sanies oleae Eid, a)morgh\, stru/c etiam teste Polluce. AL. Oeltrusen ol haaf B. Droesem oft droesen van d Olye G. Lie d'huile IT. Fece d oglio H. Alpechin, borras de azeyte
Amystin vela mystide bibere, obducere Arnobio, ducere Horat. educere Plaute. a)/musti/zein, a)/mustine/kla/ptein Aristoph. a)/mustin e)lku/ein
image: s142bEurip. skuqesti\ pi/nein, a)/mustin propi/nein Anacreonti. Nicander circunscripsit periphrastice ita: hu+/te tau=ros2 xando\n a)me/trhton de/xetai poto/n [note of the transcriber: in the print: po/ton] AL. Trincken wie in Kuh B. fonck drincken, oft sonder snuyuen wt trecken G. Boire tout d vn trait, sans reprendre son haleine IT. Bere tutto senza respirarne H. Beuer todo fuera, de vn guelpe, y sin respirar
Amystis Horat. Potio qua affatim hauriebant, in hauriendo optima fide non respirantes, vt Plinij verbis describam, sic dicta para\ to\ mh\ mu/ein. quod non commissis labris affatim biberent. a)/mustis2 Anacreonti, draki/a pro/posis2 Polluci vnde Threiciam Amystidem dixit Horat. h)\ a). pueusti\ po/sis2 AL. Starrken Trunck vnnd ohne schnauffen B. Een stercken oft fonckdronck, en sonder snuyuen G. Le boire sans respirer ou reprendre son haleine IT. Il bere d vn tratto et senza respirarne H. La beuida de vn guelpe sin respirat
Bibere in orbem circumpotare Cic. perisobei=n th\n ku/lika B. ront om drincken
Circumpotatio Cic. lib. De legib. pro conuiuio funebri, quod ante funeris elationem in orbem biberetur. peri/deipnon. cuiusmodi ritus Batauis solemnis est in foemineo coetu, vbi post elatum funus ad mortui aedes reditum fuerit.
Coagulum quo cogitur spissaturque lac pitu/a, ta/misos2 Theocrito. AL. Der Magen, Lypp, Kaszlypp, Kymulypp B. Lebbe, Holl. Rinsel, Brab. Melckrinsel G. Pressure IT. Caglio H. Cuajo, coalho
Colustrum vel colostra Plin. lac nouum Virgil. hoc est, quod post foetum mulgetur, Seruij testimonio. trofali/s2 AL. Bienst B. Biest, nieuwe Melck G. Lait caille IT. Quagliaro H. Colostro de leche nueua
Cyceon Arnob. Miscellanea potio. hukew\n, para\ to\ kuka=an. AL. Supplin B. Suypen, Candeel, quae vox a kandu/lh. Graecorum non abludit olim in deliciis: cuiusmodi est et Frisiis recepta Warmeiaute, quod sonat Calidum donum, quasi qerme/dioron.
Decapulare oleum Plin. deplere. katera/sai, metaggi/zein. idem quod in vinis elutriare. AL. Oben abschutten B. Bouen afghieten, oft verlaten G. Desemplir, survuider, mettre d vn vaisseau en l autre IT. Tremutar l oglio d vn vaso al l altro H. Trassegar el ezeyte de alpechin
Defrutum Vinum musto ad dimidias decocto factum. e)/yhma, para/xuma, glutri/s2 Athen. quae vox reponenda est in Laertij Polemone pro gau=sis2, vel certe gluku/s2, vt citat Suidas. AL. Gesottner Wein, Traubenmusz B. Ghesoden Wijn, dicke Mist G. Vin cuit IT. Vino cotto H. Vino codizo
Fex sanies Plin. Crassamen Colum. et crassamentum. tru\c, i(posta/qmh. AL. Trusen, Hapffen B. Hef Hollandis, ghest, ghist Flandris, Droessem, grontsoppe, moeyere, hoc in vino praecipue G. Lie, fondrille, bourbe, limon IT. Feccia, bibia H. Hez, borras de vino
Fex vini vasta barbari tartarum vocant sfe/klh Aeginetae. B. Wijnsteen
Flos lactis cremor lactis, pingue lactis Erasmo. pu/on Eustat. pi=ar tou= ga/laktos2 Epigram. a)pa/nqisma AL. Der Nyder, oder Ramen, Milchraum B. Room Hollandis et Flandris, Zaen Brabantis G. Creme IT. Capo di latte, cima di latte, cao di latte Ven H. Flor de la leche
Hydromeli plin. aqua mulsa Eid. melicratum Aque melle mista u(dro)meli, meli/kraton. Volunt autem hoc esse discreminis, quod melicratum sit recens mistura aquae cum melle repentino vsui parata: hydromeiy vero vetusta, et ad vsus recondita. AL. Meeth von Honig, Hippocras ausz Wasser B. Honichwater, meed van honich en water G. bruuage d eua et de miel IT. Beuanda d acqua et mele H. Meloxa delagua miel
Lac Plin, ga/la AL. Milch B. Melck G. Lait IT. Latte H. Leche AN. Milke
Lac pressum Virgil. e)kpiesqe\n, pephgo\s2 ga/la Epigram. B. Plate Keese G. Fourmage mol IT. Ioncata H. Queso fresco o cerrion
Lac serosum agitatum. ga/la o)r)r(w=des2. AL. Rurmlich B. Botermelck, Kernmelck G. Lait beurre
Mulsum Plin a)/lmh, oi)no/meli meli/zwron. Nicand. AL. Weinmeeth B. Ghonichde Wijn, Wijnmeed G. Vin mielle IT. Vino melato H. Clarea de vino y miel
Muria Martiali, salsugo vel salsilago Plin. a)/lmh a(lmei/a, a(lmuri/s2 AL. Saltzbruhe B. Peeckel G. Saulmure IT. Muria salmora aliis H. Salmuera, o salmorejo para adobo
Muria dura Scribonio et Celso, quae acerrima est, et saliendis conseruandisque cibariis aptissima. a)/lmh stakth/.
Murina Plaut. Festus nectar exponit: Varro passum muri/nhs2, et mur)r(i/nhs2 Diphilo. Vinum erat odoramentis et pigmentorum illecebris factum, quidam dulce reddiderunt. AL. Lieblicher, susser vnnd wolriechender Wein B. Lieflijcke soete en welrieckende Wijn, oft Hippocras G. La boisson d vn Roy IT. Nettare, beuanda de principe H. Clarea, pocion que puede beuer el Rey.
image: s143a
Mustum Plinio gleu=kos2, deu=kos2, Tarrhaeo, xe/dion po/ton Epigram. AL. Most, Weinmost B. Most G. Moust IT. Musto H. Mosto
Mustum lixiuum Colum. protropium Plin. quod in lacum fluit priusquam praelo pressum sit. oi)=nos2 pro/tropos2 Polluci, o)\ e)kruei\s2 pri\n a)poqi/besqai. AL. Vorschutz Wein, trupff Wein B. Leeckwijn, Most van selfs gheleckt G. La mere goute IT. Vino mosto de giocoia H. Mosto o vino del tintin
Mustum tortiuum Colum. quod post primam pressuram vinacorum exprimitur. AL. Wein vom nachdruck B. Most laetst wt geperst G. Vin ou moust de preslurage IT. Mosto d'vltimo torchio H. Vino de mosto torcido, o que sale del husillo
Oleum e)/laion. AL. Oel B. Olye G. Huille IT. Oglio H. Azeyte
Oleum acerbum qestiuum, candidum Plin. omphacinum Eid. crudum, ex immaturis oliuis expressum. a)motribe\s2, e)/laion o)mfa/kinon. H. Azeyte de oliuas en agraz.
Oleum balaninum Plin. oleum glandis vnguentariae, e myrobalanis confectum.
Oleum cibarium Colum. quod in cibos adhibetur esturque.
Oleum cicinum Plin. ricininum. e)/laion ki/kinon
Oleum de Ben pharmacopolis vocatur.
Oleum rancidum e rancidis et veteribus nucibus expressum taggo\n e)/laion Cassiano.
Oleum viride Suet. pro recenti et musteo vsurpari videtur.
Oliuum Horat. e)/laion AL. Baumol B. Boom olye, olye van d Olyue G. Huile d oliue IT. Oglio d oliua H. Azeyte de azeytunas
Omphacium o)mfa/kion AL. Agrest B. Veruys G. Agrest, verdjus IT. Agresto H. Agraz
Oogala Puls ex ouis et lacte. w)o/gala AL. Eyermlich B. Melck met Eyeren gheroerr
Oxygala Plinio, veluti acetosum lac. o)cu/gala AL. Sawr Milch, Rurmilch, Anckenmilch, Dicke milck B. Suere melck, dicke Melck geklonterte Melck, Opruetels, Opruytels AN. Souwer milke
Posca Plin oxycratum. o)cu/kraton. Potio ex aceto aqua permisto. AL. Ein tranck von Essig vnnd Wasser zusamen gemischt B. Een droncken van Water en Azijn G. Bruuage d eau et de vinaigre IT. Mistura d acqua et aceto H. Mezcla de agua y vinagro
Potio Cic. effertur fere de medica potione. AL. Truncklin, Artzneytranck B. Droncxken, medecynen dranck G. Breunage IT. Beuanda H. Beuida o xaraue para se purgar
Potus poculum Virg. poto\n po/ma po/sis2. AL. Tranck B. Dranck G. Boire boisson IT. Beuer H. Beuida
Promulsis Cic. Potio conditanea e mulso.
Salgama Colum. Conditanea quaeuis in doliolis ad vsum conseruata: cuiusmodi oliuae cucumeres, pyra. tarixhra\, ta\ ei)s2 a)nasto/masin brw/mata Athen. a)nastomatika/ quasi appetitum irritantia. quae et u(pubinhtiw=nta Menander dixisse videtur. AL. Compost B. Compost, gepeeckelde Ware G. Toutes choses salees et confites IT. Qualunche cosa condita et assaggionata, et acconciane vasi H. La conserua que se guarda en cartido
Sapa Plin. Vinum muste ad tertias decocto factum. seiraio/s2. AL. Wein bisz auff den dritten theil eingesotten B. Wijn tot op den derden deel ingesoden G. Vin cuit IT. Sapa vin cotto. H. La meloxa o arropa
Serum lactis serum Plin o)/r)r(os2 AL. Schotten B. Wye, Weye G. Ser du lait, megue IT. Siero, o acqua di latte H. Suero de leche AN. whey
Sicera Vox Hebraea, quamuis potionem quae inebriare possit complexa. vinum e po mis factitium Plin. AL. Apffeltranck, oder Wein B. Appeldranck G. Sidre H. Vino de manzanas
Temetum Liuio, Graue vinum, quaesi tentans mentem. me/qu eu)/tonos2 e)\ a)ndrei=os2 oi)=nos2 Erotiano. AL. Krafftiger, vnd starcker Wein B. Stercke en cractighe wijn G. Vin fort et puissant IT. Vino grande et gagliardo, et ceruelloso H. Vino resio y fuerte
Villum Terent. oi)na/rion AL. Weinle B. Wijnken, cleyne oft sleche Wijn G. Vinot, vinet, petit vin IT. Vinaccio
Vinum oi)=nos2, tru/c Cratino, phlo/s2 Tryphiodoro. ai(=ma a)mpe/lou Clementi, bromi/ou ai(\qwy, flogmo/s2 Thespidi, ba/kxeion na=ma Aristoph. AL. Wein B. wijn G. Vin et H. Vino
Wein B. Wojn G. Vin IT. et H. Vino
Vinum acescens vappa Horat. marcidum Statio. o)ci/nhs2, e)ktropi/as2, e)ceshkw/s2, quod odorem saporemque genuinum exuit. AL. Verrochner vnd verdorbner Wein B. Verschaelde, suere, verdoruen Wijn G. Vin pousse et corrompu IT. Vino suanito et guasto H. Vino robetado, desuane cido
Vinum annosum edentulum Plaut. vetustum polueth\s2 oi)=nos2 AL. Alter Wien B. Oude Wijn G. Vin vieil IT. Vino vecchio H. Vino viejo.
Vinum Apianum Falernum. faleri=nos2 Athen. AL. Moscateller B. Moscatel vijn G. Vin moscatel IT. Vino muscatello, moscatella.
image: s143b
Vinum aromatites Plin. a)rwmati/ths2 oi)=nos2, qu/eston po/ton Herodoto, velut aromatica potio. AL. Gewurtzter Wein, Hippocras, oder Claret B. Hippocras, Claretwijn G. Hippocras
Vinum Aruisium Virgil. Creticum, Chium, monembasites. a)riou/sios2 Athen. krhtiko\s2, monembasi/ths2 AL. Malfasey B. Maluezye G. Maluesie IT. Vino maluatico, maluasia H. Maruisia. Est autem Aruisium, vnde nomen habet vinum, promontorium in insula Chio, vulgo dictum Maluasia vel Maruisia
Vinum asperum a)/gri/os2 AL. Harter Wein, der rauch, vnlieblich vnd herb ist B. Straffe oft harde Wijn G. Vin rude, desgouteux
Vinum atrum Plauto rubeum. AL. Diker rohter Wein B. Roode Wijn, Wijn tint, Wijn van Alicanten G. Tinture IT. Vino rosso o negro H. Vino tinto
Vinum Bibactrense quod Belnense vulgo a Bibracte Sequanorum oppido, quod Belnam hodie vocant. AL. Belnerwein B. Beane G. Vin de Beaulne
Vinum bimum Horatio dieth\s2 oi)=nos2 AL. Zweyjariger Wein B. Tweejarige Wijn G. Vin de deux fueilles IT. Vino di duoi anni H. Vino de dos annos
Vinum consistens ferens aetatem, firmum Plin. et Virg. au)to/kras2, pra/mnios2 oi(=nos2, o( pro/s2 paramonh/n e)pith/deios2. AL. Bestandiger Wein B. Duerachtige Wijn G. Vin durable IT. Vino di lunga dura H. Vino que se puede detener
Vinum dilutum lymphatum. u(darh/s2 AL. Gewasserter Wein, Vermischter Wein, Wein mit der wasser stangen geschlagen B. Ghewaterde Wijn, Wijn dien t hooft ghespoelt is G. Vin trempe IT. Vino con acqua, acquato Romae H. Vino aguado
Vinum elutriare Plin. Vinum de vase in vas transferre, quod et transuasare minus vsitate dicitur. metaggi/zein ton oi(=non, katera/sai, katastamni/zein. Poll. AL. Wein ablassen oder abzeihen B. Wijn verlaten, van de Moeder trecken G. Frelater du vin IT. Tramutar il vino d vn vaso al l altro H. Trassegar vino
Vinum factum Varr in dolia conditum, nec turbulentum amplius. doliare vinum Vlpiano, nouum nec dum veteranum ac proinde vilius. AL. Furhwein, gefaster Wein B. Voeder wijn, gheuaette Wijn. G. Vin pare
Vinum fragrans odoratum, flos liberi Plauto et ennio. a)nqosmi/as2 euw/dhs2, nektarostagh/s2. AL. Worliechenden Wein Wijn van goeden ruecke. welrieckende Wijn G. Vin de bonne odur, sentant bon IT. Vino di buon odore H. Vino che ole echando de si odor
Vinum fugiens Cic. exolescens dubium, in vitium inclinans, aetatem non ferens. e)cista/menos2, tropi/as2 AL. Wein der abfalt, vmbfalt, absteht B. Afgaende Wijn, ende die niet dueren en mach G. Vin altere, et point durable IT. Vin cotto, che se guasta, che non puol durare H. Vino que no se puede detener bueno
Vinum generosum nobile Horat. [correction of the transcriber; in the print Horot.] e)pagwgo/s2 AL. Heblicer Wein B. Leckere Wijn G. Vin delicat et friant IT. Vino delicato et piaceuole H. Vino delicado
Vinum heluolum Colum. et Cat. Medium inter album et ruffum kir)r(o\s2 oi)=nos2. Galeno etiam canqo/s2, quod tamen vir doctus annotat esse rubei coloris, sed erroris non vacuus, siquidem Galenus exponit pur)r(o\n w)xro/n. hoc est rufum pallens. AL. Schiller, oder schileter Wein B. Pijlget vel pillet, voce a Gallica detorta, quae est Paillet. Wijn claret. G. Vin clairet IT. Chiarello H. Vino claro
Vinum hispanense AL. Spanischer wein, Romaney B. Wijn Sec, Romenye
Vinum honorarium Cic. gera/smios2 oi)=nos2, gerou/sios2 Hom. AL. Schenckwein, Verehrungwein B. Presentatie Wijn, Stadtpotten wijn G. Vin d honneur IT. Vino da presentar, o far presente H. Vino de honra, y que se da, quale principibus aut exteris legatis offerri solet honoris ergo
Vinum hornum hornotinum, oi)=nos2 au)teth/s2 AL. Heuriger oder jariger Wein B. Iatighe Wijn, oft Wijn van desen jare G. Vin de ceste annee, ou vin d vne annee IT. Vino di questo anno, vino d vn anno H. Vino de vn anno, o que esta cogido este anno
Vinum igni iliquatum vini latex. AL. Brandtwein B. ghebrande Wijn G. Eaue de vie, eaue ardente IT. Acqua vite, acqua di vita H. Agua ardente
Vinum ignobile cibarium Vaerroni. fau=los2 oi)=nos2 AL. Schlechter vnd ringher Wein, Tischwein B. Slechte Wijn, Tafelwijn G. Vin ordinaire. ou de table IT. Vino picciolo, de tauola, ordinario H. Vino ordinario y de mesa
Vinum merum meracum Cic. purum putum, a)/kratos2 a) migh\s2, eu)/zwros2 eu)/zwron me/qu Eurip. AL. Lauter, vnd vnghemengter Wein B. Louter, pure, suyuere, ende ongemengde wijn G. Vin par clait, point mixtionne IT. Vino schietto puro H. Vino puro y sin agua
Vinum molle Virg. lene h)\ meri/dhs2 oi)=tos2 Plutarch. AL. Milder Weir. B. Milde, mondelijcke oft liesijcke Wijn G. Vin sauoureux
image: s144aet amiable. IT. Vin gustoso, saporoso, di buon gusto
vinum mucidum Mart. AL. Konachtiger, nuchtlender Wein, Wein der nach dem Fas schmackt B. Kaenachtige, Kiemachtige, oft vaetsche ennd na t Vat smaeckende Wijn G. vin chansi, moisi IT. Vino moffo, o che sa di moffa H. Vino mohoso
Vinum operarium Plin. quod operariis exprimitur. AL. Botten oder Knechten Wein B. Dranck voor de Boden ende Wercklieden G. Vin de manouuriers, ou de famille IT. Vino de famiglia H. Vino de obreros
Vinum passum e passis et sole siccatis vuis factum. para/xutos2 oi)=nos2, o(po/ xutos2 oi)=nos2 Laertio. AL. et B. Bastaert G. Vin bastard H. Vino bastardo
Vinum patrium vinum indigena Plin. i)qagenh\s2 oi)=nos2 et Hipp. au)tigenh/s2 Athenaeo. AL. et B. Landwein G. Vin du pais IT. Vino della patria H. Vino de su tierra
Vinum pendulum quod lentescit. AL. Zaher Wein B. Langhewijn G. Vin relant IT. Vino che fila H. Vino liento, y lo que hyla
Vinum praecium Virg. praeliganeum Catoni siue quod prae ominibus legitur et vindemiatur, sive quod in vsum familiae operarumque ex vuis ante iustam maturitatem collectis sit. AL. Der erste Wein im Herbst B. D eerste Wijn, Vroechwijn, Voorwijn G. Vin premier vendange IT. Vino della prima vindemia H. Vino de la primera vendimia
Vinum saccatum Plin. sakki/as2 Poll. sakto/s2 Eupol. AL. Durch ein Sack abgezognet wein, Hippocras B. Door eenen Sack gedaen oft ghegoten wijn
Vinum sacco castrare Plin. sacco frangere, sacellare Nebrissensis ponit vini vires emedullare sakkeli/cein, Plutarch. eu)nouxi/zein oi)=on. Eid. AL. Wein durch ein Sack abziehen, auff dasz jme die stercke vergehe B. Wijn lecken
Vinum secundarium Plin. lora Varroni, dilutum vinaceorum: expressi namque acinorum folliculi in dolium coniiciuntur, aqua quibus affunditur. deuteri/as2 Atticis. tru/c Galeno, stemfuli/ths2 Eid. trughfa/nios2 Poll. AL. Trafstwein, Lawrenwein, Lawr. B. Afgespoeltwijnken, Lower oft Luerwijn, Doorspoelinck G. De la beuuette, vin de despense IT. Vinaccia, vino de dispensa H. Vino aguapie, vino de racion
Vinum tortiuum bostruxi/ths2 oi)=nos2 AL. Preszwein B. Presse, oft gheperste wijn G. Le pressoirage H. Vino de mosto torcido
DE PROMONTORIIS. CAP. LXIV.
PROMONTORIVM Plin. Mons in mare prominens. a)/kra a)kroth/rion, r(i/on Apoll. xh/lh, e)ri/pnh Hooft. Cape, promontoire, Capo proMontorio. Cabo.
Abyla Africae promontorium ad Gaditanumfretum. Alminna in Barbaria.
Acamas Prom. Cypri. a)xa/mas2 a)/kra Ptol. Capo de S. Epiphanio.
Acra Iapygia vide in Salentinum.
Acritas Prom. Elidis in Peloponneso. a)kri/tas2 a)/kra. Ptol. Capo Gallo, o Capo de S. Gallo.
Aegitharsus Sicil. prom. ad occidentem. Capo di S. Theodoro, alij Capo di S. Vito.
Ampelusia Melae, Mauritan. prom. ad fretum herculis. a)mpelousi/a. Cotes Ptolom. La punta de Alcazer. Gerardus Merc. interpretatur Capo Spatello.
Antiuestaeum a)ntiouestai=on Britanniae prom. in Cornubia, Belerium Diodoro. bole/rion Ptol. Peuthyngnaed, aliis S. Burien.
Aphrodisium Veneris promontorium, Hispan. Tarraconensis prom. a)frodi/sion. Creux, o cabo de Cruz.
Apollinis promont minoris Africae. Rasamusat, aliis cabo Zafran.
Apollonij Chersonesus Prom Sicil. Cabo Milazo.
Arae solis Ptol. H. prom. post Nerium promont. Ca. de Mongia
Araxos peloponnesi prom. Chiarenza.
Argenum Lesbiprom. e regione Chij insulae. Capo stellaro.
Arietis frons Criu metopon. kriou= me/twpon. Promont. Cretae Hermico.
Arietis frons Tauricae Chersonnesi promont. Famat.
Aromata Africae promont. Ca de Guardafu.
Artabrum Galiciae prom. quod et Nerium, et Celticum. nh/rion Cabo de finis terrae, vel S. Maria de finis terrae.
Artemisium vide Ferrarium promont.
Aruisium Chij ins. prom. Maluisia.
Asaborum promont in regno Ormutij regis. Cabo Mochandan.
Assum Troadis prom. S. Quaranta.
Asteris prom. inter Samum et Ithacam. Didascalio.
image: s144b
Athenaeum Promont. Campan. a)qhnai=on. Campanella.
Atlantis promont in Africa ad Oceanum Atlanticum. Ca. de Alguer.
Auarum Ptol. Hispan. prom. Cabo de Viano.
Barbarum promont Hisp. prom. Ca. de Spichel.
Boraeum Afric. prom. Ca. Rasausen.
Brutium prom. Calabr. Bursano.
Caenis Hetrur. prom. Ca de l arme.
Caledonium quod et Epidium, Sco. promont. Themul. of Cantyre.
Candidum promontorium Numidiae Cabo Ferata.
Caphateus Euboiae
Carambis Galat. Prom. Ga Pisello.
Carapula Prom. afric. Batalic. Poenis vocatur Gira flumar.
Carsinum Magnae Graec. prom. quod et Cocinum dicitur. Capo di Stillo.
Carpasia Cypri prom. S. Amona.
Cassiope Corcyrae ins. prom. Casoopo.
Celticum prom. vide Artabrum.
Cenaeum Euboiae promont. mhnai=on. Cabo Litar.
Cepias Craete prom. Ca. monaster.
Ceruaria Extremus finis Gall. Narbon. versus Hispaniam. La corbiere.
Caridemum prom. Ca. da carbonero.
Charidemi xaridh/mou a)krwth/rion Ptol. Prom. H. ad mare mediterran. Ca. de Gates
Cholonates Peloponnesi si prom. Castel Torneso.
Chersonesus Apollonij Septentrionalis tractus Sicil. Caba Milazo.
Chersoneusu Aurea Asiae regio. Malaca.
Chersonesus Cimbrica xer)r(onh=sos2 kimbrikh/. Dania, et Indtlant.
Chersonesus Taurica Procopia, vbi Capha.
Chrysoceras auri cornu, Thrac. promont. ad Byzantium. xruso/keras2. Pera.
Cimarus Cret. prom. Cocus.
Cibrorum prom. Scagen.
Circeium Hetrur. prom. Monte Circello o S. Felicita.
Claudia Gaudos Melae, Cretae prom. Gozo.
Cnidos Prom. Cariae seu Doridis. C. Crio.
Cocinthum Syllaceum Plin. Magnae Graec. promontor. quod et Carcinum Ca. de Stillo.
Collaicum Cori Ptol. Cochi. Arriano, Asiae prom. C. de Colle.
Comaria Asiae prom. Ca. Comari.
Corax Cretae prom. Cambrussa.
Corij Asiae prom. Capo Canamcina.
Corium Cretae prom. Cambrasia.
Crin metopon kriou= me/twpon. Cretae prom. Ca. Leone, aliis S. Iani.
Cromnium Cypri prom. Ca. Cornachieto.
Cumerum Plin. Piceni prom. Monte d Ancona.
curianum Gall. prom. Sollac.
Cyamum Cret prom. Cabo Spado, aliis Chizino.
Cymeria vide Cumerum.
Cyparissum Peloponnesi prom. Ca. Conello.
Deorum vehiculum qew=n xh=ma Afric. prom. La punta de Lope Gonzales, aliis Sierta Siona.
Dianium vide Ferraria.
Didyma Sicil. prom. Salini.
Diomedis promontor quod et Hillis, Illyriae. Ca di Cista.
Dion Cret. promont. Capo della Frachea.
Domna vide Rubeae.
Drepanum Cypri prom. dre/panon a)/kron Ca. de Trapano.
Drepanum Cret. prom. Ca. de Melecha.
Egitharsus Sicil. prom. versus Septentrionem. Cabo S. Vito aliis Cabo di S. Theodoro.
Epidium vide Caledonium.
Erythrae Leucimne, in Ionia. Cabo Rosso.
Erythraeum prom. Cret. C. Rosso.
Etythris Asiae minoris promont. Ca. Rosso.
Falacrium promont. Sicil. Raza culmo.
Ferraria hemeroscopium Strab. Dianium, et Artemisium, Hisp. promont. h(merisko/pion. Cabo Martin, vel Denia puerto de Valencia
Focatiae prom. Flam. Monte de Pesaro.
Frons Africae Melae, hodie. Capo de buona speranza.
Grammaria extrema Afric. promont. ad mare Atlanticum. Cabo de Non.
Gobeum Gall. prom. Le four, aliis S. Matthieu.
Graniacum Corsic. prom Amanza.
Hemeroscopium vide Ferraria.
Heracleum Promont. A siae ad Pontum Euxinum. Cacari.
Herculis prom. Africae ad Oceanum Atlanticum. Cabo Cantin.
hermaea mercurij prom. Afric. prom. ad mare mediter. Cabo bon aliis Cabo de Nubia.
Hesperion ceras e(spe/rion ke/ras2. Afric. promont. Cabo blanco, aliis verde.
Hillis vide Diomedis prom.
image: s145a
Iangagnorum promont Angl. Gogarth.
Iapydium Magnae Graec. promont. Salantium, alias Acra Iapydia Plin. Capo de S. Maria.
Iurganum Asiae minoris prom. Capo de S. Maria.
iccium prom. Gall. ad mare Britannicum. Blackenesse.
Isannium Hibern. prom. Porrmuk.
Isthmos Estrecho de Morea.
Itanos vel Itanum, Cret. prom. Paleo castro.
Iunonis prom. Puerto S. Maria.
Lacinium Hetrur. prom. Ca. dell a lice.
Lacinium Magnae Graec. prom. hodie Columnaeum. Capo delle colonne, columnas.
Lectum Prom. inter Aeolidem et Troadem, Plin. Scorpiata.
Leo Euboiae prom. le/wn Ca. Mantello.
Leucimne Prom. Corcyrae ins. C. bianco.
Leucopetra Brutiorum prom. Spartauento en Calabria, o capo delle arme.
Lilybaeum Prom. Sicil. versus occidentem lilu/bh Dionys. lilubai=on Strab. Capo di boei, Siculis vocatur oppidum in ipso promontorio. Marsala.
Lunae pro mont in Lusitan. Rochan de Sinna.
Lnnarium promont H. de mare mediter. Ca. de Vallis, aliis Ca. pala figuel
Magnesia Prom. Macedon. Ca Verlichi.
Magnum promont H. Ca. de Cascau
Malea melopon. prom. Maleum. Ca. Malio.
Massici Montis promont. in Campania felici: Monte dracone.
Mega Prom. Africae. la guarda.
Mercurij prom. in Sicil. Capo buono. Cabo bueno.
Mercurij prom. et Pulchri prom. circa Clupeam Africae minoris ad mare mediter.
Mercurium Plin. Hermea Ptolem. Ca. bono.
Metagonites vel Metagonium, Numidiae prom. Cabo de tres forcas.
Mineruae prom. in Campan. Ca. de Minerua.
Misenum prom. ino ora Campan. Monte Miseno.
Nerium prom. vide Artabrum.
Notium Austrinum prom. Hibern. Cabo de mar.
Nouantum Scot. prom. Ardemoutheade.
Odyssea Vlyssea, Sicil. prom. Ca. Marza.
OEason H. prom. iuxta illud quod hodie vocatur Fontarabie
OEnanthia A siae prom. ad pontum Euxinum. S. Sophia.
Onaeum Dalmat. prom. Capo Cumano, o Sabionello.
Onchimus Epiri promont. Santi quaranta.
Pachynus Sicil. prom. pa/xunos2. Capo passaro. H. Cabo pacino
Paneus Chij ins. prom. Phanale.
Panceus mons Thrac. prom. Malaca, et Castagna.
Panormus Achaiae prom. Raphei.
Panormus Cretae prom. Voulismeni.
Panormus Epiri prom. Panormo.
Parthenium Tauricae Chersonesi pro. occidentale. Rosophar.
Pascum Cretae prom. Spata.
Pedasium Cypri promont. Ca. de la Griega.
Pelorus Sicil. promont. Ca. de la torre del faro.
Phalacrinum Sicil. promont. Rasoculmo.
Phanae vel Phaneus, Chij proont. Capo Masticho.
Phrurium frou/rion a)/kron Cypri prom. e quo praecipitabantur , qui aram Apollinis attigerant. Capo bianco.
Pictonum Promont. Gall. Vornoc.
Plemmyrium Sicil. promont. Cabo massa Vluuieri.
Poecilasium Cretae ins. prom. Pentalo, aliis Selino.
Populonium hetrur. prom. Porto baratto, al. Capo Campana.
Posidoniate Promont. Lucaniae. Capo Leucoso.
Psichium Promont. Cretae Sichino, aliis Briotisa.
Pyxentum Prom. Luca. Capo de Pisciota.
Raptum Africae promont. Ptol. Magale.
Phium et Anthirrium, Duo graeciae prom. quibus clauditur sinus Corinthiachus. El stretto delli castelli de Lepanto.
Rubeae Prom. Liuoniae ad Balticum mare. Dagherort, Becano vero Wardhausz in Scandia.
Sacra petra Cretae prom. Ca. Orso.
Sacrum prom. in Lusitania. Cabo de S. Vincente.
Sacrum prom. Lyciae prom. Cap. Chilidoni.
Sacrum prom. Corsicae. Seghe, aliis Capo Corso.
Salentinum Apul. prom. quod et Iapygium, et Salentum a)/kra i)apugi/a. Capo de S. Maria.
Samonium Cret. prom. Ca. Salamone, vel Salamo.
Santonum Gall. promont. Maluason, aliis Blaye.
Scombraria prom. H. Baetic. Ca. de palos
Scylla Calabr. scopulus. Scyllo.
Scyllaeum Peloponnesi prom. Ca. Scylli, vel Ca. de Sygillo.
Scyllaeum Brutiorum prom. Garofilo en Calabria.
Scyllaceum vel Scyllatium caput. Magnae Graeciae prom. Ca. de Squillaci.
image: s145b
Scythicum Prom. Cantabrorum. Cabo di Figo.
Sepias Macedon. promont. Capo Manaster.
Sextiaria extrema Africae prom. Galba.
Sigaeum Troadis si/geion a)/xron, Promon. e regione Tenedi insul. Ca. de Ianizzari.
Solis mons Africae promont. Ca. Cantin.
Solis promont Africae Cabo de Bosador.
Sperchia Promont. Macedon. ad sinum Maliacum. Pthelia.
Sumarium Ligur. promont. Capo de monte.
Sunium Atticae prom. Ca delle colonne. Ca. de colomnas.
Syagrium prom. Arabiae felicis. Ca. Risalgate.
Taenarus Laconiae promont. tai/naros2 Ca. Matapan, quod et Ca. Maini.
Tapsus Virg. Thucyd. Chersonesus Siciliae. Manghisi.
Taurus Sicil. promont. Ca. de S Croz, o Croce.
Tilossum Prom. Corsicae insul. Cabo Reuelar, vel Cheuelar.
Tretum Africae prom. Ca. ferrato.
Trierorum Sicil. prom. Ca. Mesurata.
Triton Numid. promont. Ca. Brueramel.
Xanthonum vide Santonum.
Xiphonium Sicil. promont. Cabo de Molina.
Zephyrium Locrorum prom. Capo de Bursano in Calabria.
Zephyrium Cretae prom. Ca. de Mirauello.
Zephyrium Cypri prom. cefu/rion a)/xron, punta Malota.
Zephyrium Graeiae prom. Spartiuenti.
Zygaeum Africae montis prom. Cabo de Ianizzari.
DE QVADRVPEDIBVS. CAP. LXV.
AELLO Ouidio, a)ellw/. cognomento vnius ex Harpiis: ab impetu a)e/lla, hoc est procellae, non absimili. AL. Fleiche B. Vliech. Aglaodos Ouid. ab insigni dentium nitore, quasi a)glao\s2 tou\s2 o)do/ntas2. lego tamen in manuscripto a)xrio/dous2, a ferinis dentibus. B. Vlicktandt
Agnus e)yi/gonos2 a)mno\s2 r(h\n a)rni/on, a)rneio/s2. AL. Lam, Lammerlin B. Lam, lammeken G. Agneau IT. Agno, agnello H. Borrego, cordero AN. Lambe
Agnus cordus Plin. Serotinus, tardeque natus e)yi/gonos2. AL. Langsam gebornes Lamb B. Spaedgeboren lam G. Agneau tardif IT. Agno chi nasce tardi H. Cordero que nace tardimente
Agnus subrumus Varroni. a)rrneio/s2 galaqhno\s2, neogilo/s2 Hom. i(poma/zios2, shki/ths2, a)/rn' a)malh/n Hom. dixit quoque h(du/pnoun Hesychius. AL. Seuglammerlin B. Suychlam G. Agneau tettant, ou de lait IT. Agnello qui tetta H. Cordero ahijado
Agri Ouid. a)/grh, ab a)greu/ein. Venatica canis. Iaghun din. B. Iachtken. Alce Ouid. a roboris praestantia verius quam ab alces animalis similitudine AL. Starck B. Sterck
Alce Sunt qui Tragelaphum esse existimant. a)/lkh. AL. Ellend B. Een allant, eelandt
Anyte a)nu/th Epigram. ab a)nu/ein, a perficiendo, quod herilibus votis in venatu respondeat. AL. Fleisz B. Beschiegen
Aper ka/pros2, pte/las2. Lycoph. e)r)r(wo/s2 Callim. xlou/nhs2, po/rkos2 Lycoph. AL. Wildtschwein B. Wildt vercken, oft beer.. G. Sanglier IT. Porco siluatico, cingiale H. Iauali, puerco montez AN. Aboore
Argus Hom. Vlyssis canis, a candore vel a velocitate cursus. a)rgo/s2 AL. Schnell oder geschwindt B. Snel, rasch
Aries krio\s2, a)/rgeios2 Hom. koru/pths2, a koru/ptein Etymol. quod cornu feriat. AL. Widder B. Ram G. Belier, ram IT. Montone, ariete H. Carnero AM. A ramme.
Aries admissarius krio\s2 o)xei=os2. H. Carnero para casta, carnero morueco
Aries mutilus krio\s2 kolobo/s2 qui cornibus defctus est. AL. Gestutzter Widder B. Een ram sonder horens G. Mouton sans cornes IT. Montone scornuto, senza corni H. Carnero desmochado sin cuernos
Asbolus Ouid. a fulgineo nigrore a)po\ th=s2 a)sbo/lhs2. AL. Moor B. Moor, morelle
Asinus o)/nos2, ka/nqwn, ki/llos2 Dorice. AL. et B. Esel, G. Asne, baudet IT. Asino H. Asno borrieo AN. Asse
Asinns Indicus vnicornis monocero Plin. mono/keros2, o)/nos2 a)/grios2 Ctesiae. AL. Ein horn B. Een horen G. Licorne IT. Vnicorno H. Vniceruino AN. A vnicorne
Bos bou=s2 AL. Ochs. Rand B. Os oft koe rindt G. Boeuf IT. Boue, bue H. Buey AN. Oxe
Bos camurus qui conuersis incuruatisque introrsum cornibus est. Seruio.
Bos castratus bou=s2 e)ktomi/as2. Aristotel. proprie quem nos vocamus Een os.
image: s146a
Boslactaria Colum. AL. Milchkuhe B. Melckoey G. Vache a lait IT. Vacca di latta H. Vacca de leche
Bos licinius qui cornibus est sursum reflexis Seruio.
Bos patulus Seruio, qui diuersa habet cornua, terramque spectantia. AL. Ein Ochs mit einer breyten Stirn B. Een os met een schoone croone
Bubalus bou/balos2. AL. Buffel B. Buffel G. Buffle IT. Bufalo H. Bufalo AN. Bufill
Gabullus kaba/llhs2 Hesych. AL. Rosz, Hengst, Gaul, Pferdt B. Een peerdt, oft guyl G. Cheual IT. Cauallo H. Cauallo arrocinado
Camelopardalis kamhlopa/rdalis2. G. Giraffe, beste ressemblant au chameau et panthere IT. Giraffa H. Girafa, animal raro
Camelus kamh/los2. AL. Kameelthier B. Kemel G. Chameau IT. Camelo H. Camello AN. Camelle
Canache Ouid. kanaxh/, quod latratu perstrepat, para\ to\ kanaxei=n. AL. Blufferlin B. Basserken, guytere
Canis ku/wn. AL. Hund, oder Hundin B. Hont, rueken oft teue G. Chien, ou chienne IT. Cane, cagna, cagnuola H. Perro y perra AN. Adogge, ot bytche
Canis Gallicus Ouid. sagax Cic. odorus vel odorisequus. eu)/ris2 vel eu)/rin, r(inhla/ths2 apud Tragicum o)sfanth/rios2, quem et plaudum vocant nonnulli auribus flaccidis ac pendulis. AL. Spurhundt, Wachtelhundt B. Spoordt hondt, bracke oft bloethondt G. Bracque IT. Bracco H. Perro ventor, que saca de rostro, sabueso AN. A thierhounde, a hounde
Canis hybris vel hybrida, ex venatico et gregario natus. AL. Halbe Windt B. Een bastarde Winde G. Vne lice
Canis molossus Horat. molotti/s2. AL. Ein grosser Hundt, oder Englische Dogh B. Een dogghe G. Matin, chien dogue IT. Mastino H. Mastin AN. A mastine
Canis pecuarius Columel. pastoralis. Eidem, qui oues a luporum iniuria defendit. AL. Scheffers, Hirds oder Meyerhund B. Bandt, oft schaepherders hondt G. Chien de bergier, gardien des bestes IT. Candelle mandra, il guardian delle pecora H. Perro o perra de pastor, para guardary defender las bestias
Canis venaticus Gallicus, ku/wn qhreutiko/s2 Galen. AL. Iaghundt, Hirsschenhundt, Windt B. Hasewindt, wiindthondt jachthondt G. Leurier, chien de chasse, ou de venerie IT. Cane venatico H. Galgo para liebres AN. A graye hound
Canis villaticus Columellae, domesticus oi)kouro\s2, oi)ko/qouros2 Hesych. AL. Wachtundt, Hauszrechel B. Een huys wachter, wachthondt, huysrckel, korre G. Chien d'hostel IT. Cane domestico. guardiano H. El perro de la guardia AN. A kurre
Canis villosus lasio\s2, laxnw/dhs2. AL. Wasserhundt, oder zotterer Hund B. Een waterhondt, oft rouwe spuglion G. Vn barbet IT. Can, peloso H. Perro velloso o peludo
Canterius quasi carentarius, quod semine careat, Varrone teste. spado Vegetio Equus castratus. AL. Eein verschnittens oder vngantz, oder glubs Rosz, Hengst B. Een ruyn G. Cheual chastre, cheual hongre IT. Cauallo castrato H. Cauallo castrado AN. Gelding
Capella xi/maira, bh/kh. AL. Kitzlin B. Gheytken G. Cheurette IT. Capretta H. Cabritta o cabra pequenna
Caper Hircus castratus. tra/gos2. AL. Heilbock B. Ghesneden bock G. Bouc chastre IT. Becco capro sannarizo, et aliis caprone H. Cabron o cibo castrado
Capra ai)/c AL. Geisz B. Gheyte G. Cheure IT. Capra H. Cabra AN. A goote
Caprea do/rc. AL. Rehe, Rehegeisz, oder Rehebock B. Ree, oft wilde gheyte G. Cheureau, cheureul sauuage IT. Capriolo H. Cabronzillo montez AN. Roo, reebock
Catellus Melitaeus kuni/dion melitai=on. AL. Iungfrawen Hundlin B. Een ioftrou hondeken, Yslandthondeken G. Petit chien de damoiselles IT. Cagnolino di Fiandra, o di damigella H. Pertizillo de las damas AN. A pretty littel dogge
Catulire dicitur canis h)\ ku/wn skuza=|n quando in Venerem prurit. AL. Lrufen, treibig oder hitzig sein B. Spulcx, tritsich oder hittich zijn G. Demander le masle IT. La cagnaesser calda H. Estar la perra cachonda
Catulus et diminutiuum ab eo catellus. kuna/rion, kuni/dion, sku/lac. sku/mnos2. skula/kion. AL. Hundlin B. Een hondeken G. Petit chien IT. Cagniolo, cagnolino, cagnoletto H. Perro pequenn, perrillo AN. Lyttel dogge, alyttel whelpe
Cercophitecus kerkopi/qhkos2 Caudata simia. AL. Maerkatz B. Meercatte G. Marmot IT. Catto maimone H. Gato paus AN. Marmosett Nebrissensis hunc esse kh=bon. Aristotelis, hoc est cebum putat.
Cerua catuliens e)/lafos2 skuzamenh. AL. Aufahen zu lauffen B. Beghinnende te ruen, oft te ryden G. Commencant d'estre en rut IT. La cerua che e calda H. La cierua que esta cachonda
Ceruus cerua e)/lafos2. AL. Hirtz, Hinde B. Hert, hinde G. Cerf, et vne biche IT. Ceruo, cerua H. Cieruo Cierua AN. Harde,
image: s146bstagge
Charon Aeschylo. xa/rwn, quasi Leunculus, a)po\ th=s2 xaropo/thtos2 a fuluedine leoni peculiari. AL. Lowlin B. Leenken
Corax Aeschylo. ko/rac. a coruina nigredine. AL. Rab B. Raue
Cuniculus lagidh\s2, dasu/pous2 Aristot. gew/ruxos2, lebhri/s2 Strab. et Erotiano, kou/nhklos2 Polybio, Galeno. AL. Kunglin B. Conijn G. Connin IT. Coniglio H. Coneio AN. A connij
Dama dorka\s2 platu/kerws2. AL. Deinlin. Damhirtz B. Daynken G. Dain IT. Daino H. Gaino, corza AN. Fallou diere, a doe
Dorceus Ouid. dorkeu/s2 a persequendis damis, quas Graeci dorka/s2 vocant: vel ab oculorum acie, quasi Derceus, a de/rkw. AL. Sihe auff B. Gautgen siet toe, scherpsiet
Dromas Ouid. ob cursus pernicitatem. droma\s2. AL. Lauff B. Snel, looper
Ebur vel ebor, dens elephanti, Plin. o(dou\s2 h)\ ma/llon ke/ras2 e)le/fantos2 Philost. ke/rata dentes elephantorum iuba nominauit, eo quod a temporibus enascantur. Philost. e)le/fas2 quoque AL. Helffenbein B. Elpenbeen, oft yuoor G. Yuoir IT. Auorio H. Diente de elephante, marfil AN. Yuorij
Elephas elephantus Plin. Cic. e)le/fas2. AL. Helffant B. Elephant G. Elephant IT. Lionfante H. Elephante AN. Olyphant
Equa h( i(/ppos2, i(ppa/s2 Oppiano fora/s2 Hesych. AL. Ein Stutt, Merch, Gurr, Motsch, Mutterpferdt B. Een merry, oft meere G. Iument IT. Equa, caualla H. Yequa o caualla AN. Meare
Equulus Cic. equulus Iulio Obsequenti. nouellus equus, pullus equinus Quintii. pw=los2 i(ppa/rion. AL. Ein Fullin oder Roszlin, oder junges Pferdt B. Een vuel, oft ionck peert G. Polain IT. Cauallino H. Potrico
Equum calceare Suetonio, Calceum ferreum equi vngulae inducere. AL. Das rosz beschlahen B. T'peert beslaen G. Ferrer le cheual IT. Ferrare il cauallo H. Hierrar il cauallo
Equus i(/ppos2. AL. Rosz, oder Pferdt B. Perrdt G. Cheual IT. Cauallo destriero Aristo H. Cauallo AN. Horse
Equus admissarius Plin. Varroni, qui sobolis procreandae gratia admittitur. êmissarius Plauto. o(xeuth=s2 Absyrto o(xei=on. Aristoteli. Straboni, e)pibath/rios2 a)naba/ths2 kh/lwn Hesych. AL. Spring oder Stalhengst B. Sprenckhengst G. Estallon IT. Stallone H. Cauallo garannon AN. A stallyon
Equus agminalis Vlpiano, qui exercitum sequitur ad conuehenda impedimenta. nwtofo/ros2 de quo vide in Iumentum.
Equus calcitro Var. calcitrosus, qui calce ferit. laktisth/s2 AL. Hinden auszschlagends Rosz B. Een peert dat achter vtraet G. Regimbeur, rueur IT. Cauallo che tira delle calcie H. Accoccador
Equus cernuus Virg. qui faciem quasi in eam partem quam cernimus, cadit, vt Seruio placet: vel qui capite in humum impacto secidit.
Equus cespitator suffossus Virg. AL. Streuchlends Rosz B. Een peert dat struyckelt, oft stronckelt G. Qui n'est seur du pied, trebuchant IT. Cauallo sdrucciolante o slizzeggante H. Tropecador
Equus desultorius de quo facilis est desultus, non ophippiatus AL. Ein Rosz ohne Sattel, oder blosz B. Een ongesadelt peert oft peert sonder sadel G. Cheual non selle, sans selle, ou deselle IT. Cauallo ignudo, senza sella, oue non e missa la sella Nebrissensis non recte exponit pro equo saltatore H. Cauallo de brida
Huic opponitur. Ephippiatus equus AL. Gesattelter Hengst B. Ghesadelt peert G. Seele IT. Cauallo guarnito con la sella H. Cauallo emparamentado
Equus helcyarius Martiali, qui helcyo munitus naues molitur, subducitve. AL. Ein Rosz dasz die Schiff ziehet B. Een treckpeert G. Cheual qui tire ou nauire ou autre chose IT. Cauallo che tire o la naue o altro H. Cauallo que trae arrastrando
Equus meritorius conductitius. mi/sqios2 AL. Leyhrosz B. Huerpeert G. Cheual de louage IT. Cauallo di nolo H. Cauallo de alquiler
Equus pauidus yofodeh\s2 kraugi/as2 i(/ppos2 Hesych. quod ad clamorem expauescat. AL. Forchtsamer Hengst, schewes Rosz B. Schouwe, schouwachtich oft steech peert G. Cheual peureux et retif IT. Cauallo spaurito, o spaurato H. Cauallo detrasero, o que anda de tras
Equus refractarius duri oris, Ouid. sthmi/as2, a)mfhnasth\s2 du/sfimos2, a)/stomos2, dusga/rgalis2 Xenoph. sklhro/stomos2 Aeschylo: a)peiqh\s2, dusa/gwgos2, e)tero/gnaqos2: Polluci, dusth/nios2, dusupo/taktos2. AL. Hartmaulige, oder beissig, starck im Maul B. Hart in de mont oft bijt G. Cheual dur en bouche IT. Cauallo ostinato, et de mala bocca H. Cauallo que tiene la boca perfiada
Equus sternax Virgil. qui sessorem excutit o)rqo/plhc, katwmisth\s2, a)naxaiti/zwn, e)ktraxhlisth\s2, a)posei/wn. AL. Kurzlichs Rosz, das gern abwirfft B. Ketelich, ofr ketelachtich peert G. Rueur, cheual retif IT. Cauallo griccioloso H. Que derriba
Equus scutulatus Palladio AL. Apffelgraw er Hengst B. Een appelgraeu peert G. Cheual pommele IT. Frison
Equus strigosus Liu. male habitus Agellio. a)/trofos2. AL. Ein Magers, nicht wolgehaltens, vnnd straubachtiges Rosz B. Magher
image: s147aharst, oft magher hein van een peert G. Fort maigre IT. Cauallo magro H. Cauallo muy magro y consumido
Equus succussator succussarius Lucillio. succussor, tortor, Nonio, crucians Ausonio et Plauto AL. Ein Traber, ein Rosz dasz hohe vnd hart trabet B. Trotter, drauer, d'welck eenen harden draf heeft G. Trotier qui va le trot, et galope dur IT. Cauallo che trotta, va il trot, et schuote l'huomo H. Cauallo que saiude et da del lomo
Equus suspiriosus anhelus Ouid. sqmatiko/s2. AL. Erstickts, dammffig, hertzschlechtiges oder hinsch vnnd gichtiges Rosz B. Dimpich en corbortstich peert G. Poussif IT. Cauallo bolzo o sinatico H. Gauallo aceroso
Equus tolutaris vel tolutarius Senec. gradarius Lucil. asturco Plin. cui mollis alteriio crurum explicatio glomeratio est. AL. Ein Zeltner, oder Zelt B. Een telle, oft hakeney G. Hacquenee, tracquenart, guilhedin IT. Acchinea, vbino H. Cauallo amblador, hacquinea, traquenart AN. Amblyng horse
Erinaceus eres Nemesia echinus a)kanqo/nwtos2, a)kanqi/on, e)xi/nos2. AL. Ein Igel B. Een egel, yseren vercken Hollandis G. Herisson IT. Riccio H. Erizo AN. Hedghogge
Felis ai)/louros2 para\ to\ ai)o/llein th\n ou)ra/n. a certo caudae vibramine spata/lh Suidae katoiki/dios2 h)\ katoi/kios2 galh= Zetz. AL. Katz B. Een katte oft kater G. Chat IT. Gatta, gatto H. Gato AN. Katte
Eorda Ouid. Colum. horda Varr. foeta. ge)/kuos2 h)\ e)gku/mwn bou=s2 Ouid.
Forda ferens bos est, foecundaque, dicta a ferendo. AL. Kalber oder tragende Kuh B. Een koe die kalf draeckt G. Vache qui est preins IT. Nacca pregna H. Vacca prenna
Glis a gliscendo dictus: quod somno pinguior reddatur, teste Seruio. mu/ocos2, e)leios2, kamyi/ouros2 Arist. AL. Relmausz. aliis dicitur Haselmaussz B. Veldtmuys G. Gleron, rat gleron IT. Gliero, galero H. Liron AN. Fyldmouse
Harpalus Oui quasi abunde rapax, a(rpa/zwn a(/lis2. AL. Grieff B. Grip
Harpya Aechylo et Ouid. a)rwui/a, a(rpaktiko\n ku/na, exponit Hesychius. cognominis Harpyiis arapacitate simgulari. AL. Wolff, Frasz B. Slock, Hylactor et hylax Ouid u/laktwr kai\ u(/lac a latratu. AL. Bruffer oder schnarch B. Basser, Wachter
Hylaeus Ouid. quasi sinaticus. e)n u(/lais2 a)/gwn.
Hinnulus Plin. hinnuleus Horat. Ceruus iuuencus. nebro\s2, e)llo\s2. kema/s2 Tarrhaeo AL. Rehe, ein iung eines Rehes oder Gembsen B. Ionckhart G. Faon IT. Figliuolo di caprioli, dami, di caualli, et simili animali H. Enodio, ceruatillo
Hircus tra/gos2, a)nh\r ai)gw=n. Theocrito, vt Virgil. AL. Bock B. Bock AN. Bock G. Bouc IT. Hirco H. Cabron
Histrix xoiro/grullos2, Suidae gu/lios2 a/kanqo/xoiros2, quod spinis in modum erinacei horreat. AL. Stachelschwein, quasi Sus pungens Dornschwein, Taran B. Een dicr gelijck een eghel G. Porc espic IT. Porco spino histrice H. Puerco espino AN. Porkepijne Hyaena, Petro Bellonio creditur esse animal ab odoratis excrementis notum, Ciuetta dictum.
Hoedus e)/rifos2, xi/mar)r(os2. AL. Bocklin, Kutzlin B. Bocxken, ionghe gheyte G. Cheureau IT. Cauretto, ciauarello, capretto H. Cabrito AN. A kyd, a yonge goote
Ibex Rupicaprae alterum genus, rota Varroni, vt creditur, quam vocem sunt qui in Platycerota commutarunt a(\c i(/calos2 Hom. AL. Steinbock, ybsch Geisz, et ybschen Heluetiis B. Wilde gheyte, steenbock G. Vne espece de cheureul IT. Vna specie di capra seluatica H. Vn genero de cabra montes
Ichnobates Ouid. i)xnoba/tes2, ferae vestigiis insistens. AL. Spor B. Spoor, spoorvolgher
Iunix Tenerae aetatis vacca, bucula da/malis2, boi+/dion, po/rtis2. AL. Ein Kuhlin oder junge Kuhe B. Hocklig oft veerse G. Ienice, genisse, ieune vache IT. Vacchetta, vacca giouane. Vachilla AN. Heffar or yonge ku
Iuuencus h)=nis2 AL. Zeitochs, ein jungher Ochs B. Een ionghe beeste, ionghen os, pnick G. Ieune beste IT. Bue giouane H. Buey nouillo AN. A yonge oxe
Labros Ouid. labro/s2, a rapida velocitate. AL. Huy, wind B. Vliech, snelle
Lachne Ouid. la/xnh, quasi villosus, ab hirtis villis. AL. Zotet B. Ruygert, ruychhayr
Ladon Ouid. ab indagando et capiendo, para\ to\ la/zesqai vel Lagon, vt Lugdunense exemplar profert, a leporum venatu. AL. Hasewindt B. Hasewindt G. Leurier
Laelaps Ouid. ab impetu turbinis in morem veloci. lai/lay. AL. Windt B. Winde, vliech
Laethargus Epigram. lai/qargos2 Clanculum mordeus. AL. Lawr B. Sluymer
Lamparus la/mpouros2 Theocrit. a caudae nitore, vel potius a vulpina specie qua multi inueniuntur: nam vulpes inter cetera etiam lampouri/s2 dicitur. AL. Weiszwadel B. witsteert
Leo le/wn, qh/r Hom. xa/rwn Lycoph. AL. Ein Low B. Leeuwe G. Lion AN. Lion T. Leone, lione. H. Leon
Lepus lagwo\s2, ptw/c. AL. Hasz B. Hase G. Lieure IT. Lepore H. Liebre AN. A haere
image: s147b
Lepus capitur aut dromalo/s2 h)\ dromai=os2, in cursu. AL. Im Lauff gefangen B. In loop geuangen G. Prins a la chasse IT. Preso nella caccia H. Tomada o topada corriendo aut eu)naio/s2 in lustro siue cubili circumuentus. AL. Im Langer vbereylt B. In zijnen nest oft nachtleger ghevonden G. Prins en son giste IT. Colto al suo nidio H. Halado dormiendo
Leucon Ouid. leukw/n a pili candore. AL. Weisz, Schnee B. Witten, witken, blanck
Lupus lu/hos2. AL. Wolff B. Wolff AN. Wolff G. Loup IT. Lupo, louo H. Lobo
Lycisca Ouid. lycitas Aeschylo et Ouid. lycas Simonidi. luki/skh, luki/tas2, a)/grwssa, luka/s2 Sim. veluti lupi progenies. AL. Wofflin B. Wolf ken
Lynx Lupus ceruarius. lu/gc AL. Luchs B. Los oft lochs G. Loupseruin IT. Lupo ceruiero H. Lobo cerual AN. A los
Maialis Varr. Verres exsectus vel castratus. ka/pros2 e)ktomi/as2 Athenaeo. de/lfac. AL. Barg oder veschnittener Eber B. Berck, gheuoert vercken G. Porc chastre IT. Porco castrato H. Marrano, cochino de vn anno AN. Borrowe hogge, libd hogge
Mannus Horat. equus pumilus. i(nno/s2. AL. Ein kleins Roszlin B. cleyn peerdeken, negge G. Cheuallet IT. Runcino H. Cauallo euano AN. Nagger
Martes i)=ktis2. AL. Marter, Buchmarter B. Mater H. Foine, martre IT. Foino H. Marta AN. Marter
Melampus Ouid. mela/mpous2. nigripes. AL. Schwartz fusz B. Swartvoet H. Pienegro
Melaneus Ouid. melanchaetes Ouid. quasi atripulus a nigris villis. melaneu\s2, melagxai/ths2. AL. Schwartzet, zoteter Mohr B. Swartgen G. Noireau H. Nigrillo
Meles officinis tassus vel taxus. AL. Dachs B. Das G. Taisson, grisart IT. Tasso H. Texon AN. Gray, broc
Mulus h(mi/onos2. AL. Maul Esel B. Muyl G. Mulet IT. Mulo, sed et his. macho H. Mulo, sed et his. macho AN. Mule
Mus mou=s2, mou=s2 katoiki/dios2. AL. Mausz B. Muys G. Souris IT. Torpo sorge, o rato di casa H. Raton AN. A mouse
Mus agrestis nitedula Seruio, forte nitella Plinij mou=s2 a)rourai=os2. AL. Feldtmausz B. Veldt oft eerdmuys G. Souris de champ IT. Topo di campaigna H. Ratoncillo del campo
Mus aquaticus AL. Wasserratzen B. Watterrat G. Rat d'eau IT. Sorgio morgange H. Raton de agua AN. waterrate
Mus araneus muga/lh AL. Harmele, Mutzer IT. Toperagno H. Murganho
Mus maior u(/rac Nicand. AL. Ratz B. Ratte H. Rat AN. Rat IT. Sorge o ratto di casa, pantegana Venetis, source Romanis H. Raton
Mus odoratus peregrinus Hieronymo B. Moskellaet katte H. Almisquera AN. Muske catte
Mustela galh=, spondu/lh. AL. Wisel B. Wesel AN. Wesel G. Bellette IT. Donnola, ballottula H. Comadrejr
Mustela Alpina alba. B. Armelin G. Armelin ou hermine IT. Armelino H. Arminno AN. Hormine
Mustela Scythica martes Sckthica. AL. Zobel B. Maerters G. Sable IT. Martorello H. Marta
Nape Ouid. na/ph quod saltus, qui na/pai dicuntur, inerret.
Nebrophonus Ouid. nebro/fonos2, para\ to\ nebrou\s2 foneu/ein, hinnulorum pernicies.
Onager o)/nagros2. AL. Waldt, oder wilder Esel B. Wildt esel H. Asne sauuage IT. Asino saluatico H. Asno siluestre
Orestrophus Ouid. o)resi/trofos2 montibus innutritus. AL. Berghundt B. Berchhondt
Oribasus Ouid. o)rei/basos2. montiuagus. para\ to\ e)n toi=s2 o)resibai/nein. AL. Berg oder Hugelsteiger B. Berchlimmer
Ouis pecus Plin. pro/baton o)i+\s2, a)mna\s2, mh=lon, qre/mma. AL. Schaaf B. Schaep G. Brebis IT. Pecora H. Oueja AN. Schepe
Ouis reicula Varroni, quae vel aetate vel morbo grauis est, aut saltem minus idonea o)i+\s2 a)pobolimai=os2. AL. Auszwurffling B. Wederdeege, worpeling
Pamphagus Ouid. pa)mfagos2. omniuorus. AL. Slocher B. Alvraet, slock
Panthera pardalis panqh/r, pa/rdalis2. AL. Leupard, lefrat, pantherthier B. Lupaert, lybaert G. Leopard IT. Lion pardo H. Leon pardal AN. Lybard
Podargus Epigr. a pernicitate pedum. po/dargos2. AL. Bald auff B. Snel
Poemenis Ouid. qunsi pastoricia canis. poimeni/s2, gregis custos. AL. Hirdtshund B. Schaepwachters hond
Pterelas Ouid. ptere/las2, quasi alis actus. para\ to\ toi=s2 pteroi=s2 e)lau/nesqai. in manuscriptis est Pherelas, quod esset appositissimum nomen feras agitantis canis, si e pateretur compositio corripi, fhrela/s2 enim a)po\ tou= e)la=n fhra/s2 diceretur. AL. Fluchs B. Vliech
Porca AL. Sam, Loosz B. Suege, soch, gelte G. Truye, coche IT. Porca H. Puerca AN. Souwe
Porcellus nefrens Varroni porculus Plauto, quasi qui frendere fabam nondum possit. de/lfac, ko/labros2, Suidae. xoiri/dion, xoirofo/rhma. ALEMAN. Fehrlin, abgeseugtes,
image: s148aFrhlin [sic]. B. Speen oft braetvecxken, bigghe G. Cochon, porcelet IT. Cochino H. Cochino AN. Pigge
Porculus siue porcellus subrumus, lactens, u(=s2 galaqhno\s2, delfa/kion. AL. Sengfehrlin B. Suygende vercxken G. Porcelet tettant, cochon de lait IT. Cochino che tetta H. Lechon AN. Soucking pigge
Porcus xoi=ros2, xro/llos2. AL. Schwein oder Heimich B. Vercken G. Porceau IT. Porco, ciacco Florent. Aristot H. Puerco AN. Hogge
Porcus colluuiaris Festo colluuione alitus AL. Ein Schwein mit allerley Bnflat gemast B. Een vercken met spoelingen gemest G. Porceau nourri de laueure des escuelles, ou d'amas d'ordures IT. Porco notrito del lauature delle scodelle, o d'altra sporchezza H. Puerco que come qualquiere suziedad
Porcus saginatus Propert. de/lfac siteuto\s2, sialo\s2, su=s2, larino\s2, setali/s2 Athenaeo. AL. Mastschwein B. Ghemest vercken G. Porceau engraisse IT. Porco ingrassato H. Puerco ceuado o engordado
Porcus serarius Catoni (apud quem non recte sectarius scriptum inuenias) qui sero Pastus est. AL. Ein Schwein mit Schotten gemestet B. Een vercken metweye ghemest G. Porceau repeude mesgue IT. Porco pasciuto col scolo di latte H. Puerco pascido de suero
Rupicapra Plin. ai(/gastros2 Appiano AL. Gembs, Gembsen B. Wilde gheyte G. Chamois, ysard IT. Camuccia, camuza H. Vn geuero de cabra montes
Sciurus Pli. ski/ouros2, kamyi/ouros2. AL. Eichhornlin B. Eeckhorenken G. Escurieu IT. Schiriuolo H. Harda o esquilo AN. Squyrell
Scropha grwna\s2 gromfa/s2 Suidae. AL. Mutterschwein B. Een soch met ionghen G. Truye IT. Porca fattrice, scrofa treieta H. Puerca parida AN. Souwe with pigges
Sim ius simia, a simis et depressis naribus. Clunam etiam ab attritis clunibus veteres dixere pi/qhkos2, mimw/, ab imitatione hominum aemula ke/rkwy a cauda. kalli/as2 Dinarcho et Atticis AL. Ast oder Affin B. Simmel oft scheminckel G. Singe IT. Marmono, bertucia H. ximio, mono AN. Ape
Sorex AL. Ein Mutzer, Spitzmausz B. Slaepratte G. Vne souris IT. Sorzo, rato, topo H. Raton pequenno AN. Dormous
Sticte Ouid. stikth\, quasi maculosa, et punctis interstincta, para\ to\ sti/zein. AL. Pfleck B. Schimmel
Subulo Plin. Ceruus, cui prima erumpunt cornuum tubercula, et quidem simplicia. pattali/as2 Aristotel. AL. Sprieszhirtz B. Ionge hert, speetken G. Brocart, ieune cerf qui a les cornes simples, et non point forchues IT. Ceruo giouenetto, delle prime corna H. Corco
Sus u(=s2 AL. Schwein oder Saw B. Vercken, oft soch G. Porc ou truye IT. Porco, o porca H. Puerco, o puerca AN. Hogge, or souwe
Sus grandinosus u(=s2 xalazw/dhs2. Aristot. AL. Vngantz Schwein B. Gortich vercken G. Porceau ladre et surseme
Talpa a)spa/lac. AL. Maulwurff Schermausz B. Molle G. Taulpe IT. Talpa H. Topo AN. Molle syuant
Turus tau=ros2, bou=s2 te/leios2 kai\ e)no/rxhs2. AL. Stier. Farr, Farren, Mum melstier, wurucherstier, Bullen B. Stier, varning, varre, bulle G. Toreau IT. Toro, buy rezio AN. Bulle
Theron Ouid. qh/rwn. ferinus, sine a ferae indagine, siue a truci aspectu.
Thous Ouid. qw=os2. pernix. B. Snelle
Tigris Ouid. ti/gris2, e velocitate sagittae simili, quae Tigri rapidissimo Hyrcaniae amni nomen creauit. AL. Windt B. Pijl, snel, vlielch
Tigris ti/gris2. AL. Tigerthier B. Tiger G. Tigre IT. Tigra H. Tigre, hembra del pardo
Tollutim incedere Varr. tollutim carpere incessus Plin. glomerare gressus Virg. ad numerum colligere vngulas Martiali. i(pokre/nein. AL. Ein Zelt gahn B. Ambelen oft tellen, oft een telle gaen G. Ambler IT. Ander a lambro, vel ad agio, vel il tracco H. Amblar
Diuersum huic est quod barbara voce Gallopare dicunt: quod Pelagonius gumna/zein to\n i(/ppon dro/mw dia\ ka/lphs2, tw| legome/n o triph/dw|. Plutar. kalpa/zein, alij kalpa=|n dicunt: ita vt ka/lph ea cursus citatio sit, quam velut concatenatam pe/dhn vocat Xenophon, i(ppasi/an kukloterh= Poll. exponit Vernacula lingua forte ronden draff, velut rotundum cursum. At vocem tri/phdon (vnde Tripedarios dictos apud Vegetium autumo equos, pro Trepidariis) exprimit incessus, a Germanis peculiariter dictus. Dryschlag.
Tragelphus trage/lafos2 Hircoceruum quidam vocitant, qui villosis armis est, et mento promissa barba hirto, caetera ceruo similis. i(ppe/lafos2 Aristot. AL. Brandthirtz a semiusti ligni colore, animal in Germaniae saltibus Boemiae vicinis notum, quanquam de re, quae nusquam in rerum natura exstet, Graeci prouerbium finxerint: tragela/fous2 pla/ttein, id est, Tragelaphos comminisci. quod exstat apud Nazianzenum et Aristophanem. Putauit autem et Nebrissensis Tragelaphum esse animal fictum.
Prouerbium hoc apud nos quibus animal hoc incognitum fuit non immerito et nasci vsurpari potuit. Nec enim necesse fuit animal hoc in rerum natura non esse, licet aliqui prouerbium hoc vsurparent.
image: s148b
Vacca bou=s2, bouqh/leia. AL. Kuhe B. Koe G. Vache IT. Vacca H. Vaca AN. Cowe
Veredus Martiali, equus viatorius, qui publica via ibat, cursusque publici causa praebetur. pa/roxos2 i(/ppos2 Theodoreto, qualis quem nunc postum vocamus, quasi equum dispotum. cum Suetonio. AL. Ein post oder kutschen Rosz B. Een postpeert G. Cheual de postillon IT. Cauallo de la posta, o di cocchio H. Cauallo de la puesta, o del correo
Verres Porcus non castratus. o( mh\ e)ktet mhme/n os2 xoi=ros2. ita enim legendus est Plutarchi locus in Cicerone, vbi falso legitur to\n e)k te/tmhm. etc. In quo errore tenetur vir doctissimus, qui Dictionarium Latino-Germanicum dedit, Verrem eisdem quibus Maialem nominibus donans. AL. Vngeschnittener Eber B. Beer ontgelubt vercken G. Verrat IT. Porco maschio, verro, porco non castrato H. Verraco, puerco no castrado AN. Boore, vngelded hogge
Vertagus Martiali. Canis qui sua sponte exit, domumque praedam reportat. AL. Ein hundt so fur sich selbst jagt B. Duynhondt G. Chien qui de sa nature chasse IT. Cane che va da se stesso alla caccia H. El podenco que trae a la mano la caca y caca de su natura
Veruex Aries castratus. krio\s2 e)ktetmhmenos2. AL. Hammel, virschnitener widder B. Hamel weer G. Mouton IT. Montone castrone, castrato H. Carnero castrado AN. Werher
Veruex sectarius kti/los2 Dux gregis. o( th=s2 poi/mnhs2 pro/pompos2 xeiroh/qhs2 kai\ h(/meros2. AL. Herman, Wider so voran gehet B. Belhamel, herman, belleman G. Mouton a la sonette IT. Il capitano de la mandra H. El manso a quien siguen los otros
Vitulus mo/xos2. AL. Kalb B. Calf G. Veau IT. Vitello H. Bezetro AN. Caulffe
Viuerra Plin. i)=ktis2, galea\ a)gri/a Strab. AL. Fret B. Foret, frette G. Furet IT. Foretta donnola H. Huron AN. Ferrette
Vrsus a)/rktos2. AL. Beer B. Beer, hors G. Ours IT. Orso, vrso H. Osso AN. Beare
Vulpes a)lw/phc, kerdw\, qamic Hesych. bassa/ra, ki/nados2, koqou=ris2. AL. Fuchs B. Vos G. Renard IT. Volpe H. Zorra, raposa AN. Foxe
DE REGIONIBVS. CAP. LXVI.
ACHAIA in Peloponneso regio. in qua Nauplium. Romania.
Adiabena Assyr. regio. Botan.
Aegyptus ai(/guptos2, a)eri/h. Afric. notissima regio. Egypto.
Aegyptus inferior quae et Delta, a triangulari specie vocatur, quae vtrinque Nilo praetexitur, ab oriente Bechria dicta, vt ab occidente Eirif.
Aegyptus superior quae et Thebais: hodie Sahid vocatur.
Aegyptus Mesec in scripturis, a Meserem Chami filio. xa\m skhnw/mata. dicta est etiam Aegyptus, tabernacula Cham.
Aemathia Regionis pars, quae nunc, Macedonia Phtiotida.
Aemylia IT. reg. Lombardia di qua del Po.
Aethiopia Hebraeis Chus, quaesi nigra vel nigreda, Regio Africae.
Aetolia Regio inter Acarnaniam et Phocidem. ai)twli/a. El despotado.
Africa minor cum vtraque Mauritania. Barbaria hodie. Barbarijen. Barueria.
Albania inter Colchidem et Armeniam Asiae regio. Seruan. Sipiche Castaldo, alij Zuiria, alij sic annotant, in Comania Tartarorum regione contineri Colchidem, Albaniam et Hiberiam.
Albania quae et Britannia minor, vel secunda, hodie Scotia, regnum.
Analitiorum regio Gall. Narbonnensis. Prouence.
Anthemusia Asiae reg. Aliduli.
Aprutium Regio inter Picenum et Apuliam. Samnium Abrusso.
Apulia Daunia IT. Regio. Puglia piana
Apulia Peucetia IT. regio. Terra de Barri
Aquitania Gall. reg. versus Hispan. Aremorica. Guyenna.
Arabia felix Asiae regio. Aiman, vel Ayaman.
Arabia deserta Hebraeis Cedar. Beriara.
Arabia petraea quae et Nabathaea Plin. et Strab. Palaestinae contermina, Asiae regio. in sacris literis eam incolunt Amalechitae Barra ab, aliis Bengancal.
Arachosia Asiae reg. Cabul.
Arachoris Asiae reg. Chesmur.
Argia Peloponnesi regio. Saccania, aliis Romania.
Aria Regio Asiae. Sernere Mercatori aliis Corazant
Ariace Asiae regio. Decan.
Armenia maior Asiae regio, quae et Basilisena. Turcomania.
Armenia minor quae et Leucosyria Procopa Asiae reg. Anaduole, aliis Pegiam.
image: s149a
Armorica Britannia Galliae, sonat autem super mare. vide in Insulis. Bretaigne.
Armuzia Regio Asiae ad fretum sinus Persici. Ormuz, regnum.
Asia minor Natolia hodie.
Asia propria Asiae minoris reg. Sacum.
Aurea Chersonesus As. reg. Malaca.
Bactriana As. reg. Carassan,
Baetica a Vandalis Hispaniam infestantibus Vandalia dicta, hinc Andaluzia.
Barbaria Aethiop. reg. Ptol. Quiloa forte.
Basilisena As. reg. Turcomania.
Bithynia Regio As. minoris. Bursia.
Bodini Regni Poloniae regio. Podolia.
Bogdomantis Regio Asiae minoris. Chiutaie.
Boiohemum quasi Boiorum domicilium, vulgo Bohemia, Behem.
Brutium IT. reg. Calabria
Cambria Britan. reg. Walia.
Campan felix, IT. regio. Terra di lauoro, Lauorini campi
Cantabria H. reg. Biscaia
Cantium Britan. reg. Kent.
Cappadocia Asiae minoris reg. Amasia.
Carmania As. regio ad sinum Persicum Reyno de Narsinga.
Carmania felix Asiae regio. Turque stan.
Carmina deserta As. reg. Dulcinde desertum, Narsinga Iouio.
Carnia nunc Carinthia. Crani.
Celtiberia Hispan. reg. Reyno d'Aragon.
Chalcidica Graec. regio. Iamboli.
Chaldaea As. reg. quae et Babylonia, Azamia Belonio.
Chaonia Epiri ditio. Cannina.
Cilicia hodie Caramania, quod ad Amanum, sic dictum, quasi atrum montem, propter exustas cautes, iaceat. Cara magna.
Colchis As. reg. Mengrelia.
Comagena Syriae reg. Euphratisia.
Corinia Britan. insulae regio, a Corino palaestrita nuncupata. Cornubia aliis. Cornewalle. Cornouia etiam.
Cyrene Cyrenaica regio, quae et Pentapolis. Afric. regio. Corena.
Dacia Scyth. regio Moldauia, et Walachia.
Dacia mediterranea Ripensis. Siebenburg, Herdel Hungarice. Transiluania.
Dalmatia Illyrica regio, Liburnis contermina. Slauonia de mar.
Dardania Europ. reg. Bossina, Bossen.
Daretis Reg. As. Adilbegian.
Epitus h(/peiros2. Graec. reg. Cimera, Albania.
Flaminia IT. reg. Romagna
Forum Iulij Friuli.
Galatia quae et Gallograecia, As. minoris reg. Amasia hodie. Chiangare Castaldo.
Gallecia Regio citerioris Hispan. Galizia.
Gallia galli/a, vel keltogalli/a. Aquitanica. a)koitani/a. quae montes Pyrenaeos attingit. Belgica belgikh\. quae inter Sequanam est et Scaldim. Bracata, quae et Narbonensis, Delphinatum continet cum Prouincia, et terra Languedocae. Transpadana, IT. reg. Lombardia di la dal Po. Cispadana, Aurelia, vel Aemilia, Catone teste, olim etiam Bianorea, a Bianore O Eno. Celtica, quae et Lugdunensis. lougdonhsi/a. Comata, habet Celticam, A quitanicam, et Belgicam. Togata Plin. Cisalpina Plin. Lombardia Cispadana, Romandiola nunc, Romagna, Nebrissensis Lombardiam complectitur. Transalpina, quae et Celtogallica.
Gedrosia Asiae reg. Gest, aliis Gusarate.
Germania vide in Germani.
Graecia Eurip. regio incolis Graecis Romechi vocatur, Turcis Horomeli.
Haginoia Belgij regio. Henegouwe.
Hetruria Thuscia. tur)r(hna. Pelasgia. Tyrrhenia. Toscana.
Histria olim Iapidia, teste Plinio, IT. regio. Istria.
Hispania Iberia, Hesperia vltima, i)bhri/a Ptol. Vlterior, seu Baetica Andaluzia. Citerior, quae et Tatraconensis, et Lusitania.
Hytcania As. reg. Diargumont, aliis Straua, et Mesandaram.
Iberia Pars Hispan. Ibero fluuio proxima. Reyno d'Aragon.
Iberia Regio As. Colchis finitima. i)bhri/a. Georgia.
Illyris Illyricus. i)lluri\s2. Esclauonia.
India extra Gargem As. reg. Heuila Hebr. Mucini.
India intra Gangem As. reg. Indo stan.
Ionia As. reg. Quiscon. Turcis.
Italia O Enotria, Ausonia, Hesperia, Camesena antiquitus. ar)gh/ssa Lycoph.
Litium IT. regio. Campana di Romana
Lectorum Regio, in India extra Gangem. Regnum Pego.
image: s149b
Liburnia libourni/a Ptolem. Regio inter Illyridem et Dalmatiam, nunc Croatia, Crabaten, Croace, el contado di Zara.
Liguria It. reg. Riuiera de Genoua.
Lucania IT. reg. Basilicata
Magna Graecia Iapygia, Mesapia, a Mesapo duce. Salentina, Apulia, Calabria superior.
Margiana Mediae regio, Ieselbas, aliis Zagatai.
Marmarica Aegypto et Lybiae vicina. Barcha.
Mauritania vtraque cum Africa minore, vno nomine vocatur Barbaria.
Mauritania Tingitana Reyno de Marocho.
Mauritania Caesariensis Regnum Thremesinum.
Media mhdi/a, a)sprakani/a Cedreno, Asiae regio ad mare Caspium. Seruan.
Melitene As. reg. Aracghelaram.
Menapiscus pagus Belgicae reg. Flandria.
Mesopotamia As. reg. Aram neharim Hebr. quasi Syria fluuiorum, quod hinc Tigri, hinc Euphrate amnibus inclusa sit. Diarbech.
Messapia vide Pamphylia.
Moesia vel Mysia superior, hodie Seruia et Bosna, et aliqua ex parte Rascia, vt vult Petrus Ranzanus.
Moesia inferior Bulgaria, et Walachia.
Mysia As. minoris regio. Bursia.
Nabathaea vide Arabia.
Nerigos Plinio, quae nunc Noruegia. Regio Scandinauiae in Arctum late excurrens. Nortwegen.
Nicomedia As. minoris reg. Comidia nostris. Nicor Turcis.
Noricum pro Austria, pro Bauaria. et parte Styriae. nwriko/n.
Numidia Afric. reg. Biledulgerid. Regnum Tunetanum.
Numidia noua Reyno de Bugia.
Ophir Hebr. Vrphen Eupolemus vocat. Peru regio.
Palmurena As. reg. Arden.
Pamphylia quae et Messapia. As. minoris reg. Parthenia, Setilia.
Pannonia superior vel prima h( a)/nw. quae et Valeria. Austria inferior cum Styria.
Pannonia inferior Polonia h( ka/tw. Hungaria.
Paphlagonia As. minoris regio. Anadoule.
Parthia As. reg. Arach.
Parthiene Parthiae pars. Delin.
Persi As. reg. Farsi.
Peucetia Reg. IT. vel Apulia Peucetia. Tietra de Barry
Phygia As. minoris pars. Sarcum.
Phrygia magna frugi/a mega/lh.
Phrygia minor frugi/a mikra/. quae et trwa\s2, teste Ptolemaeo, h( en ellhspo/ntw|. Eustach.
Picenum IT. reg. a Pico Martio dicta. Blondo etiam Marca Firmiana. Marca d'Ancona
Pieria Regio in finibus Macedon. Aemathia ante dicta. Lacosichia.
Rhetia prima vel superior. Swauen Sueuia. Schwaben.
Rhetia secunda vel inferior, Pars Bauariae.
Roxolania Ptol. quae hodie Russia rubea, Ruthenia, et Russia meridionalis vocatur. Reussen, sub regno Poloniae.
Sacarum Regio in Asia. Desertum Belor.
Saltus Galliani Plinio in Flaminia Italiae regio. Galeata.
Saltus Prouinciae Narbonensis Cante de Sault.
Samnium Abruzzo
Sauia Pannonia Europ. regio. Slauonia.
Scythia inter Taurum As. reg. Mongal.
Serica Regio seu pronincia Asiae. Cataio. aliis Cambalu.
Sincae As. reg. China.
Sogdiana As. regio. Maurenbaer, aliis Corasina.
Susiana As. reg. Cusistan, aliis Susay, aliis Cus, aliis Zaque ysmal.
Syria suri/a, eu)fra/ktis2 Steph. ab Euphrate amne. Soria.
Taurica Chersonesus Europ. pars. Perocopska et Gesara, aliis Gazaria. Dominicus Niger eius partem meridionalem Gothiam vocari, vt septentrionalem Gazariam, annotat.
Theria Regio Alpina, hodie Comitatus Tirolensis. Tirol.
Thessalia qettali/a. Grae. reg. Comenolitati, aliis Lamina, et rectius.
Thracia quae et Perca olim, et Aria, et Scyton. Europ. reg. Romania.
Troglodytica Aethiop. reg. Reyno de Melinda.
Turdetania H. Baet. reg. Reyno de Murcia
Valentia Ammiano, Reg. Angl. Wales.
Valeria Pannon. pars, in honorem Valeriae Diocletiani filiae nominata, teste Marcellino, hodie Styria, quae et Pannonia interamnensis. Steirmarck.
Venetia Marca Treuisana.
Vindelicia hodie Bauaria. Beyern.
Vmbria Ducato de Spoleto.
image: s150a
[gap: body text]