Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
Nomen.de Nomine, Partibus, Loco, Nutritione, Augmento, Generatione, Vita, Animalibus actioibus, Usu, et Differentiis, praemisero. Horum Pilos habent quae animal pariunt, quae ova, testam. Equis sunt in iuba largi, inarmis leoni: dasypodi et in huccis intus, et in pedibus. Partes externae.Corium Hippopotamo tam crassum, ut inde tornentur hastae elephantis etiam et rhinocerotibus Cornibus. Sparsit haec in ramos, ut Cervorum. Aliis simplicia tribuit, ut in eodem genere subulonibus ex argumento dictis. Alioru??? finxit in palmas, digitosque emisit ex iis, unde platycerotas vocant. Dedit ramos??? sed parva: nec fecit decidua. Convoluta in anfractum arietum gener??? ???
binas, ut leaenae. Elephas tatum sub armis duas: nec in pectore, sedcitra in alis occultas. Nulli in feminibus digitos habentium. Dtgiti quibus ex rapina victus, quini in prioribus, pedibus, reliquis quaterni. Leones, lupi, canes, et pauca alia, in posterioribus quoque quinos ungues habent, uno iuxta cruris articulum dependente: Ungues omnibus quibus et digiti. Sed simiae imbricati: rapacibus unci: certeris recti, ut canibus, praeter eum qui Ungulas folidas habent quae non sunt cornigera: cornigera Caudae denique, omnibus praetet simias, et ova gignentibus pro desiderio corporum. Nudae hirtis, ut qpris: parvae villosis, ut ursis: praelongis setosae, ut equis. Amputatae lacertis renascuntur. Boum longissimus caulis, atque in ima parte hirtus. Idem asinis longior quamequis, sed setosus veterinis. Leoni insima parte ut bubus et sorici: pantheres non item: vulpibus et lupis villosus, ut ovibus, quibus procerior. Haud minor
Unum est Alterum est, quorum pedes binis fissuris utrinque, hoc est, bisulca Latini, Tertium Solidipedibus, sunt, Equus, Asinus, Onager, Mulus, Monoceros, et Elephas, de quibus ordine hoc primo libro agemus. Ab Equo autem incipimus, iumenta, quae
in suo itinerario reliquit. Vixit Petrarchae tempore in Italia quidam, qui aegrotanti equo quem amabat, aureum pulvinar, ac sericum cubile substravit; Cumque ipse interim Nomen.Nomen ipsum accedamus, varia tam apud Graecos, Equus, seu ab aequalitate, quod pares antiquitus iugebantur; seu Eniochus, apud Firmicum, ut Scaliger notat; Canterius, seu quasi carenterius, Veredus est equus viatorius, qui neque rhedam neque cisium trahit, vice rhedae tamen est, ut Turnebus voluit. Isidorus tamen et Festus rhedarium esse vult, Procopius cursus publici. Mannus, parvus equus dicitur Acroni et Porphyrio apud Horatium, tollutares cognominat Seneca. Dicuntur et Burodones, Burichi, burdi, buridi, et burici apud Vegetium, Musimones Partes Equi.
EQuum excipit Asinus, despectum quidem, sed non minus utile iumentum. Incredibili sane lucro dominis fuisse memoratur, compertumque tradunt, fuisse asinam quae omnium praediorum fertilitatem superarit: siquidem in Celtiberia visum est, singulas asinas quadringentis milibus nummorum fuisse enixas, Nomen apud Latinos sortitus est, non ab a et sinos, ut esset quasi sine sensu animal, ut Bartholomaeus Anglicus nugatur: sed Deseriptio.Descriptionem si spectes, aures ipsi pro proportione totius longissimae et latae; labia crassa: caput magnum: in collo et pedibus, nigrae quaedam lineae quas Hesychius tergoris exordio, crucis effigiem gerit, quo etiam loco Pilus corporis duriusculus et lanificio meptus. Ilia alba. Membrum genitale praeceteris quadrupedibus grande. Nicander Dentes priores mense tri esimo tum mas tum femina amittit; secundos sexto: Cutis e???duriffima et solidissima ut vix fustim sentiat. Cor portione maximum ut ommbus timidis, aut propter metum maleficis, ut ait Plinius. Sanguis, crassissimus, pinguissimus, Locus.Locum, Nomades asinis carere propter regionis frigus scribit: itaque in Septentrione paucos invenias. In Italia, Gallia, Germania, Graecia, haud pauci, ut in Differentiis dicemus habentur. Cibus.Cibus ipsi vilissimus, Nam et eo rure Generatio. Maxime libidine pruriunt, id et Ambraciotarum aeneus asinus quem Delphis dedicavere, postquam victoriam de Molossis,
et bello ad aratrum etc. taceo. Hoc addi potest, tibias ex ossibus asininis fieri, et argutiores ceteris esse: ex corio cretato palimpsestos, ex pilis pannos apud Arabes, parari. Differentiae.Differentias et Genera aliquot sortiti sunt. Dantur Mysii Varii, qualem Turcarum Rex Ferdinando Regi Neapolitano misisse, Pontanus auctor est. Miraculoso erat pilo, virgato corpore, diversicoloribus ac paribus lineis. Parvi, quales Illyria, Thracia, et Epirus proferunt. Magni, quales Antron Thessaliae urbs producebat. Veloces, quales apud Euphratem Xenophon inventos fuisse ait, qui equos cursu
ONager, asini silvestris nomen est. Graeci Describere eum Degunt in solitudinibus, locis inprimis petrosis et praealtis, in Africa, Lycaonia, Narsinga. In Lycia montem qui Cappadociam ab ea dividit transire negant. Garamantes eos Aluntur herbis, virentibus inprimis, in quas si inciderint, prae gaudio rudiunt, nec ab iis, etiamsi insidiis se peti viderint, avelluntur. Unde Natura et Mores.Naturam et mores quod concernit. Isidorus et Bartholomaeus Anglicus, aequinoctio verno, per singulas noctis et diei horas semel rugire, inde aequinoctium cognosci scribunt: quod potius Cynocephalo competit. Homine conspecto in iisdem stare vestigiis; mox rudentes immotis anterioribus pedibus, posterioribus calcitrare, Scaliger prodidit. Ubi tam Usus.fella super abscessuum vestigia utiliter illinunt, admiscentque emplastris contra ignes sacros, si Avicennae credimus. Adeps cum oleo costino ad lumborum et renum flatulentiam commendatur. Caro dorsi cum oleis articulis dolentibus utiliter applicatur. Urina, teste Avicenna, calculum in vesica frangit. Medulla inuncta podagras curat, et dolorem exstinguit. Fimus cum vitello ovi permixtus fronti illinitur, ut sanguis erumpens sistatur. Idem cum felle bubulo inunctus, capillos crispat. Scaliger duo Genera. Scalig. l. c.Genera describere videtur, dum ait. In monte qui Narsingae regnum dividit
Nomen.Hinnulos et hinnos secundum Plinium antiqui vocabant: contraque mulas, quos asini et equae generent. Varro tamen ex equa et mulis tales dici putat, si Nonio credimus. Deseriptio.Auriculae ipsi asini instar longae, easdemque procomii loco ad oculos defendendos, ut ait Xenophon, accepit; crux in humeris, pedes exigui, et corpus macilentum, reliqua sunt equi, nisi Dentes triginta sex uterque habet, corde os inventum esse tradidit Hierocles. Felle caret, Locus.Locum si spectes, laedi calidis et obscuris aiunt, et quodammodo amentes reddi: gaudere
Insula quaedam, Diodoro Siculo, nutrit quidem aliquos, sed eos magna Cibus.Vescuntur frugibus et Generatio.ginnus est, quod muius oblaesus et pumilus est, ut in porcis metachaerum. Idem de Mula apud Iuvenalem invenies. Prodiderunt tamen non dissimulandi Odoratus.Odorandi sensu praecellere, atque eius beneficio derelictos alicubi vel odore solo in semitam redire, proditum Sympathia et Antitathia.Morbis vide Aldrovandum. Sympathia ipsis cum nantibus avibus, sive hae anseres sive anates, singularis, eorundemque conspectu sanari dicuntur. Contra Rhododaphnes flores et folia homini saluberrima, venena ipsis sunt. Ipsis Usus.Genera.Sterile fecundum, de quo ipse ita. Sunt in Syria quos mulos appellant, genus diversum ab eo quod coitu equae et asini procreatur, sed simile facie: quomodo asini silvestres, similitudine quadam nomen urbanorum acceperunt. Et quidem, ut asini ipsi feri, sic muli praestant celeritate. Procreant eiusmodi mulae suo in genere, cuius rei argumento illae sunt, quae tempore Pharnacis patris Pharnabazis in terram Phrygiam venerunt, quae adhuc exstant: tres tamen ex novem, quot numero olim fuisse aiunt, servantur hoc tempore. Theophrastus Zebra, nisi quod fecunda sit. Fimbriatis autem lineatisque pilis miro aspectu videri. Etenim
Nomen.Nomen sortitus est, non tam
quod Plinio belluae, vocant. Romani, qui elephantes Barrum, Descriptio.Cutem habent Caput quoque deforme habent: secundum tempora Aures pro corporis ratione, Oculi quoque magni, sed pro tanti corporis magnitudine exigui apparent; illique graviter se moventes. Os in pectore, ut Cadamustus prodidit, atque hoc, non proboscide sugunt, teste Aeliano linguam eis esse scribit perquam exiguam, atque interius positam, Dentes ipsis intus ad mandendum quatuor: praeterque eos qui prominent, masculis reflexi, feminis recti atque proni. Quam primum nascuntur, habent: sed grandes illos, non tam perspicuos. His cibos conficiunt, atque in farinae speciem molunt. Siti sunt in superiore mandibula, et quidem stupenda aliquando magnitudine. Vidit Vartomannus in Sumatra duos, qui appensi, libras trecentas et triginta sex pendebant. Vidit et Cadamustus occisum, cuius dentium amplitudo palmos ternos excedebat, eminebant ad duos palmos. De eorundem magnitudine ita Proboscis, tuba, manus, quod apud Plinium et Ciceronem invenies, manus nasuta, quod Angvimanos vocavit. Malleolos posterioribus imis cruribus, Crurum flexu aliter alii tradunt. Alii enim crura sine nodis articulisque habere, ossa solida et inarticulata, Pedes eiusdem cum equinis sunt rotunditatis, sed ampliores, ut planta, quoquo versum ad binos dodrantes accedat. Vartomannus rotunditatem orbi mensario assimilat. Ex callo nigerrimo et amplissimo constant. Mammas habent sub armis duas; nec in pectore, sed citrain alis occultas. Genitale equo simile, sed parvum, nec pro corporis magnitudine. Plinius aversa dicit, aversosque coire, feminae inter femora. Testes non foris cons??? icui, sed intus circa renes conditi, quo circa initum celerius agunt. Ctesias nugatur, semen Ventres ipsis quatuor Plinius tradit: Aristoteles Iecur quadruplo maius est bubulo, et reliqua pari ratione excepto liene: hic enim ex proportione minor. Pulmonem Plinius bubulo quadruplo maiorem facit. Fel in iecore adesse negat Aristoteles: corde magnum os exemit; illud Losus.Cibus et Potus.Victum Elephantorum quod spectat, vescuntur herbis palustribus, arborum foliis, truncis, fructibus Musae, et Ceneratio. Plin. l. c.Coitus tempore et modo diversa ab auctoribus produntur. Plinius marem coire quinquennem, decennem Antipathia.Inimicitias gerunt cum Rhinocerote, Leonibus, Tigridibus, arietibus, porcis, serpentibus et Draconibus, quibusdam coloribus et igne. De Rhinocerote Aetas.Aetate haud eadem traduntur. Alii enim ducentos, alii trecentos, quidam centum et viginti annos vivere aiunt. Onesicritus apud Strabonem ad trecentesimum annum vivere, raros ad quingentesimum prodit: circiter ducentesimum robustissimos Moubi.Natura et Ingenium.Naturam et ingenium singulare multa testantur, ut non mirum dixisse Plinium, omnium quadrupedum subtilitatem animi praecipuam perhiberi illis. Ab aquis sibi metuere Oppian. Ixeut. l. 2. v. 513.Pugnant inter se vehementer, ut tradit Aristoteles, et alter alterum dente ferit. Victus vocem fugit victoris, terram ac verbenas porrigens. Herbam victori Iniuriam ulcisci apud Acostam habes. Nucis putamine rectores amore prosequuntur, iniuriarum quoque ipsis illatarum memores, ut Timere naturaliter hominem, Amicos Docilitatis esse singularis multa sunt Usus.Usu elephantum, in bello, spectaculis, triumphis, et aliis, alibi dicetur. In Cibis fuisse quibusdam certum. Unde et Elephantophagorum nomen, qui circa Drabam, in montibus Asachaeis, et contra Medicinam Ebur.Eboris, cuius nomine Plinius illam Differentia.Differentiae et Genera, Palustribus dentes sunt lividi, rari, tractuque difficiles, et in plaerisque partibus foramina; in aliis Montani perversi sunt, et insidiosi, et nisi alicuius rei indigeant, erga homines Campestres benigni habentur, mansueti, et imitation s amatores. Dentes habent omnium maximos, albissimos, et sectu faciles, ut nullo labore in quamcumque manus voluerit partem deducantur. Silvestres, in regno Senegae, ad fluvium inprimis Gambram invenies. Ibi enim gregatim, ut apud nos apri, incedunt. Ly???ici, seu Mauri Indicis sunt minores, Indici, sunt quidem maximi; non eiusdem tamen omnes magnitudinis. Prasii appellantur Taxilas vocant, qui secundi ab his magnitudine existimantur. Illos et in Sumatta invenies, animi robore, et virtutis indole iis qui in continenti sunt praestantes.
Descriptionem itaque S. Dionysianum, inter prima melioris notae reponit Baccius; quia rudiori forma, non politum, ad nigrorem vergens instar cervini, quam Veneta unicornua inter vera censet Baccius, inter diversa ab antiquorum unicornibus. Andreas Marinus, quod antiquorum unicornibus longiora sint, necstrias habeant Monocerotis Aeliani, adeoque subtilia, ut pocula inde nulla conficiantur. Colore sunt cornu cervini politi, et pallidinon nigri Feruntur occupato Byzantio in Venetorum Rem publicam transcripta, cum XII. pectoralibus satellitum Imperatorianorum. Hispanicum, cuius frustulum Philippus IV. Francisco Barberino Cardinali eminentissimo, et in peregrinos Heroas humanissimo, donavit, nihil singulare habet. Ultraiectense, longitudine Parisiensi par est, sufficienti amplitudine. Gyri frequentiores ad extremum apicem circumducti, recto tractu obliterantur. Crustae color cineritio similis, Helvetiorum, ad oram fluvii Arulae Danicum, in castello Friderici Burgi asservatur, longitudine septem pedes Romanos excedens, si partem alveo excipiamus inclusam, cuius mensuram pedis unius cum mensuris duabus Bartholinus deprehendit. Ambitus septem minimum digitos complectitur, aequali gyrorum flexu in acumen desinens. Color ex candido mixtus et cinericio, quem per intervalla, nigriores striae, lineaeque obscuriores distinguunt. Venetorum mercatorum unicornu ex Germania allatum est, coloris splendore et varietate veri cornu speciem promittens, eoque magis, Gedanensi nihil occurrit. Empiricus
Coitus tempore ad feminam Usu inter omnes notum, ad venena Asinos Cornutos, tribus in locis cos celebrari invenio, in India, nempe, Scythia, et Africa. De Afris Herodotum Scythis apud Aelianum habetur, et Indicis ita idem Aelianus. Silvestres asinos equis magnitudine non inferiores apud Indos nasci accepi, eosque reliquo corpore albos, capite
Bisulca: Graecis Terrestre nempe et Aquaticum. Ex terrestribus alia ruminant, alia non. Ex illis quae ruminant, quaedam sunt Cornigera, quaedam non cornuta. Illa in genere et in specie considerabimus. Ruminantia autem illa vocamus, quae pabulum semel deglutitum, mox ad os regurgitans, revolunt. Unde Ruminationis actum, Apuleius rumigare, Quintilianus et Plinius, remandere, Graeci Necessariam autem hisce animantibus ruminationem esse, tum exinde colligas, ventrium multitudine natura pensaret. Sunt enim talibus quatuor, ventrem applicat maiorem, qui parte interiore asper interceptusque est, ac reticulum appellant. Est enim ventri similis extrinsecus, intus reticulis mulierum implexis, magnitudine omasum parte interiore asperum, cancellatum, crustatum, magnitudine reticuli. Abomasum venter ab eo alius iungitur, magnitudine amplior omaso, Lac eorum Cornua ruminantibus Camelum si excipias data sunt, defensionis et offensionis partes cornigera, ut talum et sevum: habent et communes sed situ differentes, ut uterus, lien, mammae. Lien plerisque rotundus: Intestina ampliora: mammae eaeque binae inter femora. Uterus, acetabula habet dum partum gerunt. Talo quoque permulta instructa sunt, eundemqe cruribus posterioribus continent. Sed de his in speciebus plura.
Bos, tam domesticus quam silvestris, Ovis, Capra et Hircus, tam domesticus quam silvestris, Cervus, Tarandus, Alce, Rhinoceros. A Bove autem
reposcimus, vendicat. Cuncta Nomen.Nomina sortitur. Praecipua sunt, Bos, Taurus, Vacca, Iuvencus, Iunix, et Vitulus. Bovis nomen Taurus est bos antequam castretur, dux et maritus vaccarum. Oppianus tamen hoc nomine tamquam digniore, totum bubulum pecus complectitur. Dictus est Ethymologo quasi Vacca femina tauri est, et apud Graecos Iuvenci et vituli nomen non distinguunt satis auctores, nec Varro sibi constat; quin et Iunix eadem videtur quae iuvenca. Ideo Cornutus ad Persium, iunices tenerae aetatis boves, quae nondum ad summam aetatem pervenerunt, esse dixit. Vitulus et vitula, ptimae aetatis nomen est. Isidorus Descriptio.Descriptione singularia duntaxat adscribam. Notissimum namque animal est; de cornuum Pilum itaque hoc animal gerit, quiquotannis, teste Aristotele decidit, tenuiorem et densiorem Labiorum prominentiam habet crassam: crassam item et obtusam supernam maxillam, Frontem imagine U figurari Caelius notavit: Democritus et Aelianus exsectos latiorem tauris habere observarunt. Inter utrumque cornu maxima ossium est durities, iniuriis Linguam avulsam per totam diem palpitare, Cardanus scripsit. Pelles illae quae ex gutture dependent, palear seu palearia dicuntur. Varino forte Dentes sunt continui, et bis mutantur. Mutant autem bimi, ut ait Plinius. Superiori dentium ordine carent: id est, primoribus quatuor, Penis tentigo tanta, ut si initurus Mammas habent inter femora, binas, ut habet Aristoteles; quatuor, ut Plinius, singulis papillis, quas habet quatuor, teste etiam Aristotele, mammam, ut apparet, tribuens. Podicem hiare innuit Horatius. Caudae tenor longus est, pili breves. Plinius caulem vocat. Caro sicca est et attabilaria. Nervi duri et robusti; tauris tamen duriores. Sanguis, fibris refertus, Articulum femoris, laxum magis bos habet quam alia animalia: ob id magis Lapillum feruntur in capite gestare, eumque si necem exspectent, expuere. Augustinus in iecore quoque et renibus habere scribit. In corde Os gerere, Plinius auctor est, Lienis figura oblonga est; ipse nigrior Renes, humanis, teste Plinio, similes, velut Tali Loco non est Cibum si spectes, omnivori quidem sunt boves: Lotus alimentum plurimum optimumque praebet, quia subdulcis est, et semel sata herba restibili, per aliquot Ulmi Attiniae inprimis frondes apud romanos olim in pretio. Si Salicsi fit apud Virgilium mentio; nec Lucretius eius oblitus est. Ficulnea folia bubus Alni nigrae folia lactis copiam generant. Hordeum, et reliqua ex frumentis de paleis intellige. Milium tamen in Italia boum Cicera ervi loco fresa datur in Hispania Baetica, quae cum suspensa mola divisa est, paulum Lupini modii singuli bovem unum satiare validumque praestare, apud Plinium legimus. Maceratus in aqua fluviatili et marina triduo, dulcescit, et ita siccatus ad usum reconditur. Glandes Cato post sementem colligi praecipit, et in aquam conici, ut inde semodius patrata sementi, verno modius bobus singulis detur. De iisdem Plinius. Bobus glandem circa brumam aspergi convenit, in singula iuga modios 24. Largior valetudinem infestat: et quocumque tempore detur, si minus triginta diebus continuis data sit, narrant Nucleos dactylorum in aqua maceratos apud Babylonios bobus ovibusque in pabulum exhiberi, Strabo auctor est: pisce, apud Paeonas qui Prasiadem paludem accolunt. Nec cicuta abstinent, seu viridi, seu arida: nec Potus.Potu, non est Aetas. Aristot. H. A. l. 6. c. 21.aetate ita breviter Plinius. Vita feminis XV. annis longissima,
Generatio.Generationem, libido, coitus, et partus occurrunt. Illam si spectes, coitus tantum tempore cum feminis pascuntur: bis de die annosiores, saepius iuniores et quidem eandem ineunt: et tanto motu genitalem nervum admovent, utsemen Coitus laboriosior est Concepisse cognoscitur, si Aristoteli credimus, cum menses cessarunt, spatio temporis trimestri, bimestri, quadrimestri, semestri. Ferunt ventrem menses decem: decimo pariunt, teste Varrone: quicquid antea genitum est, vitale esse Plinius negat; suntque auctores, qui ipso complente mensem decimum mense parere aiunt. Sympathia et Antipathia.Amicitiam colunt cum apibus, inimicitias, cum crabronibus, tabanis, muscis, ricinis, ursis, sue, corvo, plantarum aliquot, et coloribus quibusdam gerunt. De apibus innuit Plinius dum scribit, circumliniri alveos apum fimo bubulo utilissimum. Cognatum hoc iis innascentes bestiolas necat, araneos, papiliones, teredines, apesque ipsas excitat: et alibi: In totum reparari ventribus bubulis, recentibus cum fimo obrutis: Virgilius iuvencorum corpore exanimato, sicut equorum vespas, papiliones, teredines: apesque ipsas excitat. Crabronum aculeo icti, ceu im~anissimo quodam dolore affecti, ad cursum incitantur. Motu et Voce paucula sufficient. Ille lentus est, ne dicam, piger. Unde bove leporem venari Vox.Vox pro aetate et sexu variat. Vitulis graviorem esse Usus in Cibis.Cibis nobis boves multa praebent, carnes nempe, cerebrum, linguam, cor, iecur, lienem, renes, omasum, intestina, pedes et medullam, praeterque ista, lac, ex quo caseus et butyrum paratur. Carnis praecipuus usus est: et quamvis Aegyptii iuvencos, commodiores quidem sunt adultioribus, sed inferiores vitulinis. Lugdunensibus anniculae, semestres, bimae aut trimae iuvencae placent. Bruierinus quae venerem expertae non sunt, laudabiliores existimat. De partibus iam videbimus. Vituli caput elixari, et calidum edi, notum. Cerebrum capiti exemptum seorsim Maxilla, Cratinus teste Athenaeo, ubi de foro cupediarum agit, mentionem facit in Plutis. Ob bovinam maxillam pugnans. Lingua in Germania et Belgio in pretio habetur. Sacris non erat olim adhibita, quod sacerdotes sub specie religionis eam sibi reservarent. Quidam condimentis farctam in veru assant. Ubera, elixari solent, et mox Ventres inter cibos olim ab antiquis celebratos. Omasum inter gulae cupedias olim, saltem apud Romanos, Lactes magnatum mensas cohonestant, et ab antiquis celebrantur. Pedes reiciuntur. Diogenes Cynicus Usus in Medicina.Usus in Medicina
Caro bubula tumorem sanat; et calida imposita panos et apostemata discutit, si Plinio fides est. Vaccinam veretro impositam ulcera eius et epiphoras Ius carnis bubulae ventris fluxus biliosos, teste Simeone Sethi, compescit: vaccinae ulcera oris et rimas sanat; vituli, inter caeliacorum et dysentericorum auxilia recensetur. Caro vitulina, recens cum aceto cocta, madidaque alis imposita, foetorem hirci teterrimum collit: si cum aristolochia inassata Iecur bovis ustum potumque ventris et sanguinis profluvium prohibet, ut Haly prodidit. Ex vituli masculi et tantundem foliorum salviae minutatim pariter concisis, collectus stillatitius liquor, contra durum in transversum in imo ventre supra pudenda tumorem Splenis bovis extractum in mensium suppressione opitulatur. Superstitiosa sunt et magica quae Plinius Omasi quoque iure poto, venena expurgari putant: privatim extis minutatim concisis, liquor cum aequalibus partibus salviae et melissophylli extrahitur, quo membra frigida, tabida, et resoluta, perfricantur. Genitale in aceto maceratum et illitum, splendidam, teste Sexto, reddit faciem. Tauri rubri aridum tritum et aurei pondere propinatum, fastidium coitus adfert: recentiores venerem in viris excitare, affirmant. Medulla, vituli inprimis, inter emollientia censetur. Vaccinea cum farina tenui subactam, et instar excocti panis in cibo datam, sevum, de taurini praeparatione ita Plinius. Quae ratio adipis, eadem in his quae ruminant sevi est, aliis modis non minoris potentiae. Perficitur omne, exemptis venis, Vitulinus adeps ex femine sublatus, cum aquae cotylis tribus, decoctus, et sorbitionis more sumptus, caeliaco prodest. Cum sale tritus phthiriasi, et capitis ulceribus utilissimus est. Cum nitro modico permixtus, et ceroti instar testiculis impositus, tumores omnes et dolores persanare dicitur. Eundem contra venena quae exulceratione enecant, valere Plinius alicubi scripsit. De eodem ita Marcellus. Sevum vituli cum adipe anserino impositum, rimas scissurasque oris optime iungit. Rigores cervicum bubulo sevo
BOves feri, Graecis Urus, Bison, Bonasus, Bubalus Africanus, Buffelus, et Bos Strepsiceros. Uri nomen Gallicum Macrobius facit, Gesnerus et Aldrovandus Germanicum potius. Ur enim vel silvestrem, vel magnum, vastum, et maximarum virium Germanis antiquis significabat. Servius tamen Graecum esse vult, et ab Tur vocatur, quem Gesnerus veterum Tarandum esse iudicat. Lithuanis Zumbronem dici, Scaliger se invenisse tradit. An Rhezes Iphicratis sit, alibi disquiretur. Bubalum appellat, quod et Martialis, et imperitum Bisontem appellat. Descriptione discrepant aliquantulum auctores, nisi Cornua densa nigra, brevia; Oculi versus exteriorem canthum rubicundi. Caput crassum. Facies lata. Color
nunc quae cerostrata picturae genere dicuntur.
Linguam Oppianus asperam habere ait, ut cum lingit, sanguinem eliciat. Deusu in Medicina hoc duntaxat habet Plinius. Uros et bisontes Graeci in experimentis non habuerunt, quamquam bove fero refertis Indiae silvis: portione tamen eadem efficaciora omnia (quam ex domesticis scilicet bubus) ex his credi par est, videlicet quoad medendi vim. Huius generis fuerint Tauri Floridae novi orbis insulae, quos Butrones barbari Bison Scoticus. Candidissimum esse aiunt, in formam leonis iubam ferre, cetera mansuetis simillimum, verum
magis ruffam ad flavum colorem tendentem habet
Descriptio nostri sic habet. Animal est bovi simile, sed maius altiusque, corpore Pilos habet nigros, paucos, et parvos, in cauda Frons est aspera, crispa, et intricata pilis. Caput ut plurimum pronum ad terram, parvum pro pro portione totius corporis. Cornua lo~ga intorta et nigra. Albertus aliquando interius iuxta collum dependere versus internam pectoris partem ait, aliquando erecta esse: Collum est crassum longumque. Inferior dorsi pars caudam versus declivis. Cauda ipsa brevis, parva, et nullis Crura crassa, robusta, et reliqui corporis respectu brevia. Bos Strepsiceros
ABovis historia ad Ovis descriptionem transimus, Aegyptiis olim sacrae, et apud Athenienses tanti aestimii, ut et actio contra eum institui iuberetur, Nomen.Nomina Ovis apud Latinos, est Ovis, Aries, Agnus, Adasia, Minae, Apicae, Lanata, Bidens, Pecus. Ovis nomen est foemellae. Festus tamen ab antiquis masculino genere, cum de mulcta scil. agebatur, usurpatum scribit. Ab isto vocabulo est Oviaria ovium multitudo, Aries vocabulum est maris: Agnus illius quae nondum annua excessit. Adasia vocatur, teste Festo, vetula recentis partus: Matrices, quae agnos nutriunt Palladio, quas Florentinus Minae quae ventre sunt glabro. Apicae quae non amplo sunt corpore, nec multam lanam circa totum corpus habent. Lanata, epithetum ovis est, sed Bidentes sunt oves duos dentes longiores ceteris habentes, quales in hostia esse debebant. Dicuntur et Ambidentes, et Duidentes: quamvis et apud Festum ambidens et bidens, quae superioribus et inferioribus est dentibus, vocetur. Pecorum nomen iis quidem animalibus accommodari solet, quae sunt aut ad vescendum apta; aut usui hominum accommodata: Plinius tamen pecudem Descriptio.Desiriptioni, non est quod immoremur. Notissimum namque animal est. Memorabilissima tamen apponemus, quorum et auctores mentionem fecere. Caput itaque ipsi infirmissimum natura tribuit. Cerebrum Cornua tenuiora feminis plaerumque, multis nulla, agnis aliquando ab ipso partu connata, arietum generi in anfractum, ceu castus, co~voluta, aliquando plura
vidisse scribit. Hic tricornis et sexcornis iconem exhibemus. Evirati cornuum situm mutant, eaque Oculos habent in latera despicientes, Labra, Dentes, continuos, quorum ovi pauciores Ventres ipsis, ut in ruminantibus plures. Apertos agni exhibemus, ubi, A. ventriculum, B. Reticulum, C. Omasum, D. Abomasum denotare scito. Testes ad crura deciduos. Ma~mae feminae binae, totidemque papillae. Fel apud Chalcidem Euboicam parte quadam nullum; Lienem habent minimum; ubique rotundum. Renes aequabiles, et densius circa ipfos sevum, si pingui undique obducantur, intereunt, idque pubertate pabuli, ut in Sicilia, agro Leontino. Unde sero diei agere oves ad pascua, pastores loci illius solent, quo minus capiant pabuli. Bellunensis testatur in arietibus castratis, in Syria, adipem inter cutem et carnem abundare, ut in porcis. Pedibus anterioribus ac posterioribus, concretio quaedam inhaeret, parte caudae villosus est. Pellem Locus.
Hircus, qui Sabinis fircus, vel ab hirsuto, quod ab Ebraeo Capri nomen obtinuit, qui castratus est: Aegyptiis Mendes. Haedus est id quod ex capra et hirco nascitur. ab Ebraico potius Descriptis.Pilus differt sexu. Crastus est hircis, mollis et tenuior capris. Et quia hoc genus Cornua omnibus esse negat Plinius; verum in his quibus sunt, indicia annorum per incrementa esse affirmat. Sunt autem ea longa et acuta. In Delo insula, prodente Varino, visum est hirci bicubitale cum dodrante, ponderis librarum viginti sex. Oculos, quos in auglorum angustias contrudit, habet aliquando dissimiles; In tenebris splendere lucemque Naso sunt simae. Dentes caprae superiores non sunt praetet primores geminos, ut idem ait, et pauciores alii villus, qui aruncus, Iecur extractum diu moveri aiunt. Ventres sunt plures, Lien rotundus. Aspera arteria talis qualis in homine. Quantum Locus.Locum, in aquilonaribus terris abundant. In Creta magna ipsarum Cibus et totus.Cibum et potum si attendas, potu, aquae stagnantes et mortuae, quaeque diu in vasis stetere, improbantur. Albertus, cum moventur, post meridiem, plus aquae potaturas dicit. Prodigiosum, quod in Zacintho Antigonus notat, nempe, quo tempore spirant Etesiae, capras hiantes stare versus boream, eoque contentos, aquam Generatio. Plin. H. N. l. 8. c. 5.Caprae sunt admodum venereae, teste Plinio. Ideo mense septimo et adhuc lactantes incipiunt coire: idemque tradit, animam ipsis quam Ovibus ardentiorem, Sympathia et Antipathia.Amicitiam colunt, cum ovibus, tigri, sargo, pulegio, et eryngio. De ovibus non est Inimicitia ipsis cum lupo, pardali, elephanto, caprimulgo ave, saliva humana, melle, evonymo, vite, et conyza. Vox ipsis est apud Graecos Natura, mores, ingenium.
Dortadis nomine Plinius ita utitur, tamquam ei nullum apud Latinos vocabulum respondeat, sentitque capream capreolum et dorcadem, tria animalia, unum duntaxat animal denotare. Adldrovando ea vox nomine generis usurpari posse videtur. Aliis, ut Ethymologo et Varino, cervinus pullus esse creditur, sed Turbinis, inquit, instar celerrime fertur, flavis pilis spectatur. Cauda est albissima, tum ex albenti eius oculi cyaneo colore tincti videntur, aures peraltis pilis refertae, neque modo in terra pedum celeritatem ostendit, sed etiam cum in fluvii canfluentem inciderit, Ungulis pedum remigans, fluctus perrumpit, et vero in lacubus natare gaudet, unde sibi pastum comparat. Virides iuncos et Cyperum depascitur.
est morsibus venenosis. Idem contra suffusiones incipientes, oculorum caligines, genarum et palpebrarum scabricias, facit. Cum rosaceo aut succo porri tritum, et tepidum navibus instillatum, tinnitum tollit. Cum melle Attico faucium dolores levat, et veretri exulcerationem sanat. Fimus aridus, tritus et cribratus, ex vino odorifero cyathi
CAprarum silvestrium species sunt, Rupicapra, Dama, Ibex, Bubalis, Pygargus, capra strepsiceros, Dama vulgaris, Capra Moschi, Capra Bezoardica, Suhak Scitharum, Oryx, et Capra auribus demissis. Rupicapra Dioscoridi Drocos, Oppiano Colore est inter fuscum et ruffum, qui aestate magis ad ruffum, hieme magis ad fuscum vergit. Oculos habet rubros, aures arietinis longiores, colore gilvo, atramque lineam utrinque recta Frontem veluti stella insignit. Caudae superior pars pilosa, nigra, et rotunda; ut dorcadis longa. Cornua ei nigricant, novem aut decem digitos longa, multis nodosis circulis exasperata, minoribus paulatim, in unco nullis, quin levis et acutus est hami instar. Paralella Usum, caro est siccior, et melancholici humoris parens, odoris silvatici. Venatores ex recenti sanguine scaturientem, tamquam insigne vertiginis remedium sorbent. Apud Plinium legimus, sevi cyatho, et lactis pari Dama duplex est, Una veterum, de qua hic; altera vulgaris
Steinbock vocant, omnes docti pellis fuscus est. Senectute caneicunt, et secundum dorsi longitudinem nigram lineam excurrentem habent. Oculi splendidi et pulchri. Ungulae bisulcae et acutae. Femina in hoc genere mare minor est minusque fusca, maior
frontibus rotundis, oculis raris et concavis, non in Medicina usum. Coagulum easdem cum leporino vires habet, ut tradit Serapio. Sa~guis, ad calculum in vino apiato apud Gesnerum commendatur. Ischiadicis et arthriticis unicum remedium, sic Marcellus Empiricus componit. Fimum ibi cum
Naturam, domesticam sedem Pygargo Aldrovandi
Aprea Plinii, Capreolus noster est, quem Germani Cagua cuete nempe, et Cagua cuapara. Illae sunt nostris capreis Caput septem digitos circiter longum, oculis magnis, et nigris: naribus longis et patentibus; ore nigro, cute splendente, auribus quatuor digitos longis, duos et semis latis, venis conspicuis; collo rotundo et magis glabro pilis, quam in reliquo corpore: estque longitudo colli circiter quinque digitorum et semis. Corporis longitudo Cauda brevis ut capreis esse solet. Crura quatuor, priora pedem, posteriora sesquipedem longa: pes quilibet duas habet ungulas nigras; et supra has duas minores supra se invicem positas. Pilis vestitur glabris, qui in toto corpore, cturibus et pedibus rufescunt, in collo et capite fusci, sub gutture et inferiori collo albi. Cauda quoque inferius est alba. Aures interius albescunt, exterius sunt fusci et Os inferius longius Cugvacu-apara Brasiliensibus, caprea est cum cornibus, Capra Strepsicerote Dama vulgaris, describente Bellonio, corpore quidem cervum refert, et capreolo maior est, sed colore distert. Dama minus caput habet cervo. Cornua etiam illi omni anno decidua ut cervo, quae antrorsum protensa habet praeter aliorum consuetudinem. Gilvam habet dorsi spinam, atramque lineam, secundum dorsi longitudinem excurrentem. Cauda longa est ad poplites usque dependens, uti vitulo.
muscus Latinis moschus dicitur. Appellationis inde ortu ipsius non omnes eodem modo referunt. Electione haud etiam consona seribunt auctores. Plateario Usus.ad Usum, in assignatione temperamenti, auctores variant.
Bontio, caprae istae non formarum diversitate, ita Aldrovandus. Observandum itidem magnam esse horum nativorum lapidum diversitatem, etc. Vide Aldrovand. pag. 312. b. usque. alii tamen pretiosiores atque efficaciores habentur. Confici ex massa quadam adulterinos, Monardes ex relatione Guidonis de Lavaretis prodit: genuinos, qui ex laminis seu corticibus se invicem amplectentibus constant, illisque
habere. Garcias paleam vocat. At Bontius genuinum esse credit, qui, si pauca calce fricetur, colorem puniceum ostendit; si in pelvim Viribus, plurima Vicuna, et Taruga, de quibus ita Nierembergius. Sunt apud Pervanos quaedam pernicissima animalia quae Vicunas vocant. Quidam Taruga, pernicior, grandior, torridior colore, mollib. et decidentibus auribus: non gaudet societate et grege, rupes sola peragrat. Repertus in his Bezaar maior virtute et mole.
Suhak Scitharum ita Aldrovandus. In Scythia Iatissimis etc. Vide pag. 313. usque ad finem. Capras auribus demissis, Aristoteli debemus. Capram Indicam, et Mambrinam Syriacam vocant.
TRia animantium genera Orygis nomine apud Graecos celebrantur. Forma. Plin. H. N. l. 11. c. 46. Arist. H. A. l. 2. c. 1.Formam spectes, unicornem et bisulcum facit, et quidem ex Aristorele. Ex caprarum silvestrium eosdem genere. Contrario pilo vestiri, et ad caput verso; quod et tauro Aethiopico, competit. usque. ingratus et impius in eam Oryx videri debeat. Addunt, ad ortum solis conversum alvum deicere; et perpetuam sitim perferre. Meminit Orygis Columella et Martialis: sed vix eiusdem credo. Hic eum saevum vocat: Ille inter ea quae ad cultrum in leporariis reponuntur, enumerat. Oppiani Orygem ita
Nomen.
Procas vocat, Disctiptio.Colorem ipsi Pollux tribuit, furcarii Faeies ipsis est carnosa, nasus simus, collum oblongum, nares apud Oppianum quaternae, totidemque meatus. Musculi temporales et exiles et debiles; aures scissae ac velut divisae, sed praecipitanter, quales Dentes habent quatuor utrinque, tum infra, ut annotat Albertus, quibus molit cibum, et insuper duos alios magnos, qui mari quam feminae maiores sunt;
Sanguis, aquae similis est, et nullas continet fibras, si Aristoteli et Plutarcho credimus: Baldus Angelus Abbatius, coagulatum se observasse scribit, idemque aliorum observatione Oculos haber magnos. Cor item proportione magnum, quantum omnibus timidis esse solet. De lapide in oculi cantho varii varia. Agticola lapidem Belzahart: Bellunensis Ossa in corde omnibus Cauda ipsi exigua est, vituli marini modo. Crura perquam gracilia. Ventres plures. Genitale nervosum Intestinum tam tenue imbecilleque, ut etiam leviter percusseris, possitrumpi cute adhuc Felle vacare aiunt, sed intestinum Cerva cervo minor est: animal Dorsum dum pingue esse Oppianus dicit, de utroque sine dubio Locus. Plin. H. N. l. 8. c. 33.Generatio:Aetas.Noli me tangere, quia Gaesaris sum, innumeris propemodum lustris ab ipsius imperio, deprehensa fuisse dicitur. Quidam aetatem ex ramorum multitudine colligunt, quod Aristoteli non Vox.Amicitia Sympathia et Antipathia.Ingenium.armigerum venatores vocant. Pascuntur tota sollertia in eludendis canibus, ita Budaeus. Solere cervos aiunt, simul ut senserint rem sibi esse cum asseclis infestis, simul et sagacibus, primum alios aliosque fugae lapsos, et gyros conglomerate; deinde si Usus in Cibis.Usu in Cibis in diversa abeunt auctores. Isidorus tradit, carnes habere teneras, et faciles concoctu
Hepar pravum esse Vincentius Bellunensis scribit. Cornua recenter enata, indelicatorum etiam cibum venere. Bruyerinus, eliaxri et postea in frustula Usus in Medcina.Medicina, pili, pellis, medulla sevum, cerebrum, pulmo, genitale, cor, ossa, coagulum, urina, lacrima, cornuinprimis, locum habent. Pilis vulvae suffiuntur; suffitus contra abortum Pellis ramenta desecta pumice, et ex aceto trita, igni sacro illinuntur. Si eadem cum pedibus dextris portae infigatur, ingressum animalis venenosi prohibet. Eadem ad involuntarium urinae exitum, in stratis remedium. Medulla, leniendo dolori est praestantissima: serpentes inuncta fugat: perfusis Sevum, podagricos dolores lenit: ad lentigines faciei adhibetur: Cerebrum, in coxarum et laterum dolore, restituendisque fracturis laudat Rhasis. Pulmo, clavos, rimas, et calli vitia tollit, si Plinio credimus: impositus et Genitale siccatum et tritum cum vino contra viperarum morsus exhibetur: tauro cum vino illitum, ad coitum eundem excitat; aridum, contra difficultatem mingendi aut colicam valet, si aqua in qua ablutum fuerit bibatur. Magi, ut auctor est Plinius, partum contineri promittunt, si mulieri candida Ossa ad ventris profluvium Galenus inungi iubet. Sextus Cor cum pelle et cornu combustum, vulnera, iisdem cum oleo inunctum, sanat. Os de corde, inter antidota habetur. Lapis qui in corde aut vulva reperitur, contra abortum facit. Coagulum hinnuli in utero occisi, praecipuum est contra serpentium morsus temedium. Utiliter quoque bibendum, morso Urina, splenis dolorem sanat, ventriculoque Lacrima, inter sudorifera censetur, tantosque ciet, ut Cornu maximus usus est. Ex typhis sanguine adhuc madentibus, aqua rhizotica, contra malignas febres destillatur. Uritur aperto igne et Differentiis nihil Macame vocant. Quidam rubei, quidam albi toti. Hos cervorum Reges dicunt Indi, et yztac macame appellant. Alii nostratibus aut iidem, aut valde similes forma, magnitudine, ingenio: Aculhuame nuncupant. His minores Quauhtlamacame in magnam generositatem dogenerant Thalhuicamacame, sed impares animo. Minimi sunt tamamacame, fortasse potius caprarum genus. In Duarhe, Seovasseu, qui differunt Cervopalmato, ita Aldrovandus. Diximus ex Iulio Capitolino, Gordiani silvam memorabilem pictam in domo rostrata Cn. Pompeii, inter alias picturas, cervos continuisse cc. palmatos: hosque Gesnero primum visos, eosdem cum dorcadib. platycerotis. Ceterum cum postmodum Ioan. Caius medicus Britannus haec illi cornua ex Brita~nia misisset,
Tarandus Barbaris Pyrandrus et Pyradus, Hesychio Rehenschier, dicitur. Magnitudo ei quae bovi, caput maius cervino nec absimile, villus albus magnitudine Ursorum. Tergori tanta duritia, ut thoraces ex eo faciant. Pectus habet torosum, ungulas bifidas, Solinus. Hunc tarandum, affirmant, habitum metu vertete, et cum delitescat, fieri similem cuicumque rei proximaverit, sive illa saxo alba sit, seu frutero virens, sive quam aliam praeferat qualitatem. Faciunt hoc idem in mari polypi, in terra Chamaeleontes. Sed et Polypus, et Chamaeleonglabra sunt, et pronius est curis laevitate speculi modo proximantia aemulari. In hoc novum est, ac singulare, hirsutiam pili, colorum vices facere. Ceterum quis ille Plinii et Solini Tarandus sit, nec Gesnerus quidem
Reen vocant, non conveniunt auctores. Albertus speciem cervi repraesentare dicit, sed maiorem esse corpore, colore insignem, et ad fugam celeberrimum. Tres, secundum cundem, cornuum ordines in capite gerit, ita ut in singulis bina sint cornua, et caput eius virgulis compositum videatur. Ex his duo ceteris maiora, in loco cornuum cervi, quae ad perfectam magnitudinem augentur, Cibus ei muscus montanus, candidus, praesertim hieme nivibus in superficie soli coopertus: quas licet densas naturae instinctu perforat, cibum quaesiturus. Aestate Lac nutrimentum est domesticum; serum, potus. Pellis tegendis et corporib. et lectis, et equorum sellis inservit. Quia valida et tenax, ad culeos et diversorum opificum folles adhibetur. Nervi loco lini consuendis vestibus deputantur. Ossa et cornua ad arcus parandos sumuntur. Carnes vento et sumo siccatae ad plures annos durant. Ungulae spasmaticis prosunt. Pilis pro farciendis sellis et pulvinaribus utuntur.
Alce Sub boreali polo animal nascitur cervo simile, cruribus arterioribus longioribus, carneam habens promuscidem, brevem tamen. Habet cornua peculiari quadam forma praedita, et nulli ferme animali similia. Nam crassa ab imo, ubi ascendunt, latiora palmo sunt. Menabenus
aliquamdiu fuit apud me, quod ut matura poma solent, Dodoneus ad alcem refert, quae alibi, DEO volente, examinabimus. Pelle scribit Gesnerus, densam et solidam esse, ut validos etiam ictus punctim caesimque factos avertat, et ferrei thoracis instar Cornua, idem, libras circiter duodecem appendere tradit, esseque longitudine Natura.Naturam ipsius spectat, quod animal noc Usus.Usu in cibis, hoc dixisse sufficiat, carnibus ubique vesci regionis incolas, et recentibus, et sale conditis: crassi tamen et melancholici succi apparere. In Medico usu, cornus, nervi, et ungulae, laudantur. Cornua olim inter adstringentia duntaxat habebantur: post inter antepileptica relata sunt, Nervi ad spasmum in Suecia adhibentur. Modus adhibendi, zonam ex eo facere, et membro laeso circumligare. Unguis seu ungula, Epilepsiae et hystericae affectioni convenit. Conditiones ad efficaciam requisitae, ab Olao Magno ponuntur. Ungula exterior, inquit ille, dextri lateris posterioris pedis onagri, (sic alcem vocat) masculi, qui non genuit,
RHinoceroti nomen bovem AEgyptium appellant: alii ex Pausania, AEthiopicum quadrupedem seu taurum, sed descriptio, inquit Aldrovandi continuator, magis sit in lubrico. Unum ei in nare cornu, longitudinem cum elephante parem, crura multo breviora, colorem buxeum. Tantundem et
praeparat se pugnae: in dimicatione alvum Voce sues imitatur. Grunnit enim. Carnibus vescuntur Mauri: quae tam nervosa, ut dentes ferratos exigat. Gutis in vino macerata, Genera quaedam distingui, affirmare non ausim. Dicitur tamen in Africa deprehensus, magnitudine asini silvestris, cornu bicubitali, pedibus cervinis, auribus equinis,
Camelus nempe, et Camelopardalis. Camelus vel ab Ebraico Gamal, quod Camolum significat; vel Descriptio. Aristot. H. A. l. 1. c. 1. Scalig. c. 6.pes bipertiatur: at anterior leviter bipartitus sit, ad primos usque eorundem nodos: fissurarum gibber, quo cetera animalia carent. Habent et Cauda, Genitale talus. Clunes pro corporis ratione Fel non discretum, sed venulis quibusdam confusum. Nulli in superiore maxilla priores dentes. Soli ex non cornigeris duo ventriculi, Locus.Cibus. Galen. Antid. l. 1. c. 14.Potu Generatio. Plin. H. N. l. 10. c. 63.Generatione hoc habemus, Inimicitiae.Equum, Leonem et Tabanum. De equo Cyri historia testatur, qui immissis contra Croesi equitatum camelis, eundem dissipavit, Morbi.Morbos quibus vexantur, podagra est et calvities. Aetas. Aristot H. A. l. 6. c. 26. Solin Polyhist. c. 62.Aetate non convenit inter scriptores. Aristoteles plusquam quinquaginta annis vivere scripsit. Solinus in centum durare, nisi Ingenium.Ingenium et Mores spectant, vindicta, Docilitas, et musices amor, verecundia, pietas et Leo Africanus, iunior camelus, ubi pavimentum praecalidum sit, ut alternatim pedes attollat, dum calor urget, idque
Verecundiam de generatione exposuimus. Pietatem compassio exprimit. Usum in pluribus praestat. In Medicina, caro provocat urinam.
Ovis fera, quod in aviis regionibus degat, et ovi mansuetudine respondeat; Nabis apud Solinum; Nabuna Aethiopibus ut apud Plinium legitur; Anabula et Saffarat, Alberto M. quae nominat ex aliis detorta esse iudico; Orasius Maiolo, sed Giraffa, ex quo Saffarat corruptum est. Nec Aristoteles eius meminit, Descriptio.Locus.Reperitur in Africa, apud Troglodytas, ut ex Strabone habemus, et Aethiopia.
Babylonio; Laurentio Mediceo ab alio Sultano. Tractu motuque tam facilem hanc feram Heliodorus prodit, ut eam quo velit, tenui capistro vertici devincto, veluti fortissimo vinculo, magister perducat. Iudaeis prohibita est in cibis. Unde
QUinque in descriptione Suis occurrunt Nomen.Sus, Porcus, Scropha, Verres, et Maialis. Sus Graecis est Thysus dicta, ab illo verbo quod dicunt Porcus Isidoro quasi spurcus dicitur, quod se coeno et limo illinat, immergat et ingurgitet. Varronis locus, in quo dicitur, Porcus quod Sabini dicunt de Aprino Porco Poridus; inde Porcus nisi Scropha originis est incertae. Quidam ex sono fictum nomen aiunt. Graecis est Verres, dicitur porcus non castratus et mansuetus. Marcellus silvaticum pro apro dixit. Maialis est verres seu porcus castratus, ut inter equos canterius, inter gallos gallinaceos, capus. Hybridas antiqui vocabant sues semiferos, id est, ex domestico et fero progenitos. Descriptio.Descriptione notissimi animalis etsi opus non videatur, paucis tamen singularia quaeque attingemus, (et quidem per saturam.) Ossibus itaque parum medullae inest. Pili, qui setae dicuntur, crassiores sunt Pinguedo inter cutem et musculos collecta, lardum dicitur: axungia Cerebrum pinguiusculum est, et magis minuitur Oculi cavi profundique, ut sine vitae periculo eximi non possint; quare vel altero tantum privati exstinguuntur. Supercilia nasum versus deorsum nutant, ad tempora Nasi pars extrema crassa est, frons angusta, labra lata. Os totum Rostrum dicitur, et cutem in eo, callum Grammatici Dentes feminis pauciores sunt Corium circa cervicem durius, Corda inarticulatiora habent sues. In auriculis invenitur humor quidam felli similis, minus tamen liquidus, sed densitate sua humori splenis similis. Ventriculus amplus est flexuosusque, ut diutius concoquat, cum levibus et paucioribus crustis. In iecinore lapilli candidi inveniuntur. Caro exos infra umbilicum Spectile dicitur. Plures habent feminae Mammas toto ventre duplici ordine, genitale Apria vulvae inter femina adhaeret, Caudam intorquent, et talo probior carent, inter s???lipedes et bisulcos ambigui. Sine Liene putantur inveniri, quivel ex tamariscinis alveis Costas iss dem denas apud utero Hepar, ventriculus, intestina, lien, renes, diaphragma, cor, pulmo. Cor albidum, pulmo concolor hepati, hepar rubrum opacum, renes magni, pro ratione venae apparentis per rectos pedes anteriores, posteriores, sed magis per posteriores. Item iugulares etiam illae, quae ad caput ascendunt, labdae quasi figuram facientes. In porcello vero perfecto detecto thorace per transversas duas sectiones, Auriculae cordis intus cavae, divulsae urachi penis glandula rotunda: In cervice vesicae, glandulae duae, ad hanc committuntur vasa eiaculatoria, quae, ut apparet, ad prostatas, alias glandulas, mediis venis deferuntur, et hinc ad exortum penis. In ventriculo et intestinis sucus viscidus colore in ventriculo, ut ovi album, in intestinis vero, ut mel dilutius. Vena sine pari in medio spinae ad costas singulas Locus.Caseus
Siculus, a Syracusis sues. Solinus nullos in Arabia haberi produdit, nullos in India Aelianus, ita ut ne nasci quidem, illatos exspirare putent. At in terra Australi, nihil esse quadrupedum, quae in nostro orbe inveniuntur, praeter bubalos, vaccas, capros, et porcos, Hesselius Gerardus in descriptione terrae Australis reliquit. Quantum
fuscus sive nigricans sine macuis. Animal interdiu dormit in opacis silvis latitans; noctu aut mane egreditur pabuli causa. Optime potest natare. Vescitur gramine, arundine Saccharifera, brassica, etc. Caro eius comeditur sed ingrati saporis est.
Nomen.Descriptio.Oculos gerunt iracundis similes, et apertis palpebris patulos. Dentes habent magnos et recurvos, ad incidendum aptos, albos, hinc sicoe, Os habent ad modum scuti, quod venabulis et machaerae opponunt. Fel nullum. Sanguinem qui fibris refertus non Locus.Cibus.Cibus apri non alisu Generatio.Generatione hoc habemus, in venerem dum inflammantur, cervis setis sic inhorrescere, ut cristae galearum esse videantur. Spumas fundunt abore, magno
Vox etiam similis, sed femina vocalior est, mas Usus.Cibis adhibitos et adhuc adhiberi, nemini ignotum. Primus romanorum milliarii dicebantur mille librarum, quos solebant in cenis apponere Romani. De Condimentis consula Apicium. Caro ipsa, melior domesticae suis carne, cito descendit, multum nutrit, et sucum gignit crassum ac viscosum. in Medicina locum. Cerebrum contra serpentes cum sanguine laudatur, verendorumque carbun culis Lardum elixum atque circumligatum maxillarum ulcera sanat quae serpunt. Dentis scobes pleuritida solvunt. Pulmo cum melle commixtus, pedibus lecur lethargicos excitat; et auribus purulentis instillatum proficit: ex vino potum, citra salem, recensque alvum sistir. Calculi in eo inventi, et triti, calculos pellunt. Fel tepidum illitum strumas discutit, et coitum stimulat. Ungularum exustarum cinis, potioni inspersus, plurimum urinae difficultates iuvat. Ungues exusti et triti submeiulis in potione prosunt. Fimus aridus, in aqua aut vino potus, reiectiones sanguinis sistit, vetustum lateris dolorem mulcet, ad rupta et convulsa ex aceto bibitur, luxatis cum cerato rosaceo medetur. Recens et calidus praecipuum est contra fluxum narium remedium. Ex vino subactus, et emplastri more impositus, quicquid corpori inhaeserit, celeriter extrahit. Tusus cribratus que, et cum melle deteriore subactus,
articulis impositus medetur. Urina purulentis auribus infunditur. Vesica exlixa et manducata submeiulis prodest. Plura in Gesnero vide. Ad Differentia. Nierenb. Histor. Natur. Exotic. l. 9. c. 27.Differentias refero Zainum, de quo Nierembergius ita: Montanam miri ingenii feram vocant Indi coya metl, alii quauhcoya metl, alii quanhtlo coyametl, alii quapicotl, alii faiassou, alii saynum, sive zahinum. Similis est nostrati apro, nisi quod minor sit et deformior, umbilico eius exsistente supra dorsum et circa renes. Mirum aspectu: ibi humor aqueus receptus digitis expressus effluit; nec tamen inquit Franciscus Hernandus, verus est umbilicus, aut subest quidquam ab eo quod in aliis animalibus reperiri soler diversum, (quod eo dissecto cognovimus) aliudve quam glandulosa quaedam et mollis pingued. Antonius Herrera putat respirare per supinum hunc umbilicum. Fetidus est. Lerius omnino favet. Scribit aprum Americanum habere foramen in dorso, quemadmodum in capite sues marini, quo spiritum emittit admittitque: addit frendere terribiliter, et macilentiorem esse nostratibus. Attentior est censura Francisci Hernandi de cumulo dorsi. Iracundisunt. Venatores conscendunt arbores: accurrit grex zainorum, mordent et lacerant truncum, cum hominem non possint, quos ille Franciscus Hernandus: Ferus est ac truculento morsu, cum primum est captus. Sed cum cicuratur, placidus est domesticis, et habetur in deliciis. Caro est similis suillae aprugnaeve, sed durior atque insuavior. Setae sunt asperae, albo ac nigro Digiti pedum variant. Siquidem alii productiores sunt, alii breviores. Scribunt aliqui apros Indicos brevissimis esse caudis, ut abscissas esse putes. Pedibus etiam esse nostratibus dissimiles, et posteriores uno digito non ungulato constare. Carnes
equus Niloticus, Bos marinus, teste Bellonio, porcus marinus, Elephas marinus, tam ob magnitudinem, Elephantus Aegypti, Rosmar us, Rohart, Gomarus, in regionibus inprimis Prete Gani, si Alvaresio credendum. Descriptio. Aelian. H. A. l. 11. c. 44.Descriptionem dissentiunt venter potius planus crura Pes latus pedem, Ungulae singulae uncias tres. Caput vastum in comparatione ad totum animal, duos pedes cum dimidio latum, pedes tres longum, am bitu pedes septem crassum. Oris tictus pedem unum, rostrum carnosum, et repandum; Oculi exigui, lati unciam, longi uncias duas; aures parvae, breves, neque uncias tres excedentes; totum corpus obesum; pes latus in quatuor ungulas divisus; Ungulae quales in bobus, et quidem quadrisidae; talus callosus; cauda aprina, vel potius testudineae autursinae non dissimilis. Cutis admodum crassa, dura, colore pullo. Nares imaginem S. repraesentant, fissura longa unciarum duarum cum dimidio. Rostrum habet instar leonis vel felis, pilis ex poris quibusdam prodeuntibus asperum, nec in toto corpore alii conspiciuntur. Dentes singulariter idem Columna descripsit. Habebat, inquit, in inferiore maxilla sex, quorum bini exteriores, Locus. Herodot. H. N. l. 2. Leo Africae. l. 9. Plin. H. N. l. 32. c. 11.Cibus.Generatio. Plin. H. A. l. ti. c. 44.Mores. Aelian. H. A. l. 11. c. 43Naturam et Mores spectat, Usus.Cibis ab Aethiopibus usurpatur. Narrat in Medicina locum,
HACTENUS de Bisulcis actum est, sequ untur Fera, quae aut sunt feris moribus imbuta, aut difficulter cicurantur, aut si aliquando mitiora redduntur, numquam tamen ferociam penitus deponunt; vel Semifera, vel Domestica, quibus Appendicis loco Dubia addi possunt. Ex illis sunt Leo, Pardus, Lynx, NomenTigris, Ursus, et Lupus. Leo, Graecis
--- pelle Libystidos ursae.
Dio quoque seu Xiphilinus ab ursis feras Libycas distinguit; ut taceam, Descriptio. Arist. H. A. l. 6. c. 31.oculos notavere, nasum, crassiorem potius collum rigens et magnum, mediocriter crassum, pectus robustum, metaphrenum latum, medium ventrem gracilem, crura valida et nervosa, pilos flavos, neque rectos, neque Pedes anteriores quinis digitis, posteriores quaternis distinguuntur. Leaenam
adsumpto in sui nutrimentum cibo, quem rarius assumit. Interiora si spectes, Musculos temporales. Galen. de Usu part. l. 9. cap. 19. fortissimos habet, ut mordendo valeat, Linguam asperitate imbricata horrentem; Viscera, canum interioribus penitus, Arist. A. l. 5. c. 80. similia, lienem nigrum quod observavit Cervicem unico osse constare ab Aristorele et Cardano proditum, ex vertebris Ossa, medulla carere apud Aelianum legimus, paucissiman habere, quod Locus.Temperamentum.Cibus.Cibus ipsis carnes bubulae, et Aelian. H. A. 21. C. 10. Camelinae inprimis, fame urgente humanae et avicularum. Ideo multi in Africa crucifixi Potus.Potum si spectes, parcus is secundum Aristotelem, Generatio.coeunt, quod omnibus animantibus quae Sympathia et Antipathia. Aelian. H. A. l. 15. c. 17.Sympathia et Antipathia spectat, quae leonibus cum plurimis rebus intercedit. Favet Delphino, seu quia ambo senectuto et morbo gravati simia vorata sanitati propriae consulunt, Vita.Vitae diuturnae esse. Dentibus enim defectos captos fuisse affirmavere quidam, effractis alii. Cum pro eis feta dimicat, oculorum aciem traditur defigere in terram, ne venabula So??nus.Dormiunt et in aperto, et apertis oculis, quod oculum magnum in cumbens oculo Vox.Voce non convenit inter auctores, Alii mugire dicunt, quod apud Virgilium invenies; quod iunioribus praedam nactis Mores.Ingenium, ducentos aliquando equites, Leo Africae l. 9. Africanus adoritut, etiam letali vulnere percussus, Cicurari poste non est quod dubites. Onomarchus Catanae Tyrannus convictores habuit.
Plinius. Usus.Medicina eximii est usus. Dens caninus pueris collo alligatus Cor in pulverem redactum Epilepticis Adeps ductu Dioscoridis lotus, aurium dolores immissus sistit, et membris Caro iuxta mentem Sexti ad pavores et arcenda phantasmata laudatur. Sanguis contra carcinomata valer. Ossium pulvis febres simplices cum aqua Eupatorii expugnat. Pellis, si ei insideatur, haemorrhoidum dolores efficaciter lenit. Calcei ex eo gestati podagricos demulcent. Stercus cum unguento
Differentia. Plin. H. N. l. 8. c. 16.Differentias. Leoni, inquit Plinius, praecipuagenerositas tum cum colla armosque vestiunt iubae. Id enim aerate contingit iuba, aliis est brevior et minus crispa, crispa et prolixior aliis. Ferociam si attendas, sunt quidam timidi, alii ferocissimi: et Archoleontes, si colorem, sunt aurei, flavi, albi, et nigri, quales intima Africa et Abyssina gignit. Sunt in Lybia Discolores, qui ore sunt rubro, nigris floribus cyaneo colore distinctis ornantur, neque multum pilum gerunt. Vergunt et ad cinericium colorem in occidentali India. Ignavior apud Indos novi orbis, inquit Puma Pervani vocant. Minores quam Africani sunt, fugaces, aut innocentes, nisi invadantur, degeneres omnino animo; mole, Mitzli, quemadmodum Zuamizli affinis leoni, unde nomen mutuatum, sed mitior, agiliorque quo fit, ut quidam Hispanorum pantheram esse putaverint. Ad eiusdem pertinet differentias Macamitzli, qui cuitlamitzli, Tlalmitzli fele minor sed facie
pellis nigris maculis quasi irrigata sit: seu ab Descriptio.Facies ipsi est parva; os magnum; oculi parvi albicantes et vagi; frons longa; aures rotundae, magis quam planae; collum pectus parvis costis praeditum; dorsum longum; clunes carnosae et foemora. Partes circa ilia et ventrem habetmagis planas, id est, nec protuberantes, nec cavas; colorem varium; corpus totum inarticulatum et oculos in umbra longius internas partes, habet linguam imbricatam, dentes ungues acutos, cor in comparatione ad animalia eiusdem magnitudinis magnum; pinguedinem paucam; quod ea Locus.ossa denique densiora. In Europa nulli habentur. In Africa haud pauci, Generatio.Congreditur saepe cum leone, ut superius diximus; aliquando cum cane, nonnumquam cum lupo, plures uno partu producere catulos, mammarum multitudo argumento est. tempus partus eosdem antevertere, et prae impatientia De Sympathia et Antipathia Sympathia et Antipathia.Vox pantherae rugitus est, quod Graecis Vox.Odor.Mores.naturae et ingenio debetur. Usus. Plin. H. N. l. 6. c. 30.in Medicina aliquem. Nam cerebrum cum succo erucae genitalibus illitum, sopitam venerem excitat. Testiculus dexter in provocandis mensibus remedium est singulare, quod Cardanus prodidit. Sanguis varicib. Dasypoden pinuum, vocant Hispani, Thcotochtli Indi. Vertagi est magnitudine, tereti, humili, et crasso corpore, auriculis parvis, facie
circa ventrem candido, reliquum corpus cinereo, nigris ubique conspersum maculis; rostro ac
Nomen.Lupus cervarius, non Descriptio.Capite est parvo, oculis, fulgentib. facie alacri, Ma~mas habet in pectore. Maculae magis mari distinctae et orbiculares. Pellem ita descripsit Gesnerus. Pellis extensa lyncis cauda longitudinem unciar. septem non excedit, latitudo circa collum (non ambitus dicimus, sed dorsi tantum) est dimidiati pedis, et in imo dorso unciar. quindecem, crura anteriora longitudinem unciar. quatuordecem, et posteriora duodecem aequant. Pilus undique mollissimus, et auriculae parvae sunt, quasi triangulum referentes, ambitu nigro, et supra eas villus niger, cum paucis pilis albis eminet; barba ad instar felium ex setis albis constat. Pedes admodum villosi sunt, et anteriores quinque digitis, posteriores Cranium tribus suturis insignitur. Sed et viginti dentib. armatur, quorum incisores sunt duodecem Locus.Cibus.Cibus lyncib. caro animalium, catorum silvestrium inprimis, quorum caro suavior, si Olao M. credimus. Habent et cerebella quadrupedum Generatio.Visus.Plinius. Lyncum humor ita redditus, ubi gignuntur, glaciatur arescitve in ge~mas carbunculis similes, et igneo colore fulgentes, lyncurium vocatas, atque ob id succino Mores.Usus.Differentiae. Oppian. Cyneg. l. 3.
Nomen.Descriptio.Oculos habet splendore igneo micantes, collum breve, quale illis quae pascendi ungues aduncos, dentes acutos, pedes multifidos. Locus.Cibus.Generatio.Aristotelem habes. Alligantur, inquit, canes locis desertis, per quae tigres versantur, et nisi tigris in luxuriam solvatur, lacerantur, sed cum desiderio veneris Sympathia et Antipathia.Vox ipsius Vox.Cursus.Mores.Usus.Differentiae.Generibus Tigridum, nihil Differentiae occurrunt, quoad molem, furorem, tlaco ocelotl, id est, parva tigris nuncupatur, maculis nigris et fuscis conscripta, non pallidis et candentib. ut aliis communes sunt. Pervani, ut Garcilassus putat, tigridem vocant Uturuncu: nam, quod Ioseph Acosta dixit, ursos dici oboronocos,
crocodilos: inde desiliit, et incautos occidit. Aliquando non minore iactura
Nomen.Descriptio.Corpus ei crassum, et vix mobile, semper crescere quidam affirmant, Pellis ei spissa et villosa, dentes sertati, et penitus reconditi. Os longum, celeres oculi, pedes manibus similes, cauda diminuta, genitale simul mammas quatuor, ventriculum amplum, et intestinum, cum hieme in antris dormientes capti exenterantur, vacuum, et Caput ipsis in validum est, vel praesertim sanguinis exiguas circa cor tantum habere guttas, Locus.Victus.Generatio.Coeunt mense Februario, seu hiemis initio, non eodem modo quo quadrupedes, sed partus forma variatur. Lucinae illis properantius tempus Antipathia.odium gerit cum Phoca, equo, apro, mortuis, et mappa. Phocam summopere abominari Oppianus reliquit. Agnoscit equus hostem numquam visum, ac protinus se parat ad pugnam: in qua arte potius Vox.Vocem si attendas, saevire dixit Spartianus, rugire alii. Naturam et Ingenium, sequentia testantur. Usus. Galen. de Alim. facult. l. 3. c. 2Usum in Cibis, etsi caro ursorum sit frigida, mucosa, difficilis concoctu, spleni et
In Medicina magni sunt partes usus. Ocuius exsiccatus et puerorum collo appensus, adversus pavores nocturnos amuletum esse dicitur, supra sinistrum hominis brachium alligatum, quartanam febrem mitigat. Sanguis panos et apostemata, in quacumque parte discutit, et pilis qui in oculis nascuntur prodest, et pulices enecat. Adeps, livores et maculas eximit: ambustis, cum lilii radicib. prodest: igni sacro illinitur: ulcera in tibiis et cruribus Pellis demorsis Pulmo attritus Fel articulorum doloribus utilissimum tradunt: ab Arnoldo Villanovano ad epilepsiam commendatur: tussim admixto melle sanat: in pessum ad conceptum promovendum adhibtur. Pili cum adiantho et arundinum radicibus adusti, magnae suntin generandis pilis efficaciae. Difficiles partus solvi, cum quis tectum in quo gravida sit, lapide quo ursus interfectus est, transmiserit, Plinius fabulatur. Adhibetur ursus et ad alia. Pelles Samoiedis et Lapponib. ad vestimenta inserviunt: aliis ad stragula. Olim equites, loricas et galeas iisdem tegebant, ut truculentiores appareront. Palladius ferramenta quorum in agris colendis usus, sebo, adversus grandinem et gelu inungit: Mizaldus, cortices vitium adversus erucas et glaciem. Fuit eorum et in spectaculis ac suppliciis sumendis usus. Annalib. notatum est, M. Pisone et M. Differentiae.Differentias quod spectat, sunt Magni, Parvi, Nigri, Albi. Tales infestavere Hollandos, cum perglacialem Oceanum transitum saxatiles, magnos capitales vocant. Sunt et in novo orbe ignavi, qui solis formicis victitant, canib. cedunt, et bacillo percussi fugiunt, nec ullum caudae vestigium habent. Myrmeciphagos appellare
Gulonem adiciemus. Nemen.Descriptio.oculos ravos, qui splendent lucemque iaculantur. Dentes serratos, teretes, acutos, et inaequales. Collum in eas brevitatis angustias compulsum, ut contorqueri retroque versari non queat: et si Cerebrum quod cum luna crescit et decrescit, si Alberto credimus. Cor, Iecur, ungulae equinae simile. Genitale osseum. Pedes, Ossium substantiam densiorem. Renes aliis similes, sed qui, in senectute, vermes vel serpentes, vesica lapillus reperitur, qui Syrites dicitur. Locus. Pausan. in Phocicis. Aristot. in Mirabil.Cibus.Generatio. Atistot. H. A. l. 5. c. 2.Antipathia.Antipathia haec apud auctores occurrunt. Homo, quem prius viderint, Morbi.Morbos si attendas, rabie, Vita.Ingenium.Moribus et Ingenio, ut aliquid dicamus, viscera quia habent infirma, Vox.Usut.Medicina multi est usus. Vivus, oleo cerati modo incoctus ad podagram laudatur. Corio ventrem constringere, in Carnes edisse, parituris prodest: aut si incipientibus patturire, sit iuxta, qui ederit, Adeps antipodagricis unguentis admiscetur. Sanguis cum oleo nueum mixtus, surdidati prodest. Caput, sub pulvino reconditum, somnum inducit. Oculus dexter salsus adalligatusque, febres periodicas arcet. Dens gingivas extenuat, quo dentes levius proveniant. Qui per lupi guttur in synanche bibit, evadit. Hoc experimentum se ab Adolpho Occone accepisse, Agricola fatetur. Cor antepilepticis admiscetur. Medicamentum quod in M. S. Gesnerus invenit, ex visci quercini Hepar Atchigenes Fel cum elaterio umbilico alligatum, alvum solvit. Pars de virga in furno assa et incisa sumpta, veneris appetitum excitat. Testiculus dexter oleo permistus, et cum lana genitali muliebri applicatus, desiderium coeundi adimit. Stercus, colicis potandum, tempore Galeni, cum successu dabatur:
Ossa exsiccata et in pulverem redacta, dolorem intercostalem tollunt. Inservit et aliis. Nam caput in columbario suspensum, mustelas et feles arcere dicitur. Rostrum inveteratum veneficiis resistit. Sanguis circa agrorum fines sparsus, lupos arcet. Disserentiis sequenti articulo agemus.
Silvestres, alii Aurei, Scythici, Marini. Silvestrium in Aurei Scythicus in ultima Scandinavia, post Norvegiam et Gothiam reperitur. Animal est lupi magnitudine, Marinus, animal est amphibium, magnitudine ursi, pelle Guloni nomen Dabuh, Africanis Sesef dicta, magnitudine et
Vulpes, Simia, Cercopithecus, et alia huius generis Indica, Cynocephalus Papio, Upalim, Taxus, Castor, Lutra, Ichneumon, Mustela, Genetta, Animal Zibethi, Lepus, Cuniculus, Sciurus, Glis, Mus, Talpa, Echinus terrestris, Hystrix, et Tatus. Nomen.Vulpes, et ut alii volunt Volpes, vel Descriptio.Descriptioni non est Genitale mari osseum ut lupis, et mustelis. Caudam habet villosam, Cibus.Aures breviores Cibum si spectemus, delectatur gallinis, anseribus, astacis, otidibus, cuniculis, leporibus, silvestribus muribus, felibus, patvis canibus, quos coercere potest, locustis denique. Cum Massiliae piscatores Buopas Maenarum genus et magnos astacos per noctem in navicula reliquissent, vulpes buopibus insidiata, ab astaco, forcipe, cui pedem interposuerat, capta est. Ab uvis quoque maturis non abhorrent, ut Lotus.Generatio.Congressu tradidit Plinius, ad latera proiectas coire, alii ad terram. Aristoteles, supervenientes commisceri. Invadunt et diversi generis animalia, Alopecides dicti, generantur. Pariunt catulos caecos, quatuor ut plurimum; et parturientes ita secedunt, ut Sympathia et Antipathia.Vox.Mores et Ingensum.Moribus ingenio est dolosis. In Thracia amnes gelatos lacusque nonnisi ad pastus itura redituraque transit: et observatum, aure ad glaciem Usus in Cibis.Cerebrum infantibus saepius exhibitum, Usus in Medicamentis.Lingua in armilla gestata Pulmo, phthisicis commendatur: suspiriosis Iecur in iecoris affectibus praescribitur. Fel cum melle mixtum, oculorum caliginem delet: et in pesso, ad masculorum conceptionem, inditur. Renes, cum pinguedine, gonagrae opitulantur: iisdemque ad faucium tumores dissolvendos guttur perfricatur. Testiculus ad iuvandum congressum et conceptionem in electuariis exhibetur. Genitale osseum oleo et bitumine imbutum, tamquam pessus, ad provocandos menses supponitur. Pudendis vulpis feminae in cephalalgia caput circumdatur. Sanguis recens calculosis exhibetur, eodemque pudenda illinuntur. Pinguedo liquata et auribus instillata, affectiones earundem inveteratas tollit: nervorum morbis magno est adminiculo: Unguentum ad calculum ingreditur: in alopecia mirandum in modum valet. Eodem pedes et manus Stercus, cum sinapi mixtum, Plinius, in ulceribus capitis adhibet: Rhasis cum oleo rosaceo mixto virgam inungit, atque hoc modo venerem sopitam excitat. Pellem, Galenus in capillorum affectu,
Caudae summa pars brachio illius suspenditur, qui ad venerem iners est. Ex tota vulpe, oleum ad omnes arthritidis species Differentiae.Differentiae Vulpium, Magnitudinem si spectes, Odonus minores in Aegypto Colorem, dantur in silvis septentrionalibus nigrae, candidae, rutilae, crucigerae, et isatides. Visae Albarum maior in Suecia et Norvegia copia: sed maxima circa Novam Zemblam, quae sole sub horizontem demerso emergebant; emerso, occultabantur, quaeque Hollandis ibidem vi frigoris constrictis, cuniculi carnes sapere videbantur. In Crucigera ab ore per caput, tergum, et caudam, recta nigri coloris linea protrahitur, deinde alia transversa per armos ad pedes, anteriores ducitur, quae duae lineae crucis figuram exprimunt. Morem si attendas, Aelianus in Caspiis regionibus vulpes esse scribit, quae et urbes innoxiae ingrediuntur, et incolis tamquam caniculae inserviunt.
Coiotl, Cuit lax coiotl, Azcacoiotl, Ilpemaxtla, Oztoa, et Izquiepotl. Coiotl animal est lupino capite, oculis vividis, magnis ac pallentibus, parvis et acutis auriculis; rostro nigro, longo, nec admodum crasso; Cruribus nervosis, et uncis; Crassis unguibus; cauda Cuitlaxcoiotl iisdem quoque praeditus est moribus, et forma etiam esset eadem, nisi Cuetlaztli pilo similis videretur, unde nomen accepit: collo crasso, et Azcacoiotl formicarum cavernis insidet. Cum noctu ululat, multiformes edit clamores. ilpemaxtla, candido, nigro, et fulvo pilo vestitur. Capite est parvo, articulis modicis, corpore gracili, ac quatuor Oztoa genus est vulpis forma et magnitudine nostri simile. Tres dodrantes vix superat, nigro candidoque vestita pilo, sed quibusdam partibus fulvo. Incolit foveas. Alitur cohortalibus. Interrae cavitatibus Izquiepoil maizium tostum colore imitatur. Duis est Izquiepatl vocarum fasciis multis candentibus distinguitur: alterum Conepatl seu vulpecula puerilis, unica tantum utrimque ducta, perque caudam ipsam eodem modo delata. Bachirae quoque dicuntur animalia vulpibus similia. Rotundiora sunt et iucundae carnis. Annae etiam appellantur ab Indis, animalia illa fele domestico minora, pestilentis odoris, quae oppida noctu adeunt: Fetor illa prodit; etiamsi distent centum passus; nec fores, nec fenestrae clausae obstant.
Carygueia nempe, Taiibi, Tamandua guacu, Tamandua i, et Coati. Carygueia aliis Iupatiima, Lerio Sarigoy, Ximeni Tlaquatzin dicitur. Animal est ex descriptione Marcgravii, catuli seu mediocris felis magnitudine: Caput vulpinum habet. Ore acuminato, estque inferior pars oris Dentos instar felis seu vulpis, anterius nimirum, tam superius Nares habet patentes, Oculos pulchros rotundos, nigros: aures pro more corporis amplas, longas, latas, vulpinas, quas erectas gerit, sed constant tenui membrana glabra, translucente, cui fusci aliquid admixtum. Barbam habet felinam pilis nigris, sub mento autem sunt breves, in superiore parte oris longiores, supra oculos aliqui, et itidem in utraque gena. Caput tres digitos aut Collum breve nec supra digitum longum: reliquum corpus septem digitos, usque ad caudae exortum: Cauda pedem longa quam curvatam gestat, nam ea se arborum ramis more simiae appendit. Pectus latiusculum. Crura duo anteriora breviora, nimirum quodlibet tres digitos longum, posteriora Pedes anteriores digitis quinque instar manus constant, unguibus albis, instar avium curris: posteriores longiores, ut in cercopithecis esse solet, item quinque digitis ut manus. Pilis vestitur longis, sed qui in capite, collo, infimo ventre et cruribus breviores: pili autem capitis, colli inferius, et caudae inferius Marcgravius comperi: in hac semen concipitur, et catuli formantur: et haec ipsa, quam describo bestia, sex catulos vivos et omnibus membris absolutos, sed sine pilis in hac bursa habebat, qui etiam hinc inde movebantur; quilibet catulus, duos digitos erat longus: in ea tamdiu retinentur, donec ipsi sibi victum quaerere possunt: interea tamen interdum progrediuntur foras, et iterum ingrediuntur. Testes sub ano habebat interius iacentes. Pellis eius Tai-Ibi, quod Lusitani Cachorro do mato appellant, animal est corpore tereti et oblongo. Vestitur pilis albis splendentibus, qui in extremitatibus nigricant. Caput habet vulpino aemulum, ore acuto, barba
Amandua-gvacu animal est canis lanionum magnitudine, (Abbevillanus Tamandua i est vulpeculae Americanae magnitudine. Caput habet acuminatum, rotundum, conum acutum repraesentans, paulum infra incurvatum: os nigrum, angustissimum, edentulum: oculos parvos, nigros: aures erectas, unum circiter digitum longas. Pilos totius corporis duros, splendentes, et ex albo flavescentes. Linguam instar subulae teretem, octo digitos longam, quae quasi canali inter inferiores genas incumbit. In prioribus pedibus quatuor ungues incurvos. Ferox est animal, sed mordere non potest. Baculo tactum posterioribus pedibus insidet ut ursus. Coati est Brasiliensium vulpes, magnitudine felis, cruribus brevibus et manibus Cercopithecorum. Caput habet acuminatum, vulpinum: aures subrotundas et breves. Oris partem inferiorem superiore breviorem: promuscidem longam et acuminatam: nares amplas quasi fissuras: oculos nigros: caudam suo toto corpore longiorem, quam superius erectam gestat et incurvaram, cuius pali annulatim variegati cum umbra et ochra. Quando comedit, anterioribus pedibus, tenet cibum. Arbores velociter conscendit ad ramorum extremitates. Habui aliquando eiusmodi animal cicuratum, inquit De Laet, et
Nomen.Clunas appellavit. Bartholomaeus. Anglicus quasi Simeas, id est, hominibus similes dici voluit. Apud Graecos vocatur Descriptio.Nares, aures, dentes, tam primores Cilium in utraque palpebra praetenue et prolixius, inferiore inprimis. In pectore binas mammarum papillas; et brachia hominis modo sed hirtiuscula, quae et ipsa et pedes ut homo inflectit. Manus, digitos, ungues, hominis similia, etsi rudiora, efferatioraque. Pedes ipsi sui generis, sunt enim velut manus maiusculae, et digitis ut manus constant, medio longiore. Vestigium etiam
manui simile est, nisi Lacertos habet et femora proportione cubitorum et tibiarum brevia. Umbilici loco qui eminere solet, durum quid. Partem corporis superiorem multo maiorem Internas partes si spectemus, Cor habet pyramidale: quamvis cuiusdam cum duobus acuminibus repertum sit. Venae et arteriae per brachia perinde ac in homine distribuuntur. Vena, quae in dextram cordis aurem fertur, moxque in eius sinum dextrum penetrat, in iis supra aurem cordis sita est. Quae Pedes habet concavos, et digitos Locus.Cibus.Generatio.Generatione pauca occurrunt. Natalis Comes circa aequinoctium vernum commisceri, et circa solstitium aestivum duos catulos parere prodidit. Aelianus quoque binorum fetuum meminit, quorum unus carior ulnis gestetur, alter contemptus penes matrem inambulet. Solent tamen quando in urbes ducuntur, in sexum muliebrem furere. Amicitiam gerit cum cornice et cuniculis: cum gallo, testudine, torpedine, et limacibus dissidet. Cornix, Natura et ingenium.Usus.Differentias, forma, colore, iubis et magnitudine discrepant. Aristoteles in Caudatas, sine cauda, et canicipites dispescit, quod et Oppianus sequitur. Plinius, coloris albi apud Orseos in India vagari asseveranter scribit. Marcus Polus, quasdam erectas incedere, humano more, prodit. Huc pertinet Orang-outang Indorum, ex Angola delatus, et Friderico Henrico Arausionensium Principi donatus, Hominem silvestrem, vocat. Erat quadrupes, longitudine pueri trimi, crassitie sexennis. Corpore nec obeso, nec gracili, sed quadrato: habilissimo tamen ac pernicissimo. Artubus tam strictis, et musculis Baris. Torosi sunt et robusti. In India meruit etiam quaedam simia alba divinos titulos. Reliquias Zeilan servavit, dentem duntaxat. Praeda
cum barbari Principis thesauros cepisset, inter quos et dens ille fuit.
Nomen. Ambrosid. de Digit. l. 2. c. 6.Descriptio.Descriptione dum in genere de eo agimus, non est Locus.Ingenio et Moribus Nierembergius scripsit. Omnes, inquit, ferocia illud admirandum, quod Petrus Martyr prodidit hac historia, animalia nutriri in Differentiae Cercopitliecorum sunt variae, seu magnitudinem, seu colorem, caudam, et alia spectes. Scribit Megasthenes referente Coloris ratione, alii sunt nigri; alii cinerei, caesii, varii. Scaliger aliquos nigros cum maculis albis; alios gilvos; alios furvos; alios fulvos observavit. Caudam alii longiorem, alii breviorem habent. Ceterum Barbatos, Erectos, Leoninos, Moschatos et Ambiguos distingui posse videntur. Barbatorum aliquot Guariba apud Brasilienses dicitur, caprinam et rotundam habet. Ipse magnitudine est vulpis nostratis: facie elata, oculis nigris, splendentibus: auribus brevibus subrotundis: cauda longa et versus extremitatem nuda, quam semper torquet; pilis totius corporis nigris, longis, et splendentibus. Maximo numero in silvis inveniuntur, ibique horribilem clamorem excitant. Singulis diebus, inquit Marcgravius, ante et post meridiem semel atque iterum conveniunt. Unus eorum minor in medio et altiori loco residet, reliqui Equima, pilos habet fuscos, sed per totum corpus quasi adustos: fuscis punctulatim albus inspergitur. Barba, quae alter magnitudine par, qui in utraque gena, magnam copiam pilorum longorum ex albo flavescentium, instar magnae barbae hircinae, utique et ad
Pri mum Callitrichen esse putat, quem in alio caelo, Alter quoque ipsi congener esse videtur. Tertius facie est senis, Erectum nobis Gesnerus prodidit; facie, cruribus, et membro virili hominem aemulantem. Stando magis perseverat; Leoninorum aliquot sunt species. Prima est illa, quae Brasiliensibus Cagvi, Congensibus Pongi dicitur: estque maior et minor. Maior, Leonem quoque facie refert; capite parvo, et vix pomum minus aequante; naso exiguo; oculis tenens: dentibus acutissimis; auribus subrotundis: Altera est, quae Sagovin dicitur, Mofchatus, Brasiliensibus Caitaia dicitur. Pilo est longiore ex albo flavescente. Capite subrotundo; fronte haud Ambiguos spectant, Macaquo Congensium, Cay Brasiliensium, et Guineensis Macaquo, colore est lupi: naribus bifidibus elatis; capite ursino; natibus calvis; Cay apud Touvoupinambutios est frequentissimus, pusillus, et nigri coloris. Maxima ex parte in silvis versatur, et potissimum peculiaribus arboribus insidere solet, ferentibus siliquas perinde crassas, ut nostrae maiores fabae, quarum fructu vescitur. Guineensis alius, pilo est ex umbra gryseo, fuscae et flavo ex umbra admixto,
Nomen.Ynocephalus
Descriptio.Locus.Cibus.Cibus ipsis idem cum simiis. Fructus testaceos dum edunt, in volucra reiciunt. Carnibus quoque et assis et elixis vescuntur: illis inprimis, quae ad delicias in culina paratae sunt. Vini potionem non recusant. Vox.Vox iisdem rudis et varia. Aliquando Naturam et Mores Cynocephalorum pertinet, Ingenio quoque sunt singulari, et Illud vervecem magnitudine aequat, et instar leonis hirsutum est; gregatimque in monte secus locum Calote dictum Hoc, corpus villis longis cineracii coloris obsitum habebat, caudam cercopitheco breviorem, rostrum longum, Papio Germanis Fera Upalim Cercopitheci Aethiopici est magnitudine. Pellis quasi cocco tincta rubet, maculis aliquot in locis conspersa. Caput instar globi rotundum. Pedes rotundi et lati, nocuis unguibus vacui. Mauri carnem assulis verberatam ut tenerior evadat, comedere solent. Quibus cibariis delectetur, ignotum.
Perillo ligero, seu Caniculam agilem per antiphrasin vocant; aliquando Priguiza. Magnitudine est mediocris vulpis nostratis. Collo brevi, duos ad summum tres digitos longo: Capite parvo et subrotundo: Ore turbinato non amplo. Dentes habet instar agni, nec acutos; nasum glabrum, elatum, nigrum: Oculos parvos, nigros, somniculosos: auriculas nullas: caudam obtusam figura panis sacchari. Ungues in singulis pedibus tres, ex albo flavescentes et deorsum incurvatos;
Altera species, quae Lerio Hay dicitur, simiae habet faciem, cutem hispidam et villosam, crura hirsuta, ternos in singulis pedibus acutos et oblongos ungues. Capta sine difficultate cicuratur.
Descriptio.Pilos plures habet albos Caput in medio nigrum, in lateribus album: Dorsum latum: dentes acutissimos. Crura sinistri lateris ipsi quidam breviora assignant, sed Locus.Victitant Cibus.Generatio.AntipathiaNatura et Moribus Natura et Mores.
decrescente minui, interlunio Ingenium in quibusdam Usus.Medicinam, adeps taxiper clysterem infusus, dolores nephriticos mitigat: mammarum scissuris prodest, in compositionibus arthriticis adhibetur. In membris Diff???Differentias si attendas, Olaus Domesticorum, qui ludicri, et silvestrium, quorum setae rigidae mentionem facit. Communiter in Caninos et Porcinos distinguuntur. Ambas in agro Matisconensi se accepisse, affirmat Bruierinus. Canini rictu sunt canino; latibula in locis sabulosis fodiunt, et quidem sine multis cuniculis; et cadaveribus, illisque cibis, qui canibus in deliciis vescuntur. Porcinos Carolus Stephanus subalbidos et caninis maiores facit; et circa ostium cavernae, Heyrat, quod bestiam mellis avidissimam significat. Colore est castaneo, magnitudine Cati. Quaupecotli, et Tzcuintecuani. Illud, animal est duos plus minus dodrantes longum; rostro prolixo, tenui: versus superna contorto, Tzcuintecuani, seu Cynodeticus, est huic congener, non solum magnitudine et moribus, sed etiam rostro, quod praelongum est ac tenue, et pedibus. Color albus est, maculis nigris ac magnis distinctus. Nomen habet Tlalcoyotl, animal pilosum, duas spithamas longum, unguibus melis, crurib. brevibus, nigro vestitis pilo,
Nomen.Fiber, non tam quod circa extremas fluminum ripas Latax, sed Descriptio.Dentes habet acutissimos, quibus ligna secat, anterioriores rubidos. Pedes priores caninis similes, posteriores propter membranam interiectam anserinis quibus in natando utitur, utrosque quinque digitis Caudam piscium similem fecit Plinius. Secundum eundem, partes internas sispectemus, lingua, corde, ventriculo, intestinis, et hepate in quinque lobos diviso, porco potius Fel sub minoribus iecoris lobis latitat. Splen parvus pro magnitudine corporis iudicatur. Renes magni tamquam vituli anniculi, et copiosa pinguedine obducti. Vesica suillae similis. Testes parvi et spinae adhaerescentes. Femina, observante Matthiolo, unico tantum meatu, et parit, et egerit, et mingit, uteri et vesicae cervicibus illuc concurrentibus. In secto Castoreo, comperit Gesnerus, substantiam in folliculo flavam, solidam, cerae similem, acrem et Locus, Scalig. Exerc. 215. Bruier. Rei Cibariae l. 18. c. 4.
decursu sollicitantur, frequentare, Olaus Magnus auctor est. Ubicumque autem degit, amphibium est animal. Cibus.Generatio:Vocem Iulius Pomponius cum per Onomatopaeiam exprimere non posset, scriptis mandavit, vagitum infantis Natura et Mores.Naturam et Mores sequentia testantur. Non prius mordere desinunt, Ingenium singulare habere, observatio dedit. Nam servi dicuntur, poma legunt, et cortices cçdunt; alii supra duorum iunctorum dorsum, create ex bacillis Domini vocantur captis, luctum et gressu et facie indicant. Ligna caesuri, semper Usus.Medicina, Castorei, fellis, coaguli, urinae, caudae et pellis usus est. Castoreum, quod secundum Dioscoridem, multis naturalibus tunicis circumdatum, liquore intus velut ceroso, gustu acri, et odore gravi, eligendum est, quod ab animali im vigore aetatis constituto, extrahendum est, et extractum, cum melleo liquore, in tundicis contento, exsiccandum; Fel venerem stimulat. Coagulum in morbo comitiali in credibili adiumento esse solet. Urina contra venena datur. Cauda intestinorum vulnerib. medetur. Cinis pellis cum pice liquida combustae, succo porri mollitus, sanguinem undiquaque manantem, excellenter supprimit. Dentes de collo suspenduntur, tamquam amuletum contra casum. Pinguedine pisces inescantur. Ex pilis mollioribus galeri et tibialia fiunt. Ex pellibus apud Gleonos populos Differentiae.Nigros, ruffescentes, et ex utrisque mixtos distinguunr; illos Dominos, hos servos appellant.
Lytra Varroni, vel Nomen.Suida l. 37Descriptio.Locus.Cibus.Natuta et Ingenium.naturam, mores et
Congeneres videntur Lutrae, Saricovieme, et Carygveibeiu, animalia Americana. Saricovieme, non excedit magnitudinem felis; pilo est molli, leucophaei coloris: pedes membranis quibusdam fulciuntur. Amphibia est. Carygueibeiu, Iiya, est magnitudine canis mediocris, capite obrotun do quasi felino sed acutiorl, auribus obrotundis, et quae inferius sitae sunt, cruribus et pedibus Cercopithe corummore. Quinque digitos quilibet habet, quorum interior brevior reliquis, Pilis tegitur ad tactum mollibus haud longis. Totum animal atri est coloris excepto capite, quod Su quod Amborsinus ad Lutramredegit, alibi agemus.
Nomen.suillum appellat, quod pilis suillis induatur, et perperam Ibin, et Anschycamum. An Avicenna Thyamonem dixerit, ignioro. Manardus Alcastm vocatum putat. Graecis est Mus Pharaonis, seu Aegypti vocatur. Aelianus, murem Indicum dixit. Alli Descriptio.Lutram Aegypti. Magnitudine est felis, sed longior, pilis instar pili lupini duris, albicantibus seu subflavis per intervalla, et leucophaeis. Rostrum habet nigrum, suillum, auriculas breves et rotundas: crura nigra, quinque in pedibus posterioribus digitos, quorum postremus ab interiori parte perbrevis est. Caudam longam, et circa lumbos crassam. Testes, linguam, dentes, felis instar. Meatum denique extra foramen excrementi peramplum, undique pilis cinctum, pudendo muliebri non dissimilem, quem, magno urgente aestu, loco excrementi interim clauso, aperire solet. Hinc scriptores omnes indiscriminatim Ichneumones et mares et feminas esse arbitrati Locut.Cibui.AntipathiaNatura, Mores, Ingenium.Naturam et mores spectat. Ingenium multa testantur. Praedaturus se in posteriores pedes erigit: prae dam Usus.Lotium cum vaccae nigrae lacte propinatur contra dolorem Cinis pellis combustae in aceto maceratus adversus serpentum ictus facit, so eo homines illinantur. Pilorium suffumigatio, contra lumbricos facit.
vulgares, aliae silvestres. Hic de priorib. agemus. Nominis origineem quidam Nomen.Descriptionem Descriptio:Dentes habet minores cor parvum, sed in comparatione ad alia animantia satis Locus.Victus.Generatis.Antipathia.Antipathiam cum corvo et cornice gerit, Natura.Naturam et Ingenium spectat, Usus.in Cibis adhibent. Galenus fale conspersas et exsiccatas, carnibus leporinis Medicinam, Cerebrum exsiccatum adfert haud parvam Epilepticis utilitatem, teste Galeno. Ventriculus coriandro impletus demorsis Pulmo in pulmonis affectionibus efficax est. lecur vertigini et epilepsiae proest. Quia decrescente luna minui dicitur, crescente augeri, Epilepticos Fel
Virga exsiccata singulare est Resticuli et Uterus, more lapidis Sanguinem cum succo Arnogloslae in mitigando Fimum melle exceptum et cum farinalupinorum vel foenu graeci mixtum, ad strumas discutiendas magnifecit Matthiolus. Est et tota in usu. Dioscorides sale inveteratam, detractis intestinis, contra venenatorum morsus commendat. Pulverem exsiccatae in morbo comitiali adhibuit Galenus. Matthiolus crematae cinere qua subacto et illito vehementes capitis dolores mucet, et oculis caligantibus iniecto, suffusiones emendat. Marcellus ad catarrhum in fauces descendentem, eandem die Iovis, Usu in Variis, consule Ambrosinum. Apud Differentias Differentiae.Hermellani, alteram secundum pectus et ventrem, Viselam dictam. Ad easdem referuntur sequentia. Rosola Alberti seu Guisela cuius excrementum odoriferum est. Quadrupes digitatum variis maculis insignitum et salamandra dictum, Girella muris, genus in Austria, magnitudine mustellae. Pelliones Itali nigri rutilique coloris pellem parvam ex regionibus frigidis delatam ostendunt, hancque Rosoleum velR omulum nuncupant. Alii Chiurcam inter mustelas connumerant. Georgius Agricola in genere Mustelarum Vormelae animantis Viverra seu Fruone minoris meminit, et Cardanus Lardironi. Idem Genettam quandam mustelam esse statuit. Chiurcam Africana mustela, quae apud Clusium ita descrbitur. Erat, inquit, hoc animalculum maioris muris seu gliris non prorsus adulti magnitudine, corporis
Nomen.Descriptio.Locus.Victus.Victitat melle, piscibus, columbis, et carne cuniculorum, quam Generatio.Differentia:Hamester vocat. Maius est mustela Putorius. abodore nomen sortitus est. Semper enim putidum ab ore halitum emittit. Quidam Ichtim dixere, Incolunt horrea, stabula, silvas, et ripas. Victitant muribus, gallinis, avikbus, quibus statim caput auferunt, piscibus, ranis, etc. Tempore vernali pelles Noerzam vocat, magnitudine martis. Pili ad colorem lutrae accedunt. In remotissimis nemorum penetralibuslatet, et puridum odorem dese emittit.
fibrae nerveae extentae, num ero et situ costis omnib. respondentes. Costae autem num. 14. Membrana nulla carnosa: Musculi abdominis in ter duas peritonaei tunicas; ideo videtur peritonaeum crassum et densum, non minus quam cornea tunica oculibovini. In longitudine per eam lineam, quae respondet umbilico carnosum erat, sed non late et in infima sui parte. Omentum ventriculo inferrie annexum intestinis et lieni, sed lien parviculus satis parte sinistra ventriculo appensus, omenti parte adalligante. Ventriculus amplior, quam pro pusillo corpore, constans duplici Intestina retrorsum annexa spinae per membranam. Nullum caecum interstinum, uniformia omnia. Vesica urinaria oblonga, tenuis, sed ventriculo magis, recto intestino incumbens. Hepar septem fibris conftans, quarum infirma quaedam trifida, velut pes pulli, media sic triangularis figurae, venae cavae per membranulam parvo spatio annexa. Ren dexter superior. Emulgens sinitra longior quam dextra, utraque ab arteria magna enascens, glandulae subrubrae s. flavae, sed dextra superlior annex hepate per venularum surculos. Venacva multos spinae ramos mittit perlumbarium musculorum intercapedinem, sic et magnaarteria cavae subdita. Vasa spermatica Penis ligamentis coccygis nascens cartilagineus et durus instar ossis, summa sui parte contortus ut terebella; amictus Diaphragma ad fines hepatis Differentiae.species. Altera Domestica pilo fulvo nigricante vestitur, excepta ea gutturis parte quae albicat, quam pelliones Fainam vocant. Est corporaturae fe is, sed silvestris pilo clariore er molliore, utture luteo. Ex his aliae silvas fageas, quernas, et ilignas inhabitant: aliç piceas et abiegnas. Ambrosin. Hist. Digitat. l. 2. c. 19Mustela Zibellina Aristoteli ex quorundam sententia sub nomine Satherii, sub Cebali Nipho venit. Alciatus murem Sarmaticum et Scythicum vocat. Agricola
Genettam vocamus, nomen, unde desumptum sit, ignoratur. Quidam, quia Hispanicum est, ab aliquo ibid. loco appellatum, credunt. Alii Cattum Hispaniae, quidam Genethocatum, vocant. Nonnulli Panthera~minorem Oppiani opinantur. Minor est vulpecula. Corpus totum maculis nigris eleganter distinguitur: nam reliquum fuscum, vel cano fuscum permixtum est. Tota pellis molli et denso pilo et lanuginosa, mo~ingratum odorem spirat. Reperitur in Hispania, et quidam circa aquosaloca, utinde victum quaerant. Semimanica hiemalis ex illius pellib. constans, viginti quinque, Animal Zibethi, quod antiquis Zapetion, Scaliger catum Zibethicum, Ludovicus Roman. Felem zibethi, alii Sivettam seu Civettam, et Catum silvestrem, Gyllius Pantherae, genus, que veterib. haec sola odorata ferebatur, Bellonius Hyenam veterum, vocant. Armatur dentib. et pilis asperioribus. A capite ad initium caudae integrum hominis brachium adaequat: altitudo crurum usque ad pedes ad trientem brachii reducitur. Magnitudinis
p>pipionum alebatur. Comedit etiam dulciaria et oryzam cum ovis. in China, lignum dulce quod Comaron vocant, si di animal est, cuius Pigafletta in itinerario suo meminit. Usum tam in Medicina
Nomen.Descriptio.Descriptione non est Caput habet breve et totundum: collum angustum, rotundum, molle, oblo~gum, aures sublimes: scapulas rectas et laxas: pectus non carnosum: spinam teretem: ventrem depressum: Crura levia, quor. priora exiguo intervallo distinguuntur; posteriora, infra genu instar literae Corpus denique totum flexile. Interiores partes si spectes, Cor ipsi datum maximum: illis Oculi sub angulo anteriori cartilago latior est: vermiforme corpus cerebello postremum: corpus concameratum in aliis non observatum: os auriculae tenue Locus.victus.Victu leporum ita eleganter Bargeus.
Generatio.
Non est Sexum, Sexus.Inimicitia.Inimicitias gerunt cum aquilis, corvis, mustelis, vulpibus et canib. Vivunt ad septennium. Aetas Aetus.Vox.Vocem habent acutam. Philomelae auctor gemitum appellat. AD Natura.Naturam pertinet videndi facultas eximia: nam et dum daormit oculos apertos tenet: auditus acerrimus: nam et ad levissimum foliorum motum concitatur et fugit: Utitur etiam auribus tan quam incitamento ad cursum, quibus eundem dirigit et moderatur. Dormiturientes, ne cavernae locus deprehendatur, hac illuc discurrentes, vestigia Ingenium.ingenium sepctat, quod hieme impendente cubilia in locis apricis constituunt; aestate ad Aquilonem cubant: Cibis eos Iudaeis gustare nefas: at apud gentiles, postquam ab Attalico Cydoniensi ad opularum
Medicina nulla Caput ustum Cerebrum dentitionem infantum promovet, si gingivae saepius eo illinantur: ex vino potum, urinae incontinentiam cobibet. Cor quartanariis alligatur: pulvis sicci cum tertia partemannae thuris epilepiticis Pulmo oculis dolore affectis superponitur. Hepar caeliacis cum vino austero proinatur. Fel saccaro exceptum gemmas et oculorum nubeculas delet. Coaguli si ab animali quod nondum quicquam prater lac degustavit, et ad solem vel in fumo exsiccatum est, magna praestantia. Fluxu dysenterico laborantib. Renes coctos in lithiasi Matthiolus exhibet. Inveterati et pedibus alligati podagram levant, si Olao Magno fides est. Ex Matrice medicamentum ad fecunditatem concitandam Quercetanus parat: eadem in vesicae malis commendatur. Carnem in oleo frixam Albertus in dysenteria et intestinorum ulceribus per clysterem infundit. Iisdem sanguinem assatum Dioscorides propinat: quidam cum Lac mulires fecundas reddit. Adeps extrahendis spiculis cum floribus fabarum inservit. Dens appensus dolorem dentis mitigat. Talus seu ossiculum illud in posteriori suffragine lepris, in colica affectione funiculo ex pilis leporinis Pellis ceratum ad hernias ingreditur. Pili Pedes Urina hydropicis cum spica nardi utiliter propinatur. Stercus Totius cremati pulvis, ex vino tepido, calculosis propinatur. Adeundem affectum Differentia.Differentiae coloris, sunt alii cyanei, alii in terris nigtis fusci, alii in rub is rutili. Oviedus in America quosdam vagari scribit, quorum dorsum leporini est coloris, reliquum corpus album, latera Magnitudinem quod spectat. Elymaei vulpes corporatura adaequant. In Macedonia et Gallia trans Alpina sunt magni; in Italia et hispania minores. Pinguiores in Pannonia inferiore odorem, dicitur quoddam Leporis genus ita moschum redolere, ut canes persequentes in furorem agantur. A Loco sunt montani, campestres, palustres, Italici, Gallici, Hispanici, Indici. Montani Italici, secundum Varronem, sunt primis pedibus humilioribus, dorso pullo, et ventre albo. Gallici, ut plurimum candidi visuntur. Hispanici cuniculos complectuntur. De Indicis Citli vocant Barbari novae Hispaniae. Similis nostratibus est Cotias nominant animalia quaedam magnirudine et Pacas vacant, rostro tereti, ad faciem felis, fusco colore, candidis maculis interstincto: neque carne tantum, sed et corio ipso praetenero:
Nomen.Cuniculum dicimus, liber is, laber ist et laurix appelatur. Hermolaus in Dioscoridem Adapis nomine indigitavit, Deseriptis.Descriptionem non est quod laboremus. Notissimum enim est animal. Musculi omnes abdominis inter duas peritonaei tenicas dispositi, Cor exile: hepar magnum, renes magni; lien oblongus magnitudine respondens parvae hirundini, gallinacei: Ventriculus figura parum varius Cystis exigua affixa hepati. Caecum uno palmo vulgari et lumbarium vertebrarum longiusculi, quos intercurrunt insignes interni musculi. In insula Ebuso generarinegat Locus.Victus.Generatio.Semestres vel potius anniculi congrediuntur: et singulis mensibus in calidis regionibus concipiunt. Niphus Natura et Ingentum.Naturam et Ingenium sequentia detegunt. Saltu captum evadunt. Locum, si quid in eo periculi senserint, deserunt: migrante Usus.ad Medicinam, pinguedo nervos mulcet, et no~nullis urinae affectibus praesto est. Adhibetur combustus ad curandamsynanchen, Differentin.Differentiae cuniculorum colore, magnitudine, Extis et Loco sumuntur. Coloris ratione, sunt albi, nigiti flavi, ci. nerei, variegati, candidis, nigtis, velrutilis maculis stellati. Magnitudo si spectetur vidit Valerinaus Veronae apud circulatorem nostris quadruplo maiores, et ad locum sunt animalia quaedam in India, Utiae dicta, magnis soricibus similia, et cuniculis aemula. An Porcellos Indicos nominamus. Magnitudine sunt cuniculi nostratis, sed cruribus brevioribus, cum digitis senis in pedibus anterioribus, et quinis in posterioribus. Dentes iis ut in muribus: cauda nulla: rostrum acutum: aures parvae et rotundae, et setis potius Pactli, seu Hispanicus, si in pinguibus versetur agirs; non minus iucundam praestat Eliztactotli, seu candens pectus. Tertius Cuitaltepotli. seu
tocanthoctli, talpae Mexicanae (quam tucam vocant) quauhtochtli. Sextus metochtli. Septimus cacatochtli. Octavus cuitlatepolli alter. Ultimus hapaztochli. Viscachae, cuniculi genus, quod feles imitetur prolixitate caudae. Amantnives quos ibi etiam inquirit gula. Pilus olim gratus in pretio et usu.
Nomen.Nitelam, ut in Glossographo vetere exstat, Pirolum, Albertus etiam Spiriolum, Belluacuensis Scurulum àcurrendo. Ex murium est genere. Descriptio.Dentes inferiores longiores habent: et caecumintestinum quod vetriculo Locus.Cibus.Generatio.Natura.Naturam et Ingenium in eo ostendunt, Usus.Differentiae.Differentias Colorem si spectes. In Germania intra primum aetatis annum nigri sunt, cum adolevere rubent. In Polonia leucophaeum colorem cum rutilo admixtum habent. In Russia cinerei toti conspiciuntur. In Podolia tradente Cromero, vagantur animalia sciurorum magnitudine, quae in cavernis degentia, variis et maculosis pellibus insigniuntur. Quantum ad Loca, sunt Sciuri qui Mures Pontici et Mus Ponticus Murum Lassicum nuncupare: alii Venetum vocant, Poloni Popieliza. Est in candido cinereus, nec Getulus mixti est coloris ex ruffo et nigro, ab armis ad caudam per latera et dorsum, albae et fuscae lineae alternatim certis distinctae intervallis Indicorum sunt quinque vel sex species, Tilitic sive Tlilocotequvillin, cognomine sumpto Quauhtechallotl, Quapachtli aut Cortic-Olotequlin, Techallotl dictus, caudam Thalmototli dictus, spithameus est, caputque et oculos habet pro corporis amplitudine maxima: caudam Quimichpatlan, seu mus volans, fusco pilo nigroque Yztactchalotl vocatum, ceteris forma simile, prolixitateque et lanuginosa cauda; capite, collo et clunibus desuperfulvis; cauda per alterna intervalla cyanea, subalbidaque, sed fulvis distincta lineis, cetero corpore subalbido, unde nomen habuit.
Nomen.Deseriptio.Lecus.Cibus.Natura et Ingentum. Aristor. H. A. l. 8. c. 17.Naturam et Ingenium, hieme in cavis arborum stertendo pinguescunt: et tam altum trahunt somnum, ut igne vix revocari possint: Usus.Mediciina, invenit quoque locum. Carnis esu bulimo laborantes liberantur. Pinguedo ad conciliandum somnum plantis pedum inungitur. Excrementa in liquore aliquo pota calculos discutiunt: eadem cum aceto et rore marino alopeciam sanant. Cinis combusti ad claritatem oculorum prodest, si Plinio credimus. Sunt aliquot Differentia.genera. Est, Bruyerino referente, apud Allobroges, Sabaudos, et agro Tarantesio, animal quod saxa rupesque incolit, magnamque anni partem dormiendo consumit, in cibis ratissimum. In Orientalis Indiaetractu quodam sunt Nefrendis magnitudine, qui domos subruunt, et muros persodiunt. Ibidem sunt alii pilo rubicundo, odorem
Domesticus, Nomen.Mus, Ratus maioris nomen est, Sorex vel
Apud Graecos plurima occurruntnomina. Descriptio.Descriptione externarum partium non opus est Auricula cordis dextra Vena cava, ubi primum ab epate exsurgit, amplo suo initio, mox Testes habet non minores pullo vel grandiusculo Ren dexter vicinior cavae Veretrum qua Locus.Cibus.Generatio.Vocem Homerus per Antipathia et Sympathia.Antipathiam exercent cum elaterio, scilla, colocynthide, mustela, accipitre, felibus, etc. Sympathiam, cum maiorana ad cuius radicem in morbo confugiunt et cum suibus. Muris enim iecore in ficu suibus dato, nullo edito grunnitu porrigentem sequuntur, huiusque experimenti periculum Pierius Valerianus Patavii Natura et Mores.Natura et Moribus haec pauca occurrunt. Acris, nempe, esse auditus, et lumen noctu odio habere, quod oculorum aciem perstringat: in officinis aurariis et ferrariis micas metallorum devorare, et sine dubio Differentia.Differentias magnitudo, color, pilus, Magnitudinis si habeatur ratio, Aristoteles mures in Arabia soricibus Colorem, asinini sunt plaerique: sunt tamen et cinerei: alii etiam nigricant, alii ex fusco ad ruffum tendunt. Vidit Gesnerus albissimum in Germania mense Aprili captum, rubicundis et prominentibus oculis, pilos attendamus, molliores alii habent, duriores alii, et setarum odorem, iucundi odoris Rationem loci si spectes, vidit Bellonius, hyoscyami semine tantummodo victitantem, dorso cinereo, ventre candido, corpore oblongo, cauda prolixa, et ore mucronato. Apud Scholiasten Aristophanis sunt
Nomen.Locus.Cibus.Generatio.Differentia.Mus avellanarum, araneus, Alpinus, aquaticus, et Coyopollin Nierembergii. Nam de soricibus, qui
Leem dicta, quae per repentinos imbres de caelo decidit, et donec herbam renatam gustaverit, vivit: nec non mure Napelli, quem Mus avellanarum, qui aliquibus Plinii sorex est, aliquibus mus corylinus, duplex est, Maior nempe, et Minor. Illum Gesnerus vivum aliquot dierum spatio nutrivit, et refert Minorem Albertus rubicundi coloris esse scribit. Estque vel odoratus rarior, Muschardinus Italis, vel inodorus frequentior. Quidam Luciolum nuncupant, Mus araneus Mus Alpinus Interioribus observationes Severini hae sunt. Testes aliquantulum superiores. Caecumperamplum, ventriculi modo, Muris aquatici meminit Aristoteles in Mirabilium Coyopollin ita
Nomen.Descriptis.Corpore latiore et depressiore, pedibus quodammodo ursinis, cruribus brevissimis, capite bufonino. Albertus quinque digitos in pedibus anterioribus, quatuor in posterioribus habere scripsit: Gesnerus, quintum ita introrsum spectare, ut minus Collum inter crura anteriora brevissimum et pili, breves, densi, et in nigredine splendentes. Interna et Anatomica si spectes, Dentibus binis et anterius coniunctis caret, sed instar canis et mustelae utrinque ad latera singulos eminentiores habet. Pulmones cum multis fibris separatis, nullo inter se communi principio cohaerentibus, una cum corde, versus inferiorem ventrem sitisunt. Crura anteriora ex duobus constant ossibus, quae in os humeri inseruntur. Sic fortius bestia haec fodit: posteriora erura habent os, quod paulo infra genu in alia duo dividitur. Testes Renes coniuncti proximae venae cavae pusillo, sive spatio emulgentium. IV. Fel pro corpore maiusculum, cum conspicuis cholidochis. V. Ventriculi ianitor interna aure duo, malleolus et incus, maxillae utrique tres. X. Vera equidem sunt, quae scribit Plinius de oculis talpae. Visuntur enim ipsi in suo loco nigri toti, contecti cute pusilli, quale est semen Psyllii: nulli ipsis inserti nervi optici, (quantum mihi advertere licuit) nec
Panniculus carnosus totus et Locus.Cibus.Usus.Dens Caput incisum, et cum terra Sanguis pilos restituit: et ad paronychias commendatur. Adeps ad capillorum augmentum supprimendum conducit. Marinellus in hoc casu unguenta quae ex pinguedine talpae et vespertilionis componuntur, praescribit. Cinis in sanandis fistulis chirurgis inservit. Mizaldus periclitaturus an aeger moriturus sit, nec ne, chelidonium cum talpae corde pulvino aegrotantis supponit. Cantaturum, aut
Nomen.Descriptio.Musculi conglobatores totius corporis. Intestina iecur. Peni adstites carunculae quaedam subalbidae, racemosae, in pinnulas distinctae, rupis praeruptae modo, quas pulmonis fibris quadantenus assimilare possis. Testes intus latent, et lumbis affiguntur. Ossa quaedam rotunda,
Cibus.Inimicitias gerit, cum urso, lupo, vulpe, vipera, et potamogeto herba. In orbem colligi, et quasi mortuum iacere, simul atque vel canum latratum sensit; vel ferarum odorem vel venatorum accessum; cubilia ad Aquilonis et Austri vicissitudinem commutare; et si domi alatur, pro ventorum flatu Usus.Hepar renum vitiis miro est auxilio. Felle contactae verrucae siccantur. Lien assatus et pulverizatus efficacissimo est lienosis remedio. Caro ad prohibendum abortum praescribitur. Eadem, unico ictu mactati stranguria laboranti Adipe in autumno capti Poloni in eodem morbo utuntur. Idem in lithiasi insignem habet praerogativam. Sanguinis haud spernendus est in lapide vesicae, renum, et ardore urinae usus. Cinis combusti cum adipe ursino capillis decorem testituit. Eodem ad praecavendum abortum cum oleo pro unguine multi utuntur. Adhibetur idem in renum doloribus aqua intercute et aliis. Fimus recens cum sandaracho, aceto, et pice liquida, fluxum capillorum cohibet. Corium cum spinis olim ad extergenda vestimenta adhibebatur. Differentia.Caninum, qui canis. Ex eodem insignis fetor exhalat. In Brasilia, ut Iesuita quidam apud Maiolum habet, animal Echino simile vagatur, cuius setae praelongae coloris pallidi et in summitate nigrae,
Nomen.Descriptio.
At si Agricolae attendimus, habet Hystrix os leporino simile, dentes quatuor longos, duos in superiore, totidem in inferiore parte, aures humanis similes: pedes anteriores pedibus Taxi, posteriores ursi assimulantur. Dorso et lateribus spinae bicolores,
Locus.Cibus.Victitant pomis, rapis, Natura.Usus.Differentia.Differentiis nihil
Armadillo. Lusitani Sneubertado. Itali Bardato: Thevetus Brasilico nomine Tatau, Maphaeus Tatusiam, Gesnerus Tatum, nova Hispania Chirquinchum, alicubi Cassamin, aliis Indis Aiatochtli dicitur, hoc est, cuniculus cucurbitalis; specubus enim, quemadmodum cuniculus conditur. Una nocte spatium leucae excavat; quare nisi ligetur, nullibi se includi patiens, perfodit sive undique armis munitus, animal est aspectu admirabili, valde diversum ab iis quae aut in Hispania, aut in aliis Europae regionibus conspiciuntur. Quadrupes est animal, totumque corpus cum cauda corio tectum habet simili cortici lacerti, de quo infra sumus dicturi (crocodilum Americanum intelligit) coloris inter album et cinericeum mixti, ad album tamen magis accedentis. Eiusdem vero est formae cum equo undique armis munito, cantculae autem vulgaris magnitudine. Non est animal noxium; domiciliumque habet in terrenis tumulis, pedibusque terram egerendo, sua latibula fodit cuniculorum instar. Capiuntur haec animalia retibus et balistis, petita occiduntur, magna autem ex parte sementis tempore, quando stipulae aduruntur, aut agri coluntur, ut gramen producant in boum et animantium pabulum. Aliquoties me hoc animali vesci contigit, ac sane melioris saporis quam haedos, et salubrem cibum esse comperiebam. Ceterum si haec animalia in iis Provinciis conspecta fuissent, in quibus equos undique armatura muniendi consuetudo originem sumpsit, ex huius animalis aspectu exemplar desumptum opinari quis posset. Cum alii Auctores Oviedo refragentur,
Domestica, Canis nempe et Felis. Canis vox olim Canes ut plebes, trabes, Nomen.Descriptio.Descriptionem non est quod addamus. Notissimum utpote animal est. In Cane secta sequentia Uterus, inquit, bicornis, cervice brevitate et angustia medio digito respondente. Cornua lata, quantum manus caperet, longitudine maiori, quam palmari communi mensura, crassitudine ubique aequali circumvoluta autem simplici gyro, non anfractuosa velcellulata, uti suillus. Feruntur extrema cornuum usque ad renes colligata venis, quae ad uterum veniunt, et testibus ipsi incumbentibus per membranam. Ad ostium primum cervicis visitur corpus quod dum mole, figura atque colore referens caput limacis exsertum
quatuor, singuli suis involucris contenti, chorion unicuique per medium; transversim positae zonae latae duorum digitorum, distinctae lineis atris ab extremo, et Omentum veluti saccus, qui integit intestina superiora; nascitur eius pars superior é fundo ventriculi per mediam ipsius lineam totum ambiens; simpliciter et pars posterior quae inseritur in lienem et in pancreas. Pancreas autem statim apparet post exortum duodeni, illigatum huic et venae portae. Vena porta mittit triplicem ramum ad conterminas partes mesentericum, caeliacum, splenicum. Caeliacus excurrit partem ventriculi concavam. Splenicus mittit splen diaphragmati per mediam membranam plus digito latam, et ventriculo per omentum: Habet splen figuram Colum intestinum nullum, recti finis partem accipit caecum, cuius figura veluti involuti, quod explicatum longitudine est medii digiti. Ad finem recti interne valvula una insignis, altera in caeci principio sed minor. Rectum parte inferiore Sanguis canis ater linguae inseritur musculus teres descendens per mediam ipsius lineam. Auricula cordis dextra duplo maior quam sinistra. In cranii sparte tum dextra, tum sinistra, quas integunt musculi temporales; nulla apparet involvens membrana, praeterquam ea, quae propria musculorum est: in aliis vero cranii partibus manifesta apparet. In radice linguae utrinque est glandula parva et producta obliquo situ. Circuli arteriae asperae transversim positi, non sicut in sue obliqui. Canis cerebrum maius quam suis. Inverso cerebro patuere processus mammillares et spinalis medullae initium, per quorum medium facta sectione profundiori patuerunt duo ductus parvi, alter, qui Locus.Loco hoc tantum pono, nullos in Brasilia ante Vilagagnonis expeditionem fuisse, si Lerio credimus: si Textori, Sigaron Arabiae insulam non ingredi; ingressos, vagari donec Cibus.Generatio.Generatione nota. Semper eis coltum opportunum: Tardivus tamen veris initium, rarius autumni tempus congrediendo idoneum, Aetas.Vox.Vocem auctores varie expressere. Latrare et baubare dicuntur communiter: Antipathia.Antipathia haec pauca sufficiant. Metuere hyenam in tantum, ut eius umbra, si Plinio et Solino credendum, eos obmutescere cogat: Crocodilos in tantum, ut secus Nilum currendo, a quam eius, etiam sitibundi lambant. Cum lupis eam colere inimicitiam, ut vel Natura.Naturam canum pertinet, Ingenium et alia.Ingenio et memoria pollere, docilesque esse, multa testantur exempla. Ille apud Plutarchum, tot lapillos in ollam oleariam iniecit, donec intumescente oleo illud lambere posset. Itinea
habentur. Praestant, quos Hircania ex canibus et Tigridibus natos, Epirus,
Si colores, sunt leucophaei, mellei, albi, nigri. Albi parumper aquam formidant. Iidem nigris maculis insigniti, pedes crassos et tenellos habent. Leucophaei fortes et audaces sunt, sed cursu non ita valent. Nigri validi sunt, sed cum crura habeant humilia, celeritatem alborum non assequuntur. Eligendus Canis leporarius optimus est, qui longo et plano est capite, auribus acutis retrorsum directis et parvis, labiis superioribus supra inferiora non pendentibus, collo longo et aliquantulum turgido, pectore acuto, costis lo~gis et validis, ilibus strictis, cruribus altis macrisque potius Vertagi dicti. Sagacium Canis villaticus et pecuarius est qui villam et pecus custodit. Albus probatur, ut Bellicosis et Inutilibus nihil xoloitzevintli vocant Barbari, excedit mole corporis, tres plerumque superat cubitos, nullo pilo protegitur, molli Itzcevin teporzotli et Michuacanem. Simile est Melitensib. variegatur candido, atro et fulvo colore, et quadam deformitate, accommodum deliciis, et gratissimum; nec iners blanditiis, gibbo quodam foedum Tetichi dicitur, cetera nostratibus simile, nisi quod triste aspectu, Indis edule, que~admodum olim Thracibus, quod fortasse in usu Graecis fuit, si sexto Empyrico credimus. Cozumellae canes non tantum sunt alimentum, sed gula. Nutriebant comedendos que~admodum Hispani cuniculos; quos ad esum destinant, castrant, ita pinguescunt canes muti apud Indos, qui non latrant et vulpino vultu. Cozumella insula hos alit. Quin et percussi nec gemitum, nec clamorem edunt. Hos in
Nomen.Spatalem etiam quidam cattum vertunt. In Descriptione notissimi animalis non est Locus.Victus.Vescuntur carnibus, piscibus, muribus, avibus, lacertis. Bufones interimunt. In Cypro viperas, et chamaeleones venantur. Iunioribus etiam leporib. insidias struunt: nec propriae speclei parcunt. Novimus hic Bononiae, inquit Ambrosinus, feles adultas cum parvulis primum colludere, deinde illis laniatis vesci. Vivunt sex annos, aliquando decem, castrati plures. Generatie.Generationem: in Europa mensibus Ianuario et Februario plaerumque exardescunt: in India omni Sympathia et Antipathia.inimicitias cum quibusdam, ut,
Naturam Natura.Usus.in Medicina locum. Pulvis capitis in olla cremati, et in oculos insufflati, Carnem, corpori infix tela extrahere, Galenus prodidit: hoemorrhoidum quoque et dorsi doloribus medetur lecur ustum et tritum, calculosos summopere iuvat. Fel fetum mortuum extrahit. Finguedo, podagrae illinitur. Utina destillata ad surditatem valet. Faeces alvi cum resina et rosaceo permixtum et suppositum, muliebre porfluvium supprimit. Evonymus prodit, quosdam anserem pinguem, medicamentis et carnibus relium minutatim concisis farcite cum sale, et lento igne in veru assare, destillanteque liquore arthriticos feliciter inungere. Adeps in ferro Differentia.Differentias, Cati alii sunt Domestici, alii Silvestres, alii Exotici. Ex Domesticis. Hispanici rapaciores sunt, agiliores, et Exoticorum praecipuae sunt Syriaci, qui varii, ore torvi, pectore torosi, pedibus amplis, pauco cibo contenti. Silvestres, domesticis sunt maiores, densiore et longiore pilo, colore fusco, Scaliger. In Malabar provincia feles agrestes supra arbores versantur, quarum celeritate nihil unquam memorabilius proditum est. Saltu valere potius. Peculiaris Lienis oblo~gi veluti remi nostratis pars, quae ad aquas spectat. Cervix vesicae fellis veluti varicosa non semel vel bis: Ad fundum eius rectae descendunt venae extrinsecus procurrentes. Bini nervi asperae arteriae, utrinque unus, descendunt ad orificium ventriculi superius, qui interim ad dicta latera asperae arteriae et ad pulmones mittunt ramusculos. Nectuntur dicti nervi communi nervulo glandulae maiores, et parvae albae, rubrae, cineritiae, mistae. In aspera arteria semicirculi, ut in homine divisi, sed parte posteriore duplici corde auriculae differentium colorum, dextra quidem albo et atro distincta magis, quam sinistra: Praeterea dextra crassior et rotundior, sinistra tenuior et oblongior; caninae similis. Ambae intus cavae et filamentosae veluti sinus cordis. In sinu dextro plexus reticularis magis quam in cane conspicuus et prolixus; sed contra in hoc non valvulae sicut in cane. Arteria magna ventriculi satis rugosa, rugis secundum ventriculi ductum procedentibus, et in rotundum replicatis, veluti in ventre bovis. Tunicae ventriculi tenacissimae, adhaerentes ab orificio superiori ventriculi, tunica interna rugis transversis distincta. Color hepatis veluti caniculae piscis. In osse auris cochlea; labyrinthi: fenestella, annulus, musculus rotundus; tria ossicula, sed stapes non perforata, ut Casserius describit. In cerebro sinus tres, sed duo circulares cum plexu choroide. In oculo uvea parte anteriore non cohaerens corneae; hinc dilatatio huic generi maiori minor. Fele masculo, hae observationes occurrere. Extra abdomen, vasa spermatica ad testiculos descendentia, qui testiculi per mediam membranam cuti alligantur penis medio digito longus, Peritonaeum sub ensiforme satis pingue. Omentum praepingue alligatum fibrae uni dextrae hepatis, et spleni et ventriculo, et intestino duodeno, ad figuram marsupii, s. sacculi cuiusdam constitum. Alligata vesica peritonaeo Testiculi quatuor tunicis sunt recti; prima, quae dicitur scrotum, id est, bursa externa testiculorum; secunda dicitur dartos, etiam externa: Tertia dicitur erythroides, id est, rubra, quae propinquior est praedictis; quarta vero est immediata. Descendunt ad testiculos vasa praeparantia semen, et sunt venae et arteriae: Venae quidem quae descendunt vasa iaculatoria sive deferentia dicta propterea, quod deferant semen in testibus praeparatum ad glandulas parastatas, quae deferentia ureteres descendentes venas emulgentes ad renum tendentes partem gibbam, ambas nascentes Intestinum rectum colligatum caudae principio per medium ligamentum. Habet intestinum rectum, venas et glandulas quasdam miliares asperas, quae in cane nobis alias sunt observatae. Vidimus mensenterium et venas meseraicas etiam pancreas, id est, corpus glandulosum. Vidimus et intestinum caecum latitudine pollicis longum. Praeter intestinum rectum et caecum, totum, quod reliquum est intestini, uniforme est, tortuosum, Renes perampli, magnitudine nucis maioris, intra quos paucae cavitates sunt et sinus (non ut in cane) in quibus percolatur urina. Vidimus et venam portam facientem duos ramos, unum quidem mesentericum, id est, ad mesenterium propagatum, quique descendit usque ad extremum intestini recti. Alterum vero splenicum, id est, transmissum ad splenem per totam eius internam partem, venam ascendentem perforare diaphragma et cor petere, in cuius partem dextram se inserit. Vidimus et venam sine pari ramificatam ac propagatam, Hepar sex fibris distinctum. Medio duarum fel, ita ut fundus inter duas, ad modum prominentis oculi, appareat. Dicta vesicula fellis habet duos ramos, alterum, qui derivatur ab hepate in duodenum intestinum ad expellendas faeces; alterum, qui recurrit ad vesicam, ut ibi contineatur. In intestino duodeno digitis quatuor infra poros cholidochos, inventus lumbricus quidam parvulus magnitudine ureterum. A lateribus venae cavae ascendentis, descendit nervus quidam ad circulum carnosum diaphragmatis, alter nervos recursivos, qui cor ventriculum dextrum, in quo generatur spiritus vitalis; sinistrum, ad quem ducitur san vis venalis: Habet et quattuor vasa magna; vena cava ascendens, quae inseritur in auriculam dextram; arteria magna, quae inseritur in auriculam sinistram. Tertium vena arterialis, vena quidem dicta, quoniam continet sanguinem; arterialis arteria venalis quae inseritur ad sinistrum venticulum cordis, cuius officium est, sanguinem in dicto ventriculo praeparatum ducere sursum ad cerebrum, ad generationem valvae quaedam sive septa, quae impediunt exitum sanguinis, sic etiam sunt in sinistro. Habet pulmo pinnas sex. Visi sunt musculi interni circum laryngem, id est circa caput asperae arteriae, quibus inflammatis fit vera angina. Apparuerunt in radice penis glandulae prostatae, quibus inflammatis fit Gonorrhoea Syphiliaea, quae sunt paulo
penis glans, id est, caput, velut lingua ipsius felis. Observavimus meatum, qui ducit ad vesicam. Felis cranium lineis quibusdam rubris distinctum venarum similibus. Auricula interior cumprimis exsculpta: Hoc enim organo non vulgariter opus erat eidem ad noctu praedandum, sicut et visu. In hoc obser vata communio arteriae magnae et venae magnae: ubi scilicet primum usque scinditur in illiacos. Credo commune animantibus omnibus, quod observavi in medulla spinae felis domestici. Membranis enim propriis costa
cute teguntur, vel crusta. Cute autem teguntur, Ranae, Lacerta, Salamandra, Stellio, Scincus, Cordylus, Chamaeleon, et Crocodilus. Rana alia Nomen.Aquatica, alia Terrestris. Illa Deseriptio.crura posteriora crassa et longa, anteriora brevia sunt, addente. Digitos habet quinos, longos,
Internas partes si artendas, linguam illis instar linguae infantium primam adhaerere, intimam Lienem esse parvum. Hepar secundum Bellon. in tres dividitur lobos, sub quo una utrinque pulmonis pars conspicitur, spumosa et Locus.Intestina nodulis intercepta sunt. Testes et reliqua membra animalium terrestrium membris similia. In Anglia virides non conspiciuntur. In Cermania, Italia, Bononiensi inprimis territorio, plurimae sunt. In irriguis Aegypti locis tam frequentes, ut nisi Victus. Arist. Hist. Animal. l. 9. c. 40.Generatio.Mirumque, addit, semestri vita resolvuntur in limum nullo cernente, et rursus vernis aquis renascuntur, quaefuere natae, perinde occultaratione, cum omnib. annis ideveniat. Sed id de temporariis potius sumendum est. Nam de quib. agimus, etiam hieme in aquis calidiorib. durant, et vere veteres natantes conspiciuntur. Ova circa ripas stagnorum AntipathiaOdio prosequuntur ciconias, cycnos, Buteonem, Salamandram, putorium, lucium piscem, anguillam et ignem. A Ciconiis devorantur. Cycnus, Salamandris, Lucio et anguilla, res notissima est. Noctu accensis circa littora luminib non coaxant: Vox.Vox ipsarum est Natura.
Usua in Cibis.Cibis habendae essent loco, Galenus non indicavit.
Usus in Medicina.Cinis combustae Partes si attendas, Oculi in sindone contra lippitudines in collo suspenduntur. Cor febrium algores minuit. Alii in febrib. ardentibus ad cor alligant. Contra fistlas cuidam profuisse, apud Villanovanum habemus. Pulmo per rergus extractus, folio brassicae involutus, et in olla concrematus, epileptico exhibitus, opitulatur. Alii id de iecore iecoris in accessione quartanarum utiliter Fel dysentericis remedio est, et vermes in ulcerib. nascentes interimit. Adeps aurib. instillatus, dolores tollit. Spermaranarum in erysipelate, et aliis inflammationib. vehementer est utile, hoemorrhagiam comprimit: scabiem et impetiginem pellit. Quercetanus aquam in rubore faciei commendat. Modum eius parandi vide ibidem. Baculus quo rana lingua fabulosa Plinius. Democritus, inquit, tradit, si quis extrahat ranae viventi linguam,
Differentiae.
Praecipuam differentiam in initio Articuli dedimus.
Nomen.Bufo, Ranunculus viridis, et Ranatemporaria. Quem nos hic Bufonem, Rubeta,
Descriptis.Cutim habet densissimam, et ventre turgido et inflato; unde ventrosus vocatur. Capite crasso, dorso lato. Pilis caret. Amphibium esse animal scripsit Locut.
Cibus;Generatio.
Nascitur ex ovis, et materia putrida. Ex cremati pulvere sepulto
Sympathia et Antipathia.sale, gravi odore, et odore florentis vineae ex inanimatis; cum fele, talpa, araneo, ex animalibus. Sale conspersus, ad ossa usque consumitur, si Alberto credimus, Rutae, nasturtii, et hisce similium si urantur odore pelluntur. De florentis vineae odoreidem affirmatur. Cum fele dimicat et interimitur. A talpa devoratur, ut et haec ab illo. Aranei ictu interit. Affixerat se cuiusdam Sympathia nihil singulare occurrit, praeter id quod de salvia diximus. Mustelam in os rubetae illabi,
Natura.Natura et moribus habe, hieme
Venenum.Medelam multasu peditant;
Usus in Medicina.verba eius sunt) scatebant albis vermibus: nigrisque capitib. prominentes, Pedes viventis,
Usus in Cibu, et aliis.Ossiculum dextri lateris ad venerem concitandam alligabatur.
Differentiae.Differentiae Locum si attendas, reperiuntur quidam in sacrorum commissuris. Snebergae et Mansfeldii eductus figura et mole corporis ita Ambrosinus scribit. Oviedus in summario Indiae et c. p. 608. usque, quia non clamet nisi laedatur. Gesnerus Gibbosi bufonis meminit, cuius iconem damus.
rana minima et viridissima; aliis calamites, Agredula; quibus dam, Rana silvestris,
Descriptio.usque ceteras fugat.
Usus.Iecur in pellicula gruis ligatum, venerem concitat, si Plinio credimus. Adeps, si denti do lenti illinatur, frangit eum. Cruor vestigiis pilorum
Ranatemporaria Ambrosini verbis agemus. Ita usque, ducentes diu vivere nequeunt.
Nomen.Differentiae.vulgares, virides, Chalcidicos, et Braslienses seu Indicos dispescemus. Vulgaris digitos habet Vulgaris.Deseriptio.linguam attribuit, pulmonem, lienem perexiguum, et rotundum, testes spondyliis adhaerentes; feminae vulvam ut in avibus, cuius cervix Reperiuntur in Italia copiosi; in insula Capraria magni: in India, prodente Loeus.Cibus.Vescuntur, carnib. herbis, apib. formicis. Generatio.Co~grediuntur circa finem Martii, et quandoque ita complicantur, ut duo capita et unum corpus repraesentare videantur. Post, ova, more serpentum pariunt, et AntipathiaAbhorrent SympathiaDelectantur carnibus cochlearum, dictamno herba, ad quam Natura et Mores.Naturam et mores pertinet. Dicuntur et caudae saepius amputatae renasci. Theocriti interpres exsiccatum in viperam transmutari Monssra.Usus in Madicina.
Stercus medicamento contra equorum stranguriam miscetur. In urina virili necata, eius qui fecit, venerem cohibet.
LAcertus viridis, Maiorem ob magnitu dinem vocant. Silvaticus Ophiomachum, Descriptione non Usus est in Medicina Oculus vivo erutus, quartanariis alligatur, pelli caprinae involutus. Sa~guis attritos hominum et iumentorum pedes sanat, et clavos eruit. Ossa Eprlepticis prosunt, postquam vivus sale Lacerta Chalcidica.Lacertae Chalcidicae nomen Samiamithon, sed Seps, Tarantula, sed perperam. Similis est parvis lacertis, et illius serpentis colore quem Caeciliam dicimus. Columna, totam colore aereo refertam observavit. Nicandri scholiastes in Syria, Lybia, et Cypro nasci et inter saxa degere scripsit. More viperae suos fetus enititur, nisi
Senembi, Teiuguacu, seu Temapara, Taraguira, Americima, Garapobeba, Ameiva, Taraguyco, Aicuraba, et Teiunhana. Describemus eas verbis ipsius Macgravii. Ita Senembi, Brasiliensibus, nobis Iguana, Cameliaon Lusitanis cutis eleganter vitidis, sedmaculis nigricantibus et albis, in modum panni undulati, hinc inde variegata. Cutis constat èsqua mulis, in dorso, cruribus et caudae initio paulo maioribus, quam in reliquis partib. Squamae caudae omnes aequales, non ut Car. Clusius observat. A cervice ad extremam caudam seriem habet planarum, sed mucrontarum instar serrae, spinar. secundum dorsi longitudinem, ctiam virescentis coloris: suntque spinae istae ad cervicem maiores, semperque minores fiunt, minimae in extremo caudae. Caput lo~gitu dinem habebat duorum digitor. colli lo~gitudo sesquidigiti, crassities quinqu. Magnos claros habebat oculos nigricantes et binos nares patentes in prona et dentium, et nigricantium, et brevium numerum habebant, et os linguam crassam: Pone caput in utroque latere albicantem maculam instar branchiarum in piscib. sub mento ingluviem ad pectus usque propendentem, maximam partem nigricantis coloris; quam contrahere potest, et cum irascitur vel terrore afficitur propendere sinit. Ab ore ad ingluviem. s. in collo inferiori etiam habebat spinas in dorso. Quattuor Crurib. erat praeditum, et totidem pedib. quorum quisque quinque digitos continebat; cruraque et pedes suqamis tecti ut reliquum corpus. Bina anteriora crura breviora posteriorib. et non ita crassa, longitudo quattuor digitorum aut paulo minus; digiti quinque, et in iis medii breviores, qu medii posteriorum pedum: intimus et extimus digitus binis articulationib. duo illis proximi trib. medius quatuor constabant, omnium ungues nigri incurvati et breves instar avium. Posteriora crura lo~giora et solidiora anteriorib. nimirum lo~gitudo eorum usque ad pedes, eadem q~ crassities colli vel caudae Cotyledonum series nulla ut Clusius caudae proxima corpori, erat quinque digitorum, et attenuabatur semper, donec in extremitate ova ultra decem, quaedam cerasi magnitu dine, q~ dam et minora: pinguedinem insignem instar gallinarum: in ventriculo insignem copiam fructuum, maxime limonum dulcium: quib. pro cibo erat usus: Comedunt etiam farinam Mandiocae
Fr. Ximenes scribit, in capite huius animantis interdum reperiri lapillos, qui praesentissimo remedio lapides renum comminuunt et deiciunt, drachmae pondere
Eiugvacu et Temapara Tupinambis: Lacertus egregius: corporis figura, capitis, oculorum, oris, pedum, caudae, convenit cum Senembi; in hoc autem differt. Primo totius corporis color est niger, elegantissimis maculis albis inspersis variegatus, et versus extremam caudam, sed quasi aculeos habet albos. Secundo cauda crassior in exortu. Tertio caret illis dentatis aculeis per dorsi longitudinem. Quarto in pedibus posterioribus exterior digitus paulo remotior est Taragvira Brasiliensibus Lacertus in et Corpus habet teres, totum squamulis triangularibus cinereis seu leucophaeis tectum. Caret ingluvie sub mento; dorsum aequale: nutant velecissime capite quando aliquid vident et celerrime currunt motando corpus. Si videant hominem dormientem cui serpens venenatus, atu aliud venenatum animal laedendi causa appropinquat, illum excitant ne laedatur. Goire volens mas leni morsu adprehendit foemellae cervicem, paulo post ad latus se inclinat, et femina propriam caudam sursum levando admittir marem, qui pedibus complectitur corpus eius Americima Brasiliensibus: Lacertulus tres digitos longus et pennam olorinam crassus, ubi crassissimus: crura et pedes similis figurae et tot digitis, ut Senembi. Ocellos habet nigros: corpus autem fere quadratum videtur. Totum dorsum squamulis vestitur leucophaeis, latera autem fuscis; caput itidem et crura, cauda vero caeruleis: omnes autem splendent, et ad tactum Digiti in pedibus instar setarum porcinarum. Venenosum est animal ut Lusitani affirmant, et cupidum exsugendi sanguinem ex gravidis mulieribus. Referunt feminam semel tactam ab hoc lacerto, vel solum eius in dumentum, numquam postea concipere.
Arapopeba Brasiliensibus; Lacertulus tres, quatuor vel quinque digitos longus, venenatus. Figura corporis est ut reliquorum. Quatuor cruribus et pedibus: in anterioribus quinque, in
Corpus totum hepatici est coloris, cum albis notulis, in cauda autem albis lineolis, hinc inde etiam aliquantum flavi mixtum; Oculos habet splendentes, et quasi vitreos. Ameiva Brasiliensibus et Tubinambis; alia species Lacertorum et superius descriptae Taraguirae per omnia similis, excepto quod caudam furcatam habeat, id est, desinentem in duo cornua recta. Taraguico Aycuraba Brasiliensibus, Taraguirae alia species, superiori item similis, excepto quod cauda ab initio ubique habet triangulatas squamas parvulas: Caudae extremitas planis squamulis tecta est, et praeterea quatuor maculis fuscis, dorsum et praecipue post caput undatum maculis variis fuscis. Teiunhana Brasiliensibus; Lacertulus est minimum digitum crassus; capite acuminato ut Senembi; oculis nigris, circello aureo: crura habet quatuor ut Senembi; Longitudo eius ad posteriora crura et trium digitorum; caudae longitudo sex digitorum et semis: estque cauda teres et instar aviculae in extremitate acuminata. Capitulum tegitur squamosa cute; dorsum, latera, et crura superiore latere cute vestiuntur ad tactum molli instar holoserici; cauda autem squamulis quadratis constat minusculis: guttur et infimus venter itidem squamulis quadratis teguntur, maiusculis, capitis testa fuscescit: Dorsum et latera superius fusca, vel potius tribus lineis dilutae umbrae coloris, et aliquot undis eiuscemodi variegatur: latera inferius viridia; superiora autem in fusco linea notat viridis secundum longitudinem, Crura etiam in lateribus superioribus obscure flavi seu cerei obsoleti sunt coloris, variegata maculis parvis fuseis. In inferioribus lateribus sunt alba. Cauda quoque superius coloris, cerei obsoleti, inferius cerei cum albo mixti. Caput inferius, guttur et infimus venter, candidi sunt coloris, sanguineis notis variegati. Bifidam habet linguam.
Nomen.animal stellatum nominavit: Aetius Lacertam venenariam. Duae ipsius sunt species. Terrestris.Terrestris, Aquatica alia. Descriptio.Locus.Loca frigida, humida, et opaca incolunt. In Germania multae simul quandoque conglobatç inveniuntur. In agro Tridentino et potissimum in valle Ananiensi conspiciuntur frequenter. Victus.Generatio.Natura.Natur am, an in igne vivat, vel eundem exstinguat, in Exercitationibus, DEO volente, disquiretur. Lacteum sucum percussam fundere, superius diximus. Caelo pluvio apparet, Usus. Saliva Medici inter psilothta utuntur. Kiranides cor pelli nigrae involutum, contra quartanam de brachio suspendit. Quae de Zona ex pelle, et aliis contra incendia sparguntur, quia absurda hypothesi, ignem nempe exstinguere, nituntur,
Nomen.Lacertam stellarem dicunt: vel Differentiae.Genera st ellionum sunt varia. Stellio Graecorum, quem Coloten et Ascalaboten Stellio Italorum Chamaeleonum naturam quodammodo imitatur, rore et araneis vescitur, et venenatus esse fertur, ut ille innocuus. Ad Stelliones referri possunt, bestiolae albae, pusillis lacertis similes, lucido et fragili corpore, ut Gesnero oculatus testis retulit, quae in agro Romano, Hermolao prodente, reperiuntur, et Tarantulae nomine veniunt. Sed et lacertus parvus coloris lucidi et argentei, quem Graeci ramatos vel Ligures vocat, alibi dicetur. Hic Stelliones Matthisli, et Lacertum facetanum, qui Tarantula quibusdam, in iconibus exlibemus. In Germania, Gallia, et An lia non Locus.Natura.Natura notandum, mensibus hibernis Usus.Medicina usum. Caro surculos corpori humano infixos extrahit. Ipse morsui proprio medetur, et in oleo putrefactus, scorpionum ictus sanat. In quartanis, Magi capsulis inclusum, capiti patientis subiciunt, et in fine paroxysmi dimittunt. De Cinere prodit Plinius, Partes somnum in ducere, et stuporem membris conciliare, creduntur. Hepar tritum odontalgiam, si superspergatur, tollit. Stercus tritum verrucas delet. Senecta in epilepsia Fel
Scincum vocant, hic Graecis Nomen.Crocodilum terrestrem vocat, Bellonius Crocodilum minorem, vel Descriptio.Descriptionem si spectes, quadrupes est magnitudine lacerti viridis, aut Salamandrae, ut squamis exiguis, frequentibus, et subluteis, capite longo, vix colli crassitiem superante, ventre quadantenus alato, Locus.Victus.Victitant odoratis floribus: pariunt, et ova terrae gremio Usus.Caro scincorum magnis antidotis miscetus; unde quaedam contra venena, Diascincon appellatur. Rhasis, animal ipsum, supra pusionem metu somniorum laborantem, cum fructu suspendit. Pulverizatus, ad excitandam Venerem drachmae unius pondere exhibetur. Eadem caro elephanticis in India exhibetur, et corpora pinguefacit. Cor Fel cum melle mixtum, in suffusionibus decantatum est. Renes sperma augent. Sanguis cum borrace illitus faciei maculas delet. Pinguedo dolorem renum expellit. Pellis ustae cinis super partes secandas spargitur, ne dolorem sentiant. Aegineta unguentum Entaticon componit, quod caudae Scincorum ingrediuntur. Ex intestinis suffitus paratur, qui hystericis vehementer conducit. Ex stercore medicamentum antepilepticum Differentia.Differentiis haec habe. Maximos Indicum et Arabicum, secundum Plinium esse. In India bestiam nasci scinco specie similem, canis Melitensis magnitudine, cuius pellis asperis squamis patet, quam Indi Phatagenem dicunt, eandem Cypro lacertae speciem magnam nasci, scincum omnibus notis referentem, cuius imaginem hic exhibemus. In lacu denique Vicentino, scincos ab aliis diversos haberi, sed qui ad Salamandras potius referri debent. Ad easdem pertinet et Scincus Rhasis,
Cordylo haec Ambrosinus habet. Haec lacertae species Cordyli nomine fortassis insignitur, quoniam Cordyli piscis figuram aliqua ex parte repraesentet. Alioquin crocodilus terrestris appellatur; cum tamen Scincus verus, Crocodilus terrestris Antiquorum fuerit. Nuperi quidam hoc animal caudiverberam nominant, quoniam continua caudae agitatione diverberet. Graeci ad imitationem latini vocabuli Uromastigen dicerent. Bellonius praedictam lacertae speciem depingit, et crocodilum terrestrem nuncupat, quoniam primo aspectu crocodilo Nilotico assimilatur. Verum postea ab ipso discrepare asseverat: quia hoc animal caudam in modum clavae tuberculis eminentioribus asperam gerat. Quapropter corpora quibus appropinquat,
An labrum movens, figura capitis, et oris testu dini respondens, cum brevi collo; et in parte inferiori tumido. Pedes habet quatuor quinis digitis more lacertarum cauda illi inest rotunda, in circulos quosdam squamatim divisa, modo feraeinexplicabili. Squamae sunt durissimae, videnturque osseae, et quasi quadrangulae, cavae squamae pellucidae, flavescentes seu pallentes instar cornu videntur. Venter huius animantis magis quam in crocodilo tumescit. Tergus denique latum, et quodammodo planum est, ut in icone li cet conspicari. Quid si hoc animal phattages Indicus sit Aeliani? hic enim auctor prodidit in Regionibus Indicis nasci bestiam, crocodili terrestris speciem gerentem, cuius pellem asperamad dissecan dum adhibent.
Nomen.Gamaleonem, Zamaleonem, Hamaleonem, et Maleonem eundem vocare. Descriptio.Descriptione variant auctores, tam crura essent erecta et excelsiora. Latera ventri iunguntur, ut piscibus, et spina simili modo. Eminet rostrum, ut in porco, haud absimile suillo; cauda praelon a in tenuitatem desinens, et implicans se viperinis orbibus; ungues adunci; corpus asperum ceu crocodilo; oculi in recessu cavo, tenui discrimine praegrandes, et corpori concolores. Caro in capite et maxillis et ad commissuram caudae admodum exigua, nec alibi toto corpore. Sanguis in corde et circa oculos tantum. Viscera sine Ambrosinus ita hoc animal descripsit: Primitus, inquit, si caput meditemur, Oculi in cavo recessu praegrandes, et colori concolores conduntur, cuius pupilla non movetur, sed animal totius oculi motu cumspicit, ore semper hiante, linguam habet longam et terrestri lumbrico similem, in evius extremitate spongiosus quidam et glutinosus nodus exsistit. Ideo Iohannes Laudius (referente Scaligero) huic animali assignat linguam palmilongitudine, et quid tamquam acetabulum in summa ipsius parte cum muco, quo praedam Dentium, et gingivarum loco, os quoddam continuum, et serratum habet: nec non superius labium brevius. Gula atque arteria ex mente Aristotelis in eodem situ ut in lacerta est. Pulmo in comparatione ad molem corporis illi, inest maximus. Cor habet magnitudine cordis muris domestici: hepatis lobos duos, quorum sinister est maior: folliculus fellis granum hordeaceum aemulans, sinistro iecoris labo adhaeret. Denique intestina omnia interaneis lacertae similia esse prodit Aristoreles. Crura postea illi insunt recta et longiora, quam lacertae, quamvis inflexus sit similis. Demum pedes
anteriores Gassendus. Sunt enim secundum hunc Chamaeleoni dentes eleganter dispositi. Unicum intestinum non cir cumvolutionibus sed curvaturis solum productum. Excrementum satis liquidum, nisi Hepar bifidum, et ex gibba parte quidem sanguinem in cor auriculatum infundens, at non superstite ascendente descendenteve caudice venae: quippe aliunde non porta Pumo inflatus, abiit, inquit, in membranam tenuissimam, toti animali ambitu aequalem. In imo ventre nullum peritonaeum, sed membrana solum partes dextras lien, non vesica, non renes, sed carunculae solum observatae sunt, quae genitalia Lingua est pedalis Locus.Cibus.Generatio.Antipathia.Inimicitias gerunt cum accipitre, corvo, elephante, et viperis. Accipiter degustata chamaeleontis carne interire creditur. Idem corvo accidit, nisi se lauri foliis muniat. Ab Elephante frondibus concolorem deglutiri fabulatur Solinus, et cum dispendio vitae, nisi statim oleastro sibi medeatur. Metu viperarum et serpentum, in fruticibus et arboribus degit. Saliva eius ab ore in caput serpentis demissa, ob viscositatem fili instar, eundem interimit. Circa caprificos Natura.Naturam et quaedam alia si attendas, inquit Gassendus, atrorem solum quendam subeunt, Usus in Clbis.Usus in Medicina.Medicina usum. Ad epilepsiam profligandam Trallianus eum in fictili novo cum oleo decoquit, donec tabescat. Ad podagram lingua super obliviosum
Nomen.Crocodilo hic agimus, quia ad lacertorum genus refertur, et Palladius hanc bestiam, generis vocabulo lacertum appellat. Graecis dicitur Descriptio.Corium sub ventre molle, ut Caput habet latum, rostrum suillum, rictum oris usque ad locum aurium productum, Oculos praeduros et suillis similes, ut Palpebram inferiorem sine ulla nictatione. Den tium series pectinatim stipatur, et quidem magnorum, albicantium, robustissimorum. Sexaginta post Lingua quia Unum hoc animal terrestre linguae usu caret. Unum superiore mobili Lien est parvus. Testes internis lumbis adhaerent. Spina sexaginta vertebris quas totidem nervi colligant,
constat. Crura cum pedibus acutissimis unguibus armatis in latera parum flectuntur. Cauda longitudine reliquum corpus aequat. Gesnerus in ea pinnam per septem digitos ad postremam usque partem observavit. Locics.Cibus.Generatio.Generationem, masculus feminam resupinat, cum aliter ob crurum brevitatem Antipathia.Ichneumon Tentyritis ita Plinius. Quin et gens hominum est huic belluae adversa, in ipso Nilo, Tentyritae, ab insula, in Sympathia:Trochilo ita Plinius. Dies in terra agit, noctes in aqua, temporis utrinque ratione. Hinc saturum cibo piscium, et semper esculento ore, in littore somno datum, parva avis, quae trochilos ibi vocatur, rex avium ill Italia, invitat ad hiandum pabuli sui gratia, os primum eius assultim repurgans, mox dentes, et intus fauces quoque ad hanc scabendi dulcedinem Natura et Ingentum Martyr Legat. Babylon. l. 3.Naturam et Ingenium, inquit, et praestantissimum appellaret, exauditum non fuisse; quum cibaria obiecisset, reiecisse. Inde sacerdotes morti vicinum collegisse. Ingenium indicant, Utuntur iis Usus in Cibis.Cibis. Apollonopolitae vi legis carnem eam comedere tenebantur, seu Ova comesta, in auctoribus novi orbis invenies. In Aegypto iisdem quosdam Usus in Medicina.Usu in Medicina hoc habe. Decoctum demorsis ab araneis opitulari: Caninis dentibus ture repletis, typos febrium arceri: quoscumque Sanguis visui claritatem conciliat, et partibus Pinguedine, febricitanres contra horrorem inunguntur. Eadem antiquis vulneribus et carconomati prodest. Corium crematum et cum olei Differentiae.Differentiam pauca occurrunt. Plinius in Magnos et Parvos, qui Scinci dividit. Albertus Tencheae meminit, cui omnia quae prodidimus, applicari possunt. Aelianus duplices in fluvio Gange ponit, Noxios cum cornu in rostro et Innoxios. In
Nomen.Descrpitio.Corium, Marcello tegumen, Plinio operimentum, putamen, et superficies, aliis operculum testaceum, Graecis dentium unicum os continuum pulmonem eumque exsanguem, iecur vitiatum, testes lumbis adhaerentes, lienem perexiguum. Renes et vesicam omnibus excremen torum exitu referta sunt. Pedes similes sunt lacertis, quinque digitis unguibus munitis instructi. Locus.Loco hoc duntaxat ponimus, reperiri in terra, mari, et lacubus, vel locis caenosis. In mari rubro reperiuntur Generatio. Coeunt more viviparorum, et mas supervenit feminam.
Nomen.Terrestres nempe et Aquaticas, Terrestris aliis montana, silvestris, campestris, agrestis, et memoralis dicitur. Graeci Descriptio.musculi anteriores moventes, ut apparent brachia, utrinque unum; quamquam uterque distinctus videtur in duos, quorum maior est exterior, minor Spina compacta est et caput medio lato digito descendunt duo musculi Ietur parte dextra et sinistra aequali magnitudine bipartitum. Gibbum fellis dextra in fibra hepatis profunde condita; ventriculus ad humanum vel suillum lien rotundior et ater; in tertia materia quaedam subliquida et albissima, similis mansae castaneae, sed dilutae. Apetra est coniectura, servire hanc in locum vesicae, quae eiaculatur quandoque humorem album, veluti gallinae solent. Ampla est haec et castaneae figuram aemulatur: renuissima est et amplo canali, quantum est intestinorum extemum similis, cui correspondet parte inferiore. Haec Intestinum rectum in fine habet processus illos laterales, qui sunt gallinaccis omnibus, sed divisos tamen et in latera ovorum utraque parte productiones, Mesenterium amplis satis venis intextum. Cor rotundae figurae, sed non exactae, ut lenticulam referat; colore subalbidum, intus uno sinu cavum; situm supra iecur statim. Aspera arteria (quae dignissima Pulmones parte superiore adhaerescentes spinae, substantiae admodum rarae, non carnosae, sed Calvariae testudinis marinae septum est, quod supernae testudini extensum cerebri partes utrasque disterminat praeter cuiuslibet calvae conformationem.
Locus. Plin. H. N. l. 32. c. 4.
Victus. Bruier. Rei cib. l. 22. c. 7
Generatio.Generationem, fabulae sunt ex Gerano muliere in gruem murata et Nicodamante natam: Coeunt ut superius diximus.
A Graecis non comedi, Bellonius auctor est. Hungari quidam cum Clusium carnem unius degustasse vidissent, moriturum putabant. In India verba sunt Ambrosini, Bononiae, testudo terrestris et praesertim femina, decollaur, et roto effuso sanguine elixatur, donec tegmina
Usus in Medicina. Plin. H. N. l. 32. c. 4.Plinius. Terrestrium caro suffitionibus propriae, Magicique artibus refutandis, et contra venena salutares produntur. In Africa amputato capite pedibusque, pro antidoto dari diduntur: et ex iure in cibo sumptae, strumas discutere, ac lienes tollere: item, comitiales morbos. Sanguis earum claitatem visus facit, suffusionesque oculorum tollit: et contra serpentina omnium, et araneorum, ac similium, et ranarum venena auxiliatur, servato sanguine in farina pillulis factis, et cum opus sit in vino datis. Felle testudinum cum Artica melle glaucomata inungi prodest, et scorpionum plagae instillari. Tegumenti cinis, vino et olel subactus, pedum rimas ulceraque sanat. Squamae Urinam earum aliter quam in vesica dissectarum inveniri posse non arbitror. Et interea hoc quoque esse quae portentosa Magi demonstrent, adversus aspidum ictus singulare, efficaciore tamen, ut aiunt, cimicibus admistis. Ova durata illinuntur strumis, et hulceribus frigore aut adustione factis. Sorbentur in stomachi doloribus.
Hactenus Plinius. Apud alios invenies, Syrupum ex testudimbus
Iecur Galenus tritum, in pesso adversus uteri strangulatum propinat.
Differentiae. Aelian. H. A. l. 16. c. 15.Iaboti Brasiliensibus, Testudinis terrestris species est, Lusitanis Coegado do terra. Testa nigra est tecta, cui multae figurae liexagonae sunt insculprae. Rostrum habet ut reliquae. Caput et crura sunt fusca, verum maculis ex umbar vatiegata. Iecur huius saporis est optimi, et antecellit omnium animalium iecora suo sapore.
Nomen aquatica.Aquaticam Plinius murem aquaticum et Emyda vocavit, quod vocabulum alii ab
Locus. Gesner. de quadruped.
Usus. Plin. H N. l. 32. c. 4.usu in Medicina sequentia nobis Plinius reliquit. Ex quarto genere testudinum, quae sunt in amnibus, divulsarum pingui cum aeizoo herba tuso admisto unguento et semine lilii, anre accessiones si perungantur aegri, praeter caput, mox convoluti calidam aquam bibant, quartanis liberari dicuntur. Hanc testudinem sanguis instillatus crebros capitis dolores sedat: item strumas. Sunt qui testudinum sanguinem cultro aereo supinarum capitibus praecisis, excipi novo fictili iubeant: ignem sacrum cuiuscumque generis sanguine illini: item capitis hulcera manantia, et verrucas. Iidem promittunt omnium. fimo panos discuti. Et licet incredibile dictu sit, aliqui tradunt tardius ire navigia testudinis pedem dextrum vehentia.
Differentias Aquaticarum nihil
Lutaria.Lutaria etiam quaedam occurrunt. Videntur eam Graeci Usu inter cetera haec habet apud Ambrosinum Mizaldus. Sunt, inquit, qui instantem grandinem observantes, manu dextra testudinem palustrem supinam circa hortum vel agrum ferant, et reversi unde exierunt, illam humi deponant, Plinius de ea ita. Ex hac quoque tamen aliqua contingunt, auxilia. Tres namque in succensa sarmenta coniectae, dividentibus se regumentis rapiuntur: tum evulsae carnes earum, coquuntur in aquae congio, sale
Mus marinus; Graecis Nomen.Militem vocant, Barchoram, prodente Alberto, nomine Zytyron maris quoddam animal
Descriptio.dentium habet os unum tam durum, ut crassos baculos unico ictu praecidat. Hinc apparet, Oculi fulgorem procul emirtunt, pupillis candidissimis Pedes, alae potius videntur, quibus tamquam remis ad natandum utitur. Reliqua in observationibus suis peritonaea, totam anteriore parte vestiens, omentum nullum, nullum caecum; sed intestina Vesica cervix recto intestino Lien rotundus instar ovi, intestino superiori alligatus. Renes plani et oblongi, quasi ex parvis pluribus compositi. Cor uvidum cum vasis Auriculae magnae et pendulae tenui membrana praeditae. ac nigrescentes. Pulmones ampli, multo inferius quam cor descendentes. Cervix inflexa cum crebris musculis, sed duo longissimi intro in corticem caput trahunt.
Locus.Victitant pisciculis,
Generatio.partus terram. Plinius ita protulit. In terram egressae, in herbis pariunt ova, avium ovis similia, et ad centena numero. Eaque defosla extra aquas, et cooperta Usus in Cibis.
Armeniis olim
Usus in Medicina.Usu in Medicina ita Plinius. Marinarum Sanguine alopeciarum inanitas et porrigo, omniaque capitis hulcera curantur. Inarescere aurem eum oportet, lentaque ablui. Instillatur et dolori aurium cum lacte mulierum. Adversus comitiales morbos manditur cum polline frumenti. Miscetur autem sanguis heminis tribus aceti, hemina vini addita his, et cum hordeacea farina: aceto quoque admisto, ut sit quod devoretur fabae magnitudine. Haec singula et maturina et vespertina dantur, dein post aliquot dies vespera. Comitialibus instillatur ore diducto, his qui modice corripiantur. Spasmo cum castoreo clystere infunditur. Quod si dentes per annos colluantur testudinum sanguine immunes dolore fiunt. Et anhelitus discutit, quasque orthopnoeas vocant: ad has in. Polenra datur. Fel testudinum claritatem oculorum facit: cicatrices extenuat: tonsillas et anginas, et omnia oris vitia. Privatim nomas ibi: item ardentium testium. Naribus illitum, comitiales erigit, artollitque. Idem cum vernatione anguium aceto admisto, unice purulentis auribus prodest. Quidam bubulum fel admiscent, decoctarumque carnium testudinis sumccum, addita cerebrum cum croco et sale Aegyptio Pupillas auro inclusas caliginem oculorum pellere. Sanguinem aridum cum cymino silvestri demorsis Hepar in lacte muliebri tritum, et cum unguentoirino et vino subactum, in purgamentis puerperii educendis commendari. Quidam ova in morbo epileptico exhibent.
Est earum et in aliis usus. Nam olim postes reguminibus exornabantur:
Differentiae. Seealig. Ex. 196.Differentiae Figuram si attendas, aliae sunt oblongiores, quae pelagiae: aliae rotundiores, quae littorales. Troglodytae, verbasunt Plinii, cornigeras habent, ut in lyra, annexis cornibus latis, sed mobilibus, quorum, in natando, remigio, se adiuvant. Costium id genus vocatur, eximiae magnitudinis, sed rarum. namquescopuli praeacuti Chelonophagos terrent. Troglodutae autem ad quos adnatant, ta~quam sacras adorant. Hermolaus Barbarus Cheletas vocari iubet, id est, Equites, Iurucua Brasilianis, altera Iurura. Iurucua loco pedum, inquit ille, habet quasi alas; Anteriorum quidem quamlibet sesquipedem circiter longam, posteriores vero breviores; caudam acutam conicam: oculos nigros magnos, os edentulum et instar rostri volucrum. Habui quarum testae tres pedes erant longae, duaslatae et supra. Costis ipsius inseruntur testae, ad quodlibet latus octo: anteriores breviores, mediae longiores, posteriores iterum breviores. Ova illarum comedunturuti et caro. Ponunt aurem ova ad littus maris, foveam in Iuruta Cagado d agoa Lusitanis, minor est reliquis restudinibus: Testa superior decem digitorum haber longitudinem, latitudinem aurem novem, convexitate considerata. Inferior resta novem digitos longa, quatuor et semis lata et plana: Ellypticam autem figuram habet superior. Infra testam se abscondere potest, et collum rursus ad trium digitorum longitudinem, foras extendere. Caput tres digitos crassum, et nasus elevatus et acuminatus. Os amplum: oculi nigricantes, pupilla nigra. In pedib. quattuor ungues oblongi, nigri: cauda brevis acuminata; curis rugosa et quasi squamis constaret. Testa superior fusca, inferior flavescens. Ova ponit subrotunda, dimidii gallinacei magnitudine, testa alba ut ova gallinarum, bonisaporis si frixentur. Comedi aliquoties. Tantum Marcgravius.
Tlacaxolotl, s. animal abrotundae saciei, bestiam tauro vastiorem, capite magno, prolixo rostro, latis auriculis, atrocibus dentibus, humana collo, manibus pedibusque, et his taurinis unguibus, sed maioribus, magnis latisque clunibus, pilo. Rarum animal, saxorumque et solitudinum incola. Atzaceani, Tepotzonzotla, et Haquelagani, non procul Vescitur montano cacaotli, quapachtli, et virenti haoli, vastatis passim arvis satisque Caro edulis est. Humanum conspectum non reformidat, neque sagittarum ictib. occumbit, tergusn. est impenetrabile. Quamobrem defossa terra, ac desuper ramis fron dibusque
Cabim Maphaeo animal Sionium, Antonio Thabal dicitur. Nascitur in Iava. Huius animalis unam virtutem scio, sed mirificam. Si eius oscilli extremitatem aliquis gester, quantumvis mille transverberatus vulneribus ne guttam sanguinis dabit. Experimentis pluribus probatum est: sed illud celebre et notissimum,
Quantum ad animal Maripetum,
danta est (aliqui Indi capam vocant, alii tapiroussu, alii doveanare, ut Laerius scribit) sed mulis similis. Mulares habet aures, vitulina labra: rostrum superius propendet per palmum super rictum: artollit, Cornu caret. Ungula iuvat dolorem cordis, pellis loricae usum supplet, impenetrabilis estictibus. Duos ventriculos habet, unus alimenta excipit, alter ignoto adhuc sacramento invenitur putrefactis lignis et virgulis plenus. Una auctoritas parsimoniae naturae excuset
Lerius de hac bellua sic narrat: Hanc tapiroussu appellant, pilo subrubescenti, atque promisso, vaccam magnitudine acforma Franciscus Hernandus de dantis scribit. Mediocrium mularum aequant magnitudinem, fulvo teguntur pilo, et firma impenetrabili vestiuntur pelle. Capiuntur in canibus, sed diligenter cavendum, ne
Cappa dicitur animal asino grandius, nigrum, villosum, ferox, canibus quoque infestum. Obvium quemque raptat, non lecus ac lupus pecudem. Forma pedum insolens. Ungula similis est calceo Gallico,
Eiulatore ita idem Nierembergius. Nocentior astus alterius animalis, infantilem simulantis luctum, edito sono sub oppida et villas in prima nocte. Statim miserenti accurrentes affectu quaesituros plorantem perimit. Sed iam
Su, id est, aqua, quod iuxta fluvios plerumque degat, apud Patagones invenitur. Alii succarath vocant. Torva est: cauda ampla et longa sciuri instar. Gigantes eius regionis, quoniam caelo non admodum calido fruuntur, protegunt se huius ferae pellibus. Cum urgetur pellis
Peva catelli est magnitudine. Hoc ubi tygridem conspexit, illius insistir vestigia, et allatrat
rostro, pilo lupum imiratur. Cum in infantum ventribus vermes passim creari, neque senes ab inquit Nierembergius, talibus
Graffa in insula Zanzibar, potissi mum invenitur. Animal est exigui capltis, et longissimi colli: anteriora crura
Coach animal est tres dodrantes longum, pilo vestitum nigro,
Et tantum de Quadrupedibus sufficiant. Si quid interim obvenerit, quod nos hactenus latuit, in Paralipomenis, si Deus ita voluerit, poteriradici.
IN rebus arduis indagandis exacta, et sedula opus esse cogitatione, longaque meditatione, et quo quisque iudicio, et ratione magis pollet, eo facilius obstructa reserare, recondita promere, et inaccessa ascendere, satis cuique patens est. Unde, cum inquisitu, an Antiquorum Hyaenae nobis innotescant et vice versa, an Zibeth ferax Animal priscis innotuerit, multis Civettam, Sivettam, (Animal nunc ita dictum) ex qua Zibethum colligitur, quamque Catum Zibethicum Matthiolus, Scaliger, Renodeus, et alii vocarunt, Mustelam Zapetion Cadopleptum appellatur, HYAENAM ODORIFERAM nos nuncupabimus.
Zibeth Arabicum esse nomen respondere licebit, apud Arabes enim huiusmodi nomen diverso quamvis signisicatu, legitur. Nempe apud Serapionem cap. 121. de Sedervam his verbis: Zebet, et est Algalia habcns odorem bonum, et ingreditur in Medicinis ad abscindendum fluxum sanguinis, et ad casum capillorum. Et addit Sadervam esse dictum in lingua Persica, et est res nigra cum quatinguntur lina in Haaman, et est herba, vel sucus niger ingrediens in medicinis odoriferis. Citat autem Abenmesuai, Bedigoram, et Rasim, non autem Graecos, et ipse Rasis de eadem re agit lib. 3. ad Almans. sub nomine Scedram, vel Scedeguram. Et Iudaeus apud Ianuensem in Synonymis Severam vocavit: ex quibus constar Serapionis Zebeth aliud quid Zivettae seu Zebettae fuisse impositum, Sivettae, et Civettae nomenclatura ortum duxit. Quod si Pandectario fides aliqua est
Zebet albahar spumam Maris interpretetur; Zebet forte spumam significabit, et non inepte nostro Zibetho aptabitur metaphora, siquidem quum colligitur irato Animali, quasi spumans apparet.
Qui Catum, vel Mustelam dixere, hoc Animalinter Feles Silvestres reposuisse reor. Verum etiamsi capitis sit aliqua similitudo, in ceteris tamen plurimum discrepant. Nos Hyaenam odoratam nuncupare maluimus, idque in sequentibus probabile ostendemus.
Omnino inter bruta, vel nullum, velcerte rarum admodum est, quod odorem persequitur gratia suavitatis, nisiper accidens, cum alimentum est tale. Quippe appetitus ad ipsum pabulum, eiusque causa est. Si quid tamen etiam istiusmodi est, haudquaquam hominibus constat. Nam, et Pardalim ceteris animalibus suaviter olere quidam affirmant, et venari in senest a nimirum bestias alliciendo gratia sui odoris. At nobis nullam odoris affert suavit atem. Nisi verum etiam illud dixeris, ut certe est verum, olfactum homines habere omnium ferme deterrimum. Itaque malti odores, suavit atesque eorum, velgravitates, latere hominem possunt. et Animal nullum, inquit, penitus odor atum est, nisi quis Pardalim dixerit belluis bene olere, retulit id eriam Plinius lib. 8. cap. 16. ferunt scribens odore earum mire sollicitari quadrupedes cunctas; sed capitis torvitate terreri. Quamobrem occultato eo, reliquas dulcedine invitatas corripiunt. Dixerat enim Aristot. lib. 9. de Hist. An. cap. 7. Pantheram sese abscondentem venari dicunt, propterea quod suo odore belluas delectari intelligas, propius enim ita accedunt, quas corripiat, huiuscemodi autem suavem odorem, non belluaetantum sentiunt; sed sui odoris vim ipsa quoque Pardalis sentit. Scriptum etiam reliquit Aelianus lib. 5. de Hist. Admir abilem quandam, et nobis occultam odor is suavitatem olet Pardalis, quam bene olendi praestantiam divino munere donatam, cum sibi propriam plane tenet, tum vero cetera animalia hanc eius vim praeclare sentiunt. Haec autem hoc modo venationem capit. Quum horum, quae ad victum opus sunt, eget, sese vel in locafructibus densis consita, vel foliis vestita, ita occultat, ut inventu difficilis, tantum respiret. Tum hinnuli, dorcades, caprae silvestres, atque alia eiusmodi animalia quaedam suavis odoris illecebra attrahuntur, et proxime accedunt, illarum, quam mox de latebra exiliens ad praedam se rumpit, atque eam comprebendit. Est igitur Pardalis odorata. Addit Plinius:
Chaum, de quo talia protulit. lib. 8. cap. 19. Pompeii Magni primum ludi o stenderunt Chaum, quem Galli Raphium vocabant, effigie Lupi, Pardorum maculis. Namque hae notae adsunt in Civetta. Verum nulla odoris fit mentio; nomen autem, quod habet Gallicum, fortasse
Herodotus lib. 4. Thoes ex Hyaena, et Lupo genitos esse, testatum reliquit.
CIvettam veterib. probe fuisse cognitam, et Hyaenam ab ipsis fuisse nuncupatam, eorundem auctoritate demonstrare conatur Petrus Bellon. suar. observ. li. 2. c. 20. quam vis odoratum reddere excrementum non observaverint. Ratio autem est, quia Civetta ferum est animal, quale etiam Hyaena describitur: nec tradita figura differt; si quidem Hyaena ex Arist, colore Lupi Praecipue Panther is terroriesse traduntur, ut ne conentur quidem resistere, et aliquid de coriio earum habentem non appeti. Mirumque dictu, si pelles utriusque contrariae suspendantur, decidere pilos Pantherae. Hyaenam Pardali inimicam esse, Aelianus etiam lib. 6. c. 22. retulit. At Civettam Cardanus X. de subt. feram adeo iudica vit, ut que nulla temporis longitudine mirescat.
Et Plinius libro 8. cit. Hyaenis utramque esse naturam (ait) et alternis annis mares, alternis feminas fieri, parere sine mare vulgus credit; quod quamvis re vera fallum sit, negetque constanter Aristoteles, tamen negligenter aspicienti vas quoddam ori vulvae simile, femininus videtur sexus, quae apparentia forsan imposuit antiquis, ut crederent utroque sexu donatam fuisse Hyaenam. Aristor. 3. de Gener. Anim. cap. 6. voluit Sed Hyaenae virile similiter, atque in Lupis, et Canibus haberi; quod vero femineum esse videtur (
porcelletto d' India in Genitali continere ossiculum in summo tenue, in basi quadratum, sed depressum.
Quod lineam similem genitali feminino: Graece
Exaltera parte Scaliger de subt. exser. 117. part. 7. irridet Hyaenam existimantes Catum Zibeticum; quam quoque opinionem refellunt etiam Gesnerus;
Praeterea Solinus asseruit in ore
Iuba per totum dorsum praedita est, scriptum reliquerat, et quamvis Civetta irata in dorso pilos erigat Apri modo, non tamen longiot est equina iuba.
Sed respondere probabiliter admodum Bellon. posset: Nequa quam esse intelligendum Hyaenam habere iubam lo~giorem equina iuba; sed ceteris sui corporis pilis; quia equi multi iubam habent ultra tres palmos lo~gam, quod si talem, et longiorem, ac duriorem, nec non per totum dorsum porrectam haberet Hyaena, quum sit Animal omnium consensu lupi magnitudine, et proinde duob. palmis non altius, proculdubio huiusmodi Iuba longa per terram trahe etur, quare rationi consentaneum est dicere Arist. voluisse, Iubam Hyaenae per totum dorsum esse porrectam, non in collo tanrum, atque constare ex seta duriore, et longiore, quam sint reliqui pili, ut videmus in suibus, et in nostra Civerta.
At dices, si hoc est, cur Arist. Hyaenae iubam non assimilaviit potius Aprilnae Iubae, quam equinae, quae in solo est collo? Respond. Arist. fortasse descripsisse formam Hyaenae ex aliquo Indo auctore, qui equum iubatum in collo vidit, non autem Aprum, vel suem, haud enim constat an in India nascantur sues nostris similes: unde Aristot. non commutavit inditam iubae similirudinem.
Aristotelem, inquiens, eam rimam, quae sub excrementorum exitu est, imper viam introrsum esse dixisse, et dicere debuisset, ait Faber, quae supra excrementorum exitum est, si Aristotelis mentem declar are, nec sibi ipsi contr adicere voluisset, At veritas ipsa
coegit Scaligerum recte loqui; eo enim modo intellecta Aristotelis verba rem impossibilem fingere videntur; omnia enim animalia caudata meatum excrementorum
Figura I. Descriptio Hyaenae Hyaenae plurimae gignuntur in Africa, quae et Asinorum silvestrium multitudinem fundit. Mares in eo genere singuli feminarum gregib. imperitant. Timent libidinis aemulos, et ideo gravidas custodiunt: morsuque natos mares castrant. Contra gravidae latebras petunt, et parere furto cupiunt, gaudentque copia libidinis. Tamen cum dicatur Hyaena libidinosa, et mas, et femina, non differet
Huc etiam referendi erunt Philes Graeci versus de Animalium proprietate, quibus quaedam Anim. proprietates adnotantur, non convenientes Cato Zibethico, ut cap. 43. de Hyaena, et terrestri, et marina: qui ita
Idem refert Aelian. lib. 6. c. 14.
Multa quidem de Hyaena relata videntur potius fabulosa. Sic etiam Aelianus lib. 15. de Anim. cap. 14. referre videtur Hyaenam esse cornibus praeditam, cum ait: Denique Hyaenae, quod animal Capreis minus esse aiunt, sed cervis animosius multo, et cornibus ferociens: de quo Aeliani loco dubitavit etiam P. Gillius, dum in sua translatione omisit, et Gesnerus adnotavit, esse absurdum, cum Lupi cognata quadrupes sit, nihil cum Capreis, aut Cervis commune habens. Sed quicquid sit de hac Bellua, certum fatemur, multas Hyaenae notas adesse in Civetta, non paucas desiderari.
Essigies, ait, ad Canum, quam Felium, aut potius Vulpium figuram accedit; quod rostrum non harum ritu obtusum; sed illorum forma oblongum habeat. Renodeus: Animal ferum est, dentibus ferox, Feli non tam simile, ut multi scribunt. Maius enim est, saepe Vulpem excedens, caput, collum, pedes, atque alias partes habens illi valde dissimiles. Os ei oblongum est, ut Meli, seu Taxo animali, corpus longum, maxillae inferius albae, ut etiam barbitium, pedes nigri, laterales ventris partes albicantes, dorsum ex obscuro cinereum, maculis nigris conspersum. Praeterea dentibus Cani potius, quam Cato assimilatur.
Hyaena autem odorata, et Zibethum ferens duplex est, Arabica, et Americana, ambo conveniunt in generatione Zibethi: sed forma aliquantulum differunt, ni pictor nos fefellerit in Americana. Namque Zibethicum Animal Americanum, quod pictum ostendit Nardus Antonius Recchius, hanc habet formam.
Figura II.
Figura III.ad latitudinem. In barba, et genis pilos habebat duros, albos et longos Felium ritu: rostrum pilis denudatum, nares nigricantes, et sub oculis maculae nigrae: oculi splendentes, et subrubentes Bellonio: Columna autem apud Fabrum, nigriores vidit ex colore castaneo, et flavescente mixto, nec hilares: sed potius tristes, et depressos magis, quam eminentes. Gemmae Hyaeniae ex oculis Hyaenae, et ob id in vase inveniri dicunt, et si credimus, linguae hominis subditae futura praedicere. Sed haud dico veras esse gemmas, nam etiamsi erutae hae gemmae per duos, vel tres dies manserint cristallinae, durae nimirum, et Diaphanae; processu tamen temporis opacae fiunt, et scinduntur in tres aut quatuor veluti squamas lapidibus limacum similes. Curfeles, Hyaenae, et vespertiliones acute noctu conspiciunt? Praeterea Civettae aures sunt parvae, orbiculares ad Melis, seu Taxi formam, in ipsis similis pilus, nec mollis, nec asper. Corpus habet albicans, et cinereum Lupi colore, maculis aspersum nigris: crura, et pedes potius parva, quam magna; brevia, quam alta, et pilo nigro obsita. Pedum digiti, quatuor simul, et insuper parvus pollex
Pinximus autem ea omnia sua ferme naturali magnitudine ad unguem dimensa. Vasautem Zibethi positum est inter genitale, et testes, quos satis magnos, ac evidentes habet, istos
ZIbeth, quod ab hoc animali generatur, non ex toto corpore; sec ex determinata particula colligitur, quae, qualis, quanta, et ubi sit, nunc est Damarum stercus bene olet, et Gazella cacat Zibethum.
erui e genitalibus locis scripsit et subiunxit,
Testes, ait, ex lateribus folliculorum cum manibus eversi, tam magni eos attrectanti manifestantur, quam ab iisdem folliculis contineri possunt; et subdit: folliculis his adlatus foraminum (qua instrumento humorem exempturo ingressus datur) in externa parte testes adhaerent. Infemina testes illi perquisiti, non inveniuntur, molliores enim sunt illi utriculi, seu folliculi, nec ut in mare grumositas illa, et durities oblonga testium percipitur. Maressolos, ait, foras eductos, et conspicuos testes, intus conclusos feminas gestare. Decipi autem omnes affirmabat, qui prominentias illas in femina ambas intra vulvam, et anum sitas, testiculos esse sibi persuaderent. Hos enim tumores, solos esse illos folliculos, et utriculos
CUM autem ad dilucidandum genus, et proprietatem Hyaenae odoratae plurimum conferat Fibri Historia: ideo dicemus quod Fiber Animal sit, cuius, et mas, et femina reperitur, ambo in inguinibus conceptacula quaedam habent, Fibri, inquit, in inguinibus geminos tumores habent, utrinque unicum membrana sua conclusum, ovi anserini magnitudine, inter hoc est mentula in marib. in feminis pudendum. Hi tumores testes non sunt; sed folliculi membrana contexti in quorum medio singuli sunt meatus, e quibus exsudat liquor pinguis, et cerosus, quem ipse Castor saepe admoto ore lambit, et exsugit, postea hoc veluti oleo, quas potest corpor is partes contingere, oblinit. Hos tumores testes non esse hinc maxime colligas, quod ab his nulla sit ad mentulam via, neque ductus, quo humor in mentulae meatum derivetur, et foras emittatur. Praeterea quod testes intus reperiantur. Liquor ille, de quo loquimur, quum recens est, oleum refert, quum vetustior mellis liquidicolore est, et crassitudine. Idem Leporum exemplo declar are non inutile fuerit. Iis in utroque inguine tumor est, glandulae prominentis modo, intus meatus est varicosus, capreoli modo intortus e quo liquor effluit. Hos tumores cum in
Quod autem de Moscho ferunt, non videtur verum. Concedimus quidem Animal esse exoticum, et Indicum in regno Pegu, ac potissimum in agro Tumbascorum admodum frequens, caprae non multum dissimile, ac corpore praegrandi, Dorchadem Moschi, Gazel lam Indicam, et Capreolum Maschi nominatum, ex cuius inferiore maxilla, aeque dentes utrinque singuli porcorum instar exseruntur.
At quum narrant, huic cum Veneris oestro percellitur, furoris vehementia umbilici regionem intumescere, ibique congesto sanguine multo, et crasso fieri a postema: atque tum ferum illud animal potum, cibumque aversari omnem, et humi sese provolvere, atque lapidibus, et arbotum truncis turgentem partem quadam voluptate confricando, difrumpere, ac vomicam aperire, ex qua saniem quandam excerni, quae verus est Moschus, illam autem saniem (etiam referunt) super arborum truncis, aut saxis relictam, calore solis, ac Caeli bonitate coqui, et claborari, sic virosum ipsius odorem, si quis est, dissipari, et hanc esse optimum Moschum. Alioqui capta fera venatores partem cum corio simul abscindere, cruorem effluentem exprimere, colligere, exsiccare, et servare cum utriculis, aut pellibus eorumdem animalium, quorum saepe sanguinem exsiccatum, pauculae recrementi dicti portioni commixtum pro puro Mosclio ab institoribus, seu adulteratoribus vendi, etc. Nos si haec
In hisce montibus, quos animalia haec pererrant, omni adhibita diligentia Nigritae, sive Manri illi perquirunt veteres arborum, aridosque truncos, et ubi aliquas maculas magnas, easque oleosas obser vaverint, eo se conferunt, et globosam quandam materiam truncis iis dem adhaer escentem, nuculas, aut castaneas magnitudine aequantem inde auferunt; in aqua ebullire permittunt, id quod supernatat pingue, et oleosum removent, mundioribus vasis infundunt, usuique reservant. Atque haec est omnium optima, ac purissima Algalia. repletis enim folliculis, ob acrimoniam, ut reor, vellicantur, et coguntur animalia se depurare: ideo in silvis arborum truncis se confricant, ut talis materia arboribus adhaereat.
Ea autem Animalia, quae in caveis magnis domi asservantur, vel cicurata sunt, si abundaverit in eorum utriculis sucus iste quasi eo molestata, velociter per caucam ambulant, nec locostare queunt, et si non extrahatur Ex famulis unus lorum, seu catenulam, qua ligabatur, trahebat. Posteriores alius pedes tenebat: Tertius utriculos revolvebat, qui medit inter anum, ac pudendum, prominent, tam in mare, quam in femine, in horum cavitate scaturiginem suam liquer ille Zibethicus, consist entiae prorsus melleae, sumit. Hic extrahitur immisso auriscalpit maioris simili instrumento, quod per cavitatem quaqua versum saepiuscule revolvitur. Hoc ubi in uno, atque altero folliculo praestitisset, gossypio utriusque pilos, qui curti sunt abstergebat. Ac ubi sexies forsan cochleari illo parvo utrumque utriculum emundasset, tantum ferme Zibethi collegit, quantum avellanae nucis cortici implendo satis esset. Addebat idem D. de Corduba aestate liquidiorem, quam hyme sucum colligi, ita ut in caloribus illis, singulis binis diebus semuncia corraderetur: hiberno vero tempore, vix semel in septimana sucum illum, nec tantam eius quantit atem acquiri. Ex femina postea minus Zibethi educebat, quae cicur facta nullatenus repugnabat.
odor amentum pingue, crassum, nigri saponis facie; sed vidit in superficie, et antiquatum. Amatus vero, quum recens est, in quit, tetri, et horribilis est odoris, postea vero successu temporis gratum spirat odorem. Qua dramius Zibetho contrarium accidere, Ambrae, et Moschi, haec enim quo recentiora, eo praestantiora, Zibethum autem vetustius, melius F. Donatus ab Eremita lib. 1. Antidotarii cpa. 10. optimum, ait, esse leonino, ac subpallido colore, pingue, moderate liquidum, tempore crassescens, papyro impositum, et confricatum solubile fine
Pulvis Zibethi simplex apud Alexium fit ex saccharo candi, et Zibetho simul in pulverem redactis, qui servatur vase vitreo optime clauso. Rosellus sumit Ovorum cortices lotos, et siccatos, in tenuissimum ptilverem redigit, et cuilibet unciae addit Karactos iii. Zibethi. Karactus autem pendet grana iiii. vel recipit cortices praeparatos ovorum duarum unciarum pondere, infundit in aqua rosacea Moschata 10. vel 12. diebus, eos exsiccat, terit, et cribrat in tenuissimum pulverem, ad dit pulveris sacchari fini unciam unam, tunc Mortarium aeneum prunis ardentibus intro positis calefacit, quantum tactu ferre manus possint, inde absterso mortario imponit pulverem corticum, levigat pistillo, et addit Zibethi Karactos ini. paulatim miscendo inuncta pistilli summitate, sic levigat spatio unius horae, postea in vitreo vase bene clauso servat. quo pulvere aspergemus dealbata linteamina, subuculas, et alias vestes.
Pellis, inquit, ventris ipsius est saluberrima in omnibus frigidis affectibus. Ventriculum praecipue roborat, si frustulum ex hac eidem imponatur, et quottidie gestetur. Nigri illi Guineae, et Brasilienses barbari huius quoque animalis carnibus vescuntur, utcumque sit pessimi odoris, et digestionis durissimae, quam ad venerem tamen praestare maximum stimulum affirmant. Sed Hyaenae pellis ad morsum canis facit ex Scribonio Largo cap. 171. Pervenit ad me opinio, inquit, esse in insula Creta barbarum quendam naufragio appulsum, maiorem natu publice mercedem accipientem. Quin etiam quum liquorem timent, et latratus edunt spasmoque vexantur: remedium brachio sinistro alligato efficere, ut et potionem accipiant, et liberentur vitio. Hoc ego cum quaererem ab hospite meo legato inde misso, nomine Zopyro, Gordiense medico, quod esset pro magno munere, accepi. dixit autem Hyaenae corii particulam esse panno inligatam: quod eo adhuc non sum expertus, quamvis protinus magna cura Hyaenam invenerim, et pellem paratam habeam: quia non incidit ex eo quisquam, et opto quidem ne indicat: sed quia id non est in nostra potestate, si casu inciderit, remedium habere oportet ad tantae rei experimentum. et Marcellus Empiricus cap. 36. Vituli marini, aut quod melius est, Hyaenae pelle facta calciamenta si quis in quottidiano usu habuerit, efficaciter podagrae morbo carebit. sic etiam Aetius serm. 2. cap. 162. Hyaenae pellem quidam domirepositam adservant, et usu expetente ipsam a rabioso cane commorsis circumdant. Nam proprietate quadam prohibet, ne commorsus in aquae timorem delabatur: sed etiam illapsis auxiliatur. supra fidem autem est, quod refert Nonius cap. 259. de fulminib. scribens,
Galia lenit apostemata dura. Dissolvitur in Oleo Ben, aut Keiri, et destillatur in aurem dolorosam, et eius odoramentum confert epileptico, et vivisicat eos, et sedat sodam frigidam, et quando datur de eo in vino, inebriat. Odor Galiae confortat cor. Algalia confert doloribus matricis frigidis supposita, et apostematibus eius duris, et phlegmaticis, et provocat menstrus, et facit matricem descendere praefocatam, et inclinatam, et mundificat eam, et praeparat ipsam ad impraegnationem. quae omnia Zibethum peroptime praestat; non differt Galia, ab Algalia, quia al est articulus apud Arabes.
Ruellius vero, si cavernulae, inquit, umbilici admo veatur, tradunt conversum in alterutram partem uterum in suam resilire sedem: aut si sursum versus impulsus opprimat, subdito eo devocari, tam amans huius odoramenti vaulva, ut ad id undecumque admotum irrepat. idem tradit Matthiolus, Renodeus, Amatus, qui etiam pessos adaptat. Hoc etiam utuntur ad uteri strangulationem L.
proinde, inquit Matthiolus, nec mirum est, si eo viri peni circumlito magnum mulieribus in coitu afferunt solatium. Sic Amatus Venerem incitari scripsit pudendis illitis. At Caesalpinus lib. 8. de mor. cap. 9. ad conceptum: Ut autem avidius (inquit) uterus semen suscipiat, aiunt Zibethum glandi illitum in coitu voluptatem mulieri adaugere, unde alacrius semen admittit. Gattinaria scripsit, ad praefocationem Matricis valere Zibeth, vel Zebeth, quod applicatur inuncto digito obstetrici, et in vulvam immisso, De quo semel usus fui in muliere quadam patiente praefocatione, cui causavit tantum appetitum coeundi, quod quasi continue volebat marito suo copulari; deinde rogavit me sibi vellem talem appetitum removere, dixi quod ex se removebitur post aliquot dies. Et nota, quod si vir, quando vult uti cum muliere, ponat in summitate virgaede dicto Zibeth, et subito utatur, causabit in ea maximam delectationem. utuntur etiam eo ad delectationem mulieri praestandam Capivacceus, Fumanellus de comp. med. cap. 54. et alii.
Zibeth, inquit, Colicaestercora expellit. Sed Hollerius ad colicam ab humore frigido. rum. Civettaegr. iiii. aut vi. dissolve oleo rutaceo, inungatur venter: Greg. Horstius lib. 4. observ. 12. colico linimentum ex Theriaca cum pauxillo Zibethi ad inunctionem umbilici: Solenander sect. 3. cons. 28. in colica pituitosa, Zibethum, inquit, utiliter umbilico infricatur, et inungitur: vis enim ipsius penetrans calorisica prompte se in interna insinuat, et quicquid nebulosum est, discutit, ac dissolvit, quod humidum est, siccat, et mediocriter ita usurpatum calefacit. quod repetit ex isto Camerar. de Mirabil. cent. 4. num. 46. Erot. de pass. mul. c. 4. ad suffocationem. super omnia est inunctio facta ex Zibetho intus, et extra vulvam, quia menstrua attrahuntur, et provocantur. etiam Mercur. de morb. mul. lib. 4. cap. 10. Paraeus de hom. gen. cap. 48. Vidius de cur. membr. lib. 11. c. 21. Capivacc. Hystericis inungit pudenda Zibetho, vel Mariti penem.
De Catti Zibethici felle, pinguedine, et oleo ex ipso incocto, nihil apud recentiores legimus; sed apud antiquos nonnulla exstant de Hyaena ipsorum, ut ex Gal. 2. de comp. med. loc. cap. 7. Asclepiades in Collyrio quodam liquido Basilis habet fellis Hyaenae. in alio Antonii Musae, et alio Philoxeni. Sed Aelianus de Hist. Anim. lib. 6. c. 46. Ibis felle, inquit, Hyaenae interimitur. et 1. de comp. med. loc. cap. 1. Galenus ad Alopeciam Hyaenae adipem laudat, quia tenuium partium substantiam habet, quae prompte in cutis profundum penetrate queat, atque ad radices usque capillorum pertingat. denique Aetius serm. 2. cap. 164. idem facit, et Hyaena tota oleo velut vulpes cocta. Olei vulpini multas dotes enumerat, quae Hyaenae oleo etiam convenient. demum cap. 194. Hyaena viva inquit, in oleo cocta, velut de Vulpe dictum est, oleum discussorium efficit, arthriticis utilissimum.
REstat ultimo loco proponendum de Animalis eiusdem Scheleto
Quum in omnibus animalibus non idem sit vertebrarum spinae numerust in nostra Hyaena odorata 49. numerantur. at Sui, et Erinaceo 4. tantum sunt, Equo 8. Camelo 15. collum enim constat sex vertebris; ut in Canibus. hinc thorax assumit sibi duodecim, more solito, adsunt in dorso septem aliae, ut Cani, etc. at Erinaceo 8. Cuniculo 10. demum Cauda constat viginti quatuor ossiculis. In Cane numeravi 15. tantum. In Maxillis, dentes incisorii sunt sex utrinque, admodum parvi, ut in Catopardo, et Canibus; his proxime accedunt canini dentes magnitudine, et forma, ut in canibus. molares autem utrinque sunt sex, quorum primus prope caninos ceteris minor spectatur, ut penultimus, ex his, maior omnibus est.
Effigies potius Cani, et huius generis similibus, quam a teri generi assimilari videbatur; et haec breviter dicta sufficiant de Anatome. Excuset autem nos lector, si nihil observavimus interiora secando; quia talis erat viscerum putridorum foetor, ut nausea excitata in meis discipulis praesentibus nempe in Doctore Dominico Panarolo, secante, et aliis adstantibus, celerrimam sectionem vix permitteret.
EXetasis, sive Cap. I. De Hyaena Odorifera, Zibethum gignente, quae Civetta vulgo appellatur.
CAP. II.
An Civetta sit Pardalis Antiquorum?
CAP. III.
An sit Antiquorum Hyaena?
CAP. IV.
Sub quo animalium genere sit reponenda Civetta?
CAP. V.
Ubi Hyaenae nascantur?
CAP. VI.
De Vasculo Zibethico.
CAP. VII.
De Castoreo.
CAP. VIII.
Quid sit Zibeth?
CAP. IX.
De collectione et electione Zibeth.
CAP. X.
De usu et facultatibus Zibethi.
CAP. XI. et ult.
De ossibus Civettae.
AGnus 60. 22
Aguti vel Acuti Bras. Cunic. 63
Alce 96. 30. 31. 35
Ameiva 193.
Americima Bras. 193. 77
Animal foetidum 213.
Animal Zibethi 156.
Aper 109. 47. 48
Aries 60. 22
Guincensis 46
Armatillo Clusii 74
Asinus 23. 6
Cornutus 37. 11
Bison 57. 16. 17
Iubatus 17
Magnus 17
Scoticus 57.
Bisulca aquatica 111.
Terrestria 41.
Bonasus 57. 18. 19
Bos domesticus 42. 13. 14. 15
Scythicus 55. 21
Strepsiceros 59. 24
Boves feri 56.
Bubalis 81.
Bubalus veterum 58. 18. 20
Africanus 58. 18
Indicus 16
Bubali Iuvenci 21
Buffelus 59. 20
Bufo 187. 75
caudatus 75
sine dentibus 75
Butrones 57.
Cabim 211.
Cagui Brasil. 144. 60
Caitaia 144. 60
Camelopardus seu Giraffa 102. 39
Camelopardalis 102. 39. 45
Camelus 99.
Bactrianus 101. 43
Dromedarius 101. 41. 42. 44
Indicus 40
Versicolor 40
Canis 174. 69. 70
Leporarius 175. 69
Indicus 71
Venatorius 71
Vertagus dictus 175. 69
Caoch 213.
Cappa 211
Caper Hispanicus 26
silvestris 12
Capra Bezoartica 84.
Capra auribus demissis 85.
Capra canis 26
domestica 70. 26
Indica 85.
Lybica 25
Mambriana 77. 26
Moschi 83. 29
Caprae silvestres 77. 79.
Capreae Brasil. 82
Caprea Plinii 81. 31. 33
Strepsiceros 82. 24
Capricornus marinus 10
Carapopeba 193.
Carigueibeiu 151. 60
Castor 148. 68
Catus
Catus Zibethicus Scalig. 156.
Caudiverbera 197. 79
Cavia cobaya cunic. spec. 63
Chamaeleon 198. 78
cinercus verus 79
Varius 78
Cercopithecus 141. 59. 61
barbat. Bras. 50
Clusii 73
barbat. Clus. 73
maior seu Manticora 61
Cervus 68. 35
burgundicus 35
palmatus 93. 37
Cerva 32
Cervo camelus 29
Coati 137.
Cordylus quadrupes 179. 78
Crocodilus 200. 79
Cuniculus 160. 65
Indus Gesueri 63
Cuitlamitzli 118.
Cynocephalus 144. 59
Bertrandi 59
Dama 79. 27
vulgaris 82.
Danta 211.
Dasypus pinuum 73
Digitata ovipara crusta tecta 203.
Digitata semifera 133.
Echinus terrestris 170. 68
Brasilian. 171.
Eiulator 212.
Elephantus 30. 7. 8. 9
Equus 8. 1. 2
Aethiopicus 19. 3
Frisicus 20. 2
Hirsutus 5
Hungaricus 20. 2
Indicus 20. 5
Felis 180. 71
domestica 72
silvestris 72
Zibethi lud. Rom. 156.
Zibethi 72
Flirus 25
Gazella 83. 29
Genetta 156. 72
Genethocatus 156.
Glis 163. 66
Aldrovandi 67
Graffa 213.
Gulo
Hinnuli et hinni apud Plinium 28.
Hippelaphus feminae 34
mas 35
Hippopotamus 111. 49
Hircus 70. 27
Bezoarticus 84.
Haedus 70.
Hyaena 56. 57
veterum Bellonii 156.
Hystrix 171. 68
Iaboti 207.
Ibex 80. 25. 28
Ichneumon 151. 67
Ignavus 145. 62
Clusii 73
Lacertorum genera 190. 76
Lacertus biceps 76
Brasiliens. 191. 76
Chalcidicus 76
Cyprius scincoides 76
Indicus Cordylo similis 78
Tarantula quibusdam 77
Vulgaris 190. 76
Viridis cauda bifuic. 76
Viridis exsiccatus cauda bifida 76
Viridis 191. 76
Leaena 51
Leo 114. 50. 51
minor 52
Leopardus 118. 53
Lepus 157. 65
cornutus 65
Leucrocuta 52
Lonx, Lonza 68
Lupus 129. 56
marinus Gesneri et Bellonii 57
Scythicus 58
Lutaria 207
Lutra 150. 68
Lynx 121. 54 71
Macamitzli 118.
Mambriana Syriaca 89.
Manticora 124. 52. 61
Mapach 74
Maripetum animal 213.
Martes 155. 64
Meles seu Taxus caninus 72
Mitzli Pervan. 118.
Monoceros 57. 10. 11
Mulus 28. 6
Mula 28.
Mures domestici 164.
Aquatici 166.
Mus Alpinus 167. 67
Aquaticus 168.
Arancus 167. 66
Avellanarum 167. 66
Coyopollin seu Indicus 169. 67
Muscatulus 166. 67
Pharaoms 151. 67
Musmone 62. 27. 28
Mustela silvestris 154.
vulgaris 152. 64
Zibellina 155.
Noeiza 154.
Onager 27. 11. 12
Oryx 86. 35
Ovis 60.
Arabica 23
Cretensis 45
Moscovitica 68.
Peregrina 22
Pervana 23
Panthera minor Oppiani 156.
Pardus 118. 53
Papio
Pova 213.
Porcus Guineensis 46
Porcellus Indicus sic dictus 161. 65
Puma Pervan. 118.
Putorius 154. 64
Pygargus 81. 34
Pyradus 94.
Pyrandrus 94.
Quadrup. solidiped. 8.
bisulca 41.
digitat. vivip. 114.
domestic. 174.
non ruminantia 103.
Quamitzli 118.
Rana 187. 75
Ranae aquaticae 185.
terrestres 187.
Rana temporaria 189.
Rangifer 95. 37
Ranunculus viridis 189.
Rhinoceros 98. 38
Ruminantia cornigera ingenere 41.
in specie 42.
Ruminantia non cornigera 99.
Rupicapra 79. 27. 32
Salamandra 194. 77
aquatica 77
terrestris vera nigra maculis luteis distincta 77
Scincus 196. 78
Sciurus 162. 66
Senembi seu Ignava 191. 77
Simia 138. 59
Stellio 195. 77
Stelliones ex Matth. 77
Su 212.
Suhak Scitharum 85.
Sus 103. 47. 48
Cornuta 48
domesticus 108.
Guineensis 108. 46
Silvestris 108. 47
Tapierete Bras. 108.
Taiacu Caaigora 11.
Taiibi 136.
Talpa 169. 66
Tamandua-gvacu 137. 62
Tamandua-i 138. 62
Tapiroussu 207.
Taraguira 193.
Taraguiycu Aycuraba 193.
Tarandus 94. 37
Tatus seu Echinus Bras. 172. 62. 63. 80
Taurus 43. 15. 30
castratus 14
Poeonius 30
Taxus 146. 63
suillus 147. 48. 64
Teiuguacu 193. 77
Teiunhana 193. 77
Temapara 193. 77
Testudo 203. 80
aquatica 207. 80
marina 80
terrestris 205.
Tigris 122. 53
Gesneri 54
Tlacaxoloti 211.
Tlacuatzin 169. 73
Tlalmitzli 118.
Tragelaphus 94. 34
Tupinambis 193. 77
Vacca 43. 13
Indica 16
Verres
Vervex 22. 23
Aethiopicus 58
Alius 23
alius peregrinus 23
Vitulus 43. 15
marinus 68
Upalim fera 145.
Ursus 125. 55
Urus 56. 19
iubatus 19
Lybicus 19. 20
Vulpes 133. 56
Indica 235.
Vulpi congeneres 136.
Zainus 111. 46
Zebra Indica 28. 5