Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
Nomen.
Descriptio.molem sispectes. Corpus ipsi densum, figura crecta. Ossa solida et nihil Magnitudo determinari non potest. Viginti cubitales Athen. Dipnos. l. 5.Partes, si in rationem veniant, anterior Capitis pars paulatim arctatur et in rostrum desinit; quod durum, aduncum, ad senectutem crescit, sed tractu temporis fit inutile. Oculi sunt, parvi, caropi, concavi, profundi, nec nimium oblongi, nec Dentes nulli. Cerebrum Alae rectae et extensae; in summitate recurvae, nervosae, paucaeque carnis, magnitudinis tantae ut eas Homerus Iliade ult.Pennae in iis sunt durae et aliarum, Anserum in primis et Columbarum permixtae pennis easdem absumunt. Dum pulli excluduntur, Pes dexter sinistro maior, colore uterque difformis. Ungues adunci et recurvi, quos in incessu, Alvus propter cibi humiditatem mollior. Fel Galen. de Compos. Medic. s. l. l. 4.Sanguis crassus et fibrosus. Stercus tantae acrimoniae, ut nulli Galen. l. 10. de simp. facult. Locus.
Quantum ad Sedes et loca nec in insulis, parvis inprimis, (cum Rhodi in culmine domus Tiberii consedisset, Suet. in Tiberio.Strab. Geogr. l. 7.Arist. H. A. l. 9. c. 32.
Nutrimentum.Nutrimentum ipsis Carnes sunt, Columbarum, Anserum, Cycnorum, Gallinarum, Ovium, Cervor. hinnulorum; ob sui Aelian. H. A. l. 7. c. 11.Potus iisdem nullus,
Sexus.Sexu Aquilarum dubitari non debet. Daturgenus, quod propter tres testiculos, Triorchis appellatur. Generatio.Coeunt excludunt pullos, quandoque tres. Exclusos solem adversos intueri cogunt, et invitos eidem obvertunt. Si Sinesius in Dione.Arist. H. A. l. 9. c. 32. Volatus.
Quantum ad volatum, Homerus Iliade o. Oppian. Cyneg. l 1. Lucret. l. 5.
Vox.Vocem ipsis clangere seu Homer. Ilia.
Sensus externi.sensibus externis non est Plut. de Homer. August. l. 2. de morib. Manich.
Animam ipsi olere certissimum est, propter quam contracta ab ea corpora Ingenium.ingenio ac docilitate pauca occurrunt. Callitrichum herbam in nidum suum contra noxia animalia ingerere affirmant.
Pausan. l. 4. V. G.Plin. H. N. l. 10. c. 5.Aelian. H. A. l. 17. c. 37.Aelian. H. A. l. 12. c. 21.Aelian. H. A. l. 4. c. 26.Plut. in Numa. Antipatia.
Inimicitias gerunt Arist. H. A. l. 9. c. 1.Statius Thebaid. l. 3.
Vita.Vita quamvis salaci diuturna est. In senectute visus hebetudine, et rostri aduncitate tentatur; cum vero se illa gravari sentit in sublime fertur, inde, oculorum caligine solis calore dispersa, fervida, in aquas frigidissimas Rhodig. Antiq. l. 7. c. 41.
Nomen.Aeliaen. H. A. l. 2. c. 39.Pindarus Lythio Ode 4.
De externa eius constitutione veteres hoc duntaxat, produnt, oculis Caropos. Quae Aldrovando am Ferdinando Medicaeo missa erat, pendebat libras duodecim, coloris, in minutioribus totius corporis plumis, ex fusco castanei albis sparsim intercurrentibus maculis, paucis dorso, pluribus ventre, radicibus albis; in alis et cauda fusci, Longkitudo ei ab extremo rostro ad ultimam caudam, quinque dodrantum, Latitudo expansis alis Spithamar. octo. Rostro quod palmam superabat aduncitas infra inferiorem mandibulam ad pollicem unum propendebat, latitudo plusquam duorum digitorum, medii praesertim, erat. Color, in acie nigrior, alibi. Corneus ad caeruleum dilutum tendens, fusco maculatus. Oculos habebat Caropos, quos palpebrae in uno quoque binae, Lingua erat humanae similis, lata, extremo teres, versus radicem duobus utrinque ceu hamatis utrique appendicibus corneis armata. Sinistri pedis posticus unguis sex digitos in circumferentia longus erat, dextri quatuor, singulos digitos, quatuor semicirculares tabellae, extremos Aldrov. Ornithol. l. 2. c. 2.
Nutrimentum.Cibus ipsi carnes leporum, gruum, Anserum, Hinnulorum, Cervorum, quos ex declivi praecipites agit; et Taurorum, quos magno et ausu et astu aggreditur: aliquando fame premente fructus, et fruges, ut hac in parte deceptus videatur Arist H. A. l. 8. c. 8.
Generatio.
Nomen et descriptio.Ovid. l. 8. Metamorphos.
Qui Bellonius de Avib. l. 2. c. 8.magnitudine est Milvi. Caro ei cinerea ad nigrum vergens, fibrosa. Alarum ad pedes duos Romanos, et digitos undecim extenditur longitudo. Caput album et fuscis lineis distinctum, rostrum aquilinum, Oculi in medio nigri, in ambitu aurei. Lingua Colore per summa Asturis, per ima albo, Guttur maculis ruffis notatum. Pectus Venter gutturi colore respondens. Crura crassa et squamosa. Cauda ad commoditatem volatus lata, Pedes fissi, hamati, caerulei. Digiti quatuor per superna ad dimidiam longitudinem squamosi, ad reliquam incisi, per inferna asperi et aculeati, tam validi, ut flexos vix ulla vi distendas.
Differentiae.Aquilar. marinar. plures esse videntur, ex quibus, tum illa est Bellonii quam testas in cruribus et ungues omnino rotundos habere scribititum illa Alberti M. et Anglorum, quae pede est uno anserino et natante, altero fisso et praedae dicato; adipem in cauda gerit, quo guttatim in aqua dimisso, pisces attoniti, praedae fiunt opportuni.
Locus.Habitat circa Ari. H. A. l. 9. c. 32. Nutrimentum.
Cibus ei interdum Aelian. H. A. l. 3. c. 45.Oppian. l. 2. Ixent. c. Aldr.Ortu mira Plin. H. N. l. 10. c. 3.
Usus.Plin. H. N. l. 29. c. 6. Nomen.
MELANAETOS, Aquila Valeria Hermolao,
Descriptio.rostro adunco extremitate nigro ceteris corneo subcaeruleo. Initium eius supra narium formaina, membrana quaedam transversim obvestit. Vertex ac cervix obscuro ferrugineo tinguntur, Oculi pupilla est nigra, iris caropa, et ex luteo ruffescens. Dorsum ternis exiguis notulis albicantibus aspergitur.
Alae ad ultim am Crura tota propemodum plumis operiuntur; quod nudatum est, id luteum, vix ad digiti unius spatium Locus. Cibus.Degit in silvis et montibus. Victitat leporibus Arist. H. A. l. 9. c. 32. Pugna.Plin. H. N. l. 10. c. 3.
Nomen.Ygargus, Gazae Albicilla, Hinnulariaaliis Melanaeto et Morphno maior est,m. at minor Perenoptero.
Descriptio.vertice ac collo Oculi, Rostro adunco, et paulo quam ceteris Aquilis, proportione Dorsum alarumque pars superior, ferrugineis Cauda ab Uropygio ad finem usque tota albicat: duae tamen pennae minores, maioribus incumbentes extremo nigrae sunt. Tibiae totae Ungues acerrimi.
Locus.Colit oppida et campos, plana et lucos; silvas et montes nonnumquam. Romae
Differentiae.genus Bellonius recenset. Unum, corpore colore inter album et cinereum ambiguo, extremis alarum nigris, caput versus terram deprimens et perdicibus cuniculis, gallinaceis, et aliis minutis volucribus, victitat, et ut plurimum Oriente et Occidente sole conspicitur. Alterum Milvo regali Ungues habet atros, crassos, et in fornicem curvatos. Insectatur alaudas per campos, et cum subbuteone de praeda tam acriter certat, ut uterque alis et pedibus consertis in terram delapsus,
Nomen.Plin. H. N. l. 10. c. 3. Descriptio.
Veteres eam Aristot. H. A. l. 9. c. 32.Locus.incolit. Aquaticis avibus ut fulicis et anatibus Pugna.victitat. Spectanda dimicatio est, inquit Plinius, Plin. H. N. l. 10. c. 3.Nascitur ex Ossifragis si Aristoteli credimus.
Generatio.Morphno CONGENER Aldrovandus appellat aquilam sibi missam, cuius magnitudo galli gallinacei erat. Color totius ferrugineus, rostrum deorsum recta propemodum tendens, membranula lutea capiti coniunctum. Extremae alae versus ventrem maculis ovalibus insignitae, remiges extremo apice albicantes. Crura hirsuta, et albis notis è baetico aspersa digiti
Nomen.
Descriptio.Corpus coloris castanei ad nigrum vergentis, rostrum mediotenus rectum, extremo in uncum insignem curvatum, principio iuxta frontem album, cetera nigrum. Caput subalbidum ad fuscum vergens. Oculos iride subalbida, pupilla Collum dimidia corporis erat fusco ad castaneum obscurum vergente, quem in ultimo collo nonnihil albicantium ordo continuus, angulum acutum in dorsum exeuntem constituens qui veluti cuculli humeris inducti basis erat, distinguebat. Capite ad occiput usque calvo, ita ut pennae post verbum surrectae, cuculli speciem exhiberet. Bellonius avem Gallis busard dictam, buteone maiorem, coloris nigri, alis brevibus ignavam Cypaetum vult esse. Gesnerus aliam ciconiae
Locus.Incolit lucos et plana, ut plurimum, montes, quandoque, in Syria et Aegypto
Nutrimentum.Cibus soli inter aquilas, Arist. H. A. l. 9. c. 32.
Nomen.
Descriptio.Arist. H. A. l. 8. c. 3.Plumae totius corporis, sub-albo, fusco, et ferrugineo colore variabant. Cutem Caput et collum angustis et oblongis pennis rigebat. Rostrum ei duos digitos latum, palmum longum, subnigrum, è Corneo fuscum, ab initio membrana quadam ultra navium foramina protensa, marginibus suis literam s. exprimente tectum, ita aduncum, ut uncus solus pollicem latum adaequaret. Lingua humanae simillima, lato apice, hamatis utrinque duris et corneis appendicibus, membranula
tenui ad inferiorem mandibulam connexa. Mandibula inferior canalis instar excavata; palatum medio rimam quandam exhibebat per quam pituita mento plumulae tenues villorum instar, ad barbae speciem quod ossifragae Plin. H. N. l. 10. c. 3.Crura fuscis plumulis aliquantulum fulvescentibus Ungues nigerrimi, prae atrore splendebant, et semicirculum ad amussim repraesentabant. Substantia ipsorum intus alba et ossea, foris fusco cortice intecta erat. Duodecim caudae pennae albo et nigro maculabantur, intus albae, extus fuscae. Et haec externarum partium ratio est. Interna si attendantur, Uvea, quae homini in pupilla perforatur, tenuissimam quandam membranulam pupillae praetensam habebat unde, ut Philosophus notavit, minus visu pollet. Pars, quae iridis ambitu clauditur, ne prorsus visio praepediretur, subtilissima, Abdomen pinguedine Lien illi rotundae figurae, ventriculi corpus membranosum, fundo superiori orificio latius, ingluvie carens, quod de sua ossifraga Plinius, cuius vicem Oesophagus, simul atque iugulum transiit, paulatim ad ventriculum usque dilatatus, gerere videbatur. Vesicae fellis nullum cum epate consortium hoc sub ventriculo multo immersum erat adipi. Uterus crasso corpore, pyri Uropygium medii pugni crassitudine, et adiposum conspiciebatur etc. Ad huius genus Bellonii illa, quae corpulentia colore et specie milvi est, duab. maculis nigris ad alarum latera notata, capite accipitris stellaris, cruribus et pedibus vulturinis, etc. non pertinet: sed illa quae in comitatu Tyrolensi, colore accipitrum in dorso, in ventre albicante; orgyiae, distentis alis latitudine, rupicapras ex alto ad montes praecipitat, et frusta ossium etiam maiuscula deglutit; referri huc potest: ut et illa, quam Gesnerus, plumis albis, capite nudo et flavo, Saxis iniecta ossa confringentem, amici verbis describit.
Cibus ipsi Rupicaprae, Hinnuli, canes Nutrimentum.
Generatio.fetificat, ut pullos suos et Aquilae, quos ista nido volandi facultatem adeptos, et edaciusculos, Arist. H. A. l. 9. c. 34.Plin. H. N. l. 10. c. 3. Antipathia.
Pugnat cum vipera; et sauciata, Lucret. l. 5. Vox. Usus.
Voces alias alio in tempore iacit.
Usum si spectes, fel eius cum melle potum Plin. H. N. l. 30. c. 7.
ANopaeae fit in Homero Odyssi 1. mentio, quae quibusdam est
AQUILA ALBA seu Cycnea, magnitudine est
HETEROPOS Gesneri, sinistrum crus caeruleum, dextrum fuscum albicans habet, de cetero, pectus, collum, et venter fusca sunt, punctis nigricantib. maculosa. Capitis et cervicis pennae rigent. Oculi subrubent, dorsi initium circa alarum summitates in gibbua attollitur.
DE SCYTHICA ave ita Arist. H. A. l. 9. c. 33.
NB. Ad Aquilas pertinent Itzquantitli et Tlacoquantili Indorum, vide infra Mantissam No. 1.
Nomen.Lycophro~ in Cassandra.
Descriptio.Rostrum ipsi obuncum, oculi truculenti; quatuor, apud Philem, narium spiracula, unde Collum implume, seu potius capitis plumae ita breves, si cum Aquilis conferantur, ut implumes videantur. Guttur longitudine et capacitate, quod propendens ante ventrem ingluvies ostendit, insigne, sub quo spatium palmi latitudine, non tam plumis quam pilis, ruffis, vitulinis simillimis, instar lenissimi cuiusdam velleris, omni scapo calami destitutis, vestitur. Alarum in cumbens corpori pars, leni tota vellere, quod soli inter rapaces peculiare integitur. Crura tota ad pedes plumosa, contra gelu et frigus munimentum. Ungues adunci.
Locus.Sedes in altissimorum montium iugis, ponere, Arist. H. A. l. 6. c. 5.Plin. H. N. l. 10. cap. 7.Homerus Iliade 2.Agricola l. de subterran.Iuvenal. Saty. 14.Arist. H. A. l. 6. c. 5.
Nutrimentum.Victitant morticinis et quidem solis, illi, qui cum Aquilis, Ossifragis, et Accipitribus nullam cognationem habent, sui generis volucres mortuas, si Herodoto Pontico credimus, ne attingentes quidem. Vivis etiam tum volucribus (ruunt enim in anseres) tum quadrupedib. illi, qui Spurii sunt. In Bellon. l. -. de Authus c. 23.Monard. l. de Aromat.
Datur quoddam genus quod Torgos et Haematorrhophum dicitur.
Venantur
Generatie.Sexu, coitu, Partu, et Incubatu non conveniunt Auctores. Feminas duntaxat inter eos reperiri, Aelian. H. A. l. 2. c. 46l. 1. Hierogl.Phile de propriet. Animal.Tzetzes Chil. 12. c. 439.Arist. H. A. l. 6. c. 5.Plin. H. N. l. 10. c. 6.
habens, quod moveatur, sonumque subinde reddat. His veritas subscribere videtur; attamen cum Aquilae, ossifragae et vultures, ut ex Aristotele, et Plinio palam est, promiscuo coitu inter se utantur: Educatio.Educationem, si videas, apud Orus l. 1. Hieroglyp.
Aetas.Ambros. l. 1. Hexaemer. l. 5. c. 20.
Quantum ad facultates et actiones animales, Oriente sole in occasum, occidente Isidor. Origin. l. 12. C. 7. Visus.Thom. Aquin. de Anima l. 2. Comment. 97.
Volatus.Moventur
Ingenium.Ingenium exinde colligas, Nicander in Theriac. Antipathia.Aristot. in Mtrabil. Plin. H. N. l. 12. c. 53.Ael. H. A. l. 6. c. 46.Plin. H. N. l. 20. c. 5.
Morbismorbos sunt, Hepatis obstructio, et pediculi, insectum venenosum, pediculo par, vel ei qui in inguine nascitur, persimile.
Usus.Usum in medicina partes eius, magnum obtinent. Medicamentum ex integro ab Aet. l. 13. c. 12 4.Galen. Euporist. l. 9. c. 91.Lemn. de occult. Natura. c. 26.Tralliam. l. 11.Pollux Onom. l. 4. c. 10.
VUlturum duo duntaxat genera Atistoteles Arist. l. 8. c. 3.
Primum est Albicantius, et parvum, quod in montibus Albert. l. 7. de Animalib. c. 8.
Alterum
Tertium Baeticum, quod
Quartum Nigrum, quod est cauda brevi, alarum et caudae pennis eiusdem cum Boetico coloris. Albertus minus hoc, sed viribus praestantius scribit.
Quintum Leporarium, rostro obunco, nigro, foedis oculis, corpore firmo et magno, alis latis, cauda longa et melanocon vocari scribit. Huic enim peculiare leporibus insidiari: et solus inter ceteros velox et ad docendum aptus est.
Sextum Aureum Gesneri, quod ita describit. Longus est Caudae longitudo circiter tres dodrantes. Tota pars supina, id est collum inferius, pectus, et venter et pedes quoque ruffo colore sunt, dilutiore quidem caudam versus, rubentiore versus caput. Digiti pedum fusco vel corneo colore sunt. Alarum penna longissima quatuor dodrantes aequat. Subnigricant seu fusco sunt omnes alarum pennae uno
ACcipiter vultures excipiat, avis cuius tanta apud veteres veneratio, ut et Porphyr. lib. 4. de abstinent.Porphyr. ibid.Plutarch. de Iside et Osiride.Aelian. l. 10. de Animal. c. 24.Strabo l. 17. Geogr.Herodot. in euterp.Porphyr. l. c.Diodor. Sicul. l. 2. c. 4.Diod. l. c. Nomen.
Euseb. l. 2. de praepar. Evangel.
Descriptio.Avem ipsam si spectes, corporis ipsi moles incerta. Nonnumquam vix Aquilis cedit, in Aegypto Arist. l. 9. Histor. A. C. 28.Color ipsis ut plurimum ex albido fulvo et nigro diversus, maculisque distinctus, alibi, albi et leucophaei reperiuntur, et qui in frutice spinoso aut acere habitant, ad ruffum aut nigrum declinant: qui in fago, ad
gilvum seu pallidum. Caro est asperior, Athen. H. A. l. 8. c. 9.Rostrum habet aduncum extremo plaerumque corneum. Oculos splendidos, unde Soli sacri, et Cerebrum copiosum, linguam latam, principio obtusam, nec bifi dam, nec acutam. Pectus acutissimum, Alas rapacium acutiores. Anhelitum foetidum, cor magnum, cuspide obtusa. Lienem
Locus.loca spectes, frequen tissimi sunt, in Anglia, Suecia, Prussia, Livonia, Russia, quod istae avibus tardioris volatus, et multae carnis abundent: minus frequentes in Syria, Persia, Africa, Graecia, et Nidulantur in praeruptis et altis rupibus, in Alpibus inprimis, sed vel intervepreta, vel Homer. Odyss. Plin. H. N. l. 10. c. 8
Nutrimentum.l. 8. Histor. c. 38.in voce Plut. de Iside et Osiride.Cyllius in Aelian.Cibus ipsis aves, gallinacei inprimis et columbacei generis, Turdi, Fringillae, Coturnices, Corvi, Picae, Cornices; nobilioribus cancri et caro leporina vehementer sapiunt: viliorib. etiam mures, ranae, et talpae; mansuetis quoque fruges et panis. Nec Aristot. 9. Histor. c. 11.Plin. H. N. l. 10. c. 8l. 23. de Animalib.Albert. l. c.Venatur autem Accipiter, non tantum Turtures; Gallinas albas Columella l. 9. de rerust.Aristol. H. A. l. 6.Plin. H> N. l. 10. c. 9.
Generatio.Arist. 3. de gener. Anim. c. 1.salacitatem ipsi adscripsit antiquitas. Arist. 2. de gener. Animal. c. 5.Aelian. l. 2. de Anim. c. 43.Albert. l. 10. c. 8.ova pariunt, et vicenis diebus incubant.
Aetas.Aetas huius avis in multos se protendit annos. Aegyptii Aelian. l. 10. de Animal. c. 14.morbis, Demetrii ed. Rigaltii. Morbi.Vox.Vox Accipitribus alia alio tempore, et generi. Apud Graecos verbo Visus.Visus tam acer, Aelian. H. A. l. 10. c. 14.Plut. lib. de Iside et Osiride. Homer. Iliad. v. Volatus.
VOLATV sutn velocissimi, et Aristoph. in Avib.Aelian. l. 10. c. 24.
Ingenium.INGENIUM ex parte attigimus, solitariam semper, praeterquam tempore coitus volare; iustae magnitudinis cum vulpibus etiam, Aquilis, et vulturibus certare; in Thraciae Aelian. H. A. l. 2. c. 42. Plin. l. 10. c. 8.Aelian. l. 10. c. 17.Porphyr. l. 4. de abstinent.Plin l. 10. c. 37.Plut. in Iside et Osiride.
Usus.Usum si spectes, pulli suaves sunt Hippocr. de morbis mulier.Vellanivan. in Brevia.
ASTERIAs, qui et Astur aliis, corpore est grandi et oblongiore, unde Palumbario Arist. l. 9. Histor. c. 36Capitis pars anterior extensa paulatim est in rostrum. Oculi varii et pellucidi: collum longius Aquilino. Femora longiora Differentias sortiuntur Astures varias. Anatura. Alii autrupes mari adiacentes incolunt, aut flumina et aquas dulces sectantur, qui humilem
excelsis arboribus praedam despiciunt, et infestant. A Sexu, in quo femina colore ad Aquilam accedit, nisi quod maculis densioribus et rufis aspergatur. A magnitudine, quae Astures ita commendat, ut in Syria aves quae praedae ac aucupio serviunt, ad pondus emantur. Aloco, sunt namque Armeni, qui oculos habent virides, et si cum dorso nigricantes, optimi censentur; crura candida, pedes magnos. Persis, corpus grande, plumis Graecis caputgrande, et rarae in collo plumae. Africanis dorsum nigrum, oculi, in iuventute nigri, aetatis progressu ruffescunt. Sardis pennae nigrae, crura brevia, femora longa, pedes palidi. Illyricis, sive Sclavis, statura mediocris, pennae rubrae, maiori ex parte prunarum candentium ad instar; pedes magni, femora ab interna parte plana, volae manus instar aequalia. Alpinis corpus magnum, oblongum, pedes Germanis oculi iris et suprema capiti contigua rostri pars, crura, tibiae et pedes, crocea. Pennae caudae nigris et canis iisque latis et obliquis maculis asperguntur; colli superioris et capitis ruffescunt, et punctulis, nigris interstinguuntur. Carcani Astocellus, est
ACCIPITER PALUMBARIUS, qui Graecis est l. 8. Hist. c. 3.l. 3. de abstin. ab animal.
ACCIPITER FRINGILLARIUS Graecis veteribus Mas qui Muscetus vocatur, et femina minor est, quique ab Aldrovandro exhibetur, rostrum habet breve, unco acutissimo praeditum coloris cornei subcaerulei. Oculi pupillam ochrae colore pallido, lutea iris excipit, quo dreliquum est intentu flavet. Caput, collum, pectus, venter, crura albicant, et variis maculis distinguuntur. Dorsum et alas maculae multae albae respergunt. Cauda nigris et fuscis maculis transversim ornata, reliqui Pedes et tibiae crocei sunt coloris. Feminae, vertex, collum, dorsum, alae coloris sunt Syncipite, et alarum medio, qua dorso incumbunt, alba macula conspicitur. Pars totius corporis prona, est candida, et transversis lineis luteis intersecatur. Degit tempore hiberno in silvis caeduis, earumque gracilibus. Non ante occidentem solem ad sedem suam revertitur. Plaerumque adverso vento volat. In legibus Salicis de eo legitur, quod qui furatus fuerit, centum et viginti denarios persolvere deprehensus teneatur. Dividuntur ab Aetate, in Nidarios, Ramularios qui necdum plumarum deposuerunt exuvium et mutatos. Aloco natali in Illyricos, qui ut plurimum lumbos, ac dorsum nigra obtinent, et vitam brevem agunt. Orientales quibus cauda duodenis pennis instrivitur, Africanos quibus oculi nigri, pectus nigris et transversis maculis varium, alaelongae. Tridentinos, qui sunt proceri, volaces, saepe captas, alaudas in terram deorsum deiciunt; mox sursum arripiunt. Vincentinos, qui aut in montibus Vincentinis nascuntur et omnes statura sunt exigua; aut in Mucrosticanis Spinaroli dicti, capite magno, reliquis minores, et ad aucupia inepti: et Ignotos, qui corpore mediocres, maculis ferrugineis ad rubrum inclinantibus, resperguntur, Acolore Albos namque in Septentrionalibus oris reperiri, Olaus Magnus auctor est.
Nomen.
Descriptio.Capitis vertex et guttur inferius exruffo albicant, plumulae quae auditus foramina tegunt nigrae sunt. Rostrum capiti continuum plumbeum est, extremum atrum, collum breve. Crura gracilia, lutea,
Locus. Nutrimentum. Plin. li. 10. H. N. c. 8.nidulatur.
Cuniculos, vulpes, Arist. l. 9. Histor. c. 5.Aelian. l. 3. c. 45. de Animal.Aelian. l. 6. c. 45 de Animal.Homer. in Batrachomyomachia.infestat. Bibit cum in maritimis versatur. Amaraginem, lactucam silvestrem, vel crocum nido imponere creditur.
Vox. Volatus.Vox ipsi acuta, Homer. Iliad. Eustat. in citati Homeri locum.Volat in gyrum, et quidem Odyss. v. Nomen. Nutrimentum.
AESALO, qui Turnero Smerillus, Isidoro Merillus, Crescentiensi Ismerlus, Alberto Mirle, inter rapaces minimus est, et tum corporis specie, tum pennarum colore, Falcones refert.
Perdices et columbas venatur; Alaudas tam Crescent. l. 10. c. 13.Plin. l. 10. c. 8.l. 8. Hist. c. 3.
Inimicitia.Inimicitias cum Arist. l. 9. Plin. l. 10. c. 74.
TINNUNCULUS Gazae aliquando Tristunculus, ut Italis Tristarellus, ut Italis Tristarellus, et Canibellus et Nomen.
Descriptio.Mas, prout ab l. 5. Ornithol. c. 6.caput in summo vertice nonnihil compressum, coloris cum universa cervice ad dorsi in itium Rostrum statim deorsum molli declivitate tendens, unco insigniac longiusculo, cuius pars capiti contigua fulvescit, media colore est cinereo, ad latera appendix erat, hemicycli Alas et dorsum ferrugineis pennis notis atris distinctis; gulam, pectus, ventrem flavis maculis nigris perspersis vestitum. Alas oblongas, et quinque digitorum spatio ultra Uropygium extensas. Caudam Feminae, quae maior erat, rostrum brevius cum rostro magis recurvo, cinereum. Dorsi et alarum pars superior ferruginea ad ruffum accedens. Pennae extremae dorsi cinerei coloris, et notis transversim fuscis obliquis utrinque in angulum medio scapo
Locus.
Generatio.Aelian. l. 2. de Animal. c. 43.Arist l. 3. de gener. c. 1.ova edunt, minii modo rubentia. Pullos tam diu alit, donec proprio volatu vivere possint.
Victitat papilionibus, Locustis, vespis, muribus. Inventus aliquando in Nutrimentum.l. 3. de gener. c. 1.l. 2. de Animal. cap. 43.
Cum columbis singularem colit amicitiam, cum Accipitribus aliis, etsi sui generis capitalem hostilitatem exercet. Ideo, l. 10. Histor. Nat. c. 37.
terretque Accipitres naturali potentia in tantum, ut visum eius vocemque fugiant. Hac de causa praecipuus columbis amor eorumferuntque si in quatuor angulis defodiantur in ollis novis oblitis, non mutare sedem columbas. Fumus eius albugines oculorum Plin. l. 29. Hist. Nat. cap. ult.
Nomen.BUTEONES, qui et Plin. l. 10. c. 18.
Descriptio.Prima sub nomine Buteonis ex montibus Vineolanis allatiponitur. Corpus erecti duarum Spithamarum erat. Caput habebat compressum, Rostrum nigrum oculis nigerrimam. Collum breve et plumosum. Dorsum ad caudam coloris ferruginei. Altera ex Gesnerus sub Bushardi ut Sabaudis dicitur, maris cognomento, eaque duplex. Magnitudine prior magnam Gallinam referebat. Caput pennis fuscis integebatur: Collum brevissimum erat. Pennae in tergo fuscae, extremae nonnihil ruffi coloris prae se ferebant; in ventre et pectore albicantes nigrisque plaeraeque maculis per medium insignes visebantur. Testes deerant. Alteri, circulus in oculis flavissimus iridem nigram ambiebat, colore nonnihil Testes bini albi et pusilli ad spinam dorsi inter utrumque renem consederant, in quorum medio particula teste minor et flava, testiculo proportione respondens, visebatur. Tertia est Bellonii sub nomine Guyrani seu Boudree. Huic rostrum est curtum, acie nigrum et hamatum, narium regio et rictus flavescunt. Venter plumis candidis, quarum apicem macula nigra, iuxta scapimedii ductum insignis, vestitur. Rectrices alarum plumae, crenas instar serrae exhibent nigras, ubi albere incipiunt. Caudae color varietate Attaginis similis. Crura antica et postica annulis imbricata. Quarta est illius in quo dissecto tres testes inventi, et qui hactenus descriptis in omnibus
Nutrimentum.Victus ipsi ex herbis Bellon. l. 2. de Avid. c. 10.c. Arist. 9. Hist. c. 1.Simonid. apud Athen.Volatus est tardi, tam deses etiam, uttelo petitus vix ad tertium ictum cedere dicatur,
Usus.Usus ipsius tum in cibo, tum in Medicina. Plin. l. 10. c. 49.Bapt Portal. 3. c. 34. Pythognom.
Descriptio.Arist. H. A. l. 9. c. 36.Palpebrae sunt subluteae. Plumae menti et gulae totae albae, et color ille continuus, ad cervicis et verticis per tempora initium, quod minori oculorum cantho ex opposito est, perducitur. Pectoris totius plumae, nec non et ventris medio macula fusca planta, tubercula veluti calli ubique eminent. In nemoribus celsis et densis degit, et homines quos Perdicum vel Coturnicum venationi operam dare conspexit, ipsi insequi sollemne est, ut aviculas Canum metu subvolantes arripiat. Sed haec de istis sufficiunt: quid
l. 9. Hist. c. 36.PernosPercus, seu Percuus idem cum Fringillario propter alarum nigritiem, esse videtur. Aristoteles per Fringillarium, Nisum feminam; per Percnum marem Levis quis sit ignoratur. Bellonius Smerillum esse existimat. Rubetarius vel idem est cum Levi, quia de utroque Aristoteles. Herdot. in Euterpe.
DE Lanariorum ignobili genere, Buteonibus rectius annumerando hic res est, de nobili inter Falcones Nomen.Nomen ipsi seu
Aldrovandus Aldrovand. l. 5. c. 11.Prior, accipitri palumbario magnitudine par, vertice erat lato, capite et collo crassis, omnibus uti et ventre, tibias luteas, et pro reliqui corporis proportione Alteri lingua erat lutea et nigra. Caput et dorsum cum leucophaeo fuscum, pectus totum leucophaeum, ad anum usque maculis in longum ferrugineis distinctum. Alarum remigia ex sex ordinibus ratione coloris constare videbantur. Uropigium totum candicabat. Pedes habebat luteos, femora plumis ad poplites usque vestita. Tibias erectas et instar stipitum. Ungues longos et admodum recurvos.
Albert. l. 23. de Animal. c. 15.Victum ex muribus in agris quaerit; sed et avium pullos, in nido, vel cum per terram volandi impotentes, reptant, rapit.
COLLURIONES de minore sunt Lanariorum genere; illique vel Maiores, Differentiae.Minores. Ex maioribus, qui Aeliano Merulae venaticae, Femina est turdi mediocrimagnitudine, è lo~ginquo contemplanti tota cinerea. Capite ad reliqui corporis proportionem triplo maiore. Rostrum habet parte superiore Linguam in extremo multifidam, et in fibras acutas, et quasi capillamenta quaedam desinentem. Oculos totos nigros. Caudam picae similem; quae explicata, corniculatae crescentisve lunae imaginem exhibet. In Mare gula, pectus, venter, femora, cauda prona dilutius alter totus albus, rostro, tibiis et unguibus exceptis. Interdiu semper
Nutrimentum.Victus ipsis Papiliones, scarabaei, vermes, iuli, erucae hirsutae, locustae, grilli; quos, praeda uberior si contingat, defectum penuria providi in aculeis et spinis arborum fingunt: inter aves Turdi, Fringillae, Picae silvestres. Ossa comminuta devorant, et famelici, tantos carnis bolos in gulam ingerunt, quantos rictus capere potest.
Generatio.Nidos ex musco, lana, fundos eorundem Bellon. l. 2. de Avib. c. 23.pullos excludunt, parentibus rostro,
cruribus, pedibusque exceptis, quia plumularum radices ad virorem nonnihil vergunt,
Vox.Voce, canum Aelian.
l. 5. c. 14. Colluriones minores.Collurionum minorum quinque genera obser vavit Aldro vandus. Tria aliqua sui parte rubescentia: duo cinerea. Aviculae sunt Alaudis Bellon. l. 2. de Avibus c. 25.Cibus ipsis sorices, mures, lacertae, talpae. Inter edendum, uni tibiae in sistentes, cibum pede altero sursum retracto prehendunt. Humilius volant, et praedae inhiantes aliquandiu sese in quiescunt. Octonam aliquando, senaam nonnumquam prolem excludunt. Rubore verticis qui insignes, in Italia inter delicatos cibos.
Nomen.Plin. l. 9. c. 26. Oppian. l. 1. de Piscib.Ovid. l. 3. Fastor.l 10. c. 10
Differentiae.genera. Unum, l. 6. Hist. Anim. c. 6.Alterum maius, colore propemodum ruffo, infirmius. Milviregalis nomine gaudet, quod Et Bousati Sabaudorum, qui marinus est.Tertium, albidius et rapacius, Angliae, et Septentrionalibus regionibus, in quibus nigredo et albedo in candorem vertitur, freuquens.
Descriptio.Descriptione Rictum habet rectum, nulla marginum appendice Athen. l. 8. c. 8. Locus.
Loca temperata Milvo sunt familiaria, nisi Herodot. l. 2.l. 2. c. 28.
Nutrimentum.Victitant carne, Arist. H. A. l. 8. c. 3.Bellon. l. 2. de Avib. c. 28.l. c. Arist. l. c.Arist. l. c.Bellon. l. 2. de Avib. c. 28.Plin. l. 10. c. 10.Ovid. l. 2. Metamorphos.
Generatio.Pariunt bina, magna ex Arist. H. A. l. 6. c. 6.
Vox.Vocem si spectes, lippire veliugere dicitur.
Visus.Visus ipsi satis Apulei. in Milesiac.In avib. Volatus.
Volatu et praestant, et in eo aliquid peculiare habent. Illud, tum quia intra nubila se recondunt, et indefesso labore maxima Iuvenal. Satyra 4.Bellon. l. 2. de Avib.Ovid. l. 2. de Amore.Videatur, inquit Plinius, Plin. H. N. l. 10.artem gubernandi navium docuisse caudae flexibus, in caelo monstrante natura, quid opus esset in profundo.
AmicitiaAmicitiam colunt cum Arist. l. 9. Hist cap. 1. Aelian. 5. H. A. c. 48.Inimicitias cum vulpe, Horatius in Epodo.Plin. l. 10 c. 1. H. N. Usus.
Usus ipsorum apud pauperiores nonnullis in locis in cibo. In Medicina cinis cremati bibitur, contra Epilepsiam; testiculi ex aqua fontis, contra impotentiam; fimus, contra articulorum dolores, quod et vermes, qui ex eo XL. diebus in fimo macerato, nascuntur, faciunt, commendantur. De HARPA inter Aristotelem, Plinium, et Oppianum non convenit. Gesnerus vulturem aureum Harpam Oppiani, quod sub mento plumas barbae instar habeat, esse credidit. l. 5. c. 16.
Nomen.Athen. l. 7 c. 27.Fernel l. l. 6. Methodic. 20.Bellon l. 2. de Avib. c. 29.H. A. l. 6. c. 6.
Differentia, et Descriptio.Duo Sunt ipsorum genera, Maius nempe et Minus, quae sola inter se magnitudine differunt. Nec est quod Arist. l. c.
et totidem postici, ut Picis, et nocturnis a vibus, quod Antiquitati ignotum. Sed et id, quod de punctis dicitur, Crura corporis magnitudini in iis non congruunt. Nam et femora brevia, et tenuia sunt, et tibiae vix pollicem latum longae. Iuvenem totum nigricantem maculis subruffis per alas respersum, Aldrovandus notavit, foramina narium in rostro multum eminebant. Oris pars interior flavi coloris erat.
Locus.Loca, si atten damus, ubique degit: hieme in terrae, lapidum, et arborum cava se abdit, in iisque per totam hiemem latet. Auditam Nutrimentum.
Cibus ipsi erucae, muscae, fruges; sed et carnes, si verum est, grandiusculum nutricis pullos, imo ipsam devorare, quod Arist. l. 9. H. A. c. 29.Arist. l. 6. H. A. c. 7. Plin. l. 10. H. N. c. 9.Auctor de Natura.
Quantum ad Generationem, quia naturae Arist. l. 3. de Gen. c. 1.Idem l. 6. Histor. An. c. 7. Generatio.nidificat; (sic Aristotelis Hist. Animal. l. 6. c. 1.Arist. l. 9 Hist. Animal. c. 29.Aelian. l. 3. de Animal. c. 30.Plin. H. N. l. 10. c. 9Arist. l. 3. degen. c. 1. Aelian. l. 3. de Animal. c. 30.
De ingratitudine in nutricem, non Ingenium.Arist. l. 6. Hist. c. 7. Isidor. l. 12. Orig. c. 7.Oppian. in I. l. 1.Aeliam. l. c.Niphus apud Aldrov.Arist. l. 9. H. A. c. 29.Plin. l. 10.Idem l. c.
Volatus.Volatus ipsis brevis, interruptus, humilis, et ut hostem effugiant, instabilis. Ideo Milvorum scapulis, quo tempore adveniunt, suscipi putantur, ne per longa Plin. l, c.Ael. l. 3. de Anim. c. 30
Vox.Vox ipsorum propria Cucu. hanc minus explanant, Arist. l. 9. H. A. c. 49.
Antipathia.Inimicas tum omnes Isidor. l. 12. orig c. 4
Sympathia.Plut. de fluviis.
Morbi.corporis affectus referri potest, quod hieme deplumescit, pennas mutat, et simul colore immutatur. Exuvio deposito, corpus eius scabrescit.
Usus.Medicina, quia cineres Plin. l. 10. H. N. c. 9.
Nomen.Albert. l. 23. de Animal.
Differentiae.classes Migratores nempe, Campestres, et Riparios Bellonius redigit; ad nobiles, ignobiles, et Hybridas seu medii generis, quod promiscuo generosorum et ignavorum coitu generentur, l. 23. de Animal.illis Falconem sacrum, Hierofalcum, Falconem montanum, peregrinum, gibbosum, album, rubeum, cynopodam arboravum, et lapidarium; sub istis Buteones, Lanarios, Tinnunculos, sed perperam; comprehendit. Sub his, Germanos et Tunctanos quidam enumerant, sed et hi omnes, aetate, colore, et corporis Hornotinorum, qui eodem anno nati sunt: Nidulariorum, qui statim Ramalium, qui circa nidum ramulatim obvolitant; Mutatorum, qui vel deplumes sunt, vel plumam veterem cum nova iam commutarunt; nomina.
Descriptio.descriptionem exactam, In capite, dorso, superiore colli, exteriore alarum et caudae parte cinereus sit et subniger, in aliis passim partibus varius, et virgulis quandoque interruptus: sed primo anno secundus color ruffus est, remissae rubedinis, albescit deinceps paulatim, eo magis, Caput habet crassum, nec oblongum, nec strictum, superiore parte Collum et rostrum brevia, maculas in maxillis nigras, circa oculos albas; oculos croceos ad rubedinem accedentes, pectus cum osse pectoris acuto et duro. Pedes patulos, croceos, et ad albedinem declinantes. Crura brevia. Coxas longas, et pennatas etc. Morantur in tota septentrionali plaga, et quidem optimi. Bosnia albos profert, sed et Orientis regiones haud malos. Degunt vel in altissimis montium verticibus vel silvarum arboribus excelsis.
Vox.Vox ab acuto ingraviorem flectitur.
Mira quadam volandi ratione, in principio, medio, et fine venationis utitur. Ad praedam pergens celeri volatu in sublime adscendit, et rursus compositis ad pectus, quibus icturus est unguibus, tanto impetu in avem obliquato volatu descendit, ut strepitum quasi concitati venti suo descensu excitet, in descensu avem percutiens,
Pugna.Paraeus l. de homin. et Animal. praest.
Morbi.morbis
conflictantur, Febri: Apoplexia, Apostematibus capitis, vertigine, oculorum suffusione, asthmate, vermibus, podagra, Antipathia.Antipathiam cum illis gerit, tum Alauda, quae in hominis manus, quam falconis ungues mavult incidere: tum Drepanis avicula lacustris, quae auditis falconis tintinnabulis,
FAlconum species superius exposuimus. PEREGRINO qui primum ob audaciam et generositatem locum sortitur, nomen ex eo est inditum, vel quod semper de regione in aliam migret, vel quod nidus eius nullibi gentium inventus, fuerit.
Differentiae.genera posuit Carcanus, duo ab eodem Belisarius. Unum quod pennis aereum coloremprae se fert, et in singulis pennarum capitibus ad coronae modum albedine sigillatim distinctae pennae, quasi figuram ostendunt. Si excellere debet, Caput necesse est aliquantum in fornicem, vertice leniter elevato acrotundo, curvatum, cinereo colore habeat: simul atque volandi potens evasit, in rostri parte superius plumulas quasdam, quae veluti barbulae speciem gerant; ostentet. Gula lineis in longum ductis nigris maculetur. Supercilia et maxillae admixto modico rubore albicent. Dorsum livescat. Alae sintlo~gae in ultimam caudam recumbentes. Cauda longa, crassis pennis constans, in acumen paulatim desinens, femora longa, tibiae breves, pedes colore inter flavum et plumbeum ambigente tincti, digiti graciles. Ungues magni, nigri et acuti etc. Natales, Sardiniae, Aegypto, Cypro, Cretae et Rhodo debet. Si qui in Italia vel alibi capiuntur, vi ventorum eo depulsos fuisse creditum est. In Alpibus etiam nidulari, fide veteri cuiusdam Falconarii, Albertus M. refert. Alterum, Nigrius, quod multis Aldrov. l. 7. c.1.
Locus.reperitur: in Germania adhuc rarum est.
Volatus.volando alas movet, sic
Ingenium.
SACER, qui et Britannicus, Aelyus, et Bellott. de Avib. l. 2. c. 14.genera; Unum, quod lepores et hinnulos; alterum,
tertium peregrinum exprimit, de quo superius.
Descriptio.
Locus.Inveniuntur apud Tartaros, et Moscovitas. Paulus Iovius in libro de legat. moscovitico.
Nutrimentum.victu scriptores inter se non consentiunt. Belisarius cadaverib. etiam vesci dicit. Tardivus cibos etiam crassiores Volacissimi sunt, nisi è nidis abducantur, et nubes etiam transscendunt. Capiunt Anseres silvestres, Grues, Ardeas, Lepores, Capreolos. His insident, et cerebrum capite perforato excutiunt. In eorum conspectu ne Aquilae quidem volare audent.
Descriptio.GYRFALCO seu Gyrfalcus (l. 7. c. 3.Rostrum breve caeruleum, unco modico, deorsum incurvato, subcaeruleo, instructum. Dorsum, alae, venter, cauda alba erant. Verum tergi, alarumque plumae Gula, pectus, et venter pura tingebantur albedine. Cauda erat breviuscula notis nigris transversim variegata. Pedum digiti oblongi, validi,
Differentia.Genera ipsorum
Locus.Locum ipsis natalem Norvegiam et Hiberniam Belisarius ponit: at certum in Tartaria Paulus Vanet. l. 1. c. 61.Mischov. c. 14. Asianae Sarmat. Nutrimentum. Pugna.
Vescuntur inprimis Columbis, et id genus aliis: et postquam semel de aliqua ave gustarint:
Ingenium.peculiaria. Unum, quod cum simul aliquot vehuntur, certo quodam senii ordine cibum capere soleant. Alterum, quod praeter ceterarum rapcium morem, numquam sese
Descriptio.Caput habet vertice fastigiatum et nigrum, Guttur adsternum usque non nihil candescit, maculis conspersum
maiusculis, pectus reliquum versus inferiora, notis quibusdam, quandoque ferrugineis, nonnumquam rubeis nigri cantibus aliquando insignitur, quibusdam guttur et pectus nigris plumis vestiuntur, Dorsum ac lumbi maiori ex parte plumis fuscis, minutis, obteguntur. Aliqui eorum post medium dorsum, lineas quasdam albicantes, autrubescentes, quae deorsum vergunt, habent. Crura et pedes plerumque crocei, vel ex flavo paleari flavescentes, et squamis densissimis integuntur. Mutatos facilius est cognoscere: et optimus est hornot inus fuscus.
Nutrimentum.capit, et persequitur. Visus aliquando et Aquilam, quae sibi praedam praeripuerat, et se ipsum interemisse.
Differentia.alterum eius genus Aldrovandus, quod Leucophaeum nuncupat. Corpus eius totum cinerei est ad caeruleum vergentis coloris, pro diversa Rostrum crassum, breve, nigrum, robustum, pollicaris crassitudinis, tam validum, ut vix ulli alteri fortius. Pectus alterum Montani esse genus conclusit.
Descriptio. et Differentia.Peregrini, alii simpliciter ita dicti. Illi Falconib. sacris sunt mnores, et quo plus cum Gyrfalconibus participant, capitis debet esse planus, occiputlatum. Rostrum crassum, et recurvum. Collum breve, pectus foris prominens, et carnosum, cavitatem inter pectus et collum magnam et profundam. Coxas plumis complurimis opertas, et sub genibus etiam dependentes. Crura crassa ac brevia, pedes amplos, digitos expansos et macilentos. Cum adhuc hornotini sunt. Alii sunt Dorsum fusco est colore, ad rubedinem inclinante, marginibus rubescentibus et maiusculis sine guttis tamen exornatum. Pennae alarum maiores fuscae cum marginibus. Cauda eiusdem cum dorsi pennis coloris, Simpliciter dicti trium eidem sunt generum, sicut et peregrini, de quorum datis notis quo plures obtinent,
DE TUNETANO inter Carcanum Bellon. l. 2. c. 8.Ille corporis esse exigui, coloris perpulchri, capite flavo, alias nigro, peregrinos pedib. praesertim ita exprimere, ut
Hic magnum esse, ad Lanarii similitudinem, plumis et pedibus accedere, diutius et constantius volare, capite crasso et tereti esse,
Descriptio.Corpus habet exiguum, planum collo Caput reliqui corporis proportione magnum. Rostrum perbreve et rotundum, oculos flammeos. Alas praelongas, et Crura proportione ceterorum membrorum Pedes in articulis digitorum, Nidulatur in montibus inaccessis. volat, ut hominis visum effugiat. In aucupio non statim inter descendendum percutit, sed potius cum
Falco alius.Mittit eum septentrio, et ex illo inprimis Norvegia, Suecia, Estonia. Non tam est in volando velox ut Niger: diutius tamen in Avium persecutione perdurat. Non debet ad venandum emitti, antequam pe~nas mutaverit. Ad eum Aldrov. l. 7. c. 10.Sparverium, cuius descriptionem
Descriptio Lanarii.
Ingeniu.Ingenii sunt tractabilis, et ad omne aucupii genus idonei. Picas, Coturnices, Perdices, Cornices, Phasianos;
Italici falcones.Italicor. meminit. Habent isti caput totum planum. Rostrum falconis, peregrini et montani rostro minus et caeruleum. Pectus flavum raris et ferrugineis maculis distinctum. Extremas alas veluti ocellis rotundis albisque pictas. Mutatis, caput universum ad humeros usque, flavo colore ad rubeum vergente, et lineis tenuibus distincto, tingitur. Pes, qui ante cae. ruleus fuerat, in lutem abit. Nascuntur in montibus Vincentinis et
Aldrovand. l. 7. c. 11.
ARBORARIUS, quem Gesnerus descripsit, rostro erat caeruleo, oculis nigricantibus, pectore albidis et nigricantib. maculis variegato; pennis alarum nigrioribus; dorso nigro, cuius pennarum margines infimos, maculae ex candido ruffae distinguebant. An idem sit cum Accipitre Fringillario dubitatur. Nidum in arboribus exstruit. Rarus ipsius in aucupio usus; iucundum in conflictu cum monedula specta culum exhibet.
RUBEUS Albert. l. 10. c. 9. Crescent. l. 23. c. 12.Phaeniceos in Moscovia dari perhibent.
Volatus.Volatus est agilis, sed non diu perseverantis. Nam penna rubea, quia mollior, non diu volandi impetum sustinet.
Ingeniu.Vitae est minus
Alii.duos ex Indiis Orientalibus Aldrov. l. 7. c. 13.allatos Aldrovandus reducit, qui parte anteriore tota et alis internis
Aldrv. l. 7. c. 14.
Vox.Vocem acutiorem, quia humidior, Peregrino habet.
Locus.Nidificat in excelsis iuxta aquas, aut
Aldrov. l. 7. c. 15.
Aldrov. l. 7. c. 16.Falcones traversos vocat. Albertus quatuor eorum genera ponit. Ceterum, si cum Falcone pedis caerulei Peregrinus commisceatur,
Nomen.Stephan. de urbibus.
Descriptio.Magnitudinem si spectes, in regione cuinomen dedere, brachium cum dimidio longitudine explent. Visus Scalig. Exerc. 236.Color quoque illis varius. In nova Hispania, Aethiopia Scalig. Exerc. 59. sect. 1.Apul. l. 2. Floridor.Stat. l. 2. Sylv. Ovid. El. 2.Plin. H. N. l. 10. c. 43.Arist. l. 8. H. A. c. 12.
Locus.Locum ipsorum natalem solam Indiam esse, veteres Plin. l. 10 cap. 42.Pausanias in corinth.Plin. l. 6. c. 29.
cuidam supra caput bonae spei, nomen ob copiam indidere. In regno Calecut tanta ipsorum est ubertas, ut Oryzam
Nutrimentum.Victus ipsis feris adhuc, frumenta, legumina, semen Carthami seu Cruci, quo pinguescunt, cum homo purgetur; fructus omnigeni, cum molli tum duro cortice intecti. Nux etiam myristica, ad quam in Insula Banda Nidos si Cadamusto credimus ex surculis ad tenellos procerarum arborum ramos pensilibus, pilae modo rotundos, per quam exiguo formaine, construunt, ut ser pentum insidiis viam praecludant, Maximi, gallinaceis haud minora ovaponunt, mediocres columbaceis paria, fae cunditatis indicium, ingens illorum in natalibus locis copia; castitatis,
Volatus.Volatus ipsis in natali solo expeditior. In nostris oris propter caeli frigidioris inclementiam minus eo valent, impotentiam, reptandi facilitas, qua sursum, deorsum, et in maximam altitudinem scandunt, ob congruam rostri et pedum conformationem, compensat. Illius unco, dum pedes promovere nituntur, appensos sese sustinent; dum provolant, ne pedes ob corporis deorsum labentis pondus debiles offendant, sese obvio adminiculo apprehenso, eodem velut anchora et praesidio excipiunt.
Vox.Vocem articulatam nullam naturaliter habent, quidam etiam
AmicitiaAmicitiam singularem colunt, cum Oppian. l. l. 2. Cyneget.Eleg. 2. 6. Ingenium.
Ingenio Rhodig. l. 3. Antiq. c. 32.Albert. l. 23.Scalig. Ex. 236.Manasses in Annalib.Scalig. l. c.de leg glo. 1. p. 12.l. 10. decad. 3. rerum Ocean.
UsusUsus Psittacorum apud Occidentales Indos in cibo apud Orientales olim, Aeliano Aelian. H. A. l. 13. c. 18.Lampr. in Heliogab.Varro l. 3 de re rustica. c. 9.
De Psittacis vide quoque infra Mantissam N. 4.
Descriptio. Aldrov. l. 11. Ornith. c. 2.Sittacus maximus Cyanocroceus in aula Ducis Mantuae ab Aldrovando visus est. Magnitudine capitis erat planus et viridis, rostrum aduncum, in hemicyclum compositum, extrinsecus in perfectam dimidii annuli rotunditatem formatum, palmum longum, totum nigrum; superius longitudine duobus digitis inferius excedebat. Oculos habebat albos et nigros, quos ternae lineae nigrae Guttur veluti torques nigra ambiebat. Pectus, venter, femora, Uropygium, cauda inferior, crocea erant. Cervix superna, dorsum, alae, caudae pars superior, colore caeruleo vestiebantur. Qui apud Comitem S. Florae erat, semel singulo die instante vespera bibebat, notis et familiaribus abblandiebatur. Aestivo tempore aquis se immergebat, aut pluviae donec totus maderet exponebat,
Aldrov. l. c. c. 3.Maximus Psittacus alter apud eundem Principem fuit. Corpus ei non ita ut superiori crassum. Capitis vertex compressus, palmo longior. Rostrum quam superiori brevius, nec longo Psittacus albus cristatus magnitudine erat columbo domestico par. Corpus universum candido plumarum Agmine vestiebatur. Capitis verticem habebat plumis grandiusculis, sesqui palmum altis, retrorsum nonnihil incurvis, acuto apice Rostrum cinereum, ad nigrum vergens, qua capiti committitur naribus patulis pervium, ac harum medio tuberculo, quodam tereti clivosum. Oculos iride lutea, pupilla nigra. Linguam latam, rubicundam. Caudam in altum plumis dodrantalibus, frequentibus, candidis, surrectam. Crura cum pedib. sublutea. Idem c. 5.Psittaco viridi alarum costa superna rubente pullastri anniculi erat corpulentia, capitis vertex luteus. Rostrum superius extremo nigrum, post subcaeruleum, reliqua rubicundum; inferius
maxima et extrema et extrema penna remige ad caeruleum non nihil tendat. Costa superna alarum in tantum rubet; uti et cauda eaque breviuscula, parte inferiore ad latera,
Aldrov. l. 11. c. 6. 7. 8. 9.PSittacus poikilorinchos magnitudine erat gallinae minoris. Corpore plaeroque virescens, dorso obscurius, pectore et ventre, interlucente luteo, radicibus ubique cinereis, dilutius. Rostrum superius in parte superiore habebat ex viridi caeruleum; ad latera, colore ochrae, in cuius extremitate macula transversalis candida percurrebat, inferius circumcirca coloris plumbei in medio lutescentis. Vertex plumulis aureis ornabatur. Remiges parte exteriore, ventrem versus, initio virides, paulatim in colorem subcaeruleum, seu amethystinum, purpureumve potius terminabantur, nigra cetera. Secundae in ordine longissimae totae luteae erant. Quae mediiis Cauda duodenis instructa pennis, quarum quae è latere sunt, utrinque Pedes plumbei, quaterni digiti bini ante, retro totidem, ut in Picis Martiis, interiores quidem exterioribus Ungues ut rapacibus adunci. Tibiae brevissimae, nempe inter poplites et talos, digitum longaesed crassiusculae. Psittaco viridi melanorincho collum, dorsum cum alis virore pleno tinguntur. Costa alae, qua corpori adnectitur, extrema, coccineo rubet, penna in extremis alis, qua ventrem spectant, est nigra. Uropygium inferius coccineum. Rostrum totum nigrum. Caput et pectus lutea. Psittacus Leucocephalus ita ab Aldrovando describitur, etc. Dodrantem et digitum unum longus est. Rostrum duos digitos crassum, album: et pars capitis rostro continua item alba. Oculi pupilla nigra, iris ferruginea. Vertex et frons, quae albent, maculis nigris variegatae sunt. Occiput, collum, dorsum, alae, uropygium supernum obscuro ac pleno virore tinguntur. Gula et alarum costa suprema rubore cinnabarino. Pectus ac femora virent ventris inter femora et pectus interiecta fusco subrubido, aut eo colore, quem pictorum vulgus terrae umbrae vocat, insignitur. Alarum latera pennas quasdam, quae remiges tegunt, easque extremas caeruleashabeat, albo tamen nonnihil admixto. Venter postremus uropygio proximus lutescit. Cauda medio rubra, ad latera rubro et luteo, inde caeruleo variegata est. Pennae Psittaco Erythrocyano, caput, pectus caerulea sunt. Vertex summus macula lutea insignitur. Rostrum haud ita ut prioribus grande, nigrescit. Oculorum regio albicat. Pupilla nigra, Iris fusca. Ventris latera sub summis alis lutea sunt. Venter viridis. Femora è viridi albicant. Uropygium luteum est. Summum dorsum Crua et pedes cinereo imbuuntur, ceteraroseo, Hic
Aldrov. l. 11. c. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.PSittacus Cinereus ex Mina adfertur, et Corpus enim totum cinereo obscuro, seu potius aequaliter subcaeruleo tingitur, remiges Oculos macula candida cingit. Cauda vix ultra extremas alas protenditur, et tota cinnabarino colore tincta est.
Psittaco Erythroleuco magnitudo est caponis grandiusculi, corpus candidum, postrema tergi pars, uropygium, cauda tota, alarum remiges miniacei coloris. Rostrum unco
Torquatus macrourus solus antiquis cognitus fuit. Caput et corpus omne habet viride. Rostrum miniaceum. A rostro inferiori sub mento etc. Minor macrourus totus viridis in Hispaniola reperitur, nec totus turdo maior est. Rostrum habet superna parte rubrum, inferna è rubro nigricans. Iridem oculi rubicundam et croceam. Corpus herbaceo virore amoenum. Pedes et tibias rubicunda.
Erytrochloro macrouro ex Iaponia allato, corpus quatuor colorib., quorum potiores viridis et ruber insignitum erat. Verticem habebat planum, rostrum rubeum, exiguum, et in ferius etiam aduncum. Retro et ante oculos maculam caeruleam. Caudam corpore toto longiorem.
Erythrochloro cristato alae, cauda ac crista, qnae sex pennis, tribus maioribus, totidem minoribus constabat, sunt rubri coloris, corpus reliquum viridis.
His adde Psittacum Erythrocyanum, nec non Erythroxantum Gesneri; quorum ille, parte supina rubet, alis superius in flavo viridibus, cetero caeruleis; cauda partim rubra, partim caerulea, hic, illi per omnia simillimus, in hoc tantum discrepat, quod per medium alarum plurimum flavioris coloris habeat, nonnihil etiam in cauda.
Huc etiam Aldrovandus Avem illam, quae in Hispania capta, magnitudine erat fringillae; rostro nigro, adunco; capite, collo viridi, vertice ut in Garrulo Bohemico crista insignito; alis caeruleis, extremo nigricantibus; uropygio ferrugineo; femoribus albis; pedibus nigris; digitis quaternis, binis ante, retro totidem; refert.
Descriptio.In Histor. Valer. Corvini.Rhodig. Antiq. lest. l. 29. c. 25.Aristoph. in Avibus.Scalig. ad l. 2. de caus. plant. c. 17.Rostrum habet aterrimum, nonnihil aduncum utrisque marginibus incidens; Oculos lucidos; Linguam in apice latam, ad radicem rotundam,
nigram. Visi tamen in Septentrionalib Olaus Magn. l. 19. c. 8.l. 5. de gener. c. 5.Interiora eius si attendas, gulam patentiorem Arist H. A. l. 2. c. ult.Fel renibus, et Arist. H. N. l. 2. c. 15.Excrementa alba esse apud Horatium legimus. Cuidam marinum dicitur, rostrum dentium
Locus.Locum in Asia non nasci Theophrastus Plin. H. N. l. 10. c. 29.Esa c. 34.Theon. in Aratum.Ael. l. 2. de Anim. c. 48.Arist. H. A. l. 9. c. 31.
Nutrimentum.Victitat vorvus frumento, pomis, Athen. l 13.Aldrov. Ornithol. l. 12. c. 1.Bellon. l. 6. ae Avib. c. 1.Plin. H. N. l. 10. c. 47.l. 3. de Anim. c. 43.Potus est vehementer appetens. Tradendum putavere memoriae quidam, visum corvum per sitim lapides congerentem in situalm monumenti, in qua pluviae aqua durabat, sed quae attingi non posset, ita descendere paventem, expressisse tali congerie, quantum potaturo sufficeret. Aestivo Ael. l. 1. de Animal.
Generatio.Generationem quod attinet. Ore coire Plin. l. 10 c. 12.Arist. l. 3. de gen. Anim. c. 6.Oppian. l. 1. de Aucupio.ova, post viginti dierum incubatum pulli excluduntur. Exclusi; forte quod Greg. M. Moral. l. 30. c. 8.Plin. H. N. l. 7. cap. 48.Plin. H. N. l. 8. c. 48Vox eidem in Aulularia.Lucret. l. 4. de Natura rer.Virg. Georg. l. 1.Odoratu cum vulture volatu tar dior et gravior est, Plut. in Flaminio.
Ingenium.Mores et ingenium admirationem merentur. Ad trigesimum et quadragesimum una Albert. l. 23. de Animal.Marcob. l. 2. Satur. c. 4.Plin. H. N. l. 10. c. 43.Macrob. l. c.Scalig. Exerc. 237.Scaliger.
Amicitia.Amicitiam naturalem colit, cum lauro, quem de pasto Chamaeleonte comedit, cum asaro et Ruell. l. 1. de Nat. stirp. c. 2.Arist. de Mirabilib.
Inimicitia.Inimicitias autem gerit, cum Milvo et Percnoptero, propter cibum, cum Cicero l. 1. de Natur. Deorum. Arist. H. A. l. 9. c. 1.Ael. l. 6. de Animalib. c. 46.
Tempestatem plenam praesagiunt, si cum Plin. H. N. l. 18. c. 39.Ael. l. 7. de Animalib. c. 7.Virg. Georg. 1.Praesagium
Usus.Usus eius in Medicina aliquis est. Pulli mense Martio combusti contra Epilepsiam propinati sunt. Ova ad denigrandos pilos adhibebantur;
Descriptio.Strabo l. 3. Geogr.Rhodig. Antiq. lection. l. 11. c. 11.
Versantur circa urbes, domos, maris ripas, fluminum littora et sterquilinia. Locus.
Victus.Victitant frugibus, nucibus, olivarum baccis, vermibus, piscibus, et carnibus, et Arist. H. A. l. 8. c. 3.
Generatio.Generationem earum quod spectat, Nidulantur in summis arborum frondibus. Aelian. de Animal. l. 3. c. 9.Ova pariunt post solstitium gemina, natura
ita dispesante, ut Aphrodis. l. 2. Probl. 64.Incubant feminae tam Isidor. Orig. l. 12. c. 7.Arist. l. 4. de Generat. c. 6.Arist. H. A. l. 6. c. 8.Isidor. l. c.habent, seu Porphyr. Aetates ipsi humanas ter Plin. l. 7. c. 48.Vox ipsius est Odyssie.Plin. l. 10. c. 43.
Volatus.Volat celeriter. Graditur
Affectus.Amicitias colit, cum Ciconiis quibus maria transvolantibus Ducempse praebet, et cum Arist. H. A. l. 9. c. 1. Plin. l. 10. c. 74.Inimica est, Noctuae Aelian. de Anim. l. 3. c. 9.Ingenium earum et singularem Ingenium. sollertiam multa ostendunt. Si nucem perfringere nequit, in altum sublatam ad saxa et tegulas Plin. H. N. l. 10. c. 12.Zoroastr. in Geopon.Ael. H. A. l. 6. c. 7.
Usus.Usum cerebrum coctum et in cibo sumptum inveteratis capitis doloribus remedio esse Plin. H. N. l. 20. c. 6
Descriptio.Frugivora nempe, Cinerea et Caerulea. Frugivoram
Victus.Victitat ut diximus frugibus, nec tamen lumbricos respuit. Quia Ardea in earum nidis nidulari folet,
Cinerea Turnero Marina dicitur. Minor est Spermologo. Dorsum totum, collum superius, alarum latera, nates et totum ventrem cinerea habet. Aestivo tempore altos montes incolit, in quibus soboli propagandae incumbere, ex eo colligi potest, Victus ipsius idem qui nigrae. Quadrupedum, hominum suspensorum cadavera et pisces affectatnec
Caeruleam cornicibus, quamvis vix sciri potest, an ex earum sit numero, Aldrov. l. 2. Ornithol. c. 5.
GRaculus seu quod Varrol. 4 de Lingua latina.l. 1. Instit. Orat.
Victitat praeter segetes, carnib. glandibus, Victus.Plin. H. N. l. 10. c. 29.
Ad coitum verno tempore excitatur.
Aelian. l. 3. de Animal. c. 12.Vox. Affectus.Amicitiam cum Aelian. l. l. 9. c. 1.Ael. l. 9.Nicolaus Leonicus.Bruier. l. 15. c. 78. derecibaria.Aristophan. in vespis.Dalechamp. in Plin. l. 3. c. 22.
Usus.Usus ipsorum apud plurimos in cibis.
Generatio.genera tria l. 9. H. A. c. 24.Coraciam, Pyrrhocoracem, et Lupum seu Monedulam ponimus.
CORACIA magnitudinem habet cornicis, illa inprimis, quae nigra et pamphaga. Rostrum quatuor Pedes eiusdem coloris, unguibus exceptis, qui simul cum toto corpore sunt nigerrimi. Incolit praeruptos montes, et
PYRRHOCORAX Cornice est minor, Monedulae aequalis, luteis cruribus et Plin. l. 10. H. N. c. 48.frequens est in Alpibus ut peculiarem Alpium Plinius scribat, sed et in Anglia, Creta, Cycladibus monte Bellon. l. 8. c. 6.depascitur. Altum vociferat, et vocem Merularum acutam, ac ad fistulae sonum nonnihil accedentem imitatur. Ex eius volatu alto frigus augeri, humili minui quidam colligunt. Pulli in cibum pauperioribus mensis cedunt.
MONEDULA, Aristoteli rostrum circa narium foramina albicantibus punct ulis insignitur, Arist. H. A. l. 9. c. 24.
patentiorem habet. Loca plana amant, sed et in altissimis turribus Plin. H. N. l. 14. c. 17.Ovid. l. 7. Met.
Est et aliud Monedulae genus, quod collum habet albo torque circumdatum,
PIca, quae Atticis
Genus.Genus ipsarum unicum duntaxat agnovisse Aristoteles videtur. Alii in urbanas et silvestres dividunt. In nulla non regione obviae sunt. Glandaria in Batavia rara.
Victus.Victum si attendas, est pamphaga. Suum alveos quandoque cibi causa petit, et quosvis acrodryos fructus. Visa passerem Cardan. l. 7. c. 35. de variet. rer.
Generatio.Ova circiter novem parere; multos sed imperfectos l. 9. H. A. c. 13.
Volatus ipsis Onomast. l. 5. c. 13.Pausanias in Arcadic.lib. de sollert. animalium.
Affectus.Infestantur ab Alucone et Arist. l. 8. H. A. c. 3.Plin. H. N. l. 10. c. 29.
Usus.Usus ipsarum et in cibis et in Medicina aliquis. Glandariae Bononiae in foro venduntur, sed durae carnis sunt; Athenaeus tamen Cothyin Thracum Regem apposuisse testatur. Quidam seu vino albo ad consumptionem coctas, seu in olla tostas, et in pollinem redactas, seu destillatas, oculorum hebetudini rubori, et dolori prodesse, prodidere. Nonnulli vivam in partes dissectam, laborantibus articulis imponunt.
AAristoteles unicum duntaxat genus Picarum, glan darium nempe ponit. Plinius id duplex, sumpta
VARIAE seu Caudatae caput dorsum, collum, pectus, alae femora, cauda, pedes eorumque digiti atque ungues aterrima, extremum alarum albicans, dorsum et cauda et maxima nigredine viridescendentia, tota ventris superficies candida.
Caudata INDICA quam Aldrovandus exhibet, ex Iaponia allata erat. Rostrum, tibiae et pedes rubescebant. Caput totum et collum, quod torquis albus ambit, erant caerulea, dorsum et scapulae ferruginea. A superiore rostri parte inter utrumque oculum macula tres Pectus et venter ad anum usque candescebant. etc.
GLANDARIA, Aristoteli Nares plumis albis et nigris operiuntur. Rostrum aliquantulum recurvatur, lingua bifida est. Color corporis varius est. Nam cervix ex rufo et caesio mixta est. Uropygium candicat, dorsum pallescit. Cauda longiuscula est, et duodecim pennis nigris constat.
GARRULUS Argentoratensis Caput ipsi crassum colore ex caeruleo et viridi mixto, maculis per longitudinem albis, quae per totum pectus ventremque deorsum feruntur. Rostrum mari duos digitos longum, crassiusculum, aliquantulum recurvum. Oculi magni, nigri, Dorsum Alarum color varius. Cauda superna parte virescit, inferna partim violaceo, partim caeruleo permiscetur. Femina toto caelo Caput, collum, pectus ventrem ex castaneo ad Leucephaeum vergunt. Rostrum est crassius. Alae Cauda latiuscula, ex viridi et caeruleo ad fuscum inclinans.
PICA MARINA, quae et Gaza dicitur, tota, caput, cervicem, pedes, et alarum partem si excipias, subviridis apparet. Rostrum habet robustum, Capitis verticem coloris castanei diluti, inferiorem eius partem ad tempora luteam. Digitos longos, pedes insigniter aduncos, secundi ordinis alarum pennas ex castaneo dilutas.
PICA PERSICA, tota
NB. De Picarum generibus quibusdam exoticis vide Mantissam. N. 5.
Descriptio.Aldro. l. 12. Ornit. c. 18Caput habet quodammodo compressum, coloris ferruginei, more alaudae cristatae apice Collum breviusculum, Pectus castaneum dilutum ad roseum vergens. Dorsum subcastancum, Ventrem totum subcinereum. Exteriores alarum pe~nas nigras maculis spactatu iucundissimis insignitas. Nam primae numero septem solidae et quodammodo cartilagineae albae sunt, appendices cin~abaris instar rubescunt, has aliae maculis luteis perornatae, literam L. Interiora si spectes, ex Anatome habeto. Intestina in dissecta duos dodrantes longa fuisse, absque revolutionibus et anfractib., Ventriculum in medio epatis velut reconditum, exiguum, carnosum et duro callo obductum; tunicam in eo substantiae diversae, uveae quoad colorem non dissimilem, durissimam et quasi cartilagineam; Iecur in duas partes Lienem exiguum, linguae humanae Pericardium duplicatum, et veluti pinguedini mersum: Pulmones qui in omni asperam arteriam in principio laxiorem et ovalem, moxangustiorem, tandem latiorem iterum: Linguam duram et osseam, et in extremo, ubi velut alas quasdam habere et sagittam prae se ferre videtur, bifidam, et quasi in duas aciculas divisam. Os hyoides, quod reliquis animantibus pro implantatione linguae datum est, ab osse occipitis ad latera foraminis, per quod spinalis medulla Oculi intus Cerebrum sphaericam referebat figuram; et superiores ipsius ventriculi ad mediam regionem capitis collocabantur.
Locus.Locum si atten das, Bohemiae quidem peculiaris est, sed migratoria eadem. In Italiam delatae, in Placentino et Mutinensi agro, ubi XL. simul capiebantur, morabantur; in Ferrariensi, nullae visebantur,
Victus.Victus ipsis uvae, ligustri, iuniperi, Cynorrhode baccae, pineae nuclei, uvae passae, poma, amygdala. Baccas liederae, carnem, et frumentum nonnisi famelicae attingunt. Volant
Vox.Vox earum erat ziziri, unde
Cibum sibi invicem offerunt, mas feminae, femina mari. Caro saporis est in cibo gratissimi. Nec ergo incendiaria Plinii, quia nec in incendiis nascitur, nec carbones apportare visa est, nec avis Hercynia Plinii, quia ei noctu lucere non competit, utut in Voitlandiae syl vis, quaedam Turdi minoris magnitudine, colore partim caeruleo, partim aureo, quam croceo, talis esse dicatur; Nec avis Nova Plinii, quia columbo minor est. Nec denique Merops Aristotelis, quinec apibus insidiatur, nec vermibus vescitur.
PIca Brasilica, aliis Caput pro corpore maiusculum et crassiusculum et atrum. Rostrum duos palmos longum, unum latum, serratum, et velut è squamulis quibusdam compactum, substantiae ad instar membranae tenuissimae, osseae, splendidae, levissimae, cavae, atque Oculi in medio capite, illique maiusculi. Collum, dorsum, atque alaenigrae. Pectus aureo colore cum quadam rubedine Venter et foemora cinnabarino colore vestita. Cauda nigra, et in extremitate insigniter rubescens.
Victitat pipere, quod
RHINOCEROS Tragopanda Plinii, Aquila maior, capite phaeniceo, cornibus in temporibus insignitur; et Tragopa solini in capite arietinis cornibus armatur; et Pomponius Mela eiusmodi aves Tragopaemanes appellat. Salig. Exerci. 231. s. 3.
Descriptio.
Locus.loca incolit, in Italia rarius videtur.
Victus.Victitat seminibus cannabis, nucleis abietum, et ut quidam produnt, cadaveribus. Voracissima autem est.
Generatio.Nidificat in abietibus, et verisimile est cantat, et quidem suaviter, in aestate abstinet. Caveis in clusa Psittacorum more sursum atque deorsum reptitat. A potu pocillum rostro si potest abicit, imaginem
Aldrovand. l. 8. c. 1.
caesios oculos Arist. l. 9. H. A. c. 34.Bubo, Asio sive Otus, Scops, Aluco, Ulula, Noctua, Strix, Caprimulgus.
BUBO, qui Graecis Arist. l. 8. H. A. c. 3. Strabo Geogr. l. 17Corpus ipsi breve, et propter caudae brevitatem veluti decurtatum. Corporis tegmen plumeum ferrugineo seu obscuro quodam aeris colore est. Maculis nigris sparsim et incerto ordine respergitur. Caput habet, Plin. l. 10. H. N. c. 16.Rostrum aduncum; Collum pro sua magnitudine perbreve; Ungues Aquilinis maiores; crurabrevia. Cuius Gesner. in Ornith.Aldrov. Ornith. l. 8. c. 2.
Locus.Locum si spectes deserta Plin. H. N. l. 10. c. 12.Ovid. in Epist.Plin. H. N. l. 29. c. 4.
Cibus.Cibus ipsi Arist. H. A. l. 8. c. 8.Plin. l. 10. c. 12. H. N.
Volatus.volatum Ovid. l. 5.Metam.Plin. l. 10. c. 12.Plin. l. c.
Usus.Usus eius est, tum in Aucupio. Nam et aviculae dum eam inter diu circumvolant, et percutiunt, Bellon. l. 2. de Avib. c. 28.cibo. A quibusdam enim editur: tum in Medicina. Cerebrum vulnera cum adipe anserino glutinat; cum aphronitro scabiem sedat. Sanguis asthmaticis est utilis. Cor eius, si impositum Plin. H. N. l. 29. c. 4Toseph. l. 8. Antiq. c. 8.
Descriptio.Nycticorax; quia Buboni per omnia, magnitudinem si excipias (magnitudine columbae esse scripsit Athen. l. Dipnosoph.Plin. H. N. l. 10. cap. 13.Oppian. in Cyneget.Athem. l. 9.Aldrov. Ornithol. l. 8. c. 3.caput erat auribus velut cornibus plumeis insignitum, cinereo, baetico diluto et nigro ad supercilia usque et nares prope modum colore varium. Facies tota anterior, è cinereo candicabat, minutissimis plumulis veluti pilis tota obsita. Corpus totum è cinereo seu leucophaeo ad ferrugineum dilutum vergebat, maculis, ubique fuscis conspersum, tam maiusculis, ventrem notae fuscae in longum
Alterum semipalmum in longitudine minus, Fulvum Aldrovandus appellat. Toto propemodum anteriori corpore maculas fuscas, in longum protensas, et singulis plumis albicantibus decus satas, ut crucis aut lilii Francici referrent, figuram, habebat. Crura et pedes ad ungues usque hirsuti, uti totum corpus, flavescebant. Cauda infra alarum longitudinem, uno l. 8. c. 3.
Locus.Locum si attendas, montes plerumque inhabitat, locaque edita. In montibus Arverniae copiosi inveniuntur, et in ltalia in monte Plumbicio passim sunt obvii. In Ciliciae campis de die inter Ambrosiae plantas abditum Bellonius invenit, cum tamen eo loci, ne ad quartum quidem milliare, arborem ullam nascentem videre liceat. Nidulatur in arborum cavernis, et foraminibus Arist. H. A. l. 8. c. 12.Plin. l. 10 H. N. c. 23.migratorius est. Nam cum Lingulaca, matrice, et Cynchramo, Coturnicibus hinc proficiscentibus ducem esse scribunt.
Volatus et Vox.volatu fertur. Vocem edit ei similem, l. 8. H. A. c. 12.Athen. l. 9. Dipnosoph.Arist. H. A. l. 8. c. 12.. Athen. l. c.
NB. Est et genus exoticum Oti, de quo vide in Mantissa. Num. 2.
SCops, Athen. l. 9. Dipnos.Bellon. l. 2 de Avib. c. 35.Eustat. in Odyss. 5.
Genera.Duplex apud Athen. l. 9. Dipnos. ex Callimacho.genus. Alii sunt vocales, qui omnib. temporibus patent, muti qui automno interdum apparent, nec plus uno vel altero die commorantur, Scopes Una Italiae frequens, quam isti Chiuvino vocant. Altera huic apud Germanos similis, Illa prout ab Aldrovando describitur, Caput ei teres plumulis coloris ubique plumbei vestitum. Aurium plumulae Pedes habet exiguos fuscos, ad plumbi colorem obscurum accedentes, squamosos, depiles, in digitos binos anticos, et totidem posticos dispartitos, unguibus fuscis instructos.
Generatio.Generatione ipsius nihil exploratum esse scribit Arist. l. 9. H. A. c. 28.Plin. l. 10 H. N. c. 49.
VoxVoce superius dictum est. Quod ei ex Athen. l. 9. Dipn.Pollux l. 4. c. 14. Meurs. in Or chestra.Aelian. l. 6. H. A. c. 46.
ALVOCNIS, qui Graecis Bellon. l. 2. de Avib. c. 32. Aldrov. l. 8. c. 5.genera Unum maius, alterum minus.
Maius Caponis est Arist. H. A. l. 8. c. 3.Auriculis caret; sed eorum loco coronam quandam è plumis constructam, quae faciem totam, pinnulis supra oculos superciliorum altorum modo, elevatis, et utrinque per tempora nec non sub mentum descendendo in orbem Rostrum ipsi album. Oculi in cavitatem profundam, Dorsum coloris est plumbei, notulis albidis variegatam. Crura plumis candidis conteguntur, pedes duntaxat pilis. Incolit tam loca campestria, quam saxa praerupta, rimas turrium, et cavernas quercuum. Muribus et aviculis et inter has Arist. l. 8. H. A. c. 3.victitat. Quod volandum fertur.
Minus simili cum maiore maculorum diversitate variegatur, domesticam columbam magnitudine non ex. cedit. Vertex capitis, collum, dorsum, alae ad pennas remiges usque plumis vestiuntur ab initio capitis pars, plumulis candidis informam flammei cincta videtur, quas circulus luteus undiquaque ambiens claudit. Oculi nigerrimi versus interiorem canthum plumeis luteis obsidentur.
Tibiae et pedes villis horrentes nonnihil rubent, binis ante et totidem Unguibus armatur longis, validis, acutissimis, et aterrimis.
Vox.Vocem noctu edit Ulula flammeata Gesneri eadem cum Alucone.
ULULA, Graecis Gesner. in Ornitholog.Rostrum reve et a dunhcum albicabat. Oculos habebat magnos nigros, pupillam palpebrarum rubicundi, membrana nictanti Collum erat multum Crura albicantia punctis conspersa lividis, hirsuta ad pedes usque. Pedum digiti bini l. 8. Ornithol. c. 6.
Locus et Cibus.Colit et campestria et saxa, Arist. l. 9. H. A. l. 17.seu geminicibi. Fruges in humilioribus colligit. Inexcelsis rapinas agit, et carnes in cibum parat. Picas Arist H. A. l. 8. c. 3.Idem. H. A. l. 9. c. 1.Idem l. 9. c. 17.
Generatio.Parit quaternos, si Plin. H. N l. 10. c. 16.Arist. H. A. l. 6. c. 6.Vox eius est ululare, seu maesta et flebili voce plangere, idque Apul. l. 2. Floridor.
Fel eius praedicatur ad albugines, Usus.Plin. l. 29 H. N. c. 6.
Generatio et descriptio.Hesychius in Lex.generis mentionem faciunt Auctores, Maioris nempe et Minoris. Utrique collum breve, gulae pars in ferior paulo latior. appendices infra Arist. H. A. l. 2. c. ult.lien tam parvus Idem l. 2. c. 15.Cauda Albert. l. 23.l. 23. de Avib. c. 32.Capitis vertex ex plumularum ibidem positu veluti introrsum excavatus. Quae ab Aldrov. Ornithol. l. 8. c. 7.capite maiusculo Oculis magnis et glaucis. Rostro longiusculo, corpore toto plumis partim baetico partim albo distinctus. Cruribus plumosis, et ad pedes usque hirsutis, coloris è cinereo baetici. Pedum digitis subfuscis, cinereis, implumibus. Quam Germani saxatilem nominant, tota parte prona fusci, modico ruffo permixti, et albicantibus maculis distincti est coloris. Crura et digitos pedum habet hirsuta, plumis albidis. In exstincta rostrum superius rubebat, cum prius in viva rubere non videretur. Inter oculos et rostrum pennulae quaedam ceu pili aut barbulae rigent.
Locus.Locum si attendas, in Creta nasci negat Plin. H. N. l. 10. c. 29.Apostol. Cent. 6. Proverb. 41.
Victus.Cibus ipsis vespae, apes, lacertae, April. H. A. l. 8. c. 3.Crescent. l. 10. c. 16. de Agricult.
Generatio.Generationem, quod de Bubone, id et de hac Plin. l. 10. H. N. c. 17.caecutire verum; nec propter insitam vim igneam tenebr as penetrare, ac luna silente videre, quod Eustathius, et Varinus scribunt. Die, Ambr. l. 5. Hexam. c. 24.Bellon. l. 2. de Avib. c. 24.Arist. H. A. l. 9. c. 34In avib.Pollux Onom. l. 5. c. 13.Plin. l. 10. c. 17.l. 3. Milesior.
Est etiam saltatrix, et corpus et cervicem frequenter in orbem contorquendo, Ingenium.Crescent. Agricult. l. 10. c. 6.Plin. l. 10 H. N. c. 17.
Inimicitia.Inimicitias gerere dicitur cum Arist. H. A. l. 8. c. 1.l. de Natura rerum.Arist. l. 9. H. A. c. 1.Plin. l. 10 H. N. c. 17.
Usus.Usus captae tum in aucupiis, prout in Oto dictum est: quod genus aucupii cibis, apud tenuioris fortunae homines; tum in Medicina. Nam cibus
Praesagium.Praesagia si respicias, si nemore deserto frequentior in urbibus apparuerit, sterilitatem; si vespertino crepusculo de suis lustris citius pro consuetudine egressa, plurimum cucubaverit, pluvias; si Aratus in phaenomenis.
NB. De Noctuae genere exotico vide Mantissam. N. 2.
Descriptio.l. 11. H. N. c. 39.
Ubera eas infantium labris immulgere, sanguinem in cunis noctu exsugere, Ovid. 6. Fastor.l. 12. Origin. c. 17. Vox.
Vox.Vox ipsarum
Aldrovandus l. 8. Ornithol. c. 8.nocturnam quandam avem refert, quae habebat caput magnum, rotundum, anteriore parte plumulis exiguis, in orbem velut fla~meum positis exornatum. Oculos grandes cum iride
pupillas maximas, et vehementer atras. Rostrum corneum, fuscum. Pennas universi corporis ferrugineas, maculis fuscis in remigibus transversim distinctas. Caudam palmo Crura ad digitorum ungues usque instar pedis leporini pilosa. Digitos pedum binos ante, totidem
Descriptio.Arist. H. A. l. 9. c. 30.l. 10. H. N. c. 40.Caput habebat vertice longo et compresso. Oculos grandes, iridem et pupillam nigerrimas, Rostrum vix passerino maius, modicum aduncum, plumulis tamquam pilis quibusdam
Locus.Degit in Arist. l. c.h namque isti fures nocturni pastorum stabula, caprarumque uberibus advolant, propter suctum lactis, Arist. l. c.
Descriptio.l. 4. de partib. Anim. c. 13.l. 7. Saturnal. c. 16.Magnitudo diversa. Maiores Strabo. l. 15.Livius Hist. c. 10.Gomara Hist. c. 61.Caput quibusdam murinum est, caninum aliis. Rostrum Nares vituli instar. Dentes XXXIV, in mandibula inferiore octodecim, sedecim in superiore Bellonius observavit, viginti quatuor in singulis mandibulis duodenos, eosque serratos, teretes, et longiusculos l. 9. Ornithol. c. 1.Maxillas intus et foris pilus oblo~gus, niger, obvestit. Auriculas interdum binas, quaternas interdum habet: similitudo eis Asininarum, et superiores quadruplo sunt inferioribus maiores. Mamillae soli volucrum datae sunt, lacte sola nutritubera Plin. l. 10 H. N. c. 61.Alas, quae Strabo l. 15.digituli singuli, unguiculis haematis instructi, quibus parietibus se affigunt, annectuntur. In supremis alis rudimenta, quaedam brachiorum nervosa apparent, quae in uncum desinunt. Pedes illi bini, in quinos digitos dissecti et
Cauda quippe aliis nulla, ut de partib. Animal. l. 4. c. 11.Bellon. l. 2. de avib. c. ult.Penis mari sat magnus; exsertusque, qualis simiarum est, genitalis feminae meatus pone podicem apparere solet. Quid sibi Plinius, verbis, Coxendix huic aviuna traditur, velut, cum duo crura habeat, intelligi vix potest.
Locus.Locum si spectes, laca obscura, cavernas, et meatus subterraneos amant. Strabo Geog. l. 16.victu Plin. H. N. l. 10. c. 61.l. 6. dec. 3.Plin. l. cit.parit, et fetus lacte ub eribus admotus nutrit. Recens nati musculis sunt similes, glabri, infantis humani instar; sed omnibus partibus absoluti, matris uberibus, cum primum enixa est l. 2. de Avib. c. 2.
Volatus.Volant Homer. Odyss. m.
Vox.Voce exili gannitum potius et latratum canum imitantur, Homer. Odiss. w.
Singularis ipsis cum columbis amicitia, detinentur istae, si caput vespertilionis in peris summo columbarii fastigio suspendatur. Inimicitias Ael. l. 1 de Anim. c. 37.platano, qui prae foribus suspensus ne involent, prohibet; cum hedera, cuius suffitu et odore perimuntur; cum formicis, ad quarum nidos si alas suspenderis, nulla ipsarum egreditur, cum locustis, Democrit. in Geopon.
Usus.Usus vespertilionum est tum in cibis; nam Strabo. l. 16.Scalig. Exser c. 236.Niremberg. Naturae Exot. l. 10. cap. 93. 94.Medicamentis, totipraeparati, Galen. l. 4. de compos. medic. s. l. c. 8.Galen in Euporistis.
quod tradunt, si ter circumlatus domui vespertilio vivus per fenestram inverso capite infigatur, amuletum esse, praesertimque ovilibus circumlatum toties, et pedibus suspensum in superliminari.
Descriptio.Diodor. Biblioth. 3. c. 12.Plin. H. N. l. 10. c. 1Rostrum habet exiguum sed acutum. Cput in quo Palpebras utrinque solus omnium alitum ut homo, pilos in superiore palpebra. Collum longissimum. Dorsum, cuius pennae in mare nigerrimae, in femina suscae, lanae quandam substantiam sua mollicie efficiunt, tam latum, ut puerum lactentem insi dentem Oppian. Cyneget. l. 3. v. 490.Alarum Pennae eiusdem sunt coloris, sed in superiori parte candidissimae. Gordianus miniatos habuit. Initerioribus alarum cubitis spicula Albert. l. 23. de Animalib.Caudae pennae in mare subalbidae, in femina subfuscae sunt. Cosae praegrandes, quod in angustum sensim iuxta femur finiantur; femur humanum potius imitantur. Pedes Camelorum cruribus similes Oppian. l. c.ungulas dividuntur. Cur bisulcum potius
Locus.Theophr. l. 4. Histor. plant. c. 4.Plin. l. 10. c. 1. H. N.Xenoph. l. 1. Exp. Strabo l. 18Diod. Sicul. l. 3. c. 13 Victus.
Quantum ad Victum, Carpophagum esse ex Strabone l. 6. Geogr. Strabgo.Epist. 12.Aphrodis. in prooem. probl.Vossius in emens. ad l. 3. de Idol.
Generatio.coit. Complura Plin. l. 10. c. 52.ova, octuaginta Aelian. de Arimal. l. 14. c. 13.Aristl. l. 9. H. A. c. 15.excluduntur simul. Pars intra ova formatur, pars in lucem prodit, pars fovetur.
Vox.voce nil memoratu dignum occurrit. No~ elevatur calvere Plinius Plin. H. N. l. 11. c. 37Plin. H. N. l. 10. c. 1.
Usus.Usum si spectes, ova Plin. l. c.Lamprid. in Heliogabalo.l. 24. c. 22.
NB. Est et alia Struthocamelorum species. Vide Mantissam. Num. 3.