Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
vid. sub CAVPO.
Cibi genus memoratum Apic. 5, 1. 7, 6. 8, 6. [...]
Vas rusticum vimine contextum, a leuitate dictum a Graecis, Priscianus Corbem interpretatur: Corbis, corbula, qualus Vet. Gloss. [...]
Abundantia, certe tantum, quantum opus est. [...]
pro Copioso, a veteribus dictum, vt annotat Nonius 2, 119 [...]
est apud Priscian. 7 p. 752. Locum damus in Ops.
Abundans, diues. Cic. Verr. 1, 65 [...]
Abundanter. [...]
Dicitur, qui magistratibus praebenda, et eorum familiae praestabat, publice conducta ei, qui peregrinantes principes et magistratus sectabatur, vinum cibariaque vendens. [...]
Castrense verbum est, pro Copia instrui et augeri. [...]
vid. CAVPO.
inquit Festus, a Copiis dicta. Item ipsa Mulier, quae tabernae praeest. Est ergo Caupona.
vel COPRIAS, ae. m. [Stercorarius, si verbum verbo reddere velis, i. vilis et contemtus, ridicularius s. scurra. [...]
Stercus. Non Hercules potest, qui Augiae agebat copron, Varro apud Non. 4, 22 ex emendat. Casauboni ad Sueton. Tiber. c. 61.
vid. COPIS, post COPIA.
Pithoei de iudicio coci et pistoris, Nos facimus populo studiose coptoplacentas.
Oppidum Thebaidis, commune Aegyptiorum et Arabum emporium, vergens ad mare rubrum. Iuuen. Sat. 15, 28 Gesta super calidae referemus moenia Copti.
Significat vinculum. [...]
Colligare, vincire, coniungere. [...]
Idem. Plaut. Epid. 3, 3, 20 [...]
Coniunctio. [...]
sub init.
Add. Ambros. Epist. 84. et Augustin. de Trin. 11, 9.
Fictum a Grammaticis; quod copulat, vel copulare potest: vnde Coniunctio copulatiua conf. Isid. 1, 11. Mart. Capell. 3 p. 70.
Add. 17, 7.
vid. CAPVLICVM, sub CAPVLVS.
vid. statim sub COQVO.
Cibos igne mollire, et esui accommodare. [...]
Vt, Paruo coctus Hor. Sat. 2, 2, 28. [...]
Substantiue pro aqua cocta dixit Martialis 2, 85 [...]
pro Concoquere et conficere cibum in ventriculo, quod vulgus Digerere vocat Plin. 20, 9.
Qui coquit. [...]
Idem quod Coctio. [...]
Quod facile vel coquitur, vel maturatur; vt, Plin. 15, 23 [...]
Quod coquendo fit. Vt, Curt. 5, 1, 25 [...]
Vt, Coctilicia taberna Iul. Capitol. in Pertinace c. 3 [...]
Quod facile coquitur. Plin. 16, 6 Glans fagea suem hilarem facit, carnem coctibilem ac leuem, et vtilem stomacho. Alii legunt Coquibilem.
Locus, in quo cibi coquuntur. [...]
pro Coquere Plautinum est, vt Pseud. 3, 2, 85 [...]
Sed cum hodie non inueniatur apud Plautum, de COQVINO videtur intelligendum.
apud Non. 3, 32 Culter coquinaris.
Vt, Coquinaria vasa Plin. 33, 11. Coquinarium instrumentum, vid. COQVINATORIVS.
Quod ap. Paullum in l. 6 [...]
vel COCVS, i. m. [Qui cibos coquit et vendit. [...]
Nobilissima illa pars in corpore animalium, quae sanguinem dispensat et recipit. [...]
aut Corcillum, i. n. Aliud Dimin. Petron. 75.
Qui optimo corde praeditus est, id est, solers et sapiens: Cic. Tusc. 1, 18 [...]
Sapienter, prudenter. Plaut. Poen. 1, 1, 3 Quas tu sapienter, docte, et cordate, et cate mihi reddidisti certas, etc. Add. Mil. 4, 2, 96 Dicito docte et cordate.
Intime. Sidon. Epist. 4, 6.
Cordis dolor. Plaut. Cist. 1, 1, 67 At mihi cordolium est. Add. Id. Poen. 1, 2, 86. Apul. Met. 9 p. 226 Non vxori, non vlli familiarium cordolio (Zelotypia) patefacto.
Latii oppidum. Sil. 8, 380 Quos Cora, quos spumans inimico Signia musto, etc.
Populi huius oppidi Plin. 3, 5.
Puellam apud Graecos significat, et pupillam oculi. Hinc Auson. Epist. 16, 59 Cuique vigiles luminum Vacare dignabunt corae.
qua et Callicia Pythagoras aquam glaciari tradit apud Plin. 24, 17 s. 99. Addit, apud alios earum mentionem se non inuenire.
A CORAX.
reperitur, mensurae non vltra bina cubita, candore proximus ebori, et quadam similitudine, quem magni aestimari refert Plin. 36, 8 s. 13.
vel CVRALIVM, i. n. [Planta, an gemma, an vtrumque, maris, quae nomen hoc seruat vbique. [...]
Phrygiae fluuius est, qui alio nomine Sangarius dicitur. Auctor Plin. 6, 1.
Populi sunt Pontici, immanitate insignes. Ouid. ex Pont. 4, 2, 37 Hic mea cui recitem, flauis nisi scripta Corallis?
Gemma est similis minio: gignitur in India et Syene. Auctor Plin. 37, 10 s. 56.
Gemma est ex Achatae generibus, similis corallo, aureis guttis distinctae sic Hard. Plin. 37, 10 s. 56.
In conspectu; praepositio Ablatiuo casui seruiens. [...]
vel CORAMBLA, ae. f. Herba, quae oculorum aciem retundit, et hebetem facit; ideoque dicta: nam [pupillam significat; [vero retusum et hebes. [...]
Antiquus rhetor Siculus, primus artem dicendi [...]
et praecepta conscripsit.
i. Coruinus. [...]
et secundum Priscianum 5 p. 652 [...]
A Corbis, teste Varrone de L. L. 4, 31 p. 34, 12. [...]
vid. CORVITORES sub CORVVS.
Dux Romani exercitus, cuius res feliciter Neronis auspiciis gestas narrat Tacitus. ¶ 2 De Athleta apud Iuuen. 3, 250. vid. CORBITA.
vel CORCHORON, i. n. [Herba vulgaris Plin. 25, 13 Anagallida aliqui corchoron vocant. Add. Id. 21, 32.
vid. COR.
Morbi genus esse debet, quod Marcellus Empir. 21 [...]
Maris Adriatici insula inter Epirum et Calabriam sita, Alcinoi et Phaeacum memoria, tum et Vlyssis naufragio, et hortorum Alcinoi fama clarissima. [...]
vid. COR.
Saltationis comicae genus apud Graecos, et Graeculos Romanos Petron. 52 [...]
iungit Martian. Cap. 9 p. 313.
vel Cordila, vid. CORDYLA.
Baeticae Hispaniae vrbs clarissima, vtriusque Senecae et Lucani patria. [...]
Conf. Hirt. Bell. Alex. c. 57.
vid. CHORDVS.
siue CORDYLLA, ae. f. [Piscis minutus, qui Partus thynnorum dicitur. [...]
vid. CORIA.
De hoc Plin. 7, 52 [...]
Pelignorum metropolis. Silius 8, 522 Marrucina simul Frentanis aemula pubes Corfini populos, magnumque Teate trahebat, pro Corfinii.
quorum meminit Plin. 3, 12.
Mineruae epltheton apud Cic. de Nat. Deor. 2, 59 c. 23 [...]
vid. CORACESIA.
Morbus est, quo boues laborant, Columel. 6, 13, 2 [...]
Coriagine laborans. Coriaginosi equi Veget. Mulom. 1, 38, 2. A vermibus Id. 1, 44, 1.
Herbae genus. [...]
Liquor coriandro infectus Apic. 9, 1.
vid. CORIVM.
Genus piscis. Plin. 32, 11 Corias siue Parianus, siue Sexitanus a patria Baetica, lacertorum minimi. Castigatiora exemplaria habent Colias, v. v.
vid. CORYCVS.
vid. CORRIGIA.
Thebana mulier Lyrica, a qua forte Ouidius puellam sibi amatam appellauit, v. g. Am. 2, 6, 48 [...]
Herba, quae Menais alio nomine dicitur Plin. 24, 17.
Ephyre olim dicta, Achaiae caput, vt ait Florus 2, 16 [...]
Nihil nobilius aere Corinthio, de quo locus classicus est Plin. 34, 2 s. 3 [...]
Sine adiecto, pro Vasis, per antonomasiam. [...]
Vt, Ouid. Met. 15, 507 Iamque Corinthiaci carpebam litora Ponti. Terrae Corinthiacae Idem Trist. 1, 9, 9.
Aliud Adi. [...]
Conuicium in Augustum, de quo. Suet. c. 70 [...]
Cognomen C. Marcii, a Coriolis deuictis Liu. 2, 33. [...]
Herba, quae et Chamaepytis dicitur Plin. 26, 8 et 15.
Sic Nonius 18, 31 Mercer. Corici. Verum apud Virgilium Coryti v. v.
vid. CORYTHVS.
Proprie animalium est, praesertim eorum, quae crassiorem pellem habent, ac duriorem: sed deinde etiam ad aliarum rerum tegumenta tum naturalia, tum artificialia, refertur. [...]
vid. paullo ante ordine suo.
Officina coriarii. Petron. c. 2 In coriaria habitare. Al. in Culina.
Qui coria parat et concinnat. [...]
Auctor Plin. 16 vlt.
Gens amplissima nobilissimaque, quam Scipionum, et Lentulorum, Sullarum, etc. magna nomina illustrant. [...]
Vid.TRIBVS.
vid. CORNV, et CORNVS arbor.
vid. CORNV.
vid. CORNIX.
vid. post CORNICVLVM sub CORNV.
CORNIGENVS, CORNIGER, CORNIPES, vid. CORNV.
vt est apud P. Victorem. Festus, Corniscarum diuarum, cornicibus dicatus, quod in Iunonis tutela esse putabantur. [...]
Auis ex coruorum genere, gerrula, diuinatrix, de qua Plin. 10, 12. [...]
Inepte garrire. Pers. Sat. 5, 12 Nescio quid tecum graue cornicaris inepte. Intra se nescio quid cornicantes Hier. Ep. 4 ad Rustic. Add. Priscian. 8 p. 828.
Decus illud et honor, idemque munimentum atque arma capitis in bubus, ceruis, capris, etc. a curuitate deriuat nomen Varro de L. L. 6, 3. [...]
et CORNVM, i. n. Idem quod Cornu. Varro de R. R. 3, 9, 14 [...]
vel CORNV COPIAE potius diuisis vocibus: licet etiam Gronouiana editio Plaut. Pseud. 2, 3, 5 habeat, Nam haec (epistola) allata cornucopiae est. [...]
Durescere in cornua. Plin. 11, 49 Vrso quoque simul vt exspirauerit, cornescere aiunt genitalia.
a Cornu. Quaedam exstantium corniculorum minae protuberabant Solin. c. 57. (45 Salmas.) [...]
dicitur l. 1 C. de apparitor. Praef. Praet. Hinc
vt ait Ascon. ad Cic. Verr. 1, 71 c. 28. [...]
Vnde
et 22, 14. i. cornicula habens.
pr. Luna corniculata. Add. Fulgent. Mythol. 1.
Aliud Dimin. Apic. 8, 1.
Qui cornu sonat. [...]
Acornibus, quae frontes praeferunt. Ennius apud Non. 3, 3 Tu pascere cornifrontes armentas soles.
Qui cornua gerit. Plin. 11, 37 [...]
Quod pedes corneos, i. dura vngula munitos habet, veluti Equus et Capra. [...]
Memoratur l. vlt. ff. de iure immunit. inter homines militares, Tubarii, Cornuarii, Arcuarii, etc. Videntur igitur, qui cornua elaborant, vel ad arcus, vel ad inflanduni.
Quod cornua habet. [...]
Piscis genus. Plin. 32, 11. et 9, 27. Apic. 10, 3.
Vt, Vmbra cornuata Varr. de L. L. 6, 3.
vel CORNIPETA, ae. m. Qui petit cornu. Gloss. Cyrill.
verbum itidem in Glossis legitur, sed hoc quidem diuisim scribi debet. Add. Vulg. Exod. 21, 29.
Quod ex cornu est. [...]
de auribus loquens, Sed duros et quasi corneolos habent introitus, multisque cum flexibus: quod his naturis relatus amplificatur sonus. [...]
vel i. f. it. CORNVM, i. n. [Arbor, ramos habens duritie et rigiditate cornibus similes: fructum circa solstitia reddit, primo candidum, postea sanguineum Plin. 16, 26. [...]
Fructus corni. Autumnalia corna Ouid. Met. 8, 664. Lapidosa Virg. Aen. 3, 650. Rubicunda Hor. Epist. 1, 17, 9. Siluestria Idem Serm. 2, 2, 57.
Quod est ex corno. Plaut... Duram ac corneam virgam. Cornea pyxis Plin. 21, 20. Venabula Ouid. Epist. 4, 83. Virgulta Virg. Aen. 3, 22.
Locus vbi sunt frequentes corni: sicut a Pino, Pinetum. [...]
Qui cornos fert; vt, Rami corniferi laudatur Claud. de Rapt. Proserp. 1, 204. Sed recte al. Coniferi.
Atheniensis, qui primus figlinam invenit. [...]
Vid.CORONA.
Sollemne et vsitatum antiquis magis quam nostris ornamentum capitis, de quo classicus locus Plin. 21 pr. Sed nos non antiquitates coronarum tractamus, de quibus totis libris actum; verum nominis vsum declaramus. [...]
Auctore Varr. de L. L. 5, 36 p. 42, 2 significat id, quod additum est praeterquam quod debitum, tanquam auctarium quoddam, et id, quod supra mensuram vel pondus iustum adiicitur. [...]
Coronam imponere, corona ornare. Plin. 15, 4 [...]
Vt, Amantes coronati Propert. 3, 3, 47. [...]
vel CORONARIA, ae. f. Qui coronas conficit. [...]
Quod ad coronas attinet vt, Aurum coronarium, quod proprie est aurum, quod aurearum coronarum loco offerri Imperatoribus solebat. [...]
i. coronis.
Violae, rosae et alii flores, quibus corollae fiunt, et serta nectuntur. [...]
Genus rosae est, e caule maluaceo, folia oleae habente, autumnalis Plin. 21, 4.
Nympha Thessalica Leucippi Lacedaemonii filia, ex Apolline concepit Aesculapium. [...]
Aesculapius. Ouid. Fast. 6, 746 Nulla Coronides causa doloris erit.
Quidquid sit apud Graecos, certe Martiali 10, 1 illud significat, quod accedit absolute operi: verba sunt, Si nimius videor, seraque coronide longus Esse liber: legito pauca, libellus ero. [...]
Quasi tu cornicis pedem dicas. Oblonga herba est cum sissuris. seritur interim: quoniam radix caeliacis praeclare facit in cinere tosta. Plin. 22, 19. Add. Plin. 21, 16.
Dalec. Corophya, Hard. fluctuat inter Coluthia et Corythia etc.
vid. statim CORPVS.
Latissimae significationis nomen, quod vel quidquid sensu tangi aut comprehendi potest indicet; vel quidquid pluribus rebus constare et vnitum esse intelligitur; vel machinam illam, cui spiritus rector s. anima adiuncta sit. [...]
Vnde Atomos. [...]
Carnositatem significat. Plin. 11, 53 Somno concoquere, corpulentiae, quam firmitati vtilius. Add. Solin. c. 40.
Vt, Corporalia bona Gell. 18, 1 i. Corporis contra Quinctil. 5, 10 Incorporale. [...]
et 9.
Quod est ex materia solida. [...]
secundum Non. 1, 73 est interficere, et quasi corpus solum sine anima relinquere (facere vt nihil sit homo, quam corpus, id est cadauer) Ennius Andromeda, Corpus contemplatur vnde corporaret vulnere. [...]
de mundo, Quandoquidem cernitur, et tangitur, et est vndique corporatus. [...]
fin. Humilis enim et modica corporatura pecoris operarii debet esse, neruisque et musculis robusta, non adipibus obesa. [...]
Idem. Columel. 6, 2, 13 [...]
i. corroborantia, vt Ammannus explicat
Corpus fieri vel assumere. Claud. Mamert. 1, 14.
i. magnae molis.
apud Grut. p. 600 n. 12 BASSVS NERONIS CAESARIS CORPORECVSTOS Add. ib. n. 13.
Fuerit itaque Lanio.
Radendo, et minutias persequendo colligere. [...]
Herba. Apuleius de Herb. 41. Alii Borrago.
CORRECTOR, CORRECTIO, vid. CORRIGO.
Repere intra aliquid, vel vna. [...]
vid. CORRIPIO.
vel CONREVS, i. m. Qui cum aliquo reus est. [...]
Simul ridere. Lucret. 4, 81 Omnia corrident concepta luce diei. Add. Augustin. Conf. 4, 8.
A Corrigo deductum nomen esse videtur, quia sic vocatur lorum, quo calceamentum adstringitur ad pedem. [...]
Ex Con, et Rego; significat tortuosum vel inclinatum dirigere, s. rectum facere. [...]
Ipsum officium correctoris. [...]
Ex Con et Rapio; significat vna, vno impetu Rapere, siue capere celeriter. [...]
Apprehensio. [...]
vid. CONREVS.
Riuum ducere, seu facere. [...]
pro vulgato corrugos ap. Plin. 33, 4 leg. Dalechamp. vid.CORRVGVS.
Qui eandem amicam habent: vel quod ad eundem riuum accedere videantur: vel, quod inuicem contendant, vt fere, qui ex eodem riuo haustum petunt. [...]
Robustum et fortem reddere. [...]
Piscis, apud Auson. Epist. 4, 58. Alii CARROCO.
Simul vel totum rodere. [...]
Quod habet vim corrodendi. Sen. Nat. Quaest. 7, 26 Corrosiua medicamenta.
Rogando colligere. [...]
Siluestris asparagus. [...]
In rugas contrahere. [...]
i. sinus rugis et plicis vestimenti constans.
quid significet, declarat Plinius 33, 4 [...]
Totum rumpere, vitiare, tam ad animum, quam ad corpus refertur. [...]
Vt, Corruptum iudicium Cic. pro Cluent. saepissime. [...]
Qui corrumpit. [...]
Quod corrumpit et contaminat. [...]
Idem, quod Corruptibilis. Tertull. de Resurr. Carn. 51 Oportet corruptiuum istud induere incorruptionem, etc.
Idem. Vt, Corruptoria conditio Tertullian. aduers. Marc. 2, 16. Sensus corruptorii Idem l. c.
vel CONRVO, rui, rutum, ere. [Omnibus partibus suis, vel simul cum aliis ruere. [...]
vid. COHORS.
Tempus, pars capitis, quam Graeci vocant. [...]
Herba, al. Saluia. Apul. de Herb. c. 101.
quorum meminit Plin. 3, 7 s. 13.
Vt ait Plin. 3, 6 s. 12 [...]
Vt, apis Corsica Ouid. Amor. 1, 12, 10. [...]
et f. [Veluti Corium et crusta quaedam, praecipue arborum et plantarum, qua veluti cute conteguntur, et communiuntur aduersus aeris externi iniurias. [...]
Et c. 50 Postea resolutis corticulis emolliri debebunt. Vtrobique loquitur de oliuis.
Quod corticem habet. Col. 12, 23 Pix corticata appellatur, qua vtuntur ad condituras Allobroges. Add. Pallad. 4, 1.
Vt, Pilae corticeae Varro R. R. 1, 40, 1 vocantur galbuli cupressorum. [...]
in libris quibusdam scribitur, quae Gortyna est, vbi vid. Sic et CORTINIVS, vid. GORTYNIVS.
Vas rotundum, ad calefaciendas aquas, et vina decoquenda, et reliquos villae vsus. [...]
Gron. Cortinulis pensilem annulum librans. Locusperquam obscurus de caerimonia magica.
Locus, in quo sunt cortinae, hoc est vasa, quibus sapa decoquitur. [...]
sic appellatus Apollo dicitur.
Vocabulum disciplinae auguralis, quod ex formula templi capiendi, cum posuisset Varro de L. L. 6, 2 p. 67, 8 ita explicat, Addunt Cortumionem, quae dicitur a cordis visu.
vid. sub CORVVS.
CORVITO, CORVITOR, vid. sub CORVVS.
vid. CORYLVS.
primus de plebe Pontifex Max. factus, teste Cic. de Orat. 3 c. 33 quem alias etiam laudat, et Brut. c. 13 longe plurimum ingenio valuisse ait. [...]
vel CAVRVS, i. m. [Ventus, vt ait Plin. 2, 47 ab occasu solstitiali flans. [...]
Splendere. [...]
Vt, Clipeus coruscans Claud. de Cons. Hon. 3, 29.
Fulgur. [...]
Idem. Apul. de Deo Socrat. p. 43 Rapidissimo coruscamine lumen candidum intermicare.
Resplendens. [...]
vid. CONISCO.
Auis nota. [...]
Coruorum more celeriter capite innuere, vel cibi capiendi causa caput versus mensam subinde demittere. [...]
legit, pro vulgato Corbitores, et interpretatur saltatores vel cernuatores.
Iasonis, seu Iasionis, vel Iasii, et Cybeles filius, a quo cum sacra matris deorum in Asiam intulisset, furiosi illius sacerdotes reliqui, vt illius successores, Corybantes dicti sunt. [...]
Hoc verbum Rutgersius V. L. 6, 7 et Harduinus restituere Plinio 11, 37 s. 54 [...]
Vt, Virgil. Aen. 3, 111 [...]
Graecis saccus est, speciatim ille, quem suspendi iubebant medici, acinis, farina, arena pro diuersis viribus eorum, quibus destinabatur, impletum, vt illo impellendo excipiendoque exercerentur, qui opus haberent. [...]
apud Caelium Aurel. Tard. 5, 11, 134: pro quo vitiose legitur Choricomachia: estque illud ipsum exercitationis genus in Coryco, quod leuiter descriptum dedimus.
putamus cum Turnebo restituendum Vitruuio 5, 11 pro Coriceo v. v. locum Corycomachiae destinatum.
Mons est Ioniae praecelsus, ac portuosus, atque ob id piratarum insidiis opportunus: quos ab eo monte Corycaeos vocabant. [...]
vel CORYCOS, i. m. [Oppidum Ciliciae, a quo
appellatae sunt Musae a colle, vel antro potius Corycio in Parnasso Delphis proximo, cuius meminit et Laertius in vita Pherecydis, et Apollonii Rhodii expositores, qui nuncupatum illud aiunt a Nympha Corycia, cuius et Apollinis Lycoreus filius fuit, a quo Delphici incolae Lycores nuncupati sunt. [...]
Sunt qui Alaudam interpretentur. Nempe
Pastor Theocrito et Virgilio Ecl. 2 et 7.
vel CORVLVS, i. f. [Nucis minoris species, quae et Auellana dicitur. [...]
s. CORVLETVM, i. n. [Locus vbi coryli nascuntur. Ouid. Fast. 2, 587 Illa modo in siluis inter coryleta iacebat, etc.
Racemus s. globus florum, speciatim hederae, quo coronabatur Bacchus. [...]
Vid. CORYMBVS n. 2.
Ferulae genus, cuius racemus, i. Corymbus decoctus, muriaque et melle conditur. [...]
Instar corymbi vel Corymbii, quod posterius analogia postulat. Treb. Pollio Claud. 17 Discus corymbiatus argenteus. Vid. ibi Salmas. p. 399 sq. Hack.
Qui corymbos siue hederae racemos fert. Ouid. Fast. 1, 393 Festa corymbiferi celebrabat Graecia Bacchi.
Minerua, appellata est a Coryphasio promontorio, in quo Pylos vrbs condita fuit, vt Pausan. tradit. [...]
vid. COLVTEA.
Oppidum Tusciae, prope Aretium, in paruo colle eiusdem nominis situm, a Corytho rege ita appellatum. [...]
ap. Reines. Inscript. p. 106.] [...]
Corruptae naturae defluxio, nares obturans, et vocem obtundens, quam Latini Grauedinem appellant. [...]
Vid.COOS.
Dicitur Plurali numero, vt Cautes, saxum asperum atque abruptum: Singulari Lapis, quo cultri acuuntur. [...]
Restringit fere significatum primitiui: non enim est, quantum exemplis constat, Parua cos: sed Lapis, quo fit auri vel argenti experimentum. [...]
Locus, vnde eruuntur cotes. [...]
In cotaria laborare, cotem secare. [...]
Diuinatio, quae per cribrum fit. Augustin. T. 5 p. 426.
Graece [Latine Ornator fuerit. [...]
vid. COSMVS.
teste Festo.
Descriptor mundi; Mess. Coruin. p. 1 Totus terrarum ambitus ab Historicis et Cosmographis trifarie diuiditur.
Eleganti nomine Varronis Satyra quaedam inscribebatur, [
Latine dicitur Ornatus, quo nomine vocatus est Mundus. [...]
i. Mundanus, Ciuis mundi. Martial. 7, 40 Cosmicos esse tibi Semproni Tucca videris: Cosmica Semproni tam mala quam bona sunt.
Vnguentarius optimus. Iuuenalis 8, 86 Et Cosini mergatur aheno. Martial. 11, 9 Quod Cosmi redolent alabastra, focique deorum. Hinc
Vnguentum magni pretii: sic dictum a Cosmo excellenti vnguentario. [...]
Adiectiuum est, vt Martial. 3, 82 Cosmianis ampullis fusus, i. perfusus vnguento.
In cossam vel coxam aggerare et attollere. Accius apud Nonium 1, 305 Bene procissas cossigerare ordine porcas. Vid. Turneb. Aduers. 29, 19.
Ignauus, otiosus et varicus incedens, vt qui cossim lirant inter sulcos. Nescio vnde venerit in Lexica.
Vermis, qui in ligno nascitur. [...]
Apud Plinium legitur 30, 13 Cosses, qui in ligno nascuntur, sanant vlcera omnia.
Sic vocatur vnumquodque incuruorum ossium, quibus crates pectoris continetur. [...]
etc. De bubus.
vel COSTVS, i. f. [Frutex odoris gratissimi. [...]
vel COSVRA, ae. f. [Insula maris Mediterranei prope Africam, cui vicina est Gaulos, et Melita. [...]
vid. COTONA.
vid. COS.
Insulae exiguae nomen, quae Byrsae Carthaginiensium arci subiacebat, Euripo circumdata naualia in circuitu habens. [...]
opponuntur excalceatis Sen. Ep. 8 et 76. [...]
Compar. Ammian. 28, 1 Cum cothurnatius stilus procederet lacrimosus. Vid. ibi Valesium. Alii legunt Cothurnarius.
vid. COTTIVS.
vid. COS.
Quamuis a Quoto et Die componatur, per C, non per Q scribendum esse quidam, vt Victorinus p. 2460 [...]
vt conchylio lana tingitur, ita Cotino linteamina.
vid. COCIONOR.
et ontis. Regis Getarum nomen apud Suet. Aug. c. 63. Horatius Dacum vocat Carm. 3, 8, 18 quod Getae a Romanis Daci appellarentur, vt dicit Plin. 4, 14.
vel COCTONA, siue COTTONA, vt alii volunt, COTANA, vel COCTANA, siue, quod optimum videtur, COTTANA, orum. n. pl. [Ficus paruae genus, quod cum prunis fere memoratur, vt Plin. 13, 5 s. 10 [...]
Herba, de qua Plin. 26, 7 s. 26 [...]
Genus pomi. [...]
praesertim cognomen, e quibus Pontifex colloquitur in libris de natura deorum, de oratore Cotta in Bruto 202 etc.
habitantes, quorum meminit Plin. 6, 7.
COTTANA, COTTONA, vid. COTONA.
Aenea phiala, quam peracto conuivio mensae imponere solebant vino plenam, deinde in minora pocula ab alto fundentes, sonum edere, qui si illisu maior ederetur, ab amasiis amari se augurabantur. [...]
Alpium rex. Suet. Tiber. c. 37. Vid. et Neron. c. 18. et ibi Interpretes. Praesertim memorabilem faciunt
ab illo dictae. Locus classicus Ammian. 15, 10.
Vt, Alpes Cottianae Tacit. Histor. 1, 61.
siue COTYLA, ae. f. [Mensurae genus, quae Hemina alias dicitur. [...]
Videtur esse idem, quod Gutturnium: siue ipsi veteres ita corruperint nomen, siue hoc debeatur Festi interpolatoribus.
inquit Festus: Parua auis, semper ante veniens, quam grues: et quum ad nos venit, terrestris potius, quam sublimis. [...]
vid. COTVLA.
Thracum rex, familiae, vt videtur, nomen. [...]
Dea impudicitiae, Venus, Luna, Bendis, cui Athenis a Baptis (eo nomine vocabantur eius sacerdotes) nocturna sacra fiebant, quae ab illa vocabantur Cotyttia. [...]
Sacra nocturna, quae Athenis fiebant a Baptis in honorem Cotyttûs. [...]
i. Caelestis. Nam Couum veteribus idem ac Caelum. [...]
Vehiculi genus notum non Britannis solum, sed Belgis etiam et Germanis. [...]
Qui couinum regit. Tacit. in Vita Agric. 35, 4 Media campi couinarius eques strepitu ac discursu complebat. Adde 36, 4.
Vid.COOS.
i. Cauum, quod sub iugo medio aratri est Varro de L. L. 4, 31.
Os, quod Caput femoris excipit. [...]
Eiusdem significationis, cuius Coxa. [...]
pro COAXATIO, Vitruu. 9, 2 Summa coxatio ad imum libramentum, videtur typorum modo in Elzeuiriana vitium esse.
Claudicare. Gloss. Lat. Gr. Coxigat, [
Claudus. Non. 1, 100 Catax dicitur, quem nunc Coxonem vocant. Vid.CATAX.
Lectulus meridiando idoneus, vt ait Hotomannus in locum Scaeuol. l. 20 §. 8 [...]
Nomen proprium Aquae Tusculum transeuntis. Memoratur haec Aqua Crabra Cic. de Lege Agr. 3, 9 c. 2. et Fam. 16, 18. it. Frontin. de Aquaed. 9 p. 40 Poleni, qui vid.
Insecti genus affine vespis, pertinacissimum, aculeoque pestilentissimo. [...]
Viciae genus adulterinum putat Harduinus.
apud Ennium, Succincti gladiis, media regione cracentes. Festus, et inde Isid. in Gloss.
Mons Lyciae, Apollini sacer: qui promontoria octo habere scribitur, et eiusdem nominis vrbem. Ouid. Met. 3, 645 Iam Cragon, et Lymirem, Xanthique reliquerat vndas.
Brassicae species est. [...]
Philosophus Solensis Xenocratis auditor. Hor. Epist. 1, 2, 4 de Homero, Quid sit pulchrum -- Planius et melius Chrysippo et Crantore dicit.
dicitur, vbi vinum intemperantius haustum, capiti detrimenta adfert: quasi dicatur apud Graecos [capitis lucta, fluctusque et agitatio, Galenus in Aphorismos Hippocratis scribens annotat, Omnem noxam ex vino factam, a Graecis [nominari, caput, concuti. [...]
Crapula grauatus. Ammian. 29, 34 (Vales. cap. 5.) Vinoque consulto distentus, et crapulentus. Ita legit H. Valesius ex Codice Colbertino; alii legunt Crapulentis. [...]
Idem. Vulg. Interpr. Ps. 77, 65 Tanquam potens crapulatus a vino.
Ad crapulam pertinens. Vt, Vnctiones crapulariae Plaut. Stich. 1, 3, 74. i. vnguenta in vino.
Die proxime futuro. [...]
Intell. die: Idem, quod Cras. Gell. 2, 29 Si dominus, inquit, messem ad amicos reiecit, crastino seges non metetur.
Vt a Medicis accipitur, idem est, quod Temperamentum, hoc est proportio quaedam primarum qualitatum in elementis, ex quibus corpus mistum est et conflatum. [...]
vid. CRASSVS.
Aceris arboris genus vilius, a venarum crassitudine dictum Plin. 16, 15.
Cognomen Liciniorum in primis. [...]
Vt, Crassianus exercitus, i. Crassi Paterc. 2, 82, 2.
Significat, vel densum et spissum, vel amplum et magnum cum respectu ad eam diametron, quae natura breuior est, vel horizonti parallela, vbi a longo diuersum, et tenui s. gracili oppositum est. [...]
Rursus 41, 3 Donec crassamen in modum faecis existat.
Crassitudo. [...]
Vid. etiam Labbaei Gloss. ex vet. Onom.
Pinguescere. [...]
Crassum reddere. Apul. de Asino 3 p. 139, 39 Pili crassantur in setas.
vt, Aer densiore terrarum halitu crassatus Ammian. 19, 4. Spiritus crassatus Idem loc. cit.
vid. CRAS.
Herbae genus, cuius semen testium est simile. de qua Plin. 26, 10.
siue CRATAEOGONON, n. [Genus herbae. [...]
vid. CRATHEGON.
Alias Hecate, mater Seyllae. Virg. Ciri 66 Siue Crataeis, siue illam monstro genuit Persaea biformi. Ouid. Met. 13, 749 Nereis his contra resecuta Crataeide natam.
Accus. era. Accus. Pl. eras. m. It. CRATERA, ae. f. pro quo etiam CRETERA vel CRETERRA est in libris antiquis, (vt nempe etiam Graeci in prima Syllaba [admittunt) vnum idemque significant, nempe vas conuiuale maius, vino miscendo et temperando aqua (a [inseruiens. [...]
Virorum aliquot celebrium nomen. [...]
Tabula viminibus contexta. [...]
In qua cihi torrentur. [...]
A Graeco Suspicatur Scal. leg. a Crate.
vel CRATITIVS, a, um. Adi. vt, Craticii parietes, qui cratibus insertis fiebant, seu asseribus arrectis, transuersisque in modum cratis: Vitruu. 7, 3 p. 133 [...]
Occare. Plin. 18, 28 [...]
cum TH adspirato, Herodoto lib. 1 Achaeorum flunius a quo, qui in Italia sic cognominatur, nomen accepit. [...]
vid. CRATES.
Atheniensis comicus antiquae Comoediae. [...]
vid. CRATES.
Mitylenaeus, quem Athenis docentem audiuit Ciceronis filius: vt est in prooemio librorum de officiis. Vt iucundum conuictorem laudat Cicero filius Fam. 16, 21.
caro, et captura. Mart. Capell. 9 p. vlt. [...]
Frequens, et inde densus, quasi Crescens numero. [...]
Frequenter. [...]
Idem. Vitruu. 2, 9 Palationibus crebre fixa.
et 10, 19.
Frequentia. [...]
pro Crebritate ex Sisenna lib. 4 Historiarum laudari videtur a Nonio 2, 178.
Crebrum fieri. [...]
Gronou. Si increbrauit: Videtur significare, si crebro fuit amatori copia meretricis, si oreber fuit apud illam et assiduus.
vt, Vallum crebrisurum; significat Vallum crebris suris, hoc est palis munitum. Festus.
Est dictis vel factis, vel homini adeo fidem habere. [...]
Pro Fides adhibetur. [...]
vt, Fallere credentem Ouid. Epist. 2, 63.
Quod nobis debetur. [...]
Qui quaecunque dicuntur facile nimis credit. [...]
Facilitas ipsa credendi. [...]
Quod ita verisimile est, vt credi facile possit. [...]
pro Credere. Plaut. Amphit. 2, 2, 40 Nunquam edepol tu mihi diuini quidquam creduis, etc. Vid. Bacch. 3, 3, 70. Capt. 3, 4, 74. Truc. 2, 2, 52. etc.
Nerui, a quibus testes dependent. [...]
CREMATIO, CREMATOR, vid. CREMO.
vid. CRESCO.
Fluuius Tusciae, apud quem Fabii a Veientibus occisi fuerunt. [...]
i. e quibus cremia caeduntur l. 7 §. 12 ff. Soluto matrimonio. Sic enim legendum, non gremiales.
Stephano] Oppidum non procul a Corintbo, iuxta quod Theseus suem, quae omnes agros deuastabat, occidit. [...]
Comburere. Plin. 17, 1 [...]
vt, Ouid. in Ibin 518. Des tua succensae membra cremanda pyrae. Sen. Octau. 17 Quum rogis artus tuos dedit cremandos.
Aliud Partic. [...]
Conf. Prud. Pass. Fructuosi, Augurii, et Eulogii v. 88.
Qui cremat. Tertull. adu. Marc. 5, 16 Cremator Deus, i. qui flammis mundum exusturus est.
vid. paullo ante sub CREMIVM.
Italiae ciuitas. Virg. Ecl. 9, 28 Mantua vae miserae nimium vicina Cremonae.
Id quod exprimitur ex grano aliquo aqua macerato. [...]
Hermolaus in Plin. 11, 37 [...]
Nymphae nomen, teste Prisciano in septimo, et Ouid. in Metam. 12, 313. [a [fons.
Efficere, vt, quod non erat, certe futurum alioqui non erat, esse incipiat: siue hoc per generationem fiat, siue per artem, siue quocunque facto bumano, vel diuino, vel naturae. [...]
Idem plerumque quod natus. [...]
Qui creauit, saepe pro patre ponitur. [...]
vt, Rerum creatrix natura Lucret. 2, 1116. [...]
vt, Creatio magistratuum Cic. de Legib. 3, 10 c. 3 extr. Liberorum creationi studere Vlp. in l. si paterfamilias §. vlt. D. de adoptionib.
Vid. Alcim. Auit. 2, 47. Pro Homine ponitur in sacris libris, vt Marc. 16, 15. et ad Coloss. 1, 13.
Creatio. Prudent. Hamartig. 505 Ex elementis Cuncta solubilibus, fluxoque creamine constant.
i. Creari potest. Adde August. Confess. 12, 19 et 28.
Quod regem Graeca lingua significat, proprium quorundam regum s. tyrannorum factum. [...]
vid. CAPRAE.
vid. CREPO.
cum Nonio 1, 45. [...]
Solea. [...]
vt, Crepidarius sutor Gell. 13, 21 Vid. supra in CREPIDA.
Et Suet. Domit. c. 4 Certamini praesedit crepidatus, etc.
Vid. Gellii exemplum in CREPIDA. Adde Plaut. Pers. 4, 2, 3.
Est moles, marginem vel oram cuiuscunque rei muniens et firmans. [...]
Herba est caule foliato, de qua vide Plin. 21, 16.
vid. CREPO.
Vid. Tertull. de Pallio 4.
Sonare significat. [...]
vt, Arma crepitantia Ouid. Met. 1, 143 et 15, 783. [...]
vt, Crepitanter explicare Sidon.
Pro crepax s. crepulus. Crepita maiestas ap. Lactant. legi dicitur: falso puto.
Sonus eorum, quae crepare dici obseruauimus, v. g. Armorum Plin. 2, 57. [...]
h. e. Voce crepitante et increpatoria. [...]
Instrumentum, quod manibus agitatum crepitantem reddit sonum. [...]
A Crepando. In versibus Maecenatis quos refert Sen. Epist. 114 vbi vocat Crepacem molam.
Sunt puerilia ornamenta a Crepando, hoc est tinniendo dicta: quoniam infantes huiusmodi crepitaculis maxime gaudent. [...]
olim nominati, Amiterno quod tempore crepusculi nati erant Varro de L. L. 5, 2 p. 44, 29.
Cognationem quandam habet cum verbo Creare, quasi tu dicas [...]
quod indicat vim intestinam, qua aliquid e seminibus suis prodit et naturaliter augetur.
Incrementum. Vitruu. 9, 9 Horarum brevitates aut crescentias cuneorum adiectus aut exemtus perficere cogit: scil. in Horologio. et saepius eod. c.
Natus: siquidem crescere etiam nasci esse ostendimus. [...]
Incrementum esse dicitur in Fragm. Poet.
Idem. Crementa, apud Non. 2, 767 [...]
CRES, CRESSA, pro Cretensi. Vid. CRETA.
et CRETE, es. f. [Insula mediterranei maris nobilissima, de qua Plin. 4, 12. [...]
Qui est ex Creta. [...]
vt, Puella Cressa Ouid. Epist. 2, 76. [...]
vt, Nemora Cressia Virg. Aen. 4, 70. Regna Ouid. Epist. 16, 299.
vt, Nymphae Cretides, quae Cretam incolunt Ouid. Fast. 3, 444.
vt, Cretaea humus Ouid. Epist. 10, 106. [...]
Idem quod Cretaeus [
Quod ex Creta vel ad Cretam est. [...]
Terra alba et tenax, a Creta forte insula dicta. [...]
Quod est ex creta. [...]
vt, Cretaria taberna Varro L. L. 7, 30.
Aliud Adi. [Creta infectus. [...]
Quod fit ex creta. vt, Lucret. 4, 298 Sic
etc.
Aliud Adi. [Quod creta abundat. [...]
Herba, hibiscus, a patria. Plin. 25, 8. Apul. de Herb. 38 et 62.
Locus, vbi creta effoditur. Vlpian. l. 7 §. 14 de Soluto Matrim. it. l. 13 §. D. de Vsufr. et quemadm.
vid. sub CRATER.
Filius Aeoli, Iouis filii, qui ex Tyro Salmonei fratris filia Aesonem genuit, Alcimedontem et Amythaonem, vt est apud Homerum libro Odysseae 11. [...]
vt, Virgo Cretheia, Helle Cretheos neptis dicitur, quae Hellesponto dedit nomen. [...]
inquit Galenus lib. 7 [...]
vid. CERNO.
vid. CERNO.
Creontis Corinthiorum regis filia, quam Iason, repudiata Medea, vxorem duxit. [...]
etc. Vid. mox sub CRIBRVM.
Pistorium vas, quo cernunt vel frumenta vel farinam, a cerno, creui dictum quasi crebrum. [...]
et 7, 11 Cribello spisso cernere, vt grana non transeant.
Cribrare. Th. Priscian. 1, 17 Crabrones contusos terere et cribellare.
Cribro incernere. [...]
vt, Ladanum cribratum Plin. 26, 8. [...]
Quod in iudicium defertur, vt de illo cernatur, quasi cernimen: et nunc factum ipsum quod defertur, nunc accusationem vel obiectionem adeo significat, nunc vtrumque comprehendit: certe non semper discerni potest, vtrum horum intelligatur praecipue. [...]
Qui crimen inferre solet: sed etiam criminosum est, quod merito in crimen vocatur et reprehenditur. [...]
Crimini dare, prehendere. [...]
Actiue Liu. 3, 9 Patrum superbiam ad plebem criminatus. Et Vellei. 2, 74, 2 Criminatus apud veteranos Caesarem. Passiue Hygin. Astron. 2, 18 Non criminatum ab Antia, sed, etc.
Accusatio publica vel privata. [...]
Et Plaut. Bacch. 4, 7, 28 Cum illum rescisces criminatorem meum. Conf. Lactant. 6, 4, 2.
Esse ap. Plaut. aicitur.
De crimine: vt Accusatio criminalis l. 3 Cod. de Lege Aquilia. Causa criminalis, quae Pecuniariae opponitur l. 15 Cod. de quaestionibus.
Idem. Vlpian. l. vlt. Dig. de furtis: meminisse oportebit, nunc furti plerumque criminaliter agi. Adde l. 18 Cod. de re militari §. 1.
vid. CRINISVS.
numerat inter ea Vnguenta, quibus vngimur valetudinis causa, qualia sunt, inquit, commagena, glaucina, crina: nisi forte Crinonia legendum sit, vt sit Oleum ex lilio confectum, et odoramentis conditum. [...]
inquit Festus,) a discretione dicti sunt, [
Quod pertinet ad crines, vt, Vitta crinalis Ouid. Met. 9, 770. [...]
Ornamentum volunt esse capitis ad fingendum capillos, ne turbentur euagenturque. [...]
Ornamentum capitis et crinium Ouid. Met. 5, 53 Ornabant aurata monilia collum, Et madidos myrrha curuum crinale capillos. Sed dubitatur de lectione.
Dicitur, qui multos habet crines. Lucan. 1, 463 Et vos crinigeros bellis arcere Caicos, etc.
Crinibus insignem esse, vt comare, comis. Apud Statium legitur Theb. 4, 217 Vatem cultu Parnasia monstrant Vellera, frondenti crinitur cassis oliua et Silu. 4, 5, 10. Hinc
Quod crines habet. [...]
Ex crinibus factus. Sidon. Carm. 22, 81 Hic crinisatas iungebat Pegasus alas. Vid. Sirmond. ad h. l.
vid. CRINON.
A Rhetoribus appellatur iudicatio, s. Contentio, quae ex statu efficitur, et circa quod versatur certamen totius controuersiae. [...]
Lilium Graecis sic vocatur Plin. 21, 5 s. 11 [...]
Liliaceus. Vt, vnguentum crininum Diosc. 1, 53. Forte huc potius pertinet Crinus de quo statim.
Idem. Vt, Vnguenta crina l. 21 ff. de auro, arg. etc. nisi leg. Crinina.
Genus sacrificii ab arietibus caesis ita dictum; vt Taurobolium a bobus. [...]
Machina arietaria Vitruu. 10, 19. i. In quam aries suscipitur. Vid. Bald. Lex. Vitruu.
Vt, Cripa pampinacea Columel. 12, 20, 5 inter odoratas herbas ponitur. Sed suspicatus fuit Hermol. Barbarus sertam Campanicam substituendam, quod probat Pontedera.
Latine dici potest Iudicium: vnde dies critici dicti, h. e. Iudiciales et decretorii, de quibus postea. [...]
Philosophus Stoicus, de quo saepius, sed parum honorifice, Horatius v. g. Serm. 2, 7, 45 Dum, quae Crispini docuit me ianitor, edo.
Cognomen Sallustiorum v. g. Historici, de quo Martial. 14, 191 Crispus Romana primus in historia. Est autem ortum sine dubio a capillorum forma et habitu. Nempe
Intortus et in orbes vel annulos s. totos s. dimidiatos flexus, Capilli epitheton, et quidquid ex flexu elegans et pulchrum dicere volunt. [...]
Et Senec. Epist. 95 Ne quis, cui rectior est coma, crispulis misceatur. Vid. Epist. 66.
Subaud. Aiunt. [...]
Intransitiue pro crispo Plin. 16, 16 [...]
Vt, Buxus crispata denso cacumine Claud. de Rapt. Proserp. 2, 110. h. e. spirante vento vibrata.
Idem ac Crispare. Gell. 18, 11 Ventus mare caeruleum crispicans. Plin. 16, 16 dedimus modo in CRISPANS.
de lasciue saltantibus; Lumborum crispitudine fluctuare.
Feminarum est, impudico femorum motu Venerem inuitantium vel adiuuantium, vt ceuere virorum. [...]
Ornamentum capitis naturale et velut corona carnea in gallis gallinaceis, plumea in aliis: tum artificiale e plumis auium, setis equorum etc. [...]
Quod cristas habet: vt, Martial. 14, 229 [...]
Iudex. Tertull. adu. Gnost. c. 3 Instituit super illos Deus critas, quos censores intelligimus. Et mox Vt quis Critarum obierat. Et omnes paene annales Critarum.
Poematum erant iudices, quales Aristarchus et Aristophanes Grammatici fuerunt, quos Quinct. 10, 1, 54 [...]
siue CRITICA, ae. f. Philologiae pars est, quae in emendatione auctorum et in iudicio de eorum stilo, vitiis, virtutibus, sinceritate s. etc. consistit. [...]
Cura hordei et frumenti colligendi. Impp. Hon. et Theod. l. 1 Cod. Theod. de frumento Alex. Crithologiae et Zygostasii munus.
Vnus e triginta tyrannis, Atheniensibus a Lacedaemoniis impositis. [...]
vid. CRITES.
Atheniensis, nobilis Peripateticus, Romam ab Atheniensibus missus legatus cum Carneade, et Diogene Stoico, vt scribit Cic. de Orat. 2, 155. [...]
Oppidum non longe a Sesamo in Paphlagonia, quod alluit Parthenius amnis Dianae virgini admodum gratus. Valer. Argon. 5, 102 Fugit omne Crobiali latus, etc.
Plexus capillorum puerilium apud Graecos. [...]
Ismeni fluuii filia Ouid. Met. 3, 169.
Gemma, quae cerasum, (vel vt alii legunt, ceram) repraesentat, auctore Plin. 37, 10 s. 56.
etc. Vid.CROCVS.
Gemmae species, a croci similitudine sic dicta Auctore Plin. 37, 11.
A Caelio Aur. Acut. 1, 3 et 5 signum constituitur phrenitidis, et c. 5 n. 48 [...]
Genus vnguenti: cuius oleum est ex croco: de quo Plin. 13, 13 [...]
vid. CROCVM.
an CROCITO? vox coruorum. [...]
inquit Nonius 1, 218.
siue, vt emendandum videtur, CROCITIO, onis. f. [
vt ex Apollodori sententia tradit Plin. 27, 17.
Herbae species. Plin. 27, 8 Crocodilion chamaeleontis herbae nigrae figuram habet, radice longa, aequaliter crassa, odoris asperi.
Animal amphibium quadrupes, hominibus terra pariter atque in aquis infestum.
Quod ad Crocodilum pertinet. v. g. Ambiguitates crocodilinae Quinct. 1, 105 [...]
De hac audiamus Plin. 28, 8 s. 27 [...]
subinde laudat v. g. 4, 30. [...]
Vestis muliebris est crocei coloris. [...]
Vid.CROCVTA.
Crocotarum vestium infector. Plaut. Aulul. 3, 5, 44 Quum incedunt infectores crocotularii.
Sunt, qui legendum putent, Crotillis, Vid.SVCCROTILLA.
Ornamenta villosa sunt, inquit Hotomanus, quae sub reticulis contexta, per eorum plagulas apparent. [...]
vel CROCVS, i. m. [apud Scribon. saepius. [...]
Idem. Adelhelm. de Virg. c. 2 Croceata genistarum cacumina.
Vt, Crocinus color Scribon. 173. [...]
A quibusdam Sagittarius caelestis dicitur, sed vid. CROTVS. Fere simpliciter Crocinum vocatur: quare supra s. l. positum est.
et COROCOTTA, ae. f. [Fera est Aethiopiae familiaris, ex hyaena et leaena Aethiopica nascens, quae et ipsa hyaenae more humanas voces imitatur. [...]
Lydorum rex, Halyattis filius, quem felicem in summis opibus dicere Solon recusabat: cuius ille disputationis memor, cum a Cyro iam cremandus esset, nomen Solonis exclamauit aliquoties. [...]
an recte legatur, aut quid sit, ambigitur. Si quid statuendum sit, legerem, reliqua animalia et acroamata tricas meras esse.
vrbis nomen, vid.CREMMYON.
Saturnus, Latine dicitur: Cic. de Natur. Deor. 2, 64 c. 25 [...]
Crepitaculum est. [...]
Appellari Margaritas quasdam, docet Plin. 9, 35 s. 56 [...]
Quae voce strepitum crotalorum imitatur. [...]
Vid. CROCOTILVS. Crotilus probat Taubm. ad fragm. Plauti p. 1465.
siue CROTON, onis. f. [Ciuitas Italiae in Sinu Tarentino, Milone athleta memorabilis, qui Pythagorae discipulus fuit. [...]
Idem. Sallust. in Catil. 44 et Iustin. 20, 4.
Arbor, s. frutex, quae et CICI vocatur, vbi vid. it. RICINVS quod Latinum nomen Graeco respondet.
Rex Argiuorum fuit, pater Psamathes, quae ab Apolline compressa Linum peperit, quem quum inter vepres abscondisset, canes extractum dilacerarunt.
Add. Stat. Theb. 6, 64 sqq.
quibusdam CROTON, onis. [...]
vid. CRVX.
A Cruore dictum, quasi Cruidum, vt a fluore fluidum, aut humidum ab humore. [...]
Affectus ventriculi, qui nascitur ex aegra concoctione. [...]
Crudum fieri. [...]
Male concoquere, vel nondum concoxisse. [...]
Asper, immitis, velut crudam carnem et sanguinem appetens. [...]
etc. vid.CRVOR.
vid. CRVSMA.
Sacculus, vel bulga de brachio vel collo suspensa, in qua pecunia fertur: itaque a verbo [suspendere satis commode deriuatur. [...]
Sanguis, qui ex aliquo vulnere funditur. [...]
Cruore maculatus Sanguinolentus: vt, Cruentus sanguine ciuium Cic. Philipp. 4, 4. [...]
Idem. Apul. Met. 3 p. 73 Ciuium lanienam cruenter exercuit.
Cruore inficere, cruentum facere. [...]
Vt, Ensis cruentatus Stat. Theb. 5, 317. [...]
Idem quod Cruentus: Vt, Signa cruentifera Tertull. in Carm. de Iudic. Dom. c. 10.
vel vt habent MSS. CRVPPELLARII, orum, m. [Qui sint, explicat his verbis Tacit. [...]
Pars pedis a genu inde ad imum pedem s. soleam, non aequali modo ducta, sed teretibus suris clementer extantibus, sensimque tenuatis firmata. [...]
a Plaut. Trin. 4, 3, 14 dicuntur quibus crura crepuerunt ferro, s. compedibus.
cui crura debeant suffringi.
Per diaeresin Apul. Met. 9 p. 227, 35 Crurum ei fragium abominata.
Conf. supra CROCOTILVS.
vel CRVRALIS, e. Adi. Beroaldus reponendum putat apud Vlp. in l. 25 [...]
vel CRVMA, atis. n. [Sistrum, et Cymbalum quoddam tintinnabulis refertum, quo gestientes mulieres oblectabantur: dictum [quod sonum emittere videbatur, dum pulsaretur. [...]
ibidem. Scribitur quoque Cruma. Vid. Scalig. ad Copam. princ.
Excrementum in rei superficie durius. [...]
Laudatur ex Apuleio Paruas marmoreas crustulas parieti adiungens: non habet index Floridi. Vlcerum crustulae Plin. 22, 25.
Crustam inducere. Mala crustare gypso et cera Plin. 15, 17.
Vt, Animalia crustata Plin. 11, 37. [...]
Qui crusta operit. Plin. 33, 12 Habuit et Teucer crustarius famam. Nempe
Vt, Crustariae tabernae, a vasis potoriis crustatis dictae, Festus.
Quod crustam habet. Plin. 12, 9 Facilius hoc et crustosius, amariusque et gummosum. De bdellio arbore loquitur.
Opus pistorium. [...]
Crustulorum venditor. Sen. Ep. 56 Et botularium et crustularium et omnes popinarum institores.
Oppidum in Latio, Albanorum colonia, cuius meminit Plin. 3, 5. Virg. Aen. 7, 631 Ardea, Crustumerique, et turrigerae Antemnae. Idem videtur
vnde CRVSTVMINI, inter proximos vicinos Romanorum Liu. 1, 9 sqq. Hinc
Vt, Pyra Crustumina ex parte rubentia, de quibus Plin. 15, 15. [...]
Fluuius, qui Ariminum praeterlabitur: de quo Lucan. 2, 406 In laeuum cecidere latus veloxque Metaurus, Crustumiumque rapax, et iunctus Sapis Isauro.
Vid. Seru. in loc.
Seruilis suplicii instrumentum, idque non vnius generis. [...]
Torquere, affligere Ter. Eun. 2, 3, 91 [...]
Tormentum, molestia Cic. de Finib. 2, 36 [...]
Idem. Prudent. Hymn. Exeq. v. 90 Per cruciamina leti Via panditur ardua iustis.
Quod valet ad cruciandum Apuleius Met. 10 p. 239, 20 [...]
Et Plaut. Pseud. 4, 1, 40 Cruciabiliter me accipito.
Dignus cruce, Calpurn. [...]
Idem qui Cruciarius, Prudent. 3 Cathemer. pr. Christum dominum alloquitur, O Crucifer bone, etc.
In crucem tollere. [...]
Vid. et Sarisb. Epist. 286.
Plauti fictum verbum pro eo, qui salit, i. tollitur in crucem, Bacch. 2, 3, 128.
Locus abditus et concameratus. [...]
Contecta porticus cum amplis fenestris, qua refrigerandi gratia per aestatem vtimur. [...]
Vna est ex nomenclaturis Psyllii herbae, apud Plin. 25, 11 De Psyllio autem suo loco.
vel CRYSTALLVM, i. n. Pellucens gemma, quae vt glaciei formam ac nomen Graecum habet, ita oriri putabatur e gelu vehementer concreto. [...]
Quod est ex crystallo. [...]
Vasa ex crystallo. Iuuen. Sat. 6, 154 Grandia tolluntur crystallina, maxima rursus Myrrhina, etc. Adde Martial. 14, 111.
Alexandrinus laudatus est pneumatica ratione et hydraulicis organis repertis, vt scribit Plin. 7, 37. Vid. dedita opera de illo agentem Vitruu. 9, 9.
Vt, Vitruu. 10, 12 Machina Ctesibica maxime extollens aquam, describitur.
Pictor. Plin. 35, 11 Ctesilochus Apellis discipulus, petulanti pictura innotuit, Ioue Liberum parturiente depicto mitrato, et muliebriter ingemiscente inter obstetricia dearum.
vid. CNASON.
vid. CVBO.
vel CVBITVM, i. n. [Curuatura brachii, vbi lacerto iungitur, dicta, vt videtur, quod in eo cubamus, i. quiescimus interdum. [...]
Vnum cubitum altus vel longus, aut latus adeo. [...]
Puluinus, cui innitebantur cubito inter coenandum, vt ceruical, cui ceruice. Hor. Serm. 2, 3, 255 Ponas insignia morbi, Fasciolas, cubital, focalia.
Idem quod Iacêre. [...]
De gallinis pituita laborantibus loquitur.
Idem. Varro L. L. 7 p. 94 A cubatione cubiculum.
Actus cubandi, vt Cubatio. Plin. 28, 4 Supini cubitus oculis conducunt, at proni tussibus, in latera aduersum distillationes. Cubitus sibi sternere foliis Idem 24, 9.
Idem. Augustin. Epist. 151 Legi literas tuas ad lucernam iam coenatus: proxima erat cubitio, sed non ita etiam dormitio.
Idem. Plaut. in Fragm. Taub. p. 1463. v. 12 Ad cubituram mage sum exercita, etc. Conf. Muret. Var. Lect. 18, 10.
Vt, Bos cubitor Columel. 6, 2 qui in opere decumbit.
Vt, Vestimenta cubitoria Petron. c. 30. Alii legunt Accubitoria, v. v.
Locus ad cubandum vel incubandum aptus, vbi cubatur. [...]
Locus in quo cubile sternitur. [...]
Qui in cubiculo ministrat. [...]
Vt, Cubicularia lucerna Martial. Lemma 14, 39. Adde Epigr. 150.
Quod pertinet ad cubiculum. [...]
Mathematicis figura est ex omni latere quadrata, quales sunt tesserae, quibus in alueolo luditur: ex quo ipsae appellatae Cubi. Euclidi Cubus est figura solida, quae sex quadratis aequalibus continetur. [...]
E Vitruuio modo vidimus: et recurrit ibid. Cubica ratio.
Herba. Plin. 27, 8. Vid.CACVBALVM.
Vox noctuae. Auctor Philomelae in operibus Ouidii v. 41 Noctua lucifuga cucubat in tenebris.
Sic enim leg. pro docuit Casaub. ad Capitolin. [...]
Vid. mox CVCVLVS.
Herba. Vid.CACVBALVM.
Auis nota, quae Plinio etiam Graeco nomine Coccyx vocatur, cuius locum damus h. v. Vet. Gl. [
Capitis et humerorum tegmen. [...]
Idem. Paullinus Iambo ad Cytherium 389 [...]
indutus, aut, cum vestis epitheton est, cucullo instructus. [...]
Vas aeneum ventrosum vt Cucumis, calefaciendae aquae idoneum. [...]
Al. cucumae.
vel CVCVMIS, eris. m. [vt ait ludens Varr. de L. L. 4, 21 p. 27, 11. [...]
Locus, in quo sunt cucumeres Vulg. Interpr. Esa. 1, 8. Conf. Tertull. adu. Iudaeos 3 et 13. et adu. Marc. 2, 23.
Olus cucumeri cognatum Plin. 19, 5 s. 24 [...]
dicuntur ob cucurbitae similitudinem Cato 7, 4.
nescio quo sensu. [...]
Cucurbitae medicae applicatio.
Gallorum gallinaceorum proprium est. Auctor Philomelae in operibus Ouidii 25 Cucurire solet gallus, gallina gracillat.
an CVCVM, e genere prunorum fuisse videtur. [...]
Vestimenti genus, vel vt Casaubonus censet, Cuculorum species. [...]
Praeterit. [...]
Apud Priscian. p. 890.
vel CVDON, onis. m. [Pellem crudam significat, qua vice galeae nonnulli solebant vti ad munienda capita. [...]
vel antique QVOIAS, atis. [Interrogatiuum gentilicium, i. quo de gente et patria interrogamus. [...]
ant. QVOIVS, cuia, cuium. [antiqui dicebant, vt, Meus, mea, meum. [...]
Vox composita, quam, vt reliquas huius generis, quas subiiciemus, nihil obstat divisim legi. [...]
Add. de Fin. 5 c. 12.
etc.
pro Cuiuscuiusmodi, vt ait Priscian. [...]
vid. QVIVIS.
ed. Floridi, Cuiauis oratio insimulari potest, si ea, quae ex prioribus nexa sunt etc.
Dictus Affectus stranguriae similis. Gloss. Gr. Lat. [
Omne stragulum, in quo aliquid quiescendi gratia inculcatum sit. [...]
vel CVLCITELLA, ae. f. Dimin. Plaut. Most. 4, 2, 14 Is me suam quidem pol optat culcitulam. Culcitula, Fasciculus quidam ligneus in sacris dicebatur. Festus.
vel CVLLEVS, i. m. vel [Vter siue saccus, ex corio factus. [...]
vel CVLLEVM, i. n. Ex Catone Varro de R. R. 1, 2, 7 In singula iugera, dena culea vini fiunt.
Vt, Culeare dolium, Quod capit culeum. Cato c. 112 Vbi hauseris de mari, in culeare dolium infundito. Culleare labrum Idem 154.
Vermiculus alatus, musca minor. [...]
Vid.CONOPEVM.
Herba. Vid.CACVBVLVM.
ex [Haec Festus. Cato 132, 1 Ioui dapali culignam vini quantum vis polluceto.
videtur antiquis fuisse. [...]
Herba est, qua trita semen cucumerorum maceratum seri iubent, vt sine semine nascantur Plin. 19, 5.
Cognatum est vehementer Columini, quod hic conferendum. [...]
Vt, Olea culminia Columel. 5, 8, 3. et 12, 49, 3. Bacca culminia Idem 12, 52, 1. Conf. supra COMINIA.
qui et COLMVS, frumenti calamus a radice vsque ad spicam. [...]
de fratribus Cadmeis.
Est aberratio quaedam ab officio, sed vt fere intelligatur ignorantiam intercessisse, certe negligentiam et socordiam potius, quam male agendi voluntatem: interim imputatur, et quasi media est inter dolum et officium, atque significat, si fas sit ita loqui, imputabilitatem facti alicuius in partem sequiorem, vt qui suam culpam fatetur, ille indicet, sibi imputari posse euentus sinistros, gradu quidem diuerso, quos ICti nominibus latae, leuis, et leuissimae culpae aliquo modo distinguere student. [...]
Culpae dare, reprehendere: contrarium est verbo Laudare. [...]
Vt, Ouid. Amor. 2, 4, 22 Culpantis cupiam sustinuisse femur. Audio culpantes agrorum infecunditatem Columel. pr. Operis. Culpari ob aliquid Suet. Caes. 72.
Vt, Corpus culpatum Ouid. Epist. 21, 36. [...]
Reprehensio. Gell. 10, 22 Ne ipsi quoque culpationes huiuscemodi mereamur.
Idem. Symmach. Epist. 9, 43
et CVLTRVM, i. n. [Vulgatissimi vsus instrumentum, quo ad secandum vtimur in mensa, etc. [...]
Qui victimam cultro immolat, qui alio nomine dicitur Victimarius. [...]
Verbum antiquum, de quo sic Frontinus in libro de Limitibus p. 43 [...]
Qui formam cultelli habet. [...]
Vt, Cultratus mucro, qui scindit, velut culter. Plin. 13, 4 Folia cultrato mucrone.
vid. COLO.
Podex. Macer Martial. 3, 98. Purior salillo Catull. 23, 19. Add. Id. Carm. 95 et 96. Tritior Martial. 9, 58. Olfacere culum Phaedr. 4, 17 extr. de canibus.
Praepositio, Ablatiuo casui seruit, et comitatum, societatem, certe praesentiam, eius rei indicat, quae nomine significatur. [...]
a nonnullis QVVM, ab aliis QVOM scribitur, more veterum. [...]
causalis vel concessiua, et ipsa pro sententiae diuersitate nunc Indicatiuo, nunc Coniunctiuo seruit. [...]
et CVMQVE, siue CVNQVE, significare videntur quandocunque. [...]
vel CVME, es. f. vel, quod vsitatius CVMAE, arum. [Vrbs Italiae, quam Sibylla nobilitauit. [...]
Qui Cumis est, speciatim, quae ad Sibyllam Cumanam pertinent, vt Anni Cumaei Ouid. ex Pont. 2, 8, 41. i. Sibyllini. [...]
Vt, Martial. 14, 114 [...]
Vas fictile siue olla a Cumis Apic. 4, 2 [...]
Nempe Olus intelligitur.
Caesius siue Caeruleus: nam Graeci [fluctus vocant. [...]
vid. CVBA.
Veteres dixerunt in tertia coniugatione, quod elucet ex compositis, vt Incumbo.
Herba culinaris. [...]
Condimentum ex cumino factum Apic. 1, 29 Cuminatum superfundere. Add. 4, 2. it. Pallad. 12, 12. Vid.CYMINATVM.
Alpinaque cummi; vt sit Genitiuus eius huius cummis, vt puppis, febris, peluis. Haec Non. 3, 78. Videtur legendum, Alpinaque cummis. Certe
saepius ap. Scribon. Vt Commis Alexandrina 72. Sed Commi Alexandrinum 24. Frequentius scribitur gummi, v. v.
vid. sub CVM.
Quid esset, docet Veget. Mulom. 4, 2, 2 A commissura renum, quod Cumulare dicitur, vsque ad imum muscarium, commissurae sunt duodecim. Vtitur eo nomine etiam 4, 1, 2.
Moles congesta, acervus: speciatim ille aceruus, qui in rebus aridis vltra plenam, et exaequa. tam mensuram assurgit. [...]
Coaceruare, augere, superaddere: speciatim vltra mensuram, et id, quod iustum est, aliquid adiicere. [...]
Abundanter. Cic. Fam. 10, 29 [...]
Per cumulos. [...]
Coaceruatio, Arnob. 3 p. 108 Buccarum cumulatione saccibucces.
tantum. [Lectus, in quo iacet infans. [...]
Add. 11, 98.
secundum Seru. in Ecl. 4, 23. [...]
Ancilla, quae cunas mouebat. Gruter. Inscript. p. 311 [...]
Auctor Lactantius 1, 20, 36. Eadem paene Augustin. de Ciu. Dei 4, 8 et 11 ex Varrone. Vid. Non. 2, 756.
Vniuersus, omnis. [...]
Floridi. Non sigillatim ac discretim, sed cunctim et coaceruatim offerre.
Generalis. Mart. Capella 1 p. 16 Lar omnium cunctalis.
Idem. Mart. Capella 9 p. 306 Plenitudo cuncticinae voluptatis.
Parens omnium. Prudent. Pass. Agnet. v. 128 Cui posse soli cunctiparens dedit.
Omnium pater. Theodulfus Carm. 1, 69 Cui tria cunctipater voluit superaddere lustra.
Omnipotens. Prud. Pass. Quirin. v. 56 Iesu cunctipotens. Add. Drepan. Carm. ad Amic.
Differre, morari. [...]
Cum mora et tarditate. Liu. 1, 36 [...]
Tardatio, mora. [...]
Qui cunctatur, et moras nectit. [...]
Cunctans. [...]
Cunctatio. Pauidae cunctamine mentis Paullin. Carm. 23, 416 de S. Felice.
Instrumentum formae pyramidalis, lateribus plerumque oppositis binis triangularibus, alteris e quadrato oblongis, quo ad aliquid scindendum et diuidendum vtimur. [...]
Cuneo distinere. Plin. 16, 40 [...]
Per cuneos. Caes. Bell. Gall. 7, 28 Hostes re noua perterriti, muro, turribusque deiecti, in foro ac locis patentioribus cuneatim constiterunt.
Animal lepori simile, sub terra effossa latere solitum. [...]
In Festi editionibus esse, modo diximus.
Vt, Cuniculinae pelles Cathol.
Vt, Herba cunicularis Marcell. Emp. 14.
Qui sub terris cuniculos fodit. [...]
Ad modum cuniculi. [...]
Cunicularius. Luctat. in Stat. Theb. 2, 418 Fossores dicuntur in exercitu cuniculatores, qui cuniculos faciunt, per quos introgressi milites murorum fundamenta conuellunt.
Cuniculis plenus. Vnde Catullus Celtiberiam vocat Cuniculosam. Vid.CELTIBERIA.
Herba est, quam Theodorus Gaza Pulicarem conuertit. [...]
De qua modo dictum. Add. Plin. 19, 8.
vid. CVNAE.
inquit Festus, est Stercus facere: dictum a Cunis infantium, quae saepe stercore foedantur. [...]
Nomen inhonestum certe Satyricum Pudendi muliebris. [...]
vid. CVMQVE sub CVM.
vel, quod saepe libri praeferunt, CVPPA, ae. f. Vas vinarium maius, cui Germanorum Kufe respondere videtur. [...]
Modo dedimus ex Vlpian. l. 3 §. 1 D. de tritico vino vel oleo leg.
Aliud Dimin. Apic. 1, 2 In cupellam mittere.
Idem. Pallad. Febr. 25 Vel in cupellis, vel in vasculis fictilibus condiuntur. [
vid. CVPES.
quod notat Seruius. Hinc Virg. Aen. 12, 539 videtur nomen deduxisse, quum ait, Nec dî texere Cupencum.
et CVPEDIA, [
qui lautioribus cibis inhiat, cupas sectatur et cauponas. [...]
Cibi delicatiores. Plaut. Stich. 5, 4, 32 Melius dicis, nihil moror cupedia.
Videtur esse gulae studium cum fastidio et deliciis. [...]
Eadem videtur, quam Cupediam dici a Cicerone, modo obseruatum est, studium Cupae s. Cauponae: aut est forte simpliciter Cupido, quam Cuppedinem esse Lucretio, mox ostendamus post CVPIDO. [...]
Esculentarum rerum cupediarum, venditor, in foro cupedinis. [...]
Deus amoris Venerei praeses, qui filius Veneris fuisse fingitur a Poetis. [...]
Amatorius, vt, Martial. 7, 86 [...]
pro Desiderio, et CVPIDVS, vid. mox sub CVPIO.
Velle, Optare, Desiderare. [...]
apud Cic. de Diuinat. 1, 41 c. 20 [...]
Genitiuo iungitur. [...]
Vt, Plin. 18, 5 [...]
Animi cupientis aliquid affectio. [...]
Idem plane nomen, sed antiquius, et prima per diplasiasmum producta. [...]
Vicina Cupidini, sed in prosa vsitatior. [...]
Vid. CVPES, CVPEDO.
vel ûs. f. [Arbor conifera: quae alias Cypressus vel Graeco nomine Cyparissus dicitur. [...]
Ex cupresso. Plin. 23, 4 Cupressinum oleum eosdem effectus habet quos myrteum. Frondes cupressinae Columel. 2, 2.
Idem. Liu. 27, 37 Post eas duo signa cupressea Iunonis reginae portabantur. Foliatura cupressea Vitruu. 2, 9. Simulacra Obsequ. 108.
Locus vbi seruntur cupressi. [...]
Vt, Ouid. Epist. 9, 87 Vt Tegeaeus aper cupressifero Erymantho Incubat, et vasto, etc. Cyllenes cupressiferae Idem Fast. 5, 87.
Genus aeris apud recentiores, quod vetusti Cyprium vocant. [...]
Vt, Plin. 23, 3 Coquitur in cupreo vase ad crassitudinem mellis. Cyprio vase legit Harduin. Cuprei bidentes Pallad. Iul. 5. al. Cyprei.
etc. Substant. Cuprinum acutum Idem Mulom. 1, 12, 2. 2, 3, 27.
interrogandi de causa. Scribitur a nonnullis Quur, vt alia interrogatiua a qu incipiunt, quasi sit quoi rei. [...]
Animi aduersio, et studium atque diligens cogitatio rei, dicta, vt ait Festus, quod Cor edat, vel quod vrat. [...]
A cura multa dictus, nunc in laude est, nunc in vitio. [...]
Sciendi cupiditas. [...]
Diligenter Columel. 3,... Sin autem ipsam vitem cernere voles, iuxta radicem ita ne ipsam laedas, curiose fodito. [...]
A Cura deducitur, et primo est conuentus hominum remp. curantium. [...]
Qui ad curiam primo praesertim intellectu sumtam pertinet, s. vt Festus, qui eiusdem est curiae. [...]
Vt, Curiata lex, quae curiatis comitiis lata erat. [...]
Per singulas curias. Modo laudatus est Gell. 15, 27. Sed alii legunt, Per lictorem curiatum.
Sacerdos curiae. Curio Maximus, Cuius auctoritate curia, omnesque curiones regebantur, Festus. [...]
Idem qui Curio. Gruter. Inscript. p. 305 n. 5 DIS. MANIBVS. FELICI. COMELIANO. PVBLICO. CVRIONALI. etc.
Vt, Curionia sacra, Quae a curionibus in curiis fiebant. Festus.
Operam dare, solicitum esse de re aliqua. [...]
Pro Accurate. Compar. Tacit. Ann. 2, 27 [...]
Generali nomine dicitur praepositus alicui negotio curando, vt, Curator viae Flaminiae Cic. Att. 1, 1. [...]
Munus curatoris pupillorum vid. leg. 1 et 2 Dig. de Excusat. vtramque. pr.
auctore Donato ad Andr. 1, 1, 3. [...]
Curatio, vt quidam volunt, Cic. Q. Fratr. 2, 8 (9) [...]
Ratio curandi. [...]
i. metuenda. Pro sanabilis, improbatur Voss. de Vit. 3, 7.
Qui curam publicam agit. L. 1 Cod. Theod. de Curiosis Hos, quos curagendarios siue curiosos provincialium consuetudo appellat.
Vt, Vigilax, pro Curioso, i. diligente, et curam adhibente negotiis. [...]
Curarum plenus. Plaut. Pseud. 4, 7, 44 Caue sis tibi a curio infortunio. Conf. Taubm. p. 1020. Probat etiam Salmas.
Legunt quidam Apul. Met. 7 p. 194, 3 [...]
Animal paruum, frumentum corrodens. [...]
i. nihil dicis, quod ad rem sit. Synonyma sunt, tricas: tramas putridas: cassam glandem.
Capistri genus apud Veget. 2, 33, 1 [...]
Populi in quarta regione Italiae a Plinio collocati 3, 12. De his Ouid. Fast. 3, 94 A tribus hunc primum turba Curensis habet. Alii legunt Forensis; sed Burmannus Curensis firmat.
Steph.] Sabinorum oppidum, cui imperabat T. Tatius: cuius ciues, Quirites dicebantur. [...]
Cretae populi, de quibus Ouid. Met. 4, 232 [...]
sub CVRA
Lingua Sabinorum Hasta dicitur. [...]
Gentis Rom. nomen, quam nobilitauit M' id est Manius (non M. s. Marcus) Curius Dentatus, exactissimae frugalitatis, et perspectae fortitudinis. [...]
Vt, Iudicium Curianum Quinctil. 7, 6 p. 640. Vid. Cic. de Orat. 1, 180.
Vid. Meibom. de Cereuisia, Vet. 6, 7. Idem quod
Potionis genus, quod paratur e frugibus, nimirum hordeo, triticoque in aqua maceratis, vide Dioscor. 2, 81. [...]
Vid.CVRA.
Domus alendis pueris destinata. [...]
pro cucurri ap. Gell. 7, 9) cursum, ere. [...]
Vid. ibi Barth. it. Iuret. ad Symmach. 9, 23.
nouum a Curso, Frequentatiuo ipso. [...]
Idem. Solin. 54 Sollemni cursitatione lacum populus circuit.
Ipse currendi actus. Plin. 12, 19 s. 42 [...]
Cursus. Plaut. Bacch. 1, 1, 34 [...]
Cuius vel officium vel vitae genus est currere. [...]
Quod ad cursum pertinet: vt, Cursoria nauis Sidonius Ep. 1, 5. [...]
Currendo vel cursu. Cic. Philipp. 11, 4 [...]
Vehiculi genus, dictum quod eo veteres veherentur cursim. [...]
et CVRRICVLVS, i. n. et m. [a Currus. [...]
quod volunt esse Aduerbium. [Cursim. Plaut. Milit. 2, 6, 43 [...]
Parua auis; quae alienos pullos proprios putans, nutrit, maxime cuculi. [...]
vid. CVRRO.
Idem quod Cors vel Cohors. Sequioribus et ICtis quandoque pro curia vel regia dicitur. Vid. Iornand. de Reb. Get. c. 34. Barth. Adu. 46, 8.
Nomen gentis Romanae, quam circa annum V. C. 393 [...]
Paruus, deminutus. [...]
Deminuere. Hor. Scrm. 2, 3, 124 Quantulum enim summae curtabit quisque dierum Sic Rem curtare, bona sua minuere Pers. Sat. 6, 34.
vid. CVRVVS.
A Curru licet deriuatum, vnico tamen R scribi debet, quod breuis sit prima, vt alia quoque primitiui quantitatem mutant, v. g. diserti a dissero, mamilla a mamma. [...]
Inflexum, ac contortum. [...]
Curuum facere, flectere. [...]
Add. 4, 21.
Quod facile curuatur. Pallad. 12, 15 Vlmus et fraxinus curuabiles.
Et Columel. 4, 12 Curuatio vitis.
Ipsa curuatio. Plin. Epist. 9, 7. [...]
Idem. Macrob. in Somn. Scip. 1, 15 Aduersa Zodiaco curuitas obliquauit. Et Isidor. 20, 16 Camus dictus a curvitate.
Vid.INCVRVESCO.
ap. Non. de pecudibus.
Qui curuos pedes habet. Onomast. Vet. Curuipes, [
vid. QVISQVILIVM.
vid. CVDO.
Acuta pars gladii, hastae, claui, et huiusmodi. [...]
Cuspide instruere Plin. 11, 13.
Cuspidem habens Plin. 18, 19.
h. e. in cuspidem, siue cuspidis formam. Plin. 17, 14 Donec cuspidatim decisus descendat in rimam calamus.
Scal. quasi cossim s. coxim lirans, de ignaue incedente.
Qui aliquam rem tuetur et curat. Cic. Philipp. 2 c. 10 [...]
Seruare, obseruare, tum ne quid laedatur, tum ne laedat. [...]
vt, Ludere custodite, i. inspectante custode Plin. Epist. 5, 16. Compar. Idem ibid. 9, 26 An illa custoditius pressiusque? subint. dicta, i. cautius moderatiusque.
est Opera ad aliquid custodiendum sumta. Festus. Vid. Vulg. Interpr. Sapient. 6, 19.
sub initium.
Custodiendi actus, vel modus. Canum custodia fida Cic. de Natur. Deor. 2, 158 c. 63. [...]
Custos. Inscript. Gruter. p. 48, 1 SANCTISSIMO HERCVLI INVICTO CORPOR. CVSTODIAR. L. CVRTIVS ABASCANTIVS, etc.
Locus, vbi quid custoditur. Tertull. ad Martyres 2. et adu. Iudaeos 3.
Agri Reatini lacus est, in quo siluosa insula innatat, quae nunquam die et nocte eodem permanet loco. [...]
Pellis siue corium. [...]
Parua cutis. Pers. Sat. 4, 18 Assiduo curata cuticula sole. Nostra bibat vernum contracta cuticula solem Iuuen. Sat. 11, 203.
esse dicitur.
i. externa in cute baerens apud Cael. Aurelian. Tard. 4, 1, 6 legi vult Reines. Var. Lect. 3, 18 p. 670.
Millepes, insecti genus. Marc. Empiric. c. 9. Conf. Barth. Adu. 40, 4.
in heroo carmine apud Ausonium scriptum pro Cui vult Turn. 19, 12 [...]
Gemma, de qua Plin. 37, 11 Cyamea nigra est; sed fracta, ex se fabae similitudinem parit. Nempe [faba est.
Graecis Faba, vt modo dictum. [...]
prima prod. et CYANVS, prima corr. Adi. et [Coloris nomen, caeruleum s. aqueum significans, hinc rebus maritimis, vel colore illo insignibus, tribuitur, vt sequentia docebunt. [...]
Vasculum in quo bibebatur: et frequenter duodecima pars sextarii, qui AS est, respectu Cyathi, quae vncia. [...]
est Cyatho vinum ministrare. Plaut. Men. 2, 2, 29 Non scis quis ego sim? qui tibi saepissime cyathisso, apud nos quando potas. Ad cyathos tibi esse vel stare soleo.
Concaua pars specilli. Cael. Aurel. Tard. 5, 2, 33 vindicat Reines.-Var. L. 3, 16 p. 673.
Genus nauis onerariae. Cic. Verr. 5, 44 c. 17 [...]
vel is. f. [Eadem quae Cybele. [...]
Vt, Cybeleius Attis Ouid. Met. 10, 104.
legunt quidam apud Sueton. l. c. pro Cybiosactes de quo modo dictum.
Oppidum Lycaoniae, non procul a Maeandro fluuio. Cic. Verr. 4, 30 Hosce opinor Cybirae, quum in suspicionem venissent ciuibus, fanum expilasse Apollinis, etc. [...]
vel CYBIRATA, ae. m. Nomen gentile. Cic. Verr. 4, 30 Eo quum venio, Praetor quiescebat, fratres illi Cybiratae inambulabant.
an idem quod latus?) aeque patet in omnes partes, quod genus a Geometris
Quadratus, vt, Cybica soliditas Mart. Capella 2 p. 25. Vid. CVBVS, CVBICVS.
Qui cybia vendit Arnob. 2 p. 70 Cybiarii, salinatores, bolonae. Conf. Salmas. Exerc. Plin. p. 174 ed. nou.
paullo ante explicatum.
Palmae genus. Plin. 13, 4.
Genus potionis ex multis liquoribus confectum. Arnob. 5 p. 175 Ebibi cyceonem. Perducit totum cyceonis laeta liquorem Idem ex Orphicis.
Auis, quae coturnicihus trans mare redeuntibus comitatum praestat. [...]
Insulae sic dictae, vt ait Plin. 4, 12 s. 22 [...]
Herba, quam ita describit Plin. 25, 9 s. 67 [...]
Vestis feminea, in qua rotundum aliquid fuisse, nomen innuit. [...]
Cyclade indutus. Suet. Calig. c. 52 Saepe depictas gemmatasque indutus penulas, manuleatus et armillatus in publicum processit, aliquando sericatus, et cycladatus.
Orbis, s. circulus. [...]
Rotundus, orbis instar habens. Plin. 37, 12 s. 75 [...]
Quasi tu circuloculum dicas, qui vnum luminis orbem in media fronte gerat. [...]
et CYCLOPIVS, a, um. Adi. [Vt, Tela Cyclopia, i. fulmina Claudian. [...]
vid. CYGNVS.
Genus nauigii Gell. 10, 25.
Puella ab Acontio adamata. [...]
Cretae insulae vrbs, vel potius CYDONIA, ae. Vt vult Salmasius ad Flor. 3, 7, 4 [...]
Populi, apud Lucan. 7, 229.
Vt, Sil. 10, 261 Ecce, Cydonea violatus arundine plantam, i. sagitta Cretensi. Sagittae Cydoneae Stat. Theb. 7, 339.
Idem ac Cretensis. [...]
Potio ex pomis cotoneis. Vlpian. l. 9 ff. de trit. vin. ol.
Vid. et 5, 31.
s. CYCNVS, i. m. [Neptuni filius, omni ex parte inuulnerabilis, cum quo Achilles Troiani belli tempore congressus, quum frustra eum iaculis appetisset, tandem re intellecta humi eum prostravit, genibusque collo innixus animam eripuit, quumque cadauer spoliare vellet, arma vacua inuenit, Cygnumque in auem sui nominis vidit commutatum, vt suo more, i. iucundissime, enarrat Ouid. Met. 12, 72 [...]
vel CYCNVS, i. m. [Latine Olor, auis candida, ansere maior, quae quum moritur, suauissimum cantum emittere dicitur: quod falsum iam pronunciauit Plin. 10, 23. [...]
vel cantio; Prouerhium quod conuenit in eos, qui supremo vitae tempore facunde disserunt, aut extrema senecta suauiloquentius scribunt. [...]
Vt, Cygneia Tempe Ouid. Met. 7, 371 vbi cygni morari solent.
quid fuerit, declaramus verbis Varronis de L. L. 4, 26 p. 30 [...]
Est Corpus a subiecta basi circulari ad aequalem et parallelam aequaliter erectum: qualis est columna lapidea rotatilis, qua rei rusticae scriptores aream aequari iubent. [...]
Quod factum est ad similitudinem cylindri. Plin. 18, 12 Siliquas piso, quod genus leguminis est, cylindraceas esse scribit.
hic breuiter indicandus ex Seruio ad Aen. 8, 9 [...]
Pollucis equus Virgilio Georg. 3, 89 [...]
auctore Festo, quod omnem rem sine manibus sermo conficiat, quibus partibus corporis, qui carent
Vt, Fides Cyllenea, i. lyra, cuius auctor fertur Mercurius Hor. Epod. 13, 13.
Mercurialis. Sil. 16, 500 Credas Cyllenida plantam Aethereo nexis cursu talaribus ire, i. pedes Mercurii. Vid. Ouid. Met. 5, 176.
vid. CILO.
Vox semibarbara, certe quae primum legatur apud Veget. [...]
et CYMA, atis. n. [Quid sit, declarat his verbis Plin. 19, 8 [...]
vid. CVMATILIS.
Brassicae epitheton, in quantum cymas s. cymata profert. Columel. 10, 137 Quae duri praebent cymosa stirpe Sabelli.
Vndula, siue paruum membrum ornatus causa additum in architectura. [...]
Parua nauicula.
Instrumentum musicum, quod in sacris Matris deûm cum tympanis adhibebatur. [...]
Cymbala quatere. Cassius Hemina lib. 4 Mulier cantabat tibiis Phrygiis, et altera cymbalissabat Nonius 2, 169.
Qui pulsat cymbala. Apul. de Deo Socratis p. 49, 18 Barbaro autem numina gaudent strepitu cymbalistarum, et tympanistarum, et choraularum.
Vt, Voces Cymbalicae, Fortunat. Venant. Carm. 2, 10.
Herba. Apul. de Herb. cap. 43.
Eadem. Marc. Empir. cap. 14.
inquit Seruius ad Virgil. Aen. 3, 66 [...]
Cuma. Sil. 13, 494 Cymes anus, i. Sibylla Cumana.
Cumanus. Adi. Vt, Silius 13, 498 Cymaeo populis vox nostra sonabat in antro. Verba Sibyllae.
vid. CVMINVM, pro quo saepe Cyminum legitur. Vid. Pallad. Mart. 9, 17 etc.
pro Cuminatus, vt, Acetum cyminatum. Vindicianus ad Valentinianum Imperatorem.
Vt, Oleum cymininum Apul. de Herb. 74, 2.
melius CIMINVS, i. m. Hetruriae lacus est montr suppositus. [...]
Melius ipsum quoque sine Graeca litera scribitur, vt Straboni. [...]
vel CYMODOCEA, ae. f. [Nympha marina Nerei et Doridis filia, teste Hesiodo in Theogonia Virg. Aen. 10, 225 [...]
Nerei filia, et vxor Neptuni, de qua Virgil. Aen. 1, 148 [...]
Atheniensis in pugna Marathonia nobilitatus, de quo Iustin. 2, 9 [...]
Morbus faucium, a canibus dictus, quos infestat.
et CYNARVS; item, CYNARIS, vide in CINARA.
Thessalus, Pyrrhi regis legatus, cuius memoriam commendat Cic. in Tusc. Quaest. 1, 59.
dicuntur Volumina de venatione conscripta, quo nomine habemus elegans poema Gratii, quod incipit Dona cano diuûm, laetas venantibus artes, etc. itemque alterum Nemesiani, cuius principium, Venandi cano mille vias. [...]
vid. CYNAEGIRVS.
Sectae eius Philosophi, cuius principes Antisthenes, et Diogenes. [...]
pro Cynicorum philosophorum secta. [...]
Vt, Gens cynica Plaut. Pers. 1, 3, 43 [...]
vid. CINYPHVS.
vid. CINIPS.
Calor a Sirio excitatus Chrysolog. Serm. 51 pr. Conf. Barth. ad Stat. Silu. 1, 2, 156.
vt scribit Plin. 7, 2 [...]
vel CYNOCEPHALEA, ae. f. siue CYNOCEPHALION, i. n. Herba canino capiti similis Plin. 30, 2. Apul. de Herb. c. 87.
Alias Polygonon Apul. de Herb. 18.
Herbae nomen.
Graecis sunt dentes, qui a nostris Canini appellantur, quod acuminati sint in formam dentium canis. [...]
vel CYNOGLOSSA, ae. f. [Herba, sic dicta, quod folia caninae linguae similia habeat. [...]
vid. PSYLLION.
Herba sic dicta, quod in offa, vel in pulte data canes enecet Apul. de Herb. c. 109.
Musca canina. [...]
Piscis marinus, dicente Plinio, vbi de Conchis loquitur: Extra has sunt rotundae in oleario vsu cochleae, Cucumis, Cynopus, Cammarus, Cynosdexia, Draco. Haec Plin. 32 vlt.
vocari Plinius est auctor, quod et Hippocrates accepit, quum rubentia cynorrhoda feminarum purgationibus commendat in vino Plin. 25, 2. [...]
Gymnasium in Attica Herculi saerum, sic dictum a cane albo, qui sacrificante Diomo, rapta femora in hunc locum detulit. [...]
vt ait Plin. 24, 14 Genus rubi. Add. 13, 23.
vid. CYNOPVS.
canis testiculus a figura. [...]
vid. CYNOSBATVS.
Idem, quod Marrubium Apuleius de Herb. 45.
Locus est Troadis ad Hellespontum, Hecubae sepulcro nobilitatus. [...]
ad verbum, sidus, quod vrsa dicitur: de qua Cic. de Natur. Deor. 2, 106 c. 41 [...]
quae dicantur, vid. VRINVM ouum, ex Plin. 10, 60 s. 80.
Eadem ac Cynosura Ouid. Trist. 5, 3, 7 Stellis Cynosuridos Vrsae.
q. d. Canem olens: Herbae chamaeleonis genus. [...]
Deli insulae mons est, in quo natus est Apollo et Diana. Virgil. Aen. 1, 502 Qualis in Eurotae ripis, aut per iuga Cynthi Exercet Diana choros. Vnde
Apollinis et Dianae patronymica. [...]
Molles, cinaedi, impudici. [...]
Vt ait Festus, dicuntur Ignes prodigiosi, a similitudine cypressorum.
Genus titbymali. Plin. 26, 8 [...]
Vt, Cyparissifer Lycaeus Sidon. Carm. 23, 417.
Eadem
s. CYPIRVS, i. m. et f. [Iunci genus. [...]
Thymiamatis compositio est dicata diis, qua abunde Aegyptii sacerdotes vtuntur. [...]
vid. CYPERVS.
vid. CVPRESSVS.
Piscis genus, ex congrorum genere, de quo Plin. 32, 11. Quidam Cyprinem piscem eum esse volunt, quem nos Carpionem appellamus vulgo.
Oleum vid. CYPROS Arbor.
Insula, olim et Macaria dicta (i. beata, nam mire fertilis est) in sinu maximo, qui Issicus circa Ciliciam dicitur, ad Ortum Occasumque Ciliciae, ac Syriae obiecta est: nouem aliquando regnorum sedes, vt Plin. 5, 31 [...]
Vt Cyprius rex Cic. pro Domo 52 et 53 c. 20. [...]
pes Poeticus ex breui et longa, et duabus breuibus et longa, temporum septem. Sic Diomedes l. 3 p. 479.
Idem. Vt, Laurus Cyprica Cato de R. R. 8, 2.
Veneris Patronymicum. [...]
Tyranni nomen apud Corinthum, cuius meminit Cic. Tusc. 5, 109 [...]
vel ae. f. Nympha Penei Thessaliae fluuii filia, ex Apolline mater Aristaei. [...]
(Philosophi) Videntur mihi minime contemti Philosophi. Vsitatius est
pr. Proh! Cyrenenses populares. Vid. Tacit. Ann. 3, 70.
teste Nonio 15, 29. [...]
artifex s. mercator Grut. Inscript. p. 643, 2. Apud Plautum legitur hodie HIRNEA v. v.
quos Isigonus scribit annis centenis quadragenis viuere Plin. 7, 2.
Insula est Corsica. Vnde
Populi huius insulae, qui longissimo aeuo vtuntur Plin. 7, 2.
Nempe mel Corsicum infame, vid.CORSICA.
vid. CIRRHA.
Stephano] Syriae oppidum, cuius incolae CYRRHESTAE dicuntur, et tota regio CYRRHESTICE. [...]
auctore Off. 3, 48.
Cambysis et Mandanes filius, Astyagis nepos: conditor imperii Persarum. Horat. Od. 2, 2, 17 Redditum Cyri solio Phraatem. i. in Parthorum regnum restitutum.
Quod est Cyri. Cic. Att. 4, 10 [...]
Pudendum muliebre. Certe Auson. Epigr. 123, 5 legendum, Dum cysthon costonque putas communis odoris.
et CYTE, es. f. [Oppidum regionis Colchicae, et patria Medeae. Stephan. Hinc
Vt, Virgo Cytaea, i. Medea Valer. Argon. 6, 156. Cytaei, populi qui et Colchici Valer. Argon. 6, 426. Terrae Cytaeae, Colchis Val. Argon. 6, 693.
Aliud Adi. [Vt, Carmina Cyteina, i. Medeae Colchicae Propert. 1, 1, 24. [...]
Medea est, Non hic herba valet, non hic nocturna Cytaeis.
Piscis ap. Plin. 32, 11.
vel CYTHERA, orum. n. [Insula et vrbs, de qua Plin. 4, 12 [...]
Venus. Ausonius in Epigram. Nec bis cincta Diana placet, nec nuda Cythere.
Venus. Virg. Aen. 1, 262 [...]
vel idos. f. [Venus. Ouid. Met. 4, 288 Mercurio puerum diua Cythereide natum.
Venerius. [...]
Vt, Cypros Cythereia Martial. 8, 45. [...]
Veneria, Veneri sacra, columbarum epitheton. Ouid. Met. 15, 386 Armigerumque Iouis, Cythereiadasque columbas.
Puella a Cornelio Gallo Poeta adamata, quae alio nomine Lycoris dicitur. [...]
vid. CITHAERON.
Collyrium ap. Cels. 6, 6.
Insula vna Cycladum. Ouid. Met. 5, 253 -- Inde caua circumdata naue Seriphon Deserit, a dextra Cythno, Gyaroque relictis.
Flos satiuae punicae. [...]
Genus fruticis. [...]
malum. Macrob. Sat. 7, 21 Mala seu simplicia, seu granata, vel Cytonia, quae Cotonia vocat Cato.
Paphlagoniae mons buxo abundans, quem Macedoniae esse, magno errore credidit Seruius. [...]
et CYTORIVS, a, um. Adi. [Vt, Iugum Cytorium Catul. 4, 12. [...]
Insula in Propontide, duobus pontibus iuncta Continenti, habens vrbem eiusdem nominis, moenibus, arce, et turribus marmoreis: cui nomen indidit Cyzicus rex, quem Iason per imprudentiam interemit. [...]
Incolae. Cic. pro Lege Manil. 20 Vrbs Cyzicenorum.
Vt, Regio Cyzicena Plin. 35, 13. Stater Cyzicenus viginti octo drachmas valebat Vitruu. 6, 6. et Plin. 32, 6.