11/2007; 08/2008; 11/2010 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed (large entries only partially; cf. the signs # = complete entries; + not complete, i.e. only the beginning available) - structural markup added - spell check partially performed - no orthographical standardization
page 1/2, image: s0001
GLOSSARIUM AD SCRIPTORES MEDIAE ET INFIMAE LATINITATIS.
I.
I Litera numeralis, quae 100.+
JACCA nostris le ratelier des chevaux.+
JACERE Gistum. Charta Ludovici VII. an. 1144.+
image: s0002
JACENTIVUS Vide Arbor.#
JACKE Jacque, Sagum militare, quod loricae superinduebatur: nescio an a Jacobis factiosis, de quibus mox, nomen sumpserit. Thomas Walsinghamus an. 1379. p. 239.+
page 3, image: s0003
JACOBITAE [Jacobini], in Aegypto et in Terra-Sancta, dicuntur Christiani quidam certis haeresibus ac pravis opinionibus infecti, ob quas a Patriarcha Constantinopolitano olim excommunicati, et ab Ecclesia Graecanica sequestrati sunt.+ [Jacobita]
page 4, image: s0004
JACOBUS minutior moneta, vulgo Jaques, cujus mentio in Foris Beneharn.+
JACOBI ex Gallico Jaques, appellati factiosi quidam in agro Bellovacensi, ab eorum Capitaneo, quem Jaque Bonhomme vocabant, sub an. 1358, de quibus copiose Froissattes 1. vol. cap. 187. 188. 189.+
JACTANDA Gloriatio, glorificatio, in Glossis MSS. ad Concilium Sardicense c. 15.#
JACTARE Dejicere, Jetter a bas. Capitula ad Legem Alamannor. c. 40. Si quis alium de caballo jactat, etc.#
JACTATORIUM Machina bellica, quae tela complura simul vel certe lapides emittebat, Petraria.+
page 5, image: s0005
JACTIVUS Vide Jectivus.#
JACTURARIUS Qui frequenter jacturam patitur, i. damnum. Glossae Isid.#
JACTUS [gap: Greek word(s)] , Missile. Ita non semel usurpat Cencius Camerarius in Ceremoniali Romano apud Baron. an. 1191.+
JACULATOR Charta Amelii Episcopi Tolosani in Tabulario Abbat.+
JALINUS pro hyalinus, coloris vitrei, [gap: Greek word(s)] . Charta an. 1197. apud Ughellum to. 7. p. 1274. Obtuli eidem Ecclesiae unam planetam de xamito Jalino, etc.#
JALO Jalagium. Vide Galo.#
JAMJAMQUE Continuo, in l. 32. Cod. Th. de Decur.#
JAMPNA Monasticum Anglic. tom. 3. p. 22. Pasturas, mariscos, boscos, iampna, bruera, communias, piscarias, reditus, etc.#
JAMMUNDLING [Jamundilingi], Servorum, seu glebae adscriptorum species apud Germanos, qui a litis et colonis distinguuntur in veteribus Tabulis, etsi utrisque adjungantur.+
JANITORES Ostiarii, qui ultimi Ecclesiastici ordinis sunt, ait Eginhardus in Vita Caroli M. Vide Ostiarius.#
JANITRICES [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. MS. in quo perperam scriptum inanitrices.+
page 6, image: s0006
JANIZZERI Sollicitatores expeditionum, in Curia Romana. Vide Octav. Vestrium lib. 1. et 2. de Judic. Aulae Rom.#
JANNETI nummi argentei, a Jano, Rege Cypricusi, in Statutis Ordinis S. Joannis Hieros. tit. 19. §. 33.#
JANUM Charta Longobardica an 774. apud Ughellum in Archiepisc.+
JANTAR Parata, gistum, pastus, a Latino jentaro forte.+
JAQUERII Vide Jacobi.#
JARDINUS Vide Gardinus Gardinum.#
JARLERI apud Suecos, iidem qui Earles, apud Anglos, Comites.+
JARRECTA vernacula lingua, inquit Rocchus Pirrus in Episcopis Catanensibus, scapha est, qua homines alveo fluminis terrae trajiciuntur.#
JARRIA [Gerria, Jorria]. Charta fundationis Abbatiae Brolii Grollandi in dioecesi Lucionensi, an. 1109.+ [Joria]
JARSA Liber Ordinis S. Victoris Parisiensis MS. cap. 65.+
JASSEFATUM Navigii persici species, apud B. Ordericum de Foro-Julio in Peregr. n. 6.#
JAVELLUS Tabularium Fossatense: Apud Fossatum-salceias, insulas, gurgites, et javellos quamplures-habet.+
JAZERAN Vestis militaris species. Chron. Bertrandi Guesclini MS.+ [Ghiazerino]
IBERUS Pactus Legis Salicae tit. 13. §. 3.+
page 7, image: s0007
ICANATI Vide Domesticus Domestici.#
IC-DIEN Epigraphe, qua Principes Walliae sub emblemate trium peonarum utuntur: facta a Saxonico IC [gap: special sign] ien, ubi [gap: special sign] cum trajectione in erecta parte, non D. sed Th. exprimit, significat autem Ego servus, vel ipse Servus sum, juxta illud Apostoli ad Galatas cap. 1.+
ICONA [Iconia] Imago ex Graeco [gap: Greek word(s)] . Gloss. Lat. MS. Reg. Cod 1013. et Papias: Iconia, Figura, Imago.+
ICONOMUS pro OEconomus, apud Jo. de Janua. Will. Brito lib. 3. Philipp.#
ICTUARE Flagellis caedere: nam ut habet Papias, Ictus proprie sunt flagellorum, ab agitando dicti.+
ICTUS Acies militaris. Rodericus Toletan lib. 8. de Reb. Hisp. c. 9.+
page 8, image: s0008
IDEA imago. Vetus Inquesta apud Puricellum in Ambrosiana Basilica p. 1037.+
IDENTITAS Quaevis actio repetita.+
page 9, image: s0009
IDERZON Vide Derzon.#
IDIOCERA [gap: Greek word(s)] , Ecrit prive, Rollandius in Summa Notoriae c. 3.+
IDIOTA Illiteratus, imperitus.+
page 10, image: s0010
IDITHUM Lambertus Schaffnaburg. an. 1070.+
IDOLIUM Locus, in quo idola coluntur.+
IDOLATRIA pro Idololatria. Epitaphium S. Isidori, Hispalensis Episcopi: In doctrina praemicans, Crucifixum praedicans, fugans idolatriam. Occurrit non semel.#
IDOLOLATRA pro Idola. Nicolaus de Braja in Ludovico VIII. Hac in urbe prius idololatra culta fuerunt.#
IDOLOLATRARE Idola adorate, in Concilio Eliberir. cap. 1. Gallis Idolatrer.#
IDONEUS Innocens, quia ab omni delicto immunis est, ut Idoneus sit juri stare Joan.+
page 11, image: s0011
IDRERON Lex Longobard. lib. 1. tit. 19. post 5. 5. in Editione Boeriana haec habentur, quae desunt in Lindenbrogiana: Si quis sepem alienam ruperit, i. idreron, comp. sol. 6.#
JECTIGARE Pseudo-Ovidius lib. 1.+
JECTIVUS [Jactio, Jectiscere]. Vide Abjectire.#
JECTUS Vide Tractus.#
JEDDA vide Ledda.#
JEFFNITEED Juramenti species, apud Andream Suenonis lib. 5.+
JEJUNITAS Abstinentia, jejunium, Utitur Caelius
page 12, image: s0012
Aurelian. lib. 1. Acutor cap. 11. lib. 2. cap. 10. et lex 4. Cod. Theod. de Suariis.#JEJUNIUM quadragesimale, in hoc differt a ceteris jejuniis, quod in aliis post nonam, in hoc autem post vesperam reficiebantur.+
page 16, image: s0016
JEROCOMIUM Vide Gerocomium.#
JERUPREPES Vide Hieroprepes.#
JESSE Will. Thorn. an. 1097.+
IFUNGIA Panis primarii genus, panis similaceus, Anglis Coked bread.+
page 17, image: s0017
IGNIARIUM Focarium. Foyer Gall. Joan. a Janna. Gloss. Isid. Igniarius, ignem continens.#
IGNIBULUM Thuribulum, Joanni de Janua.#
IGNIFER terminus. Incertus Gromaticus: Lapis si mixtam venam habuerit, Ignifer nomen habet.+
IGNIS idem quod Focus, domus. Lex Ripuar. tit. 30.+
page 20, image: s0020
IGNITA Regula S. Tetradii Presb. cap. 26. Haeclicet minus idonei bellatores arma vobis spiritualia contra ignitas Diaboli providemus.+
IGNITEGIUM hora, qua oppidorum incolae intra aedes suas se recipere, nocte adveniente, et ignem suum tegere coguntur, campanae, quae inde Curfu-bell appellata, sono indicata, ut furtis nocturnis caveretur: nostris Couvre-feu. Id autem a Willelmo Notho Rege Anglorum primo inductum aiunt.+
page 21, image: s0021
IGNITOSUS Ignitus, vel ignem evomens, apud Adamnanum lib. 3. de Locis SS. cap. 6.#
IGNOMINIARE Ignominiâ afficere. Landulphus de S. Paulo in Chronico Mediolanensi cap. 40. Nulla guerra Mediolanenses ignominiavit.#
IGNOMINIUM pro Ignominia. Papias: Ignominium dictum, eo quod desinat habere nomen is, qui in aliquo crimine deprehenditur, quasi sine nomine.+
IGNOSCE formula loquendi Monachis olim familiaris, quomodo eriamnum viget apud nostros, Pardonuez moi.+
IGULUS Epistola Eghinardi 26. sic clauditur: Bene vale. Igulorum amantissime. Sic optet igulus tuus vetulus et infirmus.+
IKENILD-STREAT Vide Erminstreat.#
ILL cum linea transversa, in antiquis MSS. crebro reperitur, loco nominis proprii, pro ille vel illa, ut ex Formulis Marculphi, et veteribus aliis Codicibus patet.+
ILLALDIONES Vide Aldius.#
ILLATIO in Missa Mozarabica, est id, quod in Missa Romana Prafationem vocant, quae in singulis Missis propria est.#
ILLEGALIS extra Legem positus, Exlex, bannitus, proscriptus, cui legi ac juri stare non licet.+
page 22, image: s0022
ILLEGIARE Vide Inlegiare.#
ILLETABILE Immortale, Papiae.#
ILLIBER [gap: Greek word(s)] , in Gloss Gr. Lat. MS. Editum Inliberalis praefert.#
ILLIBERTARE quasi libertatem auferre.+
ILLUMINARE Baptizare, Graecis [gap: Greek word(s)] .+
ILLUSIO Usus antiqui Cistercienses cap. 97.+
ILLUSTRES Honoratiores, vel qui hocce titulo donati erant.+
page 23, image: s0023
IMAGINABILIS Fictilis, in Glossis Isonis Magistri.#
IMAGINABILITER per speciem imaginis vel figurae.+
IMAGINARE Imaginem rei alicujus referre, effingere. Alanus de Insulis in Planctu naturae: Illic armilla colubri naturam imaginans, etc.#
IMAGINARIUS Vicarius, Locum-tenens, qui vices alterius in rebus gerendis implet, et imaginem quodammodo refert.+
IMAGINEUS Imaginarius. Fortuuatus lib. 2.+
IMAGINIFERI qui vexilla, in quibus Imperatorum
page 24, image: s0024
erant depictae imagines, in acie deferebant, apud Gruterum 562. 1. 1007. 1.+IMAGINATUS Imaginibus adornatus, sculptus.+
IMAGINATIO pro Imago. Charta Friderici I. Imp. apud Ughellum in Episc. Bobiensibus sic clauditur: In bujus cerae materia pro sigillo expressa nostri vultus imaginatio.#
IMAGINIOLA Imaguncula. Chronicon Abb. S. Trudonis lib. 6. p. 403. Pelviculam - intus habentem imaginiolas, fusili opere caelatas.#
IMAGO Vexillum Sanctorum imaginibus insignitum. Epistola Adriani PP. in Codice Carolino 92.+
IMAPUS Vita B. Joann. Abbat. Gorziensis. cap. 9. n. 75.+
IMBANCHITUS Interpres Novell. 88. cap. 2.+
IMBASSATOR Vide Ambascia.#
IMBELLIA Debilitas, ab imbellis. Jo. de Janua.#
IMBILIUM in Glossario Saxonico Cottoniano, exponitur leoh [gap: special sign] --leap. Vide Conjecturam Somneri.#
IMBLOCATUS Cum legibus Ecclesiasticis veraretur, excommunicatorum corpora sepelire, non modo in coeneteriis benedictis, et consecratis; sed ne quidem in humum ubivis mittere, proindeque necesse esset in plateis aut agris insepulta relinquere: ne tamen foetor nares, aut spectaculi horror mentes foedaret, illa ut plurimum humo injecta, aut tumultuaria lapidum congerie operite solebant: idque [imbloccare] dicebant nostrates Belgae, quibus bloc, est tumulus quidam altior.+
page 26, image: s0026
IMBOTARE Vide Butta.#
IMBRARE quasi imbre perfundere, Arroser. Apitius lib. 8. de Reculin. c. 6. Imbrate buccellis panis et eleo medico. i. perfundito.#
IMBREN vox Anglosaxonica, quae jejunium quatuor temporum significat, ut est in Concilio Aenhamensi an.+
IMBRICARE Vide Briga.#
IMBROMIDARE [gap: Greek word(s)] , tibum dare.+
IMBRUMARI Papias: Bruma, Graece edacitas dicitur: tunc enim major appetitus cibi: inde imbrumari dicuntur, quibus fastidium est ciborum.#
IMBRUTUS Papiae, Sine intelligentia, imprudens.#
IMBULUS ab ambulando, Ambulatorium, ita Gloss.+
IMBUMENTUM Papiae, Documentum.#
IMBUTAMENTUM ab imbuere.+
IMINA Vide Hemina.#
IMITAS Pars ima, inferior.+
IMIZILUM Anastasius in Leone III. pag. 144.+
IMMAGISTRATUS Papiae, In honore positus.#
IMMAIORARE Augere. Acta Episcopor. Cenoman. p. 75.+
IMMANTARE Vide Mantum.#
IMMEDULLATUS Imbibitus, medullis insitus. Jocelinus in Vita S. Patricii n. 109. Nec magos illos velle deserere malitiam immedullatam, etsi cucullis candidatam.#
IMMELIORARE Meliorem reddere apud Simeon. Dunelmensem an. 616. Adde vitam Aldrici Episcop. Cenom. p. 92. 93. 159. 164.#
IMMENDARE Papiae, Depravare.#
IMMENSURATIM Sine mensura, immense, Gallis
page 27, image: s0027
Demesurement.+IMMI Vide Sester.#
IMMINERE [Imminentia]. Papias: Imminet, instat. Ita usurpant Tertullianus de Poenit. cap. 6. Anastasius in S. Fabiano, Gregor. Turonensis, et alii.+
IMMISSIO Exactio, vel violentia.+
IMMISSIO [gap: Greek word(s)] . Joann.+
IMMOLARE Offerre aliquid Ecclesiis.+
IMMOLATICIAE hostiae, Escae, carnes, idolis immolatae.+
IMMOTABILITAS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
IMMUNITAS [gap: Greek word(s)] in Gloss.+
page 28, image: s0028
IMMURARE Vide Murus.#
IMPAGATUS Vide Pagare Paga.#
IMPALARE In palum impingere.+
IMPANS Papias: Impans, in manu Regis servus dimissus, extraneus est.+
IMPARARE Vide Amparare.#
IMPARCARE Vide Parcus.#
IMPARTICARE Ad perticam, seu furcam vel patibulum suspendere, ex Gallico Empercher.+
IMPARTES Expertes, sine parte, Gloss. Isid.#
IMPARTITIO Mulcta, emenda Vitalis Episcopus apud Blancam in Comm. Rer. Aragon. pag. 728.+
IMPECHIARE Henric. de Knyghton. an. 1256.+
IMPECTORARE Pectori recondere.+
IMPEDATURA Esdras lib. 3. cap. 5.+
page 29, image: s0029
IMPEGNARE ex Italico Impegnar, Impignorare, pignori dare, in Statutis Venetor. an. 1242. lib. 1. cap. 4.#
IMPEJORARE Vide Pejorare Peiorare.#
IMPELLICATUS Concubinarius, a pellice. Papias.#
IMPENSA Farturae, seu condimenti species, de qua Apitius lib. 8.+
IMPERARE vox Medicis attributa, cum aegris remedia imponunt, quomodo ea ab iis ordinari dicimus, apud Arnobium Jun. in Psalm. 143.+
IMPERATORIS dignitatem, quae penes Romanos et Constantinopolitanos Augustos hactenus remanserat, Leo III. PP. Carolo M. indulsit anno 801.+
page 31, image: s0031
IMPERIALE Panni pretiosioris species.+
page 32, image: s0032
IMPERIALIA Vide Regalia.#
IMPERIALIS Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , Imperialis.+
IMPERIUM Merum Imperium, jus summum.+
IMPERNATUS Vide PernaPernae.#
IMPERSONARE Vide Persona.#
IMPETERE Vide Impechiare.#
IMPETUS Aggressionis crimen. Vide in Pergus.#
IMPILARE Convicio proscindere, castigare, impugnare, Papias.#
IMPINGERE Lex Salica tit. 33.+
IMPLACITARE Vide Placitum.#
IMPLAGARE Plagis, id est, retibus irretire, apud Sidonium lib. 9. Epist. 6.#
IMPLANARE Joan. de Janua, et Will.+
page 33, image: s0033
IMPLASTRARE Victor in Epist. ad S. Fulgentium: Minoravit se paululum magnitudo, ut cum osculatur mortuum implastraret animam, et redderet puerum vivum.#
IMPLEGIARE Vide Plegium Plegius.#
IMPLEITAE Sumptus in emendas merces, vel ipsae merces emptae, ex Gallico Empletes.+
IMPLETOR Fullarius, Goldasto ad Ephemerides Monasterii S. Galli 5. Kal. Dec.#
IMPLICARE Expendere, insumere, ex Gall.+
IMPLICATRIX Ornatrix, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. quae capillos mulierum recte implicare novit.#
IMPLUMBARI Constitut. 20.+
IMPLUTUS madidus, super quem pluit.+
IMPLUVIUM Pluvia.+
IMPOCOTATIO Vide Impotionare.#
IMPONERE Psalmum, Litaniam, est eorum cantum incipere, et, quo vocis sono decantari debeant? designare.+
IMPOPULARIS Impopulabilis. Papias, impopularis, inusitata. Impopulabile vero, illaesum.#
IMPORTABILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Importabiles dolores, apud Anastasium Bibl. in Histor. Eccl. ubi Theophanes, [gap: Greek word(s)] .#
IMPORTITOR Qui portas facit, Jo. de Janua.#
IMPORTUNIUM Importunitas. Concilium Matisconense II. can. 8.+
page 34, image: s0034
IMPORTUNUS Edictum Dominicum de honore et adjutorio Episcopis praestando ann. 800.+
IMPOSSIBILITER Vide Possibilitas.#
IMPOSTURARE Decipere, fallere, Vser d' imposture, ab impostura, quae vox prisco Latio vix nota: unde impostores Christiani olim appellati Ulpiano leg.+
IMPOSTUS Tributum impositum, Gallis Impost. Charta ann. 1272. apud Jo. Carpentarium in Hist. Cameracensi: Compositionem pro talliis et impostibus, etc.#
IMPOTENTES Mutilati, debiles, quomodo etiamnum impotens dicimus.+
IMPOTIONARE Veneno propinato extinguere, unde Galli Empoisonner habent.+
IMPOTIRE Divestire, ut, impotiatis eum praebenda sua, id est, divestiatis, et derivatur ab impos, potis. Ita Joan. de Janua.#
IMPOTUS Lex Salica tit. 29.+
IMPRAESTARE Impraestitum. Vide Praestare.#
IMPRAESTABILIS Salvianus lib. 4.+
IMPRAETERMISSE Sine mora, ac dilatione, utuntur Cresconius in Breviario Canon. c. 129.+
page 35, image: s0035
IMPRETIABILIS Pretium omne superans, passim apud Matth. Paris.#
IMPRISA Militaris expeditio, vel quodvis opus, quod aggredimur, Italis Impresa, nostris scriptoribus aevimedii, Emprise, hodie Entreprise.+
IMPRISONARE Vide Prisona Priso.#
IMPROBUS Molestus.+
IMPROCERATUS Non procerus, humilis. Gloss. Lat. Gr. Improcerata, [gap: Greek word(s)] . Sed leg. Improcera, [gap: Greek word(s)] , etc.#
IMPROLOQUIBILE [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr.#
IMPROPERIUM Dedecus, convitium, injuria, derisio.+
IMPRUNTATUM Mutuum, ex Gallico Emprunt. Vide Mutuum coactum.#
IMPUBLICARE Vide Publicum.#
IMPUDERATUS [Impudoratus], Impudens, absque pudore. Gloss.+
IMPULATOR Concitator, Incitator, in Glossario MS. Reg. Cod. 1013. Infra: Impulsor, Hortator, Concitator.#
IMPULSORIUM alae.+
IMPUNUS Fleta lib. 1. cap. 20. §. 22. Si mercedem acceperint, per quod hujusmodi pannos impunos vendi sustinerent.#
page 36, image: s0036
IMPURIA Picminius in Excerpt.+
IMPUTARE Non putare, non existimare, apud Sidonium lib. 9. Epist. 11. initio.#
IN Praepositionem, Germani, Poloni et Bohemi iis fere attribuunt, qui domini sunt locorum: caeteros nempe, de, a, vel ab, etiam iis, qui inde duntaxat orti vel oriundi sunt, etiamsi ibi non habeant, ubi pedem figant.+
INACTE Nulla re acta, Sans rien faire. Chronicon Montis-Sereni an. 1156. Hinricus Dux Fresiam hostiliter ingreditur, sed in acte evertitur.#
INACTIVUS Negligens.+
INAEQUALITAS Aegritudo, in valitudo, [gap: Greek word(s)] , Indisposition.+
INAFFECTIO Affectionis defectus. Vita S. Anscharii Corbeïensis Monachi cap. 17. Hoc autem venerabilis Abbas non de inaffectione faciebat, etc.#
INALTARE Valde altare, altum facere, Willelmo Britoni in Vocabul.+
INAMORARI Amore capi, vox Italica, Petrarchae et aliis familiaris. Michaël Scotus de Physion. c. 14. Frater non sic inamoratur in sorore, quae est pulcra et delectabilis.#
INANIMARE Animos addere, animare: Italis Inanimare, et innanimare. Utitur Galfridus Monemuthensis lib. 8. cap. 4. lib. 10. cap. 9.#
INANTE In posterum deci en avant, in Foedere Regum apud Nithardum lib. 3. an. 842. Inanz: Itali dicunt. Commodianus Instr. 46.+
page 37, image: s0037
INATRIUM Atrium Ecclesiae, Paradisus. Anastasius Biblioth. in Vita Stephani II. PP. ex Bibl.+
INAVARITIES in veteri Inscriptione 1046. 6. Feido feida viro veixsit studio parili, quum Nulla inavarities cessit ab officio.#
INAUDIENTIA Inobedientia. S. Cyprianus Epist. 28. Perniciem sibi et mortem per inaudientiam et intemperantiam provocent.#
INAUXILIATUS Auxilio, ope destitutus, Sapient. cap. 12. v. 6. ubi Graeca habent [gap: Greek word(s)] .#
INBANNIRE Vide Bannum.#
IN BENE Capitula Caroli C. tit. 21. cap. 2. Vobis sic merere possimus, sicut antecessores nostri vestris antecessoribus in bene meruerunt, etc. Phrasis Gall. Meriter en bien.#
INBENEFICIARE Vide Beneficium.#
INBLADARE Vide Bladum.#
INBOIARE Vide Boia.#
INBREVIARE Vide Breve Brevis.#
INBROCCARE Vide Broccae.#
INBRUTUS Imprudens, sine seusu, sine intelligentia. Glossae antiq. MSS.#
INBULLARE Vide Bulla.#
INBURSARE in bursa reponere. Ugutioni: nostris Embourser.#
INBURUCLUM [Inbruclum]. Gloss. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] , inbruclum. Editum inburuclum habet. Meursius in Auctario libri de Gloria cap. 32.+
INCACARE Fori Oscae ann. 1247.+
INCAMATATUS Sanutus lib. 2.+
INCANCRIRE In cancrum desinere. Alexander latrosophista lib. 2. Passion. Si incancrierint ulcera.#
INCANTARE Praestigiis magicis illudere, Enchanter.+
page 38, image: s0038
INCANUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat.#
INCAPABILIS Vide Capabilis.#
INCAPILLATUS Anastasius in Gregorio IV. PP.+
INCAPITALIS Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , incapitalis, sine capite.#
INCAPITARE [gap: Greek word(s)] , in Gloss. quasi in, vel a capite incipere. Nihili est, quod viri docti, incoeptare, restituunt.#
INCAPITATUM Papiae, sine capite.#
INCAPPARE Vide Cappa.#
INCAPTIBILIS Incomprehensibilis, apud Baltherum Mon in Vita S. Fridolini Abb. n. 29.#
INCAPSARE Intra capsam includere, Enchasser, apud Joannem de Capella in Chron. Centulensi MS.+ [Incassare]
INCARCERATIO Jus habendi carcerem.+
INCARDINARE Vide Cardinalis, Presbyter.#
INCARMINATRIX Vide Carminare Carmen.#
INCASTELLARE Vallo munire, ad modum et usum castri aut castelli redigere.+
page 39, image: s0039
INCASTRATURAE apud Interpretem Biblior.+
INCASTRUM in Statutis Mediolan. part. 2. cap. 282. 284. commissura quaedam in flumine facta.#
INCASTUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco-Latino, non castus.#
INCATHEDRARE Vide Cathedra.#
INCAUSARE Vide Causa.#
INCAUSTUM Tabular. S. Eparchii Inculism. f. 39. Qui in hac cartula proprias cruces fecerunt de succo cauli, quia aliud incaustum non habebant. Vide [Encaustum].#
INCAUTELA vulgo Inadvertentia, ex Incautus. Salvianus lib. 6. de Gubernat. Vnus incautior perit, ne multi per incautelam postea deperirent.#
INCENDIUM in Legibus Malcolmi II.+
page 40, image: s0040
INCENSIO Morbi species, quem Erpetam vocant.+
INCENSITUS Vide Census, Censire.#
INCENSUM Thus dictum, quia igne consumitur, dum offertur, etc.+
INCEPS pro Deinceps. Utitur Thvvroczius non semel, pro quo deinceps restituit Corrector, uti Editor monet.#
INCESSANTER Continuo, Incessament. Utitur lex 28. Cod. Th. de Cohortal.#
INCESTIVA Conjugia, incesta, in Capitulis Caroli M. lib. 5. c. 158.#
INCHARTARE Vide Charta.#
INCHERAMENTUM Auctio in licitatione, Enchere, in Charta de Praepositura Calvimontis ann. 1205.#
INCHORIS Vide Enchoris Enchori.#
INCHARAXARE ex Gr. [gap: Greek word(s)] , Perforare, aperire. Apicius lib. 6. cap. 5.+
page 41, image: s0041
INCIBARE Cibum porrigere, [gap: Greek word(s)] . Vetus Interpres Juvenal. Sat. 10. Vt pulli hirundinis, quae pleno ore volat, dum incibat filios suos.#
INCIDENTIAE Casus, quomodo Incidens dicimus. Otto a S. Blasio cap. 12. Traditionesque Hebraeas cum incidentiis historiaram notas faciens. etc.#
INCIMBILES Nocibiles, vel discordes. Papias.#
INCIMCLARE Charta Waldemari Regis Daniae anno 1326. apud Pontanum lib. 7. Rer Danicar.+
INCINCTA Praegnans, eo quod est sine cinctu, quia praecingi fortiter uterus non permittit.+
INCINERARE in cineres redigere. Utuntur Saxo Grammaticus lib. 4.+
INCIPERE Vetus Interpres Epistolae S. Barnabae: Qui incipiebant praedicare, ubi Gr. [gap: Greek word(s)] .+
INCIRCA Circiter, Galli dicunt, [aux en virons], in Addit. ad Vitam S. Antonini.#
INCIPPARE Vide Cippus.#
INCISIO idem quod Tallia. Charta Henrici III. Imp. an. 1056.+
page 42, image: s0042
INCISOR Incisores casei. Statutum Communis Bononiensis ann. 1188. apud Ghirardaccum lib. 9. Histor. Bonon. p. 279.+
INCISORIUM Orbiculus mensarius, super quo escas incidimus, Gallis nostris seu Gallobelgis, Trancheir.+
INCISURA Tallia Exactio: nam nostris Taille, idem valet ac incisio.+
INCITARE Praecipitare. Epistola Bonifacii PP. in Synodo Rom. sub Bonifacio II. apud Holstenium: Sane, quoniam servandus accusatori locus est, ne audientiam penitus incitare videamur etc.#
INCITI dicuntur calculi, qui in ludo scacorum omnino moveri non possunt. Item et homines egentes inciti vocantur, quibus spes ultra procedendi, i. proficiendi, nulla restat. Breviloq.#
INCLAMARE Edictum Theoderici Reg. §. 145.+
page 43, image: s0043
INCLAVATURAE equorum, de quarum cura vide Petrum de Crescentiis lib. 9. de Agricult. cap. 55. et veterem ejus interpretem Gallicum cap. 56.+
INCLAUDARE Clavum in equi pedem inducere, Enclouër. Monasticum Anglic. to. 2. pag. 598.+
INCLAUSTRUM Claustrum vel ambitus Monasterii, Enclos. Vita S. Lietberti cap. 49.+
INCLINARE Ad servitutem repetere, revocare, ad servitium interpellare, in Synodo Remensi 3. can. 19.+
INCLINATIO Salutationis apud Monachos species, quae soli Abbati debetur. Ingulphus p. 886.+
INCLITUS Integer, totus. Charta Caroli M. in Vita S. Autberti Abbatis Benevent. n. 9.+
page 44, image: s0044
INCLUNIARI Concubitum pati, vel per clunes curvari, Joanni de Janua.#
INCLUSI Reclusi, [gap: Greek word(s)] , Theodoro Studitae, Theophani an. 17. 25.+
page 46, image: s0046
INCLUSOR [Inclusarius], Joanni de Janua, et Guillelmo Britoni in Vocabul.+
INCOHIBILIS Ardor incohibilis, qui cohiberi non potest, apud Ammian. lib. 14.#
INCOMA [Incomma], Gloss. Lat. MS. ex Bibl. Reg. Cod. 1013.+
INCOMPERENDINARE Dilatare Gloss. Arabico lat.#
page 47, image: s0047
INCOMMUNICATUS obire dicitur, qui non sumpto viatico moritur, apud Ordericum lib. 6. pag. 616. Vide. Inordinatus.#
INCOMMUNIS Non particeps. Cap. Caroli Calvi tit. 29. c. 4. Si---se ipsum vult aut talibus incommunem ostendere.#
INCOMPOS pro Impos, apud Wiltecellum in Miracul. S. Joannis Beverlac. num. 14. Sui ipsius incompos.#
INCONCARE seu [Inconchare], In concham vel scyphum immittere. Baldricus lib. 3. Chr. Camerac. c. 2.+
INCONSILIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. ubi Edit. Inconsultum.#
INCONTINENTE Quam cito, quam maturius, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Gallis, Incontinent. [Incontinenti], apud Ottonem Morenam in Histor. Rerum Laudensium p. 21.#
INCONTRA pro Juxta: Galli dicimus Encontre, vel Contre.+
INCOPOLITUS Procurator, Vicarius. Charta Henrici I. Regis Angl. in Monastico Anglic. to. 1. p. 1023.+
INCOPRIARE [gap: Greek word(s)] , Conspurcare, opprobriis et conviciis quasi [gap: Greek word(s)] , seu stercore conspergere.+
INCORAM pro Coram. Vide Juretum ad Symmachum lib. 2. Epist. 3.#
INCORDARI Inspirare, in cor cogitationem ingerere, immittere. Vitae sanctae Rusticulae Abbatissae Arelatensis cap. 27.+
INCORIARE In corium mittere, Ugutioni.#
INCORPORARE Ugutio: Corporare, corporeum facere, vel impinguare, vel in corpus immittere, inde incorporare.+
INCORTINARI Vide Cortina.#
page 48, image: s0048
INCORONARE pro Coronare, usurpat Bertholdus Constantiensis an. 1083. 1084. 1092. etc.#
INCRALLUM Charta Ludovici VII. Regis an. 1141.+
INCRASSIARE [Incrassare], Impinguare, ex Gall. Engreisser. Statuta antiqua Abbbatiae Corbeïensis lib. 1. cap. 7.+
INCREDENTES Infideles, Saraceni, apud Joan. Bromptonum pag. 1203.#
INCREDIBILIS Infamatus, Intestabilis, qui testis esse non potest. Leges Edgari Regis §. 12. Qui fueris accusationibus infamatus, et populo incredibilis, etc.#
INCREMENTARE Incrementum dare. pro eo, quod est apud Paulum 2. ad Corinth. cap. 3.+
INCREMENTUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
INCRESCERE Chronicon Fredegarii cap. 60. Nomina concubinarum, eo quod plures fuissent, increvit huic Chronicae inseri, Id est, piguit.#
INCRETUS terminus. Tabularium Brivatense ch. 127.+
INCREPARE Arguere, vox forensis. Increpare sententiam, sententia increpata, arguere ut male datam, Galli dicunt, Blâmer une Sentence: in Speculo Saxon.+
INCRIMINARE Accusare, in crimen adducere.+
INCROCAMENTUM Leguleis Anglis, Encrochement, dicitur, cum dominus majorem praestationem, vel majus servitium a tenente vel vassallo exigit, quam debet.+
INCROCARE Unco suspendere, in crucem agere. Lex Salica tit. 69. §. 2.+
page 49, image: s0049
INCRONIZARE Will. Brito in Vocabul. Comitio, as, i. Comitium celebrare, vel eligere, vel incronizare. Forte [Inthronizare].#
INCRUSTATURA Incrustatio. Gloss. Graeco. Latin. [gap: Greek word(s)] , [Incrustatio].+
INCUBI [Incubones]. Glossae MSS. ad Alexandrum Jatrosophistam: Incubus, est passio, in qua dormientes suffocari et a daemonibus opprimi videntur. Gloss. Graec. Lat.+
INCULCARE In aliquem proterve agere, proculcare. Concilium Arelatense I. can. 17. Vt nullus Episcopus alium Episcopum inculcet. Lemma canonis habet, conculcet.#
INCULPARE Culpare, Italis Incolpare, maxime apud Joan. Villaneum lib. 1. cap. 17.+
INCULTIO Ruditas, seu barbaries sermonis, apud Eulogium Cordub. lib. 1. Memorial. Sanct. sub finem.#
INCUMBRARE Vide Cumbri.#
INCURARE Curionem, Parochum facere, Ecclesiae curam conferre. Charta Durandi Episcopi Cabilonensis ann. 1220.+
INCURATUS cui cura Ecclesiae data est, Curatus. Charta Official. Lugdun. an. 1276.+
INCURRIMENTUM [Incursus], Mulcta, quam quis incurrit: Encourement, in Consuetudine Burdegalensi art. 82. Charta anni 1264.+
page 50, image: s0050
INCURSUS Lactantius lib. 4. cap. 27.+
INCURTIS idem quod Curtis. Sugerius in Ludovico VI. cap. 2. Terram ejusdem Burchardi depopulans, municipia et incurtes praeter castrum subvertens, pessum dedit.#
INCURVARE Subjicere, ditioni suae asserere. Rodericus Toletanus lib. 7. de Reb. Hispan. cap. 10.+
INCUSTODIA Incuria, negligentia, inadvertentia, in Legibus Kanuti Regis §. 97.#
INDAGINES In Gloss. Gr. Lat. Indago exponitur, [gap: Greek word(s)] .+
page 51, image: s0051
INDEBITARE Aere alieno obligare, nostris Endebter. Additio 4. ad Capitul. Caroli M. cap. 94.+
INDEBITOR in Gl. Arabico-Lat. Devotus, officiosus.#
INDEFLEBILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat.#
INDEMUTABILIS Immutabilis. Baldricus Noviom. lib. 1. c. 61.+
INDENTARE veteres dicebant, Occare, quod ocea dentata terrae infringerentur. Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , fossura, occatio, indentatio.#
INDENTURA Gallice Endenture, JC. Anglis, idem est quod Chirographum, nempe syngrapha, vel scriptura conventionalis, alii, quae idem continet, quasi parallela, et ab ea decisa in modum dentium, ut pares esse et una confectae videantur: ut si de rebus in iisdem contentis emergat controversia, ad contractus veritatem firmandam, eaedem indenturae simul aptentur, et invicem sic collatas, ex una eademque confectas charta esse appareat. Ejusmodi Indenturarum apud Anglos usum ante Henrici III.+
page 52, image: s0052
INDEOCRONITUS Conciliabulum Sardicense sub Julio I. PP.+
INDEPTARI pro Indipisci, ab Indeptus. Lucifer Calaritan. lib. 3.+
INDEREZARE dirigere. Epistola Alfonsi Imp. Hispaniae ad Henricum Comitem Portugalliae: Et dicunt mihi, quia dedi illam (villam) ad sanctum Cyprianum; sed non venit mihi in mente: et quamvis ego eam dedissem, si in testamento erat de illo monasterio, ego nec autorigo, nec autorigabo eam, sed vos, quantum mihi bene quaeritis, causam de illa sede et de illos monasterios, inderenzate illas.+
INDEX Horologii index horarius, vel ipsa, quae horas sonitu indicat, campanula.+
INDICATOR Accusator. LexLongob. J. 1. tit. 25. §. 4.+
INDICIUM Vide Digma.#
INDICTARE Accusare: [Indictatus], Accusatus. Enditer, Endite, apud Littletonem sect.+
page 53, image: s0053
INDICTIO Annona, tributum, quidquid in praestationem indicitur: Canon possessionibus et agris impositus.+
page 56, image: s0056
INDICTUM Gloss. Lat. Gr. Indictis, constitutis. Ebrardus in Graecismo cap. 10.+
page 57, image: s0057
INDICULUS vel [Indiculum], Epistola; sed proprie ea, qua quid praecipitur, seu indicitur, quae videtur vocis origo.+
INDIFFERENTER Sine dilatione. Ita Glossae MSS. Regiae ad canon. 12.+
page 58, image: s0058
INDIFFICULTER Absque difficultate, apud Joannem VIII. PP. Epist. 43.#
INDIGNANTIA pro indignatio, in Vita S. Carthaci Episcopi.#
INDIGNARI Vindicare. Gesta Regum Francor, cap. 23. Indignare, dulcissime Frater, laborem et injuriam meam.#
INDILATE Absque dilatione, statim. Utitur Fulcherius Carnotensis lib. 1. Hist. Hieros.#
INDISCIPLINATA Speculum Saxonicum lib. 1. art. 59.+
INDISCIPLINATIO Relaxatio a disciplina et a recta vivendi ratione.+
INDISCIPLINATUS Disciplinae expers, moribus dissolutus, apud Gregorium M. bb. 7. Ind. Epist. 5.+
INDISPAR Inaequalis, in Miraculis S. Servatii Episcop. Trajectensis.#
INDISPOSITUS Intestatus, qui sine testamento decedit. Gloss. Graeco-Lat. [gap: Greek word(s)] , Indispositus. Vide Inordinatus.#
INDISTANTER Incunctanter. Utitur Matthaeus Westmonast. an. 1244. Indistanter remeavit.#
INDITUS Gloss. MS. Reg. cod. 1197. Indita, data sive insinuata. f. insinuata. Alibi: Inditur, insertur. i. in acta refertur.#
INDOLENTIA pro Indoles. Infans mirae indolentiae, regalis indolentiae, apud Felicem Girvvensem in Vita S. Guthlaci n. 9. 11.#
INDOLIS vel [Indoles], Adolescens, Puer. Glossae Gr. Latin. [gap: Greek word(s)] , ingeniosus, indolens; [gap: Greek word(s)] , ingenium.+
page 60, image: s0060
INDOLORIA pro Indolentia, occurrit apud Sidonium in Epithalamio Polemii. Vide Sirmondum ad hunc locum.#
INDOMINICATUS Vide Dominicum.#
INDOMITAS Aimoinus lib. 2. de Miraculis SS. Gregorii et Aurelii num. 14. Exinde vero, quos per indomitatem Linguae male praesumpserat, etc.#
INDORMIS Insomnis, [gap: Greek word(s)] , in Glossis Graeco-Lat.#
INDORMITABILIS Libellus precum Marcellini et Faustini pag. 25.+
INDORSARE Joanni de Janua: Supra dorsum ponere: quod vulgo dici solet intersellare.#
INDUBITANTER Sine dubio, in leg. 3. Cod. Th. de Haeret.#
INDUCERE Installare: [Inductio], Installatio. Provinciale Eccl. Cantuar. lib. 3. tit. 6.+
INDUCTA Liber fundationis Monasterii Gozecensis p. 230. Vbi in brevi spe sua frustratus moritur, et super inductam B. Michaëlis sepelitur.#
INDUCTORIUM pro eo quod inducitur, vel illinitur. Occutrit apud Nithardum.#
INDUCULA Indumentum. Joan. de Janua.#
INDULGENTIA Lex, qua Imperatores Romani in quinquennalibus et decennalibus leviorum criminum rei vinculis solvebantur, ut est in Cod. Theod.+
page 61, image: s0061
INDUMINA Papiae. Indumenta. Vetus versio Josephi lib. 17. Quando civitatem intrabat, privatis induminibus utebatur.#
INDURATOR Gloss. Graeco. Lat. [gap: Greek word(s)] , Ferrumino. [gap: Greek word(s)] , Ferrumen. [gap: Greek word(s)] , Indurator.#
INDUS Indicus color, Caeruleus, seu Azureus, quod id genus metalli ex India advehatur: in Monastico Angl. to. 3. pag. 315. 316. et alibi passim.#
INDUSIARI Indui vestibus, vel ornari. Indusiarius, Vestiarius. Papias.#
INDUSIARE [Indusiatus], revestitus, Indusio indutus. Martianus Capella lib. 1.+
INDUSTRIARE Docere. Papias, et Gloss. Isid.#
INDUVIUS pro Indubius. Charta Hispanica apud Sandovallium in Episcopis Pampilonensibus p. 62.+
INEDAX [gap: Greek word(s)] , in Gl. Gr. Lat. qui parce edit.#
INEMENDABILE Vide Emenda.#
INENNIS Minor, qui nondum annos pubertatis attigit, aut nondum est sui juris. [gap: Greek word(s)] , Jurisconsultis Graecis. Speculum Saxonicum lib. 1. tit.+
INERGUMENUS pro Energumenus, apud Ordericum Vital. lib. 2. pag. 422. et Baldricum Noviom. lib. 2. cap. 6.#
INERTICUS Gravis ignarus, remissus. Jo. de Janua.#
INESSE pro interesse, vel esse in. Jonas Monachus Bobiensis in Vita S. Bertnlfi Abbatis cap. 6.+
page 62, image: s0062
INEXPLEBILITER Incessabiliter, perseveranter. Ita Gloslae MSS. ad canonem 15. Concilii Ancyrani.#
INEXPUTABILIS Infinitus, qui supputari ob multitudinem non potest, apud Columeliam lib. 9. c. 4.#
INFALISTATIO poenae species. Radulfus de Hengham in Summa parva cap. 3.+
INFAMIA Vituperium, probrum, detractio. Paschasius Radbertus in Epitaphio Vualae lib. 1. c. 7.+
INFAMIUM pro infamia. Indiculus luminosus, liber sic inscriptus:+
INFANARE Profanare. apud Gualterum in Vita Caroli Comitis Flandriae n. 52.#
INFANG Infang, Manuum injectio, a Saxonico in, praepositio, et [gap: special sign] an [gap: special sign] manus, quasi manu apprehensio, unde [gap: special sign] an [gap: special sign] en, capere.+
INFANG-THEFE [Infang-theof], [Infangenetheof], [Infanghthiese], voces unius ejusdemque originis et notionis, quae latronis capti in terra alicujus, et saisiti latrocinio, jurisdictionem et cognitionem denotant; a Saxon.+
page 63, image: s0063
INFANTES apud Scriptores non semper dicti, nuper nati, et qui fari nesciunt; sed quique pueri, apud Afros praesertim, ut observat Baronius an. 303.+
page 66, image: s0066
INFANCIONES Hispanis, dicuntur nobiles inferioris ordinis, quos ii hodie Hidalgos vocant, nos Escuiers. Leges Alfonsinae, seu partitae, part. 2. tit. 2.+
page 67, image: s0067
INFANTATICUM [Infantazo], in Chronico Roderici Cid. cap. 2. Charta Aldefonsi Regis Castellae aerae 1209. in Histor.+
INFANTIOSUS Plenus infantia, i. Infantilis. Joan. de Janua.#
INFANTISSIMUS apud Prudentium lib. Peristeph. hym. 14. Ineloquentissimus exponitur in Glossis Isonis Magistri.#
INFAIDARE Vide Faida.#
INFASCINABILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
INFATUATUS Herimannus de Restaurat. sancti Martini Tornacensis cap. 94. de Hugone Capeto.+
INFAUSTITUDO Infortunium, in Miraculis sancti Remacli. cap. 14.#
INFELICARE Infelicem facere. affligere. Papias.#
INFENDITOR [gap: Greek word(s)] , in vett. Gloss. Defensor.#
INFENSARE Curiam. Quoniam Atrach. cap. 16. § 5. Nec debet Ballivus, seu alius Judex, facere se partem in aliquo placito pro aliquo:+
INFEODARE Vide Feudum.#
INFERENDA Tributum, quod fisco infertur. Gl. Lat. Gr. Inferendum [gap: Greek word(s)] , Additio 4. Capitul. c. 84. al. 116.+
page 68, image: s0068
INFERMENTARI Tacita, Dissimulata, Ita Papias MS. et Editus.#
INFERETRARE Feretro inferre, apud Lambertum Ardensem. Vide Peretrum Peretra.#
INFERTOR Dapifer. qui dapes infert, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Latino-Gr. Schol. Juvenalis Sat. 6.+
INFERTUM Isidorus lib. 20. c. 3. Infertum, vinum, quod altario libatur, vel offertur. Glossar.+
INFERTURIA pro Infertorium, Vas, quo aliquid infertur sive thus ad thuribulum, vel dapes ad mensam. Charta Rudesindi Episcopi Dumiensis aerae 1016.+
INFESTARE Offendere invadere. Regiam Majestat. lib. 2. cap. 63. §. 1.+
INFESTATUS Morbus equinus, cum equus videtur habere collum parum extensum, ita quod digitis vix potest capi vel astringi, et in suo motu velut infunditus impedire videtur, et ejus oculi lacrymantur.+
INFIBLARE Infibulare, cingere, circumdare, et ligare, apud Apicium. lib. 8. cap. 7.#
page 69, image: s0069
INFICERE pro inferre, apud Interpretem S. Irenaei lib. 2. cap. 29. Consternationem infecit, id est, intulit, vel incussit.#
INFICIARI Lucifer Calaritanus lib. 1. pro sancto Athanasio pag. 52.+
INFIDELES Vide Fideles.#
INFIDIA Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , Incredulitas, infidia, diffidentia, perfidia. Ita et in Gloss. Lat. Graec.#
INFIDUCIARE Vide Fiducia.#
INFINALITAS Guigo Prior Carthusiae de Quadripertito exercitio Cellae cap. 25.+
INFIRMARIUS Officium Monasticum, Frater, cui cura infirmorum commissa est, ait Lanfrancus in Statutis Ordinis sancti Benedicti cap. 9.+
INFIRMITATES remutare. Usus veteres Cisterciensis Ordinis cap. 69.+
INFISCARE In fiscum redigere, confiscare. Lex Alemannica tit. 25. et 26.+
page 70, image: s0070
INFISTULATUS Vide Fistula.#
INFITEUS Negator rationis meae, ab Inficiari. Ita Iso Magister in Glossis. Videtur legendum Infitens. Glossae Lat. Gr. Infitentes, [gap: Greek word(s)] . Vide Inficiari.#
INFLORARE Odo Cluniac.+
INFOLLONICATUS Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Rudis, Infollonicatus, Impolitus. Sic etiam MS. qui fullonis operam non habuit.#
INFORESTARE Vide Foresta.#
INFORMITAS Deformitas, apud Julianum Toletanum lib. 3. Prognost. cap. 30.#
INFORTES pro Fortes.+
INFORTIARE Vide Fortia.#
INFORTIATUM Pars una Digestorum Juris.+
INFORTUNIOSUS apud Guibertum lib. 3. de Vita sua cap. 3.#
INFRA pro Intra, unde Italicum Fra.+
INFRACTIO chemini.+
INFRACTURA Delictum, crimen, vel quidquid leges infringit, et contra eas fit.+
INFRAMITTERE Interponere. Gall.+
INFRAMURANEUS Infra seu intra muros urbis, vel castri. Gregorius Turon. lib. 7. cap. 22. Domus vero inframuranea -- adplene spoliata est.#
page 71, image: s0071
INFRANARES Mystax, superioris labri barba. Gloss. sancti Benedicti: Infranares, [gap: Greek word(s)] . Vide Sidonium lib. 1. Epist. 2.#
INFRANG Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 88.+
INFRIGDARE Refrigerare, Rafraischir.+
INFRONTARE SE SE Opponere se se, quasi frontem fronti opponere.+
INFRONTATIONES Fines, limites.+
INFRONTATUS Impudens, absque fronte, infrunitus.+
INFRUCTUARE Fructus, seu grana in terram mittere.+
INFUGARE In fugam agere, conjicere.+
INFULA Casula, planeta, vestis sacerdotalis.+
page 72, image: s0072
INFURCARE In furcam agere, suspendere. Gloss. MSS. Infurcare. suspendere. Rodericus Toletan. in Hist. Arabum cap. 25. In ripa fluminis 300. et amplius infurcavit.#
INFUSIDARIUM Joannes Laudensis in Vita Petri Damiani n. 42.+
INFUSIO vel [Infustitus], vel [Infunditus], equorum morbus, qui accidit ex potatione superflua, vel ex immoderato labore.+
INFUSORIUM Will. Brito in Vocabul. MS.+
INGENICULARI Genua flectere, Britoni in Vocabul.+
INGENITUS dictus quidam Burchardus, ut habet Canisius tom. 5.+
INGENIUM Ars, machinatio, fraus.+
page 74, image: s0074
INGENUI Liberi, quibus opponuntur servi, aut quivis obnoxiae conditionis, in lege Salica tit. 37. 43. 44.+
page 76, image: s0076
INGRANATES Rosa, quae pomi granati colorem refert, unde vocis Incarnat, apud nos etymon.+
INGRANATUM bladum. Vide Treumia.#
INGRANDINARE Vide Grandes.#
INGRATES Vide Taurus.#
INGRATINARE Unguibus cutem carpere, Egratigner, Statutum an. 1204.+
INGRAVARE Vide Cravatio Cravare.#
INGREDICIUM Ingressus.+
INGREMIARE Accipere, vel in gremium mittere. Ugutio.#
INGRESSA Vide Introitus.#
INGRESSITUDO Charta Johannis Episcopi Cumani an. 1141.+
INGRESSUS Vox Fori, Anglis Entre, seu Entree, quae usurpatur de eo, qui personaliter, vel per alium ejus mandato terram vel tenementum ingreditur, id est, ejus possessionem invadit.+
INGROSSATORES Covvello lib. 4. tit. 28.+
INGUISSATUS Glossae veteres pag. 324.+
INHABILIS Libellus precum Marcellini et Faustini p. 29. Maximus quoque de Neapoli Campaniae, quod esset inhabili stomacho, et corpore delicatiori, etc.#
INHAEREDITARE S. Valetianus Cemeliensis Homil. 4. Ita haereditatem, cui solet unus inhaereditare, frequenter videmus multos numero accrescente sufficere.#
INHERBARE Vide Herba.#
INHERMUS Vide Eremus.#
INHIBITOR Bedellus, qui et Angarius dicitur et exactor, quia nimis petendo et injuste auferendo inhibet homines: vel qui inhibet lites inter eos.+
page 77, image: s0077
INHONESTARE Ugutioni, Valde honestare, vel potius diffamare, vituperare, ab honestate removere.+
INHONESTAS Dedecus, [gap: Greek word(s)] .+
INHONORARE idem quod Dehonorare, probro afficere, infamiae notam infligere, [gap: Greek word(s)] .+
INHONORIFICARE in lege Aleman. tit. 5. §. 1. Idem quod Inhonorare.#
INHORMIS pro Innormis, non semel apud Eddium Stephanum in Vita S. Wilfridi cap. 18. 22.#
INHUMANATIO Christi Incarnatio, in Hist.+
INHUMANICARE In Glossis MSS. apud Barthium lib. 28.+
INJECTA Constitut. Siculae lib. 1. tit. 51.+
INJECTIO apud Julianum Antecessorem Nov. 224. cap. 8.+
INIMICABILITER Hostiliter Epist. 17. ex Tegernsensib. Dominus Dieno Comes inimicabiliter persequitur nos.#
INIMICARI Inimicus fieri.+
page 78, image: s0078
INIMICITIAS propinquorum occisi pati, in lege Saxon. tit. 2. §. 4.+
INIMICUS Diabolus, hostis generis humani Arnobius Junior in Psalmum 78.+
INIQUUS Diabolus. Commodianus instruct. 62.+
INICIAMENTUM Arcanum, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Infra: [gap: Greek word(s)] , Initiatio.#
INITIARE Incipere.+
INITIARIUM Glossae Isid. Spargana, Initiarium, infantia.#
INJURIARE Convitiari, injuriam inferre.+
INJURIETAS Utitur Lactantius lib. de Mortib. persec. n. 23.#
INJUSTITIUM [gap: Greek word(s)] , in vetr. Gloss. pag. 324.#
INLAGARE Legi restituere, exlegem legis
page 79, image: s0079
patrocinio restituere, cui opponitur utlagare, et exlagare, extra legem ponere, bannire.+INLAND [Inlanda], [Inlandum], Terra dominica, ex Saxon.+
INLATIO in Missali Mosorabico, dicitur Praefatio in Missa, forte ob donorum inlationem, seu hostiae oblationem: [gap: Greek word(s)] Graecis.#
INLAUGHE Inlagatus, qui sub lege est, scilicet in franco plegio, sive decenna, inquit Bracton. lib. 3.+
INLEGIARE eadem notione ac Inlagare.+
INLEVITAS pro Ponderositas, seu gravitas, occurrit apud Paulum Berndriedensem in Vita B. Herlucae Virg. n. 50.#
INLEX [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
INLICITATIO Decretum Episcoporum ad S. Radegundis Epistolam an. 567.+
INLICITER Contra fas ac jus; in Codice Carolino Epist. 74.#
INLIGARE Gregorius lib. 9. cap. 20.+
page 80, image: s0080
INLOQUIUM pro Alloquium, Gesta Episcoporum Turon. an. 912. Dulcibus legatorum linitus inloquiis.#
INLUMINARE Gloss. Lat. MS. Regium. Afflata, Inspirata, Inluminata.#
INMAGISTRATUS in honore positus, in Glossario MS. Reg. Cod. 1013.#
INNAMUM pro namum, namium, pignus. Charta exarata sub Henrico III.+
INNATURALITAS quasi Naturae ac civilitatis defectus. Henr. de Knygthon in Edvv. III. pag. 2572.+
INNATUS Proprius, Genuinus. Gloss. Lar. Gr. Innatus, [gap: Greek word(s)] .+
INNIHILARI pro Annihilari, ad nihilum reduci.+
INNOCENS stolidus, rusticus, quomodo vulgo Innocent dicimus.+
INNONIA Clausum, Inclausura, fundus sepimento conclusus a Saxon. innan, Intus: unde viscera et interanea inno [gap: special sign] dicta.+
INNORMARE Ad normam reducere. Amalatius lib. 4. cap. 48. apud Mabillonium to. 2. Analect.+
INNORMIS et [Inormis], Enormis, immensus, sine norma.+
page 81, image: s0081
INNOTESCERE Significare, notum facere, notione activa.+
INNOVATURA Innovatio census, tributi. Gregorius Turon. lib. 9. cap. 30.+
INNOXIARE Innocentem reddere, noxa et culpa liberare, purgare.+ [Innoxare]
INNUBAE [gap: Greek word(s)] , Virgines Deo dicatae. Charta Caroli M. apud Brovverum lib. 3. Antiq. Fuld. c. 16.+
INNUPTUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Caelebs. Occurrit in Capitularibus Caroli M. lib. 6. c. 206.#
INNUMEROSITAS Multitudo innumera: occurrit in Praefat. ad Synodos Hibern.#
INOFFICIARE Vide Officiare.#
INOLA Corrigia libri. Papiae.#
INOLEARE Oleo, seu charismate perfundere.+
page 82, image: s0082
INOLETIVUS In Hodoepotico Willibaldi n. 8.+
INOPERARE Operam locare, facere. Tabularium S. Remigii Remensis: In tertio anno faciunt caplim dies 15. ipsum carrucant, et inoperant.#
INOPERATIO ponitur inter legitimas excusationes, quo minus appellatus juri stet, in Legibus Hentici I. Regis Angl. cap. 61.+
INOPINABILIS Aurelius Victor Schotti in Diocletiano: Quae res post memoriam humanam nova atque inopinabilis fuit. Id est, contra receptam hominum opinionem.#
INOPINARI Ignorare. Gregorius Turon. lib. 6. cap. 32. Leudastes usque ad plateam est prosecutus, inopinans, quid ei accideret. Vide Gloss. Cod. Th.#
INOPPIDATUS Gloss. Lat. Gr. Inoppidata, [gap: Greek word(s)] . Sidonius lib. 5. Epist. 13.+
INORDINATUS mori dicitur, qui non facto testamento decedit, sans avoir donne ordre a ses affaires: [gap: Greek word(s)] , in Vita sanctae Eusebiae Virg. cap. 3. num. 12.+
INORMIS Vide Innormis.#
INPALAM pro Palam, nude. Ratbodus Episcop. Noviomensis in Vita sanctae Godebertae n. 5. Ejus inpalam --- non dedignatus est clarificare devotionem.#
INPENY et [Outpeny], Denarius, qui pro introitu in possessionem praedii domino solvitur: ex Saxon. in, intro, in, intus, et peny, denarius.+
INPORTABILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
INPOST [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. MS. Editum habet in posterum.#
page 83, image: s0083
INPOSTMODUM deinceps, in posterum. Capitul. 1. an. 809. cap. 30.+
INPRIMITUS pro primitus, in Formulis Balu zianis 3. 10.#
INPRO loco vocis Pro. Vide Contra.#
INPROSPICUUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr.#
INPURICIA Immunditas, immundicia, spurcicia, inluvies, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat.#
INQUASSABILIS qui quati non potest, inconcussus: utitur Archithrenius in Prologo.#
INQUESTUS Census et debita Bigorrae fol. 3. ex Camera Comput.+
INQUIMATIZARE Infundere. Ita Glossae MSS. ad lib. 1.+
INQUIRERE Perquirere. Furem inquirere, in lege Longob. lib. 1. tit. 25. §. 55. adde §. 50.#
INQUISITIO Tributum, exactio publica, Quaesta, vel quod ab Inquisitoribus indicebatur et exigebatur, uti infra observamus.+
INQUISITORES appellati extra ordinem in provincias delegati, de tributis ac vectigalibus cognituri.+
page 89, image: s0089
INRADIARE Denigrare, in Gloss. Arabicolar.#
INRATIONABILITER fornicari, apud Crisconium in Breviario cap. 99. ex Synodo Ancyrana cap. 16. 17. dicuntur [gap: Greek word(s)] .+
INRECTUM Falsum, in Gl. Arab. lat. i. non rectum.#
INREGAUDITIO Capitula Carol M. an. 803.+
INROTARE Vide Rota.#
INROTULALE Vide Rotulus.#
INRUBIDUS Impudens, inverecundus, in Actis S. Martinae Virg. apud Mombritium cap. 3.#
INRUDIS Gloss. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] , Indoctus, Inrudis, Erudis. [gap: Greek word(s)] , [Inruditio]. Editum, Indoctus, Ineruditus, rudis, Ineruditio.#
INRUMPIBILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco. Lat.#
INSABATATI Vide Sabatati.#
INSACRAMENTARE Sacramento et jurejurando firmare.+
INSANIENTIA Glossae MSS. ad Prudentium: Bacchantia, insanientia.#
page 90, image: s0090
INSANITAS Papias: Nugacitas, Insanitas, Inutilitas.#
INSANUS Non sanus, valetudinarius, Gallis, malsain.+
INSCALARE Murum scalis admovere, vel scalis muro admotis locum ingredi, Escalader une place. Knygthon: Exierunt ad inscalandum villam de Cernei etc.#
INSCRIBERE Accusare, in Lege Burgund. c. 7.+
INSCRIPTUS pro Non scriptus. Clossar. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Inscriptus. [gap: Greek word(s)] , Sine scriptura.+
INSECRARI pro Execrari, occurrit in Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Insecro.#
INSECTABILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
INSECUTIO Persecutio. Insecutionem passus, in Miscella: ubi Theophanes [gap: Greek word(s)] .+
INSEDABILIS Indesinens [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr.#
INSELLARE Vide Sella.#
INSEMITATIO [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. cum deest semita, via, iter.+
page 91, image: s0091
INSENNOS Forte ex Gr. [gap: Greek word(s)] . Alcuin. in Poëm. Auxiliare senem, nostros rogo, tu per amicos, Est locus insennos, auxiliare senem.#
INSEQUILLA Ruricius Lemovicensis Episcopus lib. 2. Epist. 13. Superest, ut quod illius in bono tribuit gratia, vestra in domino custodiat insequilla.#
INSERARE Vide Serare.#
INSERVIRE In servitutem revocare, retrahere.+
INSETARE Filo setam adaptare. Jo. de Janua.#
INSETENYS Ordinatio Romeneînsis Marisci, apud Spelmann.+
INSIDIARE Insidias struere. Formulae veteres apud Bignonium cap. 30. Si quis ad rapinam faciendam adgreditur, aut iter agentem insidiaverit, etc.#
INSIBILIS Simeon Dunelmensis an. 881.+
INSIDIAE idem quod vigiliae, excubiae, Guet.+
INSIDUITAS Gloss. Lat. MS. Regium Cod. 1013. Sedulitas, Insiduitas, Assiduitas.#
INSIGILLARE idem quod sigillare, sigillum apponere, in Legibus Adelstani Regis apud Brompto num. Vide Ferrum candens.#
INSIGNARE Indicare, quasi signo ostendere, Enseigner.+
INSIGNE Vexillum, Ital. Insegne, Gall. Enseigne.+
INSIGNIARIUS Armiger, qui scutum domini, ejus insignibus adornatum, deferebat, Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Insigniarius, armiger.#
INSIGNIUM Signum. Sueno in Hist.+
page 92, image: s0092
INSILIUM Malum ac pravum consilium.+
INSINUARE Docere, unde Gallicum Enseigner: hanc quippe vocem vernaculam ex hac Latina deducit Salmasius ad Historiam Aug. pag. 101.+
INSIPIENTIA Ignorantia. Testamentum Heccardi Comitis Augustodunensis apud Perardum pag. 27.+
INSIPITUDO pro insipientia, apud Ardonem Monachum in Vita sancti Benedicti Anianensis Abbatis cap. 3. n. 8. cap. 4. n. 21.#
INSLOTUM Tributi species in Notitia Trajectensi, apud Vill. Hedam pag. 246. 1. Edit. Similiter et de tributo, quod Insloto vocatur.#
INSOBRINUS Capitulare Pipini Regis Italiae an. 793. cap. 33.+
IN SOCIO dare, in socio recipere peculia, in Lege Longob. lib. 2. tit. 32. §. 3. quod nostri dicunt, Bailler et prendre du betail a moitie.#
INSOCIABILIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
INSOLARE [gap: Greek word(s)] , in vetr. Gloss. Soli exponere. Vox Plinio lib. 21. cap. 14. et Columellae lib. 4. cap. 17. 27. lib. 11. cap. 3. lib. 12. cap. 12. 18. nota.#
page 93, image: s0093
INSOLATIATUS absque solatio, apud Gunzonem de Miracul. S. Gengulfi.#
INSOLATUS Vide Vngeld Ungeld.#
INSORTIARE [Insorticare], [Insortis]. Vide Sortis Sors.#
INSPECTORES iidem, qui per aequatores, qui praediis inspectis et adaequatis invicem, ea relevant, quibus onus gravius adscriptum est; quae sunt censita lenius, gravant.+
INSPICARE Faces fundere. Papias.#
INSPIRATIO Ex tribus electionum formis, quarum mentio est in Decretalib. Greg. IX. PP. lib. 1. tit. 6. c. 42.+
INSTABILIS pro [gap: Greek word(s)] , usurpari ab Irenaei interprete observat Jacob. Billius lib. 1. Observat. c. 33.#
INSTALLARE Vide Stallum.#
INSTAR Gloss. Lat. Gr. Instar, similitudo, [gap: Greek word(s)] .+
INSTAURUM Quidquid ad agriculturam, vel ad praedii instrumenta et supellectilem, pertinet, ut sunt animalia, pecora, servi, etc.+
page 94, image: s0094
INSTERILITAS Liber Comitis, seu Lectionarius, editus a V. Cl. Steph. Baluzio: Pro ubertate pluviae seu temperantia aëris, ---- pro insterialitate pluviae, etc.#
INSTIRPARE Inserere, plantate.+
INSTITUTIO Precaria, datio ad precariam.+
INSTRUMENTUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Gloss. Lat. Gr. Instrumenta, [gap: Greek word(s)] , etc.+
INSTRUI pro doceri, in 1. Constitut. Appendicis Cod. Theodos. quam sublestae fidei doctiores volunt: Itaque quia a nobis instrui voluisti, etc.#
INSTUFFARE Vide Stuffare.#
INSTITUTE Ex professo, ex instituto.+
INSUABILIS Insuavis. Gloslar. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] , Injocundus, insuabilis, Edit. Insuabis.#
INSVADIBILIS Papiae, Incredibilis, sine artificio, piger.#
INSVETARE Insuete invadere, vel insultanter. Papias.#
INSUFFLARE Vide Exsufflare Exsufflatio.#
INSULAE Domus ab aliis separatae. Gloss. Lat. Gr. Insula, [gap: Greek word(s)] .+ [Insula]
INSULARIS poena, Exilium, relegatio in insulam, apud Ammianum lib. 15. Correptos aliquot vexatosque tormentis --- insulari poena mulctavit.#
INSULUM Vide Resla.#
page 95, image: s0095
INSUSURRARE Occulte detrahere, in Gloss. Saxon. Ae frici; [gap: special sign] i [gap: special sign] lice [gap: special sign] aelan.#
INTABULARE Vide Tabulae Officiales Tabula.#
INTAKERS Praedonum genus, Ridesdaliam, seu extremam Angliae plagam Borealem habitantes, sic dicti, quod a participibus suis, quos Outparters vocant, praedam e finitimis Scotiae deportatam, recipiebant.+
INTALLIATAE terrae, Covvello et Jurilconsultis Anglis dicuntur, quae cuiquam, et certis non haeredibus suis, in genere conceduntur sub certa conditione.+
INTANTO pro Interea temporis, idiotismus Italicus, in Vita sanctae Zitae Virginis Lucensis num. 34. et in Vita B. Luchesii Tertiarii n. 5.#
INTAPHA Jornandes de Rebus Geticis: Ponteque rursus in Danubio pari modo constructo, duobus mensibus, crebris fatigatus intaphis, octo milliae perdidit armatorum.+
INTARDUS Celer, velox. Thvvroczius in Sigismundo cap. 2. Proceribus comit antibus, intardus ad Budam descendit.#
INTARTA Vide Antartes.#
INTASSARE Vide Tassare.#
INTECTAMENTUM Tegmentum, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco-Lat. ubi videntur dividendae voces, [gap: Greek word(s)] .#
INTEGRARE in lege 8. D. de Tutel. et ration. distrah.#
INTEGRITAS Charta Caroli Calvi Regis Franciae an. 845.+
INTELLIGERE Lex Salica tit. 38.+
INTELLIGIBILIS Vir intelligens, peritus, Intelligent.+
INTEMPERANTIA pro Intemperies. Saxo Grammaticus lib. 8. Per summam coeli intemperantiam.#
page 96, image: s0096
INTEMPERATA nox pro Intempesta, apud Aurelium Victorem Schotti in Posthumo.#
INTEMPORALIS Intempestivus, apud Caelium Aurelianum lib. 1. Acutor. cap. 9.+
INTEMPORANEUS Intempestivus, in veterib. Glossis ad Boetium de Consolat. Philos.#
INTENDERE Judicio contendere, litigare.+
page 97, image: s0097
INTENTATUS Fleta lib. 2. cap. 76. §. 6. Boves debiles et male intentati, veteresque vaccae et steriles.#
INTENTIVA [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco-Lat. scil. pars ea Musicae, quam [gap: Greek word(s)] vocant Vitruvius lib. 5. cap. 4. et Martianus Capella lib. 9. cui Extenta dicitur.#
INTER pro, tam, quam, phrasis Gallica.+
INTERANEA Vide Intranea Intrania.#
INTERCAPEDINARE vox formata ex Intercapedo, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco-Lat. Intercapedinem, sive intervallum facere.+
INTERCAPTIO [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco Lat. Intervallum.#
INTERCEDERE dicebantur Episcopi, cum pro reis, causâ cognitâ, veniam a judicibus postulabant: officium quippe Sacerdotis esse putabant pro iis intervenire: quod si non obtinerent, offendebantur, ut qui, quod erat officii sui, non reportassent.+
page 98, image: s0098
INTERCESSORES dicuntur Episcopi, qui sede vacante Episcopatum administrabant, donec proprius aliquis esset: qui hodie Administratores, quod forte vacantem canthedram illiusque possessionem adirent.+
INTERCHARAXARE Interlineare. Hincmarus Laudunensis, in Concilio Dusiacensi I part. 2 c. 17. et to. 2.+
INTERCIPERE Aggredi, usurpare, occupare, vel contra pactum quidpiam agere: ex Gallice Entreprendre.+
INTERCEPTURA eadem notione.+
INTERCISIO Injuria. Leges Luithprandi Regis Longobardor. tit. 110 §. 1.+
page 99, image: s0099
INTERCLAUSURA Gallice Enchassure.+
INTERCOLUMNIUM illud, quod ponitur inter columnas, spatium quod dividit eas, Joanni de Janua.+
INTERCURSUS Gall. Entrecours: Pactum mutuum inter dominos, ratione cujus servi aut ancillae, seu viri et feminae setvituti obnoxii, qui in alterutrius dominio domicilium eligunt, aut sedem figunt, vel nuptias contrahunt, ejus sunt domini, cui subjacet domus, atque adeo eorum liberi.+
INTERDIA [gap: Greek word(s)] , in Gloss Gr. Lat.#
INTERDIARIUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. qui interdiu furatur. Vide Cujacium lib. 11. Observ. cap. 27.#
INTERDICTUM dicitur generalis excommunicatio, quae fertur in provinciam, vel villam, aut castrum, cap. 17.+
page 100, image: s0100
INTERDIGITIUM Gloss. vet. cap. de Membris humanis: Interdita, [gap: Greek word(s)] , Leg. Interdigitia, Marcellus Empir. cap. 34.+
INTERDUCIAE Induciae, intervallum temporis.+
INTERDUM pro interim. Paschasius Radbertus in Vualae Abbat.+
INTER DUOS Interjectum spatium, Gall. Entredeux.+
page 101, image: s0101
INTERESSE Usura, foenus, quod ultra sortem solvitur, vel quod quanti alicujus interest: Gall. Interest.+
INTERFARI [Interfatus], in Collat. 1. Carthagin. cap. 10. et alibi.#
INTERFECTIBILIS Qui interficere potest.+
INTERFEMUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Infra: [gap: Greek word(s)] , Femus.+
INTERFESSUS Infatigabilis. Papias.#
INTERFINES [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat.#
INTERLAQUEATUS Interpositus, interjectus, illigatus, ex Gallico.+
INTERLATUS Epistola S Bonifacii Mogunt. ad Cuthbertum Archiepis.+
INTERLUDIUM Fabula scenica: Anglis. Interlude. Vitae Abbatum S. Albani: Joculando et talia verba asserendo interludia fuisse vanitatis.#
INTERLUDUM Anastasius Bibl. in S. Cornelio PP.+
INTERLUNIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , in Lat. Gr. Gloss. Lat. MS. Reg. Interlunium, Interstitio Lunae.+
INTERMETIUM Spatium inter Circi metas, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr.#
INTERMISSA Pancharta Nigra Turon. ch. 97.+
INTERMISSIO Interventus, Gall. Entremise.+
INTERMITTERE Immiscere.+
page 102, image: s0102
INTERNECTARE Occidere; Internectus, occisus. Glossae vett. apud Vossium.#
INTERNICIDA in Gloss. Arabico-Lat. est quasi qui falsum testamentum facit, et ob id hominem occidit.#
INTERNUPTAE Iterum nuptae.+
INTERPEDARE Jornandes de Rebus Geticis, in Maximino: Tum Imperator equo adacto in cursum, calcaribus incitatum, multos orbes huc atque illuc usque ad suam fatigationem variis inflexibus interpedavit.+
INTERPEDITATUS Consuetudines et Assisae Forestae: Licitum est Abbati de Burgo S. Petri venari et capere lepores, vulpes et mureleges, infra metas forestae, et habere canes interpeditos Videtur, inquit Spelmannus, medium quiddam sonare inter expeditatos, et inexpeditatos.+
INTERPENDIUM Gloss. Graec. Lat. Interpendium, [gap: Greek word(s)] . Idem videtur quod interpretium.#
INTERPLACITARE Vide Placitum.#
INTERPRAEMIUM Lex Saxonum cap. 2.+
INTERPRENDERE [Interprisa], [Interpresura], idem quod intercipere, interceptio de quibus supra, ex Gall. Entreprendre, Entreprise.+
INTERPRES Intercessor.+
page 103, image: s0103
INTERPRETIUM Quod de pretio rei restat.+
INTERRARE Humo mandare, Gall. Enterrer. Leges Edwardi Confess. cap. 36. Interrent eum ut Christianum.#
INTERRASILIS [Intersatilis], Caelatus, incisus.+
page 104, image: s0104
INTERREGNUM Concilium Parisiense III. can. 1. et Turonense II. can. 25.+
INTERREX Gubernator Regni. Hector Boëtius lib. 2. Hist. Scotor. pag. 27.+
INTERRIVATUS Rivis distinctus. Dudo Decan. S. Quintini de Actis Norm. lib. 1. pag. 62. Europa quamplurimis fluminum alveis interrivata.#
INTERROGARE Commeatum et licentiam petere.+
INTERSCAPILIUM Papiae spatium inter scapulas. Rectius Glossae Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , Interscapulum.#
INTERSELLARE Vide Indorsare.#
INTERSICUS Charta Gerberti Archiepiscopi Capuani an. 979.+
INTERSIGNUM Indicium, Occitanis, Entresegnes.+
page 105, image: s0105
INTERSTANTIA Distantia. Utitur Thwroczius pag. 14.#
INTERSTITIATUS Veteres Schedae Ecclesiae Bisuntinae, apud Chiffletium in Dissert.+
INTERTIARE est sequestrare, in manum tertiam ponere, vel mittere.+
page 106, image: s0106
INTERTURRIUM spatium interjectum inter duas turres.+
INTERVALLARITER Per intervalla. Magister Egidius Corboliensis lib. de Pulbus:#
INTERVENIRE dicebantur ii, quorum interventu, ac intercessione Principes ac Reges alicui aut Ecclesiae, aut privato, quidpiam concedebant.+
INTERVENTORES dicti, qui sede vacante Episcopatum administrabant, donec proprius aliquis electus esset.+
INTERULA Camisia. Vopiscus in Claudio: Interulas, dolores duas.+
page 107, image: s0107
INTESTATIO [Intestia], bona mobilia, seu catalla intestatorum, quae ad dominos, ex eo, quod quis decesserat intestatus, pertinebant.+
page 112, image: s0112
INTESTINARII Artifices, quorum mentio in leg. 2.+
INTHICA Vide Entheca.#
INTHINGARE Vide Thinx Thingare.#
INTHRONIZARE Vide Thronus Throni.#
INTICINARI ad ignem titione advicinare. Ugutio.#
INTIMARE Innotescere, notum facere.+
INTIMAS atis, Interius habitans, vel Secretarius, vel Consiliarius, Creditarius, Secretarius, quiscit secreta et intima cordis. Joan. de Janua.#
INTITULARE Titulos libris scriptis appingere, apponere, apud Guigonem Caitusian. lib.+
INTONARE In tonum, seu cantum ponere, cantum imponere, Gall. Entonner.+
INTRADICIUM pro Interdictum, in Pacto Legis Salicae tit. 48. §. 1.#
INTRAGIUM Gall. droit d' Entree. In Consuetud.+
page 113, image: s0113
INTRAHA Charta Dagoberti Regis Franc.+
INTRALIA Viscera, intranea: Gall. Entrailles.+
INTRAMASARE dici videtur is, cui vendita est terra proxinai sui, in quem ex lege non cadit retractus: tum enim ille hanc sibi pleniter asserit, et intra familiam suam infert.+
INTRAMURANUS [Intramuraneus], intra urbis muros situs.+
INTRANEI Indigenae, apud Ericum Upsalensem lib. 5. Hist. Suecicae pag. 148. Quod castra regni Sueciae non nisi introneis traderentur.#
INTRANIA Viscera, [Intranea]; [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. Entrailles: Latinis Scriptoribus Interanea.+
INTRARE mariscum, apud Will. Thorn. ann. 1281.+
INTRANS mensis. Vide Mensis intrans.#
INTRATURA Charta Caroli III. ann. 880.+
INTRICARE Italis Intrigare, in tricas conjicere, impedite.+
page 114, image: s0114
INTRINITA Cencilium Turonense II. can. 22.+
INTRODUCERE Insinuare. Historia S.+
INTROITUS Antiphona quae a Choro canitur, dum Pontifex procedit ad altare, quae in Missa Ambrosiana Ingressa dicitur.+ [Introitum]
INTROMANSUS Intermansus. Charta ann. 1138.+
INTROMMITTERE est quod vulgo dicitur Entromettre, Gallice, quasi in rem se mittere, ut de aliquo tractet.+
page 115, image: s0115
INTROMISSUM Medium seu tertium convivii ferculum, Italis Tramesso, Gallis Entremets.+
INTRONEUS Interior, et proprie, qui quadam importunitate se ingerit intro, ut comedat.+
INTRUSIO Practicis Anglis est, ub quis, cui nullum jus competit in re, (vel beneficio Ecclesiastico) nec scintilla juris, possessionem vacuam ingreditur, quae nec corpore, nec animo possidetur, sicut haereditatem jacentem, antequam adeatur ab haerede, etc. Ita Bracton. lib. 4.+
INTUMARE Vide Incoma.#
INTUSCISUM Crimen capitale, quod vulgo Encis nostri vocabant, sicque definitur in Stabilimentis S. Ludovici lib. 1. cap. 25.+
INVADIARE Vide Vadium.#
INVALITUDINARIUS pro Valetudinarius, qui invalitudine laborat: Papiae, Languens, sine valetudine.+
INVECTARE Portare, in Gloss. vett. apud Vossium.#
INVECTIVALITER Cum acri reprehensione. Utitur Sidonius lib. 1. Epist. 11.#
INVENIRE sententiam, est edere, proferre, pronuntiare sententiam, judicare.+
INVENTARIUM Descriptio rerum, quae post alicujus decessum in illius bonis reperiuntur.+
INVENTIO Res inventa, in via reperta, thesauri inventio.+
page 116, image: s0116
INVERITARE Probare, nostris Verisier.+
INVESTIRE Operire. Anastasius in Pelagio II. PP. Investivit corpus B. Petri Apostoli tabulis argenteis deauraetis. In Honorio: Investivit confessionem B. Petri ex argento puro.+
INVESTITURA Traditio, missio in possessionem, ex verbo Vestire, mittere in possessionem, de quo suo loco.+
page 128, image: s0128
INVIDARE Charta an. 1171. in Hist Pergamensi part. 1. lib. 10 cap. 22.+
INVILIARE [gap: Greek word(s)] , in vetr. Gloss. Vilem facere.#
page 129, image: s0129
INVINIUS Abstemius, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. MSS. vox Apuleji lib. ult.#
INVITATA Invitatio ad solennitatem, vel coenam solenniorem.+
INVITATORIA Epistola, qua quis ad aliquam Ceremoniam invitatur. Vide Diurnum Romanum c. 3. l. 13.#
INVITATORIUM Vide Psalmus Invitatorius.#
INVITATUS Non vocatus. Gl. Cr. Lar. [gap: Greek word(s)] , Invitatus, invocatus.#
INUNANIMITAS Discordia, in libro de fundatione Monasterii Gozecensis. pag. 230.#
INUNARE Colligere, in Closs. Arabico-Lat. Adunare.#
INUNDATIO vocis, Statuta antiqua Cartusiensis Ordinis 1. part. cap. 39.+
INUNWANT Vide Vnvvant Unwant.#
INVOLARE Per vim auferre, nostris Voler.+
INVOLENTIA alias Nolentia. Salvianus lib. 7. de Gubernat. Dei: Etsi involentia non carent, mali volentia carent:#
INVOLVULUS Joanni de Janua, dicitur quaedam bestia, quae, ut homines faciltus decipiat, involvit se aliquare.#
INVULGARE pro Divulgare, in Addit. ad Vitam S. Antonini.#
INVULTARE Invultus. Vide Vultivoli.#
INVULTUARE Vultum effingere. Marius Victorinus ad Candidum Arianum p. 162.+
JOBAGINES [Iobagiones], Sambuco, Lydio, et Alberto Molnatio testibus, Hungaris dicuntur coloni, ruricolae, atque adeo ipsa mancipia.+
page 130, image: s0130
JOCALIA Monilia, gemmae, annuli, aliaque id genus pretiosa, Gallis Ioyaux, Anglis levvells.+
JOCARE [Jocari], Ludere, lusitare, Gall. Jouër. Chronicon Andrense pag. 438.+
page 131, image: s0131
JOCCERDEGH Furtorum Collectores, in Legibus Hungaricis.#
JOCHUS Vide Juchus Juctus.#
JOCISTA Gloss. Lat. MS. Reg. Jocista, qui verbis jocatur.+
JOCULARI Jocari, a Joculus, pro Jocus. Pseudo-Ovidius de Vetula lib. 1.#
page 132, image: s0132
JOCUS Monasticum Anglicar. to. 1. p. 210. Vas argenteum ad aquam benedictam, cum duobus jocis scaccorum, Gall. Jeu d'eschecs, etc.#
JOCUS partitus, dicitur, cum alicui facultas conceditur, alterum e duobus propositis eligendi. Bracton.+
JOPPA Caligae species, Hungaris. Decretum Calomani Regis Hung. lib. 1.+
JORNALE [Jornalis], Gallis Journel, quantum uno die par boum arare potest: Jugerum, arpennis, acra.+
JORNARIA Tabular. S. Remigii Remensis: Donant-- scaritiones car. 115.+
page 133, image: s0133
JORNARIUM Liber Ecclesiasticus, Diurnalis, et idem qui Gradualis, quod ejus usus quotidie fit: Journal.+
JORNATA idem quod Jornale, Modus agri, Journee de terre.+
JORNUS ex Gall. Jour, Dies, seu opera unius diei. Charta ann. 897.+
JORRIA Vide Jarcia.#
JOSUM Vide Jusum.#
JOTTICI Ludi, Gall. Jeux.+
JOVA [Jovata], Majoricensibus voces familiares, quas ii ab Arabibus Balearium incolis acceptas retinuere, apud quos ita jugerum, seu modus agri dicitur, tametsi majoris quantitatis.+
JOVENTALIS Beneficus. Papias.#
JOYAE Mundus muliebris, jocalia, Gall.+
IPSUD pro ipsum, vox Africanotum.+
IRA Vide Aera.#
IRATUS et pacatus. In Tabulis, quae mentionem faciunt feudorum, quae jurabilia, et reddibilia vocant, passim haec verba reperiuntur, quibus vassallus castrum suum reddere domino tenetur, sive iratus sit, sive pacatus, hoc est, sive invicem dissentiant aut litigent vassallus et dominus ex causa feudi, sive non dissentiant: nam ex seudorum regula vulgari, cum dominus et vassallus invicem coram superiore domino litigabant, vassallus a jurisdictione domini solvebatur, ut est in Consuetudine Andegav. art. 196. et Cenomanensi art. 77. Aimoinus lib. 4. Hist. Franc. cap. 80.+
IRENARCHAE Magistratus militares, qui ad id constituti erant, ut provincialium tutela suscepta, quietis
page 134, image: s0134
et pacis per singulae territoria concordiam stare facerent, ut est in leg. 7.+IRMINSUL vel [Ermensul], priscorum Saxonum fanum, vel idolum fuit, quod ab iis summa in veneratione habitum, et a Carolo M. destructum tradunt Annales Francorum veteres ann. 772.+
page 135, image: s0135
IRRATIONABILITER Absque causa, contra omnem rationem, contre toute raison, uti loquimur.+
IRRECTA lex, Prava, minus recta. Irrectas leges destruere, ac rectas statuere, apud Simeonem Dunelmensem ann. 1093.#
IRREGAUDITIO Vide Inregauditio.#
IRREPARABILITER Utitur Sigebert. an. 1072.#
IRREPLEGIABILIS Vide Plegium Plegius.#
IRRETITUS In jus vocatus, ut se recto sistat, ad rectum vocatus, quasi inrectatus.+
IRROLARE Vide Rotulus.#
ISEMBRUNUS Panni species. Liber Ordinis S. Victoris Parisiensis cap. 18.+
ISENGRINUS [Isangrinus], Lupus. Jacobus Meierus lib. 8.+
page 136, image: s0136
ISICIUM Gl. Saxon., Aelfrici; Isicia, Mae [gap: special sign] lh [gap: special sign] ehoe [gap: special sign] .+
ISMERLUS Vide Smerilionus Smeriliones.#
ISNECHIA Vide Naca.#
ISPILLORIUM idem quod Pilorium, de quo infra, in Libertatibus Bergeraci, de fure: Curret villam, et ponetur in Ispillorio.#
ISTEGA Navis, lembus, tabulatum navis, super quod nautae ambulant. Ita Papias in Lit. I. sed legete debuit tristega. Vide in hac voce.#
ITEM Caput, articulus vulgo nostris: aera, Latinis, ut observatum a Casaubono ad Theophrasti Characteres p. 332.+
ITER seu [Itineratio], Justitiariorum, quos itinerantes vocabant Angli, progressus ad designatos sibi Comitatus, in quibus judicia sua exercebant. Vide Justitiarius.#
ITERARE Iter facere, [gap: Greek word(s)] in Gloss. Lat. Gr.+
ITERARE judicium, Rem judicatam per appellationem iterum judicare: Retractare, i. iterum tractare, recensere, recognoscere, in leg. 1. Cod. Th. de Episcop.+
page 137, image: s0137
ITERIS pro Itineris, dixisse veteres, testantur Sosipater, Charisius et Nonius: quo [gap: Greek word(s)] usum etiam Symmachum lib. 6. Epist. 28.+
ITINERARIUM Itinerum et metationum militarium designatio: quomodo Route nostri dicunt.+
ITINERARIUS Qui peregrinationes plurimas instituit, Voiageur.+
ITRIUM [gap: Greek word(s)] , Tractum, in Gloss. Gr. Lat. MS. Editum, [gap: Greek word(s)] , Iterum, iteratum. Graecis [gap: Greek word(s)] , est genus placentae pertenuis.#
ITUS Iter, via: occurrit apud Eulogium Cordubensem lib. 1. Memorial. Sanctor. Itui vestro nullus adversari quibit.#
JUBERI Coloni, Hispanis.+
JUBILAEUS inquit Isidorus lib. 5. c. 37.+
page 139, image: s0139
JUBILUS Ugutio: Jubilus, argutus sonus, unde jubilare, cantare, quadam voce consusa prae gaudio exultare et laetari.+
page 140, image: s0140
JUCTUS Modus agri. Notae Tyronis: Itiner, jugerum, aripennis, juctus.+
JUCUNDARI pro Oblectari, habent non semel vetus Biblior. Interpres, S. Augustinus lib. 17. de Civit. Dei, Lactantius lib. 4. cap. 6. etc.#
JUDAEI ideo a Principibus Christianis tolerabantur, quod rei foenerariae operam darent, et publicorum vectigalium essent conductores, eoque ipso iis essent utcumque utiles.+
page 144, image: s0144
JUDAEIDIARE pro [gap: Greek word(s)] , apud Commodianum Instr. 37.#
JUDEX Consul. Hieronymus in Chr. Primus Diocletianus adorari se ut Deum, et gemmas vestibus calceamentisque inseri jussit: quum ante eum omnes Imperatores in modum Judicum salutarentur, etc.+
page 149, image: s0149
JUDICARE Concedere, disponere, legare, supremo judicio de bonis suis decernere: phrasis Longobardis et Gothis familiaris.+
JUDICARIA Jurisdictio Judicis. Vide Judiciaria.#
JUDICARIUS qui pertinet ad judicem, Ugutioni. Glossae Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Judicarius, judicialis.#
JUDICATORIUM [gap: Greek word(s)] , in vett. Glossis.#
JUDICATUM Sententia judicis. Capitula Caroli M. lib. 3. cap. 37.+
page 150, image: s0150
JUDICATURA Dignitas judicis, vel jurisdictio, in Edicto Philippi Pulcri an. 1302.+
JUDICIARIA Districtus judicis. Gloss. verus: Judiciaria, Jurisdictio.+
JUDICIARIAE Navium species, in leg. un. Cod. Th. de Lusoriis Danubii: In Scythico vero (limite) quinque judiciariae, et duodecim agrarienses nove de integro constructae, instrumentisque suis universis armatae.+
JUDICIUM Districtus judicis, in Speculo Saxon. lib. 3. art. 64. §. 8.#
page 154, image: s0154
JUGALIS Conjux. Papias: Jugalis, conjugio dicatus, vel jugo aptus.+
JUGATICUM in Charta ann. 1183.+
page 155, image: s0155
JUGATIO Possessio per juga, et modulos terrae censenda, vel jugeratio per jugera, in leg. unic. de Conlat. leg. 49.+
JUGATUM Jugerum, modus agri. Matth. Westmonaster. ann. 1083.+
JUGERATIO in leg. 33. Cod. Th. de Decur. Vide Iugatio Jugatio.#
JUGERIA Jurisdictio judicis, Jugerie, in Consuetudine Issoriensi in Arvernis, et in aliquot Regum nostrorum Edictis.+
JUGIA Iugis, jugerum, mensura agraria. Charta ann. 1088.+
JUGIFERA Hist. Dominor. Ambasiensium cap. 2. n. 12.+
JUGLATORES Gloss. Lat. Gall. Histrio: Jongleur. Ioculari, Iongloier. Joculatrix, Jengleresse.#
JUGO Jugum, montis supercilium.+
page 156, image: s0156
JUGULATOR Homicida, sed proprie murdrator, nostris Meurtrier.+
JUGULUM Anastasius in Nicolao I. pag. 209.+
JUGUM vox Latinorum, jugum boum. Adalardus in Statutis Monasterii Corbeïensis lib. 2. pag. 10.+
JUHERT Modus agri. Acta Murensis Monasterii pag. 39.+
JUJERUM pro jugerum, habet Leo Ost. lib. 3. c. 19.+
JUISIUM Judicium, ex Francico vetere, Hispanis, Juizio, Jugement; sed proprie purgatio vulgaris, seu per duellum, aut per ferrum candens.+
page 157, image: s0157
JULEP Constantino Africano de Morbot. curat. c. 10. dicitur sirupus de sola aqua et saccaro.#
JULIA Modus agri. Julianus Antecessor. Constit. 124. §. 1.+
JUMAGIUM Secunda pars Historiae Hierosolymitanae an. 1120.+
JUMENTUM Equa, nostris Jument. Praegnum jumentum, in Lege Aleman. tit. 72. 73.+
page 158, image: s0158
JUNCARIA Locus palustris, ubi junci crebri nascuntur.+
JUNCATA Lac concretum, et juncis involutum.+
JUNCATICA Instrumentum ex juncis ad capiendos pisces.+
JUNCTA [Iunctarius], Suprajunctarius.+
JUNCTURA JC. Anglis, est pactotum cumulatio, aut pacti ad pactum adjectio, inquit Covvellus lib. 3.+
JUNCTUM vel [Iuncta], Mensurae salariae species. Monasticum Anglican. to. 2. pag. 99.+
JUNCTUS Vide Juctus.#
page 159, image: s0159
JUNIOR pro Novus. Odo Fossatensis in Vita Burchardi Comitis Corboilensis an. 1028.+
page 161, image: s0161
JUNIX Vitula, junior vacca, [gap: Greek word(s)] , in Gloss, Lat. Gr. Gall. Genisse. Papias: Iunices, boves juvenes.+
JUNTAS de Relono facere. Vide Adramire.#
JUPA Vestis talaris species, nostris Iupe. Regula Ordinis Canonicorum S. Marci de Mantua, in Regesto Alexandri IV. PP. anni 7. Epist. 24.+
page 162, image: s0162
JURA Juramentum, sacramentum, in Foedere inito inter Sanctium Pompilonensium Regem et Almutadyrum ann. 1073.+
JURAMENTALES Vide Juramentum.#
JURAMENTUM et varii juramentorum et sacramenterum ritus.+
page 185, image: s0185
JURATA Desponsa, pacta, sacramento interposito, c. Ex literis, de Sponsalib. impuber.+
JURATA Anglis, est numerus duodecim legalium hominum juratorum, per quos omnis fere facti probatio fit, et ex quorum veredicto judex sententiam suam conficit et profert.+
page 188, image: s0188
JURATICUS Scholasticus, Juris peritus, in Gloss. Isid. Vide Jurista.#
JURATIO Sacramentum, quo Vassallus se se adstringit erga Dominum castrum suum ei redditurum irato et pacato.+
JURATORES iidem, qui Sacramentales, compurgatores, uti attigimus in voce Juramentum.+
page 189, image: s0189
JURATUS Sacramento adstrictus alicui domino. Gloss. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] , Jurator, juratus. Statius lib. 2. Thebaid.+
page 190, image: s0190
JUREDIUM Charta Rotroci Comitis Perticensis an. 1136. apud J. B. Souchetum ad Vitam S. Bernardi Tironensis Abbat.+
JURE-MANENTES qui residentiam in loco debent ex jure debitam.+
JURIDICUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Capitolinus in Antonino:+
JURIFICARE Jus dicere, in Charta Hispanica aerae 1010. apud Anton. de Yepez in Chronico Ord. S. Benedictito. 5. p. 456.#
JURIS DICTIO divisim. Charta vetus in Actis Murensis Monasterii p. 18. De juris sui dictione in jus Sedis Apostolicae emancipavit.#
JURISFIRMA Practicis Hispanis, inquit Blanca in Commentario Rerum Aragon. p. 751. est tum in Regum, aliorumve judicum, tum etiam regni, atque omnium non rectos impetus, juris ac legum firma et moderata dominatio, inventa potissimum, ut praeceps judicum celeritas Magistratus interdicto interposito retardetur, ne quid perturbatum sit, aut a legibus discrepans, vel praeposterum.+
JURISTA qui Juri Civili vel Canonico dat operam.+
JURNALIS Vide [correction of the transcriber; in the print Vde] Jornalis Jornale.#
page 191, image: s0191
JUS Caroli. Wichbild Magdeburgense art. 1. §. 3. Jus civile seu municipale, quod homines unius civitatis.+
page 193, image: s0193
JUSSELLUM pro Jusculum, habetur in Vita S. Valerici cap. 24.#
JUSSORIUM Praeceptio, ita lego in Gloss. Isid. pro jussorianem.+
JUSTA Gall. Jouste, monomachia ludicra, hastiludium singulare.+
page 194, image: s0194
JUSTA Mensurae liquidorum species, quasi justa mensura, quantum cuique sufficit potus subministrans.+
page 195, image: s0195
JUSTIFICARE non tam justitiam exercere, judicare, quam judicio dato damnare, vel per judicium compellere.+
JUSTIFICATOR Judex. Chartam Rogerii Siciliae Regis ann. 1144. subscribit cum aliis Rogerius filius Boni justificator Curialis, apud Ughellum tom.+
JUSTITIA Jurisdictio, cognitio judicis. Leges Edvv. Consess. cap. 26.+
page 197, image: s0197
JUSTITIA idem quod Justa, Jouste, Hastiludium, in Historia Obsidionis Jadrensis an. 1345. lib. 2. c. 21.#
JUSTITIA idem quod justa, Poculum vinarium.+
JUSTITIARIUS Judex. Ingulfus pag. 870. Praefectos vero provinciarum-- in duo officia divisit, i. in judices, quos nunc Justitiarios vocamus, et in Vicecomites, qui adhuc nomen retinent.+
page 201, image: s0201
JUSUM [Josum], deorsum, vel inferius, Gallis Ius, Italis, Iuso, Giuso, Hispanis Yuzo, Occitanis, Iouts.+
page 202, image: s0202
JUVENIS homo, infimi ordinis. Curia Generalis Catalaniae acta Gerundae sub Jacobo II. Rege Arag. an. 1321.+
JUVENIOR pro Junior. Utitur Paulus Diaconus Emeritensis lib. de Gestis Episcop.+
JUVENTABILIS Papiae, Beneficus,#
JUVENTITUDO Iuventus, in Epist. Caroli M. ad Fastradam Regin. de Avarica victoria.#
JUVENTARE [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Graec. a juventa. Iuventent, [gap: Greek word(s)] . Iuvenari, dixit Horatius, pro more juvenum agere. Aliud Gloss. Iuvenor, [gap: Greek word(s)] .#
JWAN [Ivvanus], Joannes, non semel apud Galbertum in Vita Caroli Comitis Flandr. Hanc vocem ea notione usurpant etiam passim Dalmatae et Hungari.+
JUUS Abies, vulgo If, Gallis. Liber Miracul. S. Martini Abbat. Vertavensis c. 3. Est autem id genus arboris aptum spiculis et arcubalistis, vulgo enim dicitur Juus.#
JUXTA pro erga. Vetus Inscriptio: Ob inlustria ipsius merita et amorem juxta cives, Ordo inter amnatium patrono.#
JUZGUM Iuzgo, Judicium. Hispanis, apud quos liber continens Leges Gothorum, Fuero juzgo, 1.+
page 203, image: s0203
K
KAESIUS pro caesius, equi color in vet. Inscriptione, 342.#
KAIA Kaiagium. Vide Caya.#
KALENDAE seu [Festum Kalendarum], Wlug-Beigo in Epochis c. 7.+
page 206, image: s0206
KALENDARIUM Data, temporis nota. Fori Aragon. lib. 3.+
KALENDATICUM praestatio, quae Januarii Kalendis fiebat. Charta Rogerii Siciliae Regis an. 1137.+
KALENDATUS Kalendis, seu die ac anno notatus, in Translat. S. Angeli Carmelitae apud Papebrochium.#
KANEIUM Lex Bajvvar. tit. 21. §. 6.+
KARAVANNA Vide Caravanna.#
KARAXARE Vide Charaxare.#
KARINSIA Contractus Navigii Dom. Regis cum Venetis ann. 1268. tom. 5. Hist. Franc. p. 435.+
KARNELIUS Vide Quarnellius Quarnellus.#
KAROLA Vide Carola.#
KAROLINGI dicti a Germanis Regis Francorum a Carolo Martello et Carolo M. genus ducentes.+
KARPIE Vita Abbatum S. Albani pag. 32.+
KARRINA Vide Carina.#
KATHERANI Statuta Roberti II. Regis Scotiae c. 12.+
page 207, image: s0207
KAYS Cancelli. Ira Glossae MSS.#
KELCHYN Triplex apud Scotos occisori mulcta imponebatur, le Cro, le Galnes, et le Kelchyn.+
KELEDEI Vide Colidei.#
KEMAT Centuria, vox Cambrica seu Wallica in Legibus Hoeli Boni Regis Walliae in Praefat.#
KERHERE In Bundello Eschaet. de anno 5. Edvv. I. n. 29.+
KERKA Onus, ex Gall. Charge. Theloneum Mon. S. Bertini: Kerka Bersil, dabit 4. den. dimidia Kerka 2. den. --- Kerka piperis, 4. den. etc.#
KERNELLARE Vide Quarnella Quarnellus.#
KERSONARIA Nasturtiaria area, Gall. Cresso niere. Charta Joiae Dominae de Wallaincourt an. 1241.+
KETEL Cacabus, olla ferrea, aut aerea, Belgis. Theloneum Monasterii S. Audomari: Centum veteris metalli, 4.+
KEYE Vide Cone.#
KEYS Charta Edvv. III. Regis Angl. to. 2. Mona stici Angl. p. 71.+
KIDELLUS Machina piscatoria in fluminibus ad salmones, aliosque pisces intercipiendos.+
KILKET Servilis quaedam solutio. Vetus Charta apud Spelmannum: Kilhet, pro qualibet husbandrea 2. den.#
KILLYTHSTALLON Quod domino penditur ad
page 208, image: s0208
KILTH Libertas villae, in MS. interpretatur, ait Spelman. qui vocis originem ignorare se faretur.#
KINGELD Tributi species, sic dicta, quod Regi exsolveretur: King enim Anglis Rex dicitur. Vide to. 1. Monast. Anglic. p. 830.#
KIRALITER vox conficta ex Graec. [gap: Greek word(s)] . Fragmentum Anonymi Beneventani c. 5.+
KIRTEL Vestimenti species. L' ordre observe a la Creation des Chevaliers des Bains: Vn autre luy baillera ses brages, le tiers luy donnera un pourpoint, un autre luy vestira avec un kirtel de rouge Tartarin.#
KITONITA [gap: Greek word(s)] , Cubicularius in Gloss. Gr. Lat. Luithprandus in Legat. Leo Kitonita.+
KIVIT Avis praedatoriae species. Tidericus Langenius in Saxonia:#
KMETHONES Servilis conditionis homines, apud Polonos, in Legibus Polonicis Chopini libris de Domanio subditis.#
KNAPONES Pedites milites. Hist. Australis ann. 1286.+
KNAVE Charta an. 22. Henrici VII. Reg. Angl. apud Spelm.+
KNEZ vel [Kneg]. Vide Caganus.#
KNIVUS Vide Canipulus.#
KNOPA Tuber, nodus, Anglis Knob et Knot. Monasticum Anglic. to. 3. p. 365.+
KRAGE inquit Saxo Grammaticus in Hist. Danica, dicitur lingua Danica, truncus, cujus semicaesis ramis fastigia conscenduntur; ita ut pes praecisorum stipitum obsequio perinde ac si alae beneficio nixus, sensimque ad superiora provectus, petitae celsitudinis compendium assequatur.#
KRODO apud Saxones pro Deo cultus. Crantzius in Metrop. lib. 1. c. 3.+
KUNIGSTEUR Regium tributum: vox Germanica, ex kunig, Rex, et steür, seu steüra, tributum. Chatta Henrici VI. Imp. an. 1193.+
KYRIELES Litaniae publicae, in quibus [gap: Greek word(s)] decantatur: nos etiam Kyrieles dicimus. Auctor Miraculorum S. Berlendis Virg. cap. 2. n. 11.+
page 209/210, image: s0209
[gap: text of the KYRIELES entry]
page 209/210, image: s0210
L.
L Littera numeralis, quae 50. denotat,+
LABANDAGO Lucifer Calaritanus lib. Moriendum esse pro Dei Filio pag. 337.+
LABARUM Signum militare Romanorum, pensile, ex panno aut serico confectum, fimbriis ac aliis ornamentis instructum, et transversario antennae specie ligno affixum a suprema conti parte pendens.+
page 211, image: s0211
LABELLUM Veteres Chartae apud Ughellum tom. 7. p. 396. et 397.+
LABES Clades. Glossae antiquae MSS. Labina, hoc est calamitas, labes, aegritudines, morbus.+
LABILICIDIUM Gallice corba, vel tricidium. Ita Glossae MSS. ad Disticha Magistri Cornuti.#
LABINA Vide Lamina.#
LABIO Tabernarius, vel Leccator, Ugutioni.#
LABLELLUS seu potius [Labellus], nam sic legendum apud Helgaldum in Roberto Rege: Qui non obliviosus factus ornamentum quod erat in sex unciis auri dependens a genibus, et quod nos lingua rustica lablellos vocamus, ipso conspiciente, cultello diripuit, quantocius discessurus.+
LABOR Vexillum ita dictum quidam eruditi censent, cujus meminit Gregorius Nazianzenus Orat. in Julianum, sic appellatum, quod vim habeat solvendorum laborum. Extat in Cod. Theod. lib. 6.+
page 212, image: s0212
LABOR Quod quis labore suo ac industria quaesivit: quaesitum, acquisitum, Aquest. Lex Longobard. lib. 2. tit. 23.+
page 214, image: s0214
LABRA Vide Lavra Laura.#
LABRATUM Vide Lavratum Lauratum.#
LABROSUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat.#
LABULUM Vita S. Hermelandi Abbat. n. 25.+
LABUS pro labor. Columella in Horto: Ne labus hausturis tendentibus ilia vellat. Utitur et Vegerius lib. 3. de Re veterinaria cap. 23.#
LABYRINTHUS una ex notis apponi solitis marginibus librorum, de quibus Isidorus, qua locum difficilem esse ostendit.+
LAC auferre per veneficium, lactiferis scilicet animalibus in Addit. 2. Lud. Imp. c. 18.#
LACCA Auctor Mamotrecti ad 15. Judic. Sura, est tibia sive lacca. Vox Italica.#
LACCARIUS qui laccam conficit, in Gloss. vet. [gap: Greek word(s)] , alias [gap: Greek word(s)] . De lacca, fuse Salmasius ad Solinum. Adde Meursium in [gap: Greek word(s)] . Vel#
page 215, image: s0215
LACEATUS Vide Laqueatus Laqueatae.#
LACEBRA pro illecebra. Althelmus: Qui modo dirrumpunt connubia nexa thororum, Et demunt proprias devota mente lacebras.+
LACERTI Vires, Copiae militares. Isidorus Pacensis Episcopus in Chron. aera 754.+
LACERTINA avis. Andreas aulae Regiae Capellanus in Amatoriis: Licet falco a lacertina quandoque ave fugetur, nihilominus tamen falco inter falcones, et lacertina avis inter lacertinas computabitur, etc.+
LACHUS Chronicon Laurishamense p. 57. Sicut ipsa incisio arborum in ipsa die facta fuit, quae vulgo Lachus appellatur, sive divisio.+
LACINA via, Titulus 34. Pacti Legis Salicae, est de via lacina, ubi editio Pithoei habet de viae lacina, ut et titulus 82.+
LACINONES [Lachinones]. Concilium Tolosanum ann. 1228. c. 36.+
LACOPUM Leges Ethelredi Regis apud Wenetyngum
page 216, image: s0216
editae §. 3.+LACORA Vide Lacus.#
LACTA Defectus ponderis in moneta, ut lactare, deficere in pondere.+
LACTAMIA Charta an. 1246. in Tabulario Comitatus Tolosae Camerae Comput.+
LACTANS Papiae, quae lac praebet: Lactens, cui praebetur.+
LACTANTIA ita Lactaria et Lacticinia, seu cibos ex lacte confectos vocant Celsus lib. 2. cap. 7. et Apicius lib. 7. cap. 10. Eadem notione#
LACTARII qui lactaria, de quibus Cornelius Celsus, seu opus pistorium, vel cibos ex lacte conficiunt.+
LACTENA Malleum, in Glossis Isid. Lactina, in Excerptis Pithoean.#
LACTICULARIUS Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , [Laticularius], [Laticulosus].+
LACTINUS color, in Regula S. Caesarii cap. 12. et aliorum, qui Lactineus dicitur in Vita S. Fulgentii Episc. Rusp. c. 18.+
LACTORONES Ruffinus in Vitis Patrum lib. 3. n. 200.+
LACTUM Vide Lacta.#
page 217, image: s0217
LACTURIUS Vide Lectarium.#
LACULATA vestis, Isidoro lib. 19. c. 22. et Papiae, quae lacus quadratos quosdam cum pictura habet intextos, aut additos acu.+
LACUNA Festo, aquae collectio. Will.+
LACUS Piscina. Glossae Isidori: Terripiscinae, (ita Papias MS. pro terrigiponae) quae terra capiunt, id est, piscinae, quas et lacus rustui vocant.+
LADA Purgatio, qua quis per legem se purgat ab illato crimine.+
page 220, image: s0220
LADRIDUS Cucumer amarus, in Gl. Arabico-Lat.#
LAECASIN Fragmentum Petronii: Sed cum mulsi pultarium obduxi, frigori laecasim dico. Ex Gr. [gap: Greek word(s)] , fellare, apud Mattialem. Vide Lecator.#
LAEDAMEN In Statut. Mediolan. 2. part. c. 258. Vide Laetamen.#
LAEDORIUM ex Gr. [gap: Greek word(s)] , vel [gap: Greek word(s)] , convitium, Brocard.+
LAENA Strabo lib. 4. densa Gallorum saga [gap: Greek word(s)] vocari scribit: nempe laena idem quod [gap: Greek word(s)] Graecis.+
LAESURA Conradus II. Rex Siciliae, in Charta an. 1326. in Metropoli Salisburgensi to. 2. pag. 162.+
LAETAMEN Isidorus lib. 17. cap. 1. Et dictus fimus, quod fiat imus, quod vulgo laetamen vocatur, eo quod juo nutrimento laetafaciat germina, reddatque pinguia arva et foecunda.+
LAETITIUS Adjectivum, ex voce laetitia formatum.+
LAEYA Silva, Gallis Laie, unde S. Germain en Laie, id est, vicus S. Germani in Silva.+
LAFORDSWIC Domini proditio, infidelitas erga dominum, in Saxonicis Legibus Canuti politicis c. 61.+
LAGA [Lagha], Lex, a Saxon. La [gap: special sign] , quod idem sonat: unde Angli Lavv.+
page 221, image: s0221
LAGAMANNUS Legalis, homolegis, non exlex: ex Saxon.+
LAGAN seu [Laganum], jus illud appellabant, quod dominis feudalibus competebat in rebus, quae ad littus ejiciebat maris aestus: ratione cujus, quidquid navis, naufragium passa, contineret, eorum erat.+
page 226, image: s0226
LAGEDAYUM dies Legis, dies juridicus, ex Saxon.+
LAGENA Mensurae species apud Anglos, quae sic describitur in Assisa Davidis Regis Scotiae de Ponderibus et mensuris §. 8.+
page 227, image: s0227
LAGHA Vide Laga.#
LAGHSLIT Leges Presbyterorum Northumbrensium c. 20.+
LAGI Leges Rotharis Regis Longobardorum tit. 121. §. 7. Si coxam ruperit super genuculum, hoc est, lagi, componat solidos 20. Vide Largica.#
LAGIA Charta an. 857. apud Ughellum to. 1. Ital. Sacr. p. 815.+
LAGONA Fridegodus de Vita S. Wilsridi c. 43.+
LAGUENNA [Laguncula]. Vide Lagena.#
LAHA Signum, positio, positura, ex Germanico Laeghe.+
LASHLITA [Lagslit], etc. Vox Saxonica, ruptio Legis, transgressio Legis. poena violatae Legis: lah enim et la [gap: special sign] h, est Lex: [gap: special sign] li [gap: special sign] , ruptio, violatio.+
page 228, image: s0228
LAHSUS Piscis species. Liber donationum Ecclesiae Ratisponensis in Metropoli Salisburgensi to. 1. p. 246.+
LAIA Vide Leda.#
LAICUS Eucherius: Laïcus, popularis.+
LAIDARE Vide Lada.#
LAIRWITA [Leyrvvita], [Legervvita], etc. Stupri, seu concubitus illegitimi mulcta.+
LAISCUM Lex Longob. lib. 1. tit. 19. §. 8.+
LAISUS Sinus. Pactus. Legis Salicae tit. 49.+
page 229, image: s0229
LAITIHUNT Vide Canis.#
LAIUS S. Caesatius in Regula ad Monachos cap. 26.+
LAMA Festus: Lama, Lacuna. Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] .+
LAMIARI Fascinari, in Addit. ad Vitam S. Antonini.#
LAMBITTA Chronicon Trudonense l. 1. p. 350. Item clavicellam ex auro, lambittas duas argento textas, vexilla quatuor, etc.#
LAMBROFICARE Tabular. Fossatense: Apud Euriacum fecit Abbas appentitia, quae sunt juxta portam domus super vineas, fecit lambroficari, et caminum in eadem, et in altero solio fieri caminum ad opus suum et sociorum suorum, etc.+
LAMENTATRICES Vide Cantatrices.#
LAMENTATIO Querela, actio, calumnia.+
page 230, image: s0230
LAMINA ut pix, taeda, inter [gap: Greek word(s)] , in sanctorum Martytum Actis recensetur passim.#
LAMNA pro lamina, Vert. Glossae, lamna, [gap: Greek word(s)] .+
LAMPABILIS Theodericus Monachus in Historia Inventionis S. Celsi Episcop. Trevir. n. 5.+
LAMPADAE pro lampades, a Pollione usurpari, ex MSS. Codd. observavit Salmasius.#
LAMPADARE Lampades supponere lateribus: tormenti species, quo in Martyres saeviebant Pagani.+
LAMPADARII officiis ac ministris inlustrium dignitatum vulgo accensentur, tametsi de eorum munere haud constet: maxime vero Praefectis Praetorio, et Magistris officiorum adscribuntur apud Julianum Antecessor.+
page 231, image: s0231
LAMPENA Vehiculum splendidum, [gap: Greek word(s)] , Polluci, cui est currus regius.+
LAMPIFICUS splendidus. Vita MS. S. Amatoris Episcopi: Ipso autem die Dominicae Resurrectionis, utpote neophyta, ad sanctam Ecclesiam lampificis ornamentis obsita processit.#
LAMPIUM pulpitum, analogium. Glossae Isid.#
LANA seu Decimae de lanis, in Anglia.+
LANARII Lanarum artifices aut negotiatores, Lainiers, in Statutis Leodiensibus.+
page 232, image: s0232
LANASSARIA mulier, quae lanas vendit: in Consuetudinibus Tolosae part. 2. Rubr. de Debitis.#
LANCEA teste Diodoro Siculo lib. 5.+
page 234, image: s0234
LANCEOLA Scalpellus, Gallis Lancette.+
LANCEOLUM Anonymus in Gestis Constantini M. p. 484.+
page 235, image: s0235
LANCETUS [Lanceta], Colonorum species apud Anglos, praestationibus et operis obnoxia.+
LANCINATOR Carnifex. Flodoardus lib. 4. Hist. Remens. cap. 52.+
LANDCEAP et [Labceap], Voces Saxonicae, de quarum notione Somnerus in voce Lan [gap: special sign] -ceap.+
LANCIOLA Incertus de Limitibus: E. in scamnum jacet per jugum in lanciolam; habet ad pedem aquam vivam, etc. Ubi Rigaltius f. Laciniola. V. Lacina.#
LANCLA [gap: Greek word(s)] , in vett. Glossis p. 319.#
LANDA Planities inculta, et vepribus obsita, Hispanis Llana, nostris Lande; Landa, Danti in Infer.+
LANDBOC Vide Liber.#
LANDCAP Vide Lacopum.#
LANDEA vel [Landia], vox in palustribus nota regionibus: fossa nempe in paludum margine circumducta aquarum excipiendarum gratiâ, quae a vicinis et montanis tractibus derivantur: easdemque aut in mare, aut in fluvium celebtem deducens, ne paludes opprimant scaturientes: a Land terra, et eia, aqua, ut aquam terrestrem suscipiens.+
LANDEFRICUS Leges Ethelredi editae apud Wenetingum §. 6.+
page 236, image: s0236
LANDEGANDMAN Custumariorum genus, seu inferiorum Tenentium manerii, lancetis, ceu permanentibus forte contrarium.+
LANDFRID Pax terrae, vox Germanica.+
LANDGABLE Census, qui a praedio seu agro debetur: agrarium: a Saxon.+
LANDLEITA Marcvvardus Abbas Fuldensis: Reperique sic, ac requisivi cum populari circuitione, quae dicitur Landleita, quamplures mansos, agros, etc. vide infra.#
LANGERICHT vox Germanica, cujus notio exponitur in Charta Friderici II.+
LANDGRAVIUS Comes Provincialis, ex Germ.+
LANDIMERA Terrae limes, vel meta: a Saxon.+
LANDMANNUS Terrae incola, ex Saxon. Lan [gap: special sign] e [gap: special sign] man, voce formata ex Lan [gap: special sign] , terra, et man, homo-Occurrit in Pacto Ethelredi cum Analano et aliis §. 9.#
LANDRIDDER Eques, Miles, vir equestris ordinis ac dignitatis, vox Germanica, ex Lanz, Lancea, et ridder, vel ritter, Eques: quasi Eques lanceatus. ut Lansknecht, pedes miles lanceatus.+
LANDULA Alauda apud Petrum de Crescentiis lib. 10. de Agricult cap. 13. 20. et alibi.#
page 237, image: s0237
LANEOTUS Pannus laneus, seu sagum vel stragulum ex lana confectum.+
LANESTRIS Laneus. Vopiscus in Aureliano. Pallium breve pupureum lanestre.#
LANGABULUM Vide Landgabulum Landgable.#
LANGEOLUM vestis interior lanea Monachorum ad genua usque pertingens, sic dicta, quod lanea sit, unde laneos panniculos, quibus infantes circumvolvuntur, Langes etiamnum appellamus.+
LANGOBARDI qui alias [Longobardi], populi Septentrionales, qui Italiam pervaserunt, de quorum appellatione sic Paulus Warnefrid.+
page 238, image: s0238
LANGUITUDO [Languitas], languor. Vide Aegrimonium Aegrimonia.#
LANGUOSUS Languidus.+
LANGUS Aldelmus:+
LANGUSTA Herbae species, quae in Syria nascitur, qua vesci solitum S. Joannem Baptistam aiunt, pro qua locustas manducasse postea persuasum.+
LANDTLEITA Popularis circuitio, ex Germ.+
LANIATORIUM Macellum, ubi laniantur carnes. Jo. de Janua.#
LANIOLA in Glossis Isonis Magistri, locus, ubi Medici faciunt medicinas, et laniant carnes infirmorum. Laniena.#
LANIPENDIUM Locus in Sanctimonialium Monasteriis, ubi reponuntur lanae ad Monacharum lanificia, vel etiam ad vestes laneas.+
page 239, image: s0239
LANITOR [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
LANNA Vita S. Gildae: Quae insula usque in hodiernum diem Lanna Hilduti vecatur.#
LANNA Monasterium, veteribus Armoricis. Occurrit in Vita S. Pauli Episc. Leonensis n. 28.#
LANSITICUS Observantiae Regni Aragon. lib. 8.+
LANTERNA Vide Laterna.#
LANTWERI Conventus apud Marsnam c. 2.+
LANULA Fridericus II. Imp. lib. 1.+
LANZARIUS Charta Alfonsi III. Reg. Portugall.+
LAPAS atis, secundum Magistrum in historiis, est cibus ex oleribus consectus: ita dicit in libro Judith. Jo. de Jan.#
LAPICEDIUS Lapidis caesor, Ugutioni.#
LAPIDARE Convitiis insectari.+
LAPIDARIUS [Lapidicinarius], [gap: Greek word(s)] , in Gloss.+
LAPILLUS Lapis in terminum positus.+
LAPIS-PACIS qui inter Missae solennia post consecrationem osculandus fidelibus defertur; quo tum tempore olim mutuis se osculis, quae pacis appellabant, prosequebantur.+
page 240, image: s0240
LAPISTA Genus vasis lapidei et aquarii, dicti a Lapis. Jo. de Jan. et Glossae MSS.#
LAPSANIUM Herba sale condita, qua Aegyptii Monachi vescebantur, ut auctor est Cassianus lib. 4.+
LAPSIVOSUS Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , Lapsivosus, lubricus. Apud Papiam Lapsina, est Lapsus. Ubi forte legendum Lapsiva.#
LAPSI qui a Fide discedentcs Paganismum aut haeresim amplectebantur, et postea per poenitentiam redibant ad Ecclesiam.+
LAPSUS Aquae divortium, quo se pisces recipiunt: Chute d' eau.+
page 241, image: s0241
LAPUS Vide Canis.#
LAQUEARII Tectorum tignarii, in Glossis MSS. apud Salmasium.#
LAQUETISMUS Tendicula, quasi laqueus tensus. Jo. de Janua Gloss. Isid. Lacatismus, laqueus, decipula.#
LAQUEATAE vestes, Laqueis, seu lornlis, exornatae, vel astrictae: nostri ejusmodi laqueolos, Las et Lassets, vocant: perperam enim Lacets quidam scribunt.+
LAQUEOS feris praetendere, in Lege Wisigoth. l. 8. tit. 4. §. 23. in Lege Saxon. tit. 12. §. 3. tit. 13. §. 2. et l. 29. D. ad Leg. Aquil. et l. 55. de Acq. rer. dom.#
LARDARIOLUS Vide Sigitula.#
LARDUM Laridum.+
LARDARIUS in Legibus Malcolmi II. Regis Scotiae cap. 6. §. 9.+
page 242, image: s0242
LAREM fovere dicuntur, qui in aliquo loco domicilium habent.+
LAREONES dicuntur esse animalia latentia sub lapidibus interpreti Joanuis de Gallandia in Synonymis:#
LARGAGIUM Tributi species, cujus mentio in Charta Ivonis Abbatis S. Dionysii in Francia an. 1170.+
LARGICA Lex Longob.+
LARGITIONES thesaurus publicus, fiscus.+
LARGITUDO Largitas, [gap: Greek word(s)] , in Gloss.+
LARIGINIUM Latrocinium, ex Gallico Larrecin.+
LARICULA Mamotrectus ad 7. Proverb. Cancellus aliquando dicitur laricula sive appodiatio. Leg. Loricula.#
LARRICIUM Ager incultus, ex Gall.+
page 243, image: s0243
LARVAE Daemones aërii, Esprits follets.+
LARWA Doctor; ex Saxonico La [gap: special sign] co [gap: special sign] doctor, magister, dogmatistes.+
LAGUSADERA vox Occitanica.+
LASCIA Gregorius Turon.+
LASCIVUS Languidus. Vita MS. S. Arigii Episcopi Vapiscensis.+
LASLATINUS perperam pro Assassinus, editum apud Walsinghamum an. 1271. Vide in hac voce Assassini.#
LASSANUM Vasis genus, in quo exoneratur venter. Papias.#
LASSI Nithardus lib. 4.+
LASTUM [Laestum], ex Saxon.+
LASTA [Lastus], [Lestus], [Last], [Lest], voces onus, pondus, sarcinam in genere denotantes; sed quae in specie certis quibusdam mensuris ac ponderibus aptantur.+
page 244, image: s0244
LASTRUM Basis, seu pes columnae.+
LASURIUS Vide Lazurius Lazur.#
LATAE minutiores asseres sectiles, qui supra cantherios ponuntur, quibusque aprantur tegulae, nostris Lates: quidam Templa esse Festi ac Vitruvii putant, de qua voce consule Bernaldinum Baldum.+
LATEBRARE Latebras quaerere. Vita S. Fructuosi Archiep. Bracarensis n. 7. Nunc etiam rupibus, quae solis ibicibus perviae sunt, latebrando latitans, etc.#
LATENA Navigii species.+
LATERALES Comites, socii, familiares, qui lateri alicujus vel domini adhaerent.+ [Lateralis]
page 245, image: s0245
LATERALITER Ad latus. Liber ordinis S. Victoris Parisiensis MS cap. 31.+
LATERALIA Ornamenta marginum in libris et Codicibus MSS. apud Justum Urgelitanum. Locum vide in Desistere.#
LATERALIUM in Gloss. Graeco-Lat. [gap: Greek word(s)] .#
LATERANEUS Agnatus, qui est du coste et ligne, in Statutis Venetor. an. 1242. lib. 1. c. 33. lib. 3. c. 11. 12. etc. Hinc [Collateranitas], agnatio, ibidem.#
LATERATUM in Gloss. [gap: Greek word(s)] , Leterculum.#
LATERENSES Comites, Collaterales, qui a latere sunt.+
LATERNA [Lanterna], interdum reponitur inter vasa ac ministeria sacra, ut in Chronico Casin. lib. 3. c. 57.+
page 246, image: s0246
LATERSICINIUM Gloss. Saxon. Aelfrici: Monodia, g. Latersicinium, quasi solicinium. [gap: special sign] a [gap: special sign] i [gap: special sign] ane [gap: special sign] [gap: special sign] one [gap: special sign] , i. quasi unius cantus.#
LATH Vide Lastum.#
LATHRUD vox Wallica, Boxhornio in Lexico Cambrico Llathlud, vel Llathrud, raptus mulierum.+
LATIFUNDUS Late possidens, in Glossis, antiq. MSS.#
LATINARE Latine loqui. Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Latino.+
LATINARIUS Interpres: Latiae enim linguae peritum, inquit Seldenus, caeteras, quae in usu, ita calluisse existimabant, ut generale interpretis nomen non immerito ei inde donandum putarent.+
LATINI Christiani Occidemales, qui Ecclesiam Latinam agnoscebant, dicti. Vide Seldenum ad Origines Eutychii p. 154. 155. 1. Edit.#
page 247, image: s0247
LATINIZARE in Latinam linguam vertere, apud Caelium Aurelianum lib. 2. Acur. c. 1. 10.#
LATITIA latitudo, ut longitia, longitudo: utitur Innocentius de Casis litterarum pag. 237. 248. etc. Vide Latura.#
LATOPLAGA Planities, ager planus. Tabularium Casauriense an. 19. Lud. Imp. Lot. fil. Cum silvis, stalariis, ripis rupinis, ac patulibus, montibus, latoplagis.#
LATRO Cognitio de latrone, quae ad eum pertinet, qui in feudo suo magnam justitiam, seu jusgladii habet.+
page 248, image: s0248
LATROCINIUM Vide Latro, et Conciliabulum.#
LATROCINIUS Latro. Pactus pro tenore pacis Childeberti et Clotharii Regum c. 1.+
LATROPRAEDARI Gloss. MS. Reg. 1197. Grassatur, latropraedatur.#
LATRUNCULATOR [gap: Greek word(s)] , vox Ulpiano nota.+
LATRUNCULI Excursores, praecursores exercitus, seu potius milites, qui in insidiis latent.+
LATURA quod pro onere ferendo accipit bajulus, Salmasio: [gap: Greek word(s)] , in Gloss.+
LATURARIUS Bajulus, qui fert onus.+
LAVAMEN quod alias relevium in re feudali.+
LAVANDARIUS [Lavandaria] Papias: Fullo lavandarius, decorator.+
page 249, image: s0249
LAVARCHA Ugutio: Stiricios, vel strucios, herba est, quam quidem vocant lavarcham, quia plerique ex ea lanam lavant. Sed leg. Lanariam, ut est in Cod. Navarr.#
LAVARI dicuntur capita monachorum, cum raduntur, in Poenitentiali S. Columbani cap. 9.+
LAVATORIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Will. Brito in Vocab. MS. Luter, dicitur lavatorium, et quodcunque vas purgandis sordibus deputatum.+
LAVATRINA idem quod lavatorium: locus scil. in fluvio pannis cluendis addictus. Charta Aistulfi Regis Longob. an. 753. apud Ughellum to. 2. p. 105.+
LAUBIA Vide Lobiae Lobia.#
LAUDABILIS Approbatus. Ita vocem hanc usurpat Cod. Th. l. 3. de Testim. l. 41. de Episc. l. ult. de Itiner. munit. Marculfus lib. 2. form. 37.+
LAUDANAE Vide Laudunae.#
LAUDARE [Laus], [laudatio], [laudamentum], etc.+
page 251, image: s0251
LAUDATICUM in veteribus Chartis Regum nostrorum primae et secundae stirpis passim occurrit inter tributa, a quibus eximuntur Monasteria, nulla alia notionis indicatione.+
LAUDIDIGNUS unica voce, [gap: Greek word(s)] , in Gl. Gr. Lat.#
LAUDIFICARE [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
LAUDIS Cithara, testudo, ex Germ.+ [Leutum]
LAUDUM Breviloquo, est sententia arbitri.+
page 252, image: s0252
LAUDUNAE Papiae, Ecclesiastica vasa. Anastasius in Hadriano PP. p. 110.+
LAVEZOLUM Charta an. 1148.+
LAUDUS pro Lautus. Charta S. Karilefi in Actis Episcopor. Cenom. p. 82.+
LAUGHELESMAN Exlex, utlagatus. Biacton: Pro exlege tenebitur, cum Principi non obediat, nec legi: et tunc utlagabitur, sicut ille, qui est extra legem, sicut laughelesman.#
LAVINA [Labina]. Glossae Isidori: Lavina, lapsum inferens.+
LAUNECHILDE et [Launegilt], reciprocum donum, seu pretium quodammodo rei donatae, [gap: Greek word(s)] .+
page 253, image: s0253
LAURA Monasterium, apud Anastasium in Hist.+ [Labra]
LAURATUM [Labratum], Imago Principis
page 254, image: s0254
thoracida, [gap: Greek word(s)] , quod, ut plerique censent, laurea caput cingeretur.+
page 255, image: s0255
LAUREA Vide Corona ferrea.#
LAUREATAE literae, Victoriarum indices. Schol. Juv. Sat. 4.+
LAUREOLUM ferramenti Chirurgici species apud Coelium Aurelian. lib. 5. Chron. c. 2. Scalpreolum, [gap: Greek word(s)] .#
LAURIENDRUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. MS. Editum habet, Taxus, lauria, andrum, viburna: sed videtur legendum [lauridendrum], [gap: Greek word(s)] enim [gap: Greek word(s)] etiam Graecis dicitur.#
LAURNA mensurae species, in Charta ann. 1207. apud Ughellum tom. 7. pag. 594. nisi mendum subsit. Vide Lagena.#
LAUROS operire, maleficii aut sortilegii species. Pirminii Excerpta de Libris Canonicis: Non vulcanalia et Kalendas observare, lauros operire, pedem observa re, effundere super truncum frugem, etc.#
LAUS laudes, pars ultima officii nocturnalis: seu Psalmus 148.+
page 258, image: s0258
LAUSARE [Laudare], Joanni de Janua.#
LAUSE Occitanis Lauze, census, laudimium, laus, uti supra in V. Laudare monuimus.+
LAUSERA Versus Eucheriae, lib. 4. Epigr. vet. pag. 188.#
LAUSUS idem quod laus, Consilium. Tabular. Fossatense fol. 138. Adlausum duorum hominum. Vide Laudare.#
LAUTOMIA Fridegodus in Vita S. Wilftidi cap. 46.#
page 259, image: s0259
LAWEDAY quasi dies legis, ex Angl. lavv, lex, et day, dies: alias dicitur de visu franci plegii, vulgo leta: alias de Curia Comitatus, juxta Stat. an. 1. Edw. IV. c. 2.+
LAXA Lorum, habena. Laxa leporariorum, Gallis une laisse de Levriers, in Charta Walteri de Gant Comitis, apud Edw. Bisseum in Notis ad Uptonum pag. 86.#
LAXARE Dimittere, sinere: Gall. Laisser. Gesta Purgationis Felicis: Dico illi ego: Molestus es mihi, tu homo immissus es: laxa hinc te a me, id est, recede. Galli dicerent: Laissez moi la. Gregorius Tur. lib. 2.+
page 260, image: s0260
LAXAMINA Habenae, in Glossis Isidori et Pithoeanis: vox videtur ejusdem notionis quae lessia, funiculus. Vide in hac voce.#
LAXAMENTUM pretii, nostris, Rabais, in leg. 2. Cod. Th. Tributa in ipsis specieb. etc.#
LAXATIO retium. Vide Tragal.#
LAZARI Leprosi Gallis Ladres: sic dicti, quod eorum domus seu Ecclesia extra muros Hierosolymitanae civitatis sita, sancto Lazaro dicata esset.+
LAZUR [Lazurius], [lazulum], vulgo Azur: Constantino Africano lib. de Gradibus; et Arabibus lapis lazuli.+
page 261, image: s0261
LAZZI Nithardus lib. 4. de Saxonibus: Quae gens omnis in tribus ordinibus divisa consistit. Sunt enim inter illos qui Edhilingi, sunt qui Frilingi, suns qui Lazzi illorum lingua dicuntur.+
LEAFGABULUM Vetus Charta apud Somnerum in Tractatu de Gavelkynd pag. 27.+
LEALS Mensurae liquidorum species apud Arvernos.+
LEANES in vetustissimo Glossario Britannis dictas Moniales et Sanctimoniales, auctor est Camdenus in Britan.#
LEBETA Vide Levitonarium.#
LECATOR [Leccator], Catillo, scurra.+
page 262, image: s0262
LECH Foedus Edvvardi et Guthurni Regum, apud Spelmannum: Habeant se omnes in Flokesmoth, et in Shiremoth, et in Hundred, et in Wapentac, et in Trething, et in Lech, secundum consuetudinem patriarum et provinciarum.+
LECTARIUM Apparatus et instrumentum lecti. Formula Andegav. 1.+
LECTARIUS Lectorum artisex, confector, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. Vide Lectarium.#
LECTERIA Stramentum pecuarium ex foeno et paleis, quod vice lecti est, unde vox, Litiere nostris, Littiera Italis.+
LECTICA Feretrum, quo defuncti cadaver effertur: in lecticis enim ac lecticulis elata honestiorum cadavera pluribus docuit Jo. Kirchmannus lib. 2. de Funerib.+
page 263, image: s0263
LECTICOCESSIUM in Notis Tyronis p. 158. ubi forte leg. Lecticotectum, [gap: Greek word(s)] , quod tectam nude dici quidam volunt in Glossis Isidori: Basterna, tecta manualis: vel certe lecticapsum, est enim, capsus, vel capsum eidem Isidoro lib. 20.+
LECTICULAE inquit Dutandus lib. 5. Ration. c. 2. n. 50.+
LECTILE Junceum, in Gloss. Lat. MS. Reg.#
LECTIONES Excerpta ex SS. Patribus, quae in singulis horis tam nocturnis, quam diurnis dicuntur: ita vero appellantur, quia non cantantur, ut Psalmus vel Hymnus, sed leguntur tantum: illic enim modulatio, hîc sola pronuntiatio quaeritur.+
LECTIONARIUS [Lectionarium], Liber continens lectiones Ecclesiasticas, quem a S. Hieronymo compositum scribunt Honorius August. l. 1.+
LECTISTERNIUM Lecti apparatus et instrumentum, vel lectus ipse.+
page 264, image: s0264
LECTISTITIUM Statio lecti, in Gloss. Isid.#
LECTOR Secundus gradus Ordinis Ecclesiastici.+
page 265, image: s0265
LECTORARIUS Lector, [gap: Greek word(s)] , apud veterem Interpretem Concilii CP. Agapeto PP. act. 1. et Concilii CP. sub Menna act. 5.#
LECTORATUS Lectoris dignitas et officium, in Concilio Braccarensi an. 563. c. 20. et apud Martinum Braccatensem c. 43.#
LECTORIALE idem quod Lectorium. Gillebertus Lunicensis Episcopus de Usu Ecclesiastico: Absconsa etiam sub candela, et lecturiale sub libro.+
LECTORIUM Analogium, Ambo, pulpitum in quo legitur in Ecclesia.+
page 266, image: s0266
LECTRICIUM Pulpitum, analogium. Aegidius Aureaevallis Monach. in Radulpho Episcopo Leodiensi cap. 53.+
LECTRINUM eadem notione, nostris Lectrin. Brompton.+
LECTUALE Instrumentum lecti, proprie stragulum.+ [Lectuolus]
LECTUARIUM idem quod lectuale, et lectarium.+
LECTUMSTRATUM Lectisternium. Gregorius M. lib. 7. Ind. 1. Epist. 6.+
LECTUOLUS Vide Lectuale.#
LECTUS Feretrum in quo defunctorum cadavera efferuntur tumulanda, apud Julianum Antecessor. Constit. 53.+
page 267, image: s0267
LEDA [Leth], tertia pars Comitatus, apud Anglos, alias Trithinga, continens 3. vel 4. hundredos seu centurias.+
LEDA Charta Eustachii D. de Campainies in tractu Bononiensi in Morinis ann. 1216. in Chr. Andrensi: Dedi totam partem maresci --- jacentem inter marescum de Gisnes et marescum S. Wilmari de nemore, ultrae ledam de Gisnes, ab orientali parte ipsius ledae, etc.+ [Lada]
page 268, image: s0268
LEDDA Vide Leida.#
LEDGRAVIUS vel [Leidgravius], Comes Ledae praepositus, praefectus, ex Led, de qua supra, et Greve, praefectus. Leidgrevii, in Legibus Henrici I. cap. 8.#
LEDIGH-MAN Charta Ortonis de Benthen an. 1253. apud Frederic.+
LEDTCHET Charta Henrici Abbatis Fiscanensis in Tabulario Fisc. f. 34.+
LEDORIA Convitium, ex Gr. [gap: Greek word(s)] . Joan. Sarisberiens. Epist. 212.+
LEDO [Ledona]. Gloss. Isidori: Ledo, maris astuatio.+
page 271, image: s0271
LECTRUM Glossae Isid. Lectrum, analogium super quo legitur.+
LEGA Locus. Lelando, hurstlega, locus silvestris. h [gap: special sign] enim Saxonibus est silva.+
LEGALIS in Jure Anglicano, dicitur, qui stare jure idoneus est, cui opponitur exlex, ut lagatus.+
LEGATARIAE Chartae, quibus res ac praedia Monasteriis et aliis legantur, ac donatur.+
LEGATARIUS Legatus, missus, [gap: Greek word(s)] ; ita Legatarium reddit apud Theophanem auctor Miscellae.+
page 272, image: s0272
LEGATUM principale. Vide Mortuarium.#
LEGATUS idem qui Missus. seu qui in provincias a Principe ad exercenda judicia mittebatur.+
page 273, image: s0273
LEGATORIUM Ugutio: Pulpitum, analogium, legium, lectrum, legatorium, in quo publice legitur.#
LEGENDA [Legendarius], liber acta Sanctorum per anni totius circulum digesta continens, sic dictus, quia certis diebus legenda in Ecclesia et in sacris synaxibus designabantur a moderasore Chori: unde a Graecis [gap: Greek word(s)] appellantur.+
LEGERGILDUM Mulcta irrogata ei qui fugitivum servum excipit, et cubile, quod Saxones Le [gap: special sign] e [gap: special sign] -be [gap: special sign] vocant, praebet.+
page 274, image: s0274
LEGERWITA Vide Lairvvita Lairwita.#
LEGESPEND apud Manvvodum et Covvellum, pro Lespegend. Vide in hac voce.#
LEGIA parva navis, Joanni de Janua, nostris Alege. In Gloss. Lat. Gall.+
LEGIDES Pactum MS. inter Clericos Ecclesiae Lugdunensis, et Guigonem Comitem Forensem ann.+
LEGIFERI provinciarum, apud Suecos, non semel occurrunt in Erici Upsalensis Historia Suecor. l. 3. p. 57. 74. 79. 80. 96. 99. 111. 119. etc. Horum districtus#
LEGILE Analogium. Vide Ceremoniale Episcopor. lib. 1. c. 11. ubi instar legilis esse dicitur Presbyter qui Episcopo sacra facienti de libro ministrat.#
LEGISFALCK Throvvcz us 1. part. Chr. Hungar. c. 5.+
LEGISTA qui docet leges, vel qui vacat legibus, Ugutioni.+
LEGISTERIUM Jus, Juris et Legem scientia. Eticus Upsalensis lib. 6. Histor. Suecicae: Habebat autem Rex Carolus Praefectos nequissimos --- qui sub specie justitiae conservandae, et injustitiae puniendae, erant in legisterio doctissimi.+
LEGITIMATIO per subsequens [correction of the transcriber; in the print subsequeus] matrimonium inducta primitus fuit ex lege a Constantio M. lata, quam restituit Zeno 1. Divi Cod. de Natur. liber. ac deinde Justinianus Nov. 12. 84. 117. etc.+
page 275, image: s0275
LEGITIMUS ex Lege idoneus ad aliquid agendum.+
LEGIUM seu [Legivum], in Gloss. Lat. Gall.+
LEGIUS Vide Ligius.#
LEGULA AElfricus: Legula, vel Coclea, vel Code, Mete-lacca.+
LEGUMENARIUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
LEHEN Charta Rudolfi Imp. ann. 1277.+
LEHENRECHT Jus feudale; vox Germanica ex Lehen, feudum, et Recht, jus, rectum.+
LEIA Vide Leda.#
LEIBO [Leibunculus], Panis crassior, et relictis furfuribus minus candicans, Goldasto.+
LEIDA Vide Leudis.#
LEJEWITE [Lejervvite]. Vide Lairvvita Lairwita.#
LEIGIUM Charta Henrici Regis Franciae an. 1060.+
LEIOSTREA Vide Aspratilis Aspratiles.#
LEIPA Fuga, vox incertae originis. Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 43. Si quis a domino suo sine licentia discedat, ut leipa emendetur, et redire cogatur.#
LEITEHUNT Vide Canis.#
LEITO Charta Alfonsi III. Reg. Portugalliae ap. Brandaon. to. 4. p. 279. v. Gallinam, caponem, capritum, anxerem, aut leitonem.#
LEYRWITA Vide Lairvvita Lairwita.#
LEM Vide Arata.#
LEMIGA Vita S. Parduli Confessoris in Cod. MS. et apud Labeum tom. 2. Biblioth. pag. 601.+
page 276, image: s0276
LEMMANE Gregorius Turon. lib. 1. Miracul. c. 84.+
LEMNIA [Lemna], [Lempna], silva. Tabular.+
LENA apud Petrum de Crescentiis lib. 10. cap. 37. suber seu liege vertitur a veteri Interprete Gallico.#
LENCIUS Testamentum Sancii I. Regis Portugalliae erae 1217.+
LENHAIRRARE Vide Tasca.#
LENIGANARIUM Vestis species. Catholicon Armoricum: Huclien, Gallice, Huquet de toile, Lat. hoc lenicanarium.+
LENONIA Lenocinium, Maquerelage.+
LENTARE pro morari, non semel usurpat Gregorius M. lib. 2. Ind. 11. Epist. 1. 42. lib. 10. Epist. 35. Papias: Lentare, tardare. Vide Adlentare.#
LENTEA Fovea. Papiae.#
LENTERNA Vincula modica. Papiae.#
LENTIARIUS pro Lintearius. Gl. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , lentiarius.+
LENTIACUM Praestatio ex lentibus. Vide Mestivarius Mestiva.#
LENTICULA Eucherio Lugdun. Vasculum ex aere habens oleum quo ungebantur in Regnum Lib. 1. Reg. c. 10. 1. lib. 4. c. 9. ubi Graec. Interpr. [gap: Greek word(s)] .#
LENTICULARIA Ager lenticulis consitus.+
LENTIO [gap: Greek word(s)] . Vide Salmasium ad Vopiscum p. 504. et Joan. Kirchmannum lib. 2. de Funerib. cap. 7.#
LENWAR Vetus Charta Danica, apud Isaacum Pontanum, lib. 7.+
page 277, image: s0277
LEODE [Leodis]. Vide Leudis, Leudum.#
LEONES Nummi aurei Francici. Vetus Regestum: A 1. Febr. 1336. ad 14. Novemb. 1338. fiebant Leones ponderis 48. Vide infra Moneta.+
LEONES Vide Mare Leonis.#
LEONIFERI a Petro Diac. lib. 4. c. 37. al. 39. inter vexillarios Eccl. Rom. recensentur: Aquiliferos, Leoniferos, Lupiferos, Draconarios, etc.#
page 278, image: s0278
LEONINI versus. Sic forte nuncupati, quod inventi fuerint a quodam Leone Poëta, qui circa tempora Ludovici VII. vel Philippi Augusti Regum Franciae vixit. cujus meminit AEgidius Parisiensis in Karolino lib. 5.+
LEONISTAE Haeretici, qui alias Valdenses, a quodam Leone, uti vult Goldastus, vel ut Illyricus Centur.+
LEPA Mensurae species apud Anglos.+
LEPISTA Genus vasis, in Gloss. Lat. MS. Reg. diminutivum forte a Lepa.#
LEPORAREATORIA Chronicon Pisanum ab Ughelloeditum, an. 1159.+
LEPORARIUS Vide Canis leporarius.#
LEPORETA dicta arva inculta, ubi lepores morari amant.+
LEPORIUM Locus ubi lepores asservantur.+
page 279, image: s0279
LEPRATICUS lepra infectus, apud Stephanum African. in Vita S. Amatoris n. 28.#
LEPROSORIUM Domus leprosorum, in Chronico Colmariensi part. 2. an. 1293.+
LEPTIS Filius fratris, in Glossis antiquis MSS.#
LEPUDIUM Glossae antiquae MSS. Homo elegans et mollis, facetus, Lepudium vocatus.#
LEPUSCULA Gloss. Sax. AElfrici: Tesserae, vel lepusculae, [gap: Greek word(s)] , apud Somnerum, [gap: Greek word(s)] , est alea, tessera, talus.#
LERWITA Vide Laervvita.#
LESDA Vide Leudis.#
LESLING Vide Lestagium.#
LESPEGEND Constitutiones Canuti Regis de foresta c. 2.+
LESSA JC. Anglis, significat locationem terratum vel tenementorum alicui factam: ex Gallico Laisser, relinquere, nostris Bail a ferme. Cowell Vide Laxa.#
LESTA Vide Leta.#
LESTAGIUM Vide Lastagium Lasta.#
LETA JC. Anglis, est quaedam jurisdictio, quam Vicecomes (Regius) de certis minoribus criminibus et aliis causis infra Comitatum, ut Regis Officialis, exercet: quam quidem jurisdictionem habent etiam alii intra limites sui manerii, dummodo eam vel Charta Regis, vel praescriptione ad se pertinere ostendant.+
page 280, image: s0280
LETABUNDUS pro lethalis. Vita S. Guthlaci n. 27. Arrepta lunali bipenne, tria virorum corpora letabundis ictibus humi sternens mori coegit.#
LETANIA Vide Litania Litaniae.#
LETH Vide Lech et Lata.#
LETHA Vita S. Carthaci Episcop. n. 12. et ipse solus egrediens duas Lethas libris plenas suis humeris imposuit. Clitellas interpretantur viri docti.#
LETHERWITHE Vide Legervvite.#
LETRUVII Charta libertatum de Moneto in Biturigib. an. 1269.+
LETI sive [Laeti], populi Septentrionales, qui cum Francis aliisque nationibus barbaris in Gallias et Germaniam irrumpentes, ibi tandem Imperatorum concessione consedere, acceptis ad excolendum agris, ita ut delectibus et servitio militari obnoxii essent.+
page 281, image: s0281
LETISSA Canicula, Gallis une Lisse. Ebrardus in Graecismo:+
LETUM Justitia de homicidio.+
LEVA Collecta, tributum quod exigitur et levatur.+
LEVAGIUM Vide Carbonagium.#
LEVAMENTUM Minus navigium, onerariae navi, illius levandae gratiâ, adjunctum Lex 4.+
LEVANUM Fermentum, ex Gall. Levain, quod farina fermento imbuta intumescat, ac levetur. Occurrit in Fleta lib. 2. c. 10.#
LEVARE Germina producere, Gall.+
page 282, image: s0282
LEVATA Agger, Levee nostris. Papias: Mantipara, levata.+
page 283, image: s0283
LEVATORIUM Locus in quo levatur, vel plantatur aliquid. Joan. de Janua. Gloss. Lat. Gall. Levatorium, Leueur. (sic)#
LEUCA [Leuga], [Levva], vox et mensura itineraria Gallica, 1500.+
LEUCOPORPHYRUS ex purpura alba. Charta
page 284, image: s0284
donationis Ecclesiae Cornutianae edita a Suaresio. Vela tramoserica leucoprasina 2.#LEUDA Compositura in longum, Papiae.+
LEUDES Vassalli, subditi; Saxonibus Le [gap: special sign] ; Germanis, Liedem, luden, luyden et leute, homines dicuntur.+
LEUDESAMIUM Formula 39.+
LEUDIS [Leudum], Compositio, mulcta pro homicidio.+
page 286, image: s0286
LEUDUS Cantus: ex Germanico Lied, cantilena. Fortunatus in Epist. ad Gregorium Turon. Episc. praefixa lib. 1.+
LE VE ROY Lex Vervinensis ann. 1233. cap. 13.+
LEVIGA Ugutioni et Joanni de Janua, Instrumentum levigandi, quod etiam complanatorium dicitur. Gallis un Polissoir.+
LEVITA Vasa aenea, Papiae. Forte pro lebita, seu lebetes.#
LEVITA Diaconus. Isidor. lib. 7. cap. 12.+
page 287, image: s0287
LEVITIANA Vita 2. S. Carthaci Episcop. num. 2.+
LEVITONARIUM [Lebitonarium], Isidorus lib. 19. Orig. c. 22. et ex eo Papias, ex Vita S. Pachomii c. 14.+
LEVERII Canes leporarii. Levrerii ad leporem, et vulpem et catum et texon, in Regesto Herouvalliano Philippi Aug. f. 159. Ex Gallico Levriers.#
LEWYTHEIL Vitae Abbatum S. Albani p. 99. Fecit triturare omnia blada Romanorum per eos qui vocantur Levvitheil. Hic haeret Watsius.#
LEYRWIT Tributi species apud Anglos, occurrit in Monastico Anglicano tom. 2. p. 827. Vide Leiervvith.#
LEX Haec vox varie sumitur in Legibus antiquis: interdum enim pro jure scripto, ut sunt Leges Salicae Burgundionum, Bajoariae, et similes: interdum pro judicio, vel pro judicis sententia, vel etiam pro mulcta judiciaria.+
page 303, image: s0303
LEXA Funiculus, Gall. Lesse, vox ut videtur ex licia, orum, formata, stamina, vel sila quibus in telis textrices implicant stamina.+
LEXIA Vide Laxa.#
LEXIVA pro Lixiva, vel Lixivium, quomodo Lexive dicimus, apud Eddium Stephanum in Vita S. Wilfridi c. 62.#
LEYSON Hermannus de Lerbecke, in Chron. Comitum Schavvenburg. p. 35.+
LEZA Charra anni 1256. in Metropoli Salisburgensi to. 2. p. 581.+
page 304, image: s0304
LIA Amurca, Papiae: Gallis Lie. Joannes de Garlandia in Hortulano cap. 21. Alii liam, id est, faeces vini calcinati.#
LIARDUS Color equi, Gris pommele, nostris: Leardo Italis, apud Claudium Corte Italum lib. 1.+
LIARE Polire, Graecis, [gap: Greek word(s)] Glossae: [gap: Greek word(s)] , Polio. Tectorio polire.+
LIBA pro Libamen vel Libamentum: ex Graec. [gap: Greek word(s)] . Joannes Scotus iu Areopagiticis:+
LIBANINUM Henricus de Knygthon an. 1270.+
LIBELLARE Arca, in qua reconduntur libri. Gregorius Turon. lib. 4. Hist. cap. 41. Loricam, ut ferunt, in libellari, quo chartae abdi solitae sunt, recondidit.#
LIBELLARII Servi per libellum, seu per chartam manumissi. Libellarii antiqui, vel noviter facti, in Lege Longob. lib. 2. tit. 44. §. 2.+ [Libellarius]
LIBELLATICI dicti Christiani qui a Gentilibus Christum abnegare et diis sacrificare adacti, libello per se, vel per alium judici porrecto, quo ingenue Christianos se esse profitebantur, ob idque sacrificare sibi non licere, praemium seu pecuniae summam aliquam offerebant et porrigebant, ne quod iis non licebat, facerent.+
page 305, image: s0305
LIBELLENSIS Magistratus apud Siculos, qui aliis Magister libellorum, qui scilicet libellos supplices subditorum excipiebat, examinabat, et de iis ad Principem referebat, in Constitut.+
LIBELLOS dare. Tradit S. Augustiu. lib. 22.+
LIBELLUS Charta qua praedium in emphyteusin conceditur, quae quidem contractus ac pactionis species frequens olim fuit in praediis Ecclesiasticis, sub vulgari ac recepta nomenclatura, Precariae et Prestariae.+
page 306, image: s0306
LIBELLIO Notarius Meneae ad 10. Maii in S. Alphaeo: [gap: Greek word(s)] .#
LIBELLIFIUS [Libellificus], qui libellos facit, qui reorum confessiones et testium responsa describit; Greffier.+
LIBER Saxonice Lan [gap: special sign] boc, vel Boc-lan [gap: special sign] , id est, terra ex scripto, quasi terra libraria, terra testamentalis, in Legibus Kanuti Reg. c. 32.+
page 307, image: s0307
LIBERI Qui nulli servituti obnoxii sunt, ingenui.+
page 308, image: s0308
LIBERA Wara. Vide Wara.#
LIBERALIS homo, Saxonib. [gap: special sign] e [gap: special sign] en, unde vox Thainus, Baro, vir nobilis.+
LIBERALITAS Libertas. Ita Glossae MSS. ad Concil. Carthag. can. 32.#
LIBERARE Piaebere, dare, Gall. Livrer, delivrer, Capitula Caroli C. apud Carisiacum: Dedit omnibus licentiam -- redeundi ad propria, exceptis his quos specialiter pro specialibus causis confiderandu, vel pro dona liberandae secum aliquantis diebus manere praecep t.+
page 310, image: s0310
LIBERETENENS Vide Tenens.#
LIBERIA pro Libraria, Bibliotheca, Gall. Librairie, in Historia Australi ann. 1295.#
LIBERTARE Manumittere, libertatem impertiri, liberam facere. Lex Burgund. tit. 87. §. 1.+
page 311, image: s0311
LIBERTAS Districtus loci alicujus, intra quem incolae libertate, privilegio, ac jure civitatis gaudent: Franchise, nostris.+
page 312, image: s0312
LIBERTATICUM Obsequium ac servitium, quod libertus patrono suo debet ratione libertatis concessae, et quod ille sibi reservavit in Charta ingenuitatis.+
LIBERTATIO pro Libertas, facultas, in Charta Ursonis Archiep. Barensis apud Ughellum tom. 7. p. 853.#
LIBERTINITAS Liberti conditio, vel praedium et possessio liberti.+
LIBERTI a servitute manumissi. Ut porro Romani cum conditione operarum praestandarum servos suos manumittebant, ut patet ex toto Tit.+
page 313, image: s0313
LIBLACUM [Liblacus], Vox formata a Saxonico L [gap: special sign] blac, quod artem veneficiam vel maleficam sonat, maxime speciem ejus quae fascatione constat, inquit Somnerus: vel ligaturis, ex lib. obligamentum.+
LIBRA auri Const. M. aevo 84.+
page 316, image: s0316
LIBRARE Vide Ponderare.#
LIBRARIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. librile.#
LIBRARIUM Bibliotheca, Gall. Libraire. Gloss.+
LIBRARIUS Librorum descriptor. Isidor. lib. 6. c. 14+
page 317, image: s0317
LIBRILLA Jo. de Janua: Librilla, est baculus cum corrigia plumbata ad librandum carnes.+
LIBUM Genus praestationis, vox Latiuis Scriptoribus notissima, Gasteau, Tarte.+
LICA Vide Lischa.#
LICENTIA [Licentiare].+
page 318, image: s0318
LICENTIOSUS Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , Licentiosus, suae potestatis, emancipatus, sui juris.#
LICINA Math. Westmonast.+
LICHINUS [Licinius] idem quod Ellychnium.+
page 319, image: s0319
LICIAE Castrorum aut urbium repagula, vulgo Lices, a liciis, seu stammibus, vel funiculis dicta, quod ea primitus ex funibus conficerentur, vel quod ut stamina junctim erigantur.+
LICIATORIUM Ugutioni, et Mamotrecto ad 1. Paralip. cap. 8.+
LICINIUS Vide Lichinus.#
LICTORES Lutrae, Gall.+
LICTORES Ecclesiae assertores.+
LICTORIA Decuria Consularis, in l. 1. Cod. Th. de Lucris offic. Vide ibi Jacob. Gothofredum.#
LIDDA Vide Leudum Leudis.#
LIDDONES Vide Litus.#
LIDERE pro Allidere, et humo infligere, in Lege Bajvvar. tit. 21. §. 9. Si ligneum est, lidateum terris.#
LIDISCARTI vox consecta ex Germ.+
LIDOLAIP Lex Longobard lib. 2. tit. 15. §. 2.+
LIDORIUM Monachus Altisiod. an. 1091.+
page 320, image: s0320
LIDUNA Vide Ledon Ledo.#
LIDUS [Lidialis], [Lidimonium]. Vide Litus.#
LIDUWAGI Lex Frision. tit. 22, §. 35.+
LIFERENT Reditus et emolumenta praedialia, quae qui percipit aut ad terminum vitae, aut ad vitae sustentationem.+
LIGA Confoederatio, foedus quo quis cum alio ligatur, vincitur: Ligue, nostris, Liga Italis.+
LIGAMEN Charta Rudolfi Imp. ann. 1276.+
LIGARE Vida Obligare.+
LIGASSA lini, Fasciculus lini, Liasse, Gall. in Consuetud. Monasterii de Regula, apud Labeum tom. 2. Biblioth. p. 745.#
LIGATIO idem quod Liga, foedus, pactum.+
page 321, image: s0321
LIGATORES qui libros compingunt, vulgo Relieurs.+
LIGATURAE Amuleta quaedam ad arcendos et depellendos morbos, quae aut ad collum suspendebantur, aut circa alias corporis partes alligabantur, qualium magna mole refersisse scripta sua Xenocratem Aphrodisiensem et Pamphilum quendam refert Galenus lib.+
page 322, image: s0322
LIGIUS is dicitur qui domino suo ratione feudi vel subjectionis fidem omnem contra quemvis praestar.+
page 328, image: s0328
LIGNAGIUM Jus lignum exscindendi in nemoribus.+
LIGNAMEN Materia ex ligno, in Lege Longob. lib. 1. tit. 25. §. 28.+
LIGNARE Jus ligna exscindendi in silvis.+
LIGNARIUM Locus lignorum, vel lignorum acervus, Ugutioni et Joan. de Janua.+
page 329, image: s0329
LIGNICISIMUS Ferrum quo virgae et frutices reciduntur, in Gloss. MSS. ubi Isidori perperam habent Linguiscisinus.#
LIGNUM Cippus, quo reorum colla et pedes constringuntur. Arator lib. 2. Hist. Evangel.+
page 330, image: s0330
LIGONISARE in Gloss. Lat. Gall. Hoüer ou Fossoyer ligone fodere.#
LIGORIUS Unicornis. Gallis, Licorne. Michaël Scotus de Physionomia cap. 20.+
LIGULA Ligulatus. Jo. de Janua: Ligula, parvae fascia, vel corrigta: ligulatus, i. coquus, cui multae ligula sunt necessariae propter veteres pannos quos induit.+
LIGURA Ligatura. Gall. Lieure. Anonymus Haserensis apud Gretzerum in Episcopis Eystetensibus p. 430.+
LIGURITOR Leges Politicae Kanuti Regis §. 29.+
LILAHAN Tradit. Fuldenses lib. 1. trad. 93. Mappae 2. manutergia 1. bechin 1. pelvis 1. Lilahan 1. coopertorium 1.#
LILIUM Epistyliorum, et aliorum operum ornamentum, formam lilii referens: [gap: Greek word(s)] Anoymo in Descript. S. Sophiae 3. Reg. c. 7.+
page 331, image: s0331
LIMAS atis, Vestis quae protenditur ab umbilico usque ad pedes, qua publice utebantur servi et coqui. Ita Jo. de Janua.#
LIMANTIA Tabularium Conchensis Abbatiae in Ruthenis ch. 313.+
LIMARE Limis intueri. Vita S. Theodulfi Abb. n. 12. Typoque superbiae ignitus limat circumstantes, etc.#
LIMARI pro Rimari, scrutari, investigare. Gloss. Lat. Graec. Limatur, Rimatur, Terit, (l. quaerit.) [gap: Greek word(s)] Lex 32. Cod. Th. de Navicular.+
LIMBUS locus in quo SS. Patrum ac piorum animae ante Christi mortem consistebant: ubi etiam infantium qui absque baptismo moriuntur, consistere animas ajunt.+
LIMEN Ecclesia. Vetus Inscriptio allata a Catello in Historia Occitanica pag. 738. et Stephano Baluzio ad Salvianum et Capitular.+
page 332, image: s0332
LIMENARCHA Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Portitor. Limenarchus Cypri, in vet. Inscript. 427. 9.#
LIMINARE Loculus cavus, in quo locantur statuae: nidulus, nostris, Niche, Acta S. Thyrsi Mart. c. 4.+
LIMINARE Visitare, in Gloss. Arabico-Lat. ubi perperam luminare habetur.#
LIMINIUM pro Postliminium. Paschasius Radbertus iu Epitaphio Vualae lib. 1. in Praefat.+
LIMOGIA Opus de Limogia, seu Lemovicium, in Charta an. 1197. apud Ughellum to. 7. Ital. Sacr. pag. 1274.+
LIMONERIUS Equus ad currus temonem, Gall. Limonier. Regestum Castri Lidi in Andibus fol. 45.+
LIMONES Citrea Limonia, Gall. Limons. Jacobus de Vitriaco in Hist. Hierosol. cap. 85.+
LIMPIDARE [Limpiare], Polire. Gloss. Lat. MS. Regium: Limpidat, Olimat leg. Oblimat.+
page 333, image: s0333
LIMPSANUM [gap: Greek word(s)] , apud veterem Interpretem Procli Patriarch. Constantinopol. Orat. 5.#
LIMPUS in veteri Gloss. Saxonico, hop- [gap: special sign] eo [gap: special sign] c.#
LIMSTA Charta Grodegangi Episcopi Metensis an. 765.+
LINAR vel [Linaris], ager lino consitus, Hispanis, Linar, Charta Garciae Sancii, cogn. de Najara, Regis Navarrae, aerae 1087. apud Yepez in Chronico Ord. S. Benedicti, tom. 3.+ [Linaria]
LINATICA quae est Muscadellus, vitis species, de qua Petrus de Crescentiis l. 4. c. 4.#
LINATUS pro [lineatus], vel [limbatus], Gall. Borde Monasticum Anglic. to. 3. part. 2. p. 95.+
LINCUS Animalis species, apud Fridericum II. Imp. lib. 1. de Venat. cap. 1.#
LINDEBOOD Andreas Suenonis lib. 5. Legum Scaniae cap. 10.+
LINE Vide Lignum.#
LINEA Regula qua longitudines explorantur.+
page 334, image: s0334
LINEA Vestis interior, stricta, ex lino confecta, unde nomen.+
LINGUA pro natione: quo spectat illud Aratoris lib 1. in Acta Apostol.+
page 336, image: s0336
LINGUAGIUM Lingua, Idioma, Italis Linguaggio, Gall. Langage.+
LINGUARE Lingua lambere, apud Burch. l. 5. c. 47.#
LINGUATAE et incisae vestes ab inferiori parte, Laicis perinde ac Clericis interdicuntur in Concilio Monspeliensi ann. 1195.#
LINGUOSITAS Multiloquium, apud Ursum S. R. E. Subdiacouum in Vita S. Basilii Caesar. c. 2.#
LINIAMENTUM Vita S. Eligii Noviom lib. 2. c. 32.+
LINIFIONES Linifarii, seu potius [Linyfiones], Lini, textores. Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , lineo.+
LINIPENDIUM Lineum calceamentum, Joanni de Janua#
LINNA Vestis Gallorum, quae eadem cum lana videtur.+
LINODELLA Vitis species, de qua Petrus de Crescentiis l. 4. c. 4.#
LINOSA vulgo avis quae dicitur curuca, Papiae. Vide Joann. de Janua in Curuca.#
LINOSTIMUS Papias: Linostima, vestis dicta, quod linium in stamine habeat, lanam in trama.+
LINSAD Semen lini, Belgis Linsaet. Theloneum Monasterii S. Bertini: Rasera den. linsad, 4. den. Vide Linusa.#
LINTEATOR in Gloss. Graea. lat. linitextor, [gap: Greek word(s)] , leg. [gap: Greek word(s)] .+
page 337, image: s0337
LINTEPIUM Lineus pannus tegens pedes. Papias MS. Editus habet [Linitepium].#
LINUM incisum, quo sigilla tabulis ac litteris clausis apposita muniuntur.+
LINUSA Semen lini; Linosa, Italis: Picardis, Linuise, Judicatum an. 1250.+
LIPERUS Papiae, tener, mollis, delicatus. Hesych. [gap: Greek word(s)] .#
LIQUADOS Epitaphium Landulphi Principis Capuae, apud Camillum Peregrinum lib. 1. Hist. Longobard. p. 249.#
LIPOTOSMIA [gap: Greek word(s)] , animi defectio. Ordericus Vitalis lib. 8. Lethaliter in capite percussus est, deinde per breve spatium de lipotosmia rediit.#
LIPSANA ae, [gap: Greek word(s)] , numero multitudinis, Reliquiae Sanctorum.+ [Lipsanum]
LIQUABILIS qui liquescere potest, [gap: Greek word(s)] . Utitur Apulejus in Apologia.#
LIQUAMEN Liquor, quem Graeci [gap: Greek word(s)] vocant. Est autem liquamen, quod ex porcino adipe fit pingue. Jo. de Janua, ex Isid. 1. 20. c. 3.+
page 338, image: s0338
LIQUATIO [gap: Greek word(s)] , apud Vopiscum in Aureliano.#
LIQUEPATERE pro patere. Vetus Charta apud Columbum p. 544. Liquepateat cunctis. etc. Glossar. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , liquefacio.#
LIRIPIPIUM Epomis, unde Belgis Liire-Piipe, seu potius longa fascia, vel cauda caputii. Henricus de Knyghton de Event. Angl. 1. 4.+
LIS Bellum vel praelium initium inter hostes.+
page 339, image: s0339
LISA Papiae, Longa.#
LISAE [gap: Greek word(s)] , Celso lib. 4. cap. 1.+
LISCA Papias: Carex, herba acuta, vulgo lisca. MS. Lista.#
LISCHA [Lisca], Instrumentum quo quid politur, cylindrus veteribus, Gallis Lisse. Liber Ordinis S. Victoris Parisiensis MS. c. 20.+
LISSA halecum, seu tunna: une tonne de harens, que on appelle Lisse: le somme que on appelle Lisse, in Charta Philippi II. Regis Romanor. ann. 1208.+
LISTA Ora, limbus: Villaneo et Petrarchae Lista.+ [Listatus]
page 340, image: s0340
LISTRA Vide Litra.#
LISURA Ora, limbus panni; nostris, Lisiert.+
LITANIAE [Letaniae], Preces et supplicationes in sacris Synaxibus, seu in Ecclesia, ut in l. 30.+ [Litania]
page 341, image: s0341
LITARE Vetus scriptura an. 952. in Monasterio sancti Martini de Castanneda, apud Ambrosium Moralem lib. 16. cap. 23.+
page 342, image: s0342
LITERA [Literia]. Vide Lecteria.#
LITERAE Diplomata, Scripturae tabellionum, qua notione vocem Lettres usurpamus. Julius Firmicus lib. 4. c. 5.+
page 343, image: s0343
LITERALIUM Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Chartarium, Literalium.#
LITERARE Mandare litteris. Acta S. Marcelli PP. in Prologo: Qualiter ad nos sit transitus, -- aequum duco posteris literare, Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Litero. Literarius sermo, in Epist. 2.+
LITERARIOS Philosophos vocat Seneca Epist. 72.+
LITERATE Latine. Gesta Alexandri III. PP. apud Baron. an. 1177.+
LITERATIM Per literas, sive epistolam. Fulbertus Carnot. Epist 108.+
LITERATOR Qui primis litetis pueros imbuit, primus informator literarum, Tertulliano lib. de Pall.+
page 344, image: s0344
LITERATORIE Latine. Capitula Synodalia Laurentii Archiep. Strigon. c. 5. Vt Canonici in claustro, et Capellani in curia literatorie loquantur.#
LITERATUS Charta Rainaudi Archiepiscopi Lugdun. an. 1213.+
LITERATUS pro Listatus. Charta Hispanica aerae 1016.+
LITERATI pro Clericis usurpat Gregorius X. PP. in Epist. ad Philippum Regem Francorum ann. 1273.+
page 345, image: s0345
LITERIO qui literarum cognitionem affectat. Ammianus lib. 17.+
LITHOSTROTUM Will. Brito in Vocab.+
LITIDIUM Vide Litus.#
LITIFATUS Charta Aldegastri, filii Sylonis Regis Ovetensis an. 781.+
LITIGARE Praeliari. Vide Lis.#
LITIMONIUM Vide Litus.#
LITIMIA Papiae Patientia calcata, vel crudelitas infixa. Edit. habet [Lituma].#
LITIUM ex Gr. [gap: Greek word(s)] , Lapis, lapillus, Hincmarus in Capitulis datis anno 12. Episcopatus c. 3.+
LITO Vasis species, inter ministeria sacra, recensetur in Charta Rudesindi Episcopi Dumiensis aerae 930.+
LITRA Mensura liquidorum, ex Gr. [gap: Greek word(s)] , libra. Constitutio Odonis Legati in Syria contra Simoniacos. ann. 1254.+
page 346, image: s0346
LITRA Limbus, ora. Monachus Sangallensis lib. 2. c. 27.+
LITTORARIA Littus, ora maritima: Italis riviera, ex riparia. Adrianus PP. in Epist. 65.+
LITURA Valafridus Strabo lib. de Reb. Eccl. c. 8.+
LITURARE Delere, inducere, expungere. Onomasticum: Lituro, [gap: Greek word(s)] . Sidonius lib. 9. Ep. 2.+
LITURARII Scaligero lib. 2. Auson. lect. cap. 13.+
LITURGI [gap: Greek word(s)] in leg. ult. Cod. Th. de Patrocin. vicorum, ita dicti, ministerium aliquod publice praebentes, in Aegypto praesertim, operis publicis, seu corveis obnoxii. Vide Jacob. Gotofred.#
LITUS [Lidus], [Ledus], Ascriptitius, servus glebae. Glossae iterlinearis Legis Salicae: Litus, fiscalinus, vel sanctuarius, id est, qui in publicis, privatis, aut
page 347, image: s0347
Ecclesiatum fiscis seu praedus degit. Charta ann. 794.+
page 348, image: s0348
LIVERCINUS Avis species. Frideric. II. Imp. l. 1. de Venat: cap. 12. Livercini vero comedunt saepius scarabeos, bruchos, et hujusmodi, Adde. c. 2. 13, 14. 18.#
LIUDIS Vide Leudis.#
LIVIDARE Damnare, quasi livore, vel invidia. Baldricus Dolensis in Prologo MS. ad Vitam B. Hugonis Archiep. Rotomag.+
LIVITILA Vide Sublinguium.#
LIVOR Vulnus inflictum, ex quo livor apparet. Auctor Mamotrecti: Livor, invidia, vel nigredo quae remanet ex percussione baculi vel virgae.+
LIVREIA Vide Liberata Liberare.#
LIUSIVA Lixivia, nostris Lessive. Capitula S. Bonifacii Atchiep. Mogunt. c. 23. Lavacrum capitis potest esse in dominica die, et in liusiva pedes lavare.#
LIXABUNUS Qui latis incedit passibus ad modum lixae. Joan. a Janua.#
LIXARE Lixivia eluere mundare, [Lixiviare], no-Lessiver. Constantinus Afric. lib. 5. Pantech. cap. 32. Omne lineum, cum induitur, refrigerat corpus, et maxime si lixetur.#
LIZA idem quod Licia. Vide in voce Masoverius.#
LO pro ille. In veteribus Litaniis sub Carolo M. a viro doctissimo Jo. Mabillonio editis, haec verba non semel occurrunt Redemptor mundi, Tu lo adjuva.+
LOBIA [Laubia], [Lobium], porticus operta ad spatiandum idonea, aedibus adjuncta, Galerie: ex laub Theuton.+
page 349, image: s0349
LOCA venerabilia, Ecclesiae, Monasteria, Xenodochia, seu quae Christianorum venerationi dicata sunt. Willelmus Tytius lib. 18. cap. 6.+
LOCALE [Logalis], ubi domus aedificari potest, nostris Masure, a voce Latina locus, ni fallor. Tabularium Conchense in Ruthenis ch. 24.+
LOCARIUM Pretium conductionis, locationis. Testamentum Bertichramni Episcop. Cenom.+
page 350, image: s0350
LOCATIM suo loco. Utitur Alvarus in Vita S. Eulogii Presb. et Mart. n. 11.#
LOCATURA Vetus Interpres Moschionis: [gap: Greek word(s)] . locaturae. Varro l. 4, de Ling. Lat. Loci muliebres, ubi nascendi initia consistunt.#
LOCERDECH Collectores rerum fugitivarum, in Decretis S. Ladislai Hungar. Regis l. 3. c. 13.#
LOCHERUS Apum custos. Ita in Gloss. Saxon. exarato sub. Edw. III.#
LOCISERVATOR qui loco alterius est, Vitarius, [gap: Greek word(s)] . Lex Longobard. lib. 1. tit. 25. §. 78.+
page 351, image: s0351
LOCULENTUS [gap: Greek word(s)] , loquax, eloquens, effabilis, in Gloss. Gr. Lat.#
LOCULUS Feretrum, in quo cadaver mortui deponitur. Isidorus lib. 20. Orig. cap. 9.+
page 352, image: s0352
LOCUTORIUM Gallice Parloir, locus in Monasteriis in quibus Monachis et Sanctimonialibus invicem colloqui licebat, cum in aliis silentium indictum esset.+
page 353, image: s0353
LOCI Mulieris uterus, vulva, matrix ubi nascendi initia consistunt, Varroni. Occurrit et Glossar. Lat. Gr. Loci muliebres, [gap: Greek word(s)] Sic leg. pro [gap: Greek word(s)] non semel apud Sextum Platon. de Medicina animal. l. 1. c. 2. n. 7. c. 6. n. 2. l. 2. c. 4. 11.+
LOCIA [Lochia]. Charta an. 1235. in Archivo Regio, Reg. 7.+
LOD Vide Lot.#
LODIA Tugurium, ex German. Loodse. Chronicon Abbat. S. Bavonis an. 941. apud Duchesnium in Probat. Hist. Guinens. p. 54. 55.+
LOFMASTER Vide Histor. Cortusior. lib. 8. cap. 14.#
LOGALE Vide Locale.#
LOGEA Logia. Vide Logium.#
LOGERIUM Loquerium, Locarium, Gall. Loyer.#
LOGICARE Ratiocinari, argumentari. Petrus Cellensis l. 9. Ep. 9. Et ironico typo subsannans hîc bonum dormitasse Homerum Aristotelico more logicat.#
LOGISTAE Curatores et Patres Reip. Gl. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , curator. Logista civitatis splendidissimae Nicomediens. in veteri Inscriptione 398.+
LOGIUM S. Eucherio lib. de Variis vocabulis,
page 354, image: s0354
quod et Rationale, est pannus exiguus ex auro, gemmis, coloribusque variis, qui superhumerali contra pectus Pontificis annectebatur. Vide Isidorum, Papiam, et alios.#LOGIUM [Logia], Aedes, habitatio, domicilium, Gallis, Logis: sed maxime Andronem xystum seu porticum ita nuncupabant, quomodo Loggia Itali usurpant.+
LOGOGRAPHI in Cod. Th. et Just. Tabularii, Notarii, Librarii ita nuncupati. De iis vide Jacobum Gothofred. ad l. 1. Cod. Th. Ne conlatio per logographos celebretur.#
LOGOTHETA vox Graeca, quae ad Latinos inferioris aevi etiam transiit.+
page 355, image: s0355
LOISMUS Observantiae Regni Aragon. l. 6. tit. de Generalib. privil. § 23.+
LOLLARDI [Lullardi], ita nuncupati haeretici quidam, qui sub initium saeculi 1300.+
page 356, image: s0356
LOMBARDI Vide Langobardi.#
LONGA Corrigia, qua ligantur et retinentur falcones ad sedem suam quamcunque, quae sua longitudine comparata ad partes, meretur dici longa, Falconariis Longe.+
LONGALE Longum lignum, quod est inter rotas priores et posteriores.+
LONGANEA Angilbertus Abbas Centulensis l. de Diversitate officiorum: Quod si ratio aeris hoc non permiserit, de S. Maria per longantam terratenus usque ad ascensorium ipsius longaniae, quasursum ascenditur, veniant.+
LONGANIMIS [gap: Greek word(s)] . Longanimitas, [gap: Greek word(s)] , In Gl. Gr. Lat. Gl. Lat. MS. Regium: Durabilis, Longanimis.+
LONGAO [Longano], Longum intestinum.+
LONGARE Longum facere, unde prolongare, [gap: Greek word(s)] , in Onomastico.#
LONGARII Ligna transversaria, quae equos in stabulis discernunt, ne inter se pugnare possint, apud Petrum de Crescentiis l. 9. c. 2. extremo.#
LONGARIA id est, Longa scriptura. Papias.#
LONGARISTIS ploas, apud Luithprandum l. 6. c. 5.+
LONGELLUS Will. Thorn. an. 1311.+
LONGIA Vide Lonza.#
LONGINQUARE Longius abire, vel amandare, Gall. Eloigner.+
page 357, image: s0357
LONGITIA vox agrimensorum, pro longitudine, ut latitia, planitia, usdem. Occurrit apud Innocentium de Casis litterar. non semel.#
LONGITORIA Vita S. Frontonis edita a Bosqueto pag. 10.+
LONGIVIVAX Longaevus, qui diu vivit, apud veterem interpretem Juvenalis Sat. 14.#
LONGUS Procerus statura, quomodo Ludovicus X. cognominatus est Longus, ob staturae proceritatem, interdum Magnus.+
LONZA vox Italica, Lumbus, Gall. Longe.+ [Longia]
LOPA Charta Rudesindi Episcopi Dumiensis aerae 930.+
LOPPARE tondere, resecare, am putare, vox Anglica, to lop. Modus tenendi hundredum p. 124.+
LOQUACITAS Usus vocis, facultas loquendi. Liber 2. Miraculor. S. Richariic. 14. Demptis linguae obstaculis, loquacitatem meruit obtinere.#
LOQUATICUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. MS. Edit. Locatitium praefert.#
LOQUELA JC. Anglis et Covvelo, idem est, quod placitum, causa, aut causae prosecutio judicialis, actio juris.+
LOQUERICIUM Antiquae definitiones Ordinis Cisterciensis distinct. 15. c. 2.+
LOQUERIUM Vide Logerium.#
page 358, image: s0358
LORA Potionis mellitae genus Caelio Aureliano l. 3. Vide Jacobum Card nal. Papiensem Epist. 554. et Cujac. lib. 11. Observ. c. 30.#
LORAMENTUM Ligamentum, in Gloss. Arabico-Lat. Auctor Mamotrecti ad c. 22.+
LORARIUS Tortor, Ugutioni. Addit. Jo. de Janua, qui servis vendendis praeest.#
LORDICARE Dorso incurvato incedere, ex Gr. [gap: Greek word(s)] , incurvatus, ligno innixus, corpore pendens.+
LORENUM Vide Loramentum.#
LORICA Militum, quos Chevaliers dicimus, armatura maculis ferreis contexta.+
page 359, image: s0359
LORICATUS [Luricatus]. Donatio facta Ecclesiae Cornutianae edita a Suarezio: Item alium holosericum luricatum. Infra: Vela loricata melinoporphyra uncinata duo.#
LORICUS pro lorica, in Charta Hucberti Militis de Salmuro Castro, Roberto Rege regnante, apud Labeum t. 2.+
LORRA Charta Guidonis Episcopi Lingonensis 1267 apud Roverium: Quod in tota riparia piscationem habeant cum rete, lorra, et artificiis, seu ingeniis piscatoriis quibuscunque.+
page 360, image: s0360
LORUM Vestis Imperatoriae et Consularis species, Anastasius ex Cod. MS. Mazarino p. 12. et 255.+
LOSINGA Joannes Brompton p. 991.+
page 361, image: s0361
LOT [Lottum], Sors Anglo-Saxonibus Hlo [gap: special sign] , Germanis loss, Gallis Lot, tributum, census, quem quis tenetur praestare vel pro capite, vel pro fundo aut mercibus.+
LOTUM et [Lod], Semuncia, dupondius: Loot, Kiliano.+
LOTHERWIT Rastallus: Lothervvit, hoc est, quod capiatis emendas ab ipsoqui corrumpit vestramnativam sine licentia vestra. Vide Lairvvit Lairwita.#
LOWBOTE Emenda pro morte hominis occisi per cohortem, in Glossatio Saxon. exarato sub Edw. III. Soinnero Hlo [gap: special sign] -bo [gap: special sign] e, est compensatio damni turmae dati.#
LOYRUM Esca, seu plumatile lorum, ut vocatur a Thuano, quo aves rapaces revocantur, ex Gallico Leurre, quod id loro religetur: unde accipitres et falcones Oiseaux de leurre dicuntur.+
LOYS Species lapidis. Visitatio Thesaurariae S. Pauli Londinensis an. 1295. Vnum superaltare de Loys. Idem videtur quod litium, de qua voce supra.#
LUBRICUS Impudicus, salax, Gall. Lubrique Joan. de S. Victore, de Adversitate prosperitatis c. 2.+
LUBRUM Papiae, Rasile lignum. Vide Interrasilis.#
LUCA Decreta Stephani Regis Hungar. lib. 2. cap. 10.+
page 362, image: s0362
LUCANAR Fovea in luco, Ugutioni.#
LUCARIUS Luci vel silvae custos. Miracula S. Opportunae n. 16. Ecce ipsius silvae custos, quem Lucarium vocant.#
LUCELLUS Vipe Loculus.#
LUCENNA Aereorum armorum splendor, Papiae MS. Edit. habet [lucerna].#
LUCERNA Fenestra, sed proprie ea quae in domus tecto est: Lucarne, in Consuetud.+
LUCERNARIUM Papiae, Candelabrum: Ugutioni: Candelabrum quod sustinet lucernam.+
page 363, image: s0363
LUCEUS [Luteus], [Lutius], Piscis quem Lucium Latini vocant, apud Michaëlem Scotum lib. 4. Mensae Philosophicae c. 6. 28. 31.#
LUCIBRUM Gall. Lumiere ou chandelle a veiller de nuit, ou Chouloil, ou Engasse, Britanice Creuseul. Ita Catholicon Armoricum.#
LUCIDARIUS sive Elucidarius, liber in quo multa elucidantur. Jo. de Janua et Ugutio.#
LUCIFICARE Lucem facere, illustrare. Vett. Glossae apud Vossium: Lucifico, [gap: Greek word(s)] .#
LUCINA Diurnus Romanus cap. 7. num. 17.+
LUCINIUM Glossarium Camberonense: Lucinium dicitur illud quod de licinto candelae ardentis in fumo extinguitur. Vide Licinus.#
LUCIUS [Lucialis], [gap: Greek word(s)] , apud veterem Interpret. Moschionis cap. 41. Imus venter.#
LUCRARI Lucrabiles terrae. Vide Gagnagium.#
LUCTATORIUM Vbi luctatores meditant, ut est in Gl. Arabico-Lat. Leg. forte peditant.#
LUCUBLANDUS i. Lucens blande, Jo. de Janua.#
LUCULENSIS moneta, apud Albertum Aquens. lib. 3, cap. 52.+
LUDARIUS Vita S. Aidani Episc. Fernensis in Hibernia n. 26.+
LUDAS Perjurus, in Legibus Hungaricis. Sambucus.#
LUDIARIA vestis, Histrionica tunica. Ita emendat Salmasius in Glossis Isid.+
LUDICES Meretrices: in Gloss. Isid. Glossae antiquae MSS. Ludices, sagos.#
LUDIMENTUM Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , lusorium, hic ludus, hic lusus, ludibrium, ludimentum. Infra: [gap: Greek word(s)] , lusus, hoc ludimentum.#
LUDICRA [gap: Greek word(s)] , Jocalia, Joyaux.+
LUDIS Vetus Charta apud Ughell. to. 5. p. 153 S. Ecclesia beati Petri quae ponitur inter duos ludes. Infra: Casa terrina, cubucelas 2. et pergula inter duos ludes.#
LUDUS pro ludius, usurpatum, docet pluribus Salmasius ad Historiam Aug. p. 328.#
page 364, image: s0364
LUGDUS Sacer ignis. Math. Paris an. 1249. Ipsemet Fredericus (Imp.) percussus est morbo, qui dicitur Lugdus, vel sacer ignis.#
LUGIUM Luctus, a Lugeo. Commodianus Instr. 29 Ad luitur ibi poena spirtialis aeterna, Lugia sunt semper, permoreris in illa etc.#
LUGOSITAS Luctus. Petrus de Vineis l. 4. Ep. 4 Lugubrem filii tui casum vulgaris famae fortasis lugositate praecognitum, --- insesto tibi stylo describimus.#
LUI pro ipse, ille: ex quo hodie manet apud nos eadem notione.+
LUITRINUM Lectrum, nostris, Lutrin. in Testamento Heccardi Augustod. Comitis. Vide Brusdus.#
LULLARDUS Vide Lollardus Lollardi.#
LUMBARE Lumbatorium. Isidorus lib. 19. c. 22.+
page 365, image: s0365
LUMBI Pernae porcorum. Charta Raimundi Comitis S. Aegidii an. 1164.+
LUMENTUM Vitrum. Papiae.#
LUMERIA Vide in Pavenses.#
LUMINARIA [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Candelae, lucernae Ecclesiarum, in Legibus Wisigoth. lib. 12. tit. 1. §. 3. in Lege Longob. lib. 3. tit. 3. §. 3. in Capit. Carol. M. lib. 5. c. 71. lib. 6. c. 191.+
LUNA incensa, Plenilunium. Cyrillus Alexandrinus Patr. in Epist. de Paschate apud Bucherium: Communem annum facitis de embolismo, dum observatis Lunam incensam in 3.+
page 366, image: s0366
LUNARIS Modusagri, quantum quis arare potest per mensem Lunarem.+
LUNARITER Per menses lunares, quibus utuntur Arabes et Saraceni S. Eulogius lib. 1. Memorialis Sanctor.+
LUNATICUM Vide Lunaris.#
LUNATICUS [gap: Greek word(s)] , Matthaeo c. 4. 24. et Caesarto Dial. 2. cap. 112.+
page 367, image: s0367
LUNATIM per menses. Alvarus in Vita S. Eulogii: Dum inter cateros palatinum lunatim mansionis servitium ageret.#
LUNATIONES Dies Lunae: Gall. Lunaisons. Concilium Coloniense an. 1260. cap. 7.+
LUNCHUS Lancea, hasta, ex Gr. [gap: Greek word(s)] , vel [gap: Greek word(s)] . Tertullianus de Corona militis: Incumbens et requiescens super luncho, quo perfossum est latus Christi.#
LUNDA Ponderis genus apud Anglos, in Fleta lib. 2. c. 12. §. 7. Lunda anguillarum constat ex 10. stikis --- Lunda pellium continet 2. timbria, etc.#
LUNULA Ephemerides S. Galli prid. Kl. Dec. Dat Hospitarius 10. fercula -- et in vestera stoupum, lunulas, et oblatas de Linkinvviller.+
LUPAE Latinis aliquot Scriptoribus puellae dictae quae pecorum pastui invigilant, ut quae, inquit Auctor Chronici Alexandrini p. 268.+
LUPANAE feminae, Lupae, meretrices, lupanarium sectatrices. Commodianus Instr. 59.#
LUPANATUM Molinellum lupati, Ugutioni.#
LUPARIUS Ugutioni, est canis, qui lupum prosequitur, et ad hoc officium est praecipuus. Gloss. Lat. Gall. Luparius, Chien a chasser le loup,+
page 368, image: s0368
LUPATRIA Lupa, meretrix. Fragmentum Petronii: Ipse nescit quid habeat, adeo saplutus est. Sed haec lupatria providet omnia.#
LUPACES Luporum instar rapaces, crudeles.+
LUPIFERI a Petro Diac. lib. 4. Chr. Casin. c. 37.+
LUPUS Harpagonis species, quo arietes avertuntur aut suspenduntur, ita ut impetum non habeant feriendi, Vegetio lib. 2. c. 25. lib. 4. c. 23. sic dictus quod velut Lupus dentes ferreos exerat, arietemque apprehendat.+
page 369, image: s0369
LURDUS Ital. Lordo, spurcus, impurus, immundus: vel potius stolidus, quomodo nos Lourdaut dicimus.+
LURICULA Vide Lorica.#
LUSA diabolica. Capit. Caroli M. lib. 6. c. 196. Illas vero balationes et saltationes, canticaque turpia ac luxuriosa, et illa lusa diabolica non faciat.#
LUSCUS Strabus, nostris, Lousche. Vet. Gloss. [gap: Greek word(s)] , strabus luscus. Althelmus de Laude Virginum c. 24.#
LUSHBOROW et [Lushburne], vilius monetae genus, quod in partibus transmarinis ad similitudinem Anglicanae effictum aevo Edwardi III. hîc distrahebatur, quodque Statuto 5. anni ejusdem Regis est prohibitum.+
LUSORES Falsi testes, in Glossis antiquis MSS. et apud Papiam.#
LUSORIAE vel [Lusuriae], Navigiorum bellicorum species, quae in fluviis majoribus, qua Romanorum fines disterminabant, discurrebant ad limitum custodiam: quae ita appellata volunt, vel quod in fluviis luderent, seu discurrerent, vel quod ex eorum navigiorum genere essent, quibus utebantur ad delicias, ludos, lasciviamque et luxuriam.+
page 370, image: s0370
LUSORIUM Theatrum, sedes ludorum, ubi ludi fiunt.+
LUSTER S. Eulogius lib. 2. Memorial. SS. cap. 11.+
LUSTICIUM Vita 2. S. Carthaci Episc. n. 35.+
LUSUM [Lusus], [Ludus]. Pirminius Abbas in Excerpt. ex libris Canonic.+
LUSTRUS Frater mariti. Gloss. Arabico-Lat.#
LUSUS Frater mariti, Papiae, et Glossis antiquis MSS.#
LUTER S. Eucherius: Luteres, in Regnorum, conchae, vel canthari aquarii.+
LUTER [Lutra], animal amphibium, quod [gap: Greek word(s)] vocant Aelianus et Aetius: Galli Loutre.+
LUTHERIUM Straguli lectarii species, nostris Lodier vel Loudier.+
LUTUM Hispanis Tapia, nostris Muraille de terre, Cloison de mortier.+
page 371, image: s0371
LUXURIA Stupri peccatum. Luxus venereus, apud Aurelium Victor. in Epitom. in Constantino: Luxuriae concubinaticae, in Concilio Meldensi c. 74.+
LUXUS pro luxatione membrorum. Utitur Apuleius lib. de Virtutib. herbar. cap. 31. §. 4.#
LYEF-YELD Vetus Charta apud Somnerum in Tractatu de Gavelkynd pag. 27.+
LYRIDES Vita S. Neoti Abbat. num. 24.+
LYRIZARE Lyram pulsare, apud Falcon. Beneyent. in Chron. an. 1119.#
image: s0372
M
M LITTERA numeralis, quae mille denotat.+
MAALMAN Saxonibus, Homines famulatum facientes, Anglo-Saxonibus Male, est vectigal, tributum; man, homo.+
MACANUM Charta Lusitan. apud Brandaon. tom. 5. Monarch. Lusitan. p. 304.+
MACARII secta quaedam Manichaeorum, de qua Augustinus lib. de Haeresib. cap. 46. Et auctor Praedestinati l. 1. Haeresi 46.#
MACCLA Charta Pandolfi et Landolfi Ducum Beneventan. apud Ciarlantum in Samnio pag. 241.+
MACELLARIA Vide Misellaria Miselli.#
MACELLATOR Macellarius, carnifex, [gap: Greek word(s)] , Negotiator artis macellariae, in veteri Inscript.+
MACEPEDICULUM Tabularium S. Petri Generensis, apud Marcam lib. 4. Hist. Beneharn. c. 10.+
MACERA [Maceria], Macellum, Papias: Machera vocabatur locus in macello, ubi maxime actiones fiebant commercii, unde et macellum dicitur.+
MACERATURA lini, in Novella 15.+
page 373, image: s0373
MACERIO Maceriarum constructor, Joanni de Janua, Maçon.+
MACHAERA [gap: Greek word(s)] , Ensis, gladius, apud Aimoinum de Miracul. S. Bened. cap. 6. Vide Macera.#
MACHECARII in Legibus Eduardi Regis Angl. c. 39.+
MACHERIA pro maceria, Paries.+
MACHALE [Macholum], Horreum sine tecto, nostris, scilicet Campanis, Machau, inquit Pithoeus. Lex Salica tit. 18.+
MACHICE quasi [gap: Greek word(s)] vel potius [gap: Greek word(s)] , cum certamine.+
MACHICOLLARE in antiquis Privilegiis Regum Anglicorum, cum licentiam concedunt castri aedificandi, illudque imbatellandi, kernillandi, machicollandi, etc.+
MACHINA Liber Poenitent. Gregorii III. PP. c. 26.+
MACHINAMENTUM Per Machinamentum pollui, in veteri Poenitentiali MS.+
MACHIL est tunica talaris hiacynthina. Papias.#
MACHINILE Vita S. Eligii lib. 2. c. 66. Anus - decisiones ex capillis ejus collegerat, atque panno obvolvens super suum discubitum, in machinile collocaverat.#
MACHINES Instrumenta aedificiorum, dicta sic a machinis, quibus insistunt, propter altitudinem parietum. Jo. de Jan.#
page 374, image: s0374
MACHINOSUS Plenus machinis, Ugutioni.#
MACHIO Vide Macio.#
MACHOBERTUS Aegidius Aureae-Vallis Monachus in Hugone de Petrafonte Episcopo Leod. cap. 107.+
MACHOLUM Vide Machale.#
MACHOMARIA Vide Mahomaria Mahum.#
MACINA Lapidis molaris, mola molendinaria: Macigno, Italis: Macina, Cresconio Italico. Vegetius lib. 2. Art. veterin. cap. 46.+
MACIO [Mattio], [Machio]. Gall. Maçon, Latomus. Isidor. lib. 19. Orig. c. 8.+
MACIS Glossae Arabico-Lat. Vlula, Macis, Mucis.#
MACLA Vide Macula.#
MACOMATUM Vide Mahomeria Mahum.#
MACREDO Macror, macies. Aurora: Mortalis maculae nulla macredine fusca. Macritudo, Plauto.#
MACRONA Porticus, ut videtur, aut solarium in longum porrectum, testudinatum et cameratum: quasi [gap: Greek word(s)] dictum.+
page 375, image: s0375
MACSTATUS Mactatus, occisus, praesertim per murtrum. Charta Adelfonsi Regis Hisp. an. 1177. in Bibl. Cluniac. p. 1435.+
MACTUS Festo, magis auctus: Isidoro l. 10.+
MACULA et [Macla], Hama thoracis, nostris Maille. Jo. de Janua: Macula, squamma loricae. Will. Brito lib. 11. Philippid. p. 232.+
MACULARE Vulnerare, vel vulnerando deformare. Lex Aleman. tit. 61. §. 1.+
page 376, image: s0376
MADASCIA Polyptycus Floriacensis: Solvit de lino fascium 3. de 30. madasciis, et in pascione mod. 2. de vino, de terra censali mod. 2. de vino.#
MADELINARIUS Vide Mazer.#
MADIUS Maius mensis, nostris May. Papias: Madius mensis, dictus quod terra madeat, qui et Maius, madorum pluvia. Domnizo lib. 1. de Vita Mathild.+
MADIUS Naviculae species, dicta, quod in speciem vasis, quo farina subigitur, quod Marcellus Empiricus, et Graeci [gap: Greek word(s)] , Itali Madia, Galli, May vocant, efficta sit.+
MADRICOLA Vide in Matricula.#
MADRINUS Madrinarius. Vide Mazer.#
MAEGBOTA Compensatio pro cognato interfecto, ex Saxon. mae [gap: special sign] , cognatus, progenies, et bo [gap: special sign] e, compensatio.#
MAENIDIUM Cassianus lib. 4. de Instit. Coenob. c. 22.+
MAEREMIUM Vide Matriamen.#
MAESOLEUM Vide Musileum.#
MAFORS [Mavors], operimentum capitis, maxime feminarum, apud Papiam, Isidorum, et alios, a nobis laudatos ad Alexiadem p. 330.+
MAGADE Gr. [gap: Greek word(s)] , ea pars lyrae, in qua plectrum illiditur, ubi scil. percussio chordarum fit manu dextera.+
MAGANUM Vide Mahemium.#
MAGANA Passio S. Lupercii Martyr.+
page 377, image: s0377
MAGARIZARE Saracenicam vel Mahometicam impietatem non modo profiteri, ut quidam volunt; sed maxime post abdicatam et desertam Religionem Christianam, a qua qui transibant ad Musulmanismum, [gap: Greek word(s)] dicebantur; vocabulo, quod significat stercore faciem conspurcare, ut auctor est Leunclavius in Pandecte Turcico n. 22.+
MAGDALIUM Seplasiariorum officinis nota vox: Magdaliones enim hodieque vocant teretes cylindros, in quos composita emplastra redigere solent.+
MAGICATUS magicis praestigiis obstrictus.+
MAGISTER nude pro Magistro officiorum, in l. 4. Cod. Th. de Primicerio et Notar.+
page 381, image: s0381
MAGISTERIALE Didascalium. ( [gap: Greek word(s)] ) Papias.#
page 382, image: s0382
MAGISTERIANI Officiales Magistri officiorum. Glossae nomicae MSS.+
MAGISTERIUM Artificium, nostris Maistrise.+
MAGISTRARE Docere, regere, moderari, apud Aurelium Victorem, Cassianum semel ac iterum, S. Hieronymum Epist. 25. cap. 5.+
MAGISTRATIONES publicae, Scholae, in l. ult. Cod. Th. de Stud. liberal. urb.+
MAGISTRATI Vide Magistri pagorum Magister.#
MAGISTRATUS idem quod Procuratio Procurare, seu jus Pastus. Magistralis Coena, in Charta Monasterii Silvae-Latae. Vide Dominicum de Praerogat. allod. c. 15. §. 8.+
MAGISTRIANUS Fulgentius Placiades de Continentia Virgiliana: Elysium ingreditur campum, Elysis enim Graece resolutio dicitur, id est, feriatam vitam post magistrianum timorem.+
MAGIUS Vide Madius.#
MAGMENTARE pro argumentare, Augere. Henricus Aquilonipolensis in Adolpheide cap. 12.+
MAGNA CHARTA Vide Charta.#
MAGNAEVUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. Grandaevus, senex.#
MAGNALIS Magnalia.+
page 383, image: s0383
MAGNANIMIS pro Magnanimus, ut longanimis. Occurrit in Chr. Casin. l. 4. c. 57. 88. et alibi non semel.#
MAGNATI pro [Magnates]. Glossae antiquae MSS. Magnatos, nobiles.+
MAGNELLA Vide Mangenella Manganum.#
MAGNERIUS Statuta Delphinalia p. 39. Quod quicunque seu aliqui magnerii vel familiares Curiae Delphinalis non possiut, etc.#
MAGNI Magnates, quomodo les Grans dicimus.+
MAGNICAPER Saxonibus, o [gap: special sign] mae [gap: special sign] e-buccan, in Gloss. Aelfrici, i. immensus caper, hircus.#
MAGNIFICE Multum, plurimum, cum effectu. Papias: Magnifice, egregie, excellenter, Alexander Jatrosophista lib. 2. Passion.+
MAGNIFICENTIA Titulus honorarius Regum et aliorum, in Epistolis Childeberti tom. 1. Hist. Fr. p. 869. in Epist. 60.+
MAGNIFICUS Mirificus, [gap: Greek word(s)] . Vita S. Simeonis Stylitae cap. 2. Ibat in Monasterium S. Timothei magnifici viri.#
MAGNITUDO Titulus honorarius Regum, et aliorum, apud Ennodium lib. 1. Ep. 4.+
page 384, image: s0384
MAGNUS interdum usurpatur Latinis inferioris aevi pro eo, qui statura proceriori et altiori est, ut nostris, Grand.+
MAGOLCIUM Cloaca, Gall. Esgout. Statuta Mediolan. part. 1. cap. 256. Cum cloaciae et magolcia Mediolani pestilentem reddant aërem, etc.#
MAGRA Matth. Silvaticus: Cusura est species luti, quaedicitur magra.#
MAGUDARIS Caulus, vel siligo, i. genus frumenti candidi. Ita Glossae MSS.#
MAGULUM Gena, bucca. Vetus interpres Juvenalis Sat. 2. v. 17.+
MAHAMIUM nostratibus Mahain et Mehain: membri mutilatio, vel enormis laesio, qua quis ad serviendum Principi in bello redditur imbecillior.+
page 385, image: s0385
MAHEMERIUM Vide Maeremium.#
MAHUM et [Maho]: sic Mahometem ut plurimum appellabant nostrates, ut ex Matthaeo Paris an. 1236. p. 289. colligimus, et ex Poëtis nostris vernaculis.+
page 386, image: s0386
MAIA Nutrix. Glossae Isidori: Maia, medica, obstetrix. Commodianus Instr. 12.#
MAIA Acervus manipulorum, segetis, Belgis nostris, Maie.+
MAJACTA Chronicon Nonantulense MS. Per hujus Imperatoris (Friderici II.) tempora rudes erant ritus et instituta majorum.+
MAIALIS Gloss. Isid. Maialis porcus, pinguis, quod deae Maiae sacrificabatur, quasi matri Mercurii.+
MAIDA Vide Ceria.#
MAIDANUM [Maydanum], Turcis et Sarracenis, ut videtur, forum, platea vel campus.+
MAIERIA Sepes, lignum, quo ager clauditur, munitur, ex Lat.+
page 387, image: s0387
MAJESTAS Glossae Lat. Gr. Majestas, [gap: Greek word(s)] . Deo praesertim tribuitur. Prudentius in Apotheosi:#
page 389, image: s0389
MAIGNAGIUM Liber Ramesiens. sect. 265. apud Spelmannum: Idem Hugo tenebat unam Cotsethelandam cum libero servitio in villa, quae dicitur Fleye, et unum maignagium in foro ejusdem villae.+
MAILLA Species monetae minutioris, quam a Medallia contractam docemus in Dissertatione de Nummis inferioris Imperii, vulgo Maille.+
MAIMODINA Vide Masmodina.#
MAINAD Perjurium, a Saxonico Mainan a [gap: Greek word(s)] , alias manea [gap: Greek word(s)] , quod falsum juramentum sonat.+
MAINADA Vide Maisnada.#
MAINAGIUM [Maniamentum], Possessio, quasi manualis possessio, a Main, manus. Aresta ann. 1257. 1. Regesti Parlam. f. 5.+
MAINAMENTUM quasi Mansionamentum, mansio, domus. Charta an. 1232.+
MAINBURNIA Vide Mamburnus.#
MAINERIA tributi species. Charta Adelfonsi Imp. Hispaniae apud Colmenarezium in Histor.+
MAINFULA Liber Ordinis S. Victoris Parisiens. MS. c. 30.+
MAJOLUS Vide Malones.#
MAJOR nude pro Majore domus, nostris Maître d'hostel. Pactus Legis Salicae tit. 11. §. 6.+
page 397, image: s0397
MAJORALIS Jacobus I. Rex Arag. in Foris Oscae an. 1247. fol. 31.+
page 398, image: s0398
MAJORATIO Gloslae Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Adunatio, majoratio, auctuatio.#
MAJORATUS vox fori Hispanici, Majoria, primigeniorum jus, Droit d' ainesse nostris, de quo egit Covarruvias lib. 3.+
MAJORENNIS Major annis, suae tutelae, in Magno Chronico Belgico p. 353.#
MAJORINATUS Vita S. Praejecti ex Cod. Atrebat.+
MAJORINUS idem videtur fuisse apud Hispanos, qui Francis nostris Major villae, penes quem etiam jurisdictio regia erat: vel certe idem, qui Major domus: nam qui apud Ordonium Monachum lib. de Mirac.+
page 399, image: s0399
MAIRCHEUS Vide Bicocaria.#
MAIRIA Vide Majoria Major.#
MAIS pro Magis. Charta Alfonsi I. Regis Aragonum apud Blancam: Et amas mais illos seniores, et illos Moros, quam meum mandamentum.+
MAISNADA [Mainada], [Mesnada], [Masnada], etc. Familia, quasi Mansionata, Italis, Masnada: Mesnee, apud Scriptores Gallicos mediae aetatis.+
page 400, image: s0400
MAISNADARII vel [Mesnadarii], Milites in Aragonia, sic appellati, ut censet Surita in Indice Rerum Arag. ann. 1118.+
MAISNAMENTUM quasi Mansionamentum. Tabularium S. Amantii Inculismensis: Ortos et airas atque maisnamenta.+
MAITERIATA terrae et bosci, in Charta anni 1272. apud Guichenonum in Hist. Bressensi p. 21. Vide Mata.#
MAJUMA Festum, quod summis impensis, conviviis, et spectaculis, iisque indecoris ac procacis licentiae celebrabatur, quodque primo ab Arcadio toleratum ea conditione, ut honestas et verecundia servaretur, deinde triennio post, et quod excurrit,
page 401, image: s0401
prorsus prohibitum, ut docent l. 1. et 2.+MAJUS Arbor Majalis, seu, quae primo die Maji mensis erigi solet in compitis, vel ad aedes Magnatum, nostris May.+
MAJUS arbor, quae ex silvis auferri solet, et ante dominorum vel magnatum aedes erigi solet, primo Maji die, quo tempore virescere incipiunt arbores: vulgo nostris, mai. Tabular.+
MALA Equestris sarcina, pera viatoria.+
MALACHINUS Monetae Hispanicae species, in Bulla Alexandri III.+
MALAGMA Ex Gr. [gap: Greek word(s)] , eo quod sine igne maceretur et comprehendatur, ut est apud Isidorum lib. 4. c. 9.+
page 402, image: s0402
MALANDRIA Equorum morbi species, nostris Malandre, apud Vegetium lib. 2. de Arte veterin. c. 42.+
MALARIUM Pomarium, in Glossis Isidori. Vide Melarium.#
MALASTANTIA Charta erae 1261. apud Brandaon. tom. 4.+
MALATOLTA Vide Tolta.#
MALATUS Aegrotus, infirmus, qui male habet, Ital. Malato, Ammalato.+
MALAXARE [gap: Greek word(s)] , Emollire.+
MALBELLA [Malvella], Isidoro et Papiae: Vestis, quae ex malvarum stamine conficitur, quam alii molocinam vocant. Vide Molocineus.#
MALBERGIUM [Mallobergium], [Mallebergium]: varie enim effertur hoc vocabulum in Editione Legis Salicae Heroldina, Pithoeana, et Lindenbrogiana.+
page 404, image: s0404
MALCAALCIA Vetus Notitia ex Tabulario Eccl. S. Laudi Andeg. fol. 87.+
MALDER [Maldrum], [Malter]. Vide Maltrum Maltra.#
MALECLUM Fridericus II. Imp. lib. 2.+
MALECREDITUS Suspectus, cui fides non habetur.+
MALECURTENSIS Inurbanus, ex Gall. Mal courtois. Hariulfus lib. 3. Chron. Centul. c. 1. Miser ille et malecurtensis Heuto, etc.#
MALEDICERE Papias: Imprecari mala, quod vulgo dicitur maledicere.#
MALEDRINUS Vide Malandrinus Malandria.#
MALEFACTOR Gall. Malefaicteur, Maleficus. Leges Ethelredi Regis Angl. §. 6.+
MALEFERRUTUS Morbus equinus, in lumbis, vel in renibus dolores inferens, apud Petr. de Crescent. lib. 9. de Agric. c. 33.+
MALEFICIARE [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MALEFICIUM idem quod Dangerium, damnum.+
MALEFICUS Incantator, divinus, Mathematicus, magus.+
page 405, image: s0405
MALEJURUS Perjurus, in Glossis Arabico-Lat.#
MALETRACTARE Male aliquem excipere, Gall. Maltraiter, in Lege Longobardorum lib. 1. tit. 6. §. 1. 2. lib. 2. tit. 11. §. 4. in Legib.+
MALFACTIO [gap: Greek word(s)] , Medicis.+
MALFARIUM adulterium.+
MALHONES Vide Malones.#
MALCHIO [gap: Greek word(s)] , in Glossis Gr. Lat.#
MALIBARBIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. Glossae Lat. Gr. [Malebarbis], [gap: Greek word(s)] . Leg. [gap: Greek word(s)] .+
MALICORDIS [gap: Greek word(s)] , in Gl. Gr. Lat.#
MALIGAVEL Vide Somnerum in Tractatu de Gavelkvnd pag. 27.#
MALIGNARE idem quod Gallicum Mehaigner, Leges Henrici 1. Regis Angl. c. 11.+
MALIGNUS Diabolus, qui Scriptoribus Ecclesiasticis passim Malus dicitur. Nostris vulgo, le Malin esprit. Commodianus Instr. 59.+
MALILOQUIUM Detractio.+
page 406, image: s0406
MALINA [Malinea], Oceani incrementum; aestus maris turgidior, et majore aquarum cumulo in littus profluens, Ledoni contrarius, qui aestus est maris languidior et remissior.+
MALINGRERIUS Michaël de Platea, apud Rocchum Pirrum in Archiepisc. Messan. sub an. 1347.+
MALISOLA Vide Bema.#
MALITAS pro Malitia, in Glossis vett. [gap: Greek word(s)] . Occurritin l. 5. D. Quod metus causâ.#
MALITIA Fraus, malum ingenium.+
page 407, image: s0407
MALIVOCUS apud Anastasium in Hist. Eccles. ubi Theophanes [gap: Greek word(s)] habet.#
MALIVOLOSUS Malignus, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Latino.#
MALIVOLUS Diabolus. Acta purgationis Caeciliani: Per malivoli intercessum, qui vult animas justorum a via veritatis avertere. Vide Malignus.#
MALIXIA quae et sarcula, vitis species, de qua Petrus de Crescentiis lib. 4. cap. 4.#
MALLARDUS Anas masculus, Gallis, Malard, in Chronico Willelm. Thorn. cap. 32. pag. 2010.+
MALLEATOR Gloss. Gr. [gap: Greek word(s)] , Malleator. Genes. 4, 22.+
MALLEVANTIA idem quod creditio, quasi mala levatio, seu ablatio.+
MALLEOLUM Falconariis est sacculus quidam lineus, capax longitudinis et grossitiei corporis falconis recens capti, perforatus ex utraque extremitate, ita ut caput et cauda per utrumque foramen libere transeat, ut falco sine laesione domum transferri possit.+
MALLEUS inter arma dimicantium: Clava forte, vel potius gladius ipse.+
page 408, image: s0408
MALLIA Monetae species apud nostros, quo nomine aureas quasdam monetas appellatas docemus in ea Dissertatione, quam de Nummis Imperatorum Byzantinorum instituimus ad Zonaram.+
MALLIOLUS Charta Pontii Comitis Emporitanian. 1063. in Appendice ad Capitul. Reg. Franc. n. 149.+
MALLO Inflatus tuber est sine dolore, in articulis vel genibus equorum. Veget. lib. 2. Art. veterin. c. 48.#
MALLONES [gap: Greek word(s)] Graecis; Cirri, cincinni, implexi crines: a [gap: Greek word(s)] , vellus, [gap: Greek word(s)] , caesaries implicata. [gap: Greek word(s)] , apud Varinum.+
MALLUS [Mallum], publicus conventus, in quo majores causae disceptabantur, judiciaque majoris momenti exercebantur a Comitibus, Missis dominicis, aliisque Judicibus.+
page 410, image: s0410
MALMAN Vide Maalman.#
MALOGRATO Vide Creantare.#
MALOMELLUM Genus pomi melliflui et dulcis, quia fructus ejus habeat saporem mellis, vel quod in melle servetur. Jo. de Janua.#
MALONES [Malhones]. Charta Raymundi Comitis Tolosani ann. 1326.+
MALPAGA Debitum. Charta Catharinae Comitissae Virtutum an. 1381.+
MALPENNING Charta an. 1264. apud Maximilian.+
MALPITIO Italis Malpizzone, Morbus equinus in bulletis ungularum equi, cum carnes vivae junguntur ungulis, etc. apud Petrum de Crescentiis lib. 9. cap. 48.+
MALTA Caementum, Mortier. Ordo Romanus de consecratione Ecclesiae: Tunc faciat maltam de calce et tegula cum ipsa aqua benedicta ad occludendas Sanctorum reliquias in loco altaris.+
page 411, image: s0411
MALTARE Solidare. Vetus Interpres Juvenal. Sat. 5. Quia hoc solent vitrum solidare, id est, maltare. Vide Maltra.#
MALTSHOT Praestationis species apud Anglos. Vetus Charta apud Somnerum in Tractatu de Gavelkynd p. 27.+
MALTMULNA Molendinum, ubi brasium molitur; vocabulum compositum ex vocabulis Anglicis, malt, brasium, et muln, vel mulne, molendinum.+
MALTRA [Maltrum], [Maldrus], [Maldrum], [Malter], promiscue, Mensura Germanica, continens quatuor modios, Germ.+
MALVEISIN Machinae bellicae species, sic appellata linguâ Gallicâ, tanquam malus vicinus, seu mauvais voisin, quod proximos hostes maxime incommodaret.+
page 412, image: s0412
MALUGINOSUS [gap: Greek word(s)] , in Glossa Graec. Lat.#
MALVITIUS Avis species, nostris Mauvis, apud Fridericum II. Imp. lib. 1. de Venat. c. 18.#
MALUM Candelabri pars instar mali, seu pomi rotunda. Chronicon Casin. lib. 3. c. 57.+
MALUS Diabolus, Scriptoribus sacris. Lexic. Graec. MS. Reg. sign. 2062.+
page 413, image: s0413
MAMELUCHI Sic appellabant Aegyptii mancipia Christiana, aut ex Christianis parentibus orta, in pueritia capta, et pretio distracta, ex quibus eligebatur, qui caeteris imperabat, Sultani appellatione.+
MAMBURNUS Tutor, Gubernator: Manbour, in Consuetud. Hannoniensi cap. 77.+
page 414, image: s0414
MAMILLAM stringere, in Lege Salica tit. 22. §. 4.+
MAMILLARIA Armaturae species. Computum Stephani de la Fontaine Argentarii Regis, incipiens 1. Julii an. 1352.+
MAMILIARES [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Editis et MSS. ubi Meursius emendat mamuales: malim manulares.#
MAMMARE Lactare; [mammamdare], Plauto in Menaechm. hinc Mamma, nutrix, et Mammula, nutricula, apud Gruter. 88. 3. 663. 2.+
MAMMELINUS pro Miramomelinus, occurrit apud auctorem Magni Chronici Belgici an. 1212. p. 210.#
MAMMIOS [gap: Greek word(s)] , apud veterem Interpretem Moschionis de morbis mulierum cap. 42.#
MAMMOCESTIS Apitius lib. 8. de Re culin. cap. 6.+
MAMMONES Simiae. Guillelmus de Baldenzel in Hodoeporico p. 112.+
MANA Mater, anus, femina aetate provectior.+
page 415, image: s0415
MANACIA Minae, ex Gallico Menace. Glossae MSS. Reg. Cod. 1198.+
MANADA Vide Manata.#
MANAGIUM Mansus, vel mansio. Testamentum Herberti Comitis Viromand. an. 1059.+
MANAGUR vox Wallica, in Legibus Hoëli Boni Regis Walliae cap. 9.+
MANAIA Testamentum MS. Raimundi Comitis Melgoriensis in procinctu itineris Hierosol. exaratum: Dono D. Deo et S. Petro -- sedis Magalon -- manaiam, quam habeo in salinis.+
MANALES lapides, qui in modum cylindrorum per limites trahebantur. Papias.#
MANANA Vide in Mannus.#
MANAS Malas, maxillas. Papias.#
MANATA quasi manuata. Italis certe Manata est brancata, tanta quantita de materia, quanta puoi stregnere, o tener con mano, manipulus, nostris Manee.+
page 416, image: s0416
MANAZEI ita dicti in Bosnensi regno Paterini haeretici, ut est in Hist. A Cutheis an. 1366. a Manichaeis forte id vocabuli fluxit.#
MANBOTA Compensatio mortis, a voce Saxonica Man, quae hominem sonat, et Bo [gap: special sign] e, quae a be [gap: special sign] an deducitur, quod compensare est.+
MANCA pro marca, seu certo auri et argenti pondere.+
MANCA Defectus, nostris Manque, Italis Mancanza.+
MANçANARES Pomaria. Vox Hispanica; Mançana, pomum. Charta aerae 1010.+
MANçANUM Charta aerae 978. apud Anton. de Yepez in Chron. Ord. S. Bened. tom. 6. p. 460.+
page 417, image: s0417
MANCARE Mancaster. Vide Mancus.#
MANCEI Vide Monetae Baronum.#
MANCELLA Parva manica, manicella, nostris, Manchette.+
MANCEPS Satelles, lictor, vel qui satellitibus praeest. S. Cyprianus Ep. 69.+
MANCIA Innocentius III. lib. 1. Epist. pag. 30.+
MANCINUS Vide Mancus.#
MANCIONATOR Vide Mansionator.#
MANCIPALIA Publicae res, in Glossis MSS. ad Concil. Afric. c. 36.#
MANCIPALIS Mancipium. Gildas in Gemitu pag. 9. Romanis nonnullis ad servitutem -- mancipalibus reservatis -- Italiam petunt.#
MANCIPARE pro emancipare, seu potius manumittere.+
page 418, image: s0418
MANCIPARIUS Mancipiorum mango, venditor. Scholiastae Juvenalis ad illud Sat. 11. v. 147.+
MANCIPIALIS in Glossis antiquis MSS. Originis ejusdem, vellocum, officium gerens.+
MANCIPIOLUM Mancipium, servus minoris pretii. Concilium Turon. II. c. 19.+
MANCIPIUS Consuetudo Tolosae parte 2. tit. 2. art. 3.+
MANCIUS Julius Firmicus lib. 2. cap. 12.+
MANCO Vide Manca.#
MANCULARI Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Tempto, manculor. Ita MS. et H. Steph. Vide Maniculare.#
MANCUS Glossae Isonis Magistri: Mancus, contractus, debilitatus, mutilatus, vel imminutus.+
page 419, image: s0419
MANCUSA pro manca, seu marca, passim habent Scriptores Anglici, Anglo-Saxonibus mance [gap: special sign] . mance [gap: special sign] a, et mancu [gap: special sign] , ut auctor est Spelmannus.+
page 420, image: s0420
MANDALUS [gap: Greek word(s)] . Ita Gloss. Gr. Lat. MS. et Editum.+
MANDAMENTUM Districtus, jurisdictio, territorium. Passim in tabulis Delphinatus, Provinciae, etc.#
MANDARE aliquem, apud Thom. Cantiprat. de Apib. accersere, aut jubere accersiri aliquem.+
MANDATELA Mandatum, apud Priscianum lib. 4. et Joannem de Janua.+
MANDATARIUS Procurator. Assertor, causidicus vel mandatarius Archiepiscopo Danielo, etc. in veteri Placito sub Lud. Pio apud Catellum lib. 5.+
MANDATIO idem quod Mandamentum, dominium, jurisdictio, districtus.+
page 421, image: s0421
MANDATOR Officium palatinum in aula Imp. CP. apud Anastasium in Vita Hadriani II. PP. p. 228.+
MANDATUM Rumor, nuntii, litterae, rem aliquam enarrantes.+
MANDATUM Ablutio pedum, quae fit in Coena Domini, cum scilicet Chorus cantat illud Christi: Mandatum novum do vobis: de quo more S. Augustinus Epist. 119. c. 18.+
page 423, image: s0423
MANDIBULUM Mantile. Charta Rudesindi Episcopi Dumiensis aerae 1076.+
MANDILE pro Mantile. Charta an. 1197. apud Ughellum tom. 7. pag. 1275.+
MANDOADO Vide Manduales Mandualis.#
MANDONES in Glossis Isidori, Ambrones, Andreliones, a Manducare.#
MANDRA Monasterium. Vox etiam Graecis recentioribus eodem significatu nota.+
MANDRATOR Cavillator, calumniator, in Glossis MSS. Papias et Gloss. Isid. Manda, deceptio, fraus. Leg. Mandra.#
MANDUALIS Germanis Maldel, Cancellus, qui desuper tumulum stat.+
page 424, image: s0424
MANDUCALIS Tabular. S. Eparchii Inculism. fol. 43.+
MANDUCARIA Comestio, pastus, ex Gall. Mangerie. Charta Vitriacensis an. 1157.+
MANDUCARIUM Regula Templariorum c. 44. de manducariis equorum.+
MANDUCUS Ugutio et Jo. de Janua: Manducus, joculator, ore hians, turpiter mandens.#
MANDULUS Vide Mandalus.#
MANDUM Dispositio testamentaria. Charta Lusitanica erae 1208. apud Brandaonum tom. 4.+
MANDUS Vestis virginalis, in Gloss. Isid. quasi mantus, vel mantum, nostris Manteau.#
MANE Oriens. Charta Lotharii Regis Italiae an. 946.+
MANEFICIUM supellex, opus manuum, [gap: Greek word(s)] .+
page 425, image: s0425
MANELATA Herba perniciosa et mala, Scotis, Guild appellata, Lolium Skenaeo.+
MANENTES Inquilini, coloni. Sed proprie Manentes sunt, inquit Ranfridus, qui sub Friderico II. floruit, qui in solo aliono manent, in villis quibus nec liberis suis invito domino licet recedere.+
page 426, image: s0426
MANERE Coire, vel matrimonio conjungi, aut cum muliere rem habere, in Concilio Vermeriensi ann. 752. c. 2. 17. 19. 20. et Compend. an. 757. c. 10. 14. 15. 17.+
MANERIA Charta Ildefonsi Regis Aragonum apud Gariellum in Episcopis Magalon. p. 159.+
MANERIES Gall. Maniere, Modus, ratio, via.+
MANERIUM Habitatio cum certa agri portione, a manendo dicta, Gallis Manoir: quomodo in Consuetudinibus nostris municipalibus vulgo accipitur pro praecipua feudi domo, quae cum universo ipsius ambitu penes primogenitum esse debet.+
page 427, image: s0427
MANGANUS Mango. Papias: Mangon, seductor, qui vulgo dicitur manganus. Capit. Aquisgran. an. 789. c. 77. et Capitularia Caroli M. lib. 1. c. 79.+
MANGAPIUM pro Mancipium, legi in MSS. Legis Burgundionum tit. 4. §. 1. monet Lindenbrogius.#
MANGANUM et [Mangana], numero multitudinis, Machinae bellicae jaculatoriae.+
page 428, image: s0428
MANGANUS Papias: Mangon, nis, seductor, qui vulgo dicitur Manganus.#
MANGONES Vide Manganus.#
MANGONARE pro Nundinari, Trafiquer, Machignoner.+
MANIARE Manire. Vide Mannire.#
MANIATICUS Maniacus, insanus, furibundus, a [gap: Greek word(s)] , Graeca voce. Hincmarus Epist. seu Opusc. 17.+
MANICA Chirotheca. Vita S. Guthlacicap. 26.+
page 429, image: s0429
MANICARE Ire, venire, proficisci. Gloss. Gr. Lat. Cod. Reg. 85.+
MANICIUM Manuela, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Manica. Graeci recentiores [gap: Greek word(s)] dixerunt. Constantinus de Adm. Imp. c. 37.+ [Manicillium]
MANICULA cophinus, ni fallor, Gall. Manequins.+
page 430, image: s0430
MANICULARE Papiae, dolum vel strophas excogitare.+
MANICULARIA inter vestimenta sacra, in Visitatione Thesaurariae S. Pauli Londinensis ann. 1295.+
MANIFESTARIUS Papiae, Nocens. Lactantius de Mortib. Persecutor. num. 30.+
MANIFESTATIO vox Juris Hispanici. Scribit Hieronymus Blanca in Comment.+
MANILE Urceus, urceolus, quo aqua manibus infunditur.+
MANIMUNDULUS quasi Mundus manibus. Petrus Damian. lib. 6. Epist. 26.+
page 431, image: s0431
MANINGA Jurisdictio, aut potius judicum, justitiae administrandae causâ, consessus, vel sessio, conventus ad causas disceptandas indictus.+
MANIPULA Scipio, baculus, qui manibus gestatur.+
MANIPULOSUS Directus. Papias.#
MANIPULUS Una e vestibus Ecclesiasticis, quae et [Sudarium] appellatur, quam in brachio sinistro deferunt Sacerdotes.+
MANISSIME Valde mane, in Ritu ordinandi Episcopi tom. 2.+
MANLAT Species monetae Graecanicae, cujus meminit Arnoldus Lubecens. lib. 3. cap. 33.+
MANNA Liquor vel pulvis odorus, qui de sepulcris aut corporibus Sanctorum effunditur et effluit.+
page 432, image: s0432
MANNA Equa. Vide Mannus.#
MANNARE Modus agri. Charta an. 1019. ex Tabulario Abbatiae Abundantiae in Bibl. Sebus. p. 88. A Peloniaco mannare 1. a Filennio mannare unum, etc.#
MANNELEHEN ex man, homo, et Lehen, feudum. Charta an. 1224. in Metropoli Salisburgensi tom. 1. p. 237.+
MANNERIA [Maneria], Manuaria. Charta aerae 1018. apud Ant. de Yepez in Chronico Ordinis S. Benedicti tom. 1.+
page 433, image: s0433
MANNES Pulvera thuris, sic Gloss. Arabico-Lat. Vide Manna.#
MANNETA Vide Sanutum lib. 2. parte 4. cap. 22. p. 80.#
MANNIRE Vocare in jus, quod fiebat tribus testibus praesentibus, ex Germ. Manen, monere, submonere, nostris Semondre, ut est apud Guillimannum lib. 1. de Reb. Helvet. cap. 9. et alios.+
page 434, image: s0434
MANNUS Equus. Jo. de Janua: Mannus, a mansuetus, palephredus, quia mansuetudinem manuum sequatur, vel quod mansuetus sit: vel dicitur a manus, quia manu nitatur et ducatur.+
MANOPERA [Manuopera], manuum opera: Servitium manuale, lib. 5. Capit. Caroli M. cap. 151.+
MANSA Mansata. Vide Mansus.#
MANSATICUS Vide Mansionaticus Mansionaticum.#
MANSIO Ubicunque manemus; hinc nostris Maison, pro aede.+
page 437, image: s0437
MANSIONALE idem quod mansus, vel certe quod Mansionile, de quo mox. Capitulare de Villis cap. 19.+
MANSIONARE Vide Mansionaticum.#
NANSIONARII iidem qui Manentes, Mansuarii, Hospites, qui ratione mansionis, seu, mansi, vectigal, aut censum, quotannis domino persolvebant.+
page 440, image: s0440
MANSIONATICUM et Mansionaticus, locus, qui publice parabatur, ubi Princeps Seniorum diverteret, inquit Browerus lib. 8. Annal. Trevir. p. 472. 1. Edit. Capitul. Caroli M. lib. 2. c. 17.+
page 441, image: s0441
MANSIONATOR idem qui Mansionarius, qui mansiones parat, Metator. Itinerarium Gregorii XI. PP.+
MANSIONILE [Mansionilis], [Masnilium], [Masnile], agri portiuncula cum mansione, seu aede, Gallis Maisnil, vel Mesnil. Vita S. Remigii Episc.+
MANSITORIUM Locus aptus ad manendum, Ugutioni.#
MANSIUM Vide in Navagium.#
MANSKUT Charta Suecica an. 1314. apud Joan. Schefferum ad Chronicon Archiepisc. Upsaliens.+
MANSOR Vide Emanere.#
MANSUALIS terra. Vide Mansionaria Mansionator.#
MANSUARIUS Vide Mansus.#
MANSUETARIUS in Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] . Jul. Firmicus lib. 8. Mathes. c. 17.+
page 442, image: s0442
MANSURA pro mansione, domo, aedificio: nostris: Masure. Occurrit apud Innocentium III. PP. lib. 13. Epist. 206.+
MANSUS vel [MANSA], aut [MANSUM], (trino enim genere haec vox effertur) definitur Caesario Prumiensi apud Browerum in Hist. Fuldensi p. 208.+
page 448, image: s0448
MANTA Toralis et straguli species. Gall. Mante.+
MANTEA Vide Mantum.#
MANTELLARIA Manticula. Papiae.#
MANTELLETUM Vide Mantum.#
MANTICULARE Papias: Manticulare, furari. Manticulatio, fallacia, vel lenocinium.+
MANTICULATUS Perâ instructus. Gloss. Lat. Gr. Mantica, [gap: Greek word(s)] .+
MANTICUM Papias: Follis, vulgo manticum fabri.#
MANTIPARA Papiae, Levata.#
MANTIPERIUM Mantum cum pera. Christianus de Scala in Vita S. Wenceslai pap. 55. Crusina, mantiperiaque, vel vestimenta largiens.#
MANTUELIS Paenula, ex Gr. [gap: Greek word(s)] . Epistola Gallieni apud Trebellium Pollionem: Chlamydem Dardanicam, mantuelem unam.+
MANTULA Papiae, Mantellana.#
MANTUM Pallium; Italis, Manto; Gallis, Manteau.+
page 449, image: s0449
MANUA [Mannua], Manipulus, fascis: Italis, Manata.+
MANUALE Sudarium. Glossae Isid. Manuale, Orarium.+
page 450, image: s0450
MANUALIA Pecora seu animalia mansueta, quae, ut loquitur Varro lib. 2. de Re rust. cap. 7.+
page 451, image: s0451
MANUALIS Amanuensis Carolus M. seu Alcuinus Epist. 84.+ [Manuales]
MANUALITER Willel. Brito lib. 8. Philipp. Plusque laborabant populo manualiter omni. i. opere manuario.#
MANUAPTUS Ad manum, in promptu. Vita S. Wnebaldi Abb. Heidenhem. num. 8.+
MANUARIA Securis, quae quibusdam dextrale dicitur. Auctor de Miracul. S. Columbani cap. 27.+
MANUARIOLUM Sudariolum quod manu gestatur. Regula Magistri cap. 81. In aestate habeant singula manuariola linea propter sudores.#
MANUARTIFICES unica voce, apud Michaëlem Scotum lib. 2. Mensae Philosophicae c. 16.#
MANUATIM de manu ad manum, Gallis. de main en main.+
MANUBLA Iteratio doctrinae, in Gloss. Isid.#
MANUBRIUS Tabular. S. Eparchii Inculism.+
MANUCAPERE In se quid suscipere, vadem se
page 452, image: s0452
praestare, se pro aliquo obligare: vox forensis.+MANUDUCTIO idem quod Conductus Conducere, Sauvegarde.+
MANUFICTILE in Legibus Henrici I. Regis Anglic. c. 90. Manu operatum.#
MANUFIDELES seu ultimarum executores voluntatum, in Concilio Coloniensi an. 1300. cap. 10. et in Synodo Coloniensi an. 1366. cap. 7.#
MANUFIRMA [Manufirmatio], [Manufirmare]. Manufirma est, fundus concessus alicui ad vitam, et haeredum sub censu annuo, certis conditionibus interpositis: proinde diversus ab Alodo, qui erat haereditarius.+
page 455, image: s0455
MANULATUS Vide Manlat.#
MANUINSPEX [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MANULARES Gloss. Graec. Lat. MS. et Editum. [gap: Greek word(s)] , Mamillares.+
MANULAVIUM ubi lavantur manus, antiquis malluvium. Ugutio.#
MANULEA Glossarium vetus: Manulea [gap: Greek word(s)] . Gloss. Graezo-Lat. [gap: Greek word(s)] +
MANULEVARE Fidejubere. Consuetudines et jura Eccles. de Regula in Aquit. tom. 2.+
page 456, image: s0456
MANULUS Charta an. 1197. apud Ughellum. to. 7. pag. 1275.+
MANUMISSIO apud Justinianum Instit. de Libertinis, et ex eo Glanvillam lib. 5. c. 5.+
page 469, image: s0469
MANUMISSOR testamenti, Executor. Testamentum Petri Infantis Portugalliae Regni Majoricarum Domini 7. Id. Oct. an. 1255.+
MANUMUNDIUM Manutergium, Ugutioni, quo manus mundantur.+
MANUOPERA Vide Manopera.#
MANUOPUS seu cum manuopere captus, in Fleta lib. 2. cap. 52. § 42. est in furto, vel cum re furtiva deprehensus. Will. Thorn. pag. 2021.+
MANUPASTUS et [Manupastum]. Domesticus, [gap: special sign] e [gap: special sign] e [gap: special sign] neman, in Canonibus Saxonicis Edgari Regis cap. 1. §. 4. vox composita ex [gap: special sign] e [gap: special sign] e [gap: special sign] , nutritius, pastus. Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 66.+
page 470, image: s0470
MANUPIARIUM Joan. de Janua: Manupiarium, gausape, quasi manus pians.+
MANUPLETIUM Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , Corpulentus. [gap: Greek word(s)] , Manupletium. In MS. Mapletum habetur.#
MANUPRETIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. in Glossis vero Lat. Graec.+
MANUS Subscriptio, chirographum. Cicero in Catilinam: Statilius cognovit manum et signum suum. Ita ad Atticum lib. 11. Ep. 2.+
page 478, image: s0478
MANUSCRIPTIO Subscriptio. Concilium Carthaginense I. sub Julio I. PP. c. 12.+
MANUTENERE Asserere, partes alicujus tueri, Gallis Maintenir.+
MANUTRADERE unico verbo, Tradere. Diploma Roberti II. Principis Capuae an. 1128.+
MANUTERGIUM Joanni de Janua, Togilla cum qua tergitur manus: [gap: Greek word(s)] , Graecis.+
page 479, image: s0479
MANUTIGIUM quod Graeci [gap: Greek word(s)] vocant. Coelius Aurelian. lib. 1. Tardar. pass. cap. 4.+
MANNWERC Vocis significationem docent Acta Murensis Monasterii pag. 58.+
MANZER Spurius, nothus, e scorto natus, Hebraeis, a quibus Graeci [gap: Greek word(s)] apud Gregentium, Theophanem, Cedrenum, etc.+
page 480, image: s0480
MAPPAE appellati ludi Circenses, quia cum proxime edendi erant, mappa demittebatur: cujus ritus originem Neroni adscribit Senator lib. 3. Var. Epist. 51.+
MAPPA vox agrimensorum. Apud Auctores de Limitib. pag. 270.+
page 481, image: s0481
MAPPALEOPUS Monasticum Anglic. to. 3. pag. 330. Item casula de opere mappali, quo scilicet mappae fieri solent.#
MAPPARIUS qui mappam lavaturo porrigit. Patriarchium Bituricense c. 30.+
MAPPULA Parvula mappa, qua nasum tergimus, sudarium, Gallis Mouchoir. Kero Monachus: Mappula, Duvahila, id est, togilla; nostris, Toüaille. Alcuinus de Officiis Eccles. c 39.+
page 482, image: s0482
MAQUERELLUS Piscis species nota, vulgo Maquereau. Compotus Baillivorum Franciae an. 1295.+
MAR pro mas, Masculus, in Foris Aragon. lib. 3. de Lege Aquilia.#
MARA Palus, lacus, stagnum. Anglo-Saxon. Me [gap: special sign] e, Kiliano, Maer, Maere, Gall. Mare. Willelmus Gemetic. lib. 2. cap. 20.+
MARABOTINUS [Maurabotinus], [Marmotinus], [Marbotinus], Morabotinus.+
page 484, image: s0484
MARACH Marach, Equus. Lex Aleman. tit. 69. §. 2.+
MARACHFALLI Vide Marchfalli.#
MARAGIUM Palus, ex Gallico Marais. Charta an. 1246. ex Tabulario Fossatensi fol. 39.+
MARAHWORFI In Edicto Rothatis Regis Longob. titulus 11.+
MARANCIA Dolor, qui concipitur ex aliquo damno, vox a Marrire, et Marritio deducta: unde postmodum traducta ad ipsas mulctas aut poenas, quae pro levioribus delictis, vel pro defectibus seu absentia irrogatur: nostris vulgo Marance. Charta an. 1245. in Historia Episcoporum Silvanect. p. 454.+
page 485, image: s0485
MARANGO et [Marangonus], Ital. Marangone, Faber tignarius, Carpentarius, Gall. Charpentier. Sanutus lib. 2. part. 4. c. 15.+
MARANI apud Hispanos Mauri appellari solent: de qua voce ita Joannes Mariana lib. 7.+
MARANUS Ital. Marana, Navigii species. Stephanus de Caresinis in Chron. MS. an. 1079.+
MARATHUS Thomas Eliensis Monachus in Vita S. Ethildritae c. 77.+
MARATORIAE bigae. Lambertus Ardensis: Rustici cum bigis maratoriis et carris funariis (forte fimariis) calculos trahentes. Vide Marra.#
MARBOTINUS Vide Marabotinus.#
MARCA [Marcus], Pondus, quod appendit bessem librae regiae, quâ negotiatores et pigmentarii, et alii utuntur, omnesque omnino qui appensas merces venditant.+
page 495, image: s0495
MARCASIUS Vita S. Agili Abb. In eodem loco, qui prisco vocabulo propter geminum lacunar, Gemellus Marcasius nuncupabatur.+
MARCESCHIA Martium seu trimestre frumentum, quod Martio mense seritur: nostris, Mars, Marses, Marsois, ble Marsois. Grains de Mars, in Consuetud. Bononiensi art. 140.+
MARCHA [Marca, Marchia], Terminus, limes, seu fines cujusque Regionis.+
page 498, image: s0498
MARCHALSIA Vide Marescallus Mariscalcus.#
MARCHANDISA Merces, ex Gall. Marchandise. Matth. Paris: Mercator - salva marchandisa sua. Vet. Charta: Cum omnibus navibus et marchandisis.#
MARCHETA [Marchetum]. Regiam Majestatem lib. 4. cap. 31.+
page 499, image: s0499
MARCHET-FUDER Charta Friderici II. Imp. pro Ecclesia Pataviensi ann. 1215. in Metropoli Salisburgensi tom. 1. pag. 380.+
MARCHETUM Mercatum, forum, nundinae, Gall. Marche. Charta Rogeri de Buliaco in Monastico Angliae tom. 1. p. 553.+
MARCHEUS Vide Marcha.#
MARCHFALLI Ab equo depositio, ex march, equus, et fall, casus. Lex Bajwar. tit. 3. cap. 3.+
MARCHIONES Marchiae, ut videtur, incolae, seu Marchiani milites.+
page 500, image: s0500
MARCHIO [Marchisus], [Marchensis], Marcae vel Marchae, seu Provinciae limitaneae Praefectus, Comes Marcae praepositus.+
page 501, image: s0501
MARCHIMUOTTA Vetus Charta in Metropoli Salisburgensi tom. 3. pag. 497.+
MARCHUS Scopus uvarum, racemorum, Gall. Marc de vin. In Statutis Synodalibus Odonis Episcop. Parisiensis cavetur, ne aliquis Christianus retineat apud se marchum vindemiarum, quem Judaei calcant aliquo modo, etc.+
MARCHZAN Lex Alamann. tit. 63. §. 5.+
MARCIDARE Turpare, dissipare, in Gloss. Arabico-Lat.#
MARCILIS Chronicon Andegavense an. 1163.+
MARCIALIS annona. Vide Marceschia.#
MARCIO Vide Macio.#
MARCOMANNI Hermannus de Lerbecke in Histor. Comitum Schawenburg. p. 16.+
MARCOUCEIA Charta Roberti Comitis Drocarum an. 1205. ex Tabulario Fossatensi f. 21.+
MARCUS Excelsus, in Gloss. Arabico-Lat.#
MARCUS pro marcha et limite, saepe occurrit in Tradit. Fuld. p. 449. 450. 451. 452. etc. 522. et apud Freher. in Orig. Palat. 1. part. p. 51.+
MARDANUS Mas ovium, in Foris Aragonensibus apud Michaëlem del Molino in Repertorio, in voce Ganata: Marem ovium, qui alias dicitur mardanus, si aliquis eum surripuerit, etc.#
MARDEGENA Uvae species, de qua Petrus de Crescentiis lib. 4. c. 4.#
MARDURINA pellis. Vide in Martures.#
MARE Receptus quarumvis aquarum. Isidor. lib. 13. c. 14.+
page 503, image: s0503
MARE ARCHUS, et MARISARCHUS Amiralius, Thalassiarcha, vel Praefectus maris: vox ex Latina et Graeca compacta, apud Henric. Knyghtonem in Edw. III. et Ricardo II.#
MAREDES Charta Hispanica an. 955.+
MAREDUS Madidus, udus. Papias.#
MAREMIUM Vide Materiamen Materia.#
MARENA Dalmatis dictum videtur tributum de mercibus, quae ex mari importantur, persolvi solitum.+
MARESCAGIUM Marescheius. Vide Mariscus.#
MARISCALCUS [Marscalcus], etc. Equiso, Curator vel Praefectus equorum, ex Germ. march, vel marach, equus, et scalch, potens, magister, ut est apud Rhenan. lib. 2. Rer. Germ. vel famulus, minister, ut apud Cluver. in Germania antiq. lib. 1. c. 8.+
page 509, image: s0509
MARESCHALCIA Catholicon Armoricum: Marchaucy, Gall. Estable a chevaux, Lat. Equistratium. Matth. Patis ann. 1252.+ [Marchalsia] [Marescallia]
page 510, image: s0510
MARESCHAGIUM Tabularium S. Dionysii an. 1267.+
MARESCHIA idem quod Mariscus. Tabularium Ecclesiae Gratianopolitanae sub Hugone Episcopo fol. 50.+
MARESIUM Vide Mariscus.#
MARESMUS Charta Ludovici VII. Regis Franc. in Patriarchio Bituricensi cap. 64.+
MARESTALLA [Maristalla], Equile, stabulum equorum, Germanis, Marstall. Petrus de Vineis lib. 5. Epist. 70.+
MARGA vox Gallica Plinio lib. 17. c. 6. pro eo, quod Marlam dicimus. Idem eod. lib. c. 8.+ [Margila]
MARGARITAE dictae Graecis Scriptoribus Ecclesiasticis sacrae Eucharistiae particulae: quippe Sacerdos post sacrificium, dum communicat, hostiae quartam partem absumit, tres reliquas summis digitis in particulas, easque minutulas super patena comminuit, quod aptius commodiusque ex pane recenti absolvitur, cum veterascens alias panis, humore absumpto, in pulverem, ut ita dicam, fatiscat, quae quidem particulae pro infirmis reservantur.+
page 511, image: s0511
MARGARITARII Concharum margaritariarum investigatores, qui urinando se in profundum mittunt, apud Firmicum lib. 8. Math. c. 16. Sic describuntur a Manilio lib. 5.+
MARGELLA Corallium, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat. Vide Meursium in [gap: Greek word(s)] , et Salmasium ad Vopiscum.#
MARGGRAVIUS idem qui Marchio: vox confecta ex March, limes, et Grave, Comes. Udalricus Zazius de Feudis part. 5. n. 10.+
MARGILA Vide Marga.#
MARGUILLUM Charta anni 1244. in Regesto Tolosano fol. 14.+
MARGULUS Adrevaldus Floriacensis lib. 1. de Miracul. S. Benedicti cap. 24.+
MARIAGIUM Dos mulieris, Mariage. Ordericus Vitalis lib. 3. pag. 468.+
MARIALE Graeculis recentioribus [gap: Greek word(s)] . Ita Theodosius Zygomalas apud Martinum Crusium in Turco-Graecia p. 243.+
MARINARIUS Navicularius, nauta, Marinier. Usatici Barcinonenses MSS. cap. 56.+
MARINELLI iidem, qui Marinarii Marinarius, apud Matth. Paris p. 162. 166. et S. Bernardum lib. de Modo bene vivendi cap. 57.#
MARINOLA Gloss. MS. Eccles. Parisiens.
page 512, image: s0512
Encetecia, marinola lignea, quâ amphora sustinetur. Papias habet: Encetegna, macinola, qua, etc.#MARIOLA Imago S. Mariae virginis. Vitae Abbatum S. Albani: Hic quoque fere perfecit pulcram Mariolam cum pertinentiis.+
MARISARCHUS Vide Marearchus.#
MARISCUS Palus, Gallis Mares, vel Marais, quam vocem a Mare, id est, collectione aquarum deducit Salmasius: Somnerus a Saxonico me [gap: special sign] c, palus.+
MARISTALLA Vide Marestalla.#
MARITA Uxor. Vetus Inscriptio Barcinone: Cornelius L. F. Secundinae L. Valer. Rufus maritae optim. etc.+
MARITAGIUM Donatio, quae a parente filiae fit propter nuptias, seu intuitu matrimonii. Regiam Majestatem lib. 2. c. 18. §. 1. et Glanvilla lib. 7. c. 1.+
page 515, image: s0515
MARITAMENTUM pro Maritagium, i. dos. Tabularium Monasterii S. Andreae Viennensis: Quae terra erat jus et maritamentum ejusdem Galburgis, etc.#
MARITATIO idem quod Maritagium, Dos. Charta Henrici I. Regis Angl. pro Libertatibus Angliae in ejusdem Legibus, apud Ricardum Hagulstad. Matth.+
MARITIMAE Agri et praedia ad maris littora. Charta anni 1068.+
MARKETZELD Monasticum Anglic. tom. 2. p. 187. Et valent per annum le Streteward, et le Marketzel 18. sol. et obol. etc.#
MARLA Marga, de qua Plinius lib. 18. cap. 6. qua agri impinguantur, Gallis Marle, et Marne. Observat Cluverius lib. 1.+
page 516, image: s0516
MARMITA Ecclesiae, dicitur quidam Diaconus in Inquisitione de Vita et moribus B. Joannis Episcopi Vicentini.+
MARMOR Morbi equorum species in genibus vel articulis. Vegetius lib. 2. Artis veterin. c. 48. Marmor duritiam ostendit ex nomine, etc.#
MARMOR Tabellula marmorea imaginata, quae in quibusdam Ecclesiis defertur osculanda ad Pacem in sacra Liturgia. Synodus Bajocensis an. 1300. c. 10.+
MARMOREUS pannus. Visitatio Thesaurariae S. Pauli Londinensis ann. 1295.+
MARMOTINUS Vide Marabotinus.#
MARONES Vide Marrones.#
MARONITAE Haeretici ad Libanum montem, ita dicti a Marone quodam Haeresiarcha, uti vult Willelmus Tyrius lib. 22. c. 8.+
MAROSSERUS Proxeneta. Statuta Mediclanensia 2. part. cap. 420.+
MAROTIMUS Charta Theotolonis Archiepiscopi Turonensis ann. 933.+
page 517, image: s0517
MAROTUA Locus, vel piscina cum claustro, in Jure Hungarico.#
MARPAHIS Strator, apud Longobardos. Ugutio: Marphais, Strator. Perperam structor in MS. Paulus Warnefridus lib. 2. de Gestis Longob. cap. 9.+
MARRA Italis Marra, Ferreum instrumentum ad excindendas herbas accommodatum.+
MARRENUM Vide Materiamen Materia.#
MARRIRE Capitul. 1. Caroli M. an. 802. c. 1.+
MARRITIO Vetus Charta in Actis Episcopor. Cenoman. p. 197.+
page 518, image: s0518
MARRONES [Marones], [Marruci]. Vita S. Odonis Cluniacensis Abbatis: Dum patriam reverteretur, inter Burdonum Alpes, etc. Secus locum autem illum habitat quoddam genus hominum, qui Marrones vocantur, et arbitror ex Marronea Aquilonari provincia illud nomen traxisse originem. Iidem, qui Marruci appellantur ab eodem Odone in Vita S. Geraldi lib. 2. c. 17.+
page 519, image: s0519
MARSA Paschasius Radbertus in Epitaphio Vualae lib. 1. cap. 2.+
MARSCALCUS Vide Marescallus Mariscalcus.#
MARSCHUL in Charta Rudolfi Imp. ann. 1277. in Metropoli Salisburg. tom. 1. p. 390. Vide Marckfuter, supra.#
MARSIPPA Gloss. Saxon. Aelfrici: Marsupium, vel Marsippa, Leo [gap: special sign] , i. crumena.#
MARSUM in Gloss. Sax. Cottoniano, [gap: special sign] m [gap: special sign] ale [gap: special sign] e.#
MARSUPPA Piscis species, de qua mentio est in Vita S. Filiberti Abb. Gemetic. cap. 31.#
MARTA Statuta Davidis II. Regis Scotiae cap. 52.+
MARTELLAGIUM Jus quoddam, sic appellatum, quod Cenomanensi Comiti competebat in universis mercibus, quae vel ab artificibus, vel ab ipsis mercatoribus in officinis propriis, vel in nundinis venum exponebantur, ita ut ex quacunque mercium specie, postquam artifex vel mercator caput unum selegisset, Martellagii redemptor seu sirmarius meliorem sibi adscribere liceret.+
MARTELLINUS pulsus, apud Medicos, qui in dilatatione sua, antequam ad centrum regrediatur, ex percussione spiritus, et organi duritie bis digitos percutere videtur, et fiunt quasi dilatationes duae; sed praecedens est major, secunda minor, etc.+
MARTELLUS Vide Martus.#
MARTILAGIUM et [Martilogium], pro Martyrologium, habetur in Monastico Anglic. tom. 2. p. 322. 323. 370. 657. tom. 3. pag. 244.#
page 520, image: s0520
MARTINELLUS Vide Passiona... [reading uncertain: print faded] .#
MARTINETAE Aviculae merulis minores, nostris Martinets. De iis Silvester Giraldus in Topogr. Hibern. dist. 1. cap. 13.#
MARTINIEGA Tributi species apud Hispanos. Joannes Diacon. in Actis S. Agricolae num. 15.+
MARTINUS qui suam acrius quam par est, et obstinatius opinionem tuetur, cujusmodi fuit Martinus Jurisconsultus celebris sub Friderico I. a quo, inquit Baronius an. 1158.+
MARTIOLUS Vide Martus.#
MARTIRA Vide Martures.#
MARTISIA Gloss. Sax. Aelfrici: Martisia, vel Baptitura: [gap: special sign] ebea [gap: special sign] en [gap: special sign] lae [gap: special sign] c. Somnero [gap: special sign] e-bea [gap: special sign] en, est percussus, caesus, tusus, [gap: special sign] lae [gap: special sign] c, caro. Isidor. lib. 20. cap. 2.+
MARTIUS Martium suum habere dicebatur, cui agrum colere mense Martio, vel serere, licebat. Id autem concedebatur urbium incolis, quibus caeteroquin, et aliis anni temporibus in urbe stare necesse erat: quae obligatio resseandisia et stagium dicebatur. Charta Communiae Incrensis ann. 1158.+
MARTRICES Martes, Gallis, Martes. Silvest. Giraldus in Topogr. Hibern. dist. 1. c. 19.+
MARTRINUS Vide Martures.#
MARTULA Chronicon Magnum Belgicum ann. 1042. Saxeo sedili pro lecto, martula utens pro lectisternio. Sed legendum, [mattula]. Vide Matta.#
MARTURES Martes, et Pannonicae cattae, Martiali lib. 10. ferae exiguae ex genere mustelarum, quarum pelles habentur in pretio. Helmodus lib. 1. cap. 1. et ex eo Adam Bremensis cap. 227.+
page 521, image: s0521
MARTUS [Martellus], [Martiolus], [Martulus].#
page 523, image: s0523
MARTYR Qui mortem pro Christo et fide Christiana oppetiit. Ita Ecclesia hodie hoc nomen usurpat. Isidorus l. 7. c. 11.+
MARTYRIUM Aedes sacra, Deo sub Martyrum invocatione dicata. Isidorus lib. 15. c. 9.+
page 524, image: s0524
MARTYRARIUS idem qui Mansionarius, Custos Ecclesiae, qui sacras in Ecclesia reliquias custodit, servat. Formula 48.+
page 525, image: s0525
MARTYRIANI Haeretici, de quibus Epiphanius haeresi 80. et alii.#
MARTYRIZARE Martyrem facere, cruciare. Rogerus Hovedenus in Willelmo I. Dani suum dominum Canutum Regem martyrizaverunt.#
MARTYROLOGIUM Fasti Sanctorum. Gregorius M. l. 7. Ind. 1. Epist. 29.+
MARUS Scotis, idem qui vulgo submonitor: unde Serjandus dicitur non semel in Regiam Majestatem l. 1. c. 6. §. 7. lib. 4. c. 8. §. 3.+
MASA Vide Mansus.#
MASARA Saracenis Siculis, dictum Molendinum ad molendas cannas mellis, in Charta Guillelmi Regis Siciliae an. 1176.+
MASARII qui praesunt victui vel scribanis, in Navibus, apud Sanutum lib. 2. parte 4. cap. 21.#
MASATA Vide Mansus.#
MASCA [Mascha]. Ugutio: Masca, stria. Lex Longob. lib. 1. tit. 11. §. 9.+
page 526, image: s0526
MASCAUDA Vide Bascauda Bascaudae.#
MASCELLARE Rainerius de Invent. Reliquiarum SS. Eutychetis et Acutii: Fecit et paria duo mascellarium ex auro mira arte sculpta, in quibus Evangelia in solennibus festivitatibus legerentur.+
MASCLA Morbi species. Joan. de Burnino Archiepisc.+
MASCLA [Masclus]. Tidericus Langenius in Saxonia: Tunc infinitus populus ratibus redimitus, Masclis ornatus, ad quaevis bella paratus, Multi Barones de Graecis nobiliores Tunc processerunt huc, navigioque venerunt.+
MASCULOFEMINA Hermaphroditus, apud Philastrium, in Catalogo Haereseon pag. 26. 1. Edit.#
MASCULORUM concubitores, in Leg. Wisigoth. l. 3. tit. 5. §. 5.+
MASCULI Pictavenses, Masculina pecunia, Monetae species.+
MASEGATICUM corium. Charta Ildephonsi Comitis Tolosae an. 1141.+
MASELINUS Masericâ. Vide Mazer.#
MASHAU Capitulare 3. an. 813. cap. 25. Et quicquid in Mashau furaverit, duos geldos componere faciat, in Wirdira uncias duas, etc.#
MASHFATUM Vide Taptroughe.#
MASIUM Domus, Gall. Maison. Lambertus Ardensis p. 155.+
MASK-FAT Leges Burgorum Scoticor. cap. 125. §. 1. Lectum plumalem, melius plumbum cum le Maskfat, barellum, etc.#
page 527, image: s0527
MASMODINA Moneta Saracenorum Aegyptiorum, quos Masmudos et Masemutos perpetuo vocant Hugo Falcandus in Hist. de Calamit. Sicil. p. 649. 675.+
MASADA Vide Massa.#
MASAMUTINUS Vide Masmodina.#
MASNADA Vide Maisnada.#
MASORICUS Anastasius in Leone IV. p. 196.+
MASNILE Vide Mansionile.#
MASOERIUS Vide Mansuarius.#
MASPILUS Constitutiones Joannis Archiepiscopi Nicosiensis an. 1320. c. 4.+
MASPINA Gloss. Graec. Latin. [gap: Greek word(s)] , Coxendix, Maspina.#
page 528, image: s0528
MASRA Charta ann. 871. in Histor. Monast. S. Mariae Suession. pag. 432. Masras etiam et piscinas saper mare, etc. Vide Mara.#
MASSA Clava, nostris Mase. Joan. de Janua: Clava, quae vulgariter dicitur massa.#
MASSA [Massum], [Masa], [Masada], voces ejusdem notionis et originis, ac Mansa et Mansus, certus agrorum modus, seu, ut quidam volunt, conglobatio ac collectio quaedam possessionum ac praediorum, quam Graeci [gap: Greek word(s)] vocant.+ [Massus]
MASSA Candida, Locus ita dictus apud Carthaginem, in quo sub Imperatoribus gentilibus et in Christianos saevientibus, fovea erat calce plena, in quam Christiani, gentilium diis sacrificare renuentes, praecipitabantur.+
page 529, image: s0529
MASSALIANI Haeretici, qui et [gap: Greek word(s)] dicti, quod paene assidue orarent, quorum meminit Facundus Hermianensis l. 8. c. 7.+
MASSARITIA [Massaritium], Italis Masseritia, Supellex, instrumentum massae rusticum.+
page 530, image: s0530
MASSACUMA Matth. Silvaticus: Petamum, est quaedam aqua, cum qua alkeuntur vel invitreantur vasa: et fit ex plumbo et limatura aeris, et lapide focali, et vocatur ab aliquibus Massacuma, vel aqua vitri, vel aqua vasorum, quia ex ipsa invitreantur viridi invitreatione vasa terrea.#
MASSARE Mandere, in massam tundere, Mascher. Leges Henrici I. Regis Angl. c. 93.+
MASSERE Mercator, vox Anglo-Saxonica in Capitulis de Weregildis post Concilium Grateleanum an. 928.#
MASSICUS Edgarus Rex in Legibus Heydensium Monachorum c. 3.+
MASSUBIA pro mastigia. Concilium Coloniense ann. 1260.+
MASSUBITINUS Vide Masmodinus.#
MASSUCUS Vide Massicus.#
MASSUS Vide Mansus.#
MASTICARE Mandere, dentibus conficere, Gall. Mascher: pro mastacare, inquit Salmasius ad Spartianum, a [gap: Greek word(s)] , quae [gap: Greek word(s)] significat, et mansum, et maxillam.+
MASTIGIA Flagrum, flagellum, ex Graeco [gap: Greek word(s)] . Gl. MS. Reg. Cod. 1197.+
page 531, image: s0531
MASTILIO Gall. Bled mesteil, quasi frumentum mistum. Statuta Gildae Scoticae c. 19.+
MASTINUS Molossus, Gall. Mastin. Leges Forest. Scotic. c. 13.+
MASTRUGA in Glossis antiq. MSS. fortis, aut fortissimus.#
MASTURZUM Charta an. 1284. apud Ughellum tom. 7. Italiae sacrae p. 611.+
MASUMETINUS Vide Masmodina.#
MATA Modus agri. Charta Hispanica, seu Judicatum an. 876.+ [Matata]
MATAFUNDA Machina bellica, qua lapides in hostes ejaculabantur.+
MATAPANUS monetae Veneticae species: Chronicon MS. Andreae Danduli an. 1193.+
MATARE quasi mataro configere, ut quibusdam placet.+
page 532, image: s0532
MATARUS [Matara], Telum vel missile, Gallius proprium.+
MATAXA idem quod metaxa, Sericum, vel bombix, seu bombasium.+
MATER Abbatissa, Monasteriorum Sanctimonialium Praefecta, apud S. Hieron.+
page 533, image: s0533
MATERIA [Materies], [Materiatura], [Materiamen], [Maëremium], etc.+
page 534, image: s0534
MATERINUS Lanea culcitra, ex Gall. Materas. Charta Ludovici Regis Franc. ann. 1259.+
MATERIOSUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graec. Lat.#
MATERNICUM Haereditas, quae ex parte matri
page 535, image: s0535
provenit, ut paternicum, quae ex parte patris.+MATERONES Vide Macerio.#
MATHEMA Doctrina, ex Gr. [gap: Greek word(s)] , apud Maxentium Joannem in libello Fidei.+
MATHEMATICI Genethliaci, Chaldaei, qui, ut ait Gellius l. 14. c. 1.+ [Mathematica]
MATHERIUM Catalogus Abbatum Floriacens. lib. 1.+
MATHESIS Ebrardus in Graecismo c. 10.#
MATHITES [gap: Greek word(s)] , Discipulus. Versus Salomonis Episcopi: Mathitae fido praesens didascalus esto.#
MATIA Papias: Matia, intestina, quae sordes emittunt, unde Matiarii dicuntur, qui eadem tractant ac vendunt.#
MATIBERNI Charta Alani Comitis Britanniae an. 1087.+
page 536, image: s0536
MATRASTA nude in Gloss. Arabico-Lat. Noverca.#
MATREA Noverca, in Gloss. Lat. MS. Reg. Cod. 1013. pro Matrinia. Vide infra. Occurrit etiam haec vox in Gloss. Arabico-Lat.#
MATRICARII Scholiastes Juliani Antecessoris in Const. 23. c. 88.+
MATRICULA Catalogus, descriptio, index: vox nota JC. Codex Canonum Eccles. Afric. can. 86.+
page 539, image: s0539
MATRIMIS pro Matrimus, qui matrem habet adhuc superstitem.+
MATRIMONIALITER Passio S. Eulaliae Virginis MS. Haec ergo virgo laetissima Sanctimonialis puella Deo timorata, atque matrimonialiter edocta, annorum circiter tredecim etc.+
MATRIMONIARE Matrimonio jungere, in Lege Longob. l. 2. tit. 1. §. 8. et in Edicto Rotharis Regis tit. 89. §. 1.#
MATRIMONIUM Uxor. Marcellus Empir. c. 13.+
page 540, image: s0540
MATRINA Jo. de Janua: Matrina, quae aliquem de sacrofonte levat, vel in Ecclesiam introducit.+ [Matrinia]
MATRIX Ita Cod. MS. pro Oratrix. Vaccae matrices, in Fleta lib. 2. c. 76. §. 10. Oves, Bidentes matrices, c. 79. §. 4. 8. 12. c. 80. §. 2.+
MATROCES Vide to. 13. Spicilegii Acheriani p. 265.#
MATRONA Uxor. Glossae antiquae MSS.+
MATRONEUM Anastasius in Symmacho PP. Apud B. Apostolum Paulum -- cameram fecit et matroneum.+
page 541, image: s0541
MATELDE Vide Hostilitium Hostis.#
MATTA Storea, teges. Vetus interpres Juvenalis Sat. 6.+
page 542, image: s0542
MATTABAS Species panni aurei. Computum Stephani de la Fontaine Argentarii Regis ann. 1351.+
MATTIARII in Notitia Imperii, sub dispositione Magistri militum praesentalis, jungunturque cum Lansiariis vel Lanceariis: ut et apud Zosimum lib. 3.+
MATTIO Vide Macio.#
MATTEA Fragm. Petronii: Hanc humanitatem in secutaesunt Matteae, -- singulae enim altiles pro turdis circulatae sunt, et ova anserina pileata.+
MATTUS Tristis, in Vett. Glossis, a Turnebo laudatis.+
MATULATA pro Matula. Glossae Graec. Lat. Matulata, [gap: Greek word(s)] . Eaedem: Matellata, [gap: Greek word(s)] .#
MATURA Vide Matta.#
MATURITAS Amalarius de Ordine Antiphonarii c. 69.+
MATUS Vide Mattus.#
MATUTINARIUS Regula Monachorum S. Caesarii, seu S. Tetradii, §. 21.+
MATUTINELLUM Jentaculum, cibus, qui mane sumitur. Custumarium Prioratus de Lewes fol. 18.+
MATUTINI Vigiliae nocturnae, Aimoino. Concilium Tur. II. c. an. 18.+
page 543, image: s0543
MAVECHARIUS Charta Muncimiri Regis Chroatiae an. 892.+
MAURABOTINUS Vide Marabotinus.#
MAURI albi, appellati per contumeliam Genuenses.+
MAURISCI Equi Arabes. V. Farius, et Meurs. in [gap: Greek word(s)] .#
MAURITIENSIS moneta, Monasterii Agaunensis, quod sancto Mauritio dicatum fuit, in veteri Charta apud Guichenonum in Probat.+
MAURORUFUS Equi color, in veteri Inscriptione 342.+
MAUSOLEUM Feretrum Sancti alicujus, apud Harmerum MS. de Miracul. S. Maurilii Episcop. Andeg.#
IN MAXILLA comburi, [gap: Greek word(s)] in genis, Poenae species servis propria.+
MAXILLARE [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MAXILLARII dentes, in Lege Longob. lib. 1. tit. 7. §. 6.+
MAXIMA Recepta sententia, Regula, vulgo nostris et Anglis, Maxime.+
page 544, image: s0544
MAXIMITAS Utitur Arnobius lib. 6.#
MAXUCA Clava, Gallis Massuë. Ordericus Vitalis lib. 8.+
MAZACCARA Salsitia, [gap: Greek word(s)] . Alexander Iatrosophista lib. 2. Passion. c. 67.+
MAZACRIUM Caedes, strages, vel homicidium dire perpetratum, Gall. Massacre. Charta an. 1218.+
MAZATI nummi. Leo Ost. lib. 1. Chron. Casin. c. 28. Rupit ipsum Monasterii vestiarium, et inde tulit solidos mazatos 14. millia.#
MAZEGADICUS Charta Ildefonsi Comitis Tolosae pro Libertatibus urbis Tolosae an. 1141. Excepto illo sale, quod necessarium erit coriis mazegadicis.#
MAZER [Mazerinus], [Mazarum], [Masdrinum]: ita passim appellant Scriptores pretiosiora pocula; sed quae eorum fuerit materia, non omnino constans est
page 548, image: s0548
MAZERIUS Italis Mazziere, qui clavam tenet, Massier: in Ceremoniali Episc. l. 1. c. 11.#
MAZUCA Vide Maxuca.#
MEATIM Meo more, in Glossis Isid. In Glossario veteri Saxonico, min lice, Meatim. Vide Priscian. lib. 12. Donatum, et Grammaticos veteres.#
MECAPUS Papiae, Fatuus: forte quasi mentecaptus.#
MECHANICUM Leges Henrici I. Regis Angl. c. 90. St homo cadat ab arbore, vel quolibet mecanico super aliquem, etc. id est, qualibet arte, vel ratione.#
MECHANICUS Praestigiator. Hildebertus Episc. Cenomanensis in Vita S. Hugonis Abbat. Cluniacensis n. 16.+
MEDA Curatio, remedium, Papiae, pro medicina. Vide Medo.#
MEDACULA idem videtur quod Medallia Medalla. Vide in Poenitentia Poenitentes.#
MEDALLA [Medallia]. Will. Brito in Vocab. et auctor Mamotrecti 27.+
page 549, image: s0549
MEDELANIUM Vita S. Guthlaci c 31.+
MEDELLA Lex Alemannor. tit. 96.+
MEDENA Charta Ludovici Lotharingiae Regis an. 902.+
MEDERE pro Metere. Pactus Legis Salicae tit. 27. in lectione variante: Si quis messem alienam tripaverit, vel mederit, hoc est, demessuerit.#
MEDIAMNE vel [Mediamnes], insulae, vel terrae, in mediis amnibus emergentes. Ebrardus in Graecismo c. 10.#
MEDIANA Porta media Basilicae, seu templi, quam Regiam, alii appellant. Gregorius Tur. lib. 2.+
MEDIANETUM Fori Oscenses an. 1247. fol. 13.+
page 550, image: s0550
MEDIANUS Medicus. Mediana acroteria, medianae columnae, mediana vox, apud Vitruvium.+
MEDIARCITUS In medio statutus et arctatus. Joan. de Janua.#
MEDIATOR Intermedius. Cyprianus, seu auctor de Cardinalibus operib.+
page 551, image: s0551
MEDIATORIUM S. Hieronym. lib. 2. ad versus Helvidium c. 9.+
MEDIAVITA Concilium Coloniense an. 1310. can. 21.+
page 552, image: s0552
MEDICA Obstetrix, in Glossis Isidori in V. Mata, ubi perperam Editum Media. Ejusmodi Medicae non semel occurrunt in vett. Inscript. 312. 4. 635. 9. 636.+
MEDICAMENTA mala, Pharmaca venena, incantationes, et omnium veneticiorum noxae. Sextus Platonic. l. 2.+
MEDICALIS pro Medicinalis. S. Columban. instruct. 11. Plus suave est, plus medicale est, plus salubre est cordi dilectio.#
MEDICINACULUM [gap: Greek word(s)] in Gloss. Gr. Lat.#
MEDIE pro Mediocriter, usurpasse Lactantium, l. 6. c. 15. Ulpianum, Capitolinum in Albino, etc. observatum a Salmasio ad Spartianum p. 134.#
MEDIETATES [Medietarii]. Sacramentum Majorum in villis ac praediis, in Charta Gosleni Episcopi Carnotensis in Tabulario ejusdem Ecclesiae n. 227.+
MEDIETARIUS Colonus partiarius, Metayer: in Consuet. Cenoman. art. 135.+
MEDIETENARII in Charta an. 1299. apud Thomasserium in Consuetud. Bituric. lib. 1. cap. 88. Medietenarii et servientes dictorum religiosorum, etc.#
MEDIOCRES personae. Vide Homo.#
MEDITANEUM bladum, vulgo Ble meteil, in Tabulario S. Genovefae Paris. an. 1221. Vide Bladum.#
MEDITATORIUM Locus ubi quis meditatur, studet Rabanus in Hieremiam: Gravi agritudine pressus jam saepius in lectulo accumbo, quam ad scribendum, vel ad legendum in meditatorio sedeo.+
MEDITILLUS Gloss. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] .
page 553, image: s0553
Meditillus, (Edit. meditullius) mediterraneus. [gap: Greek word(s)] , Meditulium, mediterraneum. Edit. Meditullium.#MEDITURIRE Meditari saepiuscule occurrit in Miracul. S. Servatii Episcop. n. 57.#
MEDIUM PLANTUM Vide Complantum Complantare.#
MEDIUM vinum, seu tenere ad medium vinum, vineam scilicet, e qua vinitor partiarius vini quod ex ea provenit, alteri ex pacto praeber.+
MEDIUS Glossae Isidori: Receptor, actor concordiae, medius, Papias, et ex eo Will.+
MEDLETA idem quod Melleta, Melleja, apud Bractonum lib. 3. tit. de Corona c. 35. Vide Mesleia.#
MEDO [Meda], Aqua mulsa, et melicraton, Medicis, et hydromeli, potio melle mixta, et dicitur a mel, quasi melo, inquit Jo. de Janua.+
page 554, image: s0554
MEFACERE Vide Misfacere.#
MEFFIUM Vide Methium.#
MEGA Hungaris, est Regio, districtus, Comitatus. Decretum Calomani Regis Hung. lib. 1.+
MEGADOMESTICUS Magnus Domesticus, dignitas in aula CPolitana, summus militiae praefectus. Willelmus Tyrius lib. 15. cap. 23.+
MEGADUCAS et [Megalducas], apud Will. Tyrium l. 20. c. 14. et 17. l. 22. c. 11.+
MEGAJUPANUS Vide Zupanus Zupa.#
MEGALINA pellis, eadem quae Mygalina, uti censet Salmasius.+
MEGALTRIARCHA Ita corrupte apud W. Tyrium lib. 21. cap. 16.+
page 555, image: s0555
MEGIRA Mensurae pistoribus imperatae genus apud Hispanos. inquit Diagus lib. 2. c. 114.#
MEHAINIUM Vide Mahamium.#
MEILLIA Vide Mesleia.#
MEINERII Apparitores, Delphinatibus, qui nostris Sergeans. Statuta Delphinalia p. 87.+
MEINPRISA Vadimonium, manucaptio, de qua voce supra. Charta Anglica ann. 1174.+
MEIRA Extat titulus 1. in Statutis Corbeiensibus Adalardi lib. 1.+
MEIRINUS Vide Majorinus.#
MEITERIA mensurae frumentariae species. Acta Capituli Eccles. Lugdun. an. 1347. fol. 126. v. Tres meiteriae avenae ad mensuram veterem.#
MEKOTES Fridegodus in S. Wilfrido c. 22. Gentiles stupuere nimis, sed summa mekotes Regem cum ducibus paratos reddidit omnes.#
MELAGIUM Vide Botagium Bota.#
MELARIUM Vide Melum.#
MELCHITAE dicti Graeci qui per totum Orientem longe lateque sparsi, Spiritum sanctum a solo Patre procedere, Purgatorium nullum existere pessime credunt.+
MELDA Manifestatio, in Legibus Adelstani Regis ex Saxon. Mel [gap: special sign] , indicatio, unde Mel [gap: special sign] a, proditor, et Mel [gap: special sign] - [gap: special sign] eoh, indicationis pretium.+
MELDEFEOH Praemium indicationis vel delaturae, a Saxonico Mel [gap: special sign] , indicium vel delatura, et [gap: special sign] eoh, pecunia, praemium. Leges Inae cap. 20.+
MELGORIENSIS Vide Monetae Baronum.#
MEILLEROLA Liquidorum mensurae species in Provinciae Comitatu.+
MELOGARIUM Petrus de Crescentiis lib. 10.+
MELICA Charta Innocentii IV. PP. apud Ughellum to. 2. p. 577.+
MELIFICARE In melos, seu carmen redigere. Chron. Abbatiae Gemblacensis p. 530.+
MELINUS Color luteus, seu colorem mali habens, ex Gr. [gap: Greek word(s)] .#
page 556, image: s0556
MELIORES Meliores homines, Meliores villae, Praecipui villae cives, in Lege Longob. lib. 1. tit. 19. § 27.+
MELIORARE Meliorem, vel melius reddere, Meliorer. Vetus Charta apud Henschenium 26. Mart. p. 635.+
page 557, image: s0557
MELLA M. Robertus de Sorbona in Serm.+
MELLARIUM Vas in quo mel conservatur, vel in quo vinum ponitur, vel uvae calcantur. J. de Janua.#
MELLETA Vide Mesleia.#
MELLICIDA Constitutio Caroli IV. Imp. de Forestariis et Zeidlariis, an. 1358.+
MELLICRATUM [gap: Greek word(s)] , idem quod Medo. Petrus de Dusburg in Chron. Prussiae cap. 5. Pro potu habent simplicem aquam, et mellicratum seu medonem.#
MELLICUS pro mellitus, Rythmi in obitum Henrici VII. Imper.#
MELLITA Potio confecta ex melle, cum scilicet favi decoquuntur in dulcem et barbaram potionem, ut ait S. Hieronymus Epist. 2.+
MELLITAS Suavitas. S. Bonifacius Moguntinensis Archiep. Epist. 1.+
MELLITOR Qui mel vel ceram conficit. Fori Leirinae: Mellitor det per annum unum almude de melle, et unam libram de cera.#
MELLITUM Vide Mulsum Mulsa.#
MELLOPROXIMI qui a Proximo scriniorum primi proximique erant, proxime Proximi futuri, bienno veniente; qui Proximos proxime contingebant: quibus etiam eadem quae Proximis dignitas attributa.+
page 558, image: s0558
MELNUS Melinus color. Hariulsus l. 3. Chron. Centulensis c. 3.+
MELOCINEUS Carmen de Carolo M. quod Alcuino tribuitur:#
MELODIA Cantus Ecclesiastici species. Ordo Romanus: Sequitur versus, Epulemur, inde Melodia.#
MELODIMA [gap: Greek word(s)] , Concentus. Vita S. Guillelmi Divion. c. 13.+
MELODUS Cantator. Ausonius in Professorib. Burdegal. Carm. 16.#
MELOQUINUS Monetae Italicae species.+
MELOTA Taxus, animal mordax. Ebrardus Betun. c. 12.#
page 559, image: s0559
MELOTE Pellis ovina, ex Graeco [gap: Greek word(s)] , a [gap: Greek word(s)] , ovis.+ [Melotina]
MELUM Pomum, ex Gr [gap: Greek word(s)] . Melum cotoneum. apud Innocentium de Casis literar. p. 236.#
page 560, image: s0560
MELUMEN Petrus de Crescentiis lib. 4. c. 4.+
MEMBRANUM Membrana, Charta, in Lege Longob. lib. 1. tit. 29. §. 1.+
MEMBROSITAS Membrorum magnitudo Ugutioni et aliis.#
MEMBRUM pro Membrana, interdum usurpatum docet Salmasius ad Hist. August. p. 157.#
page 561, image: s0561
MEMENTO Pars Canonis Ecclesiastici, in qua mentio fit vivorum et defunctorum, quae incipit ab hac voce. Architrenius lib. 3. cap. 22.#
MEMINERE pro Meminisse. Chrodegangus Metensis Episcopus in Regula Canonicor. c. 56.+
MEMORALIUS Actuarius, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MEMORAMENTUM Monimentum, in Gloss. Ison. Magistri.#
MEMORANDA Adversaria, Gallis, Memoires. Monasticum Anglic. tom. 2. p. 803.+
MEMORIA Monumentum, sepulcrum, [gap: Greek word(s)] .+
page 563, image: s0563
MEMORIALE idem quod Memoria, Monumentum, sepulcrum. Ordericus Vitalis lib. 7. p. 648.+
MEMORIALES qui in scriniis Memoriae militabant, de quibus lex 2.+
MEMORALITER pro memoriter, usurpat Eddius Stephanus in Vita S. Wilfridi cap. 2.+
MEMORATORIUM Notitia, breve rememoratorium. Leo Ost. l. 1. c. 47.+
MEMORIOSUS Qui memoriam habet; Memor vero, beneficus, vel qui defensionis memor est. Papias. Glossae antiquae MSS. Capax, memoriosus.#
page 564, image: s0564
MENAGIUM Familia, Gall. Mesnage. Charta Joan. Regis Scotiae apud Walsingham. p. 66.+
MENAGIUM pro Homenagium. Vide in Hominium.#
MENATA clandestinum consilium. Ex Gall. menee.+
MENCALDUS Mensura frumentaria, in dioecesibus Cameracensi et Atrebatensi nota. Charta Nicolai Episc. Cameracensis ann. 1161.+
MENCALIS Charta Hispanica apud Yepez in Chronico Ordin. S. Benedicti to. 6. p. 353.+
MENCEPS Mente captus, insanus. Ugutioni. [gap: Greek word(s)] .#
MENDA Chronicon aulae regiae cap. 23.+
MENDACILOQUUS [gap: Greek word(s)] . Vetus versio Epistolae S. Pauliad Timotheum, in Conciliis Sirmondi to. 1. pag. 211.+
MENDUM Damnum. Charta an. 1180. apud Georg. Pilonum in Hist. Bellunensi pag. 90.+
MENEIA Charta Edw. I. Regis Angliae ap. Gul. Prynneum in Libertatib. Eccles. Anglic. tom. 3. p. 672.+
MENERES Vetus Charta Aragonens. to. 8. Spic. Acheriani p. 268.+
MENESTRALLUS Vide Ministralis Ministerriales.#
MENETUM Leges Forestarum Scotic. cap. 2. §. 3.+
page 565, image: s0565
MENEVERUM Jo. Fortescutus de Landibus Legum Angliae:+
MENOMINIA Vide Moenidia.#
MENGERIUM Pastus, ex Gallico Manger. Charta Philippi Regis Franc. an. 1283.+
MENOSCABARE detrimentum pati, vox Hispanica Menoscabar. Observantiae Regni Aragon. lib. 6.+
MENSA Tumba, lapis qui sepulcro insternitur, Table de pierre. Miracula S. Columbani c. 9.+
page 568, image: s0568
MENSALE [Mensalis], Mappa, linteum stragulum, quo mensa insternitur.+
page 569, image: s0569
MENSALES termini. Vetus Agrimensor. p. 255.+
MENSATA Unius mensis servitium, quo Milites in Aragonia Regi obnoxii erant, quos inde Ricos hombres de la Mesada appellabant, ut observat Hieronymus Blanca.+
MENSIS intrans, stans et exiens. Scriptores, et Diplomata, aut Regesta aevi medii, hoc est, post annum 1000.+
page 571, image: s0571
MENSOR Agrimensor, apud Frontinum, Aggenum, Dolabellam, et alios. Alii sunt Mensores in Cod. Theod. de quibus est tit. 34. l. 6.+
MENSORIUM Ugutio et Joan. de Janua:+
MENSULARII [gap: Greek word(s)] , qui Scriptoribus Latinis Mensarii, qui mensam exercent, apud Firmicum l. 3. Matth. c. 8.#
MENSURA Modus agri, vulgo Mesure. Chronicon Andrense: Terra 12.+
page 572, image: s0572
MENSURARIUS Qui res venales ad mensuram distrahit. Libertates concessae Barcinonensibus a Petro Rege Arag. an. 1283.+
MENSURATE Mediocriter. Fredegar. c. 84. Erat sapiens, sed in primis cum simplicitate rebus mensurate ditatus.#
MENSURATICUM Quod pro mensura exigitur. Libertates Regni Majoricarum editae a Jacobo Rege Arag. an. 1248.+
MENSURNUM Unius mensis, sicut Diurnum unius diei. Papias. Liber de Disciplina Scholarium falso Boëtio adscriptus c. 3.+
MENTAGRAE orbis terrarum, dicuntur Britonum Scottorumque particulae seu regiones, Cummiano Hiberno de Controversia Paschali.#
MENTICULARE Papiae, Dolis et fallaciis attentare, vel divinare. Vide Manticulare.#
MENTIO Mendacium. Gloss. Lat. Gr. Mentio, [gap: Greek word(s)] . Regula Magistri c. 15.+
page 573, image: s0573
MENTIONALIS sepes. Vide Mentonalis.#
MENTIONARIUS Mendax. Paulus Diac. lib. 21. Hist. Misc. p. 643.+
MENTIRI nude pro fidem mentiri. Vide Fides. Mentiri vadium. Vide Vadium.#
MENTIRIOSUS Papiae, Fallax aut mendax.#
MENTO pro Mentum, usurpat Michaël Scotus de Physionomia c. 73.#
MENTONALIS Mentionalis sepes, quae ad mentum usque pertingit. Lex Ripuar. tit. 70. §. 3.+
MENTOR Papiae, Inventor.#
MEPE Iberorum Regis dignitas ac appellatio, apud Georgrum Pachym. l. 3. c. 21.+
MERA Vide Mora.#
MERACULA Monetae minutioris species: idem forte quod minuta, [gap: Greek word(s)] . Plantavitius in Episcop. Lodovensib. an. 1187.+
MERAL Vide Amir.#
MERARIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. S. Benedicti cap. de Vasis argenteis, vas nempe quo merum mensae vel convivis infertur.#
MERALLUS Charta Guillelmi Comiris Nivernensis an. 1167.+
page 574, image: s0574
MERANNUM Vide Materiamen Materia.#
MERCARI dicuntur monetae, quae usum habent. Capitulare triplex Caroli M. ann. 808. c. 7. Et illi denarii palatini mercentur, et per omnia discurrant.#
MERCARIA Vetus Charta Pontii Comitis Tolosani an. 936.+
MERCATUM [Mercatus], [Mercada], Emporium, nundinae publicae, feriae, Gallis, Marche, Foire.+
page 575, image: s0575
MERCEDARIUS Isidoro in Glossis, et Papiae, Qui pro labore sibi impenso dat mercedem.+
MERCENARIA Regestum Burbonense ex Camera Comput. Paris. fol. 11.+
MERCENARIUS Mercator, minutae mercis propola, vulgo Mercier. Teloneum Monasterii S. Audomari:+
MERCENELAGA Vide Lex.#
MERCENNALE ordeum, quod Marcio mense seritur. Tabularium Abbatiae Fiscanensis f. 126.+
MERCERIUS Minutae mercis propola,
page 576, image: s0576
Mercier. Usatici Barcinonenses MSS. cap. 55.+MERCES Misericordia, Gall. Mercy. Gregorius M. l. 12. Epist. 17.+
page 577, image: s0577
MERCHETUM Vide Marchetum.#
MERCIA [Merciamentum], Mulcta, amerciamentum, misericordia, ex Gallico Merci. Monasticum Anglic. to. 2. p. 14.+
MERCIDIUS Propter mercedem dicens, vel loquens. Jo. de Janua.#
MERCIMONIATUS Emolumentum ex mercaturis Angliae Fisco obveniens, tributum quod Angli pendebant ob illatas in Daciam merces.+
MERCIMONIUM Emporium, forum publicum.+
MERCIMONIUM Merces, praemium. Paschasius Radbertus in Epitaphio Vualae lib. 1. cap. 7.+
MERCIPOTUS Pignus contractûs, vel emptionis, in Decretis Hungaricis.#
MERCOLION Murorum aggregatio. Papias.#
MERCORIS dies, pro Mercurii, habetur in
page 578, image: s0578
veteribus Tabulis. Vide Perardi Burgundica p. 157. 166.#MERDARE Cacare, apud Albertum Argentin. in Chr. p. 208.#
MEREMIUM Vide Matriamen.#
MERENIGAE Manifestae turpitudines, sive ingratae fabulae, maculae. Papiae MS. in Edito habetur [Mererigae].+
MERENTES Milites. Lex Wisigoth. lib. 9. tit. 2. §. 4.+
MERERE alicui, Remunerari, seu potius beneficium agnoscere, Reconnitre un bienfait, Meriter envers quelqu' un.+
MERETRICIUM Stuprum, adulterium. Libertates concessae Reomagensi urbi ab Alphonso Comite Pictavensi an. 1270.+
MERGA a merges dicitur: furca cum qua cona segetis portatur. Jo. de Janua.#
MERGERIA Tabularium Monasterii S. Andreae Viennensis:+
MERGONES Corvi marini, apud Fridericum II. Imper. lib. 1. de Venat. cap. 2. 4. 55.#
MERGORAE Situlae quibus aqua de puteo trahitur, in Glossis Isid.+
MERGORESUS Vide Moneta Melgorensis.#
MERGREVE vox conficta ex Ma [gap: special sign] e, Saxon. et [gap: special sign] eve, Comes, quasi major Comes, vel dominus.+
MERICULUM Potio vini pura. Gloss. Graec. Latin. MS. [gap: Greek word(s)] , Merum, purum. [gap: Greek word(s)] , Mericulum. Edit. [gap: Greek word(s)] . Vide Merus.#
MERIDIANA Somnus meridianus, Sidonio lib. 1. Epist. 2.+
page 579, image: s0579
MERINUS Vide Majorinus.#
MERITORIUM Lupanar, in Actis Proconsularibus martyrii SS. Didymi et Theodorae n. 2.+
MERITUM Proventus, Proffits. Schol. Juvenal. Sat. 5. de Calpurnio Pisone:+
page 580, image: s0580
MERLA Vide Merulum.#
MERLEIA Vide Mesleia.#
MEROVINGI dicti Reges nostri ex prima stirpe, qui a Meroveo genus ducebant.+
MERRENUM Vide Materiamen Materia.#
MERSCUM Ingulphus p. 861. Maneria, mansiones, molendina, mersca, et mariscos, etc. Pag. 864.+
MERSORES qui aquas subeunt, urinatores. Matth. Paris ann. 1191.+
MERULUM [Merla], Pinna. Italis Merla, sommita di muraglie non continuata, ma interrotta con egual distanza.+
MERUS Potio pura vini, cui opponitur Mixtum.+
page 581, image: s0581
MERWORPHIN Lex Longob. l. 1. tit. 36. §. 4.+
MERZINA Charta Jacobi Regis Aragonum an. 1269. tom. 8.+
MESA Charta Swecica an 1314. apud Joan. Schefferum ad Chronicon Archiepiscop. Upsaliensium p. 229.+
MESAILHATA Modus agri, apud Occitanos.+
MESCHENIUM Charta Ludovici VIII. Regis Fr. apud Hemereum in Augusta Viromand.+
MESCHENNINGA Vide Mischenninga.#
MESCHINUS Vide Mischinus.#
MESCHITA [Meschida], [Mesquita], Templum Mahumetanorum, Turcis Messit, seu Meszit, quo nomine proprie appellant templa e lignis fabricata, qualia scilicet ab iis exstruebantur, quum necdum Imperii crevissent opes, ut auctor est Leunclavius in Pandecte Turcico n. 20.+
page 582, image: s0582
MESCLA Mistio, ex Hispanico Mezcla. Libertates Regni Majoricarum MSS.+
MESCREDENTIA Suspicio: Mescreance, ex Mescroire, suspicari, non omnino credere.+
MESGA Serum lactis, vulgo Mesgue. Statuta Ordinis S. Gilberti de Sempingham:+
MESIN Glans, in Glossa interlineari in Grammatica Smaragdi MS.#
MESLEIA [Merleia], [Miscella], [Melleta], Rixa, quae non tantum verbis, sed etiam facto committitur. nulla tamen praeeunte certa animi deliberatione; quae fit sine praecogitata malitia, sed ex infortunio, ut est in Legibus Malcolmi II.+
page 583, image: s0583
MESNILIUM Vide in Mansionile.#
MESOPICATUM Quod in medio illitum est pice, inquit Vossius. Gloss. Isid. Mesopicatum, in medio picatum.#
MESPLEA Silva mespilis consita. Est autem mespilus nostris Nefle vel Neflier.+
MESQUITA Vide Meschita.#
MESSALE Charta Ildefonsi Comitis Tolosae et Marchionis Provinciae an. 1141.+
MESSARIUS Messium custos, unde nomen, et vinearum. [gap: Greek word(s)] , in Legibus Georgicis tit. 2. §. 3.+
page 584, image: s0584
MESSATICUS Vide Missaticus Missaticum.#
MESSEGARIUS Extat post Consuetudines Tolosae rubrica seu caput, de terminis, seu limitibus M ssegariae villae Tolosae.+
MESSERIUM Vide Messarius.#
MESSELLA Parva vel modica messis, in Concilio Parisiensi VI. lib. 1. c. 53.#
MESSES cultae. Lex Burgund. tit. 23. §. 4.+
MESSIO Pensitatio quae ex messionibus, Moissons in Statutis Leodiensibus art. 1.+
page 585, image: s0585
MESSETEGNE Messetheines. Vide Missae Presbyter Missa.#
MESSORIUM Vide Missorium.#
MESSUAGIUM [Mesuagium], Domus habitationi idonea, Cowello. Consuetudo Normanniae art. 271.+
MESTARIUM Mensura aridorum, apud Lugdunenses: Occurrit saepius in Actis Capitularib. Eccl. Lugdun. an. 1343.+
MESTATICUS perperam pro mutaticus, in Charta Dagoberti Regis apud Doubletum p. 656.#
MESTERIUM Vide Ministerium.#
MESTILO Vide Mixtum.#
page 586, image: s0586
MESTIVA Praestatio ex frumento, quod in agris colligitur et metitur.+
page 587, image: s0587
MESUAGIUM Vide messuagium.#
MESUS idem quod mansus, de qua voce supra: nostris Mes. Charta Beatricis Abbatissae Deiparae Suession. an. 1232.+
MET Particula apud Scriptores inferioris aevi praeponitur, quae Latinis postponi solet.+
META Acervus segetum, congeries vel strues in acutum tendens, vox Catoni nota cap. 46.+
page 588, image: s0588
METABOLA Idacius in Chronico: Expeditio ad Africam adversus Wandalos ordinata, metabolarum commutatione, et navigationis in opportunitate revocatur.+
METABULUM Spatium, a meta. S. Eulogius l. 3. Memorial. SS. c. 8. Cumque dies illa maximum cursus sui explens metabulum, jam paene in horam nonam divergeret.#
METACISMUS Gr. [gap: Greek word(s)] , Isidoro lib. 1. cap. 31.+
METALLUM Aes: Metallinus, aereus, de Metail. Thvvroczius in Stephano Rege Hungariae cap. 26.+
METANIA [Metanoea], Genuflexio, inclinatio, ex Graeco [gap: Greek word(s)] , eadem notione apud inferioris aevi Graeculos: Latinis sequioris aetatis Venia.+
page 589, image: s0589
METARITIA Charta Caroli Regis Burgundiae filii Lotharii Imp. to. 12.+
METARPUS Ugutioni, Metator, qui castra designat; et Metarpus, castrorum metator.#
METARE Divertere, hospitari. Fredegarius Scholast. c. 36.+
page 590, image: s0590
METATIO Metarum et limitum defixio, Droit de bornage, in Consuetudine Peronensi.+
METAXA Graec. [gap: Greek word(s)] , Sericum, nude praesertim, et necdum tinctum, neque in fila deductum.+
METEARIA Mensurae species. Charta an. 1149. apud Sanjulianum in Matiscone p. 251. Et exceptis quatuor meteariis avenae ad veterem mensuram, etc. f. Metretariis.#
METELLA Cratis lignea, Vegetio lib. 4 c. 6.#
METHIUM Papiae MS. Sponsalium: sed leg. Sponsalitium, Glossae aliae: Methium, sponsalitia, vel nuptialis donatio. Lex Longobard. lib. 2. tit. 4. §. 3.+
METITA Vide Metreta.#
METOCHIUM ex Gr. [gap: Greek word(s)] , Cella Monastica a Monasterio aliquo principali dependens.+
page 591, image: s0591
METRARE Manere, in Gloss. MS. Regio Cod. 1197. Sed legendum [Metare].#
METRETA [gap: Greek word(s)] , Genus vasis, cadus: amphora dimidia, in Gloss. Isid. vox nota Caio et Scaevolae IC. et aliis. Ebrardus in Graecismo c. 12.#
METRICANUS Poëta, apud Harigerum in Vita S. Servatii Episcopi.#
METROCANORIUS Poëta, qui metro canit. Vita S. Reguli Episc. Silvanect. ex MS. Audomarensi n. 7.+
METROPOLIS pro Metropolitanus. Gregor. Turon. lib. 10. c. 15. de Gundegisilo Burdegalensi Archiepiscopo: Eo quod ipse Metropolis huic urbi esset.#
METROPOLITANUS Archiepiscopus, sic dictus, inquit Rhabanus l 1. de Instit. Cleric. c. 5.+
METELLUS Mercenarius qui metit. Ugutio.#
METROCOMIAE Matres vicorum, pagorum qui uni civitari subjecti erant. Vide Jacobum Gothofredum ad l. 6. Cod. Th. de Patrociniis vicorum.#
METRUM Usus veteres Ordinis Cisterciensis c. 68.+
MEXANUM Otto Morena in Hist. Rerum Laudensium p. 79.+
page 592, image: s0592
MEZENA Galvaneus Flamma in Chronico majori in Ottone III. Fecit preconizari, quod nullus ligna venderet, credens, quod Archiepiscopus cibum coquere non posset.+
MEZIBAN Capitular. 1. Caroli M. anno 9. c. 11. et lib. 3. Capit. c. 49. 50.+
MI pro mihi habetur in veteribus Chartis aliquot apud Perardum in Tabul. Burgund. p. 36. 41. 43. etc.+
MICA Parvulus panis, quasi mica panis, nostris, une Miche.+ [Micha]
MICIDIOR Innocentius Agrimensor de Casis literarum: Quoniam micidiores, hoc est, minores, c. invenies stantes quotquot fines ostendunt.+
MICHAELITAE [Michalati], Nummi aurei Michaelis Imperatoris Constantinopolitani imagine signati.+
page 593, image: s0593
MICHEA [Michia]. Vide Mica.#
MICHIUM Vetus Charta ex Tabulario S. Benigni Divion, apud Perardum pag. 97.+
MICHNI Leges Forestarum Canuti Regis c. 6. Habeat etiam quilibet primariorum quolibet anno de nostra warda, quam michni vocant, duos equos, etc.#
MICOLARI Fabulari, Jo. de Janua.#
MICRI Minores, [gap: Greek word(s)] . Domnizo lib. 2. de Vita Mathild. cap. 1.#
MICROLOGUS Lex Gr. Lat. MS. Reg. [gap: Greek word(s)] . In Gloss. Lat. Gr. Scrupulosus.+
MICTURA Jo. Buschius l. 1. Chron. Windesemens. c. 28. Qui tamen in fine vitae suae mictura sanguinis laborans, in bona pace vitam finivit. Vox formata a Mingese.#
MIDTHRINA vox Saxonica, mi [gap: special sign] , cum [gap: special sign] ina, ter. Leges Ethelredi Regis apud Wenetyngum editae cap. 15.+
MIDRA Papiae, Auri lamina.#
MIFFIO Edictum Rotharis Regis Longob. tit. 78. §. 1.+
page 594, image: s0594
MIGA pro Mica. Formula 11. ex Baluzianis, de pane: Aforis turpis est crusta, ab intus miga nimis est nigra, aspera est in palato, etc.#
MIGMA Palea minuta, vel tritura frumento permixta, in Gloss. Lat. MS. Reg. Cod. 1013.+
MIGRANEA Hemicrania, morbi in capite species, Migraine. Ditmarus lib. 4. Cui in capite suo multum nocuit migranea, quae duplex, aut ex gutta, aut ex vermibus.#
MIGRARE in villam alienam, in Pacto Legis Salicae tit. 48.+
MILAGO Charta an. 1223. apud Ughellum in Archiepisc. Cusentinis rom. 9. p. 291.+
MILES apud Scriptores inferioris aeratis, is potissimum dicitur, qui Militari cingulo accinctus est, quem vulgo Chevalier appellamus.+
page 614, image: s0614
MILIARENSIS [Millarensis], Moneta argentea minutior, quae in Montepessulano cudebatur ab Episc. Magalonensib.+
page 615, image: s0615
MILIARIUS Carolus M. Imp. apud Anonymum Salernitanum in Hist. Langob. parte 1.+
MILICA Grani species, de qua passim veteres Chartae Italicae. Describitur a Petro Crescentio lib. 3. de Agricultura, p. 129.#
MILIENSES Chron. Laurishamense p. 86. ubi de Fratribus Barbatis in Monasteriis:+
MILIMINDRUM Vulgus vocat, pro eo qud elevationem mentis inducat; haec herba Hyosciamus appellatur. Papias.#
MILINAE Gregorius Turon. lib. 6. c. 14. Magna igitur eo anno lues in populo fuit, valitudines variae, milinae cum pusulis et vesicis, quae multum populum adfecerunt morte.+
MILINOVULTIS Vide Melinus.#
MILITARES Qui in exercitib. militant, maxime qui in militia aliquam dignitatem habent, in leg. 18. 32. 138.+
MILLENARII Papias: Millenarius, qui mille militibus praeest, Graecis .+
page 616, image: s0616
MILLEPEDA Genus vermis pilosum, multis pedibus innixum. Graec. [gap: Greek word(s)] . S. Hieronym lib. 3. in Ruffin. cap. 3.+
MILLIARIUM pro Milliare. Vetus Inscriptio Romae: A Milliario XXXV.+
MILUM vel [Milium], Acumen ossis in brachio quod armo jungitur, apud Constantinum Afric. lib. 2. Pantechn. c. 7.#
MILUS Lex Alemann. tit. 61. §. 4.+
MIMA Gloss, Arabico-Lat. Mima, i. mimatio bestiarum. Forte minia, i. miniatio bestiarum, a voco minare, ducere, Mener.#
MIMARITIAE Meretricii seu mimici gestas.+
MIMIFIA Iter Camerarii Scotici c. 24. de Sartoribus: -- accipiunt sibi particulas panai, et scissiones manicarum, et alias mimifias. Id est, minutias.#
MIMILOGUS Mimus, Joculator. Ugutio, et ex eo Joannes de Janua: Mimilogus, qui mimos docet, vel mimis loquens.+
MINAE Partes murorum pinnatae, quae ad emissionem sagittarum senestratae sunt. Will. Brito in Vocabulario MS.+
MINA Fodina, Gall. Mine. Charta Ludovici Imp. data Remis an. 5. Ind. 4. in Tabul.+
MINA clandestinum consilium, factio ad aliquem opprimendum, Menee, ex minare, ducere, Conduire une menee.+
page 617, image: s0617
MINA Mensura frumentaria. Charta Odonis Episcopi Belvac. an. 1140.+
MINARE Papias: Minare, ducere de loco ad locum, promovere. Ebrardus in Graecismo. c. 15.+
page 618, image: s0618
MINARE Cuniculos facere, Miner.+
MINATOR S. Eligius Noviom. Episc. Homil. 14.+
MINELLUS Mensura frumentaria, diminut. a Mina.+
MINERA Fodina, Gall. Miniere, Joann.+ [Minerum]
MINIARE quasi minio describere, Relever en vermeillon. Joann. de Janua: Miniare, minio praeparare, vel scribere minio.+
page 619, image: s0619
MINIGUNGA Admonitio, ex Saxonico mine [gap: special sign] un [gap: special sign] , quod idem sonat. Vide Leges Adelstani apud Thundreffeldam editas c. 7. apud Bromptonum.#
MINIMISSIMUS Libellus precum Marcellini et Faustini p. 87.+
MINISTER Diaconus. S. Cyprianus epist. 65.+
page 620, image: s0620
MINISTERIALES Dominici, qui alias Ministri, famuli honorarii, in Notitia Imperii, sub dispositione viri spectabilis Castrensis. Vide Pancirol. lib. 1. c. 91.+ [Ministerialis]
page 624, image: s0624
MINISTERIALIS liber, idem qui Officialis, de quo infra.+
MINISTELLI dicti praesertim Scurrae, mimi, joculatores, quos etiamnum vulgo Menestreux, vel Menestriers, appellamus, quod minoribus aulae ministris accenserentur:+
page 626, image: s0626
MINISTERIUM Abacus, mensa in qua pocula reponuntur.+
page 629, image: s0629
MINISTRATIO Ferculum, missus, Mes. Papias.+
MINISTRIX [gap: Greek word(s)] , in vett. Glossis.#
AD MINITULUM vendere, Gall. Vendre en detail; Ital. a minuto. Charta an. 1338. Emere, vendere panem, vinum, et alia victualia adminitulum.#
MINNA Glossae Isonis Magistri ad Prudentium, l. 1. in Symmachum: Ardor, amor, minna. Alibi: Furores, minna.+
MINOFLEDUS [Minofledis]. Capitula ad Legem Alamannor. c. 22. Edit.+
MINORES Posteri. Glossae antiquae MSS. Futuri, juniores, minores.+
page 630, image: s0630
MINORARE Minuere, Papiae. Vett. Glossae, Minoro, [gap: Greek word(s)] . Glossae Isonis Magistri: Decisus, decurtatus, vel detruncatus, minoratus.+
MINORENNITAS Minor et pupillaris aetas, ex Gall.+
MINSATORIUM Locus, vel vas admingendum, quod recipit urinam, et idem dicitur Minsaterium Ugutio.#
MINUATUS Minutus, diminutus. Chrodegangus Metensis Episc.+
page 631, image: s0631
MINUERE Minuere sanguinem, Sanguinem detrahere, venam incidere.+
page 632, image: s0632
MINUITAS Diminutio, in Ep. 217. Joan. VIII. PP.#
MINULARE foenum. Tabular. Fossatense: Quilibet focus non habens equum, debet nobis corveiam ad fena nostra minulanda, et debet habere quilibet pro corveia 3. obolos. f. minutanda.+
MINUSCULARII in leg. 3. Cod. Th. de Indulgent. debitor.+
MINUS valere, apud Hispanos, valer menos, dicuntur qui minorantur fide, qui notâ aliquâ infamiae notantur: ut sunt ii qui quod homagia se facturos promiserunt, non adimplent: qui se per curiam dedixerunt, generaliter infames.+
MINUSTIRE sigillatim efferre. Gallis, dire par le menu.+
MINUTA Moneta minutissima, quam Graeci [gap: Greek word(s)] vocabant, de quo multa Scaliger et alii qui de re nummaria scripserunt.+
MINUTALIA Intestina animalium, Gall. Menuailles.+
MINUTARE Minutim comminuere. Utitur Thomas Walsinghamus p. 267.#
MINUTUM Vide Minuta.#
MIR apud Gothos, adjectum nominibus appellativis, quid significet, docemur ex Smaragdo in Comment.+
MIRABILIA mundi; sic agnominatum
page 633, image: s0633
Ottonem III. Imp. scribit Joannes Brompton et alii, les Merveilles du monde.#MIRAMOMELINUS Dignitatis nomen Saracenorum Chaliphae propriae, de qua multa diximus in voce Amir:+
MIRANIMUS Ordo Inclusorum, apud Raderum in Bavaria sancta: Pambicium habeat, et miranimum pulvinar.+
MIRARI Se se in speculo intueri, Gallis Mirer, se mirer. Hispanis Mirar, est videre. Vita S. Eusebiae Abbatissae Hamaticensis cap. 4.+
MIRATORES Glossae Isid. et Pithoeanae: Miriones, miratores.+
MIREDILLA Gloss. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] , [Mirendila]. Alibi: Mirendila, [gap: Greek word(s)] . Edit. habet [Miredila].#
MIRCENA Lex Merciorum, una e tribus quae in Anglia obtinuerunt, ut est in Leg. Henrici I. Reg. Angl. c. 6. Vide Lex.#
MIRGUS Matth. Paris an. 1224. de falso Balduino: Procuravitque ut praedictus pater suus ignominiose suspenderetur: nam hinc et inde fecit duos canes, veteres scilicet mirgos, suspendi.+
MIRIFICARE Mirum facere. Jo. de Janua. Will. Brito lib. 12. Philipp.+
MIRMUMNI Vide Amirmumni Amir.#
MIRO in Gl. Lat. Gall. MS. ex Bibl. Thuan. Cod. 525. Regarderres de belles femmes. Vide Mirare Mirari, Miratores.#
MIRTA Vide Graeciscus.#
MISBOTA in Legibus Kanuti Regis cap. 2. mendose pro maegbota, ut observat Somnerus: ex Saxon. mae [gap: special sign] bo [gap: special sign] e, compensatio occisi cognatis competens.#
MISCELLA Vide Mesleia.#
MISCELLIO Qui novit artem miscendi diversos cibos vel potus. Jo. de Janua.#
MISCERE Confabulari, miscere sermones. Capitula Caroli M. de rebus diversis an. 789.+
page 634, image: s0634
MISCHINUS Gall. Meschin. Charta Veremundi Regis aerae 1070.+
page 635, image: s0635
MISCHITA Auctor Mamotrecti ad Cantic. cap. 7. Monilia sunt mischitae, id est, ornamenta colli.#
MISCITATUS Mixtus. Incertus Agrimensor: Collectaculum de carbonibus in calce miscitatis.#
MISCLA Vide in Mesleia.#
MISCRAVATIO Vide Cravare.#
MISCULARE Miscere, unde Gallis, Mesler. Edictum Pistense cap. 23.+
MISDICERE Alienae famae detrahere, Gall.+
MISDOCERE Male docere, haud recte instituere. Leges Alfredi et Godrini c. 3.+
MISELLI Leprosi. Gloss. Lat. Gall. Lepra, Mesellerie.+
page 636, image: s0636
MISELLINUS pro Misellus, apud H. Rabanum Maurum hymno 26. de charitate:+
MISERABILES personae, in l. un. Cod. Justin. Quando Imp.+
MISERATIO Graec. [gap: Greek word(s)] . Rufinus Presb. in Psal. 50.+
MISERICORDIA idem quod merces, nostris Merey, de qua voce supra egimus, indulgentia.+
page 639, image: s0639
MISEVENIRE Male evenire, male succedere Galli Mesavenir dicunt.+
MISFACERE Perperam agere: Gall. Mesfaire. Adnuntiatio Hludovici Regis apud Confluentes §. 7.+
MISHERING Vide Abishering.#
MISKENNING Bromptono, est variatio loquelae in Curia.+
page 640, image: s0640
MISISULAE [gap: Greek word(s)] , in Glossis veteribus.#
MISLOCUTIO Vide Meschenninga.#
MISPERSUASIO Roswitha Monialis in Praefat. Panegyrici ad Ottonem. I. Imp.+
MISPRENDERE idem quod forisfacere, in Capitulis Caroli Calvi tit. 27.+
MISSA pro misia, Impensa, Mise, habetur in Chartis vet. apud Perardum p. 336.#
MISSA pro missione, seu dimissione, [gap: Greek word(s)] , quomodo accessa maris, pro accessione, apud Servium in 1. Aeneid. et in Itinerario Hierosol.+
page 641, image: s0641
MISSA Incruentum Christianorum sacrificium, in quo Christi Corpus conficitur: qua notione vox haec usurpata fere semper a Romana Ecclesia, ut observatum a Baronio an. 34. n. 60. et aliis.+
page 650, image: s0650
MISSALE Liber Ecclesiasticus, in quo continetur missarum officium, a Zacharia PP.+
page 651, image: s0651
MISSATICUM [Missaticus]. Vide Missus.#
MISSERVIRE Male servire. Le Roman de Vacce MS.#
page 652, image: s0652
MISSICIUS At mittendum aptus, vel qui militiam exhibet.+
MISSIO Legatio. Ekkehardus Jun. de Casib.+
MISSIONES Expensae, Mises. Charta Jacobi Regis Aragon.+
MISSORIUM [Missurium], Lanx, seu discus.+
page 653, image: s0653
MISSUS nostris, Mes de mariage, Jus quod domino castri d' Assi competit, quod ejusmodi est, ut ex singulis cibis qui in vassallorum nuptiis apponuntur, discus unus ad dominum deferri debeat.+
MISSUS Legatus, nuntius, qui ab alio mittitur.+
page 658, image: s0658
MISTERIUM pro ministerium, vulgo Mestier, Ars. Tabularium Fiscanense fol. 87.+
MISTICO Mysticus, [gap: Greek word(s)] , Secretorum Principis conscius, Auricularius, dignitas Palatina apud Byzantinos.+
page 659, image: s0659
MISTIRIOL Caupo, in Glossa interlineari in Grammatica Smaragdi MS.#
MISUS pro missus, Positus, Gallis, Mis. Capitula ad Legem Alamannor c. 22. Si in clida misa non fuerit, etc. Occurrit ibi pluries.#
MITA Lex Bajwar. tit. 9. cap. 2. §. 3. et 4.+
MITADOLUS Inscriptio cujusdam vasis, apud Sugerium de Rebus in administr.+
MITANA [Mitanna], Lanca vel pellicea chirotheca, Gallis Mitaine.+
MITCHA Charta Henrici III. Imp. an. 1049.+
MITERIATA Modus agri. Charta Ludovici VII. Regis Franc. an. 1172.+
MITHRIDI Lex Frision. tit. 22. §. 50.+
MITIFICARE mitem facere in Glossis antiq. MSS.#
MITISCUS ubi tenet homo pedes suos, cum sedet in caballo, in Glossis MSS. Stapes.#
MITIUS pro Missus, Legatus, in Formulis Lindenbrog. 36. 37. 123.#
MITITIA a Mitis, Mansuetudo, apud Ebrardum Bethun. lib. contra Valdenses c. 2. pag. 56. Mititas, in Glossa ad Genesis 15.#
MITRA Isidoro lib. 19. Orig. c. 4. et Ugutioni, funis, quo navis media vincitur.+
MITRAE Feminarum sunt, ut pilea virorum, ait Servius ad. 9.+ [Mitra]
page 662, image: s0662
MITRULA Fulcherius Carnot. lib. 3. Hist. Hieros. c. 60 Basiliscus autem (serpens) est ad semipedem longitudinis, albus quasi mitrula, lineatus caput, etc.#
MITTA Mensurae salariae et frumentariae species, a Saxonico mi [gap: special sign] en, mensura.+
MITTENDARII Palatini, qui in sacro Palatio militabant, et in provincias extraordinarie mittebantur a Principe, ut eorum mandata perferrent, cum Comitatenses Palatini in ipso palatio subsisterent, ut docent Glossae Basilic.+
MITTERE Permittere. Paulus PP. in Epistola ad Pipinum: Et mittat Deus ut semen vestrum usque in finem mundi fruatur, etc.+
page 663, image: s0663
MITTIO pro Missus, occurit apud Marculfum lib. 1. form. 23. et 24. Vide ibi Bignonium.#
MIZZULA Vetus Charta apud Ughellum tom. 8. p. 360.+
MIXTONES Petrus Boërius ex Abbate S. Aniani Tomeriarum Episcopus Ubevetanus, in primo Comment. in Regulae cap. 38.+
MIXTUM Latinis Scriptoribus sumitur pro vino mixto, cui opponitur merum. Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Temperatum, Mixtum. [gap: Greek word(s)] , Mixtum. Martialis lib. 3. Epigr. 56.# [Miscere]
page 664, image: s0664
MIXTUM [Mixtolium], [Mixtura], etc. Miscellum frumentum, nostris, Bled meteil.+
MIXTUS Vide Foras mixtos, Merus, Miscere.#
MIXTUM Liber, ni fallor, Ecclesiasticus. Historia Abbaris Condomensis pag. 507.+
MIXUS Vide Myxa.#
MIXTARABES Vide Mosarabes#
page 665, image: s0665
MIZELA Arboris species, apud Petr. Crescentium lib. 1. de Agricult. c. 7.#
MOBILIA liae, Res mobiles. Occurrit apud Ottonem Morenam in Hist. Rerum Laudensium p. 10. 14. 18. 24. 28. et Rollandinum in Summa Notariae c. 8.#
MOCULUS Ugutio: Cassidilis, vel cassidile, dicitur sacculum, pera, sarciperium, ficacium, marsupium, moculus, loculus, crumena.#
MODELA Modus, unde nostri Modele, pro exemplari. Fulbertus Carnotensis in Carminib. p. 182.#
MODERABILIS pro moderatus. Theganus de Ludovico Pio cap. 19. Erat in cibo potuque sobrius, et indumentis suis moderabilis.#
MODERNUS Jo. de Janua: Modernus, i. istius temporis, et dicitur a modus, inde modernitas.+
MODIATIO Mensura quae fit per modios. Vide Cujac. ad l. 6. Cod. de Naufrag. et Jac. Gothofredum in Notis ad l. 32. Cod. Th. de Navicular.#
MODIETAS Modus agri. Tabularium Ecclesiae Carnotensis an. 72.+
MODIFICATUS Apud Witikind. lib. 3. Vasa eburnea etiam, et omni genere modificata stramenta, balsamum, etc. i. variis modis elaborata.#
MODIGUS Modius: Testamentum Sancii II. Reg. Portugalliae erae 1286. apud Brandaon. tom. 4. Septem modigos panis, qui consueverunt mihi dari.#
MODIOLUM Gloss. Lat. MS. Regium sign. 1013.+
MODIOLUS um, Modus agri. Charta Bonfilii Fulginatensis Episc.+
page 666, image: s0666
MODIOLUS Medium rotae, cui infiguntur radii, nostris Moieu. Occurrit in Mirac. S. Berlindis Virg. c. 2.#
MODIUS Mensura liquidorum, constans 16.+
page 667, image: s0667
MODOLON Congeries garbarum, seu mergitum; nostri Picardi dicunt, Moie. Vide Garbera.#
MODULISARE Musicis modulis cantare. Gaufredus Vosiensis cap. 59.+
MODULUS Mensura struis ligni, Gallis, Moule de bois.+
MODUS Cantus rythmicus. Onomasticum: Modus, [gap: Greek word(s)] : Sueno in Hist. Danica cap. 1.+ [Modulus]
MOESILEUM Vide Maesileum.#
MOESTORIUM Tristitia. Papias.#
MOGGUS Blesus, sive Baibus. Ita Anastasius Bibl. ad VIII. Syn. act. 6.+
page 668, image: s0668
MOFFADOR Charta originalis cujusdam Majoricensis an. 1253.+
MOFFULA Lambertus Ardensis p. 258.+
MOGNERIA Tabular. S Eparchii Inculism. f, 40.+
MOISSO Messio, messionis tempus. Gallis Moisson, Temps de la Moisson. Guibertus lib. 2.+
MOL Tabularium Abbatiae Conchensis in Ruthenis Ch. 44.+
MOLA Jo. de Janua: Mantica, i. sarcina, scilicet mola: sed legendum Mala. Vide in hac voce.#
MOLA Molendinum. Anastasius in Honorio: Et ibi constituit mola in murum in loco Trajani juxta murum civitatis, et formam, quae deducit aquam in lacum Sabbatinum.+
MOLACHINUS Monetae aureae (Saracenicae, nî fallor) species. Charta Alexandri III. PP. ann. 1162.+
MOLANUS Vide Miramolinus.#
MOLARIA idem quod Mola, et Molendinum. Charta Theobaudi Chabot, tom. 4.+
MOLARIS Charta Humberti de Miribel ann. 1086.+
page 669, image: s0669
MOLDURA Vide Molta.#
MOLENDINUM pro moletrina, seu pistrino.+
page 670, image: s0670
MOLES Portus, Italis, Molo; â molibus, seu crepidinibus, quarum objectu maris atrocitas frangitur et retunditur.+
MOLESTIA Aegritudo. Ut in molestiam cholicam caderem, apud Gregor. M. lib. 2.+
MOLICINA Vide Melocineus.#
MOLINA Mola, molendinum. Glossae S. Benedicti cap.+ [Molinum]
page 671, image: s0671
MOLLEGIUM Charta MS. Galeacii Comitis Virturum: Officiales m...llegii [reading uncertain: print faded] frumenti Vercellarum compellere nituntur ipsos de Colobiolo ad solutionem mollegli praedicti. Alia an. 1370.+
MOLLES inquit Alcuin. de Offic.+
MOLLITUM Vetus Charta apud Ughellum tom. 1. part. 1. p. 390. Et de ipso molleto, et de mollino omnia exinde factamus, etc.#
MOLLIDITAS mollities. Vita S. Marculsi Abb t. n. 10. Lectus ejus, nec etiam quidquam molliditatis habebat, sed tantum nuda jacens in humo, etc.#
MOLLIPES [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Grac. Lat.#
MOLMAN Tabularium Prioratus de Lewes in Anglia fol. 16.+
page 672, image: s0672
MOLOCENARII Qui pascunt canes, quia molos canum dicitur. Ita Ugutio. Forte [Molossarii].#
MOLTA Pensitatio quam a vassallis exigit dominus frumenti molitura in molendinis suis: Moulte, in Consuetud Andegav. art. 17.+
MOLUCRUM Illud cum quo mola vertitur, i. tumor ventris. Jo. de Janua.#
MOLUTA arma. Vide Arma.#
MOMENTATIVE In momento, statim, derepente, in Historia Translationis S. Guthlaci n. 6.#
MOMERIUM Commodianus Instr. 59.#
MONACHATUS Vide Fraternitas.#
MONACHI ex Gr. [gap: Greek word(s)] , appellabantur, qui strictioris virae Christianae intuitu, in solitudines recedebant, vitato omni hominum consortio.+
page 675, image: s0675
MONADES Charta MS. ann. 1162.+
MONARCHIA Palatii. Vide Comes Palatii.#
MONARCHOPRAESUL Coenobitarum, id est, Abbas, in sermone de Elevatione S. Quintini pag. 25. ubi quidam Monachopraesul legendum putant.#
MONARCHUS Vide Vulpes.#
MONASTA Monachus, ex Gr. [gap: Greek word(s)] . Versus antiqui in Metropoli Salisburgensi tom. 2. p. 518.#
MONASTERIA dicuntur cellae, in quibus unicus degit Monachus. Ita Cassianus Collat. 18.+ [Monasterium]
page 682, image: s0682
MONASTRIA Monacha, ex Gr. [gap: Greek word(s)] . Gregorius M. lib. 6.+
MONAZONTES Monachi, sed potius Eremitae; [gap: Greek word(s)] , apud Gregor.+
MONEIA pro Moneta, ex Gallico Monoie, seu Moneie, uti efferimus.+
MONELLA Monitio, admonitio. Lucifer Calaritanus lib. 2. pro S. Athanasio p. 97. Tanquam fugisset nos domini monella dicentis, etc.#
MONETA Monetae ipsius character ac figura. Papias: Moneta, similitudo.+
page 686, image: s0686
MONETA Regia, dicebatur, quae a Rege cudebatur, vulgo Monnoie le Roy, vel Monnoie da Roy, ad discrimen Monetae Baronum, quibus id etiam juris competebat.#
page 706, image: s0706
MONETAE ARGENTEAE REGUM FRANCIAE partim ex Regesto inter duos asseres dicto, quod in Curia Monetarum asservatur, partim ex Regesto Camerae Computor. Paris. signato 123.+
page 725, image: s0725
MONETAE BARONUM FRANCICORUM vel certe eorum, quibus in Galliis cudendae monetae jus fuit ab antiquo, et quarum mentio occurrit apud Scriptores.#
page 735, image: s0735
MONETAGIUM id quod Monetarii, seu Monetae fabricatores, domino, cujus est moneta, exsolvunt ex monetariae fusionis et signaturae proventibus.+
page 737, image: s0737
MONETARE Monetam cudere, fabricare, signare, Monnoier.+
MONETARIUS [gap: Greek word(s)] , qui monetam cudit, signat. Lexicon Gr. MS. Reg. Cod. 2062.+
page 738, image: s0738
MONETATICUM Tributum in Aragonia et Catalania impositum a Petro Rege Aragonum, quod ejusmodi erat, ut omnes duodecim denarios pro singulis rerum mobilium libris exsolvere tenerentur: a qua tamen pensitatione immunes erant Milites, ut scribit Surita lib. 2. cap. 52.+
page 739, image: s0739
MONETATIO idem quod Monetagium. Matth. Paris an. 1248.+
MONETUM Will. Brito in Vocab. Monetarium, locus monetae, quod hodie monetum dicitur. Id est, la Monnoie.#
MONIALIS Monacha, Sanctimonialis. Ildephonsus Toletanus aera 674.+
MONICULUS pro Monachulus. Testamentum Bertichramni Episcop. Cenoman.+
MONILIUS Charta Ottonis I. Imp. apud Ughellum in Archiepiscopis Flotentinis n. 15.+
MONIMEN Monimentum. Ebrardus Bethun. in Graecismo: Momentum dicas tempus, monimen monimentum. Vide Munimen.#
MONINUS Acta B. Totelli Puppiensis n. 7.+
MONITORIUM Locus monentium, sicut Scholae, ubi discipulos docemus et monemus. Ugutio et Joan. de Janua.#
MONOCA Charta Decani S. Petri Insulensis ann. 1230.+
MONOCHORDUM Instrumentum musicum, quod unica chorda constat.+
page 740, image: s0740
MONOCOSMUM Isidoro, Ugutioni, et aliis, est genus vehiculi, quod ab uno jumento trahitur. Vide Meursium in [gap: Greek word(s)] .#
MONOCOSSIS Anastasius in Leone IV. p. 197.+
MONOCULUS Cocles, [gap: Greek word(s)] , vox hibrida, quâ utitur Guillelmus Armoricus in Philippo Aug. an. 1163. Ebrardus Bethuniensis in Graecismo c. 7.#
MONOGIUM ex Gallico Monnoie, Moneta minutior, Gesta Willelmi Majoris Episcopi Andegav. c. 30.+
MONOGRAMMA ex Gr. [gap: Greek word(s)] , Nomen compendio descriptum, ac certis literarum implexionibus concinnatum, quod scilicet magis intelligi, quam legi promptum est, ut ait Symmachus; seu, ut habet Plutarchus in Catone, [gap: Greek word(s)] .+
[gap: text of the MONOGRAMMA entry]
page 746, image: s0746
[gap: text of the MONOGRAMMA entry]MONOLINUM Filum, quo margaritae insertae sunt.+
MONOS Monachus. Glossae antiquae MSS. Monos, solus, Graeci: bene ergo monachus, singularis, Canones Hibern. lib. 36. cap. 35.+
MONOTANUS Rigidus, Papias. Leg. Monotonus.#
MONRERARE [Morrerare], Monstrare, ostendere, Gall. Monstrer.+
MONSGAUDII Monticulus, ex Gallico Mont joye, quae vox diminutivum est ex mont: qua appellatione donatum potissimum Collem Vaticanum ad urbem Romam ab Ottone Frisingensi l. 2. de Gest. Frid. cap. 22.+
page 747, image: s0747
MONS PLACITI Vide Malbergium.#
MONSTRAE vox Fori Aragon. Instrumenta, documenta, quibus quis in lite jus suum asserit ac tuetur. Iacob. I. Rex Aragon. in Foris Oscae an. 1247. fol. 17.+
MONSTRABILIS conspicuus. Sidon. l. 3. Ep. 7. Ob omnia felicitatis naturaeque dona monstrabilis. Vide Savar.#
MONSTRANFELIS Equus detestabilis. Ita Papias MS. et editus.#
MONSTRANTIAE Phylacteria, seu arculae in quibus reconduntur Reliquiae, atque adeo sacra Eucharistia, quomodo Monstrances in Belgio etiam vocantur, quod Fidelibus osculanda praebeantur et monstrentur.+
page 748, image: s0748
MONSTRATA Certa mensura nemoris, quae forte monstratur, id est, designatut caedenda.+
MONSTRUM [Monstra], ex Gallico Monstre, cum milites recensentur, vel se spectandos praebent ad militaria stipendia percipienda: [gap: Greek word(s)] apud Pachymer.+
MONTAGIUM [Montatio], Tributum, quod a navigiis, quae in fluviis adversa aqua remigant, exigitur: Gallis Montage.+
MONTANA [Montanea], Mons, locus montanus, Innocento Agrimensori.+ [Montanum]
page 749, image: s0749
MONTANISTAE Haeretici, sub Arcadio Imp.+
MONTARIUS Venator, qui in montibus venatur: Hispanis Montero.+
MONTATA Vide Montea.#
MONTAVICUM Charta Raimundi Comitis et Urracae filiae Adefonsi Regis, uxoris, aerae 1140.+
MONTATIO Vide Montagium.#
MONTEA [Monteia], [Montata], Burgundis, Montee.+
MONTENSES Donatistae haeretici, sic Romae appellati, quibus ex Africa solebat Episcopus mitti, ut auctor est S. August. l. de Haer. c. 69.+
MONTERIUS idem qui Montarius Venator de qua voce supra. Vide Desparare.#
MONTESIANI Apud Commodianum Instructio, 21.+
page 750, image: s0750
MONTICELLUS Collis, vox Agrimensoribus familiaris. Vide Rigaltii Glossar. ad Agriment.#
MONTRAGIUM Charta Arcembaldi D. Borbonensis pro libertatibus Villaefrancae, etc. an. 1217.+
MONUBILIS Sidonius l. 2. Ep. 2.+
MORA Erica. Statuta Roberti III.+
MORA [Morus], Locus palustris, aquaticus, Anglis Moore, Flandris Moer, et Moeren.+
page 751, image: s0751
MORABOTINUS [Morbotinus]. Vide Marabotinus.#
MORACUM Vide Moratum.#
MORALITAS Morum probitas. Petrus Blesensis Epist. 120.+
MORARIUS Morus, Meurier, in Capitulari de Villis cap. 70.#
MORATORES Incolae, Cives, in Chartis Hispanicis apud Brandaon. in Monarch. Lusitan. to. 3 pag. 287. tom 4. p. 237.#
MORATUM Potionis genus. Capitulare de Villis c. 34.+
MORBERE Aegrotare, morbo laborare. Gloss. Gr. Lat. MS. [gap: Greek word(s)] , agroto, langueo, morbeo, languesco In Edito [morveo].#
MORBIFICATUS Aegrotus, apud Petrum de Vincis lib. 3. Epist. 8.#
MORBILLUS Gloss. MSS. ad Alexandtum Iatrosoph. Turpedo, nihil aliud est nisi cutis deturpatio facta ex varia macularum diversarum distinctione.+
MORBUS Romanus. Petrus Cluniacensis lib. 2, de Mirac. c. 13.+
page 752, image: s0752
MORDAX Instrumentum ad evellendas ex corpore, si quae infixae fuerint, spinas: Pince.+
MORDER Parvum animal, sic dictum quod maxime mordeat, et cujus pellis vestibus idonea est.+
MORDERE Attingere, conjungere. Vetus Agrimensor: Super se montem habet, et ad pectus stricta alta tasa, eam ibidem mordet, post se rivum habet, etc.+
MORDOSUS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Qui mordet.#
MORDRIDATUS Vide Morth.#
MOREGESPECHE Regestum Abbatiae de Osney in Anglia fol. 104. apud Spelman.+
MORELLUS Subfuscus. Michaël Scotus de Physionomia c. 46.+
page 753, image: s0753
MORCHIDUM Vide Morth.#
MORETUM Vide Moratum.#
MORGANEGIBA [Morgingab], etc. Dos a matito profecta, donum matutinale; dotis vero nomine donatur, licet revera aliud sit a dote.+
page 754, image: s0754
MORGOME Vide Aliphasis.#
MORIFICARE Moram facere, in Glossis Isid.#
MORIGERARI Morem gerere. Gordianus in Vita S. Placidi Martyris n. 3.+
MORINA Fleta l. 2. c. 79. §. 6.+
MORIO S. Augustin. Epist. 7.+
page 755, image: s0755
MORIOC vox Longobardica, cujus vim profert Lex Long. lib. 1. tit. 6.? 6.+
MORIRE pro mori. Decretio Childeberti Regis c. 5.+
MORNANTESIUS Statuta Eccl. Lugdunensis c. 21.+
MOROSUS Vide Mora.#
MOROTH Vide Morth.#
MORRONENSIS Ordo, vulgo Caelestinorum, cujus auctor et institutor fuit S. Caelestinus PP. ante Pontificatum agnominatus de Morrone.+
MORSARIUS Wichbild. Magdeb. art. 26.+
MORSUS [Morsellus], Buccella, frustum. Glossae Isonis Magistri: Offas, morsus. Hinc#
page 756, image: s0756
MORTALAGIUM Quod ex mortuis, seu ex decedentium legatis, Ecclesiis obvenit.+
MORTALE pectatum, quod mortem aeternam infert, passim. Pro crimine, cujus poena mors est. Capitula Caroli M. de Partib. Saxoniae c. 13.+
MORTALIA S. Augustin. Euarrat. in Psalm. 78.+
MORTALIA idem quod Mortua manus, quasi mortua tallia, vel mortui tallia, quod scilicet post mortem alicujus exigitur.+
page 757, image: s0757
MORTALITAS Pestis, lues quae in populo grassatur.+
MORTARIOLUM Vide Mortea.#
MORTEA Consuetudines Monast. Floriacensis: Ipso die in refectorio ad prandium morteas generale piscium, mortariola, pitanciam de optimo vino debemus habere, et ad caenam trutas.#
MORTELLA Processus de Vita S. Thomae Aquin. n. 39.+
MORTH [Moroth], [Mordrum], [Murdrum], etc.+
page 759, image: s0759
MORTICINIUM [Morticinum]. Gloss. Lat. Gr. Morticina, [gap: Greek word(s)] .+
MORTIDATOR Homicida, idem qui murdritor, Gall.+
page 760, image: s0760
MORTIFICARE idem quod Amortizare, de qua voce supra, In manum mortuam ponere.+
MORTIFICATURA Vitalis Episcopus Oscensis: Et respondeant eis de caloniis, hoc est, de poenis pecuniariis et aliis juribus, quae ipsorum locorum curiae sunt recipere assuetae.+
MORTITIUM Caducum, jus caduci, mortua manus.+
MORTITIVUS Monasticum Anglican. tom. 2. p. 114.+
MORTUAMANUS [Mortimanus]. V. Manus mortua.#
MORTUARIUM Jus illud dicitur, quod Ecclesiae, seu illius Rectori debetur, cum quis decedit.+
page 761, image: s0761
MORTUATUS Mortidatus, occisus, seu potius per morth, id est, murdrum.+
MORTUOSUS Mortuo similis. Caelius Aurelian. lib. 1. Acut. c. 3. Mortuosus vultus. Cap. 10. Mortuosum accidens.#
MORTUUS pro occisus. Historia Cortusiorum lib. 1. c. 13.+
MORUCLA Boletorum species, Gallis, Morille.+
MORVISIUS ita dicta moneta aurea Alphonsi Regis Hispaniae, voce, ut videtur, detorta ex maravodinus.+
MORUS Vide Mora.#
MOSAÏCUM Mosivum. Vide Musivum.#
MOSARABES dicti Christiani in Hispania, qui sub Arabum dominatu vivebant, quasi mixti Arabibus, uti censent Stephanus Praecentor Ulyssiponensis de Miraculis S. Vincentii Ulyssipone editis c. 1. n. 3.+
page 762, image: s0762
MOSCHETUM Vide in Muscarium.#
MOSCIA Gobelinus Persona in Cosmodromio c. ult.+
MOSCHUM Mosius. Vide Muscus.#
MOSLEMES Vide Musulmani.#
MOSSICLUM in Gloss. Saxonico Cottoniano; in alio Mosicum, [gap: special sign] u. Voces admodum incertae.#
MOSTERINUM Anonymus de Rebus gestis Friderici II. Imp. p. 843.+
MOSTURANGIA Vide Moltura Molta.#
MOTA Collis, seu tumulus, cui inaedificatum castellum, Mote, in Consuetud.+
page 763, image: s0763
MOTAGIUM Vide Motaticum.#
MOTALIS Modus agri, jugerum. Tradit. Fuld. lib. 1. c. 3.+
MOTARIUM Vide Mota.#
MOTATICUM quid sit, docet Tabularium Majoris Monasterii Turon.+ [Motagium]
page 764, image: s0764
MOTBEL Anglo-Saxonibus, Campana, qua conventus publicus indicitur, Campana bannalis: a Mo [gap: special sign] , conventus et belli campana.+
MOTETUM Cantus Ecclesiasticus, quem Motet vulgo dicimus.+
MOTIBILIS Qui non est perpetuus, sed moveri potest.+
MOTIO Vide Movere.#
MOTITIO in Statutis Ordinis Hospital. S. Joan. Hieros. tit. 19. §. 22.+
MOTHWRTHI Vide Faldvvrthi Faldwrthi.#
MOTUS aquae, Piscatio, ni fallor.+
MOVERE Expeditionem suscipere. Annales Francorum Bertiniani an. 867.+
page 765, image: s0765
MOVITA Motio, contentio, rixa, Gallis Esmeute, aliis Meslee.+
MOUSTURANGIA [Mouturangia], Variae moliturae miscellum frumentum, seu bladum, quod a molitoribus ex frumento, quod ad molendinum defertur, pensitatur: ex Gallico, Mousture, Mousturage, in Charta an. 1365.+
MOWNTE'E Statuta Henrici V. Regis Angliae tempore guerrae, apud Nicolaum Uptonum de Militari officio lib. 4.+
MOYOLUS Vide Lito.#
MOZETTA ex Italico Mozzeta, nostris Mossette d'Evesque.+
MOZINA [Mozitia]. Jo. de Janua: Mozina, a modus, genus repositorii, quasi Modina.+
MOZOLUS rotae, Italis Mozzolo, Truncus, Gallis Moieul, apud Petrum de Grescentiis lib. 5. extremo.#
page 766, image: s0766
MUCCINIUM apud Arnobium lib. 2. Mappula, facitetgium, Mouchoir; Occitanis, moucadou.#
MUCCUS Quod e naribus fluit; Latinis mucus, Glossae Isonis Magistri ad Prudent.+
MUCERANII Christiani Hispani sub dominio Saracenorum degentes, apud Ordericum Vitalem l. 12. p. 892.+
MUCETUM Vide Saurarium.#
MUCHEUNT Leges Forestarum Canuti Regis c. 11. Viridis et veneris (venationis) forisfactiones, quas mucheunt dicunt, etc.#
MUCIA Vide in Capitagium.#
MUCIS Vide Macis.#
MUCRA Vita S. Agili Abb. MS. Comperit tandem inter duas mucras, adjacentias ex fisco quodam Nantholiacense, sed tunc ad villam quae Mailus dicitur aspicere.+
MUCRO Anastasius in Gregorio IV. p. 161.+
MUCULA oculi, Anterior pars oculi: mucla oculi est interior pars ejus aëri patens, mucae. Ita Matth. Silvaticus.#
MUDA pro Muta, seu mutatio: vox Italica, quae occurrit in Charta Petri Ziani Ducis Venet. an. 1211. in Hist. Bellunensi p. 109. Vide Muta.#
MUDEIARES Mauri, qui expugnata ab Alphonso Rege Caesaraugusta, in quadam urbis regione remanserunt, tributa conferentes Regi, qui inde ita vocati, ait Hieronymus Blanca in Comment.+
MUDELLUS Tabularium Prioratus de Paredo fol. 64. Et in alio loco ad Pratum rotundum dedit mudellos duos seni.#
MUDINUS salis, Modius, in Charta Gerundensis Sacristae an. 1268. Vide Miliaresium.#
MUFA [Muffa], vox Italica, Mucor, nostris Fleur de vin, Moisissure.+
MUFFLA Vide Muffula Muffulae.#
MUFFULAE Gall. Mouffles, Chirothecae pellitae et hibernae. Capitul. Aquisgran. an. 817.+
page 767, image: s0767
MUFO Papias: Cubitale, Mufo.#
MUGA Observantiae Regni Aragon. lib. 6. tit. de Generalib. privileg. §. 36.+
MUGAE Matth. Silvaticus: Perniones vel rasulae, Sunt excoriationes quae fiunt in nimio frigore in calcaneis, quae mugae vulgariter dicuntur.+
MUGILLARIS Papiae, Mutus, a mugio.#
MUGILLATIO Papiae, Tarditas.#
MUGISSOR Papiae: Fallax, callidus, murmurator. In Glossis Antiquis MSS. Callidus anus, musator.#
MUGULARE Mugire, Gall. Mugler, moreboum, in Addit. ad Vitam S. Anronini n. 66.#
MUGULI Sanutus lib. 3. part. 12. c. 17.+
MULAMINUM Leges Adelstani Regis apud Thundrefteldam editae c. 19.+
MULCARE [Mulcator]. Papias: Mulcare, affligere, vexare, calcare, affligere, cedere.+
MULCEBRIS Joan. Sarisb. lib. 1.+
MULCHUMAT Epistola Basilii Macedonis Imp. ad Hadrianum II. PP. apud Baronium an. 871. n. 8.+
MULCTA Tributum, vectigal, sed potius exactio injusta, malatolta.+
MULCTRALE Glossae MSS. in Prudentium ex Bibl. S. Germani Paris. Cod. 561.+
MULLETUS Piscis quem nostri Mulet vocant, Latini Mugiles. Occurrit apud Radulfum in Vita S. Ricardi Episcopi Cicestrensis n. 78.#
MULFOLA Vide Muffula Muffulae.#
MULGARIUM Vas in quo mulgetur, idem et mulctra.+
MULIEBRIA Menstrua, seu purgationes mulierum: [gap: Greek word(s)] , Aristoreli.+
page 768, image: s0768
MULIEBRIARIUM Veteres Glossae MSS. Sangermanenses: Muliebre, a mulieribus aliquid factum. Muliebriarium, per mulieres ordinatum, et per viros gestum.#
MULIER Uxor; Hispanis, Muger, Italis, Moglie; Provincialibus.+
MULINUM animal. Vide Animal.#
MULLO Acervus, cumulus. Ordericus Vitalis lib. 13. p. 899.+
page 769, image: s0769
MULNARIS Sedes molendini. Tabularium Prioratus Paredi in Burgundia fol. 70.+
MULNEDA Locus ubi inolendinum extrui potest, sedes molendini.+
MULNERAGIUM idem quod jus moltae, quod domino pro molitura in suo molendino competit.+
MULOCISIARIUS Carucharius, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MULOMEDICI Medici equarii, Valerio Maximo l. 9. c. ult.+
MULOSUS Molossus, Caniculus rusticus, in Glossis Pithoeanis.#
MULOTES Mures agrestes, [gap: Greek word(s)] , Nitelae Servio, nostris Mulots, Baldric.+
MULSA [Mulsum], Potio ex melle et vino confecta.+
MULTAGIUM Vide Molta.#
MULTANNUS Vivax, longaevus, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MULTARA Charta Ottonis de Kuich, Do. de Zelhem Militis an. 1311. apud Frideric. Sandium in Consuetudines feudales Gelriae p. 38.+
MULTATIO Exactio, tributum, malatolta. Vide in Toma.#
MULTAX Fulcardus Abbas Lobiensis Epistol.
page 770, image: s0770
ad Henric. Imper. Precaturas, imo rapinas, - de avena, de multacibus, de denariis - tollendo faciunt.#MULTICIA Vestes subtiles, camisiae. Lucidae vestes ex serico et lana, dicta quod mulceant suavitate sua. Papias. Utitur Juvenalis. [gap: Greek word(s)] .#
MULTIFORIS Multifariam. Charta Jonae Eduorum Episcopi an. 859. apud Perardum in Tabulis Burgundicis p. 147.+
MULTIPLICUS Multiplex. Eulogius Cordub. lib. 2. Memor. Sanctor. c. ult. Multiplicus scelere, iniquitate praelargus.#
MULTINUBI apud Crisconium in Bteviario cap. 113. ubi Synodus Neocaesar. cap. 3. [gap: Greek word(s)] .#
MULTISSIMUS Plurimus, in Charta an. 1452. apud Bolland. in Vita S. Nicei Eremitae: Multissimis miraculis claruit, etc.#
MULTOCIUS pro cito, usurpat autor 1. Vitae S. Marculsi Abbat. n. 14.#
MULTO [Muto], vervex, Gallis Mouton. Vita Aldrici Episcopi Cenoman, num. 56.+
page 774, image: s0774
MULTURA quod Molitori ex frumento quod molit, praestatur.+
MULVELLUS Piscis, qui in mari Angliae Boreali copiose capitur in aestate, Londoniis Greenfleh: Lancastrensibus Milwin, apud Silvestrum Giraldum lib. 2.+
MULUS Epitaphium S. Prudentii Episcopi Tarracon. apud Ambrosium Moralem lib. 11. c. 74.+
MUMIA apud Matth. Silvaticum, est illud quod invenitur in sepulcris balsamatorum, in quibus humor mortui cum aloë et myrrha resolvitur, quibus ipsa corpora
page 775, image: s0775
condiebantur, et similatur pici marinae.+MUNA Charta Italica an. 1287.+
MUNCHEWAT Monasticum Anglic. tom. 1. p. 398. Prohibeo etiam ne aliquis piscetur infra stagnum et munchewat, praeter Monachos.#
MUNDA Charta Pontii Comitis Tolosani Primarchionis et Ducis Aquitanorum, et Garsis uxoris, apud Catellum: Damus similiter totum allodium et totum potestativum de Ecclesia et omni Parochia, - et fontes, montes et colles, et mundas cum nemoribus, cum silvis et forestis, et cum omnibus fivalibus et mercariis, etc.+
MUNDERECE in Legibus Edmundi Regis c. 6.+
MUNDIALIS Vide Mundus.#
MUNDIATUS Vide Mundium.#
MUNDIBURDUS Patronus, defensor, tutor: vox ejusd. originis ac mundius, Anglo-Saxonibus mun [gap: special sign] -bo [gap: special sign] a, Kiliano mond-boor, mond-baer, et momboor.+
page 777, image: s0777
MUNDILIO Charta Adalberonis Episcopi Metensis, apud Meurissium: Statuimus quoque ad usus fratrum in praedicto sancto loco Deo militantium quandam daglam in finibus villae nostrae sitam, nomine Purnedo, ubi etiam mundiliones plurimi B.+
MUNDITER jurare, secundum veritatem, in Lege Longob. lib. 2. tit. 55. §. 14.#
MUNDITIAS facere, Scopis purgare, mundare: vox Monachorum praesertim: Balaier, Nettoier.+
page 778, image: s0778
MUNDMAN Qui in mundio seu tutela alterius sunt, qui se alterius potestati commendant, iidemque qui Commendati: ex mund, tutor, protector, et man, homo.+
MUNDIUM Mundio, ex Saxon. mun [gap: special sign] , pax, securitas, protectio, tutela, tuitio, patrocinium, defensio; mun [gap: special sign] in, tueri, protegere.+
page 779, image: s0779
MUNDUALDUS Tutor, qui tenet in mundium, in Lege Longob. lib. 1. tit. 16. §. 8. tit. 17. §. 5. tit. 30. §. 11. tit. 33. §. 3. lib. 2. tit. 2. §. 4. tit. 6. §. 1. tit. 8. §. 2. tit. 37. §. 1.+
MUNDUS vulgo saeculum, le Siecle. Epitaphium Afrodites Christianae laudatum a Grutero p. 1177.+
page 780, image: s0780
MUNDICORDIS unica voce, Mundus corde, in Vita Alcuini n. 9.#
MUNECMA Fragmentum Petronii: Tu laeticulosus, nec munecma arguta suasus fictilis.#
MUNERA Ademarus Cabanensis in Abbatibus S. Martialis Lemovic.+
MUNERARE Honorare. Honore Principatus muneramus, in l. 3. Cod. Th. de Princip. agent.#
MUNERARIUS Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Ambitiosus, munerarius, liberalis.+
MUNERBA Lagenae vel urcei species.+
MUNERIUS Molendinarius, ex Gallico Musnier. Occurrit in Tabulario Ecclesiae S. Laudi Andegavensis, f. 92.#
MUNIACI Papias: Muni... [reading uncertain: page damaged] , officia civitatum, tributa. Muniaci, Regis Consiliarii. Glossae antiquae MSS. Muniaces, Regis Consiliarius.#
MUNICEPS [gap: Greek word(s)] , in vett. Glossis. Will. Brito in Vocab. MS.+
page 781, image: s0781
MUNITIUM Joann. de Janua. Obsidio, unde, inquit, in 4. Regum dicitur: Rex Assyriorum non ingredietur urbem hanc, nec circundabit eam munitio.+
MUNIEI Chronicon Andrense: Anno 1161.+
MUNIFICES Milites gregarii qui munia facere coguntur, diversi a Principalibus qui privilegio muniuntur, apud Vegetium lib. 2. cap. 7.+
MUNIFICATIO Munus, munerum praebitio. Isidorus Pacensis Episcopus in Chronico aera 750. Diversisque munificationibus remunerando sublimant.#
MUNIFICIA pro munificentia, nisi ita legendum sit, in Hist.+
MUNIMEN villa. Historia Archiep. Bremensium an. 1142.+
page 782, image: s0782
MUNIONES Defensores munitionum. Ordericus Vitalis lib. 9. pag. 739.+
MUNITORIA Praecinctoria, succinctoria, in Glossis Isid.+
MUNSTERIUM [Munsterialis]. Synodus apud Celchyt, an. 816. can. 2.+
MUNTMAN Vide Mundman.#
MUNUS Ipsum Christi corpus mysticum, quod offertur per commemorationem verae illius oblationis.+
page 783, image: s0783
MUNUSCULARIUS Ugutioni, Qui pro munere servit, vel qui munus dat.+
MURA Specula. Monachus Paduanus lib. 1 Chron. an. 1252.+
MURAGIUM Vectigal ad muros urbium aedificandos, aut reparandos, ut Pontonagium ad pontes reficiendos.+
page 784, image: s0784
MURALE Ugutio.: Murale, idem est quod murus, Gallis Muraille, Italis Muraglia.+ [Muralis]
MURAMEN Murus, Italis. Muramento. Charta an. 1239. Ita quod perpetuo muramine inclusae (Monachae) maneant. Vide Murata.#
MURARE Murum circumducere, muro oppidum munire.+
MURARII Murorum artifices. Eginhardus an. 821. Cum - eum ad castella sua munienda artifices et murarios mittendo juvaret, etc.#
MURARIUM Gloss. Graeco-Lat. [gap: Greek word(s)] , Tritorium, Murarium.#
MURATA Monasterium, proprie Sanctimonialium, muris undique obseptum, claustrum.+ [Muratio]
MURATUM Murus. Acta Synodi Cicestrensis an. 1157.+
page 785, image: s0785
MURATOR Confector murorum, Mamotrectus ad 4. Reg. c. 25.+
MURCUS Segnis, ignavus, mutilus.+
MURDRUM Vide Morth.#
MURELDEN Charta Waldemari Regis Daniae an. 1326. apud Pontanum lib. 7.+
MUREMIUM Vide Materiamen Materia.#
MURENAE [Murenulae], Mulierum ornamenta aurea, quibus metallo in virgulas lenrescente, quadam ordinis flexuosi catena collum cingebatur, ut scribit D. Hieronymus Epist. 15. et ex eo Isidorus lib. 19. Orig. c. 31.+
page 786, image: s0786
MURES Eminens saxum, in Glossis antiq. MSS.#
MUREZNUS Fori Oscae an. 1247. fol. 26.+
MURGISSO Callidus, murmurator, irrisor, illusor. Papias.#
MURICEPS Felis, qui mures capit.+
MURICINUS Charta Amati Archiep.+
MURILEGULI [gap: Greek word(s)] , in Gloss. qui legendis conchyliis, seu murice, vel purpura, ad fucationem, seu ad colorandam et tingendam blattam sericam et metaxam in usus Principis, operam dabant, de quibus copiose agit titulus Cod.+
MURILEGUS Felis. Glossae Isid. Murilegus. Catus. Gloss.+
page 787, image: s0787
MURINA [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat. Vide Mus.#
MURIONES Gregorius Turon. lib. 9. c. 14.+
MURMURIUM pro murmur. Vita S. Bertilae c. 2.+
MURRENA Lues, Anglis murraine. Hen. Knyghton. lib. 5. Murrena damarum, ferarum. Vide Morina.#
MURRET Leviter destillat. Ita Papias MS. ubi editus habet mueret.#
MURRETUS [Muretus], Xerampelinus color, pullus et ater, ex Anglico Murrey. Visitatio Thesaurariae S. Pauli Londinensis an. 1295.+
MURREUS Vide in Mazer.#
MURTA Myrthus, apud veterem Arimensorem.#
MURTIPHLO Flos cordis. Ita Guntherus in Hist Constantinop. c. 8.+
MURUS Carcer. Concilium Tolosanum an. 1229. c. 11.+
page 788, image: s0788
MURUSCULUM Bellicum machinamentum, unde muri dissolvuntur, unde et dicitur. Papias.#
MUS peregrinus, Mus Ponticus, Hermine. Peregrini muris pellicula, apud S. Hieron. lib. 2.+
MUSA Instrumentum musicum, a musa dictum, nostris Cornemuse. Herodianus lib. 4.+
page 789, image: s0789
MUSANDINUS Egidius Corboliensis qui vixit sub Philippo Aug. lib. 2.+
MUSARABES Vide Mosarabes.#
MUSARDUS Otiosus, piger, stupidus, forte ex Germanico, musi, ocium: aut ex Musare.+
MUSATILIS ars. Vide in Musivum.#
MUSCA Auctor Mamotrecti ad 8. Judic. Monile ornamentum quod dicitur musca. Monasticum Anglicanum tom. 1. pag. 240.+
page 790, image: s0790
MUSCARIUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. Gloss. Lat. MS. Reg. Flavellum, muscarium, Jo. de Janua: Flabellum, mascarium, scilicet quo muscas abigimus. S. Hieronym. Epist. 20.+
MUSCATELLUS Vitis species, ex qua vinum Apianum conficitur, de qua Petrus de Crescentiis lib. 4. cap. 4.+
MUSCATORIUM idem quod Muscarium. Visitatio Thesaurariae S. Pauli Londinensis an. 1295.+
MUSCATUM Vide Muscus.#
MUSCERDA Stercus murium. Papias.#
MUSCETUS Accipitris vel falconis species, quem alii Fragellum vocant, apud Albertum M. lib. 23.+
MUSCHETA Mosquea, Templum Mahumetanum. Will. Apul. lib. 3. Rer. Norman.+
MUSCHETTA Telum quod balista validiori emittitur, apud Sanutum lib. 2. part. 4. cap. 22.+
page 791, image: s0791
MUSCIO [Muscino], vel [Musmo] et [Musimo], Asinus. Jo. de Janua: Muscino vocatur animal quod ex capra et ariete nascitur, et est dux gregis. Hericus Monachus de Miraculis S. Germani Autisiod. Episcopi c. 52.+
MUSCIPULATOR Deceptor, Ugutioni.#
MUSCLUS pro Musculus, licentiâ Poëticâ, Machina bellica, de qua Caesar lib. 2. de bello civili, Vegetius lib. 4. cap. 16.+
MUSCULA Concha margaritifera. Henricus Huntindon. lib. 1. Hist.+
MUSCULUS Navigii species. Gloss. Saxon. Aelfrici, cap. de Navibus: Musculus, [gap: special sign] ceo [gap: special sign] [gap: special sign] cip, i. brevis navis. Gloss. Isid. et Ugutio: Musculus, parva navis.+
MUSCUS [Moscus], [Moschus], Odoramentum quod ex umbilico cujusdam animalis colligitur, quod ita describitur a Paulo Veneto lib. 1. cap. 62.+
MUSEA [Musia], [Musiarius]. Glossae Isidori: Musea, nidi soricum. Musiae, nidi soricum.+
page 792, image: s0792
MUSEIARIUS Vide Musivum.#
MUSELENENSES pro Mosellanenses, populi ad Mosam, apud Ditmatum lib. 5. p. 54. quam vocem non intellexit Editor.#
MUSELEUM Vide Musivum.#
MUSELLA Tributi species apud Turcos Asiaticos. Guibertus lib. 8. Hist. Hieros. cap. 8.+
MUSELLUM Vide Musum.#
MUSFULAE Vide Muffulae.#
MUSIDIUM Vide Musivum.#
MUSILEUM idem quod Mausoleum, Papiae. Glossae antiquae MSS. Musuleum, monimentum. Innocentius Agrimensor: Circa musileum in pedes 70. amplius pedes minus invenies.+ [Mesoleus]
MUSIO Dictus quod muribus infestus sit, hunc vulgo Catum a captur a vocant, etc.+
MUSIPULA Catus, felis. Anonymus de Desolatione Monasterii Morimundensis in agro Mediolanensi: Persequebantur Fratres fugientes per abdita loca, quem admodum solet musipula persequi mures, etc.#
MUSITARE pro Missitare, apud Goffridum Vindocinensem lib. 2. Epist. 28. lib. 4. Epist. 31.#
MUSIVATUR Mulcet, placet, lenit; musivanter, leniter. Papias. Unde emendandae Glossae, ubi perperam mulsitanter editum.#
MUSIUM ex Graeco [gap: Greek word(s)] , Schola Alexandriae, apud Spartianum in Hadriano.+
MUSIVUM opus, dicitur illud quod tessellatum est lapillis variorum colorum, [gap: Greek word(s)] , ut est apud Nicetam in Alexio Man. F. num. 6.+
page 795, image: s0795
MUSSA Locus uliginosus, stagnum, Anglis mosse, ut auctor est Camdenus in Descriptione agri Lancastrensis. Charta Edwardi III. Regis Angl. in Monastico Anglic. to. 1. pag. 499.+
MUSSAL Tabularium Prioratus de Paredo p. 7.+
MUSSIO est qui in vino nascitur.+
MUSSULA Muscus, seu musculus, nostris Mousse. Gregorius Turon. lib. de Gloria Confess. cap. 44.+
MUSSUS vel [Mussum]. Caesarius lib. 6. Mirac. c. 5.+
MUSTA Monasticum Anglic. to. 2. p. 426.+
MUSTRUM Palladius de Architectura, ex MS. Cod. Pithoeano: Mustrum autem, quod pro colore purpureo temperatur, etc.#
MUSULMANI inquit Leunclavius in Pand. Turc. n. 22.+
MUSUM Rostrum, rictus, Gallis Museau Michael Scotus de Physionomia c. 20.+
page 796, image: s0796
MUTA Mensa publicanorum, Germanis eine Maut, nostris, le Change.+
MUTA [Muda], [Mutatio], [Mutaticum], Pretium quod datur pro mutatione praedii, cum alteri ceditur.+
page 797, image: s0797
MUTA Accipitrum morbus, Gallis la Muë: accipitres enim quotannis pennas mutant, vetusque spolium deponunt, quo tempore vehementer aegiorant, etiam usque ad periculum mortis. Fridericus II. Imp. lib. 1. de Venatione cap. 46.+
MUTA Species campanulae monasticae, quod forte surdum, ut loquimur, haberet sonum, id est, minus acutum. Vitae Abbatum S. Albani pag. 91.+
MUTA Musica, quae [gap: Greek word(s)] , Pantomimus, apud Senatorem lib. 1. Epist. 20.+
MUTANDAE Mutatoria, vestes quae mutantur. Papias: Mutandae, mutatoriae vestes, et camisiae, et bracae. Occurrit in Regula Magistri cap. 81.+
MUTAGIUM Vide Muta.#
MUTATIONES Loca, in viis regahbus, ubi veredi vel animalia mutabantur in cursu publico: quarum Mutationum mentio est in legg. 34. 36. 53. 58. 60.+
page 798, image: s0798
MUTATORIA Vestes quae aliis mutantur: vicaria indumenta, apud Cassianum lib. 4. cap. 10.+
page 799, image: s0799
MUTINUS Aelfricus in Gloss. Anglo-Sax. cap. de nominibus ferarum: Mutinus, [gap: special sign] a [gap: special sign] inca, vel Hnoc. Non liquet, inquit Somnerus.#
MUTITAS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr. Lat.#
MUTO [Mutonina], [Mutonagium]. Vide Multo.#
MUTTUM [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Lat. Gr. Hinc vox mot, apud nostros, et loquendi formula, ne multum quidem audet dicere.+
MUTUATIM pro mutuo, in Vita S. Antidii Archiep. Bisonticensis c. 5. Benedictionis ergo dono mutuation dato, etc.#
MUTULA ex Ital. Mutola, Muta. Occurrit in Vita B. Justinae de Aretio n. 9.#
MUTULATUS idem quod expeditatus, in Charta Forestae cap. 9. forte pro mutilatus. Locum vide in Mastinus.#
MUTULUS Lex Ripuar. tit. 60. §. 4.+
MUTUS Obscurus: muta verba, apud Abbonem in Praefat. ad libros de Bellis Parisiac.+
MUTUUM Exactio nomine mutui. Historia Cortusiorum lib. 3. cap. 14.+
page 800, image: s0800
MYNECENAE Moniales, ex Anglo-Saxon. mynecene, vel minicene, hodie Anglis Minneken et minnekenlasse. Concil. Enhamiense in Angl. an. 1009. c. 1.+
MYRACH vox Arabica, quam Medici usurpant pro partibus, continentibus stomachi. Vide Mundinum in Anatomia p. 43.#
MYRONES Fantasiae, miratores. Papias.#
MYRTHA pro Myrthus, usurpant Caelius Aurelianus, Celsus, et Apicius. Vide Murtha.#
MYSTERIUM Officium, sacra Liturgia.+
MYSTERIUM Statuta Roberti I. Regis Scotiae cap. 8.?. 4.+
MYSTICARE Sensum arcanum exprimere, includere.+
MYSTICUS Vide Sarica.#
MYTRUM Testamentum Hugonis I. Episcopi Tolosani apud Catellum p. 858.+
MYXA [Myxus], [Mixus], ex Gr. [gap: Greek word(s)] , Ellychnium lucernae.+
page 801/802, image: s0801
N.
N LITERA numeralis, quae 90. denotat. Unde versus apud Ugutionem.+
NA Vide Ya.#
NABLISARE Psalmisare, [gap: Greek word(s)] . Gloss. Gr. Lat. Nablio, [gap: Greek word(s)] , Psalta, ex quibus corrigendae Glossae aliae: Navilio, [gap: Greek word(s)] .+
NABULUM Merces nautica, Joanni de Janua: imo tributum pro merce nautica, naulum, Italis Nolo. Statuta Venetorum lib. 6. c. 68.+
NACA Navigii species, scapha, Germanis nachen, iisdem nee, et naehe, naves latiore alveo, qua vehicula trajiciunt, dicuntur: quas voces quidam a Graeco [gap: Greek word(s)] deducunt. Monachus Altisiodorensis p. 96.+
image: s0802
NACARA Crotalum, vel tympani species.+
NACCUM [Nachum]. Vide Nactum.#
NACISTERNA Aquarium vas, Papiae.#
NACTUM vel [Nactus]. Jacobus Stephanescus Cardinalis lib. 1. de Coronatione Bonisncii VIII. c. 9.+
page 803, image: s0803
NADIVUM pro nativum. Vide Mantellarium Mantellaria.#
NADONES Liber Rubeus Archiepiscopatus Aquensis ex Bibl. Regia fol. 17.+
NAGARE In Gloss. Isid. Vacillare, huc et illuc fluctuare.+
NAGLEDEN Charta Balduini Comitis Guinensis an. 1228.+
NAHPRANT Vide Hermsuchung.#
NALUM Acta Murensis Monasterii p. 39.+
NAM secundo loco in oratione, ut vox onim. Vetus Interpres Juvenalis sat. 7.+
NAMIUM Pignus, ex Saxonico nam, pignoris ablatio, et n [gap: special sign] man, distringere, ut vult Lambardus: Vel ut vult Joannes Stiernhookus lib. 1. de Jure Sueonum vetusto cap. 10.+
page 805, image: s0805
NANCTUS Vide Nactus Nactum.#
NANDOMEAT Tabul. Prior. Paredi in Burg. Ducatu f. 61.+
NANNUM Nantium. Vide Namium.#
NAPARIA seu mapparia, Officium in aula Regia, cui incubuit mappas, canabum, mautergia, et similia providere, in Fleta lib. 2. cap. 19.+
NAPATICA Polyptychus Ecclesia Floriacensis: Debet unusquis que mansus servilis per totas hebdom adas dies 15. et unam napaticam in vineis.+
NAPINA Ager napis consitus, Pictavis, nabine, in Lege Salica tit. 29. §. 13.+
NAPPA Tabular. S. Eparchii Inculism. fol. 33.+
NARDIFICARE Fragrare, in Gloss. Arabico-Lat. Spirare odorem nardi.#
NARDINUM id est, oleum. Ita Joannes de Garlandia in Synonymis Chymicis.#
NARES Vide Denasare.#
NARIRE Nares fricare; in Catholico parvo, Nariller, froter la narine, ou mouquer.+
NAROD Tributi species apud Bohemos, in Charta Ottocari Regis Bohem. an. 1221. in Bohemia Pia. p. 88.#
NARRATORES Advocati, Patroni causarum, Conteurs, in veteri Consuetudine Normanniae c. 64.+
page 806, image: s0806
NASALE [nasile], Pars cassidis demissa quae nasum tegit, Italis Nasale. Lat. Errhinum. Catholicon parvum: Nasile, Ce qui defend le nez.+
NASCALE Quod matrici impomtur, simile suppositorio, pessarium vero simile clysteri, quamvis pro nascali pessarium in libris antiquis saepe inveniatur. Matth. Silvaticus.#
NASCENDO esse. Lex Longob. lib. 2. tit. 21. §. 9.+
NASCENTIA Horoscopus, Genitura, Suetonio, Spartiano, Firmico, et aliis: Genesis, Juvenali: Nativitas, Sancto Ambrosio lib. 4.+
page 807, image: s0807
NASCIO nis; Nascendi proprietas, actus vel passio nascendi, Ugutioni.#
NASIDIANITA Joan. Sarisberiensis lib. 8. Policr. c. 8.+
NASSA Charta Occitanica an. 1312. in 48. Regesto Tabularii Regii n. 44.+
NASSALE Vide Macepediculum.#
NASSELLA Vide Naca.#
NASTAID Lex Alem. tit. 56. §. 2.+
NASTALAE [Nastolae], Josepho, [gap: Greek word(s)] , nostris Esguilletes, Germanis Nestel, unde Nestelen, ut observat Josephus Scaliger Epist. 205.+ [Nastola]
NASUS Charta Silonis Regis Ovetensis in Hispania an. Ch. 777.+
NATALE Conditio, status, dignitas. Leges Henrici I. Regis Angl. c. 64.+
page 808, image: s0808
NATALIS Festus dies Sanctorum a Christianis cultus. Beletus de Divin. off. cap. 4.+
page 810, image: s0810
NATATORIA Piscina, in Gloss. Lat. MS. Regio. Natatoria Siloe, Joann. c. 9.+
NATICAE Clunes, Italis Natiche, praesertim Danti in Inferno cant. 20.+
NATIO Nativitas, generis et familiae conditio. Lex Longob. lib. 1. tit. 9. §. 16.+
NATIVITAS Annonae abundantia, fructuum collectio, Gallis Recolte. Gregorius M. lib. 1. Epist. 70.+
NATIVUM pro Natali festo. In Nativo S. Mariae, in Hepidanni Annalibus Goldastinis.#
NATIVUS Oriundus, quomodo Natif nostri dicunt.+
page 811, image: s0811
NATRIX Serpens, hydrus, Columellae lib. 1. cap. 5.+
page 812, image: s0812
NATTA Storea, Matta, Gallis et Germ. Natte. Gregorius Turon. de Vitis Patrum c. 18.+
NATURA Pars corporis, quâ quis aut vir est, aut femina: Naturalia, Justino lib. 1. Non solum abscondimus, inquic S. Ambros. lib. de Offic. c. 18. et l. 1. de Noë et arca c. 8.+
NATURALIA idem quod natura, Pars quâ viri sumus. Collector Canonum Martini Bracarensis cap. 21.+
NATURALESIA Charta Hugonis de Mataplana Comitis Pallariensis an. 1304 in Camera Computor. Parisiensi: Absolvimus, liberamus, et quitamus ab homagio, naturalesia, et fidelitate, aliis omnibus vinculis et obligationibus, etc.#
NATURALIS Filius nothus. Adrevaldus Floriac. l. 1. de Mirac. S. Benedicti c. 6.+
page 813, image: s0813
NATURALITAS Carolus M. de gratia septiformis spirit.+
NATURATUM Willibrandus ab Oldenborg in Itinerario Terrae sanctae, de Antiochia: Habet infra muros tres montes magnos et asperrimos, quorum medius adeo altus est, ut suo cacumine nubibus innitens, cursum planetarum putetur impedire.+
NAVA Nebrissensis in Praefat. ad libros de bello Navariensi: Navaria, nomen est novum, nuperque excogitatum, dicta, quantum assequi possumus conjectura, quod Hispani vocant Navas camporum areas planas, arboribusque purgatas, quae tamen habent in circuitu silvas dumetaque fruticosa: et inde Navarria fortasse dicta loca, quae complures habeant ejusmodi navas.+
NAVACULUM Navale, navium statio. Glossae Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Navaculum. In MS. Cod. S. Germani Paris. navalium habetur. Infra: [gap: Greek word(s)] , Navalium.#
NAVADA Navis onerata. Tabular. Dalonensis Abbat. sub an. 1179 Dono - uno quoque anno semel unam navadam salis sui liberam et quietam ab omni consuetudine.#
NAVAGIUM Onus quod tenentibus incumbebat res domini navigio deducendi quo vellet, vel vectigal ex navium transitu.+
NAVATICUM Chartae Caroli C. et Caroli Simplicis pro Monasterio Trenorchiensi, apud San-Julianum et Chiffletium: Pracipimus ut nullus - nequein mari aut Rhodano, seu Sagona aut Dou, vel Ligeri fluminibus navigantibus, aut littoribus commorantrbus, requirere audeat, aut praesumat, aut navaticum,
page 814, image: s0814
aut cespitaticum, aut salutaticum, aut pontaticum, aut in terra rotaticum.+NAUBARE Petrus Damian. lib. 8. Epist. 11. Ne qui quietus poterat dormire sub tecto, exclusus foribus compellatur naubare sub divo. Ubi Caetanus, f cubare.#
NAUCHERIUS Nauta, nostris olim Nacher, vel Naucher, Italis nocchiere. Naucherius ligni, i. navis, in Charta an. 1273. apud Joan. Lucium lib. 4. de Regno Dalm. c. 9.#
NAUCLEARIUS Nauclerus, navicularius nauta, Italis nocchiere, governatore di navilio. Arnold. Lubec. lib. 7. c. 10.+
NAUDA Charta an. 1215. in Tabulario Ecclesiae Carnotensis n. 305. Praeterea terram capientem 18. sextarios seminis, et unam naudam quae est prope illud herbergamentum.#
NAUDIUM Chronicon Breve Cremonense: Fuit captus Burgus Pisonti et combustus, et fere omnes habit antes fuerunt, et totum suum naudium. Videtur leg. nantum, Vide in hac voce.#
NAVELLUM Sepulcrum, tumulus, arca sepulcralis, ex Italico naviglio forte, quod naviculae formam referret. Gualvaneus Flamma in Chron. Mediolan. cap. 284.+
NAUFRAGIUM Jus quod Principi vel Domino comperit in naufragiis, seu in navibus vi tempestatis fractis.+
page 815, image: s0815
NAUFUS Vide Noffus.#
NAVICELLA Ornamenti species in navicellae speciem. Anastasius in Gregorio IV. p. 165. Signum Christi habet navicellas duas et murenas tres.#
NAVICIES Industria, virtus [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Graeco-Lat. Ex Navus.#
NAVICLERUS Veteres Glossae MSS. Navigium, omnis classica profectio: Naviclerus, omnis consortii navalis exercitus.#
NAVICULA Navetta, Italis: Acerra, Tertulliano de Adorat. Gentil. cap. 9.+
page 816, image: s0816
NAVICULARIUS non gratuitus, sed mercenarius, et pro quo aliquid exigitur, ut pro transvectione naulum et merces a naviculariis, Institorius. Navicularia benedictio, non gratuita, apud Goffridum Vindocin. l. 2. Epist. 11.+
NAVIGERIUM iter, via navi emensa. navigatio. Visio Taionis: Quumque ab eis interrogaretur, - quis ab Occidente properans tam longum peteret navigerium. Ubi Isidor. Pacensis aera 680.+
NAVILIUM Classis, ex Ital. navilio. Occurrit non semel in Historia Cortusiorum.#
NAVIPLETIO Charta Edgari Anglor. Regis an. 964. pro Ecclesia Wigorn. to. 1. Monast. Anglic. p. 141.+
NAVIS Pars aedis sacrae in qua plebs consistit.+
page 817, image: s0817
NAVIUM Annales Prancor. Fuldenses an. 888.+
NAULUM Gregorius M. lib. 12. Epist. 16. Propterea misimus lanas 15. rachanas 30. lectos 15.+
page 818, image: s0818
NAUPEGO Navis inunctio, Papiae, [gap: Greek word(s)] , navium aedificatio.#
NAUPICUS Navisfactor, Papiae, ex Gr. [gap: Greek word(s)] , faber navalis, in Gloss. Gr. Lat.#
NAURATUS Chartae Regales ac Parensales, c. 13.+
NAUSIFICUS Nauseam provocans. Will. Brito lib. 10. Philipp.+
NAUTELLA Navicula, seu navicella, Gallis Nacelle. Eradius Presbyter de Lection. Evangel. cap. 2.+
NAUTLCATIO Anastasius in S. Vitaliano: Et talem afflictionem posuit in populo, seu habitatoribus - per diagrapha, seu capita, atque nauticationes per annos plurimos, quales a saeculo nunquam fuerant.+
NAUTICI Nautae. Chronicon Casin. lib. 3. c. 60.+
NAUTILENI Nautae, nautileni galearum, in Pactis initis inter Michaëlem Palaeologum et Genuenses an. 1261. [gap: Greek word(s)] , Aristophani.#
NAUTOLOGI Qui naulum a vectoribus exigunt: [gap: Greek word(s)] , apud Clementem l. 1. Constit, Apost. c. 57.+
NAUTONIUM Vetus Charta apud Guichenonum in Hist. Bressensi p. 228.+
NAYVITAS Vide Nativus.#
NAZARENI dicti primum qui Christi sequebantur doctrinam, postmodum vero a Christo deducto
page 819, image: s0819
nomine auctoritate Synodi sub D. Luca Antiochiae habitae Christiani dicti sunt Fideles universi. Haec Willelmus Tyrius lib. 4. cap. 9.#NEANISCOLOGUS Qui juvenilia loquitur, ex Graec. [gap: Greek word(s)] . Vetus Interpres Juvenalis sat. 8. v. 190. Planipedes audit Fabios, Nobiles neaniscologos.#
NEBULA Fragm. Petronii: Palam prostare nudam in nebula linea.+
NCUNQULT Charta Henr. IV. Imp. an. 1065. ex Tab. S. Maximini Trevir. Si quis ex familia interfectus fuerit, pretium illius id est, Ncunqult, totum Abbatis erit.#
NECARE [Negare], Submergere, ut Italis, annegare. Lex Burgund. tit. 34. §. 1.+
page 820, image: s0820
NECCAR Allium, [gap: Greek word(s)] , in Gloss. Gr Lat.#
NECESSARIA [Necessarium], Latrina, secessus. Descriptio Regio num Urbis Romae edita a V. C. Jo. Mâbillonio pag. 514. Posternae 3. necessariae 4. fenestrae majores forinsecus 107. minores 66.+
NECESSITAS Charta Arturi primogeniti Ducis Britanniae, Vicecomitis Lemovicensis an. 1292.+
page 821, image: s0821
NECESSARIUS pro Magis necessarium, dixit Alcuin. Ep. 1.#
NECESTUOSUS Indigens, a necesse, nostris, Necessiteux. Epistola Episcoporum Synodi Carisiacensis ad Ludovic. Germanniae Regem c. 12.+
NECNE pro necnon. S. Hieronym. Epist. 7. Offerre necne filiam potestaiis tuae fuit, etc.+
NECTAR Vinum pigmentatum, Ugutioni, Potionis delicatioris species, interdicta in Statutis Ord. Cartusiensis an. 1368. 2. part. c. 5. §. 30.+
NEENNUM Charta MS. an. 1315. Ex parte Ecclesia Majoricar. extitit it exposua querela coram illustrissimo D. Jacobo felicis recordationis Rege Majoricar quod ipse seu ejus Officiales non permitebat [correction of the transcriber; in the print prrmitebat], quod in locis dictae Ecclesiae assignatis et datis ratione Neeni terrae insulae Majoricar. quae fuit per illustrem D. Jacobum bonae memoriae Regem Aragonum, et Barones et Praelatos qui captioni dictae insulae interfuerunt, datum et concessum ipsi Ecclesiae, eadem Ecclesia seu ejus Officiales possent punire aliquos extraneos delinquentes in locis supradictis, etc.+
NEDFRI Capitularia Caroli M. lib. 5. cap. 2.+
NEFINGERE Non fingere, et putare, in Glossis antiquis MSS.#
NEFFNINGER Andreas Suenonis lib. 3. Legum
page 822, image: s0822
Scaniae c. 1.+NEFRENDICIUM in Glossis Isid.+
NEFUS Nefâstus, malus, improbus. Hadrianus PP. in Carminc ad Carol. M. Imp.+
NEGARE Vide Necare.#
NEGATORES Vide Lapsi.#
NEGGILDARE Leges Henrici I. Regis Angliae cap. 70.+
NEGLECTUM Negligentia, sed maxime ea quae culpae proxima est. Capitulare de villis c. 4.+
NEGLIGENTIAS suas profiteri coram Abbatissa, in lib. 4. Insinuar. S. Gertrudis c. 2.#
NEGOSSA Retis ad capiendos pisces species, quae describitur a Petro de Crescentiis lib. 10. cap. 37.#
NEGOTIARE pro negotiari, in Pacto Legis Salicae tit. 43. §. 8. Si quis cum servo alieno sine concilio domini sui negotiaverit, etc. Hoc autem loco, ut et cap. 50.+
NEGOTITAE vel Negotistae, Mercenarii, sellarii, vel tabernarii, opifices, institores. Papias, Ugotio.#
NEGOTIUM [Negotiatio], Mercatura, [gap: Greek word(s)] , nos vulgo Negoce, Trafic, Commerce. Gloss. Lat. Gr. Negotiatio, [gap: Greek word(s)] . Gl. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , Negotiatio, nundinatio. [gap: Greek word(s)] , negotiator, mercator. Glossae MSS. ad Canones Conciliot, mercimonia, negotia. Mela de Egyptiis: Forum ac negotia feminae, viri pensa ac domos curant. Gregorius M. lib. 6. Epist. 36.+
page 823, image: s0823
NEMANCEPS in Gloss. Lat. Gall. Franc.#
NEMBDA in jure Sueonum vetusto judicem significat. Vide Joan. Stiernhookum pag. 31. 52. et seq.#
NEMITOR Vide Minutor Minuere.#
NEMO Nullus. Nemo dies, apud Prudentium.#
NEMUS vivum, mortuum. Vide Boscus.#
NEOCORUS Aedis sacrae aedituus, [gap: Greek word(s)] . Julius Firmicus lib. 4. Matth. c. 7.+
NEONENIAE Judaeorum, in Concilio Viennensi in Austria an. 1267. c. 18. Nota sunt quae de hisce commentantur passim Scriptores.#
NEOPHYTUS Gloss. Lat. MS. Reg. Cod. 1013. Rudis, Novellus, [gap: Greek word(s)] . Isidorus lib. 8.+
page 824, image: s0824
NEOPTOLEMUS Tyro, novus Miles. ex Gr [gap: Greek word(s)] , quod fuit cognomen Pyrrhi Achillis filii.+
NEPOS Filius fratris aut sororis, [gap: Greek word(s)] . Dinam. Patricius in Vita S. Maximi Episc. Regiensis: Ansam Diaconi Regiensis nepos, id est, fratris ejus filius. Neptis per sororem, apud Spartianum in Adrianoioannes Sarisberiensis Epist. 89.+
NEPOTATIO Prodigalitas. Ordericus Vitalis lib. 8.+
NEPTA pro Neptis, crebro occurrit, in Capitulari
page 825, image: s0825
Suessionensi an. 744. c. 8. Vermeriensi an. 751. c. 3 in Synodo Vermeriensi an. 755. c. 1.+NEPTICULA Vestis brevissima, Papiae.#
NEPTITAS Vide Eginhardum Epist. 34.#
NEPTUNUS Gervasius Tilleberiensis MS. lib. 3. de Otiis Imperial. cap. 63.+
NEQUITIOSUS Nequam, improbus. Thwroczius in Joanne Huniode c. 48. Sed quid nequitiosa rebus in bellicis valeat proditio, tunc patuit.#
NEQUUS Nullus Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , a nequo. [gap: Greek word(s)] , a nequibus. Idem Gloss. [gap: Greek word(s)] , Nequus, spurcus, nuga, nugator.#
NERA [gap: Greek word(s)] , in Gloss. MSS. Sangermanensibus, in Editis, scorpius, nepa.#
NERBILIUM Consuetudiues et jura Ecclesiae de Regula in Aquitania: Si extraneus portaverit sturjonem, denarium habebit claviger: et si ibidem fractus fuerit sturjo, nerbilium et budellum habebit claviger, nec minus habebit denarium. (denario,)#
NERO Gloss. MS. Regium: Nero, Aqua. Papias: Nero, Graece, Aqua. Jacobus de Vitriaco in Hist. Hierosol. c. 32.+
NERVICEUS Funis e nervis, Judic. 16. 7. [gap: Greek word(s)] , in vers. Gr.#
NERVORA pro nervi, enuntiatione Longobardica, in Capitulis ad Legem Alamann. c. 4.+
page 826, image: s0826
NERVUS pro carcere, quod nervis in eo alligarentur rei, vel quod nervis torquerentur.+
NESAPIUS Qui non sapit, ignarus. Occurrit in Fragmento Petronii de Coena Trimalcionis: Ne me putetis nesapium esse, valde bene scio.#
NESCIENTIA Ignorantia. Claudianus Mamertus lib. 1. de Statu animae c. 11.+
NESTIGANTIO [Nestigantius], in Pacto Legis Salicae tit. 53. nomen proprium esse, sicut Titii, vel Sempronit sunt paradictica apud Romanos, censet Wendelinus.#
NETORIUM Fusus, quo netur. Isid. Gloss. Netorium, fusum, fusile. Perperam [netorsum].#
NETUS Nepos, ex Hispanico Nieto. Occurrit in Charta Jacobi Regis Aragon. an. 1238. apud Diagum in Historia Regni Valentiae lib. 7. cap. 24.#
NEUMA Vide Pneuma.#
NEVO Candidus. Papias.#
NEUTERICUS Guibertus Abbas Novigenti lib. 1. contra Judaeos c. 1.+
NEUTRALITAS Joan. Sarisber. lib. 2. Policrat. c. 2.+
NEUTRI apud Luithprand, in Legat. ubi de Graecis: Molles, effeminatos, manicatos, tiaratos, teristates, mendaces, neutros, defides.+
NEUTROTUS Octavius Horatianus lib. 1. cap. 19.+
page 827, image: s0827
NEVVOD Charta Hermanni Ord. Militum Prussiae Magistri an. 1233.+
NEYRIALE Charta Philippi Regis Franc. an: 1299.+
NIBATA Nibata. Gl. Isid. Nibita, aqua ex nubibus facta.+
NIBULATUS [Niblatus] [Nibulata]. Ugutio, et ex eo Jode Janua: Nibulatus, (al. Niblatus) a Nix, splendidus, et haec Nibulata, (al. Nibata) aqua veniens ex nivibus.+
NICHILIANISTAE Haeretici, qui negabant, Christum esse aliquid, quorum auctorem Petrum Abaëtardum statuit Gualterus de S. Victore.#
NICONTA Machina bellica. Vide in Lupus.#
NIDASII Falcones dicuntur Friderico II. Imp. lib. de Arte venandi cap. 30. 31. et alibi.+
NIDERING vel [Nidernig], Nequam, ignavus; nostris, Faineant, Will. Malmesbur. in Willelmo II. p. 121.+
page 828, image: s0828
NIELLATUS Vide Nigellum Nigellus.#
NIGELLUS Aliquantum niger, Joanni de Janua.+ [Nigellum]
NIGELLI Vide Moneta nigra.#
NIGROMANTIA pro necromantia. Ebrardus in Graecismo c. 8.+
NIGROMONACHI in Gestis Innocentii PP. 126.+
NIHILEITAS Quâ quid nihili censetur. apud Henricum de Hassia in Speculo anim. p. 7.#
NIHILFECIT ita cognominarunt aliquot ex Regibus Franciae, primae, et secundae stirpis, quod deliciis palatinis dediti, rerum civilium et militarium summam Majoribus domus demandarent: quanquam non desunt qui illos ab ejusmodi Scriptorum calumniis vindicare conantur.+
page 829, image: s0829
NIHILOMINUS Etiam, perinde. Sedulius in Praefat. ad Opus Paschale: Cognoscant peritissimum divinae legis Origenem tribus nihilominus editionibus prope cuncta quae disseruit, aptavisse.+
NIHILUS Vide Cenitus.#
NIMIDA Indiculus superstitionum et paganiarum, in Concilio Liptin. an. 743. De sacris silvarum, quae Nimidas vocant.#
NIGOSUS pro ningosus, Nivosus. Chronicon Abb. S. Trudonis lib. 12. Per nigosa et saltuosa devia fatigabiliter deductus. Sed videtur legendum jugosa.#
NINGUIDUS Nivosus: ninguis enim pro nix dixerunt veteres.+
NISARE Implicare. Papias.#
NISI pro praeterquam. Victor Schotti in Augusto: Adjectis Imperio civium Rhetis, Illyricoque, ac pacata externarum gentium ferocia, uisi Germaniae.+
NITHING Vide Nidering.#
NIVICOLLINI Britones, appellati Walli Anglici, qui colles seu montes altissimos, nivibus oppletos habitant, a Joan Sarisber. lib. 2. Policrat. c. 27.+
NIUNGILDUM idem quod Novigildum, quod vide. Apud Keronem niun, novem sonat. Vide Guillimannum lib. 1. Rer. Helvet. c. 9. p. 81.#
page 830, image: s0830
NIUSALTUS Capitulare de Villis c. 34.+
NIXA Hispanis, Prunus Damascena, a multitudine enixi fructus dicta, ut est apud Isidorum lib. 17. c. 7.+
NIXUS Vide Myxus Myxa.#
NOA in Tabulario Majoris Monasterii, videtur esse locus pascuus, sed uliginosus et aquis irriguus.+
NOBIA Vide Nubeia.#
NOBILE Genus monetae Anglicae, vulgo Noble a...arose [reading uncertain: page damaged] . Lexicon Cambro-Britannicum, Nobl. aureus. Henricus Knyghton sub an. 1344.+
NOBILIS homo, in Lege Long. l. 2. tit. 2. §. 4.+
NOBILISSIMUS Epitheton honorarium tributum Imperatorum filiis, qui interdum Nobilissimi pueri nude appellantur, in Constitutionibus Impp.+
page 831, image: s0831
NOBILITAS Titulus honorarius, quo Bovo Sithiensis Abbas Widonem Archiepiscopum Remensem compellat, in Epistola praefixa Relationi de Inventione et elevatione S. Bertini.+
NOBISCUM Clamor militaris, a Christianis in praeliis inclamari solitus, apud Vegetium lib. 3. cap. 5.+
NOCA Modus agri. Monasticum Anglic. to. 2. pag. 331. Unam virgatam terrae quam tenuit, - et tres nocas terrae quas tenuit Wilhelmus Gloyn, etc.#
NOCATA terrae, Agri modus, in veteri Inquesta apud W. Dugdalum in Antiquitat. Warwic. pag. 665.+
page 832, image: s0832
NOCHERIUS Vide Nauclearius.#
NOCIUM Monasticum Anglic. to. 2. p. 380.+
NOCTANTER De nocte. Gallis, Nuitamment. Noctanter furari, in Fleta lib. 2. c. 72. §. 10. c. 76. §. 8. c. 79. §. 7.#
NOCTIANUS Gloss. Gr. Lat. [gap: Greek word(s)] , noctianus, nocte custos, vigilis.+
NOCTIOSUS Qui melius vespere videt. Papias.#
NOCTIVAGI Charta Communiae Hamensis: Habent et potestatem banniendi quoslibet infames, et malefactores, et noctivagos mali testimonii pro voluntate sua, etc.+
NOCTURNA Jus piscandi per unam noctem in molendinis.+
NOCTURNALES Crepidae, Gall. Mules, Pantoufles, quibus de nocte utimur.+ [Nocturnalis]
page 833, image: s0833
NOCTURNA Nocturni. Nocturnale officium, quod noctu peragitur, in Capitul.+
NOCTURNUM Magica Gentilium illusio, quae noctu fiebat.+
NODSYR Indiculus superstitionum et paganiarum, in Concil. Liptin. an. 743. apud Lalandum: De igne fricato de ligno, id est, Nodsyr. Vide Nedfri.#
NODELLUS Nodulus, species ornamenti virorum, vel feminarum, cujusmodi fuit Nodus Militaris, de quo mox, fibulae.+
NODUS seu Nodi societas, Ordo Militaris 300.+
page 834, image: s0834
NODUA vel [Nodwa], vox Cambrica, Asylum, protectio, refugium, Boxhornio Nodded. Occurrit in Legibus Hoeli Boni Regis Walliae cap. 10.#
NODWERS seu [Nood-waere], Necessaria defensio, apud Kilianum.+
NOFFUS [Naufus]. Gloss. Pithoei. Naufo, sarcofago ligneo, quibusdam, quod navis formam referat, quae Francis nostris olim Nau dicta.+
NOGAREDA Nucetum, Nogarede. Occitanis, Nochiere aliis.+ [Nogueria]
NOLA Ugutio et Joan. de Janua: Nola civitas Campaniae, et hinc Nola, illud tintinnabulum quod appenditur collis canum, vel pedibus avium, vel aliud, quod appenditur fraenis et pectoribus equorum, --- et dicitur a Nola civitate, quia ibi primum inventum et factum fuit tale instrumentum; et ampliato nomine invenitur Nola pro qualibet parva campana, vel pro campanella refectorii.+
page 835, image: s0835
NOLUNTAS cui opponitur voluntas Glossae Arabico-Lat. Noluntas, ab eo quod nolumus. Utitur sanctus Augustinus lib. 14. de Civit. Dei cap. 6.#
NOLUS qui spernit, nec vult, contemptor. S. Columbanus Instruct. 14. Amator mediocrium, nolus opum, animi depressor, etc.#
NOMEN Nominis impositio. Lex Ripuar. tit. 36. §. 10.+
page 837, image: s0837
NOMENCLATOR Nomenculator, cujus officium erat convivas ad convivia vocare.+
page 838, image: s0838
NOMERIA Consuetudines et Jura Monasterii de Regula in Aquitania, apud Labeum to. 2.+
NOMINABILIS Leges Henrici I. Regis Angl. c. 5. Talis est nominabilis, ut ait Apostolus, qui confitetur, vel ordine judiciario convincitur.#
NOMINALES dicti quidam Philosophi, qui ut ait Aventinus lib. 6.+
NOMINARIUS Vide Abecedarius.#
NOMINATIVE Nominatim, in Capitul. ad Legem Bajwar. tit. 1. c. 8.+
NOMINATIVUS Celebris famosus, Renomme.+
NOMINATORES ad pennam, dicti in Academia Parisiensi Philosophiae Professores, qui scripta sua discipulis dictabant.+
NOMISMA Domestheni, caeterisque Scriptoribus Graecis sumitur pro consuetudine, more, et lege non scripta: inde nomen hoc haesit nummo, quia ex privatorum more et consensu institutus sit.+
page 839, image: s0839
NONA Officium Ecclesiasticum diurnum, quod hora dici nona peragitur et decantatur. Durandus lib. cap. 8. Vide Hora Horae.+
page 840, image: s0840
NONAGIUM Pars nona mobilium defuncti, quam ad se spectare contendebant Parochi, sub specie de ea disponendi ad pios usus.+
NON DECEM Sanctimonialis anonyma in Vita S. Wunebaldi Abb. Heidenhem. c. 1.+
page 841, image: s0841
NONNA Nonnanes. Vide Nonnus.#
NONNATUS Charta Condomensis: Arnaldus Comes Astariacensis, cognomento Nonnatus, quod caeso matris ventre extractus fuerit.#
NONNONES Matricularii Ecclesiarum, id est, pauperes senes, unde fortassis legendum [Nonnanes], in Praecepto pro Abbatia S. Germani Autissiod. an. 864. to. 2.+
NONNUS Papias: Nonnos vocamus majores ob reverentiam: nam intelligitur paterna reverentia.+
page 842, image: s0842
NON PLEVINA seu Defalta non plevinae: vox Practicorum Anglicor.+
NONTENURA vox perinde Practicorum
page 843, image: s0843
Anglicorum, cum aliquis negat se tenere tenementum de quo est controversia.+NORAX Glossae Isid. et Papias: Norax, peccator, criminosus.+
NORGA Papiae, sordes naris. Perperam in Edito, et in quibusdam MSS. maris.#
NORMA Regula monastica. Charta Chrodegangi Episc. Metensis ann. 770.+
page 844, image: s0844
NORMALES limites, Normalis linea, quae et mensuralis, Normaliter, Normatura, voces Agrimensorum.+
NORMIS [gap: Greek word(s)] , in Gloss. MSS. et Editis Lat. Gr. Vide Abnormis.#
NORTHINTUS Plaga Septentrionalis, ex No [gap: special sign] , Septentrio, et Inne, cubiculum, cella, caverna, et per translationem, plaga, regio, etc. in Legibus Edw. Regis.+
NORTHUS Septentrio, le North. Dudo libro 1. de Act. Norman. Zephyro, Northoque nobis contrariis obtriti, etc.+
NORTNUNFT Vide Heinisuchung.#
NOSCENTIA pro Notitia, apud Symmachum lib. 3. Epist. 9. ubi Juretus.+
page 845, image: s0845
NOSCITARE Notkerus de Notis Musicis: N. Notare, hoc est, Noscitare, notificat.#
NOSTRACISMUS Vide Metacismus.#
NOSTURMA Aimoinus lib. 4. cap. 26.+
NOTAE Petro Diacono de Notis literar.+
page 848, image: s0848
NOTARIA seu [Notoria], Scriptura, quâ notum aliquid fit, relatio.+
NOTARII dignitas varia ac diversa fuit in Palatiis Imperatorum.+
page 850, image: s0850
NOTIFICARE Notum facere, in l. 5. D. de Jure immunit. et alibi non semel.#
NOTIO pro Notitia. Charta S. Bonifacii de finibus et limitib.+
page 852, image: s0852
NOTNUNFTI Violentia, in Gloss. Lat. Theotisco. Lex Frision. tit. 8.+
NOTORIA Epistola, quâ aliquid Principi aut Magistratui notum fit.+
NOTRIA triae, Pinna, Joanni de Janua.#
NOVALE Novalis ager. Varie haec vox accipitur: interdum enim pro terra proscissa, quae anno cessat, interdum pro agro, qui de novo ad cultum redigitur.+
NOVELLAE Suggestiones, in veteribus Glossis MSS.+
page 853, image: s0853
NOVELLETUM [gap: Greek word(s)] , in Glossis Gr. Lat. Ibidem: [gap: Greek word(s)] , Novellum.#
NOVENA Mensurae frumentariae species. Charta fundationis Abbatiae Sorpiensis in Dioecesi Regiensi in Provincia, ann. 1255.+
NOVENA appellatur, munus rerum novarum, diversarumque, ut sunt panni ex seta confecti, scarlati, resque aliae, quae a Legatis Principibus offeruntur.+
NOVENARIUS Novem Psalmi, qui cantantur in Matutinis, apud Udalricum lib. 1. Consuetud. Cluniac. cap. 12.#
NOVENARIUS qui nonam fructuum domino persolvit, nisi fallor. Fori Oscae ann. 1247.+
NOVENDIUM Luctus novem dierum, qui ut ait Donatus, parentalia concludit, quique apud Latinos Novendial appellabatur, ut testatur Augustin qui in exequiis Christianorum nonum hunc diem celebrari improbat.+
NOVENNARIUS Novennaria. Vitalis Episc. Oscensis apud Blancam in Comm. Rerum Aragon. p. 728.+
NOVERCA Hygenus de Castrametatione: Iniqua loca, quae a prioribus Novercae appellantur, omni modo vitari debent.+
NOVIGALE Thwroczius in Ludovico Rege Hungar. cap. 27.+
NOVIGILDUM [Niungeldum], Mulcta pro re qualibet ablata furto aut alio quovis modo, quâ reus novies ejusdem rei pretium reddere tenetur. Vide Geldum Geldonia. Lex Burgund. tit. 8. §. 2.+
page 854, image: s0854
NOVITIA Novitas Gallis Nouveaute. Edidit. V. Cl. Stephanus Baluzius tom. 2.+
NOVITIUM Vita S. Aicadri Abb. Gemetic. c. 25.+
NOVITII Qui in Monasterio religiosae vitae experimenta subeunt, et probationis elapso tempore, si idonei fuerint inventi, ad professionem admittuntur. Conventus Aquisgranensis ann. 817. c. 34.+
page 855, image: s0855
NOVOGESTA Nove ac recens gesta. Eginus Monachus in Vita sancti Ansovini Episcopi Camerini n. 4.+
NOVUM vulgo Nouvelle. Ugutio: Rumor, murmur quod vulgo dicitur novum. Occurrit non semel in Epistolis Marini Sanuti.#
NOX Pridem a viris doctis annotatum, Gallos olim ac Germanos spatia temporis, non dierum, sed noctium numero distinxisse ac finiisse, ex Caesare lib. 6.+
page 856, image: s0856
NUA Pactum inter Venetos et Tragurienses ann. 1322.+
NUPTIAE Nuptiae, Mariage. Charta Willelmi Episcopi Inculism. ann. 1206.+ [Nobiae]
NUBERE Coire, misceri. Capitul. Caroli Magni lib. 6. cap. 55.+
page 857, image: s0857
NUBES Fleta libro 2. cap. 79.+
NUBILUM Regula Pauli et Stephani Abbatum capite 11.+
NUCARIUS in Capitulari de Villis cap. 70. v. 6. Videtur legendum Nuclearius. Vide in hac voce.#
NUCHA Postica pars colli, nostris, Nuque du col, vox Arabica. Matth. Silvaticus: Nucrati (lib. Nukati) locus, ubi collum craneo jungitur.+
page 858, image: s0858
NUCINAE mensae, apud veterem Interpretem Juvenalis Sat. 11. vers. 117.+
NUCLEARIUS [Nuclearium]. Gloss. Lat. Gall. Nuclearius, Noyer, arbre. Charta Theobaldi Comitis Blesensis ann. 1140.+
NUDIMANUS Qui manus vacuas ac inanes habet, apud Eckchardum Juniorem libro de Casib. sancti Galli cap. 1.#
NUDIPEDALIA Papiae, Nudo pede deambulatio Judaeorum.+
NUDUS Mensurae species. Charta Ludovici Pii Imper. apud Doubletum pag. 740.+
NUGA Nugator. Gloss. Graec. Lat. [gap: Greek word(s)] , nequus, spurcus, nuga, nugator.+
NULLATIO Mutatio. Ita Gloss. Arabico-Lat. Legendum forte [Nutatio].#
page 859, image: s0859
NULLIFICARE Contemnere. Versus Euceriae lib. 4.+
NUMANTIA Charta Raymundi Comitis Tolosani ann. 1181.+
NUMBLE Charta ann. 1239. ex Tabulario Ecclesiae Bituricensis apud Thomasserium in Consuetudine Bituric. libro 1. cap. 60.+
NUMERATORES alias Campipartores, qui a dominis feudalibus statuuntur ad numerandos in agris mergites, seu garbas, pro decimis, vel campiparte.+
NUMERARIUS Arithmeticus, ut est in Gloss. Lat. MS.+
page 860, image: s0860
NUMERI Cohortes: vox Ulpiano, Vopisco, Ammiano, et aliis nota. Optatus lib. 3.+
NUMERUS aureus, Compotistis, dicitur Cyclus Lunaris, seu decemnovennalis, in eum finem institutus, ut quatenus per totam seriem Calendarii deducitur, demonstret omnia novilunia, ac illud speciatim, a quo supputata Luna 14.+
NUMMULARII [gap: Greek word(s)] , Campsores, qui nummulos et minutos nummos pro
page 861, image: s0861
majoribus dabant iis, qui necesse habebant majores minoribus ad usum quotidianum permutare.+NUMMUS Denarius, minutior moneta, in Codice Theod. non semel.+
page 862, image: s0862
NUNBLICUS umbilicus, Gall. Numbril. Regestum Castri Lidi fol. 32.+
NUNDINAE vox apud Eugippium in Vita S. Severini cap. 9.+
NUNDINAE Matth. Paris. ann. 1200.+
page 865, image: s0865
NUNTIARE Citare, in jus vocare. Vita S. Praejecti cap. 3.+
NUNTIATICA Diurnus Roman. cap. 6.+
NUNTIATIO novi operis per jactum lapilli. Charta Occitanica ann. 1407.+
NUNNA Vide Nonna.#
NUNTIUS Curiae. Charta Guillelm Comitis Forcalcarii ann. 1206.+
NUPTIAE publicae, vel publice factae, in Concilio Vernensi ann. 755. can. 15. 32.#
NUPTIARE nubere. S. Maximus Taurinensis Homil. in Epiphan. Nam cum defecisset nuptiantibus vinum, etc.#
NUPTIATICUM Tributum forte, aut vectigal, quod pro nuptiarum facultate solvebatur domino.+
NUPTIATOR Qui nuptias ambit, amat. S. Hieronymus lib. 1. adversus Jovinianum cap. 23.+
page 866, image: s0866
NUPTORIUM et [Nuptatorium], Domus vel locus ubi fiunt nuptiae, vel ubi nubunt. Gloss. Isid. et Ugutio.#
NUROK Vide Waddingum in Regesto tom. 1. pag. 19.+
NUSCA Gloss. Theodisc. Fibula, nusca.+
NUTA Gustus oris, Papiae.#
NUTRICARE Nutrire. Capit. Caroli Magni lib. 1. c. 132.+
NUTRICARII Matricularii, quibus enutriendi ac educandi infantes projectos cura incumbebat: Norrissiers.+
NUTRICIA pro Nutrix, ex Gallico Nourrice. Archithrenius lib. 1. cap. 2.+
NUTRIMEN [Nutrimentum], [Nutritura], Nutricatus animalium, ex quo decimae penduntur Ecclesiis.+
page 867, image: s0867
NUTRITIUS Gloss. Lat. Graec. Nutritius, [gap: Greek word(s)] .+
NUTRITI Familiares, qui e familia alicujus sunt, qui in domo domini aluntur. Gregorius Turonens. lib. 9. cap. 36.+
page 868, image: s0868
NUX Balistae astragalus, epitoxis, Noix d'arbaleste. Will. Brito lib. 6. Philipp. pag. 156.+
NUXA Udalricus lib. 1. Consuetud. Cluniac. cap. 22.+
NYCTALMUS in Gloss. Sax. Cottoniano, Nih [gap: special sign] -ea [gap: special sign] e.+
page 869, image: s0869
NYDBEDRIPES Custumarium Monasterii de Bello, apud Spelman. tit. Brenhame, fol. 91.+
NYCTAGES aliis [gap: Greek word(s)] , Haeretici, qui superfluas existimabant sacras vigilias, et spiritali operi
page 870, image: s0870
infructuosas, dicentes, jura temerari divina, qui noctem fecit ad requiem, sicut diem ad laborem. Qui haretici Graeco sermone Nyctages, hoc est, somniculosi, vocantur.+NYMPHAEUM Aquarum receptaculum. D. Ambros. in Actis sancti Sebastiani cap. 18. num. 65.+