01/2011 Reinhard Gruhl markup
text typed - structural tagging completed - no semantic tagging - spell check partially performed - no orthographical standardization


image: as001

BIBLIOTHECA SCRIPTORVM SOCIETATIS IESV, Post excusum ANNO M. DC. VIII. Catalogum R. P. PETRI RIBADENEIRAE SOCIETATIS EIVSDEM THEOLOGI; Nunc hoc nouo apparatu librorum ad annum reparatae salutis M. DC. XLII. editorum concinnata, et illustrium virorum elogiis adornata, A PHILIPPO ALEGAMBE BRVXELLENSI EX EADEM SOCIETATE IESV. Accedit Catalogus Religiosorum Societatis Iesu, qui hactenus pro Catholicâ fide et pietate in variis mundi plagis interempti sunt. [gap: illustration] ANTVERPIAE Apud IOANNEM MEVRSIVM. ANNO M. DC. XLIII.



image: as002

[gap: praeliminaria; body text]

page 218, image: s218

IOANNES ALANDVS, natione Roxolanus, patriâ Leopoliensis, in Soeietatem anno MDXC. iam tum Sacerdos ingressus, viuit hodieque octogenario maior. Scripsit

Miracula S. Michaelis Archangeli patrata in aede prope Nesuisium.

Vitam Nicolai Radiuilij Ducis Olykae et Nesuisij, Palatini Vilnensis.

Reddidit Polonice ex Latino

Opuscula aliqua pia S. Augustini.

IOANNES AIOYSIVS CONFALONERIVS, natione Italus, patriâ Mediolanensis, Philosophiam in Romano Collegio antehac professus, nunc in Mediolanensi Theologiam exponit. Habet promptam, editurus propediem

Arithmeticam speciosam.

IOANNES ALOYSIVS CONFALONERIVS, natione Italus, patriâ Mediolanensis, vir ingenio praestans, et multiplici doctrinâ; docuit Romae Philosophiam, nunc docet Mediolani Theologiam. Edita nuper est cum aliis aliorum, eius

Oratio de Passione Domini, quam anno MDC. XXXVI. habuit ad Vrbanum VIII.

IOANNES ANDREAS ALBERTVS, natione Italus, patriâ Niciensis, edidit

Vitas et Elogia Patrum. Taurini apud Tisnam et Zanattam MDCXXXVIII. in 8.

IOANNES ANTONIVS MAZZARELLVS, natione Italus, patriâ Romanus, habuit ad Clementem VIII. Anno MDCI.

Orationem de Passione Domini, quae nuper cum aliis aliorum de eodem argumento edita est.

IOANNES ANTONIVS PAROVE, natione Hispanus, patriâ Albarracinensis; edidit

Concionem funebrem in obitu Illustrissimi et Reuerendissimi Domini Ioannis de Hozes Archiepiscopi Tarraconensis.

IOANNES ANTONIVS VALTRINVS, natione Italus, patriâ Senensis, candidi vir ingenij, multaeque eruditionis, Sacras Romae Litteras, decurso studiorum curriculo, publice professus. Scripserat Adolescens dum Eloquentiam profiteretur, sibi, vt aiebat, et Musis

De re militari veterum Romanorum, lib. VII. ab ipsis etiam aemulis laudatos; quos olim sibi ablatos inuitus typis euulgatos inaudiuit. Ad haec

Annuas Litteras Societatis Iesu, anni MDLXXXI. et et MDLXXXII Superiorum iussu conscripsit. Item

Vitas BB. Aloysij Gonzagae, et Stanislai Kostka, compendiose, si non edidit, Italice tamen conscripsit; vti et

Inuentionem SS. Placidi, Eutychij, Victorini, Flauiae, et Sociorum Martyrum.

Commentaria ipsius in Librum Iob, seruantur Romae MSS.

IOANNES ANTONIVS VELASOVEZ, natione Hispanus, patriâ Abulensis, Societatem Salmanticae ingressus est die XXIII. Martij, anno salutis MDCII. in quâ confectis studiis rexit Collegia Monfortense et Segobiense; Sacram Scripturam Salmanticae cum laude exposuit, vir politissimi ingenij, nec minus humanioribus litteris, quam sacris excultus. Scripsit

Commentarios in Epistolam D. Pauli ad Philippenses, tomis II. in fol. Prior, qui explicat duo priora capita prodiit Lugduni sumptibus Iacobi Cardon MDCXXVIII et MDCXXXII. Posterior qui reliquum Epistolae complectitur MDCXXXII. et MDCXXXIV.

Commentarios in Psalmum c. lib. V. Lugduni MDCXXXVII. in fol. Typis Prost.

IOANNES ANTONIVS VSON, natione Hispanus, patriâ Darocensis, praestantissimi vir ingenij et summae exspectationis, quam omnem mors intercidit, vna cum vitâ, Madridij die XXII. Augusti anno salutis MDCXXXVIII. aetatis XLIII. Edidit

Commentarios in I. Partem Summae Theologiae S. Thomae.

IOANNES AOVAPONTANVS, seu, vt eum patriâ linguâ vocat Ioannes Pitsaeus, BRIDGWATER, natione Anglus, gente Cambrobritannus, ex Ministro Protestantico factus Catholicus, optimis beneficiis desertis, Rhemos se transtulit. Cetera ipsius adhuc in obscuro sunt. Edidit adiecto suo nomine ad calcem Praefationis, quamuis Societatis Iesu nomen non addat, librum hoc titulo,

Concertatio Ecclesiae Catholicae in Angliâ; impressa MDLXXXIV. et recusa cum insigni auctario MDL XXXIX. Augustae Treuirorum per Henricum Bock in 4.

Promittit autem in Apologiâ Martyrum, quae habetur in tertia Parte Concertationis, Opus aliud contra sex articulos, seu, quaestiones capitales, quas Martyribus proponere solent: verum in Argumento totius Operis recusi cum auctario ait addi eâ editione, Responsionem pro Catholicis ad persecutores Anglos, aduersus famosum librum, qui titulo Iustitiae Britannicae, ab haereticis erat emissus; quae merito censeri possit, Responsio ad sex illos articulos, vt proinde Opus illud promissum exspectari amplius non debeat. Edidit praeterea, vt refert Antonius Posseuinus

Confutationem virulentae Disputationis, qua Georgius Fohn conatus est docere, Pontificem Romanum esse Antichristum a Prophetis et Apostolis praedictum. Augustae Treuirorum apud Henricum Bock MDLXXXIX.

IOANNES ARGENTVS, natione Italus, patriâ Mutinensis, vir de Societate, atque imprimis de Transalpinâ seu Aquilonari quam optime meritus. Cum Adolescens vix nomen Societatis nosset, nullam cum eius hominibus consuetudinem haberet, multa autem (vt haec secula ferunt) tum a Sodalibus, tum ab aliis infimae notae viris, de eâdem satis grauia audiret; quae etsi suspecta erant, nec in Religiosos homines cadere posse videbantur; tamen vel fucus sermonis, vel auctoritas narrantis reddebat falsa probabiliora veris, illumque interdum, si non credere, saltem haerere, et certa in dubium vocare pene cogebant


page 219, image: s219

At cum diuino impellente Numine Societatem propius accessit, et hominibus illius familiariter vti coepit, statim errore detecto veritatem aspexit, et quam innocens esset haec Religio, quamque immerito morsus tot sustinetet, intellexit. Ergo animum statim mutauit, et ex dubio certus, ex alieno intimus factus, Societatem eo ardentius amauit, quo certius ea de quibus antea dubitabat, falsa esse perspexit; imo iis virtutibus illam maxime excellere animaduertit, quarum contraria vitia ei potissimum antea didicerat adscribi. Demum sese ipsi Societati addixit, postquam Humaniores et Philosophicas disciplinas aliquamdiu professus esset; in eâque summis est muneribus, summis laboribus perfunctus. Trium in Italiâ Collegiorum Rector fuit, regebatque eo tempore Patauinum, quando agente eam causam Venetiis coram Principe Serenissimo et frequente Senatu per luculentam orationem Doctore Cremonio, Societatis ibi scholae clausae sunt coactaeque Parmam transire. Verum non ita multo post ex Italiâ est ipse digressus. Anno MDCIII. administrabat Vice-Prouincialis Transyluaniam, quando Moyses Zekelius Claudiopolim occupauit, a ciuibus eâ sibi lege patefactam, vt potestatem faceret illis vicissim Societatis Collegium, diripiendi, vastandi, Patres eiiciendi, mactandi: id quod tam impie ab illis immaniterque perfectum est, vt momento diruerint omnia; pulsarint, vulnerarint, trucidarint. Ipsi etiam abscedenti sudariolum manibus eripere tentarint, ne quid secum efferret. Haec cum ad diem IX. Iunij acta essent, non ita multo post recepta a Caesareis Ciuitate, Socij restituti sunt; ad quos e Poloniâ reuertit Argentus sub Idus Ianuarias MDCIV. Verum cum cerneret parum sibi tutis ibi licere consistere, die XII. Iulij cum Sociis aliquot, longo, difficili, ac pleno periculis per Moldauiam itinere remeauit Cracouiam, vbi a Rege perbenigne acceptus, a Nuncio Apostolico rogatus ad frequentem Italorum concionem magnâ approbatione verba fecit. Sed iussus per litteras a Praeposito Generali, reuertit actutum Claudiopolim, et eius Collegij Rector, ac Transyluaniae totius Vice-Prouincialis designatur. Tunc enimuero patuit vel ipsis hostibus, si recte vti vellent, quis ille vir esset, quem tam inclementer habuerant: nam ciues, qui ob eiectos Socios tenebantur in vinculis, plenus bonis nunciis inuisebat, desertos a suis; paternam illis curam, beneuolentiamque exhibebat, pollicentibus memores se fore semper acceptae gratiae, facturosque vt posteri grati sint; denique suâ auctoritate perfecit, vt illi vinculis eximerentur, et redderentur suis. Sed quod ab ingratis solet, praemium repensum est; et qui tunc quotidie a Senatu velut vrbis totius parens amantissimus saluta batur, ab eodem post paulo, nihil se laesum prositente, ceu inimicissimus tractatus fuit. Anno insequente, qui suit a Christo nato MDCV. cum dominante Stephano Botzkaio, qui Principatum inuaserat, comitia Mediesini haberentur, in iisque fauente Arianis et Caluinistis Principe, iam factum esset decretum de Societate proscribenda, Argentus per amicos factus certior, die XIV. Septembris in pleno omnium Ordinum consessu dicendi postulatâ facultate, tam luculente, fortiterque Societatis causam, atque innocentiam defendit, vt aduersarij praesente ipso et prouocante, ne mutire quidem contra sint ausi, sed sese ex hominum conspectu proripuerint; absconderintqueue: animos autem Procerum ita conuertit, vt eos decreti poeniteret, rescissoque Societatem suo stare loco permitterent, quamuis inuito Botzkaio; vt ex maioribus subselliis, non deessent, qui sponderent se nunquam Societati oblocuturos. Ceterum Botzkaius aliâ vsus occasione, Societatem per vim atque iniuriam regno exturbauit; cum vocato ad se in Hungariam Ioanne Argento, aliam haud esse causam eiectionis dixisset, nisi quod ita haeretici quibus morem gerere vellet, expetebant. Cui Argentus infracto respondit animo, Principem oportere sua cuique iura in[?]olata seruare, innocentes haud quaquam exponere iniquorum libidini, sed iustitiae gladio tueri. Ille iterum, Metuere se, ne si aliorum culpâ nos de vitâ periclitari contingeret, Principum Christianorum, quibus cordi essemus, indignationem incurreret: omnino igitur statuisse vt Societas Regno excederet. Vrsit intrepidus Argentus, Nostram siue salutem, siue perniciem in eius manu ac voluntate positam esse; propositum nocendi ipse poneret, alios, quos timeret, nullos restare. Sed Surdo verba dedit. Botzkaio breui exstincto, cum successisset in Principatu Sigisinundus Rakoczius, rediit ad illum quoque Argentus, vt Societatem, quam Archidux Matthias ipsi iam commendarat, restitutam vellet. Is ad comitia referendam rem dixit. Ea cum haberentur Claudiopoli anno salutis MDCVII. institêre vehementer aduersarij, ne ad Ciuitatem Argentus admitteretur, certi lapidatione rem expedire, si adsit. Admissus tamen ob Caesaris reuerentiam, orationem die XV. Iunij ad Ordines habuit, quâ Societatis innocentiam luce clariorem effecit. Cui cum hostes nequirent obsistere, clamoribus implere coeperunt omnia, furere, tumultuari, et facto impetu Societatem exigere, bonisque ac fortunis exuere. Id tamen suâ constantiâ obtinuit, vt publico Principis, Regnique chirographo constaret, propter vnicam Religionis causam Societatem expelli. Postquam eiectus iterum Transyluaniâ est, Austriam Prouincialis obtinuit; quo in munere nouis tempestatibus iactatus est; cum enim per annum MDCXI. Passauiensis exercitus, duce Leopoldo Austriaco, Pragam subiisset, Caesarem Rudolphum aduersus vim atque arma tecturus,


page 220, image: s220

quidquid ibi discriminis imminuit Societati, ad Argentum maxime qui aderat cum imperio, pertinuit. Anno proximo Poloniam, Lithuaniamque inspecturus cum auctoritate Visitatoris abiuit. Ibi cum intelligeret multis Societatem grauibusque exagitari censuris, et libellis acerrimis lacerari, subiit animum vereri, ne quid forte peccaretur a Sociis, saltem per imprudentiam, quod ansam obtrectatoribus praeberet; senescentique tum accidit in Poloniâ, quod in Italiâ iam olim acciderat adolescenti. Verum comperit re cominus inspectâ, aut religione a nobis dissidere qui obloquebantur, aut certe Societatem haud quaquam nosse. Tum vero Poloniae Regi Sigismundo III. per Epistolam accurate conscriptam, innocentiam Societatis, aduersariorum calumnias (quod in aliis quoque Prouinciis ac Regnis cum Principibus ac Regibus non inutiliter obseruabat) repraesentauit, vt nostrarum rerum notitiam ex vero nactus, non facile se pateretur erroribus imbui, inceptumque a nobis pietatis cursum impediret. Hoc tempore Claudio Generali Praeposito morte sublato, Romam contendit, et in Societatis comitiis, quamuis ipse non interesset, XXIX. suffragiis ad Generalatum postulatus est. Ceterum cum in Magistratum euectus fuisset Mutius Vitellescus, dimissis comitiis, Argentum Mediolanensi primum, mox Prouinciae praefecit Poloniae. Vnde in Austriam Visitator regressus, Bohemicam ex eâ secreuit; quâ alteri commendatâ, per annos aliquot Austriam ipse Prouincialis gubernauit: donec aetate, laboribusque fractus ac fatiscens, in Italiam capiendae quieti remeauit. Sed ea nequaquam diuturna fuit; nam Collegij Mutinensis admotus gubernaculo, tandem laborum finem inuenit die XXVI. Nouembris, anno salutis MDCXXIX. Vir fuit heroicis plane virtutibus ornatus. In omni munere quod gessit, eam actionum, conatuumque suorum regulam semper adhibuit, quâ dirigeret ad maiorem Dei gloriam omnia, quâ communi omnium, priuatoque singulorum bono plura spiritualia commoda adferret; quâ summam Religioni nostrae perfectionem pareret: omnem suam industriam collocauit, vt nostrae Societatis homines, quâ diligentiâ in propriam perfectionem incumbunt, cum eâdem quoque aliorum se saluti impenderent. Certe cum sub annum MDCXIV. Vilnae accepisset, quae a Collegiis Romanis magno cum spirituali Romanae plebis fructu Romae fiebant in Missionibus per ipsam Vrbem institutis, eorum exemplo Socios excitauit Vilnenses ad aemultationem; vt Vilnensem prouinciam inter se partiti, Dominicis diebus, quibus a ludo feriabantur, eorum alij vicos et plateas, alij suburbia, reliqui vicinos ciuitati pagos circumirent, vbique doctrinam Christianam explicarent, pietatem plantarent: et constitit operae fructus incredibilis. Societatis instituta seuerissimâ custodiâ tuebatur; nihil quod eorum labefactaret sanctitatem integritatemue dissimulando tolerabat: imperauit non simplici vice, ne quid admitteretur eleemosynae, quod aliquam laborum nostrorum compensationis speciem habere posse videretur: et magno in Poloniâ viro remisit aliquando non contemnendam vim aureorum, quam ideo suspicabatur ipsum misisse, quia feriis Paschalibus e Nostris aliqui ipsius villas atque arces obierant euangelizando. In seipsum fuit immitis, et asper; vrsi villoso tergore vtebatur pro lecto; nec plus vescebatur quam semel in die. Egregius contemptor honoris, commodiratum, mundi, sui. Multa illi cum Deo, multa cum superis conuersatio; et creditum est olim illi Pragae Beatissimam Virginem, et S. P. nostrum Ignatium spectabiles adfuisse. Fortitudinem animi ipsius, atque prudentiam in agendo cum eximia moderatione coniunctam satis ea declarant munera, quae tot annis tantum non ambitioso Prouinciarum studio gessit: eo maxime nomine acceptus omnibus, quod aequâ lance maiorum promerita et minorum penderet, vnus idemque omnibus, rectus arbiter, et iustitiae tenax. Caritatis in suos vnicum hoc exemplum dabo: cum nullis rationibus posset vni Sociorum constantiam in vocatione persuadere, nudato tergo suo plagis excarnificato; Videtis, inquit, haec pro te feci, vt constantiam teneas. Scripsit

Epistolam ad Sigismundum III. Poloniae et Sueciae Regem, De Statu Societatis in Prouincii, Poloniae et Lithuaniae. Cracouiae ex Officina Andreae Detricouij MDCXV. in 4. et MDCXVI. demum tertiâ editione prodiit Cracouiae typis Francisci Cesarij MDCXX in 8. cum insigni auctario, nempe

Proscriptionis Societatis Iesu ex Regno Bohemiae, Morauiae, Silesiae, Vngariae, et

Duarum actionum quas Auctor in Transiluaniâ, in ipso generali omnium Ordinum conuentu habuit.

IOANNES DE ARMENTA, natione Hispanus, patriâ Cordubensis, ab ineunte aetate in Societatem ingressus, concionibus hodieque claret. Edidit Hispanice

Discursum de Stigmatibus S. Francisci, quem habuit Hispali in eorumdem solemnitate anno MDCXVIII.

Narrationem de Conuersione Haereticorum ad fidem per Nostros e Societate.

IOANNES ARNBRVSTER VS, natione Germanus, patriâ Franco, e Moguntinâ dioecesi, Societati se dedit admodum iuuenis, anno salutis MDLXXII. Qui Spirae linguam Graecam, Poesim et politiores litteras (quibus ab initio delectatus est) aliquot annos professus, atque in eisdem studiis mortuus est Spirae XXVII. Martij, anno salutis MDCIII. aetatis L. Societatis XXX. iam ante formatus in Coadiutorem spiritualem. Exstat eius

Oliuetum Spirense, rogatu Canonicorum Spirensium


page 221, image: s221

editum. Item sine nomine eius

In mortem Danielis Archiepiscopi Moguntini varia comploratio, et successoris VVolfgangi gratulatio.

IOANNES ARNOVX, qui et ARNOS, et ARNVLPHVS, ab nonnullis appellatur, natione Gallus, patriâ Riomensis in Aruernis, cuius pietati et eloquentiae quantum debeat res Catholica in Galliis, Europa nouit, et suspicit. Docuit Theologiam Scholasticam non sine laude; concionandi laudem inter sui seculi primos tulit, Domus Professae Gratianopolitanae primum, tum etiam Tolosanae; Praepositus administrationem habuit circiter septennio. Ludouico XIII. Regi Christianissimo a concionibus et confessionibus fuit; quod ipse munus haud aliâ lege passus est sibi imponi, quam vt sibi liceret insalutato, receptui ab aulâ canere si qua fieret vnquam mentio de illo ad infulas euocando. Demum ad suos reuersus cum Tolosanam Prouinciam Praepositus ipse Prouincialis administraret obiit in Domino Tolosae die XIV. Maij, anno salutis MDCXXXVI. sexagenario maior exactis in Societate annis XLII. Scripsit Gallice

Aduersus Carolum Molinaeum.

De Immortalitate animae.

De Iustificatione, contra Ministrum Aupret.

Collationem Bibliorum cum articulis Caluinistarum; ex Regis mandato.

Rhabbinorum in exponendo Pentateucho modos XII.

Confessionem sidei Ministrorum conuictam nullitatis.

Orationem funebrem Henrici IV. Regis Galliarum.

Expeditionem Regis Ludouici XIII. in Bearniam. Quae omnia in trestomos digessit.

IOANNES ARTAL, natione Hispanus, patriâ Trempensis, vir Diuinis humanisque disciplinis bene instructus. Parata habet lucem breui, vt spes est, visuta

Commentaria in Apocalypsim, in plures Psalmos, in Epistolam Iacobi, et in aliquas Pauli Epistolas.

IOANNES DE ATIENZA, natione Hispanus, de quo vir omni virtute conspicuus Petrus de Anasco in suis aduersariis sic ait, Eum vt virum integerrimum considero, vt religiosissimum, vt humillimum, vt affabilem, vt eruditissimum, vt prudentissimum, vigilantissimumque, et quod mihi in ipso maximum quid videtur, integritas quaedam animi est, antiquitasque singularis, quâ omni illum tempore, omnique occasione affectum inuenias. Is eriimuero cum clarum semper fuerit omnium virtutum exemplum, tum illae maxime in eo elucebant, quibus instructum esse oportet eum, qui aliis regendis praeest, assidua, atque intima cum Deo familiaritas, quam frequens precandi vsus, qui ei vacuis horis solemnis erat, testabatur; et internus in eos, quos regeret, humanitatis affectus: documento erat sincerus in ipsum amor pritiatorum. Duo in Hispaniâ Collegia Rector administrauit. Vallisoletano cum praeesset, oranti aliquando, quod S. Francisco Xauerio quoque accidisse legimus, transinarini hominis species toto corporis pondere illi humeris incubuit, sibi opem ferre postulantis: quae causa fuit P. Ioanni Suario Prouinciali, cui rem aperuit, eum in Peruanas oras transmittendi. Duodecim annos in eâ Prouinciâ versatus, eorum sex Limano Collegio Rector, reliquos sex Prouincialis munere omnibus praefuerat, cum eo primum perfunctus, Calendis Nouembribus anno MDXCIV. vel XCV. vitae quoque munus expleuit. Peruasit illico vrbem vniuersam moeror: familiae cunctae Religiosorum, nullius postulatu, moestitiam funebri campanarum tinnitu declararunt. Ipse Archiepiscopus, cum eo die diceret ad concionem, multo doloris sensu, et perhonorificâ commemoratione illius mortem prosecutus est. Nimirum prudentia et vitae sanctimonia tantam ei conciliarunt reuerentiam, vt non domesticis tantum, sed externis etiam esset admirationi. Tanto animi robore, tamque inuictâ constantiâ fuit, vt nihil tam diffic[?]le et arduum illi obiiceretur, quod non ille aggredi et transigere feliciter auderet. neque secundae vnquam, neque aduersae res tranquillissimum illius animi statum perturbarunt, vt vel inclementi vultu aliquando cerneretur. Scripsit

Litteras de Missionibus in Peruuio institutis anno MDXC. et MDXCI.

IOANNES AVGVSTINVS CONFALONERIVS, natione Italus, patriâ Mediolanensis, trium votorum Professus; vir seuerâ virtute, et Beatissimae Virginis studiosissimus, eiusque honoris amplificandi cupidissimus; is cum totis XL. annis, ab ingressu in Societatem suo, diebus Sabbathi caput aliquod ad vitam eiusdem Deiparae pertinens meditatus esset, quae paulatim conceperat, et pio animi sensu degustauerat, summatim suo commodo scripsit, atque aliorum suasu deinde, vt pluribus prodesset, etiam publici iuris fecit, euulgata.

Vita Beatissimae Virginis Mariae, distincta capitibus ad meditandum. Mediolani MDCXX. et Dilingae apud Vdalricum Rem MDCXXI. in 16.

Eandem quoque Italice edidit MDCXXI. Item

De Celebratione Missae, Opusculum. Mediolani MDCXX.

De Verbo Dei humanato, et in Bethlehem nato. Italice Mediolani MDCXXIV. Obiit Aronae die X. Aprilis MDCXXXIX. relictâ post se

Historiâ Morali sui temporis, lib. II. cui multa Sociorum Exempla et elogia addit.

Historiâ item morali de antiquis et recentioribus exemplis.

IOANNES AZOR, natione Hispanus, patriâ Mercurianus, ex oppido Lorca, a teneris, quod aiunt, vnguiculis, studiis deditus, et in nostrâ Religione, quam Compluti anno MDLIX. iniit, pene educatus; in omnibus honestis disciplinis continenter versatus est; quas etiam praeclare auditoribus enucleauit; et Compluti, Placentiae


page 222, image: s222

et Romae Diuinas Litteras, et D. Thomae Theologiam ac Moralem multos annos professus est, magno ingenio, excellenti memoriâ, assiduâ lectione, et egregiâ linguarum peritiâ, Latine, Graece, Hebraice; hanc quoque Compluti aliquando professus. Habuit omnis generis historiarum notitiam, et in iis suo loco ac tempore distincte recensendis miram felicitatem. Collegiorum Placentini, Ocaniensis, Complutensis Rector fuit. Romae Studiorum Praefectum egit. Inter haec tantâ fuit animi demissione; tantâ modestiâ in honorum insignibus, tantâ morum facilitate et affabilitate, in summâ vitae integritate, et seueriore disciplinâ; tantâ in insigni humanarum rerum cognitione (id quod raro vsuuenit) simplicitate, animi candore, atque in rebus agendis ingenuitate, vt idem semper oris, frontis, oculorum, atque animi sensus appareret. In tot grauissimis occupationibus et studiis, fuit piissimo erga Deum animo, cum eoque frequens illi erat consuetudo. Tantâ ducebatur vel in culpis leuissimis religione, vt velut pestem summâ curâ eas declinaret. Diuinorum beneficiorum, quae animo tractabat identidem recordatione ad lacrymas vsque perfundebatur. Demum magno doctis viris, ac bonis omnibus sui relicto desiderio, annis grauis, laboribus fractus, vitam cum morte Romae commutauit XIX. Februarij, anno salutis MDC. III. Scripsit

Institutionum moralium, tomos III. valde eruditos, quorum I. viuens edidit Romae typis Aloysij Zannetti MDC. reliqui duo posthumi prodierunt, saepiusque recusi sunt Romae, Venetiis, Lugduni, Coloniae, Ingolstadij.

Scripsit etiam iusta

In Cantica Canticorum Commentaria, Historicum primum sensum, deinde Allegoricum contin entia.

IOANNES BAIOLIVS, natione Gallus, gente Vasco, patriâ Condomensis, in Societatem anno MDXCVI. aetatis XXVI. adscriptus, in eâ Philosophiam et Moralem Theologiam, quatuor item vota solemniter professus est. Scripsit Gallice

Pharum veritatis, aduersus Caluinistas.

Historiam Vasconicam; nondum tamen typis excusam.

IOANNES BAPTISTA ATHANASIVS, Lugduni Galliae natus patre Italo Florentino; vir apprime comis, et Romae Nostrorum excipiendis Confessionibus ad centesimum prope annum vitae intentus, ibidem die VIII. Nou. MDCXXX. placidissime obiit. Scripsit Gallice

Tribunal Conscientiae.

IOANNES BAPTISTA BONELLVS, Italus, Laudensis, post auditam Philosophiam nauigauit ad Sinas. Scripsit

Annuas Litteras e Iaponiâ, annorum MDCXX. et MDCXXV.

IOANNES BAPTISTA BORDOY, natione Hispanus, patriâ Maioricensis, quatuor olim vota in Societate professus. Is dum Caesaraugusta in villam animi causâ, cum Ferdinando Borgia Aragoniae Prorege, cui erat a Confessionibus, concedit, lateris dolore absumptus est, tranquillissimâ morte, et quae vitae integerrime actae optime consonaret, anno salutis MDCXXVII. aetatis LXI. Religionis XLII. Funus magnâ celebritate Prorex procurauit. Reliquit praelo parata

De Bullâ Cruciatae, Volumina II.

IOANNES BAPTISTA CECCOTTVS, natione Italus, patriâ Pisanus, vixit annos 88. quorum circiter 72. in Societate transegit, vir vt ad suum in spiritu profectum, sic ad aliorum exemplum natus. Mira fuit in eo humanarum rerum despicientia, mira caelestium veneratio. Sacratissimum Iesu nomen manantibus fere prae affectu lacrymis cum summâ suauitate proferebat, in cuius contemplanda vita totum suum studium collocauerat; et vero collocare melius non poterat, quando ipse fons mysticus est ascendens e terrâ; quo irrigatur vniuersa superficies terrae. Pietati erga Iesum adiungebatur et pietas erga obsequentissimum Iesu famulum parentem nostrum Ignatium; cuius quanti sanctiones faceret, significant assiduitas quâ librum exercitiorum, Constitutionum et Regularum summarium euoluebat, ac industria insuper, quâ bene beateque viuendi praecepta ex iisdem eruebat. Annos quadraginta et amplius vnico in die pastu contentus fuit. Annos totidem in Collegio Romano Praefectus nostris ad internum animi cultum datus, ita se gessit, vt foecundam demde segetem in varias orbis prouincias a se amiserit. Experientiâ docente dudum perceperat quantum detrimenti creent importuna negotia: Idcirco impedimentis huiuscemodi omnibus valere iussis, tunc se beatum reputabat, cum quid rerum gereretur, penitus ignoraret; neque patiebatur, vnquam deferri ad se, nisi quod ad Dei Opt. Max. gloriam, et salutem hominum pertinebat. Missus aliquando ad Rhetios Alpes, ibi substitit in summâ inopiâ, quamdiu Superioribus visum fuit. Reuocabat postea identidem in animum, rigentia frigora, squalentes campos, aptum vndequaque tugurium, viles paleas, et Quadrupedum potius, quam Bipedum apparatum. Vt quemadmodum alij delicias, et voluptates suas, sic ipse cruces suas, quod iam ope non posiet, cogitatione saltem ac desiderio vsurparet. Eum sibi praescripserat agendi ordinem, quem aegre occurrens difficultas abrumpet. Amabat enim Constantiam in vitae cursu, quae perpetuas occupationes ingerit, et otium nescit. Quartam horae partem ac si Tyronum vnus fuisset, in paranda meditatione impendebat; quartam item in sacro praeuidendo, sapientissime indicans praecipua duo nostrorum Sacerdotum munera, praecipuâ quoque sedulitate ac diligentiâ esse


page 223, image: s223

obeunda. Et quamquam vix vllum tempus absque oratione traducebat; matutinis tamen in officiis duas omnino reponebat horas, quibus continenter commentabatur caelestia, et iis replebat pectus ardoribus, quos postmodum in colloquiis familiaribus euomebat. In quibus cum caueret, ne quid excideret sibi, quod alicui salubre non esset, ita instituebat sermonem, vt vel imprudens tempus absumeret, quod sibi sumpserat ad dicendum. Cumque haud semel fuisset admonitus, ne quae dabat a prandio Alumnis suis instituta tantum protraheret: suauiter arridens, ignorantiam excusabat, et praeteruolantes accusabat horas, quae se de Deo verba facientem prolixitatis arguerent. Hoc porro prae ceteris magni faciebar, quod, quae gerebat omnia, Praepositi Generalis ad nutum erant accommodata, cui quam libenter se subiiceret, ex eo liquet, quod Deum Opt. Max. ob cuius amorem hominibus subiectus esset, nunquam prudens, quemadmodum ipse aliquando testatus est, vel veniali offenderit noxâ. Ingrauescente ab annis deinde corpore, haud raro inter ambulandum cadebat; at, mirum! nullo incommodo suo. Acceptum referebat pius senex Custodi Angelo, sine cuius praesidio nequaquam fieri potuisset, ne membrum aliquod tot in casibus frangeret. Dixisses lacrymarum fontem in eo scaturire perpetuum, tam frequentes, tam copiosas effundebat, tunc maxime cum ea pertractabat, ad quae iam pridem animus aspirabat. Conabatur ille quidem concessam diuinitus gratiam tegere, et in peccatorum suorum sarcinam idipsum refundere. Sed frustra: nam qui viri virtutem norant, non alium quam ardentissimum erga superos amorem huiusce rei causam deprehendebant. Vltimo affectus morbo, lubens, volensque flagellum accepit, seque ad multorum annorum tolerantiam promptissimum ostendit: paratus alioqui vel pro momentoe vitâ decedere, si statutum sic esset: et cum hilari semper vultu, ac laetâ fronte viueret, mirari satis non poterat homines illos, qui cum se multis annis Religioni sanctissimae mancipassent, ad examen vltimum euocati conscientiae stimulis angerentur, et periculum detrectarent: Indignum videlicet, nec sine stomacho pronunciabat, mundo illos nuntium remisisse, mundi tamen irretitos, vel extra mundum ipsum, laqueis, ad summam felicitatem euolare non posse. Mortuus est plenus dierum, et bonorum cum incredibili tranquillitate; Romae die XX. Septembris, anno reparatae salutis MDCLX. aetatis LXXXIIII. Societatis LXVIII. Edidit

Apparatum ad meditationes vitae Domini nostri Iesu Christi, et de eâdem meditationes: Item

Meditationes de votorum renouatione, Romae apud Franciscum Corbellettum MDCXXXI. in 8.

IOANNES BAPTISTA CYSATVS, natione Germanus, gente Heluetus, patriâ Lucernensis, Mathematices in Academiâ Ingolstadiensi Professor, Rector subinde Lucernensis Collegij, et Oenipontani. Scripsit, struxitqueue

Tabulam Cosmographicam versatilem, quâ ponit ob oculos Societatem Iesu ita esse per terrarum orbem disseminatam, vt nulla non horâ diei ab ea alicubi gentium Sacrificium Deo immaculatum offeratur. Edidit praeterea

Mathemata Astronomica de Cometâ anni MDC. XVIII. Ingolstadij typis Ederianis MDCXIX. in 4.

IOANNES BAPTISTA ESCARDVS, natione Hispanus, patriâ Maioricensis; edidit

Concionem in obitu Illustrissimi et Reuerendissimi Domim Balthasaris Borgiae Episcopi Maioricensis habitam. Habet praelo paratam

Rhetoricam Christianam.

IOANNES BAPTISTA FERRARIVS, natione Italus, patriâ Senensis, vir culti ingenij, et eruditione praestans; diu Linguam sacram in Romano Collegio tradidit. Edidit

Laudationem Marsilij Cagnati Medici, in eius funere habitam. Romae apud Mascardum MDCXII. in 4.

Nomenclatorem Syriacum. Romae apud Stephanum Paulinum MDCXXII. in 4.

De Christi Liberatoris obitu, Orationem, habitam coram Gregorio XV. ipso Parasceues die. Romae typis Alexandri Zannetti. MDCXXIII. in 4. Ea cum aliis aliorum de eodem argumento nuper recusa est.

Orationes XXV. Lugduni MDCXXV. in 12. et mox additis IX. aliis Romae et Mediolani MDC XXVII. in 16. et rursum III. additis Romae apud Facciottum MDCXXXV. in 24.

Floram, seu, De Florum culturâ, lib. IV. cum iconibus. Romae apud Stephanum Paulinum MDCXXXIII. in 4. Ea Italice prodiit ibidem MDC. XXXVIII. in 4.

IOANNES BAPTISTA GIATTINVS, natione Siculus, patriâ Panormitanus, Philosophiae in Romano Societatis Collegio Professor. Edidit

Perorationem sanguinis, orationem a se in Sacello Vaticano coram Vrbano VIII. P. M. habitam anno MDCXXXVII. Romae typis Francisci Corbelletti. Ea nuper cum aliis aliorum recusa est.

Transtulit e Graeco

Cyrilli Alexandrini in Euangelium secundum Ioannem librum V. et VI. aduectos Chio, quibus vsus est Cornelius a Lapide, quos cum antea ineditos pararet praelo, occupauit in lucem emittere alius, eosdem vnde vnde nactus.

Edidit praeterea tacito suo nomine Giattinus

Panaerides Apes, Carmina in laudem Francisci Cardinalis Barberini. Romae MDCXXVII.

Orationes II. de Spiritus Sancti Aduentu, habitas in Sacello Pontificio, alteram a R. A. alteram a V. A.

Orationem de S. Iuone, habitam Romae in eiusdem templo a G. B. MDCXXVII.

Orationem habitam Panormi in lustratione


page 224, image: s224

studiorum. Panormi MDCXXX.

Nascenti Virgini Vniuersitatis obsequia, habita in Seminario Romano.

Primae innocentiae reditum, habitum in eodem Seminario.

Galliambum in laudem Magni Ducis Hetruriae. Florentiae.

IOANNES BAPTISTA LABBE, natione Germanus, gente Austriacus, patriâ Viennensis: Mathesim docuit, et Theologiam Moralem: dein multis annis ad populum pro concione tum alibi tum in Aede principe S. Stephani Viennae dixit, magnâ approbatione; donec aetate et laboribus fatigatus ibidem obdormiuit in Domino, vir antiqui candoris et virtutis, die XXIII. Aprilis, anno salutis MDCXXXIII, aetatis LXII. Societatis XLII. a nuncupatis quatuor votis solemnibus XVIII. Vulgauit Germanice

Articulos aliquot Catholicae fidei per interrogationes explicatos, ex voluntate Eminentissimi Francisci Cardinalis a Dietrichstain; suppresso suo nomine Viennae MDCXXVIII. Item

Solamen iis qui nimium timent subitaneam et improuisam mortem. Viennae MDCXXXII. Parabat edere

Concionum, quas Viennae per XX. annos habuerat, tomos VII. ni mors occupasset.

IO ANNES BAPTISTA LANZAVECCHIA, natione Italus, patriâ Alexandrinus in Insubriâ, ab aetate vix legitimâ ad vsque LIII. vixit in Societate, in quâ ad XXX. annos Philosophiam Cordubae Theologiamque tantâ cum laude et nominis existimatione tractauit, vt doctissimi quique per vniuersam Hispaniam eius dictata auidissime conquirerent. Vir fuit clarus omnino naturae dotibus; sed diuinae gratiae muneribus longe clarior; et inter haec sui despicientiâ clarissimus. Prensari visitarique a doctissimis quibusque et grauissimis; ipse defugere, si posset; sin minus, certe neminem reuisere, omnibus modestiam ipsius pro excusatione admittentibus. Nunquam nouo amictu, nisi iussus, aut pio dolo circumueritus, est vsus. Neminem absentem, praesentemue verbo perstrinxit. Eximiae patientiae specimen supremo in morbo, quo annum ipsum diuexatus est, praebuit, nullo nisi ab oratione, quam semper habuit familiarem, solatio quaesito. Obiit Cordubae die X. Februarij, anno MDCXVI. magno sui desiderio, et egregiae sanctimoniae opinione post se relictis. Seruantur in illo Collegio multi ipsius Tractatus Theologici, quorum qui est

De Incarnatione Verbi Diuini, ab alio quopiam magnâ ex parte typis vulgatus est, suppresso veri auctoris nomine.

IOANNES BAPTISTA DE MACHAVD, seu, MACALDVS, natione Gallus, patriâ Parisiensis, Societatem Romae anno MDCIX. aetatis XVIII. complexus est. Vir non vulgari eruditione. Eloquentiam Lutetiae professus est. Niuernense Collegium Rector administrauit. Obiit Pontisari die XX. Maij, anno MDCXL. Reddidit Gallice

Gesta a Patribus Societatis Iesu in Regno Sinensi anno MDCXXIV. Item

In Aethiopiâ annis MDCXXIV. MDCXXV. MDC. XXVI. Item

In Aethiopiâ et apud Sinas annis MDCXXV. et duobus sequentibus. Item

In Regno Tibetano MDCXXIV. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

Gallice praeterea tacito nomine descripsit

Triumphum, quo victor Rupellâ rediens Ludouicus XIII. Rex Christianissimus Lutetiae exceptus est; additâ explicatione imaginum, quarum ipse auctor fuerat. Parisiis apud Petrum Rocolet MDCXXIX. in fol. Edidit denique

Notationes in Historiam Iacobi Thuani: sub nomine Io: Bapt, Galli I. C. Latine.

S. Anselmi Dissertationem, De Felicitate Sanctorum. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDC. XXXIX. in 8.

IOANNES BAPTISTA MARTIGNA, natione, coniecto, Gallus, obiit Augustoduni die VI. Ianuarij, anno MDCXXVII. Scripsit

Syluam Radicum Hebraicarum, ordine Alphabetico. Parisiis per Sebastianum Cramoisy MDCXXII. in 8.

IOANNES BAPTISTA MARTINENGVS, natione Italus, patriâ Brixiensis, honestam vitam gloriosâ morte coronauit, dum die VI. Iulij, anno salutis MDCXXX. Bononiae animam pro fratribus peste afflatis, quorum se addiderat obsequio, posuit, cum vixisset annos XLI. in Societate vero XXVII. pridem quatuor vota professus. Edidit Italice praefixo fratris sui Comitis Marci Antonij Martinengi nomine, opus

De Laudibus Beatissimae Virginis, inscriptum, Helice deuotis B. Virgini Deiparae.

IOANNES BAPTISTA MASCVLVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, vir corpore pusillus; sed ingenio et eruditione magnus, et felicissimus inter cetera Poeta Lyricus, ingressus in Societatem anno MDXCVIII. aetatis XVI. in eâ Sacras Litteras et Linguam Sanctam professus est. Scripsit

Lyricorum, siue, Odarum lib. XV. Neapoli apud Dominicum Macaranum, MDCXXVI. in 12. Accessit postmodum lib. XVI. aduersus haereticos horum temporum.

Vesuuianum incendium anni MDCXXXI. lib. X. Neapoliapud Secundinum Ragogliolum MDC. XXXIV. in 4.

Encomia Caelestium digesta per singulos anni dies, vna cum Veterum Fastis, quibus Christianae Religionit praeponuntur Fasti. Neapoli apud Franciscum Sauium MDCXXXV III. in 4. Parat

Eruditarum lectionum Veterum Patrum, pro Concionali Theologiâ, tomos IV. secundum ordinem Summae Theologiae S. Thomae.

IOANNES BAPTISTA MONTIVS, seu, MONTANVS, natione Italus, patriâ Ferrariensis, nauigauit in Iaponiam, circa prima eius Ecclesiae tempora, vnde scripsit



page 225, image: s225

Epistolas IV. de rebus Iaponicis, ab anno MDLXIV. vsque ad MDLXIX.

IOANNES BAPTISTA PERVSCVS, natione Italus, patriâ Romanus, qui iam vir Societatis iugum, viuente etiamnum S. P. N. Ignatio subiit; cum suaui Domini iugo ceruices iam inde a florenti aetate subiecisset sub B. Philippi Nerei piâ sanctâque disciplinâ. Votis quatuor ab anno MDLV. solemni ritu conceptis, ita professioni factis, moribusque respondit, vt merito in numerum Patrum nascentis Societatis referri posse videatur. Vir fuit praestanti animi demissione, antiquae, atque Euangelicae plane simplicitatis, cum pari tamen rerum gerendarum prudentia iunctae. Annos ferme quinque et viginti in Societate, qua Rectoris, qua Localis, et Prouincialis Praepositi munus obiuit: gubernauit enim aliquot Collegia, et in iis Florentinum, tres Domos Professas, et Prouinciam Mediolanensem. Tantae erat in proximos caritatis, vt vir pene decrepitus, ad supremam vsque aegrotationem, Confessionibus audiendis multam operam daret assidue; et ad rudes in pagis iuuandos, magnâ animi alacritate contenderet. Demum anno salutis MDXCVIII. die XVIII. Decembris in Romanâ Professorum Domo, Professus ipse eius Prouinciae antiquissimus annos natus LXXIII. vitam immortalem morte, vt fas est credere, consecutus est. Scripsit B. Caroli Borromaei rogatu Italice

Instructionem Confessariorum et Sacerdotum.

Vertit ex Hispanico in sermonem Italicum librum

Didaci Stellae, de contemptu mundanae vanitatis.

Denique postremo Italice

Historicam narrationem de Rege Mogor, et Regnorum Iaponiae conuersione, ex Litteris Annuis MDX CII. MDXCIV. et MDXCV. Impressam MDXCVII. in 8.

IOANNES BAPTISTA POSAREL, natione Italus, patriâ Bergomensis, Societatem iniuit anno MDCIV. aetatis XXI. in quâ Theologiam, Philosophiam Moralem, et Diuinas Litteras, tum Graecij Styrorum, tum Viennae Austriae multos annos professus; Sacrosanctae Theologiae Doctor renunciatus; Goritiensis Collegij Rector fuit; et Patrum qui tertio probantur anno, Instructor. Cetera quae veritati danda, forent, modestiae etiamnum in viuis agentis condono. Scripsit

Quadrigam Heroum errantium, siue, De quatuor causis, quibus impediuntur Euangelici, ne fidem Catholicam suscipiant. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXXI. in 8.

Coronam stellarum duodecim, siue, De Excellentiâ Virginis duedenariâ, eiusque imitatione, lib. III. Viennae typis Gregorij Gelbhaar MDCXXXVIII. in 4.

Suas de Philosophiâ Sententias, Graecij ab Illustrissimo Domino Georgio Draskouitio disputationi propositas, iustae molis volumine vulgauit formatas in Theses.

IOANNES BAPTISTA RICCIOLVS, natione Italus, patriâ Ferrariensis, edidit tacito suo nomine

Prosodiam Bononiensem. Bononiae MDCXXXIX.

Mox illo expresso recudit recognitam

Prosodiam Bononiensem, Bononiae typis Haeredis Victoris Benatij MDCXL. in 12.

IOANNES BAPTISTA ROGERIVS, natione Italus. Edidit Italice

Sermonem Panegyricum de S. Carolo Borromaeo, habitum Romae anno MDCXI. atque ibidem excusum typis Zannetti in 8.

IOANNES BAPTISTA ROMANVS, siue ELIANVS, natione Aegiptius, patriâ Alexandrinus. Is religione Hebraeus Elias nomine, ab auo materno Elia Aschenatio puer institutus, et in Germaniam ductus est. Mox aditâ Aegypto, Ierosolymâ, Constantinopoli, ingenio et memoriâ pollens, praeter Hebraicam Latinamque Linguam, Italicam et Hispanicam, etiam Germanicam, Turcicam, Arabicam didicerat. Venetias appulsus, vt fratrem Christiana sacra complexum retraheret, a Ioanne Baptistâ Contareno clarissimo viro deductus ad Andream Frusium nostrum, vt hominem Hebraice perdoctum, sanctumque vitâ conueniret. Hunc vt vidit Elias, singularem oris modestiam, et suauissimam grauitatem admirans, Angelum sibi videre visus est. Eius consuetudine et exemplis virtutum excitatus, oculos ad veritatem aperuit, et sacro Euangelistae Matthaei die, anno MDLI. tinctus est Baptismo, nomine Ioannis Baptistae delecto, cognomentumque ex veteri nomine Elianus adsciuit. Nec multo post Sociorum magis magisque consuetudine illectus, et Indicarum lectione litterarum incensus, contendit a Frusio vt in Societatem sese ipsam recipetet; quod S. Ignatio consentiente ad multarum animarum remedium impetrauit. Anno MDLXI. Christophoro Rodericio nostro, qui a Summo Pontifice Pio IV. Nuncius Memphim legabatur ad Cophthorum Patriarcham, additus est Socius, ob linguarum et nationum peritiam super excellentem virtutem, et flagrantissimam caritatem. Vix Alexandriae Elianus apparuit, cum oculos in eum sibi notum coniecerunt Hebraei: et quia grauissime oderant, quod non solum ipse ad Christum transierat, sed et fraudes eorum in lucem proferens, redarguensque perfidiam, multos alios attrahebat, et magnam Romae almudicorum librorum vim incendendam curauerat, fictis criminibus exitium ei sunt machinati. Auctor consilij fuit Ioannis Baptistae mater anus Hebraea, quae instigare nunquam Iudaeos destitit, quoad constituêre omnino Ioanni Baptistae vel Christum, vel vitam eripere. Ergo raptum per vim sistunt Iudici; proferunt tabulas, quibus appareret trecentos sibi ac viginti quinque ab eo aureos deberi: eum ne soluat. Iudaeus cum sit, simulare se Christianum: id facile


page 226, image: s226

constiturum, si nudetur. Hinc illi certa mors impendebat, cum Turcis ratum sit, oportere ad ipsorum transire legem, quisquis ab suâ desciscat; cremari si recuset. Mercatores Catholici contra niti; negare Iudaeum; nolle Sacerdotem suum per contumeliam nudari; conferre in manum Iudici large munera, vt faueat. Interea Ioannes ad fundendum pro Christo sanguinem se laetus comparabat. Dum vtrimque res acriter vrgetur, nec apparet aut impendiis modum, aut periculis fore, clam specie mercatoris Ioannes educitur, et naui impositus propere in Italiam remittitur. Verum illico grauissimâ maris procellâ exceptus, fracto ad Cypri littora nauigio, multis vectoribus nautisque demersis, ipse semianimis, cruentusque vulneribus solo tectus indusio ita enauit, vt cum apprehendere tellurem nequiret, prorsusque desperans clementiae Dei sese permitteret, vndis eiectum accurrens homo, nunquam ab eo ante, nec postea conspectus, arripuerit, tenueritqueue. Eo toto in discrimine, ita sui compos fuit Elianus, ita memor instituti sui, vt copiosam fecerit messem animarum. Demum recreatus, instauratusque ab Archiepiscopi Nicosiensis Vicario, Romam repetiit incolumis; vbi Hebraeam deinceps Arabicamque Linguam publice explicuit. Iterum vero iterumque in Aegyptum, ad Maronitas in Siriâ aliosque Orientales populos ab eodem Pio IV. et Gregorio XIII. Summ. Pontt. missus est, nunc cum P. Thoma Razzio, iterum cum P. Ioanne Bruno, demum cum P. Francisco Gasso; vbi saepe in vitae discrimen adductus est; atque interdum cum sibi intendi mortem cognouisset, furori cedere, et in loca se tutiora recipere coactus est. Ad extremum multis perfunctus laboribus, Romae cessit e vitâ die III. Martij, anno salutis MDLXXXIX. Vir omnino pietate, despicientiâ sui, et in proximos caritate insignis; multarum repertor artium; quibus peccantes arcerentur illecebrâ, seu pauperes inopiâ subleuarentur: sic prorsus, vt cum in eosdem dies incidisset mors Cardinalis Farnesij, vulgo diceretur, duo fulcra paupertatis concidisse. Scripsit Italice

Doctrinam Christianam cum iconibus mysteriorum fidei quae in varias linguas translata est.

Catechismum linguâ Hebraeâ, Arabicâ, Maroniticâ, quo Orientalium Haereticorum errores refutantur, a Ioanne Bruno nostro primum conscriptum.

Concilium Tridentinum transtulit Arabice.

Octoginta Canones Concilij Niceni I. ex Arabico Codice, quem Alexandriâ Romam tulit in Latinum conuertit; vnde eos protulit Alphonsus Pisanus noster.

IOANNES BAPTISTA ROSSI, natione Italus, e Monteregali, ingressus in Societatem anno MDXCIII. aetatis XVI. in eâ Rhetoricam, Philosophiam, Theologiam Moralem et Scholasticam diu docuit: nunc Romae libris nostris censendis operam nauat. Edidit Italice sub nomine Philomari de Eusebiis Theopolitani

Lilium Virgineum, oblatum de nouo Beatissimae Virgini Mariae. Mediolani MDCXI. Habet paratum insignem

Commentarium in S. Bonauenturam de Potentiâ Obedientiali.

IOANNES BAPTISTA SAINTIVRE, natione Gallus, patriâ Metensis, Societatem anno MDC. IV. aetatis XVI. complexus, vir non vulgari editione acpietate: Ambianense Collegium Rector gubernauit. Edidit in lucem Gallice

De cognitione et amore Filij Dei Domini nostri Iesu Christi, lib. IV. Parisiisapud Sebastianum Cramoisy MDCXXXIV. in 4. Et alia

Opuscula quaedam spiritualia.

Gallice

Medium bene moriendi. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXL. in 8.

IOANNES BAPTISTA SCHELLENBERCH, natione Germanus, edidit tacito suo nomine libellum quem inscripsit

Senecam Christianum, collectis e Seneca senrentiis ad mores ex instituto Christianae perfectionis formandos. Augustae MDCXXXVII. in 24.

IOANNES BAPTISTA SCORTIA, natione Italus, patriâ Genuensis, vir doctus et eruditus Placentiae et Genuae Rector fuit. Obiit Genuae IV. Aprilis, anno salutis MDCXXVII. Scripsit

De naturâ et incremento Nili, lib. II. MDCXVII. in 8. per Horatium Cardon.

De Sacrificio Missae, lib. IV. Lugduni per Horatium Cardon in 4.

In selectas Summorum Pontificum constitutiones Epitomas et Theoremata. Lugduni sumptibus Ludouici Prost MDCXXV. in 4.

IOANNES BAPTISTA TIBERIVS, natione Italus, patriâ Brixiensis, Bononiae ac Parmae Theologiam Moralem annos XX. explicuit: diem suum obiit Nouellariae, cum eius Collegij Rector esset, anno salutis MDCXXX. die XXXI. Iulij, natus annos LII. actis in Societate XXVII. Edidit

Instructionem pro Ordinandis. Parmae MDCXXIV. typis Anthaei Viothi, in 12. et Cremonae ac Brixiae, demum Ingolstadij MDCXXXIII.

IOANNES BAPTISTA TROTTA, natione Italus, patriâ Populensis in Regno Neapolitano, Matheseos olim, nunc Theologiae Scholasticae in Collegio Neapolitano Professor, ingressus est in Societatem anno MDCV. agens ipse aetatis duodeuigesimum. Edidit

Praxim Horologiorum, per quam varia Horologiorum genera per nouas tabulas describuntur. Neapoli apud Aegidium Longum MDCXXXI. in 4.

IOANNES BAPTISTA VELATVS, natione Italus, patriâ Pedemontanus, ex Castello, cui nomen est, Creuacor; adolescens a S. P. N. Ignatio in Societatem Romae admissus est, et ad pietatem institutus. Deinde bonis litteris excultus,


page 227, image: s227

litteras Humaniores in Societate docuit. Superioris saepe et Concionatoris munere perdiu functus est, et in senectute bonâ, prope octogenarius, quieuit in pace, Mediolani XXVI. Februarij, anno salutis MDCII. Mors pene improuisa fuit, non tamen sine peculiari Dei prouidentiâ; nam fratri apud eum proxime quiescenti intempestâ nocte visus est in somnis ipse Pater Sacrum facere, pulcherrimo, eoque albato ministrante iuuene, qui elatis a Sacerdote hostiâ et calice ereptum e candelabro cereum fratri admiranti videbatur deferre, iuberetque vt protinus exsiliret, Patri laturus opem agenti animam. Eo viso euigilans frater illico curâ perculsus accurrit ad Patrem; cum morte luctantem inuenit; accurrunt tumultuose acciti Patres; connixis omnibus in preces et auxilia eius temporis, animuse vestigio euolauit. Scripsit Italice

Introductionem ad vitam Spiritualem, et perfectionem Christianam, pro singulis statibus, coniugatorum, continentium, viduarum, virginum, et Religiosorum, cum Practicâ spirituali communi omnibus. Recusam cum auctario Brixiae MDXCVI. in 12.

IOANNES BAPTISTA VERAN, natione Italus, patriâ Mediolanensis. Scripsit Italice, atque edidit, tacito suo nomine, per Petrum Osorium

Modum facilem, et vtilem visitandi Venerabile Eucharistiae Sacramentum, dum publicae venerationi expositum est. Mediolani MDCXXXII. apud Philippum Ghiselfum.

IOANNES BAPTISTA VILLALPANDVS, natione Hispanus, patriâ Cordubensis, XXVI. annorum adolescens Philosophicis probe excultus, atque Mathematicis apprime exercitatus, nostrae se Societati adiunxit. Is deinde in Sacrarum Litterarum studio non mediocriter progressus, Hieronymo Prado in Ezechiele illustrando, et in Templo Salomonis describendo, per Architecturae scientiam, quâ plurimum excellebat mutuas operas tradidit, et post Hieronymi mortem, in eo Regio opere perficiendo, in III. tomos distinguendos, splendideque sumptibus Regiis excudendo, strenue laborauit. Ergo is I. tomo, quo XXVI. Prophetae capita ab Hieronymo Prado elaborata continentur, adiunxit

Commentarios copiosos in II. Capita sequentia eiusdem Prophetae. Tomo II. tractat,

De Postremâ Ezechielis Prophetae Visione; quae est

Explanationum Pars secunda; in quâ Templi eiusque vasorum forma, tum commentariis, tum aeneis quamplurimis descriptionibus exprimitur. Romae typis Illephonsi Ciacconij, excudebat Carolus Vulliettus MDCIV. Tomo tandem III. dedit

Apparatum Vrbis ac Templi Hierosolymitani, in quo de Vrbe copiosissime disserit, de Hebraeorum ponderibus, numismatis, et mensuris diligentissime. Omnia ex studio et operâ cum Hieronymo Prado collatis. Romae typis iisdem.

Continuis tandem laboribus fractus, et magni operis mole veluti oppressus pestilenti morbo Romae succubuit, annos natus sex supra quinquaginta, die XXIII. Maij, anno MDCVIII.

Exstat eius operâ prolatus in lucem

Remigij Rhemensis in Epistolas Diui Pauli Tractatus. Moguntiae typis Ioannis Albini in fol. MDC. XIV. Insertus etiam Bibliothecae magnae Patrum Tomo V. Parte II.

IOANNES BAPTISTA VRSVS, natione Italus, patriâ Ebolitanus, in Societatem vndeuicennis ingressus anno MDLXXXIV. in eâ diu Rhetoricam cum laude professus; Nolanum atque Aquilanum Collegia rexit. Tunetum aliquando profectus ad redimendos Christianos, qui duram ibi seruitutem sub Turcarum tyrannide seruiebant, cum ibi praeter ius fasque diutius detineretur, coactus est, iussu quoque suorum Moderatorum accedente fugâ se inde subducere. Neapoli vtilem vegetamque senectam diu proximorum commodo exercuit, vbi et obiit Cal. Martij, anno MDCXXXVII. Edidit suppresso suo nomine

Orationem, qua Lemensium, et Castri Comites fratres, vtriusque Siciliae Proreges, in Collegio Neapolitano Societatis Iesu excepit.

IOANNES BAPTISTA VWENVS, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, Societatem Romae anno MDCIV. aetatis suae XVII. complexus, in eâ compluribus annis et concionatus est, et rexit Collegia et Patres tertiae probationis instruxit, hodieque instruit in Flandrobelgicâ. Edidit

Commentarium Litteralem et Moralem in Ionam Prophetam, per Lectiones, siue Sermones exegeticos LX. distributum. Antuerpiae apud Ioannem Meursium MDCXL. in fol.

IOANNES BAPTISTA ZOLA, natione Italus, patriâ Brixiensis. Is cum post Tirocinium Humaniores disciplinas quadriennio docuisset, Iaponiae adeundae desiderio flagrans, auctoritate Maiorum, anno MDCII. in Lusitaniam, sequete in Indiam profectus est, magnis virtutum omnium, humilitatis, caritatis, tolerantiae documentis semestri nauigatione relictis. Studia Goae et Macai pertexuit, et anno MDCVI. traiecit in concupitam Iaponiam. Cum Sociis reliquis expulsus anno MDCXIV. in exilium Macaum repetiit; et reuersus illico in Iaponiam clam Ximabareae fuit, vbi per omne Christiani, atque adeo Apostolici genus officij laboriose versatus est, animo affectam valetudinem sustinente. Rector ibi Sociorum fuit, post. P. Petrum Paulum Nauarrum Christi praeclarum Athletam. Incredibile dictu est quantopere vitam pro Christo profundere desideraret. In eam rem suas illi preces polliciti per litteras e custodiâ fuerant, is, quem dixi, P. Nauarrus, et P. Carolus Spinola, quorum schedia, velut suorum votorum pignora, religiose in breuiario seruabat. Nec sua fefellit eum spes. Nam cum per annum XXV. immanis grassaretur in Christianum nomen,


page 228, image: s228

et inprimis in Euangelij praecones persecntio, ipse consilium secutus Christianorum, cedere tantisper tempori volens, dum tutius ad suorum curam posset incumbere, in hostium manus die XXII. Decembris incurrit, a quibus in custodiam abreptus est: vbi cum septimum iam mensem inter aerumnas duceret, die XX. Iulij, anno salutis MDCXXVI. ad rogum Nangasachi productus est, et cum aliis octo de Societate, inter quos fuit P. Franciscus Pacoccus Iaponiae Prouincialis, conflagrauit, triumphum in igne exorsus sempiternum. Agebat aetatis annum LI. religionis XXXIII. Scripsit Iaponice

Tractatus aliquos pios, quorum syllabum assecutus non sum.

IOANNES BARBA, natione Sardus, patriâ Sassarensis, Concionator egregius, et qui commodum magis auditorum, quam suam spectaret commendationem. Cum aetate ac ingenio floreret, magno omnium dolore extinctus est Sassari anno salutis MDCXIV. vitae suae XXXI.

Oratoriam Facultatem, quâ claruit, editis scriptis celebrauit: eorum tamen distinctam cognitionem non sum nactus.

IOANNES BERMVDES, Aethiopiae Patriarcha accensetur nostrae Societatis Scriptoribus ab Antonio de Leon. Verum ex Nicolao Orlandino constat illum non fuisse nostrum.

IOANNES BERNARDINVS FIDATVS, natione Italus, edidit

Tabulam Sinuum Rectorum et versorum, in partibus Sinus totius 10000000. Vnâ cum Isagoge ad Architectonicam militarem, et Horologiorum descriptionem accommodaeta. Romae typis Iacobi Facciotti MDCXXXVI. in 8.

IOANNES BERTOLOTTVS, natione Italus, patriâ Bononiensis: Rector olim Collegij Mantuani, vbi et mortuus est die XI. Iunij, anno MDCXXII. Scripsit Italice tacito suo nomine

Vitam B. Aloysij Gonzagae e Societate Iesu; compendio Mantuae apud Aurelium et Ludouicum Osannas MDCXIX. in 8. Eam tamen sunt qui tribuant Iacobo Grassetto nostro. Prodiit eadem Latine reddita Monachij MDCXXX.

IOANNES BIEGEISEN, natione Germanus, patriâ Altkirchâ, dioecesis Basileensis, in Societatem nostram adlectus est die XXX. Iulij, anno salutis MDCVII. cum explesset ipse viuendo XX. Philosophiam in Academiâ Molheimensi, Theologiam in Moguntinâ professus est, Doctorali Laureâ decoratus. Rector fuit Herbipolensis Collegij. Edidit Germanice suppresso nomine

Emigrationem Praedicantium Haidelbergensium.

IOANNES BISSELIVS, natione Germanus, patria Babenhusanus in Sueuiâ, edidit collato cum duobus aliis studio, suppresso omnium nomine

Clientem Marianum Elegiis descriptum, quem cum IV. editione recuderet, auxit vnius libri accessione, et Theoclia Loiolaea, hoc est, S. Ignatij Societatis Iesu Fundatoris Epistola VIII. Elegiis absoluta, quâ mortales ad maiorem Dei gloriam in omnibus procurandam adhortatur. Monachij formis Leyserianis MDCXXXIV. in 12. Addidit Praefationi initiales sui nominis characteres I. B.

Edidit praeterea nomine Collegij Constantiensis

Siluicastrium, seu, Aureum Equitem, Illustrissimo Principi Episcopo Constantiensi oblatum.

Suo vero praescripto nomine dedit in lucem.

Icariam; quâ describit culto stylo, iter quoddam suum, nominum confictorum velo vera obducens. Ingolstadij formis Gregorij Haenlini MDCXXXVI. in 16.

Vernalia, seu, delaudibus Veris MDCXXXVIII. et auctius editione altera Monachij MDCXL. in 16.

IOANNES BOLLANDVS, natione Belga, patriâ Tulij-monte in Ducatu Limburgiae, natus XIII. Augusti, anno salutis MDXCVI. in Societatem anno aetatis XVI. admissus, Litteras Humaniores pluribus annis docuit: atque studiis Theologicis excultus, Mechlmiae Scholis quinquennio praefuit; quo omni tempore ad Optimatum Sodalitatem Latine dixit. Anno MDCXXX. professionem quatuor votorum emisit. Varia edidit carmina et orationes, sed tacito fere aut alieno nomine. Latine ex Italico vertit

Litteras annuas Iaponiae anni MDCXXVIII. MDC. XXIX. et MDCXXX. Antuerpiae apud Ioannem Meursium an. MDCXXXV. in 8.

Nunc totus est in parandis praelo Sanctorum Vitis, quas colligere coeperat Heribertus Rosweydus, illi sancto labori immortuus. Hic autem sacrum illum thesaurum mirifice auxit, et propediem Ianuarium duobus vastis voluminibus emittet, reliquis subsecuturis.

IOANNES BONIFACIVS, natione Hispanus, patriâ Ciuitatensis, ex oppido Sancti Martini del Castanna, annum XVIII. agens sese ad Societatis institutum applicauit; et cum ingenio atque eruditione praestaret, et in splendidioribus disciplinis laudatese posset exercere, non vulgi trutinâ, sed prudentum virorum staterâ rem aestimans, maluit se ad pueros moribus formandos, litterisque erudiendos demittere, quam speciosa, minusque vtilia sectari. Quamobrem XL. propemodum annos docendis pueris impendit, magnâ caritate, magnâ industriâ, magno fructu: eius enim operâ, atque institutione factum est, vt permulti eius discipuli, reiectâ saeculi vanitate, habitum sacrarum Religionum induerint; aliique praeterea multi vitam Christiano homine dignam traduxerint, magno Reipub bono. Scripsit Bonifacius

Christiani pueri institutiones, adolescentiaeque persugium. Burgis apud Philippum Iuntam MDLXXX VIII. in 8. cum libri vnius et rerum accessione plurimarum, post aliam editionem priorem. Prodiit


page 229, image: s229

deinde etiam Ingolstadij apud Ioannem Hertsray MDCVII.

De Sapiente fructuoso, Epistolares lib. V. Accessit Liber Epistolarts, De rectâ Institutione. Post alias editiones Ingolstadij apud Andream Angermarium MDCVI. in 8.

Epistolas et Orationes varias.

Historiam Virginalem de B. Mariae semper Virginis vitâ et miraculis. Parisiis apud Michaelem Sonnium MDCV. et Coloniae apud Gualterum.

IOANNES BORDESIVS, natione Gallus, patriâ Burdegalensis; vir incredibili ingenio, et non Humanioribus solum, ac Philosophicis, Theologicisque Litteris, sed omnium artium peritiâ instructus; nam et Astrologiam eximie calluit, Musicam, Arithmeticam, Cosmographiam, Medicam, Picturam: plantarum quoque naturas viresque herbarum; et pleraque Mechanicorum. Rhetoricam Mediolani primum, deinde in Gallia docuit; hîc etiam Philosophiam ac Theologiam cum laude professus. Auscitanum et Aginnense Collegia Rector gubernauir. Sed virtutum eius ornamenta longe fuerunt etiam illustriora. Incredibilis in eo humilitas; vt neminem prae se aspernaretur; nulli se ipse praehaberet: rusticanorum hominum congressui, casis, cibo assuetus. Diuini cultus promouendi incredibili studio tenebatur. Nulli se labori, qui posset huic studio commodare, subtrahebat. Canadensem ipse Missionem primus interprete apud Regem P. Petro Cottono procurauit: institutam impetrato in aliquot Nostrorum sustentationem subsidio ab Vazatensi Episcopo promouit; suam illi operam, si Deo sic fuisset visum, addixerat. Sed nihilo hîc praestitit minus, quam ibi fecisset, dissicillimis expeditionibus susceptis. Angeriacum, quod est oppidum apud Xantonas foedo haereticorum grege refertum, cum anno MDCVIII. venisset, illud senticetum ita excoluit, vt noua propemodum soli facies videretur. Totos deinceps annos decem in Benearnensi durissimâ regione, per maximam rerum omnium difficultatem, tanquam ignotus in orbis angulo, per omnem temporum inclementiam, pedes locis asperrimis iter corripiens, saepe sub dio pernoctans, versatus est, vt interdicto sibi otio et quiete, omnique oblectamento, ingenti animi fortitudine perduraret. Hîc eum conspicatus Adurensis Episcopus, D. Philippus Cospeau vir doctrinâ et pietate celeberrimus, vili tectum lacernâ, vix bene ad retinendam vitam pastum, Apostolico more circumcursantem, exclamauit, O vere virum Apostolicum, qui hâc in aetate sexagenariâ, animo est in Dei obsequium tam vegeto! saepe nocturnis excitus vocibus, ad aegros, ad saucios in compitis iacentes excurrit, immemor sui, et in Nosocomium perlatos corporis, animique praesidiis recreauit. Nec semel sua sibi calceamenta detraxit, quibus inopum pedes confoueret. Asflictos recreabat alloquio; vlcerosos curabat, strumas, scabiem, vomicas ingenti caritate tractabat. Frequentes habebat Conciones, et cum haereticorum antesignanis congrediebatur, eo euentu vt omnibus obstrueret ora, nec iam auderet quisquam in arenam cum ipso descendere, nisi alienâ veste se dissimularet, sicque ignotus illos proliceret. Fuit ibi ad haereticorum tribunal aliquando pertractus, conuitiis petitus ac probris, totâ Benearniâ proscriptus, vno vix gradu a Martyrio disiunctus. Obedientiae tam fuit studiosus, vt ad nutum Superiorum nihil illi esset difficile, nihil humile, nihil loci temporisue distractione insuperabile. Quanto B. Virginis amore teneretur, vel illud argumento est, quod illius peruigilia traducebat in somnis, confessionibus audiendis; quod eius memoriam animis hominum nitebatur passim inserere; quod Senatorios etiam viros liberiore sermone de Partheniis Sodalibus obloquentes non sit veritus generoso compescere; quod aedem ipsius Saranziensem religione iuxta ac antiquitate nobilem, sed postremis bellis profligatam, quando aliter vindicare non potuit, contextâ ab vltimâ origine historiâ decorauit. Tandem longâ hydrope confectus, sancte obiit inter ciuium et canonicorum officia in oppido S. Mariae haud Olorone procul in Benearniâ die II. Aprilis, anno salutis MDCXX. aetatis LXI. Religionis XLII. iam dudum in eâ quatuor votis solemniter adstrictus. Tanta fuit ad nuncium mortis eius populi concursatio, propter sanctimoniae opinionem, vt occludi fores opportuerit aduersus vim multitudinis. Diu ciues inter Canonicosque certatum, vtris exportandum ad funus cadauer cederet, nec componi lis potuit, nisi vtriusque succollandi vices darentur.

Scripsit Gallice librum inscriptum

Les vrays abus, des praetendus abus de la Messe; pour responce a B. Deloque Ministre du Castel gelaux. Burdigalae per S. Millanges MDXCVIII. in 8. Item tacito suo nomine

Les Et cetera du Plessis Mornay Caluiniste; vbi ab isto Caluinistâ contra Sacrosanctam Eucharistiam, et Missae Sacrificium adferri falsa et truncata ostendit graphice. Tolosae typis Colomerij MDC. in 8.

De Sacrificio Missae, contra Caluinum.

IOANNES BOVRGHESIVS, natione Belga, patriâ Malbodiensis, Philosophiae primum, tum Controuersiarum, demum Scholasticae Theologiae in Duacensi Collegio Professor. Rector fuit pluribus annis, Collegiorum Valencenensis, Audomaropolitani, Malbodiensis, et Patrum in tertiâ probatione director. Edidit in lucem varia his titulis,

Societas Iesu Deiparae Virgini sacra, siue, De Patrocinio et cultu Deiparae Virginis ad homines eiusdem Societatis. Duaci typis Balthasaris Belleri MDC. XX. in 12.



page 230, image: s230

De bono Sodalitatis Partheniae, et officiis Sodalis erga Deiparam Patronam, lib. II. Antuerpiae apud Martinum Nutium et fratres MDCXXII. in 12.

Vitae, Passionis, et Mortis Iesu Christi mysteria piis meditationibus et adspirationibus exposita cum iconibus. Antuerpiae typis Henrici Aertsij MDCXXII.

Exercitationes in XV. mysteria Rosarij Deiparae Virginis Mariae, cum imaginibus. Antuerpiae.

Institutiones Christianae pietatis. Duaci typis Iacobi Mairesse MDCXXXIV. in 8.

De Humilitate Christianâ aduersus Stoicorum decreta et Paradoxa. Duaci per Balthasarem Bellerum MDCXXXIII. in 8.

Cato Maior Christianus, siue, De Senectute Christianâ, libellus. Ibidem, eodemque anno excusus in 8. Habet paratum

De Contemptu mundi, suique ipsius; et casto Dei amore, ex Commentariis S. Augustini in Psalmos. Item

Harmoniam Euangelicam.

De Iubilaeo Societatis Iesu, librum Paraeneticum. Item

Peregrinum Christianum, meditaturque Historiam et Harmoniam Euangelicam.

IOANNES BRANTVS, natione Polonus, patriâ Posnaniensis, Societati se nostrae applicuit anno salutis MDLXXI. Romae studiis Theologiae confectis, biennio in summo Conscientiae praetorio, quod sacram Poenitentiariam vocant, ad D. Petri Confessarium egit. Inde reuersus in Poloniam diu Humaniores disciplinas, Diuina Scripturae oracula, controuersas fidei quaestiones, Posnaniae Vilnaeque exposuit, hîc Theologali Laureâ donatus. Pultouiensi et Leopoliensi Collegiis praefuit. Vit fuit florentis ingenij, et ob suauitatem conuersationis omnibus mirifice carus: artis musicae in paucis peritus. Obiit Leopoli extremo Decembri, anno salutis MDCI. aetatis circiter L. Societatis initae XXXI. magno et virtutum religiosarum exemplo, et sui apud omnes desiderio relicto. Adfuit funeri tanta celebritas, quantam se multis retro annis non vidisse ciuitas testata est. Clerus conuênit vniuersus, certatimque humeros feretro supposuêre; illustrissimus Archiepiscopus publicâ oratione tum defunctum, tum Societatem laudauit. Edidit in lucem P. Ioannes Brantus contra haereticos

Disputationem Theologicam de Iustificatione peccatoris, contra nouum, vanum ac perniciosum iustitiae imputatiuae figmentum in Theses distributam. Posnaniae MDXCI. Scripsit item varia

Poemata Latina, et Polonica; quibus numeros adiecit Musicos, et in Poloniâ hodieque vsurpantur.

IOANNES BREBEVF, natione Gallus, Normanus, ingressus in Societatem anno MDCXVII. aetatis XXIII. traiecit in Cannadam, atque inde scripsit

Relationem gestorum a Patribus Societatis Iesu apud Hurones in Noua Francia, annis MDCXXXIV. et XXXV. Gallice. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy iisdem annis in 12.

IOANNES BRISSELIVS, natione Belga, patriâ Louaniensis, Eloquentiam annos aliquot Antuerpiae cum laude docuit: potissimam vitae partem egit Romae, Praeposito Generali ab Epistolis ad Prouincias Septentrionales, donec anno salutis MDCXXXIV. ad diem XII. Martij mortalitatis debitum ibidem persoluit. Vir fuit placidis moribus, et amabilis ob coniunctam cum disciplinae seuerioris obseruantiâ suauitatem.

Meditationes sacras Caroli Scribani, e Belgico Latinas fecit. Antuerpiae apud Martinum Nutium et Haeredes MDCXV. in 8.

IOANNES BROSSARDVS, natione Gallus, patriâ Lemouicensis, Collegio Biterrensi praefuit; Turnoni studiorum Praefectus. Obiit Roannae die X. Ianuarij, anno MDCXXXVI. Edidit

Librum contra Chamerium Ministrum, quî cum ante disputauerat. Turnoni apud Claudium Michaelem.

IOANNES BVCCELENVS, natione Italus, patriâ Brixiensis, postquam Nostros adolescentes aliquamdiu ad Eloquentiam instituit, iussus est Tirones nostros ad Societatis normam formare, Domus Probationis ad S. Annam Viennae Austriae hodieque Rector. Edidit

Officinam Epithetorum appellatiuorum, et nominum propriorum. Viennae typis Matthaei Formicae MDCXXXVII. in 12.

Reddidit ex Italico Latine, et suppresso suo nomine vulgauit

Christophori Borri Relationem de Concincinâ. Viennae apud Michaelem Rictium MDCXXXIII. in 8.

Achillis Gagliardi Compendium Christianae perfectionis. Typis iisdem, eodem anno in 16.

Martini Roa De Statu Animarum Purgatorij. Ibidem eodemque anno in 16.

Praxim meditandi Mysteria Christi Domini Nostri, B. Virginis, et Sanctorum. Iisdem typis et anno in 16.

Gregorij Ferrarij Vitam Spiritualem descriptam per Spiritum Sanctum Psalmo XVII. Viennae typis Matthaei Formicae MDCXXXVII. in 8.

Vincentij Caraffae fasciculum Myrrhae, de v. Christi Vulneribus. Viennae.

Francisci Cerealis Presbyteri Cremonensis Ideam Sacerdotum.

IOANNES BVSAEVS, natione Belga, Nouiomagensis, adolescens in ipso aetatis flore, annum agens XVI. Calendis Iulij, anni salutis MDLXIII. Societatem nostram complexus est. Deinde ad nostrum institutum informatus, primum Litteras Humaniores ac Philosophicas docuit; tum Romae Theologiam didicit; in quâ eos fecit progressus quos postea docendo et scribendo ostendit. Nam et Sacram Scripturam et Theologiam quae via et ratione philosophatur, et quaestiones de Moribus, annos fere XXII. Moguntiae professus est, innocentiae, prudentiae, virtutumqueue


page 231, image: s231

religiosarum opinione clarus. Iuuentutem Moguntinam ad omnem pietatem, praesertim Deiparae cultum, annis bene multis, in Congregatione eidem Dei Matri sacrâ, singulari vrbis, patriaeque emolumento, formauit assidue; simul domesticorum profectum spiritualis magister sedulo promouit. Incredibilem animi candorem cum eximiâ eruditione coniunxit. Extremâ aetate, quamuis fractus laboribus inusitato capitis dolore torqueretur, se tamen totum ad studia pietatis varie promouenda contulit, tum aliorum foetus illustrando, tum ex peregrino idiomate Latinos faciendo, tum proprios etiam conscribendo, donec tandem morbo confectus obiit magno sui desiderio relicto Moguntiae die XXX. Maij, anno Christi MDCXI. suo LXIV. Religionis XLVIII. Edidit quae sequuntur:

Disputationem Theologicam de Ieiunio et delectu ciborum aduersus Chemnitium et ceteros Nouatores. Moguntiae apud Gasparem Behem MDLXXXI.

Disputationem de Personâ Christi, aduersus Vbiquetarios. Ibidem MDLXXXIII. in 4.

Disputationem Apologeticam pro Kalendario Gregoriano, contra Iacobum Herbrandum Doctorem Lutheranum Tubingensem. Ibidem MDL XXXV. in 4.

Disputationem de descensu Christi ad Inferos, aduersus decretum Libri Concordiae Lutheranorum. Coloniae MDLXXXV. in 4.

Apodixin Theologicam pro ritu orandi Rosarium B. Mariae Virginis XX. propositionibus comprehensam. Moguntiae MDLXXXVII.

Rosarij Hyperaspisten, hoc est, Depulsionem cauillationum quibus Caluinista quidam Heidelbergensis eiusmodi Apodixin frustra obscurare conatus est. Herbipoli MDLXXXVIII.

Apologiam Disputationis de Personâ Christi, cauillationibus Stephani Gerlachij Vbiquistae oppositam. Moguntiae MDLXXXVIII. in 4. et MDCIX. in 4.

Refutationem duplicem cauillationum a Stephano eodem Apologetico obiectarum. Moguntiae MDXCI. MDXCIV. et MDXCVI.

Responsionem ad Theses Theologorum Lutheranorum Marpurgensium, De Missâ Pontificiâ, et Coenae Dominicae profanatione. Moguntiae apud Gasparem Behem MDLXXXVIII.

Disputationem Theologicam de Baptismi necessitate, et de Baptismo Constantini Magm. Moguntiae MDLXXXIX.

Paradoxa XXX. Gasparis Schvvenckfeldij Haeresiarchae, de toto Christo Deo et homine, in statera Sacrae Scripturae, SS. Patrum et rationis expensa, et cum Vbiquetariorum dogmate collata. Moguntiae apud Henricum Breem MDXCV. in 4.

Ad haec in lucem emisit

Petri Blesensis Bathoniensis in Angliâ Archidiaconi Opera correcta, et Notationibus illustrata. Moguntiae typis Io: Albini MDC. et relata sunt in Bibliothecam Patrum Tomo XII. Parte II.

Ioannis Trithemij Opera de Ecclesiasticis Scriptoribus. Et vtriusque Appendicem Moguntiae MDC. II. et MDCVI.

Anastasij S. R. E. Bibliothecarij Historiam de Vitis Summorum Pontificum, vsque ad Nicolaum I. adiectis duabus aliis Vitis ex Guilielmo Bibliothecario, cum variis lectionibus MSS. Codd. Moguntiae typis Albini MDCII. Accessit

Luidtprandi Tirinensis Diaconi (vel potius alterius) Opusculum De Vitis Romanorum Pontificum. Item

Abbonis Floriacensis Epitome de Vitis Pontificum, ex Anastasij historiâ excerpta. Moguntiae MDCII.

Hincmari Rhemensis Episcopi Epistolas nonnullas nunquam editas, cum Notis breuibus. Accessit

Vita S. VVigberti socij S. Bonifacij Archiepiscopi Moguntini; et B. Auperti Bingionum Ducis, auctore S. Hildegarde. Moguntiae MDCII.

Exstat Hincmarus eius in Bibliothecâ Patrum. Tomo IX. Patte II.

Ioannis Trithemij Opera pia et spiritualia omnia. Moguntiae typis Ioannis Albini MDCV. in fol.

Paralipomena Opusculorum Petri Blesensis, et Ioannis Trithemij, aliorumque. Moguntiae Balthasaris Lippij MDCV. in 8.

Edidit praeterea de suo

Enchiridion piarum Meditationum in omnes Dominicas, Sanctorum festa, Christi Passionem, etc. Moguntiae typis Balthasaris Lippij MDCV. in 12. Duaci a Balthasare Bellero MDCXIX. et MDC. XXVI. in 16. et alibi saepe recusum.

Modum recte meditandi de rebus diuinis. Moguntiae MDCVI.

[gap: Greek word(s)] , hoc est Arcam Medicam, variis diuinae Scripturae, priscorumque Patrum antidotis aduersus animi morbos instructam. Moguntiae apud Ioannem Albinum MDCVIII. in 4.

Viridarium Christianarum virtutum, et Sacrosanctae Scripturae, Sanctorumque Patrum sententiis constructum, Concionatoribus longe vtilissimum. Moguntiae apud Ioannem Albinum MDCX. in 4.

De Statibus Hominum, Opus posthumum. Moguntiae apud Ioannem Albinum MDCXIII. in 4.

Idem Pater Ioannes Busaeus ex Italicâ Linguâ in Latinam vertit varias

Litteras Indicas, Iaponicas, Chinenses, datas ab anno MDXCI. vsque ad MDC. Moguntiae, Coloniae et alibi impressas.

Vincentij Bruni Meditationum tomos IV. et

Tractatum de Sacramento Poenitentiae. Coloniae MDXCVIII.

Fuluij Androtij Opuscula, De frequenti Communione, et, De Passione Domini: illud Moguntiae apud Ioannem Albinum MDXCVIII. hoc Coloniae per Arnoldum Mylium MDCIII. Vtrumque simul recusum Coloniae per Petrum Henningium MDCXII. in 12.

Lucae Pinelli Meditationes, De S. Eucharistiae Sacramento.


page 232, image: s232

Coloniae MDC. in 12.

Eiusdem De Vitâ Christi et B. Virginis. Ibid. MDCI.

Gasparis Loartis De XV. Mysteriis Rosarij.

Francisci Ariae Tractatus De imitatione B. Virginis. Coloniae per Arnoldum Mylium MDCII. in 12.

De Profectu spirituali.

De Diffidentiâ sui, et

De Mortificatione. Coloniae per Arnoldum Mylium MDCIII. in 12.

Bartholomaei Riccij Instructionem meditandi.

Roberti Card. Bellarmini Responsionem ad Doctorem Theologum de Censuris contra Venetos.

IOANNES BVZELINVS, natione Belga, patriâ Cameracensis, vir egregiâ suauitate morum; sacrarum Historiarum atque Annalium callentissimus; diligentissimus inuestigator antiquitatis. Multa parantem mors occupauit Insulis XVIII. Cal. Nouemb. anno salutis MDCXXVI. aetatis LVI. Religionis XXXV. a suscepto Coadiutoris spiritualis gradu XVI. Edidit in lucem

Triumphum quo Sancti Martyres Victor et Socij ab Vrbe Româ Insulas inuecti sunt, et in Templo Societatis Iesu collocati. Insulis apud Petrum de Rache MDCXII. in 8.

Annales Gallo-Flandriae ab annis plusquam MCCC. Duaci typis Marci Wion MDCXXIV. in fol.

Gallo-Flandriam, seu Gallo-Flandriae descriptionem, eiusque antiquitates sacras et profanas. Ibidem MDCXXV.

IOANNES CACHETVS, natione Lotharingus, patriâ Nouocastrensis in dioecesi Tullensi, in Societatem adscitus est anno MDCXIII. aetatis suae XVI. Humaniores disciplinas aliquamdiu professus in Coadiutorum spiritualium gradum adscriptus est. Scripsit Gallice

Vitam S. Isidori Mussiponti in 12.

Vitam S. Iosephi Canonici Regularis Ordinis Praemonstratensis. Mussiponti apud Gasparem Bernardum MDCXXXII. in 12.

Gallice interpretatus est ex Hispanico

Nicolai Arnaya Collationes spirituales. Parisiis apud Sebastianum Chappelet MDCXXX. in 4.

Ex Italico autem

Vitam Ioannis Berchmanni Societatis Iesu, a Virgilio Cepario scriptam. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXX. in 8.

Vitae B. Francisci Borgiae Societatis Iesu compendium. Mussiponti in 12.

Habet prae manibus Opus non modicum

De Horrore peccati mortalis.

IOANNES CAILLET, natione Belga, patriâ Duacensis, ingressus in Societatem anno MDCV. vir fuit magnae sui despicientiae, eximiae in Superiores obseruantiae, rari in perfectâ Regularum etiam minimarum obseruatione exempli. Obiit Duaci IV. Septembris, MDCXXVIII. natus annos L. Scripsit

Sex tomos quibus illustria Sanctorum virorum exempla et facta lectissima per singulos anni dies digeruntur.

IOANNES CAMEROTA, natione Italus, patriâ Neapolitanus, vir omni litterarum genere egregie instructus, quique diu Philosophicas ac Theologicas cathedras moderatus, studiorum Praefecturam gessit, et annos complures Praepositi Generalis Theologum, ac Censorem librorum imprimendorum egit. Nostris etiam gubernandis operam dedit, tum alibi, tum in Domo Professâ Romanâ, cuius Vice-Praepositus exstitit.

Edidit suppresso suo nomine

Catalogum quorundam de Societate Iesu, qui pro fide vel pietate sunt interfecti, ab anno MDXLIX. ad annum MDCIII. Neapoli apud Tarquinium Longum et Cracouiae apud Nicolaum Lob, vtrobique MDCVI.

Item Italice

Odas Spirituales, cum adiunctis modis musicis, pro doctrinae Christianae studio promouendo.

IOANNES CANAEVS, natione Gallus, patriâ Parisiensis, Societatem anno MDCXI. aetatis suae XVII. iniuit, vir multâ comitate, ac morum suauitate. Molinensi Collegio Rector praefuit. Scripsit Gallice

Elogium Ludouici XIII. Regis Christianissimi, de captâ Rupella. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

Reddidit praeterea Gallice collectas a se in vnum, atque edidit

Sanctorum Patrum multas Epistolas, De vanitate mundi. Typis iisdem MDCXXVIII. in 8.

IOANNES CANISIVS, natione Belga, patriâ Neomagensis, magni Petri Canisij non degener pronepos, qui cum Moralis Theologiae magister esset, ad ciues concionator, auditorque Confessionum pene assiduus, residui tamen temporis aliquid nancisci solebat, vt ad agrestes excurreret. Biennium versatus in Castris Regiis frequenter conseruit manus cum Haeretico, et vbicunque fors tulit, vt in hoc hominum incideret genus, acri eos animo semper exagitauit; quâ ex acie vt copiis instructior semper redibat, ita paratior industriis ad hostes impugnandos. Obiit Winoci-bergis anno salutis MDCXIII. aetatis suae LXII. ab ingressu in Societatem XVI. Scripsit

Volumen contra Haereticos, quod nondum vidi.

IOANNES CAROLVS DE LA FAILLE, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, natus anno MDXC VII. Societatem ingressus est cum annum ageret XVI. in eâ cum ceteras disciplinas, tum vero egregie Mathematicas triennio sub Gregorio a S. Vincentio hausit; quas in Collegio Dolano apud Sequanos primum sexennio, dein Louanij biennio, demum in Academiâ Regiâ Madritiensi ab ipso eius exordio profitetur. Illum Erycius Puteanus in Vindiciis Circuli Vrbaniani, Clarissimum vocat Professorem Regium, qui non doctrinam modo omnem, sed probitatem diuinâ mente complexus sit. Edidit



page 233, image: s233

Theoremata de Centro grauitatis partium Circuli et Ellipsis. Antuerpiae ex Officina Ioannis Meursij MDCXXXII.

Theses Mechanicas. Dolae circa annum MDCXXV.

IOANNES CHEVALIER, natione Gallus, patriâ Perticensis, anno MDCXXVII. aetatis XVII. in Societatem ingressus, edidit

Prolusionem Poeticam, siue, Libros singulares Carminum Heroicorum, Lyricorum, Variorum, Epigrammatum. Flexiae apud Georgium Griueau MDC. XXXVIII. in 8.

IOANNES CLOMETOWSKI, natione Polonus, ad Societatem se applicuit anno MDCX VIII. Lublinensis Collegij Rector fuit. Vertit Polonice

Hieremiae Drexelij Considerationes de Aeternitate.

Eiusdem Zodiacum Christianum.

Francisci Stanislai Phoenicij, Mariae Mancipium, quod opusculum in meliorem simul methodum redegit, et accessione aliquâ locupletauit. Lublini MDCXXXII. in 16.

IOANNES CONARIVS, natione Polonus, patria Pysdicensis, quod Poloniae Maioris oppidum est, ad Societatem sese applicuit anno Christi MDLXV. Posnaniensis Collegij Rectorem XX. Gymnasij Praefectum plurimos annos egit; Concionatorem fere perpetuum; quibus administrandis muneribus vniuersi Cleri, Nobilitatis, ceterorumque ordinum animos ita sibi deuinxerat, nihil vt apud eos esset toto Regno carius, nihil gratiosius, honoratiusue. Facile nequeat iniri numerus pacificationum, quarum arbiter felicissimus fuit, et quidem grauissimis in rebus, primarios viros inter, et conuentus, periculose dissidentes. Quidquid fere Dynastarum ad Catholicos ex haereticis rediit totâ regione, id eius industriae acceptum est ferendum; quam in recensionem veniunt et Oppida ipsa quaedam integra, quae cum suis Satrapis Ecclesiae restituit. Exremam porro vitae clausulam egit apud Posnaniensem Antistitem Andream Opalinskj, qui eum sibi a Confessionibus praefectum legerat, vbi cum die quodam Sacris religiosissime, vt solebat, operatus, curru veheretur, inter decurrendum Marianum Rosarium, pene sine sensu animam exhalauit anno Christi MDCXIV. aetatis suae LXXIV. quam in Societatem venerat L. Eius obitu indoluêre vniuersi Ordines acerbius, quam dici potest; sed Nobilitas omnium grauissime; cuius illae voces diu auditae sunt, luctuosum hunc annum duris calamitatibus sibi accidisse; sed eius viri occasu probis viris nihil contingere potuisse calamitosius. Magno doloris sensu parentatum illi ab Episcopo, et ab vniuersâ Ciuitate est. Prodierunt in lucem aliorum operâ ipso propemodum inscio, eius

Conciones aliquot funebres, quarum non habui syllabum.

IOANNES CONTRI, natione Italus, patriâ Lucensis, hodie, in Concionatorum censu non postremus. Edidit Italice

Concionem a se habitam Lucae in Palatio Reipublicae, De conseruatione Libertatis MDCXXXII.

IOANNES DE CORDVBA MESSIA, natione Peruanus, patria Limensis, vir egregie doctus, Philosophiam ac Theologiam professus; Censor Sanctae Inquisitionis. Gubernauit etiam Socios; et annos complures praefuit celeberrimae Sodalitati, cuius emolumento edidit

Volumen Regularum et Monitorum spiritualium.

IOANNES COSTANVS, natione Gallus, patriâ Tolosas, in Societate, quam adiit anno MDL XXXIII. aetatis XV. Humaniores primum disciplinas omnes, mox Philosophiam, subinde Moralem Theologiam, et Expositiuam docuit, et totos circiter XXX. annos concionatus est. Viuit etiamnum, dierum plenus ac meritorum. Scripsit Gallice

Vitam S. Frontonis Apostoli Petrochoriorum. Parat

Commentarium in Ieremiam Prophetam. Item

Commentarios in Prophetas Minores.

IOANNES COVILLONIVS, natione Belga, patriâ Insulensis, honestis ortus parentibus, vir si quis alius candidus, sincerus, pius, eruditus, qui anno MDXLIV. Francisci Stradae concionibus et alloquio Petri Fabri commotus, Louanij se Nostris adiunxit, iam tum pereruditus et Graeci sermonis interpres. Mox cum Fabro in Lusitaniam profectus in Collegio Conimbricensi, ac deinde etiam in Romano, itemque Lugduni in Galliâ, et Ingolstadij in Germaniâ, Philosophicas atque Theologicas disciplinas professus est; atque hîc quidem doctrinae vbertate et praestantiâ, et inductâ acriter disputandi consuetudine, maximas Academiae vtilitates peperit. Certe doctrina eius tanti aestimata hîc fuit, vt eum Albertus Bauariae Dux, postulante Zacharia Delphino Legato Apostolico, Oratorem simul atque Theologum miserit ad Synodum Tridentinam anno MDLXII. vbi cum aliis Patribus sententiam dixit. Inde reuersus Collegio Dilingano, quod Augustanus Cardinalis moliebatur, iussus est praeesse. Demum cum multa singularis innocentiae, et obedientiae passim documenta praebuisset, acutâ vi morbi celeriter quidem oppressus est, tamen obitus sui diem nec vni, nec semel praedixit. Obiit Romae anno MDLXXXI. Apponam Elogium quo Academia Ingolstadiensis Couillonium nostrum ornauit, nempe:

Ioannes Couillonius Societatis Iesu, Sacrosanctae Theologiae Doctor, natus Insulis, nobili Flandriae ciuitate, et maximorum ingeniorum matre. Vnus ex primis Societatis Patribus fuit, qui Christo Ingolstadij seruierunt. Multa illi laus ex diligentiâ, ex doctrinâ, ex candore dicti et facti. Maior, quod qui aliis fuit maximus et primus, vltimus sibi semper videbatur, et minimus. Vir in summâ simplicitate summe prudens.


page 234, image: s234

Nihil in vitâ quaerebat magis, quam quietem solitudinis, pacem a turbis mundi. Emissus tamen a suis, et quasi Dei manu, in diuersas messes Galliae, Italiae, Lusitaniae, Flandriae, cum fructu magno plurimorum. Nec minori cum dignitate ac laude in Tridentino Concilio fuit Serenissimi Ducis Bauariae Legatus. Tandem senex moritur Romae, cum e Poenitentiariis, qui ad Diui Petri obeunt Summi Pontificis vicariam operam, vnus censeretur. Tam scite conscientias hominum tractare nouerat, vt maximus peccator dixerit malle se lancinari a Cauillonio, quam sanari ab alio. Edidit

Assertiones, seu, Conclusiones deductas ex Epistola priore D. Pauli ad Corinthios. Romae typis Antonij Bladij MDLIV. vbi eam interpretatus est.

Quaestiones item in Psalmos reliquit, quos Ingolstadij explicuit.

IOANNES CROMBECIVS, natione Belga, patriâ Duacenas, natus anno MDLXIII. in Societatem ingressus MDLXXXII. quatuor in eâ vota professus MDXCIX. Omnia pene Societatis munia cum laude obiuit. Humaniora docuit quadriennio; Scholarum Praefectum, itemque spiritus, atque Ecclesiasten egit annis compluribus. Collegio Leodiensi Rector praefuit annis VII. bis Audomarensi annis XI. In corpore afflictando fuit immodicus. B. Virginis et Sacrae Eucharistiae cultui valde deditus. Castimoniae singularis, quam sibi a caelo seruatam fuisse gratâ mente praedicabat; nimirum cum omnes ad vnum quibus puer cohabitarat, socij a veteratore quodam blanditiis illecti eam prodegissent, ipse muneribus illecebrisque contemptis intactus euaserat. Obiit Audomari die II. Octobris, anno salutis MDCXXVI. Edidit

De Studio Perfectionis lib. II. Antuerpiae typis Ioachimi Trognaesij MDCXIII. in 4. et Moguntiae MDCXIV. in 8. Eosdem ipse quoque Gallice interpretatus est.

Ascensum Moysis in Montem, hoc est, Tractatum de Oratione. Audomari typis Gheubels MDCX VIII. in 8.

IOANNES CRVSIVS, natione Germanus, patriâ Bremensis, natus Societati anno MDCXX. aetatis suae XXI. Sacram Linguam interpretatus, Scripsit

Deliquium Astri inextincti, aduersus librum sic inscriptum Fr. Romani Haij. Coloniae typis Kinckij MDCXXXIX. in 4.

IOANNES CVELLAR, natione Hispanus, reliquit ad praelum, cum Salmanticae defunctus est die XXII. Septembris, anno MDCXXXV.

Commentarium in IV. prima capita Euangelij secundum Ioannem.

IOANNES DARDE, natione Gallus, patriâ Bituricensis, Societatem anno MDCXVIII. aetatis XXV. ingressus, reddidit Gallice

Historiam Regni Iaponiae annorum MDCXXI. et MDCXXII. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXVII.

Historiam Aethiopicam, Malabaricam, etc. Ibid. MDCXXVIII.

Compendium P. Ludouici de Ponte, additis dumtaxat initialibus sui nominis elementis P. I. D.

IOANNES DAVID, natione Belga, patriâ Cortracensis. Is magni nominis et sanctae vitae Curionem egerat Cortraci; iamque ab Haereticis tertio in exilium actus fuerat, quando ad Societatem accessit. Ipse domi suae ne matris quidem contubernio admisso, multâ morum seueritate temporibus illis calamitosissimis omnia dirigebat. Vilissimo et durissimo strato vtebatur, penes quod iacebat loculus sepulchralis, mortis monitor, idemque lectus, si quando paleae illae quotidianae videbantur molliores. Accessit ergo ad Tirocinium omni virtute instructissimus; in eoque versabatur etiam tum cum Cortracenses eius operâ destituti, Societatem ad se aduocarunt. Ergo missus illuc Dauid cum Sociis aliquot, octonos ibi annos familiam duxit; inde Bruxellis, Gandaui, atque iterum Cortraci cum laude Nostris praefuit. Gandaui concionibus suis effecit, vt Imagines Sanctorum passim per vrbem ab Iconomachis deturbatae, publico, priuatoque aere reponerentur. Cum demum fractus laboribus ad quietem aliquam captandam concessisset Antuerpiam, ibique luculenta virtutum omnium exempla praebuisset, sancte defunctus est die IX. Augusti, anno salutis MDC. XIII. aetatis suae LXVII. Societatis initae XXXII. Edidit

Veridicum Christianum. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ MDCI. et auctius MDCVI. in 4. quem et Belgice reddidit.

Occasionis Typum, sic inscriptum, Occasio arrepta, neglecta: huius incommoda, illius commoda. Ibidem MDCIII. et MDCV. auctum Dramate Heroico paris argumenti cui titulus, Occasio in 4.

Paradisum Sponsi et Sponsae, lib. II. in quorum altero est Messis Myrrhae et Aromatum, ex mysteriis Passionis Christi colligenda; in altero

Pancarpium Marianum, vt in B. Virginis odorem curramus. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ apud Ioannem Moretum MDCVII. et MDCX VIII. in 8.

Specula XII. Deum aliquando videre desideranti concinnata. Antuerpiae MDCX. in 8. Typis Plantinianis Ioannis Moreti.

Et haec quidem omnia cum iconibus prodiêre in Officinâ Plantinianâ Latine; quâ linguâ scripsit item librum hoc titulo

Amputandum, Putabam, quae radix, stirps et germen est errorum. Antuerpiae apud Trognaesium MDCXII.

Belgice vero scripsit plura opuscula, opportune ad refutationem Haereticorum, acris et faceti ingenij salibus, et iocosis sarcasmis vsus; nimirum

Extinctorium fumosae facis Hollandicae. MDCII.



page 235, image: s235

Aluearium, aduersus Philippum Aldegundum Caluinianum qui pestilentissimum librum scripserat hoc titulo, Aluearium Romanae Ecclesiae.

Haereticum Araneum, ex cuius naturâ et indole vniuersa haereseos oeconomia et technae demonstrantur. Eum Latine vertit Theodorus Petreius Carthusianus. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCIX. in 12.

Labyrinthum Haereticorum. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDCV. in 8.

Sordidas Haerettcorum sponsas duas, seu, Historiam Ecclesiae Haereticae. Vranopoli MDCVIII.

Haereticorum carnalem ollam. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDCX.

Saluos conductus. Ibidem MDCX.

Respiraculum pro bulliente musto Nouatorum. Ipris apud Belletum MDCX.

Excubias vigiles ad cauendum ab ariolis, incantatoribus, et maleficis. Syluaeducis apud Schefferum MDCXIX.

Hos etiam ad pietatem et mores formandos libellos Belgice vno anno MDCVII. edidit, nempe

Horologium Passionis.

Praesidium aduersus lapsum tentaetionum.

Igniarium.

Exhortationem in professione.

Iubilum amantis animae.

Fugam Spiritualem.

Spirituale Alphabetum.

Sortem, vel, Sortilegium sacrae sapientiae, sub nomine Angrammatico Donaes Indinau.

Viridarium rituum ac Caeremoniarum Ecclesiae; cui adiecit Oeconomum Christianum, cum Spongiâ vitiorum. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDCVIII. in 8.

Catholicum Sanctorum cultum. Antuerpiae apud Hieronymum Verdussen MDCXII.

Lapidem Lydium, seu, Hortulum deliciarum animae ad perfectionem contendentis; quem Latine reddidit Theodorus Petreius Carthusianus. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCX. in 12. Denique

Petri Simonis Tiletani, Episcopi Iprensis Opera recensuit, et edidit Antuerpiae typis Plantinianis apud Ioannem Moretum MDCIX.

IOANNES DAVXIRON, natione Gallus, genere Sequanus, Palmensis, Societatem complexus est anno MDCVIII. aetatis XVII. in eâ Rhetoricam, Philosophiam, ac Theologiam docuit; vir omnibus disciplinis excultus, edidit tum Latine, tum Gallice

Moralem Philosophiam sub Historiâ Lyderici.

IOANNES DECKERIVS, natione Belga, patriâ Haesbrouckanus, magni vir ingenij et studij indefessi; rarae probitatis et innocentiae. Dedit Philosophiae operam sub P. Leonardo Lessio; et concepto ibi Societatis desiderio, vna cum Roberto Sotuello, inclyto postea Christi Teste, eiusdem tunc propositi Socio, ac condiscipulo, Romam, Societatem petiturus, contendit, vbi a Claudio Aquauiua recens in Praepositum Generalem electo admissus, Neapoli ad Tirocinium ac porro ad Theologiae studium missus est. Romam confectis studiis reuersus, sacris ibi Ordinibus initiatus est. Mox repetito Belgio Duaci Philosophiam accuratiore illâ tractationis ratione primus tradidit. Docuit ibidem cum laude Scholasticam Theologiam, itidemque Louanij; vnde profectus Graecium, florenrentissimae illius Academiae Cancellarius fuit. Mox Olomucensis Collegij regimini adhibitus, postqueuam eo officio defunctus est, Graecium remigrauit, atque ibi vitae cursum absoluit die x. Ianuarij, anno salutis MDCXIX. aetatis suae LIX. Religionis XLI. a susceptâ quatuor votorum professione XXVII. Vir fuit non magis ingenio, eruditione, monumentis magnus, quam suauitate morum, demissione animi, sui despicientiâ singularis. In actione anmi circumspectus, fixos semper humi oculos, manus ad modestiam compositas, virginali prorsus verecundiâ habebat: sic illam nempe gloriam ad extremum vsque spiritum illibatam seruauit. Superioribus suis vel imitandâ Tironibus simplicitate paruit. In Venerabilem Eucharistiam tanto ardore ferebatur, vt semper ad aram summam sacrificaret, aeger autem quotidie communicaret. De rebus a se gestis, omnino magnis, nunquam loquebatur; pronas in se laudantium voluntates omni conatu refugiebat. Orantis sensus is fuit, vt crebro plena Deo mens efferretur, et spiritus vbertatem suspiriis, vocibusque lacrymabundo similibus testaretur. Enimuero iam inde ab initio tam faciles habuit lacrymas, tamque in promptu, vt Neapoli cubiculum illi peculiare dare oportuerit, vt habenas illis sine arbitro permitteret. In familiari sermone nihil nisi pium, vel ab sacrâ antiquitate petitum tractabat, gratâ quâdam et modestâ festiuitate, ita vt nemini vnquam grauis esset. Nihil in victu admisit eximium, ne in affectâ quidem et morbis obnoxiâ aetate; ac ne vinum quidem poscebat, si quando per ministri incuriam defuisset, sed frigidâ tum leuabat sitim. Domi nihil agebat aliud quam orare, aut libros, quos moliebatur, elimare. Erat enim Sacrarum Litterarum, et Theologiae, omnigenae eruditionis atque eloquentiae nomine clarissimus. In extremo morbo dixisses eum dolorum suorum spectatorem esse, non latorem; ita nihil ad illorum magnitudinem mouebatur. Mortis incredibili desiderio tenebatur; cuius etiam non vanis argumentis creditur habuisse praesagium. Nam die Praesentationis B. Virginis sacro, cum sacrificium peregisset, ad mmistrum conuersus, Iam ego te, inquit, mi frater, manumitto; nec enim posthac ad Sacrum mihi es ministraturus. Dictum factum, nam ob grauem pedis tumorem, ad vltimum vitae in cubiculo coactus est delitescere. Mature Sacramentis


page 236, image: s236

procuratus, inter illa verba, Veni, Domine Iesu, veni; addens, Venio, placidissime expirauit. Paulo ante accitos ad se duos adolescentes Belgas, Gerlacum et Gobelinum, hortatus est, vt isthic sua studia prosequerentur, nec patriam, quod meditabantur, repeterent; et tergiuersantibus illis, praenunciauit alteri fore vt in patrio sepulchro minime conderetur; alteri post multas in Belgio calamitates, sponte suâ venturum in Germaniâ extorrem: vtrumque labentibus annis euênit, illo in Hispaniâ defuncto, hoc vero malis exagitato in Germaniam regresso. Scripsit Deckerius

Exercitium Christianae pietatis.

Orationem panegyricam in Exequiis Serenissimae Mariae Annae Archiducis Austriae, vxoris Serenissimi Ferdinandi, eius qui postea Imperium II. huius nominis obtinuit, Graecij dictam. Anno salutis MDCXVI. Graecij in 4.

Velificationem, seu, Theoremata de Anno ortus ac mortis Domini; deque vniuersâ Iesu Christi in carne oeconomiâ: a Laurentio Suslyga sub Ioannis Deckerij praesidio in disputationem adducta, Graecij apud Georgium Widmanstadium MDCV. Accessit

Tabula Chronographica a captâ per Pompeium Ieresolymâ, vsque ad deletam a Tito vrbem ac Templum, cum Notis ad Opticam Thesium. Ibidem.

Hoc Opusculum ab Antonio Posseuino, in Apparatu Sacro, Verbo, Palaestinum Concilium, et Verbo, Temporis rationem, et Verbo Laurentius Suslyga, aliisque passim Scriptoribus celebratum, cum venisset in manus Eminentissimi Annalium Scriptoris Cardinalis Baronij, suaeque sententiae non omni ex parte consentiens deprehendisset, tom. 12. Annal. in Appendice, vel in recentioribus editionibus tom. I. in Apparatu n. 129. acrioribus Auctorem verbis perstrinxit, quam fortasse facturus fuerat, si eius doctrinae, eruditionisque magnitudinem, et sincerissimum ingenij candorem perspectum habuisset: nimirum qui et in vestibulo primo sui libri, verbis S. Augustini postulat, sicubi deprehendatur errare, reuocari ab errore; et paratus sit etiam, vt ad calcem Prologi Galeati profitetur, gratiam monenti habere, et cantatâ palinodiâ herbam veritati porrigere, si quis indicauerit veriora. Ceterum is fuit Deckerius, qui opus longe eruditissimum, et XL. annorum studio comparatum, multorumque votis ad lucem petitum, aequissimo semper animo tulerit ab aliis impediri; frequenterque dixisse fertur, se ad primum suorum Superiorum nutum, citra perturbationem, tot annorum lucubrationes paratum esse flammis abolere. Seruatur illud opus Graecij et Louanij, dum illud quispiam obstetricante manu educat in doctorum hominum conspectum: quorum vt leniam, vel potius accendam desideria, ecce operis totius descriptionem:

Theologicarum Dissertationum mixtim et Chronologicarum in Christi [gap: Greek word(s)] , Natalem, seu, de primario ac palmari Diuinae ac humanae Chronographiae vinculo, qui est annus ortus ac mortis Domini, atque vniuersa Iesu Christi Oeconomia. Tom. III.

Panoplia totius Operis, in VII. distributa Sectiones: quae est velut eius vestigium: eius

Pars II. Tabulam exhibet Chronographicam, in quâ Aerae comprimis illustres, et Epochae continentur, a captâ per Pompeium Ierosolymâ, vsque ad incensam et deletam a Tito Caesare Vrbem ac Templum, sepultamque Legem, ac triumphatam Synagogam: ac demum ad annum vsque Aerae Christi CCCCLXXVI. que in Augustulo Romanum periit Imperium.

Pars III. Periochen exhibens, et dearticulationem totius Hodoeporici Iesu Christi Mediatoris nostri Dei, per Annos, Menses, et Dies. Iam vero

TOMI I.

Lib. I. Hypotheses continet, et canones Isagogicos Chronologiae.

Lib. II. Aeras exhibet seculares, et capitales.

Lib. III. De Methodo Cyclorum disserit, et de Computo Ecclesiastico, deque multiplici Aerâ Christi.

Lib. IV. Continet Augustaea.

Lib. V. Complectitur Herodiana.

TOMI II.

Lib. I. De Anno Mortis disputat, et Resurrectionis Iesu Christi, deque mense, et die.

Lib. II. De eodem partim argumento; partim de Die, Mense, et Feriâ edisserit Natalis Domini.

Lib. III. Infantiam comprehendit Saluatoris.

Lib. IV. Vaticinium explanat Isaiae cap. VI. et VIII. de duobus Regibus Damasci et Samariae vitâ spoliatis, et Regno, antequam Emmanuel fandi compos euaderet.

Lib. V. De Anno Baptismi disceptat; deque quadriennali Christi cathedrâ, et Praedicatione, aliisque huc attinentibus.

Lib. VI. Annum contemplatur, et Mensem ac Diem Dominicae Passionis.

TOMI III.

Lib. I. Tractat de Caesaribus a Iulio Caesare, Pompeio et Augusto, vsque ad Augustulum.

Lib. II. Notas continet in Tabulas Consulum et Fastorum.

Lib. III. Praesides exequitur Syriae et Iudaeae.

Lib. IV. Stirpem Antipatri recenset, et Herodiadas.

Lib. V. Catalogum complectitur omnium Summorum Pontificum, seu Sacerdotum Veteris Legis.

Lib. VI. De Pontificibus disputat Ecclesiae Christi a S. Petro vsque ad Simplicium, sub quo Romanum cecidit Imperium.

Lib. VII. Calendarium exponit Hebraeorum; et Disputationes de Mense conditi Mundi; et Feriis Aequinoctiis, et Solstitiis.

Lib. VIII. Annotationes continet in Menses Hebraeorum, Graecorum et Aegyptiorum. Disputationes de festo Paschae, et Pentecostes, aliisque festis partim Christianorum, partim Iudaeorum.

Lib. IX. Analogias et Antitheses habet Christi et Moysis; Primi et Secundi Adami, Ionae et nostri


page 237, image: s237

Redemptoris: et Animaduersiones in Hodoeporicon seu Vitam Christi.

Lib. X. De Iosepho Flauio, Caesariensi Eusebio, Hegesippo, Deque Chronologia Berosi, Metastenis, Manethonis, et Philonis diiudicat.

Lib. XI. Anacephaleosim continet rerum gestarum a Consulatu Ciceronis, vsque ad extinctum Herodem insanticidam, anno XLIII. Iuliano.

Lib. XII. reliqua prosequitur exinde ab Archelai Tetrarchiâ, vsque ad deletam Ierosolymam anno CXV. Iuliano, Aerae Christianorum LXX. a Passione Domini XL. Vespasiano Augusto, et Tito Vespasiano Coss.

Praeter haec supersunt plurimae aliae Deckerij lucubrationes tum Theologicae luce dignissimae, quas inter sunt fere quae difficillimas attingunt ex Sacrâ Scripturâ quaestiones. Item

Vindiciae Pontificatus Zachariae, eiusque in Sancta Sanctorum ingressus XXIV. Septembris, festo expiationis, et Vindiciae ortus et obitus Christi Saluatoris.

Diadema Marianum, octo propositionibus, ceu stellis, contextum, quibus tota Deiparae Vita elucidatur.

Epilogismus Annorum a Conditu orbis vsque ad Christum; cum Notationibus.

Eiusdem Epilogismi fusior explicatio.

Tabula expansa Ephemeriarum; eiusque explicatio et vsus.

Orationes denique variae, et Problemata.

IOANNES DERIENES, natione Gallus, patriâ Diepensis; Societatem anno MDCXII. aetatis XXI. amplexus, in eâ Philosophiam professus est, Mathematicarum, quas etiam nunc Lutetiae docet, peritissimus. Scripsit

Tabulas Canorienses, seu, Doctrinam Luminarium practicam. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

IOANNES DESHAYES, natione Gallus: obiit in Franciâ XXII. Nouembris, anno MDCXXXVI. Scripsit Gallice

Sacra Cantica; et alia quaedam, quae non habeo explorata.

IOANNES DICASTILLVS, natione Hispanus, sed Neapoli natus anno MDLXXXV. in Societatem MDC. ingressus est; in quâ postquam Philosophiam ac Theologiam in Hispaniâ docuit, profectus est in Austriam, a Confessionibus Illustrissimae Comitissae Ciruelensis, quae Reginae Mariae, nunc Augustae, cubiculo Praefecta erat; ibi priuato otio elucubrauit quae mox in lucem dedit

Moralium Quaestionum tomos aliquot. Paratum habet

Tomum de Matrimonio.

IOANNES DOMINICVS CANDELA, natione Siculus, patria ex oppido S. Philadelphi, ingressus est Societatem anno salutis MDLXIII. aetatis XXII. qui postquam per XX. annos Concionatoris partes egit, ac trium Collegiorum, et Professae Domus Panormitanae curam habuit, et Nouitiis formandis operam impendit. Proumciae Siciliae praefuit. Obiit demum Catanae cum eximiâ Probitatis laude die XXIV. Augusti, anno salutis MDCVI. Scripsit Italice

De Virginitate, librum, in III. tractatus distinctum, videlicet

De bono Virginitatis Discursus XIV. Panormi apud Io: Bapt. Maringum MDXCIX. in 4.

De Statu Virginitatis.

De Moribus Virginum. Panormiapud Io: Bapt. Maringum MDXCIX.

IOANNES DOMINICVS OTTONELLVS, natione Italus, patriâ Mutinensis; edidit Italice sub nomine Anagrammatico Odomenigici Lelonati libellum, mole exiguum, sed argumento perutilem

Memoriale ad spectatores theatralium obscenitatum. Florentiae apud Sermartellos. MDCXL. in 24.

IOANNES DVRAEVS, natione Scotus; scripsit opus doctum et elegans hoc titulo

Confutatio responsionis Guilielmi VVhitakeri; ad rationes X. quibus fretus Edmundus Campianus Societatis Iesu Theologus, certamen Ecclesiae Anglicanae Ministris obtulit in causa fidei. Parisiis ex Officinâ Thomae Brummennij MDLXXXI. et Ingolstadij ex Typographiâ Dauidis Sartorij MDLXXXV. in 8.

IOANNES ERARDVS FVLLONIVS, natione Belga, patriâ Leodiensis Societatem ingressus Anno MDCXXV. aetatis XVII. Ecclesiastae munus variis locis exercuit cum approbatione. Edidit

Vitam S. Odae Viduae. Montibus Hannoniae MDCXLI. Gallice

Tractatum S. Ioannis Chrysostomi, Quod nemo laeditur, nisi a se ipso, vertit Gallice.

IOANNES ERHARDYS, vel, REINARDVS, ZIEGLERVS, natione Germanus, patriâ Nemes, natus Oedikhouij in dioecesi Spirensi, anno salutis MDLXIX. Societatem ingressus est die XXIV. Martij, anno MDLXXXVIII. Aristotelem in Academiâ Moguntinâ publice docuit. Disciplinas Mathematicas, quibus fuit ornatissimus, annis aliquot ibidem tradidit, vt acutissimae Theoriae laude clarus, ita practicâ solertiâ peritissimus artificibus annumerandus. Postquam Diuum quoque Thomam Aquinatem, Theologiae Doctoratu insignitus, eâdem in Academiâ professus esset, Moguntinum Collegium, et Aschaffenburgense Rector administrauit. Archiepiscopis tribus, Electoribus Moguntinis, Ioanni Suicardo, Georgio Fridericio, atque Anselmo Casimiro, ab anno MDCXII. ad hunc vsque MDC. XXXVI. quo die XXIV. Iulij Moguntiae diem extremum obiit, a sacris Confessionibus fuit. Ob raram ingenij felicitatem, et insignem in rebus gerendis prudentiam, Imperio Romano notus, ipsi quoque Caesari Ferdinando II. et S. D. N. Vrbano VIII. Pontifici Maximo acceptus. Edidit suâ curâ

Opera omnia Christophori Clauij, ab ipso Auctore recognita, v. tomis in folio comprehensa typis Moguntinis.

Scripsit vero idiomate materno, tacito nomine



page 238, image: s238

Libellum, sub titulo, Prouisional Vidimus, seu, Rubricarum, contra concionem, quam Matthias Hoe Praedicans Aulicus Electoris Saxoniae, Lipsiae habuit in Conuentu Protestantium anno MDCXXXI. quo demonstrat errores et calumnias ab illo in Caesarem et Catholicos effusas.

Tractatum, cui titulus, Recepisse, contra eiusdem Praedicantis responsum, in quo eidem retorquet iniuriosas querelas; prodiit sub nomine Ioannis Oedikhouij Nemetis.

Conciones binas funebres, alteram in Illustrissimi Archiepiscopi Moguntini Ioannis Suicardi; alteram in Georgij Friderici, itidem Archiepiscopi Electorum exequiis habitas, linguâ patriâ.

IOANNES ESTIOTYS, natione Gallus, patriâ Diuionensis, anno MDCVII. aetatis XVII. Societatem ingressus, Summi Pontificis in Vaticano hodieque Poenitentiarius est; transtulit in linguam Latinam

Apologiam Ludouici Richeomi contra Seruinum.

IOANNES EVSEBIVS NIER EMBER GIVS, natione Hispanus, patriâ Madritensis, Germanis parentibus Patre Tirolensi, Matre Bauarâ natus anno MDXCV. Salmanticae Mundi spes pro Christo contemnens Societatem amplexus est anno MDCXIV. cum ibi Iuris-prudentiae operam daret. Primus Historiae Naturalis Professor in Regiâ Academiâ Madritensi designatus; et nunc in eâdem Sacram Scripturam interpretatur. Edidit

De Arte Voluntatis, lib. IV. quibus in Editione Lugdunensi anni MDCXXXI. adiunxit

Panegyricam narrationem de tribus Martyribus Societatis Iesu, qui anno Christiano MDCXXVIII. in Paraquariae Prouinciâ Vruai passi sunt.

De Adoratione in spiritu et veritate, lib. IV. Antuerpiae MDCXXXI.

Sigalionem, siue, Sapientiae Mythicae, lib. VIII. Madriti in Typographia Regni MDCXXIX. in 8.

Psalmos Salomonicos e Graeco Latine transtulit, et Notis illustrauit

Historiam naturae maxime peregrinae, lib. XVI. Antuerpiae typis Plantinianis Balthasaris Moreti MDCXXXV. in fol.

De origine Sacrae Scripturae, lib. V.

Hispanicâ vero Linguâ edidit

Opera et Dies, siue, Manuale Principum, vbi virtutum omnium naturas explicuit, Theologice et Ethice.

De Affectu et amore erga Mariam Virginem Matrem Iesu.

Vitam Diuinam, seu, Regium et compendiosum iter perfectionis. Madridij typis Regiis MDCXXXIII. et cum Auctario MDCXXXV. in 8.

De affectu et amore erga Iesum.

Alimentum Diuini Amoris.

De Cupiditate sanctâ et spirituali.

De Deuotione erga animas Purgatorij: quae quinque postrema prodierunt simul quartâ editione Madridij typis Regni MDCXXX. in 16.

Vitam S. Ignatij Loiolae Fundatoris Societatis Iesu Madridij in Typographia Regni MDCXXXI. in 8. Accessit

Tractatus de Zelo et Sapientiâ S. Ignatij in constituendâ Societate Iesu, iuxta sententiam S. Thomae, et Ideam Platonis de praestantissimâ Republicâ. Et tertiâ editione

Compendium Vitae S. Francisci Xauerij MDCXXX VI. in 8.

Vitam P. Petri Canisij Societatis Iesu.

Curiosae Philosophiae, et Thesauri mirabilium Naturae, lib. VI. quibus accessit

Prolusio ad Historiam Naturalem, quam Hispanice dixit Madridij initio suae Lectionis. Item

De Antipatiâ et Sympathiâ; et

De Artificio Naturae.

Aestimationem ac pretium Gratiae Diuinae.

De Diuinâ Prouidentiâ.

Catechismum.

Praxim Catechismi Romani et doctrinae Christianae: initialibus dumtaxat litteris sui nominis I.E. N. praefixis. Madridij per Didacum Diaz de la Carrera MDCXL. in 4.

Habet sub praelo

Doctrinae asceticae tomos II.

Tractatum de discrimine inter temporaneum et aeternum.

Stroma Sacrae Scripturae.

Prodiit quoque eiusdem Auctoris, sed absque ipsius voluntate

Deuotionarium. Scripsit praeterea

De Antro Toletano, eruditum et amaenum tractatum, sed hactenus lucem non vidit, furto fublatus Auctori.

De Vocatione Religiosa, habet approbationem.

Alia quoque vulgauit alieno nomine; habetque plura alia praelo destinata, alia molitur.

IOANNES FALCONERVS, natione Anglus, patriâ Dorcestrensis, post aliquot studiorum annos in Collegio Anglorum Romae Societatem ingressus est anno MDCIV. hodieque vineam Christi in Anglicanâ Prouinciâ strenue colit. Scripsit linguâ patriâ

Refutationem errorum Ioannis Thraski Puritano-Iudaei. Audomari MDCXVIII. Item

Vitam B. Virginis. Ibidem MDCXXXII. in 12.

Vitam S. Annae MS.

Vertit vero Anglice

Vitam S. VVenefredae. Ibidem MDCXXXIV. in 8.

Vitam S. Catharinae Suecicae. Ibidem MDCXXXV. in 18.

Fasciculum Myrrhae, de Passione Domini. Ibidem MDCXXXII. in 12.

IOANNES FALCO, natione Germanus, patriâ Magdeburgensis, in Societatem anno MDCIII. aetatis suae XX. ingressus, in eâ magno virtutum omnium exemplo vixit ad annum vsque MDC. XXVI. quo Moguntiae die 24. Septembris eximiâ sanctitatis opinione decessit. Arsit in eo, dum


page 239, image: s239

vixit, indefessus Diuini honoris tuendi proferendique zelus; vt non raro senas septenasue vnâ die conciones haberet, in templis omnibus, et sacellis vrbanis. Excurrebat in pagos, solo pane et caseo ad victum instructus, et feruentissimo spiritu exhortationes, catechismos, conciones, pro captu auditoris, habebat. Frequens ad Moniales, frequens domiad Nostros, etiam super mensâ, dicebat, nunquam fessus, nunquam satur, vbi aliqua se frugis faciendae spes ostenderet. Hauriebat hos spiritus ex oratione; continebat mortificatione; vtrique impensissime deditus. In illâ mirifice aestuabat, adeoque accendebatur in Dei amorem, vt diceret se mille corda optare, quibus illum amaret. Numquam ille Sacrum omittere quantacunque necessitate; confiteri quotidie, ne quid humanae labis amori suo intercederet. Hanc vero ita in omni actione continuam exercuit, vt nullam sui corporis, nullam existimationis aut famae duceret rationem. Voto spoponderat nunquam se suo sensui in cibo potuue obsecuturum; soli seruiturum necessitati. Carnem vexabat frequente cilicio, et flagellatione; quam semper concioni praemittebat. Macerabat se longâ inediâ, tenui duroque victu, solo, si potuisset, spiritu viuere contentus. Erat in omni vitâ comis, affabilis, patiens, mansuetus: ceterum nec humana iudicia morabatur, nec oblocutiones, nec in os sibi coram ingestas sugillationes, quo minus strenue suo muneri satisfaceret. Ipse interim nulli molestus esse, nullum laedere verbo vel facto, de nullo queri, aliorum incuriosissimus, sibi suisque rebus attentus, et in regularum suarum obseruationem studiosissime intentus. Principio cuiusque mensis Rectori se sistebat, et de genibus se illi promittebat pariturum, quidquid imperasset. Aiunt eum quotidie solitum calceos imponere capiti, ceu dignum se profiteretur, qui pedibus omnium subesset. Erat illi quidem ingenium acre, et in promptu consilium; religiosâ tamen simplicitate agebat cum omnibus. Nullum illi pauperum diuitumque discrimen, nullum serui aut liberi, ad Confessiones excipiendas erat: nulla personarum acceptio. Erat in Nosocomiis assiduus; eodemque circumuagantes cogebat pauperes, quos ad pietatem erudiebat; et sacros rhythmos decantantes supplicabunde circumducebat. Nimirum valebat gratiâ in pangendis Germanice sacris hymnis, quibus honorem Caelitum promoueret. Conscripsit vir sanctus linguâ vernaculâ suppresso suo nomine

Memoriale Diuini amoris.

Manuductionem ad fidem Catholicam, in gratiam Ciuium Duderstadensium in Eichsfeldiâ. Asschaffenburgi in 8.

Cantiones de Iesu, Mariâ, aliisque Caelitibus perquam multas.

Spiritualem annulum memorialem animae a Sponso Christo datum MDCXXV.

Excitatorium Spirituale ad Dei amorem. Moguntiae typis Antonij Strokecker.

Opuscula alia complura, quibus populum nitebatur ad sanctiorem vitam traducere. Sed ea hactenus non habeo distincte comperta.

IOANNES FAYON, natione Gallus, patriâ Sanfloranus, Societatem ingressus est anno salutis MDCXII. aetatis suae XXI. in eâ docuit artem Oratoriam octennio; professusque est quatuor vota solemnia. Scripsit

Panegyricon de Rupellâ captâ, Prosâ.

Poemata de Ludouico XIII. Rege Christianissimo.

IOANNES FERDINANDVS, natione Hispanus, patriâ Toletanus. Hic iam inde primos emensus annos pueritiae, a patre, cui vnicus erat, a studiis Humanitatis ad mercaturam vocabatur: cum moerens amore studiorum Toleti, ante imaginem B. Virginis fusus in preces a caelesti Matre flagitabat, ne ret augendae causâ a litterarum studio auelleretur. Aliquamdiu perstiterat in precibus, cum leui somno occupatus, sibi visus est audire Diurnam Matrem, ex ipsâ imagine loquentem, sibique perennem, quem petebat, studiorum cursum pollicentem: insuper Societatis Iesu Alumnum futurum praedicere; a quâ tamen voluntate erat ille in praesens alienus. Experrectus magnâ conceptâ animo laetitiâ, Sanctissimae Matri perpetuam Virginitatem vouit; quam ad finem vsque et corpore et animo seruauit. Ita progressus in studiis, cum Graecas etiam Litteras Toleti professus esset, duodeuigesimo aetatis anno, qui fuit a Christo nato MDLV. Christo in Societate nomen dedit. Deinde tantâ auiditate ac studio Sacram Theologiam arripuit, hausit, perdidicit, vt cum doctrinae simul ac virtutum clarum specimen edidisset, tanquam vir omnibus numeris absolutus, Romam sit missus Sacrorum Voluminum interpres. Multis annis eo munere perfunctus, et strenue concionibus habendis occupatus, missus est in Belgium, ad operam in Castris Catholicis militibus praestandam. Ibi quinquennio versatus, eos pertulit labores, eaque pericula adiuit, quae illi vitae comitari solent. Accidit non semel vt ex imminenti certâque pernicie, non sine periculo, liberaretur; cum nimirum, ne milites in fossa saucij, atque animam agentes sine confessione peccatorum e vitâ discederent, in eas se angustias inferret, vt ab hostibus vndique tormentis, telisque missilibus peteretur. Campestri aliquando in loco exscenderat ex equo, cum haereticorum copiae superuenerunt. Is partim repentino pauore perculsus, partim imbecillitate virium impos erat omnino equi repetendi; neque erat in loco, qui illi opem ferret. Tum praesidis Angeli ope magnâ fiduciâ inuocatâ, repente quasi validi hominis brachiis sublatus, ne attactâ quidem ante stapiâ, se sentit in equi sui sellâ collocatum, cuius vsus celeritate, mature se periculo


page 240, image: s240

subduxit. Alio die cum iter solus faceret, incidit in equitem haereticum, qui statim intentâ hastâ equum celeriter in ipsum incitat. Vbi ad ipsum peruênit, impetum cohibuit, rogauitqueue, essetne Iesuita. Cum ille forti animo annuisset, mox eques ad mansuetudinem ferociâ conuersâ, blande hominem compellans, dari sibi manum osculandam petiit, ac sine vllâ iniuriâ discessit. E Belgio reuersus in Hispaniam, annos XV. vtilissimis concionibus consumpsit. Extremâ vero aetate cum tam esset imbecillus, vt inter aliorum manus ad suggestum duceretur, cum ad dicendum consedisset, ita validus et ardens apparebat, vt iuuentam in eo non desiderares. Obitus sui diem praesensit, at praesignauit: et biduo ante, quam vltimum incideret in morbum, insolitâ noctis horâ P. Rectorem adiit; rogauit vt suam vitae totius exciperet Confessionem; breui enim sibi esse de vitâ discedendum. Id quod ei vitae reliquum datum est, diuinorum beneficiorum memoriâ, diuinisque laudibus reuoluendis, hymnis Psalmisque recitandis traduxit. Corpore solutae sanctae eius animae multi se commendauêre; rosariaque tanquam perspectae sanctitatis viri, illius corpori contingendo admouêre. Fuit illius differenda sepultura, quo multorum piorum voto satisfieret. Primaria Ecclesia Palentina (nam Palentiae decessit ad diem IX. Martij, anno salutis MDXCV. aetatis suae LIX. quorum XL. vixit in Societate, quartum votum iam inde P. Euerhardo Praeposito Generali professus) publice ei parentauit, vno e Nostris ad concionem dicente; et admiratione dignas de eo narrationes explicante. Vir enim fuit odore sanctitatis imprimis clarus, nec doctrinâ illustrior (quam Theologia in Hispaniâ, Romae, in Inferiore Germaniâ publice explanata patefecit) quam religionis exemplis. Simplicitate, praeter alia, fuit admirabili; in quo tamen prudentiam non desiderares. Paupertatis egregius amator; vt non nisi vestibus iis quas alij despicerent, libenter vteretur. Interulae vero eius ita detritae erant ac lacerae, vt ne mendicis quidem vestiendis praeberentur. Eas viri primarij inuitis nostris extorserunt, frustatimque inter se diuiserunt. Sex totos annos humi decubuit, storeâ tantum, aut subereo cortice substrato, nullâ aliâ nisi suorum indumentorum, stragulâ veste vsus: ac per idem tempus singulis se noctibus verberabat: binasque ac ternas horas in diuinâ precatione continuabat. Erat enim orationi, lectioni, silentio omnino deditus, et a confabulationibus et communi hominum consuetudine alienus, nisi si quid ad ipsorum vtilitatem transigendum esset. Itaque assiduâ oratione ac familiaritate cum Deo viuebat, et sanctarum Scripturarum lectione, tanquam caelesti mannâ pascebatur, miram adeptus contemplationis facultatem: opinioque de eo est, multa ei visa diuintus obiecta esse. Repertus certe post mortem eius commentariolus cursus illius meditationum indicat ab anno eius saeculi octogesimo septimo ad nonagesimum. In eo est S. P. N. Ignatium bis ei se videndum praebuisse. Angelorum choros, quorum etiam adscripti cantus; tum B. Virginem cum sancto caelestium Virginum comitatu; Sanctum quoque Mauritium cum Sociis illi se ostendisse. Scripsit

Diuinarum Scripturarum iuxta SS. Patrum sententias locupletissimum Thesaurum. Tomis III. distinctum in quo per singulas dictiones, ordine Alphabeti litterario, Parabolae, Metaphorae, Phrases, et difficiliora loca totius Sacrae Scripturae declarantur. Tomus I. exiit in lucem Methymnae a Campo per Iacobum a Canto MDXCIV. in fol. continens a littera A. vsque ad D. inclusiue. II. omnino absolutus praelum exspectat. III. inchoato, et ad fastigium pene perducto finem Ferdinando imponere morte intercepto non licuit. Vtinam manum Socij admoueant, forasque extrudant.

IOANNES FERNANDEZ, natione Hispanus, patriâ Cordubenlis, honestis parentibus natus, adolescens praediues, et ad pietatem propensus, cum audiendae suauissimae symphoniae nomine ad Congregationem, quae in Collegio nostro Oly sipponensi pietare florebat, esset abamico deductus, praeter opinionem, diuino illo sermone, qui faces animis admouebat; et salutari flagrorum crepitu, quibus in sua eorpora Sodales saeuiebant, permotus, de ordiendis vitae melioris initiis cogitationem suscepit. Multus deinceps esse cum Patribus, dum ad eos aggregatus anno MDXLVIII. hand leuia suae et humilitatis et caritatis inter eos, et vero etiam praeclarae sui victoriae documenta dedit. Incessus eius per vrbem erat eiusmodi, vt quamquam alios in admirationem raperet, alij tamen, qui eum non nossent, exprobrarent illi dementiam. Quibus ille et dictis respondebat, et factis, se non extra mentis potestatem exisse, sed tum maxime in officio mentis esse coepisse. Mox vero, quod ipse votis omnibus expetebat, ad diem XVI. Cal. Aprilis eiusdem anni in Orientem nauigaturus conscendit, cum Gaspare Barzeo, aliisque Sociis: quo in itinere paribus caritatis studiis cum operosissimo quoque certabat, et de suo etiam viatico in aegrotantium necessitates erogabat, Deo largiter omnia reponente. Inde porro Aprili altero ineunte, cum Francisco Xauerio perrexit in Iaponiam, laborum sitiens et aerumnarum. Eum Xauerius fidum in omnibus, et lateri suo semper haerentem, et virtutis atque animi magnitudine sibi pene parem inuênit. Cum eo Ioannes Cangoximam Sazzumani Regni vrbem appulsus Augusto mense anni MDXLIX. mirâ felicitate vernaculam gentis linguam addidicit, vt mox interpretis, et concionatoris etiam munere fungeretur. Ibi primos praedicationis fructus expertus est, opprobria,


page 241, image: s241

contumelias, iniurias, lapidationem. Firandum cum Xauerio profectus, ipsius voluntate Euangelium annunciauit, muitosque ad fidem conuertit. Amanguccij deinde coram Rege per horam sermonem habuit, de procreationis et redeptionis humanae mysterio, tantâ vi et suauitate dicendi, vt Regiam vniuersam raperet in admirationem: a plebe tamen, cum illis eadem explicaret, sibilis irrisionibusque exceptus est. Inde per hybernos menses cum Xauerio Meacum longo difficilique itinere profectus, eas exhausit aerumnas alacriter, quas vel in magno illo Orientis Apostolo cum admiratione praedicamus. Sed cum propter bellicos tumultus minus apta Euangelio ciuitas illa tunc esset, per eadem difficultatum vestigia Amanguccium rediêre. Hîc iterata opprobria et irrisiones; et cum aliquando ad confertam multitudinem Ioannes in publico diceret, vnus de plebe prouocatum a pectore phlegma illi in os obscaene contorsit, et cachino facinus vna cum Sociis celebrauit. At Ioannes educto modeste strophiolo vultum purgauit, et tanquam nihil id ad se pertmeret, sermonem immotus porro pertexuit. Ea res virum grauem qui forte aderat, explodendae magis quam hauriendae doctrinae causâ ita permouit, vt veritate dogmatis ex operis celsitudine aestimatâ, primus se ad Ioannis pedes abiecerit, et primitias spiritus per Baptismum Amanguccij acceperit. Ab hoc fonte atque initio ducta est postea tot Iaponum ad Christiana sacra conuersio. Virtutem Ioannis ornabat par de caelo suggesta doctrina, quâ Bonziorum contra disputantium sophismata refutabat, et fidei nostrae firmabat veritatem; quod cum iniquius ferrent aduersarij, tantam populi tempestatem concitabant, vt contumeliis et saxis appeterent hominem, et ille quaesitus ad mortem vix latebram, quo se abderet inueniret. Verum sedatis motibus, totum se rursum praedicationi dabat, non sine copioso prouentu. Geminabatur illi labor ex linguae peritiâ, cum et Nostros qui de nouo succedebant, iuberetur eam domi docere, et foris vacare praedicationi, quo in munere valebat plurimum, sortitus excellentem quandam gratiam, et in docendo venustatem; quâ de causâ omnes eum Patres socium praeoptabant; omnium laboribus et passionibus participabat. Omnibus par vnus ipse prope esse videbatur: in Principum etiam virorum, et Regum negotiis et institutione vel interpres, vel Doctor, ob singularem prudentiam, saepe constitutus; quibus deinde venerationi erat in reliquam aetatem. Ipse laborum Socius, et itinerum comes fuit magno Xauerio dum in Iaponiâ permansit; mox P. Cosmo Turriano adhaesit: et Balthasarem Gagum, et P. Gasparem Vilelam, mox etiam P. Ludouicum Froes secutus, quae de singulis alibi narrata sunt, habuit ipse communia. Erat Ioannes orationi apprime addictus, quam bis minimum quotidie longam vsurpabat, ceterisque e praescripto legum nostrarum pietatis exercitamentis accurate satisfaciebat: reliquum quod erat temporis ministerio nosocomij, catechesi puerorum, et rudium, instructioni Gentilium, responsioni ad quaestiones dubias, confutationi Bonziorum impendebat. Addebat ad haec studium congerendi atque conscribendi Iaponice, quae gentibus illis essent profutura; quae tamen illis flamma inuidit; nam Firandi vna cum domo illae quoque lucubrationes ipsius igne absumptae sunt; id quod ille tamen animo aequissimo tolerauit. Anno MDLXIV. Firandi Templum Virgini sine maculâ conceptae exstruxit, duos Bonzios, vnum quempiam e Palatinis Regi in paucis gratiosum, centumque alios et quinquaginta Christo lucrifecit. Inde factâ excursione per loca vicina, nobilem feminam, et ex clientibus ipsius DL. et e Bonziorum gente vnum primarium crebrâ disputatione constrictum, conuertit ad fidem. In haec intendebat, cum fractum incommodis, laboriosae magis quam vitae diuturnae, macie exhaustum, tussi et pectoris dolore concussum Firandi febris incessit, initio leuis, vt Sociis videbatur, reipsa lethalis, vt ipse augurabatur. Igitur die Natali Praecursoris Dominici sacro se Viatico praemuniuit; postridie sub noctem, quam sibi fore postremam asserebat, concessit ad lectum, et eâ in colloquiis de Christi cruciatibus transactâ, mane diei XXVI. Iunij, anno salutis MDLXVII. inter repetenda Iesu ac Mariae dulcissima nomina, sanctam animam exhalauit. Neophytorum is fuit sensus et moeror, qui filiorum in suauissimum parentem affectum, et singularem sanctimoniae ipsius opinionem testaretur. De magnitudine virtutum ipsius luculenta dedêre testimonia viri grauissimi. Melchior Nunnius Praepositus Prouincialis mirabatur studium mortificationis, vitae contemptum, summam in aduersis hilaritatem. Xauerius tanti fecit eum, nomine tenerrimae, et lacrymarum facilitate nutritae pietatis, vt Cangoximae puellam excitaturus ab inferis, Ioannem vna secum orando parare viam ad miraculi patrationem voluerit. Humilitate tam fuit insigni, vt quidquid praeclare gerebat, in litteris quas dabat in Indiam atque Europam, aliorum omnia promeritis adscriberet. Sacerdotes summâ reuerentiâ prosequebatur, nec coram ipsis, nisi iussus, loquebatur, quamuis idiomatis notitiâ et ceteris ornamentis prae aliis abundaret. Illustrabat humilitatem magnitudo animi atque constantia, quâ, cum opportunum esset, vitia carpebat; et quando S. Xauerius Apostolico spiritu Reges, Bonziosque perstringebat, ob legis naturalis turpiter scelesteque violatam saepius sinceritatem, ipse pari libertate et spiritu, nihil impendentem mortem veritus, eadem illa repetebat. Scripsit

Epistolas octonas de rebus Iaponicis, ab anno MD. LI. vsque ad MDLXVI.



page 242, image: s242

Grammaticam Linguae Iaponicae.

Dictionarium Iaponicum duplex.

IOANNES FERRER, natione Hispanus, gente Catalaunus, patriâ ex oppido Tremp, dioecesis Vrgelensis; Societati se adolescens adiunxit annos natus XVI. cum ageretur a nato Christo Seruatore MDLXXIV. Doctoralem Theologiae Lauream Gandiae suscepit; exinde Philosophiam Valentiae docuit, Barcinone Theologiam. Inter Sanctae Inquisitionis Censores adlectus fuit. Concionibus ad populum habendis operam impendit. Collegiorum Vrgellensis et Barcinonensis Rector fuit. Comitem de Eril designatum Sardiniae Proregem secutus a sacris Confessionibus est, vbi habuit, quam et in lucem edidit

Orationem in exequiis Philippi III. Hispaniarum Regis Catholici, Calari celebratis. Item Hispanice

Memoriale aliquorum tractatuum Spiritualium.

Libellos duos pios; addito nomine Doctoris Fructuosi Episcopi Vidal.

IOANNES FLOYDVS, natione Anglus, patriâ Cantabrigiensis, post studia Romae in Anglorum Collegio coepta Societati se addixit anno salutis MDXCII. Missus postmodum in Angliam, captus atque in exilium pulsus est. Docuit complures annos Theologiam in Louaniensi Anglorum Collegio, iamque Audomari scribendis libris intendit. Scripsit sub nomine Annosi Fidelis Verimontani

Synopsim Apostasiae Marci Antonij de Dominis, ex ipsiusmet libro delineatam. Antuerpiae typis Nutij MDCXVII. in 8. Item

Detectionem Hypocrisis M. Ant. de Dominis. Antuerpiae MDCXIX. in 8. Typis Plantinianis Moreti.

Censuram X. librorum de Republicâ Ecclesiasticâ M. Antonij de Dominis. Coloniae MDCXXI. in 8.

Sub nomine vero H.L. Scripsit

Opuscula aliquot, quibus regimen Catholicorum in Angliâ a S. Sede Apostolicâ institutum propugnat; et Decretum Sacrae Congregationis ad Indicem librorum deputatae, contra contumaces quosdam in Galliâ desendit.

Et sub nomine Danielis a Iesu

Apologiam S. Sedis Apostolicae, quoad modum procedendi circa regimen Catholicorum in Angliâ, primum Anglice, dein Latine Rhotomagi MDC. XXXI. in 8.

Scripsit praeterea contra Gulielmum Chillingworthium apostatam

Ecclesiam ingenij Humani debellatricem. Audomari MDCXXXI. in 4. et

Summam totalem. Ibidem MDCXXXIX. in 4.

Syntagma de Imaginibus manu non factis, deque aliis a S. Lucâ pictis; atque alia quaedam Opuscula.

Anglicanâ linguâ autem

Contra Guilielmum Crashavv Ministrum Caluinianum. Audomari MDCXII. in 4.

Contra Eduardum Hobbij Equitem Auratum, De Purgatorio. Audomarij MDCXIII. in 4.

Contra Nouatores librum inscriptum, Deus et Rex. Audomari MDCXX.

Verbum consolationis.

Responsionem ad Replicam Francisci Viti Ministri Caluiniani circa IX. articulos a Serenissimo lacobo Rege propositos P. Ioanni Perseo, seu, Fishero. Audomari MDCXXVI.

Transtulit ex Hispanico Anglice

Antonij Molinae Carthusiani librum, De Sacrificio Missae. Audomari MDCXIII. Ex Latino etiam

Meditationes S. Augustini. Audomari MDCXXI. in 16.

IOANNES FRANCISCVS ARALDVS, natione Italus, vir spectatae virtutis, et antiqui officij, cuius virtus multorum nobis in vrbe Neapolitanâ benignitatem ac beneuoletiam conciliauit. De alacri eius obedientia hoc vnum specimen memoriae proditum inuenio, quod cum inter primos de Societate Neapolim ad ponenda Collegij fundamenta duce ac Rectore Andrea Ouiedo, qui postmodum AEthiopiae Patriarcha decessit, anno salutis MDLI. venisset; et in adolescentulo, quem in scholis habebat discipulum, coercendo exclamasset voce contentius, contraque Ignatij S.P.N. praescriptum, sontem haud exspectato lorario, suis ipse manibus verberasset, iussus est in poenam de terra cibum simere, nec nisi frigidâ leuare sitim. Primo ille suam valetudinem per eos dies morbo tentatam excusauit. Deinde cum eum Ouiedus hortatus esset, vt alacriter parêret, sibique persuaderet frigidae poculum salutis sibi calicem, et medicinae fore; paruit; ac firmior exinde viribus et robustior factus est. Tantum in alacri obedientiâ latet boni. Reliquam deinceps aetatem ad annos octo supra quinquaginta ibidem exegit per omnem virtutem, tantus otij osor et hostis, vt suo calamo, quo ad formandos characteres vtebatur aptissimo, multa conscripserit tum suae, tum alienae industriae volumina quae hodieque seruantur in Professorum domo, in quâ anno MD. XCIX. die X. Maij Araldus obiit. Edidit iam olim

Connpendium doctrinae Christianae Neapoli.

IOANNES FRANCISCVS CARETTONIVS, natione Italus, patria Romanus, obut maturus annis Romae die XXI. Iulij, anno salutis MDCXXIX. Edi permisit a se habitam ad Clementem VIII. anno MDXCV. (quae nuper cum aliis eiusdem argumenti recusa est)

Orationem de Christi morte. Item

Annuas Litteras Societatis, anni MDXCII.

IOANNES FREYRE, natione Lusitanus, patriâ Olysipponensis, Sacrae Scripturae in Conimbricensi Collegio Interpres, moriens anno MDC. XX. die XXV. Iulij reliquit imperfectum, qui postea editus est,

Commentarium in VII. Capita Libri Iudicum. Olysippone apud Gregorium Rodericum MD CXL. in 4.

IOANNES FRIDERICVS RORICH, natione


page 243, image: s243

Getmanus natus Coloniae Agrippinae; adolescens ingressus in Societatem, cum Humaniores Litteras Fuldae praelegeret, contentione studiorum valetudinem afflixit, quae deinde nunquam restitui potuit. Concionatus tamen est cu insigni eruditionis, prudentiae et facundiae laude, quam praecipue tulit in Comitiis Electoribus Francofurtensibus anno MDCXIX. quibus electus est Imperator Ferdinandus II. Defunctus est Monasterij Westphaliae, vitio pectoris et pulmonum in florenti aetate confectus die XIV. Decembris MDCXXIII. Edidit Germanico sermone

Lucernam Euangelicam, De Communione sub vtrâque specie.

Apologiam eiusdem Lucernae, contra Balthasarem Mentzerum.

De vsu Coemeteriorum, contra eundem Mentzerum.

Concionem funebrem in Exequiis Illustrissimae Dominae Sabinae Catharinae, Comitissae ac Dominae Frisiae Orientalis, et Ritbergae, habitam anno MDCXVIII.

Concionem funebrem alteram in Exequiis Illustrissimi et Reuerendissimi Principis D. Theodori Episcopi Paderbornensis, habitam anno MDCXVIII.

IOANNES FRIDERICVS XELDRE, Almagri in Hispaniâ Germano patre natus, in Societatem Compluti admissus est, cum prius ibi Magisterij Artium Lauream accepisset. Euasit insignis Theologus, et in rebus Moralibus doctissimus. Docuit aliquot annos Theologiam Compluti. Edidit

Considerationes ad lucrandas Indulgentias. Scripsit

Commentarios in Ecclesiasticum; quos praelo mors intempestiua subduxit.

IOANNES GABRIEL BISCIOLA, natione Italus, patriâ Mutinensis, annum agens XVII. cum fratre Laelio Bisciola natu minore, a S.P.N. Ignatio in Societate admissus est anno salutis, nisi fallor, MDLV. Postea Humanioribus, Philosophicis, atque Theologicis Litteris eruditus, et aliquot Collegiis praefectus, praeclara religionis, modestiae, prudentiae vbique documenta praebuit, seque verum Ignatij filium praestitit. Obiit Ferrariae VIII. Ianuarij, anno MDCXIII. Scripsit

Epitomen X. Tomorum Annalium Cardinalis Baronij magno labore, iudicio, ac Reip. bono. Nam cum breuitate perspicuitatem coniunxit, et selectissima quaeque, et ad Ecclesiasticae Historiae cognitionem vtilissima, ita decerpsit, collegit, et in vnum opus redegit, vt viri eruditi, qui a lectione Annalium Cardinalis Baronij, propter earum immensitatem pene deterrebantur, facillime possint opus ingens in compendium contractum, absque temporis iactura percurrere. Prodiit Lugduni apud Ioannem Pilehotte MDC. II. et Venetiis apud Antonium Franciscum eodem anno in 4.

Vertit etiam Italice

Martyrologium Romanum.

IOANNES GAMANS, natione Iuliacensis, patriâ Nieuenarius, natus anno Christi MDCVI. Societatem anno MDCXXIII. ingressus Treuiris; in castris versatus annos complures in Belgio et Germaniâ instruendis ad Dei timorem militibus vtiliter intentus. Interea Sanctorum M SS. vitas vt e latebris bibliothecarum proferret in lucem, singulari diligentiâ et industriâ adlaborauit, nonnullas quoque egregie discussit et notationibus historicis illustrauit, quas videre est in tomo 1. et 2. Vitarum Sanctorum a Ioanne Bollando propediem edendarum. Professionem quatuor votorum emisit Antuerpiae XXVI Decembris MDCXLI.

IOANNES GANS, natione Germanus, patriâ Herbipolensis, adolescens in Societatem adlectus anno MDCX. in Philosophicis ac Theologicis disciplinis, nec non in Mathematicis probe exercitatus, concionandi laude hodieque excelluit; quod munus cum annos complures Graecij, Viennae in Templo principe ad D. Stephani obiuisset, a Serenissimo Hungariae ac Bohemiae Rege Ferdinando III. in acie aduersus Suecos prodeunte in Concionatorem acceptus est, cuius partes, simul et Confessarij, pergit apud eundem Ferdinandum iam ad Imperij sceptra euectum obire. Edidit Germanice

Concionem funebrem, quam in Exequiis Illustrissimi Domini Rudolphi Baronis de Paar habuit Graecij. Anno MDCXXVI.

Concionem panegyricam babitam in Consecratione Illustrissimi et Reuerendissimi Domini Antonij Episcopi Viennensis MDCXXXI.

Ophthalmiam Lutheranam, siue, De mutatione Confessionis Augustanae factâ a Theologis Saxonicis. Viennae MDCXXXI.

Considerationes X. plagarum Aegypti, quomode iisdem Dei Filius in Passione suâ plagatus sit. Viennae apud Michaelem Rictium MDCXXXIII. Easdem Latine reddidit.

Imaginem mortis delineatam ex Cap. XII. Ecclesiastae. Viennae apud Viduam Rictij MDCXXXV. Item

Gynaecaeum Austriacum, seu, Vitas Serenissimarum de Domo Austriacâ Heroinarum, quae excellentiore aliquâ virtutis laude floruerunt. Atque haec quidem Germanice:

Latine vero edidit

Quinquatria Mariana, seu, Quatuor discursus concionatorios de quauis quinque solemnitatum Deiparae: cum tribus de S. Aegidio Abbate; quos Graecij dixit ad populum. Viennae MDCXXXV. in 8.

Arboretum Genealogicum, exhibens omnes Principes qui linea rectâ a Rodolpho I. Imperatore Austriaco descendunt. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXXVIII. in fol.

IOANNES GEORGIVS VOLGERVS, natione Germanus, gente Heluetius, patria Engensis, haud procul Martianâ seu Nigrâ Syluâ, et Danubij fontibus, natus anno salutis MDLXXXV. Societati


page 244, image: s244

sese addixit Herbipoli relicto Iurisprudentiae studio, anno MDCIII. Diuersis iam per Germaniam et Galliam locis peragratis, et bonis litteris hinc inde excultus, Solemnia quatuor vota nuncupauit. Vir morum candore, Christianâ humilitate, et virtutum ceterarum exemplis conspicuus. Ad priuatam pietatem alendam, quibusdam S. Augustini libris diligentissime vtebatur; ad publicas autem conciones, in quibus habendis perpetuo versatus est, S. Chrysostomum adhibebat; et auditorem quocunque voluisset, impellebat. Hagenoae, oppido Alsatiae zelus ipsius Haereticis formida bilis fuit, quorum in se magnam inuidiam et acerbitatem excitauit: dabant in vulgus, illum a malis Geniis obsideri; cumque valetudinis causâ alio missus esset; spargebant domi catenis teneri vinctum, ac tandem etiam sublimem abreptum disparuisse: cui calumniae dissipandae oportuit hominem Hagenoam remittere. Pauperum, puerorumque docendorum munus libentissimo animo subibat; in carceribus lustrandis; in reis ad supplicium comparandis multus erat; et magno id quidem multorum bono. Tandem inter haec pietatis officia, Herbipoli, quam sibi ciuitatem suâ facundiâ, religiosâque animi simplicitate mirifice deuinxerat, pie obdormiuit die XXVI. Iunij, anno MDCXXV. Scripsit Germanice

Fontem Consolationis, qui est Maria et Ioseph, pro omnibus afflictis, lib. VII. Herbipoli.

Volumen bene magnum, De praeceptis Catecheseos, per selecta exempla, quaestiones, cantilenas, rhythmos, sacras lectiones et conciones, ad pueros recte formandos elaboratum. Herbipoli.

Libellum de peregrinatione sacrâ, ad sacrum sanguinem, in VValthuram.

IOANNES GERARDI, alias, TOMSONVS, natione Anglus, patriâ Darbiensis, domo nobilis et opulentus ex Collegio Anglorum Romae factus Societatis Iesu anno MDLXXXVIII. diu in Angliâ fructuose laborauit. Captus ab Haereticis, et arctiori custodiae in Turri Londinensi traditus, semel iterumque tormentis subiectus, tamen sospes euasit, et excedens Angliâ, Romae primum Poenitentiarius ad S Petri, Rector deinde Nouitiatus Anglorum Leodij per octennium fuit. Tandem postquam in Romano Anglorum Seminario per annos aliquot confessarij munus sustinuit, claro praelucens omnibus virtutum exemplo, cum eximiâ sanctitatis opinione decessit. Anno salutis MDCXXXVII.

Transtulit ex Latino Anglice

Exhortationem Iesu Christi ad animam fidelem, Auctore Lanspergio. Londini MDXCVIII. et Audomari MDCX.

Item ex Italico

Pugnam spiritualem. Londini, Rhotomagi, Duaci, et alibi.

Plura moliebatur quae mors intercidit.

IOANNES GIBBONVS, natione Anglus, patriâ Somersetensis in dioecesi Wintouiensi, propter insignem probitatem ac scientiam a Gregorio XIII. Pontifice Maximo, Canonicatu Bonnensi in Vbiis donatus, omnibus diuitiis et honoribus Christi ignobilitatem ac paupertatem praetulit, et anno salutis MDLXXVIII. Societatem nostram ingressus est Treueris; vbi Sanctae Theologiae Doctor, et Professor, et Collegij Societatis Rector fuit; quo in munere extremum diem clausit, in Monasterio Himmelrodensi, quo salutatum Monachos amicos venerat, die III. Decembris, anno salutis MDLXXXIX. Vir fuit vere humilis, suauis moribus, zelo ac caritate feruens; regendi, vt in Societate, peritissimus, qui amari cuperet, timeret timeri; non dominationem et seruos, sed Rectorem et socios cogitaret. Scripsit

Disputationem de Sanctis.

Confutationem virulentae disputationis Georgij Schon Caluiniani Professoris in Academiâ Heidelbergensi, qui conatus erat docere Pontificem Romanum esse verum Antichristum.

Disputationem de Communione Eucharistiae sub vnâ specie. Treueris MDLXXXIV.

Concertationem Ecclesiae Catholicae in Angliâ, aduersus Caluinisto-Papistas, et Puritanos, sub Elizabethâ Reginâ, in tres partes diuisam magnâ ex parte ipse composuit Augustae Treuerorum MDLXXXIII.

IOANNES GIRARD, natione Gallus, patriâ Delphinas, vir eximiâ pietate, quae potissimum in tradendis Christianae vitae rudimentis, et visitandis captiuis eluxit. Edita sunt haec ab eo opuscula

Odae et Cantica spiritualia.

Instructio Catechistica, ad faciendas fructuose confessiones.

Correctio fraterna ad Blasphemantes.

De magnis B. Mariae Virginis meritis; eique seruiendi methodo.

Instructio quâ iuuari possunt, qui doctrinam Christianam docent.

Instructio ad orandum Deum.

Instructio ad Confessiones, tum faciendas, tum excipiendas.

Instructio pro accedentibus ad Sacram Synaxim.

Alia plurima eiusdem rationis edidit; quae omnia prostant Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

IOANNES GONDINVS, natione Hispanus, gente Aragonius, patriâ Munebregensis, Compluti applicuit animum ad Societatem, in quâ litterarum confectis studiis, Philosophiam iterum ac tertio explicuit, Sacram quoque doctrinam tractaturus, nisi suasisset excellentia concionandi alio suas cogitationes conuertere. Igitur ceteris omnibus expeditus vniuersam illam Prouinciam multis annis peruagatus, sacris eam expeditionibus excoluit. Murciae quo tempore se votis quatuor solemnibus obstrinxit, ab Episcopo


page 245, image: s245

publica de ipsius laudibus ad populum oratio instituta est. Mirâ pollebat facultate dicendi, facundiâ cum tantâ venustate conrunctâ, vt nunquam fatigaret auditorem; tantâ facilitate temperatâ, vt obscurissima fidei Mysteria vel popularibus aptaret ingeniis. Magnâ efficacitate sermonis vitia coarguebat, virtutem praedicabat, atque ad generales peccatorum confessiones instituendas plurimum adhortabatur, incredibili prorsus emolumento plurimorum. Bellum illi fuit implacabile pro Sacrarum AEdium, Sacramentorumque veneratione; aduersus prophanas vestimentorum nouitates, comoedias, choreasque, minus quam par erat pudicas, atque omnes hominum periculis obnoxias promiscue congressiones, in quâ causâ mulra omnino tulit, fecitque, sudauit, et alsit. Sanctam hanc dicendi libertatem visus est Deus ostento probare, cum ex ore dicentis ad populum, lucis radius non semel emicare conspectus est. Consitentibus tam assiduam dabat operam, vt in hoc labore noctes saepe diebus coniungeret, negligens coenae atque somni, a quo ne opprimeretur inter auscultandum, leniter interdum inambulabat. Omnino constans opinio est non habuisse hanc aetatem in illis oris. virum, qui pluribus, grauioribusque sit defunctus laboribus in animarum procuratione, vt nisi robustiore quâdam vi caelitus confirmaretur, nullo modo par illis esse posse crederetur. Excurrebat ad custodias, ad nosodochia, ad ludos elementariorum, et omnibus suam operam ad propriam salutem ingerebat. Exibat in oppida circumposita, et nullo frigoris aestusue discrimine discurrebat. Semper de Deo, Diuinisque rebus, publice, priuatim, cum Sociis, cum externis tractabat, suauitate facillimâ, quâ ceterorum animos ad virtutis amorem atque animarum procurationem, ceu tacitâ quadam contagione rapiebat. Fidem propemodum excedit, quantam frugem ex perditissimo genere mortalium, aurigarum, agazonum, cauponum collegerit. Trahebant efficacitatem eius ministeria ab Heroicarum virtutum, quibus floruit, excellentiâ; fuit enim vitae, si quis alius inculpatae, castigatissimae conscientiae, et religiosi instituti obseruatione praecipuâ, atque adeo sanctimoniae notâ clarissimus. Quotidianas labeculas quotidianâ confessione tergebat, veritus, vt aiebat, ne suis malefactis animarum negotium corrumperet. Quidquid nanciscebatur otij, id omne in tractatione cum Deo consumebat. Quâqua noctis horâ illum conuenisses, coram Crucifixi Seruatoris imagine, quam vnicam habebat suppellectilem deprecantem inuemsses. Orationi comes mortificatio ad parem modum accedebat; quotidiana verberatio, prope quotidiana setosae vestis gestatio; somnus exiguus, et in duro strato, in assere, aut quidquid durius occurrisset. Cibus parabilis et ceteris communis, sed contractiore mensurâ. Vestitus religiose pauper. Vix ea sine quibus aegre vita ducitur, accipiebat, doctior pati penuriam, quam abundare. Hâc sui tractatione fouebat Angelicam illam puritatem, quâ sanctitatis existimationem passim colligebat; quam ipsam non raro admirabilibus supra naturae conditionem euentis Deus firmabat. Sed, vt admirêre diuina iudicia, et in seruorum suorum laboribus iustâ mercede donandis Dei miram dispensationem, virum hunc per tot Apostolicae virtutis insignia exercitum, tot animarum spoliis gloriosum, tanto diuini honoris proferendi studio nobilitatum, inglorio ad speciem fine voluit occumbere, et stellam hanc fulgentissimam quasi sub signaculo claudere. Nam appetitus maleficio de mentis statu deturbatus est, et violentas manus sibi intentans tantum se non interemit; a quo exerrantis animi aestu reereatus, vehementer quid in se ipse designasset, admiratus est. Sed reualescente vi mali, cum medicamentis fatigatus nullum cibi genus appeteret, admitteretue, inediâ tandem extabuit, nullius praeter extremam vnctionem, capax Sacramenti, Toleti die II. Iulij, anno salutis MDCXXIX. aetatis suae LX. ab initâ Societate XLI.

Scripsit Hispanice substituto Laurentij Gondini fratris sui nomine

Directorium spirituale, ad viuendum, et moriendum in gratia et amicitia Dei illique perfecte seruiendum. Ceterum Italice transtatus hic liber, et Romae impressus apud Franciscum Caballum MDC. XXIX. in 16. nomen sui Auctoris praefert.

IOANNES GONTERIVS, natione Italus, gente Pedemontanus, patriâ Taurinensis, sed a teneris annis in Galliâ educatus, et in Academiâ Parisiensi liberaliter institutus. In Societate primus Biterrense rexit Collegium, nec aliter quam parens erexit. Omnem propemodum aetatem in concionandi munus impendit; quod in praecipuis Galliae Ciuitatibus, tantâ facundiâ, doctrinâ, spiritu, atque adeo diuino quodam genere eloquentiae praestitit, tantâ ad pietatem animis inserendam efficacitate, ad conuincendos haereticos vehementiâ, vt parem illum nostrâ memoriâ fuisse neminem facile omnes cocedant. Nihil ille probandum accipere, quod non euinceret, nihil refutandum, quod non cuerteret. Formidabant haeretici oris eius maiestatem et dicendi vim, et iam vulgo Malleus haereticorum appellabatur. Fuit praeterea incredibili animi magnitudine, et integritate vitae laudabilis. Catholici illum omnes, Reges etiam, et Principes, quos mirabili in agendo prudentiâ sibi deuinciebat, verebantur; plusque illum vnum, quam omnes alios, timuissent offendere. Incredibiles labores pertulit; vitae discrimina saepenumero adiuit; ac pene ab Haereticis captus, diuinae prouidentiae beneficio non semel liberatus est. Eius virtutes longum esset numerare;


page 246, image: s246

conati sunt eas adumbrare nonnulli ex amicis editis libris. Illud omitti non debet, Deum eius sanctitatem animique innocentiam in exanimi corpore videri voluisse declarare; si quidem tanta fuit eius oris venustas, vt subridenti, quam mortuo similior videretur, et intuenti pulcherrimam illam speciem satietas capere neminem posset. Permulti e primariis pignus aliquod ex eius suppellectili ad viri memoriam et reliquias poposcerunt. Vaticinio affine fuit, quod P. Claudio Syretto septem se annos Deo in Societate seruiuisse dicenti, respondit, totidem vbi annos addidisset, optatâ Rachele potiturum; nam praedictioni ad vnguem respondit Euentus. Obiit denique Parisiis die XI. Nouembris, anno salutis MDCXVI. Edidit Gallice sub nomine Philothei Baccalaurei Parisiensis tractatus aliquor in Ministrum Du Moulin, nempe

Correctionem fraternam factam M. Du Moulin Ministro Pontis Charentonij, in quâ tractatur, De necessitate Baptismi, et de Limbis.

Processum correctionis fraternae eidem Ministro Du Moulin, in quo agitur, De Signo Crucis.

Responsionem Epistolarem ad quaesitum viri nobilis, circa vsum imaginum.

Epistolam alteram ad eundem nobilem, De Sacrâ Eucharistiâ.

Methodum vtilissimam confutandis Hereticis, et terminandis controuersiis in materiâ religionis.

Consequentias Religionis Reformatae. Lugduni apud Petrum Rigaud MDCX. in 12. praefixo suo nomine.

Lapidem Lydium ad reducendos ab errore eos, qui sub colore Reformationis decepti sunt. Partibus III. Burdigalae apud S. Millanges MDCXIV. et MDC. XV. in 4.

Integram refutationem errorum huius seculi. Carolopoli apud Claudium Vasard MDCXIII. in 8.

Veram narrationem Disputationis in causâ fidei oblatae ab vno Concionatore Societatis Iesu (Gonterius ipse is fuit) Lutheranis Concionatoribus, eâ honorariâ conditione, vt solius Scripturae, etiam vt ab iis versa ac detruncata est, tanquam iudicis auctoritate staretur, ac nihilominus detrectatae. Hanc Antonius Preuostel Latinam fecit

Meditationum volumen, de stimulis efficacibus ad peccatricem anim am reducendam.

Epistolam doctam et elegantem ad Henricum IV. Regem Christianissimum, de Disputatione habita cum Molinaeo; eam recitat Rodolphus Bottereus lib. XVI. sui commentarij.

IOANNES GONZALEZ DE LOSADA, natione Hispanus, vir piissimus, qui in Salmanticensi Collegio, magno omnium virtutum exemplo, Nostrorum Confessionibus excipiendis praefectus floruit. Edidit Hispanice

Cetechismum puerorum.

Tractatum de statu animarum Purgatorij, et modo illas iuuandi.

IOANNES AGOVDA, natione Belga, patriâ Vltraiectinus, parentibus patritiis natus anno MDLXXI. post quinquennium in vrbe patriâ Litteris Humanioribus impensum, Societatem Tornaci ingressus est anno MDLXXXVIII. in quâ Philosophiâ ac Theologiâ excultus, anno MDXCVIII. Sacerdotio initiatus est, et anno MDCVII. quatuor votis solemniter adstrictus. Docuit praeter mitiores disciplinas Philosophiam, et Moralem Theologiam; reliquum aetatis, quod potissimum fuit, totos XXV. annos concionibus impendit, tantâ dicendi facilitate ac venustate, vt celeberrimi nominis Ecclesiastes haberetur; sed tantâ simul efficacitate disputandi, vt ex merito Haereticorum malleus, murus Catholicorum audiret. Ornauit autem hanc artem dicendi splendore virtutum maximarum. Mortificatione sic fuit exercitus, vt mortuus magis quam mortificatus videri posset. Sed austeritatem ita condiebat hilaritate sermonis, vt cum maxime serio ageret, iocari videretur; quâ scilicet arte suas a se laudes auertebat. Eximiâ sui demissione cedebat omnibus, et qui omnium studris celebrabatur ipse sibi vni displicebat, et ad omnia sese rebatur inidoneum. Res suas altissimo silentio premebat: ab aliis commemoratas eleuabar, si posset; si non posset, Deo auctori tribuebat. Quaerentibus ecquando in lucem editurus esset suas conciones, iucunde respondebat iam dudum editas esse, indicans se nihil suum proferre, sed ex libris haurire omnia: cum constet alioqui plurima proferret ex se noua, docta, inaudita. Nihil sibi tribuendum existimabat in Societate, siue ob sua, siue ob familae suae in eam promerita, nihil eximium prae aliis appetebat. Superiorum suorum nutus omnes promptissimâ obedientiâ captabat. Eos suspiciebat vt Christi vicarios, honorabat vt dominos, amabat vt patres, audiebat vt doctores. Paupertatis studio nihil illi fuit in cubiculo librorum, nihil supellectilis, imaginum, ornamenti; quale reperiebat cubiculum, cum in illud primum intraret, tale relinquebat cum emigraret, re nullâ in eo permutatâ. Calamo vno totos decem annos vsus est. Silentij magnus amator fuit, nunquam prior illud soluere solitus, nisi necessitas imperaret, aut caritas. Nunquam ex eius ore verbum processit, seu publice pro concione seu priuatim, quod merito quemquam offenderet. Omnibus contra consilio adesse, atque vbi poterat, etiam auxilio. Dexterrime iuuabat ad vltimam luctam, tum eos qui morbo, tum eos qui sententiâ Magistratus conficiebantur. Orationi, Meditationique assidue intendebat. Feruorem autem gustumque prodebat saepe erumpentibus suspiriis, et familiaribus ad Deum aspirationibus. Singulari erga Venerabile Eucharistiae Sacramentum erat affectu; hinc illud magnâ quâdam maiestate tractabat. Magno habebat in pretio, quidquid sacrum erat; caeremonias, ritus, indulgentias; et harum quidem pretia iis animabus


page 247, image: s247

plurimum impendebat, quae in flammis purgantibus reliquum persoluunt debiti sui; nam erga eas tenerrime afficiebatur. Virginem Beatissimam impenso studio complectebatur, ad cuius cultum sua omnia referebat: cuius honori ab anno aetatis septimo advsque finem vitae, sabbatinum ieiunium dedicauit; sabbatinas conciones impendit. Quae tria et optasse, et rogasse Deum dicitur, vt non lente mori, sed celeriter, die aliquo Mariano, atque inter labores sibi contingeret, plene est consecutus; vix integro vnius horae quadrante sanus et mortuus, et mortuus die sabbatino, et mediis laboribus immortuus est, fractus concionibus per Aduentum habitis, die XXVIII. Decembris (Sabbatum fuit) anno salutis MDCXXX. dum sumpto cum ceteris prandio mensae finem et gratias praestolatur, de repente linquitur animo, et sacro mox oleo inunctus placidissime expirauit. Pertulit casus tum domesticos, tum externos, summos, infimos, seculares, Ecclesiasticos, Religiosos, adeoque Bruxellam, vbi decessit, vniuersam. Funus tam insolenti hominum frequentiâ celebratum est, vt nostris ad ducendam pompam vix transitus panderetur. Stylum patrio sermone, zelo domus Dei ardens, strinxit in Ministros pestilentis cathedrae in Hollandiâ; sunt autem edita quae sequuntur,

Pro Transsubstantiatione in Eucharistiâ, contra calumnias Francisci, eiusque filij Samuelis, Lanspergij Roterodami, ex Medicis corporum, sectae Caluinianae Ministrorum. Antuerpiae typis Hieronymi Verdussij MDCIX. in 8.

Victoria eiusdem Transsubstantiationis, contra eosdem ibidem MDCXI. in 8.

Inquisitio Roterodamensis.

Examen Francisci Gommari VV tenbogardi, et Danielis Castellani, haereticorum Ministrorum.

Aduersus Henricum Brandt Ministrum Zirixaeum in Zelandia, pro propositionibus P. Francisci Costeri Societatis Iesu. Antuerpiae apud Hieronymum Verdussen MDCXI. in 8.

Contra Henricum Bocxhoren Apostatam haereticum, pro iisdem propositionibus.

Contra eundem Bocxhoren, et Guilielmum Perkinsonum, et Ioannem Bogardum Ministros, pro cultu et inuocatione Sanctorum. Typis Verdussij MDCXI. in 8.

Aduersus Michaelem Hogium, pro Consultatione de fide capessendâ P. Leornardi Lessij Societatis lesu. Antuerpiae typis Plantinianis MDC. XII. in 8.

Contra eiusdem calumnias et mendacia, oris obturatio. Typis iisdem MDCXIII. in 8.

Demonstratio CL. mendaciorum Bocxhornij, ex Decano et Pastore Thenensi, Ministri Bredani. Antuerpiae apud Verdussium MDCX. in 8. MDC. XI. iterumque MDCXIV.

Pro Consultatione Lessianâ, aduersus Michaelem Hogium, pars II. Antuerpiae MDCXII. et Bruxellae MDCXIII. in 8.

Responsio ad Veredarium et Somniatorem Bocxhornium. Antuerpiae apud Verdussen MDCXI. et MDCXIV.

Colloquium inter Bocxhornium, et Pastorem Haghae prope Bredam, D. Petrum de Tornaco.

Examen de officio et auctoritate Magistratus Christiani in rebus fidei Ecclesiasticis.

Breuis explicatio mysterij Sacrosanctae Eucharistiae. Syluaeducis apud Schefferum MDCXII.

Refutatio pugnae oblatae Catholicis, a quatuor Ministris Caluinianis Syluaeducensibus, qui statim a captâ per Haereticos vrbe eo conuolauerant. Antuerpiae apud Aertsens MDCXXX. Tacito auctoris nomine.

IOANNES GRAVIVS, natione Belga, patriâ Louaniensis

S. Augustini Opera, et praecipue Additamentum

Epistolarum ex Vrbe transmissum, vna cum Theologis Louaniensibus expendit et recensuit, vt auctor est Antonius Posseuinus.

IOANNES GRILLOTIVS, natione Gallus Burgundus, Societatem complexus est anno MDCV. aetatis XVII. Euasit Concionator egregius; et tantâ caritate praeditus, vt peste laborantibus suam operam vltro addixerit; a quâ cum Deus illum sospitem atque incolumem post innumera pericula seruasset, eam calamitatem posteris legendam tradidit. Edidit

Orationem habitam in funere Illustrissimi Conestabilis de Montmorency.

Lugdunum Lue affectum et refectum, siue, Narrationem rerum Lugduni gestarum ab Augusto anni MD. CXXVIII. ad Octobrem MDCXXIX. Lugduni per Franciscum de la Bottiere MDCXXIX. in 8. Latine et Gallice.

IOANNES GRVZEWSKI, natione Roxolanus, e Samogitiâ, Societatem ingressus anno MDXCV. aetatis XV. in eâ diu Philosophiam ac Theologiam tum Moralem tum Scholasticam professus, Doctoris etiam insignia capessiuit. Pluribus etiam annis Vilnensi Collegio Rector praefuit, et Varsauiensi Professorum domui Praepositus. Subiecit praelo

De vnione cum Deo mysticâ, et dispositionibus ad eam faciendis, tom. III.

IOANNES GVILIELMVS GALAVERONVS, natione Italus, gente Pedemontanus, domo Cairensis, vir egregie doctus, et Philosophiam iterato, ac Scholasticam Theologiam in Collegio Mediolanensi professus. Edidit sub nomine Francisci Sanbenedicti collectoris

Orationum tomum I. Mediolani apud Pandolfum Malatestam MDCXXV. in 8.

Ad Historiam Mediolanensem Tristani Chalchi recensitam, et recusam anno MDCXXVII. Mediolani, addidit tacito suo nomine, Epitomes, Notas, Indices. Ipsae autem Epitome in vnum collectae seorsim quoque prodiêre.

IOANNES GVILIELMVS STEGHIVS, natione


page 248, image: s248

Belga, patriâ Pragensis, habet praelo adornatum linguâ Flandricâ

Consiliarium vitae pro omni hominum statu.

IOANNES HAFFENECKER, natione Germanus, gente Austriacus, patriâ Viennensis, Philosophiae ac Theologiae studiis excultus, Concionatoris partes suscepit, quas etiam cum laude sustinet. Edidit Germanice

Orationem funebrem dictam in Exequiis Ferdinandi II. Imperatoris Augusti, habitis Lintzij, metropoli Superioris Austriae die XXVI. Martij, anno MDCXXXVII.

IOANNES HAIVS, Dalgattiensis Scotus, ingressus in Societatem anno MDLXII. Romae Tirocinium posuit, vir indefessi supra vires laboris in Haereticis confutandis, acer disputator: peritissimus Artium et Eloquentiae; in omnibus fere disciplinis apprime versatus. In Poloniâ, Belgio, et Galliâ, potissimum Turnoni Theologiam, Mathematicas, et Linguam Sacram docuit. In Germaniâ Argentorati cum Pappo et Ioanne Sturmio Sectariorum antesignanis disputauit. Mussipontanae Academiae nostrae Cancellarius fuit. Vbi sexagenario mator die XXI. Maij, anno MDCVII. obiit, quo anno et Carolus III. Lotharingiae Dux de Nostris bene meritus, decessit. Laudem habuit Haius inter ceteras virtutes exactissimae Obedientiae. Fuit autem per omnem vitam abstemius. Scripsit Scotice

Interrogationes ad Sectarios Praedicantes, quas Michael Coyssardus Gallicas fecit.

Gallice vero scripsit

Apologiam illarum Interrogationum.

Antimonium ad responsa Bezae. Turnonij apud Claudium Michaelem MDLXXXVIII. in 8.

Disputationem lib. II. contra Ministrum Anonymum Nemausensem. Lugduni apud Ioannem Pilehotte MDLXXXIV. in 4.

Scholia breuia in Bibliothecam sanctam Sixti Senensis. Lugduni apud FF. de Gabiano.

Collegit ac vertit Latine

Iaponicas ac Peruanas Sociorum Epistolas, editas Antuerpiae typis Nutij MDCV. in 8.

Reliquit et Helleborum Ioanni Serrano Caluiniano, ei qui post Marsilium et Cornarium Platonis Opera vertit.

IOANNES HAIVS, siue, DE LA HAYE SERVIVS, natione Belga, gente Hanno, patriâ Seruius, quod municipium tractus Athensis est; vir inter maxime illustria Societatis Belgicae lumina, quem Louanij ac Duaci Philosophiam, et Sacras Litteras publice professum, gubernandi munus diu habuit occupatum; multae vero atque eximiae virtutes toto Belgio Principum admouerunt beneuolentiae. Illi certe sua initia, et praesentem splendorem debet Duacense Collegium. In rebus angustissimis erat eius incredibilis in Deo fiducia, nixa egregiâ vitae innocentiâ, ardentissimo diuinae gloriae studio, iugi cum Deo per assiduas preces consuetudine; vt auderet aggredi, et conficeret quidlibet feliciter. Cum numerosissimam Familiam Duacensem, nullis firmatam vectigalibus administraret, nullam vnquam auditus est intulisse mentionem angustiarum rei familiaris, id modo causatus silentij sui argumentum percontantibus Praesidibus, Non solere Dei beneficentiam suis alumnis, si in ipso confidant, deesse. Tam erat insigni modestiâ atque humilitate, vir alias litterarum et negotiorum bene callens, et tractandis hominum ingeniis exercitatissimus, vt Epistolas non daret ad viros graues, quas prius non detulisset Praefecto rerum spiritualium excutiendas. Summâ reuerentiâ Superiorum iussa accipiebat, summâ constantiâ exequebatur. Amore paupertatis ne casu quidem inuentam aciculam in suos vsus, nisi probante Superiore conuertisset. Nunquam ille ad Sacrum, nisi diligenter otioseque comparatus, vel in grauissimis occupationibus, accedebat. In cubiculo sacras obibat stationes venerabundus, affixis per diuersos angulos imaginibus. Societatem tenerrimo affectu complectebatur; nec satis sibi facere posse videbatur agendis Deo gratiis quod se ad illam vocasset, cuius illi sensus fuit tenerior circa mortem, vt vix satis posset eum depromere. Obiit Duaci die XIV. Ianuarij, anni MDCXIV. aetatis suae LXXIV. initae Societatis XLIX. Scripsit

Quaternionem Euangelistarum, seu, Euangelicae Historiae dispositionem, ipsis Euangelistarum verbis ordinatâ serie distributam. Duaci apud Balthasarem Bellerum MDCVII. in 4.

Apparatum Euangelicum, quo ea disquiruntur et illustrantur, quae de Euangelio et Euangelistis, tam vniuerse quam singillatim possunt disputari. Duaci apud Laurentium Kellamum MDCXI. in 4.

Triumphum veritatis, ordinati Euangelij quadrigâ inuectae, Sanctorum Patrum exercitu stipatae. Duaci typis Balthasaris Belleri MDCIX. in fol. Est hoc opus Concordia quaedam Euangelistarum, cum SS. Patrum Graecorum Latinorumque in eandem sententiis, in modum Catenae Patrum concinnatis: addidit suas Notationes instar breuis commentarij.

IOANNES HARLEMIVS, qui et GVILIELMI, more patriae suae, a parentis nomine, et WILHEMI, cognominatus est, natione Belga, gente Batauus, domo Harlemius, vnde illi vulgo appellatio altera. Is Sacrae Theologiae Licentiatus, Collegij primum Atrebatensis apud Louanienses alumnus, et inde in Societatem ingressus, in Collegio Louaniensi Diuinas Scripturas, et Hebraicam Linguam professus est, in eâque Robertum Bellarminum, S. R. E. postea Cardinalem, instituit. Rector eiusdem Collegij deinceps fuit, et per Belgium Vice-Prouincialis. Vir summâ eruditione; qui diuino, quo praecellebat, ingenio, Linguarum Latinae, Graecae, Hebraicae, Chaldaicae, Syriacae, atque Arabicae difficultates


page 249, image: s249

superauerat, et Theologicorum mysteriorum intima penetrauerat. Eâ adhaec vitae puritate, et morum suauitate ornatus, eâ animi ad iuuandos quoscumque promptitudine, eâ denique in Deum pietate praeditus, vt summae voluptatis loco esset, eius frui alloquio, sacrisque simul et doctis sermonibus refici. Flagrantis caelesti amoris igne animae corpusculum, loemicus, Deo operante, ignis soluit, vt cum a corporis miseriis, tum a mundi, qui eo dignus non erat, malis libera, ad caelestem dilecti thalamum transiret. Decessit Louanij anno salutis MDLXX VIII. Calendis Octobr. paulo quad ragenario maior, traductis in Societate annis XII. Certum est moribundo visos Angelos, cum inter recitandas Litanias interrogaret praesentes, num et ipsi eos viderent; aiebatque ab suo Custode Angelo vocari. Dum animam autem efflaret, insolitum lumen circa eum conspectum est. De Sacris Bibliis Regiis Antuerpiae typis Plantini editis optime meritus est; nam adlectus in Censorum numerum, omnia recognouit, et suâ auctoritate, manuque probauit. Concinnauit

Indicem Biblicum breuitate exiguum, vtilitate maximum, et cum Bibliis Regiis, et seorsim excusum Antuerpiae typis Christophori Plantini; qui iam passim Bibliis Vulgatae editionis adiungitur.

Varias item lectiones in Latinis Bibliis Editionis Vulgatae ex MSS. collegit, et ad textum Hebraicum, Chaldaicum, Graecum atque Syriacum doctissime examinauit et discussit. Leguntur in Apparatu Bibliorum Regiorum.

IOANNES HASIVS, natione Belga, patriâ Syluaeducensis, die XIV. Ianuarij, anno salutis MDL XII. Coloniae Nostris adscriptus est. Hic in Prouinciâ Rheni strenuum se Societati ministrum exhibuit. Nam Coloniae ter Philosophiae docendae laborem subiuit. Inde Ecclesiasten annis aliquot egit. Tum Doctor creatus Herbipoli Theologiam professus est. Tribus Praepositis Prouincialibus adiunctus Consiliarius, et comes obeundae Prouinciae, assiduum atque vtilissimum laborem impendit. Rectoris officium bis Embricae Cliuorum, Prouincialis semel obiuit. Animi magnitudine tantâ praeditus, vt Embricâ ab Haereticis cum suis cedere iussus, neque minis, neque terroribus, neque hostium exercitu se de mentis constantiâ deduci passus sit, perstiteritque Haereticis inuitis ac frementibus in ciuitate. Dicendi, et vitia castigandi libertatate fuit singularis. Adulatores et simulatores pessime persequebatur; eo tutius, quo magis erat religiosâ obseruantiâ et doctrinâ conspicuus. Obiit Embricae VIII. Cal. Aprilis, anno salutis MDCXXIV. aetatis LXXXI. Religionis LXII. a susceptâ quatuor votorum solemni professione LIII. Scripsit, vel perfecit potius

Opus Petri Busaei, qui Catechismum P. Petri Canisij SS. Patrum Auctoritatibus locupletauit.

Caesarij Heisterbachensis Exempla illustrauit; et vt visiones quae in illis referuntur, confirmaret, bene longam praefationem adiecit.

Chronologiae, quae passim in patenti folio per Germaniam magnâ cum laude circumfertur, ipse quoque Auctor est.

Adornabat etiam editionem meliorem Chronici Mariani Scoti, ad vetera exemplaria comparati; an prodierit, non scio.

IOANNES HAVLETTVS, natione Anglus, ex Rutlandia, Louanij in Societatem admissus anno MDLXXI. aetatis XXIV. iam Philosophiae Laureâ decoratus, Duaci Theologiae nauauit operam; ac porro decem annos docuit Grammaticam, Rhetoricam, Graecam Linguam et Hebraeam, Mathematicam, Ethicam, Quaestiones de Conscientiâ, in Belgio et Germaniâ. Missus demum ex Vrbe in Poloniam, vt in Transyluanicâ Missione operam collocaret, biennio postquam eo venit, Vilnae decessit die XVII. Septembris, anno MDLXXXIX. Permisit suo nomine in lucem exire

Libellum, quo IX. rationes continentur ob quas Catholici in Angliâ, conuenticulis seu publicis precibus Haereticorum renuunt interesse: quod tamen opus Roberti Pertonij est.

IOANNES HENRICVS AVBERIVS, natione Gallus, patriâ Borbonius, vir in Humanioribus Litteris, quas diu docuit, bene versatus. Professus tria vota, viuit annis maturus iam septuagenarius in Prouinciâ Tolosanâ. Edidit Missum Poeticum, seu, varia Carmina, nempe

Elegias.

Poemata Epica.

Lyrica. Tolosae typis Colomerij MDCXVII. in 4.

Tragoediam, Cyrum, Carmine Heroico; cui accessit Psalmi CXXVII. Paraphrasis Elegiaca. Iisdem typis MDCXIX. in 4.

IOANNES HERTINGIVS, natione Germanus. Vir qui ob singularem industriam iuuentutis bonis litteris informandae, diutissime in scholastico puluere versatus est. Inde ad conciones eductus; postea singulari fructu rusticanorum animos Catechismo im buendos suscepit; quam in messem traducebat quam plurimos poterat domesticorum. Quidquid illi erat vacui temporis, in transferendis e Latino in Germanicum libris ponebat, vt ille iam vulgo diceretur, Hamum quibus animas caperet, de manibus haud vnquam deponere. Eum decumbentem cum Serenissimus Archidux Leopoldus inuisisset, viri sanctitate magnopere recreatus, mirifice illum praedicauit. Obiit Molshemij Anno salutis MDCXIV. aetatis suae L. Religionis aditae XXXI.

Libros plures eleganti stylo Germanice e Latino reddidit quorum hactenus catalogum non inueni.

IOANNES HEVMONT, natione Lotharingus. Vir religiosae vitae maturitate, et exquisitâ in


page 250, image: s250

omni scientiarum genere peritiâ, praeclaris ad Societatis munera talentis ornatus. Humaniora, Rhetoricam, Linguam Sacram, semel iterumque Graecij Styrorum Philosophiam docuerat, et iam Theologiam erat aggressus, cum acerrimo viscerum tormine ad extrema deductus, spectabili tolerantiae exemplo in acerbissimo morbo exhibito, pie obiit Graecij die XXV. Ianuarij, anno salutis MDCXVII. aetatis XLI. Religionis XVII. Edita est

Oratio quam in funere Serenissimae Archiducis Mariae Bauariae matris Ferdinandi II. Imperatoris dixit Graecij, die XXXI. Maij, anno MDCVIII. Exstat ea in Parentalibus eidem Principi a Collegio Graecensi positis.

Famam posthumam, de virtutibus heroicis eiusdem Serenissimae Mariae, Emblemate vario digessit, concinnauit, exposuit. Graecij Styriae typis Georgij Widmanstadij MDCIX. in fol.

IOANNES HIERONYMVS BAIOLIVS, natione Gallus, patri[?] Condommensis, Ioannis, de quo supra dictum est, germanus frater, ingressus Societatem anno MDCIV. aetatis XVI. Vir et ipse pietate ac doctrinâ conspicuus, Pali in Benearniâ Sacrae Theologiae Professor. Edidit suppresso suo nomine, sed additis in calce dedicationis initialibus notis hoc modo I.H.B.S.I.

Annales Congregationum Beatissimae Virginis Mariae, collectos ex Annalibus Societatis Iesu. Burdigalae apud Perrum de la Court MDCXXIV. in 8.

IOANNES HIERONYMVS KINICH, natione Germanus, scripsit breuem

Modum faciendi Horologia Solaria Horizontalia Italica per numeros; quem Italice vulgauit D. Ioannes Franciscus Palmerius. Senis apud Herculem et Agamemnonem Gori MDCXX. in 8.

IOANNES HIERONYMVS DE SOPRANIS, natione Italus, patriâ Genuensis, vir eximiâ doctinâ praeditus, et Philosophiam, Theologiam, ac Sacras olim Litteras interpretatus. Admirabilis eluxit in hoc viro diuinae prouidentiae ratio; cum enim insigni floreret existimatione doctrinae, eaque indies magis ac magis increbresceret, passus est illum Deus mente exerrare vno in obiecto, cetera rectissime, cordatissimeque sapientem; et in hâc vitae obscuritate continuit annos complures; donec tandem sibi restitutus, studiis in Romano Collegio Praefectus, pie decessit Viterbij die II. Nouembris, anno salutis MDCXXIX. aetatis LVII. Societatis XXXVII. Edidit Italice suppresso nomine

Compendium vitae S. Francisci Xauerij Societatis Iesu. Romae apud Haeredes Bartholomaei Zannetti MDCXXII. in 8.

Appendicem ad Opus Morale Vincentii Filliuccij, in quâ sunt proprij tractatus ipsius,

De Pensionibus.

De Spoliis Clericorum.

De Alienatione rerum Ecclesiasticarum.

Schematismus de Irregularitate; in quo sub vnum aspectum proponitur, quidquid ad difficilem hanc materiam spectat. Reliquit

Opuscula de re vestiariâ, De funeribus, De publico et priuato luctu. Item

Commentarios in Libros Regum, et,

Epitomen Heroicam; quae a Fabio Ambrosio Spinula exspectamus, iamque audio sub praelo esse. Edita est nuper cum aliis eius

Oratio de Passione Domini, habita ad Paulum V. Anno MDCX.

IOANNES HOFERVS, natione Germanus, Lutheranis parentibus in Misniâ natus, et Lutheranis ob naturae dotes, nuper carus, cum a Theologis Electoralibus Saxoniae anno MDCXXIV. accepisset refutandas controuersias P. Christophori Mayr, inter affrictum difficultatum ad Lydium veritatis lapidem, primum scintillas quasdam elicere visus est; mox profundius in operis lucubrationem immersus, vidit increscere lumen, cuius aspectu, cum rubore, suum agnouit errorem. Eum tamen dissimulatâ veritate in biennium vsque fouit: quo lapso cum repositae a Catholicis lucubrationi vellet refundendo iterum obuiam ire, aspexit non dubiorum modo, sed et scrupulorum retibus se vndique circum septum. Nititur, sed incassum, apud sapientiores errorum seminatores auxilium inuenire, nam eorum responsa perplexum animum in vlteriorem labyrinthum intruserunt. Inter haec, commodum incidit in Bellarmini Controuersias; lucem cum tenebris, veritatem cum errore confert; agnitam veritatem complectitur: matre viduâ relictâ, et Rectoratu Spandouiensi in Austriam concessit, atque ibi Catholicam fidem professus, non multo post Societatem quoque nostram complexus est anno MDCXXXIII. aetatis XXXI. Scripsit

Conuersionis suae ad fidem Catbolicam Historiam ad Serenissimum Electorem Saxoniae. Viennae typis Gregorij Gelbhaar MDCXXX. in 4.

Vocationem suam ad Ecclesiam Catholicam, a calamo haeretico Friderici VV inekeri vindicatam. Viennae apud Matthaeum Formicam MDCXXXI. in 4.

Responsionem ad censuram a Christophoro Bulaeo editam contra ipsius vocationem ad Ecclesiam. Viennae typis Michaelis Rictij MDCXXXIII. in 4.

Haec ille ante ingressum in Societatem: nunc alia molitur.

IOANNES HOLONIVS, Belga, olim Ingolstadij Eloquentiae Professor. Obiit Monachij senex. Edidit

Orationem funebrem dictam a se in Exequiis Domini Martini Eisengreinij, Ingolstadij, typis Dauidis Sartorij MDLXXVIII.

IOANNES HORRION, natione Belga, gente Eburo, ingressus in Societatem sedecennis anno MDXCI. Is cum magnos fecisset in Poesi et in Oratoriâ facultate progressus, Moguntiae Philosophiam, ac deinde etiam ibidem, et Paderbornae Theologiam Scholasticam, et S. Scripturam


page 251, image: s251

cum approbatione multis annis docuit. Ex Italico Virgilij Ceparij Latine conscripsit tacito suo nomine

Vitam B. Aloysij Gonzagae Societatis Iesu. Coloniae apud Bernardum Gualterum MDCVIII.

Ex Hispanico vero conuertit

Commentarium Prudentij Sandonalij de Sanctis Leandro, Isidoro, Florentio. Exstat in Sideribus Christophori Broweri nostri.

Eius quoque lucubratio est

Panegyricus, die Natali Academiae Paderbornensis, eius fundatorioblatus anno MDCXVI. Paderbornae typis Matthaei Pontani.

IOANNES HVBERVS, natione Germanus, patriâ Franco Herbipolensis; in Societatem ingressus est anno salutis MDLXXXIII. Is cum subsidiarius e Germaniâ in Poloniam missus esset, Theologiam ibi Moralem, Religionisque Controuersias triennium docuit; Seminariis octo annos; duobus per vices Collegiis Braunspergensi et Gedanensi septem annos praefuit; fructuosum Concionatorem et quidem iucundum ipsis etiam Haereticis, annum egit decimumtertium. Obiit Gedani anno MDCXII. aetatis LIV. ab suscepta Societate XXVIII. Edidit Germanice

De Controuerstis fidei varios libellos, nempe

De Caenâ Caluinisticâ.

De Caenâ Lutheranâ.

De eo quod Libri Sacri non omnes inueniantur.

Demonstrationem defectus Bibliorum, prout Braunspergae edita sunt. Braunspergae apud Georgium Schonfels MDCIV. in 4.

De Ecclesiâ ibidem MDCIX. in 4.

De Iudice Controuersiarum. Ibid. MDCXI. in 4.

De Libero arbitrio. Ibidem MDCXI. in 4.

IOANNES IACHNOWICZ, natione Lithuanus, in Societatem ingressus anno MDCIX. Collegium Crosense, et pontificium Seminarium rexit. Edidit Polonice

Sacrisicium Christi cruentum, seu, Libellum de Passione Domini. MDCXXVI.

Libellum de Passione Domini in illa verba, Candidus et Rubicundus. MDCXXVII.

Vias Saluatoris nostri in pueritiâ et iuuentute. MDCXXXIX.

Sanguineas Domini Redemptoris nostri vias. MDC. XXXIV.

Vias Domini laboriosas, seu, De apparitionibus post Resurrectionem MDCXXXIX.

Iesum Crucifixum sub variis similitudinibus ex S. Scriptura petitis. MDCXXXIX.

Libellum de doloribus B. Virginis MDCXXXIX.

Institutionem catechisticam MDCXXXIX.

Institutiones Confraternitatis Vilnensis S. Iosephi et Nuodemi; cum Libello precatorio, qui inscribitur, Facula ardens. MDCXXX.

Officia de Verbo Incarnato: de Virgine portante Christum, de Iosepho: de Angelo Custode.

Officium de S. Casimiro, Polonice et Latine MDCXXXIX.

Lithuanice scripsit

Euangelia aucta in vsum Concionatorum MDC. XXXVII.

Institutiones et Cantiones pro Consraternitate S. Isidori MDCXXXIX.

Cantiones Catechisticas. MDCXXXVIII.

Libellum precatorium pro Confraternitate Vilnensi Corporis Christi. MDCXXX.

Denique vertit Polonice

Martini Becam Purgatorium Caluinisticum MDC. XXXIX. Item

Deum Caluinisticum. MDCXL.

IOANNES IACOBVS CVRTZIVS, natione Bohemus, patriâ Pragensis, praenobili loco natus. Is postquam pro Ferdinando II. Romanorum Imperatore Oratoris munere apud Turcarum Imperatorem functus est, spretis rebus humanis Christi humilitatem in Societate complexus est. Anno MDCXXVI. aetatis XLI. Transtulit Italice e Latino Gulielmi Lamormaini

Ferdinandi II. Romanorum Imperatoris Virtutes. Viennae MDCXXXVIII. in 4.

IOANNES IACOBVS ROCHER, natione Gallus, patriâ Bituricensis, natus anno salutis MD. LXXII. in Societate nostrâ docuit quinquennio Philosophiam; Quaestiones de Conscientiâ, Linguam Hebraicam, et Sacras Litteras quadriennio: triennio Rector fuit, triennio Concionator: quatuor votorum professus. Edidit Gallice

Manuale Sacerdotum.

IOANNES DVIARDIN, natione Belga, patriâ Duacensis, Societatem anno MDLXXXII. ingressus aetatis XVII. Edidit

Manuale praecipuarum Considerationum.

Manuale de peccato mortali. Reddidit etiam Gallice

Tractatus aliquot P. Iacobi Aluarez de Paz.

IOANNES ISFORDING, natione Germanus, patriâ Monasteriensis, vir magnâ prudentiâ, et nostros gubernandi peritiâ praestans; annos complures Collegia Molshemense, et Passauiense Rector gubernauit, et vtrumque liberalitate Serenissimi Archiducis Austriae Leopoldi, cui gratus imprimis fuit, a fundamentis exaedificauit. Obiit Passauij grandaeuus die XXIV. Aprilis, anno MDCXXXIX. aetatis LXXIII. Societatis XLVIII. a suscepto Coadiutoris spiritualis gradu XL. Edidit tacito suo nomine

Elementa Christianae perfectionis a Thomâ de Kempis, quatuor libris de Imitatione Christi olim comprehensa, nunc iisdem verbis, nouo ordine, per locos communes digesta. Dilingae apud Iacobum Sermodi MDCXXVI. in 16.

IOANNES LANS, natione Belga, gente Hanno, patriâ Athensis, vir eruditione, et doctrinâ liberali, praecipue autem scientiâ Dei colendi excellens. Is aetate iam prouectior, Humanioribus, Philosophicis, Theologicis disciplinis eruditus; Iuris etiam consultus, et Bononiae Doctor


page 252, image: s252

nunciatus, Societatem anno salutis MDL XXXIII. complexus est. In ea Posnaniae et Iaroslauiae, tum externos, tum Nostros ad eloquentiam aliquot annis instituit, eique labori immortuus est Iaroslauiae anno MDXCI. aetatis suae L. Scripsit suppresso suo nomine Orationem pro Societate, hoc titulo,

Equitis Poloni pro Societatis Iesu Clericis Oratio Prima; in ficti Equitis Poloni in Iesuitas Actionem Primam.

IOANNES LANTZ, natione Germanus, patriâ Tettnangensis ad Lacum Acronianum, ingressus est in Societatem annos natus XXV. in eâque annos circiter L. egit, Coadiutoribus spiritualibus adscriptus: docuit diu in Academiâ Ingolstadiensi Mathematicam, et Linguam Sacram. Obiit Monachij XX. Iulij MDCXXXVIII. Edidit

Institutionum Arithmeticarum lib. IV. cum Appendice fractionum Astronomicarum: et altera, De vtriusque Calendarij Canonibus, et veris Epactarum aequandarum fundamentis. Monachij vnâ atque alterâ editione apud Nicolaum Henricum MDC. XVI. et MDCXIX. in 8.

Elementorum Euclidis lib. VI. nouâ interpretatione donatos. Ingolstadij typis Ederianis MDCXVII. in 8.

IOANNES DE LEDESMA, natione Americanus, patriâ Mexicanus, nobilibus et insigniter piis parentibus Hispanis natus; Societatem anno aetatis XV. ingressus, ab ipso statim initio magnae virtutis iecit fundamenta, quibus deinceps excelsum prorsus fastigium imposuit, auctis semper processibus aetati consentaneis. Tirocinium posuit sub P. Gregorio Lopez viro praestanti virtute, qui tironibus eum ceu absolutum exemplar proponebat. In studiorum decursu prout scientiâ prouehebatur magis ac magis, ita ad eandem mensuram intendebat virtutes suas. Euasit autem ad summum doctrinae culmen, tantamque apud omnes auctoritatem, vt difficillimis in rebus fere decerneretur. Saepe consultus a Senatu Regio, a Praesulibus, a Sacrâ Inquisitione; atque adeo inde vsque ab Hispaniâ, Peruuiâ, Sinis, de iure, iniuriâue contractuum interrogatus fuit. Certe vir doctissimus P. Didacus de Santisteuan non dubitauit in cathedrâ citare Ledesmam, Magister discipulum, cum eâdem in exedrâ Theologiam vterque, vetoranus ille ante meridiem, hic a meridie nouitius Professor explicaret. Sed virtutum ipsius summam perstringamus. Atque humilitate quidem adeo excelluit, vt omnis eius vita pulcherrimis fuerit eius virtutis distincta documentis. Inter plurima primae commendationis officia vno maxime gloriabatur, quod nimirum ageret aedituum ad S. Gregorij, cum illi Seminario grandaeuus praeesset: ipse enim suis ibi manibus componebat omnia; altaria purgare pulueribus, propetasmata affigere et refigere, pauimentum verrere atque vestibulum, publice inter Diuina mysteria accendere funalia, et ellychnia emunctorio detergere: quibus ipsi adeo nihil decedebat existimationis apud cordatos homines, vt passim nihil fuisse diceretur in celebritatibus ad S. Gregorij pulchrius ipso Ledesmâ, per eas humilitatis industrias maxime spectabili. Crebro sacrificanti solemniter suo discipulo cuipiam assistebat ipse pro Subdiacono. Omnes nostros qui eâ in vrbe vitâ decedebant, suis humeris efferebat ad tumulum. Grata illi erat consuetudo cum abiectis, cum indigentibus, cum Indis; eoque acceptior, quo erat eorum abiectior conditio. Macerationi sui apprime deditus fuit. Tam inclementer se flagellabat, vt omnia circum sanguine aspergeret, parietes, libros, mensas. Cilicio ferrato totum pene pectus ac tergum circumdabat. Duris asseribus imponebat membra labore fessa ad somnum. Cibi tam parcus erat, vt semper ieiunaret. Omnes Caelites colebat ille quidem; sed Nostrorum dies natales teneriore quodam sensu pietatis, ornatu comptiore, et insignibus virtutum actionibus, supra quam alias, celebrabat. Sed peculiaris ipsi videri potest, fuisse amor et miseratio in pauperes Indos, quos vere opprobrium hominum et abiectionem plebis recte dixeris, si quam aduersâ fortunâ iactentur, quam sint ceteris contemptui, attenderis. In hos tanto rapiebatur affectu, vt ipsorum saluti, defensioni, commodis, prae quam maternâ sollicitudine consuleret. Non illum inclementia temporis, non obscuritas noctis, non loci longinquitas, non aetas, non morbus, vnquam impediuit, quin ad omnes ipsorum necessitates accurreret. Nemo fuisset ausus Indum lacessere, vellicare, vexare coram Ledesma. Et quod maxime mirum est, ab iis ipsis in quos erat profuse misericors, non raro sannis exceptus, nunquam indignari visus est, aut ab suo in illos officio deterreri. Quo tempore Mexicum aquarum eluuione laborabat; ipse quotidie, post Theologicam lectionem, per incredibilem solis aestum, ieiunus, cymbâ vectabat ad suos Indos annonam. In peste quae triennio toto eandem vrbem, et in eâ potissimum calamitosissimam Indorum gentem attriuit, totus in illorum auxilium, sepositis tantisper curis aliis, incubuit; et onustus cibariis ac medicamentis quotidie ipsorum gurgustia perreptabat, interituris quamplurimis inediâ, nisi ipse pauisset. Haec opera caritatis quae supra imitationem videri poterant, longo adhuc interuallo impendendis spiritualibus auxiliis ipse superabat. Haec nimirum cura nascentem diem excipiebat; haec claudebat occidentem. Iusserat autem vel in ipsâ Theologiae cathedrâ se moneri, si qua necessitas animi cuipiam Indorum ingruisset; et mox vel ad extremam vrbem opitulaturus accurrebat. Deductâ per has virtutes aetate, cum hydropi curando Medicorum iussu ad propinquas thermas Pennolenses concessisset, ibi mortem


page 253, image: s253

quam praesagisse visus est, pro salute inuenit die XII. Octobris, anno MDCXXXVII. aetatis LXIII. initae Societatis XLVIII. in quâ ante annos XXX. Romae, cum eo Socius Procuratori Prouinciae Mexicanae venisset, quatuor esset vota professus. Parentarunt illi Clerus Metropoliticus, Regularis ordo vniuersus, Senatus vrbis, frequens Nobilitas. Solemnes exequias instituerunt ternae Sodalitates, ipsius encomiis circum templum appensis. Edidit Hispanice

Concionem de SS. Eucharistiâ, habitam Mexici in gratiarum actionem pro liberatâ ab Hollandorum insidiis classe Hispanicâ. Mexici. Reliquit

Commentariorum in S. Thomam, et aliarum lucubrationum tom. XIV. quos Congregatio Proninciae postulauit excudi; cum ipse, oblatis impendiis, addictisque ab Horatio Cardon gratuitis operis, viuens induci nequiuerit, vt permitteret, tametsi summam doctrinae laudem doctâ totos XXX. annos Philosophiâ ac Theologiâ comparasset.

IOANNES LEONIVS, natione Belga, gente Eburo, patriâ Leodiensis, vir erga Beatissimam Virginem Mariam piissimus, ad cuius honorem primus Sodalitatem Romae anno MDLXIII. deinde Parisiis ita instituit, vt ad omnia fere Societatis Collegia per totum terrarum orbem dispersa penetrarit, non sine omnium Parthenicorum incredibili fructu. Diem suum obiuit Taurini.

Edidit in lucem

Regulas Sodalitatis B. Mariae Virginis, a Summis Pontificibus iam tum approbatas.

IOANNES LEVRECHON, natione Lotharingus, patriâ Barroducaeus in dioecesi Tullensi; anno MDCIX. ingressus est in Societatem, agens aetatis suae XVIII. Quatuor votorum professionem anno MDCXXV. emisit. Docuit sexennio Philosophiam, decennio Mathematicam. Rexit Collegium Barroducaeum. Edidit Gallice tacito suo nomine

Hilaria Mathematica ex variis Geometriae, Mechanicae, Cosmographiae, Opticae, et aliarum huiusmodi Artium problomatis contexta. Mussiponti apud Hanselet MDCXXIV. in 8.

Selectas Propositiones ex totâ sparsim Mathematicâ, propositas in solemni festo SS. Ignatij et Francisci Xauerij. Mussiponti anno MDCXXII. apud Sebast. Cramoisy in 4.

Rationem facillimam describendi quamplurima, et omnis generis Horologia breuissimo tempore, ex Opticae principiis demonstratam. Mussiponti typis Melchioris Bernardi MDCXVIII.

Praxim quorundam Horologiorum, et Cylindri. Mussiponti apud Carolum Mercatorem MDCXVI. in 8.

De Cometâ anni MDCXVIII. Mussiponti typis iisdem MDCXVIII. in 8.

Vertit Gallice

Epistolam R. P. N. Generalis Mutij Vitellesci de Iubilaeo Societatis.

Item Ferdinandi II. Imperatoris virtutes, Latine prius editas a P. Guilielmo Lamormaini nostro.

IOANNES LORINVS, natione Gallus, patriâ Auenionensis, natus est anno MDLIX. et florenti aetate XVI. annos natus Societatem amplexus. Vir fuit apprime doctus, et qui Philosophiam Romae, Theologiam, et Litteras Sacras Lutetiae, Mediolani, Romae cum laude professus est; et diu Theologum Praepositi Generalis ac librorum a nostrae Societatis hominibus imprimendorum Censorem egit; vegetissima senectute florens. Demum in Gallias ex Vrbe reuersus, haud pridem vitâ functus est Dolae die XXVI. Martij, anno MDCXXXIV. Eum non immerito modernus quidam Scriptor Henricus Fitzsimon in Britanomachiâ appellat, Alterum Longinum Cassium legendi assiduitate spirantem quandam Bibliothecam, Ambulans Musaeum, et inter Scriptores solertissimos accuratissimum. Verum haud minora fuerunt in eo ornamenta virtutum. Ingens imprimis diuinae gloriae studium; in consiliis ad eam promouendam capessendis excelsus erectusque animus, in vrgendis perficiendisque coeptis, etiam sedulitas maior. Colendae Deiparae studium ingens, eiusque in aliis excitandi cupido. Nihil omisit operae, vt immaculatam eius Conceptionem Italiae, Hispaniae, Galliaeque vniuersae persuaderet: eoque adnitente Dolana Academia sanciuit, ne quis apud se Laureâ Doctorali ornaretur, qui eam de Conceptione sententiam, dum nihil aliud definiret Ecclesia, propugnaturum se iuratus non promitteret. Auenione, Dolae, aliisque locis quamplurimis in morem induxit, vt ad aeris campani signum excitarentur sub vesperam ciues ad preces pro defunctis fundendas. Effecit etiam vt quot hebdomadis ad Iudaeos Auenione verba fierent, eâque ratione multos ad lucem Euangelij sequendam induxit. Ad decrepitam vsque aetatem se traxit ad conscientiae tribunal, osor otij, vt se impenderet commodis animarum. Ad haec, summâ erat morum facilitate, candore summo; religiosissimâ paupertate, et in vitae communis, disciplinaeque obseruatione constantiâ incredibili. Afflictandi corporis studium supra fere quam satis foret. Ad ipsius funus tanquam viri celeberrimi, concursus ingens factus est ordinum omnium. Edidit in lucem

Commentarios in Leuiticum; alterâ editione nimirum Antuerpiensi apud Petrum et Ioannem Belleros MDCXX. castigatiores.

In Numeros.

In Deuteronomium, tom. II. quorum prior continet capita XVII. Lugduni per Iacobum Cardon et Petrum Cauellat MDCXXV. posterior reliqua ad finem vsque libri. Lugduni per Iacobum Cardon MDCXXIX. in fol.

In Librum Psalmorum, tom. III. quorum singuli


page 254, image: s254

vnam explicant quinquagenam post Lugdunensem editionem. Coloniae per Antonium Hierat MDCXIX. in fol.

In Ecclesiasten et Psalmum LXVII. per Horatium Cardon MDCVI. in 4.

In Sapientiam Salomonis. Moguntiae apud Balthasarem Lippium MDCVIII. post editionem Lugdunensem, apud Horatium Cardon MDC. VII. in 4. Haec duo postrema in folio iunctim recusa sunt.

In Actus Apostolorum. Lugduni per Horatium Cardon MDCV. et rursum correctius et locupletius tum apud illum, tum Coloniae per Antonium Hierat MDCIX. in fol.

In Catholicas III. B. Ioannis, et II. Beati Petri Epistolas. Lugduni per Horatium Cardon MDCIX. in fol.

In Epistolas B. Iacobi, et B. Iudae. Lugduni MDC. XIX. et Moguntiae per Viduam Ioannis Crithij MDCXXII. in fol.

Edita quoque sunt ipso inuito

Commentaria in Aristotelis Logicam, quae olim in Scholis tradidit. Coloniae apud Petrum Cholinum MDCXX. in 4.

Reliquit vero praelo paratos quos exspectamus

Aduersariorum, seu, Miscellaneorum. Tomos III.

IOANNES LVCENA, natione Lusitanus, patriâ ex Oppido Francoso, dioecesis Visensis; in Collegio nostro Conimbricensi, puer XV. annos natus ad Societatem admissus est, ipso die Natalitio D. N. Iesu Christi, anno salutis MDLXV. Deinde Philosophicis atque Theologicis litteris excultus est; magnamque bonarum Artium scientiam consecutus, Aristotelicas disciplinas Eborensi in Academiâ professus est. Sed cum aliis rebus Lucena excelluit, tum maxime Oratoriâ facultate. Itaque de loco superiore ad populum verba faciens, admirabili hominum concursu, plausu, fructuque audiebatur. Certe finem dicendi cum aliquando faceret, ab vniuerso concessu publice acclamatum est, vt vlterius progrederetur. Alias ad ipsius orationem, quâ in odia simultatesque inuehebatur, quatuor viri nobiles extemplo in gratiam redierunt. Quin et illa ipsa oratio cum a milite, qui eam ex ore dicentis exceperat, legeretur, praesentibus duobus, qui claritate generis suas inimicitias pertinacius roborabant, tantâ eos vi perculit, vt repente amicitiam redintegrarint. Igitur in concionandi munere XX. annos maximâ cum laude posuit, et ad extremum vsque spiritum perseuerauit; quem in D. Rochi Professâ Domo Olysipponensi pie, sancteque effudit die II. Octobris, anno salutis MDC. aetatis LI. quatuor dudum vota professus. Vir fuit omnibus ornatus virtutibus, sed potissimum patientiâ, animi submissione, lacrymarum dono, et in aduersarios caritate. Haec illum sapientiae et virtutum decora splendidum imprimis apud Regni Proceres, et gratiosum faciebant. Scripsit maternâ atque eleganti linguâ

De Vitâ S. Francisci Xanerij Societatis Iesu; deque rebus, ipso viuente, a Nostris in Indiâ gestis, lib. X. quos Ludouicus Mansonius Italice reddidit. Editi sunt MDC. in fol. Hispanice Alphonsus Sandoual MDCXIX. in 4.

IOANNES LVDOYICVS DE LA CERDA, natione Hispanus, patriâ Toletanus, adolescentulus Toleti admislus est in Societatem, ipso S. Francisci sacro die, anno nostrae salutis MDLXXIV. qui Humanioribus, Philosophicis, atque Theologicis litteris excultus, totum se erudiendae iuuentuti impendit; Eloquentiae ac Poeticae in Carpetanis assiduus Professor, dum aetas et vires siuerunt. Sed vel in decliui senio totus in libris fuit, vir multae lectionis, atque indefessi studij; candoris autem, et religiosae simplicitatis laude plane singularis. Edidit accuratos, et doctis viris maxime probatos

Commentarios in omnia opera P. Virgilij Maronis tom. III. quorum I. continet Bucolica et Georgica. II. sex priores libros Aeneidos. III. sex reliquos libros Aeneidos, Argumentis, Explicationibus, et Notis illustratos. Praeterea

Q. Septimij Florentis Tertulliani Opera, Argumentis, explicationibus, ac Notis illustrata. Tom. I. Lutetiae Parisiorum per Michaelem Sonnium MDC. XXIV. in fol. Tom. II. Ibidem MDCXXX. Tom. III.

Aduersaria Sacra, quibus fax praefertur ad intelligentiam multorum Scriptorum sacrorum. Accessit

Psalterium Salomonis, Graecolatinum, cum Scholiis; et

Tertulliani libri de Pallio Commentarius auctior. Lugduni per Ludouicum Prost MDCXXVI. in fol.

De Excellentiâ Caelestium Spirituum; imprimis de Angeli Custodis ministerio. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXI. in 8.

IOANNES DE LVGO, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, sed natus Madridij, praestantis ingenij et doctrinae, quâ Romanum Collegium totis propemodum annis XX. publice Theologiam docendo exornat, illo ego doctore ac magistro mihi plurimum placeo. Edidit

Commentarios in III. partem Summae Theologicae S. Thomae, De Incarnatione Verbi. Lugduni MDC. XXXIII. in fol.

Disputationes Scholasticas, et Morales, de Sacramentis in genere: De Venerabili Eucharistiae Sacramento; et de Sacrosanctae Missae Sacrificio. Lugduni per Iacobum et Petrum Prost MDCXXXVI. in fol.

De Sacramento Poenitentiae. Ibidem MDCXXXIX. in fol.

Habet sub praelo

De Iustitiâ et Iure; et si vita fuerit illi superstes, dabit deinceps

De Virtutibus Theologicis, et in reliquas partes Theologiae.



page 255, image: s255

IOANNES MAGIRVS, natione Germanus, patriâ Confluentinus ad Rhenum. Hic aetatis initio propositum Societatis ineundae conceperat; fed eo per alienas curas, vt fit, frigescente, ecce frater ipsius Germanus, vitâ non diu ante functus, illi per quietem apparuit, leuitatem et morum licentiam exprobrat, sacrum e Christi latere manantem cruorem manu exceptum in faciem coniectans, Vide inquit, ne hic sanguis incassum pro te effusus sit. Quo ille monito ictus, constantiam, opimâ haereditate relictâ, ad Religionem attulit; et Societati partim docendo, partim missionibus obeundis bonam operam nauauit. In Aede principe Spirensi ipsos XVII. annos Ecclesiasten cum approbatione egit: Seminario praefuit singulari curâ. Inter haec febri correptus, vbi ad extrema venit, caelesti Christi Saluatoris, itemque S. Ignatij oblatâ specie ita recreatus est, vt plusquam humano gaudio delibutus, febres se longe sanitati anteferre diceret. Denique Sacramentis rite perceptis, Socios ad Obedientiam hortatus, Christique sacris vulneribus piissime salutatis commigrauit Spirae die VII I. Septembris, anno salutis MDCIX. aetatis LI. ex quo fuerat Societati adscriptus XXVIII. dudum quatuor vota professus. Scripsit

Breuem admonitionem in Epistolarem Disceptationem Ioannis Magiri Iesuitae, et Dauidis Parei Caluinistae Professoris Heidelbergensis. Moguntiae apud Ioannem Albinum MDCIV. in 4. vna cum animaduersionibus Ioannis Mulhusini, in Disputationem eiusdem Parei.

IOANNES MAIOR, natione Belga, patriâ Atrebas, edidit a se emendatum, Exemplis ac Notis auctum

Speculum Exemplorum Anonymi, saepius Duaci nunc euulgatum, et Coloniae ab anno MDC. III. Obiit Duaci die VIII. Septembris, anno MDCVIII.

IOANNES MALDONATVS, natione Hispanus, gente Boeticus, vel potius ex eâ parte antiquae Lusitaniae, quae Estremadura hodie dicitur, ex oppido quod vulgo vocatur Fuente del Maestro, in ditione Zafrensi, nobili genere natus; primam aetatem in Academiâ Salmanticensi egit, doctissimis et celeberrimis praeceptoribus vsus, praecipue Dominico Soto, et Francisco Toleto, qui postea S.R.E. Cardinalis fuit. Deinde studiis confectis se nostrae Societati consecrauit. Tum Romam euocatus, in Collegio nostro Theologiam docuit. Sed dum Collegij nostri Parisiensis scholae primum aperiuntur, singulari Dei consilio et instinctu Lutetiam est missus, anno MDLXIII. superstite etiam tum Caluino, vt magnis eloquentiae, ingenij, doctrinae viribus exultantem, et quasi triumphantem, paucis adhuc resistentibus Caluinismum reprimeret. Igitur primus ille Sociorum ex illâ celebri Parisiensis Academiae speculâ bellicum cecinit, in campum descendit, in aciem prodiit, manum cum hoste conseruit. Ibi Philosophiam primum, ac deinde totos X. annos Theologiam professus est, magnâ celebritate, ingentique auditorum concursu, et fructu; vt vox ipsius ex illo celebri theatro per vniuersam Galliam quam latissime exaudiretur, et vix doctus esset quispiam, Episcopus, Abbas, Concionator, Parochus, qui non ad eius Scholam ventitaret: ne ipsi quidem Caluinistae, et Caluinistarum Ministri ipsius praelectionibus abstinerent. Duabus quotidie, tribusue horis ante subsellia certatim implebant, quam ludum ille ingrederetur, ne excluderentur. Saepe in aperto, atque adeo in viis publicis docere coactus est ob multitudinem Auditorum, quos nullae exedrae capiebant, frementibus Haereticis, obstupescentibus Catholicis. Sub annum MDL XX. Pictauium vna cum IX. Sociis missus, lectiones ibi Latinas, conciones Gallicas habuit; sed cum sedem non posset figere, compressis in disputatione sectariis, regressus est. Excurrit et in Lotharingiam, eâque occasione rursum ad Sedanum cum Haereticis congressus est, de quo certamine Genebrardus sic ait, Ioannes Maldonatus Capellum, Holinum, Loqueum, et XX. alios Ministros Caluinistas, primum disserendo, deinde declamitando prostrauit: nam in declamationes disputationem commutandam Ministri censuerant, quod eius vim Syllogisticam non possent depellere. Additque Launeum et Henricum Penneterium Ministros, qui aderant, fuisse conuersos. Cum ergo in iis se locis versari videret, vbi Haereses vigerent plurimum, variique errores indies increbrescerent, priscos illos, sanctosque Patres imitatus, in id maxime docendo incubuit, vt Lutheri, Zuinglij, Caluini, aliorumque huius seculi Haereticorum nefariam et sceleratam doctrinam conuelleret, veram et orthodoxam fidem corroboraret. In quo sane profecit plurimum; nam ex eius scholâ prodierunt viri eruditi quamplurimi, et vix quisquam postea fuit in Galliâ, qui cum eius auditor esse non potuisset, quae in scholis dictauerat, sibi domi descripta non haberet. Tradidit ille primum totam Theologiam compendio annis quatuor; iterum eandem vberius tradere aggreslus, cum iam procul esset progressus, alienissimo sane tempore, ab hostibus variis calumniis appetitus est: nam et Praesidem Montibrunensem S. Andreae moribundum circumuenisse, et posteros eius fortunis euertisse, illi persuadendo vt sua omnia Societati legaret, dicebatur, seductor simul et praedo nuncupatus; et a nonnullis Lutetiae zelo praepostero, haeresis est accersitus; verum ab hâc eum iniuriâ vindicauit Summi Pontificis Gregorij XIII. auctoritate Petrus Gondius Parisiensis Antistes; ab illâ vero publico Senatus consulto liberatus est. Verum quamuis sic eius innocentia publice satis testata foret, satius tamen fore putauit, si paucorum aemulationi, praesertim ingrauescente aetate viribusque labefactis, cederet, lucemque illam hominum fugeret; et


page 256, image: s256

non suo tantum seculo, sed futuris etiam scribendo seruiret. Quamobrem in Collegio nostro Bituricensi abditus, totum se ad Sacrae Scripturae expositionem conuertit. Cum autem instituisset primum in Quatuor Euangelia Commentarios scribere, per aliquot noctes visus est sibi videre quendam, qui vt strenue coeptum opus prosequeretur, exhortabatur, fore enim vt illud ex sententiâ perficeret: sed operi parum diu superuicturum; atque haec cum diceret, intento digito certam aliquam ventris partem illi signabat. Hoc visum quanquam pro somniludibrio habitum, comprobauit euentus; nam a Gregorio XIII. Pontifice Maximo e Galliâ in Vrbem accersitus, vt operam suam praestaret ad editionem Graecam LXX. Interpretum, quam parabat, non diu Romae superstes fuit. Ibi lucubrationem illam suam absoluit, et Claudio Aquauiuae recens in Praepositum Generalem electo ad diem XXI. Decembris, anno MDLXXX II. obtulit; ac secundum id, acerrimus eum dolor incessit eâ corporis parte, quae tanto iam prius illi fuerat per nocturnam signata visionem. Eo autem in dies magis magisque inualescente, tandem priorum laborum praemia a Deo consecutus Romae cessit e vitâ a nosocomo, dum eum ad paratam excitaret coenulam, mortuus in lectulo inuentus, aetatis vixdum anno L. salutis vero MDLXXXIII. ineunte, peruigilio Epiphaniarum. Monet me locus, vt, quoniam hoc etiam ad Maldonatum pertinet, Hieronymi Soriani faciam mentionem. Hunc ad Societatem Ioannis Maldonati exemplum excitauit. Nam cum in Hispaniis et vitae consuetudine, et studiorum similitudine iam ab Adolescentia coniunctissimi inter se fuissent; conuenerat inter eos, vt qui prior perfectionis vitae genus amplecteretur, is alterum ad sui im itationem traheret. Româ igitur Maldonatus, veteris pactionis memor, a Soriano, quem in Hispaniis reliquerat, per litteras promissa repetit. Is de statu hominis amicissimi certior factus, nihil habuit antiquius, quam vt idem iter, eandemque vitam ingrederetur. Vixit Hieronymus in Societate magnâ humilitatis, caritatis, et ceterarum laude virtutum; tanto in B. Virginem studio ac fiduciâ, vt nihil non, quod illam rogasset, impetraret, vt miraculi nomen nonnulla huiusmodi euenta obtinuerint. Docuit Neapoli cum approbatione Theologiam; tum Nolae formandis Tironibus praefuit. Demum Cirinolano Collegio, quod Comes S. Angeli per ipsius industriam instituebat, datus Superior, diuino propemodum consilio factum putes, vt Maldonatum quem sequi non dubitauit in vitâ, eundem quoque sequeretur in morte: paucis enim mensibus post Maldonati obitum, ad diem nempe III. Iulij, quasi amici monitis iterum ad meliorem vitam vocatus, tantâ occubuit animi alacritate, vt videretur cuius exemplo in terris vulgarem vitam cum religiosâ mutarat, eiusdem in caelo precibus religiosam cum caelesti mutasse. Sed vt de Maldonato semel absoluam, fuit is vir multis a Deo magnisque donis cumulatus, ingenij subtilis, iudicij admirabilis, memoriae excellentis, diligentiae incredibilis, indefessi studij, laboris supra corporis vires assidui; quae cum initio firmae essent, paulatim tamen lectione, scriptioneque continuâ exhaustae sunt. Nullum enim probatum in Theologiâ Graecum, Latinumue Auctorem praetermisit, quin totum peruolutarit, legeritque diligenter, ac notarit. Hinc eximiam cius et reconditam eruditionem, summam in docendo grauitatem, prudentiam, modestiam quae omnes ad se facile raperet, et studio veritatis incenderet: doctarum linguarum peritiam, in concertatoriâ Theologiâ efficacitatem, praestantissimum ingenium, eximiamque doctrinam quam Gallia atque Europa vniuersa suspiciat, omnes passim Scriptores depraedicant. 10. Mariana Praefat. in sua Scholia in S. Scripturam. Genebrardus in Chronol. ad A.C. MDLXXXIII. Serarius in Mineruali l. II. C. IV. Florim. Remond. de Orig. Haeres. l. V. c. II. n. VI. Ant. Posseu. in Appar. Sacr. V. Sixtus Senensis. Fran. de Valle to. I. Concionat. Euang. in Elog. Pacensi. Lud. Richeom. in Iustis funebr. Henrici IV. ad Regin. Matrem n. XLI. Steph. Paschasius l. IV. Epistol. Hermanus Langeuelt. in Vita Martini Delrio pag. VII. Fran. Swertius in Athenis Belgic. in Francisco Balduino. Franc. Agricola in Dedicat. Euang. S. 10: Baptistae. Daniel a Iesu in Apolog. pro Catholicis in Anglia c. VII. n. III. Andreas Saussaius in supplemento Martyrologij Gallic. ad diem 5. Ianuarij. Verum haec Dei dona aliis longe maioribus obscurabantur. Virtus enim fuit in eo tam eximia, vt sit potius sanctitas appellanda. Magna in eo rerum humanarum despicientia; magna laudis et aurae popularis contemptio; humilitas et modestia incredibilis, vt tam doctus, doctum se nesciret; tam in ore hominum positus, homines sperneret; tam apud Principes, Praesules, primarios viros carus et honoratus, vt homo externus a Serenissimo Lotharingiae Duce, imo ab ipso Rege Galliarum Carolo ad Conciones in domo Regiâ adhibitus, maiorem in modum, eorum aditum, conspectumque declinaret: vt id etiam nonnulli tribuerent morositati, dum ne inuitatus quidem ad eos accederet. Adhaec ardens et iuge orationis et meditationis diuinarum rerum studium, quo fiebat, vt minimi etiam flosculi aspectus, ita sublimes praestantesque eius menti suppeditaret conceptiones, vt iis ipse non tantum Dei amore incenderetur, sed Socios pariter, si qui forte adessent, eodem igne correptos inflammaret. Summa in cibo potuque parcitas: paupertatis Euangelicae rigida obseruatio, vt qui praeter ceteros nihil haberet, retineretue, cum ex vno loco in alium abiret, nisi vestem


page 257, image: s257

quam humeris gestaret, vilem potius, quam simplicem, et aliqua suarum lucubrationum aduersaria. In summâ vir fuit mundo, sibique crucifixus; et vt staret semper in procinctu quietus et securus, paratus ad mortem, eam sibi quinquies quotidie ponebat ob oculos, indagabatque, num quid sibi esset in conscientiâ, quod in horâ mortis eum angere posset atque affligere, et si quid reperisset, illico deponebat. Scripsit vir hic admirabilis eruditissimos

Commentarios in IV. Euangelistas, in II. tomos diuisos, qui in Lotharingiae praeclarâ Academiâ Mussipontanâ, apud Stephanum Mercatorem anno MDXCVI. primum, et deinceps passim in Galliâ, Italiâ, et Germaniâ editi sunt. In iis genus dicendi breue est (vt interpretem decet) sed lucidum, et perspicuum, elegans, peracutum, et ad docendum, ac conuincendum Haereticos aptum imprimis ac robustum. Scripsit etiam

Commentarios in Prophetas IV. Ieremiam, Baruch, Ezechielem, et Danielem: quibus accessit

Expositio Psalmi CIX. et

Epistola de Collatione Sedanensi cum Caluinianis. Quae post aliam editionem Lugdunensem per Horatium Cardon MDCIX. prodierunt simul Moguntiae per Ioannem Kinckium typis Reinhardi Eltz MDCXI. in 4.

Disputationem de fide. Moguntiae typis Ioannis Albini MDC.

Librum de Daemonibus.

Alia multa praestantissimi sui ingenij nobis reliquit monumenta; sed ea nondum typis excusa sunt, vel etiam interciderunt, quod de diuinis eius Commentariis in Psalmos testatur Syluester Mauroly cus lib. V. Oceani Religionum. Nam

Summa Casuum Conscientiae, quae tanquam hausta e scriptis et doctrinâ Maldonati et collecta per Martinum Codognat Minimum prodiit Lugduni apud Haeredes Guilielmi Rouillij MDCIV. Venetiis etiam et alibi partus supposititius est, erroribus scatens, Maldonato prorsus indignus, et merito ab Apostolicâ Sede damnatus. Similiter

Disputationum ac Controuersiarum decisarum circa VII. Ecclesiae Romanae Sacramenta, tom. II. in 4. Lugduni sine Typographi nomine MDCXIV. vulgati, sub Maldonati nomine, nec illius, nec vllius de Societate sunt, et suos etiam errores continent.

IOANNES MANS, natione Belga, Zieriksaeae in Zelandorum Insulis natus, cum Brugis Rectorem ageret, animam egit in glorioso ministerio lue contagiosâ infectorum die XXVIII. Nouembris, anno Domini MDCXXI. Societatis initae XXX. ex quibus totos XXVIII. apud Brugenses traduxit, promptus et indefessi zeli ad salutem animarum operarius. Vertit in vernaculam Flandrorum linguam

Meditationum P. Ludouici de Ponte tom. I. et II. Ipris apud Franciscum Belletum MDCXVI.

IOANNES MARIA CAMPORI, natione Italus, Eminentissimi Cardinalis Petri Campori fratris filius, olim a Praeposito Generali Claudio Aquauiuâ, nec sine peculiari quodam instinctu Dei missus in Orientalem Indiam, Reuerendissimo Patri ac Domino Francisco Rozio Archiepiscopo Cranganorensi socius adhaesit, ob morum suauitatem, plurimasque virtutes, tum ipsi Antistiti, tum ceteris omnibus mire carus. Româ proficiscenti Frater e Nostris Coadiutor temporalis, qui in Maronitarum Collegio agebat, Deiparae Virginis imaginem illi dedit; addiditque fore, vt si illi supplicasset, perfacile Linguam Chaldaicam, Syriacamque perdisceret. Nec infeliciter postmodum respondit euentus. Quin adeo, cum se penitus cultui Virginis addixisset, multa per eam beneficia diumitus accepit, et mortis articulum praedidicisse est creditus; nam paulo prius maiore solito diligentia ad orationem sese, atque alia spiritus exercitiâ conuerterat, et totius vitae errata per Exhomologesim correxerat, animo se ad mortem comparandi, quando inter dormiendum subito extinctus est, omnibus improuisis Cranganore anno salutis MDCXXI. Eius spiritus mox a digressu a corpore adiit Antistitem dormientem, et brachio arreptum expergefecit inclamans semel iterumqueue; Domine Archiepiscope. Excitatus Antistes cum neminem videret, famulos aduocauit, sciscitatusque est, vbinam esset P. Ioannes Maria. Illis negantibus quemquam hominum esse domum ingressum, Antistes crucifixo inter brachia super pectus accepto in somnum se composuit; quem reliquâ tamen nocte nullum capere potuit. Mane comperto inopinato Patrem, obiisse, in lacrymas et suspiria insolabiliter, vna cum domesticis omnibus, atque externis solutus est, optimi, carissimique capitis desiderio. Conuertit e Chaldaeo in Latinum

Breuiarium Ecclesiae Thomaeorum in Malabare ex quo De S. Thomae Apostoli apud Sinas praedicatione, nonnulla recitat Nicolaus Trigautius De Christianâ Expeditione apud Sinas Lib. I. Cap. XI.

Romae iuuenis priusquam Sacerdos esset, composuit

Hymnum de Venerabili Eucharistiâ; quem multi docti Patres negabant sine speciali Dei auxilio fieri potuisse. Item eodem fere tempore

Sacrorum Canticorum mysteria omnia, Beatissimae Virgini applicuit, modum interpretandi Ruperti Abbatis haud infeliciter secutus. Hos vero eius labores prodiisse non puto.

IOANNES MARIA FREYLIN, natione Italus, patriâ Villanouanus in Pedemontio, in Societatem anno MDCVI. ingressus, natus ipse annos XV. Scripsit Hispanice, quaetacito Auctoris nomine prodierunt

Elogia clarorum virorum de Societate Iesu


page 258, image: s258

ex Prouinciâ Peruanâ.

Scripsit praeterea, sed nondum edidit, quod sciam

Vitam P. Didaci Martinez Soc. Iesu, viri clarissimâ virtute conspicui, qui Limae paucos ante annos diem clausit.

IOANNES MARIANA, natione Hispanus, patriâ Talabricensis in Carpetanis, dioecesis Toletanae, adolescentulus XVII. annos natus, cum litteris Compluti operam daret, nuncium mundo remisit, seque Societati nostrae dedicauit, admittente Hieronymo Natali Commissario, anno salutis MDLIV. Calendis Ianuariis. Deinde maximo ingenio, peracri iudicio, singulari memoriâ, multorum annorum studio, omne disciplinarum genus diligentissime excoluit, et ad S. Theologiam, raram omnium Liberalium Artium, et Historiae tum Ecclesiasticae, tum prophanae cognitionem; et praeterea Latinae, Graecae atque Hebraicae Linguae peritiam adiunxit. Romam profectus anno MDLXI. nondum sacris initiatus, Sacras ibi Litteras interpretari coepit; vbi etiam proximo verno ieiunio Sacerdos est factus. Exacto quadriennio in Siciliam commigrauit, ibique biennio professus est. Anno MDLXIX. Parisios concessit, et magnâ nominis celebritate in illâ Academiâ D. Thomam Aquinatem quinquennio est interpretatus. Erat enim in inueniendo acutus, in iudicando seuerus, in disponendo distinctus, perspicuus in explicando, acer in disputando. Sed morbis impeditus coactus est studiorum cursum vel interrumpere, vel remittere, et animum ad studia leniora transferre. Itaque in Hispaniam anno MDLXXIV. rediit, et Toleti continenter ad vltimam vsque senectutem commoratus est, eâ doctrinae famâ, vt nullus omnium crederetur esse qui eum exaequaret. Multis magnisque in rebus eius adhibuit operam Sacrae Inquisitionis Tribunal. Ipse vicissim multa perpessus aduersa, admirabili animi aequitate, et omnium virtutum documento se malis superiorem esse probauit. Exercitam senectutem Toleti produxit vsque ad diem XVII. Februarij, anni Domini MDCXXIV. quo tandem pie decessit prope nonagenarius; doctoratu Theologiae, et quatuor votorum solemni professione iam olim ornatus. Fuit apud viros principes apprime gratiosus; et ab externis passim scientiae nomine visebatur, consulebaturqueue. Paupertatis amator eximius, nihil vnquam singulare vllâ in re admisit: rarâ abstinentiâ, et in suis aerumnis constantiâ incredibili. Tantâ conscientiae curâ, vt eam quotidianâ Confessione expiaret. Castitatis cultor studiosissimus: cuius aliquis effectus esse potuerit, quod mortuo manus fuerint ita tractabiles, ac si viueret. Eius vitam et res gestas scripsit Thomas Thomaius de Vargas Historiographus Regius. Scripsit Mariana Latine, et Hispanice, diserto grauique stylo,

Historiae de rebus Hispaniae, lib. XX. Toleti typis Petri Roderici MDXCII. in fol. cui X. libros alios postmodum adiecit, vt ad nostra vsque tempora, libris XXX. vnâque Appendice, vniuersam Hispaniae Historiam absoluat; de quâ sic Cardinalis Baronius ad A. C. DCLXXX VIII. tom. VIII. Annalium Ecclesiasticorum loquitur, Sensit hoc atque sugillauit veritatis amator, et pietatis optimus cultor, qui erudito stylo postremam manum apposuit rerum Hispanicarum Historiae, Hispanus et ipse, sed affectu priuato carens Ioannes Mariana, dignus Professor Societatis Iesu. Et tomo V. ait illum Res Hispanicas accuratissime persecutum.

Scripsit praeterea Latine

De Rege et Regis institutione, lib. III. Toleti apud Petrum Rodericium MDXCIX. in 4.

De Ponderibus et mensuris. Toleti apud Thomam Gusmanium MDXCIX. in 4.

Tractatus VII. cum Historicos, tum Theologicos, nimirum

De Aduentu B. Iacobi Apostoli in Hispaniam.

Pro Editione Vulgatâ SS. Bibliorum.

De Spectaculis.

De monetae mutatione.

De Die Mortis Christi, et Anno.

De Annis Arabum cum Annis nostris comparatis.

De Morte et Immortalitate. Lib. III.

Coloniae per Antonium Hierathum MDCIX. in fol.

In tractatu de Monetae mutatione cum acrius corruptelam sui temporis perstrinxisset, grauem in se conciuit procellam; et tractatus ipse postulante Catholici Regis Oratore, a Summo Pontifice Paulo V. tantisper suspensus fuit, donec inuidia et cum ea tempestas conquieuit; docueruntque posteriora tempora veri rectique amantem fuisle Marianam.

Eruit e tenebris, Notisque illustrauit, ac prooemio ornauit

Lucae Tridentis Episcopi, De alterâ vitâ, fideique Controuersiis, aduersus Albingensium errores, lib. III. qui exstant tomo III. Bibliothecae magnae Patrum; et seorsim excusi Ingolstadij typis Ederianis MDCXII. in 4.

Bibliot hecam Phosij in Epitomen redegit; et Latinas fecit B. Cyrilli Alexandrini Episcopi [gap: Greek word] Homilias; quae duo tamen lucem non aspicient. Edidit demum

Scholia breuia in Vetus ac Nouum Testamentum; vbi etiam Prouerbia Salomonis, Ecclesiasten, et Cantica Canticorum, Elegiaco Carmine reddidit Antuerpiae.

Circumfertur praeterea Hispanice, Gallice, Italice, Latine excusus

Discursus de erroribus, qui in formâ gubernationis Societatis Iesu occurrunt, constans XX. Capitibus. Burdigalae per Ioannem de Bordeos MDCXXV. in 8. et alibi. Sed is clam illi subductus, a maleuolo quopiam ad conciliandam Societati inuidiam


page 259, image: s259

extrusus in lucem est; adiectis etiam fortasse non paucis, vt pronum est existimare, ab ipsius obseruationibus atque animo alienis.

IOANNES MARIE, natione Gallus, patriâ Rhotomagensis, scripsit Gallice

Sanctam solitudinem, seu, Interiorem animae deuotae occupationem. Parisiis adud Tussanum Du Bray MDCXXXI.

IOANNES MARTINEZ, natione Hispanus, patriâ Cordubensis, vir pius, et erudiendae iuuentuti totus intentus; edidit sub nomine Ioannis Sanchez

Artem Grammaticae.

IOANNES MARTINEZ DE RIPALDA, natione Hispanus, gente Nauarrus, domo Pampilonensis, vbi Societatem annos dumtaxat XIV. natus capessiuit. Studiis confectis Philosophiam Monforti, Theologiam docuit Salmanticae, hodieque cum laude docet. Scripsit

De Ente supernaturali, tom. I. vnum in locum congestis omnibus, docteque explicatis, quae certum in Theologiâ tractationis locum non habent. Burdigalae apud Guilielmum Millangium MDCXXXIV. in fol.

Breuem expositionem Litterae Magistri Sententiarum, cum Quaestionibus quae circa ipsam moueri possunt. Lugduni per Gabrielem Boissat MDCXXX. VI. in 8. Editio recognita et aucta.

De Ente supernaturali, tom. II. iam sudat sub praelo.

IOANNES MARTINI, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, obiit in patriâ suâ die IV. Iunij, anno MDCXXV. Edidit Linguâ Flandricâ

Vitas SS. PP. NN. Ignatij et Xauerij, in compendium feliciter redactas. Mechliniae apud Iaye in 12.

IOANNES DE MATOS, natione Lusitanus, patriâ Olysipponensis, Philosophiam ac Theologiam diu professus, et Doctoralibus in vtrâque insignibus ornatus; Collegia rexit Olysipponense et Eborense; hodie Romae Assistentem agit. Edet propediem

Theologiae Moralis tomos II. alterum

De Iudiciis humanis: alterum

De Iudiciis Diuinis.

IOANNES MAVTASIVS, natione Gallus, patriâ Febetinensis, vir eloquentiâ clarus, qui et Oratoriam diu artem docuit; et plurimas concionando ciuitates excoluit: primus etiam Rupellense Collegium rexit: quatuor votorum professus. Dixit Burdigalae atque edidit

Panegyricum Ludouico XIII. Regi Christianissime, in studiorum instauratione, anno MDCXXI. Item

Panegyricum SS. Ignatio, et Francisco Xauerio, recens in numerum Sanctorum relatis, anno MDCXXII. Burdigalae apud Petrum de la Court MDCXXII. in 8.

IOANNES MENDEZ, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, Aristotelem Fregenali et Cordubae explicuit, Theologiam Moralem et Scholasticam Hispali, vbi et sanctae Inquisitioni a Censuris, seu, vt vocant, Qualificator fuit. Habet praelo parata,

Quaestiones ex Theologiâ Scholasticâ, hoc seculo celebriores, et delibatas ex doctrinâ S. Thomae, et Scoti vt plurimum in concordiam vocata.

Oeconomiam, seu, Domesticam administrationem tripartitam in Coniugalem, Filialem, et Seruilem.

Explicationem Bullae Cruciatae: item, Bullae in die Coenae Domini legi solitae.

Tractatum de Ecclesiasticis Censuris, ac poenis.

Ducem Religiosorum hominum; Hispanice.

IOANNES MOCQVETIVS, natione Lotharingus, ad Societatem iuuenis accessit, annos natus XXI. in quâ ad insignem doctrinam in omni litterarum genere euasit, Latine, Graece, Hebraice excellens; Sacrae Theologiae Doctor, et in Ingolstadiensi Academiâ Professor: quatuor solemnibus votis iam inde vsque ab XXVIII. die Octobris, anni MDCXII. obligatus. Scripsit

De Sponsalibus et Matrimonio Dilingae MDCXI. In 12.

Methodum Gonterianam, seu, Modum cum Haereticis ex solo Dei Verbo disputandi, a Ioanne Gonterio nostro conscriptam, a calumniis vindicauit. Ingolstadij MDCXVIII. in 4. Typis Ederianis.

IOANNES DE MONCADA, natione Hispanus, patriâ Madridiensis; multis annis Sacras Litteras interpretatus est; Collegium Huetense Rector administrauit. Edidit

Commentarios in Epistolam B. Iudae Apostoli.

IOANNES MONCEAVX, natione Belga, patriâ Hannatensis. Edidit Gallice

Antidotum peccati. Item

Vitam et res gestas S. Adiliae, cuius corpus requiescit in Orpio, magno dioecesis Namurcensis pago, vbi quondam ipsa Caenobio Monialium sanctissime praefuit.

IOANNES DE MONTALYO, natione Hispanus, Rector Collegij Madridiensis. Scripsit Hispanice

Epistolam ad Rectores Prouinciae Toletanae, De Morte P. Hieronymi de Florentiâ Societatis Iesu. MD CXXXIII.

IOANNES DE MONTEMAIOR, natione Hispanus, patriâ ex Oppido Ceniceros, dioecesis Calagurritanae, natus die X. Iulij, anno MDXLIX. ad Societatem accessit anno MDLXV. Vir plane magnus, non doctrinâ modo, sed prudentiâ quoque et gubernandi peritiâ, animi magnitudine, et omnimodâ virtute. Philosophiam docuit Abulae, Theologiam Salmanticae, Vallisoleti, Cordubae. Rector sexennio praefuit Collegio Cordubensi, cuius rem familiarem vehementer auxit: Villagarziensi annos XII. Aliquamdiu Tironibus formandis operam dedit. Bis Domum Professam Vallisoletanam gubernauit; ter Collegium Salmanticense; bis Castellanam Prouinciam. Bis generali Societatis Congregationi interfuit; et non vni dignus summo Magistratu


page 260, image: s260

visus est, aliquot suffragiis ad eum postulatus. Iussus olim fuerat a Claudio Aquauiua Praeposito Generali Summam Thelogiae typo adornare, iamque aliquam partem affecerat, sed mole negotiorum obrutus, nunquam potuit absoluere. Obiit Salmanticae XIII. Martij MDCXLI. valde senex, antiquissimus Professorum Societatis. Edidit tamen per occasionem tractatus varios

De Statutis Hispaniae circa descendentes ex genere maculato.

De ordine iudiciario aliquando in Societate seruando.

De modo licito liberandi aere alieno Illustrissimam domum Almirantis Castellae.

De bonis, quae Nostri Societati donarunt, an, si dimittantur, sint restituenda?

Responsionem ad V. calumnias in Societatem Salmanticae iactas.

De Matrimonio Serenissimi Principis VV alliae cum Serenissima Infante Hispaniae.

De iure Societatis Iesu ad Legatum a Serenissima Regina ei relictum in codicillo, sine solemnitate Tabellionis.

De iure Regis Catholici ad concedendum licite Religiosis facultatem exportandi aromata ex Indiâ Orientali non solutis vectigalibus, quae solui solent.

De Censu constituto cum onere non redimendi nisi monetâ argenteâ, vtrum aliquando monetâ aereâ possit redimi.

Scripsit plura alia luce dignissima, sed eam a praelo nondum accepêre.

IOANNES MOSOVERA, natione Hispanus, scripsit Hispanico sermone librum

De Rebus Moscouitarum.

IOANNES MOTET, natione Gallus, patriâ Briansonensis, in Delphinatu, ingressus est in Societatem anno salutis MDCIX. natus ipse annos XXIX. in eâque Professorum ordini adscriptus est nuncupatis quatuor votis anno MDC. XXVI. Humaniores diu Litteras docuit, diu concionatus est. Collegium Diuionense Rector obtinuit. Scripsit Gallice

Certamen honoris, ad felicem ingressum Illustrissimae Ducissae de la Valetta in vrbem Metensem. In fol.

IOANNES MVLHVSINVS, natione Germanus, gente Thuringus, patriâ Mulhusio ciuitate Imperiali vnde illi nomen adhaesit, cum alioqui SPITZNAES vocaretur. Natus honestis parentibus, sed in haeresi educatus, Romae ad Ecclesiam accessit, cum Papam videret esse hominem, quem sui monstrum infandum descripserant. Mox etiam Societatem nostram complexus est die XXIV. Iunij, anno salutis MDLXXXV. Sacrae Theologiae Doctor, post traditam Philosophiam, Summam Doctoris Angelici annis VIII. Moguntiae professus est. Collegio Treuirensi cum potestate praefectum subitâ apoplexiâ tactum mors immatura abstulit, prudentiâ, caritateque iam ciuitati notum, die XVIII. Septembris, anno Domini MDCIX. Edidit pro Catholica religione contra Dauidem Pareum Heidelbergensem Theologiae Professorem

Speculum miseriarum Dauidis Parei.

Censuram Disputationis I. Dauidis Parei, De Sacrarum Scripturarum auctoritate diuinâ et Canonica; adiectis notis et animaduersionibus. Cum vindicatione Censurae Moguntinae, et Discussione Exegeseos eiusdem Parei. Moguntiae apud Ioannem Albinum MDC. IV. in 4.

Auctarium Speculi miseriarum eiusdem Caluinistae. Moguntiae apud Balthasarum Lippium MDCVI. in 8.

Disputationem de Libero Arbitrio contra Haereticos. Moguntiae MDCI.

IOANNES MVNOS DE GALVEZ, natione Hispanus, qui et Collegio Hispalensi Rector, et Prouinciae Boeticae praefuit Praepositus Prouincialis. Scripsit Hispanice

Epistolam ad Superiores in Prouinciâ Boetica, De morte et virtutibus P. Didaci Ruiz de Montoya Societatis Iesu. Hispali MDCXXXII.

IOANNES NADASI, natione Hungarus, edidit tacito suo nomine libellum, cui titulus

Maria Mater agonizantium. Graecij typis Widmanstadij MDCXI. in 16.

IOANNES NIESS, natione Germanus, gente Sueuus, patriâ Holzensis, vit in Humanioribus Litteris insigniter versatus: annos natus XIX. venit ad Societatem; in eâ gradum Coadiutoris spiritualis occupauit die XXXI. Iulij, anno salutis MDCXVIII. Obiit diem Halae die XIII. Nouembris, anno MDCXXXIV. aetatis LII. Edidit librum hoc titulo

Alphabetum Christi, seu, Virtutes praecipuae, quae adolescentes adornant: cui respondet

Alphabetum Diaboli, seu, Vitia praecipua, quae adolescentes perdunt, vtrumque imaginibus exornatum. Monaci apud Raphaelem Sadelerum formis Bergianis MDCXIX. in 12. postea recusum saepius alibi cum auctario, Dilingae apud Vdalricum Rem MDCXXIV. et MDCXXVII. editione sextâ. Et in hac quidem editione addidit pro appendice

Carmen de Aeternis Beatorum gaudiis, et alterum

De Aeternis inferorum suppliciis, quae seorsim prius ediderat, vtrumque valde patheticum.

Alterum edidit opusculum quod inscribitur

Adolescens Europaeus ab Indo Moribus Christianis informatus; vbi Vitam Michaelis Ayatumi adolescentis in Philippinis nati et denati repraesentat. Dilingae sumptibus Gaspari Sutoris MDC. XXIX. in 12.

Edidit praeterea

Occasum linguae Latinae.

Reliquias Beatae Virginis.

Librum Epigrammatum.

IOANNES OGILBEVS, natione Scotus, nobili genere natus, litteris operam dedit in Belgio, in suae gentis Seminario, donec in Societatem anno


page 261, image: s261

MDXCVII. adscriptus est. Graecij Styrorum Philosophiae ac Theologiae spatia emensus, auctoritate suorum Moderatorum in Scotiam remissus est, vt suis popularibus quâ quâ posset ope, succurreret ad salutem. Magna enim spes erat fructus faciendi vberrimi, cum esset ipse viuaci ingenio et peracri, sed pulcherrimis virtutibus exculto. Diuini Numinis erat reuerentissimus; Maiorum obseruantissimus; aequalibus amabilis, iucundus, officiosus, incredibili animarum zelo incensus; submissione et animi modestiâ cunctis subiectus; Martyrij impense sitiens. Insinuauit se ille, quâ erat industriâ, in Regnum quamuis teneretur arcte per excubias obseratum, et dignum operae suae fructum fecit; donec per Octobrem anni MDCXIV. euocatus ad aliquorum conuersionem, Glasguam venit: sed ab vno illorum viro alias nobilissimo copiosissimoque proditus, in manus hostium venit. Hominem immerentem trudunt, trahunt, vexant, caedunt, barbam vellunt, faciem lacerant, indignis modis habent, spoliant, et extrema omnia minantes in custodiam compingunt. Saepe examinatus, saepe quaestioni subiectus, nouendiali peruigilio, quod stylis, acubus, vellicationibus sustinebatur, intentato per ocreas ferreas crurifragio, propositâ etiam libertate et lautis muneribus, opimo Sacerdotio, nobili coniuge, Regis beneuolentiâ, tentatus, incredibili fortitudine, et reuocatâ Martyrum priscorum libertate ita suos hostes confudit, vt, qui erat inter illos principes, Archiepiscopus Glasguensis, ingenti se auro redempturum, si posset, ne quid cum illo negotij suscepisset, assereret. Tandem reus Maiestatis pronunciatus, qui Missas dixisset, qui non neminem ad fidem Catholicam abduxisset, qui alia Romanae Ecclesiae munera obiuisset, pridie quam extremo supplicio subiectus est, lotis pedibus ad suas, vt aiebat, nuptias, qui aderant, inuitauit. Noctem illam tumultuantes inter custodes molestam habuit. Postridie breui detritoque succinctus pallio sub axillâ producitur, per populum frequentissimum, professus se suam mortem, eius auctoribus, omnibus condonare; patibulum exosculabatur, carnificem complectitur. Tum gradus conscendens, Catholicorum, si qui clam adessent, preces exposcit, Beatam Virginem et Caelites inuocat alios, spem suam in sanguinis a Christo fusi meritis collocatam asserit; donec de gradu deturbatus, Deo futura victima pependit. Tum demum populus magnâ vociferatione condolere, execrari suorum immanitatem, rogare Deum, vt populo innoxio in ipsorum capita sanguinis insontis vindictam conuertat. Mox fune resecto corpus concidit, quod per Carnificem et pollinctores in infami sontium loco humatum est. Haec Glasguae gesta funt ad diem X. Martij, anno MDCXV.

Scripsit inuictus Athleta Christi.

Relationem incarcerationis suae, et quae vsque ad octiduum ante mortem gesta secum sunt. Accessit a Concaptiuis conscriptum ipsius Martyrium. Duaci, Ingolstadij, Olomucij, Moguntiae, et alibi.

IOANNES OLIVA, natione Gallus, patriâ Cadurcensis, in Societatem anno MDCII. aetat. XVIII. ingressus, in Coadiutorum spiritualium ordine constitutus, concionibus habendis se impendit. Vertit e Latino Gallice

Caroli Scribani Amorem Diuinum.

IOANNES ORANVS, natione Belga, patriâ Leodiensis, vir fuit virtute, litteris, prudentiâ, et rerum agendarum peritiâ insignis; qui Theologiam Lutetiae Parisiorum professus est, et aliquot Collegiorum nostrorum Rector, et Belgicae Prouinciae Vice-Prouincialis fuit. Anno salutis MDCIII. pridie Calendas Iunias pie vitâ defunctus est Montibus Hannoniae. Transtulit eleganti stylo in Latinam Linguam ex Hispanicâ librum

Petri Ribadeneirae, De Principe Christiano, aduersus Nicolaum Macchiauellum, ceterosque huius temporis Politicos. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDCXIII. in 4. Coloniae, Moguntiae, et alibi. Item scripsit

Breuem pro Societatis innocentiâ defensionem, aduersus Lugduno-Batauos.

Litteras Iaponicas, Mogorenicas, et Chinenses.

IOANNES OSORIVS, natione Hispanus, patriâ Burgensis, ex Oppido Villasandino, adolescentulus XVI. tantum annos natus Societati se tradidit Salmanticae, anno salutis MDLVIII. in quâ grauiores disciplinas didicit et professus est. Vtilem atque assiduam in concionibus ad populum habendis operam posuit, et vt stylo posteris prodesset, sicut praesentibus voce profuerat, in lucem emisit

Concionum tomos V. qui in Hispaniâ, in Belgio Antuerpiae, in Galliâ Parisiis, in Germaniâ Coloniae, in Italiâ Venetiis inde vsque ab anno MDXCIV. prodierunt. Tomum VI. absolutum et praelo paratum reliquit. Ipse denique in Collegio nostro Methymnensi, cursu huius vitae feliciter confecto, migrauit ad Dominum. Anno salutis MDXCIV. aetatis LII.

Reperio illi quoque tribui

Commentarios in Ecclesiasten.

IOANNES PAVLVS FARNESIVS, natione Italus, patriâ Romanus, ex antiquissimâ nobilissimâque Ducum Laterensium familiâ oriundus, admodum iuuenis ad Societatem accessit Romae sub annum huius seculi XX. in eâque disciplinis omnibus excultus Philosophiam docuit et Theologiam. Adhuc in viuis est. Edita est eius

Oratio habita ad S. D. N. Vrbanum VIII. ipso Parasceues die, inscripta Agni occisifortitudo. Romae apud Vitalem Mascardum MDCXXXVIII. in 4. Ea nuper cum aliis recusa est.

IOANNES PAVLVS FONS, natione Hispanus,


page 262, image: s262

gente Catalaunus, ex Oppido Pierâ, dioecesis Barcinonensis, ad Societatem accessit anno salutis MDXCIV. Calend. April. aetatis suae XVIII. fuit in eâ strenuissimus miles, et ad dicendum velut a naturâ factus; fulgurabat, tonabat, ciebat lacrymas, frequentissime concioni prorsus dominabatur. Nunquam non apte ad profliganda vitia, inserendas virtutes, odia extinguenda dicebat; indignum Societatis homine ratus, ad aures dicere, ac tantum titillare. Extra Quadragesimam pagos percurrebat, et omnium vndique vitiorum fibras eradicabat. Postremâ quâ Barcinonae concionatus est Quadragesimâ, vna fuit eademque oenopolarum, meretricum, pellicum expostulatio, sua lucra sibi per ipsius conciones decedere. Idem illi studium erat per priuata colloquia ducendi homines ad salutem; idem euentus. Nihil erat tam arduum, quod ipse, si ad Dei gloriam pertinuisset, non animose susciperet, constanterque ad exitum promoueret. His studiis obruebat acutissimos capitis dolores, quibus assidue torquebatur. Addebat insuper publicas, priuatasque in corpus suum animaduersiones, nullâ prope valetudinis ductâ ratione. Fuit praecipuâ in SS. Ignatium ac Xauerium religione; sed in Beatissimam tam singulari, vt piissimo se voto obligarit, eius pietatis in homines propagandae, atque omni ope propugnandae. Denique vt verbo absoluam; quis quantusque fuerit Fontius, satis sit dicere nullam omni vitâ labem ab eo mortalem fuisse contractam. Post graueolentis morbi molestias patienter toleratas, maiorumque cruciatuum cupiditatem excitatam, Sacramentis instructus inter dulcissima cum bono Iesu colloquia conquieuit Barcinone, die XXIX. Iunij, anno Christi MDCXXII. aetatis XLVI. a susceptâ quarti voti professione IV. Edidit Hispanice

Regulas gubernationis Ecclesiasticae, et secularis, in Libellum S. Bonauenturae, De sex alis Seraphim. Barcinone apud Sebastianum Monteuad MDC. XXII. in 4.

Vitas SS. Ignatij et Francisci Xauerij, compendio, ex Italicâ vitâ translatas.

Concionem funebrem Maioricae, habitam, De laudibus Serenissimae Margaretae Austriacae Reginae Hispaniarum.

IOANNES PAVLVS GRIMALDVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, ad Societatem venit anno salutis MDLXXXI. in eâ Salernitanum Collegium rexit, et alia ministeria obiuit. Edidit Italice

Vitam S. Rugerij Episcopi Cannensis et Consessoris, cum Notis. Neapoli per Tarquinium Longum MDCVII. in 4.

IOANNES PELECYVS, natione Germanus, gente Sueuus, domo Vlmensis, Societatem nostram ingressus est Romae die III. Maij, anno salutis MDLXVII. in eâ Philosophiam IX. annos, Theologiam XV. professus est. Oetingensi Domui praefuit annis IV. tertiae nostrorum probationi totos XIV. quos magis quam verbo, solidarum virtutum exemplo ad omnem instituti nostri rationem sedulo informauit. Ad populum complures annos pro concione variis in locis dixit. Viribus per aetatem consumptis, ad idoneos animis libellos scribendos se conuertit. Beatissimae Virginis Mariae, quam vnice diligebat, Litanias, extremo iam oleo delibutus, sibi recitari voluit, iisqueue, et aliis ad supremam luctam pertinentibus rite absolutis, honoratissimis laboribus confectam vitam clausit Monachij vltima die anni MDCXXIII. aetatis LXXVIII. post aditam Societatem LVII. a susceptâ quatuor votorum professione XXXII. Scripsit varias Disputationes publice propositas, nimirum

De Originali hominis iustitiâ et iniustitiâ. Dilingae apud Ioannem Mayr MDLXXXVII.

De Sacramentis Nouae Legis. Ibidem MDLXXX VIII.

De Augustissimo Eucharistiae Sacramento, et Sacrificio. MDLXXXVIII.

De Fidei virtute. MDLXXXIX.

De B. Mariae Virginis Vitâ ad publicam disputationem proposita. MDXC.

De Ecclesiâ Christi militante in terris. MDXC.

De Deo qua is ex creaturis a nobis cognosciturs MDXC.

De Iustificatione hominis iniusti coram Deo. MDXCI.

De Caritatis virtute. MDXCI.

De Spei virtute. MDXCI. omnia apud eundem Ioannem Mayr.

Edidit praeter haec alia, quorum haec series:

Malum summi mali, siue, de infinita grauitate peccati mortalis, lib. v. Monachij formis Bergianis MDCXV. in 12.

De Humanorum Affectuum, morborumque curâ lib. II. Ibidem MDCXVII.

Turris Babel, Vniuersitas iniquitatis, siue, De mortifero linguae humanae veneno, eiusque praesenti remedio, lib. II. Ibidem MDCXX. in 12.

De Officio hominis Religiosi, lib. III. Monachij apud Nicolaum Henricum MDCXXII. in 8.

IOANNES PERLINVS, natione Hispanus, patriâ Madritanus, cum ab ineunte fere aetate vix quatuordecim expletis annis MDLXXXVIII. Deo se in Societate nostrâ consecrasset, ingenij sui felicitate et indefesso studio perfecit, vt in omni litterarum genere praeclarus euaderet; Humaniore litteraturâ, in Historiae cognitione, Graecae, Hebraicaeque linguae peritiâ, Philosophiâ, iuris vtriusque scientiâ, ac Reginâ omnium Theologiâ; quam ipse complures annos in Regno Peruano, Limae, Cusci, Quiti; in Hispaniâ Murciae, Compluti, Madriti professus est. Demum in Germaniam accersitus, Coloniae Agrippinae Doctor renunciatus, eandem in illa insigni Academiâ, non sine eximiâ omnium approbatione professus est. Obiit Dunkercae dum adornaret


page 263, image: s263

reditum in Hispaniam die XXXI. Octobris MDCXXXVIII. Edidit

Apologiam Scholasticam, siue, Controuersram Theologicam, pro Magnae Matris, ab originali debito, immunitate. Lugduni per Iacobum, Andream, et Matthaeum Prost MDCXXX. in 4.

Sacrum Conuiuium, seu, De srequentiâ et vsu Eucharistiae. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXXII. in 4.

IOANNES PERPERATIVS, natione Gallus, patriâ Briuatensis. Huius nec diem, nec locum obitus compertum habeo. Vertit e Gallico sermone in Latinum

Apologeticam responsionem aduersus Anticotoni et Sociorum criminationes. Lugduni apud Horatium Cardon MDCXI. in 8.

IOANNES PERSEVS, alias FISHERVS, natione Anglus, patriâ Eboracensis, absolutis Romae in Anglorum Collegio studiis, Societatem Tornaci in Belgio anno salutis MDXCIV. ingressus est. In Angliâ diu viriliter laborauit; donec captus, et in exilium eiectus, Vice-Praefectum egit Missionis Anglicanae in Belgio; vbi Sacram quoque Scripturam Louanij explicauit. Iam nunc nunciatur desiisse viuere Londini III. Decembris huius anni MDCXLI. Scripsit Anglice

Tractatum de fide, opus insigne et perutile. Londini MDC. et deinde Notis auctum Audomari MDCXIV.

Defensionem eiusdem tractatus de fide contra duos Ministros VVottonum et Vitum, qui eum impugnabant. Audomari MDCXII.

Librum quo prouocat Protestantes ad ostendendam continuam suorum Praedicantium successionem a temporibus Christi, prout Catholici ostendunt de suis. Audomari MDCXII.

Responsionem ad IX. Articulos controuersos, ipsia Serenissimo Rege Iacobo in priuato colloquio propositos. Audomari MDCXXV.

IOANNESLES PESSIER, natione Belga, patriâ Tornacensis, natus anno MDXCVI. Societatem MDCXI. ingressus, Humaniores Litteras, Philosophiam, Mathesim diu Duaci professus, rexit Collegium Cameracense, nune Duacense moderatur. Edidit

Incitationem ad amplexum Crucis, ex ipsis verbis Thomae de Kempis de Imitatione Christi, contextam.

Paratam habet Horarum Canonicarum, primae, Tertiae, Sextae, Nonae, et Completorij piam Paraphrasim.

Item paratas habet tres quaestiones quodlibeticas de Lunâ, totidem orationibus academicis explicatas anno 1625.

1. Sitne Luna orbis quidam habitabi! is huic nostro quem incolimus, similis.

2. Sintne in Luna montes et cauitates; et quanto illi terrestribus excelsiores sint, hae vero quanto profundiores.

3. Qualis sit lunaris regio; quae in eâ dierum ac noctium vices, ceterarumque anni tempestatum; quales denique essent, si qui ibi essent, incolae, seu homines seu alia animalia.

IOANNES PETRVS MAFFEIVS, natione Italus, patriâ Bergomas, vir, si quis alius nostro seculo, Latine, Italiceque scribendi peritus. Cum iuuenes aliquot nobilissimos Liguriae, in Ciuitate Genuensi instituisset, et ad eloquentiam conformasset, Romam venit et se in Probationis domum, et Societatis nostrae regulam formandum tradidit, anno salutis MDLXVI. aetatis circiter XXX. In eâ vixit ad vsque annum MDCIII. quo Tibure ad diem XX. Octobris obiit. Scripsit pereleganti stylo

Historiarum Indicarum, lib. XVI. Eos vertit Italice Franciscus Serdonatus MDLXXXIX. in 4. Et alius quispiam Hispanice.

Selectarum Epistolarum ex Indiâ, lib. IV.

De Vitâ S. P. N. Ignatij Loiolae, lib. III. quae seorsim saepius edita, vno collecta volumine prodierunt Coloniae ex Officinâ Birckmannicâ, per Arnoldum Myhum MDLXXXIX. in fol.

Reddidit etiam Latine

Commentarium de Rebus Indicis Emmanuelis Acostae.

Epistolarum de Rebus Indicis lib. I. De Rebus Iaponicis lib. V. quae prodierunt hâc inscriptione:

Rerum a Societate Iesu in Oriente gestarum Volumen; quod post alias editiones locupletatum prodiit Coloniae apud Geruinum Calenium MDLXXIV. in 8.

Italice vero scripsit

Vitas XIII. SS. Confessorum; quibus deinde IV. alias adiecit, vt sint omnino XVII. Brixiae apud Vincentium Sabium MDXCV. et Romae apud Zannettum MDCI. in 4.

Reliquit Italice, non edidit tamen

De Vitâ Gregorij XIII. Pont. Max. Lib. XIII. et Latine

Res gestas Clementis VIII. inchoatas, Atque ob haec eum Syluester Maurolycus lib. V. Oceani Religionum, non solum duorum Regum Sebastiani Lusitaniae, et Philippi II. Hispaniae, sed duorum etiam Pontificum Historiographum nuncupat.

IOANNES PETRVS TANIVS, natione Italus, patriâ Romanus, Concionator haud ex postremis. Edidit

Indicem in Horatium, qui passim circumfertur. Reliquit etiam Italico sermone conscriptas

Vitas Eremitarum moralibus obseruationibus illustratas, tomis XIII. comprehensas: sed eae lucem nondum viderunt; seruantur in Bibliothecâ Domus Professae Mediolanensis.

IOANNES PHELIPPAEVS, natione Gallus, patriâ Andegauensis, in Societatem anno MDXC IV. aetatis XVII. ingressus est; vir reconditiore doctrinâ, in SS. Patrum, et Conciliorum lectione admodum versatus; Rhotomagensis Collegij Rector. Eius opera sunt

Oseas primus inter Prophetas commentariis illustratus.


page 264, image: s264

Tom. I. Parisiis per Sebast. Cramoisy MD CXXXVI. in fol.

Commentarij in XII. Prophetas Minores, tom. IV. Parisiis, apud Sebastianum Cramoisy MDC. XXXIII.

IOANNES DE PINA, natione Hispanus, patriâ Madridiensis, in Societatem Compluti ingressus, concionibus habendis operam nauauit: Rector fuit Collegiorum Almonacidensis, et S. Clementis. Scripsit

Commentarios in Ecclesiasticum, quorum tom. I. complectitur X. prima Capita. Lugduni per Iacobum, Andream, Matthaeum Prost MDCXXX. in fol.

II. complectitur sequentia X. Capita.

III. extendit se vsque ad Caput XXVI.

IIII. qui sub praelo est, peruenit ad vsque Caput XLI.

Tomi V. edendi iam liabet facultatem.

IOANNES DE PINEDA, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, nobili et opulento loco natus, vix ephebus, aetatis anno XIV. expleto, salutis MDLXXII. seculo valedixit, et Christi vexillum secutus, Societati nostrae nomen dedit; in quâ et Philosophicas litteras, et Theologicas praeclare didicit, et professus est; nam et Aristotelem Granatae, prius quam per aetatem Sacerdotio posset initiari, triennium, et deinceps Hispali biennium feliciter exposuit; et D. Thomam Cordubae biennium interpretatus est; et sacros Diuinae Scripturae fontes totos XVIII. tum Cordubae, tum Hispali, tum demum Madriti patefecit. Vixit autem vsque ad deuexam aetatem, semper studiis, semper bono Reipublicae intentus: nam cum esset S. Inquisitionis Consultor designatus, in vnum ipsum fere incubuit onus vniuersum castigandi quidquid vndique adferebatur librorum. Doctrinae eius praestantiam opera quae scripsit fatis loquuntur; de eâ Censor primae eius lucubrationis sic ait, Opus quod fidei nihil habet aduersum, et Ecclesiae Catholicae est vtilissimum: in quo elucet magnum et felix Auctoris ingenium, stupenda eruditio; trium linguarum peritia mi[?]abilis; varia Veterum Patrum lectio; et electio rara in eruendis, explicandisque genuinis, et hucusque non auditis Iobi sensibus, inaudita foecunditas, miraque dexteritas, vna cum modestiâ, pietate, et religione singulari. Enimuero floruit Pineda, ab ipsâ primâ aetate suâ vsque ad vltimam, non virtute minus, quam sapientiâ. Paupertatem ita semper coluit, vt nihil praeter suppellectilem librariam, Scriptori sane pernecessariam, in cubiculo vnquam habuerit. Vestitu tam vili, atque attrito vtebatur, vt ne Tironi quidem sit aptus, quem gessit postremum; voluissetqueue, si suo potuisset animo indulgere, pannosus in publico incedere. Virginitatis decus, quod incredibili sui, sensuumque custodiâ, multâ corporis maceratione, insomniâ, laboribus custodiebat, integrum obtinuit. Obedientiae studio, quam semper habuit in amoribus, aetate iam annis, languoribusque fatigatâ ad omne signum quo Socij conuocabantur, primus accurrebat. Humanarum rerum fuit insignis contemptor; cuius suae virtutis lineas in toto suo Commentario in Ecclesiasten appositissime deduxit. Honores dignitatesque non indiligentius, quam quaerant alij, declinauit. Deferebat plurimum sententiae aliorum; consulebatque non raro in litterariis rebus, quarum ipse poterat videri oraculum, iuuenes etiam Scholasticos nostros, asserens ab omnibus se aliquid condiscere. Diuinae augendae gloriae suas actiones omnes, sua studia, suos labores impendit. In Sanctos erat religiosissime pius; quorum cum plurimorum sacra pignora secum ex Vrbe retulisset, solemni supplicatione curauit illa in ornatissimum templum inferri. In Beatissimam Virginem tenerrimo fuit ac filiali prorsus affectu: cuius honori quantum ftuduerit, vel Hispalis ipsa testis est in eâ celebritate, quâ Conceptus ipsius Immaculatus publice ibi assertus est; meditabaturque extremam lucubrationem de Nominibus Matris Dei conscribere, quâ laborum suorum periodum concluderet, et suae in eam deuotionis documentum exhiberet. In proximos singulari fuit caritate; quaerebatque nouos semper modos, quibus posset calamitosis mortalibus subuenire. Societarem suam vti dilexit tenerrime, ita constantissime non vnâ occasione propugnauit. Praefuit Hispali Domui Professae, et Collegio quod a fratre suo fundari curauerat; Procurator a Prouinciâ Boeticâ Romam missus est. Eum anno MDCXXVII. Religiosissimus Ordo Carthusianorum in Capitulo suo Generali dato diplomate nominatim scripsit meritorum suorum participem, Addentes (verba sunt diplomatis) de gratia speciali, vt cum obitus vester nunciatus fuerit, iniungantur pro animâ R. P. V. Missae, Orationes, aliaque pietatis opera per vniuersum Ordinem exsoluenda, sicut pro clarissimis amicis nostris facere consueuimus. Addentes etiam anniuersarium perpetuum per totum Ordinem nostrum, in Kalendariis domorum singulariter describendum. Eborensis Academia Pinedam, cum illac transiret, pleno Magistratu excepit, oratione salutauit, parieti ad memoriam inscripsit, Hic Pineda fuit.

Vixit ann. LXXX. Societati LXVI. Decess. VI. Kal. Februarij. An. partae salutis MDCXXXVII.

Scripsit autem Pineda excellenti ingenio, magno iudicio, variâ eruditione

Commentariorum in Iob. lib. XIII. adiunctâ singulis Capitibus suâ Paraphrasi, quae et longioris Commentarij summam continet. Absoluit autem tomis II. quorum prior libris VI. explicat Capita XVII. Madriti MDXCVII. Posterior libris VII. reliqua Capita XXVII. MDCI. ij subinde Coloniae, Venetiis, alibi simul recusi sunt.

Salomonem Praeuium, ad Commentarios scilicet suos in Salomonem, siue, De Rebus Salomonis Regis, lib. VIII.



page 265, image: s265

Commentariorum in Ecclesiasten, lib. I. tomis II. distinctum. Antuerpiae apud Petrum et Ioannem Belleros MDCXX. in fol.

Praelectionem item sacram in Canticae, quâ nomine Theologici Gymnasij excepit Cardinalem de Gueuara Archiepiscopum Hispalensem, cum Collegium nostrum inuiseret.

Sermonem de Immaculatâ Conceptione B. M. Virginis.

Aduertentias ad Priuilegium XI. Ioannis I. Regis Aragonum.

Responsa ad quorundam aduersus has aduertentias obtrectationes.

Scripsit praeterea Hispanice

Memoriale sanctitatis et virtutum Ferdinandi III. Regis I. Castellae et Legionis: pro quo Philippus IV. Hispaniarum Rex propriis illi litteris gratias egit; designauitque Pinedam Oratorem suum ad Summum Pontificem, vt eiusdem Regis Canonizationem procuraret, nisi aetas, et alia prtuata incommoda obstitissent.

Sermonem habitum ad Ministros Iustitiae.

Orationem funebrem dictam Hispali in Anglorum Seminario ad Exequias D. Luisae de Carauajal defunctae Londini anno salutis MDCXIV.

De C. Plinij loco inter eruditos controuerso ex Lib. VII. Cap. L. Atque etiam morbus est aliquis per sapientiam mori. Et alia minutiora in amicorum gratiam concepta. Denique iussu S. Inquisitionis digessit incredibili diligentiâ et labore

Indicem expurgatorium librorum, opus vastae molis, auctoritate eiusdem S. Officij vulgatum, semel atque iterum auctum; quem illi laborem Emin. Cardinalis Antonius Zapata Supremus fidei Censor in Hispaniâ, suo totiusque sancti Tribunalis nomine gratulatus est per accuratam epistolam.

Reliquit denique posthumum, nec omnino expolitum opus hoc titulo,

Instrumentum Domus Sapientiae, seu, Sacra aeque, ac varia suppellex, sanctis Scripturis apparandis, adernandis, instruendis, pro dignitate tractandis necessaria, libris XIV. exposita.

IOANNES PLAZA, natione Hispanus, patriâ ex oppido Methymnâ Celi, natus honestis parentibus anno MDXXVII. studiorum causâ missus Complutum, in curriculo Liberalium Artium, non vulgaria dedit ingenij et doctrinae documenta. Sed quod caput est, iam tunc in puero ea se prodiderunt seuerioris animi signa, quae studiorum et contubernij socios in sui admirationem conuerterent, et a procaci verborum licentiâ deterrerent. Ob id etiam carus in paucis fuit Bartholomaeo de Torres, postea Episcopo Canariensi, qui in celebri Gymnasio Seguntino magnâ sapientiae famâ Theologiam profitebatur, cuius adiendi causâ, peracto Philosophiae curriculo, sedem studiorum Seguntum Plaza transtulerat. Magnâ Collegij opportunitate et Doctoris eruditione singulari mirum quantum in Theologiâ profecerit. Sub finem studiorum iam optimo adolescenti aeterna meditanti, de eligendo necessario vitae genere solicitudo incesserat. Sed tandem hebdomadariae vacationis die, ceteris Collegij alumnis ad rusticandum dilapsis, ipse se domi continuit, vt remotis interpellationibus in eam deliberationem totus incumberet. Multa ergo dubiâ et incertâ mente cogitanti, atque ex fenestra liberiore caelorum aspectu perfruenti, ingens lacrymarum vis ex internâ quâdam et insolitâ animi voluptate repente suboritur: inde tacito quodam monitu, instinctuque diuino animum ad Societatem ineundam vehementer impelli agnouit. Pius adolescens diuinae voluntatis nutu, nuncio rebus humanis sponte remisso, non multo post nomen Societati dedit. Sed qui studio humilitatis Doctoratus insigne recusauerat, cogendus fuit Sociorum imperio, vt in ipso pene aditu Religionis Doctoralem Theologiae apicem susciperet. Societatem Compluti ingressus anno salutis MDLIII. aetatis suae XXVI. iam Sacerdotio initiatus, tantam breui assecutus est spiritualium rerum cognitionem, vt nondum exacto biennio Probationis, Tironibus Cordubae praepositus Magistrum agere coeperit: breuique tantum in eâ tractatione animorum promouit, vt ab ipsis etiam moderatoribus consuleretur; et saluberrima ipse quaedam instituta procuderit quae postmodum Societas vniuersa recepit, et Tironibus et eorum Magistris custodienda praeceperit. Anno MDLVII. a Francisco Borgia ad quatuor votorum professionem vocatus est, et vertente anno ab eodem pro se Romam missus, vt subrogando Praeposito Generali cum iure suffragij adesset. Ab Vrbe redux Granatensi Collegio datus est primo Rector, tum Superintendens, tenuitque eos Magistratus annos circiter XII. Dein Prouincialis munere perfunctus in Prouinciâ Boeticâ, Visitator in Peruanam anno MDLXXIV. missus est; multisque in eâ rebus ex Societatis disciplinâ praeclare gestis, eodem munere Mexicum destinatus est. Deinde continuato labore Prouincialis officium, multâ Nostrorum pariter atque externorum vtilitate sustinuit, ad annum vsque MDLXXXV. ex quo Magistratibus abdicatis, rerum spiritalium tractationi in Collegio Mexicano se totum impendit. Ita se vero Rectorum potestati permisit, vt omnem sui curam in eosdem proiecisse videretur. Tres integros annos antequam e vitâ discederet, prostratus articulorum doloribus iacuit perpetuo affixus lecto, nec leuiter tractari poterat, sine magnâ doloris amplificatione. Ferebat ipse omnia aequissimo animo, et quando acerbissimus erat morsus doloris, sublatis in caelum oculis, Tu Domine, aiebat, Tu verbera iniunge, ego interim Miserere percurram. Et quidem tantis illum incommodis Diuina Maiestas exercuit, vt merito a multis diceretur Societati donatus, vt posteris daretur exemplum patientiae.


page 266, image: s266

Hoc autem toto tempore nihil in seruandis Ecclesiae praeceptis de suâ pristinâ seueritate remisit. Horariae certe precationis pensum, etiamsi ad vertenda folia alienis manibus indigeret, ita perseueranter exsoluit, vt ex minoribus Horis quaedam memoriter recitare auditus est die, quâ sacro vnctus est oleo. Tandem victus morbis Sabbato circa mediam noctem illius diei qui S. Thomae Apostolo sacer fuerat, e vitâ Mexici discessit anno salutis MDCII. aetatis LXXV. initae Societatis XLIX. et professionis XLIV. Mexicanae peregrinationis XXVI. Simulatque vulgatus eius obitus est, multitudo concurrit, sanctimoniae viri famâ exciti; nec satis habebant rosaria applicuisse ori, impressisse oscula manibus, sed in frusta et praesegmina conuolarunt, nomine reliquiarum. Octauo die repetitis ab Congregatione Clericorum honoribus exequiarum, vitae sanctimoniam ipsius duo panegyristae multis laudibus extulerunt. Plura de viri laudatissimi virtutibus alibi erit proferendi locus. Concinnauit Concilij Prouincialis Mexicani iussu,

Catechismum, quo rudimenta Christianae Religionis tenerae aetati traderentur.

Tractatus quosdam alios impense laudatos edidit, quorum adhuc argumentum non comperi.

IOANNES POLANCVS, natione Hispanus, patriâ Burgensis, Humanioribus Litteris excultus, et Philosophicis etiam disciplinis in Parisiensi Academiâ eruditus, Romam venit, vbi Scriptor (vt vocant) Apostolicus factus, in ipso iuuentutis flore, ab Iacobo Lainio exercitationibus spiritus formatus, animum appulit ad nostram Societatem, anno salutis MDXLI. Deinde Patauij S. Theologiae dedit operam, magno ingenio, graui iudicio, labore assiduo; quibus praesidiis eo euasit, vt a graui illius seculi Scriptore Guilielm. Eysengrein Testium veritatis ad A. C. MDLX. ex merito appelletur, Vir doctrinâ et eloquentiâ clarus, Orator facundus, Philosophus grauis, Sacrarumque Litterarum scientiâ nemini secundus. Postea Romam a S. P. N. Ignatio reuocatus, post magnam Bononiae atque in Hetruriâ factam frugem animorum, omnium per IX. annos consiliorum, actionum, totius denique gubernationis praecipuus minister illius, atque adiutor fuit. Et cum esset publicus Societatis Secretarius, cui omnia committebantur arcana, concionibus, sacrisque lectionibus simul operam dabat; idemque et Christianae doctrinae, et Procuratoris generalis officium administrabat; nec tamen a culina, tricliniique muneribus erat immunis. Anno MDXLIX. sacro Annunciationis Angelicae die gradum ad solennem quatuor votorum professionem Romae fecit: eique Ignatius, cum secessum a negotiis aliquem sub extrema vitae spectaret, administrationem Societatis pene vni permisit. Sancto viro in caelum sublato apud Iacobum Lainium (cuius etiam pro Hispaniae Prouinciis Assistens fuit, et Admonitor, et Secretarius, vnaque diu Generalis Procurator; quîcum etiam profectus in Gallias anno MDLXI. publice Parisiis cum Sectariorum primariis disputauit; et cum eodem mox Tridentum progressus, inter Theologos peregit sententiam, tam doctâ et grauiter cultâ oratione, vt ex merito ferret approbationem; cum dicerent vulgo, eâ demum dignitate ac maiestate summas ac diuinissimas res tractari aequum esse) et apud Franciscum Borgiam, qui proxime in Generalatu Ignatio successerat eundem locum tenuit. In gubernandâ namque Societate illi Ioanne Polanco plus vtebantur nemine. Ille a Secretis erat; ille omnium litteris et consultationibus respondebat; ille negotiorum, ille rei familiaris curam gerebat; vt vnus omnium fere obire officia, et suis humeris vniuersam quodammodo Societatem sustinere videretur; exquisitâ obedientiâ, diligentiâ singulari, rarâ patientiâ atque modestiâ. Illud praeterea saepenumero non absque admiratione animaduertimus, in ipso maximarum occupationum concursu, eundem semper vultum, eandem in Ioanne Polanco frontem fuisse. Post obitum B. P. Francisci Borgiae factus est Vicarius Generalis, praefuitque Congregationi Generali, qua P. Euerhardus Mercurianus Praepositus creatus est: a quo missus in Siciliam, vt Prouinciam illam visitaret, suo munere egregie perfunctus, Romam rediit: vbi haud multo post ex morbo decubuit, et optime de Societate, atque adeo de vniuersâ Ecclesiâ meritus, sexagenario maior, e vitâ decessit die XXI. Decembris, anno salutis MDL XXVII. Scripsit libellos pios, atque eruditos,

Breue directorium ad Confessarij, et confitentie munus recte obeundum; quod anno MDLIV. primum editum, saepius deinde multis in locis recusum fuit. Italice redditum a Ioanne Maria Tartia prodiit Venetiis apud Damianum Zenarum MDLXXIX.

Doctrinam Christianam, Italice Venetiis per Franciscum Pampazzetum MDLXX. in 16.

Methodum ad eos adiuuandos qui moriuntur. Burgis apud Iuntas MDLXXVIII.

De septem peccatis mortalibus.

De Humilitate item paulo ante mortem aptissime ac luculenter scripsit.

Exstat quoque inter Opuscula pro Sodalitate B. Virginis, eius De modo orandi et psallendi cum fructu, libellus, vt auctor est Antonius Posseuinus in Apparatu sacro.

Constitutiones Societatis Iesu, a S. P. N. Ignatio Hispanice conscriptas, Polancus Latinas fecit; quam versionem probauit Congregatio I. generalis, atque imprimi mandauit.

Industrias etiam quasdam edidit mandato et ductu S. P. N. Ignatij, ad vsum doctrinamque Operariorum nostrorum, qui in missionibus versantur, vt refert Bernardus de Angelis in Praefatione ad Industrias P. Claudij Aquauiuae.



page 267, image: s267

Scripsit praeterea Tractatum sane praeclarum, quem existimo non vidisse lucem, hoc titulo,

Industriae ad vitam secundum triplicem conatum, ad Deum eundi, ad nostra exoundi, ad Deum redeundi.

IOANNES PRAEPOSITVS, natione Belga, patriâ Atrebas, vir egregie doctus, et vastae mentis in pusillo nec optime tornato corpusculo: quadriennio Philosophiam Duaci docuit; Theologiam Scholasticam totis XVI. annis partim Louanij partim Duaci professus; atque hîc studiorum quoque gessit praefecturam, Doctor iam antea Theologiae creatus. Inde Romam euocatus aliquot annis Censor seu Reuisor librorum nostrorum, cum aliis Praepositi Generalis Theologis fuit. Reuersus postliminio in Belgium, dum ad scriptionem totus incumbit, Montibus Hannoniae die VIII. Iunij, anno salutis MDCXXXIV. vitam finiuit, aetatis LXIII. Societatis aditae XLII. Edidit

Commentaria in Tertiam Partem S. Thomae, De Incarnatione Verbi Diuini, Sacramentis; et Censuris, tomo I. Duaciapud Gerardum Patte MDCXXIX. in fol.

Item In Primam Partem S. Thomae, De Deo vno et trino, De Angelis; et Operibus sex dierum, tomo I. typis iisdem. MDCXXXI. in fol.

Denique In Primam Secundae S. Thomae.

IOANNES RAMIREZ, natione Belga, patriâ Traiectensis ad Mosam, natus anno salutis MDXCV. euulgauit

Septem Exercitia cum nonnullis piis opusculis. Louanij.

IOANNES RAPHAEL COBENZL, natione Germanus, vel certe Italus, gente Carnus, ex illustri Baronum familiâ, iuuenis in Societatem serecepit; in quâ optimis disciplinis instructus, Philosophiam triennio, Theologiam tum Moralem, tum Scholasticam octennio docuit, vtriusque facultatis Doctoratu insignitus. Collegium Clagenfurtense primum, mox etiam Graecense cum laude Rector gubernauit, vti et Domum Professam Viennensem, primus ab eius institutione Praepositus; quam suo etiam obitu funestauit, nam acutissimis calculi doloribus oppressus, cum iam antea iisdem saepe cruciatus fuisset, et aliquando fuisset ab iis ereptus, inuocato in opem B. P. Francisco Borgia, cuius ipse erat obseruantissimus, demum victus extinctusque est; Viennae die XXVIII. Ianuarij, anni salutis MDCXXVII. aetatis LV. Religionis XXXIV. Vir fuit non sapientiâ dumtaxat, quam in illo saepe Viennenses Academici sunt admirati; et gubernandi peritiâ, atque aliis naturae dotibus; sed praeclaris etiam virtutibus ornatissimus. Multa illi in Deum, diuinasque res pietas fuit, et sensus tenerrimus. Tempus antemeridianum pene ex integro illi dicarat. Consuetâ ceteris horâ orationi impensâ sacrificabat; tum duobus aliis intererat sacrisicantibus. Praeter pensum Canonicum, quotidie duplex aliud recitabat Officium secundum Romani Breuiarij ritus, De Venerabili Eucharistia, vel de Spiritu Sancto alterum, alterum de S. Barbara, cuius honori erat addictissimus. Templum, atque aram imprimis principem ad dies celebriores ipsemet exornabat: indefessus ad multas horas multitudini diuinam escam porrigebat, quo studio se mirifice delectari aiebat. Prima semper illi cura fuit, ne quid aedi sacrae deesset, non mundities, non ornatus, non aptissimi ministri. Et his quidem cum per dies solemniores diutius solito ad laborem incubuissent, ipse ad mensam ministrabat. Domi quietem et silentium colebat plurimum; foris conuersationem humilitate, modestiâ, prudentiâ temperabat. Externorum consuetudinem, Magnatum imprimis, religiosae tranquillitatis gratiâ declinabat, et dissimulabat, quoad posset, sui generis claritatem. Egregium sui contemptum vel hoc vno facinore declarauit. Româ redux a procuratione pro suâ Prouinciâ, ipso Natali Domini die, horâ ante meridiem nonâ inuectus est Goritiam per medios suos populares et agnatos, carro pagano, qui sar cinulas vehebat, ceu triumphabundus insidens, vno sui deprimendistudio ductus. Inde cum in sororiâ domo diuertisset, equi ferocientis calce laesus in pede, merito id sibi dicebat euenisse, necdum satis suorum amori mortuo. Paupertatis amator erat eximius; eamque volebat in victu, atque in rebus omnibus elucere, ita tamen, ne quid suis pateretur rerum deesse necessariarum, et in iis, quae per leges Societatis extra ordinem concederentur, splendidus appareret. Ipse sibi ne in morbis quidem acutissimis permittebat eximium quidquam, communi mensae modo contentus; si cuius esu edulij suo morbo prohibebatur, aliud tamen nullum eius loco admittebat. In aegros ceteros atque in hospites, magnâ amoris significatione munificus erat, et largus. Societatem vehementer amabat, eiusque institutorum, atque omnis religiosae disciplinae tenacissimus erat, ad quam omni ope tuendam, promouendamqueue, quâ beneficentiâ, quâ mediis acrioribus, vti res ferebat, connitebatur. Proceribus vtriusque Reipublicae carus fuit, et pretiosus. Opinio probitatis, atque adeo sanctitatis eius, multum inde roborata est, quod mox ab obitu suo, luce multâ perfusus, absenti procul Nostro cuidam ad multa milliaria, spectabilis apparuit clarâ die semel iterumque, hilari vultu, aspectuque amabili, cum viatorio scipione, petasatus, tanquam accinctus ad iter; cumque euanuisset ex oculis, miram dulcedinem, voluptatemque in animo illius post se reliquit. Scripsit

Epistolicam velitationem in triumuiros Augustanae Confessionis verbi Ministros Ioannem Schnelzigk, Simonem Mannum, et Bartholomaeum Rulichium


page 268, image: s268

An ex fide quae nihil recipiat, quod scriptum non sit, probari possit Baptismum sub consuetâ form â verborum administratum, esse verum et legitimum Christi Baptismum. Olomucij typis Georgij Handelij MDCXV. in 4.

Librum in Concionem Simonis Mann, quam habuit v. Nouembris anno MDCXV. De normâ Fidei et Religionis. Olomucij typis Pauli Schrammij MDC. XVII. in 4.

IOANNES REBELLVS, Ferdinandi frater, natione Lusitanus, patriâ ex oppido Prato, dioecesis Lamecensis, puer XV. tantum annos natus Societatem nostram expetiuit et complexus est XXI. Iulij, anni salutis MDLVIII. Is ad omnem se virtutum disciplinam mirum in modum exercuit; oratione ex celluit, praestitit mortificatione; caritate erga proximos fuit admirabili. Itaque totos ipsos pene XLIV. annos, quos in Societate vixit, audiendis confessionibus, concione commouendis populis ad pietatem, congregationibus instituendis, sancte, vtiliterque traduxit. Animarum quae in purgatorio culparum suarum poenas exsoluunt, assiduus atque pius auxiliator fuit. Dominicae Passionis perpetuus meditator: Beatissimae Virginis Mariae addictissimus seruus, in cuius patrocinio acquiescebat, in eâque colendâ, laudibusque praedicandis multus erat. Ex quo populos maxime hortabatur, vt piis precibus, ieiuniis, eleemosynisqueue, defunctorum in Christo animas a Purgatorij acerbissimis cruciatibus liberarent; et Christi Saluatoris in Cruce affixi memoriam perpetuo retinerent, et ad sacratissimam Virginem, tanquam ad portum, siue aspirante, siue reflante fortunâ, confugerent. Et vbicunque locorum poterat, Sodalitates piorum hominum ad haec tria praestanda instituit, et legibus informauit. Itaque eius operâ, pietas, orationis studium, et in Deiparam deuotio in Lusitaniâ mirifice est propagata. Sui despicientiam et gloriae popularis contemptum heroico plane facinore iam inde a primo Religionis tirocinio stabiliuit; ratus enim omnibus id solemne esse quibus aperitur Societas, cubicularem lectulum in Collegium deferri iussit. At increpitus a Rectore, iussusque suis eum humeris domum referre, antequam admitteretur, paruit illico, et baiuli in morem ceruice subiit onus, frequentibusque viis reportauit, aliis existens spectaculo, aliis ludibrio, nonnullis ad rerum humanarum despicientiam incitamento. Dum vixit flagellatione in singulos dies vsus est, interdum non incruentâ; adeo vt illi subducenda fuerint flagella, aculeatis conserta hamulis, quibus se acrius quam ferendo erat vlcerabat. Spiritualia exercitia omnia, orationis, psalmodiae, examinis conscientiae, et quaecunque alia, eximiâ in Deum reuerentiâ, vel in aetate prouectâ, morbisque attritâ, flexis semper genibus, compositoque ad omnem modestiam corpore obibat. Moriturus constantiae exemplo fuit. Nam cum illi crus foede extumescens perstringendum esset aere candenti, caesimque et punctim lancinandum, ne herpetis vitium in reliquum corpus proserperet, dari sibi postulauit in manus Christi morientis simulacrum, ab illius amplexu doloris solatia petiturus; cui affixus, et inhaerens, ferri flammaeque cruciamenta fortiter tolerauit. Sic exercitum, probatumque mors sustulit, atque ad beatam vitam, vt speramus, transtulit. Eborae XIV. Iulij, anni salutis MDCII. aetatis LX. Scripsit librum Hispanice

De Rosario (sic enim vocant) B. Virginis Mariae. Eborae typis Emanuelis Lyrani MDXCIX. in 8. Item

Dialogos II. de eâdem Beatissimâ Virgine.

Commentarios ad doctrinam Christianam.

Tractatum de Vitâ Christi.

Alia praeterea multa scripsit, quae nondum lucem aspexerunt.

IOANNES RENAVDIANVS, natione Gallus, patriâ Briuensis, dioecesis Lemouicensis, anno MDLXXXVI. aetatis XVII. in Societatem ingressus, Magister fuit Nouitiorum, Petrocoricensis Collegij Rector, demum Prouincialis, scripsit librum cui titulus,

Affectus animae deuotae ex Psalmodiâ Dauidicâ deprompti. Coloniae apud Ioannem Crithium MDCVII. in 12. Prodiit prius tacito Auctoris nomine Lugduni per Horatium Cardon MDC. VI. in 12. Item

Promptuarium praedicabile, in quo Diuina incentiua piorum affectuum e Sacris Litteris colliguntur. Augustoriti Pictonum, per Antonium Mesnier anno (vt apparet in calce libri) MDCX. in 8. Praefert autem nomen Ioannis Theophili Francopolitae.

IOANNES RHETIVS, natione Germanus, patriâ Coloniensis, ex familiâ Patritiâ Consulari, Romam anno salutis MDLIV. profectus est iuuenis, viuente adhuc S. P. N. Ignatio. Deinde in Collegio Romano excultus, et grauioribus disciplinis eruditus, rediit in patriam; vbi anno MDLVII. noui Collegij Regens constitutus, Oratoriae tum facultatis potissimum professione, post etiam Theologiae explicatione illud illustrauit. Inde ad primordia Treuirensis, Moguntinique stabilienda Collegij per interualla excurrit; et concionibus populum vehementer inflammauit ad pietatem; et tum singulari animi modestiâ et leuitate, tum exquisitâ solidâque doctrinâ, Haereticorum conatus repressit, multumque Catholicaq religioni attulit adiumenti. Denique tum in patriâ; tum apud exteros Principes egregie meritus, vbique se et semper fortissime aduersariorum conatibus obiecit, illorumque occulta, et perniciosissima consilia inuestigauit, patefecit, et vt dissiparentur effecit. Sed vir maxime religiosus ac pius ab Gerardo Deschio Kempensi insano miserabili casu


page 269, image: s269

Coloniae in ipso Collegio interfectus est, die XXVI. Octobris, anno salutis MDLXXIV. vna cum P. Leonardo Kesselio, et P. Nicolao Fabro, tanto Ciuitatis vniuersae moerore ac luctu, vt cum ipso Sanctorum Apostolorum Simonis et Iudae festo die, solemni pompâ, Vniuersitate, Clero, et Reipublicae Proceribus, cum incredibili frequentiâ populi, in funera prodeuntibus, terrae mandarentur, videre esset alios multis lacrymis, suspiriis atque gemitibus suum declarare dolorem, alios prae moeroris impotentiâ, animi deliquium pati; alios edere vlulatus et lamentabiles voces, quibus tam praestantia Ecclesiae lumina, summosque sibi ereptos viros funestâ vnius manu deflebant. Scripsit Ioannes Rhetius, Manutiana Scholia secutus, suppresso suo nomine

Obseruationes in Librum I. Epistolarum M. Tullij Ciceronis ad T. Pomponium Atticum.

IOANNES RHO, Iacobi frater, natione Italus, patriâ Mediolanensis, vir culti ingenij, et rarâ facundiâ, Latine Italicequeue, qui iamdudum prima Italiae pulpita suis concionibus illustrat. Edidit Italice seorsim singulas

Orationes a se dictas.

De Sapientiâ in instauratione Magistratuum. Mediolani.

Gratulatoriam de recuperatâ valetudine a Philippo III. Hispaniarum Rege. Mediolani.

De Victoriâ a Ferdinando II. Imperatore ad Pragam de rebellibus relata. Senis.

Epitaphium Panegyricum S. Agathae Virginis Martyris. Catanae.

De inaugur atione Serenissimi Andreae Spinolae Du[?]is Reipublicae Genuensis. Genuae.

De Victoriâ a Serenissimis Rege Hungariae, et Infante Hispaniarum ad Nordlingam de Haereticis partâ anno MDCXXXIV. Romae.

De Iustitiâ necessariâ Magistratibus. Mediolani apud Philippum Chisolfi MDCXXXVIII. in 4.

Edidit insuper snppresso nomine, etiam Italice,

Assamblea, seu, Comitia Astronomica, de Cometis.

Sub nomine vero Iosephi Busoni

Martyrium trium Beatorum e Societate Iesu, Pauli Michi, Ioannis Goto, Iacobi Ghisai, Iaponum crucifixorum. Florentiae apud Simonem Ciottum MDC. XXVIII. in 8.

Haec Italice. At Latine vulgauit

Elogium Ferdinando II. Austriaco Romanorum Imperatori vere Pio, vere Maximo. Romae typis Francisci Corbelletti; deinde Viennae Austriae typis Michaelis Rictij, eodem vtrobique anno MDC. XXXIV.

Dissertationem de Anno Seculari Societatis Iesu. Romae typis Corbelletti MDCXXXIX. in 4.

Edet propediem Italice

Vitam S. Lidani Abbatis Protectoris Sesiae.

Latine vero

Interrogationes Quirinales ad Ioannem Baptistam Casualdan in Controuersia de S. Ignatio et B. Caietano Thienaeo.

Parata etiam praelo habet

Elogia Virorum illustrium huius aeui. Item

Librum de claris virtutum exemplis.

Panegyricos CCC. in VI. partes distributos, quarum I. est in Hexameronem. II. III. et IV. De hominibus illustribus Veteris Testamenti. V. et VI. De hominibus illustribus Testamenti Noui.

IOANNES DE RIBERA, origine Hispanus, natus in Americae Prouinciâ, quae Noua Hispania dicitur. Is cum consanguineae cuiusdam suae speciosissimae formam vidisset morte repente tam defoedatam, vt nemo ad eius aspectum non exhorresceret, ita commotus est, vt meditabundus abscesserit, illudque sibi identidem occinens, fallax gratia et vana est pulchritudo, animum ad Societatem nostram conuerterit, annos dumtaxat XVII. natus. In Philippinas inde missus, Theologiam ibi tum Moralem, tum Scholasticam professus est; et Manilense Collegium Rector gubernauit. Reuocatus diu multumque a suis in Americam est, non importunis modo precibus, sed extortis etiam a Praeposito Generali ternis ad id Epistolis: ille tamen nunquam adduci potuit, vt rediret in patriam, ne suo exemplo similem alij reditum in Europam, aut vnde vndevenissent, molirentur. Vir fuit, cum in omni Theologiâ, tum vero in Morali longe doctissimus; cuius vnius responsis, tanquam oraculis, Principes Praelatique mox quiescebant. Tantâ prudentiâ, et agendi dexteritate, vt vnus ipse visus sit omnium esse aptissimus, qui nauigaret ad Lusitanos in Indiam, et difficillimo tempore, atque arctissimis rebus, illorum exposceret auxilia, sine quibus eae Insulae retineri non poterant; confectique negotium spe ac voto felicius, si frui licuisset, quatuor nostratis nauibus exoratis. Fructus earum haud alius fuit, quam vt summam Riberae constantiam, atque animi magnitudinem ostenderent, cum eas vidit siccis oculis in Aureâ Chersoneto ab Hollandis inflammari. Ab eâ nauigatione difficillima redux, multis deinceps grauibusque morbis diuexatusest, quos incredibili patientiâ tolerauit. Floruerunt in eo mirifice virtutes omnes: humilitas imprimis, quâ vir tanti nominis atque existimationis infra omnes se demittebat: Superiorum de quouis errato suo monitiones, ceu profectas a Deo submississime excipiebat: Indos, ac mancipia vilissima prouocabat ad se mirâ comitate, atque eximiâ caritate complectebatur; si quid in suos illi Dominos peccassent, ad ipsum, veniae impetrandae causâ perfugiebant. Aliorum prompte sequebatur consilia, licet esset ipse doctissimus, crebroque illud vsurpabat, Ibi salus vbi multa consilia. Nullum vnquam vel tum cum aliis praeesset cum imperio, socij, famuliue ministerium ad cubiculi vel alios vsus admisit. Concionatorem Augustiniani


page 270, image: s270

Ordinis, qui laesum ab alio Riberae nomen pro concione, parabat ipse pro concione defendere, obtestatus est enixe ne faceret. Adeo sui honoris parum erat sollicitus. Orandi studio tenebatur impense; obibatque eas mentis exercitationes medio in conclaui stans rectus, aut genibus flexis, ne quis sopor obreperet. Saepe noctes in oratione et lacrymis ducebat; et cum eas per morbi molestias haberet insomnes, consuetâ tamen ceteris horâ e strato ad orandum surgebat. Semper illi mens erat in Deum erecta; cum interim se accusaret neglecti temporis, quod illi per morbos suppeteret ad contemplationem. Longos saepe ductus in eâ trahebat quietissimae vnionis cum Deo; illud identidem, expers fere [?]apiocinationis, vsurpans, Domine, quid me vis facer[?] Humanissimâ suâ facilitate addebat animum omnibus se quaquâ de re conueniendi; nec vlli quidquam negabat eorum, quae praestare posset. Fratres Coadiutores, tum temporales, tum spirituales singulari beneuolentiâ complectebatur; redeuntibus peregre omni caritatis obsequio occurrebat. Ante extremum morbum, cum secessisset in villam valetudini curandae, paucis diebus Barbarorum linguam addidicit, vt illos posset per Quadragesimam confitentes audire, tantâ suâ voluptate, quantam in Societate maximam vnquam esset expertus. Votorum suorum fuit obseruantissimus. Nihil vnquam, quamuis leuissimum dedit, accepitue, nisi facultatem ad id prius obtinuisset. Supremis diebus quidquid piarum habebat imaginum, quidquid scriptorum; quae sane multa habebat, foetus ingenij atque industriae suae, Superiori dispensanda commisit, ne quid fecisse ex suo arbitrio, aut indulsisse affectibus sibi videretur. Castitatem Angelicam, et illibatam vsque ad mortem tenuit Virginitatem. Accidit iuueni ante initam Societatem, vt a nobilissimâ simul ac speciosissimâ feminâ saepius de stupro frustra interpellatus, cum aliquando sine arbitris deprehensus vehementius sollicitaretur, tenereturque per vestem, earum partem diuulsam impudicae reliquerit in manibus, profugus ne prodigeret castitatem. Eam deinceps tuebatur singulari modestiâ, oculorumque continentiâ tantâ, vt per plateas incedens, nisi fuisset ab obuiis interpellatus, neminem ipse discerneret. Ad eiusdem virtutis custodiam adhibebat singularem Sanctorum Angelorum, ac Michaelis imprimis, suique Tutelaris cultum, et maiorem etiam prae illis in Reginam Virginum pietatem; de quâ nunquam sine lacrymis ad concionem verba faciebat. In ipso morbo sollicite circumspiciebat, ne iacêret indecore, ne qua pars corporis oculis patesceret. Obedienriam ita coluit, vt ipsius ductu multa supra vires aggrederetur, negans Religiosi hominis esse, quid possis; non quid praecipiatur, magis attendero, illudque alacriter exhaurire. Ad extremum post exantlatos in Dei causâ labores innumeros, diuturno, eoque acerbissimo morbe exercitus et purgatus est. A plantâ pedis vsque ad verticem capitis non erat in eo sanitas; sed vlcus et plaga tumens, scabies, et tubercula, tumoresque intrinseci, qui subinde animam illi ita intercludebant, vt prope excluderent; cogebaturque mutato semper situ quietis aliquam partem quaeritare, quam nusquam tamen inueniret. Et inter haec gratias. Deo identidem referebat, eiusque se nutui rotum permittebat; cui quo se perfectiûs accommodaret, Sancti Iobi Historiam sibi curabat praelegi, quam tacito deinde animo reuoluebat. Recreatus autem a Deo est, suae mortis, et secuturae salutis praenuntiatione certâ, cuius ipse omnem articulum temporis sine errore signauit, aiens, decretum esse in diuino Praetorio, vt mane diei Dominicae, quâ Venerabilis Eucharistiae festum in templo Societatis celebraretur, vnus eiusdem Societatis isthic moriatur, vitae sempiternae certissimo responso accepto. Id ipsi ad amussim euenit; obitâ morte tranquillissimâ Manilae die v. Iunij, mediâ iam nocte in diem Dominicum sequentem translatâ, anno salutis MDCXXII. aetatis suae LVII. ab initâ Societate XL. Scripsit

Annuas Litteras Philippinarum a Iunio MDCII. ad Iunium anni MDCIII. editas Italice Romae MDCV.

Reliquit etiam, Responsa Moralia, quae, vt in lucem edantur optandum est.

IOANNES RISERIVS, natione Belga, gente Batauus, domo Amsterodamensis, natus anno MDLXXII. Antuerpiensi Collegio Vice-Rector triennium praefuit; ceterum aetatis partem maximam in Hollandicâ Missione egit, agitque hodie in salutem animarum intentus. Edidit

Elogia ad Imagines Sanctorum Virorum, et Feminarum Eremicolarum.

IOANNES RIVVLINVS, natione Hungarus, vir in Deiparam Virginem affectu singulari, cuius etiam aspectu creditur fuisse recreatus. Obiit Tirnauiae die II. Iulij, anno MDCXXVIII. Edidit tacito suo nomine

Fasciculum laudum B. Virginis Mariae.

IOANNES ROBERTI, natione Belga, gente Arduennas, domo Andainus, in Societatem anno MDXCII. aetatis suae XXIII. ingressus magnos in omni doctrinae genere processus habuit; Sacrae Theologiae Doctor, eiusqueue, et Diuinarum Litterarum tum Duaci, tum Treuiris, Herbipoli, Moguntiae interpres; Rector Collegij Paderbornensis. Edidit

Mysticas Ezechielis Quadrigas, hoc est, Sanctae IV. Euangelia, Historiarum et temporum serie vinculata, Graece et Latine. Moguntiae MDCXV. in fol. Typis Ioannis Albini.

Theophridi Epternacensis Abbatis XXIV. (qui ex vita migrauit. Anno Domini MCX.) Flores Epitaphios


page 271, image: s271

Sanctorum, lib. IV. primus luci asseruit, et Notis suis illustrauit. Luxemburgi MDCXIX. in 4. apud Hubertum Reuland.

Historiam S. Huberci, Principis Aquitani, vltimi Tungrensis, et primi Leodiensis Episcopi, eiusque vrbis Conditoris, Arduennae Apostoli, cum Notis et Paraelipomenis ad Vitam, et Quaestionibus Hubertinis, quibus dubia circa vitam explicantur. Luxemburgi MDCXXI. in 4. Typis Huberti Reulandi.

Vitam S. Lamberri, quam Gallice vertit et edidit Alardus de Roij noster. Leodij apud Ioannem Tournay MDCXXXIII. in 8.

Nathanaelem Bartholomaeum, seu, Demonstrationem, quâ probatur Nathanaelem esse Bartholomaeum Apostolum. Duaci apud Arnoldum Wion MDC. XIX. in 4.

Legiam Catbolicam, quâ ostenditur Leodienfes Episcopos ab vsque S. Materno S. Petri discipulo, semper fuisse Catholicos. Latine et Gallice.

Eiusdem Elogia L.

Elogia L. Iurisperitorum Sanctorum. Leodij typis Ioannis Ouwerx MDCXXXII. in 12.

Edidit praeterea contra Haereticos et Hecebolios huius temporis nonnulla his titulis,

Tractatus noui de Magneticâ vulnerum curatione, Auctore Rodolpho Goclenio, Breuis Anatome. Louanij typis Christophori Flauij in 8. et Treuiris apud Henricum Bock MDCXV.

Goclenius Heautontimorumenos, id est, Curationis Magneticae, et Vnguenti armarij Ruina. Luxemburgi typis Huberti Reuland MDCXVIII. in 8.

Metamorphosis Magneticae Caluino-Goclenianae. Leodij MDCXVIII. in 8. Typis Ioannis Ouwerx.

Goclenius Magus serio delirans, Epistola. Duaci typis Arnoldi Wion MDCXIX. in 12.

Curationis Magneticae, et Vnguenti armarij magica impostura; aduersus disputationem Ioannis Baptistae Helmontij. Luxemburgi apud Hubertum Reuland MDCXXI. in 8. et Coloniae typis Ioannis Kinckij MDCXXII. in 8.

Dissertationem de Superstitione. Treuiris apud Henricum Bock MDCXIV. in 16.

Parallela SS. Missae, et Caenae Haereticae, ipso Praeside proposita disputationi a Ioanne Eringo.

Anglicanae Ecclesiae Reformatae basis, Impostura. Luxemburgi apud Reuland MDCXIX.

Magia fanaetica; quae tamen an iam prodierit ignoro.

Scripsit praeterea Gallice

Considerationes ad Leodienses pro retinendâ fide Catholicâ Gallice et Flandrice.

Examen Confessionis fidei Belgicae Reformatorum.

Edidit Auctoris Anonymi

Contemptum mundi, versu Rhythmico. Luxemburgi apud Reuland MDCXVIII. in 8. Et parat plura.

IOANNES A ROCCIA, natione Lusitanus, patriâ Bracharensis, diu magno animarum zelo in Sinis versatus, et gentis illius idioma excellenter callens, anno MDCXXI. Missionis eius Superior renunciatus est: quo munere priusquam defungeretur, vitâ defunctus est sub finem Martij anni MDCXXIII. Transtulit Sinice

Doctrinam Christianam, a Marco Georgio nostro Lusitanice digestam.

IOANNES RODERICVS GIRON, qui et ROIZ, et GIRAM ET GIRAO, scriptus inuenitur; Scripsit

Litteras Iaponicas plurium annorum. MDCIV. V. VI. IX. X. XI. XII. ET XXVI.

IOANNES ROVSSELET, natione Gallus, patriâ Rhemensis; ad Societatem accessit anno salutis MDCVIII. aetatis XVII. qui post alias in eâ laudabiliter obitas functiones, Rectorem egit Collegij Metensis. Transtulit e Gallico Latine, ediditque sub nomine Ioannis Campani, Tractatum P. Stephani Bineti nomine Francisci â Fonte publicati, cuius haec inscriptio,

Vindiciae priuilegiorum, et gratiarum, quibus in Ecclesiasticâ Hierarchiâ Priuilegiarij et Religiosi legitime vtuntur, ex SS. Conciliis, Patribus, Orthodoxis Doctoribus atque Theologis desumpta. Herbipoli typis Ioannis Volmari MDCXXVI. in 12. Transtulit item

Testamentum Hominis Christiani, ab Antonio Sucquet compositum Mussiponti apud Sebastianum Cramoisy MDCXXIV. in 16.

IOANNES ROXAS, natione Hispanus, patriâ Toletanus, adolescentulus XVII. annos natus Societatem nostram ingressus est anno salutis MDLXIX. et postea ad Religionem institutus, et litteris probe instructus, tum docendo, tum concionando, tum etiam gubernando, bene meritus est de Societate. Fuit omni virtutum genere ornatus; summâ in B. Virginem religione, cuius honori dies Sabbati ieiunio consecrabat. Quotannis obsequia culinae per hebdomadam continenter, saepius per interualla alia humilitatis officia obibat. Obedientiae studio nunquam patiebatur sibi rationes explicari eorum quae imperabantur, satis esse dicens id Deum velle, interprete Moderatore. Deploratam vitio stomachi salutem cum aliquando recepisset S.P.N. Ignatij deprecatione, eodem tamen malo demum confectus occubuit Madridij XXIX. Septembris, anno Christi MDCV. aetatis LIII. Religionis XXXVII. a susceptâ quatuor votorum professione XV. Ex Latinâ in Hispanicam Linguam conuertit

Horatij Tursellini de Sacrâ Domo Lauretanâ, libros.

De Vitâ et Morte Christi Domini nostri, opus ingens habebat in manibus, ac praelo subiicere cogitabat; quod illi mors festinata excussit.

IOANNES RVBEVS, Summi Pontificis ad S. Petri Poenitentiarius. Edidit

Historiam mortis Vrbani VII. Pontificis. Romae apud Ioannem Martinellum.

IOANNES RYWOCKI, natione Prutenus, in Societatem ingressus anno MDCXXIV. hodie Sacras


page 272, image: s272

Litteras Vilnae explanat. Edidit

Panegyricos XI. quibus res gestas Vladislai IV. Regis Poloniae complexus est.

Deductionem S. Casimiri in Mausolaeum ipsia Sigismundo III. Rege Poloniae Vilnae exstructum.

Beneficentiam Regis in conferendâ Theologe et Concionatori suo P. Matthiae Casimiro Sarbievvski e Soc. Iesu, Laureâ Theologicâ.

Iconem votorum in Nuptiis Vladislai IV. Regis, et Caeciliae Renatae Austriacae.

Panegyricum sunebrem Alberti Radiuilij S. R. I. Principis Castellani Vilnensis.

Arma Catholica pro Traditionibus et Purgatorio, contra Antibellarminum Amesij Protestantis Franckorani. MDCXXXIX.

Paraenesim ad Ministros Caluinianos, De spiritu priuato ad Synodos non admittendo. MDCXXXIX. Paratos habet propediem editurus

Panegyricos XIII. de rebus gestis Leonis Sapiekae Palatini Vilnensis. Item

Caluinum Angelomachum, seu, Praelium Caluini aduersus bonos Angelos.

IOANNES DE SALAS, natione Hispanus, patriâ Guimielensis de Yzan, dioecesis Oxomensis, anno salutis MDLIII. natus est die III. Decembris; Latinas atque Graecas Litteras Pintiae, Aristotelicas etiam puer didicit; et die VII. Septembris, anni MDLXIX. noster factus est, atque ad nostri instituti regulam conformatus. Sacram Theologiam Salmanticae audiuit, quam, Philosophiae cursu Segobiae, prius explicato Compostellae, Barcinonae, Salmanticae, Pintiae, ac Romae denique plurimos annos tradidit. In Hispaniam reuersus, animum ad scribendum appulit, ediditqueue

Disputationem in Primam Secundae Diui Thomae tom. I. qui complectitur Quaestiones XLVIII. priores. Barcinone apud Gabrielem Graells et Gerardum Dotil MDCVII. in fol.

Tom. II. qui complectitur sequentes Quaestiones XLI. vsque ad LXXXIX. inclusiue. Barcinone apud Sebastianum Mateuad, et Laurentium Deu MDCIX. in fol.

Tom. III. qui complectitur Tractatum de Legibus, a Quaestione XC. vsque ad CVIII. Lugduni apud Ioannem de Gabiano MDCXI. in fol.

Prodierunt in lucem posthumi eius

Tractatus V. in Secundam Secundae S. Thomae, nempe

De Emptione et Venditione.

De Vsuris.

De Censibus.

De Cambiis.

De Ludo. Lugduni Sumptibus Horatij Cardon MDCXVII. in 4. Obiit Salmanticae in Septembri anni MDCXII.

IOANNES SALISBVRIVS, natione Anglus, gente Cambrobritannus, factus est Societatis nostrae anno MDCV. Diu in Angliâ feliciter desudauit, et Nostrorum in certo districtu superior fuit. Designatus Procurator Anglicanae Prouinciae, in ipso procinctu ad iter Romanum obiit in Angliâ, anno salutis MDCXXV. Transtulit e Latino in Wallicum, seu Cambrobritannicum sermonem

Catechismum maiorem Roberti Cardinalis Bellarmini Audomari MDCXVIII.

Alios item Libellos pios.

IOANNES SALLERVS, natione Germanus, Augustae Vindelicorum multos annos in Aede principe cum magnâ laude concionatus, ab eximiâ quoque virtute commendationem accepit. Conciones suas flexis genibus scripsisse dicitur; et a B. Virgine Deipara in Templo Veteris Capellae Ratisbonae suae praedestinationis ad sempiternam gloriam nuncium accepisse. Prophetiae quoque dono claruisse creditus est. Obiit Monachij die XXIV. Martij, anno MDC. XXX. Edidit Linguâ Germanicâ Augustae anno MDCVII. tres Libellos his titulis:

Epistola Encyclica, de pietate Catholicorum se flagellantium.

Lutheranus exulans, seu, Quam procul Lutherani aberrent ab suâ Auguflanâ Confessione, Carolo V. Imperatori anno salutis MDXXX. oblata.

Controuersiae de Eucharistiâ.

Reliquit praeterea

Concionum Tomos aliquot.

Historiam Personarum Euangelicarum.

Historiam Templi Oetingani.

IOANNES DE SANTIAGO, seu, A SANCTO IACOBO, natione Hispanus, patriâ Toletanus; Oratoriam facultatem Hispali docuit, antequam se Societati nostrae addiceret, et in eam cooptatus permultos etiam annos professus est. Fuit Graecis Latinisque Litteris apprime excultus, et qui Angliae, Belgiique lustratis Prouinciis, eruditissimorum virorum amicitiâ floruit, atque eruditio ne profecit. Sed multo tamen in pietatis, et diuinae commentationis studio prouectior fuit. Mortuus est Marcenae, quae Boeticae vrbs est, die XIII. Ianuarij, anno salutis MDCIV. aetate iam septuagenarius. Edidit librum

De Methodo concionandi. Hispali.

De Arte Rhetorices. Lib. IV.

De conscribendis Epistolis.

IOANNES SEBASTIANVS, natione Belga, patria Fontensis Hanno, Societatem ingressus duodeuicennis, docuit in eâ Philosophiam Duaci, ac Treuiris, deinde Theologiam Moralem Montibus Hannoniae per plures annos.

Paratum iam habet Tractatum de Sacramentis in genere, et in specie de Baptisino, Confirmatione, Extremâ Vnclione et Eucharistiâ.

IOANNES SEBASTIANVS PARRICIVS, natione Hispanus, patriâ Darocensis e Regno Aragoniae. Natus est parentibus nobilibus et opulentis anno MDXLVI. et pie ab illis educatus, animam ipse sortitus bonam. Missus Complutum ad studia, tantam morum maturitatem prae


page 273, image: s273

se tulit, vt passim nunc Seneca, nunc iuuenis senex vocaretur. Multus erat cum Patribus Societatis nostrae, quorum illi consuetudo rerum humanarum omnium sensim peperit despicientiam. Cum ad vitam religiosam animum adiecislet, aliquamdiu distractus ancipiti cogitatione, demum inter legendum, nescio quid in Ludouici Granatensis operibus, omnia abrupit, et mox in Sociorum numerum admitti postulauit. Haec enim illi familia prae aliis placuerat, quod omnia ex aequo videret omnibus cedere, nec aliam quam humilitatis, veraeque virtutis haberi rationem. Admissus in Societatem est die VI. Aprilis, anno salutis MDLXVI. studiis iam Philosophiae confectis. Ab ipso Tirocinio tantos fecit ad perfectionem progressus, vt iam tum appareret, qualis esset olim, quantusque futurus. Doctoribus Ioanne Azorio, et Alphonso Deza in eximium euasit Theologum. Ipse Naualcarneri habuit in Philosophiâ discipulum Alphonsum Carillum, eum qui lustratis, administratisque diu in Germaniâ Prouinciis, demum Romae Assistens Hispaniae mortuus est. Is tanti semper fecit Sebastianum Magistrum suum, vt eius videndi causâ, si liceret, in orbem extremum, vel nudis pedibus contenderet. Triennio docuit Ocaniae Theologiam, tam secundâ famâ, vt auditum in disputatione, maximi fecerit Franciscus Suarius. Solus se ipse vili faciebat, aiebatque nihil esse magis a verâ Theologiâ alienum, quam plausu humano duci. Annos XXVIII. natus Collegio Complutensi datus est in Praefectum spiritus, raro et insolente exemplo; sed eximia iam tum sanctitatis opinio virum commendabat. Subinde vices obtinuit Rectoris in lesumontano secessu, et Ocaniense Collegium Rector gubernauit; vnde tandem in Peruanam Prouinciam a P. Balthasare de Pinnas Procuratore abductus est. Simulatque Limam attigit, praegressâ iam, lateque sparsâ sanctimoniae eius famâ, quatuor iuslus est vota profiteri, et Polosino Collegio Rector praeesse. Tetendit illuc in summâ paupertate per montes asperrimos, solo instructus Breuiario, et Lodiculâ, quam sibi ad somnum capiendum humi substerneret. Concionatus est Polosij cum incredibili omnium approbatione; postulatusque ad Quadragesimale pensum Chuquisacam, reiecto Praesidis Senatus Regij hospitio ad publicam domum hospitalem diuertit, et Polosio sibi victum, ne grauis vlli esset, repetebat. Si quid cupediarum, vt fit, a quopiam submittebatur, id omne mox in pauperes digerebat. Excurrit hinc saepe in valles Indorum ad frugem animarum faciendam, tantâ in seipsum inediae seueritate, vt notam imprudentiae posset subire, nisi corporis et animi vires suppeterent communi modo maiores. Limense deinde Collegium fere septennio rexit, pari virtutum laude et exemplo. Mox Prouinciam gubernandam, non sine lacrymis excepit, silentij damnum ingemiscens, obtinuitque eum Magistratum sex annis; exemplo magis quam verbo ad omne officium subiectos impellens. In visitatione Prouinciae circumferebat vile vellus arietis pro strato; orabat horas minimum duodecim. Appulsus ad diuersorium, tradebat Catechesim, concionabatur, excipiebat confessiones. Vilissimâ suppellectile vtebatur; superflua omnia in egenos erogabat. Impense cupiebat a Sacerdotibus honorari paupertatem tritarum resartarumque vestium, pullarum etiam seu ferruginearum nonnunquam publico vsu. Praefuit subinde Limae nostris in spiritu formandis decennio; et rursum ex interuallo Prouinciae gubernandae humeros submisit, gubernauitque septennio. Post haec Visitationem Nouae Hispaniae deprecatus est: sed Collegij Limensis administrationem declinare denuo nequiuit. Hic fere cursus vitae ipsius fuit. Sed breui comprehendi non possunt virtutes, quibus excelluit, insignis mortificatio, altissima oratio, illustrationes, interna colloquia, perpetua Dei praesentia, profunda humilitas; patientia, mansuetudo, rara prudentia, poenitentia, amor Dei ardentissimus. Conferebat sua omnia in diaria ad multorum Sanctorum exemplum; ex quo nonnulla delibare operae pretium est. Quotidie vtebatur cilicio, et celebrioribus festis quadruplici. Quâ die concionaturus erat, horam integram impendebat culinae ministerio, saccum indutus; secundum concionem septem Psalmos de Poenitentiâ genuflexus orabat. Ad XXX. annos humi dormiuit: et quando imperio moderatorum coactus est, ob ingrauescentem aetatem, culcitram adhibere, vestitus illi semper incubuit. Surgebat horâ primâ post noctis medium, vel certe iam in senio, horâ secundâ, et sex minimum horas orationem ducebat, longius etiam si negotia permisissent. Flagellabat se quotidie nec raro iterum ac tertio. Officium ac Rosarium Deiparae dependebat curuatis poplitibus indies, et nisi prohibuisset curae diuersae, Sabbato lances tergebat. Victus erat fere qui ieiunantium; abstinebatque seuerius adhuc diebus Veneris et Sabbati, crebro pane frigidâque contentus. Indulgebat sibi interdum hoc animi solatium, vt sacrum ad duas tresue horas extraheret, quo tempore lacrymis et multâ pietate natabat. Nunquam praesentem Deum de memoriâ deponebat. Singulis se horis explorabat, num ad Dei maiorem gloriam omnia sua direxisset; in quo quoties se defecisse deprehendebat, toties de genibus Orationem Dominicam et Angelicam Salutationem decies repetebat, Nihil, nisi caelestia, loquebatur, aut sapiebat. Quidquid vana, aut quae sunt hominum sapiebat, procul a suis sensibus arcebat. Nihil admisit deliciarum vnquam, nihil eximium prae aliis, ne in afflictâ quidem morbis et exhaustâ senectute. Virginitatem intaminatam perpetuo tenuit. Studio sui


page 274, image: s274

mortificandi comprimendique tam fuit addictus, vt se ad limen triclinij pedibus ingredientium substerneret, eâ iam aetate grauis, vt sine aliorum adminiculo non se posset a solo excitare. Ter exercitia spiritûs quotannis obibat; diligentius autem prae temporibus aliis ab Ascensione Dominica ad Pentecosten, vt Spiritum Sanctum ad se inuitaret, largiusque exciperet. Postremo anno, cum se totis XL. diebus exercuisset, febre correptus, ad lectum concessit, certus ad diem Sacrosanctae Trinitati sacrum mori. Obiit eâ die, vti praemonuerat, sanctissime, quae incurrit in XXI. Maij, anno MDCXXII. cum haberet ipse annos vitae LXXVI. et LVI. Societatis. Obitum eius communis excepit luctus nostrorum, pauperum omnium. Funeri adfuerunt omnes Religiosorum familiae, et Clerus Cathedralis, ac populus frequentissimus, vt vix posset cadauer efferri. Extulerunt illud Senatus vterque, Ecclesiasticus, et secularis, comitantibus Episcopis Guamangae et Imperialis. Ad pedum manuumque oscula, et ad vestium distractionem tanta vis fuit, vt vix officio supremo fungi possent. Corpus conditorio cedrino inclusum fuit; et postridie repetita funebria pari frequentiâ. De gloriâ quam consecutus ob sua merita sit, nonnemini reuelatum fuisse, opinio constanter obtinuit. Sed enim viuentem adhuc Deus plurimis decorauit sanctitatis ornamentis. Multa per ipsum miracula patrauit. Multa ipsi absentia, vel post futura patefecit; sic Proregum Peruanorum, cuidam, quem ab improbo consilio volebat auertere, mortem quam vnicus ipsius filius in Hispaniâ obierat, insinuauit; et Nostros iussit extemplo Arauco excedere, quo tempore lauta centum millium largitio aureorum ad fundandum ibi Collegium repraesentabatur, quod euersum iri a Barbaris propediem eam vrbem, vastatumque funditus vniuersam regionem diuinitus praeuiderat. Pertinacissimum Haereticum rogo ab S. Inquisitione addictum, quem nulla potuit vllius industria vel facundia frangere, ipse fusâ cum lacrymis prece ad mentem sanam reuocauit. Saepe inter orandum extasim patiebatur; saepe sublimis excitabatur a solo. Scientiâ discernendorum spirituum et motionum animi valuit plurimum. Daemones expertus est hostes infestissimos, qui vel in corpus ipsius saeuiebant interdum; quos ipse tamen constantiâ semper et contemptu fregit. Demum, quod donorum maximum est, tantâ Dei caritate flagrauit, vt illius vehementiâ credatur extinctus. Scripsit vir hic admirabilis, et spiritu plenus Apostolico Hispanice

De Bono, excellentiis, et obligationibus Status Clericalis, et Sacerdotalis, lib. IV. Hispali per Matthiam Clauium MDCXV. in 4. Prodiit autem et Latine.

IOANNES SOERIVS, natione Lusitanus, Conimbricae annos natus XVIII. ad Societatem accessit, et Tirocinio vix expleto, missione impetrauit in Indiam, vnde porro Sinensi vineaecultor designatus, Nancianum sub ferias Natalitas anno MDXCV. socius P. Matthaeo Riccio futurus peruenit. In eâ Sede annos amplius X. tem Christianam procurauit, totumque aliquando triennium sine Socio exegit; sed tantâ virtutis integritate, tam raro sanctitatis exemplo, vt ab omnibus vulgo coleretur vt sanctus; tanto ardcre, contentioneque operandi supra vires grauibus morbis attritas, vt rem ibi Christianam multis de causis difficilem, supra spem euexerit, multosque Christo aggregârit. Multa tulit perpessu aspera; saepe vicinorum maleuolentiâ ad extremam redactus inopiam, nihil vnquam quaestus est, nunquam sibi annonam postulauit augeri. Grauissimis morbis non semel conflictatus est; non semel etiam feruidâ Neophytorum curâ a parato iam funere reuocatus. Cum ergo defectus viribus, febre saepius renouatâ, comploratâ iam a medicis salute, precario magis vitam trahere, morte velut indulgente, quam viuere videretur, consilium fuit eum ad Macaense Collegium curandae valetudini amandare; sed omnem celeritatem morbus inualescens praeuertit, et Augusto mense anni MDCVII. virum sanctum, annos natum XLI. extinxit, quanto Neophytorum dolore satis declarauit lugubris ornatus, quem per eos dies multi gestarunt. Nostri lacrymas et omnem moeroris sensum procul habuêre, quod nostram constantiam dedecere luctus omnis argumenta Sinae sibi persuaserint. Amici tumulum, suo, vt aiebant parenti doctorique composuerunt, et lugentium more, quater flexerunt genua, quater monumentum capite pulsarunt. Ad concionem vnus Patrum eius laudes explicuit, quas lacrymis, suspiriis, crebroque gemitu auditor decorauit. Scripsit Soerius in lectulo, dum lentis febribus carperetur, conquiescere et otiari nescius, idiomate Sinico libellum vtilissimum;

Instructionem eius qui ad Christianam legem aspirat.

Item Sinice

Tractatum de Praeceptis Decalogi.

IOANNES STEPHANVS, natione Gallus, patriâ Niuernensis, vir Gallicanae Historiae peritissimus; rexit Augense Collegium. Scripsit

Historiam Illustrium Virorum Galliae, in omnigenere laudis, siue inter arma, siue in togâ.

IOANNES STEPHANVS MENOCHIVS, natione Italus, patriâ Papiensis, Iacobi Menochij Praesidis, Iurisconsulti celeberrimi et scriptis suis notissimi filius, Societatem die XXV. Maij, anno MDXCIII. aetatis XVII. ingressus. S. Scripturam et Moralem Theologiam publice docuit. Exinde in multis grauibusque Societatis administrationibus versatus; Collegium Mutinense semel, bis Romanum Rector, Domum Professam Romanam Vice-Praepositus, Praepositus bis Genuensem,


page 275, image: s275

ac bis Mediolanensem, Prouincialis semel Mediolanensem, bis Venetam Prouinciam, et hanc etiam Visitator obtinuit. Scripsit

Hieropoliticwn, siue, Institutionis Politicae e Sacris Scripturis depromptae lib. III. Lugduni per Ludouicum Prost MDCXXV. in 8.

Institutionis Oeconomicae ex Sacris Litteris depromptae lib. II. Lugduni per Andream et Iacobum Prost. MDCXXVII. in 8.

Breuem explicationem sensus Litteralis totius Sacrae Scripturae, ex optimis Auctoribus per Epitomen collectam tom. II. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXX. in fol.

IOANNES STEPHANVS TARAVT, natione Gallus; Edidit Linguâ suâ

Annalium Franciae, a Pharamundo vsque ad Ludouicum XIII. Tomum 1. Parisiis apud Petrum Billaine MDCXXXV. in fol. quem sequentur mox alij complures.

IOANNES STREINIVS, natione Germanus, patriâ ex oppido Franconiae Waldura, natus anno MDLXXXIV. se dedit in Societatem anno MD CIV. die XXII. Septembris. Liberales Artes, Philosophiam, Diuinas Litteras, Theologiae Doctor Moguntiae tradidit: postremo in Academiâ Herbipolensi D. Thomam publice praelegit. Typis Germanicis dedit

Historicam Relationem, de miraculo Sanguinis Christi, qui VV aldurae asseruatur. Herbipoli.

Zodiacum spiritualem, seu, Librum Planetarum spiritualem. Herbipoli MDCXXXI.

Scalam Paradisi. MDCXXXIX. Habet paratam

Chronologiam omnium Religiosorum Ordinum.

IOANNES SVFFREN, natione Gallus, patriâ Salonensis, in Societatem anno MDLXXXVI. aetatis XV. ingressus, vir ob eximia naturae et gratiae dona, externis iuxta ac domesticis carissimus; Orator excellens; memoriâ ac iudicio valens: Philosophiam et Theologiam in Societate professus; Confessarij et Concionatoris munere apud Ludouicum XIII. Christianissimum Regem defunctus est. Serenissimam Reginam Matrem dum terra marique sequitur a Confessionibus, peregrinandi finem fecit Vlissingae oppido Zelandiae XV. Septembris MDCXLI. annis, et bonorum operum meritis grauis, a Reginâ insolabiliter defletus; cuius iussu corpus ipsius Diepam Galliae portum deuectum est. Edidit

Concionum Tomum I. in LII. totius anni Dominicas. Parisiis apud Petrum Cheualier MDCXXII.

Tom. II. qui inscribitur, Testamentum Patriarchae Iacobi. Ibidem typis iisdem MDCXXIII.

IOANNES SVRIVS, natione Belga, patriâ Bethuniensis, plures annos, quâ pollebat Christianae eloquentiae facultate, e suggestu conciones cum feruore et fructu habuit, ad carceres, ad nosocomia, ad monasteria suam industriam extendens. Obiit Tornaci die XVII. Martij, anno salutis MDCXXXI. initae Societatis XLIX. quatuor olim vota professus. Edidit

Moratae Poeseos, Volumina II. Atrebati typis Guilielmi Riuerij MDCXVII. in 8.

Inaures aureas, Volumen III. variorum Carminum.

IOANNES SWETNAMVS, alias NICOLSONVS, natione Auglus, patriâ Northamptoniensis, Societati in Lusitaniâ adscriptus anno MDCVI. vit doctus et concionibus idoneus. Post varia munera in Seminariis Anglorum Cismarinis obita, laborauit in Anglicanâ vineâ: sed captus, et in exilium eiectus, Laureti tandem cum Poenitentiarium ageret pro Linguâ Anglicanâ, vitâ functus est, circa annum salutis MDCXXIII. Scripsit Anglice

Peregrinationem S. Mariae Magdalenae ad Paradisum. Audomari MDCXVII. in 8. Item

Paradisum voluptatis super Litanias Lauretanas. Audomari MDCXX.

Transtulit etiam ex Hispanico Anglice

Antonij Molinae Carthusiani Tractatum de Oratione mentali. Audomari MDCXVII.

IOANNES SWETVS, natione Anglus, patria Deuoniensis, anno MDCII. et deinceps Conuictor Collegij Anglorum Romae; cum exercitiis spiritualibus Neapoli, iam Sacerdos, anno MDC. VIII. dedisset operam totos XII. dies, ductu Patris cuiusdam Carmelitani Excalceati, vt diuinam de vitae suae rationibus exploraret voluntatem, singulari impulsu eiusdem illius Confessarij sui ad Societatem animum aduertit. Vtilis euasit Angliae operarius, et multorum in Christo filiorum parens. Affecto multis infirmitatibus corpore, Audomarum se contulit, ibique pie obiit die XXVI. Februarij, anno salutis MDC. XXXII. Scripsit Anglice

Manifestationem Apostasiae M. Antonij de Dominis. Audomari MDCXVII. in 4.

IOANNES DE SYLVA, natione Lusitanus, scripsit

Annuas Litteras Prouinciae Goanae anni MDCXXIII.

IOANNES TELLERVS, natione Gallus, Normanus, domo nobilis: vir maxime pius, et vere siticus animarum, vt nunquam satur laborum vias omnes tentaret, experireturque quo plurimos Christo lucrifaceret; in eâque re non vigilantiae modo et sedulitatis, sed dexteritatis etiam ac felicitatis rarae. Admirationem augebat robur spiritus in tabescente sensim corpusculo, vt omnes admirarentur, quemadmodum posset se ipse, nedum tot labores sustinere. Denique ingentem cunctis domesticis pariter atque externis relinquens moerorem, vitâ non tam morte ereptâ, quam caritate consumptâ eo migrauit, quo non solum praeclara merita, sed modo quodam sese praemiserat. Obiit Romae XV. Calen. Octobr. Anno MDLXXIX. Duo praeclara opera extremo vitae suae anno perduxit ad exitum, quorum altero carcere detentos viuos, altero mortuos iuuaret. Dedit enim operam, vt vesperi post Salutationis Angelicae signum


page 276, image: s276

certo tinnitu homines ad faciendas pro iis, qui purgatorio carcere tenentur, preces, inuitarentur. In viuorum auxilium nouam Sodalitatem admodum frequentem molitus est eorum, qui leuandam vinctorum inopiam, causas expediendas, curandos morbos, et alias necessitates tollendas susciperent, quae magnas hodieque miseris hominibus adfert vtilitates, appellata Archiconfraternitas Caritatis. Euulgauit quasdam

Tabulas de Casibus Conscientiae, non parum vtiles.

IOANNES TELLIER, an idem cum priore, non habeo exploratum. Edidit ex Gallico Italice

Historiam Anni Iubilaei MDLXXV. a Raphaele Riera conscriptam Latine. Maceratae apud Sebastianum Martellini MDLXXX. in 8.

Theatrum animae Christianae. Brixiae MDCIII.

IOANNES TERRENTIVS, natione Germanus, Medicinae prius operam dedit; tum factus Societatis nostrae, profectus ad Sinas ad animorum peruestigandam salutem, strenuam operam ibi nauauit, ibique obiit anno MDCXXX. Locupletauit

Historiam Mexicanam plantarum, animalium, et metallicarum fodinarum, Notis doctissimis.

IOANNES THEODORICI MACHERENTINVS, natione Belga, ex oppido Macheren, quod ditionis Luxemburgensis ad Mosellam flunium situm est, prodiit in lucem, et nomen traxit; atque anno salutis MDLXVII. die VIII. Martij in Societatem Treuiris admissus est; quâ in Ciuitate, et Coloniae item, Fuldae, Aquisgrani, et Spirae, docendo Philosophiam et Theologiam; concionando, in Scholis ad discipulos, in templis, etiam Cathedralibus, ad populum; Confessiones sacras audiendo; religiosâ denique cum omni genere hominum conuersatione, idoneum se Christi fidelemque ministrum praebuit. Merito inter primas Collegij Fuldensis columnas recenseatur, ad cuius initium cum aliis ponendum missus est; merito Aquisgranense illi acceptum referatur, cui in Missione egregiâ eloquentiâ et praeclaris virtutum exemplis occasionem dedit: merito etiam inter eos censendus, qui Treuirensem populum, recens nefariâ Caluini haeresi aliquantum perturbatum, non tantum ad auitae fidei normam, sed etiam ad magnam pietatem suâ industriâ excitarunt. In ipso laborum curriculo acerbissimis herniae doloribus repressus Deum exorasse dicitur, non vt morbo defungeretur; sed ne ex eo malo salus hominum ab ipso procuranda aliquid caperet detrimenti, cui rei ita se dedidit, vt extremis XV. annis, iam senex, et praeter lacessentem identidem herniam, asthmate graui afflictus, nihil tamen cuiquam iuuenum concederet, in iis functionibus obeundis, quas Societas praestare consueuit. Tandem anno salutis MDCX. die VII. Ianuarij contracto lethali morbo, vti iudicatum est, ex frigore, quod Festis Natalitiis et Circumcisionis, totos dies Confessiones excipiendo, pertulerat, tantâ cum opinione sanctitatis Treuiris decessit, vt non defuerint, qui integro anno sepulchrum eius floribus consperserint, et beatos se putauerint, si vel paucos capillos ex eius canitie nanciscerentur. Agebat annum iam vitae septuagesimum, Religionis XLIII. dudum quatuor vota professus. Scripsit pro eruditione Parochorum

Catechismum Treuirensis Archiepiscopi auctoritate euulgatum, et adiunctam cum recognitione et auctario

Praxim Catechisticam. Augustae Treuirorum typis Henrici Bock MDCXII. in 8.

Qui diues saluus? Saluiani Massiliensis Presbyteri, aduersus auaritiam, sub nomine Timothei, ad Ecclesiam Catholicam, Epistolares lib. IV. in certa Capitae distinxit, Scholiis marginalibus, atque annotatione consensus Sanctorum Patrum illustrauit. Augustae Treuirorum apud Henricum Bock MDCIX. in 4.

IOANNES TOLLENARIVS, natione Belga, patriâ Brugensis, natus II. die Augusti, anno MDL XXXII. Vir moribus et doctrinâ spectabilis; docuit Theologiam Moralem triennio; complures annos, semel, iterumqueue. Domui Professae Antuerpiensi Praepositus praefuit: nunc Prouinciam Flandro-Belgicam moderatur. Edidit

Speculum vanitatis, siue, Ecclesiasten elucidatum, stylo elaborato solutae, ligataeque orationis, Paraphrasibus et moralibus ac piis excursionibus. Antuerpiae typis Plantinianis Balthasaris Moreti MDCXXXV. in 4.

Exstat eius vna

Ode perelegans in Epicitharismate, quod nobiles huius aeui Poetae appenderunt Matthiae Casimiro Sarbieuij, in Lyricorum eius postremâ editione Antuerpiensi.

IOANNES DE TORRES, natione Hispanus, patriâ Methymnensis, XV. annorum dumtaxat se addixit Societati; in eâ longam aetatem honestis muneribus ex instituto exercuit, ipsis etiam Turcis et Mauris, cum ad redimendos captiuos in Africam nauigasset, acceptus. Obiit demum Methymnae longo consumptus morbo, exhibitis egregiae patientiae documentis, anno salutis MDXCIX. Scripsit Hispanice volumen variae eruditionis, quo

Christianam Philosophiam de Moribus, lib. XXV. complexus est, Burgis excusum MDXCVI. in fol. Qui thesaurus e Patribus et Philosophis sententias summo delectu quaesitas continet.

IOANNES TSANDECK, natione Germanus, gente Carniotus, patriâ Waixelburgensis, anno salutis MDC. in Societatem Graecij e Poesi ingressus, fide seruatâ, cursuque feliciter consummato, ibidem obiit ex peste, quam Confessiones infectae Ciuitatis promiscuae audiendo contraxit, die VIII. Octobris, anno MDCXXIV. Transtulit in Linguam Carniolicam, collatis cum Illustrissimo Labacensi Episcopo operis, cuius


page 277, image: s277

auctoritate, tacito Patris nomine libri editi sunt,

Catechismum et Euangelia per Annum. Graecij typis Widmanstadij MDCXII.

IOANNES TVLLENSIS, natione Germanus, vir nihilo virtute, quam doctrinâ minor: Philosophiae stadium ter docendo confecit; Ethica Aristotelis, Quaestiones de Conscientiâ, et Controuersas cum Haereticis aliquot annis explicuit. Singulari fuit obseruantiâ, atque obedientiâ erga suos Superiores. Nihil vnquam in victu eximium ab aliis admisit. Tam diligens sensuum suorum atque oculorum imprimis. custos, vt totis XXVII. quib. Treuiris habitauit, nunquam de Odaeo in templum inferne despexerit. Diuturno morbo, an magis senio? demortuus est Treuiris XV. Cal. Nouemb. anno salutis MDCXXV. aetatis LXXIV. iam ab annis XXXII. vota quatuor professus. Texuit facili et pio stylo

Carminum Sacrorum libellos aliquot.

IOANNES LE VENEVR, natione Belga, patriâ Bastoniensis, ingressus in Societatem anno MD CXIX. aetatis XXII. Vertit ex Germanico Gallice

Scholam Christianam Nicolai Cusani nostri.

IOANNES VIENOTVS PETIT, natione Burgundus, patriâ Grayacensis, Rector fuit Collegiorum Namurcensis, et Tornacensis; et Concionator e primis. Obiit Cameraci XIV. Iunij MDCXXXVII. aetatis LXIX. ab ingressu in Societatem XLVI. Vertit e Latino Gallice[?].

Appendicem Apologeticam, ex D. Thomâ et D. Bonauenturâ contra calumniatores Religiosorum, quam Historiae Ordinis Iesuitici, a se refutatae addidit Iacobus Gretserus. Leodij.

Concinnauit praeterea in vsum Concionatorum

Indicem, seu, Locos communes in Opus Petri Ribadeneirae, de Vitis Sanctorum. Auxit

Indicem in Breuiarium Romanum, a Ioanne Voello prius editum. Coloniae apud Henricum Kraft MDCXLI. in 12.

IOANNES VILLALOBOS, natione Hispanus, scripsit

Grammaticam Graecam.

IOANNES A VILLANOVA, natione Hispanus, e Regno Nauarrae, Philosophiam Turiasonae, Theologiam Bilbili ac Caesaraugustae docuit; vtrobique Collegium gubernauit; Sacrae Inquisirionis Censor fuit. Vit fuit eximiâ humilitate, quique non dedignaretur, vel cum Sociis praeerat, ad infima Grammaticae rudimenta pueris tradenda descendere; in humanioribus alioqui litteris versatissimus. Edidit

Elegias aliquas, et Epigrammata non insulsa.

IOANNES VINCARTIVS, natione Belga, patriâ Insulanus, edidit librum hoc titulo,

Beata Virgo Cancellata, Insulis cultu et miraculis celebris. Insulae apud Petrum de Rache MDCXXX VI. in fol. Item de cultu B. Virginis, Carmine Elegiaco. Edidit praeterca

Vitam, et Documenta S. Ioannis Chrysostomi. MDCXXXVIII. et alias promittit

Epistolas Heroidum, Carmine Elegiaco.

IOANNES VIREAV, natione Gallus, reddidit Gallice

Annuas Litteras e Iaponiâ Annorum MDCXXV. MDCXXVI. et MDCXXVII. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

IOANNES VNCHALIVS, natione Roxolanus, seu, Ruthenus, patriâ Leopolitanus, Romae iuuenis, atque Artium Magister cum esset, ad nostrum numerum adscriptus est anno salutis MDLXXI. Expeditis ibi studiis redux in Poloniam, partim externos, partim nostros annis XIII. Rhetoricam docuit, estque habitus inter primos aeui sui Oratores. Sociis nostris Leopoli VI. annis, Calissij IX. praefuit; sed haec illi posterior moderatio euasit difficillima, ob generis omnis molestias, quae in fundando illo Collegio exsorbendae fuerunt; vexationes, direptiones bonorum, obtrectationes, calumniae: sed omnia mitigauit Pater Vnchalius suâ prudentiâ et lenitate; viris magnis et Senatoribus perquam carus et venerabilis. Dum apud Episcopum Posnaniensem versatur, repente in paralysim incidit, et nemine aduertente decidit e sellâ. Acciti extemplo Medici, nihil opis adferre valuerunt. Trimestre fere morbus tenuit, vsque ad diem XII. Martij, anno Dominico MDCVIII. aetatis suae LXI. initae Religionis XXXVII. quo pie vitâ functus est Radlini in pago Episcopi; qui suo eum tumulo inferre voluit, nisi nostris deprecatoribus cessisset. Vir fuit pius, modestus, aequi animi, in tolerandis iniuriis tam facilis, vt in prouerbium iam vertisset, iniuriâ ipsum aliquâ prouocare debere, qui sibi vellet eum maxime demereri. Suauissimum quendam agendi modum cum nostris habuit, quorum in spiritu dirigendorum diu curam sustinuit. Oratione vti multum praestabat, ita plures in eâ ponebat horas. Scripsit Polonice

Meditationes Vitae Christi, et

Meditationes de B. Mariâ Virgine. Cracouiae MD. XCII. in 4.

Formam Vitae Christianae, adiunctis variis precationibus, seu, Catechismum Romanum, quem sub alieno nomine edidit.

IOANNES VOELLVS, natione Burgundus, patriâ Valmoncelotanus, vir euditus in paucis, Eloquentiam apud suos plurimos annos professus; Lugduni ac Dolae Pro-Rector fuit. Vnum et quinquaginta annos in Societate; virtutum omnium donis apprime excultus exegit: eius prudentiae, caritatisque fuit, nemo vt ad eum de suis rebus vnquam referret, qui non facti sui fructum aliquem perciperet; tam interim demissum gerebat animum, vt ne verbum quidem ipsi aliquando excidisse, quod ostentationem saperet, quisquam meminisset. Obiit Turnone die X. Martij, anno salutis MDCX. Composuit


page 278, image: s278

et typis euulgauit

Artificium componendae orationis. Lugduni apud Ioannem Pilehotte.

De ratione conscribendi Epistolas. Lugduni apud Ioannem Pilehotte.

De Horologiis Sciothericis. Turnoni apud Claudium Michaelem MDCVIII.

De Oratore, lib. IV. Lugduni MDCX. apud Pilehotte.

Indicem in Breuiarium Romanum, ad Conciones formandas aptissimum. Moguntiae per Petrum Henningium MDCXIV. in 12.

IOANNES VOLCKIVS, natione Germanus, Bauarus, patriâ Dachauiensis, trium votorum Professus, anno aetatis XIX. Societatem complexus est, in quâ annos ipsos L. per varia munia continenter se exercuit, et perquam fructuose. Iniuriarum et periculorum, quae imminerent ab Haereticorum fraude ac odio, quasi ad eum nihil pertinerent, erat insita homini contemptio tanta, quantum hostibus studium nocendi, atque audacia. Veri et aequi religiosissimus aemulator, pro vtroque pugnabat studiosissime; atque hoc saepenumero felicius, quod in eiusmodi causâ, idonea erat libertas dicendi, et facultas. Augustae Vindelicorum tandem tridui dumtaxat morbo tentatâ leniter eius valetudine, integerrimis fruentem sensibus ad se in quietem Deus aduocauit, anno salutis MDCXIII. Scripsit Germanice

De abominatione peccati.

De Sacrâ Communione, ex Ludouico de Ponte.

Vitam P. Gonzali Sylueriae Martyris e Societate Iesu, e Latino Nicolai Godigni transtulit Germanice. Augustae MDCXIV.

IOANNES VREMANNVS, natione Dalmata, Mathematicarum disciplinarum bene peritus. Hunc Nicolaus Trigautius redux in Sinas ex Europâ, aegre ab Claudio Generali Praeposito impetratum, secum auexit et incolumem adduxit Macaum, vbi triennio praestolatus occasionem in Regni interiora sese insinuandi, Mathesim Nostros interim docuit, ipse vicissim Sinensem Astronomiam perdidicit. Cum autem crebris vexaretur stomachi doloribus, aurae victuique mutando, Nancianum festinatâ profectione missus est, quo in itinere, vt periculi nescio quid declinaret, triduum totum, tempestate subfrigidâ, in carinâ nauis delituit, pedibus in aquam demersis, vnde morbum validiorem contraxit, quo breui confectus est. In eo morbo cum vix haereret ossibus, nec sine alterius ope se posset in latus conuertere, cruciatus suos temperabat dulcissimis cum Christo Crucifixo colloquiis, cuius effigiem semper habebat ad manum. Sanctorum res gestas sibi volebat identidem recitari, interpositis Psalmis Poenitentialibus, vt sua ex illis sensa repetere posset, et miscere sermones. Flagrabat amore diuino, studioque proferendae apud Sinas eius gloriae; cui tamen cum non posset satisfacere, libenter se aiebat morem gerere diuinae voluntati. Sacrum sigillum Indulgentiis insigne dextero brachio cum illigasset, paulo post, pronuntiatis tertio sacrosanctis nominibus Iesu et Mariae, oculis in Crucifixum Dominum defixis, spiritum suauissime exhalauit Nanciani in Sinis Feria IV. post Pascha, quae in diem XXII. Aprilis incidit anno salutis MDC. XX. Cadauer postridie Nanchinum auectum in Sociorum sepulchrum illatum est. Scripsit

Annuas Litteras Iaponiae Annorum MDCXV. et MDCXVI.

IOANNES WAELS, natione Belga, patriâ Haesbrouckanus in Flandriâ, Duaci Philosophiae studiis absolutis animum ad Societatem adiecit, a quâ nullis suorum minis blanditiisue se est passus auerti, quibus declinandis Romam abiit. Vnde postliminio reuersus Philosophiam Duaci professus est. Ceterum in proximorum commoda vitam pene omnem, tum in Lusitaniâ, tum in Belgio nauiter impendit. Erat spiritu magno, et zelo animarum raro; multus in habendis concionibus, confessionibus excipiendis, Sodalitatibus dirigendis, semper cum fructu et laude. Ipse confitebatur quotidie, et ad anteriora perfectionis se semper extendebat. Nullus illi nisi de rebus piis sermo: si alij fuissent illati, ad orandum se ipse conuertebat. Superiores haud aliter quam mortales quosdam Angelos venerabatur; eorum sollicite nutus aucupabatur, saepe praeueniebat: et postremâ vitae periodo nunquam ad quietem se componebat, nisi a Superiore benedictionem impetrasset; quem etiam biduo ante obitum rogauit, vt mori sibi bonâ cum eius pace liceret. Paupertatem prorsus diligebat vt matrem; quam ne leuissimae cuiusuis rei dispensatione violaret, accurate notabat, quid, quantumque sacrorum numismatum, aut imaginum in proximos partiebatur, ne quid supra praescriptum daret. Calculi, quo cruciabatur, exsectionem, quam diu expetierat, postquam trecentis redimi florenis oportere intellexit, omnino repudiauit. Grandioris pretij medicamenta dolebat suis malis praescribi, optabatque ab iis vel abstineri, vel certe emendicatâ pecuniâ comparari. Cum puluinar alterum in molestiae leuamen petiisset, nullumque haberetur, suum arcte complexus, laetissimo animi sensu exclamauit, O Sancta Paupertas! Castitatis studiosus erat in paucis; vt eum qui norant, castissimum virum, innocentemque vocarent. Cum rarâ doctrinâ et ingenio egregiam copulauit simplicitatem. Conscientiam suam vel iam senex, Tironis instar Superioribus explicabat, eorum admonitiones placide, promptoque se corrigendi studio excipiebat. Venerabatur e Sanctis praecipue S. Ignatium parentem nostrum, B. Aloysium, cui aliquando conuixerat, et S. Catharinam Alexandrinam Martyrem: sed primo loco Reginam Sanctorum, quam Sabbatino ieiunio colebat; secundum illum vero Sponsum


page 279, image: s279

eius Iosephum prosequebatur, cuius honori promouendo se per votum addixerat: Sodalitatem ad id alicubi instituit, imagines erexit; lumina ad eas frequentia procurauit. Laudes eius vbique depraedicauit: denique typis etiam vulgauit

Litanias de S. Iosepho.

Vitam finiuit in illâ Apostoli voce, Filioli diligite alterutrum, Dunkercae die VIII. Ianuarij, anno salutis MDCXXVIII. aetatis LXI. Religionis XL. a susceptâ quatuor votorum professione XXIII.

IOANNES WALTERIVS VIRINGVS, natione Belga, patriâ Louaniensis, Ioannne Viringo Doctore Medico, et Societatis nostrae amantissimo natus; in Humanioribus Litteris tradendis, in explicandâ Theologiâ, in concionibus ad populum, in Hollandicae vineae culturâ eximius operarius, et ad omnia promptus. In Frisiâ a perduellibus Dei, Regisque Catholici hostibus interceptus, et in carcerem retrusus, vincula ferrea non ante induit, quam illa oscularetur. Vnde cum per Catholicorum liberalitatem post menses sex liberatus educeretur, vir primarius illas ipsas compedes pretio redemit, affirmans illas sacri pignoris loco apud se seruandas colendasqueue. Mechliniam reuersus praecipuo studio complecti coepit inopes, quorum tuguria multo, quam aedes locupletiorum, libentius adibat; nec vlli eum calculi dolores ab eo officij retardarunt. Gliscentibus inter milites contagiis catalogum sibi multorum descripserat, quos cum singillatim visitasset de die, nocte saepe iterum ac tertio eosdem interuisurus indefessâ caritate surgebat. Haustâ ab his aegritudine cum decubuisset, serenari extemplo sensit animum insolito modo, illatâque mortis mentione exhilarescere, et aiebat, mori non timeo, quia bonum Dominum habeo. Inusitato Martyrij desiderio semper flagrabat, cuius recordatio vel leuiter ingesta magnos illi animos addebat, ad omnem medicamentorum acerbitatem: ad quam etiam non parum illum firmabat B. Virginis Mariae memoria, cuius beneficio praedicabat se praesenti mortis periculo fuisse aliquando ereptum. Occubuit gloriosâ morte per caritatis obsequia contractâ Mechliniae ad diem IV. Decembris, anno salutis MDCXXII. ab ingressu in vitam mortalem LII. in Religiosam XXXIII. quatuor dudum votis illigatus. Scripsit vernacule

Aduersus Ioannem VVallesium Haereticum. Bruxellae apud Oliuerium Bruuel MDCIX. et MDCXIV.

Latine vero

De triplici coenâ Christi, Agni, Vulgari, Eucharisticâ. Antuerpiae apud Haeredes Martini Nutij et Ioannem Meursium MDCXVII. in 4.

IOANNES WARIN, natione Germanus, patriâ unmestadensis, edidit Linguâ Germanicâ

Octo corollas funebres in exequiis Serenissimae Mariae Renatae, Alberti Ducis Bauariae Filiae exhibitas. Monachij MDCXXX.

IOANNES WIELEWICKI, natione Polonus, nobili familiâ natus in Wielewicz pago Palatinatus Calissiensis, anno MDLXVI. post Humaniores Litteras Posnaniae delibatas, Deo se in Societate dicauit Brauhsbergae anno MDLXXXIV. in quâ triennio Philosophiam, Theologiam de Moribus biennio explicauit. Gubernauit bis Domum Professam Cracouiensem ad S. Barbarae annos VII. totidem annos Rector fuit in Collegiis Leopoliensi, Posnaniensi, et Calissiensi; tribus praefuit in residentiis Toruniensi et Praemisliensi. Socialem operam praestitit tribus Praepositis Prouinciae itinerum et consiliorum consors. Patres in tertiâ probatione instruxit: Romam, missus a Prouinciâ Procurator inuisit: Studiis etiam Nostrorum maioribus praefuit, et variis in locis Ecclesiasten cum laude et bonâ fruge egit. Professus quatuor vota anno MD CXV. Vir ob vitae religiosae seueritatem cum liberali comitate coniunctam, domesticis, externisque gratissimus; otij tantus osor, vt vel in aetate deuexâ, non segnius quam iuuenum quilibet, ad salutem animarum incumberet. Obiit Iaroslauiae XXIV. Iulij, anno MDCXXXIX. Scripsit ex Latino Polonice

Thomae de Kempis de Imitatione Christi lib. IV. ab Henrico Somalio iuxta Autographum castigatos.

Ad Petri Scargae Tomum de Vitis Sanctorum collegit Indicem.

Poemata varia de rebus piis, deque aliis moralibus, et contra Haereticos, sub alieno nomine, Ling, uâ vernaculâ vulgauit.

IOANNES WILHELMVS WILTHEIM, natione Belga, patriâ Luxemburgensis, ingressus in Societatem anno MDCXII. aetatis suae XVIII. in eâ Philosophiam, ac Moralem Theologiam professus est, et Collegiis aliquot Rector praefuit, hodieque praeest. Scripsit

De rebus gestis, et honoribus S. Maximini Archiepiscopi Treuirensis, lib. X. in quibus Veterum aliquot Auctorum scripta promit.

Disquisitionum Antiquariarum, lib. III. in quibus Veterum Romanorum monumenta toto Ducatu Luxemburgensi sparsa colligit.

IOANNES WINTERSHOVEN, natione Belga, patriâ Vltraiectenlis, vir doctrinâ aeque ac virtute clarus. Natus est anno salutis MDLXXI. excultusque Litteris Humanioribus, et Iuris Ciuilis scientiâ in Hollandiâ; et tantum prudentiâ, ac rerum agendarum dexteritate valuit, vt aptus inprimis haberetur, iam tum ante vitam religiosam, qui ad Hollandos de pace acturus, publico nomine mitteretur. S. P. N. Ignatij Exercitationibus vocationem hausit Societatis. In Tirocinio monita ad vitam religiose instituendam concepit, quibus reliquam omnem aetatem


page 280, image: s280

direxit. Philosophiam inter iuuenes vir ipse audiuit, magnâ in suos Professores quamuis eos annis excederet, obseruantiâ: eandem post aliis ipse tradidit, et e discipulis suis plures centenis ad vitam religiosam adduxit. Praefuit Ruraemondensi Collegio Rector, vbi de laboribus culinae conquerentem fratrem, suo ipse exemplo, obito per dies aliquot coqui munere, ad officium reduxit. Bruxellis etiam Rector fuit sesquiennio, donec importunâ propemodum deprecatione, dignitatis missionem impetrauit. Societatem tenerrime amabat; et discruciabatur animo, si quid a Nostris commissum esset, quod eius existimationi posset officere. Cum Sacerdotes nostros in tertiâ probatione institueret, correptusque morbo ad caelum suspiraret, offerentibus precum suarum suppetias ad recuperandam salutem, Itane, inquiebat, cursum meum in caelum satagitis impedire? quin promouete magis. Sciscitantibus, ecquid incommode iaceret; Enimuero commodius, inquit, quam Iesus meus in cruce. Aquâ roseâ frontem mulcentibus; Ah, quam delicatum sub spinoso capite membrum! Iuniores Sacerdotes se visentes rogabat, vt se aquâ lustrali aspergerent; vnique eorum de totâ vitâ confessus est, ac tandem placide in Domino quieuit Mechliniae anno salutis MDCXXV. Cum Serenissimi Belgarum Principes Albertus et Isabella Clara Eugenia Montes pietatis erexissent, iisque essent in inuidiam vocati, de illorum voluntate scripsit Pater

Libellum de Montibus pietatis. Edidit etiam

Theses de Concursu Dei, quas variis auctoritatibus, et rationibus confirmauit.

IODOCVS ANDRIES, natione Belga, patriâ Cortracensis, natus anno salutis MDCXXXVIII. die XV. Aprilis, Societatem ingressus Tornaci MDCVI. 2. Octobris, Professionem quatuor votorum emisit Antuerpiae MDCXXIII. 3. Maij, eximius Concionator, magno, quo ardet, animarum iuuandarum zelo accensus, per annos retro plurimos, tum Gandaui, tum Mechliniae, tum Brugis, tam in chartis expansis, quam in contractis libellis adeo multa euulgauit, seu documenta pia, seu hortamenta, vt si in vnum redigantur, possint magni codicis instar obtinere. Tumultuarie nonnulla numerentur.

Modus orandi pro necessitatibus patriae. Latine et Flandrice Gandaui MDCXIX. Auctus deinde variis locis saepe prodiit.

Manus hominis, et dies hominis Christiani, Latine, Flandrice, Gallice. Gandaui MDCXXI.

Facilis modus laetam mortem obtinendi. Latine, Flandrice, Gandaui.

Preces ad Stationes Passionis, et ad XV. Mysteria B. Virginis, ac VII. eius Dolores. Gandaui MDCXXI. et deinceps alibi.

Annulus aeternitatis; tum in libellulo, tum in exporrectâ chartâ, Latine, Gallice, Flandrice, duodecies repetito praelo. Gandaui MDCXXI.

Memoria Passionis Domini. Latine, Hispanice, Gallice, Flandrice. Louanij et Brugis MDCXXI.

Emblemata de Stationibus et Memoria Passionis Dominicae. Gandaui MDCXXVI.

Libellulus de amoris Dei, auctu et contritione. Latine et Flandrice. Mechliniae MDCXXVI.

Idem per compendium, sub titulo duae claues caeli, quae VII. linguis, Latinâ, Hispanicâ, Italicâ, Gallicâ, Germanicâ, Anglicâ, Flandricâ in lucem prodiêre, et ex illis supra centum et quinquaginta millia exemplarium distracta sunt.

Brugae marianae. Flandrice. Brugis MDCXXXIV.

Dolores B. V. Mariae. Mechliniae MDCXXVII. et Brugis MDCXXIX.

Breuis exercitatio ad promouendum rosarium 12. stellarum Deiparae, Flandrice. Gandaui.

De gratiâ Iubilaei seruandâ, augendâ.

Facile certumque praesidium aduersus omne peccatum. Brugis MDCXXIX. Latine, Hispanice, Flandrice, Gallice, Anglice, multiplici praelo.

Commemoratio animarum Purgatorij. Flandrice.

Item Purgatorium Catholice assertum, cum incitamentis ac methodis suffragandi. Brugis MDCXLII.

Negotiatio Spiritualis mercaturae, vt vno anno tantum lucremur, quantum decem. Latine, Gallice, Flandrice, variis locis nonies repetito praelo.

Ex his in vnum collegit aliqua ediditque inscripta:

Faustus annus, mensis, hebdomas; dies, hora Christiani hominis. Brugis, typis Nicolai Breygelij MDCXXXVIII. in 24.

Haec et alia tacito nomine, maximo fructu euulgauit, pro concionibus frequentem illorum vsum feruenter commendabat. Cum Bruxellae Litteris Humanioribus docendis operam nauaret, in lucem emisit sub Rhetorum et Collegij sui nomine

Lacrymas in obitum Serenissimae Hispaniarum Reginae Margaretae cum oratione funebri. Sub nomine Collegij Bruxellensis Societatis IESV. Bruxellae apud Velpium MDCXI.

IODOCVS COCCIVS, natione Germanus, patriâ Treuirensis, in Societatem cooptatus est VIII. Septembris, anno salutis MDXCVIII. Litteraturae politioris et Historiae cognitione fuie instructus egregie. Treuirensibus Academicis Aristotelem explicauit, antequam in Molshemensi Collegio, Theologiae Doctor, et primus Academiae Cancellarius, Angelicum Doctorem D. Thomam profiteretur. Inde ad Confessiones Serenissimi Archiducis Leopoldi adhibitus, ab illo bis ad Caesarem legatus est. Vir fuit acri mente praeditus, et qui multa simul ad Dei gloriam et hominum salutem indefessus expleret; lectionibus, concionibus, domesticis, Partheniisque exhortationibus, excursionibus, commentationibus priuatis semper intentus. Inter haec magnâ sui despicientiâ, amoenitate morum, et comi modestiâ multum amabilis. Singulari in B. Virginem Deiparam affectu, ad quam in


page 281, image: s281

omni difficultate, etiam litterariâ, fidenter pro auxilio perfugiebat. Redux ab Aulâ Caesareâ Rubeaci in Alsatiâ per dysenteriam e vitâ sublatus est, die XXV. Octobris, anno MDCXXII. Antequam Extremâ Vnctione muniretur, elatâ supra vires voce, votorum quatuor formulam repetiuit, exultabundus quod in sanctâ Societate moteretur, tametsi inutilis in eâ vixisset. Edidit sub nomine Molshemensis Academiae

Panegyricum eruditum, et Academica inauguralia, Serenissimo Archiduci Leopoldo Academiae Molshemensis Fundatori. Edidit etiam

Theologicarum Thesium, lib. III. Posthumum reliquit

Dagobertum Regem, Argentinensis Episcopatus Fundatorem, praeuium Notis illustratum. Molshemij typis Ioannis Hartmanni. MDCXXIII. in 4.

IODOCVS DESMARETS, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, ingressus in Societatem, anno MDCXII. cum ageret aetatis annum secundum supra vigesimum. Vir fuit Latinis Graecisque litteris egregie instructus, quibus docendis plures annos contriuit. Fuit Superior Seminarij B. Virginis Montibus. Obiit Rector Collegij Malbodiensis die XIII. Decembris MDCXXXVII. Edidit

Breuem Commentarium in Horatium repurgatum ab omni obscoenitate, in gratiam iuuentutis. Duaci typis Viduae Marci Wion, anno MDCXXXVI. in 8.

Iam paratum est ad praelum, eius Onomasticon quo vocabula a Latinis hactenus vsurpata explican tur.

IORDANVS CASCINI, natione Siculus, patriâ Panormitanus, nobili loco natus, magnis in Societate muneribus perfunctus; nam et Domus Probationis, et Collegij Rector, et Domus Professae Praepositus Panormi diu fuit, et Patrum tertiae Probationis instructor, et Prouinciarum Siculae et Venetae Praepositus Prouincialis; singulari morum facilitate, prudentiâ, sui contemptu, domesticis et externis, praesertim viris Principibus gratus. Obiit Panormi XXI. Decembris, anno MDCXXXV. aetatis LXX. Religionis XLVIII. Edidit

De Vitâ et inuentione S. Rosaliae Virginis Panormitanae, breuem narrationem. Panormi apud Decium Cyrillum MDCXXXI. Parabat accuratam eiusdem Sanctae Virginis Historiam; quam pene confectam reliquit, exspectamus eam ab aliâ manu propediem.

IOSEPHVS ACOSTA, natione Hispanus, patriâ Methymnensis, a puero se Religioni nostrae addixit, et quatuor alios natu maiores fratres habuit in Societate Hieronymum, Iacobum, Christophorum, et Bernardinum; quorum postremus obiit Bernardinus Mexici XXIX. Maij, anno MDCXV. ob eximiam virtutem cum insigni doctrinâ coniunctam magno sui desiderio relicto. Vir fuit ingenio praestanti, acri iudicio, labore indefesso, facundiâ doctrinâque praestans, qui omne disciplinarum genus didicit, et professus est. Deinde in Occidentis Solis Indiam nauigauit anno MDLXXI. et Peruanam nostrae Societatis Prouinciam Praepositus Prouincialis gubernauit. In Hispaniam reuersus, in Aragoniae ac Boeticae Prouinciis Visitatoris partes egit: aliis etiam regendi muneribus functus est. Demum cum Salmanticensis Collegij nostri habenas regeret, atque integritatis, doctrinae, ac prudentiae laude floreret, morbo oppressus et extinctus est die XV. Februarij, anno salutis MDXCIX. aetatis ferme LX. Scripsit

De Christo reuelato, lib. IX. Romae apud Iacobum Tornerium MDXC. in 4. et Lugduni apud Ioannem Baptistam Buysson MDXCII. Salmanticae et Venetiis.

De Temporibus nouissimis, lib. IV. Ibidem apud eosdem, iisdem annis.

De naturâ noui orbis, lib. II. quos etiam Hispanice vertit, et, de promulgatione Euangelij apud Barbaros, siue, de procurandâ Indorum salute, lib. VI. Coloniae per Arnoldum Mylium MDXCVI. in 8. et prius MDLXXXIX. et MDXCV.

Historiae Naturalis, et Moralis Indiae, lib. VII. MDXC. in 4. MDXCI. in 8. et MDCX. in 4. Eos transtulit Italice Ioannes Paulus Gallucius MDX CVI. in 4. et Latine Theodorus de Bry, inseruitque Parti IX. suae Historiae Occidentalis.

Concionum Tomos III. graui et eleganti stylo, Salmanticae apud Ioannem et Andream Renaut MDXCVI. et sequenti in 4. Venetiis MDX CIX. Coloniae MDC. in 8.

Concilium Limense III. digessit, et Latine conscripsit.

IOSEPHVS ALDERETVS, natione Hispanus, patriâ Malacitanus, cum Ciuilis atque Canonici Iuris Doctor, et Humanarum atque Diuinarum Litterarum cognitione ornatus esset, Cordubensis Ecclesiae Canonicus, magnamque Capituli, et totius Ciuitatis sibi conciliasset beneuolentiam, ac Iudicis Hispalensis Ecclesiae officio functus, omnia arbitratus est vt stercora, vt Christum lucrifaceret. Quamobrem mundi vanitate reiectâ, ad Societatem nostram tanquam in portum conuolauit; in quâ ad alias scientias, Philosophiae et Sacrae Theologiae cognitionem adiunxit; vir pereruditus, modestus, humilis, et verus filius Societatis. Dum Granatensi Collegio praeesset Rector, fuit ab ergastulo corporis solutus die XII. Iunij, anno salutis MDCXVI. aetatis LVI. Religiosae vitae XVI. et IX. postquam Professis quatuor votorum aggregatus est. Scripsit nomine ad calcem libri apposito

Iuris allegationem pro omnimoda Societatis Iesu ac Regularium, ab Ordinarij Hispalensis iurisdictione, libertate et exemptione asserendâ. Hispali per Clementem Hidalgum MDCV. in 4. Scripsit item

De Religiosâ disciplinâ tuendâ, lib. III.

IOSEPHVS ALEMANNVS, natione Italus, patriâ


page 282, image: s282

Mediolanensis, ineunte adolescentiâ se Societati dicauit anno salutis MDLXXII. quem postea quatuor fratres secuti sunt natu minores, exemplo singulari. Existimatum est id datum a Deo Benedicti Aleman ni patris ipsorum meritis, quod Nostros anno salutis MDLXIV. exeunte, Mediolanum aduentantes, atque incertis sedibus vagantes et hospitio benigne exceperit, et liberaliter diu aluerit. Ex hospitalitate scilicet illâ consecutus est a Domino tantam filiis suis remunerationem. Iosephus ergo natu maximus post artem dicendi, et Philosophiam cum laude traditam, concionando et gubernando suas partes in Societate egit. Decessit Asti anno salutis MDCXXX. aetatis LXXIV. Scripsit

Historiam miraculosae imaginis B. Virginis Mariae, quae nobilitauit vicum ad Ciuitatem Pedemontanam, quae Monsregalis dicitur, vulgo Mondeui.

Edidit praeterea Italice

Orationem, quam habuit ad Senatum Genuensem, in Dauidis Vaccari Ducis inauguratione. Reliquit

De Christianâ Sapientiâ ad Principes Gentiles, tomos II. qui in Taurinensi Collegio seruantur.

IOSEPHVS ANCHIETA, natione Canarinus, seu ex Insularum Fortunatarum vnâ, cui nomen Tenerifa, patrem habuit Cantabrum, matrem indigenam, vtrumque honestâ inter suos et florente fortunâ. Domi Latinis litteris vtcunque aspersus, Conimbricam venit ad studia; vbi suis aequalibus virtute praeluxit; ingenio ad omne scriptionis genus prompto, exactoque non cessit. Virginitatis ibi se voto adstrinxit, et subinde in Societatem Iesu anno MDL. aetatis suae XVII. se dedit. Valetudinis gratiâ post triennium in Brasiliam missus, totos ibi quatuor et quadraginta annos traduxit, gentis illius appellatus Apostolus, et nostri seculi Thaumaturgus. Septennio egit Prouincialem; ac demum laboribus magis, quam annis confectus, obiit in vico Reritiba die IX. Iunij, anno MDXCVII. aetatis LXIV. Vitam eius libris V. complexus est Sebastianus Beretarius, quam ego hîc repraesentabo compendio, ex Elogio illius quod Neapoli typis prodiit Linguâ Italicâ. Illud sic habet.

Inter noui Orbis miracula debet sine dubio referri primo loco magnus miraculorum operator Iosephus Anchieta. Is sicut extra metas Herculeas in Canariis natus est, ita in agendo, patiendoque magna pro Christo excessit terminos ordinariae admirationis. Illustria ipsius facinora duo doctissimi Americae Praelati duobus titulis complexi sunt, quando illum alter Grande lumen Societatis in Occidente, alter Apostolum Brasiliae nuncupauit, ac si voluisset illum vterque opponere alteri illi Lumini Orientis, Indiae Apostolo S. Francisco. Verum aptius laudes ipsius vno nomine comprehendit, qui Adamum Innocentem appellauit. Mortalibus noui Orbis nouum a Deo creari Adamum par erat. Paradisum ipsius terrestrem quem esse dixerim, nescio, Insulas Fortunatas, vbi natus, an Societatem, quam ingressus est: ibi quippe vitae spiritum illi Deus, hic gratiae inspirauit. Participauit quatuor dotes, quas Adamus in innocentiae statu obtinuit; Dominium in animantia, Voluntatem rectam, Intellectum illuminatum, Corpus immortale. Eius dominij fidem fecêre sexcenties pisces, aues, ferae, serpentes, quos ipse Brasilice compellabat; illi obtemperabant, et obsequebantur illi priuilegio, Dominamini piscibus maris, volatilibus caeli, et bestiis terrae, omnique reptili. Pisces, vbicunque voluisset, inueniebantur, seque capiendos dabant; ex quo a rudibus Barbaris vocabatur, Pater ille, qui nobis, quos volumus, pisces suppeditat. Et accidit aliquando, vt vici vnius populo impeditâ per tempestates piscatione, ad inediam redacto, cum omnes eduxisset ad littus, interrogassetque quod piscium genus concuperent, illique postulassent ludibrio, quod ea anni hora non ferebat, tantam subito copiam fecerit, vt retibus, nassis, atque adeo manibus, quantum quisque voluisset, concluderent. Aues ab ipso vocatae ad laudandum Deum aduolabant, et digito ipsius cantillaturae insidebant. Ad eius imperium grex coruorum, qui ad pisces in littore expositos a piscatoribus se glomerauerat, secessit, et praedae partem promissam exspectauit. Alias inter nauigandum, cum meridiani Solis aestum Socius infirmus ferre non posset, auem iussit socias conciere, et sibi vmbram facere. Illa collecto agmine rediit, et ad leucae spatium alis nauim inumbrarunt, donec ab ipso bene precante dimissae cum festâ crocitatione auolarunt. Orantis et concionantis caput et brachia saepe circumsiliebant auiculae, quae pulcherrimâ suâ specie caeleste potius, quam terrenum quid praeseferebant. Par in belluis, atque in Pantheris inprimis, quae in Brasiliâ praeferoces atque efferae sunt, obsequium expertus est. Sufficiat dixisse, duas illum comitari solitas, more custodum, quando per syluas noctu prodibat ad orandum, quibus ipse domum reductus obsequij fidem porrectis fructibus persoluebat. Taurus ferociens, quem complures praeualidi sub iugum cogere frustra certabant, ipsius iussu, post ductum crucis signum, a puero iugum admisit. Et hunc ipse dominatum exercuit nonnunquam ad oblectamentum; vt cum simiis in nemore obuiis, ab Barbarorum, quos habebat in itinere comites, fidem fatigationemque recreandam, saltus et iocos imperauit; illi gradientes, donec ab illo dimitterentur, gesticulationibus prosecuti sunt. Serpentes Adamus noster inoffensus tractabat; nunc illos ab omnium noxâ prohibebat; nunc in sinum viperis, quas alij reformidabant, admissis, Dei benignitatem praedicabat. Et viperis quidem tam imperiose dominabatur, vt cum vnam pede nudo aliquando premeret


page 283, image: s283

et incitaret ad morsum, illa reuerenter lamberet, nec auderet insidiari calcaneo. Verum haudquaquam ipsius imperium corporum sensu praeditorum finibus circumscriptum fuit. Tempestates sedare, desperatis mederi languoribus, imbres vel suspendere in aere, vel deuocare, faciebant admirabilitatem; sed magis imperium, quo fari iussit mutum infantem; Patrem moribundum e strato surgere; mutilum fulera proiicere subalaria; quartanarium febrim dimittere; profluuio sanguinis laborantem valere. Grauissimorum illi malorum curatio paruo constabat. Aquâ Baptismi leprosum sanauit; manicae suae contactu pleuriticum; aquae haustu asthmaticum. Vulgare fuit, frustillis vestium ipsius abigi dolores capitis; sono vocis ipsius angores animi et tentationes abstergi. Ipsa elementa obseruabant vt dominum. Saepe instituto per imbrem itinere, comitibus permadentibus, ipse siccus apparuit. Socio queritanti viam, quam erant inituri postridie, pluuiâ cortumpi, Dei bonitate commendatâ, spopondit illam omnibus circum stagnantibus siccam fore; et mane etiam puluerea inuenta est. Et facile sibi poterat pluuiae in se obseruantiam promittere, qui Oceanum ipsum adeo sui obseruantem habuit, vt aestu accedente non tegeret orantem in littore, quod late obruerat; sed deductis hinc atque hinc, et velut in geminum parietem vndis exaggeratis, semitam illi siccam mediis in fluctibus relinqueret. Sed quid multis opus est, cum non tam dominatu, quam tyrannide naturam teneret, cogeretque interdum, quod non habebat, exhibere? In olei grandi penuriâ iussit penarium vacuo e cado haurire, et ille siccus intrinsecus toto biennio praestitit, quantum duobus Collegiis necesse fuit in templi, mensae, atque egenorum vsus: aquam ad itineris cuiusdam leuamentum formauit in vinum; vt aegroti cuiusdam appetentiae seruiret, piscem in pernam mutauit. Et haec quidem non primae dotis dumtaxat, Innocentiae, sed alterius etiam asserendae participationi sint satis. Neque enim sese illi creaturae subiecissent, nisi Voluntatem ipse rectam, et suo Conditori integre subiectam habuisset. Igitur per virtutum omnium concentum, et felicem illam innocentiam, quâ praua nescire, potius, quam vitare videbatur, praeseferebat statum Adami Innocentis; sed eo discrimine, quod ille felicitatem, quam adeptus fuerat, nascendo, prodegit, iste sine eâ natus comparauit. Quando versari inter Barbaros instituit, gentem lasciuam, vestitus et pudoris expertem, stimulis carnis excitatus, oculos sibi comperit esse apertos; mox ad Christum, vt eos sibi clauderet, conuersus, illum vna cum Matre spectabilem habuit, et ardore concupiscentiae restincto, firmum suae Virginitati praesidium accepit. Ab eâdem manu aliae quoque virtutes illi venerunt. Talis paupertas, vt praeter corpus et laceram vestem, nihil in mundo haberet. Talis Obedientia, vt iam grandaeuus, et septennium totum Prouincialatu perfunctus, vocatus a Moderatoribus, iter multarum leucarum pedes decurrerit, non moratus lethalem, quâ tenebatur, infirmitatem. Talis humilitas, vt ipsis mancipiis pro mancipio esset: et cum tacitam cuiusdam ignotum se despicientis cogitationem diuinitus agnouisset; in eius amplexus ruerit, dicens, Tu solus enimuero me nosti. Longa foret historia, vel nomina virtutum ipsius referre; satis sit de Caritate memorasse, quae inter ceteras, tanquam arbor vitae surgebat. Haec illi vitae norma fuit: haec illum adegit impendere quatuor et quadraginta annos Christo assidue praedicando in Brasiliâ, longa conficere itinera nudis pedibus; fames, sitis, peruigilationes, incommoda, demersiones in flumina, in voragines, designationes ad lanienam atque ingluuiem Barbarorum, haec signa fuêre caelestia, quae Sol iste orbis Occidui decurrit, vt obscuram Gentilitatis noctem illustraret. Et quia Gens illa non fide solummodo, sed artibus, moribus, ingenio carebat; ipsam caritas in omnia transformauit, factusque est illis non Praedicator dumtaxat, Sacerdos, Magister; sed Medicus, sed faber, sed seruus: faecundo suo ingenio etiam ad versus ipsis pangendos, piosque scribendos libros conuerso; ad reuocandas in Dictionaria et artem Grammaticam barbaras ipsorum linguas; vt vel in dandâ ipsis linguâ, moribus, Adami munus exerceret. Diuina miseratio caritate ipsius vsa ceu instrumento, multos populos a seruitute Diaboli vindicauit: sed duo prae aliis capita ab ipso delecta sunt digna memoratu. Senex decrepitus inter Gentiles ductâ sine noxa lethali vitâ, e remotissimâ regione miraculo translatus iacebat in syluâ: eo Iosephus, occulto actus spiritu, quo raperetur ignarus, accessit; hominem Baptismo regenuit, Adamum appellauit, et illico vitâ functum sepeliuit. Alius Gentilis, qui se Christianum falso crediderat, obierat. Eius animam Iosephus reuocauit reduxitque ad corpus, Baptismo tinxit, ac caelo remisit. Nam alterius vitae, cui semper inhaerebat, negotia, non per affectum Rectae Voluntatis dumtaxat, sed per Intellectus etiam illustrati lucem, quae in dotibus innocentiae, tertia censebatur, percipiebat. Enimuero quamuis in mystico suo sopore complures acceperit reuelationes Adamus; quando tamen animum ad eas intendo, quarum particeps Iosephus fuit, videor eum posse cum illo conferre. Cognoscebat absentia, occulta, futura, et tam distincte praedicabat, quam si Diuinae Sapientiae, cui praesentia sunt omnia, speculum esset eius intellectus. Consulebatur de rebus eiusmodi, tanquam qui propheticâ luce perfusus ea penetraret, et columbino candore, quo praeditus erat, quando e Diuinae gloriae incremento erat, eadem aperiret. Quoties narrauit


page 284, image: s284

victorias, quando eae procul reportabantur? Quoties occulta aliorum peccata reprehendit, et prius cogitationes hominum quam homines ipsos vidit? Quoties amicorum funera denunciauit eodem die, quo in remotis illi regionibus decesserant? Sebastiani Regis in Africâ exitium ipso quo euenit die deplorauit in Brasiliâ. Patris cuiusdam sibi perfamiliaris obitam Laureti mortem, et gloriae sempiternae adeptionem eodem die resciuit; et aliorum quoque de Societate beatam sortem diuinâ reuelatione cognouit. Sed illud fuit eximium, quod impulsu diuino Missam fecit de Sanctâ Martyre, in honorem mulieris, quae pridie procul inde Martyrio perfuncta fuerat. Adhibebat hanc lucem ad alios solandos; vt cum feminae plangenti coniugis obitum longâ narratione pertexuit infortunia quae multa subierat, quaeque porro erat subiturus in longinquis Europae atque Americae oris, donec sospes regrederetur ad suos. Et cum puellam cum morte luctantem praedixit decem annos victuram, et certo, quem signabat, die morituram. Et ad mala auertenda; vt cum ad arma ciuitatem exciuit, admonitam postridie adnauigaturam classem hostilem: et cum alteram ciuitatem, ob visam classem, perturbatam, et iam fugam spectantem, prodiens ab oratione tranquillauit, affirmans amicas esse naues, et illis hominem vehi, qui religiosam vitam capesseret, eamque sic, vt describebat, duceret; et sexcentis plura, quorum quid prius mirere nescias, copiam, an praenunciationis accurationem. Sola igitur ex dotibus Adami innocentis quarta videri potest illi defuisse, Immortalitas corporis. Quia licet haudquaquam tot laboribus par fuisset mortale corpus, nisi diuinâ vi firmaretur, cum inde a tirocinio per nimiam contentionem compagines illi ossium solutae fuerint cum vitae discrimine; exinde per annos quatuor supra quadraginta continuatis itineribus male per saxa, per caenum nudis incedens pedibus, sit exercitus, diuisis ex aequo diei noctisque spatiis ad precationem et ad laborem, quiete breuissimâ humi carptâ, eduro ligno vel veprium fasce capiti supposito: Tantum tamen abfuit a vacuitate doloris (a quo vacuus omnino fuit Adamus Innocens) vt praeter ea quae memorata sunt, a Christo singularis gratiae compos sit factus, vt Passionis ipsius in se cruciatus aliquando persenserit. Verumtamen alias obtinuit dotes admirabiles, beatorum corporum dotibus similes. Constat enim legitimis auctoribus saepe illum inter orandum fuisse in altum eleuatum; fuisse clarissimâ luce circumfusum, musicâ interim caelesti personante; momento temporis longa itinera decurrisse; imo duobus simul locis extitisse; et arbitrio se tuo inuisibilem reddidisse, nunc se subducens, nunc reddens aspectui hominum incredibili stupore spectantium. Virum hunc tantae admirabilitatis vix credibile sit a Deofuisse vni mundo conditum: vt si nouus ille se iactat viuentis ipsius vsu, par sit veterem hunc illum ornare atque imitari demortuum. Et spes est illum propediem ab Sanctâ Matre Ecclesiâ vtroque mundo ad venerationem imitationemque propositum iri vt hominem sanctum, quamprimum confectae fuerint disquisitiones Canonicae, quas Rota Romana de vitâ ipsius ex allatis processibus instituit, ex quibus admirabiles eius actiones, quas memorauimus, exceptae sunt. Hactenus Neapolitanum Elogium auctoritate publicâ anno MDCXXXI. in lucem editum, cuius auctoritatem mihi nec est animus eleuare, nec affirmare. Scripsit Iosephus

Artem Grammaticam Linguae Brasilicae, in Lusitaniâ typis excusam.

Dictionarium eiusdem Linguae Brasilicae.

Doctrinam Christianam, plenioremque Catechismum eâdem Linguâ explicatum.

Dialogos de Religionis scitu dignis.

Institutionem ad interrogandos inter Confessionem poenitentes.

Syntagma monitorum ad iuuandos moribundos.

Cantiones sacras Linguis Latinâ, Lusitanicâ, Hispanicâ, et Brasilicâ.

Drama ad extirpanda Brasiliae vitia.

Poema de B. Virginis vitâ, Versu Elegiaco, quod ad bis mille et octingenta disticha excurrit.

Brasilicam Societatis Historiam, et Vitas clariorum Patrum, qui in Brasiliâ vixerunt. Sed haec postrema in lucem prodiisse non puto.

IOSEPHVS ARTIAGA, natione Hispanus, transtulit ex Italico in Hispanicum

Lucae Pinelli Gerson, seu, De Perfectione Religiosâ, lib. IV.

IOSEPHVS AVGVSTINVS, natione Siculus, patriâ Panormitanus, Societatem anno MDL XXXIX. complexus Romae, Philosophiam, Lugduni, et Panormi diu Theologiam Scholasticam cum magnâ ingenij et doctrinae laude professus, Praefectum hodieque studiorum agit Panormi, et Sacrae Inquisitionis Censorem, atque Eminentissimi Ioannettini Cardinalis Doriae Archiepiscopi Panormitani auctoritate Examinatorem Synodalem. Edidit praescripto nomine Decij Cyrilli

Breuem notitiam eorum quae scitu sunt necessariae Confessariis pro primo ingressu ad audiendas Confessiones. Panormi typis Ioannis Baptistae Maringi MD CXXXVIII. in 16.

Commentarios in Primam Partem S. Thomae. Panormi MDCXXXVII.

IOSEPHVS BLANCANVS, natione Italus, patriâ Bononiensis, Mathematicarum in Gymnasio Parmensi, et alibi ad XX. annos Professor; in quibus vix habuit suo aeuo in Italiâ parem. Fuit in omnigenâ quoque scientiâ versatissimus. Historias omnium gentium, Poetas omnes, Graecos, Latinosque tam diligenter euoluerat, vt accuratissime de omnibus iudicaret. Humanitate,


page 285, image: s285

et animi demissione tum Nostris, tum externis mire carus erat; vt eos etiam sibi haberet affectos, qui alioqui Societati parum bene vellent. Obiit Parmae die VII. Iunij anni salutis MDCXXIV. tria olim vota solemnia professus. Edidit

Aristotelis loca Mathematica ex vniuersis eius operibus collecta et explicata. Accessêre

Dissertatio de Mathematicarum naturâ: et

Clarorum Mathematicorum Chronologia. Bononiae apud Bartholomaeum Cochium MDCXV. in 4. Item

Sphaera Mundi, seu, Cosmographia demonstratiuâ ac facili methodo tradita. Accessere

Breuis introductio ad Geographiam.

Apparatus ad Mathematicarum studium.

Echometria, Id est, Geometrica traditio de Echo. Bononiae typis Sebastiani Bonomij MDCXX. in 4.

Instrumentum ad Horologia describenda.

Reliquit praeterea

De Vocabulorum Italicorum Etymologiis.

IOSEPHVS BLONDVS, natione Siculus, patriâ Agrigentinus, Prouincialis tum Mediolanensis Prouinciae, tum Siculae munere functus est. Obiit Neapoli die XXV. Iunij, anno MDXCVIII. Scripsit librum

Meditationum ad iuuandos et promouendos eos qui in spiritu proficere cupiunt. Item

Spiritualia Exercitia S. P. N. Ignatij in vsum Nostrorum Italice reddidit. Mediolani apud Pacificum Pontium MDLXXXVII. in 12.

IOSEPHVS COPPONIVS, natione Italus, patriâ Romanus, concionibus per Italiam notus, edidit Italice

Panegyricum B. Philippi Benizij. Florentiae typis Massi et Landi MDCXXXVI. in 4.

IOSEPHVS CRESWELLVS, natione Anglus, patriâ Londinensis, vir magnis naturae dotibus, egregiâ pietate, et rerum experientiâ insignitis. Exacto Philosophiae triennio in Collegio Anglorum Romae, Societatem ingressus est anno MDLXXXIII. relicto Arthuri nomine, quod adhuc gesserat. Labente tempore Rector eidem Collegio praefuit; atque inde permultos annos Vice-Praefectus Anglicanae Missionis in Hispaniâ res praeclaras gessit, et quâ erat apud duos Philippos II. et III. Reges Hispaniarum auctoritate, multa pro bono rei Catholicae in Angliâ ab iisdem impetrauit. Anno MDCXIV. Româ profectus in Belgium, ibidem rexit Vice-Praefectus Missionem; et postremo instructor existens Patrum in tertiâ Probatione Gandaui pie obiit sub annum salutis MDCXXIII. Scripsit Latine

De Vitâ beatâ.

Anglice sub nomine Ioannis Pernij

Contra Edictum Reginae Elizabethae aduersus Catholicos. Item nisi idem liber sit

Aduersus Litteras Cecilij, eius qui fuit olim eiusdem Reginae Cancellarius.

Contra Edictum in Catholicos promulgatum anno MDCXX. Audomari MDCXXI. in 4.

Meditationes inter recitandum Rosarium. Audomari MDCXX.

Scripsit Hispanice

Martyrium P. Henrici VV alpoli, aliorumque Martyrum Anglorum. Madriti MDXCVI. quod postea Gallicâ Linguâ donatum prodiit Atrebati MDX CVII. in 8.

Anglice et Hispanice scripsit suppresso nomine

Praeparationem ad fructuose administranda Poenitentiae et Eucharistiae Sacramenta. Hispanice Mediolani MDCIV. in 4.

Transtulit ex Latino in Anglicum et Hispanicum

Librum Saluiani, Quis Diues Saluus? Audomari MDCXVIII.

IOSEPHVS FILERE, natione Gallus, patriâ Lugdunensis, Doctor Iuris Ciuilis Societatem complexus est anno MDCVII. aetatis XX. Edidit

Speculum sine maculâ, ad videndum Deum in omnibus creaturis. Gallice. Lugduni typis Rigaut MDCXXXVI. in 8.

IOSEPHVS MALAVALETTE, natione Gallus, patriâ Prouincialis, ingressus in Societatem anno MDXCVII. aetatis XIX. Eloquentiam in eâ professus, rexit Augense Collegium. Scripsit

Controuersiarum Epitomen. Parisiis apud Sebastianum Chappelet MDCXXIII.

Occupationem animae deuotae; in quâ variae ad vitam sancte instituendam praxes traduntur. Apud eundem MDCXXXI.

IOSEPHVS MELCHIOR, natione Italus, e Regno Neapolitano. Edidit

Orationem quam habuit in instauratione studiorum.

IOSEPHVS DV MONTIEL, natione Gallus, patriâ Lemouicensis, admissus in Societatem anno MDXCVI. aetatis XVIII. Coadiutoris Spiritualis in eâ locum occupauit. Scripsit Gallice

Vitam S. Radegundis Francorum Reginae. Ruthenis apud Paulum Desclaux MDCXXVII. in 8. Item

Summarium eiusdem vitae.

IOSEPHVS OLZINA, natione Hispanus, patriâ Barcinonensis, Philosophiam ac Theologiam Maioricae professus; edidit redditam a se Hispanice

Vitam Ioannis Berchmans e Societate Iesu. Valentiae. Paratam habet praelo

Institutionum Oratoriarum lib. IV.

IOSEPHVS RAGVSA, natione Siculus, patriâ ex oppido Iuliana, vir de Societate optime meritus, summâ ingenij laude, parique opinione integritatis. Docuit Philosophiam Parisiis, Theologiam vero Patauij, Messanae, Panormi. In munere adhortandi plurimum valuit; acer et vehemens ad persuadendum. Animis a scrupulorum molestiis liberandis dexterrimus erat.


page 286, image: s286

Exactam viuendi rationem vsque ad extremum seruauit, adeo vt vel horas Canonicas suis singulas recitaret temporibus: notaueratque in membranulâ ad memoriam, quid singulis sibi diebus, atque horis factitandum esset. In consilio dando tardus ac prudens; in difficultatibus aggrediendis, vincendisque constans. Fuit omnino grauibus et studiosis moribus; aequi, rectique amans; animo magno. Iuuenis in concionibus se exercuit. Rector aliquando nostris praefuit: octennio studia moderatus est. Demum placide obiit Panormi die XXV. Septembris, anno salutis MDCXXIV. aetatia LXIV. Religionis L. Edidit in lucem

Commentariorum ac Disquisitionum in Tertiam Partem S. Thomae, Tom. I. quo Sacra Incarnati Verbi Mysteria pertractat. Lugduni per Horatium Cardon MDCXIX. in fol.

Tom. II.

IOSEPHVS SCAMMACCA, Hortensij frater, natione Siculus, patriâ Leontinus, ab ineunte aetate in Societatem ingressus, in eâ per omnes virtutis numeros ad cumulatissimam sanctitatem euasit. Nam cum exactissimus esset regularum obseruator, nihil vnquam nisi, quod Superioribus, probaretur admisit. Virginitatis nitorem nulla vnquam corporis afflauit commotio, nedum labes aliqua temerasset: et, quod admirabilius est, ipsa corporum pulchritudine conspectâ in Deum efferebatur ardentius. Haustam in Baptismo sanctitatem, nullum vnquam lethale crimen illi eripuit; tantâ vitae innocentiâ, vt crebro, qui confitentem audiebant, nihil quod absolui posset, inuenirent. Semper habebat in ore Deum, semper in mente; nihil spirabat aliud a Deo, eius vnius amore mirifice inflammatus. Aptus nimirum erat amori diuino, caelestique sermocinationi, qui singularissimus erat in simplicitate Christianâ: cum quâ tamen excellentem doctrinam copulauerat, et zelum diuini honoris tuendi, amplificandique studiosissimum. Et vero egregie id praestitit, totis XLV. annis, quibus Apostolico spiritu concionatus est, quadragies Quadragesimali confecto curriculo. In vitia atque ea praesertim quae offenderent Rempublicam, nullâ hominum quorumcumque ductâ ratione, nullâ formidine, nullâ humanae prudentiae lege deterritus, inuehebatur ardenter; aiebatque se Deum quasi impellentem, cuius gloriae seruiebat, persentiscere. Visa est non semel concionantis ipsius vertici insidere columba, symbolum haud dubie eius spiritus, quo tanquam filius Dei agebatur. Visus etiam illabi radius lucis e tholo templi, qui concionabundi vultum illustraret. In Caelites omnes, sed in Augustinum imprimis, quem Doctorem Magnum appellare consuerat, in Sanctas Agatham et Rosaliam magno affectu ferebatur; de iis, eorumque rebus gestis tenerrimo animi sensu loquebatur. Insigne ad memoriam est, quod cum optasset in Montem Peregrinum S. Rosaliae veneratione inclytum deportari (cum neque posset ingredi pedibus, nec iumento vehi) deterritos ab incepto baiulos, ob vastitatem corporis eius, et viae longitudinem, iussit bono animo subire onus, fore ne sub illo, quod metuebant, fatiscerent. His illi verbis erecti, mirabili facilitate hominem mole praegrandem, nihil fatigati in editum montem sellâ portatili subuexere, iterumque deuexêre, tanquam ponderis omnis expers esset. Sed Beata Virgo Dei Mater praecipuis illi in amoribus fuit; nunquam ille suauius, nunquam copiosius, quam de illâ concionabatur. Arcuit illa malum Daemonem aliquando ab ipsius accessu, cum pridie quam de Virginis laudibus erat dicturus; per noctem intempestam fores cubiculi pulsasset, verberibus illum excepturus, et Pater, de more iussisset intrare, si modo facultatem haberet: nam eâ perstrictus clausulâ, et Virginis imperio ab ingressu prohibitus est. Cum iam aetate grauis, multis perfunctus laboribus, ad complexum amantissimi Domini sui ardentius aspiraret, et omnis cibi appetitus elanguisset, nullâ ceteroquî febre tentatus, adiit Prouincialem, et decumbendi petiit facultatem; venisse sibi iam tempus, quo mori vellet; hoc vnum sibi tribueret gratiae ne quid sibi medicamentorum, praeter ea quae suis parare sillis Societas consueuit, pateretur adhiberi: praeiturum sibi P. Praepositum (is erat P. Iacobus Dominicus, gestis in Societate Magistratibus sat notus) mox sese secuturum. Ad XX. sic dies decubuit, nullo quidem vitae deficientis indicio, nisi quod ipse asserebat se velle mori; obnitentibus aiebat, Dominum consueuisse suauiter disponere omnia; idque iam ipsum in suâ morte praestare. Tam securus sui agebat per eos dies, vt hoc etiam disticho secum luserit.

Mors sine febre venit, solum comitante senectâ.

Nec terret; Christus nam mea vita iuuat.

Pridie Epiphaniarum coepta est sentiri febricula. Eam ipse ventum secundum esse dicebat, quo inueheretur in portum; hactenus se remis cucurrisse, nunc remis velisque cursurum. Dictabat interim amanuensi velut otiosus Homilias in Euangelium Incarnationis Dominicae, Missus est etc. et postridie Epiphaniarum nescio quâ praeter solitum hilaritate delibutus postulauit a Medico vt caelesti se viatico iuberet ad iter instrui: illoque annuente conuersus ad Praefectum Templi, Bene adueneris, mi Pater, excepit, hoc me vespere, sacratissimo D.N. Iesu Christi corpore reficies; cras mane inunges; postmodum ibimus. Voluisset Dominum humi genuflexus accipere, sed non permissus de lecto surgere. Omnes se illi, suaque negotia priuatim cum Deo tractanda committebant; ipse tanquam de salute certus ea suscipiebat. Curauit sibi e S. Augustini Soliloquiis nonnulla


page 287, image: s287

praelegi, et tanquam contemptor mortis agebat omnia. Post datum Salutationis Angelicae signum ad vesperam, cum vellent illum sacro oleo inungere, Cras, inquiebat, vngetis: illis vrgentibus videri periculum esse ne cras serius sit, Obediamus, aiebat, igitur obediamus, et ego me citius expediam; quasi mortem suâ in potestate haberet. Per noctem suauissima cum Deo colloquia miscuit, cuius amore cum magis magisque langueret, cygnaeâ voce iterabat carmen illud, fulcite me floribus, stipate me malis, ac paulo post placidissime, sine vllo doloris sensu tertiâ fere post noctem mediam horâ ad diem VIII. Ianuarij expirauit, anno salutis MDCXXVII. aetatis LXXVII. Religionis LX. Sacerdotij L. Magnus fuit, audito eius obitu, dolor vniuersae Ciuitatis, magnus omnium ordinum ad sepulturam concursus: direptae illius vestes ad venerationem; expressa studiose a pictoribus effigies: repetita illi septimo die, volente Senatu, funebria publicis impendiis: instituta de laudibus ipsius panegyris: Procerum, Religiosorum, populi, tanta concio, vt aedes alioqui laxissima non caperet: cadauer seorsim compositum ad Arae principis partem sinistram. Signis sequentibus sanctimonia ipsius diuinitus comprobata, quae iusto conscripta volumine asseruantur. Scripsit suâ manu ac post se reliquit

Concionum suarum tomos plurimos, quos Bibliotheca Domus Professae Panormitanae, ceu thesaurum, diligenter asseruat. Omnino conscripsit

Ad C. volumina, de rebus Diuinis, vinctâ, solut âque oratione; ex quibus

Homilias in Cantica Canticorum, paucis ante obitum horis dictauit.

IOSEPHVS SPVCCES, natione Siculus, patriâ Panormitanus, ingressus in Societatem post alios quatuor fratres suos, anno huius seculi XV. aetatis suae XVI. in eâ Mathesim, Ethicam et sexennio Philosophiam docuit. Edidit Italice tacito suo nomine

Mercurium Panormeum, seu, De primo ingressu Almirantij Castellae ad Regni Siciliae gubernationem. Panormi apud Decium Cyrillum MDCXLI. in fol.

Habet multa prae manibus destinata praelo, quorum non sum nactus adhuc syllabum.

Scripsit praeterea Italice

Discursum decomponenda Tragoediâ, qui editus est Panormi MDCXXXV. in tomo II. Tragoediarum Hortensij Scammacca. Item

Orationem funebrem, quam in Sacello Regio Panormi dixit, in funere D. Ferdinandi Henriquez de Ribera Marchionis Tariffae. Panormi MDCXXXVI. Meditatur ad haec

Vitas Sanctorum Panormitanorum: et

Historiam Societatis Iesu Siculae.

IVLIANVS BALDINOTVS, natione Italus, patriâ Pistoriensis, cum in Romano Collegio Theologiae daret operam, Exercitiis spiritualibus in alium repente virum, qui bono alioqui exemplo adhuc vixerat, euasit, et diuinae gloriae zelo incitatus, postulauit, atque obtinuit expeditionem ad Sinas sub annum MDCXXI. et cum strenue in Barbarorum auxilium incubuisset per annos aliquot, obiit in Domino Macai anno salutis MDCXXXI. in flore aetatis. Scripsit

Breuem relationem de suo itinere in Regnum Tunquim, Sinis, Cocincinisque conterminum.

IVLIANVS BOVCLERVS, natione Gallus, patriâ Cenomanus, Poeta peregregius. Litteras Humaniores Billomi professus est; Philosophiam et Theologiam Turnoni. In Haereticos Concionator acerrimus. Mortuus est Camberij exeunte Iunio anni MDXC. Scripsit multa, sed vna tantum exstat eius

Disputatio cum P. Agur Ministro Delphinate.

IVLIANVS HAYNEVFVE, natione Gallus, patriâ Lauallensis, Societatem anno MDCVIII. aetatis XX. ingressus est, vir religiosus, ac morum suauitate amabilis; Collegij Corisopitensis, ac Domus Probationis Rhotomagensis, demum Domus Probationis Parisiensis Rector; Concionator maxime vtilis. Scripsit

Philosophiam Christianam. Rhotomagi.

Gallice vero

De Ordine vitae et morum, qui ducit hominem ad salutem, et illum in suo statu perficit, Part. III. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXIX. et MDCXL. in 4.

Gallice item

Meditationes de Vitâ Christi in singul. anni dies. Parisiis apud Sebast. Cramoisy MDCXLI. in 4.

IVLIANVS PERRAVLT, natione Gallus patriâ Nannetensis, ingressus est in Societatem Iuris vtriusque Licentiâ donatus anno MDCXXIII. aetatis XXV. Scripsit

Relationem de Insulâ Capitis Britonum in Nouâ Franciâ. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXIV. et XXXV. in 12. Gallice.

IVLIVS ALENIVS, natione Italus, patriâ Brixiensis, totis XXIII. annis versatus in Sinis, vbi hodieque superstes est prope sexagenarius; scripsit Sinice

Vitam Doctoris Michaelis.

Librum Demonstrationum Mathematicarum.

IVLIVS BELLINVS, natione Italus, patriâ Goritiensis, paucis annis in Societate exactis migrauit ex hac vitâ Goritiae die XIX. Nouembris, anno salutis MDCXIX. Edidit priusquam ad Societatem veniret

Vitam et Mortem Illustris adolescemis Caroli Francisci Breineri Lib. Baronis. Graecij Styriae typis Georgij Widmanstadij MDCXIII. in 4.

IVLIVS CAESAR BVLENGERVS, natione Gallus, patriâ Lodunensis, vir in omni scientiarum genere versatissimus; Theologiam quinquennio, Sacras Litteras triennio interpretatus est, Doctorali Laureâ insignis. Is cum ob grauem


page 288, image: s288

suorum nepotum impuberum necessitatem post XII. annos secessisset a Societate, et totis duodeuiginti annis ab eâ abfuisset, illis compositis, cum posset aetatis ingrauescentis praetendere infirmitatem, maluit tamen iugo religionis iterum collum submittere. Igitur anno MDCXX. postliminio reuersus ad Societatem, in eâ tandem multis religiosae vitae exemplis praebitis, quatuor votorum professione susceptâ, septuagenario maior decessit Cadurci, per Augustum anni MDCXXVIII. Scripsit

Historiam sui temporis, lib. XIII. in fol. Lugduni MDCXIX.

De Imperatore et Imperio Romano, lib. XII. cum duplici Appendice, De officiis Regni Galliae; et Ecclesiae Constantinopolitanae. Lugduni per Rouillium MDCXVIII. in fol.

Opuscula tomis II. digesta, quorum I. continet

De instrumento Templorum, lib. III.

De totâ ratione Diuinationis, lib. VI.

De Oraculis, Sortibus, Auguriis, Auspicibus, Ominibus et Prodigiis, de Terraemotu et Fulminibus, lib. VI.

De Magiâ licitâ, et vetitâ, lib. III. Tomus II. continet

De Spoliis, Trophaeis, arcubus et pompâ Triumphali, lib. I.

De Circo, Ludisque Circensibus, lib. I.

De Theatro, lib. II.

De Venatione Circi, et Amphitheatri, lib. I.

De Elephantis, Tractatum per Pilehotte MDC. XXI. in fol.

Scripsit praeterea

De Picturâ, lib. I.

De Ludis Antiquorum, lib. I.

De Conuiuiis, lib. IV.

De Picturâ, Plastice, Statuariâ, lib. II.

Eclogas ad Arnobium, De Diis gentium. Tolosae typis Colomerij MDCXII. in 8.

Diatribam in Isaacum Casaubonum pro Cardin. Baronio.

IVLIVS CAESAR DE LA COVLTRE, natione Belga, patriâ Bruxellensis; docuit in Bohemiâ, quo ex Belgio missus est, annos aliquot Rhetoricam, Theologiam Moralem, et Controuersias, rexitque Collegium Nouodomense. Edidit

Demonstrationes Catholicas, quod Lutherana Ecclesia dissentit in essentialibus fidei articulis a primitiuâ verâ Apostolicâ Ecclesiâ.

IVLIVS CAESAR DESTITVTVS, natione Italus, patriâ Satrianensis, in Societatem anno MDCX. aetatis XVI. ingressus est, in eâque bonis litteris expolitus. Parat praelo, daturus propediem in lucem

Siluarum, siue, Carminum lib. III. Molitur praeterea

Fastos seculares Societatis Iesu, siue, Rerum primo seculo memorabilium Commentarium, tributum in lib. III. omnium ordinum testibus illustratum.

Polyhistorem, siue, Electorum ex omni Philologiâ lib. X. et plura alia.

IVLIVS CAESAR RECVPITVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, Sacrae Theologiae in Neapolitano Collegio Professor, et iam diu studiorum Praefectus; qui cum incredibili constantiâ aditum sibi in Societatem olim in primâ adolescentiâ, natus annos XIV. seculi superioris anno XCV. aperuisset, partim elusis, partim disiectis artibus quibus eum mater satagebat abstrahere, vitam tantis initiis consentaneam duxit, hodieque ducit. Edidit Italice

Orationem panegyricam de S. Teresiâ, habitam Neapoli in eius Beatificatione. Neapoli apud Iacobum Longum MDCXIV. in 4.

De Vesuuiano Incendio, anni MDCXXXI. Nuncium, Neapoli apud Aegidium Longum MDCXXXII. in 4. Latine.

Panegyricas Conciones, Italice, tom. I. Neapoli typis Ioannis Dominici Montanari MDCXXXVI. in 4.

Theologiam, Tractatum I. De Deo Vno. Part. I. in folio.

De nouo in vniuersâ Calabriâ Terraemotu Congeminatus Nuncius. Neapoli typis Francisci Sauij MDCXXXVIII. in 4.

Vterque vero Nuncius simul recusus est Louanij typis Euerardi de Witte MDCXXXIX. in 12.

Plura alia partim parata habet, partim parat praelo, vt

Conciones XII. de B. Virgine.

S. Saberium, Tragoediam.

S. VVenceslaum, Tragoediam.

Summam Philosophiae.

Theologiam vniuersam tomis X.

Commentarios, seu, Notationes in Isaiam Prophetam.

IVLIVS FATLVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, a primâ aetate seculi vanitate reiectâ, institutum nostrum amplexus est, superstite adhuc S. P. N. Ignatio, a quo studiorum causâ missus est in Lusitaniam, vbi diu vixit, et litteris institutus est. In Italiam reuersus, Domui Probationis S. Andreae Romae aliquamdiu praefuit. Genuense postea Collegium magnâ cum laude rexit. P. Euerardo Praeposito Generali fuit a Secretis. Sardiniae ac Siciliae Visitator. Tres etiam Prouincias Siciliam, Venetam, Neapolitanam rexit. Demum multâ iam senectute, et laboribus fractus, in Collegium Montis Regalis Prouinciae Siciliae se recepit, cuius etiam administrationem susceperat; cumque multum et spiritualem disciplinam, et rem domesticam promouisset, vehementi quinque dierum morbo consumptus est: quo simul atque correptus est, sibi esse moriendum sensit; praedixitque non se e lecto viuum exscensurum. Tertio, quam eum morbus inuasit, die, Confessionem generalem instituit, eius quam in Societate egerat, aetatis. quâ peractâ, petiit a Confessario vt libellum quem de iuuandis moribundis conscripserat, et, Mortorium, ei nomen indiderat, identidem


page 289, image: s289

sibi recitare ne graueretur. Inde cum eum Archiepiscopus, ipsius valde studiosus, inuisisset, petiit Indulgentiae consequendae causâ, sibi de ipsius manu sacrosanctum Viaticum administrari; hanc enim potestatem habet hic Archiepiscopus. Sacro inunctus oleo gratias egit Patribus, miro sensu pietatis: reliquum tempus in lectione sui Mortorij audiendâ, Christi Crucifixi imagine contemplandâ, piisque colloquiis magnâ cum animi sui voluptate traduxit, illa ad extremum vsque spiritum verba subinde iterans, Inter brachia Domini mei et viuere volo et mori cupio: nunquam dicebat, Mei, quin magno illud affectu iteraret saepius. Ita Nonis Ianuarij, vir aeque prudentiae, ac magnae sanctimoniae laude conspicuus emigrauit e corpore anno salutis MDXCVI. aetatis LXIII. ab initâ Societate XL. Postero die Archiepiscopus in Aede nostrâ, pro illius animâ salutare obtulit sacrificium; cum quo venerunt simul Ciues Patris amantissimi cum Clero. Erat ei familiare ac iucundum de diuinis rebus colloqui: cuius rei causâ comiter locum aliquem ex Sacris Litteris ponere solebat, vnde sermo nasceretur, et quisque magnâ cum voluptate, quid sentiret exponeret. Mortificationis ille in se cultor fuit egregius. Admirabili affectu pietatis erga sanctissimum Eucharistiae Sacramentum, ac B. Virginem; de cuius laudibus, etiam extremâ iam aetate librum conscripsit, qui Mysteria continet dierum Sanctissimae Matri dicatorum, quem facultate iam a Praeposito Generali impetratâ, mirum est nondum in lucem exiisse. Scripsit Italice Iulius librum

De Mortificatione nostrarum passionum, prauorumque affectuum; qui in Latinam Linguam translatus, prodiit Ingolstadij typis Adami Sartorij MDXCVIII. in 12. alibi quoque, et aliis linguis recusus. Reliquit etiam

Mortorium, seu, Libellum de iuuandis moribundis; et

Mysteria dierum B. Virgini Mariae dicatorum.

Meditationes et exercitia Spiritualia; quae Italice prodierunt.

IVLIVS FIDES, natione Italus, patriâ Brixiensis, iam Sacerdos, et grandis natu Societatem nostram complexus est, anno salutis MDLXVII. cum aliis XL. Sacerdotibus, qui in Congregatione viuentes seculo renunciarant, et in disciplinam se Societatis tradiderant. E quorum numero Iulius fuit, qui nobilitate generis, vitae exemplo, Socios commouit, et Collegium Brixiense, quod inde exortum est, suo patrimonio stabiliuit. Obiit Cremonae Mense Martio anni MDCIX. Scripsit antequam se Societati adiungeret, Italicâ Linguâ

Poema pium iuxta ac elegans, cui nomen ab argumento est Odolympia: quod eius propinqui, suppresso nomine Societatis, Iulij Fidei retento promulgarunt.

IVLIVS FVLIGATTVS, natione Italus patriâ Cesenas. Obiit plenus dierum Senis die II. Octobris, anno MDCXXXIII. aetatis LXXXIV. Societatis LXIV. quâ in aetate cum repente in animi deliquium incidisset repertus est horrido cilicio recinctus. Scripsit Italice

De Horologiis Solaribus. Ferrariae apud Victorinum Baldinum MDCXVII. in 4.

IVLIVS MANCINELLVS, natione Italus, patriâ Maceratensis, nobili loco natus die XIII. Octobris, anno salutis MDXXXVII. simul ac per aetatem licuit, ad omne bonarum litterarum genus applicatus, egregios habuit breui tempore progressus. Nec minus virtute, quam scientiâ processit, per lubricam adolescentiae aetatem, vt iam tum ob morum grauitatem a petulantioribus nonnullis Eremita per ludibrium vocaretur. Crebro vsurpabat sacra Mysteria Poenitentiae et Eucharistiae, Sanctorum res gestas auide legebat, et studebat aemulari. Abhorruit semper ab iis vitiis, quae maxime sequuntur eam aetatem, gastrimargiâ et simulatione; quae errata non poterat verâ negatione diluere, ea lubens supplicio expiabat. Sic primâ aetate traductâ innocenter, consilium cepit vitae religiosae; cumque Laureti venisset in Societatis nostrae cognitionem, ea praeter ceteras familias arrisit. Exceptus hospitio tantisper est ab Oliuerio Manaraeo Rectore, donec firmaret animum per exercitia spiritus. In iis obeundis tanto sui mortificandi, comprimendique studio exarsit, tanto rerum humanarum, et propriae existimationis fastidio captus est, vt nihil cunctaretur, nudus, si potestas fieret, laqueum collo indutus, cruce onustus, per publicas Ciuitatis suae vias, ad poenitentiam homines elatâ voce prouocare. Per eos dies laterem e pauimento exemptum toties impegit in pectus, dum brachium lassaretur: et ex illo flagellis in se acrius desaeuire instituit. Vocatus ad ianuam, ratus id quod erat, adesse de suis qui se retraherent ab incepto, prius in sacellum secessit, quam descenderet, et tribus se Religionis votis obstrinxit, quo fortius dimicauit. Vbi victor euasit, in Sociorum adscriptus est numerum die XIV. Maij, anni MDLVIII. aetatis suae XX. Per Tirocinij spatia, cum se ad solidam exerceret virtutem, diuinâ mentis illustratione cognouit, haud secus in homines diuina manare beneficia per Mariam, quam luminis huius, quidquid est, a sole deriuari in orbem vniuersum, cuius singulari auxilio magnarum iecit fundamenta virtutum. Romae deinde Philosophiae dedit operam, et Magisterij Laureâ donatus, etiam perdidicit Theologiam: et anno MD. LXIII. Sacerdotio initiatus est. Erat vero iam tum virtutis eius existimatio tanta, vt magnum illud Septentrionis columen Petrus Canisius, cum a Conuentu Patrum, quo post Iacobum Lainium B. Franciscus Borgia Generalis renunciatus est, rediret in Germaniam, spirituales ab


page 290, image: s290

illo, necdum a scholis absoluto exercitationes extorserit, quibus animum in itinere occuparet, rescripseritque e Germaniâ illas admodum sibi fuisse salutares. Anno MDLXVI. Romae primus Nouitiorum Magister et Rector constitutus est; et anno MDLXX. ad diem XXIV. Augusti quatuor vota solemnia nuncupauit, et Florentino primum Collegio, mox aliis et aliis cum laude praefuit; sed delatam vniuersae Prouinciae administrationem, humilitatis studio repudiauit: et reliquam aetatem omnem in laboriosissimo vitae Apostolicae munere, cum insigni Dei gloriâ, suoque emolumento continuit. Primus reuocauit in Vrbe, iam abolitam in compitis ad otiosos concionandi consuetudinem. Ipse pueros Christianae fidei rudimentis imbuere; eorundem cantillantium agmini praeire, atque praecinere; nosocomia, carceres frequentare; reos ad supplicium deducere; ipsas in prostibulis lupas ad virtutem dicendo prouocare, tantâ efficacitate, vt vnâ aliquando concione duasdeviginti abstraxerit. Penetrabat sese in stabula, in leprodochia, in graueolentissimos angiportus. Remiges in triremibus, rusticos pagatim, mutos, surdos; et quo magis erat quisque aliorum destitutus ope, eo impensius ipse quaeritabat. Nullus eum contagij metus reuocabat; quin et in afflatorum pestiferâ lue seruitium non semel se tradidit. Rogabat enixe Deum, vt perditissimos quosque hominum sibi submitteret expiandos: et habebat tam propitium Numen, vt multos internâ quâdam impulsione, alios morbis immissis, nonnullos voce per Sanctorum imagmes formatâ instigarit. Concionabatur magno ardore, et spiritu vere Apostolico, in templis, in plateis, in Monasteriis quoties erat occasio, bis, ter, saepius in die. Omnia temporis viarumque incommoda vincebat infractus, vsque ad extremam aetatem. Nihil pensi faciebat oblocutores, tametsi familiares, quibus erat aliquando despectui propter operae, vt videbatur, vilitatem, modo aliquid ipse ad Dei gloriam, et hominum salutem conferret. Lustrauit incredibili laborum tolerantiâ dioeceses per Italiam, Firmanam, Capuanam, Nepesinam, Spoletanam, Asculanam, Tolentinatem, Auximanam, Ameliensem. Ragusinam in Dalmatiâ. Constantinopolim, et conterminas Thraciae Graeciaeque oras, Walachiam, Moldauiam, Bosniam excoluit, vbi plurima tulit dictu grauia, perpessu aspera. Russiam deinde, Poloniam, Silesiam, Boemiam, Morauiam, Vngariam, Austriam peragrauit, sanctitatis vbique vestigiis impressis. Sardiniam et Baleares adnauigauit. Algerium Africae vrbem adiit iam senio prope confectus, captiuis redimendis. In tot itineribus innumera euasit pericula, non sine praesentis miraculi argumento. Extremos annos egit Neapoli, nostris hominibus insigne factus Apoftolicae virtutis exemplar. Sex menses iacuit lecto affixus, et coactus est tandem operâ socij, quam adhuc constanter recusauerat, indigere. Daemonis, vt saepe alias, ita hoc etiam tempore tolerauit insultus. Paulo prius quam de vitâ decederet, brachio arreptum raptauit per conclaue, ac demum sub lectum detrusit, vbi semimortuus deprehensus, retinebat in ea brachij parte vestigia apprehensoris, liuorem bullasque sanguineas. Demum Sacramentis recreatus, cum summâ animi vultusque hilaritate defatigatus magis, quam saturatus laboribus in Christi causâ perferendis, pacatissime expirauit die XIV. Augusti, anno salutis MDCXVIII. aetatis LXXXI. Societatis aditae LXI. quo ipso die non paucis ante annis praedixerat se moriturum. Vultus illi serenior a morte, quam viuenti visus, labra rubentia, caro tractabilis, frons et tempora mirae suauitatis odorem exhalantia. Ad funus ingens populi vis affluxit, tanto suauiandi, tangendi, vellicandi studio, vt prope a discerptione cadauer abesset; vestes omnes direptae, capilli et barba recisa; aegre subductum violentiae corpus. Tertio demum die plumbeo impositum loculo inhumatum est. Sed paucos post menses, postulatu Ciuitatis eductum pone aram maximam depositum est. Instituta vero a Declo Cardinali Caraffa Archiepiscopo Neapolitano solemnis in virtutes et praeclare ab eo facta interrogatio, processusque formati. De viri virtutibus dicere, integri voluminis res esset. Constat fuisse tam insigni innocentiâ, vt nunquam lethali crimine eam violarit. In Deum tantis ferebatur affectibus, vt vel inuitus prorumperet in gemitus, impotens temperare. Multas orando horas traducebat genuflexus; magnâ diligentiâ ad id se comparabat; magna vicissim diuinae beneuolentiae documenta capiebat. Saepe rapiebatur a terrâ sublimis, et fuit cum in conspectu multorum, quibuscum res pias tractabat, ad laqueare vsque conclauis cum ipso sedili, quod insederat, subleuatus est. Sed in Sacro, si vspiam alibi diuinae patiebatur. Hîc ille gemere, suspirare, vultu inflammari, et aestuante pectore, ne rumperetur, tam altum rugire, vt Aedes vniuersa personaret, vt cum temperare nullâ vi posset, priuatim Sacris operari deinceps coactus sit. Haec illi fortasse merces operis insignis, quando Sacram Hostiam ab aegro quodam nauseante stomacho regestam, ipse constanter, vel abnitente naturâ, cum toto reiectamento resorbuit. In B. Virginem ac Caelites impense religiosus fuit. In homines adiuuandos officiosus, in egenorum necessitatibus subleuandis ingeniosus: in seipso diuexando per flagella, per catenata cilicia, per liquatam ceram guttatim in sua membra stillantem plane nimius, nisi diuino spiritu ageretur. Vilis illi plerumque et attrita vestis, suppellex tenuissima: ipsa sua scripta scholastica, studio paupertatis, dedit in alios dispensanda. De Castimoniâ prorsus admirabilis eius laus est; tot fuit


page 291, image: s291

probata certaminibus, tot victoriis commendata. Eae nimirum debebantur exactissimae ipsius obedientiae, cuius est victorias parere. Ad haec linguis loquebatur, probabat spiritus, daemonia eiiciebat, sanabat infirmos, quam multa, quam varia, futura praeuidit, occulta patefecit, absentia nunciauit? De Caelitibus, deque aliis vitâ functis multa cognouit. Saepe Christum Dominum, saepe Dei Matrem, aliquando SS. Ignatium, Borgiam, Agnetem, Caeciliam, aliosque spectauit et allocutus est. Viuentis vitâqueue functi ea fuit apud omnes, quae magnorum esse Sanctorum existimatio consueuit: et pro publicis illi decernendis honoribus, trium Ciuitatum apud Christi Vicarium vnus conatus, et studium est. Scripsit Iulius tot inter alias occupationes permulta, quae quamuis vulgata typis non sint, digna mihi tamen visa sunt, quorum hic syllabus contexatur ad hominis venerationem. Ea sunt

De Modestiâ, decore, prudentiâ in praecipuis operationibus nostris temporalibus, et spiritualibus, lib. V.

Tractatus de modo intelligendi Prophetas.

Instructio Episcoporum, lib. IV.

Instructio Sacerdotum.

Praxis diuinae illuminationis et praesentiae Dei.

De facie Dei, secundum Sacras Scripturas.

De Iesu Christo Seraphico Crucifixo.

De Passione Iesu Christi.

De modo concipiendi aeternitatem.

De Diu[?]na sapientiâ, et cognitione Dei per meditationem.

De Sancto timore Dei.

Meditationes de Mysteriis Missae.

Meditationes de S. Eucharistiâ.

De modo concipiendi conditionem status praesentis vitae, et futurae.

De ornatu hominis interioris.

De modo recte faciendi quotidiana opera, temporalia et spiritualia.

De modo cognoscendi se et alios in omnibus rebus lib. IV.

Praxis itinerum terrâ marique.

Explicatio aliquot Psalmorum, et Cantici Te Deum Laudamus.

Concionum Tomi II.

Narratio itinerum suorum per Turciam et regiones Septentrionales.

De gemmis, vnionibus, vnicorni, balsamo et similibus, ex Sacrâ Scripturâ: et per occasionem, de gemmis, medicamentis etc. ex Indiâ allatis.

De bono regimine, praesertim inter Religiosos.

De modo bene eligendi in rebus occurrentibus.

Instructiones pro iis qui eunt ad redimendos captiuos, inuisunt carceres, triremes.

Instructiones pro Missionibus Societatis.

Instructiones pro dandis Exercitiis Spiritualibus in Societate.

Instructiones pro Confessariis et poenitentibus.

Tractatus de Casibus Conscientiae difficilioribus.

Apprehensio status Beatorum, per septem figuras e Sacrâ Scripturâ.

De IV. nouissimis ex S. Scripturâ.

De amore Dei erga hominem, et hominis erga Deum.

De sentis spiritualibus habitis in Missâ.

Historia vocationis suae, et peregrinationis.

Paedopaedia, seu, Instructio pro puero recte educando.

Diurnale rerum cum aedificatione, quae illi euenerunt, ab anno MDLXXXIII. vsque ad annum MD. LXXXIX.

Imago Sacerdotis celebrantis, cum suâ explicatione, quae complectitur praecipua beneficia ipsi a Deo collata.

IVLIVS MAZARINVS, natione Siculus, patriâ Panormitanus, sed Genuâ oriundus, adolescentulus in Siciliâ nostrae se Societati dicauit, in quâ et excultus ad pietatem, et Humanis atque Diuinis discrplinis expolitus est. Deinde Philosophiam Panormi, Parisiis Theologiam docuit. Collegia Genuense et Ferrariense Rector, Domum Professam Panormitanam Praepositus administrauit. Studia erexit in Siciliâ. In Valle-Tellinâ, quam cum Praelato quodam lustrauit, multa passus est ab Haereticis incommoda. Vir fuit acuto, facili, prompro ad omnia ingenio; multâ sapientiâ, et cui sub manu nascebatur consilium; osor orij; laboris et studij amator singularis. Ad concionandum, et populum verborum copiâ et elegantiâ retinendum tanquam a naturâ formatus. Itaque in praecipuis ac celeberrimis Siciliae atque Italiae Ciuitatibus, totos XL. annos de loco superiore verba faciens, magno auditorum concursu et p[?]ausu, immortalem sibi gloriam, et Societati decus comparauit: vt Bononiae vbi annos XVI. continenter in D. Petronij Aede eximiâ doctissimorum hominum approbatione auditus est, asserere multi non dubitarent, Societatem haud facile reperturam, qui eius locum impleret. Demum in eâdem vrbe repentinâ ictus apoplexiâ quatriduo extinctus est die XXII. Decembris, anno salutis MDCXXII. aetatis LXXVIII. Religionis LXV. Scripsit Italice

In Psalmum Dauidis L. Discursus, sic enim vocat, centum Romae typis Zannetti

Latinos operâ Henrici Paludani Minoritae, et Ernesti Cholini VVirthij Canon. Colon. factos: in quibus ipsius Dauidis lapsi, poenitentis, et sancte efflorescentis status ac formas depinxit, et ad viuum expressit. Coloniae MDCXI. in 4.

Discursum super Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. Romae typis Zannetti MDCIX. in 4.

Colossum Babylonicum. Tom. II. Bononiae apud Ioannem Rossi MDCXIX. in 4.

Sermonum Tom. IV. super sermone Domini in Monte. Venetiis apud Ioannem Guerilium MDC. XV. priores duo, reliqui Bononiae apud Haeredes Ioannis Rossi MDCXVIII. in 4.

IVLIVS NIGRONVS, natione Italus, patriâ Genuensis, vir non solum doctus et sapiens, vtpote


page 292, image: s292

qui plures annos cum magnâ ingenij et eruditionis opinione, Rhetoricae, Philosophiae, Theologiae publice, priuatimque tradendae operam collo cauit; et studiis Mediolani praefuit; Collegia Veronense, Cremonense, Genuense rexit, Domum Professam Genuensem, et ter Mediolanensem Praepositus gubernauit: sed etiam pius valde ac religlosus, quique omnes ad diuinarum rerum amorem studeret pertrahere, Modestus imprimis, deque suis rebus submisse sentiens et loquens: nullum carpere solitus, nullum acrius perstringere, sed vel excusare, si posset, vel pro suo munere ad officium reducere. Vnde et Nostris Sacerdotibus in tertiâ probatione formandis operam dare iussus est. Tantum sui desiderium moriens reliquit, vt oris eius speciem coloribus expressam, ad memoriam asseruari voluerint. Obiit Mediolani cum ibi Praepositum ageret die XVII. Ianuarij, anno salutis MDCXXV. aetatis LXXI. ab initâ Societate LIII. Edita est Italice eius

Oratio, dicta Mediolani, in laudem B. Caroli Cardinalis Borromaei, die III. Nouembris MDCII.

Oratio item altera dicta Genuae ad Senatum De rectâ gubernatione Reipublicae, in Lucae Grimaldi Ducis inauguratione, die XII. Aprilis MDCV. Vtraque simul prodiit Mediolani typis Pacifici Pontij et Ioannis Baptistae Picagliae MDCX. in 4.

Latine vero edidit

Orationes XXV. Mediolani MDCVIII. in 4. et recognitas Moguntiae typis Reinhardi Eltz MD CX. in 8.

Regulas Communes Societatis Iesu, Commentariis Asceticis illustratas. Mediolani MDCXIII. et recognitas atque auctas MDCXVI. et Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXVII. in 4.

Tractatus Asceticos XVII. qui sparsim prius editi, postea aucti, et in vnum collecti prodierunt. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXIV. in 4.

Dissertationem Moralem, De librorum amatoriorum lectione iunioribus maxime vitandâ. Mediolani MDCXXII. recognitam vero et auctam Coloniae typis Ioannis Kinckij MDCXXX. in 12.

Dissertationem subcesiuam, De Caligâ veterum. Dilingae tertio ab Auctore recognitam et auctam apud Vdalricum Rem MDCXXI. in 8.

Historicam disputationem de S. Ignatio Loiola Societatis Iesu Fundatore, et de B. Caietano Thienaeo Institutore Ordinis Clericorum Regularium. Opusculum posthumum Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXX. in 4. et Neapoli MDCXXXI.

Edidit praeterea sub nomine Anagrammatico Liuij Noringij

Dissertationem de Aulâ, et Aulicismi Fugâ. Mediolani MDCXXVI.

Item Italice sub nomine Pamphili Landi

Emblema Academiae Partheniae Collegij Romani Societatis Iesu, cum explicatione. Romae apud Zannettum MDXCIV. in 4.

IVLIVS PRISCIANENSIS, natione Italus, Florentinus, Romae sedecennis in Societatem venit; vnde sacris prius initiatus in Germaniam anno MDLXXII. profectus, quatuor ibi vota professus est, et Ingolstadij in Sacrarum Litterarum professionem Theodoro Peltano successit. Theologiam annos XX. docuit, totidemque Dilingae Academiae Cancellarius fuit, et bis eius Collegij Rector. Nobilissima omnium fere Religionum per Sueuiam et Heluetiam Coenobia in pristinam disciplinam restituit, auctorque Praelatis fuit, vt suos Dilingam ad studia Litterarum et pietatis mitterent; ex quo admirabilis hic fructus extitit, ob quem a Religioso quodam Scriptore Martino Merz in Vita Wilhelmi Rothensis l. 2. c. 1. et c. 6. et l. 3. c. 10. appellatus est, Praeclarus Religiosorum et Monasteriorum fautor et promotor, vir cum primis pius et doctus, integrae vitae, praeclarae doctrinae, laudabilis et Sanctae conuersationis, Diuturnum Dilinganae Academiae ornamentum. Corycaeus et princeps fautor Monasteriorum, et omnium Religiosorum parens. Obiit vir omni laude dignus, et candidissimi inoris, Dilingae anno salutis MDCVII. aetatis LXIV. Religionis XLVIII. Edidit

Regulas D. Augustini, cum Commentariis doctissimis Vmberti Generalis Magistri Ordinis Praedicatoruns et Hugonis de S. Victore. Dilingae.

Circumferuntur adhuc hodie per pleraque Sueuiae Monasteria cum magno fructu eius

Meditationes in Euangelia Dominicarum per Annum, et quotidiana per Quadragesimam.

IVLIVS SCOTVS natione Italus, patriâ Placentinus, ex illustrissimâ Comitum eius nominis familiâ, Philosophiam Parmae primum, tum Ferrariae docuit. Scripsit

Monita Philosophica Tironibus opportuna: quae Ferrariensis Deformatorum Academiae Magistratus iussu, nomine Auctoris in Epistolâ expresso, vulgauit typis Ferrariae Franciscus Succius MDCXXXVI. in 16. Plura vero et grauiora meditatur in posterum.

IVLIVS SINIVS, natione Italus: obiit Anconae die IV. Octobris, anno salutis MDCXXVI. Collegit ediditque Italice tacito suo nomine

Deuotiones exerceri solitas in Sodalitate Opificum institutâ in Collegio Anconitano Societatis Iesu. Anconae apud Caesarem Scoccioppam MDCXXI. in 24.

IVLIVS SOLIMANVS, natione Italus, patriâ Firmanus, Philosophiam Pragae, Theologiam Firmi publice explicuit, vir omni disciplinarum genere excultus. Obiit Romae XIV. Maij, anno MDCXXXIX. aetatis XLIV. ab initâ Societate XXVI. Edidit

Orationes aliquot, vnam de S. Norberto: alteram de S. VVenceslao: duas in studiorum instauratione, recitatas Pragae, annis MDCXXV. et MDCXXVI. quarum argumentum est, De Bohemorum ad Eloquentiam ingenio. Pragae typis Pauli Sessij MDCXXVI.



page 293, image: s293

Elogia Ducum, Regum, Interregum, qui Boemis praefuerunt, additâ singulorum effigie. Pragae typis Pauli Sessij MDCXXIX. in 4.

Sub nomine vero Collegij Pragensis edidit

Constantinum Victorem, Hilarem Tragoediam. Pragae typis Pauli Sessij MDCXXVII. in 8.

Boemiam exorientem, Gentilem, Christianam, piam, Bellicosam, Regnantem, Imperantem, Austriacam Ferdinando III: concinnatam. Typis risdem eodem anno in fol.

IVLIVS VRSINVS, natione Italus, patriâ Romanus, ex nobilissimâ Comitum Petilianorum prosapiâ, ingressus in Societatem anno MDXC VI. aetatis XXII. cum eam Angelicis moribus, egregiâ sui demissione, atque insigni in Deum pietate illustrasset, relictâ de se singulari sanctitatis opinione decessit Florentiae die IX. Decembris, anno MDCXX. Sunt qui affirment se illum vidisse inter orandum multis cubitis sublimem a terrâ. Scripsit Italice

Vitam S. Franciscae Romanae, quam Paulus V. Pontifex Maximus in Sanctorum numerum retulit anno salutis MDCVIII. Romae apud Bartholomaeum Zannettum MDCVIII. in 4.

IVSTVS RABVS, natione Polonus, patriâ Cracouiensis, ex opulentâ et peruetustâ Raborum familiâ. Is Adolescens ab Haereticis parentibus, ipse quoque Haereticus Wittembergam, Lipsiam, Argentoratum, Gedanum Academias Haereticas studiorum perfidiaeque roborandae causâ a suis est missus: quo in itinere Lutetiam Parisiorum delatus, Ioannis Maldonati nostri lectionibus de fidei controuersiis auditis, factus Catholicus Romam abiit, et vt aliorum quoque saluti consuleret, Societatem ingressus est, anno salutis MDLXIX. Quod autem multarum disciplinarum egregie peritus erat, ab ipso fere in Societatem ingressu ad docendum adhibitus est, et Lutetiae primum, mox Braunsbergae, Vilnae, Posnaniae, Pultouiae, Lublini, Claudiopoli, Rhetoricam, Sacram Scripturam, Theologiam Moralem et Controuersam totos XX. annos explicuit. Ecclesiastem simul diu egit cum ingenti approbatione, fructuque Lublini certe Czechouicum Ministrum Arianum positis de Petri Primatu thesibus ad certamen vocatum, publice ita exagitauit atque ad infantiam redegit, vt prorsus obmutuerit. In Valachiam institutâ missione, postulatu Petri Principis Moldauiae, grauissimas molestias toto triennio constanti animo tolerauit. Exinde nauigauit in Sueciam cum Sigismundo III. Poloniae Rege, cui a concionibus erat et a Confessionibus, dicebatqueue, quando ita res ferebat, non Latine solum, Graece ac Polonice, sed expedite quoque Germanice, Italice, et Gallice. Redux e Sueuiâ accersitus est a Bernardo Cardinali Marciciouio, Archiepiscopo Gnesnensi, Regni Primate, apud quem Confessarij, Concionatoris, Theologi partes sic egit, vt in Aulâ se verum Societatis Alumnum probaret. Ad extremum iam senio grauis, praefuit Collegio Camenecensi, magno virtutum exemplo, vbi Haereticis oppugnandis, Catholicisque fouendis se strenue, scriptis etiam lucubrationibus impendit. Tandem cum fractis viribus sacrificare iam amplius non posset, quotidie sacro epulo pascebatur, donec plenus dierum, ac meritorum ad Deum migrauit, Cracouiae Calendis Aprilis, anno salutis MDC. XII. prope septuagenarius, expletis in Societate annis XLIII. Edidit Polonice

Antidiatribam, seu, Refutationem Diatribae, quâ Caluinianus quidam Minister, Euangelicos cum Catholicis componens, pestifera dogmata spargebat in vulgus.

Biblia Sacra Polonice reddidit

L

LAELIVS BISCIOLA, natione Italus, patriâ Mutinensis, puer admodum, vna cum Ioanne Gabriele germano fratre natu maiore, Societatem nostram expetiuit, atque a S. P. N. Ignatio Romae admissus est. In Societate optimae indolis specimen dedit, et virtutibus, et disciplinis egregie excultus est. Itaque et Graecas Litteras, et Artem dicendi, et Quaestiones de Moribus, et Theologiam Scholasticam, et Sacras Litteras professus est; et frequentibus populum concionibus ad pietatem inflammauit; et propter prudentiam cum lenitate, ac benignitate coniunctam, multis Collegiis nostris praefectus est. Obiit demum grandi aetate Mediolani die X. Nouembris, anno salutis MDCXXIX. Scripsit

Horarum Subseciuarum, hoc est, Rerum in omni Philologiae genere excellentium, tom. II. quorum prior continet lib. XX. Ingolstadij apud Adamum Sartorium MDCXI. in fol. Posterior continet lib. XVII. Coloniae per Antonium Hierathum MDCXVIII. in fol.

Obseruationum Sacrarum, lib. XII.

Digressionum in Euangelia Matthaei, et Ioannis; item in Epistolas Pauli ad Romanos, Galatas, et Hebraeos, lib. IV.

Italice quoque, sub nomine D. Pauli Bisciolae fratris sui, edidit

Dialogum de Bono Peregrinationis.

Dialogum de Bono Mortis.

Discursus Christianos et Morales, tom. II.

Librum Comparationum et Similitudinum, pro Concionatoribus.

LAELIVS TOLOMEI, natione Italus, patriâ Senensis, edidit Italice

Concionem de S. Mariâ Magdalenâ, dictam Romae anno salutis MDCXI. ibique impressam MDCXII.

Et suppresso nomine suo

Monita ad bene moriendum, data pro Concione Taurini, et excusa Genuae MDCVII.

Libellum de Deuotione erga S. Mariam Magdalenam.



page 294, image: s294

LAEVINVS SANDERVS, natione Belga, patriâ Gandensis, natus anno MDLXXXVIII. docuit annos complures Theologiam Moralem. Scripsit elegantes et eruditas, nec sine plausu dictas Gandaui

Orationes in laudem B. Virginis Mariae.

LAMBERTVS AVER, natione Germanus, patriâ Papembergensis, ex Comitatu Tirolensi, adolescens se Christo in Societate nostrâ consecrauit; et Philosophicas ac Theologicas Scientias nostro in Collegio Romano didicit; et vnus cum Benedicto Pererio delectus ex omni numero est, qui de Theologicis rebus Positiones, in primâ Generali Congregatione, anno MDL VIII. publice tueretur. Primus fuit Collegij Moguntini, anno MDLXI. instituti Rector, Danieli Archiepiscopo atque Electori Fundatori mirum in modum gratus. Erat enim vir humilis, deuotus, sincerus, et omnibus virtutibus ornatus: in quo splendebat maxime ardens Dei gloriae zelus, et singulare ad Haereticos, vel fraenandos, vel ad fidem Catholicam conuertendos studium, animique contentio. Eapropter Commendonus Pontificius per Septentrionis oras Legatus eum vna secum circumduxit, adiutore illo ad regendos familiae mores, et in rebus Religionis, quas Haeretici reuocarent in controuersiam, disceptatore vtens. Disputauit in eâ peregrinatione non raro Lambertus cum Sectariis; sed apud Marchionem Brandeburgensem insigniter. Is vicinâ ex Academiâ Theologos, quos cum Lamberto committeret, euocauit. Super mensam fere disputabatur. Sed eos libris succinctos ex improuiso inermisque deprehensus ita redarguebat, vt identidem muti, et tanquam stupefacti se inuicem aspectarent. Nimirum vibrabat ille grauia firmarum rationum tela ineuitabili ictu: vt vel Marchio ipse apud Legatum in discessu profiteretur, relinqui se multis confixum aculeis, quos Iesuita iniecisset. Sed dum nomine Praepositi Prouincialis Prouinciae Rheni ad Congregationem Generalem proficiscitur, in quâ B. Francisco Borgiae subrogatus est anno MDLXXIII. Euerardus Mercurianus, magno omnium dolore, vix finitâ electione, extinctus est. Scripsit eruditas

Assertiones Theologicas, De Verbo Dei; et De Sanctis.

LAMBERTVS MOLAEVS, natione Belga, patriâ Leodiensis, ingressus Societatem anno MDC. XI. in eâ Philosophiam octennio docuit; Bethuniense Collegium rexit. Edidit Gallice tacito suo nomine

Breuiarium, seu, Praxim legendi vtiliter Horas: maxime pro DD. Canonissis, et Monialibus linguae Latinae ignaris.

LANCELLOTVS MARIN, natione Gallus, patriâ Campanus, Domum Probationis Parisiensem primus rexit; deinde Rhotomagi idem praestitit. Scripsit Gallice

Breues in totum annum Meditationes. Rhotomagi.

LAVRENTIVS ANDERTONVS, natione Anglus, patriâ Lancastrensis, diuturnus Anglicanae Vineae operarius. Edidit Anglice

Controuersiarum Volumina II. quorum titulus est, Funiculus triplex; quo fidei capita demonstrat ex sensu litterali Scripturarum, expositione Patrum, et ipsorum Protestantium. Audomari MD CXXXIV. in 4.

Progenies Catholicorum, et Protestantium: quo ostendit dogmata Catholica continuo ductu per Patres ab Apostolis ad nos manasse; secus autem Haeretica Protestantium. Rhotomagi MDCXXXII. in 4.

LAVRENTIVS ARTVRVS FAVNTEVS, natione Anglus, patriâ Lecestrensis, nobili genere ortus; Louanij cum versaretur, profugus e patriâ ob intentatas sibi propter fidem persecutiones, et ibi Logicae nauaret operam, animum applicuit ad nostram Societatem, in eamque anno MDLXX. aetatis XVI. admissus est. Postquam ibi Artem dicendi, ac Philosophicas disciplinas, Romaevero Theologicas didicit; confectis studiis in Poloniam missus, magnam toto in Poloniae Regno existimationem consecutus est, ab insigni vitae, probitatis, et praeclarae eruditionis opinione commotam. Obiit doctissimus Pater Vilnae die XXVIII. Februarij, anno salutis MDXCI. cum XXV. annos circiter religiose pieque in Societate exegisset, vitae vero vniuersae LXX. Lucubrationes quae ab ipso litteris mandatae prodierunt in lucem, sunt hae;

De Christi in terris Ecclesiâ, quaenam, et penes quos existat, lib. III. Posnaniae per Ioannem Wolrabum MDLXXXIV. in 4.

Contra Antonium Sadeelem Caluinistam, lib. III.

Theses de variis fidei controuersiis; videlicet

De Christi Ecclesiâ.

De D. Petri, et Romani Pontificis, successoris ei[?]s, in Ecclesiâ Christi Principatu.

De Sanctorum inuocatione, et veneratione.

De Lutheranorum, et Caluinistarum oppugnatione, et Catholicae Eucharistiae desensione. Omnes Posnaniae typis Wolrabi ab anno MDLXXX. vsque ad MDXC.

De Ordinatione et Vocatione Ministrorum Luther. et Caluin. eorumque Sacramentis. Ibidem.

Apologia Thesium de Inuocatione Sanctorum, contra Danielem Tossanum Sacramentarium. Coloniae typis Birckmanni MDXC.

Apologia item Thesium oppugnationis Coenae Lutheranae et Caluinianae; contra eundem Tossanum. Typis Wolrabi MDXC.

Oratio habita in Synodo Petrocouiensi Prouinciali, De causis et remediis Haereseon.

Edidit insuper tacito suo nomine

Tractatum de Controuersiis inter Ordinem Ecclesiasticum et secularem in Poloniâ MDXCII. in 4.

LAVRENTIVS BARTILIVS, natione Polonus, patriâ Tarnouiensis, Vir tam mitioribus, quam seuerioribus disciplinis insigniter excultus, et


page 295, image: s295

tractandarum animarum peritissimus magister, cum ageret Lithuaniae Prouincialem, cum magnâ sanctitatis opinione decessit die XXIX. Aprilis anno MDCXXXV. Edidit

Officium de S. Michaele Archangelo.

Polonice praeterea

Modum recitandi Coronam B. Virginis.

Modum rite confitendi et communicandi.

Alphabetum Spirituale.

LAVRENTIVS BOIERVS, natione Suecus, Poeta Laureatus. Exstat inter alia eius Poemata

Carolomachia, lib. III. seu, Victoria auspiciis Sigismundi III. Regis Poloniae de Carolo Sudermaniae Duce anno MDCV. in Liuoniâ relata. MDCVI.

LAVRENTIVS CHIFFLETIVS, natione Gallus, patria Bisuntinus in Sequanis, Vir multiplici eruditione praestans. Edidit Latine et Gallice

Idaeam praecipuorum actuum ad inuocandam misericordiae Matrem. Bruxellis typis Lucae Meerbeci MDCXL. in 16.

Vitam et mortem P. Marcelli Francisci Mastrilli, habet prae manibus.

Transtulit ex Hispanico Ignatij Staffordij in Gallicum

Historiam miraculosae curationis, caelestis vocationis, Missionis Apostolicae, et gleriosae mortis P. Marcelli Francisci Mastrilli ex Societate Iesu. Duaci typis Balthasaris Belleri MDCXL. in 8.

LAVRENTIVS FORERVS, natione Germanus, gente Heluetius, patria Lucernensis, adolescens XX. natus annos Societatem complexus est; in quâ per omnes scientiarum gradus ad insignem doctrinam euasit, ingenio et iudicio praestans. Diuinae gloriae proferendae, et profligandarum Haeresum incredibili zelo succensus: quam ob rem non minus exosus Sectariis, quam formidolosus est; vtpote quos suis scriptis configit. Edidit multa hactenus, pergitque noua indies procudere, quorum hic est syllabus.

Symbolum Catholicum; Lutheranum; Caluinianum cum Apostolico collatum. Dilingae MDCXXII. in 4. apud Vdalricum Rem.

Vindiciae Symboli Lutherani, aduersus Melchiorem Nicolai Tubingensem Professorem. Dilingae MDCXXVIII. in 8.

Aranea Tubingensis stylo veritatis deiecta. Ibidem apud Rem MDCXXIV. in 4.

Patrocinium Votorum, contra Praedicantem Tubingensem. Ibidem MDCXXIII. in 4.

Lutherus Thaumaturgus. Dilingae MDCXXIV. in 8.

Septem Characteres Reformatoris Germaniae Martini Lutheri. Ibidem MDCXXVI. in 8. Accessit

Auctarium, contra Praedicantem Lutheranum fugitiuum ex Austriâ.

Bellum Vbiquisticum vetus et nouum, inter ipsos Luther anos bellatum, Ibidem MDCXXVII. in 12. apud Erhardum Lochner.

Abstersio Fuliginis, contra Keslerum Praedicantem, pro Bello Vbiquistico. Dilingae apud Gasparem Sutorem MDCXXXI. in 12. Huius Pars altera propediem exspectatur.

Par nobile fratrum, seu, Castigatio Thummij et Zeaemanni, calumniantium Augustam Domum Austriacam. Ibidem MDCXXVIII. in 12. apud Lochner.

Pipulae Cataphasma. Ibidem MDCXXX.

Rubigo Kesleriana. Ibidem MDCXXXI.

Notae super Concione Doctoris Hoe Lutherani in conuentu Principum Lipsiensi habita.

Viridarium Philosophicum, seu, Disput ationes de selectis in Philosophiâ materiis. Dilingae typis Vdalrici Rem MDCXXIV. in 4.

Anatomia Anatomiae Societatis Iesu, siue, Ant' Anatomia infamis libri, cuius titulus est, Anatomia Societatis Iesu. Oeniponte apud Ioannem Gachium MDCXXXIV. in 4.

Mantissa Ant' Anatomiae Iesuiticae, opposita famosis contra Societatem Iesu libellis, quorum tituli sunt, I. Mysteria Patrum Societatis Iesu. II. Consultatio Fr. Iuniperi de Ancona Minoritae. III. Fr. Ludouici Soteli relatio de Ecclesiae Iaponicae statu. Oeniponte apud Ioannem Gachium MDCXXXV. in 4.

Grammaticus Proteus, Arcanorum Societatis Iesu Daedalus, dedolatus, et genuino suo vultu repraesentatus. Accessit

Auctarium Animaduersionum in Gasparis Scioppij Ecclesiasticam Astrologiam. Ingolstadij apud Gregorium Haenlin MDCXXXVI. in 8.

Appendix ad Grammaticum Proteum, Quid de relatione Alphonsi de Vargas sit sentiendum. Ibidem eodem anno in 8.

Compositio pacis Augustanae, Quaestionibus illustrata, quae sub Iurisconsultorum quorundam nomine prodiit Dilingae MDCXXIX. illi a nonnullis tributa est. Verum ipse in Appendice ad Grammaticum Proteum negat se illius Auctorem esse.

Atque haec quidem Latina; Germanica verosunt,

Contra pupiclam Saxonicam, sub epigraphe, Quis vitulo cecîdit oculum? sed ficto nomine. Dilingae MDCXXIV. in 4.

Defensio eiusdem scripti, sub titulo, Id moueat vaccae risum. Ibidem MDCXXX. in 4.

Contra Defensores pupillae Saxonicae, Pars I. titulo, Nihil conducit oculis. Ibidem apud Gaspatem Sutorem MDCXXXI. in 4.

Contra eosdem, Pars II. inscripta, Ex nihilo nihil fit. Dilingae MDCXXXI. in 4. apud eundem.

Oleum Nihili, contra eosdem MDCXXXVIII. in 4.

Apologeticus contra libellum famosum, cui titulus duplex, nempe, Flagellum Iesuiticum, et, Actio perduellionis in Iesuitas. Monachij MDCXXXIII. in 4.

Anti-Melander, aduersus Philoxenum Melandrum, Auctorem Flagelli Iesuitici.

Alter item Libellus aduersus eundem, inscriptus, Philoxeni Melandri Kunst-Cammer, seu, Technophylacium. Monachij apud Nicolaum Henricum MDCXXXIII. in 4.



page 296, image: s296

Catechismus P. Georgij Scherer recensitus et auctus. Dilingae MDCXXX.

Vita Iesu Christi ex IV. Euangeliis explicata, Pars I. Monachij apud Nicolaum Henricum MDC. XXXVII. in 8. Pars altera MDCXL.

Sub nomine Thomae Viti edidit Latine et Germanice

Laqueos Lutheranos. Dilingae MDCXXII.

Defensio Catholicae Ecclesiae aduersus Petri Molinaei librum de Nouitate Papatus.

Refutatio II. Disputationum Praedicantis Lutherani Tubingensis contra Vindicias Symboli Lutherani.

Manupretium oppugnati Manualis Floreriani, Melchiori Nicolai Tubingensi Praedicanti numeratum et depensum. Dilingae Formis Academicis MDC. XLI. in 8.

LAVRENTIVS GILENVS, scripsit

De Vitâ aeternâ.

LAVRENTIVS IAPON, seu LVSCVS, illud a patriâ, hoc ab oculorum vitio nomen sortitus, tenui fortunâ natus, idiota, et Litterarum rudis, auditâ fidei praedicatione ab Orientis Apostolo S. Francisco Xauerio, inter primos Amanguccij Baptismum suscepit; et Magistrum suum constanter secutus, obtinuit tandem, vt primus Iaponum in Societatem admitteretur, anno salutis MDLI. tricenario maior. Electus a Deo fuit ad multorum, magnorumque hominum conuersionem, et ad multa perpetienda pro nomine Christi. Nam clariorem sensim Diuinarum rerum notitiam assecutus, non solum Doctori suo Xauerio primum, deinde aliis atque aliis Europaeis Nostris interpres fuit, sed etiam sua ipse praedicatione, disputationibusque de fide cum aduersariis institutis, ingentem fecit animarum quaestum. Gaspari Vilelae socius fuit, et consors aerumnatum, quas in Meacensi excursione sustinuit ille peringentes, opprobria, iniurias, lapidationes, famis ac frigoris incommoda, et mortis haud semel intentata pericula. Egregium vero prudentiae, feruorisque sui specimen praebuit, quando anno MDLXI. Vilela Sacaium profecto, semel, iterumque in vrbem Meacensem graui pressam obsidione per hostiles cuneos penetrauit, vt Christi cultores, quos ibi genuerant, ad constantiam fidei roboraret; optimisque institutis aduersus impendentes calamitates illam Ecclesiam temperauit; vindicato etiam Templo, quod Nobilis quidam Gentilis praetextâ auctoritate Regiâ occupabat. Intentata rursum Meaci lis fuit a Bonziis Christianae fidei coram duobus Iudicibus arti Magicae addictissimis, et iuratis rei Christianae hostibus, prouocato ad explicanda suae doctrinae capita Vilela. Consilium videbatur esse ex composito, vt sublato doctore concideret Ecclesia. Visum igitur Neophytis haudquaquam dimittere Vilelam; cui Laurentium, ne causae viderentur diffidere, subrogatum miserunt. Ille certus mori, spe plenus, tanto verborum et rationum pondere Christi causam egit, vt Iudices veritate conuicti Baptismum postularint. Fuit etiam, cum aduersus Nizi Tozomiri celebrem Bonzium coram Nobunanga Imperatore Iaponiae disputans, tam valide constrinxit aduersarium, vt pudore in rabiem verso, acinacem Nobunangae strinxerit, ad Laurentium perimendum. His, aliisque pluribus cumulatus ornamentis, aetate grauis, ad meritorum suorum capessenda praemia euolauit, vt speramus, in caelum, sub annum salutis MDXCI. Vertit Laurentius Iaponice

Catechismum a P. Melchiore Nunnio conscriptum.

Epistola eius vna data ad Societatem Iesu Macao IV. Non. Iunias MDLX. exstat inter collectas in vnum volumen Epistolas Iaponicas.

LAVRENTIVS MASELLVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, scripsit Italice Volumen insigne

De Vitâ B. Virginis Matris Dei, tom. II. continens quidquid hactenus ad eius memoriam et dignitatem apud graues Auctores reperiri potuit: cum

Vitâ S. Iosephi Sponsi ipsius.

Tractatum de Venerabili Eucharistiae Sacramento.

Appendicem ad Tractatum de SS. Sacramento, in quâ disputat De vitâ Iudae, et salute Salomonis: additâ Digressione, quâ quaeritur, Debeat ne Concionator arguere peccatorem, quem scit non iri correctum.

LAVRENTIVS MASONIVS, natione Italus, patriâ e Regno Neapolis, natus die XXVII. Februarij, anno MDLVI. Societatem ingressus est iam tum Sacerdos, et Sacrorum Canonum confectis studiis anno MDLXXXII. et in eâ Philosophiae ac. Theologiae nauauit operam, condiscipulo B. Aloysio Gonzaga, quem summâ semper veneratione prosecutus est, et ad nuncium Beatificationis ipsius, indices laetitiae lacrymas continere non potuit. Absolutis studiis nauigauit in Indiam anno MDLXXXVIII. ibique Malabaricâ et Malayanâ linguâ imbutus in Gentilium conuersionem strenue incubuit. Anno MDXCI. Amboinum missus, Apostolicum plane feruorem, bonus Xauerij aemulator, exeruit. Incredibiles ibi labores in animarum procurandâ salute per insignem tolerantiam exhausit; opprobria, vincula, terrae marisque quotidiana pericula, itinerum difficultates per montium salebras et solitudines, famem, sitim, nuditatem, insomniam, et aerumnas alias innumeras sustinuit; cum eum premeret sollicitudo omnium iis Insulis Ecclesiarum. Totos XXX. annos eas administrauit tantâ sanctimoniae claritate, vt aliud illi nomen Hispani, quam Sancti Masonij, nullum inderent; nullum Indigenae aliud, quam Sancti Laurentij. Ipsi adeoque Hollandi caritatis eius beneficentiam Terrenate, quando ibi tenebantur in custodiâ, experti, sanctitatem eius depraedicabant, et Europaeis munusculis, libris, vino ad sacrificandum, prosequebantur. Ceterum ab illis multa prius aspera perpessus est ob


page 297, image: s297

fidei defensionem, cum anno MDCV. instructissimâ classe Amboinum in potestatem acceperunt, eâ lege, vt impune liceret omnibus esse Catholicis, et sacra more maiorum administrare. Id praestitit Laurentius in Haereticorum oculis, tanto semper apparatu ac solemnitate, quam si ea Insula in Catholicorum fuisset dominatu. Verum nec Deo fidem Sectarij, nec seruant incorruptam mortalibus. Templa diruere, comminuere Cruces, sanctas imagines violare, denique sacra temerare omnia. Quae cum non aequo ferret animo Laurentius, in illos insurrexit, arguit, liberâ voce castigauit; et prophanos seminiuerbios lacessitos, argumentorum robustâ vi non semel compressit: qua illi infamiâ suâ irritati, probra primum, dein maleficia regerere; ad extremum etiam in foedum carcerem virum sanctum detruserunt. Verum arbitrati se nunquam habituros in officio Indigenas, dum ibi Pater fidei praeco existeret, semperque res nouas molituros, eum omnibus iis finibus exigere decreuerunt. Imponunt hominem nauigio modico; nec satis firmo; sine nauclero, aut vllo cursus gnaro, exiguo commeatu et aquâ, aduerso vento, pelago tumente. Ipse Deo suo fretus, vectoribus solatio iuxta fuit et saluti: perpete ad Deum precatione et iras maris composuit, et piratarum insidias vitauit, piscatorum indicio, quos alioqui constabat haud esse satis aequos in nomen Lusitanum, in portum Zebuanum inuectus. Vix ab eius itineris molestiis, Episcopi Beneficentiâ, recreatum noua excepit nauigatio, noui labores: Manilam eundum fuit, et de amissâ Amboino significandum Gubernatori: nauis erat paruitate suâ haud patiens maris et ventorum: sed Laurentius constantiâ vincebat omnia. Exceptus est a Gubernatore, habitusque pro sancto: a quo etiam classe comparatâ reuectus est ad Molucas. Vbi coplae in hostem explicatae sunt, quas ille Sacramentis instruxerat, promiseratque certam victoriam, signum praetulit Christi crucifixi. Breuem pugnam et fere incruentam illustris excepit victoria: Ternate Insula recepta est Calendis Aprilis MDCVI. miles impositus, et orizae vis magna ad victum. Sed ecce ad commeatus odorem innumerabilis soricum grex accurrit, qui foede omnia depascebantur, nec poterat eam pestem miles auertere. Ergo conuersa sunt ad Patrem omnium studia, et aduersus labem, eius imploratae preces. Ille carmen ex ritu Ecclesiae, et diras execrationes intentat, et sic admirantibus omnibus malum penitus abegit. Haec atque alia vitae melioris exempla faciebant illi tantam auctoritatem, vt quoquo vellet, publicis priuatisue sermonibus omnes inflecteret: insectabatur vitia, et grauiter percellebat; sed oratione melleâ, atque adeo sine noxâ, magno prouentu. Ceterum cum ardor eius vnâ militum Hispanorum, aut vnius etiam Prouinciae procuratione contineri non posset, vsus est occasione variarum expeditionum, quas Ternatensis Gubernator instituit, ad inferendam Infidelibus lucem Euangelij et salutem. Prima fuit in Tolum, S. Francisci Xauerij praedicatione nobilem; quam ille gentem, postquam submissa Regi est, et arce firmata, magno numero ad Ecclesiam adduxit. Cum autem Batauus validâ classe eas Insulas infestaret, et Praetor copias tutando imperij capipiti nudatis arcibus contraheret; ipse in spem futurae sobolis, virorum eius regionis Principum liberos Pater in Seminario Ternate educandos abduxit; ibi Christianis illos instituit elementis, litteras formare, legere, apte saltare, canere docuit, et quidquid est artium bonarum in Republicâ, suo etiam in eorum alimenta contracto. Altera expeditio in Batachinum aduersus Batauos suscepta est. Ad eam Hispani profecturi Sacramentis ab illo primum procurati sunt, tum in praelio omni ope adiuti. Ipse vnus curare omnes; praesto esse, vbi quisque vulnus acceperat; omnium indigentiae subueniebat. Bacianum excurrit alias, vt consueta in mortales beneficia conferret. Interea Batauus arcem improuisus oppressit, et post acrem pugnam obtinuit. Pater, in quem fere vnum erat hostis intentus, prodigio seruatus est. Adfuerat ipsi Deipara Virgo per noctem, cuius erat numini deuotissimus, et ostenderat se hostem vestigia eius iam pene prensantem ita morari, vt praeeuntem videret et sequeretur, nunquam tamen assequeretur. Reipsâ cum Indigenae Batauo victore diffugerent, ipse in loco constitit immotus. Hostis fuglentium secutus numerum, Patrem incautus praeteriit: Pater illico se densum in vepretum coniecit, et triduum impastus delituit: quo lapso cum siti vehementius vrgeretur, repente prosiliit latex e terrâ, qui mox iterum, cum sitim leuasset, resorptus in terram est. Diuturnis huiusmodi laboribus non tam fatigatus, quam exercitus, a Praesidibus suis iussus est ad quietem aliquam capiendam repetere Indiam, et quia non aderat opportunitas nauigij, iter Manila, vbi non deforet, instituere. Omnino graue vulnus animo per hoc imperium accepit, deserturus innumeros, quos Christo per Euangelium genuerat, doctrinâ pauerat, fouerat, confirmarat filios. Verum potior his omnibus obedientia fuit. Manilae laetissimis animis exceptus est; rogatusque ab Archiepiscopo et ab Philippinarum Praetore atque ab vtroque Senatu P. Prouincialis, vt bono Reip. tum Molucensis, tum Philippinicae, ac solatio omnium suo, Patrem ibi detineret. Accedebat ad eius consilij momentum, occupasse Batauos classe fretum Sincapuranum, qua cursus erat, ne quis vltro in Indiam, citroque commearet. Ipse tamen, ne deesse videretur obedientiae, contemptis periculis in Indiam meditabatur, donec per litteras consultus Prouincialis Malabaricus, ipsius arbitrio,


page 298, image: s298

ire vellet, an manere, permisit. Sed ne sic ille quidem conquieuit, ratus eundi imperium non satis eâ concessione vacuatum: cumque adornaret iter, nec aetati suae affectae, nec valetudini quidquam tribueret, per certa maris et hostium pericula; rogatus vt Rectoris, Patrumque aliorum arbitratui daret aestimandum, quid e Diuinâ gloriâ maiore foret, quando iam ipsi suus Prouincialis fecerat in vtrumque potestatem, non repugnauit; et ex illorum sententiâ sedem Manilae fixit; quam illi post etiam tum Prouincialis, tum certior Praepositus Generalis suâ auctoritate firmauit. Id factum anno MDCXXII. Ex illo vitam absolutâ illustrem sanctimoniâ, vti erat olim exorsus, hîc pertexuit, vsque ad diem XIX. Iulij, anni MDCXXXI. quo magno dolore omnium sublatus e viuis est, LXXV. annos natus, exactis XLIX. in Societate; et XXXI. post quatuor vota solenni ritu concepta.

Atque hic quidem vitae illius cursus fuit. Nunc pauca de virtutibus eius libanda, nam complecti omnia operosum est, et vani conatus; quippe viri supra communem sanctitatis modum procul euecti, et praestantissimis Societatis heroibus suo merito promiscendi. Paupertatis studio, deteriora ceteris omnibus ad vsum sibi deposcebat; vestes obsoletas et resartas ambiebat, nouas defugiebat; nihil in suppellectili, quod vilissimum non esset, habebat. Castimoniâ aemulari Angelos videri poterat: non sibi solum, sed aliis etiam circumspecte prouidus. Incredibili zelo nitebatur ab omni libidinis contagione cunctos auertere. Virum nobilem, qui pertinaci sollicitatione tentabat alterius thorum admonuit, videret, ne quam alteri meditabatur labem honoris adferre, eam ipse iusto Dei iudicio acciperet domi suae: nec multi fluxere menses, cum infami suae coniugis adulterio notatus est. De obedientiâ quid attinet dicere? Eius nimirum ductu tot maria sulcauit, tot adiuit labores, vitam omnem impendit: et iam vix animam in morte retinens post aliquot dierum silentium, iussus dicere, essetne singulis praesentibus proprium, vti rogabatur, e caelo beneficium exoraturus, prompte respondit, certum est facturum, cum imperatum sit. Sed admirationi fuit, videre virum annis grauem, morbis afflictum, assuetum in Missionibus suo nutu vitam agere, nunc ad omnem vitae communis rationem exactum, prae vel ipsis Tironibus ad pauimentum verrendum, et quaeuis alia ministeria promptum, nec podagrae, nec aliis ab eo munere cruciatibus impediri. Nunquam eximius esse sustinuit; non in victu, veste, ceteris ab vllo Sociorum diuersus. Aiebat delicatioribus eduliis desueto nullum iam sibi saporem elaborari: ceterum si quid illi commune cum ceteris porrigebatur, vel eo nomine non aspernabatur, quod esset commune. Extremis annis cum immotus decumberet, vix, nisi per imperium, induci potuit, vt cupediarum aliquid admitteret. Ad publicas functiones prodibat, omnibus cano vertice et sereno vultu venerabilis, trahens pcdes, et prono in pectus capite: et si Archiepiscopus ad Collegium, vt fit, ventitaret, ipse obuiam cum ceteris progressus manum illi cernuus ad osculum prensabat. Humilitate Christianâ vere praestitit omnis expers affectationis. Ducebat se ipse postremum omnium; et preces ab eo poscentibus, aiebat se maxime indigere. Si quis diceret, vt fit, optare se tam in tuto suam salutem esse, quam ipsi esset in tuto sua, Absit id enimuero, inquiebat, tibi, sed ego mihi potius optem securitatem tuam. Nihil vnquam dixit, fecitue, quod fastum oleret, aut arrogantiae quidquam: postrema sibi deposcere, ea sibi prae aliis deberi: si quis eum celebrasset, a virtute praesertim et sanctitate, haud aliud quidquam aegrius ferebat, cum se ipse peccatorem profiteretur maximum, et probro dignum: hinc et perpetes illae lacrymae, quibus sua crimina diluebat, non satis sibi conscius, vt aiebat, sincerae poenitudmis et doloris, quo ea tersisset. Cum agenti animam Superior diceret, se ad aras properare litaturum pro ipso, videret quid sibi vellet exorari, respondit, dolorem de meis peccatis, et veram contritionem. Tolerantiae, et cuim Diuinâ voluntate consensionis omnis eius vita fuit insigniter plena; sed in morbo nouissimo facta est accessio luculenta: calculo, dysuriâ, podagrâ vexatus immaniter, nec mouere se poterat, nec manibus vti: tussis quatiebat assidua; rheumata opprimebant: diuturna cubatio tergum illi plagâ magnâ foedarat: inter haec nunquam queri; et interrogatus, quî haberet, Gratiae, inquiebat, sint Deo, satis aegre. Nihil illi fuit grauius, quam quod Deo litare non posset ad aras; id quod semper, vel inter morborum cruciatus, consuerat. Leniuit hunc sensum, dum potuit, quotidianâ Communione; dumque ne illud quidem potuit, continuâ oratione. Eam ipse, dum vixit, accurate semper instituit iuxta leges Exercitiorum S. P. N. Ignatij, omnium prae quouis Tirone diligens obseruator. Obiuit, dum valuit, officia pietatis genuflexus, et suis singulas horis pensi Canonici partes recitabat. Omnino multus in orando semper fuit, et extra operandi necessitatem propemodum totus. Hinc illi magnum in affectiones animi erat imperium, quas curâ peruigili sancte comprimebat. Addebat castigationes corporis quotidianâ flagellatione, crebro horridoque cilicio, et gemino per hebdomadem reiunio. Oderat otium impense; et quod erat temporis reliquum ab curandâ salute mortalium et orando, id Moralis Theologiae studio impendebat, assecutus eâ ratione excellentem eius generis doctrinam. Per has artes euasit ad excelsum fastigium caritatis. Deum tenerrimo prosequebatur affectu, cumque eo ceu parente amantissime suauissimeque agebat: eius honori


page 299, image: s299

nominique amplificando impense semper studuit, indefessus ad omnia quae ad iuuandos homines valerent: sed ad Confessiones inprimis domi forisque audiendas tam promptus, tamque operae pertinacis, vt satis explicari non possit: nec senio fractus abstinuit, nec morbo pressus. Eius vero mysteriis tam erat reuerens, vt Sociorum quemlibet auditurus, vel aeger e lecto consurgeret, ne quidquam detereret Sacramento dignitatis. Indos amore peculiari Vir Apostolicus complectebatur; nec animis illorum dumtaxat, sed etiam corporibus succurrebat. Multa perpessus est aspera, dum illorum libertatem aduersus violatorum iniurias tuetur; vnâ hac in re, vir alias mitissimus, acer; sed tam prudenti et tempestiuâ moderatione, vt nemini locum faceret obseruantiae prodigendae. Ad extremum, vt paucis complectar omnia de heroica viri virtute, poterat in eius factis expressa legi omnis constitutio Societatis, cuius nullam tot annis legem vel facillimam visus est praeterire; vt mirum videri non debeat, tam eum fuisse malis spiritibus exosum, vt saepe vexatum, commolitumque coegerint dies complures affixum lecto haerere. Hunc vitae cursum excepit pretiosa mors, qualis Sanctorum; ad quam cum se tot comparasset annis, hoc etiam addidit extremis, vt bis quotidie, mane ac vespere maculas animi elueret per Exhomologesim. Sacramenta nouissima magnâ pietate suscepit; et inter pronuncianda Iesu ac Mariae nomina placidissime expirauit. Funus elatum est magno concursu, et sanctimoniae famâ celebratum; manus et pedes osculis passim venerationis causâ petiti, et a compluribus eius reliquiae postulatae. Scripsit

Annuas Litteras Amboino anni MDCIII.

LAVRENTIVS NICOLAI NORVEGVS, non solum nomine, verum et patriâ, vnde illi nomen adhaesit, Doctor Theologiae in Societatem venit, et Sacerdotio initiatus: in eâ quatuor vota professus est: in Belgio, Austriâ, Morauiâ, Bohemiâ, Sueciâ, Daniâ variis perfunctus laboribus, vel in extremâ senectâ nunquam fuit otiosus: semper ille moliri aliquid, legendo, scribendoqueue, ad Haereticorum Daniae praesertim ac Sueciae conuersionem. Semper sui similis, et idem in omni fortunâ. Obiit Vilnae die V. Maij, anno salutis MDCXXII. aetatis LXXXIV. Religionis LIX. Sacerdotij LX. Scripsit

Confessionem Christianam, de Viâ Domini, quam populus Christianus in Regnis Daniae, Noruegiae, et Sueciae, plus annis DC. confessus est. Cracouiae ex Officinâ Lazari MDCIV. in 4.

Ipsi quoque tribuitur a nonnullis, quae sine nomine Auctoris prodiit,

De Reformatione Religionis Christianae per Ministros Euangelicos introductâ, Deliberatio, a studiosis Danis et Noruegis proposita Professoribus Academiae Hafriensis die I. Octobris MDCII. Cracouiae apud Nicolaum Lob, alterâ editione in Titulos et Capita digesta MDCVI. in 16.

LAVRENTIVS DELLE POZZE, seu, DE PVTEIS, natione Italus, patriâ Florentinus, transtulit Italice

Litteras Annuas e Iapone, Sinis, Goa, Aethiopiâ annorum MDCXV. et quatuor deinceps sequentium. Et tacito suo nomine

Vbaldinum, seu, Vitam Antonij Mariae Vbaldini a Iacobo Bidermanno Latine scriptam. Romae apud Facciottum MDCXXXV. in 24.

LAVRENTIVS SENGSENSCHMIDT, natione Germanus, gente Carniolus, domo Labacensis, Societatem duodeuicennis anno MDCXVII. ingressus, vir promptissimi ingenij; Philosophiam, et Theologiam de Moribus, Viennae Austriae et Graecij Styriae docuit. Edidit

Orationem quam habuit in Exequiis Eminentissimi Cardinalis Kleselij Episcopi Viennensis.

LAVRENTIVS SVSLYGA, natione Polonus, patriâ Pultouiensis, Cracouiae Magister Philosophiae, Graecij Baccalaureus Theologiae creatus, rediit in patriam cum Serenissimâ Constantia Austriacâ Reginâ anno MDCV. et se Societati nostrae dedicauit. In eâ diu Concionatoris optimi numeros expleuit; effecitque Lublini, quod fieri haud posse credebatur, vt Arianorum, Lutheranorum, Caluinistarum Scholae, Synagogae, Ministri, nequidquam obnitentibus Haereticis Proceribus, ex eâ vrbe proscriberentur. Obiit Cracouiae XVI. Aprilis MDCXI. Ipse est, qui Praeside Ioanne Deckerio proposuit Graecij publicae Disputationi

Velificationem, seu, Theoremata de Anno Ortus et Mortis Domini, deque Vniuersâ Iesu Christi in carne Oeconomiâ. Graecij MDCV.

Edidit praeterea, iam in Societatem ingressus, Polonice

Vitam perillustris, pientissimaeque Matronae Elizabethae de Lizeuice Suniauska, Marschalci quondam Regni relictae Viduae, Collegij Leopoliensis Societatis Iesu Fundatricis.

LAVRENTIVS VWENS, natione Belga, patriâ Neomagensis, egregius Concionator, et Domus Professae Antuerpiensis semel iterumque Praepositus. Vulgauit

Orationem funebrem in parentalibus Petri Peckij Brabantiae Cancellarij dictam Bruxellis. Louanij typis Hastenianis.

Item vertit Flandrice omissis variis generis orationibus

Imaginem primi seculi Societatis Iesu. Antuerpiae typis Plantinianis MDCXL.

LAVRENTIVS WORTHINGTONVS, natione Anglus, patriâ Lancastrensis, viridi aetate in Societatem adlectus circa annum salutis MDXCV. tantum sibi doctrinae ineâ comparauit ingenio et industriâ, vt bis in Hispaniâ, Cordubae, et Hispali Philosophiam profiteretur. Inde cum in Angliam transmisisset, ad popularium suorum salutem procurandam, comprehensus, et quaestioni


page 300, image: s300

subiectus, demum in exilium eiectus est. Louanium delatus, Theologiam aliquo tempore docuit. Romae studiis in Anglorum Collegio praefuit: in Austriam tandem delatus, Graecij Theologiam Moralem, et Sacras Litteras explanauit. Anno Christi MDCXXXV. quamuis aetate grauis, Alexandro Brigantini Ducis fratri, cum Ferdinando III. Hungariae et Bohemiae Rege ad castra tendenti, comes a Confessionibus, et omni re sacrâ additus, ea gessit quae genuinum Societatis filium deceant. Sed castrensibus incommodis impar, breui confectus est, et Sacramentis pie instructus, in Lotharingiâ diem clausit extremum, XIX. Octobris, anno salutis MDCXXXV. aetatis suae LXIV. pridem quatuor vota professus. Vir fuit simplicissimae mentis cum religiosâ prudentiâ coniunctae; tenerrimo in B. Virginem, totamque eius parentelam affectionis: vnde illi passim erant in ore ea sacra nomina, Iesus, Maria, Ioseph, Ioachim, Anna; totosque dies Rosaria voluendo traducebat: vere humilis, suiqueue, et rerum humanarum contemptor. Transtulit Anglice ex Latino

Meditationes Francisci Costeri, De Vitâ et Passione Christi. Duaci MDCXVI.

LEO SANCTIVS, natione Italus, patriâ Senensis, Vir omni litteraturâ ornatus; Philosophiam, ac Theologiam in Romano Collegio professus, Edidit

Orationes II. ad Perusinos in studiorum instauratione dictas, annis MDCIX. et MDCX.

Solarium Gregorianum, siue, De beneficiis quibus Gregorius XIII. Pont. Max. Solis instar, vniuersum terrarum orbem illustrauit, Laudationem dictam in Collegio Romano. Viterbij MDCXVIII. in 4.

Eroparthenica, siue, Laudes B. Virginis, Conceptae, Natae, Elizabetham visitantis, celebratas triplici laudatione, Latine, ac Graece; Oratorie, atque Poetice. Accesserunt Carmina Melodramatica, actionibus Harmonice interiecta. Romae apud Franciscum Caballum MDCXXXIV. in 12.

Floridorum, lib. II. quorum prior habet Praefationes ad Rhetoricam, et Philosophiam pertinentes: posterior, Opuscula varia Oratoria, Epica, Dramatica. Romae MDCXXXV. et MDCXXXVI. in 12.

Edidit praeterea tacito suo nomine

Encyclopaediam explicatam, defensam, centum Philosophicis Assertionibus, a Clemente de Clementibus. Romae apud Mascardum MDCXXIV. in fol.

Et Italice suppresso etiam nomine

Gigantem, actionem scenicam, exhibitam in Seminario Romano. Romae apud Franciscum Corbellettum MDCXXXII. in 16. quae typis iisdem recusa prodiit anno MDCXXXVII. in 12. sub epigraphe Dauidis, de nouo correcti, cum Auctario Chororum, et aliorum Poematum Sacrorum.

Prodiit denique nuper cum aliis eius

Oratio de Passione Domini, habita ad Gregorium XV. anno MDCXXI.

LEODEGARIVS HERTENSTEIN, natione Germanus, patriâ Lucernensis, Philosophiae in Academiâ Ingolstadianâ Professor, edidit

Opus sex dierum, Philosophicâ Disputatione explicandum, Thesibus CXLVII. copiose comprehensum. Ingolstadij typis Gregorij Haenlini MDCXXXVI. in 4.

LEONARDVS ALEMAY, natione Gallus, patriâ Lemouicensis, Societatem anno MDCX. aetatis XVI. complexus est, in eâqueue euasit Humanioris Litteraturae bene peritus, vtpote qui Oratoriam Artem pluribus annis docuit. Edidit

Parentalia Illustrissimi Domini Gorguaei Proto-Praesidis Burdigalensis, ad Senatum Burdigalensem. Item

Parentalia Eminentissimi Demini Cardinalis de Sourdis.

Epithalamium D. Catharinae.

LEONARDVS BACHIN, natione Germanus, patriâ Graecensis, pene a puero in Societatem adscitus, in eâ tantum hausit doctrinae, vt in Academiâ Viennensi triennio Philosophiam cum laude explicuerit, et biennio in Graecensi, ac subinde Moralem Theologiam, et Sacras Litteras interpretetur hodiequeue. Congessit compendio, et tacito suo nomine vulgauit

Coronam Anni Mariani, hoc est, Vitas XII. Sodalium Marianorum. Graecij typis Widmanstadij MDCXXXVI. in 12.

LEONARDVS BAGNVS, natione Dalmata, patriâ Pilinensis, ingressus Societatem, anno MDCX. aetatis XVII. docuit Viennae Philosophiam quadriennio: Rector fuit Collegij Fluminensis ad S. Viti. Concinnauit, et edidit suppresso suo nomine

Manuale Sodalitatis Immaculatae Conceptionis B. V. M. Viennae Austriae in Caes. et Acad. Soc. Iesu Colleg. erectae et confirmatae. Viennae typis Gregorij Gelbhaar MDCXXX. in 16.

LEONARDVS CREDER, natione Germanus, patriâ Veltkirchensis, transtulit ex Italico Latine, et nomine suo presso edidit

Alphonsi Rodriguez Societatis Iesu Exercitium Perfectionis, Part. II. et III. continuato labore post IOANNEM TANNEMAR, qui Tom. I. transtulerat.

LEONARDVS DE FRAEYE, natione Belga, patriâ Bruxellensis, multis annis magno fructu militum Regis Catholici in Missione nostrâ Castrensi, et deinde etiam extremâ vitâ Antuerpiae, strenuum egit operarium, ibique animam Deo reddidit die VI. Maij, anno salutis MDCXXV. Transcripsit Belgice

Vitam B. Aloysij Gonzagae Soc. Iesu, a Virgilio Cepario descriptam. Antuerpiae apud Gerardum Wolschatium, et Henricum Aertsium MDCXV.

Leonardi Lessij Disputationem De Antichristo.

LEONARDVS GARZONIVS, natione Italus, patriâ Venetus, ex ordine Patricio, adscriptus est Societati iam grandis, anno MDLXVII. vna


page 301, image: s301

cum XL. Sacerdotibus Brixiensibus, de quibus in Iulio Fide supra memoraui; et in eâ doctrinis bene excultus, primus ex nobilissimo illo ordine quatuor vota professus est. Eximia fuit in eo probitas morum, tamque feruens aduersus Deum religio, atque animi submissio, vt vsque Tiro videretur. Eapropter vti mirifice diligebatur ab omnibus, ita solidarum virtutum exemplo, tenerrimoque sensu ad res diuinas, Sodales suos plurimum ad perfectionis persequendae studium excitabat. Scripsit, sed morte praeuentus non euulgauit

Paraphrasim et Commentarios in Cantica Canticorum; conatus eruere pro virili ex Hebraeis vocibus diligenter expensis, sensus omnes qui obseruantur in Sacris Litteris, Diuinumque in Lectorum animis amorem accendere.

Scripsit et Italice

De Magnetis lapidis natur â, mirabilium effectuum, qui in eo obseruantur, causas Physicas adducens. Hunc, cum legendum accepisset Ioannes Baptista Porta Neapolitanus, in postremâ editione suae Magiae Naturalis ad calcem adiecit. Leonardo demortuo frater eius constantinus librum suo asserturus Auctori accepit excudendum, auide a multis expetitum, et crebro a Nicolao Cabeo nostro in eiusdem argumenti Opere commendatum.

LEONARDVS LESSIVS, natione Belga, patriâ Brechtanus, in Brabantia tenui loco natus Calendis Octobris, anno salutis MDLIV. Vbi primum adoleuit, a mercaturae studio, cui destinabatur a parentibus, abstractus, per occasionem vacan tis in Atrebatensi Collegio Academiae Louaniensis, Bursae, vt vocant, Brechtanae, annos natus XIV. eo se contulit; et Humanioribus Litteris, ac Philosophiâ informatus, ad Societatem nostram a P. Laurentio Nicolai Noruego adductus est die XXIII. Iunij, anno MDLXXII. et ab ipso statim Tirocinio, magnae illius virtutis, quâ postea claruit, rudimenta posuit haud mediocria; multis in obeundis domesticis osficiis, in compitis purgandis, in omnimodâ sui victoriâ referendâ. Post vota nuncupata, iussus Duaci Philosophiam publice discipulis explicare, toto id septennio magnâ cum approbatione praestitit, habuitque nobilem illum Christi Martyrem, quo merito gloriatur, auditorem, P. Robertum Sotuellum. Hoc ipso tempore Graecas Litteras nullo doctore perdidicit. Sed memorabile est, quo infortunio magna illi meritorum in reliquam vitam seges subnata est. Anno MDLXX VIII. per tumultus patriae, Nostri eâ vrbe expulsi sunt. Leonardus in eâ fugâ, nocte ab exitu secundâ, lectum sortitus est in diuersorio, vnde nescio quid hausit contagij; quod cum tibiis maxime insedisset, non raro periculum ipsi leprae creauit; et cum nullâ posset ope depelli, ad vsque vitae exitum pessimis eum modis exercuit. Euoluto septennio Romam accitus est, vbi Francisco Suario in Theologicis Doctore biennio est vsus; et iam tum Theologiae aliis tradendae idoneus est visus: quam non multo post Louanij exorsus, totos XV. annos summâ nominis claritudine docuit, et annis XVII. sequentibus Nostrorum studiis dirigendis praefuit. Miraculo autem est proximum, tam multa potuisse illum scribere, qui tot ac tantis fractus doloribus, viribus, propemodum diuturno labore exhaustis, in carne videbatur sine carne aegram animam trahere. Interea parcissimus erat temporis, laboris pertinax; vt inde potuerit per Ius vtrumque, per Medicas Artes, per Mathematicas, per Historias, et scientiarum alias excurrendo, Encyclopaediam conficere. Et erat illi par ingenium, foecundum pectus, memoria ad admirationem prompta; vt de quâuis proposita materiâ ex tempore dissereret aptissime. Fuit illi cum Francisco Suario, cum Gabriele Vasquez, Ludouico Molina, aliisque huius notae viris communicatio litterarum, qui eius in grauissimis quoque scientiarum negotiis iudicium exquirebant. Inter haec decora Sapientiae, tantâ erat modestiâ, et animi submissione, vt ea quâquâ poterat ope occultaret; nunquam de se, suisque rebus, nisi grauibus traheretur momentis, agebat. Vndique ab eo repetebantur, tanquam ab oraculo, responsa: ipse vero dubiis in rebus, et maioris momenti negotiis, breuem dari sibi moram postulabat, quo illa teste Deo, suâque conscientia discuteret, et praeuiâ oratione expediret. De suâ sententiâ libens volensque discedebat, quoties ab aliis valida, vel in speciem, argumenta proferebantur. Obuium quemque salutatione praeueniebat: omnes commendabat; se vnum, idque haud ficte damnabat, omnino se mortalium vilissimum re verbisque contendebat. Hinc ad suas laudes erubescere, atque alio mox dextere sermonem inclinare. Inter schedas, quibus, quae sibi seruanda proposuerat, inscripsit, multa, ne passim innotescerent, Graece fuerunt concepta. Septem capita continebat vna quaedam (nam octauum abdiderat characteribus ignotis) in haec verba. I. Neminem vituperare. II. Ante studium cor eleuare. III. Pro capiendo consilio orare, Deus qui corda etc. Actiones nostras. IV. In surgendo, orationem, Concede quaesumus, vsurpare. V. In rebus dubiis et perplexis, ad luminis Diuini fontem confugere. VI. Vbique impetum cohibere, et pacifice agere. VII. Modum in refectione seruare, et memorem esse caelestis voluptatis. Haec ibi: nec poterat se magis ille ad viuum exprimere. Adeo autem neminem vituperabat, vt potius omnes celebraret, et peteret etiam ab infimis quod condisceret. Certe ab Logices auditore postulauit haud pridem, vt si quando pulchri aliquid, vel in studiis, vel in pietate, mente conciperet, eius se faceret participem. Interrogatus aliquando, ecquidnam homini Societatis pacem animi


page 302, image: s302

conciliarit, Humilitas, ait, et Obedientia. Ipse sibi vel in extremâ aetate lectum sternebat, cubiculum verrebat. Saepe in triclinio defectus suos, etiam peculiares, cum rubore accusabat; poenas imperatas alacriter pendebat. In has aliquando voces, doloribus suis pressus erupit, Et vero, quis ego tandem sum, quem sibi Deus, vt patiatur, elegit? Item alias, Miror non raro, ad tantum certamen a Deo me tam imbellem athletam designatum esse; Herculem aliquem oportebat: sed benedictus Dominus in aeternum. Cunctorum vna vox est, humili, suaui, seriâ, piâ Lessij conuersatione sese velut in quâdam magneticâ attractos, laetiores, doctiores, ad virtutem promptiores effectos esse. Scholasticorum e Nostris quispiam S. P. N. Ignatij aliquid ab eo postulabat: carnis pauxillum Lessius ex Vrbe attulerat. Iubet illum redire postridie, visurus interim ecquid sibi supersit. At istum verecundia, ne rediret, cohibuit. Exinde diebus aliquot obuius ei factus Lessius, rogat, cur se non reuisat? et euestigio ad cubiculum suum perducto totam particulam, submisso prius osculo honoratam, tradit, adiiciens, melius ab aliis eam, quam ab se cultum iri. Discesserat a Lessio Sacerdos noster, qui solatij capiendi gratiâ ad eum adierat, animo ac vultu, vt videbatur, haud satis laeto. Lessium id totâ nocte afflixit; donec summo diluculo quaesitum longâ allocutione recreauit. Nocte mediâ consuerat e strato surgere, et ventriculi morbum prolixâ pulsatione dispellere: mox vnam, alteramue horam orando ducebat: secundum quam apertâ fenestrâ ferebat oculos circum Collegium, eique a Deo bene precabatur. Societatem tenerrimo amore complectebatur: solâ eius recordatione exiliebat gaudio; et crebro grates agebat Deo, quod spes omnes, quas ipsi mundus ostendebat, abrupisset, totque iam annis in eâ tam benigne, tam suauiter rexisset. Censebat deuotionem in B. Virginem, atque in Angelum Custodem, ad perseuerantiam in vocatione plurimum habere momenti: ideo Litanias Virgineas quotidie recitabat, vt in Societate perduraret; quâ nihil accommodatius ad animarum subsidium a Deo datum esse mortalibus existimabat, omnesque qui in eâ permanerent, aeternae gloriae esse oppignoratos. Iussus a Paulo V. Pont. Max. plurimis suis in Romanam Sedem meritis praemium deposcere, suorum oblitus commodorum, vnam illi Matrem suam, Societatem Iesu commendauit. Cruciabatur animo, si quid intelligeret commissium, quod bono Societatis nomini officeret: ipse exactâ minimarum etiam regularum obseruatione satagebat, ne quid in se tantâ Matre indignum reperiretur. Leuissimas etiam culpas contentione summâ auersabatur, atque ad peccati mentionem exhorrescebat. Defectus tenuissimos, quos sese in aliorum conspectu admisisse rebatur, ex pectoris intimo deplorabat. Octo ante mortem diebus, cum de re quâpiam coram alio questus sibi esse videretur, toto fere horae quadrante, nullo admisso solatio, manantibus dolore lacrymis, se deprecabundus accusauit, illud ingeminans, Nonne tu mihi, Deus meus, sufficis, ne de minimo querart Aliud nolo; solatium meum tu es, Deus meus. Cum obiiceret quispiam non esse cur magnopere formidaret Purgatorium; ipse, non sine lacrymis, coepit de admirabilibus Dei iudiciis disserere, facile sub ciborum sapore sensualitatis aliquid delitescere; bene gestis gloriolam subrepere; ceteris in rebus curiositatis quidpiam arridere; quorum non perfecte hominem deinde poeniteat: se quoque in iuuenili aetate forsan aliquâ vanitate ductum fuisse: quibus satis demonstrabat, haud suppetere alia vnde sibi magnopere metueret. Et reipsâ vix idoneam Absolutioni materiam in Confessionibus suppeditabat. Miserabatur infelicissimam peccatorum sortem, quos aeterna supplicia manerent; quam vt ipsi agnoscerent, desererentqueue, crebro Deum obtestabatur. Candoris, simplicitatis, sinceritatis amator erat, commendatorqueue: ipsam mendacij vel solam speciem detestabatur; nunquam, quo sua tegeret, ambiguo, restrictoque modo locutus. Angelicae puritatis fuit aemulator insignis: cui tuendae, custodiam agebat sensuum attentissimam; et ad ipsam blandi hostis mentionem exhorrescere videbatur. Fassus autem illud de se aliquando est, cum ea studia tractaret, quae peccata, praesertim illecebrosa, distinguunt, se ne primos quidem carnis motus sensisse. Paupertatem raro semper in pretio habuit. Nihil penes se patiebatur esse superflui; nihil in cubiculo picturâ, aliâue arte splendidum. Aiebat malle se molestiam aliquam cum Paupertatis emolumento subire, quam cum eiusdem detrimento suis seruire commodis. Studiose cauebat, ne qui suâ causâ sumptus fierent. Itinera, non quam commode, sed quam parce faceret, attendebat. In omnibus memor se spiritu pauperem esse, cum suo etiam incommodo inopiam tolerabat. Asseres rogo iam adiudicatos ipse sibi deprecatus, sedem ex iis compegit, quâ complures annos est vsus. Rogatus a quopiam Imagunculam, non prius dedit, quam Minister, diu quaesitus, potestatem fecisset. Vltimis vitae suae temporibus, de vitro a se confracto publice in triclinio culpam suam enunciauit. Singulari fuit in suos Superiores obseruantiâ, eorumque imperiis exactissime parebat. Colloquia ipsius erant Deo plena, seria, iucunda, docta, rerum Diuinarum momentis grauia, piis lacrymis saepe delibuta. Quoties vero Deum, Deique mysteria auidius scrutabatur, ita Diuino amore colliquescebat, vt singultus et lacrymas cohibere non posset. Postremis vitae annis magis se ac magis Diuinarum rerum tractationi dedit, semotâ curâ scriptionis, quo se ad mortem diligentius


page 303, image: s303

compararet; nisi quod libellum de L. Nominibus Dei conscripsit, quem plurimi faciebat; destinaueratqueue, si vita superasset, libro altero, Angelorum, alio; Beatorum hominum perfectiones, alio Meditationes quasdam, alio denique, eximios e Psalmis versus explicare, Libros asceticos Iacobi Aluarez de Paz, Ludouici de Ponte, aliosque similes tractabat assidue: sed Regularum nostrarum lectione recreabatur impensius, quod iis omnem perfectionem contineri, et omnem, qui in ceteris Auctoribus est, virtutis succum quasi exprimi diceret. Orationi plurimum temporis dabat, eâque solâ iam ante annos plurimos, quae conficere solebat itinera, traducebat. Litanias Lauretanas quotidie recitabat honori Magnae Matris, cuius clientelam, certissimam esse salutis arrham non ambigebat. Ab annis XXX. Litanias adiungebat de Passione Dominica, atque ab annis XX. Iubilum S. Bernardi, vtrâque nocte concubia, cum a lecto surgebat. Litanias Sanctorum vel cum Sociis reliquis, vel seorsim dicebat pro Angliae ad Ecclesiam reuersione. Vtilius ducebat paucas preces attente, quam cursim multas dicere: et eas quae in vsu quotidiano sunt, quales sunt mensae benedictio, gratiarum actio, et huiusmodi aliae, considerate pronunciare, quam extraordinarias alias adsciscere. Officium Canonicum, ne in summis quidem doloribus, si duos tresue dies extremos exceperis, omisit. Ita totum distribuebat, vt Matutinum et Laudes Belgio, Horas rebus suis, Vesperas Haereticorum conuersioni, Completorium Defunctis largiretur: horum namque iuuandorum studio tanto tenebatur, vt illis vndique corrogaret suffragia, et ad id piaculare numisma, non pendulum e Rosario dumtaxat, sed alterum etiam thoraci gestaret insutum. Officium quo attentius, reuerentiusque persolueret, Psalmos frequenter meditabatur. Mirabatur id ab aliquibus desultorie percurri, vt spontaneis se precibus impendant. Sacrificabat quotidie, vel inter maximos cruciatus; vel certe, si id non poterat, alteri sacrificanti aderat, et caelesti epulo communicabat. Nullis ante sacrum negotiis locum dabat: semihorâ gratias post illud agebat. Interdiu Venerabilem Eucharistiam, vel tum cum alioqui decumberet saepius inuisebat: feriâ V. Litanias de illa pertexebat. Inter Caelites, Angelum suum Tutelarem, Dionysium Areopagitam, Leonardum, et Patriarcham suum Ignatium praecipuâ veneratione prosequebatur: et de hoc quidem ita sentiebat, non exstitisse inde vsque ab Apostolicis temporibus, qui plus emolumenti attulisset Ecclesiae; vitae asperitate nullis Religionum fundatoribus cessisse, nisi quod rigorem posterioribus annis temperarit, quo se pluribus vtilem exhiberet. Enimuero seueritatem hanc nec ipse Leonardus indiligenter aemulabatur, qui grauissimis morborum, colicae, calculi, herniae duplicis, languentis tuctantisque stomachi tormentis, voluntarias etiam flagellationes adiiceret, et crebra ieiunia; nisi malis totam ipsius vitam meram inediam appellare. Totos XXX. annos vnâ esitatione per diem, eâque pertenui vixit; extra eam nihil vnquam potus accepit. In cubiculi sui pariete hanc epigraphen fixerat, Amor meus crucifixus est: et erat erga Christi Passionem teneritudine animi insigni: vnde illi par studium patiendi, et in aduersis tolerantia tam robusta, vt ipse fateretur, se iis, quae patiebatur, malis parem haud futurum, nisi peculiari fuisset auxilio diuinitus adiutus; morte grauiora esse, et leuius illis fore incendium, quo viuus conflagraret. Incredibilis illi dolor erat in vesicâ leuandâ, et cogebatur extremis temporibus plus centies diei noctisque spatio ad eum cruciatum. Tormenti grauitatem, et animi simul aequitatem ex Diuinâ voluntate perquam compositi, votum eius in schedâ repertum adumbrat: sic habet; Beatissima Virgo, si dolores istos abstuleris, voueo omnibus prosestis tuis ieiunium in pane et aquâ; Rosarium in profesto, et ipso die; Horas B. Virginis omnibus Sabbatis, nisi Superior, vel iusta causa obstiterit, et festis Purisicationis, Annunciationis, Praesentationis, Assumptionis, Natiuitatis, Conceptionis. Non cupio auferri, nisi sit ad maiorem Dei gloriam, et meam salutem. Tenebor, simulatque aliquo modo constiterit. Si error, vel obliuio interuenerit, licebit proximo Sabbato instaurare. Ingens Dei beneficium eas poenas existimabat; quibus ferendis, aliorum quoque poscebat preces ad auxilium a Deo exorandum. Accusabat suam inertiam, quod sine gemitu eas ferre non posset; et subinde Ministrum rogabat, vt suam impatientiam (sic aiebat) castigaret: cum interim generosus eius animus omnibus esset admirationi. Vnum illi solamen in malis erat, Christus crucifixus. Par illi fortitudo fuit, et modestia, in existimationis suae dispendio faciendo. Doctrinam ipsius de Auxiliis Diuinae Gratiae notarant Academiae Louaniensis et Duacena, et passim toto Belgio proscribebatur: ipse tamen nihil commoueri est visus. Eadem post paulo a Sixto V. Pont. Max. exempta censurae, adeo non est factus insolentior, vt aduersarios etiam modeste excusaret. Ad extremum victus malis, post sumpta Sacramenta, piissime expirauit Louanij ad diem XV. Ianuarij, anno salutis MDCXXIII. aetatis LXIX. Religionis LI. Sacerdotij XLIII. Professionis quatuor votorum XXXIII. Statim in capillos, atque in omnia quae habuerat in vsu, certatim a Nostris, aliisque inuasum est, opinione sanctitatis. Funus perhonorifice celebratum est: cadaueri addita plumbea aetatis, vitaeque epigraphe. Incisa ipsius effigies in aes cum elogio luculento. Albertus Pius Belgarum Princeps eâ erat de ipso opinione, vt ad maximas quasque difficultates examinandas eum adhiberet. Iustus Lipsius V. C. alio ad Confessiones vti, dum vixit, noluit:


page 304, image: s304

et in eius Opuscula luculentum hoc illi scripsit elogium;

Vides ne, Lector, hoc Opus? Sophiae vides

Opus Sacratae. Quidquid illa condidit

A condito orbe, conditum his libris habes.

Abyssus ante, et pelagus hoc rerum fuit;

Sed iste lucem fecit, et compendium.

Sublimia hic videbis, et subtilia,

Humanaque hic videbis, et caelestia.

In pauca tibi, sed vera verba conferam.

Philosophus esse qui voles, lege hos libros.

Theologus esse qui voles, lege hos libros.

Iustus Ryckius Gand. Canon. hoc illum Epitaphio ornauit.

Lessum scribere Lessio parabam,

Quo non doctior, atque temperatae

Vitae sanctius ordinem secutus

Alter Belgiacis refulsit oris.

Cum me respiciens seuera vultu

Virtus turbidulo; Quid occuparis,

Inquit, Rycquie, versibus minutis

Dignum Lessiadae parare Lessum?

Frustra funera tam beata vexas.

Non est exiguo canendus ore

Noster Lessiades, poli inquilinus,

Astrorum incola, Numinisque consors.

Si gratum Indigeti facis nouello,

Has partes mihi tutius relinquas.

Non grauabor, quamuis solito prolixior sim, adscribere etiam Stephani Emonerij, in Splendore Veritatis, Aditu ad Disputationem, atque adeo etiam omnium Doctorum de Leonardi Lessij doctrinâ et stylo iudicium, Eius, inquit, mititas, et suauitas morum singularis; summa, quae in eo vbique se prodit, scriptionis nitela, et in difficultatibus quantumcunque implexis, ac, siue rerum obscuritate, siue Doctorum, vt fit, obscuratione, tenebricosis, limpiditas, et pelluciditas singularis; diffusa rebus, et succi plenissima, verbis substricta tractandi ratio; delectus sententiarum, solidaeque vbique doctrinae cura insignis; in penetrando ac perspiciendo difficultatis nodo acumen, et in dissoluendo dexteritas; perpetua, et nunquam desiderata eius fides in referendis ac proponendis aduersariorum sententiis, modestiaque tanto viro digna in iis refellendis. Hoc enim, quâ erat et intellectus luce et voluntatis compositione semper retinuit, vt aduersariorum sententias summâ fide referret, parique modestiâ et lenitate reticeret. Et vero vix intra paucos annos praelum frequenti alterius vllius Operis Theologici editione toties caluit; non exiguo argumento adamatae a doctis Lessij doctrinae, eo ingenio, perspicuitate, ac modestiâ traditae. A calamo Lessij varia prodierunt, quae tomis II. complexus est Antuerpiae typis Plantinianis Balthasar Moretus MDCXXVI. et MDCXXX. in fol. Continet autem

Tom. I. De Iustitiâ et Iure, ceterisque Virtutibus Cardinalibus, lib. IV. ad Secundam Secundae D. Thomae, a Quaestione XLVII. vsque ad CLXXI. Hoc opus omnibus numeris absolutum, impleuit orbem terrarum famâ, et fructu: prodirt tum Louanij, tum Antuerpiae septies feliciter et semper auctum; primum anno MDCV. In quintâ et sequentibus editionibus acccessit

Dissertatio de Montibus pietatis. Prodiit praeterea saepe Parisiis, saepe Lugduni, saepe alibi. Editioni Lugdunensi anni MDCXXX. accessit Theophili Raynaudi nostri

Appendix pro Leonardo Lessio, De licito vsu Aequiuocationum, et mentalium restrictionum, aduersus criminationes Ioannis Barnesij.

Tom. II. Opuscula varia, nempe

De Perfectionibus, Moribusque Diuinis, lib. XIV. Edidit illud separatim Antuerpiae Moretus MD CXX. in 4. et appellari solet, De Attributis Diuinis.

De Gratiâ efficaci, Decretis Diuinis, Libertate arbitrij, et Praescientia Dei conditionata, Disput. Apologet.

De Praedestinatione, et Reprobatione Angelorum, et Hominum. Item, De Praedestinatione Christi, Disputationes II.

De Summo Bono, et aeternâ beatitudine Hominis lib. IV. ad 1. 2. S. Thomae. Editus fuit hic Tractatus Antuerpiae typis Plantinianis MDCXIII. et rursum MDCXVI. in 8.

De Prouidentiâ Numinis, et animi immortalitate, lib. II. aduersus Atheos, et Politicos. Ibidem iisdem annis in 8.

Quae fides et Religio sit capessenda, Consultationem; cum Appendice, quâ quaestionibus quibusdam, quaeipsam Consultationem spectant, respondetur. Antuerpiae typis Plantinianis MDCX.

Haec Consultatio a Thoma Saillio nostro Belgice reddita; a Martino Christophoro item nostro Gallice, deinceps ad varias Linguas migrauit. Per hanc multi sequioris fidei errones in Sanctae Matris Ecclesiae gremium reducti sunt. Hanc multi errorum Ministri scriptis libris oppugnarunt; et aduersus illos propugnarunt, Latine Hermannus Hugo, Belgice Ioannes Gouda vterque noster.

De Antichristo, et eius Praecursoribus, Disputat. Apologet. II. Refutatur autem Praefatio Monitoria, falso (vt creditur) adscripta Iacobo Magnae Britanniae Regi. Antuerpiae typis Plantinianis MDCXI. in 8. Reddidit Flandrice Leonardus de Fraye noster.

Disputat. De Statu vitae deligendo, et Religionis ingressu, Quaestionibus XII. comprehensam. Ibidem MDCXIII. et MDCXVII. in 8.

De Bono status eorum, qui vouent et colunt Castitatem in seculo. Coloniae prodiit apud Kinckium prius MDCXV. praeferens nomen Leonis Hubertini a S. Dionysio S. Theol. Doctoris: variis postea linguis donatus est.

Hygiasticon, seu, De verâ ratione valetudinis bonae, et vitae, vna cum sensuum, iudicij, et memoriae integritate, ad extremam senectutem conseruandae. Subiungitur Tractatus Ludouici Cornari Veneti, eodem pertinens, ex Italico in Latinum sermonem ab ipso Lessio translatus. Antuerpiae typis Plantinianis MDCXIII. et MDCXIV. Praecepta huius libelli


page 305, image: s305

adeo placuerunt Serenissimo Alberto Belgarum Principi, vt ea ad dies aliquot, experiundi gratiâ, accurate obseruauerit.

Praeter haec X. Opuscula tomo II. Operum Lessij contenta, prodiit eius lucubratiuncula, sub nomine alieno

Discussio Decreti magni Concilij Lateranensis. Moguntiae typis Ioannis Albini MDCXIII. in 8.

Premuntur hactenus, quae lucem nondum viderunt Opuscula,

Notae in Martini Nauarri Enchiridion.

Notae in Genesin; et in Isaiam.

De Potestate Summi Pontisicis; quod impressum quidem, sed hactenus bonis causis suppressum est.

Epistolicae Casuum Conscientiae Resolutiones.

De Quinquaginta Nominibus Dei, quod iam productum est in lucem curâ Thomae Courtois Bruxellae apud Godefridum Schouartium, vna cum ipsius Lessij Vitâ MDCXL. in 12.

Apologia pro Scriptoribus Mysticae Theologiae, qui a Ludouico Blosio citantur; ad instructionem Candidatorum Mysticae Theologiae, cum Scholasticâ explicatione locutionum Mysticarum.

Commentarios etiam habebat affectos in varias S. Thomae Partes, qui multorum in manibus sunt.

LEONARDVS PATORNAEVS, natione Gallus, patria Sequanus Salinensis, Societatem ingressus anno MDLXXXVI. aetatis XVII. Humanarum Diuinarumque Scientiarum, et Sacrae Scripturae inprimis, quam multis annis docuit, armis instructus, Haeresim saepissime debellauit. Decessit cum magnâ significatione pietatis Vesontione anno MDCXXXIX. Scripsit sub alieno nomine

Declarationes aliquas multorum deductorum ad Ecclesiae Castra.

LEONARDVS DE PENAFIEL, Alphonsi frater, origine Hispanus, natione Peruanus, patriâ Riobambensis, ingressus in Societatem MDC. XIV. aetatis XVIII. Philosophiam Limae, Theologiam Cusci docuit eximiâ commendatione. Habet destinatum iam praelo

Cursum Philosophiae: et parat luci

Theologicas lucubrationes.

LEONARDVS PERINVS, natione Lotharingus, patriâ Stannaeus, in Dioecesi Virdunensi, natus anno MDLXVII. Societati se addixit MDL XXXIX. post Artem dicendi quadriennio Mussiponti, Philosophiam Parisiis altero quadriennio traditam, Sacras Litteras biennio, Theologiam Scholasticam octennio Mussiponti interpretatus est; vbi et septennio Cancellarius Vniuersitatis fuit, et subinde eiusdem, simul et Collegij in eâ instituti Rector. Diu variis in locis sacras Conciones habuit. Eius eximiam caritatem late depraedicant Nostri, quos bello Suecico suis ad Rhenum sedibus eiectos ipse benignissime excepit, liberalissime habuit; in omnes alioqui Religiosos profuse hospitalis. Lotharingis nostris Mussiponto cedere iussis, ipsi vni concessum ibi consistere, titulo, vt vel ipsi aiebant Galli, sanctitatis quâ clarebat. Obiit diem suum Besuntione X. Februarij, anno MDCXXXVIII. Edidit Gallice

Orationes funebres III. in Exequiis Serenissimi Ducis Lotharingiae Caroli III. et Caroli Cardinalis Lotharingiae filij ipsius, dictas Nancaei, Mense Iulio MDCVIII. Mussiponti apud Melchiorem Berardum MDCVIII. in 8. Latine vero

Pompam funebrem, et Iusta eidem Carolo III. persoluta, aeneis figuris expressa, in folio expanso; Opus inprimis laboriosum, et Latinitatis plenissimum.

Thrasonica Pauli Ferrij Caluinistae. Mussiponti apud Melchiorem Berardum MDCXIX. in 8.

Vitam S. Nicolai Myrensis Episcopi. Ibidem apud Hanzelet in 12. MDCXXVII.

Hilaria Mussipontana, ob relatos in Sanctorum Canonem S. Ignatium, et S. Franciscum Xauerium. Mussiponti apud Sebastianum Cramoisy MDC. XXIII. in 4.

Vitae communis scitam vrbanitatem, Latinitate donauit.

LIDANVS COLANELLVS, natione Italus, patriâ Setinus, edidit

Panegyricum de laudibus Vrbis Florentiae.

LVCAS PINELLVS, natione Italus, patriâ Melfensis in Regno Neapolitano; ex pueritiâ vix excesserat, cum Societatem est ingressus; in quâ et virtutes, et litteras imbibit. Theologiam, cuius Doctoratu insignis fuit, et Ingolstadij, et Mussiponti laudabiliter professus est. Obiit demum Neapoli die XXV. Augusti, anni MDCVII. Scripsit Italice

De Statu animarum post hanc vitam, lib. II. qui Latine translati exstant Coloniae apud Ioannem Honthemium MDCV. in 12.

Gerson, siue, De Religiosâ perfectione, et de obligatione quâ ad eam comparandam quilibet Religiosus tenetur, lib. IV. qui Latine exstant Coloniae apud Balthasarem Clypeum MDCII. in 12. Hispanice vertit Iosephus Artiaga, Gallice Franciscus Solerius nostri, Belgice Gisbertus Bahusius Carthusianus.

Meditationes aliquot Mysteriorum Vitae et Passionis D. N. Iesu Christi.

Meditationes deuatissimas de B. Virgine Mariâ, cum Iconibus. Brixiae apud Petrum Mariam Marchettum MDXCIX.

Meditationes breues de Sanctissimo Eucharistiae Sacramento, et de praeparatione ad Sanctam Communionem, deque aliis ad cultum tanti Mysterij pertinentibus. Ibidem eodem anno. Has omnes Latine reddidit, atque edidit Ioannes Busaeus noster Coloniae apud Arnoldum Mylium MDXCIX. et MDCIII.

Meditationes Mysteriorum Rosarij cum Litaniis B. Virg.

Meditationes breues, de Peccatis mortalibus; quae Latine prodierunt Coloniae apud Ioannem Crithium MDCVII.



page 306, image: s306

Meditationes de IV. Nouissimis. Latine impressit Coloniae Ioannes Honthemius MDCV.

De Missae Sacrisicio, eiusque fructibus. Latine Coloniae apud Crithium MDCVIII.

De Sacramento Poenitentiae, lib. IV. cum Tractatu de v. Vulneribus Christi. Ibidem MDCVII.

Dialogum breuissimum de Sanctissimâ Communione, inter hominem mundanum et spiritualem: cui accessit Tractatus breuis de Communione spirituali. Venetiis apud Pasinum Brusidam MDCII.

Drama spirituale, In quo consistat plena huius vitae felicitas.

Opuscula spiritualia ipsius omnia, seorsim prius edita, fuerunt in duos deinde tomos digesta Italice Venetiis apud Io: Baptistam Ciottum MDCIV.

Edidit praeterea Latine eruditam

Disputationem Theologicam de Statu animarum in altero seculo, propositam Ingolstadij MDLXXVII. Item alteram

Disputationem de Christo Opt. Max. ac Matre eius sanctissimâ. Ingolstadij typis Weissenhorniis MDLXXVII. et MDLXXXI. Item tertiam

Disputationem de Ecclesiâ, propositam Mussiponti MDLXXX.

LVCAS VELLOSVS, natione Lusitanus, patriâ Olysipponensis, in Conimbricensi Collegio Sacrae Scripturae Interpres, habet sub praelo

Commentaria in Librum Iudith.

LVDOVICVS ALBRITIVS, natione Italus, patriâ Placentinus, concionibus suis totâ Italiâ notissimus, in quâ primas diu partes dicendi obtinuit: hodie Germanicum in Vrbe Collegium administrat: et fungitur munere Concionatoris Pontificij a S. D. N. Vrbano VIII. delectus. Exstant excusae typis, quas Italice dixit,

Orationes tres; I. ad Genuenses, de Vnione.

II. in Exequiis Serenissimae Margaretae Reginae Hispaniarum, Parmae celebratis.

III. in funere Serenissimae Isabellae Sabaudae, Ducis Mutinensis MDCXXVI.

LVDOVICVS ALCASAR, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, singulare Diuinae prouidentiae miraculum in se ipse infans expertus est: nondum enim annum aetatis expleuerat, cum argenteo numo manu temere in os iacto, totis nouem mensibus fauces obstructas habuit, pastusque est lacte guttatim a domesticis rei ignaris in os eius infuso, ac per tenuem rimam, quâ cauatus patebat argenteus demisso. Demum vehementiore tussi fauces conuulsae argenteum expulerunt; supra quem caro paulatim circum adnata iam excreuerat. Is vbi adoleuit, a teneris statim annis, amplo patrimonio contempto, Societatem Iesu amplexus est: in quâ Litteris ac Disciplinis omnibus exquisite instructus, Aristotelem primum, dein plures annos Cordubae et Hispali Sacras Litteras interpretatus est. Sed ornamentum illud fuit in eo longe clarissimum, quod rem litterariam animi demissione sic obruebat, quasi eam non attigisse plane videretur: quâ quoque arte vsus est, cetero omni opprimendo decore, quo maxime potuisset clarescere. Popularis aurae, et humani plausus auidissimus contemptor, et perquam facete interdum De bonis, quae nobis peperit Christus, alto quodam animi sensu frequens loquebatur; nec a lacrymis, dum similia loquebatur, temperabat. Obiit Hispali die XVI. Iunij, anno salutis MDCXIII. aetatis LXIII. Prosecuta est Ciuitas eius mortem eximio sensu doloris, et cadauer suis humeris, alij aliis succedentes honestiores de Clero seculari, Regularique extulerunt. Edidit elaboratum annis prope XX. Opus, cui titulum fecit,

Vestigatio arcani sensus in Apocalypsi. Accessit Opusculum de sacris Ponderibus et Mensuris. Antuerpiae apud Ioanem Keerbergium MDCXIV. in fol. Posthumum prodiit Volumen alterum

In eas Veteris Testamenti partes, quas respicit Apocalypsis; nempe Cantica Canticorum, Psalmos complures, multa Danielis, aliorumque Librorum Capita, lib. V. Accessit Opusculum de Malis Medicis. Lugduni apud Prostios MDCXXXI. in fol.

LVDOVICVS ALMEIDA, natione Lusitanus; cum intentus mercaturae, opum studio, Orientis maria percursaret, Funaium Iaponiae vrbem delatus, statuit S. Ignatij meditationibus, Nostrorum operâ quos iam antea quoque cognorat, tantisper vacare, exploraturus num bene tot discrimina, quot adibat, ponerentur. In eo sancto otio, Iaponiam sibi deinceps sedem delegit, ac totum se, remque suam bene lautam Christo, eiusque religioni propagandae dicauit. Chirurgus erat non malus. Hâc ope Iaponum succurrere corporibus consilium capit, vt sic eorum animas lucrifaciat Redemptori. Certam mox pecuniam destinat, qua infantes alantur subducti matribus, quos barbarâ crudelitate consuerant enecare, seu rei familiaris inopiâ, seu taedio educationis. Ad haec valetudinario suam addicit operam, et dono plane caelesti valetudines desperatas saepe restituit. Verum cum haec omnia, pro eo vitae perfectae studio, quo flagrabat, modica viderentur, sese ipsum ex integro Societati dedit anno salutis MDLV. aetatis suae XXX. pecuniaeque suae fructibus Operariorum Christi in Iaponiâ multos annos difficultates sustinuit. Illi certe vni Bungensis Collegij debetur fundatio, atque aliarum fere Sedium nostrarum, qui suis eas facultatibus constabiliuit. Ex quo suae virtutis, et caritatis inprimis, documentum dedit, nouis semper expeditionibus intentus, noua simul expertus incommoda, noua pericula, mirifice rem auxit Christianam. Callebat apprime mores Iaponum, et instituta, agebatque cum illis dexterrime; quo facto sibi gratiam Principum adiungebat. Optimo semper fuit exemplo; ardebatque zelo Diuini honoris proferendi. Multa passim Templa excitauit;


page 307, image: s307

plurimos Ecclesiae adiunxit; nomen suum magnis caritatis operibus posteritati, atque adeo etiam, quod potius est, aeternitati commendauit egregie. Facatae elephantiacum gentilem a Neophytis oblatum, adhibito futilis efficacitatis medicamine, quod vel inuito extorserant, praeter suam spem incolumitari restituit. Vlcera et plagas annorum iam XV. vitio desperatas, paucis saepe diebus consolidauit. Virum nobilem tormentario puluere fortuito accenso ita ignis afflarat, vt assus vstulata pelle videretur; eum a Medicis, qui curationem frustra tentarant, destitutum, triduo eduxit discrimini, breui restituit in integram sanitatem. Omnino in morbos illi fuisse imperium diceres. Sed par illi propemodum erat in malos Genios potestas, quos de corporibus hominum misere vexatorum fusâ ad Deum prece abigebat. Tanta erat omnium erga ipsum beneuolentia et veneratio, vt Apostolico more circumeuntem Ecclesias, agmine supplicabundi venientem ad se quique exciperent, Cruce praelatâ, et decantatâ Catechesi; abeuntem sequerentur lacrymis, et pedum eius vestigiis oscula figerent; id quod conspicati aliquando e Lusitanis aliqui, nihil se memoriâ dignius toto suo itinere vidisse memorabant. Multa ipse in iis itineribus fortiter tulit; multa praeclare gessit. Saepe intentatam sibi necem a Bonziis, nisi obiectu suorum corporum Christiani texissent, incurrisset. Sed ipse periculis omnibus maior, nihil prae illis appetebat. Demum cum XXX. propemodum annis Iaponensem Christi vineam strenue excoluisset, Amacusae in morbum incidit, qui fuit illi supremus. Cum decumberet, opplebatur domus Neophytis venientibus ad oscula pedum ipsius, largeque plorantibus; quos ipse, quando linguae officio nequibat, blando obtutu solabatur, atque in intimis se illos praecordiis gestare significabat. Obitt Mense Octobris, anno MDLXXXIII. aetatis circiter LX. Mortem ingens omnium dolor excepit: funus solemniter procuratum est. Scripsit Almeida

Epistolas XIII. ex Iapone ab anno MDLVII. vsque ad MDLXX.

LVDOVICYS DE AZEVEDO, natione Lusitanus; in Aethiopiam vna cum P. Laurentio Romano anno MDCV. penetrauit, et strenuum se ibi Operarium praestitit, quamuis aetate fractus esset, et morbis; nec voce solum eos populos, sed scriptis etiam lucubrationibus excoluit. Transtulit in sermonem Chaldaeum,

Commentaria Francisci Toleti in Epistolam D. Pauli ad Romanos; et Francisci Ribera in Epistolam D. Pauli ab Hebraeos. MDCXVII.

Horas Canonicas; et Horas B. Virginis.

Exorcismos contra tempestates.

Annotationes Imaginum Vitae Christi Domini, ab Hieronymo Natali nostro factas. Item

Annotationes Imaginum Apostolorum et Eremitarum MDCXXV.

In Aethiopicum, seu Amaranum sermonem, qui Curialis in AEthiopiâ est, transtulit

Testamentum Nouum: illudque vna cum Ludouico Caldeira recensuit. Item

Catechismum, ex Lusitanico.

Grammaticam a se prius compositam nouis curis recensuit, illustrauitque.

Pratum spirituale Concionum, supra Symbolum Apostolorum, pro Parochis, digessit, materiâ desumptâ ex Roberti Cardinalis Bellarmini Explicatione Symboli, et ex Catechismo Romano MDCXXVI.

LVDOVICVS BALLESTER, natione Hispanus, patriâ Valentinus, Societatem Calendis Septembris ingressus est anno Domini MDLXII. aetatis suae XVIII. In eâ multos annos Sacram Linguam, et Sacras Litteras Valentiae explicuit. Sardiniam suis laboribus excoluit. Domui Tarraconensi praefuit. Vir laboris amantissimus, qui ad Diuinarum Scripturarum studia conferebat, quidquid a meditationis contentione, atque ab aliis ministeriis otij supererat. Detractionis et iurgij omnis, quamuis leuissimi, hostis infensissimus, et opprimebat dissidia, prius in semine, quam orirentur; mutus et elinguis, nisi cum de Deo colloquia miscerentur. Nihil sibi in victu, vestituque passus est, vel in senectute morbis afflicta, indulgeri. Ardentissimis concionibus per compita passim institutis plebem institit erudire, comitantibus dicentem lacrymis, gemitibus, suspiriis, sequente frequentiâ Confessionum. Acerrimus erat et pietatis augendae procurator, et vitiorum exscindendorum vindex; tentauitqueue, insperato illo quidem, sed felici successu, licentiam Bacchanaliorum, quae prorsus erat in eâ vrbe effraenis, coercere, producto in compitalem concionem hinc cadauere, illinc Christi e cruce pendentis effigie. Quam rem Antiochenus Patriarcha Archiepiscopus idem Valentinus D. Ioannes de Ribera, nobilitate, prudentiâ, litteris, ac sanctimoniâ clarissimus tanti fecit, vt Ludouici per vrbem tonantis imaginem curarit sibi coloribus exprimi ad viri venerationem. In extremâ aegritudine, vim morbi, contractis ex diuturnitate iacendi vlceribus, totisque artubus dolens, adeo patienter tulit, vt vegetus valensque videri posset. Medicis supremum vitae diem adesse denunciantibus, rogatus, velletne Sacro Oleo inungi, placide iussit in diem ab inde quintum differri. Tam securus vitae, mortisque erat: et satius duxerunt Medici viri sancti asseuerationi, quam suis Medicinae legibus haberi fidem: eam quoque ratam euentus fecit. Susceptis tempestiue Sacramentis, laeto animo, vultu sereno, omnis timoris et sollicitudinis expers, animam exhalauit Valentiae Calendis Maij, anno salutis MDCXXIV. aetatis LXXXII. Religionis LX. et ab emissâ quatuor votorum professione XLV. Ad funus eius ingens concu[?]sus est factus,


page 308, image: s308

laudes sanctitatemque viri depraedicantium oscula manibus figentium, admouentium Rosaria, inspersos cadaueri flores ad reliquias colligentium. Edidit

Onomatographiam, siue, Descriptionem nominum varij et peregrini idiomatis, quae in Latinâ Vulgatâ Editione Sacrorum Bibliorum occurrunt. Accessit

Hierologia, siue, De Sacro Sermone, lib. IV. quorum I. est, De Substantiâ Diuinâ. II. De Substantiâ Corporeâ inanimatâ. III. De Substantiâ Corporeâ vegetante. IV. De Sensitiuâ. Lugduni per Horatium Cardon MDCXVII. in 4.

LVDOVICVS BERTONIVS, natione Italus, patriâ Firmanus, trium votorum in Societate Professus, annos circiter XLIV. in Indorum Americanorum salute procurandâ laborauit, tantâ virtutis opinione, vt vulgo Sanctus Ludouicus vocaretur. Morborum, et praecipue Cliiragrae fuit patientissimus. Paupertatis tam amans, vt XL. totos annos vno sit pallio vsus, quod ex Europâ secum detulerat. Obiit Limae die III. Augusti, anno salutis MDCXXV. aetatis LXXIII. Religionis aditae L. Edidit Linguâ Hispanicâ

Artem breuem Linguae Aymarae, ad introductionem Artis, seu, Grammaticae copiosioris eiusdem Linguae, cuius est vsus in Peruuio. Romae apud Aloysium Zannettum MDCIII. in 8.

Sermonarium, seu, Conciones eâdem Linguâ.

LVDOVICVS BROVART, natione Belga, patriâ Ariensis, natus anno MDLXXXII. Societatem ingressus MDCIV. Theologiam Moralem in eâ docuit, totos pene iam triginta annos habendis per praecipuas quasque Belgij vrbes concionibus exegit, non vulgari eloquentiae laude. Transtulit ex Latino Gallice

Hortulum Marianum Francisci de la Croix nostri. Duaci typis Balthasaris Belleri MDCXXIII. in 16.

LVDOVICVS BVSTVS, natione Italus, patriâ Venetus, in Societatem sub annum MDCV. ingressus, natus ipse tum annos XVI. in eâ Moralem Theologiam professus est, et Socios gubernauit.

Edidit Tractatus ascetici

De mentis descensu ad hominis nihilum per scalam cognitionis sui ipsius, Partem priorem, in qua procedit ex consideratione eorum, quae sunt nota lumine fidei. Bononiae MDCXL.

Anatomiam humani Nihili, hoc est, de mentis descensu ad hominis nihilum per scalam cognitionis sui ipsius, Part. II.

LVDOVICVS CALDEIRA, natione Lusitanus, nauus in Aethiopica Ch[?]isti vinea Operarius; scripsit Aethiopice

Calendarium Festorum Mobilium, secundum Computum Anni Aethiopici ad Romanum accommodati. cum Explicatione illius.

Item Linguâ Amaranâ, quae in Aethiopia Curialis est,

Informationem de Ieiunio.

Testamentum Nouum, Amaranâ Linguâ redditum a Ludouico de Azeuedo, vna cum ipso, recensuit.

LVDOVICVS CELLOTIVS, natione Gallus, patriâ Parisiensis, ingressus in Societatem anno MDCV. aetatis XVII. Vir in Litteris Hebraicis, Graecis, et Latinis apprime versatus, diu Humaniores Disciplinas, et Theologiam Positiuam docuit. Scripsit

De Hierarchiâ et Hierarchis, lib. X. Rhotomagi apud Ioannem le Boullenger MDCXLI. in fol.

Opera Poetica. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXX. in 8. Tres autem Tragoedias inde excerptas recudit, vna cum aliorum e Societate Tragoediis, Antuerpiae Ioannes Cnobbarus MDCXXXIV. in 16. Eae sunt

S. Adrianus Martyr.

Sapor admonitus.

Chosroes. Edidit praeterea

Panegyricos, et Orationes. Ibidem MDCXXXI. in 8.

Mauritiados Andegauensis lib. III. Carmine Heroico. Flexiae apud Geruasium Laboe MDCXXX VIII. in 4.

LVDOVICVS CEROVEIRA, natione Lusitanus, patriâ Aluitensis, ad Societatem accessit Eborae, annos natus XIV. Anno Christi MDL XVI. in quâ cum ad excellentem doctrinam euasisset, Theologiam aliquot annis Eborae professus est, et Doctoris in eâ facultate insignibus magno donatus apparatu. Demum postulatu Philippi II. Regis Catholici, et Praepositi Generalis Societatis nostrae permissu, Eborae Tiberiecensis Episcopus anno MDXCIV. consecratus est, vt Iaponensem Ecclesiam aduersus ingruentes procellas sedulus Pastor tueretur. Profectus ad illum crucis Episcopatum est Martio eiusdem anni exeunte, Rege illi ad iter, ad Pontificalem apparatum, sacram vestem, argenteamque supellectilem suppeditante sumptus. Macaum profectus, tantisper ibi subsistere coactus est, dum detonuisset saeua tempestas, quam in suos Taicosama Iaponiae Tyrannus exercebat. Anno demum MDXCVIII. vna cum Alexandro Valignano Societatis per eas regiones Visitatore mari transmisso, Nangasachum celebrem Iaponiae vrbem die v. Augusti peruenit: quo ipso die Taicosama persecutor Ecclesiae, qui morbo iam antea tenebatur, tam graui symptomate correptus est, vt haberetur ab omnibus pro deplorato. Ecclesiam illam eximiâ deinceps sollicitudine atque aedificatione gubernauit annis XVI. magnâ sapientiae laude venerabilis, nec gregi solum suo carus; sed Ethnicis quoque Dynastis acceptus. Septem Iapones sacris initiauit Ordinibus; quinque item Minoribus. Ex illis quatuor instituit Parochos; quibus Ecclesias


page 309, image: s309

necessariis instruxit apparatibus, et institutis Sodalitatibus ornauit. In subditorum suorum mores et vitam vigilantissime excubabat; quos econtrario fortiter etiam aduersus aliorum iniurias tuebatur. Certe per Ecclesiasticas Censuras Lusitanis interdixit, ne, quod antea consuerant, Iapones in mancipia asportarent. Quotidie distribuebat in pauperes victum copiose; sed liberalius subueniebat priuatim nobilioribus, quos praesertim bona sidei confessio suis fortunis et patriâ exturbarat; in eos irrogatas delinquentibus mulctas, et sui sigilli emolumenta deriuabat. Multis virtutum ornamentis resplenduit; et inprimis innocentiâ tantâ, vt vel in minimo Diuinum Numen offendere impense formidaret. Hinc nullum, nisi mature consulto negotium expediebat. Similis illi reuerentia fuit in Decreta Summorum Pontificum, et Conciliorum. Imo erga Societatis Praepositos, et maxime Generalem, tanta semper obseruantia fuit, quantam illi possent, si sibi subiectus fuisset, expectare. Castitatem amauit, coluitque studiose; et solitus erat dicere, se quidquid illi aduersaretur, semper odio fuisse prosecutum. In omni actione Religiosam grauitatem, et Praelato dignam praeseferebat. Nihil vnquam loquebatur temere; nullum referebat de aliis, nisi perhonorificum sermonem. Solandis afflictis quoduis negotium abrumpebat, et induebat facilitatem plane paternam. Adeo de se submisse sentiebat, vt cum esset omnibus doctrinae ornamentis instructissimus, maturo iudicio, vastâ memoriâ; decreta tamen sua prius censurae subiiceret aliorum, rogaretque vt liberrimâ crisi vterentur, quam ea foras vulgaret. Modestiae documento omnium sibi amores conciliabat, etiam illorum Ordinum Religiosorum, quos alioqui procul habuerat ab eâ Prouinciâ, donec aditus illis per decreta Pontificum obseratus aperiretur. Quam ex Religiosae disciplinae diuturnâ exercitatione hauserat virtutem, ad Episcopale munus cum attulisset, mirum quantam supremo illi apud Iaponenses Neophytos loco attulerit dignitatem: prorsus vt nascentis olim Ecclesiae incunabula repraesentaret. Domus eius, Societatis ordinem aemulata, orandi spatia datis signis partiebatur. Ipse, ne esset vnquam otiosus, Clericis suis, tametsi paucis, non raro de Conscientiae Casibus tempori accommodata praelegebat; vel eorum commodo scriptionem aliquam elucubrabat. His intentum curis sustulit trimestris aegritudo, cui causam continuus ex Sponsae suae Ecclesiae malis conceptus dolor dedisse creditur. Secundum hunc accesserat internus quidam inter humeros sensus, qui in geminum apostema dies ante obitum XV. erupit: quod cum omnia Artis Medicae praesidia elusisset, Iaponensis Ecclesiae lumen incommodo sane tempore extinxit, Nangasachi die XVI. Februarij, anno salutis MDCXIV. aetatis LXII. Religionis XLVIII. Sacramentis rite comparatus, sui ad extremum vsque compos excessit; cum saepe significasset terrena omnia iam sibi diu viluisse, cupereque cum Apostolo dissolui, et esse cum Christo: sed vnam superesse curam, vt rudiorem suam Ecclesiam nouis praeceptis erudiret; quam ad rem, Summi Pontificis, quem de multis consuluerat, responsum praestolabatur. Quo sensu iacturam omnes exceperint, satis testatum fecit incredibilis concursus ad funus, publica comploratio, et pompa in iustis funebribus persoluendis tanta, vt Europaeum splendorem haudquaquam requireres. Scripsit pius Antistes

Mortem gloriosam VI. Martyrum, qui anno Christi MDCIV. in Iaponiâ pro fidei confessione passi sunt.

Mortem Melchioris Bugendoni, et Damiani caeci, qui anno Christi MDCV. ibidem propter fidei constantiam occisi sunt.

Litteras de rebus Iaponiae ad Claudium Aquauiuam Praepositum Generalem Societatis Iesu, anno Christi MDCXIII.

Manuale Casuum Conscientiae, quod Iaponice redditum, typis vulgatum est in vsum Parochorum.

LVDOVICVS COVLON, natione Gallus, Humanioris Litteraturae peritiâ pertinctus, edidit

Homeri Partem vnam, Interlineari Glossâ interpretatam, Notisque illustratam, ad Scholarum nostrarum vsum.

LVDOVICVS CRESOLLIVS, natione Gallus, patriâ Armoricus, honestâ et nobili familiâ natus in Dioecesi Trecocensi. Admissus in Societatem fuit Lutetiae anno MDLXXXVIII. natus annos XX. In grauioribus Philosophiae et Theologiae studiis tantum profecit, vt eadem tradere aliis cum dignitate posset. Verum cum ad amoeniorem Litteraturam videretur esse propensior, eam publice iussus est profiteri; id quod variis in Collegiis totos X. annos, non vulgari eruditionis opinione praestitit. Anno MDCXIX. Romam euocatus, Praeposito Generali fuit ab Epistolis Latinis ad Prouincias Galliae scribendis, quo in munere versatus est, cum insigni humilitatis, suauissimaeque conuersationis exemplo, versans subcesiuis horis SS. Patrum monumenta, eorumque reconditam sapientiam in vsum suum, et rei Christianae publicum delibans, vsque ad diem XI. Nouembris, anni MDCXXXIV. quo pie sanctequeue, vti vixerat, vitâ functus est, cum omnium insigni luctu atque moerore. Vir fuit incomparabilis ingenij ac doctrinae, laboris patientissimus, qui nullam vitae particulam otiosam relinqueret. Laudabat raro; vituperabat nunquam, nec obtrectantibus aliis, aut aliorum facta velleuissime carpentibus aurem, nedum iudicium, accommodabat. In eo eluxit singularis quaedam animi praesentia, ac iudicij vis; tum tranquillitas, ac sedatissima actio. Corpori natura tantum detraxerat, quantum ingenio indulserat:


page 310, image: s310

Linguae erat ad disserendum minus volubilis; exilis ipse atque humilis staturâ, defectis membris, strigosisque: sola frons lata atque eminens interioris animi speciem praesetulit. Denique ea fuit vbique viuendi eius ratio, vt cum multis in locis versatus esset, nemo vnquam inuentus sit, qui eum sibi molestum vllâ in re senserit; sed inter diuersissima ingenia, variosque affectus, omnibus carus, acceptusque vel difficillimis temporibus fuit. Scripsit

Orationes ad Henrici IV. Christianissimi Regis Funus cohonestandum, cum illi Rhedonibus, vrbe Armoricae praecipuâ parentaretur: quae nomine Collegij Rhedonensis prodierunt.

Institutionem Catholicam P. Petri Cotoni, e Gallico vertit Latine, extemporariâ celeritate; praescripsitque prima sui nominis elementa L. CR. Moguntiae per Petrum Henningium MDCX VIII. in 4.

Theatrum Veterum Rhetorum, Oratorum, Declamatorum: quos in Graecia nominabant Sophistas, expositum lib. V. in quibus omnis eorum disciplina, et dicendi ac docendi ratio, moresque produntur. Parisiis per Sebastianum Cramoisy MDCXX. in 8.

Vacationes Autumnales, siue, De Perfectâ Oratoris actione, et pronunciatione, lib. III. Ibidem eodem anno in 4. Accessit

Panegyricus Ludouico XIII. Galliae et Nauarrae Christianissimo Regi votus, in gratiarum actionem, pro Scholis restitutis Claromontani Collegij Societatis Iesu in Academiâ Parisiensi. Itemque aliis aliae gratiarum actiones exhibitae eodem nomine.

Mystagogum, de Sacrorum hominum disciplinâ: opus varium, et stromatis SS. Patrum, et aliorum eruditione contextum: omnium certe laudibus celebratum. Ibidem MDCXXIX. in fol.

Anthologiam Sacram, seu, De selectis piorum hominum virtutibus; Decad. I. Ibidem MDCXXXII. in fol.

Virtutum, Decad. II. Ibidem MDCXXXVIII. in fol.

LVDOVICVS CRVCIVS, natione Lusitanus, patriâ Olysipponensis, Conimbricae nomen Societati dedit, die II. Decembris, anno Domini MDLVIII. aetatis vero XVI. homo ad Latinam Eloquentiam, et extemporalem natus, et Graece, Hebraiceque peritissimus, Poeta eximius, Concionator egregius; qui dicendi Artem annos XII. professus, Sacras deinde Litteras aliquamdiu interpretatus, biennium Rhetoricae tradendae rursus impendit. Demum lecto, podagrae molestiis obnoxius excessit e vitâ Conimbricae die XVIII. Iulij, anno MDCIV. Latino atque eleganti carmine felicissime expressit, ac typis mandauit

Dauidis Psalmos CL. Ingolstadij MDXCVII. Neapoli MDCI. Mediolani MDCIV. Lugduni MDCVIII. et alibi.

Tragicas, Comicasque actiones plures. Lugduni apud Horatium Cardon MDCV. in 8.

Vitam Dominici Ioannis Coadiutoris Temporalis e Soc. Iesu descripsit, quae MS. seruatur in Tabulario nostro Romano.

LVDOVICVS DVLCEBENIVS, natione Italus, patriâ Firmanus, vir cognomine suo dignus; viuit hodieque Romae. Reddidit Italice

Litteras Annuas Sinenses et Aethiopicas Annorum MDCXXII. et MDCXXXII. Romae apud Corbellettum in 8.

Compendium Meditationum P. Ludouici de Ponte, ex Latino P. Petri Ximenez. Romae apud Iacobum Facciottum MDCXXXVIII. in 8.

LVDOVICVS FERNANDEZ, natione Lusitanus, scripsit

Annuas Litteras e Moluco Anni MDCIII.

LVDOVICVS FERRERIVS, natione Hispanus, patriâ Murcianus, ex Oppido Carauaca, adolescentulus, XVIII. annorum cum esset, atque Humanioribus Litteris nauaret operam, caelesti illustratus lumine, res seculi prorsus abiecit, et Societatem nostram anno salutis MDLXXV. ingressus est; in quâ primum ad nostrum Institutum conformatus; tum grauioribus disciplinis in Collegio Complutensi expolitus est; vbi, et in aliis item Collegiis nostrae Societatis, Sacris Confessionibus audiendis; domesticis ad profectum spiritualem excitandis; externis ad pietatem omnisque virtutis studium adducendis, vtilem operam posuit. Transtulit ex Latinâ in Hispanicam Linguam, aureum

Francisci Costeri Libellum Sodalitatis B. Virginis Mariae; in quo vitae Christianae institutiones traduntur. Item

Eiusdem Costeri Meditationes L. de eâdem Beatissimâ Virgine: et totidem alias de Passione Domini nostri Iesu Christi.

Scripsit ipse praeterea de suo Hispanice

Tractatum de Oratione, et Meditatione.

LVDOVICVS FLORIVS, natione Italus, patriâ Frattensis ex agro Perusino, Societatem anno MDCX. ingressus est, Vtriusque Iuris Laureâ Doctorali iam tum ornatus. Scripsit Italice,

Tractatum, de modo referendi in rationum libros, quidquid datum et expensum est. Panormi per Decium Cirillum MDCXXXVI. in fol. Accessit Exemplar Libri sui duplicis domestici cum suo diario.

Reddidit ex Latino Italice

Hortulum Marianum, Francisci de la Croix nostri.

Gymnasium Patientiae Hieremiae Drexelij; cuius cetera opuscula nunc etiam transfert.

Ex Hispanico vertit, dabitque propediem in lucem

Vitam P. Balthasaris Aluarez.

Vitam P. Iosephi Anchietae, scriptam a Stephano Paternina.

Vitam P. Iacobi Lainez.

Compendium Vitae P. Alphonsi Salmeronis.

Vitam S. Ignatij, scriptam a Ioanne Eusebio Nierenberg.



page 311, image: s311

Tractatum de Concionatoribus, B. P. Francisci Borgiae.

LVDOVICVS FROES, natione Lusitanus, patriâ Begiensis, in Dioecesi Eborensi. Is anno MD. XLVIII. nondum Sacerdos, vna cum Gaspare Barzaeo, et aliis de Societate viris inclytis soluit in Indiam. In naui multam caritati suae materiam nactus, strenue cum Sociis eam exercuit, omnibus pro suâ cuique necessitate succurrens tum spiritualibus auxiliis, tum corporalibus; decerpens etiam de suo viatico, quod egenis daret. Goae prosecutus studia aliquamdiu, a Melchiore Nunnio Prouinciali anno MDLIV. abductus, et ad salutem hominum procurandam Malacae constitutus, annum ibi perutiliter posuit; quo euoluto Goam ad sua pertexenda studia postliminio rediit. Iis absolutis repetitâ nauigatione, vna cum Ioanne Baptistâ Montio, post multam iactationem et crebra pericula, demum Iaponiam tenuit anno MDLXIII. In Omuranâ ditione facta exscensio. Ibi primis diebus, quando Linguae imperitiâ non poterat aliud, Baptismi conferendi curam suscepit, et breui supra LX. tinxit, nobiles omnes, vel Bonzios. In Firandi postmodum vicina profectus, Tacuscimae febri ardentissimâ aestuauit: quo in languore dum iacet, ecce aliud incommodum super aliud oritur: Iaponis vnius negligentiâ tugurium, in quo iacebat, cum pluribus adiunctis Christianorum aedibus vorax flamma vastauit. Pauxillum orizae, et quidquid aliud ereptum incendio est, Ludouicus sui negligens, in eos qui damnum acceperant, partitus est. Sic morbo afflictus, multâ cadente niue, cum in proximum tugurium prorepsisset, stoream humi stratam pro lecto, duo ligna tunicae obuoluta pro ceruicali habuit, et in cibum, ad febris leuamen scilicet, limaces, allia, caepe. Verum suis adest in tribulationibus in opportunitate bonus Deus. Breui reualuit, ad grauiora deinceps toleranda seruatus. Meacum, vrbem Iaponiae principem, fine anni MDLXIV. cum Ludouico Almeida profectus, ea maris, frigorum, valetudinis nondum bene firmatae incommoda subiit, quae longo illo in itinere, iniquâ tempestate solemnia sunt. Almeida Sacaij ad Christianorum relicto solatium, solus ipse perrexit; et Ozacae, qua transeundum fuit, praesentissimum adiit vitae discrimen, Bonzio Christiani nominis hoste capitali auctore, qui designatum ad caedem sedulo vestigabat. Domicilium illi tertio mutandum fuit; nocte ac die coecâ in latebrâ delitescendum; occultâ demum semitâ clam abscedendum. Sic Meacum subiit exeunte Ianuario anni MDLXV. Ibi per excitatas bellorum turbas, interfectumque a perduellibus Daifusamam Imperatorem, versatus est frequenter in mortibus, in exiliis, in ruinis incendiorum, aerumnisque aliis: nec vitasset extrema, nisi Neophytorum diligentia subuenisset, indignus, vt de se ipse scribit, pro nomine Iesu contumeliam pati. Detonuit tandem illa tempestas, iussis abire in exilium Ludouico, et Gaspare Vilela, in quos maxime coniurarat infernus hostis. Hi dum Sacaium redeunt, a Bonziis obtnam progressis lacessiti sannis et opprobriis sunt (nam militare praesidium additum a Gubernatore grauiores iniurias prohibebat) quae Christi exules admirabili mansuetudine tolerabant. Sacaij, digresso Vilela, quadriennium Ludouicus commoratus est. Multum ibi laboris exhausit, corpore praesertim imbecillo, nec Linguae peritiam satis dum adeptus. Sed adfuit Diuma vis; quâ fretus multos nobiles, multosque Bonzros conuertlt: in Meacensem interea Ecclesiam e vicino semper intentus, si qua se illam instaurandi occasio aperiret. Nec frustra fuit. Per ipsos Gentiles effectum est, nequidquam obnitentibus aliis, vt aditus patefieret; reuersusque illuc est Froes exeunte Martio anni MDLXIX. Sed fraudibus aduersariorum eo breui adductus est, vt collectis sarcinulis ocyus se illorum subducere furori debuerit, et toto biduo latitare, donec eorum, qui vocarant, patrocinio tegeretur. Ad Nobunangae, qui occuparat Imperium, admissus colloquium, post aliquot de Europâ, Indiâque quaestiones, pro suâ innocentiâ ita perorauit, vt expresserit amplum diploma, quo sedes ipsi stabilis in eâ vrbe permittebatur, immunitas a vectigalibus, potestas quoquo libuisset excurrendi, poenis propositis, si quis obstitisset. Sed noua breui procella excepit auctore Bonzio miro fraudum artifice, qui Patris interficiendi impunitatem dolo malo extorsit a Dairio summo Magistratu. Parum a morte Ludouicus tunc abfuit; quam ipse laetissimus, comparatoque iam ad eam animo expectabat. Verum non est volentis, neque currentis, sed miserentis Dei donum. Seruatus ab hoc etiam discrimine est ad plures labores, quos Apostolico spiritu in difficillimâ illâ Prouinciâ diu continuauit, donatus a Deo eximiâ Linguae Iaponicae cognitione, vt prompte, quidquid vellet, explicaret; tamque expeditâ curationum gratiâ, vt multos, quorum erat deplorata salus, virtute potius Diuinâ, vti credebatur, quam arte Medicâ, aut potionum efficaciâ, restitueret sanitati. Vixit in Iaponiâ difficillimis temporibus ad annum vsque MDXCVII. quo pie Nangasachi, post diuturni morbi patientiam, Sacramentis munitus in Domino mense Iulio conquieuit, expletis in Societate L. annis, atque ex iis in Oriente XLIX. in Iaponia totis XXXIV. Scripsit Froes

Epistolas XXVI. de rebus Iaponicis ab anno Christi MDLXIII. vsque ad annum MDXCII. quae exstant apud varios Auctores, qui Litteras Indicas in vnum corpus collegerunt. Item

Historicam relationem, de Legatione Regis Cinensium ad Taicosamam Regem Iaponum anno MDXCVI. institutâ, et de horrificis prodigiis Legationem proxime antegressis.



page 312, image: s312

Historicam relationem, de rebus per Iaponiam anno MDXCVI. a Patribus Societatis Iesu, durante persecutione, gestis.

Historicam relationem, de gloriosâ morte XXVI. Crucifixorum pro Christo in Iaponiâ, die V. Februarij, anno MDXCVII. sub Taicosama Rege; inter quos fuerunt tres e Societate Iesu, ij qui Beatorum Martyrum Catalogo ab Vrbano VIII. Pont. Max. adscripti sunt. Hae tres Relationes ex Italico Latinae factae prodierunt Moguntiae typis Ioannis Albini MDXCIX. in 8.

Narrationem mortis Quabacondoni, seu, Taicosainae Imperatoris Iaponiae. Denique

De Iaponum moribus, consuetudinibus, institutis, ritibus, ceterisque quae ad Iaponum naturam, ingenium, ac Religionem pertinent, egregium volumen edidit. Sed opinor hoc opus, quod hoc titulo refertur, haud esse ab Epistolis ipsius diuersum.

LVDOVICVS GVERRERO, natione Hispanus, patriâ Granatensis; Concionibus ad populum habendis salutariter occupatus, Hispanice vulgauit, sub nomine Hieronymi Velazquez,

Informationem Theologicam, et Iuridicam, directam ad Illustrissimum Dominum D. Franciscum de Contreras, vt iubeat toto Regno tolli publica malarum inulierum prostibula. Fuit hoc scriptum tam efficax, vt publico fuerint decreto proscriptae.

LVDOVICVS GVZMAN, natione Hispanus, patriâ ex Osorno, Castellae Veteris Oppido, Dioecesis Palentinae. Adolescens se in Academiâ Complutensi ad nostram Societatem adiunxit anno salutis MDLXIII. cum iam Philosophiae curriculo decurso, Sacrae Theologiae operam daret; quam postea in Societate didicit, atque excoluit. Absolutis bonarum Artium studiis, Magister Nouitiorum factus est; quos eximio virtutis exemplo, singulari prudentiâ, praeclarâ rerum spiritualium cognitione, atque industriâ, ad perfectam Religionis formam instituit. Rectoris deinceps saepe munere, Prouincialis item Praepositi primum Boeticae, tum etiam Toletanae Prouinciae semel atque iterum functus est; quo in munere vitam cum morte feliciter commutauit Madriti die X. Ianuarij, anno salutis MDCV. aetatis LXI. Religionis XLII. Vir fuit omni genere virtutum cumulatus, et numeris omnibus absolutus. Humilitate, modestiâ, et affabilitate, orationis assiduitate, turbidorum motuum mortificatione, sui contemptu, silentio, mansuetudine, atque eodem semper tenore, et perpetuâ vitae constantia excellens. Denique expressa quaedam sanctitatis imago. Superioris officium aegerrime admittebat: admissum mirâ in rebus gerendis prudentia, benignitate, caritate in subditos administrabat, vt eorum animos, vel tum, cum eos argueret, sibi deuinciret. Exemplo, magis, quam imperio virtutem persuadebat. Vilia culinae ministeria frequens obibat. Simulatque se abdicauerat administratione, ita se aliis attemperabat, vt nullis indiciis cum aliquando praefuisse agnosceres. Animarum salute nihil habuit antiquius; cuius causâ nulli labori parcebat. Hoc praecipue studio scripsit Historiam Iaponicam vt legentes excitaret ad ferendas iis suppetias, qui eam Vineam excolunt; cuius ipse desiderio cum iam olim flagraret, nunquam tamen impetrare potuit, vt eo mitteretur. Et cum fuisset P. Ignatio Azeuedio Brasiliae Prouinciali, quem cum Sociis Caluinistae deprehensum in mari peremerunt, inter alios additus, nescio quo casu retentus, opportunam fundendi pro Christo sanguinis occasionem amisit: cuius iacturae cum saepe mentionem non sine sensu inferret, humilitatis inde materiam captabat, cum diceret se vnum fortasse futurum ex iis fuisse, qui animi imbecillitate perstiterunt in Insulis, et coronae per vecordiam suam defuerunt. Paupertatem tam sancte amauit, vt quoties cubiculum iubebatur mutare, ne imaginem quidem vllam secum efferret. Prae aliis tamen virtutibus, singularis in eo eluxit obedientia, omnibus lineis perfecta: et studium orandi tantum, vt horas minimum duodenas quotidie impenderet orationi. Omnia sua consilia cum Deo communicabat. Ab illo sibi vires et lumen, afflictis solamen repetebat; praemonebatque nonnunquam alios tempestatis secuturae, et salutaribus ad eam consiltis praemuniebat. Patientiae et mansuetudinis, cuius illustria multa dedit exempla, vnum hîc ad specimen producam. Graue illi crimen erat impositum: existimauit Societas oportere dilui publicâ auctoritate calumniam. Ergo ab Apostolico Nuncio impetrauit, vt suo vellet imperio in rem inquiri. Non minus XL. testes in medium producti, qui Patris innocentiae suffragarentur, cum insigni infamiâ calumniatorum, quos ipse grauiore supplicio suâ deprecatione liberauit. Sed breui poenas Deo dedêre omnes. At qui iussus fuerat instituere actionem, adeo se postmodum in Patris laudes explicabat, vt diceret nihil so minus sanctitatis, et praeclarorum in eo decorum inuenisse, quam fecisset in iis, pro quibus in Sanctorum canonem referendis, ex Pontificis olim iussu inquisiuisset. Quatriduo suam mortem asseueranter imminere praedixit. Sub vitae exitum habuit ad Beatissimam Virginem dulcissimam orationem, quâ veterum suum in illam atque impensum amorem professus est; et Diuinae tandem visionis desiderio accensus, felicissime obdormiuit. Scripsit Hispanice

Rerum a Societate in Indiâ, Iaponiâ, et Sinis gestarum, lib. XIII. quibus initia, progressus, propagationem Christianae Religionis, tum ceteris in regionibus comprehendit, tum maxime in Iaponensi Regno: et Nostrorum labores, Infidelium conuersiones, Tyrannorum persecutiones, crebra et magna miracula, prophanos Idolorum ritus, varias et inter se discrepantes, ac superstitiosas sectas, diuersos hominum mores


page 313, image: s313

et consuetudines, facili ac sincero stylo perscribit, Tom. II. Compluti typis Ioannis Gracian MDCI. in fol.

LVDOVICVS HENRIQVEZ, natione Hispanus, diem extremum haud ita pridem obiit, datâ ad praelum

Historiâ de Antichristo.

LVDOVICVS IACOBI, natione Belga, patriâ Bruxellensis, reddidit Flandrice

Exercitia quotidiana Christianorum, P. Nicolai Caussini. Antuerpiae apud Henricum Aertsens MDCXXXI.

LVDOVICVS IANIVS, natione Gallus, patriâ Nantuanus, Societatem anno MDCVI. aetatis XVI. complexus, ab Epistolis est Praeposito Generali ad Assistentiam Franciae. Latine reddidit ex Italico

Epistolam Adm. R. P. N. Mutij Vitellesci Praepositi Generalis Soc. Iesu, de anno seculari eiusdem Societatis. Habet praelo paratam

Disciplinam virtutis Christianae et Religiosae perfectionis ex Alphonso Rodriguez Latine et breuiter desumptam: praescripturus initiales sui nominis notas L. I.

Habet praeterea paratum iam praelo Opusculum, cui titulus

Rudimentum Christiani Concionatoris.

LVDOVICVS MAERATIVS, natione Gallus, patriâ Trecensis, Societatem anno MDXCV. aetatis XVII. ingressus est, vir ingenio, iudicio, doctrinâ, disputandi acumine, explicandi facilitate ac perspicuitate cum paucis comparandus. Litteras Humaniores per multos annos non vulgari cum laude docuit. Sacram nunc Theologiam Lutetiae (in quam iam annos supra XXIV. posuit) magnâ auditorum frequentiâ et admiratione profitetur. Edidit magno plausu excepta

Anagrammata in Regem Christianissimum Ludouicum XIII. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

Monosticha, Disticha, et Polysticha eidem Regi captâ Rupellâ; ea exstant in Palmis Regiis.

Anagramma cum XIII. Epigrammatis Cardinali Richelio: ea exstant in Epiniciis Musarum.

Disputationes in Vniuersam Theologicam Summam S. Thomae, Tom. III. Ibidem MDCXXXIII. in fol.

LVDOVICVS MAGNETIVS, natione Gallus, patriâ Parisiensis, vicennis Societatem anno Christi MDXCIV. complexus, Humaniores Disciplinas octennio docuit, vno Moralem Theologiam: exinde Concionibus habendis, Missionibusque se impendit. Collegia Rhemense, et Metense Rector administrauit. Edidit

Paraphrasim Poeticam in omnes Dauidis Psalmos, et Capita Breuiarij Romani, Versibus Heroicis, atque Elegiacis. Parisiis apud Viduam Nicolai Buon MDCXXXII. in 12. ibidemqueue iterum ac tertio in 8.

LVDOVICVS MAKEBLIDIVS, natione Belga; patriâ Poperinganus, quod nobile Flandrorum municipium est, natus anno MDLXIV. ad diem VI. Calendas Februarias. Humanitatis, Philosophiae, Theologiae studia feliciter emensus, pietatis, et curandarum animarum studiis sese totum consecrauit. Primus Rector Collegio nascenti Bergis ad S. Winoci praefuit; tum Iprense ad VI. annos moderatus est. Post Antuerpiae, et Gandaui Concionatorem et Confessarium strenuum et feruidum se praestitit. Inde demum ad Vineam Hollandicam excolendam missus, incredibili labore et constantiâ, pro conuertendis Haereticis, et Catholicis confirmandis, atque ad omnia pietatis exercitia erudiendis per annos XIX. desudauit. Patribus ibidem in medio nationis prauae per multa sparsis oppida ad annos VIII. magnâ omnium satisfactione praefuit, et veluti speculum pietatis, atque Apostolici zeli, omnibus exemplo praeluxit. In puerilibus Catechismis, in Confessionibus audiendis, in adeundis aegrotis, in omni genere hominum ad solidam et dulcem pietatis deuotionem efformandis, vit plane singularis. Quidquid ab actiuae vitae negotiis posuit sibi horarum bonarum seponere, meditando, de superiore vel pari loco exhortando, ascetica lucubrando impendit. Edidit vernaculo stylo

Paradisum exercitationum spiritualium; repetito saepius typo cum nouis augmentis; demum Antuerpiae apud Hieronymum Verdussen MDCXVII.

Thesaurum Precationum.

Artem virtutum, seu, Perfectionis. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDCXI.

Montem spiritualium deliciarum. Typis Verdussij MDCXVIII.

Breuem exercitationem ad iuuandos moribundos. Typo et anno iisdem.

Consolatorium aegrorum, et defunctorum. Ibidem MDCXXI.

Mercaturam caelestem deuotarum animarum. Antuerpiae apud Ioannem Cnobbaert MDCXXV.

Conuersationem caelestem. Ibidem eodem anno.

Vitam S. Iosephi, cum Officio de eodem. Ibidem eodem anno.

Catechismum ad vsum Prouinciae, et Suffraganearum Ecclesiarum Archiepiscopi Mechliniensis, seu, Thesaurum Doctrinae Christianae minorem, sine Commentariis, in XL. circiter Lectiones distributum; qui puerorum manibus teritur, et memoriae mandatur, et centies fere praelum subiit.

Maiorem Doctrinae Christianae thesaurum, doctis Commentariis illustratum, per loca S. Scripturae, et S S. Patrum allegata, non sine exemplis suo loco opportune appositis, saepius Antuerpiae apud Trognaesium et Verdussen recusum. Ex Gallico vertit Flandrice

Historiam Martyrum Iaponicorum anni


page 314, image: s314

MDCIV. Typis Verdussij MDCIX.

LVDOVICVS MANSONIVS, natione Siculus, patriâ Panormitanus, inter illustres nostrae Societatis viros merito collocandus. Philosophiam ac Theologiam Panormi, Romae, Mediolani docuit. Rector Romani Collegij, et Mediolanensis fuit. Panormi Praepositus; Vice-Praepositus Romae. Prouinciis Neapolitanae et Mediolanensi praefuit. Visitauit Sardiniam. Legatus iuit in Hiberniam: et post multos denique lectionum, concionumque labores, Panormo Romam grauissimis de causis, rebusque non ad Societatem modo, sed ad vrbis etiam Panormi, totiusque Reip. bonum pertinentibus euocatus, in Mamertinâ Domo morbum, mortem, sepulchrum, et, quod egregia eius facinora sperare iubent, caelum reperit die 11. Septembris, anno salutis MDCX. Reddidit ex Lusitanico Ioannis Lucenae Italice

Vitam S. Francisci Xauerij, Societatis Iesu, Orientis Apostoli. Romae typis Zannetti MDCXIII. in 4.

LVDOVICVS MOLINA, natione Hispanus, patriâ Conchensis, vix adolescentiam ingressus, cum XVIII. esset annorum, nomen Christo in Societate dedit; in quâ Philosophicas ac Theologicas Litteras feliciter didicit, et felicius docuit in Eborensi Regni Lusitaniae Academiâ, vbi permultos annos primas inter Professores Theologos partes docendo tenuit, et Aquinatem Thomam est interpretatus; postea vero animum ad stylum conuertit. Vir fuit satis et ob virtutem, et ob eximiam litterarum peritiam, omnibus notus, et in pretio habitus. Duae in eo potissimum fulsere virtutes, Paupertas cum summâ humilitate coniuncta. Nam cum ad LXV. annos peruenisset aetatis, et assiduo studendi labore consumptus esset, nunquam est passus aliquid vltra communem victum vestitumque sibi dari. In cubiculo praeter imaginem depictam, et libros nihil habuit prae quolibet fratrum. Breuiarium ita erat vetustate detritum, vt Horae Minores vix in eo legi possent. Obedientiâ et obseruantiâ in Superiores, promptitudine ad communem conuictum, ac consueta munera, nullus eum Tiro praeiuisset. Nullo die praetermisit, interruptis tantisper studiis, Librum Thomae de Kempis, De Imitatione Christi, delibare. Rogatus in extremo vitae, num quos relinqueret libros absolutos, et de illis quid fieri vellet; quasi nihil ad se illi attinerent, Faciat, inquit, de iis Societas pro suo arbitratu. Obiit vir religiosissimus, et doctissimus Pater Madriti, non multo postquam ex Lusitaniâ redierat, die XII. Octobris, anno salutis MDC. aetatis LXV. Mors eius omnibus dolori fuit: nimirum lucubrationes eius omnes Regij Auditores Concilij, fidei Censores, ceterique Consulti Iuris plurimi faciebant, dolebantque eius tam doctae venae caput praecîdi. Ceterum cum non defuerint, qui Molinam acriore censurâ perstrinxerint; eius doctrinam suo praeiudicio damnatam in ius ad summum tribunal vocarint; ipsum acris ingenij nouatorem, et nescio quibus aliis nominibus compellarint; operae praetium quis de illo sensus sit doctissimorum Virorum ex vno alteroue Scriptore externo, omissis nostris Leonardo Lessio, Ioanne Macherentino, Andrea Eudaemonioanne, Petro Iarrico, Valentino de Herice, Hieronymo Fasolo, Francisco Garcia de Valle, Didaco de Baeza, cognoscere. De illo sic ergo Siluester Maurolycus, lib. 5. Oceani Relig. Cuius eruditus, inquit, de Auxiliis partus, positus in fornace examinis Pontificij, et saepius igne probatus, deprehensus est aurum omnibus numeris purgatissimum. Ipse vero Molina, in Theologiâ Morali tantae est auctoritatis, tantaeque aestimatonis in Tribunalibus, et apud Iuristas, vt sine vllo adminiculo aut copiâ aliorum Auctorum, adferat lumen veritati, decisionem causis, terminum litigiis. Laurentius Beyerlinck in Opere Chronogr. ad AC. 1599. tit. Viri Illustres, Multiplice, ait, rerum scientiâ praecellens etiam doctissimos suae aetatis, eam Theologiae partem, quam maioribus difficultatum scopulis expositam longo vsu didicerat, elegantioris doctrinae lumine penitus illustrauit. Scripsit Ludouicus Molina perdoctos

Commentarios in Primam Partem D. Thomae, tom. II. Conchae MDXCIII. tum Lugduni, Venetiis, et alibi recusos.

De Concordiâ Gratiae et Liberi arbitrij, librum singularem. Antuerpiae MDXCV. in 4.

Appendicem ad eandem Concordiam.

De Iustitiâ et Iure, tom. VI. partim Moguntiae typis Lippij, partim Antuerpiae typis Nutij excusos. In iis tantum eminet Ludouici ingenium, tanta Iuris Ciuilis comprehensio, et dispositio, vt mirum sit hominem qui in Theologicis studiis ab adolescentiâ totam pene aetatem contriuit, tantam consecutum fuisse Iuris scientiam, eamque tam exacte tradere potuisse. Reliquit etiam duos alios tomos ad lurisprudentiam pertinentes, sed quos limare et absoluere, morte interceptus non potuit.

LVDOVICVS DE MOLINA, praecedentis nepos, natione item Hispanus, patriâ Conchensis; habet paratum, propediem daturus praelo

Speculum Praelatorum.

LVDOVICVS DE LA PALMA, natione Hispanus, patriâ Toletanus, vir magno ingenio, et commendabili doctrinâ, sed tam imbecilli ad Scholasticos pulueres valetudine, vt inchoatum Philosophiae Cursum coactus sit abrumpere. Verum praestantissimae prudentiae laude tam illustris, vt paucos habuerit aeuo suo pares; superiorem forte vix vllum. Certe Petrus Ribadeneira vir expertus et sagax, regendae Societati vniuersae etiam tum prope adolescentem censebat idoneum. Ergo Talabricae primum


page 315, image: s315

Collegium, ac deinceps Domos Probationis Villargiensem ac Madritanam informandis Tironibus, semel iterumque Complutense Collegium, Murcianum, Madritanum, ibidemque Professorum Domum, bis Toletanam Prouinciam administrauit, ingenti famâ. Nempe cum ad altam mentem quâ praeditus erat, accessisset Instituti nostri penitissima peritia, ex eâ que suos suauissimâ esficacitate proueheret ad sanctitatem, semper benignus et placidus, etiam cum corrigeret exerrantes, facilis exorati placariqueue, et si quid idoneae excusationis adferretur, dissimulare et parcere, exhortari ac persuadere facundus et vehemens, vitae compositissimae exemplo potenter eloquens, facile omnes laudis numeros adimplebat. Plurimos ferendo, fouendo, cunctando seruauit, qui ruebant praecipites; plurimos ad claram virtutem perduxit. Ipse in se multo precandi studio splendidissimos Diuinae lucis radios deriuabat. Vultus illi semper idem; idem animus, nunquam tristis, aut effuse laetus, nunquam irâ concitatior, non impatientiâ dictorum factorumue morosior. Lucebat in omni actione modestia; in sui cultu paupertas; in curâ neglectus; in subditorum indigentiâ tempestiua prouidentia, et liberalitas religiosa. Erat suis Moderatoribus audientissimus: promptus dare consilia, atque accipere a quolibet, omnium horarum, actionum omnium, atque hominum homo: nullum dedignari ob conditionis iniquitatem, vel aetatis; nullum a se maestum, inconsolabilemue dimittere: nulli fortunam, aut splendorem, ac ne virtutem quidem inuidere, sed gratari. Silentij atque obscuritatis amantior, neminem inuisere, nulla ducere colloquia, nisi ratio poposcisset. Tantâ per aetatem omnem innocentiâ, vt quam acceperat in Baptismo, nunquam prodegerit. Deiparae Virginis cultor atque amator eximius. Demum cum primum et octogesimum aetatis, sextum ac sexagesimum initae Societatis annum ageret, antiquissimus Professorum Toletanae Prouinciae, Sacramentis rite perceptis obdormiuit in Domino Madridij die XX. Aprilis MDCXLI. Funus a multis magnisque frequenti concursu celebratum est. Edidit in lucem Hispanice

Historiam Sacrae Passionis Domini ex IV. Euangeliis. Compluti apud Ioannem Ordunnam MDC. XXIV. in 4.

Viam spiritualem prout eam docet S. P. Ignatius, in suo libro Exercitiorum, Part. I. Ibidem MDC. XXVI. in 4.

Praxim et breuem declarationem viae spiritualis: quem libellum vere aureum Latine reddidit Iacobus Dyck noster, Antuerpiae, Viennae, Monachij editum.

Epistolam de Vitâ et Morte P. Francisci Porres Soc. Iesu.

Reddidit praeterea Hispanice

Medicum Religiosum Caroli Scribani.

Exercitium mortis.

LVDOVICVS PINERVS, seu, vt Antonius Vasconcellus, in descript. Lusitan. pag. 485. eum vocat, PINARIVS, natione Lusitanus, patriâ Talabricensis. Vir fuit vitae integritate clarus; et religiosae seueritatis studiosus. Nostros aliquot annis gubernauit. Obiit Sacramentis instructus, inter Diuina colloquia, Olysippone anno salutis MDCXX. aetatis LX. Religionis susceptae XLIV. Scripsit Hispanice

Relationem rerum Iaponicarum sub Imperatore Cubosama, ab anno MDCXII. ad MDCXV. Madriti typis Alphonsi de Balboa MDCXVII. in fol.

LVDOVICVS DE PONTE, natione Hispanus, patriâ Pincianus, ab ipsis incunabulis factus, atque educatus ad pietatem. Natus est loco nobili, et Societatem nostram expetiuit annum agens XX. atque admissus est anno salutis MDL XXV. cum iam et. Philosophicis esset disciplinis instructus, et duos annos in Sacrae Theologiae studio vtiliter posuisset. Multum ille quidem ae diu secum luctatus est animo reciprocante, cum affectus, et diuturna consuetudo eum traheret ad Sacrum Ordinem Praedicatorum. At ex aduerso tantâ motionum internarum efficacitate rursum ad Societatem impellebatur, praesertim cum cerneret fructum admirabilem, quem in mortalium salute procurandâ quotidie illa referret, vt reluctari non posset Deo incitanti. Exibat in agrum, ibique laxatis animo habenis, in gemitus et suspiria, ne disrumperetur, sese profundebat. Vocabat in vota Deum, ne se pateretur ignarum esse suae voluntatis in tam ancipiti fluctuatione, quoniam ab vnius ipsius nutu pendere statuerat. Sex ipsos menses tenuit illa iactatio. Sed quoties ad orationis quietem se componebat, atque in Diuino conspectu expendebat res suas, semper haec illi se cogitatio ingerebat, velle Deum, vt Societati Iesu se adiungeret: cui se tum demum penitus addixit, cum P. Martini Gutierrez viri clarissimae sanctitatis conciones audisset; et Francisci Suarij modestiam in Theologicâ disputatione, cui praesidebat, exhibitam esset admiratus. Methymnae Campi posuit Tirocinium sanctitatis suae Ludouicus, vbi tum ardebant omnia eo igne, quem P. Balthasar Aluarez paulo ante accenderat. Ipse in tam insigni palaestrâ se adeo strenue exercuit, vt tanquam in absolutum perfectionis exemplar, in eum iam tum ceteri intuerentur. Subinde Maiorum iussu prosecutus est studia Litterarum; in quibus longo post se interuallo condiscipulos omnes reliquit, propter ardorem animi, promptum ingenium, acre iudicium. Sacerdotio initiatus anno salutis MDLXXX. Aristotelis Cursum (vt vocant) docendo Legione confecit; et Sacram etiam Theologiam professus est acute,


page 316, image: s316

grauiter, erudite; aemulatus egregie in publicis Actibus, quam adamauerat in Francisco Suario, moderationem. Sed cum non minus vitae integritate ac religione, quam ingenio ac doctrinâ excelleret, Magistri Nouitiorum, atque Rectoris partes saepe obire iussus est, easque peregrogie sustinuit. Sed tenui, vel potius nullâ valetudine, quâ semper conflictabatur, coactus est abrumpere et gubernandi, et docendi cursum, et animum ad ea scribenda transferre, quae longo vsu, assiduâ meditatione, perpetuâ sui mortificatione didicit, et non tam ex aliorum libris hausit, quam in se ipse expertus est. Nimirum, vt summa quaedam capita virtutum eius delibem, Paupertatis amore vestibus semper est vsus attritis, modicâ suppellectile atque pertenui, cibis communibus, et, nisi morbi prohiberet necessitas, in triclinio communi. Virginitatis decus seruauit intemeratum: virgineam in ore, totoque habitu corporis modestiam aemulatus. Superiores, etiam quos olim habuerat subditos, aut discipulos, mirifice obseruabat; nihil illis inconsultis aggrediebatur. Vel tum cum praeerat aliis, habebat adiunctum quempiam, cui in sui ipsius tractatione auscultaret. Erat in familiari sermone suauissimus; placidus in omnes, atque mansuetus; et tam sui despiciens, vt cum ingenio, doctrinâ, prudentiâ valeret ad miraculum, infimis tamen quibusque facile concederet; sua submitteret aliorum iudicio, et promptus ex eorum censurâ castigaret. Ornamenta animi sui omni studio contegebat; crebro se coram aliis in publico coenaculo de erratis accusabat. Inflammatissimâ caritate ferebatur in Deum; in cuius semper praesentiâ versabatur. Multam cum Deo familiaritatem contraxerat; quam ipse diuturnâ oratione fouebat. Erga Venerabilem Eucharistiam tanto erat affectu, vt integras saepe noctes coram illâ transiret insomnes, humi prouolutus; die frequentissime salutaret: quâ in re fruebatur liquidissimâ voluptate; nec raro Diuinis illustrationibus irradiabatur. Tantis affectibus Diuina tractabat, aut verius patiebatur, vt sibi videretur interdum ob aestus vehementiam de vitâ periclitari. Oranti aliquando, postulantique vires ac lumen, quibus fretus ex Diuino nutu salutem hominum apte procuraret, lux Diuina tam copiose superinfusa est, vt impotens sui surgeret ab oratione, et tanquam luminis vim declinaturus inambularet, ingeminaretque inter gemitus et suspiria, Non plus, Domine, non plus; non tantum luminis; sufficit, sufficit: videbaturque illi cubiculum viuis ignibus inflammari; sequeue, atque animam suam exardescere; futurumque fuisse vt vsurâ vitae exueretur, nisi Deus impetum temperasset. Atque ex illo scribere aggressus est, et se proximorum auxilio, spiritu plane Apostolico impendere. Omnibus votis contenderat Missionem ad Indos impetrare. Sed quando ea concessa non fuit, plurimos suis adhortationibus eo promouit. Triginta ipsos annos ita fuit in salutem hominum intentus, vt nunquam ab eâ curâ vacaret. Anno MDXCIX. Villagarziae exorauit, vt afflatorum peste seruitiis exponeretur; quo in munere versatus est sedulitate permagnâ. Pollebat eximiâ vi mentis ad motus animorum, diuersosque spiritus distinguendos, potens verbo et consilio ad turbatos animos componendos. Arcanas consulentium se cogitationes rimabatur diumitus, nec sine admiratione ipsorum cognoscebat. Multa docebatur a Deo supra vulgarem modum. Allocutione solâ molestas animorum vexationes multis excussit. Corpus suum omni genere seueritatis ita confecit, vt totos XXXVI. annos cum morbis, cruciatibusque grauissimis sit conflictatus, eâ firmitate animi ac tolerantiâ, quae faceret omnibus admirationem. Certe Medici sine ambiguitate rebantur eum miraculo viuere: et visos aiunt non semel Angelos, fomentis, vnctionibus, aspersionibus vitam illi retinere fugientem. Vigesimo ante obitum anno votum conceperat, nullum se animo deliberato peccatum, quantumuis leue, admissurum: nam nullum vnquam lethale crimen sibi consciuisse in comperto est. Ex eo tempore nihil in ipso notari potuit, quod constaret esse capax reprehensionis. Vnus erat Confessarij labor, idoneam absolutioni materiam in ipso reperire. Multa ad haec a Deo gratuita dona accepit. Praestitit enim facilitate lacrymarum, gratiâ sanitatum, spiritu Prophetiae, prudentiâ supra humanam eximiâ. Saepe toto coruscare copore visus est: nonnunquam oranti globus clarissimi fulgoris impendere: aliquando media in luce totus radiare contremiscente conclaui, et tignis in laqueari stridentibus. Mortis suae diem atque horam illum praesensisse, non ex vano coniectura est; nam et Sacramentis festinato se muniri postulauit; et resolutionis suae tempus instare diserte asseruit; et cum tribus horis scriptionem quandam vrsisset, eâ absolutâ, tanquam functus officio, quo tenebatur in corpore, Nunc dimittis, inquit, seruum tuum, Domine, in pace. Demum inter dicendum, In manus tuas Domine commendo spiritum meum, placidissime expirauit Vallisoleti die XVII. Februarij, anno salutis MDCXXIV. aetatis LXX. ab aditâ Societate L. Mortuo vultus, quam viuo, serenior fuit; manus flexiles et tractabiles. Visi frequentes Angeli cadauer stipare. Funus magno concursu celebratum est, et venerationis ergo vestes direptae, capilli praecisi: exequiae etiam solemnes institutae, adiunctâ panegyri. Sepultus est eo modo, quem Societas in sanctorum virorum funeribus consueuit adhibere: et post menses omnino XIX. ad diem XVIII. Septembris, anno MDCXXV. corpus digniorem


page 317, image: s317

in locum translatum est, tabe quidem iam magnâ ex parte confectum, sed, quod pro miraculo fuit, nullo graueolentiae vestigio: cerebrum vero in exeso iam cranio prorsus fuit illibatum. Multis a morte visus est in claro lumine conspicuus, quibus vel immensum gloriae suae pondus declarabat, vel eâ visitatione recreatos aliquo beneficio donabat. Cum aliis quoque atque aliis ornamentis insignis conspectus est, tum vero etiam aliquando cum peculiari Doctoris aureolâ ac praerogatiuâ, propterea quod inspirante Deo, salutarem Ecclesiae doctrinam in suis lucubrationibus propinasset. Scripsit vero maternâ linguâ permulta, quae Melchior Treuirinius noster Latinitate donauit. Ea sunt,

Meditationes de praecipuis fidei nostrae Mysteriis, Vitae ac Passionis D. N. Iesu Christi, et B. V. Mariae, Sanctorumque, et Euangeliorum occurrentium: cum Orationis Mentalis circa eadem Praxi, in VI. Partes tributae. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXII. in 8.

Dux Spiritualis; in quo agitur, De Oratione, Meditatione, et Contemplatione. De Visitationibus Diuinis, Gratiisque extraordinariis. De Mortificatione, Heroicisque actionibus, siue operibus, quae illas omnes comitantur, Part. II. Ibidem MDCXIII. in 8.

De Christiani hominis perfectione, in quolibet eius vitae genere, Tom. IV. Ibidem MDCXV. duo priores, MDCXVII. posteriores, in 4.

Vita P. Balthasaris Aluarez Societatis Iesu Religiosi. Ibidem MDCXVI. in 8.

Latine posthaec scripsit Ludouicus, atque edidit

Expositionem Moralem et Mysticam in Canticum Canticorum, quae continet Exhortationes, siue, Sermones de omnibus Christianae Religionis Mysteriis, atque virtutibus, Tom. II. Ibidem MDCXXII. in fol.

Rursum Hispanice edidit Hispali per Andream Grande MDCXXV. in 8.

Directorium spirituale ad Confessionem, Communionem, et Sacrificium Missae recte obeunda, seu, De recto Sacramentorum vsu.

Reliquit etiam descriptam a se vsque ad suum obitum

Vitam lectissimae, et admirandae Virginis Dominae Marinae de Escobar: cuius vitae partem reliquam ab anno MDCXXIV. quo Ludouicus obiit, vsque ad annum MDCXXXIII. quo ad diem IX. Iunij decessit ipsa D. Marina, pertexit P. Michael Orenna, qui Ludouico in gubernandâ illius conscientiâ successit. Eam heroicis refertam actionibus, et admirandis prodigiis distinctam auide praestolamur.

LVDOVICVS RIBAS, natione Hispanus, patriâ Valentinus, puer XV. annorum ad Societatem accessit, anno salutis MDXCI. In eâ Philosophiam Caesaraugustae primum, deinde eandem et Theologiam cuius Facultatis Doctor fuit, Valentiae plures annos explicuit; vbi et Censor Sanctae Inquisitionis, et Rector Collegij, et Domus Professae Praepositus, demum Prouinciae Aragoniae Praepositus Prouincialis fuit. Scripsit

Commentarios in Primam Partem S. Thomae; Tomus I. Lugduni sub praelo est.

LVDOVICVS RICHEOMVS, prius RICHELMIVS dictus, natione Gallus, patriâ Dignensis, Vir doctus, religiosus, disertus, et prudens, et, vt quidam eum merito vocat, Gallicanus Cicero; Societatem Parisiis amplexus est anno MDLXV. In eâ primus Diuionense Collegium Rector administrauit; Prouinciam Lugdunensem bis, semel Aquitanicam cum laude gubernauit; et primus pro Franciae Prouinciis apud Praepositum Generalem Assistens creatus est, anno MDCVIII. in Congregatione VI. Generali, ipso die S. Thomae Aquinati sacro. Ipsius eloquentiam libri scripti testantur, eamque ne hostes quidem et calumniatores ipsi mirari non possunt. Virtutes quibus eximie ornatus fuit, vna fere humilitas ita obruit, vt vix obseruari potuerint tenuia quaedam vestigia. Ea persuasit illi, vt Confessionum lib. IV. S. Augustini imitatione conscriberet, quibus ea, quae in se vitiosa credebat, palam fecit. Eius studio, iam octogenarius, et pedibus captus, deferri se curabat patinis tergendis destinatum, et trementibus digitis vile ministerium laetus exercebat. Excellentissimae virtutis eius praemium hoc tulit, vt caput illi radiis circumfusum sit visum, Deo, quam ipse sibi faciebat obscuritatem, illustrante. Erga Deum, et res Diuinas incenso semper animo fuit: nulla illi, praeterquam de Deo, dulcis cogitatio, nullus sermo gratus. Omnibus in rebus nutui Diuino, eodem semper animo et vultu, se conformabat: eam ipse dicebat veram demum esse pietatem Instituti Societatis quam amans esset, fidem faciunt Apologiae, quibus eam a calumniis aduersariorum vindicauit. Obiit Burdigalae die XV. Septembris, anno salutis MDGXXV. annis septem octogenario maior, sexagenarius in Societate, quadragenarius quatuor votorum professus. Scripsit maternâ linguâ

Peregrinum Lauretanum, et, De Peregrinationis bono. Latinum fecit Ioannes Hackstein Carthusianus.

Defensionem peregrinationis, aduersus interpretem Epistolae Gregorij Nysseni, cum Tractatu, De Sacris Reliquiis.

De ratione migrandi ad meliorem vitam.

De Miraculis, Sanctis, atque Imaginibus.

B. Virginem iuxta Crucem stantem.

Figuras Eucharistiae, ad Reginam Galliae et ad Delphinum.

Catechismum Regium.

Victoriam Veritatis, contra Plessaeum.

Epistolas ad Henricum IV. Regem Galliae.

Apologias aliquot pro Societate Iesu aduersus calumnias


page 318, image: s318

Haereticorum, quarum vna ab Andrea Valladerio Latine reddita est, altera Francisci Montani nomine inscripta exiit, quam Iacobus Gretserus Latine interpretatus ost; tertia Renati a Fonte nomen praefert; quarta Ludouici de Beaumanoir contra Seruinum Aduocatum Regium.

Idololatriam Hugonoticam, lib. VIII.

Prodierunt autem Lutetiae apud Sebastianum Cramoisy MDCXXVIII. Opera ipsius pleraque tomis II. quae antea fuerant seorsim excusa; in 1. sunt haec Eristica, tali ordine

Discursus de Miraculis, de Sanctis, de Imaginibus.

De Missâ, lib. IV.

Victoria Catholica.

Idololatria Hugonotica.

Pantheon Hugonoticum.

Reprehensio Ministrorum.

Discursus de Peregrinationibus.

De Reliquiis.

De Diuitiis.

Immortalitas animae.

Tabula votiua.

Catechismus Regius.

In Tomo II. sunt haec ascetica.

Valedictio animae deuotae.

Tabulae sacrae.

Peregrinus Lauretanus.

Pictura spiritualis.

Iudicium vniuersale.

Virgo ad pedem Crucis.

Suspiria et consilia animae Christianae.

Academia honoris.

Bellum spirituale, aduersus tres hominis aduersarios.

Supersunt quae Tomum III. conflare possint

Apologiae pro Societate, iam supra recensitae.

Examen Anticotoni, et Parallela, contra Petrum de la Martalliere Aduocatum Parisiensem. Burdigalae apud Ioannem Marcan MDC. XIII. in 8.

Planctus Iustificatiuus pro Iesuitis, contra Seruinum, sub nomine Ludouici du Beaumanoir. Ad haec exstat eius

Consolatio missa Reginae in morte Henrici IV. Regis Galliae; alterâ editione Lugdunensi MDCXI. recensita.

Horum autem pleraque in Latinam, et in alias Linguas translata sunt.

LVDOVICVS ROGERIVS, natione Italus, patriâ Aretinus, vir magni ingenij, qui cum ante initam Societatem, Iurisprudentiae non exiguam primae aetatis partem impendisset, in eam ingressus, ita profecit in aliis studiis, vt Romae Philosophiam docendo laudem tulerit. Septennium deinceps partim Euangelice concionando, partim Theologiam Neapoli profitendo transegit. Vnde in Poloniam missus anno MD. XCIX. Posnaniae Controuersias fidei explicuit, et se murum pro Ecclesiâ Dei aduersus eius hostes obiecit. Verum haud diu superstes fuit; nam Pultouiam profectus, simul vt studia ibi instauraret, simul vt pulmonum vitio aurae mutatione succurreret, viuere desiit exeunte anno MDCII. magno sui apud omnes relicto desiderio, praesertim cum mortis felicitate non minorem admirationem et vtilitatem, quam vitae integritate omnibus attulisset. Et cum animo praesente, ac sensibus integris vsque ad vltimum spiritum vigeret, ita se in Societatem gratum, in S. P. N. Ignatium pium, inque alios nostrae Societatis viros memorem vocibus ardentissimis declarauit, vtsolus omnia verba religionis ac pietatis occupasse videretur. Mortem certe adeo non timere videbatur, vt etiam vehementer expeteret, diceretqueue, O Mors, quando venies? quam cito veniam, et apparebo? Nimirum virtute multâ se contra formidinem mortis instruxerat; temporis, dum viueret, parcus; commodorum suorum omnino negligens; promouendae Catholicae Religionis inter Haereticos studiosissimus. Quâ causâ, magnâ virium et animi contentione aggressus defensionem librorum Roberti Cardinalis Bellarmini, ei tandem operi, cum iam primum Tomum absoluisset, immortuus est, in ipsâ Natalis Dominici nocte, anno aetatis XLV. Scripserat

Apologeticum pro Roberti Card. Bellarmini Libris De Translatione Imperij ad Germanos, lib. III. aduersus Matthaeum Dresserum Haereticum. Verum cum hic tali confutatore indignus ab omnibus iudicaretur, opus non edidit. Inde factus insolentior Dresserus, suam Declamationem recudit, additâ Notatione. Sed os illi triduanâ lucubratione obstruxit Gasparus Hap P. Rogerij auditor, compendio erratorum eius ex Apologetico sui Magistri desumpto, editoque Posnaniae MDC. in 8.

Edidit autem Rogerius sub nomine Rhetorum Posnaniensium

Desensionem pro Libris de Purgatorio Cardinalis Bellarmini; et

Ministrum delirantem, seu, Colloquium Rhetorum Posnaniensium, De Purgatorio. Posnaniae typis Ioannis Volrabi MDCII. in 8.

Sub eius vero nomine prodiit, ni fallor, posterius,

Defensio aduersus Matthaeum Dresserum Haereticum, pro Operibus Roberti Cardinalis Bellarmini.

LVDOVICVSDE TERO, natione Hispanus, Rector Collegij Hispalensis S. Hermenegildi; edidit Hispanice

Epistolam de morte et virtutibus P. Ioannis de Pineda Societatis Iesu. MDCXXXVII. in 4.

LVDOVICVS DE TERVEL, natione Hispanus, patriâ Granatensis, ingressus in Societatem MDCIV. natus XIV. paratum praelo habet Limae in Peruuiâ, opus grande et multae eruditionis

De Indorum Idololatriâ. Edidit vero Grammaticam Linguae Tabalosae.



page 319, image: s319

LVDOVICVS DE VALDIVIA, natione Hispanus, patriâ Granatensis, Societatem die alterâ Aprilis, anno salutis MDLXXXI. complexus, post nauatam Philosophiae et Theologiae operam, missus est in Peruanam Prouinciam ad Indos Occidentis, vbi Magistrum Nouitiorum egit triennio; postea Theologiam quadriennio professus est. Anno MDXCIII. ipse cum P. Balthasare Pinna, et sex aliis Sociis primam coloniam in Chilense Regnum deduxêre, nauigatione a tempestatibus, et annonae defectu prorsus laboriosâ. Excensione factâ, omnibus prima cura fuit, patriae Linguam condiscere, Indigenis iuuandis. Ludouicus Confessiones coepit audire, XIII. quam eius rudimenta aggressus est die; XXVIII. etiam habere concionem. Mox et eorum idioma, quos Huarpas vocant, comprehendit; et subinde tertium Puelciensium; quae Allentiacensis, et Milcaiacensis appellatione distinguuntur. Quo-experimento suo, aliorumque non paucorum, in eam sententiam venit, vt credas singulari dono Societatem nostram a Deo auctam esse, quo Gentilium aetatis nostrae idiomata facillime complectatur. Praefuit in Chile nostris Ludouicus, digresso Pinna; duo Collegia, S. Iacobi, et Conceptionis exstruxit. Eodem renauigare iussus est anno MDCV. postulatu eius Prouinciae Gubernatoris, et Peruuij Proregis; nec minus foedas, quam prius procellas expertus est. Sed animarum salute omnia sunt illi leuiora. Bellum quod Hispanis atrox et diuturnum cum his populis Indorum fortissimis, ancipiti saepe fortunâ, ducebatur, Barbaros adeundo, summâque verborum atque animi lenitate cum ipsis agendo composuit: cuius concordiae stabiliendae causâ, cum in Hispaniam rediisset, Catholici Regis voluntate, annuente etiam Claudio Aquauiua Praeposito nostro Generali, Regij Visitatoris admisso munere, repudiato, qui offerebatur, Episcopatu, rursum in Chilen nauigauit. Auctoritate Regiâ Prouinciam vniuersam inspexit: supra decem Indorum millia iniquâ seruitute exemit. Bellum, quod offensiuum appellabant, et Indis, Hispanisque perniciem, paucorum, qui illud fouebant, emolumento, afferebat, sustulit; defensiuum constituit. Tandem rebus ex sententiâ confectis, repetitâ Hispaniâ, in Collegio Vallisoletano studia Nostrorum moderatus est sexennio. Exinde in Domo Professa eiusdem vrbis, in salutem animarum senex indefessus hodieque incumbit; de cuius proinde virtutibus, dum viuit, nihil addam, ne viri optimi, deque Republicâ Christianâ optime meriti modestiam offendam. Scripsit

Artem, seu, Grammaticam, Vocabularium, Doctrinam Christianam, Confessionarium breue, Linguâ Chilensi. Limae apud Franciscum Cantum MDCVI. in 8.

Mysteriorum Fidei, tomum I. eâdem linguâ.

Grammaticas, Lexica, Catechismos, et Methodos confitendi, linguis Allentiacensi, et Milcaiacensi, quarum vsus in aliquot Prouinciis Regni Chilensis est. Ibidem MDCVII. in 8.

Scripsit praeterea, sed nondum, quod sciam, edidit

De Casibus Reseruatis, in communi, tom. I.

De Casibus Reseruatis in Societate Iesu, tom. I.

De Viris illustribus Societatis Iesu, tom. I. Hispanice.

LVDOVICVS WAPY, natione Lotharingus, patriâ Virdunensis, natus anno salutis MDL XXXVI. annum aetatis agens XVI. Societati se nostrae addixit. Humaniores Litteras quadriennio, Philosophiam triennio, nouennio Moralem Theologiam docuit. Biennio praefuit Collegio Conuictorum Mussipontano. Scripsit Gallice suppresso nomine

Hilaria Mussipontana, ob relatos in Sanctorum canonem SS. Ignatium, et Franciscum Xauerium; quae Leonardus Perinus noster edidit Latine. Mussiponti apud Sebastianum Cramoisy MDC. XXIII. in 4.

De Indulgentiis, siue, De ratione lucrandi Indulgentias. Ibidem MDCXXVI. in 8.

Transtulit vero Gallice

Veram Philosophiam hominis Christiani. Ibidem in 8.

Antonij Gaudier Tractatum, De amore Iesu Christi. Ibidem.

LVISIVS TVRRIANVS, natione Hispanus, patriâ Complutensis, Societati adscriptus est Compluti XX. aetatis annum agens, et primus inter omnes in certamine Philosophico laureandos ex more eius Vniuersitatis, designatus. Professus est apud nos Philosophiam, Theologiam Moralem, et Scholasticam L. circiter annos. Primam Collegij nostri Complutensis Cathedram rexit totos annos XXX. magno omnium plausu. Sanctae Inquisitionis Supremae Qualificator fuit, et inter suae aetatis viros totâ Hispaniâ doctissimos habitus haudquaquam postremus. Obiit Madriti die XIII. Februarij, anno MDCXXXV. Edidit

Disputationem in Secundam Secundae D. Thomae, De Fide, Spe, Caritate, et Prudentiâ, tom. I. Lugduni per Horatium Cardon MDCXVII. in fol.

De Iustitiâ, tom. I. Lugduni per Iacobum Cardon et Petrum Cauellat MDCXXI. in fol.

Tractatum de Gratiâ, in XVI. Opuscula distinctum. Lugduni per Ludouicum Prost MDC. XXIII. in 4.

Diuersorum Opusculorum Theologiae, tom. I. Ibidem MDCXXV. in 4. Ex iis Opuscula IX. pertinent ad Primam Partem D. Thomae. III. ad Primam Secundae. II. ad Tertiam Partem. Postremo accedit Quaestio, An liceat Religiosis Cathedram ad docendum ambire.

De Trinitate, et de Angelis, tom. I.



page 320, image: s320

De Poenitentiâ, Censuris, et Irregularitate, tom. I.

Selectarum Disputationum, Partes II. in quibus continetur

Censura Theologica, per Dubiorum Centurias distributa. Lugduni per Iacobum Cardon MDC. XXXIV. in fol.

Summam Theologicam Moralem, Part. II. quarum prior est De Virtutibus, et Vitiis: posterior, De Sacramentis et Censuris. Ibidem eodem anno in fol.

De Eucharistiâ.

In Secundam Secundae D. Thomae, tom. III. et IV.

M

MADRIDIENSE COLLEGIVM, in Hispaniâ, Prouinciae Toletanae ad amnem Mançanares, edidit

Iusta funebria Augustissimae Mariae Austriacae Sorori Philippi II. Regis Catholici, Coniugt Maximiliani II. Imperatoris, Fundatrici suae ab eodem Collegio instituta. Madridij MDCIII. in 4.

Publicam laetitiam Madritanam, siue, De collocatione Reliquiarum in Sacello B. Virginis Annunciatae.

MAGINVS PAIESIVS, natione Hispanus, patriâ Bisbalensis in Catalauniâ, ingressus in Societatem sub annum MDCVII. aetatis XVI. Philosophiam docuit et Theologiam eiusdem facultatis Doctor. Edet propediem

Cursum Vniuersae Philosophiae.

MARCELLINVS BOMPAR, natione Gallus, patriâ Ebredunensis, in Delphinatu; in Societatem ingressus est anno salutis MDLXXXV. in quâ Coadiutoris Spiritualis gradum obtinuit. Enituêre in eo plurimae, maximaeque virtutes, Obedientia singularis, exactissima religiosae disciplinae obseruantia, vitae asperitas, zelus animarum. Cum Humanioribus Litteris, tum Latinae inprimis Linguae facultate perpolitus fuit. Decessit, morbo ex pestilenti militum aegrotantium, quibus inseruiebat, halitu contracto, Anicij die V. Februarij, anno salutis MDC. XXIII. aetatis suae LXVII. Religionis XXXVIII. Vertit ex Gallico Latine

Ludouici Richeomi Demonstrationem Idololatriae Hugonoticae.

Eiusdem Tractatus III. aduersus Caluini Sectatores.

MARCELLVS AVGVSTINI, natione Italus, patriâ Fanensis, scripsit Italice

Theatrum Continentiae. Maceratae apud Petrum Saluionium MDCXXIII. in 8.

MARCELLVS FRANCISCVS MASTRILLVS, natione Italus, patriâ Nolanus, nobili Ioco natus anno MDCIII. in Societatem Neapoli pene puer ingressus est die XXV. Martij, anni MDCX VIII. in quâ studiorum curriculo confecto, cum inaudito prorsus prodigio a S. Francisco Xauerio, qui se spectabilem obtulit specie peregrinantis, fuisset ab imminente interitu vindicatus die III. Ianuarij MDCXXXIV. iussusque se voto eundi in Indiam obligare, et gratiam postulare fundendi pro Christo sanguinis, paulo post in Hispaniam, Lusitaniam, Indiam, magnâ totius Europae exspectatione quid tandem illo fieret, nauigauit. In eo cursu, mirum dictu est quam habuerit aduersum generis humani hostem; quot artibus eum tentarit Indiâ prohibere: sed habuit fauentem Xauerium, cuius patrocinio nauigationem eam praeter omnium opinionem, eo ipso anno MDCXXXV. confecit. Ipse vero vectores ita ad omnem pietatem exercuit, vt vna vox omnium fuerit, nullam vnquam e Lusitaniâ nauim in Indias vela fecisse, quae fuerit deuotione, quae tantâ Sacramentorum frequentiâ vsa. Goam inuectus est die VIII. Decembris eiusdem anni; et decimo post die, Meliapore marmor famosum, quod ad S. Thomae Apostoli festiuitatem rubescere quotannis solitum, ab Hollandorum in Indiam aduentu desierat, tantum sanguinei sudoris, ab imo ad summum (quod fausti ominis semper habitum est) totas XXIV. horas stillauit, vt multa lintea eo respersa sint. Abiit Goâ XIX. Aprilis anni MDCXXXVI. et Malacam Iulio mense praeteruectus, insequentibus Hollandis coactus est a cursu, quem Macaum direxerat, Manilam vrbem Philippinarum principem diuertere, in quam die XXXI. Iulij ingressus est. Ibi dimissis Sociis, rogatu Praetoris, iussu Prouincialis substitit, vt paratam in Mindanaos hostes Christiano nomini infestissimos classem comitaretur. Fuit ea expeditio mire felix, et supra vota, quam nemo omnium dubitauit auspiciis P. Marcelli potissimum stetisse. Adeo ille multa suis adhortationibus, orationibus, vaticinationibus etiam et prodigiis moliebatur. Hic ille pilam ab hostibus maiore tormento euibratam innoxius pectore excepit, veste dumtaxat leuiter perstrictâ. Hic auditus est hostis infernus per lucos, cum se Pater acriter pro successu pugnae diuerberaret, furens clamare, Ad quid venisti Marcelle? Quid quaeris? Quis, malum, te huc aduexit? Ego te vitâ expellam, et sic ponam rebus modum. Rediit Manilam triumphabunda classis spoliis opima die XXIV. Maij, quarto post mense quam soluerat; et continuo P. Marcellus ad Iaponicum iter animum conuertit. Saeuiebat vt cum maxime Imperator Iaponiae Xogunus in Catholicos, et diligentissimis excubiis omnem praeconibus Euangelij prohibebat accessum. Vetuerat etiam Hispaniae Rex, ne Iaponum Catholicorum calamitates augeret, procul inde Religiosos omnes arceri. Ceterum Gubernatori prope Diuinitus iniecta mens est, vt vellet ipse, qui prohibebat alios, P. Marcello expedire hoc iter. Ergo clam omnibus componit Funeam, Iaponicum nauigium exiguum, eamque mox dissolutam imponit


page 321, image: s321

grandiori naui, quam se simulat in Insulam Formosam destinare. Addit nauclerum Iaponici littoris peritum, quem morte, cuius erat reus, condonatâ, aliisque pollicitationibus ad fidam operam adigit, atque insuper decem Iapones Christianos qui comitarentur. Tum palam habitu nauigioque Sinico dimissum, velut nauigaturum Macaum, nocte concubiâ transfert in paratam nauim, dimittitque in Iaponiam die X. Iulij eius anni MDCXXXVII. Vix autem die XIX. Septembris ad Saxumanum littus applicuit, gradumque fecit in Regnum Fiungenfe, cum agnitus in portu Cusco, corruptis pecuniâ nonnullis fugae quidem locum inuenit, atque in densum se vepretum abdidit; verum socij a littoralibus deprehensi excubiis, et pro Christianis habiti, Nangasachium ducti sunt, quaestionique subiecti, secum venisse P. Marcellum aperuerunt. Submissi hoc indicio vestigatores, Patrem, monstrante, qui e loco, vbi delitescebat, excitatus est, fumo, deprehenderunt altâ occupatum contemplatione, tantoque spiritûs ardore succensum, vt oris maiestate perterriti, non auderent in eum manus iniicere; donec ipse decussatis ante pectus brachiis placidissimo vultu iuberet. Ipsi tamen, nescio quid humano maius reueriti, modestissime comprehenderunt: quo tempore tanto impetu terra mouit, vt omnes perterrefecerit. Die V. Octobris Gubernatoribus Nangasachij oblatus est, admirabili fulgore supra caput eius diffuso. Interrogatus dixit, Neapolitanum se esse, venisse e Lusitaniâ Goam, Malacâ in Philippinas, inde in Iaponiam, vt Imperatori, si superstes esset, salutem adferret, et Christi fidem, ad id se missum a S. Francisco Xauerio, illo qui primus e Societate in Iaponiam delatus, Francisco Bungensium Regi fuerat salutis interpres, qui tametsi vitâ praesente defunctus dudum esset, sempiternam tamen ducit in caelo, seque Neapoli prope mortuum vitae reddiderat. Pilulas se quibusdam e pulueribus confectas attulisse (erant e lipsanis S. Xauerij) praesentissimae virtutis aduersus Imperatoris morbum; effigiem quoque Sancti sui, quae si quopiam Idolorum in fano collocetur, mira prodigia sit patratura. Laudarunt illi quidem viri virtutem; sed ne Imperatoris deessent imperiis, iusserunt illum subiici consuetis tormentis. Suspensus primum est diuaricatis cruribus, capite deorsum in vas aquae narium tenus depresso; funis contortus in gyros mole corporis celeri circumactione retextus, atroci cruciatu respirandi fere abstulit facultatem. Postea scalis manualibus ita est adalligatus, vt capite summo in gradu supinato penderet: tum aquae cyathos plus quadringentis nullo dato interuallo illi in faciem infuderunt, vt spiritum aegerrime duceret; atque ex hoc eruciatu semimortuus euasit. Ceterum haec biduum animo infracto sustinuit. Reductus in custodiam socios fidem eiurasse cognouit; quod illum omni tormento vehementius affecit. Grauiter eos increpuit, hortatusque ad eam rursus vel sanguine asserendam est. Post paucos dies ad supplicij locum eductus, omnibus exutus vestibus candente ferro coepit ad verenda vstulari. Quam ille immodestiam non ferens, Ego quidem, inquit, omnia membra poenis pro meo Conditore addixi, sed vos oportebat ab indecorâ istâ, et quam ne in belluas quidem vel Barbari exercent, inhumanitate abstinere. Coercuit iusta expostulatio furorem, et aquae tormentis illum iterum admouerunt; quibus ita exemptus est, vt vix animam retineret. Simulatque sibi redditus est, sententiam mortis excepit vt in scrobem scilicet cingulo tenus depressus, expers lucis et aurae, pedibus tamdiu penderet, dum animam efflaret. Laetus excepit sententiam, ceterum asseruit se non in scrobe pendentem, sed capite plexum moriturum. Die XIV. Octobris productus est publice iumento insidens, funibus catenisque vinctus, os ferreo lupato denticulato, ne fidem praedicaret, adstrictus, dexterum caput abrasus, laeuum minio pictus, probro inter Iapones grauissimo. Pone ferebatur sententia capitis inscripta vexillo, his verbis; Hoc supplicium decreuit magnus Xogun Imperator Iaponiae per suos Gubernatores Fida Sacagibarim, Ebaba Gaburo, Sacmon, in hominem istum, propterea quod venit ad praedicandam in his Iaponiae Regnis legem exteram, aduersus legem Xacae, Amidae, et aliorum Fotoques: vt huius exemplo sibi caueant alij. Demum funibus ad pectus vsque arcte circumligatus, vt diuturnius vitam extraheret, actis gratiis Gubernatoribus, quod se fuissent comitati, in fossam genuum tenus suspenditur. Post vnius alteriusque diei suspendium interrogatur num quid expeteret? nihil, inquit, nisi vt meo me in paradiso hîc relinquatis. Pependit immotus in quartum vsque diem, nec illi sanguis, vt fit, in caput vel in collum defluxit; quo veluti prodigio Gubernatores attoniti, depositum iubent gladio feriri, ne postero superstes sacrum Pagodi nescio cui diem violaret. Ipse nixus genibus cum Patrem suum S. Franciscum Xauerium, tanquam praesentem, bis inclamasset, acinacem collo excepit. Sed fuit ictus tam hebes, vt praeter leuem stricturam nil noxae attulerit. Ingeminat carnifex altero acinace, sed ille ante ictum manu elapsus est; nec prius animum resumpsit percussor, quam eum Pater iussit Gubernatorum obtemperare mandato: tum vero caput illi valido ictu demessuit: et rursus terra contremuit, vti principio fecerat. Incidit hic eius triumphus in diem XVII. Octobris, anni MDCXXX VII. Cadauer carnifex gladiis concisum flammis redegit in cineres, et cum omni sacro instrumento discerpto (praeter pilulas et S. Xauerij


page 322, image: s322

imaginem, quas Imperatori seruabant) proiecit in profluentem. Hic exitus fuit inuicti pugilis; quem famâ inusitatae vocationis, et opinione virtutis orbis vterque suspexit. Certe priusquam Europâ excederet, quâqua transibat, capillos, et quidquid vsu tractarat, vulgo in reliquias seruabant. Ipsi hospites cubicula, lectos, sellas, quibus erat vsus ad venerationem adhibebant. Imo et Catholicus Hispaniarum Rex cum insolitis eum titulis coram appellasset, fassus est se occulto quodam fulgore sanctitatis inductum, vt notabili eum reuerentiâ prosequeretur. Scripsit

Narrationem miraculi in se a S. Francisco Xauerio Indiarum Apostolo patrati; quod auctoritate Francisci Cardinalis Boncompagni Archiepiscopi Neapolitani legitime probatum est. Prodiit Italice et Latine Neapoli MDCXXXIV. Hispanice Madridij MDC. XXXIV. et Viennae Austriae MDCXXXV. Gallice Luxemburgi MDCXXXV. in 8.

Iter suum, ac XXXII. Sociorum in Indiam, S. P. Francisci Xauerij patrocinio feliciter peractum, ad Catholicam Hispaniarum Reginam transmissum. Prodiit Latine Antuerpiae typis Ioannis Meursij MDCXXXVIII. in 8.

Historiam expeditionis ab Hispanis in Regem Mindanai susceptae anno MDCXXXVII. Ea impressa est Hispanice Hispali in fol.

MARCELLVS LAVRVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, edidit

Orationes aliquot, quarum non habeo distinctam notitiam.

MARCVS ANTONIVS CAPICIVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, nobili Ioco natus, ad Societatem anno MDIXXXVI. aetatis XVII. accessit. In eâ se diu concionando, et gubernando exercuit. Collegij Bariensis tertio Rector fuit; alias etiam Beneuentani, Barolitani, Stabiensis. Oblatum Nicoterensem Episcopatum repudiauit. Edidit Italice

Orationem dictam Barij in Exequiis Serenissimae Margaretae Austriacae Reginae Hispaniarum. Item

Discursus de Excellentiis B. Virginis Mariae. Neapoli apud Secundinum Roncagliolum MDC. XXX. in 4.

MARCVS ANTONIVS OLIVA, natione Italus, patriâ Brixiensis, obiit prope Bussetum XXII. Octobris, anno MDCXXIX. Scripsit Italice, et operâ D. Iosephi Segala, suo nomine tacito, edidit

Modum recitandi Coronam B. Virginis. Brixiae MDCX.

MARCVS ANTONIVS PALVMBVS DE ASCANIO, natione Italus, patriâ Neapolitanus, nobili familiâ natus, puer XV. annos natus, ad Societatem accessit anno MDLXXXVIII. et in eâ ingenij bonitate, et diligenti studio tantum profecit, vt Philosophiam, ac Theologiam Scholasticam publice diu Neapoli cum laude docuerit, et Sanctae Inquisitionis pro Arc hiepiscopo Consultorem egerit, hodieque agat. Edidit

In Primam Partem D. Thomae tom. II. Priori sie titulus est, De Deo Trino et Vno, Commentarius litterae, et Doctrinae, quae in litterâ continetur, Scholasticum examen. Posteriori vero hic alter est titulus, Doctrina, et examen difficiliorum, quae apud Theologos in Controuersiam veniunt, ad Quaestiones S. Thomae in Primam Partem, De Deo Trino et Vno. Neapoli apud Aegidium Longum MDCXXXI. in fol.

MARCVS DE BONNIERES, natione Belga, patriâ Atrebas, ex Baronibus d'Auxi, natus anno MDXCV. Societati nomen dedit MDCXII. Munus illi praecipuum fuit, e suggestu ad populum verba facere. Dici vix potest quantum dicendo valeret ad permouendos hominum animos, quam multos ad meliorem frugem reuocarit, praesertim cum suo ipse exemplo praeluceret, et vim orationi adderet. Domi in obeundis abiectissimis quibusque ministeriis frequens, foris in squallidis pauperum tuguriolis assiduus, quorum egestatem corrogatâ vndique stipe, velut ex officio subleuandam susceperat. E viuis excessit Insulis anno MDCXXXI. die IV. Decembris. Edidit

Aduocatum animarum Purgatorij. Insulis.

MARCVS GARZONIVS, natione Italus, patriâ Venetus, clarissimâ familiâ Senatoriâ natus Parmae bis Rector, Genuae Praepositus, bis in Prouinciâ Venetâ, seu Parmensi Praepositus Prouincialis, in eo Magistratu vitâ Parmae functus est, die II. Octobris, anno salutis MDCXXX. Scripsit Italice

Epistolam ad Reuerendissimum Patrem Mutium Vitellescum Praepositum Generalem Societatis Iesu, De Dedicatione Sacelli S. Ignatij Fundatoris Societatis Iesu, factâ in Ecclesiâ Metropolitanâ Bononiensi, ab Eminentissimo Domino Ludouico Cardinali Ludouisio; cui adiunxit Sacrum Panegyricum, quem de S. Ignatio idem Cardinalis tunc habuit. Edita sunt Bononiae per Haeredes Victorij Benacci, MDCXXIX. in 4. Et rursum Latine reddita, Romae per Haeredem Bartholomaei Zannetti MDC. XXX. in 8.

MARCVS GEORGIVS, natione Lusitanus, patriâ Conimbricensis, in eiusdem ciuitatis Collegio Societatem nostram complexus est die XVI. Martij, anno salutis MDXLVIII. cum iam egregiam Iuri Canonico operam nauasset, atque inter ceteros eius Academiae Scholasticos, ingenij, scientiaeque opinione excelleret. Postea Doctoris Theologi gradum in Academiâ Eborensi adeptus, Sacram Theologiam in eâdem Academiâ professus est: In Collegio vero S. Antonij Olysipponensi Quaestiones de Moribus sapienter primus explicuit innumeris pene Sacerdotibus. Vi dicendi, verboque Dei e suggestu enarrando eminuit. Romam missus est, vt apud B. P. Franciscum Borgiam


page 323, image: s323

Praepositum Genenlem, Procuratoris munus obiret; atque irde reuertens, pie admodum Eborae excessit e vitâ mense Decembri, anno salutis MDLXXI. Atque hic vir tantus, quâ erat caritate atque humilitate, exiguum libellum, sed peregregium Lusitanice scripsit

De Doctrinâ Christianâ; ad puerorum, radiumque institutionem. Olysippone apud Franciscum Corream MDLXI. in 16.

MARCVS GILBERTVS DEVARENNES, natione Gallus, scripsit maternâ linguâ

Regem Armorum, seu, Artem fermandi insignia, seu Tesseras gentilitias nobilium familiarum. Parisiis apud Petrum Billaine MDCXXXV. in fol.

MARCVS GONCALEZ, natione Hispanus, Societatem ingressus est anno salutis MDCV. aetatis XVIII. admotusque Lucronij instituendis ad prima litterarum et pietatis elementa pueris, vir omni virtute, sed humilitate inprimis, Paupertate, et Obedientiâ insignis. Artem formandi characteres omnis omnino generis, admirabili excellentiâ calluit, de quâ certas conceperat regulas, quibus tota ea peritia contineretur, vt doctrinâ et methodo tradi posset. Eas ipse dum nitidissime descriptas in aes curat incîdi, iamque non paucae laminae essent excusae, ad metam laborum peruenit, transscriptus aeternitati, Lucronij die III. Iulij, anno salutis MDCXXVIII. Reliquit

Artem formandi characteres, seu, scribendi, ad regulas reuocatam, nitidissimâ formâ in aes incisam

MARCVSVANDEN TYMPEL, natione Belga, patriâ Louaniensis, nobili familiâ natus die VIII. Februarij, anno salutis MDLXXV. strenuum se in Societate Operarium exhibuit: concionatus enim est plus annis XXX. Praefuit Nostris in Missione Hollandicâ annis XII. in Castrensi I. Obiit Louanij die XVII. Maij, anno MDCXXXVI. Vertit Flandrice

Alphonsi Rodriguez, De Exercitio Perfectionis, Partem II. Antuerpiae apud Ioannem Cnobbaert MDCXXVIII. Imperfectas moriens reliquit

Conciones de B. Virgine Mariâ; de Festis ac Sanctis Societatis Iesu.

MARIVS BETTINVS, natione Italus, patriâ Bononiensis, Vir multiplici clarus doctrinâ, Ethicam et Mathematicam in Academiâ diu professus, quem nisi afflicta valetudo impediret, multo etiam plura, maioraqueue, quam alioqui fecerit, moliretur. Edidit hactenus varia, quorum en syllabum,

Rubenus, Hilaro-tragoedia Pastoralis. Parmae apud Anthaeum Viothum MDCXIV. in 4. Adeo placuit hoc opus nouitate suâ vt paucis annis saepius datum publice fuerit in praecipuis Italiae vrbibus; in varias linguas translatum; commentariis ab erudito viro Dionysio Ronsferto illustratum. Prodiit castigatus Bononiae, et Lugduni.

Clodoueus, seu, Ludouicus, Tragicum Syluiludium; totum constans formis metrorum nouis, ac stylo florido. Ibidem MDCXXII. recusum deinde saepius in Galliis, versum Italice et Gallice.

Lycaeum e Moralibus, Politicis, ac Poeticis. Venetiis apud Euangelistam Deuchinum MDCXXVI. in 4. Prior opetis pars solutâ oratione perscripta, statim ac prodiit, versa est in Gallicum sermonem. Pars posterior complectitur Vrbanitates Poeticas; in quibus vatia sunt specimina Lyricae Poeseos floridae ac venustae, ad bonos mores reformatae. Sacrarum Heroidum Epistolae; Pastoralia; Piscatoria; Venatoria; Sacri affectus; Choreae; Cantica; etc. Prodiit haec Pars seorsim ab alterâ sub titulo

Eutrapeliarum, seu, Vrbanitatum Poeticarum, lib. VI. Venetiis MDCXXVI. Prodiit praeterea excerptum ex ipsius Lycaeo

Florilegium variorum Poematum et Dramatumpastoralium, lib. IV. Lugduni apud Franciscum de la Botiere MDCXXXIII. in 12. editione IX.

Apiaria, siue, Paradoxa vniuersae Philosophiae, Mathematicae etc. plurimis figuris aeri incisis exornata. Opus est refertum nouis inuentis in omni genere Mathematicarum Scientiarum.

Habet praeterea in parato Auctor

Euclidem applicatum et ornatum; vbi nimirum ostendit singularum Propositionum Euclidis vsum in omni genere scientiarum, etiam Naturalium, Theologicarum, Moralium.

Tempe Poetica, seu, Commentaria Practica in Artem Poeticam Aristotelis; in quibus nimirum sylua rerum erit, et opes Poeticae ex omnibus Poetis Graecis, Latinis, Italis, applicatae praeceptis Aristotelicae Poeseos.

Notas Scholasticas, Morales, et eruditas ad Libres Moralis Philosophiae Aristotelis ad Nicomachum; et ad Primam et Secundam Secundae S. Thomae.

In Sacas Vtriusque Testamenti Metamorphoses, Lectiones Ecclesiasticas.

Solatia Moralia.

Polyhistorica aduersaria.

MARIVS PACIVS, natione Melitensis, Vir Litteraturae multiplicis, multos annos Philosophiam ac Theologiam docuit in Collegio nostro Mamertino. Edidit Italice nomine suo Praefationi inserto,

Antiquitates Calatageronis, vrbis Siculae. Neapoli apud Secundinum Roncagliolum MDCXXXI. in 4.

MARTINVS ANTONIVS DELRIO, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, sed, quod nomen etiam indicat, Hispanâ origine, genere nobili, Cleydaliae et Artzelarae Toparcha natus. Ipso pueritiae exordio, vegetum, acre emicuit eius ingenium, ad Litteras aptum atque incitatum: cui cum accessisset contumax studium, eo breui euasit doctrinae, vt annos XIX. natus, plus minus mille et centum Auctorum sententias acri iudicio expensas congesserit in vnis Aduersariis ad Senecam: quem ideo Iustus Lipsius


page 324, image: s324

aeui nostri miraculum appellans, negabat se scire an sint non pauci eorum Scriptorum, quos ille diligenter euolutos proferebat. Graecae, Latinaeque adiunxit Linguas Hebraicam, et Chaldaicam; cum disertus etiam esset Flandrice, Hispanice, Italice, Gallice, ac Germanice. Poetarum, Oratorum, Historicorum quidquid toto Belgio erat, excusserat. In Philosophiâ Parisiis audiuit Ioannem Maldonatum: Duaci dedit operam Iurisprudentiae; quam Louanij prosecutus, primam ibi Lauream anno MDLXX. decerpsit, aetatis suae circiter XX. supremâ paucis post annis Salmanticae per acres concertationes expressâ. Post haec in Belgium redux, in supremum Brabantiae Senatum cooptatus est: sed probitate et doctrinâ suffragantibus altius euectus, Palatinis, militibusque ius dicere; mox etiam Brabantiae pro Cancellario esse, Regiumque Fiscum curare iussus est. Ceterum haud diu placuit Martino caduca, et crebris obnoxia periculis sectari: quare impetratâ in Hispaniam, nescio cuius rei praetextu, profectione, Pinciae in nostram Societatem se dedit anno salutis MDLXXX. suo XXIX. et quo spes maiores abruperat, eo grandiora iecit ab ipso statim Tirocinio, religiosae humilitatis, abiectionisqueue, atque omnis virtutis fundamenta. Exacto biennio Philosophiam Naturalem iussus accuratiore studio repetere, vir tot clarus Magistratibus gestis, tantâ Scientiarum varietate ad miraculum conspicuus, post doctissimos libros in lucem editos, post adeptam in Iure Lauream, post scriptos Legum Commentarios, triennium non erubuit cum pueris atque adolescentibus publico in ludo versari. Regressus ex Hispaniâ in Belgium, partim Louanij, partim Moguntiae, Sacrarum Litterarum studio, et Theologiae se consecrauit. Anno MDLXXXIX. Duaci Philosophiam summâ ingenij laude docuit. Nec diu post Leodium euocatus, Moralem ibi Theologiam explicuit: quo tempore Iustum Lipsium V. C. ad partes nostras, id est, Ecclesiae et Dei defendendas adduxit. Lapso quadriennio concessit Louanium, Sacras ibi Litteras expositurus. Inde post Annum Secularem MDC. quatuor iam votis solemnibus obstrictus, Graecium abiit in Styriam, vbi Theologiae Laureâ est insignitus, et triennio Diuinis exponendis Scripturis impenso, Salmanticam ad eandem tractationem concessit. Ceterum ex Hispaniâ denuo reuocatus in Belgium, cum terrâ marique iactatus, Louanium aeger, et calculi cruciatibus attritus attigisset, postridie nuncium mortis imminentis laetus accepit, Eam esse diem, dicens, cui se tanto tempore parasset: sic vixisse, vt mori non timeret. Sacramentis instructus, soli intentus caelo, Deo plenus, sui securus, mortisque ex aequo nec cupiens, nec metuens, inter Sociorum manus placidissime expirauit die XIX. Octobris, anno salutis MDCVIII. aetatis LVIII. Ereptus est rebus humanis cum ingenti bonorum luctu: Fuit enim vir anini candore summo, vt, quod ab eo dicebatur, s[?]cerum, confirmatumque omnes arbitrarentur Nullus fuit eo vnquam magis integre virtuti amicus et honestati, vbicumque ea demum esset, in quocunque esset. In ipsis hostibus quidquid non illaudatum esset, ingenue amplectebatur, et efferebat. Non opinionibus vulgi rapiebatur: in omnibus rationem sequebatur ducem, cetera susque deque habebat. Si reprehenderes, non obluctabatur, non excusabat: si laudares, iuxta habebat. Ex hostibus etiam fructum capiebat; ex venenis parabat antidotum. Castimoniae custos ab ipsâ primâ adolescentiâ egregius; et acerrimus osor otij fuit. Veritatis et Religionis vindex strenuus, voce ac stylo armatus, et velut in procinctu semper ad Dei honorem, atque Ecclesiae maiestatem vindicandam. Viderunt non pauci in familiari congressu, conuictuqueue, quoties homini, alioqui comi et humano, aliqua Haereticorum commemoratio, vel leuissima recordatio incidebat, toties ardere vultum, aestuare animum, nihil aliud anhelare, quam eos ad meliorem mentem reducere: quod vbi desperaret; tum stylum stringere; ad cotem asperare; Patrum auctoritatibus, et Theologorum rationibus iugulum petere, non hominum, sed errorum. Ardentissimum suum in Deiparam Virginem amorem quem cum lacte nutricis hausit, scriptis libris luculenter expressit. Magno pietatis sensu dixit ad Sodales Parthenios Leodij; sed docte, polite, enucleate. Quâ in re adeo simul submisse, et non arroganter se habuit, vt quasi elementarius senex, sollicite et obnixe Collegij Moderatorem consuleret, quid praecipue dicendum, aut quomodo dicendum esset, quamdiu, quam concitate, aut remisse, exilius, an elatius. Nimirum prima laus eius semper fuit, humillima obedientia, et obedientissima humilitas. Vitam eius Hermannus Langeueltius edidit Antuerpiae typis Plantinianis Moreti, quam hoc Epitaphio clausit:

Subsiste: tangis terminum: hic mors imperat.

Hoc Delrionis indicat tumulus tibi.

Marmor videre postulas? caelos vide.

Hoc marmor illi est: orbis est bustum: Libri

Fauilla: fama publica, est inscriptio.

Lege, Hospes; et quod exprimas tibi elige.

Breui est eundum; nam Hospes es. Quaeras viam.

Elogia ipsius quae exstant apud Scriptores, operosum foret recensere. Opera eius pro omni encomio sunt. Eorum hic ecce Catalogus;

In C. Solini Polyhistorem, Notae. Antuerpiae typis Plantini. MDLXXI. in 8. Inserta sunt Scholia breuia in Titi Liuij Epitomen.

In Claudianum Poetam, Notae. Ibidem MDL XXII. in 16. saepius recusae.



page 325, image: s325

In Senecae Tragoedias, Aduersaria. Ibidem MDL XXIV. quae postea maturior Martinus recensita, et altero tomo aucta, hâc praescriptione recudit,

Syntagma Tragoediae Latinae in III. Partes distinctum. Antuerpiae typis Plantinianis MDXCIII. et MDXCIV. in 4.

Miscellanea in totum Ius Ciuile. Parisiis typis Sonnij MDLXXX. in 4.

Repetitio in L. Transigere. C. de Transact. et

Commentarius multiplex in L. Contractus, de Reg. Iuris.

Et haec quidem edidit ante aditam Societatem; habebatque alia in Iure affecta, et praelo parata, vt in Miscellaneis ipse praefatur: sed cum sanctiore habitu sanctius studium assumpsit, Musis tantum non omnino valere iussis. Quae autem in Societate scripsit aut vulgauit, sunt sequentia:

Florida Mariana, siue, De laudibus Sanctissimae Virginis Deiparae, Panegyrici XIII. Antuerpiae typis Plantinianis MDXCVIII.

Opus Marianum, seu, De laudibus et virtutibus Mariae Virginis Deiparae, in IV. Partes diuisum, nempe

Speculum Marianum.

Speculum caritatis et patientiae Iesu et Mariae.

Polemica Mariana.

Florida Mariana, recusa. Lugduni apud Horatium Cardon MDCVII. in 8.

Disquisitionum Magicarum, lib. VI. in Tomos III. distincti, saepius locupletati, et saepius editi, Louanij, Lugduni, Moguntiae, Leodij, alibi. Posterioribus editionibus accessit, Epistola Apologetica contra cuiusdam sugillationem.

In Canticum Canticorum Salomonis, Commentarius Litteralis, et Catena Mystica. Ingolstadij typis Adami Sartorij MDCIV. in fol. Parisiis et alibi.

S. Orientij Episcopi Illiberitani Commonitorium, emendatum, et Notulis illustratum. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDC. in 12. Exstat etiam in Bibliothecâ Patrum Tom. v. Part. III.

S. Althelmi Aenigmata, cum Notis. Exstant To. VIII. Bibliothecae.

De Difficilioribus et vtilioribus Sacrae Scripturae locis, Tom. III.

Vindiciae Areopagiticae, aduersus Iosephum Scaligerum. Antuerpiae MDCVIII. in 8.

Commentarius Litteralis in Threnos Ieremiae. Lugduni per Horatium Cardon MDCVIII. in 4.

Pharus Sacrae Sapientiae, seu, Commentarij et Glossae Litterales in Genesim; magni Operis, quod in totam Sacram Scripturam moliebatur, Pars I. Ibidem eodem anno in 4.

Adagialia Sacra Veteris et Noui Testamenti, Part. II. Ibidem, MDCXII. et MDCXIII. in 4. Sed desunt, quae titulus promittit, Noui Testamenti Adagialia, Auctore prius, e viuis sublato, quam ea daret, cui haec etiam, quae exstant, posthuma sunt.

Prodiit sub nomine Liberij Sangae, editus a Delrio

Peniculus foriarum Elenchi Scaligeriani. Antuerpiae, seu, vt ibi adscribitur, Merelloburgi Mattiacorum apud Matthianos MDCIX. in 12.

Et sub nomine Anagrammatico Rolandi Miritei Onatini

Commentarius rerum in Belgio gestarum a Comite Fontano Petro Henriquez; addito Tractatu De tumultibus Belgicis. Madriti MDCX. Hispanice, Coloniae MDCXI. Latine, in 4.

MARTINVS BECANVS, natione Belga, patriâ Brabantus, ex Hiluarenbecâ Campiniae municipio oriundus. Vir fuit magno ingenio, et ad omnem Litteraturam nato, in Philosophiâ ac Theologiâ clarus: illam quadriennium, hanc totos annos XXII. Herbipoli, Moguntiae, Viennae Austriae, rarâ cum admiratione, et constanti auditorum applausu, Doctor et Magister eximius explanauit e cathedrâ. Celeberrimam eius famam reddidit facilis quaedam in interpretando D. Thomâ Aquinate, fideique Con trouersiis omnibus enodandis perspicuitas, breuitas, et plena doctrinae sanae soliditas; qua humanissima religiosae modestiae comitas exornabat; vt Matthias Imperator Martinum tanquam absolutissimum Theologum, ad Viennensem Academiam illustrandam euocarit. Demum Ferdinando II. Caesari Augusto factus a Confessionibus, triennio, quo munus sustinuit, incredibile dictu est, quam carus Palatinae Nobilitati fuerit, eo maxime nomine, quod in tantâ opportunitate agendi, nequaquam se pateretur ad Politica negotia, atque ab suo Instituto aliena tractanda pertrahi. Interim summâ disciplinae domesticae obseruantiâ, summâ sui despicientiâ, insigni morum simplicitate cum spirituali prudentiâ temperata, omnibus erat exemplo; vt vel solo suo conspectu componeret ceteros ad modestiam, et sincerum animi candorem. Omnibus erat in amoribus ob insignem facilitatem, suauitatemque; solitus ipsos etiam Haereticos passim obuios honore praeuenire, vt tali eos officio demereretur. Cum externis haudquaquam longos sermones ducebat, vt sui congressus desiderium illis potius, quam fastidium relinqueret. Ipse sibi, vel cum Imperatoris Confessionibus praeesset, aquam e puteo haurire, ipse sibi in omnibus famulari. Tandem acutissimis colicae doloribus, paucis diebus confectus, obiit Viennae IX. Cal. Februarij, anno salutis MDCXXIV. aetatis LXIII. Religionis XLI. cum magno Caesaris, Nostrorum, imo et totius Reip. Christianae luctu, cui operam, Haereticis, Caluinistis praesertim, confutandis et refellendis, insignem nauauit; vt ex merito, Caluino mastyx, et Caluinistarum malleus, sit a nonnemine nuncupatus. Edidit


page 326, image: s326

Becanus Opuscula plurima, quae variis locis, ac temporibus seorsim edita, tandem comprehensa tomis II. prodierunt Moguntiae apud Antonium Stroheckerum MDCXXX. et MDC. XXXI. in fol. aucta lucubrationibus aliquot posthumis. Complectitur autem tomus I.

Summam Theologiae Scholaesticae, respondentem Tribus Partibus S. Thomae Aquinatis. Tomus vero II.

Opuscula Polemica, seu, De Controuersiis fidei, contra Haereticos, quae superfluum est singillatim recensere. Accessit

Tractatus de Iure et Iustitiâ, antea non impressus.

Prodiit praeterea his duobus tomis minime comprehensa

Analogia Veteris et Noui Testamenti. Moguntiae typis Ioannis Albini MDCXX. in 8. Item

De Statu animarum post hanc vitam.

De Censuris Ecclesiasticis.

De Resurrectione etc.

Compendium Manualis (eius quod habetur inter Opera Polemica, Tomo II.) Controuersiarum huius temporis, de fide ac religione vltimus Becani partus, in variis Germaniae ac Belgij Prouinciis, insigni animarum lucro, diuersis formis excusus.

MARTINVS BRESSERVS, natione Belga, patriâ Boxtellanus, Rector fuit tum Louanij, tum alibi. Obiit Brugis XIV. Nouembris MDC. XXXV. Editi sunt ipsius

De Conscientiâ, lib. VI. Antuerpiae.

MARTINVS CHRISTOPHORVS, natione Gallus, patria Turonensis, Humaniores, Philosophicasque disciplinas professus, concionandi munus in Gallo-Belgicâ totos X. annos maximo fructu sustinuit, seueritate lenitati permistâ, peccatorum animos, et de suggestu percellebat, et priuato in congressu Deo magis adstringebat. Auide sitiit Haereticorum reductionem; quam per Missiones impigre, quoad potuit, procurauit, nihil veritus insidias, quas sibi inaudierat parari, ratus maximum pro Christo mori lucrum. Morti propinquus enixe rogauit valetudinarij ministrum, vt quando iam de vitae spe esset conclamatum, vnum hoc pietatis officium sibi ne negaret, vt se scilicet flagris exciperet, quo mox purgatior Christo Iudici sisteretur. Eâ vixit opinione, vt vir Ecclesiasticus sermone et auctoritate pollens non dubitarit ad populum verba faciens, Virum vere Apostolicum, et fortem fidei Orthodoxae columnam vocare. Obiit Cameraci anno salutis MDCXV. aetatis XLIX. Religionis XXV. Scripsit atque edidit

Libellum de Controuersiis.

Consultationem de Fide ac Religione capessendâ, Leonardi Lessij, vertit Gallice. Duaci MDCX.

MARTINYS COVVREVR, natione Belga, patriâ Audomarensis, vicennis Societatem anno MDXCIX. ingressus, Philosophiam in eâ Duaci docuit; vbi et Collegij nostri Rector fuit, vti postmodum et Cameraci; subinde Patres in tertiâ Probatione per annos complures direxit. Scripsit Gallice

De VII. signis Praedestinationis: Leodij.

Varia pietatis Exercitia; quae in vnum collecta iussit recudi Episcopus Audomarensis.

Item suppresso suo nomine

Exercitia Sodalitatis Huensis.

Catechismum, seu, Summarium Doctrinae Christianae in III. partes diuisum; quod auctoritate R.D. Lucae Brugensis Vicarij Audomarensis S. V. editum, iam passim docetur; et in Flandricam quoque linguam translatum est. Et Latine

Instructionem pro catechizandis rudibus, iussu Episcopi Audomarensis editam Audomari MD CXXXIX. in 8. Vbi hodieque Collegij Rector degit.

MARTINVS FORNARIVS, natione Italus, patriâ Brundusinus, qui toto ferme vitae suae tepore, maximâ cum auditorum vtilitate Quaestiones de Officiis ac Moribus explicauit Patauij, Neapoli, Romae. Scripsit

Institutionem Confessariorum, ea continentem, quae ad praxim audiendi Confessiones pertinent. Romae typis Zannetti MDCI. Coloniae apud Mylium, et Ingolstadij apud Andr. Angermarium MDC. VII. in 12.

Adiecit etiam Instructioni Sacerdotum Cardinalis Toleti

Annotationes, et Additionem de Sacro Ordine.

MARTINVS DE FVNEZ, natione Hispanus, vir egregie doctus, qui octo annos Theologia Scholasticam in Academiâ Graecensi docuit, et Mediolani Moralem, magnâ cum laude: moribus ornatus placidissimis, et apprime pius. Is cum sub annum salutis MDCXVII. in Hispantam proficisceretur, in Italiâ defunctus est in Colle agri Florentini oppido. Edidit

Disputationem de Deo Vno; itemque alteram

Disputationem de Vitiis et peccatis in genere. Graecij typis Widmanstadij MDLXXXIX.

Speculum Morale, et Practicum, in quo continetur Medulla Casuum Conscientiae, Part. III. Constantiae apud Nicolaum Kalt MDXCVIII.

Methodum Practicam vtendi Libro Thomae de Kempis, De Imitatione Christi, scripsit, cum doceret Mediolani, rogatu Vicarij Generalis Domini Albergatti, permisitque tacito Auctoris nomine vulgari: eam Italice reddidit et impressit D. Bartholomaeus Zuechius Mediolani MDCIII.

MARTINVS HINCZA, natione Germanus, gente Prutenus, nobilibus ortus parentibus, ingressus est in Societatem die XXVIII. Iulij, anno salutis MDCXIV. In eâ confectis studiis, Rectorem egit Collegij Gedanensis, Magistrum Nouitiorum, demum Prouinciae Poloniae Praepositum Prouincialem, nunc regit Collegium


page 327, image: s327

Cracouiense. Edidit Polonice libellum insigniter pium, qui inscribitur

Rex dolorum Iesus Christus; adiunctâ Piâ cum [?]esu, dum res Diuina agitur, commoratione. Lublini apud Paulum Conradum, et Cracouiae MDC. XXXI. et rursum MDCXXXV. vbi et Latine conuersus mox prodiit typis Francisci Caesarij MD CXXXVI. in 8.

Iesu Christi Sacrosanctae Crucis choreae, Angelorum plausus Polonice.

MARTINVS L'HERMITE, natione Belga, patriâ Armenteriensis, vndeuicennis Societati adscriptus Romae anno MDCXV. Laureti Poenitentiarium egit per biennium et amplius, Philosophiam Duaci docuit per quadriennium, Mathesim per annos complures, vna Studiorum in Collegio Marchianensi Praefecturam gerens: dumque Latine ad Sodales Parthenios dicendo spiritum exercet, et seueriores scientias non negligit, amoeniore studio complexus est Historiam Gallico idiomate, ediditque

Historiam Sanctorum Gallo-Flandriae cum ortu, progressu, splendore Religionis Catholicae in illâ Prouinciâ. Duaci, typis Bartholomaei Bardon MD CXXXVIII. in 4.

Paratas ad praelum habet Annuas Societatis Litteras annorum MDCXXI. XXII. XXIII.

MARTINVS LASCIVS, natione Polonus, patria Calimenus, venit ad Societatem adolescens XIX. annorum Calendis Februarij MDL XX. In eâ bonis Litteris excultus, Concionatorem ad XX. annos egit; Rectorem Collegij Lublinensis, et Leopolitani, Superiorem Residentiae Toruniensis, Praepositum Domus Professae Cracouiensis, ad annos XV. semper cum laude. Vir fuit grauissimus, in quo vigebat senile consilium, prudentia, et morum sancta quaedam integritas, cum insigni erga omnes caritate coniuncta. Haereticos dicendo, scribendo, omni aliâ operâ insectatus est. Senatum Cracouiensem vn[?]ersum ad Ecclesiam traduxit; fecitque vt Heterodoxis omnis ad Magistratum aditus decreto publico eâ in vrbe praecluderetur. Morem per XL. horas supplicandi publicis in necessitatibus primus in Poloniâ induxit. Multarum Virginum in lubrico versantium saluti consuluit, et honestati per Sodales Misericordiae arcâ institutâ, quam S. Nicolai, aptissimâ nomenclaturâ, vocauit, in quam quod statis singuli temporibus voluissent, ad hoc opus, subsidij nomine, coniicerent. Sacrarum Virginum coetus plures, vel optimis legibus instituit, vel ad disciplinae Canonicae vigorem reuocauit. Pestilentiâ grassante, suis, quibus praeerat, in tutiora dimissis, ipse caput obiecit discrimini: quibus officiis obtinuit, apud ipsos etiam Sectarios, viri sancti opinionem et venerationem. Torunienses certe, cum essent Nostro, atque adeo Catholico etiam nomini infensissimi, non prius Nostros vrbe suâ exegerunt, quam inde Martinus, Superiorum auctoritare reuocatus, abscessit, seu virtutem eius reueriti, seu veriti prudentiam, seu demum admirati constantiam, quâ applicitos suo lateri sclopos infractus contempsit. Erat ille verborum parcissimus; sed multum iis auctoritatis et consilij suberat. Nostros eximiâ dexteritate et caritate tractabat; cumque vnusquisque singularem eius in se amorem agnosceret, facile omnium aegritudines ipse curabat. Infirmos omni ope solabatur; cibos ipse coquere, et praebere; totas excubare noctes; graueolentem ipsorum animam, foetoremque, cum ceteri non possent, ipse ferre; complexu luo inter ministrandum constringere. In seipsum interea seuerus fuit imprimis, et flagellis se diriter proscindebat. Homo prouectae aetatis, nihil, tametsi Moderatores indulgebant, admittebat singulare. Meditandi, et excutiendae conscientiae tempora, solo affixus prono corpore peragebat. Sed haec, et reliqua virtutum decora miro tegebat silentio, et vitae rationem non admodum a communi abhorrentem sequebatur. Extremo in morbo, inter acerbas curationes, non gemitum, non signum fracti animi, vel impatientis vllum dedit. Obiit Cracouiae, vbi Domui Professae tum praeerat, die XXIII. Maij, anno salutis MDCXV. cum ex LXIV. annis vitae, Societati XLIV. dedisset. Mortem eius Nostrorum consternatio et lacrymae, totius vrbis luctus, grauissima probitatis eius ab Episcopo, virisque praecipuis testificatio, publicae laudationes, vtriusque Cleri instructis ordinibus, et Senatus frequentissimi ad funus conuentio, consecuta sunt. Edidit Lascius Polonice, suppresso suo nomine, contra Haereticorum insaniam plura Opuscula, inter quae sunt sequentia,

Summarium Catholicae Veritatis, et breue Compendium omnium Controuersiarum.

Responsio, sen, Examen Matthiae Rosentieteri Ministri, qui Summarium praedictum refutare tentauit.

Crisis, seu, Iudicium Catholicum, contra Danielem Mikolaievvski Ministrum Caluinianum.

Missio Lutheri, et Zuinglij, primorum nostri seculi Haeresiarcharum, a Daemone.

Messtas nouorum Arianorum, secundum Alcoranum Turcicum. In hoc libello demonstrat nouos Arianos idem de Christo [?]redere, quod docuit Mahometes in Alcorano.

Medicamentum contra Emplastrum Czechouicij Mimstri Ariani L[?]blinensis.

Perspicilia contra Speculum Ministrorum, conantium probare suam perfidiam, esse veram fidem antiquam.

Secunda perspicilia pro tenebricosis et caecis oculis Ministrorum, qui priora perspicilia ref[?]re tentarant. Accessit

Lutheri Disputatio cum Daemone.

Iudicium de Conterseto, seu, Effigie nouorum Monachorum


page 328, image: s328

Iesuitarum, in quo libro confutat, Actionem ficti Equitis Poloni in Iesuitas.

MARTINVS LATERNA, natione Roxolanus, patriâ Drohobitensis, honestis parentibus natus, ab ipsis incunabulis ad omnes bonas artes propensus fuit. In Humanioribus studiis, felicitate memoriae et laboris assiduitate condiscipulos suos omnes superauit Adolescens cum per occasionem Calissio, vbi studebat, excurrisset Braunsbergam Prussiae ciuitatem, vbi Societas ab Stanislao Cardinali Hosio collocata, medios inter Haereticos, doctrinae virtutisque laude florebat; admiratus religiosam Nostrorum viuendi rationem, et eorum frequentiam, qui Nostris auctoribus ad Sacram Eucharistiae mensam accedebant; magnâ Societatis ineundae cupiditate coepit flagrare. Igitur ad Rectorem Collegij Braunsbergensis scribit solutâ oratione litteras, ad Socios ceteros ligatâ, quibus, vt suâ se consortione dignarentur, expetit. Excultus per Exercitia S. P. N. Ignatij, Braunsbergae ad Tirocinium ponendum admissus est die X Maij, anno salutis MDLXXI. Illo peracto, ad Philosophiae deinceps Theologiaeque admotus spatia, tantum profecit, vt Doctoralem Vilnae Lauream ex merito reportarit. In virtute etiam vsque adeo progressus est, maximeque in omnium reginâ Caritate, vt diu noctuque non cessaret, neque vol concionibus habendis, vel confessionibus audiendis vnquam defatigaretur, dummodo piis ipsius conatibus peccatoris alicuius ad meliorem frugem conuersio responderet. Multum diuque non vulgari cum laude in Missionibus Apostolicis versatus est, infatigabili constantiâ. Triennio in Castris egit, cum Stephanus Poloniae Rex aduersus Moscum pugnaret, cui tum a concionibus Latinis fuit, simul et Aulae Regiae a Polonicis. Multas eius Regni ciuitates suis laboribus illustrauit, Cracouiam, Vilnam, Braunsbergam, Grodnam, ac demum Leopolim. Anno MDLXXXVI. Romam voluntate Regis profectus, et confectis, ad quae iuerat, negotiis, reuersus, eidem Regi, quoad vixit, Concionator adhaesit, Cracouiae ad S. Barbarae, Procuratoris domestici munus, vir tantus, promptissimo obsequio administrauit. Inde Leopolie[?]si Residentiae Praepositus, incredibile dictu est, quantâ sibi Sociisque beneuolentiâ eius vrbis Archiepiscopum, ac ciues vniuersos conciliarit. Ibi cum totis septem annis magnâ omnium satisfactione concionatus esset, Sigismundum Regem iussus in Sueciam a concionibus sequi, deducente cum lacrymis Antistite, et frequente populo, discessit. In Sueciam, contracto ex nauigationis molestiis morbo, corpore admodum infirmo appulit: vnde cum paulum respirasset, suadente Medico in Poloniam rediturus, nauim Stegburgi die XXIX. S[?]tembris, anno salutis MDXCVIII. conscendit. Postridie captus a militibus classis Caroli Sudermanniae Ducis, Sigismundi Regis patrui, Haereticis, nostroque no mini hostibus infensissimis, rebus omnibus, vna cum ceteris vectoribus, quotquot Poloni erant, spoliatus est, et contumeliis in Romani Pontificis, Papistarumque nomen per summam petulantiam iactatis vexatus. At Martinus suarum esse partium ratus Orthodoxam fidem in tam praeclara occasione profiteri, socios ad constantiam grauissimâ coepit adhortatione firmare. Hinc odorati Sectarij eum non Catholicum dumtaxat, sed Sacerdotem, sed Societatis alumnum esse, variis eum lacessunt opprobriis, vexatumque designant ad mortem. Fuit qui panem illi in os intruderet, per ludibrium ingerens vt mature comesset, abunde quod biberet mox habiturus. Demum indumentis exutum, manibus foede laceratis, in scapham imponunt, et in altum prouecti demergunt in pelagus die XXX. Septembris, anno partae salutis MDXCVIII. cum ex annis vitae XLV. Societati XXVII. impendisset. Leopoliensis Antistes, intellectâ eius morte, praeclarâ eum oratione publice dilaudauit: et anno insequente Stanislaus Niegozzeuius Regius Secretarius alterâ item oratione Latinâ, cui titulum fecit, Laterna Poloniae, Martyrij gloriam illi asseruit. Verum id multo praestitit illustrius is, cui fortis athleta certauit, qui spirituum ponderator est, benignus Deus. Laurentius Bieckowskj Nobilis Polonus, vir pius, comes iuerat Martino in Sueciam, vexatumque maris iactatione recrearat. Is anno MDCII. a Tartaris in duram seruitutem abreptus est, et ne se fugâ per noctem subduceret, manibus post tergum ad pedes reuinctis actus in globum, suspendebatur e tigillo per subiectam foueam transmisso. Die VII. Iunij dum sic penderet, Dei opem eo in discrimine subiit implorare: cum ecce videt hominem mirifica luce circumfusum ad se accedere, albâ quadriga velut super Oceani fluctus inuectum, qui cum se declaras[?]et esse, qui erat, Martinum Laternam, vinculis pendentem repente exsoluit, et in campo ad Leopolim, totis inde L. milliaribus constituit. Ille viso attonitus, atque animi pendens, verusne euentus, an noctis esset ludibrium, haesit incertus, donec illuxit, viditque se liberum, vinculis ante pedes dilapsis, tanto ab hostium castris interuallo abesse. Rei huius seriem incisa Romae imago, publicâ auctoritate, per Iacobum Laurum, et publice venum proposita, facit esse fidei nequaquam fluxae. Scripsit Laterna

Orationes II. funebres; alteram, In exequiis D. Stephani I. Poloniae Regis. Cracouiae typis Andreae Petricouij MDLXXXVIII. Alteram

De praeclaris in Ecclesiam, et Remp. meritis Domini Va[?]eria[?] Episcopi Vilnensis. Polonice autem edidit



page 329, image: s329

Cithaeram, vel, Decachordum Spirituale, seu, Librum Precationum, e Patribus, piisque recentiorum Catholicorum libellis concinnatum. Cracouiae cusum et recusum.

MARTINVS OLAVIVS, natione Hispanus, patriâ Cantaber, ex Oppido Victoriâ. Vir fuit ingenio, iudicio, doctrinâ, eloquentiâ, disputandi vi, argumentorum robore atque efficaciâ, cum paucis comparandus. Is cum adolescens Dialecticae nauaret operam Compluti, primus S.P.N. Ignatio Barcinone venienti eleemosynam anno MDXXVI. est impertitus. Compluto Parisios concessit, in quâ Academiâ sapientiae laude floruit; Philosophiam publice professus est; et inter Doctores Theologos primas doctrinae omnium opinione tenuit. Curiam deinceps Caroli V. Imperatoris secutus est, eiusque domesticis Sacris praefuit. Verum initâ cum Petro Soto familiaritate ad retundendum Haereticorum furorem, abeunte in Belgium Carolo, ipse cum Soto in Germaniâ substitit. Interim Otho Cardinalis Truchses Dilinganâ Academiâ institutâ doctissimos vndequaque viros accersiit; quos inter facile primi fuêre Olauius et Sotus. Re tamen multis difficultatibus impeditâ, Olauius animum ad Noui Orbis Indias vertit, vt Ethnicos ad Christum adduceret; eâque de causâ Bibliothecam praemisit Hispalim, transimissurus in Indias. Haec eo meditante, intermissum Tridentinum Concilium Pontifice Iulio III. imperante reuocatur; quo et Olauius ipse Cardinalis Othonis nomine se contulit, ibique multa praebuit suae documenta doctrinae. Sed cum ad Indos suscepta cogitatio recurreret, Romam ad Ioannem Polancum nostrum, veterem amicum scripsit, rogans, vt se doceret, quem Nostri modum tenerent in vocandis ad Christum Indis Orientis; eum se velle sequi, et ex eorum consiliis moderari omnia. Hortatus est Polancus, vt priusquam in Hispaniam abiret, ad Vrbem accederet, coram rem tantam melius tractaturus. Suspicatus Olauius id suggeri, vt se ad Societatem ineundam pelliceret, statuit in posterum ab omni Nostrorum consuetudine abstinere. Verum tantis coepit conflictari animi difficultatibus, dubius praestaretne proficisci in Indiam, an in Religiosam se aliquam familiam recipere, vt ad deliberandum secesserit in Monasterium Benaco situm in lacu, et toto Quadragesimae tempore Deum per Orationem, multamque corporis afflictationem consuluerit; tandemque statuerit posterius hoc fore sibi conducibilius. Sed quam familiam tot inter eligeret? Omnium legibus et Institutis expensis, pari ferebatur in omnes animo, vnâ exceptâ Societate, a quâ ita abhorrebat, vt quoties Deo supplicabat, sibi aperiret quam potissimum arriperet, vnam semper Societatem excluderet. Idpsum cum faceret inter sacrificandum sacro gloriosae Anastasis die, et magno ardore animi cum lacrymis insisteret, Christi corpus in manibus sustinens, sensit se a Deo totis tentari praecordiis, et interiore quâdam huiusmodi compellari voce, Hic ego te volo; in hâc tibi Societate et viuendum, et moriendum est: aequum est te meae, non me tuae obsequi voluntati: durum est tibi contra stimulum calcitrare. Ad haec ille ex imo pectore, O Domine, inquit, seruus tuus sum ego, seruus tuus, et filius ancillae tuae Societatis Iesu. Tam vehemens nimirum fuit instinctus Sancti Spiritus, vt continuo vouerit Societatem se initurum, et se ipse non satis mirari posset, quanto ardore illud expeteret, quod paulo ante tanto horrore odioque defugerat. Tridentum igitur reuersus, suum cum Iacobo Lainio, et Alphonso Salmerone consilium communicat, ac Romam subinde venit; vbi ab S. Ignatio receptus anno salutis MDLII. primo statim Tirocinio, suam Deo et Societati virtutem in omni munerum humilitate probauit. Ab Ignatio autem et ad omnem religionis normam apprime institutus, et ad perfectionem mirum in modum accensus est; vt celeriter Institutorum adeptus scientiam, fuerit breui inter Professos adscriptus, et Romano praefectus Collegio, cui multum et dignitatis, et nominis acquisiuit. Nam anno mox sequente primus Theologiam Sacram D. Thom. Aquinatis in eo coepit publice profiteri. At biennio post Marcellus II. Pont. Max. duos ab Ignatio postulauit, quos apud se haberet, Theologos; illique cum Lainio Olauius attributus est. Sed Pontifice paucis diebus e viuis sublato, in Collegij Romani gubernatione permansit. Ceterum cum anno MDLVI. S. P. N. Ignatio parentasset, et sanctissimi viri corpus Calendis Augusti in sepulchro condidisset, morbum contraxit, qui ei vitae finem attulit. Cum morbus ingrauesceret, et morte appropinquante vox eum viresque deficerent, exaudiebatur intus cum Domino loqui, et intermortuis vocibus illud identidem vsurpare, Non intres in iudicium cum seruo tuo, Domine; quia non iustificabitur in conspectu tuo omnis viuens. Nec ita multo post XVI. Cal. Septembris, Patrem suum sequens, in caelum vocatus, terram reliquit, et praematurâ morte nobis ereptus est. Vir fuit singulari animi moderatione, humilitateque praeditus, eo admirabiliore, quod cum tantâ doctrinâ esset coniuncta. De Societate ita sentiebat, vt indignissimum se profiteretur, qui inter Angelos (sic Societatis homines vocabat) versaretur; vt qui ab eorum mortificatione, humilitate, puritate, in Deum ac proximos caritate longissime se abesse sentiret. O piam, aiebat, Sociorum familiam! Me miserum, qui eam nimis diu ignorans fugi; saepe etiam de eadem detraxi. Certe quamdiu is grauiter aegrotauit, iuges pro eo, succedentibus sibi ordine Sociis, interdiu noctuque fusae sunt preces. Tantus erat omnium


page 330, image: s330

in ipsum amor, et studium; tanta opinio sanctitatis. In supremo tempore tantam praesetulit oris hilaritatem, vt videretur insigni aliquo praeter ordinem Dei beneficio frui. Eum certe apparuit illum alterum esse, quem moribundus significarat S. Ignatius, cum sibi ac Socio benedictionem a Pontifice peti iussit. Scripsit Olauius praeclaras

Assertiones de conditione, lapsu, et reparatione hominis. Et alias itidem collectas ex Lectionibus, quae in Collegio Societatis Iesu Romano habitae sunt.

Edita quoque in Volumine Orationum Concilij Tridentini visitur eius

Oratio, quam in illo praeclarissimo orbis theatro dixit, antequam Societati nomen daret.

Exstat denique etiam in Historiâ Societatis Iesu To. I. Lib. 15. Num. 46.

Modesta Responsio ad Decretum Parisiense a Sorbonicis Doctoribus contra Societatem Iesu in ipsis suis initiis latum.

MARTINVS PEREZ DE VNANOA, natione Hispanus, patriâ Valentinus, Societati insertus est die IV. Ianuarij, anno salutis MDXCV. aetatis XV. In eâ Philosophiam, et subinde Theologiam eius Facultatis Doctor, totos XV. annos Valentiae docuit, et aliquot iterum Barcinone. Censor Sacrae Inquisitionis in Regnis Aragoniae est. Rector moderatus est Collegia Oscense, Caesaraugustanum, Valentinum; Domum etiam Professorum Valentinam Praepositus. Edidit egregium

Tractatum, de ineffabili Sacrosanctae Trinitatis Mysterio. Lugduni. Paratum etiam habet

Tractatum de mirabili Verbi Incarnati Mysterio. Item

De Matrimonio.

MARTINVS DE ROA, natione Hispanus, patriâ Cordubensis; adolescentulus vix XV. annos natus seculo renunciauit, et Societatem nostram expetiuit: admissus, probatus, et Humanis ac Diuinis litteris expolitus est. Postea cum magnas ex puerorum institutione redundare vtilitates in Remp. animaduerteret, totos XVI. annos erudiendae iuuentuti impendit, atque Artem dicendi in nostro Cordubensi Collegio professus est; vbi et Sacras Litteras postmodum interpretatus est. Gubernauit Rector Collegium Xeresanum, Astigitanum, Hispalense, Malacitanum, Cordubense: fuit Vice-Praepositus Domus Professae Hispalensis; et Prouinciae Boeticae Vice-Prouincialis; a quâ etiam Procurator Romam missus est. Obiit demum Montellae plenus dierum et promeritorum, die v. Aprilis, anno salutis MDCXXXVII. Scripsit

Singularium Sacrae Scripturae, atque Externorum Auctorum, lib. v. quibus accessit De Die Natali Sacro et Prophano, lib. singularis; et Singularium liber. VI. Lugduni auctius et emendatius per Horatium Cardon MDCIV. in 8.

Singularium Sacrae Scripturae Volumen alterum. Lugduni MDCXXXIV.

Officia Sanctorum Ecclesiae Cordubensis; a Sede Apostolicâ approbata et concessa.

De Cordubae in Hispaniâ Boeticâ principatu; et De auctoritate et antiquitate SS. Martyrum Cordubensium; ac De Cordubensi Breuiario. Lugduni per Horatium Cardon MDCXVII. in 4.

Orationem Panegyricam ad D. Franciscum de Reynoso Episcopum Cordubensem.

Commentarios in Habacuc Prophetam, et in Psalmum II.

De Accentu, et rectâ in Graecis, Latinis, Barbaris pronunciatione; sub nomine Ludouici Petri Francesij.

Hymnos aliquot, et Poemata. Reliquit etiam edendum

Supplementum Breuiarij Hispalensis.

Haec Latine: Hispanice vero edidit

Vitam Illustrissimae ac Sanctissimae Annae de la Cruz, Comitissae de Feria, quae prius dicta est Anna Ponce de Leon. Cordubae apud Viduam Andreae Barrerae MDCIV. et Hispali per Alphonsum Gamarram MDCXV. in 4.

Vitam Dominae Sanciae Carillo, non sanctitate minus, quam genere nobilissimae Hispali iisdem typis et anno in 4.

Sanctorum Cordubensium gesta, siue, Florem Sanctorum. Ibidem eodem anno et formâ.

Nobilium Boeticae Vrbiunt, Xeresij, Malacae, Astigis antiquitatem, Sanctorumque Historias, Tom. III.

De Antiquitate, vsu, veneratione SS. Imaginum, et Reliquiarum. Hispali per Gabrielem Vejaranum MDCXIII. in 12.

De Statu animarum in Purgatorio. Hoc opusculum Italice reddidit Tiberius Putignanus; Latine Ioannes Bucceleni noster.

De Statu Beatorum in caelo; Puerorum in limbo; Damnatorum in inferno; Vniuersi huius post resurrectionem.

Officia, seu, Beneficia S. Angeli Custodis nostri in nos. MDCXXXII. Cordubae per Saluatorem de Cea Tesa in 8.

Antiquum S. Christophori Monasterium Cordisbense illustratum.

De Cordubae in Vlteriore Hispaniâ principatu.

Vertit ex Italico Hispanice

Vitam S. Franciscae Romanae. Et ex Latino,

Regulam S. Leandri ad sororem B. Florentiam.

Edidit ad haec sub nomine Domini Andreae de Morales Senatoris Cordubensis,

Cordubensis Reip. officia, pro Hispaniarum Rege Carolo V. Imperatore contra Tumultuantes, vulgo, Communitates.

Reliquit denique praelo aptam

Historiam Prouinciae Boeticae Societatis Iesu.

MARTINVS SIBENIVS, natione Germanus, patriâ Dalenensis e Ducatu Iuliacensi, ab anno MDCXXIV. Societatem vicennis ingressus, reddidit Latine e Flandrico



page 331, image: s331

Vitam Diuinam, quam Ioannes Eusebius Nierembergius Hispanice scripsit: ea iam Coloniae sub praelo est.

MARTINVS SMIGLECIVS, natione Roxolanus, patriâ Leopolitanus, adolescens Romae Societatem nostram amplexus est anno salutis MDLXXXI. Deinde ingenio ac iudicio, improboque studio Humanas ac Diuinas Scientias didicit; et cum doctrinâ singulare virtutum omnium studium, et morum eximiam quandam suauitatem copulauit. Remissus in Poloniam, cum per aetatem nondum Sacerdos esse posset, Vilnae Philosophiam quadriennio professus est magnâ cum laude, et Theologiam subinde decennio, Doctor eius Facultatis ibidem creatus. Hic etiam, cum publice aliquando contra Caluini doctrinam disputasset, relatam victoriam prodigio Deus firmauit: nam homo haereticus inde digressus, cum dirâ sibi imprecatione factâ iurasset Smiglecium causâ cecidisse, mox, vti sibi fuerat imprecatus, angi et suffocari se sensit: cumque assidentium auxilio malum esset discussum, repetito periurio atque execratione, repente arctatis faucibus extinctus est. Magna fuit Martino sui despicientia; nec vllis honoribus, aut aliorum de se opinionibus tangebatur. Sermones pios in congressibus dextre inferebat, miscebat, disiectos reuocabat, sine vllius offensione. Tanto Diuini amoris aestu erat accensus, vt ad solam Dei mentionem extra se rapi videretur, et vultu ipso, satis alioqui macilento et exhausto, inflammari. Si in illud argumentum, inter exhortandos Socios, vt fit, delaberetur, nesciebat ad orationis inchoatae seriem reuerti. Multis annis praefuit Collegiis, Pultouiensi, Posnaniensi, Calissiensi, et Domui Professae Cracouiensi, cum laude lenitatis iuxta et seueritatis. Opperiebatur tempora mollissima corrigendis suis, posteaquam animi perturbatio resedisset. Aequitatem animi cum multis in difficultatibus, tum in longo molestoque morbo, quo confectus est, tenuit inconcussam. Nihil acerbum, aut intemperans illi, quamuis sensim extabescenti, excidit. Morte denunciatâ, Deo se lubens, et Deiparae patrocinio permisit. Obiit Calissij ad diem XXVI. Iulij, anno salutis MDC. XVIII. aetatis LVI. aditae Societatis XXXVIII. susceptae in eâ Professionis quatuor votorum XXI. Funus ipsius Religiosi alij suâ praesentiâ celcbrarunt, eumque pro concione laudarunt. Scripsit Martinus Polonice

Deaeternâ Christi filij Dei Diuinitate, contra Arianos, collecta atque inter se expensa Sacrae Scripturae testimonia. His addita est

Responsio ad cuiusdam Anabaptistae scriptum, aduersus Librum P. Iacobi VVuieci. Vilnae MDXCV. in 4.

Disputationem Nouogrodensem contra Arianos susceptam.

De Vsurâ, et de tribus praecipuis Contractibus, nempe, De Venditione cum pacto de retrouendendo; de Censibus; et de Contractu Societatis.

Absurda Pseudo-Synodi Toruniensis, in quâ Caluinistae cum Lutheranis concordiam tentabant.

De vno Visibili Capite Ecclesiae Dei. Atque hi omnes libri editi sunt Vilnae ab anno MDXCV. vsque ad MDC.

Latine vero edidit

De Zachariae Prophetae pro Christi Diuinitate illustri testimonio, aduersus Fausti Socini Anabaptistae cauillationes. Vilnae MDXCVI. in 4.

Nodum Gordium, seu, De Vocatione Ministrorum. Cracouiae MDCIX. in 4.

Noua Monstra noui Arianismi. Nissae MDCXII. in 4.

Verbum Caro factum, seu, De Diuinâ Verbi Incarnati Naturâ, contra nouos Arianos. Cracouiae MDCXIII. in 4.

Refutationem vanae Dissolutionis Nodi Gordij de Vocatione Ministrorum, contra Ioannem Volkelium Ministrum Arianum Ibid. MDCXIV. in 4.

De erroribus nouorum Arianorum, lib. II. contra Valentinum Smalcium. Ibidem MDCXV. in 4.

De Christo vero et naturali filio Dei, eiusque pro nobis satisfactione, aduersus Valentinum Smalcium Arianum, lib. II. Accessit

Responsio ad refutationem C. errorum Smalcio obiectorum. Ibidem MDCXV. in 4.

De Baptismo, aduersus Hieronymum Moscorouium Arianum, lib. 1. Ibidem eodem anno ac formâ.

De Ordinatione Sacerdotum in Ecclesiâ Romanâ, contra Iacobum Zaborouium Caluinianum Ministrum. Cracouiae MDCXVII.

De Notis Ministrorum. Lib. II. contra eundem. MDCXVII.

Vanam sine viribus iram Ministrorum Euangelicorum. Coloniae apud Antonium Boëtzerum MDCXI. in 16.

Refutationem Epicherematis missionem Ministrorum Euangelicorum propugnantis. MDCXII.

Selectarum Disputationum in Organum Aristotelis, Tom. II. Ingolstadij MDCXVIII. in 4.

MARTINVS STEPHANVS, natione Hispanus, patriâ ex Oppido Ceniceros, cum magnâ laude in Societate vixit, intentus rectae nostrorum Scholasticorum institutioni in Collegio Complutensi. Edidit in lucem Hispanice

Epitomen locupletissimi Apparatus, et pulcherrimae fabricae Templi Salomonis. Compluti apud Ioannem Gracianum MDCXV. in 8.

MARTINVS VAVTHIER, natione Lotharingus ex Dioecesi Tullensi, operam suam in Societate valde probauit, XXVI. circiter annis docendo Humaniores disciplinas, Philosophiam, Theologiam: concionando Latine et Germanice; excurrendo ad varias Missiones; Confessiones excipiendo; Scholas etiam superiores


page 332, image: s332

Praefecti munere gubernando. Obiit in excursione Lotharingicâ: nam cum ad quosdam Religiosos quos antea rebus spiritualibus excoluerat, ex Collegio Treuirensi euocatus esset, lethali morbo correptus, ad vicinum Metense Collegium diuertit, ibique die XIII. Octobris, anno salutis MDCXXII. ad praemium laborum suorum migrauit. Scripsit vtilem

Tractatum, quo ostendit, Religionem Pontificiam esse Orthodoxam, non Idololatriam: et Philosophiam Pontificiam esse Scientiam Veritatis, non altercandi studium, aduersus D. Danielem Rixingerum Medicum et Philosophum Lutheranum Argentinensem. Augustae Treuirorum apud Aegidium Immerdorf MDCXX. in 8.

MATTHAEVS BEMBVS, natione Polonus, patriâ Posnaniensis, Societatem ingressus est anno salutis MDLXXXVII. In eâ Theologiam octennio professus est, Doctoralibus ornamentis Vilnae insignitus. Rexit triennio Collegium Posnaniense; praefuit altero triennio Domui Professae Cracouiensi; et vices demortui Prouincialis quadrimestri sustinuit. Sigismundo III. Serenissimo Poloniae Regi fuit ab Aulicis Concionibus. Salutaribus intentus laboribus adhuc in viuis est, grandis aetate. Scripsit Latine et Polonice multa. Latinorum hi tituli sunt,

Pax non Pax, seu, Rationes aliquot, quibus Confoederationis Euangelicorum cum Catholicis pacem, nullo modo veram esse pacem ostenditur.

Pacatus impacatus ad examen vocatus, seu, Examen responsionum, quibus ad rationes contra pacem Confoeder ationis respondere frustra conatus est.

Bellator Christianus, hoc est, Ratio Christiane, pie, feliciterque bella et apparandi, et gerendi, Summorum Imperatorum, Regum, et aliorum Christianorum Ducum exemplis expressa, et Notis breuibus illustrata. Cracouiae, et Coloniae typis Birckmanni, vtrobique MDCXVII.

Pastor vigilans, seu, Ars regendi animas, ex Epistolis potissimum D. Gregorij Magni excerpta, et in eiusdem exemplo Pastoribus omnibus Ecclesiasticis proposita. Cracouiae typis Andreae Petricouij MDCXVIII. in 4.

Epos in nupturientes Euangelicos Verbi Ministros; occasione Epithalamiorum in nuptias Andreae Lucae Ecclesiastae Toruniensis, a Versificatoribus Toruniensibus ac Viadrinis eleganter et Euangelice nuper scriptorum compositum; et praecipue e selectioribus hortorum Aonidum Toruniensium et Viadrensium flosculis concinnatum.

Monita salutaria data Anonymo Auctori scripti nuper editi, cui titulus falso inditus, Monita priuata Societatis Iesu.

Polonice vero scriptorum syllabus est iste,

Conciones funebres, I. in funere Andreae de Brun Opaleuski Episcopi Posnaniensis, habita XXX. Ianuarij, anno MDCXXIV. II. in funere Adami Sandinoi de Czarnkovv Czarnkovvski Palatini Lanciciensis, Maioris Poloniae Generalis, habita v. Aprilis MDC. XXVIII. III. in funere Andreae Bobolae, Supremi Cubiculi Regij Praefecti, quae inscripta est, Exemplar veri Nobilis.

Cometa, seu, Comminatio de caelo, ob incutiendum timorem, cautelam, et hominum admonitionem.

Breuis relatio de nouo Collegio Patrum Societatis Iesu, ad Aedem S. Petri Cracouiae, anno Domini MDCXXV.

Defensio Collegij Cracouiensis Patrum Societ atis Iesu, Ordinibus Regni in Comitiis generalibus V arsauiensibus anno Domini MDCXXVII. congregatis ad expendendum proposita.

Persuasio Militaris, seu, Rationes, ob quas Illustris Ordo Militaris Regni abstinere debet ab exactionibus et oneribus imponendis in Bonis Ecclesiasticis.

Ritus Armenorum, et, Inuitatio praeclarae Armenae Gentis ad vnitatem in fide et caritate cum Ecclesiâ Catholicâ Romanâ. Cracouiae MDCXXX. in 4.

Inuitatio ad vnitatem Catholicam Ruthenorum Ritus Graeci, facta Leopoli pro concione, praesentibus Iosepho Welamino Metropolitano Kiiouiensi, Halicensi, et totius Russiae, ac ceteris Episcopis, Ecclesiasticisque Ruthenis, qui ob Synodum de Vnione celebrandam eo conuenerant anno Domini MDCXXIX. Cracouiae in 4. Sub praelo sunt eiusdem

Themata Christiana.

MATTHAEVS DE COVROS, natione Lusitanus, patriâ Olysipponensis, Societatis nostrae in Iaponiâ semel iterumque Praepositus Prouincialis, et Episcopus Administrator toto nouennio, temporibus difficillimis: incredibilibus perfunctus laboribus, sagacissimorum hominum, qui eum ad supplicia deposcebant, diligentiam, non sine admirabili, praesentissimâque, ac prodigio simillimâ Dei ope haud semel elusit. Anno MDCXX. cum die quâdam Nangasachi se ad sacrificandum indueret, repente conclamatur, vt fugiat; imminere scrutatores. Sed quid consilij, ne exterus homo prodatur ex vultu Iaponibus dissimillimo? Sumptum ex desperatione habuit successum. Iniicit se in sellam manualem, quibus in Iaponiâ so ae vtuntur mulieres, et baiulis succollantis, quid ferrent ignaris, elatus est, pedissequâ pone velut heram deducente. Sed alij mox et aliis timores nati. Geruli illi nec quo, nec quâ irent conscij, passim stare; sciscitari de domo Neophyti, quo fuerant iussi tendere; et quisque praetergredientium, vt libido erat, adire comminus, reducere siparium, visurus ecqua portaretur. Incerti viarum consistunt ad fores Viduae. Illa mox progressa, inclamat vociferatione, vt se inde auferant actutum; aberrasse a domo: famula superueniens errorem correctura, vocem intendere, obiurgare, iubere se sequi. Sic demum, quo ibatur, peruentum. Sed illico nouum discrimen. Is qui patrem excepit, intempestâ nocte tractus in vincula est; et cum


page 333, image: s333

nullum daret Patris indicium, extemplo pere:? cubias occupati sunt vici, ne qua euaderet. Latuit tamen, Deo tegente, donec die septimâ clam elapsus est. Anno MDCXXV. die XXII. Decembris quid illi contigerit, ipsiusmet verbis reddo. Quâ die captus est, inquit, P. Ioannes Baptista Zola, ecce moneor instructos bombardis milites domum, in quâ eram, cirdumdare: et breui interuallo mihi socius significat, equites videri nonnullos ad nos contendere. Igitur raptim ego me induo; collo Rosarium iniicio; festino in vicum exire, ne domum, vbi diuersabar, resciscant, sic ab eâ iniuriam prohibiturus. Verum hospes me stitit apprehensum brachio, asserens equites illos haud me spectare; quo pergant, incompertum esse. Non explicem facile, quantum ea res me commouerit: nam incredibili animi mei laetitiâ, curuatis genibus me Domino obtuleram, pene certus fore propediem, vt in vinctorum pro Christo numerum admitterer. Equitibus praetergressis ab Christianis deductus sum in syluam. Ibi Matutinum Officium exorsus sum recitare, quod mihi fore vitae postremum ominabar. Stabulum ibi erat stramento tectum promiscui iuris, in quod, quia pluebat, successi, et strato per humum foeno incubui. Mirifica me tum voluptas incessit, cum Natalis Dominici peruigilio vidi me tali diuersorio exceptum. Hic persisto in diem hodiernum, qui x. Februarij est, non sine molestiâ; quam reor affectae iam aetati meae grauem quempiam morbum conciliaturam. Sola me fouet, solaturque spes, quâ teneor, fore vt exorem, quod Deum votis omnibus oro, vt pro ipso cum Sociis incendio peream. Hactenus de se ille. Sub anni rursum MDCXXVI. finem, cum omnis exploratorum solertia in ipsum vnum peruestigandum incubuisset, dispositis vndequaque attentissimis excubitoribus, subiit cum Dogico, atque vno famulo, clam omnibus, in egestam sibi ab hospite scrobem, quae patebat in longum palmos duodenos, quaternos in latum, Solis expers et luminis, nisi quod ad cibationem, ad Officij Diuini recitationem, ad scriptionem Epistolarum accendebatur; nam diem reliquum agebant in tenebris. Cibaria porrigebantur angusto foramine, quanta scutellae moles est, quod reducto propinqui tugurij, in quo senecio quidam operabatur, stramento, tantisper aperiebatur, dum illa inferrentur. Tertiâ demum quâque luce, ad purgamentum, aditus ad fossam laxabatur. Victus erat pertenuis, propterea quod hospes, ne quid vestigij signaret, nec pisces, nec aliud obsonij cultioris quidpiam auderet coëmere. Dies ipsos XXXV. in illâ caligine delituit, nisi quod peruigilio, festo, et Octauâ Paschatis ad Sacrum faciendum prodierit. Post illa nouam specum paris dimensionis hospes illi ingeniosâ caritate defodit, in quâ exeunte eius anni Septembri adhuc commorabatur. Haec erat quam altera commodior, quod ostiolum stramentitiis scrutis, et male compositis obrutum storeis habebat, qua per noctis silentium prodibat ad sacrificandum; diem agebat in fossâ ad malignam lucem, quam modicâ illapsam fenestrâ ad lectionem scriptionemque adhibebat. Fuit aliquando vt tam repente occuparetur ab exploratore, vt antrum subeundi vix spatium haberet. Anno MDCXXIX. elapsus e manibus indagatorum est arctâ in latebrâ, qualem memoratur olim S. Felix subiisse, araneo opere repente praetextam. Sed quoniam eas aedes crebro lustrabant quaesitores, ne quando in eam latebram impingerent, visum Christianis est, Patrem in alias atque alias aedes transmittere. Semel iterumque eâ causâ delitescendum illi fuit in loco tenebris horrido; ex quo morbum contraxit tam acerbum, vt in vitae fuerit discrimen adductus, omnium inops medicamentorum, nisi quae de caelo suppetebant. Anno MDC. XXX. gliscebat Arijae Bungondoni furor in vniuersam Christianorum nationem: non ille aetati parcere, non sexui, aut conditioni; nouas poenarum facies excogitare, ad exscindendum stirpitus nomen Christianum. Praesto fuit in tantâ necessitate P. Matthaeus, etiam tum Prouincialis et Pro-Episcopus; et ad officium omnes excitabat, certus, si res tulisset, in conspectum se dare Tyrannorum. Verum hoc eius consilium Christiani turbarunt, ne ope semel omni, quam ab illo capiebant, exciderent. Igitur nauigio conscenso nocturnis tectus tenebris abscessit. Vix bene soluerat a littore, ecce aduolant a Tono seu Regulo, qui retrahant fugientem. Sed tenebricosa nox sequentes fefellit, et Patri opportunitatem fugae dedit. Ceterum cum vestigantium diligentiam mutatis aedibus aliquamdiu elusisset, votis Christianorum obsecutus, efferri se passus est corbe canneâ, quatuor succollantibus, in arduum montem densis impeditum vepretis. Sed illi vix bene progressi, quantum patet equi cursura, Patrem humi deponunt crassâ substratâ storeâ, alterâque item storeâ porrectâ, quâ sibi, suisque Dogico ac famulo pluuiam defenderet: Binis horis elapsis curriculo reuerti, iterum, iterumqueue, quarto etiam et quinto illâ die sedem illi variarunt, ne non deprehensum in aedibus vestigatores quaeritarent proxima inter dumeta, inter quae pronum erat suspicari illum se abdidisse. Modicum orizae in cibationem adiunctum. Sic dies sub tegetibus, et noctis dimidium, non intermittente pluuiâ transactum est. Tum vero duodeni venêre robustis viribus iuuenes, quibus erat propositum, praerupti montis difficillimum iugum transcendere, atque in diuersum territorium deportare Patrem. Igitur arundineo rursum qualo exceptum, ingenti cum difficultate per calles praecipites,


page 334, image: s334

tandem ad maris littus depohunt, impenetrabili dumeto tectum, et arbore densâ. Ibi sedit hebdomade dierum, modico instructus orizae demenso, pluuiis expositus, quae perpetes prope toto eo tempore fuêre. Periculis subinde repetitis, et laboribus, Christiani Nangasachensis nauigio in aliud Regnum transgressus est, corum, a quibus recedebat, caritate robustâ mirifice recreatus: Dei benignâ prouidentiâ non e manibus dumtaxat persequentium ereptus, verum a praesenti quoque morte, quam homini parum firmo tot incommoda poterant adferre, seruatus. Ceterum his, atque huiusmodi grauioribus aerumnis attritus, cum deesset etiam aliquando, quieum tecto reciperet, nec iam crederet se posse diu fallere vestigatores, constituit se Magistratui coram Meaci sistere: cum ecce inopinato rogatus ab homine leproso, longule ab vrbe, extra commeantium occursus, in angusto mapali, tanquam arcto in carcere exceptus est. Ad extremum fatigatus, fractusque malis, et laborantis Ecclesiae sollicitudine oppressus, Sacramentis recreatus, prope Fuximam, auidus ignis atque flammarum, purgatissimum spiritum placidissime emisit die XXIX. Octobris, anno salutis MDCXXXIII. Iaponicae suae expeditionis XLIII. quam vno exilij anno, quo furente Daifusama Macai substitit, interrupit. Scripsit vir Apostolicus

Annuas Litteras ex Iaponiâ anni MDCIII.

MATTHAEVS GALLETTYS, natione Italus, patria Fanenlis, sed origine Pisanus, Societatem Romae ingressus anno MDCXXIII. Doctorali Vtriusque Iuris Laureâ insignis. Scripsit Italice

Historiam Fanensem, cuius meminit in suo Mercurio Oliuetano fol. 152. D. Secundus Lancellotus; ea tamen hactenus edita non est. Sed

Compendium eiusdem Fanensis Historiae ab ipso digestum Italice, impressit Iacobus Laurus in suo Theatro.

MATTHAEVS MAVRACH, natione Hungarus, patriâ Posoniensis, sed origine Germanus, ingressus Societatem anno MDC. aetatis XXI. edidit suppresso suo nomine libellum, cui fecit titulum,

Calepinulus: ex toto Calepino Synonyma, Composita, Deriuatiua, attributa cetera, quae ad eandem rem spectant, simul scripta. Viennae typis Matthaei Formicae MDCXXX. in 12.

MATTHAEVS RADERVS, natione Germanus, patriâ Inichingensis in Tiroli, anno salutis MDLXI. natus est, ac vicennis se Deo in Societate sacrauit: in quâ et Humanioribus, et seuerioribus Litteris, non minus quam religione excultus est. Deinde permultos annos iuuentuti erudiendae impendit. Excelluit autem cum omni dicendi elegantiâ, atque ingenuarum Artium cognitione, tum Poëticâ facultate insigniter. Tria in Societate vota professus est anno salutis MDCI. Obiit vero diem suum Monachij die XXII. Mensis Decembris, anno MDC. XXXIV. aetatis LXXIV. Societatis LIII. Vir miro candore, et singulari patientiâ praeditus. Scripsit

Commentarios in Martialem a se emaculatum; auctos curis secundis, et tertiis Moguntiae per Kinckium MDCXXVII. in fol.

Petri Siculi Historiam de Manichaeis, a se conuersam e Graeco, et Notis illustratam. Ingolstadij typis Sartorij MDCIV. in 4. Exstat ea etiam in Bibliothecâ magnâ Patrum To. IX. Part. II.

Acta Concilij Octaui Oecumenici, Constantinopolitani IV. Graece et Latine, cum Notis. Ingolstadij typis Sartorij MDCIV. in 4.

Viridarium Sanctorum ex Menaeis Graecorum collectum, Annotationibus, et similibus Historiis illustratum. Augustae Vindelicorum apud Christophorum Magnum MDCIV. in 8. Accessit

Syntagma de Statu morientium, ex MSS. Codicibus Latine factum, Notisque illustratum.

Viridarij Sanctorum Part. II. De simplici Obedientiâ, et contemptu sui. Monachij formis Bergianis MDCXIV. in 8.

Viridarij Sanctorum Part. III. quae continet illustria Sanctorum exempla. Ibidem anno et formâ Iisdem.

Aulam Sanctam, Theodosij Iunioris Imperatoris, S. Pulcheriae sororis, et Eudociae vxoris, Augg. res gestas complexam; e Graecis et Latinis Scriptoribus, editis et non editis concinnatam. Monachij MDCIV. in 8.

Ioannis Climaci lib. ad Religiosum Pastorem, qui est de Officio Coenobiarchae, translatum et Obseruationibus illustratum, Graece et Latine. Augustae apud Dauidem Francum MDCVI. in 8.

De Vita Petri Canisij Societatis Iesu, lib. III. cum Appendice, De P. Theodorico Canisio: Monachij MDCXIV. in 8.

Chronicon Alexandrinum, idemque Astronomicum et Ecclesiasticum (vulgo Siculum, vel, Fasti Siculi) Graece cum Latinâ interpretatione, nunc integre vulgatum. Monachij formis Annae Bergiae MD CXV. in 4.

Bauariam Sanctam, Tom. III. cum Iconibus Sanctorum. Ibidem To. 1. Anno MDCXV. alter MD CXXIV. tertius MDCXXVII. in fol.

Bauariam Piam. Ibidem MDCXXV III. in fol.

Q. Curtium Rufum, Synopsibus et Argumentis illustratum. Monachij MDCXV. in 12. et recognitum Coloniae apud Kinckium MDCXXX. in 8.

Ad Q. Curtij Rufi de Alexandro Magno Historiam, Prolusiones, Librorum Synopses, Capitum argumenta, Commentarios. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXVIII. in fol.

S. Ioannis Scholastici, seu, Climaci Opera omnia ex Graeco a se interpretata. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXIII. in fol.

Ad Senecae Medeam Commentarios. Monachij apud Melchiorem Segen MDCXXXI. in 12. et


page 335, image: s335

similes reliquit Commentarios praelo paratos, in Senecae Troades, et Thyesten.

Auctarium ad lib. V. Nicolai Trigautij De Christianis apud Iaponios triumphis, in que exponit statum Ecclesiae Iaponicae ab anno MDCXVII. vsque ad MDCXX. Monachij MDCXXIII. in 4.

Quatuor Nouissima, Versu Dimetro Iambico acatalectico et catalectico. Monachij MDC. XXIX. in 32.

MATTHAEVS RICCIVS, natione Italus, patriâ Maceratensis, nobili domo natus est die VI. Octobris, anno salutis MDLII. Romae Societatem amplexus est die Assumptae in caelum Virgini sacro, anno MDLXXI. cum triennium in Iurisprudentiae ludo posuisset. Magistrum habuit in Tirocinio Alexandrum Valignanum, quo postmodum moderatore ad summa prouectus est. Nam Philosophicis et Theologicis studiis Romae absolutis, impetrauit in Orientis Indiam missionem, et suis insalutatis, quos vt de via postremo recrearet alloquio rogabatur, illuc anno MDLXXVII. tetendit, Indiae Procuratore P. Martino de Sylua ductore. Goam attigit die XIII. Septembris anni insequentis. Quadriennio partim in retractandis Theologiae studiis, partim in explicandis Eloquentiae praeceptis expenso, accitus ab Alexandro Valignano Indiaetum Visitatore Macaum est, vt si qua se via aperiret, in Sinarum Regnum subiret. Macaum appulit Augusto mense anni MDL XXXII. et admirabili Dei consilio, anno vertente Septembri mense claustra illa imperuia, vna cum P. Michaële Ruggerio penetrauit. Mox dexterrimâ cum omnibus agendi comitate, vitaeque sanctimoniâ, Summorum sibi Magistratuum beneuolentiam adiunxit. Ceterum, quod in iis rebus, quae sunt in molem surrecturae, vsuvenit, non parum hoc exordio pugnarum Matthaeo fuit, multum tolerandum aduersorum. Plebs Cantoniensis, quâ in vrbe consederat, ferox in aduenas, omnibus illum iniuriis appetere, domum lapidatione quotidie infestare, et ad haec, quod mirere, apud Magistratum per calumniam hominem traducere; vt per apparitorem perturbate fuerit ad Tribunal accitus aliquando, et tanquam qui corrumperet accepta beneficia increpitus; retentusque velut in custodiâ, donec innocentiae suae patrocinium fecit. Genio Gentis obseruato, quo suauius eos ad auditum veritatis alliceret, Cosmographicam Orbis tabulam, Sphaeras, Gnomones, aliaque e Mathematicis legibus instrumenta concinnauit; quae in amicos Magistratus distributa, totoque peruagata Regno, eam ipsi existimationem peperere, vti maximus ex vniuerso terrarum orbe Astrologus haberetur. Sic paulatim firmata res, stetit illa quidem, et sensim prouecta est; sed dubiis euentibus agitata, recreata subinde felicibus, mox aduersis vexata; vt vni scilicet Deo tribueretur vniuersa: a quo, cum nocte quâdam, omni destitutus solatio Matthaeus, et tristi rerum successu fatigatus obdormiuisset, illa sibi verba per quictem dicta percepit, quorum simillimis S. P. N. Ignatium olim confirmarat, Ego in vtrâque tibi vrbe Regiâ propitius ero. Nec vanum illud fuisse somniantis ludibrium, satis comprobauit fortunatissimus supra omnium exspectationem in vtramque Regiam ingressus, et ab ipsis Magistratibus domicilium figendi facta potestas. Pachinum, vbi sedem Rex habet, die XXIV. Ianuarij, anno MDCI. peruenit, Europaeis instructus muneribus, quae Regi destinarat. In eâ vrbe consedit, variâ saepe fortunâ exercitus; sed eâ de se opinione excitatâ, quam Dominus ad Euangelij promulgationem ei conciliabat: quae tanta fuit, tamque admirabilis, apud gentem alioqui sagacissimam, et exteros omnes solitam prae se despicere, atque in barbaris numerare; vt eam non solum sperare nemo, sed ne optare quidem ausus fuisset. Intra paucos illos annos, ex quo Regiam vrbem attigerat, vna prope, eaque continua occupatio eum cum hospitibus, qui ex omni parte ventitabant, detinebat; quibus ex more, quem violari nefas, cum visitationis officium rependeret, hanc occupationem grauius etiam duplicabat. Ad haec ex vniuerso Sinarum orbe ad eum ignoti iuxta ac noti scriptitabant, multa sciscitantes; quibus cum responderet, nae ille onus maximum subibat. Praeterea cum vniuersae praeesset Missioni, Sociorum litteris respondere cogebatur; quos cum ille amaret tenerrime, faciebat id sedulo et prolixe. Nec tamen interea a familiari Neophytorum collocutione vnquam abstinuit; cum esset illi solemne, quo quisque esset tenuior, eo diuturniore ab eo colloquio detineri. His omnibus accedebat librorum scribendorum labor, Nostris praelegendi assiduitas, quam ad extremum vsque spiritum, inter infinita negotia, nunquam intermisit. Sed nimirum ita ingeniosus erat in tempore dispensando, vt ad exercitia spiritualia non solum sufficeret, sed etiam redundaret: neque enim ille statis temporibus contentus, semper inueniebat, quod necessariis etiam negotiis suffuraretur. Haec omnia Socios in eum rapiebant attonitos, dubios quid primum mirarentur, animumne infatigabilem, an corpus; nam ab illo nullus non labor assumebatur; ab hoc nullus recusabatur. Haec erant illi perpetua. Sed in annum MDCX. alia plurima praeter ordinem inciderunt, a quibus obrui potuit, non potuit fatigari. Itaque cum die quadam ab hospitum visitatione fessus domum repetiisset, in lectulum se abiecit, agnouitque fatigationem eam sibi esse lethalem. Sed adeo nihil est turbatus, vt sciscitanti e Sociis vni, quî haberet, responderit, se eâ ipsâ horâ coarctari e duobus, nec satis scire quid optaret, aeterna ne illa, quae imminebant, praemia,


page 336, image: s336

an diuturniores in Christianâ illâ expeditione labores. Sexto aegritudinis die, de vniuersâ prope vitâ confessus, Socium, qui eum audierat, tantâ spiritus alacritate perfudit, nullam vt aliam in vitâ suâ maiorem se sensisse praedicaret: tantâ fuerat Patris innocentiâ, spiritusque suauitate delibutus. Postridie Sacrum Viaticum humi prouolutus teneras inter lacrymas accepit. Altero die inungi postremum voluit, et Sociis poscentibus monita salutaria dispensauit. Vni suas preces addixit, vt mortem illi in Societate obeundam exoraret; ideo quod nihil occurrere diceret melius atque iucundius, quam quod ipse eo ipso tempore persentiret. Relinquo vos, inquiebat, in ostio ad magna merita patefacto; sed non sine multis periculis, vel laboribus adeunda. Rogatus quâ ratione amorem illum suum in suos vellet remunerari, respondit, eâ beneuolentiâ, quam venturis ex Europâ Patribus semper ostendetis; quam quidem decet haud esse vulgarem, sed toties geminatam, vt quam ibi in vniuersis inueniunt, hîc in singulis deprehendant. Tum intermortuis prope vocibus auditus est ita fari, Ego P. Petrum Cotonum, qui apud Regem Galliae degit, in Domino plurimum amo; ad eum, tametsi ignotum, pro eo quod Dei gloriam promouit, hoc anno scribere, et gratulari statueram, eumque priuatim de nostrae Missionis statu reddere certiorem: nunc peto a vobis, vt quoniam mihi hoc praestare omnino non licebit, vti me apud eum excusetis. In eum fere modum suauissime modo cum Nostris, modo cum Neophytis collocutus, die XI. Maij, oculos velut corpori permittens, placidissime in Domino obdormiuit, Pachini in vrbe Sinarum Regiâ, anno salutis MDCX. aetatis LV III. ex quibus Societati XXXVIII. Sinicae expeditioni dedit XXV. Neophyti primum in lacrymas, mox in Patris laudem conuersi, effigiem sibi eius ad solatium coloribus exprimi curarunt, suum Patrem, suum Apostolum nuncupantes. Biduo toto iacuit exanime cadauer insepultum in summo aestu, vultu semper viuido, oris totius colore viuenti similior, quam vitâ functo. Certis coniecturis compertum est, diem suae mortis eum praescisse, et locum sepulturae decreto Regio sibi datum iri. Eius effigiem Romae Valerianus Regnartius Superiorum permissu, in aes incîdit anno MDCXV. cum illustri hypographe, quâ narrat illum in vltima Sinarum fidem Christi primum inuexisse, et quinque fundatis Ecclesiis, magnâ sanctimoniae atque eruditionis famâ diem obiisse: hinc illia Scriptoribus passim attributa sanctitatis laus est, et Apostolicae titulus virtutis. Scripsit sanctus hic vir Linguâ Sinicâ

Cosmographicas et Astrologicas praeceptiones.

Geographicam orbis descriptionem, semel, iterumque recensitam, et Commentariis locupletatam.

Sex priores Libros Elementorum Euclidis, cum Notis Christophori Clauij.

Arithmeticam Practicam Christophori Clauij.

De Horologiis, Astrolabio, Sphaerâ, ex eodem Clauio.

Commentarium de Elementis, quo vanitatem quinque Elementorum confutat; nostrorum quatuor veritatem stabilit; loca sua singulis assignat; et figuris illustrat.

Catechismum, secundis curis auctum.

Explicationem Doctrinae Christianae ampliorem. Ethnicis potissimum accommodatam, saepius recusam.

Breuem de Amicitiâ Tractatum, quo congessit ea, quae Philosophi, Sacri Doctores, aliique probati Scriptores de eo argumento tradiderunt; Opus apprime acceptum, et saepius recusum.

Commentariolum de Memoriâ, quae locis et imaginibus iuuatur.

Octo Scriptiones de materiis Ethicis ad virtutem et bonos mores inuitantibus, quae ad Clauicordium Regi canerentur, vnde etiam Clauicordij Cantilenas appellauit. Impressum fuit hoc Opusculum Carminum charactere tum Europaeo, tum Sinensi.

Paradoxa, seu, Morum praecepta Sinis antea inaudita, per collocutiones cum grauissimis Magistratibus inducta. Opus longe laudatissimum, et vtilissimum.

Tractatus XXV. de rebus Ethicis, deque prauarum animi affectionum moderatione. Hos Sinae, Sententias, appellant.

Capita XXII. de variis rebus, de Beatitudine; de Morte, etc.

Sacros Fastos.

Tetrabiblion Sinense de Moribus, Latinâ Paraphrasi, et Commentariolis illustrauit.

Susciu, Librum e praecipuis Sinensium, Latine vertit.

Calepinum Europaeo-Sinicum.

Annuas Litteras e Sinis Annorum MDLXXXIV. MDCVI. et MDCVII. quas binas posteriores Latine reddiderunt Rhetores Antuerpienses, typis Plantinianis MDCXI. in 8. Denique reliquit

Commentarios, ex quibus Nicolaus Trigautius suam Expeditionem Christianam apud Sinas elaborauit.

MATTHAEVS SCHRICK, natione Germanus, patriâ Aquisgranensis, cum anno MDLXXXIX. aetatis XXII. Societatem ingressus esset, Philosophiam in eâ docuit magnâ commendatione, et Collegiis aliquot Rector praefuit, edidit tacito suo nomine

Locos vsitatiores e Sacrâ Scripturâ, pro adstruendâ veritate Catholicâ. Moguntiae apud Hermannum Meresium.

Molitur aliud opus auide exspectatum

Pro reducendis ad ouile Christi Acatholicis, lib. III.


page 337, image: s337

quorum I. continet Adynata et Asystata, quae e Nouatorum placitis sequuntur. II. explicat Naturam, proprietates, et effecta Haereseos. III. dissoluit x. praecipua conuersionis impedimenta.

MATTHIAS CASIMIRVS SARBIEVIVS, natione Polonus, seu, Lithuanus, gente Mazouita, Vir omni scientiarum genere excellens; Philosophiam ac Theologiam Vilnae docuit cum laude, Doctorali Laureâ coram Serenissimo Poloniae Rege Vladislao IV. qui suo illum annulo inaugurari voluit, decoratus, ad Regias Conciones adscitus est; obiit Varsauiae die II. Aprilis, anno MDCXL. ab initâ Societate XXVIII. Edidit

Lyricorum lib. III. Vilnae primum MDCXX VIII. mox Antuerpiae apud Ioannem Cnobbarum: deinde auctiores Libro IV. et Libro Epodon, atque vno Epigrammatum Libro: cum Epicitharismate Poetarum Belgarum in laudem Auctoris, recudit Antuerpiae typis Plantinianis Balthasar Moretus MDCXXXIV. in 12.

Orationem de S. Casimiro. MDCXXXV.

Concionem in funere Ioannis Stanislai Sapichae Marscalci Lithuaniae.

Reliquit post se

Concionum pro Dominicis et Festis, quas habuit coram Vladissao IV. Rege, Tomos IV.

Exspectantur ab eiusdem calamo

De Diis Gentium, lib. IV. solutâ oratione.

De Perfectâ Poesi, lib. IV. prosâ.

Orationum, lib. I.

Lechiados, lib. XII. Heroico Carmine.

De Physico Continuo, lib. VI.

De Deo Vno et Trino, et De Angelis, ad I. Part. S. Thomae Aquin.

MATTHIAS FABER, natione Germanus, ex Parocho in Neumarckt, Palatinatus Superioris per Dioecesim Aichstadianam Visitatore, Pastor ad D. Mauritij Ingolstadij, et Professor simul, ac Procancellarius Vniuersitatis, De Catholicâ Religione in Palatinatu optime meritus; nuper grandis natu, et famâ longe lateque notus, nuncio rebus humanis remisso, Societatem nostram Viennae complexus est anno MDCXXXVI. Ediderat vero iam prius

Concionum opus tripartitum, seu, in III. Tomos distributum. Ingolstadij typis Gregorij Haenlini MDCXXXI. in fol.

Controuersias contra Altorfienses Professores.

MATTHIAS HAINAL, natione Hungarus, patriâ Tyrnauiensis, edidit Hungarice tacito suo nomine

Cor Iesu sacrum, Imaginibus, Rhythmis, Orationibus expressum. Viennae MDCXXIX.

MATTHIAS MAYRHOVIVS, siue, MAYRHOFFER, natione Germanus, patriâ Monachiensis, Societatem in Germaniâ complexus est annos XIX. natus, sed Romae Tirocinium posuit, et Philosophicas ac Theologicas Scientias didicit, et feliciter Ingolstadij docuit. Rector praefuit Academiae Dilinganae; et annis plusquam XX. Collegio Monachiensi. Quatuor vota iam inde vsque ab anno MDLXXXVIII. professus est, agitque iam in grandi senio Praefectum spiritus in primariis Collegiis, honestissimâ semper lectione et scriptione occupatus, otij osor acerrimus. Edidit in lucem

Disputationes Theologicas, De tribus peccatorum generibus, Mortali, Veniali, Originali; aduersus huius seculi Sectarios. Ingolstadij apud Dauidem Sartorium MDLXXXVII.

De rerum dominio, et iustis possessionibus. Ibidem MDLXXXVIII.

De Voto et Iuramento. Ibidem MDLXXXIX.

De Restitutione. Ibidem eodem anno.

De Sacramento Eucharistiae; et Incarnationis Mysterio; vbi etiam Doctrina Vbiquetariorum refellitur. Ibidem MDXC.

Quatuor flumina Paradisi, siue, Praecipuos fontes Scientiae de Deo, qui sunt Theologicus, Physicus, Ethicus, Historicus. Coloniae.

Piscinam natatoriam, ad quam manuducuntur illuminandi.

Germanice vero scripsit

Speculum Praedicantium. Ingolstadij apud Adamum Sartorium. MDC. in 4.

Apologiam pro Speculo Praedicantium, aduersus Speculum lesuitarum. Ingolstadij typis Ederianis MDCI. in 4.

Reddidit vero Germanice ex Italico Lucae Pinelli nostri

Vitam B. Virginis. Augustae apud Christophorum Mang in 8. Ex Gallico Petri Cotoni

Deuotionem Caluinistarum. Ingolst. typis Sartorij MDCX. in 4.

MATTHIAS PVTZIVS, natione Belga, patriâ Marcoduro Menapiorum Oppido ortus: anno salutis MDLXXXVI. die IV. Martij Societati nomen dedit; et die XXII. Februarij, anno MDXCV. Moguntiae obiit phthisi. Iuuenis fuit ingenio eximio; de quo sufficiant, quae supra in Henrico Putzio eius germano fratre dicta sunt. Ex Italico Latinum fecit librum

Vincentij Bruni, de B. Virgine.

Eiusdem Meditationes de Passione Domini; quas tacito nomine posthumas edidit Henricus Matthiae frater.

Altare Templi Moguntini, Carmine descripsit.

MATTHIAS DE SA, natione Lusitanus, patriâ Bracharensis, Societatem anno MDLXXXII. aetatis XVII. complexus, in eâ Philosophiam docuit, rexitque Collegium Angrense, Syluense, Scalabitanum, Conimbricense; praefuit etiam Villauiçosae, et Insulis. Scripsit

Rerum spiritualium, Tom. II.

MAXIMILIANVS HABBEOVIVS, natione Belga, patriâ Bruxellensis, natus anno MDLXXX. admodum iuuenis in Societatem ingressus, celeberrimus in eâ Concionator euasit, munere illo primis in vrbibus, Antuerpiâ, Bruxellâ,


page 338, image: s338

Brugis, plus annis XXX. cum summâ commendatione perfunctus. Insigni fuit eruditione in Controuersiis fidei, atque intelligentiâ Scripturarum Sanctarum: excelluit in Poesi, praesertim Lyricâ. Acer fuit in Haereticos; quorum odia ab infantia sustinuit, actus in exilium cum parentibus. Enituit in eo castimonia, pietas, animi demissio, studium in Societatem; in quam adeo fuit beneficus, vt suffragia Fundatoribus exhiberi solita fuerit consecutus. Obiit Antuerpiae die VIII. Februarij, anno Christi MDCXXXVII. cum vixisset annos omnino LVIII. in Societate XLI. professus olim quatuor vota postridie Calendas Iulias, anno MDCXIV. Edidit non apposito nomine suo

Vae Victis; et omnes in eo Libello Odas Horatianas.

Odas omnes Lyricas, quae visuntur in primâ editione Amphitheatri Honoris Clari Bonarscij.

Triumphum SS. Patribus Ignatio, et Francisco, cum in Sanctorum album inscripti essent, ab Vrbe Bruxellensi celebratum. Sub alieno nomine. Bruxellae apud Ioannem Peperman MDCXXII. in 8.

Exstat etiam in Epicitharismate Matthiae Casimiri Sarbieuij, vna eius

Ode in laudem eiusdem Sarbieuij.

Ode item altera, in Gentilitias Vrbani VIII. Pont. Max. Apes, exstat praefixa Piis Desideriis Hermanni Hugonis. Reliquit denique

Animaduersiones in Pseudo-Martyrologia Nouatorum, sub titulo, De finibus Haereticorum et Catholicorum, seu, Descensus Auerni, et Ascensus Olympi.

MAXIMILIANVS SANDAEVS, natione Belga, patriâ Amsterodamensis in Batauis, natus est anno salutis MDLXXVIII. die XVIII. Aprilis. Studia tractauit Groningae, Coloniae, Mussiponti, Romae; Humanitatis, Philosophiae, Iurisprudentiae, Theologiae. In Societatem Romae adscriptus est die XX. Nouembris, anno MDXC VII. Post Philosophiae Cursum in Academiâ Herbipolensi confectum, ibidem Theologiae Doctor, Summam D. Thomae complures annos praeclare enucleauit. Tum Sacram Scripturam e Cathedrâ Moguntinâ cum exposuisset, regendae iuuentuti Seminarij Episcopi Herbipolensis praefectus est: vir acri iudicio, multae lectionis, et doctrinae variae. Eius hae sunt lucubrationes typis vulgatae:

Opusculum Theologicum de Omnipraesentiâ essentiali DEI, facta hoc tempore litigiosa inter Caluinistas Hollandiae. Herbipoli typis Conradi Schvvindlauff. An. 1616.

Opus Thelogicum de Libro vitae, Mortis, Monumenti. Quorum quilibet celebratur in S. Scriptura. Herbipoli typis Conradi Schvvindlauff. Anno 1616.

Epistola ad Amicum Italum, de dissidio Protestantium Hollandorum in negotio Religionis. Herbipoli apud Conradum Schvvindlauff. Anno 1617.

Castigatio Conscientiae IESVITICAE cauteriatae, confictae in Hollandia. Ad Principem Orangiae Mauritium, Comitem Nassouiae. Herbipoli apud Conradum Schvvindlauff. Anno 1617.

Libellus de Iubilaeo Lutherano, continens Thema seculare, in quo motiua explicantur, ob quae deserendam probatur Synagogam malignantium Sectariorum. Moguntiae apud Ioannem Albinum. Anno 1618.

Demonstratio ad Controuersias Hollandicas prodroma. Quod in fide Protestantium Hollandorum non sit salus. Ad Ordines Hollandiae. Herbipoli apud Stephanum Fleismannum. Anno 1618.

Libellus de Donario Cordis Episcopi Herbipolensis IVLII, Franciae Orientalis Ducis. Titulo, Commentatio Academica, Latine et Germanice. Herbipoli apud Stephanum Fleismannum. An. 1618.

Disceptatio Theologico-politica de Rege Romanorum. Herbipoli apud Stephanum Fleismannum. Anno 1618.

Libri IV. Controuersiarum Hollandicarum, Tituio, Hydrus Hollandicus. Herbipoli typis Stephani Fleismanni, et Ioannis Volmari. Anno 1618. et 1619.

Admonitio de Cauteriata IESVITARVM conscientia ad Examinatorem Castigationis SANDAEANAE Hollandum Caluinistam. Herbipoli typis Ioannis Volmari. Anno 1619.

Libri III. de Hyperbole IESVITICA. Et Castigatio prodigae IESVITARVM liberalitatis in vocibus vniuersalibus, confictae in Hollandia a Caluinista Batauo. Moguntiae typis Ioannis Albini. Anno 1619.

Liber vnus conuenientiae ac differentiae in doctrinae de Praedestinatione, Catholicorum, Gomaristarum, et Arminianorum, seu Caluinistarum Hollandiae. Titulo, Anacephalaeosis doctrinae de Praedestinatione. Latine et Germanice. Herbipoli typis Stephani Fleismanni. An. 1619.

Liber Consider ationum XVII. de Synodi Dordrechtanae in Hollandia celebratae emolumentis ad fidem Catholicam stabiliendam. Herbipoli typis Ioannis Volmari. Anno 1620.

Volumen Commentationum Academicarum, in quo, quantum obfuerit sinceritati fidei, Litteratorum superbe sapientium profanitas, ostenditur in omnibus pene religionis controuersiis, contra Erasmum, Scaligerum, Drusium, Casaubonum, similesque nostri temporis Grammaticos. Titulo, Grammaticus profanus. Herbipolitypis Ioannis Volmari. Anno 1621.

Libellus de Iubileo clericali Canonicorum in Germaniâ vsitato. Bambergae apud Augustinum Crinesium. Anno 1624.

Libri III. de Morte, in quibus Symbola Mortis CXLV. Commentationibus Theologicis ad mores accommodatis illustrantur. Ad Clerum Moguntinensem. Titulo, Plato Christianus. Moguntiae sumptibus Hermanni Mylij typis Hermanni Meresij. Anno 1624.

Libri IV. Theologiae vaeriae, quibus Theologiae tum Profanae, tum Sacrae Ortus, Progressiones, Partitio


page 339, image: s339

multiplex, Notiones, et vtriusque Arcana, ac Imagines disquiruntur, et repraesentantur. Titulo, Theologia varia. Moguntiae sumptibus Hermanni Mylij typis Hermanni Meresij. Anno 1624.

Libri VI. Theologiae Symbolicae, in quibus Doctrina de Deo Diuinisque Symbolo inuoluta, deindeque explicata traditur: et Symbolica disciplina ad Artis methodum reuocatur. Titulo, Theologica Symbolica. Moguntiae apud Ioan. Theobaldum Schonvvetter. Anno 1626.

Libri III. Theologiae Mysticae, in quibus Doctrina de Deo Diuinisque contemplatiuorum mystica, ad Artis normam ordine redigitur. Titulo, Theologia Mystica. Moguntiae adud Ioannem Theobaldum Schonvvetter. Anno 1627.

Libellus de Vita, in quo Symbola vitae humanae CXXVII. notulis Theologicis explicantur. Francofurti apud Ioannem Theobaldum Schonvvetter. Anno 1627.

Libri VI. Theologiae Iuridicae, in quibus materia omnis de contractibus humanis, ex Iure tum Pontisicio, tum Caesareo Euangeliis dominicalibus accommodatur: ex iisque similis obligatio inter DEVM ac Hominem ad virtutem colendam stabilitur. Titulo, Theologia Iuridica. Iurisconsultus Christianus. Moguntiae apud Ioannem Theobaldum Shonvvetter. Anno 1629.

Libellus de Mundo Fallaci, in quo X. Commentationibus Theologicis in varia materia Mundi fallacia detegitur; et quomodo cauenda sit, disseritur. Moguntiae impensis Ioannis Theobaldi Schonvvetteri. Anno 1631.

Libri III. Theologiae Medicae. In quibus Principis, qua Ecclesiastici, qua Politici officia, exemplo Medici declarantur: et de morbis a Christo humani generis Archiatro sanatis, eorumque remediis, ad mores accommodate disseritur. Titulo, Theologia Medica. Medicus Christianus. Coloniae apud Stephanum Breyelium. Anno 1635.

Libellus de Constantiâ Coloniensi in asserendâ Religione Catholicâ a S. Materno ad praesentem diem. Titulo, Elogium Constantiae Coloniensis. Coloniae apud Stephanum Breyelium. Anno 1635.

Libelli Thesium diuersarum ex Philosophiâ et Theologiâ. Herbipoli, et Moguntiae.

Auiarium Marianum. Orationes VII. ad Sodales B. Virg. in Festiuitatibus DEIPARAE habitae, desumpta materia a VI. Auibus Virginis Symbolis: nempe Columba, Luscinia, Cygno, Gallina, Phoenice, Pauo, et hac, tum in Purificatione, tum in Annunciatione. Francofurti typis Ioannis Theobaldi Shonvvetteri. Anno 1627.

MARIA Flos-Mysticus. Orationes VI. ad Sodales in Festiuitatibus DEIPARAE habitae, desumptâ materiâ a floribus et plantula, Virginis Symbolis: nimirum, Rosa, Lilio, Viola, Heliotropio, Hyacintho, Olea. Moguntiae apud Godefridum Schonvvetterum. Anno 1629.

MARIA Patrona. Orationes VI. ad Sodales in Festiuitatibus DEIPARAE habitae de Patrocinio MARIANO in omni rerum genere. In quibus disseritur de Virgine, quatenus est Salus infirmorum, Idea Perfectionis, Vellus Gedeonis, Patrona Viatorum, Patrona Indulgentium, condens Testamentum omnibus proficuum. Aduocata vniuersalis. Moguntiae impensis Ioan. Theobald. Schonvvetteri. Anno 1630.

MARIA Gemma-mystica. Orationes VI. ad Sodales in Festiuitatibus DEIPARAE habitae, desumpta materia ex Gemmis, Virginis Symbolis: scilicet, Iaspide, Carbunculo, Smaragdo, Achate, Sapphiro, Margarita. Moguntiae impensis Ioannis Theobaldi Schonvvetteri. Anno 1631.

MARIA Luna-mystica. Orationes VI. ad Sodales in Festiuitatibus DEIPARAE habitae, desumptâ materiâ a Luna, quae varia Virginem, secundum diuersa mysteria repraesentat, nimirum, Luna Noua, Eclipsata, Plena, Festinans, ac Modulans, Dominatrix, Bellatrix. Coloniae apud Ioannem Kinckium. Anno 1634.

Libellus de modo dedicandi se DEIPARAE in Mancipium, eamque Mancipij instar, colendi. Titulo, MARIAE Creaturarum Dominae Mancipium. Latine et Germanice. Coloniae apud Ioannem Kinckium. Anno 1634.

Libellus de Oratione Dominica pie et affectuose recitanda, et, circa illam quomodo multipliciter, meditandum, contemplandum, speculandum. Titulo, Oratio Dominica multiplici meditationum serto coronata. Latine et Germanice. Coloniae apud Ioannem Kinckium. Anno 1634.

MARIA Sol-mysticus. Orationes VI. ad Sodales in Festiuitatibus DEIPARAE habitae, desumptâ materiâ a Sole, qui varius Virginem, secundum diuersam materiam, repraesentat, nempe, Sol Oriens, Obscuratus, Foecundans, Gyrans, Meridianus, Exhilarans. Coloniae apud Ioannem Kinckium. Anno 1636.

MARIA Mundus mysticus. Sermones VII. ad Sodales in Festiuitatibus DEIPARAE habiti, desumptâ materiâ a Mundo, eiusque partibus, varie Virginem repraesentantibus. Sunt autem Abyssus, Coelum, Ignis, Aer, Aqua, Terra, Mundus. Coloniae apud Ioannem Kinckium. Anno 1639.

MARIA Pacificatrix Mundi, ad Card. MARTIVM GINETTVM, VRBANI VIII. et Sedis Apostolicae Legatum Pacificatoriae Legationis Principem. Coloniae apud Ioannem Kinckium. An. 1639.

Epistola ad amicum veterem in Saxoniâ de fictitiis litteris IESVITAE Coloniensis sparsis per Belgium et Germaniam. Latine et Belgice. Antuerpiae Anno 1636.

Libellus de Salutatione Angelicâ fructuose recitandâ, et circa illam quomodo multipliciter meditandum, speculandum, contemplandum. Titulo, Salutatio Angelica, multiplici precularum, hymnorum, endologiarum serto coronata. Coloniae apud Ioannem Kinckium. Anno 1637.

Commentationes paraeneticae de Litterato Christiano, inscripta, Paedia Academici Christiani: Palaestra Pietatis eruditae: Grammaticus Christianus: eo quod


page 340, image: s340

materia desumatur ex argumento Grammatico ad mores accommodato. Ad Sereniss. et Reuerendiss. MAXIMILIANVM HENRICVM vtriusque Bauariae Ducem Principem iuuentutis. Coloniae apud Ioannem Kinckium. An. 1638.

CLAVIS Theologiae Mysticae, siue Onomasticum vocabulorum, et Elucidarium loquutionum obscurarum, quibus Doctores Mystici tum veteres, tum recentiores vtuntur ad proprium suae disciplinae sensum paucis manifestum. Cui adiunctum est

IVBILVM SOCIETATIS IESV SECVLARE, ob Theologiam Mysticam a Fundatore IGNATIO, eiusque Sociis, primo conditae Religionis seculo excultam et illustratam. Coloniae apud Gualterianos. Anno 1640.

ARTIFEX EVANGELICVS. In quo sunt SYMBOLA ab Artificibus omnis generis desumpta, ac delineata ingenio Auctorum, tum sacrorum, tum profanorum. Item, Similitudines ad vsum Concionatorum, et litteraturae politioris Professorum. Cui adnectitur

IVBILVM SOCIETATIS IESV SECVLARE, ob Artifices Euangelicos, a Fundatore IGNATIO, eiusque Sociis, Ecclesiae Catholicae, ad animarum subsidium aptatos, et submissos. Coloniae apud Ioannem Kinckium. An. 1640.

MECHLINIENSE COLLEGIVM in Flandro-Belgicâ Prouinciâ, edidit

Emblematicam gratulationem Serenissimo Principi Cardinali Ferdinando Hispaniarum Infanti exhibitam cum in eam Vrbem inueheretur. Antuerpiae typis Plantinianis Moreti MDCXXXV. in 4.

MELCHIOR DE CASTRO, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, vir singulari animi demissione, insigni prudentiâ mirae simplicitati coniuncta, admirabili doctrinâ. Theologiam Scholasticam totos XX. et amplius annos professus est: ex quo labore cum Hecticam febrim contraxisset, magno omnium dolore extinctus est Cordubae anno MDXCIX. Funus frequente Senatu Ecclesiastico, succollantibus aliorum Ordinum Religiosis elatum est. Reliquit post se absolutum

Tractatum de Beatitudine.

Logicas et Physicas ipsius Commentationes alius quispiam suo nomine publicauit.

MELCHIOR DELA CERDA, natione Hispanus, patriâ ex Oppido Cifuentes, Dioecesis Siguntinae, adolescens XX. annum agens, Iurisprudentiae studiis, quibus per quinquennium operam dederat, reiectis, ac seculi vanitatibus abdicatis, sic Societatem nostram suscepit, vt se puerorum instituendorum vtilitati penitus dicasse videatur. Itaque XXX. ipsos annos Hispali, et Cordubae, in erudiendâ, et ad Eloquentiam formandâ iuuentute consumpsit. Obrit Hispalianno salutis MDCXV. Scripsit

Apparatum Latini Sermonis, Part. II. Hispali apud Rodericum Cabreram MDXCVIII. in 4.

Vsum et exercitationem Demonstrationis. Ibidem eodem anno in 4.

Campos Eloquentiae, in causis, enumeratione partium, genere, coniugatis, adiunctis, longe lateque patentis, Volumen I. In similibus, comparatis, exemplis, longe lateque patentis, Volumen II. Lugduni per Horatium Cardon MDCXIV. in 8.

MELCHIOR FIGVEREDVS, natione Lusitanus, obiit Goae anno MDXCVII. Scripsit

Epistolas IV. ex Iaponiâ ab anno MDLXV. ad MD. LXX.

MELCHIOR INCHOFER, natione Germanus, patriâ Viennensis, Vir multiplici doctrinâ clarus, Iurisprudentiae dedit operam non poenitendam priusquam in Societatem veniret; in eâ Philosophiam, Mathesim ac Theologiam tum Moralem, tum Scholasticam diu Messanae cum laude professus est: nunc Romae multis in rebus vtilem operam nauat. Edidit in lucem Opus doctum hoc titulo,

Epistolae B. Mariae Virginis ad Messanenses veritas vindicata. Messanae apud Petrum Bream MDC. XXX. in folio. Ob hoc opus cum ad S. Congregationem Indicis a quibusdam fuisset delatus, et Messanâ vocatus coram S. Congregatione comparuisset, eâ se moderatione gessit, eamque facti sui rationem reddidit, vt beneuolentiam omnium promeritus sit, et eam de se existimationem apud omnes pepererit, quâ merito videri possit, hanc eius ad S. Congregationem vocationem, ipsi occasionem fuisse maioris opinionis et laudis in luce comparandae. Quare S. Congregatio non solum permisit eidem dictum opus de nouo edere, mutato tamen iustis de causis titulo in hunc modum, Coniectatio ad Epistolam B. Mariae Virginis ad Messanenses, et quibusdam magis explicatis; vti reipsâ edidit Viterbij apud Ludouicum Grignanum MDC. XXXIII. in folio; sed etiam demendi, addendi, si quae viderentur, liberam et amplam facultatem dedit. Id quod decreto, nomine et auctoritate S. Congregationis, adiunctis luculentis eiusdem encomiis suo chirographo, quod ego vidi, testatus est verbis totidem, ipse S. Congregationis Secretarius Fr. Ioannes Baptista Marinus Ordinis Praedicatorum I. Maij MDC. XXXIV.

Alia eius opera sunt,

Tractatus Syllepticus, in quo, quid de terrae, Solisque motu, vel statione, secundum Sacram Scripturam, et SS. Fatres sentiendum: quâue certitudine alterutra sententia tenenda sit, ostenditur. Romae apud Grignanum MDCXXXIII. in 4. Hoc opusculum auctius exspectamus.

De Sacrâ Latinitate, hoc est, De variis Latinae Linguae mysteriis, ex origine, progressu, fine, ceterâquo instituti sui ratione, ad Euangelij praedicationem, Latinae Ecclesiae exalt ationem, Romanique Imperij maiestatem spectantibus, lib. VI. Messanae per Placidum Reynum MDCXXXV. in 4. et Monachij MDCXXXVIII. in 8.

Oratio funsbris Reuerendissimo P. F. Nicolao Riccardio


page 341, image: s341

Ordinis Praedicatorum S. P. A. Magistro. Romae apud Grignanum MDCXXXIX. in 4.

Historia trium Magorum. Romae apud Grignanum MDCXXXIX.

Alia quaedam ipsius prodierunt sub alienis nominibus R. P. E. L. etc. et sub nomine Academici Vertumnij, adiectum Praelectionibus Io: Baptistae Cortesij

Poema in laudem Medicinae, et contra malos Medicos.

Praelum exspectant sequentia,

Martyrologium nouis Notis illustratum, tomis aliquot.

Eiusdem Martyrologij Compendium.

Demonstrationes Chronologicae, Historicae, Euangelicae.

Examen Thematum caelestium, variorum Astronomorum, Veterum et Recentiorum, vsque ad Tychonem: et facillima ratio supputandarum Eclipsium.

Theorica Planetarum.

Achior Christianus.

Expositiones in omnes Regulas Iuris in Sexto.

Idea Historiae Ecclesiasticae Hungariae, aliquot tomis comprehendendae.

Tractatus de Legibus, ad normam vtriusque Iuris, aliquot Opusculis comprehensus.

De Persecutionibus Martyrum.

Parat insuper haec alia.

Libros Stromatum, de peregrinis et curiosis doctrinis.

De Defensionibus Martyrum.

De more Dei in praemiando, et castigando.

MELCHIOR KNAB, natione Germanus, patriâ Ratolpzellensis, maturus venit ad Societatem, sed diligentiâ suâ pensauit temporis damnum, impiger ad salutem animarum: professus est quatuor vota solemnia. Scripsit

Conscientiae Amussim. Monachij MDCXXII.

Arcam auream. Ibidem MDCXXVIII.

MELCHIOR NVNNIVS BARRETVS, quem NONIVM, et NVNEZ alij appellant, natione Lusitanus, domo Portuensis, Ioannis Nunnij Barreti, qui decessit Aethiopiae Patriarcha, germanus frater, parentes habuit locupletes, et familiae nobilitate per Lusitaniam claros, qui praeter hos duos, tertium etiam Alphonsum Barretum Societati dederunt, virum etiam ipsum robustissimâ virtute nobilem. Melchior ab ineunte aetate coluerat studia Litterarum Conimbricae, iamque in Iuris Pontificij disciplinâ eos processus fecerat, vt doctoratui capessendo proximus esset; cum per insignia Sociorum exempla, et intimas animi a Deo motiones incitatus, Societatem a Simone Rodericio expetiuit; a quo cum iussus esset Lauream prius Doctoralem accipere, anno salutis MDXLIII. in numerum Sociorum, primus Scholasticorum Conimbricensium admissus est; cum excelsam suam virtutem egregio facinore palam fecisset. Nam quo die Doctoris insignibus ornatus est, grauissimo septus Academicorum comitatu cum ad Collegium venisset, iussus est a Simone pallium deponere, vilem attritamque lacernam assumere, et mediam per vrbem, sublatum humeris veruecem dono ferre Theologiae Professori, cuius patrocinio fuerat in Doctoratus actu vsus. Paruit ille promptissimâ constantiâ, et Professorem attonitum spectaculi nouitate, docuit sui tentandi, fastusque deprimendi gratiâ, more maiorum, id a se institutum; quod proinde vellet boni consulere. His fundamentis Melchior altissimum imposuit sanctitatis aedificium. Primum quidem toto conatu incubuit ad Ioannem fratrem suum Societati lucrandum, haud infelici successu. Mox cum distincta in suos omnes gradus Societas esset, et ab Simone Rodericio propositum Conimbricensibus Sociis, vt quem quisque gradum adamaret, scripto ederet, Melchior aequata in lance ad omnia se esse, respondit: Si tamen Professio plus aliquid dignitatis, aut gratiae apud homines, aut commoditatis ferat, malle se Adiutorum Temporalium esse coquum; si plus afferat perfectae virtutis, plus crucis, plus tolerantiae dedecorum, et iniuriarum, plus aerumnarum atque periculorum ad excolendam Domini Vineam, et propagandam; se quidem talia cupere. Anno MDLI. multis maximisque defunctus in mari periculis, Goam Orientalis Indiae Metropolim Septembri mense peruenit; vbi concionibus ad populum habendis operam continuo suam explicuit. Anno vertente profecturus in Iaponiam S. Franciscus Xauerius destinauit Bazainum, designauitque Gaspari Barzaeo, quem Prouinciae vniuersae praefecerat, si quid illi contingeret humanitus, successorem. Ex eâ designatione accitus Bazaino est, Gaspare sublato anno MDLIII. et quamuis vota nondum Professorum conceperat, S. Ignatius tamen, vt ea conciperet, per litteras admonuerat. Sed Melchior cum ex Societate nullus esset, qui se profitentem exciperet, et Goanus decessisset Antistes, caeremoniam illam distulit non inuitus, eamque moram maximo in lucro posuit, quod diceret Sacrificium suae Professionis, Poenitentiae sibi lacrymis interim expiandum. Incredibilem vero coepit animo voluptatem, cum ad eum Societatis gradum silens ipse lectus est ab Ignatio, non quod id quasi honoris vocabulum ambitiosius expeteret, sed quod aiebat eâ Beati Viri lectione, iudicioque auctam sibi spem esse Diuinae lectionis, praedestinationisqueue. Anno insequente ne per mortem Xauerij conuertendorum ad Christum Iaponum studia Sociorum relanguescerent, statuit ipse in-Iaponiam, Indiâ tantisper Prouinciâ alteri commissâ, proficisci. Post multa pelagi incommoda, tempestatesqueue, cum peruenisset Malacam, coactus est opinione diutius ibi persisistere,


page 342, image: s342

nullam nactus in Iaponiam nauigandi opportunitatem. Ergo ad salutem Malacensium conuersus, quotidie semel et iterum, Veteri ex Instrumento, Nouoqueue, Sacras Litteras instituit explanare; diebus sacris ante postque meridiem conciones habere; quartâ quâque feriâ ad Aedem misericordiae dicere; sextâ Dauidicos Psalmos de Poenitentiâ explicare. Suus quoque erat emendicandae stipi dies; suus valetudinario interuisendo. Demum Aprili mense, anni MDLV. Malacâ progressus, defunctusque praedonum ac maris periculis, Sancianum primum appulit, et locum, qui Xauerium morientem viderat, pie veneratus est. Inde in vrbem Sinarum bis excurrit, tentaturus num quem posset caecis illis Gentibus radium Euangelicae lucis inferre. Verum promulgandae nouae legis potestate nondum factâ, non tulit laboris fructum. Ceterum cum fluxisset iam illi biennium, irrito Iaponicae nauigationis consilio, decreuit in Indiam remeare. Sed litteris a Firandensi Rege inuitatus, ne propagandae religionis occasionem apud lapones, tanto quaesitam impendio, dimitteret, vela in Iaponiam conuertit. Verum vbi Burigum appulsus, omnia bellorum tumultu inuenit afflicta, et Euangelicae inidonea sementi, nullo tanti laboris pretio facto renauigauit in Indiam. Ibi cum successione sibi designatum ab Ignatio Consaluum Silueriam deprehendit, solemni professione emissâ, ad extremum annum MDLVII. Cocinum abiit, ei Domicilio praefuturus; ac post paulo Aethiopiae, si forte in eam iter expediretur, designatus est Prouincialis. Haec sunt quae de Melchiore adhuc comperi. Scripsit autem

Epistolas ex Indiis, Sinâ, Iapone, IV. quas, qui collegerunt Epistolas Indicas, recitant. Digessit etiam

Catechismum.

MELCHIOR TREVINNIVS, natione Hispanus, gente Nauarrus, Brunam Morauiae ex Hispania Sacerdos venit ad Tirocinium, vix annos natus Sacerdotio pares. Humanioribus Litteris leuiter tinctus fuit; sed seuerioribus probe instructus. Docuit publice Philosophiam, et Moralem Theologiam. Pragense Collegium sexennio cum laude rexit. Regum Hispaniae ad Caesares Oratoribus plerumque a Confessionibus fuit, vir candidissimi moris, et priscae probitatis, quique ad omnem virtutem cunctis praeibat exemplo. Cum tibiam calcari leuiter sauciasset, humoribus eo prouocatis, post trimestrem aegrotationem, perceptis rite Sacramentis, pie defunctus est Pragae die XX VIII. Septembris, anno MDCXXVIII. aetatis LXXV. primus in Templum Domus Professae Pragensis illatus e Sociis, biennio supra quinquagenarium Sacerdos. Transtulit Latine ex Hispanico

Ludouici de Ponte Opera prope omnia.

Historiam de Cruce Carauacensi, ex Hispanico Ioannis de Robles redegit in compendium Latinum. Augustae MDCXIX.

MELCHIOR DE VILLANVEVA, natione Hispanus, patriâ Malagonensis, cum magno pietatis studio in Societate vixit, vtilis ad salutem proximorum. Scripsit Hispanice librum insignem,

De Oratione Mentali. Toleti apud Petrum Rodriguez MDCVIII. in 4.

METELLVS CARACCIOLVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, clarissimo sanguine ortus; Vir doctissimae simplicitatis, summus sui, rerumque fluxarum contemptor, Societatem anno MDXCIII. aetatis XVII. ingressus, Sacras Litteras interpretatus est. Scripsit, iamque in promptu habet

Commentarios in Isaiam Prophetam, Tom. III.

MICHAEL ALFORDVS, natione Anglus, patriâ Londinensis, olim Poenitentiarius Summi Pontificis ad S. Petri; nunc Rector Collegij in Anglia, habet sub praelo librum, hoc titulo,

Lucij, Helenae, Constantini, primorum Regum Augustorum Christianorum patria, et fides; cum

Appendice, De Antiquorum Britannorum fide circa tria Capita Controuersiarum, Ritum Paschatis, Caelibatum Sacerdotum, Primatum Romanae Ecclesiae.

Parat praeterea

Historiam Britanniae Ecclesiasticam aliquot seculorum.

MICHAEL CARDANEVS, natione Germanus, gente Saxo, Vir Apostolici zeli et feruoris, et conuincendis, conuertendisque Haereticis singularem a Deo gratiam consecutus. Is aliquando datis ad Praepositum Generalem ardentissimis litteris facultatem expressit tendendi in Saxoniam, ipsum Ducem cum coniuge conueniendi, dispiciendiqueue, num qua pateret ad Catholicam Religionem in eas terras reuocandam via. Instructus est idoneis ad rem litteris ab Serenissimo Bauariae Duce Guilielmo, eiusque auspiciis in eam Prouinciam, velut Bauari Principis Ecclesiastes ingressus est. Ceterum cum ludi videret operam, primum reuertit in Bauariam, vbi rem Catholicam passim, sed Ratisbonae inprimis, egregie promouit. Mox in Styriam transgressus, Serenissimo Principe Carolo Archiduce flagitante, magnis laboribus, atque incommodis, nec sine capitis periculo, Ciuitates aliquot in sinceram Religionem restituit; buccinatores Haereticos vndique exegit; Senatores Orthodoxos instituit: bonos Pastores imposuit. Purgatis Furstenfeldia, et Hartperga, dum paria molitur Petouij, in febrim incidit, quae reuectum Graecium paucis diebus extinxit Cal. Iulij, anno MDXC. Scripsit

Opuscula varia contra Haereticos.

MICHAEL COYSSARDVS, natione Gallus.


page 343, image: s343

gente Aruernus, patriâ Bessanus, in Dioecesi Claromontanâ, natus est die XXVII. Septembris, anno MDXLVII. annum aetatis agens XV. in Societatem admissus est die VIII. Septembris a P. Paschasio Broeto vno e primis Societatis decemuiris, et primo per Gallias Prouinciali, suffragante etiam Hieronymo Natali Commissario Generali. Vir fuit ad Humaniores Litteras docendas, nec minus ad gubernandum peraptus. Artem dicendi perdiu professus est Parisiis; vbi et studiorum Praefectus fuit. Rexit non paucos annos Collegia, Lugdunense, et Turnonium; primusque Rector fuit Aniciensis, Bisuntini, et Viennensis in Delphinatu. Denique Vice-Prouincialis Praepositi officio sapientissime functus est anno MDXCIV. difficillimis temporibus, et saeuissimâ per Gallias in Societatem excitatâ tempestate. Fuit magnâ morum comitate et humanitate praeditus; indefessi laboris, vtpote qui effoetâ etiam aetate octonas saepe horas continenter ieiunus Confessiones exciperet; Ecclesiae ieiunia religiose seruaret; excitatoris matutini diligentiam vel mediâ hyeme praeuerteret; cibos peculiares a Superiore appositos prae communibus repudiaret. Cum ex purulentâ lue circa eas partes enatâ, quas oculis pudor subducit, acerrimos dolores cum praesenti vitae periculo pateretur, maluit vitam perdere, quam pudorem prodere. Sed Diuina benignitas eam seruauit, nam voto B. Virgini nuncupato valetudini restitutus est. Quidquid otij nanciscebatur, id piis libellis scribendis, aegrotis inuisendis, carceribus et nosocomiis adeundis tribuebat. Dicere solitus erat, nullâ se ita cogitatione refici, ac mortis memoriâ: nolle sibi porro in extremo agone importunius obtrudi Dei seueritatem, quando Domino benignissimo a primâ aetate sine fuco seruierit. Obiit plenus dierum ac meritorum Lugduni die X. Iunij, anno salutis MDC. XXIII. aetatis LXXVI. religionis LXII. Prohiberi non potuit, quin ipsius capillos ac vestes permulti carperent ad venerationem. Certe fuerunt, qui dicerent, grauissimis se et inueteratis animi molestiis et tentationibus, interpositâ P. Michaelis apud Deum gratiâ, esse liberatos. Edidit, vt rem Litterariam amplificaret,

Thesaurum Virgilij in Locos communes digestum, Poetices studiosis perutilem. Lugduni et Turnoni saepius.

Tabulas figurarum, et vitiorum orationis, Virgilianis exemplis illustratas. Parisiis, Turnoni, et Lugduni.

Commentarios in M. Tullij Partitiones, Auditoribus suis olim Lutetiae MDLXXVI. dictatos iussus est recognoscere; an tamen eos emiserit typis in lucem, nondum comperi.

Litanias Lauretanas, aliasque in singulos hebdomadae dies, ad B. Virginis laudem, ex Sacrâ Scripturâ, Sanctisque Patribus conflatas, cum Notis Musicis, in lucem emisit Parisiis per Thomam Brumennium.

Praeterea vt turpibus cantilenis abrogatis honestae succederent, complexus est Versibus Gallicis facilibus, leniter fluentibus, et ad modulos aptis

Catechismum, totamque Doctrinam Christianam, lib. II. adiunctis Ecclesiae Hymnis, et Canticis spiritualibus a se Gallice redditis; quae cum Musicae Notis primum Lugduni Ioannes Pilehotte MDXCI. deinde Antuerpiae Ioachimus Trognaesius MDC. rursumque Pilehotte MDCVIII. excudit: absque Notis vero alij Tolosae, Turnoni, Bruntruti, Dolae, Rhotomagi MDCIX. Edidit quoque

Epistolam de vtilitate et fructu canendi res pias.

Nicotij Dictionarium Gallico-Latinum, infinitis prope Dictionibus locupletauit. Lugduni apud Ioannem Pilehotte MDCIX.

Reddidit Gallice ex Italico multos

Gasparis Loartis libellos pios cum Annotationibus, excusos Parisiis et Lugduni.

Ex Scotico

Interrogationes ad Sectarios Praedicantes, Ioannis Haij Scoti nostri.

Ex Latino

Summarium Constitutionum; Regulas Communes Societatis Iesu; et Epistolam S.P.N. Ignatij De Obedientiâ. Item

Permulta Iaponica.

MICHAEL DARAIO, natione Lusitanus, dedit

Annuas Litteras e Brasiliâ anni MDCXXI.

MICHAEL EISELNVS, natione Germanus, obiit Constantiae die XVI. Nouembris, anno MDCXIII. Edidit

Disputationes Theologicas, De Diuinâ Gratiâ.

MICHAEL DE ESPINOSA, natione Hispanus, ex Dioecesi Guadixiensi, seu Accitanâ, Hispali Aristotelem, Granatae S. Thomam Aquinatem interpretatus est; et Sanctae Inquisitioni a Censuris, seu, vt vocant, Qualificator fuit. Vir omnino humilis, et Religiosâ puritate non minus quam Litteris conspicuus. Spes magnas, quae de ipsius ingenij foetibus conceptae erant, mors intempestiua abrupit, Granatae anno MDCXXIX.

Reliquit

In Primam Partem Summae S. Thomae, Voluminae II. quae propediem exspectantur.

MICHAEL FERNANDEZ, natione Hispanus, patriâ Toletanus, ex Oppido Mora, ingressus est in Societatem anno aetatis XIX. salutis vero MDLXI. Is Sanctissimae Virginis Leocadiae ossa ex Inferioris Germaniae Laetiensi Abbatiâ, iussu Gregorij XIII. Pont. Max. et Philippi II Hispamarum Regis Catholici in Hispaniam transtulit, ipsique Philippo Regi, et Gaspari Quirogae Cardinali Archiepiscopo Toletano in manus Toleti tradidit. Conscripsit maternâ linguâ

Vitam, Martyrium, et Historiam Translationis


page 344, image: s344

S. Leocadiae Virginis et Martyris, e Belgio in Hispaniam. Toleti apud Petrum Rodriguez MDXCI. in 8.

MICHAEL GOMEZ, natione Hispanus, gente Aragonius, ex Oppido Villalonga, haud Bilbili procul, Compluti ad Societatem accessit. A Tirocinio missus in Boeticam, Philosophicis ibi studiis, ac Theologicis imbutus est. Inde in Aragoniam redux, Gandiae explicuit Philosophiam. Verum cum se ad Philippinas sentiret a Deo trahi, profectionem eam petiit, et impetrauit. Ibi Pictorum Insulas per multa lustrauit incommoda, et fidei lumine illustrauit. Manilae subinde Aristotelem, et S. Thomam per annos XX. explanauit, ab hominum consuetudine prope semotus. Eluxit in eo Paupertatis, et Obedientiae studium; sed eximium prae omnibus Castitatis, cuius assertor et custos fuit oculatissimus. Obiit magnâ probitatis et doctrinae opinione collectâ Manilae die XXVIII. Decembris, anno salutis MDCXXII. aetatis LX. religionis initae XL. Scripsit

Commentarios in Vniuersam Summam Theologiae S. Thomae, Tom. IV. quorum cum Secundus Romam fuisset allatus ad censuram, iudicatus est luce dignissimus: et iussi quoque sunt examinari ceteri, vt in lucem ederentur.

MICHAEL GRISIVS, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, edidit tacito suo nomine Libellum hoc titulo,

Honor S. Ignatio de Loiola Societatis Iesu Fundatori, et S. Francisco Xauerio Indiarum Apostolo, per Gregorium XV. inter Diuos relatis, habitus a Patribus Domus Professae, et Collegij Societatis Iesu Antuerpiae, die XXIV. Iulij MDCXXII. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ, illo ipso anno in 8.

MICHAEL HIERONYMVS, natione Hispanus, diu Romae non sine fructu concionatus, vbi senex obiit XXIV. Decembris MDCXXIX. Edidit Italice

Epistolam spiritualem, De modo consequendi perfectionem religiosam, ad Virginem Monialem. Florentiae apud Bartholomaeum Sermartellum. MDCXIV. in 8. Item alteram

Epistolam, De modo parandi se ad perfectionem religiosam, ad Nouitiam. Romae typis Zannetti MDCXXV. in 8.

Discursum de Excellentiis et Praerogatiuis S. Iosephi. Ibidem MDCXXVII. in 8.

Considerationes idoneae ad ingener andum affectum erga B. Virginem Mariam. Romae apud Franciscum Caballum MDCXXVII. in 8.

MICHAEL IVLIANVS, natione Hispanus, patriâ Valentinus, nobili loco natus, ad Societatem venit adolescens annorum XXII. In eâ sexennio gubernauit Collegium Gandiense, triennio Ilerdense, ac triennio Balearicum, magno sui post se relicto desiderio apud omnes; erat enim placidissimis moribus, et indole suauissimâ. Vixit semper cum magno virtutum exemplo, et obseruantiae religiosae. Concionibus operam dedit magno fructu audientium, et Missionibus. Obedientiae, humilitatis, reuerentiae in Superiores, et candoris in conscientiâ suâ illis exponendâ laudem tulit. Beatissimam Virginem, eiusque inprimis Immaculatam Conceptionem peculiari studio coluit; eam praeuenire solitus ieiunio, pane et frigidâ definito; et obseruare quidquid ab aliis scriptum ad eius cultum inueniebat. Omnes Magnae Virginis festiuitates peculiaribus pietatis et mortificationis exercitiis celebrabat. In se fuit apprime rigidus; dolebatque vnice, corporis imbecillitare impediri se, ne poenarum, quod conceperat, desiderio satisfaceret. Pluribus annis ter hebdomadatim ieiunauit. Demum Sacramentis rite perceptis, diem suum obiit Valentiae III. Octobris, anno salutis MDCXXI. aetatis LXIV. Religionis XLII. ab emissâ quatuor votorum professione XXIII. Scripsit compendio, cum Maioricae Rector Collegij esset,

Narrationem Vitae et Mortis Alphonsi Rodriguez Coadiutoris Temporalis Societatis Iesu.

MICHAEL LOSCHER, natione Germanus, patriâ Salisburgensis, in Societatem ingressus anno MDLXXXII. aetatis XVIII. Spiritualis Coadiutoris gradum occupauit inde vsque ab anno MDCI. Edidit tacito suo nomine translata Germanice

Instructionem pro iis, qui Sacramenta Consessionis et Communionis saepius frequentant.

Lucae Pinelli, De Persectione Religiosâ, lib. IV.

Alphonsi Rodriguez, Tractatus IV.

Francisci Arias, De Mortificatione.

De Summo Bono, seu, felicitate aeternâ Compendiolum ex Leonardo Lessio desumptum.

Scripsit vero suo ingenio, ediditque Germanice, tacito item nomine suo,

Stimulum Peccatoris, seu, Motiua XII. quibus ostenditur, quâ curâ et studio quiuis Christianus peccatum vitare, et ab eo se expedire debeat.

Tractatum, De Integritate Confessionis.

Tractatum, De indignâ Communione.

Latine autem edidit, tacito etiam suo nomine

Instructionem Confessariorum, desumptam ex Ludouico de Ponte.

Denique expresso suo nomine vulgauit

Christianum Pelicanum, hoc est, Meditationes de Passione Christi Domini.

MICHAEL DE PACE, scripsit

Annuas Litteras ex Aethiopiâ, anni MDCXIX.

MICHAEL RVGGERIVS, natione Italus, patriâ Grauinensis, in Regno Neapolitano; cum esset Iuris Doctor, et multis grauibusque in rebus, etiam gerendâ Republ. Principi suo operam praestitisset; quippe qui valebat experientiâ, prudentiâ, ac singulari iudicio; rebus humanis valere iussis, Societati se nostrae addixit; et animarum lucrandarum studio, ad Orientis Solis Indos, anno MDLXXVII. vna cum Apostolicis


page 345, image: s345

illis operariis, Rodolpho Aquauiua, Matthaeo Riccio, Nicolao Spinola, Francisco Pasio, nauigauit. Eo cum primum appulit, quietis et otij impatiens, in Oram Piscariam, rei Christianae procurandae festinauit: vnde anno vertente ab Alexandro Valignano Visitatore Macaum accitus, vt in Sinicarum litterarum, sermonisque studium se totum impenderet, irrepturus, si qua posset, in illius Regni Continentem; mense Iulio peruenit, et animose designatum laborem aggressus est; tantumque improbo labore, quamuis aetate prouectior, perfecit, vt breui tempore non incommode vteretur commercio gentis. Bis exinde quotannis ad nundinas cum Lusitanis negotiatoribus subnauigabat in Cantoniensis Prouinciae Metropolim, explorabatque sedulus, num ab aliquo fortasse Magistratuum sedem in Regni parte quâpiam poslet eblandiri. Coepit initio cum nonnullis illorum agere, et quandam aperuit illi necessitudinem solertia, et in agendo comitas, quâ praestabat: cui cum accederot opinio virtutis et doctrinae, studiumque Sinensium Litterarum, quod euoluendis ipsorum libris praeseserebat; tantam illi quorundam gratiam conciliauit, vt attributis in aedibus, quibus Legatos Siamenses consueuerunt accipere, rei faciendae Diuinae obtinuerit commoditatem. Saepe tandem eundo, redeundoqueue, et delinitis per Europaea munuscula magistratibus, aream AEdi Sacrae, ac prophanae excitandae in vrbe Sciauquino, primus Sociorum obtinuit, anno MDLXXXIII. quam anno mox vertente exstructam instruxit opportunâ suppellectile; quae cum nouitatis Europaeae quidpiam haberet, multos ad spectandum ciebat; quibus per eam occasionem semper aliquid de Diuinis rebus Ruggerius ingerebat. Dum autem aliam aliubi atque aliam sedem figendi aucupatur modum, multa coactus est subire incommoda; verbis etiam nonnullibi male acceptus vinculorum minas intentatas euasit. A Neophyto impostore coram Magistratibus adulterij postulatus est, eo ipso nimirum tempore, vt aiebant, admissi, quo scilicet eum longo abfuisse itinere constabat: ideo retectâ calumniâ, pronunciatus est Ruggerius innocens; at impostor verberibus, aliisque suppliciis dire mulctatus. Iam quo firmiores ageret radices Sinica statio, Alexandro Valignano Visitatori consilium fuit, ab Summo Pontifice Legationem ad Sinarum Regem procurare. In eam rem missus in Europam Ruggerius, qui posset prae omnibus eam explicare, ceu primus expeditionis auctor et explorator, anno salutis MDLXXX VIII. difficili vsus nauigatione, et facto pene ad Insulas Tertias naufragio, Olysippone tandem saluus exscendit; et Madritum ad Philippum II. Hispaniae Regem visendum se contulit; a quo exceptus est inusitatis tanto Principi humanitatis officiis. Posteaquam vero Romam venit, negotium interitu duorum, triumue Pontificum impeditum primum, mox etiam ita tractatum fuit, vt nullum deinceps operae tantae atque laboris pretium exstiterit. Ruggerius vero fractus incommodis praesertim cum aetas etiam deuexa quietis exposceret aliquid, Salernum concessit, ibique quod vitae fuit reliquum, cum documento virtutis exegit, defunctus die XI. Maij, anno salutis MDCVII. Edidit Sinice

Catechismum, seu, Doctrinam Christianam, collatis cum Matthaeo Riccio operis digestam; in quâ per Dialogum Gentilis cum Patre Europaeo, explicat mysteria fidei, et refutat Sectas Sinicas. Eius Catechismi Capita, si quis videre desiderat, refert Antonius Posseuinus noster in Biblioth. Sacra Lib. 9. Cap. 28.

Decalogum quoque et Vitas Sanctorum, Sinice publicauit.

Epistolas demum aliquot e Sinis ab anno MDL XXXIII. ad Socios scripsit, quae a Collectoribus Indicarum Litterarum referuntur.

MICHAEL SALIN, natione Lotharingus, reddidit e Latino Gallice

Antonij Gaudier nostri librum, De perfectâ Christi imitatione. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXX.

MICHAEL DE SAN ROMAN, natione Hispanus, edidit Hispanice

Orationem Panegyricam, quam habuit in funere P. Ludouici de Ponte Societatis Iesu Vallisoleti. Item

De Missionibus Tractatum.

MICHAEL SPEER, natione Germanus, obiit Ratisbonae die XXII. Augusti, anno MDCXXXIV. Edidit Germanice, suppresso suo nomine

Libellum de Sanctis ex omni hominum genere selectis.

MICHAEL TVRBAVI, natione Hispanus, patriâ Ilerdensis, Philosophiam Gerundae, et Nostros ibi Humaniora docuit, Sacras Litteras Valentiae explicuit; gubernauit Collegium Ilerdense, et Tarraconensem Probationis Domum. Edidit sub nomine Francisci Ruyz

Certamen Gerundae habitum in Canonizatione SS. Ignatij, et Francisci Xauerij.

MICHAEL VAZOVEZ DE PADILLA, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, a teneris annis ad portum Societatis appulsus, tantum in doctrinâ profecit, vt magister euaserit. Theologiam Scholasticam Cordubae, nondum Sacerdos, ob ingenij praestantiam, iussus profiteri, satisfecit exspectationi. Quamobrem Romam accitus, eandem ibi cathedram cum commendatione moderatus est; magnâ quoque Purpuratorum Patrum, aliorumque Virorum Principum gratiâ et beneuolentiâ vsus. Regressus in Hispaniam, doctrinae suae fulgore Salmanticam quoque et Granatam illustrauit, in S. Thomam propensissime pius. S. P. N. Ignatium, vt parentem filius tenerrime coluit; et B. Virgini


page 346, image: s346

Deiparae impensissime deuotus fuit, eique creberrime supplicabat. Inter virtutes praecipuam habuit Obedientiam, cum magnâ humilitate coniunctam. Scriptioni intentum mors occupauit Hispali die XXV. Iulij, anno salutis MDC. XXIV. aetatis LXV. religionis L. a susceptâ solemni quatuor votorum professione XXXIII. Edidit

Sermonem, seu potius, Tractatum de Augustissimo Sacrosanctae Trinitatis Mysterio. Lugduni per Horatium Cardon MDCXVII. in 8.

Reliquit praeterea praelo idoneos

Commentarios in Primam Partem S. Thomae, Tom. II. eruditione plenos, qui fere Prologomena Theologiae dumtaxat complectuntur: spes est eos lucem visuros.

MICHAEL WALPOLVS, natione Anglus, patriâ Norfolciensis, frater P. Henrici Walpoli qui Christi Testis fuit, aliorumque in Societate duorum, Romae ex Anglorum Collegio ad Societatem accessit anno salutis MDXCIII. Vir fuit prudens et doctus. Sociorum per totam Angliam Superior exstitit; subinde Vice-Praefectus eiusdem Missionis in Hispaniâ; vbi demum Hispali in Anglicano Seminario diem suum obiit sub annum MDCXX. Scripsit Anglice

Tractatum de Subiectione Principum Deo et Ecclesiae. Audomari MDCVIII. in 4.

Admonitionem ad Catholicos Angliae, circa edictum Iacobi Regis contra ipsos editum. Audomari MDCX. in 4.

De Antichristo, contra Georgium Dounaeum Ministrum Caluinisticum, Tom. II. Ibidem MDCXIII.

Transtulit praeterea ex Latino Anglice

Boetij Libros de Consolatione Philosophiae. Londini MDCIX. in 8.

Ex Hispanico autem

Vitam S. Ignatij de Loiola, Fundatoris Societatis Iesu. Audomari MDCXVII. MDCXXII. et MDC. XXIII.

MOGVNTINVM COLLEGIVM, in Germaniâ Rheno impolitum, ad confluentem Moeni, in Prouinciâ Rhenanâ Superiore, edidit

Munus Augustale Ferdinando II. Imp. Caes. cum Regni Romanorum corona inauguraretur, consecratum. Moguntiae typis Ioannis Albini MDCXIX. in 4.

Theatrum gloriae Moguntinae, D. Anselmo Casimiro Electori et Archiepiscopo Moguntino exstructum. Moguntiae.

MOLSHEMENSIS ACADEMIA, in Alsatiâ Germaniae Prouinciâ constituta, ad Rhenanam Superiorem Societatis nostrae Prouinciam pertinens, emisit in lucem

Panegyricum Serenissimo Leopoldo Archiduci Austriae, fundatori suo, lib. IV. Item

Inauguralia celebrata in Templi et Academiae Encaniis.

MONACHIENSE COLLEGIVM, ad Isaram amnem Bauariae in Germaniae Superioris Prouinciâ situm, edidit

Trophaea Bauarica S. Michaeli Archangelo, in Templo, et Gymnasio Societatis Iesu dicata anno MDXCVII. cum scilicet dedicaretur nobilissimum Templum a Guilielmo V. Bauariae Duce exaedificatum.

Funebria Serenissimo ac Reuerendissimo Principi Philippo Bauaro S.R.E. Cardinali, Episcopo Ratisbonensi. Monachij MDXCVIII. in 4.

Trophaea parallela priscorum Boiorum Principum et Maximiliani Electoris. Monachij formis Nicolai Henrici MDCXXIII. in 4.

Mausolaeum Virtutis et Honoris, piis Manibus Serenissimi Guilielmi V. Boiariae Ducis. Ibidem MDC. XXVI. in 4.

Epithalamium Serenissimis Maximiliano Bauariae Septemuiro, et Mariae Annae Austriacae, Ferdinandi II. Imperatoris filiae. MDCXXXV.

Nabuchodonosorem in Theatrum productum; in corundem Serenissimorum Principum Nuptiis. MDCXXXV.

MVTIVS DE ANGELIS, natione Italus, patriâ Spoletinus, Philosophiae, ac Sacrae Theologiae ad XVI. annos publicus Professor, in quem tanquam in absolutum doctrinae et religiosae vitae exemplum, omnium erant oculi coniecti. Erat ipse, dum viueret, moestorum solatium, et commune consilio indigentium perfugium. Acre in eo fuit ingenium, et ad arguendum subtile ac vehemens; et ad probandum promptum ac dilucidum. Porro eos habuit processus in doctrinâ, vt omnes profunditatem, firmitatem, perspicuitatem mirarentur. Pari probitate parique vitae sanctimoniâ tantae tamque admirabiles laudes compensabantur; quam etiam ipsam a primâ aetate in Scholarum nostrarum hauserat disciplinâ. Accedebat ad egregiam illius pietatem, vna cum summâ lenitate comitas tanta, et tam grata humanitas, vt omnium animos, quibuscum ageret, arctissimis sibi beneuolentiae vinculis adstringeret; neque fere esset, qui non suo illum nomine dignum iudicaret. Abundauit, praeter excellentes animi dotes, hic vir omnium iudicio probatissimus, dono consilij; vt ad eum non doctrinae causâ tantum audi[?]ores, magistriqueue; sed omnium etiam Ordinum Patres, Fratresqueue, consilij causâ, et pietatis hauriendae confluaerent. Frequens illi erat in ore, cum consultoribus responderet, liberales essent erga Deum; Deum haud dubie futurum in ipsos liberaliorem. His, aliisque animi ornamentis carus omnibus, communis omnium pater, frater, magister, amicus, patronus, Nouembri mense, repentino vehementique tridui morbo extinctus est Romae anno salutis MDXCVII. aetatis XXXIX. Societatis XX. quo maior tam florentis, tamque frugiferae aetatis iactura visa est. Certe nemo fere fuit, qui in


page 347, image: s347

eius funere non proprio se doloris sensu percussum ingemisceret. Reliquit

Commentarios in omnes fere Libros Philosophicos Aristotelis. Item

In Summam S. Thomae.

Notas in Epistolas D. Pauli. et

In Euangelium D. Matthaei. et

In Tomos Conciliorum.

MVTIVS VITELLESCVS, natione Italus, patriâ Romanus, illustri familiâ oriundus, natus die II. Decembris, anno MDLXIII. adolescens adeo morum innocentiâ et summâ ad omnem doctrinam ingenij felicitate floruit, vt iam tum ad omnia summa destinaretur. Quo tempore dabat operam Philosophiae, sub P. Antonio Maria Menu, Diuinis ad studium perfectionis incitatus stimulis, voto se castimoniae primum; tum Societatis Iesu ingrediendae; demum paupertati voluntariae, quamprimum fuisset paternarum compos facultatum, obligauit. Capiebatur mirifice Nostrorum hominum compositissimâ modestiâ, quos ideo procedentes in publicum procul oculis sequebatur. Ingressus est in Societatem annos natus XX. die XV. Augusti, anno salutis MDLXXXIII. ac decursu studiorum, Diuinae in eo dotes, prudentiae praesertim, ac vitae integritatis ad cumulum auctae sunt, magno Societatis bono. Philosophiam Romae, ac Theologiam cum laude docuit; et mox praecellentissimum Professorem exceperunt grauissima munia. Neapolitanum Collegium, atque Anglicanum in Vrbe Rector; tum Neapolitanam Prouinciam, et Romanam administrauit Praepositus Prouincialis: quibus in muneribus amabatur vnice ab omnibus, ob eximias virtutes, benignissimamque affabilitatem; qui cum nihil, quod saluo posset Instituto concedi, postulantibus negaret, et discernebat sagaciter in suis motus animorum, et omnium necessitatibus medebatur in tempore. Assistens deinde pro Italiâ penes Claudium Generalem factus, diligentissime munus illud exercuit. Sic omnium votis iampridem Claudio designatus successor, atque a Iulio Mancinello, Sacerdote nostro sanctitatis eximiae, praenunciatus, legitimis demum suffragatorum sententiis delectus est Praepositus Generalis VI. Societatis Iesu, die XV. Nouembris, anno salutis MDCXV. magnâ Societatis, ac totius etiam Vrbis gratulatione. Andreas Victorellus haec de illo verba iustae plena laudis scribit: In hoc placidissimi ingenij Viro, mores candidos, vitam laudabiliter actam, humanitatem, pietatem, prudentiam, doctrinam, eloquentiam, variam multarum rerum cognitionem, et in rebus agendis solertiam agnoscas. Si in Templis Diuina Mysteria perorantem, hominesque a flagitiis reuocantem, et ad rerum caelestium amorem inflammantem audiueris, alterum quasi Cyprianum, aut Bernardum, aut Chrysostomum te audire, praestantissimae Societati Iesu iure Praepositum, existimabis. Haec ille.

Totos iam XXV. annos Societatem tranquillissime gubernauit, prudentiâ sagacissimâ, mansuetissimâ efficacitate, summâ ad rem publicam attentione, sed animo in difficultatibus mire imperturbato. Abstineo de virtutibus ipsius plura dicere, ne veritate offendam. Erit cum pleniore calamo liceat in veras eius laudes excurrere. Scripsit

Epistolas IV. paraeneticas ad Societatem Iesu; I. ad Patres et Fratres Societatis. II. Ad Superiores Societatis, MDCXVII. III. ad Prouinciales et Patres Congregationum Prouincialium Societatis Iesu, MDC. XIX. in 8. IV. ad Patres et Fratres Anno Seculari Societatis, MDCXXXIX. in 8. quam Ignatius Victor Hispanice, Ludouicus Ianninus Latine transtulit.

Edita est nuper cum aliis aliorum eiusdem argumenti

Oratio de Passione Domini, habita ad Gregorium XIV. anno MDXC.

N

NEAPOLITANVM COLLEGIVM, in Italiâ, dedit in lucem

Carminum, quibus excepit Excellentissimos Principes fratres, Lemensium, et Castri Comites, vtriusque Siciliae Proreges, lib. IV. Neapoli apud Tarquinium Longum MDCXVI. in 4.

NEOBVRGENSE COLLEGIVM, situm in Palatinatu Bauariae ad Danubium, in Germaniae Superioris Prouinciâ, edidit

Rugitum Leonis, in funere Serenissimae Magdalenae Bauarae, Ducissae Neoburgicae. Neoburgi MDC. XXIX.

NICOLAVS ABRAMVS, natione Lotharingus, patriâ Xaronuillaeus, in Dioecesi Tullensi, natus anno salutis MDLXXXIX. Societatem ingressus MDCVI. quatuor vota nuncupauit MD CXXIII. post tractatas cum laude Humaniores disciplinas; obitasque insigniores aliquot Missiones ad Haereticorum conuersionem; Sacras Litteras nunc in Mussipontanâ Academiâ interpretatur. Scripsit

Notas in Nonni Panopolitani Paraphrasin Euangelij S. Ioannis. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXII. in 8.

Commentarium in Volumen III. Orationum M. Tullij Ciceronis, Tom. II. Ibidem MDCXXXI. in fol.

Commentarium faciliorem in P. Virgilij Aeneidem. Mussiponti apud Gasparem Bernardum MDCXXXII. in 8. et Rhotomagi apud Richardum L'Allemant MDCXXXIII. in 8.

NICOLAVS ALBERTI, natione Germanus, patriâ Veitshocheimensis, annos natus XVIII. venit ad Societatem, in eâque Philosophiam Herbipoli docuit, vbi etiam, post gestum Molshemij tum Rectoris, tum Cancellarij munus, et actas cum celebritate Concionatoris partes, calculi doloribus exanimatus est, cum illi Collegio


page 348, image: s348

Rector praeesset XVIII. Ianuarij MDCXLI. aetatis suae L. Edidit

Exercitium quotidianum studiosi Adolescentis.

Libellos aliquot Carminum. Reddidit Germanice

Manuale Controuersiarum Martini Becani.

NICOLAVS ARNAYA, natione Hispanus, Vir fuit, qui nostrâ aetate inter prima Societatis decora merito numeretur, et qui omnium Septentrionalis Americae regionum Pater appellari possit. Haud facile reperias, cui praeter insignem sapientiam, tot virtutum ornamenta Diuina bonitas contulerit: eâ enim fuit vitae sanctimoniâ, vt vniuersam illam Prouinciam illustrarit. Totos XXX. annos variis regendi muneribus fuit occupatus; Rector, Missionum Indicarum Visitator, Tironum Magister, Prouincialis; quae quemadmodum multa per incommoda atque aerumnas, ita cum summâ prudentiae et religionis laude gessit; quam ipsa quoque Roma suspexit, quando Procurator a Prouinciâ missus, Congregationi VII. Generali interfuit. Fuit in hoc viro rerum Diuinarum, et secretae cum Deo consuetudinis studium exaggeratum; mente quidem semper, sed per noctem praecipue in caelo defixâ, cuius multas horas, ac non raro ipsam totam somno subducebat, vt oraret, altissime sese in bonorum omnium fontem immergens: et tantâ perfundebatur spiritûs dulcedine, vt ea ex oculis atque totius corporis, orisque habitu promicaret, praecipue cum Canonicis precibus, et Sacrificio vacaret; quo tempore frequenter obseruatus est erumpentes prae gaudio lacrymas coercere non posse. Piacularia grana, cereos Agnos, Sanctorum imagines magno in pretio habebat. Sanctorum Patrum lectione mirifice recreabatur: ex eâ caelestis in se vitae documenta exprimebat, quae deinde aliorum commodo, in libros, quos conscripsit, transfundebat. Singularis illi erat in sermone lenitas, morum modestia, linguae moderatio, oculorum custodia, quos humi defixos semper habebat. Animus ingens et vere magnus, in religiosâ humilitate, quâ sibi omnia infima deposcebat, firmatus: nihil reformidabat arduum, aut difficile, quod esset cum Dei gloriâ coniunctum. Ardebat flagrantissimâ caritate, et Diuini Nominis inter Barbaros amplificandi immensâ cupiditate. Hinc mira eius in Catechesi explicandâ alacritas; ad miserorum atque aegrotantium casas frequens accessio; in eorum Confessionibus excipiendis diligentia; in ferendis incommodis patientia; in subleuandis miseriis sollicita caritas; ac denique cum Indigenis consuetudo gratissima. In omnes erat placidus ac lenis; in se vnum, atque in corpus suum seuerus et implacabilis. Legum nostrarum fuit obseruantissimus; zeli ardentissimi; parcus verborum; cibi etiam parcior; modestiâ venerandus; vitiorum insectator acerrimus; et, quod cum his opus erat, patientiae, constantiaeque infractae. Illustre fuit, quod huius exhibuit specimen, quando a Guadianensi quodam Magistratu, vbi tunc ipse Collegium regebat, nescio quâ ducto maleuolentiâ, eius nomine deformato, malorum etiam facinorum apud Proregem delatus est: et tam late pertinuit infamia, vt grauium conuictus scelerum teneri, apud exteras etiam Prouincias diceretur. Ille, praeter conscientiae testimonium, nihil opposuit, nisi firmam in Deo constantiam, et ad Deum preces pro calumniatore. Sed enim causam hominis sic egit Deus, vt et in vulgus constaret eius innocentia, et Magistratus ille coram multis arbitris recantaret: sicque fieret bonae opinionis accessio, vnde fuerat pessima procurata. Tandem maturus caelo, Sacramentis supremis instructus, pie decessit Mexici, die XXI. Martij, anno salutis MDCXXII. aetatis LXV. Religionis XLVI. Scripsit Hispanice

Compendium Meditationum Ludouici de Ponte; quod Italice redditum a Tiberio Pusignano prodiit Romae MDCXX. Latine a M. M.

Conferentias, seu, Collationes Spirituales, Tom. III. Hispali apud Franciscum de Lyra MDCX VII. et MDCXVIII. in 4.

Praxim Exercitiorum spiritualium S. P. N. Ignatij. Coloniae.

Transtulit ex Latino Hispanice

Thomae de Kempis, De Contemptu mundi, seu, De Imitatione Christi, lib. IV. Madridij MDCXV.

NICOLAVS BALDELLVS, natione Italus, patriâ Cortonensis, Magister meus, Vir egregie doctus, Romae Philosophiam, et Scholasticam Theologiam profeslus, Rector fuit Collegij Perusini, et Domus Professorum Romanae Vice-Praepositus. Edidit

Disputationum ex Morali Theologiâ, lib. V. quibus materiam Primae Secundae S. Thomae pertractat. Lugduni per Gabrielem Boissard MDC. XXXVII. in fol. Habetque plura prae manibus.

NICOLAVS BERZETTVS, natione Italus, patriâ Vercellensis; Vir regendi arte praestans. Magister fuit Romae Tironum, Neapoli ac Romae Collegij Rector; Romanae Prouinciae nuper, post etiam Siculae, nunc Neapolitanae Praepositus Prouincialis. Edidit Italice sub nomine Albertini Buronzi

Praxim recte meditandi. Romae apud Bartholomaeum Zannettum MDCIX. in 16. et tacito nomine

Breuem Instructionem ab bene meditandum, Latine. Romae typis Zannetti MDCIX. et Italice typis Corbelletti MDCXXVIII. in 16.

Et sub nomine anagrammatico Cleontis Torbizi Italice

Vitam S. Patriciae Virginis. Romae typis Corbelletti MDCXXXIII. in 4.

Transtulit ctiam Italice



page 349, image: s349

Ludouici de Ponte, Ducem Spiritualem.

NICOLAVS BOBADILLA, natione Hispanus, patria ex Oppido Bobadilla, Palentinae Dioeceseos, vnde nomen accepit, dictus alioqui Nicolaus Alphonsus; vnus fuit e x. primis Societatis nostrae Patriarchis. Parentes habuit tenues, sed pios, Franciscum Alphonsum, et Catharinam Perez, ab iisque ad probitatem educatus est. Annos IX. natus studio se Grammaticae impendit: subinde patre vitâ functo, Vallisoletum concessit ad Rhetoricam, Logicamque hauriendam. Complutum inde anno aetatis XIII. abiit; et in S. Liberatae, seu Catharinae Collegio confecto Philosophiae Cursu, Gradum ex eâ Litterarium accepit. In Theologicis deinceps Medinam audiuit, qui Gabrielis Bieli doctrinam publice proponebat. Vallisoletum reuersus, studiis ibi colophonem imposuit; et exinde Philosophiam vespertinis horis publice docuit. Verum incensus cupiditate discendi, doctas praesertim linguas, Lutetiam Parisiorum profectus est; et delatam sibi Philosophiae Cathedram in Collegio Caluiaco occupauit. Verum cum ipsius conatibus aduersaretur egestas, confugit ad S. Ignatium, qui multis in eâ Academiâ adolescentibus re domesticâ destitutis, honeste, et cum dignitate consulebat. Adiutus S. Patris auxilio Nicolaus, non dubitauit, cuius erat expertus benignitatem, eius instituta complecti; cui se proinde, quintus Sociorum adiunxit. Exinde fuerunt illi communia, quae Sociis omnibus, donec Venetias, Romamque venerunt, accidêre. Hoc singulare, quod cum reliqui Patres decreuissent, institutum Christianae Doctrinae pueris rudibusque explicandae, in eandem cum peculiari erga Summum Pontificem Obedientiâ, Voti formulam concludendum, ipsi non placuit huic decreto assentiri; atque eam ob causam moderatio, quae hodieque vsurpatur a Professis, adhibita est. Anno MDXXXVIII. per Septembrem a Pontifice Paulo III. in Aenariam ab Vrbe missus est, Regni Neapolitani Insulam, quae Ischia dicitur hodie, ad conciliandam pacem inter Ioannam Aragoniam, eiusque coniugem Ascanium Columnam, Tagliacotij Duces; cuius profectionis fructus fuerunt vberrimi. Cum enim vir ardens vno loco se continere non posset, late se fundebat eius industria. Caietae pro concione Dominicales per annum Epistolas explicuit, in Xenodochio victitans e corrogatâ stipe. Cum vero grauis eum febris incessisset, Neapolim ad commune nosodochium Annunciatae se recepit. His laboribus adeo confectus rediit ad Vrbem, vt quae a Sociis reliquis destinata illi erat in Indiam profectio, eam S. Francisco Xauerio permittere compulsus fuerit. Nec ipse tamen ab opere diu vacauit: nam anno MDXL. rursum a Paulo Pontifice Bitinianum in Regnum Neapolitanum ablegatus est, vt vicariam praestaret operam eius vrbis Episcopo, quem suum Neapoli Nuncium esse iusserat. Anno sequente reuocatus, Reginaldo Polo Cardinali Viterbij Legato tantisper datus est, dum Moronus Nuncius expeditur in Germaniam, quem erat vna cum Claudio laio secuturus; editâ prius in Vrbe professione solemni, quam nondum ediderat. Oeniponti morbo imbecillus subsistere coactus, cum Ferdinando Romanorum Rege, qui cum Liberis suis tunc ibi agebat, de rebus salutaribus, multa contulit, intentissimus in causam animarum. Viennae, quo Regem secutus est, publicas conciones, Italice Latinequeue, et sacras lectiones habuit; Confessionibus audiendis operam nauauit; ex ludaeorum et Turcarum impietate Catechumenos instituit; denique nihil quod sui muneris videri posset, praetermisit. Nobilem victoriam de Lutherano Viro Nobili, a quo fuerat in certamen vocatus, coram Rege, plurimisque Proceribus retulit; vnde eius doctrinae fama longe lateque peruasit. Instabat per id tempus Norimbergae Conuentus Imperij; vbi ne quid contra Religionem decerneretur, Episcopus Casertanus Nuncius Apostolicus erat adfuturus. Is Bobadillam sibi comitem adiunxit; cuius sane opera fuit multis breui tempore salutaris. Soluto Conuentu Viennam remigrauit; vbi et a Rege, et a Curiâ cum honore exceptus, ad animorum defensionem auidus rediit. Non diu Viennae substitetat, cum Spiram ad Conuentum alterum, cum Passauiensi Episcopo, quem eo Rex mittebar, migrandum fuit. Ibi cum suâ industriâ rem praeclare gessisset, reducem Praesul ille ad res Ecclesiae suae constituendas, Rege annuente, abduxit. Hic cum Regis litteras accepisset, quibus suam de inspiciendis Austriae Coenobiis voluntatem significabat, libere rescripsit ad Regem, caueret prorsus, ne quid in eâ re sine Praesulum auctoritate tentaret, ne videlicet Monachorum disciplina vulgo despectui, et imperitissimo cuique ludibrio esset. Postea vero cum ad Vormatiae Conuentum ab eodem Rege velut Doctor vnus inuitaretur e suis, is Sedis Apostolicae auctoritatem non dubitauit opponere, sine quâ sibi non liceret iis se coetibus admiscere: mox tamen ad vnius Apostolici Nuncij nutum eo repente cucurrit, ad fuitque ingenti Christianae rei bono. Eâdem libertate animi oblatam ab eodem Rege Episcopi cathedram constantissime recusauit. Post haec rursum anno MDXLVI. Conuentus Ratisbonam indictus est: nec permissus est Bobadilla deesse; nec ipse suam passus est operam, vbi vbi se dedit occasio, desiderari. Iam Caesar frangendae Sectariorum contumaciae, apud quos nihil proderat lenitas et mansuetudo, copias militares cogebat; quibus ne quid deforet spiritualis auxilij, Bobadilla sine cessatione contendebat: intendebaturque eo amplius illi labor


page 350, image: s350

et cura, quod illum Cardinalis Farnesius Italorum nosocomio praefecit, et quotidianis praeliis multi eo saucij indies inferebantur. Ipse hic quoque tentari coeptus morbo est, et in capite vulnus ab hostili manu accepit, haud dubie, nisi plagae impetum petasi crassitudo retunderet, lethale. Pari Dei Prouidentiâ pestilentiae vulnere saucius breui conualuit. Quamquam autem aeger et imbecillus, cum vix haereret vestigio, et genua succiderent, nihil propemodum de laboris contentione detraxit, ne quid aegris de expectatâ caritate detraheret. Accedebat nocturnae quietis asperitas, quam in ipsâ soli duritiâ, cum diurnâ veste carpebat. Porro cum integris et valentibus nihil illi minus laboris erat, aut sollicitudinis. Ita eius praecordia caritas occupabat. E Castris cum Ratisbonam se referret, repente grassatores occurrunt, hominem spoliant, et acerbis plagis afficiunt; inhumanius forsitan tractaturi, nisi tribus Italis apparentibus, dum ad eos se conuertunt, ille nudus cum solo aufugisset indusio. Confecto bello, nequaquam quieuit Bobadilla, sed modo hanc, modo illam curaturus Ecclesiae partem, nunquam eodem loco consistens, sed tanquam verus Apostolus (vt de eo Viennensis scripsit Antistes) cuncta pererrans, anno etiam MDXLVII. nimiis ex laboribus aegrotauit. Sane magni ponderis apud Germaniae Proceres et Antistites vox eius erat; sed apud Romanorum Regem longe maximi. Anno insequente cum in Augustanis Comitiis libellus vulgaretur de Catholicae fidei doctrinâ et ritibus, quae Germania tantisper, dum Concilium Tridenti coactum statueret, sequeretur, vnde nomen libello factum est, Interim; Bobadilla et dictis pariter, et scriptis sese constanter opposuit, cum nec Catholicis ea moribus congruere viderentur, nec Caesaris possent auctoritate constitui: eoque est aduersando progressus, vt quamuis esset in Curiâ Principum plerisque percarus, a Ministris tamen Imperatoriis iussus sit, ipsius Caesaris nomine, e Germaniâ facessere: quod ille sane numerauit in lucris, cum pro se staret, et gloriosum sibi duceret, magis Deo placere, quam hominibus. Ergo in Italiam regressus est, et Iacobo Lainio in Siciliam profecto, eius ipse partes Neapoli suscepit implendas. Minorensem quoque Dioecesim vicinosque Episcopatus, Policastrum item, Bisinianum, Rossanum, semper strenuus, semper sui similis, biennio lustrauit. Et Rossani quidem venenum ei a perditis hominibus datum est, vt prodigij sit instar habitum, quod extremam perniciem effugerit. Verum vt emersit e morbo, eâdem alacritate atque constantiâ ad castigandos improbos rediit. An. MDLI. Neapolim missu S. Ignatij rediit, et primam eo Sociorum coloniam ad Collegium fundandum deduxit. Anno MDLIII. Phaliscum Episcopatum, Episcopo ipso rogante, lustrauit. Inde in Picenum, Commissarij nomine, ab Orthodoxae fidei Iudicibus destinatur, vt cunctos Haereticorum, Iudaeorumque libros collectos infami concremaret incendio: et Cardinali auctore Carpenti Lauretanum quoque Clerum inspexit: quae omnia haud exiguâ ab eo cum laude sunt gesta. Tot, tantaque decora magnis laboribus parta, haud leuiter visus est corrupisse Bobadilla, quando vitâ functo S. Ignatio, et ad Vicariam potestatem assumpto tantisper Iacobo Lainio, aegre se ferre declarauit, quod in partem eius gubernationis non accerseretur; et e primoribus Societatis qui conuenerant ad Comitia Patribus nonnullos in suam pertraxit sententiam, non leuibus turbis excitatis. Verum vbi lux illi rediit, agnouitque quantum in discrimen per suam imprudentiam adduxisset Societatem, nouis errorem benefactis correxit, Fulginium primum, mox in Vallem-Tellinam ad Apostolicos labores missus. Ibi cum fame et siti, cum frigore et nuditate, omnibusque incommodis; cum Haeresi quoque, et morum corruptelâ pugnandum illi fuit: et ab Haeretico Praetore citatus aliquando, interrogatusque ecquid pro concione fuisset ausus de Eucharistiâ docere, quamquam dissuadentibus plurimis, prompte se stitit, nec minore coram illo spiritu, quam publice fecerat, omnia repetiuit, animumque Praetoris suâ constantiâ fregit. Post annum in Illyriam Epidaurio rogante Antistite concessit, et rupes illas incultas biennio circumcursauit, si quid ex iis posset bonae frugis exprimere. Incredibile dictu est, quam indefesse ad opus incumberet per assiduas conciones, lectiones, aliaque munia; vt hic etiam sit ipsius valetudo magnitudine fatigationis tentata per febrim quartanam; quam cum diu non posset excutere, in Italiam redire compulsus est. Interea non licuit homini esse otioso, qui totus ardebat studio laborandi. A Guidone Sfortia Cardinali S. Florae in Calabriam missus est, vt quaedam ibi Siluestrinorum Monasteria viseret; quâ factâ opportunitate, Mellitum et Catanzarium quoque percoluit. In summâ, sequentibus annis totam propemodum Italiam atque Siciliam crebris excursionibus peruagatus, vbique reliquit ardoris sui luculenta impressa vestigia, ab omnibus passim cultus, vt Pater, propter sanctitatis et eruditionis existimationem, ac venerandam caniciem; donec fatiscentibus per aetatem, crebrosque morbos corporis viribus, Lauretanam sibi quietis, mortisque sedem, amore atque obseruantiâ in Deiparam Virginem, elegit. Ibi postremus Sociorum S. P. N. Ignatij die XXIII. Septembris, anno salutis MDXC. a confirmata Societate L. prope octogenarius decessit. Scripsit

Librum de Christianâ Conscientiâ; et



page 351, image: s351

Libellos complures de restituendâ in Germaniâ Religione; quos tamen editos in lucem fuisse non puto.

NICOLAVS BOONARTIVS, natione Belga, patriâ Bruxellensis, Philosophiam Duaci, Theologiam Louanij docuit, acumine, iudicio, memoriâ pari; rarâ dote in tantâ ingenij sublimitate, vt nesciam an vlli aetate suâ cesserit. Cessit e vitâ, vir non doctrinâ magis, quam pietate magnus, Pinciae, dum in patriam rediret, et pararet in vniuersam D. Thomae Summam Commentarium, anno salutis MDCX. Edi permisit

Orationem funebrem in Exequiis Serenissimae Gregoriae Maximilianae Caroli Archiducis Austriae filiae, Philippo III. Hispaniarum Regi desponsae, quam Bruxellis habuit coram Archiducibus Alberto et Isabellâ.

Gallice vero, et Flandrice, suppresso vtrobique suo nomine

Apologiam breuem pro B. Virgine Aspricollis.

Scripsit, dum in Hispania versatur, elegans et doctum opus, in duas partes diuisum, nondum tamen typis traditum, in quo se non minus Iurisconsultum, quam Theologum, et in omni Historiâ, et Litteraturâ varium ostendit. Inscripsit

Mare non liberum, siue, Demonstratio Iuris Lusitanici ad Oceanum, et Commercium Indicum; contra Batauicam H. Grotij assertionem.

NICOLAVS BVRENVS, natione Belga, Coadiutor formatus Spiritualis. Anno salutis MD CXIX. aetatis suae LIV. Brugis aerumnoso morbo, eoque diuturno absolutus est. Annos quippe XII. vitae suae postremos tanto dexteri lateris dolore vexatus est, vt singulas pene noctes insomnes duceret; ciborum nauseam pateretur, torminibusque distringeretur: quibus tamen haud se passus est impediri ab audiendis assidue Confessionibus, inuisendis aegris, atque apud eos, cum opus esset, nocte ducendâ. Cumque iam morbo fractus, neque concionibus, neque Catechesi sufficeret, quod superfuit otij a Confessionibus, impendit in vertendos Flandrice pios libellos. Vertit ergo

Francisci Arias, Tractatum, de Confessione et Communione. Antuerpiae apud Ioachimum Trognaesium MDCIII.

Eiusdem Tractatum de Praesentiâ Dei. Antuerpiae apud Guilielmum Lesteens MDCXIX.

Roberti Cardinalis Bellarmini, De Ascensione mentis in Deum. Ibidem MDCXVII.

Fuluij Androtij, De frequenti Communione. Ibidem MDCXVIII.

Lucae Pinelli, De Sacrificij Missae Mysterio. Ibidem MDCXX.

Martini Becani, Titulos Caluinistarum. Ibidem MDCXVIII.

NICOLAVS CABEVS, natione Italus, patriâ Ferrariensis, olim Philosophiae in Academiâ Parmensi Professor, vitam concionando iam ducit; Edidit

Philosophiam Magneticam, in quâ Magnetis natura penitus explicatur, et omnium, quae in hoc lapide cernuntur, causae propriae adferuntur. Noua etiam Pyxis construitur, quae propriam Poli eleuationem cum suo Meridiano vbique demonstrat. Ferrartae, apud Franciscum Succium MDCXXIX. in fol.

Exspectamus ab eodem calamo

Meteorae nouo modo curiose tractata, cum explicatione Textus Aristotelicis. Item

Flores Mathematicarum mixtarum.

NICOLAVS CAVSSINVS, natione Gallus, patriâ Trecensis, Societatem anno MDCVI. aetatis XXVI. ingressus est; Vir singulari eruditione ac eloquentiâ; eximiâ morum probitate, et innocentiâ. Rhetoricam permultos annos Rhotomagi, Flexiae, et Parisiis magna cum laude docuit: nunc partes exercet Concionatoris. Scripsit

Thesaurum Graecae Poeseos, ex omnibus Graecis Poetis collectum. Parisiis apud Romanum de Beauuais MDCXII. Moguntiae MDCXIV. in 8.

Electorum Symbolorum, et Parabolarum Historicarum Syntagma, seu, De Symbolica Aegyptiorum Sapientia; et Polyhistoris Symbolici, lib. XII. Parisiis typis iisdem MDCXVIII. in 4. et Coloniae apud Kinckium MDCXXIII.

Eloquentiae Sacrae et Humanae Parallela, lib. XVI. Flexiae apud Sebastianum Chappelet MDCXIX. in fol. et auctius Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXVI. in 4.

Tragoedias Sacras V. his titulis:

Solyma.

Nabuchodonosor.

Felicitas.

Theodoricus.

Hermenegildus, actione oratoriâ scriptus. Parisiis apud Sebast. Cramoisy et Seb. Chappelet MDCXX. et Coloniae apud Kinckium MD CXXI. in 12.

Ephebiam, seu, De Rege pubere, et Porticu Lodoicaea, quae est Pompae Regiae Flexiensis Pars II.

Vertit e Gallico Latine

Iusta funebria Henrico Magno Galliarum Regi, a Ludouico Richeomo scripta. Antuerpiae typis Hieronymi Verdussij MDCXIII. in 4.

Gallice vero scripsit

Aulam Sanctam, Tom. III. saepissime recusam; et ab Henrico Lamormaini nostro Latine redditam.

Diarium Christianum, seu, Exercitia quotidiana Christianorum. Parisiis apud Chappelet MDC. XXVIII. et MDCXXXVI. in 12. auctum Flandrice versum a Ludouico Iacobi.

Sapientiam Euangelicam, seu, Expositionem Euangeliorum Quadragesimae. Ibidem editione 2. auctam MDCXXXVI. in 12.

Triumphum pietatis, et gloriam armorum Ludouici XIII. Regis Christianissimi. Ibid. MDCXXIX. in 8.



page 352, image: s352

Impietatem domitam sub Liliis, seu, Historiam Saxoniae a Carolo Magno domitae.

NICOLAVS CVSANVS, natione Germanus, natus Cusae in agro Treuirensi, die VI. Nouembris, anno MDLXXIV. Societatem ingressus est anno MDCI. iam excultus Theologicis disciplinis, quas etiam Baccalaureus creatus, in Imperiali S. Maximini Monasterio Religiosis explicuerat: professionem quatuor votorum emisit anno MDCXIV. Vir plane egregius, et Societatis nostrae genuinus alumnus. Absoluto Tirocinij biennio missus Luxemburgum, infimam Grammaticam primus docuit anno non plus vno; nam mox foras ad oppida missus et pagos, instituendis rudibus totum se constantissime impendit; etiam tum, cum mediam Grammaticam alterius vice docuit, et ante meridiem conciones in vrbe obtinuit; nam pomeridianis horis in agrum suburbanum, animas Deo lucraturus, strenue excurrebat. Ab hoc proposito nulla vnquam pluuij caeli, frigorisque incommoda, nulla praedonum, aliaue id generis a sceleratis hominibus quantumuis magna pericula, nullae molestiae, quae se in dies plurimae obtulerunt, illum deterrere potuerunt. Fassus est ille quidem Superiori, se quoties exeundum esset, toto corpore contremiscere; sed animi robore premens horrorem, tanquam ad epulas, promptissimus egrediebatur. Pridie vero, vt se compararet ad opus, etratorum suorum veniam a Sociis in triclinio poscebat, tergebat ollas, et flagello in se priuatim animaduertebat. Prodibat autem iusta Libellorum, rosariorum, aliarumque huiusmodi piarum rerum sarcinâ grauis, quae pro re nata diuideret. Itinera condiebat continuâ oratione; nisi cum de viâ bubulcus aliquis, vel opilio esset instruendus, quâ morâ simul etiam socium longius sequentem opperiebatur. Temporis erat parcissimus; cui redimendo iumentum saepius admittebat pro socio, vt sequi se posset; nam ipse fere pedes ambulabat, nisi cum diuersis locis esset vnâ die concio habenda, caelo praesertim pluuio. Si quandoque apud Nobiles, vbi diuertebat, mensa longius protraheretur, ille vbi vilioribus se cibis refecerat, ad sacros labores ante secundas mensas exsurgebat. Saepe contentione festinandi ab vno in alium locum, deficientibus viribus medio in luto collapsus est. Totos crebro menses solâ frigidâ, et pulte auenaceâ, aut atri panis offulâ, vel insulsi frusto casei vitam duxit. Somnium in stramine capiebat, solo tectus pallio, per hyemem quidem tepidiore quodam loco, reliquo anno in horreo. Chirothecis nunquam, totis XXXIII. annis, est vsus aduersus hyemes, vt fit, nisi anno vitae postremo, cum ex morbo grauiore respirasset. Haec cum ageret, toleraretque mortalium bono, haudquaquam tamen vitare potuit calumnias; nam et admissae fornicationis, adeoque et Haereseos, vit innocentissimus postulatus est ab improbis hominibus; quae quamuis ipsi grauiora ceteris malis fuerunt; ardentem tamen eius zelum minime potuerunt exstinguere; qui finibus eius Prouinciae contineri impatiens, in Lotharingiam Germanicam, vicinasque ditiones se extendit, tam felici prouentu, vt vno in Oppido affirmarit vir perhonestus, plus eum commodi attulisse octiduo, quam ab omni retro memoriâ quotquot eo Parochi, quotquot Religiosi venissent. Decanus ruralis, qui aditum ei ad suam Paroeciam negabat, cum sancta victus importunitate, concionem ei permisisset, dicentemque audisset, adeo suspexit hominem, vt primus ei supplex acciderit ad Confessionem, magno suis omnibus exemplo praelucens. Lites optimo successu passim dirimebat: iurandi et male precandi morem pessimum castigabat acerrime, et multis in locis haud improspere penitus excîdit. Cultum Deiparae Virginis vehementer amplificauit, duabus rebus vel maxime, reuocato Rosarij recitandi vsu, et eius Litanias ante cubitum simul orandi, in iis familiis, vbi diuersabatur, instituto. Haec cum foris praestaret, domi nihilo secius omnium dabat exempla virtutum. Orare vix aliter, quam flexis genibus, visus, nulli vnquam fulcro nixus; sensu autem et affectu pietatis tanto, vt saepe in vberes lacrymas colliquesceret: id quod ad mensam quoque non raro, cum sacrae lectioni intenderet, eueniebat. Sanctissimi Nominis Iesu honori sic fuit affectus, vt non tantum cum illud pronunciaret, sed cum scriberet etiam, caput interim aperiret. Nunquam passus est aliorum quidquam existimationi apud se detrahi, solitus omnia excusare, vel in partem optimam interpretari. Nunquam ille cuiquam irasci, nunquam stomachari, qui alioqui ad concionem acerrimus ignem spirare videbatur. Omnibus suam operam, quaqua posset in re, semper habuit promptam. Sacras Missae caeremonias ad stuporem vsque accurate obseruauit. Impiger ad imperia Superiorum. In omni rerum vsu prorsus pauper, detritas semper vestes vsurpabat; nouas vt admitteret, haud facilis persuaderi. Demissionis et humilitatis studio consulebat in ambiguis etiam eos, quos non nesciebat se esse doctrinâ inferiores. Fuit denique religiosae disciplinae custos sedulus, et in vitâ suâ perfectissimam eius formam expressit, externis iuxta ac domesticis hoc nomine venerabilis et carus: vt nemo dubitaret eum cum sanctissimis viris conferre, Nostrisque omnibus, qui in Apostolicis Missionibus exercentur, tanquam perfectum eius vitae exemplar proponere. Intentum caritatis officiis, iuuandisque per pagos inter cadauera moribundis morbus et mors occupauit, instructum prius tamen Ecclesiae Sacramentis, Luxemburgi


page 353, image: s353

die XX. Aprilis, anno salutis MDCXXXVI. Edidit Gallice, et Germanice

Scholam Christianam, in qua et quaestiones omnes Catecheticae, et controuersi fidei articuli explicantur. Placuit hoc Opus vehementer omnibus, saepiusque recusum est. Reuerendissimus Madaurensis Antistes Suffraganeus Metensis cum legisset, tota ea Dioecesi praecepit loco concionum populo a Parochis recitari. Eam transtulit Gallice loannes le Veneur noster.

Sapientiam Christianam, quae Scholae quasi compendium est.

Ducem viae; quo confutantur errotes Haereticorum, et fidei Catholicae veritas probatur.

NICOLAVS CYROWSKI, natione Polonus, nobilibus in Masouiâ parentibus natus, annum agens XVII. ad Societatem venit; et confecto studiorum Cursu, traditisque sexennio Humanioribus disciplinis, in Moscouiam secutus est militares copias Demetrij Ducis Moscorum, quibus operam perutilem impendit. Collegia difficillimis temporibus Leopoliense, Iaroslauiense, Posnaniense, annos XIII. rexit. Hic eum phthisis toto anno exercuit; et tandem confecit die XXIII. Maij, anno salutis MDCXXV. aetatis LVI. Religionis XXXIX. et post XVI. quam vota quatuor conceperat. Singularis de illius sanctitate opinio frequentem populum ad eius funus exciuit; creditumque vulgo est, exspectatam diu votis omnibus pluuiam, quae quo die elatus est copiosa cecidit, ipsius meritis fuisse datam. Enimuero fuit in eo spectata humilitas, obedientia, mortificationis externae internaeque studium, zelus animarum, et perpes cum Deo per orationem familiaritas. Confessionibus audiendis strenuam, vtilemque nauauit operam. Eos, quibus praefuit, lenitate multâ, sed iustâ seueritate temperatâ, ad officium excitabat. Missus a Superiore ad Daemonem ab Energumeno exturbandum, id oratione, et ducto Crucis signo perfecit. Ter minimum salutem in morbis, supra naturae vires, ope SS. Ignatij, Xauerij, Barbarae, ac Bibianae imploratâ, recepit. In supremâ aegrotatione, cum illi Medicus orationis exercitio interdixisset; voce, oculis, lacrymis consuetus pietatis sensus erumpebat: imo sub illud composuit eos, qui lucem postea aspexerunt,

Rhythmos Polonicos, Diuino amori, veraeque contritioni eliciendae accommodatissimes. Edidit praeterea Polonice

Methodum Confessionum rite peragendarum.

NICOLAVS DVRAN, vide, Nicolaus Mastrillus.

NICOLAVS FOREST, natione Gallus, patriâ Rhemensis, Societatem anno MDCXII. ingressus, post amoeniores litteras traditas, Philosophiam et Mathesim septennio docuit; postea Sacras Litteras interpretatus est Rhemis, hodieque in viuis est. Edidit tacito nomine

De Circine proportionis, Opuscula Mathematica.

NICOLAVS GOPIGNVS, natione Lusitanus ad Societatem accessit Conimbricae annos XIV. natus; in eaque ad magnam doctrinam euasit, non Humanioribus modo, sed Philosophicis etiam, atque Theologicis disciplinis egregie ornatus; quas etiam publice professus est. Obiit Romae die VII. Decembris, anno salutis MDC. XVI. Scripsit

Vitam Gonzali Sylueriae Societatis Iesu Sacerdotis, in vrbe Monomotapa Martyrium passi die XV. Martij, anno MDLXI. Lugduni apud Horatium Cardon MDCXII. in 8.

De Abassinorum rebus; deque Aethiopiae Patriarchis Ioanne Nonio Barreto, et Andrea Ouiedo, lib. III. Ibidem MDCXV. in 8.

NICOLAVS HERARDVS, natione Lotharingus, patriâ Tullensis, cum multos annos morbis grauiter conflictaretur, iis commodius curandis, volens lubensque a Societate dimissus est: quem cum eo tempore Henricus Lotharingus Virdunensis Antistes Vicarium suum esse iussisset, perpetuis pene concionibus dedit operam, et praeclare libertatem Ecclesiasticam propugnauit, nihil veritus, cum plurimorum odio, Nobiles quosdam turbulentos graui anathemate percellere. Obtinuit deinde a Praeposito Generali Societatis nostrae, vti rursum ad Ordinem admitteretur; vbi et Theologiam Moralem docuit, et cum laude concionatus est, et quatuor vota professus; et Collegio tandem Augensi Rector datus, hydrope extinctus est anno salutis MDCXVIII. Edidit Gallice, priusquam ad Societatem rediret,

Conciones Sacras in omnes Dominicas Aduentus, et Festos dies.

NICOLAVS IAVSLLVS, natione Burgundo-Sequanus, patriâ Dolanus, natus anno salutis MDLXXXIX. Societati aggregatus MDCVI. in qua XVII. post anno solemnem edidit professionem. Philosophiam docuit quinquennio, Theologiam Moralem biennio, altero quinquennio Scholasticam, Doctorali titulo decoratus. Nouitiis formandis ad nostrum Institutum nauat nunc operam. Edidit tacito nomine redditum Gallice

Guilielmi Baldesani, Stimulum virtutum.

NICOLAVS KMICIC, natione Roxolanus, edidit subalieno nomine

Iosaphatidos lib. III. seu, Martyrium B. Iosaphati Kuncevvicz Archiepiscopi Polocensis, Carmine Heroico MDCXXVII.

Panegyricum Domino Georgio Tyszkievvicz Episcopo Samogitiae, cum in Episcopum Methonensem et Suffraganeum Vilnensem inauguraretur. MDC. XXVIII.

Dithyrambum, qui exstat in Epicitharismate ad Lyram Sarbieuij.

NICOLAVS LANCITIVS, natione Ruthenus,


page 354, image: s354

Vir sapientiâ et virtute clarus. Docuit Sacram Linguam, Controuersias, Theologiam Moralem, et Scholasticam, et Diuinas Litteras interpretatus est. Rector fuit Collegij Cracouiensis, et Praepositus Prouincialis in Lithuania; vnde in Bohemicam Prouinciam translatus, formandis in tertia Probatione Patribus vtilem operam exhibet. Edidit suppresso suo nomine

Gloriam S. Ignatij Societatis Iesu Fundatoris. Cracouiae apud Andream Petricouium MDC. XXII. in 8. Vilnae typis Academicis MDCXXIV. in 12. Antuerpiae apud Henricum Aertsens MD CXXVIII. in 24. Translatum est a quopiam in Linguam Belgicam; et Ioanni Eusebio Nierenberg materiam suggessit et modum simili titulo cum multa accessione scribendi Vitam S. Ignatij Hispanice.

Scripsit praeterea sub suo nomine

De Indiciis, et gradibus profectus in Virtutibus. Antuerpiae apud Ioannem Meursium MDCXLI. in 8. Plura praelo parata habet, aut parat.

NICOLAVS LONGOBARDVS, natione Siculus, magnus in Sinensi Christi Vineâ operarius, eiusque totius Missionis post P. Matthaeum Riccium Superior. Anno primum MDXCVII. designatus est a P. Alexandro Valignano Visitatore, qui ad Xauceanam Sedem in Regni eius continente sese conferret, socius P. Lazaro Cataneo ibi futurus. In eâ Domo per annos deinceps aliquot solus Sacerdos substitit, vno cum fratre; et nouus tamen ac solus magnam Christianae rei messem in Ecclesiae horrea intulit, non vrbanis solum, paganisque permultis, sed Principibus etiam ac Matronis aliquot Christo aggregatis; quâ in re nec periculis caruit, nec laboribus, molestiisqueue. Anno MDC. VI. sedatâ paulo ante procellâ grauissimâ, quam nefarij quidam concitarant in P. Cataneum, calumniati Regnum ab eo Sinicum affectari, deriuabantque in omnium Sociorum inuidiam, propriâ petitus calumniâ Nicolaus, per submissum libellum adulterij accusatus est. Monitus hac se de causâ euocandum a Praeside in tribunal, occupauit ipse prior, rogauitque ipse Praesidem, vt in illud crimen suum diligenter inquireret, et pro veritate, vti comperisset, pronunciaret. Praeses, qui totam hanc ipse actionem credebatur clam adornasse, vt pro declarandâ innocentiâ largitionis aliquid exprimeret, interrogauit eos seuere, quorum libellus nomina praeferebat; ipsamque adeo mulierem, quae consors criminis accersebatur; nec interrogasse contentus, etiam tormentis subiecit. Verum nihil ab illis potuit de P. Longobardo exprimere: atque ad Patrem cupidus homo saepe submittebat, qui numos exigeret pro innocentiae suae declaratione. Sed ille ne obolum quidem vnum pendere voluit, ne quam e simili largitione criminis labem, haud alias facile diluendam, admitteret. Quae res Neophytis, Ethnicisque permultis cum innotuisset, constantiam vehementer admirati sunt. Ergo vbi spes largitionis euanuit, de aliis aliter, de Nicolao Praeses pronunciauit, eum et hâc calumniâ liberum, et quolibet alio crimine, magnâ integritatis famâ semper vixisse. Anno MDCIX. Australibus in eo Regno Nostrorum Domiciliis praefectus est; et mox anno sequente P. Matthaeus Riccius, priusquam diem suum obiret, chirographo illum suo sibi successorem in Sociorum omnium eius Expeditionis moderatione constituit, quod munus hodieque sustmet. Scripsit Longobardus

Annuas Litteras e Sinis anni MDXCVIII. quae Moguntiae typis Ioannis Albini MDCI. Latine prodierunt. Item

Libellum precum, cum Officio funebri, ac sepulturae, Latino quidem sermone, sed Sinico charactere expressum.

Sinico vero idiomate edidit

Formulam examinandi conscientiam, et confitendi.

Vitam B. Virginis, et nonnullorum Sanctorum.

Tractatum de Causis Terraemotus Pechinensis anni MDCXXIV. quo libro magnam Nostris doctrinae opinionem comparauit.

NICOLAVS MALAVALETTE, natione Gallus, patriâ Aramonensis in Ouitaniâ; scripsit idiomate vernaculo,

Manuale veritatis Catholicae Religionis, ex ipsis aduersariorum scriptis ac libris contextum, quod in Germanicam et Belgicam linguam etiam exstat translatum.

NICOLAVS MASTRILLVS, natione Italus, patriâ Nolanus, ingressus est in Societatem anno MDLXXXV. aetatis XV. cum in Peruanam Prouinciam nauigasset, pro Mastrillo Duran appellatus, gentes illas barbaras Apostolico spiritu excoluit, bis ibi Praepositus Prouincialis fuit; et semel Romam a Prouinciâ Procurator missus. Edidit Linguâ Hispanicâ

Conciones, in Regno Peruano excusas. Seorsim vero exstat eius

Concio habita Limae in Canonizatione, (sic ipse inscripsit) S. Petri Nolasci Fundatoris Ordinis S. Mariae de Mercede, Redemptionis captiuorum. Limae MDCXXXII. Edidit praeterea

Litteras Annuas Prouinciae Paraquariae annorum MDCXXVI. et MDCXXVII. quas Iacobus Rançonier noster Latine scripsit; et Antuerpiae edidit Ioannes Meursius MDCXXXVI. in 8.

NICOLAVS OBORSKI, natione Polonus, nobilibus parentibus in Masouiâ natus, in Societatem nostram ingressus est circa annum Domini MDCIII. Gubernauit Collegia Gedanense, Lublinense, et Leopoliense: Domui etiam Probationis, et Conuictorum Collegio praefuit. Cum autem S.P.N. Vrbanus VIII. post Paulum V. postulante Sigismundo III. Serenissimo Poloniae Rege, et Statu Ecclesiastico Regni,


page 355, image: s355

in tribus Synodis Prouincialibus congregato, iussisset per omnes Dioeceses auctoritate suâ inquiri, examinarique miracula a Deo per intercessionem B. Stanislai Kostka patrata, huic negotio P. Nicolaus, quae ipsius erat perspecta fides et diligentia, a Moderatoribus par iudicatus est. Is toto Regno conquisita, probataque non pauca, legitime consiguata Romam misit. Edidit autem Polonice

Librum de selectis quibusdam miraculis a Deo per inuocationem B. Stanislai Kostka Societatis Iesu patratis. Cracouiae MDCXXX.

NICOLAVS ORLANDINYS, natione Italus, patriâ Horentinus; ortus stirpe nobili, et indole bonâ, in Societatem venit adolescens anno salutis MDLXXII. Multum in Litteris ac pietate profecit; vt in vtroque postea Magisterium cum laude gesserit. Moribus suauibus; ingenio candido; compositus ad modestiam; religiosae disciplinae custos perdiligens fuit; et vt in vitâ, sic accuratus in stylo. In Litterarum laude apprime floruit cultu Latinae, limataeque orationis. Cum vero exigua valetudo studiorum labores non ferret, regendo Collegio Nolano primum, tum Neapoli Nouitiorum institutioni praeficitur. Ex eo munere, post annum septimum, ad scribendam Societatis Historiam euocatus in Vrbem anno MDXCVIII. quamuis valetudini diffideret, et longa styli intercapedo terreret, arduam tamen Prouinciam libens accepit. Tantum ex obediendi studio sumebat animi ad conandum. Medio in cursu, grauissimo implicitus morbo succubuit. Iamque vitam eius omnes desperauerant, praeter ipsum; qui cum tantum vsurae lucis expeteret, dum Generalatum S. P. N. Ignatij, quem singulari pietate ob primorum memoriam Patrum scribebat, exequeretur, visus est voti compos effectus. Valetudinem enim recuperauit; opus intermissum repetiit, et proxime ad metam perduxit: tum rursus languore prostratus, necessitati religiose concessit Romae anno Domim MDCVI. Scripsit

Annuas Litteras Societatis Iesu, annorum MDL XXXIII. duorumque sequentium. Romae in Collegio Societatis Iesu MDLXXXV. et sequentibusin 8.

Historiae Societatis Iesu Partem Primam, cui titulum inscripsit, Ignatius. Romae typis Zannetti MDCXV. in fol. Antuerpiae typis Nutij MDCXX. in fol. Coloniae per Antonium Hieratum MD CXXI. in 4.

Vitam Petri Fabri Societatis Iesu, qui primus fuit e X. Sociis S. P. N. Ignatij. Lugduni apud Petrum Rigaud MDCXVII. in 8. Eam Italice reddidit, sub Erminij Taciti nomine Terentius Alciatus noster.

NICOLAVS PIMENTA, natione Lusitanus, Visitator Sociorum in Indiâ Orientali; vbi Goae decessit VI. Martij MDCXIV. Scripsit

Epistolas 11. ad R. P. Claudium Aquauiuam Praepositum Generalem, quibus describit visitationem, quam instituit annis MDXCIX. et MDC. Editae sunt Romae primum Italice ab Aloysio Zannetto MDCI. et MDCII. in 8. et mox ibidem, atque alibi Latine.

NICOLAVS RACOVIVS, natione Polonus, edidit

Orationem in funere Illustrissimi Domini Guilielmi Vrsini Rosembergici, dictam Pragae anno MDXCII. ibique eodem anno impressam typis Georgij Nigrini in 4.

NICOLAVS ROMAEVS, natione Belga, patriâ Brugensis, natus die XX. Octobris, anno salutis MDLXIII. Societati se adiunxit XXVIII. Martij, anno MDXCIV. Vir acri ingenio, et tenaci memoriâ. In patria Humanitatis cursum confecit. Parisiis Logicam, reliquam Philosophiam Herbipoli, Iuris Legumque peritiam Biturigibus ac Pictauij, condidicit. Theologiam Scholasticam apud nos Louanij audiuit; eam quae de Moribus et Conscientiâ disputat, variis in Collegiis, nempe Leodij, Audomari, Syluaeducis, Ipris, et Antuerpiae per annos XIV. docuit. Traiecti ad Mosam et Ipris Rector Nostris praefuit. Hollandicum agrum multos annos excoluit. Patres nostros pro tertia Probatione in spiritu instruxit. Calculi dolores, deinde et atrocem sectionem mirâ constantiâ pertulit, cum diceret, se nolle suum calculum cum omnibus Orientis adamantibus commutate. Tandem Brugis ad caelestem patriam abiit die XX. Decembris, anno Christi MDCXXXII. Edidit opus insigne sic inscriptum,

Ioannis Caluini Nouiodunensis noua effigies centum coloribus ad viuum expressa: qua S. Thomae Theologia tota strictim attingitur; Caluini tota fere fuse refutatur. Accedit

Digressio de Praedestinatione, et Iustificatione. Item

Caluini confessio ex equuleo. Antuerpiae typis Hieronymi Verdussij MDCXXII. in fol.

NICOLAVS SALIVS, natione Bohemus, patriâ Pragensis, Coadiutor Spiritualis, diu cum laude concionatus, obiit Crumlouij anno MD. XCVI. Scripsit

Vitam S. Procopij Abbatis; et

Vitam S. Ludmillae; quas suis Tomis inseruit Surius.

Vitam S. VVenceslai Martyris.

NICOLAVS SARTORIVS, natione Illyricus, seu Slauus, patriâ Scisciensis, natus anno MDL XXXII. in Societatem MDCXV. ingressus, in eâ Rectorem aliquamdiu egit. Edidit translatum a se Croatice,

Manuale Sodalitatis. Posonij MDCXXXIX.

Libellum precum, et Christianarum exercitationum: vtrumque suppresso suo nomine. Agit nunc Poenitentiarium Romae in Vaticano.

NICOLAVS SERARIVS, natione Lotharingus, patria Ramberuillanus, quod oppidum


page 356, image: s356

in Metensis Episcopi ditione est. Natus est honestis parentibus anno MDLV. qui eum idcirco Nicolaum nominauerunt, quod Baptismus ipsius in diem S. Nicolao Myrensi Episcopo sacram incideret. Trimulum Deus e patriae vastitate, flammisqueue, quas bellicus furor iniecerat, ereptum, ac mox e curru, quo in fuga vectabatur, excussum, seruauit incolumem, sororculâ eodem extinctâ casu. Deletâ patriâ primam aetatem egit ad Montem D. Romarici. Primas Litteras Dummartini hausit, magistro vsus homine inprimis diligente, apud quem biennium transegit. Inde Coloniam ad altiores disciplinas missus, spatiis Philosophiae permensis Societati nomen dedit anno MDLXXII. Posito Tirocinio, Herbipoli ad Theologiam incubuit: quâ absolutâ, per omnes fere Humanarum Diuinarumque facultatum gradus tantâ felicitate paulatim docendo ascendit, nulla vt esset earum doctrinarum, in quâ non laudem ferret. Primus in Academiâ Herbipolensi, aliquot probatae conditionis iuuenes, Artium et Philosophiae Magistros renunciauit. Post Theologiam Scholasticam, ad Sacras Litteras, quarum incredibili ardebat amore, totum se contulit; in quibus tradendis tum Herbipoli, tum Moguntiae XX. prope annos, cum mirifico plurimorum fructu, nominisque sui, apud exteras etiam gentes, gloriâ collocauit. In suo studio Litterarum, Dei O. M. gloriam tantâ contentione quaesiuit, quantâ nemo facile alius honores, opesue sectetur: atque vt ad id se, aliosque excitaret, incredibile memoratu est, quo sensu pietatis illud identidem verbum doxologicum, quo Psalmos claudimus, sit solitus vsurpare. Haec illi priuatim, publiceque operum omnium principium erat et finis: hanc nunquam sine praecipuo quodam ardore, qui in vultu quoque emicaret pronunciabat: hanc si a Symphoniacis cani audiret ornatius, gestire scilicet gaudio, ac triumphare quodammodo videbatur. Quam vero vberes illi ex eâ caelestesque sententiae de adoranda illa Diuinitate affluerent, quamque ea voluenda inflammatum indies Diuinae gloriae studium in pectore glisceret, non modo frequentibus, vbi se dabat occasio, sermonibus, sed publicis etiam monumentis prodere olim studuit. Iam vero cum Germaniam iis pestibus conflictari intelligeret, quibus delendis, praeter eximiam pietatem, excellenti quoque doctrinâ sit opus, incredibili in vtrumque studio et labore incubuit, sic dictitans; Pro Haereticis non orandum modo esse, sed etiam studendum. Caput autemomnium studiorum, Sacras Litteras, vt vere sunt, faciebat. Ad has explicandas, tuendas, ornandas, non disputatricem modo illam Theologiam, verum etiam omnium Philosophorum, Oratorum, Historicorum, atque adeo Poetarum lectionem conferebat. Itaque aiebat se multorum hominum miserari vicem, qui cum hisce velut Aegypti spoliis, Dei Arcam exornare possent, aetatem in iis sine fructu contererent. Cum his eam Latinae, Graecae, Hebraicae, Syriacae Linguarum cognitionem copularat, quae ipsis quoque aduersariis eius commendationem expressit. His ille quidem armis vincere hostem poterat, qui vt se vinci quoque sineret, admirabili candore animi, morumque suauitate; quâ et sermones omnes temperabat, adnisus est. Id quod admirabilius inde quoque fit, quod feruidus naturâ, et, nisi longâ atque acri meditatione se fregisset, ad iram esset procliuior. Certe exstat publice hominis heterodoxi elogium, qui eum eruditissimum ac bumanissimum Iesuitam appellat: nam Catholicorum de eo iudicia prolixum esset recensere. Erit instar omnium Caesar Cardinalis Baronius, qui eum Tom. 12. Annal. ad A. C. 1126. Lucis iubar Ecclesiae Germanicae, dicere non dubitauit. Neque tamen haec illum eruditionis, vel ardor, vel fama, ab amore virtutum, quae Deo consecratum hominem decent, distrahebat. Erat in eo modestia virgineum in modum verecunda; studium paupertatis perreligiosum; facilitas quae nullius, non modo consuetudinem, sed ne disciplinam quidem aspernaretur. Ergo in aliorum congressionibus, eâ doctrinâ ac prudentiâ vir, secundas plerumque agebat; neque morabatur per quem proficeret, modo proficeret. Ad extremum consumptis nimiâ animi contentione spiritibus, debilitatoque stomacho, octo dierum spatio, vir cetera robustus, extinctus est, cum prius et Sacra omnia obiisset, et Socios consueta sua Doxologia conditionis humanae grauiter admonuisset, die XX. Maij, anno salutis MDCIX. aetatis suae LIV. in Collegio Moguntino. Elatus est prosequentibus funus, non sine lacrymis, Academiae Primoribus. Edidit Serarius varia subinde Opuscula, quae in Tomos III. collecta prodierunt Moguntiae typis Ioannis Albini MDCXI. in fol. Continentur autem

TOMO I. Historica.

Iosuani Sacerdotes.

De Poenitentia Salomonis.

Naaman Syrus, iam sanus.

Trihaeresium, seu, De Sectis Iudaicis, lib. III.

Minerual Ios: Scaligero et Io: Drusio, lib. v.

Rabbini, lib. 11.

Herodes.

De Apostolis, Disputatio in C. Assertiones tributa.

De S. Paulo, et Iuda proditore.

S. Kilianus, cum Notationibus.

Par Sanctorum Comitum, Godefridus Vestphalus, et Romaricus Austrasius.

TOMO II. Didactica.

Prothyron Paulinum.

Symbolum Athanasianum, Disputationibus III.

Disputatio de Legibus.

De Extrema Vnctione.



page 357, image: s357

De Catholicorum cum Haereticis Matrimonio.

TOMO III. Polemica.

Contra Franciscum Puccium Filidinum, lib. 11.

Litaneutici, lib. 11.

De Sacris Ecclesiae Catholicae Processionibus, lib. 11.

Orationes Luthero-turcicae VI.

De Lutheri Magistro, lib. 11.

Apologiae pro Lutheri Magistro Alogia.

Lutherus Theosdotos remissus.

De Magistro Caluini.

Logi Apologetici, pro Luthero Diaboli discipulo. Edidit praeterea

Commentaria in Sacros Libros, nempe

In Iosue, To. 11. Moguntiae MDCIX.

In Iudices et Ruth. Moguntiae typis Balthasaris Lippij MDCIX. in fol.

In Tobiam, Iudith, Esther, Machabaeos, Ibidem MDCX. in fol.

In omnes Epistolas Canonicas Sanctorum Apostolorum, Iacobi, Ioannis, Petri, Iudae. Ibidem MDCXII. in fol.

Prolegomena Bibliaca. Ibidem codem anno, in fol.

In Libros Regum Commentarium reliquit imperfectum.

De rebus Moguntiacis. Lib. v. Ibidem MDCIV. in 4.

Epistolas S. Bonifacij Martyris, primi Archiepiscopi Moguntim; Notis illustratas: quae exstant insertae Bibliothecae Magnae Patrum Tomo VIII.

Quaestiones de S. Nicolao.

Scripsit etiam Germanice

Noctilucium Lutheri.

Reliquit denique

De Paradiso; et, Epistolas Didacticas, de rebus variis.

NICOLAVS SVSIVS, natione Belga, patriâ Brugensis; pluribus locis cum laude et fructu Rhetoricam docuit, et Theatra eruditis Declamationibus exornauit; fuit enim vir non vulgari inferiorum Litterarum cognitione praestantissimus, suoque merito quatuor votorum professus. Obseruantiâ vero in Superiores, atque obedientiâ fuit eximiâ. Vitam, labores, studia, Deiparae dicata semper voluit, totus in ea laudanda, visenda, precibus prosequenda. Tanto pietatis sensu quotidie sacrificabat, vt in adstantes ea redundaret. Obiit Cortraci die VIII. Iunij, anno MDCXIX. dum Romanarum rerum Historiam ab Vrbis exordio ad haec vsque tempora, continuâ narratione deducere esset aggressus. Edidit

Limam Ciceronianam, siue, De Stylo, librum singularem. Antuerpiae apud Nutium MDCXXI. in 8.

Disceptaetionem Quodlibeticam, De pulchritudine B. Virginis Mariae. Ibidem MDCXX.

Elegias Marianas.

Anacreontaeos lusus:

Pendularia, Drama Comicum. Ibidem MDCXX. in 8.

Illi quoque tribuitur, quae Hermanni Langeueltij nomen praefert,

Vita Martini Antonij Delrio, Soc. Iesu. Antuerpiae typis Plantinianis MDCIX. in 4.

Commentarium in Florum parabat, qui videtur haesisse in membranis.

NICOLAVS TALON, natione Gallus, patriâ Molinensis, scripsit Gallice culto stylo

Historiam Sanctam, eam nimirum quae Pentateucho continetur, libris v. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXL. in 4.

Vitam Francisci de Sales Episcopi Geneuensis. Parisiis apud Thomam Lozel MDCXL. in 4. edit 2.

NICOLAVS TRIGAVLTIVS, natione Belga, patriâ Duacensis; cum Oratoriam Gandaui docuisset, addisceretque linguas peregrinas, et Cosmographiam calleret, insigni propagandae Religionis studio, et multa pro Christo faciendi, patiendiqueue, profectionem in Orientis Solis Indiam, quamuis parum firmo, et laborum toleranti corpore esset, a Patre Nostro Generali Praeposito tandem obtinuit. Abiit e patriâ anno MDCVI. et quamuis multis iam annis aduersâ vsus esset valetudine, tantas tamen vires repente accepit, vt sacciperio onustus, pedes, alacerque viam confecerit. Tantus ardor iuuandi Gentiles eum rapiebat: et in eo munere sperabat se inuenturum corporis etiam firmitatem, quam non reperiebat in patriâ. In Lusitaniâ dum tempus nauigandi praestolatur, schedas excussit, e quibus Vitam Gasparis Barzaei contexuit. Nauim Olysippone conscendit die v. Februar. anno salutis MDCVII. quae die x. Octobris Goam inuecta est. Inde aliquanto post porro prouectus, Macaum peruenit MDCX. et mox in Sinense Regnum, quo destinabatur, immissus est. Operam ibi per annos aliquot nauauit egregiam in salutem illarum gentium; donec vrgentibus Christianae Expeditionis negotiis, in Europam Procurator ablegatus est, vt coactis vndique auxiliaribus copiis, reuerteretur instructior ad messem animarum. Igitur remenso in Indiam pelago, iustis ex causis decreuit terrestre deinceps iter arripere, ex Indiâ mari delatus in Persicum Sinum. Peragrauit Persidem, Arabiam desertam, Turcici partem Imperij: quo in itinere labores immensi, et praesentissima vitae pericula fuerunt adeunda; cum rapidissimi saepe amnes essent sine cymbâ superandi; et arentes atque infestae belluis, ferisque hominibus solitudines, multos saepe dies continuatis noctibus, exiguo comitatu transmittendae. Heliopoli internum mare conscendit, et praeteruectus Cyprum, Cretam, Zacy nthum, denique in extrema positam Italia Hydruntem peruenit. Contractis Principum Catholicorum liberalitate subsidiis, et Sociis lectissimis auctus, post triennium, quam in Europam


page 358, image: s358

venerat, anno MDCXVIII. e Lusitaniâ renauigauit in Orientem. Goam incolumis attigit, non paucis Sociorum sepultis in mari. Ibi dum praestolatur opportunitatem nauigandi, grauissimum morbum contraxit, quo fuerat propemodum ad extrema deductus, nisi benignus Deus suis eum Sinis seruatum voluisset. Soluit Goâ die XX. Maij, anno MDCXX. et Macaum bimestri nauigatione tenuit, superatis aliquoties praesentis naufragij periculis. Ibi annuâ morâ ductâ, septimo tandem post anno, quam in Europam abierat, in Sinense Regnum iterum penetrauit; et Nanciani studia de rebus Sinensibus intermissa resumpsit; Procuratoris simul partes in hoc Regno Sociorum administrans. Multas eius Regni Prouincias demceps peruagatus est, Neophytis inuisendis, augendisqueue, et nouis etiam expeditionibus tentandis. Sortitus est aliquando tres simul procurandas Prouincias, quae amplitudine ac frequentiâ nihil Hispaniae cedant, vel Galliae. In earum vnâ totos sex menses lecto decubuit, nec citra discrimen vitae solus et magnâ rerum necessariarum penuriâ pressus, in vastâ barbarie; donec bono Deo placuit, vt reualesceret. Saepe in iis itineribus subiit intentata sibi pericula; saepe proxime abfuit a naufragio. Sed vbique tutus incedit, quem Deus tuetur. Demum cum se totum ad res Sinicas conscribendas contulisset, et aliquot iam fecisset laboris sui pretium magno eius Missionis incommodo sublatus e viuis estdie XIV. Nouembris, anno MDCXXVIII. Scripsit Nicolaus Trigaultius

Vitam Gasparis Barzaei Belgae e Societate Iesu, S. Xauerij in India Socij, lib. III. Antuerpiae typis Trognaesianis MDCX. in 8. et Coloniae per Bernardum Gualterum MDCXI. in 12.

De Christianâ Expeditione apud Sinas suscepta ab Societate Iesu, lib. v. Augustae apud Christophorum Mangium MDCXV. in 4. et auctos ab Auctore ac recognitos Coloniae per Gualterum MDCXVII. in 8. Transtulit eos Gallice Franciscus de Richebourg-Trigaut MDCXVI. in 8. Hispanice Edoardus Fernandez MDCXXI. in 4.

De Christianis apud Iaponios triumphis, siue, De grauissimâ ibidem persecutione contra Christi sidem exorta anno MDCXII. vsque ad MDCXX. Lib. v. Accessit, Auctarium Matthaei Raderi: Monachij apud Raphaelem Sadeler MDCXXIII. in 4.

Epistolam de sua in Indiam nauigatione, datam Goae XXIV. Decembris MDCVII. quam refert Petrus Iarricus in Thesauro rerum Indicar. To. 3. Lib. 1. Cap. 41. et Gallice prodiit Lugduni apud Rigaud MDCIX.

Annuas Litteras e Regno Sinarum, annorum MD CX. et XI. Augustae apud Mangium MDCXV. in 8. Et annorum MDCXX. et XXI.

Rei Christianae apud Iaponios Commentarium, ex Annuis Litteris Societatis Iesu annorum MDCIX. et trium sequentium, collectum. Augustae apud Mangium MDCXV. in 8.

Vocabularium Sinicum, Tom. III. in quo Sinarum characteres ad nostrorum elementorum ordinem ita reuocat, vt triduo possit a Sinis totum artificium intelligi. Excusum in Sinis. Idem autem parabat recudere auctius aliquot Voluminum decadibus.

Pentabiblion Sinense, quod primae, atque adeo sacrae apud illos auctoritatis est, Latina Paraphrasi explicuit.

Annales Regni Sinensis, Tom. IV. in folio iustae magnitudinis parabat; vno iam Tomo confecto: Item

Expeditionis Christianae continuationem; quae vereor ne mors ipsius interceperit.

NICOLAVS ZVCCHIVS, natione Italus, Vir omni doctrinae genere praestans, et in salutem animarum prorsus impiger, Romae hodieque superstes. Edidit Italice

Varias deuotiones, quibus anima incitetur ad Christiane viuendum. Romae apud Franciscum Caballum MDCXXX. in 24.

Et sub nomine Horatij Vrbani,

Directionem seruitutis Sanctissimo puero Iesu, et Beatissimae Virgini. Viterbij apud Augustinum Discipulum MDCXXX. in 16.

O

OCTAVIANVS DE TVFO, natione Italus, patriâ Neapolitanus, nobili loco natus; Vir ingenio, studio, eruditione, eloquentiâ ad concionem instructus. Is dum Marchionem S. Crucis, Trierarcham classis Hispanicae, per maria terrasque sequitur a Confessionibus, mortem Genuae febri, erysipelate, anginâ incurrit die XXIX. Decembris, anno Christi MDC. XXIX. aetatis suae LI. Religionis aditae XXXVII. dudum quatuor vota professus. Edidit

Commentaria in Ecclesiasticum. Lugduni ex Officinâ Rouillianâ MDCXXVIII. in fol. et Coloniae MDCXXIX. in fol. Explicat autem Capita dumtaxat XVIII. Tomum II. vsque ad Caput XXIV. mors intercepit, missum alioqui iam ad praelum.

OCTAVIVS CAIETANVS, natione Siculus, patriâ Syracusanus, nobilissima Comitum Sortini familia ortus, die XXII. Aprilis, anno MDL XVI. in lucem venit. Cum iuuenis oraret aliquando Syracusis in Templo nostro, Christum Dominum in altari crucifixum conspexit, qui, quo propius accedebat, eo grandior fieri videbatur. Eo viso commotus, Societatem expetiit: quam cum impetrasset Messanae ad diem XX. Maij, anno MDLXXXII. vt grati animi signum aliquod exhiberet, omnibus B. Virginis peruigiliis; Nascentis quoque et Circumcisi Domini, Principum Apostolorum Petri et Pauli, aliorumque suorum Tutelarium, ac denique sexta quaque hebdomadae per Martium mensem


page 359, image: s359

feriâ, longâ se flagellatione cruentabat. Dignum memoratu est, quod illi per annum MDC. Panormi contigit. Interrogabat subobscure feminam quandam de re arcanâ, vt nescio quid retegeret: illa de grauiore quodam scelere, et quod admiserat occultissime rata inquiri, cum nollet eius deponere consuetudinem, Patrem de medio tollere constituit, ne per illum a vitio retraheretur. Ergo sicâ clam instructa venit ad Templum, et post breuem cum Patre sermonem, abeunti parat vulnus imponere. Sed ecce minitabundus in proximo altari se obiicit illi S. Ignatius, cuius tum quidem aspectu deterrita est. Verum posteaquam inde abscessit, inertiam suam coepit incusare, et fidentior ad designatam caedem reuertit, certa Patrem inter colloquendum ferire. At cum iam in procinctu staret, ita viribus se sensit destitui, vt facinus aggredi haudquaquam posset. Ergo velut intemperiis quibusdam incitata, ne tertius illi conatus, vti priores, euanescat, Daemonem prouocat, et illi factâ sui corporis ad libidinem copiâ, ad inferendam Octauio necem, quam ipsa, cum maxime vellet, non posset, opem deposcit. Sed demum coactus est ipse quoque hostis infernus fateri imbecillitatem suam, cum diceret, Ignatium non permittere, vt suis filiis quidquam noxae infligat. Igitur mutato consilio mulier perdita, honorem tentat corrumpere, cui vitam non valebat eripere. Paciscitur cum Diabolo, vt formâ liberali puellam, quam ad sceleris consortium induxerat, addixeratque stygio mancipatui, intempestâ nocte in cubiculum Patris illatam, ibi relinquat. Vbi primum luxit, accurrit improba ad puellae domum, exploratura quo res euasisset. Sed ecce deprehendit reuectam a Daemone puellam, deformatam, atramque carbonis instar, membris etiam distortis, et furiis agitatam. Daemon interrogatus, aditum sibi vllum patuisse negauit, obiectis vndequaque obicibus; nec aliud puella respondit, quam, Ignatius, Ignatius, Ignatius impedimento est, et auctor infortunij mei; ac paucis diebus infelicem animam expuit. At femina tragoediae totius concitatrix, in se tandem reuersa, Diabolo renunciauit, et vitam vniuersim prius a P. Octauio expiatam correxit. Vir fuit Octauius magnâ morum innocentiâ, et vitae integritate; corporis afflictationi apprime deditus; nudis asseribus ad somnum incubare solitus, quando sui quodammodo iuris erat. In victu, et omni corporis cultu perparcus; modestiae et verecundiae singularis; obediens vsque ad admirationem. Bis praefuit Rector Mamertino et Panormitano Collegiis, vbi Nostrorum studia plurimum excitauit. Domum Professorum Panormi etiam gubernauit, magnâ integritatis et obseruantiae laude. Vbique spiritum deuotionis in Nostris hominibus mirum in modum promouit; eos etiam peculiari quâdam beneuolentiae significatione prosecutus, quos ad pietatem videbat proniores. In eos contra, qui religiosae seueritatis disciplinam auersa bantur, acrior insurgebat. In negotiis, quae cum Dei gloriâ coniuncta erant, exequendis, efficax erat, et animi virilis, nullius contra nitentis auctoritatem reueritus. Laborauit multos annos in eruendis in lucem rebus gestis Sanctorum Siciliae; cui Operi, cum iam esset affectum, immortuus est; tam exiguâ rerum creatarum curâ, vt huius ipsius Operis, post acceptum mortis nuncium, non meminisset, vt cuiquam commendaret, donec illi fuit imperatum. Et videtur gratus fuisse Deo hic eius labor, vel ex eo, quod quadriennio ante mortem, cum periculoso morbo decumberet, opere satis tum imperfecto, praeter spem et morbo simul, et Collegij, quod regebat, curâ liberatus est, viribusque ita auctus, vt illud potuerit ad vmbilicum adducere. Illud etiam argumentum accedit, quod cum anno MDCXI. pridie Cal. Nouemb. Votiuum de Sanctis Angelis Sacrum faceret, vt illis successum sui laboris commendaret, pia quae aderat Matrona, magnum vidit Angelorum numerum, qui Patrem dum formam Confessionis generalis pronunciabat, circumsistebant; aliosque atque alios se illis addere caelestes Spiritus, prout in Sacro magis, magisque procedebat: imminente Consecratione, accedere Reginam Angelorum pluribus etiam Angelis stipatam, quae sinu gerebat velut Templi cuiusdam, vel Tabernaculi speciem, ex quo sub Consecratione formosissimus prodibat infantulus. Sic adstitisse omnes Sacrificio, donec ad Communionem Dominus arcte visus est Octauij spiritum complecti. His ille auspiciis, inter gubernationis, aliasque non leues curas, opus grande atque impeditum perursit ad finem. In extremo morbo cum Sociorum nonnulli, praeter preces et vota, reliquias etiam S. P. N. Ignatij, atque aliorum Caelitum, ipsius incolumitati procurandae adhiberent, Superiori ad se accersito dixit, ea salutis quaerendae media suam conditionem excedere; praesertim cum sibi visus esset quiescenti primum, mox etiam vigilanti S. Ignatius B. Virgini supplicare, suorumque illi vota pro sua salute repraesentare: sed Deiparam nutu indicasse, haud oportere vitam sibi vltra prorogare; fortasse propterea, quod iam Opus absoluerat, cui maturando fuerat olim restitutus in vitam. Ergo inter pia colloquia, Sacramentis iam instructus, magnis in B. Virginem, et in Christi Domini Passionem exhibitis pietatis indiciis, suauissime obdormiuit, Panormi die VIII. Martij, anno salutis MDCXX. aetaris suae LIV. Religionis XXXVIII. Eius effigies Romae fuit Superiorum facultate in aere expressa, cum epigraphe, quâ genere, doctrinâ, ac sanctis moribus conspicuus


page 360, image: s360

perhibetur. Edidit Octauius Italice

Orationem funebrem, quam Panormi habuit, in Exequiis Philippi 11. Regis Catholici: excusam primum MDCI. et recusam Panormi per Ioannem Antonium de Franciscis MDCXIX. in 4.

Latine vero dedit in vulgus ad virorum doctorum auxilia procuranda

Ideam Operis, De Vitis Sanctorum Siculorum, famaue sanctitatis illustrium; quod dudum ipse moliebatur. Adiecit

Martyrologium Siculum in singulos anni dies. Panormi apud Erasmum Simeonem MDCXVII. in 4. Opus vero ipsum ab aliâ manu iam dudum auide exspectamus.

De die natali S. Nymphae Virg. et Mart. Panormitanae. Panormi apud Io. Anton. de Franciscis MD CX. in 4.

OCTAVIVS LANZAVECCHIA, natione Italus, edidit tacito nomine breuem, sed elegantem

Narrationem de Vita et morte Federici Cardinalis Borromaei Archiepiscopi Mediolanensis. Mediolani MDCXXXII. in 12.

ODDODE COMITIBVS, natione Italus, patriâ Romanus, e primâ nobilitate, Ducis Polensis filius, in Humanioribus Disciplinis, seuerioribusque excellit; Philosophiam Romae cum approbatione docuit; nunc ibi Sacras Litteras interpretatur. Edidit

Orationem inscriptam, Christus patiens, Nouus Adam sepulchro cordis incisus, habitam in Parasceue coram S. D. N. Vrbano VIII. Anno Christi MDCXXXII. Romae typis Francisci Corbelletti in 4. et nuper cum aliis recusa est.

Philosophiam Tomulis IV. distinctam in Quaestiones et Articulos methodo S. Thomae; inscripsit autem hoc modo, suo nomine non adiecto,

Summa quadripartita Quaestionum Philosophicarum quas pro Laurea disputandas proposuit in Collegio Romano Societatis Iesu, Ioannes Ambrosius Spinola. Romae typis Francisci Corbelletti MDC. XXXIV. in 16.

ODO DE GISSEY, natione Gallus, gente Burgundus, ingressus in Societatem anno MD. XC. gradum in eâ sortitus est Coadiutoris Spiritualis. Docuit Moralem Theologiam; et Albenacensem Residentiam gubernauit. Scripsit Gallice

De Vitâ et Martyrio P. Iacobi Salesij, et Socij ipsius Guilielmi Saltamochij, e Societate Iesu. Tolosae per Raim. Colomiez MDCXXVII. in 16.

Historiam B. Virginis Aniciensis, cum Catalogo Episcoporum Aniciensium.

Historiam B. Virginiis Rupis Amatoris, vulgo, Roquemadour.

Historiam S. Vrsulae et Sociarum.

Vitam S. Saturnini primi Episcopi Tolosani.

Vitam S. Rochi Confessoris.

Vitam S. Alpiniani Confessoris.

Latine vero scripsit

Summam Vitae Sanctorum Ecclesiae Aniciensis.

Historiam Tolosanam; quae tamen excusa nondum est.

ODO MALCOTIVS, natione Belga, patriâ Bruxellensis, Mathematicis Disciplinis, quas Romae docuit, vti et Linguam Sanctam probe instructus, edi permisit, suppresso tamen Auctoris nomine

Astrolabiorum, seu, Vtriusque Planisphaerij, vniuersalis et particularis vsum, per modum compendij traditum a Valeriano Regnartio. Romae apud Zannettum MDCX. in 4.

Mathematicum Problema ipsius laudat Christophorus Clauius, libro VII. Geometriae Practicae, Probl. III. Propos. XX. Obiit Romae die XIV. Maij, anno salutis MDCXV.

OLIVERIVS BONARTIVS, natione Belga, patria Iprensis, natus anno salutis MDIXX. Edidit in lucem

De Horis Canonicis, lib. III. Duaci typis Belleri MDCXXIV. in 8.

Commentarium in Ecclesiasticum. Antuerpiae apud Ioannem Meursium MDCXXXIV. in fol. Paratum praelo habet

Commentarium in Ester.

OLOMVCENSE COLLEGIVM, in Morauiâ situm, ad Bohemicam spectans Prouinciam, edidit

Epit halamium Illustrissimis VVenceslao, Guilielmo Poppelio, Baroni de Lobkouitz etc. et Franciscae Margaretae Comitissae a Dietrichstain. Olomucij MDCXVI.

ORGANTINVS, Nicolao Trigaultio, SOLDVS, Francisco Sacchino, GNECCVS, dictus, sibi vero BRIXIENSIS, ab vrbe Italiae, quam natalem habuit, Societatem in Italia superstite S. P. N. Ignatio amplexus est, anno salutis MDL VI. cum aetatis ageret ipse XXV. adduxitque duos ad eam secum germanos fratres Ioannem Antonium, et Ioannem Baptistam, matre Viduâ eos cum laetitia reddente; quae etiam solebat praedicare Organtinum olim pro Christo multa passurum. Et ipse quidem iam inde a primâ pueritiâ ad Martyrij cupiditatem tacitis instinctibus pulsus, cum de Indiis nihil dum audisset, et secum, et inter pueros aequales solebat frequenter cum suspirio dicere, O si daretur mihi aliquando pro Christo inter Turcas mori! B. Virgini Lauretanae Societarem debebat. Herniâ enim foedâ laborans, cum vouisset Lauretanam se Cellam aditurum, si sanaretur, et statim mire conualuisset, moxque voti soluendi causâ Lauretum adiisset, ita comiter, sancteque ibi est tractatus a Patre in quem incidit, vt decreuerit vitam eandem sequi; quod reuersus Ferrariam, cumulate praestuit. Studiis in Romano Collegio operam dedit: vnde Tusculum primus anno MDLIX. missus est, qui sedem ibi stabilem Societati collocaret. Subinde


page 361, image: s361

Ministrum Collegij Romani anno MDLXV. egit; agebatque Rectorem Lauretanum cum studio lucrandarum Christo animarum, expeditionem Indicam ab Praeposito Generali Lainio primum, tum ab B. Borgia tam ardenter expetiit, vt negari non potuerit. Ergo XVI. Cal. Apriles anno MDLXVII. Olysippone soluit; et v. Idus Septembris Goam appulit. Inde vltra prouectus in Iaponiam cum P. Francisco Caprali, post exspectatam in Macaensi portu (vbi trium votorum professionem die XXX. Nouembris, anno MDLXVIII. fecit) per sesquianni taedia transmissionem, anno MDLXX. peruenit. Mox Meacum missus, Sacaij aliquamdiu haesit, interclusus bellis; donec tandem ad Regiam Meacensem delatus, vitam ibi reliquam, quam longa fuit, per omnem temporum varietatem, perpetuus fere Sociorum Moderator exegit, praeter vltimos vitae tres annos; quibus illum aetas et valetudo iam grauior ad Nangasachiensis Domus quietem reuocauit; quod habuit ille tempus solidum ad vitam ita claudendam, vti sancte traduxerat. Dubium certe videri potest, vtrum ille Iaponios, an magis illum amarent Iaponij, atque obseruarent; nec Neophyti dumtaxat, sed Ethnici quoque Reguli, et quotquot eo tempore vixerunt Imperatores: quamuis, vt Gens illa, priusquam Christi doctrinam admittat, ferox est, et aurae mutabilis, ab iisdem illis Principibus, a quibus habebatur in pretio, nec leues sustinuit calamitates, nec vnum adiit vitae discrimen. Anno certe MDLXXXVIII. cum Faxiba Quabacondonus, qui Nobunanga interempto occupauit Imperium, saeuam in Christianos, ac praesertim in Patres fidei praecones tota Iaponia persecutionem moueret, occultum oportuit Organtinum delitescere ad opem fidelibus adferendam, quamuis benignissime fuisset initio ab eodem Tyranno habitus; noctes impendere sacris laboribus; ad auroram alio quam secretissime migrare: quo rerum atticulo solabatur se ipse Sanctorum priscorum, et suorum hodieque in Anglia Sociorum exemplo, quibus audierat esse familiares huiusmodi clandestinas expeditiones. Annis sic Meaci compluribus clam haesit, inter praesentissima semper pericula; atque animum quodammodo portans in manibus, afflictam illam Ecclesiam sustinebat. Taicosama postmodum furente, atque in Christi pusillum gregem bacchante, sub annum MDXCVI. exeuntem, rogante illustri Neophyto Organtinum, vt se abderet alicubi, dum desaeuislet procella, constanter reiecit consilium Pater, professus sibi fore gloriae, contumeliam et mortem pro Christi doctrinâ quam praedicauerat, proque salute fidelium sustinere; haec se tam longinquis itineribus quaesiuisse; nedum vt latebris redemptam cupiat vitam, quam possit tam honeste profundere. Vrgentibus inde aliis vt se furori subducerent praecones Euangelij, in quos maxime gliscebat Tyranni rabies, Quod ad alios quidem attinet, inquit Organtinus, sequantur quod cuique placet: ego quid affectae huic meae aetati conueniat, probe noui. Viginti et amplius annis Christianitatem Meacensem vtcunque foueo et sustento; et nunc cum tempus admonet vt in publicum prodeam, me tam viliter coniiciam in latebras? Absit hoc a me probrum: sic enim nec honori Diuino, nec vinculo quo Societati obstringor satis fecero. Quocirca, Deo propitio, cras primo diluculo me dabo in viam, vt in crucem agar, vel certe vt naribus mutiler atque auribus; aut vt mecum demum, quidquid collibitum fuerit, tanquam cum promulgatore Euangelij, exerceant. Sic postridie aliis moerentibus, mirantibus aliis, omnibus laudantibus, in media sese pericula intulit. Deus tamen, cui dies omnes nostri in numerato sunt, in alia illum tempora seruauit indemnem. Ad has publicas virtutes, priuata sui ipsius demissio et contemptus cum accessisset, eum domi, vulgoque carum et admirabilem exhibebant. Postremo triennio labores pro animarum salute susceptos continuae orationis suauitate leniebat; maximeque tenebatur Dominicorum tormentorum contemplatione. Obiit Nangasachij anno salutis MDCIX. aetatis LXXIX. Religionis LVI. Iaponicae expeditionis XLII. Mortem ac sepulturam eius Neophyti magno doloris sensu, frequentibusque lacrymis prosecuti sunt. Scripsit

Epistolam ad fratres Romani Collegij datam Goae V. Cal. Ianuarij MDLXVIII. relatam a Collectoribus Indicarum Epistolarum.

Epistolam e Iaponiâ anno MDLXXXVIII.

Annuas Litter as e Iaponiâ annorum MDXCV. et XCVI.

OSWALDVS COSCANVS, natione Germanus, patriâ Halensis in Tiroli; Vir egregie doctus, et Ingolstadij Theologiam professus; vbi et obiit ineunte anno MDCXXXVII. Scripsit

Opusculum de Conscientiâ tractandâ.

OSWALDVS KRVGER, natione Prutenus in Societatem anno MDCXVIII. aetatis XX. adscitus, docuit in eâ Theologiam Moralem, Linguam Hebraicam, et Mathesim, quam hodieque in Academiâ Vilnensi profitetur. Edidit

Theoremata et Problemata Mathematica, ex Opticis, Geometriâ, Astronomiâ, Sphaerâ Elementari, Computo Ecclesiastico. MDCXXXIII.

Arithmeticam. MDCXXXV.

Catoptrocaustica, siue, Specula vstoria. MDC. XXXVI.

Parallela Horoscopa, siue, De directione tormentorum. MDCXXXVI.

Calendarium Romanum. MDCXXXVII.

Centuriam Astronomicam. MDCXXXIX.

Horologiographiam practicam iam habet promptam.



page 362, image: s362

OTTO LADESOV, natione Belga, patriâ Insulensis, natus anno MDLXXXVII. Societatem ingressus MDCX. Litteras Humaniores per quinquennium docuit, rexit Collegium Hesdinense, foris iuxta ac domi gratus, quo in munere obiit die VII. mensis Maij MDCXXX. Edidit

Occupationem quotidianam adolescentis studiosi. Montibus apud Claudium Henon MDCXXIX. in 16.

OTTO ZILIVS, natione Belga, patriâ Vltraiectinus, natus die XXX. Augusti, anno MDLXXX VIII. Societatem ingressus est anno MDCVI. Rectorem egit Syluaeducis et Gandaui. Conscripsit

Historiam miraculorum B. Virginis Mariae Syluaeducensis. Antuerpiae typis Plantinianis Balthasaris Moreti MDCXXXII. in 4.

Sub nomine vero Rhetorum discipulorum suorum

Ruraemondam illustratam. Louanij typis Ioannis Christophori Flauij MDCXIII.

Ex Graeco Latine reddidit

Vitam SS. Xenophontis et Mariae coniugum, eorumque filiorum Ioannis et Arcadij.

Vitam et mir acula SS. Cyri et Ioannis Martyrum, quorum haec XXXI. illa XXVI. Ianuarij reliquis Sanctorum Actis inserta prodeunt. Parat nunc

Mardochaeum triplicem, seu, De triplici Mardochaei fortuna, media, infima, summa, lib. III.

P

PASSAVIENSE COLLEGIVM, in Germaniâ situm ad confluentes Danubium et Oenum, in Austriae et Bauariae confinio, spectans ad Austriacam Societatis Prouinciam; edidit

Templum Gratiarum piis Manibus Serenissimi Leopoldi Archiducis Austriae Fundatoris sui, ipso inferiarum die dicatum. Passauij apud Conradum Frosch MDCXXXIII. in 4.

PATRICIVS ANDERSONVS, natione Scotus, ingressus in Societatem anno MDXCVII. Theologicis, Philosophicis, ac linguarum exactae cognitioni, Mathematicas Scientias ad stuporem vsque coniunxit. Circa annum MDCXX. in Scotiam profectus, carcerem, ludibria, fidicularum minas sustinuit. Ex illis liber, Londini pie obdormiuit. Scripsit Scotice librum, cui titulus est

Quomodo vnusquisque inuenire possit viam se saluandi etc. Ita refert Dauid Camerarius extremo libro 2. de Statu hominis etc.

PAVLVS ALBINIANVS RAIAS, natione Hispanus, patria Valentinus, sedecim annos natus in Societatem adscitus est anno MDC. in eâ Theologiam Moralem Caesaraugustae Sacras Litteras Valentiae explicuit, Sacrae Inquisitionis Censor. Scripsit Hispanice

Lacrymas Caesaraugustanae Ciuitatis in obitu Philippi III. Hispaniarum Regis Catholici: addiditque Orationem funebrem suam Latine. Caesaraugustae apud Ioannem de Lanaja y Quartanet MDCXXI. in 4.

Aragoniam Geographice delineauit.

Vitam fratris nostri Venerabilis Alphonsi Rodriguez Societatis Iesu descriptam nondum vulgauit.

PAVLVS DE BARRY, natione Gallus; edidit Gallice

Deuotiones erga S. Iosephum; et miraculosa subsidia quae suis deuotis praestat. Lugduni MDCXXXIX.

PAVLVS BOMBINVS, natione Italus, patriâ Consentinus, praelegit in Romano Collegio Philosophiam et S. Scripturam. Edidit

Orationem in funere Margaretae Austriacae Hispaniarum Reginae, dictam Romae, ibique impressam apud Zannettum MDCXI. in 4.

Orationem in Parasceue, habitam coram Paulo V. Pont. Max. Romae apud Mascardum, et apud Caballum MDCXII. in 4. post cum aliis recusam.

Orationem in sunere Cosmi II. Hetruriae Ducis. Mantuae apud Franciscum Osannam MDCXXI. in 8.

Orationem in funere Philippi III. Hispaniarum Regis. Ibidem in 4.

Vestigium Gymnasij Romani, quali ornatu exceperit venientem ad se Scipionem Cardinalem Burghesium. Romae apud Iacobum Mascardum MDCXV. in 8.

Vitam et Martyrium Edmundi Campiani e Societate Iesu. Primum in Belgio in 12. postea auctiorem Mantuae apud Osannas MDCXX. in 8. Sub nomine Pompei Muti

Orationem in Diem Sanctum Pentecostes, habitam in Sacello Pontificis. Romae apud Mascardum, et rursus apud Caballum MDCXII. in 4. Presso vero Auctoris nomine, alteram

Orationem de Aduentu Spiritus Saencti, habitam coram Summo Pontifice. Romae apud Mascardum in 4.

Italice suppresso etiam nomine

Vitam S. Ignatij Loiola. Neapoli apud Lazarum Scoriggium MDCXV. in 8. Auctam deinde ex processibus pro Canonizatione institutis, et ipsius Canonizationis narratione. Romae typis Zannetti MDCXXII. in 8. Rursum tertiâ editione correctam et auctam. Neapoli apud Secundinum Roncagliolum MDCXXVII. in 8. Plura de Bombino Leo Allatius in Apibus Vrbanis.

PAVLVS COMITOLVS, natione Italus, patriâ Perusinus, adolescens nostrae se Societati addixit, et cum aliis disciplinis omnibus, tum maxime Humanioribus, Latinis et Graecis eximie fuit perpolitus. Itaque Rhetoricam tradidit; Sacras Litteras est interpretatus; Quaestiones de Moribus publice et priuatim explicauit.


page 363, image: s363

Obiit Perusij die XVIII. Februarij, anno salutis MDCXXVI. aetatis LXXX. Religionis LX. Edidit translatam a se eleganter e Graeco in Latinum sermonem

Catenam illustrium Auctorum in Librum Iob. Lugduni MDLXXXVI. auctam vero et recensitam Venetiis apud Iolitos MDLXXXVII. in 4.

Tractatum Apologeticum pro Monitorio Sedis Apostolicae ad Venetos.

Confutationem Libelli septem Theologorum Venetorum aduersus Interdictum Apostolicum.

Consilia, seu, Responsa Moralia, lib. VII. Lugduni apud Cardon MDCIX. in 4.

Doctrinam de Contractu vninerso, in tres Partes distributam. Ibidem MDCXV. in 4.

Italice vero tacito suo nomine edidit

Centum et triginta Priuilegia B. Virginis. Perusiae apud Aloysium Aluiggium MDCXV. in 4.

PAVLVS DVIZIVS, natione Belga, patriâ Leodius, in Societatem ingressus est anno MD CV. aetatis suae XXI. Humaniores diu Litteras docuit; diu concionatus est. Rector Barroduci; et Theologico Magisterio donatus, quadriennio Mussipontanam rexit Academiam, et Societatis Collegium in eo fundatum. Scripsit Versibus partim Gallicis, partim Latinis Libellum, qui inscribitur

Cantus Musarum, ad Henricum II. Serenissimum Lotharingiae Ducem, nomine Scholasticorum, qui supremâ Philosophiae Laureâ donati fuerant. Mussiponti typis Melchioris Bernardi MD CXV. in 8.

Commentarium breuem in selectas Tibulli, et Propertij Elegias; Mosellam Ausonij. Item, in selecta Veterum et Recentiorum Epigrammata. Ibidem eodem anno; in Belgio quoque et in Galliâ.

Vertit ex Hispanico Gallice

Alphonsi Rodriguez, Exercitium Perfectionis Religionis, Part. III. Parisiis typis Nicolai Buon MDC. XXI. in 8. et saepius deinceps.

PAVLVS GVLDIN, natione Germanus, patriâ Sancto-Gallensis, honestis, sed Haereticis parentibus natus, die XII. Iunij, anno MDLXXVII. et Habacuc vocatus, arti mechanicae aurificis addictus fuit; quam dum persequitur, Frisingae ad fidem adductus fuit, et consilio vitae religiosae suscepto, Priore Benedictinorum suadente, Societatem elegit, in quam Monachij anno MDXCVII. pro Coadiutore Temporali receptus, assumpto Pauli nomine, ad annum vsque MDCIX. eâ sorte vixit. Cum se namque fortuitis occasionibus prodidisset eximia eius indoles ad Mathesim, Romam vocatus, et Philosophiae operam ac Mathematicis dare iussus est, tametsi gradum ille priorem, suâ opinione tutiorem, maluisset. Anno MDCXVII. Graecium missus est, et biennium ibi Mathesim publice docuit: vnde morbo vexatus, in Superiorem Germaniam destinatus ad valetudinem reparandam, Viennam postea reuersus est; vbi Mathesim etiam praelegit: et lue grassante afflatorum obsequio se impendit. Tandem postliminio Graecium rediit anno MDCXXXVII. vbi hodie succesiuis horis vrget scriptiones. Edidit hactenus

Refutationem Elenchi Calendarij Gregoriani a Setho Caluisio conscripti, et operâ Dauidis Origani editi, lib. v. Moguntiae MDCXVI. in 4. In hoc Opere defenditur a calumniis Calendarium Gregorianum, eiusque editor et explicator Christophorus Clauius: proponitur Methodus temporis ciuilis, comprehendens Regulas et Tabulas ad inuenienda ea, quae peti possunt pro Calendario, tum antiquo, tum nouo: componitur etiam Calendarium Iudaicum: reiiciuntur Pseudo-Calendaria Caluiniana. Accessit Digressio de Astronomiâ Scaligerianâ; et breue examen Libelli posthumi Iosephi Scaligeri, De Aequinoctiorum anticipatione. Scripsit item

Paralipomena ad Refutationem praedictam: et producuntur in iis XXIX. exempla Paschatum ex S. Cyrillo Alexandrino, nunquam antea edita. Moguntiae MDCXVI.

Problema Arithmeticum, de rerum combinationibus; quo numerus dictionum, seu coniunctionum diuersarum, quae ex XXIII. Alphabeti litteris fieri possunt, indagatur. Viennae Austriae MDCXXII.

Dissertationem Physico-Mathematicam, de motu terrae ex mutatione Centri grauitatis ipsius proueniente. Ibidem eodem anno.

Problema Geographicum, de Discrepantiâ in numero, ac Denominatione dierum, quam qui orbem terrarum contrariis viis circumnauigant, et inter se, et cum iis, qui in eodem loco consistunt, experiuntur. Viennae MDCXXXIII.

Centrobaryca, seu, De centro grauitatis trium specierum quantitatis continuae, lib. I. Viennae Austriae MDCXXXV. in fol. Praemittit in hoc Opere,

Prolegomena de Disciplinarum Mathematicarum descriptione, ordine, diuisione. Inserit subinde, Digressionem de Quadratura Circuli, et Linea quadratrice; et Annotationem ad Dissertationem de Motuterrae supra recensitam. Accessit denique

Appendix, quae continet

Potestatum Genesim et Analasim.

Constructionem, continuationem, et vsum Tabularum Quadratorum numerorum, et Cuborum.

Vsum earundem Tabularum pro virgis Stereometricis.

Vsum Logarithmorum, pro eadem re.

Regulas ad instruendas acies militares.

Compositionem et Resolutionem numerorum Polygonorum.

Ipsas Tabulas numerorum Quadratorum et Cuborum, a radicibus deciesmillibus, hoc est ab 1. vsque ad 10000. Sub praelo Viennae habet

Centrobarycorum partem alteram, quae continet libros II. III. et IV. apud Matthaeum Cosmerouium MDCXLI. in fol.



page 364, image: s364

De Centro grauitatis, lib. II. Alia habet sub manu.

PAVLVS HOFF AEVS, natione Germanus, patriâ Bingensis ad Rhenum in Dioecesi Moguntinâ, magnum Societatis, et Germaniae lumen; de quo, et de Petro Canisio vsurpabat sapientissimus Bauariae Dux Albertus, vt refert Andreas Brunner in Excubiis Tutelaribus pag. 551. quod Ecclesia de Principibus Apostolorum, Petrus Canisius et Paulus Hoffaeus, ipsi nos docuerunt legem tuam, Domine. Is cum Bingae in patriâ ex editissimâ turri decideret, vouit se, si incolumis euasisset, Societatem nostram, vixdum natam, ingressurum; et illico surrexit incolumis. Embricae, Coloniae, Romae Litteras Humanas, Diuinasque complexus, inter primos Collegij Germanici anno MDLII. quod S. P. N. Ignatius tunc in Vrbe moliebatur, clientes adscitus, triennio post ab eodem Societati transcriptus est. In Romano Collegio Ministrum egit, Sub Rectore Sebastiano Romaeo. Anno MDLVIII. creatus Bononiae Theologiae Doctor, in Germaniam missus est; et ab inde triennio ad diem XVI. Martij solemnem quatuor votorum professionem Pragae emisit; et paulo post Ioanni Victoriae in regendis Viennae studiis substitutus, Ius etiam Diuinum ibi interpretatus est. Lapso triennio vocatus Ingolstadium, Nicolao Lanoio in Collegij Rectoratu successit. Praefuit etiam Nostris Monachij; et totis XIII. annis Germaniae Superioris Prouinciam moderatus est; Principibus tum Austriis, tum Boicis, ob virtutis et sapientiae opinionem, singulari veneratione cultus. Quatuor Congregationes Generales adiit, ter ad electionem Praepositi Generalis. Anno MDLXXXI. quo Claudius Aquauiua suffectus Euerardo Mercuriano est, Hoffaeus, qui Prouincialis eo venerat, designatus pro Germaniâ Assistens, Romae substitit. Post annorum decadem eo munere defunctus, lustrauit Visitator Germaniam Superiorem, et Rhenanam Prouinciam. Vltimâ demum senectâ rediit Ingolstadium ad onus gubernandi Collegij, quoad fractus, tantum non sub onere concidit. Emeritus tandem, annos extremos Deo totos, et patientiae consecrauit, quam in tanta varietate, atque acerbitate morborum, podagrae, chiragrae, calculi, insigniter probauit. Quo in statu corporis, saepius omnes praeteritae vitae Iabes Confessione deleuit; et quamuis perpes pene chiragra digitorum vsum eriperet, per eos tamen dies, quibus Confessionem chartae, pro more, consignare decreuerat, indulgentior fuit. Peractâ eâ Confessione, vltimisque Sacramentis et postulatis, et impetratis, Socios postremum, vt putabat, allocuturus, omnes inprimis orare veniam; vellent esse in se, quo ipse in vniuersos animo esset. Eas deinde ad liberaliter Deo seruiendum hortatus, seipsum abiiciendo, omnes ad spem aeternae salutis erexit: postea bene omnibus precatus, gratias egit, quod praesto fuissent Sacra percipienti. Commendari se denique etiam atque etiam voluit R. P. Generali, et P. Prouinciali, quibus inseruisset, vti potuisset; grata haberent, quae praestitisset. Significauit etiam cupere se eos qui deinceps adfuturi essent aegrotanti, sermonis esse modicos; decresse se reliquum, quod superesset, tempus cum Deo, Patronis suis, aliisque Caelitibus transigere. Sui ob vitae errata doloris signa magna dedit. Inter alia fuit illud, quod Superiori prope assidenti dicere quam demississime solebat, adeo se malum fuisse, vt merito salutem desperare posset, nisi tam clementem se habere Dominum nouisset. Quo etiam suum in omni vitâ parendi studium testatum fecit, cum in morbo ita difficili et acerbo nihil quidquam agere, ne surgere quidem, aut Confessionem generalem instituere vellet, absque Superioris consensu. Quae virtus prae aliis magnam ei sanctimoniae opinionem merito conciliauit apud Nostros, quâ induti, pro se quisque suas illi peculiares difficultates, certo velut Patrono, commendarunt. Mensem fere integrum ita exegit, dum tandem die XVII. Decembris, anno salutis MDCVIII. aetatis fere LXXXV. Religionis LIV. Ingolstadij, inter vota complexumque Sociorum, vitam absoluit. Sub eosdem ferme dies, triduo antequam Hoffaeus graui illo morbo corriperetur, obierat religiosissima femina Medici nostri coniunx, quae supremo suo die Patri tria poma Punica destinauerat; cui etiam simul atque migrauit, se videndam obtulit, similis eum adse inuitanti. Post mortem peramoeno vultu apparuit, et tanquam subridens, vt fere vocem ab eo exspectares. Aliquot ante annos, cum Prouinciam obiret, et Collegij fundamenta Lucernae moliretur, repente morbo oppressus. Augustam reportatus est, ibique post Sacram Vnctionem iam conclamatus, Sociorum votis ab ipso mortis limine (quod creditur) reuocatus est. Nam P. Ioannes Rastellus Anglus, ad Aedem Saluatoris octo passuum millia profectus, pro tam caro capite suum ipse deuouit, sedulo Deum precatus, votum vti hoc suum ratum haberet. Et habuit ratum Deus: simul enim ac domum reuenit, decubuit, et occubuit; surrexit alter, pro quo ille fuit hostia piaculiaris. Dignum memoratu est, quod anno MDC. euenit. Extemporaneum seni sacellum excitatum erat, quo commodius ad sacra vteretur; Bethlemum suum appellabat. Ibi oranti Daemon saltabundus apparuit, iactans se quidpiam inexspectatum moliri. Perterritus Pater tristi denunciatione, Deum anxie pro auertenda a Collegio noxa precatur. Vix triduum abierat, cum veterem subruituri parietem e Sociis aliquot, subsidente ponticulo, cui institerant, in subiectam scrobem corruunt; luxatus vero iam


page 365, image: s365

quassatione murus ruinam traxit, qua duos Sociorum oppressit, alios grauissime sauciauit. In hoc suo Bethlemo quinquagenarius Sacerdos, honoris publici et plausus fugiens, sacras primitias, more maiorum, repetiuit. Mane ante horam a mediâ nocte tertiam surgebat e strato, et vsque ad sextam ducebat meditationem; mox Sacro facto succedebat sacra lectio, scriptioqueue. Verborum semper parcus fuit, et cautus. Tam contumaci et seuerâ victûs abstinentiâ fuit, vt illa vna infestam podagram vltra septuagesimum annum a se procul habuerit. Cibos delicatos, etiam in morbo, auersatus est; parabiles amauit et aliis communes. Paupertatis religiosae sic amans fuit, vt ad res leuissimas posceret facultatem. Cultu et pietate in Beatissimam Virginem, omnibus ipsius peruigiliis ieiunium religiosissime seruauit; et quem senem non vllus facile vnquam cantantem audiit, is ipse paucis ante mortem diebus carmen de B. Virgine, praeter omnem morem concinuit. Saepe demortuorum animae ad cubiculi fores auxilium ab eo flagitarunt: et suauiter Ingolstadij nostris adolescentibus exprobrauit aliquando, quod nonnunquam sibi liberalius aliquid sine Maiorum venia indulgerent, quae post mortem ne flammis expiarent, ab se venirent suffragia postulatum. Edidit vir egregius, suppresso suo nomine, e Latino a se Germanice redditum

Catechismum Romanum.

Et sub nomine Theologorum Bauariae,

De Communione sub vnâ tantum specie. Contra hunc Libellum cum Smidelinus et Cyriacus Spangebergius noxios edidissent Tractatus; Hoffaeus tacito nomine edidit Germanice, iusti voluminis

Librum, quo Smidelinum et Spangebergium confutauit. Anno MDLXV.

PAVLVS LE IEVNE, seu, IVVENIS, natione Gallus, patriâ Campanus, Societatem anno MDCXIV. aetatis XXII. ingressus, nauigauit in Cannadam, ibique fuit, estque hodie Superior Nostrorum: edidit Gallice

Relationem gestorum in Nouâ Franciâ annorum MDCXXXIV. et sequentium vsque ad MDCXXXVIII. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy iisdem annis in 8. Sed gesta anni MDCXXXVII. edita sunt Rhotomagi apud Ioannem Boulenger MDCXXXVIII. in 8.

PAVLVS IDSEPHVS DE ARRIAGA, natione Hispanus, gente Cantaber, patriâ Vergarensis. Is cum Madridij Litteris apud nos operam daret, egressus aliquando deambulatum in agrum, B. Virginis aspectu, alloquioque dignatus est, iubentis vt sibi in filij sui Societate seruiret. Ergo admissus in eam Ocaniae, excellentissimum sanctitatis Magistrum P. Ioannem Sebastianum nactus est; quo ductore breui dedit illustria sanctitatis et zeli animarum indicia; cui ardori suo vt satisfaceret paucis post annis in Peruanam Prouinciam nauigauit. Primis annis Rhetoricam ibi cum laude eximiâ docuit. Rector aliquot annis fuit Arequipensis Collegij; et Limense totos XXIV. per interualla gubernauit. Missiones etiam instituit admodum fructuose; et a Prouinciâ demum Procurator designatus, Romam contendens, haud procul Hauana naufragio periit, anno salutis MDCXXII. aetatis LX. aditae Societatis LV. Peruanae commorationis XXXVIII. Vir fuit tantis, et tam illustribus a Deo donis cumulatus, vt P. Iacobus Aluarez de Paz, rerum ipsius omnium conscius, dicere soleret, fore vt si illi esset superstes, in admirationem decorum illius vocaret orbem terrarum. Nos pauca de multis, tanquam de naufragio tabulas, colligamus. Spiritu paupertatis claruit inprimis, et in opulento Collegio, quod tamdiu administrauit, vel necessaria sibi patiebatur deesse. Non ille lipsanothecam habere, non pictam tabulam, non quidquam aliud, nisi quod gestabat: id vero erat detritum semper, resartum, prae aliis vilissimum. Calceis vtebatur, quos alij deposuerant: et Romam olim profectus cum P. Didaco de Torres, eosdem inde retulit in Orbem Nouum, quos hinc extulerat; et aliquot etiam post annis illis vsus est. Vestibus tam obsoletis amiciebatur, vt Socios propemodum puderet; nec eas illi, nisi astu, facile subduxisses. Nauigationem ingressus est nullo admisso lecto; nullâ veste, praeter eam, quâ erat accinctus. Iussus togam extimam admittere, eam deinde ex Portubello, vna cum cultrariâ theca, quam ipsi quispiam per importunitatem obtruserat, retro remisit, laneam se togulam sibi magis aptam inuenisse renuncians. Pro lecto illi erat tormentum bellicum, cui se applicabat; nimirum diu assuetus domi somnum capere, admoto ad arboris truncum corpore, aut ad lapidum struem, ne quid capitali inimico suo (sic somnum vocabat) indulgeret. Virginitatem, et primam simul innocentiam, quam hauserat a Baptismo, illibatam vsque ad finem seruauit. Deum ac Caelites animo praesentes semper habebat; horis singulis certâ quâ dam precatione eos venerabatur. Angelum suum Tutelarem singulari studio coluit; et inuocatum certâ praesentem ope est expertus. Inuectus iumento in deuexam rupem, vnde nec se posset retro recipere, nec porro vrgere, admonuit familiariter Angelum suum, id esse temporis, quo amico sibi sit opus: vix dixerat, cum laps â in praeceps mulâ, ipse sospes in rupe collocatus est. Flumen quod aquis inflatum non audebat transmittere, inuocato eodem Angelo, traiecisse repente se comperit. Petasum vento abreptum, idem illi Angelus ad manum porrexit. Densum per imbrem incessit aliquando siccus, et inter rura natantia sicco calle. His benficiis


page 366, image: s366

ne non esset gratus, Congregationem Limae instituit sub Angelorum Custodum patrocinio, promissâ etiam eorum sinceris cultoribus puritatis integritate. Beatae Virgini conscriptis tabulis se manciparat; suumque mancipatum annuo donario Lauretum transmisso sibi gratulabatur: in eandem seruitutem, quotquot poterat, distributis etiam tabellis, inuitabat. Eiusdem Virginis Officium semper orabat; eius solemnitates peculiari religione colebat; peruigiliis, et diebus Sabbati ita ieiunabat, vt a meridie Veneris, ad vsque meridiem Dominicae nihil gustaret; idque totis XL. annis constanter praestitit. Et cum rogante importunius Episcopo Chuquiabensi, bolum vnum semel, ne illum offenderet, sumpsisset; valido stomachi dolore cruciatus est, donec bolum illum reiectauit, mirantibus cunctis hominem viribus pollentem, nec alias male affectum, bolum vnum nequiuisse digerere. Arequipae, et Limae Sacellum in formam Aedis Lauretanae construxit, vbi noctes ipse diesque haerebat: et Iouis ac Sabbati diebus conuocatos e Sodalitate primarios, ad Virginis cultum amplificandum eos hortabatur. Obedientiae studium vel hoc facto satis probauit, quod biduo non toto ad iter Romanum parandum dato, nullâ aetatis, munerisue sui ducta ratione, e vestigio conscendere paratus fuerit. Tantae fuit humilitatis, vt oblatam quatuor votorum professionem repudiarit, eâ vsus ratione, Viro sancto, ac Societatis genuino amatore dignissimâ, Nolle per suum exemplum aperiri aditum dispensationi Regularum, vt ab alterâ professione pedetentim quaeratur ad alteram transitio. Ceterum ille sic erat in Litteris versatus, vt Philosophiam ac Theologiam non sine laude tractarit. Contra vero Adiutorum munia praestabat omnia, quoties eorum quispiam languebat, aut ad vires instaurandas exire iubebatur. Ocaniae inter docendam Rhetoricam, toto quadriennio tergus verueci quot Sabbatis cum lanio diripiebat, tam in id opus intentus, vt crederet lanius id eum ex priuati ratione officij factitare. In Europam, ac retro in Indiam renauigans, pulla in veste cibos Nostris, atque aegris publicum ad focum parabat. Dum Rector erat, ludum litterarium pro Magistris languentibus passim adibat; votumque conceperat, illi se muneri, quoad per Superiores licuisset, per omnem vitam operam nauaturum. Ipse lateres domi fingere; iumenta foris insternere; aulas Collegij tertio quoque die lustrare, et, si indigerent, euerrere; mancipiis domesticis Euangelium explicare; feria quinta Maioris Hebdomadae duodenis Indis egentibus pedes lauare, tergere, suauiari, ipsos pascere, et veste per annum emendicatâ donare. Huius gentis incredibili amore tenebatur; eiusque institutioni se libenter totum addixisset: sed ardorem illum suum alterâ cogitatione temperabat, quod se crederet per iuuentutis educationem nihilo minus profecturum. Cum ob linguae ignorantiam moestus aliquando pergeret ad Missionem, quo destinabatur, ratus sibi domi fructum perire, nec responsurum foris; inter orandum noctu vocem internam Dei increpantis excepit, Quid ad te? tu me sequere: quâ excitatus, multum in eâ expeditione ac deinceps commodi mortalibus attulit. Certe plurimum valuit ad exscindendam Idololatriam eius industria et solertia. Sed reliquam etiam iuuentutem ita educauit, vt omnes Religiosorum familias illis locupletarit; vni Societati supra centum adiunxerit. Dicebat ad populum magnâ spiritus vehementiâ, neglecto verborum ornatu; et tantâ efficacitate, vt vnico subinde verbo mirabiles motus excitaret. Vnum quempiam obduratissimi cordis hoc dicto emolliit, Quid tibi fecit Deus, mi homo, quod illum tam male tractas? Concionaturus aliquando in Aede principe de Christi Passione, tantâ obrutus est aritudine animi ac moestitiâ, vt desperaret se posse dicere: sed vbi euasit in pulpitum mutatus est illico, et incredibili suo, audientiumque motu Christi cruciatus exposuit. Miseris sollicite subueniebat: nec semel indusium suum egentibus elargitus est, admonitis, vt accepturi pro eo mundius alterum vertente hebdomadâ redirent. Negabat videlicet se sibi temperare posse, quando aliorum cernebat indigentiam. Plusquam XII. annis, dum Rhetoricam docuit, corrogauit per septimanam, vnde die Dominica cum suis discipulis cibos ad custodias publicas deferret. Studiosos inopes complures alebat, donec Religioso Instituto sese aptarent. Quotidie cilicio et flagello in se saeuiebat. Cibi erat parcissimus; et ad haec biduo subinde, triduoque prorsus abstinebat. Dies noctesque orabat, nunquam otiosus. Suorum arcana Diuinitus edoceri creditus est multis clarisque exemplis. Visus est inter obeunda exercitia spiritus sublimis a terra: visus magno fulgore mirifice coruscare. Toto eo tempore, quo se illis excolebat, pane et aquâ subausterâ vitam tolerabat. Res Sacras eximiâ reuerentiâ tractabat. Arequipae, cum ibi Rector esset, diebus festis a Sacro domestico excurrebat in villam sesquimilliari dissitam per altas arenas, magno suo gaudio, vt ibi rursum sacrificaret, deriuato in se officio, quod aliis grauius accidere animaduertebat. In Sacro multis a Deo piis motibus, sentisque recreabatur; multas ipse lacrymas reponebat; et iam sulcos eae duxerant suâ frequentiâ, in eius vultu. Nunquam illi tempus deerat ad sacras functiones; et Canonicum Officium suis fere horis partitim exsoluebat. Lectioni spirituali media inter negotia tam accurate intendebat, ac si illi soli vacaret. Societatem, eiusque Instituta tenere amabat; seruabatqueue


page 367, image: s367

exacte. Erat affabilis, mitis, patiens; nunquam querulus, nunquam immodice iratus; omnibus acceptus. Tantae erat apud Proregem, Archiepiscopum, Senatum, omnes opinionis, vt nihil eo inconsulto statuerent alicuius momenti grauioris. Neminem sibi adesse morituro alium voluit Archiepiscopus praeter ipsum. Ipse autem procurandi homines ad mortem percallens, Nostris grauius decumbentibus semper aduigilabat per noctem: demortuos autem suis manibus componebat, et piacularibus suffragiis prosequebatur; idque tam prouide, vt quo citius eo beneficio potirentur, statim a nocte mediâ lustricas preces exhiberet, solitus ad id officij ab Angelo, si forte altius obdormisset, excitari. Hic vir tot ornamentis clarus, cum tandem nauigaret in Hispaniam, foeda tempestate nauem iactante vectores magno ardore spiritus ad constantiam in morte iam in oculis obuersante, atque ad Exhomologesim hortatus est. Ipse expiatis omnibus in cameram se recepit, vbi genibus flexis, acclinis malo, inter adorandum Crucifixum quem manu tenebat, spiritum sancte exhalauit: ceteri postea facto naufragio vndis occupati sunt, paucis nando elapsis. Patris cadauer fluctibus e nauigio abstractum, postridie quoque fluitabat, Crucifixum fouens arcto complexu. Mortis suae modum atque articulum eum praenouisse fere exploratum est. Nonnullis etiam vectorum incolumitatem condixit, ratâ praenunciatione; et multa saepe alia vaticinatum fuisse certis euentibus constitit. Eius mortem, simul ac Limae nunciata est, omnium Ordinum luctus et depraedicatio celebrauit. Scripsit autem

Rhetoris Christiani, Part. VII. Lugduni per Horatium Cardon MDCXIX. in 12.

Directorium Spirituale.

Praeterea Hispanice

Tractatum de Extirpatione Idololatriae, et de mediis ad conuersionem Indorum aptissimis; Opus perutile Parochis et Visitatoribus Indorum. MDC. XXI. in 4. Limae apud Hieronymum Contreras.

Litteras, quibus se quis B. Virginis seruituti possit mancipare; et alios Tractatus Spirituales.

Ex Italico deinde transtulit Hispanice

Lucae Pinelli, De Perfectione Religiosâ, lib. IV. Madridij MDCXI.

Scripsit denique

De Beatâ Virgine; et

De Angelo Custode: Item

Librum Exercitiorum Spiritualium, et deuotionum, ad instructionem eorum, qui in Semmariis nostris educantur. Verum hic solus, duobus illis deperditis, excusus est.

PAVLVS KVHN, natione Polonus, patriâ Posnaniensis, in Societatem sub annum MDC. XXIII. ingressus, excellit in Litteris Humanioribus, quas publice cum laude tractauit. Edidit sub nomine Collegij Cracouiensis; et Societatis Iesu

Trophaeum Regale Potentissimo Poloniarum et Suecorum Regi Vladislao IV. Cracouiam ipso suae inaugurationis die ineunti. Anno MDCXXXIII.

Immortales Gratias eidem Serenissimo Regi, Liberatori, Vindici, Seruatori, dum pacato Septentrione, victorem exercitum in Amurathem Turcarum Imperatorem duceret. MDCXXXIV.

Arcum Pacis, nouo sine sanguine Triumphatori Vladislao IV. Sarmatiae Monarchae, ab expeditione bellicâ in Amurathem Turcarum Imperatorem susceptâ, feliciter et auspicato reduci, a Societate Iesu consecratum. MDCXXXV.

PAVLVS LAYMANN, natione Germanus, patriâ Oenipontanus, Societatem adolescens annos natus XIX. ingressus est. Philosophiam docuit sexennio, Casus Conscientiae annis XVI. Ius Canonicum, cuius fuit peritissimus septennio, Ingolstadij, Monachij, Dilingae. Vir profunde doctus, et, quod rarum est, modestissimus atque hum. llimus. Obiit Constantiae XIII. Nouembris, anno MDCXXXV. sexagenarius. Edidit autem

Theologiam Moralem in lib. V. partitam. Monachij formis Nicolai Henrici MDCXXV. in 4. et ibidem auctius MDCXXVI. in 4. et rursum multo locupletius ibidem MDCXXX. in fol. praeter editiones alibi alias.

Quaestiones Canonicas, de Praelatorum Ecclesiasticorum electione, institutione, et potestate, ex lib. I. Decretalium. Dilingae apud Iacobum Sermodi MDCXXVII. in 8.

Conclusiones Canonicas de Iurisdictione, et Iudicis Ordinarij potestate. Dilingae formis Academicis MDCXXVIII. in 8.

Processum Iuridicum contra Sagas Coloniae.

Iustam Defensionem SS. Romani Pontificis, Augustissimi Caesaris, S. R. E. Cardinalium, Episcoporum, Principum, et aliorum, demum minimae Societatis Iesu, in causa Monasteriorum et Bonorum Ecclesiasticorum vacantium, contra quosdam a seipsis delectos Iudices. Dilingae apud Gasparem Sutorem MDC. XXXI. in 4.

Contra hoc Opus scripsit Fr. Romanus Hay Monachus, vt praefert titulus, Benedictinus ex Monasterio Oxenhusano, Librum cui titulum fecit Astrum inextinctum: cui, cum primum sine Auctoris nomine a Gaspare Scioppio prodiisset, simul et alteri scriptioni famosae, vt vna fidelia duas abstergeret maculas, opposuit Layman

Astrologiae Ecclesiasticae, et Astri inextincti, a Gaspare Scioppio in lucem editi, Censuram. Ibidem MDCXXXV. in 4.

PAVLVS PRINCEPS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, obiit Neapoli die XVII. Aprilis, anno MDCXIII. Edidit Italice suppresso nomine

Tragoediam de Angelo Custode.



page 368, image: s368

Praxim praecipuorum Exercitiorum vitae spiritualis. Neapoli apud Tarqumium Longum MDC. XIII. in 16.

Et sub nomine Ioannis Laurentij Guadagni

Thesaurum Doctrinae Christianae MDCX. et adiuncta Part. III. Venetiis apud Ioannem Antonium Iulianum MDCXXVIII. in 8.

PAVLVS ROBERTVS, natione Gallus, patriâ Picto; Professus in Societate trium votorum; edidit aliquot

Tractatus Controuersiarum. Habet praeterea paratum

Librum de Bono Mortis.

PAVLVS RODRIGVEZ, seu, ROTERIGIVS, natione Lusitanus, patriâ Bracharensis, Sacrae Theologiae Doctor, et Diuinarum Litterarum primum Conimbricae, tum Eborae interpres. Edidit

Triumphum verae gloriae vtriusque Ioannis, Baptistae, et Euangelistae. Portu apud Emanuelem Cardoso MDCXXXIV. in fol. Parat etiam

Commentaria in Euangelium S. Matthaei.

PAVLVS SHERLOGVS, natione Hibernus, gente Munapiensis, domo Waterfordiensis, natus peruigilio Assumptae Dei Genitricis, anno salutis MDXCV. parentibus apprime Catholicis: in Hispaniam migrauit, Humanioribus iam disciplinis probe instructus anno MDCXII. et Salmanticae in Hibernorum Collegium admissus, Societatem paulo post expetiit, et impetrauit annos natus XVII. Praefuit Compostellano Hibernorum Seminario, et Salmanticensi. Theologiam Scholasticam et Sacras Litteras docuit Salmanticae, hodieque docet. Edidit Tomos III. quorum I. continet

Anteloquia in Salomonis Canticum Canticorum. Lugduni ex Officinâ Iacobi Cardon MDCXXX III. et multo auctiora apud Iacobum et Petrum Prost MDCXL. in fol. Tomus II. continet

Commentarium in II. priora Capita Cantici Canticorum. Apud Iacobum Prost MDCXXXVII. in fol. Tomus III. continet

Commentarium in reliqua Capita Cantici Canticorum. Apud Iacobum et Petrum Prost. MDC. XL. in fol. Habet prae manibus

Vindicias Scientiae Mediae.

De Hebraeorum Republicâ et Antiquitatibus Biblicis.

PAVLVS VALLIVS, natione Italus, patriâ Romanus, Philosophiae ac Theologiae in Collegio Romano Professor; doctrinâ et morum facilitate omnibus carus; tractandorum animorum apprime peritus. Magnâ caritate et labore promouebat iuuentutem ad omnem virtutem, studiis ceterum semper addictus; otij hostis iuratus. In supremo morbo commendatam fecit omnibus suam tolerantiam. Obiit Perusij die XXVI. Iunij, anno salutis MDCXXII. initae Religionis XL. Edidit

In Aristotelis Logicam, Tom. II. Lugduni per Ludouicum Prost MDCXXII. in fol. Reliquos in vniuersam Philosophiam mors Auctoris interuertit.

PAVLVS ZEHENTNER, natione Germanus, patriâ Oenipontanus in Tiroli: iuuenis in Societatem ingressus anno MDCVI. aetatis XVII. in eâ Sacras Litteras, et Theologiam docuit. Sed concionandi arte praestat inprimis, quam hodie apud Eleonoram Augustam, Ferdinandi II. Caesaris Viduam exercet. Edidit Germanice

Concionem funebrem in Exequiis Serenissimae Mariae Renatae Bauarae, Alberti Ducis filiae, dictam Monachij MDCXXX. ibidemque impressam.

Latine praeterea edidit

De Verme malae Conscientiae, lib. IV. Ibidem MD CXXXIII. in 8.

Promontorium malae Spei, siue, Notam et signum reprobationis, esse procrastinationem Poenitentiae, Lib. IV.

PETRVS AEGIDIVS, seu, GIL, natione Hispanus, ex Oppido Catalauniae Reus, Dioecesis Tarraconensis, natus annos XXIII. ingressus est in Societatem IV. Nonas Martij, anno MDLXX IV. professus iam antea Philosophiam. In eâ, Doctoratu Theologico Gandiae suscepto, totos XX. annos Reginam illam Scientiarum explicuit Barcinone; vbi et Collegium nostrum tertio gubernauit; semel Balearicum; ac demum Aragoniam Praepositus Prouincialis obtmuit. Censor fidei designatus fuit ab Sacrâ Inquisitione Barcinonensi. Annis XL. quibus Barcinone substitit, Confessiones Proregum, Episcoporumque omnium excepit; qui eius consilio omnia, publica, priuata, gerebant. Tantum erat pietatis, sapientiae, et prudentiae eius nomen. A primo Societatis ingressu, praeclarissimum fuit virtutum exemplar; atque ab Ordinis sui Institutis ne latum crinem vnquam discessit. Omnibus eius obeundis muneribus apprime deditus fuit; iis praesertim in quibus ditior demissionis et laborum seges esset; quale est, plebeculam informare Catechesi; adire custodias, triremes, nosocomia; pannosis hominibus aurem praebere; adesse reis capitalibus: quae adeo non habebat vilia, vt illis sui copiam indulgentius, quam nobilibus faceret; monueratque Ianitorem, vt quoties ad ignoti cuiuspiam mortalium opem e Nostris incertus aliquis euocaretur, se prae aliis admoneret. Inter Principum fauores perpetuos sui semper tenax propositi, sui iuris fuit; nec in se patiebatur quidquam ab eorum liberalitate deriuari; ne corripsendi eos libertatem videretur fecisse venalem. Cum Maquedae Dux ad Siciliae administrationem admotus eum sibi a Confessionibus esse voluisset, contendit vt attritas et laceras vestes nouis commutaret, priusquam nauem conscenderet. At Aegidius ingenue professus est, nunquam se illius Confessiones nisi in eo vestitu excepturum; et tam id religiose seruauit, vt


page 369, image: s369

resartam saepius togam non prius posuerit, quam Duce in Sicilia vitâ functo, ipse rediit Barcinonem. Nihil illi accidebat acerbius, quam ad Principum mensas cogi; quas vt in itineribus declinaret, praeibat vno die, vel sequebatur. Tande cum posset vel leui nutu consaguineorum suorum inopiam subleuare, nunquam quidquam innuit Proregibus, vnde possent eam egestatem vel subodorari. In omnibus itineribus, quae diuturna, et iniquo tempore per Hispaniam, Galliam, Italiam instituit, lacerum palliolum fuit illi totos XXX. annos pro arcendis pluuiis; galerus toties ab ipsomet resartus, donec vetustate abiit in frusta. Semper ille quidem, sed eo potissimum tempore, quo Collegia regebat, aliorum se tegebat exuuiis; et eo iucundius, quo pannosioribus. Innumera sunt eius generis exempla, quibus non Principes modo, sed viros etiam religiosissimos insolitâ quâdam admiratione commouit. In eo certe morbo, qui mortis illi causa fuit, quoties pretiosiora cernebat adhiberi pharmaca, qualia postulabant aetas, et morbi conditio, omnibus quibus poterat rationibus agebat, vt Medici imperarent viliora. Erat seuerissimus suorum sensuum custos: nullam tot annis feminam de facie nouerat: se quoque ipsum attingere quodammodo horrebat. Agebat Deo gratias pro hebetata sibi acie oculorum; ex quo multa commoda castimoniae persentisceret. Obedientiae seueritatem non exigebat magis a subditis, quam ipse praestabat. Ad primos Ianitoris, vel Aeditui nutus paratus, quoquo vocaretur, grauissimarum etiam occupationum filo abrupto. In gubernando benignitatis laude florebat; quâ vnâ ducebat subditos, quo maxime volebat. In subitis casibus adeo nil commouebatur, ac si omnes affectiones extirpasset. Vnâ aequitatis normâ domesticorum actiones examinabat: honestatis dumtaxat momenta ducebat grauiora. Demum factis et exemplis ad suum cuique officium ipse praeibat. Societatem vnice diligebat ex animo; cui vt arctius haereret, quotidiana inter sacra sua vota renouabat. Instituti eius fuit tam tenax, vt nullis munerum, occupationum, senectutis oneribus se pateretur impediri ab eius ministeriis impigre obeundis: atque adeo inter Prouinciae curas, non minus diligenter Catechesi tradendae, et Confessionibus audiendis vacabat, quam si illud ageret vnum. Diuini cultus incrementum, quoquo poterat modo, procurabat, siue domesticis suam nauaret operam, siue alios Clericos sacris Ecclesiae ritibus informaret. Nec minore curâ B. Virginis cultum et venerationem augebat. Eius certe pietati ac diligentiae debet Academia Barcinonensis votum illud, quo se obstrinxit, propugnandi semper Immaculati eius Conceptus praerogatiuam. Familiaris eius sermo religiosae plenus simplicitatis, omnium qui cum eo agebant capiebat voluntates. Nunquam aliud in ore habere, quam in corde: quod cum ipse de omnibus quoque praesumeret, difficile adduci poterat, vt in eo defecisse quemquam crederet, nisi manifesta signa probarent. In conciliis sententiam ex vno aequitatis arbitrio metiebatur: et tantam consecutus est laudem, vt diceretur prudentiae et consilij dono ceteris eminere. Denique quod in eo potissimum admirati sunt omnes, fuit vitae innocentiâ, continuato praeclare gestorum ductu contexta, pretiosiore semper actionum similitudine, in tantâ rerum varietate, ad finem vsque traducta; vt quicunque eam diutius et propius inspexerunt, suspexerint maxime, et grauissimis iudiciis inculcarint saepe Antistites etiam Illustrissimi, Patris sanctimoniam singularem, et vitae praestantiam, constantiamque vix credibilem, dignissimam esse, quae, vel dum ipse viueret, Sanctorum summâ gloriâ decoraretur. Vbi Prouinciae reliquit habenas, magnis itineribus Barcinonem properauit, nullas viae molestias, nullos caniculae aestus moratus. Atque vbi appulit, mox cum Ianitore transegit, et cum praefectis carcerum et nosocomij: vt se in omnis laboris partem vocarent. Ministrum Collegij sublatis manibus, additis etiam lacrymis exorauit, ne quid sibi a communi victu diuersum dari permitteret. Haec ipse animo destinabat; sed iam ad metam laborum venerat: nam ex viae difficultate morbum contraxit, quem cum dissimulare diu non posset, nono eius die, qui in XV. Septembris incidit, anno Christi MDCXXII. aetatis LXXII. Religionis XLIX. abemissis quatuor votis XXX. Barcinone succubuit, magno sui desiderio tum Nostris tum externis relicto, qui sunt cum lacrymis funus ipsius prosecuti. Edidit Petrus Aegidius Linguâ Catalanicâ

Modum adiuuandi moribundos. Barcinone typis Ioannis Amello MDCV. in 8.

Memoriale mandatorum, et animaduersionum ad Parochos et Confessarios: suasu Illustrissimi D. D. Dymae Lloris Episcopi Barcinonensis.

De Vectigalibus, et eorum Iure in Cataloniae Principatu.

Officium Sanctorum Episcopatus Barcinonensis, et Vrgellensis.

Transtulit praeterea in Catalanicam Linguam

Thomae de Kempis, De Imitatione Christi, lib. IV.

PETRVS ALAGONA, natione Siculus, patriâ Syracusanus, Romanae Poenitentiariae Rector fuit, et examini Episcoporum, atque Ordinandorum diu Romae praefuit. Obiit Romae grandaeuus die XIX. Octobris, anno salutis MDCXXIV. In compendium redegit, atque euulgauit

Manuale D. Martini Azpilcuetae Nauarri, de Quaestionibus morum, et conscientiae. Cui posteriore


page 370, image: s370

editione aucto et recognito addidit Compendium commentarij eiusdem Nauarri, De Vsuris. Coloniae per Hermannum Mylium MDCVIII. in 16.

Summam Theologicam S. Thomae Aquinatis Doctoris Angelici. Post primam editionem correctius Herbipoli typis Ioannis Volmari MDC. XX. in 12.

Totum Ius Canonicum, Tom. II. Romae typis Zannetti MDCXXII. et XXIII. in 4.

PETRVS ALOIS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, Societatem anno MDCIX. aetatis XXV. ingressus, Neapoli Philosophiam, et Sacras Litteras cum laude professus est. Edidit

Epigrammatum, Centurias III. Lugduni per Claudium du Four MDCXXXV. in 12.

PETRVS DE ANASCO, natione Peruanus, patriâ Limensis, seu, ex Ciuitate Regum. Is cum iuuenis XXII. annorum grauissimo teneretur morbo, Beatissimam Virginem, quam impense colebat, inuocauit. Illa visibili specie mox adstitit filium suum vlnis complexa, et suauissimis clientem suum verbis solata, sospitatem pollicita, iussit vt per vitae perfectae rationes filio suo militaret in Societate Iesu. Ille, vbi conualuit, Societatem Limae complexus est, et absolutissimo viuendi modo conuertit omnes in sui admirationem. Verum enimuero iam inde a teneris vnguiculis aspirabat ille iam tum ad fastigium sanctitatis, vsus familiaritate maximâ Reginae Caelorum. Quoties ob erratum suum aliquod statuebant in eum animaduertere parentes, confugiebat ad suae Dominae patrocinium, et parentes illico mitigatos experiebatur: Quotidie ante eumdem ad Scholas, ipsam in suo Templo consalutabat: Sabbatum eius honori ieiunando consecrabat: horum si quid neglexisset, aliquid ea die patiebatur aduersi. Noctu seuerissime se caedebat; interdiu in secreto cubiculo diutissime orabat. Vernas et mancipia domestica vrgebat precibus, pretio, vt se alapis contunderent; et ponebat praemium illi, qui percuteret validissime. Ipse vero interea memoriâ alaparum Christo suo impactarum mirifice afficiebatur. Aiebat se, quoties eius beneficij recordabatur, quod aegrotans a B. Virgine acceperat, toties eandem pulcherrimam, suauitatis, amoris, humanitatis plenissimam mentis oculis intueri, sicut corporis eam luminibus olim conspexerat, animumque suum caelesti quâdam delibutum suauitate relinqui. In eius autem recordationem beneficij, sextâ quâque feriâ se diuerberabat; Sacrum, Rosarium, et quidquid laudabiliter operabatur, in animi grati argumentum Deo dicabat. Praeclarissimum semper exhibuit omnium virtutum exemplum: sed tres eminuêre prae aliis; de quibus in suis ipse aduersariis annotauit: Tria haec toto vitae tempore mihi inprimis curanda sunt, Obedientia, pro cuius integritate, ipsa mihi oratio, Corona, Sacrum, quies et somnus omittenda sunt: Oratio, in quam quidquid reliqui temporis fuerit, conferendum est: Annihilatio, et contemptio mei ipsius, quo omnes meae exercitationes, et cogitationes, coniunctae cum rigidâ corporis castigatione, dirigendae sunt. Somni parum capiebat, vt oraret prolixius. Orationem ita actioni iungebat, vt cum mane illucesceret, iam ille Templo ac Sacristiae necessaria parasset, euerrisset impluuium, patellas mundasset, et deinde aegris, si qui domi erant, inseruiuisset. In itineribus tam dextre Socios praeuertebat, vt illis appellentibus iam ignem ipse in diuersorio accendisset, et cum vellent alij labores partiri, ipse tamen semper anteueniret. Saepe in Missionibus, quas multas ac difficillimas instituit, putidissima Indorum vlcera curantem, saniem et vermes abstergentem incredibili caritate viderunt: nec semel, vt reluctantem naturam comprimeret, plenis patellis id genus sordium haurientem: quam viri constantiam atque animi robur vel Indi ipsi summâ admiratione prosecuti sunt. Nihil illi solemnius, quam suauiari plagas; miserrimis quibusque adesse; cibos ingerere, condire; vestes suâ manu consuere. Spirituali Indorum bono nouem regionis idiomata perdidicit, et sic multa hominum millia, sine hoc peritura, seruauit. Ad Confessionem audiendam vocatus, dimissis omnibus accurrebat, ne quâ forte sua mora, poenitentis ardor refrigesceret. In se ipse quotidie flagris saeuiebat: preces non aliter quam stans, flectensue fundebat. Sociorum virtutes sedulo obseruabat ad imitationem; aiebatque sui se maxime pudere, cum illos consideraret: rogabat Deum, adeo in suos famulos munificum, vt se illorum saltem reliquiis dignaretur. Certa fama fuit ipsi in Tucumania Tigrim canis inslar caudâ blandientem occurrisse, quam manu demulsam innoxius a se dimiserit. Quocunque accedebat, gratia sanitatum sequebatur. Vitam Apostolicis ornatam meritis felicissimo conclusit exitu, diuturno molestoque morbo excoctus, quem vultu atque animo tulit. Obiit in Tucumanis die XII. Aprilis, anno salutis MDCV. aetatis LV. Religionis XXXIII. Tucumanae expeditionis XV. Mortem eius excepit magnus omnium, sed praesertim Indorum, sensus doloris, ob parentis sui vnici (sic vocabant) iacturam. Funus ab omnibus Religiosis honorifice procuratum est. Scripsit variis Linguis Tucumanicis

Vocabularia, Catechismos, Confessionaria, seu, Methodos rite confitendi, Grammaticas.

PETRVS ANELLVS PERSICVS, natione Italus, patriâ Massalubrensis, haud procul Neapoli Societatem anno MDLXXXVII. aetatis XXIII. ingressus, Professus est Moralem Theologiam. Rector administrauit Collegium Massense, et Barolitanum. Edidit

De Officio Sacerdotis, lib. III.



page 371, image: s371

PETRVS ANTONIVS SPINELLVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, Caroli Ducis Seminarae filius, natus est anno MDLV. et ab ipsâ vitae rationalis aurorâ ad excellentem quandam sanctimoniam aspirauit. Septennis Deo se votâ virginitate facrauit. Octennis se lecto per hyemem nudus subducebat clam omnibus, vt B. Virginem recitato illius Officio coleret. Duodennis Patrem per lacrymas inflexit, ne se vinculis coniugalibus, quae illi iam tum moliebatur, implicaret. In calamitosos adeo erat liberalis, vt cum aliud non suppeteret, detractum sibi indusium clam illis proiiceret. Rude famulitium domi Catecheticis praeceptis informabat. Subinde ad studia Litterarum admotus, in egenos conuertebat decimas eius census, quem ad vsus vitae necessarios a parentibus accipiebat; refragantique Oeconomo, et rei familiaris dispendium repraesentanti, suggessit nullum locupletius aerarium esse Diuino. Hinc fiebat, vt saepe rationibus subductis, aliquid superesset vltra summam; id quod vel ideo cedebat egenis. Per eam aetatem ad munditiam cordis tam sedulo inuigilabat, vt affirmarent curiosissimi inspectores, nihil se in illo deprehendere, quod esset culpae affine. Decumbenti famulo vilissima quaeque praestitit obsequia, haud quaquam passus ab illis se excludi. His prolusionibus ad Societatem formatus, in eam ab Alphonso Salmerone cooptatus est die XXII. Martij, anno MDLXXIII. et suis insalutatis Nolam ad Tirocinium aduolauit. In primo ingressu sigillum Sanctae Crucis ligneum sibi ad collum appendit, tesseram vitae susceptae, quâ moneretur identidem, ne in arrepto consilio langueret. Eam ipsam Crucem exacto vitae cursu intulit in sepulchrum. Exibat Tiro sine pallio, et obsonatorem onustus cophino sequebatur, domum, quae ille coemisset, baiulaturus. Lapides et caementa ad fabricam, agens ante se iumentum, publice conuehebat. Et quo erat vnumquodque munerum abiectius, eo alacrius ipse subibat. Transsatus ad studia, domi praeibat exemplo ceteris ad omnem pietatem, suique despicientiam: frequens in communi coenaculo poenas a se repetere, viuere mendicato, humi ad aliorum pedes sordida in lacerna cibum capere; foras etiam egressus, per mediam Neapolim inter frequentes consanguineos viros Principes, in lacerâ veste, scuticâ instructus, post asinum triumphabundus incessit. Sodalitium eo tempore sub Conceptae Virginis inuocatione collegit, longe celeberrimum. Neapoli Philosophiam primum, et Theologiam, hanc etiam mox Romae exposuit: quo tempore visus est aliquando ingens lucis radius ab ipsius in Scholâ explicantis vultu promicare, atque inde in reliquum corpus deriuari. Exinde Sociis gubernandis addictus, Romano primum Collegio, dein Neapolitano Rector praefuit. Et hîc quidem, praeter curas domesticas, iterum ac tertio per hebdomadem instituendos suscepit Zingaros, fecem plebis: ipse pueros vicatim conuocare; ipse labarum Catecheticum manu praeferre, pios hymnos praecinere; in angiportus se cum agmine puerorum iniicere, Christianae rudimenta doctrinae explicare. Bis Neapoli Professorum Domum; bis ipsam Prouinciam Neapolitanam, semel Romanam Praepositus Prouincialis gubernauit. Nostros Sacerdotes Setiae in tertiâ Probatione instruxit. Post Claudij Praepositi Generalis obitum, Romam venit ad comitia, quibus erat successor eligendus. Hîc eum lethifer morbus incessit, et breui confecit. Ipse rationibus suis pridem subductis, omni pietatis exercitatione se ad obitum comparanit. Ad Deum eo tempore suauissima frequenter colloquia dirigebat. Paulo ante decessum, ad Beatam aeternitatem aspirans, brachiis nunc expansis, nunc ante pectus contractis, suspirabat. Cum Deiparâ salutis suae negotium totâ semihorâ transegit, illud ingeminans, O Domina mea, quae docuisti me a iuuentute meâ, vsque in senectam et senium ne derelinquas me. Mox per tres horae quadrantes, qui reliqui fuere, Angelos ad Dei laudes inuitauit, illis verbis, Laudate Dominum omnes Virtutes eius; Laudate eum omnes Angeli eius: ac demum in illis verbis, Subuenite Angeli Dei, placidâ morte conquieuit, Romae, die XIV. Decembris, anno salutis MDCXV, aetatis LX. Societatis XLII. Corpus seorsim a reliquis in ligneo conditorio compositum est, ob clarissimam, quam apud omnes collegerat, sanctitatis opinionem. Enimuero Vir fuit tenerrimâ in Deum ac Caelites pietate. Venerabilis Eucharistiae reuerentissimus; quam cum aliquando Setiae populo diuideret, toto vultu radiare conspectus est, et insignem specie puellum in ciborio circumferre, ac Diuini quippiam odoris e pectore exhalare. Secundum Deum vnice colebat Deiparam, et tanquam matrem habebat. Septies Lauretanam eius Aedem inuisit; pedes aliquando, et victu mendicato. Animi in Magnam Matrem sui monumentum posteritati dedit, Opus illud egregium de ipsius laudibus, quod in manibus est. Sacra Sanctorum pignora crebro ac religiose visebat; et initurus quopiam iter, ab illis benedictionem, posthabitis atque insalutatis consanguineis, expetebat. Indicam expeditionem impensissimo studio ambiuit; cuius consequendaespe deiectus, animum, cogitationesque ad inueniendas in patria Indias conuertit. Paupertatis fuit, si quis vnquam, studiosissimus. Attritis resartisque vestibus semper vtebatur. Vestem vnam internam totos XVIII. annos saepius refectam gestauit; calceos vnos totum quinquennium. Imagines Sanctorum rudiori formatas opere amabat; pretiosas


page 372, image: s372

apud se morari haud patiebatur. In graui annonae caritate, ne quid Domui, cui praeerat, deficeret, consuetas egentibus dari eleemosynas duplicabat, peritissimus negotiator cum Deo. Suum pauperibus indusium, suum lecti stragulum diuidebat. Ciborum reliquias diligenter in vsus inopum asseruari imperabat; et eas suis ipse manibus, vel tum cum Prouincialis esset, illis ad ianuam adferebat ac diuidebat. A fratre suo S.R.E. Cardinali accersit. is aliquando, quo tempore lancibus abluendis occupabatur, renunciauit, vt tantisper, dum illo perfungeretur officio, exspectaret. Tam demisse, mansueteque cum omnibus agebat, vt nunquam distingueres, discipulus esset, an magister; Praeses, an subditus. Nunquam de quoquam, nisi meliorem in partem loquebatur. Mirâ patientiâ tolerabat aduersa: iamque opinio inualuerat, oportere, qui vellet a Spinello referre beneficium peculiare, maleficio singulari quopiam illi prius illato id prouocare. Virginalem Castimoniam, quam vouerat infans, illibatam Deo moriens repraesentauit. Illam vt tueretur, ita sensus fraenabat, vt nunquam feminae, quamuis sibi proximo sanguinis vinculo coniunctae, vultum intueretur. Vocabulis tenerioribus, licet alias honestis, ita abstinebat, vt cum posceret necessitas rem significari, mutuata ex alio idiomate nomina minus obnoxia adscisceret. Nulla illi dies immunis transiit a verberatione, aut cilicio. Ieiunabat per Aduentum; et quater hebdomadatim per annum; peruigiliis item omnibus B. Virginis, et Sanctorum Tutelarium, quos habebat complures. Vix quaternas horas dormiebat, et humi id quidem, vel nudo super assere: quod si in lecto, culcitrae farturâ ita vtebatur conglobatâ, vt nihilo esset assere mollior; insternebatque non raro lapillos, aut alia ad tormentum. Tantus erat Crucis, quam sibi principio desponderat, amator. Laudauit Spinellum publicâ panegyri Franciscus Albertinus noster, quae exstat impressa. Scripsit vero Spinellus Volumen egregium, de Laudibus B. Virginis Deiparae, sic inscriptum,

Maria Deipara, Thronus Dei. Neapoli typis Tarquinij Longi MDCXIII. in fol. et Coloniae apud Ioannem Gymnicum MDCXIX. in 4. Accessit Appendix, in qua continentur, Elogia Deiparae, ex Sacris Litteris iuxta vitae eius seriem digesta, quae prius seorsim prodierant Neapoli MDL XXXV. Romae MDLXXXVII. et MDXCV. ac demum in Belgio. Continet praeterea Tractatus IV. quorum I. est in Salutationem Angelicam: is primum Italico sermone prodiit Neapoli MDCII. Alter est, Exemplorum et miraculorum Deiparae. III. De Festis eius diebus ac Templis. IV. De Virginibus, qui eam sunt imitati. Prodiit vero seorsim etiam Pars eius Operis posterior, quae fere practica est, inscripta,

Amor Deiparae Virginis Mariae; cui adiecta est, Breuis Praxis Deuotionis erga Deiparam. Coloniae apud Gymnicum MDCXX. in 12.

Scripsit quoque librum

De VII. Angelorum Principibus; cuius ipse frequenter meminit in Deipara.

Et sub nomine Aristotelis de Benedictis collegit in libellum

Nomina Sanctorum quae habentur in Martyrologio Romano.

Italice vero suppresso nomine

Manuale annotationum pro doctrinâ Christianâ vtiliter tradendâ.

PETRVS DE ARRVBAL, natione Hispanus, patriâ ex Oppido Ceniceros; Vir cui cum fuerit Diuinum ingenium, et doctrinae magnitudo par, quam illi inflammata inexhausto sciendi studio industriâ pepererat; excellentior his tamen omnibus sanctimonia, omnibus virtutis calculis absolutissima, suique despicientiâ et humilitate spectatissima, summam attulit commendationem. Compluti, Salmanticae, Romae, Sacram Theologiam summâ cum laude explicuit; et sententiam Societatis, De Auxiliis Diuinae Gratiae, doctissime coram Summo Pontifice propugnauit. Obiit Salmanticae die XXII. Septembris, anno salutis MDCVIII. Editi sunt posthumi

Commentariorum, ac Disputationum in Primam Partem D. Thomae, Tomi II. quorum prior continet materiam De Deo Vno, Disputationibus XCII. Madriti apud Thomam Iuntam MDCXIX. in fol. Posterior materiam, De Deo Trino; et De Angelis, Disputationibus CLXXXI. Ibidem MDC. XXII. in fol.

Materiam de Auxiliis Diuinae Gratiae, vbi licuerit per Sedem Apostolicam, in promissis habemus.

PETRVS DE AVILEZ, natione Hispanus, patriâ Cordubensis, a puero in Societatem adscriptus, Cordubae Aristotelem, ibidem, et Hispali Scholasticam Theologiam Professor primarius explicuit: et S. Inquisitionis Qualificator fuit designatus. Rector fuit Astigitani Collegij. Paratos habet propediem edendos

Commentarios in omnes Partes Summae Theologiae S. Thomae.

PETRVS BARNAVDVS, natione Gallus, patriâ Carolicensis, homo spectatâ doctrinâ, et probitate. Post Philosophiae et Theologiae exactum cum laude magisterium, regimini admotus, et Nostris praeest, et externis prodest, quibus informandis scripsit facilem

Doctrinam Christianam.

PETRVS BENEDIT DE RADA, natione Hispanus, patria ex Oppido Caseda, Dioecesis Pampilonensis; Placentini Collegij Rector, ibidem obiit die III. Octobris, anno MDC. XXIX. aetatis LVII. Religionis XXXVII. Scripsit Hispanice

Epistolam de morte et virtutibus P. Roderici Ninno,


page 373, image: s373

Societatis Iesu, Rectoris Collegij Madridiensis.

PETRVS BIARDVS, natione Gallus, patriâ Gratianopolitanus, operarius magni zeli, atque adeo multarum palmarum, quas in horridis et inuiis Canadensium Septentrionalis Americae populorum syluis primus legit. Extrema ibi omnia passus, nihil tamen inhumanum magis, quam Haercticos, expertus est. Feritatis oblita gens barbara integerrimi hominis innocentiam venerari discebat; cum ecce tibi sanctitatis inimica, Deumque nesciens Haeresis, cum Anglis Canadae oras irrupit: difficillimae expeditionis ingens pretium fuit, exosum inde abducere Iesuitam. Habitus est in vinculis aliquamdiu; et vix tandem in Galliam nudus ab omni re missus. Interea vero dum integrum illi esset ad noualia Canadae redire, damnum ab Haereticis illatum sancte vltus est: reliquo vitae tempore quaesiuit intentissimis studiis ad vitam illos, a quibus ad necem adductus fuerat. Docuerat olim Theologiam Lugduni, non sine laude. Reuersus e Missione Castrensi, cum Auenionem diuertisset, et opportunitate temporis vsus secessisset in Nouitiatum, in ipsis pene spiritualium Exercitiorum initiis, ad paradisi contemplationem, vt credimus, euocatus est, die XIX. Nouembris, anno MDCXXII. Scripsit

Epistolam ad R. P. Praepositum Generalem, e Portu-Regali in Nouâ Franciâ, datam vltimo die Ianuarij, anni MDCXI. quâ regionem illam describit, et Patrum Societatis Iesu in eam profectionem. Ea inserta est Annuis Litteris Societatis Iesu eius anni Prouinc. Franc. ad fin.

Relationem expeditionis Anglorum in Canadam, suaeque ab illis comprehensionis. Item

Librum pro Auctoritate Pontificis, contra Martinettum Ministrum.

Gallice etiam edidit seorsim

Relationem Nouae Franciae, et itineris Patrum Societatis Iesu ad illam. Lugduni apud Ludouicum Muguet MDCXVI. in 12.

PETRVS BIVERVS, natione Hispanus, patriâ Madritenlis, Vir excellente doctrinâ, et arte concionandi praestans: Rhetoricam, Philosophiam, et Theologiam docuit. Missus in Belgium anno MDCXVI. a concionibus fuit Serenissimis Belgij Principibus Alberto et Isabellae Clarae Eugeniae, et Serenissimo Cardinali Infanti Ferdinando. Edidit Hispanice

Concionem Toleti habitam anno MDCX. in funere D. Mariae de Sandoual. Item alteram

Concionem habitam in Exequiis Alberti Pij, Archiducis Austriae, Belgarum Principis. Antuerpiae MDCXXII. in 4.

Hymnum triumphalem. Bruxellae apud Hubertum Antonij MDCXXV.

Orationem Panegyricam Marchioni de S. Cruce dictam, ob liberatas sine sanguine Brugas, et pulsos e Flandriâ Batauos, qui hostiliter irruperant.

Latine vero dedit typis

Emblemata in Psalmum Miserere, ari insculpta in 8.

Sacrum Sanctuarium Crucis et patientiae, Crucifixorum et Cruciserorum, Emblematicis imaginibus ornatum. Antuerpiae typis Plantinianis Moreti MDCXXXIV. in 4.

Oratorium piarum imaginum Immaculatae Mariae et animae creatae ac Baptismo, Poenitentiâ et Eucharistiâ innouatae. Iisdem typis in 4.

De solemni Sapientiae conuiuio. Bruxellae typis Lucae Merbeeci MDCXXXIX. in fol.

De Sacris priuilegiis ac festis magnae filiae, sponsae, et Matris Dei argumenta selecta concionum. Accesserunt

Ioachimus, Anna, et Iosephus. Antuerpiae apud Martinum Nutium MDCXXXVIII. in fol.

De festis solemnibus Christi Domini, et sacris priuilegiis omnium Apostolorum. Ibidem apud Viduam Cnobbari MDCXL. in fol.

Parat praelo

Virtutes heroicas Marchionis Aytonae Gubernatoris Belgij cui fuit a Confessionibus.

Stratagemata militaria et moralia.

PETRVS BONVOISIN, Belga, Audomari natus anno MDLXX. Societatem Sacerdos iniit MDC. et quâ pollebat in rebus agendis industriâ non parum ei commodauit. Obiit Tornaci XXX. Decembris MDCXXVI. Edidit

Veram effigiem Charitatis Christianae ad viuum expressam a Sancto Paulo, I. Corinth. cap. 13. sententiis et exemplis illustratam. Audomari apud Carolum Boscard MDCXXI.

PETRVS BOVILLIVS, natione Belga, patriâ Dionantensis ingressus Societatem MDXCII. aet. XVII. Leodij ac Dionanti Rector, pluribus locis Concionator, Litteras Latinas, Graecasque cum laude professus est. Scripsit Latine, et Gallice

Historiam inuentionis, et miraculorum B. Virginis Foyensis.

Exstat quoque eius elegans

Ode Pindarica Graeca et Latina, praefixa Operi Leonardi Lessij de Iustitiâ et Iure. Edidit praeterea tacito suo nomine

Diuam bonae spei, seu, Originem et progressum deuotionis erga B.V. Mariam Bonae spei iuxta Valencenas. Item

Diuam Misericordiae iuxta Marchianas ad pontem.

PETRVS BRVN, natione Gallus, patriâ Petrocoricensis, obiit in Tolosanâ Prouinciâ, haud procul Turnone in obsequio peste infectorum mense Augusto anni MDCXXIX. Scripsit Gallice

Institutionem Christianam.

PETRVS BVRGVNDVS, natione Belga, patriâ ex Monte S. Gerardi, Oppido Flandriae, natus anno MDXXII. Panormi in Societatem adscitus est anno MDLIX. Politiorem Litteraturam multos annos docuit, et anno MDLXXII. trium votorum professionem edidit: in quo demissio animi, caritasqueue, cum obedientiâ et simplicitate certare videbantur. Nam praeterquam quod perpetuo lectoris officio super mensam fungeretur; et operam suam coco ponebat quotidie in componendis ad focum lignis,


page 374, image: s374

scutellis eluendis, et aquam abluendis Patrum Fratrumque manibus, viginti gradus bonus senex saepe iterumque remetiens, curabat: a quo caritatis opere nunquam reuocari potuisset, nisi serio Superior ingemiscenti seni, paucis ante mortem diebus co labore interdixisset. Obiit Treuiris die XXX. Martij, anno salutis MDXCVIII. Ex Italico Latine reddidit

Didaci Stellae Minoritae, De contemnendis mundi vanitatibus, lib. III. Coloniae per Arnoldum Mylium MDLXXXV. et saepe postea.

PETRVS BVSAEVS, natione Belga, patriâ Nouiomagensis; Vir excellenter doctus, et Sacrae Theologiae Professor eruditus

Opus Catechisticum, siue, Summam Doctrinae Christianae P. Petri Canisij Theologi Societatis Iesu, praeclaris Diumae Scripturae testimoniis, et SS. Patrum sententiis illustrauit, locupletauitqueue, magnâ cum Reip. vtilitate: opus enim hoc plurimum negotij exhibuit Haereticis. Editum est Coloniae MDLXIX. in 4. et MDLXXVII. in fol.

PETRVS CANISIVS, natione Belga, patriâ Nouiomagensis, a puero se dedit studio pietatis. Cum nata nondum esset Societas, femina quaedam opinione sanctitatis vulgo nota, matrem eius admonuit, vt magnâ Petrum filium curâ educaret, quod breui Religio quaedam Clericorum instituenda foret, quae eximias Dei Ecclesiae vtilitates esset allatura; in quam Religionem filius eius adscriptus, vir apprime insignis haberetur. Vaticinium, seu praesensionem feminae, rei probauit euentus. Nam paulo post Societas instituta est, in eamque Petrus anno salutis MDXLIII. P. Petri Fabri operâ, primus omnium Transalpinorum cooptatus, illam exemplo, doctrinâ, praestantis ingenij monumentis recens natam mirum in modum illustrauit. Germaniam Superiorem primus Praepositus Prouincialis rexit; concionibus auxit, Haereticos disputationibus repressit; Catholicos confirmauit. Ex quo Haeretici Canisium Canem Austricum, per ignominiam appellabant, quod in Austria plurimum versaretur. Sed haud canem mutum, aut non valentem latrare, sed qui latratu, et morsu lupos passim grassantes ab ouili Christi arceret. Episcopatum Viennensem a Ferdinando Romanorum Rege sibi oblatum, constanter repudiauit. Scripsit postulante eodem Ferdinando Rege,

Summam Doctrinae Christianae, breuem quidem illam, sed praeclarissimam, et quae copiosae Bibliothecae instar sit. Prodiit primum a S. P. N. Ignatio probata, et Ferdinandi Regis munita diplomate, tacito alioqui Auctoris nomine, anno salutis MDLIV. primus omnium Societatis partus, post S. Patriarchae nostri Exercitia Spiritualia. Saepius deinde variis locis et linguis recusa; demum recensita ab Auctore, et multis locis aucta, excusa est Antuerpiae a Christophoro Plantino MDLXXIV. cui accessit, Appendix de Hominis lapsu, et Iustificatione, secundum sententiam, et doctrinam Concilis Tridentini. Hanc Summam Petrus Busaeus, vt paulo ante monui, illustrauit, adductis integre testimoniis, quae Canisius in margine indicauerat, quasi digitum in fontes intendens. Incredibilis autem exstitit in Christi Ecclesiâ huius Catechismi fructus; cuius hoc vnum pignus do, quod eius lectione se fateatur Serenissimus Princeps Wolfgangus Wilielmus Dux Neoburgicus inductum ad Orthodoxam fidem amplectendam. Eadem haec Summa in breuiorem formam contracta prodiit, hâc inscriptione,

Institutiones Christianae pietatis, seu, Paruus Catechismus Catholicorum, qui omnibus prope linguis editus, passim in Scholis ac Templis edocetur. Antuerpiae MDLXVI. et MDLXXXIX. ibi et alibi saepissime. Prodiit etiam

Summa Doctrinae Christianae, per Quaestiones conscripta. Item

Paruus Catechismus figuris ornatus: rursum idem cum adiunctis Precibus horariis Aeternae Dei Sapientiae Iesu, Christi. Mantuae, Leodij, Dilingae. Demum Graeco-Latinus Ingolstadij. Denique seorsim

Auctoritates S. Scripturae et SS. Patrum in Catechismo contentae, Partibus IV. Coloniae MDLXIX. in 4.

Scripsit etiam Canisius

Commentariorum, De Verbi Dei corruptelis, aduersus nouos Ecclesiasticae Historiae consarcinatores, siue, Centuriatores Magdeburgenses, Tomos II. quorum prior est

De Sanctissimi Praecursoris Domini Ioannis Baptistae Historiâ Euangelicâ. Dilingae apud Sebaldum Mayer MDLXXI. in 4. Posterior autem est

De Beatissimâ Mariâ Virgine, lib. V. Ingolstadij apud Dauidem Sartorium MDLXXVII. Vterque autem Tomus plenior, atque ab Auctore recognitus, vno Volumine prodiit typis Sartorij MDLXXXIII. in fol. Ingens est Opus, et spissum in VI. libros diuisum, in quo quidquid impij ac pestilentes nebulones mentiuntur, et ad deprauandas Scripturas, et Praecursoris, et Dei Matris gloriam obscurandam adferunt, luculenter, grauiter, eruditeque confutatur. Scripsitad haec

Notas in Euangelicas Lectiones, quae per totum annum Dominicis ac Festis diebus in Ecclesiâ Catholicâ recitantur, Tom. II. Friburgi Heluetiorum apud Abraham. Gemperlinum MDXCI. et XCIII. in 4.

Et extremâ iam aetate alios Libellos aureos edidit, videlicet

Exercitamenta Christianae pietatis, quibus subiunguntur, Epistolae et Euangelia totius anni cum Scholiis Canisij. Antuerpiae typis Plantinian. in 12.

Manuale Catholicorum, in vsum pie precandi collectum. Ingolstadij MDLXXXVII. Antuerpiae MDXCIX. et alibi. Item

Enchiridion Itinerantium. Antuerp. MDXCIX. in 12.

Palaestram hominis Catholici. Duaci per Balthasarem Bellerum MDXCIX. in 12.

Practicam Catechismi. Coloniae.



page 375, image: s375

Et haec quidem Latine: Germanice vero scripsit

Martyrologium. Dilingae MDLXII. et MDLXXIII. in 4.

Conciones in IV. Dominicas Aduentus, et in Natalem Domini.

Librum precationum.

Librum de Confessione, et Communione.

Vitas SS. Beati et Fridolini, qui fuerunt primi Heluetiorum Apostoli. Friburgi apud Abrahamum Gemperlin MDXC. in 4.

Vitam, et exercitamenta pietatis B. Nicolai Eremitae.

Denique vt aliorum etiam lucubrationibus prodesset, euulgauit

Selectas Epistolas D. Hieron. lib. III. Louanij MDL XXIII. et deinceps Antuerpiae, Dilingae, Parisiis.

Leonis Papae Opera omnia. Coloniae.

Cyrilli Alexandrini Opera, Tom. II. Coloniae edidit adhuc iuuenis.

Doctas Praefationes addidit quibusdam tum Antiquorum, tum Recentiorum Operibus; et inter eas praecipuam in Tractatum Andreae Vegae De Iustificatione.

Scripsit vlterius

Selectas preces; ex quibus excerpta quaedam auctoritate Legatorum Pontificiorum in Concilio Tridentino, recitabantur in publicis per Quadragesimam Litaniis.

Librum Confessionum; exemplo S. Augustini; ex quo recitat fragmentum spiritu Diuino plenum, Ioannes Niess noster in Alphabeto Christi, Verbo Reuerentia.

Porro de Canisij candore animi, puritate, humilitate, deuotione, orandi studio, perfectâ omnium humanorum affectuum mortificatione, ardore fidei, animarum zelo, indefesso labore, et perpetuâ contentione, quâ Religionem Catholicam semper tueri, ornare, amplificare non destitit, ceterisque eius ornamentis virtutum, multa dici possent, quae iustum volumen desiderant. Legi possunt Matthaeus Raderus, et et Franciscus Sacchinus, qui eius Vitam et res gestas propriis voluminibus conscripserunt.

Quantus demum fuerit Canisius nihil magis ostendit, quam clarissimorum huius aeui Scriptorum in eo celebrando consensus. Est videlicet Petrus Canisius Stanislao Cardinali Hosio, Epist. suâ 150. et apud Rescium in Epil. Ministromachiae, Haereticorum Malleus, et nouus Augustae Apostolus; non doctrinâ magis, quam pietate insignis, et, si quisquam alius, in Controuersiis exercitatus. Est Stanislao Rescio, in Vitâ Card. Hosij l. 1. c. 20. Vir doctissimus, et omnibus pietatis artibus instructissimus; strenuus Ecclesiae Dei contra Inferorum portas propugnator, et vtilissimus Iesu Christi seruus. Caes. Card. Baronio, To. 1. Ann. ad A.C. 9. Venerandus Vir, cuius laus est in Euangelio per omnes Ecclesias. Ferreolo Locrio, in Mariâ Augustâ l. 1. c. 7. et 25. et in Chron. Anaceph. A. C. 1577. Celeberrimus Theologus, virulentae illius hydrae (Blasphemorum in Deiparam) Hercules, qui nobili splendidus victoriâ gloriosum cecinit classico triumphum; eximius B. Virginis Encomiastes, summus Mariani decoris assertor. Sebastiano Verronio, in Chron. l. 8. in Gregorio XIII. ante finem, Theologus toto orbe Christiano notissimus, cuius operâ Principes, Imperatores, Pontifices, saepe vsi sunt; qui aetatem quasi quidam homo Dei, Ecclesiae per Heluetiam Patriarcha, fidei Catholicae per Germaniam columna, indefesso labore, ac singulari sanctitate exegit. Auberto Miraeo, in Elog. Script. Belg. Seculi sui Hieronymus, ob dignam graui Theologo eloquentiam. Eidem, et Laurentio Beyerlinck, in Oper. Chronogr. A. C. 1597. tit. Viri illustr. Alter sui seculi Augustinus, qui non secus ac ille olim Donatistas, Manichaeos, Pelagianos, nostri aeui Nouatores, Lutheranos, Caluinistas, Anabaptistas oppugnauit. Ioan. Croeselio, in suis Elog. Part. 2. Lumen, et columen Ecclesiae Catholicae, Vir Diuini propemodum ingenij, et eruditionis incomparabilis, Philosophus eximius, Theologus profundus, et lectionis infinitae, Orator valde eloquens, Ecclesiastes pariter grauis et iucundus. Ioanni Tomco Marnauitio, in Praef. Sanct. Illyr. et Henrico Sedulio, in Comm. Vitae S. Francisci c. 3. n. 8. Magnus anteriori aeuo Vir. Dauidi Gregorio Cornero, in Praef. Prompt. Deuot. et VVolfgango Edero, in Dedic. Tract. de Indulg. Ant. Cordub. Doctissimus, celeberrimus, incomparabilis Theologus, et de vniuersâ Catholicâ Christi Ecclesiâ sane optime meritus. Francisco Agricolae, in Dedic. Euang. S. Io: Bapt. Celebratissimus Theologus. Ioanni Molano, De Canonicis l. 2. c. 25. Excellentissimus Theologus. Andreae Victorello, in Opere Ciaccon. ad Vitam Otton. Card. Truchses, Vir innocentis vitae, et doctrinae Theologicae famâ illustris. Guilielmo Eysengrein, in Catal. test. verit. A. C. 1565. Vir cum eloquentiâ, tum multarum rerum peritia, et mirabili ingenij flumine praesta ntissimus, Philosophus clarus, Orator facundus, Theologus Sacrarum Legum exercitatissimus. Ioanni Engerdo, To. I. Acad. Ingolst. p. 7. praeteralia multa, Pietatis et eruditionis, vitaeque integritatis, omnisque virtutum generis illustre exemplum, fortis Ecclesiae propugnator, bene de Religione meritus, lumen Doctorum Ecclesiasticorum amplissimum et clarissimum. Andreae Sausaio, Appar. ad Martyrol. Gal. c. 19. Vir permaximus, Ecclesiae per Heluetiam Patriarcha, Religionis Catholicae suo tempore columna. Obiit Friburgi apud Heluetios die XXI. Decembris, anni salutis MDXCVII. aetatis LXXVII. vbi magno in honore est corpus eius apud Catholicos omnes Heluetios; qui eius et viuentis voce et scriptis, mortui precibus in Apostolicâ et Romanâ fide confirmati sunt. Cenotaphium, atque Elogium, gratitudinis ergo, Ingolstadiense Collegium Theologicum Canisio posuit. Epitaphium vero bene merentis tumulo, a Ioanne Wildio V. C. hoc impositum Friburgi in D. Nicolai Ecclesiâ cernitur:



page 376, image: s376

D. O. M. VENERANDVS IN CHRISTO PATER PETRVS CANISIVS THEOLOGVS NOVIOMAGI NATVS SOCIE TATEM IESV TERTIO A CONFIRMATIONE ILLIVS ANNO INGRESSVS AC SACERDOTIO INSIGNITVS OB MAGNI SIMVL ET PLACIDI ANIMI PRAESTANTIAM A COLONIENSI ECCLESIA AD CAROLVM V. IMP. ABOTTONE CARD. AVGVSTANO AD S. CONCILIVM TRIDENT. A FERDINANDO IMP. VVORMATIAM CONTRA MELANCHTONEM HAERETICVM, A PIO IV. PONT. MAX. AD PRINCIPES GERMANIAE IN FIDE CONFIRMANDOS MISSVS POSTQVAM ROMAE, IN SICILIAE ET GERMANIAE ACADEMIIS DOCVISSET DIV APVD FERDIN ANDVM IMP. ET PASSIM SVMMA CVM LAVDE VERBVM DEI PRAEDICASSET PRIMVS PROVIN CIALIS SOC. EIVSDEM IN GERMANIA AB IPSO SOC. AVCTORE P. IGNATIO DATVS FVISSET SCRIPTISQVE FIDEM CATHOLICAM EGREGIE ILLVSTR ASSET AVSPICIIS REVERENDI D. IO ANN IS FRANCISCI EPISCOPI VER CELLENSIS NVNCII APOSTOLICI FRIBVRGVM SEXAGENARIVS VENIT COLLEGII SOCIETATIS FVND AMENTA IECIT MVLTA PRAECLARA DOCVMENTA DEDIT ETQVASIQVID AM FRIBVRGENSIVM PATRONVS ECCLESIAE PER HELVETIAM PATRIAR CHA RELIGIONIS CATHOLICAE SVO TEMPORE COLVMNA TOTO CHRISTIANO ORBE NOTISSIMVS FIDE, PRVDENTIA, INDEFESSO SCRIBENDI LABORE, ABSTINENTIA PERENNI GRAVITATE, ANIMI PVRITATE, FLAGRANTISSIMO DEI AMORE MVLTAQVE SANCTITATE CLARISSIMVS MIGRAVIT AD CHRISTVM FESTO S. THOMAE APOSTOLI MDXCVII. ANNO AETATIS LXXVII.



page 377, image: s377

Huic Epitaphio sequens Epigramma subiectum est:

Obscuro quae fama rogo, quae flamma superstes

Corda redaccendit viuidiore facer

Nempe nouum caelo, placidumque Canisius astrum,

Iam propior Christo fulgurat igne nouo?

Sic fundit flammas, cui sideris auctor, Iesus;

Ipsa fides, radius; spes, iubar; ignis, amor.

PETRVS DES CHAMPSNEVSFS, seu, DE CAMPIS NOVIS, natione Gallus, patriâ Nannetensis, ingressus in Societatem anno MDCXXI. vndeuicennis, edidit

Anthologiam Latinarum locutionum. Parisiis MDCXXXVII.

PETRVS CHARIOT, natione Gallus, patriâ Andegauensis, obiit Parisus, die IV. Aprilis, anno MDCXXV. Edidit

Exercitia vtilissima ad vitam secundum Dei praecepta instituendam. Parisiis apud Sebastianum Chappelet MDCXXIII.

PETRVS CHIRINVS, natione Hispanus, patriâ Osunensis in Boeticâ, Dioecesis Hispalensis; cum Vtriusque Iuris studiis operam nauasset, et Magisterij gradum esset adeptus, seculo renunciaturus, Religionem nostram, consilio Augustiniani cuiusdam, ex omnibus potissimum elegit, in eamque anno MDLXXX. adscriptus est: deinde ad normam nostri Instituti conformatus, et Philosophicis ac Theologicis disciplinis eruditus, in Lusonias, siue, Philippinas Insulas missus est; vbi XX. et amplius annos tum Superioris, tum Operarij muneribus obeundis, vtiliter operam posuit. Plenus demum dierum et meritorum Manilae obiit anno MDCXXXIV. aetatis LXXVIII. Societatis LV. ab editis quatuor votis XL. Is cum venisset in Vrbem a suâ Prouinciâ delectus Procurator ibi in lucem edidit, quam scripsit Hispanice, egregiam

Historiam de Lusoniis, seu, Philippinis Insulis; ac de Nostrorum in illas aduentu, laboribus, fructu; et Gentium illarum ad Christum conuersione. Romae apud Stephanum Paulinum MDCIV. in 4.

PETRVS COTTONVS, natione Gallus, patriâ Foresianus, ex Dioecesi Lugdunensi, natus est Nerondae die VII. Martij anno MDLXIV. cum illi oppido pro Rege praesset Guichardus eius parens Cheneuousij Toparcha. Haereticos a a primâ aetate mirum quantum auersatus est, ducto a parentibus probissime Catholicis eo salutari odio. Rodumnae datus in disciplinam Magistro, qui Caluinum clam sequebatur, vbi primum id subodoratus est, parentem admonuit; et mox ab illo abstractus est. Adhaesit illi tamen impressa ab eo institutore in Societatem nostram auersiotanta, vt occursum etiam, atque conspectum nostrum omni ope vitaret: et Parisiis compulsus a comitibus suis aliquando in aream ingredi Collegij, id pro magnâ noxâ postridie confessus sit. Operam Philosophiae dedit Parisiis; Iurisprudentiae Biturigibus, magno vtrobique pietatis et innocentiae exemplo. Studia deinde Taurini prosecutus est: vbi ab Angelo Tutelari vetitus est in aquas lauandi sui causâ descendere, quae occulto gurgite duos illâ ipsâ die iuuenes hauserant. Interim, vt fit, in Nostrorum sensim consuetudinem adductus, cum de statu vitae deliberare coepisset, illam ipsam prae aliis vitam elegit, quam tantopere diu fuerat auersatus. Aronam igitur ad Tirocinium ponendum profectus est adulto Septembri, anno salutis MDLXXXIII. cum ageret XX. aetatis; et parentis molitiones, qui omni studio conatus est eum abstrahere, suâ constantiâ fregit. Tirocinio per omnia virtutum exempla peracto, Mediolanum ad Philosophiam recolendam missus est; vbi praeter virtutem, ingenij etiam sui, et memoriae vastitatem ad vsque miraculum patefecit. Hic a piâ quâdam Virgine, ad quam datus comes Patri e nostris, adierat, admonitus est, vt humilitati studeret impense, nisi vellet sibi olim perniciem, et Societati adferre, quando magno Regi futurus esset in pretio. Monitum, ceu Diuinitus datum, habuit cordi; et studiosius ex eo tempore humilitati se dedit. Romam vocatus ad Theologiam, a P. Nicolao Bobadilla, vno ex decem primis Societatis Patribus, hoc epiphonemate in primo complexu exceptus est, Hic Gallus pluris erit, quam decem Hispani. Post annum remissus in Galliam, reliquum Theologiae spatium Lugduni confecit. Morum illi ac sermonis mira erat suauitas et moderatio: sensus de se ipso nullus; de ceteris egregius. Nulli esse molestus; neminem a se tristem dimittere rerum alienarum minime esse curiosus; loquendi de illis parcissimus; commodare omnibus prolixus. Nutus Superiorum illi esse pro imperiis: animum illis suum semper apertum habere; illos impense obseruare; et iisdem carus vicissim esse: sibi vni hostis ac durus: paucas horas dormire; mediis crebro noctibus ad orandum surgere. Erga Deum et Superos tenerrimâ pietate ferri; semper in Diuino conspectu versari: Venerabilem Eucharistiam quotidie horâ quartâ diei salutare; Sacro semel interesse, iterum ministrare; Custodem Angelum eximie colere, ac semper habere praesentem. Hi mores illi Lugduni fuere. Cum autem eluceret in eo magna dicendi gratia, Sacerdotio initiatus est, et iussus per Quadragesimam MDXCII. publice concionari, tantâ id fecit commendatione, vt ex illo nunquam concionari desierit, et omnino tricies et quinquies Quadragesimalem concionum cursum absoluetit; cum interim et Conscientiae Quaestiones Auenione biennio explicuerit, et aliis se Societatis ministeriis strenue impenderit. Anno MDXCVIII. Aquas-Sextias ab Archiepiscopo vocatus ad conciones, cum esset inuidiâ Viri primarij coactus medium


page 378, image: s378

Quadragesimae cursum abrumpere, nullo molestiae signo eam accepit iniuriam, et ad Oppidulum Auisanum profectus, operam suam rusticis laetus impendit. Hîc visus haud semel est inter orandum radiato corpore, totoque corpore miro circum fulgore coruscans: quo ipso tempore primum coepit inter orandum acerbius a Daemone vexari dissonis vocibus, foetoribus teterrimis, insanis spectrorum ludificationibus, quas ipse despiciendo hostem, constanterque orando superabat. Gratianopolim anno sequente inuitatus accessit, vbi in Domini Desdiguierij adhuc haeretici familiaritatem venit, per quem demum innotuit Henrico IV. Regi. Multa hîc bella cum vitiis, multa cum Haereticis Ministris suscepit, et a Martyrio vix latum vnguem abfuit: nam admissus ad ipsum opifex quidam mechanicus velut consulturus de fide, in fauces inuolauit, elisurus animam, nisi ad obnitentis Cottoni strepitum excitati Socius et famulus accurrissent. Nemnusi quoque, cum in Ministros acrius inueheretur, iamque plebis animos coepisset ad fidem mollire, et famae et vitae subiit haud vnum discrimen. Sed ille aduersis omnibus superior, adeo non cessit loco, quod illi voluissent, vt sedem etiam stabilem sibi suisque ibi fixerit, ipsis inuitis. Hîc in vna disputationum cum Ministris susceptarum, omnes admirabilitate memoriae suae fecit attonitos: nam cum Minister plurimas Sanctorum auctoritates contra Transsubstantiationem ex inopinato recitasset, quibus obrutum iri Cottonum existimabat; Cottonus pauca prolocutus, omnes ab vltima ad primam retexuit, explicauitqueue, et sic disputationem diremit. Gratianopolim reuocatus, atque inde Massiliam, mox Aquas-Sextias progressus vbique mirabiles fecit motus animorum, et corruptissimorum, quiqui erant, morum castigationes. Anno MDCIII. Aquis-Sextiis ad Regiam accitus est, volente Henrico IV. Rege Christianissimo, qui Societati in Galliam reuocandae ab exilio videbatur initium dare, et ab Desdiguierio, homine licet Haeretico, quantum valeret concionando Cottonus, intellexerat. Venientem Rex arcte complexus, longo colloquio detinuit; auditumque aliquoties pro concione, cum ipsi mirifice, atque Aulae vniuersae placuisset, ad suas etiam Confessiones adhibuit. Adeo Regium animum illico occupauit. Arelatensem illi designarat aliquanto serius Archiepiscopatum, nisi optimis modis Cottonus obstitisset. Suo illum curru vexit ad Templum Rex aliquando, et manu prehensum, suggesto, vt concionaretur, admouit. Quos inter fauores adeo nihil eius animus insolentior effectus est, vt gratiâ Regis vix alias vteretur, quam vt altius illi de Ritibus Ecclesiae existimationem rectam imprimeret, et quamplurimos e Primariis adduceret ad Christi caulas. Inter haec prospera, ne materia deforet tolerandi, cum aliquando sub noctem domum reueheretur, sicarius carpento post tergum conscenso, altum illi vulnus per humerum ad pectus inflixit; quod ne lethale foret, B. Virgo, gladio in diuersa dimoto, effecit. Rex, vbi cognouit, dolore percitus, Regiâ Cottonum cura procurari iubet, et exquisitâ diligentia in percussorem inquiri; dicebatque optandum potuisse videri hoc vulnus, vt et ipse intelligeret quantum ab hominibus, et homines, quantum ab ipso Cottonus amaretur. Paucis diebus persanatus, concioni se reddidit; et frequentibus appetitus calumniis, tam aequo ac placido vultu inter ea discrimina, quam solebat inter Sacra, versabatur. Romanam Purpuram, quam Rex illi magnis votis destinabat, ita deprecatus est, vt Regi persuaserit, ne sibi quidquam etiam in posterum dignitatis Ecclesiasticae procuraret. Delphini tamen eum educationi praefecit anno MDCVIII. quem in eam pietatem instituit, quâ Regnum hodieque fruitur. Saepe conatus est Aulâ excedere; sed nunquam id bonâ Regis gratia potuit. Retinebat autem inter innumera Aulae negotia tam immotam animi tranquillitatem, tantam Diuinis in rebus attentionem, vt Pater Barisonus inde Romam regressus, nullum se diceret ex eâ Aulâ referre miraculum grandius, quam illam Cottoni liberrimam occupationem. Anno MDCIX. mirabile a Deo donum consecutus est, et in omnem deinceps vitam constans, vt nimirum vel inter dormiendum, expeditâ rationis exercitatione, familiariter cum Deo ageret, atque oraret. Anno sequente cum Rex crudeli manu sublatus esset, Cottonus inter pias lacrymas, et vota pro eius salute concepta, tantâ fuit animi aequitate, vt nihil de instituto, siue meditandi, siue cum proximis agendi, siue libros scribendi mutauerit. Institutio mox illi pueri Regis a Regina Matre concredita est, cui esset etiam a Confessionibus, atque a Concionibus. Hinc nouus in illum depluit nimbus calumniarum; sed sicut in rupem. Circumspectabat ille semper, num qua pateret via ad abitum ab Aulâ; quod vitae quietioris incredibili desiderio teneretur: sed nullam ante annum MDCXVII. aperire potuit. Tum demum bona Regis venia impetrata, Lugdunum abiit ad Tirocinium, sui, vt aiebat, colligendi causâ. Sed adeo non fuit illi hoc otium otiosum, vt cum excurreret subinde in vicina, numerarit Socius, anni MDCXVIII. decursu, illum cc. et XX. conciones habuisse publicas ad populum; tot vero priuatim ad religiosas familias, vt se piguerit numerare. An. MDCXXI. Burdigalensis Collegij Rector, simul et Concionator est constitutus; quo in munere, quatuor a Deo donis eximiis auctus est. Primum fuit, Excellentissima de Diuino praesidio in aditu negotiorum fiducia, et demississima Diuinae


page 379, image: s379

prouidentiae in eorum exitu veneratio. Alterum, praeclara de omnibus, quibus praeerat, existimatio; vt iuniorum etiam monita, dicta, facta, quae essent cum pietate coniuncta, in rem suam semper conuerteret. Tertium, Honorifica ratio agendi cum iis, qui humilitate ac religiosâ moderatione essent laudabiles. Quarta, Gratia apud homines non vulgaris, magnaque in rebus susceptis sedulitas; quarum illam parabat ipsi sanctitatis opinio, morum suauitas, studium omnibus gratificandi; hanc vero amor quo exarserat, Ecclesiam, eiusque gratiâ Societatem, viris meritisque florentem videndi; in quod vnum videbatur omnia sua studia intendere. Anno MDCXXIII. Aquitaniae Prouinciae Praepositus, eam summa cum laude administrauit. Aliquanto post Franciae renunciatus Prouincialis, multis lacrymis, tum quietis suae iacturam, tum tempestatis, quam sibi isthic imminere ac Societati Diuinitus acceperat, atrocitatem deplorauit. Minas illi per id temporis multas aspectabiliter Daemon intentauit, ipso mirante, quod adeo multum illi Deus licere tunc vellet. Parauit se Cottonus ad tempestatem excipiendam, atque vna ad mortem, obitâ generali totius vitae Confessione, et spiritalibus per octiduum Exercitiis. Nec multo post allatus ex ltahâ Liber a Societatis viro docto conscriptus, Senatus decreto, abolitus est; et mandata quaedam Cottono allata, quae suis omnibus ediceret obseruanda: inter quae ipse febri tentatus, paucis diebus, Sacris omnibus procuratus, placidissime expirauit Parisiis die XIX. Martij, anno salutis MDCXXVI. aetatis LXIII. Societatis XLIII. Sepultus est tanto concursu hominum, vt exequiarum ordo teneri nequierit. Magnus fuit impetus manus eius et pedes osculandi et Rosaria corpori ad venerationem admouendi, deposcendique reliquias. Eâdem qua decessit die, Nancaei mors eius per energumenam innotuit: eâdem, vel certe postera die Valentiae multâ se luce conspicuum piae matronae ostendit; tribusque aliis Rodumnae; et Lutetiae nonnullis, cum sepeliretur. Vir enimuero fuit Cottonus omnibus plane virtutibus ornatissimus. Sed eluxere inter alias, fidei promouendae ardor, et indefessum studium; fiducia in Deo; caritas, et deuotio in Christum hominem, cuius nomini negabat se quidquam negare posse, quidquid peteretur; assidua oratio, et in mediis Aulae tumultibus mentis in Diuina constans defixio, tanto in suas cogitationes imperio, vt non distraheretur, nisi quantum vellet: summa in Canonicis persoluendis precibus attentio et reuerentia, vt non aliter, quam genuflexus eas recitaret: summa in sacrificando pietas et deuotio; ad quod se quotidianâ Exhomologesi, sesquihoratiâ oratione, et praelectione Martyrologij comparabat; factum semihorariâ gratiarum actione prosequebatur: caritas in proximos, quorum salutem indefesso labore semper procurauit. Societatem mire propagauit, propugnauitque. Religiosis Ordinibus omnibus bene fecit. Haereticos Ecclesiae restituit. Omnibus omnino commodauit. Castitatem impense coluit, et Virginitatis decus ad extremum vsque obtinuit. Sensus fraenabat accuratâ custodiâ, et horrore quodam impuritatis; quam etiam in iis qui se illa foedassent, ex graueolentiâ nescio qua discernebat. Corporis domandi curâ bis hebdomadatim ieiunabat, ter per Aduentum, quotidie per Quadragesimam, quamuis sexagenario maior quotidianas haberet conciones. Amabat praeterea impense humilitatem, omnis obedientiae parentem; aequitatem animi; patientiam; et seueritatem in seipsum; quorum sexcenta suppeterent exempla, si vacaret. Omitto etiam quae futura praedixit, arcana peruidit, absentia cognouit: omitto sospitatem ab eo multis prodigiose restitutam, siue dum viueret, siue postquam vitâ defunctus est, et quae sunt alia huiusmodi, ne quam oportet prolixior sim. Scripsit Cottonus Gallice

De Missae Sacrificio, aduersus Ministrum Gratianopolitanum.

Apologias pro Matre Dei.

De Enormitate peccati.

Interiorem deuotae mentis occupationem: Reginae iussu auctius denuo editam: quae in Italicam ab vno e Nostris conuersa prodiit Neapoli apud Tarquinium Longum MDCXIII. in 12.

Epistolas Apologeticas de Fide Catholicâ: aduersus Danielem Chamierium Delphinatem, Caluinianae Sectae apud Allobroges Ministrum.

De modo agendi cum Haereticis.

Geneuam Plagiariam: in quo Opere ostendit quaenam S. Scripturae loca Caluiniani Geneuenses in suâ versione corruperint. Parisiis apud Sebastianum Chappelet MD CXVIII. in fol.

Relapsum Geneuae Plagiariae. Lugduni apud Claudium Morillon MD CXX. in 4.

Institutionem Catholicam, lib IV. aduersus Institutiones Caluini. Ea Latine versa prodiit Moguntiae per Petrum Henningium MDCX VIII. in 4.

Acta Disputationis cum Chamierio.

Epitomen eorundem Actorum.

Desensionem Concilij Tridentini.

Epitomen Controuersiarum.

Librum contra Ministrum Gigordum.

Defensionem Instituti Societatis.

Societatis sententiam, De Tyrannicidio. Lugduni MDCX.

Veritatem detectam de Henrico Iesuita combusto Antuerpiae, vt Haeretici calumniabantur.

Apologiam pro Societate, contra Martellerium, sub nomine Montolonij.

Apologiam pro seipso, contra Anticottonum.

Concordiam vtriusque Religionis: quod Opus


page 380, image: s380

Romae non Patribus modo, sed et Paulo V. Pont. Max. cum placuisset, edi iussum.

Manuale precum.

Medit ationes de Vitâ et Passione Saluatoris nostri Iesu Christi. Parisiis apud Eustach. Foscant. Prodierunt Latine redditae a M. M. Coloniae apud Ioannem Crithium MDCXVII. in 8.

Sermones de praecipuis fidei Mysteriis, in formam Meditationum redactos. Parisiis apud Sebastianum Hure MDCXVII. in 8. Prodierunt etiam Latine a M. M. Coloniae eodem anno.

Conciones in praecipuos dies festos totius anni. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

Deuotionem Caluinistarum: quam Germanice reddidit Matthias Mayrhouius noster.

PETRVS DAGONET, natione Lotharingus, patria Lifolianus, in Dioecesi Tullensi, ingressus in Societatem anno salutis MDCV. aetatis suae XIX in eâ Philosophiam docuit: proximorum salutem per Missiones, aliaque ministeria consueta procura uit. Scripsit Gallice

De Indulgentiis. Nanceij apud Iacobum Garnich MDCXXVI. in 8.

Monita Christiana, ex Operibus Francisci de Sales excerpta. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXI.

Dositheum, siue, De Vocatione Religiosâ.

PETRVS DIAZ, natione Hispanus, patriâ ex Oppido Lupiana Regni Toletani, Vir excellentis doctrinae, et pari laude pietatis; omnique virtutum genere inter illustres Societatis viros inprimis eminens. Ad Societatem accessit Compluti die XIII. Ianuarij, anno MDLXVI. aetatis XX. cum ante biennium Magisterio Philosophiae fuisset ornatus. Ab ipso Tirocinio magna fuit illi semper cum Deo coniunctio; magnus Diuinarum rerum sensus; vt propemodum aliud nihil mente, nihil sermone tractaret. Sacris initiatus, mox a B. P. Francisco Borgiâ Praeposito Generali anno MDLXXII. inter primos in Nouam Hispaniam, seu, Mexicanum Regnum missus est; vbi concionibus multum valuit, et gubernandi peritiâ; praesertim cum accederet opinio sanctitatis. Praefuit Tirocinio, Collegiis Guadalaxarensi et Mexicano, Domui Professae Mexicanae, et demum vniuersae Prouinciae. Bis Procurator a Prouinciâ delectus in Vrbem venit. Sui contemptor, et suorum motuum compressor fuit egregius: obedientiae, et auctoritatis tuendae Praesidum studiosus: caelestium rerum amori vsque intentus: omnino in omni bonarum artium genere praestans. Magnâ demum pietate, vti vixerat, ita vitâ defunctus est, ingenti luctu, suique desiderio post se, tum Nostris, tum externis relicto, Mexici die XII. Ianuarij, anno salutis MDC. XVIII. aetatis LXXIII. Scripsit

Litteras de Missionibus per Indiam Occidentalem a Nostris de Societate institutis per annos MDXC. et MDXCI.

PETRVS EVLARD, natione Belga, patriâ Ariensis, natus anno salutis MDLXIV. Totis XXIV. annis seruiuit Nostris pro Ministro in Castrensibus Missionibus officio laboriosissimo. Obiit mense Octobris, anno MDCXXXVI. septuagenario maior. Edidit

Exercitium Christianae pietatis, seu, Libellum Sodalitatis B. Virginis. Louanij typis Bernardini Masij MDCXIX. et MDCXX. in 12. et Coloniae apud Burgenium MDCXXI. in 12.

Concordantias Bibliorum Morales et Historicas. Antuerpiae apud Balthasarem Moretum MDC. XXV. in 4. Reliquit etiam

Theatrum exemplorum ex Baronio, ad mores formandos, ordine Alphabetico in locos communes digestum.

PETRVS FABRICIVS, natione Polonus, in pago Zadzin Maioris Poloniae natus, Societatem complexus est anno salutis MDLXX. Rexit totis fere annis XX. Collegia Pultouiense, Iaroslauiense, Calissiense, Domum vtramque et Probationis, tum Professorum Cracouiae. Toruniensem Residentiam, frementibus vndique nequidquam Haereticis, primus diu tenuit: demum Prouinciae Polonicae Praepositus Prouincialis fuit. AEtate prouectior adhaesit, ex imperio suorum Moderatorum, Andreae Opalinckj Episcopo Posnaniensi, et Paulo Woluckj Episcopo Cuiauiensi. Vir fuit multae orationis, coniunctionisque cum Deo, nec minoris mortificationis, siue externae, siue internae: disciplinae religiosae tam in se, quam in aliis tenacissimus. Zelo flagrabat animarum, et quocunque venisset, vel de viâ, illico Concionibus, Confessionibusque dabat operam, non sine cumulato fructu. Mortuus est Vratislauiae Oppido Cuiauiensis Episcopi die XXIII. Nouembris, anno salutis MDCXXII. septuagenario maior, exactis in Societate LII. annis. Transtulit in Linguam Polonicam

Lucae Pinelli Meditationes de Eucharistiâ. Cracouiae MDCIV.

Thomae de Kempis, de Imitatione Christi, lib. IV. ex recensione Henrici Sommalij. Cracouiae MDCVIII.

Roberti Cardinalis Bellarmini Tractatus duos, alterum De Gemitu Columbae. Ibidem MDCXXI. alterum, De VII. verbis a Christo in Cruce prolatis. Ibidem MDCXXII.

PETRVS FELIX DE MOLINA, natione Peruanus, patriâ ê S. Cruce in Montanis. Vir doctus, et Philosophiam Limae professus. Edidit commodo iuuentutis Peruanae

Syntaxim Carmine Latino.

PETRVS FONSECA, natione Lusitanus, patria Visensis, adolescens XX. annos natus, XVII. die Martij, anno salutis MDXLVIII. Societatem nostram ingressus, grauiores in eâ disciplinas diligenter didicit, et laudabiliter professus est; primus, qui Vniuersitatis Conimbricensis


page 381, image: s381

Philosophia a Ioanne III. Lusitaniae Rege Societati tradita, Aristotelem ibi explicuit, anno MDLV. iussus etiam postmodum a Superioribus Commentarios de Philosophiâ conscribere. Fuit quippe vir eximio ingenio, acri iudicio, prudentiâ singulari. In gubernatione etiam excelluit. Itaque Conimbricensis Collegij Rector, Domus Professae Olysiponensis Praepositus, Societatis Romae sub Euerardo Mercuriano Generali Assistens, denique Prouinciae Lusitanicae Visitator fuit: ter Congregationi Generali interfuit. Quibus in muneribus multa prudenter constituit; multa tum ad domesticos tum ad externos vtilia excogitauit, dixit, fecit, et ab aliis fieri curauit. Nostris integritate vitae erat exemplo; alienis admirationi; omnibus adiumento. Olysipone Catechumenorum Domus; puellarum, quarum pudicitia in lubrico, atque in discrimine versabatur, Domicilium; Orphanorum item egentium perfugium; Monasterium S. Marthae; Seminarium Hibernorum; aliaque nonnulla publicae pietatis opera, eius potissimum industriâ facta sunt, et sanctis legibus stabilita; ex quibus magna in vniuersam Rempubl. Lusitanam manat vtilitas. Vocauit ad auxilium exteris hominibus adferendum Patres de Societate, Italos, Belgas, Hibernos; quâ ope atque industriâ multos ad fidem conuertit. Pauperes toto Regno curauit publicâ auctoritate contineri, pascique, ne vagarentur incerti passim, et otio torperent. Comoedos Regno exclusit. Mangones, qui capta per fraudem seruitia pretio distrahebant, coercuit per Magistratus; quibus quam indecora ea nundinatio esset atque impia commonstrauit. Erat enim Fonseca praestanti vir auctoritate, et ad perrumpendas difficultates rarâ industriâ, magnanimitate, constantiâ. Quamobrem Philippus II. Hispaniarum Rex Catholicus ipsum, inter alios, elegit, quos in Lusitaniae Regno quasi Censores, morumque Reformatores esse voluit; Episcopumque Iaponis primo loco nominauit; atque inter Tutores conditi a Mariâ Emmanuelis Regis filiâ, testamenti constituit. Et Gregorius XIII. Summus Pontifex, vir admirabili rerum vsu, tanti Fonsecam fecit, vt multa ei committeret, non ad Societatem modo pertinentia; sed etiam ad vniuersae Ecclesiae vtilitatem. Animi eius magnitudo, nullâ difficultate territâ, quidquid maxime arduum apparebat, aggrediendo facile reddebat. Et inter tantam molem negotiorum, suis horis omnia faciebat, orare, preces recitare Canonicas, sacrificare, studere, componere. Ab omnibus pro consilio quaerebatur; ipse summâ animi demissione ita consilium dabat, vt facile cuiuis aliter sentienti concederet. Valuit in animis a moerore recreandis, conscientiâ componenda, iuuandis afflictis plurimum, mirâ semper comitate vsus et modestiâ. Visebat frequenter aegros. Nullum vnquam verbo offendit aut violauit. Taciturnitatis laude eximius: aliorum lapsus, et quidquid premendum erat nunquam illi, ne apud vnicum quidem, promere, si solus poterat emendare: quae monuerat, vbi fuerant emendata, aeternâ obliuione obruebat: omnes solari, omnes complecti. Omnibus tam Lusitanis, quam exteris, tam Nostris, quam aliis erat commune perfugium. Cum autem anno salutis MDXCIX. Congregatio Prouincialis celebraretur, euocatusque ipse Ebora Olysiponem venisset, morbo ipsâ in Congregatione grauissimo correptus est. In eâ aegrotatione, patientiae, obedientiae, et abnegationis suae voluntatis exempla praebuit. Quidquid otij nanciscebatur, in oratione, et piis cum Deo colloquiis ponebat. Praescripta pharmaca prompte hauriebat. Nullam aquae stillam, ne in ardentissimâ quidem siti, sine Infirmarij venia admittebat. Erga fratres, qui valetudinem eius curabant, erat reuerentissimus et gratissimus. Nuncium mortis pacato animo, et actis gratiis excepit. Mox Sacramenta postulauit; et allatam pro Viatico Sacrosanctam Eucharistiam deuote allocutus, gratias egit, quod se ad suam Societatem vocasset, in eaque ad extremum seruasset; in quâ tametsi haud inculpate vixisset, sperare se tamen de ipsius misericordiâ salutem. Mox ea cum vberibus lacrymis percepta, erratorum suorum veniam ab adstantibus primum, et per ipsos a reliquâ familiâ, Prouinciâ, Societate, omnium preces exposcens, rogauit. Extremo deinde Oleo inunctus est, sui semper ad finem vsque compos. Suauissime tandem expirauit horâ v. matutinâ, vti Deum prius ipse rogauerat, vt Patrum Sacrificiis posset adiuuari, die IV. Nouembris, anno salutis MDXC IX. Vixit annos LXXI. ex quibus XX. in seculo, reliquos exegit in Societate; in quâ die VI. Aprilis, anno MDLXIV. solemnem quatuor votorum ediderat professionem. Mortem eius omnes Ordines luctu, lacrymisque prosecuti sunt, tanquam communis omnium parentis: et qui aberant ab vrbe Proceres, datis litteris suum animi sensum testati sunt. Scripsit Fonseca

In Isagogen Porphyrij.

Dialecticam, lib. VIII. saepe excusam Romae, Coloniae, alibi.

Metaphysica Aristotelis, ex Graecâ Linguâ in Latinam feliciter transtulit, atque eruditis Commentariis illustrauit, Tom. IV. Eam translationem tanquam elegantem et dilucidam commendat Franciscus Suarez, in Indice 1. ad suam Metaph. c. 7.

PETRVS FRANCISCVS CHIFFLETIVS, natione Gallus, gente Burgundo-Sequanus, domo Bisuntinus, Societatem complexus anno MDCIX. aetatis XVII. Philosophiam, Sacras Litteras, et Linguam Sanctam professus, magnis,


page 382, image: s382

quae iamdiu meditatur, operibus, pie praelusit, edito Gallice et Latine Opusculo

De Oblatione sui. Gallice vero

De Praxi quotidianâ amoris Diuini, et Deuotionis erga B. Virginem, Angelos, et Sanctos. Dolae apud Antonium Binart MDCXXIX. in 16.

PETRVS FRANCISCVS PIOLTELLVS, natione Italus Mediolanensis, edidit Italice

Remedia contra peccatum, et VII. Vitia capitalia. Romae apud Guilielmum Facciottum MDC. XXV. in 12.

PETRVS GAMBACVRTA, natione Siculus, domo Panormitanus, Deo se in Societate annos XIV. natus dedicauit, anno Christi MDLIX. in quâ tantum ingenij bonitate et studio profecit in Litteris, vt publice Philosophiam ac Theologiam, ceterasque Scientias, tum in Siciliâ, tum in Galliâ, tum denique Romae profiteretur. Vir summo consilio ac prudentiâ; quae adeo ab omnibus admirationi habebantur, aestimabanturque, vt eum Dynastae quamplurimi, Praesules, Proreges ipsi, denique Vniuersitates saepenumero consulerent, quid sibi agendum in grauissimis quibusque rebus censeret, atque statueret. Panormi Collegium, ac Domum Professorum eum laude administrauit. Molesto, grauique oppressus morbo, multis in eo perferentis animi declaratis indiciis, Deique voluntati sese tradentis, naturae concessit, Panormi Calendis Septembris, anno salutis MDCV. aetatis LXI. Edidit

De Immunitate Ecclesiarum, in Constitutionem Gregorij XIV. lib. VIII. Lugduni MDCXXII.

Alia sui ingenij et doctrinae monumenta reliquit Petrus, quae Panormi seruantur.

PETRVS GOMEZ, natione Lusitanus. Is cum XXX. totis annis Missionem Iaponicam obnixe postulasset, demum impetratam adiit anno MD LXXXIII. iam sexagenarius, superatâ difficili maris tempestate. Praefuit Nostris, in Regno Bungensi primum, tum toti etiam Iaponiae Praepositus Vice-Prouincialis anno salutis MDXC. summis illis temporibus, quando Imperator Taicosama acerrimus Ecclesiae persecutor in Christianum nomen saeuiebat. Obiit autem prope octogenarius circa annum Domini MDC. Scripsit

Epistolas ex Iaponiâ, quibus complectitur res gestas annis MDLXXXVI. MDXCIII. et MDXCVIII.

Historiam mortis trium Martyrum e Societate Iesu, qui anno salutis MDXCVII. in Iaponiâ crucifixi sunt.

Nonnulla etiam de rebus Sinensibus.

Scripsit praeterea Linguâ et charactere Iaponico

Librum de Excellentiâ et vtilitate Martyrij, conditionibus ad illud necessariis, intentione, praeparatione etc. quo plurimum Christianos ad agonem animauit. MDXCVIII.

PETRVS GOVEVS DE VICTORIA, nationevt equidem existimo, Hispanus, qui cum e naufragio, quod in Peruano mari fecit euasisset incolumis, circa annum salutis MDCX. Societati se nostrae addixit. Scripsit Lingu â Hispanicâ

Nauigationem, et naufragium suum in littore Peruano. MDCX. in 8.

PETRVS GVEVARA, est idem, qui, Petrus Alagona, dictus Gueuara a maternâ familiâ: sub quo nomine, ipsius iniussu prodierat in lucem Manuale Nauarri in Compendium redactum; quodipse recognitum et auctum, sub suo paterni sanguinis nomine, Petri Alagona vulgauit.

PETRVS GVSMANVS, natione Hispanus, patriâ Abulensis; Vir prudentissimus, et egregiis virtutibus praeditus. Rexit Segobiense Collegium, et Abulense; et huius quidem fundandi auctor fuit Eminentissimo Cardinali Archiepiscopo Hispalensi D. Didaco de Gusman suo consanguineo; qui Petri consiliis, dum vixit, vsus est. Obiit Salmanticae, anno MDCXX. Scripsit Hispanice

De Bono honesti laboris, et malo otij, Discursus VIII. Madriti typis Regiis MDCXIV. in 4.

Vertit praeterea Hispanice ex Latino

Vitam S.P. Francisci Xauerij Orientis Apostoli, e Societate Iesu, scriptam ab Horatio Tursellino.

PETRVS HALLOIX, seu, HALLOSIVS, natione Belga, patria Leodiensis, Societatem anno MDXCII. aetatis XX. ingressus, Vir in Eloquentiâ, Historiâ, Graecâ et Hebraeâ Linguâ eminens; summâ et ingenij acrimoniâ, et iudicij praeditus. Edidit

Triumphum sacrum SS. Terentiani et Socij Martyrum, in translatione sacrorum corporum ipsorum Atrebato Duacum in Templum Societatis Iesu. Duaci MDCXV. in 8.

Anthologiam Poeticam Graeco-Latinam. Antuerpiae typis Nutianis MDCXVII. in 8.

Vitam et Documenta S. Iustini Philosophi et Martyris. Duaci typis Balthasaris Belleri MDC XXII. in 8.

Illustrium Ecclesiae Orientalis Scriptorum, qui primo a Christo seculo vixerunt, Vitas et Documenta. Duaci typis Petri Bogardi MDCXXXIII. in fol.

Eorum qui secundo seculo floruerunt, Vitas similiter et Documenta. Ibidem MDCXXXVI. in fol.

In his duobus tomis quae ex Graecorum Menaeis desumpta sunt complura, ipse ex Graeco interpretatus est.

Item Sancti Dionysij Vita, Notis et Quaestionibus illustrata quae habetur tomo primo Scriptorum Ecclesiae Orientalis, inde petita exstat in editione operum Sancti Dionysij facta postremo per Balthasarem Corderium nostrum tom. 11.

Transtulit et ex Italico in Latinum

Annuas Litteras e Iaponiâ, annorum MDCIX. et MDCX. item

Vitam Camilli de Lessis Fundatoris Clericorum


page 383, image: s383

ministrantium infirmis. Antuerpiae typis Moreti MDCXXXII. in 8.

Vertit e Graeco in Latinum et Commentariis illustrauit Epistolas S. Ignatij Martyris, breui in lucem prodituras.

Paratam etiam praelo habet vitam Ven. Dom. Antonij de Winghe Abbatis Laetiensis.

Pergit modo in conscribendis Vitis Scriptorum Ecclesiae Orientalis tertij saeculi, iamque opus promouit non parum. Absoluet et quartum saeculum, si Deus vitam et vires dederit.

PETRVS DV HAMEAV, natione Gallus, patriâ Belismensis; Vir indefesso studio; in concionibus disertus in paucis; in negotiis perspicax et acer; in Confessionibus audiendis assiduus. Collegio Molinensi, et Alenconiensi Residentiae praefuit. Ereptus est inopinâ morte, contractâ pestiferâ lue inter audiendas, vt creditum est, Confessiones, Molinis die XXV. Iulij, anno MDCXXXI. aetatis XLII. ab initâ Societate XXIII. Edidit Gallice

Vitam Margarethae a Lotharingiâ Ducis Alenconiensis. Parisiis apud Cramoysi.

Illustrium LXV. Cardinalium Galliaeres gestas eleganti stylo conscriptas post se reliquit.

PETRVS HAMERIVS, natione Belga, patriâ Muntanus, obiit Ipris die XXIV. Iulij, anno MDC. XL. Edidit

Quadrigam pietatis. Ipris apud Franciscum Bellet MDCX.

Conciones XL. de Aduentu, seu, de Annunciatione B. Virginis, super, Missus est. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ Moreti MDCXXV III. in 4. Immortuus assiduis lucubrationibus Vir senex cum pararet

Menologium Sanctorum: in fol. Item

Conciones de S. P. N. Ignatio, per eius Octauam.

PETRVS HERNANDEZ DE OVALLE, natione Hispanus, patriâ Placentinus, edidit, omisso Societatis nomine,

Obligationum, ex quibus tenemur colere Sanctos Angelos nostros Custodes, Part. II. Item

Aliquot alios Tractatus Spirituales.

PETRVS HORTIZ, natione Hispanus, edidit

Quadragesimale Concionum, super Miserere.

PETRVS HVGO, natione Heluetius, patriâ Lucernensis, iuuenis annos XIX. natus se dedit in Societatem, in quâ solemnia quatuor die XXXI. Iulij, anno salutis MDCXXV. nuncupauit. Edidit

Vitam Nicolai de Rupe, Anachoretae Subsiluani in Heluetiâ. Friburgi Heluetiorum per Wilhelmum Darbellay MDCXXXVI. in 12.

Germanice vero edidit

Manuale Catholicorum. Ingolstadij.

PETRVS HVRTADVS DE MENDOZA, natione Hispanus, gente Cantaber, domo Valmasedanus, aetatis suae XVII. Christi MDXCV. anno, die XI. Septembris Societatem Salmanticae est amplexus: in eâ Philosophiam Pompeiopoli, Theologiam Vallisoleti et Salmanticae complures annos cum laude docuit. Eius indoles et ingenium lucent in scriptis, quae vulgauit: ea vix sine titulo laudis a doctis huius aeui Scriptoribus citantur. Hodie Praefectum agit studiorum in Collegio nostro S. Ambrosij Vallisoletano, et Sanctae Inquisitionis Censorem, seu, vt vocant, Qualificatorem. Edidit

Commentarios in vniuersam Philosophiam; sexto minimum recusos: qui posterioribus editionibus ab anno MDCXXIV. auctiores et correctiores prodierunt.

Commentarios de Fide, Spe, et Caritate.

De Incarnatione Verbi Diuini, Tom. I. Antuerpiae apud Martinum Nutium MDCXXXIV. in fol. Parat iam

De Incarnatione, Tom. II. et

Commentarios in Primam Partem S. Thomae.

PETRVS IARRICVS, natione Gallus, patriâ Tolosas; Philosophiam, et XV. continentes annos Theologiam Moralem in Academiâ Burdigalensi praelegit. Virtutum omnium religiosarum exempla, tum in vitae decursu luculenta, tum in supremo morbo exhibuit: et delatâ ad ipsum de morte imminente Medicorum sententiâ; sereno vultu, mente quietâ nuncium excepit, Bene habet, inclamans; Veni Christe Iesu, et sane non inexspectatus aduenies. Obiit Xantonibus anno salutis MDCXVI. aetatis circiter L. Scripsit Gallice pereleganti stylo

Thesaurum rerum Indicarum, Tom. III. Burdigalae MDCVIII. et sequentibus, et Latine M. Matthia Martinez interprete Coloniae per Petrum Henningium MDCXV. in 8. In hoc Opere, Catholicae Religionis, tam in Indiâ Orientali, quam in aliis Regionibus Lusitanorum operâ nuper detectis, ortus, progressus, incrementa, et maxime quae a Patribus Societatis Iesu in fidei plantatione et propagatione, ad annum vsque MDCX. gesta, atque exantlata sunt, recensentur.

PETRVS IOANNES PERPINIANVS, natione Hispanus, patriâ Valentinus, ex Oppido Elche, vir fuit ad Eloquentiam natus. Ab incunabulis se Deo in Societate dicauit; et cum Scientias alias omnes, tum vero Artem dicendi mirabiliter complexus, et vsque adeo assecutus est, vt cum summis nostri seculi Oratoribus conferri posse videatur. In Academiis celeberrimis, Conimbricensi, Romanâ, Parisiensi, cum ingenti plausu atque admiratione auditus est, omniumque disertissimorum virorum eius aequalium consensu, primae illi Eloquentiae partes deferebantur. Quod ne cui forte amori, non iudicio, amicitiae, non veritati datum esle videatur; referam hîc breuiter, quae tres summi nostri temporis Oratores, atque Eloquentiae lumina, de Perpiniano scripta reliquerunt. Q Marius Corradus in Epistolâ ad Perpinianum, Marcellus, inquit, frater meus omnino tibi vix vnum aut alterum confert, plurimarum Artium


page 384, image: s384

scientiâ, splendore orationis, acumine iudicij, et omnium elegantiâ et grauitate studiorum. Paulus autem Manutius Zerbino Ritio de obitu Perpiniani ita scribit, Decessit alienissimo tempore, cum ad eum salutaris doctrinae dogmata de loco superiore ostendentem omnis omnium concursus fieret; cum Haereticae factionis insidias patefaceret, impetum frangeret, tela retunderet: decessit, inquam, florente adhuc aetate, nimis immaturâ morte, summo ingenio vir, incredibili scientiae copiâ, maximâ iam apud omnes bene sentientes existimatione et auctoritate Perpinianus noster. M. vero Anton. Muretus, nullum nostro tempore fuisse, ait, in quem illud de Nestore elogium melius conueniret, cuius ex ore melle dulcior fluebat oratio. Haec illi. Omitto domestica Ioannis Bonifacij, Francisci Bencij, Horatij Tursellini, Nicolai Orlandini, Francisci Sacchini, et aliorum clarissimorum Oratorum de Perpiniano iudicia, nihilo recitatis inferiora. Adolescens Perpinianus in Lusitaniâ cum primis dicendi laude floruit; et in Italiae et Galliae luce sic excelluit, vt paucos haberet pares; superiorem fortasse neminem. Hic vir tantus, Lutetiae Parisiorum par ingenio et virtuti suae nactus theatrum, in Religionis Catholicae propugnatione, annos dumtaxat XXXVI. natus, actis in Societate XV. non minore Catholicorum moerore, quam impiorum gaudio, spiritum exhalauit V. Cal Nouembris, anno MDLXVI. Habuit, scripsitque ornatissimas, atque elegantissimas Orationes XVIII. quae in Eloquentiae studiosorum gratiam, Perpiniano mortuo, Nostrorum operâ prodierunt in lucem. Eae sunt

De Laudibus S. Elizabethae Lusitaniae Reginae, III.

De Societatis Iesu Gymnasiis.

In funere Ludouici Principis Lusitaniae.

De Rhetoricâ discendâ.

Ad Carolum Borromaeum Cardinalem.

De Deo Trino et Vno, ad Pium IV. Pont. Max.

Ad Pium IV. cum Gymnasium Societatis inuiseret.

De auitâ docendi laude recuperandâ.

De retinendâ Vetere Religione, ad Lugdunenses.

De eodem argumento, ad Parisienses, V.

De Humanâ ac Diuinâ Philosophiâ.

De perfectâ Christiani Doctoris formâ. Coloniae MDLXXIII. Romae, Leodij, et alibi. Prodiit quoque eius

De Vitâ et Moribus B. Elizabethae Lusitaniae Reginae Historia. Coloniae typis Bernardi Gualteri MDCIX. in 8.

PETRVS IVSTINELLVS, natione Italus, patriâ Brixiensis, honestâ atque opulentâ domo, matris diu sterilis precibus ex voto conceptis impetratus, pelliculam ab vtroque pendentem humero, stolae Sacerdotalis in morem, secum extulit in lucem, futurae initiationis, vt creditum est, omen. Ab infantiâ Deo deuotus fuit a matre; et ipse tam facili fuit ad omnem pietatem ingenio, vt sanctimoniam videretur ab ipso iam tum vbere ducere. Vix erat potens ingredi, et iam domi corrogabat, quod partiretur in pauperes. Obseruabat in templo ac subinde exprimebat domi, ritus litantium Sacerdotum, atque ad populum perorantium. Nunquam ille ludicra, vt pueri solent, tractare, non ludos publicos spectare; sed otium illud piâ lectione domi traducere, et ad sanctitatem se per exempla Sanctorum formare; multus ab illâ vsque aetate in orando, atque in se macerando, atque animi perturbationibus rite componendis. Saepe adibat nosocomia, nec vllum vilissimi obsequij genus tractare reformidabat. Quam primum studia coepit in nostro Gymnasio colere, ita virtutem iunxit, aliorumque iuuandorum contentionem, vt vtra excelleret vix dignosceres. Colligebat domi suae socios aetate pares, quos per vrbem spargebat, vt pueros plebemque Catechesi im buerent; ipse suas in eodem opere partes ita obibat, vt vehementia dicendi ad frequentissimum populum in adolescentulo id aetatis, et vitae communis, omnibus faceret admirationem. Ab istis deinde concionibus ibatur ad Infirmorum curam; quibus recreandis hoc inusitatum caritatis genus inuenit, vt inuitatis secum sodalibus, peritis musica instrumenta tractare, eos sono mulceret et cantu. His ille studiis parabatur a Deo in egregium vineae suae cultorem; cuius explorato per spiritualia Exercitia nutu, anno MDC. ad Tirocinium Societatis concessit, et ab ipso statim exordio ad absolutissimam se virtutem exercuit, multus in omni genere sui mortificandi, et in oratione tam sui potens, vt nullis se cogitationibus alienis ab eâ distrahi fateretur. Studiorum tempore nihil de sui despiciendi, vexandique contentione remisit: saepe laceris in vestibus apparebat in publico, saepe culinae officia omnia sua sponte obibat. Quibus diebus feriabatur a scholis, accedebat infirmos, atque illis ablutis, cibum praescindebat, in os inferebat, et piis interim colloquiis animos pascebat. Semper quidquid ageret, vbicunque versaretur, Deum gerebat in oculis, eiusque praesentiam modestissimâ totius corporis, atque omnis actionis suae compositione prae se portabat. Reuerentissime agebat cum Professoribus suis, neque vnquam coram illis iniussus caput operiebat, nunquam ab illorum opinationibus recedebat. In omni cum aequalibus congressu partes ipse sibi postremas, praeterquam ad abiecta ministeria, vendicabat. Nihil illo promptius ad obedientiam, testatus gaudere se, quod non posset amplius suae, sed alienae voluntati obsecundare, et vel bonorum postulatorum repulsa accepta mirifice se gestire. Amorem paupertatis tenuitas suppellectilis ipsius omnis satis loquebatur. Gratissimâ atque amabilissimâ suâ consuetudine cum insigni coniunctâ virtute, non solum erat omnibus in amoribus, sed etiam in veneratione; quippe


page 385, image: s385

qui omnes accenderet igne Diuino, dexterrimus in familiare colloquium pios inferre sermones. Nec vacuas siuit abire successiuas a Theologicis studiis horas, quin pia moliretur opuscula, bono mortalium, quibus eos ad Eucharistiae frequentiam, ad Castimoniae amorem pelliceret, auerteret ab vsurpatione vocum obscoenarum. Sacris initiatus primam hostiam litauit in Hospitali, vbi se primitias hausisse spiritûs aiebat. Prius autem quam ad aram accederet, erratorum veniam a suo Rectore precatus, duodenis pauperibus pedes abluit, et venerabundus, exemplo Seruatoris, extersit. Sacram mox Eucharistiam singulis infirmis ad lectum attulit, et iussis in sua verba sequi ad actum aliquem contritionis, eam reuerentissime porrexit. Ceterum cum omnes in illo virtutes admodum essent spectabiles, tum vero plurimum, ex quâ ceteras ducebat, excelluit in assiduâ cum Deo consuetudine, atque in omnia Diuina propensissimâ pietate; quantumque prouehebatur per scholastica studia in aeterni Numinis cognitionem, eo etiam vehementius in eius amorem perpete contemplatione rapiebatur, nitebaturque in eius complexum ex cuiusuis obiecti intuitione; quod ille studium dicebat esse, ambulare cum Deo. Atque his artibus ad eam animi constantiam deuenerat, vt nec aduersis, nec secundis euentibus, non fortuitis vllis casibus vultum, nedum animum, variaret. Amabat ardentissime Sacram Christi Seruatoris Humanitatem; eiusque imitatione vehementer optabat aduersis exerceri; et sanctâ quâdam inuidiâ tangebatur, quoties audiebat quempiam virtutis ergo contumeliam pati. Impellebat illum hic amor ad inopes aegrosque tantâ cum voluptate visendos; quod in illis praesentiorem quam in aliis Christum suum cognosceret. Nec fuit illi vana haec existimatio: nam cum aliquando fixisset obtutum in infirmum ceteris grauius affectum, ecce vultum eius repente mutari, et inductâ quadam Diuinitatis maiestate, prorsus Christum lineamentis omnibus, qualis exprimi penicillo solet, referre: quo prodigio primum ille haerere attonitus; tum vero liquidissimâ voluptate perfundi. Secundum Christum veneratus est primam Deiparam, cuius amorem, ceu primam salutis tesseram, omnibus commendabat. Egit Ministrum Mediolani, Tironum institutorem Nouellariae, Rectorem totis XVIII. annis Castilione; quibus in muneribus ita se gessit, vt cum anteactae vitae tenorem seruaret, longe fulgerent illustrius in excelso collocata loco eius exempla probitatis; subditis suis amabilitate morum, virtutis documento, paternâ sollicitudine gratissimus existebar. Iubebat suos esse ad spiritualium negotiorum tractationem veloces et alacres; ad secularia lentos et segnes; quo eodem instituto et ipse viuebat. Puerilem Catechesim habebat inter primas curas, tantoque eam opere complectebatur, vt conuocaret ipse vicatim ostiatimque pueros, et ad templum ipse perduceret. Tractabat mirâ dexteritate Exercitia Spiritualia S. P. N. Ignatij, valebatque gratiâ res Diuinas hominum animis inprimendi. Ad extremum cum anno MDCXXX pestilentia popularetur Italiam Subalpinam, et Castilionem etiam inuasisset, ipse qui se poterat periculo subducere, in illud se vltro coniecit, vt tam insigni caritatis officio praeclare actam vitam coronaret. Cum ipse in aegrorum obsequio pestem quoque contraxisset, vetitis omnibus ad se accedere, ne cui luem afflaret, post Diuini Corporis participationem placidissime extinctus est die XXXI. Iulij, aetatis suae anno LI. magno suorum, externorumque luctu; qui nisi periculo fuissent prohibiti, frequentes erant ad funebria conuenturi. Fama fuit eius sepulchro lucem seu flammulam quandam incubuisse, indicem, vt credi voluerunt, eius sanctitatis, quae omnium erat commendatione celebrata. Nimirum tam multa Castilione, tam praeclara ad omnium salutem excogitarat et gesserat, vt minime ex vano percrebuerit ea opinio. Ille primus instituit, et diu etiam per se sustinuit morem bis festis diebus toto anno sermocinandi, maximo quaestu animarum. Primus induxit vt in Hibernis pauperum feminarum conuentibus, quos ibi Filozzos vocant, vbi magno numero ad ducenda fila se colligunt, pro fabulis, et inanibus affaniis, quae denarrari consueuerant, Litaniae B. Virginis, tum sacrae historiae recitarentur, ac subinde piis sermonibus tempus et labor falleretur; cui fouendo operi partiebatur in illas metalla sacra, imagines, libellos. Cum impia quaedam amuleta certis morborum generibus amoliendis inualescerent, ipse illis exturbandis illico salutares precationes aduersus vnumquemque morborum concinnauit, et libello complexus dispertiuit in vulgus. Ipse confecerat indicem malorum, quae illo in Oppido plurimum obtinebant, et singula suis concionibus adorsus, imploratisque etiam Principum auxiliis, et aliorum Concionatorum conatibus, ea nitebatur extinguere. Narrantur non pauca prodigia, quae viuens, defunctusque patrarit; quae studio breuitatis praetereo, alibi fortasse narraturus. Edidit in lucem vir egregius sermone Italico

Modum vtiliter recipiendi Sacram Communionem.

Antidotum contra prauas conuersationes, et impudica verba, Part. v. Mediolani MDCXII. in 16.

Triumphum Castitatis de Vitio Incontinentiae, lib. III. Mediolani MDCX. in 16. et Romae apud Mascardum MDCXIV. in 12.

Modum deuote celebrandi Sacrum. Mediolani MDCXI. et auctius Romae apud Guilielmum


page 386, image: s386

Facciottum MDCXXIII. in 24.

Coronam variarum salutationum B. Virginis. Mediolani MDCXIII.

Ducem Angelicum ad deuotionem B. Virginis. Bononiae MDCXIV.

Monile Virginum et Castorum. Brixiae MDC. XVII.

Stimulum peccatoris ad amorem suae salutis.

De bonâ educatione.

De felici morte.

De Deuotione erga B. Virginem.

Lumen peccatoris vt conuertatur ad Deum. Bononiae MDCXXI.

Exercitium spirituale Christiani hominis.

Directorium breue et facile confitendi de peccatis, praesertim gener aliter.

Salutares precationes aduersus varia genera morborum.

Modum fructuose recitandi Officium Domini, B. Virginis, et aliud quoduis. Romae typis Corbelletti MDCXXVIII. in 24.

PETRVS LABBE, natione Gallus, gente Aruernus, scripsit

Carmen Panegyricum Ludouico XIII. Regi Christianissimo, pro captâ Rupellâ. Item

Pro gemina Casalis expugnatione.

Carmen Panegyricum de Sacrâ Sindone Vesontinâ.

Vita et Elogia Ludouici XIII. Regis, nouo Lyrici Carminis modo. Lugduni apud Claudium Badieu MDCXXXIV. in 4.

Exspectantur eiusdem

Elogium fratris demortui.

Soterium Cardinali de Richelieu; et alia id genus.

PETRVS LAMART, natione Gallus, patriâ Auxonensis; Rector olim Collegij Viennensis ad Rhodanum. Gallicos fecit libros

Roberti Cardinalis Bellarmini, De Ascensione mentis in Deum.

Iacobi Aluarez de Paz, De Vitâ religiose instituendâ.

PETRVS LANSELIVS, natione Belga, patriâ Grauelinganus: Vir pius et eruditus; maximâ pollens Linguarum Orientalium peritiâ, Graecae, Hebraeae, Chaldaicae, Syriacae, Arabicae. Eapropter cum praecipuas Germaniae Bibliothecas lustrasset, et eximia eruditionis suae argumenta omnibus Doctis dedisset, adscitus iussu Philippi IV. Regis Hispaniarum Catholici e Belgio, vt in Regiâ Madritensi Academiâ Linguas doceret, diem ibi supremum inuenit XVI. Augusti, anno salutis MDCXXXII. aetatis LII. Societatis XXXIV. Recognouit et emendauit

S. Dionysij Areopagitae Opera, et Notis illustrauit, atque Apologiâ vindicauit. Parisiis apud Michaelem Sonnium MDCXV. in fol. Exstat etiam Tomo I. Bibliothecae magnae Patrum.

Edidit praeterea

Biblia Sacra, cum Notationibus Emanuelis Sa, et Scholiis Ioannis Marianae, et, vbi illi deficiunt, suis. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ MDCXXIV. in fol.

Dispunctionem calumniarum, quae S. Iustino Martyri inuruntur ab Isaaco Casaubono. Parisiis apud Michaelem Sonnium MDCXV. in fol.

PETRVS LOYERVS, natione Gallus, patriâ Britannus, Collegij Parisiensis Vice-Rector fuit, et Aquitanicae Prouinciae Praepositus Prouincialis. Scripsit erudita

Commentaria in Apocalypsim; quae tamen morte impeditus in lucem emittere non potuit.

PETRVS LVDOVICVS, natione Hispanus, patriâ Valentinus, a puero se nostrae Societati sacrauit, et in Lusitaniam missus est, vbi omnes Scientias feliciter didicit, et feliciter professus est. In Eborensi Academiâ per XX. circiter annos D. Thomam est interpretatus, ac Theologicae Cathedrae praefuit, ibique sancte diu vixit. Scripsit pereruditos

Commentarios in Tertiam Partem D. Thomae, De Incarnatione.

In Primam Partem, De Angelis, Tom. I. quae eius Opera breui spes est excusum iri.

PETRVS MAILLART, natione Belga, patriâ Iprensis, natus die IX. Februarij, anno MDL XXXV. Rector fuit Collegij Syluae-Ducensis triennio. In Hollandicâ Missione versatus est annos XVIII. in quâ etiam duros carceres pertulit. Edidit Flandrice, tacito suo nomine

Clypeum inexpugnabilem; in quo continetur Methodus disputandi cum Haereticis, ex Methodo Veroniana Hollandicae Ecclesiae accommodata.

Rhythmos pios.

Vertit quoque Flandrice

Antonij Sucquet, Testamentum Christiani hominis. antuerpiae typis Ioannis Cnobbaert MDCXV.

PETRVS MARTINEZ, natione Hispanus, obiit Manilae die XXV. Iunij, anno MDCXX. Scripsit

Litteras de Missionibus in Indiâ ad Occidentem a Nostris institutis, annis MDXC. et MDXCI.

PETRVS MASCARENIA, natione Lusitanus; agebat anno Christi MDLX. strenuum Salsetanae prope Goam Vineae Dominicae cultorem; vbi hominem duos iam annos paralysi decumbentem recitato super eum Euangelio persanauit. Biennio nauigauit in Amboinum, vt vexatam ab Rege Ternatino Ecclesiam tueretur. Impigre hîc laborauit, vsque ad annum MDLXVIII. quo destinatus in Regnum Celebum, spe maiorem fecit frugem animorum. Sanguimi vastae insulae Regem, vna cum Reginâ, Palatinisque Proceribus sacro fonte lustrauit. Multas tamen ab Ethnicis, Saracenisque aerumnas perpessus est, nec simplex adiit vitae discrimen. Fuit cum montem vndique custodiis occuparent, in quo sciebant ipsum tunc existere, sensimque procedentes ad fastigium


page 387, image: s387

pene constringerent; cum Petrus spe iam abiectâ euadendi, ad Deum perfugit; a quo recreatus, cursitando per salebras euasit, tam recens ac vegetus, vt se ipse obstupesceret. Alias quaesitus ad necem, octo ipsos dies non alio cibo, quam herbis agrestibus vitam traxit; ab ipsis suis inuestigaroribus, cum in eum incidissent, pro fera habitus, et derelictus: quem mox Christiani repertum, iam inedia prope consumptum, domum retulerunt. Post multos vero sudores, laboresque non inutiliter collocatos, veneno ab Ethnicis propinato Martyrij lauream consecutus est in vna Molucarum Insularum, die VII. Ianuarij, anno MDLXX. Scripsit

Epistolam de rebus Molucensibus, datam Ternate, pridie Nonas Martij MDLXIX. quae Latine exstat, et Italice.

PETRVS MATTHIAS, natione Belga, patriâ Hanno-Montensis Societati nomen dedit anno MDXCVIII. aetatis XXIII.

Edidit Latine Tractatum de Paradiso Caelesti. Antuerpiae typis Henrici Aertsens, MDCXL. in 8.

Gallice, Exercitium Amoris, seu, de Stationibus Christi patientis. Insulis, MDCXXVI. et alibi saepius in 24.

Coenaculum, seu, De virtutibus quas Christus in vltimâ Coena exercuit, Obedientiâ, Humilitate, et Charitate. MDCXXXI.

PETRVS MATVRVS, natione Gallus, patriâ Aruernus, ex Oppido Ambert, in Societatem olim Lutetiae admissus initio Nouembris, anno salutis MDLXIV. aetatis XIX. Vir in Litteris Hebraicis, Graecis, Latinis apprime versatus, librorumque tum Nostrorum, tum externorum perdiligens atque indefessus recognitor Lugduni ad typum. Diu Litteras Humaniores et Theologiam Moralem docuit. In audiendis poenitentium, tum domi, tum foris, Confessionibus, supra aetatis vires assiduus. Tanta sui despicientiâ spectabilis, vt vel quidnam esset inanis gloria ignorasse videri potuerit. Ita nescio quâ mentis teneritudine colliquescebat totus, cum SS. Trinitatis Mysterium recolebat (recolebat autem saepissime, maxime sub diei exortum) vix vt vllus domi esset, cuius non aliquando pietatem ea in sene pietas excitarit. In eiusdem Sacrosanctae Triadis honorem, Symbolum quotidie D. Athanasij magno permotae mentis sensu decurrebat: affirmabatque eo sibi mortem placidiorem aduentare, quod ab ea in Sanctissimae Trinitatis Domo (id enim Lugdunensi Collegio nomen est) occuparetur. In Canonicum Officium tam propenso erat affectu, vt illud in quantâlibet aegritudine recitare nunquam omiserit; et ad vltimum vsque spiritum aliquid semper e Psalmis eluctari auditus est. Maturus ergo caelo migrauit e vitâ Lugduni anno salutis MDCXI. aetatis LXVI. initae Societatis XLVII. in quâ Professis quatuor votorum annumeratus fuit.

D. Antonini Archiepiscopi Florentini Historiam, collatione aliorum Auctorum locupletauit.

Ioannis Maldonati Commentarium in Euangelia eruditis Annotationibus illustrauit.

Antonium Rampelogum diligenter expurgauit.

Edmundi Campiam Decem Rationes, Gallicas fecit. Lugduni apud Pilehotte MDLXXXIV. in 12.

PETRVS MAVCORS, natione Gallus, patriâ Rhotomagensis, Societatem anno MDCXV. aetatis XXIV. ingressus, scripsit Gallice

Tractatus Theologicos, De summo bono. Rhotomagi apud Romanum Beauuais MDCXXXI.

Paraphrasim in Isaiam. Flexiae per Martinum Guyet MDCXXXV. in 8.

PETRVS MERCHAN, natione Hispanus, patriâ ex Oppido Boeticae Guillen, adolescens Societati adscriptus, in eâ Litteras Humaniores splendide docuit, et Cordubae Sacras interpretatus est; Graecarum et Hebraicarum insigniter peritus. Rexit Collegium Marchenense. Concinnat

Lexicon Hebraicum, quantum ex LXX. Interpretum, et Vulgatae Editionis fontibus colligi potest.

PETRVS METOSCITA, natione Cyprius Maronita, hoc est, oriundus e Monte Libano in Syriâ (qui Populi Romanam agnoscunt Ecclesiam, et Maronitae dicuntur, quorum Romae Collegium Gregorius XIII. Pont. Max. instituit) natus tamen in Cypro. Romae educatus, et in Societatem adscitus, Arabicas ibi Litteras publice docuit. A Paulo V. Pont. Max. missus Babylonem est, non sine multis incommodis. Demum Romae vitâ functus est die IX. Februarij, anno salutis MDCXXV. Edidit

Institutiones Linguae Arabicae. Romae MDCXXIV. in 8.

Carmen quoque vnum Ephraemiticum praefixit Nomenclatori Syriaco Ioannis Baptistae Ferrarij.

PETRVS MICHAEL, cognomento BRILMAECKER, natione Germanus, patriâ Coloniensis, natus est anno salutis MDXLII. et in Societatem ingressus anno MDLVIII. die XIX. Maij. Positis Religionis rudimentis, atque Philosophicis eruditus, Lutetiam Parisiorum missus est, P. Ioanne Maldonato Praeceptore vsus, Sacrae Theologiae operam nauauit; quem reddita vice Hebraice docuit. In Societate Rhetoricen professus est; demde et Hebraeas Litteras. Erat enim Germanicâ, Latinâ, et Hebraicâ Linguâ facundus; Graecâ vero et Gallicâ mediocriter doctus. Cum eloquentia coniunctam habuit prudentiam, et quoddam excelsum animi robur. Itaque multis Germaniae Principibus familiaris, et carus fuit, et legationibus ipsorum nomine praeclare functus; Vir priuatim et publice ad hominum vtilitatem natus. Rectorem egit Spirae annos VI. octo


page 388, image: s388

Monasterij Westphaliae, vbi solâ in Deum fiduciâ fretus, licet obolum non haberet, magnificum aedificium pro Scholis coepit, et perfecit: atque eâdem animi magnitudine Templi noui fundamenta iecit. Erat vir vere humilis; eximiâ caritate; nullo fastu, nullo supercilio; tempestiuâ comitate, simplicissimaque prudentiâ: quibus artibus non modo familiarium fibi animos, sed alienorum etiam a Nostro Ordine, et a sincerâ fide aberrantium, Societati beneuolentiam conciliauit; multumque in Vetere Saxoniâ Societatis nomen illustrauit. Imbecillo quamuis corpore, et viribus defecto, nunquam tamen cessabat; semper noua remedia excogitabat, quibus vulnera, quae inflixit Haeresis, sanarentur. Eius institutione et operâ multi Haeretici ad Ecclesiam Catholicam redierunt. Stephanum Isaacum, (qui ex Iudaeo male Christianus, ex Christiano factus Minister Caluinista, in cultum Sanctarum Imaginum est debacchatus) scriptis confutauit, ac fregit. Ioannem a Munster Westphalum, auitâ nobilitate, et Grammatices cognitione inflatum et stolide concionantem, atque ad certamen prouocantem, Apologetico scripto repressit, et silere compulit. Ita scribendis libris diu labantem eius orae tractum sustentauit. Quae res, vt a bonis ei beneuolentiam, ita a Religionis hostibus, quos vitâ, voce, stylo, vrgebat, inexplicabile odium conciliauit; vt saepius ad necem et vincula quaesitus sit: semel etiam atque iterum ab illis circumuentus, et per speciem amicitiae ad mensam inuitatus, inter epulas venenum incautus hausit. Valida tum quidem amicis adhibentibus antidota, cum acerbissimo cruciatu haustam pharmaci pestem eiecit, ita vt in praesens conualuerit vtcunque; sed interim vi pestiferâ visceribus impressâ subinde repullulante, acerbissime cruciabatur. In hâc salutis vicissitudine multos annos duxit, Monasteriensi Collegio praepositus. Medicorum iussu variae biennio extremo tentatae sunt aquae; ac ne tum quidem, cum esset ad balneas in tam afflictâ valetudine, licuit esse otioso. Feminas tres curandae valetudinis ibi degentes, Catholicis viris postulantibus, ab Haeresi traduxit ad Ecclesiam. Serenissimus Bauariae Dux cum eodem venisset, saepius Patrem inuisit, horasque multas lecto assidens, cum solo piis colloquiis traduxit, et Medicis omnem curam ipsius sollicitudinemque commendauit: ex quibus cum cognouisset nullam illi superesse salutis spem, et morbus indies ingrauesceret, propriâ lecticâ Moguntiam curauit deportandum; vbi antiquo tandem veneno extinctus est die XXV. Augusti, anno salutis MDXCV. aetatis LIII. ab initâ Societate XXXVII. Scripsit Pater Michael partim Germanice, partim Latine,

De Communione sub alterâ tantum specie.

Sertum item precatorium.

De Eucharistiae Sacramento, Controuersias, per Dialogum; in quibus tractatur de Corporis Christi praesentiâ; Panis et Vini Transsubstantiatione; Vbiquitate; Sacrificio; Communicandi legitimâ ratione; et Veneratione. Coloniae apud Quentelium MDLXXXIV. et MDCIII.

Catechismum.

Christianam et solidam detectionem errorum Ioannis a Munster.

Epistolam ad amicum, quâ, tanquam spongiâ, deterguntur calumniae Stephani Isaati, ex Iudaeo Pseudo-Christiani.

Quiddiothecam, hoc est, Libellum qui multorum Librorum loco, de omnibus Christianae fidei dogmatibus ita tractat, vt facile agnosci possit, vbi sit vera fides.

PETRVS MIRALLIET, natione Gallus, patriâ Rhegiensis, Vir eloquio praestans, et cum Haereticis non semel congressus; scripsit

Aduersus Dauidem Eustachium Ministellum, quem improbe exultantem castigauit.

PETRVS MONODVS, natione Allobrox, seu, Gallo-Sabaudus, patriâ Camberiensis: Vir qui praeter doctrinam, et morum comitatem, prudentiam, virtutem, multum etiam gratiâ valuit apud Serenissimos Sabaudiae Principes. Scripsit Gallice

Disquisitionem Historicam de Regiis coniunctionibus Sabaudiae et Galliae: cuius ille praecipuus est scopus, vt ostendat Francorum Reges e Capeto ortos, nullis Regum, Principumue familiis saepius, quam Sabaudiensi sanguini fuisse coniunctos; addito singularum affinitatum breui elogio. Lugduni apud Petrum Rigaud MDC. XXI.

Edidit praeterea sub Historiographi Sabaudici nomine, Latine,

Amedeum Pacificum, seu, De Eugenij IV. et Amedei Sabaudiae Ducis, in suâ obedientiâ nuncupati Felicis Papae V. controuersiis, Commentarium; in quo continetur accurata Basileensis Concilij Historia. Taurini apud Haeredes Dominici Tarini MDC. XXIV. in 4. et Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXVI. Hunc Commentarium pene ad verbum descripsit, et ad calcem Voluminis sui XVII. Annalium Ecclesiasticorum adiecit Abrahamus Bzouius, vt quae de Felice parum rei consentanea scripserat, castigaret.

Eodem Historiographi nomine edidit Gallice

Apologiam pro Serenissimis Sabaudiae Principibuc, contra famosum Incerti Auctoris libellum. Camberij apud Gotofredum Furnium MDCXXXI. Disquirit autem de iis omnibus Controuersiis, quae Francos inter et Sabaudos vnquam extitere.

Vertit e Gallico Latine, et tacito nomine vulgauit

Bartholomaei Iacquinotij, Artem vitae ex Dei nutu


page 389, image: s389

in seculo instituendae; sed inscripsit Hermetem Chriftianum. Lugduni apud Horatium Cardon MD CXIX. in 12.

Exspectamus ab eiusdem calamo

Elogium Caroli Emanuelis Sabaudiae Ducis.

Vitam Margaretae Sabaudicae, Marchionissae Montisferrati.

Annales Sabaudiae Ecclesiasticos, et Ciuiles.

Historiam Geneuensem, et nascentis in eâ Ciuitate Haeresis primordia.

Defauore Principum.

PETRVS MORALES, natione Hispanus, patriâ Valdepennensis, in Dioecesi Toletanâ; cum in Academiâ Salmanticensi, et in Regiis Senatibus diu Iuris Vtriusque decisionibus ex professo vacasset, et ab ineunte aetate cultui Deiparae Virginis, et Sanctissimi eius Sponsi Iosephi deditus impense fuisset, eorum suffragio, vt ipse memorat, obtinuit, vt in Societatem Iesu admitteretur; in quam annum agens XXXII. ingressus est. Profectus in Mexicanam Prouinciam, Philosophiam ibi de Moribus quatuor annos docuit; et aliquot Collegiorum Rector fuit. Quatuor vota die XXV. Februarij, anno MDLXXXII. professus est. Scripsit Hispanice librum

De Reliquiis Sanctorum ex Europâ in Nouam Hispaniam inuectis, et magnâ pompâ atque veneratione in Mexicanâ Ciuitate per Nostros collocatis anno MDLXXVIII. Mexici typis Antonij Ricardi MD. LXXIX. in 4.

Latine vero edidit

In Caput I. Matthaei, De Christo Domino, Sanctissimâ Virgine Deiparâ Mariâ; veroque eius, dulcissimo, et Virginali Sponso Iosepho, lib. v. Lugduni per Horatium Cardon MDCXIV. in fol. In hoc Opere porro suum in Deiparam eiusque Sponsum affectum latissime explicat Auctor diligentissimus, et religiosissimus, eo etiam libentius, laetiusque quod, vt ipse ait, in extrema aetatis meta, iubente Obedientiâ id aggrederetur.

PETRVS MOREION, natione Hispanus, patriâ Methymnensis, nobilissimis natalibus ortus. Multis iam annis in Iaponiâ agit; et cum pro illâ Prouinciâ Procurator Romam venisset, eodem reuersus est. Res eius gestae volumen postulant; sed cogimur abstinere, dum in viuis est. Scripsit Hispanice

Relationem persecutionis Iaponicae ab anno MDC. XII. vsque ad MDCXV. Impressa est anno MDC. XIV. in 4. et MDCXVII. in 8.

Relationem alteram de rebus Iaponicis et Sinensibus ab anno MDCXV. vsque ad MDCXIX. impressam MDCXXI. in 4.

Relationem Martyrij quod in Iaponiâ per ignem anno MDCXXVI. consecuti sunt IX. de Societate Iesu, et XII. alij. Prodiit Italice adiuncta Annuis Litteris anni MDCXXV. Romae MDCXXXII.

PETRVS MORIN, natione Gallus, patriâ Parisiensis, Societatem iniuit Romae die XXIII. Septembris, anno MDLXXXIV. Litteras Humaniores, et Moralem Theologiam, et tria solemniter vota in Societate professus est. Fuit eius eruditio minime vulgaris. Vltimo vitae quinquennio morbis grauissimis afflictus, specimen dedit omnibus aequitatis et patientiae clarissimum. Tentatus leuissimâ febri, post contractos continenti lustro neruos, suaui morte defunctus est, Parisiis die XXII. Septembris, anno partae salutis MDCXXV. aetatis LXIII. Religionis XL. Reddidit Gallice

Petri Iustinelli, Triumphum Castitatis de Vitio Incontinentiae, Parisiis apud Sebastianum Cramoisy.

Historiam Martyrum Iaponensium ab anno MDC. XII. vsque ad MDCXX. Ibidem MDCXXIV.

Historiam rerum in Iaponiâ, et Sinis gestarum. Ibidem eodem anno.

Vitam Roberti Cardinalis Bellarmini. Ibidem MDCXXV.

Antonij Sucquetij, Viam Vitae aeternae. Antuerpiae apud Henricum Aertsens.

Scripsit etiam Gallice

Vitam S. Ignatij de Loiola, lib. IV. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXII. in 12.

PETRVS LE MOYNE, natione Gallus, patriâ Caluomontanus, in Dioecesi Lingonensi, natus anno MDCII. Societatem ingressus est MDC. XXII. Philosophiam in Diuionensi Collegio docuit. Scripsit Gallice

Picturas morales in quibus animi perturbationes exhibentur. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXL. in 4. Gallico carmine

Triumphos Ludouici XIII. Regis Christianissimi.

Galliam sanatam, siue, Soteria, ob redditam Regi Christianissimo sanitatem. Parisiis apud Sebaftianum Cramoisy MDCXXXI. in 4.

Iconem Regis Alpes transeuntis.

Encomium Illustrissimi Principis Condaei.

Hymnos de Sapientiâ Diuinâ, Amore Diuino etc. quibus praemittit discursum de Poesi. Parisiis apud Sebast. Cram oisy MDCXLI. in 4.

PETRVS MVSSONIVS, natione Gallus, patriâ Virdunensis, Eloquentiam per XX. annos et amplius multâ cum laude docuit. Edidit

Tragoediarum, Tom. I. Flexiae apud Sebastianum Grineau MDCXXI.

PETRVS DE OIEDA, natione Hispanus, patriâ Marcenensis in Boeticâ; Concionator, et et Sacrarum Litterarum tum Cordubae, tum Granatae Interpres eximius. Rector Collegij Hispalensis Conceptionis B. Virginis; et Sanctae Inquisitionis Qualificator. Excelluit virtutibus omnibus; sed inprimis insigni in B. Virginem pietate, et in Societatem amore tenerrimo. Dum Cordubâ venisset Hispalim contra Societatis obtrectatores scripturus, paucis ibi diebus sublatus est anno salutis MDCXXVII. aetatis LI. ab initâ Societate XXXVI. Vulgauit Hispanice



page 390, image: s390

Allegationem Theologicam pro Immaculatâ Conceptione Deiparae, de quâ ingens volumen perfectum post se reliquit.

Reliquit praeterea

In Epistolas Canonicas, Volumina II. et

Apologiam pro Societate Iesu.

PETRVS D'OVTREMAN, natione Belga, patriâ Valentianensis, Societatem vicennis anno MDCXI. ingressus variis in vrbibus cum plausu Concionatorem egit per annos complures. Edidit Gallice

Vitam Petri Eremitae qui Principibus Christianis Belli Sacri auctor, et Dux fuit cum tractatu de posterioribus Cruciatis ad recuperationem Terrae Sanctae. Valentianis typis Ioannis Veruliet MDC. XXXII. in 8.

Tabulas Virorum Illustrium Societatis IESV expositas Duaci in Canonizatione SS. Ignatij et Francisci Xauerij. Typis Balthasaris Belleri MDCXXII. in 8.

Historiam Vrbis et Comitatus Valentianensis a Parente Henrico d'Outreman compositam, a se illustratam et auctam. Duaci typis Viduae Marci Wion MDCXXXIX. in fol.

Item Latine scripsit

De vitâ et rebus gestis a Balduino, et Henrico Impp. Constantinopolitanis, ortu Valentianentibus Belgis, lib. V.

Quibus accessit de Excidio Graecorum liber singularis complectens ea quae Graecos inter et Turcas gesta sunt a receptâ per illos Constantinopoli, ad hanc per Mahumetum expugnatam.

Amorem Crucifixum, siue, Amoris Dei erga homines Conditiones quinque, totidem Christi Crucifixi plagis expressas, quae propediem prodibunt.

Vertit Gallice ex Latino Sebastiani Beretarij nostri

Vitam P. Iosephi Anchietae. Duaci typis Marci Wion MDCXIX. in 8.

Fasciculum Myrrhae, seu, Considerationes super Vulneribus Christi ex Italico Ludouici Siderei, nostri. Duaci typis Ioannis Serrurier MDCXL. in 12.

Tractatum de Conformandâ voluntate nostrâ cum Diuinâ, cui adiuncta est vita R. P. Petri Canisij nostri, ex Hispanico Ioannis Eusebij Nierembergij nostri, Duaci iisdem typis MDCXLII.

PETRVS PAEZ, natione Hispanus, Vir magnis in Dei causa perfunctus laboribus, et Apostolicae virtutis gloriâ clarus; cum in Orientali versaretur Indiâ, designatus est a Moderatoribus suis, vt cum P. Antonio Monserrato succederet in Patrum illorum labores, quos Andreas Ouiedus Patriarcha superstites in Aethiopiâ reliquerat, iamque in decrepitam vergebant aetatem. Abiere Goâ postridie Calendas Februarias, anno MDLXXXVIII. Dium appulsi vestem assumunt Armeniam, quâ tutius per Turcarum portus, qui in Erythraeo tenendi sunt subeant. Eo schemate cum prodiret in publicum Petrus, vt itineri necessaria compararet, a pueris in Lusitanâ ciuitate Armenos exosâ, tantum non saxis obrutus est. Post menstruam moram, spe nauigij nanciscendi deiecti, Armioziam petunt, rati se facilius eo in portu nacturos opportunitatem. Inter quaerendum, exspectandumque lapsus hic annus est; nec ante peruigilium Natalis Domini conscenderunt. Calendis Ianuarij ad oram felicis Arabiae foedissimâ tempestate malo clauoque disiectis, tantum non extrema subiere. Reparato nauigio dum repetunt cursum, ab Saracenis emissariis deprehensi, qui per exploratores, quinam ij essent, et quorsum cuperent, rescierant, Dofarem Arabiae vrbem abstracti sunt, et mox carceri mancipati, victu tam arcto, vt vix traherent vitam. Post dies V. ad Regem, itinere XXV. dierum abducti, incredibiles aerumnas tolerauerunt. Nudis pedibus per obsita spinis et carduis loca vectos camelis ductores sequi compulsi, inediâ prope consumpti, tandem malis victi succubuerunt, vt camelis imponi, ne prorsus interirent, debuerint. In Oppidis, quâ transitus fuit, ludibria et contumelias experti, derisi, consputati; a Rege demum Sultano Humar, qui Regiam in Oppido Einane habebat, arctae custodiae traditi sunt: iussis ab eo liberaliter haberi, satellites toto quadrimestri, quo ibi detenti sunt, mucidi panis frustum dietim praebebant, quod vix vel extremâ coacti fame poterant degustare. Posthaec a Bassa Turcico petiti, cuius se viribus imparem Arabs iste Regulus sciebat, Canam, XV. dierum iter abducti sunt. Bassa examinatos arctius etiam seruari eos praecipit, et compingi in ergastulum, vbi XXX. tenebantur iam a quadriennio Christiani Lusitani atque Indi, qui aerumnis fatigati, prope iam fidei nuncium remittere, quo leuarentur, decreuerant. Tum vero Patres Diuinae in suos caritatis et prouidentiae consilia venerati, qui tam admirabili circuitione ad vinctos hosce solandos, erigendosque se submisisset, eos hortati confirmatunt in fide, expiarunt, saluberrimis monitis ad toleranda aequis animis aduersa instituerunt. Eam de se sanctitatis opinionem in eâ seruitute excitarunt, vt Bassae vxor eâ commota, captiuos intueri voluerit; quorum deinde modestiam admirata, nihil non egit, donec illis a marito libertatem exorauit. At pene iam accinctis ad abitum, allatus de Patrum Goae pretio atque existimatione nuncius, Bassam in sua lucra, more Turcarum, intentum, repente mutauit, et XX. aureorum millia lytri nomine imperauit. Negantibus sibi quidquam in mundo suppetere, vnde possent id auri pendere, vincula rursus imponit, et duos in diem exiguos panes dumtaxat attribuit, vt vexati repraesentarent, quod exigebat pretium. Cum nihil licitari cerneret, nec de


page 391, image: s391

suâ multum libertate Patres sollicitari, aureorum poscit v. millia, aeternum, ni dentur seruituros: atque vt certius exprimat, compedes iniicit, collum ferro innectit, et catena trunco adalligat tam breuiter, vt caput non possent attollere; in arctam tetramque specum detrudit, tam humilem, vt sedentes laquear vertice ferirent. Sic XV. duxêre dies: et cum nihil videret Turca mercedis offerri, vtrumque triremi catenatum imponit ad ducendos remos. Vix triduo lapso, tactus de caelo malus absumptus est; sed sine hominum noxa. Bimestre laboribus hisce perfunctos, demum submissi Goâ, qui mille aureos exhiberent, asseruerunt in libertatem; et mense Decembri, anni MDXCVI. post septennem seruitutem Goam reuexerunt. At Paezius haudquaquam territus, aut malis, quae fuerat perpessus, animo fractus, alias atque alias expeditiones instituit; in Cambaiam anno MDXCIX. mox anno sequente Dium profectus est. Verum hanc Missionem variis Daemon impedire conatus est modis: nam Bazaino digressum bos calce tam valide percussit, vt decumbere debuerit. Sociis interim antegressis, quâ die secuturus nauim ipse conscendit, atroci tempestate in portum repulsus est: quando iterum soluit, procella maium comminuit, et tantum non euertit nauigium, cum interea naues sociae feliciter proueherentur. Sic iter hoc quidem hostis implicuit: at certe malo suo. Nam redintegrato Aethiopiae iuuandae consilio, rursus in eam delectus est expeditionem Pater Paez; qui iam tum, cum eam antea tentauit, internam Diuinitus vocem acceperat in haec verba, Tu in Aerhiopiam penetrabis; non item Socius tuus. Ergo Dii rursus veste mentitus Armenum, composito per Diensem Praefectum negotio, nauim conscendit die XXII. Martij, anno MDCIII. quâ merces reuehebat Suachensis Bassae famulus Turca, qui beneficiis delinitus, se pauperi Armeno patefacturum Aethiopiam receperat. Nullus vectorum erat, praeter ipsum, Christianus; nullus amicus, aut notus. Datus illi locus, vt inopi, inter aquae amphoras, in tantâ culicum copiâ, vt omnem diu noctuque quietem tollerent. Verum a Bassae famulo paulo post illi melius prospectum est; et in Turcicâ passim ditione ita res gesta, vt auctus etiam beneficiis, in Aethiopiam breui peruaserit, pedes iter instituens per confragosos montes; inter perpetua latronum, leonum, aliarumque ferarum pericula. Baroam ergo, primum Aethiopici iuris oppidum, die X. Maij peruenit lassus, et viae incommodis prope confectus; praesertim cum praeter panem biscoctum aquâ maceratum nihil escarum habuisset. Fremonam inde perrexit, vbi Andreae Patriarchae sepulchrum est, et quinto die a Christianis laetissimis exspectantibus exceptus, ministeria statim solita Societatis aggressus est, eaque mirâ constantiâ et sanctimoniâ totos XIX. annos per aduersa et secunda, cum incredibili fructu multorum exercuit, vere Pater Missionis Aethiopicae, et diligens operarius in Vineâ Domini; donec die XX. Maij, anno salutis MDCXXII. Gorgorrae inuitatus in gaudium Domini sui, sublatus e viuis est, vt ad vere beateque viuentes transiret. Susceperat in se Templi exaedificandi curam, cuius operis labor magna lethalis eius morbi causa fuit: cui accedebat indefessum Confessiones audiendi studium; et elucubratio iusti Voluminis, quo copiose de rebus disserit Aethiopicis, et nouitij cuiusdam scriptoris insomnia, quae vulgato per Europam de Aethiopiâ libro confinxit, refutat. Ad haec, iter X. dierum, quod iussu Imperatoris instituit per Quadragesimam, solitis indulgens ieiuniis, vt ante solis occasum, more gentis, non vesceretur, idque per aestus, et torridos solis radios. Euocabatur scilicet ad Confessionem Imperatoris excipiendam, quâ totius vitae commissa detestans, Romanae iungebatur Ecclesiae. Eâ auditâ, simul atque domum reuenit, morbo correptus est, et breui confectus, incredibili sui desiderio in omnium animis relicto, quorum commodis amantissime semper et promptissime seruierat. Ipse Imperator et luxit pullâ veste, et cibo abstinuit, quâ die nuncium mortis eius accepit, nec solatij quidquam, aut distractionis in animum admisit; datisque ad P. Antonium Fernandez litteris incredibilem dolorem suum testatus est: id quod plerique Aethiopiae Proceres vulnus suum explicantes etiam fecerunt. Operae pretium, nec ab hoc instituto alienum erit, adscribere partem litterarum, quas Sultan Seguedus (hoc Imperatori nomen) ad Prouincialem Indicae Societatis nostrae P. Ludouicum Cardosum perscripsit: in iis sic ait: Venerandus P. Petrus Paez perfectissimum prototypon poenitentiae et virtutis, pater animae nostrae, Sol resplendentissimus, qui cinctus clarissimis radiis verae lucis illuminauit Aethiopiam, et disiecit tenebras Eutychetis. Postquam Sol hic lucidissimus eclipsatus est, et ab oculis nostris euanuit, pro laetitia successit in nobis moeror, pro gaudio planctus; neque is qualiscunque; sed qualis Alexandriae excepit obitum S. Marci, et Romae iacturam SS. Petri et Pauli Apostolorum Christi. Sed quid hic verba facimus de praestantissimis virtutibus huius Apostoli, qui intus et foris, in dictis factisque nihil nisi humilitatem spirabat? Si charta haec amplitudine caelum exaequaret, et atramentum mare, omnino impar nobis videretur capiendae vel minimae partis bonitatis et fructus tanti Patris. Os fuit nostrae benedictionis, noster Magister, noster Apostolus, quantus quantus est laude dignus. Haec Imperator: qui cum postmodum per Maium anni MDCXXVI. Templum Residentiae nostrae Gorgorranae subiisset, accurrit ad sepulchrum Patris brachiis apertis, et illud dissuauiatus, vberibus lacrymis


page 392, image: s392

irrigauit; nec parcius, quam si tunc illi parens interiisset, aut filius: cumque Patrum quispiam conaretur illum ad alia diuertere, ait, Haud ita; sed sine me meo amori satisfacere erga hunc Patrem, quem non Doctorem solum habui, sed patrem, et amicum fidum. In egressu dein Templi, ita lacrymis oppressus est, vt ad eas temperandas secedere debuerit. Postridie ad Sacrum, Confessionem, Communionem accessit; cumque sibi sellam videret ad Euangelij supra Patris tumulum collocatam, eam retraxit ad ipsius pedes, in reuerentiae testimonium, quâ fuerat olim in viuentem, nunc etiam erat in vitâ functum. Mox digressus submisit elegantem tapetem, quem ipsius sepulchro iussit insterni, nec inde vnquam, donec vetustate deficeret, amoueri. Scripsit P. Petrus Paez Linguâ Amaranâ, quae curialis in Aethiopiâ et ceteris cultior est,

Tractatum de Abyssinorum erroribus.

In eandem transtulit

Doctrinam Christianam. Scripsit praeterea

Litteras de suo in Aethiopiam ingressu, datas Fremonae XXIV. Iulij MDCIII. Item alteras

Litteras de morte Imperatoris, datas XXX. Iulij MDCV. Recitat vtrasque Petrus Iarricus noster Thesauro Rer. Indic. To. 3. l. 1. c. 32. et 36.

Annuas Litteras ex Aethiopiâ anni MDCXVII.

Historiam Aethiopiae ab ipso accurate scriptam seruat Romae Assistens Lusitaniae Societatis Iesu.

PETRVS PAVLVS FIORDELISIVS, natione Italus, patria Tuscaniensis, obiit Firmi VIII. Iulij MDCXXII. Edidit

Orationem habitam in funere Reuerendissimi Domini Lucae Sempronij Episcopi Tiphernatis. Tipherni MDCXVII.

PETRVS PAVLVS NAVARRVS, natione Italus, patriâ Lainensis in Calabria, in Societatem venit annos natus XVIII. et post VI. annos conscendit in Indiam. Peruenit anno MDLXXXIV. et initiatus Sacerdotio perrexit anno insequente porro in Iaponiam. Ibi tanto studio incubuit ad gentis linguam perdiscendam, vt breui potuerit ad populum verba facere, et libros conscribere. Ecclesiam Amangucciensem ab gentis Apostolo S. Francisco Xauerio fundatam quatuor annis rexit, magno sui laboris compendio. Nangasachi quatuor solennia vota anno MDCI. emisit: inde Bungensibus enixe flagitantibus datus est rei sacrae curator; quam ille curam totos egit annos XII. donec saeuiente in Ecclesiam Daifusama Imperatore, anno MDCXIV. sedem mutare compulsus est. Verum haud ita multo post eodem reuersus, vt erant calamitosa tempora, geminatis aerumnis laboribusque exceptus est. Vagabatur incertus mutatâ veste, noctu, per salebrosa montium, nudis pedibus, quos laceros saepe et cruentos domum referebat. Noctes ipsas traducebat confitentibus audiendis. Si quem nutare cognouisset in fide, quouis posthabito periculo ad eum fulciendum accurrebat. Fallendis militibus, a quibus quaerebatur, abdidit aliquan do se in foueam, vbi in magnis incommodis complures delituit dies; desertus ille quidem a mortalibus; at ab immortali Deo vberrime recreatus. Inde se demum eripuit assumpto baiuli habitu, et stramineo galericulo tectus. Postremo cum esset annorum prope LX. in Regnum Fiunga, superatis altissimorum iugis montium, maximisque exantlatis laboribus, profectus est. Post haec Nostris regendis, qui versantur in Tacacu, praepositus est: quo munere plus triennio, cum excellentis laude caritatis perfunctus, in exploratorum manus Arimae incidit adulto Decembri, anno MDCXXI. et in custodiam, sed fere liberam, datus est. Tum vero, vt se compararet ad mortem pro Christo, vti optabat, subeundam, geminare orationes ac meditationes instituit; quot noctibus se diuerberabat; gestabat continenter cilicium; denique vexabat suum corpus, quo plus roboris accederet spiritui. Tantus interea fiebat ad illum vndique Christianorum concursus, vt videretur in Ecclesiam carcer transiuisse. Vbi cognouit sententiam in se latam incendij, credi non potest quantis incesserit laetitiis; quo ardore se Diuinis rebus tractanit. Calendis Nouembribus anni MDCXXII. Sacro inter vberes lacrymas facto, et concione ad paucos, qui admissi fuerant, Christianos habitâ, post meridiem productus in arenam est, pallio indutus, Rosario de collo suspenso, et palum veneratus, cui erat alligandus, magnâ vultus, atque animi tranquillitate, socios gloriae suae erigens ad certamen, inter repetenda Iesu et Mariae salutaria nomina, flammis consumptus est, Ximabarae, annum agens LXII. in Societate XLIV. Scripsit Christi pugil, quo erat zelo animarum, Iaponice

Multos libros in vsum Iaponum Christianorum. Item

Apologiam fidei Christianae aduersus calumnias Gentilium. Traduxit vero Iaponice librum

Petri Antonij Spinelli nostri, qui inscribitur, Thronus Dei Maria Deipara.

PETRVS PAZMANY, S. R. E. Cardinalis, et Archiepilcopus Arigoniensis Hungariae Primas, natione Hungarus, gente Transiluanus, patriâ Varadiensis, vetustâ nobilitate, ducto etiam sanguine per Margaretam Massaiam matrem suam ex Marchionibus Massae Italicis, clarus; Societatem a primâ statim aetate complexus, tantos fecit progressus in Litteris, vt in Academiâ Graecensi, summâ cum approbatione Philosophiam ac Theologiam publice docuerit. Sed, qui eius fuit zelus animarum, et iuuandae patriae, Missionibus per Hungariam obeundis ita se impendit, vt eximiam suae virtutis et doctrinae commendationem, apud omnes quidem, sed apud Franciscum Cardinalem Forgaczium


page 393, image: s393

Archiepiscopum Strigoniensem praecipue, obtinuerit, qui propterea multum eius consiliis, dum vixit, est vsus. Erat namque ingenio praestantissimus, iudicio maturrimus, doctrinâ politissimus, eloquentiâ vberrimus, Theologiâ iuxta ceteraque omni litteratura, etiam de pulpitis, et praelo, dudum spectatissimus, rerum experimentis atque vsu exercitatissimus. Has in eo dotes cum agnouissent Hungariae Magnates, et Matthias Imperator Augustus, vitâ functo Forgaczio, inuitum reluctantemque ab Apostolicâ Sede postularunt ad Infulas Strigonienses, vt labanti per Hungariam Orthodoxae Religioni humeros supponeret, quibus, nullos toto Regno magis idoneos, magis oneri pares esse cognoscerent. Eas iussus admittere, spem, quae de ipso erat, minime passus est esse vacuam. Haereses, quod ante diu coeperat, terrere perrexit, et perfidiam profligare, tum pro suggesto publico in Templis, tum priuatis congressibus, tum scriptis lucubrationibus. Nobilitatem Pannoniae potissimam tempestiuâ comitate, et sui indulgentia, ac morum suauitate ad Orthodoxos reduxit. Cleri Hungarici quam exactissimam formam instituit, legibus, censura, synodis, disciplinâ, repurgatione, morum ipse integritate venerabilis, disciplinae rigore formidandus, honoris Diuini studio feruidus. Aedificia sacra Regiis pene expensis instaurauit, aut excitauit; Aedem Cathedralem Tyrnauiae; Coenobium D. Clarae, et Societatis nostrae Collegium Posonij; Asceterium Franciscanum in Arcenoua. Demum ob meritorum magnitudinem et spectatissimae virtutis, postulante Ferdinando II. Augustissimae memoriae Imperatore, cui Pazmany summo erat in pretio, Romanâ Purpurâ a S. D. N. Vrbano VIII. Pont. Max. donatus est XIII. Calendas Decembris, anno MDCXXIX. quam ipse e Veteris Ecclesiae maiestate ita sustinuit, vt summum illud dignitatis fastigium religiosâ humilitate decoraret. Legatus a Ferdinando Caesare ad Vrbanum Papam pro Germanicae Ecclesiae emolumentis, in sui admirationem conuertit Vrbem: tantam oris maiestatem, tam robustam eloquentiae vim, tam profundam omnis sapientiae humanae ac Diuinae vbertatem, tam singularem prudentiam, excelsum animum, constantiam, in agendo suauitatem, in vrgendo dexteritatem, absolutissimam denique in vno homine, et Principis, et Religiosi for mam exhibuit. Societatem nostram, quam matrem suam et agnouit semper, et appellauit, benignissime fouit, et beneficiis prosecutus est. Posoniense Collegium et struxit, et censu dotauit; Iaurinense adiuuit: in Homonense nos pene restituit: Tyrnauiense et locupletauit prius, et insigni Academiâ, quae prima vnquam in Hungariâ instituta est, auxit. Collegia educandae iuuentuti in Cleri Hungarici Seminarium Viennae et Tyrnauiae fundauit, et Societati administranda attribuit; quo vel vno nomine mirum quantum illi debeat vniuersa, quam late patet, Hungaria. Demum cum noua moliretur indies ad amplificandam Dei gloriam, et Ecclesiae Romanae dignitatem, paucis post Piissimum Caesarem Ferdinandum II. diebus, cuius obitum incredibili sensu exceperat, Posonij, dum Viennam ad nouum Caesarem Ferdinandum III. consalutandum maturat, in morbum incidit, quo breui consumptus est die XIX. Martij, anno salutis MDCXXXVII. Scripsit Eminentissimus Princeps Hungarice

Libellum precatorium, saepius recusum.

Rationes X. apodiccticas, quibus vanitas Lutheranae Haeresis ostenditur.

Libellum Anonymum V. Epistolarum, contra Petrum Aluinczum, Praedicantem Cassouiensem, qui fidei Catholicae veritatem ausus fuerat coram suis oppugnare.

Responsionem Christianam, de Cultu Sanctorum, et eorum pro nobis intercessione, aduersus Nicolaum Gyarmathi. Graecij MDCVII.

Responsionem ad Librum Petri Aluinczi. MDCIX.

Consultationem de fide capessendâ; sub nomine Michaelis Veresmarti. Posonij MDCXII.

Hodegum, seu, Ducem ad veritatem, in quo ostenditur vanitas Sectarum Catholicae fidei aduersantium, Tom. III. Accessit

Appendix V. Quaestionum Epistolicarum. Posonij MDCXIII. in fol.

Contra Fridericum Balduinum. MDCXXVII.

Lene medicamentum Ciuitati Varadiensi exhibitum aduersus morsus luporum, cum defensione libri de Scripturâ Sacrâ, et Ecclesiâ, scripti ab Archiepiscopo Strigoniensi: sub nomine Stephani Sallai. Posonij MDCXXX in 4.

Rationes, ob quas merito Nobilis quidam a nouis Sectis ad veram fidem transierit, Epist. ad Illustriss. Euam Bottyani. Ibidem MDCXXXI. in 4.

Conciones in Euangelia omnium Dominicarum, et aliquot Festorum per annum. Ibid. MDCXXXVI. in fol.

Thomae de Kempis, De Imitatione Christi, lib. IV. a se conuersos. Posonij.

Haec Hungarice: at Latine scripsit

Diatribam Theologicam, De Visibili Christi in terris Ecclesiâ, aduersus posthumum Guilielmi Witakeri librum, contra Cardinalem Bellarminum. Graecij Styriae apud Georgium Widmanstadium MDCV. in 4.

Peniculum Papporum Apologiae Solnensis Conciliabuli, in quo Praedicantes iura Ecclesiae Catholicae, et dogmata fuerant ausi infringere: sub nomine Ioannis Iemicij Parochi Senquicensis. Posonij, post alteram editionem MDCXI. in 4. in Aula Archiepiscopali. Accessit

Appendix, quâ Anonymi Sicophantae criminationes in Pontificem Maximum, Rhythmis Pannonicu conceptae, iugulantur.

Logos Alogos, contra Vellicatores Peniculi


page 394, image: s394

papporum: repetito typo Posonij vna cum Hodego MDCXIII. in fol.

Vindicias Ecclesiasticas, aduersus decreta Principis Betlen in Clerum Hungariae edita. Viennae typis Wolfgangi Schump MDCXX. in 4.

Acta et Decreta Synodi Dioecesanae Strigoniensis, celebratae Tyrnauiae die IV. Octobris MDCXXIX. Posonij in Aulâ Archiepiscopali MDCXXIX. in 4.

Dissertationem, An vnum aliquid, ex omnibus Lutheranis dogmatibus, Romanae Ecclesiae aduersantibus, Scriptura Sacra contineat. Posonij MDCXXXI. in 4.

PETRVS PENNEOVIN, natione Belga, patriâ Insulensis, Societatem ingressus anno MDCV. aetatis XVII. Docuit in eâ Humaniores Litteras, tum Philosophiam, ac subinde creatus Theologiae Licentiatus, linguam Hebraeam et Scripturam Sacram Duaci. Praefuit Patribus nostris in tertiâ Probatione degentibus, Praeposito Prouinciali adiunctus fuit Socius, Prouinciae Gallo-Belgicae calculo Procurator Romam legatus anno MDCXXXVI. rexit Collegium Atrebatense, regitque nunc iterato Montense. Edidit

Primum Societatis IESV Saeculum B. Virgini Sacrum Eleg. lib. III. Atrebati MDCXL. typis Ioannis Riuerij in 4. Iterum Duaci typis Viduae Telu. MDCXLI. in 8.

PETRVS DE LA PORTA transtulit Hispanice Libellum

Leonardi Lessij, De statu vitae deligendo.

PETRVS POSSINVS, natione Gallus, vertit ex Graeco in Latinum, et recensuit

S. P. N. Nili Opera quaedam. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXIX. in 4.

Scripsit etiam atque edidit

De Vitâ Arnaldi Boreti Senatoris Tolosani lib. IV. Parisiis apud Ioannem Camusat MDCXXXIX. in 8.

PETRVS REBOVL, natione Gallus, patriâ Aruernus, anno MDCXIX. aetatis XVII. Societati adscriptus est, vtilis in Vineâ Domini operarius; occasione miraculorum, quae per iconem B. Virginis Aspricollensis, in nostro Sacello Turnoni fiebant, Gallicam fecit, additis aliquot miraculis

Iusti Lipsij, Diuam Sichemiensem, siue, Aspricollis.

PETRVS RIBADENEIRA, natione Hispanus, patriâ Toletanus, omnium totius Societatis minimus, atque indignissimus filius, anno salutis MDXL. die XVIII. Mensis Septembris, ad Societatem nostram tunc nascentem et nondum a Sede Apostolicâ confirmatam, Romae singulari Dei beneficio, puer adductus sum, et a S. P. N. Ignatio admissus, et multis ac magnis perfunctus laboribus, scripsi hactenus ad hunc vsque annum MDCV.

De Vitâ S. P. N. Ignatij Societatis Auctoris, tum Latine, tum Hispanice, lib. v.

Alteram item eiusdem S. P. Vitam breuiorem, sed multis ac nouis miraculis illustratam.

De Vitâ P. Iacobi Laynez Secundi Praepositi Generalis, lib. III. Hispanice. Huic adiuncta est

Vita P. Alphonsi Salmeronis, Soc. Iesis.

De Vitâ B. P. Francisci Borgiae Tertij Praepositi Generalis, lib. IV. item Hispanice.

De Schismate Anglicano, lib. III.

De Tribulatione priuatâ et publicâ. lib. II.

De Principe Christiano, aduersus Macchiauellum et Politicos, lib. II.

De Vitis Sanctorum omnium, qui per totum annum ab Ecclesiâ Romanâ celebrantur, quorumque in Breuiario fit commemoratio, Tom. II.

De Vitis Sanctorum extra Ordinem Breuiarij, quos propterea Extrauagantes appellant, Tom. I. Item

Officia propria Sanctorum Ecclesiae Toletanae.

De Instituto Societatis Iesu, lib. I. Item

Manuale Orationum, in vsum pie precandi collectum.

Libellum aureum Alberti Magni, de Virtutibus, qui, Paradisus animae, inscribitur, e Latino Hispanicum feci, et Orationibus ad singulas Virtutes petendas locupletaui.

Consessionum, Meditationum, Soliloquiorum, et Manualis D. Augustini Libros, meae Linguae hominibus dedi. Denique hunc ipsum

De Scriptoribus nostrae Societatis Tractatum, ad finem, Dei gratiâ aspirante, perduxi, hoc ipso die, quo laetissimae Omnium Sanctorum feriae celebrantur, quique mihi vitae initium fuit; et LXXIX. annis exactis LXXX. aetatis ingredior. Quem tametsi imperfectum esse scio (semper enim accessio fieri poterit) vtilem tamen fore existimo, magnoque aliis incitamento, vt augeant inchoata, liment rudia, impolita perpoliant, et nouis accessionibus suppleant, quae a me praetermissa, vel minus comperta sunt: meus enim hic labor nouis Scriptoribus Societatis quotidie erumpentibus, nouisque libris prodeuntibus, facile scilicet locupletari poterit. Praeter ea quae typis excusa sunt, alia etiam scripsi, quae lucem nondum aspexerunt. In iis sunt,

Dominae Mariae de Mendoza, clarissimae atque spectatissimae feminae, Collegij nostri Complutensis Fundatricis, Vita. Item

Dominae Stephaniae Manrique et Castellae, quae insigni sanctitatis opinione Toleti floruit, et cum D. Petro Manrique germano fratre nostram Professorum Domum Toletanam fundauit, et Collegij reditus auxit. Ad haec

Tres Dialogi, multa et rata exempla continentes eorum, qui a Religione deficientes, seuere a Deo puniti sunt. Nunc vero habeo prae manibus

Historiam Hispanicam Societatis, Indicam, et Sardicam; hoc est, Narrationem eorum, quae ab confirmatâ ab Apostolicâ Sede Societate Nostri gesserunt in Prouinciis Hispaniae, Toletanâ, Castellanâ, Aragonicâ, et Boeticâ; praeterea Mexicanâ, Peruanâ, Paraquaij, et Philippinarum (quae quatuor Prouinciae Indicarum sunt Occidentalium) quibus accedit Prouincia etiam Sardicensis; quoniam IX. omnes istae Prouinciae, vni eidemque Assistenti Hispaniae subsunt; quemadmodum Lusitania, et reliquae Indiae


page 395, image: s395

Orientalis Prouinciae suum habent peculiarem Assistentem, et suum etiam habebunt proprium Scriptorem. Hoc autem Opus, quod molior, vel potius hoc onus, quod a P. N. Generali meis humeris impositum est supra LXXXIV. annorum, quos vixi, aetatem, supra vires meas esse, quis non videt? Sed Religioso viro Obedientia mordicus retinenda est; et ad extremum vsque spiritum obtemperandum: atque (vt ille ait) in magnis et voluisse sat est. Denique siue viuimus, Domino viuimus; siue morimur, Domino morimur: Itaque siue viuimus, siue morimur, Domini sumus. Vtinam fideles in illo inueniamur. Deo Opt. Max. omnium bonorum auctori, eiusque Matri B. Virgini Mariae, et Sanctis, atque Caelitibus cunctis, sit laus, honor, gratiarum actio, et iubilatio in secula seculorum. Amen.

Coenotaphium a P. Ioanne Marianâ amico positum.

DEO OPT. MAX. S. PETRVS RIB ADENEIRA E SOCIETATE IESV CVI SE PVER ADIVNXIT ROMAE ANTEQVAM SEDI APOSTOLICAE IS ORDO PROBATVS ESSET MORVM FACILITATE, INGENIO ARDENTI, EGREGIA INDOLE TRIBVS PRAEPOSITIS GENERALIBVS B. IGNATIO, LAINIO ET FRANCISCO BORGIAE GRATVS INPRIMIS EXTITIT. IVNIOR MVLTAS NATIONES OBIVIT DE REBVS MAGNIS LEGATVS, DEINDE VARIIS INTER SVOS MVNERIBVS EST PERFVNCTVS. IN TVSCIA ET SICILIA PROVINCIALIS', COMMISSARIVS IN SICILIA, IN INSVBRIBVS VISITATOR, AETATE MAIOR TOLETVM REDIIT SI NATIVO CAELO AFFLICTAM VALETVDINEM RECREARET. IN EO SECESSV ET MADRITI VBI VITAE RELIQVVM EXEGIT MVLTOS LIBROS PVBLICAVIT ERVDITOS ET PIOS IN VTRAQVE LINGVA PAR, PRINCIPIBVS GRATVS, SVIS CARVS, EXTERIS COMMODVS, PRVDENTIAE LAVDE INSIGNIS ANNOS LXXXIV. VIXIT, IN SOCIETATE AVTEM LXXI. OBIIT MADRITI ANNO MDCXI. KAL. OCTOB.



page 396, image: s396

Atque haec quidem de Petro Ribadeneira, viro praestantissimo fuerunt in manibus hactenus. Interim vero dum publici iuris fiat, Vitae, rerumque ab eo gestarum narratio, quae iam contexitur, congeram quae sparsim de ipso ab aliis prodita comperi. Igitur cum paucis ante confirmatam Societatem diebus, ad S. Ignatium sese etiam tum puer applicuisset, Lutetiam studiorum causâ anno MDXLII. missus est; quod iter pedes, paupere cultu, mendicorum more corrogandâ passim stipe, perquirendoque publico aliquo hospitio confecit. Anno MDXLV. Patauium Autumno profectus est; et anno MDXLIX. Panormi constitutus Oratoriae facultatis Praeceptor, luculenta ad Proreges, Magistratus, primamque Nobilitatem oratione studiis prolusit. Inde Romam triennio lapso regressus, nascenti Collegio Germanico dedit exordium, ad praestantissimam Cardinalium praesulumque coronam instituti rationibus explicatis. Anni qui secutus est supremis mensibus apud Argentarios in Vrbe, loco percelebri, singulis hebdomadis certo die conciones habere coepit ipsâ in viâ, vt quempiam, qui compitales damnabat dictiones, ipso facto refutaret. Anno MDLV. missus ab S. Ignatio in Belgium, vt et Nostris ibi Constitutiones explanaret; et Philippo II. Regi supplex esset, vt per eum Societati liceret, certas sibi in Belgio sedes quaerere. Res difficultate non caruit; nec prius confecta est, quam Ignatius caelo receptus opem inde submitteret. Interea Ribadeneira Latinis concionibus non plausum tantum Louanij, sed admirationem etiam, et fructum tulit vberrimum: cuius vel luculentum pignus est Iacobus Ledesma Societati quaesitus: quem Romam secum anno MDLVIII. adduxit. Verum haud licuit diu moram in Vrbe facere Ribadeneirae; sed extremo eodem anno in Belgium remeare coactus est, vt rebus prospere coeptis finem imponeret; et calumnias depelleret, quas ibi decretum a Sorbonicis quibusdam Doctoribus in Societatem procusum excitabat. Inde rursum anno MDLIX. reuocatus, Germanico Collegio, dum tantisper quiescit, ac studia Theologiae absoluit, praeesse Superintendens est iussus. At anni sequentis lapsu cum III. Nonas Nouembris solemnia quatuor vota professus esset, Prouinciae Hetruriae, tum primum designatae Praepositus est: tenuitque eum Magistratum vsque ad annum MDLXIII. quo in Siciliam abiit cum munere Commissarij. Magnos ibi, vti et alibi quocunque veniebat, motus fecit in Nostris animorum, cum quaedam de Obedientiae virtute praecepta proponeret, quae, quoniam extrema dictarat S. Ignatius, Sancti Viri testamentum appellabat. Ad haec Lombardiam obeundo lustrauit; bisque Assistentis officio functus est; quo tempore Generalis Lainius abiit in Gallias primum: iterum cum in Hispanias proficisceretur Generalis Franciscus Borgia anno MDLXXI. Ad secundam Congregationem Generalem venit pro Siciliâ; ad tertiam, pro Romanâ Prouinciâ: ac subinde Domiciliis Romanis omnibus Superintendens fuit: quibus in laboribus annos XXX. vires ac valetudinem non mediocriter labefactauit: cui reparandae in Hispaniam anno MDLXXIV. reditt, ibique reliquum aetatis scribendo, aliisque rationibus Dei gloriam procurando transegit, omnibus virtutibus conspicuus, et Sociis ad omnem perfectionem incitamentum. Singulari fuit in S. P. N. Ignatium reuerentiâ, cuius in se promeritis negabat ab se posse ex aequo responderi, si vel membratim eius causâ distraheretur. Societatem tam tenere diligebat, vt ab ipso partu in eam, si fieri posset, optaret fuisse effusus. Linguae moderatione excelluit, et grati in eos animi a quibus beneficium, imo et a quibus acceperat maleficium, significatione. Nunquam ille de quoquam minus honeste loqui; nunquam ferre loquentes: quam etiam modestiam expressit in scriptis. Humilitas in eo, atque obedientia ex aequo prope fuere conspicuae. Admirationem habuit et laudem, quando ab Illustrissimo Domino Ioanne Vdalrico Barone ab Ecchemberg Archiducis Ferdinandi Legato (qui Princeps, et Dux Crumlouij ab eodem postea Ferdinando II. Imperatore factus est reditum parante in Germaniam rogatus vt sibi benediceret, non ante assensus est, quam Collegij Rector, qui aderat, imperaret; tum vero se prosternens in genua, duxit manu crucem, et addidit, Deus vtrique nostrum benedicat. In supremo morbo nihil in eo morosum, nihil austerum fuit: verborum dumtaxat parsimonia, vt liberalius vacaret Deo. Cum Prouincialis, ac Socij ab agente animam, vt se, totamque Societatem benedictione donaret, expeterent, quia loqui non poterat, digitum in S. Ignatij intendit imaginem, a quo scilicet oporteret eam exspectare. Decedebat laetus, et gaudij plenus, quod Ignatio Beatorum honores iam vidisset decretos. Funus eius multi Proceres, multi Religiosi celebrarunt, et manibus eius oscula, reuerentiae causa, fixerunt. Tanta certe fuit virtutis eius existimatio, vt Fr. Franciscus Tamaius, vir grauissimus ex familiâ S. Francisci de Paula S. Inquisitionis Qualificator, de illo, quod olim de S. Bonauenturâ S. Thomas, vsurparet, Sinamus Sanctum laborare pro Sancto, cum scilicet approbaret, quam postremo Ribadeneira conscripsit

Narrationem gestorum in negotio Canonizationis S. Ignatij, vsque ad ipsius Beatificationem, Hispanice.

Pleraque eius Opera in varias linguas translata sunt. Ea in pretio esse Principibus, totique Hispaniae, non tantum propter ornatum, maiestatemqueue


page 397, image: s397

styli, sed etiam ob vbertatem conceptuum, auctor mihi est Siluester Maurolycus l. 5. Oceani Religion. Denique, vt hoc etiam addam, anno MDCXXXIII. caput eius inuentum est tam integrum atque sincerum, ac si tum primum obiisset, vt qui eum, dum in viuis erat, cognouerant, iam etiam ex vultu agnoscerent; eapropter decentiorem in locum sublatum est. Ambrosius Machin Archiepiscopus Calaritanus in Appendice Defensionis Sanctitatis B. Luciferi, vocat Petrum Ribadeneiram Sanctitate conspicuum, celeberrimum Historiographum, et in Historiâ Ecclesiasticâ, et conscribendis Sanctorum gestis, nulli secundum, ac de tota Christianâ religione optime meritum.

PETRVS ROBILLART, natione, vt existimo, Gallus, edidit Gallice

Documenta a S. Ludouico Rege Galliae filio suo Philippo data: cum adiuncto Exercitio Christiam hominis. Romae apud Barth. Zannettum MDCXII. in 24.

Symbolum Apostolorum variis Nationum Linguis expressum. Ibidem MDCXIV. in 8.

PETRVS ROESTIVS, natione Belga, patriâ Nouiomagensis, Societatem anno MDLXXXVI. aetatis XXIV. ingressus, Philosophiam, Theologiam Moralem, et Scholasticam, et Sacras Litteras, variis in Vniuersitatibus, Herbipolensi, Moguntinâ, Molshemensi, et Coloniensi XLIV. circiter annos docuit, non sine egregiâ multorum commendatione. Obiit Coloniae valde grandaeuus annos LXXX. natus die XXVII. Aprilis MDCXLII. Scripsit

Theses varias, quibus vniuersam Philosophiam luculenter explicauit.

De Sacrarum Imaginum et Reliquiarum cultu, Conradi Vorstij Caluiniani XLIV. nouitates, Disputationi proposuit. Herbipoli MDCVIII. in 4.

De Communione sub vnâ specie.

De Iustificatione: pro augustissimo Missae Sacrificio, Disputaetionem parasceuaticam.

Pseudo Iubilaeum anno MDCXVII. a Lutheranis celebratum. Molshemij MDCXVIII.

Hallucinationes duorum Lutheranorum, de resurrectione mortuorum, seu, Contra Syllogismum Lutheranum.

Apologiam contra duos Praedicantes, maxime Argentoratensem Schachingerum, De Syllogismo Christi.

Apologiam pro Domo Lauretanâ, contra Matthiam Berneggerum Argentoratensem.

Apologiam pro Iure Canonico, contra Professorem Argentinensem Doctorem V. I.

Disputationem Paradisiacam, siue, De Paradiso terrestri, et Adamo bono, et malo.

Pium Libellum in duos primos Versiculos Psalmi XIV.

Pium item Libellum, de signis Praedestinationis.

PETRVS ROVERIVS, natione Gallus, patriâ Auenionensis, Philosophiam Auenione docuit, magnâ sui excitatâ exspectatione. Edidit

Henrico IV. Franciae et Nauarrae Regi Augustissimo, in instauratione Godranij Societatis Iesu Collegij, Panegyricum Diuione dictum; additis Notis; et Primigeniae ac Reuertentis Fortunae characteribus. Parisiis apud Claudium Chappelet MDCIV. in 4. et Antuerpiae typis Plantinianis Moreti MDCX. in 8.

Harmoniam IV. Librorum Moysi, Exodi, Leuitici, Numeri, Deuteronomij, in VIII. Partes diuisam; cum Commentariis in eandem Harmoniam, quibus ritus omnes accurate explicantur.

Reomaum, seu, Historiam Monasterij S. Ioannis Reomaensis, in tractu Lingonensi. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXXVII. in 4.

Vitam P. Petri Cottoni, Soc. Iesu, lib. III. scripsit quidem ille; sed ea hactenus edita non est.

PETRVS DE SALAS, natione Hispanus, patriâ Madritensis, in Societatem ingressus est Vallisoleti anno salutis MDCII. et in eâ de Litteris Humanioribus, quas perdiu docuit, optime meritus est: strenuus exinde operarius per consueta Societatis ministeria in salute procurandâ animarum. Edidit

Libellum de Arte Poeticâ.

Rhetoricam.

Orationem funebrem Salmanticae dictam in Exequiis Serenissimae Margaretae Austriacae Hispaniarum Reginae, Salmanticensis Collegij Fundatricis.

Hermanni Hugonis, Pia Desideria, Hispanico Versu expressit. Et alia quaedam praelo parata habet.

PETRVS A SANCTO IOANNE, natione Gallus, patriâ Carcalsonensis, edidit Gallice

Orationes II. funebres, quas nondum vidi.

PETRVS SANCTIVS, natione Hispanus, patriâ ex Oppido S. Martini de Valdeyglesias, Dioecesis Toletanae, natus est parentibus honestae inter colonos conditionis anno salutis MDXXVI. Compluti Philosophicis ac Theologicis disciplinis imbutus est, tantâ ingenij prosperitate, vt et in Theologorum Academiae Collegio, qui Maiores dicuntur, locum obtinuerit, et Doctoralem Theologiae Lauream adeptus, Academiae Rector, qui summus est ibi honoris gradus, fuerit, et publicae Interpres Philosophiae. In Concionibus etiam non mediocrem assecutus nominis claritatem. Quae animi egregia bona, proceri corporis honesta et venerabilis species decorabat. Hic dum missas ex Indiâ legit Patrum nostrorum Litteras, animaduertere coepit, quantum in vltimis terris ij viri pro Dei causa laborum sumerent; quam segnis ipse desideret. Hinc noua orsus consilia animo volutare, ad aemulandum decus, atque ad aerumnarum ingentem cupiditatem accenditur. Tum vero etiam stimulis quibusdam internis incitari acrius, et tanquam caelesti voce articulate expressa ad Societatem Iesu impelli. Ergo Rectorem Collegij adit, atque, vt se recipiat, exorat. Vbi cum eo conuenit, auditores suos in Gymnasio alloquitur, et consilio,


page 398, image: s398

quod de spernendis rebus fluxis inierat, explicato, veniam petit. His deinde certatim, duobusque e Doctorum Collegio praecipuis Magistris prosequentibus, saluratum Academiae Rectorem pergit, atque ad eius repente prouolutus pedes, faustam precationem, per quam liceat ad Societatem transire, petit. Rectori ludus principio videbatur. Vt autem animaduertit serio agi, Petri feruore, comitum prope illacry mantium conspectu; tam vberem in fletum soluitur, vt formare vocem in verba non valeret. Tandem millies bene precatus dimisit. Petrus eodem comitatu recta ad Collegium tendit, et Rectore foras euocato, in oculis omnium se submittit in genua, perque Dei amorem obtestatur, vt se, licet immerentem, recipere in famulorum Christi numerum velit. Rector admonitis, qui aderant, haud nunc primum id negotij secum a Doctore agi, complectitur, gratulatumque Deo ducit in Templum. In digressu humi se abiiciens, cum lacrymis veniam a comitibus petit, qui certatim quoque prouoluti, sese illi suaque commendabant. Haec ad diem XII. anni MDLVIII. gesta sunt. His principiis exorsus Sanctius, vt in sui contemptu animum obfirmaret, vouit, quantum in se esset, totam vitam domestico vel obsonatori, vel coquo famulaturum. Porro quoad Philosophicum Cursum, cuius non longe distabat a meta, absolueret, iussus est continuare in Academia publicum docendi laborem, cum in Septimancensi Tirocinio breuia fecisset, sed illustria magnae virtutis experimenta, et Sacris fuisset Ordinibus initiatus. Studio illo confecto Vallisoletum translatus est; et primusibi de Societate Theologiae lectiones explicuit. Inde Salmanticae Rectorem egit; sed tantâ sui abiectione, vt in aedificium caementarias sportulas ipse comportaret. Collegium Complutense postea gubernandum suscepit anno MDLXIX. vbi virtutum eius magnitudo magis inclaruit. Summa lenitas, et in agendo benignitas, contra quam species exterior maiestatis plena sponderet; amor in suos tenerrimus, in Deum robustus; vnde inconcussa fiducia, et animi tanta excelsitas, vt non ambigeret se, quidquid postulasset, relaturum. Et in vnius, atque alterius Sociorum vitâ per preces retinendâ, quam Medici deploratam habebant, ostendit haud inani se fiduciâ niti, cum etiam certo praenunciaret illo tempore neutiquam morituros. Inter haec cum inusitatis quibusdam ardoribus ad ardua quaeque in remotissimis subeunda regionibus impelli se persentisceret, suspicatus, id quod erat, Deum de se noui quidpiam moliri, totum se Diuinae voluntati nouâ deliberatione transcripsit. Et ecce adferuntur illi ex inopinato B. Francisci Borgiae Praepositi Generalis imperia, quibus coloniam ducere Sociorum in Mexicanas oras, primus ibi Prouincialis futurus, iubetur. Ille continuo Deum veneratus accepit imperium, et cum XIII. Sociis nauigauit haud infeliciter anno salutis MDLXXII. Perhonorifice a Prorege exceptus, Scholas primum Regias collapsas instaurat; nostras aperit; terna instituit Seminaria; aliquot Collegiorum fundamenta locat. Per Dominicos et Festos dies conciones pomeridianas totis XXV. annis habuit. Proregi ac Censoribus fidei semper fuit gratus, semper a consiliis. Interim vel in summa senecta statis vsus est flagellationibus matutinis; cibo parco et communi; aquâ ad potum, nisi morbus aliud poposcisset; indumento vili, et solâ virtute conspicuo. Diuinarum rerum commentationi ita insueuit, vt ne per quietem quidem aliud tractaret. Angelum Custodem consiliorum suorum omnium interpretem adhibuit: Itaque sincere et familiariter Nostris est solitus dicere, se facile Sanctos, si obuios haberet, de facie agniturum. Virtutes plerasque omnes excellenter habuit. Ita Superioribus manifestus, vt prope quotidie rationem illis conscientiae daret. Accepto mortis nuncio, suppellectilem omnem cubicularem Superioribus remisit, vnicâ retentâ imagine papyraceâ, vt nudum in morte Christum nudus sequeretur. Inuisit aegrum Prorex, cui, cum post officia vltro citroque delata, ingereret de Republ. quippiam, respondit, tempus sibi breue esse, quo non oporteret abuti; daret sibi veniam huiusmodi sermonum. Sic imperitum benedictione, quam enixe postulabat, Deoque breui prece commendatum ab se dimisit; et ipse post paulo expirauit Mexici die XVI. Iulij, anno salutis MDCIX. aetatis LXXXIII. Religionis LI. magnâ opinione sanctitatis, et tanquam parens quidam, et Apostolus illius gentis conditus est in Mexicanâ Societatis Iesu Professorum Domo. Obitum secutae gratulationes cum lacrymis, ingens in omnibus ipsius desiderium, pompa funebris, vestigium a piâ plebe direptio. Proregi postulanti datus pileolus lineus, et icon S. Bernardi, quâ Pater vti consuerat. Scripsit Hispanice Volumen

De Regno Dei, lib. VIII. in quibus omnium pene virtutum Sanctorum adducit exempla ex Ecclesiasticâ Historiâ deprompta, vt doceat Virtutis cuiusque obiectum, modum, finem, et quibusdam quasi calcaribus admotis, legentium animos per Sanctorum exempla magis accendat ad pietatem. Madridij apud Luisium Sanchez MDXCIX. in 4. et MDCXVI. in 4.

PETRVS SCARGA, natione Polonus, patriâ ex Oppido Malouiae Grodziec, nobilibus parentibus anno salutis MDXXXVI. natus, cognomine Paueskj, vir tota Poloniâ celeberrimus. Ante aditam Societatem egerat Praepositum Ecclesiae Rohatinensis, et Canonicum Leopoliensem; sed cum videret a Praepositurâ sibi aliquod esse impedimentum, ne concionibus ad populum habendis


page 399, image: s399

totus, vti instituerat, vacaret, ea se Dignitate abdicauit, et ex integro mortalium saluti procurandae se impendit; quo tempore complures ab Haeresi et Schismate, etiam ex Magnatibus, ad Catholicam fidem pertraxit. Verum arbitratus haud satis efficaciter hominibus fluxarum rerum posse persuaderi contemptum ab eo Concionatore, qui non praeiret exemplo, statuit iis ipse nuncium remittere, et se recipere in Societatem Iesu. Romam ergo Septembri mense, anno salutis MDLXVIII. contendit, ibique die Purificatae Virgini dicato, vertente anno in Societatem adscriptus est. Deinde ad Instituti nostri normam expolitus, in patriam rediit anno MDLXXI. et Pultouiae, Iaroslauiae, concionandi munus repetiuit. Hic quatuor votorum nexu se astrinxit Cal. Augusti, anno MDLXXV. et in Liuoniam ac Russiam conatus suos conuertit. Stephanum Regem diu secutus est; eumque eius concionibus, et priuatâ consuetudine ad omnem pietatis laudem prouexit. Rector interim fuit Vilnensis Collegij; et Prouinciae totius semel, iterumque Vice-Prouincialis; et Regis munificentiâ Collegiis Rigensi, Derpatensi, Polocensi, firmamentum comparauit. Anno MDLXXXVIII. ad Serenissimi Sigismundi III. Regis aulam euocatus mox ab eius inauguratione, totos XXIV. annos Concionatoris ordinarij partes apud illum egit, tantâ modestiâ, humilitate, atque erga Superiores suos obedientiâ, vt in Curiâ Religiosam disciplinam ad vnguem obseruaret; et de studio conatuque procedendi in virtutibus nihil omnino remitteret: quo etiam nomine, et Regi gratissimus, et omnibus Principibus fuit. Omni ope apud Regem egit, atque impetrauit, vt nulli Haeretico Senatoriam dignitatem conferret; quo modo plurimos primae notae viros ad Orthodoxam fidem perduxit: innumeros vero alios scribendis libris conuertit. Aulicam tamen vitam semper pertaesus, speciosum exilium vocabat; ad vitam priuatam, et suorum Sociorum consuetudinem aspirabat. Missionem cum annis compluribus a Rege postulasset, non prius obtinuit, quam cum solito ardentius, tanquam suae mortis praesagus efflagitauit, eo ipso anno, quo vitâ functus est. Cracouiam ergo delatus, ita omnes actiones sermonesque instituit, vt nihil vnquam cogitasse aliud quam Deum ac Diuina videretur. Quoad per vires potuit, Sacris operatus est religiosissime; deinde vero quotidie alienâ manu Sacram sumpsit Hostiam, ipso etiam die illo, quo decessit. Vetus illi erat consuetudo, contentionem animi, quam orando, legendo, scribendo adhibebat, interposito corporis, aut manuum labore aliquo temperare, Sociis candelas, atramentum, fibulas librarias, thecas scriptorias parare; strophiola etiam et indusia sibi aliisque consuere. Ergo paucis ante obitum diebus album conflauit cereum, quem B. Virgini Czestochouiensi donum mitteret. Is missus illico accensus est, et quando ille ardendi, Pater viuendi finem fecit ad diem XXVII. Septembris, anno MDCXII. aetatis LXXVII. Religionis XLIV. Elatus est magno Nobilitatis, ceterorumque ordinum concursu, ac moerore, ambientibus primariis quibusque feretrum subire humeris. Demortui virtutes publicâ laudatione celebrauit R. P. Fabianus Bircouius, ex Ordine Praedicatorum vir grauis et doctus. Eius effigies aeri ad memoriam incisa est, simul et ad venerationem; quam ei magnae virtutes, et non pauca supra naturae ordinem patrari visa conciliarunt. Sendomirienses ciues, apud quos postremum fuerat concionatus, tanto honore memoriam eius prosecuti sunt, vt solemni eum officio mortuali, et diserta panegyri, quam Gaspar Cichocius vir egregie doctus, ipsorum Parochus habuit, celebrarint. Multa scripsit Petrus Soarga tum Latine, tum Polonice, quae seorsim prius edita, demum IV. Tomis comprehensa prodierunt. Continet autem Tomus

I. Selectas Sanctorum Vitas, in singulos anni dies digestas, additis Documentis ad mores formandos idoneis. Hic Tomus ipso superstite octies recusus est; cui postremo addidit, Vitas Sanctorum, Beatorum, et Martyrum Societatis Iesu.

II. Annalium Ecclesiasticorum Caesaris Card. Baronij Tomos XII. in compendium Polonice contraxit.

III. Postillas, seu, Conciones in singulos dies Dominicos et festos totius anni.

IV. Conciones de Sanctis, et de rebus variis; et varia Opuscula minora. Et haec fere Polonice scripsit. Latine vero seorsim prodiêre

Septem columnae, in quibus fundatur Catholica fides de Sacramento Altaris: qui Liber Polonice deinde translatus, in IV. Tomum insertus est.

Pro Sacratissimâ Eucharistiâ, contra Haeresim Zuinglianam, et Andream Volanum, lib. III. Vilnae MDLXXVI. in 8.

Artes XII. Sacramentariorum, seu, Zuinglio-Caluinistarum, quibus oppugnant; et totidem arma Catholicorum, quibus propugnant, praesentiam Corporis D. N. Iesu Christi in Eucharistiâ, contra Andream Volanum. Ibid. MDLXXXII. in 4.

Vita B. Ioannis Cantij, et Casimiri.

Contra Threnos et lamentationem Theologi Orthologi ad Ruthenos Graecae Religionis, cautela.

Inuitatio ad Poenitentiam incolarum Regni Poloniae, et Lithuaniae.

Edidit praeterea Polonice idem Scarga

Concionem magnam de Misericordiâ, pro Confraternitate Misericordiae: additis lectionibus praelegendis eidem Confraternitati singulis Dominicis per annum. MDLXXXIV.

Conciones de VII. Sacramentis Ecclesiae. MDC.

Militarem deuotionem, seu, Orationes et exempla militari statui conuenientia. MDCVI.



page 400, image: s400

Responsionem pro Societate Iesu contra Articulum Sendomiriensem MDCVI.

Probationem Societatis Iesu, contra eundem Articulum. MDCVII.

Triplicem confusionem Arianorum, contra Hieronymum Moskorzeuium. MDCVIII.

Messiam nouorum Arianorum secundum Alcoranum Turcicum, contra eundem MDCXII.

Areopagum, seu, Expositionem verborum S. Pauli, quibus Iudicibus Areopagitis agnitionem vnius veri Dei persuadebat.

Vertit etiam Polonice

Francisci Costeri Libellum de IV. Nouissimis. MDCVI.

PETRVS SILVIVS, natione Belga, natus in Houtem S. Laeuini, ad Societatem aggregatus est Louanij anno salutis MDLXXI. die XXVI. Ianuarij. Obiit Moguntiae X. Iulij, anno MDXCII. Scripsit

Disputationes de Deo; ac de Sacramento Poenitentiae.

PETRVS SPIGA, natione Sardus, patriâ Calaritanus, natus est honestis parentibus anno salutis MDXXV. Is cum Valentiae fuisset excultus Philosophicis disciplinis, ad Theologica studia primum Parisios, mox Louanium concessit; vbi ad Societatem animum adiecit. Placebat adolescentis vigor omnibus, et artes bonae; sed corporis erat pusillitate tantâ, vt consulendum Patres duxerint S. Ignatium, qui adhuc erat in viuis, numquid ea obstaret, missâ ad eum simul longitudinis dimensione, vnde posset facere aestimationem. Illo annuente votis Petri, nihil hic cunctatus, nomen extemplo dedit anno MD. LI. tanto spiritûs ardore ad virtutem accensus, vt plane constaret, illum ad summa quaeque Diuinitus vocari. Tirocinio, studiisque confectis, et Sacris initiatus Ordinibus, Hispanorum se saluti, qui frequentes ibi versabantur, ita se impendit per omnia caritatis officia, vt omnium patronus ac parens haberetur: eoque processit sanctitatis eius iam tum existimatio, vt Archiepiscopatum illi Oristanensem Caesaris familiares deferrent, nisi constanter ille, nec sine fastidio reiecisset. His laboribus, multoque etiam Aquilonari per hyemem algore fatigatus, atque in vitae discrimen adductus, anno MDL VII. profectus e Belgio in patriam est, eo Societatem, si posset, inducturus. Iter pedes instituit, et victu precario, per incommoda atque aerumnas plurimas; et quaqua transibat, virtutum suarum odorem diffundebat. Calari recta ad domum hospitalem tetendit, nullis sese precibus vinci passus, vt ad suorum aliquem diuerteret. Hîc vero cum se videret vnicum tanta in Insula, miseris modis angebatur, quod non posset omnibus praesto esse, cupiens vel in frusta discerpi, spargiqueue, si quid id tantae solitudini conferret. Tamen vltra et valetudinem et vires enitens, idem aegrotis in nosocomio adesse, idem vinctis in carcere, idem per vrbem languentibus, idem inopi turbae; nec deesse reliquae ciuitati. Vinctorum fami, siti, nuditati, causis etiam, quoad aequitas ferret, consulebat. Poedore ac sordibus foedos amantissime amplectebatur, osculabatur, flexis genibus consolabatur, quamuis deterrerent circumstantes, ne et ipse foedis bestiolis, vt fiebat, oppleretur. Emendicabat per vrbem, vnde necessitates egentium leuarentur. Nemo fere totâ vrbe in discrimen moriendi veniebat, qui eum non accerseret. Dabat se insigniter flagitiosorum in gratiam; et multos ad frugem retraxit. Plurima sustulit grauia et publica scelera. Sanctimonialium Coenobium ad infamiam dissolutum correxit. Eo breui sanctitatis nomen increuit, vt Prorex eiusque coniunx, Aulici et ciuium primi quique animis suis regendis eum adhiberent; quorum postulatione, totam nosocomii administrationem accepit, hoc vno laetus, quod dies noctesque vitam esset in nosocomio exacturus. Omnibus interim litteris vrgebat Iacobum Laynez Generalem, vt aliquos in tam paratam messem Socios auxiliares mitteret, illis se ostiatim necessaria emendicaturum. Missi ex Hispaniâ primum duo sunt anno MDLIX. quos Spiga laetissimus cum summâ demissione excepit. Mox abdicatâ nosocomij administratione, tanquam Institutis nostris parum consentanea, totum se ad visitatoria Societatis ministeria conuertit; nihilque eorum omisit, quae decerent Apostolicum pectus: vt incredibile videatur, quot modis, quam indefesse, quantâ caritate, quam ingeniosâ sedulitate pauperum consuleret saluti; quorum indigentiae leuandae, nunquam illi pia liberalitas defuit eorum qui vi[?]i virtutem admirabantur: ipse quoque Deus serui sui caritatem non raro miraculis approbabat. Arcam pane vacuam repente compleuit in vsum egenorum: instructam ad vnius vsuram diei, toto fecit quatriduo sufficere: submisit alias inopinato, quando maxime desiderabat: contracta debita piorum hominum liberalitate dissoluit. Saepe bullire deprehensus est lebes igne diu ante subducto, quo priuatorum in aedibus cibos inopum temperabat. Multis infirmis suâ precatione reddidit incolumitatem: pestem discussit a multis vnguento a se parato, velut certo amuleto. Nullae illum sordes, nulla nausea retardabat. Paupertatem non minus amauit, quam pauperes. Nihil deliciarum, ne cum langueret quidem, admisit; cibos de communi mensâ capiebat. Cubiculo tam arcto semper est vsus, vt aegre mensam, sedem, et lectulum caperet. Truncus illi erat pro ceruicali. Vestes omnes attritae, laceraeue. Eodem vno thorace lineo annos XXIV. est vsus. Indusia quae pauperibus hispidiora stamine coemebat, ipse prius gestando molliebat. In supremo morbo persuaderi sibi passus non est, vt capiti ceruical ad capiendam quietem substerneret,


page 401, image: s401

se id vnum agere dicens, ne caput quiesceret. Ad mensam vescebatur libenter aliorum reliquiis, et lautioribus eduliis saporem aquâ vel aceto, nec raro etiam asperso cinere castigabat. Nunquam ad suae leuamentum indigentiae quidquam postulabat; nec admittebat, si quid offerretur, quod in aliorum vsu non fuisset. Ad epistolas ampliorem chartam, quam exigeret scriptio, non adhibebat; vt non semel in palmari plagulâ viris etiam primariis scripserit, quos eius seueritatis cepit admiratio, cum laude virtutis. Obedientiam coluit impense; nec a Praesidum suorum nutu latum crinem recessit; solitus vel minimis in rebus, quasi ab oraculo, responsum ab eis repetere. Nihil suo permitti volebat arbitrio; nihil lenius, castigatiusue imperari. Coram Superioribus aperto semper capite, depressis stabat oculis. Celeberrimam aliquando concionem improuiso abrupit, monitis auditoribus, significari sibi lapsam esse semihoram, quam vetitus erat excedere. Castitati tuendae, nunquam feminas intuitus est. Neptes suas, quas crebro confitentes audierat, inter se distinguere nesciebat; ad illas, si domi solae essent, non poterat induci vt intraret, quanticunque momenti negotio vrgeretur. Opinio constans fuit, Virginitatis illi decus vsque ad extremum constitisse. Sepiuerat illam, ceu spinis, humilitate praecipuâ, et honorum contemptu tam constanti, vt sicut Arboreenses olim Infulas, ita Calaritanas postmodum fortiter repudiarit. Operosum sit huius documenta virtutis, quae praebuit, enumerare, quibus vniuersa vitae eius series contexta fuit. Quo die solemnia quatuor vota nuncupauit (is fuit VII. Aprilis, anni MDLXXXIII.) iussus de superiore loco verba ad discumbentes facere, multis cum lacrymis se dignum professus est ob sua commissa, qui coetu illo Sanctorum pelleretur; nedum acceptum gradum meruisset. Vocatus aliquando ad Exhomologesim pauperis excipiendam ad ianuam, accurrit propere, barbam, vti erat, semitonsus, quam ipse sibi formando deformare solitus erat. Corpus atque animum nullo non modo mortificationis exercuit. Pauperum aegrorum vestes a vermibus purgabat; sordes ipsorum suo strophio detergebat; atque idem mox ipse ori suo ad omnem vsum admouebat; illos ad naturae leuamenta sustinebat suis manibus, mundabat, in cubile reponebat. Vtebatur per aestiuos calores accinctâ lacernâ; quam ponebat per hyemem; et causam tam praeposteri vsus rogatus, respondit, vestes sibi, vt panem aliis, esse, quem quisque eo tempore ac modo, quo indiget, adhibeat. Corpus flagellis, cilicio, ieiuniis, omnisque generis maceratione vexatum; et fatigatum incommodis, ad quietem duris asseribus vestitum insternebat. Multus in orando fuit, et mentem habuit in caelestia surrectam. Multos orando liberauit a morbis, et certae morti subduxit; vnum etiam fusis precibus reuocauit ad vitam; instruxit; Baptismo tinxit; et mox iterum morti permisit. Multa Diuinitus vidit occulta; multa post futura vaticinatus est. Suae mortis articulum toto prius mense signauit. Is fuit dies VIII. Decembris, anno salutis MDXCIV. aetatis LXXIV. Religionis XLIII. in eâ ipsâ vrbe, in quâ primam vitam hauserat. Mortuus calicem manibus insertum, vt ad sepulturam de more praeferret, apprehendit, strinxitque ceu viuens. Exequias illi fecit Cathedrale Capitulum magnâ celebritate. Vestes, vngues, crines, digitus etiam vnus auulsus est, ob sanctimoniae opinionem. Edidit in vsum popularem Petrus Spiga expanso in folio

Puncta Meditationum, De Vitâ et Passione Domini. Item

Puncta Ex aminis Conscientiae.

PETRVS STERGLERVS, natione Germanus, gente Carniolus; Humanioribus disciplinis bene excultus; edidit tacito suo nomine

Asma Poeticum Litaniarum Lauretanarum; in quo nimirum singulis Litaniarum titulis singula Emblemata cum suo Carmine respondent. Linzij Austriae typis Ioannis Paltauff MD CXXXVI. in 12.

PETRVS TAFFINVS, natione Belga, patriâ Audomarensis, vicennis in Societatem cooptatus anno MDCXVIII. Litteras Humaniores variis locis, Philosophiam Moguntiae, Sacras Controuersias ac Theologiam Moralem Montibus Hannoniae professus est. Edidit librum

De Veterum Romanorum anno saeculari, cum Ludorum Secularium nouâ Chronologiâ. Tornaci, apud Adrianum Quinque MDCXL. in 4.

PETRVS THYRAEVS, natione Germanus, patriâ Nouetiensis, dignus Hermanni Thyraei frater; Vir omni litterarum genere cumulatus, et in Academiis Treuirensi, Moguntinâ, Herbipolensi, per XXVII. annos continuos Professor, et Concionator; qui dum Religionem Catholicam ingenij sui monumentis illustrare, et pro sua virili subleuare non cessat, rude Scholasticâ donatus, laborum suorum praemia percepturus, nouem mensium tabe in caelum euocatus est, Herbipoli die III. Decembris, anno salutis MDCI. aetatis LV. initae Societatis XL. Magnum sui desiderium apud multos reliquit, quibus operam confitentibus dabat, honorificentissimeque funus ipsius prosecuti sunt, campanis per primaria Templa sonantibus. Scripsit praeclaros libros, his titulis,

Loca infesta, hoc est, De infestis ob molestantes Daemoniorum, et defunctorum hominum spiritus, locis, lib. I. in quo spirituum infestantium genera, conditiones, vires, discrimina, opera, mala quae viuentibus adferunt: rationes item, quibus partim cognoscuntur, partim proscribuntur: modi denique quibus loca ab ipsorum molestia liberantur, iisque similia discutiuntur,


page 402, image: s402

et explicantur. Accessit

Libellus de Terriculamentis nocturnis, quae hominum mortem solent portendere. Coloniae apud Maternum Cholinum MDXCVIII. in 4.

Daemoniaci, hoc est, De obsessis a Spiritibus Daemoniorum hominibus, lib. I. in quo Daemonum obsidentium conditio, obsessorum hominum status, rationes et modi, quibus ab obsessis Daemones exiguntur, et iis similia explicantur. Secundâ editione auctius et correctius ibidem eodem anno in 4.

De Apparitionibus Spirituum, Tractat. II. quorum prior agit, De apparitionibus omnis generis Spirituum, Dei, Angelorum, Daemonum, et Animarum humanarum, lib. I. cum duplici Appendice, De Spirituum Imaginibus, et cultu; deque Purgatorij veritate. Posterior continet, Diuinarum, seu, Dei in Vetere Testamento apparitionum et locutionum, tam externarum, quam internarum, lib. IV. Ibidem MDC. in 4.

Diuinarum Noui Testamenti, siue, Christi filij Dei, Noui Testamenti Mediatoris, Apparitionum, lib. III. quorum I. illam quâ in particulari iudicio omnibus dicitur apparere: II. Sacramentales, quibus sub peregrinis speciebus aliquando conspicitur: III. Impersonales, in quibus sub alienis personis exhibetur, explicat. Coloniae apud Gosuinum Cholinum MDCXXV. in 4. Et haec quidem ipsius iustis voluminibus prodiere: scripserat vero prius

Disputationes varias, nempe,

De Apparitionibus Spirituum, Moguntiae MDL XXXII.

De Festo Corporis Christi, et Deo in Sacramento Eucharistiae adorando. Ibidem MDLXXXV.

De Sacramentali Confessione. Ibidem eodem anno.

De Potestate Ecclesiasticâ. Ibidem MDLXXXVI.

De verâ Fide, duplicem. Ibidem MDLXXXVII.

De Iure Vocationis, et Missionis Ministrorum in Pseudo-Euangelicorum Ecclesiis. Ibidem eodem anno.

Examen Apologeticum Thesium Danielis Tossani Caluiniani Theologi in Academiâ Heydelbergensi, pro Disputatione Moguntinâ, De Iure Vocationis, et Missionis Ministrorum Verbi apud Euangelicos. Ibidem MDLXXXVIII.

Rursum, De Iure Vocationis, contra Euangelicos Ministros; et Apologiam Danielis Tossani pro iisdem Ministris. Ibidem eodem anno.

De Clandestinorum Matrimoniorum iustitiâ. Ibidem eodem anno.

De Libertate Christianae Fidei, et Religionis. Ibidem MDXC.

De Sanctorum inuocatione. Wirceburgi MD. XCVI.

De Legitimo Sanctorum cultu; deque Imaginum consecratione.

De multiplicibus suffragiis, quibus pie defunctorum spiritus a viuentibus iuuantur.

De Sacrorum hominum continentiâ.

De Nouo et falso Antichristo.

Apodixim praesumptae necessitatis Vtriusque Speciei in Sacramentali Communione. Wirceburgi MD. XCVII.

PETRVS VARGAS, natione Hispanus, scripsit

De conscribendis Epistolis; et

Progymnasmata Rhetorica.

PETRVS DE VRTEAGA, natione Hispanus, Domus Professae Hispalensis Praepositus, edidit quam Hispanice habuit Hispali

Concionem in Exequiis Philippi III. Regis Catholici. Hispali per Alphonsum Rodriguez Gamarra MDCXXI. in 4.

PETRVS WADINGYS, natione Hibernus, patriâ Waterfordiensis, Vir in omni scientiarum genere insigniter praestans, qui praeter Humaniora, bis Philosophiam, et totos XVI. annos Theologiam Louanij et Pragae docuit, vtriusque Facultatis Doctor. Edidit sub alieno nomine

Carmina varia, et alia spectantia ad Disciplinas Humaniores. Item

Tractatus aliquos contra Haereticos.

Sub suo autem nomine

Breuem Refutationem calumniarum, quas Collegio Societatis Iesu Pragensi impegit Scriptor famosi Libelli, cui titulus Flagellum Iesuiticum, praesertim in negotio Academiae Pragensis. Nissae apud Ioannem Schubarth MDCXXXIV. in 4.

Tractatum de Incarnatione. Antuerpiae apud Martinum Nutium MDCXXXVI. in 4.

Orationem Pragae dictam in Ferdinandi III. Ratisbonensibus Comitiis in Caesarem electi inauguratione.

PETRVS XIMENEZ, natione Hispanus, patriâ Toletanus, Romae confectis studiis, ac Sacerdotio initiatus, Viennam Austriae missus est anno MDLXXXII. et mox ibi Scholasticam Theologiam docuit, et Italicum egit Concionatorem. Paucos post annos ad nouam Academiam Graecij institutam translatus, primus illius nascentis Cancellarius est renunciatus, et Diuinas simul Scientias professus. Ibi saepius cum Haereseos antesignanis, Balthasare Fischero inprimis, omnium primipilo, quâ pollebat vi maximâ concurrit, eosque ad infantiam plane redegit; vt neminem magis, quam Hispanum hunc hominem se perhorrescere ostenderent, et Iesuitarum patronum eum nuncuparent. Exinde Nostris quoque saepe cum laude praefuit; Clagenfurti, Olomucij, Pragae, Graecij Rector fuit, vbique sui similis, omnibus venerabilis. Vir fuit excellentis ingenij, atque prudentiae: sed animi tanti, vt adeo nullis labefactaretur aduersis, quin etiam acueretur eo magis, quo grauius quidquam incubuisset. Screnissimo Archiduci Austriae Carolo non est veritus Academiae concessa ab illo priuilegia repraesentare, remitterequeue, nisi vellet eadem, in


page 403, image: s403

causâ grauissimâ, quae cum ipso Principe tunc intercedebat, sarta tecta tueri. Olomucij anno MDCXIX. cum perduellium Haereticorum Commissarij ad Collegium venissent, et proscriptionis Patrum causas exposuissent, claues Templi atque Collegij sibi iussissent exhiberi; demum vt abirent Patres, nisi vellent extrema experiri, praeciperent; Petrus, qui tum ibi Rector erat, respondit cotam vniuersâ multitudine, primo quidem, oculis et manibus in caelum eleuatis, causas proscriptionis haud esse cum veritate coniunctas, coram Deo, coram Angelis, et Hominibus, semel iterumque se protestari, altâ et contentâ voce exclamauit. Ad alterum de clauibus sic ait, Templi claues tradere nequeo; quia neque Domum Dei tradere queo: et si pro câ re moriendum sit, id ego in beneficio ponam: imo ne in hoc frustra laboretis, notum vobis facio, me claues iam tradidisse Magistratui Ecclesiastico: ad eum enim, non ad vos eas pertinere intelligo. Claues vero Collegij frustra petitis, cum Collegium ipsum iam teneatis. Verum de huirismodi clauibus difficultas nulla est. Ad vltimum, Patres, inquit, parebunt necessitati, excusso etiam puluere, iuxta praescriptum Christi; omne namque solum illis patria erit, vbicunque Diuinae gloriae seruire licebet. In hanc sententiam cum pluscula addidisset mirâ constantiâ, Commissarij rursus institere, vt Claues Templi traderentur, vel is, penes quem essent, proderetur. Rector vtrumque negare; primum quia claues in suâ potestate non habebat; alterum, quia secretum non posset, cum alterius detrimento reuelare. Haec ille fortiter cum Haereticis. Verum pro tuendâ Societatis dignitate, Iuribusqueue, nihil se dubitauit murum obiicere vel Principibus Purpuratis. Ceterum hanc animi magnitudinem ita religiosâ humilitate temperabat, vt omnibus esset percarus. Nihil in eius verbis arrogans; nihil in moribus insolens, vel in habitu corporis eximium, aut a ceteris singulare. Delatam certe quatuor votorum professionem non prius admisit, quam qui se praeibant aetate, eo quoque honore praecessissent. Magnatum consuetudinem, quoad illi fas erat, studiose declinabat; et mirabantur, qui iam ad id animum aduerterant, quoties ad Societatis domicilium Principes diuertebant, semper abesse Ximenium. Puritatis cultor, prope dixerim, nimius fuit, si quid eo in genere potest nimium esse. Non ferebat coram se vel in scenâ quidquam exhiberi, quod mollitudinem quoquo modo redoleret. Omnino virginalis vel in cano capite verecundia refulgebat. Viennae viderat in Templo nonnullos per iuuenilem licentiam feminis connictantes: non se tenuit, quin prehensos de brachio educeret, dicens locum illum orationi, non amoribus sactum esse. Nunquam vel in extremâ senectute manus auxiliares ad vestes ponendas, sumendasque admisit. In cibo temperans fuit; et ex appositis viliora fere sumebat; nec in communi mensâ quidquam admisit eximium, donec imbecillitati corporis iussus est aliquid indulgere. Paupertatis, et Obedientiae fuit perstudiosus; quam cum etiam a subditis exigeret accuratissimam, omnium tamen necessitatibus se facilem exhibebat. Nihil suis patiebatur deesse. Omnes tenerrimâ beneuolentiâ complectebatur. Peccantes arguebat paternâ seueritate, et in minima quaeque errata animaduertebat, quo grauioribus aditum prohiberet. Humanas rationes simplici sinceraque veritate retundebat. In rebus gerendis nihil adoriebatur, tametsi leue videri posset, non praemeditatum. Incredibili zelo feruebat Diuini honoris tuendi, et augendae in Societate perfectionis religiosae; vt tabescere videretur, si quid agi cerneret, tolerariqueue, quod illi officeret; et quanto poterat opere connitebatur ad corrigendum. Vt erat facilis in morigeros, ita serius erat et austerior in parum sinceros et candidos. Saepius ingeminabat parum se esse de suâ morte sollicitum; verum impense optare, vt Societas vniuersa haustum ab Sancto suo Fundatore spiritum sanctimoniae, post obitum quoque suum porro retineret. Diuinarum rerum studio impensissime tenebatur, et in abditissimos illarum recessus penitissime intrabat. Hinc illi copia multa exquisitissimorum sensuum in priuatis publicisque colloquiis: multa in exhortando efficacitas cum mirâ suauitate coniuncta: tenerrimus pietatis sensus, et facilitas lacry marum. Multum quotidie temporis contemplationi dabat, praesertim annis postremis, tantâ mentis cum Deo coniunctione, vt a sensuum vsu crederetur alienus. Ibi concipiebat ardorem, qui post in suspiria, atque exclamationes magno impetu soluebatur. Saepe debuit prae Diuinarum consolationum vehementia in Sacrificio Missae subsistere: nec a Sacro faciendo abstinuit, vel in aetate fractissimâ, quamdiu se potuit in altari ad populum de more conuertere. Eâ porro pietate litabat, vt semel conspectum fundatrix Nouodomensis Collegij Heroina pietatis ac prudentiae laude conspicua, virum magnâ praeditum sanctimoniâ iudicarit. Duobus post se sacrificantibus solebat adesse ad gratias Deo referendas. Omnino frequens erat et sedulus in Venerabili Eucharistiâ colendâ. Diuinis in Templo Officiis, quoad poterat, assistebat: quando per hyemis inclementiam nequibat, eadem in suo peragens cubiculo, cum publicis horâ certe et spiritu, si non loco, coniungebat. Musicis modis Ecclesiasticis mirum in modum afficiebatur; vt saepe in lacrymas, saepe velut in ecstasim raperetur. Vanum tamen leuemque cantum et notarum artificium, aut verba Templo, rebusque sacris minime accommodata vehementer detestabatur. Crebros miscebat de Deo sermones; et ex composito secedebat non raro ad


page 404, image: s404

eos, cum quibus liberius talibus colloquiis perfrueretur. Magnis motibus exultabat ad caelum; aiebatque se facile, iis omnibus quae in Societate vnquam gesserat, mercaturum externae huius caeli pulchritudinis aspectum; nedum teneretur desiderio formae interioris spectandae. Haec cum variis regendi curis distractus egerit, facilis coniectura est quanto inflammatius in eâ incubuerit, cum tertiae Probationis curam Societatis more sustineret. Acutissime discernebat quantum ab eâ, quae Societatis propria ac peculiaris est, sanctimonia distet Religiosorum etiam nostrorum, vulgaris; et in eam Nostris quasi digitum in scopum intendebat. Secesserat viribus animi corporisque recreandis aliquantisper Graecio Millestadium, quod in extremâ Carinthiâ Monasterium est iuris Graecensium. Ibi leuis illum principio febricula lecto affixit; sed aetate laboribusque fatigatum breui confecit. In morbo nihil quiritari; semper de rebus Diuinis, quoad potuit, loqui; aquâ se sacrâ identidem lustrare; frontem, os, pectus cruce signare; ac demum extremis Sacramentis se ad iter aeternitatis instruxit. Postremo triduo, cum iam vox illum deficeret, nutibus sacros aliorum sermones prosequebatur. Et his intentus, placide tandem conquieuit, Vir, si quis alius, ingenio, doctrinâ, prudentiâ, ac Societatis propriâ sanctitate magnus, die XXIX. Nouembris, anno salutis MDC. XXXIII. aetatis LXXXI. ex quibus LIX. Societati consecrarat, ante XLIII. annos quatuor solemnia vota professus. Scripsit Ximenius

Orationem quam dixit Graecij in funere Serenissimi Caroli Archiducis Austriae anno MDXC. Est ea prima trium, quae de hoc argumento coniunctim sunt editae a Collegio Graecensi.

Disputationem habitam cum Balthasare Fischero Lutherano, De fide iustificante, in Academiâ Graecensi anno MDXCII. Graecij typis Widmanstadij.

Edidit praeterea adscripto solum titulo cuiusdam e Societate Iesu in Prouinciâ Austriacâ

Compendium, seu, Breuiarium absolutissimum omnium Meditationum, de praecipuis fidei nostrae Mysteriis, Vitae et Passionis D. N. Iesu Christi, et B. Mariae etc. e VI. Tomis Meditationum P. Ludouici de Ponte collectum. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXIII. et rursum MDCXXIX. in 8. Illud autem Italice transtulit, et Petri Ximenez nomen praefixit Ludouicus Dulcebenius noster.

PHILIBERTVS MONETVS, natione Allobrox, seu, Gallo-Sabaudus; Societatem anno MDXC. aetatis XXIV. ingressus est, Vir Latinitatis intelligentissimus, aetatem omnem Humaniorum Litterarum studio potissimum addixit.

Annuas Litteras Societatis Iesu annorum MDCXII. et duorum sequentium. Lugduni apud Claudium Cayne MDCXVIII. in 8.

Delectum Latinitatis, rudiore exemplo propositum, accuratius postea edendum: editum septimo Duaci MDCXXV.

Abacum Romanarum rationum, seu, De re nummariâ Romanâ et Graecâ.

Rupeculam captam, Cracinam seruatam a Ludouico XIII. Rege Christianissimo. Lugduni typis Pilehotte MDCXXX. in 12.

Originem, et praxim Gentilitiae Tesserae Gallicae. Latine et Gallice Lugduni apud Claudium Landry MDCXXXI. in 4.

Geographiam Galliae Veteris, ac recentis. Lugduni per Antonium Pilehotte MDCXXXIV. in 12.

Parallelum vtriusque Linguae, Gallicae et Latinae.

Copulas partium orationis, vtriusque Linguae. Lugduni apud Abrahamum Cloquemin MDC. XXIX. in 12.

Inuentarium earundem duarum Linguarum. Lugduni apud Rigand MDCXXXV. in fol.

Sub nomine simulato Vilbonij edidit

Grammaticam Latinam.

Paratum habet praelo

Formularium Artium, conflatum ex Scutariis Symbolis, aucupiaria, venatoria, equestri domitoria, pictoria, scalptoria, re nummariâ, nauticâ, forensi, Architectonicâ, equestri pedestri militiâ, tormentaria, munitoria, agricultura, fabrilibus Lignaria, Lapidaria, Aeraria etc.

PHILIPPVS DE BERLAYMONT, natione Belga, patria Huenlis, natus anno MDLXXVI. Societati nomen dedit MDXC. in quâ varia muniae exercuit cum approbatione. Emicuit in eo singulare studium in iuuentute ad omnem virtutem efformanda. Hinc factum vt etiam extremâ aetate doctrinam Catechisticam lubens pueris traderet: hinc ab eo editus

Paradisus Puerorum, in quo primaeuae honestatis, totiusque pueritiae recte informatae exempla continentur certo ordine distributa. Duaci, typis Ioannis Bogardi MDCXVIII. in 8. moxque ibidem et alibi recusus.

Idem postmodum in Gallicum conuersus est a N. Rochette nostro.

Obiit Hui II. die Septembris MDCXXXVII. et praelo paratam reliquit

Bibliothecam Moralem in quinque classes diuisam, in quâ ad ordinem Catechismi praecipuae de Christiani hominis Officiis quaestiones reuocantur, illustranturque exemplis, figuris ac similitudinibus, ex historiâ tum sacrâ tum prophanâ petitis, cum triplici Indice.

PHILIPPVS BOVCHI, natione Belga, patriâ Hanno-Seruius, natus anno MDLXXIV. in Societatem ingressus MDC. Edidit Gallice

Lacrymas Parthenophili arefactas, siue, Consolationem animarum B. Virgini deuotarum, Leodij MDCXXXVI.

Consilium Status, siue, Directionem ad dignoscendum statum in quo Deus vult vnumquemque nostrum saluare. Ibidem MDCXXXVII.

Solatium animarum desolatarum, per modum


page 405, image: s405

Collationis spiritalis. Ibidem MDCXXXVII.

Tractatum de Charitate fraternâ, ibidem MDC. XXXVIII.

Artem bene moriendi, ibidem MDCXXXIX.

Amicum fidelem vsque ad mortem, seu, modum disponendi aegros ad bene moriendum. Ibidem MDC. XXXIX.

Postremus hic Liber, Amicus fidelis, Latine prodiuit ibidem typis Balduini Bronckart MD CXLII. in 8.

PHILIPPVS HANNOTEL, natione Belga, patriâ Hesdiniensis, vicennis Societatem iniit anno MDCXX. Obiit MDCXXXVII. pestilenti morbo correptus ipso die quo tertium Philosophiae cursum Duaci docendo emensus solemni ritu de more in gratiarum actionem Sacrum fecerat. Emicuit perpetuo in eo singularis in Christum Patientem affectus, quem vt late propagaret, edidit

Meditationes varias, et piorum affectuum formulas foliis expansis; additâ singulis singulorum mysteriorum icone. Duaci typis Viduae Petri Telu.

Item librum cui titulus: Exercitium Amoris pro nobis Crucifixi, in 16. Ibidem.

Item Praxim meditandi Passionem Christi, in 12. Ibid.

De alio argumento, edidit Mundi Stultitiam compendio demonstratam in 16. Ibidem, MDC. XXXIII.

PHILIPPVS MONCAEVS, natione Gallus, patriâ Parisiensis, Sacrae Theologiae Doctor, quam Mussiponti, Flexiae, ac Lutetiae, singulari omnium admiratione, ad vltimam vsque senectutem professus est. Fuit enim illi profunda vis ingenij, acris iudicij vigor, et consummata in rebus Theologicis peritia. Proposuerat vniuersam Theologiam suis scriptis complecti; sed mors intercessit, quae Parisiis illum anno MDC. XIX. triennali sanguinis e naribus profluuio, et consecuto hydrope sustulit. Editum est posthumum eius opus, in specimen eius ingenij et doctrinae, quod continet

Disputationes Theologicas in aliquot selectas D. Thomae quaestiones. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXII. in 4.

PHILIPPVS D'OVTREMAN, natione Belga, patriâ Valentianus, Societatem amplexus est anno MDCVII. aetatis XXII. Praecipuum ei hactenus fuit Oratoris Christiani munus, quod tres ipsos et viginti annos exercuit. Scripsit Gallice

Verum Christianum Catholicum, Audomari typis Caroli Boscardi MDC XXII. vbi etiam Anglice prodiit MDCXXIII.

Paedagogum Christianum, cuius primus Tomus De fugâ peccati et bonorum operum exercitio selectis historiis illustratus, variis in Prouinciis editus, demum plurimum auctus nuper duodecimum prodiit Montibus Hannoniae, apud Ioannem Waudraeum MDCXLI. in 8.

Item exstat Flandrice typis Ioannis Cnobbaert, Antuerpiae, MDCXXXVII.

Item Latine typis Huberti Reulandt Luxemburgi MDCXXIX. Interprete Iacobo Broquart nostro.

Proxime sequetur alter Tomus, De Remediis malorum omnium, quo proponentur rationes efficacissimae ad diluendas quarumuis aerumnarum amaritudines, eodem methodo quâ tomo primo.

Meditatur tertium eiusdem Paedagogi Tomum, qui suggeret argumenta familiarium concionum singulis Dominicorum dierum Euangeliis conuenientia.

Meditatur et quartum Tomum in Festa.

PHILIPPVS SVEVEZELIVS, natione Belga, patriâ Brugensis, nobili prosapiâ ortus, Linguae vtriusque, Graecae, ac Latinae, quas annos plurimos in Societate docuit, apprime doctus; et omnis reconditae eruditionis thesaurus. Obirt Cortraci die XV. Iulij MDCXIII. Vertit e Graeco acceptam ab Andreâ Schotto, cui prolixam nauauit operam in edenda Photij Bibliotheca,

Anastasij Sinaitae in Psalmum VI. Dauidis Explanationem: quae exstat Tomo III. Antiquarum Lectionum Henrici Canisij I. C.

Patrio vero sermone, suppresso suo nomine edidit

Rectam viam ad pietatem. Antuerpiae MDCV.

Scripsit quoque ad Antonium Sanderum, qui eo gloriatur in Graecis Magistro

Epistolam de recte instituendo Graecae Linguae studio: quam recitat idem Sanderus lib. III. De Scriptoribus Gandauensibus.

PHILIPPVS TAONIYS, natione Italus, patria Niciensis, felicissimae memoriae vir, edidit Italice

Orationem funebrem Marescialli Toras,

PHILIPPVS DV TRIEV, natione Belga, patriâ Haureanus Hanno, Sacrae Theologiae Doctor, et eiusdem complures annos, singulari profundae doctrinae laude, Duaci Professor, vbi etiamnum studiorum in Collegio nostro Praefecturam gerit. Louanij Philosophiam audiit, expletoque cursu, in solenni ad Magisterium promotione, omnium omnino examinatorum calculis renuntiatus est Primus. Paulo post cum ibidem trium supra viginti annorum adolescens Philosophiam profiteretur, Societatem anno MDCIII. complexus est, in quâ primum Humaniores Litteras docuit, tum Philosophiam ter repetito curriculo, ac deinde Scotorum in eâdem Academiâ Seminarium rexit. Edidit

Manuductionem ad Logicam. Duaci typis Bellerj MDCXIV. et alibi saepe, quae et in Scholis praelegitur in diuersis Prouinciis.

Parat varia in Philosophiam ac Theologiam.

PLACIDVS SAMPERVS, natione Siculus, patriâ Mamertinus, edidit Italice, tacito suo nomine,



page 406, image: s406

Discursum Academicum, in laudem Portus Messanensis. Messanae per 10: Franciscum Bianchum MDCXXVIII. in 4.

Habet paratum propediem editurus Italice iusti Voluminis opus

De Imaginibus B. Virginis Deiparae, quae Messanae coluntur miraculis celebres.

POSNANIENSE COLLEGIVM, in Prouinciâ Poloniae, edidit Polonice

Dialysim Assertionum Iacobi Niemerevvski contra Iesuitas Posnanienses. Posnaniae MDLXXX. in 8.

Veram relationem de Colloquio eiusdem Iacobi cum Francisco Toleto Societatis Iesu, in Comitiis Regni: et

Tractatum continentem responsiones ad argumenta eiusdem Iacobi. Ibidem eodem anno.

Latine vero edidit

Explicationes aliquot praecipuarum Controuersiarum, variis temporibus in publicis Disputationibus propositas. Coloniae apud Maternum Cholinum MDLXXXV. in 8.

PRAGENSE COLLEGIVM, in Bohemiae Regno et Prouinciâ, Moldauae amni impositum: edidit

Gratulationem Ferdinando III. cum haereditariam Regni Bohemiae Coronam adiret. Pragae apud Paulum Sessium MDCXXVII. in fol.

Constantinum, Tragoediam; Scriptore Iulio Solimano.

PROSPER MALAVOLTA, natione Italus, patriâ Ferrariensis, adolescentulus a S.P.N. Ignatio in nostrum Ordinem admissus est. Post studia concionibus addictus Italiam percurrit; et tricies Quadragesimae ieiunium quotidianis concionibus in primariis Templis emensus est. Collegia, Domos Probationis, ac Prouincias rexit. Seuerus in se, paupertatis et communis boni semper amantissimus: plenus laborum, ac meritorum obiit Genuae anno salutis MDCIV. aetatis LXVI. Religionis L. Scripsit Italice pium libellum, cui titulus est,

Pia exercitia super Coronam XII. virtutum B. Mariae; et modus eam quotidie spiritualiter coronandi.

Editae praeterea sunt Italice per Prosperi amicum Bartholomaeum Zuicchium, tacito eius nomine

Conciones VII. Mediolani MDCIV. Plures dedisset, quas habebat iam paratas, si vita suppeditasset.

R

RAPHAEL OLLER, natione Hispanus, patriâ Maioricensis. Is ab Venerabili fratre nostro Alphonso Rodriguez a puero saepius ad virtutis studium incitatus, saepius etiam in cursu relanguit, et Societatem nunc prensabat, nunc denuo negligebat. Orauit Alphonsus Deum, vt illius curam ageret peculiarem, idque se Dominus facturum spopondit; cuius tandem beneficio cum in Societatem venisset, Alph onsi interpellatoris sui vixit vsque memor, a quo vitae melioris rudimenta acceperat. Rhetoricam, Philosophiam, ac Theologiam cum laude docuit. Sed virtute et zelo diuini honoris amplificandi, ac mortales ad salutis suae amorem inflammandos longe superauit omnia doctrinae ornamenta. Concionibus habendis, audiendisque Confessionibus nunquam satiabatur; tantumque valuit tractandis animis, vt qui se illi semel commiserat, non facile ad alium transiret. Prudens erat et maturus in suscipiendis, constans in prosequendis, quae susceperat negotiis, cum Dei gloriâ et hominum bono coniunctis. Omnium opinio fuit eum tot tantaque solum praestitisse, vt tribus haud inertibus operariis satis esse possent. Carceres, nosocomia, conuersarum mulierum habitacula adibat. Nullam corpori relaxationem dabat, otium nullum. Saepe Deum rogauit, vt se dignaretur eo honore, vt in missione aliquâ concionando, et salutis mysteria hominibus dispensando vitam poneret; nec voto illum suo Deus frustratus est. Excurrerat Minoricam, alteram Balearium Insularum anno MDCXXI. vbi dum strenue ad officium Apostolicum incumbit, morbo correptus est, et Sacramentis magnâ pietate perceptis, inter repetenda salutaria Iesu ac Mariae nomina sancte expirauit die XIX. Februarij, aetatis suae anno LV. cum XXXVI. vixisset in Societate, et in eâ quatuor votorum professionem ante annos XIV. suscepisset. Magnâ illi celebritate parentatum est; magno affluxu populus ad sacrarum manuum osculum accessit, et rosaria corpori admouit, reliquiarum vice. Plenâ eum voce Sanctum atque Apostolum appellabant; ac deinceps perrexerunt eius tumulo supplices accidere, atque in vota pios eius manes vocare. Enimuero id eius innocentia et bonae artes ceterae promeruisse videri possunt: nam virginitati illibatae, et sanctitati in Baptismo acceptae, semperque seruatae addidit humilitatem profundam, obedientiam, paupertatem eximiam, disciplinae regularis accuratam custodiam, mortificationem perpetem, corporis per multam inediam, aliosque modos vexationem, prolixam orationem, cui faciebat otium somni parcitate quaternis horis definiti; zelum animarum, vt dierum XIII. spatio decies septies aliquando fuerit concionatus, maximis excitatis motibus animorum. Et coronabat haec decora singularis quidam pietatis affectus in Venerabile mysterium Eucharistiae, et in D. Virginem Dei Matrem, cuius illibatam Conceptionem praecipuâ deuotione colebat. Huius praeclari viri nulla, quod sciam exstat iusta lucubratio. Edidit tamen

Repertorium in VII. Tomos Historiae Hieronymi Zuritae; quo totam historiam non parum illustrauit.



page 407, image: s407

RAPHAEL RIERA, natione Hispanus, patriâ Barcinonensis, vir doctus iuxta ac pius, sub ipsa pene Societatis initia, ad eam se adiunxit, et anno MDXLVIII. Messanam vnus e X. primis, quos ad fundandum eâ in vrbe Collegium S. P. N. Ignatius destinauit, profectus est. Aliquanto post inde reuocatus, Laureti excolendis poenitentium animis diu piam operam dedit. Aderat ipse in turbâ, cum anno MDLV. vno e Nostris in Aede Lauretanâ concionante, luce palam ignes quidam haud obscuri caelo delapsi Sacrosanctum Sacellum insedere; mox inde diffusi circumire concionem, denique cunctis rei miraculo stupentibus, recipere se in caelum. Raphael nouitate attonitus, repente humi procubuit venerabundus, Deo ac Deiparae grates agens, a quibus tali esset dignatus spectaculo. Tantam vero caelestis gaudij copiam in praesentiâ hausit, vt complures deinceps durauerit dies, pectore Dei caritate, et B. Mariae religione semel accenso. Scripsit

Historiam de Anno Iubilaei MDLXXV. quae postea Gallice, et a Ioanne Tellier Italice versa prodiit.

De miraculis B. Mariae Virginis Lauretanae. Maceratae MDLXXV.

RATISBONENSE COLLEGIVM, in Bauariâ situm ad ripam Danubij, in Germaniae Superioris Prouinciâ, edidit

Gratulationem Serenissimo Philippo Bauaro Episcopo Ratisbonensi, de adeptâ Purpurâ Cardinalitiâ. Ingolstadij typis Wolfgangi Ederi MDXCVII. in 4.

Templum Honoris a Romanis conditum, apertum virtute Ferdinandi III. nunc eidem Regi Romanorum coronato descriptum, dicatumque. Ingolstadij typis Gregorij Haenlini MDCXXXVII. in 4.

RENATVS CERISERIVS, natione Gallus, patriâ Nannetensis, natus anno MDCIII. Societatem ingressus est MDCXXIII. Scripsit Gallice

Historiam B. Virginis Exhilaratricis, quae vulgo de Liesse dicitur.

RENATVS CHESNEAV, natione Gallus, patriâ Aurelianensis, ex viduo et Oeconomo Comitis S. Pauli, post studia liberalium artium ac Philosophiae Duaci in virili aetate inchoata et perfecta, factus Societatis Tornaci anno MD CV. cum valeret gratiâ dicendi, celebris in eâ Concionator euasit. Obiit magno sui relicto desiderio Montibus Hannoniae anno MDCXVII. quinquagenario maior. Edidit Gallice

Historiam Translationis sacri corporis Henrici Martyris, Româ Montes Hannoniae aduecti. Montibus MDCXVI.

Transtulit ex Latino Gallice

Ioannis Crombecij, De Studio perfectionis lib. 11. Audomari apud Boschart.

Roberti Card. Bellarmini, De ascensu mentis in Deum. Duaci apud Balthasarem Bellerum MD CXVI.

Iacobi Aluarez de Paz Tractatum de Mortificatione externâ. Apud eundem MDCXVII.

RHEDONENSE COLLEGIVM, in Galliâ, spectat ad Prouinciam Franciae; edidit

Orationes, quibus funus Henrici Magni Regis Galliarum cohonestauit.

RHEMENSE COLLEGIVM, in Galliâ, pertinet ad Prouinciam Campaniae. Edidit

Parentalia Henrici Magni Regis Galliarum in anniuersario obitus ipsius die.

Academica Parentalia Reuerendissimo Domine Balthasari Abbati Villaregij. Rhemis MDCXXXI.

RICHARDVS ESIVS, natione Belga, vir Linguae Graecae peritissimus, ad Societatem se adiunxit in Italiâ, vixitque totos XLIV. annos in Prouinciâ Venetâ, quorum bonam partem Litteris Humanioribus tradendis impendit. Obiit demum Placentiae Anno salutis MDCXXXI. aetatis LXXXIII. tria olim vota professus. Scripsit

Instructiones Grammaticae Latinae.

Institutiones Linguae Graecae.

Compendium Linguae Graecae ex Nicolao Clenardo.

Compendium Linguae Latinae ex Emanuele Aluaro.

De Quantitate Syllabarum.

Simmiae Rhodij bipennem, quae Theocrito addi consueuit, e Graeco Latine reddidit: eam recitat Iosephus Blancanus in Locis Mathematicis Aristotelis ad quaestiones Mechanicas quaest. XIX.

RICHARDVS GIBBONVS, natione Anglus, patriâ Wintoniensis, vir egregie doctus, et qui Philosophiam ac Mathematicam, Linguam ac Litteras Sacras et Theologiam Scholasticam pluribus annis docuit, in Hispaniâ, Italiâ, et Lusitaniâ, Turnoni, et Tolosae in Gallia, Duaci, et Louanij in Belgio, vbi etiam Praefectum egit studiorum, ac tandem tribus annis octogenario maior obiit Duaci, die XXI. Iunij, anno salutis MDCXXXII. Societatis LXII. Edidit.

Decachordum Christianum Marci Cardinalis Vigerij.

Opera Diui Aelredi Rhieuallensis Abbatis in Angliâ Cisterciensis, ex MSS. producta. Exstant Tomo XIII. Bibliothecae magnae Patrum; et seorsim excusa Duaci typis Gerardi Pinchon MDC. XXXI. in 4.

Diui Amedei Episcopi Lausannae, De Mariâ Virgine Matre, Homilias VIII. cum Syllabo Auctorum, qui Homilias de B. Virgine scripserunt: quem Colonienses perperam Ioanni Molano tribuerunt. Audomaropoli apud Antonium Crabbe MDC. XIII. in 12.

Nicolai Harpsfeldij Historiam Anglicanam Ecclesiasticam: cum adiunctâ narratione Diuortij Henrici VIII. Regis Angliae, ab inclyto Christi Martyre Edmundo Campiano scriptâ.

Vitam B. Gosuini Abbatis Aquicinctensis Ordinis S. Benedicti, e Veteri MS. Aquicinctino; cui suas Notas adiecit.

Summam Casuum Conscientiae, seu, Instructionem Sacerdotum Francisci Cardinalis Toleti, cum


page 408, image: s408

Auctario Martini Fornarij recensuit, et recudit.

Francisci Riberae Commentarios in XII. Prophetas, a mendis purgatos recudit. Duaci per Balthasarem Bellerum MDCXII.

Ludouici de Ponte Meditationum de Vitâ et Passione Christi libros II. ex Hispanico fecit Latinos.

RICHARDVS HALLER, natione Germanus. Is Margaretam Austriacam secutus in Hispaniam, a Confessionibus Reginae illi dum vixit constanter adfuit. Vir fuit longe modestissimus, et qui in summâ rerum omnium affluentiâ religiosam paupertatem exacte coluit: in summis honoribus vltro saepe delatis, demississime se gessit. Infulas et Purpuras oblatas non semel respuit, et tanto cum stomacho, vt eas offerentibus omnem deinceps cogitationem earum excuteret. Honorificas compellationes ex Aulae more vsurpatas pro munere quod gerebat, ne ad aures quidem admittebat. Praeter ea negotia quae in proximorum bono procurando quotidie nascebantur, a piis libellis commentandis et vulgandis nunquam erat otiosus. Obiit Madridij anno salutis MDCXII. aetatis LXX. quadragenario maior in Societate, quatuor in eâ votorum professus. Funus ipsius Rege iubente, Sacelli Regij Curiones et Symphoniaci suo cantu celebrarunt: solemnem exequiarum pompam omnes Religiosorum familiae sunt prosecutae. Eius industriae monumentum est, vtilis

Commentatiuncula de Contritionis actibus crebro eliciendis, quam vario idiomate omnibus propemodum Europae regionibus, et magnâ Indiae parte fructuose disseminauit.

RICHARDVS RICHARDI, natione Italus, scripsit

Compendium grammaticae Emanuelis Aluari.

RICHARDVS VANDER STERREN, natione Belga, patriâ Eyndouiensis, regit hodie Collegium Alostanum. Edidit Linguâ Belgicâ, suppresso suo nomine Libellum cui titulus est

Vsus et vtilitas suffragiorum, quae laudabili consuetudine in multis Congregationibus quot mensibus distribuuntur. Antuerpiae apud Henricum Aertsens MDCXXXVIII. in 16.

RICHARDVS WALPOLVS, natione Anglus, patriâ Norfolicensis, Henrici et aliorum duorum in Societate frater, egregius Theologus, et merito inter doctissimos nationis Anglicanae hâc aetate viros reponendus. Ex Romano Anglorum Collegio, Societatis Religiosus factus, tum Romae, tum Vallisoleti, tum Hispali Praefectum studiorum in Anglicanis Collegiis egit. Immaturâ morte abreptus decessit Vallisoleti anno salutis MDCVII. aetatis XLII. Scripsit Anglice

Responsum ad prouocationem Matthaei Salliffi Ministri Caluinistici. Antuerpiae MDCV. in 8.

ROBERTVS BELLARMINVS, S.R.E. Cardinalis, natione Italus, patria Politianus, Marcelli II. Pontificis Maximi sororis Cynthiae Ceruinae filius, adolescentulus se Deo in nostrâ Societate consecrauit, die XX. Septembris, anno salutis MDLX. aetatis suae XVIII. atque excellenti ingenio, magno iudicio, improbo et pertinaci studio, liberales artes didicit, docuit, et professus est. Valuit sacrâ eloquentiâ plurimum, et summâ cum admiratione omnium, atque insigni fructu celeberrimis in locis concionatus est priusquam per aetatem Sacerdos esse posset. Eo sacro ordine Gandaui a Cornelio Iansenio inauguratus est anno MDLXIX. et postero sacram doctrinam Louanij explicare exorsus est, primus qui de Societate id eâ in vrbe praestitit, fausto principio, etiamsi quaestiones adhuc non ita multas ex Primâ tantum, Tertiâque parte S. Thomae audiuisset. Rumor autem quem excitauit in tradendâ Theologiâ auditus est adeo late, vt fere fidem excedat; vnde et primos in Academiâ honores obtinuit habitus semper ab omnibus magister. Hanc tantam sapientiae laudem cum ornaret paribus incrementis virtutum, iussus est die VI. Iulij, anni MDL XXII. quartum Societatis solemne votum tribus aliis addere, quae ex Pij V. decreto in Sacerdotij susceptione prius ediderat. Post septennium quam in Belgium venerat, repetiuit Italiam, et Romae primus Sociorum praelectionem de Controuersiis fidei suscepit anno MDLXXVI. tantâ praestantiâ, vt famam per se celeberrimam, longe etiam superarit. Anno MDXC. missus a Sixto V. Pontifice Max. in Gallias est, cum Henrico Cardinali Caietano Legato, vt si quid de rebus ad fidem spectantibus tractari oporteret, ipse esset in promptu. Inde post x. menses redux, iubente Gregorio XIV. Sacra Biblia, vnus e paucis ad id designatis, liberauit erratis, quae primâ editione a Sixto imperatâ irrepserant, et praefationem ipse composuit, quae impressa hodieque praelegitur; et castigauerat antea iam Biblia Regia imperante Gregorio XIII. quorum Chaldaea Paraphrasis Rabbinicis scatebat erroribus. Anno MDXCII. Romani Collegij Rector, et nondum circumacto triennio Neapolitanae Prouinciae Praepositus est appellatus. Vtramque praefecturam incredibili Sociorum bono administrauit: donec vitâ functo Francisco Cardinali Toleto, a Clemente VIII. Pont. Max. Anno ineunte MDXCVII. Romam accitus est, vt eius locum impleret. Adscriptus paulo post inter eos est, qui Sacrae Inquisitioni sunt a consiliis; examini Episcoporum praepositus. Cumque Rector in Poenitentiario Collegio factus esset, vix lapso bimestri, die III. Martij, anno MDXCIX. ab eodem Clemente Cardinalis nominatus est, cum hoc elogio, Hunc eligimus, quia non habet parem Ecclesia Dei, quoad Doctrinam, et quia est nepos optimi et sanctissimi Pontificis. Cum autem se subtrahere moliretur, sub anathemate vetitus est repugnare. Sic publicae


page 409, image: s409

vtilitati seruiendo inducta sunt Cardinalis insignia lacrymanti. Hinc factum vt quamuis esset Sacrâ Purpurâ donatus, nihil tamen de pristinâ modestiâ mutauerit, suique omnino similis, et pauper Societatis Iesu Presbyter, et Ecclesiae Romanae Princeps idem semper fuerit, in vnum Religiosae vitae et sacra dignitatis munia coniungens. Triennio post acceptam Purpuram, Ecclesiae Capuanae Archiepiscopus, ab ipso Clemente Pontifice, die XXI. Aprilis, anno MDCII. inauguratus est, acclamante Sacro Collegio, Dignus Dignae. Qualis fuerit eius administratio in eâ Ecclesiâ, tum maxime patuit, cum per obitum Clementis VIII. An. MDCV. ad noua Comitia Romam abire debuit. Cum enim populo de suggestu valediceret, ominareturque se minime reuersurum, lacrymae omnibus obortae sunt, quas clamor excepit, et luctus publicus, cum dicerent vniuersi, Ne derelinquas nos, Pastor bone, ne deseras nos, nos orphanos; sub te, quae peccauimus, Pater filij emendabimus. Postridie adfuit maesta ciuitas, et cum primum Cardinalis in conspectu fuit, repente cum fletu clamor exortus est, Pastorem, Parentem, Tutorem, confusis vocibus appellantium, suamque orbitatem lamentantium: vestis laciniam exosculabantur nonnulli, alij rosariis pie contmgebant, omnes benedictionem flagitabant. Nouus Pontifex Paulus V. mox vt electus est, vetuit Bellarminum abire ab suo latere, cuius vellet consiliis plurimum vti. Ea causa ipsi fuit Ecclesiae Capuanae renunciandi, quod nollet gregi praeesse, cui non se posset exhibere praesentem. Procurauit tamen caritatis officio Politianam tantisper Ecclesiam, dum abest, in Gallias Legatus Antistes eius Vbaldinus; et Caelestini Ordinis, ac Monasterij S. Marthae, Germanicique Collegij patrocinium admisit. Vixit in Purpurâ Robertus, summis Ecclesiae negotiis admotus, vsque ad annum salutis MDCXXI. quo propter ingrauescentem annis et aegritudinibus aetatem impetratâ ab occupationibus publicis missione die XVI. Augusti ex Vaticano secessit in Domum nostram Probationis ad S. Andreae, et paulo post febri tentari coepit, quo tempore mortem sibi ominatus, canere auditus est, Nunc dimittis seruum tuum Domine secundum verbum tuum in pace. Exprimi non potest quam fuerit illi iucunda cogitatio propinquae mortis. Omnino in hoc argumento multus erat, vt ostenderet viuendi fastidium, et incredibilem sitim aeternitatis. Inuisit eum decumbentem Gregorius XV. Pontifex Max. ac bis peramanter amplexus, Sacrum se pro eius valetudine facturum promisit. Ipse Christi Vicarium obsequiosissime reueritus vsurpauit illud Centurionis, Domine non sum dignus, vt intres sub tectum meum. Postquam Sacramentis munitus est, mandauit P. Andreae Eudaemonioanni intimo suo, vt testaretur litteris se per Dei misericordiam in Ecclesiâ Catholicâ, atque in fide decedere, quam ad eam diem et sincere coluisset animo, et suis voluminibus defendisset; ac ne de Diuinis quidem auxiliis aliter morientem sentire, vel vnquam sensisse, quam in Controuersiarum Libris docuisset. Vbi imminere felicissimi transitus horam sensit, Apostolicum Symbolum, Psalmum L. Orationem Dominicam, et Salutationem Angelicam saepius recitauit, interponens subinde suauissima Iesu ac Mariae nomina: tum sacram Christi cruci affixi effigiem, detracto sibi pileolo, capiti venerabundus imposuit, et reductis brachiis ad pectus strinxit; ac demum inter nostrorum preces leniter anhelans spiritum Conditori suo placidissime tradidit, die XVII. Septembris, anno salutis MDC. XXI. et LXXIX. aetatis. Funus illi, iubente Pontifice, comparatum est eo splendore, quo Cardinalibus fieri consueuit; sed aduersus vndam populi concursantis ad osculum, tactumque sacri pignoris, adhibere oportuit Heluetios e stipatoribus Pontificiis. Decimo post die parentauit illi Societas, Tarquinio Galluccio perorante. Quidquid rerum in vsu habuit, raptum, distractumque in postulantes est ad venerationem. Anno vertente, in vacuum S. Ignatij Parentis nostri tumulum corpus eius illatum est, cui honorarium e lapidibus versicoloribus, ac statuis dispositis monumentum Odoardus Cardinalis Farnesius addidit cum hâc inscriptione,



page 410, image: s410

ROBERTO CARDINALI BELLARMINO POLITIANO E SOC. IESV MARCELLI II. P. M. SORORIS FIL IO ODOARDVS CARD. FARNESIVS SVI ERGA VIRVM, QVEM PATRIS LOCO SEMPER COLVIT AMORIS NVNQVAM MORITVRI MONVMENTVM POS. OBDORMIVIT IN DOMINO ANNO SAL. MDCXXI. AETAT. SVAE LXXIX.

De Religione porro Roberti Bellarmini, pietate, demissione animi, modestiâ, ceterisque virtutibus, de miraculis etiam, et Propheticis praedictionibus, aliisque ornamentis tacere melius puto, vt ille de Carthagine ait, quam pauca dicere: omnia vero complecti voluminis iusti est opus: est in manibus eius vita luculenter descripta quae sitim possit extinguere minutius eius decora cognoscere cupientis. Ego satis habuero, pauca de ipso clarissimorum hominum suffragia repraesentare.

Mapphaeus Barberinus Cardinalis, qui iam Vrbanus VIII. est, dicebat Bellarminum etiam tum viuentem ab se tam aestimari sanctum, atque alios, qui antiquitatis etiam adiunctâ commendatione publicam habent venerationem; nec dubitauit illum in quodam Carmine S. Carolo Borromaeo virtute geminum facere.

Cardinalis a Monte, Deum aiebat commodare vsibus Ecclesiae exemplar hoc perfectissimum voluisse, vt Sacer Senatus, ac seculum nostrum ab illo, vti superius seculum a S. Carolo, illustraretur.

Card. Bandinus adsimilem ducit Sanctis Ecclesiae Doctoribus, tum in doctrinâ, tum in moribus; semper vero visum exemplar excogitatissimum Praesulum Ecclesiasticorum, et Sacri Collegij singulare lumen.

Card. Estensis vocat singulare exemplar nostrorum temporum, quem non honoraret vt Cardinalem, sed adoraret vt sanctum, in cuius obitu magnum acceperit damnum Ecclesia Dei.

Card. Verallus ipsum ait ita vixisse, vt exemplar vnde sumere virtutem Cardinales possent et Ecclesiastici omnes; ita scripsisse, vt alter nostri seculi Augustinus haberi possit.

Card. Cobellutius ait excedente illo, cecidisse coronam capitis Sacro Senatui, qui fuerit Ecclesiae Sanctae lumen grande.

Card. Vbaldinus existimat hoc seculo neminem fuisse illo potiorem sanctae fidei defensorem, vt merito possit appellari Athanasius, atque Augustinus aetatis nostrae; denique doctrinâ Sanctis Ecclesiae Doctoribus parem, virtute speculum sanctimoniae, Purpurâ formam fuisse Ecclesiasticorum.

Card. Centinus appellat Haereticorum malleum, Sanctae Ecclesiae propugnaculum, Christianae fidei columen, Catholicae veritatis assertorem et vindicem.

Card. Valerius ait se haud reperisse tot virtutes in multis, quos nouerat viris laudatissimis simul omnibus, quot repererat gradu quodam excellente in vno hoc magno Christi athleta, in hoc magno Apostolo seculi nostri.

Card. Visinus celebrat in eo castitatem etiam in florenti aeuo, perinde atque in Iosepho; paupertatem inter diuitias, sicut in Dauide; liberalitatem in egestate vti in Tobia; solitudinem interiorem inter aulae occupationes, tanquam in Gregorio; humilem opinionem de se in confertâ multitudine virtutum excellentissimarum, sicut in Paulo; denique liberam vocem erga Dominantes, vt in Ioanne Baptista.

Card. a Sabaudia eum in honore a se habitum ait, propter doctrmae miraculum, quâ Haereticos religionis propugnator afflixit; atque


page 411, image: s411

adeo propter integritatis sanctimoniaeque eius laudem

Card. de Sourdis vocat sidus, malleum Haereticorum, verticem Theologorum huius seculi.

Atque vt velut per saturam colligam ex ceteris aliqua, dictus est, Vitae caelestis ac perfectae magister ac Dux: qui intra limites aeui sui neminem habuerit maiorem se, aut, si velis, etiam parem: Spiritus Sancti amanuensis; validus Ecclesiae Dei colossus, piissimus fidei athleta, et Haereticorum hostis acerrimus; nouus Antoninus in subleuandis pauperibus; in vitae perfectione Basilius; in confutandis Haereticis Irenaeus a diuinâ prouidentiâ destinatus; nunquam satis laudatus nostto seculo, et posterioribus semper laudandus: Tutor, Praeses, Consiliarius, Senator Christianae Reipub. magnus; magnum Ecclesiae columen; lucerna lucens in caliginoso loco, tenebrasque omnes discutiens; rerum diuinarum consultissimus, Amplissimi Ordinis, suique seculi ornamentum: haeresum debellator, nouus Alcides Aquilonis; eximium pietatis Christianae, et eruditionis omnimodae nostri aeui sidus, Romanae sacrae Purpurae decus immortale; in medio Ecclesiae a Deo positus, tanquam lucerna lucens et ardens; sacrae miliriae Princeps; ingens gloria temporum suorum, et sexcenta in hanc sententiam elogia, quae breuitati condono. Scripsit autem Robertus Bellarminus

De Controuersiis Christianae fidei aduersus sui temporis Haereticos, opus spissum sane atque operosum, et omnibus numeris absolutum in Tomos III. distinctum, et LXIV. libris comprehensum; cuius Tomus I. primum prodiit anno MDLXXXI. Tomus II. anno MDLXXXIII. Tomus III. anno MDXCII. sed exinde in solo Septentrione vigesimam habuit editionem: et quanti sit factum in Ecclesiâ Dei, declarant Scriptores celeberrimi; Cardinalis Perronius pluris asserit a se illud fieri, quam vllum opus aliud, quod vel ab annis mille sit editum pro Ecclesiae defensione. Cardinalis Baronius censet esse propugnaculum et Turrim Dauid, ex quâ mille clypei pendent, et omnis armatura fortium; vt Hierusalem nostra aduersus oppugnationes hostium defensa sit. Vocarunt alij contra huius seculi haereses primarium antidotum, murumque et antemurale Domus Dei. Nec ipsi hostes ausi sunt diffiteri, ex quibus Theodorus Beza, Vnus hic liber, aiebat, nos omnes humi proturbat. Igitur in Angliae Academiâ Cantabrigiensi primum, mox etiam in Oxoniensi noua praelectio instituta est, ad Controuersias Bellarmini, si possent, refellendas. Huius autem Operis generalis diuisio haec est:

Tom. I. in VII. generales Cotrouersias diuisus

De verbo Dei scripto, et non scripto, lib. IV.

De Christo capite totius Ecclesiae, lib. V.

De Summo Pontifice capite militantis Ecclesiae, lib. V.

De Ecclesiâ tum in Conciliis congregatâ, tum sparsâ toto orbe terrarum, lib. IV.

De membris Ecclesiae militantis, Clericis, Monachis, Laicis, lib. III.

De Ecclesiâ quae est in Purgatorio, lib. II.

De Ecclesiâ quae triumphat in caelis, lib. III.

Est autem hic Tomus in editione Coloniensi ab Gymico et Hierato factâ anno MDCXV. ex recensione Auctoris, diuisus in duos Tomos, ita vt prior contineat tres primas Controuersias; posterior reliquas quatuor cum additamento VII. Opusculorum, quae sunt ista:

Appendix ad libros de Summo Pontifice.

De Translatione Romani Imperij, lib. III.

Appendix ad Disputationem de cultu Imaginum.

De Indulgentiis, lib. II.

Iudicium de Concordiâ Lutheranorum.

Apologia breuis pro eodem libello.

Recognitio Auctoris omnium librorum suorum.

Tomus II. seu, iuxta aliam editionem III. in V. Controuersias generales,

De Sacramentis in genere, lib. II.

De Baptismo, et Confirmatione, lib. II.

De Eucharistiâ et Sacrificio Missae, lib. VI.

De Poenitentiâ, lib. IV.

De Extremâ Vnctione, Ordine, et Matrimonio, lib. III.

Tomus III. vel ex aliâ editione IV. in III. Controuersias generales,

De gratiâ primi hominis et statu innocentiae, lib. I.

De gratiae amissione, lib. VI.

De gratiae reparatione, et statu iustificatorum per Christum, lib. XIV.

Controuersiarum autem Epitomen ediderunt Antuerpiae Balduinus Iunius Ordinis Minorum, et Fr. Ioannes Baptista Des Bois Gallus Ordinis Minorum Parisiis apud Calderium MDCII. et nouissime Andreas Coppenstain Ordinis Praedicatorum. Eas autem Gallice reddidit iussu Cardinalis Perronij Chiastillonius eiusdem Cardinalis Secretarius. Scripsit etiam Bellarminus alia, quae Coloniae prodierunt typis Bernardi Gualteri MDCXVII. Tomis III. comprehensa, post alias editiones quibus ea seorsim vulgata sunt; ea sunt, Tomo IV. seu malis V.

Explanatio in Psalmos. Tomo V. seu VI.

Conciones Sacrae. Tomo. VI. seu VII.

Opuscula XIIX. Varij argumenti, nimirum, praeter sex priora quae supra Tomo I. et II. recensui,

De Scriptoribus Ecclesiasticis, lib. I. cum breui Chronologia ab orbe condito [?]sque ad annum Domini MDCXII.

Responsio ad libr[?] inscriptum, Triplici nodo triplex cuneus, aduersus Iacobum Regem Angliae. Prodiit primo sub nomine Matthaei Tosti Presbyteri et Theologi Papiensis.

Apologia pro eâdem responsione, in quâ eiusdem Regis Praefatio monitoria refutatur.

De potestate Summi Pontificis in temporalibus, contra Guilielmum Barclaium, lib. I.

Responsio ad duos libellos in sauorem Reip. Venetae


page 412, image: s412

conscriptos aduersus interdictum Pauli V. P. M.

Responsio ad Tractatum Septem Theologorum pro causa eiusdem Reipub.

Responsio ad oppositiones F. Pauli Seruitae, nec non Ioannis Marsilij Neapolitani.

Explicatio Symboli Apostolici: et

Christianae Doctrinae, pro iis qui erudiunt alios copiosior explicatio. Haec duo Italice conscripta fuerunt.

De Ascensione mentis in Deum, lib. I.

De Aeternâ felicitate Sanctorum, lib. V.

De Gemitu Columbae, siue, De bono lacrymarum, lib. III.

Accessit huic postremo Tomo Supplementum typis eiusdem Gualteri anno MDCXIX. in quo sunt

De Septem verbis Domini in Cruce prolatis, lib. II.

De Officio Principis Christiani, lib. III.

Admonitio ad Nepotem Episc. Theanensem, de Officio Episcopi.

Institutiones Linguae Hebraicae.

De Arte bene moriendi, lib. II.

Denique vt nullum tanti Doctoris, quamuis exiguum, fragmentum omittam, eius est

Hymnus de Spiritu Sancto, hoc initio, Spiritus celsi Dominator axis, qui tacito eiusnomine exstat inter Selecta Carmina Virorum illustrium. Item

Hymnus de S. Mariâ Magdalenâ breuissimus, qui a Clemente VIII. Pont. Max. positus est in Breuiario Romano.

Liturgia Apostolica

In Haereticum carptorem fulminis Xisti V.

Correctorium errorum, qui Typographorum negligentiâ in Libros Roberti Bellarmini S. R. E. Cardinalis Editionis Venetae irrepserunt.

Prodierunt demum ex ipsius Bibliothecâ depromptae

Nouae Declarationes S. R. E. Cardinalium ad Decreta S. Concilij Tridentini. Lugduni per Laurentium Durand MDCXXXIV.

Concio quam de B. Aloysio Gonzaga ad Socios habuit Italice anno MDCVIII. relata ad calcem Vitae eiusdem Beati a Virgilio Cepario recusae anno MDCXXIX. Prodiit demum eius

Oratio de Passione Domini habita ad Gregorium XIII. anno MDLXXVII. cum aliis eiusdem argumenti.

ROBERTVS IENISONVS, natione Anglus, patriâ Dunelmensis, natus anno MDXC. in Societatem XXVII. aetatis ingressus; scripsit Anglice

Ocularia; iustum volumen de variis fidei capitibus controuersis, con[?] Viam tutam Humfredi Lyndi. Rhotomagi MDCXXXI. in 8.

ROBERTVS PERSONIVS, natione Anglus, patria Somersetensis, in Societatem Romae die IV. Iulij, anno MDLXXV. admissus agens XXVIII. aetatis, ibidem quatuor vota professus die I. Maij, anno MDLXXXVII. vir non magis doctrinâ, quam prudentiâ, et integritate vitae laudabilis, qui in Angliâ multos a Catholicae fidei veritate aberrantes ad viam salutis reduxit, plurimos Catholicos confirmauit, incredibiles labores pertulit, vitae discrimina saepenumero adiuit. Perquisitus ad necem, et omnibus indiciis atque indagine exploratus, vestigiis deprehensus, fraudibus circumuentus, ac pene ab haereticis captus, diuinae protectionis beneficio saepe liberatus est, vt non semel tantum, sed per totam vitam quodammodo Martyr fieret, multorumque Martyrum pater; collabantemque totâ Angliâ Religionem Catholicam fulciret, et suis quodammodo humeris sustineret. Seminaria Catholicorum adolescentum Anglorum Romae ac Rhemis prius instituta, ne vel Haereticorum impetu atque insidiis labefactata conciderent, vel rerum inopiâ tabescerent, multum laborauit; et alia Seminaria Hispali et Pinciae in Hispaniis, et apud S. Audomarum in inferiore Germaniâ, Philippi II. Hispaniarum Regis Catholici liberalitate excitari curauit. Quibus in Seminariis nobiles adolescentes ex totâ Angliâ lectissimi, ad Catholicae religionis regulam informantur, et litteris expoliuntur, vt aetate confirmati, Sacris initiati, spiritu robusti, in patriam redeant, et acre cum Haereticis bellum gerant, futuri quocunque euentu victores. Quae quidem Seminaria refugia sunt Catholicorum Anglorum, naufragantium portus, ipsorum adolescentum salus, Haereticorum exitium, Apostolicae Sedis propugnaculum, auitae Religionis praesidium. Quapropter vel vno hoc opere peregregie de Angliâ meritus est Personius: qui praeterea tradidit saepe animam suam pro nomine D. N. Iesu Christi et fidei Catholicae in Angliâ adiumento: qui verbo scriptoque publice testatus est, eo se esse in suos Anglos atque in Angliam animo et affectu, vt de se dici posset, quod S. Paulus de S. Epaphrodito Philippensium Apostolo scribit, Quod propter opus Christi in ipsis vsque ad mortem accessit; et verissime quoque propriissimeque, quod idem Dei seruus de suo erga Corinthiorum salutem zelo testatum reliquit, Quod libentissime impenderetur, et superintenderetur ipse pro animabus ipsorum, licet plus eos diligens, minus diligeretur. Fuit autem Robertus, tanquam clarissimae olim Insulae saluti destinatus a Deo, omnibus ad tantum opus instructus, seu diuinis, seu humanis ornamentis. Amor in Deum et proximum illi flagrans, et actuosus. Animi excelsitas incredibilis, quae nihil de Christianâ humilitate decerperet. Prudentia non animorum modo tractandorum, sed flectendarum etiam voluntatum admiranda; quam tamen simplicitas in domesticâ consuetudine prorsus amabilis condiebat. Ingenio ad imperandum facto; neque quisquam tamen libentius, alacriusque paruit. Bonis in litteris strenue versatus; eam tamen earum partem apprime coluit, quae Controuersos cum Haereticis locos ad


page 413, image: s413

normam Dinini verbi, Patrumque regulam exigit. Haeresis osor acerrimus; quam consistere nullo loco passus, tam acute, eloquenter, sestiue multis exagitauit libris, vt doctrinae gratiâ et elegantiae ab ipsis etiam hostibus lectitatus salutarem plerisque aculeum exuendae impietatis infixerit. Aderat etiam digna tanto animo species corporis, quae ad fallendum saepe in Angliâ satellitem, ad terrendum nonnunquam valuit. Accedebat propria quaedam orationis ad quidlibet persuadendum efficacitas, vt suadae medullam populares eum sui olim dixerint. Denique vir fnit, quo si fingi ad huiusmodi sacra bella melior animo et cogitatione facile queat, fieri reipsâ et existere difficulter queat. His ornamentis ad gratiam Christianorum Regum et Principum haud aegre sibi aditum aperuit, quorum auxiliis, sacram aduersus impietatem patriae ac peccata expeditionem, quam primus e Societate, vna cum Edmundo Campiano Christi Teste clarissimo, cui praefuit, susceperat coram anno salutis MD. LXXX. absens consiliis, auctoritate, imperij (nam praefectus eius operis a Generali Praeposito Societatis Claudio Aquauiua, summâ cum potestate dictus est) pecuniis etiam annis plus XXX. sustentauit. Nihil interim ad se priuatim ex tantâ Regum beneuolentiâ deriuabat, aut affines; vt ne epistolâ quidem fratrem suum germanum Philippo II. Hispaniarum Regi, cui virtutum merito carus erat, cuique frater militare constituerat, commendare sustinuerit. Sacram Romani Senatus purpuram, ad quam se ab eodem Rege vocari compererat, antequam Pontifici Regis postulatum innotesceret, grauissimâ oratione, verissimisque lacrymis deprecatus a Clemente VIII. est, multum mirante Pontifice, qui se eâ de re ne cogitasse quidem diceret. Quod Personij factum humanitus prudentes exagitent licet, quippe qui tempestiuitatem exspectandam fuisse dicant, ne se vel obtulisse ipse Pontifici, vel Regis de se iudicium precoci ambitione iactare voluisse videretur: certâ tamen caelestis prudentiae ratione nixum satis constat. Prouidebat enim vir sagax et similibus experimentis doctus, nisi praeproperâ hâc diligentiâ gratiae aditum praeclusisset, frustra maturis iam rebus confectisque, occupatas postulatis Regiis Pontificis aures, serum deprecatorem pulsaturum. Huic verae Christiani animi magnitudini reliqua ad extremum omnia respondere. Caritas in vniuersos ad vltimum spiritum indefessa. Intenta in omnes partes vigilantia. Muta rebus in aduersis, sed hilaris patientia. Pietatis studium et religionis, vsu ipso die religioseque viuendi indies ardentius. Quibus vitae et praesentis solatiis, et futurae pignoribus, carissimus nostris, Haereticis inuisus, maior sexagenario Romae feliciter finiuit; exemplum omnibus, qui in Haeresim Anglicam vel coram, vel per scripta bellum cient. In templo Collegij Anglicani depositus est, et tumulo marmor additum cum hâc inscriptione:



page 414, image: s414

D. O. M. PATRI ROBERTO PERSONIO ANGLO SOMERSETANO SOCIETATIS IESV SACERDOTI INTEGERRIMO ATQVE DOCTISSIMO ET HVIVSCE COLLEGII OPTIMO MODERATORI QVIAD ANIMI CVLTVM, AD STVDIVM PIETATIS, AD ANGLIAE CONVERSIONEM COLLEGIORVM DOMICILIIS AC DIVERSORIIS PER OPPORTVNA LOCA QVA PER ILLVM EX INTEGRO CONSTITVTIS, QVA COLLOCVPLETATIS AB IPSO MAGNAE SPEI CONVOCAVIT, MAGNIS LABORIBVS INSTITVIT IV VENTVTEM HISPALI, VALLISOLETI, GADIBVS, VLISSIPONE, DVACI, AVDOMARI, ROMAE; QVO DVCE ET SOCIO PATER EDMVNDVS CAMPIANVS CATHOLICAE REIPVBLICAE PROPVGNATOR ACERRIMVS IN ANGLIAMPRIMVS EX SOCIETATE TRAIECIT: QVOQVE VINDICE ET PATRONO VERITATIS HOSTIVM PASSIM EXAGITATA TEMERITAS LIBERIS, SCRIPTIS, SERMONIBVSQVE, LITTERIS, EXEMPLIS DEFENSA RELIGIO, RECREATA SANCTITAS. CVM INTER HAEC IPSE NVLLAM CAPERET PARTEM CONCESSAE QVIETIS, NVLLVM A SVO CAPITE RECVSARET DISCRIMEN HONESTISSIMAE DEFENSIONIS SEMPER PARATVS, SEMPER ERECTVS, SEMPER MEDIAM FLAMMAM PERICVLOSISSIMAE CONCERTATIONIS IRRVMPENS ANIMAE MAGNAE PRODIGVS OMNINO VIR LXIV. EXPLEVIT ANNOS; EX QVEIS SEX ET TRIGINTA IN SOCIETATE IESV PER OMNIA VIRTVTIS EXEMPLA TRANSEGIT. OBIITXV. APRILIS MDCX.



page 415, image: s415

Scripsit Robertus Personius Latine

Epistolam de Persecutione Anglicanâ. Romae et Ingolstadij apud Wolfgangum Ederum MDL XXXII. sub nomine Collegij Anglicani Romani: mox etiam in Concertatione Ecclesiae Catholicae in Angliâ, post x. Rationes Edmundi Campiani. Treuiris MDLXXXIV. et MDLXXXIX. in 4.

Responsionem ad Edictum Reginae Angliae, sub nomine Andreae Philopatri. Romae typis Zannettianis MDXCIII. in 8. et Parisiis.

De Sacris alienis non adeundis, Quaestiones duas ad vsum praximque Angliae breuiter explicatas. Audomari MDCVII.

Anglice vero scripsit et. pleraque suppresso nomine,

Rationes cur Catholici recusent adire Ecclesias Haereticorum. Londini MDLXXX. Sub nomine Ioannis Hauleti

Detectionem Ioannis Nicolai Cambrobritanni, qui se Iesuitam simulabat, paratum renunciare Ecclesiae, lib. I. Louanij MDXCII.

Causam aduentus sui in messem Anglicanam, et certamen per disputationes Protestantibus oblatum.

Censuram in Libros Charki et Hanmeri Ministrorum contra praecedens scriptum editos. Londini MDLXXXI.

Desensionem dictae Censurae. Ibidem MDLXXXII.

Directorium hominis Christiani, vulgo dictum Resolutionem; quo nihil vidit Lingua Anglicana ad excita ndam pietatem aptius, aut quoad stylum ornatius. Louanij, Duaci, Audomari MD. LXXXV.

Contra Librum Francisci Hastingi Equitis Aurati. Antuerpiae MDXCIX.

Modestam admonitionem ad eundem Hastingum Equitem. Antuerpiae MDC. in 8.

De Peregrinatione, lib. I. in 12.

De tribus Angliae conuersionibus, lib. I. Audomari MDCIII.

Contra primam partem Calendarij Ioannis Foxij, lib. I. Audomari MDCIV. in 8.

Contra secundam partem Calendarij Foxiani. Audomari MDCIV. in 8.

Relationem Colloquij habiti inter Episcopum Ebroicensem, et Philippum Plessaeum, coram Rege Galliae. Audomari MDCIV. in 8.

De x. Disputationibus publicis Oxonij sub Edoardo VI. Rege Angliae habitis. Audomari MDCIV. in 8. quae duo opera prodierunt annexa duabus partibus Calendarij Foxiani.

Apologiam pro Archipresbytero, seu, Hierarchia Ecclesiastica per Clementem VIII. in Angliâ instituta. Audomari MDCI.

Manifestationem diuersorum Spirituum.

Contra Edoardum Coquum Aduocatum Regium in Angliâ. Audomari MDCVI.

Tractatum de Mitigatione erga Catholicos in Angliâ, contra Mortonum Ministrum Caluinianum, lib. III. MDCVII. in 4.

Defensionem eiusdem tractatus, contra Mortonum. Audomari MDCIX. in 4.

Iudicium cuiusdam viri Catholici de Apologiâ Iacobi Regis Angliae, pro Iuramento fidehtatis. Audomari MDCVIII. in 4.

Contra Brarloum Pseudo-Episcopum Lincolniensem circa Iuramentum sidelitatis. Prodiit posthumus Audomari MDCXII.

Scripsit ad haec Hispanice ex Anglico

Relationem de aliquibus Martyribus in Angliâ. Madridij MDXC. in 8. apud Petrum Madrigal.

ROBERTVS SOVTHWELLVS, natione Anglus, patriâ Suffolciensis, vel vt alij prodidêre Norfolciensis, loco nobili natus, e patriâ fidei Catholicae causâ profugus Romam venit, vbi Societatem nostram ingressus, Praefectum egit studiorum in Anglicano Collegio sub annum salutis MDLXXXV. Redux in patriam strenue desudauit in amplificandâ, tuendâque re Catholicâ aduersus Elizabethae Reginae furorem, donec Iulio mense, anno salutis MDXCII. sexto nimirum postquam in Angliam redierat, Midlesij captus est. Apparitor qui ex indicio eum cepit, in suam secum domum abduxit; ibi eum manibus sublimem suspendit, aliisque atque aliis cruciatibus fatigauit, vt diceret, Num esset Iesuita; num res tractaret in Angliâ Romani Pontificis, aut Catholici Regis. Sed hommem Robertus nullo responso dignatus est, ne ad importunas quaestiones viam illi aperiret. Ergo pendulum relinquens egreditur domo res familiares curatum; donec monitus a famulo videri Robertum fatiscere, praestareque seruari eum ad acerbiora tormenta, laxauit vincula, et in arctissimum, dirissimumque carcerem eum detrusit. In eo ternos prope annos delituit, omni Catholicorum alloquio prohibitus, saepius interea quaestioni subiectus, et dirioribus modis, quam adhuc consueuerat Sectariorum barbarus furor in aliorum paenas adhibere excarnificatus; vt ipse nimirum sit fassus postmodum, decies se tormentis, equuleo atque ipsâ etiam morte grauioribus fuisse affectum. Haec tamen vna vox illi extorta est tot cruciatibus, Sum Sacerdos et (verbis absit iactantia) Religiosus e Societate Iesu: traieci in Angliam, vt meis ciuibus, quam veritatem Catholicam in Romano fonte Religionis hausi, verbo explicarem, testarer sanguine. Si titulum mortis quaeritis, hoc satis sit causae ad extremum supplicium: proferte ferrum, satisfiet votis vestris, atque meis: mortem intendetis, Martyrium reseram: non deerit tanto animo illa corona. Haec inuictus Christi pugil: qui tandem, cum omni mortalium auxilio et solatio destitutus esset, productus est in publicum, vt scilicet constaret omnibus, quanto praesentior sit virtus in Dei subsidio, quam in humano collocata. Itaque tam constanti, pacato, tranquilloque animo processit ad supplicium, vt videretur ex sanctissimorum hominum consuetudine ad liquidissimas


page 416, image: s416

voluptates transire. E Turri Londinensi ad Portam nouam facinorosorum hominum translatus, triduo detentus fuit in loco, qui merito foeditatis Limbus appellatur. Alterâ Martij die in Tribunal abreptus, capitis sententiam excepit, reus Maiestatis, quia Sacerdos, quia Iesuita esset. Postridie sub diei ortum admonitus est, paucas superesse horas vitae: cuius nuncij laetitiam, amplexu et nocturno pilcolo quem vnum habebat reliquum remuneratus est. Sub patibulo consistens in curru, ligatis, vti erat, manibus, sacrâ se cruce signauit, dixitqueue, Siue viuimus, siue morimur, Domini sumus. Ecce huc adductus sum, vt vltimam calamitosae huius vitae scenam agam: rogo itaque D. N. Iesum Christum Saluatorem nostrum, de cuius pretiosissimo sanguine et morte mihi salutem polliceor, vt animae meae misereatur. Confiteor atque protestor me esse Sacerdotem Catholicum Sanctae Romanae Ecclesiae, et Religiosum de Societate Iesu, pro quibus in me beneficiis immortales gratias et laudes reddo Deo ac Domino meo: tum cruce denuo formatâ, sublatis in caelum oculis, spiritum suum Deo commendans, submoto curru, suspensus est. Carnifex qui de more spitantem adhuc voluit reciso fune deponere, a Magistratu ac populo prohibitus est. Vitâ demum functi cadauer depositum, et concisum ad publica compita suffixum est, multis vel ex ipsis Haereticis, sibi suisque tam beatam aeternitatis partem, quam illum credebant adiisse, apprecantibus. Gesta sunt haec Londini die III. Martij, anno salutis MDXCV. Scripsit Robertus Southwellus maternâ linguâ; cuius elegantiam tum prosâ, tum versu mirifice assecutus est, pleraque, si non omnia, suppresso suo nomine,

Solatium Catholicorum in vinculis pro Christi side existentium. Londini, Audomari, et alibi.

Supplicationem ad Elizabetham Reginam, pro Catholicis. Londini MDXCIII.

Regulas bonae vitae, cum Epistolâ ad Patrem suum. Audomari, Duaci saepius.

Querimoniam S. Petri, Versu eleganti. Londini, Audomari et alibi.

Lacrymas S. Mariae Magdalenae ad Sepulchrum Christi: oratione solutâ, sed tersâ. Londini, Duaci.

Triumphum mortis: oratione solutâ, ad Illustrissimam Saeuildianam familiam.

Poemata varia, de mysteriis vitae Christi, et aliis.

Duas Epistolas ipsius refert Didacus Yepes de persecutione Anglicanâ l. 5. c. 6.

RODERICVSDE ARRIAGA, natione Hispanus, patriâ Lucroniensis, Sacrae Theologiae Doctor, et in Vniuersitate Pragensi complures iam annos Professor. Edidit

Cursum Philosophicum. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ Balthasaris Moreti MDCXXXII. in fol. et Parisiis. Item

De Oratore libr. IV. Coloniae apud Bernardum Gualterum MDCXXXVII. in 8.

RODERICVSDE CABREDO, natione Hispanus, vir magnis perfunctus in Societate muneribus, Prouincialis ac Visitator in Peruanâ ac Mexicanâ Prouinciis, experientiâ insigni, singulari prudentiâ, exquisitâ virtute. Is cum iam grandis natu atque affectis viribus e Peruuio Romam Procurator iret; et summo desiderio teneretur conueniendi P. Generalem, Camberij in Allobrogibus vitae et viae terminum inuenit, die XXVIII. Iulij, anno salutis MDCXVII. Nuncium mortis excepit, vti rem sibi familiarissimam, cuius in cogitatione semper esset defixus, et quam illi multorum annorum expeditiones aerumnosissimae oculis semper subiecissent. Praeter luculentissima inusitatae pietatis argumenta, incomparabilem animi demissionem prae-se-tulit, cuius vel hoc vnum exemplum sussiciat, quod cum Sacramentis procuratus diceret, nullius se quidem angi noxae conscientiâ, sublatis tamen in caelum oculis inquiebat, O si nossem vel vnicum gradum in tam longinquis meis peregrinationibus, Deo meo, cui operas omnes dicaui, acceptum fuisse. Edita est ipsius

Concio quam habuit in translatione ossium P. Balthasaris Aluarez e Societate Iesu, Exstat ad calcem vitae Patris eiusdem Balthasaris, quam Ludouicus de Ponte scripsit

Historia insignis miraculi, quod Deus inuocatione S. Ignatij Patriarchae nostri patrauit Limae die VIII. Nouembris, anno MDCVII. in Religioso quodam ex Ordine S. Dominici. Exstat in Annuis Litteris Peruanis illius anni, et seorsim Graecij typis W idmanstadij MDCIX.

ROLANDVS OVERSTRATIVS, natione Belga, patriâ Bruxellensis, natus anno MDLXVIII. biennio docuit Philosophiam, aliasque Societatis munia laudabiliter exercuit. Edidit translatam a se Belgice ex Hispanico

Vitam S. Matris Teresiae. Bruxellae apud Velpium MDCXIX. et auctius Antuerpiae apud Aertsens MDCXXXIV.

ROMANVM COLLEOIVM, caput et norma omnium per vniuersam Societatem Collegiorum, omnium nationum educationi institutum. Edidit

De vtrâque Copiâ verborum et rerum praecepta vna cum exemplis, dilucido breuique carmine comprehensa. Antuerpiae typis Plantinianis in 8.

Compositiones Italicas ac Latinas in translatione SS. Domnini, Merentiani, et Sociorum Martyrum.

Emblemata sacra affixa intercolumniis Templi S. Stephani in Monte Caelio.

Apparatum Epistolâ breui descriptum, quo Ludouicus Ludouisius S. R. E. Cardinalis primum lapidem iecit in fundamenta Templi D. Ignatij Societatis Iesu Fundatoris. Romae apud Haeredem Bartholomaei Zannetti MDCXXVI. in 4. Italice; Latine


page 417, image: s417

vero Leodij apud Ioannem Ouwerx MDCXXII. in 4. Item

Orationes L. de Christi Domini morte, habitas in die sancto Parasceues a Patribus Societatis Iesu in Pontificio Sacello. Romae apud Vitalem Mascardum MDCXL. in 12.

RVDOLPHVS MATMAN, natione Germanus, gente Heluetius, patriâ Lucernensis, tria vota in Societate professus, in quâ vixit annos XXX. ingressus adolescens XVIII. annorum; totos XX. annos docuit Eloquentiae praecepta, in eâqueue mirifice excelluit; quam et ornauit singularis religiosarum virtutum cura, accurata modestia, circumspecta sermonis cautio, indoles mansuetissima. Spasmis primo longioribus, dein morbo comitiali, ac denique foedâ paralysi correptus, cum omnium dolore extinctus est Monachij die XVIII. Septembris, anni MDC. XII. Scripsit

De tribus capellis, contra Iosephum Scaligerum. Plura parantem mors occupauit.

S

SABBATINVS DE VRSIS, natione Italus, patriâ Lupiensis, quae ciuitas est in extremo Regno Neapolitano; ab ineunte aetate salutis hominum fuit cupientissimus, vt cum in Collegio Romano nauaret operam litteris, iam tum illum adhiberent Patres nostri magnae auctoritatis; ad aequales eius adiuuandos. Eo spiritu ad Societatem pellectus, in extremum Orientem ab eodem prouectus est, in Sinns circa annum MDCVII. ingressus, toto decennio Pechini multa et tulit, et fecit, vt Sinarum conuersionem promoueret; et Fastos illorum emendare aggressus est. Magnus commodorum suorum contemptor fuit: commodorum vero publicorum amator, promotorqueue: Praesidum suorum voluntatibus apprime morigerus. Multis annis febri hecticâ laborauit; sed ea non potuit efficere, vt a laborando cessaret. Excitatâ in Nostros graui tempestate ab aduersariis quibusdam Christiani nominis, ipse vnus e quatuor fuit, qui proscripti Macaum deportati sunt. Hîc praeter priuata sua studia, Philosophiam Nostros docere aggressus, pueros etiam nonnullos elementis Sinicae Linguae imbuebat, erudiebatque alios Nostros in grauioribus Sinensium librorum arcanis. Et haec quidem tam varia, quamuis fractâ valetudine, et crebro afflictus ad lectum, cum accuratissime gereret, tam constanter etiam gessit, vt non dimiserit, nisi ad moriendum. Grauissimos dolores, et diu morbum ignotum sustinuit; ac tandem Sacramentis instructus, abiit ad operum suorum praemia, Macai anno salutis MDCXX. nondum annos L. viuendo egressus. Scripsit

Commentariolum de Sinensium Fastorum erroribus, qui e Lusitano in Latinum sermonem translatus, insertus annuis Litteris Sinensibus anni MDCXI. circumfertur.

SABINVS CHAMBERS, natione Anglus, patriâ Lecestriensis, Societatem anno salutis MDL XXXVIII. ingressus, Theologiam in Academiâ Dolanâ docuit; postea missus in Angliam laborauit in eius vineae culturâ. Scripsit Anglice

Hortum B. Virginis Mariae. Audomari MDCXIX. in 8.

SALMANTICENSE COLLEGIVM, in Hispaniâ ad amnem Tormesium situm in Prouinciâ Castellanâ; edidit Hispanice

Festos apparatus, quibus Beatificationem S. P. N. Ignatij celebrauit. Salmanticae apud Viduam Artasij Tabernielij MDCX. in 4.

SALVATOR DE LEON, natione Hispanus, patriâ Murcianus, Compluti Laureâ Philosophicâ donatus venit ad Societatem, in quâ hodieque Deo seruit. Edidit

Expositionem et illustrationem in XIII. Capita prima Ecclesiastici. Antuerpiae apud Petrum Bellerum MDCXL. in fol.

SALVATOR VARO, natione Italus, gente Calaber Qumquefrondensis, in Societatem anno MDCXII. aetatis XX. ingressus, in eâ est Philosophiam ac Theologiam professus: edidit

Historiae Incendij Vesuuiani anni MDCXXXI. lib. III. Neapoli apud Franciscum Sauium.

Parat praelo opus egregium cui titulum faciet

Quatuor sedes felicitatis Austriacae. Item

Exemplorum ab hominibus Societatis Iesu editorum ordine Alphabetico digestorum, Libros aliquot.

SCIPIO SGAMBATVS, natione Italus, patriâ Neapolitanus, vir excellenti ingenio, vastissimâ capacitate memoriae, et in omni litterarum genere versatissimus. In Academiâ Viennensi Sacras Litteras, et Scholasticam Theologiam explicuit, eiusdem facultatis Doctoratu ornatus; et Conciones tum Academicas Latinas, tum Aulicas Italice habuit, incredibili omnium plausu atque approbatione. Ecce autem, quae humanarum rerum est inconstantia, in tantâ summarum laudum vel exspectatione, vel consecutione, an studiorum contentione defatigatus, an quâ aliâ causâ incertum, mentis alienationem perpessus est, quâ hodieque renetur. Edidit Italice suppresso suo nomine

Compendium Vitae B. Francisci Borgiae Ducis Gandiae, postea Religiosi Societatis Iesu, eiusque Praepositi Generalis III. Neapoli apud Lazarum Scoriggium MDCXXIV. in 8.

Elogium inuicto Christi Duci Christianae fidei defensori et propagatori S. Ignatio Loiolae Societatis Iesu Fundatori. Neapoli in expanso folio apud Lazarum Scoriggium MDCXXX. deinde recusum Mediolani, Anconae, Viennae etiam Italice et Latine apud Michaelem Rictium MDCXXXV. in 16.

Elogium Sancto Apostolo Orientis Francisco Xauerio


page 418, image: s418

Societatis Iesu. Neapoli apud Scoriggium MD CXXX. in expanso folio.

Elogium P. Iosephi Anchietae Societatis Iesu, qui cum opinione vniuersalt sanctitatis et miraculerum obiit in Brasiltâ die IX. Iunij, anno MDXCXII. post expensos illic XLIV. annos in praedicatione sanctae fidei. Neapoli apud Scorrigium MDCXXXI. in expanso folio.

Latine vero et sub suo nomine edidit

Orationem habitam Neapoli anno MDCXX. in studiorum instauratioue, cuius inscriptio est, Gratulatio Secularis. Neapoli apud Haeredes Tarquinij Longi MDCXX. in 4.

Orationem funebrem habitam Viennae in Exequiis Melchioris Cardinalis Kleselij.

Orationem de B. Virgine Lauretanâ Nikelspurgensi in Morauiâ.

Exercitationem Theologicam. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ MDCXXXI. in fol.

Haec sanus edidit: prodiit postquam desiit sanus esse

Institutio Vitae ad exemplar Passionis Domini et Saluatoris nostri, Liber plane aureus. Viennae typis Matthaei Formicae MDCXXXVII. in 8.

Parabat praelo

Res gestas auspiciis Ferdinandi II. Imperatoris Augusti.

De Scriptoribus Hebraicis, Tom. III.

Catenam triplicem ex Scriptoribus Hebraeis in Primum Versum Geneseos.

Leuiathan, seu, Expositionem lob, de Leuiathan agcntis.

Epigrammatum Heroicorum ad B. Virginem Lauretanam Corollas III.

De Societate Iesu, Opus vastum.

Antonini Pij Libellum, Ad seipsum, ex Graeco Latinum a se factum.

Haec habebat partim affecta partim iam perfecta, nisi morbus intercessisset.

SEBASTIANVS BARRADAS, natione Lusitanus, patria Olyssiponensis, nobilibus ortus parentibus, et ad omnem virtutis Iaudem iam inde a primâ aetate tam diligenter educatus, vt in religionis ingressu diceretur non mores pristinos, sed domum ac vestes permutasse. In Collegio Conimbricensi vix ephebus, et XV. tantum agens annum, Societati nomen dedit, Septembris die XXVII. anni salutis MDLVIII. a Deo in Societatem vocatus, B. Virgine, vt putatur, interprete; quam aiebant adolescentulo in Aede S. Dominici ad aram suam ab Scalâ dictam oranti, Religionem hanc singillatim imperasse. Totâ deinceps vitâ medullitus fuit in eam propensus, et publicis priuatisque sermonibus nitebatur, vti poterat, eius amorem ac cultum omnibus ingenerare. Ab ipso statim Tirocinio summam apud omnes suae virtutis excitauit existimationem, vt iam tum digito monstraretur, et ventitarent plurimi ad Societatis Gymnasium admirabundi, vt illius tanquam emeriti in sanctitate magistri aspectu, ad modestiam, et virtutis amorem erudirentur. Tempore vero sic adoleuit ea opinio, vt totâ Lusitaniâ consummatae sanctitatis elogio celebraretur, et vndique ad illum spectandum plurimi confluerent, egregium itineris ac laboris fructum arbitrati, si possent fimbriam vestimenti eius, vel capillos a tonsore impetrare, cuius quodlibet pignus non minoris sibi esse significabant, quam sint eorum, qui sunt iam in Ecclesiae fastos relati. Rhetoricen, atque Philosophicas facultates professus est: Sacras Litteras tum Conimbricae, tum Eborae, magnâ Auditorum celebritate est interpretatus; semperque illi nomen sanctimoniae stetit: at postquam Concionatoris partes aggressus est agere, eo increuit apud omnes viri reuerentia, vt iam apud Lusitanos non communi nobis nomine, Apostolus, dumtaxat, sed Paulus, appellaretur. At ipse de se ita sentiebat, vt se primum esse peccatorum, hominum postremum ex animo diceret. Laudes sibi forte ab aliis ingestas, commendatione concionum, aut publicatorum typis librorum, aut festiue detorquebat, aut, si id non poterat, aperte retundebat. In corporis sui afflictione fuit prorsus inclemens. Saepe intempestâ nocte deprehensus est validâ se verberatione conterere, quam tertio nonnunquam eâdem nocte repetebat, interpositâ horae vnius oratione inter singulas verberationes. Lectum vrticis aliquando instrauit ad vexationem: nec eum a foedissimis animalculis purgari patiebatur. Cibi potusque parcissimus erat, semper ex appositis viliora sumens, eaque tam feruida, vt sibi os adureret, aut tam frigida, vt conditurae sapor omnis aboleretur. Humilitatis studium attritâ veste fouebat: nihil noui admittebat indumenti, nisi Praesidum auctoritas coegisset. Subductum sibi clam a vestiario thoracem lineum, et perticae alligatum ad colligendos e futno cineres, ipse cum lacrymis repetitum thesaurum, vt aiebat, suum corpori rursus adaptauit. Vnis calceis octennio est vsus; tibialibus aliquando tam dissutis ac discissis, vt vix paucis filis cohaererent. Vniuersa quam moriens reliquit suppellex, tam vilis fuit et lacera, vt nullus mendicorum pluribus centonibus infarcinatus esse potuerit. Nimirum erat ille solitus dicere, decere nos non vocabulo solum et Pontificio diplomate mendicantes esse, sed re quoque ipsâ et vsu rerum. Nullum diu habuit librum ad manum nisi diuinas Litteras, et earum Concordantias: reliquos in Bibliothecâ communi, tum per algores hyemis, tum per ardores aestatis versabat: vt mirum omnino sit potuisse illum lucubrare quae edidit, in tantâ studij incommoditate. Commentationes nec paucae, nec exiguae post ipsius obitum inuentae sunt, in chartarum epistolicarum tergo descriptae. Ardentissimo flagrabat desiderio


page 419, image: s419

missiones obeundi, in quibus variis incommodis conflictaretur. Perpetua erat illius oratio, Quae nos hic vincula, fratres, detinent? Cur non cum perâ et baculo pedestres oppidatim discurrimus? Ad Indiam tanto anhelabat studio, vt dixerit aliquando, si sibi, dum viribus et aetate florens erat, persuasum fuisset, se minime in Indiam missum iri, futurum fuisse, vt intercluso prae dolore spiritu, animam exhalaret. Multas ipse fructuosasque instituit per Lusitaniam expeditiones, in quibus et Sancti, et Apostoli, et Prophetae nomen, caelo etiam nonnunquam suffragante, comparauit. Ad Concionandum a Deo egregia naturae praesidia accepit. Status corporis excellens, et erectus; augusta facies, et canitie venerabilis; vox canora, insitus quidam lepor, quem natura, non industria commendabat. De caducarum rerum contemptu tantâ contentione dicebat, vt vno anno fama sit sexaginta, et in iis nobilissimos iuuenes, et doctissimos cathedrarum candidatos, Franciscanorum dumtaxat Ordinem ambiuisse. Addebat voci gratiam et efficaciam oratio, in quâ extremis vitae annis certum est duodenas eum horas quotidie collocasse, tantâ collectione virium animi, vt a sensibus non raro externaretur. Hic aestus fere solito maior inter sacra tractanda mysteria exundabat, in quibus ipse sibi quoque liberalius indulgebat. Canonicum Officium summâ quoque et lentissimâ attentione recitabat. Medico submonenti vt propter aegritudinem euoluendi Breuiarij curam deponeret, subridens dixit: Non iubeor ad sanitatem hominum colloquia subterfugere; nemo mihi persuadeat me non posse cum Deo familiarem tenere sermonem. Tot clarus virtutibus Sebastianus, deuexâ iam aetate coepit aeternitatis aditum morbo praenuncio propius aspectare. Ergo tempestiue Sacramentis recreatus, felicem egit animam die XIV. Aprilis, anno salutis MDCXV. aetatis. LXXIII. ab ingressu in Societatem LVII. Funus tanto omnium ordinum concursu procutatum est, vt inter osculantes sacrum cadauer, et vestes, capillos, vngues, et quid quid ipsius erat vellicantes aegre potuerit officium persolui. Sed demum distractis prope omnibus indumentis, inter lamenta dolentium iacturam suam, et Sanctum inclamantium, ligneo conditorio immissus est, additâ plumbi laminâ quae ipsius olim indicium daret. Scripsit Barradas

Commentariorum in Concordiam et Historiam Euangelicam, Tom. IV. quorum I. excusus primum est Conimbricae apud Antonium de Maris MDXCIX. ac deinceps sequentibus annis reliqui; recusi saepius Lugduni, Moguntiae, Coloniae, Venetiis.

Itinerarium Filiorum Israel ex Aegypto in terram Repromissionis lib. x. prodiit posthumum, Antuerpiae apud Petrum et Ioannem Belleros MD CXXI. et Moguntiae per Hermannum Mylium MDCXXVII.

SEBASTIANVS BARRETVS, natione Lusitanus. Scripsit

Annuas Litteras Goâ anni MDCXXIV. ibidemque obiit diem suum anno MDCXXV.

SEBASTIANVS BARRETARIVS, natione Italus, patriâ Florentinus, Humaniores, vt vocant, Litteras annos plurimos professus est. Obiit decrepitus Romae die XXII. Iulij, anno MDC. XXII. Scripsit diserte

Litteras Annuas Societatis Iesu, annorum MDXC IV. et XCV. Neapoli apud Tarquinium Longum MDCIV. in 8. Item anni MDXCVI. Neapoli apud eundem MDCV.

Vitam P. Iosephi Anchietae, e Societate Iesu lib. IV. MDCXVII. in 8. Lugduni apud Horat. Cardon et Coloniae apud Kinckium in 12.

Et sub nomine Iacobi a Fossâ

Efflationem pulueris aduersus Emanuelis Aluarez Grammaticas Institutiones Veronae excitati ab Orlando Pescetto. Monachij typis Bergianis MDCXVI. in 8. Reliquit etiam

Historiae Ecclesiasticae ab Orbe condito vsque ad Apostolorum tempora, Tomum I. iustae molis, qui in Romano Collegio seruatur.

SEBASTIANVS COVTVS, natione Lusitanus, patria ex oppido Oliuença, dioecesis Heluensis, in Conimbricensi Academiâ Philosophicas disciplinas tradidit, et in nostro Collegio Sacram Theologiam, quam etiam in Eborensi Academiâ professus est. Scripsit

Logicam quae cum Cursu Conimbricensi excusa est.

SEBASTIANVS GONZALEZ, natione Lusitanus, patria Ponte de Lima, per annos aliquor Rectori Tirocinij, et Praepositis Prouincialibus pro socio fuit. Magister Nouitiorum Eborae, et Praepositus Domus Professae Goae. Vir fuit praeclaris virtutibus ornatus, quas candidissimae mentis sinceritas coronabat. Eximiâ caritate et facilitate cum omnibus, summis aeque atque imis agebat; nulli grauis aut morosus; omnibus auxilio et solatio. Neminem vnquam despicere, aut verbo laedere, in omnibus quod praedicaret inuenire. Errata subditorum suauiter corrigebat; emendata obliuione sempiternâ delebat. Tantâ erat in Deum fiducia vt cum Domui Professae praeesset, quo magis egebat necessariis, eo sibi prolixius omn[?]a polliceretur[?]nec vero ea illum spes vnquam fefellit. Humilitatem et Obedientiam impense coluit; quarum studio saepe institit, vt a gubernandi munere solueretur. Solitudinis et cubiculi cum erat amantissimus: nullum visebat, a nemine visebatur. Inuitatus in supremo morbo ad Collegium, vt ibi commodius ad valetudinem haberetur, et aurae vitium, quo Tirocinij Domus laborabat, euitaret, negauit decere se pastorem eos deserere in periculo, quorum praeerat


page 420, image: s420

audiendis Confessionibus, et a quibus amari se studiose non nesciret; sufficere eam sibi salutis curam, quae minimo cuique adhiberi consueuit. Inter fuorum ergo lacrymas et vota, magno sui relicto desiderio pie decessit in Domo Probationis Goae, anno salutis MDC. XIX. aetatis LXIII. ab initâ Societate XLV. Scripsit

Historiam virorum illustrium qui in Religiosis per Indiam Orientalem familtis, vitae sanctimoniâ et Litteris floruerunt, et eorum potissimum, qui Societatem Iesu Martyrij Laureâ coronarunt.

De praeclare a Societate Iesu in Indiâ Orientali gestis, Tom. III.

SEBASTIANVS HEISSIVS, natione Germanus, patriâ Augustanus, vir singulari ingenio, doctrinâ eximiâ, nec his dotibus impari virtute. Vix vllum erat Scriptorum genus quod non diligenter volvisset: si quid non meminisset id omnino non legerat. Haereses sui temporis luculentis disputationibus editis exagitauit, eruditorum approbatione singulari. In tanto studendi ardore, assiduus tamen aderat publicis, priuatisque precibus, et omni officio obeundo, vt crederes illum ne oculos quidem adlibros adiicere. Quo certe tempore Apologeticum pro Ecclesiâ est commentatus omnibus Sacris in arâ maximâ celebratis quotidie interfuit, saltem per id tempus, quo Sacra Eucharistia, quam ipse semper impense veneratus est, adoranda eleuabatur. Per aegrotationem, tametsi infirmis ad alia omnia pedibus, quotidie sacrificabat, et de genibus mox alteri sacrificanti assistebat, donec lecto ad mortem vsque affixus fuit. Obiit Ingolstadij die XX. Iunij, anno salutis MDCXIV. aetatis XLIII. Religionis XXIII. quatuor votorum professus, et Controuersarum cum Haereticis disputationum professor celeberrimus. Scripsit

De verâ Christi in terris Ecclesiâ, deque proprietatibus ac notis, quibus ab omnibus falsis Haereticorum Ecclesiis internoscatur. Ingolstadij typis Adami Sartorij MDCX. in 8.

De triumphante in caelis Ecclesiâ.

De cultu et inuocatione Sanctorum, et Veneraetione Sacrarum Reliquiarum atque Imaginum.

Dialogos de S. Eucharistiâ.

Aphorismorum Doctrinae Iesuiticae, aliorumque Pontificiorum, Declarationem apologeticam. Ingolstadij typis Adami Sartorij MDCIX. in 8.

Volumen Acatholicum XX. articulorum Confessionis Augustanae, editum a Iacobo Heilbrunner, compendio recognitum et castigatum. Dilingae typis Ioannis Mayer MDCVIII. in 4.

Purgatorium Lutheranorum. Ingolstadij, typis Sartorij MDCX. in 8.

De Sacrâ Scripturâ in genere.

De Sacrâ Scripturâ in particulari.

SEBASTIANVS MATIENZVS, natione Hispanus, patria Burgensis, Litteris Humanioribus egregie excultus, quas annis compluribus Nostros externosque magnâ laude docuit. Edidit sub nomine Sebastiani Burgensis

Rhetoricam: et parata habet ad praelum

Commentaria in Virgilium.

SEBASTIANVS MORALEZ, natione ex Insulâ Materiâ, patriâ Funchalensis, vir robustae virtutis, et doctrinae praestantis. Is Mariam Lusitaniae Principem, quae Alexandro Farnesio Parmensium Principi nupsit in Belgium atque in Italiam anno MDLXV. secutus a sacris concionibus et Confessionibus illi fuit. Eâ e viuis anno MDLXXVII. sublatâ, reuersus est in Lusitaniam, vbi cum Prouinciam annum iam quintum, sextumue Praepositus Prouincialis administraret, volente Philippo II. Rege Catholico, iubente Pontifice Maximo, anno MDLXXX VII. primus Iaponiae Episcopus designatus est; eodemque anno Vlisippone consecratus, soluit in Indiam. Verum cum morbis in nauigio grassantibus ipse per incredibilem sui contemptum, excelsumque animi ardorem, languentibus omne obsequij genus praestaret, labore victus, Mozambici, magno Iaponiae incommodo, concessit e viuis. Scripsit Italice

Vitam et Mortem Serenissimae Mariae Lusitaniae, Principis Parmae et Placentiae; quam deinde a se versam Hispanice recudit, adscripto suo nomine, Franciscus Aluarado. Romae typis Blandiis MDLXXX. in 12.

SEBASTIANVS SCIPIO, natione Bohemus, vir praestanti ingenio, nec modicâ doctrinâ. Scripsit Bohemice

De Caelibatu Sacerdotum.

Postillam a se collectam.

Varia Opuscula ex aliis linguis translata.

SEBASTIANVS VIEIRA, natione Lusitanus, patriâ ex Castro de Tiro Dioecesis Lamecensis. Is cum diu in Iaponiâ magno zelo atque ardore fidem Christi proseminasset, a Daifusama Imperatore Manilam relegatus est. Inde regressus in Iaponiam, magno fidelibus auxilio fuit, donec a suis Moderatoribus Macaum vocatus, inde Romam Procurator missus est. Ex Vrbe redux in Iaponiam sese mutato rursum schemate insinuauit, per incredibilia vitae pericula; quae magis etiam sunt aucta, cum aureorum aliquot millium praemio vestigatori proposito, quaesitus est. Demum cum esset Vice-Prouincialis, et Administrator Episcopatus, haud Ozaca procul est comprehensus, cum nec latebram inueniret, nec opportuna vitae alimenta. Nangasachum abductus, atque in carcerem compactus, Deo reuelante cognouit, praedixitque custodibus suis, postridie adfuturum ab Imperatore Xoguno, qui se Yendum accerseret. Iussus ab illo Christo renunciare, respondit se totos iam 63. annos assiduis ab eo cumulari beneficiis, cum contra a Xeguno carceres, inediam, aerumnas, nec aliud accepisset; cur illum


page 421, image: s421

ipso desereret? Intentata tormenta promptum se excipere; promptum seipsos quoque fidem docere. Cum vinci frangiue constantiâ, minis non posset, suspensum pedibus, manibus a tergo reuinctum, genuum tenus demersum in scrobem tabulis obtectam, ne quid cernere, loquiue, neu posset liberum ducere spiritum, tertio demum die supposito igne confecerunt, in doctrinâ Christi confitendâ constantem, Yendi die VI. Iunij, anno MDCXXXIV. Scripsit

Annuas Litteras ex Iaponiâ anni MDCXIII.

SERVATIVS SACRE, natione Belga, patriâ Leodiensis, Societatem duodeuicenarius anno MDCXXI. complexus, et in eâ Latinas Graecasque litteras cum laude professus; edidit suppresso suo nomine

Enchiridion Grammaticae Graecae. Typis Petri Bogardi Duaci anno MDCXXXII. in 8.

SEVERINVS KARVAT WOKICIEWIC, natione Polonus, aetatis annum agens XVI. Societatem ingressus, in eâ disciplinis omnibus probe excultus est, hodieque vtilem illi operam nauat. Edidit nomine Collegij Cracouiensis

Lacrymas Vectigales magnis Manibus Magni Sigismundi III. Poloniae Sueciaeque Regis, inter parentalia Sacra persolutas anno MDCXXXIII.

Siradiam trabeatam, dum Illustrissimus D. Stanislaus a Koniecpole Koniecpolski Supremus Exercituum Dux Cracouiensem Castellanatum adiret propositam sub auspiciis Procerum Siradianae gentis luminum. Anno Domini MDCXXXIII.

Suo vero nomine edidit

Elogia XII. Caesarum, prosâ oratione; nam duo priora Carmine Heroico scripta sunt.

SFORTIA PALLAVICINVS, natione Italus, patriâ Romanus, generis nobilitate clarissimus, cum magnam sui exspectationem excellentiâ ingenij et doctrinae excitasset, iamque sacris honoribus in Curiâ Romanâ ornatus, ad amplissimos merito posset aspirare, posthabitis omnibus in Societatem conuolauit, die B. Aloysij Gonzagae XXI. Iunij, anno MDCXXXVII. in flore aetatis et sui abiiciendi studio, quam olim dignitatibus illustrior euasit. Edebat ante aditam Societatem, sed abrupit ingressurus

Fastos Sacros, carmine Hetrusco. Edidit

Asserta de Vniuersâ Philosophiâ defensa in Collegio Romano anno MDCXXV.

Volumen vniuersae Theologiae in Theses digestum, et libris IX. distinctum, quas Romae publice propugnauit.

SIDRONIVS HOSSCHIVS, natione Belga, patria Markensis, vir Humanioribus disciplinis bene eruditus, scripsit

Elegias IV. quibus Gandam inducit Excellentissimo Francisco de Moncada Aytonae Marchioni loquentem. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ MDCXXXV. in 4.

Elegiam I. ad Serenissimum Ferdinandum Cardinalem Infantem gratulatoriam, quae exstat in Triumpho Guilielmi Becani.

Poemation aliud in laudem Matthiae Casimiri Sarbieuij quod exstat in Epicitharismate a Belgis Poetis ipsius Lyricis addito.

SIGISMVNDVS ERNHOFFER, natione Germanus, patriâ Monachiensis, vix ex ephebis exierat, cum nostrum institutum arripuit, et in eo laudate perseuerauit vsque ad mortem, quam Graecij obiuit. Scripsit Opuscula aliquot Germanice contra Haereticos, nempe

Protheum Lutheranum. Ingolstadij MDLXXX VII. in 8.

Minorem Catechismum cum figuris, ex Lutheri scriptis VVittembergae excusis eductum. Ibidem MDL XXXVII. in 8.

Defensionem Minoris Catechismi, contra Guilielmum Zimmerman, et Iacobum Herbrandum Praedicantes. Ibidem MDLXXXVIII. in 8.

Considerationes super Postilla Dauidis Donners Praedicantis in Styria.

SILVESTER NORITIVS, natione Anglus, patriâ Somersetensis, cum in Collegio Anglorum Romae dedisset operam Theologiae circa annum MDXC. et postmodum Lauream Doctoralem capessiuisset, Societatem anno salutis MDCV. ingressus est. Per multos deinceps annos Anglicanae vineae cultor insignis, ibidem decessit circa annum MDCXXX. Scripsit Anglice

Antidotum Controuersiarum, contra Sectarios, opus perutile et eruditum. Audomari MDC. XVIII. et MDCXXI.

Appendicem dicti Antidoti, De successione in Ecclesiâ Catholicâ. Londini MDCXXI. in 4.

Ducem fidei contra Sectarios. Londini MDCXXI. in 4.

SILVESTER PETRASANCTA, natione Italus, patriâ Romanus, natus exeunte anno MDXC. vir omni genere litterarum, tum mitiorum, tum seueriorum instructus, et, vt Erycius Puteanus in Vindiciis Circuli Vrbaniani eum salutat, caelestis ingenij, aeternaeque eruditionis vir. Edidit hactenus

Vitam Roberti Cardinalis Bellarmini e Societate Iesu, ex Italico Iacobi Fuligatti cultissimo stylo Latine expressam, cum aliquo auctario. Leodij typis Ioannis Ouwerx MDCXXVI. in 4. et correctius Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ Balthasaris Moreti MDCXXXI. in 8.

Sacras Bibliorum Metaphoras, et ex iis documenta morum. Centuriam I. Coloniae per Ioannem Kinckium MDCXXXI. in 4.

Opera omnia P. Edmundi Campiani e Societate Iesu, adiunctis quibusdam nunquam antea excusis. Antuerpiae typis Plantinianis Moreti MDC. XXXI. in 8.

Notas in Epistolam impiam et Haereticam Petri Molinaei Ministri inter Hugonotas Galliae non infimi. Antuerpiae typis Plantinianis Balthasaris Moreti MDCXXXIV. in 8.



page 422, image: s422

Apologiam pro dictis Notis aduersus Andream Riuetum Ministrum in Hollandiâ, qui eas carpsit, cui titulus Caluinianus Verbero, et in eum vindiciae Vapulares. Laureti typis Pauli Seraphini MDC. XXXIX. in 4.

Tesseras Gentilitias ex legibus fecialium descriptas. Romae typis Corbelletti MDCXXXVIII. in fol.

De Symbolis Heroicis, lib. IX. adiunctis iconibus aeri incisis. Antuerpiae typis Plantinianis Balthasaris Moreti MDCXXXIV. in 4.

Parat praeterea

Romam piam, aduersus Sectarios Galliae, Hollandiae, Angliae, qui toti in eo sunt, vt Romanum Pontificem et Ecclesiam traducant.

Triumphum Religionis Catholicae, et felicitatis Austriacae.

Inter haec molienda edidit

Orationem funebrem habitam ad Vrbanum VIII. Pont. Max. Dum iusta Exequiarum Ferdinando II. Austriaco Electo Imperatori persoluerentur. Romae typis Francisci Corbelletti MDCXXXVII. in 4. Eam ipse vnâ nocte coactus est parare.

Et tacito suo nomine, Dedicante Laelio Seruilio

Iter Fuldense; ad Visitationem eius Coenobij; et

Iter Moguntinum Petri Aloysij Carafae Nuncij Apostolici, ad electionem Archiepiscopi Moguntini. Leodij typis Ioannis Ouvverx, hoc MDCXXIX. in 4. illud MDCXXVII. in 4.

SIMON BERENT, natione Prutenus, in Societatem anno MDC. ingressus, in eâ facultates propemodum omnes docuit, Humaniora, Philosophiam, Mathesim, Linguam Sacram, Theologiam Moralem, Controuersam, Scholasticam; Serenissimo Principi Poloniae Cardinali Carolo fuit a Confessionibus. Edidit tacito suo nomine

Opuscula duo Musicalia A. 8. Litaniarum de Nomine Iesu; et Lauretanarum de B. Virgine Mariâ. MDCXXXVIII. et MDCXXXIX.

SIMON FELIX, natione Germanus, patriâ Monachiensis, vir magno ingenio et doctrinâ, anno aetatis XVIII. ingressus in Societatem, Philosophiam docuit Ingolstadij, Controuersias Monachij, Theologiam Scholasticam Friburgi Brisgoiae. Edidit

Metamorphosim Iacobi Reihingi Catholico-Lutherani. Dilingae MDCXXII. in 8. apud Vdalricum Rem.

Muscas morientes inanium cauillorum Iacobi Reihingi Apostatae Tubingensis exsufflatas. Friburgi Brisgoiae MDCXXV. in 4.

Vulpeculam Tubingensem.

SIMON GVRSKIVS, natione Polonus, scripsit Polonice pro P. Petro Scarga

Manifestationem impudentiae Arianorum.

SIMON NICOVIVS, natione Polonus, patriâ ex oppido Lobzencin, Philosophicis disciplinis institutus, atque Laureâ Magistrali donatus, anno salutis LXXV. Societatem nostram amplexus est, vir rarae virtutis, candidus humilisqueue. Superior fuit in Missione Suecicâ, et Catharinae Iagelloniae Reginae Sueciae a Concionibus quadriennio, post cuius mortem e Sueciâ redux idem concionandi munus diu exercuit. Vertit in Linguam Polonicam

Martyrologium Romanum, Gregorij XIII. iussu editum; et

Sanctorum vitas, quae exstant in Breuiario Romano.

SIMON WYSOCKI, natione Roxolanus, seu, Rhutenus, in Pocuciâ in pago Kurzang, nobilibus parentibus natus anno MDXLII. a matre viduâ ad omnem pietatem educatus est, Religiosam vitam praeter suorum voluntatem, iam tum Adolescens adamauit, quibus vt spem omnem praecideret ad militiam, quod cogitabant, eum distrahendi, sacro Diaconatus ordine se clam ipsis, annos natus XXII. curauit initiari. Dubius quam in familiam Religiosorum se daret, Petrum Scargam Canonicum etiam tum Leopoliensem quo vtebatur Confessario, adiit consulturus. Is Numine per preces implorato, iuuenem inuitat, vt vna secum Romam, atque ad Societatem Iesu, quam nondum audierat, vadat. Rebus compositis dant se in viam, et anno salutis MDLXIX. a B. Francisco Borgia Praeposito Generali vterque ad Tirocinium admissus est. Eo exacto, et Theologiâ Morali atque controuersâ institutus Simon remissus est in patriam Sacerdotio antea inauguratus, vbi concionibus habendis, et audiendis Confessionibus indefessam operam, maximo fructu, multis in locis impendit; nam incensâ dictione suâ multorum animos ad fidem Catholicam, et ad pietatem colendam inflammauit. Pluribus locis nosocomia pauperibus excipiendis curauit excitari, ex quo Patris pauperum appellationem sortitus est. Exstant ea hodieque Posnaniae, Vilnae, Lublini, magno multorum bono. In Sueciam secutus est Serenissimam Catharinam Ioanni Regi desponsam, eiusque aulam octo annos pietatis officiis excoluit; nec pars fuit minima continendi in Catholicâ fide Sigismundi Principis, qui Poloniae Rex III. eius nominis demum fuit, semper pius, semper felix: nec veritus est constantissimo vultu Reginam aliquando grauius verbis castigare, quod visa esset in gratiam Regis mariti, indulgentius se habuisse cum Principe, solemni Comitiorum die, passa vt adiret Parentem, a quo accersebatur, quo tempore Concioni Haereticae dabat operam. Romae aliquanto post poenitentiarium egit, et plurimis libris Polonice translatis multum suae genti profuit. Biennio calculi et stranguriae doloribus exercitus, quos patientissime tolerauit, tandem, quod Deum saepe rogauerat, post S. P. N. Ignatij Canonizationem, et breuem quinque dierum decubationem Sacramentis rite munitus, excessit


page 423, image: s423

e vitâ, Cracouiae die XII. Iunij, anno salutis MDCXXII. aetatis LXXIX. ex quibus transegerat LV. in Societate, et professus trium votorum LI. quae concepit, quando Sacerdos factus est. Ingens concursus ad funus ipsius fuit, et magna comploratio, studiumque aliquid pro reliquiis, vel de floribus, more gentis cadaueri inspersis, decerpendi. Reddidit Simon Wysockj Polonice

Hieronymi Plaeti, de bono status Religiosi lib. III.

Domitij Plati, Discursus de Passione Domini, quos inscripsit Mare Rubrum.

Lucae Pinelli, De Perfectione Religiosâ, lib. IV. MDCVII.

Eiusdem de SS. Eucharistiâ, quem inscripsit, Nouam Monstrantiam.

Francisci Arias, de imitatione B. Virginis; Rosarium, et de praesentiâ Dei.

Iacobi Aluarez de Paz, De Vitâ religiose instituendâ.

Fuluij Androtij, Meditationes de Passione Domini.

Ioannis Busaei Enchiridion Meditationum, quod inscripsit, Paradisum animae.

Ioannis Maioris, Speculum magnum exemplorum; quod cum primo prodiisset in 4. postea coniunxit cum

Antonij Dauroultij Catechismo Historiali, ediditque in folio.

Thomae de Kempis, De Imitatione Christi, lib. IV.

Francisci Auilae, Excitatorium animae. Cracouiae MDCVIII. in 8.

Ludouici Granatensis, Speculum hominis Christiani.

Basilij Gradi Episcopi Stagniensis, Palmam Virginum, seu, Tractatum de statu Virginum. Calissij MDCVII. in 8.

Thesaurum Spiritualem, seu, Repositorium thesauri.

Portam Caelestem.

De Statu Viduali.

Hortulum Spiritualem animae cum XXX. doctrinis et XII. priuilegiis piorum hominum.

Methodum confitendi pro his qui frequenter Sacramenta vsurpant.

Concionem de Purgatorio, in funere Ducis Slucensis.

Vitam S. P. N. Ignatij ex postremâ Petri Ribadeneirae.

Vitam B. Aloysij Gonzagae, e Societate Iesu.

Vitam S. Catharinae Senensis.

Vitam Catharinae VVapovvska, piae memoriae. MDCVI.

De VI. Martyribus Iaponicis.

Historiam Sinensem duorum annorum.

Vitam Ioannis Caluini Haeresiarchae, ex Hieronymo Bolseto.

Tabulas praeterea varias dispersit perutiles, nimirum

Speculum Religiosorum.

Puncta Passionis Dominicae.

Alphabetum Spirituale.

Doctrinam de Aquâ benedictâ.

SOCIETAS IESV in Prouinciis S. C. MAIESTATIS constituta, edidit

[gap: Greek word(s)] D. Maximiliano II. Rom. Imp. S. A. Viennae MDLXXVII.

STANISLAVS GRODICIVS, natione Polonus, patriâ Posnaniensis, nobili genere ortus, post nauatam Philosophiae operam, mercaturae se totum septennium impendit. Inde rursus ad studia, atque ad certas vitae rationes ineundas cogitatione conuersâ, Romam profectus est: quo tempore cum B. Stanislai Kostka funeri adfuisset, Societatis ineundae consilium suscepit. Igitur acceptâ prius de Superiorum voluntate Theologici Doctoris Laureâ, in Tirocinium admissus est pridie Cal. Aprilis, anno MDLXXI. Iam tum in Tirocinio iis virtutibus claruit, quae illum ad opinionem proueherent multae olim sanctitatis; quo nomine Claudius Aquauiua, tum etiam Tiro, postea vero Praepositus Generalis, singulari eum beneuolentiâ complexus est, et in magnis viris semper habuit. Româ venit in patriam, quo tempore Lithuania prope vniuersa praeceps ruebat in Haeresim, studio nouitatis, quam illi sub Euangelij specie proponebant Sectarij. Eos vbi de periculo P. Stanislaus admonuit, et singulari eloquentiâ, eximiâ eruditione, vitae probitate conciones instituit, ad eum audiendum magna animorum conuersio est facta. Tunc enimuero facile illi fuit aduersa conuellere, legitima firmare: tantumque dicendo et scribendo effecit, vt vulgo Lithuaniae Apostolus audiret. Vilnae complures annos Theologiam docuit, magno ingenij eruditionisque praeconio, et quam concionando fidem asseruerat, scriptis pro re natâ Commentariis defendit. Incomparabili sedulitate diuinis muneribus excipiendis se comparabat. Singulare Sacerdotibus beneficium quotidiani Sacrificij nunquam satis demirabatur; ideoque post Sacrum horam ipse solidam in gratiarum actione ponebat. Summum fuit in eo studium demissionis. Domi cum fratribus Coadiutoribus erat omnis fere eius consuetudo. Multis precibus ac lacrymis institit apud Superiores, ne cogeretur Nostris praeesse: et quando id vitare non potuit; nam Pultouiae, Iaroslauiae, Posnaniae, Cracouiae ipsos annos XVIII. Rector aut Superior fuit, institit semper vt eo onere leuaretur. Contumelias et iniurias in Christi causâ vti auidissime appetebat, ita oblatas accipiebat alacriter. Publicâ vrbis viâ transeunti haereticus puer os foedissime consputauit; quod ille aequo animo placidoque vultu tulit; et matronam Catholicam, quae iniuriam vltum ibat, et concurrente viciniâ tumultuandi fere causa fuerat, supplex rogauit, vt sui ac diuini honoris causâ desistat, cum nihil sibi honorificentius esse possit, quam


page 424, image: s424

pro Christo qualem qualem iniuriam tolerare; quâ denunciatione et mulierem composuit et tumultum. His similibusque studiis ad maxima quaeque decora se prouehentem, mors excepit, Sacramentis, et accuratissimâ praeparatione munitum, Posnaniae die IV. Martij anno salutis MDCXIII. aetatis LXXII. Religionis XLIII. Scripsit Grodicius Polonice

Conciones VI. de vsu Sacramenti Eucharistiae sub vnâ specie.

De Emendatione Calendarij Gregoriani Conciones II.

Regulas fidei Haereticorum; quibus demonstrat Haeresiarchas, non Scripturam Sacram; sed sui cerebri somnia pro regulis habere.

Conciones duas de Purgatorio quas habuit Vilnae in duorum Principum Exequiis.

Trutinam psychotopiae, contra Ministrum Caluinianum, pro suis Concionibus de Purgatorio MDXCII.

Euangelium, siue, Dialogos II. quibus probat ex ipsorum principiis Haereticos non esse Euangelicos. Latine vero scripsit

Concionum Tom. VIII. pro Dominicis et Festis totius anni: quadripartitas pro singulis Conciones adferens. Cracouiae, Ingolstadij, Coloniae ab anno MDCV. et deinceps prodierunt in 8.

Concionem item de probandis spiritibus per missionem ordinariam. Cracouiae typis Nicolai Lob. MDCVII. in 8.

STANISLAVS KIZYNOKOLSKI, natione Polonus, patriâ Cracouiensis, priusquam veniret ad Societatem publice in Academiâ Cracouiensi Rhetoricam, Mathematicam, Cosmographiam et Philosophiam, prope adolescens professus est. Taedio demum humanarum rerum animum ad Societatem applicuit anno salutis MDLXXXVII. aetatis XXVII. Sacerdotio iam tum initiatus. Rigae et Cracouiae Nouitiorum institutioni praefuit octennio; hîc etiam Praepositum egit Professae Domus, et Iaroslauiae Patrum in tertiâ Probatione Instructorem. Vir fuit modestiâ singulari, placidis moribus, orationi, et mentis cum Deo coniunctioni perquam addictus. In supremo morbo multa dedit patientiae, humilitatis, et voluntatis cum diuinâ compositae argumenta. Obiit Cracouiae die VI. Decembris, anno salutis MDCXXXIII. aetatis LXXII. Religionis XLVI. Edidit tum Latine tum Polonice nonnulla

Spiritualia Opuscula ex aliis collecta, nempe

Compendium Vitae Spiritualis.

De Praeparatione ad mortem.

De Viâ vitae aeternae.

De modo meditandi.

STANISLAVS WARSZAWICIVS, natione Polonus, cum nobilitate Senatoriâ, ingenio, doctrinâ, auctoritate, in seculo floreret, et ad honores amplissimos vocaretur, iamque esset Regiae Cancellariae Regens, et Ecclesiae Gnesnensis, quae primatum eius Regni obtinet, Scholasticus, oblatum a Sigismundo Augusto Rege Episcopatum repudiauit; et omnibus mundi illecebris vanitatibusque reiectis, anno salutis MDLXVII. aetatis vero propemodum XL. Romam ad Christi vexillum conuolauit, crucisque ignominiam aulae splendori in Societate praetulit: dignus qui magnis illis nominibus accenseretur, quae Tirocinium Romanum eo tempore decorabant, Claudio et Rudolpho Aquauiuis, B. Stanislao Kostka, D. Francisco Turriano. Existenti autem in Professorum Domo Varseuitio obitus B. Stanislai in Tirocinio diuinitus significatus est, eiusque vitam primus ipse conscripsit. Vir fuit vere religiosus ac maxime pius, orationi apprime studiosus, in quâ sic semper erat defixus, vt cum oraret extra se positus videretur. Elucebat praeterea in Stanislao rara prudentia, cuius specimen edidit Collegio Vilnensi et Lublinensi gubernandis, vtrobique per octennium, et Suecicâ missione dirigendâ, cui sexennio praefuit. Honoris Diuini, salutisque proximorum zelo admirabili feruebat; Haereticos ab erroribus, peccatores a vitiis, non solum incensis concionibus, sed scriptis etiam libris reuocare diligentissime studuit. Religiosae humilitatis, suique abiectionis fuit amantissimus. P. Antonium Posseuinum in Sueciâ adegit, vt sibi traderet exercitia spiritualia; idque a Patre Ioanne Paulo. Campano Poloniae Prouinciali postea iterum expressit; quorum monita, non secus quam si Tiro fuisset, scripto excipiebat. Demum cum redux ex Vrbe, quo fuerat a Prouinciâ missus Procurator, Cracouiam se recepisset, Sociis plerisque alio dispersis ob gliscentem luem, ipse obtinuit a Superioribus, vt ad spirituale proximorum auxilium, sibi liceret in ciuitate consistere. Haud diu superstes fuit; die III. Octobris peste extinctus est, cum vnius diei noctisque decursu continuâ luctâ ab humani generis hoste de fide tentatus, gloriosam victoriam reportasset, anno salutis MDXCI. aetatis LXIV. religionis XXIV. Cum anno salutis MDCVI. P. Petrus Scarga Varsauiae febri laboraret, et vnum adhuc annum vitae sibi dari Deum rogabat, videndum se illi praebuit Stanislaus Varseuitius: Et cur, inquit, P. Scarga non petis annos X. sed vnum dumtaxat? et in dicto euanuit: tertio die Scarga surrexit incolumis, et IX. post anno mortuus est. Scripsit Stanislaus, seu potius Latinitati donauit ex Graeco

Historiae Aethiopiae lib. X. eosque Sigismundo Augusto Poloniae Regi dicauit, priusquam esset in Societate. In Societate vero existens transtulit in Polonicam Linguam aureum atque elegantissimum P. Ludouici Granatensis Dominicani librum, qui Hispanice inscribitur

Guia de peccadores, id est, Dux peccatorum.



page 425, image: s425

STEPHANVS ARATOR, natione Hungarus, vit fuit omnibus Disciplinis apprime instructus, Graece, Hebraiceque perdoctus. Ad haec virtutum multarum vsu insignis, quibus et Societati decus addidit et fidem Catholicam, vbicunque versatus est, magnopere dicendo, scribendoque promouit. Congressus frequentissime cum Haereticorum Principibus; sem el XL. Praedicantibus vi disputationis os obstruxit, omnessque falsitatis coarguit. Iterum Varasdini CCC. prouocauit, et de iis in Synodo gloriose triumphauit. Innumeros ad Ecclesiam perduxit. Summâ libertate in Haereticos, et in publica vitia dicebat, eumque aduersus improborum odia innocentia et eruditio, quam vel hostes suspiciebant, tuebatur. Proceribus Hungaris fuit carus; quibus tamen ipse non condonabat, quin coram, vel per litteras redarguebat, si quid peccassent. Stephano Bathoreo Polonorum Regi, cuius famam, et in fide constantiam apud Pontificem et Cardinales, aduersus calumniatores, egregiâ oratione defenderat, vsus est semper beneuolentissimo. Sanguinis pro fide fundendi cupidissimus cum semper fuisset, nec res tamen ex voto caderet, hâc se cogitatione solabatur, quando efflaturus erat animam, quod exul saltem pro eâdem fide obiret Olomucij anno salutis MDCXII. aetatis LXX. religionis L. in quâ ante annos XX. quatuor vota nuncupauerat. Concinnauit Hungarice

Catechisinum instar Romani, multis Controuersiarum fidei capitibus locupletatum. Item

Testamentum Vetus ex collatione Hebraici, Graeci, Latinique Textus Hungarice interpretatus est. Hae tamen ipsius Lucubrationes hactenus non viderunt lucem.

STEPHANVS AVDEBERTVS, natione Gallus, patriâ Bellacensis, in Societatem anno MDC. XIII. aetatis XXI. ingressus, Philosophiam docuit in Collegio Palensi; sed concionandi potissimum arte valet, quâ Rupellae, et in Insulâ Retensi, aliisque locis Haereticos egregie refutauit. Scripsit

Opuscula varia contra Haereticos.

Tractatum de Angelo Custode.

Explicationes quorundam locorum S. Augustini.

Declarationem Decreti Concilij Constantiensis, sessione XIX.

STEPHANVS DE AVILA, natione Hispanus, patriâ Abulensis, in eâ Hispaniae Prouinciâ, quae vulgo Castella vetus dicitur, Societatem nostram aetate adhuc tenerâ ingressus est. Post absolutum spiritualis Tirocinij tempus, Theologicis litteris applicuit animum, tam felici ingenio, vt nihil supra: vix discipulus esse desiit, cum aliorum Magister et Doctor renunciatus est: miraculo fuit adolescentis sapientia summa, eruditio singularis. Haec Praepositos mouit, vt eum ad Peruani Regni incolas olim transmitterent. Excepit America tantum virum, vt par erat; cumque tacente ipso, quantus esset, praedicaret fama, Theologiam in Academiâ Limensi profiteri publice iussus est. Credi vix potest, quam plausibilis omnibus eius dicendi ratio: admirationi erat acumen ingenij, in indagandis rebus solertia, in tradendis exquisitissima methodus, in euoluendis Auctoribus indefessum studium, praesertim in re morali. Haec sic Stephanum commendarunt omnibus, vt Doctor Doctorum vulgo diceretur. Illum totius Regni Proceres, Tribunalia summa, vt absolutissimum Theologum, et vtriusque Iuris peritissimum consulebant. Omnes hominum status, ciuitates omnes et Prouinciae, quod Auila dixisset, verum, certum, securum; quod reticuisset, incertum, suspectum, periculosum iudicabant. Respondebat doctrinae egregia probitas morum. Vir fuit incredibili sui despicientiâ, honoris perpetuus contemptor, abiectionis cupidissimus, quique cum in ore omnium esset, solus ipse seipsum ignorabat. Obiit post illustratas fere omnes quatuor Summae Theologiae Angelici Doctoris Partes, cuius acerrimus semper defensor fuit; daturusque forsan fuisset in lucem quamplurima, nisi satis immatura mors pios conatus hominis vna cum vitâ abstulisset. Quod ex omnibus suis lucubrationibus quae certe multae sunt, absolutum magis nobis reliquit, est

De Censuris Ecclesiasticis Tractatus, posthumus filius patri. Lugduni apud Horatium Cardon MDCVIII. in 4. Edidit praeterea

Compendium Summae, seu, Manualis Doctoris Nauarri, in ordinem Alphabeti redactum. Lugduni apud Cardon MDCIX. et Parisiis apud Iacobum Quesnel MDCXX. in 16.

STEPHANVS BAVNY, natione Gallus, patriâ Campanus Mesomensis, Societatem anno MD. XCII. aetatis XVIII. ingressus est, vir antiquae probitatis, ac singularis in Morali Theologiâ, quam per multos annos Lutetiae docuit, eruditionis. Scripsit

Manuale Confessorum, in gratiam eorum quibus animarum cura incumbit. Parisiis apud Michaelem Soly MDCXXXI.

STEPHANVS BINETVS, natione Gallus, patriâ Diuionensis, piis ac honestis parentibus natus, adolescens ad Societatem accessit. Ex Italiâ reuertit in Galliam, quando ab Honrico IV. Rege Societas in Regnum postliminio restituta est. Totis pene XL. annis praefuit Nostris, Rhotomagi, Parisiis, Prouinciis Campaniae, Lugduni, Franciae, magno et accenso studio animarum. Eluxit in eo sensus erga Deum singularis; mira in rebus omnibus animi praesentia et aequalitas; sagacitas et solertia in momentis rerum indagandis; perpetua oris animique serenitas, cum suaui argutoque verborum lepôre coniuncta; integritas morum eximia, et constantissima innocentiae fama. Professus


page 426, image: s426

est sub vitae extremum, nihil se vnquam egisse in tot administrationibus, studio cuiquam nocendi, sed vt ex cuiusque vtilitate secundum Dei gloriam faciendum iudicarat. Nulli fuit vnquam iniurius, nulli violentus, asper, contumeliosus. Nunquam de gradu tranquillitatis deiici passus est; nunquam suam patientiam irritari. Pietatem aluit in multis Regni primoribus, quibus eius vita candorque placebat. In concionibus, quas assidue habuit, festiuus quidem erat, sed nunquam sine aculeo pietatis. Nullum pene per annos XL. Parisiis et in vniuersâ Galliâ bonum opus fuit, cuius ille vel particeps, vel suasor, vel inuentor non exstiterit. Laboriosus apprime; apprime misericors in pauperes. Magnus Praesulum et Magistratuum obseruator. Mortis nuncium tam integre tranquilleque excepit, ac si de alio ageretur. Obiit Parisiis die IV. Iulij, anno MDCXXXIX. aetatis LXXI. Societatis XLIX. et plumbeo in loculo sepultus est. Edidit maternâ linguâ

Vitas multorum Sanctorum, nempe

SS. Patrum qui Religiosorum Ordinum Auctores fuerunt.

SS. Ignatij, Francisci Xauerij, BB. Aloysij Gonzagae, Stanislai Kostka. Parisiis apud Sebastianum Chappelet MDCXXII.

S. Elzearij Comitis Ariani, eiusque Coniugis. Ibidem eodem anno.

S. Dionysij Areopagitae. Ibidem MDCXXIV.

SS. Gomberti et Berthae. Mussiponti apud Cramoisy MDCXXV.

S. Aldegondae. Parisiis apud eundem MDCXXVI.

S. Bathildis Francorum Reginae. S. Amedei. MDC. XXIX.

S. Sauiniani et Sociorum. Apud Chappelet MDCXXIX.

Flores Psalmorum To. II. et sanctos affectus animae deuotae, cum mediis viuendi in gratiâ Dei. Rhotomagi apud Richardum Allemanum MDCXIX. in 12. subiectis Dedicationi initialibus sui nominis litteris.

Tesseram salutis esse Cultum B. Virginis. Latine reddidit Christophorus Holtzleutnerus noster, et edidit Augustae apud Mangiam MDC. XX. in 12.

Consolatoriam aegrorum scholam. Latinam fecit et edidit Coloniae typis Henningij MDCXIX. in 12. Iacobus Malbrancque alius Italicam.

Orationem in funere Henrici IV. Regis dictam Trecis anno MDCXI.

Compendium perfectionis.

Epistolam Abbatis ad Religiosum Apostatam.

An omnes in suâ Religione saluari possint. Hi tractatus omnes primum seorsim, tum simul recusi sunt Rhotomagi MDCXX. et MDCXXVI.

Motiua excitantia ad opera misericordiae. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXIV.

Afflictarum animarum consolationem. Ibidem MDCXXV.

Felicitatem et infelicitatem existentium in Purgatorio. Ibid. MDCXXV.

Ineffabilem Dei misericordiam in bonum Latronem. Ibid. MDCXXVI.

Efficacia remedia contra pestem et mortem subitaneam. Parisiis apud Chappelet MDCXXIX.

Quaestiones II. De salute Origenis: et, An plerumque illustriora ingenia sint peruersiora. Apud Cramoisy MDCXXXI.

Praxim solidam Diuini Amoris. Apud Chappelet MDCXXXI.

De efficacissimis amoris Iesu Christi illecebris. Apud Cramoisy MDCXXXI. Reddidit Latine Henricus Lamormaini noster.

Principium operum Dei, seu, De Excellentiis B. Virginis. Apud Chappelet MDCXXXV.

Excellentias S. Iosephi. Proborum Antistitum Ideam.

Auream ad caelos ianuam esse eleemosynam. Latine edidit

Soliloquia Sancta, seu, Praeparationes ad Missam, et ad Communionem. Apud Cramoisy MDC. XXVII.

Edidit ad haec sub nomine Renati Francisci

Naturae, nobilissimorumque artificiorum specimen.

Rhotomagi MDCXXI. et Parisiis non semel.

Et sub nomine Francisci Fontani

Responsionem ad postulata magni Praelati, de Hierarchiâ Ecclesiasticâ. Nancaei apud Iacobum Garnich MDCXXV. Eam Latine reddidit Henricus Lamormaini noster.

STEPHANVS BVBALVS DE CANCELLARIIS, natione Italus, patriâ Romanus, de quo Andreas Victorellus sic scribit, Romanae Nobilitatis ornamentum, magni nominis Philosophus, Theologusque, Romae iuuenis Philosophiam docens, adolescentes, qui modo fulgent in Purpurâ, discipulos habuit. Patauij Romaeque deinde in Romano Collegio Sacrae Theologiae arcana praestanti auditorum concioni eximiâ cum laude aperuit. Idem alibi vocat Virum ingenio, pietate, religione, prudentiâ, eloquentiâ, ingenuarum Artium cognitione, et generis nobilitate clarissimum. Docuit multis annis Romae Theologiam; aliquot etiam praefuit studiis vniuersis; ex quo munere translatus est ad Sacram Poenitentiariam Vaticanam, cuius Collegium nostrum Rector gubernauit, et Sacrae Poenitentiariae Theologus fuit. Inde post aliquot annos ad Praefecturam Collegij Romani reuersus, demum aetate grauis obiit ibidem die XXVIII. Aprilis, anno salutis MDCXXXIV. Multa parabat typo quae recenset Leo Allatius; sed nihil edidit, praeter

Commentationum Angelicarum, in vniuersam Angelici Doctoris tractationem de Angelis Tom. I. Lugduni per Iacobum Cardon et Petrum Cauellat MDCXXII. in fol.

Prodiit nuper cum aliis aliorum eiusdem argumenti

Oratio de Passione Domini, quam habuit ad


page 427, image: s427

Clementem VIII. anno MDXCVII.

STEPHANVS DE CASTRO, natione Lusitanus, patriâ Olysiponensis, ingressus in Societatem anno MDXCIII. aetatis XX. edidit Lusitanice

Methodum adiuuandi moribundos.

STEPHANVS FAGVNDEZ, natione Lusitanus, patriâ Vianensis, ingressus in Societatem anno MDXCII. aetatis XVII. Moralem Theologiam professus est; et in Collegio Olysiponensi Gymnasiarcha. Edidit

Quaestiones de Christianis Officiis et Casibus Conscientiae, in V. Ecclesiae praecepta. Moguntiae per Hermannum Mylium Birckmannum MDCXXVIII. in fol. post editionem Lugdunensem MDC. XXVI.

Apologeticum tractatum pro suo Libro in v. praecepta Ecclesiae, ad quaestionem de lacticiniorum, ouorumque esu tempore Quadragesimae. Lugduni per Iacobum Cardon MDCXXXI. in 8.

In X. Praecepta Decalogi Tom. II.

De Iustitiâ Tom. I. Lugduni per Anisson et Boissat MDCXL. in fol.

Item De Iustitiâ et Contractibus, et de acquisitione, et translatione dominij libr. II. Ibidem per eosdem MDCXLI. in fol.

STEPHANVS GVERRY, natione Gallus, patriâ Parisiensis, vir religiosis virtutibus insignis, et in Societate Litteras Humaniores, Philosophiam, et Moralem Theologiam professus. Rector etiam Bituricensis Collegij. Scripsit

Exercitium animae deuotae, complectens thesaurum intercessionis Sanctorum, per singulos anni et natalium dies. Parisiis apud Sebast. Cramoisy MDC. XXVIII.

STEPHANVS GVYONIVS, natione Burgundus, patriâ Dolanus, Societatis Tirocinium ingressus Billomi anno MDLXXXV. aetatis XIX. ibique Humaniores Litteras, sicut et Auenione et Anicij Eloquentiam professus, Dolani Collegij et Auenionensis Rectorem multis annis egit. Edidit perelegantes

Orationes II. alteram de veteri Aniciensium pietate et doctrinâ; alter am de prisca Consulatus Auiciensis dignitate. Lugduni apud Ioannem Pilehotte. MDCXIII. in 8.

STEPHANVS LVZYIC, natione Gallus, patriâ Aruernus, in Societatem anno MDLXXXIV. aetatis XVII. ingressus, scripsit vtilissima opuscula Gallice

Fel poenitentiae, et colloquium amoris diuini. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXI.

Cor deuotum, Iesu Christi regnum, pacifici Salomonis thronum. Apud eundem MDCXXVI.

STEPHANVS MOOVOTVS, natione Gallus, patriâ Niuernensis, Latine et Graece doctissimus, omnibus, tum domesticis, tum externis carissimus, ob singularem animi demissionem, candidissimam animi simplicitatem, inuictam patientiam, et tolerantiam laborum, quos docendo, scribendoque suscepit. Haereticorum fuit impugnator acerrimus. Gradum in Societate obtinuit Coadiutoris Spiritualis. Obiit Burdegalae die VI. Nouembris, anno salutis MDCXXVIII. aetatis LVII. ab initâ Socierate XXXII. Edidit Gallice

Examen doctrinae Haereticorum, Tom. III.

Ministrorum diuersarum Sectarum inter se bellum.

Vitam S. Radegundis, pietate et doctrinâ refertam.

Grammaticam Graecam Nicolai Clenardi in meliorem formam redegit, quae iam totâ fere Galliâ in vsu est, et saepius excusa.

Luciani Dialogos aliquot castigatos, ad praxim suae Grammaticae accommodatos, et glossâ interlineari ad verbum expositos.

STEPHANVS DE PALMA, natione Hispanus, et Collegij Toletani aliquando Rector, obiit Toleti die XI. Maij, anno MDCXXXVI. Edidit Hispanice

Memoriale obligationum, quas habet homo Christianus in extremâ infirmitate.

STEPHANVS PARISOT, natione Gallus, Campanus, Societatem ingressus anno MDC. IV. aetatis XVII. in eâ fuit Rector Collegij Roanensis. Edidit pium libellum

De cultu adorandae Trinitatis.

De amore Dei et proximi, iustum volumen.

STEPHANVS DE PATERNINA, transtulit Hispanice variatis nonnullis

Vitam P. Iosephi Anchietae, Societatis Iesu. MDC. XVIII. in 8.

STEPHANVS PETIOT, natione Gallus, patriâ Lemouicensis, Societatem anno MDCXIX. aet. XVII. ingressus est, Eloquentiae in Burdegalensi Collegio Professor, scripsit

Panegyricum Burdegalae dictum Ludouico XIII. Regi Christianissimo, post debellatos in Galliâ Sectarios. Burdegalae apud Petrum de la Court MDC. XXVIII. in 8.

Panegyricum nato Delphino.

STEPHANVS STAPELS, natione Belga, patriâ Herkenrodius, natus ineunte anno MDLXXIII. publicauit idiomate Flandrico

Artem bene viuendi et moriendi, adiectâ variâ virtutum praxi. Cortraci apud Bouuet MDCXX VI. in 8.

Exercitia meditationum praxi expressarum. MDC. XXXV.

STEPHANVS TVCCIVS, natione Siculus, patriâ ex oppido Monfort, dioecesis Messanensis, natus anno Domini MDXL. Ad Societatem admodum adolescens accessit anno MDLVIII. Multa illi ad gratiam conciliandam aduersabantur; aetas inconstans, generis humilitas; aspectus horridior; consuetudo, moresque pene subrustici; sermo ab eo quo natus est loco non abhorrens: acris tamen indoles, multâ obruta duritiâ, tanquam ex fumo lumen erumpens, naturae impedimenta superauit. Ita summâ ipsius laetitiâ in Societatem admissus, prae


page 428, image: s428

maturâ virtute in infirmâ aetate, magnae de se excitatae exspectationi satisfecit. Floruit multis annis inter nobilia suae aetatis ingenia, magno semper sincerae probitatis exemplo, et multis ingenij doctrinaeque laudibus. Solidis imprimis virtutibus ornatus, patientiâ praecipue et abiectione sui, nullâ vnquam suorum commodorum habitâ ratione, totum se ad Societatis obsequia, et Praesidum praescriptum semper impendit. Humanitatis studiis praesertim Adolescens, et arte Oratoriâ multum claruit, et locum sibi comparauit inter primos; et totos XVI. continenter annos iuuentutem hisce litteris instituit; quo tempore omnes Philosophiae, Theologiaeque locos, proprio studio laboreque cognouit. Peritiam vero tantam retum antiquarum, tum sacrarum, tum prophanarum sibi comparauit, vt clarum illud doctrinae lumen, et nostrae Societatis ornamentum P. Alphonsus Salmeron, eum per litteras de multis, velut oraculum, consuleret. Romam co consilio venit, per causam quidem Theologiae discendae, verum reipsâ, vt quammaximam iuris ad Conscientiam pertinentis cognitionem acquireret, quo se studio maxime teneri dicebat; cathedrae vero, aliosque scholarum plausus non magnopere admirari. Romae duobus annis Theologiae scholas frequentauit; et cum ne vnâ quidem litterâ dictata exciperet, solâ attentione, priuatimque inspiciendis Auctoribus, qui indicabantur, ita proficiebat, vt iam tum Magister potius, quam discipulus viderr posset. Sic exacto curriculo idoneus habitus est, qui Patauij Theologiam explicaret, doctissimisque viris succederet, cuius de Trinitate commentationes, quas dictauerat, cum typis ipso inscio quispiam mandasset, magni partus ingenij visae sunt. Post annos aliquot Conscientiae quaestionibus praefuit Laureti; ac subinde Romae studiorum Praefecturam gessit, et Theologiam cum plausu docuit, Magni Suarij Collega. Multi Magnates, et Romanae Curiae Antistites et Purpurati, ipse etiam Romanus Pontifex Clemens VIII. illius et operâ et doctrinâ ad difficiles quaestiones multum vsi sunt. Saepe Congregationibus Cardinalium iussus est interesse; Rector etiam praefuit Collegio nostro Poenitentiariae, quo in munere omnes optimi Praesidis numeros absoluit. In tanto rerum gestarum splendore quantâ fuerit animi demissione, haud facile potest explicari. Omnino se iudicabat indignum quem bonitas Diuina respiceret, quamuis interim firmâ fiduciâ speraret, salutem se diuinâ misericordiâ consecuturum. Porro edomandi corporis, animique rebellantes motiones comprimendi fuit impense studiosus. Aiebat malle se mori, quam sinistri quidquam in confilio suarum rerum admiscere. Multis annis indumenta nunquam exuit, nisi corporis verberandi causâ. Nudis asseribus vnâ inuolutus lodice cubauit ad quietem. Victum communem, mensutâ semper eâdem, moderatus; cum semel in die tantum cibum sumeret, noctu tenuem quamdam sorbitiunculam ex vili et inscito olere decocto, cum vini haustu ad conciliandum somnum accipiebat. Noctibus singulis acriter se verberabat; et ab humeris ad pedes descendendo, rursumque a pedibus ad humeros ascendendo, nouum semper locum ictibus quaerebat. Cilicinum thoracem, cum aliquando febri laboraret, ne in ipsâ quidem exuit morbi contentione. Somnum non plus horis quinis capiebat. Totidem quotidie horas diuinae precationi tribuebat, semper de genibus, in medio cubiculi, nullo subnixus fulcro; neque vllâ vnquam animi sensuumue sterilitate a proposito sibi spatio orandi defecit. Quinque fere prius annis quam decederet e vitâ, rerum pertaesus humanarum, factâ a Summo Pontifice copiâ receptui cecinit, atque in Tusculanam quietem concessit; in quo secessu latentem quaesiuit Clemens VIII. et perhumaniter inuisit, reuertitque plenus admiratione et documento virtutis. Demum continenti, diuturnâque mentis contentione ita se labefecit, vt ipse vrbano ioco semi se cadauer appellaret. Subinde circa ceruices informis illi natta succreuit, quae minus quinquennio suâ mole capitis magnitudinem exaequauit. Puluillis, ligneisque ac ferreis fulcillis, varie subinde excogitatis, atque inter humerum insertis, enorme illud pondus sustinebatur, eratque impedimento praeter caetera ad quietem, cum situs aptus nullus inueniretur acclinando corpori, quin eo pondere contracti nerui fauces comprimerent, suffocarentqueue. Igitur aut nixus genibus lecto incumbens, aut pronus e transuerso lecto in sellulae ad id paratae brachia porrectus vtcunque conquiescebat. Tandem vbi humores verti coepere in putredinem, neruos ac musculos infecerunt; nerui cerebrum vitiarunt, quod eo malo irritatum contrahebatur, simulque neruos qui circa collum tenduntur, contrahebat, ex quo aspasma cum intolerando cruciatu citabatur; quod gulam contrahens, respirandi difficultatem faciebat. Eo res ad extremum deuenit, vt os diducere nequiret, aut quidquam mandere, et epiglottide ab radice contracta, ne liquoribus quidem infusis ali posset, sine certo suffocationis periculo. Ideo ad vitam eius quoad fieri posset retinendam, calidorum odore panum et coctarum carnium, spiritus eius tenuiter recreandi fuerant. Ergo certus erat in oculis interitus; quem tamen etiam anteuertit compressione faucium femper se magis intendens neruorum contractio, extinxitque virum inter tot tantaque mala admirabili aequirate animi, sui semper compotem, ac Iesum ac Mariam ingeminantem, victo ceterum dissimulatoqueue


page 429, image: s429

dolore, Romae die XXVII. Ianuarij anni salutis MDXCVII. aetatis LVII. Religionis XL. sub Euerhardo Praeposito Generali quatuor olim vota professum. In funere factus est impetus ad viri sancti reliquias vellicandas; capillus omnis et barba rescissa, amiculus lineus, et bona pars togae lacerata; carnem etiam nonnemo furtim decerpsit. Omnium vna vox erat, beatum illum depraedicantium; quibus grauissimum addidit auctoritatis suffragium Clemens VIII. Sum. Pont. qui vbi eum intellexisset mortem oppetiisse, Ergo, inquit, demum mortuus est Sanctus. Expressa coloribus post mortem vultus eius effigies est; et virtutes ipsius publicâ oratione laudatae. Voluminis iusti res esset, quae patientiae, fortitudinis, aequanimitatis, amoris in Deum, et duriora indies patiendi documenta dederit, referre. Sed erit de his alias dicendi locus. Scripsit Stephanus Tuccius

Chronicon ab Orbe condito ad Christi Natiuitatem.

Orationes item plurimas; vti et

Dramata, et Actiones Sacras, Heroico carmine compositas, inter quas obtinet principatum, Christus Iudex, saepius cum admiratione spectatus: et alia id genus multa.

Disputationes varias de Theologicis Philosophicisque rebus, quae in controuersiâ versantur.

Ingens Volumen Disputationum aduersus nostri temporis Atheistas. Sed haec per mortem limare Stephanus, ac perpolire non potuit. Editae sunt tamen ipsius

Orationes III. vna ad Gregorium XIII. Pont. Max. cum inuisit Collegium Romanum. Altera

In funere eiusdem Gregorij XIII. quae propter elegantiam typis saepe euulgata est. Tertia

De Christi Cruciatibus, habita ad Gregorium XIII. anno MDLXXXIII. quae nuper cum aliis aliorum eiusdem argumenti recusa est, vti et altera habita ab ipso ad Sixtum V. anno MDL XXXVII.

Prodiit etiam ipso inscio

Tractatus de Trinitate, quem Patauij olim dictauit in scholis, tulitque magnam commendationem.

T

TACREDVS COTTHO, vel COTTONVS, natione Italus, patriâ Senensis, edidit Italice sub nomine Academici occulti

Tragoedias v. nempe I. Olaum. II. Eduinum. III. Sidrach, Misach, et Abdenagum. IV. Dauidem. V. Praectpitium falsorum Numinum in Verbt Incarnatione. Romae apud Guilielmum Facciottum MD CXXVIII. in 12.

Reddidit etiam Italice librum

Roberti Card. Bellarmini, De Gemitu Columbae. Romae apud Zannettum MDCXVII. in 12.

TARQVINIVS GALLVTIVS, natione Italus, patriâ Sabinus, diu in Romanâ luce Rhetoricam exquisite docuit; magni Oratoris munus in nobilissimâ Purpuratorum coronâ, frequentique eruditorum hominum conuentu non semel exercuit. Hunc multiplicis doctrinae virum, editis voluminibus nobilem Europa suspicit; Romana iuuentus auide et hilare audit. Verba recitaui Andreae Victorelli. Edidit Gallutius

Carminum lib. III. Romae apud Mascardum MDCXI. in 12. et apud Zannettum MDCXVI. in 12. cum auctario.

Orationum Tomos II. Romae apud Zannettum MDCXVII. in 12. Coloniae apud loannem Crithium MDCXVIII. in 12.

Virgilianas Vindicationes; et Commentarios III. de Tragoediâ; De Comoediâ; De Elegiâ. Romae typis Alexandri Zannetti MDCXXI. in 4.

Orationem in funere Roberti Card. Bellarmini habitam Romae. Iisdem typis et anno in 4.

Orationes duas de Christi Passione, habitas coram Paulo V. annis MDCXV. et MDCXIX. quae nuper cum aliis aliorum prodierunt.

Orationem de Christi funere habitam coram Vrbano VIII. in Parasceue anno MDCXXV. Iisdem typis MDCXXV. in 4. Ea nuper cum aliis etiam recusa est.

In Aristotelis lib. v. priores Moralium ad Nicomachum, Nouam interpretationem, Commentarios et Quaestiones. Parisiis per Sebastianum Cramoisy MDCXXXII. in fol. In reliquos propediem editurus.

Italice praeterea edidit

Renouationem Antiquae Tragoediae, et Defensionem Crispi. Romae typis Vaticanis MDCXXXIII. in 4.

TERENTIVS ALCIATVS, natione Italus, patriâ Romanus, Sacrae Theologiae in Romano Collegio per annos complures, et meus, quo glorior, Professor, D. Thomae doctrinae studiosissimus: et studiorum ibidem moderator, ac demum Vaticanae Poenitentiariae Rector, eruditorum, vt non nemo de illo scribit vrbanissimus, et Theologus clarissimus, cuius amabile ingenium, et in tradendis sanctioris Philosophiae praeceptis industriam plusquam fraterne exosculeris. Edidit Italice sub nomine Erminij Taciti

Vitam P. Petri Fabri, primi Sociorum S. P. N. Ignatij, ex Latine scriptâ a Nicolao Orlandino. Romae apud Haeredem Bartholomaei Zannetti MDCXXIX. in 8. Prodiit nuper cum aliis eiusdem argumenti

Oratio de Passione Domini, quam habuit ad Clementem VIII. anno MDCII.

Parat auctoritate Vrbani VIII. Pont. Max.

Acta Concilij Tridentini, aduersus hostes veritatis.

THEOBALDVS N. natione Germanus, patriâ Sueuus, transtulit ex Latinâ Linguâ in Germanicam

De Vitâ S. Patris Ignatij Societatis Iesu institutoris


page 430, image: s430

lib. V. a P. Petro Ribadeneira conscriptos. Item

Varias Epistolas Annuas Iaponicas.

THEODORICVS BAECK, natione Germanus, Matheseos in Friburgo-Brisgoianâ primum Academiâ, deinde Lucernae Heluetiorum Professor. Edidit

Tubum Optico-Geometricum nouum, disputationi propositum Friburgi MDCXXXII.

Architectonicam Militarem defensiuam; oppugnatam ac defensam Lucernae. Typis Ioannis Hederle MDCXXXV.

THEDORICVS KRALLIVS, natione Bohemus, vir suauitate morum, religiosâ grauitate ac modestiâ temperatâ illustris, in rerum agendarum ratione aeque simplex ac prudens, iuuandi studio aequabilis in omnes; quo nomine gratus cunctis fuit. Incredibili semper arsit alienae salutis studio, omnibusque incedebat laetitiis, si quem a perfidiâ abduxisset. Annis XXXVI. egit Ecclesiasten; indefessus omnino ad extremum vsque spiritum operarius. Confessionibus audiendis intentum mors offendit, et rheumate tam celeriter oppressit, vt ei de reliquis viae praesidiis (nam Sacrum paulo ante fecerat) deliberandi tempus ademerit. Gradum habuit in Societate Coadiutoris Spiritualis, annos in eâ LII. vitae LXXII. Obiit Graecij pridie Nonas Aprilis, anno salutis MDCXXXIII. Edidit Germanice ad captum plebis

Notas verae Catholicae fidei, per breues interrogationes et responsiones explicatas. Graecij typis Widmanstadij MDCXXIX. Item

Bicipitem Lutherum in negotio Communionis sub vtrâque specie. Graecij apud Widmanstadium MDCXXXI. Nomen vero suum expressit in calce Praefationis, vel tractatus.

THEODORVS KIEVIT, natione Belga, patriâ Roterodamensis, edidit sub nomine Anagrammatico Turani Vekiti versum a se Flandrice

Compendium Meditationum P. Ludouici de Ponte. Antuerpiae MDCXXVIII.

THEODORVS MORETVS, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, Artium Liberalium et Philosophiae Magister docuit Ethica, Philosophiam, et in Pragensi Academiâ Mathematicarum nunc est Professor; edidit

Propositiones Mathematicas, De Celeri et Tardo Naturae et Armorum. Pragae MDCXXXV. in 4.

THEODORVS PELTANVS, natione Belga, patriâ ex Pelta ditionis Leodicensis pago, vir fuit Graece Latineque doctissimus, et in aliis scientiis probe versatus; cuius hîc elogium adscribere placet e S. Theologiae Professoribus Academiae Ingolstadiensis Auctore Ioanne Engerdo Valentini Rotmari continuatore.

Theodorus Antonius Peltanus ex Inferioris Germaniae Pelta pago oriundus, Societatis Iesu Theologus, anno Domini MDLVI. cum aliis quibusdam Patribus de Societate Iesu, Thomâ Lentulio Nouiomagensi, Ioanne Cuuillonio Insulensi, et Hermanno Tyraeo Nouesiensi, Doctoribus Theologis, mense Augusto ad Ingolstadiensem accedit Academiam, et Graecae, Hebraicaeque Litteraturae Professor ordinarius constituitur. In Theologiâ omnes gradus, tam Baccalaureatus, quam supremos est adeptus. Anno Domini MDLXII. mense Aprili Doctoralia recipit insignia, et in lectione Theologicâ D. Cuuillonio qui ad Concilium Tridentinum proficiscebatur, succedit. Si quis vel propter ingenij candorem et acumen, vel in disputando tam in Philosophicâ, quam Theologicâ arenâ subtilitatem et prom ptitudinem meretur laudem, certe ille amplissimis dignus est encomiis; vt interim Linguarum cognitionem, quam publicis scriptis, et versionibus, et aptissimis et ornatissimis toti Ecclesiae iam testatam reliquit, silentio praeteream. Docuit Theologiam ab anno LXII. vsque ad annum LXXIV. frequentibus in materiâ Theologicâ disputationibus habitis. Secessit postea Augustam Vindelicorum, vt se quieti senex traderet; quae etiamnum eiusmodi fuit, vt cum summâ totius Ecclesiae, et Religionis Catholicae vtilitate esset coniuncta. Haec ibi. Ceterum in Augustano Collegio superstes fuit ad annum vsque MDLXXXIV. quo quieuit in Domino ad diem VI. Nonas Maias, cum XXXII. in Societate annos transegisset. Epitaphium illi posuit in suâ Scholâ Facultas Theologica Ingolstadij huiusmodi. Theodorus Peltanus Societatis Iesu Sacerdos, Theologiae Doctor, vnus ex primis illis Patribus fuit, vir omniscius (si quis nostrâ memoriâ) in hâc Academiâ floruit. Post multum sudorem et algorem in re Dei, Academiae, Religionis consumptum, Ingolstadij post Litteras Graecas, Hebraicas, Theologicas publice explicatas, Augustae Vindelicorum scribit sua, conuertit aliena, tantâ felicitate et fructu, vt merito er possit illud poni Ambrosianum, Vixit Ecclesiae, mortuus est Deo. Moritur Augustae anno Domini MDLXXXIV. II. Maij. Nunc de scriptis videamus:

Theses plurimas, De diuersis fidei Controuersiis, et publice Peltanus disputauit, frementibus Haereticis, et typis, vt ad alios quoque emanaret vtilitas, euulgauit. Sunt in manibus

Propositiones de Purgatorio igne; De animarum sedibus; De vitâ functorum suffragiis; De Christianorum sepulturis, exequiis, et anniuersariis. Ingolstadij MDLXIX.

Tractatus Theologicus in XV. capita distinctus, de tertiâ et postremâ Satisfactionis parte, De Eleemosynarum vi, vsu, necessitate, partibus et peristasibus, ex occasione grauis annonae scriptus, ac disputatus Ingolstadij ex Officinâ Weissenhornianâ MDLXXII.

De Christi satisfactione et Maiestate: itemque de nostrâ satisfactione et Purgatorio. Lib. III. Coloniae


page 431, image: s431

apud Geruinum Calenium et Haeredes Quenselij MDLXXVI.

De Matrimonio.

De peccato Originis, Tractatus XVIII.

De Maiestate Corporis Christi.

De Sanctorum origine, canonizatione, cultu et inuocatione, Reliquiis, et Imaginibus.

De tribus bonorum operum generibus, Eleemosynâ, Ieiunio, et Oratione, lib. III. Ingolstadij apud Dauidem Sartorium MDLXXX. in 4. vtilissimum opus, vernis Quadragesimae aptum ieiuniis. Scripsit praeterea

Theologiam Naturalem; et

Theologiam Mysticam.

Quae vero de Graecis Latina fecit, haec Ingolstadij et alibi excusa,

Andreae Caesareae Cappadociae Episcopi Commentarij in Apocalypsim. Ingolstadij MDLXXIV.

Synodi Ephesinae primae Acta lib. IV. Latinâ primus Ciuitate donauit, et Periochis illustrauit ac Notis. Ingolstadij apud Dauidem Sartorium MD. LXXVI. et typis Commelinianis MDCIV. in fol. et emendatius Romae.

Septendecim Graecorum Patrum Homilias, in praecipua Christi Saluatoris festa, Latine reddidit, et vno volumine euulgauit. Iisdem typis MDLXXIX. in 8. Item

Victorem Antiochenum in Marci Euangelium; et

Titum Bostrorum Episcopum in Lucam, conuertit, qui exstant Tomo IV. Bibliothecae magnae Patrum.

Reliquit etiam posthumum partum

Catenam Graecorum Patrum in Prouerbia Salomonis Latine factam, in eademque Prouerbia Commentarios ac Paraphrasim docta, pia, laboriosa, verbi Dei Ecclesiastis perutilia, ne dicam necessaria. Haec quidem typis edita sunt Antuerpiae apud Verdussium MDCVI. in 4. et apud Gasparem Bellerum MDCVII. Catena vero prodiit Antuerpiae typis Verdussij MDCXIV. in 8. Denique edidit

Metaphrasim B. Gregorij Thaumaturgi in Ecclesiasten cum Notis suis.

THEODORVS ROSMEER, natione Belga, patriâ Traiectensis, natus IX. Ianuarij, anni MD. LXXV. duarum pulcherrimarum aeque ac difficillimarum Missionum Castrensis et Naualis Superior fuit; et Serenissimo Duci Neoburgico diu a Confessionibus. Edidit conuersas a se in linguam vernaculam

Meditationes de B. V. Mariâ a Thoma Villacastin compositas. Antuerpiae apud Ioannem Cnobbaert.

Habet sub manibus

Pastorem animas curantem, seu, Instructionem ad Pastores.

THEOPHILVS BERNARDINVS, natione Belgane, an Gallus? patriâ Sedanensis, vir multis in Societate muneribus cum laude functus; rerum spiritualium scientissimus, ad quas IX. annis Nostros instruxit: seorsim etiam sexennio Patres in tertiâ Probatione. Diu Casus Conscientiae et Controuersias docuit, multa erat illi cum Deo familiaritas, magna cum omnibus comitas et sermonis affabilitas. Obiit Atrebati tertiâ fere a suscepto illius Collegij regimine hebdomadâ, die XV. Augusti, anno salutis MDCXXV. aetatis LVI. Religionis XXXII. Edidit Gallice

Cynosuram Christianam, seu, Methodum ad recte instituendam deliberationem de Statu vitae deligendo. Leodij apud Ioannem Ouwerx MDCXVI. in 12.

De Virtutum acquisitione accommodatâ ad omnia statuum genera. Tornaci apud Carolum Martin MDCXV. in 12.

Item tacito suo nomine,

Praxim bonarum intentionum quae ab Engelberto Desbois Archidiacono et Canonico Cameracensi Latine reddita, prodiit tum alibi, tum Viennae Austriae apud Gregorium Gelbhar MDCXX. in 12. Italice item sub Augustino Fornelli Romae typis Camerae Apostolicae MDC. XXVII.

Latine edidit

De Religiosae perseuer antiae Praesidiis lib. XI. Antuerpiae apud Martinum Nutium. MDCXXII. in 4.

Institutionem vitae, siue, de Optimo vitae Statis certam deliberandi viam. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ, editione secundâ auctius et emendatius. MDCXXIV. in 8.

THEOPHILVS CRISTECVS, natione Polonus, patriâ Bieczensis, cum in Prouinciâ Austriae fuisset ad Societatem admissus, omnibusque disciplinis excultus, non parum diu Humaniora studia tractasset, tandem etiam et alibi quinquennio, et Pragae sexennio Rector Collegio praefuisset, in Poloniam migrauit sub annum MDCXVII. et Cracouiae, Gedani, Mariaeburgi, Grosnae animarum lucris se diligenter impendit vsque ad mortem quam Grosnae oppetiit sub annum MDCXXIV. Edidit suppresso nomine Librum Carminum, quo

Diui Tutelares Dioecesis Cracouiensis, gratulantur ingressum in suam, sedem, Illustrissimo Domino Martino Szyskovvski Episcopo Cracouiensi. Cracouiae apud Andream Petricouium MDCXVII. in fol.

THEOPHILVS RAYNAVDVS, natione Gallus, patria Cespitellensis, ingressus Societatem anno MDCII. aetatis XVI. Vir praestanti ingenio, acri iudicio, promptâ facundiâ, et omni scientiarum genere excellens. Andr. Saussaius c. 20. Appar. ad Martyrol. Gallicanum, eum vocat praestantissimum Theologum, nitore eloquij et consummatae eruditionis copiâ plenum. Maximam vitae partem tradendis superioribus scientiis exegit, quibus hodieque Lugduni Praefectus praeest. Edidit hactenus quae sequuntur



page 432, image: s432

Theologia Naturalis, sine, Entis Increati, et creati intra supremam abstractionem, ex naturae lumine inuestigatio. Lugduni per Claudium Landri MDCXXII. in 4.

Scala a visibili creatura ad Deum.

De Martyrio per pestem, Disquisitio Theologica. Lugduni per Iacobum Cardon MDCXXX. in 8.

Moralis Disciplina, ad praestruendam Theologiae Practicae, ac Iurisprudentiae viam, plene diligenterque explicata. Lugduni per Iacobum Cardon MDC. XXIX. in fol.

De Virtutibus et Vitiis accurata et florulenta tractatio. Lugduni per Iacobum Cardon MDC. XXXI. in fol.

Indiculus Sanctorum Lugdunensium.

Noua Libertas, a Guilielmo Gibieufo inuenta, confutata.

Defensio S. Valeriani Cemeliensis Episcopi. Lugduni MDCXXXII.

De Natali S. Ambrosij, hâc epigraphe, Ambrosius succus caelestis vbi Galliarum expressus? Lugduni apud Iacobum Cardon MDCXXXII. in 12.

S. Anselmi Operaomnia, digesta, et Notis illustrata Lugduni.

Idiota Sapiens ex MS. Lugdunensi integre recensitus et auctus, ac Notis illustratus. Lugduni MDCXXXII.

De Ortu infantium contra naturam, per sectionem Caesaream, Tractatio. Lugduni per Gabrielem Boissat MDCXXXVII.

Nomenclator Marianus, seu, Elogia B. Virginis ex SS. Patribus. Lugduni apud Boissat MDC. XXXIX. in 8.

Leonis Magni, Maximi, Petri Chrysologi, Fulgentij, Valeriani Cemeliensis, Asterij Opera recensita. Lugduni MDCXXIII.

Tractatio de Apostasiâ Iudae; cui accedit corollarium hoc titulo: Iudae posteri, Apostatae a Religiosis Ordinibus.

Guilielmus Parisiensis integre recensitus et recusus.

Metamorphosis Latronis in Apostolum, et Apostoli in Latronem. Lugduni typis Ioannis Iullieraud MDCXXXIV. in 8.

De Monitoriis Ecclesiasticis ad extorquendam restitutionem aut reuelationem. Lugduni per Boissat MDCXXXVI. in 8.

Breuiarium Chrenologiae, sacrae et humanae, quod primo prodiit tacito Auctore Lugduni; deinde cum auctario Claudij Clementis, nomine Auctoris expresso; in folio grandi. Tribuitur illi, ne scilicet ego asseram illius esse

Splendor veritatis Moralis, seu, De licito vsu aequiuocationis, pro Leonardo Lessio aduersus Ioannem Barnesium Anglum Monacham. Sub nomine alieno, Lugduni apud Antonium Berterium MDC. XXVII. in 8.

Habet praeterea praelo parata nonnulla his titulis:

De Christo eiusque perfectionibus et attributis

Diptycha.

De multiplici suppositione librorura.

De iustâ confixione librorum. Edidit praeterea, distinxit, suppleuit

Oculum Mysticum Idiotae, sub veri Auctoris Raymundi Iordani Canonici Regularis nomine. Lugduni per Anisson et Boissat MDCXLI. in 12. Et alia molitur indies.

THOMAS BACONVS, qui SOVTHWELLVS etiam adscititio nomine dictus est, natione Anglus, patriâ Horfolciensis, ingressus est in Societatem adolescens annorum XXI. in quâ tantum profecit ingenio atque industriâ, vt cum esset omni scientiâ instructissimus, summâ cum laude Theologiam annos XII. docuerit. Virtutibus egregiis claruit, quibus omnium sibi animos facile deuinxit. Hoc tamen habuit eximium quod in plurimis animi ornamentis, nihil prae se ferret eximium: adeo sua decora studiose celabat. Instituti Societatis scientissimus iuxta atque obseruantissimus fuit; silentij tam amans, vt nunquam illud solueret, nisi ex lege. Ardenti in proximos caritate flagrabat; et influxu mirabili labebatur in animos maestorum, iisque aptissima remedia adhibebat. Nihil patiebatur domi esse dissidiorum, quod non componere studeret illico, idque vel suae existimationis dispendio, si res ita ferret. Aegros atque languentes, vti miserabatur impense, ita solabatur sedulo, et omni ope subueniebat. Magna molientem mors intempestiua medio in cursu intercepit Watenis die XI. Decembris, anno MDCXXXVII. aetatis XLV. Edidit in lucem

Vindicias pro Nicolao Smithaeo. Leodij MDCXXXI.

Analysim, seu, Resolutionem Diuinae fidei.

Reliquit paratum praelo Tomum I. in Primam Partem Summae S. Thomae.

THOMAS DE BARROS, natione Lusitanus, Scripsit

Annuas Litteras ex Aethiopiâ anni MDCXXI.

THOMAS BISDOMINI, natione Italus, patriâ Aretinus, Mediolani bis Philosophiam, ac subinde tum ibi, tum Genuae, ac Romae permultos annos professus est Theologiam Moralem. Obiit Tusculi die XIX. Octobris, anno salutis MDCXXXIII. Edidit tacito suo nomine, vir non minus comi pietate, quam doctrinâ commendabilis,

Theoremata mille ex vniuersâ Philosophiâ. Mediolani typis Io: Bapt. Piccalei MDCX. in 4. Reliquit

De Casibus Conscientiae Tomos aliquot.

THOMASLE BLANC, natione Gallus, patriâ Victoriacenlis in dioecesi Catalaunensi, Societati nostrae se addixit anno MDCXVII. in eâque Litteras Latinas et Hebraicas docuit. Edidit

Praesentationem Academicam ad Licentiatum Theologicum R. P. F. Friderici Payen, Ordinis Praemonstratensis, et eiusdem Ordinis Panegyricum. Mussiponti apud Philippum Vincentium MDC. XXX.



page 433, image: s433

THOMAS CLAGIVS, natione Prutenus, ingressus in Societatem anno MDCXVIII. adolescens, in eâ Mathematicam docuit, et Casus Conscientiae. Habet in promptu, propediem editurus,

Anticyras Pruteno-Praedicanticas, contra Calouium, et alios Ministros Lutheranos.

THOMAS EVERARDVS, natione Anglus, patriâ Suffolciensis, constans pietatis studium hausit ex spiritualibus exercitiis sub P. Ioanne Tomsono in Angliâ. Traiecto deinde Oceano, cum studuisset Rhemis in Galliâ, Societatem circa annum Domini MDXCIII. ingressus est. In eâ semper pius admodum, mansuetus, humilis, et industrius fuit, totoque ore atque habitu sanctum praeseferebat. Nec deerat in agendo cum proximo candor quidam, atque iucunditas omnibus grata. Societatem velut matrem amabat tenere; paupertatis praesertim tenacissimus. Pedes Apostolico more obibat aedes Catholicorum, nec adduci potuit, etiam senio ac morbis debilitatus, vt equo vteretur. Captus est in Angliâ bis, et annos aliquot in custodiâ detentus: cuius altera comprehensio sub Iacobo Rege in Districtu Suffolciensi, magno pretio constitit hospiti, e cuius latebrâ fuit abductus. Posterioribus annis cum crutum, brachiorum, oculorum debilitate, vix legere posset, aut ingredi, nec domi haberet quibuscum versaretur, solitudmem suam perpetuâ Rosarij, aliarumque precum tum voce tum mente, ac potissimum Psalterij Iesu, quod a puero semper vsurpauit, repetitione solabatur. Pie admodum consenuit, atque obiit in Districtu Suffolciensi anno Domini 1637.

Transtulit ex Latino in Anglicum

Fuluij Androtij Meditationes, de Communione, et de Passione Christi. Audomari MDCVI. MDCXIV. et MDCXVIII.

Alberti Magni Paradisum animae; et

Eiusdem Tractatum de Adhaerendo Deo. Ibidem et anno eodem.

Lucae Pinelli, Gersonem, seu, De Perfectione Religiosâ, lib. IV. MDCXVIII. Ibidem.

Eiusdem Meditationes de Eucharistiâ. Ibidem MDCXXII.

B. Francisci Borgiae Speculum operum Christiani hominis. Ibidem MDCXX.

Tractatum de modo bene viuendi. MDCXX.

Petri Canisij Manuale precatorium, ibidem MD CXXII.

Ludouici de Ponte Meditationum Compendium. Ibidem MDCXXIII.

Ex Gallico autem transtulit Anglice

Ignatij Balsami, Methodum meditandi. Ibidem MDCXVIII.

Dialogum, de Contritione et Attritione; iam quater recusum ibidem.

Ex Hispanico reddidit Anglice librum

Petri - Ribadeneirae, De Principe Christiano. Ibidem MDCXXIV.

THOMAS FITZHERBERTVS, natione Anglus, patriâ Staffordiensis, claro genere supra veterem pietatem insignis, quo tempore Robertus Personius et Edmundus Campianus primi de Societate in Angliam venerunt, ipse opibus et nobilitate suâ fretus, eos Londini inter primos excepit; cumque claritudini suae litterarum etiam splendorem adiunxisset, rogatus a Personio, allata a Campiano loca e Scripturâ et Patribus in suis X. rationibus cum autographis vt conferret, edendi eius operis exstitit exstimulator praecipuus. At cum anno MDLXXI. compactus esset in carcerem, ob praeteritas leges de adeundis Haereticorum templis, atque ob Principatus Pontificij confessionem, vbi liber emissus est, eâ palmâ illustris concessit anno MDLXXXII. primum in Aulam Gallicam, inde in Hispaniam, demum Romam, et transactis ibi compluribus annis, compositâ iampridem in Galliâ vxore, Sacris initiatus, anno MDCXIV. in Societatem nostram adscitus, Christi paupertate, et Religiosâ humilitate nobilissimus, Collegium Anglorum Romae diu placidissime rexit, ibique demum obiit die XVII. Augusti, anno MDCXL. aetatis LXXXVIII. Scripsit

Contra Macchiauellum, An sit vtilitas in scelere. Romae MDCX in 8. apud Guilielmum Facciottum.

Anglice quoque edidit

Defensionem causae Catholicae, cum Apologiâ pro seipsâ. Audomari MDCII.

De Politicâ et Religione, Tom. II. Duaci.

Supplementum Discussionis P. Roberti Personij in Barloum. Audomari MDCXIII.

De Iuramento fidelitatis contra Lancelottum Andream Pseudo-Episcopum Eliensem. Ibidem MDC. XIII.

De eodem Iuramento, contra Rogerum V Vithringtonum. Audomari MDCXIV.

Pro Apologiâ Roberti Cardinalis Bellarmini, contra Collinum Ministrum. Ibidem MDCXXI.

THOMAS DE ITVREN, natione Hispanus, gente Nauarrus, ado[?]escens XX. agens annum in Societatem adscriptus, euasit vir doctissimus, fuitque et Nostris, et externis, non doctrinae dumtaxat, sed virtutis etiam gratiâ apprime carus, et in pretio habitus; vere pauperum pater, calamitosorum perfugium, et commune dubitantibus oraculum. Virginale decus quod nascens acceperat, illibatum intulit in sepulchrum. Obiit in Domo Professâ Toletanâ, cui Praepositus praeerat, die XIX. Aprilis, anno salutis MDCXXX. aetatis LXXV. Edidit sub nomine Thomae Pij

Commentarios in Primam Partem S. Thomae.

THOMAS KERN, natione Germanus, transtulit e Latino Germanice

Hieremiae Drexelij Zodiacum Christianum. Monachij


page 434, image: s434

typis Cornelij Leysserij MDCXXX. in 12.

THOMAS MASCAMBRVNVS, natione Italus, patriâ Beneuentanus, in Societatem anno MDXCVIII. aetatis XV. ingressus, Philosophiam et Theologiam docuit. Transtulit ex Hispanico Italice, et tacito nomine edidit

Manuale exercitiorum spiritualium ad Orationem mentalem, compositum a P. Thomâ Villacastin. Neapoli MDCXXXIII.

THOMAS MASSVTIVS, natione Italus, patriâ Recinetensis, vir vere pius, vere doctus, et in Poloniâ Theologiam olim professus, vnde reuersus in Italiam, diu in Romano Collegio Praefecturam gessit rerum spiritualium, haud segnius exemplo ad perfectionis fastigium, quam verbo promouens: obiit in eo munere ineunte Martio, anni MDCXXXVI. Edidit duo pietatis ac doctrinae suae monumenta

De Caelesti conuersatione, per internam Orationem, et Exercitia spiritus, lib. VIII. Romae per Haeredes Bartholomaei Zannetti MDCXXII. in 4.

Paulum Apostolum, seu, Vitam S. Pauli Apostoli, Historice et dogmatice explicatam lib. XV. Lugduni per Horatium Cardon MDCXXXIII. in 4.

THOMAS MORVS, natione Anglus, patriâ Cantabrigiensis, consanguineus magni Martyris Thomae Mori Angliae Cancellarij; educatus in Collegio Anglorum Romae anno Domini MDCX. Strenue laborauit in Angliâ commodo Catholicorum, praesertim tenuiorum, et pedes ibi regionem obibat, donec tandem comprehensus, carcere primum, post etiam exilio mulctatus est; in quo Gandaui dum tertiam probationem subiret postridie Calendas Ianuarij, anno salutis MDCXXIII. aetatis XXXVII. Religionis XII. pie decessit. Transtulit ex Anglico Latine

Guilielmi VV arfordi Institutionem breuem de praecipuis fidei nostrae Mysteriis. Audomari MDCXVII.

Ioannis Floydi Dialogum, Deus et Rex. Coloniae MDCXX.

THOMAS ODOENVS, natione Anglus, patriâ Hamptoniensis, vir, quem Paulus V. Pontifex Max. insigniter prudentem et Religiosum fuisse testatus est. Philosophiam bis docuit Turnoni in Galliâ, studiisque ibidem, et spirituali Nostrorum directioni praefuit. Demum Romam vocatus, ibi prius in Anglorum Collegio Confessarium, tum Ministrum, posthaec Rectorem, tandem Anglicanae Missionis Praefectum per multos annos egit, atque his postremis muneribus immortuus est die VI. Decembris, anno salutis MDCXVIII. aetatis LXII. Religionis XL. Reddidit e Gallico Anglice

Defensionem Patrum Societatis Iesu, super Corde Henrici IV. Regis Galliae. Audomari MDCX.

Responsionem ad Anticottonum. Ibidem MDCXI.

Epistolam Cardinalis Perronij ad Isaacum Casaubonum. Audomari MDCXII.

THOMAS POLITIVS, natione Italus, patriâ Anconitanus, sed origine Cretensis. Recto fuit olim Collegij Goritiensis, hodieque est. Permisit imprimi Italice tacito suo nomine (quamuis id expresserit in suâ Dedicatione is qui excudi curauit)

Concionem funebrem habitam in Parochiali templo Goritiensi, in Exequiis Ferdinandi II. Imperatoris.

Concionem funebrem alteram habitam in Exequiis eidem Ferdinando II. Goritiae institutis a Patribus Societatis Iesu.

Concionem habitam in Parochiâ Goritiensi pro Electione et Coronatione Ferdinandi III. in Regem Romanorum. Omnes impressit Tergesti Antonius Turini MDCXXXVII.

THOMAS PORZECKI, natione Roxolanus, edidit solutâ et ligatâ oratione

Elogia Iagellorum Poloniae, Hungariae, Bohemiae Regum.

Elogia Austriacorum Imperatorum. Carmine MDCXXXIX.

THOMAS PRISIVS, natione Anglus, gente Cambro-Britannus, ingressus est in Societatem anno seculari MDC. Missus in Angliam, ibique comprehensus, eiectus est in exilium, in quo vitam clausit in Hispaniâ. Transtulit ex Latino Anglice

Horatij Tursellini, Historiam Lauretanam. Audomari MDCVIII.

THOMAS REINA, natione Italus, patriâ Mediolanensis, Concionator Verbi Dei egregius, et in celebrioribus Italiae Vrbibus cum plausu auditus; edidit Italice

Orationem habitam Genuae in Coronatione Serenissimi eius Reipubl. Ducis Durazzi.

THOMAS SAILLIVS, natione Belga, patriâ Bruxellensis, cum Furnensi Canonicatu iuuenis esset auctus, moxque etiam Atrebatensi donatus, Duaci Nostrorum perspectâ modestiâ, atque insigni patientiâ, quam inter rebellium vexationes exhibebant, ad Societatem amplectendam vehementer incitatus est. Ergo abdicatis omnibus Romam contendit, et iam tum Sacerdos Christi se iugo inter Socios subiecit Calendis Maij, anno MDLXXX. Post Tirocinium destinatus cum Antonio Posseuino in Moscouiam, grauia ex Obedientiae nutu inter barbaros illos populos pertulit; saepe per inaccessas horridasque syluas, feris et latronibus infames noctu peregrinandum fuit; hyeme subinde dormitandum in niuibus, vndenis aliquando mensibus continenter vestis sine mutatione retinenda: quibus laboribus exhaustus Medicorum imperio rediit in Belgium ad valetudinem procurandam. Ibi ab Alexandro Parmensium Duce ad suas Confessiones adhibitus, et omnium expeditionum illius comes indiuiduus, quae quantaque sustinuerit, facilius est cogitando exprimere, quam narrando. Burrigchij haud procul Wesaliâ dum aegros milites indefessus lustrat, pestem contraxit, a quâ


page 435, image: s435

voto ad B. Virginem concepto sanatus est. Vbi conualuit, in castra reuersus est, et Missioni Castrensi dedit initium. Anno MDXC. cum laboranti Lutetiae Dux ferret suppetias, Querceti dysenteriâ tentatus inter mendicos et milites iacuit in Nosocomio. Anno MDXCII. die XXI. Nouembris, Duce iam functo vitâ, quatuor vota Atrebati nuncupauit. Anno MDXCV. ad Cameracum, a Buquoio Comite inuitatus, solo tectus clypeo inter medias glandes euasit in locum, vbi sauciorum militum confessionibus operam daret. Anno insequente Admirantium Aragoniae in Germaniam ad Caesarem, Ferdinandumque Styriae Archiducem, atque in Poloniam ad Sigismundum Regem comitatus est, virtutum suarum vestigiis passim impressis. Biennio post Bruxellensis Superior factus, Missionem simul Castrensem vsque ad annum MDCIII. gubernauit. Anno MDCVI. missus est in Vrbem a Prouinciâ Procurator. Lapso biennio cum ingentem sanguinis vim ruptâ venâ spuisset, a Medicis habitus inter deploratos, voto Aspricollensi Virgini concepto, visus est illam sibi videre praesentem, stipantibus S. Barbarâ aliisque Virginibus, et audire Christo filio suo dicentem, sine nostrum hunc seruulum etiamnum paulisper viuere. Vixit vero supra spem Medicorum, multo etiam quam ante sanior, plane vt nulla illi fuorit opus imposterum medicina: quin etiam quae grauior illi olere solebat anima, iam suaue nescio quid spirabat. Anno MDCXI. Collegij Bruxellensis Rector est factus ad quinquennium. Anno MDCXX. cum Marchione Ambrosio Spinolâ venit in Palatinatum Castrensis iterum missionis moderator. Vitâ denique tot laboribus, itineribus, incommodis fractâ, coepit cursus sui metam e propinquo quasi praesentire. Proximo ante mortem die, cum in Aulici Gynaecaei Sacellum, more solito, Confessionum audiendarum causâ venisset, Socio quem habebat Sacerdotem, ipso in loco (quod nunquam ab eo alias factum) prius est confessus, quam ad Sacrum faciendum accederet. Sumptis in Sacro Sacramentis, paralysi membra luxari praesentiscens, Socium admonuit, a quo substratae humi culcitrae raptim impositus est. Domum paulo post relatus, sacro poposcit oleo inungi: atque inter illustria pietatis et humilitatis argumenta, sanctam egit animam Bruxellis die VIII. Martij, anno salutis MDCXXIII. aetatis LXX. Religionis XIIII. Accurrere frequentes viri Principes, et vnius malo tota Ciuitas perculsa videbatur. Et vero cuius fama fuerat in vitâ omnino magna, post mortem euasit longe maxima: et ad funus celebrandum tantus est hominum omnium ordinum factus conuentus, rosaria vultui admouentium, reliquias eius expetentium, vt satis omnibus fieri vix potuerit. Nec ea mortalium opinio ex vano fuit; nam in eo virtutes omnes tanquam in illustri loco positae, mirifice splenduerunt, quas percensere singillatim, voluminis iusti sit opus. Sed suus erit alibi huic operi locus. Pietas illi, quae in corde ardebat, lucebat in vultu, erumpebat in voces deuotionis amentatas. Christi Seruatoris in Eucharistiâ, et Matris eius Virginis sanctissimae cultor eximius fuit, vt si quid videri posset in hâc re nimium, nimius videri posset. Submissione animi tantâ fuit, vt minimum se hominum, et peccatorum primum, vel in ipso mortis articulo serio agnosceret, diceretque suas sibi laudes, etiam post mortem displicituras, nedum placerent viuenti. Antonio Posseuino nullum non genus vilissimi obsequij iam tum Sacerdos in Moscouiâ praestitit auidissime, constantissimequeue, et crebras obiurgationes eâ vultus atque animi serenitate pertulit, vt tam incredibili submissi animi tolerantiâ perculsus Antonius, ad pedes se Thomae aduolueret, et suam deprecatus austeritatem, vltro se illi regendum daret in posterum. Pollebat ille quidem insigni prudentiâ, sed quam conabatur simplicitate candidissimâ obruere. Erat in se rigidus et asper; et in alios mollis et suauis. Multâ se inediâ macerabat, algore, humicubatione, dirâ flagellatione, hirto cilicio. Sed pium simul atque ingeniosum tormentum fuit, crux sesquipalmaris, tota superficie praeacutis munita stimulis, quinque cuspidibus altius in Christi vulnerum reuerentiam exstantibus, nudo pectori applicita, quam pugno impacto, cum detestatione suorum peccatorum, sibi imprimebat identidem, magno cum dolore nec sine sanguinis effusione. Obedientiam summis habuit in amoribus; et omnes Superiorum nutus tanquam diuina imperia excipiebat, tamque exacte regulas omnes obseruabat, vt nullam se vnquam ex deliberatâ voluntate meminisset esse transgressum. Paupertatis studium tum aliis in rebus, tum vero in vestitu trito, lacero, abiecto praeseferebat. Illibatam castimoniam ad vsque extremum vitae seruasse certa propemodum opinio est. Sed vide nouum caritatis simul, et alienae pudicitiae custoditae prodigium. Dorlentium Picardiae vrbs vi expugnata dabatur militi in praedam. Militari licentiae feminarum sic eripuit pudicitiam Pater: funes oblongos per plateas vrbis principes mandauit extendi quorum extremas oras cingulo suo in orbem alligauit: dein liberâ voce mulieres omnes inuitauit, vt quae pudori suo vellent consultum funem contingerent, seque raptantem cuneos feminarum per medias militum furias sponte sequerentur. Dictum, factum, et per media ora, manus, oculos militum, memorando in omnem posteritatem feminarum raptu, frendentibus quidem, attamen, prae viri sanctitatis maiestate et auctoritate pleni reuerentiâ, praedam tam paratam attingere non audentibus,


page 436, image: s436

in vrbe victâ victoribus, ad tutam stationem illaesas omnes illibatasque subduxit. Cum domi, militiaeque vitae suae tempora tam copiose, tamque fructuose ad salutem animarum promouendam P. Thomas Saillius posuerit; mirum est vnde tam multas bonas horas subducere ad scribendum inter agendum, potuerit. Vulgauit autem libros trigemino idiomate; Gallice

Instructionem et praxim militis Christiani; in gratiam Exercitus Catholici Hispaniarum Regis. Antuerpiae typis Plantinianis MDXC. in 12.

Testamentariam dispositionem, et Codicillos, in gratiam eiusdem exercitus. Louanij typis Hastenij MDCXXII. in 8.

Flandrice vertit Tractatum

Iulij Fatij, De Mortificatione humanorum affectuum. Antuerpiae typis Trognaesianis MDC.

Leonardi Lessi Consultationem, Quae fides et Religio capessenda. Antuerpiae ex Officinâ Plantinianâ MDCXI. et MDCXIII.

Controuersias fidei; ex Gallico, cum Auctario.

Tractatum S. Bernardi, De interiore domo.

Composuit item de suo Flandrice

Catholicum Veridicum. Antuerpiae typis Hieronymi Verdussij MDCXI. et auctius atque ornatius Bruxellae apud Hubertum Antonij MDCXVI.

Responsum ad Quaestiones controuersas inter Catholicos et Haereticos. Antuerpiae apud Verdussium MDCXI.

Excitatorium e somno ad Haereticos. Louanij typis Flauij MDCXII. in 8.

Anatomiam, seu, Apologiam pro Excitatorio, aduersus Abrahamum Costerum Ministrum Haereticum; sub nomine Adriani Van Loo. Louanij typis Hastenij MDCXIX. in 4.

Domum Conscientiae, de modis et remediis recte viuendi et moriendi. Bruxellae typis Huberti Antonij MDCXX.

Latine in lucem emisit

Litanias Vitae et Passionis Domini, cum Officio de Passione ex Sacrâ Scripturâ, pro Exercitu Catholico. Antuerpiae typis Plantini MDLXXXVIII.

Narrationem Expeditionis Belgicae Serenissimi Archiducis Alberti ad Ambianum. Bruxellae MD. XCVII.

Epistolam narratoriam ad Serenissimum Rainutium Parmae et Placentiae Ducem, De morte Patris sui Alexandri Farnesij. Coloniae typis Arnoldi Mylij MDXCVIII. et prius Mediolani MDXCV.

Collectas a se variorum funebres laudationes in obitum Alexandri Farnesij Ducis Parmae et Placentiae, et Belgici Exercitus Ductoris atque Gubernatoris. Coloniae typis Arnoldi Mylij.

Narrationem itineris Illustrissimi Domini Francisci de Mendoza Almirantij Aragoniae, in Legatione suâ ad Sac. Caes. Maiestatem, Serenissimum Poloniae Regem, Serenissimum Archiducem Ferdinandum et alios. Bruxellae MDXCVIII.

Thesaurum precum, Meditationum, Litaniarum, cum Apologiâ pro Litaniis, cum imaginibus. Bruxellae apud Velpium MDXCVIII. Ibid. typis Huberti Antonij MDCVIII. et MDCIX. in 8. Antuerpiae typis Plantinianis MDCIX.

THOMAS SANCHEZ, natione Hispanus, patriâ Cordubensis, natus est loco nobili, et ad omnem probitatem a primâ pueritiâ institutus. Fama est eum quo tempore Societatem nostram ambiebat, saepe a Superioribus repulsam passum, quod impeditioris esset linguae, Cordubae in templum Sanctissimae Virginis Mariae, quod a fonte sancto nomen habet, confugisse, et multis suspiriis lacrymisque a Deiparâ Virgine efflagitasse, impedimentum illud vt auferret, quo in Societatem admitteretur; atque etiam professum se domum suam non reuersurum, nisi quod petebat impetrasset. Quid multa? Impetrauit, et sublato impedimento ad Societatem aggregatus est, cum XVI. haberet annum aetatis. In eâ mox altissimos sibi proposuit virtutum fines, ad quos toto pectore incumberet, eosque in ephemeridem relatos, non minore, quam contenderat assecutus est laude. Nimirum seduli more mercatoris negotiationem spiritualem, cum summo vitiorum odio, virtutisque amore singulari, sic coluit semper atque exercuit, vt omnem dicendi, docendique rationem excesserit. Quotidie quae negotiationi subiiciebat, proponebat mane et in libellum secretiorem referebat: diei decursu exercebat quae constituerat: certis denique temporibus a se rationem exigebat, incredibili lucro atque eo profectu, qui ei sanctitatis famam ac venerationem peperit. Totis XLIII. annis, quibus in Societate vixit, nihil in hoc negotiationis studio remisit, vt qui eum diligentius obseruarunt, vehementer sint admirati incredibilem eius in susceptâ vitae ratione constantiam, perpetuumque tenorem, nullis studiorum occupationibus, aut grauissimorum virorum interuentu violatum. Nulla virtutum non ab ipso in summo fastigio tenebatur. De seueritate quâ in seipsum fuit, quidquid dixeris, infra rem ipsam videri potest. Homo vitae purissimae innocentissimeque actae, et nulla vnquam grauiori labe taminatae, tenuissimâ valetudine, decem quotidie, duodecimue horas contente, et ieiunus quidem, ad studia incumbebat, et ad extremum simul spiritum, in rigidissimâ carnis maceratione, in victu cultuque imprimis horrido et aspero, in vigilantissimâ sui custodiâ, in abnegatione sensuum incredibili, in egregiâ denique exhausti corpusculi victoriâ constantissime perdurauit. Semel in die sub noctem capiebat cibum, eumque vilem et parabilem. Quater in hebomade pane tantum et oleribus vitam tolerabat. Totâ Quadragesimâ et Aduentu ad panem nihil praeter legumina, et fructus aridos adhibebat.


page 437, image: s437

Peruigiliis Christi Domini, et B. Virginis pane dumtaxat et aquâ ieiunabat. Salem, piper, acorem, et cetera ciborum condimenta omnino respuebat: ne ipsa quidem elixa olera, satis ex se insipida, oleo, aut aceto condiebat. Mensae vero accumbebat alternis semper pedibus a terrâ sublatis, ne quid otij sibi daret a vexatione. Paupertatis illi atque obedientiae cura praecipua: castimoniae tantum decus, vt virginitatis florem in tumulum intulerit. Et tot animi bona tuebatur assiduo rerum diuinarum vsu, et familiari consuetudine contemplandi, quam vnicam habebat curam, praeter studium litterarum. Propensissimus erat animo in Sanctissimum Sacramentum, in Iesum Crucifixum, et in Mariam Virginem; hos habebat ternos amores, haec in omnem hostem praesidia. His aliisque virtutum ornamentis dignus caelo factus, pleuritide primum tentatus, mox symptomate lethargico oppressus breui confectus die XIX. Maij, anno salutis MDCX. aetatis LX. ineunte, ab initâ Societate XLIV. Granatae expirauit. Ad communis parentis funus (sic eum vocabant) aduenit Illustrissimus Archiepiscopus, grauissimusque Senatus Regius: confluxere sacrorum Ordinum viri Religiosi; vrbis vniuersa Nobilitas, et promiscuae plebis innumera multitudo, qui defuncti corpus floribus conspersum, et eximiâ quâ dam specie ac virginali nitore micans certatim conabantur vel rosariis contingere, vel osculis suppliciter venerari. Porro quod ad doctrinae eius atque sapientiae attinet existimationem, vel e remotissimis orbis partibus a Praesulibus, virisque Principibus consulebatur per litteras tanquam absolutissimus Theologus, et vtriusque iuris peritissimus: passim a Scriptoribus appellabatur ipse, Scriptor grauissimus, eruditissimus, illustrissimus; Moralium Scriptorum Princeps; splendidissimum Moralis Theologiae lumen; tantae auctoritatis et existimationis auctor, vt apud Tribunalia et Iurisperitos, sine alio adminiculo, vel auctorum censu, lumen adferat veritati, decisionem causis, terminum litigiis. Denique Clemens VIII. Pont. Max. vt fama constans obtinuit, cum forte grauissima quaestio Romae agitaretur, quam fuse et grauiter Pater decidebat, ipsiusque liber inspiciendus oblatus esset Pontifici, totam illam quaestionem (vt erat ipse doctissimus) per otium perlegit, et vehementer admiratus est subtile hominis acumen, peracre iudicium, raram perspicuitatem, singularem et exquisitam in rebus indagandis solertiam, in tradendis facillimam methodum, in euoluendis citandisque Auctoribus exactissimum et plane indefessum studium; serioque pronunciauit, nullum vnquam Scriptorem extitisse, qui dubias de Matrimonio controuersias vberius et accuratius enodasset. Scripsit Thomas Sanchez

De Sacramento Matrimonij Tom. III. Genuae MDXCII. ac deinceps alibi variis locis recusos saepius. Estque hoc opus a pluribus in compendium contractum, tum ordine Alphabetico, tum ordine Auctoris seruato.

Prodierunt etiam post mortem ipsius

Operis Moralis in Praecepta Decalogi, Tom. I. qui libris IV. explicat Principia generalia ad omnia praecepta, et duo prima Praecepta. Venetiis apud Iuntas MDCXIV. in fol.

Operis Moralis in Praecepta Decalogi, Tom. II. in quo libris III. De Religioso Statu, ac Professione, deque tribus solemnibus Castitatis, Obedientiae, et Paupertatis votis accurate disseritur. Antuerpiae apud Martinum Nutium MDCXXII. in fol.

Consilia, seu, Opuscula Moralia, Tom. II. in quorum priore agit libris III. De Iure et Iustitiâ Commutatiuâ; De Iure et Iustitiâ Distributiuâ; De Iure et Iustitiâ Iudicatiuâ, atque ordine iudiciario. In posteriore libris IV. De vltimis voluntatibus, vbi de illegitimis. De Ieiunio, et Obseruatione festorum. De Iudicibus, aliisque Iudicialibus. De Ordinibus. Lugduni per Iacobum et Petrum Prost MDC. XXXIV. et XXXV. in fol.

THOMAS STEPHANVS DE BVBSTEN, natione Anglus, Dioecelis Sarisburiensis, vir spiritu Apostolico plenus, cum ab hero suo Thoma Poundo Romam missus esset, vt Societatem tum sibi, tum hero impetraret, in eam ingressus ibi est anno MDLXXV. aetatis XXVI. Absolutis Philosophiae studiis, peculiari quodam diuinae vocationis modo videtur ad Indorum salutem fuisse destinatus: nam per quierem exhibitum est illi domicilium quoddam, ad cuius inuitabatur procurationem; quod cum omnibus rite partibus contemplatus esset, profectus postmodum in Indiam anno MDLXXVIII. deprehendit illud ipsum fuisse domicilium Salsetanum nostrum, quod primo illi incolendum, post etiam toto quinquennio regendum est datum. Salsetanam ille vineam totos XL. annos excoluit, tanto suo solatio, Christianorum processu, Nostrorum exemplo, vt nec ipse tentauerit inde abscedere, nec eum alio transferre Superiores sint ausi. Primus Canarinum idioma in regulas ordinemque digessit. Indostanum etiam, quo nobiliores vtuntur, perfecte calluit. Magnâ mansuetudinis, humilitatis, atque imprimis obedientiae laude floruit. Eius vitam ardentissimis votis a Deo petebant Salsetani, qui eum vt amantissimum parentem diligebant, vt sanctissimum Apostolum (sic illi vocabant) venerabantur. Obiit Goae anno salutis MDCXIX. aetatis LXX. formatus iam olim ab anno MDLXXXIX. Coadiutor Spiritualis. Scripsit

Grammaticam Linguae Canarinae, cuius in Indiâ Orientali vsus est.

Doctrinam Christianam, Indicâ etiam Linguâ.

Opus magnum, cui Purana titulus est, idiomate


page 438, image: s438

Indostano, in quo praecipua fidei Mysteria metro ex ponit; quod tanto plausu exceptum fuit, vt Dominicis, Festisque diebus in templis a Sacro praelegatur, magnâ omnium approbatione et voluptate.

THOMAS STEPHENSONVS, natione Anglus, patria Dunelmensis, ex Rhemensi Seminario in Angliam Sacerdos anno MDLXXXIII. regressus, decimo quam apulerat mense, Londini proditus a quodam quem in sacro ministrum adhibuerat, comprehensus, atque in Regiam abreptus, Christianâ prorsus libertate ad stuporem vsque quaesitorum respondit ad omnia quae Consiliariis collibitum fuit sciscitari. Inde in Turrim Londinensem coniectus, post maledicta atque conuitia ab Praefecto Turris in ipsum temere contorta, detrusus est in cameram vetustate fatiscentem, mucore, situ, squallore, vermiculis, etiam in magno frigore, et afflantis foricae faetore grauissimo tetram, et compedibus ac vinculis ferreis constrictus, totos XXVII. dies humi super putridâ mucidâque storeâ decubuit. Inde cum anno vertente, macie, totque malis, et articulorum ac dentium dolore semestri propemodum esset confectus; mente vegetus, corpore debilissimo, inuitus ac renitens, Regno eiectus, atque in exilium deportatus est die XXI. Iunij, anno MDLXXXV. Conceperat iam tum in custodiâ, cum mortem per tormenta pro fide exspectaret, ineundae Societatis desiderium: quapropter cum primum exscendit in Galliâ, P. Roberto Personio se coram stitit: a quo summâ caritate recreatus, Spiram ad P. Oliuerium Manaraeum, ab hoc autem acceptis litteris ad Henricum Blyslemium Austriae Prouincialem mislus est; a quo Brunae admissus ad Tirocinium est die XI. Decembris, anni MDLXXXV. et nondum lapso biennio ad diem v. Iunij tria vota professus est. Post annos complures, quos in ea Prouinciâ docendo exegit, tria solemnia vota Pragae ad diem III. Iunij, anno MDXCVII. nuncupauit, ac demum Romam euocatus est, et operam ibi P. Personio nescio quae commentanti dedit. Demum in Angliam remissus ad annos fere XX. in eâ messe laborauit. Demum in continentem regressus, dum in extremâ senectute, otij inertiaeque osor, operam industriamque exacuit ad sacras lucubrationes, occupatus morte est Watenis die XXIII. Martij, anno salutis MDCXXIV. aetatis LXXII. Vir fuit variae nec vulgaris litteraturae, ingenio praesenti et acri, tenacissimâ memoriâ, candore animi, et ardore insigni; omnino qui in quibusdam dici possit, haud dubie communem virtutis modum transuectus. Scripsit Anglice

Catechismum pro Instructione rudium. Audomari MDCXXII. Reliquit vno alteroue Tomo ingenti

Historiam Sacram ab Orbe condito vsque ad Christi Saluatoris aduentum. Transtulit praeterea Latine

Libros bene multos Roberti Personij.

THOMAS TALBOTTVS, natione Anglus patriâ Lancastrensis, Romae in Collegio Anglorum educatus, Societati nomen dedit anno MDXCVIII. Primus fuit Anglicani Nouitiatus in Belgio Magister et Rector, hodieque superstes in Angliâ. Transtulit ex Italico Anglice

Ioannis Alberti Buronzi Methodum Orationis mentalis.

THOMAS DE VILLACASTIN, natione Hispanus, patriâ Vallisoletanus, natus sub annum MDLXXIII. ingressus in Societatem sub MDXC. in eâ solemniter tria vota professus est. Vir precationi deditus, edidit Hispanico sermone quod Italice reddidit Iacobus Grassettus

Enchiridion considerationum, ac Spiritualium Exercitiorum in orando Deum. Caesaraugustae apud Ioannem de Lanoja MDCXIII. in 16.

Meditationes de B. Virgine.

THOMAS WORTHINGTONVS, natione Anglus, patriâ Lancastrensis, perantiquae nobilitatis familiâ natus Blenscoiae, haud procul Wigamio. Parens eius fuit quidem ille Catholicus, sed metu ac temporum impetu, templa Haereticorum ex Reginae mandato frequentabat. Educatus honeste filius in litterarum studiis, vbi adoleuit, prauorum dogmatum odio, Oxoniensis pertaesus Academiae migrauit Duacum, ac deinde Rhemos. Hîc laureâ seuerioris sapientiae donatus, sacroque auctus Sacerdotio, Moderatorum iussu rediuit in patriam. Suboluit parenti reditus; qui ne quid inde ob atrocia Reginae edicta caperet detrimenti, filium peruestigauit, eo consilio, vt deprehensum in manus traderet iustitiae Praefecto. Illum interim cura peruigil, Caelitumque tutela seruauit, vt in conciliandis Deo mortalibus vtilem operam collocaret. P. Edmundum Campianum ad varias Catholicorum aedes sibi familiares deduxit. Eo sublato biennium iisdem in locis commoratus, quatuor ingenuos iuuenes nepotes suos maturabat educere in Galliam, cum multiplex ei mora a nequissimis hominibus interiecta est. Intercepti primum adolescentos; qui tamen post multas vexationes demum elapsi sunt. Ipse bis defunctus captiuitatis periculo, demum a iuuene perfido, cui bene multa fecerat, proditus, Islingoniae tentus est prope Londinum anno MDLXXXIV. Hinc ad Turrim Londinensem deductus vincitur, et veluti insignis cuiusdam maleficij reus, grauissima inter incommoda, in Lacu, (vt vocant) ad menses duos ac dies tres ab hominum consortio seclusus detinetur. Post menses sex, vna cum P. Gaspare Hayvvodo, aliisque circiter XX. inuictis Christi Confessoribus deportatus in littus


page 439, image: s439

Normannicum, exilium religionis causâ constanter tulit, et in patriae laborantis subsidium conuertit. Etenim anno MDLXXXVIII. Treuiris Sacrae Theologiae Doctor renunciatus, non multo post Rhemis Theologiam positiuam tradidit magnâ doctrinae commendatione. Ab Cardinali Alano datus est D. Guilielmo Stanleio Colonello Sacellanus Maior; quo in munere omnes Sacerdotis integerrimi, ciuiumque ac militum amantissimi partes expleuit: quod supererat temporis, legendo scribendoque conterebat. Post haec Duacensi Collegio Praeses Doctori Barreto subrogatus est. Subinde Romam contendit; vnde non multo post rediit Protonotarius Apostolicus, annuâ pensione vtcumque auctus, et in Assistentem Archipresbyteri Angliae cooptatus est. Demum aetate iam grandaeuus ad Societatem adiecit animum, multisque precibus, vtadmitteretur, obtinuit, obiitque sexto circiter tirocinij mense in Angliâ in Comitatu Derbiensi circa annum MDC. XXVI. Multa pie et erudite scripsit, inter quae numerantur haec,

Epistola docta et affectu plena ad fratrem.

Opusculum de Mysteriis Rosarij.

Catalogus Martyrum in Angliâ ab anno MDLXX. vsque ad annum MDCXII. cum Narrationede Origine Seminariorum Anglorum.

Motiua Doctoris Ruhardi Bristoi. MDCVI. Anglice vero

Anchora doctrinae Christianae, Tom II.

Annotationes ad Vetus Testamentum, Tom. II. Duaci MDCIX. et alibi.

TOBIAS ARNOLDVS, natione Germanus, patriâ Shombergensis Morauus, transtulit Germanice, ediditqueue, additis solum initialibus litteris nominis sui T. A. post praefationem

Martini de Roa, De Statu Animarum in Purgatorio. Znoimae MDCXXXV. in 16.

TOLOSANVM COLLEGIVM, in Galliâ situm ad amnem Garumnam, edidit Gallice

Theatrum Regium Persei Gallicani, apertum dum Rex Collegium inuiseret. Tolosae typis Iacobi Colomiez MDCXXII. in 8.

TORQVATVS DE CVPPIS, natione Italus, patriâ Romanus, Philosophiam ac Theologiam olim Romae professus, agit hodieque Theologum Pontificium ad Episcoporum examen. Habuit anno MDCXVI. ad Paulum V.

Orationem de Passione Domini, quae cum aliis aliorum eiusdem argumenti nuper est edita.

TOVSSANVS BRIDOVL, natione Belga, patriâ Insulensis, ingressus est in Societatem anno MDCXVIII. aetatis XXIII. Scripsit

Gloriam mirabilium Deiparae per singulos anni dies recurrentium. Insulis apud Petrum de Rache MDCXL. in 8.

Item Vitam Francisci Caietani Societatis Iesu ex Italico P. Alphonsi Caietani ibidem MDCXLI. in 8.

TOVSSANVS ROVSSELIVS, natione Gallus, et ex Canonico Metensi Societatis nostrae Sacerdos, in quâ diem clausit extremum Mussiponti XVII. Aprilis MDXCVII. transtulit olim priusquam Societati se adiunxisset circa annum salutis MDLXXI. ex Latino Gallice

Vitam S. Serenae Virginis et Martyris, quam refert Renatus Benedictus Doctor Sorbonicus in Historiâ suâ Sanctorum ad diem XXX. Ianuarij.

TVRNONENSE COLLEGIVM, in Galliâ situm ad Rhodanum Fluuium, recensuit, Notis illustrauit, atque edidit

Odas Graeco-Latinas Synesij, et Gregorij Nazianzeni Episcoporum. Item

Thesaurum rerum et verborum Virgilij. Turnoni apud Claudium Michaelem MDLXXXVIII. in 8.

Virgilium ad communes locos redactum, opera Michaelis Coyssardi, de quo supra suoloco.

TVRRIANVSLE FEBVRE, natione Belga, patriâ Duacensis, natus anno MDCVIII. Societatem iniit MDCXXV. Scripsit Gallice

Elogia Sanctorum in singulos anni dies distributa. Duaci, typis Viduae Marci Wion et Bartholomaei Bardou. MDCXXXIX. in 8.

TYRNAVIENSE COLLEGIVM, in Hungariâ, haud procul ab amne Vagho positum, edidit

Apparatum Regium, Symbolis explicatum, Ferdinando II. Hungariae ac Bohemiae Regi. Viennae apud Gregorium Gelbhaar MDCXVIII. in fol.

V

VALENTINVS BISSCHOP, natione Belga, patriâ Brugensis, natus anno salutis MDL XXXVI. strenue in Hollandicâ Missione per septennium versatus est: demum obiit diem suum in Flandro-Belgio anno MDCXXXVI.

Edidit Linguâ Flandricâ

Encomium Virginitatis, et Instructionem Virginum Deo dicatarum ad vitam cum pietate instituendam, lib. III. Antuerpiae apud Hieronymum Verdussen MDCXXV. in 8. et rursum apud Ioannem Cnobbaert MDCXXVI. et MDCXXVII.

VALENTINVS CARVALLIVS, natione Lusitanus, cum duodecim iam annos continentes docendo consumpsisset, seque ad multiplicis ac variae eruditionis Theses defendendas comparasset, easque iam typis expressisset, subito lectus Iaponicae profectionis comes Reuerendissimo P. Ludouico Cerqueriae Episcopo eius Insulae designato, sub ipsum nauium discessum, repente impedimenta, retinaculaque omnia praecidit, vix tantulo spatio concesso ad conscendendum, ad nouas vrbes, scholas nouas, nouas exercitationes, noua consilia in vltimis terris quaerenda, intrepido animo, non quidem nouo, sed raro omnino exemplo, repente se conuertit. Vlissipone conscendit anno Domini


page 440, image: s440

MDXCIV. et haud improsperâ nauigatione Macaum delatus ob excitatam a Taicosama Iaponiae Tyranno persecutionem ibi subsistere compulsus est. Sub annum MDC. Macaensis Collegij Rector factus est, ac subinde Praepositus Prouincialis Iaponiae, quo primum tempore sui iuris ea Prouincia cum iustâ appellatione facta est. Eam ipse complures annos in magnâ rerum varietate sapientissime moderatus est, obtinebatque illam etiam tum, cum Ludouico Antistite vitâ functo anno MDCXIV. ipse a Clero Vicarius Generalis Sede Vacante electus est. Obiit demum, nisi me nominis similitudo fefellit, in Goanâ Prouinciâ anno salutis MDCXXXI. Scripsit

Supplementum Litterarum Annuarum ex Iaponiâ anni MDC. Item

Annuas Litteras ex Sinis anni MDCI.

VALENTINVS FABRICIVS, natione Polonus, vir doctissimus, et celeberrimus Sigismundi III. Poloniae ac Sueciae Regis Concionator. Edidit Polonice

Concionem celebrem, quam vocault, strenam.

Vertit praeterea ex Latino Polonice

Roberti Bellarmini Opusculum De Gemitu Columbae. MDCXXI.

VALENTINVS GERARDVS, natione Gallus, patriâ Ebredunensis, in Societatem receptus anno MDLXII. Turnone Rector, et ibidem atque in Italiâ Theologiae Professor; insigni probitate vir, qui aut concionando, aut confitentibus aures praebendo, aut Haereticos scriptis impugnando, ad extremam vsque aetatem strenue laborauit. Obiit in Monte-Regali Galliae Cisalpinae die III. Nouembris, anno salutis MDCXVI. septuagenario maior. Scripsit Gallice

Triumphum gloriosae Virginis Mariae contra calumnias Simeonis Codurij. Lugduni per Abrahamum Cloquemin MDCVII. in 4.

VALENTINVS DE HERICE, natione Hispanus, gente Nauarrus, patria Pampilonensis, nobili loco natus, in Societatem Salmanticae ingressus per Aprilem anni MDXC. vixit in eâ magno virtutis exemplo, magnâ ingenij et sapientiae laude. Bis Philosophiam docuit, et supra XX. annos Theologiam, tum Vallisoleti, tum Salmanticae; vbi cum Praefecturam exerceret studiorum ad Pampilonensis Collegij gubernacula admotus est; quae triennio pari laude tractauit, donec die XX. Iunij vitam ibidem conclusit, anno salutis MDCXXVI. aetatis LVI. professus iam olim die VI. Augusti MDCVII. solemnia quatuor vota. Libet adscribere quae de ipso, ac de opere ipsius praefixit in suâ Censurâ Doctor D. Martinus Argayz Antillon, Prior Ecclesiae Pampeiopolitanae. In eius Tractatibus, inquit, iudicij firmitas, profunditas scientiae, vires ingenij, eruditio singularis, Philosophorum, SS. Patrum, Conciliorum cognitio, et altitudo doctrinae, virum adnierabilem efficiunt; et in eodem morum integritas, cum pietate et religione coniuncta splendet. Hâc de causâ Chriftianum, clarissimum et antiquissimum Nauarrae Regnum, florentissima Salmanticensis Academia, Sacra Societatis Religio, propter filium ita celebrem ab ipsis genitum, nutritum, atque educatum, gloriam incomparabilem assequuntur. Eius ingenij suauitds, facilitas, et perspicacia, vbertas doctrinae cum breuitate in variis opinionibus obscuris, et difficillimis quaestionibus explicandis, difponendis, probandis, fortissimis Argumentis soluendis, omnium amorem et admirationem fibi conciliat. Et vno verbo concludam: Valentini opus sicut partus singularis doctissimae Societatis est venerandum. Denique eximius a me descriptus Doctor inter clarissimos et primos illos viros, Molinas, Suarios, Vasquios, Bellarminos, Theologiae lumina, Christianae Religionis columnas firmissimas, est suspiciendus. Hactenus ille. Scripsit Valentinus

Quatuor Tractatus in I. Partem S. Thomae, distinctos Disputationibus LII. Sunt autem Tractatus

I. De Scientiâ Dei.

II. De Voluntate Dei.

III. De Dei Prouidentiâ, Praedestinatione, et Reprobatione.

IV. De Visione Dei. Pampilone ex Officinâ Caroli Labaien MDCXXII. in fol.

VALENTINVS MANGIONIVS, natione Italus, patriâ Perusinus, vir omni Litteraturâ egregie excultus, Sacrosanctae Theologiae Docton in Signaturâ Sacrae Poenitentiariae S. D. N. Papae Consultor Theologus. Gubernauit olim Collegium Lauretanum, et Mediolanense: et Theologiam de Moribus cum laude explicuit. Is dum Coloniae cum Eminentissimo Cardinali Ginetto Summi Pontificis a latere Legato ageret, scripsit

Consultationem de vi Voti simplicis Paupertatis, emitti soliti in Religione. Societatis Iesu, peracto Nouitiatu. Coloniae in Officinâ Birchmannianâ MD CXXXVII. in 4.

Apologiam pro Bonifacio VIII. et Gregorio XIII. Romanis Pontificibus, asserentibus Voti solemnitatem solâ Ecclesiae constitutione inuentam esse: nec non pro censurâ propositionis oppositae. Typis et anno iisdem. Accessit

Auctarium Apologiae pro Votorum solemnitate, qu[?] Epopsis Consultationis Mangionianae euertitur.

Prodierunt haec Opuscula cum auctario sie inscripta

De Religiosâ Paupertate non excludente rerum dominium, nec ius testandi, Opusculum quinquepartitum. Ibidem MDCXXXIX. in 8. Edidit ibidem

Theoricas Astri inextincti a Fr. Romano Hay scripti MDCXXXIX. in 4.

Prodiit nuper cum aliis eius

Oratio de Passione Domini, habita ad Paulum V. anno MDCXIII.

VALERIVS REGINALDVS, natione Burgundo-Sequanus, patriâ Vsiensis, qui pagus est


page 441, image: s441

dioecesis Bisuntinae; natus est anno MDXLIII. obscuris parentibus, terrae colonis: a quibus tamen litteris destinatus est. Parisiis audiuit Ioannem Maldonatum, et Ioannem Marianam praestantissimos eius aetatis Theologos, eximio fructu, ibidemque in Societatem admissus est. Paucos post menses Burdegalam missus est, vt Philosophiam publice profiteretur; id quod in summâ librorum ac rerum omnium penuriâ, tantâ cum laude fecit, vt Professorem Aquitanici Collegij insolentius prouocantem valide compresserit. Mussiponti deinceps, ac Parisiis quater Philosophiae spatia emensus est. Parisiis deinceps aliquamdiu, ac subinde totis XX. annis Dolae Moralem Theologiam docuit, cum summâ nominis celebritate. Vir fuit singulari animi demissione. Volumen illud suum ingens de moribus tam vile putauit, vt alienum illi nomen cogitaret praefigere, ne qua labes Societatis Scriptoribus adhaeresceret, si cuius ex illâ nomen praeferret. Laudes suas magno studio declinabat. Sub mortis horam cum a quopiam laudis aliquid ingereretur, mixtis cum gemitu suspiriis dicebat, Ne quaeso me vestris blanditiis mulcere pergatis; nec viuus laudari cupio nec mortuus; id agite potius, vt vestris precibus vberes mihi a Deo lacrymas impetretis, quibus eluam peccata mea. Memorabat saepe omni se loco et honore indignum esse, quoniam de post foetantes assumptus esset. Timorem Dei altissime combiberat, quem animo et verbis assidue versabat, et in eos, quibuscum agebat, deriuabat. Tenerrimâ fuit pietate erga Christum patientem: de ipsius doloribus commentationes scripserat, quibus se identidem exercebat. Toto extremi morbi tempore Christi sibi passionem praelegi curauit; cui vt compateretur, ne flosculos quidem animi recreandi gratiâ a fratre quodam oblatos admisit. Nunquam a ianuâ, quo crebro vocabatur, ad suum cubiculum regrediebatur, nisi salutatâ Venerabili Eucharistiâ, negans decere famulum quoquam, sine Domini sui veniâ digredi. Hominum salutem ardente zelo procurabat, multus in Confessionibus, tenuiorum praesertim excipiendis; pollebatque eximiâ quâdam efficacitate verborum, ad exprimendas vel grauissimis peccatoribus lacrymas et ardorem contritionis. Instituti sui erat non magis amator quam egregius obseruator; agebatque Deo gratias magno affectu, quod se in Societatem vocasset; seruassetque vsque ad mortem. Bis terue in hebdomadâ fidiculis in se saeuiebat, vsque ad decrepitam aetatem. Nunquam verbo quemquam offendit; quod si quid imprudenti excidisset asperius, mox humili deprecatione et confessione abstergebat. Nuncium mortis cum gaudio excepit, et vitâvniuersâ per exhomologesim recognitâ, diuinoque epulo refectus pie conquieuit Dolae XIV. Martij, anno salutis MDCXXIII. aetatis LXXX. Religionis L. ex quo solemnem quatuor professionem admiserat XXXII. Magnâ frequentiâ illi parentatum est; multique primarij et Religiosi viri eos sibi motus in animis factos esse testabantur, vt se illi magis, quam illum Deo commendarent, opinione sanctitatis; quâ etiam excitus populus certatim oscula manibus suis eius figere, rosariis contingere, deposcere reliquias ad venerationem. Scripsit Valerius Reginaldus

Praxim Fori Poenitentialis, ad directionem Confessarij in vsu sacri sui muneris, Tom. II. Post Lugdunensem editionem auctius et emendatius Coloniae per Bernardum Gualterum, et Petrum Henningium MDCXXII. in fol.

De Prudentiâ et ceteris in Confessario requisitis, ad rite fructuoseque diuini ministerij sui munera obeunda. Lugduni primum, tum Coloniae apud Ioannem Crithium, et Petrum Henningium MDCXI. in 12.

Tractatum de Officio Poenitentis, in vsu Sacramenti Poenitentiae. Moguntiae typis Ioannis Volmari MDCXIX. in 12.

Compendiariam praxim difficiliorum Casuum Conscientiae, in tres partes distinctam. Moguntiae typis Ioannis Volmari MDCXIX. in 12.

Instructionem breuem ad vsum Sacramenti Poenitentiae.

VBALDINVS BARTOLINI, natione Italus, ex Hispanico fecit Italicas

Annuas Litteras Iaponicas annorum MDXCI. et MDXCII.

VICTORIANVS PREMOLVS, natione Italus, patriâ Cremensis, vir egregie doctus, et Philosophiam, Theologiam Scholasticam, Quaestiones de Conscientiâ complures annos professus Patauii, Parmae, Mutinae, et Bononiae. Et ob haec quidem charus in primis fuit Eminentissimo Cardinali Alexandro Ludouisio, eius vrbis Archiepiscopo, qui ad Pontificatum assumptus, Gregorij XV. nomen accepit, isque eius operâ multis in rebus est vsus. Demum cum anno salutis MDCXXX. foeda pestilitas Italiam late vastaret, Victorianus ardore caritatis succensus, in lue contactorum obsequia se promptus impendit Castillione. Edidit suppresso suo nomine, auctoritate Alexandri Card. Ludouisij Archiepiscopi Bononiensis

Memoriale sciendorum a Clericis; cum Appendice de aliis sciendis a Confessariis; et praesertim de C. Casibus obligantibus ad restitutionem. Bononiae, Cremonae, Mediolani, atque alibi saepius recusum.

VIENNENSIS VNIVERSITAS, in Germaniâ ad Danubium sita, ad Austriae Prouinciam pertinens, edidit

Purpurae Romanae Melchiori Kleselio delatae gratulationem. Viennae MDCXVI.

Quadrigam famae Regiae, Ferdinando III. Rege Hungariae Coronat[?].



page 442, image: s442

Thalassium, Ferdinando III. Hungariae et Bohemiae Regi, ac Mariae Austriacae Hispaniarum Infanti in eorum Nuptiis oblatum. Viennae MDCXXXI.

Imperialem XII. Austriacorum Caesarum Zodiacum, illustratum nouo Sole, nouo Caesare Ferdinando III. ipsi oblatum cum in Ratisbonensibus Comitiis Romanorum Imperator electus, coronatusque est. Viennae typis Gregorij Gelbhaar MDCXXXVII. in fol.

VILNENSIS ACADEMIA, in Lithuaniâ, edidit

Capitolium perennitatis Illustrissimo Domino Leoni Sapieha Palatino Vilnensi. MDCXXIII. in 4.

Panegyricum Serenissimo Regi Vladislao IV. Vilnam ingredienti.

Laureas Academicas eidem dicatas.

Theatrum gloriae eidem anno MDCXXXVI. extructum.

Iconem votorum in eiusdem nuptiis MDCXXXVII.

Aeternitatem Regum stirpis Iagellonicae in Vladislao IV. orbi expressam, eidem dedicatam cum Vilnam anno MDCXXXIX. ingrederetur. Quae omnia simul recusa sunt Romae typis Corbelletti MDCXXXIX. in 4. in Manipulo Orationum a Polonis scriptarum.

VINCENTIVS ARANEA, natione Italus, patriâ Aquilanus, edidit tacito suo nomine

Asserta de Vniuersâ Philosophiâ, lib. III. in Romano Collegio a Marchione Sfor[?] Pallauicino publice defensa, anno MDCXXV. in fol. Romae typis Francisci Corbelletti.

VINCENTIVS BRVNVS, natione Italus, patriâ Ariminensis, cum Medici officio fungeretur, curandisque aegrotis operam daret, nostram ingressus est Societatem anno MDLVIII. Cum enim ab adolescentiâ primâ vitae seuerioris cupidus, se voto obstrinxisset Ordinem Franciscanorum Obseruantium secuturum, vbi in cognitionem Societatis venit, pro ingenij, et modicae suae valetudinis ratione interpretatus in eâ gratius Diuinae Maiestati seruiturum, ad eam se, priore voto rite solutus, recepit. In eâ diuinis litteris eruditus, omnique virtutum genere excultus, eo euasit existimationis, vt cum primis illis primitiuae Societatis Patribus comparari possit; et iure dubites, quâ potissimum virtute fuerit eximius, cum in omnibus aeque excelluerit: continenti cum Deo coniunctione, mansuetudine, sui abiectione, tum animi tranquillitate tantâ, et constantiâ, vt ne vnus quidem in eo vllo tempore, vllum vel minimum commoti animi signum deprehenderit. Modestia vero morum, viuida in sermone lenitas; totius interni tum externi hominis compositio in eo vulgaria fuere ornamenta. Caritas in eo erga fratres aegrotos praesertim et valetudinarios, fuit insignis, et accurata diligentia. Spiritualium rerum peritia tanta, vt omnium diutissime in Romano Collegio ei studio praefuerit. Collegium Lauretanum, et Romanum Clericorum Seminarium cum laude administrauit. In Domo Romanâ Professorum multis annis Ministrum egit. Collegium Romanum annis circiter sex, duobus temporibus ex interuallo rexit, vt merito ab omnibus Collegij Romani Pater diceretur. Fuit aegrâ semper et imbecillâ valetudine; tenuissimo victu eoque vulgari et vili: et minimo quoque momento e venis pectoris illi sanguis erumpebat. Saepius eius rei causâ venit ad extrema; sed patientiâ incredibili et abstinentiâ, morbi saeuitiam supertauit. Diem tandem clausit extremum Romae Idibus Augusti, anno salutis MDXCIV. aetatis vero LXIII. cum XXXVI. egisset in Societate, trium votorum professus. Scripsit Brunus praeclare maternâ linguâ, quae et Latine a Moguntinis Sociis conuersa Coloniae Agrippinae exierunt ex Officinâ Birckmannicâ MDXCIX. et Gallice ab Antonio Gazaeo ex parte versa sunt,

Meditationes de praecipuis Mysteriis Vitae et Passionis D. N. Iesu Christi. Part. III.

Meditationes in VII. praecipua festa B. Virginis. Item Commune Sanctorum.

Meditationes in Euangelia, quae Dominicis diebus leguntur in Missâ.

De Sacramento Poenitentiae cum Examine ad Confessionem Generalem, lib. I. ex Italico Latine editum Coloniae per Mylium MDXCVIII. in 12.

VINCENTIVS BISE, natione Hispanus, patriâ Alzirensis, in Regno Valentiae, Concionibus habendis ad populum nauat operam non inutilem. Edidit

Concionem quandam suam, cuius nondum compertum argumentum. Valentiae.

VINCENTIVS CARAFFA, natione Italus, patriâ Neapolitanus, nobilissimâ familiâ, ad Societatem valde Adolescens annos XVI. natus accessit MDCIV. in eâ Philosophiam cum laude explicuit; Magisterium Nouitiorum gessit Neapoli, vbi et Collegij Rector, et Professae Domus Praepositus, et totius Prouinciae Praeses fuit; hodieque magnis Magistratibus gerendis distinetur. Scripsit Italice

Fasciculum Myrrhae, siue, Considerationes varias de plagis Christi. Prodiit hic libellus primum Romae, sub nomine Aloysij Siderei, vt supra recensui; postmodum vero sub vero Auctoris nomine Viennae Austriae apud Gregorium Gelbhaar MDCXXXVIII. in 12. Item

Iter Caeli, seu, Praxes Spirituales, Part. III. Neapoli apud Iacobum Goffarum MDCXLI. in 12.

VINCENTIVS CASTAGNOLA, natione Siculus, patriâ Messanensis, sed origine a Chio Aegaei matis Insulâ deductâ. E militiâ seculari, in quâ vni triremi, et non exiguae militum manui aliquando praefuerat, transiit ad Societatem, post Naupacteam Ioannis Austriaci victoriam; quae illi vitae conuersio iam dudum fuerat a nonnemine praenunciata. Inter primos de Societate Chium nauigauit, et sedem fixit. Insignem


page 443, image: s443

ibi et vbicunque deinceps vixit, operam Societati in salutem animarum nauauit. Sedebat plures quotidie horas in templo, praestolans qui confiteri vellent, vsus exemplo mercatorum, qui emptores in taberna vel otiosi exspectant. Fuit legum nostrarum diligentissimus obseruator, moribus facillimis suauissimâ oratione, quâ facile quosuis ad Dei obsequium impellebat. Morti proximus cum esset, mirifice depraedicabat illud in se Dei beneficium, quod ad Societatem vocatus et admissus, in eâ demum etiam moreretur; quo vno rebatur in tuto iam esse positam suam salutem. Obiit trium votorum professus Messanae anno salutis MDC. IV. aetatis LXX. ab initâ Societate XVIII. Transtulit in Graecum sermonem vernaculum

Catechismum a P. Iacobo Ledesma Hispanice conscriptum. Romae apud Aloysium Zannettum MDXCIV.

VINCENTIVS DONVS, natione Italus Perusinus, edidit

Orationem in funere Illustriss. et Excellentiss. Principis Caroli Barberini, Generalis S. Ecclesiae Ducis, et S. D. N. Vrbani VIII. fratris, habitam Romae; ibidemque excusam typis Francisci Corbelletti MDCXXX. in 4.

VINCENTIVS FASSARVS, natione Siculus, patriâ Panormitanus, ingressus in Societatem pene puer circa annum MDCXIII. in eâ non parum profecit in litteris. Philosophiam Panormi cum laude docuit. Scripsit et iam praelo parat

De vniuerso genere Quantitatis; vbi de Naturâ et compositione Quantitatis continuae et discretae, nec non de Quantitate successiuâ, intensiuâ, temporis et durationis; virtuali et infinitâ.

Molitur praeterea Italice

De Gloriâ S. Ignatij Fundatoris Societatis Iesu, opus vastum, in tres partes diuisum.

VINCENTIVS FILLIVCIVS, natione Italus, patriâ Senensis, qui postquam Philosophiam docuisset, et Senense rexisset Collegium, ac subinde toto decennio quaestiones de moribus in Romano nostro Collegio tractasset, Poenitentiarius S. D. N. Papae ad S. Petrum constitutus est, et Responsor ad quaestiones Conscientiae; donec extremum diem Romae V. Aprilis obiit anno salutis MDCXXII. Scripsit

Moralium Quaestionum de Christianis officiis, et Casibus Conscientiae, ad formam Cursus, qui praelegi solet in Societatis Iesu Collegio Romano, Tom. II. Vrsellis per Antonium Hieratum MD CXXV. in fol.

Accessit

Appendix posthuma, De Statu Clericorum complectens V. Tractatus, qui in primâ editione desiderantur

De Beneficiis.

De Pensionibus.

De Spoliis Clericorum.

De Alienatione rerum Ecclesiasticarum.

De Simoniâ. Sed tres intermedij tractatus lucubratio sunt Ioannis Hieronymi de Sopranis, Theologi nostri, qui Appendicem hanc concinnauit. Coloniae per Antonium Hieratum MDCXXVI. in fol.

Edidit praeterea Filliucius

Compendium suarum Moralium Quaestionum. Denique seorsim edita est eius

Instructio pro Confessionibus excipiendis. Rauenspurgi MDCXXVI. in 4.

Et sub nomine Flaminij Filliuccij

Carmen Italicum de nouis stellis, et maculis Solis cum declaratione. Romae typis Mascardi MDCXV. in 4.

VINCENTIVS GVINISIVS natione Italus, patriâ Lucensis, vir omnibus quidem Litteris excultus, sed in amoenioribus studiis, in quibus diutius versatus est, insigniter doctus, moribus suauissimis, hodieque superstes est, Praeposito Generali atque ipsi Societati a Secretis. Scripsit

Allocutiones Gymnasticas. Romae typis Francisci Corbelletti MDCXXVI. in 8. Antuerpiae apud Ioannem Cnobbaert MDCXXXIII. in 24. et typis Plantinianis Moreti MDCXXXVIII. in 12. additis V. Allocutionibus.

Poesim vario Carminum genere Romae iisdem typis MDCXXVII. in 8. Antuerpiae apud Ioannem Cnobbaert MDCXXXIII. in 24. cum auctario, et typis Plantinianis addito Dramat[?] de S. Ignatio MDCXXXVIII. in 12. et sine illo Parisiis apud Ioannem Camusat MDCXXXIX. in 12.

Orationem habitam in Parasceue, coram S. D. N. Vrbano VIII. in Sacello Vaticano. Romae typis Alexandri Zannetti MDCXXIV. in 4. quae cum aliis nonnullis inserta est Allocutionibus editionis Plantinianae.

VINCENTIVS LEAVTAVDVS, natione Gallus, patriâ Ebredunensis, Societatem anno MDCXIII. aetatis XVIII. complexus, Mathesi iam a multis annis addictus, magnos in eâ progressus fecit. Edidit

Geometriae Practicae Elementa; vbi desectionibus Conicis habet quaedam insignia. Promittit

De Fallaciis Opticis, opus iustum. Parat etiam

Noua quaedam de prime Mobili.

VINCENTIVS MASTAREVS, natione Italus, patriâ Aquilanus, obiit Neapoli die XXVII. Iunij, anno salutis MDCXXIX. Scripsit Italice

Vitas Sanctorum Petri Clestini, Bernardini Senensis, et Equitij, quos habet Aquila Patronos. Neapoli MDCXXIX.

VINCENTIVS NAVARRO, natione Hispanus, patriâ Valentinus, in Societatem pene puer ingressus, Philosophiam Valentiae, Theologiam Barcinone docuit; fidei Censor, et Theologiae Doctor. Edidit

Panegyricam concionem de S. Teresiâ, in eius Beatificatione dictam Barcinone.

Habet paratam praelo



page 444, image: s444

Theologiam Marianam, siue, De Laudibus B. Virginis, Tomum grandem.

VINCENTIVS REGIVS, natione Siculus, patriâ Panormitanus, Caroli frater, Societatem anno MDLIX. ingressus, in eâ Collegia Montisregalis, Messanae, Panormi, et hîc etiam Professorum Domum gubernauit, vir egregie doctus, et qui aliquando Viennae Austriae in Caesareo Societatis Iesu Collegio, Messanae quoque Theologiam cum laude professus est. Inde Panormi subinde studiis praefuit. Verum non sanctimoniâ minus quam doctrinâ claruit. Candor animi eximius, sincera in omnes caritas, insignis sui despicientia, ceterarum exempla virtutum auctoritatem illi apud omnes et sanctimoniae opinionem conciliarunt. Ad Regularum nostrarum normam exactissime vitam suam omnem componebat. Nullo verbo vnquam alterum violauit. Dulcissimo pietatis sensu, ac praecipue tenerrimo in Beatissimam Virginem amore quasi exundans, facillime aliorum quoque animos eodem igne inflammabat. Modestus totius corporis et oris habitus his virtutibus decus addebat. Nimirum cum illi aliquando exhiberetur tabula in quâ Soror ipsius Sanctimonialis erat expressa, rogatus, ecquam bene eam referret; respondit frustra se eâ de re consuli, qui Sororem suam nunquam sit intuitus. Cum vltimum vitae suae tempus imminere conspiceret, Christi Crucifixi et B. Virginis effigies manibus acceptas, tota die qua precibus, qua osculis complexus est. Opinio est S. P. N. Ignatium illi in articulo vltimo adfuisse. Obiit Panormi die XVI. Decembris, anno salutis MDCXIV. aetatis LXX. Religionis LVI. Edidit

Theses de Sanctissimâ Trinitate, Viennae propositas disputationi. Viennae typis Leonardi Nassinger MDLXXX. in 4.

Euangelicarum Dilucidationum, lib. VIII. Tom. III. Coloniae per Bernardum Gualterum MDC. XV. in fol.

Enchiridion Euangelicorum, lib. VIII. quod opusculum suum saepe in illo priori memorat.

VIRGILIVS CEPARIVS, natione Italus, patriâ ex oppido Panicale, dioecesis Perusinae, disertus Concionator, Scholasticae Theologiae, Sacrorum Bibliorum, et Patrum; Iuris quoque peritus, cui iuuenis dedit operam, priusquam ad Societatem accederet. Rexit Collegium Florentinum et Romanum. Obiit demum Romae maturus aeuo die XIV. Martij, anno salutis MDCXXXI. Scripsit Italice

De verâ et honestâ amicitiâ.

Vitam B. Aloysij Gonzagae, Societatis Iesu. Romae apud Aloysium Zannettum MDCVI. et alibi. Eam Latinam fecit Ioannes Horrion, Gallicam Antonius de Balinghem, vterque noster.

Compendium Vitae B. Francisci Borgiae, Societatis Iesu Praepositi Generalis III. Romae MDCXXIV. in 8. et Neapoli apud Aegidium Longum MDCXXVI. in 16. Latine reddidit Andreas Schottus.

Vitam Ioannis Berchmans, Societatis Iesu. Romae apud Haeredes Bartholomaei Zannetti MDC. XXVI. in 4. Eam Hermanus Hugo noster Latine vertit, et alius Gallice.

Exercitium praesentiae Dei, Part. II. Romae MDC. XXI. in 12. Typis Zannetti.

Scripsit praeterea, sed non edidit

Vitam S. Franciscae Romanae.

Vitam B. Mariae Magdalenae de Pazzi.

De Sanctorum Canonizatione, Tractatum.

VITALIS THERONVS, natione Gallus, patriâ Limosensis in Dioecesi Narbonensi, Societatem ingressus est anno MDLXXXVII. aetatis XV. in quâ Philosophiam, ac Moralem Theologiam, et quatuor vota professus est. Concionibus habendis ad populum magnam partem impendit aetatis. Edidit sub nomine Collegij Tolosani gratulationis ergo ad Delphinum Galliae Regis filium

Delphines et Coronas, Carmine Lyrico. Item

Calendas Ianuarias anni MDCVIII. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXXVIII. in 8.

Rupellae deditionem, Versu Heroico.

Carmen Regi, et alterum Cardinali Richelio captâ Rupellâ, quorum illud exstat in Palmis Regiis; hoc in Epiniciis Musarum.

W

WENCESLAVS PANTALEO KIRWITZER, natione Germanus, e Prouinciâ Austriacâ profectus est cum P. Nicolao Trigautio ad Sinas, tum aliis disciplinis, tum vero Mathematicis bene instructus. Obiit Macai XXII. Maij, anno MDCXXVI. Scripsit

Obseruationes Cometarum anni MDCXVIII. factas a Nostris in Indiâ Orientali. Aschaffenburgi typis Balth. Lippij MDCXX. in 4.

Litteras de Martyrio P. Ioannis Baptistae Machadi, Societatis Iesu, qui anno MDCXVII. in Iaponiâ passus est. Antuerpiae MDCXXII.

Annuas Litteras e Sinis datas Macao XXVIII. Nouembris MDCXX. et alteras datas XXVII. Octobris MDCXXV.

WENCESLAVS STVRMIVS, natione Bohemus, patriâ Tinensis, â S. P. N. Ignatio in Societatem admissus, amore instituti, et obseruatione insignis fuit. Graecas et Latinas Litteras docuit, et diu multumque concionatus in missionibus est, quarum incommoda multa alacri animo tolerabat. Paupertatis amator, qui vel affectâ iam aetate, et morbis graui, nihil quamuis minimum absque Superioris facultate sibi arrogaret. Obedientiae apprime cultor. Proximorum salutis studiosissimus: zelo Dei plenus, ac de fide Catholicâ per Bohemiam aduersus Haereticos Picardos optime meritus. Collegiorum


page 445, image: s445

Pragensis et Crumlouiensis Rector fuit. Interfuit bis Congregationi Generali IV. et V. professus IV. vota die XII. Martij, anno MDLXX. Tandem plenus annorum et bonorum operum, cum per hebdomadam sanctam diu poenitentibus operam dedisset, feriâ V. sub vesperam apoplexiâ correptus, nonâ demum die ad laborum praemium percipiendum e vitâ migrauit Olomucij die XXVII. Aprilis, anno salutis MDCI. pene septuagenarius. Primus fuit qui Bohemico idiomate contra Picardos Scripsit; videlicet

Concordiam fidei.

Apologiam contra Siluium Huberinum, et contra Concionale Picardicum; et alteram

Apologiam defensionis Concionalis.

WOLFGANGVS SCHONSLEDERVS, natione Germanus, patria Monacensis, admissus in Sociotatem anno MDXC. iuuenis annos XX. natus, in eâ Spiritualis Coadiutor formatus est. Vir in Humaniore Litteraturâ, Graecâ, Latinâque bene doctus; Musices etiam non mediocriter peritus. Scripsit

Promptuarium Germanico-Latinum. Augustae MDCXVIII. in 8. quod Monachij tertiam editionem habuit MDCXXXII.

Onomasticum Graeco-Latinum, et Latino-Graecum. Dilingae.

Vertit ex Italico Latine

De Exercitiis spiritualibus ad Confessionem et Communionem rite obeundis, Tractatus VI. quorum primus exiit inscriptus, Sacra Tempe; ceteri adhuc latent apud interpretem: vti etiam premitur hactenus ab eodem

Anthologia Graecorum Epigrammatum, Latino Carmine reddita.

Edidit praeterea sub alieno nomine

De modo Musice componendi.

Et sub nomine Volupij Decori Musagetis

Architectonicen Musices vniuersalem.

Z

ZACHARIAS ROTZ, natione Belga, gente Flander, diligens Concionator et copiosus, zeloque promouendae diuinae pietatis ardens; cui Maseka vrbs ad Mosam, vt de aliis sit silentium, salutis suae caput praecipue debet. Eam enim oppressam erroribus, in fidei libertatem vindicauit. Cum autem semper alias celer, pernixque fuerit ad curam proximorum; tamen in extremâ vitâ, quasi brauium praesagiret, nescio quo pacto velocius longe habiliusque cucurrit. Sic oppida, pagos, nosocomia, custodias publicas, et vbi demumcunque sese seges aliqua laboris aperiret, promptus alacerque aduolabat. Cum Lingam oppidum Frisiae Marchio Spinola occupasset, totus mox in purgandâ aede, exstruendis aris, re sacrâ procurandâ Christianum Machabaeum repraesentare. Hîc ergo cum Illustrissimi Marchionis rogatu ad tantos fructus subsisteret, Deus maturum caelo inueniens, eius labores quiete longâ commutauit, Nouembri mense anni MDCV. Scripsit in Eburonum agro

Catechismi lectiones XII. cum Gallice, tum Belgice. Leodij apud Ioannem Voes MDXCVIII. Item

Doctrinae Christianae lib. IV. iisdem linguis ibidem euulgauit.



image: s446

[gap: indizes]

page 548, image: s548

APPENDIX NOMINVM ET OPERVM Quae serius allata sunt, quam vt suis locis poni possent.

ADAMVS CONTZEN, de quo supra, praeterea in promulgatione solemni Molsheimensis Academiae, dum primos ibidem SS. Theologiae Doctores crearet, fuse perorauit

De Nouâ Academiâ tuendâ et augendâ, quae Oratio in Panegyrico eiusdem Academiae cum pluribus eiusdem Academicis Orationibus est edita.

ADAMVS TANNERVS, de quo supra, edidit item

Apologeticas Orationes pro Ioanne Trithemio Abbate Spanheimensi.

ADRIANVS DE BOVLOGNE, natione Belga, patriâ Tornacensis, duodeuicennis nomen dedit Societati anno MDCIX. in quâ compluribus annis Humaniorum Litterarum Professorem, ac, longo post interuallo, Collegij Bethuniensis Rectorem egit. Edidit ab acutâ breuitate commendatos

Epigrammatum Libros tres. Tornaci typis Adriani Quinque anno MDCXL 11. in 16.

ADRIANVS COOLS, natione Belga, patriâ Gaudanus, natus est anoo MDXCVI. Societatem ingressus Mechliniae anno MDCXII. Iulij die XVI. in eâ quatuor vota professus, Brugense et Mechliniense Collegium rexit. Superior Patrum nostrorum in missione Hollandicâ fuit, necnon Praepositus Domus Professorum Antuerpiae; iam Collegium Bruxellense moderatur. Edidit a se dictam in Sodalitate B. Virginis

Apprecationem funebrem Ioanni Maldero Episcopo Antuerpiensi, quae praefixa est operi illius posthumo in primam partem D. Thomae.

ADRIANVS VAN LYERE, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, inter varia quae gessit in Societate, Rectorem Casleti in Flandriâ, et pluribus annis Mechliniae aliisque locis strenuum Concionatorem egit, quo etiamnum in munere Bruxellis cum laude versatur, ibique scripsit atque edidit lingua Belgicâ

Tractatum Asceticum de Religione ac cultu SS. nominis MARIAE, typis Ioannis Mommartij anno MDCXXXVIII. Hunc Pugetus de la Serre Historicus Reginae Matris, Gallice, et R. P. F. Andreas de S. Ioanne Baptista Carmelita Excalceatus Hispanice reddidit MDCXL. Eundem alius in linguam Anglicam transfert.

AEGIDIVS A SANCTA ALDEGVNDE, natione Belga, patriâ Duacensis, Comitis a Sancta Aldegunde filius primogenitus, spretis honorum titulis et amplissimâ haereditate, Societatem vndeuicennis ingressus est anno MDCXIV. Vertit, auxit, ediditque Gallice e Flandrico,

Vitas earum Virginum quae in Seculari Statu sanctitate claruerunt, Tornaci typis Adriani Quinque MDCXL. in 12.

AEGIDIVS DE SMIDT, natione Belga, patriâ Antuerpiensis, natus anno MDLXXXIV. XXIII. Aprilis, Societatem ingressus est anno MDCI. Transtulit in linguam Belgicam,

Historiam Martyrum Iaponensium pro side Christi occisorum anno MDCXXIV.

Item Miraculum celebre a B. Virgine factum Caesaraugustae in Hispaniâ.

Paratas etiam praelo habet quas ex Italico P. Lucae Pinelli transtulit in belgicum idioma,

Meditationes de Vitâ Christi Domini, eiusque Passione.

De Vulneribus Christi, et aliis Sanguinis effusionibus.

De SS. Eucharistae Sacramento, et praeparatione ad Sacram Communionem.

De Vitâ B. Virginis Mariae.

De Mysteriis Rosarij.

De quatuor hominis nouissimis.

Item Epistolam R. P. N. Claudij de Renouatione Spiritus, et Alteram eiusdem de Caritate fraternâ.

ALBERTVS CROISSANT, natione Belga, patriâ Leodiensis, Societatem iniit anno MDCVX. aetatis XVIII. diu docuit, ac etiamnum docet Humaniores Litteras, cum approbatione. Edidit Satyram cui titulus,

Literarum Studiosus, minime Studiosus. Leodij typis Leonardi Streel MDCXXXVII.

Item alteram cui titulus: Puer male moratus a sene vapulans. Leodij typis Ioannis Tournay MDCXXXVIII.

Edet propediem alias cum hoc titulo: Sales Satyrici quibus quatuor aetatum vitia praecipua perfricantur.

ALEXANDER FAYA, cuius in Catalogo meminimus, diem suum obiit Limae IX. Nouembris MDCXL. aetatis anno LXXVIII. post aditam Societatem L. in quâ Coadiutor Spiritualis formatus fuit. Tirocinium posuerat in Boeticâ, atque inde in Peruuiam cum P. Didaco de Zuniga Procuratore traiecerat. Vir fuit vere humilis, et sui despicientissimus, compositissmae


page 549, image: s549

modestiae, verborum perparcus, secreti ac secessus amantissimus; sui custos admirabilis; obedientiae studiosissimus, et vilissimorum domi obsequiorum appetentissimus; tam exactae ad religiosam paupertatem contentionis, vt idem illi thorax ad vicennium, colobium etiam ad tricennium suffecerit, et suppellex, quam post se reliquit, nullius alterius vsui fuerit idonea; victu ad extremam vsque aetatem communi sit vsus. Haec de laudato viro praetermittere non debui.

ALOYSIVS IVGLARIS, de quo in Catalogo, habet sub praelo

Inscriptiones, Elogia, et Epitaphia, vno Volumine.

ALOYSIVS SIDEREVS, et VINCENTIVS CARAFFA, (nam idem est) Italice edidit

Iter caeli, Partibus 11. Neapoli per Iacobum Gaffarum MDCXLI. in 12.

ALPHONSVS ANDRADA, praeter recensita in Catalogo, scripsit Hispanice

Ducis ad virtutem Tomos 111.

Edidit etiam Hispanice Conciones aliquas, vt vbi retuli; mihi hactenus videre contigit

Sermonem dictum Murciae de S. Raymundo Nonnato Cardinali Martyre Ordinis S. Mariae de Mercede Redemptionis captiuorum. Murciae per Ludouicum Beros MDCXXVII. in 4.

Sermonem dictum Murciae de XXIII. Martyribus ex Ordine S. Francisci passis in Iaponiâ anno MDXCVII. Oriolae apud Ioannem Vincentium Francum MDCXXVIII. in 4.

ALPHONSVS GIANNOTTVS, natione Italus, patriâ Corrigiensis, in Societatem anno MDC. XV. natus vndeuiginti ingressus, Philosophiam docuit, Domui Probationis Nouellariensi, Collegio Regiensi Rector praefuit, et nunc prae est Collegio Bononiensi. Edidit Italice sub nomine Alphonsi Antonij.

Mysticum Heliotropium, seu, Industrias animae amantis ad se Deo vniendam. Bononiae apud Benauium MDCXLI in 24.

ANDREAS COBAVIVS, de quo in Catologo dixi, scripsit

Vindicias Astronomicas theticas pro Dionysio Exiguo.

ANDREAS DENYS, natione Belga, patriâ Atrebas, natus anno MDXCI. Societati adscriptus MDCXV. in quâ Humaniores Literas per annos aliquot professus est. Edidit versu Gallico

Poesim Sacram, seu, Illecebras Diuini Amoris ex Christi Patientis, vt vocant, Stationibus. Atrebati typis Gerardi de Raismes MDCXXXIX. in 4.

ANTONIVS DE HERRERA, natione Hispanus, patriâ Oropesanus, Proregi Siciliae Almirantio Castellae a Confessionibus, et Sacrae Inquisitioni a censuris, dixit Hispanice atque edidit insignem.

Orationem de Immaculatâ Conceptione Deiparae. Panormi apud Alphonsum Isola MDCXLII. in 4.

ANTONIVS STRATIVS, de quo supra reliquit praelo patatum

Lusum anagrammaticum in nomen Guilielmi Lamormaini, ducentenis vicibus variatum.

ARNOLDVS BOSCOP, de quo supra condidit Historias aliquot Sanctorum Cliuiae praecipue S. Gringardis, B. Irmtrudis etc.

AVGVSTINVS BERNAL, de quo supra in Catalogo, scripsit

De Sacramentis in genere.

BADENIS RESIDENTIA, in Prouinciâ Rhenanâ Superiore, edidit

Triumphum genethliacum Principi primogenito Marchionis Badensis.

BALDVINVS CABILLAVIVS Habet sub praelo

Poemata Versu Elegiaco, Puerum amissum et repertum: Phosphorum, seu Ioannem Baptistam: Agarem exulem.

BALDVINVS WILLOT, natione Belga, patriâ Binchiensis, in Societatem adscriptus anno MDCVI. aetatis XXII. Vertit ex Latino in Gallicum, ediditque

Tractatum de interiori Mortificatione, Auctore P. Iacobo Aluarez de Paz nostro anno MDCXX.

Compendium Vitae Christi, et Beatissimae Virginis Mariae, ex Petro Ribadeneira anno MDC. XXXVI.

Martyrologium Romanum Gregorij XIII. iussu editum et Vrbani VIII auctoritate recognitum, cum Additione Sanctorum Belgij. Montibus typis Waudre MDCLI. in 8.

Alia varia opuscula edidit variis annis.

BALTHASAR GRACIANVS, natione Hispanus, scripsit Hispanice

Artem ingenij.

BALTHASAR KITZNERVS, natione Germanus, patriâ Bruckenarensis, Societatem adolescens ingressus, Philosophiam Herbipoli docuit; diu cum laude et fructu concionatus est: magno animarum zelo in egentium opem se semper impendit, donec Aschaffenburgi pie mortuus est die III. Iunij, anno MDCXL. aetatis XLVII. Societatis aditae XXXI. Edidit Sodalibus Marianis

Rosam Marianam. Bambergae.

Concionem funebrem in exequiis Serenissimae Isabellae Clarae Eugeniae Gubernatricis Belgij a se Coloniae dictam.

BARTHOLOMAEVS CASSIVS, cuius plura recensui in Catalogo, edidit praeter illa

Thomae de Kempis de Imitatione Christi lib. IV. Illyrice redditos. Romae MDCXLI.

BARTHOLOMAEVS GVERRERVS, de quo in Catalogo, iamque nuper, vt intelligo, e viuis sublatus est, edidit Lusitanice

Coronam Regni Lusitaniae, hoc est, Elogia Virorum illustrium qui in Imperro Lusitanico


page 550, image: s550

mortem in propagandâ Christi fide oppetierunt.

BARTHOLOMAEVS PEREYRA, edidit

Paciecidos lib. XII. Poema Heroicum de gloriosâ morte P. Francisci Pacicci Soc. Iesu Prouincialis in Iaponiâ. Conimbricae per Emanuelem de Carualho MDCXL. in 12. Habet paratum praelo

Commentarium in Tobiam.

BARTHOLOMAEVS VIMONT, natione Gallus, ex Normandiâ, in Societatem anno MDC. XIII. vicennis ingressus, praeest Residentiis Canadensibus in Nouâ Franciâ. Scripsit Gallice

Relationem Gestorum in Nouâ Franciâ anno MDCXL. et MDCXLI. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXLI. in 8.

BERNARDINVS REALINVS, edidit

Elegiam, seu, Hytnnum in laudem S. Bernardini.

CAROLVS MALAPERTIVS, de quo supra, edidit

Breuem Commentarium in 6. priores libros Euclidis. Duaci apud Balthasarem Bellerum anno MDCXX. in 8. iterum apud Viduam Petri Telu in 12.

Item Orationem habitam dum Lectionem Mathematicam auspicaretur. Duaci apud Balthasarem Bellerum MDCXX. in 8

CHRISTOPHORVS MIHR, natione Germanus, patriâ Aschaffenburgensis, natus anno MDLXXXIX. in Societatem duodeuigesimo aetatis ingressus, Ecclesiastem in eâ plurimum egit. Vir fuit indefessi laboris, salutis animarum studiosus et sui adeo negligens, vt plusculos saepe dies pauxillo panis contentus, aegre vitam toleraret. Fuldae mortuus est anno MDCXXV. ob morum religiosam comitatem magno sui desiderio domi forisque relicto. Heidelbergâ Catholicis armis occupatâ se totum proximo impendit, et ideo vernaculâ linguâ ibidem edidit an. MDCXXII.

Catechismum cum precibus, Instructionibus, Canticis, peropportunum conuersioni Acatholicorum, aliquoties recusum.

CLAVDIVS DE ALLARD, transtulit e Ioannis Eusebij Nieremberg Hispanico in Gallicum

Amabilem Iesum Christum, et modum eum amandi. Lugduni apud Claudium Prost MDC. XLI. in 12.

COLONIENSE COLLEGIVM, seu, Gymnasium Coronato-Vbiorum, edidit

Annum Secularem Societatis Iesu, a se adumbratum. Coloniae apud Hermannum Mylium in 4.

CORNELIVS PERDVCCIVS, de quo supra, edidit

Tractatum de arte bene moriendi.

DIDACVS DE BAEZA, praeter recensita in Catalogo, edidit Hispanice

Mariale, seu, Conciones de B. Virgine Mariâ.

DIDACVS DE CELADA, praeter recensita in Catalogo, edidit

Commentarium in Tobiam.

DIONYSIVS PETAVIVS, praeter ea quae in Catalogo retuli, edidit

Dissertationum Ecclesiasticarum lib. 11. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXLI. in 4. Item

Graeca varij generis Carmina cum Latinâ interpretatione.

DV ACENSE COLLEGIVM, in Prouinciâ Gallo-Belgicâ, edidit

Gloriam Virtutis Hungaricae Versibus et Emblematis illustratam, typis Viduae Telu MDCXXXIII. in 4.

Sigismundi tertij Poloniae et Sueciae Regis Encomia, typis Vidnae Petri Telu anno MDCXVIII. in 4.

FERDINANDVS CASTRILLVS, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, iuuenis annos natus XVI. ad Societatem ante hos annos XL. accessit, et in eâ compluribus Philosophiam, et Theologiam tum Moralem, tum Controuersam explicuit, et Sociis Rector praefuit. Scripsit Hispanice et propediem edet

Magiam Naturalem.

FERDINADVS MELTIVS, natione Italus, patriâ Mediolanensis, Societatem anno MDXCI. complexus in eâ gesto Rectoratu Nouitiatus, aliisque obitis muniis, sexagenarius naturae concessit die XXIII. Decembris MDCXXIX. post editam quatuor votorum prosessionem XXII. Conscripsit Italice

Vitam B. Mariae Victoriae Fundatricis Annunciatarum Genuensium, quam alius quispiam e Societate Gallice redditam edidit Lugduni apud Claudium Lariot MDCXXXI. in 8.

FRANCISVS MARIA DE AMATIS, de quo in Catalogo, edidit Italice

Vitam Reuerendae Matris Sororis Hyacinthae Mariscottae Monialis in Coenobio S. Bernardini Viterbiensis. Viterbij MDCXLII. in 8.

FRANCISCVS MARQVESTALDIVS, natione Gallus, secutus in Hispaniam a Confessionibus Serenissimam Annam Reginam, scripsit ibi Hispanice

Exercitium Spirituale super X. punctis praecipuis vitae Christianae. Illud alius quispiam e Societate. Gallice reddidit, et edidit Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXX. in 16. Ipse redux in Galliam obiit circa annum MDCXXIV.

FRANCISCVS PICCOLOMINIVS, de quo in Catalogo, dabit propediem in lucem Tomum 1. de tribus, quos molitur, hoc titulo;

Christiana Peregrinatio Israeliticae vestigia relegens ab Aegypto in Palactinam, Via trium dierum, Exodi 3. v. 8.

FRANCISCVS DE SOTO, edidit (vt in Catalogo memoraui) Conciones aliquot, quas, quia non videram, non recensui: nunc quas nactus sum distincte, referam, nempe



page 551, image: s551

In Exequiis D. Ioannis Alphonsi de Moscoso Episcopi Malacitani. Malacae per Ioannem Rene MDC. XIV.

De Venerabili Sacramento Eucharistiae. Ibidem eodem anno.

In Beatificatione S. Teresiae duas. Ibidem MDC. XIV. et MDCXV.

De Stigmatibus S. Francisci. Hispali per Franciscum de Lyra MDCXXIV.

In exequiis Henrici Cardinalis de Guzman. Cordubae per Saluatorem de Cea Tesa MDCXXVI.

In Fundatione Congregationis S. Iosephi Hispali ad educationem infantium expositorum institutae.

Hispali per Matthiam Clauijo MDCXXVII.

In Exequiis P. Iacobi Granadi Soc. Iesu Gadibus celebratis. Xeresij apud Ferdinandum Rey MDC. XXXII.

FRIDERICVS SPE, natione Germanus, patriâ Caesar-Insulanus, adolescens in Societatem ingressus, Philosophiam, et Moralem Theologiam cum laude explicauit. Vir animi magni, et indefessi ad salutem mortalium procurandam studij. Tantâ industriâ tractabat cum Haereticis, vt paucis mensibus vrbem inferioris Saxoniae Peinam ad fidem adduxerit. Eâ re offensi Hildesienses Acatholici, percussore immisso conati sunt hominem tollere, cum ad pagum exiret Diuina Officia peracturus. Quinque luculenta vulnera in capite, duo in tergo accepit. Verum ille plagis tam honestis laetus ad pagum perrexit, et ad vsque defectum virium concionatus est. demum cum aliquot post annis Treuirensibus praesidiariis operam nauaret, ad laborum mercedem euocatus est div VII. Augusti MDCXXXV. aetatis XLIV. ab initâ Societate XXV. Scripsit

Conciones pias linguâ vernaculâ, praesertim de Fide, Spe, Caritate, quas inscripsit Lusciniam Germanicam: earum editio valde desideratur.

Alias item complures admodum et elegantes de variis Fidei Christianae mysteriis reliquit a variis descriptas et expetitas.

Editum est sub nomine Theologi Romani quoddam eius Opusculum quod mirifice placuit, et saepius recusum est.

GABRIEL DE CASTILLA, de quo in Catalogo, edidit Hispanice inter alias Conciones suas, insignem, quem Hispali dixit,

Discursum de Stigmatibus S. Francisci. Hispali per Franciscum de Lyra MDCXXII.

GASPARVS BRANDIS, natione Germanus, patriâ Werlensis ex Ducatu Angariae et Westphaliae natus anno MDLXXXVIII. I. Augusti, Societatem ingressus MDCVIII. XX. Octobris, et quatuor in eâ vota professus, Ecclesiastem egit Paderbornae, Aquisgrani et hodie Embricae. Edidit Germanice

Cardiologium, seu, Speculum cordis. Paderbornae MSCXXIV. in 12. recusum ibidem MDC. XXVII.

GEORGIVS FOVRNIER, natione Gallus, patriâ Cadomensis, Societatem Tornaci anno MDCXIX. natus ipse XXIV. ingressus, diu Mathesim in eâ professus est. Habet sub praelo

Hydrologiam, seu, De arte nauigandi lib. XXIV.

GEORGIVS MAYR, de quo supra,

Nouum Testamentum, noue versum Graece reliquit praelo paratum probatumque.

GEORGIVS VOGLERVS, contexuit

Libellum de peregrinatione ad Deiparam Retzbaci in Franconiâ celebrem.

GERARDVS HANSLEN, natione Germanus, Tyrones Molsheimij ac collegas Spirae moderatus hodie Herbipolensibus praeest. Edidit versu

Auguria pacis.

Leones gentilitios Horstiorum familiae equestris.

GVILIELMVS ASCHENDORF, de quo supra, habuit

Orationem in Synodo VVilhelmi Episcopi Osnabrugensis editam cum eadem Synodo.

GVILIELMVS HARDIGNIVS, natione Belga, patriâ Luxemburgensis, annum agens XXII. Societatem iniit anno MDCXI. Strenuam operam nauauit obeundis magno feruore pagis ad rusticorum praesertim instructionem. In castris et saepe et magno fructu versatus est promiscue omnibus se impendens. Obiit Montibus Hannoniae die XV. Octobris, anni MDCXXXVII. Edidit Gallico idiomate

Librum precum et praxeon spiritualium.

Vitam et Miracula S. Adriani Martyris.

GVILIELMVS MONTANVS, de quo supra edidit varia opuscula his titulis;

Tractatus de virtute patientiae.

Tres Tractatus spirituales. I. Methodus Deo seruiendi. 2. colendi B. Virginem. 3. bonas intentiones exercendi.

HENRICVS ELVERICH, Embricensis natus MDLXXXII. XII. Aprilis, Societatem ingressus MDCII. V. Octob. Graecâ linguâ et dialecticâ docendâ laudem habuit: studiis quoque praefectus, Confessarius et Ecclesiastes non mediocrem diligentiae laudem et fructum curarum retulit. Vota Coadiutorum formatorum emisit Monasterij Westphaliae anno MDCXVIII. XXV. Nouembris. Diligentissimus multis annis Bibliothecae Coloniensi praefectus, multis imo plurimis libris edendis ac excudendis indefessam manum adhibuit, emendando, loca auctorum citando conferendoque, haereticos ac obscoenos repurgando, quod testatur imprimis Theodori Zuingeri Theatrum pulcherrime expurgatum, in bibliothecâ Coloniensi Societatis IESV. Inter cetera edidit ibidem

Radices linguae Graecae et Latinae in 8. typis Gualteri cusas et recusas.

HENRICVS MARCELLIVS, edidit

Enchiridion militiae Christianae Catalauni in 12. an. MCDXXXII.

HENRICVS REFFAY, votis solemnibus in


page 552, image: s552

Societate nuncupatis, varia insigni cum laude ac virtute gessit, scripsit, docuit, piisque laboribus immortuus est Spirae vbi Collegio praerat. Molsheimij in solemnitate eius Academiae primum promulgatae, Supremâ Theologiae Laureâ donatus, longâ oratione descripsit

Crisin Orthodoxam de falso Haereticorum Critirio, eiusdem Academiae Panegyrico insertam in 4.

HERBIPOLENSE COLLEGIVM, edidit praeterea Studiosae iuuentutis nomine

Encaenistica Poematia, cum SS. Apostolorum templum Academicum Episcopus Iulius dedicaret an. MDX CI. Herbipoli typis Henrici Aquensis in 4.

Aduentoria Serenissimo Ernesto Archiduci, cum Belgium administraturus Herbipolim intraret anno MDXCII. typis Fleischmanni in 4.

Emblemata pro gradu Theologico D. Christophori Raab. Ibidem iisdem typis MDCIII. in 4.

Prosphonemata gratulatoria D. Caspari Brackio Monasterij Eberacensis Abbati MDCXVI. typis Swindlauffij in 4.

Gratulatio mysitca pro primitiis D. Ioannis Chrisophori Lemmershemi S. Burchardi Decano anno MDCXII. in 4.

Gratulationes Panegyricae Ioanni Godefrido Episcopo Bambergensi consecrato MDCX. in 4.

Lusus Poeticus Francisco Episcopo Herbipolensi dicatus MDCXXXI. typis Zuickij in 4.

HERMANNVS THYRAEVS, de quo supra

Aliquot Concionum Latinarum tomos reliquit.

HIERONYMVS ROMAN DE LA HIGVERA, cuius in Catalogo mentio facta est, reliquit post se, quae iam prodierunt

Notationes in Luitprandum Ticinensem, et Diptychon Toletanum. Antuerpiae typis Plantinianis in fol.

HVBERTVS LINTZ, natione Germanus, patriâ Coloneinsis anno MDCXI. vicennis in Societatem ingressus, Mathesim et Philosophiam de Moribus cum laude docuit. Obiit Selingenstadij ad Maenum die XXIV. Decembris, anno MDCXXXIV. Edidit

Canonem Sinuum accommodatum ad decempedam, Herbipoli typis Ioannis Volmari anno MDCXXV. in 4.

IACOBVS CRVICKELIVS, natione Germanus, natus in Walradt Ducatus Iuliacensis MD. XCI. Societatem ingressus MDCX. XXIII. Octob. Coadiutorum formatorum vota edidit MDC. XXVII. XXIV. Augusti Aquisgrani. Edidit Treuiris Professor Matheseos

Trihorarium annulare anno MDCXXI.

IACOBVS GIPPENBVSCH, natione Germanus, natus Spirae, Societatem ingressus anno MDCXXIX. XI. Martij, edidit

Cantiones Musicas IV. Vocum ad vsum Sodalitatum B. V. typis Greuenbrochij in 8. Coloniae Hodie Praefectus est chori et Musices in eâ ciuirate celeberrimae.

IACOBVS HIMIOBEN, Germanus, ad Rhenum infra Bingium natus Societatem iniit iuuenis, in eâ vota quatuor professus, complures annos Philosophiam et Theologiam Moralem docuit. Theologici Doctoratus Laureâ insignitus

Concionem, seu, Compendium Casuum P. Filliucij nouo supplemento auxit et edidit Herbipoli in 8. typis Volmari, recusum ibidem in 12. vbi et ipse religiose mortuus est.

IAOBVS SALIANVS, praeter recensita in Catalogo, edidit

Enchiridion Chronologicum Sacrae et Prophanae Historiae, id est, Annalium, ipsiusque Epitomes illorum medullam. Coloniae apud Ioannem Kinckium MDCXXXVIII. in 12.

IOANNES ANTONIVS VSON, de quo in Catalogo, dixit Hispanice Compluti atque edidit Sermonem in Anniuersario Fr. Francisci Ximenez Cisneros Cardinalis Archiepiscopi Toletani. Compluti per Ioannem de Villodas MDCXXVIII. in 4.

Sermonem dictum Madriti in sesto B. Francisci Borgiae. Ibidem et typis iisdem MDCXXXIV.

IOANNES ARMBRVSTERVS, praeter Oliuetum Spirense recusum saepius, etiam metro descripsit

Diuos XIV. Auxiliares publico cultu celebres in Dioecesi Bambergensi.

IOANNES BAPTISTA MACALDVS, praeter recensita in Catalogo edidit Gallice

Historiam B. Ioannis Montmirelij Ordinis Cisterciensis. Parisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXLI. in 8.

IOANNES BAPTISTA MASCVLVS, de quo plura in Catalogo, edidit

Encomiorum Tomum 11. seu, Encomia illustrium Virorum ac Feminarum veteris Historiae Sacrae, vna cum collatione exterorum, qui illis fuere Synchroni. Neapoli apud AEgidium Longum MDCXLI. in 4.

IOANNES BAPTISTA SAINTIVRE, praeter ea, quae in Catatogo relata sunt, edidit secundis curis luculentiore formâ

De cognitione et amore Iesu Christi MDCXLI. in fol.

IOANNES BOVRGHESIVS, praeter recensita in Cartalogo, edidit

Librum Paraeneticum de Iubilaeo Societatis Iesu. Duaci typis Barthol. Bardou MDCXLI. in 8.

IOANNES BVSAEVS, de quo supra, ex Italico Latine reddidit

Stimulum virtutum Guilielmi Baldesani Moguntiae MDXCV.

IOANNES CIREMANS, natione Belga, patriâ Syluaeducensis, iuuenis ad Societatem venit anno MDCXIX. Quatuor vota professus anno MDCXXXVI. XII. Maij. Mathesim aliquot annis docuit Louanij et Antuerpiae. Ab eo editus est Annus positionum Mathematicarum, quas defendit Perillust. Dom. D. VVolfgangus Philippus Iacobus


page 553, image: s553

Vnuerzagt Baro de Ebenfurt. Louanij MDCXLI. in fol. figuris aeneis.

IOANNES EVSEBIVS NIEREMBERGIVS, etc. edidit praeterea Latine

Theopoliticum, siue, Breuem elucidationem et Rationale Diuinorum operum, atque prouidentiam humanorum. Antuerpiae typis Plantinianis MDC. XLI. in 8.

IOANNES FOLLAEVS, vir sinceri pectoris ac piae mentis, manuale paruum instructionibus, precibus, regulis instructum aptissimis, vt iuuenturi deuotio Christiana instilletur confecit, titulo

Leges, seu, Libellus Sodalitatis Angelicae; cuius ipse praecipuus fuit in Rheni Prouinciâ promotor ac magister maximo cum fructu, vnde ipso et viuo et mortuo idem libellus persaepe repetitis typis Gualtheri et aliorum recusus est Coloniae ac alibi. Neque Sodalium aut Studiosorum est quispiam, cuius non manibus teratur. Porro auctor ipse post multos variis locis exantlatos pro Deo ac proximo labores, grandis natu, religiose decessit Erfurti.

IOANNES HERBETIVS, patriâ Lotharingus, Stannensis, edidit

De Oratoria lib. V. Parisiis typis Ioan. Ruellij MDLXXIV. in 4.

IOANNES HERINGSDORF, natione Germanus, Niekercae in Westphaliâ natus, Societatem ingressus anno MDCXXIX. XIX. Septemb. Collegit ex antiquis et nouis etiam diuersarum nationum melodiis ediditque Germanice ac Latine suo nomine omisso

Psalteriolum cantionum Catholicarum MDC. XXXIII.

IOANNES HORRION, praeterea edidit

T. Liuij Patauini Historiarum librum XXXIII. in Bibliothecâ Ecclesiae Cathedralis Bambergae MS. primum repertum accurate cum castigationibus et notis nomine Gymnasij Paderbornensis Humaniorum Litterarum ad Theodorum Episcopum Academiae Fundatorem. Paderbornae an. MDCVII. typis Pontani in 8.

Idem liber de eiusdem Patris exemplari mendose excerptus paulo ante Romae fuerat editus cum Notis Antonij Quaerengi.

IOANNES MVRBACHIVS, natione Germanus, edidit

Isocratis Phraseologiam Graeco-Latinam in 8.

IOANNES OLIVERIVS, Arduennas, Bastoniae natus et Creutzenaci sociorum moderator denatus est. Ante Societatis ingressum Coloniae vertit Latine ac edidit

P. Dominicum Candelam de virginitate.

IOANNES DE PINEDA, de quo in Catalogo, dixit atque edidit Hispanice

Sermonem in Exequiis P. Didaci Ruiz de Montoya Soc Iesu. Hispali per Simonem Faxardum MDC. XXXII. in 4.

IOANNES RHO etc. Prodierunt iam eius Interrogationes Apologeticae ad Ioannem Baptistam Castaldum, de fabulâ S. Ignatij postulantis Ordinem Theatinorum. Lugduni per Petrum Prost MDC. XLI. in 4.

IOANNES SALLERVS, praeterea edidit

Concionem funebrem de laudibus Ioannis Godefridi Episcopi Bambergensis et Herbipolensis Ratisbonae desuncti.

Scripsit idem Syntagma de Stemmate S. Henrici Imp. citatum a Matthaeo Radero in Bauariâ Sanctâ et Daniele Paraeo in Historiâ Palatinâ.

IOANNES STREINIVS, etiam edidit varios carminum libellos nomine Collegij aut Iuuentutis Herbipolensis, inter quos

Ramus aureus Artium liberalium ac Philosophiae magistris inscriptus Herbipoli.

Aquila Leo-Francica Ioanni Godefrido Episcopo Bambergensi ac Herbipolensi Franconiae Duci oblata.

IOANNES TVLLENSIS, natione Germanus, (corrige Lotharingus) carminum sacrorum libellos aliquot contexuit facili ac pio stylo, suaque manu descripsit: quo in genere excellunt ac Treuiris asseruantur

Liber de Imitatione Christi, ita metro elegiaco redditus vt ab simplice auctoris phrasi non recedat, et vnius tantum syllabae elisio intercurrat in quarto libro.

De Gemitu columbae, de Ascensione mentis in Deum, de Regno caelorum, de quatuor Nouissimis, Libellis singulis. Materia desumpta est ex opusculis asceticis Roberti Cardinalis Bellarmini.

Euangelia et Epistolae per Dominicos festosque anni dies, paraphrastice reddita.

Item Passio Domini.

Elegiarum libri v. in celebriora festa Ecclesiae.

De quatuor nominibus insignibus Filij Dei.

Quinque Confessores Societatis I. exemplo quinque Martyrum Francisci Bencij.

Iubilus religiosus in Canonizatione SS. Ignatij et Francisci Xauerij, cum Processione Treuirensi eodem tempore habitâ.

Quinque demonstrationes Mathematicae.

Variae acclamationes et gratulationes ad diuersos Magnates.

IOANNES WILHELMVS WILTHEIM, etc. reliquit ex MS. erutam ac notis illustratam

Vitam S. VVulfilaici Stilitae quondam prope Iuodium Luxemburgici Ducatus oppidum.

IODOCVS COCCIVS, edidit praeterea in Academiae Molsheimensis suique Doctoratus Theologici promulgatione

Parallelon Bibliacum visionum Ioannis Apocal. c. 1. et Danielis c. 10. Panegyrico Molsheimensi insertum.

Disputationem tripartitam de arcano SS. Scripturae sensu. ibidem Molsheimij in 4. MDCXX.

Disputationem bimembrem de vero et falso Antichristo. Ibidem in 4. MDCXXI.

SS. Missae Sacrificium per testes veritatis omni exceptione maiores ab Haereticorum iniuriis vindicatum. Ibidem in 4.



page 554, image: s554

Sanctorum item Alsatiae Historiam, Dagoberto suo praeuio et iam typis emisso in publicum magno opere successuram.

IOSEPHVS FILERIVS, scripsit Gallice

Sapientem Abigailem, seu, Ideam animae studiosae. Lugduni apud Philippum Borde MDCXLI. in 8.

Deuotionem erga S. Ludouicum, iisdem typis et anno in 8.

IVLIVS CAESAR DE LA COVLTVRE, de quo supra, edidit

Controuersiarum Part. II.

LAVRENTIVS VWENS, de quo supra, natione Belga, patriâ Neomagensis, vir animi excelsi, et ad maxima quaeque natus, multis annis pro concione dixit haud minore spiritu, quam eloquentiâ, pari hominum plausu, fructuque; vt non immerito inter celebres sui seculi Ecclesiastas sit habendus. Neque calamo minus, quâm voce valuit, siue Latino sermone scribendum esset, siue patrio. Domi, forisque praecipuâ fuit auctoritate, quam ei prudentia, morumque grauitas humanitate temperata conciliabant. Heroicarum virtutum semper vixit studiosissimus, et vultus ipse nescio quid Apostolicum spirabat. Actiones suas ita instituit, vt vel hostes ipsi Societatis eum suspicerent ac venerarentur, nedum reprehenderent in eo quidquam. Vir denique fuit egregiis naturae ac gratiae dotibus praeditus, Magno Petro Canisio, tam sanguine, quam virtute cognatus. Rexit Antuerpiense Collegium, et ibidem Professorum Domui bis Praepositus praefuit, disciplinae religiosae in se ac in aliis sedulus exactor; ac tandem in eo munere mortem obiit die II. Octobris, anno MDCXLI. aetatis LI. ab initâ Societare XXXIII. Praeter ea quae edidit praelo adornabat

Conciones quas praecipuis in locis cum laude habuit.

LIVINVS DE CLERCO, siue, CLERICVS, natione Belga; gente Flander, natus in Eschâ S. Liuini Comitatus Alostani anno MDXCVII. ingressus Societatem anno MDCXV. ac in eâ quatuor vota professus, Graecas Litteras annos aliquot docuit et complures in Hollandicâ Missione versatus est. Collegit ex S. Bonifacio aliisque, et linguâ Flandricâ edidit, praefixis initialibus nominis sui litteris L. D. C.

Historiam et vitam S. Liuini Martyris et Archiepiscopi Hiberiae, ac Flandriae, et praesertim Ganduuensium Patroni.

LVDOVICVS IANINVS, etc. Prodiit iam in lucem ipsius

Rudimentum Concionatoris Christiani, praescriptis solis initialibus sui nominis elementis L. I. Lugduni per Petrum MDCXLII. in 12.

MARCVS PAVLVS LEO, natione Italus, patriâ Romanus in Societatem Iuris Vtriusque Doctor ingressus anno MDCXXIX. aetatis XLI. propediem dabit in lucem, quam habet affectam

Praxim in Literas Maioris Poenitentiarij, in IV. Partes distributam, in quibus singularum clausulae explicantur et docetur modus eas exequendi.

MARTINVS HINCZA, etc. Edidit Polonice

Gloriam Crucis quam sibi et nobis acquisiuit Iesus Christus. Cracouiae apud Andream Piotrkovvczyka MDCXLI. in 8.

MATTHAEVS RADERVS, item Latine vertit tribus tomis in folio notisque illustrauit

Graecorum Menaea Graeco-Latinis euulganda.

Adiecit etiam Tomum Singularem, seu, Indicem Generalem Sanctorum omnium cuius cuius nationis, loci, conditionis. Vtrumque opus paratum et probatum iampridem auide exspectatur.

MATTHAEVS TABERNA, natione Italus, patriâ Mediolanensis, illustri familiâ natus; capace ingenio, a quo multa olim speramus; edidit quam publice dixit

Laudationem in funere Reuerendissimi Patris Fr. Gregorij Donati S. P. A. Magistri. Romae typis Corbelletti MDCXLII. in 4.

MAXIMILIANVS HABBEQVIVS, scripsit etiam

Historiam Deiparae VVaueranae.

MAXIMILIANVS SCHMIDT, natione Germanus, patriâ Brigantinus, in Societatem anno MDCVI. ingressus est, cum XVI. haberet aetatis. Humaniores primum Litteras, tum Philosophiam ac Theologiam cum plausu docuit, solo suae valetudinis detrimento; ob raram humanae, diuinaeque sapientiae peritiam, ac natiuae, Latinaeque linguae eloquentiam, quouis suggestu ac theatro dignam, omnibus mirifice carus. Tandem phthisi correptus praemature obiit Herbipoli circa annum MDCXXV. Edidit

Mariam victricem, seu, Victorias ope B. Virginis reportatas.

Hyperduliam Marianam, seu, Cultum B. Virginis exemplis demonstratum.

Fauores Marianos S. Ignatio Loiolae exhibitos.

Orationem Panegyricam in Iubileo Ecclesiastico Domini Sebastiani a Stauffenberg Canonici Herbipolensis et Bambergensis.

Libellos Carminum Panegyricos diuersis Magnatibus incriptos.

Thesium Philosophicarum centurias aliquot ac libellos selectissimos, ex quibus sunt

Pancarpium Sapientiae quod S. R. Imperij Dapifer Iacobus Carolus Moguntiae propugnauit an. MDC. XVIII.

Septizonium Philosophicum, seu, veritatum Peripateticarum moles septenis classibus quasi intercolumniis incisa eductaque. Moguntiae typis Io. Volmari in 4. MDCXVIII.

Veritatum Peripateticarum Pentadecas Physica ex vniuerso natura theatro concinnata. Herbipoli typis Volmari in 4.

MELCHIOR INCHOFER, de quo in Catalogo,


page 555, image: s555

habet sub praelo

Annales Ecclesiasticos Regni Hungariae. Romae typis Grignani MDCXLII. in fol. Habet etiam promptam Vitam S. Canuti Regis Daniae Daniae Martyris.

PANCRATIVS KREVTLE, natione Germanus, patriâ Holfentensis, in Societatem ingressus anno MDLXXXII. concionandi, docendique et aliis eius muneribus laudabiliter functus est, vsque ad diem XII. Martij anni MDCXXX VIII. quo Herbipoli sexennio septuagenario maior obiit formatus Spiritualis Coadiutor anno seculari. Transtulit e Latino Henrici Lamormaini in Germanicum

Catechismum Controuersiarum Guilielmi Bailij nostri, qui si nondum prodiit, propediem prodibit typis Viennensibus.

Item edidit suppresso nomine translatum a se ex Latino Germanice

Hortulum Marianum Francisci de la Croix. Herbipoli typis Volmari.

PAVLVS DE BARRY, de quo in Catalogo, edidit praeterea Gallice

De amore B. Virginis, seu, Paradisum apertum Philagio; et

De amore Christi Domini, seu, Sanctum fauorem apud Iesum. Lugduni typis Claudij Rigaudt MDCXXXVIII. in 12.

Deuotionem erga Angelos. Lugduni apud Philipum Borde MDCXLI. in 12.

PETRVS CANSIVS, de quo supra,

Epistolas complures ad Laurentium Surium scripsit quae in Carthusia Coloniensi asseruantur.

Alias ad Episcopum Mindensem vnaque Ducem Brunsuicensem quae alibi exstant.

PETRVS DAGONEL, de quo in Catalogo, edidit etiam

Speculum diuitum de bono diuitiarum vsu ad caelum promerendum. Praisiis apud Sebastianum Cramoisy MDCXLI in 8. Nomen suum in calce Dedicationis apposuit.

PETRVS KLINCKART, Germanus, ad Mosellam in Treuiris Berncastelli natus est. Theologiae curriculo Romae confecto ex Collegio Germanico in Societatem Iesu admissus et in Germaniam remissus, Coloniae, Monasterij Westphaliae, Herbipoli, Badenae, Treuiris et alibi gnarum egit Ecclesiasten industriumque Catechistam; tandem Creutzenaci obiit. Catechetiace institutio promouendae praecipue intentus edidit Gemanice

Puerum Bethlemiticum et Iubileum Natalitium cantu et rithmo eleganti Coloniae in 12.

Hortulum Cantionum selectarum in vsum totius anni. Herbipoli typis Volmari in 12. an. MDC. XXII. qui libellus a variis excerptus alibi recusus est.

Cultum et Xenia Christi nati. Herbipoli anno MDCXXVI. typis Fleischmanni in 12.

Puerum item Christianum iusto volumine praelo adornauit.

PETRVS MARIA, natione Gallus, patriâ Rhotomagensis, ad Societatem adlectus anno MDCXVII, aetatis suae XVI. edidit Gallice

Vias Dei in sancta solitudine, ad redcutionem peccatorum, et directionem iustorum. Parisiis apud Brayos MDCXXXVIII. in 8.

PHILIPPVS BEBIVS, natione Belga, patriâ Otepiensis in Dioecesi Leodiensi, Societatem anno MDLXXXIX. complexus, in eâ fructuose ad senectam vsque laborauit: prope XX. annis Sodalitium Marianum rexit Coloniae, et editis prope quotannis pro Xenio Sodalibus piis libellis, multum illis profuit: Demum XVI. Februarij Coloniae decessit anno MDCXXXVII. ab initâ Societate XLVIII. aetatis LXVIII. Eius libelli sunt typis Kinckianis editi, sed tacito ipsius nomine, his titulis et annis:

Porta caeli, vna cum scalâ Iacob, id est, Tessera salutis, praedestinationis, ac mortis felicis cultus Virginis Deiparae MDCXVI.

Scala Virtutum cum nonnullis exercitiis ad Sodalitatem ipsam et B. V. cultum spectantibus MDC. XVIII.

Diaeta Salutis ex P. Ioannis Polanci pie viuendi industriis excerpta.

Antidotum Spirituale contra pestem MDCXXII.

Scala virtutum et Porta caeli, vna cum Scalâ Iacob selecta ex opere Mariano P. Delrio et Francisci Ariae de praesentiâ Dei et vtilitate freq. Confess. et Commun. MDCXXI.

Flores Meditationum ex S. Ignatio, P. Bruno, P. Busaeo, et aliis collecti. Hi praecipuam quandam habent commendationem, et ideo recusi sunt Coloniae typis Gualteri in 12. MDCXXIII.

Thronus Iustitae, siue, de Examine triplici Conscientiae, generali, diurno, particulari ex 4. PP. Soc. concinnatus MDCXXIV.

Schola Affectuum, siue, de moderandis passionibus collecta ex aliquot Asceticis Scriptoribus Soc. I. Edidit vero illam nomine Alberti Malberg MDCXXV.

Triuium caelecte, siue, Tractatus de triplici viâ Purgatiuâ, Illuminatiuâ, et Vnitiuâ, ex 4. PP. Societatis collectus.

Antidotum generale contra omnes animae morbos id est, Tractatus Spiritualis de praesentiâ Dei ex P. Franc. Aria et P. Antonio Gaudier MDCXXVI.

Ars vita sanctioris, siue, Scientia mystica spiritualis ex variis PP. collecta MDCXXVII.

Euthanasia, siue, praeparatio ad felicem mortem ex Bellarmino, Aluarez, et de Ponte MDCXXVIII.

Phoenix rediuiuus, siue, de renouatione interiore Sodalis Mariani ex P. Iacobo Aluarez, et Sodali Parthenio P. Gasparis Lechneri.

Item Succincta Chronologia ex Bellarmino et Baronio ab initio Mundi vsque ad annum MDCXX VIII. in 8. apud Hermannum Mylium, praefixa est Historiae, seu, Chronico Tursellini quae a perspicuâ breuitate commendatur.

S. Bernardi Abbatis libellus de interiore domo, siue, de Conscientiâ MDCXXIX.



page 556, image: s556

Commentarius in tres partes Carminum selectorum Latinorum ex diuersis Scholiastis concinnatus, editus Coloniae anno MDCXXIX. apud Herm. Mylium in 4. iusto volumine.

Gymnasium Virtututum, siue, de officio hominis Christiani ac pij Sodalis ex S. Ambrosto lib. I. Officiorum.

Tractatus Asceticus de militiâ spirituali MDCXXX.

Gymnasij Virtutum 11. pars; ex S. Ambrosio lib. II. Officiorum.

Item Tractatus Asceticus de Peregrintione Vitae humanae ac Filiorum Dei excerptus e XL II. mansionibus Filiorum Israel, quae moraliter explicantur MDC. XXXI. Praeter ascetica ista, etiam edidit Philologica, Vir vti pius ita et litteratus inprimis.

Commentarius in Lyrica Horatij expurgata ex Veteribus et recentioribus Scholiastis, Actone, Porphyrione, Chabotio, Lambino, Torrentio, et Ceruto excerptus, editus Coloniae apud Herman. Mylium in fol.

Flori SS. Coloniae Latine excuso inseruit Vitam et Passionem S. Vrsulae vt alia fabulosa exemplaris Hispani eximeretur.

Eamdem Historiae Ecclesiasticae Belgij Belgice scriptae inseruit Heribertus Rosvveydus adscriptis margini P. B. initialibus litteris.

PHILIPPVS FEHVLE, Germanus, mansuetioribus ac seuerioribus studiis excultus Badenae Sociis praeest, eleganti versu edidit

Claues honori Episcopi VVormatiensis.

Calathiscum rosarum Gentilitiarum Francisco Hatzfeldio Episcopo Bambergensi et Herbipolensi.

RODERICVS ARRIAGA, etc. edidit praeterea

Cursum Theologicum, cuius Tomi II. in I. Partem S. Thomae iam prodierunt Antuerpiae typis Plantinianis in fol. Tomus III. sub praelo est.

SEBASTIANV SALELLES, natione Hispanus, patriâ Gandiensis, in Societatem anno MDXC. aetatis suae XV. ingressus, in eâ diu Theologiam Moralem cum laude professus est, et iam nunc Melitae ab annis compluribus operam bonam nauat. Habet in Censorum manibus, propediem editurus

Instructionem pro Consultoribus Sacrae Inquisitionis.

SILVESTER PETRASANCTA, de quo fusius in Catalogo, habet prope sub praelo

Thaumasia verae Religionis, distributa in libros III. et asserta contra perfidiam sectarum.

SPRIENSE COLLEGIVM, in Prouinciâ Rhenanâ Superiore, edidit

Lunam Symbolicam.

SEPHANVS RVICLIVS, natione Germanus, Andernaco ad Rhenum oriundus, quatuor vota professus, ac variis officiis praeclare functus, Collegia Moguntinum et Spirense rexit. Sacerdotes tertiae probationis excoluit. Hodieque superstes Moguntiae degit. In promulgatione Molsheimensis Academiae Sacrae Theologiae Doctor renuntiatus luculentam dixit ediditque orationem

De Augustâ Sacrae Scripturae maiestate vulgo non obuiâ.

Euulgata est cum Panegyrico eiusdem Academiae in 14.

VILNENSIS ACADEMIA, Prouinciae Lithuaniae ad amnem Vistulam, edidit

Bellaria Academica, ad Nuptias Serenissimorum Principum Philippi Wilhelmi, et Annae Catharinae Constantiae Sigismundi III. Poloniae Regis filiae, Comitum Palatinorum Rheni etc. Vilnae typis Academicis MDCXLII. in fol.

WOLFGANGVS SCHOSLEDERVS, edidit praeterea

Apparatum Eloquentiae, in 8.



page 580, image: s580

SVPPLEMENTVM POST APPENDICEM ET INDICES IMPRESSOS ACCEPTVM.

ANDREAS PINTVS RAMIREZ, de quo in Catalogo, edidit Tomum hoc titulo,

Deipara ab originis peccato praeseruata. Lugduni per Boissat et Anisson MDCXLII. in fol.

ANTONIVS CHANVTVS, de quo in Catalogo, edidit

Paraphrasim Capitum VIII. Prouerbiorum, et XXIV. Ecclesiastici, Carmine eleganti, B. Virgini Deiparae ea accommodans. Tolosae MDCXLII.

ANTONIVS DE ESCOBAR ET MENDOZA, de quo in Catalogo, edidit

Ad Euangelia Sanctorum et temporis Commentarios, panegyricis moralibus illustratos. Volum. 11. Lugduni per Petrum Prost MDCXLII. in fol.

ANTONIVS DE QVINTANDVEÑAS, de quo in Catalogo, edidit Hispanice

Casus occurrentes in Iubileis duarum hebdomadum. Hispali apud Simonem Fajardum MDCXII. in 12 Et sub nomine D. Martini Realis, cuius postulatu illud conscripserat,

Compendium instructionis Ordinandorum. Ibidem MDCXL.

AVGVSTINVS HERRERA, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, ingressus in Societatem sub annum MDCXIV. aetatis suae xvi. in eâ Gradum Coadiutoris Spiritualis sortitus, scripsit Hispanice doctum atque eruditum opus

De origine et progressu in Ecclesia Catholica Rituum et Caeremoniarum, quae in Sacrosancto Missae Sacrificio adhibentur. Hispali apud Franciscum de Lyra MDCXLII in 4.

CAROLVS VAN HOVCKE, natione Belga, patriâ Iprensis, Societatem ingressus anno MDCXIII. Transtulit in linguam Belgicam

Tractatum de Tribulatione a Petro Ribadeneirâ Hispanice scriptum. Antuerpiae apud Henricum Aertsens MDCXXXV. in 8.

Praelo paratum habet

Litrum Spirituale pro animabus in purgatorio existentibus ex Gallico Belgice translatum.

Iam transfert ex Gallico P. Stephani Binet

Tractatum de Fundatoribus Ordinum.

CHRISTIANVS MAYER, natione Germanus, patriâ Mengelrodensis in Eischfeldia, honestis, et antiquâ pietate praeditis natus parentibus ad XVII. Cal. April. anni MDLXXXIV. ab iisdem optime a primis vsque vnguiculis ad virtutem formatus, Diuino ducente Spiritu praeclarum posuit sanctimoniae tirocinium. A quinto iam tum aetatis anno ad Societatem Iesu aspinuit, cum excurrentium Heiligenstadio Sociorum doctrinâ catecheticâ imbueretur. Decennis itare coepit ad Scholas, tanta adhuc animi innocentiâ, vt vel leuissimae noxae speciem in omni actione perhorresceret. Ceterum omne. turpitudinis nomen impensissime reformidabat, et omnem mulierum, tametsi cognatarum, aspectum, attactumque, quantauis necessitudine vrgeretur, procul arcebat. Sic illi scilicet ad extremum vsque diem sterit virginalis castimoniae flos illibatus; fatebaturque iam aeuo grandior, tantâ se a puero gratiâ diuinâ praeuentum cumulatumque fuisse, quantam non facile in vllo eorum, quos multos peritissime tractauerat, vnquam comperisset. Datus illi est a bono Deo Magister Grammaticorum studiorum percommodus, qui succrescentem in puero virtutem solertissime toto triennio promouit. Duodennem docuit Diuina contemplari, et materiam illi commentationis in capita digerebat; quae puer tam auidus hauriebat, vt domi, ac ruri captaret latebras, quo se liberius ab arbitris. profundiusque immergeret in eam mentis exercitationem, numquam sterilem, numquam non actionis moderatricem. Bis Sacro profestis, ter festis diebus intererat obseruabili pietate. Confitebatur quâque hebdomade peccatasua, postremus sociorum, quo secundum confessionem otiosius prolixiusque duceret cum Confessario sacra colloquia. Ter se iam tum quot hebdomadis ad sanguinem flagellabat, ter cingulo cilicino, nodisque asperato corpus afflictabat; ter, vel saepe crebrius inediam seruabat; verno ieiunio diem exiguâ panis crustulâ et tenuioris haustu cereuisiae traducebat, obsonij reliquum in egenos, orare prius doctos, effundebat. Ab hoc vitae modo nullae calumniae, nullae potuerunt dimouere vexationes, quas frequenter oportuit illatas sustinere. His artibus adeo nihil impedimenti litterarum studiis allatum est, quod multi mortales perperam putant, vt eas ipse sibi profuisle impendio ad profectum expertus sit. Rhetoricâ biennio tractatâ in Societatem adlectus est anno MDCII. in qua paribus doctrinae ac virtutis progressibus eo prouectus est, vt Aristotele apud Vbios explicato, Nouitiis primum instruendis, tum Patribus in tertia probatione refingendis praeficeretur. Doctorali Theologiae laurcâ, et quatuor votorum professione ornatus fuit. Ad extremum Treuiris post administratam annos


page 581, image: s581

vndecim Domum Probationis, die Augusti XXVIII. Anno MDCXXXIV. inter suorum preces animam pientissime caelo transmisit, relicto posteris nobihissimo virtutum exemplo, quod paucis perstingam. Orarionis contemplationisque tam perenne fuit in eo studium, vt alind agere nihil videretur. Quidquid in suo Industriarum Enchiridio, quidquid in Meditationum Diario faciendum proposuit, ipse perpete contentione perfecit. Mane post consuetam Sociis omnibus horariam meditationem, et. Diuinae hostiae litanonem, in duas adhuc horas ducebat orationem. Exinde vibratoriis in caelum suspiriis ita omnes per diem actiones, tamquam pulcherrimis luminibus distinguebat, vt nullo vnquam interuallo Deum e mente dimitteret: nihil agendum susciperet, nisi Deo consulto. Ex eo fonte ducebat lacrymas, quibus suauissimis crebro irrorabatur: inde suspiria, inde animi exaestuantis ardores; quos non poterat dissimulare. Orationem quae voce fit, singulari mentis accuratione, corporisque modestiâ peragebat, semper de genibus, manibus ante se iunctis et a pectore parum diuulsis. Pieces Canonicas alternis cum altero libentius, quam solus recitabat, quod conciliari sibi pietatem attentionemque sentiret. Colligebat totum ad illas animum, neque syllabam praeteribat vnicam, quae si a Socio incorrecte pronuntiaretur, eam non ipse repeteret. Si qua causa ab aliquo interpellaretur, quidquid Officij dixerat, relegebat. Addebat quotidie Psalmos de Poenitentia, et alteros de Gradibus, Officium Defunctorum, et pro clausula rosariam Virginis Matris Coronam. Venerabilem Eucharistiam mane a strato primam venerabundus adibat, reuisebat quinquies septiesuc interdiu, nullam temporis inclementiam veritus, cum per aream subdialem eundum esset, nocte ante cubitum postremam salutabat. Sacris operabatur tam piâ morum corporisque habitudine, vt non obscurus inde sanctitatis fulgor emicaret, qui praesentium oculos perstringeret. Secundum hanc in Christum pietatem, Matrem eius Virginem a teneris tenerrimâ semper reuerentiâ prosecutus est. A primo tirocinio ad extremam vsque vitam per annos, menses, ac dies pium sibi rationarium suarum actionum conscripsit: in eo nulla pene Dciparae solennitas sine propriae nota virtutis fuit, quam sibi aemulandam proponebat. Eiusdem Virginis Augustissimae cultum, amorem, imitationem, tamquam absolutissimae perfectionis ideam omnibus impense commendabat. In Enchiridio suo nullam sine illius encomiis praetermisit Industriam. Nomen eius, reuerentiae studio, rarissime pronuntiabat, sed tum in signem praemittebat seriem titulorum. Eam salutatione Angelicâ quot horis ad aeris campani signum diligentissime venerabatur, auctorque omnibus, vt idem praestarent, erat. Nullam negligebat eius celebrandae opportunitatem, et ad eius gloriam variis modis amplificandam omnes semper industriae suae neruos explicuit. Procurandae animarum saluti ita se totum deuoucrat, vt eam sibi functionum omnium laborumque scopum designasse videretur. Cumque in credita sibi Tironum nostrorum institutione campum esset vberem ac suis parem votis sortitus, incredibile dictu est, quantâ eos diligentiâ ad firmam solidamque virtutem informaret, ratus ad plurimorum salutem mortalium pertinere, si quam maxime idoneos illis, et robustae sanctitaris doctores comparasset. Vrgebat autem suos praecipue ad familiarem de Diuinis rebus sermocinationem, tamquam quâ fere vnâ collectus meditando virtutis ardor non solum ipse foueretur, sed ad inflammandos inuicem alios aptissime admoueretur. Castimoniae, quam illum integram semper seruasse iam dixi, vindex fuit et custos attentissimus, magna sensuum compressione, cibi parsimonia, corporis afflictatione, pernicissima periculorum fuga. Paupertatem vere vt matrem complexus est, et ne quid in eam admitteret, diligentissime cauit. Saepe. alsit per hyemem, vt lignis parceret. Vestes vsu detritas, nisi per fraudem subducerentur, vix dimittebat: vnis calceis vsus est sexennio, ne tunc quidem eos depositurus, nisi maiorum auctoritas accessisset. Obedientia, quae commendatissima Societati virtus est, ita eminuit, vt eam in ipso vere genuinam agnosceres: tam prompte superiorum imperia capessebat, tam integre constanterque adimplebat, quisquis ille demum esset, cui pro rerum conditione subesset. Solum hoc admonuit Curatorem infirmorum, cum secum ageret inclementiûs, ne tirones assuesceret, aliosque imbecilliores tam duriter habere. Societatis vt erat aestimator maximus, ita erat amator acerrimus, et contra maleuolentiam obtrectatorum vindex interritus, quique non dubitauit aliquando vitam in discrimen pro ea tuenda coniicere. Hinc illi legum omnium diligentissima custodia et aestimatio summa; vt vel sola externi oris corporisque ex modestiae regulis compositione magnam spectantibus sui faceret admirationem. Solus ipse sui erat despicientissimus, et cum eximia in se Dei beneficia non ignoraret, submissionis inde materiam colligebat, quod se diceret illis negligentissime respondere. Interim vilissimis se ministeriis crebro exercebat, ollas fricare, lances tergere, Sociorum pedibus aduolui, humi mendicatis cibariis vesci. Consulebat omnium commodis studiosissime, omnium factus horarum, ne cui solatio aut subsidio egenti vnquam deesset. In pauperes tantum non profusus, certe vltra familiae annonam liberalis fuit: et causanti domesticam indigentiam


page 582, image: s582

Oeconomo, Deum benignum esse respondit, daret porro, dum, quod dari posset, suppeterer. Tot virtutum ornamentis commendata viri sanctitas animum nonnullis addidit, vt ipsius patrocinio se confiderent a grauibus morbis liberationem posse diuinitus impetrare. Signifer Gallus colicâ et alui diuturnâ sedecim dierum pertinaciâ ad vitae desperationem deductus, inuocato in vota P. Christiano haud pridem demortuo, et membris dolore vexatis chirographo ipsius contactis, praeter spem Medicorum reualuit. Vnus e Sociis biennalibus stomachi doloribus afflictus, cum a medicamentis nihil beneficij experiretur, atque interim ab omni mentis contentione impediretur, Deum rogat, institit, vt suae ac P. Christiani nuper extincti gloriae augendae, eius meritis malum a se stomachi dignerur depellere; atque illi restituta paucis post diebus integritas et stomachi firmitas est. Edita sunt P. Christiani Opera, quae in Catalago retuli. Hanc viri innocentissimi notitiam quia serius nactus sum, hîc censui appendendam.

DVSSELDORPIENSE COLLEGIVM Prouinciae Rheni Inferioris edidit

Genios Nuptiales Serenissimorum Philippi VVilhelmi et Annae Catharinae Constantiae Comit. Palatin. Rheni etc. Coloniae typis Henrici Krafft MDC. XLII. in fol.

FRANCISCVS AMICVS, de quo in Catalogo, edidit

Cursum Theologicum Tomis VIII. Duaci typis Belleri MDCXLII. in fol.

FRANCISCVSDE GVZMAN, natione Hispanus, patriâ Hispalensis, obiit in flore aetatis Vtrerae, cum ibi Nostris praeesset, hoc anno MDCXLII. actis in Societate annis XXV. vniuersim XLII. Professus quatuor vota solemnia. Scripsit Opusculum pium Hispanica lingua, quod Franciscus Alferez, nomen Auctoris in Dedicatione professus, vulgauit, inscriptum

Impendium amoris. Barcinone per Sebastianum Mateuad MDCXXXIX. in 24.

GEORGIVS HEMELMAN, quem Tomos IV. edidisse in Catalogo retuli, cum secundus premeretur, e viuis sublatus, duos reliquos suo funere tumulauit, cum Typographo manus obstetrix deesset. Duorum, qui prodierunt, inscriptio est

Disputata Theologica in I. Partem S. Thomae, Volumina II. Granatae per Andream de Santiago MDCXXXVII. in fol.

GVILIELMVS DE LANDSHEERE, natione Belga, natus Casleti in Flandriâ, ingressus Societatem anno MDCXIX. quatuor in eâ vota professus est MDCXXXVIII. Litteras Humaniores variis locis docuit sexennio, Sacram Scripturam et Theologiam Moralem quadriennio, quo in munere etiamnum versatur. Scripsit atque edidit

Controuersias quasdam contra Iacobum Laurentium Praedicantem Amstelodamensem. Antuerpiae typis Aertsenij MDCXLII. aliasque nonnullas prae manibus habet.

GVILIELMVSA METTERNICH, natione Germanus, in Dioecesi Coloniensi Equestri genere natus anno MDLXIII. et absolutis humaniorum litterarum studiis Romae e Collegio Germanico in Societatem coopratus anno MDLXXXVII. tantis illico capitis doloribus conflictatus est, vt de eo dimittendo deliberaretur. Sed ille quâ erat in suscepto consilio constantiâ, quamuis esset Sacerdotio iam tum initiatus, praeoptauit infimis Coadiutorum addici muneribus, quam abscedere. Philosophiâ et biennali Theologiâ excultus in Germaniam remissus est, vbi Ministri partes Moguntiae, Rectoris Spirae ac Treuiris obiit, et subinde trium votorum solenni professione editâ aliquot Prouincialium Socius, itinerum et curarum comes fuit: demum nostris spirituali instructione formandis diu cum laude operam dedit. Fuit in eo prope continuum orandi studium, ac Diuina meditandi, ex quo tam vberibus de caelo deliciis abundabat, vt a lacrymis sibi temperare non posset; praesertim inter sumendum SS. Eucharistiae Sacramentum, additis tum etiam, considerata Christi humilitate, gemitibus atque suspiriis. Ita inter sacrificandum obruebarur interdum, vt non posset perlegere Euangelium; alias cum alteri sacrificanti assisteret, impotens fletûs atque singultuum omnem aedem sacram personabat. Idem ipsi persaepe caelestia contemplanti in itineribus, idem mensae accumbenti, hausto e lectione sensu pietatis, accidebat. Plurimum afficiebatur meditanda Christi Humanitate, singulisque distincte membris, oculis, auribus, ore, lingua, corde, manibus, pedibus, actis ad singula gratiis, postulatisque beneficiis. Ardenter optabat Domini sui pro se mortui amore vitam profundere, si non posset cum sanguine, at certe in pestilentium obsequio, aut simili munere caritatis. Quo semetipsum ad salutarem poenitentiam commoueret, Exercitiorum spiritualium tempore consueuerat clausis cubiculi fenestris manus sibi et pedes ligare, et humi proiectus, tamquam Dei ac Deiparae perduellis et maiestatis reus, veniam deposcere; quo demissionis exercitio mirifice proficiebat. Tametsi vero corpus haberet laboribus, cauteriis, senio satis perdomitum, admouebat illi tamen quotidie cilicia, flagella, et alias afflictationes. Vtebatur multum libello Thomae de Kempis De Imitatione Christi; eum ferebat in sinu; ex eo sibi vitae praecepta petebat ipse, et aliis promebat. Eum vsu attritum Praelatus quidam P. Guilielmi propinquus impetratum aemulâ


page 583, image: s583

sedulitate vsurpat. Frequens erat in templo, atque in conspectu Venerabilis Sacramenti habenas laxabat suae pietati. Duobus quotidie Sacris intererat; alteri, vt oblatis Deo Patri Filij sui meritis, suarum precum vitia pensaret; alteri, vt pie defunctorum manibus suffragaretur. Iam vero eius ardorem in procuranda salute animorum nemo pro dignitate exequatur; adeo nullum refugiebat laborem, nullum hominum genus negligebat, nullam occasionem elabi sinebat. Eum praecipue ostendit, cum Spirae Rector multos spiritualibus Exercitiis excoluit, viros natalibus, et muneribus Ecclesiasticis, politicis, militaribus conspicuos; quorum profectu non nesciebat multorum salutem contineri. Hos vt ille ad pium secessum perduceret, principio totius Collegij preces exposcebat; deinde ipse pro illis Sacrificium, preces, lacrymas, poenas offerebat Deo. Tum vero vbi se illi recepissent in Collegium, nulla re magis, quam ipsius incenso studio iuuabantur: nam eximiam scientiam et facultatem vsu sibi pepererat Exercitia illa aliis tradendi; et cum vberes in Sacro lacrymae, et cetera viri vita sancta atque innocens accederet, incredibiles animorum motus ciebantur. Lothurium a Metternich Archiepiscopum Electorem Treuirensem his artibus cum excoluisset, in alium prorsus virum mutauit, habuitque eum post illa ceu puerum, in sua disciplina; tanto populorum subiectorum bono, vt Ernestus Mansfeldius, qui infestis copiis vrbi imminebar, solâ Principis apud Deum gratiâ crederetur repence auersus fuisse. Neque semel accidit, vt cum ad periclitanda eadem Exercitia a Catholicis mirifice depraedicata nonnulli accederent Acatholici, pacti prius suae perfidiae constantiam, paucis diebus exculti manus vltro Deo darent, et castam fidem amplecterentur. In eodem Spirensi Rectoratu, quem annis omnino XXII. gessit, omnibus vnius anni diebus Dominicis excurrit ad pagum quatuor horis dissitum, et paganos illos crebrâ concione et catechismo errores, quibus innutriti erant, dedocuit, nullo ab illis vnquam, aut vllo alio commeatu admisso. In omni consuetudine cum nostris et alienis sermones serebat salutares. Temere iurantes, aut maledicta in res sacras iacientes obiurgabat acriter, quamuis genere aut dignitate praecellerent. Obiurgationis austeritatem hilari vultu, et interiecto aliquo lepôre leniebar, qui nullum tamen sermoni pondus detraheret. Postremis quatuor annis, quibus Coloniae, arma Suecica fugiens, versatus est, plurimum operae posuit in adeundis Sacrarum Virginum domiciliis, quas Sacramentis refectas concionibus informabat; habebatque binas quotidie, et diebus sacris ternas. Iuuabat corrogatâ stipe earum inopiam, quae Suecicis armis exturbatae suis sedibus illic exulabant. Adibat senex ea Coenobia procul dissita, debili ac trementi corpore, aegris pedibus, et multas in eo opere ponebat horas; cumque admoneretur vt aetati et valetudini parceret, respondebat illud Apostoli, dum tempus habemus, operemur bonum. Demum laboribus succumbens obiit Coloniae die XXX. Martij MDCXXXVI. ad extremum vsque spiritum precibus intentus, ad quas vt commodius, si per valetudinem liceret, e lectulo se corriperet, vestitus in eo quiescebat. Et vt ostenderet se, vti vixisset, ita etiam in mancipio B. Virginis mori, suspensam de collo precatotiam corollam ad vltimum vsque halitum retinuit. Edidit pios in Orationem Dominicam Commentarios sub alieno nomine hoc titulo,

Iter vitae, seu, Oratio Dominica tripliti SS. Patrum stellâ ac commentario praeeunte. Coloniae typis Kinckij MDCXXXVII. in 12.

Schedas varias ad pietatem inflammandam compositas, de Actu contritionis, Examine Conscientiae, Oratione pro Defunctis, Antidotis contra ebrietatem, iuramenta, blasphemias et aliis id genus, quas passim ad frugem faciendam, maxime in itineribus dispertiebatur.

HENRICVS LAMORMAINI, de quo in Catalogo reddidit Latine e Gallico Francisci Poyraei

Modum disponendi se ad bene moriendum: Viennae typis Cosmeronianis MDCXLI. in 16.

IOANNES EVSEBIVS NIEREMBERG, praeter recensita in Catalogo et Appendice, edidit varios libros, his titulis:

Epistola de errore Elipandi quam adfert Laurentius Ranuxesius in notis ad Luitprandum.

Occulta Philosophia. Madriti MDCXXXIII.

Vita P. Martini Gutierez. Mentessae MDC. XXXIX.

Flores Spirituales. Madriti MDCXXXVIII. in 16. et Caesaraugustae MDCXXXIX.

Vita P. Marcelli Mastrilli. Madriti MDCXL. in 4

De Pulchritudine Dei. Madriti MDCXLI. in 4.

Prodigium Diuini Amoris. Madriti MDCXLI. in 4.

De Perfectione Religiosâ, in illud Cantic. 4. Veni de Libano, cum tractatu

De Scrupulis, et alio

De Consiliis spiritualibus. Madriti MDCXLII. in 16.

Causa et remedium malorum publicorum. Madriti MDCXLII. in 4.

Historiae Naturae maxime peregrinae, adiecti sunt lib. II.

De Miris et miraculosis Naturis in Europâ. Item lib. I.

De iisdem in terrâ promissâ.

Flammae Amoris Diuini. Madriti MDCXL. in 4.

Sagittae Diuini Amoris.



page 584, image: s584

Dictamina Spiritus et perfectionis.

Cupiditas Sancta Gratiae et meritorum.

Liber vitae, lesus Crucifixus.

Flores Spirituales. Ommia haec prodierunt, loco, anno, et formâ vt supra. Addidit

Ad Stromata S. Scripturae; Gnomoglyphica, et Sigalionem, recusum. Lugduni typis Boissati MDCXLII. in fol.

Multa huius Auctoris opera in varias linguas translata, et variis in locis saepissime recusa sunt. Habet quoque sub praelo Lugduni iustum volumen inscriptum

Doctrina Ascetia, siue, Pandectae Spiritualium Institutionum, et aliud Madriti, cuius titulus est

Corona Virtuosa. Edet propediem Hispanice

Vitas aliquot clarorum virorum Societatis Iesu. Plura alia mediatur.

IOSEPHVS AVGVSTINVS, de quo in Catalogo, edidit

In I. part. S. Thomae Commentariorum Tomum II. Panormi MDCXLII. in fol. Auxit praeterea, et praefixo suo Auctoris nomine recudit

Summulam materiarum omnium de Casibus Conscientiae. Panormi MDCXLII.

LVDOVICVS FLORIVS, de quo in Catalogo, edidit reddita a se ex Hispanico Italice

Soliloquia Diuina, composita a Bernardino de Villegas. Romae apud Facciottum MDCXL. in 16.

MAXIMILIANVS SANDAEVS, de quo fuse in Catalogo, habet sub praelo

De gemitu Animarum Purgatorij, Opusculum.

PETRVS MONOUVS, de quo in Catalogo, habet prae manibus, prope iam affectum

Hierologium Alphabeticum, Verborum, Rituum, ac Morum Ecclesiasticorum; in quo Sacrorum Ministeriorum Apparatus omnis et disciplina a prima origine repetita, et cum exteris Religionibus, Moribusque collata explicantur.



page 585, image: s585

AVCTORIS ITERATA PROTESTATIO

ADuerte, Lector, in Elogiis Virorum Illustrium, quos hoc Catalogo complexus sum, nonnulla me obiter attingere, quae sanctitatem ipsis videantur adscribere: perstringo nonnumquam aliqua ab iis gesta, quae cum vires humanas superent, miracula videri possunt; praesagia futurorum, arcanorum manifestationes, reuelationes, illustrationes, et si quae sunt alia huiusmodi: beneficia item in miseros mortales eorum intercessione diuinitus collata: Demum nonnullis sanctimoniae vel martyrij videor appellationem tribuere. Ceterum horum pleraque iam antehac ab aliis Scriptoribus prodita fuerunt, atque a me totidem pene verbis ex ipsis descripta. Ea vero quae addidi, a viris probae fidei, vt existimo, accepi. Verum haec omnia meis Lectoribus ita propono, vt nolim ab illis accipi tamquam ab Apostolica Sede examinata atque approbata; sed tamquam quae a sola suorum Auctorum fide pondus obtineant; atque adeo non aliter, quam humanam historiam. Proinde Apostolicum Sacrae Congregationis S. R. et Vniuersalis Inquisitionis decretum anno 1625. editum, et anno 1634. confirmatum, integre atque inuiolate, iuxta declarationem eiusdem decreti a Sanctissimo D. N. D. Vrbano Papa VIII. anno 1631. factam, seruari a me omnes intelligant: nec velle me vel cultum aut venerationem aliquam per has meas narrationes vlli arrogarere, vel famam et opinionem sanctitatis aut martyrij inducere, seu augere, nec quidquam eius existimationi adiungere; nullumque gradum facere ad futuram aliquando vllius Beatificationem vel Canonizationem, aut miraculi comprobationem: sed omnia in eo statu a me relinqui, quem seclusâ hâc meâ lucubratione obtinerent. Hoc tam sancte profiteor, quam decet eum, qui Sanctae Sedis Apostolicae obedientissimus haberi filius cupit, et ab ea in omni sua scriptione et actione dirigi.

PHILIPPVS ALEGAMBE

Sacerdos Societatis Iesu.



image: s586

[gap: errata list]

image: s587

[gap: errata list]