04/2005 Ruediger Niehl
Notes: Greek text not inserted; errata list at end of file not worked in; Could not identify errata list item in prelim: Pag. 4. fac. 2. lin. 1. fecit.; new TEI header; typed text - simplified structural tagging - no semantic tagging - no spell check


page 458, image: s491

WENCESLAUS A ZEDLITZ.

FAMILIA Zediciorum a Newkirch/ quingentos ante annos in obilitate Silcisaca floruit. Ex ca bono publico datur Wenceslaus, anno Christi millesimo, quingentesimo, quinquagesimo primo, die vioesimo octavo Iunii, Dominica post Ioannis Baptisteae. Patrem habuit cognominem, virum strenuum, et in expeditione illa Ungarica, anno millesimo, quingentesimo, sexagesimo sexto, de voiuntate Maximiliani II. Imperatoris, equitatus Suidnicensis ducatus ductorem. Abiit hic ad veram vitam anno sexagesimo septimo die quinto Novembris, cum ci commisla esset, una cum Sigfrido Promniscio Barone, finium inter Poloniam et Silesiam disceptatio.

Cum autem recta educatio fundamenrum sit omnis felicitatis: parentum eius cura co incubuit: ut et filius hic mature verae pietatis et virtutis elementis imbueretur. Quamobrem puer etiam tum vix octennis Frideburgum oppidum ad Quissum fluvium missus, ludum ibi literarium aliquandiu frequenravit. Inde Laubanum, ac porro Suidnicium, et denique Goldbergam, celebrem illam oprimarum disciplinarum sedem, accessit: ubi instirutione Martini Taburni, Felicis iuventutis informatoris usus, ita in studiorum stadio progressus est: ut dignus habitus fuerit et idoncus, publicarum scholarum auditor.

De consilio itaque suorum Wittembergam, ad insigne et commune Germaniae nostrae Athenaeum, se se contulit: ibique celeberrimis doctissimisque viris ipsum quinquennium operam dedit. Wittemberga Francosurtum cis Viadrum abiit, studiorum gratia continuandorum: ibidemque aliquid temporis audiendis et publicis doctoribus cum fructu transegit.

Postea, quemadmodum hominem equestri loco natum decet, Martis quoque aleam experiri voluit, et ad sagaivit. Itaque non solum in Ungaria tam supc?iore, quam inferiore sub Ioanne Rubero exercitus duce non inglorius miles, adversus communem Christiani nominis hostem puguavit: sed eriam in Belgio, duce Sigismundo Kurtzbachio, libero Barone, nomen militiae dedit.

Domum exinde ad suos reversus, cum accrevisser aetas et usus rerum atque exercitatio, in consiliariorum numerum a principe Lignicensi et Bregensi est cooptatus, quo in munere


page 459, image: s492

anis fere triginta, cum innumeris et illustribus fidei, integritatis, candoris, sapientiae, iustitiae, moderationis, et humanitatis documentis est versarus.

Postea cum anno nonagesimo sexto, rebus humanis Friderieo IV. duce Silesiae Lignicensi et Bregensi, exempto, nulla ex tribus uxoribus mascula sobole relicta, ducatus Lignicensis ad illustrissimum principem Ioachimum Fridericum, defuncti patruelem, iure hereditario, esset devolutus: Zedlicius hic unus dignus visus est, qui ducatui illi praefectus principis locum tenetet. Huic provinciae, arduae sane ac gravi, ipse, qua fuit iudicii dexteritate, Iustitiae observantia, et rectarum sententiarum constantia, cum emolumento ipsius ducatus, felicitatis publicae incremenro, laudque sua eximia, annis sere septendecim, praefuit.

Anno sexcentesimo secundo, die vicesimo quinto Martii, ad caelestem aerernamque beatitatem traductus est illustrissimus et detota Silesia optime merirus princeps, Ioachimus Fridericus, dux Silesiae sligaicensis et Bregeusis, praepositus Magdeburgenses, duobus siliis ditionum suatum heredibus, sed adhuc impuber bus relictis. Ibi et Zedlicius de voluntate parentis, illustri bus pupillis, una cum aliis celsiffimis, tutor est datus, et administrator summae rei constitutus.

In hin omnibus consiliarii, praesecit, et tutoris muneribus, quantum laboris, quantum operae, studii, contentionis et curarum excantlarit: res loquitur publica, et dies etiamnum ostendit; imo una vox est omnium ordinum Silesiae: Wenceslaum Zeidlieium, virum stemmatis antsquitate, eruditionis praestantia, iudicii dexteritate et insticiae laude nobilissimum, vereque [Gap desc: Greek words] fuisse

Nam quae in salutari gubernatore caelestes{* Exo. 18 v. 21. Pietas Zedlit.} requirunt literae; ut sit vir roboris ac strenuus; ut Dei timens: ut veridicus, osorque lucri: ca in excellentissimo hoc viro fuerunt omnia, et fuerunt eximia. Pietatem eius luculenter testatum est adsiduum sacra Biblia non perfunctorie legendi, preces ad Deum serials quottidie saepius fundendi, contiones sacras cum familia diligenter frequentandi, proximo prolixe prompteque benefaciendi: et iuxta{* Tit. 2. v. 12. Iustitiae studium. [Gap desc: Greek word] eiusd.} Paulinum illud pie, iuste, et sobrie virendi studium Constans praeterea in eo fuit propositum vera iustaque defenden di: a quo nullis aliorum machinis amveri sc passus est. A muneribus certe adeo alitenus fuit: ut oblata, etiam in bonis causis, non sine stomacho saepe reiecerit. Officii denique cura tante apud eum excubuit: ut valctudinis suae rationem non habuerit: imo quam diu Ligricii vixit, plus temporis in itneribus ad conventus principum, et publica negotia expedidienda; quam domi apud suosconsumpsit.


page 460, image: s493

Atque ita etiam in itinere et peregre vitam suam in his terris pie clausit. Cum enim anno sexcentesimo decimo tertio Brigam profectus, et iam in reditu ad suos cogitaret: ecce repentino, sed non improviso, apoplexiae paroxysmo, in heredio suo Ianovvicio, die vicesimo secundo Aprilis, post cenam cubitum iturus corripitur: quo inter seria ad Deum suspiria ac vota, vicesimo quarto, Aprilis, placide exspiravit, aetatis suae anno sexagesimo secundo Exuviae Lignicium advectae honorificoque funere in tempolo D. Mariae cumulo illatae sunt: ubi diem illum magnum illustris appatitionis Domini exspectant.

In subitanea illa, sed dudum praemeditate mortis impressione, tria praecipue sanrae scripturae dicta identidem, dum loqui potuit, reperivit, ex{* Psal. 121.} Psalmis nempe Davidicis haec: auxilium meum a Domino, qui fecit caelum et terram: et, In te Domine speravi, non confundar in aeternum: denique, Iacta curam tuam in Dominum, et spera in eum: et ipse faciet. Mortem autem dudum antea praemeditatum esse; et ad eam se ipsum praeparasse, tum crebra eius de obitu pio colloquia, tum haec argumento esse possunt. Primum enim undecim, ante suum ex hac vita discessum, annis, aedibus suis, quas in pago suo Eicholtz, habuit, hanc supra portam epigraphen inscribendam Latine et vernacule curavit:
Mein kinder/ oder wer diss hauss bewohnt/
Bedenckt / dass Gott euch solchs vergont/
Gar nicht zur steten wohnung fest /
Allein zur herberg / weil ihr gast
Seid in der welt / drumb wandelt fein
Im Glauben und Sewisseu rein/
Auffs Herzen wegn / tracht stetiglich
Nach wohnung, die bleibt emiglich /
Welch uns bereitet Iesus Christ:
Der unser aller Heyland ist.

Denide versus illos Theologi celbris in vulgus eruditum notos:
Vita viatoris quasi transitus: omnia finem,
Quaecumque immundus mundus honorat, habent,
Transit honos, transit fortuna, pecunia transit,
Mente Deo similis, corpore transit homo.
Transivere patres; et nos transibimus omnes;
In caelo patriam, qui bene transit, habet:

Hos, inquam, versus pcculiari in charta exeusos ad Musaei sui parietem affixit: ut semper ob oculos sibi versarentur. Eo etiam ipso die, quo fatali occupatus morbo fuit, quod ominis quasi loco sit, paraenesin eiusmodi, quam praeceptor ipsius Taburnus


page 461, image: s494

frequenter in ore habuerat, cuidam [Gap desc: Greek word] ergo Uratislaviae, iam ad iter accinctus, inscripsit:

SIC VIVAS, UT SIN GULIS MOMENTIS EXSPECTES GLORIOSUM ADVENTUM FILII DEI, RETINENS FIDEM ET BONAM CONSCIENTIAM.

Argumentum etiam contionis in funere suo habendae ipse designavit, ex epistola D. Pauli ad ecclesiam Christi{* c. 3. v. 23. 24.} Romae tunc collectam scripta, haec verba: Omnes peccaverunt, ac deficiuntur gloria Dei: ut qui iustificentur gratis, id est eius gratia, per redemptionem factam in Iesu Christo: Quem proprosuit Deus placamentum per fidem, in sanguine ipsius, ad demonstr andam iustitiam suam, per remissionem peccatorum, quae antecesserunt: Deo illa tolerante: et paucis ante obitum suum septim anis cadem ista verba D. Simoni Grunaeo pastori Lignicensi ad D. Virginis, commendavit. Saepe etiam solitus fuit dicere, quod et in se expertus: wann Gott durch einen verzichtet hat, was er durch schae hat vereichten wollen, so gibt er ihm feyerabend, und heist ihn schlaffen gehen: hoc est, cum Deus id, quod voluit, alicuius opera effecit: tum ferias ei concedit, cubitumque ire iubet.

Fuit itaque et hic vir eximius, ac minime unus e multis. Pietas, caput omnium virturum, et sincera religio vere ipsi fuit cordi: quam petendam censuit primum ex sacris literis, denide ex symbolis oecumenicis, ex confessione Augustae exhibita, scriptisque Lutheri ac Melanchthonis, et ex huius potissimum corpore doctrinae. Dedit id insuper sedulo operam. ut veritas doctrinae evangelicae in templis scholisque incorrupte propagaretur: pax et concordia inter docentes sancte integreque conservaretur, omissis omnibus non necessariis nihilque aedificantibus disputationibus, aut nescio quarum personarum insectationibus. Hoc fine ursit mandatum ultimum, super ea re a principe Ioachimo Friderieo promulgatum. Favit ministerio: scholas fovit: ac pro virili promovit.

Praeterea iudicio valuit exacto, longoque rerum usu praeclare corroborato confirmatoque: eloquentia expedita, plena dignitatis et gratiae: auctoritate tanta; ut ab omnibus observaretur: nec solum paribus, verum etiam superioribus carus esset acceptusque: cognitione denique artium et linguae Latinae eiusmodi: ut eam et intelligere recte, et usurpare ad alios apte: leges etram


page 462, image: s495

adducere, et pro re nata casibus applicare ingeniose acuteque nosset.

In coniugio vixit terno; et in primo, quod eum nobilissima virgine Elisabetha Biberana, anno octogesimo, inerat, nowendecim fere annorum decursu liberos suscepit duodecim: e quibus, decem praemissis, duos reliquit superstites filium ac filiam, gentilitiae dignitatis avitaeque virtutis feliciffimas propagines. Duo postrema maerimonia prolis fucrunt expertia. Haec de isto nobilitatis Silesiacae lumine ex contione in exsequiis die quinto Iunii Lignicii in aede D. Virginis a Simone Grunaeo, pasiore ibidem, habita.