LOCI NONNULLI BONORUM AUCTORUM, tam Latinorum quam Graecorum, indicati; quos in scriptione Galatei auctor expressisse, aut saltem respexisse videri possit.

EXordium libri desumpsisse videtur ex oratione Ciceronis pro Murena, in qua non longe a principio haec collatio legitur: Quod si e portu solventibus ii, qui iam in portum ex alto invehuntur, praecipere summo studio solent, et tempestatum rationem, et praedonum, et locorum, quod natura affert, ut eis faveamus, quieadem pericula, quibus nos perfuncti sumus, ingrediantur: quo tandem animo me esse oportet, propeiam ex magna iactatione terram videntem, in hunc, cui video maximas rei pub. tempstates esse subeundas? Quiddam etiam aliquo modo huc faciens habet Plutarchus in fine libelli de vitioso pudore. Sicut enim inquit, interprete Xilandro, viatores, ubi in saxum impegerunt, et nautae apud promontotium aliquod navim sicubi alliserunt, memores sui casus, non ista modo ad quae offenderunt, sed et similia horum perpetuo horrent atque vitant, etc.

Pag. 31. ubi ait, viros bonos et eruditos, etiam cum dormiunt, meliores sapientioresque esse improbis eti indoctis: allusisse videtur ad locum quendam Aristotelis, qui est in primo Eihicorum, non longe a sine, ubi cum indicare vellet, quid boni ab

improbis in somno differrent, inter alia his verbis usus est: o( d) a)gaqo\s2 kai\ kako\s2, h(/kista dia/dhloi kaq) u(/pnon. o(/sqen fas1i\n ou)de\n diafe/rein to\ h(/mis1u tou= bi/ou tou\s2 eu)dai/monas2 mw=n a)qli/wn. oumbai/nei de\ tou=t) ei)ko/tws2. u)rgi/a ga\r )dtin o( u(/pnos2 th=s2 yuxh=s2, h(= le/getai s1poudai/a kai\ fau/lh. plhn\ ei)/ph| kata\ mikro\n diiknou=ntai/ pnes2 mw=n kinh/s1ewn, kai\ tau/th| belti/w gi/netai ta\ fanta/s1mata mw=n )bpiieikw=n, h)\ mw=n tuxo/ntwn.

Pag. 34. de extenuatione suiipsius nimia agens, notat vitium, quod in defectu humilitati oppositum est, et ab Aristotele vocatur faulopanouggi/a, ab aliis modestiae et humilitatis simulatio, quae est duplex superbia. In admiratione enim sui se ipsam extenuat, et, negatione eorum, quae tamen in animo sibi seu vere, seu falso tribuit, et recusatione honorum et officiorum, quae maxime tamen expetit, et consequi clam conatur; vel laudationem sui, vel opinionem humilitatis et modestiae venatur.

Pag. 36. Caeremonias illas ineptas maioribus ignotas fuisse ex eo arguit, quod nec nomen quidem habuerint, quo eas lingua vernacula exprimerent. Quae ratio aliquo modo congruit cum illa Ciceronis in secundo de Oratore, ubi prolixe agit de voce Ineptus, et postea haec subiungit. Hoc vitio cumulata est eruditissima illa Graecorum natio. Itaque quod vim huius mali Graecinon vident, ne nomen quidem ei vitio imposuerunt. ut enim quaeras omnia, quomodo Graeci ineptum appellent, non reperies.

Pag. 45. mentionem facit dicti celebris cuiusdam et eximii Poetae, qui Hesiodus esse videtur. Is enim in secundo operum et dierum hos versus posuit, aliquo modo cum hac sententia congruentes,

*mhde\ polucei/nou daito\s2 diope/mfelos2 ei)=nai
*ek koinou= plei/sth de\ xa/ris2, dapa/nh d) o)nigi/sth.

Simile quiddam dixit Ouid. Amor. 3. el. 4.

Gratia sic minimo magna labore venit.

Pag. 47. narratiunculam de colloquio Oedipi cum Theseo desumpsit ex Sophoclis Oedipo Coloneo, ubi inter alia haec quoque verba Theseo attribuuntur.

*ou) ga\r lo/gois1in to\n bi/on wouda/comen
*lampro\n poiei=sqai ma=llon, h)\ toi=s2 drwme/nois2.

Pag. 49. et 50. Reprehendit homines rixosos, et in disputationes et altercationes temerarias pronos. de quibus etiam Cicero in 2. de Oratore, Omnium inquit ineptiarum, quae sunt innumer abiles, haud scio an ulla sit maior, quam quocumque in loco, quoscumque inter homines visum est, de rebus aut difficillimis, aut non necessariis argutissime disputare.

Pag. 50. 51. Nimis pertinax in disputando vincendi studium reprehendit, quam ipsam admonitionem elegantibus hisce senariis expressit Nazianzenus.

*mh\ pan/ta nika=n, mhd) a)ei\ s1poudh\n e)/xe,
*kdhw=s2 kratei=sqai krei=s1s1on, h)\ nika=n kakw=s2.

Pag. 52. 53. Agit de certis quibusdam hominum generibus, quibus cum nemolibenter conversetur. Quo in loco respexisse videtur illa Aristotelis in octavo Ethicorum. *o)udei\s2 de du/natai s1menmereu/ein tw= luphrw=|, ou)de\ tw= mh h(dei=.

Pag. 55. facit mentionem Mitionis et Aeschini, qui locus notus est ex Terentii Adelphis Act. 4. Scen. 5.

Pag. 62. magnus ille et peregrinus dicendi Magister, Aristoteles est, qui illud ipsum praeceptum, cuius ibi meminit, in librumde re Poetica retulit, cuius tamen sensum auctor non exacte videtur esse assecutus.

Pag. 72. denavi loquitur, quae etiam velis contractis movetur. Cui quiddam simile habet Aristoteles in librode insomniis, capite 2. circa principium. Quamvis enim ibi Philosophus non de motu navis, sed de ligno aut lapide manu hominis violenter proiecto loquatur: tamen in genere hi duo loci inter se consentiunt. Verba acutissimi Philosophi haec sunt: kai\ ga\r )bpi\ tw=n ferome/nwn, tou= kinh/s1antos2 ou)k e)/ti sqigga/nontos2, kinei=tai, etc.

Pag. 72. 73. De iis agit quae iram hominis provocent. Inter quae praecipuum esse ait, si desiderium et voluntas alicuius ex improviso impediatur. Quibus verbis exprimitur e)phreas1mo\s2, de quo Aristoteles libro 2. Rhetoricorum e)/sti ga\r o) e)phreas1mo\s2 e)mpodis1mo\s2 tai=s2 boulh/des1in, ou)x i(/na ti a)utw=|, a)ll i(/na mh\ en ei/nw|, etc. Quorum verborum sententia est e)phreas1mo\n esse studium alteri adversandi, ac conatus desideriaque eius impediendi, non ut commodum aliquod ipse ea ex renanciscare; verum ut eius commoda et desideria corrumpas. cuius quidem e)phras1mou= exempla nonnulla hîc recitantur.

Pag. 75. Meminit Canonis Polycleti, de quo dilucide, Galenus lib. 5. peri\ tw=n kaq) i(ppokra/thn kai\ pla/twna dogma/twn. his verbis: *e)pi\ men ga\r tou= s1w/matos2 a)kribw=s2 au)ta\ diwri/s1ato *o( xru/s1ippos2:) thn\ men u(gigean en th=| tw=n stoixei/wn s1ummeli/a| qe/menos2, to\ de\ kdll/os2 en th=| tw=n mori/wn. e)dh/lwde ga\r s1afw=s2 tou=to dia\ th=s2 progegramme/nhs2 o)li/gon e)/mprosqen r(h/s1ews2, en h(=| thn\ men u(gi/eian tou= s1w/matos2 en germoi=s2, kai\ yuxroi=s2, kai\ chroi=s2, kai\ u(groi=s2 s1ummeli/an e)=i/s3 fhs1i\n, a(/per dh\ stoixei=a dhlono/ti tw=n s1wma/twn )bsti/n. to\ de\ kdll/os2 ou)k en th=| tw=n stoixei/wn, a)ll) en th=| tw=n mori/wn s1ummeli/a| s1uni/stasqai nomi/cei, daktu/lon pro\s2 da/ktulon dhlono/ti, kai\ s1umpan/twn a)utw=n pro/s1te metakar/pion kai\ karpo\n, kai\ tou/twn, pro\s2 th=xun, kai\ th/xews2 pro\s2 bra xi/ona kai\ pan/twn pro\s2 pao/ta, kaqa/per en tw=| poluklei/tou kano/ni ge/graptai. pa/ s1as2 ga\r endida/cas2 h(mas2= en enei/nw| tw=| s1uggra/mmati, tas2\ s1ummetri/as2 tou= s1w/matos2 o( *polu/kleitos2, e)/rgw| to\n lo/gon e)bebai/ws1e, dhmiouggh/s1as2 an)drian/ta kata\ ta\ tou= lo/gou prosta/gmata, kai\ kale/s1as2 dh\ kai\ au) to\n to\n an)drian/ta, kaqa/per kai\ to\ s1u/g gramma kano/na. to\ men dh\ kdll/os2 tou= s1w/matos2 en th=| tw=n mori/wn s1ummetri/a| kata\ pan/tas2 i)atrou\s2 kai\ filos1o/fous2 )bsti/n. hoc est: Etenim in corpore, ipsa exquisite distinxit Chrysippus, ita ut sanitatem in elementorum, pulchritudinem in membrorum commensuratione constituerit. Diserte enim hoc indicavit in sententia paulo superius scripta, qua sanitatem corporis commensurationem in calidis et frigidis, et in humidis et siccis esse dicit: quae videlicet elementa sunt corporum: pulchritudinem vero non in elementorum, sed in membrorum commensuratione consistere arbitratur, nempe digiti ad digitum, et eorum omnium ad palmam, et manus articulum, atque horum ad cubitum,

et cubiti ad brachium, et omnium ad omnia; quem admodum in Norma Polycleti scriptum est. Cum enim nos omnes in illo libro commensur ationes corporis Polycletus docuisset; opere doctrinam confirmavit, fabricata statua ad praecepta libri: indiditque nomen Normae, statuae, quemadmodum et libro. Itaque pulchritudo corporis consistit in partium commensuratione, ex omnium medicorum et philosophorum sententia.

De Polycleto vide etiam, si libet, animadversa Hadriani Iunii, lib. 4. cap. 18.

Pag. 80. fit mentio Theodori Tragoedi, cuius etiam meminit Aristoteles lib. 7. Politicorum in extremo. Ibienim cum confirmare instituisset, oportere pueros abstinere ab omni aspectatione et auditione rerum turpium: quod ea quae primo in illa aetate audiuntur, firme admodum animis nostris, etiam annis sequentibus soleant inhaerere: idipsum iudicio nobilis huius Tragoedi voluit confirmare. Verba sapientissimi viri haec sunt: *i)/s1ws2 ga\r ou) kakw=s2 e)/lege to\ toiou-ton *qeo/doros2 o( th=s2 tragw|di/as2 u(pokrith\s2ou)deni\ ga\r pw/ pote parh=ken e(autou= proeis1a/gein, ou)de\ tw=n e)utelw=n u(pokri tw=n, w(s2 oi)keioume/nwn tw=n qeatw=n tai=s2 prw/tais2 a)koai=s2.

Pag. 82. De pulchritudine quid sit disputat. Cui loco lucem affert definitio pulchritudinis quae legitur apud D. Basilium in explicatione Psal. 44. *kdll/os2 de )bsti to\ en th=| s1unsqe/s1ei tw=n unllw=neu)ar/moston, e)panqou=s1an a)utw=| th\n xa/rin e)/xon|.

Pag. 83. pictor cuius hic meminit, Zeusis est Heracleotes. Historiam integre et elegantissime

recitat Cicero in principio libri 2. de inventione. Crotoniatae quondam, cum florerent omnibus copiis, et in Italia cum in primis beati numerarentur, templum Iunonis, quod religiosissime colebant, egregiis picturis locupletare voluerunt. itaque Heracleoten Zeusim, qui tum longe ceteris excellere pictoribus existimabatur, mag no pretio conductum adhibuerunt. ist et ceteras tabulas complures pinxit, (quarum nonnulla pars usque ad nostram memoriam propter fanireligionem remansit) et, ut excellentem muliebris formae pulchritudinem muta in sese imago contineret, Helenae se pingere simulacrum velle dixit. quod Crotoniatae, quieum muliebri in corpore, pingendo plurimum aliis praestare saepe accepissent, libentor audierunt. Pulaverunt enim eum, si, quo in genere plurimum posset, in eo magnopere elaborasset, egregium sibi opus illo in fano relicturum, neque tamen eos illa opinio fefellit. Nam Zeusis ilico quaesivit ab eis, quasnam virgines formosas haberent. illi autem statim hominem deduxerunt in palaestram, atque ei pueros ostenderunt multos magna praeditos dignitate. etenim quodam tempore Crotontatae multum omnibus corporum viribus et dignitatibus antesteterunt, atque honestissimas ex gymnico certamine victorias domum cum maxima laude returlerunt. Cum puerorum igitur formas et corpora magno hic opere miraretur: Horum, inquiunt illi, sorores sunt apud nos virgines. Quare, qua sint illae dignitate, potes ex his suspicari. Praebete igitur mihi quaeso, inquit, ex istis virginibus formosissimas, dum pingo id, quod pollicitus sum vobis, ut mutum in

simulacrum ex animali exemplo veritas transferatur. Tunc Crotoniatae publico de consilio virgines unum in locum conduxerunt, et pictori quas vellet, eligendi potestatem dederunt, ille autem quinque delegit, quarum nomina multi poetae memoriae tradiderunt, quod eius essent iudicio probatae, qui verissimum pulchritudinis habere iudicium debuisset. neque enim putavit omnia, quae quaereret ad venustatem, uno in corpore se reperire posse, ideo quod nihil simplici in genere omnibus ex partibus perfectum natura expolivit. itaque, tamquam ceteris non sit habitura quod largiatur, si uni cuncta concesserit, aliud alii commodi aliquo adiuncto incommodo muneratur.

Quod autem auctor huius libelli Italici scribit, Simulacrum Veneris in templo Iunonis Crotoniatas consecrare voluisse, id tamquam a(ma/rthma mnhmoniko\n non male ut arbitror, corrigens ad Helenae picturam cuius etiam Cicero meminit, volui referre. Quod etiam hic monendum existimavi, ne quis Latina cum Italicis conferens, sine causa haec ab illis dissentire arbitraretur.

Pag. 90. collationem a duabus domibus, quarum altera eleganter, altera invenuste aedificata est, desumpsit ex Marci Varronis de re Rustica lib. 1. cap. 4. ubi ille de optimo fundo agens inter alia his verbis utitur. Hinc profecti agricolae ad duas metas dirigere debent, ad utilitatem et voluptatem. Utilitas quaerit fructum, voluptas delectationem. Priores partes agit, quod utile est, quam quod delectat, nec non ea quae faciunt culiur a hon estiorem agrum; pleraque non solum fructuosiorem eundem faciunt,

ut cum in ordinem sunt consita arbusta asque oliveta, sed etiam vendibiliorem, atque adiciunt adfundipretium, nemo enim eadem utilitate non formosius quod est, emere mavult pluris, quam si est fructuosus turpis.

Quae eadem et sequentibus paginis de moribus in convivio decentibus, praecipiuntur, non inconcinne illustrari possunt exemplo Plautini illius senis Periplectomenis, qui in Militeglorioso Act. 3. Sc. 1. haec de se ipso praedicat:

Vel cavillator facetus, vel conviva commodus
Item ero, neque ego oblocutorsum alteri in convivio.
Incommoditate abstinere me apud convivas commode
Commemini, et meae orationis iustam partem persequi.
Et meam partem itidem tacere, cum aliena oratio est.
Minime sputator, screator sum, itidem minime muccidus.
Post Ephesi sum natus, non in Apulis, non sum in Umbria.
PA. Olepidum senem, si, quas memorat, virtutes habet:
Atque equidem plane eductum in nutricatu Venerio.
PER. Plus dabo, quam praedicabo, e me venustatis tibi.
Neque ego unquam alienum scortum subigito in convivio.

Neque praeripio pulpamentum, neque praevorto poculum:
Neque per vinum unquam ex me oritur dissidium in convivio.
Si quis ibi odiosus est, abeo domum, sermonem segrego.
Venerem, amorem, amoenitatemque accubans exerceo.
Et quidem aedepolomnis mores ad venustatem iugiter.

Pag. 95. de Pallade fistulam abiciente noti sunt versus Nasonis libro 6. Fastorum, ubi ita loquentem Pallada inducit:

Prima terebrato per rara foramina buxo,
Ut daret effeci tibia longa sonos.
Vox placuit, faciem liquidis referentibus undis,
Vidi et virgineas intumuisse genas.
Ars mihi non tanti est, valeas mea tibia, dixi.
Excipit abiectam cespite ripa suo.

Propertius tamen libro 2. factum hoc Palladis improbans, in Maeandrum fl. abiectam refert. versiculi hisunt:

Hic locus est in quo tibia docta sones:
Quae non iure vado Maeandri iacta natasti,
Turpia cum faceret Palladis ora tumor.

Vide de re eadem Alcibiadem Plutarchi, et Gellium lib. 15. c. 17. Bella etiam, et observatu utilia sunt haec Plutarchi in libello peri\ a)orghs1i/as2, quae interprete Xylandro sic se habent. At mihi, inquit, si quis elegans et accuratus comitetur famulus,

aegre non tulerim, si mihi irascenti speculum offerret: sicut nonnullis, ubi laverint, nulla utilitate exhibetur. Etenim videre se ipsum contra natur am affecto et conturbato vultu, non parum facit ad damnandamiram. Iocus fertur, Minervam cum fistula caneret, Satyro his verbis castiganti,

Non te decet forma isthaec, pone fistulas,
Et arma capesse, componens recte genas,

non obtemperasse: cum autem in flumine faciem suam esset contuita, indignatam fuisse, ac missas fecisse fistulas. Quamquam ars deformitatem, suavitate cantus hic quidem compensabat. Telestes Selinusius, quem Iosephus ille Scaliger, tanto patre dignissimus filius, in castigationibus suis Propertianis citat, sic de re eadem:

h)=ns1ofo\n s1ofan\ labou=s1an
drumo=is2 o)rei/ois2
o)/rganon di=an a)sqa/nan
dus1o/fsqadllmon a)=is1xos2 e)kfobhqei=s1an
au)=sqis2 en xeirw=n balei=n.

Pag. 97. Expressi inter interpretandum locum quendam, qui est in Oratione Ciceronis in L. Pisonem, quem etiam Casa, cum haec scriberet, videtur respexisse. Verba eloquentissimi oratoris deformitatem hanc exagitantis, haec sunt: Idem illo fere biduo productus in contionem ab eo, cui sic aequatum praebebas consulatum tuum, cum esses interrogatus, quid sentires de consulatu meo, gravis auctor, Calatinus, credo, aliquis, aut Africanus, aut Maximus, et non Caesonius, Semiplacentinus

Calventius, respondes, altero adfrontem sublato, altero ad mentum depresso supercilio, crudelitatem tibi non placere.

Locus Pindari expressus pagina eadem, sub libelli ipsius finem, exstat in postrema Oda Olymprorum. Verba gravissimi Lyrici, Charites ipsas alloquentis, haec sunt:

*su\n ga\r u(mi=n ta\ terw=na\ kai\ ta\ gluke/a
*ti/netai pa/nta brotoi=s2
*ei) s1ofo\s2, ei) kalo\s2, ei) aglao\s2
*a)nh/r, etc.

FINIS.