ANnus volvitur iste tertius, cum mihi spectaculo frui contigit, singulari et admirabili, et quod vix nostri saeculi esse crediderint, qui nomine detracto commemoratum accipient. Exiverat domo, excelsissimae stirpis ac indolis Princeps
Iuventutis; neque tum primum, sed saepius ante et postea, amplissimae terrarum Germaniae provincias singulas, dissimulato generis splendore, peregrinando obibat, comite haud semper uno, numquam autem non electissimis viris uti solitus. Aetas tantum quod adolescentiam ingressa; facies virtutis avitae ac laudis domesticae luculentis notis persignata; vox virilis; mores ad elegantiam ultro compositi, gravitatem insuper humanitate condiebant. Animum per ea signa dicam, quae privata audentia intelligi ac enuntiari fas est. Multus illi de Deo et rebus divinis sermo: non quo curiosi, religionis limites violant, sed quo pii, magnitudinem animi ad publica attollunt. Praebebo me ridendum profanis animabus, quibus numquam nisi obtentui sunt tam sancta nomina, si ex animi sententia dixero: summi viri non omen autsignum, sed pignus et fidem me ninc potissimum animadvertisse, vidisse, exosculatum esse. Requirebat à gravibus Theologis, disciplinam Ecclesiae, mores Christiani gregis, spem ac metum futuri temporis: intentus
iis, quae dicebantur; laetus depromptis consiliis, prudens eligendis exemplis. Scires, gentile bonum, plenissimas pietate sententias; quibus mens suam cum caelo necessitudinem ubique sentiens, hilari vigoris consuetudine omnem vitae habitum illustrabat. In templis sapientiae, audire doctores, inspicerelibros, recognoscere imagines; praesenti aestimatione praeterita pensare et comparare: quicquid raritate insuper aut vetustate notabile, per domos quoque indagare, conspectu demissi ab augusto Heroum satu sanguinis ex inopinato admirabundos hospites, neque felicitatem suam tum nisi praesagientis animi motu et divinatione scientes, beare: hic illi labor, haec expedita in horas industria, haec insatiabilis voluptas. Artificum opera, iam noscere memoriter et contendere visus est. Non illi, sicuti cottidianiaduentores solent, satis erat, aedem aliquam primariam, aut armamentarium percurrisse (in quibus tamen ipsis ea sibi visenda disposuerat, quae plerosque praetereunt) sed, quicquid in operibus publicis, invento, usu, ingenio auctorum nobile, non tam
ad ostentationem exstat, quam inter exempla asser vatur, recludi sibi ac demonstrari voluit. Nunc formas operum, et machinarum, quibus pace belloque usus pretium facit, perspicaci oculo perlustravit: nunc, quae munimenta, quo provisu, qua molientium industria surgerent, meditatus est. Parvae saepe rei, non parva est observatio. Sic auri argentique signandi, sic molarum varii generis versandarum, ea alicubi instrumenta aptantur, is apparatus, ea dispositio cernitur, ut sibi suaeque patriae non possint nihil adiumenti circumspicere, qui Rem publicam maioribus quidem rebus artibusque regi, minoribus autem, ut copiis locuples sit, aegre carere, meminerunt. Magni certe ingenii proprium est, suo singula loco ita complecti, ut nihil rerum publice privatimque salubrium neglectum videatur. Quî enim praestantiora transmitteret, quem illa prima specie levia quoque advertunt? Leges cuiusque civitatis et mores, civium ordines et instituta, disciplinam curiae, consilii copiam, negotiorum ordinem, diligentiam, procurationem, accurate indagabat IULUS ille, Heroum
soboles, cuius tum lateri haesisse, in felicitatis parte numero. Quo praesidio diuturni, quod Germaniam afflictavit, belli, moderatores rei publicae vel minas declinassent; vel ex vicino incendia, depulissent; quae inter partium certamina securitas, quod in periculis remedium, aut domi repertum, aut foris subnatum, aut fatorum industria provisum donatumque esset, interrogabat. Quibus opibus pax invalescere, qua spe in posteros destinari posset, explorabat. Nec minus; quae mercimonia unde augmentum caperent: quae subsidia tenuiores civium solarentur aut levarent, ne foenebris tabes fidem concuteret, et singulos quidem fortunis, rem publicam vero tranquillitate despoliaret. Multum gaudebat praeclare constitutis: neque sine altiore sensu, civilis modi aequabile temperamentum, cum diversi generis formula componebat: atque inter haec, numquam non de grandis illius contextus, quo Germania in unius corporis molem ligatur, rationibus, vel bene congruentibus, vel, ut in tanta amplitudine, per varia disconvenientibus
sedulo cogitabat. Adduxerat tum fortuna virum militari laude in primis florentem: cum quo literis agere illustrissimus peregrinator noster constituerat. Is, primo aspectu, exsplendescentis undique generositatis indicio, amplius sibi venerandum, quam nominis involucrum postulabat, hoc incrementum intellexit. Quam laetus ille audivit, reposcentem consilia belli, fortunam et artem praeliorum, viros et arma considerantem studio, aestimantem iudicio, qui aetate peradolescens, curas anmosque viriles longe lateque demonstrabat! Et quid poterat hic in argumentum sermonis venire, quin auctoritas domestica, et imperatoriae artes ad summum in familia progressae fastigium, colloquentium et audientium animos dulcedinis ac venerationis implerent? Distinguebat iucunditatem nobilissimae consuetudinis, literarum peritia, et imbuta, modo gravitatis genio, modo lepore hilaritatis lingua: Gallice, apud peritos; ubi tempus et res suadebat, Latine facunda. Ea denique illis diebus vidi, memorique animo
reposui, quae designatae aliquantum in hoc volumine Germanici Caesaris peregrinationi, nisi quod ibi matura, hic prima adolescentia, rebus formam et modum dedit, merentur comparari. Si praesertim accedant documenta tam divini ingenii, Magnorum Principum aulis visendis alibi occupati. nostra enim oratio ad unum locum pertinet.
Licuerit autem mihi, SERENISSIME AC CELSISSIME PRINCEPS, apud Tuas aures hactenus illa commemoratione perfungi, quem prae ceteris omnibus scio exempli huius nobilitatem intelligere. Quam non vulgaris consilii est, antequam in Galliam, in Italiam eatur, Germaniam suam perspexisse, ubi praecipuus peregrinationis fructus offertur? Quis de rebus exteris recte iudicat, qui domesticas ignorat? Illud autem singulare, sed rectissimi, ut arbitror, inventi est, quod per intervalla, atque ita maturius, itinera eiuscemodi suscipiuntur: quae felicitate indolis, et
comitum ac rectorum opera, ad illustris institutionis disciplinam aptari, referri, adiungi queant; ut ne laxata quidem aut interrupta studiorum, quae magnam fortunam iuvant ac decent, serie, ad metam civilis prudentiae et robustae virtutis perveniatur. Ita futurum est, ut Peregrinator noster potius ipse exteris, quam omnia exterorum ipsi admirationi sint.
A Te profecto, SERENISSIME AC CELSISSIME PRINCEPS, cui et ingenuae artes totius orbis disciplinam ac notitiam tradiderunt, et primae sortis ingenium nihil occlusum esse patitur, et peregrinationis vere illustris documenta maiorem quam pro aetate sapientiam conciliarunt, omnia ea exspectare fas est, quibus Germaniae felicitas ornetur, atque augusta Heroicae Domus merita in aevum propagentur. Exempli autem quod primus dedisti, non laudatoribus modo dignis, sed felicibus praesertim imitatoribus (ita precor)
perpetuum celebraberis. Accipe facilis ac clemens, SERENISSIME AC CELSISSIME PRINCEPS, votum
CELSITUDINI TUAE
Argentorati 5. April. 1658.
devoti perpetuum famuli
Ioh. Henr. Boecleri.
QUae in Academia, exercendis commilitonibus ab anno vicesimo amplius, proposueram, ne ab aliis me invito ac ignaro, quod coepit fieri, denuo publicarentur, in unum, et alterum volumen colligere, Tibique, Lector benivole, significare institui, ne meum credere sustineres, quod illis non continebitur. Multa nec ignobili argumento circumferuntur, quorum Scriptores, ingenio florentissimi iuvenes, me nihil aliud quam consilium, interdum ne id quidem praebente, suopte Marte rem gesserunt: aliqua etiam veniam aetatis ultro, et primum inspecta, exposcunt. Sed hoc fato fere Academici doctores conflictantur, ut vel ipsorum, vel aliorum nomini fiat iniuria, quotiens eodem censu omnia, quibus ex necessitudine muneris moderatores adfuere, habentur. Eorum autem, qui mihi operam suo quisque tempore dederunt, in publicandis istis dissertationibus, quae nunc exeunt, laudari nomina hic debebant. verum ego aliam dispexi eccasionem, qua consuetudinis nostrae Academicae, et quos laborum socios fortuna obtulerit, explanatior consignaretur memoria. Vale Lector Benivole.
PRodeunt denuò, B. L. DISSERTATIONES BOECLERIANAE, olim ipso Auctore curante, uno fasciculo iunctim editae, sed in minore exemplarium copia à multis hactenus desideratae. Etenim ut eius Viri omnia, ita haec laborum Eius Academicorum pignora, in pretio habere nondum desiit orbis eruditus: cui itertâ hac Editione gratificari non abs re visum est. Et nos quidem illum multiplicis eruditionis thesaurum, cuius usus iam fieri coeperat arctior, non integrum modò et qualis olim comparuit, sed insuper haud parvâ acdessione, ex ipsius Auctoris opibus locupletatum exhibemus. Iis enim quas prior collectio habebat, Dissertationibus adiunctae sunt plurimae aliae, antehac nonnisi semel et seorsim impressae; quarum nonnullae ob raritatem adeò delitescebant, ut vix in hac Urbe, id est, natali earum solo, reperiri singula exemplaria potuerint. Est praeterea, qui utentium commodis haud parum inserviet, additus Index, quo prior Editio carebat. Excipient propediem hunc Tomum I. aliae sub eodem nomine Dissertationes, partim Auctorem BOECLERUM agnoscentes, partim sub auspiciis Eius habitae: tum Orationes Eiusdem et Programmata. Quae omnia ut politioris literaturae amantibus ultrò se commendant, ita vino vendibili non opus erit suspensâ hederâ. Vale L. B.
PEregrinatio Germanici.
De Notitia Rei publicae.
De Eloquentia Viri Civilis.
De Auspicio Regio.
Calculus Minervae.
De Religione Mandati.
De Potentia Civitatum.
Timur, vulgò Tamerlanes.
In Fl. Iosephi Antiquitates Iudaicas Exercitatio.
In Philonis Iudaei Legationem ad Caium, Schediasma.
Exercitationum Rhetoricarum specimen.
Thrasybulus pacificator, s. de Amnestia.
De Elegantia moris Civilis et Aulici.
Ad L. Annaei Flori lib. IV. Annotatio.
In Psalmum LXXXII. Philologia.
De Passagiis.
Iudex unus et multi, s. de Iudiciis.
De Lexicis.
Commentationes Plinianae.
De Dominio Eminente.
De Actis Civitatis.
De Mensura Pretii.
Lex, qua Ingrati datur actio.
Miles Captivus.
Quies in turbis.
De Colloquiis et Congressibus Principum.
Votum Imperatorium.
De Ingeniis Optimatium.
Clearchus et Satyrus, primi Heracleae Ponticae Tyranni.
Foederis Romanorum cum Antiocho icti formula.
Historia Principum Schola.
De Utilitate ex Historiae Universalis contextu capienda.