[Gap desc: illustration]
BIennium excurrit, Serenissime Princeps, quod lucubraticnes meas de belli pacisque sludio, ampilatas, subneisse obtulerim, nunc ut alienas, et quidemeas, quas Clarissimus Besoldus p. m. in publico lureconsultorum Ingolstadiensium auditorio, de origine, successione, ac variis Imperii Romani mutationilus,
Auitoribus suis excipiendas proposuit, edem submissione Serenitati Vestrae praesentarem, non tam materiae huius dignitas, quam meain Serenitatem Vestram obligatio, compulre.
Si enim Materiae praerogativam et amplitudinem spectem, quid Romani Imperii, quartae illius mundi monarchiae, maiestate sublimius? cuius quippe origo ex Troiano emersit incendio: evi perennem insuper, et cum aevo dur at ur am divina ominantur oracula felicitatem: In cuius tandem tranquillitate totius
Christiani orbis conquiescit salus as prosperitas. Et quamvis buiusolim amplitudini quae omnium terrarum fines egressa fuit, nullum regnum comparari potuerit: Hodie vero sive fato, sive temporis iniuri, cuncta abligurientis, et sub caducitatis iugum trabentis, sive tot barbarorum incursionibus, vicinorum aemulationibus, et intestinis Statuum dissidiis coangustari, et eius non parum bebescere coeperit dignitas: fulget tamen adbuc, et fulgebit sempiternis cum sole et luna radiis, amplitudinis eius splendor
et maiestas, quam nec edax aetas, nec iniusta calumniantium absumet iniquitas.
Qvenadmodum enim, ut ait Lipsius, singulis hominibus adolescentia sua, robur, senectus, et mors est, sic quoque Rebus publicis: Ut quae olim amplissimae erant, atque Orbi pene universo tremendae gentes, nunc vel in orbe non exstent, vel in angustias redactae, alecubi alio sub nomine delitescant.
Habet igitur Serenitas Vestra, hocce in libello, verum hodierni Imperii
Romano-Germanici, quod capite et membris constat, compendium, ex quo non solum originem, successicnem, variasque eius mutationes, sed etiam Imperatoris Statuumque potest atem ac iurisdictionem. facili negotio et labore cognoscet: Principis siquidem, praeter singularem, pietatis, clementiae, ac iustitiae cultum, proprium esse decet, ut prudentiam et dectrina et lectione scriptorum, tam patrias leges, quam veterum modernorumque bistorias tractantium, ediscere, et ut Vives in introductione ad sapientiam ait, iam tum
iuventute veras de rebus opiniones, quas cum aetate adolescant, baurire studeat.
Si enim bominum, qui nunc vivunt, sapientia et consilio principis status fulciendus est, multo certe magis eorum, qui vit iam functi sunt, consilio et auctoritate, principes omnes, qui munus suum cum laude tueri voluerint, instruendi erunt: primum quidem, quod buiusmodi scriptores summ plerumque eloquenti ac doctrin praediti, non tam ea, quae literis mandarunt, suo ingevio, quam antiquissimorum
hominum scriptis adiuti, et multis ctiam rerum eventibus edocti, usuque dein longissimo vitae confirmati, rebus humanis magnas allatura utilitates, posteritati consecrarint. Inter quos huins libelli auctor non infimum obtinuit locum, cum innumera eius scripta, tam in philologicis, historicis, quam iuridicis et politicis, hactenus in lucem emissa, rarae ac profundae eius in omnibus scientiis praxeos et eruditionis exemplum, toti posteritati condignum praebeant testimonium: quibus ut praesens quoque
opusculum, tam in laudabilssimae eius memoriae, quam publicae utilitatis continuationem, subiungerem, innumera tanti viri, et singularis patroni mei, dum in aedibus suis commorarer, in me collata beneficia, promerure.
a Quocirca huncce libellum vener abili sene, et viro omni praeconio dignissimo, magn cura et prudenti elaboratum sub Seremptatis Vestrae auspiciis in publicum prodeuntem, bilari ac serena suscipito fronte, Princeps bumanissime perpetuae meae in Serenitatem Vestrcom devotionis
et observantiae monumentum.
Quam una cum Sereniss et carissimis Parentibus Deus ter Opt: Maximus, Rei publicae ac litteris diu florentem et incolumem conservet. Monachii. 12. Martii. Anno 1646.
SERENITATIS VESTRAE Devotissimus Franc: David Bonbra D. et Consiliarius Aulicus.