IN omnibus artibus, Zacharia venerande, paradigmata quaedam, ad imitationem virtutum mortalibus proponuntur. Verùm nulla in re melius, quàm in historiis: neque etiam utilius alibi, quàm in sacris inquam historiis, illud fit: veluti in Ionatha fidelitas amicorum depingitur, in Absolon rebellionis vindicta notatur, etc. Homini igitur Christiano non potest esse aliud studium magis ex usu, quàm in quo non solum politica negotia, sed praecipuè regnum Dei tractatur: quemadmodum in sacris literis fit, ubi, spiritus sancti testimonio verissimae historiae leguntur. Unde omnibus studiosis elaborandum censeo, ut saepius
spectanda (quocumque id denique modo fieri potest) proponantur ea, quae Dei nutu acta sunt, aut Iesu Christi ore promulgata. Sic enim Deum ipsum, quo duce nemo errare potest, imbibimus, ipsum imitamur, ipsumque denique nobis propitium reddimus. Quare Zacharia venerande, dum iam tecum pestis iniuria habitare cogor, et interim nihil agere conceditur, quo rei familiari meae consulerem, me ipsum his studiis consolor, quibus hoc tempore incommodis mihi incumbentibus medicari posse putem: simulque spe ducor, perpetuum non esse quod iam me molestat, et incertum planè reddit. ita igitur plus temporis legendo, quàm in agendo aliquid, consumo. Sedne frustra omnino legerem, placuit parabolam Christi, de vinea prolatam aliquo modo repetere, et quantum potui, in Dramatis formam redigere. Quod Drama cum finitum esset, his diebus publicè apud te egï, et nunc
iudicandum tibi transmitto. In quo quidem argumenti gravitatem, et excellentiam ex maiestate primi auctoris, hoc est Christi redemptoris nostri, expendes: non verba, aut numeros, quibus in hac re etiam sanctè ludere conceditur, inspicies. Sin ex stylo, aut nostra facultate metiaris, ne minimo lectore dignum esse arbitror. Tu tamen condonabis nonnihil incommoditati temporis. Ego verò me id tibi debere facile agnosco, qui me, meos, measque fortunas subsidiis multis quottidie foves, sustentas, alis. Idcirco pro tuis in me beneficiis literarium hoc xeniolum suscipe: idemque studium meum, eundem animum, quem tibi saepius testatus sum, et nunc testor, agnosce: plus tamen debiturus sum, si auctis fortunulis meis, mihi ipsi, simulque meis consulere melius potero. Quod ut citius fiat, velit Opt. Max. Vale felicissimè. Datae in Bruck, Cal. Ian. An. Domini M. D. XLVIII.
Felix ingenium tuum, Ioannes,
Suas delicias vocant Camenae:
Te multum cupiunt fovere semper,
Quem solum studiis bonis dicarunt.
Has si temnis, inutilesque dicis,
Iam poenas dabis, et quidem severas.
Idcirco caveas, ne sis protervus,
Immo ipsas veneraberis per aevum:
Queis Dii comiter assident, Deaeque,
His sales nitidi, facetiaeque.
Has laudi fore deputa iuventae,
Nec non praesidium tuae senectae.
Nam servant decus elegantiarum,
Miscent gaudiaque omnium leporum.
Qui contrà tibi suadet, alterumque
Proponit studium, pecunias've
Venari monet, et beatus (inquit)
Mercator poteris sub orbe haberi:
Noli credere. nam sinistra dicit,
Instillans placidum tibi venenum.
Usuras homines in orbe multi
Exercere volunt: quid illi habebunt
Lucri? nil nisi conscientiarum
Suarum stimulos graves frequenter.
Aiunt, est Dominus negotiator:
Verum, sed stomachum facit, movetque
Bilem, commoda proximi quod ipse
Mercator negligit, suumque tantum
Quaerit. Foenora foenorum subinde
Fiunt, quo nihil est in orbe peius:
Praeceptis sophiae sacrae neglectis,
Auri dulce putant habere multum.
Haec mentes hominum regit voluptas,
Quos nil congeries opum iuvabit
Sed mentis pietas, amorque Christi.
Quare te moneo, puer Ioannes,
Musarum in tenero sinu quiescas.
In Musis melior salutis est spes,
Quàm insit divitiis dolo paratis.
Ad coruos abeat, malas volucres,
Quisquis te à studiis vocare tentat,
Ad coruos abeat, crucemque quaerat.
Felices mihi mortales, nimiumque videntur,
Felices nimium turba beata sumus.
Omnibus in Christi siquidem vineta vocari
Contigit, et sacro posse labore frui.
Ille sed aeterno longè est felicior aevo,
Ille etiam superûm praemia digna feret:
Cui tota vita sit Christi vinea curae,
Vitiferum fida qui colit arte solum.
Non operae ullius qui, pertaesus've laborum
Agricolam sese gaudeat esse Dei.
Scilicet aetheream contendere quisquis ad arcem,
Quisquis cum superis astra tenere volet:
Huc, decet, incumbat: sollemne incuset, et aestus
Et sibi commissum quàm bene tractet opus.
Hinc mihi Zacharia tu felicissimus omnes
Ante alios homines, saepe vocandus eris
Huius non solum quòd sis operarius agri,
Quod non haec solum vinitor arva colis,
Quin alios, ô divini fidissime mystes
Verbi, ad vineti rura vocare soles.
Accersisque omnes, fidum hortarisque laborem,
Atque omnes Christi vina sitire doces.
Et quoniam sacros semper versare libellos,
Christique historiam voluere cura tua est:
Haec etiam placeat, quae è sacris Vinea scriptis
Ziegleri studio dramate versa tibi est.
Nam gelidis dum agimus tecum sub piscibus annum,
Pestis et exilium cogit acerba pati,
Zieglerus fessas sinit haud torpescere Musas,
Nec iacet in multis fracta Camena malis.
Ipse Evangelicas solitis transformat iambis
Historias, semper scripta sacrata canit.
Accipe sollicito quos scripsit tempore versus,
Accipe, penè domi carmina nata tuae.
Nam qui es Pieridum non ultima fama sororum,
Te huius patronum Dramatis esse decet.